________________
૩૮
स्थानासूत्र
तोऽपि केनापि प्रकारेण प्रसङ्गोचितमवृत्तेः पूर्णावभासी - पूर्ण इवावभासत इत्येवं शीलो भवतीति तृतीयः ३ तथा एकर तुच्छो धनश्रुतादिसहितो भवतीति धनश्रुतादिसहितत्वात् तुच्छावभासी तुच्छ एवावभासत इत्येवं शोको भवेafa चतुर्थः ४ ।
“ चत्तारि कुंभा " इत्यादि - पुनः कुम्भावत्वारः मज्ञप्ताः, तद्यथा - एकः कुम्भः पूर्णः - जलादिना भृतो भवति स पुनः पूर्णरूपं - पूर्ण रूपं यस्य स तथाअविकलसंस्थानकः, यद्वा- पुण्यरूपः शोभनसंस्थानको भवतीति प्रथमः १, तथाएक: पूर्णेऽपि सन तुच्छरूपः - हीनाऽऽकारो भवतीति द्वितीयः २ एवं शेषभङ्गद्वयं बोध्यम् ||४|
+
आदि से हीन की तरह प्रतीत होता है २ कोई एक पुरुष ऐसा होता है जो तुच्छ होने पर भी धनथुन आदिसे रहित होने पर भी किसी प्रकार से प्रसगोचित प्रवृत्ति से पूर्णावभासी पूर्णकी तरह प्रतीत होता है ३ तथा कोई एक पुरुष ऐसा होता है जो तुच्छ धन श्रुतादिसे रहित होता है और तुच्छावभासी तुच्छकी तरहही प्रतीत होता है ४
फिरभी - " चत्तारि कुंभ" इत्यादि-कुम्भ चार प्रकार के कहे गये है - जैसे- एक कुम्भ ऐसा होता है जो जलादिसे भरा हुआ होता है और पूर्ण रूपवाला - अविकल संस्थानवाला होता है यहा-पुण्य रूपवाला शोभन-संस्थानवाला होता है १। एक कुम्भ ऐसा होता है- पूर्ण होता हुआ भी तुच्छरूपवाला होन आकारवाला होता है २ इसी प्रकारते शेष दो भंग भी समझ लेना चाहिये ४
રહિત જ હાય એવા લાગે છે. (૩) કાઇ એક પુરુષ ધનશ્રત આદિથી રહિત હાવાને કારણે તુચ્છ હાય છે, પરન્તુ પ્રસ ંગેાચિત પ્રવૃત્તિને કારણે પૂર્ણાંવભોમી લાગે છે એટલે કે ધનશ્રુત આદિથી સપન્ન લાગે છે. (૪) કાઇ એક પુરુષ । તુચ્છ ( ધનશ્રુત સ્માદિથી રહિત ) હોય છે અને તુચ્છાવભાસી જ લાગે છે એટલે કે લેાકા પણ તેને ધનશ્ચંત આદિથી રહિત જ લાગે છે.
“ चत्तारि कुमा” मुलनी श्री अमाप और अक्षर पडें छे-- (i) કોઇ એક કુ લ જલાદિથી પર્ણ પૂર્ણ હાય છે અને પૂર્ણ રૂપવાળા સંપૂર્ણ ( अविस - अय् उितं ), सौंस्थानवाणी होय छे અથવા 'પુણ્ય રૂપવાળા સુદર આકારવાળા હોય છે. (૨) કોઈ એક કુંભ દહીં દિથી પૂર્ણ' હાવા છતાં પણ તુચ્છ રૂપવાળા અસુંદર આકારવાળા હોય છે, એ જે પ્રમાણે બાકીના
मेलांगी या सर्मक सेवा. '
