Book Title: Stuti Tarangini Part 03
Author(s): Bhadrankarsuri
Publisher: Labdhi Bhuvan Jain Sahitya Sadan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/003304/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुतितरंगिणी भाग-३ -:संपादक:पूज्य कर्नाटक केसरी आचार्यदेव श्रीमद् विजयभद्रंकरसूरीश्वरजी म.सा. किंमत रु.१०%D00. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A Shr ur n יטר TV T શ્રી વિજયભુવન—તિલકસૂરીશ્વર જૈન ગ્રંથમાળા-૪૪ શ્રી આત્મ-૩નલ-લ-ધ-ભુવતિલકસૂરીશ્વરે યે નમઃ नि તા [ભાગ-૩ ] P • સ' પk ૪ કે ઃ પૂજ્ય કર્નાટકકેસરી આચાર્યદેવ શ્રીમદ્વિજય ભદ્રંકરસુરીશ્વરજી મહારાજ hy -- • સ' ગ્રા હૈ કે ઃ પૂ. શાંતમૂર્તિ મુનિ નવિજયજી મહારાજ X X X X Z A nu ty labo thony . Lady yo yo y yo y y yo JE JE JE IZ VTV Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ્ર... કા...રા...ક શ્રી લબ્ધિ-ભુવન જૈન સાહિત્ય પ્રચાર કેન્દ્ર C'o વી. વી. વોરા નં. ૩૪, કૃષ્ણપાન યક સ્ટ્રીટ મરાસ-૬ ૦ ૦ ૦૦૧ * પ્રાપ્તિસ્થાન : શ્રી લબ્ધિભુવન જૈન સાહિત્ય C/o નટવરલાલ ચુનિલાલ શાહ છાણી-૩૯૧ ૭૪૦ જિ. વડોદરા [ગુજરાત વીર સ, ૨૫૦૯ વિ. સં. ૨૦૩૯ લબ્ધિ સ. ૨૨ કિંમત રૂા૧૦-૦૦ કાંતિલાલ ડી. શાહ ભરત પ્રિન્ટરી ઠે. હાણ પીઠ પાછળ પાલીતાણા-૩૬૪ ૨૭ [ગુજરાત Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જયપાદ પંજાબી સદ્ધર્મસંરક્ષક આચાર્ય ભગવાન શ્રીમદ વિજયકમલસૂરીશ્વરજી મહારાજના પદપ્રભાકર પૂજ્યપાદ કિવકુલિકરીટ આચાર્ય ભગવાન શ્રીમદ વિજયલબ્ધિસૂરીશ્વરજી મહારાજ www.jainellbra ate & Personal Ug Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ્રકાશકીય નિવેદન જિનેશ્વરાના ગુણગણગર્ભિત સ્તુતિતર ગણી ભાગ-3 પ્રકાશિત કરતાં પરમ પ્રમાદ થાય છે. આજથી પાંચ વર્ષ પહેલાં પૂજ્યપાદ વાત્સલ્યવારિધિ આચાર્ય ભગવાન શ્રીમદ્વિજયલધિસૂરીશ્વરજી મહારાજના પરમ અંતેવાસી સાહિત્યેાપાસક પૂ. મુનિવય તેમવિજયજી મહારાજે અત્યંત પરિશ્રમ લેવા પૂર્ણાંક કેટલાય ભડારામાંથી ગુજરાતી-સંસ્કૃત સ્તુતિઓના સંગ્રહ કર્યો હતા. તે સંગ્રડને વૃદ્ધાવસ્થા આદિના કારણે પ્રકાશિત કરવા માટે અસમ અનતાં તેમણે પૂજ્ય કર્નાટકકેસરી આચાય દેવ શ્રીમદ્વિજયભદ્ર કરસૂરીશ્વરજી મહારાજને ભલામણ કરી. જિનભક્તિના આવા સુંદર લાલ મને કયાંથી પ્રાપ્ત થાય ? એ હેતુથી ખુશ થઇને સપાદન સ'શેાધન કરવા પૂર્વક ગ્રંથ પ્રકાશન માટેની સ જવાબદારી પૂજ્યશ્રીએ ઉપાડી લીધી. સારા એવા પ્રશસનીય પરિશ્રમ ઉઠાવીને તમામ સ્તુતિઓનું છ૬ અથ વિગેરે દ્વારા સપાદન કરી આપ્યું જેથી અમે આ અણુમાલ દલદાર ગ્રેટ્રત્ન પ્રકાશિત કરવા ભાગ્યશાળી બન્યા છીએ. જેને માનદ વર્ણનાતીત છે. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ફાયર મહા ગણિવર - આ મહાન કાર્યમાં પૂજ્યશ્રીના શિષ્ય-પ્રશિષ્યો પૂજ્ય ઉપાધ્યાયજી મહારાજ શ્રી પુણ્યવિજયજી ગણિવર પૂ. પંન્યાસજી મહારાજ શ્રી વીરસેનવિજયજી ગણિવર તથા સંપૂર્ણ પ્રેસકોપી કરી આપનાર પૂ. મુનિવય વિકમસેનવિજયજી મહારાજને આ સમયે કેમ ભૂલાય? તેઓ સર્વને વંદના પૂર્વક ગ્રંથરત્નને પ્રકાશિત કરવામાં આર્થિક સહકાર દાતા અનેક જૈન સંઘનો આભાર માનીએ છીએ.... શ્રીયુત કાન્તિભાઈએ પ્રેસમાં જલદી સારું સુઘડ કાર્ય કરી આપ્યું છે. જેથી તેમને પણ કેમ ભૂલાય ! વાચક! ગ્રંથરત્નને વાંચતા પહેલાં શુદ્ધિપત્રક કરીને પ્રસ્તાવના વાંચીને પછી જ સ્તુતિએ વાંચે, કંઠસ્થ કરે....... કારણકે પછી ભાલાસમાં અભિવૃદ્ધિ સાથે જિનેશ્વર પ્રત્યે અપૂર્વ શ્રદ્ધાભાવ જાગૃત થશે. આ તકે એ પણ જણાવવું જરૂરી છે કે, સ્વ. મુનિ નેમવિજયજી મહારાજશ્રીએ શ્રી લધિસૂરીશ્વર જૈન ગ્રંથમાળા-છાણની સંસ્થા તરફથી સ્તુતિ તરંગિણીના ભા. ૨ પ્રકાશિત કર્યા છે. જે જેવા અત્યંત જરૂરી છે. પ્રાંતે દષ્ટિ દોષથી જે કાંઈ ભૂલ રહી જવા પામી હોય તે બદલ મિચ્છામિ દુક્કડે આપી વિરમીએ છીએ. –મકારાક ઉR Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂજ્યપાદ કવિકુલકિરીટ, આચાર્ય ભગવાન શ્રીમદ્ વિજયલબ્ધિસરીશ્વરજી મહારાજના પટ્ટપ્રદ્યોતક પૂજ્યપાદ ગચ્છાધિપતિ, આચાર્ય દેવેશ શ્રીમદ્ વિજયભુવનતિલકસૂરીશ્વરજી મહારાજ Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GGGGGGGEDEG OOOOOO સુકૃતના સહભાગી.... ૮૦ ૦ ૦ ૦ ૦ શ્રી અકલુજ જૈન સોંધ (જિ. સેાલાપુર) સ્વ. પૂ. મુનિ નેમવિજયજી મહારાજના ઉપદેશથી ૨૩૦૦-૦૦ શ્રી શ્રીપાલનગર જૈન શ્રાવિકા સંધ પૂ . આ. વિજયભદ્ર કરસુરીશ્વરજી મહારાજના ઉપદેશથી ૫૦૦-૦૦ શ્રી જૈન શ્રાવિકા સંધ ઈડર પૂ. પ્રવર્તિની સાધ્વીજી સુન્નતાશ્રીજી મ. ના ઉપદેશથી ઉક્ત પ્રકાશનમાં આર્થિક સહયાગ આપનાર જૈન સથેાના સસ્થા આભાર માને છે. આવી રીતે સમ્યગજ્ઞાનની ભક્તિ સદૈવ કરતા રહે એજ અભિલાષા -પ્રકાશક G FOOD OF DOGGE Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ્રસ્તા વ તા ઇન્દ્રધનુષની અભિનવતા.......અભિરામતા અને અપૂત એટલે વિવિધ રંગેાના સંગમ ચિત્રની મનેાહરતા અને મનેાજ્ઞતા એટલે વિશિષ્ટ રેખાં એના સગમ..... એવી જ રીતે સ્તુતિ તરાગિણીના તૃત્તીય ભાગ એટલે સંસ્કૃતભાષાના વિવિધ દે, વિવિધ યમકે, વિવિધ પ્રાશે, વિવિધ અનુપ્રાશે, વિવિધ શબ્દાલંકારો, વિવિધ અર્થાલંકાર, વિવિધ શ્લેષાલકાના અદ્ભૂત સ’ગમ.......... ---- આ મહાન ગ્રંથમાં વિવિધ ભક્તકવિઓએ પેાતાની અનેાખી ભક્તિને, ભવ્ય ભાવાને અને હાર્દિક પૃયતાને જે પ્રકારે આલેખી છે. તેનું અધ્યયન....આલેચન અને અનુ શીલન કરે તે એક વખત તે પ્રકાંડ પડિતને પશુ આશ્ચ વિભાર અને આન'દસભર મનાવીને જ રહે. એવી એક એક સ્તુતિઓ છે...... આ ' સ્તુતિએ પર દિ આલેખવા કલમ ઉપાડે તે એક ગ્રંથ અની શકે તેમ છે, કાઈ ભક્ત કવિ વિવેચના એક સ્તુતિ એક એક મહાન રખે ભ્રમમાં રહેતા, આ જે વિવિધતા,...વિચક્ષણતા અને વિલક્ષણતા છે તે અદ્ભુત છે. સ્તુતિએ છે. આ સ્તુતિએમાં Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તુતિ તરંગિણીના તૃતીય ભાગ એટલે સાહિત્યના ૧૦ ગ્રંથાનું અયન કરી ને જે એધ ન પ્રાપ્ત થાય તેથી વિશેષ આ સ્તુતિના અનુશીલનથી પ્રાપ્ત થશે. અતઃ ઓ ગર સાહિત્યનિધિ જેવા છે. ચાલે! ત્યારે, આ ગ્રંથનુ' ધેડું' અવગાહન કરીએ, પૂ અવગાહન તા સ્તુતિઓનુ' અનુશીલન કરશેા તા જ પાળી શકશે. સ્તુતિએ વિવિધ સ્તૂત્રની પાદપૂર્તિ : પાદપૂર્તિ સાથે વિવિધ સ્તુતિઓની પાદપૂર્તિ પણ છે....સંસારદાવાનલ ની પાદપૂર્તિ-વિવિધ પ્રકારે વિશેષ દૃષ્ટિગેાચર થાય છે. એક જ સ્તુતિમાં બે પાદપૂર્તિ છે તે નાવિન્ય છે. ભેા ભા ભવ્ય અને મેઘદૂતના શ્ર્લોકની પાદપૂર્તિ એક જ સ્તુતિમાં ઊપલબ્ધ થાય છે. (પ્રૂ. ૯૨) : સૌથી મેાટામાં મેટી સ્તુતિ શ્રી પંચાસર પાર્શ્વ સ્તુતિ (પૃ. ૧૦૪) એક સ્તુતિ ૨૧ પંક્તિની છે. આવી ચાર સ્તુતિ છે. શયદશ્લેષ : જેમાં એક શબ્દ વારંવાર ઊપયુક્ત થાય પણ તેના વિવિધ અર્થો થાય છે. સિદ્ધપુરશ્રૃંગારની સ્તુતિમાં ૪ સ્તુતિની ૧૬ પંક્તિ અને પ્રતિ પ`ક્તિમાં મહાવીર શબ્દ એટલે કુલ ૧૬ વખત મહાવીર આવેલ છે. તેના વિવિધ અર્થો થાય છે. (પૃ. ૧૨૬) પૂ. સેાવિમલસૂરિજી નિર્મિત ચતુર્વિશતિ જિનસ્તુતિમાં ૧૧૬. વાર કમલ શબ્દના પ્રયાગ થયેા છે. પણ વિશેષતા એ છે કે પ્રત્યેક કમલ શબ્દના પૃથક્પૃથક્ અથ થાય છે (પુ, ૨૯૩) Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તુતિઓમાં શબ્દનું પ્રાવિય પણ અદભૂત છે. એક જેડાની ચારેય સ્તુતિએામાં બધા જ શબ્દ રકારાત છે. પૃ. ૧૨૯ શ્રી પાક જિનની એક રસુતિમાં ચારેય વખત વિજયદેવ શબ્દ લે છે. (પૃ. ૧૮૫) પ્રભુ મહાવીરની એક સ્તુતિ સંગીતની સારેગમથી પ્રારંભ થાય છે. “પાપા ધાપાનિ” (પૃ. ૧૩૦) યમકાલ કરે સ્તુતિઓમાં યમકાકારે વિવિધ પ્રકારે વિવિધ રીતિએ જોવામાં આવે છે. ત્રણ પદ સમાન હોય છે. નેમિજિન સ્તુતિ સમય માવજત શિવકુવં વિતનોતુ કૃપાના: 9 ૧૭૪ સ્તુતિ ચતુર્વિશતિ ઈન્દ્રનજિસૂરિજી રચિત (વુટિત) બીજી અને એથી પંક્તિ યમકમાં રચના કરી છે. (પૃ. ૧૮૯) પહેલી અને ત્રીજી, બીજી અને ચોથી પંક્તિ એવી રીતે ચમક બનાવવામાં આવી છે.(૫ ૧૯૨) ધર્મ જિન સ્તુતિમાં તો યમક રચનામાં કમાલ કરી નાંખે છે. ચારેય ચરણે એક જ ચમકમાં લેવામાં આવેલ છે. જેમકે साध मानवविभावसु धर्मः ; ; , (પૃ. ૧૯૫) પૂ. મુનિસુંદરસૂરિજી મ. પ્રણીત સ્તુતિ ચેવિશીમાં શબ્દ યમકાની રમઝટ મનને આનંદવિભેર બનાવી દે તેવી છે. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सुकृतसुकृतलभ्योद्यजयश्रीयश्रीवृषभवृषभभृत् त्वं ब्रह्मधामाऽऽतधामा । નાચનારા:કૃષિાને પ્રધાનૈ. રાજરત્રનિદ્રામાઘvમાવ ! (૫ ૨૪૧) ભાષામશ્રણઃ કેટલીક સ્તુતિએ ગુજરાતી-સંસ્કૃત સંમિશ્રણ પણ જોવામાં આવે છે. પરમબ્રહ્મસ્તુતિ : કોયડા જેવી છે. પરમબ્રહ્મ નામ શા માટે રાખ્યું ? (પૃ. ૧૪૬) કેટલીક સ્તુતિએ કર્તવ્યના મહત્વને સુચવતી પણ જોવામાં આવે છે. પ્રભુ પારણામાં શું-શું થાય વિગેરેનું વર્ણન બહુ જ સુંદર કરવામાં આવ્યું છે. ઉપમાઓને ઉદધિ : પૂ. પાઠકપ્રવર હેમહંસ ગણિ રચિત સ્તુતિઓનું અનુશીલન કરો તો જ્ઞાત થશે, કે એવી સુંદર ચમત્કારિક રચના કરી છે કે, એમાં શબ્દોનું સારસ્ય છે. પદોનું પ્રાચિહ્યું છે. વાક્યોનું વૈવિધ્ય છે. ઉપમાઓની અદભૂતતા છે. એક એક કલાકમાં બે-બે ઉપમા આપવામાં આવી છે. આદીશ્વર પ્રભુની સ્તુતિ કરતા ૫. ઉપાધ્યાયજી મ. કેવી સુંદર વિશિષ્ટ કલેકની રચના કરે છે. " गंगां द्विमूर्ति चमरावलिच्छला-- दृदीक्ष्य संगंतुमिवार्कनन्दिनी । आगाधदीयांसयुगेऽहिरुपभृज्जटाभिषात्तं वृषभप्रभं भजे ||" Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦ હે ઋષભદેવ પ્રભુ! તમને સેવે છે. બે બાજુ ધરાતા ચામર વડે જાણે બે રૂપે ગંગા નદી ન વહેતી હોય, જટાના રૂપે જાણે યમુના નદી ના આવી હોય..આવી અનેક નવીન નવીન ઉપમાઓ સ્તુતિ ચતુર્વિશતિકામાં શોભે છે. (પૃ. ૨૬૬) તુતિ ચતુર્વિશતિકા 2ષાલંકાર ગતિ છે. પ્રથમ સ્તુતિમાં વર્ણન તે બ્રહ્માનું જ દષ્ટિ ગોચર થાય છે. પણ વિશેષથી જુઓ તો ઋષભદેવ પ્રભુની સંતુતિ દેખાય છે. આવા અનેક શ્લેષાલંકારોથી ભરપુર સ્તુતિ ચતુર્વિશતિકા છે. મહેશ્વરાદિ ૨૭ શ્લેષ ગર્ભિત ચતુવિંશતિ જિન સ્તુતિએ બહુ જ ભાવાત્મક છે. ૨૭ ઉપમાઓથી જે ષ કર્યો છે તેને લોક પણ રચવામાં આવ્યો છે. (પૃ. ૩૩૯) ईशांभोधि-सरोंशुमत्-कुलिशभृभौमेन्दुगंगारया, श्री सूधीशबुधार्किमानसफणिस्वाम्यब्दजीवासितैः । रैराकुंभजलक्ष्मणाब्धिसदनस्कंदाद्रिराट्पशुभिद , રાજાનપુત્રોમાનિ. મા તુત. viતુ તઃ પૂ.૩૪૫ વ્યાકરણની પ્રક્રિયામય રચનાઃ પૂજ્ય જિનમંડન. ગણિ પ્રણત શ્રી ચતુર્વિશતિકાનું અનુશીલન કરીએ તો જરૂર વિજ્ઞાત થશે કે કવિએ પ્રત્યેક પદમાં કેવી-કેવી પ્રક્રિયાઓનું સંજન કરી કેવી સુંદર રચના કરી છે. જેમકે નૃતીય શ્લોક વાંચતા જ આપણને તે શરત ચરત્યુનત્તર કવિ જિગાર મત કેવી ગૌરવવંતી રચના છે. તે ખ્યાલ આવશે. કલ્યાણક સ્તુતિએ : સંસ્કૃત-પ્રાકૃત આદિ ભાષાઓમાં વિશિષ્ટ રચના વડે પ્રભુના કલ્યાણકની ભવ્ય ગુંથણ કરી છે. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જેમ કે પ્રત્યેક મહીનામાં કેટલા કલ્યાણ કો આવે છે? એક દિવસમાં કેટલા કલ્યાણકો આવે છે ? સંગ કલ્યાણક કેટલા ? વિગેરેની રચનાઓ પણ વિશિષ્ટ છે. સમસ્યા ગર્ભિત સ્તુતિઃ (પૃ. ૧૨૯) પર એક સ્તુતિ છે. જેમાં વર્ધમાન અક્ષર ગુણ છે. તે શોધવાનું છે. આવી પણ સ્તુતિઓ છે. - કેટલીક સ્તુતિઓ આપણે ત્રણ બેલીએ છીએ પણ જેની ચોથી થાય હતી. તેને ખ્યાલ પણ ન હોય તેવી સ્તુતિઓ છે. જેમ કે પ્રાતઃ ના પ્રતિક્રમણમાં વિશાલલોચનની ત્રણ સ્તુતિ બાલીયે છીએ તેની ચતુર્થ સ્તુતિ આ ગ્રંથમાં દષ્ટિગોચર થાય છે. ગુજરાતી સ્તુતિ (પૂ. ૧ થી ૬૧) ગુજરાતી સ્તુતિઓનો સંગ્રહ છે. તેમાં પણ નાવિન્ય છે. જેમ કે સ્તુતિ પ્રભુ મહાવીરની છે. પણ પચ્ચીશમાં નંદનમુનિના ભાવમાં કરેલી આરાધનાનું સુંદર વર્ણન આલેખન છે. એક સ્તુતિમાં મિઠાઈઓના નામ ગણાવી પ્રભુની સ્તુતિ કરેલ છે. આવી સુંદર સ્તુતિઓને આમાં સંગ્રહ છે. સંગ્રહકાર ? આવી અને ખી...અપૂર્વ અને અનુપમ સ્તુતિઓના સંગ્રહકાર છે પૂજ્ય સ્વ. કવિકુલકિરીટ આચાર્ય શ્રી લબ્ધિસૂરીશ્વરજી મહારાજના અંતેવાસી પુજ્ય ર્વિક મુનિશ્રી નેમવિજયજી મહારાજ છે. જેઓશ્રીએ કેટલો પરિશ્રમ વધે છે. તે આ સંગ્રહને જોવાથી ખ્યાલ આવી જશે. પુરી જીંદગી આ સાહિત્યયજ્ઞમાં Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨ સમર્પિત કરી દીધી છે. કેટ-કેટલાય જ્ઞાનભંડારોનું નિરીક્ષણ કર્યું હશે ! કેટ-કેટલી પ્રતિઓનું પઠન-વાંચન અને અધ્યયન કર્યું હશે ! હસ્તપ્રતિઓની શ્રમ સાથે લિપીને ઉકેલવાને કેટકેટલો પરિશ્રમ લઈને પુનઃ પિતે લિપબદ્ધ કર્યું છે. ખરેખર સંગ્રહકાર મુનિવરને જેટલા ધન્યવાદ આપીએ. અને શ્રતભક્તિની અનુમોદના કરીએ તેટલી ઓછી છે. સંશોધન અને સંપાદન : આ તૃતીય ભાગના સંપા દક છે પૂ. આચાર્ય શ્રી ભુવનતિલકસુરીશ્વરજી મ. સાના પટ્ટધર કર્ણાટકકેસરી પૂ. આ. શ્રી ભદ્રકરસૂરીશ્વરજી મ. સા. જેઓ વ્યાકરણ, છંદ અને સાહિત્યના વિશારદ છે. આ વિશારદતા ગ્રંથના પ્રત્યેક પાના પર ઝળકી રહી છે. તેમજ તેઓશ્રીએ રચેલી સ્તુતિ ચતુર્વિશતિકામાં સાહિત્યની વિભા અતીવ ઝળકતી દેખાય છે. હસ્તપ્રતિઓ પરથી લિપી કરેલ સ્તુતિઓમાં જેમાં લહિઆઓ દ્વારા તથા પુનઃ લિપીથી ઘણી ઘણી અશુદ્ધિઓ સ્તુતિઓમાં રહી છે. તે અશુદ્ધિઓને તપાસવાની પુનઃ ત્યાં શુદ્ધ કરી સુંદર શબ્દનું ચયન કરવાનું, છંદ ભંગ ન થાય, ભાવ ભંગ ન થાય એવી રીતે ત્યાં સંશોધન કરવાનું અને સંપાદન કરવાનું.... નવું સાહિત્ય સર્જન કરવું તે સુલભ છે. પણ હસ્તલિખિત સાહિત્યનું સંશોધન અને સંપાદન તે અતિ કઠીન છે. પ્રભુભક્તિ અને શ્રતસેવાના યજ્ઞમાં આજીવન મસ્ત રહેનાર પૂજય આચાર્યદેવે આવું અતિકઠિન સંશોધન અને Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩ સપાદન કરી ઘણા ઘણું! ઊપકાર કર્યો છે. જે સદા માટે અવિસ્મરણીય રહેશે. સયમપર્યાયના પચાસ વર્ષની પૂર્ણાહૂતિ : સંપાદક પૂ આચાર્ય દેવશ્રીના પ્રત્રજ્યાના પચાસ વર્ષની પુણૢહૂતિ પ્રસંગે આવા મહાન ગ્રંથ પ્રકાશિત થાય છે તે એક અનુમેદનીય ઘટના છે. પૂજ્ય આચાર્ય દેવશ્રી ઢી જીવી ખની આવી સાહિત્ય સેવા કરતા રહે એવી મગલ કામના........ ભક્તિપરાયણ ભક્ત! પ્રભુ ભક્તિમાં મસ્ત થયેલેા, પ્રભુના ગુણાને ગાવામાં તલ્લીન બનેલા ભક્તિપરાયણ ભક્ત વગ આ પ્રભુ સ્તુતિએ ને મુખપાઠ કરી.... અયયન-અનુ શીલન કરી....... પ્રગટાવે ભક્તિ દૂર કરે આસક્તિ.... મામે વિરક્તિ... અને પહોંચ મુક્તિમાં એજ એક અભિલાષા P. V. G. ---. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ # શ્રી ભુવનતિલકસૂરીશ્વર ગ્રંથમાલા છાણના કે પ્રાપ્ય પ્રકાશને * * * નામ રૂા. પૈસા * ૪ નવપદ આરાધન વિધિ (ગુજરાતી ૦-૫૦ # વીશસ્થાનક તપ વિધિ (હિન્દી) ૧-૦૦ આવશયક સ્તવન-સઝાય સંગ્રહ ૫શું દશવૈકાલિક સૂત્ર (ગુજરાતી અનુ.) ૫-૦૦ ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર ( , ભા. ૧,૨) ૧૦-૦૦ શશ શત્રુંજય ગુણગુંજન (હિન્દી, ગુજ.) ૦-૨૫ ૪ ભુવનસારાષ્ટક (ગુજરાતી) ક તીથ ચૈત્યવંદનમાલા (સંસ્કૃત) ૨-૦૦ કે સ્તુતિ તરંગિણું ભાગ-૩ 8 અધ્યાત્મસાર ટીકા (પ્રેસમાં) e ૧૦-૦૦ TT કWEEEEEEEEEEEE i Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - દ કરે ? છે કે ' પૂજયદિ કવિકુલીાકીટ આચાર્ય' ભગવાન શ્રી માતwય લબ્ધિસૂરીશ્વરજી મહારાજના શિષ્યરત્ન છે, તો કિ કે કંકો Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તુતિ તર’ગિણી ભાગ-૩ના સગ્રહકાર ડીસ’યમી પૂજ્ય મુનિશ્રી નેમવિજયજી મ. સા. નુ સ' ક્ષિ પ્ત જી વ ન ચ રિ ત્ર આપશ્રીનુ નામ નેવિય સાક હતું, સૌંસારની તેમ પર વિજય પ્રાપ્ત કર્યા હતા...અને વિજય મેળવવા હતા સૌંસાર પર...જગત પર... આ વિજયના ગેમથી જ મહાન સન્યાસને સ્વીકાર કર્યાં... આવ નહાન વિભૂતિની જીવન સારભનુ પાન કરી આપણે પણ સુભિત સનીએ... સૂપુર (સુરત) એક એવી મહાન અને પાવન નગરી છે જ્યાં અનેક ધર્મોવી અને કવીએ જન્મ ધારણુ કરી નગરીને અમર બનાવી દીધી છે. ગગાને ફીના કાશી શાભે તમ તાપને ીના પુર શાભી રહ્યું છે. આ પુરનું નાક સૂત્ર પુરની સમૃદ્ધિ એટલે ગોપીપુરા એ ગાલ્ડન એરીયા તરીકે પ્રસિદ્ધ હતું. જ્યાં મેાતી-માણેકના મહાન વેપારીએ નિવાસ કરતા હતા. આ ઝવેરીઓએ જ જગતમાં સુરતનુ નામ મદર કરી દીધું હતું. સુરતની સમૃદ્ધિ જોઈને શિવાજી મહારાજે ઘણી વખત લુટયું હતું. આ ઝવેરીએ માં એક અગ્રગણ્ય ઝવેરી હતા. શેઠશ્રી ઢાંકારભાઈ શિવચંદ વિશા પારવાડ, તેએાના ધર્મપત્નિ માંઘીબેન પણ ધાર્મિકવૃત્તિ અને પાપકારપરાયણ હતા. તેને ત્યાં મહા વદી ૧૦ ગુરુવાર ન શુભ દિવસે એક પુત્રરત્નને જન્મ થયે, શુભ નામ રાખ્યું તેમદ, Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શિપકાર મૂર્તિને ઘડવામાં બનાવવામાં જેમ પિતાનું જીવન અને સોનેરી સમય અર્પણ કરે છે. તેમ મેંઘીબેને પોતાના પુત્રને ધમનિટ બનાવવા... સંસ્કારી બનાવવા...જિનાલયમાં, ઉપાશ્રયમાં જ્યાં જ્ય જય ત્યાં સાથે લઇ જતી, રાતના પણ પોતાના ખોળામાં બેસાડી પ્ર મહાવીરની આદિ અનેક કથાઓ દ્વારા ધર્મભાવના પુત્રની પુષ્ટ કરી રહી હતી. પૂર્વભવની આરાધને લઈને અવતરેલા નેમચંદભાઈને તેમાં વધુ: વધુ આનંદ આવવા લાગે. નિત્ય જિનપૂજા..નવકારશીનું પ્રત્યાખ્યાન ધાર્મિક અભ્યાસ માટે પાઠશાલામાં જવું એમનો આ દેનિક કાર્યક્રમ બની ગયે. શેઠ ભુરાભાઈ નવલચંદ જૈન પાઠશાળામાં ધાર્મિક તેમ, શ્રી રત્નસાગર સ્કૂલમાં બાલમંદિરથી અંગ્રેજી ૩ ધોરણ સુધીનો અભ્યાસ કર્યો. તેમચંદભાઈને પોતાના ત્રણ ભાઈઓ હતા. સભાગભાઈ, ચીમનભાઈ તથા સુરચંદભાઈ. ત્રણે ભાઈઓનું વ્યવહારિક શિક્ષણ પણ આજ સ્કૂલમાં થયું હતું. સ્કૂલના સ્થાપના દિન શ્રાવણ સુદ ૧૫ ને ચારે ભાઈઓએ પ્રાર્થના સંવાદમાં ભાગ લઈ પારિતોષિક પ્રાપ્ત કર્યું હતું. નેમચંદભાઈ અંગ્રેજી ધોરણ ૩ પૂર્ણ થયા પછી નગીનભાઈ ઘેલાભાઇ હાઈસ્કૂલમાં પ્રવેશ કર્યો... વ્યવહારિક જ્ઞાન સાથે ધાર્મિકતાનમાં પણ આગેશ્ય કરી રહ્યા હતાં. મુંબઈની એજ્યુકેશન બોર્ડની પરીક્ષા આપી પારિતોષિક પ્રાપ્ત કર્યા હતા. તેઓશ્રીની ધાર્મિકવૃત્તિએ એક અજબનું કામ કર્યું. જે તેમના જીવનનો ટનગ પોઈન્ટ બની જીવનના કલ્યાણની દિશા બક્ષવા યુવતારક બની રહ્યો. આ પ્રસંગ એટલે પૂજ્ય કવિકુલકિરીટ આચાર્યદેવશ્રી લબ્ધિસૂરીશ્વરજી મ. સા. નેમુભાઈની વાડીમાં બિરાજમાન હતા. તેમને પરિચય... પ્રેરણા અને સદુપદેશ :ઝીલવા શનિ રવિવારે જતા. આ સંસગે તેમના જીવનમાં ધર્મનો સંસર્ગ વધુ ગાઢ બનાવી દા. શનિ-રવિવારે પ્રાપ્ત થતા ઉપદેશ ગેરસનું મંથન કરી ... ... ચિંતન કરી વિરાગનું નવનીત પ્રાપ્ત કરવા લાગ્યા. નવપદની એ.m: Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૭ કરી, પૂજ્ય આચાર્યભક્તિસૂરીશ્વરજી મ. સા. પાસે ઉપધાન કરી મેાક્ષમાલા પરિધાન કરી. સંગીતના શાખ હાવાથી ધી યુગમેન સેાસાટીના બેન્ડ વિભાગમાં જોડાયા. વેજલપુર (ભરૂચ) શા. ભગવાનદાસ તરફથી અઠ્ઠાઇ મહે।ત્સવનું આયેાજન થયું, તેમાં બેન્ડ પાર્ટીને આમંત્રણ મળ્યું. તેમાં નેમચંદભાઇ પણુ ગયેલ. ત્યાં આચાય દેવશ્રીના દનનેા લાભ મળ્યેા, આનંદિત થયા. તેમજ પૂજ્ય આચાર્ય દેવશ્રીએ સયુમગ્રહણુ માટે જોરદાર પ્રેરણા તેમજ પૂર્વ પરિચિત અને સુરતના જ પૂજ્ય પંન્યાસ શ્રી પ્રવીણવિજયજી મ. તથા પૂજ્ય પંન્યાસજીશ્રી મહિમાવિજયજી મ. સા. ઉપદેશ આપતા તેમચંદભાઈના મનમાં સંયમ લેવાના સંકલ્પ પાકા થઇ ગયા. અને સંયમ લેવા મન તલસી રહ્યું.. તડપી રહ્યું. એ તરસે અને એ તડપે તેમને મહાન અભિગ્રહ લેવા પ્રેર્યો. પૂજ્ય આચાર્યશ્રીને વિનંતિ કરી કે અભિગ્રહ આપેા. મહા વદી ૧૦ સુધી દીક્ષા ન લેવાય તે છ વિગઈના ત્યાગ...કેવી મહાન સંયમની લગની ! કેવા સયમને યાર! ઘરે જઇ નિયમની વાત કરી...માતા-પિતાને સમજાવવા કાશિષ કરી પણ પેાતાના પુત્રને એમ જલ્દી રજા આપે? રજા ન મળતાં પૂ. આચાર્યશ્રી પાસે છાણી મુકામે ચારિત્રની યાચના કરી... મુક્ત જોઇને દીક્ષા આપીશું. તું સાથે વિહારમાં રહે ! વિહારમાં સાધુક્રિયાને અભ્યાસ ચાલુ કર્યાં. માતા સમજી ગયા કે હવે નહીં રહે સૌંસારમાં. પરીક્ષામાં ઉત્તીર્ણ થયેલા તેમચંદભાઇને ગૃહાંગણે દીક્ષા આપવા પૂજ્ય ગુરુદેવને પધારવા ખૂબ-ખૂબ આગ્રહભરી વિનંતિ કરી પણુ અનિવાય કારણાસર સુરત ન જઈ શકતા સાળુમાં ઠાઠમાઠથી દીક્ષા મહેાત્સવ ઉજવવાનું નિશ્ચિત થયું. માતુશ્રી મેાતીુને પેાતાના વિશાલ પરિવાર, સ્વજન સંબ ંધી સહિત સાણુંદમાં દીક્ષા મહેાત્સવનું ભવ્ય આયેાજન કર્યું". અમદાવાદથી રથ બેન્ડ આદિ મંગાવીને નેમચંદભાઇ વર્ષીદાન ૧૯૮૯ ના વૈશાખ સુદ ૬ ના શુભદિને સયમને આપતા આપતા Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮ સ્વીકાર કરી પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી લબ્ધિસૂરીશ્વરજી મ. સા. ના શિષ્યરત્ન બન્યા અને વૈષરિવનની સાથે નામ પણ પરિવર્તન કર્યું, નેમચંદ માંથી મુનિ તેમવિજય બન્યા. તબિયતના કારણે પૂ. પં. શ્રી પ્રવીણુવિજય મ. સાથે ચેમાસ કરેલ. તે સિવાયના ચામાસા ગુરુદેવની નિશ્રામાં રહી આજીવન સેવા કરી. વિશેષ કરીને પૂજ્ય આચાર્ય દેવશ્રીના તરફથી ટપાલ વ્યવહાર તથા કલ્યાણમાં પ્રસિદ્ધ થતા શંકા-સમાધાન વિભાગનું નિયમિત સુંદર સંપાદન કાર્ય કરતા હતા. વિદ્યા અને વિનય... અધ્યયન અને આસવનામાં આગળ ને આગળ વધતા સંસ્કૃત, પ્રાકૃત, વ્યાકર, ન્યાય, કાવ્ય, કાષ, જ્ગ્યાતી આદિમ પ્રવીણતા પ્રાપ્ત કરી. સાહિત્યસેવાનું મહાન કાર્ય જીવનમાં રભ કર્યું" હતું. સસ્કૃતમાં કલિકાલસર્વજ્ઞ પૂજ્ય હેમચંદ્રસુરીશ્વરજી મ. રચિત સકલાત તેંત્ર પર પૂજ્ય ગુણુવિજયજી મ.એ ટીકા રચેલી છે. તેનું સંપાદન કરેલ અને મહાન યશસ્વી કાર્યું જે તેમની જીંદગીમાં કલગી સ્વરૂપ હતું. સ્તુતિ તરગિણી ભાગ ૧-૨ જેના માટે તેમણે ઘણા જ પ્રયત્ન અને અથાગ મહેનત લીધી હતી. અનેક ગામેાની હસ્તપ્રત મગાવી તેમાંથી નકલ કરી સપાદન કરી પ્રકાશિત કરી તે સાહિત્યની મહાન સેવા કરી. તેમજ તેમની એકત્ર કરેલી સ્તુતિએ અને ચાવીશીએ, કલ્યાણુક સ્તુતિએ ના ત્રીજો ભાગ હાલમાં ઘણી જ જહેમત ઊઠાવી પૂજ્ય આચાર્ય શ્ર કર્ણાટકસરી ભદ્રંકરસૂરીશ્વરજી મ. સા. એ સંપાદિત કરી પ્રકાશિત કરેલ છે. જીવનના ઉત્તરાર્ધકાળ મહારાષ્ટ્રમાં વ્યતીત કર્યા તેમાં શાસનન મહાન કાર્યાં પ્રેરણા આપી કરાવ્યાં. પૂના જીલ્લામાં છવધ્યા મડલીની સ્થાપના કરી પર્યુંષ્ણુમાં માછીમારે જાળ ન નાંખે આ પ્રવૃત્તિ હાથ ધરી હતી. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૯ મિરજના શ્રી સંધને પ્રેરણા કરી દ્ધિાર કરાવ્યા. તેમજ શ ખેશ્વર પાર્શ્વ પ્રભુ ત્રણ બિંબ તેમજ પદ્માવતી દેવીની પ્રતિષ્ઠા કરાવેલ. કરમાલામાં ભાદરવા સુદી ૫ ને દિવસે બે હજાર ગરીબેને ભેજન અપાવેલ. ભાદરવા સુદ ૧ ના મહાવીર જન્મવાંચન મૂર્તિપૂજક તથા સ્થાનકવાસી સંઘે સાથે મળીને ઉજવ્યુ હતુ, પરડામાં પણુ જિનાલયના ગૃહાર કરવા પ્રેરણા કરી ચઢ્ઢા કરાવેલ. મેરેગાંવ, લટણું, સુપા, ચેવત, તાસગાંવ, ખટાવ આદિ જિનમ દાને દ્ધાર કરાવી પ્રતિષ્ઠા કરાવેલ. સતારામાં શતાબ્દિ મહત્સવ ધામધૂમથી ઉજવાયેલ. સયમજીવનમાં તપેાંયેાગ પશુ સુંદર સાધ્યા હતા. ઊત્તરાધ્યયન આદિના જોગ, વમાન તપની ઓળીએ તથા ત્રણ વર્ષ લાગઢ વરસીતપ નવ ઉપવાસ કરી પારણુ સુરત કતારગામમાં શ્રી આદીશ્વર પ્રભુની છત્રછાયામાં કરેલ. તેમના સંસારી કુટુ ખીએ તરફથી પારણા પ્રસંગે શાંતિસ્નાત્ર સહિત અઠ્ઠાઈ મહે!ત્સવ ઉજવાયેલ. સ્વ. ગુરુદેવ પૂ॰ લબ્ધિસૂરીશ્વરજી મ. સા. સુરતમાં એ વખત પધારેલા ત્યારે ગોપીપુરા કાયસ્થ મહેાલામાં વ્યાખ્યાન કરાવેલ. પેાતાના ભાઇ ચીમનભાઇના ગૃહ ગણે પગલા કરાવી ઉમ્મર પ્રમાણે ચાંદીના રૂપીયા વડે સુદર ગહુ લીથી વધાવેલ અને પ્રથમ પ્રવેશ વખતે શ્રીલની પ્રભાવના કરી હતી. પૂ॰ ગુરુદેવ પ્રતિ અપૂર્વ ભક્તિ હતી. જેથી અકલુજ, ફૂલટણ અને મેરગામમાં ગુરુદેવની મૂર્તિ પધરાવી હતી. અકલૂજ ગામ પર પૂ॰ ગુરુદેવના વિશેષ ઉપકાર છે. ગુરુદેવે પ્રેરણા આપી શેઠ રતનચંદ પ્રેમચંદ વ્હેરા તરફથી શ્રી લબ્ધિસૂરીશ્વરજી જૈન રાષધશાલાનું નિર્માણ કરાવેલ, પૂ॰ લબ્ધિસૂરીશ્વરજી મ.ની પાંચશીખર યુક્ત દેવકુલિકામાં ગુરુમૂર્તિ પધરાવી છે. અકલૂજમાં ચાતુર્માસા કરી સસ્કાર અને સદાચારનુ` સિંચન કરી સૌંસ્કાર નગરી બનાવી હતી. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૦ આ અકલુજનગરીમાં જ અકસ્માત સ્વાથ્ય બગડત છેડ દિવસની માંદગી ભોગવી પૂ. મુનિશ્રી નેમ વિ. મ. સહુને રડતા મૂકી સંયમની સુવાસ દ્વારા સમાધિમાં રહી હસત... હસતા... મૃત્યુને મહોત્સવ બનાવી સ્વર્ગવાસમાં નિવાસ કરવા ચાલી નીકળ્યા. પૂ. મુનિ નેમ વિ. મ.સા.ના સ્વર્ગવાસથી શ્રી સંધને તથા શાસનને મહાન ખોટ પડી. ચારે બાજુથી ભક્તવર્ગ ઉમટવા લાગ્યા અને જયજયનંદા... જયજયભદ્દાના સ્વરોથી અકલુજનગર ગાજવા લાગ્યું. સુંદર પાલખીમાં બેસાડી ભવ્ય સ્મશાન યાત્રા દ્વારા ચંદનની ચિંતામાં દેહને મૂકવામાં આવ્યું. દેહની તે રાખ થઈ પણ તે મહાપુરુષની શાખ પૂરતી સંયમની સુવાસ જગતમાં પ્રસરી રહી. ગુરુભક્ત અકલુજ શ્રી સંઘે પણ મુનિશ્રી નેમ વિ. મ. ની એક સુંદર દેરી બનાવી પં. શ્રી વારિણવિ. ગણુની નિશ્રામાં ભવ્ય મહત્સવપૂર્વક ગુરુમૂર્તિની પ્રતિષ્ઠા કરી. આવા ઉપકારી પૂ. ગુરુદેવ શ્રી નેમ વિ. મ. સા. ના પાવન ચરણકમલમાં કોટી કોટી વંદના. લિ. –સુરચંદ ઝવેરી સુરત Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તત્ત્વ ન્યાય વિભાકર ભાગ-ર વિષે મહત્ત્વના અભિપ્રાય તત્ત્વ ન્યાય વિભાકર મૂલ ત્રંથ ટીકા સહિત ( સ્વેપત્તુ ટીકા ) સંસ્કૃતમાં પૂજ્યપાદ જૈનરત્ન વ્યાખ્યાનવાચસ્પતિ આચાર્ય દેવ શ્રોદ્ વિજયલબ્ધિસૂરીશ્વરજી મહારાજશ્રીએ ખૂબ વિસ્તૃત તથા હૃદય ગમ શૈલીયે રચેલ છે. જેમાં જૈનદર્શન પ્રતિપાદિત મેાક્ષમા રૂપ સમ્યગ્દર્શન, સમ્યગ્દાન તથા સભ્યચારિત્રમય રત્નત્રયીની વિશાલ તે વિસ્તૃત રીતે ચર્ચા વિચારણા દ્વારા નિરૂપણ કરવામાં આવેલ છે. તે ગ્રંથરત્નના ગુજરાતી ભાષામાં સુંદર અને સુખેાધ પતિયે અનુવાદ તેઓશ્રીમદ્ના પટ્ટાલંકાર પૂ॰ આ. મ. શ્રી વિજયસુત્રનતિલક મુ. મ. શ્રીના પટ્ટપ્રદ્યોતક પૂ આ. મ. શ્રીમદ્ વિજયભદ્રંકરસૂરીશ્વરજી મહારાજે કરેલ છે, જેને પ્રથમ ભાગ અત્યાર અગાઉ પ્રસિદ્ધ થયેલ છે; આ તેના બીજો ભાગ પ્રસિદ્ધ થઈ રહેલ છે. જેમાં સમ્યગ્નાન તથા સભ્યચારિત્રનું વિસ્તૃત રીતે નિરૂપણ છે. પ્રમાણ, નય, ભગા દ્વારા સભ્યજ્ઞાનનું નિરૂપણુ સુંદર તે ભાવવાહી શૈલીયે કરેલ છે, ત્યાર બાદ સભ્યશ્ચારિત્રનું વિશદ નિરૂપણુ થયેલ છે. જેમાં ચરણ-કરણ સિત્તરી, ૧૨ ભાવના આદિ વન સુખાધ શૈલીયે કરેલ છે. એકંદરે આ અનુવાદ કરવામાં અનુવાદક પૂજ્ય આચાર્ય મહારાજશ્રીએ ખૂબ જ પરિશ્રમ, કાલજી તથા ચીવટ રાખેલ છે. જૈન દર્શનનુ॰ સમગ્ર તત્ત્વજ્ઞાન આ ગ્રંથરત્નમાં સકલિત થયેલ છે. મૂલકાર પૂજ્યપાદ આચા` મહારાજશ્રીએ જેમ સ્વપન ટીકા દ્વારા આ ગ્રંથરત્નમાં સમગ્ર જૈન દનની મેાક્ષમારૂપ રત્નત્રયીનું વિસ્તૃત રીતે નિરૂપણુ કરી તત્ત્વજિજ્ઞાસુ આત્મકલ્યાણના અભિલાંષી વ પર અનન્ય અનુગ્રહ કરેલ છે. તેમ તેએશ્રીના પ્રશિષ્યરત્ન પૂજ્ય આચાર્ય મહારાજ શ્રી વિજયભદ્રંકરજી મહારાજે આ વિશાલ ગ્રંથરત્નના અનુવાદ દ્વારા કલ્યાણકારી જિજ્ઞાસુવ પર મહાન અનુમહ કરેલ છે. તેઓશ્રીના આવા ગ્રંથરત્નના અનુવાદ માટેના ભગીરથ પુરુષાની જેટલી પ્રશંસા કરીએ તે આછી છે. સર્વાં કાઇ આવા જૈન દનના સમગ્ર તત્ત્વજ્ઞાનને સમાવેશ કરતાં વિશાલકાય ગ્રંથરત્નના અધ્યયન-અધ્યાપન-મનન ચિંતન દ્વારા રત્નત્રયીની આરાધનાના માર્ગ પ્રગતિ કરીને મેાક્ષના શાશ્વત સુખને પામે ! Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જ્ઞાનભ'ડાવાની સુચિ શ્રી હેમચ'દ્રાચાય જૈન ભંડાર જૈન ભાડાંર સાગરગચ્છ A ત્રી સૉંઘનેા ભંડાર ઝુભવીરવિજયજી જ્ઞાન ભંડાર [[ય પુણ્યવિજયજી જ્ઞાનભડાર ઘેલાને ઉપાશ્રય ૭ જૈન ભંડાર ખેતરવસી તાડપત્રીય ભડાર ઘેલાને ભડાર માંતિસાગર ભડાર હ: શેઠ અ. રામચંદ્ર સુ. જ્ઞાતભ’ડાર ,, ખુશીની પાળ 1. રમણીકવિજયજી ૫. ક, પેઢી 23 ,, 77 ક પે બાપજી મ. ન જ્ઞાન ભંડાર હાજા પટેલની પેળ ૧. સુ, જ્ઞાન ભંડાર હશે આ ક પેઢી મેન્દ્ર વિ. કાજી જ્ઞાન ભડાર પાટણ 3" p 27 "" "" અમદાવાદ 27 97 A 27 >" 73 >? 91 77 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૩ અમદાવાદ ખંભાત ડભાઈ દેવશાને પાડો જ્ઞાન ભંડાર જીવનદાસ જમનાદાસ જ્ઞાન ભંડાર શ્રી નેમિસૂરિજી જ્ઞાન ભંડાર શ્રી કમલસૂરિજી શાંતિલાલ શ્રોફ પૂ. રંગવિજયજી ?? પૂ. અરવિજયજી પૂ. જંબુસૂરિજી ૩. યશોવિજયજી છોટાલાલ જિનવાલા ” અંબાલાલ ચુનિલાલ ” વીરબાઈ પાઠશાળા ” અનંતનાથ જૈન ” વિ. દેવસૂર સંઘ » આ. કે. લબ્ધિ સૂ. ” મેહનલાલ જૈન સેન્ટ્રલ લાયબ્રેરી ગાયકવાડ ભંડાર પ્રાય વિદ્યાભવન પૂ. હંસવિજયજી જ્ઞાન ભંડાર પં. દર્શનવિજયજી પાલીતાણું મુંબઈ વડેદરા Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 - ૨૪ પ્ર. કાન્તિવિજયજી ? શ્રી મુક્તિવિજયજી જૈન જ્ઞાન ભંડાર વડગચ્છીય શીતલજિન જ્ઞાન ભંડાર શ્રી જૈન જ્ઞાન ભંડાર આત્માનંદ જૈન જ્ઞાન ભંડાર બુદ્વિતિલક ) જૈન જ્ઞાન ભંડાર છાણી ઈડર પાલેજ ભાભર ફણસા પાટડી મુનિ નેમવિજયજી જ્ઞાનભંડાર ૫. કનક સૂ. શાસ્ત્ર સંગ્રહ જેને જ્ઞાન ભંડાર મેહનલાલજી જૈન જ્ઞાન ભંડાર હેમેન્દ્રવિજયજી ઉમેદ ખાંતિ જૈન » સાગરગચ્છ જૈન શ્વે. પેઢી પં. મહિમાવિજયજી ગણિ જ્ઞાન ભંડાર જૈન સ્તોત્ર સમુચ્ચય-પુસ્તક ભુવન કાવ્ય કેલી–પુસ્તક અકલુજ પલાસવા સાચાર સુરત ફણસા ઝીંઝુવાડા રાધનપુર મહેસાણા નવસારી Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂજ્યપાદ ધર્મદિવાકર, આચાર્ય દેવેશ શ્રોમદ વિજયભુવનતિલકસૂરીશ્વજી મહારાજના પટ્ટાલ કાર કર્નાટકકેસરી, આચાર્ય દેવ શ્રીમદ્દ પૂજ્યપાદ વિજયભદ્ર’કરસૂરીશ્વરજી મહારાજ & Personal Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અદ્ ગિરથી ધાવે ચિ આદજીએ ન બારે સસુરલે જન અગમ મત્ત જેણી જાતુ બાણી શ્રુતિદેવી લસ્વ રાજલી પાલ પચતાલીસવ રિ સૃષ્ટિ મદક મઠ શુ દ્વિ દ શ ન ગુજરાતી વિભાગ शुद्ध ગિરિથી લગાવે સૂરિ આદિજીએ જિન સારે આશપુર જિન આગમ મધ્યે જેથી જાનુ પાણી શ્રુતદેવી ફળશે રાજુલ પયાલ ૫ ચાલીશ૨૨ દુરિત ઈષ્ટ મદ કમઠ પેજ .. -- (A 4 ઃઃ દ ૧૦ '); મ મ હ 事实 .. 79 ૧૧ ૧૨. ૧૩ ૧૪ ૧ Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મશુદ્ધ સૂત્તર ઉદાસ કર ધર સરદ મહત નામું મુજે સાલી મેાદિક કૃતિ દુર્દિત વનીવિજય કલ્યાણક નિ ગાવતા ત્રણુદશ જો ન નં, જો નં. श्लोक नं. अशुद्ध तान्य મ ? 33 ૨૬ યુદ્ધ ત્ર ઉદાર ધુરંધર સદ્દ તરત નમુ पूछे સાલ કા માદક દુષ્કૃત દુષ્કૃત વિનીવિજય કલ્યાણુક મન શાશ્વતા દણુદશ જલાણી संस्कृत विभाग सश्रीकलालंगह न्दीत न्यतान પેજ લાઇન ૨૩ ૨૪ 23 ×૫ * "" ३० ૩૧ 33 ૩૪ વ ૪૨ 19 31 ૫૪ ૧૫ ૫૮ ૫ ૧૭ ૧ ૩ ૧૦ ૨૧ ૩ ૨. ૪ ૨૪ ૧૫ "" शुद्ध वेगा दुःखोध कर्माशम दूगीत માન ૧૭ - m Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २७ पे नं. श्लोक नं. अशुद्ध शुद्ध १० . 6. यहता दोध्यकद तौ विलरें नीरधि नमतं यस्य पहता चिन्तित वृक्ष ता विभव नीरनिधि न मतं यस्य भुमी भूमी CHARGA कुङ् मनो म्य स्तो स्तो Www. marGra'A' व्याद्या मदंभं तमतम सुतभा सातकं प्रत्यहा कीति भासेरहिं संषन्ना न्थं गणाय मभीर ण्याद्या मदर्भ तमतमा तनुभा जातक प्रत्यूह कीर्ति भासुरेहिं संपषन्ना त्थं गणा गभीरा ___ Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ भाक न. अशुद्ध जेणे हवस्य निषेच्य मालिनि: com मुर्ति शन्तु शान्तिम् प्रासादा: स्त्वो 4wwwa - Nm.or.wwwcuwww बधिम् संगिच्छणा कुतित्थवं यंचाणणो श्ववला विद्याय ब्रह्मोपेन्द्र गीर्वाणदु भदो स्रगिभिः सम्यग्द साताम् सपया जिति कयप হ जैने ख्यं নি । मौलिभिः मूर्ति सन्तु शान्तम् प्रसादाः स्तू सय वधिम् संगेच्छुणा कुतित्थदं पंचाणणो धवला विधाय ब्रह्मोपेन्द्र गीर्वाणैर्दु मदो स्वगिभिः सम्यग्दृ सातम् सपाय जिणिंदकीया कयप्प Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २८ जन. श्लोक न. अशुद्ध १०२ २ दित दितु १०६ १०८ १११ ११३ सुस ड्रयका सोमोद प्रवृत्या शम्याद सामरम्य प्रबलतमो सकृत दिगे सीत चारित्रा तृरात्पार्जि भरा सज्जयोत्स्मा (सु) स भञ्जका शोभोद प्रवृत्त्या सम्पाद सोमरम्या प्रबलासदो सुकृत हृदिगे सित चरित्रा तुरापाति भरा सज्जयोत्स्ना सुहा सुह सुनिवृत्तये सुनिर्वृतये गुरू गुरु मारू मारु गारा १३३ १ श्रेयःपुर गारा श्रेयःपुरे Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . १४३ १४४ ürde U & w न न. भोक न. अशद्ध विभो १३५४ वजा रूहा अधिकार बोधा कंकेलि द्ययश: दर्दुमदि कषायामन्ट विलिद्य सार्वा ज्ज्वला द्वादशा शाङ्गया १६७ सत्वानां भवेयुषा' सम्गग वरम् सर्वाङ्गी सिद्ध तनरैः पार्श्वका लक्ष्मी च्छिद पातकोछैपुरुपोत्तम & wa AW शुद्ध विभो गणा रुहस्या अधिकार बोधा कंकेलि धशः दुर्मदि कषायानल विलिख्य सार्धाः ज्ज्वलाः द्वादशा शाळ्या सत्स्वानां भवेजुषां सम्यग वराम् सर्वाङ्गि सिद्धे सुतरां पार्श्वका लक्ष्मि प्रच्छिद्र पातकोघेपुरुषोत्तम WW. HO . w Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पंज न. १९४ १९७ १९९ २०१ ૦૨ २०३ २०१ ૨ २१९ २२१ ૨૨૪ >> २२९ "" २३० २३२ २३४ २३६ ܕܕ 39 37 २३७ २३८ २३९ ૨૩૦ "" श्लोक न. अशुद्ध राजीव દ 32 ५ ११ १३ ३७ ५१ ७६ ८४ ३ ક २२ २३ २४ छन्द मत्ताः ९६ ष्टभ्यां १४ १५. १९ "3 नाह्य स्वायते ૨૮ २९ दिनेस्थ व भासि यैत्र युग्मह विजेषिष्ट मौक्तिक्य थुणिभो मोस मग्म चिंधम् अनंतम २५ केन्सल केन्सल " "" सगुण से वउस मयलिला " आ सुमहिमा ३१. शुद्ध राजीव नृत्य स्रायते दिनेत्र चर्म मासि यंत्र युग्ममह जयत्वयम् मौक्तिको मत्ता टम्यां थुणिमो पोस मग्ग विधम् अनंत गुण जससे उ मयिला केन्सल 91 प महिमा Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पेज नं. २४० २४२ २४४ 74 २४५ A ૨૨૭ २४८ २४९ २५९ २५२ : २५३ २५४ २५५ २६१ ** :: श्लोक नं. अशुद्ध मत्थ दरर सेहिकेयः श्री २७३ ३० १ २५ २६ २६४ ७ २६६ नाम २६८ ११ و १६ १७ २१ २२ ३२ ३७ १ १२ ક ६४ १५ १७ १८ ૨૭ १२ 3 वाश्व जळ राजमत्या त्ति श्विया वृषभध्वज दलिम सुयशां दुमिवरलंगुणैः वत् रुड् वाक भ्यां श्विषु वैयादि मुनि विरचिता निरशे ૩૨ स्फुरु उन्भत्त शुद्ध पसत्थ ददय सैंहिकेयः ssश्रितोंगी विश्व जलज राजिमत्या चि श्रियां वृषध्वज्ञ पद्म सुयशो धामगुणैरलं वद् राडू वाक् म्यां विपु वैय्यादि मुनिं विरचित निश्शे स्कुरु उन्मत्त Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ शुद्ध पद्मप्रभाव वालब्जिनीषु ज्वलद्यु पेज नं. श्लोक नं. अशुद्ध २७३६ पद्मप्रभाज २७५१७ वाल, १८ ब्जिनीषु २० ज्वलधु " " नामीभि वितत्वन् २७७ जयद २७८ जगति जय विजयाङ्गज २८२ विजयसे सुमना त्रिबिध २८६ जिनान २७ प्रद वारिपेण भव्वा आर्यागिति व्योमः मबलो " विदध २३ च्छापि २४. गौत्रः तमुद्र لي له امله له नामीमि वितन्वन् जपद जयति जयि विजयाङ्गजः विजयते सुमनो त्रिविध जिनानान पद वारिषेण भव्या आर्यागीत्ति व्योम महाबलो विदधद च्छवि गोत्रः समुद्र २८ छन्द . م سه . . . . " Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 Mmmmmm ०. ०. ० ० or wors नं. श्लोक नं, अशुद्ध सर्वाश्च ३०२ २२ वरदों माहान्ध सुधाब्धि विदन्ते १३ मुत्तम, ३१४ २८ २९ ३१८ १८ ३१८ or orn १९ शुद्ध सार्वा च वरदो मोहान्ध सुधाब्धि विदन्स्ते मुत्तमा २८ विक्रीडितम् प्रणमा प्रणमाम्यहम् तमिह श्रीसुव्रत ये जिनः पापेतु डौढोकतु वृन्द वन्दित गहर त्वदभूदिन भवान्तकं मनागधि ये जलधी शिवस्य मरालकान्तं सुख भौमेन्दु विकिडीत प्रणम्या प्रणमाम्यरम तमिह श्रीसुव्रतेयो जिन नानातु डोढौकतु बृन्द बन्दित गबर त्वदभू दिन भवाशुयो मनाग धिये ऽजलधी शिवत्य मरालकातं सुस्त्रं मौमेन्दु . WWWMWAN ३३५ ३३७ ३३९ ३४१ રૂકર ३४५ १४ ૨૮ २९ ww Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पेज नं. श्लोक नं. अशुद्ध ३४६१ मोहहत मन शुद्ध मोहत मन: ... ३५७ WAMAN m . ..2 ३७३ ३७५ ३७६ ३८४ 2 or v भक्त्या धर्म ! जणं जणो गाढाणं पयग मोहापडलो च्छबि पासयसमं संजत्थ गया डपयावं अपबग्ग नागिद महीमा प्रतीभा प्रदद्यात् लसत् बान्तम् सुक्ति स्थित नित उन गुण भक्त्यां धर्म जणंजणी गाढाणंगपयंग मोहपडलो च्छवि पासमसम संमेतगयो डप्पयावं अपवग्ग नागिद महिमा प्रतिभा प्रदद्याद लसद वान्तम् सुशक्ति स्थितः निज Mos गुणः Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અ...નુ..ક્ર....મ....ણિ....કે ગુજરાતી વિભાગ વિષય પૃષ્ઠ સિદ્ધાચલજીની સ્તુતિ આદિનાથ પ્રભુની સ્તુતિ અજિતજિન સ્તુતિ સાણંદમંડન પદ્મપ્રભ જિન સ્તુતિ વાસુપૂજ્ય જિન સ્તુતિ ધર્મજિન સ્તુતિ શાંતિ જિન સ્તુતિ નેમિ જિન સ્તુતિ પાર્થ જિન સ્તુતિ વીર જિન સ્તુતિ gઈદ સ્તુતિ વારપાલભૂપાલ ગુણ આશ્રિત શ્રી વીર જિન સ્તુતિ નમુનિ ભવાશ્રિત છે કે, ” ડાઈ વસ્તુ જિનપૂજ ગર્ભિત ,, , સીમંધર જિન સ્તુતિ ચોવીશ જિન સ્તુતિ ત્રિભુવન શાશ્વત પ્રતિમા સ્તુતિ Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૬ 0 ४६ ૪૯ ૬૧. ૫૭ વિષય શ્રી અનાગત વીશ જિન સ્તુતિ શ્રી પંચતીર્થ સ્તુતિ શ્રી બીજ દિન સ્તુતિ શ્રી જ્ઞાનપંચમી સ્તુતિ શ્રી અષ્ટમી તિથિ સ્તુતિ શ્રી એકાદશી સ્તુતિ શ્રી વિશસ્થાનક તપ સ્તુતિ શ્રી રોહિણું તપ સ્તુતિ શ્રી સિદ્ધચક્ર સ્તુતિ શ્રી પર્યુષણ પર્વ સ્તુતિ જુદા જુદા પ્રભુની સ્તુતિ સંસ્કૃત વિભાગ શ્રી ઋષભ જિન સ્તુતિ શ્રી અજિત જિન સ્તુતિ શ્રી પદ્મપ્રભ જિન સ્તુતિ શ્રી ચંદ્રપ્રભ જિન સ્તુતિ શ્રી શાન્તિ જિન સ્તુતિ શ્રી મલ્લિ જિન સ્તુતિ શ્રી નેમિ જિન સ્તુતિ બુહરછાતિ-મેઘદૂતઃ પાદપૂર્તિ શ્રી પાર્શ્વજિન સ્તુતિ સંસારદાવા–કાવ્યરય પાદપૂર્તિ ૭૭. ૮૮ ૧૩ Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૪ ૧૧૧ ૧૨૨ ૧૨૪ P = ૧૩૩ ૧૩૫ ૧૩૭ વિષય સ્નાતસ્યા-પાદપૂર્તિ બી પંચાક્ષર પાર્શ્વ સ્તુતિ શ્રી મહાવીર જિન સ્તુતિ શ્રી વિશાલચનની સ્તુતિ સ્નાતસ્યા–પાદપૂર્તિ શ્રી સિદ્ધપુર શૃંગાર શ્રી વીર જિન સ્તુતિ શ્રી વર્ધમાનાક્ષર ગુપ્તયુક્ત સ્તુતિ સારદાવા-પાદપૂર્તિઃ સ્તુતિ શ્રી ચતુર્વિશતિ જિન સ્તુતિ શ્રી પંચજન તથા પટુ તીર્થ સ્તુતિ શ્રી જિનકલ્યાણક સ્તુતિ શ્રી સામાન્ય જિન સ્તુતિ આ સંસારદાવા અધિકાર ભાવ સ્તુતિ શ્રી પરમબ્રહ્મ સ્તુતિ મિ જિનપારણું સ્તુતિ શ્રી શાનિ જિન સ્તુતિ ત્રિી સિદ્ધચક સ્તુતિ ધી દિપાલિકા સ્તુતિ ધી દ્વિતીયા દિન કથન સ્તુતિ શ્રી જ્ઞાનપંચમી સ્તુતિ શ્રી મૌન એકાદશી સ્તુતિ શ્રી પુંડરીક ગણધર સ્તુતિ ૧ ૩૮ ૧૩૯ ૧૪૨ ૧૪૬ ૧. ૪૭ ૧૪૮ ૧૪૯ ૧૫૫ ૧૫૬ ૧૫૭ ૧૫૯ ૧૬૩ Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિષય શ્રી ગૌતમ ગણધર સ્તુતિ શ્રી એકાદશ ગણધર સ્તુતિ છૂટક તથા ૪ વખત ખેાલાય તેવી સ્તુતિ પૂ. આ.શ્રી ઈન્દ્રન્ટિસ. પ્રણીત આદિ જિન ૧૩ સ્તુતિ શ્રી અજિત જિન સ્તુતિ શ્રી સ“ભવ જિન સ્તુતિ શ્રી સુપાર્શ્વ જિન સ્તુતિ શ્રી ચંદ્રપ્રભ જિન સ્તુતિ શ્રી શીતલ જિન સ્તુતિ શ્રી શ્રેયાંસ જિન સ્તુતિ શ્રી શાન્તિ જિન સ્તુતિ શ્રી મુનિસુવ્રત જિન સ્તુતિ શ્રી વાસુપૂજ્ય જિન સ્તુતિ શ્રી કુન્થુ જિન સ્તુતિ શ્રી મલ્લિ જિન સ્તુતિ શ્રી પાર્શ્વ જિન સ્તુતિ કાર્તિકાદિ માસાનુક્રમેણુ શ્રી જિનકથ્થાણું દિન સ્તુતિ (પૂ. સામસુ*દરસ. કૃતા) જિનકલ્યાણક સ્તુતિ ચતુર્વિશતિ જિન સ્તુતિ પૂ. મુનિસુદરસ, પ્રણીત સ્તુતિ ચતુર્વિં તિક સ્તુતિ ચતુર્વિશતિકા માસક્રમે કલ્યાણક ગર્ભિત સ્તુતિ સયેગ કલ્યાણક સ્તુતિ મહાપાધ્યાય હૅમહંસગણિ વિરચિત, ચતુર્ષિંતિ સ્તુતિ " ૩૯ 32 33 59 .. પૃષ્ઠ ૧૬૫ ૧૬૭ ૧૭૪ ૧૮૯ ૧૯૦ ૧૯૧ ૧૯૩ ૧૯૪ ૧૯૫ ૧૯ ૧૯૭ ૧૯૮ ૧૯૮ ૧૯૩ ૧૯૯ ૨૦૦ ૨૦૦ ૨૨૬ ૨૩૨. ૨૪૧ ૨૪૯ ૨૫૫ ૨૬૩ ૨૬ ૨૭૨ Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૦ પૃષ્ઠ ૨૭૮ ૨૮૪ ૨૮૭ ૨૯૩ ૨૯૮ ૩૦૧ ૩૧૫ ૩૧૫ ૩૨૧ ૩૨૭ વિષય પંડિત જિનવિજયજી વિરચિતા ચતુર્વિશતિ સ્તુતિ ઉ. હેમહંસગણિ , , , પૂ. મુનિસુંદરસ. પૂ. સેમવિમલસ્ટ. કૃતા ષોડશેત્તર શતકમલ શબ્દાર્થ ગભિત ચતુર્વિશતિ સ્તુતિ પૂ. મહેન્દ્રવિ વિરચિતા નિર્નામકતૃક શ્રી પૂ. આ. જિનસુંદરસૂ. પ્રણુત યમકબદ્ધ પૂ. મુનિશેખરસ પ્રણત પૂ. જિનમંડન ગણિ પ્રણત પૂ. ભુવનતિલકસ. પ્રણીત પૂ. ધર્મસાગર ગણિ પ્રણીત પૂ. હેમવિ. વિરચિત મહેશ્વરાદિ ૨૭ શ્લેષ ગર્ભિત ચતુર્વિશતિ સ્તુતિ પૂ. જિનેશ્વરસૂ. પ્રભુત યમકાકિતા મુ. ગુણસૌભાગ્ય પ્રણત યમકબદ્ધ યુમકબદ્ધ શ્રી કુશલવર્ધન પ્રણેત પ્રાકૃત અજ્ઞાતકતૃક પ્રાકૃત શ્રી શત્રુંજયાદિ બહુતીર્થાદિ સ્તુતિ પ્રાકૃત શ્રી સ્તુતિ ચતુર્વિશતિકા અષ્ટાપદ આદિ તીર્થની સ્તુતિ કર્નાટક કેશરી પૂ. ભદ્રકરસ વિરચિત ચતુર્વિશતિ સ્તુતિ પુ, પં.શ્રી વીરસેનવિ. 66 ૩૩૯ ૩૫૩ ૩૫૯ ૩૬૩ ૩૭૫ ૩૭૭ ૩૮૩ ३८७ ૩૯૩ S Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તુતિ-તરંગિણી [ભાગ૩] ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેાહ વિભાગ 卐 શ્રી સિદ્ધાચલજીની સ્તુતિ. ખાર અગણુાર કાડા કેાડી, પાઁચાલી કેડી લાખવલી જોડી; ચુ'આલીસ કેાડી, સહસ સમે સર્યા શ્રી આદિઝિનેસર; શેત્રુજગિરિ લીલા અલવેસર, જાણી તીરથ રહસ; ચૈત્રી પૂનમ પૂર્ણાતિથિ દિન, સિદ્ધિ ગયા પુઉંડરીક મહામુનિ; પ'ચકાડી મુનિસાથી, વીશ કેાડીચું પાંડવ મુનિવર; સિદ્ધિ ગયા ગતિ છેઢી સુખકર, લેઈ દીક્ષા ગુરુ હાથી. ૧. નેમિ વિના ત્રેવીશ તીર્થંકર, અજિતાદિક મનેાભવ શંકર; ઉત્તમ તીરથ જાણી, આવ્યા. ચાવીશી એણે એય; વધાવ્યા સુરઅસુર ધનીએ, અતિશય ગુણુ મણી માણી; એગિરિ પહિલિ આરી ઇસી, જો ચણુ ખીજી સાત પરિલહસી; ત્રીજઈ સાઠી સુણી જઇ, ૧ Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેહ વિભાગ ચઉથી તિમ પંચાસ વખાણું બાર પંચમી ગિરથી જાણું, છઠઈ મુડ પ્રમાણું. ૨. એહ માન કેવલી ભાખ્યું, તે ગણધર સિદ્ધાતિ દાખું; રાખ્યું દુખસુહાતિ, એ સિદ્ધાન્ત તિમ પઢતાં ગુણતાં, આધિ વ્યાધિ નાસઈ વિધિ સુણતાં સુખ હેઈ એકાન્તિ; અંગ અગ્યાર નઈ બાર ઉપાંગ, ચાર મૂલ છઈ છેદ સુરંગ; દશ પન્ન અતિ ચંગ, શ્રી અનુગદ્વાર નંદીસું, પણયાલ ગણુલે જ મનસ્યું, જિમ હાઈ શિવસુખ સંઘ. ૩. સંવત સેલ અડતાલા વર્ષો, શાહ અકબર આપ્યા હર્ષ શંત્રુજ ગઢ ગિરનારી, શ્રી હીરવિજયસૂરિ નઈ ગુરુ જાણ; એ ઉપરાંત કોઈ નહિ, જગિ પ્રાણ ૨ શાહ અપાર; વિઘન વિમર્દિ યક્ષ પદ, શેત્રુંજ રહી ગિરિ પાપ નિકંદી, ગુરુ વંદી ચિર નદી, સંઘ સહુનું સાનિધિ કરી, ધીરચંદ્ર વચન મનિ ધરી, હે સુરરાજ આણંદ. ૪. (સાગરગર ઉપાશ્રય, શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય જેને જ્ઞાન મંદીર, પાટણ.) (૨) શ્રી સિદ્ધાચલ આદિનાથ વંદુ જિન દેવા, કરિપૂ અરિગંજ પૂર વંછિત મેવા Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તુતિ તર‘ગિણી નરકતિ તિય "ચ ભવભ્રમ વિમલગિરીં ફરસે તાપ મિટાવે, તિન્દુકુ પાર લંધાવે. નેમીશ્વર ગિરનાર ચરણ ધરી મુક્તિ સિધાયે, રાજુલ પિણુ ભયે સિદ્ધ અચલ જગવિખ્યાત કહાયે; પ્રતિધે રહે તેમ જાત કુલવ‘ત દૃઢાયે, ર જોત અપાર સાજ સંજમ થિરતા. ગિરિવર શિખર સમેત વીશ જિન મેાક્ષ સયાજે, વીશ હું જિન થાય દેશ પચ કમલ વિરાજે; ઇન્દ્રાદિક સુરવૃંદ ભક્તિ ભર લિમે થારે, વા મનવચ કાય કાલ ત્રિહભાવ અપારે. 3 સુખકારી જિન તીથ શાન્તિદાયક શિવગામી, સ્વગ મૃત્યુ પાયાલ લેાકતીર છે વિસરામી; સૂરિ વિજયરાજેન્દ્ર તી જુગરાજે, ભક્તિ રૂચિ પરમેાઢતી શિવકાજે. જગમ પંચમ પંચમ (પાલેજ જ્ઞાનભંડાર) ૧ ૪ (૧) શ્રી આદિનાથ સ્તુતિ સુષુદુંદુભિ નાદ સમાસરણ, નિજપુત્ર ઊદ્યોત નિરાવરણ; ગજખ'ધ ચઢી ઉછરંગ ધરી, ઋષભે મુજ આદર નાહી કરી. ૧ ઈમ ઋદ્ધિ અપાર સુપેખ ધન, મરૂદેવી હુમાત કલુષ · મન; સબ સ્વારથ આપ મતે સાચી, નિજધ્યાન અનિત્ય હિયે રાચી. ર ઘનઘાતિયકમ્ હડાયઘણું, કરી છેદ્ય વિપાક કઠાર કહ્યુ’; ભર્યન તે ઘટે કૈવલનાણી, પ્રભુમાત કુપાલ દયા આણી. ૩ 3 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સદાહ વિભાગ સુખ શાન્તિભઈ શિવઠામ લહી, જિનર્દેશન અપાર અનંત ગ્રહી; ગણધાર વિજય રાજેન્દ્ર સુચિ, કરી ભક્તિ મુનિ પ્રમાદ રૂચી. ૪. (પાલેજ જ્ઞાનભંડાર) B (૨) (રાગ–શ્રાવણુદી દિન પ ́ચમીએ.) આદિ કરણ પ્રભુ આઇજીએ, જે છે પરમ દયાલ તા; જગવલ્લભ જગવદ્ભુએ, માહન ગુણુ મણિમાલ તે; કંચનકાંતિ સુંદરૂ એ, શીતલતા એ ચંદ તા: જન્મકલ્યાણક જેહતુ. એ,સેવે સુરપતિ વૃંદ્ર તેા. ૧ ઊપગારી અનિતલ એ, અગઢ કાર સમાન તે; કરમરાગ ઊચ્છેદ્નવા એ, તાસ ઉપાયના જાણુ તા; અષ્ટ કર્મના નાશથી એ, પ્રગટ્યા ગુણુ એકત્રીસ તા; ધ્યાન ભુવનમાં તે ધર્' એ, સમરૂ' જિન ચઉવીસ તા. ૨ ત્રિગડે ચઉમુખ દેશના એ, દેતા ત્રિભુવન ઈશ તેા; ચાત્રીશ અતિશય રાજતા એ, વાણી ગુણ પાંત્રીશ તા; પાવન કરતા પકજે એ, વસુધાના શણુગાર તે; વિક ક્રમલ પ્રતિમાધતા એ, ભાવ ધરમ દાતાર તા. ૩ પરમાતમ પરમેસરૂએ, ચક્રેશ્વરી નમે પાય તે; ઋષભ સેવક જક્ષ ગેામુખ એ, ભક્તને કરે સહાય તે; અલખનિર્જન નામથી એ, દુઃખ દાહગ વિ જાય તે; ઉત્તમ વિજય કવિરાયના એ, રત્નવિજય ગુણ ગાય તેા. ૪ (પાટણ ડહેલાને ઊપાશ્રય) Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તુતિ તર’ગિણી (૩) સકલ વષ્ઠિત પુરણુ સુરત, નાભિભૂપ કુલવર દિનચરૂ; ઋષભદેવ નમે. ભિવ સુખકરૂ, જાસ પૂજે ભાવે સુરવરૂ. ૧ જીવન નાયક ભક્તે ધ્યાઇએ, મુગતિ કેરા તા સુખ પાઇયે; ચારે અધિકા વીશે પૂછયે, જિન તા સવિ પાતિક ધ્રુજીયે. ર જન વાણી સાચી જાણીયે, અંગેાપાંગ સુત્રીક વખાણીયે; લેક તત્ત્વતણા નવ જે કહ્યા,ભણે તે મુનિ જે યાગ જેને વહ્યા. ૩ વિઘનની કંઈ કાચ વિદારણી, જયતુ ચકેસરી બલધારી; ઋષભદેવ મહીમા વિસ્તારીણી, સુધનહષ મહા સુખકારણી. ૪ શ્રી અજિત જિન સ્તુતિ પ્રહ ઉઠી વંદું અજિત જિનેસર રાય, સુર અસુરનરાધિપ પ્રણમે તેહના પાય; સુરત મનાહારી દીઠે પરમાનદ, શ્રી સંધ મનેાહર પૂરણ સુરતરૂ . ઢાય રાતા ઢાય ધવલા દેય નીલા એક વૃ, દેય ઘન પર રાચે સાલ છે કંચન વર્ણ, એ ચાવીશે જિનવર તેહના લીજે નામ; સમરતા સીઝે સઘલા વાંછિત કામ. ખારે અંગ ઇગ્યાર ખાર ઊવંગ વિશાલ, છ છેદ ચાર મૂલ સૂત્ર ભણતાં મંગલમાલ; દશ પયજ્ઞા નંદ્ની અનુયાગ દ્વાર એવુ, સાંભલો વિકે ગુરુસુખ આગલ એહ. ૧ Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ f ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેહ વિભાગ શાસન રખવાલી અજિત ખલા ખલદેવ, વિક્રમપુર સધના વિધ્ર હરે તસ સેવ; વાચકમે' રાજે શ્રી ધર્મ વિજય ગુરુ સીસ, સીસ ભગતે પ્રણમે કનકવિજય નિદિસ. (૫. જીવવિજય--ભાભર) સાણંદ મંડન શ્રી પદ્મપ્રભ જિત સ્તુતિ શ્રી પદ્મપ્રભ પૂજી જઈજી, નરજનમતશુ ફૂલ લીજઇજી; છઠ્ઠા જિન ભવિ વઢી જઇજી, ધર સુત સુગુણુ સ્તવી જઈજી; સાળુ દસુડામિ શેાભા જઈજી, પ્રભુ મુખ દેખી મન રીઝઇજી; નિરમલ શશિ ઉપમ દ્વીજઇજી, રિસનથી લીલ કરી જઇજી, ૧ દેવદયાલ જે ભગવાન, અનુત્તર અનત વિશદનાણુ, પામ્યા સુખ અખચ અચલ ધાન લેાકાગ્રયા સિદ્ધ સર્વ જાણુ; અનંત ચઉવીશી જિન ભાણું,ચરા ધ્યાન ભવિક થઇ સાવધાન; શિવપદવી સાધન સેાપાન, સુખ સકલ નિદાન મ’ગલવાન. ૨ સમાસરણ રચઈ સુરરંગ, ભરઈ જોયણ લગઇ ફૂલ પગર ભરઈ; અનિશ સુર કેાડી સેવા, કરઈ શિર ઉપરી છત્રત્રય ધરઈ, ચિહુ મુખી શુભ વાણી ઉચરઇ, અતિ મીઠી દ્રાખસાકર પરી; ખાર પદા નિસુણી હરખ ધરઈ જિનવાણી ભવિક તારઇતરઈ. ૩ શ્રી પદ્મપ્રભ દેવ ઉપગારી, તસ શાસનદેવી અધિકારી; હેમવાન તનુ સે।હુઇ શિણગારી,દિવ્ય રૂપ સુંદર દિવ્ય વસ્ત્રધારી; ત્રિભુવન જન મન માહનગારીએ,જિલિ નહી કે જગિસારી; જયજય જગદંબા સુવિચારી, સંધ સાર કરી દેવાંગ ધારી.૪ (પૂ. રામચંદ્ર સૂરિ મ. અમદાવાદ) Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હતુતિ તરંગિણી શ્રી વાસુપૂજ્ય જિન સ્તુતિ ચોસઠ ઇંદર જશુ સેવા કરે, ભવિક લેકની ભાવઠ હરે, દેષ અઢાર રહિત જે દેવ, એ વાસુપૂજ્ય પ્રણમું નિત મેવ. ૧ પાપ તિમિર હરવાને શૂર, આઠ કરમ કીધા ચકચૂર તે જિનવર પ્રણમું નિશદીસ, જેમ મનની સસુરલે જગીશ. ૨ અરથ થકી ભગવંત ભાખીયા, સુત્ર થકી ગણધર શાખીયા; ચઉ૪ પૂરવ અંગે અગીયાર, સદહતા હવે નિતાર. ૩ શ્રી ચંડા શાસનદેવતા, વાસુપૂજ્ય જિનવર સેવતા; શ્રી સંઘના સવી સંકટ હરો, જિન વર્ધમાનને મંગલ કરો. ૪ (પં. ભૂવન વિ. મ બુદ્ધિ તિલક જ્ઞાનમંદિર-ભાભર) શ્રી ધર્મજિન સ્તુતિ ધર્મ જિનેન્સર ધર્મના ઘોરી, સાત ખેત્ર સુખદાઇ; સમકિત બીજ સુધ આપે, મેહ મિથ્યાત ગમાઇજી; કર ચરણાદિકે શાકપત્રાદિકે, શીવસુખ કુલ રસ હાઈજી, ભાનુનસર સુત્રતા માતા, વજ લંછન પદ સેઈ જી. ૧ અજિતાદીક ને વીર જિનવર, એ સત્તર જાણે, જબૂદ્વીપના પચ વિદેહે, ભરત રાવત આજી; વિસ શિલાને ત્રીસ સિવાસન થાયા શ્રી જિન ભાણેજી, જન્મ મહોત્સવ જિનવર કે રે, એહ તણે પરિમાણજી. ૨ ત્રિગટે એક ત્રિભુવન મેહે, ધમ જિનેસર નાણી જી, સમકિત ધારા ગુણ અપારા, વરસે જગ હિત આણુંજી; Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેહ વિભાગ અંગ ઉપાંગ મેહે મંડાણ, સકલ સંઘ સેહાણી; એહવી વાણું સુઈ પ્રાણું, જન્મજરા દુખ હાણ જી. ૩ મહાસુદિ ત્રીજે જાયા, તેરસ દિખા જાણેજી; પિષસુદિ પુનમ કેવલ, થાણે સંઘ સેહાણેજી; કિન્નર જક્ષ પન્નત્તિ દેવી, સેવે સદા જિન રાજી; મંગલસાગર ગુરુશિષ પયપે, પદ્મસાગર જયકારેજી. ૪ (પં. ભુવન વિ. (બુદ્ધિતિલક) ભાભર) ૧ શ્રી શાનિતજિન સ્તુતિ અચિરાનંદન શાંતિ જિમુંદ, જેણિ સેવે ચુસઠિ ઈન્દ્ર, નમિ પરમાનંદ, જે સેવંતા હુઈ આણંદ, ભવિયા પાપ અમૂલિ કંદ, પૂજીયે એહ જિર્ણદ; ભાવ ધરી સેવિ નાગિન્દ્ર, નતિ નતિ પ્રણમી સુરના વૃદ, હઈડિ ધરી આણંદ સલ સમા શ્રી શાન્તિ જિદ, મૃગલંછન સહિ જિમ ચંદ, પૂજુ ભવિ જિન વૃદ. ૧ અતિત અનામત જે જિનરાજ, તે સહુને પ્રણમું આજ, સૂર નર સારિ કાજ; વિહરમાન વંદે જન આજ, વરતમાન કહીઈ જિનરાજ, નમતા સીઝઈ કાજ; યાવીશ પ્રણમું જિન આજ, નમી લહઈ સવિ સુખરાજ, સફલ થયે દિન આજ; Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તુતિ તરંગિણી ભાવધરી પ્રણમી સુરિરાજ, ઈહિન સિધાઈ જે જિનરાજ, તેહ લહઈ વંછિત કાજ. ૨ શ્રી જિનભાખઈ ત્રિપદી સાર, સૂત્ર સર્વે રચી ગણધાર, અંગ રચાઈ અગ્યાર; અંગ અનેપમ કહીઈ બાર, સાંભળતાં હુઈ ભવસાર, ચઉદપૂરવ અતિ ઊદાર; દશ પન્ના જાણું સાર, પભણું મૂલ સૂત્ર ચાર, નંદી અનુયેાગ દ્વાર અગમ એ છઈ સાર, સુણતાં લહીએ જય જયકાર, અનુક્રમે સુખ અપાર. ૩ નરવાણું દેવી સવિશાલ, અષ્ટમી ચંદ્ર સમી સેહિઈ ભાલ, નાશા વંશ વિશાલ; શ્રવણે કુંડલ ઝાકઝમાલ, રિવર સેહિવર નરવાલ દીપી અતિહી વિશાલ; વિઘન સર્વે વારિ તતકાલ, આશાપૂરી અતિ રસાલ; સંઘની કરી સંભાલ; જિનશાસન કેરી રખવાલી, દેવહર્ષ બાલી વન રસાલ; પ્રણમી સવિ ભૂપાલ. ૪. (પૂ. રામચંદ્ર સ. મ. અમદાવાદ) ( ૨) શ્રી શાનિ જિનવર ભવિક સુખકર મઈનવનિધિ થાયાજી, અચિરા માતને નંદન સેહઈ મેહઈ સુરનર રાયા; Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સદાહ વિભાગ પરમેસર તું વરતા પૂરઈ ચૂરઈ ક્રમ વિકારા જી, દિક્ખા લેઇ કર્માં ખપેવી પડ઼તા મુગતિ માઝારા જી. ૧ શ્રીસિદ્ધાચલ નઈ સમિત શિખરગીરી ઉજ્જલ ગિરીવર જાણુંજી, અષ્ટાપદ્મ નઈ નદીસર સાહઈ આખુ શિખર વખાણુ જી; સ્વર્ગ મત્તે પાયા લઇ જિનવર શાશ્વતા જિન કહીઇજી, ભાવ સહિત એ જિનવર પૂજી મનવ་છિત ફલ લહીઇજી. ૨ કૈવલ જ્ઞાન પામ્યા શ્રી જિનવર મહેાત્સવ કરઈ તવ ઇન્દ્રજી, જિનવર વાણી અમીય સમાણી જીત્યા સુર નર વૃંદ જી; અગ્યાર અંગ નઈ ખાર ઉપાંગા રચઇ ગણધર સાર જી, સૂત્ર અથ સાંભલે! ભવિ પ્રાણી જિમ લહેા ભવના પારજી. ૩ ચ'દ્રનિ મૃગલેાયણીદેવી ચ'પક વરણી સાહઇજી, રૂમઝુમ કરતી રંભા રૂપઇ દેખી સુરનર મેાહુઇજી; શાન્તિ જિનેસર સેવાકારી શ્રી સકલ સંઘ જયકારી જી, શ્રી હવિજય પડિત પદ સેવક પુણ્ય વિજય જયકારીજી. ૪ (બુદ્ધિતિલક જ્ઞાનભંડાર-ભાભર (૫. ભુવન. વિ.) ) ૧૦ (૩) શાન્તિ જિનેશ સમ। પાય, સલાપી વિ સકટ જાઈ; વડાલી નગરે સર્વ સુષકરૂ, વંછિત પૂરણુ વર સુરતરૂ. ૧ કામિત દાયક ચિંતામણી, જગતી જનમાં શાભા ઘણી; જિનવર સતતિ આપેા સુખ, જેણી ટાળું જનાતું દુક્ષ્મ. ૨ ભવસાગર જલ તારૂણ તરી, ભીષણ ભવ ભય ભજન હરી; જિનવર વાણી ગુણુ મણી ખાણી, સાકર શેલડી પાઇ ખાણી. ક Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તુતિ તરંગિણી કમલ મુખી ચાલઈ ગજ ગતિ, શ્રુતિદેવી પ્રધ્યુમ્" ભગવતી; જેણી સંધ ધનઈ કીધી સિદ્ધિ, મેરૂ વિજય નઇ આપે। બુદ્ધિ. ૪ (પૂ. રામચંદ્રસૂરિજી મ. અમદાવાદ) (૪) વરસાલા સલા ગૂ'દા, વડા ખજૂર સાર; શાન્તે ઘાત્ સદાચાર, નીલ પાદાંઘ્રિ ખારી, ૧ ઇન્દરસા શાધાર, લાપસી માનમીશ્વર; ઘેવર જલેબી ચ, 'રાગાઃ સુરિતિ કી ચે. ર સુકા ચરીસુ કારેલા, વડી પાપડ કાકડી; કૌસાંગરી ઈસી વાણી, જૈની યાત્ મા લ. ૩ કમ્પ્યુર લવિંગ રસ, સદા પાન ફરાદીત; ખાલ` ખચર સારવા, સેાપારી વસ્તિ તાંક્રિયાં. ૪ (૫) (રાગ–વરસ દિવસમાં અષાઢ ચામાસુ) વર્ધિપુર મડન લદાઇ, શાન્તિ જિનેસર સેવા સુખદાઇ; શુદ્ધ ભાવે સદા; વછિત પૂરણ વરદાઈ, માટી ઢાય પદવી પાઈ; અચિરાનંદન દોલતદાઇ; ૧૧ ૧. રાકા સુરતિ કીયે. ૨. લે! હરેત. ૩. તાંબુલ ખખર સારંગ, ૪. સેાપારી સુસ્તિત" યિાત્. (વાદીન્દ્ર શેખર સુપાઠક સાધુ કીતિતત્ સાધુ સુંદર વિનેયકૃતાઽસ્તિટીકા શ્રી શાંતિનાથ તીર્થ પતેસ્તુતિષ. વીરબાઈ પાઠશાલા-પાલીતા પ્ણા) Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ર ગુજરાતી સ્તુતિ સદાહવિભાગ જાપ જપતાં પાતિક તિન જગમાંહે આણુ મનાઈ, જો જેવાઇ અધિકાઇ; ચરણે નમે સુરનર ચિત્ત દાઇ; જાઇ, દિન દિન ઢાલઈ દાઈ, ધ્યાન ધરતા વિશ્નો હરાઈ. ૧ શ્રીઋષભ અજિત સંભવઅભિનંદા, સુમતિપદ્મપ્રભસુપાસજિષ્ણુ દા; ચંદ્રપ્રભ જિનચંદ્યા; સુવિધિ શીતલ શ્રેયાંસ નમ’દા, વાસુપૂજય જિન વિમલ જય...