Book Title: Shraddhdinkrutya
Author(s): Rajshekharsuri
Publisher: Arihant Aradhak Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005719/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhAMta sAra sAgara zrI deveMdrasUri viracita zrutadhara sthavira maharSi racita avasUri sahita che dinAkara vivecana sahita gujarAtI DAvAnu 9 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ E & ! = = = = 0 = dharaNaMdra-padmAvatI saMpUjitAya 3 zrI zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya nama: zrI dAna-prema-rAmacaMdra-hIra sUribhyo nama: meM nama: siddhAMta sAra sAgara zrI deveMdrasUri viracita mRtadhara sthavira maharSi racita avasUri sahita 70e o. 0 = 0 0 0 s_ zrAda 0 0 0 0 s Pa = 0 0 0 = 0 vivecana sahita gujarAtI bhAvAnuvAda 0 = 0 0 = 0 0 = 0 = 0 , 9 . .0 P. 2. S. . 10 00 E 0 . 0 0. bhAvAnuvAda - vivecanakAra siddhAMta mahodadhi parama pUjya AcAryadeva zrImadvijaya prema sUrIzvarajI mahArAjAnA pAlaMkAra paramagAtArtha parama pUjya AcAryadeva zrImadvijaya hIra sUrIzvarajI mahArAjAnA paTTAlaMkAra vardhamAna taponidhi parama pUjya AcAryadeva zrImadvijaya lalitazekhara sUrIzvarajI mahArAjAnA ziSyaratna parama pUjya AcAryadeva zrImadvijaya rAjazekhara sUrIzvarajI mahArAja as = 0 0i che. hae @ @ @ e ed a The ? ' ' che ja ? che Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ WAY WAY saMzodhaka siddhahasta lekhaka parama pUjaya AcAryadeva zrImadvijaya pUrNacaMdra sUrIzvarajI mahArAja saMpAdaka vidvadgharya parama pUjya AcAryadeva zrImadvijaya rAjazekhara sUrIzvarajI mahArAjAnA ziSyaratna pUbhya bhunirA zrI dharmazekhara vijayajI mahArAja prakAzaka zrI arihaMta khArAdhaGa TrasTa hindustAna mila sTorsa, 481, ganI epArTamenTa, muMbaI - bhivaMDI AgrA roDa, bhivaMDI - 421 305 phona - (02522) 32266, 33814 prathama AvRtti saMpUrNa Arthika sahayoga nayanabALA bAbubhAI jarIvALA kalpaveza bAbubhAI jarIvALA bI/ 505, zrIpALanagara, 12, jamanAdAsa mahetA roDa, muMbaI - 400 006 phona - 3696434 pheksa - 3673800 vI.saM. 2527 nakala - 1000 mUlya patana-pAna - AcaraNa bhudra hIMkAra prinTarsa 0 (0866) 567927 vi.saM. 2057 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakRta udyAna sohAmaNuM puSpa "zrAddhakRitya graMtha saMpUrNa Arthika sahakAradAtA parivAranA sukRtanI bhUri bhUri anumodanA vi.saM. 2055 nI sAle muMbaI-vAlakezvarasthita zrIpAlanagara madhye pUjyapAda 1. gacchAdhipatizrInI anujJAthI cAturmAsa padhArelA sarvajJa siddhAMta marmajJa pa. pU. AcAryadeva zrImad vijaya rAjazekhara sUrIzvarajI mahArAjAnA sAnnidhyamAM jyAre jyAre paNa javAnuM thAya tyAre 13 3 tyAre pUjyazrI svAdhyAyamagna ja daSTigocara thAya. zrIpAlanagarano saMgha paNa AvA sukhada darzanano ? sadbhAgI banyo.temAM eka divasa pUjyapAda AcArya bhagavaMta nityakrama mujaba graMtha lekhanakAryamAM ' vyasta-masta hatA. paramAtmAnA zAsananA paramArthane pUjya gurubhagavaMtonA zrImukhethI zravaNa karI kI maLelI saMpattine sArthaka karavA-dhananI mUccha utAravAdAnadharmakaratA puNyazALIzrI kalpanezabhAI ja na jarIvALAe vaMdana karI, cutabhaktino lAbha ApavA vinaMtI karI. pUjyazrIe temanI vinaMtIno ja ' svIkAra kya. zrAddhadina kRtya graMthano vivecana sahita anuvAda karavAmAM Ave to caturvidha saMghane : te upayogI bane. A graMthanA prakAzanano lAbha suzrAvaka kalpanezabhAIne Apavo evo pUjyazrIe ke manomana nirNaya karyo. pachI zubha muharta anuvAdano prAraMbha karyo. pariNAme suzrAvakakalpanezabhAInI 1 saMpUrNa Arthika sahAyathI A graMthanuM prakAzana karavAnuM amane saubhAgya prApta thayuM. - zrI kalpanezabhAI jarIvALA khubaja mitabhASI che. atyaMtakRtajJI hovAthI atyAra sudhI karelI sukRtonI zRMkhalAmAM potAnuM nAma na ApatAM sarva sukRto potAnA upakArI pUjya mAtuzrI - zrImatI nayanabALA bAbubhAI jarIvALAnA nAme ja karyA che. kRtajJatA guNa paraMparAe mokSane niphTa lAvanAro viziSTa guNa che. eka lekhake kahyuM che ke - kRtajJa zabdamAM goThavAyelo jJa jANavAnA che? arthamAM goThavAyelo che. tame anyanA upakArone samajo, svIkAro ane yogya pratibhAva Apo eTale e upakAronI paraMparA cAle, vAtAvaraNamAM tAjagI Ave, sahunAM mana tA prasannatA anubhave, zAMtinuM vartuLa sarjAya. samAdhi sahaja thatI jAya. sadgati nizcita ke thaI jAya. ane paramagati (mokSa) nikaTa AvI jAya. - devaguradharmano ApaNA upara je upakAra che e varNanAtIta che. A jagatanI koIpaNa - prakAranI sAmagrI ke koIpaNa prakAranI paristhiti ApaNA AtmAne nukazAnakAraka nIvaDe e mATe dara Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - jarUrI "viveka ApaNane emaNe zIkhavyo che. saMpattino abhAvake alpatA bahubahu to jIvane 3 na du:khI banAvI de che paNa, vivekano abhAvake vivekanI alpatA to jIvane pApI banAvI