________________
प्रमेययोधिनी टीका द्वि. पद २ सू.१५ पञ्चेन्द्रियतिरश्चां स्थानानि .. ६६५' सत्वात्, 'तिरियलोए' तिर्यग्लोके 'अगडेसु' अवटेपु कूपेषु 'तलाएसु'-तडागेपु' 'नदीसु'-नदीषु-गङ्गादिनदीषु 'दहेसु'-इदेषु-पद्मादि-हृदेषु 'वावीसु'-बापीषु' -चतुरस्रखातरूपासु 'दीहियासु'-दीपिकामु 'गुंजालियानु'-गुञ्जालिकासु-लघुदीर्घिकासु 'सरेसु'-सरःसु ‘सरपंतियासु'-सरःपक्तिकासु, 'सरसरपंतियासु'-' सरःसरःपक्तिकासु-पूर्वोपणितरूपासु, "विलेसु'-विलेपु 'विलपंतियासु'विलपङ्क्तकासु 'उज्झरेसु'-उज्झरेपु-गिर्यम्भसां प्रसवेपु 'निज्झरेमु'-निर्झरेपु-गिर्यम्भसां सदावस्थायिप्रस्रवेषु, 'चिल्ललेमु'-चिल्लरेपु-अखातस्तोकजलाश्रयेषु भूप्रदेशेषु गिरिप्रवेशेषु वा 'पल्लले मु'-पल्बलेसु-अखाताल्पजलाश्रयेषु 'वप्पिणेसु'-वप्रेषु-केदारेपु 'द्वीपेसु'-द्वीपेषु, 'समुद्देसु'-समुद्रेषु, किंबहुना ? 'सव्वेसु चेव जलासएसु'-सर्वेषु चव जलाशयेषु, 'जलठाणेसु'-जलस्थानेषु' 'एत्थणं'-अत्र खलु-उपर्युक्तस्थलेषु 'पचिंदियतिरिक्खजोणियाणं'-पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकानाम् 'पज्जत्तापज्जत्तगाणं'-पर्याप्तापर्याप्तकानाम् 'ठाणा पण्णत्ता'भाग में अर्थात् अधोलोक संबंधी ग्रामों और कूपों आदि में उनकी सत्ता होती है । तिर्छ लोक में कूपों में, तालाबों में, गंगा आदि नदियों में, पद्म आदि हृदों में, चौकोर खोदी हुई वावडियों में, पुष्करिणियों अर्थात् वृत्ताकार बावडियों में, दीर्घिकाओं-लंबी वावडियों में, गुंजालिकाओं अर्थात् छोटी दीर्घिकाओं में, सरों में, पंक्तिबद्ध सरोवरों में, सर-सरपंक्तियों में जिनका स्वरूप पहले बतलाया जा चुका है, बिलों में, बिलपंक्तियों में, उज्झमें अर्थात् पहाडी जल के नालों में, निझरों -पहाडी जल के सदा वहने वाले झरनों में, चिल्लरों में अर्थात् विना खोदे बने थोडे-से जल के स्थानों में, पोखरों में (वप्पिणेतु) केदारों में, द्वीपों में, समुद्रों में, अधिक क्या कहा जाय, सभी जलाशयों में, जल के स्थानों में, इन सभी पूर्वोक्त स्थानों में पर्याप्त और अपर्याप्त તેમના એક દેશ ભાગમાં અર્થાત્ અલેક સંબ ધી ગ્રામ અને કૃષિ આદિમાં તેઓની સત્તા હોય છે. તિર્થીલોકમાં, કુવાઓમાં, તલામાં, ગંગા આદિ નદીમાં. પમ આદિ હદમાં, ચેરસ દેલી વાવડીમાં, પુષ્કરણિયામાં અર્થાત્ વૃત્તાકાર વાવડીમાં, દીર્ઘકાઓ–લાંબી વાવડિયામાં ગુંજાલિકાઓ અર્થાત્ નાની દીઘિકાઓમાં, સરોવરમાં, પક્તિ બદ્ધ સવારમાં સર–સર પંક્તિમાં જેનું સ્વરૂપ આગળ બતાવેલ છે. બીલોમાં, બીલપ કિતમાં, ઉજઝરો અર્થાત્ પહાડી પાણીના સાદા વહેતાં ઝરણાઓમાં ચિલ્લરોમાં અર્થાત भौधा १२ पनेसा थापीना स्थानमा पोशमा (वप्पिणेसु) हाशमा દ્વિીપમાં સમુદ્રોમાં વિશેષ શું કહેવું સર્વ જળાશયમાં જળના સ્થાનમાં આ
प्र० ८४
