________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० १३ चित्र-संभूतचरितर्णनम्
७९१ एवं मुनिना प्रोक्तश्चक्रवर्ती यदा मुनिवचनं न स्वीकरोति, तदा मुनिराह
ने तुज्झ भोगे चइऊण बुद्धी, गिद्धोर्सि आरंभपरिग्गहेसु । मोहं केओइतिओ विप्पलावो, गॅच्छामि रौयं आमंति ओसि॥३३॥ छाया-न तव भोगांस्त्यक्तुं बुद्धिः, गृद्धोऽसि आरम्भपरिग्रहेषु ।
मोघं कृत एतावान् विप्रलापो, गच्छामि राजन्नामन्त्रितोऽसि ॥३३॥ टीका-'न तुज्झ' इत्यादि।
हे नृप ! भोगांस्त्यक्तुं तव बुद्धिर्नास्ति, त्वं हि आरम्भपरिग्रहेषु-आरम्भाः सावधव्यापाराः, परिग्रहाः = सचित्ताचित्तवस्तुस्वीकरणानि-तेषु गृद्धोऽसि । एतावान् विमलापो-विविधः प्रकृष्टालापो-विविधधर्मवचनोपन्यासो मोघं निरर्थक यथा स्वात्तथा त्वया सहकृतः । अतो हे राजन् ! सम्प्रत्यहं गच्छामि, त्वं मया आमन्त्रितोऽसि पृष्टोऽसि । त्वां पृष्ट्वा गच्छामीति भावः ॥ ३३ ॥ पर्यायका जब परित्याग कर दोगे तो आपको देवपर्याय-वैमानिक देवों में उत्पत्ति-प्राप्त हो जायगी ॥३२॥ ___इस प्रकार समझाने पर भी चक्रवर्ती ने जब मुनिराजके वचनोंको स्वीकार नहीं किया तब वे कहते हैं-'न तुज्झ' इत्यादि। ____अन्वयार्थ-(राय-राजन्) हे राजन् ! (तुज्झ बुद्धी भोगे चइऊण न -तव बुद्धिः भोगान् त्यक्तुं न) आपकी बुद्धि भोगोंको छोड़नेकी नहीं है। आप तो (आरंभ परिग्गहेसु गिद्धोसि-आरम्भपरिग्रहेषु गृद्धोऽसि) आरम्भ सावद्य-व्यापारोंमें एवं सचित्त अचित्त तथा सचित्ताचित्त वस्तुओं को संग्रह करने रूप परिग्रह में ही लोलुप बने हुए हो (इत्तिओ विप्पलावो मोहकओ-एतावान् विप्रलापः मोघंकृतः) अभीतक जो आपको इतना समએ લાભ થશે કે, આપ આ મનુષ્યભવને જ્યારે પરિત્યાગ કરી દેશે ત્યારે આપને દેવ પર્યાય વૈમાનિક દેવમાં દેવ ભવ પ્રાપ્ત થશે. ૩રા
આ પ્રમાણે સમજાવવા છતાં પણ ચક્રવતીએ જ્યારે મુનિરાજના વચ. नाना स्वी४२ न ४त्यारे तसा ४ छ- “न तुज्झ"-त्याह!
मन्वयार्थ-राय-राजन् डे २।! तुझ बुद्धी भोगे चइऊण न-तवबुद्धिः भोगान् त्यक्तुं न आनी मुद्धि मोगाने छ।उपानी नथी. माता आरंभपरिग्गहेसु गिद्धोसिआरम्भ परिग्रहेषु गृद्धोऽसि माल-सावध व्यापारामा मने सथित मथित्त तथा સચિતાચિત્ત વસ્તુઓને સંગ્રહ કરવારૂપ પરિગ્રહમાં જ લેલુપ બની રહ્યા છે. इत्तिओ विप्पलाओ मोहं कओ-एतावान् विप्रलापः मोघं कृतः सत्यार सुधी मापने
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