________________
५१६)
महापुराण
(४३-७०
सर्वगुप्तः प्रियप्रान्तसो देवान्तसर्ववाक् । सर्वादिविजयो गुप्तो विजयादिस्ततः परः ॥ ५८ विजयमित्रो विजयिलोऽपराजितसञकः । वसुमित्रः स विश्वादिसेनः सेनान्तसाधुवाक् ॥ ५९ देवान्तसत्यः सत्यान्तदेवो गुप्तान्तसत्यवाक् । सत्यमित्रः सतां ज्येष्ठः सम्मितो निर्मलो गुणैः ॥६० विनीतः संवरो गुप्तो मन्यादिर्मुनिदत्तवाक् । मुनियज्ञो मुनिर्देवप्रान्तो यज्ञान्तगुप्तवाक् ॥ ६१ मित्रयज्ञः स्वयम्भूश्च देवदत्तान्तगौ भगौ। भगादिफल्गुः फल्ग्वन्तगुप्तो मित्रादिफल्गुकः ॥ ६२ प्रजापतिः सर्वसङ्गो वरुणो धनपालकः । मघवानराश्यन्ततेजो महावीरो महारथः ॥ ६३ विशालाक्षो महाबालः शुचिसालस्ततः परः । वज्रश्च वज्रसारश्च चन्द्रचूलसमाह्वयः ॥ ६४ जयो महारसः कच्छमहाकच्छावतुच्छकौ । निमिविनिमिरन्यौ च बलातिबलसञ्जको ॥ ६५ बलान्तभद्रो नन्दी च महाभागी परस्ततः । मित्रान्तनन्दी देवान्तकामोऽनुपमलक्षणः ॥ ६६ चतुभिरधिकाशीतिरिति स्रष्टुर्गणाधिपाः । एते सप्तद्धिसंयुक्ताः सर्वे वेद्यनुवादिनः ॥ ६७ स एवासीद्गृहत्यागादेतेष्वप्युदितोदितः । एकसप्ततिसङख्यानसम्प्राप्तगणनो गणी ॥ ६८ पुराणं तस्य मे ब्रूहि महत्तत्रास्ति कौतुकम् । भव्यचातकवृन्दस्य प्रघणो भगवानिति ॥ ६९ ततः स्वस्य समालक्ष्य गणाधीशादनुग्रहम् । अलञ्चकार स्वस्थानमिङगितज्ञा हि धीषनाः ॥ ७०
४२) निर्मल, ४३) विनीत, ४४) संवर, ४५) मुनि आदि आहे असा गुप्त म्हणजे मुनिगप्त, ४६) मुनिदत्त, ४७) मुनियज्ञ, ४८) देव शब्द शेवटी ज्याच्या आहे असा मुनि म्हणजे मुनिदेव, ४९) यज्ञ अन्ती असलेला गुप्त म्हणजे गुप्तयज्ञ, ५०) मित्रयज्ञ, ५१) स्वयम्भू, देव व दत्त हे शब्द ज्याच्या अन्ती आहेत अशा भग शब्दाचे दोघे म्हणजे ५२) भगदेव, ५३) भगदत्त, भग आदि आहे असा फल्गु म्हणजे ५४) भगफल्गु, ५५) फल्गु अन्ती असलेला गुप्त म्हणजे गुप्तफल्गु ५६) मित्र शब्द आधी असलेला फल्गु म्हणजे मित्रफल्गु, ५७) प्रजापति, ५८) सर्वसंग, ५९) वरुण, ६०) धनपालक, ६१) मघवान्, राशि ज्याच्या शेवटी आहे असा तेज म्हणजे ६२) तेजोराशि, ६३) महावीर, ६४) महारथ, ६५) विशालाक्ष, ६६) महाबाल, ६७) शुचिसाल, ६८) वज्र, ६९) वज्रसार, ७०) चन्द्रचूल, ७१) जय, ७२) महारस, ७३) कच्छ, ७४) महाकच्छ, ७५) निमि, ७६) विनिमि, ७७) बल, ७८) अतिबल, ७९) भद्रबल, ८०) नन्दी, ८१) महाभागी, ८२) नन्दिमित्र, ८३) कामदेव, ८४) अनुपम असे आदिभगवंताचे ८४ गणधर होते. हे सर्व सात ऋद्धीनी युक्त होते व ते सगळे सर्वज्ञासारखे
५४-६७॥
तो जयकुमारच धर वगैरे परिग्रहांचा त्याग केल्यामुळे अत्यन्त उत्कर्षशाली असा गणधर झाला व प्रभु वृषभनाथांच्या सर्व गणधरामध्ये श्रेष्ठ व गुणवान् ७१ वा गणधर झाला. हे महामुने, आपण त्याचे मला चरित्र सांगावे. त्याविषयी मला मोठी उत्कण्ठा आहे. हे प्रभो, आपण भव्य जीवरूपी चातकसमूहाला उत्तम मेघासारखे आहात ॥ ६८-६९ ॥
यानंतर त्या गौतमगणधरापासून आपणावर अनुग्रह होईल हे जाणून राजा श्रेणिकाने आपले स्थान भूषविले. बरोबरच आहे की बुद्धिरूपी धन ज्यांच्याजवळ आहे असे लोक दुसऱ्याचा अभिप्राय तत्काल जाणतात ।। ७० ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
