________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० १४ नन्ददत्त-नन्दप्रियादिषइजीवचरितम् ८७३ रागद्वेषवशंगताः रागद्वेषवशीभूताः, अन्ये अविवेकिनः, सत्त्वाः माणिनः, प्रमोदन्ते-आनन्दमनुभवन्ति । न च विजानन्ति ते तदरण्यान्तर्वतित्वाद् वयमप्यस्मिन्नेव दावानले भस्मसाद् भविष्याम इति । एवमेव अनेन प्रकारेणैव, मूढाः मोहवशगा, वयं कामभोगेषु-कामौ च भोगाश्च कामभोगास्तेषु । तत्र कामौ शब्दरूपलक्षणौ, भोगाः गन्धरसस्पर्शलक्षणाः । यद्वा-काम्यन्ते इति कामाः, भुज्यन्ते इति भोगाः, कामाश्च ते भोगा:-कामभोगा मनोज्ञशब्दादयस्तेषु मूच्छिता गृद्धाः सन्तो रागद्वेषाग्निना दह्यमानं जगत्-संसारं दृष्ट्वा प्रमोदामहे, न च बुध्यामहे-न च जानीमो यज्जगदन्तवत्तित्वेन वयमपि भस्मसाद् भविष्याम इति । अयं भावः-यो हि विवेकवान् रागद्वेषानधीनो भवति, स हि दवाग्निना दह्यमानान् सत्वानवलोक्य 'अहमप्येवमेवानेन दहनीयः' इ त पर्यालोचयन् तान् सत्त्वान् परित्रातुं प्रयतते, न तु प्रमावशगः सन् प्रमोदते । यस्त्वविवेकी रागादिमांश्च भवति, न स ताँस्त्रातुं प्रयतते, प्रत्युत परिणाममपश्यन् दह्यमानांस्तान् दृष्ट्वा प्रमोदते। वय. मपि विवेकविकलास्तथैव समाचाराम इति ॥४२-४३॥ ग्निना) दावानल द्वारा (जंतुसु डजमाणेसु-जन्तुषु दह्यमानेषु) जन्तुओंके जलते रहते (रागदोसवसंगया अन्ने सत्ता पमोयन्ति-रागद्वेष वशंगताः अन्ये सत्त्वाः प्रमोदन्ते) रागद्वेषके वशीभूत हुए अन्य मृगादि प्राणी जो नहीं जलते हैं वे आनन्दका अनुभव करते हैं ( एवमेव-एवमेव ) इसी तरह (मूढा-मूढाः) मोहवशंगत हमलोग भी कि जो (कामभोगेसु मुच्छिया-कामभोगेषु मूञ्छिताः) शब्द एवं रूप रूपी काममें तथा स्पर्श रस गंध रूप भोगमें अथवा-मनोज्ञ शब्दादिक कामभोगोंमें गृद्ध बने हुए हैं (रागदोसग्रिणा उज्जमाणं जगं न बुग्झामो-रागद्वेषाग्निना दह्यमोनं जगत् न बुध्यामहे ) रागद्वेष रूपी अग्निसे जलते हुए जगतको न वा मणी २७सा जंतुसु डज्जमाणेसु-जन्तुषु दह्यमानेषु सन्तुमाने नधन रागदोसवसंगया अन्ने सत्ता पमोयन्ति - रागद्वेषवशंगताः अन्ये सत्वाः प्रमोदन्ते રાગદ્વેષથી વશીભૂત બનેલા અન્ય મૃગાદિક જે પ્રાણી બળતાં નથી તે આનંદને मनुम ४२ छे एवमेव-एवमेव २॥ प्रमाणे मूढा-मूढाः मोहन शमां सायेर सभी ५५ रे कामभोगेसु मुच्छ्यिा -कामभोगेषु मूञ्छिताः ०४ मने ३५ २१३५ કામમાં તથા સ્પર્શ રસ ગંધરૂપ ભેગમાં અથવા મનોજ્ઞ શબ્દાદિક કામગોમાં शृद्ध मनेा छीमे रोगदोसग्गिणा उज्जमाण जगं न बुज्झामो-रागद्वेषाग्निना दह्यमानं जगत् न बुध्यामहे ते रागद्वेष३पी मनिमा मणी २९सा तन ननसान અનુભવી રહ્યા છીએ, પરંતુ એ નથી જાણતા કે, અમે પણ આ જગતની અંદર उ० ११०
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