de che. du:kha AtmAne mATe durgati ja saraje evo koI phAyado nathI jyAre pApa AtmAne mATe sadgatinA te daravAjA baMdha karI de che emAM koI zaMkA nathI. tethI pApathI bacAve, pApanA rastethI pAchAvALe ane :: chevaTe pApathI mukta kare e ja upakAra mahattvano AvA sAcA sukhanA nidhAnabhUta vivekanuM dAna karanAra deva guru dharmanA upakAranI tole A jagatano koI ja upakAra Ave tema nathI. ane eTale ja to pUjyapAda upAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAje sabhyatvanA saDasaTha bolanI sakjhAyamAM kahI dIdhuM: "samakitadAtA guru taNo paccevayAra na thAya, bhavakoDAkoDe karI, karatAM sarva upAya. samartha siddhAMta saMrakSaka-prabhAvaka suvizAlagacchAdhipati vyAkhyAnavAcaspati pUjyapAda nara AcAryadeva zrImadvijaya rAmacandrasUrIzvarajI mahArAjA jevA mahAna sUri puraMdaranA ane teozrInA AjJAvarti-nizrAvarti pUjyonA satsamAgama kalpanezabhAI arihaMta jevA ucca koTinA deva ane nigraMtha gaNAtA pUjya gurubhagavaMtonA ane sUkSma ahiMsApreraka jaina dharmanA RNamAMthI mukta banavA koDa anupama bhakti kare che. zrIpAlanagara jinAlayamAM bAre mAsa zuddha ghInA dIpakanI rozanI dvArA nA dIpaka pUjAnA phaLa - kevaLajJAna guNane pragaTa karavA tatpara che. taduparAMta pratidina bhaktisabhara haiye, paramAtma bhakti dvArA ATheya karmonI jALane zithila karI rahyA che. vi.saM. 2054 phAgaNa suda 13nAzrI siddhagirinI cha gAunI yAtrAmAM sAdharmika bhaktinA pAlono eklAe saMpUrNa lAbha meLavI hajAro yAtrikonAhiye paramAtmAnA zAsananI zAna prajvalita karavA kaTibaddha banelA. muMbaIthI traNa spezIyalaTeno dvArA lagabhaga cAra hajAra yAtriko temaja anya aneka sthaLethI to basa dvArA AvelA yAtrikonI saMkhyAlagabhaga cAlIsa hajAra jeTalI hatI. phAgaNa suda terasa maMgaLavAre ke dAdAne bhArobhAra sonAnA varakhanI divya aMgaracanA, zrImatI bInAbena kalpanezabhAI jarIvALAe potAnI rakamamAMthI banAvelo traNaso trIza grAma suvarNano hAra dAdAne caDhAvyo, jaya taLeTIe sarva prathama yojAyelI mahApUjAmAM covIza tolA suvarNano varakha vaparAyo, moTA moTA vevIza pAlomAM che: aneka prakAranI viziSTa khAdya sAmagrIthI sAdharmikonI bhakti karAI. darekane prabhAvanA rUpe drAkSanI : peTI arpaNa karAI. jarIvALA parivAranA romerome vaselA "sUrirAma'nA AkarSaka gurumaMdira pAse suzrAvaka kalpanezabhAIe gadgad kaMThe vaMdanA karI vyavasthA mATe khIssAmAM rAkhelAM 500nI noTonA jeTalAM paNa baMDala hatAM te badhAM ja gurupUjanarUpedharI apUrvagurubhaktipradarzita karI hatI. jarIvALA parivAranA A ujjavaLa sukRtanI yazogAthA janajananA haiye vasI gaI hatI. AvI apUrvatIrthabhakti karI jarIvALA parivAre kharekhara samakitane nirmaLa karyuM ane hajAro jIvonA hRdayamAM bodhibIjanuM Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 vapana karyuM haze. A rIte apUrva darzanazuddhi guNane prApta karyo. taduparAMta pUjya sAdhu sAdhvIjI bhagavaMtonI khUba ja suMdara bhakti karavA dvArA cAritra mohanIya karmane kApavAno bhagIratha prayAsa AdarI rahelA zrI kalpanezabhAI ratnatrayInuM bhAjana bajavA prayatnazIla che. prastuta graMtha keTalo upayogI che tenI pratIti to graMtha chapAtAM pUrve ja thaI gaI. vardhamAna * taponidhi pUjyapAda AcAryadeva zrImadvijaya lalita zekhara sUrIzvarajI mahArAjA Adi ThANA - 3 (13 kAMdivalI (IsTa) dAmodaravADImAM tathA zrI zaMkhezvara jinAlaya - upAzraye eka mAsakalpa karyo te daramiyAna tyAMnA zrIsaMghe pravacana mATe vinaMtI karatAM eka mahinA sudhI zrotAvargane suMdara bodha maLe te mATe vyAkhyAna mATe prastuta graMthanA prapho paDyA hatA tenA AdhAre pU. munirAjazrI harSazekhara vi. mahArAje potAnI AgavI rasaprada zailIthI pravacano zarU karyA. eka eka viSayanI suMdara vivecanA karatAM karatAM graMthanuM mAdhurya akabaMdha jaLavAI rahe, zrotAo jarAya nirasatA na anubhave tenI pUrNa kALajI pUrvaka bhAvAnuvAdakAra pUjyazrInI sakhata mahenata hovAthI dinapratidinate graMtha paranuM vivecana zrotAo samakSa jema jema prastuta thatuM rahyuM tema tema zrotAjanono rasa paNa vadhato gayo. zeSakALa hovA chatAM pravacana zravaNanI rucivALA zrotAo sArI saMkhyAmAM upasthita rahetA hatA. pravacananA nI chellA divase lagabhaga A graMthanA agiyAra dvAranuM vivecana pUrNa thatAM graMthakAra, bhAvAnuvAdakAra tathA : A graMtha prakAzaka vize zrotAone jANakArI ApatAM A graMtha bahAra paDe tyAre meLavavA mATe utsukatA ja jaNAI. A uparathI ni:zaMka kahI zakAya ke bhaviSyamAM koIpaNa maMdakSayopazamavALApU. sAdhu bhagavaMto paNa A graMthanA mAdhyame zrotAjanone sAro bodha karAvI zakaze. pUjya sAdhu bhagavaMto to pUjyapAzrInI bhAvAnuvAda zailIthI suparicita che ja, paraMtu A graMthanA mAdhyame pUjyapAdazI zrAvaka-zrAvikA saMghamAM paNa ati upakArI pUravAra thaze e ni:zaMka