________________
-
भगवतीको मण्डितपुत्र ! 'पुनि किरिया' पूर्व क्रिया मवति 'पला वेयणा' पश्चात् तदनन्तरं घेदना सदनुगः 'गो' न तु 'पुचि वैयणा' पून वेदना, 'पा फिरिया' पभावनिया गवति, मर्यान कार्ये कारणोपचाराद क्रियानन्यशुभाशुभ. फर्मगोऽपि क्रियाशब्देन व्यवहारात अपरा क्रियते इति कर्मव्युत्पत्या क्रियापद वाच्यकर्म एव शगाशुमारमकं भवति वदनन्तरं तस्य कर्मणो वेदना-अनु. माना तो गया हे-पयों कि पहिले फर्ग और यादमें उसका वेदन । परन्तु जप घेदन स्वयं एक प्रकार की क्रियारूप है-तो वेदनकिया से फर्मका बंध होगा ही-अतः कर्मधरूप किया होने के पहिले वेदन रूप क्रिया का अस्तित्व आने से वेदन पहिले हुआ-ऐसा मानना चाहिये-इसलिये मंडितपुत्र को ऐसी शंका हुई है-क्रिया पहिले होती है और पादमें उसका चेदन होता है, वह पात माननी चाहिये कि पहिले चेदन होता है और पादमें फर्मरूप क्रिया होती है यह थात माननी चाहिये इसका समाधान करने निमित्त प्रभु मंडितपुत्रा से कहते हैं 'मंडितपुत्ता' हे मंडितपुत्र ! 'पुव्वं किरिया' पहिले क्रिया होती है और 'पच्छा' यादमें वैयणा' वेदना होती है 'णो पुब्धि वेयणा पच्छा किरिया' ऐसा नहीं है कि पहिले वेदना हो और चादमें क्रिया हो क्रिया का तात्पर्य फर्म और वेदना का तात्पर्य उस का अनुभवन ऐसा हैं । यह जो कहा गया है कि कम स्वयं एक प्रकारफी क्रिया है-सो यह वह पात ठीक है और वेदना भी एक પીપર્થભાવ માનવામાં તે આ જ છે, કારણ કે પહેલાં કર્મ અને ત્યાર બાદ તેના વેદનનું પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યું છે. પણ જે વેદન પતે જ એક પ્રકારની ક્રિયારૂપ હોય તો વેદન દિયાથી કમને બંધ થશે જ. તેથી કમબધિરૂપ કિયા થયા પહેલાં વેદનરૂપ ક્રિયાનું અસ્તિત્વ આવવાથી એવું માનવું પડશે કે વેદન પહેલાં થયું. તે કારણે મંડિતપુત્રને એવી શંકા થાય છે કે “ક્રિયા પહેલાં થાય છે અને ત્યાર બાદ તેનું વેદન થાય છે, કે વેદન પહેલાં થાય છે અને ત્યારબાદ કર્મરૂપ ક્રિયા થાય છે?
. महावीर प्रसुतमना प्रभk 20 प्रभारी सामान ४२ छ-'मंडियपुत्ता! हमतिपुत्र! 'पुन्वं किरिया' पडला या थाय छ भने 'पच्छा वेयणा' त्यार मा तेनु वहन थाय छे. 'णो पुत्रि वेयणा पच्छा किरिया पहला वन मन ત્યાર બાદ ક્રિયા થાય એવું બનતું નથી. અહીં કિયા એટલે કર્મ અને વેદના એટલે કર્મને અનુભવ, એવો અર્થ સમજવો. * * એવું જે કહેવામાં આવ્યું છે કે કર્મ પતે એક પ્રકારની ક્રિયા છે, એ વાત બરાબર
