Book Title: Chovish Tirthankar
Author(s): Vimalkumar Mohanlal Dhami
Publisher: Navyug Pustak Bhandar Rajkot
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005243/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara vimalakumAra mohanalAla dhAmI (90methI Jain Educat D - co Am www.jainelibrap7 THE Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS S covIza tIrthakara : lekhakaH vimalakumAra mohanalAla ghAmI prakAzaka navayuga pustaka bhaMDAra bukselarsa : : pablizarsa navA nAkA roDa, 1 le mALe rAjakoTa-360 001 : : : (saurASTra) 33555555555555555555 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : prakAzaka : navinacaMdra mohanalAla mahetA navayuga pustaka bhaMDAra navA nAkA roDa, 1le mALe rAjakoTa - 360001 : [saurASTra] (c) vimalakumAra mohanalAla dhAmI punaH mudraNa H trIjuM (2000) kiMmata: 31. 100-00 H mudraka H sarvodaya mudraNAlaya 13, gajAnaMda esTeTa, jUnu mANekacoka mIla kaMpAunDa, premada2vAjA bahAra, IdagA cokI pAse, amadAvAda-16 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina sAhityanA UMDA abhyAsI, sAhitya sarjaka, saMzodhaka ane ciMtaka evA vaMdanIya parama pUjyapAda gurUdeva AcAryazrI yazodevasUrijI mahArAjanA caraNakamaLamAM....... - vimalakumAra mo. dhAmI Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimalakumAra mohanalAla dhAmI racita pustako satIonA teja 900-00 kathavatrA zeTha 33-00 120-00 karmabaMdhana 28-00 100-00 puNyanI parIkSA 32-00 100-00 36-00 940-00 34-00 125-00 30-00 100-00 83-00 44-00 39-00 50-00 39-00 coba 2500 46-00 2500 51-00 26-40 45-00 23-00 44-00 40-00 3900 29-00 41-00 20-00 43-05 30-00 41-00 --00 83-00 18-00 vIra vatsarAja vidhinA vidhAna soLa mahAsatIo bhaktAmara prabhAva udayabhANa vIrabhANa covIza tIrthaMkara zrI mANibhadra vIra zaMkhezvara torI mahimA pagale pagale parIkSA AnuM nAma saMsAra puNiyo zrAvaka pALa sudarzanA acalakumAra dharmilakumAra puNyanA teja zrIpALa mayaNAsuMdarI bharatezvara bAhubalI saragama abhayakumAra jaMbUkumAra amarakumAra vastupAla tejapAla dhannA zAlibhadra dAnavIra jagaDuzAha jhAMjhaNa zAha madanarekhA be DagalAM AgaLa amara balidAna vidhinA vartuLa citrasena padmAvatI sukhanI bhramaNA nema rAjula rUpanaMdinI sAra A saMsArano -: saMgItanAM pustako [pa rAgonA paricaya] [navI AvRtti] [philmI saMgItanI sAthe : hiMdI philmonI gAyakAo sAthe] sura ane svara [40 saMgItakAronAM jIvanacaritro] sUra samAgama [45 saMgItakAronAM jIvanacaritro] sAja saragama [vividha vAdhonA parica 90-00 navayuga pustaka bhaMDAra bukselarsa : pablizarsa : navA nAkA roDa, 1le mALe, rAjakoTa : 360001 (saurASTra) 28-00 25-00 2200 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtaranA udgAra 'sudhokhA' mAsikanA sthApaka taMtrI zrI somacaMdabhAI DI. zAhe be eka varSa pahelAM 'covIza tIrthaMkara'nA jIvanacaritra viSe Alekhana karavAnuM sUcana kareluM. e vakhate ja emanI vAta mArA haiyAne sparzI gaI hatI. gujarAtImAM covIza tIrthaMkara bhagavaMtonA jIvanacaritra saMkSiptamAM upalabdha nathI tevuM mArA jANavAmAM che. gujarAtImAM 'zrI triSaSTi zalAkA puruSa caritra' pahelAM maLatuM nahotuM paraMtu have A pustaka maLe che. 'zrI triSaSTi zalAkA puruSa caritra'nA kartA kalikAla sarvajJa AcArya zrI hemacaMdrAcArya mahArAja che. A. zrI hemacaMdrAcAryajI racita A graMtha adbhUta che. A graMtha eTale jaina dharma saMskRtino saMpUrNa itihAsa kahI zakAya. AcArya zrI hemacaMdrAcArya mahArAje jaina dharmanI paraMparAne svIkArya 63 itihAsa puruSonA samagra jIvananuM adhikRta varNana A graMthamAM kareluM che. zalAkA puruSa 63 hoya che. zalAkA puruSa eTale uttama puruSo athavA zalAkA eTale samyakatva. je puNyAtmAo niyamanA samyaktvarUpI zalAkA dharAve che temane 'zalAkA puruSa' kahevAmAM Ave che. zrI hemacaMdrAcArye potAnA 'abhidhAnaciMtAmaNi'zabdakozamAM zalAkA puruSa viSe jaNAvyuM che ke puruSomAMsRSTimAM pedA thatAM-thayelA ne thanAra puruSomAM je sarvazreSTha hoya-thAya-gaNAya te kahevAya 'zalAkA puruSa'. jaina siddhAMta anusAra eka kALacakranA be vibhAga hoya che, ane te paikI pratyeka vibhAgamAMnA kALakhaMDamAM a 63 zalAkA puruSo thatAM hoya che. covIza tIrthaMkara bhagavaMtonA jIvanacaritra lakhavAmAM meM AcAryazrI hemacaMdrAcAryajInA 'zrI triSaSTi zalAkA puruSa caritra'ne mukhya AdhAra graMtha gaNyo che. mArA A pustakamAM je uttama che te AcArya zrI hemacaMdrAcAryajInuM gaNajo. covIza tIrthaMkara bhagavaMtonA caritra AlekhavAno meM mArI rIte namra prayAsa karyo che. e prayAsamAM keTalo saphaLa thayo chuM. e tamArA para choDuM chuM. bAkI tIrthaMkara bhagavaMtonA caritro lakhavAmAM koNa zaktimAna hoya zake ? mArA dareka pustakonI jema A graMthane paNa evo ja Adara ane prema maLaze tevI mArI zraddhA che. saMvata : 2048 : saMvatsarI karaNaparA, dhAmI nivAsa, kizorasiMhajI roDa, rAjakoTa * vimalakumAra mohanalAla dhAmI Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjI AvRtti prasaMge ghaNA ja TUMkA gALAmAM "covIza tIrthakara' pustakanI bIjI AvRtti pragaTa thaI rahI che, emAM vAcakono Adara ane prema daSTigocara thayA vinA raheto nathI. - prathama AvRttimAM meM ullekha karyo che ke tIrthakara bhagavaMtonA caritro lakhavAmAM koNa zaktimAna hoI zake ? caritra lekhanamAM meM to mAtra namra prayAsa karyo che. bIjI AvRttimAM thoDI mAhitI umeravAmAM AvI che je vAcakone gamaze. mane zraddhA che ke Apano prema ane Adara A graMthane prApta thaze. saMvata : 2052 : saMvatsarI karaNaparA, dhAmI nivAsa, - vimalakumAra mohanalAla dhAmI kizorasiMhajI roja, rAjakoTa - 360001 trIjI AvRtti vakhate "covIsa tIrthaMkara' pustakanI trIjI AvRtti pragaTa thaI rahI che tyAre mane harSa thaI rahyo che. gujarAtI vAcakoe A pustakane prema ane Adara Apyo che tenI noMdha lIdhA vinA rahI zakato nathI. nUtana trIjI AvRttine paNa evo ja prema ane Adara maLaze tevI mArI zraddhA asthAne nahi gaNAya...! saMvata 2056 : vasaMtapaMcamI -- vimalakumAra mohanalAla dhAmI 38, karaNaparA, dhAmInivAsa, I kizorasiMhajI roDa, rAjakoTa - 360 001 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 covIzatIrthaMkara covIza tIrthaMkara bhagavaMtonA jIvanacaritro mAnava mAtra mATe upakArI ane kalyANakArI che. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ !: anukrama: 25 40 51 SO s8 73 7e 84 0 1. zrI RSabhadeva svAmI 2. zrI ajitanAtha svAmI 3. zrI saMbhavanAtha svAmI 4. zrI abhinaMdana svAmI 5. zrI sumatinAtha svAmI 6. zrI padmaprabhu svAmI 7. zrI supArzvanAtha svAmI 8. zrI caMdraprabha svAmI 9. zrI suvidhinAtha svAmI 10. zrI zItalanAtha svAmI 11. zrI zreyAMsanAtha svAmI 12. zrI vAsupUjya svAmI 13. zrI vimalanAtha svAmI 14. zrI anaMtanAtha svAmI 15. zrI gharmanAtha svAmI 16. zrI zAMtinAtha svAmI 17. zrI kuMthunAtha svAmI 18. zrI aranAtha svAmI 19. zrI mallInAtha svAmI 20. zrI munisuvrata svAmI 21. zrI naminAtha svAmI 22. zrI neminAtha svAmI (ariSTanemi) 23. zrI pArzvanAtha svAmI 24. zrI mahAvIra svAmI 109 115 121 127 141 147 153 167 171 175 198 2 27 * Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSabhadeva svAmI vinitAnagarI. jene ayodhyAnagarI tarIke paNa oLakhAtI. vinitAnagarI jaMbudvIpanA dakSiNa bharatAddhamAM gaMgAsiMdhunA madhyabhAge AvelI hatI. e samaye yugaliyAno kALa hato. yugaliyA eTale bALaka ane bALakI sAthe janme, sAthe ja jIvana pasAra kare ane sAthe ja mRtyune AdhIna thAya. yugaliyAnA prathama kulakara vimalavAhana hatA. ' e pachI anukrame chaThThA kulakara nAbhikulakara thayA temanI priyAnuM nAma marudevA. trIjA ArAnA coryAsI lAkha pUrva ane nevyAsI pakSa (traNa varSa ane sADA ATha mAsa) bAkI rahyA hatA evA samaye aSADha mAsanI kRSNa caturdazInA divase vajanAbhano jIva, tetrIsa sAgaropamanuM AyuSya bhogavI savartha siddha vimAnamAMthI eNvIne nAbhikulakaranI patnI marudevAnA udaramAM avataryo. te ja rAtrIe marudevAe cauda svapno joyAM. temAM prathama svapna ujvaLa, puSTa skaMdhavALo, saraLa pucchavALo, suvarNanI ghugharamALavALo vRSabha joyo. bIjA svapnamAM zveta varNa dharAvato. kramathI UMco, cAra dAMtavALo hAthI jovAmAM Avyo. trIjA svapnamAM pILA netravALo, dIrgha jihuvAvALo, capaLa kezavALo, pucchane ulALato kesarIsiMha jovAmAM Avyo. jyAre cothA svapnAmAM padma jevA locanavALI, patramAM nivAsa karanArI ane digagajendroe potAnI sUMDhothI upADelA Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrNakuMbhathI zobhatI lakSmIdevI dIThI, pAMcamA svapnamAM nAnA prakAranA devavRkSonAM puSpothI gUMthelI lAMbI puSpamALA jovAmAM AvI. chaThThA svapne caMdramaMDaLa jovAmAM AvyuM. covIza tIrthaMkara sAtamA svapnamAM aMdhakArano nAza karanAra apUrva kAMti dharAvato sUrya jovAmAM Avyo. AThamA svapnamAM mahAdhvaja, navamA svapne suvarNakaLaza, dasamA svapne padmasarovara jovAmAM AvyuM. agiyAramA svapne kSIrasamudra jovAmAM Avyo. bAramA svapne vimAna joyuM. teramA svapna AkAzamAM ratnapUMja dITho. caudamA svapna trailokyamAM rahelA tejasvI padArthonuM jANe piMDIbhUta thayeluM hoya tevo (prakAzamAna) nidhUmaagni mukhamAM praveza karato jovAmAM Avyo. cauda svapna AvyA pachI marudevA jAgRta thayA ane cauda svapnanI vAta svAmI nAbhikulakarane karI. nAbhikulakara cauda svapnAonI vAta sAMbhaLIne atyaMta harSita banyA ane marudevAne kahyuM H tamane uttama kulakara putra thaze.' samayanuM cakra cAlavA mAMDyuM. nava mAsa ane sADA ATha divasa pasAra thayA. caitra mAsanA kRSNapakSanI aSTamInA divase aDadhI rAte mahAdevI marudevAe yugaladharmI putrane sukhe karIne prasavyo. te vakhate dizAomAM AnaMda prasarI gayo. saunA cittamAM harSano anubhava thavA lAgyo. A samaye bhogaMkarA, bhogavatI, subhogA, bhogamAlinI, Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSabhadeva svAmI toyadhArA, vicitrA, puSpamAlA ane aniMditA nAmanI ATha dikakumArIo tarata ja adholokamAMthI bhagavAnanA sUtikAgRha AvI, Adi tIrthakara tathA tIrthaMkaranI mAtAne traNa vAra pradakSiNA daIne vaMdanA karIne kahyuM : he jaganmAtA, ame Apane vaMdana karIe chIe. ame adholokamAM nivAsa karanArI ATha dikakumArIo chIe. avadhijJAna vaDe pavitra evA tIrthakaranA janmane jANIne temanA prabhAvathI emano mahimA karavA mATe atre AvyAM chIe." ATaluM kahIne ATheya dikakumArIoe eka hajAra staMbhavALuM sUtikAgRha racyuM. tyArabAda gIta gAtI temanI najadIka UbhI rahI. jyAre meruparvata para nivAsa karatI methaMkarA, meghavatI, sumedhA, meghamAlinI, toyadhArA, vicitrA, vAriSeNA ane balAhakA nAmanI dikakumArIo paNa tyAM AvI pahoMcI ane pRthvIne suzobhita karIne prabhunA guNonuM gAna karatI ucita sthAne UbhI rahI. rucaka nAmanA teramA dvIpamAM pUrva dizAnA parvato para rahenArI naMdA, AnaMdA, naMdivardhanA, vijyA, vaijayaMtI, jayaMtI ane aparAjitA nAmanI ATha dizAkumArIo paNa AvIne tIrthakara ane marUdevA mAtAne vaMdana karIne mAMgalika gIto gAvA lAgI. ATheyanA hAthamAM darpaNa hatAM. dakSiNa gucakamAM rahenArI samAharA, sukhadattA, suprabuddha, yazodharA, lakSmIvatI, zeSavatI, citraguptA ane vasuMdharA nAmanI dikakumArIe hAthamAM kaLaza dhAraNa karIne dakSiNa dizAmAM gAyana karatI UbhI rahI. pazcima rucaka parvata para rahenArI IlAdevI, surAdevI, pRthvI, padmAvatI, ekanAsA, anavamikA, bhadrA tathA azoka Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara nAmanI dikakumArIkAo tIrthakara tathA marudevAne namaskAra karIne hAthamAM paMkhA dhAraNa karIne gIta gAtI pazcima dizAmAM UbhI. rahI. uttara rUcaka parvata parathI alaMbusA, mizrakezI, puMDarikA, vArUNI, vAsA, sarvaprabhA, zrI ane sTrI nAmanI ATha kumArikAo abhiyogika devatAonI sAthe vegathI tyAM AvI ane bhagavaMtane tathA temanI mAtAne namana karIne hAthamAM cAmara grahaNa karIne gAyana karatI uttara dizAmAM UbhI rahI. | vidizAmAM rahelA rucaka parvatathI citrA, citrakanakA, saterA ane sUtrAmaNi nAmanI cAra dikakumArIkAo paNa tyAM AvI pahoMcI. jinezvara bhagavaMtane tathA temanI mAtAne namana karIne hAthamAM dIpaka rAkhIne IzAna vagere vidizAomAM UbhI rahI. racakadrIpathI rUpA, rUpAsikA, surUpA tathA rUpakAvatI nAmanI cAra dikakumArIo paNa tarata ja tyAM AvI. teoe bhagavAnanA nAbhinAlane cAra aMgula rAkhIne chedana karyuM. pachI tyAM eka khADo khodIne temAM te nikSipta karIne khADAne ratna ane vajothI pUrI dIdho. tyArabAda sUtikarma pUruM karIne dikumArIo svasthAnake gaI. thoDI vAramAM zakrendra deve marudevAnI pAse AvIne namra bhAve kahyuM : he devI, huM saudharma devalokano Indra chuM. ApanA putra ahitano janmotsava karavA mATe ahIM Avelo chuM.' ATaluM kahIne zakrendra deve marudevA mAtA para avasvApanikA nAmanI nidrA nimaNi karI ane prabhunuM eka pratibiMba karIne pArzva bhAgamAM mUkyuM. pachI Idra potAnA pAMca rUpa kayAM ane bhagavAnane meruparvata para laI gayA. tyAM pAMDukavanamAM Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSabhadeva svAmI cUlikAnI dakSiNe ati pAMDukabalA nAmanI zilA 52 arhata snAtrane yogya siMhAsana para pUrva dizAnA pati iMdra sahita prabhune potAnA utsaMgamAM laIne beThA. A prasaMge aneka deva-devatAo vimAnamAM besIne meru parvata para AvyA ane saue janma utsavanI ujavaNI karIne prabhune snAna karAvyuM. devatAo prabhunA janmanI bhavya ujavaNI ane snAna karAvIne yathAsthAne prabhune mUkI gayA. deva-devatAo potAnA sthAne cAlyA gayA. 5 jyAre marudevA jAgRta thayA tyAre emaNe svAmI nAbhirAjAne devatAonA AvAgamana saMbaMdhita vRtAMta jaNAvyo. prabhunA urune viSe RRSabhanuM cihna temaja marudevAe svapnamAM RSabha prathama joyo hato tethI harSa pAmelA mAtApitAe zubha divase RSabha nAma pADyuM. te sAthe yugma dharme prasarelI kanyAnuM nAma sumaMgalA nAma pADyuM. prabhunA janmane eka varSa thayA bAda prabhunA vaMzanI sthApanA karavA indra hAthamAM zeraDIno sAMTho laIne AvyA. pitAnA khoLAmAM beThelA prabhue indranI IcchAne anulakSIne te zeraDInA sAMThA tarapha potAno hAtha laMbAvyo, ane indra te sAMTho prabhunA hAthamAM Apyo. prabhunA vaMzanI sthApanA IkSu prasaMge zeraDInI abhilASA thavAmAM huM nimitta banyo chuM, ema vicArIne prabhuno IkSvAku vaMza pRthvIne viSe sthApIne indra potAnA sthAne gayA. tIrthaMkara bhagavAnane cotrIza atizaya hoya che. jemAM cAra atizayo janmathI hoya che. nAbhirAjAnA samayamAM sauthI prathama vakhata eka vicitra ghaTanA banavA pAmI. bAlyAvasthAmAM divaso pasAra karanAra eka yugala tAlavanamAM AnaMda killola karatuM hatuM tyAre naranA mastaka para tAlaLa paDyuM ane enuM tyAM ja mRtyu thayuM. e samayamAM yugaliyAmAMthI eka mRtyu pAme ane bIjAM jIvaMta rahe ema kadI Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara banatuM nahi. ekalI, ekAkI paDI gayelI te bALAnuM nAma sunaMdA hatuM. sunaMdAne tenAM mAtApitA laI gayA ane uchera karavA lAgyAM , paraMtu thoDA samayamAM sunaMdAnA mAtApitAnuM mRtyu thayuM. sunaMdA ekAMkI ane nirAdhAra banI gaI. yugaliyA jIvana jIvatA lokomAM Avo prasaMga prathama vAra ja banavA pAmyo hato. sunaMdA to ToLAbhraSTa thayelI mRgalInI jema vanamAM ekalI bhamavA lAgI. keTalAka yugaliyAo tene nAbhirAjA pAse laI AvyA ane nAbhirAjA sumaMgalA sAthe tenuM paNa pAlana karavA lAgyA. samaya vItavA lAgyo. varSo pasAra thayAM. eka divasa AdinAthanA lagnano samaya thayo che evuM avadhijJAnathI jANIne indra prabhu pAse AvIne aMjali joDIne kahyuM : "he prabhu, bharatakSetranA mokSapurInA mArganI jema saMsAranA badhA vyavahAro paNa Ape pravartAvavAnA che, pAMca bharata tathA pAMca airAvata kSetrane naSTa thayela saMsAranA vyavahAra mArgane vyavasthita karavAno adhikAra prathama tIrthakarane hoya che mATe he prabhu, Apa sumaMgalA tathA sunaMdA sAthe vivAha karo... avadhijJAna vaDe potAne trIza lAkha pUrva varSa bhogAvalI karma bhogavavAnuM jANIne bhagavAne mastaka dhuNAvyuM ane te rItane anumati mAnI vivAha mahotsava ati bhavya rIta UjavavAmAM Avyo. zAtA vedanIya karmono paNa bhogavyA vinA nAza thato. nathI, paNa bhagavAna anAsakatapaNe e bhogo evI rIte bhogave che ke temAM lepAvApaNuM hotuM nathI. lagna pachI kaMIka nyUna cha lAkha pUrva jeTalo samaya vItyA bAda sumaMgalAe putra bharata ane putrI brAhmIne janma Apyo. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSabhadeva svAmI jyAre sunaMdAe putra bAhubali ane putrI suMdarIne janma Apyo. tyAra pachI sumaMgalAe putranA ogaNapacAsa (98 putro) joDalAne janma Apyo. viMdhyAdrimAM hAthInAM bALakonI peThe mahAparAkramI ane utsAhI evAM te bALako Amatema ramatAM anukrame vRdhdhi pAmavA lAgyAM. 9 bharata, bAhubali, zaMkha, vizvavarma, vimaLa, zubhakSaNa, amaLa, citrAMga, kSAyakIrti, varadatta, datta, sAgara, yazadhara, vara, sthAvara, kAmadeva, dhruva, vatsa naMda, sUrya, sunaMda, kurU, aMga, raMga, kozala, vIra, kaliMga, mAgadha, videha, saMgama, dazArNa, gAMbhiva, vasuvarma, suvarma, 2STa, suraSTa, vRddhikara, vividhakarA, suyaza, yazakIrti, yazaskara, kIrtikara, suSeNa, brahmasena, vikrAMta, narottama, caMdrasena, mahasena, suSeNa, bhAnu, kAMta, puSpadbhuta, zrIdhara, durchara, suSumAra, durraya, ajayamAna, sudharma, dharmasena, AnaMdana, AnaMda, naMda, aparAjita, vizvasena, hariSeNa, jaya, vijaya, vijayaMta, prabhAkara, aridamana, mAna, mahAbAhu, dIrghabAhu, sthaMbha, sughoSa, vavizva, varAha, vasu, sena, kapila zailavidArI, ariMjaya, kuMjarabaLa, jayadeva, nAgadatta, kAzyapa, baLa, vIra, sukhamati, sumati padmanAbha, siMha, zayAti, saMyata, sunAtha, naradeva, citradhara, suravara, daDharatha, prabhaMjana ane be putrIo brAhmI ane suMdarI sahita ekaso be saMtAno AnaMda killolathI divaso pasAra karI rahyAM hatAM. samayanuM parivartana thayuM hatuM. mANaso ekaThA thaIne rahetA zIkhyA hatA. jo laDavAnuM hoya to ekaThA maLIne laDatA hatA. Ama vividha sthaLoe alaga alaga samUhano mAnavakuLa racAyo. koIne paNa prazno hoya to tarata ja kuLaka2 nAbhideva pAse AvatA ane potAnA praznono ukela meLavatA hatA. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthakara - samaya jatAM kalpavRkSo hInasatva thaI gayAM, temanI phaLa ApavAnI zakti paNa hIna thaI gaI. tethI kaSAya vadhI paDyo. nIti mayadAnuM ullaMghana thavA mAMDyuM. yugaliyA paraspara kalaha karavA lAgyA. yugaliyA potAnI phariyAdo kuLakara nAbhidevane kahevA lAgyA. teonI phariyAda vicitra hatI. kuLakaranA rAjAoe apanAvelI hakAra, makAra ane dhikkAra nIti jANe have vyartha banI rahI hoya tema jaNAtuM hatuM. kuLakara nAbhideve phariyAda laIne AvatA yugaliyAne jaNAvI dIdhuM ke RSabhakumAra tamAro rAjA thaze. yugaliyA rAjAno artha to samajyA nahotA paNa mAnavakuLo AnaMdamAM AvI gayAM hatAM. lokonA samUha RSabhakumAra pAse AvavA nIkaLI paDyA. RSabhakumAre yugaliyAnA praznono nikAla ANyo. yugalikonI prArthanA anusAra nAbhi rAjAe RSabhadevane rAjA thavAno Adeza Apyo. Indra AvIne prabhuno rAjyAbhiSeka atyaMta ullAsapUrvaka karyo. e vakhate indra kuberane vinItAnagarI racavAnI AjJA karI. A vinItAnagarI ayodhyAnagarI nAme paNa oLakhAvA lAgI. 2Sabhadeve saune AjIvikA mATenAM vividha sAdhano zIkhavyAM. jamInamAM anAja kaI rIte vAvavuM kaI rIte pakAvavuM rahevA mATenAM makAno kaI rIte taiyAra karavAM vagere bAbato RSabhakumAre yugaliyAone zikhavI. RSabhadeve zilpa vijJAna so jAtanA pragaTa karyo. te A pramANe kuMbhAra, lavAra, citAra, vaNanAra, hajAma, e pAMcamAMthI ekekanA vIzavIza bheda karatAM kula so bheda thAya che. e pachI prajA e rIte zilpakaLAo karavA lAgI. bharate pitA RSabhadeva pAsethI puruSanI botera kalAo Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSabhadeva svAmI hastagata karI je A pramANe hatI. (1) lekhanakalA (2) paThanakalA (3) gaNitakalA (4) gIta gAvAnI kalA (5) nRtya kalA (6) tAlamAnanI kalA (7) Dhola vagADavAnI kalA (8) mRdaMga vagADavAnI kalA (9) vINA vagADavAnI kalA (10) vAMsaLI vagADavAnI kalA (11) bherI vagADavAnI kalA (12) hasti parakhavAnI kalA (13) azva parakhavAnI kalA (14) dhAtuvAdanI kalA (15) daSTivAdanI kalA (16) maMtravAdanI kalA (17) palita vinAzanI kalA (18) ratna lakSaNa (19) strI lakSaNa (20) puruSa lakSaNa (21) chaMdakaraNa (22) tarkavAda (23) nyAya (24) tattvavicAra (25) kAvyakaraNa (26) jyotiSa (27) cAravedanI kalA (28) vaidyakalA (29) SabhASA jJAna (30) vazIkaraNa (31) aMjana (32) lipi (33) kRSikarma (34) svapna (35) vyApAra (36) rAjasevA (37) zakuna (38) indrajALa (39) vAyutaMbhana (40) agni staMbhana (41) varSAdi varasAvavAnI kalA, (42) lepana kalA (43) madanakalA (4) urdhvajavAnI kalA (45) ghaTabaMdhananI kalA (46) ghaNo pheravo (47) patra chedavAM (48) marmabhedana (49) phaLa kheMcavA (50) pANI vRSTi (51) lokAcAra zIkhavAnI kalA (52) lokonI marajI rAkhavAnI kalA (pa3) phaLa bharavAnI kalA (54) khaga dhAravAnI kalA (papa) churIbaMdhana (pa) mudrAkaraNa (57) lohaghaTana (58) daMta samAraNa (59) kASTha chedana-(60) citrakaraNa (1) bAhuyuddha (62) daSTiyuddha (3) dayuddha (6) khagayuddha (65) vacanayuddha (66) garuDamadina (7) sarpadamana (68) bhUtadamana (9) mallayuddha (70) yogadhyAna (71) varSajJAna ane (72) nAmAvali. uparokta vidyAono abhyAsa karAvIne RSabhadeve bharatane zIkhavyuM ke eka Adarza AryapuruSa kevo hovo joIe. temaja enAmAM kaI jAtanI mahattvAkAMkSAo, mahAvidyAo, www.ja Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 covIza tIrthaMkara laghuvidyAo, baLa, buddhi ane tarka hovAM joIe vagerenuM mArgadarzana ApyuM. RSabhadeve bAhubaline strInI cosaTha kalAo zikhavI te kalAonAM nAma A pramANe hatAM. (1) nRtya karavAnI kalA (2) Adara devAnI kalA (3) citrakalA (4) vAdakalA (5) maMtrakalA (6) taMtrakalA (7) jJAnakalA (8) vijJAnakalA (9) daDakalA (10) jaLastaMbhana kalA (11) gIta gAvAnI kalA (12) tAlamAnanI kalA (13) meghavRSTinI kalA (14) phaLAkRSTinI kalA (15) vacana gopana (16) AkAra gopana (17) dharmavicAra (18) zakuna jovA (19) kriyAkalpa (20) saMskRta bhASA bolavI (21) pramAdanIti (22) dharmanIti (23) varTikAvRSTi (24) suvarNasiddhi (rapa) sugaMdhI tela karavuM (26) lIlA sahita cAlavuM (27) hasti-ghoDAnI parIkSA karavI (28) strI-puruSanAM lakSaNa jANavAM (29) suvarNa ratnabhedanuM jJAna (30) aDhArajAtinI lipi (31) tAtkAlika buddhi (32) vAstuka siddhi (33) vaidyakriyA (34) kAmakriyA (35) ghaTabhramaNa (36) sAri parIkSA (37) aMjanayoga (38) cUrNayoga (39) hasta lAghava (40) vacana caturatA (41) bhojana vagere (42) vyApAra vidhi (43) mukha maMjana (44) zAlikhaMDana (45) kathA kahevI (46) phUla gUMthana (47) vAMkuM bolavuM (48) kAryazakti (49) veSa banAvavo (50) sarvaprakAranI bhASAo bolavI (51) abhidhAna jJAna (pa) ghareNAM paheravAM (pa3) rAjAnI bhakti karavI (54) gharano AcAra zIkhavo (55) kAvyakaraNa (56) parane harAvavo (57) dhAnya rAMdhavuM (58) keza bAMdhavA gUMthavA (59) vINA. vagADavI (60) vitaMDAvAda (1) aMka vicAra (62) loka vyavahAra (3) aMtyAkSarikA ane (64) prazna prahelikA. Ama RSabhadeve bAhubalIne cosaTha kalAomAM pAraMgata banAvyA. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSabhadeva svAmI RRSabhadeve brAhmIputrIne bolAvIne tene paNa jamaNe hAthe aDhAra lipi zikhavI. 11 brAhmIne pitA pAsethI je aDhAra lipi zikhavA maLI te A pramANe hatI. (1) haMsa (2) bhUta (3) yakSa (4) rAkSasa (5) uDaDu (6) yAvanI (7) turakI (8) kIri (9) drAvaDI (10) saiMghavI (11) mALavI (12) naDI (13) nAgarI (14) lATI (15) pArasI (16) animitta (17) cANAkI ane (18) mULadevI lipi tathA DAbA hAthe zAstra gaNitAdi suMdarIne zIkhavyA. A uparAMta yuddhane upayogI thAya tevuM zastrAzastranuM jJAna RSabhadeve bharatane ApyuM temaja hasti-azvanA lakSaNo jANavAnuM jJAna bAhubalIne ApyuM. RRSabhadeva bhagavaMte tesaTha lAkha pUrva sudhI niSkaMTaka rAjya bhogavyuM. eka divasa vasaMtaRRtumAM sArasvAdi devatAoe AvIne RRSabhadeva prabhu pAse AvIne vinaMtI karI : 'Apa dharmatIrtha pravartAvo.' AthI RSabhadeva prabhue avadhijJAna vaDe saMyama levAno avasara jANIne bharatane ayodhyAnuM rAjya, bAhubalIne bahulI dezanuM rAjya ane bIjA putrone yathAyogya gAma-nagara ApyAM. nAbhirAjA ane sunaMdAe dehatyAga karI dIdho hato. RSabhadevanA aMtaramAM saMyama grahaNa karavAnA bhAva ramI rahyA hovAthI mAtA marudevA, priyA sumaMgalA, bharata, bAhubalI, brAhmI, suMdarI sahita darekanI rajA meLavI lIdhI hatI ane dAnazALA kholI hatI. RRSabhadeva prabhu jene je joItuM hoya te ApIne sau koInI icchA saMtoSatA hatA. A vakhate indranA AdezathI kubere prerelA jAMbhaka Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 covIza tIrthakara devatAoe ghaNA kALathI bhraSTa thayeluM, nadhaNiyAtuM, maryAdAne ullaMghana karanAruM, giri ane kuMjamAM raheluM, smazAna vagere sthAnomAM gUDha raheluM, gharamAM gupta kareluM ropya, suvarNa ane ratnAdika dravya sarva jagyAethI lAvIne varasAda jema pANIne pUre tema pUravA lAgyA. RSabhadeva haMmezAM sUryano udaya thAya tyArathI te bhojanano samaya thAya tyAM sudhImAM eka koTi ane ATha lAkha suvarNamudrAonuM dAna ApatA hatA. A pramANe 2Sabhadeva svAmIe eka varSamAM traNaso akyAsI karoDa eMzI lAkha suvarNanuM dAna karyuM. caitra mAsa zarU thayo. ane caitra vada AThamanA divase jyAre caMdra uttarASADhA nakSatramAM divasanA pAchalA bhAgamAM Avyo tyAre RSabhadeva sarvasvano tyAga karIne mahAprayANanA paMthe pagalAM mAMDavA agresara thayA. vAtAvaraNamAM gaMbhIratA ApoApa chavAI gaI hatI. RSabhadeve potAnI sudIrgha kezavALI pITha para chUTI mUkI dIdhI hatI. RSabhadeve pagamAMthI upAnaha ane mastaka parathI mugaTa utArIne eka tarapha mUkayo. dakSiNAyanamAMthI maMdamaMda samIra vAto hato. kokilanA. madhura TahukAthI vAtavaraNa prasanna banyuM hatuM. thoDI vAramAM to RSabhadeva mahAprayANanI dizAmAM pagalAM mAMDI rahyAM che. te vAta vAyuvege sarvatra prasarI gaI. mAnavagaNano meLo AmravanamAM bharAyo. RSabhadeva nirmohI banIne UbhA che. mAnavagaNanI AMkhamAM AMsunI dhArA vahI rahI che. saunA Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSabhadeva svAmI mukha para viSAdanI gherI chAyA chavAI gaI che. sahunA aMtaramAM eka ja prazna dhoLAto hato : are je sukha, saMpatti ane sAhyabIne pAmavA saMsAra marI paDe che eno tyAga karIne RSabhadeva evuM te zuM navuM prApta karavA icche che...? mAtA marudevA paNa AmravanamAM AvyAM hatAM. emanI AMkhomAMthI azruono ghogha vahevA mAMDyo. mAtA marudevA putrane rokavA vinavaNI karavA lAgyAM. azrubharyA nayane mAtA marudevA bolyAM : vatsa, A rIte tuM mAro tyAga karIne javAnuM mAMDI vALa. tArAM darzanamAtrathI mane paramasukha Upaje che. tArA vinA A sukha zuM kAmanuM ...?' 13 RSabhadeve samabhAva keLavIne kahyuM : "mAtAjI, sahue javAnuM che. janArAne koI rokI zakatuM nathI. pratyeka aMdhakAranI pAchaLa prakAzanuM teja chupAyeluM che. e rIte dareka duHkhanI pAchaLa sukha avazya che. mAtA, duHkhane pacAvo ane enI pAchaLanA sukhane zodhavA mATeno prayatna karo.' mAtA marudevA putrane uttara na ApI zakyAM. paNa putrane mahAprayANanA mArge jato joIne bhAre vedanA anubhavI rahyAM. RSabhadeve bharata, bAhubalI, brAhmI, suMdarI vagere saune yogya vacano jaNAvIne saMtoSa Apyo. have mahAprayANanA paMthe javAno samaya thaI cUkayo hato. potAnuM Asana cilata thavAthI Indra bhaktipUrvaka RSabhadeva pAse AvyA. jaLanA kuMbha hastamAM rAkhanArA bIjA indronI sAthe rAjyAbhiSekanI jema eNe RSabhadevano dIkSA utsava saMbaMdhI abhiSeka karyo. indra RSabhadeva mATe sudarzana nAmanI eka zibikA taiyArI karI. RSabhadeva zibikA para ArUDha gayA. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 covIza tIrthaMkara pahelAM to Azcaryamugdha banelA manuSyoe tyArabAda devatAoe jANe mUrtimaMta potAno puNyabhAra hoya tema zibikAne upADI. A samaye sura ane asuroe harSathI vagADelAM maMgaLa vAjiMtroe potAnA nAdathI puSkarAvataka meghanI jema daze dizAone pUrI dIdhI. jANe A loka ane paralokanuM mUrtimaMta nirmaLapaNuM hoya evA be cAmaro prabhunA baMne pArzvabhAgamAM prakAzI rahyAM ane devatAo prasanna svare bhagavaMtano jayajayakAra karavA lAgyA. zibikAmAM ArUDha thaIne mArgamAM cAlatA RSabhadeva uttama devonA vimAnamAM rahelI zAzvata pratimA jevA zobhatA hatA. mAnavo, devatAo RSabhadevane nihALavA mATe UmaTI paDyA hatA. RSabhadevanI banne bAju bharata ane bAhubalI sevA karatA hatA ane aThThANuM vinIta putro prabhunI pAchaLa cAlatA hatA. mAtA marudevA, patnI sumaMgalA, putrI brAhmI ane suMdarI sahita anya strIo prabhunI pachavADe cAlatI hatI. e rIte pUrvajanmavALuM savathasiddha vimAna hoya tevA siddhArtha nAmanA udyAnamAM RSabhadeva svAmI padhAryA. tyAM mamatA rahita dhanuSyanI jema saMsArathI Utare tema nAbhikumAra zibikAratnamAMthI azokavRkSa nIce UtayAM. RSabhadeve kAyA paranAM tamAma AbhUSaNo utArI nAkhyAM. te vakhate Indra pAse AvIne jANe caMdranA kiraNothI ja vaNeluM hoya tevuM ujvaLa ane jhaNuM devaduSya vastra prabhunA aMdha upara AropaNa karyuM. Aja caitramAsanA kRSNapakSanI aSTamIno divasa hato. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSabhadeva svAmI RSabhadeva svAmIe ekavAra ekatrita thayelA vizALa mAnavasamudAya ane devatAo bhaNI dRSTi karI. vAtAvaraNamAM bhAre uttejanA janmI hatI. mAnavasamudAyamAM carcA zarU thaI hatI : are....! gaMdha, mAlya ane AbhUSaNonA tyAgathI RRSabhadeva kevA suMdara dekhAya che...! paNa A zuM...? RSabhadeve potAnI eka muSTithI dADhI ane mUchanA vALanI gucchAne cUMTI kADhyo. dIdhI. 15 bIjI muSTimAM mastakanA kezano eka guccho cUMTAyo. trIjI muSTimAM mastakanA vALano bIjo guccho cUMTAyo. sarvatra hAhAkAra macI gayo. srIoe AMkho baMdha karI ane.. cothI muSTi biDAIne trIjo guccho nIkaLI Avyo. prabhunA kezane saudharmapatie potAnA vastranA cheDAmAM grahaNa karyAM. RRSabhadeva prabhue pAMcamI muSTithI bAkInA kezano loca karavAnI icchA vyakta karI. tyAre indre AgaLa AvIne prArthanA karI : prabhu, have teTalI kezavallI rahevA do, kemake jyAre pavanathI UDIne te tamArA suvarNanA jevI kAMtivALA khabhAnA bhAga upara Ave che tyAre mastaka maNinI jema zobhe che.... devI sumaMgalAe paNa pAMcamI muSTi kezalocana na karavA vinavaNI karI. ane RSabhadeve pAMcamI muSTi pAchI pheravI. mastaka paranI teTalI kezavallIne tevI rIte ja rahevA dIdhI. kAraNa ke svAmIo Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 potAnAM ekAMta bhaktonI yAcanAnuM khaMDana karatA nathI. A tarapha saudharmapatie te kezane kSIrasamudramAM nAkhI AvIne raMgAcAryanI peThe muSThi saMjJAthI vAjiMtronuM nivAraNa karyuM. RRSabhadeva svAmIe deva, asura ane manuSyonI samakSa siddhane namaskAra karIne saghaLA sAvadha yoganuM pratyAkhyAna karuM chuM eTaluM kahIne mokSamArganA rathatulya cAritra grahaNa karyuM. prabhunA dIkSotsavathI nArakInA jIvone paNa kSaNavAra sukha utpanna thayuM. jANe dIkSAnI sAthe saMketa karIne raheluM hoya tema manuSyakSetramAM rahelA sarvasaMzI paMcendriya jIvonA manodravyane prakAza karanAruM mana:paryava jJAna tarata ja RSabhadeva svAmIne utpanna thayuM. covIza tIrthaMkara prabhue maMthara gatie Daga mAMDyA. aneka loko RSabhadeva svAmInA paMthe javA taiyAra thayA paraMtu rAjA bharate temane rokyA ane javAbadArInuM bhAna karAvyuM. chatAM cAra hajAra jeTalA rAjAo RRSabhadevanI sAthe cAlI nIkaLyA ane dIkSA grahaNa karI. prabhu thoDI vAramAM ayodhyAvAsIonI draSTimAMthI adRzya thayA. pUrve bAMdhelA karmanA udayathI pAraNAnA divase paribhramaNa karatAM prabhune nirdoSa bhikSA prApta thaI zakI nahi, kAraNa ke samagra janasamUha gocarImAM kayA prakArano AhAra apAya e viSe ajJAta hato. lokone RRSabhadeva svAmI pratye ananya bhakti hatI paraMtu viveka ane samaja vagaranI bhaktinA kAraNe ghaNIvAra muzkelI sarjAtI hoya che. koI prabhune gocarI rUpe hAthI ApavA lAgyA to koI kulIna kanyAo, koI suvarNanANuM, to koi alaMkAronI bheTa dharavA lAgyA paraMtu prabhu to aparigrahI hatA. parigraha mAtrano emaNe tyAga karyo hato. pachI AvA prakAranI Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSabhadeva svAmI vastuone teo zuM kare ? A rIte maunavrata dhAraNa karIne AtmaramaNatAmAM ramatA RSabhadeva gAmegAma vicAravA lAgyA. RRSabhadeva prabhunI kAMcanavaraNI kAyA para rajakaNo bharAyA che. kSudhAthI kSAma kukSI che. keTalAya divasothI maunavrata pALI rahyAM che. kaMI letA nathI. tRSAvaMta che chatAM kaMI pAna karatA nathI. zramavaMta hovA chatAM vizrAma letA nathI. jyAre juo tyAre jAgRta avasthAmAM ja... 17 prabhune anna na lIdhAne divasonA divaso vyatIta thaI gayA. dIkSA ane maunavrata dhAraNa karyA pachI temaNe ano dANo peTamAM nAkhyo nathI. ane eka divasa vihAra karatAM karatAM RSabhadeva svAmI gajapura nagaramAM AvyA. gajapura nagaramAM prabhunA svAgatanI bhavya taiyArIo thaI. nagarajanoe to potAnA gharabAra sudhdhAM arpaNa karI dIdhAM. koie maNi-muktAnI relamachela karI paNa prabhune A kaMi khapatuM nathI. gajapura nagarInA rAjavI somayazanA bhavanamAM A carcAnI vAto AvI. gajapura nagarInA rAjA somayaza eTale bAhubalInA putra. rAjA somayazanA putra zreyAMsakumAra. zreyAMsakumAranA kAne RSabhadeva prabhu padhAryAnA samAcAra AvyA tyAre teo AnaMdita banI UThyA. ene thayuM ke potAnA dAdAnA pitA che. zreyAMsakumAra ati harSita banIne prabhune vaMdanA karavA javAnI taiyArI karI rahyo che tyAM samAcAra AvyA ke prabhu rAjabhavana bhaNI AvI rahyA che. zreyAMsakumAra tarata ja rAjabhavananA dvAre Avyo to co. tI. 2 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara RSabhadeva svAmIne dvAre UbhelA joyA. prabhune jotAM ja pUrvajanmanuM jJAna prApta thayuM. zreyAMsakumAra ati AnaMdita thaIne prabhunA caraNomAM paDyo. zreyAMsakumAre prabhunA mukhakamalanuM avalokana karyuM ane eNe kahyuM : "are..prabhu to kSudhAthI kSAmakukSI che, jeNe sarvasva taryuM che, ene hAthI, ghoDA, maNi muktAnI zI jarUra che ? are koI doDo, tyAM tAjA IkSarasa (zaraDI)nA ghaDA taiyAra che. lAvo...prabhunI sudhA ane tRSA bane enAthI zAMta thaze." sevako ghaDA levA doDyA. paNa zreyAMsane jarA paNa vilaMba poSAto nahoto. AthI te jAte doDIne ghaDA laI Avyo. ane eNe bhaktibhAvapUrvaka prabhu sAye dhaya. prabhue e levA mATe hAtha laMbAvyA. dhanya che zreyAMsa tane...! sadA sIdhA rahetA hasta Aja tArI tarapha prabhue laMbAvyA. are A pRthvInA patie Aja sudhI UMcA hAthe ja saune ApyuM hatuM. paNa Aja tAruM ApyuM svIkAryuM nIcA hAthe...dhanya che zreyAMsa tane..! zreyAMsa IkSarasonA kuMbho prabhunA hastarUpI pAtramAM khAlI karavA lAgyo. bhagavAna RSabhadevanA hasta pAtramAM ghaNo rasa samAyo paNa zreyAMsanA haiyAmAM teTalo harSa samAyo nahi. te nRtya karavA dalAgyo. AkAzamAM pratinAdathI vRddhi pAmelAM dudubhio dhvani karavA lAgyA. manuSyonA netranA AnaMdAzrunI vRSTi sAthe AkAzamAMthI devatAoe ratnonI vRSTi karI. paMcavarNanA puSponI paNa vRSTi karavA lAgyA. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSabhadeva svAmI sarva devavRkSanA kusuma samUhathI saMcaya karela hoya tevA gaMdhodakanI vRSTi devatAoe karI. jANe AkAzane vicitra vAdaLamaya karatAM hoya tema devatAo tathA manuSyo ujjvaLa vastro utsepa karavA lAgyA. vaizAkha mAsanI zukala tRtIyAne divase ApeluM te dAna akSaya thayuM, tethI te parva akSaya tRtIyAnA nAmathI adyApi sudhI pravarte che. jagatamAM dAnadharma zreyAMsathI pravarto ane bAkIno sarva vyavahAra ane nItino krama bhagavaMtathI pravarto. 19 , RSabhadeva vihAra karatAM karatAM eka divasa bAhubalInA rAjyamAM AvI pahoMcyA. bahatI nAmanA dezanI takSazilA nAmanI atyaMta suMdara nagarImAM bAhubalI, rAjyano kArabhAra saMbhALI rahyA hatA. nagarInA udyAnamAM pRthvInAtha RSabhadeva padhayA che e samAcAra vAyuvege nagarImAM prasarI gayA. rAjA bAhubalIe nagarIne zaNagAravAnI sUcanAo ApI. bI.je divase prAtaHkALe bAhubalI, rANI vasaMtatilakA hastI para besIne RSabhadevanA darzanArthe javA vidAya thayA. jyAM RSabhadeva UtaryA hatA. te upavanamAM bAhubalI, rAjaparivAra tathA nagarajano vAjategAjate AvI pahoMcyA. paNa A zuM ? upavanano rakSaka udAsa cahere beTho hato. bAhubalIe udAsInuM kAraNa pUchyuM. tyAre upavananA rakSake viSAdapUrNa bhAve kahyuM : 'kRpAnAtha, rAtrI jema sarI jAya tema rAtrInI sAthe ja pRthvInAtha anyatra cAlyA gayA. teo kayA mArgethI pasAra thayA haze te jANI zakAyuM nathI.' A sAMbhaLIne bAhubalI hataprabha thaI gayA. teo kazuM bolI na zakyA. thoDI vAra to emane ema sthira bhAve UbhA rahyA. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara rAjA bAhubalInA netromAMthI AMsuonI dhArA vahevA mAMDI. temanuM haiyuM gadgadita banyuM. bAhubalI tarata ja te sthAna pAse gayA ke jyAM RSabhadeve rAtrIkALa pasAra karyo hato. e dharatI suMdara lakSaNavALA padma cihnothI yukta hatI. e padma cihno jotAMnI sAte ja bAhubalInuM vajra jevuM lAgatuM haiyuM bhAMgI paDyuM. rAjA bAhubalI azru sAravA lAgyA. bAhubalInA maMtrIoe rAjAne AzvAsana ApyuM. rAjA bAhubalIe tyAM ratnamaya dharmacakranuM sthApana karyuM. ATha yojana vistAravALuM, cAra yojana UMcuM ane sahastra ArAvALuM te dharmacakra jANe AkhuM sUryabiMba hoya tevuM zobhavA lAgyuM. 20 A tarapha mAtA marudevA ane rAjA bharatadevane samAcAra maLI cUkyA hatA ke pRthvInAthe bhikSA grahaNa kaI rIte karI tathA te prasaMganuM tAdazya varNana gajapura nivAsI eka pravAsIe karyuM hatuM. mAtA marudevAnI AMkhamAM AMsu UpasI AvyAM. teo bolyAM : 'oha, huM kevI kamabhAgI chuM...! huM nirAMte rAjabhavanamAM beThI chuM ane dIkaro vanevanamAM bhUkhyo ane tarasyo phare che. zreyAMsa kevo sadbhAgI che...!' bharate marudevAne kahyuM : mAtA, jeNe mahAna unnati mATe sarvasvano tyAga karyo hoya ene AvA vicAro AvatA ja na hoya. Apa je prakAranI ciMtA sevI rahyAM cho te vyartha che.' tyAM ja samAcAra jANavA maLyA ke RSabhadeva svAmI purimatAlanA zakaTAnana nAmanA udyAnamAM padhAryA che. A samAcAra sAMbhaLIne rAjA bharata ane marudevAnA harSano pAra na rahyo. jyAre RSabhadeva svAmI zakaTAnana udyAnamAM aThThamano tapa karIne mauna dhAraNa karIne eka vRkSanI nIce UbhA hatA. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSabhadeva svAmI phAgaNa vada agiyArasano divasa. uttaraSADhA nakSatranA yogamAM prAta:kALe RSabhadeva svAmIne kevaLa jJAna utpanna thayuM. te ja samaye sarva devoe maLIne tyAM samavasaraNa racyuM. eTale prabhu namo hindussa' ema kahIne siMhAsana para birAjayA tyAM bAra parSadA dezanA zravaNa karavAne beThI. mahArAjA bharata ane mAtA marudevA vagere saune A samAcAra sAMbhaLavA maLyA ane rAjA bharate mAtA marudevAne hAthInI aMbADI para besADyAM. bharatarAjA paNa hAthInI. aMbADI para mAtAnI sAthe besI gayo. A samaye AkhuM nagara utsAha AnaMdanA rasasAgaramAM DUbIne sau udyAna bhaNI prabhunA darzanArthe jaI rahyAM hatAM. mArgamAM hAthInI aMbADI para birAjelAM mAtA marudevA bharatane kahetAM hatAM ke mAro RSabha dekhAya eTale jaNAvaje. paraMtu udyAna to haju dUra hatuM. rAjahastInI pAchaLa aneka bIjA hastIo AvI rahyA hatA. enI pAchaLa ratho, zibikAo, azvo vagere AvI rahyA. mAtA marudevAe bharatane kahyuM : "bharata, jo sAme mAro RSabha dekhAya che. vaTavRkSanA mULamAM dekhAya che.! eNe cAre tarapha prakAzanuM kevuM vartuLa rahyuM che.? paNa huM kaMI mArA RSabhane thoDI bhUlI jAuM..!" mAtAjI, ame haju prabhune joI zakatA nathI tyAM to tame joI lIdhA ke zuM...?" bharatadeve kahyuM. "bharata, AMkhomAM to ajavALAM thaI rahyAM che. A to mArA RSabhano camatkAra che. eka zAsanano tyAga karyo to eNe enAthI bhAre zAsana jamAvyuM. ene joIne badhA kevA AnaMdita banI gayA che. bharata, A premazAsananI pAse tAruM A zAsana Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 covIza tIrthaMkara mane sAva nimalya jaNAya che." mAtA marudevA bhAvavibhora banyAM hatAM. marudevA AMkhomAM harSanAM AMsu ThAlavIne gaLagaLA svare bolyAM : "saMsAramAM putro mAtAne praNAma kare paNa Aja mAtA putrane praNAma kare che.dhanya che.! tAruM zAsana dhanya che." ane mAtA marudevAe jorathI citkAra karyo. e sAthe ja kaMIka kaDAko thayo. tatkALa samakALe apUrvakaraNanA kramathI kSepaka zreNImAM ArUDha thaI, ATha karmane kSINa karIne mAtA marudevAe kevaLajJAna prApta karyuM. te ja vakhate AyuSya paNa pUrNa karyuM. alaMkRta kevaLI thaI svAminI marudevA hastI skaMdha para ArUDha thayelA avyayapada (mokSa)ne pAmyA. A avasarpiNImAM marudevA prathama siddha thayA. temanA zarIrano satkAra karIne devatAoe kSIra samudramAM nikSipta karyuM. A tarapha mahArAjA bharata rAjacihano tyAga karIne parivAra sahita page cAlIne uttara dizAnA dvArethI samavasaraNamAM praveza karyo. RSabhadeva svAmI dezanA ApI rahyA hatA. kevaLajJAna prApta thayA pachI RSabhadeva svAmIe eka lAkha pUrva sudhI pRthvI para vihAra karyo. zrI RSabhadeva svAmInA prathama gaNadhara puMDarika svAmI caitra zudi punamanA divase pAMca kroDa sAdhuo sahita vimalagiri (zatrujya) upara mukti pAmyA tyAM bhArate AvIne RSabhadeva ane puMDarika gaNadharanA zarIra pramANe kAMcana balAna karAvyAM. bharatadeve zatruMjaya tIrtha upara RSabhadeva jina tathA puMDarika Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSabhadeva svAmI gaNadharanI pratimAyukta eka mahAprasAda karAvyo. zrI RSabhadeva svAmI paNa te tIrtha para aneka vAra AvyA hatA. evuM zAstramAM jaNAvAyuM che ke prathama tIrthaMkara zrI RRSabhadeva vihAra karatA karatA aneka devatAo sahita navANuM pUrva vAra sudhI zatruMjaya tIrtha para samavasaryA. eTale ke (690854400000000000) ogaNosItera koDAkoDI paMcAzI koDAkoDa, cumAlIsa lAkha hajAra koDa varSa sudhI. zrI RSabhadeva svAmIe caturvidha saMghanI sthApanA karI. emaNe vIsa lAkha pUrva kumAra avasthAmAM, tresaTha lAkha pUrva rAjya-padavImAM, eka lAkha pUrva sAdhupaNAmAM, e pramANe kula coryAsI lAkha pUrvanuM AyakhuM pALIne have potAnuM nirvANa pAse AvyuM che te jANIne dasa hajAra sAdhu sahita aSTApada parvata upara AvIne cauda bhakte (cha) upavAse anasana grahyuM. Asana kaMpavAthI saudharmedrAdi cosaTha dro paNa tyAM AvyA. bharatadeva cakravartI paNa tyAM AvyA. tyAM trIjA ArAnA nevyAsI pakhavADiyAM bAkI rahe tyAre mahA vadI tairasanA divase abhijita nakSatre, bhavopagrAhI karma kSINa thavAthI paryaMka Asane beThelA evA zrI RSabhadeve muktino svIkAra karyo. te vakhate samagra sAdhuonA aSTakarma kSaya pAmavAthI teo paNa muktipada pAmyA. 23 devatAoe pUrva dizAe prabhunI gozISa caMdananI citA racI IkSvAku munionI citA dakSiNa dizAmAM ane bIjA munionI pazcima dizAmAM, ema traNeya citA cokhUNI racI. A pramANe agnisaMskAra karyA pachI temanI bhasmane devatAoe ane narapatioe vAMdI. tyAra pachI brahmacArIoe tyAMthI traNa agni grahaNa karI. tyArabAda devatAo potapotAnA sthAne gayA. bharata cakravartIe RSabhadeva nirvANa pAmyA te sthAnake Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara beThelA siMhanA AkAre prAsAda karAvyo. tyAM covIsa jinezvaranI pratimAone, temanA zarIranA mAna pramANe dakSiNa dizAe cAra, pazcima dizAe ATha, uttara dizAe daza ane pUrva dizAe be, e pramANe sthApana karI tathA tIrtharakSA nimitte dRDharatna vaDe zikharone chedIne jojana pramANe pagathiyAM karAvyAM. tyAM pUjA mahimA Adi kRtya karIne bharata cakravartI ayodhyAmAM pAchA . 24 (lekhakanI 'bharatezvara bAhubalI' kathAmAM bharata cakravartI tathA bAhubalInA jIvananI vAto vaNI levAmAM AvI che. navalakathArUpe A pustaka pragaTa thaI gayela che.) Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra : zrI ajitanAtha svAmI traNa jagatanA svAmI Adi tIrthakara bhagavaMta zrI RSabhanAtha devanA mokSakALa pachI temanA IkvAkuvaMzamAM asaMkhya rAjAo thaI gayA ane zubha bhAva vaDe siddhipadane pAmyA. zrI RSabhadeva bhagavaMtanI nagarI vinItAmAM anaMtara jitazatru nAmanA rAjA thayA. jitazatru rAjA nyAyI, parAkramI ane dharmiSTha hatA. jitazatrunA nAnAbhAInuM nAma sumitravijaya hatuM. sumitravijaya yuvarAjapaNAne dhAraNa karato hato. jitazatru rAjAnI rANInuM nAma vijayAdevI hatuM. vijayAdevI suzIla, saMskArI ane guNI strI hatI. eka divasa tIrthaMkara nAma karma bAMdhanAro vimalavAhana rAjAno jIva vijaya nAmanA vimAnathI AvIne vijayAdevInI. kukSImAM vaizAkha mAsanI trayodazIne divase traNa jJAnane dhAraNa karanAra putraratnapaNe utpanna thayo. te rAtrInA aMtima praharamAM vijayAdevIe cauda svapno joyAM. prathama svakhe meghane ullaMghana karato airAvata hati joyo. bIjA svapna UMcA zRMga vaDe suMdarazarada RtunA megha jevo zveta ane suMdara caraNavALo jANe gama kailAsa parvata hoya tevo vRSabha joyo. trIjA svapna kesarI siMha dekhAyo. cothA svapnamAM be hastI baMne tarapha pUrNakuMbhane UMcA karIne jenA upara abhiSeka karI rahyA che evI ane kamaLanA AsanavALI lakSmIdevIne joI. pAMcamA svapnamAM puSpamALAnAM darzana thayAM. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 covIza tIrthaMkara chaThThA svapnamAM caMdrane nihALavAmAM Avyo. sAtamAM svapnamAM sUryanAM darzana thayAM. AThamA svapnAmAM ratnamaya dhvaja jovAmAM Avyo. navamA svapnamAM maMgaLa gRhatulya pUrNakuMbha jovAmAM Avyo. dasamA svapnamAM paghasarovara dekhAyuM. agiyAramA svapnamAM samudra ane bAramAM svapnamAM uttama vimAna jovAmAM AvyuM. teramA svapnamAM ratnapuMja jovAmAM Avyo. caudamA svapnamAM nidhUma agni jovAmAM Avyo. evI paripATIe e cauda svapno vijayAdevIne potAnA mukhakamaLamAM bhramarAnI peThe praveza karatA jovAmAM AvyAM. A samaye indranuM Asana DolyuM. eNe avadhijJAnathI jovAthI tIrthakara mahArAjAno udbhava thayelo jANIne Idra vicAravA lAgyA ke vinItApurInA mahArAjA jitazatru rAjAnI rANI vijayAdevInA udaramAM avatarelA A avasarpiNImAM karuNA rasanA samudra evA bIjA tIrthakara bhagavaMta thaze. tarata ja idra potAnA Asana parathI UbhA thaIne tIrthaMkaranI dizA sanmukha sAta-ATha pagalAM cAlIne. uttarAsaMga karIne. jamaNo DhIMcaNa bhUmi para rAkhIne, DAbo goThaNa jarA namAvIne eNe bhagavaMtane namaskAra karyo. e pachI tarata ja Indra ane bIjA devo vinItAnagarIe AvyA. rANI vijayAdevInA zayanakhaMDamAM devoe motIonA sAthiyA pUya suvarNa-ratnothI toraNo racyAM. chedra vijayAdevIne potAno paricaya ApIne tIrthakaranA janma sUcavanAruM svapnonuM phaLa kahyuM. tyAra pachI kuberane AjJA karI ke je rIte RSabhadevanA samaye A nagarIne ratnAdithI pUrelI hatI te Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ajitanAtha svAmI rIte A nagarIne atyaMta suzobhita rIte zaNagArI do.... ema ja thayuM. iMdranI AjJA thatAM kubere vinItAnagarIne alakApurI jevI racI dIdhI. te ja rAtrIe sumitravijaya yuvarAjanI patnI vaijayaMtIe paNa cauda svapno nihALyAM hatAM. vaijayaMtInuM bIjuM nAma yazomatI. hatuM. 27 vijayAdevI ane vaijayaMtIe bAkI rahelI rAtrI jAgRta rahIne ja pasAra karI. prAtaHkALe vijayAdevIe potAne AvelA svapnAnI vAta mahArAjA jitazatrune karI tyAre vaijayaMtIe potAne AvelAM cauda svapnonI vAta sumitravijayane karI. vijayAdevInAM cauda svapnAM jevA ja svapnA vaijayaMtIne AvyAM hatAM. mahArAjA jitazatru tathA yuvarAja sumitravijaye rAjabhavanamAM nimittajJone bolAvyA.nimittajJoe svapnAnuM phaLakathana kahyuM. he rAjana, svapnazAstramAM botera svapno kahyAM che. temAM jyotiSka devomAM grahanA jema trIsa svapno utkRSTa jaNAvyA che. te trIsa svapnamAM A cauda svapnane te zAstranA catura vidvAno mahAsvapno kahe che. jyAre tIrthaMkara athavA cakravartI garbhamAM Ave che tyAre tenI mAtA anukrame svapno rAtrInAM cothA prahare jIe che. emAMthI sAta svapna vAsudevanI mAtA jue che, cAra balabhadranI mAtA jue che. ane eka maMDalezvaranI mAtA jue che. eka sAthe be tIrthaMkara ane eka sAthe be cakravartI thatA nathI. eka mAtAnA putra tIrthaMkara ane bIjI mAtAnA putra cakravartI thAya che. RRSabhadevanA samayamAM bharatacakrI thayA che ane ajitanAthanA samayamAM sumitravijayanA putra sagararAjA cakrI thaze. temaja jitazatru rAjAnA putra bIjA tIrthaMkara ajita nAme thaze, evuM Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 covIza tIrthaMkara ahaMtu AgamathI ame jANeluM che. tethI A vijayAdevInA putra te tIrthakara jANavA ane vaijayaMtIrANInA putra pakhaMDa bharatanA adhipati cakI jANavA." mahArAjA jitazatrue nimitajJone upahAramAM amUlya cIjo ApI. divaso pasAra thavA lAgyA. nava mAsa ane sADA ATha divasa pasAra thayA pachI mAgha mAsanI zukala aSTamInA divase zubha muhUrta rohiNI nakSatramAM vijayAdevIe gajalAMchanavALA eka putrane janma Apyo. cAre tarapha zubha sUcaka zakuno thavA lAgyA. dikakumArikAo, dizAkumArikAo sUtikAgRhamAM AvIne jinendra ane jinamAtAne traNa vAra pradakSiNA karI ane stuti karavA lAgI. zakendranuM Asana kaMpAyamAna thatAM eNe avadhijJAnathI jAyuM ane manamAM ciMtavyuM "aho...jabuddIpanA bhArata varSamAM vinItAnagarInA rAjA jitazatrune tyAM rANI vijayAdevInI kukSIthI A avasarpiNImAM bIjA tIrthaMkara utpanna thayelA che." tarata ja zakrendradeve deva devatAone ekaThA karyA ane prabhunA janmAbhiSeka arthe tarata ja javAnuM sUcana karyuM. tarata ja Indra, zakrendradevo vagere vinItAnagarImAM AvyA. Indra tIrthaMkaranI mAtA vijayAdevIne vinayabharyA svare kahyuM : "udaramAM ratnane dhAraNa karanArA, vizvane pavitra karanArA ane jagata dIpakane ApanArA he jagatamAtA, huM tamane namaskAra karuM chuM. tame bIjA tIrthaMkara bhagavaMtane janma Apyo che. huM saudharmapati Idra prabhuno janmamahotsava karavAne mATe ahIM Avyo chuM. Apa jarAya bhaya pAmazo nahi' ATaluM kahIne indra vijayAdevI para avasthApinI nidrA mUkI. tIrthaMkaranuM bIjuM rUpa racIne temanI paDakhe mUkyuM. pachI tarata ja potAnAM pAMca rUpa karyo. te pAMca idromAMthI eke ati harSita Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ajitanAtha svAmI thaIne prabhune namaskAra karIne kahyuM : "he bhagavan, AjJA Apo.' ATaluM kahIne gozIrSasathI lipta karelA potAnA hAthamAM prabhune grahaNa karyAM bIjA IMdre suMdara chatra prabhunI upara dhAraNa karyuM be IMdroe be paDakhe UbhA be cAmaro dhAraNa karyAM. ane eka iMdra pratihAranI jema prabhune joto AgaLa cAlyo enI pAchaLa devo tathA devatAono samUha hato. IMdra prabhune laIne meru parvata para AvyA. tyAM ati pAMDukaMbalA nAmanI zilA pAse AvIne ratnasiMhAsana para potAnA khoLAmAM prabhune laIne pUrvAbhimukha beThA ane devo-devatAonI upasthitimAM prabhuno janmotsava racAyo. janmaabhiSeka thayo. tyArabAda iMdra prabhune yathAsthAne mUkIne potAnA sthAne gayA. te ja rAtrIe prabhunA janma pachI thoDI vAre vaijayaMtIe eka putrane sukhethI prasavyo. rAjabhavanamAM maMgala vAghonA dhvani guMjI UThyA. mahArAjA jitazatrue putra ane bhatrIjAnA janmotsavanI ujavaNI dhAmadhUmapUrvaka karI. 29 rAjAe jitazatrue potAnA putranuM nAma ajita pADyuM ane bhAInA putranuM nAma sagara pADyuM. samaya pasAra thavA lAgyo. varaso pasAra thayAM. ajItakumAre sarva zAstronuM jJAna meLavyuM. daMtaghAta, madAvasthA, aMgalakSaNa ane cikitsAthI pUrNa gajalakSaNa jJAna ajItakumAre upadeza vinA ja jANI lIdhuM hatuM. e rIte sagarakumAre sarvazAstronuM jJAna temaja yudghakalAnuM jJAna saMpAdana karI lIdhuM. ajItakumAra yuvAvaya pAmyA tyAre jitazatru rAjAe tathA indre rAga rahita evA ajitakumArane vivAhanA baMdhanamAM Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 covIza tIrthaMkara - - - - joDAvA mATe jaNAvyuM. ajitakumAre pitA ane IdranA AgrahathI potAnA bhoga phaLakamane jANIne te pramANe karavAnuM svIkAryuM ajitakumAranI sAthe seMkaDo rAjakanyAo vivAhita thaI. sagarakumAranA paNa aneka rAjakanyAo sAthe vivAha thayA AnaMdapramodamAM divaso vyatIta thatA hatA. eka divasa rAjA jitazatrue ajita tathA sagarakumArane kahyuM : "kumAro, have ame vrata grahaNa karIzuM ApaNA vaMzano A krama che. amArI jema tame baMne A rAjyamAM rAjA ane yuvarAja thAo. ane amane dIkSA levAnI AjJA Apo." tyAre ajitanAthe kahyuM : "pitAjI, ApanI vAtane satkAruM chuM. vivekI puruSo bIjA koIne vrata grahaNa karavAmAM vidbhakArI thatA nathI. paraMtu mArI eTalI ja prArthanA che ke mArA laghupitA. (kAkA) rAjyanI ghurA saMbhALe, kAraNa ke ApanA e vinayavaMta laghubhrAtA amArAthI adhika che." A sAMbhaLI sumitra vijaye kahyuM : "rAjya grahaNa karavA mATe huM svAmInA caraNane choDIza nahi. rAjyathI, sAmrAjyathI, cakravartIpaNAthI ane devapaNAthI paNa vidvAno guru sevAne adhika mAne che." ajitakumAre vinayabharyA svare kahyuM : "jo Apa rAjya prahaNa karavA icchatA na hoto Apa bhavanamAM ja raho...." tyAre rAjA jitazatrue nAnAbhAIne samajAvatAM kahyuM : sumitra, Agraha karanAra A putranuM vacana svIkAro. A sAkSAt tIrthakara che ane emanA tIrthamAM tamArI IcchA siddha thavAnI che. eka putrane dharmacakrIpaNuM ane bIjAne cakravartIpaNuM prApta thayeluM che te jovAthI badhAthI vizeSa sukha meLavazo.' sumitra vijaya kazuM na bolyA. temanI dIkSA grahaNa karavAnI prabaLa IcchA hatI paraMtu mahArAjAnI AjJAne ziromAnya rAkhI. ane bIjA mArI icchA che. A sa badhathI Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ajitanAtha svAmI - 31 ane jitazatru rAjAe ajita svAmIno potAnA hAthe rAjyAbhiSeka karyo. ajitasvAmIe sagarakumArane yuvarAjapada sthApyA tyArabAda ajitanAthe jitazatru rAjAno vidhivata bhavya rIte niSkramaNotsava karyo. emaNe RSabhasvAmInA tIrthamAM vartatA sthavira mahArAjAnI pAse dIkSA grahaNa karI. samaya jatAM jitazatrurAjAne kevaLajJAna utpanna thatAM zailezI dhyAnamAM rahelA te mahAtmA aSTakarmano kSaya karIne paramapadane pAmyA. A tarapha ajitanAtha svAmIe rAjyanI dhurA saMbhALI, rAjyanuM saMcAlana karavA lAgyA. aMtaramAM apUrva samatAbhAva ramato hato. te dareka vastune anitya jANIne tRNatulya gaNatA hatA. A rIte rAjya pALatA ajita mahArAjAe kaumAra vayathI mAMDIne trepana lAkha pUrva sukhapUrvaka nirgamana karyA. eka divasa sabhA visarjana karIne mahArAjA ajitanAtha svayaM vicAranA vRMdAvanamAM ramavA lAgyA. teo ciMtavavA lAgyA ke Aja sudhImAM ghaNAM kharAM bhogaphaLa karma bhogavAI gayelAM che have A saMsAramAM baMdhanomAM vadhAre samaya jhakaDAIne rahevuM na joIe. kAraNa ke saMsAramAM aneka javAbadArIo ane kartavyo pratye sabhAnatA keLavavI paDe che. saMsAramAM rahIne AtmakalyANanI keDIno mArga kaparo thaI paDe che. saMsArathI jemanuM citta nirveda pAmeluM che evA ajitasvAmIne AvI ciMtAmAM magna thayelA jANIne sArasvatAdika lokAMtika devatAo tyAM AvIne vinamra bhAve kahevA lAgyA ke he bhagavanuM, Apa svayaM buddha cho, tethI ame Apane koI bodha ApavA mATe lAyaka nathI. paraMtu eTaluM jarUra yAda ApIe ke Apa dharmatIrtha pravartAvo.' ATaluM kahIne devatAo potAnA sthAne vidAya thayA. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32. covIza tIrthaMkara devatAonA zabdothI ajitanAtha svAmInA haiyAmAM vairAgyadhAraNa karavAnI kAmanA prabaLa banI. tatkALa sagarakumArane bolAvIne ajitanAtha svAmIe kahyuM : sagarakumAra, have A rAjyanI dhurA saMbhALo. ane mane saMsAra samudra taravA mATenI rajA Apo." ajitanAtha svAmInA A zabdothI sagarakumAra para jAye vajaghAta thayo hoya tevuM lAgyuM. sagarakumAre duHkhI thatAM kahyuM : "he deva, ApanI meM evI zuM abhakti karI che jethI Apa mane judo pADavAnI AvI AjJA Apo cho ? huM paNa ApanA caraNanuM avalaMbana laIne saMsAra samudrane tarI jaIza. huM paNa ApanI sAthe pravajyAno mArga dhAraNa karIza. huM kaI rIte ahIM rahevAno nathI. mATe Apa mArA para ATalI prasannatA varasAvo." ajitanAtha svAmIe kahyuM : "sagarakumAra, saMyama grahaNa karavA mATeno tamAro vicAra yukta che. paraMtu haju tamAruM bhogaphaLa karma kSaya pAmeluM nathI. mATe tame paNa mArI jema bhogaphaLa karma bhogavIne pachI yogya avasare pravajyA grahaNa karajo. yuvarAja, kamathI AvelA A rAjyane tame grahaNa karo ane saMyamarUpI sAmrAjyane ame grahaNa karIzuM." ajitanAtha svAmInA madhura vacano sAMbhaLIne sagarakumAra manamAM vicAravA lAgyA ke eka tarapha svAmIno viraha ane temanI AjJAno atikrama e baMne mane duHkhanAM kAraNa che. paraMtu vicAra karatAM gurunI AjJA pALavI te zreSTha jaNAya che. A rIte vicArIne sagarakumAre gadgadita thaIne ajitanAthasvAmInI AjJAne ziromAnya karI. ane uttama divasa AvatAM mahArAjA ajitanAthasvAmIe sagarakumAranA rAjyAbhiSekano mahotsava Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ajitanAtha svAmI dhAmadhUmapUrvaka ujavyo. A prasaMge nagarInA lokAe bhAre utsAha ane umaMga batAvyo hato. sagarakumAranA rAjyAbhiSekano prasaMga pUrNa thayA pachI ajitasvAmIe dRDha saMkalpa sAthe vArSika dAna ApavAno AraMbha karyo. ajitasvAmIe rAjyamAM core ane cauTe ghoSaNA karAvI ke Avo ane dhana prApta karo.. 33 ajitasvAmIe sUryodayathI madhyAhnanA samaya sudhI dhana arpaNanI dhArA vahevaDAvI. dararoja eka kroDa ane ATha lAkha sauneyA ApatAM eka varSe traNaso aThayAsI kroDa ane eMsI lAkha sauneyA prabhue dAnamAM ApyA. vArSika dAnanA aMte iMdranuM Asana kaMpAyamAna thayuM. eTale avadhijJAnathI prabhuno dIkSA avasara jANI. bhagavAnano niSkramaNotsava karavA mATe sAmAnika vagere devatAnI sAthe iMdra prabhu pAse AvyA. vinItAnagaramAM vAyuvege samAcAra prasarI gayA ke mahArAjA ajitanAthasvAmI sarvatyAganA paMthane ajavALavA jaI rahyA che. navA rAjavI sagarakumAre ajitasvAmIno dIkSA mahotsava bhavya rIte ujavAya te mATenI bhavya taiyArIo AraMbhI dIdhI hatI. temAM iMdrAdi devatAono sahayoga sAMpaDyo. mAdha mAsanI ujjvaLa navamIne divase caMdra rohiNI nakSatramAM Avyo hato. tyAre saptacchada vRkSanI nIce ajitanAthasvAmIe chaThThano tapa karIne sAyaMkALe cagAdikanI jema potAnA sarvakezano paMcamuSThie svayaMmeva loca karyo. saudharmedra te kezane potAnA uttarIya vasranA cheDAmAM prasAdathI maLelA arthanI jema grahaNa karyAM ane kSaNavAramAM te kezane kSIra samudramAM kSepana karyA. ajitanAthasvAmIe siddhone namaskAra karIne sAmAyika Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 covIza tIrthakara uccAratA mokSamArgamAM vAhanatulya evA cAritrarUpI ratha para ArUDha thayA. ajitanAtha svAmIne tatkALa cothuM mana:paryava jJAna utpanna thayuM. prabhunI sAthe eka hajAra rAjAoe dIkSA grahaNa karI. bIje divase ajitanAtha svAmIe brahmadara rAjAnA ghera kSIravaDe chaThTha tapanuM pAraNuM karyuM. tatkALa brahmadara rAjAnA gRhAMgaNamAM devatAoe sADAbAra koTi suvarNa dravyanI tathA sarvazreSTha prakAranAM vastronI vRSTi karI, paMcavaNa puSponI vRSTi thaI. vaLI ahodAna..ahodAna..evo harSadhvani karatAM harSita cittavALA devatAo UMcA prakAranA jayajaya zabdapUrvaka AkAzamAM bolavA lAgyA : are. A prabhune ApeluM sudAna juo ke jenA prabhAvathI dAtApuruSa tatkALa atulya vaibhavavALo thAya che. koI A bhavamAM ja mukta thAya che. koI bIjA bhavamAM muktine vare che, koI trIjA bhavamAM mukta thAya che. athavA kalpAtIta (raiveyaka ane anuttara vimAna) kalpomAM utpanna thAya che. prabhune apAtI bhikSA jeo jue che teo paNa devatAo jevA nirogI zarIravALA thAya che. - ajitanAtha svAmI rAjA brahmadattane tyAMthI pAraNuM karIne bahAra nIkaLyA, prabhunAM pagalAMne koI ullaMghana kare nahi evuM dhArIne brahmadatta rAjAe te pagalAM upara ratno vaDe eka pITha karAvI, tyAM jinezvara bhagavaMta rahyA che ema mAnato rAjA, brahmadatta te pIThanI traNa kALe puSpAdika vaDe pUjAthI karavA lAgyo. prabhu ajitasvAmIe akhaMDita samiti pALatA anyatra vihAra karyo. e pramANe vividha prakAranA ugra tapothI ane vividha prakAranA abhigrahothI parISahana karanArA prabhu ajitanAtha svAmIe bAra varSa ullaMghana karyAM. eka vAra ajitanAtha svAmI nagara, araNya. gAmegAmathI Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ajitanAtha svAmI 35 vihAra karatAM karatAM sahastrApravana nAmanA udyAnamAM AvyA. tyAM saptacchada vRkSanI nIce prabhu kAyotsarge rahyA. A samaye prabhu apramatta-saMyata nAmanA sAtamA guNasthAnathI apUrvakaraNa nAmanA AThamA guNasthAnane bhajavA lAgyA. pachI jene viSe sarvajIvanA tulya pramANa hoya che evA anivRti bAdara nAmanA navamAM guNasthAna upara ArUDha thayA. tyAra pachI lobharUpI kaSAyanA sUkSmakhaMDa karavA mATe sUkSmasaMparAya nAmanA guNasthAnane prApta thayA. . tyArabAda traNa jagatanAM sarva jIvonA kamono kSaya karavAmAM samartha evA prabhu mohano kSaya karI kSINamoha nAmanA bAramAM guNasthAnane prApta thayA. e bAramA guNasthAnanA chellA samayamAM prabhu ekatvazruta pravicAra nAme zukaladhyAnanA bIjA pAyAne prApta thayA. mana sarvathA nivRttine pAmI gayuM. ghAtika sarva taraphathI laya pAmyA. ane poSa mAsanI zukala ekAdazIne divase bhagavAna ajitanAthasvAmIne ujvaLa kevaLajJAna utpanna thayuM. Idra avadhijJAna bhArata jANyuM ke prabhune kevaLajJAna thayuM che. tarata ja siMhAsana choDIne ahatanI dizAmAM vaMdana karIne sarva devatAo sahita te jinendranI samIpa AvyA. devatAoe samavasaraNanI racanA karI. prabhue pUrva dvArethI praveza karIne caityavakSane pradakSiNA karI. pachI tIrthAya namaH' e vAkya vaDe tIrthane namaskAra karI madhyanA siMhAsana upara pUrvAbhimukhe bhagavaMta beThA. sahastrApravana jevA moTA udyAnamAM deva, dAnava, manuSya ane tIrthaMcanI eka dharmasabhA bharAI gaI. caturvidha saMgha yathAsthAne beTho hato. Idra bhagavAna ajitanAtha svAmInI bhAvabharyA haiye stuti Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara karI. udyAna pAlakoe "udyAnamAM ajitanAtha svAmI samavasaya che.' e samAcAra sagaracakrIne jaNAvyA. prabhu samavasayanA vRttAMtathI sagara cakravartI evA harSita thayA ke jevo harSa cakraratnanI utpattithI paNa thayo nahi hoya. sagaracakrIe udyAnapAlakone bAra koTi suvarNa upahAramAM ApyuM. ane tarata ja sagaracakrI sahastrApravana tarapha javA vidAya thayA. emaNe uttaradvAra taraphathI samavasaraNamAM praveza karyo. sagaracakrIe prabhune traNa pradakSiNA ane namaskAra karIne stuti karI. stutimAM devakRta 19 atizayonuM varNana karyuM tyArabAda ajitanAtha svAmIe madhurasvaromAM dhamadazanA devAno AraMbha karyo. ajitanAtha svAmIe Agama, hetuvAda, AjJA vicaya dhyAna apAya-vacaya dhyAna viSe saMbodhana karyuM. karmanuM je phaLa te vipAka kahevAya che te vipAka zubha ane azubha ema be prakAranA che. karmanA siddhAMtonuM varNana karatAM ajitanAtha svAmIe dravipAka, kSetravipAka, kALavipAka, bhAvavipAkajJAnavaraNIya karma nAvaraNIya karmI vedanIya karma mohanIya karma, AyuSyakarma, nAma karma. gautra karma. aMtarAya kamI viSe uccArIne samajaNa ApI. ajitanAtha svAmIe dharmadizanAmAM saMsthAnA vicaLa dhyAna viSenI paNa vAta karI. ratnaprabhAdi, jyotiSa maMDaLa, aMbudvIpa, lavaNa samudra, bharatakSetra sahita aneka kSetronI jhINavaTabharI mAhitI dharmadizanAmAM uccArI. e rIte sarva jIvonA hitakArI zrI ajitanAtha svAmIe traNa jagatarUpI kumudane AnaMda karavAmAM kaumudIrUpa dharmadizanA ApI. svAmInI dezanA sAMbhaLIne hajAro nara tathA nArIoe pratibodha pAmIne pravajyAno mArga aMgIkAra karyo. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ajitanAtha svAmI 37 te vakhate sagaracakrInA pitA sumitra vijaya ke je agAu bhAva yati thaIne rahyA hatA emaNe svAmInI pAse dIkSA grahaNa karI. zrI ajitanAtha svAmIe gaNadhara nAmakarmavALA ane sArI buddhivALA siMhasena vagere paMcANuM munione sarva AgamarUpa vyAkaraNanA pratyAhAronI jevI utpatti, vigama ane dhrauvyarUpa tripadI saMbhaLAvI. rekhAonA anusAre jema citra citre tema te tripadane anusAra gaNadharoe caudapUrva sahita dvAdazAMgI racI. ajitanAtha svAmIe UbhA thaIne gaNadharonA mastaka para InDe Apela cUrNa (vAsakSepa) nAMkhyo. anukrame sUtrathI, arthathI, tadubhayathI temaja dravyathI, guNathI, paryAyithI ane nayathI anuyoganI anujJA tathA gaNanI anujJA ApI. tyArabAda devatAoe, manuSyoe ane strIoe baMdubhinA dhvani sAthe gaNadhara upara vAsakSepa nAMkhyo. thoDI vAra pachI bhagavAne dhadizanA samApta karI. zrI ajitanAtha svAmI siMhAsana parathI UbhA thaIne uttaradvAranA mArgethI nIkaLyA ane madhyagaDhanA aMtaramAM IzAna dizAmAM racelA devachaMda para temaNe vizrAma lIdho. pachI sagara rAjAe racAvelA siMhAsana para besI siMhasena nAmanA mukhya gaNadhara dezanA ApavA lAgyA. tyAra pachI jemaNe prazno karyA emane uttaro ApyA. sagara cakravartI bhagavaMtane namaskAra karIne potAnA sthAne javA vidAya thayA. zrI ajitanAtha svAmInA tIrthano adhiSThAyaka mahAyakSa nAme caturmukha yakSa thayo. teno varNa zyAma, vAhana hAthInuM, jamaNI bAjunA cAra hAthamAM varada, mugara, akSasUtra ane pAsa, tathA DAbI bAjunA cAra hAthamAM bIjoruM, abhaya, aMkuza ane zakti hatA. te suzobhita yakSa ajitanAtha svAmIno pAripArzvaka thayo. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara zrI ajitanAtha prabhunI zAsanadevI ajitabalA nAme devI thaI. teno suvarNanA jevo varNa, varadanA cihnavALA tathA pAsavALA be dakSiNabAhu ane bIjoruM tathA aMkuzane dharanArA be vAmabAhu che, lohAsanAdhirUDha che. cotrIsa atizayo atizayo siMhasenAdi gaNadharothI parivRta lAgyA. 38 vaDe zobhita evA zobhita evA bhagavAna thaIne pRthvI para vihAra karavA eka divasa saMsArathI virakata thaIne sagaracakrIe zrIajitanAthasvAmI pAse dIkSA ApavA mATenI prArthanA karI. tyAre samaya pArakhIne prabhue sagarAjAne dIkSA grahaNa karavAnI anujJA ApI. ane sagaracakrIno dIkSA mahotsava bhavya rIte ujavAyo. prabhue sagaracakrIne dIkSA ApI. sagaracakrInI sAthe aneka lokoe pravajyAno mArga grahaNa karyo. sagaramunie dvAdazAMgIno abhyAsa karyo. tapa ane adhyayanathI te sagaramuni anukrame ghAtikarmanA kSayathI durdinanA chedanathI sUryano pratApa pragaTa thAya tema temane ujvaLa kevaLajJAna utpanna thayuM. kevaLajJAnanI utpattithI AraMbhIne pRthvImAM vihAra karatA zrIajitanAthasvAmIne paMcANuM gaNadharo thayA. eka lAkha muni, traNa lAkha ne trIsa hajAra sAdhvI, sADatrIrAso cauda pUrvadhArIo, eka hajAra ane sADAcAraso mana : paryAyI, nava hajAra cAraso avadhijJAnI, bAvIza hajAra kevaLI, bAra hajAra cAraso vAdI, vIsa hajAra ne cAraso vaikriyalabdhivALA, be lAkhane aThThANuM hajAra zrAvaka ane pAMca lAkha ne pIstAlIsa hajAra zrAvikA eTalo parivAra thayo. dIkSA kalyANakathI eka pUrvAMge (pUrvAMga eTale 84 lAkha Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ajitanAtha svAmI 39 varSa) uNa evA lakSa pUrva jatAM potAno nirvANa samaya jANIne prabhu sametazikhara upara ArUDha thayA. temanuM botera lAkha pUrvanuM AyuSya pUrNa thatAM eka hajAra zramaNonI sAthe temaNe pAdapopagama anasana karyuM. sarva indroe avadhijJAnathI prabhuno nivaNa samaya jANyo. eTale teo sametazikhara parvate AvyA. tyAM devadevatAoe prabhune pradakSiNA karI ane sevA karavA lAgyA. jyAre pAdapopagama aNasaNano eka mAsa pUrNa thayo tyAre caitrazukala paMcamInA divase jyAre caMdra mRgazirSa nakSatramAM Avyo tyAre zrI ajitanAtha svAmInA kramAnusAra avaziSTa karma kSINa thayA ane anaMta catuSTaya siddha thayA; eTale e paramAtmA prabhu jugatie lokAMgrane prApta thayA. prabhune kaumAra avasthAmAM aDhAra lakSa pUrve gayA. rAjyasthitimAM eka pUvage sahita trepana lakSa pUrve gayA. chadmasthapaNAmAM bAra varSa gayA ane kevaLajJAnamAM eka pUrvaga tathA bAra varSe varjita lakSa pUrva gayA. ekaMdare bottera lAkha pUrvanuM AyuSya bhogavIne zrI ajitanAtha svAmI RSabha prabhunA nivaNathI pacAsa lAkha kroDa sAgaropame nivaNa padane pAmyA. temanI sAthe bIjA eka hajAra munioe pAdapopagama anasana karyuM hatuM. teo paNa kevaLajJAna prApta karI, traNa yogano rola karI mokSapadane pAmyA. sagaramunie paNa mokSapada prApta karyuM. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H zrI saMbhavanAtha svAmI jebuddhIpamAM bharatAddhanA AbhUSaNarUpa apUrva samRddhi dharAvatI zrAvastI nAmanI nagarImAM jitArI nAmanA rAjA rAjya kare. mahArAjA jitArInA kuzaLa rAjyasaMcAlanane kAraNe nagarInI prajA sukhI ane bhayamukta hatI. dukhano paritApa koI ThekANe jovA maLato nahoto. prajAkalyANanI ucca bhAvanAne mUrta karavA mahArAjA jitArI haMmezAM tatpara rahetA hatA. mahArAjA jitArI dhArmikavRtti dharAvatA hatA. teo kadIye adharmakArI vacana koIne paNa kahetA nahi AcaratA nahi temaja manamAM vicAratA paNa nahi. durAcArI hoya ene daMDa ApavAmAM Avato hato. rAjA jitAranA rAjyamAM koI adharmI ke nirdhana hatuM nahi. rAjA zastradhArI hovA chatAM dayALu hato. zaktimAna hovA chatAM kSamAvAna hato. vidvAna chatAM abhimAna rahita hato. saghaLA sadguNothI alaMkRta mahArAjA jitArIne senAdevI nAmanI paTTarANI hatI. senAdevI suzIla, saMskArI ane dharma pratye AsthA rAkhanArI hatI. rAjA jitArI ane senAdevInuM jIvana AnaMdapUrvaka pasAra thatuM hatuM. banne vacce kazo paNa, koI prakArano kalaha na hato. eka divase vipulavAhana rAjAno jIva navamA devalokamAM potAnuM AyuSya pUrNa karI, tyAMthI AvIne phAgaNa mAsanI zukala aSTamInA divase mRgazirSa nakSatramAM caMdramAno yoga Avyo tyAre senAdevInA udaramAM avataryo. A samaye nArakI jIvone paNa kSaNa vAra sukha utpanna thayuM. rAtrInA cothA praharamAM mahAdevI senAdevIe potAnA eka pUra makAnamAM jIvI Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI saMbhavanAtha svAmI jala mukhakamaLamAM praveza karatAM cauda mahA svapno joyAM. jANe zaradaRtuno megha hoya tevo garjanA karato ane ujvaLa moTo gajendra, sphaTika maNinA parvatanA paththarano jANe moTo goLo hoya tevo nirmaLa vRSabha. kuMkumanI jevI ati rakta kezarAzivALo kesarI siMha, be hAthI jene abhiSeka karI rahyAM che tevI lakSmIdevI, paMcavaNa puSponI mALA, pUrNacaMdramA, aMdhakArane nAza karanAruM sUryanuM maMDaLa, nAda karatI ghugharIonI jALa ane patAkAvALo mahAdhvaja, jenA mukha upara kamaLanA puSpo DhAMkelA che evo suvarNano jaLathI bharelo kuMbha vikAsa pAmatAM kamaLo vaDe jANe hasatuM hoya tevuM moTuM pA sarovara, mahAvizALa, UMcA taraMgorUpI hAtha vaDe jANe nRtya karato hoya tevo kSIrasamudra, ane jenuM pratibiMba koI jagyAe jovAmAM AvatuM nathI tevuM ratna nimita vimAna, pAtALanA phaNidharono jANe maNi samUha hoya tevo ratnapUMja ane prAtaHkALanA sUryanI jevo nirdhama agni. A pramANe cauda mahAsvapno joIne senAdevI jAgRta thayAM. senAdevI tarata ja rAjA jitArIne potAne AvelA cauda svapnonI vAta karI tyAre rAjAe ati harSita svare rANIne kahyuM : devI, A svapnanA prabhAvathI tamane traNalokane vaMdana karavA yogya putranI prApti thaze." A vAta sAMbhaLIne senAdevInA harSano pAra na rahyo. jyAre AsanakaMpa thavAthI IndrAdi devoe trIjA tIrthaMkaranuM cyavana jANyuM eTale zrAvatI nagarImAM AvIne sIdhA rAjabhavanamAM senAdevIne namaskAra karIne svapnonA artha kahevA lAgyA : he mahAdevI, A avasarpiNI kALamAM jagatanA svAmI ane trIjA tIrthakara evA tamAre putra thaze." devonA mukhe svapnAno artha jANIne senAdevI ati harSita thayA bAkInI rAtrI jAgRta avasthAmAM ja pasAra karI. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 divaso pasAra thavA lAgyA. senAdevInA aMgamAM mAtRtvanI lAgaNI 2mI rahI hatI. jyAre strI mAtRtva dhAraNa kare che tyAre strInA rUpamAM tejasvItA ane prasannatA chavAI jAya che. strInuM rUpa khIlI UThe che. covIza tIrthaMkara mahArAjA jitArI mahAdevI senAdevInI pUrI saMbhALa letA hatA. tenA haiyAne koI paNa prakAranuM duHkha na pahoMce tenI kALajI rAkhatA hatA. ane pUrA divase eTale ke navamAsa ane sADA sAta divasa pasAra thayA pachI mAgasara mAsanI zukala caturdazIe mRgazirSa nakSatramAM caMdra AvatAM, azvanA lAMchanavALA evA suvarNa varNI putrane senAdevIe janma Apyo. te kSaNe trailokyamAM aMdhakArane nAza karanAra udyota pragaTa thayo. cAre tarapha prasannatA chavAI gaI. ATha A samaye adholokamAMthI bhogaMkarAdika kumArikAo avadhijJAna vaDe prabhunA janmane jANIne senAdevInA vizALa zayanakakSamAM AvI. ATheya kumArikAoe bhagavaMtane tathA mAtAne traNa pradakSiNA karI pachI madhura svare kahyuM : mAtAjI, tame jarA paNa bhaya pAmazo nahi...' ATheya kumArikAoe potAno paricaya Apyo. chappana dikumArikAo paNa A prasaMge AvI gaI ane sUtikAkarma karyuM. sarva IMdronA Asano kaMpAyamAna thayA. avadhijJAnathI bhagavAnanA janmane jANI zakrendra te dizA sanmukha sAta-ATha pagalAM bharIne tIrthaMkarane vaMdanA karI. ghaMTAnA ghoSathI ane senApatinI ghoSaNAthI ekaThA thayelA devatAo prabhuno janmotsava ka2vAmAM utsuka thaIne iMdranI pharatA besI gayA. IMdra devatAonI sAthe zvAvastI nagarImAM Avyo ane prabhu tathA Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI saMbhavanAtha svAmI mAtAne traNacAra pradakSiNA karI, vAraMvAra vaMdanA karIne vidhivata rIte prabhune meru parvatanA zikhara upara laI AvyA. meru parvata para AvelI ati pAMDukabalA nAmanI zilA para rahelA siMhAsane zakrendra prabhune utsaMgamAM laIne ArUDha thayA. A prasaMge bIjA aneka devatAo AvI gayA. devatAo prabhune snAna karAvavA lAgyA. A prasaMge manohara vAghono dhvani vAtAvaraNamAM prasarI gayo. AraNAcyuta indre prabhune divya aMgarAgapUrvaka pUjA karIne yathAvidhi vaMdanA karI. pachI zakra sivAya bAkInA bAsaTha indroe paNa jagatane pavitra karanAruM prabhune snAtra karAvyuM. pachI IzAna IMdre potAnA pAMca svarUpa karI eka svarUpe prabhune utsaMgamAM rAkhyA. ane eka svarUpe chatra dharyuM, be svarUpe be cAmara rAkhyA ane eka svarUpe zakranI jema vajra dhAraNa karIne AgaLa UbhA rahyAM. pachI bhaktimAM catura evA zakrendra prabhunI cAre dizAmAM moTA ziMgaDAMvALA sphaTikanA cAra vRSabho vikaryAM. te vRSabhonA zRMganA agra bhAgamAMthI mULamAMthI judI judI prAMta bhAgamAM mizra thayelI manohara jaLanI dhArAo nIkaLIne prabhunA mastaka upara paDavA lAgI. 43 A rIte saudharmakalpanAM indre atibhaktithI bIjA indroe karelA snAtrathI vilakSaNa prakAre prabhunuM snAtra karyuM pachI zakra indre te vRSabho saMhArI laIne prabhunI pUjA karI. harSathI praNAma karIne stuti gAI. indre stuti karIne prabhune vastra alaMkAro vaDe alaMkRta karI senAdevInI paDakhe mUkI ulloca upara zrIdAma gaMDaka bAMdhyuM ane prabhunA uzIkA nIce be kuMDaLa tathA rezamI vastra yugma mUkIne avasvApinI nidrA ane pAse mUkeluM arhutanuM pratibiMba harI lIdhuM. indrAdi devo tarata ja potAnA sthAne vidAya thayA. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 covIza tIrthaMkara prAtaHkALe mahArAjA jitArI rAjAe putrajanmanA utsavanI taiyArI AraMbhavAnI sUcanA ApI. rAjabhavanamAM mahAdevI senAdevInI kukSIe putrajanma Apyo che A samAcAra vAyuvege nagarImAM prasarI gayA ane loko vadhAI ApavA rAjabhavana bhaNI AvatA hatA. akSata bharelA suvarNanA thALI laIne snehIo rAjabhavana para vadhAI ApavA AvavA lAgyA. sarvakalyANamAM agresara evAM aneka prakAranAM vAMjitronA svarothI vAtAvaraNa AnaMdabharyuM ane ullAsajanaka banyuM. navIna kumakumanA sAthIAo vaDe pUrelAM seMthAvALI ane sumadhura svare gIto gAtI kuLa bAlikAo prasanna hRdaye rAjabhavanamAM nRtya karavA lAgI. mahArAjA jitArIe putrajanmanI khuzAlImAM dAnanI saritA vahetI karI. soLa soLa divasa sudhI putranA janmano utsava bhavanamAM cAlu rahyo. jyAre prabhu garbhamAM hatA tyAre zaMbA (sIMga)nuM dhAnya ghaNuM thayuM hatuM tethI mahArAjA jitArIe putranuM nAma saMbhavanAtha athavA zaMbhavanAtha evuM pADyuM. senAdevI putrane joIne tenI sAthe krIDA karIne potAno divasa pUro karatI hatI. kharekhara sukhamAM divaso kayAM pasAra thaI jAya che tenI kalpanA AvatI nathI. divaso vItavA lAgyA. bALa saMbhavanAthanI krIDAthI rAjabhavananA dAsa-dAsIo prasannatA vyakta karatA hatA. devadevatAo paNa prabhunI bALakrIDAthI AnaMda vyakta karatA hatA. A pramANe krIDA ane jAtajAtanI ramUjathI prabhunI zizuvaya pasAra thaI gaI. te samayamAM cAraso dhanuSa UMcA Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI saMbhavanAtha svAmI suvarNanA jevI kAMtivALA jagadgurU kautukathI puruSanuM rUpa dhAraNa karIne AvelA meru parvatanI jevA zobhavA lAgyA. saMbhavanAtha svAmI yauvana vayathI adhika zobhavA lAgyA. eka vakhate mahArAjA jitArI ane mAtA senAdevIe saMbhavanAtha svAmIne vivAha karI levA mATe vAta karI. prabhue bhogakarma che ema jANIne mAtApitAnI AjJA pALavAne rAjakanyAnI sAthe pANigrahaNa karavAnuM kabUla karyuM. saMbhavanAtha svAmInI saMmati maLatAM ja mahArAjA jitArI ane sainAdevI atyaMta AnaMdita thayA. saMbhavanAtha svAmIno vivAhotsava bhavya rIte ujavAya te mATe taiyArIo AraMbhI dIdhI. sAkSAta Indre AvIne prabhunA vivAhotsavamAM prasanna haiye bhAga lIdho. hA hA ane huM huM nAmanA gaMdharvo gaMbhIra mRdaMgo bajAvIne madhura svare gAyana karavA lAgyA. raMbhA ane tilottamA vagere apsarAo saMbhavanAtha svAmInA vivAhotsava nimitte nRtya karavA lAgI. nagara nArIo UMcA svare maMgala gIto gAvA lAgI. 45 ane bhavya rIte zrI saMbhavanAtha svAmIno vivAhotsava pUro thayo. cAre tarapha AnaMda chavAI gayo hato. kaumAravayamAM vividha bhogane bhogavatAM saMbhavanAtha svAmIne paMdara lAkha pUrva nirgamana thayA. te samaya mahArAjA jitArInA haiyAmAM vairAgya utpanna thayo ane tarata ja saMbhavanAtha svAmIno rAjyAbhiSeka karIne pravajyAno mArga grahaNa karyo. zrI saMbhavanAtha svAmIe rAjyano kArabhAra saMbhALyo. prabhunA rAjyazAsana daramyAna prajA sukhI ane samRddha banI. koI jagyAe anyAya, anIti ke durAcAranuM nAmonizAna nahotuM. loko sukhethI potAno jIvananirvAha calAvatA hatA. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 covIza tIrthaMkara A rIte rAjyano kArabhAra calAvatA zrI saMbhavanAtha svAmIe cAra pUvaga sahita cummAlIza lAkha varSa pasAra karyo. jemano AtmA traNa jJAnathI vyApta che evA zrI saMbhavanAtha svAmInA aMtaramAM saMsAranI asAratA vyApI gaI. saMsAranAM sukho pratye aruci utpanna thaI. devatAoe AvIne prabhune vinaMtI karI ke, "svAmI, tIrtha pravartAvo, ATaluM jaNAvIne devatAo cAlyA gayA. zrI saMbhavanAtha svAmInA aMtaramAM pravajyA grahaNa karavAnI bhAvanA majabUta banI ane sAMvatsarika dAna ApavAno AraMbha karyo. zrI saMbhavanAtha svAmI eka varSamAM traNaso aThayAsI kroDa ane eMsI lAkha suvarNamudrAnuM dAna karyuM. - vArSika dAnanA aMte indrAdi devoo tIrthajaLanA kuMbho vaDe janmAbhiSekanI jema prabhune vidhipUrvaka dIkSA saMbaMdhI abhiSeka karyo. mAgasara mAsanI pUrNimAnA divase divasanA aMtima praharamAM prabhu zrI saMbhavanAtha svAmIe mastakanA kezano paMcamuSTi vaDe loca karyo. tatkALa te kezane saudharmedra potAnA vastranA cheDAmAM laIne kSIrasamudramAM kSepana kayAM. zrI saMbhavanAtha svAmIe cAritrya grahaNa karatAM ja manaparyavajJAna prApta thayuM. Indra prabhunI bhAvabharI stuti karI. zrI saMbhavanAtha svAmI bIje divase surendradatta nAmanA rAjAne tyAM pAraNuM karavAnI icchAthI gayA. potAnA AMgaNe prabhune AvelA joIne surendradatta rAjA ati harSa pAmyo ane bhaktipUrvaka namaskAra karIne uttama dUdhapAka (kSIra) laIne A grahaNa karo.." ema kahevA lAgyo. zrI saMbhavanAtha svAmIne hastarUpI pAtramAM kSIra grahaNa karI devatAoe A prasaMgane vadhAvI lIdho. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI saMbhavanAtha svAmI 47 ane AkAzavANI thaI? ahodAna, mahAdAna, sudAna..." je jagyAe bhagavaMte pAraNuM karyuM te ThekANe surendradatte e suvarNa maNimaya pITha racAvyuM. rAjA surendradatta prabhunA caraNanI peThe te pIThanI trikAla pUjA karato ane te pUjA karyA sivAya bhojana grahaNa karato nahi. bhagavAna saMbhavanAtha svAmI tyAMthI nIkaLIne aneka gAma, zahera, rAjyomAM cauda varSa sudhI vihAra karyo. vihAra karatAM karatAM prabhu navA navA abhigraho karatA hatA. udvega sivAya bAvIsa parisahone sahana karatA hatA. manogupti, vacanagupti ane kAyaguptine dhAraNa karatA hatA. anukrame sahastrApra vanamAM sALavRkSanI nIce zukala dhyAnane bIje pAye vartatA prabhue kAryotsarga karyo, cAra prakAranA ghAtikarma kSaya thaI gayA. kArataka mAsanAM kRSNapakSanI paMcamInA divase caMdra mRgazirSa nakSatramAM Avyo tyAre zrI saMbhavanAtha svAmIe chaThThatapa karyo hato. e paLe ja prabhune kevaLajJAna upalabdha thayuM. sura asuranA, indronA Asano DolavAthI tatkALa kevaLajJAnano mahimA karavA mATe tyAM AvyA. samavasaraNa karavAne mATe vAyukumAra devatAoe eka yojana sudhI pRthvIne svaccha karI. meghakumAra devoe temAM sugaMdhI dravyothI mizrita jaLano chaMTakAva karyo. pachI vyaMtaroe suvarNa ane ratnanA pASANothI bhUmine bAMdhI lIdhI ane enA para pAMca varNanAM puSpo verI dIdhAM. te pachI teoe cAreya dizAomAM zveta chatra, dhajA, khaMbha ane madharamukhAdi cinhothI suzobhita evAM cAra toraNo vikavya, temanI vacce bhavanapatioe ratnanI pIThikA banAvI. tenI cAre tarapha pharato suvarNanA kAMkarAvALo rUpAno killo racyo. tenI upara vaimAnikoe mANikyanA kAMgarAvALo suvarNano killo racyo. pratyeka killAne cAra cAra Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 covIza tIrthakara daravAjA mUkyA. bIjI madhya killAnI aMdara IzAna kuNamAM devatAoe eka devachaMda racyo. trIjA killAnI pRthvInA madhyabhAgamAM vyaMtaroe be koza ane AThaso dhanuSa UMcuM eka caityavRkSa banAvyuM. tenI nIce maNimaya pITha bAMdhIne eka pAdapIThavALuM ratnanuM siMhAsana karyuM devachaMda para traNa chatrIo racI. be pakSo cAmara laIne tyAM UbhAM rahyAM. dharmacakra samavasaraNanA AgaLanA bhAge sthApavAmAM AvyuM. devatAoe saMcAra karelA navakamala upara caraNane AropaNa karatAM ane koTI devatAonI sAthe prabhue pUrva dvArathI samosaraNamAM praveza karyo. tyAM jaIne caityavRkSane traNa pradakSiNA daI "namo tithaya' ema bolIne devachaMdamAM rahelA siMhAsana para pUrvAbhimukhe ArUDha thayA. tarata ja vyaMtaroe anya traNeya dizAomAM mUkAyelA siMhAsano para prabhunAM pratibiMbo sthApana karyo. te samaye prabhunA mastakanA pAchalA bhAgamAM bhAmaMDaLa thayuM. AgaLanA bhAgamAM Indradhvaja thayo ane AkAzamAM daMdubhino madhuro nAda thayo. - pUrvadvArethI praveza karIne sAdhuo agnikuNamAM beThA. vaimAnika strIo tathA sAdhvIo temanI pAchaLanA bhAge UbhI rahI. bhavanapati, jyotiSka ane vyaMtaranI strIo dakSiNa dvArethI praveza karIne prabhunA caraNane namI neRtya kUNamAM beThA. bhavanapati, jyotiSka tathA vyaMtara devatAo pazcima dvArethI praveza karIne prabhune namIne vAyavya kUNamAM beThA. vaimAnika devatAo, nara tathA nArIo uttaradvArathI praveza karIne prabhune vaMdana karIne IzAna dizAmAM beThA. pahelA killAmAM zrI caturvidha saMgha, bIjA killAmAM tiya ane trIjA killAmAM sarva vAhano goThavAyAM. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI saMbhavanAtha svAmI pachI zakrendra prabhune vaMdana karIne stuti karavAno AraMbha karyo. indre stuti pUrI karyA pachI zrI saMbhavanAtha svAmIe dezanA devAno AraMbha karyo. 49 zrI saMbhavanAtha svAmIe sacarAcara saMsAranI anityatA samajAvIne prANIoe parigrahano tyAga karI nitya sukhavALuM zAzvata pada (mokSa) meLavavA mATe prayatnazIla thavA jaNAvyuM. prabhunI dezanA sAMbhaLIne tatkALa aneka puruSo ane strIoe svAmInA caraNakamaLanI pAse dIkSA grahaNa karI. tyAra pachI cArU vagere gaNadharone prabhae sthiti, utpAda ane nAza evI tripadIno uddeza karyo. e tripadIne anusarIne ekasone be gaNadharoe caudapUrva sahita dvAdazAMgI racI. iMdra Adi devatAoe samovazaraNano prasaMga bhavya rIte ujavyo. zrI saMbhavanAtha svAmInA tIrthamAM trimukha nAmano yakSa utpanna thayo. tene traNa netra, traNa mukha ane cha hAtha hatA. teno zyAmavarNa hato. mayUra tenuM vAhana hatuM. jamaNI taraphanI traNa bhujAomAM eNe nakula, gadA ane abhayane dhAraNa karyA hatA ane DAbI taraphanI traNa bhujAomAM bIjorU, mALA ane akSasUtra rAkhelA hatA. e rIte tIrthamAM duritAri nAme eka devI (yakSiNI) utpanna thaI tene cAra bhujAo hatI. eno varNa gaura hato ane meSanuM vAhana hatuM. dakSiNa taraphanI be bhujAomAM varada ane akSasUtrathI ane vAma taraphanI be bhujAomAM sarpa abhaya hatA. A trimukha yakSa ane duritAridevI baMne prabhunA zAsana devatA thayA. teo niraMtara prabhunI pAse AtmarakSAnI jema rahevA lAgyA. te pachI te cotrIsa atizayavALA zrI saMbhavanAtha Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara svAmIe sAdhuonA parivAra sAthe te sthAnethI anyatra vihAra karyo. 50 zrI saMbhavanAtha svAmI bhagavaMtane be lAkha sAdhuo, traNa lAkha ane chatrIsa hajAra sAdhvIo, be hajAra ane doDhaso cauda pUrvadhArI, nava hajAra ane chaso avadhijJAnI, bAra hajAra ane doDhaso mana:paryavajJAnI, paMdara hajAra kevaLajJAnI, ogaNIza hajAra ane AThaso vaikriya labdhivALA, bAra hajAra vAda labdhivALA (vAdI) be lAkha trANuM hajAra zrAvako ane cha lAkha ne chatrIza hajAra zrAvikAono parivAra thayo. zrI saMbhavanAtha svAmIe kevaLajJAna prApta karyA pachI cAra pUrvAMga ane cauda varSothI nyUna evA eka lAkha pUrva sudhI vihAra karyo. e pachI sarvajJa prabhu potAno mokSakALa najIka jANIne parivAra sahita sametazikhara parvate AvyA. tyAM emaNe eka hajAra munio sAthe pAdapopadama anasana karyuM. e vakhate iMdrAdidevo potAnA parivAra sAthe AvIne prabhunI sevA-bhakti karavA lAgyA. eka mAsanA aMte zrI saMbhavanAtha svAmIe zaileSI nAmanuM chelluM dhyAna prApta karyuM. ane caitra mAsanI zukala paMcamInA divase cAra anaMtane siddha karatAM zrI saMbhavanAtha svAmI nirvANapadane pAmyA. eka hajAra munivaro paNa mokSapadanA adhikArI banyA. zrI saMbhavanAtha svAmIe kumA25NAmAM paMdara lAkha pUrva, rAjyamAM cA2 pUrvAMga sahita cumAlIsa lAkha pUrva ane dIkSAmAM yAra pUrvAMge varjita eka lAkha pUrva e rIte ekadaMre sATha lAkha pUrvanuM AyuSya bhogavyuM. zrI ajitanAtha svAmInA nirvANa pachI trIsa lAkha koTI sAgaropama gayA tyAre zrI saMbhavanAtha svAmI nirvANapadane pAmyA. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 * zrI abhinaMdana svAmI ayodhyAnagarI. daidipyamAna nagarI. ayodhyA nagarImAM saMvara nAmanA rAjA rAja kare. saMvara rAjA nyAyI, dharmiSTha ane baLavAna rAjavI. saMvara rAjA prajAvatsala rAjavI. rAjA prajAne khUba cAhe. prajA rAjAne khUba cAhe. rAjA ane prajA vacce snehano eka setu racAyo hato. jyAM snehanI saritA vahetI hoya tyAM kaDavAzane sthAna hotuM nathI. saMvara rAjAne siddhArtha nAme rANI hatI. zuddha vaMzamAM utpanna thayelI ane guNothI manohara te rANI aMtaHpuranA AbhUSaNarUpa gaNAtI hatI. siddhArtha rANI mAtra rUpanuM mAdhurya chalakAvatI na hatI paraMtu enA mukha para saMskAra ane sadguNanuM teja jhagArA mAratuM hatuM. saMvara rAjA ane siddhArthA rANInA sahajIvananI yAtrA nirApada ane sukhethI pasAra thatI hatI. jyAM niraMtara premanI dhArA vahetI hoya tyAM kalezano praveza zI rIte thaI zake ? rAjA-rANInuM jIvana sukhethI pasAra thatuM hatuM. eka divasa. mahAbala nAmanA rAjAnA jIve vijaya vimAnamAM tetrIza sAgaropamanuM AyuSya sukhamAM pasAra karyuM. pachI AyuSya pUrNa thaye vaizAkha mAsanI zukala caturthIe abhijita nakSatramAM caMdra AvatA Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 covIza tIrthakara te mahAbala rAjAno jIva tyAMthI cyavIne siddhArthI devInA udaramAM avataryo. jyAre traNa jJAnane dhAraNa karanAra prabhu garbhamAM AvyA tyAre sarvatra AnaMda prasarI gayo. nArakInA jIvone paNa kSaNa vAra sukha utpanna thayuM. te rAtrIe sukhethI nidrA mANI rahelA mahAdevI siddhAthae aMtima praharamAM potAnA mukhamAM praveza karatAM cauda svapno joyAM. cAra dAMtavALo zvetavarNavALo hAthI. DolaranA puSpa jevo zveta vRSabha. pahoLA mukhavALo kesarI siMha. abhiSekathI manohara lakSmI. paMcavaNa puSponI mALA. paripUrNa caMdra. prakAzamAna sUrya. ghugharIovALo dhvaja. suvarNano pUrNa kuMbha. kamaLothI chavAI gayeluM sarovara. UchaLatA taraMgavALo samudra. manohara vimAna. suMdara ratnano Dhagalo. dhUmrarahita agni. A prakAranAM cauda svapno mahAdevI siddhArtha rANIe joyA pachI tarata ja zayyA parathI UbhA thaI jaIne svAmIne jAgRta karyA. siddhArtha rANIe svAmIne cauda svapnonI vAta karI tyAre rAjA saMvare ati harSita thaIne kahyuM: 'devI, tamane adbhuta svapno Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI abhinaMdana svAmI 53 AvelAM che. A svapnothI tamane traNa jagatano Izvara evo putra thaze." tyAM to IndrAdi devoe AvIne rAjA-rANIne svapnano artha jaNAvyoH "he devI, tamArA putra cothA tIrthaMkara thaze." indrAdi devonA mukhethI A vAta sAMbhaLIne mahAdevI siddhAthanA harSano pAra na rahyo. rANIe bAkInI zeSa rAtrI jAgrata dazAmAM ja pasAra karI. ane divaso pasAra thavA lAgyA. ' sukhamAM divaso kema pasAra thaI jAya che tenI kalpanA AvatI nathI. mahArAjA saMvara mahAdevanI pUratI saMbhALa rAkhI rahyAM hatAM. garbha dhAraNa karyA pachI nava mAsa ane sADAsAta divasa jatA mAgha mAsanI zukala dvitIyAne divase caMdra abhici nakSatramAM AvatA siddhArthI devIe sUryanA jevA tejasvI putrane sukhethI janma Apyo. prabhuno janma thatAM traNa lokamAM prakAza phelAyo. kSaNabhara nArakInA jIvone paNa sukha utpanna thayuM. A samaye dikumArIo potapotAnA sthAnethI AvIne devI tathA kumAranuM sUtikarma karyuM. zaka Indra paNa potAnuM Asana kaMpita thavAthI anya devatAo sAthe tyAM Avyo. devI tathA kumArane namaskAra karyo. ke mahAdevI siddhArtha para apasvApinI nidrA mUkI. temanI paDakhe prabhunuM pratibiMba rAkhIne saudharma InDe potAnA pAMca rUpa dhAraNa karyo. eka Idra prabhune dharI rAkhyA. bIjA I chatradhAraNa karyuM. be Idroe be bAju cAmara rAkhyA. jyAre eka Idra vajane nacAvI nAcato nAcato AgaLa Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara upa2 AvIne cAlavA lAgyo. kSaNavAramAM meru parvata atipAMDukabalA nAmanI zilA pAse AvyA. tyAM prabhune khoLAmAM laIne iMdra beTho. te vakhate tresaTha indro parivAra sahita AvyA ane jaLathI bharelA kuMbhothI prabhune snAna karAvavA lAgyA. 54 tyArabAda IzAna iMdre pAMca rUpa dharIne eka rUpe prabhune rAkhyA. eka rUpe chatra dhAraNa karyuM, be rUpe be bAju cAmara viMjavA lAgyo ane ekarUpe trizula laIne AgaLa Ubho rahyo. pachI zakra IMdra sRSTine mATe cAreya dizAmAM sphaTikanA cAra vRSabha vikrtI, temanA zRMgamAMthI thatI jaladhArAo vaDe prabhune snAna karAvyuM pachI caMdananuM vilepana karI vastrA alaMkArAdi dhAraNa karAvI ane ArAtrika utArIne zakrendra aMjali joDIne stuti karavA lAgyo. 'cothA tIrthaMkara bhagavaMta, cothA ArA rUpa AkAzamAM sUrya samAna ane cothA puruSArtha (mokSa)nI lakSmIne prakAza karanAra he prabhu, Apa jaya pAmo...' Ama kahIne zakrendre potAnA haiyAnI bhAvanA stuti dvArA vyakta karI. tyAra pachI zakraindra pAMcarUpe thaI IzAna iMdra pAsethI prabhune laIne pUrvanI jema chatra vagere dhAraNa karIne kSaNa vAramAM prabhune yathAsthAne sthApana karyAM. zakrendre Adi devo potAnA sthAne cAlyA gayA. prAtaHkALe nagarImAM vAyuvege samAcAra prasarI gayA ke mahArAjAne tyAM putrajanma thayo che. sarvatra AnaMda prasarI gayA ke mahArAjA saMvare putrajanmotsava racyo je aneka divasothI sudhI cAlyo. dAnanI saritA paNa vahetI mUkI dIdhI. mahArAjA saMvara tathA rANI siddhArthAe putranuM nAma abhinaMdana pADyuM. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI abhinaMdana svAmI 55 ane eka divasa abhinaMdanakumAre yauvanamAM praveza karyo. mAtApitAe abhinaMdanakumArane vivAha saMbaMdhI prArthanA karI tyAre abhinaMdanakumArane thayuM ke bhogyakarma che. AthI kumAre aneka rAjakanyAo sAthe vivAha kayAM. abhinaMdanakumAra rAjakanyAo sAthe sukhethI divaso pasAra karatA hatA. e rIte prabhue sADAbAra lAkha pUrva pasAra karyA. tyArapachI saMvara rAjAe abhinaMdanakumArane rAjagAdI para besADyA. khUba ja dhAmadhUmapUrvaka rAjyAbhiSekano vidhi saMpanna thayo. saMvara rAjAe pravajyAno mArga grahaNa karIne AtmakalyANanA mArge AgaLa vadhyA. abhinaMdanakumAre rAjyano kArabhAra ATha aMga sahita sADI chatrIsa lAkha pUrva sudhI calAvyo. tyArapachI abhinaMdana svAmIne pravajyA grahaNa karavAnI bhAvanA aMtaramAM jAgrata thaI. tarata ja IMdrAdi devoe AvIne abhinaMdana svAmIne namra bhAve prArthanA karI : he nAtha, Apa have dharmatIrthane prarvatAvo. ApanA prarvatAvelA tIrthathI aneka prANIo A dustara saMsArarUpa sAgarane tarI jaze." ATaluM kahIne devatAo potAnA sthAne javA vidAya thayA. prabhue vArSika dAna ApavAno AraMbha karyo. sAMvatsarika dAna daI rahyA pachI cosaTha indroe prabhuno vidhi sahita dIkSAbhiSeka karyo. sarvottama vastro, AbhUSaNo dhAraNa karIne zrI abhinaMdana svAmI arthasiddha nAmanI zibikAmAM ArUDha thayA. zibikAmAM besIne prabhu sahastrA>> vanamAM AvyA. tyAM zrI abhinaMdana svAmIe potAnAM AbhUSaNo vagere utArI dIdhA eTale indra temanA khabhA para devadUSya vastra nAkhyuM. mAgha mAsanI zukala dvAdazIe abhici natrakSamAM Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 covIza tIrthakara divasanA chellA praharamAM zrI abhinaMdana svAmIe chaThThanuM tapa karIne paMcamuSTi loca karyo. indrAdi devoe prabhunA kezane potAnA uttarIya vastranA cheDAmAM laIne kSaNavAramAM kSIra samudramAM padharAvI pAchA AvyA. zrI abhinaMdana svAmIe sAmAyika sUtra bhaNIne cAritrano svIkAra karyo. te ja vakhate manaH paryava nAmanuM cothuM jJAna utpanna thayuM. prabhunI sAthe eka hajAra rAjAoe paNa pravajyAno paMtha svIkAryo. dIkSAno mAMgalika prasaMga dhAmadhUmathI pUrNa thayA pachI IndrAdi devo potAnA sthAne cAlyA gayA. bIje divase zrI abhinaMdana svAmIe ayodhyAnagarInA rAjA indradattanA bhavanamAM kSIrathI pAraNuM karyuM. A samaye devatAoe dravya, puSpa, sugaMdhI jaLa, vastronI vRSTi karI. AkAzamAM dadubhino nAda thayo. zrI abhinaMdana svAmI tyAMthI vihAra karIne anyatra cAlyA gayA. A pramANe vihAra karatAM karatAM prabhu eka divasa sahastrA>> vanamAM AvyA tyAM chaThTha tapa karIne rAyaNanA vRkSanI nIce kAyotsarga karIne rahyAM. dhyAnamAM magna thatAM zukala dhyAnanA bIjA pAyAne aMte ghAtakarmano kSaya thatAM poSamAsanI zukala catudarzIe abhIci nakSatrano caMdra thatAM prabhune nirmaLa kevaLa jJAna pragaTa thayuM devatAone avadhijJAnathI jANavA maLyuM ke prabhune kevaLajJAna thayuM che e jANIne cosaTha Indro tatkALa udyAnamAM AvI pahoMcyA ane samavasaraNa racyuM. devatAoe racelA suvarNanA kamaLa para caraNane dhAraNa karatAM prabhue pUrva dvArethI temAM praveza karyo. samavasaraNanI madhyamAM rahelAM be gAu ane baso dhanuSya Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI abhinaMdana svAmI 57 UMcA caityavakSanI prabhue pradakSiNA karI. "tIrthAya namaH " ema bolIne prabhue devajIMdAnA madhyabhAgamAM rahelA pUrvAbhimukha siMhAsanane alaMkRta karyuM. tyAra pachI deva, asura manuSya sahita potapotAnA yogya dvArethI praveza karIne sthAna grahaNa karyuM. indra tarata ja prabhunI stuti karI. Idra aMtaranA bhAva prabhunI samakSa rajU kyAM. - zrI abhinaMdana svAmIe dezanA ApavI zarU karI. A saMsAra asAra che. vipattionI khANarUpa che. saMsAranA rahasyane jANI levAnI jarUra che. dehazuddhi jema mAnavInI kAyAne carmaroga AdithI bacAve che, yakRta zuddhi jema kAyAne daradothI ugAre che, mananI zuddhi jema azubha karmothI bacAve che. karma zuddhi jema muktino paMtha ujvaLa banAve che, tema AtmAnI zuddhi zAzvata sukhano yoga Ape che. Atmazuddhi, karmazuddhi ane mananI zuddhi, A traNeya zuddhi bhavabhramaNanA aMta mATe Avazyaka che. zrI abhinaMdana svAmIe saMsAranuM svarUpa, karmanuM svarUpa tathA AtmAnA svarUpa viSe jaNAvyuM. zrI abhinaMdana svAmI bhagavaMtanI dezanAthI aneka nagaranArIoe tatkALa dIkSA grahaNa karI. vajanAbha sahita ekaso ne soLa gaNadharo thayA. temane vidhi pramANe anuyoga ane gaNanI anujJA ApIne prabhue zikSArUpa dharmadizanA ApI. tyArabAda prabhue janma, vyaya ane dhruvamaya tripadI teone kahI batAvI. te tripadInA AdhAre temaNe dvAdazAMgInI racanA karI. thoDI vAre paurUSI pUrI thaI. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 covIza tIrthaMkara prabhue dezanA samApta karI. rAjAe vastu maMgAvIne tene uDADI je devatA, rAjA ane manuSyo anukrame laI gayA. tyArabAda jagatpati tyAMthI UThIne vacalA killAmAM AvI IzAna dizAmAM rahelA devadA upara birAjamAna thayA. prabhunA caraNapITha para besIne vajanAbha gaNadhara tathA zrutakevalI vageree dezanA ApavA mAMDI. jyAre bIjI paurUSI pUrNa thaI tyAre temaNe dezanA samApta karI. - tyAra pachI devatAo vagere sau prabhune bhAvabhaya vaMdana karIne potapotAnA sthAne javA vidAya thayA. zrI abhinaMdana svAmInA tIrthamAM zAsanadevatA tarIke zyAma kAMtivALo, hAthInA vAhana upara besanAra, be dakSiNa bhujAomAM bIjorU ane akSasUtra dhAraNa karanAra ane be vAmAM bhujAomAM nakula ane aMkuzane rAkhanAra yakSezvara nAmano yakSa thayo. yakSezvara haMmezAM prabhunI sevAmAM tatpara raheto hato. jyAre zyAma varNavALI, kamaLanA Asana para besanArI, be dakSiNa bhujAmAM varada ane pAzane dhAraNa karanArI tathA be vAyabhujAmAM nAga tathA aMkuza dhAraNa karanArI kAlikA nAme zAsanadevI thaI je prabhunI sevAmAM khaDepage rahetI hatI. cotrIsa atizayoe yukta evA zrI abhinaMdana svAmI tIrthakara bhagavaMta grAma, nagara vageremAM prANIone bodha karatAM sarvatra vihAra karavA lAgyA. zrI abhinaMdana svAmI bhagavaMtane vihAra karatAM karatAM traNa lAkha sAdhuo, cha lAkhane trIsa hajAra sAdhvIo. nava hajAra ne AThaso avadhijJAnIo, eka hajAra ane pAMcaso cauda pUrvI, agiyAra hajAra chaso ne pacAsa mana:paryava jJAnI Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI abhinaMdana svAmI bhagavaMto, cauda hajAra vAda labdhivALA, be lAkha aThyAsI hajAra zrAvako tathA pAMca lAkhane satyAvIsa hajAra zrAvikAono parivAra thayo. zrI abhinaMdana svAmIne kevaLajJAna prApta thayA pachI ATha pUvaga ane aDhAra varSe UNA lAkha pUrva vyatIta thaye potAno nivaNakALa najIka jANIne zrI abhinaMdana svAmI eka hajAra munirAjo sAthe sametazikhara parvate AvyA. tyAM eka mAsanuM anasana grahaNa karyuM. bhavopagrAhI kamane bhedanArA evA zailezI dhyAna para ArUDha thaI anaMta catuSkane siddha karIne bhagavAna abhinaMdana svAmI vaizAkha mAsanI zukala aSTamInA divase hajAra munivaro sAthe mokSapadanA svAmI thayA. - zrI abhinaMdana svAmIe kumAra avasthAmAM sADAbAra lAkha pUrva rAjyakArabhAramAM ATha pUvaga sahita sADA chatrIza. lAkha pUrva ane dIkSAmAM ATha pUvage UNA eka lAkha pUrvaekaMdara pacAsa lAkha pUrvanuM AyuSya prabhue nirgamana karyuM. zrI saMbhavasvAmInA nirvANa pachI dasa lAkha koDa sAgaropama vItyA tyAre zrI abhinaMdana svAmI nirvANapadane pAmyA. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 : zrI sumatinAtha svAmI vinItA nagarI. suMdara ane darzanIya nagarI. vinItA nagarInA rAjamArgo, ughAno temaja bhavano apUrva ane darzanIya hatA. vinItA nagarInI prajA sukha ane sAhyabImAM potAnA divaso pasAra karatI hatI. A samaye vinItA nagarImAM IkSvAku vaMzanA rAjA megha rAjyano kArabhAra saMbhALI rahyA hatA. mahArAjA megha nyAyI, dharmiSTha ane dayALu prakRtinA rAjavI hatA. rAjA megha prajAvatsala rAjavI hatA. mahArAjA megha prajAnA prItipAtra rAjA hatA. prajA rAjAnA sukhamAM sukhI ane duHkhamAM duHkhI. e rIte rAjA paNa prajAnA sukhamAM sukhI ane duHkhamAM duHkhI. mahArAjA megha rAjyano kArabhAra kuzaLatAthI vahana karatAM hatAM. kyAMya kalaha ke azAMti nahotI prajA nirApada rIte potAnuM jIvana sukhamaya rIte pasAra karatI hatI. mahArAjA meghane maMgaLA nAmanI paTTarANI hatI. maMgaLA rANI zIlavatI, saMskArI ane guNI strI hatI. patinA vacanone anusarIne cAlanArI nArI hatI. mahArAjA megha ane rANI maMgaLAnuM sahajIvana AnaMda, ulhAsa sAthe vyatIta thatuM hatuM. eka divasa. puruSa siMhano jIva je vaijayaMta vimAnamAM gayelo che te Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sumatinAtha svAmI 1 tetrIza sAgaropamanuM AyuSya bhogavIne zrAvaNa mAsanI zukala dvitIyAnA divase maghA nakSatramAM caMdra AvatA tyAMthI cyavIne maMgalAdevInI kukSimAM avataryA. A samaye mahArANI maMgaLAdevIe tIrthaMkaranA janmane sUcavanArA gajendra vagere sahita cauda mahAsvapno joyAM maMgaLArANIe garbha dhAraNa karyo. A divaso daramyAna eka dhanADhya vepArI potAnI be sarakhI vayanI strIone sAthe laIne vepAra arthe dUra dezAMtara gayo. mArgamAM eka patnIe putrane janma Apyo. te putrane te dhanADhyanI bane patnIoe samadaSTi rAkhIne ucherIne moTo karyo. paraMtu dIrghakALa pachI e dhanADhya vepArI potAnI patnIo ane putra sAthe dhana meLavIne pAcho pharato hato tyAre te vepArInuM mArgamAM ja mRtyu thayuM. potAnA svAmInuM mArgamAM mRtyu thatAM te vepArInI banne patnIo zokathI azruo vahevaDAvatI rahI. vepArInI eka kapaTathI bharelI strI "A putra ane dhana mAruM che.' ema kahetI putranI sAcI mAtA sAthe kalaha karavA lAgI. teomAMthI eka kharI mAtA putra ane dhananuM kSema ane bIjI kapaTI mAtA putra ane dhanano yoga IcchatI hatI. bane vepArI patnIo satvara ayodhyAnagarImAM AvI ane nyAyAcAryane phariyAda karI. paraMtu vepArI patnIno prazna nyAyAcAryathI ukelAyo nahi AthI bane patnIo rAjA pAse AvI. mahArAjA meghe banne vepArI patnIone sabhAmAM bolAvI ane kalahanuM kAraNa pUchyuM. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara tyAre prathama putranI apara mAtA bolI : 'kRpAnAtha, amArA banne vacceno kalaha sarva ThekANe kahevAmAM Avyo che. paraMtu koIe amArA praznanuM samAdhAna karela nathI. Apa dharmarAjA cho. ApanA thakI ja yogya nyAya maLaze ema dhArIne huM ApanA zaraNe AvI chuM. A mAro putra che. meM eno yogya rIte uchera karyo che. tethI A sarva dhana mAruM ja che kAraNa ke jeno putra tenuM ja dhana kahevAya...' kara tyArapachI putranI sAcI mAtAe madhura svare rAjAnI sAme joIne kahyuM : he rAjana, A putra ane dhana mArAM che. A mArI zokaya saMtAna vagaranI che. te dhananA lobhathI mArA sAthe kaleza kare che. jyAre amArA svAmI jIvatA hatA tyAre te mArA putranuM mArI sAthe e paNa pAlana karatI hatI. te vakhate meM saraLatA keLavIne tene tema karatAM aTakAvI nahi. e saraLatAnuM pariNAma bhogavavAnuM mArA zire AvyuM che. Apa amArA kalahane zAMta karIne uMcita nyAya Apo... mahArAjA megha vicAramAM paDI gayA. mahArAjAne thayuM ke A koyaDo ukelavo gUMcavaNabharyo che. mahArAjAe sabhAjano samakSa banne strIono prazna mUkayo paNa koI uttara zodhI zakyuM nahi. mahArAjAe banne strIone AzvAsana ApIne jema bane tema ukela tvarita zodhAI jaze tevo uttara Apyo. sabhA samApta thaI. mahArAjA megha rAjabhavanamAM AvyA. svAmIno ciMtAmagna cahero joIne maMgaLAdevIe prazna karyo : 'svAmI Aja Apa ciMtAtura kema jaNAo cho ? zuM . vipatti AvI paDI che ?' mahArAjAe patnIne rAjasabhAmAM banelI ghaTanAno Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sumatinAtha svAmI citAra Apyo. garbhanA prabhAvathI jemanI sumatti thayelI che evA maMgaLAdevIe kahyuM : "svAmI, strIonA vivAdano nirNaya strIone ja karavo yukta che mATe Apa lagIre ciMtA karazo nahi. te baMne strInA vivAdano nirNaya huM pote karIza.' ema ja thayuM. bIje divase mahArAjA sAthe mahAdevI maMgaLAdevI rAjasabhAmAM AvyA. e vakhate kapaTI strI ane sAcI paNa rAjasabhAmAM AvI hatI. 3 mahAdevIe banne strIone vivAda thavAnuM kAraNa pUchyuM eTale banne strIoe pUrvanI jema kahI saMbhaLAvyuM. mahAdevIe banne strIonI ceSTAno abhyAsa karyo pachI kahyuM : mArA udaramAM traNa jJAnane dhAraNa karanAra tIrthaMkara utpanna thayelA che. temano prasava thayA pachI azoka vRkSa nIce besIne te tamArA vivAdano nirNaya karaze. mATe tyAM sudhI tame banne pratIkSA sal...' aparamAtAe mahAdevInI vAta kabUla rAkhI. paraMtu putranI sAcI mAtA tarata ja bolI UThI : "mahAdevI, huM eka kSaNa paNa mArA putra vagara rahI zakIza nahi ane mArA ati vahAlA putrane teTalo samaya zokyane svAdhIna paNa karI zakIza nahi. Apa sarvajJanI mAtA cho to Apa pote ja Aje ja teno nirNaya karo.' mahAdevIne thayuM ke A strI kAlakSepane sahana karI zakatI nathI mATe te ja tenI sAcI mAtA che. mahAdevIe tarata ja sAcI mAtAnA hAthamAM putrane soMpyo. sabhAjanoe AnaMda vyakta karyo. banne strIo potapotAne sthAne javA vidAya thaI. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sja covIza tIrthaMkara jyAre nava mAsa ane sADA sAta divasa vItyA, vaizAkha mAsanI zukala aSTamIno divasa Avyo tyAre maMgaLAdevIe sukhethI kacapakSInA cilanavALA suvarNavarNa putra ratnane janma Apyo. indronA Asano kaMpAyamAna thayA. dikakumArIoe tyAM AvIne yathAyogya sUtikA karma karyuM. tyAra pachI, zakraindra AvIne maMgaLAdevInI zayyAmAMthI prabhune meru parvata upara laI gayA. tyAM ayyatAdi tresaTha Indroe AvIne zakraIndranA usaMgamAM rahelA prabhune tIrthajaLathI abhiSeka karyo. tyArabAda IzAna indranA ullaMgamAM prabhune birAjamAna karIne zakaindro vidurvelA sphaTikanA cAra vRSabhonA zIMgamAMthI nIkaLelA jaLa vaDe prabhunuM snAtra karyuM pachI vilepana karI, vastrAlaMkAra paherAvI tathA ArAtrika utArIne zakraIdra bhaktithI stuti karavA lAgyo. zakraindranI stutimAM prabhu pratyenI apUrva zraddhAno raNakAra hato. sarva jIvone kalyANanA mArge laI javAnI prArthanA hatI. A pramANe aMtaranI bhAvanA darzAvIne zakraIndra prabhune laIne maMgaLAdevInI pAse AvyA, tyAM prabhune mUkIne potAnA sthAnake gayA. prabhu jyAre mAtAnA garbhamAM hatA te vakhate mAtAne sArI mati thayelI hatI. tethI pitAe prabhunuM nAma sumati evuM nAma pADyuM. IndranI AjJAthI dhAtrIoe AvIne prabhunuM lAlanapAlana karyuM. zaizavakALa pasAra karIne prabhu yauvanavayane pAmyA. te vakhate prabhunI kAyA traNaso dhanuSa UMcI thaI. mAtApitAnA atiAgrahane vaza thaIne sumatinAthakumAre aneka saudaryavatI rAjakanyAo sAthe pANigrahaNa karyuM. janmathI dasa lAkha pUrva gayA. tyAre pitAnA ghaNA AgrahathI prabhu sumatinAthakumAre rAjyano Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sumatinAtha svAmI 65 tyAM kArabhAra grahaNa karyo. prabhue bAra pUvaga sahita ogaNatrIsa lAkha pUrva rAjyAvasthAmAM pasAra karyo. lokAMtika devatAoe smaraNa karAvavAthI prabhue pravajyA grahaNa karavAnI bhAvanA daDha karI ane anusaMdhAne vArSika dAnanI dhArA vahevaDAvavA mAMDI. vArSika dAnanA aMte Indro tathA rAjAoe zrI sumatinAtha svAmIno dIkSAbhiSeka karyo tyAra pachI prabhu abhayaMkarA nAmanI zibikAmAM ArUDha thaIne sura, asura tathA manuSyonI sAthe sahastrApravanamAM padhAyAM, tyAM vaizAkha mAsanI zukala navamInA divase madhyAhna samaye sAta hajAra rAjAonI sAthe prabhu sumatinAthe pravajyA grahaNa karI tarata ja prabhune mana:paryava jJAna utpanna thayuM. bIje divase vijayapuramAM padharAjAne tyAM jaIne prabhue pAraNuM karyuM. devatAoe padharAjAne tyAM suvarNa, ratna motInI vRSTi karI, rAjAe nityapUjana mATe eka ratnapIThanI racanA karI. zrI sumatinAtha prabhue tyAMthI vividha abhigrahone dhAraNa karatA ane pariSahone sahana karatAM vIsa varSa sudhI pRthvIpara vihAra karyo. vihAra karatAM karatAM prabhu eka vAra dIkSA grahaNa karI hatI. te sthaLe sahastrApravanamAM AvyA. tyAM priyaMgu vRkSanA mULa nIce dhyAna dharatA prabhu apUrvakaraNathI kSapakazreNImAM ArUDha thayA eTale temanA sarva ghAtikamAM tUTI gayA. caitramAsanI zukala ekAdazInA divase chaThThanuM tapa kareluM hatuM, evA prabhune prakAzamAna kevaLajJAna utpanna thayuM. Asano kaMpavAthI sarva Indo sura asuronI sAthe tyAM AvyA. ane teoe samavasaraNanI racanA karI. samavasaraNamAM prabhu zrI sumatinAthe pUrvArethI praveza karIne tenA madhyabhAgamAM rahelA eka kozane soLaso dhanuSa UMcA caityavRkSane pradakSiNA karIne pachI "tIrthAya namaH ' evuM kahIne prabhu pUrvAbhimukha mATe eka karA juti co. tA. 5 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara siMhAsana para birAjyA eTale devatAoe traNa dizAomAM prabhunA pratibiMbo sthApita karyAM. sura, asura ane manuSyo sahita sau yogya sthAne beThA. indre prabhu zrI sumatinAthane bhAvabharI vaMdanA karIne stuti gAI. indre prabhunI stuti karyA pachI potAnuM sthAna grahaNa karyuM. tyArabAda zrI sumatinAtha prabhue sarva bhASAone anusaranArI vANIthI dezanA ApavAno AraMbha karyo. prabhunI vANImAM saMsAranA svarUpanI oLakha hatI. bhavasAgara pAra karavAnI ghoSaNA hatI. prabhunI dezanAthI pratibodha pAmelA aneka nara-nArIoe cAritryavrata grahaNa karyuM. temAMthI camara vagere so gaNadharo thayA. teoe prabhu pAsethI tripadI prApta karIne dvAdazAMgI racI. jyAre prathama paurUSI pUrNa thaI tyAre zrI sumatinAtha prabhue dezanA samApta karI. tyArapachI prabhunA caraNapITha upara besIne camara gaNadhare dezanA ApavA mAMDI. jyAre bIjI paurUSI pUrNa thaI tyAre temaNe paNa dezanA samApta karI. eTale indrAdika devatAo ahatane namaskAra karIne potapotAnA sthAne gayA. zrI sumatinAtha prabhunA tIrthamAM zveta varNavALo, garUDanA vAhana-vALo, be dakSiNa bhUjAmAM varada ane zaktine dharanAro, tathA be vAmabhujAmAM gadA ane pAzane rAkhanAro temaja sadA saMnidhi rahenAro tuMbarU nAme yakSadevatA thayo. temaja suvarNanA jevI kAMtivALI padma upara besanArI, be dakSiNa bhUjAmAM varada ane pAzane dharanArI, be vAmabhujAmAM bIjoDuM ane aMkuzane rAkhanArI tathA prabhunI pAse rahenArI mahAkAlI nAme yakSaNI zAsanadevI thaI. vacananA pAMtrIza atizayathI zobhatA prabhu bhavya prANIone bodha karatAM pRthvI upara vihAra karavA lAgyA. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sumatinAtha svAmI ' 67 ghaNA kALa parvata pRthvI para vihAra karatAM sumatinAtha prabhune traNa lAkha ne vIsa hajAra sAdhu, pAMca lAkha ne trIsa hajAra sAdhvI, be hajAra cAraso cauda pUrvI, agiyAra hajAra avadhijJAnI, daza hajAra ne sADA cAraso mana:paryavajJAnI, tera hajAra kevaLajJAnI, aDhAra hajAra ne cAraso vaikriya labdhivALA, dasa hajAra ne sADAcAraso vAda labdhivALA, be lAkha ane ekyAsI hajAra zrAvaka tathA pAMca lAkha ne soLa hajAra zrAvikAno parivAra thayo. kevaLajJAnanI prAptithI AraMbhIne zrI sumatinAtha prabhue vIsa varSa ane bAra pUvage UNA eka lAkha pUrva pRthvI para vihAra karyo. anukrame mokSakALano samaya najIka jANIne prabhu sameta zikhara parvate AvyA. tyAM eka hajAra munionI sAthe anazana grahaNa karyuM. eka mAsanA aMte bhavopagrAhI cAra adhAtikamane khapAvIne anaMta catuSkane prApta karI, zaileSI dhyAnamAM vartatA caitra mAsanI zukala navamInA divase eka hajAra munirAjonI sAthe zrI sumatinAtha svAmI mokSapadanA adhikArI banyA. - zrI sumatinAtha prabhue daza lAkha pUrva kaumAra avasthAmAM, ogaNatrIsa lAkha ne bAra pUvaga rAjyAvasthAmAM ane bAra pUvage UNA lAkha pUrva vratadhAraNamAM pasAra karyA zrI sumatinAtha svAmIe cALIza lAkha pUrvanuM AyuSya pUrNa karyuM. zrI abhinaMdana svAmInA nirvANa pachI nava lAkha kroDa sAgaropama gayA pachI sumatinAtha prabhu mokSe gayA. pachI sarva IndrAdikadevoe prabhunA zarIrane ane bIjA sahastra munirAjonA dehane vidhithI agnisaMskAra karI tyAMthI naMdIzvara dvIpe jaI ne prabhunA nivaNaparvano mahotsava karIne potapotAnA sthAne vidAya thayA. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zrI padmaprabhu svAmI jaMbudrIpamAM bharatakSetranI aMdara vatsadezanA AbhUSaNa samI kauzAMbI nAmanI nagarI che. A nagarImAM dhara nAmano rAjA kuzaLatAthI rAjyano kArabhAra calAvato hato. mahArAjA dhara parAkramI, nyAyI ane prajAvatsala hovAthI lokapriya banyo hato. S mahArAjA dharane anidyarUpa dharAvatI susImA nAmanI rANI hatI. susImA suzIla, saMskArI ane guNI hovAthI eNe mahArAjAnA aMtaramAM potAnuM sthAna meLavI lIdhuM hatuM. navamA traiveyakamAM aparAjita rAjAnA jIve ekatrIza sAgaropamanuM AyuSya pUrNa karyuM tyAMthI AvIne mAgha mAsanI kRSNa SaSThinA divase caMdra citrA nakSatramAM AvatA susImA devInI kukSimAM te utpanna thayo. A samaye mahAdevI susImAe tIrthaMkaranA janmane sUcavanArA cauda mahAsvapno potAnA mukhamAM praveza karatA joyA. garbha jyAre vRddhi pAmyo tyAre susImA devIne padmanI zayyAmAM suvAno dohada utpanna thayo, tyAre devatAoe AvIne rANIno dohada pUrNa karyo. nava mAsa ane sADA sAta divasa pUrA thatAM kArataka mAsanI kRSNa dvAdazInA divase caMdra citrA nakSatramAM AvatAM, vakracAra aticArane mUkIne sarva graho ucca sthAne AvatAM padmanA jevA varNavALA ane padmanA lAMchanavALA putrane susImA devIe janma Apyo. e samaye chappana dikumArIoe AvIne sUtikAkarma karyuM. zakrendra prabhune merU parvata para laI gayA. zakrendranA utsaMgamAM rahelA prabhune acyutAdi indroe snAna karAvyuM. zakrendra IzAna iMdranA khoLAmAM prabhune sthApIne yathAvidhi sthAna karAvI ane bhAvabharyA kaMThe prabhunI stuti karI. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI padmaprabhusvAmI da9 thoDI vAra rahIne zakrendra prabhune laIne tarata ja susImAdevInI pAse AvyA ane prabhune mUkIne potAnA sthAne vidAya thayA. prabhu garbhamAM AvatAM mAtAne padmanI zayyAno dohada thayo hato. temaja padmanA jevI prabhunI krAMti hatI. tethI pitAe temanuM nAma padmaprabhu pADyuM. mahArAjA dhara ane mahAdevI susImAe putrano janmotsava bhavya rIte ujavyo. dAnanI saritA vahetI karI hatI. nagarajano mahArAjAne putrajanmanI vadhAI ApavA lagAtAra AvatA rahetA hatA. ane svarganI dhAtrIoe lAlanapAlana karatAM, devakumAra sAthe krIDA karatA paDAprabhakumAra anukrame vRddhi pAmIne yauvana vayane prApta thayA. yauvanavayamAM aDhIso dhanuSa UMcA ane vizALa chAtIvALA paDAprabhu jANe lakSmIno pa dhaparAga maNimaya krIDAparvata hoya te rIte zobhavA lAgyA. prabhunA aMtaramAM saMsAra tyAganI bhAvanA ramatI hatI. paraMtu mAtApitA tathA anya lokonA ati AgrahathI suMdara rAjakanyAo sAthe pANigrahaNa karyuM. janmathI sADAsAta lAkha pUrva gayA pachI pitA dhara rAjAnA AgrahathI prabhue rAjyano bhAra grahaNa karyo. rAjyano dorIsaMcAra karatAM pAprabhakumAre sADA ekavIza lAkha pUrva ane soLa pUvaga pasAra karyo. tyArapachI devatAoe padmaprabha kumAra pAse AvIne dIkSA levAnI preraNA ApI. tarata ja padmaprabhue vArSika dAnanI saritA vahevaDAvI. e dAnanuM dravya kuberanI AjJAthI jabhaka devatAoe lAvIne pUruM karyuM. pachI indro ane rAjAoe jemano abhiSeka karelo che evA prabhu sukhakArI zibikAmAM birAjamAna thaIne sahastrApravanamAM gayA. tyAM chaThThano tapa karIne kArataka kRSNa trayodazInA divase aparAhunakALe prabhue eka hajAra rAjAe sAthe pravajyA grahaNa karI. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ O covIza tIrthaMkara bIje divase padmaprabhue brahmasthaLa nagaramAM somadeva rAjAne tyAM annathI pAraNuM grahaNa karyuM tyAM devatAoe pAMca adbhuta divya pragaTa karyA ane somadeva rAjAe jyAM paprabhu UbhA rahyA hatA tyAM eka ratnapIThanI racanA karI. tyAra pachI zrI padmaprabhu svAmI cha mAsa sudhI chadmasthapaNAmAM vihAra karI ane jyAM pravajyA grahaNa karI hatI te sahastrApra vanamAM padhAyAM. tyAM chaThThanuM tapa karIne kAyotsarga dhyAna vaDanA vRkSa nIce UbhA rahyA, tyAre prabhunA ghAtika kSaya pAmyA ane tarata ja caitra mAsanI pUrNimAnA divase zrI padmaprabhu svAmIne kevaLajJAna utpanna thayuM. sUra. asuroe tyAM AvIne samovasaraNa racyuM. prabhue pUrva dvArethI, praveza karyo. doDha kosa UMcA caityavRkSane pradakSiNA karI ane 'tIthayi namaH' ema ucca svare uccAraNa karIne ratna siMhAsana para pUrvamukhe birAjamAna thayA. prabhunA prabhAvathI devatAoe temanA jevA ja pratibiMbo vikurtIne bIjI traNeya dizAomAM sthApana karyA. devadevatAo, sura, asuro tathA mAnavo, tiryaMco vagere yathAsthAne besI gayA. indra zrI padmaprabhu svAmIne vaMdana karIne stuti karavA lAgyo. indra stuti pUrI karI pachI zrI pavaprabhue dezanA ApavAno AraMbha karyo. prabhue rasajharatI madhura vANImAM saMsAranI asAratAno sarvane paricaya karAvyo. saMsAranuM svarUpa samajAvyuM ane muktipaMtha prApta karavA mATe saMsAranI mohajALamAMthI mukta thavAnI vAta doharAvI. sarva tyAga vagara mukti maLavI kaThina che. e vAta zrI paDAprabhu svAmIe sarva jIvone samajAvI. zrI paDAprabhu svAmInI dezanA sAMbhaLIne hajAro manuSyo pratibodha pAmyA. emAMthI aneka lokoe pravajyAno mArga svIkAryo. aneka lokoe samaktino svIkAra karyo. zrI padmaprabhu svAmIne suvrata sahita ekaso ne sAta Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI prabhu svAmI 71 gaNadharo thayA. teoe prabhu pAsethI tripadI pAmIne dvAdazAMgInI racanA karI. prabhunI dezanA pUrI thayA bAda suvrata gaNadhare dezanA ApI. suvrata gaNadharanI dezanA pUrI thayA bAda sarva devatAo ane manuSyo zrI paprabhu svAmIne bhAvabhaya vaMdana karIne potapotAnA sthAne vidAya thayA. te vakhate nIla aMgavALo, mRganAM vAhanavALo, potAnI be dakSiNa bhUjAmAM saphaLa ane abhayane dhAraNa karanAro ane be vAmabhUjAmAM nakula ane akSasUtrane rAkhanAro kusuma nAmano yakSa e tIrthano adhiSThAtA thayo. kusuma yakSa haMmezA prabhunI pAse rahenAra hovAthI zAsanadevatA kahevAyo. e rIte zyAma aMgavALI, puruSanA vAhanavALI, be dakSiNa bhujAmAM varada tathA bANane dharanArI ane be vAma bhUjAmAM kAmuka tathA abhayane rAkhanArI ayyatA nAme yakSaNI prabhunI zAsanadevI. thaI. zrI pavaprabhue gAma, nagara vageremAM vihAra karavA mAMDyo ane sumadhura vANI dvArA aneka jIvone pratibodhavA lAgyAM. zrI paDAprabhune traNa lAkha ane trIsa hajAra sAdhuo thayA. cAra lAkha ane vIsa hajAra sAdhvIo thaI. be hajAra ane baso cauda pUrvadhArI thayA. daza hajAra avadhijJAnI thayA, daza hajAra ne traNaso mana:paryava jJAnI thayA. bAra hajAra kevaLajJAnI thayA. soLa hajAra ekaso ne ATha vaikriya labdhivALA thayA. navahajAra ne chaso vAda labdhidhArI thayA. be lAkha ne chotera hajAra zrAvako thayA, pAMca lAkha ane pAMca hajAra zrAvikAo thaI. ATalo parivAra prabhune kevaLajJAna thayA pachI cha mAsa ane soLa pUvage UNa evA eka lAkha pUrva sudhI vihAra karatAM thayo. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara tyAra pachI potAno mokSakALa samIpa jANIne padmaprabhu svAmI sametazikhara parvate AvyA, tyAM mAsika anazana dhAraNa karyuM. 72 mAgasara mAsanI kRSNa ekAdazInA divase zrI padmaprabhu svAmI aghAti catuSkarmane khapAvIne tathA anaMta catuSTayane siddha karIne traNaso ne ATha anazana vratavALA munionI sAthe caturtha zukala dhyAna vaDe cothA puruSArtha samA mokSapadanA adhikArI banyA. zrI padmaprabhu svAmIe sADAsAta lAkha ne soLa pUrvAMga kaumAra vayamAM pasAra karyA hatA. sADA ekavIza lAkha pUrva rAjyane kArabhAra calAvavAmAM prabhue pasAra karyAM tathA soLa pUrvAMge nyUna eka lAkha pUrva vratamAM ema badhA maLIne trIza lAkha pUrvanuM zrI padmaprabhu svAmInuM AyuSya hatuM. zrI sumatinAtha svAmInA nirvANa pachI nevuM hajAra koTI sAgaropama gayA pachI zrI padmaprabhu svAmI mokSapadane pAmyA. zrI padmaprabhu svAmI mokSapadanA svAmI thayA pachI bhaktivALA cosaTha indroe AvIne prabhunA ane bIjA munionA pArthiva dehono ucca prakAre saMskAra karyo ane nirvANa kalyANakano moTo utsava karyo. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrI supArzvanAtha svAmI vArANasI nagarI. suramya nagarI. vArANasI nagarI zobhanIya ane darzanIya hovAthI paragAmanA aneka loko nagarI nihALavA mATe AvatA rahetA hatA. vAraNasI nagarInA loko parama sukhI ane saMtoSI hatA. vepAra-rojagAra dhamadhokAra cAlato hato. vArANasI nagarI para mahArAjA pratiSThanuM zAsana hatuM. rAjA pratiSTha nyAyI, dharmavAna ane dayALu hovAthI nagarajanomAM ghaNo priya thaI paDyo hato. rAjA pratiSTha prajAvatsala rAjavI hato. prajAnA sukhaduHkhamAM pUrato rasa laIne rAjyano kArabhAra calAvato hato. rAjA pratiSThane pRthvI nAmanI rANI hatI. pRthvI rANI guNI, suzIla ane sadAcAriNI hatI. pRthvI rANI anirUpa dharAvatI hatI. rAjA ane rANI vacce apUrva prIti hatI. bannenA divaso sukhethI pasAra thatA hatA. A tarapha rAjA naMdiNano jIva chaThThA grevekayamAM rahyo tyAM eNe potAnuM aThyAvIsa sAgaropamanuM AyuSya pUruM karyuM. tyAMthI cyavane kRSNa aSTamInA divase caMdra anurAdhA nakSatramAM AvatAM te pRthvInI kukSImAM avataryo. nIrava ane zAMta rAtrI hatI. pRthvI rANI zayanakakSamAM vizALa zayyAmAM mIThI madhura nidrA mANI rahI hatI. vAtAyanamAMthI madhura maMda maMda samIra vahI rahyo hato. rAtrIno caturtha prahara zarU thayo. eka ghaTikA pasAra thaI Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara gaI. rAtrIne zeSa bhAge pRthvI rANIe tIrthaMkaranA janmane sUcavanAra cauda mahAsvapno mukhamAM pravezatA joyA. e garbha vRddhi pAmyA pachI emaNe eka, pAMca ane nava phaNAvALA nAganI zayyA para potAnA AtmAne sUtelo joyo. anukrame jyeSTha mAsanI zukala dvAdazIe vizAkhA nakSatra : upara AvatAM svastikanA (sAthiyA) cihnavALA eka suvarNavarNI putrane pRthvIrANIe janma Apyo. tarata ja avadhijJAnathI ahitano janma jANIne chappana dikumArIkAoe AvIne sUtikAkarma karyuM. te rIte zakrendra paNa tyAM AvIne prabhune meru parvatanA mastaka upara rahelI atipAMDukabalA nAmanI zilA upara laI gayo. tyAM bALabhAvanI jema prabhune khoLAmAM rAkhIne indra ratnanA siMhAsana para beTho. tyAra pachI tresaTha Indroe tIrthajaLathI prabhune snAna karAvyuM. pachI IzAna IndranA khoLAmAM prabhune besADIne sphaTikamaya vRSabhanA zRMgamAMthI nIkaLatI jaLadhArAthI dhArAyaMtranA jaLanI jema zakrendra abhiSeka karyo. vilepana tathA vastra alaMkAradika vaDe pUjA karIne prabhunI stuti karI. tyAra pachI zakraIndra prabhune satvara pRthvI rANI pAse mUkI gayA. zakrendra tarata ja potAnA sthAne cAlyo gayo. A tarapha mahArAjA pratiSTha putranA janmotsava ujavavAno prAraMbha karyo. nagarajanone kAne samAcAra maLatAM sau rAjabhavanamAM AvIne mahArAjAne vadhAI ApavA lAgyA. cAre tarapha maMgalamaya vAtAvaraNa sarjAI gayuM. rAjA pratiSThane tyAM putrano janma thavAthI sau koI harSita banI gayA hatA. prabhu jyAre mAtAnA garbhamAM hatA tyAre rANI pRthvI sArA pArtha (paDakhA)vALA thayA, tethI pratiSTha rAjAe putranuM nAma supArzva rAkhyuM. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI supArzvanAtha svAmI supArzvakumAra.... saune nAma gamyuM. indre aMgUThAmAM saMkramAvela amRtanuM pAna karanArA prabhu vadhavA lAgyA. 75 supArzvakumAra bALakriyAmAM divaso pasAra karavA lAgyA. baso dhanuSa UMcI kAyAvALA zrI supArzvakumAre yauvanavayamAM praveza karyo. mAtA-pitAnA ati AgrahathI zrI supArzvakumAre rAjaputrIo sAthe pANigrahaNa karyuM. bhogyakarma khapAvavA mATe zrI supArzvakumAra rAjaputrIo sAthe potAno samaya pasAra karavA lAgyA. pAMca lAkha pUrva kaumAra vayamAM vyatIta thayA pachI supArzvakumAre rAjyano dorIsaMcAra pitAnA ati AgrahathI saMbhALyo. zrI supArzvakumAre rAjyanuM saMcAlana vIsa pUrvAMge adhika evA cauda lAkha pUrva sudhI karyuM. tyArabAda prabhunuM mana saMsArathI virakata pAmyuM che tevuM jANIne lokAMtika devatAo zrI supArzvakumA2 pAse AvyA ane dharmatIrthane pravartAvo'nI vinaMtI karI. dIkSA grahaNa karavAnI utkaMThA dharAvatAM zrI supArzvakumAre eka saMvatsara sudhI dAnanI dhArA vahevaDAvI. vArSika dAnanA aMte Asano calita thavAthI indroe AvIne zrI supArzvanAtha svAmIno dIkSAbhiSeka karyo. tyAra pachI mokSagAmI zrI supArzvanAtha svAmI manoharA nAmanI zibikA upara ArUDha thayA. sahastrAmavanamAM sura, asura tathA narezvaro ekatrita thayA. zrI supArzvanAtha svAmIe upavanamAM AvIne sarva AbhUSaNono tyAga karyo ane skaMdha upara indre AropaNa kareluM devaSya vastra dhAraNa karyuM. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 covIza tIrthaMkara jeTha mAsanI zukala trayodazInA divase eka hajAra rAjAonI sAthe prabhu zrI supArzvanAtha svAmIe chaThTha tapanI ArAdhanA karIne dIkSA aMgIkAra karI. te vakhate ja zrI supArzvanAtha svAmIne cothuM mana:paryavajJAna utpanna thayuM. zrI supArzvanAtha svAmIe bIje divase pATalIkhaMDa nagaramAM mahendra rAjAne tyAM parama annathI pAraNuM karyuM. e samaye devatAoe AvIne dhananI vRSTi karavA mATe pAMca divyo pragaTa karyo. mahendrarAjAe jyAM prabhu UbhA rahyA hatA tyAM ratnamaya pITha karAvI. zrI supArzvanAtha svAmI nava mAsa sudhI pRthvI para vihAra karatA rahyA. vihAra karatAM karatAM pharIne sahastrApravanamAM AvyA, tyAM chaThTha tapa karIne zirISa vRkSanI nIce sthira rahyA. bIjA zukala dhyAnane aMte vartatA prabhue ghAtikarmano nAza karyo. phAgaNa mAsanA kRSNa pakSanI SaSThInA divase supArzva svAmIne kevaLajJAna upalabdha thayuM. tarata ja IndrAdidevo tyAM AvI pahoMcyA. prabhune dezanA devA mATe samavasaraNanI racanA karI. - zrI supArzvanAtha svAmIe mokSadvAranI jema samovasaraNamAM pUrvadvArethI temAM praveza karyo tyAM pRthvImAM kalpavRkSarUpa prabhue cAraco dhanuSa adhika eka koza UMcA evA caityavRkSane pradakSiNA karI ane zrI supArzvanAtha svAmIe 'tIya namaH' kahIne uttama siMhAsana para beThA. mahArANI pRthvIdevIe svapnamAM jevo sarpa dITho hato tevo sarpa jANe bIjuM chatra hoya tema prabhunA mastaka upara vikuvya. tyAMthI mAMDIne te prabhune bIjA paNa samavasaraNomAM eka phaNAvALo, pAMca phaNAvALo, nava phaNAvALo nAga thayelo che. prabhunA prabhAvathI devatAoe bIjI traNa dizAomAM paNa prabhunA jevA ja pratibiMbo vikuvyAM. devadevatAo, Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI supArzvanAtha svAmI suraasuro mAnavo tIryacajIvo sau yathAyogya sthAne AvIne besI gayA. Indra prabhunI stuti bhAvabhaya haiye karI. stuti pUrI thayA pachI zrI supArzvanAtha svAmIe prathama dezanA ApI. zrI supArzvanAtha svAmIe zarIra ane AtmA viSenI samajaNa ApI. AtmAno dharma, AtmAnuM svarUpa samajAvyuM. saMsAra pAra, bhavasAgara pAra karavA mATe tyAga vagara bIjo koI mArga nathI. te vAta saraLa rIte saune samajAvI. prabhunI dezanA sAMbhaLIne aneka loko pratibodha pAmyA. temAMthI keTalAke dIkSA aMgIkAra karI. keTalAka zrAvako thayA. zrI supArzvanAtha svAmIne vidarbha vagere paMcANuM gaNadhara thayA. teoe prabhunI vANInA AdhAre dvAdazAMgInI racanA karI. prabhunI dezanA pUrI thayA pachI vidarbha gaNadhare dharmadezanA ApavA mAMDI. vidarbha gaNadharanI dezanA pUrI thayA pachI sarva devIdevatAo manuSyo vagere prabhune bhAvabhaya vaMdana karIne potapotAnA sthAne gayA. te dharmatIrthamAM janma pAmanAro, zyAma zarIravALo, hastInA vAhana upara besanAro be jamaNI bhujAmAM nakula ane aMkuza dharanAro mAtaMga nAmano yakSa supArzvaprabhunI pAse rahenAro zAsanadevatA thayo. temaja suvarNa kAMtivALI, hastInA vAhana para besanArI sarakhI be dakSiNa bhujAmAM varada ane akSasUtrane dharanArI tathA be vAmaNujAmAM trizula ane abhayane rAkhanArI zAMtA nAmanI yakSaNI sadA prabhunI pAse rahenArI zAsanadevI thaI. zrI supArzvanAtha prabhu kevaLajJAna pAmyA pachI niraMtara pRthvI para vihAra karavA lAgyA. pRthvI para vihAra karatA zrI supArzvanAtha svAmIne traNa Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara lAkha sAdhuo, cAra lAkha ne trIsa hajAra sAdhvIo, be hajAra ne trIsa cauda pUrvadhara, nava hajAra adhijJAnavALA, nava hajAra ne doDhaso mana:paryava jJAnIo, agiyAra hajAra kevaLajJAnIo, paMdara hajAra ne traNaso vaikriya labdhivALA, ATha hajAra ne cAraso vAdalabdhivALA, be lAkha ne sattAvana hajAra zrAvako ane cAra lAkha ne trANuM hajAra zrAvikAo - A pramANe zrI supArzvanAtha prabhuno vizALa parivAra thayo. 