દા; અનંત ધર્મ માનદ્દા; શાન્તિ થ્રુ અર્ મલ્રિ દ્વીપદા, મુનિસુવ્રત નમિ નૈમી મુીંદા; પા વીર સુખ કા; એ ચાવીશે મંગલ કા, જપતા જાઈ સવિ દુઃખ દદા; થાઈ ભવિક આનદા, ૨ જિનવરની ભાખિત એ વાણી,અંગ ઉપાંગ મેં' અધિક કહાણી; મીઠી અમીય સમાણી; પણચાલીસે આગમ ખાણી, ભાખ્યા . લેક તે સુધા જાણી; સુણજયા સહુ વિ પ્રાણી; જે નવ મિન એહ અજ્ઞાની, તે તે લલ્વે ક્રુર ગતિ પ્રાણી; ઇમ વદે જિનવાણી; જિન પ્રતિમા જિનરાજ સમાણી, સૂત્ર સિદ્ધાન્ત સઘલે આણી; નિશ્ચે કેવલનાણી, ૩ સજીકર રૂડા સેાશિણગાર, ઊર વરઘાર્થી નવસર હીર; પગ ઝાંઝર અણુકાર; Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તુતિ તર‘ગિણી વીણા માંદલ નાદા કાર, કણું યુગલમાં કું ડલ સાર, શ્રી વિજયપ્રભ ગણુધાર, નિરવાણી દેવી સુરદાર; તપગપતિ ગુરુ ગુણ ભંડાર, કેડ પર છે ક દારા મનેાહાર; શિરે દામણીના ચમકાર; લાવણ્યસાગર પડિત પધાર; શીશ પદ્મ કહે સુવિચાર. ૪ (સા જ્ઞાનભડાર) (૬) શાન્તિ જિનેસર દાન દાતાર, શરણાગતિ સાધાર; પહેાંતા કરૂણારસ ભંડાર, સેાલ સમે। જિનવર ચક્રી ઉદાર. ૧. અતીત અનાગત વર્તમાન ભગવત, ચાવીશે જિનવર કેવલા કે તવંત; પ્રભુ ધ્યાન ધરતા હૃદય વિકસત, નવિધિ ને પામે જે પૂજે અમહત. ૨. સાકરથી મીઠી શ્રી જિનવરની વાણી, આર પ દામાંહી પુણ્યવેલી સંચાણી, ગણધર તે ગૂથે આગમ ઉલટ આણી, એ સુણતા પામઇ પંચમી ગતિ ભવિ પ્રાણી. ૩. રાધનપુર મન શાન્તિ જિણુંદ દયાલ, શાસનદેવી સંઘતણી રખવાલ; શ્રી વિજયંસંહસૂરીશ્વર તપગચ્છરાય રસાલ, તાસ શિષ્ય પયપર્ણ વીર શ્રાવક સુવિશાલ. ૪, (૫. ભુવનવિજયજી મ.-ભાભર) ૧ શ્રી નેમિ જિન સ્તુતિ સિરિનેમિ જિનવર પણુય સુરનર ચરણ પામીય સાર, પરિહરી પરિલ રાજ રાજલી રમણી ગિરૂડા ગિરનાર; ૧. શ્રી સધર્ન સુખકાર. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેહ વિભાગ ગિરિવરિત્રહિય કેવળકરીય પુહરી વિહાર, સંપત્ત શિવપુરી પુરીત સંપય જય પૂજતાં જયકાર. ૧ કુંદિડું સુંદર દેઈ શામલ દેહ દેઈ જિનવર, વિલિદુન્નિ કુંકુમ સાર વિદુમ સરિસ અપઈ ગે; જિન જુયલ સરગય રયણ ઉપમ કન્તિ કાયં સુધન્ન, આદિશ આદિક નમું નાયક સેન્ન સેવન્ન વન્ન. ૨ ઈચ્ચાર અંગ ઉવંગ બારઈ દશ પઈન્ન સાર, છ છેદ રયાઈ મૂલ નંદી સૂઝ અણુ જીગદાર; પટણાલ સંપઈ કાલિ આગમ અર્થ કરી અભિરામ, તે નમું નિરમલ ભાવ આણું સમ્મ ફલ આરામ. ૩ ચકેસરી સિરિ પઉમ અંબા પમુહ શાસનદેવી, જિન નાહ કેરા નિત નવેરા રચઈ ભક્તિ જે કેવી; તે હરઉ અનરથ સદા સમરથ કર૭ મંગલમાલ, ઈમ સમઈ રચણ હસી સસે વગ ભણઈ વય રસાલ. ૪ (પ્રાય વિદ્યાભુવન-વડોદરા) (૨) ત્રિભુવન જન તારણ દુઃખ વારણ કારણ વિણ ઉપગારજી, રાજીમતી મેહ લેહમતી તજી ભાજી સંયમ નારીજી; પંચનાણુ દાયક પંચમી તપ ધારી જન મુખકારી, ત્રિકાલ ભાવિ વંદી જઈ નેમિ જિન બ્રહ્મચારીજી. ૧ અતીત અનામત વર્તમાન જિનવાસ વિહરમાનજી, શાસયજિન ઋષભ ચંદ્રાનન વારિણુ વર્ધમાનજી; Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તુતિ તરંગિણું ૧૫ એ જિન વંદી પાપ નિકદી પંચમી દિનિ સાવધાનજી, તપ કરીઈ જિમ વરીઈ કેવલ લહીઈ સુખ નિધાનજી. ૨ અરિહંત અર્થ પઈ પઈ ગણધર વિરચઈ સૂત્ર ઉદારજી, પંચતાલીસવર આગમ ભણુતાં સુણતાં જય જયકાર; તેમાંહિ સિત પંચમી કે પભો સાર વિચારજી, ભાવિ તપ કી જઈ અધ છીજઈ લી જઈ શિવ સુખ સાર. ૩ શ્રી નેમિસર પદકજ ભમરી અંબિકા અમારી સારીજી, તાર કુદાર સિંગાર શરીરી મહઈ સુરનર નારીજી; પંચમી દિન તપ સાંનિધિકારી રિવિઘન નિવારીજી, શ્રી ગુણવિજય વિબુધવર સેવક નેમિવિજય સુખકારી. ૪ (શ્રી વિજયદેવસુર સંધ જ્ઞાનભંડાર-પાયધૂની મુંબઈ) (શિખરીણું છન્દ) યદુવંશાકા ઉડુપતિ સમા નેમિ જિનજી, શરીરે રંભા ભારતી મદહરી રાજુલ તજી; ગ્રાહી દીક્ષા ભારી ભવિજન વિધે દિનકરી, કહો ઈષ્ટિ સ્વામી હરણ પશુ જેસે હિત કરી. ૧ ગયે સ્વામિ ઉર્જિત ગિરિ શિખર સિરસી, અપાપાઍ વીર શિવસુખ અનંત વિફરસી, જયા ભુવ પામે ધવલગિરિ શ્રી આદિ જિનજી, સમેતે આનંદામૃત રસ કરા વિશ જિન છે. ૨ અનેકાન્ત સ્યાદવાદ નગમ ભંગાદિ વિધિથું, અજેયહિ તીર્થ તરશત બુકીટ સમરું; Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેહ વિભાગ નિહારી વાણી જન અતિશયા પંચશતહા, સુધા ધારા સારા જિનમુખ થકી નિગત સુહા. ૩ અધિષ્ઠાતા અંબા પ્રવચન સૂરિ નેમિ જિન, કરો ગોમેધાહી સતત સુખ શાંતિ અતિ ધની; વિજે આનંદ શ્રી તપગણ ગણી વલ્લભ સદા, નમે ભાવે શુદ્ધ મન વચન કાયા કુલ તદા. ૪ (પૂ. રામચંદ્રસૂરિજી મઅમદાવાદ) પશુયાં તણુઉ રાખ્યઉ એક વાડઉ, તે ગાયઈ આજ લગી પવાડ; જિઈ તજી રાયમઈ મહેતા, તે નેમિ જેવા મુજ એહ વેલા ૧. જાણે જિગ્યા ઘેવર ખંડ મીઠા; તે આપણા સ્વામી આજ દીઠા, બીજ કરૂં વાત કિસી વિચારી, નિશ્ચઈ વલી કર્મ દિશા અમારી. ૨. સદેહ ચિતા સિઘલી માડઈ, સમાધિ સંતોષ કલા ડાવઈ સહામણી સવે જગત્ર જાણી, વાણું જગન્નાથ તણું વખાણું. ૩. જે પંથીયા તીરથ પંથ ધ્યાવઈ,તે ઉત્તરી સંકટ પર જાવઈ જે અંબિકાનઈ મન માંહી આણુઈ, તે ચિંતવ્યા કાજ સવે સમાણુઈ ૪. (આત્મ. ક. લ. લ. સૂરી જ્ઞાનમંદિર, દાદર, મુંબઈ) (રાગ-રઘુપતિ રાઘવ રાજા રામ) નગર શૌરીપુરી પાસ જાસ,સમુદ્રવિજય નૃપ તાત, શિવાદેવી ઉરહંસવ, યાદવ કુલ વિખ્યાત. ૧ ૧. નિસ્તરી આપદ પારી જાઈ. ૨. હુઈ. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સદાહવિભાગ બ્રહ્મચારી શિરદાસ, ગણુધર એકાદશ; સહસ વરસ જસ આયુષુ, સુરનરે જસ દાસ. ર દેહુ ધનુષ દશ માન વાન, અજન સમ રહીઈ, અઢાર હજાર અણુગાર સાર, શ્રુત સાગર લહીઇ. ૩ નેમીશ્ર્વર ખાવીશમા, પ્રસ્ખલ પ્રતાપી જાણું, પરભાતિ નિત પ્રણમતાં, લહીઇ કેાડી કલ્યાણુ. ૪ (વિ. સં.૧૮૧૬-ભા. સુ. ૧૦ કાલુશીની પેાળ, ઝવેરીવાડ અમદાવાદ) (૬) (રાગ-રતિ રાઘવ રાજારામ) ગિરનારે નેમજી શામલા, તસ નામે લેઉ ભામણા; જીવદયા પ્રતિ પાલિઇ, પશુ દેખીને રથ પાછા વાલીયા. ૧ ૧ હરણે। પૂછે સુણેા હરણી, રાણી રાજિમતી બાલકુવારી; આઠ જે ભવની પ્રીતડી, પ્રીતડી, નવમે ભવે તે મેલી એકલી. ર ૧૭ વા રેવાગઢ ચઢી; લીયા મેલી મન, વલીને ચારિય પાલ્યા નિરમલા, ત્યાં નેજિને ધ્રુવલ ઉપના, ૩ સરખી સખીયે મલી સાથ, તેના ભવે નેમિનાથ; બાવીશમા તીર્થંકર નેમરાણી, રાજિમતી કહે નહિ મેલું સાથ. ૪ (હુ‘વિજય-વડાદરા) ૧. તે પૂછે હરણીને. ૨. તે. ૩. રેવા તે ગઢ રળીયામણું, મનવાળને રેવાગઢ ચઢ્યા. ૪. ત્યારે. ૫. તેમનાથ રાણી રાજુલ કહે. ર Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮ (૭) રાઇમ રાઈમઈ રાઈમઈ પરઈ હરી, સિદ્ધવર રમણીહર ખીજનઈ આદરી; ખાલ બ્રહ્મચારી ગણુહુર માહિ જે મૂલગુ, ગિરહિ ગિરનારી સે। તેમ જિન ઉલગુ. સ્તુતિ તર‘ગિણી ઉજલ સિહરી છઈ જે જિન સુંદરા, કુસુમ ચંદનઈ કરી તે સવિ પૂજતા; સપજઈ ભગતિ નઈ સુખ સવિ પૂજતા, સકલ કાર્યં તવ જિત ભત્તિથી સીજતા, નેમિ નિરવાણુ નાણુ નિરવાણુ સમજી ત, ત્રિણિ કલ્યાણકે રેવઆચલ હે; જેહ માંહિઈ ઇમ જિનવરે ભાખી, મતિ શ્રુતનાં રસ મર સદા સાખી, સામભટનારી નેમિ જિન સેવઇકા, સિંહવાણાદ્ધિ કરી અખતરૂ લુંબિકા; શુભકર વિભકર ભણીય જે અખિકા, ભણી નન્નસૂરિ સાવઈ ગણુધર અંબિકા. (હેમચદ્રાચાર્યાં. જૈન જ્ઞાનમદિર, સાગરગચ્છ, પાટણ) ૪ ૮ નેમપ્રભુની સ્તુતિ જચકર મિસર જગ જયા, તુજ વંદન હું અતિ અલયા; જાણું ગિરનારે આવીયે, રાજુલ વરના ગુણ ગાઇયે. ૧ Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેહ વિભાગ હુવા હશે તે જિન અછે, પહેલા પ્રણમું પુજુ પછે; બીતી ચઉ પણ અડવાશ ભેદશું, પ્રભુ પૂછ પાતિક છેદછું. ૨ જેન વાણી સાચી સહી, શિવસુખ તે લહીયા ગહ ગહી; અંગ અગ્યાર ને બાર ઉપાંગ, સુણવા ભણવા કરીયે રંગ. ૩ કર ધરતી અંબા લુંબીકા, શુભ કરતી દેવી અંબીકા; નેમી ક્રમ પંકજ મધુકરી, સુધનહષ પંડીત સુખકરી. ૪ ૧ શ્રી પાશ્વજિન સ્તુતિ અનુદિ સેમવિમલસૂરિ જઈ દીપઈ પાસ જિjદ, પાય પઉમ નિરતરરત્તા પઉમાદેવી અને ધરણુંદ; જે પૂજ્ય ઉપર તખીષરતા પુરી આપી અતિ આણંદ, સે મનને ભાવે ભવિય વંદે જિમ પામઉ સુખકંદ. ૧ ચકવીશ જિનેસર ચંદન કેશર, ચરચાઓ ચતુર સુરંગ, ચકતીશય અસય અઈસય, વાણું પાંતીસ ગુણ કરે જે સંગ; દો રાતા ઘેલા નીલા કાલા હેમ, વિમલ સમ સેલ; તે ભાવિ વંદુ અતિ આણંદુ, જિમ પામઉ રંગ રેલ. ૨ જિનમુખ વદન બ્રહથી વહતી, ગૌયમ ગંગાવર્તિ, મિથ્યા ગિરિ ભેદી, હુઈ ત્રિવેદી સ્થિતિ, ચાર બાર એ દશ દોય અંગે રંગી, ગંગા હરી કરમ મલયંક દેઈ તાપ નિવારી સુરનરનારી સે શ્રી નિષ્કલંક. ૩ હંસામય ગમ, હંસજ બેઠી હંસ સમાણુ કંતી; સુ૨ કિન્નર સેવી, સરસતી દેવી સેવાઓ આણ ખંતી; Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૦ સ્તુતિ તરંગિણી કર કનક કમંડલ, પુસ્તક વીણા વર દેતી કવિ માત; શ્રી સુમતિ સાધુ સુજનની આવી વાણું અતિ વિખ્યાત. ૪ (પાટડી જ્ઞાનભંડાર) (૨) (રાગવિમલ કેવલજ્ઞાનકમલા) સુરપતિ ચઉસઠ પાય સેવિત કુમતિ પક્ષ વિખંડ, મિથ્યાત્વવારક તરણ તારક ભવિક કમલ સુમંડનં; સુખશાન્ત સમતા રમે રમતા જગતિ જય જય કારણું, જિત મેહમલ્લ વિહ@ મનમથ પાર્શ્વજિન જન તારણું. ૧ જિન જન્મ મોચ્છવ હરખ અપરછર કરતી નાટક કિન્નરી, ઉછરંગ બહુવિધ ગેહ અશ્વસેન માતા વામા ઉર ધરી; શુભ રયી વરતે જેગ ચંદ્ર સુષિવદ દશમી ભચે, મદક મઠ ભંજક જન સુવંછક પાW અતિશય તે જા. ૨ નય ગહન ગર્ભિત ધ્વનિ સુગજિત ચઉનિક્ષેપા ધારિત, પત્રીસ ગુણયુત પિયુષવાણી દેશના હિતકારીત; સ્યાદ્વાદ રંગી સપ્તભંગી તત્ત્વરૂચિ ઘન ગણ ધરી, ગુણ દયા જીવ કૃપાલ વાણી પાર્શ્વ ચઉમુખ ઉદ્ધરી. ૩ શિવ શાનિ કર્તા મોક્ષદાતા કમ હરતા સુખકર, સંસાર તારણ કુમતિ વારણ શાનિ જિન સુવિહિત કરે; ગણધાર સૂરિવર વિજય રાજેન્દ્ર તીર્થ જગમ જયકર, ચઉવીશ જિન પરદ રૂચિ ધર ભક્તિ કર શિવ સુખકર. ૪ (પાલેજ જ્ઞાનભંડાર) Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેહ વિભાગ (૩) ગલકુંડા પાસે મલકાપુર તે ગામ, તિહાં પાસ જિનેસર સેહે અતિ અભિરામ; નીલ પલ દલ સમ નવ કર કાયા માન, ચંદન ને કેશર પૂજી કીજે પ્રભુનું ધ્યાન. ૧ દે રાતા જિનવર દો પેલા દે શ્યામ, દે મરગય વન્ના સેલસ કંચન વાન, પ્રહઉઠી ભવિકા અનુદિત કરો પ્રણામ, એ જિનને નામે સીઝે વંછિત કામ. ૨ શુદ્ધ મારગ દાખે ભાખે ચાર પ્રકાર, દાન શીયલ તપાદિક ભાવના ભાવે સાર; ચિહું ગય દુઃખ વારે સારે આતમ કાજ, તેહ કરમ હણને પામે મુગતિને રાજ. ૩ રૂમઝુમ કરતી કોટે નવસર હાર, ચામીકર મેહલ સેહે સાર શૃંગાર; શાસન મૃતદેવી વિઘન હરે નિશદીસ, કીરતિ સુખ આપે પુરે સંઘ જગીશ. ૮ (અમરવિજય જ્ઞાનભંડાર-ડભેઈ) (૪) શ્રી નવલખા જિનેસર વામ ઉરસુર મલહાર, અશ્વસેન કુલ દીવ દીવબંદર શણગાર, સુખ સંપત્તિ દાતા સકલ પદારથ જાણ, તે ભજતાં પરાણ પામે નિત કલ્યાણ. ૧ Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૨ સ્તુતિ તરંગિણું નવમા જિન સુવિધિનાથ સદા સુખકારી, નેમનાથને પ્રણામે નવલખા પાસ જે કારી; ઈત્યાદીક જિનવર દીવ બંદરમાં સેહે, એહવા જિન ઉપરે ભવિ જનના મન હે. ૨ રૂપા સેનાના મણમય ગઢ ત્રણે જાણ, સિંધાસન બેઠા પ્રભુજી કરે સુવખ્યાન; સુરનરને તિર્યંચ બહુ જાણે અજાણ, અમરત પે મીઠી સાંભલ જિનની વાણુ. ૩ પગે રમઝમ કરતી ચતુર ચાલે ચમકતી, પઉમાવતી દેવી પાસજીનું નામ જપંતી; પંડિતવર મહિમા સુંદર તાસ પસાય, શીસ કલ્યાણ સુંદર પાસજીના ગુણ ગાય. ૪ (બુદ્ધિતિલક જ્ઞાનભંડર-ભાભર પં. ભુવન. વિ. ગણ.) પાસ જિણેસર વરતો પૂરણ સુખકરણ ગજ સ્વામીજી, કડીય નગરમાં સુપરિવંદ પંચ નંગ પણિ શિર નામોજી; શ્રી વામાનંદા જગદા નંદ દાલતિ દાયક દેવેજી, પટ્ટધર શ્રી વિજયરાજસૂરિ સારે પ્રભુની સેવજી. ૧ ભરતરાયે ભરાવી પ્રતિમા ચોવીશ જિનની સારી, સ્વલબ્ધિ અષ્ટાપદ જઈને ગૌતમસ્વામી જુહારીજી; ઈમ સયલ જિનની સેવા કરતા ગૌતમ થયા શિવ ગામીજી, શ્રીવિજયરાજસૂરિ મ લઈ મંગલિક હેય જિન નામે છે. ૨ Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સટ્ટાહ વિભાગ ગ્યારને ખાર અગ ઉવાંગા દ્રુશ પયન્ના જાણાજી, છ છંદને ચાર મૂલ સુત્તર નદી અનુજોગ વખાણાજી; એ પિસ્તાલીશ આગમ કહીઇ શ્રી વીરઇ ભાખ્યું સારજી, શ્રી વિજયરાજસૂરિસર મુખથી સુણતાં હાય જયકારજી. ૩ પુનિત પુરી પદ્મારિ શાસનની રખવાલીજી, શ્રીપાર્શ્વનાથની સેવા કરતાં નિજ કાયા અજુવાલીજી; ભટ્ટારક શ્રી વિજયરાજસૂરિ તપગચ્છ કેરા રાયજી, તસ પદ પકજ મધુકર સરીખા અમરવિજય ગુણુ ગાયજી, ૪ (મેાહનલાલજી જૈન સેન્ટ્રલ લાયબ્રેરી-મુંબઇ-૪) (૬) કલ્યાણ મંદિર નગર અદિર ગામપુર આવાસ, તિહાં છતઈ વ્યાવઈ તેહ પાવઇ સકલ વતિ આસ; સુરરાય રાણા વિબુધ જના ભને પકજ તાસ, તે રુદયે જાણી ભાવ આણી શ્રીય ભેટવા પાસ. ૧ ખાવા જિતહર નંદ્નીસર વર જ્યાતિષી અસખ્ય, સાત કેાડી પહેાતરી લાખ ભવનાધિશી મેરૂ અસી સખ્ય; એ આદિ જિહાં જિન ભવન પ્રતિમા વદીય જઇ તાસ, જો વિમલ વિદ્યાદ્રીય સંઘા શ્રીય ભેટવા પાસ, ૨ ૨૩ સિદ્ધાન્ત રાજાઢીય તાજા અથ જન સુખ હૈવ, નિધરી હેવા મનુષ્યદેવા કરઈ જસ નિત સેવ; તેરા હાય સુપસાય સહુજિ મિથ્યાત સઈ વિમલ ગુણુ હાઈ જાસ, અનઈ તું સઈ શ્રીય ભેટવા પાસ. ૩ Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૪ સ્તુતિ તરંગિણું ધરણેન્દ્ર રાણું જગ વખાણ ઈન્દ્રાણીથી સાર, શુભવતી પદ્માવતી હવે સંઘ નઈ સુખકાર; સુમતિવિજય વાચક સીસ દશનવિજય કાંઈ કહેલાસ, જિન ભગતી કરતી ચિત્તિ ધરતી શ્રીય ભેટ પાસ. ૪ (છોટાલાલ જિનવાળા-ડભોઈ) (૭) રતનપુરી નગરી શિણગાર, મેહન મૂરતિ પાસ ઉદાસ; ભવિજનને સુખકાર, અશ્વસેન કુલ કમલ દિણંદ, વામદેવીના એ નંદ; નીલ રતન તન જિન નવ હાથ, દુર ગતિ પડતાં દે પ્રભુ હાથ, સિદ્ધપુરી સુખ સાવ્ય; જય તું પાર્શ્વ જિનેસર દેવ, ભલે લહી મેં તુમ સહાય, વંદુ છું નિત મેવ પાય; જપુ છું તૂજને દિન રાત. ૧ ઋષભ અજિત સંભવ અભિનંદા, સુમતિ પદ્મપ્રભુ પાપ નિકંદા; - શ્રી સુપાર્શ્વ સુખ ચંદા, ચંદ્રપ્રભ સુવિધિ જિન શીતલ, શ્રેયાંસ વાસુપૂજ્ય અતિ નિર્મલ, ભવિવાદ પ્રભુ વિમલ, અનંતનાથ જિન ધર્મ કરંધર, શાન્તિ કુથુ નમું પરમેસર, અરમણિ જિનેસર સુંદર, મુનિસુવ્રત નમિ નેમિ પાશ્વ, વીર જિનેસર પૂર આસ; મંગલ કમલાવોસ. ૨ Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સદૈાહ વિભાગ અરથ અનેાપમ શ્રી જિનવાણી, સમકિતવંત સરદš ભવિ પ્રાણી; ગણધર ગૂથે તહત ઉદાર, ભાષે પંચમનાણી, દ્વાદશાંગીના વિસ્તાર; અથરયણ ભંડાર, જે સેવ્યા લહીયે શિવરાજ, વંછિત સીઝે સઘલાં કાજ; ઇમ ભાખે જિનરાજ, પાપ ૫ક ધાવાને જલધર, જ્ઞાન પ્રકાશ કરણ જિમ દિનકર; એહુવા આગમ સુખકર. ૩ પાસ દેવ પદ પ સેવા, અનિશ ચાહે જિમ ગજ રેવા; તિમ સમકિત ષ્ટિ દેવા, ધરણેન્દ્ર રાજા પદ્માવતી સારી, સંઘ ચતુર્વિધ વિઘન નિવારી; સાથે લે સુખકારી, શ્રી વિજય પ્રભસૂરિ ઈંઢા, જસ મુખ સેાહે પૂનિમ ચંદે, પ્રભુ દરસન અતિ આનંદ, શ્રી ખીમાકુશલ ગુરુરાજ પસાઇ, અલિવ વિઘન સખ દૂર જાઈ; શિશ લબ્ધિકુશલ સુખદાઈ. ૪ (૮) (રાગ–શ્રી શત્રુંજય તીરથ સાર.) વામાનંદન જગત જગીશ, ભીડ ૨૫ ભંજન જિન વિસવાવીશ; ત્રિભુવન કેરા ઇશ, ક્રમ વરીનઈ કીની રીસ, તપ જપ ખપ કરી નાખ્યા પીસ; મુતિ રમણીવર ધીસ, Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૬ રસ્તુતિ તરંગિણી પૂરણ આસ્થા તું જગદીશ, નમે વરણુ ચઉ પચવન છત્રીશ; લંછન પદ ભેગીશ; ચઉતીસ અતિશય ધરણ પૂરીશ, અઠ્ઠ દશ દેષ રહીત મુનીશ; અનિશિ નામું શીશ. ૧ શ્રી સિદ્ધાચલ ઋષભજિકુંદ, ગિરનારી નમિયે નેમિ મુણાંદ; ગેડી હરઈ દુઃખદંદ, અંતરીક્ષ જિન સુરતરૂ કંદ, ફલવધિ અધિકે તેજ દિશૃંદ; રાણપુર જિનચંદ, અતીત અનામત વરતે નિણંદ, મહા વિદેહે વીશ નર્મદા સંપ્રતિ છે જિનચંદ, અષ્ટાપદને મેરૂ ગિરીદ, સમેત શિખર શિવ સુખને કંદ; આબૂ વાંદુ આણંદ. ૨ રચે સુરવર તીન પ્રાકાર, રૂપ સેવનને સ્પણુ ઊદાર; ચિહું દિસિ ચારે દ્વાર, મધ્યે સિંહાસન તિહાં મને હાર, ઉ અતહિ અજબ આકાર; બેસઈ જગદાધાર, જિનવાણું જિમ જલધાર, અમૃત રસથી અધિક અપાર; દીયે દેશના સાર, હેય ઉપાદેય અનેક પ્રકાર, ભવભય સંશય ટાલકુહાર; ભવિજનના સુવિચાર. રૂપ અને પમ અધિક વખાણ, ઉઢણ દિખણ વીર વિનાણી; તું હિત ચિંતક પ્રાણ, રંભા અપછર ને ઈન્દ્રાણું, તુજ આગલી સહુ આણે પંકા; ધરણેન્દ્રતણું પટરાણી, Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સદાહવિભાગ સંઘ સહુને છેરૂ જાણી, જિષ્ણુ તિણુ વાત માન હિત આણી; કહીઈ તુજતાણી, શાસનદેવી પદ્માવતી ગુણખાણી,સુમતિ સૌભાગ્યની સાંભલી વાણી, અનિશિ સાનિધિરાની. (આ. જસૂરિ મ.-ડભાઈ) (૯) મગસીય મંડન તીર્થં કર કુલ મંડલ, તે તાત નીકન સામી તુસ ભયા એ, તે તાત નીકંદન ચિહું દીસિ, ભજન આસ્યા શુદ્ધ મલ્હાર, મુગતીપુરીમાં રમણુ કરતાં, તિન લેકમાં સાર સુર, નર એસી સહસ અગ્રાસી, સુંદર મુનિવર ધ્યાય આસ્યા શુદ્ધ લકખલ, ઊઠી : વંદું મગસીમડન ગાય. ૧. અરે અરે માલી ડાહ્યા વરે ચપેા કલિસીરી પાસ જિનેસર, પૂજુ મન રલીએ સેાનાકા, ઢીવતા મુગતા કુલ ચીવાટાળી, તે અપછરાલેાન ઉતાર તીરે તે લૂન ઊતારે કરમ નીવારે કાણુ વેગ સીણુગાર, કરે કકણુ સૂડી હારત મેાતીકા કુ. કુસુમ તિલક વર સાહિયે, તે કુકુ કુસુમ તિલક વરસે હિંચે કર શીણગાર ઊતાવલી શ્રી પાસ જિનેસર પૂજન ચાલી લ્યાલ માલી ચપક કલી. ૨. હું હું ને કસ્તુરી કાંઇ કપૂર અણુાવા સ્વામી ભીમસેની જખખા ! નીરમલ કેતકી પરીમલ જખ્ખા દો સાચા સ્વામી મેાગરા એ તે મેગરા વિહાય સદા સુહાય ચંપક હીરા ઝલહવે સમેાસરણ સિંધાસન બેઠા ચાંદ સૂરજ બિહુ' ખલલે Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮ સ્તુતિ તરંગિણી આઠ પહોર અલીયાલા વાજે જીવ જતન કરો એક ઘડી અભય તીરથ જઈ ઉઠી વંદુ મગસીમંડન ગાય. ૩. મેરૂ શિખર જઈ મુગતિ શીલા પરિસ્વામી કે નાણુ જોઈયે રે તે નાણ સંજોઈ એ ગણધર ગાઇયે જિનવર મુનિ આણંદ ભો એક અઠ્ઠોતેર કલસા સામી જિનવર નવણ ભયે ઈન્દ્ર ચંદ્ર ચામર ઢાળે અપછરા નાચે સુંદરી અભય તીરથ જઈ ઉઠી વંદુ મેરૂ શિખર જઈ ઉતરી. ૪. (અમરવિજય-ડભે ઈ. ૧૮૧૧ જેઠ શુ. ૧૫. બુધ મહેન્દ્રપુર) (૧૦) (રાગ -શ્રી શત્રુંજય તીરથ સાર.) વંદ વામાસુત જિનરાયા, ક્રમઠ કઠીન અભિમાન ગમાયા; જીવદયા મન લાયા, જલતા સાપને નવકાર સુણાચા, તિરિય ભવ તસ દૂર કરાયા; ધરણેન્દ્ર પદ પાયા, કેશર ચંદન પૂજા રચાય, નાટક નવ નવ ગીત ગવાયા; અહે નિશ મનમેં આયા, ઉના હુઆ પુર મંડરાયા, ભીડ ભંજન જિન નામ કહાયા; નિત્ય નિત્ય સે પાયા. ૧ 28ષભાટીક જિનવર વદીજે, કેશર ચંદન મૃગ મદ લીજે; પૂજા તે ભાવિ રચી છે, વીશે વિહરમાન થુથું જે, માનવ ભવ સફલ કરી છે; - સમકિત શુદ્ધ લહીજે, અતીત અનાગત દેવ કહીજે, પ્રહ ઉઠીને પાયે પ્રણમીજે; તે ભવ ભય ભાંજીજે, Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સદેહવિભાગ શાશ્વતા જિનવર બિંબ નમી જે, સિત્તરસા અરિહંત જ પીજે; પાતિક ક્રૂરે પલીજે. ૨ સમવસરણુ દેવેન્દ્ર રચતા, અષ્ટ મહા પ્રાતિહાર્ય કરત્તા, સિંધાસણ પરઢતા, તે ઉપર પ્રભુજી બિસ...તા, તેજે દિનકર બિસ...તા, તેજે દિનકર જેમ જપતા; ઝળહુળ કરી ઝલકતા, અમૃતસમ ઉપદેશ દૈયંતા, જાણે પુષ્કર ધન વર સતા; સુરનર નાગ સુણુ તા, જે ગણધર સિદ્ધાન્ત કહુંતા, સ`પ્રતિ કાલે ગુરુ જે વાચંતા; સાંભલ જે ગુણવંતા. ૩ પાયે નેર ઝાંઝરી ઝલકારા, કટિ મેખલ ઘૂઘરી ધમકારા; સાહી સકલ શિણગારા, અહિં કુટ વાહન ઉદારા, સુવર્ણ વણુ શરીર ધારા; કરે કમલ કામણગારા, પાણી પદમમાં પાશ સાહે, વામ હાથે અંકુશ સાહે; ચાર હાથ મન માહે, પદ્માવતી યક્ષિણી સારી, ભક્તોના દે દુ;ખવિદારી; પાર્શ્વ પૂજકની બલીહારી. ૪ ૧ શ્રી વી૨ જિન સ્તુતિ. (રાગ-રઘુપતિ રાઘવ રાજા રામ) વીર જિંદ મુદું દ્રહ વાણી, ગગનઇ પુર્ણચાર સુવરણી; દત્ત સુહુ મહુ' મમ મેહે વરાસી, ગચ્છવઈ ગુરુ ગાયમસ્વામી. ૧ ૨૯ Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તુતિ તરંગિણી નાકીન રાહી પુરી પાયા, દેવર સીકક્ય વંત્ર્યિ દાયા; હેમન તંબૂ અપાયર વંદા, દંત સુહ અશુભાઈ જિપ્સદા. ૨ શાસઈ શાસઈ ભાવ પયાસે, મંગલ હેઉ પયાવલિ ભાસે; વખઈ પય ગઈ રેસે, દંત દયયUઈ ઉજ ઉજ પિસે. ૩ વાસરસ્તા સર સુંદરિનામ, વીરજિસુંદર કમસેય ભઈરાત; શાસન ભાસન ધીધન જુત્તો, રાયજલ મયંગ સુપત્તો. ૪ વસ્તુ છેદ સયલ સુખકર સયલ સુખકર જયે મહાવીર ખંભણવાડા મંડણે, મહાતીરથ મહિયલ કહી જે ભય ભાવક ભંજો; ભાગ્યવંતપુર ખેલ હીજે એહ સમરથ તીરથ કહીએ, જે મુજે ત્રિણ કાલ કાલ અનંતા તેહ નર વિલસે સુખ અસરાલ. ૧ શત્રુજે તીરથ શંત્રુજે તીરથ એ છે ગિરનાર, અષ્ટાપદ સમેતગિર ચિત્ય કેટ શ્રી અબુદાચલ, તાર ગે રંગભર જૈન ચૈત્ય જે છે અવિચલ, તે સવિ વંદુ ભક્તિભર ભવિયણ આણુ ભાવ ભયભાજે ભવતણા - ભગવંત પ્રભાવ. ૨ અરથ ભાખે અરથ ભાખે સદા ભગવંત ગણધર દેવ તિહાં, રચે ચૌદ પૂરવ અંગે અગ્યારહ તે સવિ મુનિવર મન ઘરે; કરે જન્મ માતુ સારહ મેક્ષતણું એ બારણે એ, જાણું સમય સુજાણુ આણું વહે જિનવર તણું જિમ પામે કલ્યાણ. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૧ ગુજરાતી સ્તુતિ સદેહ વિભાગ વીર શાસન વીર શાસન એ છે જે દેવ નામે જે, સિદ્ધાયિકા સકલ લોક કલ્યાણ કારણું રમલવૃદંતી નિત ફર; ધરે ચિત્ત જે વિઘન વારણી શ્રી સેમ વિમલ જસ તે લહે, જેહ કરે એહને યાન ઉવજઝાય હસ શ્રી એમ ભણે તસ ધર નવે નિધાન. ૪ (અંબાલાલ ચુનીલાલ હ. શેઠ આ. કે. પેઢી. પાલીતાણા) કુમારપાલ ભૂપાલ ગુણ આશ્રિત ૩ શ્રી વીર જિન સ્તુતિ, વયણ સુણી જસ પટધર કેરાં કુમારપાલ ભૂપાલજી, અતિ ઉત્તગ જિન ભવન કરાયાં ચઉદશ ચુયાલજી; ઝરણું ઉદ્ધાર જુઓ તમે યાચે જિનગૃહ સેલહજરજી, વીર જિનેસરને તમે વંદે ચિર નંદ નિરધારજી. ૧ ત્રિભુવન પાલ નરાધિપ નંદન કુમારપાલ નરનાથજી, સિદ્ધરાય પટદિનમણિ સમવડરણ નિજિતિ રિપુ સાથ; બિંબ પ્રતિષ્ઠા કરાવી બંધુર પુછવી પૂરઈ જગશજી, જિહાં જિનવર થપાવ્યા યુગતે નમીઈ તે નિશદિશજી. ૨ જેહ થકી જિનશાસન સમજી કુમારપાલ કુતપુન્યજી, દેશ અઢાર અમારી પલાવી, ધરા ધીર તલે ધન્યજી; નીર ગળી વિવરવરે નિરંતર લાખ ઈગ્યાર તુરંગજી, તેહતણાં ગુણ સુણતાં નવનિધિ લહી લચ્છી અભંગજી. ૩ શ્રી અણહિલપુર પાટણ જિલ કરતિ કુમાર નરિંદજી, સાલંકી વર વંશ વિભૂષણ જસગુણ ગાવે સુરિંદજી; Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૨ રસુતિ તરંગિણી કુશલ પરંપર કર જ સુંદર તાસ પુરંદર વંદજી, કહે ગુણવિજય મુદા મન ભીતર ધખધખ ધરીઈ આણંદજી. ૪ (પૂ. રામચંદ્ર સૂરિ મ. અમદાવાદ) ૪ નંદનમુનિ ભવાશ્રિત શ્રી વીરજિન સ્તુતિ. (રાગ-પ્રહ ઊઠી વંદુ) પ્રભુ ભવ પચવીસમેં નંદનમુનિ મહારાજ, તિહાં બહુતપ કીધાં કરવા આતમ કાજ; લાખ અગીયાર ઉપર જાણે એંશી હજાર, છસે પીસ્તાલીસ માસક્ષમણ સુખકાર. ૧ અરિહંત સિદ્ધ પવયણ સૂરિ થવિર ઉવજઝાય, સાધુ નાણુ દંસણ વળી વિનય ચારિત્ર કહાય; ખંભવય કિરિયાણું તવ ગાયમ ને જિણાણું, ચરણું નાણું સુઅસ તિર્થ વીશસ્થાનક ગુણખાણું. ૨ ઈમ શુભ પરિણામે કીધાં તપ સુવિશાળ, મુનિ મારગ સાધન સાધક સિદ્ધ દયાળ; સમકિત સમતાધર ગુપ્તિ ધર ગુણવંત, નંદન ત્રષિરાયા પ્રણમું શ્રુતધર સંત. ૩ ધન પિઠ્ઠિલા ચારજ સદગુરુ ગુણ ભંડાર, ઈમ લાખ વરસ લગે ચારિત્ર તપ સુવિચાર; પાળીને પહત્યા દશમા સ્વર્ગ મઝાર, કહે દીપ વિજય કવિ કરતા બહુ ઉપકાર. ૪ Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેહ વિભાગ ૩૩ (૫) મીઠાઇ વસ્તુ જિનપૂજા ગર્ભિત શ્રી વીરજિન સ્તુતિ વડાં ઘેબર જે વૃતમાં તલ્યાં, તે ઉપર સાકરનું ભલ્યાં. ઘણું મેજિક સુંદર સેવના, દિઈ વીરજિનેસર સેવના. ૧ જલેબી મરકી નેહે સમી મીઠાઈ કરતા ભક્તિ ગમી, ખાજિલાંખર માંમન ભાવતાં, લહજે સવિ જિનગુણ ગાવતાં. ૨ કાખરાયણ આબા કાતલી, શેલડી સાકર કેરીડલી, એહથી જિનવાણી અતિ ગળી, જે સુણતાં અઘ જાવે ટળી. ૩ જેમ ખજૂર ચીની જાણુઈ, કથિ મુખમલ વખાણુઈ; પટેલો મસરૂને પામરી, એદીઈ પૂજે જિમ શાસન સૂરી. ૪ (લિખિત-પં. રંગવિ.ગણિ, સં–૧૮૯૭ ફા. સુ. ૫ ભાભર બુદ્ધિ વિ.ના ભુવનવિ. મ.) (૧) શ્રી સીમંધર જિન સ્તુતિ. સીમંધર સ્વામી યો વિહરમાન, ધનુષ પાંચશે દેહમાન; સેવક સનમુખ જોઈયે, કલિકાલ કુમતિ મલ ઘેઈયે. ૧ વીશ તીર્થકર સમે સર્યો, વિમલાચલ ઉપરી ગુણભર્યા; ગિરિ કરણે આયા નેમનાથ, જિનવર મેલે મુગતિ સાથ. ૨ શ્રી હમસ્વામી ઉપદિશ્યા, જબુગણધરને મનિ વક્ષ્યા; પુંડરગિરિ મહિમા જેમાંહ, તે આગમ સમરું મનિ ઉછાહ. ૩ પ્રહમે દેસણ કાલઉ, જગદીસર પરમ દયાલવું; ગણધરને ત્રિપદી ભાવતા, તે સુખકરો મૃતદેવતા. ૪ (પૂ. રામચંદ્રશ્ન. મ. અમદાવાદ) Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૪ (૨) સીમ'ધરસામી નિરમલા,સિંધાણિ ખઈઠા કેવલા; અમેા ભરતક્ષેત્રથી વંસુ, સર્વિ દુક્રિત પાપ નિકદસુ. ૧ સીમધર સામી નિરમલા, સિંધાસણ ખઈડા કૈવલા, અમે જમૂદ્રીપથી 'સુ, વિદુષિત પાપ નિકસુ. ૨ સીમધરસામી નિરમલા, સિધાસણ ખઇઠા કૈવલા; તુમે સંજમશ્રી પરીવર્યાં, તુ ંમે કેવલજ્ઞાની જઈ મલા, ૩ સીમધર સામી નિરમલા, સિંધાણ અર્ધા કેવલા; સીમધર સામી તારિ તારિ, ભવ આવાગમ નિવારી વારી. ૪ (૫. રંગવિજય સોંગ્રહીત હૈં. યશેાવિ. શાસ્ત્ર સંગ્રહ ડભેાઇ) સ્તુતિ તર ગિણી (૩) મનશુધ્ધે વદા ભાવે ભવિજન શ્રી સીમંધર રાયાજી; પાંચશે ધનુષ્ય પ્રમાણુ વિરાજીત કચનવરણી કાયાજી, શ્રેયાંસ નરપતિ સત્યકી નંદન વૃષભ લઈને સુખદાયાજી; વિજયભલી પુક્ખલવઇ વિચરે સેવે સુરનર પાયાજી. ૧ કાલ અતીત જે જિનવર હુઆ હૈાસી જેહ અનતાજી; સ‘પ્રતિકાલે પચવદેહે વરતે વીશ વિખ્યાતાજી, અતિશયવંત અનંત ગુણાકર જગમ ધ્રુવ જગત્રાતાજી, ત્રિકરણશુદ્ધ કરીને ધ્યાવેા પાવે। શિવ સુખસાતાજી. ર અરથે અરિહંત પ્રકાશી, સુત્રે ગણુધર આણી; મેામિથ્યાત તિમિરભરનાશન અભિનવ સુરસમાણીજી, Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેહ વિભાગ ૩૫ ભોદધિ તરણુ મોક્ષ નિસરણ નયનિક્ષેપ સુહાણીજી; એ જિનવાણી અભિય સમાણ આરાધે ભવિ પ્રાણીજી. ૩ શાસનદેવી સુરનર સેવી, શ્રી પંચાંગુલિ માઈજી; વિઘન વિદારણી સંપત્તિ કરણી, સેવક જન સુખદાઈજી, ત્રિભુવન મેહિની અંતરજામી, તિજગજસૂ ત સવાઈજી; સાનિધકારી સંઘને હે, શ્રી જિનહષ સહાઈજી. ૪ (દાદર જ્ઞાનમંદિર મુંબઈ) મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં વિચરે, સિમંધર જિન વિહરમાનજી; અતિશય પાંત્રીશ વાણું પ્રસારે, સુત શ્રેયાંસ ગુણવાનજી, ધારી લંછન પદકજ સેહે, અર્ધ ચંદ્ર સમ શેભે ભાલજી; ચેત્રીશ અતિશય અલંકૃત, કંચન વનગુણગણ સાલજી. ૧ વીશ ભવનપતિ બત્રીશ વંતર, રવિ શશી જેતકી જાણોજી; દશ વિમાની ઈન્દ્ર ઈન્દ્રાણ, ચઉસઠ ચતુર સુજાણેજી, એક ક્રોડ સાઠ લાખ કલશઈ, પાણી ખીર સમુદ્રનું આણીજી; સકલ સામગ્રી સજી નવરાવેઈ, સવિ જિનનઈ ભવિ પ્રાણજી. ૨ પ્રભુમુખ પદમ રુદયથી નીકસી, ગણધર મનકુંડઇ વિકસી, સ્યાદ્વાર ગંગાનઈ સિધુ, મિથ્યા વૈતાઢય નઈ ભેદઈજી, જિનશાસન સુખ ક્ષેત્રમાં પ્રસરી, નયનિખેવે પૂરઈજી; કરમ કંપે રુદયે દુરિત તાણે, પીતા ભય તાપ નિવેદઈજી. ૩ ચી ચુંદડી ચલી ચરણું, મુગટ કુંડલ ઉરહારજી; સીમંધર શાસન રખવાલી, સુરી સમકિત ધારીજી, Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૬ સ્તુતિ તરંગિણી તપ જપ સંજમ શીયલ ધરે તસ, સાનિધકરઈ સંતારીજી; શ્રી રૂપવિજય મુનિમાણેક સંઘને,નિતનિત જય જયકારી છે. આ (સં. ૧૮૦૧, આ. શુ. ૮ બુધ; કાલુશીની પોળ અમદાવાદ) શ્રી ચાવીશ જિન સ્તુતિ ઋષભ અજિત સંભવ અભિનંદન, સુમતિ પદ્મપ્રભ દેવજી; શ્રી સુપાર્ધ ચંદ્રપ્રભ પ્રણમું, સુવિધિ શીતલ જિન સેવજી, શ્રી શ્રેયાંસ વાસુપૂજ્ય વિમલજિન, અનંત ધર્મ આનંદુજી, શાન્તિકુંથુઅર મલિ મુનિસુવ્રત, નમિનેમિ પાWવીર વંદુજી. ૧ પંચ ભરત પંચ અરવત ખેત્રે, તીર્થકર ચાવીશજી, અતિત અનાગત ને વર્તમાને, ગણતાં સાતસે વીશજી, સાત જિન ઉત્કૃષ્ટ વીચરે, વિચરે જઘન્ય કાલે જેહ. ઋષભ ચંદ્રાનન વારિખેણુ, વર્ધમાન શાશ્વતા જિનપણું તેહરુ. ૨ અંગઅગીયારને ઉપાંગ બાર, પન્ના દશ સાર; છ છેદ ચાર મૂલ સૂત્ર વખાણું, નંદી અનુગ દુવારજી, સૂત્ર અરથ ભાષ્ય ચૂરણી, જેહ નિરયુક્તિ સહીયેજી; પંચાંગી શ્રી જિનધર્મ વાણી, ભણતાં શીવસુખ લહીયેજી. ૩ ચોસઠ સુંદર ચોવીશ જખજખણ, શોભે શાસન દેવજી; લોકપાલ નવગ્રહ સુર વરજે, શુદ્ધ સમકિત સેવીજી, જ્ઞાન દર્શન ચારિત્ર આરાધે, દાનશીલ તપ ભાવ ધારીજ, શ્રીજિનચંદ સુરતનસુર ભણે,વધ સુર શ્રીસંઘને સુખકારી છ૪ (બુદ્ધિતિલક જૈન જ્ઞાનમંદિર, ભાભર, પં. ભૂવનવિ.) Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૭ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેહ વિભાગ ત્રિભુવન શાશ્વત પ્રતિમા સ્તુતિ. શ્રી જિન ત્રિભુવન બિબ વીરાજે, કહું સંખ્યા વિધ ચિત્ય સમાજે, અતિશય શાશ્વતા છાજે, આઠકોડ છપન લખ જાણું, ઉપર ગણુ સહસ અત્તાણું, ચઉસય છયાસી પ્રમાણે, પંચવિશતિ કોટવાધિક જાણું, નવસૅ કેડી ત્રેપન લક્ષાણી, સહસ અઠ્ઠાવીશ આણી, ચઉસે અઠયાસી મણીમય ધારી, સુરગિરી કિન્નરભુવન મઝારી, શાશ્વતિ પ્રતિમા સારી ૧ દક્ષિણ ઉત્તર ભવનપતિ ઘર, સપ્તકેડ લક્ષ સત્તર દ ધર, લેક અધે વિચ જિનહર, કેડ આઠ સય તેત્રીસ કેડી, લક્ષ બિહેત્તર અડસય જેડી, વંદે બે કર જોડી, તિર્યલોકે પંચેહી મેરૂ, પંચ્યાસી જિન ચિત્ય ભલેરૂ, ચઉદિશિ ચાવનહેરૂ, ચિત્ય પ્રતિવન ચાર સુઠાણું, મેરૂ ચૂલિકા પ્રતિ એક જાણું, સત્તરે મેક પ્રમાણે ૨ ગિરિગજ દંતેવીશ ગૃહાણ, દેવકુરૂત્તર દિ ભુવનાની, શાહમલિ જબ વૃક્ષણ, અસીયે વખારે ગિરિયે સંતિ, પ્રતિ વિદેહે ડિશ ખંતિ, એકસો સિત્તેર ગિણુંતી, Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૮ સ્તુતિ તરગિણી ગિરિ વૈતાઢયે એમજ ભાખી, જમૂદ્રીપે કુલગિરિ સાખી, રગિરિ ચૈત્ય સુઆખી, પુષ્કરવરદ્ધિ ધાતકી ખડે, દ્વાદશ દ્વાદશ સંખ્યા મડે, 3 ઈપૂકાર દો ડે નદીસર આવન મનુહારી, કુંડલ દ્વીપે ચારી ચારસે ત્રેસઠ ભુવન કહાવે, પંચ સહસ ચ ચાવે, તેવીસ ઉપરી ભુવન વખાણું, એકસે આઠ ગિણુાણુ, ગિણતાં પ્રતિમા સંખ્યા આવે, સૂરિવિજય રાજેન્દ્ર કહાવે, રૂચિ પરમેઢ સુધ્ધાવે, (પાલેજ જ્ઞાનભંડાર) ચૈત્ય ચઉમાનુષેાત્તર ભારી, રૂચદ્વિપ ચ ચૈત્ય સુહાવે, લક્ષ ચારાસી સહસ સતાણુ, અનાગત ચેાવીશ જિન સ્તુતિ. બીજ, ત્રીજ, પદ્મનાભ પહિલઉં જિષ્ણુ'દ શ્રેણિકરાય આવતી ચવીસી હુસ્યઇ ભવસાયર સુરદેવ સુપાસજીવ તીથ કર જીવ ઉદાયન નઉ સુપાસ જિનનાયક સ્વામી સ્વયં પ્રભુ તુરીય જિણ પાટલ જીવ વિચારી, સિરિ સર્વાણુ ભૂઇ પાંચમ જીવ ઢાય ઉદારી ૧ કત્તિય શેઠ્ઠીતણુક જીવ દેવશ્રુત ૪, તિથ પતિ સત્તમઉ ઉડ્ડય શખજીવ વિશિઉ જી, દીવ, Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદોહ વિભાગ આણંદ કેરઉ જીવ હસ્યઈ અઠ્ઠમ પઢાલ, પિટિલ નવમઉ સુનંદ જીવ જગનાથ દયાલ, શ્રત કરતિ દસમઉ સતક શ્રાવય વત ગુણધારી, સુવ્રત ઈગ્યારમતિર્થ પતિ રેવતી જીવ સંભારી. ૨ અમમ તિર્થંકર બારમલ કૃષ્ણ વાસુદેવ જોઈ, નિષ્કષાય તેમ જિણુંદ સત્યકી જીવ હાઈ, નિપુલાક ચઉદમ જિનેસ જીવ બલદેવ કેરઉ, શિવસુખ લહિસ્યઈ કમ ખપી ટાલી ભવ ફેરઉ, પરમજિન નિર્મમ નમક એ સુલસા શ્રાવિય જાણી, સોલમચિત્રગુપત્તિ થવઉ રહિણી જીવ વખાણી. ૩ સતરમ જિનવર સમાધિ નામી જીવદેવકી જાઉં, અઢારમ સંવરનાથ નમઉ જીવ સયાલ વખાણુઉં, દીપાયન નઉજીવ હસ્યઈ ઉગણુસમ જિનપતિ, યોધર નામિઈ ગુણ વિશાલ નમસ્યઈ સવિ સુરપતિ, કર્ણ જીવ શ્રી વિજયજિન વિસમઉ જગિ આધાર મલ્લિનાથ ઈગ વીસમઉ નારદ શીલ ભંડાર ૪ બાવીસમ જિન દેવનામી અંબડ જીવ હાસ્યઈ, ત્રેવીસમ શ્રી અનંતવીરીય જીવ અમરલ હિસ્ટઈ, ચઉવીસ ભદ્રકર જિનેશ સ્વાતિ ભદ્રકર સાઈ, ખેત્ર વિદેહી સિદ્ધ હસ્યઈ નામંતર જોઈ, ઈમ ચઉવીશ જિન થવ્યાએ આગામિય સિદ્ધ જાણી, શ્રી અમરચંદ્ર આણંદસ્યઉ જાણી ગુણમણિખાણી ૫ (૫૦ રામચંદ્રસ. મ. અમદાવાદ) Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४० સ્તુતિ તરંગિણું શ્રી પંચતીર્થ સ્તુતિ પ્રહ ઉઠી પ્રેમે પ્રથમ જિનવર પૂજઈ પુંડરગિરિ, રૈવતગીરી વર નેમિ જિનવર મુગતિ રામ તિહાં વરી, જયકારી જિનવર ભરત નરવર થાપીયા અષ્ટાપદે, નંદીગીરી વર સમેત્તશિખરે એ પંચ તીરથ જિન વંદે. ૧ આશ પૂરે વિઘન ચૂરે વરકાણે પ્રભુ સેવતાં, વીરવાડે વીર ગાજે નમે તે સુર નાર દેવતા, જગનાથ નારદ પુરીઈ ધ્યાને રાણપુરે રીસહસરૂ, દીન દાતા દયાલ દાખ્યો સેલમાં શાન્તિસરૂ. ૨ વારિષેન ને વર્ધમાન સ્વામી ચંદ્રાનન રીસહસરૂ, મહા વિદેહમાંહે મહિમા વદંતિ શ્રી સીમંધર અલવેસરૂ, વીશ ને ચાવીસ સ્વામી પામી નરભવ પૂજીઈ, તપ ભેદ સંજમ વાડવાલી કમ આરિથી ઝીયે. ૩ નિર્વાણું અંબા હાથલંબા પહાવઈ ચકેશ્વરી, હરિ કરીય રૂઢા નાગવાહની વિવિડ ભૂષણ તનુવરી, તપગચ્છ રાજા તેજે તાજા વિજયધર્મ સૂરીશ્વરૂ, કપૂરવિજય ચર્ણ સેવા ગુરૂ પસાઈ મંગલ કરૂ. ૪ (પં. ભુવનવિ. મ. ભાભર) ૧ બીજ દિન સ્તુતિ અજુઆલીડી બીજની બાર માસ; ભલા ચંદ્ર દીઠી હુઈ મતિ ઉલાસ, સીમંઘરસ્વામીની મહાવિદેહ, માહરી વંદના કહિયે ગુણ સનેહ. ૧ Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સદાહવિભાગ ઉત્કૃષ્ટ સિત્તરીસુ વિહિરમાન, મહા વિદેહ તીર્થંકર યુગ પ્રધાન શ્રી મદિરાપુમ વીસ, ખીજ નિતાસ સીસ અહાયજ્ઞ હું નમું ઉપદેશ શ્રી મદિર પોંચથુલી, ભગવનની ભદ્રં પંચમૂલી, પ્રભુ, અહા આગિય બીજની પુન્ય જિન ભાખિત સવ સેતથ સિદ્ધ. કરૂ વિનતિ સેવ શ્રી મદિરામાઇ તારી ધરી ઋદ્ધિ સપદા હુઈ નિત નવેરી પાતિંગ હરી દેવ મ્યાન, ખીજદિન પ્રસન્ન. ૪ સદા ભણી નંદસૂરી .. ર ૪૧ (૫૦ રામચંદ્રસ. મ. અમદાવાદ) (૨) (રાગ-રસ દીવસમાં અષાઢ Àામાસુ) મનેાહર મીજ દિવસ ભવિ માને,જિનવર જન્મ કૈવલ સિદ્ધ જાણા, વિવરી વિશેષ વખાણેા, હિદુજન ચડતા જન સેાહે, સરીખા ચંદ્રકલા એ સેહે, મહુત રહિણી ગ્રહ માહે, રાચે ને નાચે રાંક ને રાણા, ભરે મૂઢલેાક પરમેસર ભાણા, ખરે વિશે મેષાદિ વખાણા, એહુ દિવસ સહુ કરો સેવ, ટાલો કને ધરો ટેવ, મંદો પ્રભુ દેવાધિદેવ ૧ Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તુતિ તર་ગિણી જબુદ્વીપમાં ઢાઈ શશી દ્વીપે, અસંખ્ય બિંબ વિમાને આપે, શાશ્વતાં જિનવર જોવે, જઈને ધરમી જન સકલ જીહ્વારા,પરતીખ પામશે। ભવના પારા, અથિર સરૂપ સ’સારા, અભિનંદન સિદ્ધાર્થામાય, સંવર પિતા રાજાના રાય, વાનર લઈન વિલમાય, વિનીતાનગરી વાસ વિરાજે, છવિજિનલે ત્રિકાલે ચિડું' છાજે, વાણી ગૃહિર ધન ગાજે ૨ વ્યંતર ન્યાતિષિ ભવન વિમાની, સજોડે ઇમ આžઇ માની, ગાલે ગઢ કરમ ગુમાની, સાધુ સાધ્વી શ્રાવિકા શ્રાવક, મારે એ પરખદા એડી ભાવિક, નરભવ લાહા લહે લાયક, સુમતિ,વાસુપૂજ્ય જિન પાંચે એ યુગતિ બીજ તીથે જનમ નાણુ મુગતિ. કહ્યા એતા જિન ત્રણ કલ્યાણુ, પ્રસિદ્ધ માસે પક્ખા પ્રમાણ દુવિધ ધરમનું મંડાણુ ૩ અષ્ટ પ્રતિહાર્ય તણા અધિકારી, યક્ષ ઇશ્વર તું સે દેવીયારી, પૂરતા પૂરે પઉપકારી, અગમનિગમ સહું સદહને પાલે અભિનદન શીતલ અર નિશ્ર્ચને વિહારે વહેજો, પ્રભુ વાણી રસ પીજો, વિમલ કમલ જેમ નયન નિહાલેા, સાધુ શ્રાવક ધર્મ સંભાલે. પૂરી કરણી પુન્ય પાલેા, કર જોડી નમું બીજ નિશઢીશ, રત્નવિજય પતિને શીશ, વનીતવિજય પ્રભુ દ્યો આશીષ ૪ ૪૨ Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેહ વિભાગ ૪૩ શાન સુખ મણિ અ_ચઉસઠ વિ શુભ ધવલ સુવાસર દ્વિતીયા અતિ સુખકાર, સુર નરપતિ વંદે ઈન્દુભાવન જિન ચાર, શીતલ અર સુમતિ વાસુપૂજ્ય અભિચંદ, નિર્વાણ કલ્યાણક જન્મ જ્ઞાન સુખકંદ ૧ મીલ સુરપતિ ચઉસઠ વિરચે ત્રિગડો સાર, મણિ કનક સિઘાસન કેસ અઢી વિસ્તાર, સુર દુંદુભિ વાજે અતિશય પ્રભુ બિબ છાય, ધુનિ જલધર ગર્જિત જન વાણી સુણાય. ૨ પ્રભુ અર્થ પ્રકાશે ધારે પ્રખદા બાર, દય ધમ પ્રરૂપે સાગારી અણગાર, દોય છેષ મીટાવે ભાષા સહુ સમજાય, જિનવાણું સુણતાં જન્મ મરણ મીટ જાય. ૩ કરી રચના ગણધર અરિહંત ભાખી જેમ, સુખ મંગલકારી અંગ ઉપાંગસુ નેમ, કર ભક્તિ કુપા ચિત્ત સૂરિ વિજય રાજેન્દ્ર, જિન આણું ધારી રૂચિ પરમેદ મુનીન્દ્ર. ૪ (પાલેજ જ્ઞાનભંડાર ) ૧ જ્ઞાન પંચમી સ્તુતિ સૌધર્મ સુરપતિ પંચરૂપી કરી શ્રી નેમિ, સુરગિરઈ આવી સ્નાત્ર મહોત્સવ કરઈ મનનઈ પ્રેમી જે પંચ બાણગચંદ હણવા પંચાનન અસમાન, તે જ્ઞાનપંચમી તપ કરતા વધારઈ જગિ વાન. ૧ Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૪ સ્તુતિ તરગિણી ચવીસ જિનવર પંચવરણા પહેાતા પશ્ચિમ ગતિ, પ'ચનાણુ ધારી સુખકારી આપઈ નિરમલ મતિ, દિન પંચમીઈ સકલ વિકાધરૂ તેહનું ધ્યાન, જિમ ઋદ્ધિ વૃદ્ધિ સમૃદ્ધિ પામુ પરમ સુખ નિધાન, ૨ ઈગ્યાર અંગ ઉપાંગ મારહ દસ યન્ના સાર, છ છેદ ગ્રંથનઈ ભૂલ ચારહ ની અનુયાગ દ્વાર, તેહમાંહિ નાણુપંચમી વ્રત કેરૂ જિન કહીઉ મહીમાય, જે કઈ સિદ્ધાંત સાખીથી તે લહઈ સુખ ઉપાય. ૩ શ્રી નેમિ જિનશાસન સૂરી અખિકાદેવી નામ, ભગત ભાવ વિહરણુ સમરથ પરમ મહિમા ધામ, તે પચમી તપ કરઈ સાનિધિ હરઈ દુરિત નિરાલ, સંઘ સામ એલઈ મુજ તુઠી ઢીઈ સદા ર'ગરેાલ. ૪ (પૂર્વ જજીસ. મ. ડભાઈ) (૨) શ્રાવણ શુદિની પંચમી દિવસે નેમિનાથ જિન જનમ્યાજી. નદિશિકુમારીઇ મહે।ત્સવ ચાસરૂં ઈંદ પ્રણમ્યાજી, તે શ્રી જિનવર શિવસુખ કારણે તારણ તરણ જિહાજજી, સૌભાગ્ય પંચમીને દિન૧ નમતાં લહીઈ અવિચલ રાજજી. ૧ સભવ જ્ઞાન સુવિધિ જિન જન્મ્યા ચંદ્રપ્રભ અવતરણાંજી, અજિત અનંત સ’ભવ શિવ લહીયાં કુંથુનાથ નિમચરણુાંજી, ધર્મનાથ પ્રભુ ધમ ર ધર ધર પંચમી ગતિ તે વરીયાંજી, શુદિવઢી પાંચમે એહ કલ્યાણક વિવજન ભવજલ તરીયાંજી. ૨ Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૫ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદોહ વિભાગ શ્રી જિનવાણ અમિય સમાણી જાણુ ભવિ આરાધેજી, શિવસુખ ખાણી સુકૃત ‘કમાણી જિનગુણ ઠાણે વાછા દ્વાદશ અંગ સજઝાયથી સુણતાં ભણતાં ગણતાં ભાવઈજી, સૌભાગ્ય પંચમી દીવસે વિમલાકી રતિ કમલા પાવઈજી. ૩ રમઝમ કરતી ચરણે નેઉર કટિ કટિ મેમલ સેહઈજી, કટિહાર નિલવટી તિમ ટીલુ સવિ ભવિજન મન મેહઈજી, હસિત વદન મૃગનયની અંબા જગદંબા જયકારી, સુજય સૌભાગ્ય પંચમી વર દિવસઈ સંઘ સદા સુખકારી. ૪ (પૂ. આ. રામચંદ્રસ. અમદાવાદ) (૩) નેમિજિન જન્મ સુરઝંદ મહોત્સવ કરી, માસ-શ્રાવણ સુદિ પંચમી મન ધરી, સુવિધિજિન જનમિયા કૃષ્ણ મૃગશિર, ચ્યવન પ્રભુ ચંદ્ર મધુ પંચમી વિદ ભયો. ૧ તૃતીય જિનકેવલ કીર્તિવિદ લહે, બુહુલ વૈશાખ જિનકુન્દુ દીક્ષા ગ્રહે, અજિતજિન ચૌદમા સંભવ તીસર, ચિત્ર સુદિ પંચમી મોક્ષરાણું વર. ૨ વિસજિન મુક્તિ સમેતશિખર ગયા, વીર પાવાપુરે સિદ્ધ સંપત્તિ લયા, ૧. દિવસે, ૨, તિમ, ૩. અવિચલ સુખ તે, ૪. માણ. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તુતિ તરંગિણી મોક્ષ જિન બારમા નયરી ચંપાપુરી, આદિ અષ્ટાપદે જિન ઉજજતગિરી, ૩ સદ્ગતિ પામીયે પંચમહાવ્રત લહી, પાલીચે પંચ આચાર શુદ્ધ સમ્મતિ ગ્રહી, સૂત્ર પરમાદરૂચિ રાહ મુનિ આદરે, સૂરીશ રાજેન્દ્ર પદ ભક્તિસે શિવવરે. ૪ (પાલેજ જ્ઞાનભંડાર) અષ્ટમી તિથિ સ્તુતિ આઠ વરસ આઠ માસ આઠદિન આઠ પર પિસે પાલોજી, આઠ પ્રવચન પાલે આઠમદ ગાલે આઠ કર્મને ટાલોજી, અષ્ટાપદગિરિ ઋષભાદિકને જિનહર ઝાકઝમાલજી, આઠ અધિક શત સહસ પ્રકારે પૂજી પાય પખાલજી. ૧ વીસ ભવનપતિ બત્રીશ વ્યંતર રવિ શશી દશ વિમાણુજી, અભિષેક અઢીસે કરેજી અસંખ્ય ઈન્દ્ર ઈન્દ્રાણીજી, આઠ આઠ સહસ આઠ જાતિના કલશા ચાસઠ સહસ ખીર નીર, આણી, પંચમેરૂ પર દશવાવીશ જિનને જન્મ મહોત્સવ કરણીજી. સંસાર દાવાનલ શમાવા જિનવાણી સુધારસ ધારજી, માન મહીધર માયાભાઈ વિદારણ જિન વયણ હલ સારજી, કામ ક્રોધ લેભ રજની વારે જિમ ધન પવન પ્રચારજી, આઠ આઠ વસ્તુ આઠમ ઉજવીએ જિમ આગમ અનુસારે છે. ૩ વીશ જિનપદ પંકજ સેવે સકલ સુરાસુર સુરીજી, કેશરી ખંધે ચક્કસરી રાજે કરકમલ ચક્રધારીજી, Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેહ વિભાગ ४७ આઠમ આરાધ્ય આઠ મહાસિદ્ધ સાધે તેને બહુ હિતકારી છે. શ્રી રૂપવિજય મુનિ માણેક સંઘની સાનિધ કરે સંભાલી જી. ૪ (કાલુશીની પળ, અમદાવાદ) ૧ એકાદશી સ્તુતિ શ્રી કુંભરાય ધરી જનમિયા, ઈગ્યા રસિ દિનિ સુર પ્રક્રિયા, દિન ઈગ્યારસી દીક્ષા ગ્રહી, જ્ઞાન પામ્યા દિનિ અગ્યારસી વહી ૧ સવિ ખેત્રતણું જિનગુણનિધાન, ઈગ્યારસિદિનિ દુઃસુપ્રધાન, કલ્યાણક જાણું તપ કરૂ, જિમ સિદ્ધિવધૂ હેલાવરૂ. ૨ શ્રી જિનવર વાણી અતિ ભલી, તેનું દ્રાખ સાંકરમાંહિ ગલી, તેહમાંહિ ઈગ્યારસી તપતણું, સુકું લાભ કહ્યું વીરઈ ઘણું. ૩ શ્રી મલિનાથ શાસનસૂરી, ઋતદેવી વલી મનમાં ધરી, તપ ઈગ્યારસી સાનિધિ કરઈ, સંઘ સામ સદા જસ ઉચ્ચરઈ ૪ (આ. જંબુસૂરી મ. ડભોઈ). ( ૨ ) શ્રી મહિલ સણવઈ અનઈ નિવ્વાણુ જન્મ, અરનાથ દિખ નમઈ નાણ રમ્મ, મિગશિર સુદિ મૌન ઈગ્યારસી, પાંચે કલ્યાણકિ મનિ વસો દશખાનિકી કલ્યાણક પચાસ, વિહું કાલે દુઢ સઉ તણીય ભાસ, તે સવિ જિનવર હિયડઈ ધરૂં, મૌન ઈગ્યારસઈ વિધિ કરૂં. ૨ Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪ સ્તુતિ તરંગિણી કલ્યાણક કહ્યા, નવ્વાણ દિન રહ્યા, ઈમ ખેલી જિનવર શ્રી સિદ્ધત, તે અવિચલ હાવા મુજ્જ ચિત ૩ વિસાસુ વરિતિસિહ જિન જે કલ્યાણક એવ કર, નદીસર ભણી સચરઈ, ભણુઈ નન્નસૂરિઈ સમકિત ધારીયા, દેવ દેવી તે સુખકારીયા. (સાગરગચ્છ પાટણ ) (૩) શ્રી નેમીશ્વર સુરપતિ આગલ ભાખે અતિ હિતકારીજી, સકલપત્ર શિરમુકુટ સમેાવડી મુનિ એકાદશી સારીજી, ધર્મ ઘેાષસુરી તણા શ્રાવક સુવ્રત નામ ઊદારજી, તાસ તણી પેરે જે આરાધી પામે તે ભવના પારજી. ૧ પાંચ ભરત ને પાંચ ભૈરવત દશક્ષેત્રે જિન નામજી, અતિત અનાગત ને વતમાન દોઢસે। કલ્યાણક નામજી, ચ્યવન જન્મ દીક્ષા ને કેવલજ્ઞાન મુગતિ અભિરામજી, માગશર માસતણી એકાદશી, અનુવાલી મનેાહારજી. ૨ ધ્યાન મૌન ઉપવાસ કરીને, પૌસહુ તે ચાવિહાર, સંઘ ચતુર્વિધ ભક્તિ યુક્તિસુ કીજે વર્ષે અગીયારજી, આગમ વિધિશુ' જે એમ કરશે તે તરશે સસારજી, મૌન એકાદશી એમ આરાધા જીમ પામેી સુખકારજી, ૩ Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેહ વિભાગ શ્રુતદેવી સુરપતિ સકલ સુરાસુ૨ કિન્નર જે જે સમકિત ધારીજી, ને શાસનદેવી ગારી ને ગધારીજી, તે બીહુ મલીને મૌન એકાદશી તપસી વિઘ્ન નિવારીજી, શ્રી હીરરત્નસૂરીશ્વર સેવક કીર્તિ આનંદ કારી. ૪ (૫*. રકિવ. મ. અમદાવાદ) વીર ૧ વીશથાનક તપ સ્તુતિ જિનવર વિનવે ગણધર ગૌતમસ્વામ, સે કારણે પ્રભુ પામીઈ, પદ તીથ કર અભિરામ, અરિહત સિદ્ધ વીતરાગ, સરવગત વિવિધ સુચ ́ગ, કરેા થીવર તપસી બહુ સુરત વાત્સલ્ય સુગુરૂ સેવા રંગ. ૧ વરના...સણુ વિનય બહુવિધ આવશ્યક ષટ્ સાર, શીલ વરત ગુણ મૂલ ઉત્તર ધરા નિરતિચાર સવેગ રંગતરંગ ઝીલેા સકલ તય ઉમાઈ, દ્રવ્ય ભાવતા સમાયરા દશ વૈયાવચ્ચ સમાચરો. ૨ વિધિ કરી પૂરવગીનાં નગરહેા સૂત્ર ભગત સરવે સાર, અતિ હરખ આણી ભાવે કરા પરભાવના વિસ્તાર, એ વીશસ્થાનક સેવતાં લહે તીર્થંકર પદ્મ એહ, જિનવાણી પરાણી સાંભલે મનઆણી અધિક સ્નેહ. ૩ વીસવીસ એલી તપ તયેા જપ જપેા તજીય પરમાદ, મન શુદ્ધ સહુ કરી જ્ઞાન ધ્યાન તપ કરેા, શાસન દેવતા સામિની નર અમર સેવી, શ્રી સંઘને મંગલીક કા નિત કહે સૂર જિનચંદ. ૪ (બુદ્ધિતિલક જ્ઞાન મંદિર, પં. ભુવનવિ. મ., ભાભર) ૪૯ Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તુતિ તરંગિણું પ્રથમ પદે પ્રણમું જિનચંદ, ચોવીશ નામધારે જિગુંદ, બાર ગુણે સુખકંદ, બીજે સિદ્ધ જ સુખદાયા, પન્નર ભેદે એહ સુહાયા, આઠ ગુણે મન ભાયા, ત્રીજે પવયણ સુધા કરવી, ભેદ પીસ્તાલીસ અંગ ધરેવી, તીમ વલી સાત વરેવી, ચેાથે આચારજ પદ પ્રણમીજે, ગુણ છત્રીશન કાઉસગ્ગ કીજે, રંગે શિવસુખ લીજે. ૧ નમે શિવ૨ પદમાંહે ચંદ, ગુણદશ લેગસ્સ ધરી વૃદ, નમે ઉવઝાય મુણંદ, છઠું પંચવીશ લેગસ ધ્યાતા, સાતમે સાધુ સર્વ સહાયા, ગુણ સત્તાવીશ પાયા, નમો નાણસ્સ પદતિમિર હરેવા, આઠમે એકાવન ગુણ ભરેવા, દંસણ નવમે વરેવા, ગુણ સડસઠનું ધ્યાન ધરીએ, દશમે દશગુણ વિનય વરજે, નમતાં વિઘન હરીજે. ૨ ચારિત્રપદે સિત્તેર આણંદ, બારમે બંભવય ધારી નંદ, નવભેદે પરમાનંદ, તેરમે કિરીયા પંચવીશ ગાયા, ચૌદમે તપ નમે બાર ધરાયા, ગાયમપદે મુનિરાયા, Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદૅાહ વિભાગ સાત સત્તર અઠ્ઠાવીશ વરેવા, સામે જિણાણુ' પદ્મ પ્રણમેવા, દશ વી વીશ નમેવા, ચારીત્રપદ સત્તરમે લીજે, ષટસત્તરના કાઉસગ્ગ કીજે, સમતા સુરંગ રમી. ૐ તમે! નાણુસ્સ અઢારમે વંદ, પાંચભેદે અજ્ઞાત છે મંદ, નમા સુય સહિત કઢ એગણીસમે એક પાંચ ધરાયા, વીસમેનમેા તિત્યસ્સ નિપાયા, ચઉં ગુણવીશ સમુદાયા વીશસ્થાનક પત્તુ કરણી કરેવી, દાય સહસ સુગુણુણું ગણ્વી, કાઉસગ્ગ ધ્યાન ધરેવી, શ્રી વિજયદિનેન્દ્રસૂરીશ્વર રાજે, ર`ગે ઋષભ ગુરૂ અધિક છાજે, દયાનંદ અધિક દીવાજે. ૪ ( મુનિ નૈવિ. મ. અકલુજ ) શ્રી રેાહિણી તપ સ્તુતિ શ્રી વાસુપૂજ્ય નરેસર નંદ, વિષ્ણુ માતા આનંદ ચંદ, સહું જીવા સુખદ, શ્રી વાસુપૂજ્ય જિનેસર વંદું, બહુભવ સંચિત પાપ નિકટ્ટુ, આતમ ગુણ આન’હું ૧ ઋષભાર્દિક ચાવીશ જિષ્ણુ'દા, સેવા કરે નિત સકલ સુરિંદા, મન ધરી હરખ અમદા, Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૨ સ્તુતિ તરંગિણું તાસ ચરણ એવું મન શુધ, શિવસુખ કારણ એ અવિરૂધ, નિરમલ જેસે દૂધ ૨ રોહિણું પ્રમુખ તપસ્યા સાર, જિહાં ભાખી જિનવર ગણધાર, ભવ્ય સકલ હિતકાર; તે આગમ જે એક ચિત્ત ધ્યાવે, શ્રી જિનવાણી પઢે પઢાવે, તે અક્ષય સુખ પાવે. ૩ શ્રીજિનશાસન સાનિધિ કારી, દુરિત અમંગલ દૂર નિવારી, સેહે શુભ આચારી, કલ્યાણકારક જેહની સેવ, સુરનર પૂજિત શાસનદેવ, વિઘન હર નિતમેવ ૪ (આ.શ્રી કનકસૂ. શાસ્ત્ર સંગ્રહ, પલાંસવા, કચ્છ વાગડ) ૧ શ્રી સિદ્ધચક્ર સ્તુતિ શ્રી જિનશાસન નાયક જિનવર શ્રી મહાવીર, ભાખે શુભવાણી કઠીન કમ જંજીર, નવપદ તપ મહીમા સિદ્ધચક અધિકાર, આરાધે રાધે જિમ પામે ભવપાર. ૧ જિનમંગ વિરાજે અતિશય શુભ ચોત્રીશ જિન વાણી કેરા ગુણ પ્રગટયા પાંત્રીશ, એડવા જિન સે દુષણ રહિત અઢાર, સિદ્ધચક્ર સેવીજે આણી ભાવ ઉદાર ૨ Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેહ વિભાગ પક અંગ પવિત્ર થઈને મહિને આ ચિત્ર, દેવવંદન કરીઈ પડિકમણાં સેઇ પવિત્ર, ગણણું વલી ગણાઈ આણ નિજ મન ઠામ, ઈમ વિધિસું ભાવે સુણે સૂત્ર અભિરામ ૩ ગયગમણી રમણ પહેરી સેલ શણગાર, સિદ્ધાયિકા દેવી જિનશાસન હિતકાર, સિદ્ધચકન સેવક સાનિધ કરજે એહ, કવિ રતનવિજય કહે લીજે ભવને છે. ૪ (આ. જબુસ. મ. ડભોઇ) શ્રી વીરજિનેસર અલવેસર અરિહંત, તપ સિદ્ધચક કેરે ભાખે શ્રી ભગવત, આસે ને ચૈત્રે નવ નવ દિન વિકસંત, એક્યાસી આંબિલ તેહનો કીજે તંત. ૧ પહેલે પદ અરિહંત બીજે સિદ્ધ ભગવંત, ત્રીજે આચારજ ચેાથે ઉવજઝાય મહંત, પંચમે સર્વ સાધુ છૐ દંસણ નાણ, સાતમે ચારિત્ર તપ આઠમે નવમે જાણ. ૨ શ્રી જિનવર ભાખે સિદ્ધચક ગુણમાલ, નિત જિનવર કેરી પૂજા કરો તિનકાલ, ઉજમણું કીજે ભાવે થઈ ઉજમાલ, તે શિવસુખ પામે જિમ મયણુ શ્રીપાલ. ૩ Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૪ સ્તુતિ તરંગિણું શ્રી સિદ્ધચક્ર કેરા શ્રી વિમલેસર દેવ; જે એ તપ કરશે તેહની કરશે સેવ, પંડિતવર સુંદર શ્રી કિર્તિવિજય બુધરાય, તસ સેવક ભાણે જિનવિજય ગુણગાય. ૪ (પલાંસવા જ્ઞાન ભંડાર, કચ્છ વાગડ) ( ૩) શ્રી કષહેસર પ્રણમું પાય, ત્રિદશપતિ મિલ્યા ચાર નિકાય, વિદ્યાધર નરરાય, વિબુધા સહુ ત્રિદુહા ત્રિગડું સ્થાય, પૂરવદિશે પ્રભુ પધરાય, આસપલવ તલ ઠાય, પરખદા મલી તિહાં અનુક્રમે હાય, ભેજવાણી જિન કહરાય, ભવિજન પાપ પલાય, દાનશીયલ તપભાવ સુહાય, શ્રી સિદ્ધચકને મહિમા કહાય, નવપદ ધ્યાન ધરાય. ૧ ચોવીશે જિનવર ધ્યાન ધરી, ભરત ઐરાવત વિદેહ નમજે, પન્નરક્ષેત્રના જિન વંદીજે, અતીત અનામત વર્તમાન નમીજે, પ્રભુ દેખીને ચિત્ત રંજીજે, પાતિક દૂર કરી, સ્વર્ગ મૃત્યુ પાતાલ થીજે; શાવતા અશાશ્વતા બિંબ પૂજજે, જે દીઠે ગતિ છેદીજે, અષ્ટકમલ મધ્યે જિન થાપીજે, સિદ્ધચકનો નમણજ લીજે, ઈમ શુકલ ધ્યાન ધરીએ. ૨ Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પપ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેહ વિભાગ ભાખે અર્થે વિવિધ પ્રકાર, સૂત્રમાંહે મંત્ર નવકાર, પહેલે અરિહંત શ્રીકાર, બીજે સિદ્ધ આયરીય સુવિચાર, ચોથે ઉવજઝાય મને હાર, પાંચમે સાધુ આચાર, છઠું નાણું રુદય મઝાર, સાતમે દંસણને અધિકાર, ચારિત્ર જપે જયકાર, નવમે તપ ગણે નિરધાર, આ ચિત્રી તવ આંબિલ સાર; ગણણું દેય હજાર ૩ ગ રાગ શ્રીપાલ શરીર, લલના ત્રણદાસ તેહ વરી, મયણું મુખ્ય વજીર, ચકેસરી સંઘનેહ ગહિર, વિમલેસર નામે વડધીર, પરાકમે બાવન પીર, સિદ્ધચક સે મેલી કુટિર, તરવા એ ભવજલનિધિ તીરં, આમીસરનવર સુખી, બુધ ઉત્તમસાગર ગુણ ગંભીર, સવિદ્યાય સાહસ ધીરે, કહે ચતુરસાગર સૌખ્ય શરીર. ૪ (પલાંસવા જ્ઞાન મંદિર, કચ્છવાગડ) (૪) અરિહંત સિદ્ધસૂરિ ઉવજઝાયા, સાધુ સકલ વંદુ સુખદાયા. દંસણ નાણ સુહાયા, ચારિત્ર તપ એ નવપદ જાણે, પ્રેમ ધરીને ચિત્તમાં આણે, પામી નરભવ ટાણે, Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ૬ સ્તુતિ તરંગિણું મન તન વચન ધરી એક ધ્યાન, આરાધે ભવિ ગુણની ખાણ, તૂટે કર્મ નિદાન, મંત્ર નહિ કોઈ એહ સમાન, ધ્યાતા લહીએ નીરમલ જ્ઞાન, પામે શિવપુર થાન ૧ ઋષભઅજિતસંભવ અભિનંદન, સુમતિ પદ્મ સુપાસ જિણુંદ, ચંદ્રપ્રભ સુખકંદ, સુવિધિનાથ જિનશીતલ સ્વામી, શ્રી શ્રેયાંસ પ્રભુ અંતરજામી, વાસુપૂજ્ય ગુણધામી, વિમલ અનંત ધર્મ સુખદાયા, શાન્તિ કુંથુઅર મલ્લી સુહાયા, મુનિસુવ્રત નમું પાયા, નમી નમી પાસ જિર્ણોદા, વરને પ્રણમે સુરનર ઈંદા, ધ્યાંતા હોય સુખકંદા ૨ સમવસરણ બેઠા જિનભાણવાનું પ્રકાશે સુગુણ નીધાન, સુણજે થઈ સાવધાન, અંગ ઈગ્યા ને બાર ઉપાંગ, દશપયન્ના સુણે મન રંગ, - છ છેદ અતિહી અભંગ, મૂલસૂત્ર જિન ચાર પ્રકાશ્યા, નંદી અનુગ મહાગુણ દાખ્યા, એ પિસ્તાલીસ ભાખ્યા, જિનવાણ જે શ્રવણે ઘારે, કર્મ રિપુ તે દૂર નિવારે, આત્મગુણ અજુવાલે. ૩ વિમલેશ્વર ચકેશ્વરી દેવી, શાસનસાર કરે નિત એવી, સિદ્ધચક ધ્યાન ધરેવી, Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ૭ ગુજરાતી સ્તુતિ સદેહ વિભાગ જે પ્રાણી સિદ્ધચકને સેવે, મનવંછિત ફલ તેહને દેવે, અનુપમ સુખ તે લેવે, તપગચ્છમાંહે સુરતરૂ સરીખે,શ્રી હીરવિજય મુનિશ્વર'નીરખે, વંદી તેહને હરખે, તસ પદપંકજ મધુકર જેહ, સિદ્ધચક ધ્યાન ધરે નિત તેહ, અંબાલાલ અતિનેહ. ૪ (પૂ. રામચંદ્રસ. મ. અમદાવાદ) શ્રી પર્યુષણ પર્વ સ્તુતિ (રાગ-વીર જિનેશ્વર અતિ અલસર) પર્વ પર્યુષણ પુયે આવ્યા, કરો આરાધના અને હારિજી, અમારિને પડતો વગડા, ભક્તિ કરે સુવિચારીજી, અઠ્ઠમ તપ ભાવે કરીને, શાસન કરો જયકારીજી, સકલ સંઘને ખમે ખમા, ધર્મની છે બલીહારીજ. ૧ વીરજિન જ્ઞાની સુંદર સુખમાલી, વચન વદે ટંકશાલીજી, પૂર પનેતા મનોરથ મેટા, પૂરવ પર્વ નિહાલીજી, વિવિધ ભાત પકવાન કરીને, સયલ સંઘ સંતોષજી, વિશે જિનવર પાય નમીને, પુન્ય પવિત્ર પિંડ પિજી. ૨ સકલ શાસ્ત્ર શિર મુગતિનગીને કલ્પસૂત્ર જગ જાણેજી, વીર પાસ નેમસર અંતર આદિ ચરીત્ર વખાણજી, થીરાવલીને સમાચારી પટ્ટાવલી ગુણ ગેહે, ઇણિપરિ સૂત્ર ગુરૂમુખ સુણતાં વાન સબલ નિજ દેહોજી. ૩ Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તુતિ તર ગણી ઇષ્ણુપર પરવ પશુષણ કરતાં પાપ સવે પરીહરીયેજી, સવછરી પડિક્કમણુ કરતાં કેવલ કમલા વરીયેજી, ગેામુખ યક્ષ જક્ષ ચક્કેસરી, વીરશાસન સુખકારીજી, સકલચંદ કહી સયલ સંઘને, નિતનિત કરેા ભલાઈજી. ૪ (વીરભાઈ પાઠશાલા પાલીતાણા) ૫૮ જુદા જુદા પ્રભુની સ્તુતિએ પ્રણમ્' પ્રથમ શ્રી આદિનાથ શેત્રુ་જગિરિ સાહે, નાભિરાય મરૂદેવી નંદ ત્રિભુવન મન માહે, લાખ ચેારાશી પૂવ આય સેાવનમય કાયા, રાણી સુનંદા સુમંગલા તસ કત સાહાયા, લછન વૃષભ વિરાજતા એ ધનુષ પાંચસી દેહ, વિનિતા તયરીના ધણી રૂપ કહે ગુણુ ગેહ. -- ** શ્રી શેત્રુ ́જ રળીયામણું તીરથ કેરાકુ રામે, પાપ તણા ભર ચૂરવા માટે જી ભડવાઓ, બહુ દિન કરેઉ સુજ મનિ એહ જિઅ ઈ માહે।, એણુઈ તીરથ યાત્રા કરી જાણું ત્યુ. ભવ લાહેૉ. × ઘણી અજિત અયેાધ્યાને ગજલ છત ગાજે, જિતશત્રુ વિજયા તણેા સુત અધિક દિવાજે, સાડાચારસે ધનુષ દેહ હેમ વરણુ વિરાજે, ૧ Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૯ ગુજરાતી સ્તુતિ સંદેહ વિભાગ બહુત્તરી પૂરવ લાખ આય ત્રિભુવનપતિ છાજે, સમેતશિખર અણસણ કરીએ પુણતા મુગતિ મઝારી, રૂપવિજય કહે સાહિબા આવાગમની નિવારી. ૧ સંભવનાથ સદા જ મનવંછિત પૂરે, હય લંછન હેમવરણ દેહ ટાળે દુઃખ હરે, રાય જિતારિ કુલતિલ સાવત્યિ રાયા, સેના માત જનમીયે જગ સુજશ ગવાયા, ધનુષ ચ્યારસે દેહની એ સાડી પૂરવ લખ આય, શ્રી વિનયવિજય ઉવજઝાયને રૂ૫ નમે નિત પાય. ૧ બ્રાહ્મીપુર મંડણ સેલમાં શાન્તિજણું, ઠવણ અતિ સુંદર પેખત પરમાનંદ, કેશર કસ્તુરી ચંદન ને ઘનસાર, પૂજંતા પ્રભુપય પામી જે ભવપાર. ૧ અવીલી છબીલી રંગલી લટકાળી, મુખચંદ્ર બિરાજે આંબલડી અણીયાલી, ગુરૂરતન કમલ કહે નેમજીની જાઉં બલીહારી, શ્રી શાસનદેવી સાનિધ કર હમારી. ૧ Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૦ સ્તુતિ તર ગિણી સીમ ધર પ્રમુખ નમુ વિહરમાન જિનવીશ, ઋષભાદિક વલી વ`દીઈ સંપઈ જિન ચવીશ, સિદ્ધાચલ ગિરનાર આખુ સમેતશીખર એ પાંચ તીરથ X - ચૈતર વદિ આફ્રિમિ દિને મરૂદેવી જાયા, આઠી જાતિ દીસિકુમરીઇ આઠે દિસિ ગાયા, આઠે ઇન્દ્રાણી નાથ સાથી સુર સંતતિ લાવે, સુરિગિર ઉપરી સુરવા સવે મિલી આવે, આઠી જાતિ ફલશા કરે ચાસઠ હજાર, દાશયને પચાસમાન અભિષેક ઉદાર, એક કેાડીને સાઠી લાખ ઊંચા શત કાશ, પિહુલપણે અડયાલ કેાશ કલશાજલ કાશ, ચાર વૃષભ અમ શ્રંગરંગ આઠિ જલધારી, હેવરાવી જિનરાજને સુર પાપ પખાલે, ક્ષુદ્રાદિક અડદોષ શેાષકારી અડગુણુ પેાષા, ટાલી આઠ પ્રમાણુ આઠે મ'ગલ આલેખે, કાડી આઠે ચાગુણી કચન વરસાવે, પ્રભુ સેાભી નિજમાતને નંદ્દીસર જાવે, અઠ્ઠાઈ મહાત્સવ કરે એ વણુ જિન ઉદ્દેશ, આઠ પ્રકારે પૂછઈ આઠીમી દિન સુવિશેષ, ૧ " X અષ્ટાપદ વલી સાર, પંચમી ગતિ દાતાર. ૧ www. