Bhagwati Sutra Part 03

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 406

३०६
भगवती
,
नोअचरम इति । यावत्करणात् सम्यगृष्टिः परीतसंसारकः, सुलभवोधिकः, आराधकः इति संग्रामम् । चरमशब्दार्थस्तुं चरम एव भयो यस्यामाप्तस्तिष्ठति, देव भवो वा चरमो यस्य सः, चरममवो या भविष्यति यस्य स नरम इति बोध्यः । 'सकुमारसणं भंते देविंदस्स देवरण्णो' हे मदन्त ! सनत्कुमारस्य खलु देवेन्द्रस्य देवराजस्य 'केयं कालं ठिई पण्णत्ता' कियन्तं कालं स्थितिः महता सनत्कुमाराख्ये ती देवलोके सनत्कुमारेन्द्रस्य कियती स्थितिरस्ति ? 'गोयमा !' हे गौतम! सनत्कुमारस्य ' सप्तसागरोत्रमाणि सप्तसागरोपमाणि 'ठिई पणत्ता' स्थितिः क्षप्ता - उक्ता । 'संणं भंते' स खलु भदन्त । सन्तकुमार: 'ताओ देवलोगाओ' तस्मात् देवलोकात् 'आउवखरण' आयुःक्षयेण 'जाव-कटिं उबवजिहिड' यावत्अचरम नहीं है । चरम शब्दका अर्थ इस प्रकार से है चरम ही भव जिसको प्राप्त है वह चरम है । अथवा चालूभव जो देव का भव है वह भव ही जिसका अन्तिम भव है वह चरम है । अथना- चरम भव जिसका होगा यह चरम है । 'सर्णकुमारस्स णं भंते । देविंदस्स देवरण्णो केवइयं कालं ठिई पण्णत्ता' अप सनत्कुमारकी स्थिति आ दिके विषयमें प्रश्न करते हुए गौतम प्रभुसे पूछते हैं कि हे भदन्त ! यह कहीये कि सनत्कुमारकी स्थिति कितनी है । सनत्कुमार तृतीय देवलोकके अधिपति है । है । उनकी वहां कितनि स्थिति हैं ? तथा ' से णं भंते! आउक्खणं जान कहि उववज्जिहि वहां पर रहने की स्थिति के समाप्त होते ही वे उस तृतीय देवलोक से चव कर यावत् कहां पर उत्पन्न होगे । देवभव के कारणभूत कर्मो की લઈને ચરમ પન્તના પ્રશસ્ત ગુઓવાળા છે, અભયસિદ્ધિકથી લઈને અચરમ પતના અપ્રશસ્ત ગુણાવાળા નથી. ચરમ' શબ્દના અર્થ આ પ્રમાણે છે-આખરી ભવ જેને પ્રાપ્ત થયા છે તેને ચરમણવસંપન્ન કહે છે. અથવા ચાલૂ ભવ જ જેને આખરી લવ છે તેને ચરમસવવાળા કહે છે. અથવા જેને એક આખરી ભવ કરવા પડશે તેને ચરમ ભાવવાળા કહે છે. સનકુમાર ઇન્દ્રનું આયુષ્ય પૂરૂ કરીને મનુષ્યભવ પામીને માક્ષ પ્રાપ્ત કરવાના છે. તેથી તેમને ચરમલત્ર સપન્ન કળા છે. હવે ગૌતમ અણુગાર મહાવીર પ્રભુને સનત્કૃમારની સ્થિતિ આદિ વિષે પ્રશ્ના પુછે છે.
$
"
प्रश्न-“ सर्णकुमारस्य णं भंते । देविंदस्स देवरणो केवइयं कालं ठिई पण्णत्ता ? હે ભદન્ત! ત્રીજા દેવલાકના અધિપતિ દેવેન્દ્ર દેવરાજ સનકુમારની स्थिति डेंटला अजनी छे त्यां तेभने रडेवानी समय भर्याा डेंटली छे ? तथा "से णं आउक्खणं जाव कहिं उववज्जिदिइ " तेथे त्यांना तेभने आयुष्य आज शु કરીને, ત્રીજા દેવલેાકમાંથી આવીને ઇતિમાં જન્મ લેશે?