________________
प्रशापनासूत्रे
णाश्चत्रिंशताम् आत्मरक्षकदेव साहस्रीणाम् यावद् आधिपत्यं कारयन् विहरति, कुत्र खलु भदन्त ! आनतप्राणतानां देवानां पर्याप्तापर्याप्तामां स्थानानि प्रज्ञप्तानि कुत्र खलु भदन्त ! आनतप्राणताः देवाः परिवसन्ति ? गौतम ! सहस्रारस्य कल्पस्य उपरि सपक्षम् सप्रतिदिकू यावद् उत्प्रेत्य अत्र खलु आनतप्राणतनामानौ द्वौ कल्पौ प्रज्ञप्ती, प्राचीनप्रतीचीनायती उदीचीनदक्षिणविस्ती सहस्रार नामक देवेन्द्र देवराज वसता है (जहा सणकुमारे) जैसे सनत्कुमारेन्द्र (नवरं छण्हं विमाणावास सहस्साणं) छह हजार विमानों का (तीसाए सामाणियसाहस्सीणं) तीस हजार सामानिक देवों का (चण्ह यतीसाए आयरक्खदेवसाहस्सीण) चार तीस हजार अर्थात् एक लाख वीस हजार आत्मरक्षक देवों का (जाव आहेवच्चं कारेमाणे विहरइ) यावत् अधिपतित करता हुआ विचरता है - रहता है ।
( कहि णं भंते ! आणयपाणयागं देवाणं पज्जत्तापज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ?) हे भगवन् ! पर्याप्त और अपर्याप्त आनत-प्राणत देवों के स्थान कहाँ कहे हैं ? ( कहि णं अंते आणयपाणया देवा परिवसंति ? ) हे भगवन् ! आनत-प्राणत देव कहाँ निवास करते हैं ? (गोयमा) हे गौतम ! 'सहस्सारस्स कप्पस्स उपि) सहस्रार कल्प के ऊपर (सपक्खि -सपडिदिसिं) समान दिशा और समान विदिशा में (जाव उप्पइत्ता ) - यावत् जाकर ( एत्थ णं आणयपाणयनामा) आनत और प्राणत नाम के (दुवे) दो (कप्पा) कल्प - देवलोक (पण्णत्ता) निरूपण किये हैं (पाईणपडीणायया) पूर्व-पश्चिम में लम्बे ( उदीर्णदाहिणवित्थिना) उत्तर
६२४
डलर विभानाना (तीसाए सामाणियसाहस्सीणं) श्रीस हुन्नर सामानि देवाना (चउण्ह य तीसाए आयरक्खदेव साहस्सीणं) यार श्रीस डलर अर्थात मे साथ पीस डलर मात्भरक्ष ठेवना (जाव आहेवच्चं कारेमाणे विहरइ ) यावत् અધિપતિત્વ કરતા વિચરે છે રહે છે.
(कहिणं भंते ! आणय पाणयाणं देवाणं पज्जत्तापज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? ) ભગવત્ પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત આનત પ્રાણુત ઢવાના સ્થાના ક્યાં કહ્યાં छे ? ( कहिणं भंते । आणय पाणय देवा परिवसंति ? ) हे लगवन् । मानत आ देव यां निवास १रे छे ? (गोयमा ।) हे गौतम । (सहस्सारम्स कप्पस्स उपि) सहुस्नार उदयना (५२ (सपक्खिं सपडिदिसिं ) समान हिशा भने समान विदिशाभां (जाव उप्पइत्ता) यावत् माने (एत्थणं आणयपाणयनामा) मानत अने प्रणुत नाभना (दुवे) थे (कप्पा) ५ ठेवला (पण्णत्ता) नि३५ अर्था छे (पाईण पडीणायया) पूर्व-पश्चिममा सांगा (उदीण दाहीणवित्थिन्ना) उत्तर