________________
९१०
भगवतीसचे
टीका- लेश्याधिकारात् तदुद्विशेषपरिणामादीन् प्रतिपादयितुमाह 'से पूणं भंते ।" इत्यादि । गौतमः पृच्छति - हे भदन्त । तद् नूनं संभवति एतत् 'कण्डलेस्सा' कृष्णलेश्या, 'नीललेस्सं' नीललेश्याम् 'पप्प' प्राप्य 'वास्वतार' तद्रूपतया नीललेश्या स्वरूपेण तदेव स्फुटयति- ' तावण्णसार' तद्वर्णतया तस्याः नीललेश्याया वर्ण इव वर्णो यस्याः सा तद्वर्णा तस्या भावस्तथा तया तद्वर्णतया परिणमति ? एवं उद्रसतया तद्गन्धतया, इत्यादि गौतमस्य प्रश्नाशयः स्वयमृहनीयः
गइपरिणाम एसोगावग्गणाद्वाणमप्पपटु ) परिणाम, वर्ण, रस, गंध, शुद्ध, अप्रशस्त, संक्लिष्ट, उष्ण, गति, परिणाम, प्रदेश, अबगाहना, वर्गणा, स्थान और अल्पबहुत्व इस गाथा तक ग्रहण करना चाहिये । (सेचं भंते ! सेवं भंते !) हे भदन्त ! जैसा, आप देवानुप्रियने कहा है वह ऐसा ही है भदन्त । वह ऐसा ही है इस प्रकार कहकर गौतम अपने स्थान पर विराजमान हो गये ||
टीकार्य - इस सूत्रद्वारा सूत्रकारने लेश्याका अधिकार होनेके कारण लेश्याके विशेष परिणाम आदिकोंका प्रतिपादन किया है। गौतमने प्रभुसे पूछा है कि हे भदन्त ! क्या यह बात संभव सकती है कि 'कहलेस्सा' कृष्णलेश्या' 'नील लेस्सं" नील लेश्या को प्राप्त करके 'तारूवत्ताए' नीललेश्याके स्वरूप में बदलकर 'तावण्णत्ताए' नीललेश्याके वर्ण जैसे वर्णवाली हो जाती है ? उसके रस जैसे रसवाली हो जाती है ? संकि लिट्ठु - पहा - गइ, परिणाम - परसोगाह-वग्गण्णाद्वाणमप्प बहु) અને આ गाथा पर्यान्तनुं ते बहेराउनु उथन ग्रह ४२ मे - 'परिणाम, वर्षा, रस, गंध, शुद्ध, संप्रशस्त, संविष्ट, उष्णु, गति, परिणाम, प्रदेश, अवगाहना, वर्गशा, स्थान, मने स्यमहुत्व' (सेवं भंते !: सेवं भंते . !) ' 3 महन्त ! आपनी वात सर्वथा સત્ય છે, હુ ભદન્ત ! આપની વાત યથાર્થ છે,' આ પ્રમાણે કહીને ગૌતમ વામી તેમને સ્થાને બેસી ગયા.
ટીકાથ— આ સૂત્રમાં સૂત્રકારે લેશ્યાના પરિણામ આદિનું પ્રતિપાદન કર્યુ છે. ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને પૂછે છે કે શું એવી વાત સભવી શકે છે કે 'कण्णलेस्सा' ष्णुलेश्या 'नीललेस्सं पप्प નીલલેશ્યાને • સંચાગ પામીન 'तारुवत्ताए' नीससेश्याना स्व३पमा घुसाई न्हाने 'तावण्णत्ताए' नीललेश्याना જેવાં જ વર્ણની ખની જાય છે? અને તેના જેવા જ વાસ કે ગંધવાળી ખની જાય છે?
