________________
सुंधा टीका स्था. ४ उ ३ २९ चतुर्विधपुरुषजातविषयऋचतुर्दशचतुर्भही नि० १४५
पलज्जणे " इति पाठस्य यद्वा66 मलज्जनः " इतिच्छाया, तत्र - एकः कश्चित् तमः - अप्रसिद्धः तमोवलेन अन्धकारवलेन संचरन् मलज्जते लज्जितो भवतीति तमोवलमलज्जनः अत्र - प्रथमभने प्रकाशचारी, द्वितीयभने अन्धकारचारी, तृतीयभङ्गे प्रकाशचारी, चतुर्थभङ्गे तु कुतोऽपि कारणादन्धकारचार्येवेति | ४ | यद्वा - ' पज्जलणे 'ति पाठे ' प्रज्वलनः ' इतिच्छाया, तत्र - अज्ञानवबलेन - अन्धकारवचेन वा, ज्ञानबलेन प्रकाशवकेन वा प्रज्वलति दर्पितो भवति यः स तथा । अत्रापि सङ्गचतुष्टयं संयोज्यम् । (९)
८८
वाला होता है और पीछे ज्योतिर्बल पुरञ्जन होता है एसा वह मनुष्य सदाचारवाला ज्ञानी मनुष्य होता है अथवा दिवाचर - साधु मनुष्य होता है ४ अथवा 44 पलज्जणे " इसकी संस्कृतच्छाया-" मलज्जनः " ऐसी भी होती है इस पक्ष में ऐसा अर्थ होता है कि कोई एक मनुष्य ऐसा होता है जो प्रसिद्ध होता है और अन्धकार थलसे चलता हुआ लज्जित होता है इस प्रथम भङ्ग में अप्रसिद्धिवाला प्रकाशचारी साधु मनुष्य लिया गया है तथा द्वितीय भङ्गमें अन्धकार चारी चौरादि मनुष्य लिया गया है.
तृतीय भङ्ग में भी प्रकाशचारी साधुजन लिया गया है और चतुर्थभङ्ग में भी किसी कारणवश अन्यकार में ही चलनेवाला मनुष्य लिया है यहा - "पज्जलणे' इस पाठकी संस्कृत छाया प्रज्वलन: "ऐसी भी होती है इस पक्ष में जो अज्ञानके बलसे या अन्धकार के बलसे ज्ञानके बल से સદાચારી હોવાથી સુસ્વભાવવાળા હોય છે અને પછી પણ જ્યેાતિલપુર જન જ રહે છે એવો તે મનુષ્ય સદાચારશીલ જ્ઞાની હોય છે અથવા દિવાચર-સાધુ भनुष्य होय छे. अथवा " पलजणे " मा पहुनी संस्कृत छाया થાય છે આ સંસ્કૃત છાયા લેવામાં આવે તે ચાર ભાંગા આ પ્રમાણે અને छे – (१) अ ो मनुष्य सेवो होय हे } ? तमः (अप्रसिद्ध) होय छे અને અંધકારરૂપ ખળથી ચાલતાં લજજા અનુભવે છે આ પ્રથમ પ્રકારમાં અપ્રસિદ્ધિવાળા પ્રકાશચારી સાધુપુરુષ ગૃહીત થયા છે
("
""
प्रलज्जन.
બીજા પ્રકારમાં અંધકારચારી (નિશાચર) ચાર આદિ ગૃહીત થયા છે, ત્રીજા ભાગામાં પ્રકાશચારી સાધુજન ગૃહીત થયા છે. અને ચેાથા ભાંગામાં કોઈ કારણને આધીન થઇને અધકારમાં જ ચાલના। મનુષ્ય ગૃહીત થયા छे. अथवा " पज्जलणे "नीसंस्कृत छाया 'अभ्वसन ' पशु थाय छे मा संस्कृत છાયાની અપેક્ષાએ વિચાર કરવામાં આવે તેા જે અજ્ઞાનના ખળથી મથવા અંધકારના ખળથી, જ્ઞાનના મળથી અથવા પ્રકાશના મળથી પ્રજવલિત થાય