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગુજરાતી સ્તુતિ સદૈાહ વિભાગ ચંદ્રપ્રભ અષ્ટમ જિન આગલ સેવા સુરપતિ સારેજી, અષ્ટ કમલદલ વિધિસે મડે અષ્ટમ'ગલ વિસ્તારેજી, આઠ પ્રકારનાં કલશ ભરાઇ મેરૂ પાંડુકવન જાવેજી, જન્મ મહે।ત્સવ સવ જિષ્ણુ દ્ઘના અડવિધનાત્રે ધ્યાવેજી. ૧ અરિહંત સિદ્ધ પવયણ આચાર્ય થવીરપાઠક મુનિ નાણુજી, દન વિનય ચારિત્ર બ્રહ્મ કીરીયા તપ કરે કમ નિહાણુ, ગાયમ જિનચંદ ચરણુ નાણુ સુઅતી પદ્ય મન આણુજી, એ વીશે થાનિક જિન આગમ સુણજ્યે તે હસુ જાણજી. ૧ 1 દીવાલી દિન ગૌતમ કેવલ નામ જા ભવિપ્રાણીજી, લબ્ધઈ અષ્ટાપદ જિન વદ્યા ભાવ ઘણા મન આણીજી, ગૌતમ ભાષિત શ્રી વિજયાનંદસૂરિ એલઈ મધુરી વાણીજી, શાસનદેવી સેવા સારે વીર તણે વીર તણે। શિષ્ય જાણીજી. ૧ -- * સન્થિય નંદાવત્ત નુત ભદ્રાસન સાસણું પુણ્ કલશ, સિસિવચ્છ સાર કમ્પ નયન મુસણુ સજમીણજીઅ, અજિઅ સતિ જીએ જય સરાવ સ'પુડચ X જિણિ છત્ત સુરવિત્ત ――――― વહેસર મહેસર. ૧ Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કર સ્તુતિ તર`ગિણી શ્રી હીરવિજયા વિજયાદિ સેના, આનંદ મેરૂ વિજયા વિજયાદિ સેના, વાંસ’તુવન્તિ મત સમત્ત દેવા, તાત લાવણ્ય પુણ્ય વિજયા તનયાપ્ત જાત ૧ X --- પરમાન વિમલ વરઢાઈ વિજય દાનપદ સ'પટ્ટુ પાઈ, હીરવિજય હીરલાઈ વિજયસેન સમન મઃનવા, વિજયદેવ મત સુમતિ વિધાઈ સવિજયસિંહ સવાઈ, અભયદ સમુદાયા ગમનાઇ મહસેના વનિય્યા નિજસાઈ, કૃવિનય વ્યવસાઈ વિષ્ણુધાન દ વિજયનતાઇ, ધિરિમ મેરૂવિજય સમવાઈ લાવણ્યાદ્યતિ સાઈ. ૧ X ― https Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी भाग-३ [ संस्कृत विभाग- २] (१) श्री ऋषभ जिन स्तुति ( ईन्द्रवजा ) संसार दावा पादपूर्त्तिः श्री आदिनाथं नतनाकिनाथं संवेगतान्यत्कृत हेमहीरं निर्वाण योषिद् वन- बद्धरागं, लक्ष्मी सनाथं कृत पापमाथम् । संसारदावानलदाहनीरम् ॥१॥ स श्री कलालंगह शाखिनागम् । संस्तौमि सन्नौशित कर्मवीरं, संमोहधूली हरणे समीरम् || २ || विसारदोन्दीत गुणत्यतान सद्ब्रह्म शस्त्रीयता शरीरं, मीडे वृषांकविगताडभिमानम्, मायारसादारण सार सीरम् ||३|| १ लक्ष्म्या २ संवासित, ३ विशारदोद्गीत प्रतान ४ शस्त्रापहन्तशरीरम् Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी कल्याणकं दोध्यकदं कल्प, ___ सवाञ्छितौर्थक विधान कल्पम् । आदिप्रभुं पुण्यशमाम्रकीरं, नमामि वीरं गिरिसार धीरम् ॥४॥ (खरतरगच्छ जिनचंद्रसूरी शिष्य प्रद्युम्न) (पुण्यविजय) (आर्या-छन्दः) प्रणत सुरासुर मौलि प्रदेश परिगलितं कुसुमहत पूजम् । माया मत्सर रहितं प्रणमत तीर्थेश्वरं प्रथमम् ॥१॥ सुरगिरि शिखरे स्नापिताः क्षीरोदजलेन सुरेन्द्रेण । ऋषभादिवीर चरमा, जयन्ति ते जिनवराः सर्वे ॥२॥ मिथ्यात्वतिमिरदलनं, भुवनोदरविवरदर्शित पदार्थम् । बोधित भव्यजल रूहं, जिनेन्द्रमत दिनकरं नमत ॥३॥ निजकरतलकृत चक्रा, दर्पोद्धतवैरि दर्प निर्दलना । अपहरतु दुरित जालं, नित्यं चक्रेश्वरी देवी ॥४॥ (मतमयुरम् छन्दः) आधंदेवं ज्ञानमहान्तं भगवन्तं, शान्ताकारं योगविलरं जननाथम् । नाभेः युत्रं श्रीविनितेशं सुरवन्धं, वन्दे देवं श्री जगदीशं भगवन्तम् ॥१॥ Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ तीर्थाधीशं ज्ञानविकाशं जिनदेवं, दीनोद्धारं काञ्चनवर्ण वृषभाख्यम् । सम्यमूर्ति कर्मविमुक्तं मुनिनाथं, चन्दे देवं श्रीजगदीशं भगवन्तम् ॥२॥ वाण्या प्रोक्तं श्री गणनाथैः श्रुतयानं, कर्णाधारं स्वागमसारं सुखकारम् । आत्मज्ञानं शुद्धसरूपं विनिरुक्तं, वन्दे देवं श्रीजगदीशं भगवन्तम् ॥३॥ चक्रैश्वर्या निर्वृतिदात्री कमलाक्षी, सम्यगदृष्टे विघ्नविहन्त्री, सुरसेव्या सिंहारूढा सा भुवि सिद्धा पाणिपाशा चन्दे देवं श्रीजगदीशं भगवन्तम् ॥४॥ (अंबालाल चुनीलाल ज्ञान भंडार. ह. आणंदजी कल्याणजी का पेढी पालीताणा) विभूतेरतिगम्भीर नाभेयममतावकम् । हेतुर्भूया पदद्वन्द्वं नाभेय मम तावकम् ॥१॥ नाभेयादिजिनेन्द्राणां राजीव रजनिप्रभा । श्रियं पुष्णातु संसार-राजीव रजनिप्रभा ॥२॥ Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ the स्तुति तरंगिणी प्राणिनः पाति यो जैनः समयो दितविभ्रमः । स्तुतये भक्तिभुग्नेन समयोदितविभ्रमः ॥३॥ वीथीं भिनत्त विघ्नानां करालाञ्छित विग्रहा सतां चक्रेश्वरी चक्र-धराऽलाञ्छितविग्रहा ॥४॥ (कमलविजयजीना शिष्य पंडित हेमविजयजी गणिकृता भाभर) ( वसन्ततिलकावृत्तम् ) क्रिय्यतामृषभतीर्थकरेण सातं, भष्याङ्गिनां जिनवृषानधसत्पूराणाम् । निधूतहारकवमल्लसदङ्गकेन, भावावनामसुरदानवमानवेन ।१॥ उत्तानतानुकृतचारूचतुर्गतीनि, दुर्नीतिनीधिसंतरणोडुपानि । भक्त्या विनम्रवस्वासवनागवृन्द चूलाविलोलकमलावलिमालितानि ॥२॥ शास्त्राणि तत्व विशदानि सदा विभान्ति, दीर्घप्रमाणि समसौख्यकराणि यानि । संप्राप्तरूपजनसंस्तुतिसत्पंदानि संपूरिताभिनतलोकसमीहितानि ॥३॥ १. पुराणम् २. सत्पराणि Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्कृित विभाग-२ श्रीमारूदेव वृषभाङ्कितपादयुग्म ! भो नाथ ! मुक्तिरमणीकरपीडनस्य । खत्कानि सङ्कटघनाशुगसोदराणि, कामं नमामि जिनराज पदानि तानि ॥४॥ जय युगादियुगादिविधायक शुभमतस्य मतस्य चराचरैः, मुखदनामिज नाभिजने रत - सुपुरूषाऽपरुषामरवन्दित ॥१॥ जिनवरा नवरागविकालकाः प्रशमकाः शमकार्मुकधारकाः । हिमकरा मकरा इव दर्शकाः शिवरमावदनं वदनं विदा ॥२।। वितरता तरतां भवसागरं सुमनसा मनसा मलमुत्सृजाम् । जिनवचः सुवचःसुनिवेदितं भवहितं विहितं शुभकर्मभिः ।३।। १. शुगतोदराषि (खरतर जिनचंद्रस्वरि महाराज) ___ Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी दिशतु गोमुख गोमुखमण्डन क्षिपतु यक्षपते मम पातकम् जिनमतं नमतं कुमतिजनै विकलिभिः कलिभीतिभिरंकितैः ॥४॥ (आचार्यश्री जंबूसरिजी महाराज डभोई) (स्रग्धरा वृत्तम् ) दन्तश्रेणीप्रमाऽधानकुमुदहसत्क्षीरवचन्द्र चन्द्रः , स श्रीमानादिनाथः प्रभवतु भविनां भावुकाय प्रकामम् । यत्य व्याख्यानकाले किरति सुरगणः पुष्पवृष्टिं विचित्रां आमूलालोलधूलिबहुलपरिमलालीढलोलालिमाला ॥१॥ प्रोद्यद्गंभीरकायप्रतिजितसलिलाम्भोधरे हारहीरतारस्काराब्जरोचिस्सुयशसि भवति प्रोल्लसच्चक्षुषी मे। दृष्ट नायाति शोको वृषभजिनपते गन्धमालोलभृङ्ग झंकारारावसारा - मलदलकमलागारभुमी - निवासे ॥२॥ संसारापारपायोनिधिपुलिनमहो प्राप्तुकामा यदि स्युः श्रीमत्तीर्थाधिकर्तुः क्रमणकजयुगं तस्य संसेवमानाः । गात्रे यस्य प्रवेशं वरगुणततयश्चक्रिरे विश्वपूज्ये च्छायासम्भारसारे वरकमलकरे तारहाराभिरामे ॥३॥ Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ प्राज्ञचेतोदेवदेवीस्तुतां । श्रीमतीर्थाधिनाथाननवर कमल| वासिनि डमीष्टे डिण्डीर पिण्डोज्ज्वलतनुलतिके नम्रीन्भूतेन्द्रमाले ! विहितसुखशते ! पूर्णचन्द्रै कवक्त्रे ! वाणी सन्दोहदे हे भवविरवरं देहि मे देवि सारम् ||४|| ( आचार्य जिनचंद्रसूरिजी खरतरगच्छ ) (e) (वसन्ततिलका) यस्यांsसयोः कनकपङ्कजकान्तिभाजोः केशाssवलिसहितयोरलिनीलभासोः । जात्यश्मगर्भमणिपद्धतिभङ्गशोभां धते स वो दिशतु शर्म युगाधिदेवः ॥ १ ॥ सद्धर्म कल्पतरुनूनन पल्लवाली दिगमण्डलीबदन कुदु कुमकेलीलीला | श्री तीर्थराज पदपद्म नखांशुलेखा मोहान्धसन्तमसमाशु मम च्छिनतु ॥२॥ गर्जन्ति तावदिह दुर्मदतां दधानाः पाखण्डमण्डलविश्रृङखलवादिनागाः । आकर्णयन्ति जिनसिंह निनादमुच्चैः स्याद्वाद मध्यमहिमानमहो न या पाणिपादसत तस्फुटपुण्डरीकसौगन्ध्यलुब्ध इव यावत् ||३|| सत्तमराजहंसः । ६९ Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पत्रच्छलेन वरिवस्यति चारुचित्रश्वारित्रतां नयतु सा श्रुतदेवता वः || ४ || (९) श्री ऋषभजिन - स्तुतयः ( द्रुतविलम्बितम् ) विदित केवललोकहिताहितं नरसुरासुरवृन्दनिषेवितम् । प्रथममादिजिनं प्रणमाम्यहम् ||१|| भवभीतिहरा वरा, निखिल निर्मल साधुगुणाकरा । भविक जीव समूहशुभावहं जिनवरा कठिनकर्म विपाकविनाशनाः, भुवि शिवाय भवन्तु जिताशनाः ||२|| सुजनसेवितमाहितमङ्गलम् इतकुतर्कमदं विधुताधमं गतमलं ननु नौमि जिनागमम् ||३|| नतनरप्रकरक्रमपङ्कनः जिन मुखोद्गतमन्वय कन्दलं दिशतु सर्वसुखं मम गोमुखः स्तुति तरंगिणी ९ भूतः, २ तीर्थनाथ समित सङ्घसमस्त विपद्व्रजः । स हि रमाविजयस्य सम्मुखः ||४|| ( लक्ष्मी विजय कृता) Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ (१०) नमत कनकरुचिमविरल गुणशु चिसहितमुपशममरभरितं, मनुजदनुजसुरपरिकरपरिवृतममलवरणं विदितचरितम् । वृषभ - मृषभ - जिनाति - प्रति - निज-मति - जितसुर- गुरु मशरणशरणं, दुरित निकर हरम मृतज सुखकरमवनतजन भवभयहरणं वितत - नियत - घर - सकल - भविक - गण - पृथु - भवजल - निधि 11211 वहनसमाः, प्रसृमरदृढतर - कुमत - तिमिर - भर - मथन - विजित - दिनकर सुषमाः । बहु- मुनिजन- हृदय नयन- कुमुद-मद-करण - रजनिपति सदृश - जिनाः, सुविपुलमभिमत - मभिनवमतुल- कुशलमपगतवृजिनाः ||२|| प्रददतु ७१ जिन - वर-वर - मुख भणितमचल - सुखकरणमसम - गणधर - निचितं निकट - कपट- कुट - विकट - लकुट - समम - शुभ - हरण मुरुगम - निचितं । विषय-विषम-विषधर - विषहर - वर- मणि- तुलमघतरुन ति दहनं, दिशतु परम-पद- मपहृतजनन - गद-जरण - मृतिमपचित- भवगद्दनम् ||३|| Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी हिमगिरि-हरि-करि-रजत-जनिकर-किरण-हसित-समविमलथनाऽभिलषित-कृति-पटुजिन-पति-पदयुगनति-करणवितरित-सुकृतधना । जनचय-कुन-मद-विशद-जिनपमतपरसुरभर-विरचित-दमनावितरतु मम सुखरूपपद-पदगति-लघु-कृत-गजसुर गजगमना ॥४॥ (श्री महावीर जैन विद्यालय लायब्रेरी गोवालीया टेंक, मुंबई) - (कामक्रीडा) सर्वगुरूअक्षरा संसाराम्भोधी कामक्रीडा-कल्लोल-व्यग्राणां जन्तूनां पोतप्रायं गाङगेयौपम्याङ्गच्छायम् । रागादिव्यालोधानां सौपर्णेयं योगिध्येयं श्रद्धाशाल्याऽऽराध्येयं तीर्थेशं श्रीमन्नामेयम् ॥१॥ उर्धाधस्तियेल्लोकेष्वहंद्रोहाः सङख्याहीं, ये नित्या अष्टौ कोटयो लक्षाणां सप्ताद्याः । पश्चाशत् त्रिः षट्कोनं षट्शत्यधं चैत्यत्रासङख्याता ये ये चेहानित्या स्तेषु स्तोभ्यान्तं बिम्बस्तीमम् ॥ २॥ शीर्षे संयोजय स्वौ पाणी श्रुत्वा सम्यग यां क्षोणीख्यातश्लोकस्त्यक्त्वा वाणीमर्तृ-वेपीहाम् । ___ Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-१ प्राणी सौख्यान्यक्षामाणीच्छेद हे वक्त्रोत्था सा वाणी निर्वाणको निःश्रेणिर्मे नन्द्याच्छ्रेय: श्रेणीः ॥ ३॥ आविर्भूतयोदोह मुक्त्वा विश्वव्यामोहं या अङ्गीचक्रुः सेहं जैनं वाक्यं निः सन्देहम् । ता: लाsहं रोहिण्याद्या विद्यादेवी: श्रीगेहूं, विभ्राणा देहं कुर्वाणाः सङ्के प्रत्युद्दाऽपोहम् ||४|| (सागरगच्छ - पाटण) (१२) पदम पय निविढं ताण तित्थं गरिहं अइसय गुण जिहं सिद्ध चक्के सुजि । गुणमणिगणगेहूं जच्च सोवन - देहं दद्दध्वनव मेहूं आदितित्थं नमेहं ॥ १ ॥ भविअजण विबोहा निजियामाण मोहा कयसिव परिसोहा अंतरंगारि जोहा | मयण सिरिय विद्धा तित्थनाथा विसुद्धा सयस विपडिबुद्धा दितुं सुक्खं समिद्धा ||२|| घणति - मित्रिणासं विहिअनरयतासं भवजलनिद्दिजाणं चत्तसंसारपासं रागदोसस्स जंतु - संताण-घोरं पण महसु असारं मुक्ख - सुक्खाण दोरं ||३|| नासं । Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७४ रिसह चरणरता पवयण - अणुरत्ता विमल मय किरीया भूरिविग्धं हरीया जयतु जगगिरीया देवी चक्केसरीया ||४|| बाहुजुत्ता संघ - कज्जे स्तुति तरंगिणी सुजुत्ता निरत्ता (मुक्तिविजयजी जैन लायब्रेरी छाणी) (१३) ऋषभनाथ ! मनाथनिभानन । प्रसृत - मोहत मोहननक्षम ! | दिश सुवर्ण, सुवर्ण-सवर्णरूकू | परमकामम - कामविदीर्णरूक् ॥ १॥ भुविभुविक्रम विक्रमदं जिनं व्रजमदं मदभं मदभं भजे | कुमत - मान-समान- समानसः परमहं समहं समहं सदा ||२|| परमभङ्गमभङ्गमहप्रदं नमत रङ्ग-तरङ्गततेः पदम् f गमसुधाम सुधाम सुधामयं श्रुतमुदारमुदार- मुदारदम् ||३|| Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विमाग-२ सुकमला कमला कमलासिनी तमतममितमामितमासिनी सुवरदा वरदा वरदायिनी सुतनुमासुतभा-तनु भारती ॥४॥ (पू. बापजी महाराज अहमदाबाद) (१४) (संस्कृत गुजराती मिश्रीत) ऋषभदेवजिनं जिननायकं, विजितदुर्जयमन्मथसायक प्रणतमानवदानवसातकं, भजत पापहरं शिवदायकं ॥१॥ श्री ऋषभादिक जिनवर जे थया, पातिक पंक धोई निरमल थया, चउदश राजा अलगा थईने वस्या ध्यान गुणे अम मंदिर ऊलस्या ॥२॥ अरथथकी अरिहंते भाखीऊ ___ सूत्र थकी गणधर मुनि दाखीऊ आगम पिस्तालीश सोहामणा सांभलता लीजे तस भामणा ॥३॥ Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी चरणे नुपुरी रमझम करती सुरी शासननी श्री कल्याणसागरसूरि जयकारी ||४|| ( श्री विजयदेवसुर संघ, पायधुनी मुंबई . ) कटि तटि मेखल खलके घुघरी रुपे रुडी श्री अजित जिन स्तुति (वसन्ततिलका) कल्याण - मन्दिर - मुदारमवद्य - भेदिपादद्वयं तव नमामि जिनेश्वराद्दम् । सर्वार्थसाधक मुदा विजयाङ्गजात !, त्रातसू त्रिविष्टप-मवाधिमयादितापात् ॥१॥ आप्तौध ! तावकमिदं भविनः प्रसूनैः, भीताभयप्रदमनिन्दितमङ्घ्रिपद्मम् । अभ्यर्चिनिर्वृतिपदं नियतं गुणज्ञाः सौख्येन पावनमलं विमलाः श्रयन्ति ||२|| यस्मिन् प्रभाकरसमानविशालतेजाः विश्वप्रभो ! जयतु ते कथिता प्रसिद्धा । संसारसागरनिमजदशेषजन्तु - त्राण ! त्वया स्वसमये प्रवराङ्गिरक्षा ||३|| Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ जीयात्सदा जितबला सुरसेविता सा, सौख्यश्रियं वितनुते भविनः पदं या संसारवारिधिपतजनसंततीनां, पोतायमानभिनम्य जिनेश्वरस्य ॥४॥ (हंसविजयजी महाराज घडोदरा) श्री पद्मप्रभजिन स्तुति (मणिगुण निकरो जैः छन्दः) धरनृपतनयम नकम - स्वहरणं, नततमजनक - षदरभर - हरणम् । अमलकमल - दल -सम-कर - चरणं, नमत णमैनम-जम-रम-म-शरणम् ॥१॥ अभयदम - चलमगदममदनं शमदमरसभर - विनंतमकदनं नवरैमभव - मयगमभ - वंदनं, गतरम-तर-क-दम-समनसदनम् ॥२॥ हकरकरणम - जनन - मशेदलनं कपट - कटकभटभभ - खेलेम - लनम् । समय ! खे-पद-नगम-४! ककलनं, कैद-मकम-पहर- दद-भवदलनम् ॥३॥ Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७८ इतर - सबैक - मन- कैर में - खं- शंसेनं, खलबलदलन पर • वकर दसनम् । महसनं, पदनतनर गणवैध ᄒ भवदव - नवतर - कर्मैल - दम - सनम् ||४|| - शोभावत्यां लक्ष्मीवत्यां मुक्तोत्सूत्रं धर्मच्छत्रं योगैर्युक्तं रोगैर्मुक्तं शुभ्रच्छायं मास्वत्कायं धन्यंमन्याः स्वस्ताजन्याः प्रास्तोन्मादान् सम्पत्प्रादान् स्तुति तरंगिणी ( चारित्रसिंह रचिता स्वोपज्ञ वृतिः) (१) श्री चंद्रप्रभ जिन स्तुति चन्द्रावत्यां सञ्जातं श्रेयः सत्रं चन्द्राङ्गम् | ध्यानासक्तं चन्द्राभं ध्वस्तापायं वन्देऽहम् ||१|| श्री पर्जन्याः सन्मोदा व येषां पादान् सेवन्ते । १ अनकं - निष्पापम् २ ण- ज्ञान ३ अम् - व्यापकम् ४ अगदवं न विद्यते - गदवो रोग - विकल्यौ यस्य तम् ५ अकदनं-न विधते कदनं संग्रामः यस्य ६ नवरं - नवेन राजते ७ व चन्द्र ८ न मोक्ष इति भावः ९ हकर -- चामीकर १० श-यइति अपचर्याम् ११ भ- हाथी १२ भखलं - केशरी १३ खपदनगं - कल्पवृक्षम् १४ अठो-न विद्यते परितापो यस्य १५ कककलनं --कं- सुखं, कः प्रकासः तौ कल्पयति तम् १६ कदमकं - कुत्सितं रोगं स्वार्थे कः १७ बक- समुदाय १८ अनकरं - कान्ति सहितम् १९ म - बुद्धि २० ख- स्वर्ग २१ शसनं सुखं षखं ददाति २२ वध-व- त्राण, ध-सामर्थ्य २३ छम् - निर्मलम् २४ कमलदं - मेघम् २५ असनम् - न विद्यते सनं यस्य तम् । 5 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २‍ दाने दक्षा: लोकाध्यक्षाः स्फुर्जन्यक्षास्ते सर्वे सार्वाः शुद्धि शुद्ध बुद्धिं कुर्युः सिद्धिं सम्प्राप्ताः ||२|| या गम्मीग प्रोद्यद् वीरातापे नीरा पापानां माद्यन्मोह ध्वान्तारोहव्यूहापोहे - सूर्याभा । भूयोभव्या श्रोतृश्रव्या नित्यानव्या जैनीयं कुर्याद् वाणी वः शर्माणि त्रातप्राणित्राता सा ||३|| अहंलीना हंसासीना पुण्यैः पीना पद्माक्षी शान्त्यै दक्षा भूयोयक्षा सरक्ष कुर्वाणा | ज्योति ज्वला ज्वालामाला हस्ते व्यालान् विभ्राणा दुःखं चूर्ण सौख्यं पूर्ण दयाचूर्ण सा देवी ||४|| ( सागर गच्छ - पाटण ) (२) ( अनुष्टुम् ) , देवैर्यस्तुष्टुवे तुष्टैः दद्याच्चन्द्रप्रभः प्रीर्ति, येषां पूजाविधिः कर्मा - sञ्जनहरकमलालयः । ते जिताः पान्तु वो भव्य-जन- हत्कमलालयः ||२|| कुतीर्थिभ्यस्सदादूरा – सदम्भोज्ञा श्रुतं सेवेत मोहाग्नि-सदम्भोज्ञा पातु गीर्वः कृताविद्यो - परमा यत्प्रभावो परमा कमलासना । जनैलेंभे, परमाकमलासना ॥४॥ ( दक्षिण बिहारी अमरविजयजी ज्ञानभंडार - डभोई ) सोम - लाञ्छित - विग्रहः । सोम - लाञ्छित - विग्रहः ॥ १ ॥ ७९ निरञ्जनम् । निरञ्जनम् || ३ || Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी (१) श्री-शान्तिजिन-स्तुतिः (वसन्ततिलका) भक्तामरेन्द्रनतपत्कजमुद्विकारं श्रीवीतरागमजमाप्तमुदारतारम् । तीर्थेश्वरं स्वबलनिर्जितकर्मसारं, शान्ति स्तुवे स्मरवितान-विनाशकारम् ॥१॥ शास्त्रोक्त-सुंदर-शिवस्य वशैकमन्त्रान् कन्दर्प-वारण-वधे वरपंचवक्त्रान् । तीर्थकराजिनवरान्सुविशुद्धगोत्रान् वन्दे मुदाहमधिपान् हि सदा पवित्रान् ॥२॥ विद्यान्वितं वृजिनवृक्षलतालवित्रम् संसार-सागर-तरण्ड-मकाण्ड मित्रं, दुष्टाष्टकर्मनिधनं विपुलं विचित्रम् सेवे सदा जिनवरेन्द्रमतं पवित्रम् ॥३॥ श्री-शान्तिनाथ जिनशासनभक्त दक्षः प्रत्यूहामीप्रतिहताधमदुष्टपक्षः । शीघ्रं सरित्पतिसुताविजयस्य यक्षः सिद्धिं दधातु गरुडः कृतसंघरक्षः (पू. रामचंद्रसरिजी म. अमदावाद) Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ (2) दद्याद्भियं जयति शान्तिरनन्दिदेवः संसारनीरनिधितारणकर्णधारः कल्याण की ति सुयशोनिचयादिगेहः । सिद्ध्यङ्गनाहृदयचञ्चलतारहारः ||१|| रागाद्यराति निश्चयैरखिलैरनेयः सल्लेख लेख ललना गणगी न गेयः नित्यं नितान्त नय सञ्चयतामयानि जैनश्वयः किल ददीत हितानि तानि ॥२॥ प्राचीनकर्मतरुकाननदाहदक्षं संलीनसारनरनिर्जरदैत्यराजं ८१ निर्दग्ध गाढतरशाठ्यदशै ककक्षं तच्छासनं जयति तावकजैनराजं ||३|| अर्ध्याघिनीरजनतामृत - पायिवर्गी नित्याहृता कृत-कृतिक्षित - जाड्य-लेशा वादे सदा विजयदा कलिकालमध्ये सा जैनगी जगति खंडथताशस्तं ||४|| ( पू. रामचंद्रसू. म. अमदावाद ) Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी (२) ताव जेणरजं जगजणिय सुहं वजियं अनियंपि जेणाखण्डं छ खण्डं भरह गरिगणं साहियं घोहियं च दुज्जोहं मोहमोहं निहणीय चरणं जो पवनो सुपभो, सोसंती हेमकंती दिसऊ सिवसुहं सोममुति सुकित्ती ॥१॥ उत्तंगे मेरुशंगे कणय मणिमये भासेरहिं सुरेहि ठाविता जे मिसित्ता गुणगणकलिया निम्मलेहिं जलेहिं । संसारं जे अपारं तरिय सिवपयं संपन्ना सुगमा ते भव्वाणं जणाणं सकरूणहियया दिन्तु मुक्खं सुसुक्ख ।।२।। हेउ दिन सिद्धिं नयगम कलियं सुप्पसप्थं महत्थं मोहिन्थं जं च सुत्थं नवजलाहिं जले मजिराणं नराणं, नानालंग सुरंग विमलगुणगणं बारसंग सुचंग तं अम्हाणं पहाणं हणऊ अणुदिणं मोहकुंड पयंडं ॥३॥ जो सिग्धं संघविग्धं हणइ अणुदिणं समदिष्ठी सुट्ठी वेयावच्चं सुकिच कुणई अणुदिणं जो पहाणं जिणाणं जोच्छतं सुपवित्तं धरइ करयले चारूदंडं पयंड सो जवखो दुद्धरक्खो दिसउ मम सुहं बंभसंती सुकंती ॥४॥ (रंगवि. म. ज्ञानमंदिर डभोई) Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ (४) श्री विश्वसेनाऽन्वय भानुमाली हिरण्यवर्णो हरिणाकशाली | पायादपायादचिरासुतो द्राक् सूरीश्वरं श्री विजयक्ष्माख्यम् ||१|| नामे निखिला जिनेन्द्राः सत्केवलज्ञानदशा वितन्द्रा: । भवन्तु कल्याणगणाय विदोषाः गच्छाधिपश्री - विजयक्षमाणाम् ||२|| विचित्रभङ्गैः सततं ममीग प्रभूतजीमूत-निनाद- धीरा । जैणेश्वरीवा कुकमलार्थधात्री सूरेः क्षमाख्यस्य मुदे समस्तु || ३ || रणज्झणद्रत्नविभूषणाद् या दिव्याम्बरा देवविमानवामा श्री शान्तिदेवी विषमेषु नित्यं ८३ इयं क्षमाहवस्य सदावताद् वै ||४|| ( आनंदजी कल्याणजी पेढी अमदाबाद ) Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी दद्यात्पदं शान्तिजिन: स बुद्ध्या प्रभासमानो नवधामलामम् । जनाय यस्तचमुवाच हेम्नः प्रभासमानो नवधामलाभम् ॥१॥ जिनावली नन्दतु सा सदैव, समाहिता पातितमोहधाम्नी । जगत्त्रयं याऽखिल-जीवलोके समाहिता पातित-मोहधाम्नी ॥२॥ श्रुतामृतं श्रीजिनभाषितं ये भूयः प्रमादं बहुशोधयन्ति । तेऽनेकजन्मार्जित-पाप-पत भूयः प्रमादं बहुशोधयन्ति ॥३॥ पद्मावती पातु भुजङ्गराजाs, पि नाकिना भूतिभृता सभेशा । प्रेम्णा भवानीव निषेच्यमाना पिनाकिना भूतिभृता समेशा ॥४॥ (अमरविजयजी महाराज डभोई) Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २ (६) ( स्रग्विणी ) सिद्धि - गन्धर्व - विद्याधर - श्रेणिभिः पुण्यभारा - दिवानम्रसन्मौलिनिः वन्दितं यस्य पादारविन्दं मुदा शान्तिनाथाय तस्मै नमः सर्वदा ||१| सर्वतः केवलज्ञान - संप्रज्ञया पुण्वपापक्षये प्राप्तमोक्षालयाः, मुर्तिमन्तः शुभांशा इव श्रीजिना - स्ते मुदं शन्तु वः कान्तवस्तूचिताः | २ | वस्तु - सन्दोह - सन्देह - दावानलः क्षीरधारा - धरस्फार-वारिच्छटा सार्ववक्त्रेन्दु - पीयूष - धारा इवो तापनिर्वापणं कुर्वतां वो गिरः | ३|| धार्मिका - नल्पसङ्कल्प - कल्पद्रुमा देवदेवी - भिरभ्यर्च्य - मानक्रमाः, कीर्ति - कोलाहल - व्याप्तदिङ्मण्डला, मङ्गलं तन्वतां क्षिप्रभाखण्डलाः ||४|| ( उदयसागरजी सुतभाणलिखितं त्रि स. १५८५, पो. शु, ९. रवि-संघनो भंडार - पाटण ) L'e Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ तुति तरंगिणी (मालिनी) नमदमरपदान्तं चारुचारित्रदान्तं भुवनजन महान्तं सर्वकालोपशान्तिम् । घनगुणगणकान्तं सिद्धिवककान्तं नमत कृतभवान्तं शान्तिनाथं नितान्तम् ॥१॥ हतविपदवसादाः क्षिप्तदृप्तप्रमादाः परिहतपरिवादाः कलप्तपद्यानुवादाः हतविषमविषादा अस्त-माया-निषादा: स्फुटमिह जिनषादाः सन्तु नः स प्रासादाः ।।२।। अतिगहनविचारं क्षिप्तमोहप्रचार कृतकुमतनिकार कृतवस्त्वोपकारम् दलितदुरितभारं दत्तसंसारपारं भजत हृतविकारं शुद्धसिद्धान्तसारम् ॥३॥ स्फुटलपदवलोका ध्वंसितास्तोकशोका प्रणमदखिललोका घस्तजाड्यौध-कोका निहतकुमतशङ्का वीणया स्फूर्जदका जयतु गतकलङ्का भारती क्षिप्तपका ॥४॥ (अमरवि. म. डभोई) Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कम मिभाग-२ (स्त्रग्विणी) देवदेवाधिपैः सर्वतो भूषणैः फुल्लकल्हारमन्दारकुन्दवजैः । कल्पशाखीव यः पूजितो दिधुते, शान्तिनाथो जिनः सोऽस्तु न: शान्तये ॥१॥ सप्त तत्वानि पथ्यानि यान्यूचिरे यैः कलौ रेजिरे तानि मुक्त्यार्थिनाम् । मोक्षशैले पदानीव गन्तुं सता ते जिनाः सन्तु न सिद्धिसंसिद्धये ॥२॥ नष्टदोषागमं वीतरागागमं भग्नमीसङ्गमं रागिभिर्दुर्गमम् । ज्ञानपाथोनिधि श्रेयसां सेवधि, नपदापद्विधिं नौनि विधिम् ॥३॥ मानिता-मानिता सयंतैरप्पलं वन्दिता-वन्दिता मागधैः प्राणिमिः । देवता देवताराधिताङ्घिद्वया, भारतीभारती यच्छतात्सा वरम् ॥४॥ . (पू. बापजी म. अमदावाद) १. कन्द, २. स्वस्ति, ३. पूज्यतेनुद्यते । Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी श्री मल्लिजिन-स्तुतिः भरतावनिमण्डलमण्डन मल्लिजिनेश ! शुमकुम्भमहीपतिकुलकमलौधदिनेश ! जनमन ईहितहितदानसुपर्वनगेश ! जय शिवशर्मप्रद कर्मपवनभुजगेश ॥१॥ दिश शिवसुखममलं जिनदिनमणिसमुदाय । वरकरनिकरेण प्रतिहतनिखिलापाय ! प्रतियोधितभविकज कमनीयकाश्चनकाय ! निजचलनमलिननतनाकिनरेशनिकाय! ।२॥ संदर्शितदर्शनचरण-ज्ञान-नयाय गणधररचितामृताधारसमसमयाय भवदव-जलदोपमाय भविजनविहितदयाय भक्त्यास्तु नमोऽस्मै ध्वंसित-सर्व-भयाय ॥३॥ धरणप्रिये ! देवि ! त्वं मम सौख्यमपारं देहि नित्यं कमनीय-कमलागारम् कृत-सङ्घ-हिते ! किल सफलीकृत-संसारं, जिनसेवा निरते ! लाभविजय जयकारम् ॥४॥ (सांचोर ज्ञानभंडार ) Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ (१) श्री नेमिजिन - स्तुतिः ( नगस्वरूपिणी --प्रमाणिकावृत्तम् ) प्रचण्ड - मारवारकं, कुदर्पवार - दारकम् सुरेन्द्र - सेवितं सदा, शिवासुतं भजे मुदा ॥ | १ || अनन्त - शर्म-दायकाः प्रशस्त - धर्म - नायकाः, अवद्यभेदका इना, जयन्ति ते समे जिनाः ||२|| अनेकतापनाशनं कुवासना - विनाशनम् | सुपर्वराज-संश्रुत, स्तुवे जिनोदितं श्रुतम् ||३|| विशाललोचनाऽम्बिका, कजानना वराङ्गना । नतातिपत्कजाऽचलां श्रियं दधातु वोऽमलाम् ||४|| ( लक्ष्मीवि. कृता पू. रामचंद्रसू. म. अमदावाद ) 9 (२) पद्म पाद-युग्मसरोवरम् । शङ्खचक्रोपशोभितम् ॥१॥ सुखमखण्डितम् । नमामि नेमिनाथस्य नखरो चिर्जलं निशानिशाकराकार - मुखाः दिशन्तु तीर्थनाथा व: शिवशर्मफलद्रुमाः ॥ २ ॥ विचारावर्त्त संवर्त मनैकान्तमत मतम् । करोतु मम वीरस्य वचो रत्नाकरोपमम् ||३|| अम्बा बालाङ्किताङ्काऽसौ सौख्यख्यातिं दधातु नः । माणिक्यरत्नालङ्कार - चित्रसिंहासन स्थिता 11811 ( १ - ददातु सं. १४८६ वीरबाई पाठशाला पालीताणा ) COM Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी मुत्ता जेणितिणं व सिद्धि स्मणी संगिच्छणा जुम्वणे, कंदंती करूणं सिणेह-विहुग राइमइ कनया । उजिते चडि उण चारूचरणं नाणं च जो पाणीऊ पत्तो सिद्धिसुई सहोउसरणं अम्हाण नेमिजिनो ॥१॥ निचंतामर सुंदरीहि सुहऊ मेरूमि जम्मुसको जेसिं सव्यसुराकिरिंसु हरिसा फुल्लंति चित्ततणं । जे निकारणबंधुणो जयमिण भावारि निट्ठावणे ते अम्हि भवपारगामवलयं संभतुं तित्थंकराः ॥२॥ जस्सिकंकपिपयं पयस्थपवरं संपाविउं पाणिणो पत्ता पारमणतं सो भव महासिंधुम्मि भीमे सया सो अम्हं निहणेउ मोदयरं भावारिनिष्ठावणं दिताणेणय कुतित्थवं तिदलणो सिढे तयं चाणणो ॥३॥ जा कुन्देन्दुतुसारहार श्ववला संपुन चंदाणणा फुल्लिदीवर-सत्थ-पुत्थयहरा नीसेस नाणभवा । साणंदं विबुहेहि बंदियकमा उजंत हयसाणुम्महा सा निच सुयदेवया भगवई सन्नाणदाणे रया ॥४॥ (संघनो भंडार-पाटण) Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-१ श्री नेमिः पश्चरूप-त्रिदश-पतिकृत-प्राजर-जन्माभिषेकः, राजीमत्योग्रसेनावनिपतिसुतया स्नेहमुच्छिद्य सद्यः । कुवा कारूण्यपुण्यं स्थलचर-खचरे जीववर्ग समग्रे, प्रवज्यामाददे य: शिवसुख-रसिकः सप्रियःस्ताजिनोवः ॥१॥ संप्रीणन्सच्चकोरान् शिवतिलक-समः कौशिकानन्दि-मृतिः श्रेयः क्षीराब्धिपूगे रजत-सितरुक् कौमुदीकान्तकान्त: मोहव्यूहप्रसर्पत्तिमिर-भरहरस्तीर्थनाथस्य सार्थों भूयाद्धर्ष प्रकर्षः प्रगमदसुमनां लोचनानन्ददायी ॥२॥ पीत्वा नानागिधार्थामृतरसमसम यान्ति यास्यन्ति जग्मुर्जीवाः स्वर्गापवर्ग-प्रभृतिपु सुखितामप्रमेयामजेयाम् । आप्तरे-वोपदिष्टं समयमयमिदं प्राप्य पीयूषकुण्डं, भो भव्या भक्तिभाजो भगवति भगवच्छासनं तद् भवन्तु ॥३॥ स्वर्णालङ्कार-वलगन्मणिकिरण-गण-ध्वस्त-नित्यान्धकारा श्रीनेमेस्तीर्थराजक्रमयुगकमलोपासने निर्विकारा । भास्वद्दीप्रप्रभौधेः प्रवरमणि-गणैरुल्लसन्तारहारा, पायात्पापाद्यपायान्सुतपसिरमसादम्बिका कामचारा ॥४॥ ((मुनि पुण्यवि. म.) पंडित शिरोमणि तेज कुशल गणि _ (पादपूर्ति रूपः) गुरू चरण कमलेभ्यो नमः) Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२ स्तुति तरंगिणी (५) बृहच्छान्ति - मेघदूत - योः पाद-पूर्तिः ( मदाक्रान्ता ) । भो भो भव्याः शृणुत वचनं प्रस्तुतं सर्वमेतत्श्रीमन्नेमिक्रमकमलयोः कामितास्यै सपर्याम् । भक्ता शक्त्याऽननु वितनुत स्वान्तशुद्धिं विद्याय स्निग्धच्छाया तरुषु वसती रामगिर्याश्रमेषु ||१|| ये यात्रायां त्रिभुवनगुरो राईना भक्तिभाजः, तीर्थे तीर्थे विहितमतय 'तीर्थं नाथत्र जस्य | लब्ध्वा तीर्थाधिपतिपदवीमुच्चकैस्तै वृषोक्तौ यास्यत्यमरमिथुनं नूनं प्रेषणीयामवस्थाम् ||२|| तेषां भवतामहदादिप्रभावात्, शान्तिर्भवतु पूर्वाचार्यैर्लधु - विरचितं वाङमयं ये पठन्ति । ते च स्वर्गे भृशमनुभवन्त्यद्भुता नन्द भाजः, सोत्कण्ठानि प्रिय - सहचरी - सम्भ्रमालिङ्गितानि ॥३॥ आरोग्य - श्री - धृति-मतिकरी क्लेशविध्वंस हेतुभूयादेवी भुवन - विदिता श्रीमती साऽम्बिकाख्या ऊरूस्थाय्यात्मज - युगयुता दिव्यरूपाभिरामा तन्वी श्यामां शिखरदशना पक्त्रविम्बाधरा श्रीः ॥४॥ Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ (१) श्री पार्श्वजिन-स्तुति ___ (मोहिनी छन्दः) अमरगिरिशिरःस्थस्फारसिंहासनस्थसमुदितसुमनोभिः स्नापितो यः पयोभिः । विलसदतुलभक्त्या विस्मयाधायिशक्त्या स जगति जिननाय: पातु वः पार्श्वनाथः ॥१॥ भुवनतिलक कल्पा ये गुणोधैरनल्पा जनजनितसपर्याः कोमलालापवर्याः । जितरतिपतिरूपा ज्ञानलोकस्वरूपाः प्रणतसुरनरेन्द्राः पान्तु वग्ते जिनेन्द्राः ॥२॥ सुललितपदयुक्त्या सर्वदोषैविमुक्त्या सकलगुणसमेता चारुवाक्यैरुपेता जडमतिभिरगम्या कामिनीगीतरम्या । जिनमतिकजनानां पातु वाणी जिनानाम् ॥३॥ अतिमुदितमरालं गन्धकृष्णालिमालं विमलदलकरालं प्रोल्लसद्दीर्घनालम् । कजयुगमपि हस्ते या दधौ सुप्रशस्ते वितरतु ललिताङ्गी सा श्रुतं विश्रुताङ्गी ॥४॥ (शांतीलाल मणीलाल श्रीफ खंभात) यस्याग्रे माहात्म्यं ब्रह्मोपेन्द्रश्री कण्ठादीनां सर्वेषामन्येषां शिष्टानां देवानां नैव स्यात् । Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी स्काराकारं विश्वाधारं पद्मागारं सर्वज्ञ, श्री वामेयं प्रज्ञामेयं विद्वद्गेयं स्तोष्ये तम् ॥ १ ॥ देवत्रीभिर्येषां सच्चात्सुष्ठु स्वान्तं नाक्षोभि गाङ्गेयाद्रिवतैर्गुञ्जद्भिर्भूकम्पं कुर्वद्भिः । भक्तानां जन्तूनां यत्पादा गीर्वाणदुष्प्रापा अर्हन्तस्ते संस्तुत्या यच्छन्तु द्राग् वः कैवल्यम् ||२|| अर्हदुवक्त्रोद्भूतं विख्यातं शोभावन्तं कान्तं अत्यन्तं भास्वन्तं बह्वर्थोपेतं मोक्षोपान्तं सर्वाशानामन्तं कुर्वन्तं सान्तत्वान्तं तान्तं सदृदृष्टान्तं ध्वस्तैकान्तं श्री सिद्धान्तं वन्देऽहम् ||३|| कल्याणाली कुर्वाणा पाणौ सत्पद्मं विभ्राणा दुःखौधं छिन्दन्तीं भव्यानां दारिद्रयं भिन्दन्तीम् । पार्श्वे पार्श्वस्था पद्मावत्याऽऽभान्ती कान्त्या सद्भिर्वन्द्या दद्यादेवी सिद्धि वृद्धिं बुद्धि मे ||४|| (३) ( शार्दुलविक्रीडितम् ) भव्याम्भोजनभो - मणिर्गजगतिर्ज्ञानादिरत्नाकरः, वामाङ्गजोsवामदः, सेव्योऽशर्म-समूह-संक्षय करो सुश्लाध्योऽभयदोऽमदो विभवदो वन्द्यो हि पार्श्वेश्वरः, श्रीमत्पार्श्वपतिर्दधातु भविनां शं पूजितः स्रर्गिभिः ॥ १ ॥ Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ ये भव्येवरनाक नायकगणैस्तारस्वरैः संस्तुता भक्त्या कोविदवन्दिताः सुमतिदाः सद्बोध-विद्याप्रदाः सर्वज्ञा: पुरूषोत्तमाः पुरुषसिंहाः स्वामिनस्तारकास्ते वः सन्तु शिवाय वै जिनवरा देवाः सदा शङ्कराः ॥२॥ स्याद्वादात्मकमस्त-पाप-पटलं प्राज्य प्रशस्तामलं श्रीमन्तं सुगुणान्वितं सुखकरं सूत्रार्थरत्नाकरम् । चित्रं हेतुनयाङ्कितं गमयुतं सन्देहसम्मेदकं वन्देई विबुधाचितं जनहितं श्री तीर्थपत्यागमम् ॥३॥ श्री सङ्घहतप्रचण्ड विपदः सम्यक्त्वदः कामदः, सम्यग्दष्टयवने विचक्षणवरः संघस्त - विघ्नोत्करः श्री-पाश्वेश्वर-भक्ति-निर्मलतरो यः पार्श्वयक्षो वरो लक्ष्म्यादेविजयस्य सोऽमयसुखं शीघ्रं करोतु ध्रुवम् ॥४॥ (पू. रामचंद्रसू. म. अमदावाद) (पंक्तिच्छन्दः) पार्श्वजिनेन्द्र, नौमि नतेन्द्रम् व्याधिलतेभ, नीलकजाभम् ॥१॥ सार्वगणन्तं, स्तौमि नितान्तम् । प्रापदनन्तं, यः शिवसाताम् ॥२॥ अस्तसमस्ता - पत् परमार्था तीर्थपगीस्ता - दङ्गीकृतार्था ॥३॥ Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी सेवितपार्श्व ! शं दिश पार्श्व ! मौलि वरांग! तार-तराङ्ग ! ॥४॥ (पं. दर्शनवि, म. वडोदरा) भुवन - वलय - वर्या मेदिनी हर्षपूर्याः सुरवर - कृतसेवः सार्व- वामेय - देवः । निवसति बत यत्र ध्वस्त - मानक - शत्रुः फणपति - फण - रत्नद्योत - धूनधुरत्नः ॥१॥ विबुध -- वरसपान , पापपकोष्णसूर्यान् । सकल - जिनवरेन्द्रान् पुण्यपाथोधिचन्द्रान् नमत भुवन - हारान् ध्वस्तमार प्रचारान् शिवपुर - पथ - दीपान् मोहमल्लप्रतीयान् ॥२॥ जिनपतिमतमेकं जात तच्चातिरेक वरशमरससारं छिन्न - मोहान्धकारम् । शिवपदस्थतुल्यं कामभूमीशशल्यं प्रणमत सुर-कुम्भं सत्य-भास्वद्विदम्भम् ॥३॥ नतजिन - पद - पद्मा देवता पातु पया सकल - भविक - लोकं वीतनिः शेषकोयम् प्रसृमरभयविता - धर्मपापप्रतिमा कुवलयदलवर्णा कुण्डलोद्भासिकर्णा ॥४॥ (पू. जंबुसू. म. डभोई) Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ सारदावाकाव्यस्य संसार-दावानल-दाह-नीरं, सदेबुद्धि-चेतः-सहकारकीरम् । कल्लोलिनी-वल्लभवद्गभीरं, पावं भजे प्राप्तभवाब्धितीरम् ॥१॥ भावावनाम-सुर-दानव-मानवेनकोटीरकोटीतट्सङ्गविचित्ररत्नैः । आशामुखं सरसकुङ्कुम-दिव्य-शोभ, सम्यक सृजन्त इव तीर्थकराः समृद्ध्यै ॥२॥ बोधागाधं सुपदपदवी-नीर-पूराभिरामं, चातुर्विद्याधिक - सुरभिसद्भद्रशालादि-शोभम् । भास्वल्लक्ष्मी-सुमनसगणालङ्कृतज्ञानरत्नं, भक्त्या भव्या भजत सततं जैन-सिद्धान्त-मेरुम् ॥३॥ आमूलालोल-धूली- बहुल-परिमला--लीढ-लोलाली-मालाभ्राजद्धम्मिल्लशोभा शशिसमवदना भूषणैीजमाना । श्रीमद्वामेयसेवारसिक- जनमनोनन्दि - सम्पत्ति-बीजं, देवी पद्मावतीय हित-विजय-सुखश्रेयसे भूयसे स्तात् ॥४॥ (श्री मुक्ति वि. जैन लायब्रेरी-छायापुरी) १. सद्बोधि २. सङ्गि ३. आस्या ४. कुंकुम ५. भ्राजलक्षी ६. रत्नाम् ७. देहि ८. स्यात् Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९८ (७) स्नातस्या - पादपूर्तिः स्नातस्याप्रतिमस्य मेरुशिखरे शच्या विभोः शैशवे, नृत्यन्त्या विविधाङ्गहाररुचिरैः सङ्गीतगीतादिभिः । मूर्तिर्मूर्ध्नि धृता तथा करतले मालस्थले लीलया, स श्रीपार्श्वजिनो जयाय भवतां संचिन्त्य - चिंतामणिः ॥ १ ॥ हंससाहत पद्मरेणु - कपिश- क्षीरार्णवाम्भो-भृतैः, कुम्भैः कुम्भनिभैः सुरेन्द्रकरिणः सौवर्णरुप्यादिभिः । येषां मेरुगिरौ सुरेश्वरगणैर्जन्माभिषेकः कृतोऽतीतानागत- वर्तमान- जिनपास्तेषां तु पुण्यात्मनाम् ||२|| अर्हद्वक्त्रप्रभूतं गणधररचितं द्वादशाङ्गं विशालं, पारावारोपमानं सुगमगममणि सप्तभङ्गी - सुवेलम् । गम्भीरार्थं च नानानयविषमगिरिं बुद्धि-मत्यर्थ पोतं, भूयान्मे लभ्यपारं सुविहितभगवत्कर्णधार - प्रसादात् ||२|| निष्पंक व्योमनील - द्युतिमलसदृशं बालचन्द्रा भदंष्ट्रं, पार्श्वात्पादपद्म-प्रणति - रतिकरं देवदेवी- सुसेव्यम् । विघ्नौघं घातयन्तं जिनमहिम- गृहे सर्वदा जैन-सङ्क्षे, कूर्मारूढं गजास्यं भुजयुगयुगलं पार्श्वयक्षं स्मरामि ||४|| ( पू. रामचंद्रसू. म. अमदावाद ) (c) ( अनुष्टुप् ) जिणजिराउलीपासं, अमन्दानन्द मन्दारं, स्तुति तरंगिणी थुणामि देविंद वंदिअक्कमं महिमालयम् । 11211 Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 संस्कृत विभाग-२ संसारेराम्बुनिहाणंमि, पाणीणो पोअसंनिभे । नाभेयाई जिणे वंदे, आइविज्झाण कारणे ||२|| पयासणदिणाहवे । जीवाईसव्वत्थूणं, हुज बुद्धिप्पयासो मे, सिद्धते जिणभासिओ ||३|| जवखोबि पासना मेण, नागदा समन्नि । निव्वाणसाहणे सैज्झं करिजा सुहकारओ ||४|| (हीरसागर गणि-पठनार्थ कपूरसागर - गायकवाड - वडोदरा ) , (९) (उपजाति) जीराउली पास जिनिंद चंदं, नमन्तधीमन्तसुरासुरेन्दम् । नमामि तेलुक्ककयेपयासं, सपयासेवापरिपूरिआसम् ॥ १॥ तेलुकूकलच्छी निलैया नरिंदा, -मरिंदवन्दिय-पयालबिंदा । कल्लाणवल्ली जलया जिणिदा, जन्थे तुलच्छिविसालकंदा ||२|| जिदिकयागमओगइंदो, निव्वाणमग्गे सुविसालकंदो । कुवायवाईभमए मइंदो, मोहान्धयारप्पहणे दिणिदो ||३|| तित्थष्पभावो नये - निव्ववायं निव्वाणमग्गे विनयप्यमायं । जिणिंद सेवासुरइसुसायं, जक्खोव पासो कुणउ पसायं || ४ || ( गायकवाड - वडोदरा ) + १. संसारंमि निहीणंमि २. मग्गं ३. करिन १. सुरिंदम् २. प्पयासम् ३. नलया ४. वंदिजपयारविंदा ५. जत्थंतुलच्छि सुहसालिकंदा ६. गयंदो ७. मगोसुविचारुकंदो ९. दयदिध्ववायं १०. नानाइमग्गे. ८. मयंदो Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०० (१०) पार्श्वोऽवताद्योगद - वाचमुच्चरन्, महामहानील-तमाल - कालिकः । बभौ बलाका - युगिवाम्बुदो नमन्, महामहानील - तमाल - कालिकः स्तुति तरंगिणी ये त्वां जिनौघं स्तुवते तमस्तुदं, सनाकनिष्ठा वर- दैत्य - मानवाः । परिष्वजन्ते वन तान् रसालसाः, सनाकनिष्ठा वर- दैत्य- मानवाः ॥२॥ एकान्तवाद - प्रतिपन्न - दन्तिनो, निशम्य जैन - श्रुतगाः प्रतिश्रुतम् । एकान्त-वाद - प्रतिपन्न - दन्तिनो, भिया कुरङ्ग - प्रतिपन्थिनः सदा अहीनभार्या विभया बिलेशये, निषेदुषी स्वङ्गफले च बिभ्रती, अहीन- भार्या विभया बिलेशये, पद्मावती यच्छतु वाञ्छितानि वः ॥१॥ ॥ ३॥ 11811 ( हंसवि. म. वडोदरा ) Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २ (११) ( शार्दूलविक्रीडितम् ) आनन्दानतनाकिनालकमनो राजीव - राजीवतानन्दामन्दरवर-- सुन्दर -- गुणोत्तरङ्गतारचितम् । चामेयं विनयादमेय - महिमा - सम्भार - सम्भासुरं, सेवे केवलबोध - बन्धुर - रमात्यन्तैकशान्त्यालयम् ॥ १ ॥ संसारापारनीराकरमरणजराजाति कल्लोल - मालाघोराघाताभिभूतासुमद - - समसमुत्तारणे सत्तरीव । सेवा हेवाकिदेवासुरनर - निकरानन्दिपादारविंदा, देयं देयादमेयं सुखमसुख - पयो- बन्ध- पाली जिनाली ॥२॥ -- १०१ सम्भूता वीरनाथानननलिनदा सङ्गता साधुलोककामायामात साशणु - विरतिविपुला चारुमूलानुकूला । अकाने कादिरूपाऽवितथवरवचो - वाहिनी दुरपारा, गङ्गेवागाधबोधाभिधविमलजलापातिनी वीरवाणी ||३|| देवी वामेदेवाधिपपदकमलोपासनावासनाव चित्ता वित्तावदाता जिनमतनिरता सङ्घलोके हिताय । माला मुल्लासयन्ती धरणफणिमनोवलमा मङ्गलाना-मासेवायातदेवी भवतु भगवती भूतये सानुभावा ||४|| ( कच्छ भंडार - पाटण ) Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी (१२) (भुजङ्गप्रयातम् ) महाणंदमायंदकल्लाणकीरं, कला-कोसलं पत्त-संसार-तीरम् । जिणाधीसपासं सरणं बुहाणं सया संथुणो अंतलिकखाभिहाणं ॥१॥ तिलोगप्पहाणा जिणा वट्टमाणा, महीमंडलाखण्डलासेवमाणा । तहा जे य भूआ भविस्संति बुद्धा, सुहं दितु ते सासयं तित्थ-सिद्धा ॥२॥ महा-दुक्ख--दावग्गि--निण्णासनीरं, मणुनाइ माया-महीदारसीरं । भवारण्णपाहेजमाणंदखाणी, सुखं देऊ मज्झं जिणिंदाण वाणी ॥३॥ सुरिंदासुरिंदा य नागिंद-जक्खा, सुभत्ताण भयाण रक्खासुदक्खा । तहा जक्खिणीओ पसायग्गहत्था, पकुव्वत संघस्स संति पसत्था ॥४॥ (विहिता सं. १६५१ पो. शु. २ अंतरीक्ष पार्श्व यात्रा क्षणे हीरसू. शिष्य पं, सौभाग्यगणीभिः) (पू. जंबूस. म. डभोई ) Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग - २ (१३) ( खग्धरा ) मायातुङ्गीनिरासे खरकिरणतुला- 'रोहिणं छिन्नभोगासङ्गं गङ्गातरङ्गामलगुणनिलयं रागनागोरगारिम् । संसारोदार -- नीरालय - गुरुतरणि भावसारं निकामं, सेवे वामेयदेवं हरगैल - वलवच्छायकाया - मिरामम् ॥ १॥ निस्सीमं धारयन्ती बलमखिल - कलाभृरुहाराम भूमिर्भासा सिन्धूरधूली - मिसेल हिम - महानील - हेमाभदेहा | गङ्गा- कल्लोलमाला-धवलगुण - गणा हन्तु वो भावरोगाभोगं वन्दारुदेवा - सुरनर - विसरा बुद्धसेव्याहृदाली ॥२॥ भूयो भावारिपीडा - निबिड तमतमो - वार-संहार - केली - हेलि- हेलानिरुद्धाखिल-कुनय - परीणाम मुद्दामधाम । अच्छिन्नं देवदेवागम -- मुरुकरुणावल्लरीवारिवाहं, वन्दे सन्देहदावानल - बहुल - जलासार -- माकालसिद्धम् ॥३॥ लीलाखेलं मरालं परिमल - कमला-- लोल -- रोलम्बपालीगुअद्गेयाभिरामं हिमधवलदलं सारसंचारयन्ती । हे हे नीहार - हारच्छविहरणचणं भासमूहं वहन्ती, भीमं सम्मोहजालं सरसिजसुसकरा हन्तु वो वाणिदेवी ॥४॥ ( पू. जंबूसू. म. डभोई ) १. रोहणम् २. तरङ्गा ३. हरगलगवलच्छा ४. भसल १०३ Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी (१४) श्री-पञ्चासरपाश्व-स्तुतिः सुखसमुदयसाधकं विश्वविश्वेश्वरं पार्श्वपञ्चासरं पत्तनाधीश्वरं, संस्तुवे सादरादश्वसेन--क्षमाधीश-वंशावतंसं, सहस्राक्ष-- शीतांशु-भास्वनराधीश-नागेन्द्र - विद्याधराधीश-सन्दोहसंसेवितं, दत्तचितेप्सितं, प्राप्तपूर्णद्युतिद्योतितार्थ समर्थ सदा सुप्रसादं भवाम्भोधिसेतुं शिवश्रीविलासोधतं तीर्थपं. विगदममल-मद्भुतं स्वेदसंवर्जितं स्फारगन्धं स्वभावा-- सुरूपं महानंदरूपं समुत्फुल्लराजीव-राजी-विराजत्परामोद-सब्रह्मचारि-स्फुरत्श्वासमत्युत्तमामोद-गोक्षीरधारा-- सामांसरक्तं जगल्लोचनाऽगोचराहारनीहार-कार्य-क्रिया-- पूर्णकुम्भं शरीरं धरन्तं धरायां सुसम्पत्परायां महानन्दसंसिद्धये, अतिशयविभवान्वितं घातिकर्मक्षयाद्दीप्यमानं स्फुटं तेजसा भूयसा केवलज्ञानरूपेण सर्वार्थसार्थ -प्रकाशस्वरूपेण लोकत्रयानन्दकंदायिते धर्मसद्मन्यनेक--प्रकार-- स्वधामोजि-तिर्यग- मनुष्याऽसुराणां भृशं कोटिकोटिप्रमाणां, स्थिति-स्थापके योजनस्यैक-मात्रेऽपि सर्वासुमद्बोधमुत्पादयन्तं सदुक्या शुभं, त्रिभुवन-पतिपाद--विन्यासपुण्ये विहार-क्षमा-मण्डले मजुले योजनानां शते साधिके साधिकान् गुलमछदि-प्रछर्दि-प्रभृत्योल्लसद्राजयक्ष्मारूपा नतिपामाऽतिसाराऽर्श- मृ.-प्रमेह-प्रतिश्यायशोकोपतापान ___ Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ॥१॥ यका ईतयो प्रभावे प्र नलवर्द्धमान संस्कृत विभाग-२ १०५ नयन्तं क्षयं, तत्क्षणावेशं यन्महिम्नां प्रभावेण विश्वकविस्तारिणा ह्योषधिनेव कल्याणमालाभृता प्रबलशलभमूषकाः शस्यसम्पल्लनाडूयका ईतयो नोद्भवन्त्येव विश्वंभरायां प्रभूणां प्रभावे प्रसत्यवश्यं प्रणश्यन्ति लोभानिवर्द्धमानस्वभावा अपि स्फार-रामाश्वरत्नाम्बरोत्तंस-- ताडंक-केयूर--हारार्द्धहारोमिका-किङ्किणी नू पुरोधानसोमोद्भवा वैरधूमध्वजा यद्विहाराम्बुना शान्तिभावं गताः, नियमतोऽ-- तिवृष्टयः कष्टमुत्पादितुं नैव शक्ताः समन्तादनावृष्टयोऽ-- वग्रहस्संगृहीताः, क्षिनौ मास्यश्चाप्यसातं न कर्तु मना-- गप्यहो सार्वमाहात्म्यतः स्वीय चक्रोद्भवा वाऽन्य-चक्रो द्भवा भीतयोऽनीतयः पार्थिवैर्वार्यमाणा इव नोत्सहन्ते प्रमापूरदूरीभवद्-ध्वांते जाते जगत्स्वामिपृष्टौ हि भामण्डले भ्राजमाने सति, अभिनवरुचिराजितं रत्ननिर्मापितं धर्म-- चक्रं स्फुरत्पञ्चवर्णा प्रसूनाभिवृष्टिं तथा भव्यनव्योल्ल-- सद्वर्ण-सौवर्ण-पद्मानि सार्वक्रमाम्भोज--विन्यास--भूमौ विकुर्वति देवाश्चतूरूपतां चापि दानादिभेदप्रकाशार्थमि - न्द्रध्वज ब्योम-संस्पर्शिनं, स्वर्ण-माणिक्य-रूपात्मिका चारु-वप्रत्रयीं, कान्ति-संशोभितां,, सकल-भुवन-विस्तरं दुन्दुभिध्वान- मानन्दसंसूचकं, कंटकानामधोषकत्रता चानुकूल्यं समीरे, कश्मश्रुलोम्नो नखानां च तद्रूपता, पक्षिणां दक्षिणत्वेन सश्चारितां, सौष्ठवं स्पष्टमानन्द-सम्पादकत्वं, वसन्ता Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०६ स्तुति तरंगिणी घृतूनां प्रसूनादिभिः इन्द्रियार्थानामनुकूलत्वं द्रुमानां नर्ति द्रव्यतो भावतश्चापिते सन्तु सौख्यश्रिये तीर्थपाः ॥२॥ समवसरणमण्डले कोटिकोटिप्रमाणैस्सदा पादपीठे लुठभिः सुपर्ववजैरा जिते चामरोद्भासिते प्राज्यशोभे वरस्फाटिकस्वच्छसिंहासने पविश्यासुमत्तच्च - सम्पत्तये धर्म आदिष्टआप्तैर्वरज्ञान - रत्नगिरा, संस्तुतोल्लेखयोच्चैः स्वरोदारया, ग्राम्यतात्यक्तया, मेघगम्भीग्या, सप्रतिच्छन्दया, दक्षिणालापया समुदित बहुराजया, स्फारबद्धार्थयां, त्यक्तपूर्वापरास्पर्शिवाक्यार्थया, स्वीयसिद्धान्त - साकल्य सिद्धार्थया, वक्तृशिष्टत्वसार्थीकृतश्लाघया, संशयायुक्तया, न्यक्कृतानेकदोषोरुसंसर्गया चित्तसंगृह्ययाऽन्योन्य- वाक्यादिसाकाङ्क्षया, संसदुल्ला सिसंदर्भचित्तसंगृह्ययाऽन्योन्य-वाक्यादिसाकाङ्क्षया, या, वाच्यवस्तुस्वरूपानुसारिश्रियाऽत्यन्त-संबद्ध-सत्संप्रसाराच्छया परिहृत- परकीय - निन्दात्म कीर्तिप्रथा - सङ्गयोद्देश्यवस्तुप्रसङ्गी-भवद् - व्याख्यया, स्नैग्ध्य- माधुर्य-सङ्गर्भया, प्रोक्तसाद्गुण्यतः प्राप्तसुश्लाघया, चान्यमर्माप्रकासिप्रवृत्याभिधेयार्थया, तुच्छराहित्यया, व्यक्तधर्मार्थ संबद्धया, कारका देविपर्यासनिर्मुक्तया, भ्रान्ति सन्त्यक्तसद्वाक्योत्पादिता च्छिन्न कौतूहलत्रात सम्यश्रिय विशद विषयमद्भुतत्वास्पदीभूतया, चाबिलम्ब प्रशस्यार्थया, नैकवस्तूल्लसवर्णनोक्तार्थयाऽऽरोपितोद्भूत- वैशिष्ट्यया, साहसोपेतया, वर्णवाक्यादि भेद--प्रतिष्ठाभृता, वक्ष्यमाणार्थ - निर्णीतपर्यन्तया, प्राणिनां खेदविच्छेद संपर्कया, द्वादशाङ्गी Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ २०७ सतां साऽस्तु सौख्याय, मिथ्यामतध्वान्त-विध्वंसिनी, शुद्धमार्गीदयार्क-प्रभा ॥३॥ सरस-कुसुम-मालया नित्यमुत्फुल्लया प्रोल्ल-सद्गन्धविस्तारया सुन्दराकारया कान्तिसम्भास्या केतकीस्फारया चम्पकोदारयाऽलङ्कृतोर:स्थललोकलब्धादरा, नम्रविद्याधरा, पत्रलेखाधरा अयशुद्धाम्बरा, पार्श्वसेवापरा, ध्यानबद्धादरा पादपद्मद्विरेफीमवन्नागरा, सर्वगीर्वाण-रामाय-मानाद्भुतश्रीभरा, विपुलकमल-लोचना नाग-नाथाग्रपत्नी प्रसिद्धा । समृद्धा प्रगलभीभवत्सर्व-शास्त्रार्थ-वैशद्यसद्यस्कपद्यादिसंन्दर्भगर्मीकृतात्यन्त-बुद्धि-प्रदीपैः प्रबुद्वैमनःपनकोशे धृता, भक्तितः शक्तितः सेवकानन्दसन्दोह-संसाधिनी, पूर्णपुण्यप्रथा सूचकाद्भुतवादित्रनिर्घोष-गम्भीरपाव-प्रदेश-प्रकामोत्सवैः शोभिता, जयति विजयसिंहसूरीश्वराणां यश कीर्ति-विख्यातिविस्तारिणी, स्फारसिंहासनस्था, शरीरघुद्योतिताऽशेष-सामाजिका काश्यपीभण्डला-खण्डतेजःप्रचारा, प्रभुप्रोक्तसिद्धान्तभक्ति-भवञ्चित्तवृत्तिप्रतिवात-सन्तोष-सन्दोह-सिन्धुप्रभूल्लासचन्द्र-प्रभा सद्गुण-श्रेणि-शुभ्रीकृतानेक - लोका कला-कौशल-भ्राजिता, बुधगजविजय-प्रकृष्टार्थ-सार्थप्रदा, मोहितानेक-विद्वजना, कामरूपा, वरज्ञान-विज्ञानलीला--विलासश्रिया, स्फारधम्मिल्ल-संविस्फुरत्कान्ति-करकस्तूरिका-स्तोम-सम्प्रीणितानेकलुभ्यद्-भ्रमद्-भृङ्ग माद्भुतवादिवानामहसूरीश्वराणां निताशेष-सा Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०८ स्तुति तरंगिणी पति - प्रभावा, तथा भाग्य - सौभाग्य-सौख्य- प्रगल्भ - स्वभावैक-भूमिः वृता देवी पद्मावती सदाऽऽशालतावाटिका, विश्वदेवी ॥४॥ (१८४९ चै. सु. ७ लिखिता पं. अमृतकुशलेन धौर्यपूरनगरे शान्ति - जिनप्रासादे ( अमर वि. - डभोई) (१५) सरसिज - समसुन्दरानन्द - सन्दोह - शम्याद - नामंद - सम्यक् मदे दिदिरामोदनंदि - प्रदास्यंदि - वाणी - मधु - भ्राजिरम्याननं, फणधर - धरणाधिराज - प्रजापाल - लेखाधिपेभ्यो नमन्मौलिसन्मौलिमाला लसरसलीला लिमाला - सुमस्रक् - सुगन्धि क्रमाम्भोरुहम् | नवनिधि - नवसम्पदादान-सन्धान - रङ्गत्फणा - शालि शालासलीलोल्लस नीलवर्णा- सवर्ण - प्रभुतोरु - वर्णाङ्ग - कल्पद्रुमं, सुमिलित- नरनारी - सम्भारसङ्गीत- गीत - प्रभुताति-सङ्गीतवादित्र- संशोभितोत्तङ्ग-सद्रङ्ग - रङ्ग - गृहे पार्श्वनाथं स्तुवे ॥ १ ॥ कुलगिरिवर- कुटसम्यकू - कुरुध्यन्तरोदारतारा-सुरादि गृहोदा वैमानिकाने कनाना - विमानान्तर - स्फीत - चैत्याश्रितान्, दधिमुख - रतिकार- भारांजनाद्रि- प्रकार- प्रभासि - प्रभा - भारत नन्दीश्वर - द्वीपसत्तार - तारोच्च वैताढ्य - कूटे स्थितानादरात् । विविधरूचक- कुण्डल - द्वीप मेरुद्वीपोद्यद्रह - श्रृंग - वक्षस्कृदष्टा - - Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ पद श्रीनिकेतोज्जयन्ताद्रिसम्मेत-तीर्थाधिराजाद्रि- शत्रुक्षये, नमत जगति कृत्रिमा कृत्रिमान् स्थापनार्हच्च साराननन्तोरूविज्ञान-विज्ञान - सर्वार्थवर्याननर्थ-प्रमाथप्रधानान् जिनान् ॥२॥ जिनमस - मतनु-स्वरूपं स्वरूप - प्रमा- रूपिताशेप-निर्मुक्तसद्युक्ति-संयुक्ति - संयुक्त - पर्याप्त - पर्याय - द्रव्यादि सम्पादकं, प्रवर्तितनय - नैगमादि- प्रवादप्रवादित्व - शब्दार्थता - सूपपादसंवाद-संवादि - सप्तोक्त-सङ्ख्यैर्नयैर्भूषितान्तःपथपावनम् । जलधर - मिब सर्वसार्व - क्रिया - विप्रयुक्ताऽक्रिया- ज्ञानवादिक्रियावैनयादि - स्व- पाखण्डवाग्ग्रीष्मसन्तप्त-भव्याङ्गि - निर्वापणम्. गणधर - वर-निर्मितं निर्मित - द्वादशाङ्गोत्तमोपाङ्ग-युक्तोक्तिनिर्युक्तिगोप्यश्रुतैर्विश्रुतं सूत्रतः सूत्रितं चार्थतस्तीर्थपैः ||३|| वितरित - जिनशासना, शासनोद्मासनाकारिकर्तव्य - कर्तव्यतासव्यपेक्षा, बिपक्षाक्ष - दुर्लक्ष - सत्यक्षचेतः प्रवृत्तिः सताम्, सुरवर - सुरसुन्दरी- सुन्दरोदस्त - हस्त- द्वया- वीक्ष्यमाणप्रकीर्णातिसंकीर्ण सत्केशहस्त-प्रशस्तोत्तमाङ्गप्रसङ्गाङ्गभृत् । विदलित- परपक्षलक्ष। ति - दुर्दश चञ्चत्सटा मारलक्षोरुपक्षोय - पिंगाक्षहर्यक्षराज स्थिता भोगि भोगव्रजालङ्कृता, - १०९ प्रदिशतु धरणाग्र - पत्नी सुयत्नेन, पद्मावती सयक्ष सोमरम्यनना सर्वदा जैनचन्द्रानतस्यार्यसङ्घस्य वृद्धिप्रदा ||४|| - Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी (१६) (दोधकम् ) हर्षनतासुरनिर्जरलोकं, तालतमाल--दलावलिरोकम् । देवविनिर्मितचञ्चदशोकं, पार्श्वजिनं च नमामि विशोकम् ॥१॥ प्राप्तपदात् पुरुषावलिरेखं, लक्षण--लक्षित--पादसुरेखम् । दान्त- चलेन्द्रिय-सैन्धवलेख, नौमि जिनौघमहं सलेखम् ॥२।। सूक्ष्म--पदार्थ विचार--सुचङ्ग, नष्ट सुदष्ट--कुदृष्टि- भुजङ्गम् । मोह-महीरुह-भङ्ग-मतङ्ग, जैनमतं नमत स्फुरदङ्गम् ॥३॥ रक्षितचारु-चतुर्विध-सङ्घः, संश्रयमान--महासुर-सङ्घः । नन्दतु देवपतिर्विजितोघः, तीर्थपमाप्य जनोऽस्तनिजाघः ॥४॥ (आ. क. ल. ज्ञानमंदिर-दादर- मुंबई) १. विनुवाभि २. लक्षतलक्षितपत्कररेखम् Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २ (१) श्री - महावीरजिन - स्तुतिः । सिद्धार्थजं सम्पूर्ण विज्ञानवरं वृन्दारकै र्वन्दितपादपङ्कजं, वीरं भजेऽहं तत काम सामजम् ॥१॥ कांचनवर्णभूधनं, स्मिताननम् । येऽनन्तसंसारसमुद्रतारकाः, कन्दर्पदर्पानल- भीबलाहकाः । कल्याणवल्लीमुदिरा, नतामरा-स्तीर्थङ्करास्तेऽपि जयन्तु शङ्कराः ||२|| हिंसा विमुक्तं विजयान्वितं हितं, श्रीमुनिराज सेवितम् । निर्मायिकं नानाकुवाद्यावलिदर्पनाशनं, वन्दे वरं श्री जिनराजशासनम् ||३|| मातङ्गदेवोऽतिवरः शिवंकरः, श्रीमन्महावीरमते विपद्धरः । सिद्धायिकापि प्रबलतमोज्ज्वलं, ज्ञानं हि लक्ष्मीविजयस्य यच्छतात् । ॥४॥ १११ ( पू. रामचंद्रसू. म. अहमदाबाद ) Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी (अनुष्टुभ् ) तीर्थकृत्त्वं परां दद्याः सुमति, कुमति हरन् । कुवलये नवे स्थायिनः पाहि भवतः प्रभो ! ॥१॥ चतुर्विंशतिर्जिनास्तभवन्तो भवन्तोऽभयात् । सुरेन्द्रः पूजिताः सर्वे, राजन्ते करुणापराः ॥२॥ सिद्धान्तः प्राकृतः देवैः सेव्यो भक्तसुरैवेरैः । गणधरैः शिवं प्राणिन् दीयते भवते यतः ॥३॥ सिद्धायिका परा शक्ति दक्षा श्री-परमे पदे । कराग्रे कमला दत्ते, जयन्ती दुरुपद्रवम् ॥४॥ (शांतिशागर ज्ञान भंडार. ह. शेठ आ. क. पेढी अहमदाबाद) (मालिनी) प्रणत- सुर--नरेन्द्र- स्फार-कोटीरकोटीघटित-मणि-मयूरक्षीर-धौतानि-पनः। जयति जयरमायाः सम दीपालिकाया, मुदित-शिवसुखश्रीः श्री-महावीर-देवः ॥१॥ विशद-कुमुद-बन्धु-ज्योति-रुद्योति-लोकंपृण-गुण-मणिमाला-रोहणक्ष्माधरक्ष्मा । त्रिभुवन-जनगेय-ध्येय-पुण्य-प्रमावा, भवतु जिनवराणां सन्ततिः श्रेयसे वः ॥२॥ Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २ V सकृत - कमल - राजीबोध-रश्मि-भ्रतुल्यः, शिव - शिवपुर - मार्गों - द्योत दीपप्रदीपः । मोहनिद्रापहारो, जगदखिल - जनानां रसिवचसि जिनानामस्तु मे धीप्रकाशः ॥ ३ ॥ | चरम जिन - वरेन्दोस्तीर्थ - रक्षाधिकारे, कृतजगदुपकारे स्फार - शृङ्गार - सारे । प्रणत- सुर-समूहे देवि ! सिद्धायिके त्वं, भव भविकजनानां सिद्धये वृद्धये च ११३. ||४|| ( पू. जंबूस. म. डभोई ) (४) श्री - सिद्धार्थ - क्षोणिनाथ- प्रोद्यद्वशे कोटीरं, कल्याणाभ - स्फूर्जित्कायं देवेन्द्राद्यैर्भक्ति-प्रहूवेनूतं भूभृद्वधीरं, प्राप्तं दुःखाब्धेस्तीरम् | सेवध्वं भो भव्याः सच्चास्तीर्थाधीशं श्रीवीरम् ॥ १॥ माद्यन् मोहोन्माद - ज्ञान-ध्वान्तध्वंसे ये दक्षाः, सद्द्दग्यात - स्वेष्टस्याप्तौ साक्षात्स्वाहा वृक्षाः । योगीन्द्राणां हृत्पद्मस्थे ध्यानादर्शे प्रत्यक्षा, भूयासुस्ते सार्वाः सर्वे संसिध्यै द्राक्सत्पक्षाः ||२|| Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी विश्व-व्यापि-द्रव्याभासान्नष्ट-ध्वान्तं निर्धान्तमोक्ष-प्राप्तेस्तयोबोधात्सच्चारित्रश्रीकान्तं, रङ्गद् भङ्गैः सूक्त्या युक्त्या संयुक्तं सवृत्तांतं, सेवे श्रद्धोपेतः प्रीत्या सर्वज्ञोक्तं सिद्धान्तम् ॥३॥ भ्राजद्भूषावासाः कान्तिक्लप्तोद्योतवावंगः, कीाक्रान्तः शान्तः श्रीमानहत्पादाब्जे भृङ्गः। भव्यान् जीवानव्याद् भीत्या यक्षाधीशो मातङ्गः, कामक्रीडा छंदोवृत्तः सत्कृत्यो देव्या प्रोत्तुङ्गः ॥४॥ (अनंतनाथ ज्ञान भंडार-नरसीनाथा स्ट्रीट मुंबई) ॥१॥ 'सिद्धं विधत्ते चरणारविन्दं, सेवा हि सारी समयानुसारा । तं देवदेवं महिमाऽभिरामं, नमामि वीरं गिरिसारधीरम् संसार-वास-विलयं विदधात्यनन्तं, काम जयन्ति भवि-मोह-तमो हरन्ति संपूरयन्ति भविमानस- चिन्तितानि, कामं नमामि जिनराज-पदानि तानि । ॥२॥ १. सिद्धिं, २. साङ्गम्-सीङ्गम् ३. भुवि ४. विचिन्तितानि Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ नानाभावाऽमल-मणि-भरैर्भूरि-गम्भीर-रावं, भूयो भूयो नयगमजलोदारवेलं सचूलम् । सीमावन्तं कविकुल-गति धीवरैः सेव्यमानं, सारं वीरा-गमजल-निधिं सादरं साधु सेवे ॥३॥ नानालङ्कारहारे कविजनदृदिगे मान-मायापहारे, गङ्गा-कल्लोल-माला सीत-रुचि-रुचिरे चारुचारूपकारे। हंसारूढे सवीणे गजवरगमनेऽनङ्ग-लीलोद्धताङ्गे, वाणी-संदोह-देहे भवविरहवरं देहि मे देवि सारम् ॥४॥ (ज्ञानमंदिर अहमदाबाद) (महादण्डक) जयति जयविभूषितोऽदृषिलोऽरूषितः सूषितः सिद्धिसौधे प्रबुद्धे-डितोऽपीडित: पापपूरेण दुरे स्थितोऽनन्तसंसारिणामणिनां दुष्टदुष्पार-संसार-विस्तार निस्तार कारी क्षणाद् . रणकणदलने घट्टो मरट्टोजितः पूजित: कूजितं कोशिलं तर्जयन् , गजितं वारिवाहं च, कण्ठस्य-कान्तत्व-गम्भीरतास्फारता-तारतम्येण रम्येण रूपेण लोकत्रयी-चित्तचौर्यादतः । भृशमसदृशामतीतो वनितो-पगीतो विगीतादपेतो विनीतैरुपेतः सुधीभिः सुधावत् सुपीतो-पदेशोऽथ १. मलमणिभरभूरि २. सेविसत्वानभूतम् ३. समाने ४. लीलाविदा ते. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी धर्मास्तिकायादि - सद्वस्तुनः स्कन्ध- देश-प्रदेशादि - विज्ञानशाली, कपालीश्वरः, कविकुल-कवितोऽमित नामितो देहजैर्दक्षिणैर्लक्षणैर्लक्षितः पण्डितैश्चेतना मण्डितैः कैश्चनाऽखण्डितैः खण्डनग्रन्थनिर्मन्थनेष्टैरपि प्रस्तुतो योगिभिः योगिभिर्वर्द्धमानो जिन: ॥१॥ विमलकमल मज्जुनेत्राः पवित्राः समुद्यच्चारित्रा लवित्राः, काराः कुकर्मावलिकर्षणे, हर्पणे हेतवः स्वे कुले केतवः, संसृतौ सागरे सेतवः, शत्रु संहार - कालैर्महाक्षोणिपालैस्त्रिधा वन्दिनाः, ११६ अमरकुमर -- कोटिभिर्वेणु - वीणादिवादित्र - वृन्दैवरैः क्लप्तकीर्ति - प्रताना, अनन्ताभिधानावधाना प्रधाना निधाना धिकाध्याना - नला विमानाधिप - ध्येय-दान-प्रदाना अदानानिदाना - प्रहारोपधाः । अतिशयचय-राजितास्त्या जितात्यन्तता न्ति- प्ररोहा अमोहास्तमोहावरोहाऽव्यपोहा अदोहा अधातूपरोधादलोहा अधातूपरोधाद्विरोधाद् विमुक्ता विमुक्ताफलैर्वर्द्धिता स्पर्द्धिता नाप्यजैरनुपहत वचोविलासा अहासा विसृष्टान्तरङ्गारिवर्ग - प्रवासा सुधान्धोवधू- धोरणी - गीयमान - स्फुर - द्रास - भास: स्वभासोपहासास्पदीभूत मानु-प्रभासाः प्रददुर्जिनेशा जयवरं सर्वदाप्यक्षयम् ॥ २ जिनपति - परिभाषितं तावदेवार्थतः सूत्रतः शब्दितं गच्छ - नाथैर्जिनाधीशभत्र सनाथैस्ततो लब्ध- लब्धापरिच्छिन्न १. समुयचारित्रापवित्रानुकारा · Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २ ११७ निःशेष- नाथैः परेषां प्रमाथैरथो सद्गुरोर्व्यूढयोगैरधीतं तथाऽ ध्यापितं साधुभिर्नापिरैः कृश - भव-भविवाञ्छितं लाञ्छितं सप्तभिर्नैगमाद्यैर्नयैरश्चितं सप्त-भङ्गया प्रमाणो भयमासुरं नम्र देवासुरं सूक्तजीवादि--देवादितच्च- स्वरूपं परिक्षिप्त-संसारकूपं निरस्तेष्टरूपं विचित्रैरसैः । - सपदि भणति विस्तरं गद्यपद्योभयीबन्धुरं, वदि-वृक्षावली - धुनने सिन्धुरं, कर्णनानन्तरं धृनितद्राकू - त्रिलोकीशिरःकन्धरं, सर्वपक्षान्तर- ग्रन्थवल्मीक पीयूष - भुक्भूधरं दुर्धरं चारु - सीमाघरं, भजत, रजत-शुद्ध- समाकुला द्रव्यतः क्षेत्रतः कालतो भावतो द्रव्यपर्याय - भेदाश्रितं सापवादं तथोत्सर्गवर्ग, विभक्त्यष्टकायें त्रिकालं त्रिलिङ्ग त्रिवाक्यं तथा दर्शनद्रव्य षटुकं यति श्रावकाचारमाप्तागमम् ॥३॥ सैदुदय - रुचिचारुचारा, गुणौघैरुदारा, बुधैरप्य सम्प्राप्तपारा, प्रशस्यावतारा, शुभ-श्लोक - वैशद्यलोकात्त-लक्ष्मी भवत्तारतारा, निजाज्ञावशस्थापितानेक नियणिवारा जिनोपास्तितो नष्टविकारप्रकाराक्षरावंश-- मणिमय - चीरधाम - प्रसारा, नदन्नुपूरा, सप्तादिसुस्वरसारा, कटीमेखला -- किङ्किणीकुवाण -निष्पन्नविश्वप्रतारा, सुवर्णीयवादा, परिष्कारधारा, मणिस्वर्णमुक्ताढयहारा, सचूडामणीकेशभारा लसत्कुण्डला | -- ( १. माथैः २. ठाडि ३. शुब्वलाः ४. कलितललितचारू ५. वसुमणि ६. लहादसु. ) Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी क्वचिदर्शितद्राक प्रवचनवचनचातुरी - रञ्जितानेकभूपा स्वकीय-स्वरूपा क्वचित्सृष्टसङ्गीत- वीणा - विनोदा क्वचिद् दत्तदेवेशसत् सभ्यमोदा, क्वचिन्निर्मितानुत्तरादिशा, क्वचित्पोडशाचिस्तूगत्पार्जिताचिभरा कुवचन वचन - दर्शना जाततोषा, क्वचित्पादयोः पाततो नुन्नरोषा कवचिनाकनाथासनासीनदेहात्क्वचिभागने तुईठात्पूरितेहा, जिनाधीश्वर - प्रोदितद्वादशाङ्गश्रुताधीश्वरी भारती देवता सेवतामर्हतः || ४ || ( श्री मुक्तिवि. गणी जैन लायब्रेरी - छाणी ) ११८ (७) , आनन्द - कन्दोद्गम - वारिवाहं, निवारिता - शेष - भवारिवाहम् । विध्वस्त- मोह - प्रति - वीरवीरं, नमामि वीरं गिरि-- सार - धीरम् संसार-- वारिधि - पतञ्जन - तारणैकपोतोपमानि जनतावनती - कृतानि । पुष्णन्ति यानि यमिनाममिवात्म-पुष्टि, कामं नमामि जिनराज - पदानि तानि जीवाजीवादिक-- नवपद - प्राज्य - मुक्ता - मणीनां, स्थानं दान - प्रमुख - तटिनी - पूर - पूर्णावतारम् | सम्यग् नानानयचय महल्लोल - कल्लोल -- मालं, सारं वीरागमजलनिधिं सादरं साधु सेवे ॥३॥ ॥ १॥ ॥२॥ Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ भूयः स्वर्णादिभूषाविकचकज-मुखी हंसयानायमाना, पमास्या पद्मनेत्रा कविजनजननी पद्मसमासनस्था । विद्या हृद्यानवद्या प्रमुदित-हृदया भक्तिभाजां दधाना, वाणी-संदोहदेहे भवविरहवरं देहि मे देवि सारम् ॥४॥ (मुक्तिवि. जैन लायब्रेरी छाणी) सुवर्ण-सद्वर्ण-सवर्ण-देई, समस्त-कल्याण-विशालगेहम् । संलब्ध-संसार-समुद्र-तीरं, नमामि वीरं गिरिसार--धीरम् ॥१॥ भक्त्या नताङ्ग-सुर-शेखर-रचितानि, सजातरूप--जनितोत्पल-संस्थितानि । यानि त्रिलोक-भविक-रपि पूजितानि, कामं नमामि जिनराज--पदानि तानि ॥२॥ सम्यग्भाषा--विमल-मणिगणा-गण्यविस्तार-वर्य, शुद्धाचारं कुमतिजनलसन्मीनमाला--विशालम् । ड्रन ड्रन्माद्यन्मकर- निकरा-लोल- कल्लोल-मालं, सारं वीरागम-जल -निधिं सादरं साधु सेवे ॥३॥ " सज्ज्योत्स्मा--युक्तद्विज--पति--विकसन्मण्डलप्रष्टतुण्डे, पश्चास्यालीन-देहे गजपति--गमने नेत्रपीयूष--कुण्डे । Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी सर्वज्ञातपुत्र--क्रमनिहितमनःशङ्करे दत्तसाते, वाणी-संदोह-देहे भव विरहवरं देहि से देवि सारम् ॥४॥ (आ, पुण्यवि.) संसार-रत्नाकर-लब्धतीरं, सज्ज्ञान-विज्ञान-सदाऽऽम्रकीरम् । नमन्नराणां वृजिनकनीरं, नमामि वीरं गिरिसार-धीरम् ॥१॥ यस्माद् भवन्ति धनधोरणि-पूरितानि, सत्पुत्र-सज्जन-जन-व्रज-संयुतानि । भव्य-व्रजस्य भवनानि विराजितानि, कामं नमामि जिनराजपदानि तानि ॥२॥ स्फूर्जबुद्धि-प्रधन-परमान्द-सन्दोहकी, शान्तिर्यस्माद् भवति विपुला विश्वविश्वे प्रशस्या । पुण्य-श्रेणी-विमल-कमला-तातरूपं तमेकं, सारं वीरागमजलनिधि सादरं साधु सेवे ॥३॥ अज्ञानध्वान्त विध्वंसननिपुणपरावान-मन्त्र-प्रधाने, . प्रोद्यन्मन्दार-पुष्प-प्रकर-विरचित--स्फारहारेण रम्ये ।। गीर्वाणाधीश-सेव्यक्रम-कगलयुगे सर्व-लोकप्रकाशे, वाणी-संदोह-देहे भवाविरहवरं देहि मे देवि सारम् ॥४॥ (आ. पुण्यवि. म.) ___ ww Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ ( उपजातिः) अवाप्त-संसार-समुद्रतीरं, विमुक्ति-माकन्द-दलेषु कीरम् । हेला--विलक्षीकृत-मार--बीरं, नमामि वीरं गिरि-सार -धीरम् ॥१॥ नेतामरासुरनरोरग-मौलि-मौलिमाणिक्यदीधितिरमातति-भूषितानि । भव्याङ्गिनां सकल-दापित-वाञ्छितानि, कामं नमामि जिनराज- पदानि तानि ॥२॥ 'विद्याऽगाधं सुनयचयनैर्नीर-पूरैरपारं, भङ्गीवेलं गमकलहरी--सङ्ग-रङ्गत्तरङ्गम् । युक्त्या युक्तं गुणमणिभृतं दुस्तरं वर्य-हेतोः, सारं वीरागमजलनिधि सोदरं साधु सेवे ॥३॥ आलोलोत्फुल्ल--लीला- कमल-दल-कलाकर्ण-नेत्रे पवित्रे, धीरे गोक्षीर-गौरे हिमकर-कुमुदाहासहंसासनस्थे । वीणानादेन लीने नतजनवरदे पुस्तकन्यस्त-हस्ते, वाणी-सन्दोह-देहे भव विरह-वरं देहि मे देवि सारम् ॥४॥ (आ. पुण्यधि. म.) (१. वसन्ततिलका २. मन्दाक्रान्ता) Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी (११) विशाललोचननी-स्तुतिः (अनुष्टुभ् ) विशाल-लोचनदलं, प्रोद्यद्दन्तांशुकेशरम् ।। प्रातवीर-जिनेन्द्रस्य, मुखपद्म पुनातु वः ॥१॥ येषामभिषेककर्म कृत्वा मत्ता हर्षभरात्सुखं सुरेन्द्राः । तृणमपि गणयन्ति नैवनाकं,प्रातः सन्तु शिवाय ते जिनेन्द्राः ।।२।। 'कलङ्क-निर्मुक्तममुक्तपूर्णतं, कुतर्कराहुयसनं सदोदयम् । अपूर्वचन्द्रं जिनचन्द्रभाषितं, दिनागमे नौमि बु(नमस्कृतम् ॥३॥ 'विकटदशन-मुद्यद्दीपनेत्रं मृगेन्द्र, प्रतिदिनमधिरूढा याति या वन्यभावम् । जिनगृह-मिह देवी पात्वसौ भव्यलोकं, तनययुगलमम्बा बिभ्रती वासरादौ ॥४॥ (खेतरवसी ताडपत्रीय ज्ञानभंडार-रामसू. डहेलावाला पाटण) (उपजातिः) कल्लाणकंदाहि-अदिप्पमाणं सम्मत्त-सत्ताहि-असेवमाणं । (१. वंशस्थ २. मालिनी ३. यदिप्पमाणं ४. सत्ताईय सेवमाणं ___ Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ अनन्त - नाणाहिय - बद्धमाणं, भत्तीइ वंदे सिरिवद्धमाणं ॥१॥ जं सव्वया सव्वसुरा-सुरिंदा, नमंति नागिंद-नरिंद-वंदा। ते 'दितु सव्वाण सुहं जिणिंदा, कल्लाण-वल्लीण विसाल-कंदा ॥२॥ निनाय-लोअस्स महानिहाणं, संसार - संतारण -सावहाणं । जिणागमं दुक्खगई-पिहाणं, नमामि निच्चं तिजगप्पहाणं ॥३॥ पेणासिया-सेस-कुबुद्धि-मत्ता, अन्नाण-विद्धंसको समत्था । सरस्सई हंस-सुह - समत्ता, सुहाय सा अम्ह सया पसत्था ॥४॥ (आ. पुण्यवि.) - - (१. जे २. दंतु ३. लोयसमहानिहाणं ४. संतारणसयवहाणं ५. पणासिय मे सुयपत्तसत्था ६. सरश्वीएहिं सुसहायतिब्वा) Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२४ (१३) स्नातस्या - पादपूर्तिः ( शार्दूलविक्रीडितम् ) देवानन्दिकया पयोधरयुगे लब्धो महाप्रश्रवः, प्रापत्तापसकत्रिपंचंशतकं ज्ञानध्रुवं केवलम् | धर्म - स्नेहभरं च गौतम - विभुः संविक्ष्य हर्षोत्राद्वक्त्रं यस्य पुनः पुनः स जयति श्री - वर्द्धमानो जिनः ॥ १ ॥ * - जम्बूद्वीप - त्रिलोकनाद - वधिना ज्ञानेन मत्वा जिनान्, प्रौढानन्दभरेण मङ्गलजयैर्भक्त्या नमन्मस्तकैः । येषां स्नात्रमकारि काञ्चनगिरौ भावादपायच्छिदे, सर्वैः सर्व-सुरासुरेश्वर- गणैस्तेषां नतोऽहं क्रमान् ॥२॥ - नित्यानित्यादि - धर्मात्मक सकल-पदार्थ- प्रबोधे प्रतिष्ठः, प्रादुर्भूतो यथार्थः श्रुतिपर्दैन -वशाद् यस्य विश्वाङ्गभाजः । अक्षीण- ज्ञान - सौख्यं शिवपद-मसमं प्राप्यते तत्प्रधानं, भक्त्या नित्यं प्रपद्ये न महमखिलं सर्व - लोकैकसारम् ||३|| - श्री - सिद्धार्थ - क्षितीन्द्रात्मज - चरण- सरो-- जन्मयुग्माच्चकानां, विमत्राता - पहर्ता धनघन - सुसुख - प्रौढसम्पत्प्रदाता | प्रस्फूर्जत् संप्रनिर्यन् मद - सजल - घनश्याम - दन्ताबलस्थो, यक्षः सर्वानुभूतिर्दिशतु मम सदा सर्वकार्येषु सिद्धिम् ॥ ४॥ *_ ( आ. पुण्यवि . ) स्तुति तरंगिणी ( * स्रग्धरा. १. सत्पवितथा २. करा: ३. पायाः छितेः स्तुतिपठन वस्यात् ५ विश्वाङ्कभाजन् ६. प्राप्येते स्तद्प्रधानः ७. सीरो: सीरौ ८. यद्मदलधन स्याम दन्ताबलस्तौ । ) ४. शिरं Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ नम्राखण्डल-मण्डल-स्तुतपद ! श्री-वीर ! लोकाधिभू!, सिद्धार्थाङ्गज! रागनाग-विनता-नो! दयानायक! । दद्या मङ्गल-मङ्गिनामविकलं सद्यः प्रसद्य प्रभो !, सिद्धार्थाङ्गज-रागनाग--विनता-सूनोदया-नायक ! ॥१॥ अंहः-संहतिमाहताजिन-पति-श्रेणी नृगां रंहसा, नव्यापन-महोदयान-रमणी-रूच्यानभोगादृता । प्राश्चत्केवल-दर्पण-प्रति - फलत्साऽलोक-लोकत्रयी, नव्यापन - महोदयान - रमणी- रूच्यानभोगादृता ॥२॥ उन्मीलनयभङ्ग- रङ्ग-भवनं भव्य-वजापादितापनाशं सकलङ्क-पङ्क-विकलं वैधुर्य-विध्यापनम् । श्रेय:-संवननं जिन-प्रवचनं स्याद्वादिकं पूरितापन्नाशं सकलङ्क-पङ्क-विकलं वैधुर्य-विध्यापनम् ॥३॥ अम्भोजन्म-विकस्वरं स्वस्वतीं शश्वत्करे बिभ्रती,, मेधा-बन्धु-स्पास्त-भव्य-कमला पद्मालयाध्यासिनी। प्रीति पातु सरस्वती भगवती पुंसां नमस्याऽश्चिता, मेघा-बन्धुर-पास्त-भव्य-कमला पद्मालयाध्यासिनी ॥४॥ (हंस वि. वडोदरा) महसार ! विकल्प सकल्पतरो, महसा रविकल्प ! सकल्पतरो! । (१. चिन्तिते तव वस्तुनि कल्पवृक्षसमान २. मित्रशत्रुषु सदृश अब र Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२६ भव वीर ! भववीर ! सुधीर ! जनजात महो स्तुति तरंगिणी सुधीर ! सुनिवृत्तये, सुनिवृत्तये ||१|| ममतीर्थ कृतां, जन प्रमदे जातमहो ममतीर्थकृताम् । हितरामदरामतर, प्रमदे हितरा मदरामतर क्षमतीर्थकर श्रुत सत्सुकृत, क्षमतीर्थ कर श्रुत सत्सुकृत । क्रममातनु सद्गुरू साधुपद, क्रम मात नु सद्गुरू साधुपद ||३|| कविराजसभा जितकान्तिपदे, कविराज ! सभाजित कान्तिपदे । नय भारति मारू चिता ररदे, नयभारति मारू चिताररदे ||४|| ( हंस वि. म. वडोदरा ) (१६) चतुर्द्वार - राजविहारालङ्कारसिद्धपुरश्रृंगार - श्री - वीरजिन - स्तुतिः । (शिखरिणि) चतुर्वक्त्रः स्वामी मनसिजमहावीर - विजयी, प्रजानिमान् विमान् प्रगुणित - महा-वीरेयति यः । १. सुध राति २. क्षपयति इत्यर्थः । IIRII Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२७ संस्कृत विभाग-२ महावीरेणैष स्वबल-विजितेनेव भवतो, महावीरः पायाच्छित-चरणपोऽङ्क-मिषतः ॥१॥ महाऽऽवीरं साास्तुवृषभ-मुखानीतिलतामहावी-रत्यंहः कृतिजन ! परब्रह्मणि रतान् । भवाभीतो भूत्वाऽधिवनितम-हार्वी रमणतां, यदि प्रेप्सुर्मुक्तेः स्फुरदव-महावी रतिभुवः ॥२॥ महाऽवी-राऽनार्य पर-समयमस्यन् करुणया, जयेऽरीणां धाम्ना दशर्शतमहा वीर! समयाः। महावीरः स्फूर्जद्विषमविपदा मुक्तिरपि च, महावीरं वैर-क्षितिभृति भवन्ति प्रणमतः ॥३॥ निकुर्वन्तं गर्व महति यम-हावीर मयिताssमहाऽवीरं कुर्याद्रिपुकुलमुपेतः कृतिजनः । महावीरो विघ्नव्यतिकर-हुतौ रातु मघवा, महावी रम्यं स प्रवचनजुषां व: शिवसुखम् ॥४॥ [श्री जैन ज्ञान भंडार संवेगीनो उपाश्रय, हाजा पटेलनी पोल-अहमदावाद सिद्धपूरनगरे तिलकविजयगणिना १५०८ सोमसुंदरसू. म. शिष्य उपाध्याय साधुराज गणि शिष्य सिंहदेव (शांतिसुंदर ज्ञानगुरू छे. सिंहदेवन) शिष्य सिंहदेव विबुध कर्ता संभाव्यते ] ( १. सिंहेन २. पूज्य ३. पापहोमकारीत्यर्थः ४. सूर्य ५. वज्रम् ६ अहौ वृत्रासुरे ७.यागाऽमि ८. पूजकरक्षकः) Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२८ स्तुति तरंगिणी (अनुष्टुभ् ) सिद्धार्थ-पार्थिव-सुतं, कामवल्ली-हिमागमम् । महावीरं मुदा वन्दे, सुरासुरनतं मतम् ॥१॥ सिद्धि-सीमन्तिनीहारा, रम्याकारा जिनेश्वराः । जयन्तु जगतीजन्तु - तापव्याप - धनोपमाः ॥२॥ जैनागमं सदा बन्दे, मोक्षलक्ष्मी-फलप्रदम् । भवाकूपार - पाराय, कर्णधार - महो- मतम् । ३॥ ददातु भारती देवी, शं सदा सुख-शालिनी । श्रीमजैन-मुखाम्भोज-राजहंसी शुभानना ॥४॥ (पू. अमरवि. डभोई) (उपजातिः) स्तोप्ये मुदा श्रीयुत-वर्धमानं, संवर्धमानं नतमानुचन्द्रम् । सिद्धार्थवंशाम्बर-पद्मबन्धु, विश्वाधिनाथं विपदं हरन्तम् ॥१॥ सर्वज्ञवारो वितनोतु शस्तं, पूतो यशोभीरुचि-भानुचन्द्रः। पकाब्ज-सङ्कोचनचक्रबन्धुः, देवाग्रणीनिर्जितपार्वतीशः ॥२॥ जीयान्मतं शर्मकरं जिनानां सेवाकरैकाऽद्भुत-भानुचन्द्रम् । क्षीणाष्टकर्मास्यसृतं विशुद्धं, रागाधसूयाजयपञ्चवक्त्रम् ॥३॥ सद्रूप-चन्द्रेण नुता वराम्बा, सारासु-चश्चत्त्तरभानुचन्द्रा । चन्द्र-प्रतीक्ष्योदय-चन्द्रपादां-भोरूट् प्रभावात् प्रथितानुभावात् ॥४ (भानुचंद्रकृताऽस्ति गणिरत्नचंद्रवाचनार्थ) (दक्षिणविहारी मुनि अमरवि. जैन ज्ञान भंडार-डभोई ). Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २ (१९) वर्धमानाक्षर - गुप्त-युक्त श्री - महावीर - स्तुतिः ( आर्याछन्दः ) परसमय - तिमिर - तरणिं, भवसागरवारि-तरणवरतरणिम् । रागपगग - समीरं वंदे देवं महावीरम् ॥ १॥ निरुद्ध - संसार - निहारेका रिदुग्न्तभावारि-गणा निकाम्म् निरन्तरं केवलिससमा वो, भवावहं मोहभरं हरन्तु ॥ २ सन्देहकारि-कुनयागम- रूढ-गूढ़ेंसम्मोहपङ्क - हरणामलवारि-पूरम् । संसार - सागर - समुत्तरणोरुनावं, वीरागमं परमसिद्धि-करं नमामि परिमलभर - लोलालीढ - लोलालि - मालावैरकमल - निवासे हार- निहार-मासे । अविरल - भत्रकारा - गार - विच्छित्तिकारं, 11811 कुरु कमल - करे मे मङ्गलं देवि सारम् ( आ श्री सिद्धिस्र. शास्त्र संग्रह अहमदाबाद, उदयसागर गणि सुत भाण लिखितं १५८५ पो. शु. ९ रवि . ) (२०) ( कामक्रीडा ) - श्री कर्तारं पुण्यागारं विश्वोदारं सत्सारं, विध्वस्तारं कान्ताकारं सालङ्कारं ज्ञातारम् । १. विहार २ भो ३. कार ४. गाढ ५. sमल ६. देहि • १२९ !!३!" Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी दानेनारं श्री-मन्दारं भव्योद्धारं जेतारं, वीरं सारं नौमि सफारं याचाचा नेतारम ॥॥ अहंद्वारं वारं वारं वन्देऽदारं निरिं, तीर्थाधारं कामे वारं क्षान्त्यापारं सत्सारम् । माविस्तारं शुद्धाहारं रैप्राकारं व्यक्तारं, प्रास्तद्वारं त्यक्तासारं निस्संसारं धीधारम् ॥२॥ श्रव्योगारं शम्भोस्सारं वर्णाकारं सोङ्कारं, हेतुद्वारं सालङ्कारं चित्कासारं निष्पारम् । उकार सभृङ्गारं सर्वोदारं स्तौम्यारं, श्री-दातारं क्रुद्धर्तारं वोधिद्वारं शास्तारम् ॥३॥ सत्शृङ्गारा स्फूर्जद्वारा श्रेयस्कारा सत्कारा, पद्मोद्गारा स्त्वन्यक्कारा भूयस्सारा निर्धारा । सुव्यापारा सद्गन्धारा प्रोद्यत्तारा सत्तारा, निस्तुङ्कारा भास्सम्भारा जैनाचारा गीस्तारा ॥४॥ (आ. पुण्यवि.) (२१) (स्रग्धरा) पापा धा धा नि धा धा ध म ध म ध ग सा सारिगा पा सा सा गा गारीधा पानी गरी म स रसापाप गा सारीधापा। १. पापा धा धा रि गा पा न गरि स म रि गा पाप गा रि गा पा २. नि गिरि सम रिगा पा Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ इत्थं षटजातिरम्यं करणलययूतं सत्कलाभिः समेतं, सङ्गीतं यस्य देवैविहितमतिशुभं पात्वसौ वर्धमानः ॥१॥ खुदां खुदां खुखुदां डि'खि डिखिडाखिमांटा घुमांटा घुमा, डुकमा डुकमांडुडुकमांडुलि डुलि डुलिमां भांग भाभा ममा भाम् । भां भा छं छं भं भां भां छटकी छटकी रटित्वाभवामां भवभू येषामातोद्यवाद्यं विदधति विबुधा पान्तु वस्तीर्थपास्ते ॥२॥ कोटं टं रावणं टंत्रिभुवनकरट दर्पणं हरणंट. द्राव्यं द्राव्यं द्रद्रव्यं डह डहडह च त्रांगुटं त्रागुनेत्रम् । ज्रांप्र जांप्रं झ झ प्रांत्रिचित्रिखिम क्षुद्रभिः क्षुद्रमासै-, रेभिस्तूयः-सतोषं जिनपतिवचसा पातु पूजयोपचारः ॥३॥ स्नाटाभित्राटयंती त्रुटितकरतटं काफ्ट साटयन्ती, कोटांडु कोटयन्ती त्रुटित कटमटं कापटं लोलयन्ती । उत्तालैालकालैः स्फुटजटिलजटाजूटलं जोटयन्ती, वैरोटया लाटयन्ती धनं सूघन सूरी छन्द सो वर्धमानः ॥४॥ (ईडर जैन ज्ञान भंडार) १. वीरनाथः-नाभिसुनुः २. डिखिडिखि डिखिमांटां खुमांय कमांय ३. भां भ भां ४. भां भु छ भां भां टिफिरि टिकरटि त्राभुवाभांभुवांभु ५. करिटं दर्प ककटं ६. मुथिकाभिः क्षुद्रभिः क्षुद्रमास-येषां मस्तूर्य ७. कन्दलं लोट्यम्ती ८. कपटभटिपट कापटं साटयन्ती ९. धनमधनमसौ। Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी (२२) (उपजातिः) महारमा वीर ! कराऽङ्गतार महा रमा ऽऽ वीर ! कराऽङ्गवार ! । महा रमा वीर कराऽङ्ग तारे, महारैमावीर का राङ्ग तो-र ॥१॥ सदा ऽऽ प्तमाले ! हितदे! ऽवमाऽनी, .. सदाऽऽप्त-माऽऽले हितैदे ऽव माना । सदाऽऽप्तमाले-हितदे ! ऽव माऽनाs-, xसदाऽऽप्तमा"sलेऽहितदेव माऽनी ॥२॥ समाऽरेमाऽऽमाऽगमैयामराऽमाऽ-, __समाऽरमा ऽमा गमयामरा मा । समाऽरमा मा गमयाऽमराऽमीs-, समाऽरमाऽमा ! ऽऽगम ! यामरामा ॥३॥ १. मारणहननंयाभ्यः २. दानं यस्य ३, शब्दाः यस्य ४. वीरश्रेष्ठः ५. कनीनिका ६. महार-वैरिवृन्द ७. वि-इर विशेषेण गमनं यस्मात् ८. रस्य-कामस्य ९. तार-लक्ष्म्याः गमनं यतः १०. अक्षयदाः ११. हितं स्यति इति १२. अ-वायु १३ अवं-गर्हणीय, अनं-ज्ञानम् १४. योग्या-आप्ता, श्री-मा, ग्राहकल x-तमा-रजनी, अ सूर्य, लालीला यस्याः १५. अहितं-आन्तरारयः त अव मेघः तस्य मो-मारणं तत्र १६. अ-वायु १७. नं-ज्ञानं यस्याः १८. मा काम १९. अगमवृक्ष २० या-लक्ष्मी म-मरण र-अग्नि, अम-अज्ञान २१. अमभज्ञान, २२. म-चन्द्र अमा-अमावस्या Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ सिद्धा ! ऽयि ! का मे भवतादमाया, सिद्धाऽऽथिकामे ! भवतादमाया । सिद्धायिका मेऽभवतामेाऽऽया, * सिद्धायिका मे ! भवतादमाया ॥ ४ ॥ (वि. स. १६६२ तपागच्छाधिराज भट्टारक श्री हीरविजयसूरि पट्टधर भट्टारक श्री विजयसेनसू. राज्ये पंडित श्री आनन्द वि. गणी चरणकमलालिना पंडित मेरूवि. गणिना विरचिता स्वोपज्ञ अवचूरियुता श्रीवीर जिनस्तुतिः ) (श्री देवसू. जैन ज्ञानभंडार ह. शेठ आ. क. पेढी अमदाबाद) (२३) श्री वर्धमानजिन - स्तुतिः संसारदावा पादपूर्तिः ( इन्द्रवजा ) कल्याणवल्लीवनवारिवाहूं, श्रेयः पुरसङ्गमसार्थवाहम् । हर्ष प्रकर्षेण संसार - दावानलदाहनी रम् विभोजनास्ते जगति प्रधाना, ये त्वां भजन्ते दलिताऽभिमाना । संप्राप्त संसार - समुद्रतीरं, संमोह- धूली- हरणे समीरम् ॥२॥ १. त- तस्कर २ सिद्धा-गता अधिका-भाग्यवन्तः तेषां अमावस्या । नमामि वीरं, १३३ 11211 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Te केनापि जिग्ये नहि मोहभूपः, प्रकाममुद्दामतमस्वरूपः । विना भवन्तं भुवनैकवीरं, मायारसादारणसार सीरम् वन्दारुवृन्दारक - वृन्दवन्धं, विदारणेशम् | प्रत्युद्दसन्दोह कल्याण - कोटी-करणैकशूरं, नमामि वीरं गिरिसार - धीरम् ||४|| ( प्राच्य विद्यामंदिर, सोसायटी- अमदाबाद ) (२४) ( उपजातिः ) सुचण्डिमाडम्बरपञ्चवाणदावोरुदाद्दानलवारिवाहम् | संसारकारालय भङ्गसजं, G देवं - महावीरमहं - नमामि दुरन्त - रागोदयमत्त - दन्ति F स्तुति तरंगिणी हिंसाकुरङ्गारि - समानताऽढथाः । गुणावलिं - केवलिपुङ्गवा - मे, निरन्तराया बहुमानभाजः उद्दामवामावह देहमेघनीहार - संहार - विमोक्ष - बिम्बम् । ॥३॥ ॥१॥ ॥२॥ Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग - 2‍ अखण्ड भूमिबलयाभिरामं, वीरागमं सत् सुखदं नमामि सराव - लोला लिव्रजामिरुद्ध पङ्केरुहासनमज्जुबासे | राजीवहस्ते प्रविरामबुद्धि, कामं कुरु त्वं जिनवाणी-देवि ! ||४॥ 11311 (२५) श्री चतुर्विंशतिजिन - स्तुतिः ( शांतिलाल मणीलाल श्रोफ - खंभात ) १३५ ( दण्डक ) पणमह मरुदेविजायं दुइअं जिणं संभवमभिणंदणं मंगलाणंदणं पंकर्यकं तद्दा सत्थियंकं जिणं लक्खणाणंदणं, पवरमयर-लंछणं सीयलं विण्डुरायं-गयं वासुपुत्रं वराहांकियाणंत - धम्मे वहा संति- कुंथु - अरे - मल्लि - तित्थाहि । जिणवर मुणिसुव्वयं नीलपंकेरुहंकं, सिवाणंदणं पासनाहं जिणं, वद्धमाणाभिहाणं जिणंदोत्तमं संनमामो वयं, कमिकर्मि चउत्रीसमेवं जिनिंदा हिवा भारहे वासि जंबूदिवं- मि अदीवे पयच्छंतु सव्वाण भव्त्राण निव्वाण - मुकूखं सया रुयगसिहर - कुंडलत्तंग - सरोसुचारु - दिसंदीव - नंदीरुये ॥१॥ माण - सालंकिओ उत्तरे भूधरे चारुवे यडूढ - सेलेसु य, परमरुपय पुक्खरदीव - अडूढमि, सद्धाइये संडदिवंमि जंबू जंबूपयालंकीओ दीवपुव्वावरोह - विदेहेसु खित्तेसु य । Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २३६ स्तुति तरंगिणी भरहपणग-पंचअरावसुं कुरुसुंपि सम्वेसुं वि काणणेसुं सुमेरु-सुमेरु-सुसीमाधरेसुं तहा इंतिदंतेसु य, भुवणवंतराल जोइकप्पेसुं गेविजमाणुत्तराअसुं। तित्थेसु बिबे पुगरामगामेसु वण्णेसुरने विहिओ को ॥२॥ सरह सरह संसयं भंजय च्छविहावस्तयं तवेयालयं उत्तरज्झायमायारमंगं च सुयंगडं तहा सुललियपयभंगठाणं पठाणं समवायअंगं तहा पंचमंग विवाहाइपण्णत्तिनाम षडंगं च पुवाण सव्वाणवि । सुविहिय - जिणसारपच्छित्तदाणे फुडं पंचकप्पं निसीहं विवायं विहारं तहा जियकप्पं सुयक्खंधमायं दसासुयं, सुरनरतिरिनारयाणेय वुत्तावयामुमोवाइयाई उवंगाई सव्वन्नुणा अत्थउ गंथियंगं यच्छउ तस्स सीसेहि या ॥३॥ उबरि पढमदेवलोगाइ-ओसिं दसिंदा सुहम्मद ईसाणइंदाइ या सप्परीवारसम्वन्नुपायारविंदमि भत्तिम्भरा, ससहर-रविजोइसिंदाण पनीमहावंतरिंदाइ, बत्तीस जक्खे सुजक्खा तहा जक्खणी बंभसंत्तीले जक्खोकवाड्डिाय । चमरबलिमहिंदाइ वीसं सुविजामरी सोगत्तसाहं सरीसग्ग-पत्तीपरीवार-जुत्ता सिरिबुद्धिलच्छीहरी-भारही, तिहुअणजगि सम्मदिद्विसुरा सम्मदिद्विसु साहूण साहूणीणं सुसड्ढाण सड्ढीणं सम्मं विहीओ स्याणं सुहं दितु ॥४॥ (पू. अमरवि. डभोई) ___ Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ हिस्कृत विभाग-२ श्री पञ्चजिन तथा षट्तीर्थ-स्तुतिः (शार्दूलविक्रीडितम् ) आद्य तीर्थकरं नमामि नितरां शत्रुअयेऽष्टापद, सम्मेताभिध-शैलराज-शिखरे वन्देऽहता विंशतिम् । चम्पायां वसुपूज्यनन्दनमथो नेमि स्तुवे रैवते, पापायां पुरि बर्द्धमानममलं देवं नमाम्यन्वहम् ॥१॥ नक्षेत्रे मनुजोत्तरेण गिरिणा संवेष्टिते सर्वतोऽ. तीताऽनागत-वर्तमान-समये संपेदिरे ये जिनाः । तेषां सिद्धिमुपेयुषां त्रिजगतां पूज्यत्वमासेदुषां, भक्त्या पादयुगं नमामि सुभगं सम्यक त्रिधा सर्वदा ॥२॥ यत्रोक्तं किल पुण्यपातकफलं सर्वाङ्गिनां ज्ञानिभि-, जीवादीनि विचारितानि नव वै तच्चानि सम्यकतया। यं स्वाध्यायरताः पठन्ति मुनयः कर्मक्षयायोद्यता: तं ध्यायामि विचारयामि विनुवाम्यश्चामि जैनागमम् ॥३॥ भव्यानां जिनशासने स्थितक्तां धर्म शुचिं कुर्वतां, ये निधनन्ति समग्रविघ्ननिवहान् ध्वान्तानि सूर्या इव । ते शक्रप्रमुखाः प्रसादसुमुखाः सम्यग्दृशां सम्मुखा, वैयावृत्यकरा सुरासुरवराः सङ्घस्य भद्रङ्कराः ॥४॥ (अमरवि. डभोई) Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी जिनकल्याणक-स्तुतिः तित्थेसराण रिसहेसरमाइयाणं, वीरंतियाण गयकम्ममलाण ताणं । कल्लाणए चवणजम्मणदिक्खनाण-, निव्वाण नियय-बीययहे महेमि ॥३॥ चवणजणणदिक्खा - नाणनिव्वाण-कल्ला-, ग-पणगमहेणं दिन्नतेलुकक-सुक्खा । सयलजिणबरिंदा णागयातीय - भंगा, भरहपमुह-भूमीभूसणा दिन्तु सुक्खं ॥२॥ सिद्धानेहुजलतरसिहो कम्मवाट्टि दहन्तो, हिंसाधूमं चयइ सुथिरो जोइसंमत्तपत्ते । उजोअंतो भुवणभवणे जीवमाइपयत्थे, सो कल्लाणं जिणपमणिओ देउ सिद्धत-दीवो ॥३॥ कल्लाणाणं निहाणे जिण-कम-कमले सायर सेवमाणा, जे सम्मत्ते पवित्तीनियमणनियता सुटु सड्ढां च पत्ता। संघ च्छिन्नाघसंधा वर-विणयपरा धम्मकम्मे स्याण, अम्हं पचहवूहावहरणपत्रणा इंतु ते देवदेवा ॥४॥ (पू, रंगवि. यशोवि. डभोई) Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ (१) श्री सामान्यजिन-स्तुतिः विपुलविमलकलसकलकमलदलनयनयुगलवरममितकलं, रुचिररुचिर-करकमनतुहिनकर-सुरगज-समगुण-गणममलम् । फणिफण. पृथुमणि गुरुतर-शुचि रुचि-मतिशय-विलसन-महिमधरं, विकसिर सरसिजवदन-विजितविधुमभिमतममिनुत जिनपगुरुम् ॥११॥ अनुपमससममबहुलसलिलभरविदलितकलिमलपटलमलं, शुभततितरुभरसजलजलदनिमम विकलकविकुल-विनुतकुलम् । शितिवसुवसुचय-तरुण-तरणिकरशशधर-घनधन - कमनरुचं, भजत भजत जिनचरणनलिन-युगमनुदेवमिहभुवि दलित शुचम् ॥२॥ मधुरमधुर-तरविशद-सुपदपदमवितथमतिनुत - मति-विभवं, भवभव-परिभव-विषय-विषम-विषजलनिधि-विघटन-कल समवम् । विततकुमततमितिमिर-तिमिरभरविकट- चरटभट -दिवसकर, विनमत जिनमत-मवनत-घनजनमुदित - कुमुदवन-सितगु करम् ॥३॥ सुरवरपरदृढसुदृढगगनचरशुभकर-परिकर-परिकलिता, सुघटित-जटित-मुकुट मणिकरभर-निरुपमलवणिम-गरिमयुता। अगणितमदशठकमठकमठहठघनघनरिपुजनकदनपरा, जयति जगति जय-सुविनयनययुतसधरघरणिधर युवतिवरा ॥४॥ (पू. जंबून. म. डभोई) Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४० स्तुति तरंगिणी (भुजंगप्रयातम्) जिनानामनाम स्फुरद्गामगामप्रभो वाम - वामक्षमा-रामराम । भवा भावताम श्रियः कामकाम, विनीतामताम प्रमो दामदाम ॥१॥ मतवातकल्पद्रुसब्रह्मचारी, परब्रह्मधारी जिनौषः सनाथः । महोभिः सनाथः स नाथस्तनोतु श्रियं वः कलङ्कप्रमाथः प्रमाथः ॥२॥ सुधासार - सारं दितैनः -प्रचारं, हतव्याधिमारं धुताधीप्रचारम् । क्षुरक्षुद्रमारं सदोदार - तारं, सुदुष्प्रापपारं श्रुतं नौमि सारम् ॥३॥ महस्वी ललाटस्ततोर: -कपाटा, स्फुरचण्ड - दण्डक्षतारातिखण्डः । महावीरतीर्थेशतीर्थे भयच्छिद्, शुचिब्रह्मशान्तिः शुभस्वर्णकान्तिः ४॥ (पू. अमरषि. डभोई) ___ Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ (उपजातिः) गर्भावतारे जनुषि व्रते च, श्रीकेवले सिद्धि -समागमे च । कल्याणके भारतवर्षकस्थं, तं तीर्थपं भावमरेण नौमि ॥॥ नामाहतः श्रीऋषभेशमुख्यान् , द्रव्याहतो भूतभविष्य-दीशान् । सीमन्धराद्यानपि भावदेवान् , श्री स्थापनाहत्प्रतिमा नमामि ॥२॥ उत्कालिकं कालकमङ्गरूप, श्रीदृष्टिवादाङ्गमुरुस्वरूपम् । इत्थं श्रुतज्ञानमनेकमेदं, ध्यायामि नित्यं भवभीतिमेदम् ॥३॥ प्रचण्डपश्चाननचारुयाना, पदे पदे कल्पलताप्रधाना । श्रीअम्बिका मातृपदं दधाना, प्रीणाति नेत्रे मम नंदनांका ॥४॥ (आ. क. ल. ज्ञानमंदिर, दादर-मुंबई) ___ Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २.४२ स्तुति तरंगिणी (अनुष्टुभ् ) । यस्याधी सुरासुरनरैर्नतौ । भवन्त्येव यदा नतौ ॥१॥ जिनो जयति निर्वाणभाजनं भव्या, जयन्तु ते जिना येषां दर्शनादपि देहिनः । न केsपि कांश्च कस्यापि पुरो जल्पन्ति देहिनः ||२|| प्रयत्नः सफलो यत्र, जैनं मतं तु सम्मतम् । कृतानत - जनानन्दं, सुखस्थानं नमामि तत् ||३|| जैन्यो वाचोऽथ मन्यन्ते, गोमुखप्रमुखैः सुरैः । सद्द्दशो ये च मन्यन्ते, क्लेशनाशाय सन्तु ते ||४|| ( शांतिलाल मणीलाल श्रोफ खंभात ) (५) संसारदावा - अधिकाराभावः ( मन्दाक्रान्ता वृत्तम् ) सत्कारुण्यामृतरससृतं पावनं निर्विकारं, हंसानां ते प्रवचनमिदं मानसाभं जिनेश ! | "सेव्याम्यद्धासक मलमलं बोधागाधं सुपदपदवी १. सेवा सम्यक् सकलकमलं पापतापापहारम् पापतापाप-हेश, नीर पूरा मिरामम् ॥१॥ Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ तावच्छीत: शिशिरकिरणो गाङ्गमम्मश्च हृद्यं, पीयूष वा विरलसुखदं ताप-हृत्तावदेव । लब्धं नात्प्रवचनसरोन्तः - पवित्रं विपत्त्रं, जीवाहिंसा-विरललहरी - सङ्गमागाहदेहम् ॥२॥ लक्ष्मीस्थान शमदमकरं नीतिससिन्धुपूर, सम्यग्वोधा-प्रतिमतरणी-लब्ध-सत्तचरत्नम् । श्री स्याद्वादा-विरल-धबलोल्लासिडिण्डीरपिण्डं, चूलावेलं गुरुगममणी-सङ्कुलं द्रपारम् ॥३॥ मन्दैज्ञेयं न व-मणिभं साधुसंज्ञानिगम्यं, कल्याणान प्रथमजिनराटूनाभिजन्माभिजातम् । सूक्ष्मार्थाब्जप्रकटनखरांशु नताशेष-लेख सारं वीरागम-जलनिधि सादरं साधु सेवे ॥४॥ (खरतरगच्छ जिनचंद्रसू, शिष्य प्रधुम्नवि.) नतसुरपतिकोटिकोटिरकोटीतटीश्लिष्टपुष्टप्रहृष्टद्युतिद्योतिताशाननाकाशसवविकाशप्रदेशोल्लसभीलपीतारुणश्यामवर्णाढ्य रत्नावली, प्रसमरकरवार विस्तारनिमरनीरान्तरानीर-जन्में-दिरासार१. रमणिभिः २. नाभि- जन्माङ्ग ३. प्रकटनरविवैनता । ___ Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४४ स्तुति तरंगिणी सम्भारसारानुकारप्रकारक्रमन्यास-पावित्र्यपात्राकृतानार्यवर्यायभूमण्डली । बहुलतिमिरराशिनि शिलासामधीशांशुसन्दाह-संकाशसत्केवलज्ञानसंलोकितालोकलोकस्वरूपा-स्वरूपाढय वैतादयवासी. शमुख्य मुख्यैः श्रिता, जिनपति-विततिस्तनोतु श्रियं श्रेयसी. ज्यायसी प्राण-भाजां सदा भक्तिभाजां कलाकेली-समारंभरंभा-महा-स्तंभ-हेलादलीकार-कुम्भास-साराहृता ॥१॥ अमरनिकरकूलप्त-कंकेलि-संफुल्ल-पुष्पावली-प्रान्त-वेल्लन्मधु. स्पंद-निष्पंद बिंदुप्रपापान- संजायमाना-समानध्वनिध्वानसंधानरोलम्ब-मत्ताङ्गना, विरचितनवभङ्गभङ्गी-तरङ्गीभवञ्चंग-रागाङ्ग-सङ्गीतरीतिस्थितिस्फीतसंप्रीणितप्राणि-सारङ्ग-चित्त-महानन्द-मित्तं, रमाकन्दवृत्तं सुवृत्तं सदा । समवसरणमण्डपं भूषयन्तो नयन्तो नयं नव्यभव्यांश्च विश्वस्ततरीविस्तरैस्तजयन्तो ज्ञानगढियवादि-वीरोदयं निर्दयं दान्तदुर्दान्तसर्वेन्द्रिया, विदधतु विदुषामवाधामगाधां जिनाधीश्वरी भासुरां मेदुगं सम्पदं देहिनां दन्ति-दन्तांतराकापति -प्रान्त-विश्रान्तकान्तिच्छटा-पूरपूरयद्ययश:-सश्चयाः कुनयनिचयवाद-संवाद-दर्दुमदि-कादम्बिनी-सारोदोदरी दूरसञ्चारतारी-भवद्भरि-झंझा-समीरं सुतीरं जडापारसंसारनीराकरास्यानिशं, Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ कलिमलदलजाल-जम्बाल-क्षालन-स्वच्छनीरं कषायामलप्रज्ज्वलजीवानां संतापितां-गाङ्गि-सन्ताप-निर्वापणांम:कटीरं करीरं लसन्-सम्पदा संविदाम् । कुमतवितततुङ्गसारङ्गसारङ्ग-निर्भङ्ग-सारङ्गनाथं शिव-श्रीसनाथं कृताध-प्रमाथमहायानमाया-महीदारसीरं गभीरमहो-मन्दिरं भावतो, घनतमगमसङ्गमं सङ्गिभिर्दुर्गमं संनमन्नाकिभूमीरुहं जङ्गमं मुक्तिमेद्यन्महीमन्दमाकन्दराकं-दरा कन्दराधा-गमं संस्तुवे संश्रये श्रीजिनेन्द्रागमम् ॥३॥ हिमकरकरहार-नीहारहीराद्रिहासोच्छलत्क्षीरनीराकरस्कारडिण्डीरपिण्ड-प्रकाण्डस्फुरत्याण्डिमाडम्बरोद्दण्डदेह -द्युतिस्तोम-विस्तार-शांतिच्छटा, धवलित-सकल - त्रिलोकीतलाकुण्डलालीढ-गण्डस्थलाहारसञ्चारिणी हारवक्षःस्थला नूपुराराव-संराव - विदिगमण्डलाहंसइंसावतंसाधिरोहोज्जवला । विनमदमर-सुन्दरी-कण्ठपीठीलुठत्-तारहारा मराला-मलामूलसङ्क्रान्त-विक्रान्त-पादाम्बुज-व्याज-नियाज-संदरिति स्वान्त-सेवातिहेबाकभावोद्भवा, भुवनहितकरं परंधाम सौवं प्रसद्य प्रदद्यान्ममावद्य-बंधविलियमणिमालिका पुस्तिका कच्छवी नीरसू शस्तहस्ता विहस्ता सदा सारदा शारदा ॥४॥ (श्री मोहनलालजी जैन ज्ञानभंडार-सुरत) ___ Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४६ स्तुति तरंगिणी (७) परमब्रह्म-स्तुतिः वाराणं वरणं रणं रणरणं वाशरणं वीरणं, कं कालं कुललं कलं कलकलं किलं किलं कोकिलम् । तं तानं तननं तनं तनतनं संतान-बीतानकं, विद्योतं विदितं दितं दितिसुतं विद्याविनोदं विदम् ।।१।। वेतालं विरलं रल रलरलं विस्तारतारं तरं, चाणूरं चरणं चणं रणरणं वीकारकारागृहम् ।। माया-मोह - मयामय -मयमयं वात्सल्य-वंशोद्भवं, चंदाचामरमारमेरुमरणं मोरारिमारोत्सबम् ॥२॥ लक्ष्मीलक्षण-लक्ष - लक्षणगणं कल्याणवाणवणं, वंशोद्धार - वरंवरं वरवरं सेनासमूह-क्षणम् । उद्यानं सवनं धनं धनधनं धानाधनंघंधनं, केलीकोलकलंक - चंदनवन सल्लांच्छनं वांछनम् ॥३॥ पण्यापूरयराग-रागरजकं राणारणं वारण, सर्गान्सर्ग कुमार्गमार्गभरणं भारामिभूतं भणम् । व्यासायासकिकासकासरसनं नासानसा सेनस, कायावाय विमायमायमसमं मायासम सोसमम् ॥४॥ (वि. सं. १८१५ सिंध हालाकंडी) ... .(हंसवि. वडोदरा) ___ Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ (८) श्री जिनपारणा-स्तुति यत्पारणासु प्रथमासु हेमकोट्योऽपतन् द्वादश इन्त सार्धा । शान्ता निशान्तेषु जिनेन्द्र-चन्द्रा, पात्राणि ते रान्तु मम प्रमोदम् ॥१॥ आयेशितः पुंडू-रसप्रधानात् . शेषाहतां पायस-संप्रयोगात् । श्रीपारणानि प्रथमानि तानि, सङ्घस्य यच्छन्तु महत्समृद्धि ॥२॥! यदुक्तमेकं ददतां सुदान-, मेकावतारि-त्वमथो बभूव । नृणां तदा तद्भव अव सिद्धिः, सिद्धान्तमहद्गदितं तमर्चे ॥३॥ सिद्धायिका श्री-जिनवीर-तीर्थप्रभावनाकारि-पटु-प्रभावात् । सचक्रचापाद्भुत - पाणि-पमा, पमापरा रातु मम प्रमोदम् ।४॥ (दादर ज्ञानमंदिर, शांतीलाल मणीलाल ओफ खंभात) Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - स्तुति तरंगिणी (१) श्री शान्तिजिन-स्तुतिः (उपजातिः) शान्ते तव स्वान्तमवाक्षुभयो, वराङ्गनादा - नव - मानवानाम् । वश्यात्मनो गुप्तिकुटुम्बिनीनां, वराङ्गनादा नवमानवानाम् ॥१॥ प्रीणन्तु ते प्राणिगणं जिनेन्द्रा, मह्याः समूहेन पुरंदराणाम् । यैर्धाम कैवल्य मितैरमुष्या, मद्याः समूहेन पुरंदराणाम् ॥२॥ यस्तीर्थराजो वचनामृतानि, सदा नमस्यन्त्ययशः पदानि । धन्यानि वै धुर्यधुरं - धुराणि, सदा नमस्यन्त्ययशः पदानि ।'३॥ गीः पातु हस्तेऽम्बुजमुद्वहन्ती, घनालिकान्तं मकरं दधानम् । धन्ती विदा विघ्नमनङ्गमङ्क, धनालिकान्तं मकरं दधानम् ॥४॥ (हंसषि. घडोदरा) Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ १४९ (१) श्री सिद्धचक्र-स्तुतिः अरिहाणं सिद्धाणं, आयस्यि उवज्झाय साहु नाणाणं । दंसण चरित्त तवाणं, नमोत्थु मे सिद्धचकाणं ॥१॥ रिसहजिणवद्धमाणय, चंदाणण वारिसेण नामिहिं । सग्गे तिरिअ पायाले, सासयदेवे तहा वंदे ॥२॥ अगारस अंगगये, पुव्वगयं तह उवंग सुअनाणं । मह-सुअ-मणोहिकेवल-नाणं पणमामि भत्ती ॥३॥ सुर-जोइ-वण-भवण-जिणाण भत्ता य जक्ख जविखणिउ । उउवाराहणसंघे, हरंतु दुरिआई सवाई ॥४॥ (सागरगच्छ पाटण) (अनुष्टुभ् ) अहंदादीनि शुद्धानि, पदानि नवसंख्यया । समृद्धिं वृद्धिं यच्छन्तु, सिद्धचक्रतपोजुषाम् ॥१॥ भूतभाविभवत्सार्वा, सर्वे सत्केवलोज्ज्वला । सिद्धचक्रतपोनिष्ठा-नयन्तून्नतिमङ्गिनः ॥२॥ द्वादृशाङ्गमयं सम्यक, श्रुतज्ञानं नयाकुलम् । ज्ञानश्रद्धास्तनोतु वै, सिद्धचक्रोद्यतानरान् ॥३॥ द्वादशाङ्गया अधिष्ठात-देवी दिव्याश्रियाश्रिता । अविनां कुरुतां पुंसां, सिद्धचक्रतपस्क्रियाम् ॥४॥ (पाटडी ज्ञानभंडार) Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी सयल-मंगलवल्ली - बसंतागर्म, भुवणजण-नयण-आणंद-चंदोपमं । पबल-मिच्छत्तसंमोह - निन्नासयं, सिद्धचक्कं सया वंदिमो सासयं ॥१॥ विमल-वरकेवलनाण - लच्छीवरा, भुवण-मव्वाण सव्वाण संसयहरा। दितु सम्माणिम्माणि भूरंजणा, सिद्धचकं कुणंताण सम्वे जिणा ॥२॥ हियय-अन्नाणतमतिमिर-निन्नासणो, अमलजणकमलवणखंड-उल्लासणो । सुद्धसिद्धत - विलसंत - पजोयणो, सिद्धचकं धरताण उज्जोयणो ॥३॥ विमलसुरचारु-चक्केसरी - देवयापमुहा सव्वेवि जिणसासणे सेवया । सम्मदिट्ठी-सुरा सव्वसेवाकरा, सिद्धचकं भयंताण भईकरा ॥४॥ (हंसवि. वडोदरा) . Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ (स्रग्धरा) श्रीवीरो राजगेहे किल समवस्तो धर्मवार्ता मिधायै, तं नन्तुं श्रेणिराजः सपरिकर इतस्तेन तस्यान उक्तम् । माहात्म्यं सैद्धचक्रं त्रिभुवनविततं ध्वस्तसंसारकृच्छं, सश्रीपालप्रवन्धं प्रभवत भविकाः सेवितुं तनिशम्य ॥१॥ अहंदूपं विचालेऽनुपमगुणमयं सिद्धगच्छाधिनाथोपाध्यायाऽपस्त्यबिम्बं हृदयसलिलजे पण्डितैासनीयम् । सम्यकत्वं ज्ञान वाचयम-चरण-तपो दिक्षु पश्चाद्विदिक्षु, ॐही भाजोऽक्षमाला गणयत सुधियो! विंशति तमवानाम् ।।२। आचाम्लानां विधेयं दितदुरिततपो दग्धसंसारमूलं, चत्रे मास्याश्विने च प्रतिदिवसमसौ सादरं जैनसारः । श्रोतव्यश्चागमाब्धिः स्वहितमुनिमुखात् सिद्धचक्रे विशिष्टे, तत्र प्रोक्त-क्रिया या भवचयनिचितं ध्वसंयेत् सौवकर्म ॥३॥ सम्पूर्णेऽस्मिनविघ्ने तपसि भवभिदा-चन्द्रहासोपमाने, दीर्घ सूद्यापनं ये विदधति मुदिताः सिद्धचक्राचिनो हि । हंसारूढो विधत्ते विमलसुरपतिाप्तकीर्तिश्च तेषांदेवी चक्रेश्वरी सा वरगुरुमुदयं साधुलक्ष्मीप्सुकानाम् ॥४॥ (हेमेन्द्रवि. कापी अमदाबाद) ___ Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५२ ( उपजातिः ) जणावलिवंछिय - कप्पसालं, दुक्खापहे धम्म - नरिंद सालं । अपांरपावावलिवल्लिचकं, भावेण वंदे सिरिसिद्धचकं ॥१॥ मुणींदसुचित्तचकोर चंदा, सुवन्नदेवा हयमोह - नंदा | नमंतदेवा सुरविंदराया करंतु सुक्खं मह वीराया | २|| विणिजिआणतपवाइमाणा, संसारसंताव- जलायमाणा । मुणिंद- वीरस्स सुद्दासमाणा, वाणीवरा नंदतु रायमाणा ||३|| सुसे गोवद्दववारयाओ, सव्वा सया सासणदेवयाओ । कुणंतु लच्छी सिरिसिद्धचकं, आराहयत्ताण नराणमिक्कं || ४ || (अंबालाल चुनीलाल ज्ञानभंडार, ह. शे. आ, क, पेढी पालीताणा) (६) अरिहंत - नवपहिं वंदियं दिव्वलच्छीं, च्छुरित - सुकयलक्खं भुवनजयपडायं देवदेवीस पक्खं । तित्थरायाणुणेयं, हिययकमलधेयं सिद्धचक्कं महेयं सयतिसयगरिड्डा सिद्धचकं पट्ठा, निवसिरिपालाराहिया भावपुत्रं । दिसउ भविआणं तिअसवइ - गणेहि गणेहि स्तुति तरंगिणी ॥१॥ मेरुसेला भिसित्ता, तित्थसिद्दासु सोहं ॥ २ ॥ Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ जिणगणहरवुत्तं सुत्तअथप्पवित्थं, वियलियगणचकं बोहयंतं सचकं । हयतमतिमिराहं सिद्धचक्कप्परोह, पदिसउ सुविहाणं भाणुदिपंतनाणं ॥३॥ नयजिणपय - सम्मदिद्विणो नट्ठ-रिट्ठा, विमलपह-पहाणा लोयरक्खा सपाणा । चलरिउ-जय-चके सिद्धचक्के रयाणं, परमसुह-निहाणं बोहिलाहं सि दितु ॥४॥ (पू. जंबूस. म. डभोई) सिरि-सुक्खसोहग्गसोहानिहाणं, महंतारिहंताइ-नवपयपहाणं । सुमन्वाण निधाण-पहसत्थबाहं, नमसामि सिरि-सिद्धचकं सयाहं ॥१॥ अणाबाहमाहप्पसोहापवना, सुवनालिनीलीजपारूपवना । कुणताण तं सिद्धचकं महंतं, सुहं दितु सम्वेरिहंता अणतं ॥२॥ जिणिदेहिं संदेसि सुद्धरूवं, सिवं सिद्धचकस्स जस्सि सरूवं । Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ K स सव्वापवनाण अन्नाणनासं, दिसउ आगमो अस निब्बाणवासं ||३॥ अहिठायगा सिद्धचकस्स जख्खा, तहा जक्विणी संघरक्खा सुदक्खा | पसीअंतु मे सव्वद्दा सावद्दाणा, चक्केसरीओ विमलाभिहाणा स्तुति तरंगिणी Beds (e) सयल - सुक्खाण लक्खाण वक्खाणयं, बहुय भवपाव - संतावविनिवारणं । भवि अमण - नयणघण - जणि-आणंदणं, नमह सिरि-सिद्धचकं जणे अणुदिणं ॥ १ ॥ भमर जिम अमर नमिय- पयपं कथं, पंचवन्नाहि कंताहि समलंकियं । मणवं छियं, सिद्धचकं धुणंताण दिंतु सच्चे जिणा विविध - सुहसंपयं ॥ २॥ अम्मि जिणगुरुय - गणधारगवन्निया, सिद्धचक्कस्स नवपयह बहुमनिया | सोय नीय- लोयकमलदल - बोहंकरो, होउ जयवंत सिद्धत - नव- दिणयरो ॥३॥ ||४|| ( भाभर ज्ञानभंडार ) Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-१ १५५ विमलविमलाइ-सुरजक्खजक्खिणी सया, सिद्धचकस्स पयस्स सवि सेक्या । दुग्ग-उपसग्ग-वग्ग-निमासणं, दितु सोहं तु सिरिवीरजिणसासणं ॥४॥ (पू. जंबूस. डभोई) श्री-दीपालिका-स्तुतिः ( भुजङ्गप्रयातम् ) त्वया निवृतिर्भूषिताऽऽर्या यदानी, तदानीं महाराजराजैः कृतं सत् । स्फुरदीप-दीपालिका-पर्वयं, महावीर ! देव ! प्रभो! पालयाऽस्मान् ॥१॥ जिनश्रेणिका नायिका दायिका वा, सुखस्याऽसमस्या- शमस्या-नमस्या । ततोऽस्याबलस्या-करस्यादरस्या, सशङ्का दिवौका अशोकार्य-नाका ॥२॥ जिनेशागमः सागमः संगमः साग, प्रवृद्धः सुसिद्धः सुबद्धः प्रसिद्धः । विबुद्धिः समृद्धिः प्रसिद्धिः प्रवृद्धिः, क्षतामः सुरामः प्रकाम: प्रवामः ॥३॥ Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी सहस्रच्छदस्योपरि स्थापितांहिद्वयाऽष्टापदस्येव पीताङ्गवर्णा, महाभूप-सिद्धार्थ -सू नुप्रभूत प्रभावा वरं रातु सिद्धायिका वः ॥४॥ (जैन स्तोत्र समुच्चये वाचकचक्रवर्ति महोपाध्याय धर्मसागर गणी शिष्य पं. गुणसागरगणी विरचित) (अमरवि. डभोई) द्वितीयादिन-कथन-स्तुतिः (शार्दूलविक्रीडितम् ) सैद्धार्थेय - सुमङ्गलासुतजिनो नन्दासुतस्तीर्थपः, स्फूर्जत् श्रीवसुपूज्यनन्दनजिनस्सौदर्शनिः शङ्करः । अतेषां जनिकेवलाक्षरमयैः कल्याणकैः पाविता, जाता या द्विजरेखया गुणवती प्रीत्यै द्वितीयाऽस्तु सा ॥१॥ प्रोद्यत्पुण्य-सुधा-समुद्रलहरी - विस्तार-साधूदयं, चञ्चचन्द्रकला कलापधवलं ध्वस्तान्धकारव्रजम् । त्रैलोक्यं सचराचरं झटिति यजन्मक्षणे जायते, ते सर्वे द्युतिवृद्धये जिनवरास्सन्तु द्वितीयातिथौ ॥२॥ मिथ्याज्ञानपलादवृन्ददलन-प्रवीभवच्छक्तिभृच्छुद्धज्ञानदिनोदयाय लसती सन्मार्गसंसूचिका । हृत्वाऽधोरुहमण्डलानि कुरुतां सत्शुद्धसङ्गीनि साऽवक्राणां सुखद-प्रवृत्तिजनिका सिद्धान्तसूर्यच्छविः ॥३॥ Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २ अद्भक्ति- समुत्सुका सुखजुषो वैमानिका व्यन्तरा, ज्योतिष्का भुवनाधिपाश्च सततं देवा इमे सर्वदा । दिव्यत् प्रद्युतिभृद्गजादि - विजय-श्रेयो - लतामण्डपाः, कुर्वन्तु प्रथितावदात विलसत्सद्बुद्धि - वृद्धि - श्रियः ||४|| ( मुक्तिवि. जैन लायब्रेरी - छाणी ) (१) श्री - ज्ञानपञ्चमी - स्तुतिः 9 केसरी दुरित- दुष्ट - दन्तिनः, श्री - समुद्र विजयाङ्गजो जिनः । धीमतां विशद - पञ्चमी- तपः कुर्वतां दिशतु पुण्यसम्पदः ॥ १ ॥ ये विलीन - घनकर्म - विकारा, ये जिना गतभवार्णववाराः । ते दिशन्तु सततं विमलानि, पश्चमी - दिनकृत - सुकृतानि ॥२॥ यज्ञ्जडत्वतिमिरौघभास्करं, श्री जिनेंद्रवदनादिव निर्गतम् । पापहारि, सितपञ्चमीदिने, विश्रुतं श्रुतमहं नमामि तत् ||३|| रैवताचलशिरः कृतवासा, तनुज - युग्मसहिता हरियाना | अम्बिका, श्रुतनिधौ प्रतानां सर्वदैव दुरितानि निहन्यात् ||४| ( आ. पुण्यवि . ) > १५७ (२) ( शार्दुलविक्रीडितम् ) स्फुरद् यः पञ्चेन्द्रियसक्तपश्च- विषय - व्यापप्रपञ्चं ध्यानास्त्रेण विजित्य पश्च- विशिखं ज्ञानं श्रितं पञ्चमम् । चश्चत्काश्चनशृङ्ग-पञ्चकवरे श्रीश्वते पञ्चमीं, लेभे यो गतिमाश्रये जिनपतिं तं पश्चमीवासरे ॥ १॥ Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी पञ्चैरावत- पञ्चभारत - भवा ये पश्चरूपैः सुराधीशैः पश्चविदेहजा जिनवराः क्लृप्ताभिषेकोत्सवः । सौवर्णाचलपञ्चके विरचिते सङ्गीतपञ्च-ध्वनौ, साफल्यं श्रुतपञ्चमीजतपसः कुर्वन्तु ते तीर्थपाः ||२|| १५८ तान् प्रत्यूहकरान् प्रमादसहितान् पापाश्रवान् पञ्चधा, हेयत्वेन तथा व्रतानि समितीश्चारित्रयुग्भावनाः । आचाशन् खलु पञ्चधावददुपादेयं समस्तं च यः, स्वाध्यायैस्तदहं भजे श्रुततिथी पञ्चप्रकारैः श्रुतम् || ३ || त्यक्तं दूषण - पश्चकेन सहितं सद्भूषणैः पश्चभिः, सम्यकुत्वं शुभपश्ञ्चलक्षणमसौ श्रिता गिरौ रेवते । प्रणताऽस्तु नेमिपदयोः पश्चाननस्थाम्बिका, सा श्रीपञ्चमीकातपः - फलविधौ सांनिध्यदा सर्वदा ||४|| पश्चाङ्गं ( आ. पुण्यवि . ) (३) ( शार्दूलविक्रीडितम् ) समसुक्खपंचम गइ रुद्धोरुपं वासवो, संपत्ता सजो निजि- पंचबाण - सुहडो मोहेभपंचाणणो । पंचगप्पणिवाय- पुत्रमिह जो भव्वेहिं निव्वभिओ, सो नेमी अपंचमी दिवसे सिग्धं अविग्धं तवे ॥ १ ॥ Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ जे कल्लाणगपंचगे वि ति असाधीसेहि संसेविआ, जे पंचिंदिअ-निग्गहेण विसओ पंचाविजेउं खमा । पंचायारधरा य पंचसमिआ चारित्तमुद्दाइ जे, ते देवा जणयंतु पंचमितवे भत्ताण नाणुबई ॥२॥ जेणं पंचमहव्वया सुगुरुआ लीलाइसंधारिआ, जे मेरु इव पंच पंचमगइ-सुक्खाण खाणी समा। जेणं पंचममंगवीर-पहुणो दिट्ठो गणिदेण जो, सो नाणं विअरेउ पंचमितवे सत्ताण सुद्धागमो ॥३॥ आरुढा किरपिट्टिदेसमसमं पंचाणणस्सेह जा, धारेइ सुअमङ्कमङ्गुलिकडे जा पंचसाहे नि । अन्नं पंचजणेण संथुअपया पुत्तं कडीओ ठिअं, सा अंबा सुअपंचमीतषविहिं सत्तेसु दिजा सुहं ॥४॥ । १४८६ वर्षे रचना । (वीरबाई पाठशाला पालीताणा) (१) श्री मौनएकादशी-स्तुतिः (उपजातिः) एकादशी यः किल मार्गशीर्षे, कल्याणक-प्रौढ-तिथिं दिदेश । कृष्णाधितृष्णाऽब्धिघटोद्भवामः, कल्याण-वृद्धिं स तनोतु नेमिः ॥१॥ एकादशी-वासर-सनिबद्धः, कल्याणकैर्ये जगतीमरक्षन् । कल्याण-सिद्धिं रचयन्तु ते न-स्तीर्थकराश्चित्तसमाधिशुद्धथा ॥२॥ १. भुणानयं २. तेणं ३. किरपुष्टि Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १६० विवेकरम्यः | एकादशीघस्र महाप्रभाव:, संवर्णितो यत्र तमागमं मोहतमो - निरास - भास्वत्प्रकाशं विनयेन वन्दे ||३|| एकादशी दिव्यतपः - समाधौ, या विघ्नजातं भविनां निहन्ति । शैवेयदेवाऽङ्घ्रि- सरोजभृङ्गी, स्तुति तरंगिणी सा मेsम्बिका रातु यशोऽभिवृद्धिम् ||४|| ( हंसवि. म. वडोदरा ) (2) ( शार्दूलविक्रीडितम् ) दीक्षा श्रीअरनाथकस्य नमिवस्तज्ज्ञानमुद्योतकं, श्री मल्लेः प्रसवं मुनित्रतधरं कैवल्यमाप्तं च सत् । मासे मार्गशिरः सिते सुखकरे एकादशीत तिथौ, भूमौ पश्चकमाकरोतु भविनां कल्याणकानामदः ||१|| गीर्वाणा - सुरनाथवृन्दमहिताः संसारपर्यन्तगाः, आनन्त्या परभावखेदरहिताः सन्मार्गसंदर्शिनः । जैनाः पारगताः प्रमादरहिताः सिद्धाश्चतुर्विंशतिः, तेऽमी शान्तिकरा दिशन्तु भविनां सौख्यं धनं मौक्तिकम् ॥२ अर्थेनादिशितं सदा भगवता सिद्धान्तमाध्यात्मिकं, हेयाऽऽदेयपदार्थसार्थसहितं सत्कृत्य-संस्कारकम् । निक्षेपादिमिरन्वितं गणधरेणासूत्रितं त्वक्षरैः, तं भव्या हृदि धारयन्ति सततं ते प्राप्नुवन्त्यव्ययम् ||३|| Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ अर्हद्वकत्रकजे स्थितिभंगवती सद्द्वादशाङ्गोद्भवा, स्याद्वादं मदशैलमानपविं व्यालोकयन्ती पृथक् । कुर्वन्ती भविनां शिवं च मतिदा सम्यकत्वदात्री नृणां, सा जैनी श्रुतिवाग ददातु रुचिरं ज्ञानस्य लाभं सदा ॥४॥ (बापजी म. अमदावाद) (३) (शार्दूलविक्रीडितम् ) कस्मिंश्चित्समये समुद्रविजयक्षोणि-विभोनन्दनः, श्रीनेमिः सफलां सृजन् वनभुवं श्रीद्वारवत्याः पुरः । श्रीमच्छीपतिवासष-प्रभृति-सत्सामाजिकोनां पुरो, व्याख्यातिस्म विधि यदीयमतुलं सैकादशी श्रेयसे ॥१॥ सर्वे तीर्थंकराः सुरार्चित-पदा आनन्द-कन्दायिताः, प्रोद्यत्पर्षदि हर्षतो गणधरा व्याख्यानयन्तीत्यमी । पुष्पैः वल्लरीव प्रभूतभगवत्कल्याणकैः सूज्ज्वला, या जाता जगति प्रसिद्ध-सुषमा सैकादशी सेव्यताम् ॥२॥ वागीशोऽपि विवेचितुं न समभूत् शक्तो यदीय-प्रथां, मैत्री-तुष्टिरमाश्रयां कलिमलप्रध्वंस - बद्धादराम् । सिद्धान्ते प्रकटीकृतामनुपमा तीर्थाधिपः तुष्टये, सत्वानी विपुलोर्थसार्थ-जननी सैकादशी स्तात् ध्रुवम् ॥३॥ Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १६२ भगवती श्री अम्बिकादशी, प्रत्यूह - विध्वंसिनी । देवीवृन्दविराजिता भक्ति - प्रवजनप्रमोद - वसतिः स्फाति - ख्यातिलसद्जयादि - विजयो- द्योति - प्रभामण्डला, पुण्यात् सौख्यमखण्डितं भवभृतां लीलोल्लसद्भारती ||४|| ( मुक्तिवि. जैन लायब्रेरी - छाणी ) (8) ( शार्दूलविक्रीडितम् ) भव्वाणेग-समिहिपत्थकरणं गोवद्धणाराहियं, सम्माहष्पतिहिं कुमग्गमहणं सग्गापवग्गापयं । मोणिक्कार सिपच्चमुतमतमं जेण सिद्धीकथं, सो नेमी जयउ तिलकसरणं सिद्धो अ बुद्धो सयं ॥१॥ मोणिकारसि - वासरे सुहकरे जेसिं लसन्नाणिणं, कल्लाणाणि कलंकपंक- हरणे नीरप्पभाणि फूडं । आसं सुद्धसयं जणुव्वय - महानाणप्पयाणिव्विणो ते भई वियरंतु वो जिणवरा सिद्धिगणासंगिणो ॥ २ ॥ जो स्तुति तरंगिणी माहप्पपयासगो सुरसरी कल्लोलमालुञ्जलो, मोणिक्कार सिवासरस्सयसुद्दा साउव्वमो निम्मलो | वादिदा विलीकया कुमइणो जेणुद्धरा दुम्मया, सव्वन्नूसमउं हरेउ विमउं विग्धं स सिग्धं सया ||३|| Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १६३ संस्कृत विभाग-२ अंभोजम्मकुरंग-चारुनयणा पुणिदुतुल्लाणणा, मोणिकारसि-पव्यतिव्वरसिणं सव्वाण भव्यङ्गिणं । जा सोहग्ग अमग्ग सरगुणसिरि वित्थारयंति घणं, सा कल्लाणकरा करेउ सययं अम्माण अंबासुरी ॥