________________
६४
E
अंशापना अत्र खलु-उपयुक्तस्थले, 'महासुके नामं कप्पे पण्णत्ते' महाशुक्रो नाम कल्पः प्रज्ञप्तः स कीदृश इत्याह-'पाईण पडीणायए' प्राचीनप्रतीचीनायतः, पूर्वपश्चिमायामः, 'उदीणदाहिणविच्छिन्ने' उदीचीनदक्षिणविस्तीर्णः, उत्तरदक्षिणविस्तारः, 'जहा वंभलोए' यथा ब्रह्मलोकः प्रतिपादितस्तथा महाशुक्रोऽपि प्रतिपादनीयः, तथा च-प्रतिपूर्णचन्द्रमण्डलसंस्थानसंस्थितः अचिर्माला भासराशिवर्णाभः असंख्येया योजनकोटी: असंख्येया योजनकोटिकोटीः आयामविष्कम्भेण, असंख्येया योजनकोटिकोटीः परिक्षेपेण, सर्वरत्नमयः, अच्छः, श्लक्ष्णः मरणः, घृष्टः, मुष्टः, नीरजाः, निर्मला:, निष्पङ्कः, निष्कङ्कटच्छायः, सप्रमः सश्रीका, सोदग्रोतः, प्रासादीयः, दर्शनीयः, अभिरूपः, प्रतिरूपश्च वर्तत, इत्यादिरीत्या वक्तव्यः, किन्तु 'नवरं' नवरम् ब्रह्मलोकापेक्षया विशेषस्त्वत्र 'चत्तालीसविमाणावाससहस्सा भवंतीति-मक्खाय' चत्वारिंशद विमानावाससहस्राणि भवन्ति इत्याख्यातं मया महावीरेण, अन्यैश्च तीर्थकृद्भिः , 'वर्डिसगा जहा-सोहम्मगया है। वह कल्प पूर्व-पश्चिम में लम्बा और उत्तर-दक्षिण में विस्तीर्ण
है । उसका वर्णन ब्रह्मलोक जैसा जानना चाहिए । अर्थात् वह प्रति__पूर्ण चन्द्रमंडल के आकार का है, ज्योतियों के समूह एवं तेजोराशि
के वर्ण जैसी आभा वाला है, उसकी लम्बाई-चौडाई असंख्यात कोडाकोडी योजन की है, उसकी परिधि भी असंख्यात कोडाकोडी योजन की है। वह सर्वरत्नमय, स्वच्छ, चिकना, कोमल, घृष्ट, मृष्ट, नीरज, निर्मल, निष्पंक और निरावरण कान्ति वालो है । प्रभायुक्त, श्रीसम्पन्न, प्रकाशमय, प्रसन्नताजनक, दर्शनीय, अभिरूप और प्रतिरूप है। हां, ब्रह्मलोक की अपेक्षा इसमें विशेषता यह है कि इस कल्प में चालीस हजार विमान हैं, ऐसा मैंने तथा अन्य तीर्थंकरों ने कहा है । इसके अवतंसक सौधर्म कल्प के अवतंसकों सरीखे हैं, લાગે અને ઉત્તર દક્ષિણમાં વિસ્તીર્ણ છે. તેનું વર્ણન બ્રહ્મલોક કલ્પ જેવું જાણવું જોઈએ અર્થાત્ તે પ્રતિપૂર્ણ ચમડલના આકારનું છે. તિઓના સમૂહ તેમજ તે જે રાશિના વર્ણ જેવી આભાવાળા છે, તેમની લંબાઈપહોળાઈ અસંખ્યાત કેડાછેડી જનની છે. તેની પરિધિ પણ અસંખ્યાત કડકડી
જનની છે. તે બધા રત્નમય, સ્વચ્છ, ચિકણા, કેમલ વૃષ્ટ, મુષ્ટ, નીરજ નિર્મળ, નિષ્પક અને નિરાવરણ કાન્તિવાળા છે. પ્રભાયુક્ત શ્રીસ ત્ત, પ્રકાશમય પ્રસન્નતા જનક, દર્શનીય, અભિરૂપ અને પ્રતિરૂપ છે.
અહિં બ્રહ્મલેકની અપેક્ષાએ એમાં વિશેષતા એ છે કે આ કલ્પમાં ચાલીસ હજાર વિમાન છે. એમ મેં તથા અન્ય તીર્થકરેએ કહ્યું છે કિન્તુ વિશેષતા એ છે કે અહિં અશકવતંસક આદિના મધ્યમાં મહાશુકાવતંસક છે.