________________
प्रियदर्शिनी टी. अ० १३ चित्र संभूतचरितवर्णनम्
७८५
1
ततो निदानादप्रति-क्रान्तस्य = त्वत्कृतनिवारणयाऽप्यप्रतिनिवृत्तस्य तस्य = कृतनिदानस्य मे = ममेदमेतादृशं फलमभूतु । यत् = यस्मात्कारणादहं धर्म = श्रुतचारित्रधर्मं जानन्नपि कामभोगेषु मूच्छितोऽस्मि । धर्मं जानन्नपि निदानप्रभावेण तं कर्त्तुं न शक्नोमीति भावः ॥ २९ ॥
तब आपने मुझे ऐसा करना तुमको उचित नहीं है " इस प्रकार समझाया भी था परन्तु (अप्पडिकंतस्स तस्स में- अप्रतिक्रान्तस्य तस्य मे ) मैंने उस निदान से अपने आपको प्रतिनिवृत्त नहीं किया था । (इमं एयारिसं फलं - इदम् एतादृशम् फलम् ) यह उसका मुझे ऐसा फल मिला है (यत्) जो (धम्मं जाणमाणे वि-धर्मम् जानन् अपि) श्रुतचारित्ररूप धर्मको जानता हुआ भी ( कामभोगेसु मुच्छिओ - कामभोगेषु मूच्छितः ) मैं कामभोगों में मूच्छित बना हुआ हूं ।
भावार्थ - चारित्रमोहनीय कर्मकी तीव्रता मुझ में क्यों है इसका भी कारण मुनिराज से चक्रवर्तीने स्पष्ट कह दिया । उसमें उसने कहा कि महाराज | संभूतमुनिके भवमें सनत्कुमार चक्रवर्ती को ऋद्धिसंपन्न देखकर मैंने "इसी तरहसे भोगोंका भोगनेवाला मैं भी होऊ " ऐसा जो निदानबंध किया था - ओर जापके समझाने बुझाने पर भी मैंने उसका परित्याग नहीं किया था । वही कारण है कि मैं धर्मकों जानता हुआ भी अभीतक विषयों में गृद्ध बना हुआ हूं ॥ २८ ॥ २९ ॥
नथी. आ रीते सभलव्युं य तु परंतु अप्पडिकंतस्स तस्स मे - अप्रतिक्रान्तस्य तस्य मे से निहानथी हुँ भने पोताने शेड़ी राज्यो न हते. या इमं एयारिसं फलं - इदम् एतादृशम् फलम् आ मेनु भने ३ भणेस छे, धम्मं जाणमाणे वि-धर्मम् जानन् अपि श्रुतयारित्र३य धर्मने लगता च्छिओ - कामभोगेषु मूच्छितः हुं अभ लोगोमां भूर्च्छित मनेत छु .
छतां पशु कामभोगसु मु
ભાવાથ —ચારિત્રમાહનીય કર્મની તીવ્રતા મારામાં કેમ છે એવુ પણ કારણ મુનિરાજને ચક્રવર્તીએ સ્પષ્ટ રૂપમાં કહી દીધું. એમાં તેણે બતાવ્યું કે, મહારાજ ! સંભૂતમુનિના ભવમાં સનત્કુમાર ચક્રવર્તીને સ્ત્રીરત્ન સહિત રિદ્ધિ સંપન્ન જોઇને મેં “ આજ પ્રકારના ભાગોને ભાગવનાર હું મનુ” એવા જે નિદાન બંધ કરેલ હતા. અને આપના સમજાવવા છતાં પણ મે તેનો પરિત્યાગ કરેલ ન હતા. એજ કારણકે, હું ધર્મને જાણતા હૈાવા છતાં પણ વિષામાં ગૃદ્ધ ખની ગયેલ છું. ઘર૮૫ "રા
उ० ९९
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
