________________
स्थानानने तथा-" ओसन्नोऽवि विहारे कम्म सिढिलेइ सुलहबोडी य ।
चरणकरणं विसुद्धं उचवृहंतो परूघेतो ॥ २ ॥" छाया-भवेद् हि व्यसनं प्राप्तः शरीरदुर्वलतया असमर्थः ।
चरणकरणे अशुद्ध शुद्धं मार्ग मरूपयेत् ॥ १॥ । तथा-अवसन्नोऽपि विहारे कर्म शिथिलयति सुलभवोधिश्च । चरणकरणं विशुद्धम्, उपवयन प्ररूपयन् । २।" इति,
इति प्रथमः १। तथा-एक उन्छ जीविकासम्पन्नो भवति, नत्वाख्यायकः, स च यथाच्छन्दः, इति द्वितीयः २। तथा-एका आख्यायकोऽपि उच्छजीविकासम्पन्नोऽपि, सच
" होज्ज उ बसणं पत्तो" इत्यादि ।
तात्पर्य इन गाथाओंका यही है जो संविग्न व्यसनग्रस्त-कष्ट प्राप्त होता है या शरीरसे दुर्बल होनेके कारण असमर्थ हो जाता है उसके चरणकरण अशुद्ध हो जाते हैं, अवसन्न भी विहारमें अपने कर्तव्यमें शिथिल हो जाता है पर उसकी बोधि शिथिल नहीं होती है वह चरण. करणकी विशुद्धिको बढानेकी चेष्टामें रहता है और शुद्ध मार्गकी प्ररूपणा करता है ? ___ तथा कोई एक मनुष्य ऐसा है जो उञ्छजीविकासम्पन्न होता हैएषणादि निरत होताहै, पर वह आख्यायक (प्रवचनका उपदेशक) नहीं होता है-ऐसा वह यथाच्छन्द होता है २ तथा कोई एक पुरुष ऐसा होता है जो आख्यायक भी होता है और उन्छजीविकासंपन्न भी होता है ऐसा वह साधु होता है ३, तथा कोई एक ऐसा पुरुष होता है,
"होग्ज उवसणं पत्तोऽत्यादिमा गाथामान भावार्थ नये प्रभारी छ-२ सविन વ્યસનબ્રસ્ત અથવા આપદુબસ્ત હોય છે, અથવો શરીરની કમજોરીને કારણે અશક્ત થઈ ગયે હોય છે, તેના ચરણકરણ અશુદ્ધ થઈ જાય છે, એ સાધુ પિતાના શ્રમણને ગ્ય કર્તવ્યપાલનમાં પણ શિથિલ બની ગયેલ હોય છે, પરંતુ તેની બેધિ શિથિલ થતી નથી, તેથી તે ચરણુકરણની વિશુદ્ધિ વધારવાની ચેષ્ટા કર્યા કરે છે અને શુદ્ધ માર્ગની પ્રરૂપણ કરે છે (૧)
કેઈએક પુરુષ એ હોય છે કે જે ઉછજીવિકાસંપન્ન હોય છે-એષણાદિ નિરત હોય છે, પણ તે આખ્યાયક (પ્રવચનને ઉપદેશક) હેત નથી એ પુરુષ યથાશ્મદ હેાય છે (૨) કેઈ પુરુષ એ હોય છે કે જે આખ્યાયક પણ હોય છે અને ઉછછવિકાસંપન પણ હોય છે એ જીવ સાધુ હોય છે. (૩)