che. siddhahasta bhAvAnuvAdakAra pUjyapAda AcAryabhagavaMta zrI rAjazekhara sUrIzvarajI mahArAjAe nAdurasta svAthya vacce paNa sadAya prazamarasanimagna rahI khAsakarIne pUjanIya sAdhusAdhvIjI bhagavaMtone ati upayogI graMtharatnonA bhAvAnuvAdano prAraMbhelo yajJa avirata cAlyA kare ane e prakAzita karI caturvidha zrIsaMghanAkarakamalomAM aparNa karavAnuM saubhAgya "arihaMta ArAdhaka TrasTane prApta thatuM rahe e ja eka sadA zubhAbhilASA. A aMte A graMthanA saMpUrNa Arthika sahakAra dAtAzrImatI nayanabALA bAbubhAI jarIvALAnA sukRtanI bhUribhUri anumodanA. li..... zrIarihaMtaArAdhaka TrasTanuM TrasTIgaNa Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiwww bhAvAnuvAdakAranA bhAvonI abhivyakti lagAtAra pAMca cAturmAsamAM vyAkhyAnamAM zrAddhavidhi graMthanuM vAMcana karyuM. e Sja daramiyAna ekavAra zrAddhadinakRtyanuM nirIkSaNa karyuM. egraMthane joyA pachI vicAra Avyo ke A graMthamAM 28 dvArothI vyavasthita rIte zrAvakanA dainika kartavyonuM varNana che. AthI cAturmAsamAM A graMthanA mAdhyamathI vyAkhyAna vAMcavAmAM Ave to vizeSa lAbha thAya. A paNa zrAddhavidhivagere graMthomAM jaNAvelA aneka padArtho AmAM nathI tethI meMzrAddhavidhi ka vagere graMthomAM jaNAvelA keTalAka bahuupayogI padArtho AmAM AvI jAya tevA vivecana sahita A graMthano bhAvAnuvAda karavAno nirNaya kya. sAthe e paNa vicAra Avyo ke A graMtha sAdhAraNa khAtAnI rakamamAMthI prakAzita thAya e hitAvaha che. AthI huM zrutabhaktino lAbha lenArA zrAvako taiyAra thAya tevo prayatna karavAnA vicAramAM hato. jANe mArA A vicArono paDagho suzrAvaka kalpaneza bAbubhAI jarIvALAnA hRdayamAM paDyo hoya tema temaNe mane zrutabhaktino lAbha ApavA vinaMtI karI. meMturata emanI Yche vinaMtIno svIkAra karyo. pariNAme Aje A graMtha caturvidha saMghanA karakamalone ra ' zobhAvanAro banyo che. zrAddhadinakRtya graMtha upara eka svopa saMskRta TIkA che, ane bIjI avasUri ja che. temAM svapajJa TIkA bahuja moTI che tathA keTalAka sthaLe TIkAmAM gahana padArtho lIdhA che, je zrAvakone samajavA kaThIna paDe. avacUri saMkSima che. prastuta pustakamAM avacUrino W7 bhAvAnuvAda ApavAmAM Avyo che. avacUrinA kartAnuM nAma vagere jANI zakAyuM nathI. ja ja avasUrimAM ghaNA sthaLe zabdaprayogo svopajJaTIkAne maLatA Ave che. ethI saMbhava che ke a4 ke avacUrikAre svopajJa TIkAnA AdhAre ja thoDA pheraphAra sAthe avacUrinI racanA karI V hoya, ane ethI ja kartA tarIke potAnA nAmano ullekha nakya hoya. mULa graMthakArano , ja paricaya A ja pustakamAM alaga ApavAmAM Avyo che. A prasaMge mArA upakArIo siddhAMta mahodavi pa.pU. AcAryadeva zrImadvijaya R Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wwwwww ja prema sUrIzvarajI mahArAjA, mahAna zAsana prabhAvaka pa.pU. AcAryadeva zrImadvijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAja, nispRhatAnIradhi pa.pU. AcAryadeva zrImadvijaye hIra sUrIzvarajI mahArAjA, suvizAla gacchAdhipati pa.pU. AcAryadeva zrImadvijaya mahodaya sUrIzvarajI mahArAjA, ane vardhamAna taponidhi pa.pU. AcArya deva zrImadvijaya 27 lalitazekhara sUrIzvarajI mahArAjAne bhAvabharI vaMdanA karuM chuM. AtmIyabhAvathI A graMthanuM saMzodhana karI ApanArA niDaravaktA pa.pU. AcAryadeva zrImadvijaya mukticaMdra sUrIzvarajI mahArAjAnA ziSyaratna AjIvanagurghatevAsI AcArya zrI jayakuMjara sUrijI ma. nA ziSyaratna pUrNimAnA ja pUrNacaMdra samAna saumya AcArya zrI pUrNacaMdra sUrijI ma. pratye AbhAra vyakta karyA vinA rahI zakato nathI. mArI sAhityayAtrAmAM sAtha ApanArA muni zrI dharmazekhara vijayajInI tathA ja mArA zArIrika svAstha mATe aharniza prayatnazIla rahenArA ane pUra saMzodhana AdimAM sahAyabhUta thanArA munizrI divyazekhara vijayajInI paNa A prasaMge smRti thayA vinA ja rahetI nathI. phAInala mUko tapAsavAmAM kAMdIvalI(IsTa)nADaoN. mehulabhAIe Apelo paNa sahakAra paNa bhUlI zakAya tema nathI. S, koI koI sthaLe kathA vagere anya graMthamAMthI A graMthamAM uddhata karela che. AthI te te te graMthanA lekhaka Adi pratye AbhAra vyakta karuM chuM. RE A graMthamAM jinAjJA viruddha je kaMI mArAthI lakhAyuM hoya tenI vividha vividha che, kSamA yAcuM chuM. A graMthanAvAcana-ciMtana-manana-AcaraNa AdithI bhavya jIvo potAnI . muktine niphTa banAve e ja eka zubhakAmanA. -AcAryarAjazekharasUri - vi.saM. 2057, u.va.13 mAlade-mArU ratnatrayI ArAdhanA bhavana Y, govardhana nagara, mulunDa-pazcima ja muMbaI- 400 080 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ graMthakArano saMkSipta paricaya svabhAva : zrAddhadinakRtya graMthanA kartA AcArya zrI devendrasUri zAMta svabhAvI, kriyApravartaka, saMvegI, vidvAna, pUrvakALanA gItArthone yAda karAve tevA jJAnI, cAritraniSTha, zAMta, upadezaka, moTAgraMthakAra