78 zrI supArzvanAtha svAmI kevaLajJAna utpanna thayA pachI nava mAsa ane vIza pUrvAMge nyUna evA lAkha pUrva gayA pachI sametazikhara parvate padhAryA. tyAM pAMcaso munirAjo sAthe eka mAsanuM anasana grahaNa karyuM. mahinAnA aMte phAgaNa mAsanI kRSNa saptamInA divase zrI supArzvanAtha svAmI pAMcaso munirAjonI sAthe mokSapadanA svAmI banyA. zrI supArzvanAtha svAmIe kumAravayamAM pAMca lAkha pUrva pasAra karyA hatA. rAjyano kArabhAra vIza pUrvAMga sahita cauda lAkha pUrva saMbhALyo. dikSA paryAyamAM vIza pUrvAMge nyUna eka lAkha pUrva vyatita karyAM. A pramANe zrI supArzvanAtha svAmIe vIza lAkha pUrvanuM AyuSya pUrNa karyuM. zrI padmaprabhunA nirvANa pachI nava hajAra kroDa sAgaropama vItyA tyAre supArzvanAtha prabhuno nivRNikALa thayo. prabhu mokSa pAmyA pachI acyuta vagere Indroe temano tathA anya munijanono agnisaMskArapUrvaka mokSa parvano moTo mahimA karyo. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 * zrI caMdraprabha svAmI caMdrAnanA nAmanI ati suMdara nagarI. caMdrAnanA nagarI bharatakSetramAM AvelI suramya nagarI. nagarInI zobhA advitIya ane anupama. nagarInA loko sukhI ane saMtoSI. A nagarImAM mahAsena nAmano rAjA rAja kare. mahArAjA mahAsena parAkramI, nyAyI ane dharmAnurAgI hato. tenA rAjakArabhAramAM koIne kazI phariyAda rahetI nahotI. rAjA mahAsena prajAnI pUratI sArasaMbhALa leto hato. rAjA mahAsenanA rAjyasaMcAlanamAM prajA sukhI ane samRddha hatI. mahArAjA mahAsenanI rANI lakSmaNA guNI, saMskArI ane suzIla svabhAva dharAvanArI hatI. mahAsena ane rANI lakSmaNA vacce apUrva prIti hatI. bannenA divaso khUba ja sukhethI pasAra thatA hatA. tIrthaMkara nAma karma upArjana karelo pagharAjAno jIva vaijayaMta vimAnamAM tetrIsa sAgaropama AyuSyane pUrNa karI tyAMthI AvIne caitra mAsanI kRSNa paMcamInA divase caMdra anurAdhA nakSatramAM AvatA mahArANI lakSmaNAdevInI kukSimAM avataryo. te samaye sukhethI nidrA mANI rahelA lakSmaNA devIne tIrthaMkara janmane sUcavanArA cauda mahAsvapno mukhamAM pravezatA joyAM. lakSmaNA rANI tarata ja jAgRta thaI gaI ane potAne AvelA cauda mahAsvapnonI vAta rAjAne karI. mahArAjA mahAsene sarvazreSTha putraratnano janma thaze tevuM sUcavyuM. divaso pasAra thavA lAgyA. anukrame pauSa mAsanI kRSNa dvAdazInA divase mahadevI lakSmaNAe caMdranA cihnavALA caMdravarNI putraratnane janma Apyo. te vakhate AsanakaMpathI AThamA arhatano janma Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 covIza tIrthaMkara thayelo jANIne chappana dikakumArIoe AvIne sUtikA karma karyuM. tyArabAda janmasnAtra karavAnI bhAvanA sevato Idra potAnA parivAra sAthe tyAM Avyo ane prabhune laIne meru parvatanA zikhare laI gayo. tyAM atipAMDukabalA nAmanI zilA upara prabhune utkaMgamAM laI indra ratnasiMhAsana upara beThA. tyArapachI azruta vagere tresaTha idroe harSollAsa sAthe prabhune snAna karAvyuM. tyArapachI IzAna Indra prabhune aMka rUpa pIMkamAM laIne beThA. eTale saudharmaindra vRSabhanA zRMgamAMthI uchaLatA jaLa vaDe prabhune snAna karAvyuM ; aMgarAga, nepathya ane vastrothI bhagavaMtanuM bhakti vaDe arcana karI indra stuti karI. - stuti karyA pachI zakrendra IzAnaMdra pAsethI prabhune lIdhA ane lakSmaNAdevInI pAse yathocita sthAne sthApana kayAM. mahArAjA mahAsane putrajanmano utsava bhavya rIte ujavyo. nagarInA loko rAjabhavanamAM AvIne mahArAjAne putra janmanI vadhAI ApavA mAMDyA hatA. samagra nagarImAM AnaMda, harSa ane ullAsa chavAyo hato. mahArAjA mahAsene putrajanmanI khuzAlImAM dAnanI saritA vahetI mUkI dIdhI hatI. kArAgAramAMthI kedIone paNa mukta karI dIdhA. prabhu jyAre garbhamAM hatA tyAre temanI mAtAne caMdrapAna karavAno dohada thayo hato. temaja temanuM caMdranA jevuM rUpa hovAthI prabhune sau caMdraprabha evA nAmathI bolAvavA lAgyA. - caMdraprabha dinapratidina vadhavA lAgyA. caMdraprabhakumAre vividha krIDAothI potAnuM bALapaNa pasAra karyuM ane yauvanavayane pAmyA. doDhaso dhanuSa unnata zarIravALA caMdraprabhakumAranA yauvanapraveza pachI mAtApitAe enA vivAha suMdara rAjakanyAo sAthe karyA potAnA bhogyakarma jANIne ja caMdraprabhakumAre vivAha mATenI anumati ApI hatI. dIkSA levAmAM utsuka evA caMdraprabhakumAre janmathI aDhI lAkha pUrva pasAra thayA pachI mAtApitAnI prArthanAthI covIza pUrve yukta evA sADA cha lAkha pUrve sudhI rAjyano kArabhAra saMbhALyo. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI caMdraprabha svAmI ane eka divasa lokAMtika devatAoe AvIne caMdraprabhakumArane dIkSAno samaya jaNAvyo..tarata ja caMdraprabhakumAre saMvatsarI dAna ApavAno prAraMbha karyo. varSanA aMte Asana calita thavAthI indroe AvIne sevakonI jema zrI caMdraprabhasvAmIno dIkSAbhiSeka karyo. tyArapachI manoramA nAmanI zibikA upara prabhu ArUDha thayA. A prasaMge sura, asura nara tathA indrAno parivAra zobhAyAtrAmAM sAmela thayo. manoramA zibikAmAM ArUDha thayelA prabhu sahastrApravanamAM AvyA. zrI caMdraprabha svAmI zibikAmAMthI UtaryA ane traNa ratnone grahaNa karavAnI icchA dharAvatA prabhue ratnAlaMkAradino tyAga karyo. ane poSa mAsanI kRSNa trayodazInA divase chaThThano tapa karIne hajAra rAjAonI sAthe zrI caMdraprabhasvAmIe pravajyA aMgIkAra karI. tarata ja manuSyakSetramAM rahelA prANIonA manodravyano prakAza karanAruM mana:paryava nAmanuM cothuM jJAna prabhune utpanna thayuM. zrI caMdraprabha svAmIe bIjA divase pAkhaMDa nagaramAM rAjA somadattane tyAM jaIne parama annathI pAraNuM karyuM. devatAoe vasuMdharAdi pAMca divya pragaTa karyA. rAjA somadatta jyAM zrI caMdraprabhasvAmI UbhA hatA tyAM ratnapITha karAvI. zrI caMdraprabhasvAmI tyAMthI vihAra karatAM gAma-nagaramAM bhramaNa karavA lAgyA ane dharmabodha ApavA lAgyA. prabhue chadmasthapaNe traNa mAsa sudhI vihAra karyo hato. vihAra karatA prabhu pharIvAra sahastrApravanamAM AvyA. tyAM punAga vRkSanI nIce pratimA dhAraNa karIne UbhA rahyA. bIjA zukala dhyAnane aMte rahelA prabhunA ghAtikarma vinAza pAmyA. phAgaNa mAsanI kRSNa saptamInA divase chaRtapa jemaNe karyo che evA prabhune ujjavaLa, prakAzamAna kevaLajJAna utpanna thayuM. tarata ja sura-asuronA idroe tyAM AvIne yojanA pramANakSetramAM prabhune dezanA ApavA arthe samovasaraNanI racanA karI. devatAoe saMcAra karelA suvarNanA nava kamaLone co. tI. 6 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82. covIza tIrthaMkara caraNanyAsathI pavitra karatAM evA prabhue temAM pUrva dvArethI praveza karyo. prabhue aDhAraso dhanuSa UMcA caityavRkSane pradakSiNA karIne 'tathayi namaH evI vANIne uccAratA ratnasiMhAsana upara pUrvAbhimukhe beThA. pachI sura, asura, mAnava, tIrthaMca vagere yogya dvArethI praveza karIne yathocita sthAne beTho. pachI Indra bhagavaMtane praNAma karIne bhaktinA bhAvabharyA vegathI stuti karI. indranI stuti pUrI thayA bAda zrI caMdraprabha svAmIe dhamadizanA ApavAno AraMbha karyo. prabhunI dezanAmAM saMsAranuM svarUpa ane bhavasAgara pAra karavAnI kuMcI hatI. prabhunI dezanAthI aneka loko pratibodha pAmyA. e ja samaye hajAro lokoe pravajyA aMgIkAra karI. zrI caMdraprabha svAmIne data vagere sahita trANuM gaNadharo thayA. teoe utpAdAdi tripadI vaDe dvAdazAMgI racI. prabhunI dezanAne aMte caraNapITha para besIne datta gaNadhare prANIone bodha ApanArI dezanA ApavA mAMDI. datta gaNadharanI dezanA pUrI thayA pachI sau potapotAnA sthAne javA vidAya thayA. zrI caMdraprabha svAmInA tIrthamAM haMsanA vAhanavALo, dakSiNa bhujAmAM vatsa ane vAma bhujAmAM mudugarane dhAraNa karanAro vijaya nAmano yakSa ane haMsanA vAhanavALI, pILA aMgavALI, be dakSiNa bhujAmAM khaga ane murgAra dhAraNa karanArI tathA be vAbhujAmAM phalaka tathA pharasIne rAkhanArI bhRkuTI nAme devI e ane zrI caMdraprabha svAmInA zAsanadevatA thayA. zAsanadeva vijaya yakSa ane zAsanadevI bhrakuTI hameMzA prabhunI pAse ja rahetA hatA. zrI caMdraprabha svAmI pRthvI para vihAra karavA lAgyA. zrI caMdraprabha svAmIne aDhI lAkha sAdhuo, traNa lAkha ne Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI caMdraprabha svAmI 83 eMzI hajAra sAdhvIo, be hajAra caudapUrvIo, ATha hajAra avadhijJAnI, ATha hajAra manaH paryavajJAnIo, dasa hajAra kevaLajJAnIo, cauda hajAra vaikriya labdhidhArI, sAta hajAra ane chaso vAdalabdhivALA, aDhI lAkha zrAvako tathA cAra lAkha ne ekANuM hajAra zrAvikAo parivAramAM hatA. covIsa pUrva traNa mAse varjita eka lAkha pUrva vihAra karI prabhu sametazikhara AvyA. tyAM eka hajAra munionI sAthe prabhue anazana vrata grahaNa karyuM. anazana vrata eka mAsa sudhI rahyuM. tyArapachI sarva yogano virodha karIne niSkapa dhyAnane prApta thayelA prabhunA bhava paryata rahenAra cAra karma tatkALa kSINa thaI gayA. bhAdaravA mAsanI kRSNa saptamInA divase caMdra zravaNa nakSatramAM AvatA caMdraprabha prabhu te munionI sAthe paramapadane prApta thayA. zrI caMdraprabha svAmIe aDhI lAkha pUrva kumAra avasthAmAM pasAra karyA. covIza pUrva sahita sADA cha lAkha pUrva rAjyakALamAM tathA covIza pUrva rahita eka lAkha pUrva vrata pALavAmAM, e rIte badhA maLIne daza lAkha pUrvanuM AyuSya bhogavyuM. zrI supArzva svAmInA nirvANa pachI navaso koTI sAgaropama vItyA tyAre zrI caMdraprabha svAmI nivaNi padane pAmyA. zrI caMdraprabha svAmI mokSe gayA pachI indro-surezvaroe temano tathA anya munirAjono vidhithI aMga saMskAra karyo. tyArapachI teo devalokamAM gayA. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 : zrI suvidhinAtha svAmI (zrI puSpadaMta) kokadI nAmanI nagarI. anupama ane darzanIya nagarI, kAMkadI nagarI jovA mATe AjubAjunA gAmanA loko AvatA-jatA rahetA hatA kAMkadI. nagarInA dareka mArgo sughaDa ane svacchatAthI sabhara hatA. nagarInI bajAro suvyasthita ane suMdara hatI. eTaluM ja nahi nagarInI prajA paNa parama sukhI saMtoSI hatI. kAMkadI nagarIno rAjA sugrIva nyAyI, prajAvatsala ane dharma pratye apUrva zraddhA dAkhavanAro hato. mahArAjA sugrIvanI kIrti cotarapha phelAyelI hatI. mahArAjA sugrIvane rAmA nAmanI rANI hatI. mahAdevI rAmA anidya rUpa dharAvatI hatI. rAmA rANI suzIla, saMskArI ane guNI hatI. dharma pratye apUrva zraddhA rAkhatI hatI. mahArAjA sugrIva AnaMdapramodathI vyatita thatA hatA. eka divasa vaijayaMta vimAnamAM rahelo mahApadma nAmanA rAjAno jIva tetrIsa sAgaropamanuM pUrNa AyuSya bhogavIne phAgaNa mAsanI kRSNa navamInA divase tyAMthI AvIne rAmAdevInI kukSimAM avataryo. te samaye mahArANI rAmAdevIe tIrthaMkaranA janmane sUcavanArA hastI sahita cauda mahAsvapno mukhamAM pravezatA joyA. ane rANI samAnA divaso rAmAdevIe prabhune garbhamAM dhAraNa karyA. pUrNa samaya thatAM mAgazara mAsanI kRSNa paMcamInA divase Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI suvidhinAtha svAmI 85 - - - mULa nakSatramAM caMdra AvatA magaranA cihnayukta zveta varNavALA eka putraratnane rAmAdevIe janma Apyo. tarata ja chappana dikakumArIoe tyAM AvIne prabhu tathA mAtAnuM sUtikAkarma karyuM - tyAra pachI sau dharma kalpano adhipati abhiyogya devatAnI jema AvIne prabhune grahaNa karI bhaktithI merUparvatanA zikhara upara laI gayo ane tenI cUlikA upara dakSiNa tarapha rahelI pAMDukabalA nAmanI zilA para rahelA siMhAsane prabhune usaMgamAM rAkhIne beTho tyAM azruta bhaktivALA azrutAdika tresaTha indoe tIrthanA jaLathI prabhune snAna karAvyuM . saudharmendra izAnapatine prabhune sopyA, ane IzAnapatinA khoLAmAM rahelA prabhune vRSabhanA zRMgamAMthI nIkaLelA sugaMdhI jaLa vaDe teNe snAna karAvyuM. tyArabAda vastrAbhUSaNo, alaMkAro arcane AratI utArI. zake indra tyArapachI prabhunI stuti bhAvavAhI svare karavA lAgyo. zakendra stuti karyA pachI prabhune rAmAdevI pAse laI gayA ane je sthitimAM prabhu hatA tevI ja sthitimAM sthApana karyA. prabhu jyAre rAmAdevInA garbhamAM hatA tyAre tyAre sarva rIte kuzaLa hatA. tethI "suvidhi' ane puSpanA dohadathI prabhune dAMta AvyA hatA tethI puSpadaMta e pramANe prabhunA be nAma mAtApitAe anero mahotsava racIne ujavyo. divaso pasAra thavA lAgyA. suvidhikumAranuM bALapaNa krIDA ane ramatagamatamAM pasAra thayuM. so dhanuSya UMcA zveta aMgavALA prabhu yauvanAvasthAmAM pravezyA. prabhu saMsArathI virakta hatA, chatAM mAtApitAnA atyaMta AgrahathI atyaMta suMdara rAjakanyAo sAthe vivAha karyA. janmathI pacAsa hajAra pUrva gayA pachI jemane saMsAra pratye Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 covIza tIrthakara - - - jarA paNa bhAva na hovA chatAM pitAnA Agrahane kAraNe rAjyano kArabhAra saMbhALyo. aThyAvIza pUrvAga sahita pacAsa hajAra pUrva teoe vidhi vaDe rAjyaRddhinuM pAlana karyuM. prabhune vrata dhAraNa karavAnI IcchA thatAM lokAMtika devatAoe AvIne vrata mATe prabhune preraNA karI. tyArabAda prabhue eka varSa sudhI vAcakone IcchAnusAra dAna ApyuM. sAMvatsarika dAnanA aMte devatAoe janmakALanI jema prabhuno vidhithI dIkSAbhiSeka karyo. pachI suraasurothI viMTAyelA prabhu suraprabhA nAmanI zibikA upara besIne sahastrApravanamAM AvyA tyAM mAgazara mAsanA kRSNapakSanI SaSTIe mULa nakSatramAM trIjA prahare eka hajAra rAjAonI sAthe prabhue chaThThatapa karIne dIkSA aMgIkAra karI. dikSA grahaNa karatAM ja mana parvavajJAna prApta thayuM. bIjA divase zvetapura nagaramAM puSpa rAjAne tyAM prabhue parama annathI pAraNuM karyuM. tyAM devatAoe vasudhArAdika pAMca divya utpanna karyA. puSparAjAe prabhunA caraNane sthAne eka ratnapITha racAvyuM. zrI suvidhinAtha prabhue mamatArahita, aneka pariSahone sahana karatA ekalA rahIne cAra mAsa sudhI chapasthapaNe vihAra karyo. zrI suvidhinAtha prabhu pharIvAra pharatAM pharatAM sahastrApravanamAM AvyA tyAM mAluTavRkSa nIce pratimApaNe UbhA rahyA. pachI kSapakazreNI para ArUDha thaIne apUrvakaraNanA kramathI kArataka mAsanI zukala tRtiyAnA divase mULa nakSatramAM prabhune kevaLajJAna utpanna thayuM. tarata ja suraasuroe AvIne samavasaraNanI racanA karI. prabhue temAM pUrva dhArethI praveza karyo. tyAM madhyamAM racelA bAraso dhanuSa UMcA caityavRkSane sarva atizaya zobhatA prabhue pradakSiNA Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI suvidhinAtha svAmI 87 karI ane tIrthAya namaH ema kahIne prabhu siMhAsana para pUvaoNbhimukhe ArUDha thayA. eTale devatAoe bIjI traNa dizAomAM prabhunA bIjA rUpa vikuvya. pachI devatAo, sUra, asuro, mAnavo, tiryaMca jIvo vageree parSadAmAM yogya sthAne beThaka grahaNa karI. e pachI zakraindra prabhu zrI suvidhinAtha svAmIne bhAvabharyA vaMdana karIne stuti karI. IndranI stuti pUrI thayA pachI zrI suvidhinAtha svAmIe dezanA ApI. zrI suvidhinAtha svAmIe sarva jIvone saMsAranuM svarUpa samajAvyuM. saMsAra anaMta duHkhanA samUhano bhaMDAra che te vAta kahI. karma, Azrava temaja mohanIya karmanI rUparekhA kahI saMbhaLAvI. zrI suvidhinAtha prabhunI dharmadizanAthI hajAro puruSo bodha pAmyA ane aneka bhavya jIvoe tarata ja dIkSA aMgIkAra karI. prabhune varAha vagere akyAsI gaNadharo thayA. jyAre prabhunI dezanA pUrI thaI pachI zrI varAha gaNadhare dhamadizanA ApI. gaNadharanI dezanA pUrNa thayA pachI suraasuroe naMdIzvara dvIpe jaIne advika utsava karIne potapotAnA sthAne gayA. prabhuzrI suvidhinAthanA tIrthamAM zveta aMgavALo, kAcabAnA vAhana yukta, be dakSiNa bhUjAomAM bIjovuM ane akSasUtra tathA be vAmabhUjAomAM nakula ane bhAlAne dhAraNa karanAro ajita nAme yakSa prabhunI najIka rahenAro zAsanadevatA thayo. temaja gaura varNavALI, vRSabhanA vAhana upara besanArI, be dakSiNa bhUjAmAM varada ane akSasUtra tathA be vAma bhUjAmAM kaLaza ane aMkuzane dhAraNa karanArI sutArA nAmanI yakSaNI prabhunI pAse rahenArI zAsanadevI thaI. e baMne devatAonI adhiSThita prabhu lokone bodha karatAM pRthvI para vihAra karavA lAgyA. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara aThyAvIza pUvaga ane cAra mAse UNA evA eka lAkha pUrva paryata vihAra karatAM prabhune be lAkha sAdhuo, eka lAkha ne vIza hajAra sAdhvIo, ATha hajAra ne cAraso avadhijJAnIo, doDha hajAra pUrvadhArI, sADAsAta hajAra mAryavajJAnI, sAta hajAra ane pAMcaso kevaLajJAnI, tera hajAra vaikriya labdhivALA, cha hajAra vAda labdhivALA, be lAkha ane ogaNatrIsa hajAra zrAvako ane cAra lAkha ne botera hajAra zrAvikAo-ATalo parivAra thayo. prAMte prabhu sametazikhara parvate gayA tyAM eka hajAra munionI sAthe anazana karI eka mAsa sudhI te pramANe rahyAM. kArataka mAsanI kRSNa navamInA divase mULa nakSatre hajAra munionI sAthe zailezI dhyAnamAM lIna thaI prabhu avyayapadane prApta thayA. zrI suvidhinAtha prabhue addha lAkha pUrva kumAra vayamAM pasAra karyo. pacAsa hajAra pUrva rAjyano kArabhAra saMbhALavAmAM vyatita kayAM. zrI suvidhinAtha prabhue eka lAkha pUrva vratamAM pasAra karyA. ekaMdara badhuM maLIne be lAkha pUrvanuM AyuSya zrI suvidhinAtha prabhue bhogavyuM hatuM. zrI caMdraprabha svAmIno nivaNi pachI nevuM koTI sAgaropama gayA pachI suvidhinAtha svAmInuM nivaNi thayuM prabhunA nirvANa pachI sarva indroe eka hajAra munionI sAthe navamA tIrthaMkara bhagavaMta zrI suvidhinAtha prabhunA dehano vidhiyukata zarIra saMskAra karyo ane mokSa prAptino anupama mahimA karyo tyAra pachI sau potapotAnA parivAra sAthe sva sthAnake gayA. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI suvidhinAtha svAmI zrI suvidhinAtha svAmInA nivaNa pachI keTaloka kALa pasAra thayA pachI huMDAvasarpiNI (mahAkaniSTa avasarpiNI) kALanA doSathI sAdhuono uccheda thaI gayo. A samayamAM dharmathI aLagA thaI gayelA loko sthavira zrAvakone dharma viSe pUchavA lAgyA. zrAvako potAnI samaja mujaba dharma kahevA lAgyA. tyAre loko teonI zrAvakocita artha pUjA karavA lAgyA. A rIte pUjA arcanA thatI rahevAthI zrAvakonA haiyAmAM dravyAdikamAM lobha jAgyo. AthI zrAvakoe tarata ja navA kRtrima zAstronI racanA karI. temAM vividha jAtanA moTA phaLa ApanAra dAno pragaTa karyA. temAM pratidina lubdha AcAryo thaIne teoe Aloka-paralokamAM nizcita moTA phaLavALA kanyAdAna, pRthvIdAna, lohadAna, tiladAna, kapAsadAna, godAna, svarNadAna, rUpradAna gRhadAna, azvadAna, gajadAna, ane zayyAdAna vagere vividha prakAranA dAnone mukhyapaNe gaNAvyA. jyAre duSTa AzayavALA ane dhanaprAptinI lAlasAvALAoe te sarva dAna devA mATe pote ja yogya pAtra che ane bIjA apAtra che ema jaNAvyuM. e rItano pracAra ane prasAra karatAM teo lokonA gurU thaI gayA. A rIte jyAM sudhI zrI zItalanAtha svAmInuM tIrtha pravarte tyAM sudhI sarva prakAre tIthaccheda rahyo. keTalAka lokoe A bharatakSetra upara potAnuM eka chatra rAjya calAvyuM tyArapachI bIjA cha jinezvaronA aMtaramAM paNa eTale zrI zAMtinAtha svAmInA aMtara sudhI e rItanuM AMtare AMtare mithyAtva pravarlDa ane tIrthano uccheda thavAthI te samayamAM mithyASTino akhkhalita pracAra ane prasAra thayo. * * Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zrI zItalanAtha svAmI 10 bhadilapura nAme eka zreSTha nagara. sohAmaNuM ane suMdara nagara, e nagarano suvarNamaya killo adbhuta ane advitIya hato. bhakilapura nagaramAM daDharatha nAmano rAjA rAja kare. daDharathe rAjA dharma pratye AsthA dharAvato hato. dayALu ane mahAdAnI rAjavI hato. mahArAjA daDharathane naMdA nAmanI paTTarANI hatI. mahAdevI naMdA suzIla, saMskArI ane uttama svabhAvanI hatI. mahArAjA daDharatha ane mahAdevI naMdAnA divaso sukhethI pasAra thatA hatA. prANata kalpamAM paDyottara rAjAnA jIve vIza sAgaropama AyuSya pUrNa karyuM. pakvottara rAjAno jIva tyAMthI AvIne vaizAkha mAsanI kRSNa SaSTine divase pUvaSADhA nakSatramAM AvatA. naMdA mahAdevInI kukSimAM te jIva utpanna thayo. te vakhate tIrthaMkaranA janmane sUcavanArAM cauda mahAsvapna sukhethI nidrA mANI rahelAM mahAdevIe mukhamAM pravezatAM joyA. mahAdevI naMdAe tarata ja mahArAjA daDharathane jAgRta karyA ane cauda mahAsvapnonI vAta karI. mahArAjAe ati harSita thaIne jaNAvyuM ke A bhavanamAM sarvazreSTha putraratnano janma thaze. mahAdevI naMdAnA divaso AnaMdathI pasAra thavA lAgyA. ane mAgha mAsanI kRSNa dvAdazIne divase caMdra pUrvASADhA nakSatramAM AvatA zrIvatsanA lAMchanavALA ane suvarNanA jevA varNavALA putrane devIe janma Apyo. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zItalanAtha svAmI A prasaMge ATha adholokavAsI, ATha urdhvalokavAsI, ATha ATha rUcaka dvIpamAM cAreya dizAonA parvato 52 rahenArI, cAra vidizAnA parvata para rahenArI ane cAra rUcaka dvIpanI madhye rahenArI maLIne chappana dikumArIo Asana calita thavAthI tyAM AvI ane mAtA tathA putranuM sUtikarma karyuM. tyArabAda devatAo sAthe zakrendra tarata ja tyAM Avyo ane prabhune laIne merU parvatanA zikhare gayo. tyAM prabhune utsaMgamAM laI atipAMDukabalA nAmanI zilA upara ratnamaya siMhAsana para te beTho. e pachI acyutAdika indroe samudro, nadIo ane drahomAMthI maMgAvelA jaLa vaDe prabhune abhiSeka karyo. tyArapachI zakrendre IzAna indranA khoLAmAM prabhune sthApIne pote vikurvelA sphaTikamaya cAra vaSabhonA zaMgamAMthI nIkaLatA jaLa vaDe prabhune snAna karAvyuM ane divya aMgarAga tathA AbhUSaNAdikathI prabhune arcita karIne stuti karavA lAgyo. 91 zakrendre bhAvabharyA haiye dazamA tIrthaMkara bhagavaMtanI stuti karI. stuti pUrI thayA bAda zakreindra prabhune laIne naMdA devI pAse jema hatA tema mUkyA. prAtaHkALe prabhunA janmathI harSita thayelA rAjA dRDharathe kedIone kArAgRhamAMthI mukata karyA ane putranA janmano moTo utsava racyo. prabhu jyAre garbhamAM hatA tyAre rAjAnuM tapta thayeluM aMga naMdAdevInA sparzathI zItaLa thaI gayuM hatuM tethI dRDharatha rAjAe prabhunuM nAma zItala pADyuM. zItalakumA2nuM bALapaNa krIDA, ramatagamatamAM temaja abhyAsamAM pasAra thayuM. anukrame prabhu zizuvaya ullaMghana karIne yauvanavayamAM pravezyA. zItalakumAre mAtApitAnI prArthanAthI kulIna kanyA sAthe pANigrahaNa karyuM. zItalakumAranuM nevuM dhanuSa UMcu zarIra suMdara rIte zobhatuM hatuM. paccIsa hajAra pUrvanI vaya thayA pachI pitAnA AgrahathI Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthakara zItalakumAre rAjyano kArabhAra saMbhALyo. zItalakumAre pacAsa hajAra pUrva rAjyanuM vidhithI pAlana karyuM. pachI prabhunuM mana saMsArathI virakata thayuM eTale tatkALa lokAMtika devatAonA Asano calAyamAna thayA. teoe avadhijJAna vaDe jANyuM ke "jabUdvIpamAM dakSiNa bharatAddhanI aMdara dazamA tIrthaMkara utpanna thayelA che. teo pravajyA grahaNa karavA utsuka banyA che. tethI tyAM jaIne emane e kAryamAM preraNArUpa banIe.' AvuM vicArIne sArasvatAdika devatAo brahmalokamAMthI tyAM AvIne prabhune namana karyA ane vinaMtI karavA lAgyA : he nAtha, A dustara, saMsAramAM tIrthano abhAva thayelo che tethI jagata upara kRpA karIne dharmatIrthane pravartAvo.' ATaluM kahIne devatAo potAnA sthAne javA vidAya thayA. - tyArabAda zItalanAtha prabhue sAMvatsarika dAna ApavAnuM zarU karyuM. eka varSa sudhI dAnanI saritA vahetI rahI. vArSika dAnanA aMte IndranA Asano calita thayA eTale indrAdi devoe tyAM AvIne zItalanAtha svAmIno dikSAkalyANaka saMbaMdhI snAtra mahotsava karyo. pachI prabhue aMgarAga ane vastrAbhUSaNa dhAraNa karyA. eka indra prabhune Teko Apyo. bIjA indroe temanI upara cAmarAdi dhAraNa karyo. pachI zItalanAtha svAmI caMdraprabhA nAmanA zibikA ratna para birAjamAna thayA. hajAro sura-asuro ane manuSyonA parivAra sAthe prabhu potAnA nagaranI bahAra AvelA udyAna sahastrApravanamAM AvyA. tyAM AvIne prabhue sarva AbhUSaNono tyAga karyo. indra nAkhelA devadUSya vastrane khabhA para dhAraNa karatA prabhue prathama pAMcamuSTi vaDe kezano loca karyo. te kezane kSIrasamudramAM nAkhI AvIne indra sarva kolAhalano niSedha karyo. mAgha mAsanI kRSNa dvAdazInA pAchalA prahare caMdra pUrvASADhA nakSatramAM AvatAM cha9tapa jemaNe karyo che evA zItalanAtha prabhue eka Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zItalanAtha svAmI 93 hajAra rAjAonI sAthe sura, asura ane rAjAonI samakSa sarva sAvadya yoganuM pratyAkhyAna karyuM. athati pravajyA aMgIkAra karI. te ja vakhate prabhune mana:paryava nAmanuM cothuM jJAna utpanna thayuM ane devatAo vagere badhA prabhune namana karIne potapotAnA sthAne vidAya thayA. pachI bIje divase riSTa nagaramAM punarvasu rAjAne tyAM zrI zItalanAtha svAmIe parama annathI pAraNuM karyuM. tyAM devatAoe vasudhArAdi pAMca divya pragaTa karyo ane punarvasu rAjAe jyAM zrI zItalanAtha svAmI UbhA rahyA hatA tyAM suvarNa ratnamaya pITha racAvI. pachI zrI zItalanAtha svAmI vividha abhigrahane dhAraNa karatA ane pariSahone sahana karatAM chaghasthapaNe traNa mAsa paryata vihAra karI sahastrApravanamAM pharIvAra AvyA, tyAM prabhu pIpaLAnA vRkSa nIce kAyotsarga dhyAne rahyAM. zrI. zItalanAtha svAmIe zukala dhyAnanA bIjA pAyA upara caDIne ghAtikarmano nAza karyo. tarata ja poSa mAsanI kRSNa caturdazIe caMdra pUrvASADhA nakSatramAM AvatA zrI zItalanAtha svAmIne kevaLajJAna upalabdha thayuM. sura-asuroe sahastrApravanamAM AvIne cAra cAra dvAravALA suvarNa ane rUpAnA traNa gaDhavALuM samosaraNa racyuM. temAM zrI zItalanAtha prabhue pUrva dvArethI praveza karyo ane madhyamAM rahelA eka hajAra ane eMzI dhanuSa UMcA caityavakSanI pradakSiNA karI. ane tIthaya namaH evo uccAra karIne ratna siMhAsana para pUrva mukhe birAjamAna thayA. devatAoe temanA jevA ja traNa pratibiMbo vidurvI bIjI traNa dizAomAM sthApana karyA. pachI deva, devatA, manuSya, tiryaMca jIvo vagere prabhunI dezanA zravaNa karavAnI utkaMThA sAthe yogya sthAne beThA. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara A samaye saudharma kalpano indra AgaLa Avyo ane eNe zrI zItalanAtha svAmIne bhAvabharyA vaMdana karyA ane bhaktithI stuti karI. IndranI stuti pUrI thayA pachI zrI zItalanAtha prabhue amRtanA jevI madhura vANIthI dhamadizanA ApavA mAMDI. zrI zItalanAtha svAmIe dezanAmAM jaNAvyuM ke A saMsAramAM sarva padAdi vividha jAtanA duHkhanA kAraNa ane kSaNika che. tethI dareka jIve mokSane mATe prayatna karavo joIe. zrI zItalanAtha svAmIe mokSa prApti mATe kaI rIte prayatnazIla thavuM joIe te vAta karI. zrI zItalanAtha prabhunI dezanA sAMbhaLIne aneka jIvo pratibodha pAmyA. aneka lokoe tatkALa dIkSA grahaNa karI. aneka lokoe zrAvakapaNuM grahaNa karyuM. zrI zItalanAtha prabhunA AnaMda vagere ekyAzI gaNadharo thayA. prabhunI dharmadizanA pUrI thayA pachI AnaMda gaNadhare dharmadizanA ApI. AnaMda gaNadharanI dharmadizanA pUrI thayA bAda sura, asura tathA narezvaro prabhune vaMdana karIne potapotAne sthAne gayA. A samaye traNa netravALo, cAra mukhavALo, padmanA Asana para besanAro, zvetavarNavALo, potAnI cAra jamaNI bhUjAmAM bIjoruM, mudgara, saMpAda ane abhayane dhAraNa karanArA ane cAra DAbI bhUjAmAM nakula, gadA, cAlaka tathA akSarasUtrane dharanAro brahma nAme yakSa zAsanadeva thayo. jyAre maga jevA nIla varNavALI, meghanA vAhanavALI, be dakSiNa bhUjAmAM varada ane pAsane dharanArI ane vAma bhUjAmAM phaLa ane aMkuzane rAkhanArI azokA nAme devI dazamA tIrthaMkara zrI zItalanAtha svAmInI zAsanadevI thaI. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zItalanAtha svAmI 95 baMne zAsanadevatA niraMtara zrI zItalanAtha prabhunI sevAmAM rahevA lAgyA ane upAsanA karatAM rahyAM. zrI zItalanAtha svAmIe traNa mAse UNA paccIsa hajAra pUrva sudhI vihAra karyo. eka lAkha munirAjo, eka lAkha ane cha hajAra sAdhvIo, caudaso cauda pUrvadhArI, sAta hajAra ane baso avadhijJAnI, sADA sAta hajAra mana:paryavadhArI, sAta hajAra kevaLajJAnI, bAra hajAra vaikriya labdhivALA, pAMca hajAra ane AThaso vAda labdhivALA, be lAkha nevAzI hajAra zrAvako tathA cAra lAkha ne aThThAvana hajAra zrAvikAo A pramANe zrI zItalanAtha prabhuno pRthvI para vihAra karatAM parivAra thayo. zrI zItalanAtha svAmI mokSa prAptino kALa jANI letAM sametazikhara parvata padhAryA. tyAM eka hajAra munionI sAthe prabhue eka mAsanuM anasana karyuM. aMte vaizAkha mAsanI kRSNa bIjanA divase pUrvASADhA nakSatramAM caMdra AvatA zrI zItalanAtha prabhu eka hajAra munirAjonI sAthe mokSapadanA svAmI banyA. zrI zItalanAtha svAmIe kumAra vayamAM paccIsa hajAra pUrva, pRthvIne pALavAmAM pacAsa hajAra pUrva ane dIkSA paryAyamAM paccIsa hajAra pUrva-e pramANe ekaMdara zrI zItalanAtha svAmIe eka lAkha pUrvanuM AyuSya pUrNa karyuM. - zrI suvidhinAtha svAmInA nirvANa pachI navakoTI sAgaropama vyatIta thayA tyAre zrI zItalanAtha svAmI nivaNa pAmyA. hajAra munionI sAthe zrI zItalanAtha prabhu mokSa pAmyA pachI ayyata vagere indroe yathAyogya temano tathA bIjA munijanono nivaNigamanano mahimA karyo ane tyArapachI badhA. devatAo pota-potAne sthAne cAlyA gayA. * * Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrI zreyAMsanAtha svAmI jaMbudrIpamAM bharatakSetranuM AbhUSaNa samuM suMdara, sohAmaNuM nagara eTale siMhapura nagara. 11 siMhapura nagaramAM maMdironI racanA adbhuta hatI. ratnamaya dIvAlothI maMdironI zobhAmAM abhivRddhi thatI hatI. siMhapura nagaranI bajAro vizALa ane suvyavasthita hatI. nagaranI prajA sukhI ane samRddha hatI. siMhapura nagaramAM viSNurAja nAmano rAjA rAjyanuM saMcAlana karato hato. mahArAjA viSNurAja parAkramI, ArogyaniSTha tathA dharmapArAyaNa hato. mahArAjA viSNurAjane viSNu nAmanI suMdara rANI hatI. mahArAjAnI priya rANI hatI. mahArAjA viSNurAja ane rANI viSNunA divaso sukhethI nirgamana thatA hatA. eka divasa mahAzukra devalokamAMthI linagulma rAjAno jIva potAnuM utkRSTa AyuSya pUrNa karIne jeTha mAsanI kRSNa SaSTIe caMdra zravaNa nakSatramAM AvatA tyAMthI cyavIne viSNudevInI kukSimAM avataryo. te samaye nArakI jIvone paNa sukha thayuM. traNa jagatamAM udyota thayo. tIrthaMkaronA dareka kalyANakomAM eka kSaNa evuM thAya che. te vakhate mahAdevI viSNudevIe tIrthaMkaranA janmane sUcavanArA cauda mahAsvapno mukhamAM pravezatAM joyAM. prathama svapnamAM jANe saMkSepelo vaitADhaya parvata hoya tevo zvetavarNI hastI. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zreyAMsanAtha svAmI bIjA svapnamAM matsya sahita zaradaRtuno megha hoya tevo UMcA zRMgavALo zveta RSabha. trIjA svapnamAM kesarI siMha, cothA svapnamAM potAnI mUrti hoya tevI abhiSeka thatI lakSmIdevI. pAMcamA svapnamAM sugaMdhI puSpamAlA. chaThThA svapnamAM amRtano kuMDa hoya tevo jyotsanA sahita pUrNimAno caMdra. sAtamA svapnamAM daidipyamAna sUryamaMDaLa. jyAre AThamA svapnamAM zAkhAo yukata vRkSa hoya tevo capaLa patAkAvALo dhvaja. 02 navamA svapnamAM kalyANanA bhaMDAra samo pUrNa kuMbha. dasamA svapnamAM padma sarovara. agiyAramA svapnamAM UchaLatAM mojAMvALo samudra. bAramA svapnamAM ratnamaya vimAna. teramA svapnamAM ratnAkaranuM sarvasva hoya tevo ratnapuMja. jyAre caudamA svapnamAM moTA maMDalane haranAra nirdhama agni. A pramANe cauda mahA svapnone mukhamAM pravezatA rANI viSNudevIe joyAM. ane bhAdrapada mAsanI kRSNa dvAdazIne divase zravaNa nakSatramAM viSNudevIe geMDAnA cinhavALA suvarNavarNI putrane janma Apyo. te vakhate AsanakaMpa thavAthI chappana dikumArIo tarata ja tyAM AvI ane mAtA tathA putranuM sUtikAkarma karyuM. tyArabAda indre avadhijJAna vaDe prabhunA janmane jANIne tyAM AvI sUtikAgRhanI pradakSiNA karI, pachI sUtikAgRhamAM praveza karIne ahaMtane tathA mAtAne namaskAra karyAM. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara indre mAtAne avasvApinI nidrA ApI temanI paDakhe prabhunuM pratibiMba mUkI indre potAnA pAMca rUpo vikuryA. eka rUpe prabhune dhAraNa karI, bIje rUpe mAthe chatra dharyuM, be bAju cAmara dhAraNa karyA ane eka rUpe vajra laIne prabhunI AgaLa cAlyo. kSaNavAramAM indra prabhune laIne merU parvata upara atipAMDukabalA zilA para Avyo. tyAM utsaMgamAM prabhune rAkhIne indra siMhAsana para beThA. 98 tyAra pachI acyuta vagere nava kalpedro, camara vagere vIza bhavanapatinA indro, kAla vagere batrIza vyaMtaronA indro ane sUrya tathA caMdra e be jyotiSkanA indro sarva maLIne tresaTha indro prabhunA janmasnAtra mahotsava karavA arthe tyAM AvI pahoMcyA. temanI AjJAthI tarata ja Abhiyogika devatAoe pUrNakuMbha vagere upakaraNo vikuryA pachI acyutAkida sarva indro anukrame pavitra tIrthodaka vaDe prabhune snAtra karyuM. pachI IzAnapatinA utsaMgamAM prabhune besADIne zakraindre cAreya dizAomAM sphaTikanA cAra vRSabha vikuryAM. teonA zaMgamAMthI ujjvaLa jaLadhArA vaDe zakraindre prabhune snAna karAvyuM. tyArabAda zakraindre caMdanAdika vaDe prabhunuM arcana karI AratI utArIne bhAvabharI stuti karI. stuti pUrI thayA bAda indre prabhune laIne mAtAnI pAse Avyo, prabhune mAtAnI pAse mUkI mAtA pAse rAkhela prabhunuM pratibiMba tathA avasvApinI nidrA harI lIdhI. tyAra pachI prabhune vaMdana karIne Indra potAnA sthAne javA vidAya thayo. * prAtaHkALe putrajanmanA samAcAra jANIne mahArAjA viSNurAjanA AnaMdanI koI sImA na rahI, tarata ja nagarImAM mahA utsava AraMbhyo. nagarInA loko rAjabhavanamAM AvIne vadhAI ApavA lAgyA. mAtApitAe zreyakArI divase moTo utsava racIne putranuM Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zreyAMsanAtha svAmI nAma zreyAMsa pADavuM. zreyAMsakumArano zaizavakALa krIDAmAM pasAra thayo. zreyAMsakumAra zizuvayamAMthI pasAra thaIne yauvanavaya para ArUDha thayA. prabhunI kAyA ezI dhanuSa UMcI thaI. zreyAMsakumAranA haiyAmAM saMsAra pratye vairAgya hato paraMtu pitAnA Agrahane kAraNe emaNe aneka rAjakanyAo sAthe pANigrahaNa karyuM ane janmathI viza lAkha varSo gayA pachI pitAnI prArthanAthI zreyAMsakumAre rAjyano kArabhAra saMbhALyo. zreyAMsakumAre betAlIza lAkha varSo sudhI bhUmaMDalapara zAsana karyuM. jyAre zreyAMsakumAra saMsArathI virakata thaIne dIkSA grahaNa karavA mATe utsuka thayA tyAre lokAMtika devatAoe AvIne preraNAnA pAna karAvyA. ane te divasathI indranI AjJAthI kubere prerelA jaMbhaka devatAoe pUrelA dravya vaDe zrI zreyAMsanAtha prabhue vArSika dAna ApavAnuM zarU karyuM. eka varSa pUruM thayA pachI indrAdidevoe prabhuno dIkSAbhiSeka karyo. IndrAdi devo sAthe zrI zreyAMsanAtha svAmI vimalaprabhA nAmanI zibikA para besIne suranarothI paravarelA sahastrApravanamAM padhAryA. - zrI zreyAMsanAtha svAmI vimalaprabhA zibikAmAMthI UtarIne AbhUSaNa alaMkArono tyAga karyo. ane indra ApeluM devaSya vastra skaMdha para dhAraNa karyuM. phAgaNa mAsanI kRSNa trayodazInA divase pUvatvikALe zravaNa nakSatramAM caMdrano yoga thatAM chaThThanuM tapa karIne zrI zreyAMsanAtha svAmIe paMcamuSTi lonca karyo. prabhunA keza potAnA uttarIya vastranAM cheDAmAM laI zakraindra kSIra samudramAM lepana karyo. - zrI zreyAMsanAtha svAmIe pravajyA aMgIkAra karI. emane tarata ja cothuM mana:paryava jJAna upalabdha thayuM. prabhunI sAthe eka Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 covIza tIrthaMkara hajAra rAjAoe pravajyA aMgIkAra karI. sura asuronA adhipatioe naMdIzvara dvIpamAM zAzvata ahaMta pratimAono aThThAI mahotsava karIne potapotAnA sthAnake gayA. bIje divase zrI zreyAMsanAtha prabhue siddhArtha nagaranA rAjA naMdanA bhavane jaIne parama annathI pAraNuM karyuM. tyAre devatAoe tyAM vasudhArAdika pAMca divya pragaTa karyo. naMdarAjAe prabhunA caraNa-sthAnamAM ratnanI eka pITha racAvI. tyArabAda prabhu zreyAMsanAtha svAmI pRthvI para vicaravA lAgyA. dIkSA grahaNa karyA pachI zrI zreyAMsanAtha svAmI be mAsa paryata chadmasthapaNe vihAra karatA sahastrApravanamAM AvyA. tyAM azoka vRkSa nIce kAyotsarga dazAmAM UbhA rahyA. bIjA zukala dhyAnamAM aMtamAM vartatA evA prabhunA tApamAM jema mINa gaLI jAya tema jJAnavaraNI, darzanAvaraNI, mohinI ane aMtarAya e cAra ghAtikarma vinAza pAmyA, jethI mAgha mAsanI amAvasyAnA divase caMdra zravaNa nakSatramAM AvatAM chatapamAM vartatA prabhune kevaLajJAna utpanna thayuM. devatAoe AvIne samovasaraNa racyuM, temAM besIne mahAatizayavALA agiyAramAM prabhue dezanA ApI. bhagavaMtanI dezanA sAMbhaLIne ghaNA prANIo pratibodha pAmyA. jemAMnA aneka lokoe sarvaviratipaNuM dhAraNa karyuM. prabhune gozubha vagere choMtera gaNadharo thayA. prabhunA mukhethI tripadI sAMbhaLIne dvAdazAMgI racI. te tIrthamAM traNa netravALo, zvetakAMtine dharanAro, vRSabhanA. vAhanavALo be dakSiNa bhUjAmAM bIjoruM ane gadA dhAraNa karanAro ane be vAmabhUjAmAM nakula tathA akSasUtra dharanAro Izvara (manuja) nAme yakSa prabhuno zAsanadevatA thayo. tathA gaura aMgavALI, siMhanA vAhana para besanArI, dakSiNa bhUjAmAM varada ane mudagarane dhAraNa karanArI tathA vAmabhUjAmAM kaLaza ane Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zreyAMsanAtha svAmI 101 aMkuza rAkhanArI mAnavI (zrIvatsA) nAme prabhunI pAse rahenArI zAsanadevI thaI. kevaLajJAna prApta thayA pachI be mAsa uNA ekavIza lAkha varSa sudhI vihAra karatA zrI zreyAMsa prabhune corAzI hajAra mahAtmA- sAdhuo, eka lAkha ne traNa hajAra sAdhvIo, teraso cauda pUrvadhArI, cha avadhijJAnI, cha hajAra manaparyavajJAnIo, sADA cha hajAra kevaLajJAnIo, agiyAra hajAra vaikriya labdhivALA, pAMca hajAra vAdalabdhivALA, be lAkha ane ogaNaeMzI hajAra zrAvaka tathA cAra lAkha ane aDatAlIza hajAra zrAvikAono parivAra thayo. zrI zreyAMsanAtha svAmIne potAno mokSakALa najIka Avelo jANIne teo eka hajAra munivaro sAthe sametazikhara parvata para AvyA. zrI zreyAMsanAtha prabhue eka hajAra munivaro sAthe anasanavrata grahaNa karyuM. eka mAsanA aMte zaileSI dhyAne rahIne zrAvaNa mAsanI kRSNa tRtIyAnA divase caMdra ghaniSTAnakSatramAM AvatAM hajAra munionI sAthe zrI zreyAMsanAtha prabhu anaMta darzana, jJAna vIrya ane AnaMdamaya svarUpavALA paramapadane prApta thayA. zrI zreyAMsanAtha svAmIe kaumAra vayamAM ekavIza lAkha varSa pasAra karyo. rAjyano kArabhAra calAvavAmAM beMtAlIsa lAkha ane dIkSA pAlanamAM ekavIza lAkha ema badhA maLI corAzI lAkha varSanuM prabhunuM AyuSya hatuM. zrI zItalanAtha prabhunA mokSakALa pachI chAsaTha lAkha ane chatrIsa hajAra varSa tathA so sAgaropame uNA eka koTi sAgaropama gayA tyAre zrI zreyAMsanAtha svAmIno nivaNa kALA mahotsava thayo hato. te nirvANa kalyANakano mahotsava devatAo tathA Idroe sAthe rahIne karyo hato. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM zrI vAsupUjya svAmI yazagAthA anupama AbhAthI zobhatI caMpAnagarInI sarvatra prasarelI hatI. nagarInA sughaDa ane vyavasthita rAjamArgo, bajAro tathA bhavanonI jhAkajhamALa adbhuta hatI. 12 caMpAnagarInI prajA paNa sukhI, samRddha ane saMtoSI hatI. mahArAjA vasupUjyanAM, rAjya saMcAlanathI loko atyaMta prabhAvita hatA. rAjA vasupUjya nyAyI, parAkramI ane prajAvatsala rAjavI hato. mahArAjA vasupUjyanA zAsanamAM corI, lUMTaphATa ke anya koI aghiTata banAvo banatA ja nahotA. rAjA pote avAranavAra nagarImAM gupta veze pharIne lokonA pratibhAva jANato hato. mahArAjA vasupUjyane jayAdevI nAmanI paTTarANI hatI. yAdevI zAMta ane nirmaLa svabhAva dharAvanArI hatI. suzIla ane saMskAranA guNo tenAmAM hatA. mahArAjA vasupUjya ane yAdevInuM sahajIvana sukhethI pasAra thaI rahyuM hatuM. eka divasa prANata devalokamAM rahelA pahyottara rAjAnA jIve utkRSTa sukhamAM magna thaIne potAnuM AyuSya pUrNa karyuM. pachI jyeSTha mAsanI zukala navamInA divase zatabhiSA nakSatra caMdra sAthe yoga thatA tyAMthI cyavIne te jayAdevInI kukSimAM avataryo. te samaye khUba ja zAMtithI ane sukhethI nidrA mANI rahelA mahAdevI jayAdevIe tIrthaMkaranAM janmane sUcavanArA cauda mahAsvapno joyA. abhranI rekhA caMdrane ane parvatanI guphA siMhane jema dhAraNa kare tema yAdevIe atyuttama garbhane dhAraNa karyo. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vAsupUjya svAmI 103 anukrame divaso pasAra thatAM phAlgana mAsanI kRSNa caturdazIne varUNa nakSatramAM rAtA varNavALA ane mahiSa (pADA)nA lAMchanavALA eka putrane janma Apyo. Asana kaMpavAthI chappana dikukamArIoe prabhunA janmane jANIne tyAM AvI ane mAtA tathA prabhunuM sUtikAkarma karyuM. tyArabAda zakraIndra potAnA parivAra sAthe tyAM Avyo ane prabhunA sUtikA gRhanI pradakSiNA karI pachI temAM praveza karI, rANI jayAdevIne avasthApinI nidrA mUkI temanI paDakhe prabhunA pratibiMba ne sthApana karI, pachI pote pAMca rUpa karyo. eka rUpe prabhune grahaNa karyA. bIjA rUpe chatra dhAraNa karyuM, be rUpe be bAju cAmara vIMjhavA lAgyA. ane eka rUpe vaja laIne AgaLa cAlyA. indra tarata ja prabhune laIne sumeru parvata para Avyo. tyAM ati pAMDukabalA nAmanI zilA upara rahelA siMhAsana upara prabhune khoLAmAM laIne zakrendra beThA. te avasare acyateMdra vagere tresaTha indroo tIrthanA jaLathI bharelA kuMbhovaDe prabhune abhiSeka karyo. - tyArabAda IzAna kalpanA adhipatinA usaMgamAM prabhune sthApIne zakraIndra cAra vRSabha vikavya, pachI te vRSabhanA zRMgamAMthI nIkaLatA jaLa vaDe prabhune snAna karAvyuM tyArabAda zakrendra cAra vRSabhone aMtahita karI prabhunA aMgane luchI gozISacaMdanathI vilepana karyuM ane divya vastro, AbhUSaNo ane puSpothI prabhunuM arcana karIne AratI utArI. tyArapachI zakraIndra prabhunI stuti karavA mAMDI. zakrendra bhakti bhAvathI stuti karI, stuti pUrI thayA pachI prabhune laIne zakraIndra rAjabhavanamAM Avyo ane rANI jayAdevInA paDakhe prabhune sthApIne vaMdana karyA. tyArapachI jayAdevI para mUkelI avasthApinI nidrA, harI lIdhI. temanA paDakhAmAMthI Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 covIza tIrthakara prabhunuM pratibiMba laI zakaIdra svargamAM gayo ane bIjA Idro svasthAne vidAya thayA. bIje divase rAjabhavanamAM jayAdevIe putrane janma Apyo che te jANIne rAjA vasupUjya ati AnaMdita thayo ane nagaramAM putrajanmanI khuzAlImAM mahotsava racyo. rAjA vasupUjya tathA rANI jayAdevIe zubha divase prabhunuM nAma vAsupUjya rAkhyuM. vAsupUjya kumAre krIDA ane vividha ramatomAM zizukALa pasAra karyo ane yauvana vayamAM praveza karyo. sIttera dhanuSa UMcA ane sarva lakSaNothI yukta evA prabhu vAsupUjya kumAra mRgAkSIonA manane haranAruM yauvanavaya pAmyA. eka divase saMsArasukhathI vimukha jaNAtA vAsupUjya kumArane temanAM mAtApitAe vAtsalyabhAvathI jaNAvyuM ke aneka rAjyonI rAjakanyAonAM mAtApitAo namrabhAve prArthanA kare che ke amArI kanyAone ApanA kumAra sAthe paraNAvo, ame emanI vinaMtIne ThukarAvI zakatA nathI. kuLakramathI AvelA A rAjyane grahaNa karI ame have vRddhAvasthAmAM vratagrahaNa karIzuM. tyAre vAsupUjya kumAre AchA hAsya sAthe uttara Apyo : pitAjI. Apano vAtsalya bhAva yogya che paraMtu saMsAracakrathI huM zramita thaI gayo chuM. mane rAjakanyAo sAthe vivAha karavAnI temaja rAjya saMbhALavAnI lagIre IcchA nathI. jo tamAre mAro utsava jovo hoya to dIkSA, kevaLajJAna ane nivaNa samayanA mahotsavo janmasamayanI jema Apane tathA jagatane jovA yogya thaze." tyAre vasupUjya rAjAe vAsupUjyakumArane AgaLanA tIrthakaroe paNa vivAha karyA hatA ane rAjyano dorI saMcAra karyo hato te vAta jaNAvI. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vAsupUjya svAmI 105 vAsupUjyakumAre namrapaNe kahyuM : "pitAjI, huM sarva pUrvajonA caritro jANuM chuM. je tIrthaMkaroe vivAha karyA hatA teone bhoga phaLavALA savizeSa kama rahelA hatA tethI traNa jJAnane dhAraNa karanArA e mahAtmAoe bhoga bhogavIne te karmone khapAvyA hatA. mAre kaMIpaNa bhogakarma bhogavavAnuM nathI. je mokSa prApti mATe aDacaNa rUpa thAya mATe Apa mane dIkSA aMgIkAra mATenI ja AjJA Apo. temaja mallinAtha, neminAtha ane pArzvanAtha e traNa bhAvI tIrthakaro paNa vivAha ane rAjyane aMgIkAra karyo vagara ja mukti meLavavA mATe pravajyA grahaNa karaze. jyAre amara tIrthakara zrI vIra bhagavAna potAne bhogyakarma thoDuM hovAthI vivAha karaze paraMtu rAjya karyA vagara ja dIkSA grahaNa karIne siddhipada pAmaze. mATe karmanI vicitratAone kAraNe tIrthakarone paNa eka ja mArga nathI. A pramANe vicAra karIne mane dIkSA mATenI anumati Apo." A pramANe vasupUjya kumAre potAnA mAtApitAne samajAvyA. janma pachI aDhAra lAkha varSa gayA pachI prabhu dIkSA levAne utsuka thayA. tatkALa AsananA kaMpanathI lokAMtika devatAo prabhunI dIkSAno avasara jANIne brahmalokamAMthI tyAM AvyA. devatAoe prabhune pradakSiNApUrvaka praNAma karIne namrabhAve kahyuM: 'he prabhutIrthane pravatavo.." ATaluM kahIne devatAo potAnA sthAne cAlyA gayA. zrI vAsupUjya svAmIe vArSikadAnanI dhArA vahetI karI. varSanA aMte indroe AvIne prabhunA dIkSAbhiSekano. mahotsava racyo. sura-asuroe racelI ane siMhAsanathI suzobhita pRthvI nAmanI zibikA upara prabhu birAjamAna thayA. zrI vAsupUjya Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 svAmI siMhAsana para birAjyA. deva, devatAo, sura, asuro tathA manuSyonI sAthe zrI vAsupUjya svAmI vAjate gAjate vihAragraha nAmanA uttama vanamAM AvyA. zibikA uparathI nIce UtarIne prabhue vastrAbhUSaNono tyAga karyo. pachI saMdhabhAga upara IMdre mUkelAM devadUSya vastrane vahana karatAM evA prabhue caturtha tapa karIne paMcamuSTi locapUrvaka phAgaNa mAsanI amAvasyAnA divase varUNa nakSatramAM divasanA apAna kALe chaso rAjAonI sAthe dIkSA grahaNa karI. bAda dIkSA mahotsava dhAmadhUmathI ujavAI gayA devatAo, sura, asuro tathA manuSyo potapotAnA sthAne gayA. covIza tIrthaMkara bIjA divase mahApura nagaramAM sunaMda rAjAnA ghera zrI vAsupUjya svAmIe parama annathI pAraNuM karyuM. te vakhate devatAoe vasudhArAdhika pAMca divya pragaTa karyAM ane rAjA sunaMde prabhunA caraNane sthAne eka ratnamaya pITha racAvI. tyAMthI zrI vAsupUjya svAmI gAma, nagaromAM vihAra karavA lAgyA. te samaye eka mAsa chadmasthapaNAmAM vihAra karIne zrI vAsupUjya svAmI vihAragRha nAmanA udyAnamAM AvyA, jyAM dIkSA lIdhI hatI. teja udyAnamAM AvyA. tyAM pATala (gulAba)nA vRkSa nIce rahelA prabhune zukala dhyAnane bIje pAye vartatA. prAtaHkALe ghAtikarma nAza pAmyA. mAgha mAsanI zukala dvitiyAne divase caMdra zatabhiSA nakSatramAM AvatAM caturtha tapavALA prabhune kevaLajJAna upalabdha thayuM. devoe tyAM AvIne samavasaraNa racyuM. e divya samavasaraNamAM birAjIne prabhue dezanA ApI. zrI vAsupUjya svAmIne sUkSma vagere chAsaTha gaNadharo thayA bIjI poraSIe mukhya gaNadhare pAdapITha para besIne dezanA ApI. temanA tIrthamAM haMsanA vAhanavALo zvetavarNI be dakSiNa bhujAmAM Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vAsupUjya svAmI bIjorUM ane bANane dharanAro tathA vAmabhujAmAM nakula ane dhanuSa dharanAro kumAra nAmano yakSa zrI vAsupUjya svAmInA zAsanano adhiSThAyaka deva thayo temaja zyAma varNavALI, azvanA vAhanavALI, be dakSiNa bhujAmAM varada ane zaktine dharanArI tathA be vAmabhujAmAM puSpa ane gadAne rAkhanArI caMdrA nAme niraMtara prabhunI pAse rahenArI zAsanadevI thaI. te banne zAsanadevatAothI yukta evA zrI vAsupUjya svAmI vihAra karatAM karatAM eka vA2 dvArakAnI samIpanI bhUmie AvIne samavasaryA. tyAM iMdrAdika devoe AThasone cAlIza dhanuSa UMcuM jemAM azoka vRkSa che evuM samavasaraNanI racanA karI. zrI vAsupUjya svAmIe temAM praveza karIne azoka vRkSane pradakSiNA daIne tIrthAya namaH ema bolIne prabhu pUrvAbhimukhe siMhAsana para ArUDha thayA. prabhunA prabhAvathI ja bIjI dizAomAM prabhunA jevA ja temanA pratibiMba devatAoe vidhuryAM. tyAra pachI deva, sura-asura manuSya tathA tiryaMca vagere yogya sthAne beThA. indre stuti karI. tyAra pachI zrI vAsupUjya svAmIe dharmadezanA ApI. zrI vAsupUjya svAmInI dezanA sAMbhaLIne aneka lokoe dIkSA aMgIkAra karI. e vakhate sukSma gaNadhare bIjI po2SI sudhI dezanA ApI. tyAMthI zrI vAsupUjya svAmIe anyatra vihAra karyo. 107 zrI vAsupUjya svAmIne boMtera hajAra mahAtmA sAdhuo, saMyamanI zobhAne dharanArI eka lAkha sAdhvIo, eka hajAra ane baso cauda pUrvadhArI, pAMca hajAra ane cAraso adhijJAnI, che hajAra ane ekaso manaHparyavajJAnI, cha hajAra kevaLajJAnI, daza hajAra vaikriya labdhivALA, cAra hajAra ne sAtaso vAda labdhivALA, be lAkha ne paMdara hajAra zrAvako ane cAra lAkha ne chavvIsa hajAra, zrAvikAo A pramANe eka mAse uNA copana lAkha varSo sudhI kevaLajJAna pAmyA pachI vihAra karatA ATalo parivAra thayo hato. tyAra pachI zrI vAsupUjya svAmIne potAno mokSakALa najIka Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 covIza tIrthaMkara jANIne caMpA nagarIe AvyAM. tyAM chaso munionI sAthe prabhue anasana aMgIkAra karyuM. eka mAsanA aMte aSADha mAsanI zukala caturdazInA divase caMdra uttara bhAdrapadamAM AvatA prabhu chaso munirAjo sAthe mokSe gayA. zrI vAsupUjya svAmIe kumAravayamAM aDhAra lAkha varSa pasAra karyA jyAre vratamAM copana lAkha varSa e pramANe botera lAkha varSanuM zrI vAsupUjya svAmInuM AyuSya saMpUrNa thayuM zrI zreyAMsanAtha prabhunA nivaNa pachI copana sAgaropama gayA tyAre zrI vAsupUjya svAmI nivaNa pAmyA. te vakhate devatAonI sAthe Idroe prabhuno tathA temanA ziSyono yathAvidhi nivaNi mahosava karyo hato. * * Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 * zrI vimalanAtha svAmI kAMpilyapura nAmanuM nagara. suMdara ane daidipyamAna nagarI. kalAtmaka ane bhavya imArato, lokonA nivAsasthAno nagarIne zobhAyamAna banAvatA paragAmathI aneka loko nagarInA darzanArthe AvatA hatA. hatA. suMdara majAnI nagarI kAMpilyapuramAM kRtavarmA nAmano rAjA rAja kare. rAjA kRtavarmAnI kIrti comera phelAyelI hatI. nyAyI, dharmI ane dayALu hovAthI rAjA kRtavarmAne loko AdarathI jotA hatA. prajAnA koI paNa prazno hoya tyAre tene yogya nyAya maLe temaja koInAmAM asaMtoSanI jvALA na pragaTe tenI takedArI mahArAjA kRtavarmA rAkhatA hatA. AvA nyAyI ane dharmI rAjA kRtavarmAne zyAmA nAmanI paTTarANI hatI. anidya rUpanA bhaMDAra samI rANI zyAmA saMskArI, guNI ane sadAcAriNI hatI. mahArAjA kRtavarmA ane mahArANI zyAmAnA divaso sukhapUrvaka pasAra thatAM hatAM. eka vakhate sahastrAra devalokamAM padmasena rAjAnA jIve potAnuM AyuSya pUrNa karyuM ane vaizAkha mAsanI zukala dvAdazIne divase uttarA bhAdrapada nakSatramAM tyAMthI cyavIne te jIva zyAmAdevInI kukSimAM AvIne avataryo. zyAmAdevIe tIrthaMkaranA janmane sUcavanArAM cauda mahAsvapno mukhamAM praveza karatAM joyAM. pUrNa samaye mAgha mAsanI zukala tRtIyAnI madhya rAtrIe uttarA bhAdrapadano caMdra thatAM suvarNanA jevI kAMtivALA, traNa jJAnane dharanArA eka putrane zyAmAdevIe sukhe janma Apyo. Asana kaMpa thavAthI chappana dikumArIo tatkALa tyAM AvI ane temaNe prabhu tathA prabhunI mAtAnuM sUtikAkarma karyuM. Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 covIza tIrthaMkara - - tyAra pachI zakra che tyAM AvIne prabhune meru parvata upara laI jaIne ati pAMDukabalA nAmanI zilA paranA siMhAsana upara prabhune khoLAmAM laIne beTho. eTale acuta vagere tresaTha Indoe tIrthajaLa vaDe e teramA tIrthaMkarane anukrame snAtra karyuM. pachI prabhune IzAna IdranA usaMgamAM besADI zakraIndra, parvatanA zikharomAMthI nIkaLelA jANe nijharaNA hoya tevA vRSabhanA zRMgamAMthI nIkaLatA jalapravAha vaDe snAna karAvyuM. tyAra pachI indra prabhunA aMganuM devadUSya vaDe mArjana karyuM. naMdanavanamAMthI lAvelA gozISa caMdana vaDe prabhunA zarIra upara devadUSya vastrano bhrama Ape evuM vilepana karyuM. mALAothI ane divya vastra alaMkArothI prabhunuM arcana karI chevaTe AratI utArI zakaIdra bhAvabharI stuti karavA mAMDI. - indranI stutimAM saMsAranA jIvone aMdhakAramAMthI mukata karavAnI ane muktino mArga darzAvavAnI bhAvabharI vinaMtI hatI. A pramANe teramA tIrthaMkaranI stuti karIne indra jema Avyo hato tema pAcho zyAmAdevI pAse jaIne prabhune tyAM sthApanA kayA. pachI zukra indra prabhunA vAsagrahathI ane bIjA indro paNa potapotAnA sthAne cAlyA gayA. prAtaHkALe putrajanmanA samAcAra maLatAM mahArAjA katavamanA harSano pAra na rahyo. mahArAjA kRtavamae tarata ja nagarImAM putrajanmanI khuzAlImAM mahotsava racyo. nagaranA aneka loko vadhAI ApavA rAjabhavana bhaNI AvatA hatA. cAre tarapha AnaMda chavAyo hato. prabhu jyAre garbhamAM hatA tyAre temanI mAtA zyAmAdevI vimala nirmaLa) thaI gayA hatA. tethI pitA kRtavarmAe putranuM nAma vimala pADyuM. devAMganAoe dhAtrI thaIne lAlanapAlana karelA ane devae samAnavanA mitro thaIne ramADelA evA prabhu anukrame vRddhi Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vimalanAtha svAmI pAmyA. 111 sATha dhanuSya UMcA lakSaNoyukta prabhu yauvanavayane pAmyA. saMsAra pratye vairAgya bhAva hovA chatAM mAtA-pitAnA AgrahathI vimalanAtha kumAre rAjaputrIonI sAthe vivAha karyA. kaumArI vayamAM paMdara lAkha varSa pasAra karyA pachI pitAnA AgrahathI vimalanAthakumAre rAjyano kArabhAra grahaNa karyo. rAjyanA kArabhArane calAvatA prabhune trIza lAkha varSo pasAra thaI gayAM. ane eka hajAra ane ATha ane eka divasa prabhune saMsAra pratye viktabhAva jAgyo ane dIkSA grahaNa karavAnI kAmanA jAgI. tyAre sArasvata vagere lokAMtika devatAo zrI vimalanAtha svAmI pAse AvyA ane tIrtha pravartAvavAnI vinaMtI karI, tyAra pachI jaMbhaka devatAoe lAvelA dravya vaDe prabhue yAcakone icchA pramANe vArSika dAna ApyuM. dAnanA aMte sarva Indroe prabhuno dIkSAbhiSekano mahotsava dhAmadhUmathI ujavyo. tyAra pachI divya vastra, alaMkAra tathA vilepana vaDe yukta thaIne zrI vimalanAtha svAmI devattA nAmanI zibikA upara ArUDha thayA. sura, asura tathA manuSyo vagere A prasaMge sAmela thayA hatA ane zobhAyAtrA sahastrAmravanamAM AvI pahoMcI. zrI. vimalanAthasvAmIe sahastrApravanamAM maMgala praveza karyo. zrI vimalanAtha svAmI. zibikA uparathI UtarIne vastrAbhUSaNano tyAga karyo ane indre ApelA devadUSya vastrane skaMdha upara dhAraNa karIne prabhue mAdha mAsanI zukla caturthIno divase eka hajAra rAjAonI sAthe chaThTha tapanuM ArAdhana karIne Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 covIza tIrthaMkara pravajyA aMgIkAra karI, e ja samaye prabhune cothuM mana parvajJAna upabdha thayuM. bIje divase dhAnyakuTa nagaramAM jayarAjAne tyAM zrI vimalanAtha svAmIe parama annathI pAraNuM karyuM. te vakhate devatAoe vasudhArAdika pAMca divya pragaTa karyo ane prabhu jyAM UbhA rahyA hatA te sthAne jayarAjAe eka ratnapITha baMdhAvI. tyArapachI zrI vimalanAtha svAmI gAma, nagara ane pRthvI para chavasthapaNe vihAra karavA lAgyA. be varSa paryata chadmasthapaNe vihAra karIne zrI vimalanAtha svAmI sahastrApravanamAM pharIvAra AvyA. jyAM prabhue dIkSA aMgIkAra karI hatI. te sthaLe AvelA jaMbUvRkSa nIce apUrvakaraNanA kramathI kSapaka zreNImAM ArUDha thayelA prabhunA ghAtakarma nAza pAmyA. jethI poSa mAsanI zukala SaSTine divase uttarAbhAdrapada nakSatramAM chaThTha tapayukta prabhune kevaLajJAna utpanna thayuM. tyAM devatAoe racelA samovasaraNamAM besI prabhue dezanA ApI. maMdara vagere sattAvana temane gaNadharo thayA. - prabhunA tIrthamAM mayUranA vAhanavALo, ujvaLa varNavALo, dakSiNa taraphanI cha bhUjAomAM phala, cakra, ISa, khaDaga, pAza ane akSasUtra tathA vAma bAjunI cha bhUjAomAM nakula, cakra, dhanuSya, phalaka, vastra ane abhayane dhAraNa karanAro paNamukha nAme yakSa zAsana devatA thayo tathA haritAbanA jevA varNavALI, pA upara beThelI dakSiNa bhUjAmAM bANa ane pAzane dharanArI tathA vAmabhUjAmAM kodaMDa tathA nAgane rAkhanArI viditA nAme zrI vimalanAtha prabhunI zAsanadevI thaI. zAsanadevatA ane zAsanadevI niraMtara jemanI samIpa rahelA che evA jagadgurU vihAra karatA eka divasa dvArakA nagarInA parisara bhAgamAM padhAyAM. IndrAdika devatAoe tyAM sAtasone vIza dhanuSa UMcA azokavRkSa yukta samosaraNa racyuM. prabhue pUrva dvAra vaDe temAM praveza karI, AhatI sthitine pALatA te caityavRkSane traNa pradakSiNA karI ane temAM Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vimalanAtha svAmI 113 mA dharmacakrI vimalanAthe "tIrthayanamaH' ema kahIne pUrva dizAnI sanmukhanA siMhAsanane alaMkRta karyuM. - tyAra pachI sAdhuo, sAdhvIo, devatAo devIo, naranArIo, tiryaMca jIvo vagere yathAyogya dvArethI pravezIne potAnA sthAne beThA. te vakhate rAjapuruSAe satvara dvArakAmAM jaIne prabhunA samosaraNanI vAta vAsudevane jaNAvI. harSa pAmelA vAsudeve prabhunA AgamananA samAcAra ApanArA puruSone upahAramAM sADAbAra koTi sauneyA ApyA. pachI vAsudeva temaja anya agraNIo samovasaraNa pAse AvIne praveza karyo ane yogya sthAne beThA. Indra, vAsudeva tathA baladeve bhagavAnanI stuti karI. tyAra pachI zrI vimalanAtha prabhue dharmadizanA ApI. prabhue vItarAgano mArga samajAvyo. saMsAranuM svarUpa darzAvyuM. prabhunI dezanA sAMbhaLIne aneka lokoe dIkSA lIdhI. svayaMbhU vAsudeva samakita pAmyA. ane balabhadra vakapaNuM aMgIkAra karyuM. jyAre prathama poraSI pUrNa thaI tyAre prabhu dezanAthI virAma pAmyA. pachI maMdara gaNadhare tevI ja rIte dezanA ApI. bIjI poSI pUrNa thaI tyAre emaNe paNa dezanA pUrI karI. tyA pachI sau potapotAnA sthAne javA vidAya thayA. loko upara anugraha karavAnI IcchAthI vimalanAtha prabhue pura, grAma temaja aneka vistAromAM vihAra karyo. zrI vimalanAtha svAmIne aDasaTha hajAra mahAtmA sAdhuo, eka lAkha ane AThaso sAdhvIjIo, agyAraso cauda pUrvadhArI, cAra hajAra ane AThaso avadhijJAnI. pAMca hajAra ane pAMcaso manaH paryavajJAnI teTalA ja kevaLajJAnI, nava hajAra vaikriya labdhivALA, be lAkha ne ATha hajAra zrAvako tathA cAra lAkhane cotrIsa hajAra zrAvikAo ATalo parivAra kevaLajJAna pachI be varSe uNA paMdara lAkha varSa sudhI pRthvI para vihAra karatAM thayo hato. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 covIza tIrthaMkara ane eka divasa potAno nivaNikALa najIka Avelo jANI prabhu sametazikhara parvata para padhAyAM. sameta zikhara parvata para prabhue cha hajAra sAdhuonI sAthe anazana vrata grahaNa karyuM. eka mAsanuM anazana pALIne aSADha mAsanI kRSNa saptamInA caMdra puSya nakSatramAM AvatAM te sarva munionI sAthe prabhu avyayapadane pAmyA. pachI indrAdika devatAoe tyAM AvIne prabhuno tathA bIjA munivarono nivaNa mahimA karyo zrI vimalanAtha svAmIe paMdara lAkha varSa kaumAra vayamAM pasAra karyA hatA. trIsa lAkha varSa pRthvInuM rakSaNa karavAmAM ane paMdara lAkha varSa vratamAM ema badhA maLIne sAITha lAkhanuM AyuSya bhogavyuM hatuM. zrI vAsupUjya prabhunA nivaNa pachI trIza sAgaropama gayA tyAre zrI vimalanAtha prabhuno nivaNikALa thayo. * * Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 : zrI anaMtanAtha svAmI ayodhyA nagarI. manoramya nagarI. ayodhyA nagarImAM siMhasena nAmano rAjA rAjya kare. mahArAjA siMhasena dharmAnurAgI dayAvAna ane baliSTha hato. tenI rANI suyazA suzIla, saMskArI ane guNothI bharelI hatI. mahArAjA siMhasena ane rANI suyazAnuM jIvana sukhethI pasAra thatuM hatuM. eka divasa prANata devalokamAM padmaratha rAjAnA jIve sukhamagna thaIne potAnuM utkRSTa sthitivALuM AyuSya pUrNa karyuM. tyAMthI AvIne zrAvaNa mAsanI kRSNa saptamIe caMdra revatI nakSatramAM AvatAM te suyazA rANInA udaramAM avataryAM. te vakhate mahArANI suyazAdevIe rAtrInA avazeSa kALe atyaMta janmane sUcavanArA cauda mahAsvapno mukha vATe pravezatAM joyAM. pachI anukrame vaizAkha mAsanI kRSNa trayodazInA divase puSya nakSatramAM suyAdevIe sIMcANA (bAja) pakSInA cihnavALA suvarNa varNI putrane janma Apyo. e samaye rdhvalokamAMthI, adholokamAMthI tathA rUcaka dvIpathI chappana kikumArIoe AvIne prabhunuM temaja mAtAnuM sUtikAkarma karyuM. tyAra pachI tarata ja saudharma kalpano indra tyAM Avyo ane prabhune praNAma karIne, hAthamAM laIne AkAzamArge meru parvatanA zikhara para Avyo. tyAM ati pAMDukabalA nAmanI zilA upara utsaMgamAM prabhune rAkhI siMhAsana para te beTho. pachI acyuta vagere tresaTha IMdro tyAM AvyA ane tIrthajala maMgAvIne anukrame prabhune snAna karAvyuM. tyArabAda zakrake prabhune IzAna indranA khoLAmAM besADyA ane pote sphaTikanA cAra Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 covIza tIrthaMkara vRSabha vipharyAM. temanA zRMgamAMthI nIkaLatA jaLa vaDe prabhune snAna karAvyuM. pachI devadUSya vastra vaDe prabhunA aMgane lUchI, caMdanAdikathI vilepana arcana karI ane ArAtrika utArI sau dharmapatie bhAvabharyA svare stuti karI. zakrendra stuti karI lIdhA bAda prabhune laIne suyazA devInI pAse AvI temanA paDakhAmAM jema hatA tema prabhune mUkyA. pachI naMdIzvara dvIpa zAzvata ahatanI pratimAno aThThAI utsava karI, zakra tathA bIjA dro potApotAnA sthAne gayA. jyAre prabhu mAtA suyazA rANInA garbhamAM hatA te samaye pitA siMhasene zatruonA anaMta baLane jItyuM hatuM, tethI prabhunuM nAma anaMtajita pADyuM. varSonAM varSo pasAra thavA lAgyAM. anukrame anaMtajitakumAra bAlyavaya pasAra karIne yauvanavayane pAmyA. anaMtajitakumAranI kAyA payAza dhanuSya jeTalI UMcI hatI. anaMtajitakumAre pitAnI AjJAthI suMdara rAjakanyA sAthe vivAha kayAM ane sADA sAta lAkha varSo vItyA pachI pitAnA AgrahathI anaMtajitakumAre rAjyano kArabhAra saMbhALyo. anaMtanAthakumAre paMdara lAkha varSa sudhI rAjyano kArabhAra karIne pRthvInuM rakSaNa karyuM. ane eka divasa anaMtanAthakumAranA haiyAmAM pravajyA grahaNa karavAnI bhAvanA utkRSTa banI tyAre tatkALa lokAMtika devatAoe bahmalokamAMthI AvIne kahe nAtha, tIrtha pravatavo ' ema jaNAvyuM. pachI idranI AjJAthI kubere prerelA jaMtmaka devatAoe pUrelA dhana vaDe prabhue vArSika dAna ApyuM. eka varSa pachI sUra, asura rAjAo, devatAo vagere AvIne prabhuno dIkSAbhiSekano utsava racyo. tyAra pachI anaMtanAthakumAra vastrAbhUSaNo dhAraNa karIne Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anaMtanAtha svAmI 117 sAgaradattA nAmanI zibikAmAM ArUDha thayA tyAre zakra vagere indroe chatra, cAmara ane paMkha dhAraNa karIne prabhunI pAse rahyAM. sAgaradattA zibikAmAM birAjamAna thayelA. anaMtanAthakumAra sura, asura, mAnava samudAya sAthe sahastrApravanamAM AvyA. IdranA hAthanA TekAthI sAgaradattA zibikAmAMthI prabhu UtaryA ane alaMkAro vagereno tyAga karyo. ane vaizAkha mAsanI kRSNa caturdazInA divase revatI nakSatramAM aparAhunakALe chaThTha tapa karIne ekahajAra rAjAonI sAthe anaMtanAthakumAre pravajyA grahaNa karI. e ja samaye anaMtanAtha prabhune cothuM mana:paryavajJAna upalabdha thayuM. IMdrAdika devatAo prabhune vaMdanA karIne potapotAnA sthAne cAlyA gayA. bIje divase vardhamAna nagaranA mahArAjA vijaya rAjAnA bhavane jaIne caudamAM ahite parama annathI pAraNuM karyuM tyAre devatAoe vasudhArAdika pAMca divya pragaTa karyo ane prabhunA caraNa jyAM sthira thayA hatA te jagyAe vijayarAjAe eka ratnamaya pITha karAvI. tyAra pachI zrI anaMtanAtha svAmI tyAMthI nIkaLIne pariSahane sahana karatAM vihAra karavA lAgyA. traNa varSa sudhI chaghasthapaNe vihAra karIne anaMtanAtha prabhu sahastrApravanamAM AvyA. tyAM azoka vRkSa nIce rahI dhyAna karatAM ghAtikarmono kSaya thayo. vaizAkha mAsanI kRSNa caturdazInA divase caMdra revatI nakSatramAM AvatAM chaThTha tapa karIne rahelA zrI anaMtanAtha prabhune kevaLajJAna utpanna thayuM. pachI divya samovasaraNamAM besIne prabhue dezanA ApI ane yaza vagere pacAsa gaNadharo sthApyA. zrI anaMtanAtha prabhunA tIrthamAM traNa mukhavALo, magaranA vAhana Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 covIza tIrthakara vALo, rAtAvarNano, traNa dakSiNa bhujAomAM padha, khaDaga ane pAza, tathA traNa vAma bhUjAomAM nakuLa, phalaka ane akSasUtra dharanAro pAtALa nAme yakSa zAsanadeva thayo. jyAre gaura varNavALI, pAgha para besanArI, be dakSiNa bhujAmAM khaDaga ane pAza tathA be vAma bhujAmAM phalaka ane aMkuza dharanArI aMkuzA nAme zAsanadevI thaI. baMne zAsana devatA niraMtara prabhunI samIpa rahIne sevA karavA lAgyA. eka vAra vihAra karatAM karatAM zrI anaMtanAtha svAmI dvArikA-purImAM AvyA. tyAM zakeMdrAdika devatAoe chaso dhanuSya UMcA caityavRkSa vaDe zobhatuM samosaraNa racyuM. temAM pUrva dvArethI praveza karIne prabhu anaMtanAtha svAmIe caityavRkSane traNa pradakSiNA karI ane tIrthane namaskAra karIne pUrvAbhimukha siMhAsana upara beThAM. tyArabAda sarva saMgha potapotAnA sthAne potAnI yogya sthiti pramANe birAjyo. vyaMtara devatAoe prabhunA traNa pratibiMba traNeya dizAomAM ratnamaya siMhAsana upara vimulyAM. udyAnanA rakSakoe caudamA tIrthaMkara bhagavaMta zrI anaMtanAtha svAmI samosaryAnA samAcAra puruSottama vAsudevane ApyA. rakSakone sADA bAra koTi sauneyA upahAramAM ApavAmAM AvI. vAsudeva baLabhadrane laIne samavasaraNamAM AvyA, tyAM pradakSiNA karIne prabhune vaMdana karyA. pachI Idra, vAsudeva ane balabhadra UbhA thaIne bhaktibhAvathI gadgada vANIthI bhagavaMtanI stuti karI. Indra, vAsudeva tathA baLabhadra stuti karIne virAma pAmyA, tyAra pachI zrI anaMtanAtha svAmIe dezanA ApavI zarU karI. zrI anaMtanAtha svAmIe saMsAranuM svarUpa samajAvyuM Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anaMtanAtha svAmI 119 muktino mArga batAvyo. prabhunI dezanA grahIne aneka lokoe pravajyA aMgIkAra karI. puruSottama vAsudeva samakita pAmyA ane suprabha balabhadra zrAvakatva svIkAryuM. prathama pauruSI pUrI thatAM prabhu dezanAthI virAma pAmyA. tyAra pachI yaza nAmanA mukhya gaNadhare dezanA ApI. bIjI pauruSI pUrNa thatAM teo paNa dezanAthI virAma pAmyA. - tyAra pachI indra, vAsudeva ane balabhadrAdika prabhune vaMdana karIne potapotAnA sthAne gayA. zrI anaMtanAtha svAmI grAma, Akara tathA nagaromAM vihAra karavA lAgyA. zrI anaMtanAtha svAmI bhagavaMtane chAsaTha hajAra sAdhu mahAtmAo, navaso cauda pUrvadhArI, cAra hajAra ane traNaso avadhijJAnI, cAra hajAra ane pAMcaso mana:paryavajJAnI bhagavaMto, pAMca hajAra kevaLajJAnI bhagavaMto, ATha hajAra vaikriya labdhivALA, traNa hajAra ane baso vAda labdhivALA. bAsaTha hajAra tapasvI sAdhvIo, be lAkha ane cha hajAra zrAvako ane cAra lAkha ane cauda hajAra zrAvikAono parivAra kevaLajJAna pAmyA pachI traNa varSe uNA sADA sAta lAkha varSa sudhI pRthvI para vihAra karatAM thayo. tyAra pachI potAno mokSakALa najadIka jANIne zrI anaMtanAtha svAmI sameta zikhara giri padhAryA. tyAM sAta hajAra sAdhuonI sAthe prabhue anasana vrata prahaNa karyuM. eka mAsanA aMte caitra zukala paMcamInA divase caMdra puSpa nakSatramAM AvatAM anaMta prabhu sAta hajAra munirAjonI sAthe mokSe gayA. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 covIza tIrthaMkara tarata ja Idro tathA devatAo tyAM AvI pahoMcyA, teoe prabhuno tathA temanA ziSyono nivaNa mahimAno mahotsava kayo. zrI anaMtanAthasvAmIe kaumAravayamAM sADA sAta lAkha varSa, rAjyapAlanamAM paMdara lAkha varSa ane dikSAmAM sADA sAta lAkha varSa maLIne trIsa lAkha varSanuM anaMtanAtha prabhunuM AyuSya pUrNa thayuM. zrI vimalanAtha svAmInA nivaNithI nava sAgaropama atikramaNa thayA pachI zrI anaMtanAtha svAmInuM nirvANa thayuM. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 * zrI dharmanAtha svAmI ratnapura nAmanuM nagara. bhAratavarSamAM ratnAkaranI jema zobhatuM nagara. ratnapura nagaranI zobhA apUrva hovAthI paragAmanA loko nagarI darzana arthe padhAratA, nagarInI anokhI zobhA nihALIne sau koI moMmAM AMgaLAM nAMkhI jatA. duHkha, paritApanuM nAmonizAna nahotuM. nagarInA loko saMtoSI ane sukhI hatA. koIne koI vAtanI pAMtInuM duHkha nahotuM. nagarIno rAjA bhAnu teja vaDe sUrya samAna, zatrurUpa tRNapuMjamAM agni samAna ane nirmaLa guNothI zobhato hato. mahArAjA bhAnunI rAjasaMcAlananI kAryadakSatAne kAraNe anyAya, atyAcAra, anItine koI sthAna nahotuM. mahArAjA bhAnuno rAjamahela bhavya ane kalAtmaka hato. rAjabhavanamAM upavana hatuM. upavanamAM vividha jAtanA vRkSo, lattAo temaja raMgaberaMgI puSponI sArasaMbhALa udyAna rakSaka yogya rIte karato hato. mahArAjA ghaNI vAra upavanamAM laTAra mAravA paNa jatA hatA. mahArAjA bhAnune suvratA nAmanI paTTarANI hatI. suvratA mahAdevI sadAcAriNI, pativratavALI ane zIlanA zaNagAra samI hatI. lajjA tenI sahacarI hatI. mahArAjA bhAnu ane rANI suvratAnA divaso sukhethI nirgamana thatAM hatAM. eka divasa vaijayaMta nAmanA bIjA anuttara vimAnamAM rahelA daDharatha rAjAnA jIve parama sukhamAM magna thaIne tyAM potAnuM AyuSya pUrNa karyuM. pachI tyAMthI AvIne vaizAkha mAsanI zukala Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 covIza tIrthaMkara saptamInA divase caMdra puSya nakSatramAM AvatAM te jIva mahAdevI suvratAnA udaramAM avataryo. te samaye mahAdevI suvratAe tIrthakaranA janmane sUcavanArAM gaja vagere cauda mahAsvapno joyAM. anukrame pUrNa samaye mAgha mAsanI, zukala tRtIyAne divase puSya nakSatramAM vajanA lAMchanavALA suvarNavarNa putrane janma Apyo. tarata ja bhogaMkarA vagere chappana dikakumArIoe tyAM AvIne prabhu tathA prabhunI mAtAnuM sUtikAkarma karyuM. te ja samaye saudharmalokanA Indra tyAM AvIne prabhune laIne merU parvata Avyo. tyAM atipAMDukabalA nAmanI zilAnI upara ratnamaya siMhAsana para prabhune potAnA utsaMgamAM laIne indra birAjamAna thayo. azruta vagere tresaTha Idroe pavitra tIrthajaLathI vidhipUrvaka prabhune snAtra karAvyuM. tyAra pachI IzAna IdranA khoLAmAM prabhune besADIne sauMdhamendra snAtra karyuM ane vilepana vagerethI pUjA karIne prabhunI bhAvathI stuti karI. zakrAMndra stuti pUrI karIne IzAnaMdranI pAsethI prabhune laI suvratArANInI pAse jema hatA tema mUkI dIdhA. jyAre prabhu mAtAnA garbhamAM hatA tyAre rANI suvratA devIne dharma karavAno dohada utpanna thayo hato. ethI mahArAjA bhAnue putranuM nAma dharma pADyuM. devakumAronI sAthe sukhethI kIDA karatA dharmanAtha kumAra zizu avasthA pasAra karI ane pistAlIsa dhanuSa UMcI kAyAvALA yauvana vayane prApta thayA. mahArAjA bhAnu ane rANI suvatAnI AgrahabharI vinaMtIne svIkArIne dharmanAthakumAre rAjakanyA sAthe pAvigrahaNa karyuM. janmathI aDhI lAkha varSa gayA pachI pitAnA AgrahathI prabhue Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmanAtha svAmI rAjyano kArabhAra saMbhALyo. dharmanAthakumAre pAMca lAkha varSa sudhI rAjyano kArabhAra saMbhALIne pRthvInuM rakSaNa karyuM. eka divasa aMtaramAM vairAgya dhAraNa karavAnI bhAvanA tIvra banatAM dharmanAthakumAre pravajyA karavAno vicAra pharyo. e ja vakhate lokAMtika devatAoe AvIne dharmanAthakumArane bhAvavAhI svare kahyuM : 'svAmI, tIrtha pravartAvo...' 123 ane dharmanAthakumAre vArSika dAnanI saritA vahevaDAvI. varSanA aMte devatAoe abhiSeka karelA nAgadattA nAmanI zibikAmAM besIne dharmanAthakumAra vaprakAMcana nAmanA ramaNIya udyAnamAM AvyA. mAgha mAsanI zukala trayodazIe puSpa nakSatramAM divasanA pAchalA prahare eka hajAra rAjAonI sAthe chaThTha tapa karIne prabhue dIkSA aMgIkAra karI. e ja samaye zrI dharmanAtha svAmIne cothuM mana:paryava jJAna prApta thayuM. bIje divase zrI dharmanAtha svAmI somanasapuramAM rAjA dharma siMhanA bhavanamAM AvyA ane parama annathI pAraNuM karyuM, tyAM vasudhArA vagere pAMca divya pragaTa thayA. rAjA dharma siMhe prabhunA caraNanI bhUmi 52 ratnamaya pITha karAvI. tyAra pachI prabhu gAma, nagaramAM vihAra karavA lAgyA. zrI dharmanAtha svAmI be varSa sudhI chadmasthapaNe vihAra karIne pharatAM pharatAM jyAM dIkSA aMgIkAra karI hatI te vaprakAMcana nAmanA udyAnamAM AvyA. tyAM dadhiparNa vRkSanI nIce dhyAna karatAM prabhune poSa mAsanI pUrNimAnA divase puSpa nakSatramAM caMdra AvatA kevaLajJAna utpanna thayuM. tarata ja te sthAne devatAoe racelA samavasaraNamAM prabhue dezanA ApI. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara zrI dharmanAtha svAmIne ariSTa vagere teMtAlIsa gaNadharo prabhunA zAsanamAM traNa mukhavALo, kAcabAnA vAhanavALo, dakSiNa bhujAomAM bIjoDuM, gadA ane abhayane dhAraNa karanAro tathA vAma bhujAmAM nakula, padma ane akSamALAne dharanAro raktavarNI ane tejasvI kiMnara nAmano yakSa zAsanadevatA thayo. 124 thayA. tathA gaura aMgavALI, matsyanA vAhanavALI, be dakSiNa bhujAmAM utpala ane aMkuza tathA be vAmabhujAmAM padma ane abhayane dharanArI kaMdarpa nAme yakSiNI zAsanadevI thaI. banne niraMtara prabhunI pAse ja rahelA lAgyA. banne zAsana devatAthI sevAtA zrI dharmanAtha svAmI pRthvI para vihAra karatAM karatAM anukrame azvapura nAmanA nagaramAM AvyA. tatkALa indrAdika devatAoe pAMcasone cAlIza dhanuSa UMcuM azoka vRkSa hatuM tyAM samavasaraNanI racanA karI. prabhue pUrvadvArethI praveza karyo ane caitya vRkSanI pradakSiNA karI ane tIrthane namana karIne pUrva siMhAsana para birAjamAna thayA. bIjI traNa dizAomAM vyaMtara devatAoe prabhunA jevAM ja traNa pratibiMbo ratnasiMhAsana para vikRryAM. prabhunI parSadAmAM caturvidha saMgha pahelA vapramAM yogya sthAne beTho. bIjI haroLamAM tiryaMco beThA ane trIjI haroLamAM vAhano goThavAyA. ughAnanA rakSako tarata ja azvapura nareza puruSasiMha rAjAne zrI dharmanAtha svAmI samosaryAnA samAcAra ApyA. AthI puruSasiMha rAjAe upahAramAM udyAnanA rakSakone sADAbAra koTi dhana ApyuM. puruSasiMha tathA sudarzana vagere tatkALa samosaraNamAM AvyA tyAM prabhunI bhaktipUrvaka pradakSiNA tathA namana karIne indranI pAchaLa beThA. tyAra pachI indra, puruSasiMha tathA sudarzana vageree prabhunI stuti karI. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmanAtha svAmI stuti pUrI thayA pachI zrI dharmanAtha svAmIe dharmadezanA ApI. zrI dharmanAtha svAmIe saMsAranuM rahasya ane muktino mArga samajAvyo. tyAga vagara mukti nathI. je kaSAyane jIte che te zivasukha pAme che. vagere bAbatonuM talasparzI darzana karAvyuM. prabhunI dezanA sAMbhaLIne aneka puruSoe dIkSA grahaNa karI. puruSasiMhe samakti svIkAryuM. jyAre sudarzane zrAvakapaNuM aMgIkAra karyuM. prathama pauruSI pUrNa thayA pachI prabhu dezanAthI virAma pAmyA. tyAra pachI prabhunI pAdapITha para besIne ariSTha gaNadhare dezanA ApI. bIjI pauruSI pUrNa thatAM gaNadhare paNa dezanA pUrI karI. tyAra pachI iMdra, deva, devatAo, sura, asuro temaja anya sau prabhune namaskAra karIne potapotAnA sthAne gayA. ane zrI dharmanAtha svAmI tyAMthI vihAra karIne pRthvI para vicaravA lAgyA. kevaLajJAna upalabdha thayA pachI be varSe uNA aDhI lAkha varSa sudhI vihAra karatAM zrI dharmanAtha svAmI bhagavaMtane cosaTha hajAra sAdhu mahAtmA, bAsaTha hajArane cAraso sAdhvIo, navaso cauda pUrvadhArIo, traNa hajAra ane chaso avadhijJAnIo, cAra hajAra ane pAMcaso manaH paryAvadhArIo, teTalA ja kevaLajJAnI bhagavaMto, sAta hajAra vaikriya labdhivALA, be hajAra ane AThaso vAdalabdhivALA, be lAkha ane cAlIza hajAra zrAvako (anyatra be lAkha ane cAra hajAra zrAvako kahyAM che. tathA cAra lAkha ane tera hajAra zrAvikAo) -A pramANe zrI dharmanAthasvAmI bhagavaMtano parivAra thayo. 125 potAno mokSa samaya nadika Avelo jANIne zrI dharmanAtha svAmI samettazikhara girie padhAryA. tyAM zrI dharmanAtha svAmIe ekaso ne ATha munivaro sAthe anasana vrata grahaNa karyuM. eka mAsanA aMte jeTha mAsanI zukala paMcamIe caMdra Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 covIza tIrthaMkara puSya nakSatramAM AvatAM te munirAjonI sAthe prabhu mokSapadanA adhikArI banyA. tarata ja iMdrAdika devatAo sametazikhara parvata para AvyA ane zrI dharmanAtha svAmIno tathA ekaso ATha munivarono nivaNa mahimAno utsava karyo. zrI anaMtanAtha svAmInA nivaNa pachI cAra sAgaropama pasAra thayA tyAre zrI dharmanAtha svAmInuM nivaNa thayuM. zrI dharmanAthasvAmIe kaumAravayamAM aDhI lAkha varSa pasAra karyA hatA. rAjyano kArabhAra saMbhALavAmAM pAMca lAkha varSa ane vratamAM aDhI lAkha varSa pasAra karyo. e pramANe ekaMdare daza lAkha varSanuM AyuSya zrI dharmanAtha svAmInuM nirgamana thayuM. Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 * zrI zAMtinAtha svAmI hastinApura nagarI kurudezamAM AvelI hastinApura nagarI zobhanIya ane darzanIya hatI. nagarImAM AvelA udyAno, bhavyatAthI opatA bhavano tathA sughaDa ane suMdara rAjamArgo nagarIne vadhu daidipyamAna banAvatI hatI. nagarInI eka tarapha AveluM rAjabhavana kalA kArIgIrInA addabhuta namUnA rUpa hatuM. vizALa rAjabhavanamAM ja upavananI racanA karavAmAM AvI hatI temaja Rtu gRhonI paNa racanA karavAmAM AvI hatI. hastinApura nagarInA mahArAjA vizvasena nAmano rAjA rAjyano kArabhAra saMbhALato hato. te rAjA zarayajanane vaja maMdira jevo, yAcakone kalpavRkSa jevo ane lakSmI tathA sarasvatIne mitratAnI saMketa-bhUmi samo hato. mahArAjA vizvasenane acirA nAmanI rANI hatI. rANI acirA suzIla, pativrata dhAriNI temaja saMskArI hatI. mahArAjA vizvasena ane rANI acirAnA divaso sukhethI nirgamana thatA hatA. ane eka divasa anuttara vimAnomAM mukhya savathisiddhi nAmanA vimAnamAM megharathanA jIve sukhamagnapaNe potAnuM AyuSya pUrNa karyuM tyAMthI cyavIne bhAdrapada mAsanI kRSNa saptamIe caMdra bharaNI nakSatramAM AvatAM te acirA rANInI kukSimAM avataryo. te samaye sukhethI nidrA mANI rahelAM acirA devIe rAtrinA aMtima prahare anukrame mukhamAM praveza karatA cauda Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 mahAsvapno joyAM. prathama svapnamAM jharatA madajalanA sugaMdhathI matta thayelA bhramarAonA zabdo vaDe jANe mukha pravezanI AjJA mAgato hoya tevo gajendra jovA maLyo. bIjA svapnamAM vRSabhanA darzana thayA. trIjA svapnamAM prabhAvazALI kezarIsiMha avalokyo. cothA svapnamAM baMne hAthI be bAjue rahIne abhiSeka karI rahyAM hoya ane vacce mahAlakSmI divya rUpa dhAraNa karIne birAjyA hoya tevuM svapna joyuM. pAMcamA svapnamAM paMcavarNI divya puSyothI gUMthelI vistAravALI mALA avalokI. chaThThA svapnamAM darpaNa jovA maLyuM. sAtamA svapnamAM tejasvI sUrya jovA maLyo. AThamA svapnamAM mahAdhvaja, navamA svapnamAM jANe lakSmIne rahevAnuM sthAna hoya tevo ane sugaMdhIta vikasita kamaLavaDe DhAMkelA mukhavALo vizALa pUrNa kuMbha joyo. dazamA svapnamAM sugaMdhI kamaLothI manohara jaLathI bhareluM sarovara joyuM. agiyArame svapne apAra sAgara avalokayo. bArame svapne apratima vimAna jovA maLyuM. teramA svapne ratnapuMja jovA maLyo ane caudamA svapne nirdhama agni joyo. A pramANe cauda svapna joIne acirA devIe jAgRta thaIne zayyAmAMthI UbhA thayA ane rAjA vizvasenane cauda svapnanI vAta karI. covIza tIrthaMkara rANI acirAnA cauda svapno jANIne mahArAjA vizvasene kahyuM : "devI, svapnonA artha pramANe lokottara guNavALo ane traNa lokanuM rakSaNa karavAmAM tatpara evo putra thaze.' prAtaHkALe mahArAjA vizvasene nimittajJone bolAvIne cauda svapnonuM phaLa pUchyuM, tyAre nimittajJoe saharSa jaNAvyuM : "mahArAja, A svapnonuM phaLa e che ke Apane tyAM cakrI athavA dharmacakrI putra thaze.' Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zAMtinAtha svAmI rAjA vizvasene nimittajJone bheTa sogAda ApIne prasanna karyAM. te divasathI devIe ratnagarbhAnI jema te garbharatnane dhAraNa karyo. te samayamAM kurudezamAM udvega ane mahAmArI vagere aneka aziva utpAto pravartatA hatA. teonI zAMti mATe upAya jANanArAoe aneka upAyo karyA paraMtu temAM saphLatA prApta thaI nahi. paraMtu jyAre bhagavaMta zrI acirA devInA udaramAM garbharUpe AvyA, te vakhatathI ja te sarva azivakArI utpAta zAMta thayA. kharekhara atyaMta prabhuno prabhAva niravadhi che. 129 tyAra pachI nava mAsa ane sADA sAta divasa pasAra thayA bAda jyeSTha mAsanI kRSNa trayodazIne divase caMdra bharaNI nakSatramAM Avyo. te samaye mahAdevI acirAdevIe mRganA cihnavALA kanakavarNI eka kumArane janma Apyo. e samaye kSaNabhara to nArakI jIvone paNa apUrva sukha thayuM. chappana dikumArIonA Asana kaMpAyamAna thayA eTale teoe avadhijJAnathI jANI lIdhuM ke prabhuno janma thayo che, tarata ja dikumArIo vizvasena mahArAjAnA rAjabhavanamAM AvI ane mahAdevI acirAdevI tathA prabhune vaMdana karIne sUtikAkarma karyuM te samaye saudharma indranuM Asana kaMpavAthI prabhuno janma jANIne pAlaka vimAnamAM besIne parivAra saha te prabhu pAse Avyo. saudharma indre acirAdevI 52 avasvApinI nidrA mUkI tathA temanI pAse prabhunuM pratibiMba mUkI pote pAMca rUpa dhAraNa karyAM. temAMthI eka rUpe prabhune be hAthamAM dhAraNa karyAM. be rUpa be bAju cAmara vIMjhavA lAgyA. eka rUpe mastaka para ujvaLa chatra dharyuM ane eka rUpe vajra uchALato AgaLa cAlyo. kSaNavAramAM saudharma indra prabhune laIne meruparvatanI ati pAMDukabalA nAmanI Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 covIza tIrthaMkara zilA para Avyo. tyAM utsaMgamAM prabhune laIne indra siMhAsana para beThA. te samaye Asana kaMpana thavAthI prabhunA janmane jANIne ayyata vagere tresaTha indro vagere tatkALa tyAM AvI pahoMcyA. azrute prabhune snAna karAvyuM tyArapachI IzAneMdra pAMca rUpe thayA. eka rUpe prabhune usaMgamAM lIdhA, eka rUpe chatra ane be rUpe cAmara dhAraNa karyo ane eka rUpe trizULa laIne AgaLa UbhA rahyA pachI zukra indra cAra vRSabha vikavyAM ane prabhune snAna karAvyuM. pachI Indra devadUSya vastrathI aMga luchI gozISacaMdananuM vilepana karI divya alaMkArathI ane puSpamALAothI prabhunuM arcana karyuM. pachI vidhipUrvaka prabhunI AratI utArI. tyArapachI idra gadgada svare prabhunI stuti karavA lAgyo. prabhunA guNa gAvA lAgyo. stuti samApta thayA pachI zukra che IzAnapati pAsethI prabhune laI satvara acirAdevInI pAse yogya rIte pAchA mUkyA. temaja acirAdevInI avasthApinI nidrA ane ahaMtanuM pratibiMba harI lIdhuM. pachI prabhu mATe pAMca apsarAone dhAtrIrUpe rahevAnI AjJA karIne zakra indra temaja bIjA indro vidAya thayA ane potapotAnA sthAne gayA. jyAre mahArANI acirAdevI nidrA rahita thayA te vakhate temane divya vastrAlaMkAra tathA aMgarAga vaDethI zobhatA tejasvI putra jovA maLyo. mahArANI acirA Azcarya sAthe atyaMta AnaMda pAmI ane mahArAjA vizvasenane badhI mAhitIthI vAkepha karyA. mahArAjA vizvAsane putrano janma mahotsava bhavya rIte ujavyo. jyAre acirAdevInA udaramAM A garbha Avyo tyAre Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zAMtinAtha svAmI dezamAMthI sarva aziva utpAta zAMta thayA hatA evuM dhArIne mahArAjA vizvasene putranuM nAma zAMtinAtha pADyuM. zAMtinAtha kumAra vividha krIDAo karatAM bAlavaya pasAra karIne yauvanavayamAM AvyA tyAre temanI kAyA cAlIza dhanuSya pramANanI hatI. putrane yauvanavayamAM pravezelo joIne rAjA vizvasena atyaMta AnaMdita thatA hatA. mAtApitAnI AgrahabharI icchAne vaza thaIne zAMtinAthakumAre aneka rAjakanyAo sAthe vivAha saMpanna karyAM. paccIsa hajAra varSanI vaye zAMtikumArane rAjyanI dhUrA soMpIne rAjA vizvasene tyAgano mArga apanAvyo. 131 ane zAMtinAthakumAra yathocita pRthvInuM pAlana karavA lAgyA. arhata prabhune paNa nikAcita bhoganIya karma avazya bhogavavA ja paDe che. zAMtinAtha kumAranA rANIvAsamAM yazomatI nAmanI mukhya paTTarANI hatI. eka vakhate yazomatI devIe svapnamAM cakrane mukhamAM praveza karatuM joyuM, te samaye daDha2tha munino jIva sarvArthasiddha vimAnamAM AyuSya pUrNa karI, avIne yazomatInA udaramAM utpanna thayo. nidrAmAMthI jAgRta thaIne rANI yazomatIe svapnanI vAta potAnA svAmI zAMtinAthane karI, tyAre traNa jJAnanA dhAraka zAMtinAtha prabhue kahyuM : "devI, pUrva janmamAM daDharatha nAme eka mAre anuja baMdhu hato. te sarvArtha siddha vimAnamAMthI cyavIne tArA udaramAM avatarelo che. samaya AvatAM te putrane tame janma Apazo.' prAtaHkALe svAmInA mukhe A vAta sAMbhaLIne rANI yazomatI ati harSita banI. samaya AvatAM yazomatI rANIe svastha ane suMdara putrane janma Apyo. svapnamAM cakra joyeluM hovAthI enuM nAma cakrAyudha Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 covIza tIrthakara pADavAmAM AvyuM. cakrAyudha yauvanavaya pAmyo tyAre pitA zAMtinAthe enA vivAha aneka rAjakanyAo sAthe kyAM. zrI zAMtinAthakumArane rAjyano kArabhAra calAvatAM paccIsa hajAra varSa pasAra thaI gayA. ekavAra zrI zAMtinAthakumAranI AyudhazALAmAM cakraratna utpanna thayuM. prabhue eno aThThAI utsava karyo. - te cakra astrazALAmAMthI nIkaLIne pUrvadizA tarapha cAlavA mAMDyuM. abhuta ane daidipyamAna cakranI pAchaLa zAMtinAtha rAjA vegathI cAlavA lAgyA. enI pAchaLa hajAro subhaTTo paNa tejagatithI cAlatA hatA. pratidina eka-eka yojana cAlIne te cakra sthira rahetuM. AthI prabhu tyAM bAra yojana vistAravALI chAvaNI nAkhIne mukAma karatA hatA. ane eka divasa zAMtinAthakumAra mAgadha tIrthanI najIka AvyA. tyAM prabhu nirvikArapaNe uttama siMhAsana para birAjamAna thayA. te samaye mAgadhapatinuM siMhAsana kaMpita thayuM. mAgadhapati vicAravA lAgyo ke mAruM siMhAsana kayA kAraNosara kaMpita thayuM ? tarata ja mAgadhapatine avadhijJAna utpanna thayuM. ane pachI vicAryuM ke "aho, bALakanI jema meM AvA ajJAna bharelA vicAro karyo tethI mane dhikkAra che. ahIM soLamA tIrthaMkara ane pAMcamA cakravartI mArI upara anukaMpA lAvIne beThA che." mAgadhapati tarata ja bheTa sogAda laIne zAMtinAtha prabhu pAse Avyo ane aMtaHkaraNathI vaMdana karIne kahyuM : "prabhu, huM Apano pUrva dizAno digupALa ApanI AjJAne dhAraNa karanAra chuM." kahIne mAgadhapatie zAMtinAtha prabhunA caraNomAM divya vastrAlaMkAro arpaNa karyA. zrI zAMtinAthe paNa dipALano satkAra karIne vidAya Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zAMtinAtha svAmI karyo. tyAMthI cakraratna dakSiNA dizA tarapha AgaLa vadhyuM. zrI zAMtinAtha prabhu cakranA mArgane anusaratA dakSiNa samudranA kinArA pAse AvyA. tyAM va2dAma devane uddezIne samudratIre ratnamaya siMhAsana para beThA, varadAmapatie avadhijJAna dvArA prabhune AvelA jANIne tarata ja bheTa sogAda laIne pahoMcI gayo. eNe prabhune vaMdanA karIne divya alaMkArAdi bheTa dharyAM. prabhue prasannatAthI tene vidAya karyo. tyArapachI cakraratna pazcima dizA tarapha AgaLa dhapyuM. pazcima samudranA kAMThe zrI zAMtinAtha prabhue chAvaNI nAMkhI. Asana kaMpita thatA prabhAsapatie tyAM AvIne prabhunI bhAvathI. sevA karI ane prabhunA zAsanane aMgIkAra karyuM. tyAMthI siMdhudevIne uddezIne cakraratna vAyavya dizAnA mArge cAlyuM. siMdhudevIe avadhijJAnathI prabhune AvelA jANIne bheTa sogAda dharIne bhakti karI. 133 siMdhudevIe zAMtinAtha svAmIne bhAvabhaktithI vaMdana karI, behAtha joDIne kahyuM : 'he bhagavaMta, A dezamAM senAnInI jema huM tamArI AjJAkArI thaIne rahelI chuM.' ATaluM kahIne siMdhudevIe ratna suvarNamaya snAnapITha, kaLazo tathA AbhUSaNo vagere prabhune bheTa karyAM. tyAMthI cakraratna IzAna dizA tarapha AgaLa vadhyuM. cakraratna vaitADhaya parvatanI najIka AvyuM. cakranA mArge anusaratA prabhu tamistrA guhAnI najIka AvyA. tyAM rahelA kRtamALa devane tatkALa vaza karI lIdho. tyAMthI zAMtinAtha prabhunI AjJAthI senApatie carmaratna vaDe siMdhu nadI UtarIne tenA dakSiNa niSkaTane kSaNabharamAM sAdhI lIdhuM tyAMthI AvI senApatie amodha zaktivALA daMDaratnathI kapATane tADana karI tamistrA guphA Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 covIza tIrthaMkara ughADI pachI prabhue gajaratna para ArUDha thaIne guphAmAM sainya sahita praveza karyo. zAMtinAthakumAre guphAno aMdhakAra bhedavA hastI para maNiratna sthApita karyuM. ane hAthamAM kAMkaNI ratna laIne guphAnI banne bAju anukrame ogaNa pacAsa mAMDalA AlekhatA cAlavA lAgyA. Ama AgaLa vadhatAM guphAnI madhyamAM AvelI unmA ane nimagrA nAmanI nadI upara prabhue vadhakiratna pAse eka setu baMdhAvIne zAMtinAtha prabhue sainya sahita te mArga pasAra karyo. AgaLa jatAM guphAnuM uttara dvAra prabhunA AgamanathI ja potAnI meLe ja UghaDI gayuM. tatkALa te dvArathI prabhu senca sahita bahAra nIkaLyA. sainyane joIne tyAM rahelA pleccho upahAsya bichAvIne kahevA lAgyA : "are..A ApaNA para koNa dhasI AvyuM che ? cAlo...ApaNe teonI upekSA karavI yogya nathI. cAlo sau eka thaIne sainya para humalo karIe.' ane mleccho ane zAMtinAtha svAmInA sainya vacce yuddha zarU thayuM. jemAM cakravartInA agra sainyane vananI jema svecchAe bhAMgI nAkhyuM. potAnA agrasainyano nAza thayelo joIne zAMtinAtha svAmIno senApati krodhAyamAna thayo ane potAnI zaktino paricaya karAvyo. mleccho tarata ja potAno jIva bacAvavA ane madada mATe meghakumAra pAse AvyA. meghakumAre kahyuM: 'tamane zI pIDA che te kaho...' tyAre bhayaprada banelA svecchAe meghakumArane kahyuM : "koI cakravartI rAjA ane enuM sainya amAruM nikaMdana kADhavA para tulyo che. meghakumAra, Apa amArI rakSA karo.' meghakumAra bolyA : 'Aje ja ame tamArA zatruone jaLamAM DUbAvIne mRtyunA khoLe poDhADI daIzuM.." ane tarata ja meghakumAroe zAMtinAtha svAmInA sainya para Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zAMtinAtha svAmI 135 jaLanI dhArAo vahevaDAvI. thoDI vAramAM zAMtinAtha svAmInuM sainya jaLanA pravAhanA kAraNe pIDita thavA lAgyuM. dareka chAvaNImAM jaLa pravezI gayuM hatuM. pAMcamA cakravartIe kara vaDe carmaratnano sparza karyo. tethI pANImAM jema sevALa, jALa ane phINano piMDa vadhe tema carmaratna bAra yojana sudhI vistAra pAmyuM. zrI zAMtinAtha prabhunI AjJAthI sainya carmaratnanI upara caDI gayuM. tyAra pachI chatraratnane sparza karyo. tethI chatra bAra yojana sudhI laMbAyuM. aMdhakArano nAza karavA maNiratnano upayoga karavAmAM Avyo. zrI zAMtinAtha svAmI sainya sAthe te jaLamAM sAta divasa paryata rahyA. pachI prabhunA sevaka devatAo krodha dhAraNa karIne meghakumArone kahevA lAgyA : "are...meghakumAro, tame vicArya vagaranuM zuM AraMbhya che ? tame konI sAme zastra ugAmyuM che te jANo cho ?' ane prabhunA sevaka devatAoe meghakumArone samajAvyA ke A zAMtinAtha prabhu ja tamAruM zaraNa che...' ane meghakumAro tarata ja krodha choDIne zAMta thayA ane amUlya bheTa sogAdo laIne zAMtinAtha prabhu pAse AvyA. meghakumAroe zAMtinAtha prabhune vaMdana karIne kahyuM H prabhu, araNyanA vRSabhanI jema ame sadA unmatta chIe, tethI ApanA pagalAM ahIM paDyA che te nahi jANatAM, ajANye amArAthI je aparAdha thayo che te mATe kSamA pradAna karo. amArA para prasanna thAo. ApanA AjJAMkita sevako chIe Apa AjJA karo." zAMtinAtha prabhue mlecchono satkAra karIne bheTano svIkAra karyo. zAMtinAtha svAmIe senApati pAse siMdhuno uttara niSkaTa sadhAvyo. tyAMthI zAMtinAtha svAmI himAlaya parvata para AvyA. tyAM parvatanA adhiSThAyaka himavakumAre gozISa Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara caMdanathI, padmahRdayanA jaLathI ane bIjA ratnothI zrI zAMtinAtha svAmInuM pUjana karyuM. 136 tyAMthI RRSabhakUTAtrie jai kAMkaNI ratna hAthamAM laI cakravartInA kalpa pramANe pAMcamA cakravartI zAMtinAtha' evA akSaro lakhyA. zatruonA parAkramone zAMta karIne zrI zAMtinAtha svAmI vaitADhaya parvatanI bhUmi pAse AvyA. tyAM banne zreNImAM rahenArA vidyAdharonA rAjAoe cakravartIno premabhIno satkAra karyo. tyAMthI gaMgAnadInA taTe jaIne pote gaMgAdevIne sAdhyA, ane senApati pAse gaMgAno uttara niSkaTa sadhAvyo. tyAMthI vaitADhaya nIcenI khaMDaprapAtA nAmanI guphA pAse AvyA ane tyAM rahetA nATayamAla devane vaza karyo. senApatie daMDaratnathI te guphAne kholI eTale zAMtinAtha cakrIe cakraratnane anusarIne temAM praveza karyo. sainya sahita prabhu vAakI ratne bAMdhelI pAjathI unmagrA ane nimagrA nadInA jaLamAM UtarI gayA. ane guphAnA dakSiNa dvArathI prabhu senA sahita bahAra nIkaLI gayA. pachI gaMgA nadInA vipula taTa para chAvaNI nAkhI. tyAM nivAsa karatAM naisarpa vagere navinidha zAMtiprabhu pAse AvIne temane vaza thayA. A pramANe zAMtinAtha cakravartI SaT agnivarganI jema khaMDa bharatane sAdhIne AThaso varSe pAchA AvyA. prabhu hastinApura pAchA AvyA. nagarajanoe zrI zAMtinAtha svAmInuM bhavya svAgata karyuM. devatAo, rAjAoe zrI zAMtinAtha svAmIno cakravartIpaNAno abhiSeka karyo. te abhiSeka utsava bAra varSa paryaMta cAlyo hato. cakravartI zAMtinAtha prabhunI rakSA hajAra-hajAra yakSo kare che evA cauda ratna ane navanidhie Azrita karelA hatA. cosaTha hajAra aMtaHpuranI strIothI paravarelA hatA. coryAzI lAkha hAthI, coryAzI lAkha azvo ane teTalAM ja 2thothI vibhUSita hatA. indukoTI grAma, chandukoTI pAyadaLa, batrIza hajAra deza ane teTalA rAjAonA zrI Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zAMtinAtha svAmI 137 zAMtinAtha prabhu svAmI hatA. traNaso ane tresaTha pAkazAstrIo temanI sevA karatA hatA. aDhAra zreNI prazreNI vaDe temanI bhUmi zobhatI hatI. botera hajAra moTA nagaronA rakSaka hatA. eka hajAre UNA eka lAkha dvANa mukha upara temanuM zAsana cAlatuM hatuM. aDatAlIza hajAra pattana ane covIza hajAra karbaTa tathA maMDaLanA te adhIzvara hatA. vIza hajAra ratnAdikanI khANonA ane soLahajAra kheTa grAmanA te Iza hatA. cauda hajAra saMbodhanA tathA chappana aMtara dvIpanA te prabhu hatA, ane ogaNapacAsa kurAjyonA nAyaka hatA. - zrI zAMtinAtha prabhu pakhaMDa bharatane bhogavatA hatA. teo hamezA gIta, nRtya, tAMDava, nATakanA abhinaya, puSpacaya ane jalakrIDA vagerethI uttama sukha anubhavatA hatA. cakravartIpaNAnA abhiSekathI AraMbhIne AThaso varSa UNA paccIsa hajAra varSo temaNe rAjya karavAmAM nirgamana karyA. te samaye brahma devalokamAM rahenArA lokAMtika devatAonAM Asano kaMpita thayAM. devatAoe avadhijJAna vaDe jANyuM ke zrI zAMtinAtha prabhune dIkSA grahaNa karavAno samaya najIka Avyo che. tarata ja devatAo zrI zAMtinAtha prabhu pAse AvyA. prabhune traNa pradakSiNApUrvaka praNAma karI aMjali joDIne kahyuM : "he svAmI, tIrtha pravartAvo..." ATaluM kahIne prabhune namaskAra karIne lokAMtika devo pAchA svargamAM gayA. pachI jUbhaka devatAoe pUrelA dravya vaDe prabhue vArSika dAna ApyuM. varSa pachI cakAyudha nAmanA putrane rAjya soMpIne zrI zAMtinAtha prabhu pravajyA grahaNa karavA mATe tatpara thayA. te vakhate Indra vagere pramukha devatAoe ane cakAyudhAdi rAjAoe maLIne cakravartI paNa jevo prabhuno dIkSAbhiSeka karyo. tyArapachI savarthi nAmanI zibikAmAM ratnasiMhAsana upara zrI zAMtinAtha svAmI ArUDha thayA. savartha zibikAne prathama to manuSyoe upADI ane pachI pUrva tarapha vaimAnika devoe, dakSiNa Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara tarapha asurakumAroe, pazcima tarapha suSarNakumA2 devoe ane uttara tarapha nAgakumAroe vahana karavA mAMDI.. suMdara, suzobhita zibikAmAM ArUDha thayelA zrI zAMtinAtha prabhu sahastrApravana nAmanA udyAnamAM gayA. prabhu zibikA uparathI UtaryAM. pachI. rAjyanI puSpamAlya ane ratnAlaMkArAdikano tyAga karyo 138 jayeSTha kRSNa caturdazInA divase bharaNI nakSatramAM divasanA pAchalA prahare siddhane namaskAra karIne chaThTha tapavALA prabhue eka hajAra rAjAonI sAthe dIkSA grahaNa karI. te ja samaye prabhune manaHparyavajJAna utpanna thayuM. tyArapachI bIje divase sumitra rAjAne ghera prabhue parama annathI pAraNuM karyuM. te vakhate devatAoe te rAjAnA maMdiramAM vasudhArAdi pAMca divya pragaTa karyAM. sumitra rAjAe prabhunA caraNane ThekANe eka ratnamaya pIThikA racAvI. tyArapachI prabhu pRthvI para vihAra karavA lAgyA. eka varSa bAda zrI zAMtinAtha prabhu hastInApuranA sahastrApravanamAM pAchA AvyA. tyAM chaThThanI ArAdhanA karIne naMdI vRkSanI nIce zukala dhyAna dharatA prabhunA ghAtikarma tUTI gayAM. poSa mAsanI zukala navamIe caMdra bharaNI nakSatramAM AvatAM zrI zAMtinAtha prabhune ujvaLa kevaLajJAna utpanna thayuM. Asana kaMpavAthI devatAo zIghra tyAM AvI pahoMcyA ane samavasaraNanI racanA karI. rAjA cakrAyudha paNa samAcAra jANavA maLatAM tarata ja sahastrAmravanamAM doDI Avyo hato. tyAM cakrAyudha ane indre zrI zAMtinAtha prabhunI stuti karI. tyArapachI zrI zAMtinAtha prabhue dharmadezanA ApavA mAMDI. zrI zAMtinAthasvAmIe saMsAranuM svarUpa ane Atma kalyANano mArga samajAvyo. dharmadezanA sAMbhaLI rAjA Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zAMtinAtha svAmI 13 cakrAyudhanA aMtaramAM saMsAra pratye virAga utpanna thayo. cakAyudha rAjAe potAnA kavacadhArI putra kurUcaMdrane rAjyanI dhUrA soMpIne anya pAMtrIza rAjAonI sAthe dIkSA aMgIkAra karI. cakAyudha vagere chatrIza gaNadharone prabhue utpAda, vigama, dhrauvya e tripadIno upadeza karyo. te tripadInA anusAre temaNe dvAdazAMgI racI. tyArapachI prabhue temane anuyoga, anujJA ane gaNAnujJA ApI te samaye ghaNA nara tathA nArIoe dIkSA lIdhI. aneka lokoe samakita pUrvakanuM zrAvakapaNe svIkAryuM. prathama poSI pUrI thayA pachI prabhu devajIMdA upara vizrAma levA beThAM. prabhunI caraNapITha upara besIne mukhya gaNadhara cakrAyudha saMghanI AgaLa dezanA ApavA mAMDI. bIjI paurUSI pUrI thatAM cakrAyudha gaNadhare dezanA pUrI karI. devatAo prabhune vaMdanA karIne potAnA sthAnake gayA. zrI zAMtinAtha prabhunA tIrthamAM suvaranA vAhanavALo, zyAmavarNa dharanAro, DukkaranA jevA mukhavALo, be dakSiNa bhujAmAM bijore ane kamala, tathA be vAmaNujAmAM nakula ane akSatrane dharanAro garUDa nAmano yakSa prabhuno zAsana devatA thayo. jyAre gaura aMgavALI, kamalanA Asana para besanArI, be dakSiNa bhujAmAM pustaka ane utpala tathA be vAma bhujAmAM kamaMDaLa ane kamaLane dharanArI nivaNI nAmanI yakSiNI prabhunI zAsanadevI thaI. te bane zAsanadevatAo niraMtara prabhunI sevAmAM rahevA lAgyA. zrI zAMtinAtha prabhu tyAMthI vihAra karIne pRthvI para viharavA lAgyA. bAsaTha hajAra AtmAmAM ja sthiti karanAra munirAjo, Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara ekasaTha hajAra chaso sAdhvIo, AThaso cauda pUrvadhArIo, traNa hajAra avadhijJAnIo, cAra hajA2 manaHparyavajJAnI, cAra hajAra ne traNaso kevaLajJAnI, cha hajAra vaikriya labdhivALA, be hajAra ane cAraso vAda labdhivALA, be lAkha ne nevuM hajAra zrAvako ane traNa lAkha ne trANuM hajAra zrAvikAo, A pramANe kevaLajJAnathI AraMbhIne covIza hajAra navaso ne navANuM varSa sudhI vihAra karatAM prabhuno parivAra thayo. 140 potAno nirvANa samaya najIka jANIne zrI zAMtinAtha prabhu sametazikhara tIrtha para padhAryAM. ane tyAM navaso munionI sAthe anazana vrata grahaNa karyuM. eka mAsanA aMte jayeSTha mAsanI kRSNa trayodazIe caMdra bharaNI nakSatramAM AvatAM zrI zAMtinAtha svAmI te munionI sAthe mokSagAmI thayA. kaumArapaNAmAM, maMDalikapaNAmAM, cakravartIpaNAmAM ane vratamAM pratyekamAM pacIza hajAra varSo pasAra thayA hovAthI zrI zAMtinAtha prabhunuM eka lAkha varSanuM AyuSya pUrNa thayuM. zrI dharmanAtha svAmInA nirvANa pachI zrI zAMtinAtha svAmIno nirvANakALa uNA palyopame uNa traNa sAgaropama gayA pachI thayelo. indrAdika devatAoe AvIne zrI zAMtinAtha prabhuno nirvANa mahimA karyo. keTaloka kALa pasAra thayA pachI cakrAyudha gaNadharane kevaLajJAna prApta thayuM. teo pRthvI para vihAra karIne aneka jIvone pratibodhyA. AyuSyano kSaya thatAM cakrAyudha gaNadhara koTizilA nAmanA tIrtha upara ghaNA sAdhuonI sAthe mokSe gayA. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 * zrI kuMthunAtha svAmI jaMbudvIpanA bharatakSetramAM AvelI manoramya nagarI hastinApuranI jAhojalAlI apUrva hatI. nagarInA sughaDa, svaccha mAga, suyogya rIte goThavAyelI bajAromAM paragAmanA pravAsIonI satata avarajavara rahetI hatI. - hastinApura nagarImAM mahArAjA zUra nAmano rAjA rAja karato hato. mahArAjA zUra dharmI, ArogyaniSTha ane prajAvatsala rAjavI hato. mahArAjA zUrane zrI nAmanI rUpalAvaNya dharAvatI suMdara paTTarANI hatI. mahArAjA zUra ane mahAdevIzrInA divaso sukhethI pasAra thatA hatA. eka vakhata savathisiddha vimAnamAM tetrIza sAgaropamanuM AyuSya pUrNa karIne siMhAvaha rAjAno jIva zrAvaNa mAsanI kRSNa nomanA divase caMdra kRtikA nakSatramAM AvatA tyAMthI cyavIne zrIdevInA udaramAM avataryo. te samaye zrIdevIe cauda mahAsvapno mukhamAM pravezatAM joyAM. cAra dAMtavALo hAthI, kumuda puSpanA jevI kAMtivALo vRSabha, UMcI kezarAzivALo kezarIsiMha, abhiSeka vaDe manoharA lakSmI, paMcavarNa puSpanI mALA, pUrNimAno caMdra, udyota karato sUrya, patAkA sahita mahAdhvaja, suvarNano pUrNakuMbha, kamaLothI bharapUra sarovara, taraMga vaDe UchaLato samudra, ratnamaya vimAna, AkAza sudhI UMco ratnapuMja tathA nidhUma agni. A pramANe cauda mahAsvapno zrIdevIe mukhamAM pravezatA nihALyA. zrIdevIe mahArAjA zUrane cauda mahAsvapnonI vAta karI. tyAre rAjA zUre jaNAvyuM ke A svapnanA prabhAvathI tamAre Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 covIza tIrthaMkara - - cakavatI ane nava mAsa che. caMdra nijAtivALA ane cakravartI ane tIrthaMkara putraratna thaze. anukrame nava mAsa ane sADA sAta divasa jatAM vaizAkha mAsanI kRSNa caturdazInA divase caMdra kRtikA nakSatramAM AvatAM chAganA cinhathI aMkita suvarNanA jevI kAMtivALA ane sarva lakSaNothI saMpUrNa evA eka putrane zrIdevIe janma Apyo. te samaye kSaNavAra nArakI jIvone sukha utpanna thayuM. A samaye indrAdikanA Asano kaMpAyamAna thayA. prathama Asana kaMpathI chappana dikakumArIoe mAtA tathA prabhunuM sUtikAkarma karyuM. pachI zakeMdra pAMca rUpe thaI prabhune merUparvata para laI gayA. tyAM tresaTha Indoe tIrthajaLathI prabhune abhiSeka karyo. pachI IzAna IndranA utsaMgamAM prabhune besADIne zadra snAtra karAvyuM. tyAra pachI pUjAdi vidhi karIne prabhunI stuti karI. zakendra stuti pUrI karyA pachI temane laIne hastinApura AvyA che tyAM zrIdevInI pAse prabhune prasthApita karyA. prAtaHkALe zUra rAjAe prabhuno janmotsava karyo. nagarInA lokoe utsAha dAkhavIne rAjakumAranA janmotsavamAM sAtha purAvyo. prabhu jyAre garbhamAM hatA tyAre temanI mAtA zrIdevIe kuMthu nAmano ratnasaMcaya joyo hato. tethI pitAe temanuM kuMthu evuM nAma pADyuM. idra aMgUThAmAM saMkramAvelA amRtanuM pAna karatAM prabhu anukrame vRddhi pAmatAM pAMtrIza dhanuSya UMcI kAyAvALA thayA. pitAnI AjJAthI zrI kuMthunAtha kumAre yogya samaye rAjakanyAo sAthe vivAha karyA. janmathI trevIza hajAra ane sADA sAtaso varSa pasAra thayA pachI kuMthunAtha svAmIe pitAnI AjJAthI rAjya grahaNa karyuM. teTalAM ja varSa maMDalikapaNAmAM pasAra Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kuMthunAtha svAmI thayAM. pachI zastrAgAramAM cakraratna utpanna thayuM. zUra rAjAnA putra kuMthunAtha svAmIe zastrAgAramAM jaIne cakranI pUjA karI. pachI cakraratnane anusarIne prayANa karatAM anukrame mAgadhapati, varadAmapati, prabhAsapati, siMdhudevI, vaitADhayAkrikumAra ane kRtamALa devane potAnI jAte sAdhI lIdhA. pachI senApati pAse siMdhunA bIjA nikUTane sadhAvyuM. tyAMthI kSudra himAlaya parvata samIpe jaIne kSudrahimavaMtakumArane sAdhyo. pachI RSabhaphUTa upara potAno AcAra che.' evuM dhArIne potAnuM nAma lakhyuM. tyAMthI cakraratnane anusarI cakravartI pAchA vaLyA. zrI kuMthunAtha svAmI caitADhya parvata para AvyA. tyAM baMne zreNImAM rahelA vidyAdharoe vividha bheTa dharIne prabhunI pUjA karI. gaMgAdevI, ane nATyamAla devane pote sAdhI gaMgAnuM mleccha lokoe bharapUra evuM niSkRTa senApati pAse sadhAvyuM. pachI senApatie ughADelA khaMDaprapAtA guphAnA dvAra vaDe vaitADhya girimAM pravezIne parivAra sAthe sAmI bAjuethI nIkaLyA, tyAM gaMgAnA mukha upara rahenArA naisarpa vage2e navanidhio prabhune potAnI meLe siddha thayA. ane gaMgAnuM bIjuM niSkRTa senApati pAse sadhAvyuM. evI rIte AkhA bharatakSetrane kuMthunAtha svAmIe chaso varSe sAdhI lIdhuM. 143 cakravartInI saMpattithI pUrNa, manuSya tathA devatAoe sevelA kuMthunAtha svAmI digvijaya karIne pAchA hastinApuramAM AvyA. tyAM devo ane manuSyoe zrI kuMthunAtha svAmIno cakravartIpaNAno abhiSeka karyo. A abhiSekano mahotsava bAra varSa paryaMta cAlyo hato. zrI kuMthunAtha svAmIne cakravartIpaNAmAM trevIza hajAra ane sADA sAtaso varSa nirgamana thayA. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 covIza tIrthaMkara tyArapachI lokAMtika devatAo zrI kuMthunAtha svAmI pAse AvyA ane vinaMtI karI: "svAmI, tIrtha pravartAvo." devatAonI vinaMtI sAMbhaLIne tarata ja rAjyanI dhUrA putrane soMpIne vArSika dAnanI saritA vahevaDAvavA mAMDI. vaSati deva ane rAjAoe jeno niSkramaNotsava karelo che evA prabhu vijayA nAmanI zibikAmAM besI sahastrApravanamAM padhAya udyAnamAM pravezyA pachI zrI kuMthunAtha svAmI zibikAmAMthI UtaryA. emaNe alaMkAra vagereno tyAga karyo. vaizAkha mAsanI kRSNa paMcamIe kRtikA nakSatramAM divasanA pAchalA prahare eka hajAra rAjAonI sAthe chaThTha tapayukta zrI kuMthunAtha svAmIe pravajyA aMgIkAra karI. zrI kuMthunAtha svAmIne tarata ja mana:paryava nAmanuM cothuM jJAna prApta thayuM. zrI kuMthunAtha svAmIe bIjA divase vyAghasiMha rAjAne ghera parama annavaDe pAraNuM karyuM. devatAoe tyAM vasudhArAdi pAMca divya utpanna karyA. rAjA vyAghasiMhe prabhunA caraNasthAne ratnamaya pITha karAvI. tyArapachI zrI kuMthunAtha svAmIe soLa varSa sudhI chavastha. paNAmAM pRthvI para vihAra karyo. anyadA zrI kuMthunAtha svAmI vihAra karatAM karatAM pAchA sahastrApravanamAM AvyA. tyAM tilaka vRkSanI nIce chaThTha tapa karIne kAusagga dhyAne rahyAM. caitra mAsanI zukala tRtIyAnA divase caMdra kRtikA nakSatramAM AvatAM ghAtikarmano kSaya thatAM prabhune kevaLajJAna utpanna thayuM. zrI kaMzanAtha svAmIne kevaLajJAna utpanna thatAM tatkALa IndrAdidevo sahita cartuvidha devanikAye AvIne traNa prakArathI maMDita evuM samavasaraNa racyuM devatAoe saMcAra karelA Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kuMthunAtha svAmI 145 suvarNanA kamaLa upara caraNa mUkatA prabhue pUrva dvArethI samavasaraNamAM praveza karyo. tyAM zrI kuMthunAtha svAmIe cAraso ane vaza dhanuSya UMcA caityavRkSane pradakSiNA karI. ane tenI nIce deva chaMdaka upara rahelA pUrva siMhAsana upara "tIrthAya namaH ema kahIne pUrvAbhimukhe beThA. eTale vyaMtara devatAoe prabhunA prabhAvathI bIjI traNa dizAomAM prabhunI jevA ja prabhunA pratibiMbo vikavyAM. pachI yogya sthAne caturvidha saMgha birAjyo. madhya bhAgamAM tiryaco beThA. ane nIcenA vapramAM sarva vAhano rahyAM. prabhune samosarelA jANIne kuruvaMzI rAjA tatkALa samavasaraNamAM Avyo ane prabhune namaskAra karIne indranI pAchaLa aMjalI joDIne beTho. tyArapachI saudharmaindra ane kuruvaMzI rAjA pharIvAra prabhune namIne hRdayamAM harSa dharatAM stuti karavA lAgyA. indra ane kururAjanI stuti pUrI thayA pachI zrI kuMthunAtha svAmIe dharma dezanA ApI saMsAranA svarUpanI mAhitI ApI ane Atma kalyANano mArga batAvyo. prabhunI dezanA sAMbhaLIne aneka lokoe dIkSA grahaNa karI. svayaMbhu vagere prabhunA pAMtrIza gaNadharo thayA. prathama paurUSI pUrNa thatAM prabhu dezanAthI virAma pAmyA eTale svayaMbhU gaNadhare prabhunA caraNa pITha para besIne dezanA ApI. bIjI paurUSI pUrI thaI eTale gaNadhare dezanA samApta karI. eTale sarva manuSyo, devatAo vagere zrI kuMthunAtha svAmIne vaMdana karIne potapotAnA sthAnake javA vidAya thayA. zrI kuMthunAtha svAmInA tIrthamAM rathanA vAhanavALo, zyAmavarNa dharanAro, be dakSiNa bhUjAmAM varada ane pAsa ane be vAma bhujAmAM bijoruM ane aMkuza rAkhanAro, gaMdharva nAme yakSa zAsanadevatA thayo. co. tI. 10 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara jyAre gauravarNavALI, mayUranA vAhana para besanArI, be dakSiNa bhujAmAM bijoruM ane trizula tathA be vAma bhujAmAM muSaMDhI ane kamaLane dharanArI balAdevI nAme prabhunI sadA pAse rahenArI zAsanadevI thaI. 146 zAsanadevI gaMdharva yakSa ane zAsanadevI balAdevI sadAya zrI kuMthunAtha svAmInI sevAmAM rahevA lAgyA. zrI kuMthunAtha svAmIe tyAMthI anyatra vihAra karyo. zrI kuMthunAtha svAmIne sATha hajAra sAdhuo, sATha hajAra ane chaso sAdhvIo, chaso ne sItera caudapUrvadhArI, aDhI hajAra avadhijJAnI, traNa hajAra traNasone cAlIza manaHparyavajJAnI bhagavaMto, traNa hajAra ane baso kevaLajJAnI bhagavaMto, pAMca hajAra ane ekaso vaikriya labdhivALA, be hajAra vAdalabdhivALA, eka lAkha ne ogaNAezI hajAra zrAvako tathA traNa lAkhane ekAzI hajAra zrAvikAono parivAra kevaLajJAna thayA pachI vihAra karatAM thayo hato. zrI kuMthunAtha svAmIne kevaLajJAna thayA pachI trevIza hajAra sAtazone cotrIza varSa pasAra thayA tyAre potAno nirvANa samaya najIka Avelo jANIne prabhu sameta zikhare padhAryAM. ane tyAM eka hajAra munionI sAthe anazana karyuM. mAsanA aMte vaizAkha mAsanI kRSNa pratipadAnA divase kRtikA nakSatramAM te sarva munionI sAthe zrI kuMthunAtha svAmI mokSe gayA. zrI kuMthunAtha svAmIe kaumArapaNAmAM, rAjya karavAmAM, cakravartIpaNAmAM ane vratamAM sarakhA bhAge AyuSya gALIne paMcANuM hajAra varSanuM AyuSya pUrNa karyuM hatuM. zrI zAMtinAtha svAmInA nirvANa pachI adrupalyopama kALa gayo tyAre zrI kuMthunAtha bhagavaMtanuM nirvANa thayuM. te avasare indrAdi devo tyAM AvIne prabhuno nirvANa mahotsava karyo. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 : zrI aranAtha svAmI hastinApura jaMbudvIpanA bharatakSetramAM AveluM raLiyAmaNuM ane darzanIya nagara. hastinApura nagaramAM mahArAjA sudarzananuM zAsana. mahArAjA sudarzana prajAvatsala rAjavI hato eTaluM ja nahi paraMtu te dharmaparAyaNa, dayALu ane paropakArI rAjavI hato. rAjA sudarzananI prazaMsA mAlatI puSpanI sugaMdhanI jema cotarapha phelAyelI hatI. rAjA sudarzananA rAjya saMcAlanamAM prajA sukhI ane saMtoSI hatI. prajA dareka vAte sukhI ane samRddha hatI. mahArAjA sudarzanane mahAdevI nAmanI paTTarANI hatI. rAjAne te ati priya hatI. mahAdevI svabhAve suzIla, saMskArI ane sadAcAriNI hatI. mahAdevI anidya rUpasuMdarI hatI. mahArAjA sudarzana ane rANI mahAdevInA divaso sukha ane AnaMda pramodamAM pasAra thatA hatA. eka vakhate traiveyaka devalokamAM ane ekAMta sukhamAM magna evA dhanapatinA jIve tyAM potAnuM AyuSya pUrNa karyuM, ane phAgaNa mAsanI zukala dvitIyAnA divase caMdra revatI nakSatramAM AvatA tyAMthI cyavIne mahAdevInA udaramAM avataryo. sukhethI nidrA mANI rahelA rANI mahAdevIe rAtrInA aMtima praharamAM tIrthaMkaranA janmane sUcavanArAM cauda mahAsvapno mukhamAM pravezatAM joyAM. mahAdevIe tarata ja svAmIne cauda mahAsvapnonI vAta karI tyAre mahArAjAe patnIne jaNAvayuM ke suMdara, svastha putraratnano janma thaze je cakravartI ane tIrthaMkara banaze...A Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 covIza tIrthaMkara sAMbhaLIne mahAdevane apAra harSa thayo. samaya pasAra thavA lAgyo. zobhAne vadhArato ane traNa jJAna dharato e garbha gUDha rIte vadhavA lAgyo. anukrame mArgazIrSa mAsanI zukala dazamIe caMdra revatI nakSatramAM AvatA naMdAvartanA lAMchanavALA ane sarva lakSaNothI pUrNa evA eka kanakavartI putrane mAtAe janma Apyo. te samaye chappana dikakumArIoe AvIne mAtA tathA putranuM sUtikAkarma karyuM. tathA cosaTha indroe prabhune merU parvata upara laI jaIne janmAbhiSeka karyo. pachI caMdananA vilepanAdikathI pUjA karI, AratI utArIne saudharmedra bhAvabharI stuti karI. IndrAdi devoe stuti karIne prabhune hastinApura laI AvyA. tyAM mahAdevInA paDakhAmAM prabhune padharAvyA. prAMtakALe rAjA sudarzane prabhuno janma mahotsava karyo nagarInA tamAma lokoe prabhunA janmotsavamAM utsAhabhera bhAga lIdho ane potAnA haiyAno umaMga pragaTa karyo. mahAdevIe svapnamAM ara (cakranA ArA) joyelA hovAthI prabhunuM nAma ara pADayuM. devAMganA rUpa dhAtrIothI, samAnavayanA thaIne AvelA devatAothI ane krIDAnA sAdhanothI kIDA karatA prabhu aranAthakumAra moTA thayA. trIza dhanuSanI kAyAvALA zrI aranAtha prabhu pitAnA zAsananI gauravatAne mATe yogya samaye aneka rAjakanyAo sAthe paraNyA ane janmathI ekavIsa hajAra vaSa pasAra thayA pachI zrI aranAtha svAmIe pitAnI AjJAthI. rAjyanI dhUrA saMbhALI maMDalikapaNAmAM paNa teTalA ja varSa pasAra thayAM pachI zastrAgAramAM gaganacArI cakraratna utpanna thayuM. pachI prApta thayelA bIjAM tera ratnone paNa laI zrI aranAtha svAmI Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI aranAtha svAmI 149 cakraratnanI pAchaLa digvijaya arthe nIkaLI paDyA. zrI aranAtha svAmIe cAraso varSa sudhI AkhA bharatakSetra upara potAnuM zAsana pravartAvyuM cakravartIpaNAmAM paNa teTalo ja (21000 varSa) kALa pasAra thayo tyAre lokAMtika devatAoe AvIne kahyuM ke he svAmI, tIrtha pravatavio..' zrI aranAtha svAmIe devatAonI vinaMtIno svIkAra karyo ane prabhue vArSika dAna ApavuM zarU karyuM. zrI aranAtha svAmIe potAnA putra araviMdane rAjyanI dhUrA soMpI devatAo, manuSyonA vizALa samUha vacce zrI aranAtha svAmI vaijayaMtI nAmanI zibikAmAM pravajyA grahaNa karavAnI bhAvanAthI birAjyA ane zibikA sahastrApravanamAM AvI. zrI aranAtha svAmIe suMdara, anupama vRkSo ane lattAothI zobhatA udhAnamAM praveza karyo. zrI aranAtha svAmI vaijayaMtI zibikAmAMthI utaryA ane ratnAbhUSaNono tyAga karyo. mArgazIrSa mAsanI zukala ekAdazIe caMdra revatI nakSatramAM AvatA divasanA pAchalA prahare eka hajAra rAjAonI sAthe zrI aranAtha svAmIe chaThTha tapa karIne pravajyA grahaNa karI tatkALa temane mana:paryava jJAna utpanna thayuM. bIje divase rAjapura nagaramAM jaIne aparAjIta rAjAne tyAM jaIne zrI aranAtha svAmIe parama annathI pAraNuM karyuM. devatAoe tyAM vasudhArAdi pAMca divya pragaTa karyo ane jyAM prabhunA caraNa hatA tyAM rAjAe ratnapITha racAvI. Asana ane zayanano saMpUrNa tyAga karIne vividha abhigrahone dhAraNa karatA zrI aranAtha svAmIe chadmasthapaNAmAM traNa varSa vyatita karyA, pRthvI para vihAra karyo. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara eka divasa zrI. aranAtha svAmI pharI pAchA teja sahastrApravanamAM AvyA ane Amra vRkSanI nIce UbhA rahyA. tyAM kArataka mAsanI zukala dvAdazIe caMdra revatI nakSatramAM AvatAM prabhune ghAtikarmanA kSayathI kevaLajJAna utpanna thayuM. devatAoe tyAM AvIne tatkALa samosaraNanI racanA karI. samavasaraNamAM zrI aranAtha svAmIe pUrva dvArethI praveza karyo ane traNaso ane sATha dhanuSa UMcA caityavRkSane pradakSiNA karIne tIthiya namaH evuM kahIne prabhue pUrvAbhimukhe pUrva siMhAsana upara birAjyA. vyaMtaroe tarata ja bIjI traNa dizAomAM temanA pratibiMbo vikuryAM, caturvidha saMgha paNa AvIne yogya sthAne beTho. prabhu sahastrAmavanamAM samosaryA che e samAcAra jANIne rAjA kudruha paNa tarata ja tyAM Avyo ane bhagavaMtane vaMdana karIne te indranI pAchaLa beTho. 150 tyAra pachI indra ane kurudruha rAjAe UbhA thaIne prabhunI stuti karI. indra ane kuruddhaha rAjAe stuti pUrI karI tyAra pachI zrI aranAtha prabhue dharmadezanA ApI. zrI aranAtha prabhue cAra puruSArthamAM mokSano puruSArtha mukhya che. mokSapadanA adhikArI banavA mATe mANasa mAtrane prayatna karavo joIe. saMsAranA mAyArUpI baMdhano tUTe to AtmajAgRti thatA vAra lAgatI nathI. A pramANe prabhunI dezanA sAMbhaLIne aneka lokoe dIkSA lIdhI. zrI aranAtha svAmIne kuMbha vagere sahita tetrIza gaNadharo thayA. prathama pauruSI pUrNa thaI eTale prabhue dezanA samApta karI. pachI temanA pAdapITha para besIne kuMbha gaNadhare dezanA ApavA mAMDI. bIjI pauruSI pUrNa thaI tyAre temaNe dezanA pUrI karI. eTale indrAdika devatAo prabhune vaMdana karIne potapotAnA Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI aranAtha svAmI 151 sthAnake gayA. zrI aranAtha prabhunA tIrthamAM traNa netravALo zyAmavarNI, zaMkhanA vAhana para besanAro, cha dakSiNa bhujAomAM bijoruM, bANa, khaga, mudgara, pAza ane abhaya tathA cha vAma bhujAomAM nakula, dhanuSya, DhAla, zULa, aMkuza ane akSasUtrane dhAraNa karanAro pamukha nAmano yakSa zAsana devatA thayo. jyAre zrI aranAtha svAmInA tIrthamAM nIlavarNavALI, kamaLa para besanArI, be dakSiNa bhujAmAM bijoruM ane kamaLa tathA be vAmabhujAmAM pA ane akSasUtra dharanArI dhAriNI nAmanI zAsana devI thaI. A baMne zAsanadevatA-devI niraMtara zrI aranAtha svAmInI samIpa ja rahetA hatA. e zAsanadevatAothI adhiSThita zrI aranAtha prabhu pRthvI para vihAra karavA lAgyA. zrI aranAtha svAmInA parivAramAM pacAsa hajAra sAdhu mahAtmAo, sATha hajAra tIvra vratadhArI sAdhvIo, chaso ne daza cauda pUrvadhArIo, be hajAra ne chaso avadhijJAnI, pacIsone ekAvana mana:paryavajJAnI, be hajAra ne AThaso kevaLajJAnIo, sAta hajAra ne traNaso vaikriya labdhivALA, eka hajAra ne chaso vAda labdhivALA, eka lAkhane corAzI hajAra zrAvako tathA traNa lAkhane boMtera hajAra zrAvikAo hatI. zrI aranAtha svAmIno ATalo parivAra kevaLajJAna thayA pachI traNa varSe uNA ekavIza hajAra varSa sudhI pRthvI para vihAra karatAM thayo hato. potAno nivaNa samaya najIka jANIne zrI aranAtha svAmI sametazikhare padhAyAM. zrI aranAtha svAmIe tyAM eka hajAra munirAjonI sAthe Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 anazana vrata grahaNa karyuM. eka mAsanA aMte mArgazIrSa mAsanI zuda dazamInA divase caMdra revatI nakSatramAM AvatAM te munivaronI sAthe zrI aranAtha svAmI mokSapadane pAmyA. covIza tIrthaMkara zrI aranAtha svAmIe kaumArapaNAmAM, mAMDalikapaNAmAM, cakravartIpaNAmAM ane vratamAM sarakhe bhAge corAzI hajAra varSanuM AyuSya bhogavyuM hatuM. zrI kuMthunAtha prabhu mokSe gayA pachI koTI hajAra varSa uNe palyopamano cotho aMza gayo tyAre zrI aranAtha prabhu mokSe gayA. hajAra munionI sAthe zrI aranAtha prabhune mokSa pAmelA jANIne indroe tyAM AvIne bhakti vaDe zarIra saMskArapUrvaka temano nirvANa mahotsava karyo. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 : zrI mallInAtha svAmI vItazokA nAmanI nagarI. A nagarImAM bala nAmano rAjA rAja kare. balarAjAne dhAraNI nAmanI paTTarANI. dhAraNI rANIne kezarIsiMhanA svapnathI sucita mahAbala nAmano parAkramI putra thayo. samaya pasAra thatA mahAbala rAjakumAra kamalazrI vagere pAMcaso rAjakanyAo sAthe eka divasa paraNyo. mahAbalakumArane acaLa, dharaNa, pUraNa, vasu, vaizravaNa tathA abhicaMdra nAmanA cha rAjAo bALapaNanA mitro hatA. eka divasa te nagarInI bahAra IzAna dizAmAM AvelA iMdrakubja nAmanA udyAnamAM keTalAka munivaro AvyA. balarAjA te munivaro pAse gayA. tyAM dharma sAMbhaLIne vairAgya utpanna thayo ane rAjano kArabhAra putra mahAbalane soMpIne te rAjAe vairAgya aMgIkAra karyuM. thoDA samayamAM balarAjAne mokSapadanI prApti thaI. mahAbalakumArane kamalazrI nAmanI paTTarANIthI siMhanA svapna vaDe sUcita balabhadra nAmano eka putra gayo. samaya jatAM balabhadre yauvanavayamAM praveza karyo. mahAbala rAjAe balabhadrane yuvarAjanI padavI. ApI. jyAre mahAbala rAjA tenA cha mitronI sAthe rahIne Arhata dharmane sAMbhaLavA lAgyo. eka divasa mahAbala rAjAe potAnA mitro samakSa aMtaranI icchA pragaTa karatAM kahyuM : "mitro, huM A saMsArathI bhaya pAmyo chuM. mArI bhAvanA pravajyA grahaNa karIne Atma kalyANa karavAnI che. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 covIza tIrthaMkara - 0*ka tame loko zuM bhAvanA sevo cho ? mahAbala rAjAnA chaye mitroe eka sUramAM jaNAvyuM ? mitra, ApaNe eka sAthe rahIne saMsArasukha bhogavyuM. te rIte eka sAthe rahIne mokSa sukha paNa bhogavIzuM." ema ja thayuM. mahAbala rAjAe potAnA putra balabhadrane rAja siMhAsana para besADyo. jyAre mahAbala rAjAnA cha mitra rAjAoe emanA putrone rAjagAdI soMpI dIdhI. mahAbala tathA cha mitroe varadharma nAmanA munirAja pAse dikSA aMgIkAra karI. sAteya mitroe saMsAra tyAga karIne Atma kalyANanI ArAdhanAmAM guMthAI gayA. sAteya munirAjAe nakkI karyuM hatuM ke ApaNAmAMthI jo eka tapasyA kare te pramANe badhAe karavI. sAteya munirAjo uka-- bhAvanA sevIne Atma jAgRtinI ArAdhanAmAM lIna banI gayA. sAteya muniomAM mahAbala muni sarvathI potAne adhika phaLa maLe tevI icchAthI "Aja mAruM mastaka duHkhe che. Aje mane becenI lAge che. Aje kSudhA lAgI nathI.AvAM kAraNo batAvIne pAraNAnA divase AhAra karatA nahi. ane te rIte kapaTathI teo cha mitrone chetarIne adhika tapasyA karatA hatA. A rIte mahAbala munie mAyAmizra tapa karatAM strIveda ane ahaMta bhakti pramukha sthAnakone ArAdhavA vaDe tIrthaMkara nAmakarma upArjana corAzI lAkha pUrvanA AyuSyavALA te sAteya mitra munivaroe corAzI hajAra varSa sudhI vrata pALIne AyuSyano kSaya thatAM be prakAranI saMkhanA karI. anazana vrata laI kALadharma pAmIne vaijayaMta nAmanA Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mallInAtha svAmI anuttara vimAnamAM devatA thayA. hato. mithilA nagarI. suMdara ane daidipyamAna nagarI. A nagarImAM kuMbha nAmano rAjA rAja kare. rAjA kuMbha guNI, dhArmikavRtti dharAvato ane dayALu rAjavI 155 mahArAjA kuMbhane prabhAvatI nAmanI rANI hatI. rANI prabhAvatI suzIla, saMskArI ane zIlavaMtI nArI hatI. mahArAjA kuMbha rANI prabhAvatInI sAthe sukhethI divaso pasAra karatA hatA. eka vakhate rAjA mahAbalano jIva AyuSya pUrNa karIne vaijayaMta vimAnamAMthI avIne phAgaNa zukala caturthInA divase caMdra azvinI nakSatramAM AvatA mahArANI prabhAvatInI kukSImAM pravezyo tyAre rANI prabhAvatIe tIrthaMkarane sUcavanArA cauda mahAsvapnone mukhamAM pravezatA joyA. mahAbala rAjAno jIva prabhAvatI rANInA garbhamAM AvyA pachI trIjA mAse devI prabhAvatIne mAlya (puSpa)nI zayyAmAM sUvAno dohada utpanna thayo. devatAoe te dohada pUrNa karyo. pachI pUrNa samaye mArgazIrSa mAsanI zukala ekAdazInA divase caMdra azvinI nakSatramAM AvatAM pUrva janmamAM mAyAvaDe strIvedakarma bAMdheluM hovAthI kuMbhanA lAMchanavALA nIlakAMtine dharanArA ane sarva zubhalakSaNavALA ogaNIzamAM AzcaryakArI tIrthaMkararUpa eka kanyAne prabhAvatI rANIe janma Apyo. chappana dikumArIoe tyAM AvIne tenuM sUtikA karma karyuM ane indroe merUphiMgara para laI jaIne temane snAna karAvyuM. snAna karAvyA Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara pachI temanuM arcana karI, AratI utArIne zakraindre bhaktithI sabhara stuti karI. 156 stuti karIne indra ogaNIzamA ahaMtane pAchA mithilApurImAM laI jaIne mAtAnI pAse mUkyA. jyAre prabhu garbhamAM hatA tyAre mAtAne puSpa mAlya para zayana karavAno dohada thayo hato tethI pitAe temanuM nAma mallI evuM pADyuM. indre mokalelI pAMca dhAtrIoe pratidina puSpanI peThe lAlana karatAM mallIkumArI anukrame vRddhi pAmavA lAgyAM. acalarAyano jIva vaijayaMta vimAnamAMthI AvIne bharatakSetranA sAketapura nAmanA nagaramAM pratibuddhi nAmano rAjA thayo. emane padmAvatI nAmanI rANI hatI. sAketapura nagaranA IzAna khUNAmAM nAgadevanuM maMdira AveluM hatuM. nagarInA loko nAgadevanA darzanArthe niyamita jatA hatA. eka vAra rANI padmAvatIe nAgadevanA maMdire javA mATe pratibuddhi rAjA pAse AjJA mAgI tyAre rAjA pote paNa tyAM AvavA sahamata thayo. ane eka divasa padmAvatI rANInI sAthe rAjA paNa puSpAdi sAmagrI laIne nAgadevanA maMdire Avyo. puSpano maMDapa puSpano mudgara ane potAnI priyAne joIne rAjAe svabuddhi nAmanA maMtrIne pUchyuM : 'maMtrIvara, tame aneka rAjAonA maMdiramAM gayA cho. to temAM koI paNa jagyAe AvuM strIratna, ke Avo puSpano mudgara tamArA jovAmAM Avyo che ?' rAjA pratibuddhinA praznano maMtrI svabuddhie uttara vALyo : 'rAjana, ApanI AjJAthI eka vAra huM kuMbha rAjAnI pAse gayo hato. tyAM rAjA kuMbhanI mallI nAme eka kanyA jovAmAM AvI hatI. strIratnamAM mukhya evI te rAjakanyAnI AyuSya graMthimAM evo puSpamugara karavAmAM Avyo hato ke tevo svargamAM paNa asaMbhavita che. tenA svarUpanI sAme cakravartInuM strIratna, kAmadevanI patnI rati ane indrANI pramukha devastrIo te sarva tRNatulya che. e mahArAjA kuMbhanI Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mallInAtha svAmI rAjakanyA mallI eka vAra jeNe joI hoya te bhUlI jato nathI. manuSyo ane devatAomAM mallIkumArI jevI koI nArI nathI. tenuM adretarUpa vANIthI paNa agocara che. maMtrInI vAta sAMbhaLIne pUrvajanmanA anurAgathI pratibuddhi rAjAe tene varavA mATe kuMbha rAjAnI pAse eka dUta mokalyo. 