________________
मठीचे
परमसमयबद्धपदा मयमसमयपद्धस्पृष्टा प्रथमसमये प्रथमसमये बद्धस्पृश सवी 'वितियसमयवेइभ' द्वितीयसमयवेदिता द्वितीयसमये वेदिता अनुभूता for जन्य कर्मोंका संघक तो होता ही है-इसमें कोई आश्चर्य की पात नहीं है परन्तु सूक्ष्मक्रिया भी जबतक जीव करता रहता है । तक भी यह कर्म के घसे रहित नहीं होता है । ग्यारहवे गुणस्थान से लेकर तेरहवें गुणस्थान में वर्तमान वीतराग आत्मा की केवल एक ईयधिक क्रिया ही होती है इस लिये वह वहीं अबंधक नहीं माना गया है किन्तु उसके भी समय प्रमाणमात्र सातावेदनीय कर्म का पंध तो होता ही हैं अतःक्रियासे कर्मगंध होता है. यह बात सूत्रकारने प्रमाणित की है। अथवा पूर्वोक्त विशेषणवाले अनगार की 'जाय - चक्खुपम्हनियायमचि' चक्षुके विशेष उन्मेष करनेमें जितना समय लगता है. उतने समय तक में जो विमात्रावाली विविध मात्रा वाली अर्थात् अन्तर्मुहूर्त से लेकर देशोनपूर्वकोटितक जो क्रियारूप सूक्ष्म ईर्ष्याधिक क्रिया होती है उससे भी उनके सातावेदनीय कर्मका बंध होता है. ऐसा भी अर्थ हो सकता है । 'पदमसमयबद्धपुट्ठा' सोतावेदनीय कर्मको गांधने योग्य जो ईर्ष्यापथिक क्रिया होती है वह प्रथम
५८०
}
&
માંધતા જ હાય છે, એમાં કંઇ આશ્ચર્યની વાત નથી. પણ જ્યાં સુધી જીવ સક્ષમ ક્રિયા પણ કરતા રહે છે ત્યાં સુધી તે કર્મીના બધથી રહ્નિત હોતો નથી. તે ફના અધ અવશ્ય કરે છે. અગિયારમાં ગુણુસ્થાનથી લઇને તેરમાં ગુણુસ્થાન સુધી વર્તમાન એવા વીતરાગને આત્મા ફકત ઈર્ષ્યાપથિકી ક્રિયા જ કરતા ય છે. તેથી વીતરાગના આત્માને પણ અખધક (કમ નહી, ખાંધનાર) કહ્યો નથી. તે પણુ સમયપ્રમાણુ માત્ર સાતાવેદનીય કમને! બધ મધે છે. આ રીતે ક્રિયાથી કર્માંધ બંધાય છૅ,' એ સિદ્ધાંતનું સૂત્રકારે પ્રતિપાદન કર્યુ છે. અથવા પૂકિત વિશેષણેાવાળા અણુગાર 'जाव चक्खुपहनिवायमवि' यांना पसारा भारवामा भेटलो समय लागे छे એટલા સમય પર્યંન્ત પણ તે વિવિધ માત્રાવાળી એટલે કે અન્ત હતથી દેશેાન પૂર્વાતિ પર્યંન્તના સમયમાં પૂરી થનારી જે સૂક્ષ્મ ર્માંપથિક ક્રિયા હાય છે, તેના દ્વારા પણ તે સાતાવેદનીય કના બંધ કરે છે, એવા અથ પણ થઇ શકે છે. એટલે કે આંખના પલકારા મારવામાં જેટલેા સુક્ષ્મ કાળ લાગે છે, એટલા કાળ પર્યન્ત પશુ જે Úાઁથિક ક્રિયા કરવામાં આવે, તે તે ક્રિયા કરનાર અણુગાર. સાતાવેદનીય ના ધ કરે છે. , 'पदमसमयबद्ध पुट्टा धर्यापथि प्रिया प्रथम समयमा साता वेहनीय भने, उत्पन्न ४रे छे; तेथी तेने 'द्ध' आहेस. छे, तथा ते कव प्रदेशामी साथै