ane zAsanaprabhAvaka hatA. AcArya jagacaMdrasUrie kriyoddhAra karyo tyAre 'AcArya devendrasUri ane paMnyAsa devabhadra gaNi temanA sahayogI hatA. saMbhava che ke AcArya devendra sUrine saM. 1285mAM AcAryapada maLyuM hoya. temanA zAMtarasavALA vAtsalyabharyA mIThA upadezathI ja aMcalagacchanA 44mA AcArya mahendrasiMhasUrie sa. 1307 lagabhagamAM tharAdamAM kriyoddhAra karI zuddhamArga svIkAryo hato. mevADano rANo caitrasiMha, rANo tejasiMha, rANI jayatalAdevI, rANo samarasiMha vagere temanA ananya rAgI hatA. temanA upadezathI rANIjayatalAe cittoDanA killA para zAmaLiyA pArzvanAtha bhagavAnanuM jinAlaya baMdhAvyuM. rANA tejasiMhe paNa mevADamAM amAripAlana karAvyuM hatuM. AcArya devendrasUrivare gurudevanI sAthe zatruMjaya, giranAra, AbU vagere yAtrAo karI hatI. AcArya devendrasUri, AcArya vijayacaMdra, upAdhyAya devabhadra saM. 1301nA phAgaNa di 13 ne zanivAre pAlanapura padhAryA. tyAM varahuDiyA Asadeve 3pAsa sUtravRtti graM. 1128 lakhAvI. AcArya devendrasUrie saM. 1302mAM vIjApura (ujjaina)mAM varahaDiyA kuTuMbanA varahuDiyA vIradhavala tathA bhImadevane dIkSA ApI, teonAM nAma muni vidyAnaMda, tathA muni dharmakIrti rAkhyAM. saM. 1704mAM te baMnene gaNipada ApyuM. mahuvA- graMtha bhaMDAra :-AcArya devendrasUri tathA AcArya vijayacaMdrasUrinA upadezathI mahuvAnA saMghe saM. 1306 mAM sarasvatI graMthabhaMDAra banAvyo. teo tyArabAda saM. 1307mAM tharAda padhAryA. tyAM temane AcArya mahendrasUri maLyA. tyAra bAda AcArya devendrasUri mALavA tarapha vihAra karI gayA, ane lagabhaga 12 varSe gujarAta padhAryA. A bAra varSanA gALAmAM AcArya vijayacandrasUri khaMbhAtamAM caityavAsIonI pAsasthAvALI 'vaDIpoSALa'mAM rahyA. tyAM te caityavAsIo sAtheno mITho saMbaMdha, zrAvako pratyeno gADhaprema ane RddhigAravathI zithilAcArI-pramAdI banI gayA hatA. temaNe 'AcArya devendrasUrinI AjJA' choDI, potAno svataMtra gaccha banAvyo. AcArya devendrasUri potAnA saMvegI parivAra sAthe gujarAtamAM AvyA, ane saM. 1319mAM khaMbhAta padhAryA. AcArya vijayacaMdrasUrie garvanA ghenamAM temano vinaya-satkAra Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyo nahIM, temaja zithilAcAra paNa choDyo nahIM. AcArya devendrasUrie 'A zithilAcArIonI vaDIpoSALamAM UtaravAnuM ucita na dhAryuM. ane bIjA sthAnamAM UtaravAno vicAra karyo. A rIte saM. 1319mAM be gurubhAIo vacce khaMbhAtamAM bheda paDyo. ghaNA vicArazIla zrAvakone ''A baMne AcAryo vacce bheda paDe'' te ThIka na lAgyuM. saMgrAma sonInA pUrvaja ''sonI sAMgaNa osavAle'' A baMne zAkhAmAM kacI zAkhA sAcI che ? teno nirNaya karavA tapasyA karI, pratyakSaprabhAvi jinapratimAnI sAme dhyAna dharyuM.'' zAsanadevIe sAMgaNa sonIne jaNAvyuM ke, ''AcArya devendrasUri yugottama AcAryapuMgava che. temanI ja gacchaparaMparA lAMbA kALa sudhI cAlaze, mATe tAre temanI upAsanA karavI.'' (gurvAvalI : zlo. 137-138) saMgrAma sonI bhImadeva tyAga ane saMyamamArganI tarapheNa karato hato. teNe AcArya devendrasUrine nAnI poSALamAM utAryA. AthI AcArya devendrasUrino ziSyaparivAra saM. 1319mAM khaMbhAtamAM laghupoSALanA nAme prasiddha pAmyo. ''laghupoSALa e vAstavamAM tapAgacchanuM ja nAmAntara che. gucchabheda - AcArya vijayacaMdrasUrino ziSyaparivAra moTI poSALamAM jemano tema zithila banI rahyo. A zithila AcAranA kAraNe saM. 1319mAM khaMbhAtamAM ja tapAgacchanI mULa zAkhAthI bIjI jUdI zAkhA vaDIpoSALanA nAmathI astitvamAM AvI. A samaye mULa zAkhAnuM bIjuM nAma tapAgaccha laghupoSALa, lahuDIpoSALa, loDhI poSALa paDyuM. AcArya devendrasUrinA vyAkhyAnamAM saMvega, tyAganA amogha rasavALo zAMtarasano pravAha vaheto hato. teo khaMbhAtanA cokamAM rahelA ''kumArapAla vihAranA upAzrayamAM'' dharmopadeza detA hatA. mahAmAtya vastupAla temane vaMdana karavA Avyo. tyAre AcArya mahArAje cAra veda upara vyAkhyAna ApyuM. jemAM jaina ane jainetara darzana saMbaMdhI siddhAMtonuM talasparzI nirUpaNa karyuM. mahAmAtya vastupAle vyAkhyAnamAM sAmAyika laIne beThelAone ''muhapattinI prabhAvanA'' karI. lagabhaga 1800 muhapattio tyAre temaNe vaheMcI. (gurvAvalI - zlo. 114) paTTadhara :- AcArya mahArAja tyAMthI vihAra karatA pAlanapura padhAryA. AcArya mahArAje ahIM saMghanI vinaMtIthI saM. 1322mAM pAlanapuramAM pallaviyA pArzvanAtha bhagavAnanA maMdiramAM upAdhyAya vidyAnaMdagaNine AcAryapada ane paMnyAsa dharmakIrtine upAdhyAyapada ApyuM. A samaye upAdhyAya dharmaDIrti AcAryapadanI prApti pachI AcArya dharmaghoSa sUri evA nAmathI prasiddha banyA. pethaDazAha maMtrI AcArya dharmaghoSa sUrinA bhakta banyA hatA. