________________
१४८
स्थानासूत्र ___तथा-एकरतमः-पूर्व दुराचारितया मलिनस्वभावः सनपि पश्चात् ज्योतिचलमरञ्जन:-ज्योति-नि-सूर्यादिप्रकाशो वा, तदेव बलं ज्योनिलं, तत्र परज्यत इति तथा असदाचारी ज्ञानानुरागी दिवाचौरी वा, पहा-ज्योतिरेव बलं यस्य स ज्योति लो ज्ञानी दिवाचीरो वा, तत्र प्ररज्यत इति तया-ज्ञानिपु दिवाचौरेषु वा अनुरागवान् । इति द्वितीयः।२।।
तथा-एको ज्योति:-सदाचारितया सुस्त्रमावः सत्यपि तमोवलपरजनो मिथ्याज्ञानादिरतिकरो भवति, सदाचारवान् अन्नानी रात्रिचरोवेनि । तीयः ।। ____ तथा-एको ज्योति:-पूर्व सदाचारितया सुस्वभावो मपति, पश्चात्तु ज्योतिवलपरञ्जनो भवति, अयं सदाचारवान् ज्ञानी दिवाचरो वा । इति चतुर्थः । ४ । वाला मनुष्य होता है १ तथा कोई एक मनुष्य ऐसा होता है जो पहिले तो तमा-दुराचारी होनेसे मलिन स्वभाववाला होता है और पीछे ले ज्योतिर्षल परन्जन-सूर्यादिके प्रकाशरूप बलमें अनुरक्त होता है-ऐसा वह मनुष्य असदाचारी ज्ञानानुरागी अथवा दिवाचोर ( दिन में चोरी करने वाला ) होता है अथवा - ज्योति ही है बल जिसका वह ज्योतिर्वल है एसा ज्योतिर्थल ज्ञानी अथवा दिवाचोर होता है इप्समें जो अनुगग रखता है वह ज्योति. बल पुरज्जन है । २ । तथा कोई एक पुरुप ऐसा होता है जो ज्योतिःसदाचारी होनेसे सुस्वभाववाला होता है फिर भी तसोचल प्ररञ्जनमिथ्या ज्ञानादि में रति करनेवाला होता है ऐसा यह मनुष्य सदाचारः शाली अज्ञानी होता है या रात्रिचर मनुष्य होता है। ३। तथा कोई एक मनुष्य ऐसा होता है-जो पहिले भी सदाचारी होनेसे सुस्वभावછે. એ તબલપુરંજન મિથ્યાજ્ઞાનીઓમાં અથવા ચેરોમાં અનુરાગ રાખનારે પુરુષ પણ હોઈ શકે છે. (૨) કોઈ એક મનુષ્ય એવો હોય છે કે જે પહેલાં તે તમ.સંપન્ન (દુરાચારી) હોવાથી મલિન સ્વભાવવાળો હોય છે, પણ પાછળથી તિબંલકરંજન–સૂર્યાદિના પ્રકાશરૂપ બળમાં અનુરક્ત થઈ જાય છે એ તે મનુષ્ય અસદાચારી જ્ઞાનાનુરાગી અથવા દિવાર–સાધુ પુરુષ હોય છે. અથવા જાતિ જ જેનું બળ છે તેને તર્બલ કહે છે. એ તિર્બલ કાંતે જ્ઞાની હોય છે અથવા તો દિનચર હોય છે. તેમના પ્રત્યે અનુરાને રાખનાર મનુષ્યને તિર્બલપરંજન કહે છે.
(૩) કોઈ એક પુરુષ જયોતિસંપન્ન (સદાચારી) હોવાથી સુસ્વભાવવાળે હોય છે, છતાં પણ તમે બલપ્રરંજન-મિથ્યાજ્ઞાન આદિ પ્રત્યે અનુરાગ રાખનારો હોય છે. એવે તે મનુષ્ય સદાચારશાળી અજ્ઞાની હોય છે અથવા નિશાચર હોય છે. (૪) કેઈ એક મનુષ્ય એ હેય છે કે જે પહેલાં પણ
