Mahapurana Part 2

Book Title: Mahapurana Part 2
Author(s): Jinsenacharya, Jindas Shastri
Publisher: Shantisagar Digambar Jain Jinwani Jirnoddhar Sanstha Faltan Maharashtra

View full book textPrevious | Next

Page 337
________________

३२६)
महापुराण
(३६-८२
सरितो विषमावर्तभीषणा ग्राहसङकुलाः । तितीर्षन्ति बताविष्टा विषविषयग्रहैः ॥ ८२ आरोहन्ति दुरारोहान गिरीनप्यभियोगिनः । रसायनरसज्ञानबलवादविमोहिताः ॥ ८३ अनिष्टवनितेवेयमालिङ्गति बलाज्जरा । कुर्वती पलितव्याजाद्रभसेन कचग्रहम् ॥ ८४ भोगेष्वत्युत्सुकः प्रायो न च वेद हिताहितम् । भक्तस्य जरसा जन्तोम॑तस्य च किमन्तरम् ॥ ८५ प्रसह्य पातयन्भूमौ गात्रेषु कृतवेपथुः । जरापातो नृणां कष्टो ज्वरः शीत इवोद्भवन् ॥ ८६ अङ्गसादं मतिभ्रषं वाचामस्फुटतामपि । जरा सुरा च निविष्टा घटयत्याशु देहिनाम् ॥ ८७ कालव्यालगजेनेदमायुरालानकं बलात् । चाल्यते यदबलाधानं जीवितालम्बनं नणाम् ॥ ८८ शरीरबलमेतच्च गजकर्णवदस्थिरम् । रोगाखूपहतं चेदं जरदेहकुटीरकम् ॥ ८९
अतिशय भयंकर विषयपिशाचानी पीडित झालेले लोक बिकट भोवऱ्यानी ज्या भयंकर झालेल्या आहेत व ज्या मगर सुसरीनी भरलेल्या आहेत अशा नद्या तरून जाण्याची इच्छा करतात ।। ८२ ।।
रसायन आणि रस आदि ज्ञानाच्या उपदेशाने मोहित केलेले उद्योग करणारे कित्येक लोक ज्याच्यावर चढणे फार कठिण आहे अशा पर्वतावर देखिल चढतात ॥ ८३ ॥
वृद्धपणामुळे केसाना येणाऱ्या शुभ्रतेच्या मिषाने जणु केश पकडते की काय अशी ही जरा-वृद्धदशा अप्रिय असलेल्या स्त्रीप्रमाणे जबरदस्तीने मनुष्यास आलिंगन करिते ॥ ८४ ।।
भोगाविषयी अतिशय उत्कण्ठित झालेला मनुष्य बहुत करून हिताहिताला जाणत नसतो. याचप्रमाणे वृद्धावस्थेने घेरलेला मनुष्य आणि मेलेला मनुष्य यात काही अन्तर आहे काय ? मुळीच नाही ॥ ८५ ।।
शरीरात भरलेला शीतज्वर, जसा मनुष्याला जमिनीवर पाडतो आणि सर्व अवयवांत कम्प उत्पन्न करतो तशी ही वृद्धदशा देखिल मनुष्याला जमीनीवर पाडते आणि सर्व अवयवात कम्प उत्पन्न करिते ॥ ८६ ।।
दारूप्रमाणे ही वृद्धावस्था आहे. दारू मनुष्याच्या शरीराला कृश करिते, बुद्धिभ्रंश करिते आणि बोलण्यामध्ये अस्पष्टपणा-अडखळत बोलणे हा दोष उत्पन्न करते. वृद्धावस्थेनेही देह कृश होतो, स्मृतिभ्रंश होतो आणि भाषणात अस्पष्टपणा अडखळत बोलणे असे दोष उत्पन्न होतात ।। ८७ ॥
मनुष्याचे जगणे ज्याच्या सामर्थ्याने, ज्याच्या अवलंबनाने असते तो आयुष्यरूपी खांब हा कालरूपी-यमरूपी दुष्ट हत्ती उपडून टाकतो ॥ ८८ ॥
हे शरीराचे सामर्थ्य हत्तीच्या कानाप्रमाणे अस्थिर आहे, चंचल आहे. तसेच हा वृद्धावस्थेचा देह जुन्या झोपडीप्रमाणे आहे व ती रोगरूपी उन्दरानी पोखरलेली आहे ॥ ८९ ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org


Page Navigation
1 ... 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720