157 te arasAmAM dharaNano jIva paNa vaijayaMta vimAnamAMthI AvIne caMpApurImAM caMdrachAya nAme rAjA thayo. caMpApurI nagarImAM arhannaya nAmano zrAvaka raheto hato eka vAra te vepAra karavA mATe vahANamAM besIne samudrayAtrA para nIkaLyo. te vakhate indre devasabhAmAM evI prazaMsA karI ke arhanayanA jevo koI daDha zrAvaka nathI. indranI vAta sAMbhaLIne ISivAna thayelA eka devatAe samudramAM AvIne kSaNavAramAM meghADaMbara sAthe pavanano utpAta sarjyo. vahANa DUbavAnA bhayathI temAM beThelA vepArIo potapotAnA iSTadevanuM smaraNa karavA lAgyA. tyAre e samaye arjunnaye samAdhi avasthA dhAraNa karIne paccakhANa karyuM ke jo A saMkaTamAM mAruM mRtyu thAya to have mAre anazana vrata (cAreya AhArano tyAga ) che. te vakhate pelA deve rAkSasanuM rUpa dhAraNa karIne, AkAzamAM rahIne garjanA karI : he 'arjunnaya ! tuM tAro dharma choDI de ane mAruM vacana mAna jo tuM mAruM kahyuM nahi mAne, to A vahANa naSTa karIne tArA parivArane naSTa karI daIza. devatAe ugra bhASAmAM kahyuM hovA chatAM arjunnaya jarAya calita thayo nahi. tyAre deve enI kSamA mAgI ane devalokamAM indre karelI prazaMsA kahI saMbhaLAvI. devatAe te zrAvaka arhannayane be manohara divya kuMDalanI joDI ApI. devatAe pachI tarata ja potAnI mAyA saMkelI lIdhI. devatA tarata ja aMtarhita thaI gayo. tyArabAda arhanaya zrAvaka samudrano pravAsa kheDIne Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara mithilAnagarIe mAla laIne Avyo. arhanaya zrAvake divyakuMDalanI eka joDI kuMbharAjAne bheTamAM ApI. rAjAe te kuMDalanI joDI potAnI putrI mallIne ApI. arhanaya zrAvaka thoDA divaso mithilAnagarImAM pasAra karIne vidAya thayo ane pharato pharato caMpApurImAM Avyo.arhanaya zrAvake bIjI divya kuMDalanI joDI caMpAnagarInA rAjA caMdrachAyane bheTamAM ApI. 158 tyAre rAjA caMdrachAye arhanaya zrAvakane pUchyuM : he zreSThI varSa, A suMdara kuMDalanI joDI kyAMthI lAvyA cho ?' arjunnaya zrAvake kuMDala saMbaMdhita badhI vAta rAjAne karI. pahelI joDI mallIkumArIne ApI, mallIkumArInI vAta nikaLatAM arhanaya zrAvaka bhAvuka thaI gayo ane rAjAne mallIkumArI viSe kahevA lAgyo : "rAjana, malTIkumArInI AbhAnI zI vAta karavI ? caMdra paNa tenA rUpa lAvaNya pAse jhAMkho lAge.' arhanaya zrAvake mallIkumArInA sauMdaryanI bezumAra prazaMsA karI. A sAMbhaLIne caMdrachAya rAjAe pUrva janmanA snehayogathI mallIkumArI sAthe vivAha yojAya te kAmanA sAthe eka dUtane kuMbha rAjA pAse ravAnA karyo. have puraNano jIva vaijyaMta vimAnamAMthI AvIne zrAvastI nagarImAM rUkamI nAmano rAjA thayo. rUkamI rAjAne dhAriNI nAmanI patnI hatI ane subAhu nAmanI eka ati suMdara kanyA hatI. rAjA rUkamIne te ati vhAlI hatI. nAnakaDI subAhunI snAnavidhi apUrva ane adbhuta hatI. eka vAra snAna karIne divya alaMkAro dhAraNa karIne subAhu mahArAjA rUkamI pAse AvI ane pitAnA utsaMgamAM besI gaI. tyAre tyAM UbhelA eka sevakane rAjAe pUchyuM : 'A kanyAnA jevo snAnavidhi te koI ThekANe joyo che ?' tyAre te sevake mahArAjAnI sAme joIne kahyuM : 'kRpAnAtha, ApanI AjJAthI eka vAra hu mithilAnagarImAM gayo hato. tyAM Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mallInAtha svAmI kuMbharAjAnI putrI mallIkumArIno snAnavividha adbhuta hato tevuM mArA jANavAmAM AvyuM hatuM. te rAjakumArInuM svarUpa nirUpama che. mallIkumArI jevI suMdara, sarvottama ane zreSTha nArIratna pRthvI para haze ke kema...te eka praznArtha che.' sevakanI vAta sAMbhaLIne rAjAne mallIkumArI upara anurAga thayo. mallIkumArInI mAgaNI karavA mATe rAjA rUkamIe eka dUtane kuMbharAjA pAse mokalyo. 159 jyAre vastuno jIva vaijayaMta vimAnathI cyavIne vArANasI purImAM zaMkha nAme rAjA thayo. eka vakhate arhanaye ApeluM mallIkumArInuM divya kuMDala bhAMgI gayuM. tethI tene sudhAravA mATe rAjAe suvarNakArone bolAvIne kuMDala sarakhA karI ApavAnI AjJA karI. kuMDalo joine suvarNakAro bolyA : ' dave, ame AvuM divya kuMDala sarakhuM karI ApavA mATe samartha nathI. suvarNakArono uttara sAMbhaLI kuMbha rAjA krodhita thayA ane te suvarNakArone nagarI bahAra kADhI mUkyA. suvarNakAro pharatAM pharatAM vArANasI nagarImAM AvyA ane tyAMnA rAjA zaMkhanA darabAramAM gayA ane potAne haDadhUta karyAno vRtAMta zaMkharAjAne kahI saMbhaLAvyo, tyAre suvarNakAroe kuMDaLa ane mallIkumArInA anidyarUpa lAvaNyanuM varNana karyuM. mallIkumArInA rUpanI vigato jANIne pUrvanA snehAnuMbaMdha vaDe zaMkharAjAe mallIkumArInI yAcanA karavA mATe eka dUtane kuMbharAjA pAse mokalyo. vaizravaNano jIva paNa vaijayaMta vimAnathI AvIne adInazatru nAme hastinApuramAM rAjA thayo hato. ahIM mallIkumArIno mallakumAra nAmano eka bhAI hato. teNe kutUhalathI citrakAro pAse eka vicitra citrazALA karAvavA mAMDI Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara hatI. te citrazALAmAM eka citrakAra ghaNo catura hato. temaja tenI pAse evA prakAranI labdhi hatI ke jo koI paNa aMga jovAmAM Ave to te parathI AkhuM citra dorI zakato. eka vakhata paDadAmAMthI mallIkumArInA pagano aMguTho tenA jovAmAM Avyo ane citrakAre mallIkumArInuM rUpa jANIne citra banAvyuM ane citrazALAmAM mUkyuM. 160 eka vAra mallakumAra te citrazALAmAM krIDA karavA mATe gayo. ane temAM mUkAyelAM citro nihALavA lAgyo tyAM tenI STi mallIkumArInA citra para gaI ane thayuM ke A to sAkSAta mallIkumArI che. mallakumAra manamAM kSobha pAmyo ane pAcho rAjabhavanamAM Avyo mAtAe pAchA AvavAnuM kAraNa pUchyuM tyAre mallakumAre kahyuM : mAtAjI, citrazALAmAM mallIkumArI hovAthI huM pAcho pharyo chuM.' tyAre mAtAe kahyuM : 'kumAra, citrazALAmAM rahelI mallIkumArI sAkSAta nathI paraMtu citramAM aMkita che.' A jANIne mallakumArane krodha caDyo ane pelA citrakArane bolAvIne teno dakSiNa hasta chedI nAkhyo ane nagarI bahAra kADhI mUkyo. citrakAre hastinApuranA jaIne adInazatru rAjAne badhI vAta karI ane pachI mallIkumArInuM varNana karavA mAMDyuM. mallI kumArInA rUpasauMdaryanI gAthA sAMbhaLIne pUrva snehathI utkaMThita thayelA rAjA adInazatrue tenI yAcanA mATe eka dUtane kuMbharAjA pAse mokalyo. abhicaMdrano jIva paNa vaijyaMta vimAnathI cyavIne kAMpilyapura nagaramAM jitazatru nAme rAjA thayo hato. jitazatru rAjAne dhAraNI sahita eka hajAra rANIo hatI. ahIM mithilA nagarImAM cokSA nAmanI eka vicakSaNa parivAjikA hatI. cokSA parivrAjikA rAjAnA bhavananA dvAre tathA dhanADhya puruSonA dvAre jatI ane madhura svare kahetI : "dAna karavAthI ane Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mallInAtha svAmI 161 tIrthanA abhiSekathI thayelo dharma, svarga ane mokSano hetu che. e amAruM tatvavacana che." A pramANe bolIne lokone dharmamAM zraddhA bese tevA prayatno karatI. eka vAra bhramaNa karatAM karatAM te kuMbha rAjAnA bhavana pAse AvI ane jyAM mallIkumArIno nivAsa hato tyAM AvIne Asana pAtharIne jamAvyuM. cokSA pabriAjikA mallIkumArIne dhamapadeza ApavA lAgI. tyAre traNa jJAna dharanArA mallIkumArIe kahyuM : "jeTalA dAna che te badhA dharmane mATe nathI, jo badhA dAna dharma mATe thatA hoya to bilADA ane kutarAnuM poSaNa paNa dharmane mATe thAya. jemAM jIvahiMsA rahelI hoya tevA tIthabhiSekathI pavitratA zI rIte thAya? mATe viveka te mULa dharma che, te avivekIne thato nathI. tevA puruSane tapasyA paNa kevaLa kalezane mATe thAya che. temAM koI saMzaya nathI." mallIkumArInA zabdothI parivAjikA mauna thaIne besI rahI. kAraNa ke prabhunA vacanane bAdhita karavA mATe koNa samartha thAya? tarata ja mallIkumArInI dAsIoe parivAdhikAne bhavananI bahAra mokalI dIdhI. AvuM thavAthI cokSA pabriAjikAne potAnuM apamAna lAgyuM. apamAnano badalo levA te pharatI pharatI kAMDilyapura AvI ane tyAMnA rAjAne mallIkumArInA rUpasauMdaryanI bezumAra prazaMsA karI. te sAMbhaLatAM ja pUrvanA snehane lIdhe jitazatru rAjAe mallIkumArInI mAMgaNI arthe eka dUtane kuMbha rAjA pAse mokalyo. A tarapha mallIkumArIe potAnA pUrva janmanA cha mitra rAjAone azokavADImAM bodha thavAno che evuM avadhijJAna vaDe jANIne te azokavADImAM AvelA suMdara, manoramya mahelanA eka khaMDamAM barAbara madhya jagyAe manohara ratnapITha racIne tenA upara potAnI eka suvarNa pratimA racIne sthApanA karI. e pratimAnA padharAga co. tI. 11 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 covIza tIrthaMkara maNi vaDe addhara racyA. nIlamaNithI keza racyAM. IndranIla tathA sphaTika maNithI locana banAvyA. pravALAnA hAtha paga racyA. chidravALu paheluM udara racyuM. tALavAnA bhAgamAM chidra karyuM ane tenI upara suvarNamaya kamaLanuM DhAMkaNuM karyuM. temaja bIjA badhA avayavo ati ramaNIya banAvyA ane te pratimAvALA oraDAnI pharatI dIvAla racAvI, temAM tALAM dIdhelA kamADavALA cha dvArA karAvyA. te dvAranI AgaLa nAnA nAnA cha oraDA karAvyA ane pratimAnI pachavADAnI bhIMtamAM eka eka bAju dvAra paDAvyuM. pachI e pratimAnA tALavA upara sarva AhArano eka piMDa mUkI te para suvarNakamaLa DhAMkI daIne mallIkumArI pratidina bhojana karavA lAgyA. A bAju cha rAjAoe mallIkumArIno hAtha grahaNa karavA mATe je dUto ravAnA karyA hatA te badhA ekI sAthe kuMbha rAjA pAse AvyA ane chaye dUtoe potapotAnA rAjAnI prazaMsA karIne mallIkumArInA vivAha potAnA rAjA sAthe yojAya tevI prArthanA karI. chaye dUtonI vAta sAMbhaLIne kuMbha rAjAe kahyuM : "AvI aghaTita prArthanA karanArA rAjAo koNa che ? mAre kanyAratna traNa jagatamAM ziroratna samAna che. tene paraNavA mATe indrAdika devatAonI paNa yogyatA nathI. tame jevA AvyA cho tevA cAlyA jAo..." dUto tarata ja potApotAnA sthAne cAlyA gayA ane potapotAnA svAmIne kuMbha rAjAno saMdezo jaNAvyo. kuMbharAjAnA uttarathI chaye rAjAo krodhAyamAna thayA ane kuMbharAjAne mahAta karavA mATe vizALa senA laIne mithilAnagarInA pAdaramAM AvI pahoMcyA ane nagarInI pharate ghero ghAlyo. thoDA divaso sudhI ghero rahelo hovAthI kuMbharAjA ciMtita banyA hatA tyAre mallIkumArIe pitAne prazna karyo : "pitAjI, Apa ciMtAgrasta cho. Apane kaI ciMtA satAvI rahI che?" kuMbharAjAe mallIkumArIne potAnI ciMtAnuM kAraNa jaNAvyuM. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mallInAtha svAmI tyAre mallIkumArIe kahyuM : "pitAjI, Apa guptacarone mokalIne chaye rAjAone jaNAvI do ke huM tamane mallIkumArI ApIza. A rIte chaye rAjAone samajAvo. tyAra pachI mArI pratimA jyAM rAkhelI che tenI AgaLanA ye khaMDamAM teone sAyaMkALe zveta vastra dhAraNa karAvIne gupta rIte judA judA lAvo...' kuMbharAjAe putrInA kahyAM mujaba karyuM. chaye rAjAo hAjara thayA. pachI pelA kamADanI jALImAMthI sarvee mallIkumArInI pratimA joI. chaye rAjAo manomana bolI UThyA : 'aho, puNyayoge suMdara netrovALI anidya rUpa suMdarI mallIkumArIne prApta karI.' pachI sarve mallIkumArInA sauMdaryamAM lIna banI gayA. evAmAM pratimAnI pachavADe je dvAra karAvyuM hatuM tyAMthI mallIkumArIe gupta rIte praveza karyo ane pratimAnI pAchaLa saMtAIne tALavAne DhaMkAIne raheluM kamaLa hatuM te pADI nAkhyuM. tarata ja temAMthI kohavAI gayelA AhAranI durgaMdha mAravA lAgI. chaye rAjAothI A durgaMdha sahana na thaI. sarve rAjAo hAMphaLAphAMphaLA thavA lAgyA. tyAre mallIkumArIe kahyuM : 'tame saue moTuM kema pheravI lIdhuM che?' tyAre rAjAo bolyA : "ame A durgaMdhane sahana karI zakatA tarata ja mallIkumArI svayaM pragaTa thaI ane zarIra hADamAMsathI racAyeluM che. te vAta jaNAvIne chaye rAjAone kSaNabhaMgura zarIrano bodha Apyo. nathI...' mallIkumArIe kahyuM : "AjathI trIjA bhave tame mArI sAthe dIkSA laIne tapa ArAdhanA karI hatI. te kema saMbhAratA nathI ?' 163 mallIkumArInA zabdonI dhArI asara thaI. chaye rAjAone jAti smaraNajJAna utpanna thayuM. chaye rAjAo pratibodha pAmI gayA. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara teo kahevA lAgyA : 'have amane yAda AvyuM ke pUrva bhave ApaNe sAteya mitro saMketa karI ekaThA rahIne tapa karatA hatA. prabhu, Ape amane bacAvI lIdhA. amAre have zuM karavuM ? mArga batAvo. kAraNa ke Apa amArA guru cho.' mallIkumArIe kahyuM : samaya Ave tyAre pravajyA aMgIkAra karo.' mallIkumArIe badhA rAjAone potapotAnA sthAne vidAya karyA. te avasare lokAMtika devAtAoe AvIne mallInAthane kahyuM : 'tIrtha pavartAvo.' te sAMbhaLI prabhue staMbhaka devatAoe pUrelA dravyathI vArSika dAna ApavA mAMDyuM. janmathI so varSa pUrNa thayA tyAre pacIsa dhanuSa UMcI. jenI kAyA che evA mallIkumArIno kuMbharAjAe tathA indrAdika devatAoe niSkramaNotsava karyo. tyAra pachI jayaMtI nAmanI zibikA para ArUDha mallI prabhu sahastrApravana nAmanA zreSTha udyAnamAM AvyA. 164 zrI mallInAtha svAmIe eka hajAra puruSo ane traNaso strIonA parivAra sAthe mArgazIrSa mAsanI zukala ekAdazInA divase. caMdra azvinI nakSatramAM AvatA prAtaHkALe dIkSA aMgIkAra karI. te vakhate prabhune manaH paryava jJAna utpanna thayuM ane teja divase azoka vRkSanI nIce kevaLajJAna paNa utpanna thayuM. e samaye indrAdika devatAoe tyAM AvIne samosaraNanI racanA karI. samosaraNa traNaso dhanuSya UMcA caityavRkSathI zobhatuM hatuM. temAM pUrva dvArethI praveza karIne caityavRkSane pradakSiNA karI tIrthAya namaH' ema bolI mallI prabhu pUrva siMhAsana upara pUrvAbhimukhe beThA. tarata ja vyaMtara devatAoe bIjI traNa dizAomAM temanA rUpa vikuryA. deva, mAnava, tiryaMca vagere sau yathAsthAne beThA. kuMbha rAjA ane pelA chaye rAjAo paNa tyAM AvIne IndranI Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mallInAtha svAmI pAchaLa beThA. tyArabAda indra ane kuMbharAjAe prabhune namaskAra karIne bhAvabharI stuti karI. indra ane kuMbharAjAnI stuti pUrI thayA bAda mallI prabhue dezanA ApI ane mAyAvI rUpa saMsAranuM svarUpa samajAvIne mokSa padanI prApti zI rIte karI zakAya te samajAvyuM. 165 zrI mallInAtha prabhunI dezanA sAMbhaLIne chaye rAjAoe dIkSA aMgIkAra karI. kuMbharAjA vagere zrAvaka thayA. zrI mallI prabhune bhiSaka (anyatra abhikSaka evuM nAma darzAvAyuM che) vagere aThayAvIza gaNadharo thayA. prabhunI dezanA pUrI thayA pachI prathama gaNadhare dezanA ApI. bIje divase teja vanamAM rahelA vizvasena rAjAnI taraphathI prabhune parama anna vaDe pAraNuM thayuM. tyAra pachI mallInAtha prabhunA caraNane namIne indrAdika devatAo tathA kuMbharAjA potapotAnA sthAne cAlyA gayA. prabhu mallInAthanA tIrthamAM indrAyuddha sarakhA varNavALo, cA2 mukhavALo, hAthInA vAhana para besanAro, cA2 dakSiNa bhujAmAM va2da, parazu, trizUla ane abhayane rAkhanAro ane cAra vAmabhujAomAM bIjoruM, zakti mudgara ane akSasUtrane dharanAro kubera nAme pakSa zAsana devatA thayo. jyAre kRSNa varNavALI, kamalanA Asana para besanArI, be dakSiNa bhujAmAM varada ane akSasUtra tathA be vAmaNujAmAM bIjorUM ane zakti dha2nA2I vairATyA nAme zAsanadevI thaI. te baMne devatA zrI mallInAtha prabhunA zAsanadevatA kahevAyA. prabhu mallInAtha bhavyalokane bodha ApavA pRthvI para vicaravA lAgyA. zrI mallInAtha prabhunA parivAramAM cAlIza hajAra mahAtmA sAdhuo, paMcAvana hajAra tapasvI sAdhvIo, chaso ne aDasaTha cauda pUrvadhA2Io, be hajA2 baso avadhijJAnI, sattaraso ane pacAsa Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 covIza tIrthaMkara mana:paryavajJAnI, be hajAra ane baso kevaLajJAnIo, eka lAkha ne vyAMzI hajAra zrAvako tathA traNa lAkha ne sIttera hajAra zrAvikAo hatA. A vizALa parivAra ekaso varSa uNA paMcAvana hajAra varSa sudhI vihAra karatAM zrI mallInAtha prabhune thayo. zrI mallInAtha prabhue nivaNa samaya najIka Avelo jANIne sameta zikhare jaI pAMcaso sAdhuo ane pAMcaso sAdhvIonI sAthe anazanavrata grahaNa karyuM. eka mAsanA aMte phAguna mAsanI zuddha dvAdazInA divase pAmya nakSatramAM mallInAtha prabhue te sarva sAdhu ane sAdhvIonI sAthe nirvANapada prApta karyuM. zrI mallInAtha prabhue kaumAravasthAmAM ane vrata payayimAM maLIne paMcAvana hajAra varSanuM AyuSya pUrNa karyuM hatuM. - zrI aranAtha svAmInA nivasi pachI koTI hajAra varSa gayA tyAre zrI mallI prabhuno nivaNikALa thayo hato. mallInAtha prabhu nirvANa pAmyA pachI indro tathA devatAone AvIne zrI mallInAtha prabhuno yathAvidhi nivaNa mahotsava karyo. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 : zrI munisuvrata svAmI rAjagRhI nagarI. suramya ane manohara nagarI. nagarInI prajA sukhI ane samRddha hatI. paragAmanA loko nagarInA darzanArthe temaja haTANuM karavA AvatA rahetA. rAjagRhI nagaramAM sumitra nAmano rAjA rAja kare. rAjA sumitra nyAyI, parAkramI ane dharma pratye AsthA dharAvanAro hato. mahArAjA sumitrane padmAvatI nAmanI ati suMdara rANI hatI. rAjA sumitra ane rANI padmAvatInA divaso sukhethI nirgamana thatAM hatAM. ahIM prANatakalpamAM surazreSTha rAjAno jIva je devatA thayo hato, teNe sukhasAgaramAM magnapaNe potAnuM AyuSya pUrNa karyuM. zrAvaNa mAsanI pUrNimAnA divase caMdra zravaNa nakSatramAM AvatAM tyAMthI avIne surazreSTha rAjAno jIva padmAvatI devInI kukSimAM avataryo. te samaye sukhe sUtelI rANI padmAvatI devIe rANInA aMtima prahare tIrthaMkaranA janmane sUcavanArAM cauda mahAsvapno joyAM. bIje divase rAjA sumitre rANIne jaNAvyuM ke cakravartI ane tIrthaMkara putrano janma thaze. nagarImAM A samAcArathI khuzAlI vyApI gaI. divaso javA lAgyA ane pUrA divase jyeSTha mAsanI kRSNa aSTamInA divase zravaNa nakSatranA yogamAM rANI padmAvatIe kUrmanA lAMchanavALA ane tamAlanA jevA zyAma kAMtivALA putrane janma Apyo. pa6 dikumArIoe AvIne bhaktithI mAtA tathA prabhunuM sUtikAkarma karyuM. tyAra pachI indra AvIne vazamAM tIrthakarane merU parvata para laI gayA. prathama zakra IndranA usaMgamAM beThelA prabhune tresaTha Indroe pavitra tIrthajaLa vaDe janmAbhiSeka karyo. pachI IzAneMdranA ullaMgamAM besADIne snAtra pUjAdi karIne zakrendra prabhunI stuti karavA lAgyo. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 covIza tIrthaMkara vIzamA ahaMtanI stuti karIne prabhune laIne Indra pAchA padmAvatI devInI pAse jema hatA tema mUkI dIdhA. prAtaHkALe sumitra rAjAe prabhuno janmotsava karyo. nagarInA loko mahArAjAne vadhAI ApavA AvavA lAgyA. prabhuno janmotsava bhavya rIte ujavAyo. mahArAjA sumitre dAnazALA kholIne lokone dAna ApavA mAMDyuM. jyAre prabhu mAtAnA garbhamAM hatA tyAre padmAvatI devI muninI jema suvratA (sArA vatavALA) thayA hatA tethI pitAe temanuM nAma munisuvrata pADyuM. trividha jJAnathI jemano AtmA pavitra che evA prabhu lokomAM bALakrIDAthI ajJAna nATya karatAM anukrame moTA thayA. yauvana vaya prApta thatAM prabhunI kAyA vIza dhanuSanI thaI. pitAe temane prabhAvatI vagere rAjaputrIonI sAthe paraNAvyA. munisuvrata svAmIne prabhAvatI devIthI pUrva dizAmAM caMdranI jevo suvrata nAmano putra thayo. sADA sAta hajAra varSo gayA pachI prabhue pitAe AropaNa karelA rAjyano kArabhAra saMbhALyo. rAjayano kArabhAra prabhue paMdara hajAra varSa sudhI saMbhALyo. eka divasa prabhune jANavAmAM AvyuM ke have bhogya karmano kSaya thayo che tevAmAM lokAMtika devatAoe AvI vijJapti karI ke "svAmI, tIrtha pravatavo." eTale prabhue vArSika dAna ApavA mAMDyuM tyAra pachI potAnA putra suvratane rAjagAdIno bhAra soMpyo. tyAra pachI devatAoe tathA suvatarAjAe jemano niSkramaNotsava karelo che evA zrI munisuvrata svAmI eka sahastra puruSoe vahana karavA yogya evI aparAjitA nAmanI zibikA upara ArUDha thayA ane nIlaguhA nAmanA udyAnamAM AvyA. phAguna mAsanI zukala dvAdazIe zreNava nakSatramAM pAchalA pahore eka hajAra rAjAonI sAthe prabhue chaThTha tapanuM ArAdhana karIne pravajyA grahaNa karI, dIkSA grahaNa karatAMnI sAthe ja prabhune cothuM manaparyava jJAna utpanna thayuM. bIje divase rAjagRhI nagarImAM brahmadara rAjAne tyAM zrI munisuvrata svAmIe kSIrAnta vaDe pAraNuM karyuM. devatAoe tyAM Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI munisuvrata svAmI 169 vasudhArAdi pAMca divya pragaTa karyA. brahmadara rAjAe prabhunA caraNane sthAne eka ratnapITha racAvI. tyArapachI zrI munisuvrata svAmIe niHsaMga, mamatA rahita tathA sarva pariSahone sahana karatAM agiyAra mAsa sudhI vihAra karyo. pAchA pharIne vihAra karatAM nIlaguhA udyAnamAM AvyA. tyAM caMpakavRkSanI nIce kAusagga dazAmAM UbhA rahyAM. phAlaguna mAsanI kRSNa dvAdazInA divase caMdra zravaNa nakSatramAM AvatA ghAtikarmano kSaya thavAthI prabhune kevaLajJAna utpanna thayuM. IdrAdika devAtAoe tyAM AvIne basone cAlIza dhanuSa UMcA azoka vRkSavALuM samosaraNa racyuM. temAM praveza karIne, caityavRkSane pradakSiNA daIne "tIthayinamaH' ema bolIne prabhu pUrvAbhimukhe siMhAsana para birAjyA vyaMtara devatAoe bIjI traNa dizAomAM prabhunA pratibiMbo vikuvya. caturvidha saMgha yogya sthAne beTho. prabhune samosamanA samAcAra jANIne suvrata rAjA parivAra sAthe tyAM AvyA ane zrI munisuvrata svAmInA caraNamAM namIne IdranI pAchaLa beThA. ane suvrata rAjA prabhunI stuti karavA lAgyA. stuti karIne indra ane suvrata rAjA virAma pAmyA eTale zrI munisuvrata svAmIe sarva jIvone bodha ApavA dharmadazanA ApavA mAMDI. zrI munisuvrata svAmIe saMsAranuM svarUpa samajAvIne gRhastha dharmanI vizada vyAkhyA samajAvI. Atma kalyANano mArga batAvyo. prabhunI dezanA sAMbhaLIne aneka lokoe dIkSA lIdhI. keTalAka zrAvaka thayA. zrI munisuvrata svAmIne indrAdika aDhAra gaNadharo thayA. prabhu dezanAthI virAma pAmyA eTale indra gaNadhare dezanA ApI. teo dezanAthI virAma pAmyA pachI indra, suvrata rAjA tathA anyo potapotAnA sthAne cAlyA gayA. zrI munisuvrata svAmInA tIrthamAM traNa netravALA, cAra mukhavALo, zvetavarNa, jaTAdhArI, vRSabha para besanAro, cAra dakSiNa bhujAmAM bIjora, gadA, bANa tathA zakti ane cAra vAma bhujAmAM nakula, akSasUtra dhanuSya ane parazu dhAraNa karanAra varUNa nAme yakSa zAsana devatA thayo. Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 covIza tIrthaMkara e rIte gauravarNa, bhadrAsana para besanArI, be dakSiNa bhujAmAM varada tathA akSasUtra ane be vAma bhujAmAM bIjoruM ane trizUla dharanArI naradattA nAme zAsanadevI thaI. e bane zrI munisuvrata svAmInA tIrthamAM zAsanadevatA thayA. e bane zAsanadevatA jemanA sAMnidhyamAM rahelA che tevA zrI munisuvrata svAmI vihAra karatAM karatAM pRthvI para vicAravA lAgyA. kevaLajJAnI thayA pachI zrI munisuvrata svAmIne ekAdaza mAse UNA sADA sAta hajAra varSo vItI gayA. zrI munisuvrata svAmInA parivAramAM trIza hajAra mahAtmA sAdhuo, pacAsa hajAra tapasvI sAdhvIo, pAMcaso mahA buddhimAna cauda pUrva dhArI, aDhAraso avadhijJAnI, paMdaraso mana:paryavajJAnI, aDhAraso kevaLajJAnI, be hajAra vaikriyalabdhivALA, eka hajAra ane baso vAdalabdhivALA, eka lAkha ne botera hajAra zrAvako, traNa lAkha ne pacAsa hajAra zrAvikAo hatAM. anukrame nivaNikALa prApta thayo eTale zrI munisuvrata svAmI sametazikhare padhAryA. tyAM eka hajAra munivaronI sAthe anazana grahaNa karyuM. eka mAsanA aMte jyeSTha mAsanI kRSNa navamIe zravaNa nakSatramAM te munivaronI sAthe prabhu zAzvatapada pAmyA. zrI munisuvrata svAmIe sADA sAta hajAra varSa kumArapaNAmAM teTalAM ja vrata pAlanamAM ane paMdara hajAra varSa rAjyamAM ema maLIne trIza hajAra varSanuM AyuSya zrI munisuvrata svAmIe pUrNa karyuM. zrI mallInAtha svAmI mokSe gayA pachI copana lAkha varSa gayA tyAre zrI munisuvrata svAmInuM nirvANa thayuM. eka hajAra munionI sAthe zrI munisuvrata svAmI jyAre mokSe gayA tyAre indroe devatAonI sAthe rahIne temano vidhipUrvaka mokSa mahimA karyo. (zrI munisuvrata svAmInA samayamAM sudarzanA rAjakumArI thaI hatI. sudarzanA caritranI kathA lekhakanI prApya che.) Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrI naminAtha svAmi jabudvIpanA bharatakSetramAM AvelI ati daidipyamAna ane manoramya nagarI mithilA. mithilA nagarInI zobhA apUrva hatI. nagarInA loko parama sukhI ane saMtoSI hatA. mithilA nagarImAM vijaya nAmano rAjA rAja kare. mahArAja vijaya ArogyaniSTha dharma pratye AsthA sevanAro temaja dayALu prakRtino hato. mahArAjA vijayane vaprA nAmanI paTTarANI hatI. mahAdevI vaprA suzIla, saMskArI ane guNI hatI. mahArAjA vijaya ane prAdevInuM jIvana sukhamaya rIte pasAra thatuM hatuM. eka vakhata Azvina mAsanI pUrNimAnA divase azvinI nakSatramAM caMdra AvatA siddhArtha rAjAno jIva aparAjita vimAnamAM tetrIza sAgaropamanuM AyuSya bhogavIne pachI tyAMthI avIne vaprAdevInA udaramAM AvIne avataryo. te vakhate traNa jagatamAM udyota thaI gayo. vaprAdevIe rAtrInA aMtIma prahare tIrthaMkaranAM janmane sUcavanArA cauda mahAsvapno mukhamAM pravezatAM joyAM. prAtaHkALe vaprAdevIe svAmIne cauda svapnanI vAta karI tyAre mahArAjA vijaya ati AnaMdita banIne svapnanuM phaLa jaNAvyuM. divaso pasAra thavA lAgyA. jema jema te garbha anukrame vadhavA lAgyo tema tema mAtA vaprAdevIne ati lAvaNya ApanAra temaja sukha ApanAra thayo. garbha samaya pUro thatAM zrAvaNa mAsanI kRSNa aSTamInA divase azvinI nakSatramAM nIla kamalathI lAMchita ane suvarNa kAMtivALA kumArane devIe janma Apyo. Asana kaMpavAthI chappana diimArIoe tyAM AvIne vaprAdevI ane kumAranuM vidhipUrvaka sUtikAkarma karyuM. pachI zakrendra prabhune merUgirI parvate laI gayA. tyAM ayyatAdi cosaTha indroe Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara tIrthajaLathI prabhune snAna karAvyuM snAtra karI rahyA pachI zukrendre puSpAdi vaDe prabhunuM arcana karI, AratI utArIne stuti karI. 172 stuti karyA pachI indra prabhune laIne vaprAdevInA paDakhAmAM jema hatA tema pAchA mUkI dIdhA. prAtaHkALe mahArAjA vijaye kArAvAsamAMthI kedIone choDI mUkIne AnaMda sahita putrajanmano mahotsava karyo. prabhu jyAre garbhamAM hatA tyAre zatruoe mithilA nagarI rUMdhelI hatI. te vakhate vaprAdevI mahelanI agAzIe caDyAM hatAM. temane joIne garbhanA prabhAvathI sarva zatruo mahArAjA vijaya pAse AvIne namI paDyA hatA, te uparathI mahArAjA vijaye prabhunuM nAma namikumAra pADyuM. indre Adeza karelI dhAtrIoe haMmezA pAlana karela zrI minAtha bIjA caMdranI jema anukrame vadhavA lAgyA. ! bAlapaNa pasAra thatA prabhu paMdara dhanuSya UMcI kAyAvALA thayA ane pitAnI AjJAthI rAjakanyA sAthe paraNyA. janmathI aDhI hajAra varSa gayA pachI bhogaphaLa karmane jANanArA zrI namikumAre pitAe ApeluM rAjya svIkAryuM. rAjyanA kArabhAramAM pAMca hajAra varSa gayA eTale lokAMtika devatAoe AvIne prabhune tIrtha pravartAvo'nI vinaMtI karI. AthI zrI namikumAre suprabha nAmanA putrane rAjyano kArabhAra soMpIne tirthaMkaibhaka devatAoe pUrelA dravya vaDe vArSika dAna ApavA lAgyA. vArSika dAna apAI rahyAM pachI suprabha vagere rAjAothI ane indrAdika devothI paravarelA prabhu devakuru nAmanI zibikAmAM besIne sahastrAmravana tarapha pravajyA aMgIkAra karavA arthe cAlyA. zrI namikumAre sahastrAmavanamAM vAjate gAjate praveza karyo ane aSADha mAsanI kRSNa navamInA divase azvinI nakSatramAM divasanA pAchalA prahare prabhue chaThTha tapa karIne eka hajAra rAjAonI sAthe dIkSA aMgIkAra karI, tarata ja prabhune manaHparyavajJAna utpanna thayuM. bIje divase vIrapuramAM datta rAjAne ghera AvIne prabhue kSIravaDe pAraNuM karyuM. devatAoe tyAM vasudhArAdi pAMca divya pragaTa Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI naminAtha svAmI 173 karyA. datta rAjAe prabhunA caraNasthAne ratnapIThanI racanA karI. ane zrI naminAtha svAmIe anyatra vihAra karyo. nava mahinA sudhI vihAra karIne pachI potAnA dIkSA sthAnavALA sahastrApravanamAM zrI naminAtha svAmI padhAryA, "ane chaTha tapanuM ArAdhana karIne borasalInA vRkSa nIce kAusagga dazAmAM UbhA rahyAM. mAgazara mAsanI zukala ekAdazInA divase azvinI nakSatramAM ghAtakarmano kSaya thavAthI zrI naminAtha svAmIne ujvaLa, prakAzamAna kevaLajJAna utpanna thayuM. devatAo tyAM AvIne tatkALa samosaraNanI racanA karI. ekaso eMzI dhanuSya UMcA AsopAlavanA vRkSathI samosaraNa zobhita hatuM. te AsopAlavanA vRkSane pradakSiNA karI, tIrthane namaskAra karIne prabhu pUrvAbhimukhe ratnasiMhAsana para birAjamAna thayA. tatkALa vyaMtara devatAoe bIjI traNa dizAomAM ratnasiMhAsananI upara prabhunA pratibiMbo vikuvya. caturvidha saMgha yogya sthAne beTho tyArapachI saudharmendra prabhune bhaktibhAvathI vaMdana karIne bhAvabharI stuti karavA lAgyo. IndranI stuti pUrI thayA pachI traNa jagatanA guru prabhue dharmadezanA ApI. zrI naminAtha svAmIe dharmadizanAmAM jaNAvyuM ke A saMsAra asAra che. dhana nadInA taraMga jevuM caMcaLa che. jyAre zarIra vIjaLInA vilAsa jevuM nAzavaMta che. caturajanoe A traNeya pratyeno moha dUra karI mumukSu thaIne mokSamArga rUpa yatidharma viSe prayatna karavo. prabhunI dezanA sAMbhaLIne aneka lokoe pravajyA aMgIkAra karI temAM kuMbha vagere sattara gaNadharo thayA. prabhunI dezanAnA aMte kuMbha nAmanA gaNadhare dezanA ApI. te dezanA pUrNa thayA pachI indrAdika devo prabhune namaskAra karIne potapotAnA sthAnake gayA. zrI naminAtha prabhunA tIrthamAM traNa netravALo, cAra mukhavALo. suvarNa jevA varNavALo, vRSabhanA vAhana para besanAro, cAra dakSiNa bhujAmAM bIjoruM, zakti, mudgara tathA abhaya tathA cAra vAmaNujAmAM Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 covIza tIrthaMkara nakula, pharazI, vaja ane akSamAlAne dhAraNa karanAro bhUkuTi nAmano yakSa thayo. jyAre zveta aMgavALI, haMsanA vAhana para besanArI, be dakSiNa bhujAmAM varada tathA khaDaga temaja be vAma bhujAmAM bIjoruM tathA kutane dhAraNa karanArI gAMdhArI nAmanI zAsanadevI thaI. A banne devatA zrI naminAtha svAmInA zAsanadevatA thayA. e bane yakSa ane pakSINI niraMtara jemanI samIpa rahetA hatA evA prabhue navamAse uNA aDhI hajAra varSa sudhI pRthvI para vihAra karyo. teTalAM vihAramAM prabhune vIza hajAra sAdhuo. ekatAlIza hajAra sAdhvIo, sADA cAraso cauda pUrvadhArI, eka hajAra ane chaso avadhijJAnI, bAraso ne ATha manaparyavajJAnI, soLaso kevaLajJAnI pAMca hajAra vaikriya labdhivALA eka hajAra vAda labdhivALA, eka lAkha ne sIttera hajAra zrAvako ane traNa lAkha ne aDatAlIza hajAra zrAvikA jeTalo parivAra thayo. zrI naminAtha svAmIe potAno mokSakALa najIka Avelo jANIne sametazikhara girie padhAryA tyAM eka hajAra munionI sAthe prabhue anazana grahana karyuM. eka mAsanA aMte vaizAkha mAsanI kRSNa dazamInA divase azvinI nakSatramAM zrI naminAtha prabhu te munionI sAthe avyatha pada (mokSa) ne prApta thayA. zrI naminAtha svAmIe kumArapaNAmAM aDhI hajAra varSa, rAjya zAsanamAM pAMca hajAra varSa ane vratamAM aDhI hajAra varSa ema, sarva maLIne daza hajAra varSanuM AyuSya zrI naminAtha prabhunuM pUrNa thayuM. zrImunisuvrata svAmInA nirvANa pachI cha lAkha varSa nirgamana thayA tyAre zrI naminAtha svAmInuM nivaNi thayuM. zrI naminAtha svAmInA nirvANanA khabara avadhijJAna vaDe jANIne sarva indroe. devatAoe tyAM AvIne parivAra sahita zrI naminAtha svAmI tathA eka hajAra munirAjono zarIra saMskArapUrvaka nivaNiotsava karyo. zrI naminAtha, devatAoe yojAno zarIra Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 : zrI neminAtha svAmI (ariSTanemi) zauripura nagarI. zauripura nagarI sukha-samRddhi ane dhanadhAnyathI samRddha hatI. nagarInI prajA sukhI ane saMtoSI hatI. zauripura nagarImAM mahArAjA samudravijayanuM zAsana hatuM. mahArAjA samudravijayane zivAdevI nAmanI paTTarANI hatI. mahArAjA samudravijaya ane mahAdevI zivAdevInA divaso sukhethI pasAra thatA hatA. eka divasa rAtrInA cothA prahare, kArtika kRSNa dvAdazIno divasa. citrA nakSatramAM caMdrano yoga Avye sate aparAjita vimAnamAMthI avIne zaMkharAjAno jIva mahAdevI zivAdevInI kukSImAM avataryo. e vakhate zivAdevIe tIrthaMkaranA janmane sUcavanArAM cauda mahAsvapno hasti, vRSabha, siMha, lakSmI, puSpamALa, caMdra, sUrya, dhvaja, kuMbha, padha. sarovara, samudra, vimAna, ratnapUna tathA agnine mukhamAM pravezatAM joyA. te vakhate nArakI jIvone paNa sukha thayuM ane traNa jagatamAM udyota thayo. tyArapachI mahAdevI zivAdevIe jAgRta thaIne mahArAjA samudra vijayane cauda mahAsvapnanI vAta karI. mahArAjA samudra vijaye svapnano artha jANavA nimittajJane bolAvyo. nimittajJa tarata Avyo. tevAmAM eka cAraNazramaNa svayaM tyAM padhAryA. rAjAe UbhA thaIne temane vaMdanA karI ane eka uttama Asana para besAryA. mahArAjAe nimittajJa tathA munine svapnanuM phaLa pUchyuM. tyAre uttara maLyo ke tamAre tyAM traNa jagatanA pati evA tIrthaMkara putra thaze. Ama kahIne munirAja cAlyA gayA. mahArAjA samudravijaya ane rANI zivAdevI svapnanuM phaLa kathana Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara sAMbhaLIne atyaMta harSita banyA. te divasathI devInI jema sukhane ApanAra ane pratyeka aMgamAM lAvaNya ane saubhAgyanA utkarSane ApanAra guDhagarbhane zivAdevIe dhAraNa karyo. 17 anukrame garbhasthiti pUrNa thatAM zrAvaNa mAsanI zukala paMcamInI rAtre citrA nakSatramAM caMdrano yoga AvatAM kRSNa varNavALA ane zaMkhanA lAMchanavALA putrane zivAdevIe janma Apyo. te vakhate chappana dizAkumArIoe tyAM AvIne zivAdevI tathA jinendranuM sUtikAkarma karyuM. tyAra pachI zakraindre tyAM AvIne pAMca rUpa karyA. temAM eka rUpa vaDe prabhune hAthamAM grahaNa karyA. be rUpa vaDe cAmara viMjhavA lAgyA. eka rUpa vaDe mastaka upara ujvaLa chatra dhAraNa karyuM ane eka rUpa vaDe hAthamAM vajra laIne AnaMdotsAha sAthe prabhunI AgaLa cAlyA. e pramANe merU parvatanA zikhara upara ati pAMDukaMbalA nAmanI zilA pAse AvyA. te zilA uparanA ati ucca siMhAsana upara bhagavaMtane khoLAmAM laIne zakraindra beThA. te vakhate acyutAdi tresaTha indro paNa tatkALa tyAM AvyA ane temaNe zrI jinendrane bhaktipUrvaka snAna karAvyuM. pachI IzAna indranA khoLAmAM prabhune arpaNa karIne zakaindre vidhipUrvaka prabhune snAtra karyuM. tyArapachI kusumAdika pUjA karI. AratI utArI, namaskAra karIne bhaktibhAvathI madhura vANIthI indre prabhunI stuti karI. indre stuti karIne jagatanA nAtha prabhune laIne mahAdevI zivAdevI pAse AvyA ane temanI pAsethI jema lIdhA hatA temaja mUkI dIdhA. tyArabAda bhagavaMtanuM pAlana karavA mATe pAMca apsarAone dhAtrI tarIke tyAM rahevAnI AjJA karI. ane indra naMdIzvara dvIpa gayA, tyAM sevApUjA karIne potAnA sthAnake gayA. prAtaHkALe mahArAjA samudravijaye atyaMta harSita thaIne putrano mahAjanmotsava karyo. bhagavaMta garbhamAM hatA tyAre mAtAe ariSTamI cakradhArA svapnamAM joI hatI tethI pitAe temanuM nAma "ariSTa nemi' Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI neminAtha svAmI (ariSTanemi) pADyuM. ariSTa nemino janma sAMbhaLIne vasudaivAdike mathurAmAM paNa mahotsava karyo. samayane jatAM vAra lAgatI nathI. lAMbo kALa pasAra thaI gayo. ariSTanemi dazadhanuSya UMcI kAyAvALA thaIne yauvanane pagale pagalA mAMDyA. 177 eka vA2 nemakumAra dvArikAnI vizALa AyudhazALAmAM gayA tyAM teo vividha astro jovA lAgyA. nemakumAre sUryanA biMba jevuM prakAzamAna sudarzana cakra joyuM, baLarAmano sughoSa zaMkha nihALyo. zAGga dhanuSya, kaumudakI gadA, khaDaga temaja paMcajanya zaMkha nihALyo. ariSTanemie cArUkRSNane kahyuM : 'cArUkRSNa, mAre A zaMkha jovo che.' cArUkRSNe kahyuM : 'kumArazrI, e zaMkha advitIya che. paMcajanya zaMkha zrIkRSNa mahArAja sivAya koI bajAvI zake nahi.' ariSTa nemikumArane navAI lAgI ane pUchyuM : "evuM te zuM che ke zaMkha koI bajAvI zake nahi..?' 'kumArazrI, zrIkRSNa mahArAjano zaMkha paMcajanya zaMkha che. sAmAnya zaMkha nathI, paMcajanya zaMkha vAge tyAre dharatI dhrujI UThe. zrIkRSNa mahArAjane devatAoe Apelo zaMkha che. Apa A zaMkha levA ke bajAvavA mATe samartha nathI.' ariSTaneminI utkaMThA vadhI. aMtaramAM paMcajanya zaMkha bajAvavAnuM mana thayuM. emaNe tarata ja zaMkha uThAvyo ane saraLatAthI bajAvyo ane cAre tarapha hAhAkAra macI gayo. zrIkRSNa vicAravA lAgyA ke paMcajanya zaMkha koNe bajAvyo haze ? A tarapha paMcajanya zaMkha ramatA ramatA bajAvIne yogya sthAne mUkIne nemakumAra zrIkRSNa pAse AvyA. e daramyAna zrIkRSNane samAcAra prApta thaI gayA ke nekumAre zaMkha bajAvyo hato. zrIkRSNa co. tI. 12 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 covIza tIrthaMkara nemakumAranI tAkAtano vicAra karatA hatA. tyAM nemakumAra zrIkRSNa pAse AvyA tyAre zrIkRSNa nemakumArane potAnI bAjumAM besADIne pUchyuM : "nemakumAra, hamaNAM paMcajanya zaMkha tame pheMkyo hato? jenA dhvani mAtrathI pRthvI paNa eka paLa thaMbhI jAya che." kemakumAre kahyuM : 'hA....vaDilabaMdhu, Apano zaMkha meM pheMkyo hato. kAraNa ke ApanA astrAgAranA mukhya rakSaka cArUkRSNa mane kahyuM ke A zaMkha zrIkRSNa mahArAja sivAya koI bajAvI zake nahi. ethI meM te zaMkha hasatAM hasatAM bajAvyo.' nemakumArano uttara sAMbhaLIne zrIkRSNane thayuM ke kemakumAra kharekhara zaktizALI che. huM kemakumAranA bhujabaLanI parIkSA karuM.... zrI kRSNa Ama vicArIne remakumArane kahyuM : "nemakumAra, mArA sivAya paMcajanya zaMkha phUMkavAne koI samartha nathI. tame zaMkha phUkyo te jANIne AnaMda thayo. mane vizeSa prasanna karavA mATe tamAruM bhujAbaLa batAvo mArI sAthe bAhu yuddha karo." nemakumAre prasanna rdaye hA pADI. eka vIra yoddhA karatAM anekagaNuM vadhAre baLa vAsudevamAM hoya che. vAsudeva karatAM aneka gaNI zakti cakravatImAM hoya che ane cakravatI karatAM anekagaNI vadhAre tAkAta tIrthakaramAM hoya che. zrIkRSNa ane remakumAra astrAgAramAM AvyA. dayAnA sAgara evA nemakumAre vicAryuM ke je huM hAthathI, pagathI ke chAtIthI kRSNane dabAvIza to zA hAla thAya ? AthI kRSNa kevaLa mAruM bhujabaLa jANe te ja yogya che. A pramANe vicAra karIne nemakumAre zrIkRSNa sAme joIne kahyuM : vaDIlabaMdhu, vAraMvAra dharatI para paDavuM ane UbhuM thayuM te sAmAnya mAnavInuM kAma che. AthI ApaNe paraspara bhujA namAvavA vaDe ja yuddha karIe.." ema ja thayuM. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI neminAtha svAmI (ariSTanemi) 179 nemakumAre ramatA ramatA zrIkRSNanI bhujA namAvI dIdhI. tyArapachI nemakumAre potAnI lAMbI bhujA dharI rAkhI paraMtu kRSNa nemakumAranI bhujAne namAvI zakyA nahi. zrIkRSNane thayuM ke jemakumAra ati baLavAna ane zaktizALI che. emaNe nemakumAranI bhujA choDI dIdhI. ane kahyuM : "priya baMdhu, je balarAmajI mArA baLathI jagatane tuccha samaje che tema huM tamArA baLathI samagra vizvane tRNa samAna samajuM chuM." e samaye kemakumArano nAno bhAI rathanemi paNa A bhujAbaLanuM yuddha jovA Avyo hato. potAno bhAI ATalo zaktizALI che te jANIne harSa thayo. mahArAjA samudravijaya, mahAdevI zivAdevI, zrIkRSNa, balarAma tathA rAjaparivAranA sabhyo nemakumAranA vivAha mATe vicAraNA karatA hatA tyAre satyabhAmAe jaNAvyuM : "mArI rAjula nAmanI nAnI bahena nemakumAra mATe suyogya che." ane hAjara rahelA saune satyabhAmAnI vAta pasaMda AvI gaI. zrIkRSNa tarata ja mahArAjA ugrasenanI nagarImAM gayA ane mahArAjA ugrasenane maLIne kahyuM : "rAjana, ApanI rAjulakumArI nAmanI kanyA che, te mArA anuja bhAI nami ke je mArAthI guNamAM adhika che, tene yogya ugrasena zrIkRSNano prastAva sAMbhaLIne ati harSita banyA ane saharSa nemakumAra sAthe rAjulakumArInA vivAhanI vAta pAkI thaI. ane nakkI karelA divase neminAthane vivAha mATe ugrasana rAjAne tyAM laI javA mATe taiyAra karyo. mahArAjA samudravijaya ane mahAdevI zivAdevInA harakhano pAra nahoto. rathanemi paNa lagnamAM AvavA mATe taiyAra thaI gayo hato. ane lagnayAtrA zarU thaI. Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara nagarInA zreSThIo, agraNIo, bhAyAto lagnayAtrAmAM nemakumA2no suvarNamaya ratnajaDita ratha vizALa rathayAtrAmAM maMthara gatie cAlI rahyo hato. 180 joDAyA. 2tha para zveta chatra hatuM. banne paDakhe zveta cAmaro vIMjhatI hatI. cheDA sahita be zveta vastro paherAvyAM. muktAphaLanA AbharaNothI zaNagAryA hatA manohara gozISa caMdanathI aMgarAga karyo hato. zveta azvovALA rathamAM nemakumAra ArUDha thayA hatA. agra bhAge hajAro yAdavo azva para savAra thaIne jAnaiyA thaIne cAlatA hatA. banne bAju hAthIonI hAra cAlI. pAchaLa mUlyavAna pAlakhIomAM besIne aMtaHpuranI strIo maMgaLa gIto gAtI hatI. Ama jAnano ThATha apUrva ane adbhuta hato. ane jAna ugrasena rAjAnI nagarImAM AvI pahoMcI. nemakumAranI jAnanA Agamanane kolAhala sAMbhaLIne megha dhvani mayurInI jema kamaLa loMcanA rAjulakumArI gADha utkaMThAvALI thaI. rAjulakumArInI eka sakhI teno hAtha pakaDIne nemakumArane nihALavA tene gokhe 52 laI AvI. rAjulakumArInA aMtaramAM nemakumArane nihALavAnI adamya icchA hatI. ane enI icchA tenI sakhIoe pUrI karI. rAjule caMdrasahita meghanA jevo mAlatI puSpothI gUMthAyelo kezapAza dharyo hato. rAjulakumArI be vizALa locanathI karNamAM dhAraNa karelA AbhUSaNabhUta kamaLane parAjita karatI hatI. motI ratnajaDita kuMDaLoyukta karNathI chIpanI zobhAno pratikAra karatI hatI. hiMgaLoka sahita adharathI pAkelA biMba phLane lajAvatI hatI. temaja kaMThane AbhUSaNayukta grIvA suvarNanI mekhalAvALA zaMkhanI jema zobhI rahI hatI. puSpahArathI aMkita ratnapradeza bisa grahaNa karanArA cakravAkanI Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI neminAtha svAmI (ariSTanemi) 181 jema zobhI rahyo hato. karakamaLathI kamaLapaMDayukta saritA jevI dekhAtI hatI. jANe kAmadevanI dhanulatA na hoya tema teno kaTi pradeza muSTigrAhya hato. jANe suvarNaphalaka hoya tevA nitaMba vaDe manorama hatI. kadalI jevA tenA urU hatA. mRgalInA jevI tenI jaMghA hatI. ratna jevI nakhAvalI hatI. cheDAdAra zveta vastro dhAraNa karyA hatA. ane aMge gorU caMdananuM vilopana karyuM hatuM. A pramANe taiyAra thaIne rAjakumArI rAjulakumArI sakhIo joDe gokhe AvIne zaMkhAkRti Asana para beThI hatI. tyAM rahIne rAjule jANe pratyakSa kaMdarpa hoya tema ldayamAM pradIpta karanAra neminAthane dUrathI joyA. nemakumArane joIne rAjulanA aMtaramAM vicAra spharita thayo : kharekhara huM bhAgyavAna chuM. AvA manathI paNa agocara evA svAmI maLavA durlabha che. traNa lokanA AbhUSaNa rUpa evA A svAmI mane prApta thAya to mArI kaI AzA adhurI rahe ! nemakumAra mArI sAthe vivAha karavAnI bhAvanAthI AvyA che. paNa mane pratIti AvatI nathI. kAraNa ke AvA mahApuruSa ghaNuM puNya saMpAdana karyuM hoya to ja prApta thAya...' A pramANe vicAratI hatI tyAM tenuM dakSiNa locana ane dakSiNa bAhu pharakyo. AthI rAjulanA aMtaramAM saMtApa pedA thayo. te gabharAI gaI. ane AMkhamAMthI azrudhArA vahevA lAgI. rAjule gadgad svare sakhIona vAta karI tyAre sakhIoe amaMgaLa haNAI jaze ane kuLadevIo madada karaze tevuM sAMtvana ApyuM tyAM mArgamAM nemakumArane prANIono karUNa 2 saMbhaLAyo. nemakumAranuM hadaya dravI UryuM. temanA aMtaramAM arerATI phelAI gaI. nemakumAra jANatA hovA chatAM sArathine kahyuM: "sArathi, A zuM saMbhaLAya che? "kRpAvaMtaApanA vivAhamAM bhojanane mATe vividha pazuone lAvavAmAM AvyA che. teo ahIM bhojanane nimitte paMcatvane pAmaze. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara teone rakSakoe vADAmAM pUrelA che. tethI teo bhayathI pokAra kare che. kAraNa ke sarva jIvone prANa vinAzano bhaya moTAmAM moTo che.' 182 tyAra pachI dayAnA sAgara evA zrI neminAthe kahyuM : "jyAM e prANIo che tyAM mAro ratha laI jA...' sArathIe neminAthakumAranI AjJA pramANe tatkALa rathane pazuonA vADA tarapha vALyo. nemakumAra vADAmAM AvyA. prANanAzanA bhayathI cakita thayelA vividha pazuone nihALyA. koI piMjarAmAM purAyelA hatA, koIne pAzamAM nAkhyA hatA, koIne page baMdhana bAMdhyuM hatuM. UMcA mukhavALA, dayAmaNA netravALA ane zarIrathI kaMpatA prANIoe nekumArane joyA. prANIoe potapotAnI bhASAmAM nemakumAra samakSa rakSaNanI mAMgaNI karI. nemakumAranuM hRdaya dravI UThyuM. pazuo pratye karuNA bhAva pragaTa thayo. nemakumAranI AMkhamAMthI be motInA dANA jevA azruo TapakI paDyAM. nemakumAre sArathine dareka pazuone mukta karI devAnI AzA karI. sArithae nemakumAranI AjJA maLatAM vADAnA dareka prANIone baMdhanamukta karyAM. thoDI ja vAramAM prANIo potapotAnAM sthAne cAlyAM gayAM. naimakumAranA mukha para saMtoSanI rekhA UpasI AvI. sArathi pAcho pharyo tyAre nemakumAre kahyuM : 'sArathi, ratha pAcho vALa.' ariSTanemino ratha pAcho vaLato joIne sarvatra hAhyakAra macI gayo. te samaye samudravijaya ane zivAdevI AvI pahoMcyAM. emaNe sajaLa nayane nemakumArane pUchyuM : 'kumAra, Ama ekAeka zA mATe pAchA pharo cho ?' nemakumAre kahyuM : jema vADAmAM A prANIo baMdhanagrasta hatAM tema ApaNe sau karmarUpI baMdhanathI baMdhAyelAM chIe ane jema meM te karUNa Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI neminAtha svAmI (ariSTanemi) 183 AkraMda karatAM prANIone baMdhanamAMthI mukta karyA tema huM paNa karmabaMdhanathI mukta thavA mATe ati sukhanA kAraNarUpa dIkSA grahaNa karavAnI bhAvanA dazavuiM chuM." nemakumAranA zabdothI mAtApitA mUcchaviza thayAM. vAtAvaraNamAM gaMbhIratA prasarI gaI. sarva yAdavonI AMkhamAM azru relAvA lAgyAM. zrIkRSNa tarata ja samudravijaya ane zIvAdevI pAse AvyA ane mUcchaviza banelA bannene auSadhopacAra dvArA bhAnamAM lAvavAmAM AvyA. zrIkRSNa nemakumArane kahyuM : "tamArAM mAtApitA Aja zokasAgaramAM garakAva thayAM che. ekAeka vairAgya pragaTavAnuM kAraNa zuM che ? tame jema prANIone mukta karI zreSTha kArya karyuM tema have tamAro vivAhotsava batAvIne amane saune AnaMdita karo...' nemakumAre kahyuM : "vaDIlabaMdhu, mArAM mAtApitAne, mArA bAMdhavone zoka thavAnuM kAraNa zuM che temane jovAmAM AvatuM nathI ane mane vairAgya levAnuM kAraNa to e che ke A saMsAra asAra che. A saMsAramAM utpana thayelA prANIo niraMtara dukha ja anubhavatA hoya che. sau saunAM karma jadAM hoya che. koI koInA karmanA bhAgIdAra thatA nathI. sarva jIvane potapotAnAM karma bhogavavAM ja paDe che. baMdhana ane mohanA upAdAno kevaLa kSaNika sukha ApanArA che. tyAga, saMyama, tapa vagara zAzvata sukha prApta thatuM nathI ane karmano uccheda karavA pravajyA dhAraNa karavI ja paDe che. Apa koI mane mArA mArgethI rokazo nahi.' putranA zabdo sAMbhaLIne mahArAjA samudravijaye kahyuM : nemakumAra, tuM sukumAra che. dIkSA lIdhA pachI tenuM pAlana karavuM sulabha nathI. dareka RtumAM game tyAM vihAra karavo paDe. tAruM zarIra to divya bhogane yogya che. to A saghaLuM tuM zI rIte sahana karIza?" - "pitAjI, je AtmA uttarottara nArakInA duHkhone jANe che tenI pAse A duHkho zI visAtamAM? tapasyAnA sahaja mAtra duHkhathI anaMta Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 covIza tIrthakara sukhAtmaka mokSa maLe che. ane tevI ja rIte viSayanA kiMcita sukhathI anaMta duHkhadAyaka narka maLe che. pitAjI, Apa ja jaNAvo ke mAnavIe kayo mArga levo joIe?" nemakumAranA daDha nizcaya ane manobaLa parathI zrIkRSNa, baLarAma, samudravijaya. zIvAdevI tathA anya yAdavone thayuM ke jemakumAra pravajyA grahaNa karIne saMsAranAM saghaLAM baMdhano choDIne muktinI ArAdhanAmAM lAgI javA kRtanizcayI che. zrI neminAtha sarvane choDIne sArathine laIne rathamAM birAjIne potAnA bhavana para AvyA. e vakhate yogya samaya jANIne lokAMtika devatAoe tyAM AvIne zrI neminAtha prabhune vaMdana karIne kahyuM : "he nAtha, tIrthane pravartAvo.' prabhu neminAtha svAmIe IndranI AjJAthI jAMbhaka devatAoe pUrelA dravya vaDe vArSika dAna devAno AraMbha karyo. A tarapha rAjulane samAcAra maLyA ke nemakumAra pravajyA grahaNa karIne saMsAra tyAga karI rahyA che. e samAcArathI tIvra AghAta pAmIne rAjula mUccha pAmI tarata ja zItopacAra karavAmAM Avyo. rAjulanuM svapna bhAMgI paDayuM enA aMtaranI AzAo naSTa thaI gaI. te karuNa svare vilApa karavA lAgI. rAjula AMkhamAM azruonI dhArA sAthe kahevA lAgI : "are deva. nemakumAra mArA svAmI thAya, mArA bharathAra thAya tevA manoratho meM racyA nahotA. manamAM IcchA sevI nahotI. teo mArA jIvanamAM AvyA ane vIjaLInA camakArAnI jema darzana daIne kema chUpAI gayA ? tamAro koI doSa nathI. mAro ja doSa che. mArA karmano doSa che. have to vacanathI tamArI strI kahevANI chuM. meM pUrva bhavamAM Apane duHkhI karyo haze tethI A bhavamAM Apano karasparza paNa prApta thayo nathI.' rAjula eka karamAI gayelA puSpa samI bhAsI rahI hatI. Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI neminAtha svAmI (ariSTanemi). 185 sakhIo rAjulane samajAvavA lAgI ane anya yAdavakumAra sAthe saMbaMdha joDavAnI vAto karavA lAgI. sakhIonAM AvAM vacano sAMbhaLIne rAjule krodhita svare kahyuM : sakhIo, tame AvA vacano zA kAraNe kaho cho ? je mArA kuLane kalaMkita karanArA che. traNeya jagatamAM nemanAtha utkRSTa ane sarvottama puruSa che. mAre ane emane ATha ATha bhavano saMbaMdha che. teo mane mUkIne mukti. suMdarIne varavA cAlI nIkaLyA che. vratadAnamAM to teo mAro sparza karaze ja eTale ke mArA mastaka upara vAkSakSepa karavA paDe hasta prakSepa avazya karaze.' A pramANe pratijJA karIne rAjA ugrasenanI putrI rAjula sakhIone nivArI zrI nemikumAranuM dhyAna karavAmAM ja tatpara thaIne divaso pasAra karavA lAgI. A tarapha zrI neminAtha svAmI dararoja vArSika dAna ApavA lAgyA. samudravijaya ane zIvAdevInI AMkhomAMthI AMsu sUkAtA nahotAM. bhagavAna neminAthe rAjulakumArInI pUvaukata pratijJA lokonA mukhethI ane trividha jJAnanA prabhAvathI jANI lIdhI. chatAM prabhu mamatArahita rahyAM. zrI neminAtha svAmIe niricchapaNe eka varSa paryata dAna dIdhuM pachI zukrAdika devanAyakoe AvIne prabhuno dIkSA saMbaMdhI abhiSeka karyo. uttarakuru nAmanI ratnamaya zibikAmAM zrI neminAtha svAmI ArUDha thayA. surAsura manuSyoe te zibikAne vahana karI. A samaye prabhunI banne bAjue zakra ane IzAnaMdra cAmara laIne AvatA hatA. prabhune kaSTa na thAya te rIte cAmara viMjhatA hatA. sanakumAre prabhunA mastaka para chatra dharI rAkhyuM. mAhendra uttama khaDaga laIne cAlavA lAgyA. brahmandra darpaNa hAthamAM lIdhuM. lAMtaka indra pUrNa kuMbha lIdho. mahAzakeMdra svastika lIdho. sahastrAra indra dhanuSa lIdhuM. prANatAdhIze zrIvatsa dhAraNa karyuM. azrute naMdAvarta upADyuM, ane bIjA camareMdra vagere indro hatA. teo aneka prakAranA zastradhArI thaIne cAlatA hatA. sAthe Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 covIza tIrthaMkara samudravijaya, zIvAdevI, zrIkRSNa, balarAma, dazaho vagere cAlatA hatA. jyAre zrI neminAtha ugrasenanA mahela pAsethI nIkaLyA tyAre rAjule aTArIethI nemakumArane joyA. ane vAraMvAra mUccha pAmavA lAgI. prabhu to avicchinna gamana karatAM ujjayaMta (revatAcala) girinA AbhuSaNa rUpa sahastrApravana nAmanA upavanamAM AvyA. zrI neminAtha prabhu zibikAmAMthI Utaryo. pachI aMga uparathI sarva AbhuSaNo utAryA eTale indra te laIne zrIkRSNane ApyA. janmathI traNaso varSa gayA bAda zrI neminAtha prabhue zrAvaNa mAsanI zukala SaSThIe pUvala kALe caMdra citrA nakSatramAM AvatAM chaThTha tapa karIne paMcamRSTi loca karyo.zakendra keza laI lIdhA ane prabhunA skaMdha upara devaduSya vastra mUkayuM pachI kendra te keza kSIra sAgaramAM nAkhI AvIne sarva kolAhala zAMta karyo. eTale prabhue sAmAyika uccaryuM te ja vakhate zrI neminAtha svAmIne mana:paryavajJAna utpanna thayuM. zrI neminAtha svAmInI pAchaLa eka hajAra rAjAoe dIkSA lIdhI. pachI Indra ane kRSNa prabhune namIne potapotAnA sthAnake gayA. bIje divase zrI neminAtha svAmIe goSThamAM rahenArA varadatta nAmanA brAhmaNane ghera paramAnsathI pAraNuM karyuM. te vakhate tenA gharamAM sugaMdhI jaLa, puSpanI vRSTi, AkAzamAM daMdubhino gaMbhIra dhvani, vastra tathA dravyanI vRSTi vagere pAMca divyo devatAoe pragaTa karyA. zrI neminAtha svAmI tyAMthI anyatra vihAra karavA AgaLa vadhyA. A tarapha rathanemi rAjulakumArI joIne tenA rUpasauMdaryane joIne mohAMdha banI gayo hato. rathanemine thayuM ke mArA vaDIlabaMdhu rAjulane choDI gayA to rAjulanA aMtarane je Theza pahoMcI che te mAre ja dUra karavI joIe. ane rathanemi rAjulakumArInI vAraMvAra mulAkAta karavA lAgyo ane dara vakhate uttama bheTasogAda Apato rahyo ane aMtaramAM rAjulane pAmavAnI bhAvanA baLavattara banavA lAgI. rAjulakumArI to tenI sAthe www Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI neminAtha svAmI (ariSTanemi) 187 sahaja rIte vAtaliApa karatI. zrI neminAthakumAranA nAnA bhAI che ane e dAve sneha darzAve che tevuM ja teNI samajatI hatI. rAjulane lezamAtra zaMkA nahotI ke rathaneminA haiyAmAM vAsanAno kIDo jAgRta thayo che. eka divasa rathanemi rAjulanA khaMDamAM Avyo, rAjula ekalI Asana para beThI hatI. ekAMta hatuM. taka joIne rathanemie rAjulanI sAme joIne kahyuM : "are mugdhA, huM tane paraNavA mATe taiyAra thayo chuM chatAM tuM zA mATe yauvanane vRthA gumAve che ? mAro baMdhu to bhogano anabhijJa hato tethI eNe tAro tyAga karyo che. te enI prArthanA karI to paNa e tAro pati thayo nahi ane huM to tArI prArthanA karuM chuM. tethI je amArA bemAM kevuM moTuM aMtara che?" rathaneminA zabdo sAMbhaLIne kSaNavAra to rAjula hataprabha banI gaI. rathaneminA malIna vicArono Aje paDado khullo thayo hato. rAjule tene dharmano bodha Apyo chatAM te mAnyo nahi AthI rAjulakumArIe rathanemine bIjI rIte samajAvavA mATe kiMTha sudhInuM dUdhanuM pAna karyuM ane vamana karAvanAruM madanaphaLa khAdhuM pachI rathanemine kahyuM: "eka suvarNano thALa lAvo.' rathanemi tarataja suvarNano thALa laI Avyo eTale temAM rAjulakumArIe pAna kareluM dUdha vamana karI nAkhyuM. pachI rathanemine kahyuM: 'tame A dUdhanuM pAna karo.' rathanemi kaheH "zuM huM zvAnanI jema vamana kareluM grahaNa karuM?" "zuM A pAna karavAne yogya nathI ?" rAjula, nAnuM bALaka paNa eTaluM jANe ke A pAna karI zakAya nahi." rAjule kahyuM : "rathanemi, jo tame eTaluM jANatA hota to tamArA vaDIlabaMdha neminAthe mane vamana karI dIdhelI che. chatAM tame mAro upabhoga karavAnI IcchA kema evo cho ? vaLI tame enA baMdhu cho chatAM AvI bhAvanA kema pragaTe che ? mATe have pachI nArakInA AyuSyane Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 covIza tIrthaMkara bAMdhanArAM AvAM vacano bolazo nahi.' rAjulanA AvA zabdo sAMbhaLIne rathanemi mauna thaI gayo. ane lajjA pAmato potAnA manoratho kSINa thavAthI kacavAte mane potAnA sthAne pAcho pharyo. , rAjulakumArI ekamAtra neminAthamAM ja anurAga dharI potAnA divaso pasAra karavA lAgI. zrI neminAtha svAmIe vrata lIdhA pachI copana divase vihAra karatAM karatAM pAchA revatagiri sahastrApravana nAmanA upavanamAM vicaya. tyAM vetaranA vRkSanI nIce aThThamanI ArAdhanA karIne dhyAna dharatAM zrI neminAthanA ghAtaka tUTI gayA. tethI Azvina mAsanI amAvasyAnA divase prAtaHkALe caMdra citrA nakSatramAM AvatA zrI ariSTanemine kevaLajJAna utpanna thayuM. tatkALa Asano calita thavAthI sarva indro tyAM AvyA ane temaNe traNa prakAra (gaDha)thI zobhatuM samavasaraNa racyuM. temAM pUrvadvArethI praveza karIne ekazovIza UMcA caityavRkSanI pradakSiNA daI "tIrthayanama:' ema kahIne bAvIzamAM tIrthaMkara pUrvAbhimukhe pUrva siMhAsana para ArUDha thayA. eTale pazcimAdika traNa dizAomAM vyaMtara devatAoe traNa dizAnA ratnasiMhAsana upara zrI neminAtha svAminA traNa pratibiMba vikuvyAM pachI cAre prakAranAM devadevIo prabhunA mukha para dRSTi sthApIne yogya sthAne beThA. zrI neminAtha svAmI samosamanA samAcAra vAyuvege phelAvA lAgyA. giripAlakoe tarata ja zrIkRSNa vAsudevane A samAcAra jaNAvyA. zrIkRSNa, balarAma, samudravijaya, zIvAdevI, soLa hajAra mukuTabaMdha rAjAo vagere sau zrI neminAtha svAmIne vaMdanA karavAnI icchAe AvI gayA. ane samavasaraNamAM sau potapotAnA sthAne birAjyA. idra tathA kRSNa UbhA thaI ne zrI neminAtha svAmInI bhaktithI Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI neminAtha svAmI (ariSTanemi) stuti karI. tyArabAda zrI neminAtha svAmIe bhAvabharI dharmadezanA ApI.. prabhunI dezanA sAMbhaLIne vadatta rAjA saMsArathI parama vairAgya pAmIne vrata levAne utsuka thayA. 189 zrIkRSNe zrI neminAtha svAmIne vaMdana karIne pUchyuM, 'bhagavaMta, Apane viSe sarvajana anurAgI che paNa rAjulano sarva karatAM vizeSa anurAga thavAnuM zuM kAraNa che te kaho...' AthI zrI neminAtha svAmIe dhana ane dhanavatInA bhavathI mAMDIne ATha bhavano tenI sAtheno potAno saMbaMdha kahI saMbhaLAvyo. tyArabAda varadatta rAjA potAnA Asana parathI UbhA thayA ane prabhune vaMdanA karIne kahyuM : 'svAti nakSatramAM meghathI puSkaramAM muktAphaLa utpanna thAya che. tema ApanAthI prApta karelo zrAvakadharma paNa sarva prANImAtrane mATe ati phaLadAyaka che. huM Apano prathama ziSya thavAnI bhAvanA darzAvuM chuM. mane saMsArasAgara pAra karavAnI zakti ApIne pravajyA Apo.... zrI neminAtha svAmIe tatkALa varadattane dIkSA ApI. varadatta mahArAjAnI pAchaLa anya be hajAra jeTalA kSatriyoe dIkSA aMgIkAra karI. pUrve dhananA bhavamAM dhanadeva ane dhanadatta nAme be baMdhuo hatA. aparAjItanA bhavamAM vimalabodha nAme maMtrI hato. te traNeya svAmInI sAthe bhavabhramaNa karI A bhavamAM rAjavI thayA hatA ane samavasaraNamAM AvelA hatA. teo rAjulanA prasaMgathI potAnA pUrvabhavanI vAta sAMbhaLavAmAM AvatA tatkALa jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM. teoe te ja vakhate prabhu pAse vrata grahaNa karyuM. zrI neminAtha prabhue varadatta sahita agiyAra gaNadharone vidhithI sthApana karyAM. temane utpAda, vyaya ane dhrauvya e pramANe tripadI saMbhaLAvI. Ama te tripadI sAMbhaLatAM ja temaNe dvAdazAMgInI racanA Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 covIza tIrthaMkara karI. te vakhate ghaNI kanyAothI paravarelI yakSiNI nAmanI rAjaputrIe dIkSA lIdhI. zrI neminAtha svAmIe pravartinI pade yakSiNIne sthApanA karI. daza darzAha, ugrasena vAsudeva, balarAma ane pradyumna vagere kumAroe zrAvakadharma aMgIkAra karyo. mahAdevI zIvAdevI rohiNI, devakI, rUkamaNI, satyabhAmA vagere anya strIoe zrAvakapaNuM aMgIkAra karyuM. jethI te zrAvikAo thaI. Ama samavasaraNamAM caturvidha saMghanI sthApanA thaI. prathama paurUSI pUrNa thatA prabhue dezanA pUrNa karI ane bIjI paurUSImAM varadatta gaNadhare dezanA ApI. pachI indra Adi devatAo, kRSNa vagere anya rAjAo potapotAnA sthAne cAlyA gayA. zrI neminAtha prabhunA tIrthamAM traNa mukhavALo zyAmavarNa, manuSyanA vAhanavALo, traNa dakSiNa bhujAomAM bIjoruM, parazu ane cakrane dharanAro ane traNa vAma bhujAmAM nakula, trizuLa ane zaktine dharanAro gomedha nAme yakSa zAsana devatA thayo. evI ja rIte suvarNa jevI kAMtivALI, siMhanA vAhana para birAjIta be dakSiNa bhujAmAM AMbAnI lAMbuM ane pAzane dharanArI, tathA be vAma bhujAmAM putra tathA aMkuza dharanArI kuSmAMDI (aMbikA) nAme prabhunI zAsanadevI thaI. A banne zAsanadevatAo niraMtara prabhunA sAnidhyamAM rahetA hatA. zrI neminAtha prabhu loka kalyANa arthe anyatra vihAra karI gayA. rathanemie rAjulakumArI sAthe vivAha karavA mATe satyabhAmAne vinaMtI karI. satyabhAmAe rAjulanA manano tAga meLavI joyo ane satyabhAmAne lAgyuM ke rAjulanA aMtaramAM vairAgyanI bhAvanA che ane te vivAha karavA icchatI ja nathI. A samAcAra jyAre rathanemine satyabhAmAe ApyA tyAre rathaneminA haiyAmAM nirAzA vyApI gaI. Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI neminAtha svAmI (ariSTanemi) 191 ekavAra zrI neminAtha svAmI ugrasena rAjAnI nagarImAM padhAryA. rAjulakumArI prabhunA darzane gaI ane vinaMtI karI H "prabhu, Apa to jagatanA tAraNahAra banyA. mAro bhava sudhAro. mane pravajyA Apo. muktino mArga darzAvo.' zrI neminAtha svAmIe bIjA divase rAjulane dIkSA ApI. rAjulanI pAchaLa aneka lokoe dIkSA aMgIkAra karI. tyAM saunA Azcarya vacce rathanemie paNa saMsAranI asAratA samajIne mAtApitAnI AjJA meLavIne dIkSA grahaNa karI. dIkSA grahaNa karyA pachI rathanemi anyatra vihAra karI gayA ane rAjula sAdhvI samudAya sAthe anyatra vihAra karI gaI. prabhu zrI neminAtha svAmI vihAra karatAM karatAM bhakilapura padhAryA. balipuramAM nAgazreSThI nAmano vepArI raheto hato. nAgazreSThIne sulasA nAmanI patnI hatI. tyAM sulasA ane nAganA putro je devakInI kukSithI utpanna thayA hatA. vasudevanA sAtaputromAMthI cha putrone kaMse mAryA hatA. te cha putrone naimeSI devatAe harI lAvIne sulatAne ApyA hatA. AthI tulasAe te cha putronuM pAlanapoSaNa karIne moTA karyA. teo pratyeka batrIza kanyAo sAthe paraNyA. temaNe bodha pAmIne zrI neminAtha prabhu pAse dIkSA aMgIkAra karI. badhA carama zarIrI tathA dvAdazAMgInA jANakAra thayA teo moTuM tapa AcaratAM prabhunI sAthe vihAra karavA lAgyA. ekavAra zrI neminAtha prabhu vihAra karatAM dvArikA nagarI tarapha AvyA. tyAM sahastrAmravana nAmanA upavanamAM samosayAM. te samaye devakInA cha putroe cha8 tapanA pAraNAne arthe be-benI joDa thaI traNa bhAge judA judA gocarI mATe nagarImAM gayA. - temAM prathama anIkayazA tathA anaMtasena devakInA bhavana para gayA. devakI bannene joIne AnaMda pAmI gaI ane manamAM thayuM ke A to Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 kRSNa jevA ja jaNAya che. devakIe temane modakathI pratilAlyA. banne munivaro gocarI laIne cAlyA gayA. tyAra pachI ajItasena ane nihatazatru munio AvyA devakIe temane pratilAbhita karyAM. covIza tIrthaMkara eTalAmAM devayazA ane bIjA muni vahoravA mATe AvyA tyAre devakIthI pUchyA vagara na rahevAyuM : "munirAja, Apa vAraMvA2 atre kema Avo cho ? nagarImAM anyatra bhikSA maLatI nathI ?' :: devakInA praznathI munirAje kahyuM : 'amane kaMIpaNa digmoha thayo nathI. ame cha sahodarabhAIo chIe. sarvanI AkRti eka ja che. bhanilapuranA nAgazreSThI ane sulasA zrAvikAnA ame putro chIe. ame zrI neminAtha svAmI pAse dIkSA lIdhI che. tethI ame judA judA Apane tyAM vahoravA mATe AvyA hoIzuM.' A vAta sAMbhaLIne devakIjI vicAramAM paDI gayA. ane thayuM ke A chaye munirAjo kRSNa jevA kema lAgatA haze ? pUrve atimukta nAmanA munivare kahyuM hatuM ke Apane ATha putro thaze...ane temAMnA zuM A cha putro mArA to nahi hoya ne..? bIje divase devakIjI saMzayanuM nivAraNa karavA zrI neminAtha svAmI pAse gaI ane potAno prazna rajU kare te pahelA zrI neminAtha svAmIe kahyuM : "devakIjI, tame kAle je eka ja AkRti jevA cha putrone joyA te tamArA ja putro che. tene naigameSI devatAe jIvatAM ja tamArI pAsethI laIne sulasAne ApyA hatA.' devakIe bhAvathI cha munirAjone namana karyA ane bolI : 'he putro, tamArA darzana thavAthI mane atyaMta AnaMda thayo. mArA udaramAM janma lenAra paikI ekane mahArAjya prApta thayuM ane tamane chane pravajyA prApta thaI. je uttama thayuM paraMtu mArA aMtaramAM eTalo viSAda che ke meM koI putrone 2mADyA ke ucheryAM nathI...' devakImAtA, vRthA kheda zA mATe karo cho ? pUrvajanmanuM A phaLa Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI neminAtha svAmI (ariSTanemi) 193 Apane bhogavavuM paDe che. gata bhavamAM tame tamArI patnInA sAta suMdara ratno coryA hatA. pachI jyAre te raDavA lAgI tyAre tame tene eka ja ratna pAchuM ApyuM hatuM. devakInA aMtaramAM viSAda thayo. putrajanmanI icchAthI te divaso pasAra karavA lAgI. eka vAra zrIkRSNa mAtAne viSAdanuM kAraNa pUchyuM tyAre eNe bALakanA lAlanapAlana karavAnI IcchAthI putranI jhaMkhanA darzAvI. ane zrIkRSNa saudharma IndranA senApati naigamelI devanI ArAdhanA karI. naigamelI deva prasanna thayA. ane prasanna bhAve zrIkRSNane kahyuM : "ApanI mAtAne AThamo putra thaze jyAre te yuvAvasthAmAM Avaze tyAre dIkSA aMgIkAra karIne muktinA mArgane ajavALaze." ema ja thayuM. samaya AvatAM devakInA udaramAM eka maharthika deva svargathI avIne pravezyo. ane samaya AvatAM putrarUpe avataryo. tenuM nAma gajasukumALa pADyuM. devakI tenI icchA pramANe gajasukumALane moTo karavA lAgI. tenA aMtaranI IcchA pUrNa thaI. gajasukumALa yauvanAvasthAmAM Avyo tyAre pitAnI AjJAthI duma rAjAnI putrI prabhAvatIne paraNyo temaja somazamAM nAmanA brAhmaNanI kSatriyANI strIthI utpanna thayelI somA nAmanI kanyAne paNa paraNyo. tevAmAM zrI neminAtha prabhu tyAM samavasaryA. gajasukumALa tenI ane patnIo sAthe zrI neminAtha svAmInA darzane Avyo. zrI neminAtha svAmIe saMsArano sAra jaNAvyo. gajasukumALanA aMtaramAM apUrva vairAgya utpanna thayo. dikSA levA mATe baMne patnIo tathA mAtApitAnI AjJA meLavI. gajasukumALe zrI neminAtha prabhu pAse AvIne dIkSA aMgIkAra karI. je divase dIkSA lIdhI te ja divase sAyaMkALe gajasukumALa muni zrI co. tI. 13 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 - covIza tIrthaMkara neminAtha prabhunI AjJA laIne smazAnagRhamAM jaIne kAusagga dhyAne rahyAM. e samaye koI kAraNasara gAmatare gayelA somazarmA brAhmaNe gajasukumALane joyA. somazarmAnA haiyAmAM gajasukumALa mATe krodha utpanna thayo ane potAnI putrInuM jIvana barabAda karyuM. tevA vicAro AvatAM eka baLatI citAnA aMgArAthI pUrelI eka ghaDAnI ThIba hAthamAM laIne gajasukumALanA mastaka para mUkI. gajasukumALa tenA vaDe atyaMta dahana thayA. gajasukumALe samAdhipUrvaka karmano prabhAva mAnIne vipattine sahana karI. ane munirAjanA karmo baLIne bhasma thaI gayA. tatkALa kevaLa jJAna prApta thayuM. ane AyuSya paNa te ja ghaDIe pUruM thayuM. muni gajasukumALa mokSa padane pAmyA. zrI neminAtha svAmI pAse aneka yAdavoe dIkSA aMgIkAra karI. nava dazahie dIkSA lIdhI. zIvAdevIe prabhu pAse dIkSA lIdhI. zrI neminAtha prabhunA sAta sahodara baMdhuoe paNa dIkSA aMgIkAra karI. rAjula to dIkSA lIdhA pachI ugra tapa ArAdhanA karI rahI hatI. vasudevanI patnI kanakavatI. rohiNI ane devakI sivAyanI dareka strIoe dIkSA lIdhI. kanakavatIne bhavanamAM ja saMsAranI sthiti jANatA ane kheda pAmatAM ghAtakarma tUTI javAthI kevaLa jJAna prApta thayuM. kanakavatIe sAdhvInAM vastro dhAraNa karIne prabhu pAse AvI. eka mAsanuM anazana karIne mokSe gaI. zrIkRSNane DhaMDhaNA nAmanI strI hatI. tenAthI DhaMDhaNakumAra nAme putra thayo hato. te yuvAvasthA pAmatAM aneka rAjakumArIone pAmyo ekavAra zrI neminAtha prabhu pAsethI dharmabodha sAMbhaLatAM teNe dIkSA Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI neminAtha svAmI (ariSTanemi) 195 aMgIkAra karI. A samaye zrIkRSNa niSkramaNotsava karyo. DhaMDhaNakumAra muni prabhu sAthe vihAra karavA lAgyA. thoDA samaya pachI aMtarAyakarmano udaya thayo. DhaMDhaNakumAra jyAM jAya tyAM temane AhAra kazuM maLe nahi. badhA sAdhuone navAI lAgI. emaNe zrI neminAtha svAmIne A aMge prazna karyo tyAre prabhue pUrvabhava jaNAvyo ane aMtarAya karmanA kAraNe bhikSA prApta thatI nathI tema jaNAvyuM. DhaMDhaNa muni paralabdhithI maLato AhAra grahaNa karatA nathI. ekavAra DhaMDhaNa munine eka zreSThIe gocarImAM modaka vahorAvyA. DhaDhaNa munie prabhune kahyuM: 'Aja mane gocarI prApta thaI che to zuM mAruM aMtarAyakarma kSINa thayuM che?" tAruM aMtarAyakarma haju kSINa thayuM nathI, paraMtu kRSNa vAsudevanI labdhithI tane AhAra prApta thayo che. kRSNa tane vaMdanA karI te eka zreSThI joI gayA tethI tene zreSThIe tene pratilAbhita karyA che." A sAMbhaLIne DhaMDhaNa munie "A paralabdhi AhAra che.' evuM mAnIne te bhikSA zuddha svaiDila bhUmimAM paraThavavA mAMDI. te samaye DhaMDhaNa muni vicAravA lAgyA : "are jIvonA pUrve pArjita karmono kSaya thavo duSkara che.' Ama sthirapaNe dhyAna dharatAM DhaMDhaNa munine kevaLajJAna thayuM. DhaMDhaNamuni zrI neminAtha svAmIne pradakSiNA karIne kevaLInI parSadAmA birAjyA. devatAo paNa DhaMDhaNamunine pUjavA lAgyA. zrI neminAtha svAmIe madhya dezamAM vihAra karIne bodha Apyo. uttara dizAmAM aneka rAjyonA rAjAone dharmabodha Apyo. dakSiNApatha dezamAM kamaLadevane bodha karyo. kevaLajJAnathI mAMDIne vihAra karatAM prabhune aDhAra hajAra mahAtmA sAdhuo, cAlIsa hajAra buddhimAna sAdhvIo, cAraso cauda pUrvadhArI, paMdaraso avadhijJAnI, teTalA ja vaikriya labdhivALA, teTalAM ja Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 covIza tIrthakara kevaLa jJAnI, eka hajAra mana:paryava jJAnI, AThaso vAdalabdhivALA, eka lAkha ane ogaNosItera hajAra zrAvako, traNa lAkha ogaNacAlIsa hajAra zrAvikAo eTalo bahoLo parivAra thayo. zrI neminAtha svAmInA nivaNano samaya najIka AvavA lAgyo. AthI zrI prabhu revatagiri AvyA tyAM indra racelA samavasaraNamAM besIne prabhue sarva jIvonI icchAthI chellI dezanA ApI. dezanAthI pratibodha pAmIne aneka lokoe dIkSA lIdhI. keTalAka zrAvako thayA, keTalAka bhadrikabhAvI thayA. zrI neminAtha svAmIe pAMcaso ne chatrIza munirAjanI sAthe eka mAsa parvatanuM pAdapopagama anazana karyuM. aSADha mAsanI zukala aSTamIe citrA nakSatramAM sAyaMkALe zailezI dhyAnane prApta thayelA prabhu te munirAjonI sAthe nirvANa pada pAmyA. pradhumna, zAba, kRSNanI ATha paTarANIo, bhagavaMtanA baMdhuo bIjA vratadhArI sAdhu mahAtmAo, rAjula sAdhvI vagere avyaya padane prApta thayA. rathanemie cAraso varSa gRhasthapaNAmAM eka varSa chaghasthApaNAmAM ane pAMcaso varSa kevaLIpaNAmAM ema maLIne navaso ne eka varSanuM AyuSya pUrNa karyuM. rAjula sAdhvIe paNa eTaluM AyuSya bhogavyu. zIvAdevI ane samudravijaya rAjA mahendra devalokamAM gayA. bIjA dazAha mahardika devapaNAne pAmyA. zrI naminAtha svAmIe kaumArapaNAmAM traNaso varSa chabastha tathA kevaLIpaNAmAM sAtaso varSa ema eka hajAra varSanuM AyuSya bhogavyuM. zrI neminAtha prabhunA nivaNi pachI pAMca lAkha varSa vItyAM tyAre zrI neminAtha svAmInuM nivaNa thayuM. zrI neminAtha prabhu nirvANa pAmyA te samAcAra devalokamAM Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI neminAtha svAmI (ariSTanemi) javAthI zakaindranI AjJAthI kubere eka zibikA vikRrthI. zakraindre vidhipUrvaka prabhunA aMganI pUjA karI. te pachI prabhunA dehano yathocita saMskAra karyo. prabhunA saMskAravALI vamaNinI zilA upa2 indre potAnA vrajathI prabhunA lakSaNa ane nAma kaMDAryAM pachI te zilA upara zrI neminAtha prabhunI pratimA sahita eka pavitra caitya karAvyuM. cAlyA gayA. thayA. A sarva kriyA pUrNa thayA pachI devatAo potapotAnA sthAne 197 zrI neminAtha svAmI bAvIsamA tIrthaMka2 tarIke sarvatra prasiddha tIrthaMkara bhagavaMta zrI neminAtha svAmInuM nirvANa giranAra parvata para thayuM ane giranAra sadAyane mATe pavitra thaI gayo. pAvana thaI gayo. (zrI neminAtha svAmI caritra para AdhArita lekhakanI navalakathA nemarAju la'mAM vizeSa prasaMgo ane ghaTanAo vAMcavA maLaze) Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 : zrI pArzvanAtha svAmI AjathI lagabhaga traNa hajAra varSa pahelAM gaMgA nadInA kAMThe kAzI nAmanuM moTuM nagara hatuM. suMdara majAnuM nagara. raLIyAmaNuM nagara. saune game tevuM nagara. A nagaranA rAjA sukhI ane saMtoSI. A nagaranI prajA paNa sukhI ane samRddha. rAjAne prajA para khUba ja vahAla. ane prajA paNa rAjAne khUba ja Adara Ape. rAjA ane prajA vacceno sumeLa ekadama sarasa. rAjA ane prajA snehanA taMtu vaDe joDAyelA hatA. rAjAnA sukhaduHkhamAM prajA sAtha Ape ane prajAnA sukhaduHkhamAM - rAjA sAtha Ape. jyAM snehanA jharaNAM vahetAM hoya tyAM duHkha, paritApa saMbhavI ja na zake. jyAM premanI pavitra gaMgA khaLakhaLa vahetI hoya tyAM AnaMda, ulhAsa ane harSa sivAya kazuM na hoI zake. kAzInagaranA rAjA eTale azvasena. azvasena eTale prajAvatsala rAjavI. rAjA azvasenano svabhAva atyaMta dayALu ane namra. are..! emanI saraLatA to evI ke vAta na pUcho...! rAjA potAnI prajAne khUba ja cAhe. Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArzvanAtha svAmI prajA rAjAne khUba ja sneha kare. mahArAjA azvasenanuM nagara kAzI paryaTako mATe khAsa jovAlAyaka gaNAtuM. 199 kAzI nagarInI zobhA apUrva hatI. adbhUta hatI. tenA koTakAMgarA majabUta hatA. nagaranA bhavano ramaNIya hatA. rAjamArgo evAM sughaDa ane svaccha hatA ke paragAmano mANasa Azcarya ja pAmI UThe. bAvana bajAra ane copana cauTA vaDe teno vepAravaNaja dhamadhokAra cAlato hato. kAzI nagaramAM vizALa dharmAMgAro hatA. uttama prakAranA goSThiko hatA. goSThiko eTale vAdavivAda karavAnAM sthAno. kAzI nagaramAM sAdhu saMtonI avarajavara vizeSa karIne rahetI hovAthI nagarInA lokone dharmanuM jJAna maLatuM. kAzI nagarIne vArANasI paNa kahevAya. kAzI nagaranA rAjA azvasenano mahela khUba ja bhavya ane kalA kArIgIrIthI sarasa rIte zobhI rahyo hato. rAjabhavanamAM pravezavA mATe eka ja pravezadvAra hatuM khUba ja vizALa jagyAmAM rAjabhavananuM nirmANa thayuM hatuM. rAjabhavananI bAjumAM RRtu RRtu pramANenA bhavano hatA. Rtu bhavanonI pAse sarasa majAnuM ughAna hatuM. udyAna eTale bagIco. udyAna eTale upavana. upavanamAM raMga beraMgI phUlo, lattAo, ghaTAdAra vRkSo temaja eka nAnakaDuM bhavana paNa hatuM. rAjA-rANI upavanamAM Ave tyAre A nAnakaDA bhavanamAM vizrAma kare ane kudaratI sauMdaryano AnaMda meLave. rAjA azvasenane vAmAdevI nAmanI rANI hatI. Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 covIza tIrthaMkara vAmAdevI suzIla, pavitra ane guNI hatI. rAjA azvasenane vAmAdevI sivAya anya rANIo hatI paraMtu vAmAdevInuM sthAna sauthI prathama hatuM AthI vAmAdevIne mahAdevI tarIke sau koI jANatA hatA. vAmAdevI mahArAjA azvasenanI priya paTTarANI hatI. sukhamAM divaso zI rIte pasAra thAya che tenI kalpanA AvatI nathI. duHkhamAM divaso pasAra karavA AkarA hoya che. duHkhamAM eka eka paLa vitAvavI eka eka yuga jevI thaI paDe che jyAre sukhamAM divaso TUMkA lAge che. mahArAjA azvasena ane rANI vAmAdevInA divaso sukhethI pasAra thatA hatA. caitramAsanI kRSNa caturthIno divasa, vizAkhA nakSatramAM uttama devasamRddhi bhogavIne suvarNabAhu rAjAnA jIve potAnuM deva saMbaMdhI AyuSya pUrNa karIne tyAMthI avIne te deva aDadhI rAtre mahAdevI vAmAdevInA udaramAM avataryo. te samaye vAmAdevIe tIrthakaranA janmane sUcavanArA cauda mahAsvapna mukhamAM pravezatAM joyA. pahelAM svapna uttama hAthI. bIjA svapnamAM suMdara vRSabha. trIjAmAM kezarI siMha. cothA svapnamAM mahAlakSmI. pAMcamA svapnamAM phUlanI mALA. chaThThAmAM caMdramA. sAtamA svapnamAM tejasvI jhagArA mArato sUrya. AThamAM svapnamAM dhvaja. navamA svapnamAM kaLaza. Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArzvanAtha svAmI dazamAM svapnamAM padma sarovara. agiyAramAM samudra. bAramA svapnamAM devavimAna teramA svapnamAM ratnano Dhagalo. ane caudamA svapnamAM dhUmADA vinAno agni mahAdevI vAmAdevIe joyo. vAmAdevI tarata ja jAgRta thaI gayAM. tripadI para dIpakono. Acho prakAza khaMDane ajavALI rahyo hato. vAmadevInA manopradezamAM chavAyeluM svapna addabhUta ane AnaMdakArI hatuM. vAmAdevIe tarata ja svAmIne jAgRta karyo. ane cauda svapnanI. vAta karI. tyAre rAjA azvasene kahyuM : "prAtaHkALa pachI nimitajJone rAjabhavane bolAvIne svapnano artha tAravIzu. svapna to sarva zreSTha che.' azvasena ane vAmAdevIe vAtomAM ja samaya pasAra karyo. traNeka ghaTikA pasAra thaI gaI. prAtaHkALanI jhAlarI raNakI UThI. rAjA azvasena ane vAmAdevI tarata ja khaMDa bahAra nIkaLIne prAta:kAryanI vidhimAM gUMthAyA. divasano prathama prahara pUro thayA pachI mahArAjA azvasene eka sevakane nimitajJane bolAvavA ravAnA karyo. thoDI vAramAM nimitajJA AvI pahoMcyo. nimitajJa sIdho mahArAjA azvasena ane mahAdevI vAmAdevInI pAse AvI pahoMcyo. mahArAjA azvasene kahyuM : "nimitajJajI, mahAdevane aDadhI rAte cauda svapna AvyAM hatAM. Apa aMka mUkIne enuM phaLa kaho.' ATaluM kahIne rAjA azvasene tarata ja cauda svapnanI vAta nimitajJane karI. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 covIza tIrthaMkara nimitaze tarata ja aMka mUkyA ane te khuzIthI nAcI UThyo nimitaze ullAsabharyA svare kahyuM : "kRpAnAtha, Apa khUba ja bhAgyavaMta cho. Apane tyAM suMdara putraratnano janma thaze. mahAdevI vAmAdevIe je svapnAo joyA che tenA parathI spaSTa thAya che ke mahAdevInI kukhe cakravartI ke tIrthaMkara putrano janma thAya.' nimitajJanI vANIthI mahArAjA azvasena ane mahAdevI atyaMta prasanna banyA. mahArAjA azvasene nimitajJane tarata ja amUlya ratnonI mALA bheTamAM ApI. thoDI vAra rahIne nimitajJa potAnA sthAne cAlyo gayo. ane divaso pasAra thavA lAgyA. vAmAdevInA aMgamAM mAtRtvanI lAgaNI ramI rahI hatI. jyAre strI mAtRtva dhAraNa kare che tyAre strInA rUpamAM tejasvItA ane prasannatA chavAI jAya che. strInuM rUpa khIlI UThe che. suvarNabAhu rAjAno jIva vAmAdevInI kukSimAM pravezyA pachI kramazaH garbha vikAsa pAmavA lAgyo. vAmAdevInA mukha para anupama sauMdarya khIlI UThyuM. dharma pratye Rci pedA thaI. mahArAjA azvasena mahAdevInI pUrI saMbhALa letA hatA. tenA haiyAne koIpaNa prakAranuM duHkha na pahoMce tenI barAbara kALajI rAkhatA hatA. nagarInA rAjavaidya be-traNa divase ekavAra rAjabhavana para AvI jaIne vAmAdevInI nADI parIkSA karI jatAM ane pathyApathyanuM sUcana karatA. vAmAdevInA aMtaramAM anya pratye sadabhAvanI lAgaNI janmI, AthI mahArAjA azvasene dAnanI saritA vahevaDAvavI zarU karI. Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArzvanAtha svAmI ane thoDA mahinAo bAda poSa vada dazamanA divase AkAzamAM sAteya graho jyAre ucca sthAnamAM hatA tyAre anurAdhA nakSatramAM vAmAdevIe nIlavarNavALA rUparUpanA aMbAra samAna putrane janma Apyo. ratnane jema viduragirinI bhUmi prasare te rIte vAmAdevIe sarpanA lAMchanavALA nIlavarNI putrane janma Apyo. tatkALa chappana dikkumArIoe AvIne atyaMta prabhunuM tathA temanI mAtAnuM sUtikA karma karyuM. tyAra pachI. zakrandre tyAM AvIne devIne avasvApinI nidrA ApI. temanA paDakhAmAM prabhunuM pratibiMba sthApita karI, pote pAMca rUpa vikrvyA. temAM eka rUpe prabhune lIdhA. be rUpe cAmara dhAraNa karyAM. eka rUpe prabhunA upara chatra dhAraNa karyuM. ane eka rUpe vajra uchALatAM suMdara cAle cAlatA ane vAMkI grIvAvaDe prabhunA mukha para dRSTi rAkhatAM utAvaLe merUgiri tarapha cAlyA. kSaNavAramAM mephigaranI ati pAMDukabalA nAmanI zilA upara pahoMcyA. thayA. 203 tyAM zakrendradeva prabhune utsaMgamAM laIne siMhAsana para ArUDha te vakhate acyuta vagere tresaTha indre paNa tatkALa AvI pahoMcyA ane temaNe vidhipUrvaka prabhuno janmAbhiSeka karyo. vAtAvaraNa ati prasanna hatuM. cAre tarapha harSa, umaMga ane AnaMda sivAya kazuM nahotuM. saudharmendre IzAneMdranA utsaMgamAM prabhune besADIne vRSabhanA zRMgamAMthI nIkaLatA jaLa vaDe snAna karAvyuM. tyAra pachI caMdana AdithI prabhunuM arcana karI, aMjali joDIne indre pavitra stuti karavAno AraMbha karyo. Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 covIza tIrthaMkara Indra madhura svare prabhunI stuti karI : "priyaMgu vRkSanI jevA nIlavarNavALA, jagatanA priya hetabhUta ane dustara saMsArarUpa sAgaramAM seturUpa evA Apane huM namaskAra karuM chuM. jJAnarUpI ratnanA bhaMDAra samA, vikasita kamaLa jevI krAMtivALA ane bhavya prANIrUpa kamaLamAM sUrya jevA he parama bhagavaMta huM Apane vaMdanA karuM chuM. phaLadAyaka evA eka hajAra ane ATha naralakSaNane dhAraNa karanArA ane karmarUpa aMdhakArano nAza karavAmAM caMdra samAna Apane mArA vaMdana che. traNa jagatamAM pavitra jJAnAdi ratnatraya dhAraNa karanAra karmarUpa sthaLane khodavAmAM khanitra (khodavAnuM hathiyAra) samAna ane zreSTha cAritranA dhAraka evA Apane mArA aMtaHkaraNanA vaMdana che. sarva atizayanA pAtra, ati dayAvAna ane sarva saMpattinA kAraNabhUta evA hai paramAtman ! Apane mArA namaskAra che. kaSAyane dUra karanAra karUNAnA kSIra sAgara ane rAgadveSathI vimukta evA che mokSagAmI prabhu ! Apane mArA vaMdana che. he prabhu, jo ApanA caraNanI sevAnuM phaLa hoya to te phaLavaDe ApanI upara bhavobhavamAM mane bhaktibhAva prApta thajo. A rIte madhura svare stuti karIne Idra prabhune laIne vAmAdevInA paDakhAmAM mUkyA ane vAmAdevIne ApelI avasthApinI nidrA ane pAse mUkeluM pratibiMba harI laI Indra potAnA sthAnake cAlyA gayA. tyArabAda prAtaHkALe vAmAdevInI kukSie putrajanma thayo che e samAcAra rAjabhavanamAM prasarI gayA. rAjabhavanamAM maMgalamaya vAtAvaraNa sarjAI gayuM. rAjabhavanamAM rAjanI vAghamaMDaLIo mAMgalika sUro vAtAvaraNamAM prasarAvavA lAgyA. rAjabhavanamAM saunA haiyA harSita banI gayA hatA. mahArAjA azvasene putrajanmano utsava bhavya rIte ujavavAno prAraMbha karyo. kArAgAramAMthI dareka kedIone mukta karI devAmAM AvyA. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArzvanAtha svAmI 205 kAzI nagarImAM jyAre nagarajanoe jANyuM ke mahArAjA azvasenane tyAM putrajanma thayo che tethI ati harSita banI UThyA ane potAnA bhavano zaNagAravA lAgyA. nagarImAM sarvatra AnaMda chavAyo hato. mahArAjA azvasene maMgalamaya prasaMganI ujavaNI bhavya rIte yojI hatI. jyAre prabhu vAmAdevInA garbhamAM hatA tyAre mAtAe ekavAra kRSNa pakSanI rAtrIe paDakhe thaIne eka sarpane jato joyo hato. A vAta vAmAdevIe mahArAjA azvasenane karI hatI. A vAtane saMbhArIne ane e garbhano prabhAva hato ema nirNaya karIne rAjA azvasene kumAranuM nAma pArthapAyuM. pArzvakumAra. che AjJA karelI apsarA rUpa dhAtrIoe lAlita karelA jagatpati rAjAone khoLe khoLe saMcaratA vRddhi pAmavA lAgyA. divaso, mahinAo ane varSo pasAra thavA lAgyA. samayane thobha nathI. samayano pravAha niraMtara cAlyA ja kare che. pArzvakumAre yauvana avasthAmAM praveza karyo pArzvakumAre yauvana vayamAM jANe nIlamaNinA sArathI ke nIlotpalanI lakSmIthI banelA hoya tema kAyAnI nIla kAMti vaDe zobhavA lAgyA. moTI zAkhAvALA vRkSanI jema moTI bhUjAvALA ane moTA. taTavALA girinI jema vizALa vRkSa sthaLavALA prabhu vizeSa zobhavA lAgyA. nagarajanomAM pArzvakumAranA rUpa ane guNanI ja carcA thatI hatI. pArzvakumAranuM rUpa joIne strIo ciMtavana karatI ke A kumAra jemanA pati thaze te strI A pRthvImAM dhanya banaze. eka divasa mahArAjA azvasena rAjasabhAmAM javA mATe mahelethI rathamAM besIne vidAya thayA. Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 covIza tIrthaMkara rAjasabhAnA mukhya dvAra pAse mahArAjA azvasenano ratha Ubho rahyo. mahArAjA azvasena padhArI rahyA che. te mATe Agama sUcaka dhvaninI chaDIdAre chaDI dvArA jANa karI. rAjasabhAmAM sau mahArAjAnA AgamananI pratIkSA karavA lAgyA. paraMtu sabhAjanone mahArAjanI bahu rAha jovI na paDI. thoDI vAramAM ja mahArAjA azvasene rAjasabhAnA vizALa khaMDamAM praveza karyo. tyAre sabhAjano emanA Asano parathI UbhA thaI gayA ane mahArAjA azvasenano jayanAda pokAya. | sarva sabhAjanonA mukha para mahArAjAnA AgamanathI AnaMda, harSanI lAgaNI pravartatI hatI. mahArAjA azvasena maMthara gatie rAjasiMhAsana tarapha jaI rahyA hatA. mahArAjA azvasena sarva lokonuM abhivAdana jhIlatA siMhAsana pAse AvIne beThaka grahaNa karI. mahArAjA azvasenanuM siMhAsana suvarNamaya aneka ratnothI maDheluM advitIya hatuM. siMhAsananA hAthA para suMdara nakazIkAma kareluM hatuM. temAM judA judA ratno jaDavAmAM AvyA hatA. samagra sabhAkhaMDamAM siMhAsananI tejasvitA, bhavyatA kaMIka ajabanI bhAta pADatI hatI. mahArAjA azvasene ratnajaDita suvarNano suMdara nakazIvALo rAjamuguTa dhAraNa karyo hato. zubha vastro dhAraNa karyA hatA. emanA banne hAthamAM bAjubaMdha zobhI UThyA hatA. kaMThamAM muktAnI mALA temaja suMdara amUlya ratnonI mALA zobhI UThI hatI. mahArAjA azvasene siMhAsana para Asana grahaNa karyA pachI dareka sabhAjano potapotAnI beThaka para besI gayA. darekanA mukha para sabhAnI kAryavAhI zarU thAya tevA adhIrAInAM cihno jaNAtAM hatAM. thoDI vAramAM rAjasabhAnA khaMDamAM nIrava zAMti prasarI gaI. rAjasabhAnI kAryavAhI zarU thaI. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArzvanAtha svAmI koIne kazI phariyAda nahotI. jyAM rAjya saMcAlananI vyavasthA sudRDhapaNe thatI tyAM prazno saMbhavI zakatA nathI. Aje rAjasabhAmAM eka vidvAne jinadharmanI kathA kahevI zarU karI. mahArAjA azvasena sahita badhA sabhAjano kathAnuM zravaNa karavAmAM rasamagna banI gayA. 207 vidvAne jinadharmanI kathA saMbhaLAvatAM cAranI zuddhi varNavI. vidvAna kahe : 'zraddhAnI zuddhi eTale zraddheya vastuo, zraddhAvAna AtmA ane zraddhAnA sAdhanonI zuddhi. jJAnanI zuddhi eTale zeya, jJAtA ane jJAnanAM sAdhanonI zuddhi. kriyAnI zuddhi eTale kriyA, kriyAvAna ane kriyAnA sAdhanonI zuddhi. dhyAnanI zuddhi eTale dhyeya, dhyAtA ane dhyAnanAM sAdhanonI zuddhi. zrI jinazAsanamAM zraddhA karavA yogya vItarAga deva, temane mArge cAlanArA nigraMtha gurU ane temaNe batAvelo zruta ane cAritra svarUpa dharma che. mahArAjA azvasena vidvAnanI vANIthI prabhAvita thayA hatA sabhAjano paNa rasamagna banyA hatA. vidvAna askhalita rIte kathA saMbhaLAvI rahyo hato. sau kathA sAMbhaLavAmAM tallIna banyA hatA tyAM pratihAra Avyo ane te sIdho mahArAjA azvasena pAse Avyo. pratihAre mahArAjAne vaMdana karIne kahyuM : "he narezvara, suMdara AkRti dharAvanAro purUSa rAjasabhAnA mukhya dvAra pAse Ubho che. e ApanI samakSa kaMIka nivedana karavA mAge che. Apa AjJA Apo to e ahIM Ave...' mahArAjA azvasene pratihArane kahyuM : 'tene ahIM AvavA do.' Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 pratihAra mastaka namAvIne cAlyo gayo. thoDI vAramAM suMdara AkRti dharAvato puruSa mahArAjA azvasenanA siMhAsananI sAme Ubho rahyo. covIza tIrthaMkara sau prathama to te puruSe mahArAjAne bhAvabharyA vaMdana karyA pachI pratihAre batAvelA Asana para beThaka grahaNa karI. mahArAjA azvasene te puruSanI sAme joIne prazna karyo : 'he bhadra, tame konA sevaka cho ? koNa cho ? temaja kayA hetuthI tamAruM ahIM Agamana thayuM che ?' AvanAra puruSe atyaMta vinayabharyA svaramAM kahyuM : 'he kRpAnAtha, A bharatakSetramAM ati sohAmaNuM ane vaibhavazALI kuzasthaLa nAmanuM nagara AveluM che tyAM naravarmA nAmanA rAjA rAja karatA hatA. teo ati dayALu, parAkramI ane dhArmika vRttinA aneka rAjAo enA tAbA heThaLa hatA. jaina dharmamAM sthira rahenArA rAjavI naravarmA haMmezA muni bhagavaMtonI sevAmAM sadAya jAgRti keLavatA hatA. teoe nyAya ane parAkramathI ciraHkALa sudhI potAnA rAjyanuM pAlana karyuM. pachI saMsArathI udvega pAmIne rAjyalakSmIne tRNavat choDI daIne susAdhu gurunI pAse dIkSA grahaNa karI. AvanAra puruSa potAnI vAta pUrI kare te pahelAM rAjA azvasene harSa vyakta karatAM jaNAvyuM : vAha...dhanya che mahArAjA naravarmAne...! jeNe rAjyano tRNavat tyAga karIne vrata grahaNa karyuM. apAra sukhopabhoga, vaibhavavilAsano tyAga karIne dIkSA aMgIkAra karavI te kaparuM kArya che. dhanya che rAjA naravarmAne...!' pelA puruSe potAnI vAta jaNAvatAM kahyuM : "mahArAja, te naravarmA rAjAnA rAjya para hAla emanA putra prasenajIta nAmanA rAjA rAjyano kArabhAra saMbhALI rahyAM che. teo senArUpa siratAonA sAgara jevA che. mahArAjA prasenajItane prabhAvatI nAmanI putrI che. prabhAvatI aniva rUpa dhAraNa karanArI che. vidhAtAe caMdranA cUrNathI tenuM mukha, kamaLathI Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArzvanAtha svAmI 209 netra, suvarNarajathI zarIra, raktakamaLathI hAtha paga, kadalIgarbhathI urU, zoNamaNithI nakha, mRNAlathI bhujadaMDa racyA hoya tema lAge che. anidya rUpalAvaNya dharAvatI potAnI putrI prabhAvatI mATe mahArAjA prasenajIta. teNInA yogya muratiyA mATe ciMtAtura thayAM che. emaNe aneka rAjAonA kumAronI tapAsa karI. paraMtu koI potAnI putrIne lAyaka jaNAyo nahi. mahArAjA prasenajItane thayuM ke zuM mArI putrI mATe yogya muratiyo maLaze ja nahi..! AvA vicAro karatAM emanuM mana bhAre ciMtAtura banyuM. ekavAra rAjakumArI prabhAvatI potAnI sakhIo sAthe rAjabhavananA udyAnamAM AvI, tyAM kinnaronI strIonA mukhethI A pramANe eka gIta tenA sAMbhaLavAmAM AvyuM : "kAzI nareza azvasena rAjAnA putra pArzvakumAra rUpalAvaNyanI saMpattithI jaya pAme che. je strInA te svAmI thaze te strI A jagatamAM jayavatI che. pArzvanAthakumAra jevA svAmI maLavA durlabha samAna che. kAraNake evo puNyano udaya kyAMthI hoya..? prabhAvatI kinnarIonA mukhethI gavAyelI pArzvakumAranI prazasti bharI paMktiothI prabhAvita banI. prabhAvatInA manopradeza para pArzvakumAranA guNakIrtana karatI paMktioe kajo jamAvI dIdho. prabhAvatIe vAraMvAra paMktio sAMbhaLavAnI IcchA pragaTa karI, ane sAMbhaLI paNa kharI. prabhAvatI rAjakumArInI sakhIone thayuM ke rAjakumArIbAnuM citta pArzvakumAra harI lIdhuM che. zUnyamanaska beThelI prabhAvatIne enI sakhIoe DhaMDhoLI ane sau rAjabhavane pAchA pharyA. kinnarIo cAlI gaI hatI paraMtu pArzvakumAranA guNakIrtananI paMktio prabhAvatInA cittamAM ramatI mUkIne vidAya thaI hatI. rAjakumArI prabhAvatI rAjabhavanamAM AvI paNa enA cittane zAMti nahotI. aMtaramAM ati suMdara dehoSThava dharAvatAM pArzvakumAranI co. tI. 14 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 covIza tIrthaMkara chabI aMkita thaI hatI. khAtApItAM, uThatAMbesatAM, haratAM pharatAM rAjakumArI prabhAvatI pArzvakumAranuM ja raTaNa karavA lAgI. jema akhilAnaMdano Azaka jogI badhI jaMjALone dUra rAkhIne ekamAtra paramAtmAnuM dhyAna dhare che, tema te sarva vastuothI vimukha thaIne ekamAtra pArzvakumAranuM dhyAna rAjakumArI prabhAvatI dharavA lAgI. rAjakumArI prabhAvatIne uttama vastro vairI jevA lAgavA mAMDyA. suMdara alaMkAro ene Aga jevA AkarAM thaI paDyAM. zuM snAna ke zuM mardana, zuM aMgarAga ke zuM phUlahAra, tamAma vastuo prabhAvatIne vedanA samAna bhAsavA lAgI. cAMdanIbharI zItaLa rAtrIo, je AnaMda ane vizrAmanuM sAdhana che. te rAjakumArI prabhAvatIne zoka ane saMtApanuM kAraNa thaI paDI. tenA aMtaramAMthI saghaLuM sukha cAlyuM gayuM. pratidina rAjakumArI prabhAvatI durbaLa thavA lAgI. ane rAjakumArI prabhAvatInI mAnasika hAlatanuM citraNa enA mAtApitAe sakhIo dvArA jANI lIdhuM. putrInI IcchAne vaza thaIne prabhAvatIne svayaMvarA tarIke pArzvakumAra pAse mokalavAno nirNaya karyo. ane te aMgenI saghaLI taiyArIo karavA mAMDI. A samAcAra jyAre kaliMga sahita aneka rAjyanA rAjAo tathA nAyakoe jANyA tyAre saunA aMtaramAM krodhano dAvAnaLa saLagI UThyo. aneka rAjAo prabhAvatIne pAmavA prayatno karI rahyA hatA. kAraNake prabhAvatI anidya rU5 dharAvatI rAjakumArI hatI. enuM lAvaNya amApa hatuM. vidyA ane kalAnI te uttama jANakAra hatI. jyAre e prakAranA samAcAra vAyuvege phelAyA ke rAjakumArI prabhAvatI pArzvakumArane paraNavA mATe sAmI jAya che. A samAcArathI bhAre cakacAra pedA thaI gaI. temAM kaliMgano baLavAna rAjA yavane huMkAra karatAM kahyuM : chatAM prabhAvatIne paraNanAra pArzvakumAra koNa che ? ane Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArzvanAtha svAmI 211 te kuzasthaLano rAjA koNa che ke je mane prabhAvatInI soMpaNI na kare ! kuzasthaLano rAjA saraLatAthI nahi samaje to vIratva batAvavuM paDaze.' kaliMgano rAjA yavana potAnA vizALa sainya sAthe kuzasthaLa AvI pahoMcyo ane kuzasthaLano pharato ghero nAkhyo. AvanAra puruSe potAnI vAta pUrI karatAM chevaTe jaNAvyuM ? mahArAja, atyAre kuzasthaLa kaliMganI senAthI gherAyeluM che. huM amArA rAjAnI AjJAthI te nagaramAMthI aDadhI rAte guptaveza dhAraNa karIne nIkaLyo chuM. huM sAgaradattano putra puruSottama chuM ane mahArAjA prasenajItano priya mitra chuM. mahArAja, have svajana ane zatrujananA saMbaMdhamAM Apane je yogya lAgatuM hoya tema karo." puruSottame potAnI vAta pUrI karIne mahArAjA azvasenanI sAme joyuM. azvasena purUSottamanI vAta sAMbhaLatAM ja krodhita banI UThyAH "are ! A yavana koNa che ? huM hovA chatAM rAjA prasenajItane jarAye bhaya keLavavAnI jarUra nathI. kuzasthaLanI rakSA kAje mAruM sainya atyAre ja ravAnA thaze ane yavananI senAnA dAMta khATA karI deze..." ATaluM kahIne rAjA azvasene tarata ja raNathaMbhAno nAda karAvyo. raNathaMbhAnA nAdathI sainya ekaThuM thaI gayuM. A samaye krIDAgRhamAM ramatA pAkumAre raNathaMbhAno nAda sAMbhaLIne Azcarya upajyu teo tarata ja pitA pAse AvyA. e samaye rAjA azvasena sainya sAthe javAnI taiyArI karI rahyA hatA. pAzvakumAra pitAne vinayabhAI svare kahyuM : "pitAjI, Apa sainya sAthe yuddha karavA jaI rahyo cho ? ApanI sAme yuddha karavA koNa taiyAra thayuM che. duzmanone ApanI zaktino aMdAja lAgato nathI...!' rAjA azvasene kahyuM : "pArzvakumAra, kuzasthaLa rAjyanA rAjA prasenajItanA mitra puruSottama rAjasabhAmAM AvIne madada karavAnI vAta karI che. yavana rAjAe emanA nagara pharato ghero nAkhyo che AthI mAre Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 prasenajItane madada karavA javuM joIe.' pArzvakumAra madhura svare kahyuM : "pitAjI, yuddhamAM Apane koI deva ke asura pajita karI zake tema nathI, tyAre manuSya evA yavananI kiMmata keTalI ? paraMtu enI sAme Apane javAnI jarUra nathI. huM ja tyAM jaIza ane bIjAnI zaktine nahi pArakhanArane yogya zikSA karIza.' covIza tIrthaMkara rAjAe kahyuM : "pArzvakumAra, A yuddha e krIDotsava nathI. tema ja tuM yuddhabhUmi para jA evI mArA manamAM icchA paNa nathI. huM jANuM chuM ke mArA kumAranuM bhujabaLa traNa jagatano vijaya karavAne samartha che. paraMtu tuM gharamAM krIDA kare te jovAthI mane harSa thAya che. rAjAe azvasenanA uttarathI pArzvakumAra kahyuM : "pitAjI, yuddha karavuM e paNa krIDArUpa ja temAM mane jarA paNa muzkelI paDavAnI nathI. Apa ahIM ja raho ane mane yuddhabhUmie javAnI AjJA Apo.' pArzvakumAranA ati Agraha para vivaza thaIne rAjA azvasene na chUTake putrane yuddhabhUmie javAnI AjJA ApI. pArzvakumAra pitAne jaNAvI dIdhuM ke pote kuzaLatApUrvaka A praznano ukela lAvaze. yuddha ane saMhAranI vAta pArzvakumArane jarA paNa pasaMda na hatI. ema chatAM anyAya ane anItino mukAbalo karavo joIe tevI dRDha mAnyatA paNa hatI.. koI khoTI rIte sattAnA baLe bIjI prajAne madada karavI e paNa eka prakArano dharma che ema pArzvakumAra mAnatA hatA tema chatAM e hetune vagara yuddhe siddha karavA temanI tIvra IcchA hatI ane e mujaba pArzvakumAra vyUha racanA karI. pArzvakumAra zubha muhUrte hAthI para besIne purUSottamanI sAthe moTA lazkara ane zastrasaraMjAma sahita kuzasthaLa javA prayANa karyuM. pArzvakumAranI sahAya arthe indra potAnA sArathine mokalyo. pRthvIne sparza nahi thatAM ane vividha AyudhothI yukta pArzvakumAra IndranA sArathInA atiAgrahane vaza thaIne mahArathamAM ArUDha thayA. Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArzvanAtha svAmI 213 ane sUryanA jevA tejathI pArzvakumAra AkAzagAmI ratha vaDe khecarothI stuti karatA AgaLa cAlyA. thoDA divaso bAda pArzvakumAra potAnA sainya sAthe kuzasthaLanI samIpe AvIne paDAva nAkhyo. - pArzvakumAranA nirIkSakoe samAcAra ApyA : pAzvakumAra, yavanarAjanI senA ahIMthI eka paDAva jeTalI ja dUra che.' yavanarAjanI senA keTalI moTI che ?" pArzvakumAre nirIkSakone prazna karyo. mahArAja, yavanarAjanI senA vizALa che paNa te ApaNA sainya sAme jhIka jhIle tevuM lAgatuM nathI." bIje divase prAtaHkALanI prathama ghaTikA bAda pAkumAre eka dUtane badhI vAtanI samaja ApIne yavanarAja bhaNI ravAnA karyo. pArzvakumAranA dUte yavanarAja pAse AvIne namra svare kahyuM : "he rAjana, vArANasInA mahArAja-kumAra zrI pArzva Apane mArA mAraphata jaNAve che ke prasenijata rAjAe mArA pitAnuM zaraNa aMgIkAra kareluM che . mATe Ape temanI sAthe yuddha karavAno manasUbo ghaDyo che teno tyAga karI do. mahArAjA, azvasena yuddha arthe AvavAnA hatA paraMtu emane rokIne pArzvakumAra AvelA che jo Apa ApanuM bhaluM icchatA ho to tatkALa tamArA rAjyamAM cAlyA jAo. emAM ja ApanuM hita sacavAveluM che. jo Apa cAlyA jazo to ApanA aparAdhane kSamA ApavAmAM Avaze." dUtanA zabdothI yavanarAjano cahero lAlaghuma thaI gayo ane krodha ThAlavIne kahyuM : "are dUta..! A tuM zuM bole che ? tuM mArI tAkAtane oLakhato nathI ? pArzvakumAra to bALaka che. ene yuddhanA pariNAmanI zI khabara hoya? are enA pitA paNa yuddha laDavA AvyA hoya to paNa teo parAjaya pAmIne ja pAchA vaLyA hota. pArzvakumAra mArI tAkAtathI aparicita jaNAya che. tuM tArA mahArAja kumAra pAse jA ane kahI de ke ahIMthI pAchA cAlyA javAmAM ja DahApaNa raheluM che. Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 jANIbujhIne siMhane chaMcheDavAmAM sAra nathI...' . dUte pharIthI kahyuM : * yavanarAja, pArzvakumAre ApanA para dayAbhAva rAkhIne mane samajAvavA mATe mokalyo che. kaMI azaktapaNAthI mokalyo nathI. jo Apa emanI AjJAnuM pAlana karazo to kuzasthaLanA rAjAnuM rakSaNa karavA AvyA che te rIte Apane paNa mAravA icchatA nathI. traNa jagatanA pati pArzvakumAra sAme vijaya prApta karavo azakya che...' covIza tIrthaMkara pArzvakumAranA dUta, vijayanI varamALA koNa dhAraNa kare che enI to yuddhanI bhUmi para pArakhuM thaI jaze. khoTI DaMphAzo mAravAno kazo artha nathI...' yavanarAje kahyuM. tyAM to yavanarAjanA sainiko potAnAM zastro sAthe UbhA thaI gayA ane ucca svare bolI UThyA : 'are adhama dUta...! tuM AvA zabdo bolIne tArA svAmI sAthe droha karI rahyo che. tane haju amArA mahArAjAno paricaya lAgato nathI. mAtra vAto karavAthI vijaya maLI jato nathI samajyo ?" pArzvakumArano dUta yavanarAjanA sainikone uttara Ape te pahelAM yavanarAjano eka vRddha maMtrI bolI UThyo : 'A dUta potAnA svAmIno vairI nathI. tame enA kathanano vicAra to karo...! krodha ane AvezamAM vAstavikatAne zA mATe visAre mUkI do cho ? pAkumAranI mAtra AjJAnuM ullaMghana karavuM hitakara nathI kAraNa ke pArzvakumAranA cosaTha indro tatkALa upasthita thaI jaze tyAre tamArI zakti ke tAkAta naSTa thaI jaze. Avezano tyAga karIne pArzvakumAranI zaktine namavAmAM ja sAra che. ATaluM kahIne vRddha maMtrIe pArzvakumAranI zakti ane vIratAnI vAto karI. vRddha maMtrInI vAto sAMbhaLIne yavanarAjanA tamAma sainikonI jANe tAkAta haNAI gaI na hoya ! tevuM vAtAvaraNa sarjAI gayuM. tamAma sainiko bhaya pAmIne zAMta banI gayA. vRddha maMtrIe pArzvakumAranA dUtano hAtha pakaDIne kahyuM : vidvAna Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArzvanAtha svAmI 215 dUta, A subhaTTonI vAtomAM dhyAna Apato nahi. kAraNa ke tame eka kSamAnidhi rAjAnA sevaka cho. ame badhA pArzvakumAra pAse kSamAyAcanA mAgavA thoDI vAramAM AvIe chIe.' ATaluM kahIne vRddha maMtrIe pArzvakumAranA dUtane samajAvI, satkArIne ravAnA karyo. tyArabAda hitakAmI maMtrI sIdho yavanarAja pAse gayo ane eNe mahArAjA sAthe vAto karatAM jaNAvyuM : "mahArAja, Apa vagara vicAryuM je pagaluM bharavA taiyAra thayA hatA enuM pariNAma zuM Avata eno aMdAja Apane nathI. Apa pArzvakumAra pAse satvara jaIne emano Azraya grahaNa karo. jenuM sutikA karma devIoe kareluM che. jenuM dhAtrI karma paNa devIoe kareluM che. jenuM janmasnAtra aneka devo sahita Indroe kareluM che. ane devo sahita Indro pote jenA sevaka thaIne rahe che enI sAme Apa huMkAra karIne paDakAra pheMko cho...? Apa atyAre ja pArzvanAthakumAranA zaraNe jAo ane vizvane zAsana karanAra te pArzvanAtha svAmInA zAsanane grahaNa karo.' vRddha maMtrInA zabdonI rAjA yavanarAjanA manamAM UMDI asara thaI. thoDI vAra vicAra karIne rAjA yavanarAje kahyuM : "maMtrIvara, Ape mane yogya salAha ApIne apakRtya karatAM bacAvI lIdho che.' ane rAjA yavanarAja tathA emanuM saunyadaLa pArzvakumAra pAse javA vidAya thayuM. rAjA yavanarAje kaMThamAM kuhADo bAMdhIne jyAM pArzvakumArano paDAva hato te bhaNI sainya sahita nIkaLI paDyA. rAjA yavanarAja sIdho pArzvakumArane maLyo. rAjA yavanarAje pArzvakumAra sAme joIne kahyuM : "pArzvakumAra, mArA mukhethI bolAyelA zabdo prati lakSa ApatA nahi e mATe huM ghaNo dilagIra chuM. Aje huM maitrInI mAgaNI karavA sAmethI Avyo chuM. mATe mArI bhAvanAne satkAro. ApanI AjJA thatAM huM mArA sainya sahita kaliMga pAcho cAlyo jaIza.' Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 covIza tIrthaMkara pArzvakumAre rAjA yavanarAjanuM yogya sanmAna karatAM jaNAvyuM : rAjana baLa ane saMpattinA madamAM chakI jaIne AphatakArI yuddhone notaravAM e koI paNa rIte vAjabI nathI. Apa maitrI bAMdhavA mATe prerAyA cho tethI mane atyaMta AnaMda Upaje che. tamArI maitrIno huM svIkAra karuM chuM. have Aje ne Aje tame kuzasthaLane gojhArI gUMgaLAmaNamAMthI mukta karo.' yavanarAje pArzvakumAranI AjJAnuM pAlana karyuM ane kuzasthaLane pharate ghero uThAvI lIdho. kuzasthaLanI prajAmAM sarvatra AnaMda chavAI gayo. kuzasthaLanA mahArAjA prasenajita ane rAjakumArI prabhAvatInA aMtaramAM vagara yuddha praznano niveDo AvatAM atyaMta AnaMdita thayA. pArzvakumAranI sAthe Avelo puruSottama paNa harSa pAmI UThyo. mahArAjA prasenajita rAjakumArI prabhAvatI sahita rAja parivAranA sabhyo, nagarInA agraNIo, maMtrI varga vagere sau pArzvakumArano satkAra karavA mATe nagara bahAra AvyA. rAjA prasenajita ane maMtrIo pAkumArane maLyA. rAjAe pArzvakumArane kahyuM : "pArzvakumAra, amArA upara bahu moTI kRpA thaI. Apa samayasara AvI pahoMcyA eTale amAruM rakSaNa thayuM. have vadhAre kRpA karIne mArI putrI prabhAvatIno Apa svIkAra karIne mane kRtArtha karo.' A samaye prabhAvatI rAjakumArI vicAronA vRMdAvanamAM rAcI rahI hatI. "oha.meM pUrve kirIo pAsethI jemanA guNakIrtana sAMbhaLyA hatA te pArzvakumAra Aje mArA jevAmAM AvyA che. zuM teo mArA pitAzrInI IcchAne saMtoSaze ke nahi...!' pArzvakumAre mahArAjA prasenajita sAme joIne kahyuM : "rAjana, huM mArA pitAnI AjJAthI ApanuM rakSaNa karavA mATe ja ahIM Avelo chuM. amAruM e kAma pUruM thayuM che. tethI have huM vArANasI pAcho pharIza. mAruM Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArzvanAtha svAmI Agamana ahIM lagna nimitte thayeluM nathI.' pArzvakumAranA zabdo sAMbhaLIne prabhAvatIne thayuM ke AvA dayALu puruSanA mukhethI AvA zabdo kema sphurita thayA haze ? A kumAra to sarvanI para kRpALu che. mArA para kema kRpA rihata thayA haze ? zuM mArA bhAgyano doSa haze ? rAjA prasenajitane thayuM ke kaMIka upAya vicAravo paDaze. nahitara prabhAvatIne duHkha thaze. A kumAra to sAva nispRhI jaNAya che paraMtu teo pitAnI AjJAne TALI nahi zake... 217 AvuM vicArIne rAjA prasenajite kahyuM : pArzvakumAra, huM mahArAjA azvasenanI caraNavaMdanA karavAnI bhAvanA sevuM chuM. jo Apa kaho to ApanI sAthe ja AvuM.' pArzvakumAre saMmati ApI. ane rAjA prasenajita, rAjakumArI prabhAvatI tathA anya rAjyaparivAranA sabhyo pArzvakumAranI sAthe vArANasI AvyA ane tyA azvasena rAjAne vaMdana karIne rAjA prasenajite vinayabharyA svare kahyuM : 'kRpALu, pArzvakumAranA AgamanathI ja yuddhanuM vAdaLa cAlyuM gayuM. yavanarAja enA sainya sAthe kaliMga cAlyo gayo. mArI eka prArthanA che.' rAjA azvasene rAjA prasenajita sAme praznabharI najare joyuM. prasenajite kahyuM : 'mahArAja, mAre prabhAvatI nAmanI kanyA che. tene mArA AgrahathI pArzvakumAra mATe grahaNa karavAnI kRpA varasAvo.' tyAre rAjA azvasene kahyuM : "rAjana, pArzvakumA2 A saMsArathI sadA viraktabhAva seve che. tethI te zuM karaze. te haju mArA jANavAmAM AvyuM nathI. amArA manamAM paNa prazna thayA kare che ke A kumArano vivAhotsava kyAre thaze ? chatAM tamArA AgrahathI teno prabhAvatI sAthe vivAha saMpanna karIzuM. ' mahArAjA azvasene, tarata ja pArzvakumArane potAnI pAse bolAvyA ane rAjA prasenajitanI mAgaNIthI vAkepha karyAM. Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 covIza tIrthaMkara badhI vAta sAMbhaLI pachI pArzvakumAre kahyuM: "pitAjI, Apa to jANo cho ke mane saMsAranA koI paNa vaibhavavilAsamAM ruci nathI. huM to mahAprayatne maLelA A mAnavabhavane sArthaka karavAnI kAmanA sevuM chuM.' pArzvakumAranI vAta sAMbhaLIne rAjA azvasene kahyuM : "kumAra, tamArI manovRttine dhanya che. paraMtu amArA AnaMda ane saMtoSa khAtara ekavAra rAjA prasenajitanI putrI prabhAvatI sAthe vivAha karo. ane yogya avasare ucita lAge tema karajo..." ane.. | pitAnI AjJAne mastake dhAraNa karIne pArzvakumAre prabhAvatI sAthe vivAha karyA. pArzvakumArano vivAhotsava nagarImAM bhavya rIte ujavAyo. nagarImAM dAnanI saritA vahevaDAvavAmAM AvI. eka varSa sudhI lokonA kara mApha karavAmAM AvyA. Ama chevaTe prabhAvatIno manoratha pUro thayo hovAthI enA harSano pAra nahoto. A tarapha mahArAjA azvasena ane mahAdevI vAmAdevI putrane vivAhita thayelo joIne AnaMdita banyAM hatAM. pArzvakumAra ane prabhAvatInA divaso AnaMdathI pasAra thavA lAgyA. eka divasa pArzvakumAra bhavananA jharukhe besIne kAzI nagarInA rAjamArgane joI rahyA hatA. pArzvakumArane Aje kaMIka Azcarya utpanna thayuM ke rAjamArga parathI lokonAM ToLeToLAM phUlanI chAbaDI laIne kyAM jaI rahyAM haze? pArzvakumAre tarata ja eka sevakane bolAvIne pUchyuM : "Aje koI utsava che ke jethI loko ghaNA alaMkAro dhAraNa karIne nagara bahAra jAya che?" kumArazrI, Aja koI khAsa mahotsava hoya tevuM yAda AvatuM Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArzvanAtha svAmI 219 nathI." to pachI ATalA badhA loko hAthamAM phUlanI chAbaDIo laIne nagara bahAra kema jAya che?" pArzvakumAre prazna karyo. "annadAtA, AvuM to hamaNAM keTalAka divasothI cAle che. pelA jogInA darzana mATe loko ghelA banyA che. sevake potAnI jANa mujaba uttara Apyo. pelo eTale kayo jogI...?" pArzvakumArane vadhu jANavAnI icchA thaI. kapALa, kamaTha nAmano eka jaTALo jogI keTalAka divasathI ApaNA nagara bahAra Avelo che. te bahu tapasvI che. ane camatkArI paNa che. tethI loko tenA darzana mATe paDApaDI kare che.' sevake jogInI oLakhANa ApI. e jogI camatkArI che, ema teM zI rIte jANuM ?" pArzvakumAre pharIne prazna karyo. kRpALu, meM pote to koI camatkAra joyo nathI paraMtu lokonA moDhethI sAMbhaLyuM che ke teNe ghaNA camatkAro karI batAvyA che. anekanA roga maTADyA che. anekanA saMsAramAM sukhano sUraja ugADyo che. je lokone lakSmInI kAmanA hatI teonI icchA paNa pUrI karI che. saMtAnavihinone saMtAna thAya tevA AzIrvAda ApyA che.' tyAre to kalpavRkSa pote ja sAme cAlIne ahIM AvyuM che. ema ja ne...?" pArzvakumAre jarA smita karatAM kahyuM. hA...mahArAja, loko to evI ja bhramaNAmAM che.' 'tyAre to ApaNe te kalpavRkSane najare nihALavuM paDaze... Ama kahIne pArzvakumAre kamaThanI pAse javAnI taiyArI AraMbhI. pArzvakumAra thoDA sevako sAthe kamaThanA sthAne gayA. tyAM kamaThane paMcAgni tapa karato jovAmAM Avyo. Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara pachI trividha jJAnadhArI pArzvakumAre upayoga detAM agninA kuMDamAM kASThanA aMtara bhAge rahelA eka moTA sarpane baLato joyo. tethI karuNAnidhi pArzvakumAra bolyA : 'oha...! A te kevuM ajJAna...! je tapamAM dayA nathI te tapa ja nathI. dayA vinA dharma paNa kevo ?' 220 tyAre kamaThe kahyuM : 'rAjaputro to hAthI-ghoDA vagere khelAvI jANe ane dharma to amArA jevA munio ja jANe...!' kamaThanI vANImAM garvano nazo ramato hato. kamaThanA abhimAnathI bharelA zabdo sAMbhaLIne tatkALa potAnA sevakane AjJA karI : A kuMDamAMthI A kASTha kheMcI kADho. ane tene yatanAthI phADo jethI A tApasane khAtarI thAya...' tarata ja sevakoe pArzvakumAre kahyuM te pramANe karyuM, kASThamAMthI eka moTo sarpa nIkaLyo. pachI jarA baLelA te sarpane pArzvakumAre bIjA puruSo pAse navakAra maMtra saMbhaLAvyo. ane pacakhkhANa apAvyA. te samAdhivALA nAge paNa pArzvakumAranI kRpAdRSTithI siMcAtA zuddha buddhie te navakAra sAMbhaLyo. ane pacakhkhANa grahaNa karyAM. e pachI tarata ja Ayu pUrNa thavAthI navakAra maMtranA prabhAvathI temaja pArzvaprabhunA darzanathI mRtyu pAmIne te nAga dharaNa nAme nAgarAja thayo. tyAM UbhelA nagarajano A ghaTanAthI avAk banI gayA ane arasaparasa bolavA lAgyA pArzvakumAranuM jJAna ane viveka asAdhAraNa che.' : loko tarata ja potAnA sthAne javA vidAya thayA. A tarapha A banAvathI kamaThanuM abhimAna ghavAyuM. kamaTha tApase vizeSa kaSTakArI tapa karavA mAMDyuM. paraMtu mithyAtvIne atyaMta kaSTa bhogavyA chatAM jJAna kyAMthI hoya...? anukrame kamaTha tApasa mRtyu pAmIne bhuvanavAsI devonI meghakumAra nikAyamAM meghamALI nAme devatA thayo. pArzvakumAra ane prabhAvatI eka divasa saMdhyA samaye udyAnanA Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArzvanAtha svAmI 221 sarovarane joI rahyA hatA. jaLataraMgo joIne pArzvakumAre prabhAvatIne kahyuM: "AyuSya e paNa jaLanA taraMga jevuM anizcita ane kSaNika che.' prabhAvatI pArzvakumAranA mukhane kyAMya sudhI nihALatI ja rahI. prabhAvatIne thayuM ke svAmIne have saMsAranA koI paNa sAdhano pratye jarApaNa rUci nathI. teo saMsAramAM hovA chatAM nathI. emanI vANI, vicAra ane vartanamAM samatAbhAva ja che. thoDA divaso pasAra thayA pachI lokAMtika devatAoe pArzvanAthane vinaMtI karI ke he nAtha. tIrthane pravartAvo...' pArzvanAtha prabhue dIkSA grahaNanI taiyArI karI. eka vararA sudhI pArzvanAtha prabhue kuberanI AjJAnI bhaka devatAoe pUrelAM dravya vaDe dAna ApavA mAMDyuM. ane zakrAdika indroe tathA rAjA azvasena vagere anya rAjAoe paramaprabhu zrI pArzvanAthano dIkSAbhiSeka karyo. pArzvakumAra saMsArI maTIne samabhAvanA sAdhaka banyA. AtmakalyANa mATe samabhAvanI sAdhanA anivArya che. jo samabhAva nathI to samatA nathI. jo samatA nathI to zAMti nathI. ane jo zAMti nathI to parama AnaMdanI anubhUti nathI. deva ane mAnavoe vahana karavA yogya evI vizAlA nAmanI zibikAmAM besIne Azramapada nAmanA udhAna najIka AvyA. zrI pArzvanAthe udhAnamAM praveza karyo. trIsa varSanI vayavALA pArzvanAtha prabhue zibikA parathI UtarIne AbhUSaNono tyAga karyo. zrI pArzvanAthe Indrae ApeluM devaduSya vastra dhAraNa karyuM. poSa vadI agiyArasanA divase zrI pAzvanAtha prabhue aThThama tapanI ArAdhanA karIne traNaso rAjAonI sAthe dIkSA aMgIkAra karI. pArzvanAtha prabhune tarata ja manaparyava jJAna utpanna thayuM. A prakAranuM jJAna sarva tIrthakarone dIkSA mahotsava vakhate utpana thAya che. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara bIje divase koSTaka nAmanA gAmamAM dhanya nAmanA gRhasthane ghera pArzvanAtha prabhue pAraNuM karyuM. tyArabAda grAma, nagaramAM prabhu pArzvanAtha chadmasthapaNe vihAra karavA lAgyA. 222 zrI pArzvaprabhue samabhAvanI sAdhanA karavA mATe moTA bhAge kAryotsargamAM rahevAnuM pasaMda karyuM. kAryotsarga eTale deha bhAvanAno tyAga ane AtmasvarUpamAM ramaNatA. e vakhate zarIra sthira hoya, vANI zAMta hoya ane mananI tamAma vRttio dhyAna rUpI khIle baMdhANI hoya, dhyAna jema AgaLa vadhatuM jAya, tema rAga ane dveSanuM pramANa ghaTatuM jAya. ema karatAM jyAre te baMneno saMpUrNa kSaya thAya tyAre samabhAvanI siddhi thAya. eka divasa zrI pArzvanAtha prabhu pharatA pharatA koI tApasanA Azrama pAse pahoMcyA. te vakhate sAyaMkALa thaI gayo hato. eTale teo najIkanA eka kUvAnI pAse, vaDanA vRkSa nIce UbhA rahIne kAryotsarga karavA lAgyA. e rAtrIe emane aneka jAtanA upadravo thayA. paraMtu mahAsatvazALI ane dRDhapratiza hovAthI teo enAthI jarA paNa calita thayA niha. adhUrAmAM e rAtrIe mUzaLadhAra varasAda tUTI paDyo. cAre tarapha jaLabaMbAkAra thaI gayuM chatAM zrI pArzvanAtha prabhunuM dhyAna tUTyuM nahi. jaLano pravAha prathama temanA kAMDA sudhI Avyo pachI DhIMcaNa sudhI Avyo ane chevaTe kammarane paNa DubADI dIdhI. chatAMe mahAdhIra dhyAnamAM ja magna rahyAM. kudarata jANye prabhunI kasoTI karavA na mathatI hoya tema jaNAtuM hatuM. ane... jaLano pravAha zrI pArzvaprabhunA kaMTha sudhI AvI pahoMcyo. paraMtu meru Dage to e Dage. zrI pArzva prabhu potAnA sthAnethI ane dhyAnathI jarA paNa DagyA nahi ke kaMpyA nahi. oha...! zuM emanI aDagatA...! zuM temanI apUrva sAdhanA...! Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArzvanAtha svAmI ane jaLarAzie emanuM chelluM pArakhuM karI lIdhuM. nAkanA agra bhAgane jaLano pravAha AMbI gayo. paraMtu e mahAmuninuM mauna tUTyuM nahi. emanI yogasAdhanA akhaMDa rahI. A samaye avadhijJAnathI dharaNendranA jANavAmAM AvyuM ke "are...! pelo bALatApasa kamaTha mArA prabhune verI mAnIne upadrava karI rahyo che.' 223 ane tatkALa potAnI mahiSIo sAthe nAgarAja dharaNendra vegathI prabhu pAse Avyo. dharaNendrae tarata ja prabhune vaMdana karIne prabhunA caraNa nIce kevaLInA Asana jevuM ane nIce rahelA lAMbA nALavAvALuM eka suvarNakamaLa vikrutyuM pachI nAgarAje potAnI kAyAthI prabhunA pRSTha ane be paDakhAMne DhAMkI daIne sAta phaNA vaDe prabhune mAthe chatra karyuM. jaLanI UMcAI jevaDA lAMbA nALAvALA kamaLanI upara samAdhimAM lIna thaIne sthira rahelA prabhu rAjahaMsa jevA dekhAvA lAgyA. dharaNendranI strIo prabhunI samakSa gIta-nRtya karavA lAgI. A samaye dhyAnamAM rahelA prabhunA aMtaramAM samatAbhAva ramato hato. prabhue nAgAdhirAja dharaNendra tathA asura meghamALI upara samAna bhAva keLavyo hato. na dveSa na krodha, na vai, na sneha, na umaMga ke na koI jAtano umaLako. prabhu to dhyAnamudrAmAM sthira banyA hatA. A samaye nAgarAja dharaNendrathI na rahevAyuM. nAgarAje krodhita svare kahyuM : "are...! tuM A zuM karI rahyo che ? huM e mahAkRpALuno ziSya chuM. paNa have huM sahana karI zakIza nahi. yAda kara, te vakhate A prabhue kASThamAMthI baLatA sarpane batAvIne tane pApamAMthI bacAvyo hato. ethI emaNe tAro zuM aparAdha karyo che ? tuM prabhunI upara niSkAraNa zatru thaIne je kAryAraMbha karela che te aTakAvI de nahitara tuM rahI zakIza nahi.' nAgarAja dharaNendranA zabdo sAMbhaLIne meghamALIe nIcI dRSTi karIne joyuM to nAgendra sevita evA pArzvanAtha prabhune joyA. meghamALIne Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 covIza tIrthaMkara potAno parAjaya dekhAyo, meghamALIne thayuM ke potAnI tamAma zakti prabhunA prabhAva pAse kSINa thaI gaI che. prabhu eka muSTithI parvatane paNa cUrNa karavA samartha che. paNa karuNAnidhi hovAthI mane bhasma karatA nathI. paraMtu mane to A dharaNendrano bhaya lAge che. zuM karuM...? hA...jo A prabhunuM zaraNa maLe to ja huM UgarI zakIza ane mAruM hita emAM ja samAyeluM che. Ama vicArIne meghamALI prabhunI pAse Avyo ane bhAvabhaya vaMdana karIne bolyo : "prabhu, Apa to apakArIjana para krodha karatA nathI. Apa mArA para kRpA varasAvIne mArA tamAma aparAdhonI kSamA Apo.. mArI rakSA karo...' A pramANe kahIne prabhune khamAvI, vaMdana karIne meghamALI deva pazcAttApa karato potAnA sthAne gayo. tyAra pachI zrI pArzvanAtha prabhune upasarga rahita jANIne nAgarAja dharaNendra stuti ane vaMdana karIne potAnA sthAnake gayA. A tarapha zrI pArzvanAtha prabhue AgaLa upara vihAra karyo. vihAra karatA karatAM teo vArANasInI najadika AvyA ane Azramapada nAmanA udyAnamAM ghAtakI vRkSanI nIce kAyotsarge rahyA. tyAM dIkSAnA divasathI corAsI divaso pasAra thaye zubha dhyAnathI zrI pArzvaprabhunA ghAtakama naSTa thayAM. ane caitramAsanI kRSNa caturthIe zrI pArzvaprabhune kevaLajJAna utpanna thayuM te samaye zakrendra vagere devatAoe Asana kaMpathI A hakIkata jANI tarata ja tyAM AvIne samavasaraNanI racanA karI. prabhue pUrva dhArethI samavasaraNamAM praveza karyo. samavasaraNanI vacce AvelAM satAvIza dhanuSa UMcA caityavRkSanI pradakSiNA karI pachI "tIrthAya namaH' ema kahIne zrI pArzvaprabhue pUvaoNbhimukhe uttama evA ratnasiMhAsana para birAjamAna thayA. vyaMtaroe bIjA traNeya dizAomAM prabhunA prabhAvathI prabhunI Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArzvanAtha svAmI jevA bIjA traNa pratibiMbo vikrvyA. cAre nikAyanA devo, devIo, nara-nArIo, sAdhu, sAdhvIo ema bAreya parSadA prabhune namana karIne potapotAnA sthAne beThA, mahArAjA azvasena ane vAmAdevIne samAcAra maLyA ke zrI pArzvanAtha prabhune kevaLajJAna utpanna thayuM che AthI rAjapiravAra sAthe samavasaraNamAM AvyA ane yogya sthaLe beThaka grahaNa karI. 225 zrI pArzvanAtha bhagavaMte dezanA ApI ane asAra saMsAranuM rahasya samajAvyuM, dharma ja bhavabhramaNanA pherAmAMthI tArI zake che te vAta saune samajAvI. prabhunI dezanA sAMbhaLIne aneka bhavya jIvoe pravajyA aMgIkAra karI. azvasena rAjAe tatkALa potAnA laghu putra hastisenane rAjyano kArabhAra soMpIne dIkSA grahaNa karI. vAmAdevI tathA prabhAvatIe paNa pravajyAno mArga dhAraNa karyo. prabhune Aryadatta sahita gaNadharo thayA. prabhue temane sthiti, utpAda ane vyayarUpa tripadI kahI saMbhaLAvI. te tripadI sAMbhaLavAthI temaNe sagha dvAdazAMgInI racanA karI. prathama pauruSI pUrI thaI eTale zrI pArzvanAtha prabhue dezanA samApta karI. bIjI pauruSImAM Aryadatta gaNadhare dezanA ApI. tyArabAda zakrendra devatAo sahita manuSyo prabhune vaMdana karIne potapotAnA sthAne gayA. pArzvanAthanA tIrthamAM kAcabAnA vAhanAvALo, kRSNa varNa dharanAro, hasti jevA mukhavALo nAganI phsAnA chatrathI zobhato, cAra bhujAvALo, be vAma bhujAmAM nakula ane sarpa tathA be dakSiNa bhUjAmAM bijorU ane sarpa dhAraNa karanAro pArzva nAme yakSa zAsanadevatA thayo. kurkaTa jAtinA sarpanA vAhanavALI, suvarNanA varNa jevI, be dakSiNa bhujAmAM padma ane pAza tathA be vAma bhujAmAM phaLa ane aMkuza dharanArI padmAvatI nAme yakSiNI zAsanadevI thaI. te banne zAsanadevatA niraMtara co. tI. 15 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 covIza tIrthaMkara prabhunI pAse rahIne sevA karavA lAgyA. zrI pArzvanAtha prabhu pRthvI para vihAra karavA lAgyA. zrI pArzvanAtha prabhue pRthvI para vihAra karIne saMsAranI asAratAnuM rahasya samajAvyuM. vihAra karatAM zrI pArzvanAtha prabhune soLa hajAra mahAtmA sAdhuo. ADatrIsa hajAra pIo. traNaso ane pacAsa cauda pUrvadhArI ane eka hajAra cAraso avadhijJAnI, sADA sAtaso manaH paryavajJAnI, eka hajAra kevaLajJAnI, agiyAraso vaikriya labdhivALA, chaso vAdalabdhivALA, eka lAkha cosaTha hajAra zrAvako. traNa lAkha satyotera hajAra zrAvikAo A pramANe kevaLa jJAnanA divasa pachI prabhuno parivAra thayo. potAno nivaNa samaya najIka jANIne zrI pArzvanAtha prabhu sametazikhara parvata para padhAryA. tyAM zrI pArzvanAtha prabhue bIjA tetrIsa munionI sAthe anasana grahaNa karyuM. prAMte zrAvaNa mAsanI zukala aSTamIe vizAkhA nakSatramAM zrI pArzvanAtha prabhue tetrIsa munio sAthe mukti pada prApta karyuM. zrI pArzvanAtha prabhue gRhasthapaNAmAM trIza varSa ane vrata pALavAmAM sIttera varSa e rIte so varSanuM AyuSya bhogavyuM. zrI neminAtha prabhunA nivaNa pachI vyAzI hajAra, sAtaso ane pacAsa varSa pasAra thayA bAda zrI pArzvanAtha prabhu mokSe padhAryA. Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 : zrI mahAvIra svAmI zrI mahAvIra svAmInA pUrva bhavonuM saMkSipta varNana: jaMbudvIpanA pazcima mahAvideha kSetranA mahAvapra vijayamAM jayaMtI nAmanI nagarImAM mahArAjA zatrumadana nAmano rAjA rAja kare. bAjumAM Avela pRthvI pratiSThAna nAmanI pallImAM nayasAra nAmano eka mukhI raheto hato. nayasAra sAdhujananA saMbaMdha vinAno hato. bIjAnA doSone jovAmAM vimukha tathA guNa grahaNamAM haMmezA tatpara raheto hato. eka vAra rAjAnI AjJAthI te moya kASTho levA mATe keTalAMka gADAM sAthe mahAiTavImAM gayo. sAthe eNe bhAtAno Dabaro rAkhyo hato. gADha jaMgalamAM vRkSo chedatA madhyAhna samaya thayo eTale e samaye nayasAranA samaya jANanArA sevako rasoI taiyAra karIne AvyA. pote sudhA-tRSAthI Atura hato. koI atithi Ave to bhojana karAvIne huM jamuM evuM vicArIne nayasAra Amatema jovA lAgyo. tevAmAM dUrathI munione AvatA joyA. nayasAre vicAryuM ke A sAdhuo mArA atithi thayA te bahu sAruM thayuM... navasAre munione vaMdana karIne kahyuM : "he bhagavaMta, AvI moTI aTavImAM tame kyAMthI AvyA ? kAraNa ke zastro dhAraNa karIne paNa A aTavImAM ekalA nIkaLI zakAya tema nathI.' sAdhuoe namra svare kahyuM : "ame pUrve amArA sthAnathI sAthenI sAthe-cAlyA hatA. paNa mArgamAM koI gAme bhikSA levA gayA tevAmAM sAthe cAlyo gayo. amane bhikSA maLI nahi tethI ame te sAthenI pachavADe cAlyA paNa te sAthe to maLyo nahi ane A aTavImAM AvI caDyA...' nayasAre kahyuM : "are....sAthe kevo nirdaya... potAnA svArthamAM ja niSphara banIne sAdhuone lIdhA vagara cAlyo gayo... paraMtu A vanamAM Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 covIza tIrthaMkara mArA puNyathI Apa atithi rUpe padhAryA te ghaNuM uttama thayuM to mane lAbha Apo.' ATaluM kahIne nayasAre pUrNa zraddhA sAthe bhaktibhAvapUrvaka AhAra-pANI munione vahorAvyA. eTale munio tyAMthI anya jagyAe jaIne vidhi vaDe teno AhAra karyo. bhojana karIne nayasAra munionI pAse Avyo. nayasAre praNAma karyA ane kahyuM : "bhagavaMta. cAlo, huM Apane nagarano mArga batAvuM." pachI munio nayasAranI sAthe nagarImAM AvyA. nagarI bahAra eka vRkSanI nIce besIne sAdhuoe nayasArane dharma saMbhaLAvyo. te sAMbhaLIne potAnA AtmAne dhanyatA anubhavato nayasAra samakita. prAptano yazabhAgI banyo. nayasAra sAdhu bhagavaMtone vAMdIne nagaramAM Avyo. badhA kASTho rAjAne mokalAvIne pote potAnA gAmamAM Avyo. pachI nayasAra sadA dharmano abhyAsa karavA lAgyo. sAta tattvane citavato ane samakitane pALato samaya pasAra karavA lAgyA. A pramANe ArAdhanA karato nayasAra aMta samaye paMca namaskAranuM smaraNa karIne sau dharma devalokamAM palyopamanA AyuSyavALo devatA thayo. tyAMthI avIne bharatakSetramAM vinItA nagarImAM zrI RSabhadeva svAmInA putra bharata mahArAjAno marici nAme putra thayo. ekavAra zrI RSabhadeva svAmInA prathama samavasaraNamAM pitA ane bhrAtAnI sAthe te marici paNa gayo. tyAM devatAoe karelo prabhuno mahimA jaIne tathA dharma sAMbhaLIne samakita prApta thatAM maricie tatkALa cAritra grahaNa karyuM. maricimuni sAdhuonI sAthe rahIne dharmaabhyAsa karatA zrI RSabhadeva svAmInI sAthe vihAra karavA lAgyA. A rIte ghaNo kALa nigamana thayo. eka vAra grISma RtumAM prabhunI sAthe vihAra karatAM marici muni tRSAthI piDita thatA ciMtavavA lAgyA. sAdhupaNAnA guNone vahana karavA huM samartha nathI. huM niguNI ane bhavanI kAmanA karavAvALo chuM. paNa vratano tyAga karIne ghera pAchuM Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI 229 pharI zakAya tema nathI. tethI vrata paNa rahe ane zarIrane zrama paNa na paDe tevo mana kalpita veza dhAraNa karIne prabhu sAthe vicAravA lAgyA. marici munino navIna prakArano veSa joIne badhA loko tene dharma pUchatA hatA, tyAre teo zrI jinoe kahelA sAdhu dharmane kahetA. loko tene punaH pUchatA ke tame tevA sAdhu dharmane kema AcaratA nathI? jyAre marici muni jaNAvatA ke tevA sAdhu dharmane vahana karavA huM samartha nathI. potAnA karelA dharmanA vyAkhyAnathI pratibodha pAmI je bhavyajano sAdhu thavA icchatA hatA tene marici zrI RSabhadeva svAmIne soMpI detA hatA. ekavAra zrI RSabhadeva svAmI vinItA nagarI samIpe AvIne samosaryA. tyAM bharata cakravartIe prabhu pAse bhAvI arihaMtAdi saMbaMdhita prazna karyo. tyAre prabhue bhaviSyamAM thanArA ahata cakravartI, vAsudeva, baladeva kahI batAvyA. bharata cakravartIe prabhune pUchyuM : "he bhagavaMta, A sabhAmAM ApanI jema A bharatakSetramAM A covIzImAM tIrthaMkara thanAra koI bhavya jana che?" te vakhate prabhue maricine batAvIne bolyA : "A tAro putra marici A bharatakSetramAM vIra nAme chellA tIrthaMkara thaze. temaja potanapuramAM tripRSTa nAme prathama vAsudeva tathA videha kSetramAM mukApurImAM priya mitra nAme cakravartI thaze..' zrI RSabhadeva svAmInI vANI sAMbhaLIne bharata cakravartI prabhunI AjJA meLavIne marici pAse AvyA ane traNa pradakSiNA daIne temane vaMdanA karI. pachI bharatacakrIe kahyuM: "zrI RSabhadeva svAmInA kathana mujaba tame A bharatakSetramAM carama tIrthaMkara thazo, potanapuramAM tripRSTa nAme prathama vAsudeva thazo tathA videhakSetranA mukApurImAM priyamitra nAme cakravartI thazo. tame saMnyAsI cho tethI huM tamane vAMdato nathI paNa bhAvi Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 tIrthaMkara cho tethI vaMdanA karuM chuM...' AvyA. A pramANe kahIne bharatacakrI harSa pAmatA vinItAnagarImAM covIza tIrthaMkara bharatacakrInA mukhethI sAMbhaLelI vAta parathI micie harSathI. traNavAra tripadI vagADIne nRtya karavA lAgyo. ane ciMtavavA lAgyo ke potanapuramAM huM prathama vAsudeva thaIza. mukAnagarImAM cakravartI ane pachI carama tIrthaMkara thaIza. have mAre bIjAnI zI jarUra che ? huM vAsudevomAM pahelo mArA pitA cakravartIomAM prathama ane mArA pitAmaha tIrthaMkaromAM prathama oha...! mAruM kuLa kevuM uttama che !' A rIte jAtimada ka2tAM ricie nIca gotra upArjana karyuM. zrI RSabhadeva svAmInA nirvANa pachI sAdhuonI sAthe vihAra karato mirica bhavya janone bodha karIne sAdhuonI pAse mokalato hato. ekavAra mici koI rogamAM sapaDAyA. A samaye A saMyamI nathI evuM dhArIne bIjA sAdhuoe tenI suzruSA na karI. AthI maricie manamAM vicAryuM ke aho, A sAdhuo dAkSiNya vagaranA, nirdaya, svArthamAM ja ramatA ane loka vyavA2thI vimukha che temane dhikkAra che. tyAM vaLI bIjo vicAra sphUryo. jeo potAnA zarIranI darakAra karatA nathI te mArA jevA bhraSTanI paricaryA zIdane kare ? mATe have jo huM rogamukta thAuM to mArI sevA kare tevo eka ziSya mArA jevo karuM evAmAM kapila nAmano kuLaputra mirica pAse Avyo. tene dharmano bodha ApIne zuddha dharma Apyo. kapile kahyuM : 'Apa te dharma anusAra kema cAlatAM nathI ?' rici kahe H huM te dharma pALavAne asamartha chuM.' banne vacce prazno thayA. kapila teno ziSya thayo. te vakhate mithyA dharmanA upadezathI maricie koTAkoTI sAgaropama pramANa saMsAra vadhAryo. te pApanI kaMIpaNa AlocanA karyA vagara prAMte anazana vaDe mRtyu pAmIne pAMcamAM devalokamAM daza sAgaropamanA AyuSyavALo deva Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI 231 thayo. maricino ziSya kapila paNa A sUrya vagerene potAnA ziSyo banAvI pAMcamAM devalokamAM deva thayo. tyAM avadhijJAnathI potAnA pUrva janmane jANIne te pRthvI para Avyo. ane teNe A sUrya vagerene potAno sAMkhya mata jaNAvyo. tenA AmnAyathI A pRthvI para sAMkhyadarzana pravarte.. jyAre maricino jIva brahma devalokamAMthI AvIne kollAka nAmanA gAmamAM eMzI lAkha pUrvanA AyuSyavALo kauzika nAme brAhmaNa thayo. viSayamAM Asakat. dravya upArjanamAM tatpara ane pApAcAramAM pUrNa rUci dharAvanAra kauzika brAhmaNa tridaMDI thaIne mRtyu pAmyo. tyAra pachI ghaNA bhavamAM bhamIne chaThThA bhave sthA nagarImAM puSyamitra nAmano brAhmaNa thayo. aMte tridaMDI thaIne botera lAkha pUrvanuM AyuSya bhogavIne saudharma devalokamAM madhyama sthitivALo deva thayo. tyAMthI cyavane AThamA bhave caitya nAmanA sthAnamAM te cosaTha lAkha pUrvanA AyuSyavALo anyUdhota nAmano brAhmaNa thayo. aMte tridaMDI thaIne mRtyu pAmIne IzAna devalokamAM madhyama AyuSyavALo deva thayo. tyAMthI AvIne dazamA bhave maMdira nAmanA sthAnamAM chappana lAkha pUrvanA AyuSyavALo agnibhUti nAmano brAhmaNa thayo. aMte tridaMDI thaIne mRtyu pAmyo ane sanakumAra devalokamAM madhyama AyuSyavALo deva thayo. tyAMthI cyavIne bAramA bhave gumAlIza lAkha pUrvanA AyuSyavALo bhAradvAja nAme vipra thayo. aMte tridaMcI thaI mRtyu pAmIne mahendra kalpamAM madhyama sthitivALo devatA thayo. tyAMthI AvIne caudamAM bhave rAjagRhI nagarImAM cotrIsa lAkha pUrvanA AyuSyavALo sthAvara nAmano brAhmaNa thayo aMte tridaMDI (manadaDa, vacanadaMDa, kAyAdaMDa) thaI mRtyu pAmIne paMdarame bhAve brahmalokamAM madhyama AyuSyavALo deva thayo. tyAMthI avIne teNe ghaNA bhavamAM paribhramaNa karyuM. tyAMthI soLamA bhave rAjagRhI nagarImAM vizvanaMdI nAmano rAjA hato. tene priyaMgu nAmanI rANI hatI. priyaMgu rANIne vizAkhAnaMdI Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara nAmano putra thayo. rAjAne vizAkhabhUti nAmano eka nAno bhAI yuvarAja hato. te yuvarAjane dhAriNI nAme strI hatI. maricino jIva pUrva janmamAM upArjana karelA zubha karmathI te vizAkhabhUti yuvarAjanI dhAriNI nAmanI strIthI vizvabhUti nAme putrarUpe avataryo. te yauvanavayamAM AvatA puSpakadaMDaka nAmanA udyAnamAM krIDA karato hato. tevAmAM rAjAno putra vizAkhanaMdI krIDA karavAnI icchAe tyAM Avyo. paNa vizvabhUti udyAnamAM rahelo hovAthI bahAra rahyo. te samaye priyaMgu rANInI dAsIo puSpo cuMTavA AvI, temaNe vizvabhUti ane vizAkhAnaMdIne aMdara ane bahAra rahelo joIne tarata ja priyaMgu rANIne samAcAra ApyA. A samAcAra sAMbhaLIne priyaMgu rANInA krodhano pAra na rahyo. te rIsAI gayA. tarata ja rAjA tyAM Avyo ane rANInI Iccha paripUrNa karavA bherI vagaDAvI. ane kapaTavaDe sabhAmAM jaNAvyuM ke ApaNo purUSasiMha nAmano sAmaMta uddhata thaI gayo che mATe teno vijaya karavA huM jaIza.' 