Book Title: Agam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रियदर्शिनी टीका अ. ९ नमिचरिते इन्द्रकृतनमिराजर्षिस्तुतिः ४५३ अनेन-अप्राप्तकामाभिलाषवत्वात् इति देवेन्द्रमूचितहेतोरसिद्धत्वमिति बोधितम् ॥५४॥ एवं बहुभिरप्युपायैस्तं क्षोभयितुमशक्तो देवेन्द्रः किमकरोदित्याह
मूलम् अवउज्झिऊण माहांणरूवं, विउविऊण इंदत्तं । वंदेइ अभित्थुणंतो, इमाहि महुराहिं वहिं॥५५॥ छाया-अपोह्य ब्राह्मणरूपं, विकुर्वित्वा इन्द्रत्वम् ।
वन्दते अभिष्टुवन् , इमाभिर्मधुराभिर्वाग्भिः ॥ ५५ ॥ टीका-'अवउज्जिऊण' इत्यादि ।
अनन्तरोक्तं नमिराजर्वचनं श्रुत्वा देवेन्द्रो ब्राह्मणरूपम् - अपोह्य त्यक्त्वा, इन्द्रत्वम् इन्द्ररूपं विकुर्वित्वा-स्ववैक्रियशक्त्या प्रकटीकृत्य, इमाभिः वक्ष्यमाणाभिः, की प्राप्ति के सिवाय इस को सुगति का लाभ नहीं होता है । इस कारण मैं असत् कामों की भी चाहना नहीं करता हूं। इसलिये तुमने जो ऐसा कहा है कि " आप में अप्राप्त भोगों की अभिलाषा है " सो यह हेतु असिद्ध है । इस गाथा से यह वात सूचित की है ।। ५४ ॥
इस प्रकार अनेक उपायों द्वारा जब इन्द्र ने नमि राजऋषि को क्षुभित करने मे अपने को असमर्थ समझा तब उसने क्या किया ? यह इस गाथा द्वारा प्रकट किया जाता है-'अवउझिऊण '-इत्यादि। ____ अन्वयार्थ-अनन्त रोक्त नमि राजऋषि के वचन सुनकर देवेन्द्र ने (माहणरूवं अवउझिऊण-ब्राह्मणरूपं अपोह्य) अपना ब्राह्मण वेष छोड़कर के तथा (इंदत्तं विउन्विऊण-इन्द्रत्वं विकुर्वित्वा ) अपनी वैक्रियिक शक्ति द्वारा अपना वास्तविक इन्द्र स्वरूप प्रकट करके (इमाहिं महुराहि वग्गूर्हि-इमाभिः मधुराभिः वाग्भिः ) इन वक्ष्यमाण मनोहर वचनों લાભ મળતું નથી, આ કારણે હું અસત કામોની ચાહના નથી કરતો. આથી તમે જે એવું કહ્યું છે કે “આપનામાં અપ્રાપ્ત ભેગોની અભિલાષા છે.” તે એ હેત અસિદ્ધ છે. આ ગાથાથી એ વાત સૂચિત કરેલ છે. જે ૫૪ છે
આ પ્રકારે અનેક ઉપાયોથી નમિરાજાને સુભિત કરવામાં ઈન્દ્ર અસમર્થ બન્યા ત્યારે તેમણે શું કર્યું તે આ ગાથા દ્વારા પ્રગટ કરવામાં આવેલ છે–
“ अवउज्झिउण"-त्यादि.
અન્વયાર્થ—અનન્તરક્ત નમિરાજર્ષિના વચન સાંભળીને દેવેન્દ્ર પિતાને माहणरूव अवउझिउण-ब्राह्मणरूप अपोह्य प्रासय ३२ छाडन तथा इंदत्तं विउब्विउण-इन्द्रत्व विकुर्वित्वा वैलियि तिथी पोतानु वास्तविन्द्र २१३५ भाट रीन इमाहि महुराहिं वगुहि-इमाभिः मधुराभिः वाग्भिः ॥
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