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMdiranA maMDapamAM kesaranI daivI vRSTi thaI. lokamAM Azcarya ane AnaMda phelAyo. AcAryazrIe AcArya vidyAnaMdasUrine gujarAtamAM vicaravAnI AjJA ApI. ane pote saM. 1324mAM vihAra karatAM karatAM pharIvAra mALavA padhAryA. saMbhava che ke, temaNe upAdhyAya dharmakIrtine mALavAnA vihAramAM potAnI sAthe rAkhyA hoya. svargaH - AcAryadevendrasUri saM. 1327mAM mALavAmAM(agara mAravADanA sAcoramAM) kALadharma pAmyA. A samAcAra maLatAM bhAratanA jaina saMghamAM bhAre gamagInI phelAI. khaMbhAtanA saMgrAma bhImadeve ''te divasathI anna levAno tyAga karyo. saMgrAma sonI bhImadeve 12 varSa sudhI anAja khAdhuM nahIM.'' sAthenA munivaroe mALavAthI gujarAta tarapha vihAra karyo. AcArya devendrasUrie ''devendra aMkavALA'' graMtho banAvyA, jenAM nAma nIce mujaba jANavA maLe che. 1. dharmaratna prakaraNa - TIkA 2. suEsaNAcariya 3, 4, 5. bhASyatraya gA. 152 6. siddha paMcAzikA gA. 50 7. siddha paMcAzikA - vRtti gra. 8750 8. zrAddhavidhi kRtya 9. zrAddha pratikramaNa sUtravRtti (vaMdAvRtti) gra. 2720 10. paMca navya karmagraMtha *prastuta zrAddhadinakRtya e ja zrAddhavidhikRtya hoya ema saMbhave che. 1. karma vipAka : gA. 61 2. karmastava : gA. 34 3. baMdhavidhAna : gA. 25 4. SaDazIti : gA. 86 5. zataka : gA. 100 11. cha karmagraMtha TIkA 12. sAsaya jiNathayuM. gA. 24 13. dhAraNAmaMtra A graMtho sivAya temaNe 'siri usahavaddhamANa' vagere stavano tathA yugapradhAna svarUpayaMtranI racanA karI hatI. (jaina paraMparAno ItihAsa bhAga trIjAmAMthI sAbhAra akSaraza: samudhRta.) Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. yativizrAmaNA 19. vaMdanAdi 21. ucitayoga, 22. gRhagamana 23. vidhizayanA 18. saMskAra 25. strIsvarUpa ciMtanA 24. abrahmatyAga 26. strIsaMganivRttabahumAna 17. zravaNa 27. bAdhakadoSa vipakSa ciMtana 16. saMvaraNa 15. bhojana 28. dharmAcArya smaraNa zrAddha dina kRtya 14. vyavahAra zuddhi 1, namaskAra 13. ucitakaraNIyA 2. smaraNA 12. munipRcchA. 3. vrato | 4. yoga 11. zravaNA ainsich'ob 9. vaMdana 8. satkAra 7. jinamaMdira gamana 6.pratyAkhyAnA 5. caityavaMdana Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya rAjazekhara sUrIzvarajI ma. dvArA lekhita-saMpAdita-anuvAdita pustako kA paMcavartukaTIkAsahita bhAvAnuvAda gurutattva vinizcaya bhAga 1-2 TIkA sahita bhAvAnuvAda kA zrAvakanAM bAra vrato yAne navapada prakaraNa bhAvAnuvAda zrAvakadharmavidhi prakaraNa TIkA sahita bhAvAnuvAda zrAddhadinakRtya sUtrano vivecana sahita bhAvAnuvAda dharmabiMdu TIkAsahita bhAvAnuvAda yogabiMdu TIkA sahita bhAvAnuvAda yogadaSTi samuccaya TIkA sahita bhAvAnuvAda vItarAga stotraTIkA sahita bhAvAnuvAda zIlopadeza mAlA bhAvAnuvAda paMcAzaka bhAga 1-2 gujarAtI anuvAda pariziSTa parva gujarAtI anuvAda senaprazna gujarAtI anuvAda hariprazna gujarAtI anuvAda caityavaMdana mahAbhASya gujarAtI anuvAda yatilakSaNa samuccaya gujarAtI anuvAda vItarAga stotra gAthArtha-bhAvArtha ka jJAnasAra - mULa zlokono bhAvAnuvAda ka haribhadrIya aTaka - mULa zlokono bhAvAnuvAda prazamarati mULa zlokono bhAvAnuvAda ka dharmabiMdu mULa sUtrano artha ka tattvArtha mULa sUtrano artha zIlopadezamAlA sirisirivAla kahA saMskRta prata jIvana jItavAnI jaDIbuTTIo maitrI Adi cAra bhAvanAonuM vivecana navakArano jApa miTAve saMtApa vivecana jainadharmanI prAcInatA ane samrATa saMpratinI zAsana prabhAvanA nitya upayogI sAdhanA saMgraha (zrAvakopayogI aneka viSayono saMgraha) saMskRta ID: Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tattvArthAdhigama sUtra siddhahemazabdAnuzAsana prema guNa gaMgAmAM snAna karIe aNagAranA zaNagAra sAta sakAra zrAvakanAM bAra vrato ' prabhubhakti muktinIdUtI kA sAdhu sevA Ape mukti mevA kA mAtA-pitAnI sevA kA satsaMganI suvAsa mamatA mAre samatA tAre bhava bhAvanA bhAvanA bhavanAzinI ciprasannatAnI jaDIbuTTIo gujarAtI vivecana (mahesANA pAThazALA dvArA) madhyama vRtti bhA. 1-2-3 zrI prema sUrIzvarajI ma. nI jIvanajhalaka (bhAvasAdhunAM sAta lakSaNo sahita) nAnI pustikA nAnI pustikA jinapUjA saMbaMdhI vistRta mAhitI vivecana vivecana vivecana vivecana bhava bhAvanA graMthanI mULa gAthAono bhAvAnuvAda kA nA anityAdi bAra bhAvanA saMbaMdhI vistRta vivecana sadA prasanna rahevAnI preraNA ApanAra vivecana AgAmI prakAzano upadezamAlA yAne puSpamAlA TIkAno bhAvAnuvAda bhAga 1-2 bhava bhAvanA TIkAno bhAvAnuvAda bhAga 1-2 upadeza ratnAkaraTIkAno bhAvAnuvAda vItarAga stotra-avaya sahita zabdArthabhAvAnuvAda prApti sthAna arihaMta ArAdhaka TrasTa C/o hindustAna mila sTorsa, 481, ganI kaMpAunDa, muMbaI-AgrA roDa, bhIvaMDI (ji. thANA) phona : (02522) 33814 | noMdha : kA nizAnIvALA pustako aprApya che. | Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daSTAMtono akArA anukrama 268 77 pAlaka 302 409 390 275 101 279 226 26 dRSTAMta viSaya avaMtisukumAra vasatidAna