________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० १४ नन्ददत्त-नन्दप्रियादिषड्जीवचरितम्
तस्मात्
अज्जे धम्म पडिवजयामो, जहिं पवण्णा नं पुणब्भवामो। अणागैयं ने ये अत्थि किंचिं, सैद्धा खेम "विणइत्तु राँगं ॥२८॥ छाया-अद्यैव धर्म प्रतिपद्यामहे, यं प्रपन्ना न पुनर्भवामः। ____ अनागतं नैव च अस्ति किंचित् , श्रद्धा क्षमं नो विनीयरागम् ॥२८॥ टीका-'अज्जेव'-इत्यादिहे तात! मृत्युसंभावनायाः सर्व दैव विद्यमानत्वाद् वयम् अद्यैव धर्म यतिधर्म
भावार्थ-पिताके प्रश्नका इस गाथा द्वारा इस प्रकार उत्तर दिया गया है-पिताने जो ऐसा कहा है कि वृद्धायस्थामें हम तुम दीक्षा ले लेंगे सो इस पर इन लोगोंने कहा कि पिताजी ! इस बातका क्या विश्वास है कि वृद्धावस्था हमारी आपकी आवेगी-संभव है इसके पहिले ही पर्यायान्तरित हो जाना पडे अर्थात् पहिले कौन मरे ? इसका क्या भरोसा ? यह बात तो वह व्यक्ति कह सकता है कि जिसने मृत्युके साथ मित्रता स्थापित कर ली है, अथवा जो मृत्युको देखकर दूरी जगह भाग सकता है या मैं नहीं मरूंगा ऐसा जिसको निश्चय हो गया है। परन्तु ऐसी स्थिति किसी भी व्यक्तिकी यहां नहीं है । अतः यह विचारधारा ठीक नहीं है ।। २७॥
इसलिये-'अज्जेव' इत्यादि । __ अन्वयार्थ हे तात ! हम लोग ( अज्जेव धम्म पडिवज्जियामो
ભાવાર્થ–પિતાના પ્રશ્નને આ ગાથા દ્વારા ઉત્તર આપવામાં આવેલ છે. પિતાએ જે એવું કહ્યું છે કે, વૃદ્ધાવસ્થામાં આપણે દીક્ષા લઈ લઈશું. એના ઉત્તરમાં એ બન્નેએ બતાવ્યું છે કે, પિતાજી ! આ વાતને વિશ્વાસ કે કે, અમારી અને આપની વૃદ્ધાવસ્થા આવશે જ. સંભવ છે કે, એના પહેલાં જ. પર્યાયાન્તરિત થઈ જવું પડે. આ વાત તે એ વ્યક્તિ કરી શકે કે, જેણે મૃત્યુની સાથે મિત્રતા બાંધી લીધી હોય. અથવા તે મૃત્યુને જોઈને બીજા સ્થળે ભાગી જઈ શકતે હોય; “હું નહિ મરું એ જેને નિશ્ચય બંધાઈ ગયે હેય છે. પરંતુ એવી સ્થિતિ કઈ પણ વ્યક્તિની અહીં નથી. જેથી આ વિચાર કરો એગ્ય નથી. ૨૭
मा भाटे-“ अज्जेव"-त्या.
मन्वयार्थ-3 तात! २५५ ६५२ अज्जेव धम्म पडिवज्जियामो-अद्यैवउ० १०७
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