________________
३३६
स्थानागसूत्रे 'चत्तारि कडा' इत्यादि-कटाश्चत्वारः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा - शुम्बकट:शुम्बः-तृणविशेषः, तनिर्मितः कटस्तथा १, विदलकटः-वंशखण्डनिर्मितकटः २, चर्मकटः-चर्मकृतकटः-चर्ममयरज्ज्जुव्यूतमञ्चकादिः ३, कम्बलकट:-कम्बल एक्कटः ४। (३२)।
"एवामेव चत्तारि पुरिसजाया' इत्यादि-एवमेव-कटवदेव पुरुषजातानि चत्वारि प्रज्ञप्तानि, तद्यथा-गुम्बकटसमान:-शुम्बकटो यथा-ऽल्पबन्धो भवति तथा यः पुरुपो गुर्वादिष्वल्पप्रतिवन्धः स्वल्पप्रतिकूलव्यापारेणाविगमात् स शुम्बकटकोंके विषय में क्रमशः शीघ्ररूपसे मन्द रूपले मन्दतररूपसे और मन्दतम रूपते स्नेहका छेदन करनेवाले होते हैं वे असिपत्रादिके समान होते हैं ४।३१॥
"चत्तारि कडा" इत्यादि-कट चार प्रकारके कहे गये हैं जैसेशुम्बकट १ विदल कट २ चमकट ३ और कम्बलकट ४ तृण विशेषोंसे जो कट चटाई बनाया जाता है वह शुम्बकट है, वंशकी पंचोंसे जो कट बनाया जाता है वह विदलकट है, चमडेकी रज्जुसे या तांतोसे वुना गया जो मंचक आदि होता है वह चर्मकट है और जो कम्बल है वह कम्बल कटहै। इसी प्रकारसे पुरुष चार होते हैं, जिसका प्रतिबन्ध गुर्वादिकों में अल्प होता है, जैसा कि तृणविशेषोंसे धनी हुई चट्टाईका होता है, वह थोड़ीसी भी प्रतिकूलनामें शिथिल हो जाता है खुल जाता है ऐमा वह पुरुष शुम्भकर समान होता है शुम्बकट की अपेक्षा विदल. कटका वन्ध दृढ होता है यह थोड़ीसी प्रतिकूलतामें शिथिल ढीला नहीं
અથવા જે માણસ ગુરુ આદિના ઉપદેશથી ક્રમશઃ શીધ્ર રૂપે, મન્દ રૂપે, મદતર રૂપે અને મન્દતમ રૂપે નેહપાશનું છેદન કરનારે હોય છે તેને અનુક્રમે અલિપત્ર, કરપત્ર, સુરપત્ર અને કદમ્બચીરિક પત્ર સમાન કહે છે. ૩૧
" चत्तारि कडा" या या२ १२नी ही -याने भाटे मही ४४' श५४ वाप छ ) (१) शुम४८-तृणविशेषानी माथी २ या मना. વવામાં આવે છે તેને “શુમ્બકટ” કહે છે (૨) વિદલકટ-વાંસની ચીપમાંથી બનાવેલી ચાઈને “વિદલકટ' કહે છે. (૩) ચમકટ–ચામડાની દેરીને ગૂંથીને બનાવેલી ચટ્ટાઈને “ચર્મકટ” કહે છે (૪) અને “કમ્બલકટ”—ઊન આદિની કામળને “કમ્બલ કટ” કહે છે
એજ પ્રમાણે પુરુષના પણ ચાર પ્રકાર કહ્યા છે-(૧) શુમ્બકટ સમાન પુરુષ–જેમ તૃણવિશેમાંથી બનાવેલી ચટ્ટાઈ ડી પ્રતિકૂળતામાં પણ શિથિલ થઈ જાય છે તેને તંતુઓ છૂટા પડી જાય છે એ જ પ્રમાણે ગુરુ આદિ પ્રત્યે