aMgulimAla satsaMga aMbaDa parivrAjaka tattvajJAtA banavuM ATha baMdhuo aSTaprakArI pUjA AhIra jinAtizaya IlAputra strI pratye Asakti utpalamAlA vasatidAna eka mANasa thiNadrinidrA elakAkSa rAtribhojanatyAga kumArapALarAjA UMcA dravyothI pUjA kumArapALarAjA guruvaMdana kRtapuNya supAtradAna kRSNa vAsudeva guruvaMdana kRSNa vAsudeva dIkSArAga gAyakavADa nareza prabhune puMTha na karo goviMdavAcaka jinavANI cakravartI guruvana camareMdra nRtyapUjA caMDapiMgala cora navakArano prabhAva citrakAra "kusaMga cilAtiputra jinavANI jayaMtIzrAvikA dharma mATe vahelA UThavAnuM jinadAsa navakAra prabhAva jIvAnaMda vaidya veyAvacce dattarAjA sAdhuSa kusaMgatyAga dramaka kodhazAMti dhanya-zAlibhadra supAtradAna peja | daSTAMta viSaya dharmapAla-vasupAla guNaprazaMsA 346 dravyavaMdana 204 pethaDazAha rAtribhojana tyAga pradezI rAjA AcAryane upakAra prabhAvatI rANI nRtyapUjA naMdamaNiyAra jinavANI be kAcaMDA kodha zAMti be mitro , vastunI achata 314 be nokara svadravyathI pUjA 103 bharata cakravartI sAdharmika bhakti 167 bhAvaDazeTha devuM pura karavA vize 258 bhila jinAtizaya 164 bhila-bhilaDI navakArano prabhAva 78 bhojana vagere daza mAnavabhavanI durlabhatA mahaNasiMha pratikramaNa dilathI jinabhakti 168 | mUladeva supAtradAna rameza jinavANI - raviguNa brAhmaNa rAtribhojana tyAga rAjasiMha-ratnavatI navakArano prabhAva 188 rAmacaMdrajI sAdharmika bhakti 19 revatI zrAvikA veyAvacce rohiNeya cora jinavANI 178 vajabAhu guruvaMdana 374 vanamAlA rAtribhojana tyAga vasubhUti jinavANI 396 viMDyUla vasatidAna 255 vAMdarI 289 328 mUladeva 247 197 314 31 347 27 280 181 190 169 divAkara 231 301 198 270 97 svArtha Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daSTAMta. viSaya 369 29 peja | daSTAMta viSaya 219 | zeTha mAna 361 zivakumAra navakArano prabhAva 224 zreNikarAjA vinaya 195 zrImatI navakArano prabhAva 394 zreyAMsakumAra supAtradAna satyakI vidyAdhara jinapUjA subAhu supAtra dAna 184 susaDha yatanA 194 huMDika yakSa navakArano prabhAva 30 vArattaka sAdharmika caitya vibhASaNa vikathA vIraprabhu dharmaniMdA tyAga jinavANI vRddha vRddhAvasthA puSpapUjA zakendra nRtyapUjA zaabhavasUri jinAgama zRMgImasya dharmazravaNa zItalAcArya Adi-pa guruvaMdana 246 244 362 32 143 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya maMgalAcaraNa . savAla aneka javAba eka.. dravyavaMdana viSe pAlakanuM daSTAMta che pramANa AcaraNA paNa zrAvakanuM lakSaNa .. jinezvaranA bAra guNo 28 dvAronAM nAma paheluM namaskAra dvAra AtmA upara dravya-kSetra-kALanI asara brAhmamuhUrtano artha . TI.vI.TI.vI. TI.vI.TI.vI.. TI.vI.nA kAraNe AdhyAtmika nukazAno . samayasara sUine vahelAM UThavuM joIe . nidrAnA pAMca prakAra navakAra saMbaMdhI vistRta vivecana bIjuM smaraNa dvAra trIjuM vrata dvAra cothuM yoga dvAra tapaciMtanano vidhi 12 12 14 14 15 16 17 18 19 20 vahelA uThavAthI zArIrika lAbha paNa thAya ......... dharma mATe vahelA UThavAnuM che, pApa mATe nahi .. jayaMtIzrAvikAno prasaMga ane samyaktvanAM bhUSaNo.. 19 pApa karAvanAra sAmagrI na maLe temAM kalyANa .. zaktino sadupayoga prazaMsanIya che vahelI savAre moTA avAjathI na bolavuM . bIjAnA pApamAM nimitta na banavuM bIjAne pApa karavAnI taka na maLe tema vartavuM.. navakAranA prabhAva upara kathAo 21 22 23 23 26 36 45 47 48 48 49 50 51 para 54 55 56 paccakkhANanuM svarUpa . cAra prakArano AhAra paccakkhANanA 17 prakAro viSayAnukramaNikA pRSTha vigaInA dasa prakAra . zrAvakane levA yogya niyamo duvihAra AdinI mAhitI . aNAhArI vastuo .. 4 6 6 7 8 G paccakkhANanAM pAMca uccArasthAno pAMcamuM caityavaMdana dvAra pUjA mATe snAnano vidhi pUjAnAM vastronI mAhitI mUrtipUjAmAM hiMsA-ahiMsAnI vicAraNA ... jinapUjAthI thatA lAbho . pUjAmAM pANI kevuM joie ? aMgalUchaNAM aMge mAhitI pUjAnAM puSponI mAhitI caityavaMdananA traNa prakAra namunthuNaM sUtra bolavAnI vidhi sUtra bolavAnA askhalita Adi guNo . kAyotsarganA doSo chaThThuM pratyAkhyAna dvAra ......... sAtamuM jinamaMdira gamana dvAra tIrtha prabhAvanAthI tIrthaMkara padanI prApti AThamuM satkAra dvAra pAMca abhigama jina darzana-pUjanamAM jarUrI darzAtraka traNa guptithI guma banIne pUjA kare prakSAla vagere pUjAno vidhi . nRtya pUjAmAM daSTAMto . navamuM vaMdana dvAra sAmAnya zrAvakane AzrayIne pUjAvidhi . jinapUjA aMge vivecana arihaMta saMbaMdhI vistRta vivecana saMpUrNapUjA jAte karavI joIe pUjA saMbaMdhI sUcano AzAtanA koI na karazo 58 59 60 60 61 64 65 65 66 71 71 72 73 75 75 76 80 80 82 83 88 90 93 100 pUjA svadravyothI karavAmAM be nokaranI kthA ... 101 pUjA UMcAM dravyothI karavI joie . 103 pUjA vidhipUrvaka karavI joie . 