Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
उत्तराध्ययनसत्रे 'भारडपक्खीव ' इत्यादि । भारण्डपक्षीय जममत्तवरेत् । यया मारण्डपक्षी अप्रत्तश्चरति, तथा प्रमादरहितो भूत्वा मुनिश्चरेत्-विहरेदित्यर्थः ।।
अय भाव'--यथा-भारण्डपक्षिणोः किलैक शरीर गीद्वय चरणत्रय च भवति, एकः सपिति, द्वितीयो जागति, तो पात्यन्तमप्रमत्ततर्यव स्वजीवननिर्वार लभेते तथा प्रमादपरिवर्जनपूर्वक सयमे विहरेत् ।
द्रव्यनिद्रावर्जने प्रमादवर्जने च राजपुत्रागरदत्तहप्टान्तः प्रोच्यते__अप्रैव भरतक्षेत्रे शखपुरनामके नगरे सुन्दरनामा नृपतिरासीत् । तस्य मुलमाशरीर घलरहित है-अर्थात् पर शरीर मृत्युदायक इन मुहर्त आदि काल विशेषों को दूर करने के लिये, अथवा उनको सहन करने के लिये सर्वथा असमर्थ है, इसलिये (भारटपक्वीय चरे पमत्ते-भारंडपक्षीव अप्रमत्त. चरेत) मारण्टपक्षी के समान प्रमादरहित होकर मुनि का कर्तव्य है कि वह अपने कर्तव्य में सावधान रहे।
भारडपक्षी के एक शरीर में दो जीव दो ग्रीया तथा ३ पैर होते है। ये दो जुडे हुए रहते हैं। जब एक सोता है तो दूसरा जागता रहता है। यहुत ही सावधानी से ये दोनों अपना जीवन निर्वाह करते हैं। इसी तरह मुनिजन को भी अपने सयमरूपी जीवन का निर्वाह घटुत साव. धान होकर करना चाहिये।
द्रव्यनिद्रा एव प्रमाद के छोडने मे राजपुन अगडदत्त का दृष्टान्त इस प्रकार है
इसी भरतक्षेत्र मे शखपुर नाम का एक नगर था। वहा सुन्दर આદિ કાળવિશેને દૂર કરવા માટે અથવા તેને સહન કરવા માટે સર્વથા અસમર્થ छ भाट भार उपक्खीव चरे-भारण्डपक्षीव अप्रमत्त चरेतू मार पक्षीनी भा પ્રમાદ રહિત બની મુનિરાજેએ પિતાના કર્તવ્યમાં સાવધાન રહેવુ
ભારડ પક્ષીને એક શરીર, બે ગરદન–ડોક અને ત્રણ પગ હોય છે એ બને જોડાયેલા રહે છે જ્યારે એક સુવે છે તો બીજી જગતું રહે છે ઘણું જ સાવધાનીથી એ બને પિતાને જીવન નિર્વાહ કરે છે એ રીતે મુનિજને પણ પિતાના સયમરૂપ જીવન નિર્વાહ ખૂબ સાવચેત રહીને કર જોઈએ
દ્રવ્યનિદ્રા અને પ્રમાદને છોડવા અને રાજપુત્ર અગડદત્તનુ દષ્ટાત આ પ્રકારનું છે
આ ભરતક્ષેત્રમા શખપુર નામનું એક નગર હતું, ત્યાં સુદર નામે
