________________
प्रमेयबोधिनी टीका प्र. पद १ सु.३६ सभेदमनुष्यस्वरूपनिरूपणम् - तत्र पञ्चमु हैमवतेषु, पञ्चसु हैरप्यवतेषु मनुप्या गच्युतप्रमाणोच्छृितशरीराः एक पल्योपमायुष्काः वज्रर्पभनाराचसंहननाः समचतुरस्रसंस्थाना श्चतुर्थातिक्रमभोजनशीला:, एकोनाशीति दिनानि अपत्यपालकाः भवन्ति, पञ्चसु रम्यकेषु द्विपल्योपमायुष्काः द्विगव्युतप्रमाणशरीरोच्छ्या वज्रऋपनाराच संहनना समचतुरस्रसंस्थानाः, षष्ठभक्तातिक्रमे भोजनग्राहिण चतुःषष्टिदिनान्यपत्यपालका भवन्ति, पञ्चसु देवकुरुषु, पञ्चसु उत्तरकुरुषु त्रिपल्योपमायुष्काः गव्युतत्रयप्रमाणशरीरोच्छ्रायाः, समचतुरस्रसंस्थानाः वज्रऋपभनाराच संहननिनः अष्टमभक्ताति,क्रमाहारग्राहकाः, एकोनपश्चाशदिनानि अपत्यपालका भवन्ति एतेषु सर्वेष्वपि क्षेत्रों में मनुष्य एक गव्यूति ऊंचे शरीर वाले होते हैं। उनकी आयु एक पल्योपम की होती है । वन-ऋषभनाराच संहनन वाले, समचतुरस्त्रसंस्थान वाले, एकान्तर भोजी और ७२ दिनों तक अपनी सन्तान का पालन करने वाले होते हैं। पांच हरिवर्ष एवं पांच रम्यकवर्ष क्षेत्रों में दो पल्योपम की आयु वाले, दो गव्यति ऊंचे शरीर वाले, वऋषभनारोच संहनन वाले, समचतुरस्रसंस्थान वाले, दो दिन छोडकर आहार करने वाले और चौसठ दिनों तक सन्तान का पालन करने वाले होते हैं। पांच देवकुरु और पांच उत्तरकुरु क्षेत्रों में तीन पत्योपम की आयु वाले, तीन गम्यूति ऊंचे शरीर वाले, समचतुरस्रसंस्थान
और वज्र-ऋषभनाराच संहनन वाले होते हैं। तीन दिन बीच में छोडकर आहार करते हैं। उनपचास दिनों तक सन्तान का पालन करते हैं। इन सभी क्षेत्रों में, अन्तरद्वीपों की भांति, मनुष्यों के भोगोंથાય તેમાથી પાચ હૈમવત અને પાંચ હરણ્યવત ક્ષેત્રમાં મનુષ્ય એક ગભૂતિના જેટલા ઊંચા શરીરવાળા હોય છે તેમનું આયુષ્ય કપમ ગણેલ છે (હોય છે)
વજ રૂષભ નારાચ સ હનનવાળા, સમ ચતુરસ સ સ્થાનવાળા એકાન્તર જમનારા અને ૭૯ દિવસ સુધી પિતાના સ તાનોનુ પાલન કરવાવાળાં હોય છે. પાંચ હરિવર્ષ તેમજ પાચ રમ્યક વર્ષ ક્ષેત્રમાં બે પલ્યોપમની આયુષ્ય વાળા બે ગભૂતિ ઊ ચા શરીરવાળા, વજ, રૂષભ નારા સહનવાળા, સમ ચતુરસ સંસ્થાન વાળા બે દિવસ બાદ રાક ખાનારા અને ચોસઠ દિવસ સુધી સંતાનનું પાલન કરવા વાળા હોય છે
પાચ દેવકુફ અને પાચ ઉત્તરકુરૂ ક્ષેત્રમાં ત્રણ પલ્યોપમની આયુષ્યવાળા ત્રણ ગભૂતિ ઊ ચા શરીરવાળા, સમચતુરસ સ સ્થાનવાળા અને વજ રૂષભ નારાચ સહનનવાળા હોય છે. ત્રણ દિવસ વચમાં છોડીને આહાર કરે છે, ૪૯ દિવસે સુધી સંતાનનું પાલન કરે છે.