104 pUjAno kramaza: vidhi 106 109 112 113 114 115 prabhujIne puMTha na karo na aSTa prakArI pUjAnuM rahasya pUjAnA duSTa 94 95 95 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 117 143 pradakSiNAnA kuhA 116 darpaNa-cAmara-ghaMTanAda pUjAno hetu......... pUjAmAM rezamI vastro. 117 tilaka kevI rIte karavuM ? , 118 pUjAno samaya .......... 119 pUjA saMbaMdhI keTalAka praznottaro . 119 varakhapujA nirdoSa che.................. 120 sena prazna graMthanA upayogI praznottaro. 121 arihaMtanA cAra nikSepA .. 122 guruvandana adhikAra ...... 12 3 guruvandananA traNa prakAra ......... 123 muhapattine paDilehavAno vidhi............. 124 muhapattinA pacAsa bolanI sakjhAya....... 132 guruvaMdananA 25 Avazyako....................... 133 ziSyanA cha prazno-gurunA cha uttaro......... 136 guruvaMdanathI thatA cha guNo................. 136 pAMca vaMdanIya...... 136 pAMca avaMdanIya ........ 138 guruvaMdananAM pAMca udAharaNo, vaMdana karavAnA pAMca niSedho. 145 guru vaMdananA 3ra doSo..... 145 guruvaMdananAM ATha kAraNo ........... 148 vaMdana na karavAthI thatA doSo......... guruvaMdana sUva(vAMdaNA)no artha..... 150 gurunI 33 AzAtanA ......... 154 guruvaMdana viSe vivecana................. 159 zrIkRSNanA daSTAMtathI traNa bodhapATha......... 164 dararoja badhA sAdhuone vaMdana karavuM joIe. 165 rastAmAM namaskAra karavAthI lAbha....... 166 moTA mANasoe khAsa namaskAra karavA joIe 166 kumArapALa mahArAjanuM daSTAMta ............... 167 cakavartInuM daSTAMta ................ vajabAhunuM daSTAMta..................... 169 vaMdanathI paccakhANa vidhinuM pAlana.......... 171 strIoe dUrathI vaMdana karavuM joIe........... 171 sAdhuo pAse strIoe pALavAnI keTalIka maryAdAo 172 dazamuM - pratyAkhyAna *************** 174 bAramuM - yatipRcchA dvAra .... 174 zramaNopAsaka zabdano artha.. ........... 174 sAdhune kAma Adi mATe pUchavAthI lAbha... 174 sAdhune pUchavAnI Teva rAkhavI joIe........ 175 dharmasaMbaMdhathI bhakti viSe eka prasaMga....... 175 paricayathI bhakti viSe sAdhuno anubhava.. 176 supAtradAnano vidhi. 177 glAna sAdhunI sevAnuM mahattva ............... 178 sAdhu sevA aMge daSTAMto....................... 178 teramuM ucita karaNIya dvAra .... 183 zrAvaka-zrAvikAone vaMdana................. 183 agiyAramuM zravaNa dvAra ............. 183 bhAvarogane dUra karavAmAM daSTAMto.............. 184 dharmazravaNa saMbaMdhI daSTAMto ............ 184 dharmazravaNa saMbaMdhI vistRta vivecana ............ 194 jinamaMdiranI sAra-saMbhALa rAkhavI ...... 205 jIrNoddhAranuM mahattva........................ 206 pRTa Adi cAra prakArano karmabaMdha........ 207 devadravyanI rakSA-vRddhi &............... 210 jinamaMdira nirmANano vidhi................. 211 jinamaMdiranI AzAtanAno tyAga ............ 212 jinamaMdiranI vastuonA be prakAra.......... 213 deva-guru dravyanA upayogathI thatA anartho... 214 devadravyanI vRddhi karanArane thatA lAbho....... 215 devadravyanuM bhakSaNa-rakSaNa-vRddhi karavAnuM phaLa 216 sAdhuothI maMdiramAM na rahI zakAya 218 caityanA cAra prakAra ....... caudamuM vyavahArazuddhi dvAra ...... 2 21 paMdara karmAdAna .. 221 vyavahArazuddhinuM mahattva.............. 223 dravyAdi cAra zuddhi ................ 224 dharmArthI kyAM rahevAnuM pasaMda kare ? ... 225 kumitronI sobatano tyAga ............. 228 paMdaramuM bhojana dvAra .****** sAdhuonI ATha gocaracaryA.............. 236 sAdhuone vahorAvavAno vidhi............... 237 ucita AcaraNa ..................... 238 niSkAraNa doSita vahorAvanArane alpa AyuSyano baMdha 240 gRhasthathI lAgatA gocarInA doSo ..... 241 150 218 cha 168 A Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 379 o supAtradAna vize daSTAMto ........................ 244 mUlaguNa-uttaraguNathI zuddha vasati ........ 264 vasatidAnamAM daSTAMto ...................... 268 sAdharmika bhakti saMbaMdhI vistRta vivecana... 281 bhAva sAdhamikavAtsalya .......... 287 pramAdathI thatA anartho........... 288 manuSyabhavanI durlabhatAmAM bhojanAdi daza daSTAMto 289 dhananA gaNima Adi cAra prakAra ............ 293 anukaMpAdAna .................... 294 22 abhakSya ........... ........ 296 jIvahiMsAthI utpanna thatI keTalIka vastuo. 297 divasa-rAtanI apekSAe bhojananA cAra bhAgA. 300 32 anaMtakAya............................. 305 kaMdamULa khAvAnuM choDo .................... 306 AIskrIma abhakSya che .. ................ 310 soLamuM saMvaraNa dvAra .......... 312 zrAvakanA traNa prakAra .................. 312 sattaramuM zravaNa dvAra **************** 31 3. sAMjanA bhojana kyAre kare ? .......... 313 rAtribhojanathI thatA anartho................. aDhAramuM satkAra dvAra ............................................ 