Book Title: Agam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
उत्तराच्ययनसूत्रे नीत इत्युच्यते । इह यद्यपि पञ्चदशस्थानानि दर्शयितव्यानि, तथाऽपि स्थानस्थानिनोरभेदविवक्षया स्थानी प्रोच्यते-'नीयावत्ती' इत्यादि । गुरोः शय्यासनात् नीचवी अनुद्धतवर्तनशीलः । उक्तञ्च-" नीयं सिज्ज गई ठाणं, नीयं च आसणाणि य।
नीयं च पाए वंदिज्जा, नोयं कुज्जा य अंजलिं॥" छाया-नीचां शय्यां गतिं स्थानं नीचानि शयनानि च ।
नीचं च पादौ वन्देत, नीचं कुर्याच अञ्जलिम् ॥” इति तथा-अचपल: =न चपलोऽचपलः, चंचलतावर्जित इत्यर्थः । स च गतिद्वारा (सुविणीए ति बुच्चइ-सुविनीतः इत्युच्यते) सुविनीत का कथन किया जाता है-इन पंद्रह स्थानों से युक्त “सुविनीत" है एसा माना जाता है वे पंद्रह स्थान ये हैं-( नीयावत्ती-नीचवर्ती) अपने गुरु की शय्या एवं आसन से सदा नीचे बैठने वाला हो-अनुद्धत रूपसे रहने के स्वभाव वाला हो
इस बात को भगवानने दशवकालिकसूत्र में इस प्रकार कहा है"नीयं सिज्जा गइं ठाणं नीयं च आसणाणि य। नीयं च पाए वंदिज्जा नीयं कुज्जा य अंजलिं ॥
अपने गुरुसे विनीत शिष्य सदा शय्या नीची रखता है। चलते समय उनके पीछे २ चलता है। गुरु के स्थान की अपेक्षा अपना स्थान ऊँचा नहीं होता है । झुककर वह उनकी दना करता है । यह सब बातें "नीयावत्ती"से यहां गृहीत कर लेना चाहिये || . तथा (अचवले-अचपलः) चपलता से रहित हो-गति, स्थान, भाषा સુવિનીતનું કથન કરવામાં આવે છે. જે પંદર લક્ષણોથી યુક્ત વ્યક્તિને सविनीत हे छ, त ५१२ क्षथे। म प्रमाणे छ-(१) नीयावत्ती-नीचवर्ती પિતાના ગુરુની શય્યા અને આસનથી જે સદા નીચે બેસનાર હોય-સ્વભાવે અનુદ્ધત હેય-ભગવાને દશવૈકાલિકસૂત્રમાં તે વાતનું આ પ્રમાણે કથન કર્યું છે–
"नीयं सिज्जा गइं ठाणं नीयं च आसणाणि य ।
नीयं च पाए वंदिज्जा नीयं कुज्जा य अंजलि ॥" વિનીત શિષ્ય ગુરુની શય્યા કરતા પિતાની શમ્યા નીચી રાખે છે. ચાલતી વખતે તેમની પાછળ પાછળ ચાલે છે. ગુરુના આસન કરતાં પિતાનું આસન ઊંચું રાખતા નથી. તે શરીર નમાવીને તેમને વંદના કરે છે. એ अधी मामत “ नीयावत्ती" । प्रह) पानी छे.
तथा (२) अचवले-अचपलः ५५साथी २डित यु-पति, स्थान,
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
