________________
२१९
=
प्रबोधिनी टीका प्र. पद १ सू१४ पृथ्वीकाय मेदनिरूपणम् शरीरेन्द्रियपर्याप्तिभ्यां पर्याप्तानां वन्धमायाति नान्यथेति अथ च 'तत्थ णं जे ते पज्जत्तगा एतेसिं वण्णा देसेणं गंधादेसेणं, रसादेसेणं, फासा देसेणं सहस्सग्गसो विहाणाई संखेज्जाई जोणिप्पमुहस्यसहस्साई पज्जत्तगनिस्साए अपज्जतगा वक्कमंति' ' तत्थ णं' तत्र खलु तयोः पर्याप्तकापर्यातकयोर्मध्ये 'जे ते ' ये ते पूर्वोक्ताः, 'पज्जतगा' पर्याप्तकाः- परिसमाप्तसमस्तस्वयोग्यपर्याप्तयः सन्ति, 'एतेसिं वण्णा देसेणं' एतेषां पर्याशाणां वर्णादेशेन - वर्णभेद विवक्षया 'गंधादेसेणं' गन्धादेशेन गन्धभेदविवक्षया एवम् 'रसादेसेणं' रसादेशेन -रसभेदविवक्षया 'फासादेसेणं' स्पर्शादेिशेन - स्पर्शभेदविवक्षया, 'सहस्सग्गसो' - सहस्राग्रशः- सहस्रसंख्यया 'विहाणाई' विधानानि - भेदा भवन्ति, तथाहि - वर्णाः कृष्णादिभेदात्पञ्च, गन्धौ सुरभितदितरभेदाद् द्वौ, रसास्तिक्तादयः पञ्च, स्पर्शाः मृदुकशादयोऽष्टौ, एकैकस्मिथ वर्णादौ तारतम्यभेदेन अनेकेऽवान्तरभेदा भवन्ति,
"
13
समाधान - सब जीव आगामी भव की आयु का बन्ध करके ही मरते हैं, आगामी भव की आयु बांधे विना नहीं मरते और आगामी भव की आयु तभी बंधती है जब शरीर और इन्द्रिय पर्याप्ति से पर्याप्त हो जाएं, अन्यथा नहीं ।
इन पर्याप्त और अपर्याप्त जीवों में से जो पर्याप्त हैं, जिनकी अपने योग्य चार पर्याप्तियां पूरी हो गई हैं, उनके वर्ण के भेद से, गंध के भेद से, रस के भेद से एवं स्पर्श के भेद से हजारों भेद हैं । काले आदि के भेद से वर्ण पांच होते हैं, गंध के सुरभि और असुरभि के भेद से दो भेद हैं, तिक्त आदि रस पांच हैं और मृदु कर्कश आदि स्पर्श आठ हैं । इन एक-एक वर्ण आदि में भी तरतमता
સમાધાન~મધા જીવા આવતા ભવના આયુષ્યના અન્ય કરીને જ મરે આવતા ભવતું આયુષ્ય માંધ્યા સિવાય મરતા નથી. અને આગામી ભવનુ આયુષ્ય ત્યારે ખાધે છે. જયારે શરીર અને ઇન્દ્રિયેા પર્યાપ્તિથી પર્યાપ્ત અની જાય નહીં તે। નહી.
આ પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્તક જીવામાથી જે પર્યાપ્તક છે જેએની પોતાને ચેાગ્ય ચાર પર્યાપ્તિએ પુરી થઇ ગઈ છે.
તેના વર્ણના ભેદ્દે, ગન્ધના ભેદે રસના ભેદે અને સ્પર્શ ના ભેઠે કરીને હજારા ભેદ છે. કાળા વિગેરે ભેદથી વ` પાચ હેાય છે. ગંધના સુરભિ અને અસુરભિના ભેદથી બે ભેદ છે. તિક્ત આદિ રસ પાંચ છે અને મૃદુ કુશ આદિ સ્પર્શ આઠે છે.
આ એક એક વ આદિમાં પણ તારતમ્યતાના હિસાખથી અનેકાનેક ભે