४॥ (देवशानो पाडो-अमदावाद) (१) श्री पुण्डरीकगणधर-स्तुतिः (अनुष्टुभ् ) सिद्धं श्रीपुण्डरीकाऽद्रौ, प्रथमं गणनायकम् । जगदाप्यायकं श्रीमत्-पुण्डरीकं नमाम्यहम् ॥१॥ श्रीमत्पुण्डरीकाद्याऽद्रि-शृङ्गशृङ्गारदायकाः । नायकाः शिवदाः सन्तु, मम श्री-जिननायकाः ॥२॥ पुण्डरीकगणेन्द्राऽऽदि -विहितं हितमीहितम् । मतं जिनमतं मेऽस्तु, सदा सिद्धि प्रदायकम् ॥३॥ पुण्डरीक-मुखि सर्व-शास्त्र-सम्भारतीरदे । भारति भारति ! दद्यात् , सद्यो विद्याश्च मे श्रुतम् ॥ ४॥ (इडर ज्ञानभंडार) (२) पुण्डरीकगिरिराजशेखरं, पुण्डरीकसमकीर्तिवैभवम् । पुण्डरीकसम्भवभवद्वप्रे, पुण्डरीकगणधारिणं स्तुमः ॥१॥ Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी " " पुण्डरीकगिरिराज संस्थिता, इन्द्रचन्द्रमनुजेन्द्रवन्दिताः । सुप्रसन्नमनसो मानसं श्रीजिनाः प्रददतां शिवश्रियम् ॥२॥ पुण्डरीक - गणधारिणा कृतं विश्रुतं श्रुतमनन्तमुत्तमम् । निर्जिता - परमतं शुद्धमतो, मानसे मम सदा सुसिद्धिदम् ||३|| सर्वतोषपरिशोषकारणी, धारणी भवयुषां प्रणेमुषाम् । श्रीश्रुतप्रतति - मालभारणी, शासने श्रुतसुरी शिवङ्करी ||४|| ( इडर ज्ञानभंडार ) १६४ (३) श्रीमद्युगादीश्वर - शिष्य- मुख्यं, सिद्धाचले निर्मितमुक्तिसौख्यम् । श्रीपुण्डरीकवति - राजराजं, नमामि नम्र त्रिदशाधिराजम् ॥ १॥ जिनेश्वराः सर्व-जनीन चित्ता, विश्वत्रयीदत्त सुधर्मवित्ताः । श्रेयः श्रिये सन्तु जगज्जनानां तद्भक्तिसिन्धौ कृतमञ्जनानाम् ॥२॥ जिनागमो विश्वजनैकबन्धुः, सदर्थरत्नव्रजदुग्धसिन्धुः । श्रियेऽस्ति निर्वाण - पुराऽध्ववाहः ||३|| कषाय-दावानल - नीरवाहः, द्विपं गतो निर्मित- विघ्न - शान्ति चतुर्भुजः काश्चनजैत्र कान्तिः | यक्षाधिपो गोमुखनामधेयः, शिवाय भूयाद् भृशभागधेयः ||४|| ( हंसवि, वडोदरा ) Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ १६५ संपुन-चंदाणण-पुंडरीअं, सन्माण-लच्छीवर-पुंडरीअं । कम्मेभकुंभत्थल-पुंडरीअं, वंदे मुणिदं वर-पुंडरीअं ॥१॥ नमंतदेवासुरकिन्नराणां, संसारकंतारखयंकराणं । जिणिंद-चंदाण पयारविंदे, तिलोअकल्लाणकरेऽभिवंदे ॥२॥ पणासि मोहमहंधयारं, पयासि जेण तिलोअसारं । जिणागम सूरसमप्पभेअंनमामि निम्माविअ-सव्वसेयं ॥३॥ तित्थंकराणं कयपायसेवा, सम्वे सया सासणभत्तदेवा । धम्म कुणंतस्स जो महग्धं, सिग्धपि संघस्स हरंतु विग्धं ॥४॥ (रंगवि. यशोवि. डभोई) (१) श्री-गौतमगणधर-स्तुतिः (अनुष्टुभ् ) श्री-गौतमाक्षीणमहा-नसीलब्धिसमृद्धये । नमोऽस्तु ते तमःस्तोम-भगवद्भास्कर-श्रिये ॥१॥ श्रीसिद्धचक्रमध्यस्थान् , चतुर्विंशति-सम्मितान् । श्रीजिनानौमि सिद्धार्थान् , श्रीगौतम-गुरूदितान् ।।२।। श्रीगौतममुखाम्भोज- हृदोद्भुताऽद्भुतोदया । द्वादशाङ्गीमरुद्गङ्गा, भूयात् कर्ममलापहा ॥३॥ श्रीगौतमगणाधीश- मुखाम्भोज-मधुव्रता । श्रुतदेवी भगवती, कल्याणधनसम्पदे ॥४॥ (हेमेन्द्रवि. फणसा) Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी (इन्द्रवजा) श्रीगौतमं सर्वगुणाभिरामं, विशेषलब्धेः प्रवरैकधाम । देवेन्द्र-संसेव्यपदारविंदं, वन्दे सदाऽहं शुभवल्लिकन्दम् ॥१॥ श्रीमजिनेन्द्रा नतदेववृन्दा, अनस्तमोनाशनभानुतुल्याः । संसार-विच्छेदन-चारुवीराः,सौख्याय वस्सन्तु गुणकधीराः॥२॥ देवेन्द्रनागेन्द्रनरैश्च कामं, संपूजितं वर्णरमाभिरामम् । सिद्धान्तपाथोधिमहं प्रधानं, स्तोष्ये जनानन्दकरैकयानम् ॥३॥ सिद्धायिका पूरित-पूर्णकामा, सद्हेमवर्णाभरणाभिरामा । श्रीराजहंसादिगतिप्रधाना, सौख्यानि देयात् शुभनागयाना॥४। (हेमेन्द्रवि. फणसा) (इन्द्रवजा) प्रवर्तमाना-मनपामतीता-मनागतां तीर्थंकृतां नितान्तम् । चश्चच्चतुर्विशतिकां नमामि, श्रीगौतमोक्तं भरतावनिस्थाम् ॥१॥ तीर्थङ्कराणां विजयेषु षष्ट्य-धिकं शतं पञ्चविदेहभूमौ । उत्कृष्टतः श्री--भरतेषु चैरा-वतेषु वन्दे दशकं प्रमोदात् ॥२॥ सदर्थरूपा भगवभिरुक्त्या, सुपाठरूपा गणिभिर्निबद्धा । श्री द्वादशाङ्गी भुवि भाविभूत-प्रवर्तमानार्थविबोधिकाऽस्तु ॥३॥ श्री-अर्हता शासनदेवदेव्यः, श्री- देवतावाङ्मयदेवताश्च । विश्वेश्वराः शासनयक्षराजाः, कुर्वन्तु कल्याणधनानि सङ्घ ॥४॥ ( हेमेन्द्रवि. फणला) Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ (8) सकललब्धिपादं विपदोऽपहं, सुरकृतस्तुतिपात्र - पयोरुद्दम् । प्रणमताभिमतार्थ - विधायक, गणधरं वरगौतमनामकम् ||१|| गणधरा निखिला अपि गौतमं प्रभुतयोर्जित-योग-विशारदाः । जिनवरोदिततच्च विकासदा, मम भवन्तु सुबोधिफलप्रदाः || २ | भविकलोक-मवोदधितारकः, प्रगत- पातकवार - निवारकः । गमनयोपपदर्जु - जिनागमो, विजयताममृतीकर - सोमपा || ३|| विशदवर्ण - विभूषणभूषिता, वरकमण्डलु - पुस्तक - शोभिता । दिशतु देवनरासुर - संस्तुता, श्रुतमनन्तफलं श्रुतदेवता ||४|| ( हेमेन्द्र वि. फणसा ) (१) श्री- एकादशगणधराणां - स्तुतयः ( इन्द्रवजा ) श्री - इन्द्रभूतिं पृथिवी सुपुत्रं, अक्षीणलब्ध्यादिगुणैः पवित्रम् । जगज्जयद् - गौतम गोत्ररत्नं, श्रीगौतमं स्तौमि घृतप्रयत्नम् ॥ १॥ सुधा - मुधाकारि-वचोविलासं, विश्वक- विश्वे विलसद्विभूर्ति, संपूरिताऽनन्तमताऽभिलाषम् । 'श्रिये श्रये श्री - मुनिमग्निभूतिम् ||२|| वैशाख सु. ११ संबंधी १. श्रये श्रियै ૬૭ Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १६८ स्तुति तरंगिणी श्री वीरदत्तं त्रिपदी-निधान, सुरासुरैः संश्रितसन्निधानम् । संस्तुत्य-सत्यप्रभवानुभूति, सेवे मुनि सम्प्रति वायुभूतिम् ॥३॥ 'द्विजान्वयांभोधिविशुद्धचन्द्र, सत्यं विनिक्षिप्त-सनिद्रतन्द्रम् । व्यक्तीकृताव्यक्त-सुयुक्ति सूत्रं, व्यक्तं श्रये श्रीधनमित्रपुत्रम् ।।४ श्रीभदिलाकुक्षिदरीहरीशं, मीनध्वज-ध्वंसन-सगिरीशम् । व्याख्यात-विख्यात-दयाख्य-धर्म, स्तुवे सुधर्माणमनन्त-धर्मम् ।।५।। धनाधिपश्रीधनदेववंशे, मुक्तोपमां यः प्रदरीधरीति । श्री-मण्डितः सद्गुण-मण्डित: स्व निर्वाण-सौख्यं च चरीकरीति ॥६॥ सा मौर्यजाया विजया सुधन्या, यया सुतो यो जनितो जनन्या । तं मौर्यपुत्रं त्रिपदी-सुपात्रं, स्तवीमि चामीकर-चारुगात्रम् ।।७।। श्रीदेवभूदेव-सुधन्यनन्दनं, देवी-जयन्ती-सुमन:-सुनन्दनम् । भूमीन्द्रभोगीन्द्र-गणैरकम्पितं, श्री-वीरशिष्यं प्रणमाम्यकम्पितम् ॥८॥ १. गुरुम् २. निजान्धयां ३. विनिद्रं पूसनिद्रतन्द्रम् ४. पमाव्याः ५ कवयाम्यकम्पितम् Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ सद्वर्ण्य-लावण्य-वरेण्य-देहं, सौभाग्यभाग्याभ्युदयैकगेहम् । श्री-पारिजातोत्तम-पूरितेहं, मुदाऽचलनातरमाश्रयेऽहम् ॥९॥ "दीनार्थि-साक्षीकृतनामधेयं, श्रीदत्तवंशाद्भुतभागधेयम् । चातुर्य-गाम्भीर्य-गुणैरहार्य, मेतार्य-सूरिं सत्कृतताङ्गिकार्यम् ॥१०॥ शिष्टोपदिष्टाष्टमसर्वभद्रकं, सानन्दता-सन्नत--सर्वभद्रकम् । विदग्धता-सम्मुदिताति--भद्रकं, सदातिभद्रं भजताति-भद्रकम् ॥११॥ गेहे चरित्रेऽपि च सूत्रकण्ठाः, श्री द्वादशाङ्गी रचना-स्वकण्ठाः । चतुर्दशा-पूर्व-सुपूर्वपूर्णा, जीयासुरेकादश ते सुवर्णाः ॥१२॥ वपुः-पवित्री-करणकताना, श्री जैनगीर्विश्वलसद्विताना । श्री गौतमादि-प्रवर-प्रसन्ना, गङ्गापगेवाऽस्तु शिवप्रपनो ॥१३॥ वैमानिका व्यन्तरकिन्नरेन्द्राः, सुरासुरेन्द्राः किल पनगेन्द्राः। सुदृष्टिदेवाः कृतसार्वसेवाः, सन्तु श्रिये सत्वकृतां सुदेवाः ॥१४॥ (सागरगच्छ पाटण, नेमिसू. खंभात) १. श्री पारिजातोस्तुम २. दानाथि ३. जनिताङ्ग ४. प्रयत्ना ५. प्रयत्ना ६. देवाः ७ सतुष्टये सार्वभृतामुदेवाः । Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी पुहविवसुभूइतणयं, चंदे सिरिगोअमं कुपल-जणयं । सिरिवीरपढमसीसं, लद्धिजुयं रूवजिय-कणयं ।।१।। गुब्बरगामे जायं, गोयमगुत्तं नरिंद-वरकायं । वंदामि अग्गिभूई, नाणज्जुयं पणयकयभूई ॥२॥ वंदे भुवणाधारं, सिरिगोयम-भायरं गुणागारं । सिरिवाउभूइनाहं, देसणजल - समिअ- दुहदाहं ॥३॥ वारुणीघणमित्तसुयं, कुल्लागे संठियं सुरिंदथुयं । वंदामि सिरिवियतं, अंगधरं वीरजिणभत्तं ॥४॥ धम्मिलकुल-वयंसं, भदिलपुत्तं नमामि निप्पंक । संघे पयडिय-धम्म, गुणहरम्मं सिरिसुहम्मं ॥५॥ धणदेव-विजयदेवी,-पुत्तस्स सुरासुरेहिं कयसेवा । सिरि-मंडियस्स पाया, सुपसन्ना मोरिले जाया ॥६॥ बंदे मोरिअपुत्तं, मोरिअगामे च कासवं गुत्तं । पणनुइ-बरिसाणं, पमुइय-गुणकित्ति-नियमाउं ।।७।। कोसलगामे अयलो, जयउ नरामरनरिंद-पय-कमलो । देवी जयंती-तणओ, गोयमगुत्तो विजय-तणओ ॥८॥ वसुनंदा-कुलदीवं, वंदामि अकंपियं भवे दी । मिहिला उप्पन, सिरिसंघ-जणस्स सुपसनं ॥९॥ तुगीयनयरे रम्मं, मेयजं पणिश्यामि जियकम्म । दत्तसुयं च गणहरं, कोडिनं सव्वसिद्धिकरं ॥१०॥ ___ Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ रायगिहे सुवासं, सिरिप्पभासं थुणे गुणावासं । बल अइ भद्दापुत्तं, पयडियनिसेस-सिद्धतं ॥११॥ वरमणक्यकाया मुक्कदुग्गप्पमाया, अमरपणयपाया मुक्खमग्गे सहाया । सयल-ज़िणनाहवारा, सुद्धपुनपयारा, भवेजलनिहितारा, हुतु मे सुक्खैकारा ॥१२॥ गणहरमुहमूलं मुत्तिकंताणुकुलं, चरणसिरिदुकुलं अन्नतिथि सुमूलं । मुणिअभुवणमावं आगम मुक्कपावं, करि अहियपावं वंदिमो सप्पभावं ॥१३॥ जिणवरपयभत्ता सेवगे साहुवित्ता, सयलसुस्वयंसा, पत्तसबप्पसंसा । करसररुहि वीणा-लंकिआइप्पवीणा, जणिय-जयपसिद्धिं भारइ देउ सिद्धि ॥१४॥ अवं स्तुता गणधरा जिनवीरशिष्याः, श्री-गौतम-प्रमुखरुद्रमिता स्वभकत्या । विज्ञानलोब्धकलिताश्च विशालराजवन्याः सृजन्तु विजयं विपुलां सुबुद्धिम् ॥१५॥ (पू. जंबूस्व. डभोई, सागरगच्छ पाटण) १. दुहजलनिहि २. मुक्खकारा ३. भावं ४. बुद्धिम् ५. वसन्ततिलका (हेमभुवनगणिना लिखितं ।) ___ Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૭૨ (५) श्री - गौतम गणधर - स्तुतिः ( अनुष्टुभ् ) येनाप्तं पंचमं ज्ञानं, वीरनिर्वाणकादनु । श्रीमद्दीपालिकाघस्रे, शिवाय स्तात् स गौतमः ॥ १ ॥ श्री — गौतममुखाः सर्वे, महानन्दपदं गताः । स्वर्ग-निर्माण- सौख्याय, ते भवन्तु गणाधिपाः ||२|| श्री वर्धमान - सर्वज्ञात् संप्राप्य त्रिपदीं मुदा । यं चकार मुहूर्तेन स श्रिये स्तात् सदागमः | ३ || नागा वैमानिका भूता, ज्योतिष्का राक्षसास्तथा । अईच्छासनभक्ता ये, ते स्युर्विन-विनाशकाः || ४ || ( सेनसू. म.ना शिष्य विद्याविमलना शिष्य कीर्तिविमलेन बिरचिता. ) ( सागरगच्छ - पाटण) , (६) 'दीपालिकाख्ये योऽनन्त वित्केवलमाससाद | देवार्य निर्वाणमहोत्सवादनु, स निर्वृर्ति यच्छतु गौतमो मे ॥ १ ॥ गणीश्वरा * श्री-इन्द्रभृति - प्रमुखा एकादशापि प्रवरा गताः शिवम् | ९. उप, २. वंश स्तुति तरंगिणी दिवसे प्रशस्ये, Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ पुण्यर्द्धिमद्राजगृहाभिधे पुरे, भवन्तु ते विश्वविभूतये सदा ||२|| गणाधिभर्ता, सद्यस्करो यस्य सदापहर्ता स आगमो तमसो जनानाम् । भव्य विबोध-कर्ता, दुःखौघतो रक्षतु भव्य - सार्थान् ||३|| १- २. वंश उपद्रवव्यूह - विघातदक्षा, सम्गगूरता श्रीजिनशासने या । श्रेयस्करी शासनदेवता सा, भूयात्सतां सर्वसमृद्धि-सिद्धौ |४| ( सागरगच्छ - पाटण ) ( सेनसू. शि. विद्याविमल शिष्य कीर्तिविमलेन विरचिता. ) (७) 'श्रीवीर - निर्वाण - महादनन्तरं, प्रापत् प्रगे केवलसंविदं वरम् । शुभोर्जमासः प्रतिपत्तिथौ शुचौ, स गौतमो लब्धियुतः श्रियेऽस्तु वः ॥ १ ॥ एकादशापि जग्मुर्महानन्द-पदं प्रवरा गणाधिपा, सदोदयम् । १७३ Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७४ स्तुति तरंगिणी सम्पद्वरे राजगृहे पुरे च ये, भवन्तु ते सर्व-समृद्धये सताम् ॥२॥ 'श्री-ज्ञातपुत्रेण पुरार्थतो यः, प्रोक्तस्तथा श्रीगणभृद्वरेण ।। निर्मापितः सूत्रत एव सद्यः, स आगमः सिद्धिकरः श्रिये स्तात् ॥३॥ वैमानिका व्यन्तर-किनराश्च, यक्षास्तथा यक्षिणिकाच नागाः । ये भक्तियुक्ता जिनशासनस्य, सर्वे च ते विघ्नहरा भवन्तु ॥४॥ (सेनमू. शि. विद्याविमल शिष्य कीतिविमलेन विरचिता) (सागरगच्छ-पाटण) (छूटक तथा चार वखत बोलाय अत्री स्तुतिओ.) श्री जयसागरमहोपाध्याय-कृत-वृत्तियुक्तमहायमकबद्ध.' (१) श्री-नेमिजिन-स्तुतिः (द्रुतविलम्बितम् ) सकलभावमहावनगाऽरतः, सकलभाव महाऽवन गारतः । सकल भावमहावनगारत:, शिवसुखं वितनोतु शिवाङ्गाजः ॥१॥ १-२. उपजातिः Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ १७५ प्रथमस्तुत्यर्थ: : - सकलभावमहाज्वन - साधवः । गारम् - विज्ञानम् । त - तनोति । सकलभावमहाव- श्रावकाः । नहिंसाम् । गार - गालयति इति ना गालाः एवं विधाता संयमश्रीः यस्य । द्वितीयस्तुत्यर्थ :- भावः चन्द्रः । वनं-सेवां, गातेप्राप्नुवन्ति । सकलभाव - केवलज्ञान | व- शान्त्वनम्, बुद्धि: विज्ञानं तान् तनोति । सकलभाः - बौद्धमतादयः तान् भजन्ति इति सकलभाः । उश्व अमश्च वमै सर्वजीवरक्षाज्ञाने तयोः हा:- निवासाः । वना-सेवकान् । गुडन्ति - रक्षन्ति । शिवानि - ज्ञानादीनि तानि जनयति । तृतीयस्तुत्यर्थ :- महाव- उत्कृष्टज्ञानवान् ! | सकल भाव ! मनोज्ञ जीवादिपदार्थसद्दवर्तिन् । महा- हे उत्सववर्धक ! | नगारतः भावशत्रुकदम्ब विनाशक ! | सकलभ - सूर्यकिरणभञ्जक ! | नग ! - हे धर्मबुद्धिप्रापक ! | आलतः - अनर्थदन | सकलभ ! - दुष्टाष्टकर्म जयशक्तिद ! । अवमहा वचक्रवर्त्यादि - पूजित ! नग ! भव्य मनुष्यैरधीत ! अलत् !समर्थलक्ष्मीक ! । वित ! - सर्वजीवपालक ! | शिवाङ्गञ्ज ! हे तीर्थकृत् ! | जात ! | अब कुरु । | चतुर्थस्तुत्यर्थ :- सकल ! - चतुर्विधसङ्घ ! | भावमहाशासनदेवता । वनगा - चतुर्विंशतिजिन सेविका । आरत:- कर्म शत्रु- समूहन ! | सकलभा ! - रोगभित् ! | अवमहा ! परास्त Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७६ स्तुति तरंगिणी हस्ते! । वनगा-सर्वरोगदोषादि-विनाशिके ! । आरतः । सम्यकतया तपोध्यानकर्तः ! । सकलभाव !-अन्यतीर्थिक प्रत्युत्तरे दातक्षमज्ञानसमृद्ध ! । महावनगा-सेवकानां रक्षयित्री। आरत:-सामस्त्येन कामहन्तः ! । शिवाङ्गज !-निरुपदभव-। ज्ञानजनक ! । (शुभवीर पाटण । १९६० अषाढ सुद ७ मंगल लिपिकृतं) (जीवनदास जमनादास अमदावाद) (२) श्री-गौतमगणधर-स्तुतिः (शार्दूलविक्रीडितम् ) देया देवमुदोदयागमविधे सिद्धे श्रियं सर्वदा, जैन-व्यूह -विशारदां भवभृतां कमेन्द्रभूते ! प्रभो!। प्रादुर्भूतपराक्रमोर्जित! तमामिथ्यात्व-मूलच्छिदे, सम्यक्त्वोज्ज्वलताकृते च सततं सर्वाङ्गी-शर्मप्रद ! ॥१॥ ( चतुर्श: उच्यते) (३) पृथ्वीतनूजार्य जिनेन्द्र सङ्घस्तुतागमज्ञः . सुरसेव्यमानः । सूरीश्वरानन्दगुरोः सुसङ्घ दीपोत्सवे पर्वणि शङ्करस्तात् ॥१॥ (जैन स्तोत्र समुचये) Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ १७७ (४) श्री-वर्धमानजिन-स्तुतिः (वसन्ततिलका) श्री-वर्द्धमानजिनदेव-- महाप्रभुत्वः, रागादिशत्रहतितोऽर्जित-मोक्ष - लक्ष्मीः । श्री-मजिना - सकल - प्रवचो-विलासः, सिद्धे हि देवि शिवसौख्यमथो विधेहि ॥१॥ (चतुर्शः उच्यते ) (शार्दूलविक्रीडितम् ) श्रीवीरोदितवाक्तरङ्गतरलश्रेणिसमुद्रागमः, सम्यगदृष्टि-सुरार्चितस्तुतनरैः सद्भङ्ग-चारक्रमः । यस्त्वं त्रासयसेऽत्र रात्रि-कुनयांस्तास्तमांसि हरेः, सप्तवातहितः सतां वितनु वै त्वं तथ्यपथ्य-प्रथाम् ॥१॥ (चतुर्शः उच्यते) (ची .. (उपजातिः) श्री-वर्धमानाऽजित - भारतीशा वृद्धौ धराया यशसाऽम्भसेव । स्वमेव वल्ली जिनराजराजी, · श्रुताऽनिशं सम्मद दाप्तपुंसाम् ॥१॥ Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७८ (७) ( उपजाति ) श्री - वैधमानोऽचेत - चारुवाचो, जिनाधिराजा नैत - देवराजी । श्री - हीरसूरीश्वर सेवापराणां ददतां शुभानि पादपद्मा, - ॥१॥ (चतुर्श उच्यते ) ( फणसा हेमेन्द्रषि. ) (c) कर्पूरपूरकमनीययशोऽसमानं, कल्याणगौर - वपुषं जिनवर्धमानम् । जैनागमं वरममन्दसुधासमानं, स्फूर्जन्मुदो विजयदानगुरोः प्रभावम् ||१|| (९) ( इन्द्रवजा ) श्री - वर्धमानाप्त - यशोभिरामः, सुवर्णकान्तोन्नतिमा ग्जिनौघः । ( वीरबाई पाठशाला पालीताणा ) १. श्री वर्धमानाचित वारु २ नित | स्तुति तरंगिणी Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विमाग-२ सर्वानुभूतिर्वसुभूति-जातस्सदागमो नस्कृरुतां शिवानि ॥१॥ (चतुर्श: उच्यते) (हेमेन्द्रवि. कणसा) (१०) (अनुष्टुभ् ) भी वीरोदितवाकसुधा, तीर्थराजो महामहाः । प्रणपदेवराजो नो, ददतां शिव-सम्पदः ॥१॥ (चतुर्शः उच्यते) (हेमेन्द्रवि. फणसा) ( अनुष्टुभ् ) श्री वर्धमानतीर्थशाः, कुरुतो-चित-सम्पदः । भक्तदेवा हिता वाच:, स्मरणं कुर्वतां सताम् ॥१॥ (चतुर्शः उच्यते) (१२) श्री-वासुपूज्यजिन-स्तुतिः (स्रग्धरा) सच्छास्त्राम्भोधितचामृतरसलहरी शाश्वता-स्वादविझेदेवेन्द्रः संस्तुतां तं त्रिभुवनतलके पुष्कलैः स्तोत्रवृन्दैः । नाकि-स्त्रीवृन्दसेव्यं सुरनरजयिनं विद्रुमाभं गुणाढ्यं, स्तोष्येऽहं वासुपूज्यं तमधिकरुचिरं कान्तिमन्तं जिनेशम् ॥१॥ Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी (१३) श्री-पञ्चतीर्थ-स्तुतिः (वसन्ततिलका) श्रीनाभिनन्दन ! जिनेषु गुरुषु शान्ते, नेमे गुण--प्रवर- पावका ! वर्धमान ! । श्रान्तिच्छिदामभयदां करता-गमाहः, भूयाः प्रभो विजयदानगुरौप्रसन्नः ॥१॥ (चतुर्शः उच्यते) (जंबूस. डभोई, श्री उमेदखांति जैन ज्ञानमंदिर-जीझुवाडा) (१४) श्री-सामान्यजिन-स्तुतिः (इन्द्रव्रजा) 'देवेन्द्रभूतरुचिराङ्गि-रुच्यः, कुर्याः क्रियास्वाप्तकलापबोधम् । शस्यागमागाधनयैरशेषश्रेयस्कृदस्त्वक्षर-पद्धति ॥१॥ (चतुर्श: उच्यते । हीरवि.सू. कृता । पुण्यवि. ।) १. पार्श्वग ! २. शान्तिं सतामभयदा सताम् सहतयालक्ष्म्या, शान्तेऽनेमे ! । अभयदाsकरतानमागमो न विद्यते यस्य तत् सम्बोधने हे अभयदाकरतागम!। पार्श्वगाशिष्यविशेषा । लिखित-१६१९ वर्षे. Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८१ संस्कृत विभाग-१ (१५) श्री-सामान्यजिन-स्तुतिः वरकेवलदंसणनाणधरा, बहुपके-कलङ्क-कुवैङ्कहरा । अरिहन्त सुभागम देवगणा, विगणन्तु अणन्तदुहं स गुणा ॥१॥ (चतुर्शः उच्यते) (अवचूरीकर्ता खरतरगच्छीय श्री जिनचंद्रसू. शिष्य वाचक समयराजगणि) (१६) श्री-वर्धमानजिन-स्तुतिः श्रीमद्वीरं, वन्दे धीरं । हर्यक्षाई, ह्यस्तातङ्कम् ॥१॥ विश्वोद्धतः, श्रेयस्कर्तः । जीयास्त्रातः, साथैत्रात ! ॥२॥ श्री सिद्धान्त, सेवे कान्तम् । अर्थवातं, नष्टानिष्टम् ॥३॥ दत्तादिष्टं, यक्षोमुख्यः । मातङ्गाख्यश्वश्चत्सौख्यः ॥४॥ (पं. दर्शनवि. वडोदरा) - द्वितीयार्थ :- १. पङ्क-पा-रक्षा, अङ्के-समीपे येषां ते. २. कुवकहरा निन्द्य-कुटिलत्वहरा. ३. बहुवङ्क. ४. पुण्याऽऽगम । सिद्धान्तपक्षे तुअरिहन्ता-पूज्याः । तृतीयार्थ :-धरा-वेष्टानम् सैव पङ्कः । कुवङ्कहरा-पृथ्वीध्वंसने कुरा. विश्वानराः । चतुर्थार्थ :- वराय-निणीतं दर्शनं येषां ते । प-पवित्रः अकोभूषा येषां ते, कल-कला, अङ्के-वक्षो । कुवङ्कहरा-कुवनहरा । Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८२ स्तुति तरंगिणी वर्धमानामिध - तीर्थराजाः, कामं कवीनां ददतां नितान्तम् । सुधासुधाधाम - मरीचिवाचः, प्रमोदनम्रामरदेवराजाः ॥१॥ (सागरगच्छ राधनपुर (पं कनकवि. गणी १६५२ वर्षे नागपुरे लिखितं) (संभावना कर्ता. पं. मेरुधि.) (कन्याछन्द) वीरं वन्दे दीव्यरूपम् । कामक्रीडात्यक्तासङ्गम् ॥१॥ सर्वेऽर्हन्तो, जैनानस्मान् । मुक्तीलां, दृधुः शीघ्रम् ॥२॥ आप्तं वाक्यं, प्राप्तं पुण्यात् । पोतं रम्यं, संसाराब्धौ ॥३॥ व्योग्नि भ्राम्यन्नागारूढो, मातङ्गो मे विघ्नं हन्यात् ॥४॥ (श्री कमलस्व. जैन ज्ञानभंडार खंभात) (वसन्ततिलका) श्री-वर्धमान-जिनराज ! समाज-वन्ध !। भास्वद्गुणोधगदितागम -- संपदाद्य ! भव्याम्बुजावलिदिनेशसुपर्व .. सार्थ ! सम्यग्दृशां कुरु सुखानि गतान्तराय ! ॥१॥ (सागरगच्छ राधनपुर) al ___ Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २ (२०) ( उपजाति. ) सदागमा क्षिप्तमरालपङ्क्ते ! विविक्तसत्तेतरभाव - भक्ते ! | श्री - वर्धमानाभयदालि-नीलं, इन्यास्तमः शासनदेव ! ते द्रागू || १ || (२१) महायमकमां श्री - अष्टापद - स्तुतिः (वंशस्थवृत्तम् ) भरहेसर- कारिय- देवहरे, अट्ठावयपव्वय - सोहकरे । नियवण्ण+माणसरीरधरे, चउबीसह बंदउं तित्थयरे || १ || ( महोपाध्याय जयसागर विरचिता. ) (२२) सकलसेनर सोननतक्रम ! प्रवरसार्वगणागमसम्मत ! विजय सेन गुरोर्व रसौख्यदः । ૮૨ सकलवीर विभो ! जयताजने ॥१॥ ( सकला सा - लक्ष्मीः तस्या इन: तत्र ) ( पू. रामचंद्रसू. अमदावाद ) (२३) श्री - गौतम गणधर - स्तुतिः गणनायक गौतममुख्य ! मुनिहितकारिपदस्तव भक्तिभृताम् । Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी पुरुषोत्तमराजि - शिवप्रदगीरभिरामगुणाऽऽशु शिवं दिशतु ॥१॥ (चतुर्शः उच्यते ) (आ. पुण्यवि.) (२४) जय ! जय ! गणधारक ! श्रीविजयक्षमा सुखकर, जस वचन सुधारस-पोषित भविक अपार, जिनशासन - भासन - विघन - विदारण - धीर, सेवा सुखदाइ माणिभद्र जस वीर ॥१॥ (चतुर्श: उच्यते) (श्री जैन श्वतांबर सुधाराखातानी पेढी ज्ञानभंडार महेसाणा) (२५) श्री--विजयप्रभसूरेनित्यादीपालिकामावदेयम् । आनन्दार्थ-विधायि - लब्धिदो गौतमस्वामी ॥१॥ (चतुर्शः उच्यते) (महेसाणा भंडार) श्री-विजयरत्न - गणाधिपधीमतां, द्वादश-जिनागमदेव - समागमः । कुशलमात्मकुलोदयकारकोदितदयामति - कान्ति-सुखावहः ॥१॥ (महेसाणा भंडार) ___ Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ (२७) श्री-वर्धमानजिन-स्तुतिः (शार्दूलविक्रीडितम् ) त्रैलोक्योदरलम्बिसुन्दर - महासंसिद्धि-लीलोदयः, कल्याणैक - परम्परा वितरणे गीर्वाणभूमीरुहः । सत्काम्यं ददतां नतामरनर-श्रेयः श्रियां सङ्गम, श्री-वीरामिधतीर्थराज उदितेन्दूयोतिवाचः सताम् ॥१॥ (सागरगच्छ-राधनपुर पं. कनकवि. गणी १६५२ नागपुरे लिखितं, संभावना पं. मेरुवि. विरचिता.) (२८) श्री--पार्श्वजिन-स्तुतिः विजयदेव-संसेव्य-पावं सुपार्श्व विजयदेव-वृक्षानुकारं सुतारम् । विजयदेव-सत्तां सुसत्चित्तकोशे, विजयदेव-तीर्थेशमाईन्त्यमीडे ॥१॥ (पं. महिमा, वि. गणी-नवसारी) श्रेयःसुधारसघटप्रकटप्रभाव !, श्री-पार्श्व ! विश्वजनवल्लभ ! पूज्यपाद ! । देवेन्द्रवृन्दवरवन्धपदं प्रदेहि, देहि प्रतीतसमयामिमतं मतं नः ॥१॥ . (बुद्धितिलक वि.ना पं. भुवनवि.) Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ __ १८६ स्तुति तरंगिणी (३०) श्रीमत्पावं देवं वन्दे ॥१॥ श्रेयोदा मेहन्तः सन्तु ||२|| जैनी वाणी सौख्यं दद्यात् ॥३॥ पद्मादेवी शं मे कुर्यात् ॥४॥ (चतुर्शः उच्यते) (सागरगच्छ पाटण) (३१) श्री-आदिजिन-स्तुतिः (द्रुतविलम्बितम् ) वृषभ ! बुद्धिनिधे! जय सद्यशाः, विजयलक्ष्मी-करोत्तम ! देहिनाम् । जिनवर-प्रकर ! प्रथितागम !, त्रिदशनायकसंश्रित-वत्सल ! ॥१॥ (चतुर्शः उच्यते) (हेमेन्द्रवि. फणसा) (३२) श्री-संभवजिन-स्तुतिः जिनसंभव ! शम्भव शं भविनां विशदैविशदैजिनपैजिनपैः ।। विदिता गदिता ! विनुता जिनगीः कमलैः कमलैरमलैरमलैः ॥१॥ (चतुर्शः उच्यते) हेमेन्द्रषि. फणसा ___ Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ (३३) श्री-शांतिजिन-स्तुतिः (वसन्ततिलका) शान्ति सदागमनिधिं परमाप्त-पूज्यम् , स्फूजन्महोदयफलार्पण-कल्प-वृक्षम् । तीर्थेश्वरं विजयरत्नगुरुं सुतारं, ध्यायामि चित्तकमले विमले सुखाट्यम् ॥१॥ (चतुर्शः उच्यते ) (महिमावि. म,) (३४) श्री-सामान्यजिन-स्तुतिः जय विभूषण-पारगतागम !, सुर-पुराधिप-पूजित ! सद्गते । सकल-मानव-मोदकरा जिनाः, जय जयिन् विजयप्रभ ! सद्गुरो! ॥१॥ __ (चतुर्शः उच्यते) (हेमेन्द्रवि. फणसा) (३५) श्री-सामान्यजिन-स्तुतिः कयसुकयपयासं, नाणलच्छी-निवास, हयदुरियविलास, दिनसंमोहतासं । सुगुणजणिआवासं, देहि दीपंतमासं, समरह दुहवासं तित्थनाहं सुनाणं ॥१॥ (चतुर्शः उच्यते) (अमरवि. डभोई) Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tee स्तुति तरंगिणी (३६) श्री-सामान्यजिन-स्तुतिः ये संसारसमुद्रपातविधुराव्रक्षंति सत्प्राणिनः । उच्चैः सप्तनयोन्नति भवभयप्रध्वंसनाय श्रिताः । ये लोक-त्रय-पावना विदधते विश्वस्य कल्याणकाः, ताभित्यं जिन-जैनवाक्ययतिपान् वन्दे निरस्ताऽगसः ॥१॥ (चतुर्शः उच्यते) (प्रवर्तक कान्तिवि. म. वडोदरा) (३७) श्री-सामान्यजिन-स्तुतिः ___(वसन्ततिलका) कल्याणसारसुवितानविशिष्टदृष्टे !, कान्तावारण-समान ! जयाद्यदेव । धर्मार्थ-कामदमहोदय - वीरधीर ! सोमप्रभाव ! परमागम-सिद्धमरे! ॥१॥ _ (चतुर्श: उच्यते ) (नेमिसू. खंभात) (३८) श्री--पाश्वजिन-स्तुतिः (वसन्ततिलका) ब्रह्मेन्द्रनीलमणि-मण्डलहेममुद्रा, श्री-पाश्वदेवपरमागमनाम-मुद्रा। १. काममदमोदयवीर-कामदमोहवयवीर. २. सुरी. ३. श्रीपार्श्व विश्वजनवल्लभ मुद्गसिहः । देवेन्द्रबृन्दवरवन्धपद प्रदेहि, देहि प्रतीत समयाभिमतं मतं नः । Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ आनन्दिनी विजयिनी भवतान्तिच्छिद् , लीलावती भगवती कमलोदयाय ॥१॥ (चतुर्शः उच्यते) (जंबूस. डभोई अने मोहनलाल जैन लायब्रेरी मुंबइ) पू. आ. श्री इन्द्रनन्दिसूरीश्वर-प्रणीता यमकबद्ध श्री-स्तुति-चतुर्विंशतिका श्री-आदिजिन-स्तुतिः (मालिनीछन्दः) अभिनवनुतिमार्गे त्वां नये मारुदेव !, प्रमदविसरपात्रं साधुराजीव मित्रम् । जननयनवितानास्तोकमोदे प्रभुत्वं, प्रमद विसरपात्रं साधुराजीवमित्रम् ॥१॥ असमनिजसमृद्ध्या त्याजितप्राज्यमाधजयिजनमदमाधीश्वराऽऽसेव्यमानम् । जिनचय ! कवयामि त्वां विहायाङ्गिराजजयिजनमदमाधीश्वराऽऽसेव्यमानम् ॥२॥ परमतिभवभीति - स्तोम - विध्वंसबिभ्रजिनमतमतिमानं मोहमायामबामम् । यदतिशयमतं ते मानवास्त्याज्यमानाऽऽ. जिनमत मतिमानं मोहमायाऽऽमवामम् ॥३॥ १. बुद्धेः प्रमाणम् । - Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी वितनु वितनु ते त्वं श्री जिनाकताना, कविमतिकमलाऽऽली इंसमाभारती मे । स्वमतितनुविभात्या भानुपूा जयन्ती, कविमतिकमलाऽऽली हंसभाभारती मे ॥४॥ श्री--अजितजिन-स्तुतिः (मालिनीछन्दः) कमनशम ! मकष्टे पातकैः पातकोद्यरजित ! जय दयावन् मानवैर्देवनाथैः। असुरनरभराणां संस्तुतस्त्वं समोदैरजितजयदयावन् मानवैर्देवनाथैः ॥१॥ रतिमितिवितस्त्वं तत्र शास्त्रैकमध्ये, शमदममयदेवव्यूहराज्येहसारम् । करितुरगपदाति - श्री-समेते विशाले, शमदममयदेव व्यूहराज्येहसारम् ॥२॥ जिनपतिमतमामय॑सातप्रदाते, नयसमुदयराजिभ्राजितानेकभङ्गे । वितर वररति मे पूर्णपुण्यैः धितोधन, नयसमुदय राजिभ्राजितानेकभङ्गे ॥३॥ अजितजिनसपर्यात परः पूरयश्रीजिनगिरि रतिभाजः श्रीमहायक्षकामम् । Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ गुणमणिधरणे त्वं दुःखदैत्यप्रणाशे, जिनगिरिरतिभाजः श्रीमहायक्षकामम् ॥४॥ श्री--शम्भवजिन-स्तुतिः नतजनमतिभातिः शम्भव श्रीजिनन्द्रो, भवदकनिधिकल्पो मालताचारिदाता । जननमृति - तरंग - स्तोम-दुल्लंध्यमध्यभवदकनिधिकल्पो मालताचारिदाता ॥१॥ जय जिननिवह त्वं देहभृहत्तभूयो, विभव-भुवन-राज्या मोदितः पङ्कजानाम् । असुखसमुदयानां नाशकः पापतापे, विभव भुवनराज्यामोदितः पङ्कजानाम् ॥२॥ श्रित सुकृत हितालीकलपताराविराजन्, नयनयमधरो दुष्कर्म-जैत्रः कृतान्तः । भवनिवहनिदानं संहर स्वंगिनां सन् , नयनयमधगे दुष्कर्मजैत्रः कृतान्तः ॥३॥ असुखमरविसर्पदावनिर्वापराजद्, घनसमदुरितारिः सद्गुणाली विताना । भवतु भुवनमध्यस्थायि भव्याङ्गिभूत्यै, घनसमदुरितारिः सद्गुणाली विताना ॥४॥ Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १९२ श्री - सुपार्श्वजिन - स्तुतिः साधुसारं, सुवर्णाभयाराजितं तमामोदितं शं वहन्तं सुपार्श्वम् । सुवर्णाभयाराजितं साधुसारं, तमामोदितं शं वहन्तं सुपार्श्वम् ॥ १॥ स्तुति तरंगिणी अमानविया श्रेयसे भासमाना, सदाराजिना वो भवावारपारे । अमानविया श्रेयसे माससाना, सदाराजिना वोभवावारपारे ॥२॥ हरत् कामदानात् सुरागोपमानं, स्तवैराजमानं मतं मतं सारभङ्गम् । हरत् कामदानात् सुरागोपमानं, स्तर्वैराजमानं मत सारभङ्गम् ॥३॥ सुतारा जितारातिभागममारादमेया निसाता निया तापाने । सुतारा जितारातिभाराममारा, दमेया निसाता नियातापहाने ! ||४॥ Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ १३ श्री - चन्द्रप्रभजिन - स्तुतिः चन्द्रप्रभं नमत पातकराज्यकामं, ज्ञानैकधामरहितं बहुमानमादैः । चन्द्रप्रभं नमत पातकराज्यकामं, ज्ञानैकधामरहितं बहुमानमादैः ॥ १॥ सुरभीकृतंनो, सापादनम्र सुमन: सद्दानमामितरसाभयदोत् कराहम् । सुरभीकृतं नोऽ सापादनम्र सुमनः सद्दानमामितरसा भयदोत् कराहम् ||२|| निःसंशयोद्भवमद्दो महिता सुवर्णा, देयादतीव पुरुषोत्तमभारती शम् । निःसंशयोद्भव महो महिता सुवर्णा, देयादतीव पुरुषोत्तमभारती शम् ||३|| श्री बोधिदस्य विनयो विजयी विभाति, राजीव राजितपदो रयतो नतः सन् । श्री बोधिदस्य विनयो विजयी विभाति, राजीव राजितपदी रयतो नतः सन् ॥४॥ १९३ Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १९४ श्री - शीतलजिन स्तुति: विश्वप्रभो तनुगुणसुरयादनव्यधर्मैः पुरोगदशमाप्त ! विमुक्तसारम् । विश्वप्रभो तनुगुण सुरयाद नव्यधर्मैः पुरोगदशमाप्त विमुक्तसारम् ॥१॥ क्षीणाष्टकर्म गणनायक राजमानः, सन्निर्वृतावभववासरतस्तमस्तः । क्षीणाष्टकर्म गणनायक राजमानः, सन्निर्वृतावभववासरतस्तमस्तः संसारितापहरणे क्षमतिक्तपत्र, श्री शीतलागमनमोदमदायतेह | क्षमतिक्तपत्र, संसारितापहरणे श्री शीतला गमनमोदमदायतेह श्री ब्रह्मक्षत्ररदायकरा हिताले, राजीव सच्चरणसाधुनतोत्तमाङ्ग ! । श्रीब्रह्मयक्षत्ररदाय कराहिताले, राजीवसच्चरणसाधुनतोत्तमाङ्ग ! १- २. रक्तपत्र | स्तुति तरंगिणी ॥२॥ ॥३॥ 11811 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विमाग-२ श्री-श्रेयांसजिन-स्तुतिः सुदशमाग्रिमदेव महामहं, बहुमहामितताकरमारदम् । बहुमहामितताकरमारदम् , सुदशमामिमदेव महामहम् ॥१। जिनगणाधिपशङ्करभास्वतः स्तवपदंवितरस्य समाश्रये । स्तवपदंवितरस्य समाश्रये, जिनमणाधिपशङ्करभास्वतः ॥२॥ मतममोहसुराजिनतावकं, वितनुतादममानमहादरम् । वितनुतादममानमहादरम् , मतममोहसुराजिनतावकम् ॥३॥ प्रमदवत्परराजदमानवी, भविकराजिकराजडतापहृत् । भविकरा जिकराजडतापहृत् , प्रमदवत्परराजदमानवी ॥४॥ श्री-धर्मजिन-स्तुतिः साध मानवविभावसु धर्मः, साध मानव विभावसु धर्मः । Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १९६ साध मानवविभावसु धर्मः, साध मानवविभावसु धर्मः ॥ १ ॥ कामदान् भगवतोनु विमोहान्, कामदान् भगवतोनुविमोहान् । कामदान् भगवतोनुविमोहान्, कामदान् भगवतोनुविमोहान् ||२|| राजमानमसमं सदागमं, राजमानमसमं सदागमम् । राजमानमसमं सदागमं, राजमानमसमं सदागमम् 11311 सोमदासुखकरा सोमदासुखकरा सोमदासुखकरा सोमदासुखकरा श्री - शान्तिजिन - स्तुतिः विभारती, विभारती । स्तुति तरंगिणी : विभारती, विभारती देयास्त्वं नतदेहिनां स्त्रमहसा तिग्मधुते तर्जय, श्रेयः सातरसीमहोदितरसो वामासु शान्तेश्यात् । श्रेयः सातरसीमहोदितरसो वामासु शान्तैरयात्, प्राप्य स्थानमसावनिर्मित निजस्वान्ताधिराम ! प्रभो ! ॥१॥ 11811 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ सार्ववारांहसः, प्राप्तोऽनन्तमनादिकालमापनात्त्वं पारावारत मोदिनेश्वरचयेनस्तुत्य जन्मान्तरैः । पारावारतमोदिनेश्वरचयेन स्तुत्य जन्मान्तरैः, पापैस्त्यक्तहितं दधतदितरेस्तुत्या इवांभोभृताम् ||२|| धन्यः सच्चममन्द मोहवशतो येन त्वया भारती, शान्ते राजिरसेनवासवसमासेव्यस्य विश्वोत्तमा । शान्ते राजिरसेन वासव समासेव्यस्य विश्वोत्तमा, सेव्या सुश्रुतकंदवारिदसमभक्तादरस्थाऽनिशम् ||३|| प्रस्तावे मृजती, जिनस्य पुरतो नाह्यक्रियामण्डनै - निर्वाणीनुतकाव्यवादितततातोद्याः सदा राजिता । निर्वाणीनुतकाव्यवादितततातोद्या सदा राजिता, कुर्यान् मे स्वमतेरसौ जितवती स्फूर्जेद्वचःपाटवम् ||४|| श्री - मुनिसुव्रतजिन - स्तुतिः साधुसदानतपादरतोमः, साधुसदानतपादरतोमः । सुव्रतकान्तरतरक्षमताद, सुव्रतकान्तरतरक्षमताद नाशितमाभवपारगतानां, नाशितमाभवपारगतानाम् । ॥१॥ Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १९८ हृद्यगुणव्रतसद्महिमामे, हृद्यगुणत्रतसद्महिमा मे भङ्गसदा गमराजिपदाले, भङ्गसदागमराजिपदाले । सज्जमानसतोय जयीन्द्रः, सज्जमानसतोय जयीन्द्रः स्तुति तरंगिणी ॥२॥ मानमहासुरवरा नरदत्ता, मानमहासुरवरा नरदत्ता । अस्तुतमाधवमित्रगुहा सा, अस्तुतमाधवमित्रगुहा सा ||४|| श्री - वासुपूज्यजिन - स्तुतिः शौण श्री वसुपूज्यनन्दनवनव्या मोहकारैर्नवैः, स्तोत्रैः संस्तुतसज्जनैर्जयसुचित् सन्दोहनीरोत्करे । पङ्कौघस्य समीहितप्रदगुणा मर्त्यद्रुमाणां धृतौ, शौण श्रीवासुपूज्यनन्दनवनव्यामोह कारैर्नवैः : 11211 श्री - कुन्थुजिन - स्तुतिः श्रीमत्कुन्थो रमाया भवनवरसमो धर्मसाराभिदाता, श्रीमत्कुन्थोरमाया भवनवरसमोधर्मसाराभिदाता | भावारीणां जये त्वं भविक्रमटत तेस्तीर्थविश्वप्रथायां, पश्यत्सार्थं सुसूक्ष्मं वितरमदमरुक्केवलज्ञानदृष्टया ॥१॥ ॥३॥ Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २ भास्वद्भावैः सदैवोत्तम जननिवहैरार्त्तसत्पावकत्वं, मास्वद्भावैः सदैवोत्तम जननित्र हैरार्त्तसत्पात्रकत्वं । भीतेर्दुष्कर्मभूमीरुहनिधन विधौतञ्जयत् स्त्रीयपादपुण्याणूनां कणौघैर्जिनपपद-धरा पावकत्वेन लक्ष्मीः ||२| श्री मल्लिजिन - स्तुतिः सच्चिन्मया । श्रीमन्म लिजिन ! प्रवर्द्धयजने प्राप्ते ! प्रभो ! मौक्तिकं, सान्ताकामितदान सञ्जननरानागेन संख्यातीत गुणैः सान्ताकामितदानसज्जननरानागेन पदावलिधृतौ भूयस्तमस्त्रायते, सच्चिन्मया श्री - पार्श्वजिन-स्तुतिः दुष्पापेभ्यः पतन्तं जननिवहमवत् स्वात्मवर्णोदधिः, मन्दा संसारराजीवरम हिमघरध्वंसितावापयोधौ । रागद्वेषौ जयन् यन्मनसि जिन भवान् पार्श्व धन्य स एव, मन्दासंसारराजीवरम हिमधरध्वंसितावायोधौ १९९ ॥ १ ॥ मच्चिते यं च तीर्थाधिपनिवह मथो स्वैर्यशोभिर्महान्तं, ज्ञानाद्विश्वपयोरुट् शुचिशमनधनोऽनंगतो देद्दितानि । चेतस्तः पापवित्तोपशमनविषये त्वं विदन् केवलाख्य, - ज्ञानाद्विश्वं पयोरुट् शुचिशमनधनोऽनंगतो देहितानि ||२|| ॥१॥ Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०० स्तुति तरंगिणी कार्तिकादिमासानुक्रमेण श्री जिनकल्याणदिनस्तुतयः (पू. सोमसुंदरसूरि कृताः) (इन्द्रवज्रा) यद्योगतः शम्भवतीर्थनाथः सत्केवलोद्योतरमामवाप । सा पश्चमी कार्तिकमास आसीत् श्यामाऽपि शुक्ला सुतरां कथं न ? ॥१॥ ( उपजाति) द्वादश्यशुक्लाऽपि किलो मासः, प्रासाधि जन्मच्यवनोत्सवाभ्याम् । याभ्यां निजाभ्यां जिननायको तो, नमामि पद्मप्रभनेमिनाथौ ॥२॥ (पथ्यावक्त्र यद्वा अनुष्टुभ् ) निजच्यवनजन्मभ्यां, कार्तिकद्वादशी शुमा । श्यामाप्यलंभि याभ्यां तो नेमि-पद्मप्रभौ भजे ॥२॥ (इन्द्रवंशाः) पवित्रिता येन सितेतरा व्रत- . स्वीकारतः कार्तिकिक-त्रयोदशी । Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ तत् सर्वशुद्धेति दधे प्रथां नु सा सर्वापि पद्मप्रभमानमामि तम् ॥३॥ ( उपजाति ) यन्मोक्ष - पर्वप्रभवेन दीपो त्सवेन वैशद्यमिता जिगाय । राकाः कुहूः कार्तिकिकस्य सर्वाः, सार्वः स वीरः शिवतातिरस्तु ||४|| ( रथोद्धता ) सद्दिनेत्थ धवले तृतीयके, सत्तिथावतिथिताप्त केवलम् । विश्वविश्वजनताहितावहं श्रीजिनं सुविधिमर्चयाम्यहम् ( स्रग्विणी ) कार्त्तिकस्याज्ज्वलाद्वादशीवासरे यः । केवलज्ञानमासादयामास स्फातिमत् - प्रातिहार्यातिशेष- श्रियं श्री अरं सादरं तं स्मरामीश्वरम् ||६|| ( वसन्ततिलका ) कर्पूरगौरवपुषः सुविधेर्जिनस्य, या जन्मनोऽजनि जगत् सुखदानकर्त्री । ॥५॥ २०१ ( इति कार्तिक: ) Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०२ स्तुति तरंगिणी सा पंचमीशिति - सहस्य कथं नमस्या न स्यात्सुरासुरनृणां जननीव रामा ॥७॥ (वैतालीयं ) सुविधि विधिवन्नुम जिनं, नवमं येन जगन्नतं कृतम् । निजसं यमराज्य योगतः सेह षष्ठी - दिनमाद्य-पक्षगम् ||८|| ( रथोद्धता ) मार्गकृष्णदशमी दिने शमिभावमाप्तमहमाप्तमनिशम् । ज्ञातनंदनमनन्त-संविदं, दम्भवर्जितहृदं मुदा स्तुवे ॥९॥ ( भुजंगप्रयातम् ) प्रभं पद्मराग-प्रभं देवपद्मप्रभं भग्नसर्व तराराति गर्वम् सहस्याऽसितैकादशी प्राप्तमोक्षम् सुखज्ञानसाम्राज्यभाजं भजेयम् ॥१०॥ ( स्वागता ) येन जन्मशिववर्त्मगमाभ्यां, भूषिता किल मणीवलयाभ्याम् । Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ मार्ग कृष्णदशमी रमणीयं श्री अरो भवद्दरोऽस्तु ममासौ ॥ ११ ॥ ( उपजातिः ) श्री मल्लि - जन्मव्रत केवलानि, तथा नमिज्ञानमरव्रतं च । यस्यामजायत सिता सहस्य, सैकादशी स्यान्नहि कस्य शस्या || १२ ॥ ( रथोद्धता ) मार्गभासि विशदा चतुर्दशी, शम्भवस्य जनुषाऽर्हतोऽजनि । इन्द्रवृन्द--महिता हितोल्लसनारकाऽवधि जगञ्जनोत्सवा ॥१३॥ ( उपजातिः ) सा मार्गशीर्षस्य कथं न शका, स्याच्चित्रकृद्यत्र बभूव भाग्यात् । गुणैईट : संयम एव मुक्तेनिबन्धनं श्री जिन शंभवस्य ― ( वसन्ततिलका ) यत्राश्वसेननरनाथ- गृहं महर्ध्या स्वयगमेन च जितत्रिदिवं विरेजे । ॥१४॥ ( इति मागशीर्ष ) २०३ Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी सा पौषकृष्णदशमी जिनपार्श्वजन्मकी पवित्रयतु मानसमस्मदीयम् ॥१५॥ (इन्द्रवज्रा) राज्यं परित्यज्य बभार सारं, पार्थो जिनो यत्र चरित्रमारम् । पौषस्य कृष्णामपि पुण्यरूपामेकादशी तां मनसा स्मरामि ॥१६॥ (शालिनी) पौषस्याद्यद्वादशी लब्धजन्मा, योऽभूद् भूमेभूषणं भारतस्य । सेवे द्युत्याऽपास्तचन्द्रप्रभस्य, तस्यांही श्रीदेवचन्द्रप्रभस्य ॥१७॥ (रथोद्धता) पौषमास्यविशदत्रयोदशीप्राप्त-संयम-रमा-समागमम् । अष्टमं जिनमिहाष्टकर्मभीवारणं शरणमाश्रयाम्यहम् ॥१८॥ (उपजाति) चतुर्दशी-शीतल-केवलाप्त्या, पौषस्य कृष्णाऽसुमतां मताऽभूत् । Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ मन्ये ततः सर्व-जनेऽपि भूतेऐतिप्रसिद्धा सकलापि साऽऽसीत् ॥१९॥ __ (वैतालियः) पौषे जन-सौख्य-पोषकेऽसितषष्ठीदिन-लब्ध-केवलम् । विमलं सकलज्ञशेचरं, वरभक्त्या समुपास्म-हेऽन्वहम् ॥२०॥ (स्वागता) पौषशुक्लनवमी दिनजातोऽनन्त-केवल-महोमहिमाढ्यः । शान्तितीर्थकर ! किंकरतां ते, सर्वदैव भगवन् करवाणि ॥२१॥ (शालिनी) पौष शुक्लैकादशीलब्धजन्मा, यस्य प्रोद्यत्केवलज्ञानभानुः । तुर्याऽरस्यादीदिपमध्यभागं, द्वैतीयीकस्तीर्थनाथः स जीयात् ॥२२॥ (उपजाति) सहस्य शुक्लैकचतुर्दशी यज् ज्ञानतेजः सकलां त्रिलोकीम् । Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०६ स्तुति तरंगिणी अपूपुग्त् संवरराजजन्माऽमिनन्दनस्तुर्य-जिन: स नोद्यात् ॥२३॥ (इन्द्ररञा) या श्रीमतो धर्मजिनेश्वरस्य, तं ज्ञानचन्द्रं प्रकटीचकार । गम्यो न योऽम्भोद विधुतुदादे,स्तां पौषराकामिह कामयेऽहम् ॥२४॥ (इति पोष) (इन्द्रवज्रा) माघस्य षष्ठयां विशदेतरस्यां योऽत्राऽवती? युगपञ्चकार । हर्ष विषादं च भुवो दिवश्व, पद्मप्रभं तं प्रभुमाद्रियेऽहम् ॥२५॥ (इन्द्रवज्रा) श्री शीतलः स्वीकृतवान् द्वयोःस्वकल्याणयोर्जन्म तपस्ययोर्याम् । सा द्वादशी श्यामतमा न माघे, मान्या भवेत् कस्य सचेतनस्य ॥२६॥ (अपच्छन्दसकं) असिता तपसस्त्रयोदशीयं शिवहेतुर्भवतिस्म यस्य नेतुः। Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- १ दशसाधुसहस्रसंयुतस्य, प्रथमस्तीर्थपतिः प्रीणातु सोऽस्मान् ||२७|| ( उपजातिः ) यत्केवलज्ञानरमाप्रयोगादमाऽपि माघस्य एकादशस्तीर्थकरो नराणामेकां शुभामेव दशां स दिश्यात् ||२८| बभूव सश्रीः ( स्वागता ) यत्र जातमभिनन्दनजन्म, ज्ञानमाप वसुपूज्य सुतश्च । सा द्वितीयकतिथिः सितमाघे, नित्यमेतु मनसोऽतिथितां मे ( द्रुतविल० ) विमलधर्मजिनेश्वरयोरहो, २०७ ( उपजाति ) पक्षे वलक्षेतपसश्चतुर्थीदिने मुनित्वं प्रतिपन्नवान् यः । जनिमोऽजनि यत्र महाद्भुतः । सुविशदा तपसोऽस्तु तृतीयिका, तिथिरसौ शिवसौख्य- निबन्धनम् ॥३०॥ ॥२९॥ Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०८ श्यामाङ्गभूः श्रीकृतवर्मभूषकुलप्रदीपो विमलः स जीयात् ॥ ३१ ॥ ( अपच्छन्दसकापरांतिका) जितशत्रु क्षितिपालला लितांगं, विजयाकुक्षि सरोजराजहंसम् । अजितं माघसिताष्टमीन्द्रवृन्दप्रकृतप्राज्य जनुर्म महामि ( वसन्ततिलका) माघस्य शुक्ल नवमीदिवसे विसृज्य चरित्रकमलामुश्रीचकार । राज्यं स्तुति तरंगिणी यः स्वर्णवर्णव पुरंकगहस्ति मल्लः, शैवं सुखं स तनुतामजितो जिनो वः ||३३॥ ( रथोद्धता ) माघमासविशदत्रयोदशीवासरे समजनिष्ट यो व्रती, ( भुजंगप्रयात ) तपोद्वादशीवासरे शुक्लपक्षे, परिव्रज्य निर्ग्रन्थनाथो य आसीत् । जिनः संवरक्ष्मापजन्मा तुरीयः, स आर्यस्तपोवर्यवीर्यं वितीर्यात् ॥३४॥ ॥३२॥ Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ भानुभूपतिकुलाब्ज-भानुमान् , धर्मतीर्थकर एष शर्मणे ॥३५॥ (इति महामास) (रथोद्धता) फाल्गुने बहुलषष्ठवासरे, ज्ञानरत्नमुदपादि पंचमम् । यस्य शस्यमहिमांबुधिं दधे, तं सुपार्श्व-जिनमात्ममानसे ॥३६॥ (रथोद्धता) सप्तमाष्टमजिनाववापतुयंत्र मुक्तिपदकेबलश्रियो । फाल्गुनस्य शितिपक्षसप्तमी, स। प्रमोदपदवीं न के नयेत् ॥३७॥ (उपजाति) तपस्यमासस्य सितेतरस्यां, जातं धुलोक-च्यवनं नवम्याम् । स्व-बोधये श्री-सुविधिं जिनेन्द्र, ध्यायामि शुद्धात्मवपुः स्वरूपम् ॥३८॥ (इन्द्रवज्रा) यैकादशी फाल्गुनिकस्य कृष्णा, सत्केवलज्ञानसमृद्धिलामे । Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी नाभेयदेवस्य निदानमासीदाराधयेत्तां खलु धन्यजीवः ॥३९॥ (इन्द्रवज्रा) श्रीसुव्रतस्याजनि केवलश्रीः, श्रेयांसनाथस्य जनिश्च यस्याम् । सा द्वादशीफाल्गुनमासि कृष्णा, मुष्णातु कृष्णातुरतां नतानाम् ॥४०॥ (वंशस्थः) मासे तपस्ये बहुल-प्रयोदशी,गृहीतचारित्रभरं जिनेश्वरम् । श्रेयांसनामानममानमत्सरं, भुजिष्यवनिर्भरमक्तितो भजे ॥४॥ (रथोखताः) फाल्गुनासित-चतुर्दशी-तिथी, देवक्लप्त-जनिमजनक्षणम् । पूजयामि वसुपूज्यनन्दनं, पापतापशमनैक-चन्दनम् ॥४२॥ (शालिनी) यः प्रावाजीरफाल्गुने कृष्णपक्षेऽमावास्यायां विश्वरक्षकदक्षः । तस्य श्रीमद्वासुपूज्यस्य नाम, स्मृत्यानित्यं स्वं कृतार्थीकगेमि ॥४३॥ Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ ૨8 (भुजंगप्रयातं) तपस्यस्य शुक्ल द्वितीयादिने घोर्भुवं भारती भूषयामासिवान् यः । अरं पारगं सर्व-संसारवा?दधे ध्यानमार्ग सुवर्णद्युतिं तम् ॥४४॥ (भुजंगप्रयातं) धराधीशकुंभप्रभावत्यऽपत्यं, जिन मल्लिनामानमाऽऽनौमि नित्यम् । चतुर्थी तिथौ फाल्गुने शुक्लपक्षे, क्षपार्धे दिवोऽत्रावतीणों भुवं यः ॥४५।। (उपजाति) तपस्यमासस्य सिताष्टमी सा, न कं जनं प्रापयति प्रमोदम् । श्री-शंभवो यत्र जितारि-भूपवंशेऽवतारं रचयां-चकार ॥४६॥ (भुजंगप्रयातं) तपस्यस्य सद्वादशी साद्वितीया, ऽद्वितीयैव यत्रेति कल्याण-युग्मम् । शिवं मल्लिरेकोनविंशो जिनेशचरित्रश्रियं सुव्रतचाप विंशः ॥४७॥ (इति फाल्गुनमास) ___ Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी (उपजाति:) श्लाध्यैव कृष्णापि मधोश्चतुर्थी, पार्श्वश्च्युति-ज्ञान-महात्मकेन । निजेन कल्याण-युगेन यत्रावातीतरत् स्वर्गरमामिहोप्म् ॥४८॥ (उपजातिः) चैत्रे शितो पंचमिकातिथौ या, श्री लक्ष्मणाकुक्षिमलंचकार । चन्द्रप्रभः श्री-महसेन-भूपकुलाब्ज-हंसः स सतां श्रियेऽस्तु ॥४९।। (स्रग्विणी) कृष्ण-चैत्राष्टमी-जातजन्मव्रत, दर्शित-न्यायधर्मव्यवस्थं धुरि । नाभिराजांगजन्मानमाद्यं जिनं, ध्यान-सेवानमस्कार-मानें नये ॥५०॥ (स्वागता) यस्य शुक्ल-मधुमास-तृतीयावासरे विमलकेवलमासीत् । तस्य सप्तदशकुन्थुजिनेन्द्रस्यांहियुग्महमन्वहमीडे ॥५१॥ Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ (दुतविलंबित) धवलचैत्रिकमासगपंचमी, समुपजात - महोदय - संगमात् । अजितशंभव - तीर्थपती तथा जिनमनंतमपि प्रणिदध्महे ॥५२॥ (स्वागता) चैत्रशुक्लनवमी-समवाप्ताsनंत-मोक्ष - सुख - संगममीशम् । शीलयामि सततं सुमतिं श्रीमंगलोदर-दरी-हरि-तुल्यम् ॥५३॥ (स्रग्विणी) चैत्रिकैकादशी सा सिता नो मता, कस्य यस्यामसौ पंचमतीर्थकत् । मेघ-भूगंग- भूर्भूतलप्रीतिदः, केवलज्ञानलक्ष्मीमुपार्जीद्विभुः ।५४॥ (वैतालियं) मधुमाससितत्रयोदशीरजनीजात - जनु - महामहम् । त्रिशलातनयं नयाम्यहं, जिनमंतर्मनसं सुवर्णाभम् ॥५५॥ Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१४ ( वंशस्थं ) यस्यां सुसीमाधर - राजनन्दनः, पद्मप्रभो ज्ञानमवाप पंचमम् । सा पौर्णमासी मधुमासमंडनं, विखंडनं नो वितनोतु कर्मणाम् ॥५६॥ स्तुति तरंगिणी ( इति चैत्र मास ) ( उपजाति ) वैशाख कृष्णा - प्रतिपत्पचित्रा, कथं न यत्राऽजनि मोक्षलक्ष्मीः । श्री - कुन्थुनाथस्य सुवर्ण कान्तेः, श्री - सूरराजेन्द्रतनूद्भवस्य ( उपजाति ) यो राधमासस्य शितिद्वितीयादिने महानंदपदं प्रपेदे । श्री - शीतलं नंदा - तनूजं भूतलतायिनं तं, परिपूजयामि (द्रुतविलंबित) स्वयशसा पृथवे जिनकुन्थवे, नृपति- सूर - सुताय नमो नमः । असित - माधवपंचमिकातिथौ, य उदुवाह महाव्रत - संपदम् ॥५७॥ ॥५८॥ ॥५९॥ Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ २१५ (इन्द्रयना) वैशाख-षष्ठयां बहुले धुलोकामन्दोदरे योऽवततार सारे । श्रीशीतलः कोपदवानलेन, प्लुष्टं जगच्छीतलयत्वलं सः ॥६०॥ __ (स्वागता) राघकृष्णदशमी नमनीया, सा न कस्य विदुषः पुरुषस्य । या मुनि नमिजिनं शिवपुर्यावर्यराज्यपदभाजमकार्षीत् ॥६ ॥ (रथोद्धता) माधवस्य बहुलत्रयोदशीजातजन्ममहिमं महाद्यतिम् । सिंहसेननृपनंदनं नमः, कर्मणां जिनमनत-मानये ।६२॥ (शर्कर्याछंदः) अनन्तो व्रतं केवलं चाप यत्रामलं, तथा कुन्थुनाथो जिनो जन्मकालोत्सवम् । इह त्रीणि कल्याणकान्येवमासन् मुदे, चतुर्दश्यशुक्लापि सा माधवी वः श्रिये ॥२॥ Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (भुजंगप्रयातं) चतुर्दश्यऽशुक्ला मुदे माधवीया, त्रिकल्याणकीयं बभूवेति यस्याम् । अनंतो व्रतज्ञानलक्ष्म्याववापत् - तथा कुन्थुनाथो जनेरुत्सवं च ॥ ६३॥ ( उपजाति ) यः शुद्धराधस्य तिथौ चतुर्थ्यो, श्री - संवरक्ष्मापकुलेऽवतीर्णः । सुवर्णवर्णः स भिनत्तु भूयो, भयं भवार्त्तरभिनंदनो वः ( स्वागता ) सप्तमी सपदि माधवमासः, प्रीतिदा न न भवेदवदाता | यत्र धर्मपरमेष्ठयवताराभानुभूपकुलमुज्ज्वलमासीत् स्तुति तरंगिणी (अपच्छंदसकापरांतिका ) वैशाखे विशदाष्टमीदिने, यो लेभाते जननोत्सवं शिवं च । सुमति - श्री - अभिनंदनौ जिनौ तौ, तनुता - मातनुतां ॥६४॥ ॥६५॥ ममाघराशेः ॥६६॥ Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-१ ( स्वागता) राघशुक्लनवमीदिवसे योऽ, शिश्रियच्चरणभारमुदारम् । मेघराजतनुजः स जिनेन्द्रो, न्यकरोतु सुमतिः कुमतीनः ॥६७।। ( स्वागता) वर्द्धमानजिनराटू चरणद्धि, नेनयीतु चरमः परमां नः । माधवस्य विशदा दशमीयं, प्रापयत्प्रवरकेवल-लक्ष्मीम् ॥६ ॥ (स्वागता) राधमास-सित-पक्ष-गता सा, द्वादशी शमयताद् दुरितं नः । श्रीमती वसुमती विमलस्याभूदिव च्यवनपर्वणि यस्याम् ॥६९।। (उपजाति) प्रयोदशी माधवमाससत्कासिता सतां संतनुतां मतिं सा । यत्रा-जितः श्री-जितशत्रुभूपकुले धुलोकादुदपादि देवः ॥७॥ (इति वैशाख मास) al ___ Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१८ स्तुति तरंगिणी (विद्युन्माला) ज्येष्ठे मासे कृष्णे पक्षे षष्ठयां गर्मोत्पत्तिर्यस्य । विष्णोराड्याः कुक्षौ देव, श्रेयांसं तं नित्यं सेवे ॥७१।। (शालिनी) ज्येष्ठाष्टम्यां कृष्णपक्षे यदीयं, जज्ञे जन्माखंडलश्रेणिपूज्यम् । श्रीमन्तं तं सुव्रतं तीर्थनार्थ, पनामून नूनमागधयामि ॥७२॥ ___ (स्वागता) ज्येष्ठमासनवमीदिन -सिद्धं, श्री सुमित्रनरगज-तनूजम् । कूर्मलांछनमतुच्छतमालच्छायकायमपमत्सरमीडे ॥७३॥ (रथोद्धता) ज्येष्ठमासबहुलत्रयोदशीजातजन्ममहनिवृति-क्षणः । प्रार्थितार्थघटनासुरद्रुमः, शान्ति-तीर्थपतिरस्तु शांतये ॥७४|| Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ (द्रुतविलंबित) नमत शान्तिजिनं कनक द्युति, दुरित-संतति-शान्तिकहेतवे । बहुलपक्षगशुक्लचतुर्दशीव्रतमहारमयायमरीरमत् ॥७५॥ (रथोद्धता) ज्येष्ठमाससितपंचमीतिथौ, मौक्तिकं फलमुपार्ज यत्किल । ज्ञानलक्ष्मिसमलंकृतेः कृते, यः स धर्मजिनराट् विजेषिष्ट ॥७६॥ (उपजाति) ज्येष्ठस्य शुक्लानवमीतमीयं, दिवोऽवतार्याऽऽयमम्मुदत्क्षमाम् । श्रीवासुपूज्यो वसुपूज्य-मनु-- जिनः प्रवाल-धुतिरेष जीयात् ॥७७॥ (अपच्छन्दसकापरांतिका) द्वादश्यां सितशुक्रमासगायां, जन्माजायत यस्य विश्वशस्यम् । श्री-पृथ्वी-नृपति-प्रतिष्ठ-सूनुः, स सतां यच्छतु वांछितं सुपावः ॥७८।। ___ Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૦ ( रथोद्धता ) ज्येष्ठमास विशदत्रयोदशी, यं - युयोज चरणश्रिया वरम् । श्रीसुपार्श्वजिनराट् स सप्तमः, सत्तमां गतिमयं ददातु नः ॥ ७९ ॥ ( इन्द्रवज्रा ) आषाढपक्षे बहुले चतुर्थ्यो, यस्यागमाद् भारतभूर्बभासे । ध्यानाधिरूढमनिशं स्तुति तरंगिणी ( इति ज्येष्ठ मास ) श्री - नाभिभूपालक्कुलावतंसः, श्री आदिदेवस्तनुतां शिवं सः ॥८०॥ ( ललिता ) मासे शुचावसितसप्तमी दिने यं मोक्ष - सौख्यपदवी समीयुषी । विश्वेश्वरं तं, विमलमातनोमि मनोऽन्तरे ( जगत्यां ) नवमीदिवसे शुचिसितिपक्षे, तपसः कमला यमलमकार्षीत् । विजय- क्षितिपाऽमलकुलदीप, नमिमिन्द्रनतं नमत जिनं तम् ॥८२॥ ॥८१॥ Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २ ( उपजातिः ) निजावताराच्छुचिशुक्लषष्ठयां, तुर्याssरकप्रान्तमदी दिपद्यः । श्री - वर्द्धमानः परिवर्द्धमानाः, स संपदो यच्छतु वांछिता वः ||८३ || ( इन्द्रवज्रा ) शुक्लाष्टमीप्राप्तशिवं शुचौ तं, शैवेयदेवं स्वशिवाय सेवे | मौक्तिक्यभूद्यो यदुराजवंशे, नैर्मल्यविभ्राजि सुवृत्तताढ्यः ॥ ८४ ॥ ( उपजाति ) आषाढमासस्य वलक्षपक्षे, चतुर्दशीजातमहोदय श्रीः | श्री वासुपूज्यो जगदेक - पूज्यो, जिनातु दुष्कर्मपरंपरां नः ( रुक्मवती चंपकमाला ) श्रावणमासे कृष्ण तृतीया, वासरलब्धाऽनंत शिव र्द्धिः । विष्णुसुतः श्रीतीर्थकरः श्रीमोक्षसुखं नम्रांगिषु देयात् ॥८५॥ ( इति आषाढ मास ) २२१ ॥ ८६ ॥ Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २२२ स्तुति तरंगिणी (वैतालीयं) नमसोऽसितसप्तमों स्तुवे, बत यत्राप्तमनंत - नामकम् । सुयशा निजकुक्षिकोणकेप्यऽधरन् मेरुगिरेगुरुं गुणैः ॥८॥ (स्वागता) श्रावणेऽष्टमतिथावसितायां, मेरुमूनि जननोत्सवमापत् । भूषणं विजयभूपकुलस्य, श्रीनमि च नतिकर्म करोमि ॥८॥ (इन्द्रवज्रा) स्वस्तश्च्युतिः श्रावणकृष्णपक्षे, तम्यां नवम्यामरिहस्य यस्य । तं कुन्थुनाथं नृपमूरराज्ञीश्रीपुत्रमाराधयत त्रिकालम् ॥८९॥ (रथोद्धता) श्रावणस्य सितया द्वितीयया, सिंहवद्य इह मेघभूपभूः । मंगलोदरदरीमवातरत् , सन्मतिं स सुमतिस्तनोतु नः ॥९॥ Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ___ संस्कृत विभाग-२ ( स्वागता) पश्चमी नभसि मासि सिताऽथ, सा मानसे मुदमवाप यन्मे । नेमिनोन्नतिमनीयत यस्यां , जन्मना यदुकुलं निजकेन ॥९१।। (शालिनी) यः प्राब्राजीत् श्रावणे शुरूषष्ठयां, मुक्त्वा राज्यं राजिमत्या सनाथम् ! नेमिः स्वामी श्यामलच्छायकायो, मायामुक्तस्तत्पदं स प्रदेयात् ॥१२॥ (स्वागता) अश्वसेन-तनयं विनयेन, नौमि कामितफलाप्तिसुर-द्रुम् । श्रावणस्य विशदाष्टमघस्त्रे, यो विमुक्तिसुखसंगमवाप ॥९३॥ (शालिनी) धोर्यच्युत्वा श्रावणे पौर्णमास्यां, पद्माकुक्ष्यम्भोरुहे हंसति स्प । देवः स श्री-सुव्रतः स्वाहिपद्म, नित्यं दद्याचंचरीकव्रतं मे ॥९४॥ (इति श्रावण-मास) Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २२४ ( रथोद्धता ) भाद्रमास्य सितसप्तमी - दिनं, स्यान कस्य ननु संमदास्पदम् । यत्र षोडशजिनो दिवच्युतं, मोक्षमष्टमजिनोऽप्यवापतुः ॥ ९५ ॥ स्तुति तरंगिणी ( भत्ताः ) भाद्राष्टभ्यां बहुल- गतायां, स्वर्गाद्भूमौ समवततार | यः स श्रीमान् जयति सुपार्श्वः, पृथ्वी- सूनुः कनकनिभांगः ॥ ९६ ॥ ( रुक् भवति ) शुक्ल-नवम्यां भाद्रपदस्या, गाधभवान्धेः पारमगाद्यः । भानुसमानं विश्वविलोके, श्री - सुविधि तं ध्यायत धन्याः ।। ९७ ।। ( उपजाति ) अमाऽपि सूद्योतमयी कथं न, तिथिः पवित्राश्विनमास - सत्का | यत्रोदगामिनि केवलार्क:, समग्रकर्मावरणा - मुक्तः ।। ९८ ।। Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सिंस्कृत विभाग- २ ( उपजाति: ) तद्युक्तमेवाश्विनपौर्णमासी, यदुज्ज्वला सर्व जनैर्न्यगादि । नमेर्युलोकागमनेन यस्यां महोमयी द्राग्निखिलाप्यभूद् भूः ॥ ९९|| १५ ( इति आसो मास ) ( उपजातिः ) सर्वे लोकागमजन्मदीक्षा -, ज्ञानापवर्गाप्तिदिना जिनानाम् । महोत्सवो द्योतमया मगाडमी, स्मृताः समाधि ददतां च बोधम् ॥१००॥ ( मालिनी ) च्यवन - जनन - दीक्षा केवलज्ञानमोक्षागमसमय विशेषेषूर सवाढयेषु क्षितिवलयमपास्तस्वर्गशोभं ( शार्दूल वि० ) उत्सर्पिण्यवसर्पिणीषु भरतेष्वैरावतेष्वर्हतां, सर्वेषामपि भूतभाविभवतां कल्याणकेषु क्रमात् । २२५ येषाम् । बमास्ति, प्रददतु मुदमाप्तास्तेऽत्र कालत्रयेऽपि । १०१ ।। Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २२६ स्तुति तरंगिणी मासान् भानि तिथींश्च शाश्वततया तान्येव विज्ञा जगुयस्मात्तद् जिनभाषितं प्रवचनं भक्त्या नमामोऽन्वहम् ॥ १०२ ॥ ये श्रीतीर्थाधिपानां समसमयभुवां विंशतेर्वा दशानां, तावद्र पैरुपेता इह महिमभरं पंचकल्याणकेषु । अर्हद्भक्तिप्रमोदात्तृणतुलित दिवः कुर्वते सर्वकालं, ते सर्वेऽपीन्द्रमुख्या विदधतु विबुधाः संधलोकाय भद्रम् ||१०३ || ( हेमचंद्राचार्य जैन भंडार, सागरगच्छ जैन भंडार पाटण) । जिनकल्याणक-स्तुतिः ( खरतरगच्छीय ) आसाढ किन्हचउथी अवयारु जस्स, जम्मोविय बहुलअडुमि चित्तमासे । नाणं तु फग्गुण इगारसि सामलाए, माछाइ तेरसि सिव रिसदं नमे तम् ॥१॥ माहट्ठमी नवमी, चित्तपंचम्मिसु । राहतेर स्सि पोसइकारसी सेय पक्खेसु जस्स जस्स चुई च्चई जम्मण. दिक्खनाणस्सिवा तं नमे अजियं ॥२॥ फग्गुणेमि सुद्धे चुई जम्मणं, मग्गिचउद्दर्सि पुनिमाए वयं । कत्तियक्किन्छ चित्तसिय पंचमि-, भाणमुक्खा जसु तं नमे संभवं ॥३॥ Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ २२७ राहे चउत्थि चुह अट्ठमि मुक्खु सुद्ध,पक्खभि माहसियवीय दुवालसीसुं । जम्मव्यया धवलपोसह चउद्दसीए, नाणस्सिरी जसु पनमे अभिनंदणं तं ॥४॥ सावणवीइ गम्भावयागे वइस्साहि, अट्टमि-जम्मो वयं नव्यमी । चित्तिगारस्सि नवमि नाणसिवा, सुकिलासु जसुत्तं नमे सुमई ॥५॥ माहिचुयाइ छट्टि कत्तिय किन्हपक्खे, बारसि जम्मु तह तेरसि दिक्ख जस्स । चित्तस्स पुन्निमिहि नाणु सेय, मगिकार सिद्धिगमु पउम्मपहं नमे तं ॥६॥ . किन्हहमीइ चुइ भद्दविजिट्टि जम्मो, दिक्खाइ बारसिहि तेरसिए सियाए । तो फग्गुणाइ छट्टि सत्तमिसुं कमेणं, नाणं सियं च जसु तं नमिमो सुपासं ॥७॥ चित्ते चुई बहुलपंचमि जस्स पोसे, जम्मो वयं कसिण बारसि तेरसिसुं । किन्हासु फरगुणसु-भद्दव-सत्तमीसु, नाणं सिवं तमिह चंदप्पहं नमामि ॥८॥ ___ Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २२८ स्तुति तरंगिणी नव्वम्मि फग्गुण जसु चुह पक्खे सामे, मग्गस्थिरे जणणु पंचमि छट्टि दिक्खा | तिज्झाइ नाणु सियकत्तिय पक्खि भद्दे, सेयनवभिमसि वत्तं सुविद्दि नमेहं ॥९॥ आइपक्खेसु वइसाहि छट्टि च्चुई, माहवारसि जम्मो दिवखा जसु पोस । चउद्दसि नाणु किन्हेसु मुक्खो, वहस्साहू बीयाई तं सीयलं वंदिमो ॥१०॥ छडिजिट्ठ च्चुई फग्गुणे बारसिं, तेरसिं जम्मदिक्खा जसु म्मावसि । नाणु माहंम्मिति तिं सिवं सावणे, सामपक्खेसु सिजंसमेयं नमे जिमि सुद्ध नवमि चचुइ फग्गुणंमि, जम्मव्वया जसु चउदसिमावसासु माहंसि । नाणु सियवीय आसाढ सुद्ध, चउदसम्म महोदय य वासुपूज्जो ॥१२॥ ॥११॥ बारस्सि जम्स वइसाहि चुई सियासु, माहस्स तिजचउत्थी सुजणिब्वयाई । पोसे सिय छहि नाणु आसाढ किन्ह, सत्तम्मि मुक्खु नमिमो विमलं जिणं तं ॥ १३ ॥ । Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ सत्तंमि सावणि चुई जसु सामवन्ने, वसाह तेरसिहि जम्मु चउद्दसीए । नागव्वया धवल चित्त - सुपंचमीए, निव्वाणु तं अणुदिणं धुणिभो अनंतं ॥१४॥ सुद्धक्खे सुसत्तम राहे चुई, तिज तेरस्सि मोस पुनिमि नाणं जसु पंचमि, मुक्ख जिटुंमि धम्मं जिणं तं नमे ॥ १५ ॥ २२९ माहम्मि जम्मवया । जस्सु चचुई कसिण मद्दव सत्चमीए, जिट्ठस्स सामरुड़ तेरसि जम्मसिद्धी । जिमि सामल - चउद्दसि दिक्ख पोसे, नाणं सियनवमि तं सुमरामि संतिं ॥ १६ ॥ सुरसावणे चवणु नव्चमि पक्खि किन्हे, राहे पडिव्व सिवं वयं पंचमीए । जम्मो चउद्दसि तदा जसु चित्ततिजा, सुद्धाइ नाणु तमहं जिण कुंथु मीले ॥१७॥ उज्जलासु दुइजि च्चुई फग्गुणे, जस्स मग्गे दसमीए जम्मं सिवा | fara इकारसीए तहा कत्तिए, बारसीं नाणु वंदे अरं तं जिणं ||१८|| Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २३० जम्मणदिक्खनाणाणि मग्मस्सिरे, सुद्धइकारसीए जसु फग्गुणे । पंडुराए चउत्थि सुकिल बारसिं, मुक्ख तं मल्लिनाहं नमे स्तुति तरंगिणी पुन्नम्मि सावण चुई जसु जिट्ठमासे, मासासु अट्ठमि नवमिसु जम्ममुत्ती | साममि फग्गुण दुवालसि नाणु सुद्ध, बारस्सि दिक्ख पणमे मुणिसुच्चयं तं ॥२०॥ आसोय पुत्रमि चुई जसु जम्मदिक्खा, किन्हट्टमी, नवमी सावणासादमासे । मग्गस्सिरस्सि य इगारसि नाणु साम, वहसाह दसम्मि सिव नमिमो नर्मितं ॥ २१ ॥ ॥१९॥ सामाइ जस्स चुइ कत्तिय वारसीए, पंचमि जंमु सिय सावणि छट्ठि दिक्खा । आसोयमावसिहि नाणु, असाढ सेय, अट्ठमि निव्वुइ नमे तमरिट्ठनेमिं चित्तस्स किन्ह चउत्थी चुइ, नाणु जस्स, पोसरस सामलदसमि इगारसीसुं । जम्मव्वयाइ धवलट्ठमि सावणम्मि, मुक्खो थुणामि तमहं जिण पासनाहं ॥ २३ ॥ ॥२२॥ Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ २३१ गब्भाबहारु चुइ जम्म असोय किन्हा, तेरस्सि सेयछटिठ तेरसि साढ चित्ते । मग्गाइ राहसियदस्समि दिक्खनाणा, जस्सु, जमावसि सिवं जइए उ वीरो ॥२४॥ इत्थं चउव्वीस जिणिंददेव, मुत्ती उप्पत्ते य मणुकमेणं । कल्लाणएहिं थुणिया ममेयं, थुत्तं पदंताण य दिंतु सिद्धिं ॥२५।। जाण कल्लागएसुं चुई जम्गण, दिक्खनाणस्सिवेसुं सुरिंदागमे । सोहए देवलोउच्चभूमि दलं, ते जिणिदा मम दितु कल्लाणयं ॥२६॥ जत्थ कल्लाणया पंच चउव्वीस, तित्थंकराणं तहच्छेश्यं वृत्त । वीरस्स छठें व कल्लाणियं, आगमो सो महं देउ नाणोदयं ॥२७॥ गोमुहाइ चउव्वीस जक्खा चउ-, व्वीस चक्केसरी मुक्यया जक्खिणी। सम्मदिट्ठी य अनेवि सम्वे सुग, हुंतु संघस्स कल्लाण-खेमंकरा ॥२८॥ (श्री संघनो भंडार-पाटण) ___ Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २३२ स्तुति तरंगिणी चतुर्विशति-जिन-स्तुतयः निवनाभिसुतं सत्थयं सुमहं, मरुदेविमयच्छितुकुच्छिरुहं । वसलच्छय-बंछिय-कप्पतरूं, रिसह पणमामि ससामि गुरुं ॥१॥ जिय-सत्तुअसत्तु-कमेग-जयं, अमरिंद-नयं सग इंद-गयं । विजयातणयं कणयं-गलयं, अजियं अजियं समरामि सयं ॥२॥ विनुवामि अियारि जियारि सुयं, सिरिसेण सुजायमजायरुयं । सिरि संभव संभव-तित्थयरं, बहुरंग तुरंग तुरंग चिंधम् निवहरिसेहरसंवर पूय रे, उच्च-वन मणुन-सिद्धथुय रे । अभिनंदणवंदण लेसवरा, भवपावगपावगदाहहरो नयवल्लरिमिहु हु मेहनिवो, धणमंगल मंगलदेविधवो । तस नंदणु पंचमनाणधरो, जिण देउ मई सुमई पवरो ।। ५॥ ॥४॥ Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २३३ ॥६॥ ॥७॥ संस्कृत विभाग २ धरउधूरकंधर-भूव-गिहे, गुणसीमसुसीमपियंददहे । कमलो अमलो परमंकणउ, पउमप्पह सुद्धहु संकुणउ सुपंइपइट्ठ गरिठकुले, पुहवी-पुहबीतणु विधुथले । वर सत्थियु सत्थिय अंकवहो, सुहहेउ सुपासु सुपासपहो महसेण रसेणमहीवपिया, सुहलक्खण लक्खणदेविठिया । तस जम्मियु सामियु चंदपहो, सिवहेउ जिणंदु सद्दगहो पियु पुन सुगीव सुगीवनिवो, अभिरामगया सुरामभवो । मयरंचिद संचिय पुनछणो, सुविही सुविही दरसेउ जिणो दृढस्संदणहंगरुहो सुमहो, सिरिनन्दसुओ सिविच्छवहो । सिरि सीयलु धम्मकहो अरहो, मह रक्खउ अक्खउ पुनपहो ॥८॥ ॥९॥ ॥१०॥ Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૪ स्तुति तरंगिणी सिरिजिन्हूजो विण्डुपिया जननी, तिये लंछण खग्गि संसग्गि पत्तो । वरनाण कल्ला के सणादो, पयासेउ सेयं स सेयंसनाहो ॥११॥ वसुपुत्र जाय - जयादेवि जाउ, सया सेरहीपुत्त संजुत्तकाउ । धुवं लद्ध संसुद्ध तित्था हिरजो, सिवं साइकउ सपजो सुपुजो ॥१२॥ कयवम्म- सुरम्मकुले तिलयं, सिरिधाम- सुसाम- महातनयं । बहुसोयहवराह-सणाहमिणं, थुणिमो विमलं विमलंगमणं पिइ पक्कम सत्तम सिंहनिवं, जिणवं सुजसं सुजसंगभवं । वरसेणय अंकमपंक महं, सुमहामि अनंतममणंतमहं सिरिमाणुयुभाणुय भूत्रवरो, थिर सुन्वय सुव्वय देविवशे । तस अंगयुवंगयवञ्जवहो, सुपसीयउ धम्मु सुधम्मरहो ॥ १३॥ ॥१४॥ ॥१५॥ Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ विस सेणभिहाणपहु अइरा, पटराणिय जस बहु तस जाय । एण अंकधरो, गुणनायगु मह होउ सुसंति पसंतिकरो ॥१६॥ सिरिसूरय सूरयरायसुउ, बहु बुद्धिविसेसु सजेस जउ । जिणकुंथु जियारिगणो सुमणो, मनासउ लोयमुक्खाय दिणो जिगह ससुदंसणु ते जणउं, तुह देविय देविय अंब अउं, पुण लंछणु नंदयवत्त अहो, अरचंद जिणंद अमंद पहो गयदंभ पभावइकुंभभवं, ओहिनाण पहायण रायनयं । सरणं करवाणि सुवाणिमुहं, सुहवल्लि - घनं पहु-मल्लिमहं जगरक्खण लक्खण भव सुव्वय २३५ 112011 तुह देव सुमित सुमित्तु पिया, जणणी पउमा पउमा - तुलया । कुम्मवशे, सुव्वय सुद्धिकरो ॥२०॥ ॥१८॥ ॥१९॥ Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंमिणी तुह वप्पजयणीप्पजउ, विजउ जणउहवथ महत्थतउ । तणु लंछणु नीलदलं कमलं, नमिनाह पवाय पावमलं ॥२१॥ सगुणकेलि समुद्दसमुद्दकूले, सिवदेवियतुंदरविंददल- । अलितुल्लु ससंखु असंखगुणो, अभवाय सिवाय स नेमिजिणो ॥२२॥ अदया-दवभादव-यंबुधरं, सममादवजादव-सोहकरं । घण-सामलराजुल-देविवरं, समरेमि अ नेमिजिणं कुमरं ॥२३॥ अससेणनरेसमहागुणवं, सेवियदेवियवाममिहा । तस पुत्त सुहावउ सफणा तुफणा, फणिधारणु तारणु पासजिणो ॥२४॥ सुकयस्थ सिद्धत्थ पसत्थ इला,वइणो सरला तिसला मयल्लिला । तस जायु सुहायसपंचमुहो, सिरिवीर सुवन सरीरप्पहो ॥२५॥ Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ सिरिजिन्हजो विण्हुपिया जननी, तिये लंछणे खग्गि संसग्गिपत्तो। वरनाणकल्लाणके सणाहो, पशसेउ सेयं स सेयंसनाहो ॥११॥ वसुपुज-जाय जयादेवि-जाउ, सया सेरहीपुत्तमंजुत्तकाउ । धुवं लद्ध संसुद्व तिस्थाहिरो, सिवं साहकउ सपजो सुपुजो ॥१२॥ कयवम्मसुरम्मकुले तिलयं, सिरिधाम सुसाममहातनयं । बहुसोयहवराह-सणाहमिणं, थुणिमो विमलं विमलंगमणम् ।१३।। पिइ पकमसत्तम सिंह निवं, जिणवंसुजसं सुजसंगमवं । वरसेणय अंकमकमहं, सुमहामि अणंतमतांतमहं ॥१४॥ सिरिभाणुयुभाणुय भूववरो, थिर सुव्वय सुव्ययदेवियरो । तस अंगयुवंगयवज्जवहो, सुपसीयउ धम्मु सुधम्मरहो ॥१५॥ Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३८ स्तुति तरंगिणी विससेणभिहाणपहु अइरा, पटराणिय जस बहु तस जाय । गुणनायगु एण अंकधरो, मह होउ सुसंति पसंतिकरो ॥१६॥ सिरिसूरय सूरयरायसुउ, बहु बुद्धिविसेसुसजेस जउ । जिणकुंथु जियारिगणो सुमणो, मनासउ लोयमुक्खायदिणो ॥१७॥ जिणह स सुदंसणु ते जणउ, तुह देवियदेविय अंबजउं । पुण लंछणु नंदयवत्तु अहो, अरचंद जिणंद अमंदपहो ॥१८॥ गयदंभपभावइकुंभमवं, ओहिनाण पहायण रायनयं । सरणं करवाणि सुवाणिमुमुहं, सुहवल्लि-धनं पहु-मल्लिमहं ॥१९॥ तुहदेव सुमित्तु सुमित्तु पिया, जणणी पउमा पउमा-तुलया । जगरक्खण लक्खण कुम्मवरो, भव सुव्वय सुव्यय सुद्धिकरो ॥२०॥ Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २ तुह वप्पजयणीप्पजउ, विजउ जण उद्दवथ मद्दत्थतउ । तणु लंछणु नीलदलं कमलं, नमिनाह पवाहय पावमलं सगुण के लिसमुदसमुह कुले, सिवदेविय - तुंदर विददल - | अलितुल्लु ससंखु असंखगुणो, अभवाय सिवाय स नेमिजिणो अदया- दवभादवयंबुधरं, सममादवजादव - सोद्दकरं । घण - सामलराजुल - देविवरं, समरेमि अ नेमिजिणं अससेणन रेस महागुणवं, सेवियदे वियनामभिहा | तस पुत्तु सुहावउ सकणातुकणा, फणिधारणु तारणु पासजिणो सुकयत्थसिद्धत्थपसत्थ - इला, वइणो सरला तिसला मयलिला । तस सिरिवीर जायु सुहाय सपंचमुद्दो, सुवन्न सरीरप्पहो २३९ कुमरं ॥२३॥ ॥२१॥ ॥२२॥ ॥२४॥ ॥२५॥ Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .२४० कुसलं कुसलं भवसा सण - सासणकेलिनवं । नवचं गिमअंगिमद्दामि सुहं, सुहनीरनिहिं पहुवीरमहं तिसलंगभवं, चवणे जणणे चरणे करणे, वरणे । जस्स महं, जिणिदमहं स्तुति तरंगिणी सिरिकेवल सिद्धिदिणे तिवसा सरसा किर पडणं ति थुगामि इअ आदि जिणिंद चवीस वीस विसोयसुहा । त्रि जिण कित्तियइत्तियठाणजुया, विजयं सिवयं पह संतु सया महणीयमहं सुमहिमा निलयं, लयकंद मुर्णिद जिदिनयं । नयजुत्तिहि भत्तिहि देवगणं, - गणगीयगुणं पणमामि गुणं ॥ २९ ॥ घणनायममाय महामहिम, हिमहंसचयं सजसं आनंदिमुहा, रमणीय मत्थपयत्थमयं, मयमुत्तु सरेमि जिर्णिदमयं सरभ । ॥२६॥ ॥२७॥ ॥२८॥ |३०|| Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ___ . संस्कृत विभाग-२ मायदाणपणेयकुवलया, लय कित्तिपवित्तियतु वलया । वलयाइ अलंकिय होउ दुहा, दुहनासण सासणदेवी सुहा ॥३॥ (श्री संघनो भंडार पाटण) (पू. श्री मुनिसुंदरसूरि म. प्रणीता) स्तुति-चतुर्विशतिका (मालिनीवृत्तम् ) सुकृतसुकृतलभ्योद्यजयश्रीजयश्रीषमवृषमभृत् त्वं ब्रह्मधामाऽऽप्तधामा । जनयजनयशःश्रीमुद्विधाने प्रधाने, कुशलकुशलसिद्धिर्दत्तभावप्रभावः ॥१॥ जय विजयविधाता गर्भवासेऽपि मातुः, सुरससुरसदोमुदायिवाणीविलासः ।। मदनमदनदीशे कुम्भभूर्भद्रभूमि-, भंतु भवतुदों मे शिवायाजितोऽर्हन् ॥२॥ रमय रमयतो मे त्वन्नुतौ चित्तमहन, भवद भवदमेपि साधतोऽस्पाद्विशुद्धम् । चरणचरणयोगः शम्भवेशोऽध तस्मा-, दरनिदरतिरकृनिश्चितं मुक्तिशर्म ॥३॥ Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४२ स्तुति तरंगिणी कलितकलितमोहत् केवलाद्वानराकिन् ! समदसमदयालो! पाहि मां मोहशत्रोः । शमित ! शमिततीश ! त्वं शिव-स्वेष्टमुद्रा, करसुकरसुखौघाऽपास्तदोषं च कुर्याः ॥४॥ करतिकरतिभावावन्नति नैव मोहोड-, सुमतिसुमतिनेतर्दातुमीष्टे भवौघम् । समयसमययोगी तन्मुदा तां विदध्या-, मसममसमद ब्रह्म मे साऽपि देयात् ॥५॥ धरजधरजयी! त्वं मां स्वधर्मेऽर्थित श्रीकरणकरणमाद्यद्दन्तिदान्तौ सुदक्षा । सुग्म ! सुरमहेश ! स्तुत्य यद् श्रेयसोऽहं, पदम-पदमतान्ति थ! पद्मप्रभ! स्याम् ॥६॥ दद य-दर र माऽऽलीहेऽज ! पृथ्वीज ! पृथ्वी-, जयजयदमितद्धिः सत्प्रतिष्ठप्रतिष्ठः । कनकनववपुः श्रीभासमानोऽसमाने, नवन-वरसुरोद्यद्भाः सुपाश्वः सुपावं ! ॥७॥ लसद-लमदयाऽब्धेर्यस्य चन्द्रप्रभस्था-, दमलदमलयात्ते ध्यानतोऽपीष्टसिद्धिः । समुदिसमुदिरः श्रीवल्लिषु त्वं सितांशो:-, करनिकरनिभाङ्ग! तिष्ठ चित्ते सदा मे ॥८॥ ___ Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ २४३ दधति दधति मुक्ति भक्ततां ये स्वयीशे, नमति न मतिमान् कस्त्वत्क्रमान् वासवोऽपि । भवति भवति हि दारु भक्तिलेशोऽपि कलप्तः, सुविधि-सुविधिनाथोऽचिन्त्य-चंचत्फलाय ॥९॥ सदमसदमताऽनर्वैरिजैत्राय तस्या, विशद-विशदनंत-ज्ञानवान् शीतलाईन् । सुरव-सुरवधूभिः स्तुत्यपात्रं गुणाना-, मम-मम दयाब्धे ! देहि तां योग-शुद्धिम् ॥१०॥ वरद वरदयां त्वं मित्र ! हे चित्त ! कृत्वा, भव विभव-विधानैश्चैकहेतोमयि द्राक् । कलय कलयभक्ति श्रेयसीशे सुखश्रीलसति लसति नित्या यन्मयि श्रेयसीष्टा ॥११॥ हित-सहित-सदुक्तीर्यस्य कुर्युः सुराणा-, मतनु मतनुतीनां संततिनित्यमीशाः । महत महततश्रीहेतुर्चिमहिम्ना, मुदितमुदितचित्तास्तं बुधा वासुपूज्यम् ॥१२॥ तुहिनतुहिनीचीगेचिषः ते वृषाभ-, धवल धवलयेयुः कीर्तयोपि त्रिलोकीम् । विमल ! विमलयाऽतश्चित्तमेतत् प्रभो मे, मलिन मलिनवाद् दुर्विकल्पं भवाघैः ।।१३।। Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ફ स्तुति तरंगिणी सदन सदनघोद्यत् श्रेयसां श्री अनन्ता-, गमनगमनय - श्री-भ्राजमाना - गमाब्धे ! | शमदशमदरं मे श्रेयसं कल्मषाणां, वितर वितरणेय त्वं क्षमोऽसीहितानाम् ||१४|| , विबुधविबुधराज्या धर्मनाथांड्रियुग्मं महितमहितवन्हौ वारिदं ते नमत् स्यात् । जनितजनिततश्री योगिवृन्दस्य चेतः, सरसिजाभं सरसि सदय ! सदय - योगाद्यस्य विश्वांगिवर्गे, महिममहिम श्री वर्ष ! शान्ते ! प्रभोत्वम् । भवसि भवसितांशौ सेहिकेयः प्रभावात्, समविसभवितीर्णानंद लक्ष्मीः सदा स्यात् ॥ १६ ॥ तन्नमस्यत्तदैव ॥ १५ ॥ कमनकमनहर्तुर्भक्तितो यस्य कुन्थोः, सकलसकलनुत्यं ब्रह्मशतेंगी । भरसुभर सुखौघस्यास्यतां नेतुरात्मन्, वसति वसति हृष्टास्च्चयीशेशिवे श्रीः || १७॥ कृतसुकृतसुयत्ना हे बुधाः ! शुद्धभावादरमदरमधीशं श्रीजिनानां सदापि । नमत नमत सौख्यैथेद्विरामेऽस्ति वांच्छा, विभवविभव मेष ध्यानतो रात्यनंतम् ||१८|| Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ २४५ कुमतकुमतदूरीभावदोक्तित्रिलोकी-, कमलकमलबन्धुः सिन्धुरुधामहिम्नाम् । जितसुजयसुनवावाप्तिहृन्मोहशत्रो ! दिश विविधविशेषज्ञार्च मल्ले! शिवं मे ॥१९॥ वशितवशितति यो वीर हीरं विजिग्ये, विषमविषमबाणं शौरिशर्वादिजैत्रम् । नयविनयविधिज्ञाः सुव्रते श्रीजिनेऽस्मिन् , भवत भवतमोऽकै श्रेयसे भक्तिभाजः ॥२०॥ जनक ! जनकचे पूर्ण हियुग्मे तर श्री-, शरणशरण ! वाश्वप्राणभाज्यालये मे । जलजल जयोद्यद् शैत्यपावित्र्यपात्रे ! नयसुनय सुखाब्धिः स्यां सदा श्रीनमे ! यत् ॥२१॥ नुनतनुनत-भासा स्निग्धया राजमत्या, विपुल विपुलयेभ भ्रातरत्नादिभिश्च । रुचितरुचितनूको मोहितो नैव योऽहन् , भविकभविक्रदश्रीनेमिनेता स जीयात् ॥२२॥ रुचिररुचिरनंतानंददापिन् शिवश्री:वर! तब रत ! विश्वाभीष्टदाने प्रणोमि । सुहितसुहित-चेतः श्रेयसे पार्श्व! दर्वी-, धरण-धरण-भोगिस्वामि सेव्य-क्रमाजम् ।।३३।। ___ Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी चिररुचिररुचस्ते बर्द्धमानाऽक्षरश्री, दयित! दयितभव्यश्रेयसः शासनस्य । परम परमतश्रीजैत्रभक्तः सदास्या--, मुदयमुदयपात्रं यल्लमे शर्म नित्यम् ॥२४॥ सुकृति-सुकृतिनुत्यं सार्व! सीमंध त्वां, महति महति सौख्ये य: शिवे वासमिच्छन् । सहित सहितलक्ष्मीराजिमत्राप्यवाप्या, मितसमित सदचे द्राग लभेतार्थितं तम् ॥२५।। (पाठान्तरं) सुकृति सुकृतिनुत्यं नाथ ! वैदेहि-भूमा-, विह च विहरमाणं सार्व! सीमंधर ! त्वाम् । महति महति सौख्ये य: पदे वासमिच्छन् , सहित सहितकर्मा द्राग लभेतार्थितं तं ॥२६॥ (साधारण जिन) सदति सदतिशीति श्रीमहिम्ना त्रिलोक्या, महत-महत-तीयः प्राणभाजां प्रदत्ते । समत समतयापि श्रीजिनत्वस्य भक्तो, जयतु जयतुरापाट कर्मदैत्य-व्रजस्य ॥२७॥ निजजनिजजयोत्थानंद-सौख्ये त्रिलोक्यां, महदमहदनंतं देहि मे ब्रह्मशम । Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ मुदयमुदय सम्यक् तत्व विश्वांगिचेत:-, कुमुदकुमुदबंधो! श्री जिनाधीशवर्ग! ॥२८॥ सुकर सुकरमो मां पोहि देवर्षम त्वं, हरसि हर-सितद्युत्कीर्तिभृवर्द्धमान । हृदि सुहृदि सुखानां यत् स्थित त्वं च चंद्रा-, नन! जननजरांतं भो नयेर्वारिषेण ! ॥२९।। सजय सजय शर्म श्रेणिदायिन् महिम्नां, भवनभव-नगौघ-स्फूर्जथुः पुंडरीकः । तमसि तमसि वाचो यस्य भेजुः प्रजास्तां, किरणकिरणलीला क्लप्तविश्वप्रकाशाः ॥३०॥ शमिन ! शमिनत ! श्री-गौतम ! शेषभक्ते-, हितदहित ! दयस्व त्वममानंतमाशु । शिवद ! शिवदात्मन्नादिमो वीरशिष्यः, बलिषु बलिषु सीनो मोहवीरस्य जेता ॥३१॥ जयद जयदनंतानंतत्तिदर्शनीजो-, मयसमयसदेकत्रिंशदुद्यत् गुणस्त्वम् । हृदयहृदयभृन्मे देहि शं सिद्धराजा-, ऽसमसुसमसुखानां ते हि कोशोस्त्यपारः ॥३२॥ कृति सुकृति सुरेंद्राद्यर्च ! हे सिद्ध चक्रा-, ऽजवमनवमहः श्रीदारयनंत-प्रभावा । Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी सुमह-सुमहतां त्वं सर्वतो ध्यानलीलापद विपदवितर्दाग देहि मे शर्म शैवम् ॥३३।। महायत महायतच्चरणवंदना: श्रीजिनाः, सदोदयसदोदयप्रथितशुद्धपुण्यागमाः । सुभावव सुभाववत्रिदशराजवृन्दार्चिताः, सुरोचित सुरोचित-प्रचित दामभिः पातु माम् ॥३४॥ संतः संतत शर्मणे दधति यं धीरोचिधीरोचितश्रीद-श्रीदमदर्शकं हृदि स ते संपन्नसंपनतः । प्राणि-प्राणितदान-बाक वितनुतां सर्वज्ञ ! सर्वज्ञराद-, श्रेयः श्रेयसिवासकानि समयः पुण्यानि पुण्यानि मे ॥३५॥ कारं कारं जिनानामतिमति विभवा ये स्तवं वास्तवं वाः, सारा साराः स्वमक्तेहितहित विपिने स्युः समानाऽसमानाः। क्रीडाकाडामहिम्नां सरसरतिसुरीराजयः श्री जयश्रीः, श्रेयः श्रेयस्विनस्तेऽसुरसुरपतयो मे क्रियासु क्रियासुः ॥३६॥ (प्रशस्तिः ) एवं यो मतिमान् स्तुते जिनवरान् भक्त्या समग्रान् क्रमात , शक्रालीमुनिसुंदरस्तवगणेनूनक्रमांभोरुहान् । सर्वाभीष्टसुखोच्चयरविरतं स्फूर्जत्प्रमोदाह्वयो, मोहद्वेषि जयश्विया स लमते श्रेयोऽचिराच्छाश्वतम् ॥३७॥ इति वर्तमानचतुर्विशतिजिनानां श्रीसीमंधरस्य साधारणवृत्या जिनस्य युगपद् बहु जिनानां शाश्वत जिनस्य ___ Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ चतुष्कस्य सिद्धचक्रस्य सिद्धस्य च मंगलशब्दार्थाऽक्षरार्थ यमकैर्वर्द्धमानाश्च स्तुतयः । इति पंचशकस्तवेः श्रीदेववंदने आसामुभयीनामपि कथने मंगलमयाक्षरार्थयम कैर्वर्द्धमानाः स्तुतयो भवन्तीति एतासां प्रागविभाव्यमानैः तज्जातीयानां करणोद्यम इति । इति युगप्रधानावतार तपाबृहत् गच्छाधिराज श्री देवसुंदरखू. ज्ञानसागरसू. श्री सोमसुंदरस्र. शिष्यैः श्री मुनिसुंदरसूरिभिर्विरचित जयश्रयं के जिनस्तुतिस्तोत्ररत्नकोशे तृतीय स्तुतिरूपे प्रस्तावे बहुविध - स्तुति-रत्नगर्भा पेटा ॥ (आत्मानंद जैन ज्ञानभंडार - पालेज) स्तुति - चतुर्विंशतिका वृषभध्वज ! नाभिनराधिपा-, जय न्वय कुशेशय - सोदर - सोदर ! | प्रतिनयन् शिवशर्म जरारुजा, विभवतो भवतो भविनः समाः विनयतस्तमहं स्तुतिगोचरी,करणतः करवाणि शुभं जनुः । वितरतान्दिकदानमिलाकृता, ―― सविजया विजया - तनु - जन्मना भवतु भूरिभव - भ्रमणापहः, शिवसुखाय सतां स जितारिभूः । २४९ 11211 ॥२॥ Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ । २५० स्तुति तरंगिणी भजति यं त्रिजगत्दृग-तृप्तिभाक, शमकरं मकरंदमिवालिनी ॥३॥ भवभरोद्भवताप-पराभवं, दलयितुं यदि वः किल कल्पना । श्रयत भो भविका! भविकाशया-, स्तदभिनन्दननंदन चंदनम् ॥४॥ तिलकयाम्यलिकं सुमतीशितु,श्वरणरेणुकणैः शरणैः श्रियाम् । अजनि यो जनितेप्सितपूरणा-, मरमणी रमणीय-गुणाकरः ॥५॥ कमललक्ष्मणि तस्य मधुव्रत-, व्रतमहं विदधामि पदाम्बुजे । जिनपतिः स्ववचोभिरमंडय-, हमवनीमवनीभिव नीरदः मथितमन्मथमुत्पथपंकज-, द्विजपतिपृथिवीसुतमेतियः । न खलु तेन किमात्महितावहा, निजगृहे जगृहे कमलाऽमला ॥७॥ द्युति-विनिर्जित-शारद-शीतल-, द्युतिमहंसमहंशरमन्थये । Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ वजमहाविभवः श्रयति स्मयं, हिमकरो मारो दमनं यथा ॥८॥ मकरकेतुरुपैति यदीयहृद्-, वरगृहे रति-खंजन-हग जिनः । द्विरसनश्रयणाद्भवतो द्रुतं, किमु न तेन नतेन पलायितम् ॥९॥ भजति यः खलु शीतल ! शीतल-, धुतिकरप्रकरैक-चकोरताम् । किमु जिगाय स दुर्विषद्विर्षा, न समरं समरं जिन सज्जनः ॥१०॥ मुदि तदीयवचांसि मनांसि नः, प्रगुणयन्तु घना इव मेदिनीम् । नमति विष्णुसुतं यमिलाखिला, घनरवं नरवन्दितपत्कजम् ॥११॥ निखिल-दलिम-विलोल-विलोचना-, चलविलोवनकैरवचन्द्रमाः । जिनपतिर्भवतां भवताभृशं, सविजया विजया यमजीजनत् ॥१२॥ अलिकपट्टतटे मुकुटी(ली)कृतं, करयुग कलयन् कलयाम्यहम् । ___ Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २५२ कलुष के लिकुला चलचालने, पविमलं विमलं जिनपुंगवम् भजति य: सुयशाः सुयशां रुद्द -, क्रमणवारिरुहे भ्रमरभ्रमम् । स शुशुभे सकलभैः शुभद्भिवरलं गुणैः, कलभैरिव कुंजरः जय नमत्यविपाणिपरंपरा-, मुकुटकोटिविघट्टितपन्नख । कुलिशलांछन ! धर्मजिनेप्सिता, मरतरो ! रतिशेष - विनाशकृत् कुवलयोन्नतिकार्यपि लांछने, मृगमवन्नपि यो भवमुक्तिकृत् । विजयतामचिरातनयश्चिरं, स हृदयालु- दयालु - पुरंदरः मनसि कुन्थुजिनो वृजिनोज्झितो, जनतया निदधे विधिवत् यया । परमपुण्यमयं पदमद्भुता, श्रितरसा तरसा समुपैति सा चतुरचित्तचमत्कृति - कारणं, गद्दनमोहमद्दावनवारणम् । स्तुति तरंगिणी ॥१३॥ 118811 ॥१५॥ ॥१६॥ ॥१७॥ Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ २५३ अरजिनं प्रणमामि परास्तरुड, निभरतं भरतं समभुंक्त यः ॥१८॥ चरणिधोरणि धूर्वहमुदहे, जिनमहं हृदि कुंभन गोवहम् । वितरतिस्म समस्त-जनाय य:, सकलशं कलशं ध्वजमुद्वहन् ॥१९॥ हरिकुलाम्बुधि-पूर्णतमीमणि, यमशठं कमठोऽकनया श्रितः । तमभिनम्य करोम्यमुधाऽधुना, स्वजनु-रंजन – रंजन-कुद्रुचिम् ॥२०॥ ललितवाक! कुकलाकदली-दलि-, कृतिकठोर - कुठार! जगद्गुरो । अतुल-फल गुफलान् विफलीकृता-, ऽसुख ! नमे ! खन मे दुरित-द्रुमान् ॥२१॥ वचनचारिमनिर्जित-चंदनम् , नमत नेमिजिनं यदुनन्दनम् । तरणिवत्तिमिरोत्करमत्र यो, हरति मे दुरितं दुरितं नृणाम् ॥२२॥ शठहठेकविलोठनकर्मठं-, सुख-महजिनपार्श्वमुपास्महे । Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २५४ स्तुति तरंगिणी यमनिशं करुणा-तरुणी वृना, घनदमं नदमंभ इवाश्रयत् ॥२३॥ चरमतीर्थकरं करुणाकरं, करणभाजितकांचनमाश्रये । सुरगणेन नुतः प्रणयेन यः, सहरिणा हरिणाधिपलाञ्छन: ॥२४॥ सकललोकविलोकनलालसा-, कलित केवलकेवललोचनाः । वृषभमुख्य जिना जनयंत्विम, शिवरमावरमा-शुभगुञ्जितम् ॥२५॥ अजनि या युवतीव जगन्मन:-, सुखकरी वरवर्णपद स्थितिः । सुखसमागतिमागमपद्धति, जिनमतां नमतांजलिमौलयः ॥२६॥ अनघसंघमविघ्नघनं घनं, घटयतु श्रुतवाक श्रुतदेवता । श्रवणशर्म-यदीय-गुणान् जगुः, सुरवशा स्वशासित-कोकिला: ॥२७॥ इत्थं स्वर्नाथसाथैः कृतमुकुटनटीकोटिसंघृष्टपादा, सर्वे देवाधिदेवाः सुगमयमकैः श्राव्यकाव्यैः स्तुता ये। Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ ते संसारांबुराशिप्रवहणकरणिं तुष्ट-दृष्टिं क्षिपन्तु, मय्यानंदैरमन्दैः स-कमलविजय-प्राप्तपुण्यप्रभावाः ।।२८॥ (पू. गणि हेमवि, शिष्य कमलवि. म. कृतिरसौ) (पू. जंबूस्व. ज्ञानभंडार-डभोई ) मासक्रमेण कल्याणकगर्भित-स्तुतयः (स्रग्धरा) पञ्चम्यां शंभवे केवलमजनि लसत्कार्तिक कृष्णपक्षे, द्वादश्यां नेमिपद्मप्रभजिनवरयोः प्रच्युतिर्जन्म चास्ताम् । विश्वाधीशस्य पद्मप्रभसुजिनपतेः संयमश्रीस्त्रयोयुग, दश्यां दर्शाख्यतिथ्यां शिवसुखमतुलं वर्द्धमानस्य जज्ञे ॥१॥ ... ( शार्दूलविक्रिडीतम् ) ज्ञानं श्रीसुविधिप्रभोः समभवत् श्रीमत्ततीयादिने, द्वादश्यामरनामके जिनवरे ज्ञानं समस्तार्थगम् । चश्चत्कार्तिक शुक्लपक्षसमये श्लाध्यं गणैरामरै-, स्तज्ज्ञानं खलु केवलं प्रकुरुतां सौख्यान्यसंख्यानि वः ॥२॥ (स्रग्धरा) कृष्णे श्री मार्गशीर्षे सुविधिजिनजनिः पञ्चमीवासरेऽभूत् , षष्ठी-घने च दीक्षा सुविधियतिपते-वीर-दीक्षा दशम्याम् । एकादश्यां च पद्मप्रभपुरुषवरे मुक्तिकल्याणकं श्रीसंघस्यैतानि दधुः परमतमरमां जैनकल्याणकानि ॥३॥ Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २५६ स्तुति तरंगिणी (स्रग्धरा) शुक्ले श्री मार्गशीर्षे अरभुवनपतौ जन्ममोक्षौ दशम्यामेकादश्यां व्रतं श्री अरजिनतिलके मल्लितीर्थाधिनाथे। जन्म ज्ञानं व्रतं श्रीनमिचिदुरुतमा, शंभवे जन्म चासीत् , भूतेष्टायां तु राकावरतिथिदिवसे शम्भवस्यैव दीक्षा ॥४॥ (शार्दूलविक्रिडीत ) कृष्णे पौषे दशम्या जनिरजनि तथा पार्श्वनाथस्य दीक्षा, चैकादश्यां हि चन्द्रप्रभजिनपजनिदिशीवासरेऽस्मिन् । आसीत्रैलोक्यपूज्या त्रययुतदशमीवासरेऽस्यैव दीक्षा, भूतेष्टाया दिने चित्रिभुवन विदिते शीतलाख्ये जिनेन्द्रे ॥५॥ (स्रग्धरा) पोषे शुक्ले विशुद्धं विमलजिनविभोनिमासीद्धि षष्ठयां, चित् श्रीशान्तेनवम्यामजितमुनिपतेनिमेकादशाहे । भूतेष्टाया दिने श्रीलसदभिसहितो नंदनो ज्ञानमापत् , श्रीधर्मे पौर्णमास्यां सुरनरमहिते केवलज्ञानलामः ॥६॥ (स्रग्धरा) षष्ठयां पद्मप्रभेऽभूच्यवनममरतो माघपक्षे सु-कृष्णे, द्वादश्यां शीतलाख्ये जिनवरवृषभे जन्मदीक्षे सुगर्थे । श्रीमन्नामेयदेवः प्रथमजिनपतिमुक्तिगामी त्रयोयुग, दश्यां श्रेयांसनाथोऽन्तिमतिथिदिवसे ज्ञानमाशिश्रियद्यः । ७॥ Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २५७ संस्कृत विभाग-२ __ ( शार्दूलविकी डितम् ) माघे शुक्लतिथेऽमिनंदनजिने जन्म द्वितीयादिने-, ऽस्मिंश्चिद्वादशके जिने च विमले धर्म तृतीयादिने । जन्म श्रीविमले जिने ब्रतमभूत्तुर्याभिधे वासरे, अष्टम्यां श्रीअजितस्य जन्म सकलत्रैलोक्यदत्तोत्सवम् ॥८॥ (शार्दूलविक्रीडित ) प्रस्फूर्जअवमीदिने व्रतमभूनाथेऽजिते श्रीपदे, माघस्योज्ज्वलपक्षके प्रतिदिनं संवर्द्धमानधुतौ । द्वादश्यामभिनन्दने व्रतविधि,-धर्मस्य दीक्षा त्रयो-, दश्यां भक्तसुरासुरेश्वरगणश्रीसंघक्लप्तोत्सवा (युग्म) ॥९॥ (स्रग्धरा) षष्ठयां ज्ञानं सुपार्थाभिधजिनवृषभ फाल्गुने कृष्णपक्षे, सप्तम्यां श्रीसुपार्श्व शिवमतिरजनि, श्रीश चन्द्रप्रमे चित् । सप्तम्यां श्रीनवम्यां सुविधिमुनिगुरोःप्रच्युति: स्वर्गलोका,देकादश्या दिने श्रीऋषभजिनविभुर्ज्ञानविज्ञातविश्वः ॥१०॥ (शार्दूलविक्रीडित ) द्वादश्यां मुनिसुव्रतो चिदिनयुग श्रेयांस जन्म त्रयो-, दश्यां तस्य जिनेश्वरस्य चरणं विश्वोरुदत्ताभयम् । भूतेष्टादिवसे तु जन्मविलसत् श्रीवासुपूज्ये जिने-, अमावास्यादिवसे व्रतं समजनि श्रीवासुपूज्यप्रभोः (युग्मं)॥११॥ Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी (शार्दूलविक्रीडित) शुक्ले फाल्गुनके च्युतो हरजिन: श्रीमद्वितीयादिने, तुर्याया दिवसे च्युतिः समभवत् श्रीमल्लि-तीर्थाधिपे। अष्टम्या दिवसेऽथ संभव जिनो वृन्दारकेभ्यश्च्युतो, द्वादश्यां मुनिसुव्रते व्रतमभून्मोक्षस्तु मल्लिप्रभोः ॥१२॥ (शार्दूलविक्रीडित) . पार्श्वे चिच्यवने च चैत्रबहुले पक्षे चतुर्थ्या दिने, पञ्चम्यां च्यवनं सुपर्वभवतश्चन्द्रप्रभाख्यप्रभोः । अष्टम्यामृषभस्य जन्मचरणे, ते तीर्थयाः सर्वदा, श्रीसंघस्य चतुर्विधस्य मनसोऽभीष्ट श्रियं तन्वताम् ॥१३॥ (शार्दूलविक्रीडित) कुन्थुनिमवाप चैत्रविमले पक्षे तृतीयादिने, पञ्चम्यामजितश्च शंभव जिनोऽनंतश्च निःश्रेयसम् । निर्वाणं नवमीदिनेऽथ सुमतेरेकादशाहेऽस्य चित् , सेकाऽऽजनि वीरपो(सिद्धजो)ऽन्तिमतिथी प्रमप्रभेचिन्महः॥१४॥ (स्रग्धरा) कृष्णे वैशाखपक्षे प्रतिपदि दिवसे कुन्थुनाथरय मोक्षो, मुक्ति प्रापद् द्वितीयाभिधतिथि-दिवसे शीतलाख्यो जिनेन्दुः । पञ्चम्यां कुन्थुनाथो व्रतविधिमकरोत् सिद्धिसद्ध्यानलीन:, षष्ठयां श्रीशीतलाख्ये च्यवनममरतो जन्तुदत्तप्रमोदम् ॥१५॥ Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २५९ संस्कृत विभाग-२ (शार्दूलविक्रीडित) मोक्षं श्री नमिनायकः समगमत्तिथ्यां दशम्यां त्रयो-, दश्यां श्रीमदनन्तनामकविभुर्जन्मैककल्याणकम् । भूतेष्टादिवसे हनन्तजिनपो ज्ञानं व्रतं प्रोल्लसत् , श्रीकुन्थोननं च मेचकतमे वैशाखपक्षे प्रभोः (युग्मं) ॥१६॥ (शार्दूलविक्रीडित ) तुर्यायामभिनन्दने च्युतिरभूद्, वैशाखपक्षेऽमले, अष्टम्यां तु शिवं च धर्मजिनपेऽभूत्सप्तमी संच्युतिः, जन्मास्यां सुमतेर्दिनेऽस्य नवमे दीक्षा, दशम्यां च चिद्, वीरेऽथो विमलेऽर्ककेऽजित विमावेकाधिकेऽहिन च्युतिः ॥१७॥ (शार्दूलविक्रीडित्त) श्रेयांसे च्यवनं तु शुक्रबहुले पक्षे सुषष्ठया दिने-. ऽष्टम्यां श्रीमुनिसुव्रते जनिरभूत् श्रीमनवम्यां तिथौ । देवे श्रीमुनिसुव्रते शिवगतिः श्रीशान्तिनाथे त्रयो-, दश्यां जन्म शिवे चतुर्दशदिने तस्यैव दीक्षोत्सवः ॥१८॥ (स्रग्धरा ) पञ्चम्यां धर्मनाथे शिवगनिरजनि ज्येष्ठपक्षेऽतिशुक्ले, श्रीमद् श्रीवासुपूज्ये च्यवन मिह लसत्स्वर्गलोकानवम्याम् । द्वादश्यां श्रीसुपार्श्वे सुरनरविनते जन्म चासीत्त्रयो युग-, दश्यां चारित्रलक्ष्मीः सकलभयहा श्रीसुपाख्यिनाथे ।।१९।। Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी (शार्दूलविक्रीडित) तुर्याया दिवसे च्युतिः सुरभवात् , श्रीमधुगादिप्रभोः, सप्तम्यां विमले, सुरेन्द्रमहिते कैवल्यकल्याणकम् विश्वाय नवमीदिने नमिजिने चारित्रलक्ष्मीः प्रभावाषाढे बहुले नितांतसुभगे श्रीजैनजन्मादिभिः ॥२०॥ (शार्दूलविक्रीडित) षष्ठयां वीरजिनेशितुश्च्यवन-सत्कल्याणकं स्वर्भवा-, दष्टम्या शिवशर्म सुन्दरतमं श्रीनेमिनाथे जिने । भूतेष्टादिवसे सुनिर्वृतिपदं श्रीवासुपूज्य-प्रभो-, राषाढस्य लसचछशाधवले पक्षे द्वितीयेऽनघे ॥२१॥ (स्रग्धरा) मुक्तिः श्रेयांसनाथे सुरनतचरणे श्रीतृतीयादिनेऽभूत् , सप्तम्यां श्रीअनन्ते च्युतिरमरगतः श्रावणे कृष्णपक्षे । अष्टम्यां श्रीनमीशे हतसकलभये जन्म-कल्याणकाप्ति, देवश्रीकुन्थुनाथे च्यवनमुरुतमात्कल्पतः श्रीनवम्याम् ॥२२॥ (शार्दूलविक्रीडित) पक्षे श्रावणकेऽमले च सुमतेः स्वस्तिद्वितीयादिने, पञ्चम्यां विभुनेमिनायकजनिः षष्ठयां तु दीक्षाऽस्य हि । अष्टम्यां दिवसे च पार्श्व-जिनपे मोक्षकलाभः प्रमो, राकायां मुनिसुव्रतो गतदरः सत्स्वर्ग-लोकाच्च्युतः ॥२३॥ Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ (स्रग्धरा) सप्तम्या शान्ति चन्द्रप्रभजिनगजयोः प्रच्युतिः सिद्धिसङ्गो, ऽभूदष्टम्यां सुपार्थं च्यवनमिहलसत्कृष्णभाद्रस्थ पक्षे । भाद्र शुक्ले नवम्यां शिवमुरु सुविधेराश्विने नेमिनाथे, ज्ञानं दशेऽस्य, शुक्ले नमिजिनकरटिः पूर्णिमायां च्युतः सः॥२४॥ (शार्दूलविक्रीडित) श्रीशत्रुञ्जयरैवतेऽर्बुदगिरौ सम्मेतकेऽष्टापदे, वक्षस्कार-कुलाचले गजरदे नन्दीश्वरे मानुषे । वैताढयेश्विषुकारमेरुरुचके नद्यां मे कुण्डलेऽतीतानागतवर्तमानजिनपान् स्वर्भूर्भुवःस्थान् स्तुवे ॥२५।। (शार्दूलविक्रीडित') अर्हत्सिद्ध-सुसंघ-सद्गुरुजरेत् प्राज्ञास्तपोगान् श्रुतं, प्राप्ताऽहत्पदवाबोधिविनये चावश्यक शीलयुग । यैगसेव्य शमं तपो वितरण वैयादिवृत्यं दयां, चित्पठिं समयार्चनं प्रवचनौनत्यं नतस्तान् जिनान् ॥२६।। (शार्दूलविक्रीडित) आचारं समवाय-पूत्रकृदथ स्थानान्तकुनामकं, प्रश्नव्याकरणं ह्युपासकदशा ज्ञाताकथांग प्रगे । प्रज्ञप्तीमपराभिधां भगवती श्रीयुक् विपाश्रुतं, नौमि श्रीमदनुत्तराभिधदशामन्यच्च जैन श्रुतम् ॥२७॥ १. वीशस्थानक. २. अग्यार अंगो. Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २६२ स्तुति तरंगिणी (स्रग्धरा ) उत्पादाऽऽग्रायणीये गुरुतममथ चिद् वीर्य विद्याऽऽत्म सत्यादृष्टास्तिभ्यः प्रवादं गणधरगदितं स्फीतकल्याणनाम: प्रत्यारुपानं च पूर्व जनततिसहितः श्रीक्रियातोविशालं, प्राणौवायं प्रणौमि प्रतिकलमतुलं लोकविन्द्वादिसारम् ॥२८॥ (शार्दूलविक्रीडित ) वैरोटयाकृलिशाडुशेन्दुदयिता चक्रेश्वरी मानसी, प्रहप्ती पविशृङ्खला खलु *महाचिती महाकालिका । अच्छुप्ता नरदेत्तिका ह्यसितिको सर्वायुधा माँनवी, गान्धारी विदधात्वनन्तमसमं गौरी" च संघस्य शम् ॥२९॥ (शार्दूलविक्रीडित) एवं श्रीप्रभुसोमसुंदरगुरोः प्राप्य प्रसादं मया, भक्त्या सम्प्रतिकालजातभगवद्भास्वच्चतुर्विशतेः । एकेको जिननायको भरतभूमव्याङ्गिनां श्रेयसे, संभूयानिज पश्च पञ्च विलसत् कल्याणकैः संस्तुतः ॥२०॥ (सागरगच्छ ज्ञानभंडार-पाटण) १. चौद पूर्वना नाम. x अदृष्ट-कर्म २. सोळ विद्यादेवीना नाम * ( महाचित्ता महामानसी) Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ ॥१॥ ॥२।। संयोग-कल्याणक-स्तुतयः (उपजातिः) विनम्र - देवाधिभुवः किरीट-, संक्रांतपादाम्बुरुहच्छलेन । आज्ञा शिरस्याह बहेद् ययोस्तो, पद्मादि नेमी कुरुतां हितं वः द्वात्रिंशदत्यद्भुत-लक्षणश्री-, विराजमानांगतया ब्रुवाणम् । नूनं जिनेभ्यो जगदुत्तमत्व-, मरं नमि मल्लिमपि प्रणौमि निरस्त-दुष्टाष्ट-महारि-कर्मे-, त्यवाप्त-शक्रेन्द्र-महासपर्यः । ध्रुवं समाया भवताद्विभूत्यै, श्रीवासुपूज्यः श्यभिनंदनश्च पीतांमभासा मणिशालभित्ति-, लिप्ता दधौ स्वर्णमयीत्वमंतः । समासु यस्या प्रतिमप्रभस्य, स धर्मनाथो विमलश्च वोऽध्यात् जज्वाल नैवांगजवाडवाग्निरन्तर्ययोवीरगमीरवृत्योः । ॥३॥ ॥४॥ Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी तौ रक्षतामद्भुत-रत्नराशी, सुपाव-चन्द्रप्रभ-तीर्थनाथी ॥५॥ संपादिताशेषजगद्धितार्थ, कारुण्य-पण्यापणमरयनाथम् ।। दृष्टिप्रसादं प्रणयीव याचे, श्रेयांसमुच्चैर्मुनिसुव्रत च ॥६॥ ॥६॥ विलोचनानंद-सुधौघवर्ष-, मथांकदोषेतरभावसकात् । चन्द्रोपमातीतमखंडमूर्ति-, महन्मुनि मल्लिजिनं च सेवे ॥७॥ कर्मारिवार--प्रमथैक-वीरान, शरण्यसारक्रमविश्रुताँश्च । श्येनावकानन्तकसंभवेनान्, समाश्रये क्रोध-सुयोधभीरुः ॥८॥ रक्तानि मूनिद्रनखोरुरोचि:-, किचल्कसंभारमनोहराणि । कुन्थोरनन्तस्य च पादपद्मा-, न्युपास्महे श्रीरतिमन्दिराणि ॥८॥ निर्दोष-निःशेष-गुणोपपन-, मुक्त्यङ्गना-रक्ततयैव मन्ये । Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ सुभक्त्या, त्वक्तान्यरामा विसरं ऽभिनंदनं श्रीसुमर्ति च वन्दे शुक्लद्वयं तावदतीन्य लब्धज्ञानोदयस्तत्परतो द्वयेन । अमूल्यकाप्ताऽतुलनिर्वृतिश्री-, शान्तिजिनश्च चन्द्रप्रभः उद्दाम - श्रृंगाररसाग्र्यवाप्यः, विलासपुष्प - स्तबक- व्रतत्यः, देव्योऽपि जहूर्न मनांसि येषां ते वीतरागाः कुशलं दिशन्तु नन्द्यात् ॥११॥ श्री तीर्थ कृद्भक्तसुसंघ - दुष्ट, भुजंगमत्रासन - वैनतेयः । भव्याङ्गिनां विघ्नच्छिदे स्ताद् विबुधाधिनाथः गमैरनन्तैर्निचितं नयैश्व, व्योमेव चित्रै - रुडुभिः प्रदीप्तैः । स्याद्वाद - संनद्धमजेयमन्यै-, तंगवनौमि वचो (मतं ) जिनानाम् ॥१३॥ विध्यविधानभाजां, २६५ 112 11 : ॥ १२॥ ॥१४॥ श्री संघनो भंडार ( पाटण ) Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी महोपाध्याय - हेमहंसगणि- विरचिता - स्तुतयः ( वसंततिलकावृत्तम् ) नम्रामरेषु मणिमौलितटीषु येषां पादाः सुखेन नखकोटिनिशातटंकैः । सौवीं लिखति नु जगद् विजय प्रशस्तिं, स्तोम्ये चतुः - सहित - विंशतिमर्हतस्तान् ॥१॥ जगती जातिच्छन्दसि इन्द्रवंश वंशस्थयोः संकर भूता उपजातिः) गंगां द्विमूर्ति चमरावलिच्छला, दुदीक्ष्य संगतुमिवार्क- नन्दिनी । आगाद्यदीयांस युगेऽहिरूपभृ-, जटामिषात्तं वृषभप्रभुं भजे यं श्री - जिनं पुंवरगन्धह स्तिनं, समाश्रितों कच्छल - गंध सिन्धुरः । समैः समं वर्यमजर्यमित्युदा-, हरभिवाभाति जयाय सोऽजितः कार्यं निदानानुगुणं समर्थयन्, श्रीशंभवः शंभवतां तनोतु सः । जितारि - सेनांगभवप्रभुर्यतो, जितारिसेनः समभूद् द्विधापि यः येन स्मरः संवरराजसूनुना, प्राप्यत रूपसंपदा | पराभवं २६६ ॥२॥ ॥३॥ 11811 Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ २६७ तरिक क्रुधा संवरवैरितां दधा-, त्यसौ स सौख्याय जितोऽभिनन्दनः ॥५॥ साम्राज्यराज्येश्वरसेविनोऽवधीन्-, मुधा स्मरादीन् भुवि चैकको भ्रमन् (त् )। क्रमादकर्मा वपुषोग्यथ च्युत-, स्तथाप्यहो यः सुमतिनतोऽस्मि तम् ॥६॥ स किं सुतो नानुहरेत य: पितु-, गुणान् सुसीमाधरतामितीव यः । दधौ सुसीमाधरसंभवः प्रभुः, पद्मप्रभः सद्म स मे हृदि क्रियात् ॥७॥ कैवल्य-लक्ष्मीकरपीडनोत्सवे, कास्तूरिकः स्थासक एष जातवान् । फणानिभाद्यस्य भजाम उच्चके -, स्तं श्रीसुपार्श्व विधिपारिपाश्चिकाः ॥८॥ संवेग (सर्वांग) मंत: परिपूर्य कि बहिः, समुल्लसन् शांतरस: प्रसृत्वरः । स्ववर्ण-सावण्यमुपानयद्वपु-, र्यदीयमीशं तमहं नतोऽष्टमम् ॥९॥ यदानने पार्वणशर्वरीश्वर-, भ्रमादुपागच्छदतुच्छमुत्सुका । Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी किं कौमुदी तदयिता तनुश्रुता, व्याजेन सैनः सुविधिधुनातु नः ॥१०॥ मनाग्मन:संनिहितीकृतोऽपि न,श्चिरादशुष्कानपि पंक-संकरान् । निरशेषतः शोषयति स्म यः प्रभु-, स्तमद्भुतं कंचन शीतलं स्तुमः ॥११॥ विष्णुः पिता यस्य जनन्यपि स्वयं, विष्णुस्तथा विष्णु-रुपासकोऽपि हि। विष्णुर्जगत्केवलसंविदाथ यः, श्रेयांसमेतं मतिमन्नमस्फुरु ॥१२॥ टंकच्छिदा शाणनिशातनादिकां, यद्यातनां गच्छसि हेमकंदल ! । जानीहि तद्यत्तनुकान्तिचौरिका-, फलं स वः श्रीवसुपूज्यमः श्रिये ॥१३॥ क्षमाधरेन्द्रोऽसि ततः क्षमाधरं, मां पंकसत्कव्यसनात् समुद्धर । वराह एवं नु यमाह लक्ष्मग-, स्तं मानसे श्रीविमलं भजामहे ॥१४॥ प्रणेमुषां हंतुमिवाति-वर्तिकाः, श्येनं सदा सन्निहितं दधाति यः । Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ अनंतनाथं विदध्महे तमनंत - संविदं, प्रप्रणिधान - गोचरम् २६९ द्विधा, उच्च | मरोद्भासित- वैभवो निर्वासयन् पातकमद्वितीयकम् । वज्रेण भास्वन्महसा लसन्नसौ, सौधर्मनाथः प्रददातु वोऽर्थितम् ॥१६॥ ॥१५॥ कृशानुसंसाधन - धातु - लेपनैः, कोऽनर्थमायस्यति हेम वीक्षयन् । प्रापद् यदं गद्युतिचंगतां नवे - ( तानवे) त्येवं नु शान्तिः स जिनोऽस्तु शान्तये ॥१७॥ अमन्युरप्यर्हति शान्तचेतसा, योsaf न मंदः किल सूरसूरपि । कृष्णवर्मा छगवाहनोऽपि, न श्री कुन्थुनाथः स पृथुः श्रिये सताम् ॥ १८ ॥ स्वनाम सत्यापयितुं न यः प्रभु-, भगित्व - योगित्व - दशाद्वयेऽपि हि । सच्चक्रवर्तित्वमुवाह सादरं, तं श्रीअरं तीर्थकरं नुमश्विरम् ॥१९॥ विस्तारयन् सप्तसुतत्त्व - वारिधीन्, योऽभूदपूर्वः किल कुंभ संभवः । Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३७० स्तुति तरंगिणी प्रफुल्ल-मल्लि-प्रतिमल्ल-कीर्तिमाः, स मल्लिरुल्लासयतान्मनो मम ॥२०॥ न संगतिर्यस्य कुशील-वद्धिमि,जगाम रामानुरतिं च नैव यः । सौमित्रिमत्यद्भुतमेनमेनसा-, मुद्वासनं श्रीमुनिसुव्रतं स्तुमः ॥२१॥ रागाधरीणां नमने विधौ विदन , नाम्नार्थतां स्वस्य नु शैशवेऽपि यः। प्रत्यंतभूपानिजदर्शनादपि, व्यनीनमत्तं प्रणुमो नमीश्वरम् ॥२२॥ कथंचनाकृष्य विदेशतो जनान् , गुणनिबध्याथ हरेन्मनांसि यः । चिन्त्यः सदा रैवतदुर्गदुर्गहः, स नेमिनामाऽद्भुत-पश्यतो-हरः ॥२३॥ एकस्य दत्तां पदवीमुदीक्ष्य किं, तदर्थनोऽष्टौ फणभृत-कुलानिमाः। भजन्त्यमी यं फणलांछनच्छलात् , पाचप्रभुः रातु स वांछितानि वः ॥२४॥ पंचाननो हन्ति पशून कुरंगकान् , तान् स्वांतरंगांश्चतुराननोऽप्ययम् । विमुच्यमानं यमितीव सेवते, सिंहः स वीरः शिवतातिरस्तु नः ॥२५॥ Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ भामंडल-प्रोज्ज्वल-कर्णकुंडल-, त्रिरूप-मित्रेण यदंगसेविना । छत्रत्रयी त्रैधतनुः समागम-, त्संगंतुमिन्दुस्तमुपास्महे जिनम् ॥२६॥ एवं चतुर्विंशतिराप्त-शेखरास्ते कौमुदामोदन-सोमसुदराः । प्रसद्य देयासुरसीम-शर्म मे, लाभाहतो यन्मुनिसुन्दरं पदम् ॥२७॥ विधाय यस्यास्तलपादसंगति, पद्मान्यगुः कांचनकामनीयकम् । येनाधिरोहंति शिरः सुनाकिना-, मद्यापि सा नंदतु राजिम्हताम् ॥२८॥ देदीप्यमाने किल यत्र भाविना, युक्तं प्रकाशो भवतीति यत्पुनः । दुर्वा दिनां जाड्यमुदेति तनवं, तं नौमि जैनागमपावकं मुदा ॥२९॥ प्रज्ञावनं सेक्तुमिव प्रणेमुषां, पाणी घटीयंत्रमिवाक्षमालिकाम् । दधाति या चिद्द-सरस्वती च नः, सा लातु हंसीललितं सरस्वती ॥३०॥ (गायकवाड भंडार वडोदरा) Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी महोपाध्याय-हेमहंसगणि-विरचिता (वसंततिलका) श्रीपुंडरीकशतपत्र-सहस्रपत्रशत्रंजयाद्यभिध-सिद्धगिरीन्द्र-मौले! । श्रीपुंडरीक-शतपत्र-सहस्रपत्रपूज्याय ते मम नमोऽस्तु युगादिदेव! ॥१॥ स्वामिन्मनो-मधुकरस्तव गीः प्रसने, स्तम्बरमांक ! विजयाजितशत्र-जात!। स्तुत्यास्पदीकृत ! दधातु ममाति दीव्यन् , स्तम्बेरमांक-विजयाजितशत्रुजात ! ॥२॥ एतानि मे रुचिर-संभव-संभवानि, नोत्पादयंति कथमायसुखैः सुखानि । एतानि मे रुचिर-संभव-संभवानि, दिष्टया ततोऽहमपि ते सुख-संविभागी ॥३॥ तुच्छान्यपीद्ध-धिषणानभिनंदनेश ! वित्तानि मानसमुदाय-दिशं नयंति । ध्यायंत एव तव तेजयसुखानि सिद्धवित्तानि मानसमुदाय-दिशं नयति ॥४॥ उन्मत्तवारण-सुखासनवाहिनीमिरागत्य ये तव पदौ सुमतेऽयंति । Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ २७३ उन्मत्तवारण-सुखासनवाहिनीभिः, साम्राज्यमाद्यमचिरादपि ते जयन्ति ॥५॥ युष्मत्प्रभावपुरतः शिवलक्ष्मीलीला-, पद्मप्रभावगणनापर-यूधिकानाम् । शोभा मनागपि न याति यशोरुचा श्रीपप्रभावगणनामर-यूथिकानाम् पृथ्वीप्रतिष्ठ-कुलकैरव-रोहिणीश, स्वामर्थयेऽस्तुममचीकथमप्याघाद्रेः (गोऽद्रेः)। पृथ्वीप्रतिष्ठ-कुलकैरव-रोहिणीश, स्तुत्यार्थिनां सुस्तरो! कविकाव्यबद्धैः ॥७॥ न्यक्षरलक्ष्यचरिताय कदापि किन्तु, सल्लक्षणाश्चित-कलाधर-लक्षिताय । ध्यानाध्वनाष्टमजिन ! प्रणतोऽस्मि तुभ्यं, सल्लक्षणाञ्चित कलाधर लक्षिनाय ॥८॥ ये ते भवारिनरकान्तक-शंकराणा, जेतुः स्मरस्य सुविधे! विधयो विजैत्राः । ये ते भवारि-नरकान्तकशंकराणां, तेषां कृते जगति यैः कृतिनस्त एव ॥९॥ नूनं दिवाति मघवाहहरीश! चेह, पीताम्बराय भवते पुरुषोत्तमाय । Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sa स्तुति तरंगिणी श्री शीतलाय जगदचेति कीर्तिपूरैः, पीताम्बराय भवते पुरुषोत्तमाय ॥१०॥ भवतारणकारणानि, श्रेयांसनाथ ! त्यक्ताः कषायविषयास्त-दुपास्तिमाप्तुम् । श्रेयांसनाथभवतारणकारणानि, वाक्यानि तेऽहमपि कीर्तिभरैरुपासे ॥११॥ नो वासुपूज्य ! तव भक्तमुपस्पृशन्ति, कौपीन - सोदरगुदामयकं प्रवाताः । नित्यं धनी च भविता ननु दौस्थ्यमुद्रां, कौपीन - सोदरगुदामयकं प्रवाताः नापारिजात हरिचंदन कल्पसाल-, प्रेमा कगेति किमधीर्विमलेश तेऽही । ना- पारिजातहरिचंदनकर साल, भावारिभीतिषु किमंतक - पापतापैः विश्वेष्यनंत जिन खेलति ते सहेलं, पुन्नागरंग- दसनामल - केवल - श्रीः । यद्वद् गरीयसि वने विविधौषधीनां, पुन्नागरंग दसनामल केवलश्री: दाता हिरण्यकसि - प्रवरा - सुरासु, श्रीधर्म ! कस्तदपरो निजभक्तिभाजाम् । ॥१२॥ ॥१३॥ 112811 Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ दाता हिरण्यकसिपु प्रवरा-सुरासु को वा परो नरहरेर्दनुजावलीषु ॥१५॥ शोमा भक्त्यभिनवैव भुबो दिवश्व, प्रद्योतने हरिणलांछनमंडनेन । स्वय्युद्गतेऽजनि तथा तमसां गते द्युत् , प्रद्योतने हरिणलांछनमंडनेन ॥१६॥ श्री-सूरनामनरराजकुलालवाल, कारस्करोत्तमपुरः परदेवतं ते । श्री-पुरनामनरराजकुलालवाल-, क्ष्माभृत्कुमारपरिषद्-शिव कुन्थुनाथ ! ॥१७॥ अघोच्चतामहममा रघुजार्चयेव, भास्वत्कला-सुभगवानरनाथ जातः । स्वं मे दृशोर्यद तिथिजनतान्जिनीषु, भास्वत्कलासु भगवानरनाथ जातः ॥१८॥ कुंमप्रभावति-नमोदितमोहमल्ले, मातापितृत्वदुदये जनिकस्य शस्यम् । कुंभप्रभावति नमो दितमोहमल्ले तये त्वयि प्रणिपति ममास्तु तेभ्यः ॥१९॥ विश्वाचतामगमयः स्वयमंगजन्मी, . भूयोज्वलामणि-मंडल-भासिनाभिः । Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी श्रीसुव्रतस्व पितरौ महिताप्सरोभि-, भूयोज्वलामणि-मंडल-भासिनाभिः ॥२०॥ नामीभिलन्मकर-कच्छप-शंखाम-, चक्राङ्कयोस्तव नमीश पदोः सदा य:। नामीमिलन्मकर-कच्छप-शंखपत्रकुंदादिकानवनिधीन-चिराय नायम् ॥२१॥ अस्पृष्टमद्भुतमुपार्जिपदे त्वयोरु-, शैवेयदेव ! शमिना मम नाथ ! नेमे ! । इष्टं तदेव मनसा विषयानुशातु, शैवेयदेवशमिना ममनाथ ! नेमे ॥२२॥ वामाश्वसेनगमनोरथकोटिभर्ता, येनांचितोऽस्यपि सकृत्प्रभुपाच स स्यात् । वामाश्वसेनगमनोरथकोटिमा पादाप्तहास्तिकनिरर्गलराज्यनेता ॥२३॥ एकेकमीश! गदितुं क इवेशते ते, वीरावदानमहिमद्युतिदेह-दीप्ते । तन्मां पतंतमसुखाचिषि तद्भयं च, वीरावदानमहिमातिदेह-दीप्ते ॥२४॥ कल्याणकैरवसितांशुभरावतार ! त्वां रोदसीतलगता निति(रों) वितत्वन् । तैस्तैर्निजयजिनेन्द्र जगत्यतुल्य-, कल्याणकैरवसितांशुभरावतार ॥२५॥ Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग (प्रशस्तिः ) नूता युगोजयदगैर्यमकयुगोजसंख्यामयेति परमोदकराजिना वः । संख्यामयेति परमोदकराजिना वः, श्रीरत्नशेखरतु मूर्द्धनि मे सदाज्ञा ॥२६॥ (मालिनी) मदकलकलभावोऽकुंठकंठीरवाभाः, परमसुखमहादो द्विमुंदे सर्वसाळः । न निजगुणगिरोप्याकर्णयेषां सुरस्त्री,मैदकलकलभा वोऽकुंठकंठीवाभाः ॥२७॥ (शिखरिणी ) मुदा वंदध्वं भो कृतिन उदयं तं दृढलसत् , तमोहं तुंगेहं परमहिमधामा तमनिशम् । तमोहं तुंगेहं परमहिमधामा तमनिशं, क्षमं श्रीसिद्धान्तं तममितकलानां च कुतुकम् ॥२८॥ (शार्दूलविक्रीडित ) सम्यग्दृष्टिरिवौकसा मम मुदा स्तादाहतीभाक्तिकी संसजन्मकराकरामलकवाद्विश्वत्रयीवेदिनः । मुख्यास्ते परतीथिका अपि नुतीः कुर्वति येषां यशः संसजन्मकराकरामलकव विश्वत्रयीवेदिनः ॥२९॥ (गायकवाड भंडार वडोदरा) Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पंडित जिनविजय विरचिता ( द्रुतविलम्बितवृत्तम् ) सकल - लोकपतिः परम - साच्चिकमावभवान्तकृत् । जगति विश्वविधौ चतुराननो, जय युगादिमनाभिसमुद्भवः कमलालयः, तीर्थकरः जयति कर सरोज वितीर्ण-धनावलिः । बलितमोहत मोह - शुभायति-, यति - वरेण्यनतो विजयाङ्गज जनिमहे दधती कलशान् विभोः, सुरततिस्तरितुं भवसागरम् । शिवपुरीगमनोत्सुकमानसा, स्वरयतीव सुखाय स संभवः करुणाकरः, त्वमवतादभिनंदन ! नंदिताs-, खिलजगच्चरणग्रहणोत्सवे | इह परत्र वसुव्रतदानतः, सुरुतरूपमहस्तयुगं दधत् ॥ १॥ ॥२॥ 11311 11811 Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग अथ दशत्रिकतः प्रणताय तेऽ-, भिगमपंचयुतैरुपवैणवम् । सुमतये सुमते ! ददते श्रियं, हितक्ते जनतामवते नमः धरनृपान्वय-भासनभास्करो, विकचदाडिमपुष्पसमानरुक् । कमलभृद् भुवि जाड्यतमो हरन् , भवतु मे हृदयाम्बुजबोधिदः जय सुपार्श्व ! जिनेश ! पदद्वयी, निदधती नवकाम्बुरुहां पदम् । सदृशतामभजन्किल ते नया: (तव गुप्तयः) कथयतीव जनं सदृशा मिल ॥७॥ अवतु मां महसेननृपात्मभू-, श्वरण-युग्म-नखद्युति-दीपकः । विगतकालिमतापदशादिकः, रवि-शशिवजवह्नि-विभाधिकः ॥८॥ मदवतीतरुणीतनु-दर्शनात् , सुचिर--संचित-पापमपास्य किम् । पिबसि नो सुविधेमुखचन्द्रजं, नयनमापद-शान्तसुधारसम् ॥९॥ Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २८. स्तुति तरंगिणी श्रवण ! हे शृणु शीतलवार सुधां, पिशुनदुर्जन-वाक्यविषं त्यज । भजसि येन कषाय-कदर्थनां, बहुविधासु कुयोनिषु लक्षशः ॥१०॥ चरसि किं विषयाख्यतगवरे । मदनकोपकरालविषाकुले, चपलतामपहाय मनःकपे ! स्थिरतगे भव वैष्णवनंदने ॥११॥ जिनवरं वसुपूज्यतनूरुहं, रसविदे! स्तवगोचरतां नय । दधिगुडाज्य-रसादन तथा, वितथभाषणजं व्यसनं त्यज ॥१२॥ सलिल-चन्दैन-कुङकुम-केतकी, कुसुम-सरफल-दीपंक-धूपनैः' धवलतन्दुल-भोज्यवरैः करै-, *विमलमर्चयतादिति चार्थये ॥१३॥ विभु-मनंत-मनंत-चतुष्टयी-, सुरमणी-रमण मदन-द्विषम् । हृदि निधाय निभालय भक्तितः, त्वमसि चेतन ! चेविदुषां वरः ॥१४॥ (१. हे रसज्ञे! २. अष्टप्रकारी पूजाना नाम Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२‍ १. श्रीः दशविधं मुनिधर्ममथो दिशन्, मथितमन्मथ मोहतया धरन् । इति चकार यथार्थतयाऽभिघां, दिशतु शर्म शर्म स स धर्मजिनेश्वरः ॥१५॥ प्रवरकी र्तिकलापकलाधरं, कठिनकर्मवितानतमोऽपहम् । कुवलयेऽमृतदं च सदोदयं, हरिणलाञ्छन- शान्तिमुपास्महे कुमतकर्दम-शोषनभोमणि, सुमतिकैरव के सितवाजिनम् । कनकमुख्य घटैः प्रतिमोज्ज्वलं, सुपयसा विचकिलाद्भुतगंधि-सुखानिलं, सुखराधिकरूपमनामयम् । सुरभिदुग्ध - सहग - रुधिरामिषं, घुसृण चंदनकैरर मच्चय कपटकैटभविष्णु - पराक्रमी, लघुत्रया अपि मारममारयन् । परभवानुचरान् प्रतिबोधयन्, व्रतततेर्धर मल्लिरुपास्यताम् ૨૮૧ स्नपयामि रेमांगजम् । १७॥ ॥१६॥ ।। १८ ।। 112811 Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २८२ स्तुति तरंगिणी विशतु मे मनसि प्रभु-सुव्रतः, कलिमलापगमाद् व्रतशोभिते । समिति-गुप्तिजलोत्कर-सञ्चिते, विनय-लब्ध-सदागमदीपके ॥२०॥ विजयसे विदितं नमिशासनं, स्वपरतत्वविभेदन-भासनम् । कुमतदुनय-कौशिकनाशनं, रविनिभं कमलौघविकासनम् ॥२१॥ युवतिपाशमपास्य महास्थ !, पशुगणं करुणं सुनिभालयन् । यदुवरान्विनिवार्य करग्रहाच्छिवसुखाय दधाव शिवाङ्गभूः ॥२२॥ कमठ-कल्पित-घोरघनाघने, धरणनाथवधूकृतनृत्यके । समतया सुमनाऽरतिरोषमुक्, शमसुख मम रातु स पावराटू ॥२३॥ त्रिविधदानददत्करुणापरो, द्विविधमोहमतङ्गजकेशरी । परमपंचमहाव्रतधूर्वही, वसुमतीतिलकोऽव हि वीर ! माम् ॥