232 A samAcAra vizvabhUtie jANyA ke vanamAMthI bahAra nIkaLIne sIdho rAjasabhAmAM Avyo ane bhaktivaDe rAjAne praNAma karIne pote A kArya karavA taiyAra thaI gayo. te subhadro sAthe purUSasiMha sAmaMta pAse gayo tyAM tene AjJAvaMta joIne vizvabhUti pAcho pharyo. mArgamAM puSpakaraMDaka ughAna pAse Avyo. tyAre dvArapALe jaNAvyuM ke aMdara vizAkhanaMdI rAjakumAra che. AvuM sAMbhaLIne vizvabhUti vicAravA lAgyo ke mane kapaTa vaDe puSpakaraMDaka udyAnamAMthI kADhI mUkavAmAM Avyo che. AthI krodhita thaIne muSTi vaDe eka koThAnA vRkSa para prahAra karyo, ke vRkSanA badhA phaLa dharatI para paDyA. dvArapALane te badhA phLa batAvatAM kahyuM : "jo vaDIla pitAzrI u52 mArI bhakti na hota to huM A koThAnA phaLanI jema tamArA badhAnA mastako bho bhegA karI mUkta. paraMtu temanA pa2nI bhaktine kAraNe evuM karI zakato nathI. temaja mAre have vaMcanAyukta bhoganI jarUra paNa nathI.' Ama bolato vizvabhUti saMbhUti muninI pAse gayo ane Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI cAritra grahaNa karyuM. tene dIkSita thayelo sAMbhaLIne vizvanaMdI rAjA, yuvarAja vizAkhanaMdI tathA rAjaparivAranA sabhyo vAMdavA AvyA. vizvanaMdI rAjAe rAjya grahaNanI prArthanA karI. paraMtu vizvabhUtie spaSTa nA pADI, rAjA ane parivAranA sabhyo potAnA sthAne gayA. vizvabhUti munie gurunI sAthe anyatra vihAra karyo. tapazcaryAnA kAraNe ati kRza thayelA ane gurunI AjJAthI ekAkI vihAra karatA vizvabhUti muni ekavAra mathurA nagarImAM AvyA. te vakhate tyAMnA rAjAnI putrIne paraNavA mATe vizAkhanaMdI tyAM Avyo hato. vizvabhUti muni mAsakhamaNanA aMte pAraNuM karavA nagarImAM vahoravA mATe gayA. mArgamAM vizAkhanaMdInI chAvaNI hatI. tyAMthI vizvabhUti muni pasAra thatA hatA tyAre vizAkhanaMdInA mANaso bolI UThyA : A vizvabhUtikumAra jAya...' vizAkhanaMdI tarata ja vizvabhUti munine oLakhI gayo. zatrune jotAM ja kopa caDe e rIte vizAkhanaMdIne krodha caDyo. tevAmAM vizvabhUti muni eka prANI sAthe athaDAyA ane dharatI para paDI gayA. A joIne vizAkhanaMdIe aTTahAsya karyu ane bolyo : are... koThAnA phaLone pADavAnuM tAruM baLa kyAM gayuM ? A sAMbhaLIne vizvabhUtie krodha vaDe te prANIne pakaDIne AkAzamAM bhamAvIne enuM nimANuM karyuM ke A ugra tapazcaryAnA prabhAvathI huM bhavAMtare mahAparAkramI thaIne A vizAkhanaMdInA mRtyuno kAraka banuM...' tyArapachI koTI varSanuM AyuSya pUrNa karI pUrva pAponI AlocanA karyA vagara mRtyu pAmIne te vizvabhUti mahAzukra devalokamAM utkRSTa AyuSyavALo devatA thayo. 233 tyAMthI cyavIne aDhAramA bhave bharatakSetramAM potanapura nagaramAM ripupratizatru rAjAne bhadrA nAmanI strIthI cAra svapnasucita eka acala nAmano baLadeva putra thayo ane mRgAvatI nAmanI suMdara rUpavatI putrI thaI. yauvanamAM AvatAM te bALA eka vAra pitAne praNAma karavA AvI. Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 covIza tIrthaMkara pitAe tene usaMgamAM lIdhI. mRgAvatI anidya rUpa dharAvatI joIne kAmavaza rAjA tene paraNavAnI icchAvALo upAya vicArIne tene vidAya karI. rAjA sabhAmAM Avyo ane nagaranA vRddhajanone bolAvIne pUchyuM : ApaNA sthAnamAM je ratna utpanna thAya te konuM kahevAya ? vRddho bolyA : rAjana, e ApanuM ja gaNAya.' A rIte traNavAra rAjAe nagarInA AgevAnonA mukhe uparokta vAta bolAvI. rAjAe mRgAvatIne rAjasabhAmAM bolAvI ane gAMdharva vidhithI tenI sAthe paraNyo. A joIne bhadrA rANI lA ane krodhathI rAjAne tyajIne acalane laI nagarI bahAra nIkaLI gaI. dakSiNa dezamAM AvI acalakumAre tyAM mAhezvarI nagarI vasavI, mAtAne tyAM rAkhIne te pitA pAse Avyo. rAjA potAnI putrIrUpa prajAno pati thavAthI loko temane prajApati nAmathI oLakhavA lAgyA. te maricino jIva sAta svapna sucita vAsudevapaNe mRgAvatInA udaramAM putrarUpe utpanna thayo. teno janma thatAM tenA puSTa bhAgamAM traNa pAMsaLIo hovAthI tripRSTha nAma pADyuM. te eMzI dhanuSyanI kAyAvALo thaIne acalanI sAthe ramavA lAgyo. sarva kalAnuM adhyayana karIne anukrame yauvanavayane prApta thayo. A tarapha vizAkhanaMdIno jIva aneka bhavomAM paribhramaNa karIne tuM girimAM kezarIsiMha thayo. te zaMkhapura pradezamAM upadrava karavA lAgyo. te samaye azvagrIva nAmanA prati vAsudeve eka nimittajJane pUchyuM: "mAruM mRtyu konAthI thaze ?" tyAre nimittaze kahyuM : "je ApanA caMDavega dUtano parAbhava karaze ane tuMtagiri para rahelA kezarIsiMhane haNaze te Apano mAranAra thaze..." azvagrIva rAjAe zaMkhapuramAM rakSaNano prabaMdha karyo aneka rAjAo ke je potAnA tAbA heThaLa hatA teone vArA pramANe kezarIsiMhathI lokonA rakSaNa mATe bolAvyA. eka vAra azvagrIva rAjAe Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI sAMbhaLyuM ke prajApati rAjAne be parAkramI putro che. azvagrIve potAnA caMDavega nAmanA dUtane prajApati rAjA pAse mokalyo. e samaye rAjA prajApati saMgItanuM rasapAna karI rahyo hato temAM caMDavega bAdhArUpa thayo. be kumAroe pUchyuM ane jANavA maLyuM ke A dUta mahAparAkramI che. azvagrIva rAjAno mukhya dUta che.' dUte vidAya lIdhI pachI banne kumAroe dUtane adhavacce mArgamAM rokIne sArI peThe mAryo. A samAcAra prajApatine maLatAM dUtane pAcho potAnI pAse bolAvyo. prajApati rAjAe dUtano adhika satkAra karIne banne kumAronA kRtyane kSamya gaNavA kahyuM ane A vAta azvagrIva rAjAne na kahevA jaNAvyuM. te tarata ja tyAMthI vidAya laI ne azvagrIva rAjA pAse Avyo ane badhI vAta karI. azvagrIva rAjAe rAjA prajApatine eka dUta mAraphata AjJA mokalAvI ke kezarIsiMhano upadrava vizeSa che tethI tenI rakSA mATe Avo.' 235 azvagrIva rAjAnI AjJA sAMbhaLatAM prajApatie banne kumArone bolAvyA ane kahyuM : 'tame ApaNA svAmI azvagrIvane kopAvyo tethI eNe vArA vagara paNa siMhanA upadravamAM rakSaNa ApavA AjJA karI che.' ane azvagrIva rAjAnA Adeza anusAra rAjA prajApati zaMkhapura javA mATenI taiyArI AraMbhI tyAre banne kumAroe pitAne rokyA ane kumAro ja zaMkhapura javA nIkaLyA. tripurNa zaMkhapuranA rakSakone pUchyuM : "bIjA rAjAo ahIM Ave tyAre siMhathI rakSA kevI rIte kare che ? teo kyAM rahe che ?" tyAre rakSako bolyA : 'bIjA rAjAo dara varSe tenA vA2A pramANe Ave che ane zALI laNI levAya tyAM sudhI caturaMgI senAno zALIkSetra pharato killo karIne tenI rakSA kare che.' tripuSTa kahyuM : "eTalI vAra sudhI ahIM koNa rokAya ? mane te siMha batAvo jethI huM tene yamasadane pahoMcADuM.' Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 covIza tIrthaMkara rakSakoe tripuSTane tuMgagirinI guphAmAM rahelo siMha batAvyo. acala ane tripuSTa rathamAM besIne guphA pAse AvyA. guphanI pAse lokoe kolAhala karyo. kolAhala sAMbhaLIne kezarIsiMha ALasa maraDIne trADa nAkhato guphAnI bahAra Avyo. kezarIsiMhane joIne tripuTane thayuM ke A siMha to pedala che ane huM rathI chuM mATe amArA bannenuM yuddha samAna na kahevAya. temaja siMha niHzastra che tethI mAre paNa eka paNa hathiyAra na levA joIe. Ama vicArIne te rathamAMthI utarIne dharatI para Avyo. koI paNa zastro hAthamAM lIdhA nahi. tripuSTane jotAM ja kezarIsiMhane jAtismaraNa jJAna thayuM ane mArA vairIne hamaNAM ja haNI nAkhuM Ama vicArI mukha phADIne phALa bharIne tripuSTa upara kudho. eTale tripure eka hAthe uparano ane bIjA hAthe nIceno hoTha pakaDIne jIrNa vastranI jema tene phADI nAkhyo. tatkALa devatAoe vAsudeva upara puSpa, AbharaNa ane vastrothI vRSTi karI. loko vismaya pAmI gayA. "sAdhu" evA zabdo uccAratA stuti karavA lAgyA. te vakhate "are...are..A nAnA bALaka jevA kumAre mane Aje kema mAryo?" evA amarSathI te siMha be bhAge thayo hovA chatAM dhrujato hato. tripuSTano sArathI ke je gautama gaNadharano jIva hato. eNe kahyuM "are siMha jema tuM pazuomAM siMha che, tema A tripuSTakumAra manuSyomAM siMha samAna che. teNe tane mAryo che tethI tuM vRthA apamAna zA mATe mAne che? kAraNa ke koI hIna puruSe tane mAryo nathI.' amRta samI sArathInI vANI sAMbhaLIne prasanna thaIne te kezarIsiMha mRtyu pAmyo. ane cothA narakamAM nArakIpaNe utpanna thayo. bane kumAro te siMhanuM carma laI ne nagara tarapha cAlyA. kumAroe grAmyajanone A samAcAra azvagrIva rAjAne kahI saMbhaLAvavA jaNAvyuM ane have nirAMte zALI khAya ane vizvAsa dharIne rahe tema jaNAvyuM. bane kumAro potanapura cAlyA gayA. Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI grAmyajanoe rAjA azvagrIvane badho vRttAMta jaNAvyo. rAjA azvagrIva tripuSTathI zaMkA pAmavA lAgyo. tethI eNe eka dUtane prajApati rAjA pAse mokalyo ane kahevaDAvyuM ke tamArA banne putrone mArI pAse mokalo nahIMtara yuddha karavA taiyA2 thaI jAo. potanapuramAM rAjA azvagrIvanA dUtanA AvA zabdo sAMbhaLIne banne kumAro AgaLa vadhIne dUtane nagarI bahAra kADhI mUkyo. dUte azvagrIva rAjAne badhI vAta karI. ane... yuddha mATe bannenA sainya 2thAvartIgara pAse AvyA. yuddha zarU thayuM. yuddhamAM banne pakSe sainikonI khuvArI thaI. yuddhano aMta lAvavA tripuSTa cakra hAthamAM laIne rAjA azvagrIvanuM mastaka vadherI nAkhyuM. te vakhate 'A acala ane tripuSTa pahelA baLadeva ane vAsudeva che' evI devatAoe puSpavRSTi karIne ghoSaNA karI. sarva rAjAoe banne kumArone vaMdana karyA. pachI banne vIroe dakSiNa bharatAIne sAdhI koTI zilA pAse AvI potAnI bhujAvaDe koTI zilAne chatranI mAphaka mastaka sudhI UMcI karI. badhA kSetramAM potAnA parAkramo batAvIne potanapura gayA. devoe tathA rAjAoe temano ardhacakrIpaNAno abhiSeka karyo. 237 je je ratnavastuo dUra rahetI hatI. te badhI tripuSTane maLavA lAgI. gAyakomAM ratnarUpa gaNAtA keTalAka madhura svaravALA kalAkAro tripuSTa pAse AvyA. teo gAtA gAtA vAsudevane nidrAdhIna karI detA. eka vakhate tripuSTa zayyApALane kahyuM, 'ke mane nidrA lAdhI jAya pachI gAyakone vidAya karI daje...' zayyApAlaka kahe : 'bhale...jevI ApanI AzA...' tripuSTane gAyakonI madhura surAvalIthI nidrA AvI gaI. paNa te gAyakonA madhura gAyanamAM lubdha thayelA zayyApALe te gAyakone vidAya na karyAM. ema karatAM prAtaHkALa thavA Avyo eTale vAsudeva UThyA. ema Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 covIza tIrthakara Ne gAyakone gAtAM joIne zavyApALane kahyuM ke te A gAyakone kema vidAya kayA nahi ? zavyApALa kahe : "rAjana, gAyananA lobhathI Ama banavA pAmyuM. - zavyApALano Avo uttara sAMbhaLIne tripuSTane krodha paDyo ane eja vakhate zavyApALanA kAnamAM tapAveluM sIsuM reDAvyuM. zavyApALa tarata ja mRtyune AdhIna thayo. A kRtyathI tripuSTa azAtA vedanIya karma nikAcita bAMdhyuM. tathA bIjA ghaNA mahA mAThA pariNAmavALA uge kama bAdhyAM. prajApati rAjAnA putra tripuNe hiMsAdikamAM aviratapaNe tathA mahAAraMbha tathA parigrahamAM tatparapaNe corAzI lAkha varSa nirgamana karyo. tyAMthI mRtyu pAmIne sAtamI narakamAM nArakI thayo ane tenA viyogathI acala baLadeva dIkSA laIne mRtyu pAmIne mokSe gayA. tripuSTano jIva sAtamI narakamAMthI nIkaLIne kezarIsiMha thayo. te mRtyu pAmIne cothI narake gayo. te rIte tiryaMca ane manuSyAdi gatimAM ghaNA bhava bhamyo. pachI manuSyajanma pAmIne teNe zubhakarma upArjana karyuM. tethI te trevIsamA bhave aparavidehamAM mukAnagarImAM dhanaMjaya rAjAnI dhAriNI nAmanI rANInI kukSimAM putrapaNe utpanna thayo. cauda svapnoe jenI cakravartIpaNAnI samRddhi jaNAvI che evA saMpUrNa lakSaNavALA te putrane dhAriNIe yathAyogya samaye janma Apyo. mAtApitAe enuM nAma priya mitra pADyuM. priya mitra mAtApitAnI mamatA, sneha ane premanI dhArA vacce moTo thayo. dhanaMjaye priya mitrane rAjyano kArabhAra soMpIne dIkSA grahaNa karI. rAjyanI dhUrA grahaNa karyA pachI priyamitrane cauda mahAratno utpanna thayA. pachI cakranA mArgane anusarIne SaTakhaMDa vijaya karavA cAlyo ane badhI dizAomAM vijaya prApta karyo. ane mukA nagarImAM pAchA AvyA tyAM devatAoe ane rAjAoe bAra varSanA mahotsavapUrNa temanA cakravartIpaNAno abhiSeka karyo. priya mitra rAjA nItithI pRthvInuM pAlana karavA lAgyA. Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI eka vAra mukAnagarInA udyAnamAM poTila nAmanA AcArya samosaryAM. temanI pAsethI dharma sAMbhaLIne priyamitra rAjAe putrane rAjasiMhAsana 52 besADIne dIkSA grahaNa karI. ane koTI varSa sudhI utkRSTa tapa karyuM pachI ekaMdare corAzI lAkha pUrvanuM AyuSya pUrNa karIne mRtyu pAmIne mahAzukra devalokamAM savArtha nAmanA vimAnane viSe devatA thayA. mahAzukra devalokathI AvIne bharatakSetramAM chatrA nAmanI nagarImAM jitazatru rAjAnI bhadrA nAmanI rANInI kukhe naMdana nAmanA putra thayA. naMdanakumA2 yauvanavayamAM pravezyA tyAre jitazatru rAjAe putrane rAjagAdI soMpIne dIkSA aMgIkAra karI. naMdanarAjAe prajAvatsala rAjavI tarIkenI lokacAhanA meLavI anukrame janmathI covIza lAkha varSa pachI poTilAcArya pAse eNe dIkSA lIdhI. niraMtara mAsakhamaNa karatAM naMdanamuni gurunI sAthe vihAra karatA hatA. teo AcAra-vicAra, tapa, ArAdhanA, dharmAbhyAsa pUrNa dhyAna ApyuM naMdanamunie eka lAkha varSa sudhI tapa karyuM. vIzasthAnakanI ArAdhanA karIne tIrthaMkara nAmakarma nikAcIta karyuM. 239 naMdanamunie niSkalaMka sAdhupaNAne AcarI, sarva jIvone khamAvI sarve aticArone AlovI sukRtanI anumodanA, duSkRtanI niMdA, cAra zaraNa, zubha bhAvanA namaskAranuM smaraNa ane be mahinAnuM anazana e rIte cha prakAranI ArAdhanA karIne paccIsa lAkhanuM AyuSya pUrNa karIne prANAta nAmanA dazamA devalokamAM puSpottara nAmanA vimAnamAM upapAda zayyAmAM utpanna thayA. eka aMta muhurtamAM mahardika deva thaI gayA. dIkSA lIdhA pachI eka lAkha varSa sudhI mAsakhamaNa karatAM kula agiyAra lAkha eMzI hajAra chaso pistAlIza mAsakhamaNa karyA. devabhavamAM vizALa samRddhi joIne te vismaya pAmI gayA. ane vicAramAM paDyA ke A badhuM kayA tapathI mane prApta thayuM che ? pachI avadhijJAnathI jotAM emane potAno pUrvabhava ane vrata yAda AvyA pachI manamAM vicAryuM ke ardhaddharmano kevo prabhAva che ? Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 covIza tIrthaMkara teTalAmAM devatAo AvyA ane jayajaya zabdano uccAra karIne, emane vadhAvIne snAnagRhamAM laI jaIne jaLathI abhiSeka karyo. alaMkAragRhamAM laI jaIne alaMkAro paherAvyA. vastrAbhUSaNothI zaNagAryA. pachI tyAMthI vyavasAya sabhAmAM gayA tyAM potAnA kalpanuM pustaka vAMcyuM. pachI puSpAdika pUjA sAmagrI laIne siddhAlayamAM gayA. tyAM ekaso ne ATha pratimAone snAtra karyuM. arcana, vaMdanA tathA stavanA karI pachI potAnI sudhamAM sabhAmAM AvIne saMgIta karAvyuM ane potAnA te vimAnamAM rahIne yathArUci bhoga bhogavavA lAgyA. videhakSetromAM jinezvara bhagavaMtane vaMdanA karI. aMta samaye paNa vizeSa zobhatA moha nahi pAmatA vIza sAgaropamanuM AyuSya pUrNa karyuM. bIjA devatAo cha mAsanuM AyuSya avazeSa rahe tyAre moha pAme che paraMtu tIrthaMkara thanAra devatAo to puNyodaya atyaMta najIka AvelA hovAthI bilakula moha pAmatA nathI. bharatakSetramAM brAhmaNakuMDa nAmanuM eka gAma. tyAM koDAlasa, nAmanA kuLamAM utpanna thayela RSabhadatta nAmano eka brAhmaNa raheto hato. tene devAnaMdA nAmanI strI hatI. - aSADha mAsanI zukala paThThInA divase caMdra uttaraSADhA nakSatramAM AvatA naMdana munino jIva dazamAM devalokamAMthI avIne devanaMdAnI kukSimAM avatayAM te vakhate sukhethI sUtelA devAnaMdAe cauda mahAsvakho. joyA. prAtaHkALe devAnaMdAe tenA svAmIne cauda svapnonI vAta karI. tyAre RSabhadatte kahyuM: "A svapno jovAthI tamAre cAra vedano jANakAra ane parama niSThAvALo putra thaze. ane prabhu jyAre devAnaMdAnI kukSimAM AvyA tyArathI te brAhmaNane moTI samRddhi prApta thaI. devAnaMdAnA garbhamAM prabhunA AvyA pachI vyAzI divasa pasAra thayA eTale saudharma devalokanA idranuM siMhAsana calita thayuM. avadhijJAnathI prabhune devanaMdAnA garbhamAM AvelA jANIne zakraIdra siMhAsana parathI UbhA thaIne namaskAra karyo ane manomana ciMtavavA Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI 241 lAgyA ke traNa jagatanA ahata kSatrIya vaMzamAM ja utpanna thAya che. bhikSuka kuLamAM utpanna thatAM nathI. prabhue maricinA janmamAM kuLamada karyo hato tethI ja nIca gotra kama upArjana karyuM hatuM te haju paNa upasthita che. ahaMtane mahAkuLamAM laI javA e sarvadA amAro adhikAra che. tarata ja saudharma IndranI draSTi kSatriyakuMDa nagaranA rAjAne tyAM paDI. kSatriyakuMDa nagarano rAjA siddhArtha ati dhArmika vRttivALo ane prajAvatsala rAjavI che. rAjA siddhArthanI rANI trizalA svabhAvathI ja nirmaLa ane guNonA bhaMDAra samI che. te devI hAla daivayoge garbhiNI che tethI mAre tenA ane devanaMdAnA garbhanI adalabadala karavo yogya che. A pramANe vicArIne indra potAnA pAyadaLa senApati naimeSI devane bolAvIne badhuM samajAvyuM ane tarata ja kArya pUrNa karavA jaNAvyuM. naigameSI deve tarata ja svAmInI AjJA pramANe devAnaMdA ane trizalAnA garbhane adalabadala karyA. te vakhate zayyAmAM sUtelI devAnaMdA brAhmaNIe pUrve joyelA cauda mahAsvapnone potAnA mukhamAMthI pAchA nIkaLatA joyA. te tarata ja beThI thaI gaI ane bolIH "koIe mAro garbha harI lIdho.." ema vAraMvAra pokAravA lAgI. Azvina mAsanI kRSNa trayodazIe caMdra hastattarA nakSatramAM AvatAM te deve prabhune trizalAdevInA garbhamAM sthApita kayAM te vakhate trizalAdevIe cauda mahAsvapnone mukhamAM pravezatA joyA. prAtaHkALe , siddhArtha rAjAe tathA nimittajJoe svakhonuM phaLa tIrthakaranA janmarUpa jaNAvyuM. A sAMbhaLIne trizalAdevI ati harSita banyA. prabhu garbhamAM AvatA zakra IndranI AjJAthI bhaka devatAoe siddhArtha rAjAnA bhavanamAM vAraMvAra dhananI varSA varasAvI. je rAjAo garvathI pUrve siddhArtha rAjAne namatAM nahotAM teo sAmethI bheTo lAvIne namavA lAgyA. eka vAra "mArA halanacalanathI mArI mAtAne vedanA na thAo' evuM dhArIne prabhu gabhavAsamAM paNa yogInI jema nizcaLa rahyAM. te vakhate prabhu mAtAnA udaramAM badhA aMgone saMkorIne rahyAM jethI trizalA co. tI. 16 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 covIza tIrthaMkara mAtA udaramAM garbha che ke nahi te samajI zakyA nahi. AthI trizalAdevIne ciMtA peThI ke mAro garbha halato cAlato nathI tethI zuM gaLI gayo. nAza pAmyo che ? have mAre jIvavAnuM zuM kAma che ? Ama kahIne rUdana karavA lAgyA. A samAcAra sAMbhaLIne siddhArtha rAjA, naMdivardhana, sudarzanA badhA kheda pAmyA. te avasare traNa jJAnanA dhAraka prabhue jJAna vaDe jAyuM ke potAnA mAtApitAne dukha utpanna thayuM che ane tarata ja prabhue eka aMguli calAyamAna karI jethI tarata "mAro garbha haju akSata che." evuM jANavAmAM AvatA trizalAdevI harSa pAmyA. trizalAdevIe badhAne vAta karI tethI sarvatra AnaMda prasarI gayo. prabhue vicAryuM ke jo huM mAtApitAnA jIvatA dIkSA grahaNa karIza to teo mohathI ArtadhyAna karIne ghaNuM azubha karma upArjana karaze mATe temanA jIvatA mAre dIkSA levI nahi. e pramANe abhigraha karyo. navamAsa ne sADAsAta divasa vyatita thayA, caitra mAsanI zuda terase uttaraSADhA nakSatramAM caMdrano yoga AvatAM trizalAdevI e siMhanA lAMchanavALA, suvarNa samAna kAMtivALA, atyaMta suMdara putrane janma Apyo. te avasare bhogaMkarA vagere chappana dikakumArIoe AvIne prabhunuM tathA mAtAnuM sUtikA karma karyuM. Indra potAnA parivAra sAthe Asana calita thavAthI AvI pahoMcyo. ahitane tathA mAtAne namaskAra karIne trizalAdevI para avasvApanikA nidrA mUkI, pachI devInI paDakhe bhagavaMtanuM pratibiMba mUkIne indra potAnA zarIranAM pAMca rUpa dhaya. indra prabhune merugiri parvata para laI gayo. tyAM ati pAMDukaMbalA nAmanI zilA para prabhune utkaMgamAM laIne idra siMhAsana para beTho. te vakhate tresaTha Indro prabhune snAtra karavA mATe tyAM AvyA. Abhiyogika devatAo snAtra mATenuM jaLa laIne AvyA. te vakhate bhaktithI komaLa cittavALA zakra Indrane thayuM ke ATalo badho jaLano bhAra prabhu zI rIte sahana karI zakaze ? evI zaMkA indrane Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI utpanna thaI. AthI indranI AzaMkA dUra karavA mATe prabhue DAbA caraNanA aMguThAthI merugirine dabAvyo ane zikharo namI gayA. samudro uchaLavA lAgyA. pRthvI kaMpavA lAgI. A pramANeno utpAta joIne iMdra vicAramAM paDyo ke A ekAeka zuM thayuM ? tarata ja ike adhijJAnathI jotAM prabhunA parAkramanI lIlA jANavAmAM AvI. indre prabhunA caraNamAM mastaka namAvatAM kahyuM, 'prabhu, AvuM asAdhAraNa ApanuM mahAtmya mArA jevA pAmara zI rIte jANI zake ? meM viparIta ciMtavyuM te mAruM duSkRtya mithyA thajo...' Ama kahIne indre prabhune vaMdana karyAM. pachI indroe jalavaDe abhiSeka karyo. tyArapachI saudharmendre IzAna indranA utsaMgamAM prabhune birAjamAna karIne snAna, arcana ane AratI utArIne bhAvabharyA haiye stuti karI. stuti karyA pachI. prabhune laI saudharmendra prabhune laIne trizalAmAtA pAse AvyA ane zayyAmAM mUkyA, temanuM pratibiMba ane avastApanikA nidrA harI lIdhI. pachI uzISe kSaumavastra tathA be kuMDala ane prabhunI zayyA upara zrI dAma gaMDaka mUkIne indra potAnA sthAne gayA. te samaye indranI AjJAthI kubere prerela z2abhaka devatAoe siddhArtha rAjAnA gRhamAM suvarNa, mANikya ane vasudhArAnI vRSTi karI. prAtaHkALe rAjA siddhArthe prabhuno janmotsava racyo. kAragAramAMthI sarva kedIone mukta karyAM nagarajano vadhAI ApavA AvavA lAgyA. siddhArtha rAjAe bAramA divase sarva jJAtijanone tathA bAMdhavone bolAvIne maMgaLa bheTo lAvelA teone sArI rIte pratidAna ApavApUrvaka satkAra karyo. paNa siddhArtha rAjAe teone kahyuM ke A putra garbhamAM AvatA amArA gharamAM, nagaramAM ane mAMgalyamAM dhanAdikanI vRddhi thayelI che tethI tenuM nAma vardhamAna evuM nAma ho...' badhAe harSa pAmIne kahyuM : 'ema ja thAo.' eka vAra ATha varSathI kaMIka ochI vayanA prabhu samAna vayanA rAjaputronI sAthe krIDA karavA mATe gayA te samaye avadhijJAna vaDe 243 Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 covIza tIrthaMkara jANIne indra devatAonI sabhAmAM prabhunA dhIrapaNAnI prazaMsA karI. te sAMbhaLIne koI matsarI deva "huM te mahAvIrane kSobha pamADuM evuM dhArIne jyAM prabhu krIDA karatA hatA tyAM te Avyo. te vakhate prabhu AmalakI krIDA karatA hatA. tyAM te deva koI vRkSanA mULa pAse mAyAthI moTo sarpa thaIne rahyo. vizALakAya sarpa jaIne badhA rAjaputro trAsa pAmIne daze dizAmA nAzI chUTyA. eTale prabhue hasatA hasatA vizALakAya sapane dorInI jema pakaDIne dUra pheMkI dIdho. rAjakumAro A joIne lajjita thayA ane pharIne ramavA ekaThA thayA. tyAM te matsarI deva rAjakumAranuM rUpa dhAraNa karIne Avyo, badhA rAjakumAro eka vRkSa para caDyA. prabhu badhA rAjakumArothI prathama vRkSanA agrabhAge caDI gayA. A ramatamAM paNa prabhuno vijaya thayo. A ramatamAM evuM hatuM ke je hArI jAya te bIjAone potAnA puSTa upara caDAvIne vahana kare, eTale rAjaputro azvanI jema vIra prabhune potAnA puSTa para besADIne vahana karavA lAgyA. anukrame vIra prabhu pelA devanA puSTa para ArUDha thayA. tatkALa te duSTa buddhivALo deva vikarALarUpa dhAraNa karIne parvatone nIcA kare te rIte vadhavA lAgyo. bhayaMkara rUpa dhAraNa karyuM. teTalAmAM to tenuM svarUpa jANIne vIra prabhue tenA pRSTa bhAgamAM eka puSTiprahAra karIne vAmana karI nAkhyA pachI te deva InTa karelA bhagavaMtanA gheryane pratyakSa joIne potAnuM svarUpa pragaTa karI prabhune vaMdana karIne potAnA sthAnake gayo. prabhu ATha varasa uparAMtanA thayA eTale pitAe temane abhyAsa karAvavA mATe pAThazALAmAM mUkavAno prabaMdha karyo. te vakhate idranuM Asana calita thayuM. indra avadhijJAnathI prabhunA mAtApitAnI saraLatA jANI ane thayuM ke zuM sarvajJa prabhune ziSyapaNuM hoya? Ama vicArIne tatkALa indra tyAM Avyo. prabhune pAThazALAmAM laI javAmAM AvyA. tyAM indra prabhune upAdhyAyanA Asana para besADyA. pachI praNAma karIne prArthanA karI. eTale prabhue zabda pArAyaNa vyAkaraNa kahI batAvyuM. e zabdAnuzAsana bhagavaMte indrane kahyuM. te sAMbhaLI upAdhyAye lokamAM eMdra Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI vyAkaraNa evA nAmathI prakhyAta karyuM. sAta hAtha UMcI kAyAvALA prabhue anukrame yauvanamAM praveza karyo. yauvanamAM praveza thayo hovA chatAM prabhumAM lezamAtra vikAra utpanna thayo nahi. samaravIra rAjAe potAnI yazodA nAmanI kanyA vardhamAna svAmIne ApavA maMtrIonI sAthe tyAM mokalI. maMtrIo kSatrIyakuMDa AvyA ane siddhArtha rAjAne vinaMtI karatAM kahyuM. amArA svAmIe potAnI putrI yazodA ApanA putrane ApavA mATe amArI sAthe mokalela che amArA para prasanna thaIne teno anugraha karo... 245 siddhArtha rAjAe jaNAvyuM ke vardhamAna to saMsArathI virakta che. amArI IcchA putranA vivAha thAya te jovAnI che. paraMtu ame ene kahI zakatA nathI chatAM tamArA AgrahathI tenA mitro dvArA vAta kahevarAvIzuM. siddhArtha rAjAe trizalA devIne vAta karI. trizalA devI ane vardhamAna kumAra vacce vAta thaI. mAtAnA ati Agrahane joIne ane emano aMtarAtmA dubhAya nahi te rIte mAre gRhavAsamAM rahevuM joIe. AvuM vicArIne prabhue mAtAnI vAtano svIkAra karyo. trizalAdevIe harSita thaIne siddhArtha rAjAne vAta karI ane pavitra divase mahAvIrakumA2 ane yazodAno vivAhotsava racAyo. samaya jatAM yazodAne priyadarzanA nAmanI putrI thaI. mahAkuLavAna ane samRddhivAna jamAli nAmanA rAjaputra sAthe rAjakumArI priyadarzanAnA vivAha thayA. karIne prabhune janmathI aThyAvIza varSa thayA eTale mAtApitA anazana mRtyu pAmIne acyuta devalokamAM deva thayA. siddhArtha rAjA ane trizalA rANInA jIva acyuta devalokamAMthI avI, aparavideha kSetramAM manuSyabhava pAmIne avyaya padane prApta thaze. mAtApitAno aMgasaMskAra karyA pachI keTalAka divaso vItI gayA pachI eka divase prabhue naMdivardhanane kahyuM: "baMdhu, jIvane mRtyu haMmezA pAse ja raheluM che. jeno janma enuM mRtyu nizcita che. tethI mRtyu prApta thaye prANIe teno zoka karavo e kAMI teno pratikAra nathI. AvA Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 covIza tIrthaMkara samaye zairya dhAraNa karIne dharmanuM AcaraNa karavuM te ja zreSTha che. zoka to kAyara puruSo kare che. prabhunA zabdothI naMdivardhanane sAMtvana maLyuM. naMdivardhane pitAnuM rAjya svIkAravA prabhune prArthanA karI. paraMtu saMsArathI uga pAmelA vIra prabhue pitAnuM rAjya svIkAryuM nahi tyAre maMtrIoe maLIne, AgrahathI naMdivardhanano rAjyAbhiSeka karyo mahAvIra svAmIe dIkSA grahaNa karavA mATe naMdivardhana pAse rajA mAgI eTale naMdivardhana zokathI gadgadita vANIe bolyA : bhrAtA, haju mAtApitAnA viyogane bhUlI zakyo nathI. parivArajano zokathI vimukta thayela nathI. tevAmAM tame mane viyoga ApIne kSata upara kSAra nAkhavAnuM kema karo cho ?" baMdhunA zabdo sAMbhaLIne mahAvIra svAmI kazuM bolyA nahi. teonI dainika kriyA badalAI gaI. teo rAjabhavanamAM hatA chatAM nahotA te rIte rahevA lAgyA. nitya kAyotsarga dharatA, brahmacaryamAM tatpara rahetA. AbhUSaNo, aMgarAga vagereno tyAga karatAM mAMDa mAMDa eka varSa pasAra karyuM. pachI lokAMtika devatAoe AvIne kahyuM ke "tIrtha pravatavo... eTale vIra prabhue yAcakonI icchA pramANe vArSika dAna ApyuM pachI indrAdika devoe ane naMdivardhana vagere rAjAoe zrI vIra prabhuno yathAvidhi dIkSAbhiSeka karyo. naMdivardhana rAjAe sevakone sarva zreSTha zibikA taiyAra karavAnI AjJA ApI. caMdraprabhA nAmanI zibikA taiyAra karavAmAM AvI. caMdraprabhA zibikA pacAsa dhanuSa lAMbI chatrIsa dhanuSa UMcI ane paccIsa dhanuSa pahoLI hatI. inTe karAvelI zibikA temAM samAI gaI. prabhu zibikAmAM caDIne siMhAsana para pUrvAbhimukhe birAjamAna thayA ane indro, devatAo. rAjAo tathA hajAro mANasonI upasthitimAM vAjategAjate zibikA jJAta khaMDa nAmanA udyAnanI najIka AvI ane maMgalamaya praveza karyo. prabhue sarva AbhuSaNo utArI nAkhyA. indra prabhunA aMdha upara deva duSya vastra Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI 247 ApyuM. prabhue paMcamuSThi loca karI siddhane namaskAra karIne cAritra grahaNa karyuM. janmathI trIza varSa nirgamana thatA mAgazara vada dazamIe uttarASADhA nakSatramAM caMdrano yoga AvatAM chaThTha tapathI yukta divasanA pAchalA prahare prabhue dIkSA lIdhI. te vakhate prabhune mana:paryava jJAna utpanna thayuM. dIkSA lIdhA pachI mahAvIra prabhue tyAMthI anyatra vihAra karavA mATe rAjA naMdivardhananI tathA jJAtavaMzanA puruSonI rajA lIdhI. prabhu vihAra karavA AgaLa cAlyA tyAM te vakhate temanA pitAno mitra soma nAme eka vRddha brAhmaNe tyAM AvIne kahyuM : "Ape vArSika dAna ApyuM tethI jagata dAridraya rahita thayuM. paNa huM eka daridra rahI gayo chuM. Apa mArA para kRpA karIne dAna Apo. mArI patnIe tiraskAra karIne mane ApanI pAse mokalyo. mahAvIra svAmIe karuNA lAvIne kahyuM : "he vipra, have to huM nisaMga thayo chuM. tathApi mArA khabhA upara je A vastra che teno aDadho bhAga tuM laI le....' te vRddha brAhmaNa soma ardha vastra laI harSa pAmato pAmato potAnA ghera Avyo. pachI cheDA baMdhAvavAne tuNanAra vaNakarane te vastra batAvyuM. vastra joIne tuNanAre kahyuM: "A vastra tane kyAMthI maLyuM? soma brAhmaNe kahyuM: "zrI mahAvIra prabhunI pAsethI.' tuNanAra kaheH "tuM pAcho tyAM jAya ane bIjo aDadho bhAga te muninI pAsethI laI AvavA mATe pachavADe phara...te munine Amatema pharatAM koI kAMTA jhAMkharAmAM te vastra bharAI jaze ane vastra paDI jaze. pachI te niHspRhI muni tene grahaNa karaze nahi eTale tuM te vastra laIne ahIM Avato raheje. pachI huM e vastra sarasa karI daIza. tenuM mUlya eka lAkha dInAra Upajaze. pachI ApaNe banne sarakhe bhAge vaheMcI laIzuM." soma brAhmaNa tarata ja rAjI thato prabhunI pAchaLa pAchaLa bhamavA lAgyo. dIkSAnA lIdhAnA prathama divase prabhu kumari gAmamAM AvyA. tyAM Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara prabhu sthANunI jema pratimA dharIne UbhA rahyA. te samaye eka govALe tenA vRSabhane tyAM caravA mUkyo. govALa gAmamAM jaIne sAMje pAcho pharyo to potAno vRSabha jovA na maLyo. AthI te krodhita thaIne prabhune mAravA doDyo te samaye zakraIndrane vicAra thayo ke prabhu prathama divase zuM kare che te jouM.' ema vicArIne jJAna vaDe jovA lAgyo. tyAM govALane prabhune mAra mAravA udyata thayelo joyo. eTale ene sthaMbhita karIne indra prabhu pAse Avyo ane govALane kahevA lAgyo : 'are pApI, A siddhArtha rAjAnA putrane jANato nathI ? pachI indre traNa pradakSiNA karIne namana karyA ane vinaMtI karI : "svAmI, Apane bAra varSa sudhI upasarganI paraMparA thaze. mATe teno niSedha karavA huM sevaka banIne ApanI sAthe rahevA icchuM chuM.' vIra prabhu samAdhi pArIne bolyA : 'arhato kadI paNa para sahAyanI apekSA rAkhatA nathI. vaLI atyaMta prabhu bIjAnI sahAyathI kevaLa jJAna upArjana kare evuM thayuM nathI, thatuM nathI. ane thAze paNa nahi. jinedro kevaLa potAnA vIryathI ja kevaLa jJAna pAme che. ane mokSe jAya che.' 248 prabhunAM AvAM vacano sAMbhaLIne indra bAlatapasyAthI vyaMtara devamAM utpanna thayelA prabhunI mAsInA putra siddhArthane AjJA karI ke ke tAre prabhunI pAse rahevuM ane je prabhune mAravAno upasarga kare tene tAre aTakAvavo. A pramANe kahIne indra svasthAnake gayA ane siddhArtha temanI AzA svIkArIne prabhu pAse rahyo. vIraprabhu chaThThanuM pAraNuM ka2vAne mATe kolAka gAmamAM bahula nAmanA brAhmaNane tyAM gayA. tyAM sAkara vagerethI mizrita paramAnathI prabhue pAraNuM karyuM. te brAhmaNane ghera devatAoe vasudhArA vagere pAMca divyo pragaTa karyAM. tyArapachI vIraprabhu pRthvI para vihAra karavA lAgyA. ekavAra vihAra karatAM karatAM prabhu morAka nAmanA gAmamAM AvyA. tyAM duIjjataka jAtinA tApaso rahetA hatA. te tApasono kulapati prabhunA pitAno mitra hato. te prabhunI pAse Avyo. pUrvanA Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI abhyAsathI prabhue tene maLavAne mATe tenI sAme hAtha pasAryo. kulapatie tyAM rahevAnI prArthanA karI eTale mahAvIra eka rAtrI rahyA. savAre vihAra karatAM prabhune kahyuM : "varSAkALe atre padhArajo.' kulapatinuM vacana svIkArI prabhue tyAMthI vihAra karyo. grISmakALa pasAra karIne cAturmAsa karavA prabhu pAchA morAka gAme AvyA. tRNathI AcchAdita kuTiramAM prabhu pratimA dhArIne rahyA. varSAnA abhAve gAmanI gAyo tRNa (ghAsa) khAvA tApasonI kuTira tarapha AvI, tApasoe gAyone dUra haDaselI, paraMtu prabhu pratimAdhArI hovAthI gAyone hAMkI nahi. tethI prabhunI kuTiranuM badhuM ghAsa gAyo khAI gaI. tApasoe kulapatine kahyuM : "Avo ALasu koNa che je potAnI kuTiranuM paNa rakSaNa karI zakato nathI. kulapatie prabhu pAse AvIne mITho Thapako Apyo. 249 prabhue vicAryuM ke sarvanuM hita icchanArA mAre ahIM rahevuM yogya nathI. ema vicArIne pAMca abhigraha dhAraNa karyAM. (1) kadipaNa jyAM aprIti thAya tene ghera vasavuM nahi (2) kAusagga karIne ja rahevuM (3) prAyaH mauna ja rAkhavuM (4) karapAtra vaDe ja bhojana karavuM (5) gRhasthano vinaya karavo nahi. A pramANe pAMca abhigraha laIne varSARtuno ardhamAsa vyatIta thayA chatAM paNa tyAMthI vihAra karIne prabhu asthika nAmanA gAmamAM AvyA. gAmanA lokoe nA pADavA chatAM zUlapANi yakSanA maMdiramAM rAtrIkALe pratimAdhArIne prabhu rahyA. sUrya asta pAmyo eTale prabhu jyAM kAyotsarga karIne rahyA hatA tyAM zUlapANI vyaMtare aTTahAsya karyuM. aMtaranA bhayaMkara aTTahAsyano dhvani gAmanA lokoe sAMbhaLyo. ane sau dhrUjI UThyA ane vicAravA lAgyA ke jarUra aMtara pelA munivarane mArI nAkhaze...' te vakhate pArzvanAtha svAmInA sAdhuomAM pharanAra utpala nAmano parivrAjaka tyAM Avyo hato. teNe loko pAsethI mahAvIranuM vRttAMta sAMbhaLyuM. ene thayuM ke "rakhe te chellA tIrthaMkara hoya...' ane utpalane ciMtA thavA lAgI. Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara A tarapha yakSe bhayaMkara aTTahAsya karyuM chatAM prabhune kSobha thayo nahi. tyAra pachI vyaMtare mahAghora hAthI, pizAca, bhayaMkara sarpanuM rUpa dhArIne upasarga karyAM. aMte te thAkI gayo. tyAre vismaya pAmIne prabhune aMjali joDIne vyaMtara kahevA lAgyo : "he dayAnidhi, tamArI zaktine na jANatAM meM atyaMta aparAdho karyA che. mane kSamA Apo...' A samaye pelo vyaMtara siddhArtha deva ke jene mahAvIra prabhunI sevA karavAnI indre AjJA ApI hatI tenuM mana potAnA kAryamAM vyagra hatuM, tene prabhu pAse rahevAnI AzA sAMbhaLI, ane te tatkALa prabhu pAse AvI pahoMcyo ane zUlapANi sAme joine UMcA avAje kahyuM : "are zUlapANi, teM A zuM karyuM ? siddhArtha rAjAnA putra tIrthaMkara bhagavaMta vIra prabhu che ke je traNa lokamAM pUjavA yogya che. zuM A vAta tuM jANato nathI ? jo tAruM ciratra prabhunA bhakta zakraindra jANaze to tuM tenA vajranI dhArano bhoga banIza.' zUlapANi bhaya ane pazcAttApathI AkuLavyAkuLa thaI gayo, eNe agAu karelA pApakarmo ne saMbhArIne potAnA AtmAne niMdavA lAgyo. eNe prabhunA caraNanI pUjA karI ane stuti karavA lAgyo. lokone thayuM ke te yakSa munine mArIne krIDA karato haze. 250 prabhune kAika uNA cAra mahora sudhI zUlapANie kadarzita karyA hatA tethI zrama lAgatAM prabhune jarA nidrA AvI. temAM emaNe daza svapna joyAM. prathama svapne vRddhi pAmatAM tAla pizAcane pote haNyo evuM joyuM. bIjA svapne sapheda kokila, trIjA svapne vicitra kokila potAnI sevA karatA joyA. cothA svapnamAM be suMgadhI mALA joI. pAMcamAM svapna potAnI sevAmAM tanmaya thayelo govarga joyo. chaTTe svapne padmothI bhareluM padma sarovara joyuM. sAtamA svapne be bhujAthI sAgara tarI gayA. AThamA svapne kiraNone prasAratuM sUryabiMba joyuM, navamA svapne AMtaraDAthI vIMTAyalA mAnuSottara giri joyo. ane dazamA svapna potAne merUgirinA zikhara upara ArUDha thayelA joyA. A pramANe daza svapno joIne prabhu jAgRta thayA. prAtaHkALe Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI 251 gAmanA loko, IndrazamAM pUjArI tathA utpala nimittajJa vagere tyAM AvyA. prabhune akSata aMgavALA ane pUjelA joIne badhA loko harSa pAmyA. utpala nimittaze potAnA jJAnanA baLe prabhune daza svakho AvyAM hatAM te jANI lIdhuM ane teNe prabhune kahyuM : "bhagavaMta, Ape je rAtrInAM daza svapno joyAM tenuM phaLa to Apa jANo ja cho, paNa huM bhaktivaza thaIne tenuM phaLa jaNAvuM chuM. prathama svapna tame je tAlapizAcane haNI nAkhyo e rIte mohane haNI nAkhazo. bIjA svakhe je zukala kokila joyo. tethI Apa zukala dhyAna para birAjazo. trIjA svapna vicitra kokilathI Apa dvAdazAMgIne vistArazo. pAMcamA svapnamAM govarga joyo. tethI tamAre caturvidha saMgha thaze. chaThThA svapna je pA sarovara joyuM tethI devono samUha tamArA sevako thaze. sAtamA svakhe je samudra tarI gayA tethI A bhava samudra tarI jazo. AThamA svapna je sUrya joyo tethI Apane kevaLajJAna thaze. navamA svapna je AMtaraDAthI vIMTAyelo mAnuSottara parvata joyo. tethI Apano pratApayukta yaza vistRta thaze. ane dazame svapna je meragirinA zikhara upara caDyA tethI Apa siMhAsana para besIne dharmano upadeza Apazo. A pramANe huM nava svakhonuM phaLa jANuM chuM. paNa cothA svapnamAM Ape je be mALAo joI tenuM phaLa jANato nathI.' tyAre vIra prabhue kahyuM: "e be mALAnuM phaLa evuM che ke huM gRhasthano ane yatino ema be prakAre dharma kahIza.' pachI utpala nimittajJa tathA gAmanA loko prabhune vaMdana karIne potAnA sthAne gayA. tyAMthI ATha adha mAsakSapaNa karavA pUrvaka cAturmAsa pUruM karIne anyatra vihAra karyo. dIkSA grahaNa karyA e divasathI eka varSa pasAra thayA pachI vIra prabhu morAka gAme AvyA. A gAmamAM acchadaMka nAmano pAkhaMDI maMtra-taMtrathI potAnI AjIvikA calAvato hato. te vAta siddhArtha vyaMtarathI sahana na thatAM prabhunA zarIramAM pravezIne gAmalokonuM bhaviSya kahevA lAgyo. AthI gAmanA loko tyAM Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 covIza tIrthaMkara AvavA lAgyA. eka vAra acchadaka paNa garviSTha banIne tyAM Avyo. siddhArtha vyaMtare gAma lokone jaNAvyuM ke acchadaMka mahA pAkhaMDI che. acchadake prabhu pAse AvIne pUchavA lAgyo. A tRNa chedAze ke nahi. prabhunA zarIramAM rahelA siddhArtha vyaMtare kahyuM: "nahi chedAya...' A samaye indra jJAnanA baLe joyuM to prabhunI sAthe acchardakanI ceSTA jovAmAM AvI. tatkALa indra dhAryuM ke prabhunA mukhethI vANI asatya na thAo. Ama dhArIne acchadakanI dazeya AMgaLIo vajathI chedI nAkhI. tRNane chedatAM A rIte acchadakane duHkhI thayelo joIne gAmanA loko hasavA lAgyA. acchadaMka tyAMthI anyatra cAlyo gayo. - siddhArtha vyaMtare gAmanA keTalAka lokonI khovAyelI vastuonAM sthAna batAvyAM. AthI gAma loko vIra prabhune vaMdana karavA lAgyA. eka vAra acchaka ekAMte zrI vIraprabhu pAse AvIne vinamra bhAve bolyA : bhagavad Apa ahIMthI anyatra padhAro. Apa to sarvatra pUjanIya cho. huM mAtra ahIM ja jANIto chuM, meM ajANatAM ApanA prati avinaya karyo tenuM phaLa paNa prApta thayuM che. mArA para kRpA varasAvIne mArI vinaMtIno svIkAra karo." acchadaMkanI vinaMtI sAMbhaLIne aprItivALA sthAnano parihAra karavAnA abhigrahavALA zrI vIra prabhu tyAMthI cAvALa nAmanA sanniveza tarapha cAlyA. tyAM suvarNavALukAnA taTa para temanuM adha devaduSya vastra kAMTA sAthe bharAI gayuM. thoDe cAlyA pachI prabhue vicAryuM ke A vastra ayogya spaMDila bhUmie bhraSTa na thAo." Ama vicArIne jarA pAchaLa joIne zrI vIra prabhu AgaLa cAlyA. have pelo brAhmaNa je prabhunI pAchaLa pharato hato. te tera mAse A ardha vastra laIne prabhune vaMdIne potAne gAma Avyo. te ardha vastra vaNakarane ApyuM. tuNanAre devaduSya vastrane na dekhAya te rIte sAMdhyuM. pachI te vecatA eka lAkha dinAra UpajyA. te bannee aDadhA aDadhA vaheMcI lIdhA. zrI vIraprabhu vihAra karatAM zvetAMbI nagarI tarapha cAlyA. Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI 253 mArgamAM govALonA putroe kahyuM : "bhagavaMta, A mArga zvetAMbI tarapha jAya che. vacce kanakakhaLa tApasIno Azrama Ave che tyAM hamaNAM eka daSTiviSa sarpa rahe che. tenI daSTi jenA para paDe tenuM mRtyu thAya che. mATe Apa anya mArgethI jAo." . paraMtu zrI vIra prabhue avadhi jJAnathI te sapane oLakhI lIdho ane te sapane bodha ApavA te raste cAlyA. caMDa kauzike vIra prabhune joyA ane kALajhALa thaI gayo. eNe vedhaka daSTi pheMkI, prabhune haMsa mAryo to dUdha jevuM zveta lohI nIkaLyuM. caMDa kauzike varaprabhu para ghaNA upasargo karyA pachI te zAMta thaI gayo. tyAre vIra prabhu bolyA: "are caMDakauzika, bujha..! bujha...! moha pAma nahi.' prabhue ene teno pUrvabhava jaNAvyo. te sapane tarata ja jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM. prabhune traNa pradakSiNA karIne teNe potAnA manamAM anazana aMgIkAra karavAno nizcaya karyo. ane prabhune vaMdana karIne rAphaDAmAM jato rahyo. bhagavaMtanI dayAmaya dRSTithI siMcana pAmelo te sarpa eka pakhavADiyA pachI mRtyu pAmIne sahastra devalokamAM gayo. zrI vIraprabhu tyAMthI vihAra karIne uttara vAcALa gAme pakSopavAsane aMte pAraNA nimitte nAgasenane tyAM AvyA. nAgasene ati harSathI prabhune pratilAbhita karyA. te vakhate vasudhArAdi pAMca divya pragaTa thayA. pAraNuM karIne prabhu zvetAMbI AvyA. tyAM pradezI rAjAe prabhu pratye potAno bhaktibhAva pragaTa karyo. tyAMthI vIprabhu surabhipura thaIne gaMgA nadI pAse AvyA. tyAM siddhAMta nAmanA nAvikanI nAvamAM prabhu tathA anya keTalAka loko beThA. nAvamAM maeNmila nAmano nimittajJa hato. te bolyo: 'A vakhate kuzaLakSema pAra UtaravAnA nathI. thoDA samayamAM ApaNane maraNAMta kaSTa prApta thaze. A maharSinA pratApe bacI zakIzuM.' tyAM sudaSTi nAgakumAre prabhune joyA ane pUrva bhavanuM vaira yAda AvyuM ane prabhune upasarga ApavA nAvane DubADavA lAgyo paraMtu kebala saMbala deve AvIne te upasarganuM nivAraNa karyuM. Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara gaMgA nadInA taTa para cakrAdikanA lAMchanavALI prabhunA pagalAMnI paMkti joIne sAmudrika zAstrano jANakAra puSpa nAmano puruSa vicAravA lAgyo A raste thaI ne koI cakravartI ekalA gayA lAge che. mATe huM temanI pAse yAcavA jAuM' Ama vicArato puSpa nAmano sAmudrikazAstrI prabhu pAse pahoMcyo. prabhune jotAM ja tenI sAmudrikazAstra parathI zraddhA vicalita thaI gaI ane te zAstra niMdA ka2vA lAgyo. te vakhate indre jJAnanA baLe joyuM ke sthUNAka gAme prabhu pAse puSpa sAmudrika zAstranI niMdA karI rahyo che. AthI indre tarata ja tyAM AvIne puSpane kahyuM : "bhAI, A prabhu cakravartInA svAmI che. lokottara cakravartI che. tAruM zAstra barAbara che.' Ama kahIne puSpane icchita phaLa ApIne indra potAnA sthAne cAlyo gayo. 254 tyArapachI vihAra karatAM karatAM zrI vIra prabhu rAjagRhI nagarInI bahAra Avela nAlaMdA nAmanA sthaLa para Avela vaNakara zALAmAM rajA meLavIne cAturmAsa arthe rahyA. prabhue prathama mAsakSapaNanuM pAraNuM vijaya zreSThIne tyAM karyuM. e samaye gozALa tyAM Avyo hato eTale vijaya zreSThIne tyAM vasudhArAnI vRSTi thatI joIne gozALane thayuM ke A muni koI sAmAnya muni nathI. kAraNa ke tene anna ApanAranA gharamAM AvI samRddhi thaI gaI. huM teno ziSya thAuM.' Ama vicArIne gozALa prabhu pAse Avyo ane kahyuM : "mane Apano ziSya karo. AjathI tame eka ja mAruM zaraNa cho !...* gozALanA zabdono koI paNa pratibhAva darzAvyA vinA prabhu mauna dharIne ja rahyA. gozALa bhikSA vRttithI potAnuM peTa bharato ane prabhunI pAse ja rAta-divasa raheto hato. bIjA mAsakSapaNe prabhu vahoravA nIkaLyA. tyAre AnaMda nAmanA gRhasthe khAdya vastuthI pratilAbhita karyA. trIjA mAsakSapaNe sunaMda nAmanA gRhasthane tyAM pAraNuM thayuM. A tarapha gozALa bhikSA mAMgI lAvIne potAnA udaranuM poSaNa karato vIraprabhunA sAMnidhyamAM raheto hato. Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI eka vAra kArataka mAsanI pUrNimAnA divase gozALe manamAM vicAryuM ke, "A muni mahAjJAnI che to mAre temanA jJAnanI parIkSA karavI joIe.' Ama vicArIne gozALe zrI mahAvIra prabhune pUchyuM : svAmI, Aje pratyeka gharamAM vividha prasaMgonI ujavaNI thAya che to mane Aje bhikSAmAM zuM maLaze ? te vakhata pelo siddhArtha vyaMtara prabhunA zarIramAM pravezIne bolyo H bhadra, khATuM thaI gayeluM kodraka ane kUranuM dhAnya tathA dakSiNamAM eka khoTo sikko maLaze.' ema ja thayuM. gozALane thayuM ke, "je bhAvI hoya che tema ja bane che.' teNe evA niyativAdane grahaNa karyo. dIkSA lIdhA pachI bIjuM comAsu nAlaMdA pADAmAM vItAvIne zrI mahAvIra prabhu kollAka gAme AvyA, tyAM bahula nAmanA brAhmaNane ghera gocarI arthe gayA. teNe ghI sAkara sahita khIra prabhune vahorAvI. eTale devatAoe tene ghera pAMca divya pragaTa karyAM. prabhue ahIM cothA mAsakSapaNanuM pAraNuM karyuM. 255 gozALe zrI mahAvIra prabhu pAse ziSya tarIke svIkAravA vinaMtI karI. gozALanA vacano sAMbhaLIne, tenA bhAvane jANIne tenI bhavyatAne mATe prabhue tenuM vacana svIkAryuM. prabhu vihAra karatAM brAhmaNa gAma AvyA. prabhue naMdanA pADAmAM chaThThanA pAraNe gocarI arthe gayA naMde gocarImAM dahIM sahita kUra karaMbo vahorAvyo. jyAre gozALa upanaMdanA pADAmAM moTA ghera gayo. upanaMdanI AjJAthI dAsIe vAsI cokhA ApyA. te na gamavAthI gozALe lIdhA nahIM. tethI upanaMde dAsIne kahyuM ke tenA mAthA para nAMkhI de. dAsIe tema karyuM. AthI gozALa krodhita thaIne bolyo : "jo mArA gurunuM tapa teja hoya to A upanaMdanuM gha2 baLIne bhasma thAo...' prabhunuM nAma laIne Apelo zrApa niSphaLa na thavo joIe ema Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 covIza tIrthaMkara vicArIne najIkamAM rahela vyaMtaroe tenuM ghara bALI nAkhyuM. tyAMthI vihAra karIne prabhu caMpAnagarIe padhAyAM tyAM trIju ane cothuM mAsakSapaNa karyuM. tyAMthI gozALa sAthe prabhu kallAka nAmanA gAme AvyA. tyAMthI patrakALa nAmanA gAme AvyA. tyAMthI vihAra karIne corAka gAme AvyA. tyAM eka sthAne gozALa ane prabhune kAyotsargamAM rahyA hatA tyAre corane zodhanArA rakSako tyAM jaI pahoMcyA. rakSakoe gozALa ane prabhune pUchyuM: 'tame koNa cho ?" paraMtu mauna abhigrahavALA prabhu kaMI paNa bolyA nahi. AthI kUra buddhivALA rakSako krodhita thayA ane gozALa tathA prabhune raju vaDe bAMdhIne kUvAmAM nAkhyA. vAraMvAra ghaDAnI jema UMcAnIcA karavA lAgyA. te avasare somA ane jayaMtI nAmanI utpala nimittajJanI be baheno ke jeo pAzvaprabhunI ziSyA thaI hatI. teo bane A gAmamAM AvI hatI. temaNe lokonA mukhethI sAMbhaLyuM ke amuka svarUpavALA be puruSone rakSako kUvAmAM rAkhIne upara-nIce karIne pIDA Ape che. A sAMbhaLIne somA ane jayaMtIne thayuM ke rakhe e carama tIrthaMkara zrI mahAvIra svAmI hoya..!" AvuM kalpIne teo tarata ja tyAM AvI, to tyAM prabhune tevI sthitimAM joyA. AthI banne sAdhvIoe rakSakone kahyuM : "are...' tame loko jANatA nathI A siddhArtha rAjAnA putra mahAvIra prabhu che !' sAdhvInA zabdo sAMbhaLIne rakSakoe prabhu tathA gozALane mUkI dIdhA ane vAraMvAra kSamAyAcanA karavA lAgyA. zrI mahAvIra prabhu corAka gAmamAM thoDA divaso nirgamana karIne cothuM comAsuM karavA mATe pRSTacaMpA nagarImAM padhAryA. tyAM cAra mAsakSapaNa karyA. tyArabAda kRtamaMgaLa nagare gayA. tyAMthI zrAvastI nagarIe gayA. gozALa prabhunI sAthe ja vihAra karato hato. tyAMthI vihAra karIne prabhu hari nAmanA gAme gayA. tyAM gAmanI bahAra rahelA haDhui vRkSanI nIce pratimA dharI UbhAM rahyAM. e Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI sthaLa para zrAvastI nagarIe jato koI moTo sArtha rokAyo. rAtrIkALe tyAM agni peTAvyo. prAtaHkALe sArtha cAlato thayo. paNa pramAdathI agni bujhAvyo nahi. AthI agni samIranA susavATe prasaravA lAgyo. ane mahAvIra prabhunI pAse Avyo. te vakhate gozALe kahyuM : bhagavana, A agni najadika Avyo. che. mATe jaldI ahIMthI nAzI jAo.' ATaluM kahIne gozALa anyatra nAzI gayo. prabhue gozALanA zabdo sAMbhaLyA hatA paNa karmarUpa IMdhaNane bALavA mATe dhyAnarUpa agnithI jema te agninane paNa mAnatA tyAM sthira thaIne UbhAM rahyAM. te agnithI prabhunA caraNa zyAma thaI gayA. agni zAMta thayA pachI prabhu gozALa sAthe anukrame lAMgala, Avarta corAka, kalaMbuka gAmomAM vihAra karyo. karlabukamAM mahAvIra prabhu tathA gauzALane cora samajIne pakaDyA paraMtu siddhArtha rAjAnA sevaka meghakumAre prabhune oLakhI lIdhA ane bannene mukta karAvyA. kSamA mAgI. zrI mahAvIra prabhue avadhijJAnathI jANyuM ke haju mAre ghaNA karmanI nirjarA karavAnI che te karma sahAya vinA mArAthI tarata khapAvAya tema nathI mATe have huM anArya dezamAM vihAra karuM. Ama vicArIne prabhu lATadezamAM gayA. A vistAramAM ajJAnI ane krUra svabhAvI manuSyo rahetA hatA. tyAM prabhune joIne koI muMDo muMDo' kahIne mAravA lAgyA. koIe kautukI bhasatA zvAnone mUkavA lAgyA. loko aneka prakA2nI viDaMbanAo karavA lAgyA. prabhu AvA upasargothI karma khamatAM jANIne atiharSa pAmatA hatA. gauzALe paNa tyAM baMdhana ane tADana vagerenI aneka vedanAo sahana karI. prabhue tyAM karmanI ghaNI nirjA karIne kRtArtha thatAM Aryadeza tarapha cAlyA. pUrNakaLaza gAmanI najIka AvatA be corIe prabhune sAmA AvatA joIne apazukana thayuM mAnIne khaDga ugAmIne prabhune mAravA doDyA. tyAM Indre upayoga mUkIne haNavA AvelA corone vajraprahArathI mArI nAkhyA. 257 tyAMthI zrI mahAvIra prabhu vihAra karIne bhadrilapura tyAM cAramAsanA upavAsa karIne pAMcamuM cAturmAsa rahyAM. tapanuM pAraNuM karIne co. tI. 17 * Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 258 covIza tIrthakara tyAMthI vihAra karIne anukrame kadalI samAgama AvyA. tyAMthI bhUkhaMDa nAmanA gAme AvyA. tyAMthI tebAka nAmanA gAma najIka AvyA. prabhu bahAra pratimA dharIne UbhA rahyA. gozALa gAmamAM gayo tyAM aneka ziSyothI parivarela pArzvanAtha prabhunA ziSya vRddha naMdISeNAcArya AvyA hatA. teo jinakalpanI tulanA karatA hatA. temane joI gozALe prathamanI jema hAsya karIne prabhu pAse Avyo. te maharSi naMdISeNa rAtanA kAusagnadhyAne sthira hatA tyAre grAmarakSakoe coranI bhrAntithI mArI nAkhyA. teo avadhijJAnathI mRtyu pAmI devaloke gayA. devoe mahimA karyo. gozALe tyAM AvI temanA ziSyono prathamanI jema tiraskAra karyo. tyAMthI vihAra karIne prabhu kupikA gAme AvyA. coranI bhrAntithI gozALa ane prabhune tyAMnA rakSako herAna karavA lAgyA. te jANI pArzvanAthanI be ziSyAo pragarbhA tathA vijayA cAritra choDIne parivrAjikA thaIne te gAmamAM rahetI hatI. teoe AvIne prabhune choDAvyA. lokoe prabhu jANIne khamAvyA. tyAMthI prabhu vizAlApurI tarapha cAlyA. AgaLa jatAM be mArga AvyA. eTale gozALe kahyuM huM tamArI sAthe nahi AvuM. mane loko mAre che. paNa tame choDAvatA nathI. siddhArthe kahyuM: 'tane jema rUce tema kara.' tethI gozALa rAjagRha tarapha ane prabhu vizAlA tarapha cAlyA. gozALa ekalo rAjagRha tarapha cAlavA lAgyo. tyAM mArgamAM pAMcaso coroe carapuruSa samajIne bhAre parezAna karyo. AthI gozALe vicAryuM ke mAre prabhu pAse ja rahevuM joIe. temanA caraNe rahevAthI mArI paNa vipattio naSTa thAya che. Ama vicArIne te prabhune zodhavA Amatema ghumavA lAgyo. zrI mahAvIra prabhu vizAlA nagarImAM AvyA. tyAM lohakAranI zALAmAM lokonI AjJA laIne prabhu pratimA dhAraNa karIne rahyAM. te zALAno svAmI luhAra cha mAsathI rogathI pIDAto hato te tarata ja nirogI thaI gayo. tyAM eNe prabhune joIne manamAM vicAryuM ke pahele ja divase mane A pAkhaMDInA darzana thayA te moTuM apazukana thayuM che mATe Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI 259 AnI upara loDhAno dhaNa mArIne e amaMgala naSTa karuM.' ane duSTa luhAra tarata ja prabhune mAravA mATe paNa upADIne doDyo. tyAM idra upayoga mUkI jotAM tyAM AvI luhArane dhaNa laIne prabhune mAravA jatAM joyo ane Idra teja dhaNa luhAranA mAthAmAM mAya. luhAra mRtyu pAmyo. tyAMthI vihAra karIne zrI mahAvIra prabhu prAmaka nAmanA gAme rokAyA. tyAMthI prabhu zAlizIrSa nAmanA gAme AvyA. tyAM udyAnamAM pratimA dhArIne UbhA rahyAM te vakhate mAha mAsanI prakhara ThaMDI paDatI. hatI. tyAM kaTapUtanA nAmanI vANavyaMtarI devI hatI. te pUrva janmamAM tripuSTa vAsudevanA bhavamAM prabhunI aNamAnatI vijayavatI nAme rANI hatI. te mRtyu pAmIne ghaNA bhava bhamIne bALa tapa karIne vyaMtarI thaI hatI. pUrvanA vairathI tApasInuM rUpa vikurtI mAthe jaTA dhAraNa karIne valkalanA vastro dhAraNa karIne hima jevA zItaLa jaLamAM zarIrane boLI prabhunI upara UMce UbhI rahI. zarIrane kaMpAvavA lAgI. tethI zarIra paranA zItaLa biMduo prabhunI upara paDavA lAgyA. AkhI rAtrI zItopasargane kAraNe prabhune lokAvadhi jJAna utpanna thayuM prabhAta kaTapUtanA zAMta thaI gaI. pachI te ghaNo pazcAttApa karavA lAgI. eNe prabhunI pUjA karI, pachI te potAnA sthAnake gaI. tyAMthI vihAra karIne zrI mahAvIra prabhu bhadrikApurI dIkSA lIdhA pachInuM chaThThuM comAsuM karavA AvyA. tyAM cha mAse gozALa AvIne maLyo. pUrvanI jema te prabhunI sevA karato sAthe rahyo. prabhue vividha abhigrahapUrvaka tyAM cAra mAsakSapaNa karyA pachI vaSakALa nirgamana karIne nagarI bahAra pAraNuM karyuM. zrI mahAvIra svAmI tyArapachI ATha mAsa sudhI upasarga vagara magadhadezanI bhUmimAM vihAra karyo. AlaMbhikA nagarImAM cAra mAsakSapaNa karIne cAtumasa rahyAM. e pachI kuMDaka gAme AvyAM. tyAM vAsudevanA maMdiramAM rahyAM tyAMthI madana gAme jaIne bahuzALa nAmanA gAmamAM AvyA tyAM zALavI nAmanA udyAnamAM prabhu pratimA dharIne Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 covIza tIrthakara UbhA rahyA. tyAM zAlAya nAmanI vyaMtarIe kAraNa vagara krodhita thaIne prabhunI upara karmano ghAta karanArA keTalAka upasaga karyo. upasarga karatAM zAMta thaI tyAre eNe prabhunI sevA karI. vIraprabhu lohAgala nAmanAgAme AvyA tyAMnA rakSakoe vIprabhune pakaDI nagarInA rAjA jitazatru samakSa lAvyA tyAre asthika gAmanA utpala nimittaNe prabhunI paricaya Apyo. tethI rAjAe prabhunI bhakitathI vaMdanA karI. zrI mahAvIra prabhu purimatAla nagarImAM AvyA tyAre putraprApti mATe vAgara zeTha ane bhadrA zeThANIe daDha saMkalpa karyo ke putra thaze to zrI mallinAtha svAmInA caityano uddhAra karIzuM.' tyAM koI ahata bhakta vyaMtarInA prabhAvathI bhadrAnA udaramAM garbha rahyo. AthI vAgura zeThanI zraddhA vadhI. eka vAra zrI mallinAtha svAmInA biMbane pUjavA jatA vAgara zeThane izAnendra joyo ane carama tIrthaMkara mahAvIra svAmI atre che te jaNAvyuM ane zeThe tarata ja traNa pradakSiNA karI zrI mahAvIra prabhune vaMdanA karI. paNa IzAneMdra ane vAgara zeTha prabhune namIne potAnA sthAne gayA. zrI mahAvIra prabhu gozALa sAthe uSNAka gAme thoDA divasa rokAIne rAjagRhI nagarImAM padhAryA tyAM cAra mAsakSapaNa vaDe vividha prakAranA abhigraho karIne prabhue AThamuM comAsuM nirgamane karyuM. prabhue kamanirjarA mATe gozALane laIne vajabhUmi zuddhabhUmi lATa vagere maleccha dezomAM vicaryA. te dezomAM paramA dhArmika jevA svacchedI maleccho vividha upasargothI zrI viraprabhune upadravo karavA lAgyA. prabhu to upasargothI harSa pAmatA hatA. dharmadhyAna ane tapamAM magna rahenArA zrI vIprabhue navamuM cAtumasa pasAra karyuM tyAMthI vihAra karIne prabhu gozALa sAthe siddhArthapura gAmamAM padhAryA. tyAMthI kurmagrAma tarapha jatAM eka tilano choDavo joIne gozALe prabhune pUchyuM ke A tilano choDavo phaLaze ke nahi. prabhue uttara ApyoH phaLaze. puSyanA sAta jIva je bIjA choDamAM che te avIne Aja choDamAM tilapaNe upajaze.' Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI 261 prabhunuM vacana anyathA karavA gozALe te choDa ukhADI nAkhyo. te vakhate prabhunI vANI asatya na thAo ema dhArIne najIkamAM rahelA devoe tyAM megha varasAvI jamIna tathA talanuM bhAthuM bhInuM karI dIdhuM. gAyanI kharIthI bhothuM dabAI bhInI jamInamAM pesI gayuM. tenAM mULa UMDAM gayAM ne navA aMkura phUTyAM prabhunA kathana mujaba puSpanA sAta jIvo avIne tilapaNe utpanna thayA. ane vadhavA lAgyA. tyAMthI prabhu kUrmagrAme gayA. tyAM vaizikAyana nAmano tApasa gAmanI bahAra rahIne madhyAhna samaye UMcA hAtha karI, sUryamaMDaLa sAme daSTi rAkhI AtApanA leto hato. sUryanA tApathI kharI paDatI jUone vINI vINIne pAchI potAnA mastaka para nAMkhato hato. gozALa te tApasa pAse Avyo ane niMdA karato bolyo tuM tApasa che ke jUno zayyAtara che ke strI che? tyAre tApasane krodha caDavAthI tenA para teolezyA mUkI. tethI gozALa baLato prabhunI pAse Avyo. prabhue tene zItalezyA dvArA bacAvyo. prabhunI tevI samRddhi joIne vaizikAyana vismaya pAmyo. te prabhucaraNe namI paDyo. gozALe prabhune pUchyuM, "bhagavaMta, A tejalezyAnI labdhi zI rIte prApta thatI haze? prabhue kahyuM : "je manuSya niyamadhArI thaI sarvadA chaThTha kare ane eka muSTi kulmASa tathA aMjalI mAtra jaLathI pAraNuM kare tene cha mAsanA aMte asmalita ane pratipakSIne bhayaMkara evI mahAtejolezyA Upaje gozALe prabhunI vAta manamAM dhAraNa karI lIdhI. kUrma grAmathI vihAra karIne zrI mahAvIra svAmI siddhArthapura tarapha cAlyA. mArgamAM peluM tilanA vRkSanuM bhothuM jyAM paDeluM hatuM te pradeza Avyo eTale gozALe kahyuM: "bhagavaMta, Ape je tilano choDa UgavAno kahyo hato te Ugyo nathI." prabhue kahyuM : "Ugyo che ane te ahIM ja che." gozALe prabhunI vAta mAnI nahi. teNe te tilano choDa laIne tenI zIMga cIrI to temAMthI Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 covIza tIrthaMkara tilanA barAbara sAta dANA UgelA joyA. te joIne gozALe kahyuM ke, "zarIranuM parAvartana karIne pAchA jatuo tyAM ne tyAM ja utpanna thAya che.' A tarapha tejalezyA sAdhavA mATe gozALa prabhune choDIne zrAvatI nagarImAM gayo. tyAM eNe tejalezyA siddha karI temaja pArzvanAtha prabhunA cha ziSyo ke jeoe cAritra choDI dIdhuM hatuM. atraMga nimittanA paMDita hatA temanI pAsethI gozALe aSTAMga nimittanuM jJAna meLavyuM eTale garva dharato gozALa huM jinezvara chuM ema kaheto viharavA lAgyo. zrI mahAvIra svAmI vihAra karatA vaizAlI nagarImAM padhAryA tyAM prabhunA pitAno mitra zaMkha gaNarAja moDha parivAra sAthe Avyo. prabhunI bhaktithI pUjA karI. tyAMthI prabhu vANijya gAma tarapha cAlyA. vacce nadI pAra karavA nAvamAM beThA. nAvamAMthI UtaryA pachI tapelI retI para prabhune UbhA rAkhIne nAvike mUlya mAgyuM. e vakhate zaMkharAjAno bhANeja citrakumAre prabhune joyA. nAvikano tiraskAra karIne bhagavaMtane choDAvyA. prabhunI bhakti karIne citra potAnA sthAne gayo. pachI bhagavaMta vANijya gAma bahAra pratimA dharIne UbhA rahyA. tyAM ANaMda nAmano zrAvaka sadA chaThTha tapa karato hato. tene avadhi jJAna thavAthI prabhune vAMdavA Avyo. ANaMda zrAvake bhAvabharI vaMdanA karIne kahyuM he bhagavaMta, Ape durasaha parISaho ane dAruNa upasargo sahana karyA che. ApaNuM zarIra ane mana bane taja jevAM che ke je AvA parISaho ane upasargothI bhagna thatAM nathI. prabhu, have Apane kevaLa jJAnanI prApti paNa najIka che." ATaluM kahI namana karIne ANaMda zrAvaka potAnA ghera gayo. pachI kAyotsarga karIne prabhu zrAvatI nagarIe padhAyAM. tyAM dazamuM cAtumati pasAra karyo. tyAMthI zrI mahAvIra svAmI sAnuyaSTika gAme AvyA. tyAM prabhue eka pudgala upara daSTi sthira karIne bhadrA. mahAbhadrA, sarvatobhadrA pratimA aMgIkAra karI soLa divasanA upavAsanA pAraNe AnaMda gRhasthane ghera gayA. tyAM bahulA dAsI TA ana kADhI pAtro Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI 263 dhotI hatI. bahulA dAsIe prabhune pUchyuM A kahyuM che ? eTale prabhue hAtha pasAryo. bahulAe bhaktithI vahovarAvyuM. devoe tyAM pAMca divya pragaTa karyo. tyAMthI vihAra karIne malecchonI daDhabhUmi para AvyA. peDhALa grAmanI najIka polAsa caityamAM aThThama karI rUkSa dravya para daSTi rAkhI eka rAtrI mahA pratimA thaIne rahyA. te samaye zakeMdra upayoga mUkIne jotAM prabhune dhyAnastha joIne sabhAmAM kahyuM : "atyAre vIra prabhune dhyAnamAMthI koI vicalita karI zake tema nathI. A vAta sAMbhaLIne saMgama nAmano abhavya sAmAnika devatAe kahyuM ke devonI AgaLa manuSya koNa mAtra che ? huM tyAM jaIne emane calita karIza...' Ama kahIne saMgama hAtha pachADato Ubho thayo. te vakhate ahata prabhu pArakI sahAyathI akhaMDita tapa kare che tevuM rakhe A dubuddhi jANe nahIM." evuM dhArIne zakraInDe tenI upekSA karI. saMgama pApI deva jyAM zrI vIraprabhu hatA tyAM Avyo. teNe AvIne eka rAtamAM vIza moTA upasargo karyA paNa prabhu caLyA nahi. tethI pratijJAbhraSTa thaI huM pAcho kema jAuM. ema vicArIne pApI deva saMgama cha mAsa sudhI prabhu jyAM jAya tyAM upasarga karato rahyo. chevaTe te thAkI gayo ane aparAdha khamAvIne Apa sukhe vihAra karo ema saMgama deva bolyo. tyAre zrI viraprabhue saMgamadevane kahyuM : "saMgamadeva, tuM amArI ciMtA na kara. ame svecchAe vihAra karIe chIe.' pachI saMgamadeva pazcAttApa karato sudhamasabhAmAM Avyo indra sabhAmAM jaNAvyuM. A saMgama mahApApI che. tene jovAmAM paNa pApa che. te ahIM raheze to paNa pApa lAgaze. tethI duSTane A devalokamAMthI kADhI. mUkyo yogya che.' A pramANe kahIne Indra te adhama deva para DAbA pagano prahAra karyo. subhaTToe dhakkA mAryA. tiraskAra pAmato te adhamadeva yAnaka vimAnamAM besIne bAkI raheluM eka sAgaropamanuM AyuSya bhogavavA mATe merugirinI gulikA upara gayo. tenI strIoe vijJapti karavAthI Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 covIza tIrthakara indra AjJA ApI. saMgamanI strIo patinI pAchaLa gaI. A tarapha zrI vIprabhu bIje divase gokuLa gAmamAM gocarI mATe nIkaLyA. tyAM vRddha vatsapAlikAe bhaktibhAvathI gocarI vahorAvI. cirakALe prabhunuM pAraNuM thavAthI hAI pAmI samIpa rahelA devatAoe tyAM paMcadivya pragaTa karyA zrI vIra prabhu AlaMbhikA nagarImAM AvyA. tyAM harinAmanA vighukumAranA Indra prabhu pAse AvI pradakSiNA karIne namana karyA pachI kahyuM : "he svAmI, Ape je upasargo sahana karyA te sAMbhaLavAthI paNa amArA jevAnAM lkaya vidiNa thaI jAya che. have mAtra thoDA upasarga sahyA pachI Apa cAra ghAtikano nAza karazo ane thoDA ja kALamAM kevaLajJAna upArjana karazo.' ATaluM kahIne harisaha nAmanA vidyukumAre Indra prabhune namana karIne potAnA sthAnake gayo. tyAMthI vihAra karIne zrI vIra prabhu zrAvastI nagarImAM padhAryA tyAM pratimA dharIne rahyAM. nagarajano prabhune choDIne kArtika svAmInI pratimAne snAna, arcana tathA pUjA karavA mATe javA lAgyA. Indra upayoga mUkI lokone prabhunuM ullaMghana karIne kArtikanI pUjA karatAM joIne, tyAM AvIne kArtikanI pratimAmAM praveza karI jyAM prabhu hatA tyAM pratimA potAnI meLe cAlavA lAgI. prabhune pradakSiNA ApI praNAma karyA. te joIne lokone thayuM ke A prabhu ApaNA iSTadevanA paNa pUjya che e jANIne prabhuno mahimA karavA lAgyA. zrI vIraprabhu tyAMthI vihAra karIne kauzAMbI nagarIe AvyA. pratimA dharI rahelA prabhune sUryacaMdra mULa vimAna sAthe AvI sukhazAtA pUchIne vaMdanA karI. tyAMthI vArANasI thaIne prabhu mithilAnagarImAM AvyA. tyAM janaka rAjA ane dharaNendra AvIne pUjA karI. vizAlA nagarImAM prabhue agiyAramuM comAsuM karyuM tyAM samara nAmanA udyAnamAM baLadevanA maMdiramAM prabhu comAsI tapa karI pratimAe rahyA hatA. tyAM bhUtAnaMda nAmanA nAgakumAranA indra AvIne prabhune vaMdanA karI. prabhune kevaLajJAna Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI najIkamAM thavAnuM che tema jaNAvIne te svasthAne gayo. vizAlAnagarImAM jinadatta nAmano eka parama zrAvaka raheto hato. vaibhavanA kSayathI loko ene jIrNazreSThI'nA nAmathI oLakhatA hatA. jinadatta zreSThIe baLadevanA maMdiramAM prabhune pratimAe rahelA joyA. prabhune covIzamA tIrthaMkara jANIne bhAvabharI vaMdanA karI. pAraNAnI vinaMtI karIne ghera AvyA. bIje divase pratIkSA karI karIne jinadatta prabhu pAse vinaMtI karavA gayA. prabhu mAre tyAM pAraNuM karaze e AzAe cAra mahinA sudhI roja AvIne prabhunI sevAbhaktipUrvaka vinaMtI karIne jatA hatA. chelle divase badhI taiyArI karI, prabhunA AvavAnI rAha jotA jinadatta zreSThI daravAjA pAse UbhA hatA. tevAmAM prabhu navIna zeThanA ghera padhAryA. zeThe dAsIne AjJA karavAthI aDadanA bAkuLA vahorAvyA. tyAM vasudhArA vagere paMcadivya pragaTa thayA. A samaya jinadatta zreSThI to prabhunA Agamana saMbaMdhI vicAra karatA temaja Ubho hato tevAmAM devatAonAM dadubhino dhvani sAMbhaLIne jinadatta vicAravA lAgyo ke "aho...mArA jevA maMdabhAgyavALAne dhikkAra che. mAro manoratha vRthA thayA...' tyAM pAraNuM karyA pachI prabhue anyatra vihAra karyo. te udyAnamAM zrI pArzvanAtha bhagavaMtanA eka kevaLI ziSya padhAryA. eTale rAjAe tathA lokoe temanI pAse AvIne pUchyuM.' bhagavana, A nagarImAM moTA puNyanA samUhane upArjana karanAra koNa che ?