________________
स्थांनाङ्गले यद्वा-एकः कुम्भः पूर्व पूर्णः-मध्वादि भृतो भवति, स पुनः पश्चादपि पूर्ण इत्येवं चत्वारोऽपि भङ्गा विवरणीयाः ।४।
" एवामेव चत्तारि पुरिसजाया" इत्यादि-एवमेव-कुम्भवदेव-पुरुषजातानि चत्वारि प्रज्ञप्तानि, तद्यथा-एकः पुरुषो जात्यादि गुणैः पूर्णः सन् पुन नादिगुणैः पूर्णा भवतीति प्रथमः १ । यद्वा-एकः पुरुपो धनेन गुण वा पूर्ण सन् पधादपि स धनेन गुणे वा पूर्णा भवति, एवं शेपास्त्रयोऽपि भङ्गाः बोध्याः । ४ ।
" चत्तारि-कुंभा" इत्यादि-पुनः कुम्भाश्चत्वारः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-एका कुम्भोऽखिलावयवैर्दध्यादिना वा पूर्णः सन पूर्णावभासी-पूर्ण एव दर्शकदृष्टोऽत्रहुआ भी पूर्ण मध्वादिसे भरा होता है ३ तथा कोई एक घट ऐसा होता है, जो तुच्छ होला हुआ भी तुच्छही रहता है ४ ___यदा-एक कुम्भ पहिले पूर्ण मधुआदिसे भरा होता है और पीछे भी वह पूर्ण होता है । इसी प्रकारसे शेष अंग भी समझ लेना चाहिये ?
" एवामेव चत्तारि पुरिसजाया" इत्यादि-इसी प्रकारसे पुरुष जात भी चार कहे गये हैं-जैसे-कोई एक पुरुषजात ऐसा होता है जो जात्यादि गुणों से पूर्ण होता हुआ भी पुनः ज्ञानादि गुणोंसे पूर्ण होता है १ यहा–पहिले धनसे या गुणोंसे पूर्ण होता हुआ भी पीछे भी वह धनसे या गुणोंसे पूर्ण बना रहता है इसी प्रकार शेष तीन भंग भी समझ लेना चाहिये। અંગોવાળે અથવા નાને) હોવા છતાં પણ મધ, ઘી આદિથી પૂર્ણ હાર્ય છે. (૪) કેઈ એક કુંભ એ હોય છે કે જે અપૂર્ણ અંગવાળો અથેવા તુચ્છ) હેય છે અને તેમાં ઘી, મધ આદિ દ્રવ્ય ભરેલાં નહીં હોવાને કારણે પણ અપૂર્ણ જ હોય છે.
અથવા આ રીતે પણ ચાર ભાંગા બને છે–(૧) કઈ એક કુંભ પહેલાં પણ મધ આદિથી ભરેલું હોવાને કારણે પૂર્ણ હોય છે અને પછી પણ તે દ્રવ્યથી ભરેલો હોવાને કારણે પૂર્ણ જ હોય છે. એ જ પ્રમાણે બાકીના ત્રણ ભાંગા પણ સમજી લેવા.
" एवामेव चत्तारि पुरिसजाया " त्याह- १ प्रभारी पुरुषांना ५५ ચાર પ્રકાર કહ્યા છે–(૧) કેઈ એક પુરુષ એવો હોય છે કે જે જાત્યાદિ ગુણેથી પૂર્ણ હોય છે અને જ્ઞાનાદિ ગુણોથી પણ પૂર્ણ હોય છે. અથવા તે પહેલાં ધન અથવા ગુણોથી પૂર્ણ હોય છે, અને પછી પણ તેનાથી પૂર્ણ જ રહે છે. એ જ પ્રમાણે બાકીના ત્રણ ભાગ પણ સમજી લેવા, , ,