२४॥ रजतविद्रुमकाञ्चननीरमुक्-, मरकतद्युतयो वृषभादिकाः । Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २८३ संस्कृत विभाग-२ उदधियुग्ममिता भरतेश्वराः ददतु शं विमलीकृत-विष्टपाः ॥२५॥ प्रचुरभङ्गनयैर्वन - गुम्फितं, बहुविधांग-विभक्ति-विराजितम् । जिनवचः कुरुताद् हृदि मे पदं, विमल-भूभृति चैत्यमिवाद्भुतम् ।२६॥ 'सङ्घ भक्ताः सत्प्रभावाः सुरेशाः ज्योतिष्काख्याचासुराद्याः प्रसिद्धाः । यक्षाः दक्षाः सत्यसम्यक्त्वलक्ष्याः, कुर्युस्ते मे शासनं श्रीजिनस्य ॥२७॥ गणपविजयसिंहः सूरिराट् यस्य वंशे दिनकरवस्तेमाश्चन्द्रवत्सौम्यमूर्तिः । अजनि विजययुक्तः पंडित-श्री क्षमात:, जलधिरिव गभीरो बोधितानेकजीवः ॥२८॥ शिशुजिनविजयेनाकारि गेयं जिनानां, रसनिधिमुनिचन्द्रे वत्सरे गीः प्रसादात् । पठति गुणति नित्यं प्रातरुत्थाय भव्यं, नरसुरशिवलक्ष्मीस्तं वृणीतेऽनुरागात् (युग्मम् ) ॥२९॥ १. विमलाचले २. शालिनीवृत्तम् ३. मालिनीवृत्त युग्मम् ४. वि. सं. १७९६) (शुभवीरवि. ज्ञानभंडार पाटण) ___ Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ महोपाध्यायहेम-हंसगणि-विरचिता (आर्यागीत्यादि च्छन्दः) श्री-सिद्धाधिप-सिद्धशेखर-प्रथिताहाचलमौलिमौलाय । श्रीसिद्धाधिप! सिद्धशेखर-श्री नामेय ! नमोऽस्तु ते मम ॥१॥ अजितं यजयद्गुणस्तुती, वैकुण्ठः पशुभूतराडजः । ननु नाभवदर्थतोप्यभूत्, वैकुण्ठः पशुभूतराडजः ॥२॥ कमलोदर-कोमलावनी-दृशदृश्यौ तव संभवक्रमौ । कमलोदरकोमलावनी-पतिनम्यो नमश्च न नश्यति ॥३॥ तव गीषु सतर्कमीशमेत्य-भिरामाः सुमनोऽमिनन्दन । न कथं वन सक्ततामुपैत्य-भिरामा: सुमनोऽभिनन्दन ! ॥४॥ सुमतीश्वर-नंद-नन्दन-स्मरमाद्यन्मद-मैंदमथनः । सुमतीश्वर-नंदनंदनः पवमानः स्वशा दयाया ।।५।। न हि दैवतमस्ति किंचन श्रीपद्मप्रभदेवते परम् । स्वयि तन्मम मानसं शिव-श्रीपद्मप्रमदेवते परम् ॥६॥ बलितापघना घनोदके तिमिवत्नृत्यपराः सुरांगनाः । बलितापधना धनोदके-न सुपार्श्व ! त्वयि धैर्यभंगदाः ॥७॥ विरजीकरणे भुवः श्रिये, जिनचन्द्रप्रभवप्रभंजन! । मम मोहरिपोर्भवाशु रे, जिन चन्द्रप्रभवप्रभंजन ! ॥८॥ al Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २८५ संस्कृत विभाग-२ सुविधे! सुरराज-वंदिता, नमयद्यस्तव मस्तकं निजम् । सुविधे सुरराज वंदिता, स्वनुतौ विश्वमवापयन्नयम् ।।९।। प्रणनाम य इद्ध - तेजसे, भवते शीतलजातवेदसे । स कषायशमेन योग्यता, भवते शीतलजातवेदसे ॥१०॥ घनसारकुरंगनाभियुरु-घुसृणाऱ्या ! त्वयि जन्मिनि शिवे । घनसारकुरंगनाभियुक्, श्रीश्रेयांसो बभूव विष्णुमः ॥११॥ जिन ! तवपदेषु यन्मति-नवस्रप्रभवासुपूज्य ! । ते गदितेषु रमेत मे मता, नवमरप्रभ वासुपूज्य ते ॥१२॥ विमलेश ! कलेन्दुमालिनं, शिखिसर्विकलं कमप्य हो। विमलेश-कलेन्दु-मालिनं, क्ष तुलायां तव निरुजां गिराम् ॥१३॥ निगदंति यमन्यतीथिकाः, कमलेशं कमलासनं शिवम् । तमनंतजिनं नतोस्म्यहं, कमलेशं कमलासनं शिवम् ॥१४॥ शमनं कमनं तमाक्षयं-करमनस्सु जयंतमंजसा । शमनं कमनं तमाक्षयं, परमीप्सुः प्रभु-धर्ममाश्रये ॥१५॥ तव शान्तिजिनाधिसंसद, मृगपंचाननधन्विराशय: । अविरोधमिधासतेऽम्बरे, मृग-पंचानन-धन्धिराशयः ॥१६॥ भ्रमरागजरागगल्लयो, जिनकुन्थो मृतिजन्मनोश्च भीः । भ्रमरागजरागगल्लयोः, श्रुतिघातादिव यांति ते गिरा ॥१७॥ अरनाथमुपैति मेऽवतो, गुरुमन्दारसिताक्षहेलया । भवतः कुसुमैर्महंति यं, गुरुमन्दारसिताक्षहेलया ॥१८॥ Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮૬ स्तुति तरंगिणी । जय कुंभनरेन्द्रसंभव !, प्रभु मल्ले ! शिवसौधमूर्द्धनि । जयकुं मनरेन्द्र संभव - स्मरदर्योपशमे सुखश्रियाम् ॥ १९ ॥ मतिरन्य-मते यति शती, सकलं केवलतेजसा मम । प्रणुनूपति सुव्रतं परं, सकलं केवल ते जसा मम ||२०|| नमये सुकताततायिने, कलिकालाय सदाभ्यमूयिने । नमयेऽसुकृताततायिने, निजमूर्द्धानमनन्यनामिनम् ॥२१॥ स्वयंमंगिन इंदिरासुखैः सहसा रैवत दैवताय ते । यदि नेमिजिनानमत्यसौ सहसा रैवतदैवतायते ||२२|| सभयानि भयानकान्यपि स्थानानि स्तुतवृत्तशालिनाम् । समया निभया न कान्यपि स्मृति-मात्रेण भवंति पार्श्व ! ते ॥ २३ ॥ उदयोऽजिगिर स्तदोकसि (तदो कसि) ध्वनिते दानव - देवतानकैः । जिनवीर ! निशम्य संयमा, ध्वनिते दानव-देवतानकैः ॥२४॥ यमवाप्य कृतार्थ्यते जगत्-सवितारंक- वितानमुच्चकैः । स जिनोऽवतु मादृशं तमः सविता-रंक वितान - मुच्चकैः ||२५| ( प्रशस्तिः ) " श्री - सोमसुंदरगुगेः प्रणुताः प्रसादात् श्री - सोमसुंदर - यशस्ततयो जिनेन्द्राः । स्थाने समेऽथ विषमे विदितांहिवृत्तेः स्थाने समेऽथ विष मे हृदि मे वसन्तु ॥२६॥ कल्याणकोटीर-समान- तायते, स्तुतिस्त्रिलोकस्य जिनौघ ! येन ते । Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ तदैव तस्मै त्रिदशा दिशत्यलं, कल्याण- कोटीर-समान- तायते इच्छामोऽनुदिनमिदं जिनागमोऽयं, तन्वानः परमतमोह - भृंगराजीः । तन्वानः परमत- मोह-भृंगराजी: क्रियाभिः वाऽर्चाभिविरमुपचर्यतां कल्याणकैरवपुषां शशिव जिनानां, कल्याणकैरवपुषां गमिनामवस्थाम् । मिथ्यामतीर्व्यथयितुं सुखलाभवतः, संतु श्रिये मम सुराः सुखलाभवंतः प्रभावक पुरंदर पू. मुनिसुंदरसू. म. विरचिता चतुर्विंशत्यादि - श्री जिनस्तुतयः । ૨૮૭ ||२७|| ॥२९॥ ( गायकवाड ज्ञानभंडार वडोदरा ) ||२८|| ( अनुष्टुभ् ) जय श्री ऋषभ ! श्रेयः सुखानि समयाकर ! | देहि मे भद्ररत्नौघसुखानिसम ! याकेर ! कुरु मे शाश्वतं शर्म, कल्याणोदयराजित ! | भगवन् देईंमा मित्र ! कल्याणोदय-राजित ! ॥२॥ १. लक्ष्मीकर ! ॥ २. कल्पोदय ॥। ३. देहि ॥ 112 11 Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮૮ स्तुति तरंगिणी निनीषसि रिपुं नाशं-राजमानवशंभवम् ।। ततो भक्त्या स्तुहि प्राज्ञराजमानव ! शंभवम् ।।३।। श्रियस्तं वृणते विश्वाभिनन्दन सदा-गम ! । चित्ते त्वं यस्य भक्तस्याऽभिनन्दन ! सदाऽऽगमः ॥४॥ शिव श्रीन ऽस्य दरेऽस्त्याऽरमते सुमते हिते । सुमते! यन्मनोऽतीव रमतेऽसुमते-हिते सर्वश्रीवासवच्छेणी पद्मप्रभसमानते । येस्युस्त्वदर्चकोः केचित् पद्मप्रभसमा नते ॥६॥ ये सुपाचे दृशैक्षन्ते भवतापापहारिणा । न दूयन्तेऽस्मरेणैति भवता पापहारिणा ॥७॥ विरज्यस्त्वां भजे पूज्यं चन्द्रप्रभ ! भवादरम् । इष्टदो मे पदं दचा चन्द्रप्रभ भवादरम् ॥८॥ सुविधे! स्तुवतस्ते स्यात्-पदतामरसं सदा । स्तुत्यस्य करगा श्रेयापदताऽमरसंसदा ॥९॥ कः स्तवे शीतल ! प्राज्ञैः सरतिस्तव ने-हिते ।। स्तोतुस्ते हिः हरेर्वाणी सरति स्तवने हिते ॥१०॥ मता श्रेयांसगीर्यस्य परमाऽऽगमभासिता । नेष्टा स्यान्नृपता तस्थाऽपरमाऽऽगमभासिता ११॥ १-२. सम ॥ ३. स्मरणौते ॥ ४. इष्टमोदे पदं । Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ न तं ते वासुपूज्योऽसि श्रयती - हापि राज्यश्रीः १९ ॥१२॥ तत्रास्तु शुभकर्माऽद्य - हृदये ! विमलाssगमः । मम स्थेयेावदुक्तव हृदये विमलाssगमः ॥१३॥ 118811 ॥१६॥ हृदि मे तेsस्तु सिद्धान्तः सुरसार्थकलापचित् । जिग्ये येन स्मरोऽनन्त ! सुरसार्थकलाऽवचित् श्रितं धर्म नमाघाऽब्दे, प्रभञ्जनसमानताम् । पोतुं लोकत्रयी - तात !, प्रभञ्जनसमानताम् पुंसः सत्कुमुदोलासे, सदा - नवकलावतः । शिवं शान्ते ! करे स्याच्चत्सदा - नवकलावतः दिनं स्तौमि दिवः पृथ्यां भवदागमहारिणम् | सिद्धान्तं ते च कुन्थो ! ऽन्यभवदाऽऽगमद्दारिणम् ||१७|| कस्को न क्रियते स्वस्य भवता - नवसादरः । जगन्नाथ ! नरोऽतीव, भवता नव सादर ! ॥ १८॥ सुत्वा त्वाऽभृञ्जगन्मोद-जननी श्री प्रभावती । या मल्ले! जयतात्सा ते, जननी श्री प्रभावती ॥ १९ ॥ दिष्टमुक्तिप्रदश्राद्ध-मुनिसुव्रत भारती । 9 जीयात्ते या च तां दत्ते मुनिसुव्रत ! १. स्थेया स्त्वदुक्तश्च ॥ २. पातुम् ॥ ३. महाने कपराजिता । महानेकपराजिता 1 ૨૮૨ ।।१५।। भारती ||२०|| भरत क्षेत्र सम्बधिनी ॥ Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी (पाठान्तरम्) (जीयात्ते स्वोदितश्राद्ध मुनिसुव्रतभारती । पूता यजनुषा पृथ्वी मुनिसुव्रत ! भारती) ॥२०॥ श्रियोऽधीश ! नमे ! न स्यान्मही-न विभवात्मनः । अस्याऽऽराध्य शिवाय त्वमहीनविभवाऽऽत्मनः ॥२१॥ तुभ्यं नेमे! ऽखिलांगिभ्यो महागम ! नमो हित !। राजिमत्यादिभिर्विश्व-महागम! न मोहित ! ॥२२॥ यः सतां ददतेऽनन्तसारं श्रेयोऽयशोभितः । तं पावं तु स्तुवे स्वस्तिसारं श्रेयोऽयशोऽमितः ॥२३॥ श्री वीराऽवेदितो येन भावतः समयस्ततः । शिवाप्तौ भवितास्यात्त-भावत: समयस्ततः ॥२४॥ स्तोता सीमन्धर ! स्यात्ते कल्याणकमलाऽऽलयः । तं नाऽर्दते च विश्वेष्टकल्याणक! मलाऽऽलयः ॥२५।। स्तुवे चाहं जिनं भक्त्या प्रसिद्धकुशलाऽऽलयः । लमेय तं स्तुवन् श्रेयः-प्रसिद्धकुशलाऽऽलयः ॥२६॥ त्वयि भक्तं त्रिलोकीस्थ ! श्रेयोराजिदमो-द-य।। जिनवर्ग! पदनाम्नां श्रेयो-राजिद ! मोदय ! ॥२७॥ १. स्वरूपः ॥ २. जीवः ।। ३. मङ्गल ।। ४. विलोकीश! इति पाठान्तरम् ! चतुर्विंशतिनिन, सप्ततिशतजिनपट्टकादौ देववंदने युगपद् बहुजिन स्तुतिरियम् । पदादौ देववंदने शाश्वता जिन चतुष्टय स्तुतिः ॥ ___ Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २ जयर्षभ विभो ! वर्द्धमान ! चन्द्रानन ! प्रप ! | पूज्यमान ! वारिपेण ! सुरैः देहि स्वाभीष्टशर्म श्री पुण्डरीकप्रभो ! मम 1 गणेन्द्राऽऽदिम ! सिद्ध श्रीपुंडरीकप्रभो ! मम ॥२९॥ २९१ चन्द्राऽऽननप्रभ ! ||२८|| ||३०|| सदा श्री गौतमा ! ssनन्द विश्व ! श्रेयो महाऽऽलय ! | श्रयन्ति त्वां श्रितप्रेयोविश्वश्रेयो महाऽऽलय ! 'सिद्धानन्त चतुष्कात्मन् सदा शुभवनोदक ! | देहि श्री सिद्ध । मे शर्म सदाऽऽशु भवनोदक ! ||३१|| देहि मे सिर्द्धचक्रे -ष्टं, सदा नवपदोदित ! | जिनैरनन्त शर्मात्मन् ! सदाऽऽनवपदोदित ! 113211 ( शुद्धविराट् छन्दो वृत्तम् ) अन्तोऽभिमताः सुखश्रियः श्रेयोऽनन्तरमोदिताऽऽशयाः । सर्वे मे ददतां बुधैः स्तुताः श्रेयोऽनन्तरमोदिताऽऽशयाः ||३३|| स्वसेवकान् यः कुरुते ददत् सतां, महाऽऽगमो ज्ञानवतः प्रभावतः । ददात्वयं मेऽतिसुरद्रुमः शिवं, महागमो ज्ञानवतः प्रभावतः १. श्रीशाम्बप्रद्युम्न रहनेमि मरुदेवा राजीमत्यादि श्री सिद्धस्तुतिः ॥ २. सिद्धवर्ग ! ॥ ३. महिम्नः || 113811 Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २९२ स्तुति तरंगिणी (पाठान्तरम् अवचूर्याम् ) स्वसेवकान् यः कुरुते जगन्ति सन् , महागमो ज्ञानवतः प्रभावत: ! करोतु सोऽस्मान् शिवसङ्गि भो निजान् , महागमा ज्ञानवतः प्रभावतः ॥३४॥ (पाठान्तरम् वंशस्थ ) स्वसेवकान् यः कुरुते ददत् सतां, महागमो ज्ञानवत: प्रभावतः । शिवप्रदं तं जितकल्पपादपं, महागमोऽज्ञानवत: प्रभावतः ॥३४॥ (वसंततिलका) शास्त्रार्णवे सकलवादि-जयश्रियाऽऽप्य वागदेवते समुदिता कुशलानि कामम् । तेषां शिवाय दधतां विनुवन्ति ये त्वां, वागदेवते ! समुदिता कुशला निकामम् ॥३५॥ (शार्दूलवि. प्रशस्ति) एवं यो मतिमान स्तुते जिनवरान् भक्त्या समग्रान् अमान् , शक्राली मुनिसुंदरस्तवगणैः नूतक्रमाम्भोरुहान् । सर्वाभीष्टसुखोचयैर विरतं स्फूर्जत् प्रमोदाद्वयो, मोहद्वेषि जयश्रिया स लभते श्रेयोऽचिरात् शाश्वतम् ॥३६।। १. सङ्गता ॥ २. क्रिडति ॥ Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग २९३ इति वर्तमान चतुर्विशतिजिनानां श्री सीमंधरस्य साधारणवृत्या जिनस्य युगपद् बहुजिनानां शाश्वतजिनचतुष्टयस्य सिद्धचक्रस्य च मंगलशब्दार्थ अक्षरार्थ यमकैवर्द्धमानाच स्तुतयः । इति युगप्रधान श्री जिनस्तुति-स्तोत्र-रत्नकोषे तृतीय स्तुतिरूपे प्रस्तावे बहुविधस्तुतिरत्नगर्भा पेटा । (श्री नेमिसरि खंभात) पू. आ.श्री सोमविमलसूरि कृत षोडशोत्तर-शतकमल-शब्दार्थ- गर्मित चतुर्विशति-जिन-स्तुतिः पू. हेमविमलसरि गुरुभ्यो नमः (अवचूर्याम् ) जयश्रीकमलः पातु कमलाकान्तसंस्तुतः 'भद्रोपवेलकमलो, नाभेयः कमलोऽबकः ॥१॥ दुःखं साकमैलत्या क्षपयति निमहेमकमलशाली यः। अमकमलजयकारी, स जयति कमलेहे चिहुनधरः ॥२॥ शमरसस्य नवकमलाकर-स्तुरंगभूमि-मसत्कमलाकरः। विजयते कमलासनविष्टरः, कमलशीषेभवः प्रभुशम्भवः ॥३॥ १. मंगलवने जलम् ॥ २. अलत्या-अरत्या ॥ ३. हेमकरैः सालत्येवं शीलः ।। ४. इन्द्रियजयकारी ॥ ५. हस्ति ॥ ६. सत्कलाकरः ॥ ७. पद्मासनासनः ॥ ८. मृगशीर्षनक्षत्रोद्भवः ।। Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २९४ भव्वाम्बुजे निमदिवाकमलं विशुद्धं, श्री सांवरिं विममहाकमलं गुणानाम् । कायुक्त ककमलं मुनित्तटाके, के तौ कृते कमल - वर्जितमीशमीडे सुमति कर्मलांकमुखं शिवगमाहारमध्यपदकमलम् । कमलंभव विष्णु रुद्रैर्नतपदकमलं जिनं नौमि शिश्राय कमलसदना, कर्मैलपतेः सदृशकमलस विधूतम् । स्तुति तरंगिणी ॥४॥ कमलापतिभिर्नव्यं, शुष्कमलं यं कमल चिह्नम् विककमलगुणैः कलित-, स्तेऽथैव कमलाघन जय सुपार्श्व । अमकलि-कमल- विनाशी, विकॅमकमल प्रशस्यौष्ठः कमलां कांकजितेशः कचे कर्मल - संशोभी ! | विम-विकमल: कुदोष - निमरत्नाकमलं गंभीरः ||८|| कर्मलादि लक्षणयुक्तः साऽऽकृति - कमलादि जनपदे विहृतः । कथित - निमदान - कमलः कमलारामाभवः पातु ॥९॥ ॥५॥ ॥६॥ १. मरालम् ॥ २. मृग ॥ ३. समुद्रस्य ॥ ४. व्यवहारिभिः ॥ आर - मंगल इव ओष्ठौ यस्य ॥ ६. चामरसंशोभि ॥ ७ विकलः ॥ तिलकादि ॥ ९ मरुदेशादि ॥ 11911 Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २ स श्री - कमल - कविगतं, नान्देयमतुच्छ - कर्मल - घर - निनादम् । सौकारकमल-कार्य, मुनि-विकसाकार- कमलसमं वंदे ( गीति ) वैष्णव जिन कमलाजित दिनपोऽ-, मरहितसकमल सुरनरमहितो । विक- शुभपरिकमल- विराजि - मुखः, शं कुरु निभयति परिक्रमलयुतः ( वादाकुलक छंद ) अमकमलभगमन- जयेयविमो, जय विमकमलह भरहरण विभो । निमकमलभमुक्तिपूरी गमने, यमसोम-कमलपति - धनद-नतः अमकमलकलाकलितं रहितं कमलेनलिद्वितीयेन, कवौ विमलं वंदे करहित - कमलाद्यगुणहीनम् गत - शोकमल-क्षतं तारकमलकेश - सेवितमनंतम् । नौम्यम कमलंकानां वारकमलमक्षपपदात्यै कमलमभवावासं तनुते नवधर्मनाथ ! मुखकमले | मम निवस हृदयकमले सकमल गिर्यादिकाकमलम् ||१५|| | १४॥ १. मेघा ॥ २१५ ॥१०॥ ॥११॥ ।।१२।। ॥१३॥ Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २९६ स्तुति तरंगिणी केशे कमलसवारिधि - निमहिमकमलो विभाति शान्तिजिनः । अन्याद्याराग कमल ग्राही माया कमलमत्याः ॥१६॥ ॥ १८॥ कमलं चक्रे कुन्थुः सहस्रकमलाभिधान गिरिराजः । कमलेति भव्यं धर्मे स नो जिनः पुरुषवरकमलः ||१७|| विभाविकमला लोक-लोकं नमकमलयोऽरो जीयात् । रापरक मलकवद्यो रेफांतरनंतकमेलघ्नः प्रथमान्तिमकमलहरः साकारानंतकमलभटजेता । निममकलशचिह्ननधरः कमलजजठरो जिनो जीयात् ॥ १९ ॥ तारकमलक्तकोष्ठ के ये साकारकमल धर्मद स्तौमि । लष्टं कमलोच्चपदं तथैव कमलांक सुव्रतजिनेन्द्रम् ||२०|| कमला सुतसमरूप ! नमे ! कुलाकाशकमल सहज निभ । जयकमलसुभगनयन ! साकृतिकमला - मयादिहर ! ॥२१॥ जीयाः सुरनतकमलः कृतकमलः संश्रिते जिनो नेमिः । दुष्कर्मरोग कमलः स्फोटितकमलाक्ष नरक मलः ।। २२।। कमठे कमलमदहरः कमलयसि निजं कुलं कृतेः पार्श्वः । पापकमलणविमुक्तः केऽभ्रे मुनिहृत्कजे कमलः ॥२३॥ कमलपतिक्रमणांकं कमलभवग्रीवमधिपतिं वीरम् | कमलसमभुज कंठं कमलमदामोदमभिवंदे ॥२४॥ १. हशा ।। Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-१ सुहेमविमलाः चिद्वत् सार्वसौभाग्यहर्षदाः । शांति-शोण-सोमविमला: संस्तुताः शं दिशन्तु मे ॥२५॥ मंगलकजकमलांकः कमलांकः कलककं समदकदने । यशसा जितसितकमलः कमलांकं गौतमो दद्यात् ॥२६॥ वन्दे मजिन-निकमलं सोकारककमलमघ-दवविनाशे । मोदे कमलविरहितं नृणां चामधाशं कमलम् ॥२७॥ मोदे जिनकमलभवं समयं प्रापागिश्च कमलफलमृदुलम् । सम्यक्त्वसत्कमलभावतः स क्षपति कम निष्कमलम् ॥२८॥ देवी श्रीकमलांका कमलकर कोचकठिनवक्षोजा । कमलकरं-कनिनादा कमलांकवदर्थदा मेऽस्तु ॥२९॥ (पू. अमर वि. म. ज्ञानभंडार डभोई) Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुतिचतुर्विशिका ( आर्यागिति) यं सततमक्षमालोप-शोभितं सेवते मरालीशः । कमलासनः स्वयंभूस्स, श्रीमान्नाभिभूर्जयति ॥१॥ (अनुष्टुप) अहिताऽपेननिष्णातः पुरुषोत्तमसंश्रितः । विनताऽऽनन्द नो विश्वविनेताऽवतु वोऽजितः ॥२॥ (आर्यागिति) श्रीमान् कैरवबन्धुरविलोचनो गारुडच्छविवपुर्वः । शम्भवजिनोऽस्त्वहीनस्थितिभाक तार्क्ष्यध्वजः प्रीत्यै ॥३॥ (अनुष्टुप) मुदभिनन्दनः स्ताद्वः सुभद्राऽऽभोगभाजनम् । 'सद्धर्मसंयुगाऽरक्तो भव-जैत्रः कपिध्वजः ॥४॥ (आर्यागिति) हर्षितकैः कविनिवहस्स्तुत्योदय ! जनयित! कृतान्तस्य । श्रीसुमते! जीयाश्चिरमिन ! त्वमुच्चै रुषां हन्तः ॥५॥ (अनुष्टुप् ) पद्मप्रभः सौमनसं धर्म विभ्रत्सदाऽऽशये । उमाविभूषितः पातु प्रद्युम्नः श्रीधराङ्गजः ॥६॥ १. निराकरण २. सदर्म संयुनक्ति Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ (आर्यागिति) विधुरविधिषण-स्नेही पृथ्वीतनयः सुवर्णवर्णतनुः । भवतु सुपार्योऽभयदः प्रतीपचर्यः श्रियेऽवक्रः ॥७॥ (अनुष्टुप् ) चन्द्रप्रम! श्वेतरुचे ! तावकीमूतिरस्यति । तापं प्रजाया विश्वस्य तस्य माऽऽदधति शशम् ॥८॥ (आर्यागिति) नारीणां हृदि निवसस्प-निरुद्ध-गुरुप्रथोज्ज्वलशरीर! । रामेय ! मकरांक ! सुविधे! वृषभासन-विदग्ध ! ॥९॥ (आर्यागिति) जनतापापहृत्कुक्लयाश्चित श्रीरमृतप्रदः । हरिस्तोमाऽभिनन्द्यो वः शीतलोऽव्याद् घनागमः ॥१०॥ (आर्यागिति) प्रियाद् वः काश्चन-रुचिरराजीवाऽऽध्याऽऽसिनी नलीनहस्ता। विष्णुं प्रमोदयन्ती श्रीश्रेयांसस्य सा मृतिः ॥११॥ __(आर्यागिति) तिरस्कुर्वन् कायकान्त्या सिंदूरं महिषध्वजः । समवर्ती वासुपूज्यः सूर्यानंदी सुखाय वः ॥१२॥ १. पौः २. सिद्धि दः Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी (आर्यागिति) कुर्याद्विमलः सभ्येशं मे भोगासक्ति सहेलया । हन्याद्धरिताऽऽलसमानरुचियः व्योमःपति-मतोषयत् ।।१३।। ( अनुष्टुप् ) 'मञ्जुलाऽङ्गलच्छायश्चन्द्रगौरः सुराहतः । जीयादनन्तः श्रीज्येष्ठो, भीमतालोऽपि लक्षितः ॥१४॥ (आर्यागिति) सदयो-ध्यान-गरीयानमोदयददीपयच्च भानुकुलम् । यो हि वैदेहिसत्कृत्स श्रीरामो जयति धर्मः ॥१५॥ (अनुष्टुप् ) नयज्ञपुरुषाऽऽधारो, वह नवसुधां पराम् । अहीनः कोऽपि पायाद्वः, श्री शान्तेविस्तरो गिराम् ॥१६॥ __ (आर्यागिति) रुचिताऽऽभ्रसद्धातृधवनक्तमाऽऽश्रितमशोकपुन्नागैः । विभ्राजिमृदुलताऽद्यं स्तुवे वनं पदयुगं कुन्थोः ॥१७॥ . ( अनुष्टुप् ) अवामनतरङ्गैको गभीरस्तिमिताजित: ।। श्रियोऽसमकरो वः स्तादरनाथो महोदधिः ॥१८॥ १. वर्याऽजन सुहृद्रप पातु वो धारयन् क्षमाम् । भूरि भोग विरोचिषुरनन्तो विष्णुना श्रित: ॥१४|| इति पाठान्तरम् । Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग ( आर्यागिति) मल्लिमबलोऽनलस्यातिप्रथित उच्चकैरयवान् । विदध हिंसोपचयं पुनातु हरिणाहतो भव्यान् ॥१९॥ (अनुष्टुप् ) कृतभूतनयादेश उच्चैरक्षोभयावहः । सौमित्रिनन्दतात् पद्मानन्दनो मुनिसुव्रतः ॥२०॥ (आर्या गिति) असमाननक्रम-करं समाश्रयं जलपतत्रिवर्गाणाम् । नमिनाथं सजनदत्तरङ्गमाऽऽनमत भुवनपतिम् ॥२१॥ (अनुष्टुप) श्रेयः संवरदस्य श्रीनेमे ! लीलां तनोतु वः । पिप्रती जगतीं गोभिर्यादवोल्लासवर्द्धनी ॥२२॥ (आर्यागिति) अमृतकरः पार्श्वजिनो हरिणाङ्कितविग्रहः ।। कलानिलयः नन्द्यात्तमालसत्तमरुचिरच्छापि-शैषधिभर्ती ॥२३॥ ( अनुष्टुप् ) धत्ते योजनलक्षौच्चै-निं योऽगधुरंधरः ।। कल्याणगौत्रः, श्रीवीरः, सोऽस्तुसनन्दनः श्रिये ॥२४॥ (आर्यागिति) रोचनविषयग्रामा तमुद्रसहिताऽसमानगोपचिता । अवनीपारगतानां पुनातु वः पञ्चकल्याणी ॥२५॥ १. अमंदकीर्ति Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३०२ स्तुति तरंगिणी (आर्यागिति) मुक्तिश्रीमृगलोचनास्तन-धन-लेषक्रियालकृता, श्लेषालक्रियया स्तुता इति मया सर्वाश्चतुर्विशतिः । भीरुत्वाद्भवभाजि न प्रभवति क्रूरापि दूरान्महा-, मोहक्ष्माभृदनीकिनी यथा कुटुंस्तथानुग्रहम् ॥२६॥ (आर्यागिति) बभूव भट्रैकरतोऽस्तमन्युः, शिवालयं प्राप्य महासुखी यः । महेश्वरस्तीर्थकृतां समूहः, स नाकपालाऽऽहत एष जीयात् ॥२७॥ (आर्यागिति) सत्तारकं मेऽधविरुद्धमस्तु सन्मङ्गलसबुध जीवकाव्यम् । मोहारिचक्रेषु पदं जिनेन्द्रे, श्रुतं मुदस्याश्च तमो विमुक्तम् ॥२८॥ (आर्यागिति) जगद्गुहामृद्धिभरस्य दाता रोये स्फुरद् भासुर हादिनीकः । प्रहर्षदो गोरस-भावितात्मा विपतु वः शं वरदों महेन्द्रः ॥२९।। (पू. महेन्द्रवि. विरचित) __- (ड हेलानो भंडार अमदावाद) - १. छेदकः २. हस्ते ३. वन Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ निर्नामकर्तृक श्री चतुर्विंशति-जिनस्तुतयः । (वसन्ततिलकाच्छन्दः) आनन्दसुन्दर-पुरन्दर-नम्रमौलि,मौलि-प्रभा-सलिल-धौतपदारविन्दः। श्री-नाभिवंशजलराशि-निशीथिनीशः, श्रेयः श्रियं प्रथयतु प्रथमो जिनेशः ॥१॥ गोक्षीर-हीरहरहार-विहार-हारि,कीर्तिप्रमोदित-जनो दितमोहपाशः । कुर्वन् कुकर्मविजयं विजयातनुजस्तन्यान्महोदयमहोदयसंपदं वः ॥२॥ स्फूर्जनिजोर्जितजितारि-जितारिभूपवंशान्तरिक्षतरणि तरणिं भवाब्धौ । रोषादिदोष-परिमोषपर-स्वभावं, श्री-सम्भवं विभव-सम्भवमानमामि ॥३॥ प्रहप्रभूतपुरुहूतशिरःप्रदेशकोटीरकोटितट-घट्टितपादपीठम् । वन्देऽहमिन्दु-करगौर-गुणै- रमन्दमानन्दकन्दमभिनन्दन-तीर्थनाथम् ॥४॥ Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३०४ स्तुति तरंगिणी गाङ्गेय-जेय रुचिमक्षय- मोक्ष - सौख्यलक्ष्मीवशीकरण-कारण- कार्मणाभम् । भव्याङ्गि - नेत्रकुमुदाकर- कौमुदीश, नौमि प्रणम्र - सुमतिं सुमतिं मुनीशम् ||५|| श्री मेघभूमिपतिनिर्मल - वंशवंशमुक्तामणिर्गुणमणिगणरोहणाद्रिः । बालप्रवालविलसत्तनुका न्तिकान्तः, पद्मप्रभो दिशतु वः शिवसौख्यलक्ष्मीम् ॥६॥ सौभाग्य - भाग्यकमला कमलायमानः, संख्या व्यतीत गुणराज - विराजमानः । कार्तस्वर-प्रवररोचिर- नर्गलानि, दद्यात्सुपार्श्व - भगवानिह मङ्गलानि विश्वेशिता विमलकेवलबोधलोकालोकावलोकन कलाकलित - स्वरूपः । चन्द्रप्रमप्रभुरभङ्गशुभाय पूर्ण चन्द्रप्रभः प्रभवतात्प्रवर- प्रभावः शकाशशाङ्क - विशदद्युतिदीप्यमानं, दीपोपमान - मघसन्तमसाऽस्तमानम् (कारं) कीर्तिप्रतापपरितर्जित - पुष्पदन्तं, श्री पुष्पदन्त भगवन्तमहं भजामि ॥७॥ ॥८॥ ॥९॥ Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभोग-२ देवेन्द्रवृन्द-परिवन्दित-शान्तमुद्रः, नन्दात्मजस्त्रिजगदानन-गीतकीर्तिः श्रीशीतलः सरसशीतलवाग्विलासः, कुर्यात्सतां तनुमतां नमतां मतानि ॥१०॥ भव्याङ्गिनाममितकामित-कल्पवृक्षप्रत्यक्षलक्ष्यगुण-रजितदक्ष-लक्षः । श्रेयांसतीर्थपतिरधि-नमत्सकर्णः श्रेयांसि यच्छतु सुवर्ण-सवर्ण-वर्णः ॥११॥ अज्ञानसन्ततितमिस्रसहस्रपादः, सद्भुतभक्तिभरवासव-पूज्यपादः । .. श्री-वासुपूज्यभगवान् वसुपूज्यजन्मा, वाभास्ति नूतनगमस्ति-गमस्ति-शस्तः ॥१२॥ आनन्दमेदुर-पुरन्दर-वृन्दवन्द्य-, पादारविन्दयमलं विमलं जिनेन्द्रम् । विश्वम्भरावलय-शोभि-यशोभिरिद्धं, वन्दे सभक्तिरसमस्तसमस्तमारम् ॥१३॥ नम्रामरेश्वर-नरावलि-मौलि-मौलि-, मालाकलापकलिताघ्रि-युगोपहारम् । व्याहारनिर्मित-समग्रजनावबोध, संस्तौम्यनन्तभगवन्तमनन्तबोधम् - ॥१४॥ Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०६ श्रीमानुभूपति कुलार्णवशीतभानुस्त्रैलोक्य-लोक- हृदयाम्बुज - बोधभानुः । दुष्कर्म - मर्ममथनः शिवशर्म धर्मः, स्फूर्जत्तनुस्तनुमतां तनुतां नतानाम् ॥ १५ ॥ स्तुति तरंगिणी श्री विश्वसेनतनयः पदपूतविश्वः, कुन्देन्दु- गौरगुणग्राहितविश्वविश्वः । श्रीशान्ति-रन्तरहितान्तकृतेऽप्रशान्तः (प्रशान्तः) संसारतान्विरचिरादचिरासुतोऽस्तु ॥१६॥ श्रीनन्दनः कुशलनन्दनकृन्निरस्त-, श्रीनन्दनः कुशलपङ्कज - पद्मबन्धुः । विश्वेश्वरः समनमनरनाथ कुन्थुः, कुन्धुर्जिनः स वृजिनव्रतती विछनत्तु ॥१७॥ सद्दर्शनप्रमदकन्भिजदर्शनेन, श्रीमत्सुदर्शन सुतस्ततदर्शनश्रीः । श्रीमानरः बितनरप्रकरस्य भूत्यै, सार्वप्रभुर्भवतु सप्तम सार्वभौमः श्री कुम्मसम्भवजनिं भववारिराशिश्री कुम्भसम्भवसमं समतासमेतम् । कल्याणवल्लिजलदं जितमोहमलं, मल्लिप्रभुं नमत रोचिरपास्तम लिम् ॥ १९॥ ॥१८॥ Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ वृन्दारकप्रकरवन्दितपादपद्म, पद्माङ्गजं विमलकेवलबोधपद्मम् । श्रीसुव्रतं व्रतततिव्रततीपयोदं, सिद्धिप्रसिद्धिवनितापतिमचयामि ॥२०॥ सत्तापनीय-कमनीय-रुचि-प्रपञ्च, पश्चेषु-वारणनिवारण-पञ्चवक्त्रम् । श्रीमन्नामि नमदमर्त्यपनि प्रतीत.-, संख्याव्यतीतगुणगेहमहं महामि ॥२१॥ जातः समुद्र विजयानतनैक-नाकि-, . व्रातः समुद्रविजयात्तगभीरिम-श्रीः । कन्दर्प-दर्पपरिणाशशिवः शिवासूः, शैवं शिवं वितनुतामतनुप्रतापः ॥२२॥ स्कारस्फुरत्फणिफणामणि-दीप्त-दीप्तिचित्रीयित-त्रिजगतीजनचित्तवृत्तिः । श्रीअश्वसेनतनयः श्रितयक्षपार्श्वः, पार्श्वः श्रिये भवतु वः सुरसेव्यपार्श्वः ॥२३॥ श्रीभारतावनिविभूषण-वद्धमानः, शीतांशुशुभ्रयशसापरिवर्द्धमानः । कैवल्यबोधकमलाश्रयवर्द्धमानः, कल्याणकन्दजलदोऽवतु वर्द्धमानः ॥२४॥ Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३०८ स्तुति तरंगिणी दुष्प्रापतापशमनामृतगीरमानो मानाद्रि - कीलन कलाकुलिशायमानः । त्रैलोक्यवर्ति-सकलामल - तत्त्ववेत्ता, सार्वप्रभुर्भवतु वो भवभीतिमेसा मोहान्धकारनिकरक्षय सप्तवाहाः, सल्लोक के किकुल के किकलाम्बुवाहाः । तीर्थेश्वरा विहितसिद्धिवधूविवाहा, भूत्यै भवन्तु मदनेन्धन - हव्यवाहाः ॥ २६ ॥ सद्बोधि बीजजनकं जनपापताप-, व्यापव्यपायकरण - प्रसरप्रशस्यम् । हृष्यन्मुनीश शिखिनं कृतशस्यसंपत्संपत्तिमागमघनागममानयामि श्रीवीरशासन - विभासन बद्धकक्षाः, हंसासना कुमतिशासनलब्धलक्ष्या । श्रीशारदा कृतविशारदबुद्धिरिद्ध-, श्रीः शारदेन्दुविशद द्युतिरस्तु शान्त्यै ॥२८॥ ( शार्दूलविक्रीडित ) इत्थं पुण्यसुधाधिधौतधिषणा येऽर्द्धच्चतुर्विंशतेः स्तोत्राण्यद्भुतभक्तिभावितहृदः कुर्वन्त्यखवदिशः । संसारार्णवपारमाप्य परमं निःश्रेयसश्रेयसां, स्थानं जन्मजराविनाशरहितं गच्छन्ति ते शाश्वतम् ||२९|| ( जैन स्तोत्र समुचय ) ॥२५॥ ॥२७॥ Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पू. आ.श्री सोमसुंदरसू. शिष्य पू. आ.श्री जिनसुंदरम. म. प्रणीन यमकबद्ध श्री-चतुर्विशति-जिन-स्तुतिः (रथोद्धता च्छन्दः) श्री जिनर्षभ! भवन्तमाश्रितो देव ! भव्यनयनाभिनन्दन । भूरि वैभवभरो भवी भवे, देव भव्यनय ! नाभिनन्दन ! ॥१॥ यस्तवाऽऽन्तरतमश्चयच्छिदे, जायतेजित ! मतेन राजितः । स्यादवाप्तविजयोऽयमअसा-, ऽजाय ! ते जितमते ! नराजिता ॥२॥ भक्तिनुभमनसो नमन्ति ये, पुण्डरीकबलदेवशम्भवम् ! । ते श्रयन्ति भव-मर्म-कुम्भिनां, पुण्डरीकबलदेवशम्भवम् ॥३॥ दुःखदुष्कृततमिस्रपदने, . भास्वदाम! विभवामिन्दन ! । Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी ॥६॥ भक्तिरभ्युदयिनी तवाऽस्तु मे, भास्त्रदाभविभवाऽभिनन्दन ! देवदानवनरेन्द्र-किन्नरै-, रश्चितं सुमतिनाथ ! ते मतम् । मन्मनोऽविरहितं हितेच्छयाs-, रं चितं सुमति नाथते मतम् · दर्शनेन जनयन् प्रजामितापालांछितभवाहितामयः । श्रीधराङ्गज ! जिनेश ! मे श्रिये, पद्मलाञ्छित ! भवाहितामयः । श्रीसुपार्श्व ! विदुषां हिताप्तये, देव-गौरपरुषाऽमृतायिता ।। मां पुनातु तव कल्मषाविलं, देव ! गौरपरुषाऽमृतायिता लक्ष्मणाङ्गज ! जिनेश! ते सुधा-, धामगौरवपुषी महोदयम् । संश्रितस्य तनुनां मतं सतां, घाम गौरवपुषो महोदयम् त्वां बभाज जिनराज यो जनोऽनेनसं गतममानसं पदम् । ॥७॥ ॥८॥ Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ त्वं विधेहि सुविधे ! शुभोदयेऽ-, नेन ! सङ्गतममानसंपदम् श्री विलासललितं विनिर्मिता-, पद्मया मलमल भिया चितम् । देव ! शीतल ! तव क्रमद्वयं, पद्मयामलमलम्भि याचितम् गुणव्रजद्रुमा, खङ्गिलाञ्छन ! रामराजिघनसंवरागमे । प्राक्तनेन सुकृतेन ते मनोऽ-, राजिधन संवराssगमे राम स्वस्य यस्य हृदि वास - मीशिताs -, मानसम्मदवशोऽमनो भव ! | वासुपूज्य ! जिन ! तस्य नाऽश्नुते, मानसं मदवशो मनोभवः यो भवन्तमभिनौति भावतो, ज्ञानवन्तमवदातविग्रहम् । तं कुरुष्व विमलेश ! वत्सल -, ज्ञानवन्तमवदातविग्रहम् यो जहाति वचनेन ते मुने ! 5मानवै रचित - मानसं मदम् । ॥९॥ ॥१०॥ ॥११॥ ॥१२॥ ॥१३॥ Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी विदन्ते पदमनन्त ! स ध्रुवं, मानवै रचितमानसंमदम् ॥१४॥ त्वां नमस्यति जिनेश ! यः सुधीः, कौमुदीशसमया यशोमया । .. श्रीयते सपदि धर्म! धर्मधी:, को मुदीश ! स मयाऽयशोऽभया ॥१५॥ त्वां नतोऽस्मि तमनन्तऋद्धिदं, विश्वसेननरराजनन्दनम् । यं सुरद्रुममपेक्ष्य तुच्छंद, विश्वसेन ! न रराज नन्दनम् ॥१६॥ कुन्थुनाथमभिनाथते स्तुते, यो जिनं जननिरक्षनाधिपम् । मुक्तिरिच्छति पति तमीशता-, योजिन जन निरंजनाधिपम् ॥१७॥ ज्ञापयनखिलतच्चपद्धति, कम्पितार ! परमारमारकः । देहिनां ददददम्भसंपदं, कं पिताऽरपरमारमारका ॥१८॥ नौमि मल्लि-मघवाधिशोषणे, कुम्मसम्भवमुनिं घनागमम् । Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ ॥१९॥ ॥२०॥ ॥२१॥ पुण्यवल्लिविपिनस्य लासने, कुम्भसम्भवमुनि धनागमम् स्वन्मतास्त्रमयविद्विषच्छिदे, तेजयन्ति मुनिसुव्रताऽऽप्त ! ये । नित्यसंश्रितभवन्मताः क्षिती, . ते जयन्ति मुनिसुव्रताप्तये संश्रिते . जिनमते जगत्पते ! सत्तमे विधुतमेह ते नमे ! । चित्तमन्य-कुमतं घनैनसा--, सत्तमे विधुतमेहते न मे राज्यऋद्धिमवधूय सन्निधि-, श्रीसमुद्रविजयाङ्गजोऽर्जिताम् । तेनिवान् शिवरमां सतां श्रिये, श्री-समुद्रविजयाङ्गजोर्जिताम् पाश्वदेव ! तव मूर्तिमुत्तमं, सन्महामहिमधाम-सनिमाम् । कः श्रयेत न तमश्चयच्छिदे सन्महामहिमधाम सन्निभाम् भक्तितो मतिजुषो भजन्ति यं, वर्धमानमहमानमामि तम् । जन्तुजाततमसो निशातनं, वर्धमानमहमानमामितम् ॥२२॥ ॥२३॥ ॥२४॥ Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३१४ स्तुति तरंगिणी रागरोषरहिताहतां ततिः, सर्वदैवतनुताऽमिता हिता । ईहितानि नमतां हताऽमता, सर्वदेव तनुतामिताहिता ॥२५॥ विश्ववर्ति-जिननाथसंहतेः, सन्नताऽमरसभाऽपराभवा ! संपदो दिशतु वः पदद्वयी, सन्नतामरसभा पराऽभवा ॥२६॥ श्रीजिनोक्तमततवपद्धते धकं प्रवचनं सुरोचितम् । बुन्वदन्यमतमानतोऽन्वहं, बोधकं प्रवचनं सुरोचितम् ॥२७॥ मोहवारिणि गुणोघसङ्गिना,- .. मङ्गिनी घनतमोहराऽजिता । भारती भवतु भूतयेऽङ्गिना-, मङ्गिनी घनतमोहराजिता ॥२९॥ (शार्दूलविक्रिडीत ) इत्थं निर्निमभक्तिनुनमनसा नूता जिनानां ततिनित्यैकान्तहिताप्यवाप्तवितत-त्रैलोक्य-पूजोदया । संसारे सुविषीदतोऽतिविषमेंदुःखैस्तदुच्छेदिनी, श्रेयोलक्ष्मिसखी निषीदतु सदानन्दप्रदा मे हृदि ॥२९॥ ___ Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ॥१॥ पू. आ.श्री मुनिशेखरसूरीश्वर-प्रणीता श्री-चतुर्विंशति-जिन-स्तुतयः (द्रुतविलम्बितच्छन्दः) विनतवासवभूपतिमण्डली-, मुकुट-रत्नविभाभर-रचितम् । जिनपदं प्रणिपत्य सुखालयं, प्रवरमादिमतीर्थकरं स्तुवे वरमुदारगुणावलिराजितं, कनककान्तिधरं गजलाञ्छनम् । भववनावलि-मानवारणं, सुविजयासुत-तीर्थकरं स्तुवे प्रबल-मोहमहाकरि-केशरि-, नपगताखिलराग! सुरस्तुत ! । वरद ! शम्भव ! देहि सुखालयं, विमल-केवलभासित-विष्टपम् प्रणत-जन्तु-समीहितकामदं, भविकलोकविबोधकरं सदा । विहित-मोहमहामटसूदन, जिनपति प्रणमाम्यभिनन्दनम् ॥२॥ ॥३॥ ॥४॥ Tona! Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी भवनिवासकुवासनिवारकं, गतदरं करुणारससागरम् । नवसरोजविभासितभूतलं, जिनवरं सुमतिं प्रणमामि तम् ॥५॥ जनसरोजविकाशनभोमणे ! क्रमसरोजमथावितभूतलम् । कमललाञ्छन ! शोणतनुश्रुते ! वरमरालगते प्रणमामि ते ॥६॥ भवनिवासनिदाघघनाघनं, सुरनराधिप-मण्डल-सेवितम् । जितमयं वर-सौख्यकरं सदा, किल नमामि सुपार्श्वजिनाधिपम् ॥७॥ प्रणतदेवनराधिपमण्डली-, भुवनभासुरचन्द्रनिषेवितः । प्रकटिताखिलसिद्ध-निकेतनो, विजयतां वर चन्द्ररुचिर्जिनः ॥८॥ प्रवरदानवदेव-निषेवितं, सकल-जीवविनाशित-संशयम् । त्रिदशपूजितपादयुगं मुदा, सुविधिनाथ जिनं प्रणमाम्यहम् ॥९॥ Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ निजयशोभर भासितभृतलं वरविहारविबोधितविष्टपम् । भविककानननूतननीरदं, प्रवरशीतलतीर्थकरं स्तुवे भवपयोधि - विशोषघटोद्भवं, भविककैरव बोधनिशापतिम् । नरसुरेन्द्रनतं प्रवरं जिनं, नृवर विष्णु सुतं प्रणम्याम्यहम् कुगति - रेणु - निवारणवारिदं, भव महीरुहभञ्जन - वारणम् | विकृतिकाननदाहदवानलं, महिषलाञ्छन - तीर्थकरं स्तुवे विमलकीर्तिभरं विमलाशयं, प्रवर सिद्धिकरं जनतानतम् | मदनदाहनिवारण - जीवनं, विमलतीर्थकरं सुखदं स्तुवे विविधदेश विनेय - विराजितं, त्रिवर- सालसुपूत महीतलम् | चरण भारधुरावृषपुङ्गवं, वरमनन्तजिनं प्रणमाम्यहम् ३१७ 112011 ॥११॥ ॥१२॥ ॥१३॥ ॥१४॥ Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३१८ किल चतुर्गति-भीति - निवारकं, वर - चतुर्विध - धर्म - विभाषकम् | नर-चकोर दृशो हिंमदीधितिं, तमिह धर्मजिनं सुखदं स्तुवे भरताधिपं, स्तुति तरंगिणीं प्रबल - चक्रधरं सकलराज्य - धुरापरिहारकम् । वरयतीश्वर - संसदि सेवितं, मृगधरं वर- शान्तिजिनं स्तुवे गजपुरेश्वर शूरतनूरुढं, वर - सुराधिपवीजित - चामरम् | गणधरादि - मुनीश्वर - सेवितं, तमिह कुन्थुजिनं प्रणमाम्यहम् सकलभारतभूतलसेवितं, त्रिदशचापतनुं वर- सौख्यदम् । सजलनीरद - घोषनिभस्वनं, कनककान्तिभरं प्रणमाम्यरम् प्रवरकुम्भनराधिपनन्दनं. विपुल - भारत - खण्ड - विभूषणम् । वरघटाङ्कितपादयुगं मुदा, तमिह मल्लिजिनं प्रणमाम्यहम् ॥१५॥ ॥१६॥ ॥१७॥ ॥१८॥ ।।१९।। Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ M वरसुमित्र कुलाम्बर भास्करं, भव - मरुस्थल - कल्प महीरुदम् । जिनवरं कलकृष्ण - विभावरं, तमिह सुव्रततीर्थकरं स्तुवे विजयभूपकुलाम्बुनिधौ विधुं, नवपदावलिबोधित - मानवम् | शिव निवास - महासुखलालसं, नमिजिनेश्वरमादरत: स्तुवे वरसमुद्र शिवाकुल- दीपकं, इरिनिषेवितपादयुगं मुदा । सकलजीवविमोक्षकरं वरं, विमलशङ्खभृतं प्रणमाम्यहम् कमठ-मानविभञ्जनकोविदं, धरण- सेवित-- चारुपदाम्बुजम् । प्रणत- लोकसमीहितपूरकं, गतभवं वरपार्श्वजिनं स्तुवे प्रवरकुण्ड नराधिपनन्दनं, वरमहाव्रतपञ्चविकाशनम् | कृतसुराधिप - मोक्ष - महोत्सवं, वरमतीर्थपति सुतरां स्तुवे ३१९ ॥२०॥ ॥२१॥ ॥२२॥ ॥२३॥ ॥२४॥ Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२० स्तुति तरंगिणी त्रिभुवनस्य सदा तिलका जिनाः, प्रवरकेवल-भासित-भूतलाः । सकलमानवभूपति-सेविता:, मम भवन्तु महोदयदायकाः ॥२५॥ गुरुगमावलिनीर-सुपूरितं, सुपरि-पद्धतिवेल-विराजितम् । सकल-जीवदयामणि-सङ्कुलं, जिनवरागम-वारिनिधिं स्तुवे ॥२६॥ श्रुतवतां दमिनां हितकारिणी, मधुपचुम्बित -पम-निवासिनी । सकल-सौख्यकरी श्रुतदेवता, भविकलोकविबोधकरा स्तुता ॥२७॥ इति मया वरतीर्थकराः स्तुताः, सकल-भव्यजनौघनतक्रमाः । सु-मुनिशेखरसूरि-निषेविता, मम भवन्तु जिना हितदाः सदा ॥२८॥ (वि. सं. १८५१, मा. सु. १३, रवि सुरतबंदरे लिपिकृतं) (जैन स्तोत्र समुच्चये) - Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पू. जिनमण्डन-गणि-प्रणीता श्री-चतुर्विशति-जिन-स्तुतयः (शिखरिणी) जयश्रीनेतारं प्रथमजिनपं नोनुवति ये, मुदा मामान्यन्ते त्रिदशवृषभैस्तेऽपि हरिवत् । प्रपेत्रीयन्ते ये वृषभजिननेत्रामृतरसैः, प्रपेत्रीयन्ते ते युवतिभिरहो विष्णुपितृवत् ॥१॥ __(शार्दूलविक्रीडितम् ) यजन्मैकविधौ चतुर्विधसुरैर्मोमुद्यते मेरुवच्छकैदिव्यविभूषणैर्जगति यो बोभूष्यते स्वाङ्गवत् । जेजीयादजितः समेन्द्रमहितः सर्वान् रिपून सर्वतः, श्रीहस्यकजिनः प्रशीर्णवृजिनः सिद्ध्यै प्रपोपोष्टु नः ॥२॥ स्तोतुं यः सपनीपनीतिनवनैः श्रीसंभवं श्रीभवं, माहात्म्यात् सपनीपदीति जिन ! ते पारं भवाम्मोनिधेः। रोदस्योरपनेनयीति दुरित-ध्वान्तानि मार्तण्डव-, न्मोधास्योपरि नेनयीतु स धियं वो वाजिलक्ष्मा जिनः ॥३॥ देशाऽरीनमिदादयीति निजकांस्त्वनामशस्त्रविधा, भूपाद्यानमिदादयीति सुगुरून् यो धूपसारादिवत् । Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२२ स्तुति तरंगि पूजायै परिदादयीति पुरतस्ते भोग्य-भोगांश्च य:, स ब्रह्मोपरि दादयीतु खलु तान् श्री सांवरेयः सुखैः ॥४॥ सर्वे मोमुषतीश मेऽद्य रिपवो जात्याद्यलक्ष्मी प्रभो! प्राग विज्ञापयितुं जगाम पदयोः क्रौश्चोऽङ्कदम्भात्किल । यस्य प्रोपुषतीह मामतिशयश्रीप्राप्तिसम्पत्तिभिः, स श्रीमान भिदन्दयीत सुमतिः शैवं पदं मेघ-भूः ॥५॥ योग्यस्तेऽभिसरीस्मरीत्यभिविघां पद्मप्रभोः स्वे मनः, पद्मान्तेऽभिसरीसरीति पदवीं शैवीं समश्रेयसीम् । सौसीमेय मरीमरीतिमहताकृत्यैः स्म ते भेकवत् , प्राणी सैष दरीधरीतु कमलां शौरी विभोर्वैभवात् ॥६॥ यो यः श्रीजिन ! दन्दयीति मदनं ते दर्शनाच्छम्भुव-, च्छक्रत्वे स सदन्दयीतु विभवात्सीतादिवत्तैर्वनः । विघ्नोपान भुवि दन्दयीषि भविना यस्त्वं फणास्त्रश्छिदन, श्रीपृथ्वीभव दन्दरीतु भवतस्स-श्रीसुपार्श्वश ! वः ॥७॥ (शिखरिणी) पराः शाशस्यन्ते सुरसुरगणैस्ते गुणकणाः, पराः शाशंस्यन्ते द्विविधरिपवस्तैस्तव बलात् ।। वनीस्कन्दीत्यङ्गं विविधतपसा यो विरजसा, वनीस्कन्दीविन्दु ध्वज ! जिनपते! सोऽक्षयपदम् ॥८॥ वरीवृह्यन्ते यैर्नुतिकृति तवाग्रे नरगजै-, रिवृह्यन्ते ते हरिहरिरसैर्दीपशिखवत् । Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ परीप्रीयन्ते यैः सुचरणगुणास्ते शिवसुखैः, परीश्रीयन्ते श्रीसुविधिजिनपः सोऽस्तु शिवदः ॥९॥ प्रणानिन्द्यन्ते यैः खलु तव पुरः स्वा अघभराः, प्रणानन्द्यन्ते ते सुरवरसुखैर्निवृतिपुषैः ।। वितन्तन्यन्ते यैः सुनवनवनैस्तुत्यसुगुणाः, प्रसेषिध्यन्ते ते जिनवदचले शीतलपदे ॥१०॥ (शार्दूलविक्रीडितम् ) श्रीश्रेयांस-जिनेन्द्र-चन्द्रविभवः शेश्रीयते येसुदा, श्रेयोऽनन्तकला दरिधति हि ते निःश्रेयसासम्भवाः । यां ते पञ्चपदी सरिस्म्रति तु ते शैवीं रमा यान्ति ते स श्रीविष्णुभवो विदाददतु नस्ते सम्पदामास्पदम् ॥११॥ सम्मामान्य सुमैः प्रणोनुवति ये श्रीवासुपूज्यं जिनं, रोहिण्यादिकवत् प्रवाभजति ते शैवा: श्रियोऽविलात् । पर्जन्या इत्र दाददत्यतिरसैर्धान्यानि सर्वाणि ते, मार्तण्डा इव विश्वभव्य कमलान् बोबोधयन्त्यन्त्रहम् ॥१२॥ ये ग्रन्थ्यपदं सरीसृपति ते जैनेन्द्र-शुद्ध-व्रतः, स्वर्ग सेषिधतीश ! पुण्यविभवस्त्वत्प्राग्भवामर्त्यवत् । देवेन्द्रैः कृतवर्मपुत्र ! नवनविन्द्यते यस्त्रिधा, स श्रेयो विमलो ददातु विमलो मुक्तः श्रियो नोऽनिशम् ।।'३॥ तातक्षीति तपोबहुप्रहरणद्वैधाऽमिताऽरातिकान , स श्रीविष्णुकुमारवच्छिवपदं जागेति ते ध्यानतः । .. .. Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२४ स्तुति तरंगि यो वाऽनन्तवदादधाति सुमन: पूजा विभो ! भिल्लव-, ल्लालम्भीति सुवैभवं स समयदल्पादनन्तेशितः ॥१४॥ तन्नामाविरतं बरिभ्रति मन: पद्मषु ये पद्मवतेषां कीर्तिसुकेसरैश्च सुरभीचक्रेऽब्जवद्विष्टपम् । ये लालम्भति मूर्तये सुमहनं श्रीसुव्रतेयो सुमैः, शक्राद्याश्च सदैव मा-महति तांस्तान् धर्मनाथोऽवतात् ॥१५॥ दुष्टानिष्टभरानिह जरिहरीद्यः सौवजन्मक्षणे, हित्वा चाक्रिकसम्पदोऽप्यजरिंगहीदिद्धसंविच्चयः । निःश्रेयः सुखमाश्रियोऽवरिवृतीद्यश्वाचिरेयः प्रभुः, स श्रीशान्तिजिन स्तुतःपरिपरीत्विष्टार्थकान शाश्वतान् ॥१६॥ यैः श्वेतातपवारणोरुचमरैसमन्यते यः प्रभु-, भव्याः पुण्यरतीशिताः पदमहो आरामशोमादिवत् । ये वा मोमुदति प्रवीक्ष्य भगवंस्ते तीर्थकद्वैभवान्, स श्रीकुन्थुविभुनतामरविभुर्मामातु सौवाः श्रियः ॥१७॥ स्वद्ध्यानासिलतायुधैः शमशितैोऽजनीद्विद्विषो, निष्पाप मुनिमार्गकं त्वमिव वा योऽजवनीत्सद्यमैः । देधारातिगणोऽपि येन भवता नानाथ्यते लक्षधा, नन्यावर्तसुलाञ्छनोऽक्षरधनो नानातु नोऽरोजिनः ॥१८॥ पेऽतात्रासिषुराशु भाविभविकायाज्ञां शिरश्छेखरां, .. ते डोढौकतु तान् प्रतीन्द्रनिकरांस्त्वन्मित्रवत् स्वःश्रियः । ___ Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ श्रीमल्लीजिनपादपद्मयुगली यरर्च्यते यस्य ते, स श्रीकुम्भभवो भवोदधिरजोभीभ्योऽपि पापेतु नः ॥१९॥ कमैधांसि निदन्दहीति जिन ! ते जापाग्निना दाववत् , सेन्द्रादीनपि जाहसीति विभवैर्वधिष्णुभी रामवत् । यस्यांहिद्वितयी मुदं सुमनसां लालेति सीतेन्द्रवत् , स श्रीमान्मुनिसुव्रतो जनिततेनों जोगुणीत्वार्तितः ॥२०॥ ये शाशङ्कति धर्मतचकृतये शैवर्द्धये ते विभो ! प्रालोकोकति तेऽङ्गिनो हि नरकान् सप्तापि चार्वाकवत् । ये शाशंसति यं नमि नवनवैः स्तोत्रः सुरेन्द्रादिवत् , ते शाशंसतु किंनु नो अतिशयाः सर्वेऽपि तेषां रिपून् ? ॥२१॥ यक्षेषु प्रभुता शिरोवहनता मे बोभवीदक्षिणा-, वर्ताख्योऽपि वरीवरीति विभवाच्छवोऽपि बाभक्तिताम् । यस्यां किं किल याचितुं तव पुरः शङ्खःश्रियः शाश्वती: स श्रीनेमिजिनः प्रणम्रभुवनस्तात्रेतु तात्रेतु नः ॥२२।। मूर्ति यायजतीश ! ते सुमनसा भङ्गायैव ये सच्छ्येि , नूनं यायजतीह राज्यविमर्दपालवत् तेऽङ्गिनः । ये वा जाजपतीद्धमन्त्रमणिवत्ते यस्य नामान्यहो, पापूर्याच्छिविनो गुणांश्च सकलान् श्रीपार्श्वनाथः स नः ॥२३॥ मूर्ति मामदति स्म वीक्ष्य जिन ! ते देवाधिदेव ! प्रमा-, वत्याचा इव ये परिप्रति हितान् देवर्द्धयः सिद्धयः। Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२६ स्तुति तरंगिण येनाजायि हरिर्बलादिद्द महावीरो वरीवर्त्य सौ, यं सिंहोऽङ्कमिषानृसिंहमभजत् श्रीवर्द्धमानः श्रिये ॥ २४ ॥ प्रागैरावतभारतैकजनुषोऽसास्नायिषुर्वासवैः, स्वर्णाद्रौ त्वपरीपरुत्रिजगतीर्दानैः स्त्रसांवत्सरैः । लब्ध्वा ज्ञानमजङ्गमुः शिवपुरीं येऽनन्तसौख्यां मुनीन.. श्रीसङ्घानभिपप्रतुः स्त्रविभवैः पुण्योद्भवैस्ते जनाः ||२५|| या मध्येसदसं जिनैस्त्रिपदिकादीपी स्म राराज्यते, भास्यन्ते स्म ततोऽपि पूर्वसमयोद्दोपा गणीन्द्रैः परैः । देदीपीति ततोऽपि भासित - जगत्सिद्धान्तदीपोऽर्कत्र-, द्विश्वान्धंकरणं तमोऽप्यपहरन् भूयात्स सङ्घः श्रिये ॥ २६ ॥ सो यः परिवर्तियां प्रमहितुं सम्यक्त्ववैशारदां, ध्यातुं वा दरिदर्ति हृत्सरसिजे श्रीतीर्थकुच्छारदाम् । रक्षायै परिपर्तसौ जिनमतं तं क्षीणकष्टारकं, विश्वेष्टेः परिपर्तु सा भगवती श्रीसङ्घमट्टारकम् ||२७|| एवं ये वृषभादयो जिनचतुर्विशाः प्रवावन्दिता, लक्ष्मीसागरसूरिराजपनिता रत्नत्रयीनन्दिताः । ते देदीपतु सार्वनिर्वृतिसुखैः सर्वज्ञ संवित् श्रियः, श्रीमन्तो जिनमण्डनाः शिवपुर: पोपूरतूच्चैः श्रियः ||२९|| ( सं . - १५२० वर्षे, का. व. ६ लिपिकृतं ) ( जैन स्तोत्र समुच्चय ) Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सरि-आत्मकमललब्धिगुरुभ्यो नमः वर्तमानतीर्थङ्कर-चतुर्विंशति-स्तवः कर्ता-पू. आ.श्री विजयभुवनतिलकसूरीश्वरजी महाराज (वसंततिलकावृते) आदीश्वरं प्रणिपताम्यनिशं मुनीशं, नमेन्द्रबृन्दपरिबन्दित-पादपद्मम् । चश्चत्सुधांशुकिरणोज्ज्वलरुच्यवाचं, संसारकाननसमुद्धृति-सार्थवाहम् ॥१॥ दारिद्यदाह-शमनामृतमेघवर्ष, श्रेयोनिधानमतुलं सुविशिष्टबोधम् । ऐश्वर्यवन्तमजित जितरागदोपं, नित्यं नमामि मनसा वचसाऽङ्गतो वै ॥२॥ माङ्गल्य-केलिकमला-निलयं नतेन्द्र, कल्याणकक्षपरिज़म्भणवारिवाहम् । भव्याब्जबोधन-सदोदित-चण्डरश्मि, श्रीसम्भवं जिनवरं प्रणिदध्महे तम् ॥३॥ श्रेयःसुधासुवरुणालयमय॑मुख्यं, अध्यात्मनन्दनवनं शमनीरराशिम् ।। Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२८ स्तुति तरंगिणी लोके पदार्थपरिभासनदिव्यभानु, वन्देऽभिनन्दनविभुं भविनां शरण्यम् ॥४॥ स्फूर्जसुधांशुविकसद् विशदांशुवक्त्रं, सङ्कल्पकल्पतरुमात्मविशुद्धिगङ्गम् । श्रेयस्करं सुमतिदं सुमतिं स्मरामि, संसार-वस्तु-विषयव्रजदर्शिनं तम् ॥६॥ नि:सङ्ग-मिद्धमरुजं शरणं वरेण्यं, दुःखानलैकशमनेऽनघनीरवाहम् । विश्वातिशायिशशिनिर्मलकीर्तिवाहं, पद्मप्रभं प्रतिदिनं प्रणमामि भक्त्या ॥६॥ गङ्गाप्रवाहसम-निर्मलचित्प्रवाहं, चारित्ररत्नविमलातुलवैभवाद्यम् । विश्वेश्वरं भवसमुद्रतरीसमानं, वन्दे विषादरहितं च सुपार्श्वनाथम् ॥७॥ कारुण्यशान्तिपरमामृतवाधिचन्द्र, श्रीलक्ष्मणात्मजमनन्तगुणाभिरामम् । रङ्गतरङ्गशमदं हतकामताप, चन्द्रप्रभं प्रतिदिनं शरणं प्रपद्ये ॥८॥ प्रौढप्रभोज्ज्वलितभावुकभक्तवृन्दं, माङ्गल्यकेलिभवनं शुभदं महेशम् ।। Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ ३२९ संसारगहबरमहाव्यथिताङ्गिरक्षं, श्रेयोनिधि सुविधिना सुविधि स्तुवेऽहम् ॥९॥ मिथ्यात्वरात्रिरजनीश्वर ! देवदेव !, पापव्रजक्षितिरुहाशनिदिव्यतेजः! । शश्वद् विनष्टवृजिनाष्टकदोषपाश !, श्रीशीतल ! स्वमिह शैत्यकरः प्रभूयाः ॥१०॥ सौम्यं सुलब्धिकरुणानिलयं जिनेन्द्र, ज्ञानाद्यनन्तगुणिनं गतसङ्गमीशम् । देवेन्द्रवृन्दपरिसंस्तुतकीर्तिगाथ, श्रेयांसनाथमनघं वरदं स्तवीमि ॥११॥ वास्तोष्पतिस्तवनगोचरधर्ममार्ग, भद्रालयं विशदभव्यविकासहेतुम् । नाथं सदाऽशरणरक्षणबद्धकक्ष, वन्दे जिनेशमनिशं प्रभुवासुपूज्यम् ॥१२॥ भ्रान्त्वा भवेषु विविधेषु महाऽवटेषु, सोढं मया प्रचुरदुःखमनन्तकालम् । मत्वा भवन्तमनिशं भवभावनाशं, त्राणं ततो विमलनाथ ! तव प्रपद्ये ॥१३॥ विद्यालयं विगतदोषमनन्तरूपं, धर्मावतारममरं सुभगं महेशम् । Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी पारंगतं हतमदं विमलं सुबोधं, वन्दे जिनेश्वरमनन्तमगम्यमीड्यम् ॥१४॥ नृणां मनोगतविकार-भराद्रिवज्र, संसाररोगसुविनाशनभाववैद्यम् । प्रौढप्रतापसुमगन्धितविश्वविश्वं, वन्दे सदा विमलधर्मदधर्मनाथम् ॥१५॥ संसारवतिशमनार्थसुनव्यमेघ, भक्तार्थपूरणसमर्थसुपर्ववृक्षम् । श्रीविश्वसेनतनयं समविश्वपूज्यं, श्रीशान्तिनाथममरेशनतं नमामि ॥१६॥ वन्दारुदेवनरनाथनमस्यिताघि, श्रीजैनशासनकर शिवशङ्करं वै । भव्याङ्गिनां हितकरं तरणिं भवाब्धी, . श्रीकुन्थुनाथमभयं जिनपं प्रवन्दे ॥१७॥ श्रेष्ठ विशिष्टशरणं शरणागतानां, मोक्षकमार्गशुभमङ्गलदिव्यदीपम् । भव्यबजाजपरिबोधनमव्यसूर्य, वन्देऽरनाथपुरुषोत्तममीशमुख्यम् ॥१८॥ देवेन्द्रराजिपरिराजितपार्श्वदेश, सदृष्टिचिच्चरणभूषण-दीप्यमानम् । Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ आश्चर्यकारिगुणरत्नखनि महान्तं, मल्लिप्रभुं जिनवरं प्रणमामि नित्यम् ॥१९॥ श्रेयः कलत्रकरपीडनकारणाय, श्रेयस्कृते रचितधर्मनिकेतनाय । विश्वाद्भुताय भविजन्तुशिवराय, नित्यं नमो भगवते मुनिसुव्रताय ॥२०॥ योगात्मकाय विमलाय मुनीश्वराय, ब्रह्मात्मने कुशलधर्मविकासकाय । विश्वेश्वराय नमिनाथ-जिनेश्वराय, नित्यं नमो भगवते हतमन्मथाय ॥२१॥ विश्वेश्वरोऽसि गुणभृत्पुरुषोत्तमोऽसि, बुद्धोऽसि नाथ ! भवसागरतारकोऽसि । अहंस्त्वमेव सुनियामकनायकोऽसि, श्रीनेमिनाथ ! शरणागतवत्सलोऽसि ॥२२॥ भक्तेप्सितार्थपरिपूरणकामधेनु, मिथ्यानिशा तिमिरनाशनसौम्यचन्द्रम् । पद्मावतीधरणवासववन्दिताघ्रि, श्रीपार्श्वनाथमनिशं परिपूजयामि ॥२३॥ सिद्धार्थराजकुलविष्णुपदग्रहेशं, ज्ञानोज्ज्वलं सुरन रेश्वरसेव्यपादम् । Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३३२ संसारसागरसुपारकरैकनावं, श्री वर्धमान जिनपं प्रणमामि शश्वत् ( प्रशस्ति श्लोकयुग्मम् ) ( शार्दूलविक्रीडितम् ) स्तुति तरंगिणी स्वस्तिस्तम्भन मुख्य पत्तनवरे तीर्थात्मके पावने, नृणां मुक्तिविवाहमण्डपनिभैः श्रीजैन चैत्यैः श्रिते । विद्वन्मण्डनलब्धिरिसुगुरोः प्राप्य प्रसत्तिं मुदा, भक्त्या हृद्गतया प्रसन्नमनसा स्थित्वा चतुर्मासके ||२५|| ( अनुष्टुप् ) मुनिव्योमविद्युगे । ७ भुवनतिलकाख्येन सूरिणा भक्तिरङ्गेण, वर्षे दृब्धोऽर्हतां स्तवः ||२६|| श्री - चतुर्विंशति - जिन - स्तुतिः महोपाध्याय - श्री - ने मिसागरगणिक्रम - कमलेभ्यो नमः (द्रुतविलम्वितम् ) ऋषमनम्रगतौ दिविषद्द्रुमः, समभवद्यद वेक्ष्य विधानतः । अहमपि प्रणमामि नुवामि ते, प्रणतदैवत - देवपदाम्बुजम् अपरवस्तुगतौ कमुपागमत्, स्तुतिमवाप्य गवाप्यजितस्य ते । ॥२४॥ ॥१॥ Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३३३ ॥२॥ ॥३॥ संस्कृत विभाग-२ अजितसवमजेय-नय-स्थितं, वितनु मेऽतनु मेघ-शिवद्रुमे हरि-हतेम इव त्वदभू दिन !, व्रतविधाविह मोहमहीपतिः । मतिमल प्रलयायकलायकृत् , सुभव शंभव ! शंख निरंजन ! मदनभोमणिकार्यनु विद्यते, किमपरः परकारुणिको जनः । जिनमते त्वमतस्त्वभिनंदन ! समव मामवमार्गलमाश्रितम् चरणयोः शरणं शरणेच्छुकः, सुमतितीर्थकृतः सुकृतं श्रये । श्रितमरुत्पतिभूपतिवारयो,वरदयोरदयोदय-वारयोः स्मित-जपातक-रेणु-समीरण:, स्मरणमात्र-तया कुमतीरणः । दिशतु मामनघां मघव-स्तुति, सुकमलां कमलांक-जिनेश्वरः सकललोकसमीहित-हेतुकं, विधिमचीकथदर्थित-भूभृताम् । - ॥४॥ Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३३४ द्यतु सुपार्श्व ! भवान् सुतरामकं, गजगते ! जगतेडित ! मामकम् शुचि यदचितमर्चितपादकैः, पदयुगं जगदिगित - विस्फुरैः । जय नृपानुचरीकृत - विश्वकं, सुधावसुलांछन ! स्तुति तरंगिणी सु-वसुधाम सुविधितीर्थ कृताऽमृतभोजिनोऽमृतगवेन नुतेन वितेनिरे । वितनुतात्तनुतातनुतानवं, जिन ! भवानभवार्त्तमिमं हि माम् जय तिरस्कृत- शीत-करानन !, स्वकलया किल शीतल ! भूतले । निज - वशीकृत कामवशीजन ! प्रमदकं मदकंद - निसूदन ! जिन-मतावगताप्तक - वाग़विधि, सदसि यस्समयत्रितयांतकः । प्रथम विष्णु - नतक्रम - विष्णुज:, स भत्र संभव - संभूति- (कां) तक: जिनपतिर्यशसा निजतेजसा, धवलयँ त्रिजगद्भवनान्यभूत् । 11911 ॥८॥ ॥९॥ ॥१०॥ ॥। ११॥ Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३३५ ॥१२॥ ॥१३॥ संस्कृत विभाग-२ जय ! जयांगजने स्वमनंगजित् , कमलगाऽमलगात्रपवित्रवार सुकृतिनेतरनेतरलंभकं, विनयतेऽनमते ऽनमते नमः । विमलतीर्थकृता विमलीकृतं, जगददोऽगददो-दितयेऽनिशम् उपनमंति नरामरपालका:, विमलजातिमुपात्तचरित्रतः । वस्यशोरयशोभवगामिनं, चितमनंतमनंतजिनं स्तुवे अवतु धर्मजिनेन्द्र उपद्रवात् , जितसमुद्रसमुद्रगभीरतः । घरमदी-दिशदाशुभवाशुयो, वृषमदोरमदोरनलीकवाक हृदयपविभाकृत ईतयो, जिन ! नतेस्त्वदगुमंगलांछन । सुरकृतांबुज-पादनिधायक! . कुरु समेरुशमेवशमीश माम् किमतिरेकमतिश्रियमाश्रिताः!, ननु वचस्तव च श्रुतिमाविशत् । ॥१४॥ ॥१५॥ ॥१६॥ ___ Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी विदधतु श्रवणाध्वसमागतं, हृदि नरा! दिनरात्रिप कुंथुराट् ! ॥१७॥ प्रणत-पूजितपाद-पयोरुहं, विबुधपालिभिरस्त-तमोरुहम् । सकलभूमिभुजं विरजं भजे, जिनमरं नमरंदरमाशु नो ॥१८॥ अभिनुमः स्तवनीय ! समुज्ज्वलोज्ज्वलगुणामितरत्नसुधांबुधिम् । दुरितकाशकुठार-कठोरहृत् , शुभककुंभककुंभनृपात्मजम् ॥१९॥ कमठ-लोठन-केवल-कुंठित-, क्रमयुगे मुनिसुव्रततीर्थकृत् ! । शुभमनः प्रतिलाभक-वास्तुनि, वसुकृतिः सुकृति-प्रकृतेऽस्तु मे ॥२०॥ अलमृतेऽमृतहेत्वभिधाक्रम-, स्मरण-सेवनमेव तवेतः । इति विलोक्य वदन्ति यमीश्वराः, दिश नमीश! नमी भवदीश ! माम् ॥२॥ दनुजनिर्जर-राजसमर्चित ! क्रमयुगाऽनघ! नेमिजिनर्जवे । Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ॥२२॥ संस्कृत विभाग-२ निजभुजावल-चित्रित-विष्णवे. जिन! नमो जन-मोह-न मावते शिवसुखद्रुम-मेघ समेघजा-, ऽशुभवतीर्ण वितीर्ण तनुश्रियम् । य इह पार्श्वजिनः कमठासुरो-, मददमोहदमोऽघ विमोघवारु चलनकोटि-पटू-कृत-पर्वत-, प्रभुरभू-प्रमुखोऽस्ति पग्ग्रिहः । भव-महार्णवतोऽवतु मां भवान् , जिनगवीनग-बीर-तमः स्वयम् ॥२३॥ ॥२४॥ ॥२५॥ जिनवरा नवराज्यरमारज:-. प्रकरगुंठितका न मनाग धिये । विदधतूद्धतमन्मथखंडनं, क्षितितलाश्रित-लालनलालसाः भगवता विगतांतर-विद्विषाऽ-, भिहितमागममाश्रय माश्रयम् । सभिदनंत-नयं कुनयेन्द्रिय-- द्विपदमं पद-मंजुलतोज्ज्वलम् ॥२६॥ Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिण प्रथममाश्रयतां श्रुतदेवतां, विनयवान्नयवाँश्च सुहृद्भवान् । प्रदित-विघ्नतया सुकृतक्रिया, भवति यावति याचितवस्तुनि ॥२७॥ (प्रशस्ति ) गदितवानिति गौतमकः सता-, मुदिततीर्थकदागमवाकम्तुतिम् । विजयदानसुधीगुरुप्लेविनो, दिशममाससमामयमुज्ज्वलाम् ॥