Book Title: Agam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
३२०
उत्तराध्ययनसूत्रे मनो वाक्काय व्यापारास्ते समाधियोगाः, यद्वा-समाधिश्च योगाश्च समाधियोगाः, तत्र समाधिः शुभचित्तैकाग्रता, योगाः-प्रतिलेखनादयो व्यापारास्तेभ्यः प्रभ्रष्टाः, अनियन्त्रितात्मनां हि पदे पदे तभ्रंशसंभव इति । ते अनन्तरमुक्ताः कामभोगरसगृद्धाः कामभोगेषु रसः-आसक्ति स्तेन गृद्धाः तेषु लोलुपाः, आसुरे असुर सम्बन्धिनि, काये-देहे, उपपद्यन्ते उत्पद्यन्ते । अयं भावः-एवं विधाः कादाचित्किचिद्धर्मानुष्ठानकारणाद् असुरनिकायेष्वेव जायन्त इति ॥ १४ ॥ ततोऽपि च्युतास्ते किं प्राप्नुवन्तीत्याह
मूलम्तत्तोऽविय उध्वहित्ता, संसारं बेहुं परियडंति । बहुकम्मलेवलित्ताणं, बोही होई सुदुल्लहा तेर्सि ॥१५॥ छाया--ततोऽपि च उद्वत्य, संसारं बहुं पर्यटन्ति ।
बहुकर्मलेपलिप्तानां बोधिर्भवति सुदुर्लभा तेषाम् ॥१५॥ टीका--'तत्तोऽविय' इत्यादि ।
ततोऽपि च=असुरनिकायादपि च, उबृत्य-निर्गत्य संसार-चतुर्गतिरूपं भवं मन, वचन, और काय के व्यापार हैं उनसे-अथवा जो समाधि एवं योग हैं-चित्त की एकाग्रता रूप समाधि, प्रतिलेखनादिक रूप योगउनसे (पन्भट्ठा-प्रभ्रष्टाः) अत्यंतभ्रष्ट हैं और (कामभोगरसगिद्धाकामभोगरसगृद्धाः) कामभोगों की आसक्तिसे लोलुप हैं (ते-ते) वे जीव (आसुरे काए उचवज्जंति-आ रे काये उपपद्यन्ते) असुरनिकाय-भवनपति और व्यन्तरदेवों की एक जाति में उत्पन्न होते हैं। सारांश इसका यही है कि ऐसे साधु कभी २ धर्मानुष्ठान के कारण से असुरनिकायों में ही जन्म लेते हैं । १४ ।।
असुरनिकाय से च्युत होकर वे कहां जाते हैं सो कहते हैं'तत्तोऽविय उव्वहिता'-इत्यादि । પ્રધાન જે શુભ મન, વચન, અને કાયને વેપાર છે, એનાથી અથવા જે સમાધી એવા રોગ છે–ચિત્તની એકાગ્રતારૂપ સમાધિ, પ્રતિ લેખનાદિકરૂપ યોગ એનાથી पडभट्ठा-प्रभ्रष्टाः सत्यंत प्रष्ट छ. मन मिलागानी मासतिथी सोयु५ छ ते ते ७१ असुरे काए उववज्जति-असुरे काये उपपद्यन्ते मसुनियम (मनपति અને વ્યંતરદેવની એક જાત) ઉત્પન્ન થાય છે. સારાંશ આને એ છે કે, એવા સાધુ કદી કદી ધર્માનુષ્ઠાનના કારણથી અસુર નિકાયોમાં જ જન્મ લે છે. ૧૪
અસુરનિકાયથી યુત થઈને તે કયાં જાય છે તે કહે છે " तत्तोऽविय उठवट्टित्ता" त्यादि.
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
