________________
उत्तराध्ययनसूत्रे
मूलम्सोवांगकुलसंभूओ, गुणुत्तरधरो मुणी। हरिएसबलो नाम, आसी भिक्खू जिइंदिओ ॥१॥ छाया-श्वपाककुलसंभूत्तो, गुणोत्तरधरो मुनिः ।
हरिकेशबलो नाम, आसीद् भिक्षुर्जितेन्द्रियः॥१॥ टीका-'सोवाग'-इत्यादि
श्वपाककुलसंभूतः श्वानं पचतीति श्वपाकश्चाण्डालस्तस्य कुले संभूतः समु. पन्नो गुणोत्तरधरः-गुणानां मध्ये ये उत्तराः श्रेष्ठाः प्राणातिपातविरमणादयः, यद्वासम्यग्दर्शन, सम्यग्ज्ञान सम्यकचारित्ररूपास्तेषां धरः, जितेन्द्रियः वशीकृतेन्द्रियो हरिकेशबलो नाम भिक्षुः भिनत्ति अष्टविधं कर्म इति भिक्षुः, यद्वा-निरवद्यभिक्षणशीलो, मुनिः जिनाज्ञापालको हरिकेशबलो नाम आसीत् ॥१॥ स ऋषिः कीदृश आसीदित्याह
मूलम्इरिएसणंभासाए उच्चारसमिइसु य । जओ आयाण णिक्खेवे, संजओ सुसमाहिओ ॥२॥ 'सोवागकुलसंभूओ'-इत्यादि ।
अन्वयार्थ-(सोवागकुलसंभूओ-श्वपाककुलसंभूतः) चांडाल के कुल में उत्पन्न हुए एवं (गुणोत्तरधरो-गुणोत्तरधरः ) गुणों में सर्वोत्तम जो प्राणातिपात विरमण आदि हैं उनको, अथवा सम्यग्दर्शन, सम्यरज्ञान तथा सम्यक् चारित्र को धारण करने वाले और (जिइंदिओजितेन्द्रियः) इन्द्रियो को जीतने वाले तथा (भिक्खू-भिक्षुः)निरवद्य-भिक्षा लेनेवाले ऐसे (हरिएसवलो नाम मुणी-हरिकेशवलो नाममुनिः) हरि केशवल मुनि (आसी-आसीत् ) थे ॥१॥
" सोवागकुलस भूओ" त्याहि.
अन्वयार्थ-सोवागकुलसंभूओ-श्वपाककुलसंभूतः यांना सुगमा उत्पन्न थयेअ२ गुणुत्तरधरो-गुणोत्तरधरः गुमा सवोत्तम गुन २ प्रातिपात વિરમણ આદિ છે તેને અથવા સમ્યગૂ દર્શન સમ્યજ્ઞાન તથા સમ્યક ચારિત્રને धारण ४२वाणा मन जिइंदिओ-जितेन्द्रियः इन्द्रियाने ११ तथा भिक्खू-भिक्षुः नि२१ मिक्षा सेवा या हरिएसबलो नाम मुणी-हरिकेशबलो नाममुनिः विशि मुनि आसी-आसीत् उता. ॥१॥
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