________________
३०६
स्थामाह भवति, इति प्रथमः १, एको वर्पिता न त, गर्जिनेनि द्वितीयः २, एको गर्जिता'ऽपि वर्पिताऽपीति तृतीयः ३, एको नो गर्जिता नो यर्पिताऽपि च भवतीति चतुर्थः ४ (१) एवामे ये' त्यादि.----.मेव मेघवदेव पुरुषजातानि चत्वारि प्रज्ञप्तानि, तद्यया-एक:-कश्चित् गर्जिता-दानज्ञानव्याख्यानानुष्ठानगनिग्रहादिविपये उच्चैः प्रतिज्ञाकारी भवति, किन्तु नो वर्पिता-प्रतिसातकारको न भवति । इति प्रथमः १। तथा-एको बर्पिता-कार्यकर्ता अनि, किन्नु नो गनिता-उच्चैः प्रतिज्ञाता न भवतीति द्वितीयः रा तथा-एको गर्जिनापि वर्णिताऽपि, इति तृतीयः ३। तथा-एको नो गर्जिता नो वर्पिता च भाति । इनि चतुर्थः । (२) एक मेघ ऐसा होता है, जो जल बरसानेवाला होना है, पर वह गर्ननकारी नहीं होता है । कोई एक मेघ ऐसा होनाई, जो गरजता भी है
और बरसता भी है ३। और कोई एक मेध ऐना होता है जो न गरजता है और न बरसताही है ४ (१) इसी तरहसे पुरुष जात भी चार कहे गये हैं इनमें कोई एक पुरुप ऐसा होता है जो दान ज्ञान व्याख्यान अनुष्ठान एवं शत्रुनिग्रह आदिके विषयमें ऊंची प्रतिज्ञा करनेवाला होता है परन्तु वह प्रतिज्ञात अर्थका करनेवाला नहीं होता है ११ तथा-कोई एक पुरुप ऐसा होता है जो केवल कार्यका करनेवाला होता है, किन्तु वह ऊंची प्रतिज्ञा करनेवाला नहीं होताहै २ तथा कोई एक पुरुप ऐसा होता है जो कार्य करता भी होता है और ऊंची प्रतिज्ञा करनेवाला भी होता है ३ तथा कोई एक पुरुष ऐसा होता है जो न ऊंची प्रतिज्ञा करता है और न उसका निर्वाह करनेवालाही होता है ४(२) કે જે વરસે છે ખરે પણ ગર્જતે નથી. (૩) કે ઈ મેઘ એવા હોય છે કે જે ગર્જે પણ છે અને વરસે પણ છે () કોઈ મેઘ એ હોય છે કે જે ગર્જતે પણ નથી અને વરસતે પણ નથી. ૧
મેઘની જેમ પુરુ પણ ચાર પ્રકારના કહ્યા છે–(૧) કોઈ એક પુરુષ એ હોય છે કે જે જ્ઞાન, દાન, વ્યાખ્યાન, અનુષ્ઠાન, શત્રુનિગ્રહ આદિ વિષે ઊંચી પ્રતિજ્ઞા કરનારે હોય છે, પરંતુ પ્રતિજ્ઞા અનુસાર આચરણ કરના હેતે નથી. (૨) કે પુરુષ એ હોય છે કે જે કેવળ કાર્ય કરનારે હોય છે અને ઊંચી ઊંચી પ્રતિજ્ઞા કરનારે હોતે નથી. (૩) કોઈ પુરુષ એ હોય છે કે જે કાર્ય કરનારે પણ હોય છે અને ઊંચી ઊંચી પ્રતિજ્ઞા કરનારે પણ હોય છે. (૪) કોઈ પુરુષ એ હોય છે કે જે ઊંચી ઊંચી પ્રતિજ્ઞા કરનારે પણ તે નથી. અને એવાં કાર્યો કરનારે પણ તે નથી.રા
