________________
૨૨
શ્રાવકનાં બાર વ્રત યાને. પણ અક્ષરની અચિથી મનુષ્ય મિથ્યાદષ્ટિ થાય છે. અમને જિને કહેલું સૂત્ર જ પ્રમાણ છે. આથી આ હવે સેવાને ગ્ય નથી એવો નિર્ણય કરીને તે સાધુઓએ તેનું સાંનિધ્ય છોડીને ચંપાનગરીમાં પૂર્ણભદ્ર મંદિરમાં પધારેલા મહાવીરસ્વામીની નિશ્રા સ્વીકારી.
આ તરફ ઘણી સાદવીઓના પરિવારવાળી સુદશના જમાલિને વંદન કરવા ત્યાં આવી. ટંક નામના કુંભારના ઘરે અવગ્રહની યાચના કરીને રહી. દરરોજ જમાલિની.
કરેલું જ કર્યું કહેવાય, કરાતું કર્યું ન કહેવાય” ઈત્યાદિ દેશના સાંભળીને ચંચલ હૃદયવાળી તેણે જમાલિના કહેવા પ્રમાણે જ સ્વીકાર કર્યો. અથવા આવું થાય જ છે, અર્થાત્ આવું થાય એમાં કોઈ આશ્ચર્ય નથી. કારણ કે કહ્યું છે કે
કાનના ઝેરથી બળેલા ચૂખ લોકે શું શું નથી કરતા? (અર્થાત બીજાઓના કહેવાથી ન કરવા જેવું પણ કરવા માંડે છે.) આવા લોકે (બીજાઓના કહેવાથી) તપ પણ કરે અને મનુષ્યની પરીમાં દારૂ પણ પીએ.”
પછી ઢંકના ઘરે આવીને ટંકની આગળ એ પ્રમાણે જ કહેવા લાગી. જમાલિના વૃત્તાંતને જાણનાર ઢકે પણ કહ્યું કે, હે આર્યા! ભગવાન સત્ય છે કે જમાલિ સત્ય છે એમ વિશેષ જાણવાને હું સમર્થ નથી. આમ કહીને તે મૌન રહ્યો. પછી એકવાર સુદર્શના સ્વાધ્યાય પરિસિમાં સ્વાધ્યાય કરી રહી હતી. આ જ વખતે ઢંક નિભાડાના ઉપરના ભાગમાં રહેલાં વાસણને નીચે ઉતારતું હતું. તેણે એક બળતે અંગારે જલદી એવી રીતે ફેંક્યો કે જેથી તે અંગારે તેની સંઘાટિના (=ઉપર ઓઢવાના વસ્ત્રના) એક છેડા ઉપર પડ્યો. આ જોઈને સુદર્શનાએ કહ્યું : હે શ્રાવક! આ અંગારે ફેંકીને તે મારી સંઘાટી કેમ બાળી નાખી? ઢંકે કહ્યું હે આર્યા! આપ અસત્ય કેમ બોલો છે? કારણ કે આપના મતમાં “બળતું બળ્યું” એમ કહેવાતું નથી. હમણું આપની સંઘાટી બળી રહી જ છે. (સંપૂર્ણ બળી ગઈ નથી.) ઢકે આ વિષયને લગતું બીજું પણ કહેવા જેવું કહ્યું. પ્રતિબંધ પામેલી તેણે કહ્યુંઃ હે શ્રાવક! તે સારું કર્યું. હું સત્ય ઉપદેશને ઈચ્છું છું. પછી તેણે બેટે મત સ્વીકારવા બદલ મિચ્છામિ દુક્કડં આપ્યું.
ભગવાનની આજ્ઞાનો વિલેપ કરનાર પોતાના આત્માની નિંદા કરતી તે જમાલિ પાસે ગઈ. પિતાનો અભિપ્રાય યુક્તિપૂર્વક ઘણીવાર જમાલિને કહ્યો. તે પણ જમાલિએ. તેને સ્વીકાર ન કર્યો. તેથી સુદર્શન અને બાકી રહ્યા હતા તે સાધુઓ ભગવાનની પાસે જ ગયા. જમાલિ પણ એકલો ઘણાં વર્ષો સુધી સંયમ પાળીને, પંદર દિવસની સંલે-- ખના કરીને, ત્રીશ વખતના ભેજનને અનશનથી છોડીને, અસત્યપ્રરૂપણાનું આલોચન– પ્રતિક્રમણ કર્યા વિના, મૃત્યુ સમયે કોલ કરીને, અસત્યપ્રરૂપણના કારણે લાંતક (છઠ્ઠ)