Book Title: Mahapurana Part 2
Author(s): Jinsenacharya, Jindas Shastri
Publisher: Shantisagar Digambar Jain Jinwani Jirnoddhar Sanstha Faltan Maharashtra
View full book text
________________
३६-१२५)
. महापुराण
स्थितश्चर्या निषद्यां च शय्यां चासोढ हेलया। मनसानभिसन्धित्सन्नुपानच्छयनासनम् ॥ १२० स सेहे वधमाक्रोशं परमार्थविदांवरः । शरीरके स्वयं त्याज्ये निःस्पृहोऽनभिनन्वथुः॥ १२१ याचित्रियेण नास्येप्टा विष्वाणेन तनुस्थितिः। तेन वाचंयमो भूत्वा याञ्चाबाधामसोढ सः॥१२२ जल्लं मलं तृणस्पर्श सोऽसोढोढोत्तमक्षमः । व्युत्सृष्टतनुसंस्कारो निविशेषसुखासुखः ॥ १२३ रोगस्यायतनं देहमाध्यायधीरधीरसौ । विविधातङ्कजा बाधां सहते स्म सुदुःसहाम् ॥ १२४ प्रज्ञापरीषहं प्राज्ञो ज्ञानजं गर्वमुत्सृजन् । आसर्वज्ञं तदुत्कर्षात्स ससाह ससाहसः ॥ १२५
... हे मुनिराज नेहमी उभे राहून ध्यान करीत असत. म्हणून चर्या चालण्यापासून होणारी बाधा, बसण्यापासून बाधा आणि झोपण्यापासून होणारी बाधा या सर्व बाधाना त्यानी लीलेने सहन केले होते व कधीही मनाने पायात जोडा असता तर बरे झाले असते; तसेच झोपण्यासाठी बिछाना आणि बसण्यासाठी आसन-खुर्ची वगैरेचा संकल्प त्यानी कधीही केला नाही ।। १२० ॥
जे आत्म्याचे खरे स्वरूप जाणणाऱ्या मुनिवर्गात श्रेष्ठ होते, अशा त्या बाहुबलि मुनिराजांनी वधपरीषह-काठीने शस्त्राने ठोकणे मारणे इत्यादि स्वरूपाचा शत्रूकडून होणारा परीषह जसा सहन केला तसाच आक्रोशपरीषह-शत्रूकडून निंदा केली जाणे, शिवीगाळी दिली जाणे हा परीषह पण सहन केला. कारण शरीर हे मूळापासून त्याज्यच आहे, त्याच्याविषयी त्यांनी कधी स्पृहा धारण केली नाही व त्याचे कधी अभिनन्दनही केले नाही ॥ १२१ ॥
या मुनिराजाला याचना करून मिळविलेल्या आहाराने शरीर पोषण करणे कधीही आवडले नाही आणि त्यामुळे त्यानी मौन धारण करून तो याचनापरीषह सहन केला ॥ १२२ ॥
ज्यानी उत्तम क्षमा धारण केली आहे, ज्यानी शरीराला सुगंधी जलाने स्नान घालणे, त्याला अत्तर लावणे आदिक क्रिया सोडल्या आहेत, जे शारीरिक सुखदुःखाविषयी समान आहेत, अशा त्या मुनिवर्यानी स्वेदमल व गवताचा स्पर्श होणे, काटे टोचणे यापासून जी बाधा होते ती अर्थात् मलस्पर्शपरीषह व तृणस्पर्शपरीषह हे सहन केले. ।। १२३ ॥
शरीर हे रोगांचे घर आहे असे चिन्तन करून धेर्ययुक्त अशा या मुनिवर्याने नाना प्रकारच्या रोगांच्या अतिशय दुःसह पीडा सहन केल्या ॥ १२४ ॥
विद्वान् अशा त्या मुनीनी ज्ञानापासून उत्पन्न होणारा जो प्रज्ञा परीषह तो सर्व त्यागला. ते असा विचार करीत असत की केवलज्ञानी जे सर्वज्ञ तेथपर्यंत या बुद्धीचे उत्तरोत्तर विशेष वाढतात व केवलज्ञान झाल्यावर पुनः बुद्धि प्रज्ञा ही वाढत नाही, त्या अर्थी जगात सर्वज्ञता प्राप्त
ईपर्यन्त मध्ये प्रज्ञांचे असंख्यात भेद आहेत. यास्तव जगात एकापेक्षा दुसरा अधिक प्रज्ञावान् आढळतो असा विचार करून त्या साहसी मुनिवर्यांनी प्रज्ञापरीषह सहन केला ॥ १२५ ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