* kevaLI bhagavaMte kahyuM : "jinadatta zreSThI adhika puNyavAna che.' lokoe kahyuM : "prabhune pAraNuM to navIna zreSThIe karAvyuM hatuM ane paMcadivya paNa tyAM pragaTa thayA che. to te mahApuNyavAna kema nahi ?* tyAre kevaLIe kahyuM : jinadattazreSThIe bhAvathI pAraNuM karAvyuM che. tevA bhAvathI te mRtyu pAmIne acyuta devaloke utpanna thayA che. jo duMdubhino nAda sAMbhaLyo na hota to kevaLajJAna pAmI Aja bhave mokSanA adhikArI banata. navIna zreSThIe dravyathI pAraNuM karAvyuM tenuM phaLa phakta paMcadivya pragaTa thayA teTaluM ja che.' 265 Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 covIza tIrthaMkara judI judI jagyAe vihAra karatAM zrI mahAvIra svAmI ekavAra susumArapuranA azokakhaMDa udyAnamAM azoka vRkSa nIce aThThama tapa karIne eka rAtrInI pratimA dhAraNa karI. tyAre tyAM camarendra Avyo. traNa pradakSiNA karIne namana karatAM bolyo : "prabhu, huM ApanA prabhAvathI mArA mastaka upara rahelA zakraindrane jItI laIza' Ama kahIne te saudharma sabhAmAM Avyo. amarendra zakraindra para vijaya meLavavA prayatna karyo paNa aMte zakraIndranA prabhAvathI ene pIchehaTha karavI paDI ane prabhunA zaraNamAM Avyo. zrI mahAvIra svAmI anukrame vihAra karatA bhogapura nAmanA nagaramAM AvyA tyAM mAhendra nAmano kSatriya prabhune joIne eka khajUrInI yaSTi laIne prahAra karavA doDyo te vakhate AvelA sanakumArejhe tene aTakAvyo. tyAMthI prabhu naMdIgrAma thaIne meDhaka gAme AvyA. tyAM eka govALa vALanI dorI laI prabhune mAravA doDyo. indra AvIne gopane vAryo. tyAMthI zrI vIra bhagavaMta kauzAMbI nagare AvyA. poSa vadI ekamanA divase zrI mahAvIra svAmIe abhigraha karyo ke koI suMdara, suzIla rAjakumArI dAsIpaNAne pAmelI hoya, pagamAM beDI ane mAthuM muMDela, bhUkhI, rUdana karatI. eka umarA para ane bIjo paga bahAra rAkhI beThI hoya. sarva bhikSuko tenA ghera AvIne gayA hoya tevI strI sUpaDAne eka khUNe rAkhIne aDadanA bAkuLA je mane vahorAve to pAraNuM karIza. A abhigraha dhAraNa karIne zrI mahAvIra svAmI nitya gocarI arthe bhramaNa karatA hatA. cAra mAsa sudhI temane bhikSA maLI nahi. eka vakhata prabhu sugupta maMtrIne ghera bhikSA mATe gayA. tyAM tenI strI naMdAe prabhune dUrathI AvatA joyA. naMdA AnaMda pAmI. naMdAe prabhune kahyuM tevA bhojana padAtha dharyA paraMtu prabhu abhigrahane vaza thaIne temAMthI kaMI paNa lIdhA vagara cAlyA gayA. naMdAne thayuM ke prabhu prAsuka anna letA nathI. have prabhuno abhigraha jANI levo joIe. naMdA zokAtura banIne besI rahI. tyAM maMtrI sugupta Avyo ane kahyuM : "mane Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI 267 kheda thAya che ke prabhu abhigrahadhArI hovAthI ApaNA tyAMthI pAchA gayA. temano abhigraha na jANI zako to tamArI buddhine vRthA che. A vAta naMdAnI dAsI sAMbhaLI gaI. e dAsIe mRgAvatI rANI pAse jaIne karI. rANI mRgAvatIe rAjA zatAnike khedapUrvaka abhigraha jANIne pAraNuM karavAnI vAta karI. rAjA zatAnike tarata ja maMtrIne bolAvIne jinezvaronA je je abhigraho hoya te meLavavA upAdhyAyone bolAvIne pUchatAM teoe jaNAvyuM ke viziSTa jJAnI sivAya te jANI zakAya tema nathI. tethI rAjyamAM sarva sthaLe DhaMDhero piTAvavAmAM Avyo ke vIra prabhune aneka prakAre bhikSA ApavA taiyArI rAkhavI. e pramANe karavA chatAM prabhuno. abhigraha pUro thayo nahi. te arasAmAM zatAnika rAjAe caMpAnagarIne gherI lIdhI. dadhivAhana rAjA tenAthI bhaya pAmIne nAsI gayo. eTale caMpAnagarI lUMTAI. eka UMTavALo aMtaHpuramAMthI dhAriNI rANI tathA tenI putrI vasumatine laIne cAlyo. rastAmAM teNe kahyuM : "A strIne huM mArI patnI banAvIza ane chokarIne vecI daIza. A sAMbhaLIne dhAriNI rANI mRtyu pAmyAM. eTale vasumatIne mIThAM vacano saMbhaLAvIne kauzAMbI lAvIne bajAramAM vecavA mUkI. dayALu ane dharmiSTha dhanAvaha zeThe vasumatIne bajAramAMthI kharIdI lIdhI. zeThe tenuM nAmaThAma pUchyuM tyAre vasumatIe potAnA kuLanI mahattAthI kaMI javAba Apyo nahi. zeThe caMdanA nAma ApIne mULA nAmanI potAnI strIne soMpI ane dIkarInI jema rAkhavA jaNAvyuM. eka vAra dhanAvaha zeTha peDhIethI ghera AvyA tyAre caraNa dhonAra koI sevaka hAjara nahoto. tatkALa caMdanA tyAM AvI ane dhanAvaha zeThanA caraNa dhovA lAgI. te vakhate teno ati dIrgha keza pAza chUTo thaIne bhUmi para paDyo. te kAdavathI malIna na thAya te mATe dhanAvaha zeThe hastathI tene UMco kayo. gokha upara rahelI mULA zeThANIe te joyuM eTale tene vicAra Avyo ke vakhata jatAM zeTha tene patnI banAvaze. Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 covIza tIrthaMkara dhanAvaha zeTha thoDI vAra rahIne bahAra gayA ke tarata ja mULA zeThANIe eka nAyitane bolAvIne caMdanAnuM mastaka muMDAvI nAkhyuM. pagamAM beDIo paherAvI tene mArIne oraDAmAM pUrI dIdhI. pachI mULA zeThANI tenA piyara jatI rahI. zeThe caMdanA kyAM gaI tema pUchatAM zeThANInA bhayathI koIe sAco uttara Apyo nahi. cothe divase eka vRddha dAsIe zeThane badhI vAta karI. pachI dhanAvaha zeThe caMdanAne bahAra kADhI. gharamAM bhojananI sAmagrI taiyAra na hovAthI supaDAmAM bAMkuLA aDadanA hatA te ApI luhArane beDI toDavA mATe bolAvavA gayA. te vakhate caMdanA eka paga uMmaramAM ane bIjo paga bahAra rAkhI koI atithi Ave to vahorAvI pachI jamuM ema vicAratI beThI hatI. tevAmAM zrI mahAvIra svAmI gocarI arthe pharatAM pharatAM tyAM AvyA. eTale bahAra javA azakta azruthI Adra hRdayavALI bhaktithI bhagavaMta sAme joIne caMdanA bolIH "prabhu A bhojana ApanA mATe anucita che. Apa paropakAramAM tatpara cho. tethI te grahaNa karIne mArA para anugraha karo.' dravyAdi cAre prakArathI zuddha rIte abhigraha pUrNa thayelo jANIne kara pasAya. caMdanAe bhAvathI vahorAvyuM. tyAM vasudhArAdi paMca divya pragaTa thayA. beDIo tUTI gaI. ane suvarNanA nupUra thaI gayA. mAthe suzobhita kezapAza thaI gayo. devoe caMdanAne vastrAlaMkArathI zobhAvI. iMdubhInA nAdathI rAjaparivAra, maMtrI varga tyAM AvI pahoMcyo. prabhuno abhigraha pUro thayo jANI zakraIndra paNa tyAM Avyo. dadhivAhana rAjAno saMpula nAmano eka kaMcukI jene zatAnika rAjA caMpAnagarIthI pakaDIne lAvelA te paNa tyAM Avyo hato. eNe caMdanAne oLakhI, eNe kahyuM ke A dadhivAhana rAjAnI dhAriNI rANInI putrI vasumatI che. mRgAvatI bolI : "dhAriNI, mArI bahena hovAthI A mArI Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI 269 putrI tulya che.' pAMca mAsa ane paccIza divase prabhuno abhigraha pUro thavAthI pAraNuM karIne prabhu gayA pachI zatAnika rAjAe lobhavaza thaIne vasudhArAnuM dravya levA mAMDyuM tyAre zakraindra kahyuM ke A dravya caMdanAnuM che. te jene Ape te laI zake. caMdanAne pUchatAM mAruM pAlana karanAra dhanAvaha zeTha A dravya rAkhe tema jaNAvyuM. pachI dhanAvaha zeThe te vasudhArAnuM dravya grahaNa karyuM. indra zatAnika rAjAne kahyuM : "rAjana, A bALA caramadehI che. bhogatRSNAthI vimukha che. tethI jyAre vIraprabhune kevaLajJAna thaze tyAre te temanI prathama ziSyA thaze. mATe tyAM sudhI tamAre A bALAnuM rakSaNa karavuM... Indra ATaluM kahIne tenA sthAne gayo. rAjArANI caMdanAne laIne rAjabhavanamAM AvyAM. mULA zeThANIne dhanAvaha zeThe kADhI mUkI. ne duSyanathI mRtyu pAmIne narake gaI. zrI vIra prabhu tyAMthI vihAra karIne sumaMgaLa gAme AvyA. tyAMthI pAlaka thaIne caMpAnagarImAM AvyA. svAdidata nAmanA brAhmaNanI agnihotranI zALAmAM tapa karIne bAramuM cAtumasa rahyAM. tyAM pUrNabhadra ane mANibhadra nAmanA be yakSo dararoja rAtre . prabhunI pUjA karatA hatA te joIne svAdite jIva saMbaMdhI prazno pUchaDyA. prabhue tene bhavya jANIne pratibodha karyo. zrI vIraprabhu tyAMthI jaMtmaka gAme thaIne meDhaka gAme AvyA. tyAMthI pagamAni gAmanI bahAra zrI vira prabhu kAugna dhyAne UbhA rahyA. A samaye vAsudevanA bhavamAM zayyApAlakanA kAnamAM tapAveluM zIzuM reDIne upArjana kareluM kaM" prabhune udayamAM AvyuM. ne zavyApAlakano jIva mRtyu pAmIne bhavobhava bhamIne govALa thayelo. eNe prabhu pAse baLado mUkIne gAyo dohavA gayo. baLado svecchAe caratA caratA dUra aTavImAM gayA. govALe tyAM AvIne baLadone joyA nahi tethI prabhune pUchavA lAgyo. paraMtu prabhu to kAusagga dazAmAM dhyAnamagna hatA. AthI Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara govALa krodhita thaI gayo. ane prabhunA banne kAnamAM kAzaDAnI zaLIo nAMkhI. pachI te zaLIone tADana karavAthI te zaLIo paraspara evI rIte maLI gaI ke jANe te akhaMDa eka ja zaLI hoya tema dekhAvA lAgI. govALa cAlyo gayo. 200 A tarapha prabhue samabhAve te vedanA sahana karIne madhyama apApA nagarImAM pAraNA arthe siddhArtha vaNikane tyAM gayA. teNe prabhune bhaktithI pratilAbhita pharyAM. tyAM siddhArthano kharaka nAmano vaidyamitra Avelo hato. eNe prabhunA dehanuM bArIkAIthI nirIkSaNa karyuM to prabhunA karNamAM khIlA joyA. vaidhe te khIlA siddhArthane batAvyA. siddhArthe kahyuM : 'koI mahApApIe AvuM akArya karyuM hovuM joIe. mitra, have te kADhavAno upAya zodho...' vaighe kahyuM : prabhu zarIranI darakAra karatA nathI to cikitsA kema thAya' prabhu bahAra udyAnamAM kAusagga dhyAne rahyA. siddhArtha tathA kharaka vaigha khIlA kADhavA mATenI sAmagrI laIne prabhu pAse AvIne telanI kuMDImAM besADIne temanA zarIrane telanuM atyaMgana karyuM. baLavAna caMpI karanArA mANaso pAse mardana karAvyuM. prabhunA zarIranA tamAma sAMdhA zithila karI nAkhyAM. pachI be sANasI laI prabhunA banne kAnamAMthI banne khIlA ekI sAthe kheMcyA. te kheMcatA prabhue bhayaMkara cIsa pADI, saMrohiNI auSadhithI prabhunA kAnane rUjhavI, khamAvI, vaMdana karIne siddhArtha tathA kharaka vaidya potAnA ghera gayA. teoe prabhune vedanA karavA chatAM paNa zubhAzayathI devano baMdha karyo. jyAre govALa mRtyu pAmIne sAtamI narake gayo. prabhunA nAdathI te udyAna mahAbhairavanA nAmathI prakhyAta thayuM. tyAM lokoe eka devAlaya karAvyuM, prabhune upasargono prAraMbha tathA pUrNatA banne govALothI thayA. prabhune tapasyAmAM eka chamAsika, nava caturmAsakSapaNa, chadri mAsika, bAra mAsika, boMtera ardhamAsika, eka SaNmAsika, be Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI 271 trimAsika, be doDhamAsika, be aDhImAsika, traNa bhadrAdika (bhadra mahAbhadra, sarvatobhadra-be, cAra ne daza divasanI) pratimAo, kauzAMbI nagarImAM cha mAsamAM pAMca divasa ochA sudhI abhigraha dhAraNa. (upavAsa) bAra aSTabhakta, chellI rAtre kAyotsarga yukta eka rAtrInI bAra pratimAo ane baso ogaNatrIza chaThTha-eTalI thaI. ane traNaso ne ogaNapacAsa pAraNAM thayAM. A pramANe vrata lIdhuM. te divasathI. mAMDIne sADAbAra varSa ane eka pakhavADiyAmAM tapasyAo thaI. emaNe. eka upavAsa karela nathI. evI rIte jaLarahita sarva tapasyA karatA. upasargo para vijaya meLavatA ane chadmasthapaNe vicaratA zrI vIraprabhu RjuvAlikA nAmanI moTI nadIvALA jaMbhaka nAmanA gAma pAse AvyA. tyAM nadInA taTa upara zAmaka nAmanA koI gRhasthanuM kSetra hatuM tyAM zAlavRkSanI nIce chaThTha tapa karI utkRSTa Asane AtapanA letAM vaizAkha suda dazamInA divase caMdra hastottarA nakSatramAM AvatA divasanA cothA prahare kevaLajJAna pAmyA. devoe samovasaraNa racyuM. prabhue dezanA ApI. paNa koI vrata grahaNa yogya jIvana na hovAthI prabhu vihAra karIne apApAnagarIe mahAsena vanamAM AvyA. tyAM prabhue samavasaraNamAM besIne dezanA ApI. InDe AvIne stuti karI. te vakhate apApAnagarImAM somila brAhmaNe yajJa karavA agiyAra dvijone bolAvyA hatA. temAM indrabhUti gautama mukhya hatA. devone samovasaraNamAM jatA joIne indrabhUtine thayuM ke huM sarvajJa chatAM mArAthI caDhiyAto bIje koNa sarvajJa che ke mane choDIne devo tyAM jAya che. huM tyAM jaIne teno garva utAruM. ema vicArIne potAnA pAMcaso ziSyo sAthe tyAM gayA. prabhue tene gautama kahIne madhura vANI bolAvI tenA manano saMdeha dUra kayo tethI teNe pAMcaso ziSyo sAthe dIkSA lIdhI. devoe upakaraNo lAvI ApyA. te jANI tenA be bhAI agnibhUti ane vAyubhUti pAMcaso, pAMcaso ziSyonA parivAra sAthe tyAM AvyA. prabhue temano saMdeha dUra karyo. tethI badhAMe pravajyA Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 covIza tIrthakara aMgIkAra karI. vyakti ane sudhamAM paNa pAMcaso. pAMcaso ziSyonA parivAra sAthe AvyA temanA paNa saMdeha dUra thatAM teoe paNa dIkSA lIdhI. maMDika ane mauryaputra sADA traNasonA parivAra sAthe Avyo. emano saMdeha dUra thatAM dIkSA aMgIkAra karI akapita, acaLabhrAtA. metAryane prabhAse traNaso traNasonA parivAra anukrame AvI saMdeha dUra thatAM dIkSA aMgIkAra karI. zrI vIraprabhune kula agiyAra gaNadharone cuMmAlIsa ziSyo hatA. te vakhate caMdanAe devone jatAAvatAM jovAthI prabhune kevaLajJAna thayuM jANIne vrata levAnI IcchA thatAM najIkamAM rahetA koI deve tene upADIne prabhu pAse mUkI dIdhI. caMdanAnI sAthe bIjI paNa strIo dIkSA aMgIkAra karavA mATe taiyAra thaI. prabhue caMdanAne agra rAkhIne sarvene dIkSA ApI. zrI vIraprabhue hajAro-zrAvaka zrAvikAone aNuvrata ApyAM. e rIte caturvidha saMghanI sthApanA karI. pachI prabhue indrabhUti vagere agiyAra gaNadharone tripadI kahI saMbhaLAvI. teoe bAra aMga cauda pUrvanI racanA karI. chellA cAra gaNadharomAM babbenI vAcanA sarakhI hovAthI nava gaNa thayA. indra tatkALa sugaMdhI ratna cUrNathI pUrNa pAtra laIne prabhu pAse UbhA rahyA. eTale indrabhUti vagere gaNadharo paNa prabhunI anujJA levA mastaka namAvIne UbhA rahyA. zrI vIraprabhue temanA mastaka upara cUrNa nAkhatAM kahyuM : dravyaguNa ane paryAyathI tamane tIrthanI anujJA che. tyAre devoe prasanna thaIne cUrNa tathA puSponI vRSTi agiyAra gaNadharo para karI. A ciraMjIvI thaIne dharmano cirakALa sudhI udyota karaze ema kahIne prabhue sudhamAM gaNadharane sarva muniomAM mukhya karIne gaNanI anujJA ApI ane sAdhvIomAM caMdanAne pravartinI pade sthApita karI. prathama pauriSI pUrNa thatAM zrI mahAvIra svAmIe dezanA samApta karI. eTale rAjAe taiyAra karAvela baLI pUrva dvArathI sevaka puruSo lAvyA. te baLI AkAzamAM uDADatAM temAMthI aDadhI baLI AkAzamAMthI Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI 273 ja devatAo laI gayA ane ardhabhAga bhUmi para paDyo. temAMthI aDadho bhAga rAjA ane bAkIno bhAga bIjA loko laI gayA. tyArapachI prabhu siMhAsana parathI UThIne devajIMdAmAM jaIne beThA. eTale gautama gaNadhare prabhunA caraNapITha upara besIne dezanA ApI. zrI vIraprabhu keTalAka divasa rahIne lokone pratibodha karI tyAMthI anyatra pRthvI para vihAra karavA lAgyA. zrI vIra bhagavaMta pAse zreNika rAjAe samakita vrata lIdhuM. abhayakumAre zrAvakadharma svIkAryo. ane meghakumAre dIkSA lIdhI. ArdrakumAra, RSabhadatta, devAnaMdA, jamAlI tathA priyadarzanAe pravajyA aMgIkAra karIne bhavasAgara pAra karavA makkama banyA. prabhunA daza upAsako hatA. mRgAvatI rANIe dIkSA lIdhI ane mRgAvatI tathA caMdanabALAne kevaLajJAna thayuM jyAre gozALe prabhu para tejolezyA mUkI hatI. te tejolezyA asamartha banIne prabhune traNa pradakSiNA ApIne gozALanA zarIramAM ja peThI. tyAre prabhue gozALane kahyuM : "tuM AjathI sAtame divase tejalezyAthI thayela pittajvarathI mRtyu pAmIza." ane ema ja thayuM. gozALanA upAsakoe moTI samRddhithI teno agnisaMskAra karyo. tyAM gautama svAmIe gozALanI gati viSe prabhune pUchyuM tyAre zrI mahAvIra svAmIe kahyuM "te azruta devalokamAMthI avIne zataddhAra nagarano rAjA mahApA thaze. tyAM prathamanA saMskAra niSkAraNa munino vairI banIne sumaMgaLa nAmanA munine upasarga karatA. temaNe mUkelI tejovezyAthI baLIne sAtamI narake jaze. ghaNo kALa bhamIne daDhapratijJa kevaLI thaIne mokSe jaze. zAla mahAzAla tathA paMdaraso traNa tApasoe prabhu pAse dIkSA lIdhI ane samaya jatAM anukrame kevaLajJAna pAmyA. dhanA zAlibhadra dIkSA laIne AtmakalyANanA mArge gayA. zreNika rAjAnA mahAmaMtrI abhayakumAre prabhu pAse dIkSA aMgIkAra karI. e sivAya aneka rAjAoe tathA zrAvakoe dIkSA co. tI. 18 Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 covIza tIrthaMkara grahaNa karIne AtmakalyANanA paMthane ajavALavA prayatno karavA lAgyA. kevaLajJAnanI utpattithI mAMDIne vihAra karatAM carama tIrthaMkara zrI viprabhujIne cauda hajAra munio, chatrIsa hajAra zAMta hRdayavALI sAdhvIo, traNaso cauda pUrvadhArI zramaNo, teraso avadhijJAnI. sAtaso vaikriya labdhivALa, teTalAM ja kevaLI ane teTalAM ja anuttara vimAne janArA. pAMcaso mana:paryavajJAnI. caudaso vAdI, eka lAkha ne ogaNasATha hajAra zrAvako tathA traNa lAkha ne aDhAra hajAra zrAvikAo eTalo parivAra thayo. gautama ane sudhamAM gaNadhara sivAya bIjA nava gaNadharo mokSe gayA pachI sura, asura ane narezvaroe jemanA caraNakamaLa sevelA che evA zrI vIra bhagavaMta ekavAra apApAnagarIe AvyA. emaNe chellI dezanA. ahIM ApI. gauttama svAmInA pUchavAthI zrI vIra bhagavaMte pAMcamA tathA chaThThA ArAnA bhAvo nIce mujaba kahI batAvyA. zrI vIra bhagavate gautama svAmIne kahyuM: "amArA nivaNa pachI traNa varSa ne sADA ATha mAse pAMcamo Aro besaze. ogaNIzo cauda varSe pATaliputramAM khecchakuLamAM kalkirUdrane caturmukha evA traNa nAmathI , vikhyAta rAjA thaze. te samaye eka maMdira akasmAte paDI jaze. te aDhAra varSano thaze tyAM sudhI mahAmArI pravartaze. pachI te rAjA thaI nagaramAM pharatAM pharatAM pAMca stUpa joIne tene khodAvI naMdarAjAe dATeluM dhana laI leze. dravyono artha thaIne AkhuM zahera khodAvaze. temAMthI vaNadevI nAme eka zilAmayI gAya nIkaLaze. ane te upadrava karaze jethI keTalAka maharSio nagarI choDIne jatA raheze. keTalAka lAlacu tyAM raheze. kalkirUdra sAdhuo pAse kara mAgaze. munio tene samajAvaze. te nahi samaje tyAre nagaradevatA tene ThapakAraze. eTale sAdhuonI kSamA mAgaze. tyArapachI jaLapralayathI te nagara DUbI jaze. temAM thoDA mANaso bacI jaze. kalkirUdra kyAsI varSanuM Ayu bhogavI narake jaze. tenA putra Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI dattane zikSA ApIne rAjya para besADIne indra potAnA sthAne jaze. datta pRthvIne arihaMtanA caityathI vibhUSita karaze. pAMcamA ArAmAM loko maryAdArahita dharmahIna banaze. tyAre chaThThA ArAmAM tethI adhika hAnI thaze. A bhAratakSetramAM duHSamakALamAM chellA duHprasaha nAmanA AcArya, phalguzrI nAme sAdhvI, nAgila nAme zrAvaka, satyazrI nAme zrAvikA, vimalavAhana nAme rAjA ane saMmukha nAme maMtrI thaze. be hAtha pramANa zarIra raheze. vIza varSanuM utkRSTa AyuSya thaze. ane duHprasahAdi cArethI utkRSTa chaThThano tapa banI zakaze. dazavaikAlika vettA te cauda pUrvadhArI jevA gaNAze. ane evA munio duHprasahasUri paryaMta saMgharUpa tIrthane prati bodha karaze. duHprasahAcArya bAra varSa gRhavAsamAM ane ATha varSa dIkSAmAM nirgamana karIne chevaTe aThThama tapa karIne mRtyu pAmIne saudharma kalpamAM jaze. tyArapachIno samaya ati vikaTa ane dharmatattva vagarano banaze. bharata, airAvata nAmanA daze kSetramAM evI ja rIte pahelA duHSamA ane pachI duHSamAkALa baMne ekavIza hajAra varSa sudhI pravartaze. avasarpiNImAM pahelo ane bIjo Aro hoya che jema aMtya (chaThTho) ane upAMtya (pAMcamo) be ArA hoya che. 275 zrI vIra bhagavaMte kahyuM H te ja pramANe utsarpiNImAM pahelo ane bIjo Aro hoya che. utsarpiNImAM duHSamaduHSamAM kALa (avasarpiNImAM chaThThA jevA pahelA ArA) ne aMte sarvatra sukhamaya vAtAvaraNa sarjAze. zrI vIra bhagavaMte gautama svAmIne jaNAvyuM ke bhArata bhUmi para sAta kulakaro thaze, jemAM vimalavAhana, sudAma, saMgama, supArzva, datta, sumukha tathA saMmuci. temAM prathama vimala vAhana jAti smaraNa jJAna vaDe rAjyane mATe gAmo ane zahero vasAvaze. gAya, hAthI ane azvono saMgraha karaze ane zilpa, vyApAra, lipi ane gaNitAdi vyavahAra lokonAM calAvaze. lokone anna rAMdhIne khAvAno upadeza Apaze. jyAre A rIte duHSamakALa vyatIta thaze tyAre zatadvAra nAmanA nagaramAM saMmuci nAmanA sAtamA kulakara rAjAnI rANI bhadrAdevInI Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 covIza tIrthaMkara kukSImAM zreNika rAjAno jIva putrapaNe utpana thaze. te padmanAbha nAme pahelA tIrthaMkara thaze. (2) bIjA tIrthakara zuradeva (supArzvano jIva) (3) supArzva (pokilano jIva) (4) svayaMprabha kaDhAyuno jIva) (5) savanubhUti (kArtika zeThano jIva) (6) devazruta (zaMkha zrAvakano jIva) (7) udaya (naMdano jIva) (8) peDhALa (sunaMdano jIva) (9) poTila kaMkasIno jIva) (10) zatakIti rivatIno jIva) (11) suvrata (satyakino jIva) (12) amama (kRSNa vAsudevano jIva) (13) akaSAya (baladevano jIva) (14) nikhulAka (rohiNIno jIva) (15) nirmama (sulatAno jIva) (16) citragupta ravatIno jIva) (17) samAdhi (gavALIno jIva) (18) saMvara (gArbaluno jIva) (19) yazodhara dvIpAnano jIva) (20) vijaya (karNano jIva) (21) malli (nAradano jIva) (22) deva (aMbaDano jIva) (23) anaMtavIrya (bAramAM cakravartI brahmadarano jIva) (24) bhadrakRta (svAtino jIva) vagere bhAvI tIrthaMkaro thaze. teTalA samayamAM dIrghadata, gUDhadatta. zudhdhadeta, zrI caMdra, zrI soma, padma, mahApA, dazama, vimaLa, vimalavAhana ane ariSTa e bAra cakravartIo thaze. naMdI, naMdImitra, suMdarabAhu mahAbAhu, ati baLa, mahAbaLa, baLa, dvipuSTa ane tripuSTa e nava ardhacakrI vAsudeva) thaze. jayaMta, ajita, dharma, suprabha. sudarzana, AnaMda, naMdanapadma. ane saMkarSaNa e nava baLarAma thaze tathA tilaka, lohajaMgha. vajajaMgha, kezarI bali, alhAda, aparAjita, bhIma ane sugrIva e nava prati vAsudeva thaze. A pramANe utsarpiNI kALamAM triSaSTi zalAkA puruSo thaze. zrI vIra bhagavaMte sudhamAM gaNadharanA praznanA uttaramAM jaNAvyuM ke mArA mokSagamana pachI keTaleka kALe jaMbU nAmanA tamArA ziSya chellA kevaLI thaze. tenA pachI kevaLajJAna uccheda pAmaze kevaLa jJAna uccheda pAmatA koIne mana:paryava jJAna paNa nahi thAya. pulAlabdhi ke paramAvadhi jJAna paNa nahi thAya. kSapaka zreNI ane upazama zreNI ane vinAza pAmaze. temaja AhAraka zarIra, jinakalpa ane trivadhi saMyama paNa raheze. nahi temanA ziSya prabhava cauda pUrvadhArI thaze ane tenA ziSya zaabhava Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI paNa dvAdazAMgInA pArAgAmI thaze te pUrvamAMthI uddhArIne daza vaikAlika sUtra racaze. tenA ziSya yazobhadra sarva pUrvadhArI thaze. ane tenA ziSya saMbhUtivijaya ane bhadrabAhu paNa cauda pUrva thaze. saMbhUti vijayanA ziSya sthUlabhadra cauda pUrva thaze. tyAra pachI chellA cAra pUrva uccheda pAmI jaze. tyAra pachI mahagiri ane suhastithI te vaja svAmI sudhI A tIrthanA pravartako daza pUrvadhara thaze." A pramANe bhaviSyanI hakIkata jaNAvIne zrI vIra prabhu samavasaraNamAMthI bahAra nIkaLyA. ane hastipALa rAjAnI zulka dANa levAnI) zALAmAM gayA. te divasanI rAte ja potAno mokSa jANIne prabhue vicAryuM gautamano sneha mArA para atyaMta che ane te ja temane kevaLa jJAnanI utpattimAM aMtarAya kare che. tethI te snehane mAre chedI nAkhavo joIe. Ama vicArIne temaNe gautamane kahyuM : "gautama, ahIMthI najIkanA bIjA gAmamAM devazarmA nAme brAhmaNa che. te tamArAthI pratibodha pAmaze mATe tame tyAM jAo.' te sAMbhaLIne "jevI ApanI AjJA." evuM kahIne gauttama vIra prabhune namIne tarata ja tyAM gayA. gautama svAmIe tyAM jaIne devavamane pratibodha pamADyo. jyAre ahIM Aso mAsanI amAvasyAe pAchalI rAte caMdra svAti nakSatramAM AvatAM chaThThano tapa karelo che evA zrI vIra prabhue paMcAvana adhyayana, puNyaphaLa vipAka saMbaMdhI ane paMcAvana adhyayana pApaphaLa vipAka saMbaMdhI kahyAM. pachI chatrIza adhyayana apazravyAkaraNa eTale koInA pUchaDyA vinA jaNAvI, chelluM pradhAna nAme adhyayana kahevA lAgyA. te samaye Asana kaMpathI prabhuno mokSa samaya jANI sarva surane asuranA Indro parivAra sahita tyAM AvyA. zakraInDe prabhune vaMdana karatAM kahyuM : "prabhu, ApanA garbhamAM janma, dIkSA ane kevaLajJAnamAM hastottarA nakSatra hatuM. A vakhate temAM bhasmaka graha saMkrAMta thavAno che. tamArA janmanakSatramAM saMkramelo te graha be hajAra varSa sudhI ApanA sAdhu-sAdhvI samudAyane bAdhA utpanna karaze. mATe te Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara bhasmaka graha ApanA janma nakSatre saMkrame tyAM sudhI Apa pratIkSA karo jethI tamArI dRSTie saMkramaNa thAya to ApanA prabhAvathI te niSphaLa thaI jAya mATe prasanna thaIne kSaNavAra thobhI jAo jethI te durgaMhano upazama thai jAya.' 278 tyAre zrI vIra bhagavaMte kahyuM : 'zakrendra, AyuSyane vadhAravA mATe koI samartha nathI te tuM jANe che chatAM Ama kema bole che ? AgAmI duHSamakALanI pravRtithI ja tIrthane bAdhA thavAnI che.' temAM bhavitavyatAne anusarIne A bhasmaka grahano udaya thayo che.' A rIte zrI mahAvIra prabhue zakrendrane samajAvyuM. sADA cha mAsa uNA trIza varSa paryaMta kevaLajJAna paryAya pALI paryaMkAsane beThelA prabhue bAdara kAyayogamAM rahI. bAdara manayoga ane vacana yogane rUMdhyA pachI zukSma kAyayogamAM sthira thaI yoga-vacakSaNa prabhue bAdara kAmayogane paNa rUMdhI lIdho. pachI vANI ane mananA sUkSma prayogane paNa rokyA, evI rIte sUkSma kriyAvALuM trIju zukla dhyAna prApta karyuM. pachI sUkSma tanuyogane paNa rUMdhIne jemAM sarva kriyAno uccheda thAya che evA samucchinna kriyA nAmanA cothA zukala dhyAnane dhAraNa karyuM. pachI pAMca hastAkSarano uccAra karIe teTalA kALa mAnavALA avyabhicArI evA zukala dhyAnanA cothA pAyA vaDe eraMDanA bIjanI jema karmabaMdha rahita thayelA prabhu yathA svabhAva RRtu gati vaDe urdhvagamana karIne mokSane prApta thayA. te samaye jeone lezamAtra sukha kadI paNa prApta thatuM nathI tevA nAkIne paNa kSaNamAtra sukha UpajyuM. te kALe caMdra nAme saMvatsara, prItivardhana nAme mAsa, naMdivardhana nAme pakSa ane agniveza nAme divasa hato. tenuM bIjuM nAma upama hatuM. te rAtrInuM nAma devAnaMdA hatuM, tenuM bIjuM nAma nirati paNa hatuM. te vakhate arca nAme lava, zudra nAme prANa, sidhdha nAme sToka ane sarvArtha siddha nAme muhUrta temaja nAga nAme karaNa hatuM. te samaye na utkrarI zakAya tevA ati sUkSma kuMthuo utpanna thayA. te sthira hoya tyAre dekhAtA Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra svAmI nahotA. hAle cAle tyAre ja dRSTimAM paDatA hatA. te joIne have saMyama pALavuM muzkela che ema vicArIne ghaNA sAdhu ane sAdhvIoe anazana dhAraNa karyuM. prabhunuM nirvANa thayAnuM jANIne te samaye bhAva dIpakano uccheda thavAthI sarva rAjAoe dravya dIpaka karyAM. tyArathI lokomAM dIpotsavInuM parva pravaryuM eTale ke te rAte loko potAnA AMgaNe dIvA kare che. indrAdi parivAre zrI vIra bhagavaMtano aMga saMskAra bhavya rIte karyo. devatAoe tyAM eka ratnamaya stUpa racyo. zrI vIra prabhuno nirvANa mahimA karIne sarve indro tathA devatAo naMdIzvara dvIpe gayA, tyAM zAzvata pratimAono aSTAlika utsava karyo. 2709 zrI mahAvIra svAmIe gRhasthapaNAmAM trIsa varSa ane vratamAM beMtAlIza varSa ema boMtera varSanuM AyuSya pUrNa karyuM. zrI pArzvanAtha prabhunA nirvANa pachI aDhIso varSa vyatIta thaye zrI vIraprabhunuM nirvANa thayuM. zrI gautama gaNadhare devazamAM brAhmaNane pratibodha pamADIne pAchA pharyA tyAre devatAo dvArA jANavA maLyuM ke prabhu nirvANa pAmyA che. gautama svAmInA haiyAmAM vicAronI zRMkhalA cAlI ane moha, mamatvanuM baMdhana tUTyuM. temane kevaLajJAna thayuM. pachI bAra varSa sudhI pRthvI para vihAra karIne bhavya prANIone pratibodha ApatA rahyA. gautama svAmI ekavAra prAtaHkALe rAjagRhI nagare AvyA tyAM eka mAsanuM anazana karIne akSaya sukhavALA mokSapadane prApta thayA. (zrI mahAvIra svAmInA saMkSipta jIvana AlekhanamAM aneka pAtrono ullekha mAtra ka2vAmAM Avyo che. dhannA zAlibhadra, abhaya kumAra. jaMbukumAra mahAzataka vagere para mArI kathAo pragaTa thaI cUkI che. temaja caMdanAnA jIvana aMge mArA pitAzrIe 'baMdhana tUTyAM' traNa bhAgamAM lakhI che. vAcakonI jANa mATe - lekhaka) Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A paNa jANo tAkAta konI keTalI..? 12 zUravIra yoddhAnuM baLa = 1 AkhalAmAM baLa. 10 AkhalAnuM baLa = 1 azvanuM baLa. 12 azvanuM baLa = 1 pADAnuM baLa. 50 pADAnuM baLa = 1 hAthInuM baLa. 500 hAthInuM baLa = 1 siMhanuM baLa. 2000 siMhanuM baLa = 1 aSTApadanuM baLa. (eka prakAranuM ATha pagavALuM prANI) 10,00000aSTApadanuM baLa = 1 baLadevanuM baLa hoya. 2 baLadevanuM baLa = 1 vAsudevamAM baLa hoya. 2 vAsudevanuM baLa = 1 cakravatImAM baLa hoya. 1,00,000 cakInuM baLa = 1 nAgalokanA adhipatimAM = dharaNendramAM 1 kroDa nAgAdhipatinuM baLa = 1 indramAM vaimAnikanA) anaMta IndranuM baLa = zrI tIrthaMkara bhagavAnanI eka aMgulImAM hoya che. (kalpasUtra, bAlAvabodha) zrI tIrthakara bhagavaMtanuM adbhuta rUpa sAmAnya rAjAthI adhika rUpa maMDalika rAjAmAM. tethI adhika rUpa baLadevamAM tethI adhika rUpa vAsudevamAM tethI adhika rUpa cakravartImAM Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A paNa jANo tethI adhika rUpa vyaMtara devanuM tethI adhika rUpa bhavanapatinA devanuM jyotiSI devanuM tethI adhika rUpa vaimAnika devaloka 1 nuM vaimAnika devaloka 2 nuM tethI adhika rUpa tethI adhika rUpa e rIte kramazaH 3 thI 12 sudhI uttarottara adhika samajavuM. tethI adhika rUpa traiveyaka nava uttarottara adhikA tethI adhika rUpa anuttara devonuM. anuttara devothI adhika rUpa AhAraka zarIranuM. tethI adhika rUpa gaNadhara bhagavaMtanuM. tethI adhika rUpa zrI tIrthaMkara bhagavAnanuM. kALanuM svarUpa eka muhUrtamAM AvalikAo asaMkhya samayanI eka AvalikA thAya ane eka muhUrta (be ghaDI)mAM 1,67,77216 adhika AvalikAo thAya che. sUkSmamAM sUkSma avibhAjya kALa asaMkhyAtA samaya 1,67, 77216 AvalikA be ghaDI (48 miniTa) 7 zvAsocchvAsa 7 sToka 77 lava (3773 zvAsocchvAsa) 256 AvalikA eka samaya = eka AvalikA = eka muhUrta (be ghaDI) = eka muhUrta eka stoka = = = 11 = 281 eka lava eka muhUrta eka kSullakabhava (nigodIyAno) Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 covIza tIrthaMkara 17 thI adhika kSullakabhava = eka zvAsocchavAsa. 2223 (thI kaMIka vadhAre) AvalikA = eka zvAsocchavAsa, 4461/ra nathI kaMIka vadhAre) AvalikA = eka zvAsocchavAsa. eka muhUrta (48 miniTa)mAM nigodIAno jIva 5536 kSullaka bhava kare. 30 muhUrta = eka ahorAtri (1 divasa 1 rAta) 15 ahorAtri = eka pakSa (pakhavADiyuM) 2pakSa = eka mAsa 2 mAsa = eka tu 6 mAsa = eka ayana (uttarAyana tathA dakSiNAyana) 12 mAsa = eka varSa 5 varSa = eka yuga 84 lAkha varSa = eka pUvaga 84 lAkha pUvaga = eka pUrva asaMkhya varSa = eka palyopama 10 koTA koTI (karoDaxkaroDa) = palyopama = eka sAgaropama 10 koTa koTI sAgaropama = eka utsarpiNI athavA avasarpiNI kALa 20 koTA koTI sAgaropama = eka kALacakra anaMta pudgala parAvartanakALa = bhUtakALa bhUtakALa karatAM anaMta pudgala parAvartanakALa = bhaviSya kALa eka samaya = vartamAna kALa Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A paNa jANo 283 bhUta, bhaviSya, vartamAna kALa = addhAkALa. * anna muhUrta (1) jaghanya anna muhUrta (2) madhyama anna muhUrta (3) utkRSTa akta muhUrta = 9 samayano kALa = 10 samayathI muhUrtanA chellA samaya pahelAnA 1 samaya sudhIno kALa. = muhUrtamAM mAtra eka ja samaya bAkI rahe tevo kALa = caDhato kALa, AyuSya, baLa, saMghayaNa, zubha vaNadi aneka bhAvonI vRddhi anukrame thAya. = utarato kALa. upara pramANe batAvelA bhAvonI anukrame hAni thAya. 0 utsarpiNI * avasarpiNI palyopamanI samajUtI palya + upama = palyopamaH palya = kUvojene kUvAnI upamA hoya te palyopama. jema ke eka yojana (4 gAu) lAMbo, pahoLo ane UMDo kUvo hoya temAM yugaliyA manuSyanA (maMDAyelA mAthAnA 1 thI 7 divasanA) vALanA ati sUkSma kaTakA karI kUvAmAM evI rIte ThAMsI ThAMsIne bharavAmAM Ave ke e bharelA kUvA uparathI cakravartInuM AkhuM sainya pasAra thaI jAya to paNa eka vALa jeTalI jagyA dabAya nahi evA kUvAmAMthI 100 varSe eka eka vALa kADhatAM ane kUvo khAlI thatAM je samaya thAya tene eka palyopama kahevAya che. Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 pUrva kone kahe ? 84,000,00 x 84,000,00 varSa = 1 pUrvAMga 84 lAkha pUrvAMga = 1 pUrva. AvA 84 lAkha pUrvanuM AyuSya prathama tIrthaMkara bhagavaMta zrI RSabhadeva bhagavAnanuM hatuM. ane 99 pUrva vakhata bhagavAna zrI RSabhadeva zrI zatruMjya (siddhigiri upara padhAryA) hatA. (1) kevaLajJAnI (2) nirvANI (3) sAgara (4) mahAyaza (5) vimala (6) sarvAnubhUti (7) zrIdhara (8) zrIdatta (1) padmanAbha (2) suradeva (3) supArzva (4) svayaMprabha (5) sarvAnubhUti (6) devazruta (7) udaya (8) peDhALa atIta 24 tIrthaMkaranAM nAma (9) dAmodara (10) sutejA (11) svAminAtha (12) munisuvrata (13) sumati (14) zivagati (15) astyAga (16) namIzvara (9) poTIla (10) zatakIrti (11) suvrata (12) amama (13) niSkaSAya (14) niSkulAka (15) nirmama (16) citragupta covIza tIrthaMkara (17) anIla (18) yazodhara (19) kutArtha (20) jinezvara anAgata 24 tIrthaMkaranAM nAma (21) zuddhamati (22) zivaMkara (23) spaMdana (24) saMprati (17) samAdhi (18) saMvara (19) yazodhara (20) vijaya (21) malli (22) zrIdeva (23) anaMtavIrya (24) bhadrakRta Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 285. covIza tIrthaMkara 3 zrI saMdha, gAma ke pratiSThA karAvavA jina-rAzi meLa mATeno koTho (1) zrI AdinAtha prabhu lAMchanaH vRSabha, dehavarNa kAMcana, nakSatraH uttaraSADhA, yoniH nakula varga-a, gaNa manuSya, nADIH aMtya, akSarame, bho, ja, ji varNa kSatriya, tArA 3, haMsaH agni, svajinarAzi dhana, zreSThattamaH mIna, zreSTha kanyA, vRzcika, prIti tulA, zubha-meSa, karka, siMha kanyA tathA kuMbha, azubha RSabha, makara, jApamaMtra : OM hrIM zrI ahaM RSabhadevAya namaH (rAzisvAmI graha gurU upayoga bhaya nivAraNa mATe (2) zrI ajitanAtha prabhu lAMchana hAthI, dehavarNa kAMcana, nakSatraH rohiNI, yoniH sarpa varga a, gaNa manuSya, nADIH aMtya,akSaraH o,vA,vi,vu, varNa vaizya, tArA 4, haMsaH bhUmi, svajina rAziH vRSabha zreSThatamaH kuMbha, zreSThaH mithuna, siMha, prIti tulA, zubha : karka, makara, kanyA, mIna, azubhaH meSa, dhana jApamaMtra : OM hrIM zrI ahaM ajitanAthAya namaH rAzisvAmI grahaH zuka, upayogaH vijaya prApti mATe (3) zrI saMbhavanAtha prabhu lAMchana dhoDo, dehavarNaH kAMcana, nakSatraH mRgazirSa, yoniH sarpa vargaH za, gaNa deva, nADIH madhya,akSaraH ve,vo,ka, ki, varNaH zudra, tArA pa, haMsaH vAyu svajina rAziH mithuna, zreSThattama kanyA, zreSThaH vRSabha, siMha, prIti H makara zubhaH meSa, siMha, tulA, azubhaH karka, kuMbha, vRzcika jApamaMtra : OM hrIM zrI ahaM saMbhavanAthAya namaH rAzi svAmI graha budha, upayogaH vRddhi mATe, vastu prApti mATe Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 covIza tIrthaMkara | (4) zrI abhinaMdana svAmI lAMchana vAnara, dehavarNaH kAMcana, nakSatraH punarvasu, yoni biDAla varga: a, gaNadeva, nADIH Adya, akSaraH ke, ko, ha, hi varNa zudra, tArA 7, haMsaH vAyu, svajina rAzi mithuna zreSThatama kanyA, zreSThaH vRSabha, mIna, prItiH makara, zubhaH meSa, siMha, tulA, azubha karka, kuMbha, vRzcika jApamaMtraH OM hrIM zrI ahaM abhinaMdanAthAya namaH rAzi svAmI graha budha, upayogaH khuzAlI mATe (5) zrI sumatinAtha prabhu lAMchana kaucapakSI, dehavarNa kAMcana,nakSatraH madhA, yoniH udara vargaH za, gaNaH rAkSasa, nADIH aMtya, akSara ma, mi, mu, me varNa kSatriya, tArAH 1 haMsaH agni, svajina rAzi siMha zreSThatama vRzcika, zreSTha vRSabha, rItiH karka, mIna zubhaH meSa, mithuna, kanyA, tulA, dhana, azubha makara jApamaMtra : OM hrIM zrI ahaM sumatinAthAya namaH rAzi svAmI graha ravi, upayogaH buddhinI vRddhi mATe (6) zrI paDAprabhu svAmI lAMchanaH padma, dehavarNa rakata (lAla), nakSatraH citrA, yoni vyAdha vargaH 5, gaNaH rAkSasa, nADIH madhya, akSaraH pe, po, 2, ri varNa vaizya, tArAH pa, haMsa bhUmi, svajina rAziH kanyA zreSThattamaH mithuna, zreSTha dhana, tulA, prIti -, zubha karka, vRzcika, vRSabha, siMha, azubha meSa, makara jApamaMtra : OM hrIM zrI ahaM pAprabhave namaH rAzi svAmI graha budha, upayoga bhAgya kholavA mATe Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara 287 (7) zrI supArzvanAtha prabhu lAMchana svastika, dehavarNa kAMcana, nazAtra vizAkhA, yoniH vyAdha vargaH za, gaNa rAkSasa, nADI aMtya, asAra ti, tu, te to varNa zudra, tArA 7, haMsa vAyu, svajinarAzi tulA, zreSThattama makara, zreSTha karka, kanyA, prIti vRSabha, zubha mithuna, siMha, dhana, kuMbha, azubha mIna, vRzcika, jApamaMtra : OM hrIM zrI ahaM supArzvanAthAya namaH rAzi svAmI grahaH zuka, upayogaH Icchita javAba mATe (8) zrI caMdra prabhu svAmI lAMchanaH caMdra. dehavarNa ujajavaLa, nakSatraH anurAdhA, yoniH hariNa varga ca, gaNadeva. nADI maLe, akSaraHna, ni, na, ne varNa kSatriya, tArA 8, haMsaH agni, svajina rAziH vRzcika zreSThattama siMha, zreSTha dhana, kuMbha,prIti meSa, zubha kanyA, makara, mIna, azubhaH mithuna, karka, tulA jApamaMtra : OM hrIM zrI ahai caMdraprabhave namaH rAzi svAmI grahaH zuka, upayoga sarva vaza thAya che. (9) zrI suvidhinAtha prabhu lAMchanaH magaramaccha, dehavarNa ujajavaLa, nakSatraH mULa, yoniH zvAna vargaTa, gaNa rAkSasa, nADIH Adya, akSaraH ye, yo, bha, bhi varNaH kSatrIya, tArA 1, haMsaH agni, svajina rAziH dhana zreSThattamaH mIna, zreSTha kanyA, vRzcika, prItiH karka zubhaH meSa, siMha, tulA, kuMbha, azubha vRSabha, makara jApamaMtra : OM hrIM zrI ahaM suvidhinAthAya namaH rAzi svAmI graha guru, upayoga buddhi khIle che. Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 covIza tIrthaMkara (10) zrI zItalanAtha prabhu lAMchana zrIvatsa, dehavarNa kAMcana, nakSatraH pUvaSADhA, yoniH vAnara vargaH za, gaNa manuSya, nADI madhya, akSaraH bha, dha, pha, Dha, varNa kSatriya, tArA 2, haMsaH agni, svajina rAziH dhana zreSThatama mIna, zreSTha kanyA, vRzcika prIti karka, zubha-meSa, siMha, tulA, kuMbha, azubhaH vRSabha, makara jApamaMtraH OM hrIM zrI ahaM zitalanAthAya namaH rAzi svAmI grahaH gurU, upayoga bImArI zAMta thAya che. (11) zrI zreyAMsanAtha prabhu lAIna geMDo, dehavarNaH kAMcana, nakSatra zravaNa, yoni vAnara vargaH za, gaNaH deva, nADI aMtya, akSaraH khi, khu, khe, kho vArNa kSatriya, tArAH 4, haMsaH agni, svajina rAziH makara zreSThattama tulA, zreSTha meSa, kuMbha, prIti mithuna, zubha vRSabha, vRzcika, mIna, azubha siMha, kanyA, dhana jApamaMtra : OM hrIM zrI ahaM zreyAMsanAthAya namaH rAzi svAmI graha zani, upayogaH vazIkaraNa thAya che. (12) zrI vAsupUjaya prabhu | lAMchana pADo, dehavarNa rakata (lAla) nAtra: zatabhiSma yoniH azva,varga-ya, gaNa rAkSasa, nADIH Adya, akSaraH go,sa,si,su varNa zudra, tArAH 6, haMsaH vAyu, vajina rAziH kuMbha, zreSThattamaH vRSabha, zreSTha makara, vRzcika, prIti kanyA zubhaH meSa, tulA, siMha, dhana, azubha mithuna, karka, mIna jApamaMtraH OM hrIM zrI ahaM vAsupUjayaprabhave namaH rAzi svAmI graha zani, upayogaH gRhanI zAMti thAya che. Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 289 covIzatIrthakara (13) zrI vimalanAtha prabhu lAMchanaH varAha, dehavarNakAMcana, nakSatraH utarAbhAdrapadA, yoniH gau varga ya, gaNa manuSya, nADIH madhya, akSara duza, jha, tha varNaH brAhmaNa, tArAH 8, haMsaH jala, svajina rAziH mIna, zreSThattama dhana, zreSThaH meSa, mithuna, prIti siMha, zubha vRSabha, vRzcika, makara, azubha karka, tulA, kuMbha jApamaMtra : OM hrIM zrI ahaM vimalanAthAya namaH rAzi svAmI grahaH gurU, upayogaH buddhi nirmaLa thAya che. (14) zrI anaMtanAtha prabhu lAMchanaH siMcANo, dehavarNaH kAMcana, nakSatraH revatI, yoniH hati varga a, gaNadeva, nADI aMtya, aAraH de, ho, ca, ci varNa brAhmaNa, tArAH 9, haMsaH jala, svajina rAzi mIna, zreSThattamaH dhana, zreSThaH meSa, mithuna, prItiH siMha zubhaH vRSabha, vRzcika, makara, azubha karka, tulA, kuMbha jApamaMtraH OM hrIM zrI ahaM anaMtanAthAya namaH rAzi svAmI grahaH gurU, upayoga vidyA prApti thAya che. (15) zrI dharmanAtha prabhu lAMchanaH vaja. dehavarNa kAMcana, nakSatraH puSpa, yoniH aja varga ta, gaNa deva, nADI madhya, akSara hu he ho, DA. varNa brAhmaNa, tArA 8, haMsaH jala, svajina rAzi karka zreSThattamaH meSa, zreSTha siMha, tulA, prIti dhana zubhaH vRSabha, kanyA, azubhaH mithuna, kuMbha, vRSabha, mIna jApamaMtra OM hrIM zrI ahaM dharmanAthAya namaH rAzi svAmI grahaH soma, upayogaH janAvarono upadrava maTe che. Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIzatIrthaMkara (16) zrI zAMtinAtha prabhu meSa lAMchana H mRga-haraNa, dehavarNa H kAMcana, nakSatraH azvinI, yoniH azva varga - za, gaNa : deva, nADI H Addha, akSara : cu, ce, co,lA varNa : kSatriya, tArA H 1, haMsaH agni, svajina rAziH zreSThattama: --, zreSTha : karka, makara, mIna, prIti : vRzvika zu bha : mithuna, siMha, dhana, kuMbha, azubha H vRSabha, kanyA jApamaMtra : OM hrIM zrIM ahaM zAMtinAthAya namaH rAzi svAmI graha : maMgaLa, upayogaH guru gRhanI zAMti thAya che. (17) zrI kuMthunAtha prabhu lAMchana H bakaro,dehavarNa : kAMcana, nakSatraH kRtikA, yoniH aja varga: ka, gaNa : rAkSasa, nADI H aMtya, akSara : kha,I,u,o varNaH vaizya, tArAH 3 haMsa H bhUmi, svajina rAziH vRSabha, zreSThattama : kuMbha, zreSTha : mithuna, siMha, prIti : tulA, zubhaH karka, siMha,makara, mIna azubha : meSa, dhana jApamaMtra : OM hrIM zrIM arha kuMthunAthAya namaH rAzi svAmI graha : zukra, upayoga H duzmano upara vijaya thAya che. (18) zrI aranAtha prabhu lAMchana : naMdAvarta, dehavarNa : kAMcana nakSatraH revatI, yoniH hasti varga : a, gaNa H deva, nADIH aMtya, akSaraH de, do, ci varNa : brAhmaNa, tArAH 9, haMsa H jala, svajina rAziH mIna roSThattamaH dhana, zreSTha : meSa, mithuna, prIti H siMha zubha H vRSabha, vRzvika, makara, azubha : karka, tulA, kuMbha 115maMtra : OM hIM zrIM ahaiM aranAthAya namaH rAzi svAmI graha : gurU, upayoga H sarvatra vijaya thAya che 290 Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIzatIrthaMkara (19) zrI mallinAtha prabhu lAMchana : kuMbha, dehavarNa : nIla, nakSatraH azvinI, yoniH azva varga : pa, gaNa : deva, nADI H Ada, akSara : cu, ce, co,lA varNa : kSatriya, tArAH 1, haMsaH agni, svajina rAzi : meSa, zreSThattama : --, zreSTha : karka, makara, mIna, prItiH vRzvika, zubhaH mithuna, siMha, dhana, kuMbha, azubhaH vRSabha, kanyA jApamaMtra : mahIM zrI anheM mallinAthAya nama : rAzi svAmI graha : maMgaLa, upayoga : caurAdikano nAza thAya che. (20) zrI munisuvrata prabhu lAMchana : kAcabo, dehavarNa: zyAma, nakSatra H zravaNa, yoniH vAnara varga : 5, gaNa : deva, nADI H aMtya, akSara : khi, khu, khe, kho varNa : vaizya, tArA H 4, haMsa H bhUmi, svajinarAzi : maka2 zreSThattama :tulA, zreSTha : meSa, kuMbha, prIti : mithuna zubha H vRSabha, vRzcika, mIna, azubha : siMha, kanyA, dhana jApamaMtra : OM hrIM zrIM ahaM munisuvratAnAthAya namaH rAzi svAmI graha : zani, upayoga H zani grahanI zAMti thAya che. (21) zrI naminAtha prabhu lAIna : nIlakamala, dehavarNa : kAMcana, nakSatra H azvinI, yoniH azva varga H ta, gaNa H deva, nADI Addha, akSara : cu, ce, co, lA varNa : kSatriya, tArA H 1, haMsa H agni, svajina rAzi : meSa zreSThattama : --, zreSTha : karka, makara, mIna, prItiH vRzvika zubha : siMha, mithuna, dhana, kuMbha, azubhaH vRSabha, kanyA jApamaMtra : OM hrIM zrIM ahaM naminAthAya namaH rAzi svAmI graha : maMgaLa, upayoga : sarve kAryo siddha thAya che. 291 Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nA 22 covIzatIrthakara (22) zrI neminAtha prabhu lAMchanaH zaMkha, dehavarNa zyAma, nakSatraH citrA, yoniH vyAdhi, vargaHta, gaNaH rAkSasa, nADI madhya, akSara pe, po, 2, ri, varNa vaizya, tArAH 5, haMsaH bhUmi, svajina rAzi kanyA, zreSThatama mithuna, zreSTha tulA, dhana, prIti kuMbha, zubhaH vRSabha, vRzcika, karka, siMha azubha meSa, makara jApamaMtra : OM hrIM zrI ahaM ariSTa neminAthAya namaH rAzi svAmI grahaH budha, upayogaH durbhikSano nAza thAya che. (23) zrI pArzvanAtha prabhu | lAMchanaH sarpa, dehavarNa: nIla, nakSatraH vizAkhA, yoniH vyAdha vargaH 5, gaNa rAkSasa, nADIH aMtya, akSaraH ti, tu, te, to varNa zuka, tArA, 7, haMsaH vAyu, svajina rAzi tulA, zreSThattama makara, zreSTha karka, kanyA, prItiH vRSabha zubha mithuna, siMha, dhana, kuMbha, azubha mIna, vRzcika jApamaMtraH OM hrIM zrI ahaM pArzvanAthAya namaH rAzi svAmI grahaH zuka, upayoga Icchita kArya siddha thAya che. (24) zrI mahAvIra svAmI lAMchana siMha, dehavarNaH kAMcana, nakSatraH uttarAphAlganI, yoniH gau varga-5, gaNa manuSya, nADIH Adha, alAra Te, Topa,pi, varNa vaizya, tArAH 3, haMsaH bhUmi, svajina rAzi kanyA, zreSThattamaH mithuna, zreSThaH tulA, dhana, prIti kuMbha zubha vRSabha, karka, siMha, vRzcika, azubha : meSa, makara jApamaMtra : OM hIM zrI ahaM mahAvIrAya namaH | rAzi svAmI graha budha, upayoga dhana-saMpattinI prApti thAya che. Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 293 covIza tIrthaMkara 24 tIrthakara bhagavaMtonI saMpti mAhitI -- --- -- - - ---- -- ---- -- zrI AdinAtha prabhu kuLa IkvAkuvaMza gautraH kAzyapa mAtAnuM nAma marudevI pitAnuM nAmaH nAbhikulakara cyavanakalyANatithiH jeTha vada 4 janma tithiH phA. va.8 janma nAgarIka ayodhyA dIkSA tithiH phA. va.8dazA sthAnaH ayodhyA kevaLajJAna tithiH mAdhakRSNa -11 kevaLajJAna sthAnaH puritamala mola tithiH po. va.13 okSa sthAnaH aSTApada prathama gaNadhara puMDarIka prathama sAdhvIH brAhmI yazanuM nAma gaumukha yakSiNInuM nAmaH cakezvarI devI tIrthakara thI tIrthakara vaccenuM aMtara - AyuSyaH 84 lAkha pUrva varSa -- -- s zrI ajitanAtha prabhu kuLa IkvAkuvaMza gautraH kAzyapa mAtAnuM nAma vijayArANI pitAnuM nAma: jitazatru cyavanakalyANaka tithiH vai.su. 13 janma tithi ma. su.8 janmanagarI: ayodhyA dIkSA tithiH ma.su.9 dIkSA sthAnaH ayodhyA kevaLajJAna tithiH poSazukala 11 kevaLajJAna sthAnaH ayodhyA mokSa tithiH ce.su.pa mokSa sthAna sameta zikhara prathama gaNadhara sihasena prathama sAdhvI phAlga yakSanuM nAma mahAyakSa yakSiNInuM nAma ajitabalA tIrthaMkarathI tIrthaMkara vaccenuM aMtara 50 lAkha koTI sAgaropama AyuSyaH 72 lAkha pUrva varSa Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 covIzatIrthakara zrI saMbhavanAtha prabhu kuLa IkvAkuvaMza gautra kAzyapa mAtAnuM nAma somArANI. pitAnuM nAmaH jitArI cyavanakalyANaka tithiH phA.su.8 janma tithiH mA.su.14 janma nagarIH zrAvastI dIkSA tithiH mA.su.15 dIkSA sthAnaH zrAvastI kevaLajJAna tithiH A.va.pa kevaLajJAna sthAnaH zrAvastI mosa tithiH ce.su.5 mothA sthAnaH sametazikhara prathama gaNadhara cAru prathama sAdhvI zyAmA yakSanuM nAma trimukha yakSiNInuM nAmaHduritArI tIrthaMkarathI tIrthaMkara vaccenuM aMtara 30 lAkha koTI sAgaropama AyuSya 60 lAkha pUrva varSa. - (4) zrI abhinaMdana svAmI kuLa IkvAkuvaMza gautraH kAzyapa mAtAnuM nAmaH sidhdhAthIdavI pitAnuM nAmaH aMbara avanakalyANaka tithiH vai.su.4 janma tithiH ma.su.2 janma nagarIH ayodhyA dIkSA tithiH ma.su.12 dIzA sthAnaH ayodhyA kevaLajJAna tithiH poSa.su. 14 kevaLajJAna sthAnaH ayodhyA mokSa tithiH vai.su.8 mothA sthAnaH sametazikhara prathama gaNadhara vanAma prathama sAdhvI ajitA yakSanuM nAmaH yakSanAyaka yakSiNInuM nAma kAlI tIrthakarathI tIrthaMkara vaccenuM aMtaraH 10 lAkha koTisAgaropama AyuSyaH pa0 lAkha pUrva varSa. Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara 295 zrI sumatinAtha prabhu kuLa IkvAkuvaMza gautraH kAzyapa mAtAnuM nAmaH maMgalAdevI pitAnuM nAma medha cyavanakalyANaka tithiH zrA.su.2 janma tithiH vai.su.8 janma nagaraH ayodhyA dIkSA tithiH vai. su. 9dIkSA sthAnaH ayodhyA kevaLajJAna tithi : ce.su.11 kevaLajJAnasthAnaH ayodhyA mokSa tithiH ce.su.9 mokSa sthAnaH sametazikhara prathama gaNadhara carama prathama sAdhvIH kAzyapi yakSanuM nAma tujaba yakSiNInuM nAmaH mahAkAli tIrthakarathI tIrthakara vaccenuM aMtara H 9 lAkha koTI sAgaropama AyuSya : 40 lAkha pUrva varSa. zrI mahAprabhu kuLaH IkvAkuvaMza gautra: kAzyapa mAtAnuM nAma susImAdevI pitAnuM nAma zrIdhara cyavanakalyANaka tithiH po.va. 6 janma tithiH A.va.12 janmanagarIH kauzAmbI dIkSA tithiH A.va. 13 dIkSA sthAnaH kauzAmbI kevaLajJAna tithiH caitra pUrNimA kevaLajJAnasthAna kauzAmbI mokSa tithiH kA.va. 11 mokSa sthAnaH sametazikhara prathama gaNadhara pradyotanaprathama sAdhvIH rati yakSanuM nAma kusuma yakSiNInuM nAma: zyAmAM tIrthakarathI tIrthaMkara vaccenuM aMtara 90 hajAra koTi sAgaropama AyuSyaH 30 lAkha pUrva varSa Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 covIza tIrthaMkara zrI supArzvanAtha prabhu. kuLa IkvAkuvaMza gautra kAzyapa mAtAnuM nAmaH pRthvIdevI pitAnuM nAmaH pratiSTha cyavanakalyANaka tithi zrA.va.8 janma tithiH je.su. 12 janma nagarIH vArANasI dIkSA tithiH je.su. 13 dIzA sthAnaH bhadainI kevaLajJAna tithiH mA.va.6 kevaLajJAna sthAna bhadainI mokSa tithiH mA. va.7 mothA sthAnaH sametazikhara prathama gaNadhara vidarbha prathama sAdhvIH somA yakSanuM nAma mAtaMga yakSiNInuM nAma: zAMtA tIrthakarathI tIrthakara vaccenuM aMtaraH 9 hajAra koTi sAgaropama AyuSyaH 20 lAkha pUrva varSa (8) zrI caMdraprabha svAmI kuLa IkvAkuvaMza gautra: kAzyapa mAtAnuM nAma lakSmaNAdevI pitAnuM nAma mahAsena avanakalyANaka tithiH phA.va.5 janma tithiH mA.va.12 janma nagarI caMdrapurI dIkSA tithiH mA.va.13 dIkSA sthAnaH candrapurI kevaLajJAna tithiH mA.va.7 kevaLajJAna sthAnaH caMdrapurI mokSa tithi zrA.va.7 mokSa sthAnaH sameta zikhara prathama gaNadhara dina prathama sAdhvI sumanA yakSanuM nAma vijaya yakSiNInuM nAma bhRkuTI tIrthakarathI tIrthakara vaccenuM aMtara H 900 koTi sAgaropama AyuSyaH 10 lAkha pUrva varSa Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27. - - -- - - covIzatIrthakara (9) zrI suvidhinAtha prabhu kuLa IkvAkuvaMza gautraH kAzyapa mAtAnuM nAma rAmArANI pitAnuM nAma sugrIva avanakalyANaka tithiH mA.va.9 janma tithiH kA.va.5 janma nagarI kAkandI dIkSA tithiH kA.va.6 dIkSA sthAnaH kAkandI kevaLajJAna tithiH kA.su.3 kevaLajJAna sthAnaH kakandI mokSa tithiH bhA.su.9 mokSa sthAnaH sametazikhara prathama gaNadhara barAhaka prathama sAdhvI vANI yakSanuM nAmaH akakajata yakSiNInuM nAmaH sutArikA tIrthakarathI tIrthakara vaccenuM aMtara 90 koTI sAgaropama AyuSyaH 2 lAkha pUrva varSa (10) zrI zItalanAtha prabhu kuLa IkvAkuvaMza gautraH kAzyapa mAtAnuM nAma naMdArANI pitAnuM nAma dvaDharatha cyavanakalyANaka tithiH cai.va.6 janma tithiH po.va.12 janma nagarIH bhadalapura dIkSA tithiH po.va.12 dIkSA sthAnaH mRdalapura kevaLajJAna tithi mA.va.4 kevaLajJAna sthAnaH mRdalapura mokSa tithiH cai.va.2 mokSa sthAnaH sametazikhara prathama gaNadhara naMda prathama sAdhvI suyazA yakSanuM nAma brahamAM yakSiNInuM nAmaH azokA tIrthaMkarathI tIrthaMkara vaccenuM aMtara H 9 koTi sAgaropama AyuSyaH 1 lAkha pUrva varSa Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 covIzatIrthakara (11) zrI zreyAMsanAtha prabhu kuLa IkvAkuvaMza gautra kAzyapa mAtAnuM nAma viSNudevI pitAnuM nAma viSNu avanakalyANaka tithi :vai.va.6 janma tithi ma.va.12 janma nagarI sihaMjurI dIkSA tithiH mA. va.13 dIkSA sthAnaH siMhapurI kevaLajJAnatithiH po. va. 15 kevaLajJAna sthAna siMhapurI mokSa tithiH aSADha va.3 mokSa sthAnaH sametazikhara prathama gaNadharaH kacchapa prathama sAdhvIH dharaNI yazanuM nAma: yakSarAja yakSiNInuM nAma: mAnavI tIrthakarathI tIrthakara vaccenuM aMtara H 1 koTi sAgaropama AyuSyaH 84 lAkha varSa (12) zrI vAsupUjaya svAmI kuLa IkvAkuvaMza gautra kAzyapa mAtAnuM nAmaH jayAdevI pitAnuM nAma vasupUjaya cyavanakalyANaka tithi : je.su.9 janma tithiH ma.va.14 janma nagarIH caMpAnagarI dIkSA tithiH mAdha amAsa dIkSA sthAnaH caMpAnagarI kevaLajJAna tithiH mA.su.2 kevaLajJAna sthAnaH caMpAnagarI mokSa tithiH aSADha su.14 mokSa sthAnaH caMpAnagarI prathama gaNadharaH subhama prathama sAdhvI dharaNI yakSanuM nAma kumAra yakSiNInuM nAma canDA tIrthakarathI tIrthakara vaccenuM aMtara H 54 sAgaropama AyuSya : 72 lAkha varSa Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 299 covIza tIrthaMkara (13) zrI vimalanAtha svAmI kuLaH IvAkuvaMza gautraH kAzyapa mAtAnuM nAma: zyAmAdevI pitAnuM nAma kRtavarma cyavanakalyANaka tithiH vai.su.12 janma tithiH ma.su.3 janma nagarI kapilapura dIkSA tithiH mA.su.4 dIkSA sthAnaH kapilAjI kevaLajJAna tithiH poSa su 6 kevaLajJAna sthAnaH kapilAjI mokSa tithiH je.va.7 mokSa sthAnaH sametazikhara prathama gaNadharaH maMdara prathama sAdhvI dharA yakSanuM nAma SaNamukha yakSiNInuM nAma: viditA tIrthakarathI tIrthakara vaccenuM aMtaraH 30 sAgaropamAM AyuSyaH 60 lAkha varSa (14) zrI anaMtanAtha svAmI kuLa IkvAkuvaMza gautra: kAzyapa mAtAnuM nAma: suyazArANI pitAnuM nAma siMhasena avanakalyANaka tithi : a.va.7 janma tithiH ce.va.13 janma nagarIH ayodhyA dIkSA tithiH ce. va. 14 dIkSA sthAnaH ayodhyA kevaLajJAna tithiH cai. va.14 kevaLajJAna sthAnaH ayodhyA mokSa tithiH ce.su.pa mokSa sthAnaH sametazikhara prathama gaNadhara jasa prathama sAdhvIH pahmA yakSanuM nAma pAtAla yakSiNInuM nAma aMkuzA tIrthakarathI tIrthakara vaccenuM aMtara 9 sAgaropama AyuSyaH 30 lAkha varSa Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 covIza tIrthakara (15). zrI dharmanAtha prabhu kuLa IkvAkuvaMza gautra: kAzyapa mAtAnuM nAma suvatArANI pitAnuM nAmaH bhAnu avanakalyANatithi :vai. su. 7 janma tithiH ma. su. 3 janma nagarI: ratnapurI. dIkSA tithiH mA.su. 13 dIkSA sthAnaH ratnapurI kevaLajJAna tithiH poSa pUNimA kevaLajJAna sthAnaH ratnapurI mokSa tithiH je.su. 5 mokSa sthAna sametazikhara prathama gaNadharaH ariSTa prathama sAdhvI AryazirA yazanuM nAma kinnara yakSiNI nuM nAmaH kaMdapa tIrthakarathI tIrthakara vaccenuM aMtara 4 sAgaropama AyuSyaH 10 lAkha varSa (16) va zrI zAMtinAtha prabhu kuLa IkvAkuvaMza gautra kAzyapa mAtAnuM nAma acirArANI pitAnuM nAma vizvasena avanakalyANaka tithiH zrA. va.7 janma tithiH vai.va.13 janma nagarI: hastinApura dIkSA tithiH vai.va. 14 dIkSA sthAnaH hastinApura kevaLajJAnatithi : poSa su 9 kevaLajJAna sthAnaH hastinApura mokSa tithiH phA.va. 13 mokSa sthAnaH sametazikhara prathama gaNadharaH cakAyudha prathama sAdhvI sUci yakSanuM nAma: garuDa yakSiNInuM nAmaH nivaNI tIrthakarathI tIrthaMkara vaccenuM aMtaraH 3 sAgaropama poNo palyopamagTana AyuSyaH 1 lAkha varSa . Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthaMkara 301 (17) zrI kuMthunAtha prabhu kuLa IkvAkuvaMza gautra kAzyapa mAtAnuM nAma zrIrANI pitAnuM nAma surasena avanakalyANaka tithiH A. va.9 janma tithi ce.va. 14 janma nagarIH hastinApura dIkSA tithiH vai.va.14 dIkSA sthAnaH hastinApura kevaLajJAna tithiH ce.su.3 kevaLajJAna sthAnaH hastinApura mokSa tithiH ce. va.1 mokSa sthAnaH sametazikhara prathama gaNadhara sAMba prathama sAdhvI dAminI yaNanuM nAma gaMdharva yakSiNInuM nAma balA tIrthaMkarathI tIrthaMkara vaccenuM aMtaraH ardhapalyo. AyuSyaH 95 hajAra varSa (18) zrI aranAtha prabhu kuLa IkvAkuvaMza gautra: kAzyapa mAtAnuM nAma devIrANI pitAnuM nAma sudarzana cyavanakalyANaka tithi : phA.su.2 janma tithiH mA.su. 10 janma nagarI: hastinApura dikSA tithi mA.su.11 dIkSA sthAnaH hastinApura kevaLajJAna tithiH kA.su.11 kevaLajJAna sthAnaH hastinApura mokSa tithiH mA.su. 10 mokSa sthAnaH sametazikhara prathama gaNadhara kuMbha prathama sAdhvIH rakSitA yakSanuM nAma: yakSarAja yakSiNInuM nAmaH dhAriNI tIrthakarathI tIrthakara vaccenuM aMtaraH adhapatyo.mAMeka hajAravarSa bAkI AyuSyaH 84 hajAra varSa Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 (19) zrI mallinAtha prabhu . kuLa H ikSvAkuvaMza gautra kAzyapa mAtAnuM nAma H prabhAvatIrANI pitAnuM nAma : kuMbha cyavanakalyANaka tithi H phA.su.14 janma tithi : mA. su. 11 janma nagarI : mithilA dIkSA tithi : mA.su.11 dIkSA sthAna : mithilA kevaLajJAna tithi : mA.su. 11 kevaLajJAna sthAnaH mithilA mokSa tithi : phA.su.12 mokSa sthAna H sammetazikhara prathama gaNadhara : abhikSaka prathama sAdhvIH vadhumati yakSanuM nAmaH kubera yakSiNInuM nAma : dharaNapriyA tIrthaMkarathI tIrthaMkara vaccenuM aMtara H 1 koTI, eka hajAra varSa nyUnyana AyuSya H 55 hajAra varSa : covIzatIrthaMkara (20) zrI munisuvrata svAmI kuLa H harivaMza gautraH gautama mAtAnuM nAma : padmAvatIrANI pitAnuM nAma : sumitra cyavanakalyANaka tithi : zrA.su. 15 janma tithiH vai.va.8 janma nagarI : rAjagRhI dIkSA tithi : phA.su.12 dIkSA sthAna H rAjagRhI kevaLajJAna tithi : mA.va.12 kevaLajJAna sthAna H rAjagRhI mokSa tithi : vai. va.9 mokSa sthAna H sammetazikhara prathama gaNadhara H malli prathama sAdhvI puSpamatI yakSanuM nAma : varuNa yakSiNInuM nAma H naradattA tIrthaMkarathI tIrthaMkara vaccenuM aMtaraH 54 lAkhavarSa AyuSya H 30 hajAra varSa * Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza tIrthakara 303 - - -- (21) * zrI naminAtha prabhu kuLa IkvAkuvaMza gautra kAzyapa mAtAnuM nAma viprArANI pitAnuM nAma vijaya cyavanakalyANaka tithiH A.su.pa janma tithiH a.va.8 janma nagarIH mithilA dIkSA tithiH je.va.9dIkSA sthAnaH mithilA kevaLajJAna tithi mA.su. 11 kevaLajJAna sthAna mithilA mokSa tithiH ce. va.10 mokSa sthAnaH sametazikhara prathama gaNadharaH zubha prathama sAdhvIH anilA yakSanuM nAmaH bhrakuTI yakSiNInuM nAmaH gAMdhArI tIrthakarathI tIrthakara vaccenuM aMtara H 6 lAkha varSa AyuSyaH 10 hajAra varSa (22) zrI neminAtha prabhu kuLaH harivaMza gautraH gauttama mAtAnuM nAmaH zivAdevI pitAnuM nAma samudravijaya avanakalyANaka tithiH A.va.12 janma tithiH zrA.su.pa janma nagarIH saurIpura dIkSA tithiH zrA.su.dIkSA sthAna saurIpura kevaLajJAna tithiH bhAdaravA amAsa kevaLajJAna sthAnaH giranAra mokSa tithiH a.su.8 mokSa sthAnaH giranAra prathama gaNadharaH varadatta prathama sAdhvIH yakSadinA yakSanuM nAma: gomedha yakSiNInuM nAma aMbikA tIrthakarathI tIrthakara vaccenuM aMtara H 5 lAkha varSa AyuSyaH eka hajAra varSa Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 (23) zrI pArzvanAtha prabhu : kuLa H ikSvAkuvaMza gautra kAzyapa mAtAnuM nAma H vAmAdevI pitAnuM nAma H azvasena cyavanakalyANaka tithi : phA.va.4 janma tithi H mA.va.10 janma nagarI H vArANasI dIkSA tithiH mA.va.11 dIkSAsthAna H bhailapura kevaLajJAna tithi phA. va.4 kevaLajJAna sthAnaH bhailapura mokSa tithi : zrA.va.8 mokSa sthAna H sammetazikhara prathama gaNadhara : Aryadina prathama sAdhvI H puSpacUDA yakSanuM nAma : pArzva yakSiNInuM nAma H pahmAvatI tIrthaMkarathI tIrthaMkara vaccenuM aMtara H 83750 varSa AyuSyaH 100 varSa (24) zrI mahAvIra svAmI kuLa H ikSvAkuvaMza gautra H kAzyapa mAtAnuM nAma : trizalAdevI pitAnuM nAma H sidhdhArtha cyavanakalyANaka tithi : a.su. 6 janma tithi : cai.su. 13 janma nagarI : kSatriyakuMDa dIkSA tithi : ka.va.10 dIkSA sthAnaH kSatriyakuMDa kevaLajJAna tithi : vai.su.10 kevaLajJAna sthAna HRRjUbAlukA mokSa tithi : A.va.30 mokSa sthAna : pAvApurI prathama gaNadhara H gauttama prathama sAdhvI H caMdanabAlA yakSanuM nAma: brahmazAMti yakSiNInuM nAma : sidhdhAyikA tIrthaMkarathI tIrthaMkara vaccenu aMtara H 250 varSa AyuSya H 72 varSa covIzatIrthaMkara * samApta Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CISIP rAkara laviASa zrI haSa prinTarI rAja