२८॥ इति जिनसकलाप्तागमवाच:, स्तुति-गोचरीकृताः सन्तु । श्रीविजयदानमूरि-प्रभूक्त--, विधि-धर्मसागरस्य मुदे ॥२९॥ ( पत्तन नगरे कृताः) (पुण्य वि. ज्ञानभंडार) Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ॥१॥ महेश्वरादि २७ श्लेषगर्मित श्री-चतुर्विशति-जिन-स्तुतिः (उपजाति) वागदेवतां वागविभवद्धिवृद्धा-, नुकूलमूलं हृदये निधाय ।स्तवीमि काव्य विलमद्विशेष, - . श्लेषैश्चतुर्विशतिमाप्त-मुख्यान् श्रेयः सभाऽर्योऽविषमः सदक्ष-, यानःशमाऽऽनंदितदक्षजायः । भृत्याद्भुतो दर्प-कचाऽपकारी, महाव्रती वः प्रथम: पिपत्तुं धत्ते स्म नव्ये कमलोदयं द्राग, दोषास्वभावे सुभगे विधौ यः । रातु श्रियं श्रीअजितोऽनघोमिः, स वो गजांकोऽनलधी-रसौ-का स्म सेवतेऽमर्यपरंपगेनासारं विरागं परमोदकं यम् । ॥२॥ १. स्वामी । २. नीलकमलः । ३. पार्वती । ४. बन्धनम् । ५. हरः । ६. स्तवनीये । Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी स शम्भवस्तापमिदस्तु पुण्यपद्माऽऽकरः सुन्दर-संवर-श्री: ॥४॥ सच्चक्रहकप्रीतिपटुः प्रपञ्चै-, र्गवामनेषीनिधनं तमो यः । मित्रं सुमानामभिनंदनं तं, पश्यन्तु पुण्येन पयोजपाणिम् त्रिविष्टपश्रीबुभुजे गैवीशाs-, नगारिणा येन विमानभी । अस्तु श्रियेऽसौ विबुधाधिराजः, सुवर्णकान्तिः सुमतिः सदा वः ॥६॥ बभूव योऽमन्दगृहे समेतोऽ, वक्रः सहस्वी समितिप्रधानः । पद्मप्रभः सद्धिषणाऽनुगगः, प्रसन्मक सोऽस्तु धराऽऽत्मजो वः ॥७॥ दोषाऽहितः सच्चरणप्रपञ्चे, प्रोच्चैः पदं प्राप वृषे स्थितो यः । स देव-सर्वज्ञललीमसोमो, निहन्तु तापं सततं सुपावः ॥८॥ १. साधनाम् । २. भूमौ। ३. साधु । भर्चा । ४. पंडितानां गृहे । ५. तेजस्वी । ६. साधु । ७. माहात्म्यम् । ८. तिलकं ९. कीर्तिसहित । Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ चन्द्रप्रभो हंन्वसुख सदंग-, गंगाप्रवाहः सुभगाऽवतारः । आमोदिपद्मस्तिलकीबभूत्र, शिवत्य यो मूनि महानुभावः ॥९॥ यो रामपाऽमा-वि भवे स-वैरः, प्रीतिप्रियो मार्गण-सात वित्तः । करोतु शं श्रीसुविधिर्जिनः स, नाऽरी-हितो द्राग मकरध्वजो वः ॥१०॥ यः पूज्यतेऽकान्तदशावतारोऽ'-, गदाकरः प्राप्त-सुदर्शन-श्रीः । श्रीमास्तमोहनरकासुहृदः, श्रीवत्सचिह्नः स जिनः पुनातु ॥१ ॥ उच्चत्वमत्रा सितभूरिकान्ति-, लोभे महेलौकसि संस्थितो यः । विद्योदयं रातु स यः सदाऽऽज्ञः, श्रेयान् सुखीलाहितकोऽसमाचिः ॥१२॥ चक्रे मदः संयमनी सदाऽऽलीं, महोदयी यो निभृती समोहाम् । यमीहितः संस्कृतदक्षिणाऽऽशः, स हन्तु शत्रून्महिषधजो वः ॥१३॥ १. प्रसूतः । २. दत्त । ३. रोगमुक्तः । ४. विनीताम् । Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३४२ यत्राऽभवन् सौख्यजुषोऽनिमेषाः, सदोऽधेसे विभ्रमहा विारिणि । मरालकातं विमलं श्रयामः, सन्मान - संताप - मिदेऽविरोधम् स्तुति तरंगिणी योsभोगभाक् सद्वृति- मानहीनो, महाव्रतीद्धा - भैरणी बभूव । तेनाऽस्तु सौख्यं सुयशोभुवा वः, प्रोच्चैरनन्तेन धृतक्षमेण स शान्तिराप्तो गुरुरस्तु पञ्चमः, पतिर्गयांकः सुमनाः सुखाय । अघं जघानाऽतुलमब्जवासाऽऽ, श्रितो बली द्रागू वृषधीसखो यः नाकी सदा श्रीभुवि यत्र लोक -, च्छायाप्रभूतौ प्रथमे बभूव । जना विदन्ति स्म यदीयमार्ग -, माssनन्त्ययुक्तं च घनाऽऽश्रयं च । तापापहः सोऽशनिमानकाली, देवोस्तु गोभिः परितुष्ट - विश्वम् ॥१६॥ ॥१४॥ ॥१५॥ ३. १. अघस्यन्ति इति सदोघा । २. नास्ति वीनां विरोधो यत्र ॥ भूषणम् । ४. शेषनागः । ५. मेघः । ६. शक्रः । ७. कुन्थुना । ॥१७॥ Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ अस्तु प्रसन्नोऽङ्गभृतां स सौरी-, राजत्तमालांऽशुक्रभृज्ज्ञ - मित्रम् यस्य स्मरस्येव वभूव पद्माऽऽ, नन्दाय जन्मादि मनोज्ञधाम्नः । शिवात्मरामा चरण प्रवीणः, सौमित्रिरैस्तु प्रमनाः सेनाऽर्हन् श्रेयः श्रियं यच्छतु तुष्टदेवीजातः स सर्वज्ञसुहृत् सदारः । भाति स्म यो वैश्रमणो महस्वी, संपूर्त निःशेष- सदुत्तराऽऽशः ओशाअहौ यः समधर्महृद्यां, न दक्षिणां लंघितसाऽघकार्यः । वरप्रदाऽऽनंदमना मनोऽति, मध्नात्वसौ कुम्भैभवो वशी नः ॥२०॥ ३४३ 118611 ।।१९।। पिपर्तु कं सिद्धिकरं प्रचेताः, गौरीश्वर श्रीविजयाऽवतारः । तस्थौ सदा भोगपरोऽविकार, सरस्वतीको रसनायको यः ॥२२॥ १. धनद । २. वाञ्छाम् । ३. अगस्त्यो मुनिः । ४. मुक्तिः । ५. लक्ष्मणः । ६. नित्यम् । ७. सुखं । ८. वरुणः । ॥२१॥ Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी (वंशस्थ छन्दः) शक्तिर्यदीया सुमनो हिताऽऽशया, स्वामित्वसाग गिरिभिद् बभूव वै । स ब्रह्मचारी हृदि सर्वमंगलाऽऽ,नंदप्रद स्तिष्ठतु वः शिवात्मजः ॥२३॥ (उपजाति) क्षमाभृतामाऽऽपदधीश्वर स्वं, यो ज्येष्ठपादोहितकल्पसाल: । श्रीपाच आनंदकृदस्तु जात,रूपच्छविः सोऽङ्गिषु मन्दरागः ॥२४॥ द्वै-मातुरोऽर्हन् विशदेकदन्तः, प्रत्यूहहृत् सोऽस्तु सुखी वृषस्थः । धेत्ते स्म सत्कार्यभरं नराणां, निरंतगयं गणनायको यः ॥२५॥ प्रियं गुणाऽऽयं बहुधा-महेलं', समस्तकामं सुमनोऽभिरामम् । सार्थ सदाऽऽनंदनमाऽऽश्रयाम-, स्तापच्छिदे सार्वमुदारभागम् ॥२६॥ 1. गणपतिः । २. ददौ । ३. स्तुति । ४. इन्द्रवदनम् । ___ Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ कामोज्ज्वलाऽलंकृति- कान्तिरम्या, पुनातु राजद्गुणहारिणी वः । जयप्रसूर्भागवती हितार्था, वृषप्रियोक्तिर्वरवर्णभावा 9 * क्रोडोल्लसत् मंगल - सौम्य - जीव* गोराट् समाssस्योऽदित - हृद्यरागः । सुपर्वचारः सुदृशां स धन्याss -, वासः सुखं यच्छतु वाञ्छितार्थम् ॥२८॥ ( शार्दूलविक्रीडितम् ) ईशांभोधिसरोंशुमत् कुलिशभृद्मौमेन्दुगंगारया, श्री सू - श्रीशबुधाकिमान सफणिस्वाम्पब्दजीवासितैः । रैराट् कुंभजलक्ष्मणाब्धि - सदन - स्कंदा द्विराट् पशुभिद्, शक्रोद्यानपुलोमजाधनिगृहैः सर्वाः स्तुताः परंतु वः ||२९|| ( शार्दूलविक्रीडितम् ) श्लेषालंकृतिशोभनैरभिनवैः काव्यैश्चतुर्विंशतिः, सार्वज्ञीत्यनघस्तुतेर्विषयतां नीता विनीतात्मना । पद्मादीन्दुत मालहेम विजयस्फूर्जत्प्रभा पेशली, कामं कामगवीव कामितकरी भूयान्मम श्रेयसे 113011 (शांतिसागर ज्ञानभंडार) (ह. आ. क, पेढी अमदावाद) सूर्य । ५. ४. १. इन्द्राणी २. जीवादिपदार्थाः । ३. शनिः । स्थितिः । ६. समूहः । ७. धनिनां आवासः । - ३४५ ॥२७॥ Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पू. आ. श्री जिनेश्वरम् प्रणीता यमकाङ्किता श्री - चतुर्विंशति - जिन - स्तुतिः (द्रुतविलम्बितम् ) मनाथनिभानन ! ऋषभनाथ ! प्रसृतमोहहत मोहननक्षम ! | दिश सुवर्ण- सुवर्ण-सवर्णरु ! परमकोममका मे विदीर्णरुकू ! " सुरुचिरं रुचिरं रुचिरक्षितै-, वर - सुरैरसुरैश्च यदचिंतम् । अजितदेव ! तदेव तव क्रम-, द्वयमधीशमधीशमन ! स्तवैः सुमनसं भवैसंभवसम्भव-, त्सुमहसं महसंहतिकारणम् । स्तुत जितारिजितारिनृ गङ्गजं, सुमहितं महितं जिनशम्भवम् त्वमभिनन्दन ! नन्दन ! संवर--, क्षिति-भृतोऽतिभृतोत्तमसंवर ! | १. निरामयाङ्ग । २. सुश्रद्धाजनकम् । ३. संसारान्तकृद् । ॥१॥ ॥२॥ ॥३॥ Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ ॥४॥ वितर मङ्गलमङ्गलसत्प्रम ! प्लवगलक्षण ! लक्षणशोभित ! सुजिनपञ्चम! पश्चमरागजि-, न्मधुरनिःसन ! निःस्वनराऽर्थकृत् ।। इन ! नमो न न मोहमपास्यते, वसुमते ! सुमते ! सुमते ! ऽत्र ते अरुणसुप्रभ! सुप्रभ! सुप्रभो! भुवि नतामर ! तामरसाऽङ्कभृत् । धरधराधिपनन्दन! नन्द न-, स्तनु सुखानि सुखानिरसि श्रियः ॥५॥ ॥६॥ सुव-सुपार्श्व ! सुपार्श्व ! तमस्तम-, स्तपनकल्प! नकल्पविलवन! । कनककेतक विग्रह ! विग्रह-, च्छिदुर ! मेदुरमे धय मे सुखम् ॥७॥ अपरिदेवन! देवनदेवन-, स्फुरदघस्मरघस्मरसेवन ! । *किरत मोह-तमोह ! शशिप्रभ !, स्मित-तुषार-तुषारकरप्रभ ! ॥८॥ १. मनोहरख्याति यस्य । २. क्रीडा । ३. यत । ४. इतस्ततो नय । Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी अनवम नवमं नवमङ्गलं, *विदधतं दधतं च रुचिं शुचिम् । जिन मिह स्मरत स्मरतक्षणं, सुविधिमारतमारततक्षणम् ॥९॥ दृढरथाऽङ्गज ! नन्द जनंदर-, प्रशमनः शमनं शमनस्तमः । दशमतीर्थप ! रागपरागतः, समव शीतल ! शीतललेश्य ! माम् ॥१०॥ _(शालिनी) देवः श्रीमद्विष्णुविष्णुप्रसूतः, कामं कामं धंसमानः समानः । धर्म दद्याद् धाम धामवजस्य, श्रीश्रेयांसः श्रीसनाथः स नाथः ॥११॥ विद्यां दद्यादप्रमादः प्रमोदः, क्लप्तव्याधिक्षिप्रसादप्रसादः । शोणाश्मश्रीः सप्रभावः प्रभावः-, स्तीर्थस्वामी वासुपूज्यः सुपूज्यः ॥१२॥ त्वममदाऽमम! दारितसबम-, नृभवलक्ष! बलक्ष बलक्षम ! । १. अवद्यर्जितम् । २. अनुदीपयन्तम् । ३. निवृत्तो मारो मरणं यस्मात् ४. सुनयन् । ५. प्रमामादत्ते इति प्रमादः । ६. पभरागमणि । Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २ १. हर्ष । सर्वसंगरहितः । शिवरमां वर ! मां कृतवर्मभूः !, नय विभो ! विमलो विमलोज्ज्वलाम् ॥१३॥ अमदनं मर्दनम्रसुरासुर -, व्रजमविभ्रमविभ्रम विभ्रमाम् । जिन-मनन्तमनन्तमनन्तक, प्रभुमनङ्गमनङ्गजमर्चत कुलिशचिह्नममन्दममंदरं, । पिदधतं दधतं महिमाद्भुतम् । महत धर्ममधर्ममतच्छिदं, गुरुमहोदमहो ! दमभूषितम् " मदनशासन - शासन-शासनः, कुगतिपातक- पातकनाशनः । सुखमधीश्वर - शान्तिरशान्तिहृद्, रचयतादचिरादचिरासुतः रुचिरजातिरजातिमृति क्षितिः, क्षममना मम नाम मनागपि । विबुधबन्धुर-बैन्धुरसौ रजः, किरतु कुन्थुरमन्तुरमं तुदन् २. कृत्रिमराठा । ३. वारयन्तम् । ४. ३४९ ॥१४॥ ।।१५।। ॥१६॥ ॥१७॥ महेश । १.५. Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३५, स्तुति तरंगिणी प्रचुररोचिररोऽचिररोचित-, प्रवरमोक्षरमोऽक्षतकेवलः । वशमदः शमदः शमदः पर, नतिमतोऽतिमतो नयतु प्रभुः ॥१८॥ वरतमालतमालदलप्रभा, सततमाऽऽनतमानवदानवा । हरतु मल्लिरमाररमा रज-, स्त्रिजगतः शरणं शरणं श्रियः ॥१९॥ *निबिडमान-मनन-सप्रम! क्षपय मोक्षद ! मोक्षदयामृतैः । स मुनिसुव्रत ! सुव्रत ! सजना-, म्बुजसुमित्र ! सुमित्र ! सुमित्रभूः ॥२०॥ अॅकलिलः कलिलक्षवितक्षणः, संकल-मुत्कलमुत्पललक्षणः । गवि पदं विपदं विपदन्तक-, नमिरमॅन्दरमं ददतां जिनः ॥२१॥ सुकविराजिविराजितसंसदा, स्तुतमसन्तमसं तमस सदा । १. शाश्वतम् । २. पापमल । ३. त्वं क्षपय इत्यन्वयः । ४. पूजितसुहृत् । ५. कर्माऽस्पृष्टः । ६. पञ्चानंतकलक्ष्मीर्यस्य । ७. सर्वविदानंदमयम् । ८. राज्यश्रीरहितम् । ___ Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ अशिवदं शिवदं च शिवाङ्गजं, महत वै हतवैरिनृङ्गाजम् ॥२२॥ कलि - कुमार्ग-कुमार्गनिरगल-, द्विपरिपो! ऽपरिपो! परिपोषक! । सुमह ! सोम! हसोज्झित ! पार्श्व ! मां, स्वमव विस्मय ! विस्मयकृद्वचः ॥२३॥ भृशमदभ्रमदभ्रमदभ्रम-, प्रथमनः सुमनः सुमनः स्तुतः । असुमतः सुमतः सुमैतोऽवता-, दपरमः परमश्वरमो जिनः ॥२४॥ सुमहितानि हितानि वितन्वतां, जिनपतेरमृतेरेंमृतेशितुः । च्युति-जनिव्रतकेवल-केवल-, प्रमदमोक्षमहाँसि महांसि नः ॥२५॥ अवतु सज्जनसजनयप्रद-, स्थिरतरा-गतरागरिपुर्जिनः । प्रभवतो भवतो भवतोचतो-, त्तमतरो मंतरोऽमतरोधकृत ॥२६॥ १. संवेगवैराग्यरसादेः इति गम्यते । २. हृदयंगम । ३. अपवर्जितश्रीकः अविद्यमानः परमोयस्मादपरमः । ४. शक्रादिभिः सुतरां आराचितानि । ५. मुक्तिपुरस्वामिनः । ६. अभिमतार्थदाता । ___ Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी स्वमसमानसमान समानयन् , जिन! शमक्षयमक्षयमक्षयः । दलितमानतमानतमानव-, क्षतभवाय! भवाऽयभवाय मे ॥२७॥ इति जिनेश्वरमूरिभिराहतै-, जिनवरा नवरागमिदः स्तुताः । प्रपठतां शठतां त्यजतां सता, स्तवममुं ददतां वरसिद्धिताम् भुवि भविक्रमविक्रमदं जिन-, व्रजमदम्भमदं ममदं भजे । कुमतमानसमानसमानस-, परमहंसमहं समहं सदा ॥२९॥ परमभङ्गमभङ्गमहः प्रदं, नमत रङ्गतरङ्गततः पदम् । गर्मसुधामसुधामसुधामयं, श्रुतमुदामुदारमुदाऽऽरदम् ॥३०॥ १. पूजा । ३. अणगारः अथवा इन्द्रियगोचरः । ३. इष्टफलोत्पत्तये । ४. स्वस्वधर्माचार-मर्यादा-अनतिक्रमलक्षणः क्रमः । ५. प्रवृत्ति । ६. भानि इव मदयति आहादयति तम् । ७. कुमतमानं स्यति इति कुमत मानस तेषां मनांसि तानि एव स्वच्छत्वात् मानसम् सरः। ८. स्वच्छतेजश्शोभनमन्दिर । Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ सुकमला कमला कमलाऽऽशिनी, स्वमतमा मतमाऽऽमतैमाशिनी । शिवरदा वरदा वरदायिनी, सुतनुभाऽतनुभा तर्नु भारति! ॥३१॥ (वि. सं. १५५७ वृत्तिलिखिता. राजशीलेन लिखिता) पू. गुणसौभाग्यमुनीश्वर प्रणीता यमकबद्ध स्तुति-चतुर्विशतिका। (उपजाति) सदा नमद्विश्वजनं कृतोऽऽया-, सदानमीडे वृषभं जिनेशम् । सदान-नागाऽरि-समान-सारं, सदाऽऽननाऽऽनन्दिन-साधुवर्गम् ॥१॥ (एकरूपं मिश्रितं) विजयाज! कृताऽखिलैनसां, विजया ! ऽज द्विपलक्षिताऽजित ! । विजया जनकोल्लसनया, ऽविजयाज स्मर घस्मरं सताम् ॥२॥ १. निःपापा । २. जडिमरोगरजनिनाशिनी । ३. बहु । ४. विस्ताराय ।। ५. कृतशयुखण्डनम् । Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिण (द्रुतविलम्बित) कमलमर्चति संभव यो हि ते, कमल-मुक्तसुयुक्तिवचोमर ! । कमलया सततं. स निषेवते, कमलरुच्यतराननशुद्धधीः ॥३॥ (स्वागता) संवरात्मज ! विभो ! विहितेन:, संवराऽमल-गुणालयनन्द ! । संवरामततमद्र-लतासु, संवरारि-मथनाभिनन्दन ! ॥४॥ सारसंयमनिधे मवदिन्द्र-, सारसं हि सुमतेऽश्वति योऽगी। सारसं त्यजति तं न वहन्त्या, सारसं-निभ विमो भविकाद्रेः परागरुचिगंगवराधि-, पद्मरागरणरंगविमुक्त! । परागणददेव निरस्ता, परागद ! जयांबुजध्वज ! ॥६॥ (उपजाति) विभोगभित्पूजित ! दुष्कृताद्रेः, विभोगतारिभव मे प्रसनः । Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ विमोगकृत्याद ! सुपार्श्व ! हेम-, विमोगरिष्टातिशयैर्वरिष्ठ ! ॥७॥ वलक्षकान्ते ! महसेन-धनोऽ-, वलक्षणो दारतगं प्लवन्तम् । वलक्षचन्द्रांक ! भवाम्बुराशा,वलक्ष चन्द्रप्रभ ! मामरीणाम् ॥८॥ रामात्मजापारभवन्त-महत्-, श्रीणामकूपार ! भजन्ति के के । संध्वस्तपापा रमसेन पुष्प-, दन्तप्रभोऽपारभवाब्धिपोतम् ।।९॥ श्रीशीतलं के न भजन्त ईशं, नन्दात्मजं केन भनाथ-कीर्तिम् दुःकर्मपकेन भमुत्प्रभावाः, श्रीवत्सांकेन भवेऽत्र लक्षम् ... ॥१०॥ श्रेयांसिसागंगमविष्णुसूनो, विधेहि मे रागमहाहिताक्ष ! । श्रेयांसमारागमनीय खडूगिध्वजान्तरा-रागमहाबलान् ॥११॥ (रथोद्धता) वासुपूज्य ! जयया त्वमम्बया कासरध्वज ! यया शेक्षितः Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३५६ ते च लब्धजययाय्यमोत्तमा, गन्धसामजयया गुरून्नृषु गुणाः प्रभो ! ते जलधेरपीहा, मेधावितां ते जलसत्प्रबोध ! | श्यामाप्रसूते ! जलहयलून -, कल्याणकान्तेऽजलयोगिनव्याः श्री सौव्रतेयागमरत्न सिन्धो !, यागमपाकरोषि sसुमन्मुदे धर्माभिधेयागमयोपलक्षा, ऽभिगम्य सत्यागमनाथ मे त्वम् निरस्तपापाय सतां मताय, श्री शान्तयेऽपायसमुद्रनावे | सितोल्लसत्पायस - तुल्यवाचे, नमः शिवोपाय - सहाय - कर्त्रे कुन्थुप्रभोऽस्मान् भवतः प्रभाव-, निधेऽक्रूगमासा कनकप्रभाव ! | । श्री सिंहसेनाङ्गन ! विश्वपूज्य ! दुर्मोह - सेनाङ्गज- दुःखशाले ! | त्वं साहसेनाङ्गज- गर्व - हप्ता-, . मनंत ! सेनाऽङ्गज ! सारभूताम् ॥१४॥ स्तुति तरंगिणी ॥१२॥ ॥१३॥ ॥१५॥ ॥१६॥ Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग - ३ मानाग्रतास्ते गिरि स-प्रभावरजोन्धिकेन्द्र-न तत- प्रभाव ! निपीय वाचं तव संसदार -, वचोतिगं शं जिनपाऽसदार | अभ्यर्च्छनीय ! त्रिदशैः सदार ! सतां महामंदविलासदार ! तापिच्छकान्ते श्रमणेन ! मल्ले !, सतां न केषां त्वयि धीन - मल्ले ! | प्रयाति रागं जित-मान- मल्ले ! दोषोज्झिते निर्मलमां न मल्ले ! श्रीसुव्रतेशांजनकाय - कान्ते ! रत्नत्रयी - भव्यततिर्यकान्ते ! | प्रपद्यते तां वृणुतेऽयकान्ते !, शत्वं च सद्वाञ्छित - दायकाऽन्ते नमे ! नमस्ते नमस्ते हृदयङ्गमाय, सतां प्रणीतांनिहितागमाय । ध्वस्ताभ्यसूयामदसंगमाय, हिताय तीर्थस्य कृतागमाय ( वसन्ततिलका ) श्रीमत्समुद्र विजयात्मजदेव नेमे ! चित्ते रसानुभवता विहितावनेमे । ॥ १७॥ ॥१८॥ ॥१९॥ ॥२०॥ म२१॥ ફે Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी कुयुः कथं निलयमुज्ज्वलभावनेमे-, त्युच्छेदि चक्रमणपृक्त-दयावनेमे ॥२२॥ (उपजाति) सुधाभवागबोधित-नागराज !, नीलाङ्गलक्ष्मीकृत-नागराज ! । श्रीपाच! दुःखद्रुम-नागराज !, सर्व ममाकं . हर नागराज ! ॥२३॥ जयश्रियं मे दिश वर्धमान !, जिनेन्द्र ! सिद्धार्थभ-वर्धमान ! । अजस्रमेवोदय-वर्धमान !, शिवाचगानामिह वर्धमान ! (वसन्ततिलकावृत्तम् ) कल्याणदा मरकता-जनपद्मराग-, कल्याणकुन्द-रुचयो जिनपा भवन्तु कल्याणदावजलदा मविनां सुर-, कल्याणसारमहसो महनीयपादाः ॥२५॥ (उपजाति) नयैरनेकैरवदात उद्य-, द्विभीमनाकैरवबोधनेन्दुः । जिनागमः कैरवलम्बितेन, लसद्विवेकैरवकार्थशुद्धः ॥२६॥ Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ वितनोतु शं मे श्रुतदेवतारं, घते सतां या रतयेऽवतारम् । अपाकरोत्युज्जलभावतारं, यदासनं सा च नुतावतारम् ॥२७॥ जिनपा यमकैरिति विधा, गुणसौभाग्य-मुनीश्वर-स्तुताः । विमला: कमला-जयान्वितां, ददतां सौख्यलतां मताः ॥२८॥ (वडगच्छीय श्री शीतलजिन ज्ञानभंडार-डर) यमकबद्ध श्रोचतुर्विशति-जिन-स्तुतयः । श्रीनामेय ! जिनेश ! त्वं नन्यायतशितांशुकः । यथा कुमुदिनीनेता नन्द्या-यतशितांशुकः ॥१॥ उपाध्यमजितं भक्त्या -कं दधानमनेकपम् । प्रणतोबोधित-ज्ञान-कंदधानमनेकपम् . ॥२॥ श्रीशम्भव ! प्रपन्ना ये समयं ते सदादरात् । ते संसारवनान्मुक्तिं समयं-ते सदादरात् ॥३॥ येऽभिवन्दन! ते तीर्थ-राज! पाद-समा-जनाः । विलसन्ति चिरं तेऽत्र राजपाद-सभा-जनाः ॥४॥ Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी पूजितांहिद्वयी मुक्त्यै कान्ताराजीवमालया। सुमते! तव लूनांहः-कान्ताराजीव मालया ॥५॥ पद्मप्रमः सुदृष्टीनां भूरिशोभा-तपोदयः । हन्यात्तमांसि पूषेव भूरिशोमातपोदयः ॥६॥ सुपार्श्व! त्वच्छूतं श्रुत्वा दर्प-कोपक्रमानलम् । मुंचन्ति जंतवः शान्ता दर्पकोपक्रमानलम् ॥७॥ भवाँश्चन्द्रप्रमेन्द्रेण, यैरभाजि समुनतः । तैः कर्मपादपः प्राप्तो यैरभाजि समुनतः ॥८॥ सुविधे! त्वं विधि प्राप्य-प्रमाद्यन्त्यसमाहिताः । ये ते श्रेयः श्रियं श्रस्त-प्रमाद्यन्त्य-समाहिताः ॥९॥ सेवन्ते शीतल ! त्वां ये देव ! संपन्न केवलम् । अपि मुक्तिर्भवेत्तेषां देव-संपन्न-केवलम् ॥१०॥ श्रेयांस-स्तमुभाजां वै परमोक्ष-गतिर्भवान् । अनन्तान् हन्त्व-विश्रांतं परमोक्षगतिर्भवान् ॥११॥ बासुपूज्य ! नवस्वर्ण-नीरजारूढ-सत्क्रमः । हर वं विहरन्मोहं नीरजा रूढ-सत्क्रमः ॥१२॥ विमल ! त्वां प्रति ये स्व-रंजयंति मनोमवम् । अपि दुर्जयमुच्चैस्ते ऽरं जयंति मनो-भवम् ॥१३॥ जग्मिवांसमनंत! त्वां नमस्यंति महापदम् । ये ते विश्वत्रयी-लक्ष्मी नमस्यंति महापदम् ॥१४॥ ___ Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २ येनावीत - नयस्ततः । नाश्रित- स्तव सिद्धान्तो बरं धर्मजिनः धर्म ! येनावीत - नयस्तत: श्रीशान्ते ! देहिनां देहि सारंग - विदधद् वृतिम् । शर्म-कर्म - ततेरंक - सारंग ! विदधद् वृतिम् ॥१६॥ कुन्थुनाथः सुपन्थानं विधुतारोवृषा-दृतः । पुंसां तन्वद - पीनाकीव विधुतारो वृषाहतः येन त्वं नांचितः कर्म - वनवैश्वानरोपमः । सोऽरनाथः कुधीर्भव्या- वनवैश्वानरोपमः नांहि - पद्मसुतः सिद्धि - प्रतिपन्न - सदारुणः । येन ते भिद्यते मल्लि प्रतिपन्न - सदारुणः श्रीसुव्रत - जिनाधीश- मक्षमालोपलक्षितम् । विरिंचिमिव सेवश्व - मक्षमालोपलक्षितम् देव्योऽपि तद्गुणोद्गानाः सद्दामन्दरसानुगाः । गायन्ति त्वां नमे ! भक्त्या सहामन्दरसानुगाः ॥ २१ ॥ तृष्णातापांस्त्वया वर्षं शमिता दानवारिणा । श्रीनेमे ! जनिताराध्य - शमिता दानवारिणा पार्श्व ! देव्यः सदाक्लृप्त- महाहारतरंगिताः । नाटयंति चरित्रं ते मद्दाद्दारतरंगिता: ॥२०॥ ||२३|| वीरो जिनपतिः पातु तन्वानः कांचनश्रियम् । विभ्रमत्रेषु निःसीमां तन्वानः कांचनधियम् ||२४|| " ફ ॥१५॥ ॥१७॥ ॥१८॥ ॥१९॥ ॥२२॥ Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३६२ स्तुति तरंगिणी गर्भजन्मव्रतज्ञान-श्रियः कल्याणकेष्वयम् । जिनश्चिनोतु भव्यानां, श्रियः कल्याणकेचयम् ॥२५॥ भूत्यै भवंतु जन्तूनां, सत्पक्षाहितमानसाः । हंसा इव जिनोत्तंसाः, सत्यक्षाहितमानसाः ॥२६।। श्रयध्वं शासन जैन, प्रौढ-पाठीन-धीवरम् । खंडालीमिव गंगायाः, प्रौढ-पाठीन-धीवरम् ॥२७॥ डिव-मम्बा द्वयं विभ्रत्, कलकंठीरवासिता । सिद्ध-बुद्धाश्रिता . कील, कलकंठीरवासिता ॥२८॥ स्तवस्ते जिनकोऽपि तनोति सुरसंपदम् । पुंसां नाथ! प्रतिक्षिप्तां तनोति सुरसंपदम् ॥२९॥ श्री संघनो भंडार-पाटण १. अल्पसरोवरं । Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री कुशलवर्डन प्रणीता प्राकृत-स्तुति-चतुर्विशतिका । (द्रुतविलम्बितम् ) सयलवंछियपूरणतप्परो पढमराय जिणेस सुहाकरो । वसहलँछणलंछियसंवरो सुगुरुहीरविजयसूरीसरो ॥१॥ विजयजयोकमलारमणीवरो, मुविजयीविजयासुयसंकरो। अजियनाह पहु जिणरायगे विजयसेणगणाहिवतायगो ॥२॥ भविय-माणस-पंकय-बोहणो, नवदिणेस-समायवसोहणो । विजय संभवनाह जिणेसरो, सुगुरु-हीरविजय-सूरीसरो ॥३॥ तिजयलोगपणासिय-पावगो, तिजय-लोगसमीहिय-दायगो सुहकरो अभिनंदण-नायगो, विजयसेणगणाहिव नायगो ॥४॥ सुमतिनाह विसुद्ध-गुणायरो, सयल-संकट-सेणि-निराकरो । Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * अमिय-माण - सुमाण - रमाधरो, सुगुरु-हीर विजय - सूरीसरो सबल मोहमहाभय - गंजणो, पउम - तुल्ल - सुरत- तणू जिणो, स पउमप्यहनाह भवंतगो, विजय सेणगणा हिवतायगो जय सुवास सुवास जिणेसरो, भवियपं कयबोहदिणेसरो । विमलनाणपयासत मोहरो, सुगुरुहीर विजयसूरी सरो विमल - चंद- समुज्जल-संवरो, दिसउ मद्दभरं करुणायरो | पवरचंदपहो जिणनायगो, विजय सेणगणा हिवतायगो ससुविही सुविही जिणपुंगवो, पणय - सव्त्र - सुरे सणराहिवो । पवरखंतिविमुत्ति - गुणायरो, सुगुरु-हीर विजय - सूरीसरो विमलवाणि - विरंजिय - सत्थुणो, धवलपुन्न - संसंकस माणणो । स्तुति तरंगिणी ॥५॥ ॥-६॥ 11911 41611 ५९॥ Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत. विभाग-२ ॥१०॥ ॥११॥ ।।१२।। सुहकरो मम सीयलनायगो, विजयसेणगणाहिव-नायगो विजय विण्हुनराहिव-नंदणो, । विजयमाणमहागयभंजणो । सुगइमग्गपयासदियायरो, सुगुरुहीरविजयसरीसरो हरइ जो कलि-पाव-परेपर, स वसुपुज-नरेस-सुओ चिरं 'जयह मेऽघहरो जयपालगो, विजयसेणगणाहिव-तायगो .. विमलदेहधरो विमलो जिणो, विमलनाण-निहाण-पयासणो । अमियमाण-विसाल-जसी-धरो, सुगुरुहीरविजयसरीसरो: कमलकोमलपाणितलोऽमलो, अतुलमंगल-सेणिसमाउलो जिणअणंत भयंत-विधायगो, विजयसेणगणाहिव-तायगो सुगइमग्गविसाल-सुसंदणो, जयइ भाणुनराहिव-नंदणो । ॥१३॥ ॥१४॥ Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी सुहकरो मम धम्म-जिणेसरो, सुगुरुहीरविजय-सूरीसरो ॥१५॥ रयणमंडियभूसण-धारगो, जयइ संतिजिणो जय-दायगो । भविय दुजराइ विणासगो, विजयसेणगणाहिव-तायगो ॥१६॥ पवरच कि-विभूइ-विभूसिओ, सयलदेव-नरेसनमसिओ । भवतु कुन्थुजिणो मह संकरो, सुगुरुहीरविजय-मुरीसरो ॥१७॥ अरजिणो भवियाण सुहंकरो, . सुनयणो जयचारुजसोधरो । भवहरो भवसायर-पारगो, विजयसेण-गणाहिव-तायगो ॥१८॥ निययकम्मतरूवणमणो, भवियमाणवमाणसरंजणो जय मल्लिजिणो समयाधरो, सुगुरुहीरविजयसूरीसरो ॥१९॥ ससिरि-सुव्वयनाह-जिणाहिवो, जय सयावर-मुक्ख-रमाधवो । Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ ३६५ विमल-अमि-चंद-सुभालगो, विजयसेणगणाहिव-तायगो ॥२०॥ नमिजिणो भवमीति-निवारणो, जयइ दुञ्जयमाण-विदारणो । अमिय-तेय-विराइय-संचरो, सुगुरु-हीरविजयसरीसरो ॥२१॥ विगय रायमई वर संवरो, जयकरो पहु नेमिजिणेसरो । नमिय रायमई-सुहदायगो, विजयसेणगणाहिवतायगो : ॥२२॥ पवर-सत्तफणामणिमंडिओ, हरउ पावतमोभरमंतिओ । सुरवरे हियपासजिणेसरो, सुगुरुहीरविजयमरीसरो .. ॥२३॥ जिणवराहिववीर नमो नमो, नमिय-वंछिय-दाणसुरदमो । असुहजम्म-जराहि-विमोयगो. विजयसेणगणाहिवतायगो ॥२४॥ अभिथुया रिसहाइ-जिण-थुयं, मम दिसंतु समीहिय-संपयं । Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३६८ असुह - कम्मविणासण- तप्परा, सुगुरुहीर विजय- सरीसरो नमह वीरजिणागममुजलं, विमल अत्थमणीगणसंकुलं । कुमयमाण - विमद्दणगज्झियं, विजयसेणगणाहिव - वंदियं हरउ विश्वभरं सुयदेवया, मम जवेण नया खिलकोविया । कुसलवद्भण- सीस - सुमाणिया, सुगुरुहीर विजय मुद्दणिग्गया - इय थुओ रिसहाइ - जिणुकरो, कुणउ मंगल - सेणि-ममच्छरो । सलवद्धण - सीससुद्दकरो, सुगुरुहीर विजय- सूरीसरो स्तुति तरंगिणी ॥२५॥ ॥२६॥ ॥२७॥ ||२८|| ( शुभवीरवि. ज्ञानभंडार पाटण ) Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ अज्ञातकर्तृक प्राकृत श्री स्तुति चतुर्विंशतिका । (शार्दूलविक्रीडितम् ) । जो चामीयरकंति-कायकलिओ जो सोम-सोमाणणो, जो नीलुप्पलपत्रवननयनो जो लोयणाणंदणो । जो संसारसमुद्दतारणतरी जो तारहारुजलो, सो नामेयजिणो जगुत्तम-जसो दिजा सुहं सासयं ॥१॥ उक्खित्तामलकुंभभासुरकरा दिपंतदेहप्पहा, . सेले हेममयंमि भत्तिभरिया चोसहिदेवेसरा । नाणातूरवोह-परियनहा न्हाविसु जं सो जिणो, . अम्हाणं जियसत्तुरायतणओ दिजाजिओ मंगलं ॥२॥ जं चकंकुसपंकयं-कियतला जे सोणपीणंगुली, जे आयंबनहप्पहापरिगया जे कुम्मजम्मुन्नया । जे भावेण य पाणिकप्पतरुणो जे पूयपावोदया, जे पाया जिणसंभवस्स सरणं मे हुन्तुऽसंताभया ॥३॥ जो संकंदणविंद-वदियपओ सव्वंगचंगप्पहो, सिद्धत्थामणमोयणो मुणिजणासेविजमाणकमो । लोयालोयविलोयणोवममहा-नाणो चउत्थो जिणो, हुजा मे अभिनंदणो पइदिणं कल्लाणमालाकरो ॥४॥ Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૦ स्तुति तरंगिणी गन्मे जम्मि गयंमि निम्मलगुणे नाणं धरंते तहा, लोयालोयपहाकरे दस दिसोजोयं कुणंते खणा । जाया पुव्वदिसव्व झत्ति जणणी अंतोवर्हि चुजला, सो देवो सुमइ विहेउ सुमणो भव्वाण भव्वाणणो ॥५॥ जो स्थंबेर महत्थ - सुत्थिय-भुओ भात भामंडलो, रत्तासोय - पवाल - कोमलकरो विस्थिन्नवच्छत्थलो । लच्छी कीत्तिकरो नरोरगधुओ देवी- सुसीमासुओ, हुआ मे परिपक्कविदुमवणच्छाओ सुछट्ठो जिणो ॥ ६ ॥ उम्मीलंत-महंत - कंति - कविता सिज्झतवो-मंगणा, सीसे जस्स सहति फारमणिणो पंचप्पमाणा फणा । सोऽभिकंदिय भीसणाऽसमसरो शेसग्गि-निग्गाहगो, अम्हाणं सुमनोरहो फलकरो होजा सुपासो जिणो ॥७॥ निच्चं चंदपहा- पहासुरतणू कपूरपूरोवमं, पत्तो कित्तिमपार-भीसण - भवाकूपारपारंगओ । चंदंको नवचंद निम्मलगुणो चंदप्पहो सो जिणो, भई देउ भवारिसाण भयवं निद्दतधंतोदओ ॥८॥ जो पुप्फुजल- दंतपंति-कलिओ जो चंदकुंदुजलो, जो लोहन्नववाडवाग्गि-सरिसो जो वारिवाहारखो । जो सोवन्नियपंकयं-कियकमो जो मोह-मेहानिलो, अम्हाणं सुविही विहेउ नवमो तित्थंकरो सो सुहं ॥ ९ ॥ Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ नीहारोदग-चंदचंदणसुहा सीयंति गम्भट्ठिए, दाहो देहगो खणेण पिउणो जत्थोवसंत गओ। नंदाणंदकरो जिणो स दसमो संसुद्धसीलालओ, दालिद्दमकंदकीलणकरो हुजा स मे सीयलो ॥१०॥ भन्वंभोरुह-बोहणे दिणमणी तेलुक्कचूडामणी, जो जाओ नियवसमत्थयमणी सोहग्ग-सोयामणी। कंदप्पुम्मड-सप्पनागदमणी संकपचिंतामणी, सिअंसो स जिणो महोदयगुणो सेयं समप्पेउ मे ॥११॥ पामुक्कामरलोयसंभवमुहा संभृय भदो जिणो, मंदारामलमालियाहि-तइया पूएइ जं वासवो । जो निव्वाण-निवासवासव-समो मोहंधयारे रखी, मई देउ दुवालसो गयमलो सो वासुपुजो जिणो ॥१२॥ जो संसारमरुत्थलंमि विसमे कप्पदुमो पाणिणं, जो दुक्खोदहिमजमजिरजणुत्तारंमि पोओ दढो । जो मोहंधजणं जणोवममहासिद्धत-संसाहगो, मालिन् विमलोऽवणेउ स जिणो मे तेरमो निम्मलो ॥१३॥ जोऽणताण दुहद्दमाण दहणो दिप्पंतदावानलो, गाढाणपयंग-भंगकरणे जो तिव्वदीवावमो । णाणेणं च जणेउ तुम्ह विउलं सुक्खाण सो संचय, जोऽणतेण सुहेणणतयजिणो जुत्तो जगुज्जोयणो ॥१४॥ Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी सम्म कम्ममहामहीहरसिहा-संहार-दंभोलिणा, धम्मो जेग महीयले पयडिओ निवाण सुक्खक्वणो । मज्जंताण भवंधकूपकुहरे जंतूण रज्जूवमो, सो धम्मो जिणपुंगवो भयहरो मे होउ पन्हारसो ॥१५॥ देवीए अइराइ कुच्छिकमले हंसंमि जंमिट्ठिए, सव्वट्ठाउ चुए गयासिवमयं सवपि जायं जयं ।। चत्तालीस-धणुच्छिओ सियजसो तित्थंकरो सोलसो, सो मे मोह-बलं दलेउ सयलं सती पसंतासुहो ॥१६॥ कुंथू हथि-पसस्थमंथरगई कुंथू पसत्थोवमो, कुंथू दुत्थियसत्थसुत्थियकरो कुंथू थिरत्थागमो । कुंथू घत्थसमत्थमोहापडलो कुंथू महत्थत्थूई, कुंथू घारमडो जएय विजए सत्तारसो सो जिणो ॥१७॥ मोहच्छेयकरो जरामरहरी संसुत्थकित्तीभरो, भग्गाणगसरो विमुक्कसमरो विनाणनाणामरो । तेलुकिकदिवाकरो गुणकरो जो पक्क-बिबाहरो, नाणाचुज्जकरो अरो जिणवरो मे होउ अट्ठारसो ॥१८॥ जो उदंडसिहंडमंडलगणच्छायाणु-रूवच्छवी, नित्तल्ला धवलेइ जस्स सयलं कित्ती धरित्तीतलं । हेलं भूलियवज्ज-वल्लिबलओ निम्मुल्लसोहाभरो, निभासेउ सकम्म जल्लससमं मल्ली महलोदओ ॥१९॥ Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ जो मोहंजण- पुंजरे हिरतणू - लावन्ननीलागरो, कुम्मंको नवपंक ओवम महासोहग्गसीमामही । अम्हाणं मुणिसुव्वओ थिरवओ निस्सीम हेमच्चओ, सो सामी हरिवंसमत्थयमणी हुज्जा पसनो सया ||२०|| दिट्ठे जंमि सिसुत्तणंमि पिउणो सामंतमंताइणो, पच्चता पणमंत - सीस-कमला पत्ता विणीयत्तणं । सा अच्चन्भुअ-भाव-रंजिअ - जसो नीलुप्पलंको नमी, निग्धाएउ घणं मणे समलिणं मे इकत्रीसो जिणो ॥ २१ ॥ जेणे सोत्रणकुंभविन्ममथणी संसारसुक्खक्खणी, नीलिंदीवरलोयणी पइदिणं वटुंति संजोहणी | मुक्का राइमईमणी नवगई सा उग्गसेणंगया, सो नेमी मम माणसामलसरे होज्जा मरालोमो || २२॥ देही वत्तविवन्नपन्नगफणा - छत्तेण छनंबरो, सामासामसरीरओ रयतमोमुको समुकोसओ । वामाए विसुओऽसुरामरनई - नीहारसे लोमो, सो पासो भववासपासयसमं सज्जो पसाहिज्ज मे ||२३|| बामंगुडुतलेण जेण चलिए मेरुंभि जाया मही, हलंताचलसंचया ससिहरा झल्लुंज्झलंतो- दहि | तेलुकिकपरकमं मयहरासीरं गहीरं जणा, तं वीरं पणमेह मेहसुसमं दुक्खग्गिउल्हा वणे ||२४|| Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३७४ स्तुति तरंगिणी जे रिट्ठ-जणसंनिभा सतणुणा जे कीरकायप्पहा, जे वालारुण-सोणचारुरुइणो जे कंचणुकेरभा । जे कंबुज्जलकंतिणो समहिआ ते सत्तरीए-सयं, सव्वक्खित्त-विवत्तिणो जिणवरा मे हुंतु खेमंकरा ॥२५॥ किंकिल्लीसमुहल्लपल्लवचओ पुप्फाण वुट्टिकरा, सदो भद्दकरो निसाकरकरा-कारप्पहा चामरा । सीहालंकियमासणं तणुपहापूरो तहा दुंदुही, सम्मं छत्ततियं च जेसि सुहया ते संतु तित्थेसरा ॥२६॥ नीसेसुत्तमपुभपुंज-कलिया पावंति जं जंतुणो, पचे जम्मसमुन्भवे य कमसो सम्वा सुहा संपया । कल्लाणावलि-वल्लिकंद-सरिसं संमोह-सेलासणी, 'तित्थं तित्थकराण दुस्थदलणं सिग्धं भवेज्जा मम ॥२७॥ जे तित्थंकरमंदिरेसु महया तोसेण किच्चे रया, संघे सव्वगुणायरंमि सहियं दावंति भत्तं च जे । जक्खंबा सुयखित्तदेवि-पमुहा सव्वेहि सव्वायरा, वेयाषच्चकरा सुरा भयहरा ते इंतु मे निच्छयं ॥२८॥ (डहेलानो भंडार-अमदावाद) ૧. તીર્થ શબ્દનો અર્થ શાસ્ત્રીય પરિભાષાની દૃષ્ટિએ બાર અંગરૂપ श्रुतज्ञान. Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्रीशचुंजयादिबहुतीर्थादि-स्तुतिः (उपजातिः) श्रीनाभिरायामलवंसवंस, मुत्ताहलं भवसरोजहंस । सितुंजयालंकरणावयंस, जयप्पहो देवकयप्पसंस ॥१॥ जेणुज्झिआ रायमई सुकन्ना, लोगुत्तमा मुत्तिरमा पक्मा। रेवइगिरी संगुण लच्छिगेहं, नेमि थुणेहं गयसवनेहं ॥२॥ पमाणवण जुआ निएण, काराविआ जे माहाहिवेण । अट्ठावयस्था अरिहा सुराणं, पुज्जा पसीअंतु सया नराणं ॥३॥ निस्सेअसंजत्थ गया जिणेसो, वीसं महामोहतमो दिणेसो तेसि जहिं त्थुभगणं सुरेसो, थापीय संमेयगिरि जयउ सो॥४॥ नंदीसरत्येसु गिरीसु वंदे, बावनपासायठिए जिणिदे। नरामरहिं कयसार थुत्ते, अच्चब्भुओ हेम-सु-कंति-दित्ते ॥५॥ जीराउलीमंडणहारकप्पं, दप्पुद्धगणं हय-माणदप्पं । संपूरिआ सेसजणोह-आसं, पासं थुणेहं कयमोहनासं ॥६॥ नागिद-चंदाईय-संठविंद, पइठि आदिजिणंद-वंदं । अब्बूअसेलंमि थुणेमि निच्चं,नेमि तहा नस्थि जम्मु मच्चुं ॥७॥ विभूसि जेण महाविदेहं, गुणायरं जच्च-सुवनदेहं । संजाय-देविंदगणैगभिच्च, सीमंधरं तं पणमामि निच्चं ॥८॥ ___ Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगि उसप्पिणी पढमो गणिंदो, भव्वावलीपौमवने दिणिदो। सिरि पुंडरीउ गुणलक्खधारी, जुजम्ह निच्चं बहुभद्दकारी ॥९॥ जिणेसरं सच्चउराभिहाणं, ठाणप्पहाणं प्पयडपया । हम्मीरवीरप्पहणिकधीर-कोटीरहीरं पणमामि वीरं ॥१०॥ नीलप्पहो थंभणपासनाहो, लच्छीसणाहो दुरिअप्पणाहो। सेडीनईनीरसुवनसिद्धी, लद्धप्पसिद्धी विअरेउ रिद्धी ॥११॥ (सामान्य जिन) तयं सयं सत्तरिसंजुअं व, दसद्ध-वत्राण जिणाण यं च । कम्मावणी-मज्झगयाण संमं, उक्कोसकाले गुणराइरम्मं ॥१२॥ सुरासुरालीकयपायपू, तेलुकलंकार-वयंस-भूयं । उम्मूलियासेस-असायकंद, तित्थेसराणं पणमामि विदं ॥१३॥ (सिद्धान्त) संपाविउं जस्स पयं पिसारं, पत्ता अणेगे भवसिन्धुपारं । मोहंधयारापसरे पयंगं, सरेमि तं सुंदरबारसंगं ॥१४॥ (श्रुतदेवता) डिंडीरपिंडुज्जलभासदित्ता, हाराईयलंकियसव्वगत्ता । सरस्सई दुरिअपावकंमं, विज्झासु भत्तिगुयाण संमं ॥१५॥ (सान A२-अमावा) Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ प्राकृत-श्री-स्तुति-चतुर्विशतिका । पढम जिणवर पढम जिणवर जणमणाणंद, सुरनाह-संथुअ चलण भरह-जणय जय पढम-सामिअ, संसारवण-गहणदव-चत्तदोस अपबग्गगामिअ, लोआलोअपयासय पयडिय-धम्माधम्म, सुविहाणुं तुह रिसहजिण निझिअ वुज्झयकम्म ॥१॥ जेण दाणव जेण दाणव सिद्ध गंधव, विज्झाहर किंनरह मिलिअमाण नरनाह विंदह, हरिरुद्द-चउराणणह-सूरचंद-गोविंद-इंदह, सो पसरंतउ देव तई निझिअ-भडकंदप्प, सुविहाणुं बत अजिअजिण जसपवडमाहप्प ॥२॥ जेहिं पुजिजअ जेहिं पुन्जिअ देव तुह पाय, सुपसत्थलक्खण-सहिअ नह-समूह-किरणोहरंजिअ, गुरुकम्म-निभासयर कणयकति सुरराय-- पुज्जिय ते नर पुज्जइ भुंजइ सुरसुहय पुण पावई निव्वाण, संभव भव-निन्नासयर तुह निम्मल सुविहाण ॥३॥ तावदुनूर तावदुनूर देव संसारतां पुग्गइ, गमणभयताव-कोहमयमोह-मत्त-उत्तउपसम, सुहरहिअ जान देव तुह सरणि पत्तउ, Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३७८ स्तुति तरंगिण तुद्द सरणागयवच्छलद्द उप्पज्जइ वरनाण, अभिनंदन अभिनंदयर तुह निम्मल सुविधाणं ||४|| वेण ॥५॥ कणयसुंदर कणयसुंदर रयणसिंहगड, नंदणवणसहिर तरुमेरुसिहर जिणभवणि मंडिअ, सुरअसुर चारणमुणिह सिद्ध जक्ख संघट्ट संविअ, तिहिं अभिसित्तउ देव तुं अति असिअमत्तिभरण, सुविधाणुं तुह सुमइजिण जयजयकार सरयसंभव सरयसंभव पउमदलनयण, वरपउमविहसिअवयण पउमगन्मसमवन्नसामिअ, पउमप्पह वर चरण पउमनिलय पउमासगठिअ, पउमपह अपवग्गपह सासय सुद्दसंपत्त, सुविधाणं तुह भवभसणिभविअहं करई परत ||६|| देवविअलिअ देवविअलिअ रयणपव्भार, तारायण -अच्छसिअस सिहरेण गयणयल चत्तउ, निन्नासिअतिमिरमर पृव्वदिसिहं करसितु पत्तउ, चउबिह - संघ - प्रसन्न -मण तुद्द भुवणंगणि पह जिण सुपास सुविधाण तुह वंदण भत्ति करेइ ||७|| केवि किंनर केवि किंनर केवि वरविण - आसासय-महुर-सरि केवि ताल-वर - गाई, वरननच्चई अवर अवर वंस सुइ सुहय वाई, Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ भामई आरत्तिअ. अवरकाहल-तूर-रवेण, चंदप्पह सुविहाण तुह जंपइ अवरवणेण ॥८॥ वेविलेविण पवर सिरखंड, मयणाहिसदिआ सरसघुणिसर सरायरंजिअ, समलिहइं तुम तणु विविह कुसुम पब्भार पुज्जिय, वरकालागुरुमीणसिउ मीसिअ धूव दहंति, पुष्पदंत सुविहाण तुह ते भव भमणि न हुति ॥९॥ निअविढत्तउ दविणविव्वेवि, करावई जिणभुवण-तुंग सिहर-गयणयल-पत्ततउ, पुणठावई बिंब तिहिं पाडिहेर लक्खणिई जुत्तर, तिनिकाल वंदणकरई गुरुवयणं निसुणंति, सीयल ते सुकयच्छनर जे सुविहाण भणं ति ॥१०॥ तिहिं घरंगणि रिद्धि वित्थार, सोहग्ग जय स कित्तिबहुल ताण आण नवि कोइ खंडइ, जे लीणा तुह वयणि भव-समुद्दतारण-तरंडइ, जीवदया-वरवय-सहिअ संझुत्ति सुअनाणि, सुविहाणं सेयंस तुह जंपई निसि अवसाणि ॥१०॥ लेविदप्पण लेविदप्पण निअविदपाण, सिंगारु सुकरविउट्टि कंत पच्चुसिपत्थह, ज्झाविण भवभयहरणि जिणह, भवणिक्खमण इकइच्छह, दाणसीलतवभावणाई बहुविह धम्मज्झाणु आयंनिवि भत्तिभरेण वासुपुज्ज सुविहाणं ॥१२॥ Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -३८० ज्झावज्जुव्वणज्झावज्जुव्वण ज्झाइनहुपारि, जरा जीवन वियरह ज्झाव वाहि न तविण विणासह, वसि जाव परिअणसयल ज्झाव रुवलायन नासर, जाव न इंदिअबलहंतो लेविण अप्पाण, ता जंपह जिणवरभवणि विमल जिणह सुविहाणं ॥ १३॥ अरिहसासण अरिहसासण अरुह अरिहंत, सिव संकर सुगइ घर परमजोइ जोईसमु णिवर, अपुणरावि परम-पय-- पत्त - चत्त- दुह - हेउहभर, अखयनिरंजण सुहसहिय पयडिअ रूव - मणंत, सुविधाणं तुह परमगुरु दुज्झय - कम्म- कयंत ॥ १४ ॥ स्तुति तरंगिणी - धम्म संचउ धम्म संचउ धम्म अन्वेद, मन धमि संसउ धरुधम्महोइ परलोगबंधव, जिणधंमह बाहिरुअवर सव्व इहलोअधंघउ, इअ जाणेविणं भत्तिअजण मा वंचह अप्पाण जाइ, विजिण मंदिरिभणउ धम्मजिणह सुविधाण ||१५|| जेण छंडिय जेण छंडिय रायवररिद्धि, छखंड वसुमइरयण नवनिहाण हयगयसुसुंदर, तियजोइहपुर पट्टण गामनगर बहुदेस मंडल, विक्खवि चंचल मणुअभवगहिउ संजमभार, संतिनाह सुविहाण तुह पुहुविहं लोअहसार ॥ १६ ॥ Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ सयण बंधव सयणबंधव भयणि भिव्त्रयणि सुकलत्त, सुअ सज्जणहकणय कोडि परिहरिअ मित्तह, नवि कोइ णय होइ घर मूढजीव परलोह जंतह, परिहरि माया मोह कअडज्झाण, प्रह उठवि भविण भणउ कुंथुजिणह सुविहाणं ॥ १७॥ नाहि मग्गुं नाहि मग्गुं देवहुं रज्ज, नवि केण देवहतणी गंध रस फास मग्गुं, परिचत्त - बंधवसयण हक्क चित्ति तुं वयणि लगाउ, इत्तिअ मग्गुं सुरमहिअ अरतित्थयर सुसार, सुविधाणं तुह तिम करिहि जिम न पहुं संसारि ॥ १८ ॥ नाणदंसण नाणदंसण चरणपायार, कविसीसय सीलगुणिधमनयर तत्र घरय छज्जह, संता सुखाइ सहिअमो हसितु तई देव भज्जह, जस आरक्खिअ देवहुंअर क्खेवा असमत्थ, मल्लिनाह सुविहाणं तुद्द तुं रक्खणह समत्थ ||१९|| पवयण चालिअ धयवडाडोअ - समजुव्वणजिअ जगह अथिरसयल धणधन संचय. संजोकर वयदिणह पुणवि होइ लोअह अणिव्वउ, पिकखवि चंचल मनुअ भव ना लसीउ घरवास, सुणिसुब्वय सुविधाणं मह च्छिदेह भवपास ||२०|| सुलहकंकण सुलहकंकण रयणमयहार, वर जुव्वर मंदिरिहं सुलह सयण सुपसत्थवत्थद्द, ३८१ Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३८२ स्तुति तरंगिणी सुह गंधरस सुअणसुअ सुलह सयलसुअवरइ पसत्थई, चउगइ गमण भमंति यह इत्तिय दुल्लह देव, सुविहाणं नमि तित्थयर तुह पायहं मह सेव ॥२१॥ तुं जिणेसर तुं जिणेसर तुं महासत्त, तुं जायवकुलातलउ तरुण भावपई मयण जित्तउ, तुं उज्जयन्त गिरिवरसिहरि दिक्खनाणनिव्वाण पत्तउ, उग्गसेन-नरवइ-तणी पइछंडी वरकन्नं, सुविहाणं तुह नेमिजिण सिवसुह मग्ग पवन ॥२२॥ दुरिअ नासई दुरिअ नासई वाहि खय नेइ, उवसग्ग विग्धं हरइ दुनिमित्त दुस्सउण नासइ, इहलोअ परलोअभय दुट्ठकुट्ट गहबल पणासइ, वामादेवी-अंगरुह-जिणवर विग्यविणासकंमठ, महासुरदप्पहर सुविहाणं तुह पास ॥२३॥ चलणि चालिउ चलणि चालिउ मेरुसिहरगग, खिल्लंतइ संगमि गयणमग्गि बढ़ततज्जिय, नियठाणि गयउ सुर मुट्टिघाय जज्जरिय लजउ, एह परकम अतुलबल बालत्तणि तुधीर, सिरि सिद्धत्थराय सुअणुविहाणुं तुह वीर ॥२४॥ जे सु-सावय जे सुसावय साहुवरचित्त सुपवित्त, सुपसन्न मण निसिविरामि थिरविधिर करविनिमण, चउवीसह तित्थंकरह सुप्पभाइ जे थुणई अणुदिण, . Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ ते संसारह सायरह उत्तारई अप्पाण, पायह दुक्खह खयकरई संतिमद्द कल्लाणं ॥ २५ ॥ इति चतुर्विंशति- नमस्कारं, भत्तिन्मर - नमिक्सुरिंद-बिंद, वंदिअ पय- पउम --जिणिंद, चंदुज्जल केवलकित्तिधर ॥२६॥ (डहेलानो भंडार - अमदावाद ) श्री - अष्टापद -आदि - बहुतीर्थ-स्तुतिः । ( अष्टापद ) वरकंचण रयणमय, वरकं चणरयणमय, चंग सिंगवासाय ठाविय सुरकिन्नर थुणई सया, विज्झाहरबहुमत्ति भाविअनिअनिअमाणिहि जिणपडिम, ते बंदउं अइ रम्मु अट्ठावय सिहरे, जिम हुइ सफल जम्मु ॥१॥ ( संमेतशिखर) विषय - संभव सुक्खसंभार, छठे विणुपवरतर सिद्धि लच्छि सुविलास वित्ता, तत्र संजमआचर विस वे, खविकम्म जे नाणपत्ता, ते अजिआइ जिणेसर, वीसइ नमिया मत्ति सिरिसंमे अगिरिंमि ठिभा, मविअम्छ दिउ वर मुर्ति ३८३ ||२|| Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ફ ( नंदीसर ) नंदीसरवरदीवमज्झमि अंजणगिरि चिह्न दिसिद्दि, वाविमज्झि दद्दिमुहन गिंदा रहकरपव्वयदुनि दुनि, वावि वावि बिहु यासिरुंदा, एसु वीर पायाव बावना सोहड़ तुंग, पद्मवणं चउवीससयं बिंबदं थुगउं सुरंग ॥३॥ ( आबू ) विमलवसही ठिउ जगनाह रिसहेसर पढमजिण गुण निहाणं, तेलुकदंसिअ लूणिगवसही संठविआ, नेमिनाह तिहुअणनमं सिअ पित्तलपडिमा आइ जिणा भत्तिहि थुणउं तिकालं, अब्बूअगिरिवर सिहरि वित्र निम्मलकंति विसालं ॥४॥ स्तुति तरंगिण ( जीराउली ) जस्सनामिहि उग्गरिउवग्ग, उवसग्गा नासर सवे, सिंहनाद जह गय - समूहा, मूल जलोयर कुट्ट - खय-कास- सास- अइमार - पीहा, रोग नाम नासह सयल बहु विलसs कल्लाण, सो जीराउलियासजिणा नितु पालउ अम्हाणं ||५|| ( सीमंधरप्रभु ) देवमाणवचंदनागिद विद्यागइ मुणि निअर जस्सपाय पणमह निरंतर, Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ तिहुअणजणचितिअकरणन मिश्लोअसंदोहसंकर, सीमंधर - सामिपमुह विहरमाणजिण बीस, भवुद हितारण जणसमहउं पणमउं निसिदिस ॥६॥ ( साचोर ) जम्म मज्झणि जेण निअ चरणि, संचालिय मेरुगिरि असुर माण लीलाई मोडिअ, वासव संसय सविदलिअ मोहजाल तक्खणिहि तोडिय, वीरजिणेसर नमि-असुर प्रहि उठी सविचार, मंडणउ मंडणउ वंदउ महिमासार ॥७॥ नयर सच्चउरह ( थंभण ) दाणव दलि-अमाहप्प, फणमंडविमंडिउ भुषणमज्झिमहिमाहि कमठ गज्झइ, पउमावइ वयरुड जुअ धरणराय जस पाय पुज्जद्द, थंभण सामीसर इसया जइ इच्छह भवपार, दुक्खभार चूरइ सयल भविअहं मंगलकार ( सत्तरिसय जिण ) कणयविदुम धंतवररुप्प, मरगयमणि वेरुलिअ सारसकंतिदिप्पंत गत्ता, भरdar विदेहयगइ मुत्तिरमणि घणरंग रत्ता, २५ ૨૮ ||८|| Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३८६ स्तुति तरंगिणी सत्तरिसय तित्थयरवर तीणं उक्कोसय कालि, भत्रिअ लोअ वंदे विनिअ पावर्षकपक्खालि ॥९॥ (पुंडरीकस्वामि) पढमगणहर रिसहनाहस्स भरहेसर-पढमसुअ, बारसंग जिणि जुत्ति किद्धउ पंचकोडि मुणिवर महिअ, विमलसेलि जे पढम सिद्धउ जससमरणि भविआ लहई, विपुलपुनपब्भार पुंडरीकमहिमानिलउ हउँ जाउं सविचार ॥१० (ज्ञाननी) तहअ-लोअण जिणह सिद्धं बारसंग जिण अच्चिअइ, सुरवरिंदपमुहे हिं रंगिहिं अंतरंग तमपडल हरइ, धरह अत्थ नवनविहिं भंगिहि, नाण भुवण उज्झोयगरा केवलनाण समाण, नाण आराहउ भविअजण जिम पामउ भवठाण ॥११॥ ( 3डेसानी स२-सभा ) Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पू. आ. श्री भद्रंकरसूरीश्वर -प्रणीताः श्री चतुर्विंशति - जिन - स्तुतयः श्री शंखेश्वर पार्श्वनाथाय नमः श्री गौतमगणभृते नमः श्री - श्रुतदेव्यै नमः आत्मकमल - लब्धिभुवन तिलकसूरि-गुरुभ्यो नमः ( उपजातिः ) श्री शाश्वतैश्वर्य - विशिष्टवर्यः, सुमेरुवन्मानससच्चधैर्यः । नता खिलेन्द्रः श्री - आदिदेवो वन्देऽजितं कर्मजितं जिनेन्द्रं, जितेन्द्रियं चित्तजितं नतेन्द्रम् । सन्तापतप्ताऽसुमतां सुछत्रं, सत् पुण्यपात्रं जितशत्रु पुत्रम् सेनाभवं सम्भवशम्भुदेवं, स्तुवेऽथ देवेन्द्र - कृताधिसेवम् । श्रेयोरमा सम्भवमाप्तमुख्यं, नृणां नतानां विदधत् - सुसौख्यम् ज्ञानाज्जगद्व्यापक - सर्वदर्शी, अपूर्ववागू- दिव्यसुधावर्षी । / प्रणमन्मुनीन्द्रः, जयताज्जिनेन्द्रः 11211 ॥१॥ ॥२॥ ॥३॥ Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ चतुर्थतीर्थंकरता - प्रसिद्धोऽमिनन्दनोऽर्छन् जयतात् सुबुद्धः श्रीमङ्गलासम्मतिदो महेशो, गतस्पृहेशो महसा ग्रहेशः । मेघं नयभूशं सुमतिर्मतीन्द्रः, रूपेण मेऽघं हरता दूरतीन्द्रः पद्मप्रभं पद्मसुगन्धि-कार्य, बालांशुछायं गतमोहमायम् । वन्दे सुसीमाधरपुत्रदीपं, महाप्रभावं गुणसन्नदीपम् सुपार्श्वनाथं महीमाऽऽसनाथं, मनोभवन्मन्मथता - प्रमाथम् | पृथ्वी - प्रतिष्ठोद्भवसत्प्रतिष्ठं, वन्दे गुणानो गरिमाऽऽगरिष्ठम् चन्द्रप्रभश्चन्द्र-समान- शुक्लः, ध्यानेन साक्षात् प्रतीभातशुक्लः । जयत्यवश्यं शुभ- चन्द्रलक्ष्मा, अहार्य - सौन्दर्य - लसत् - सुवर्मा विधेर्विधानात् सुविधिर्विधीशः, आयो विधीनां विधिवत् - सुधीशः । स्तुति तरंगिण 11811 11411 ॥६॥ 11911 11611 Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ नाथो जिनानां महनीयमूर्तिः, विधि प्रदद्यात् भुवि भव्यकीर्तिः ॥९॥ सम्यग् गुणोत्कर्ष-सुसिद्धदेवः, श्री शीतलोऽर्हन् कृतसाधुसेवः । नन्दासुतो भक्त-मनोदकल्पः, जीयाजिनेन्द्रः किल निर्विकल्पः ॥१०॥ श्रीविष्णुभक्तं समशक्तिकान्तं, श्रेयांसनाथं प्रभुताविभान्तम् । श्रेयः-सनाथं प्रणमामि भक्त्या, परार्थनाथं सकलस्वशक्त्या ॥११॥ आप्तप्रधानं प्रभुवासुपूज्यं, सन्त्यक्तवन्तं विपुलं स्वराज्यम् । जयाप्रसूतं परमद्धिंसन्तं, वन्दे चिदानन्द-लसत्वसन्तम् ॥१२॥ श्यामोद्भवं शर्मभवं भवान्तं, संसारि-जीवाऽसुखतादबान्तम् । वन्दे विशुद्ध विमलैकनाथं श्री केवलाज-ज्ञातपदार्थ-साथम् ॥१३॥ महायशस्कं सुयशाः सुजातं, मिथ्यात्वनिद्रा-हरणे प्रभातम् । Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२. अनन्तनाथं प्रणमामि नित्यं, प्रज्ञापयत्-सत्-सदनन्त-सत्यम् निजधर्मनाथं, श्री - धर्मनाथं पापाऽसुरत्वे धर्माय वन्दे परमेष्ठिवर्थ, सधर्मचक्रं समधर्मिधुर्यम् प्रभुदेवनाथम् | दयैकधर्मेण कपोतरक्षः, श्रीशान्तिधर्मैककृतौ सुदक्षः । द्विधा सुचक्री जिननाथशान्तिः, जीयाच्च चामीकररुच्यकान्तिः वन्दे कृतानाथजगत्सनाथं, शक्रादि- सम्पूजित - कुन्थुनाथम् । श्रीशूरजातं भुवनैकसूर्य, मल्लीश्वरं तारकता विशिष्टं, अनन्तवीर्य जनवर्यशिष्टम् । स्तुति तरंगिण 112811 शूरं श्रियाssप्तं श्रितसिंहशौर्यम् ॥१७॥ अन्नरः श्रीवर अर्द्दन्नरः प्रानन्त - सम्पत्-सुषमातिरम्यः । देवीसुतः संश्रित- दिव्यभावः, एव सौम्यः, जीयाज्जगद्-वत्सलतास्वभावः ॥१५॥ ॥१६॥ ॥१८॥ Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग- २ श्रीधर्म तीर्थस्य कृतौ सुक्ति, वन्दे सुबाल्याद् धृत सद्- विरक्तिम् ॥१९॥ अश्वावबोधे कृतसुप्रयत्नः, निजात्मसत् - सर्व - गुणादि-रत्नः । श्रीसुव्रतः सत्करुणावतारः, भुवनैकसारः जीयाञ्जगत्यां नमिर्नमस्यः जीयात् सुवाचा श्री - अन्तरङ्गारि - गणप्रजेता, स्वोपज्ञ सच्छासन संप्रणेता प्रणतेन्द्र मालः, समलोकपालः । नेमिः कृपावृष्टिद नित्यनभ्राट्, राजीमतीहृत् स्थिरसत्यसम्राट् । श्री उज्जयन्ताद्रि-जितान्तरारिः, जीयात् - स्वयंभूर्हत सर्वमारिः नागेन्द्र पद्माजनताभिवन्द्यः, सर्वत्र सर्वैः सतताऽभिनद्यः । सर्वोपसर्गप्रहरः पवित्रः, जीयाच्च पार्श्वो भुवि सच्चरित्रः विश्वोपकारे जिनकर्मबन्धः, जीयाजगद्दर्शनदानसन्ध: । 112011 ॥२१॥ ॥२२॥ ॥२२॥ ३९ Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरगिणी विश्वस्य नेता त्रिशलाजवीरः, सिद्धार्थजः सिद्धसुमुक्तितीरः ॥२४॥ (श्री सीमंधरस्वामी तथा ज्ञाननी स्तुति) सीमंधरं भावजगन्महेशं, नमाम्यहं पापभवापहेशम् । श्रुतं च वन्दे स्वपरप्रकाशं, द्रव्यादिभावं हतमोहपाशम् ॥२५॥ (प्रशस्तिः ) (अनुष्टुभ् ) कवीशलब्धिसूरीश-पट्टाम्बर-ग्रहेश्वरः । भुवनतिलकाख्योऽसौ, जयति सूरि-शेखरः ॥२६॥ तत्पट्टधारिणा चेयं, चतुर्विंशति-संस्तुतिः । तीर्थकृतां हि संदृब्धा, भद्रंकरेण सरिणा ॥२७॥ निधिबहिनिधीन्दौ च, काले विक्रमवत्सरे । अगवरीनगाँ च, राजस्थाने स्थितेन वै ॥२८॥ (युग्मम् ) al Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ आत्मकमललब्धि - भुवन तिलक - भद्रंकरस्ररि-गुरुभ्यो नमः पं. श्री वीरसेनवि, गणीवर प्रणीताः श्री - चतुर्विंशति - जिन - स्तुतयः ( अनुष्टुभ् ) प्रणौमि परमात्मानं, प्रथमं पुरुषोत्तमम् । पुण्यपुंजप्रतिष्ठानं, पीयूषपायिपूजितम् विश्वविश्वविधातारं विबुधेश - विषेवितम् । वन्देऽजितं विभुश्रेष्ठं, वरविद्याविशारदम् ॥२॥ कृपापर्जन्यसंनीतो, यः सुकालो निजात्मनि । धर्मदुष्काल विक्लान्ते, तं संस्तवीमि संभवम् ॥३॥ कषायतापतस्तप्ते, ग्रीष्मे भीष्मे कलौ युगे । जयति शीतदो लोके, चाभिनन्दनचन्दनः ॥४॥ ये भवकानने संति, मत्सरस्मरतस्कराः । तेभ्यः सत्सार्थवाह ! त्वं, रक्ष भो सुमतिप्रभो ! ॥५५॥ निर्लेपभावसंयुक्त-माईन्त्यसौरभान्वितम् । पद्मप सुपद्माभं, नौम्यनुत्तरयोगिनम् ॥६॥ मदमदन - मत्स्यौघे, पापपाठीन - पङ्किले | निर्यामकः सुपार्श्वशः, पातु संसारसागरे ॥७॥ ॥१॥ Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ स्तुति तरंगिणी विशुद्धभाववेलां य: सच्चे समुद्रसंनिभे । विधत्ते चन्द्रतुल्यं तं, चन्द्रप्रभप्रभु स्तुवे ॥८॥ संसारघोरकान्तारो-तारणे दर्शकं विधेः । प्रणमामि दिवानक्तं, विधिज्ञं सुविधीश्वरम् ॥९॥ सलिलं शीतलं नैव, मलयजो न शीतलः । भवदाहोपशान्त्यै बै, शीतलाहश्च शीतलः ॥१०॥ वसुघावाटिकायां ये, सर्वजीवपशूपमाः । गोपयति महागोप--स्तान्श्रेयांसो जिनेश्वरः ॥११॥ द्वादशेऽथ गुणस्थाने, मोहो नश्यति सर्वथा । श्रीद्वादशत्रिकालज्ञ!, मोहं हर मनोहर ! ॥१२॥ त्रयोदशगुणस्थाने, जायते केवलं सदा । त्रयोदश! दयां कृत्वा, विमल ! केवलं दिश ॥१३॥ मेरुणा तुल्यते नैव, नाप्यथ सागरेण च । अनंतनाथकारुण्यं, परोपकृतिकारणम् ॥१४॥ सिद्धा भवन्ति भव्यां चै, पंचदशविधानतः । पंचदशाप्तधर्मस्य-सेवे सिद्धि प्रयच्छ मे ॥१५॥ चित्रं च मृगलक्ष्माऽपि, शांतिलाञ्छनशून्यकः । राहुग्रहेण न ग्रस्तः, प्रकाशते दिवानिशम् ॥१६॥ पद्मासनस्थितकुंथुः, त्यक्तपद्मासनः प्रभुः । सप्तदशसुतीर्थेशः, विजयते सदा भुवि ॥१७॥ ___ Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ संस्कृत विभाग-२ चक्रवर्तिन् ! कृपाचक्रात्क्षेत्रज्ञ क्षेत्रमण्डले । स्थिताष्टादश पापानि, जिनेशार ! हर क्षणात् || १८ || सर्वज्ञं तीर्थकुन्मलि, सुख िनमामि तम् । सर्वजनमनोवांछां, यः पूरयति तत्क्षणात् ||१९|| पंचेन्द्रियाणि जेतुं मे, कच्छपचिह्नितप्रभो ! | मुनिसुव्रत ! कल्याण - माशीर्वादं प्रदेहि वै ॥ २० ॥ नामयति नृपान् योऽसौ, नमिः ! नितप्रभावतः । नम्रताकम्रता भव्या, विलसतु ममात्मनि ॥२१॥ त्यक्ता यादृशचित्तेन, रक्ता राजीमती त्वया । शंखवताsन कृष्णेन, नेमे ! तादृङ्मनोदिश ||२२|| ज्वालय ज्वलितव्यालो, येन पार्श्वेण रक्षितः । भवदाहेन दग्धोsहं, त्वया किं नहि रक्ष्यते ||२३|| भावना वर्धमाना मे, वर्धमाना च साधना | वर्धमानप्रसादेन, वर्धमानोऽस्तु सद्गुण सूरिभद्रंकरं नत्वा, पुण्यविजयपाठकम् । चतुर्विंशतिसार्वाणां वंदना क्रियते मया ||२५|| (सं. २०३८ अगवरीनगरे विरथिता ) * समाप्त રૂ ॥२४॥ Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તત્વન્યાયવિભાકર વિષે અ મિ પ્રા ચ તર્કશાસ્ત્રને સાંપ્રત સમયને આ અજોડ ગ્રંથ છે. આ બીજા ભાગનાં ૭૧૭ પૃષ્ઠ છે. ન્યાયના અભ્યાસીઓ માટે ખૂબજ ઉપયોગી છે. આ ગ્રંથમાં તેમજ પ્રથમ ભાગમાં ગુરુ ગુર્વાદિના નામની લાંબી વંશાવળીઓ કે વિશેષણે કે પ્રશસ્તિ નથી. મુદ્દાની વાત જ છે. એ આ ગ્રંથની વિશિષ્ટતા છે. (મુંબઈ સમાચાર) તત્ત્વન્યાયવિભાકર-ભાષાંતર સહિતના બંને અમૂલ્ય ગ્રંથરને મળી ગયા છે. ખૂબ જ ઉપયોગી છે. વાંચતા અમો ખૂબ ખુશ ખુશ થયા છીએ. ખરેખર પૂ. ગુરુદેવે પોતાની સદ્દબુદ્ધિને ઉપકાર માટે શ્રમ વેઠીને કેટલી સફળ બનાવી છે. તે વિગ્ય આ ગ્રંથે પુરવાર કરે છે. - ભાષાંતર માટે આ.શ્રીને પરિશ્રમ પણ સવિશેષ પ્રશંસા નીય છે. આ ભાષાંતર ભણનારને કેટલો સહકાર આપશે તે તે વર્ણનાતીત છે. ધન્ય છે દાદા-પત્રની બેલડીની બુદ્ધિ અને પ્રયનને– (એક વિદુષી સાડવી) Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ मुद्रणस्थान:भरत पिन्टरी दाणापीठ पाछतळाव, पालिताणा (सौराष्ट्र), 364270