________________
४६-२७७)
महापुराण
(६५५
तज्ज्ञात्वा मत्पिता पुत्र किमेभिर्दुष्करर्वथा । दारिन्यकर्दमालिप्तदेहानां निष्फलैरिह ॥ २७० वतान्येतानि दास्यामस्तस्मै स्वर्लोककाङक्षिणे । ऐहिकं फलमिच्छामो भवेद्येनेह जीविका ॥ २७१ व्रतं दत्तवतः स्थानं तस्य मे दर्शयेत्यसो । मामवादीद्गृहीत्वैनमाव्रजन्नहमन्तरे ॥ २७२ वज्रकेतोर्महावीथ्यां देवतागृहकुक्कुटम् । भास्वकिरणसंशोष्यमाणधान्योपयोगिनम् ॥ २७३ पुंसो हतवतो दण्डं जिनदेवापितं धनम् । लोभादपन्हुवानस्य धनदेवस्य दुर्मतेः॥ २७४ रसनोत्पाटनं हारमनमर्घणिनिर्मितम् । श्रेष्ठिनः प्राप्य चौर्येण गणिकार्य समर्पणात् ॥ २७५ रतिपिङ्गलसञ्जस्य शूले तलवरार्पणात् । निशि मातुः कनीयस्याः कामनिर्लुप्तसंविदः ॥ २७६ पुत्र्या गेहं गतस्याङ्गच्छेदनं पुररक्षिणः । क्षेत्रलोभानिजे ज्येष्ठे मृते दण्डहते सति ॥ २७७
माझ्या पित्याला मी आठ मूलगुण धारण केले आहेत हे समजले तेव्हा मला ते म्हणाले हे पुत्रा, ही व्रते पाळणे मोठे कठिण आहे व ही व्रते व्यर्थ आहेत. दारिद्र्याच्या चिखलाने आपला देह भरला आहे व ही व्रतें निष्फळ आहेत. या लोकी यांचे फल मिळत नाही ॥२७०।।
ही व्रते स्वर्गलोकाची ज्याला इच्छा आहे त्याला आपण ही व्रतें देऊ या व ज्याने इहलोकी आमची उपजीविका चालेल असे ऐहिक फल आपणास पाहिजे आहे ते आपण घेऊ या ॥ २७१ ॥
___ ज्याने हे व्रत तुला दिले आहे त्याचे ठिकाण मला दाखव असे माझे वडील मला म्हणाले व तेव्हा मी वडिलाना घेऊन मुनीकडे जाण्यास निघालो असता वाटेत पुढे वर्णिल्याप्रमाणे गोष्टी घडल्या त्या अशा- ॥ २७२ ॥
__ मोठ्या मार्गात मी असे पाहिले- सूर्याच्या किरणानी वाळणारे धान्य एका देवळातील एक कोंबडा येऊन खात होता. वज्रकेतुनामक मनुष्याने त्याला ठार मारले. तेव्हा त्याला लोक दण्ड करीत आहेत असे वडिलानी मला सांगितले ॥ २७३ ॥
श्रीजिनदेवाने अर्पण केलेले धन लोभाने छपविणारा व ज्याची बुद्धि दुष्ट झाली आहे अशा धनदेवाची जीभ उपडली जात आहे असे दृश्य पिता-पुत्रानी पाहिले ॥ २७४ ।।
पुढे जात असता, आणखी एक दृश्य त्यानी पाहिले- एका श्रेष्ठीचा अमूल्यरत्नानी बनविलेला हार चोरीने मिळवून तो रतिपिङ्गलनामक मनुष्याने एका वेश्येला दिला त्यामुळे त्याला पकडून तलवर- कोतवालाने त्याला सुळावर चढविले होते हे दृश्य त्यानी पाहिले ॥ २७५ ॥
यानंतर पुढे जात असता ज्याची कामवेदनेने विवेक बुद्धि नष्ट झाली आहे व त्यामुळे आपल्या धाकट्या सावत्र मातेच्या मुलीच्या घरी जो गेला होता अशा फौजदाराचे अंग तोडणे हे दृश्य दिसले ।। २७६ ॥
शेताच्या लोभाने आपल्या वडील भावाला काठीने ठोकून ज्याने मारले आहे व लोल (लोभी) ज्याचे सार्थक नांव आहे अशा मनुष्याला देशातून हाकालून देत असता जो शोक चालला होता हे दृष्य त्या पिता-पुत्रानी पाहिले ।। २७७ ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org