________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
সুমনা . टोका-अधर्मपक्षस्य निरूपणं कृतं सम्पति-धर्मपक्षं निरूपयितुमाह'अहावरे' इत्यादि । 'अहावरे' अथाऽपरः 'दोवस्त ठाणस्स धम्मपक्वस्त द्वितीयस्य स्थानस्य-पुण्डरीकाकरणधर्मपक्षस्य 'विभंगे एवमाहिज्नई' विभङ्गःविचारः एवं-वक्ष्यमाणपकारेण आख्यायते, 'इह खच पाईणं वा' पाच्या पूर्वस्यां दिशि वा 'पडीणं वा' प्रतीच्या पश्चिमायां वा 'उदीणं वा' उदीच्याम्-उत्तरदिशि वो 'दाहिणं वा' दक्षिणस्यां दिशि वा 'संतेगइया मणुस्सा भति' सन्त्येकतयेअनेकप्रकारका मनुष्या भवन्ति 'तंजहा' तद्यथा-'पारिया वेगे' आर्याः सद्धर्माचरणशीला वा एके 'अणारिया वेगे' अनार्या वा एके 'उच्चागोया वेगे' उच्च गोत्रा वा एके-उग्रवंश्याः 'णीयागोया वेगे' नीचगोत्रा वाएके-शूद्रादयः 'कायमंता वेगे हस्समंतावेगे' कायवन्तो दीर्घकाया वा एके, इस्तवन्तः-लघुशरीरा वा एके 'सुवन्ना वेगे' सुवर्णाः-सुन्दरवर्ण पन्त एके, 'दुवन्ना वेगे' दुर्वर्णाः-कुत्सितवर्णवन्त ___ 'अहावरे दोच्चस्स ठाणस्स' इत्यादि ।
टीकार्थ-अधर्म पक्ष का निरूपण किया जा चुका है अब धर्म पक्ष का निरूपण करते है-अषदूसरे स्थानपुण्डरीक प्रकरण के धर्म पक्ष का विचार किया जाता है-इस लोक में पूर्व दिशा में पश्चिम दिशा में उत्तर दिशा में और दक्षिण दिशा में अनेक प्रकार के मनुष्य होते हैं। वे इस प्रकार हैं-कोई आर्य अर्थात् समीचीन धर्म का आचरण करने वाले और कोई अनार्य होते हैं, कोई उच्च गोत्री होते हैं कोई नीच गोत्री शूद्रा दिक होते हैं, कोई लम्बे शरीर वाले तो कोई छोटे शरीर वाले होते है, कोई सुवर्ण वाले तो कोई दुर्वर्ण वाले होते हैं, कोई सुन्दर रूप वाले
बहावरे. दोच्चस्स ठाणस्स' त्या
ટીકાથ—અધર્મ પક્ષનું નિરૂપણ કરવામાં આવી ગયું છે, હવે ધર્મ પક્ષનું નિરૂપણ કરવામાં આવે છે–હવે બીજા સ્થાન પંડરીક પ્રકરણના ધર્મ પક્ષને વિચાર કરવામાં આવે છે. - આ લેકમાં પૂર્વ દિશામાં પશ્ચિમ દિશામાં, ઉત્તર દિશામાં, અને દક્ષિણ દિશામાં અનેક પ્રકારના મનુષ્ય હેય છે, તે આ પ્રમાણે છે. કોઈ આય" અર્થાત સમીચીન ધર્મનું આચરણ કરવાવાળા, અને કોઈ અનાર્ય હોય છે. કોઈ ઉચ્ચ ગોત્રવાળા હોય છે. કેઈ નીચ ગોત્રવાળા શાદિક હોય છે. કેઈ લાંબા શરીરવાળા હોય છે. તે કોઈ ટૂંકા શરીરવાળા હોય છે. કઈ સારા વર્ણવાળા તે કઈ કદરૂપા હોય છે. કેઈ સુંદર રૂપવાળા
For Private And Personal Use Only