________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ३. उ. २ द्वितीयोद्देशकस्यावतरणिका _३१३. पणञ्च तत्र मघोनः 'इन्द्र' पाकशासनस्य शतक्रतोः सहस्राक्षस्य वज्रपाणे: पुरन्दरस्य शक्रस्य विलासादिदर्शनेन चमरस्येयोत्पादः शक्रम्प्रति चमरस्य गालिप्रभृतिप्रदानम् , तस्यच चमरस्य समुत्पन्नानलस्य शक्रपराजयार्थ छद्मस्थ-महावीर-शरणाश्रयणम् , तदाश्रयेण परिघायुधग्रहणपूर्वकमेकाकिनः चमरस्य सौधर्मदेवशकम्पति प्रस्थानम् , प्रस्थानात्पूर्व चमरकृतवैक्रियशरीर निर्माणम् ऊर्ध्वमुत्पतता चमरेण कृत उत्पातो यथा वानव्यन्तराणां भागनाशः, ज्योतिपिक-चन्द्र-सूर्य ग्रहनक्षत्रताराणाम् विभागः, आत्मरक्षकदेवानां पलायनम् , ततः चमरस्य शक्रसमीपगमनम् तद्द्वारेन्द्रकीलस्य तत्कृताकुट्टनं शक्राश्रित देवानां भयोत्पादनञ्च, चमरोपरि शक्रस्य प्रकोपः, चमरस्य पलायनम् महावीर देवलोक तक चमरेन्द्र का अवलोकन, सौधर्मदेवलोक के अधिपति शक्रके विलास आदि के देखने से चमर के हृदय में ईर्ष्या का उत्पन्न होना, और इस कारण से शक के लिये गाली आदि देना, तथा ईर्ष्यालु चमरेन्द्र का शक के पराजय निमित्त छद्मस्थ महावीर की शरण आना, उनके आश्रय से चमर का अकेले ही परिघ नामका आयुध आदि शस्त्र लेकर शक्रके प्रति प्रस्थित होना, प्रस्थान के पहिले चमर द्वारा वैक्रिय शरीरो का निर्माण करना, ऊपर जाते हुए चमर के द्वारा उत्पात करना, वानव्यन्तरो का इसकारण से भागनाश होना इधर उधर भागना । ज्योतिष्क देव चन्द्र, सूर्य, ग्रह, नक्षत्र एवं तारों का विभाग होना, आत्मरक्षक देवो का पलायन करना शक के समीप चमर का आना, शक के द्वार पर रहे हुए इन्द्रकील की पिटाई होना, तथा शक्राश्रित देवों को भय उत्पन्न લેક સુધીના પ્રદેશનું તેના દ્વારા અવકન સૌધર્મ દેવલોકના અધિપતિ શકના વિલાસ આદિ જોઈને ચમરેન્દ્રના હૃદયમાં ઈર્ષાની ઉત્પત્તિ-તે કારણે શકને ગાળ દઈને તેનું અપમાન કર્યું. શકને પરાજય આપવા માટે ઈર્ષાળુ અમરેન્દ્રનું છઘસ્થ મહાવીરને શરણે આવવાનું કથન આ ઉદેશકમાં આવે છે. તેમને આશ્રય મળવાથી ચમાર એક જ પરિવા, આયુધ અદિ શો લઈને શક્રેન્દ્ર સાથે લડવા જવાનું સાહસ કરે છે, રવાના થતાં પહેલાં અમર દ્વારા વૈક્રિય શરીરનું નિર્માણ કરાયું, ઉપર ગમન કરતા ચમારના ઉત્પાતોથી ત્રાસેલા વાનવ્યતર દેવોની નાસભાગ. જ્યોતિષ્ક દેવ ચન્દ્ર, સૂર્ય, ગ્રહો અને તારાઓનું વિભાગીકરણ થયાનું કથન, આત્મરક્ષક દેવે પલાયન થઈ ગયા. આ રીતે ચમરનું શર્ટ પાસે આગમનન્શકના દ્વાર પર ઈનકીલને માર માર્યો, શક્રાશ્રિત