________________
प्रमेयचन्द्रिकाटीका श.३.२ ७.३ यमनामकलोकपालस्वरूपनिरूपणम् ८१५ पश्चैव, यस्तु नैरयिकान् जीवान् करिकाभिः खण्डन' कर्तयित्वा भ्राष्ट्रपाक योग्यान् करोति, असौ अम्बरीपस्य भ्राष्ट्रस्य सम्बन्धात् 'अम्बरीप" इति २, 'सामे' उयाम', यस्तु वर्णेन श्याम नैरयिकान् शातपतिइपीउयति स 'श्याम' इत्युच्यते ३, 'सयछेत्ति यावरे' शवल इति चापरो देव इत्यर्थः, तथाच-यो हि वर्णेन शपल फर्बुर, तेपा नैरयिकाणाम् अन्नपदयादीनि उत्पाटयति स 'शयल ' इत्यभिधीयते ४, 'रुद्दो-चरुहे' रुद्रा, उपरुद्रय, तप यः खकुन्ता दिपु तान् नैरयिकान् ओतप्रोतान् करोति सः रुद्रत्वात् फूरस्वात् 'रुद्र' इत्युच्यते ५, यस्तु तेपामेव अश्रोपाहानि चूर्णयति स अत्यन्तरुदत्वात् 'उपरुद्र' जाफर वहासे उन्हें फिर नीचे पटकते है इस कारण ये 'भय' पहलाते है । 'अयरिसेचेव' अम्यरीप-ये देव नैरयिक जीवोंको केचियों से काट काट कर अर्थात् उनके टुकडे कर उन्हें भाउमें पकाने के भूजनेके योग्य पनाते है इस कारण इनका नाम अम्बरीप भ्राष्ट्र भाउके माथ संबंध रखने से अपरोप हुआ है । 'सामे' श्याम ये देव वर्णसे काले होते है-ये देव नरफजीयोंको पीठा आदि बारा पास पहुंचाते हैं। इससे इनका नाम श्याम ऐसा हुआ है । 'मघलेत्ति यायरे' शपल नामका परमाधार्मिक देव है । यह वर्णसे फर्युरचितफयरा होता है । इसका काम नारकोंफी आंतोको एच हृदयको फाउनेका है । इसीसे यह शपल कहागया है। रुदोयरुहे' रुद्र और उपरुद्र, इनमें जो नैरयिर्कोको कुत-तलवार आदिकोमें पिरोता है यह रुा-फूर होने के कारण रुद्र कहा गया है तथा जो नारकोके अग,
और उपाहोंको घ२ कर देता है उसका नाम यह अत्यन्त रुद्र પટકે છે, તે કારણે તેમને “અબ કહે છે.
[२] 'परिसेचेव' मगशष -तमा ना२४ीना यशश्न त२ ટુકડા કરે છે અને તેને ભઠ્ઠીમાં પકાવવાને યોગ્ય બનાવે છેઆ રીતે બાષ્ટ્ર [ભાડભઠ્ઠી]ની સાથે સંબંધ રાખનારા તે દેવોને અમ્બરીષ કહે છે
[3] 'सामे श्याम- वो श्याम पदनाय तमा ना२ने पास આદિ દ્વારા રાસ આપે છે
४] 'सपछेति यावरे Ame नामना ५२भाषाभि व साय या पर ચીતરા વર્ણના હોય છે તેઓ નારના અતિરડા અને હૃદયનું વિદારણ કરીને તેમને 41 ५मा छे तथा तभने '8 छ [५] भने [6] ' होयरु २५ અને ઉપૂનારકને તલવાર આદિમા પરોવનારા દેને રદ્ર કહે છે, તેને પર હેવાથી તેમને રુદ્ર કહે છે નારકના અગ ઉપાંગોના ચૂરેપૂરા કરી નાખનારા દેવને
