________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सूत्रकृताङ्गले इहकतये सत्वाः 'उपजोणियाण जाव कम्मनियाणे गं तस्थ वुकपा' उदकयोनिकानां यावस्कर्म निदाने-स्वकर्मनिदानेन -सकर्मनिमित्तेन तत्र व्यु क्रमा:-बर्द्धन सीलाः, 'उद्गजोगिएसु उदगत्ताए विउदंति' उदकयोनिकेषु उदकतया विवर्तन्ते -जलरूपेण समुत्पद्यन्ते, 'ते जीवा स्तेषामुदकमोनिकानाम् उदकानां स्नेहमाहारपन्ति, पस्मिन्नुभूताः प्रतिष्ठिता बर्द्धमानाश्च तेषामेव रसनिष्पत्तिमुपभुनानाः प्रार्धमाना अपि भान्ति, 'ते जीवा आहारेति पुढीसरीरं जाव संत ते जीवा भाहास्यन्ति पृथिवीशी यात् स्यात, माहा पृथिवीपभृतीनां शरीराणि सरूपे परिणमयन्ति, 'अवरे विण तेसिं उदगनोणियाणे उगाणं सरीराणाणावण्णा जाव मक्खाय' तेपामुदयोनि कानासुदकालाम्-अम्मायिकानां जन्तूनामपराण्यापि च खलु शरीराणि नानावर्णगन्धरसस्पर्शयुक्तानि भवतीत्य ख्यातानि तीर्थकतेति ।
'अहावरं पुरक्खाय' अथाऽपरं पुराख्यातम्-माः पां श्रीमता तीर्थकरेण उदकयोनिकप्तकायजीवानां स्वरूपं निरूपापिनम्। 'इहेगपा सत्ता उदग जोणियाणं जाव कम्मणियाणे तत्य वुरामा उगनोगिरनु उहासु तसपाणत्ताए विजदंति' इहैकतये सत्या उदायोनि कानां या कर्मनिदानेन तत्र व्युत्क्रमा उत्पन्न होते हैं। वे उन उदकयोनिक उदक जीवों के रस का आहार करते हैं और पृथ्वी काय आदि का भी आहार करते हैं और उन्हें अपने रूप में परिणत कर लेते हैं। अर्थात् वे जल में उत्पन्न होते हैं। जल में रहते हैं और जल में बढ़ते हैं, उसी जल के रस का उपभोग करते हुए बढते हैं और साथ ही पृथ्वी आदि के शरीर का भी उपभोग करते हैं। उन उदक जीवों के नाना वर्ण, गंध ग्म और स्पर्श वाले अनेक शरीर होते हैं।
तीर्थकर भावान ने जोकों के अन्य भेइको कहे हैं। कोई कोई जीव अपने कर्म के वशीभूत होकर उदयो न उदक में बम रूप से उत्पन्न होते हैं, उसी में स्थित होते हैं और उसी में वृद्धि को प्राप्त થાય છે. તેઓ એ ઉદનિક ઉદકવાળા જીવોના રસનો અ હાર કરે છે અને પૃથ્વીકાય વિગેરેને પણ આહાર કરે છે. અને તેને પિતાના રૂપથી પરિણમા છે. અર્થાત જે પાણીમાં ઉત્પન્ન થાય છે. પાણીમાં રહે છે, અને પાણીમાં વધે છે. એ જ પાના રસનો ઉપભેગ કરતાં થકા વધે છે. અને સાથે જ પૃથ્વી વિગેરેના શરીરને પણ ઉપભેગ કરે છે તે ઉદનિવાળા પાણિના જીના અનેક વર્ણ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શવાળા અનેક શરીર હોય છે.
તીર્થકર ભગવાને જીવના બીજા ભેદ પણ કહ્યા છે.—–કે ઈ કઈ જીવ પિતાના કર્મને વશ થઈને ઉકનિક ઉદકમાં ત્રસ પણાથી ઉત્પન્ન થાય છે. તેમાં સ્થિત રહે છે. અને તેમાંજ વૃદ્ધિ પ્રાપ્ત કરે છે. તે છ ઉદક નિવાળા
For Private And Personal Use Only