316 ogaNIsamuM vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra sAmAyikano vidhi... 316 AcArya vagerene vaMdana ..... 317 svAdhyAya.......... 317 pratikamaNa ........ 317 pratikramaNa karavAnA hetuo.... 318 pAMca prakArano vyavahAra ...... 319 'Avazyaka' zabdano artha.. 'AvazyakanA paryAya nAmo.. 320 pratikamaNa kyAM kare? .......... cha Avazyako saMbaMdhI vistRta vivecana ...... 321 ekavIsamuM ucitayoga (svAdhyAya)dvAra. 332 aDhAra hajAra zIlAMgarathanuM svarUpa.......... 332 navakAranI anAnupUrvInuM phaLa .................... 334. vIsamuM yativizrAmaNA dvAra ......... 335 glAnanI sevA saMbaMdhI vivecana .................. 335 bAvIsamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra 340 parivArane upadeza na ApavAmAM doSa. ........ 340 313 parivAre karelA pApano bhAgIdAra bane..... 341 poSyanuM poSaNa ..... 341 sAdharmikanA be prakAra 342 zrAvaka kyAM rahe? ........ 342 susaMga-kusaMga saMbaMdhI vivecana ......... 343 kutIrthikonA saMsargano tyAga ........... 351 kutIrthomAM na javuM................... 351 bhraSTAcArIonA paricayano tyAga.......... 351, pAMca aNuvratano svIkAra vagere ............. 352 madirA Adino tyAga........... 352 cauda niyama................................. 354 sacitta-acitta-mizranuM svarUpa............. 355 cAra prakAranA anarthadaMDano tyAga.......... 359 yatanAno upadeza ......... 362 vizeSa abhigraho .. 363 manuSyabhava AdinI durlabhatA........ 366 dharmazravaNamAM aMtarAya karanArA tera doSo.... 367 upamAothI dharmanI prazaMsA .. anuvAda AdimAM punarukti doSa na lAge.... 380 jinapUjA AdimAM udyama karavo joIe....... trevIsamuM vidhizayana dvAra ........................... 384 sAta caityavaMdana ............................. 384 cAra zaraNa svIkAra vagere................ covIzamuM abrahmatyAga dvAra .... 387 gRhavAsathI anivRttinI niMdA ............... 387 pacIsamuM strIzarIrasvarUpaciMtana dvAra ... 389 chavIsamuM strIsaMganivRtta bahumAna dvAra .. 393 satAvIsamuM bAdhakoSavipakSa ciMtana dvAra... 394 saMsAranA hetu karmonA tyAgano upadeza....... 395 kaThora vacanathI puNyano nAza................... 397 zuM karyuM? zuM karavAnuM bAkI che? ItyAdi ciMtana 397 AtmanirIkSaNa ............................ 397 aThAvIsamuM dharmAcAryasmaraNa dvAra .... 403 vividha rIte AcAryanA guNonuM varNana ...... 408 zrAvakanAM uttama manoratho................ aMtarmukha banelAonI stuti ............... 415 graMthakAranI namratA vagere ...... ......... 416 bhAvAnuvAdakAranI prazasti ................... 417 akArAdi anukrama.............................. 382 384 320 321 414 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharaNaMdra-padmAvatI saMpUjitAya 3 hIM zrIM zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya nama: zrI dAna-prema-rAmacaMdra-hIra sUribhyo nama: oM nama: siddhAMta sAra sAgara zrI deveMdrasUri viracita zratadhara sthavira maharSi racita avacUri sahita zrAddhadinakRtya vivecana sahita gujarAtI bhAvAnuvAda vIraM namiUNa tiloyabhANu, visuddhanANaM sumahAnihANaM / / vucchAmi saDDANa diNassa kiccaM, jiNiMdacaMdANa ya AgamAo // 1 // tribhuvanabhAnu, vizuddhajJAnI ane sumahAnidhAna evA zrI vIrane namIne jiteMdracaMdronA AgamathI zrAddhonA dinakRtyone kahIza. tribhuvanabhAnu- zrI vIra bhagavAna asaMkhya jijJAsuonA saMzayone ekI sAthe cheDatA hovAthI traNa lokamAM rahelA dharmAstikAya Adi dravyasamUhane ekI sAthe prakAzita karanArA che. jevI rIte bhAnu (sUrya) padArthone ekI sAthe prakAzita kare che, tema zrI vIra bhagavAna vaNalomAM rahelA sarva padArthone ekIsAthe prakAzita - karatA hovAthI tribhuvananA bhAnu samAna che. - vizuddhajJAnI - vizuddhajJAnI eTale vizuddhajJAnavALA je jJAna ajJAnathI rahita hoya te jJAna vizuddha che. bhagavAnane sarvajJAnAvaraNIya karmanA kSayathI kevalanAmanuM jJAna utpanna thayuM hovAthI bhagavAnanuM jJAna ajJAnathI rahita che = ajJAnathI mizrita nathI. mATe zrI vIrabhagavAna vizuddhajJAnI che. sumahAnidhAna - jevI rIte nidhAna dAriyeno nAza kare ane saMpattine Ape tema zrI vIra bhavyajIvonA kaSTathI bharelI durgatinAdu:kharUpadAritryano uccheda kare che. ane sugatinuM sukha Ape che. mATe zrI vIra mahAnidhArUpa che. anya nidhAno kSaya pAme che, A nidhAna akSaya hovAthI maNanidhAna che. A nidhAna sarvanidhAnothI caDhiyAtuM hovAthI su(=suMdara) mahA nidhAna che. zrI mahAvIra sumAnidhAna che e viSayamAM guruparaMparAthI Avelo prasaMga A pramANe che- eka vAra zvetAMbAnagarI tarapha jatA zrIvIrane govALoe e raste javAnI nA kahI. chatAM zrIvIra caMDakauzika sarpane pratibodha pamADavA mATe kanakakhala nAmanA tApasInA AzramamAM padhAryA. A caMDakauzika sarSa pahelA bhavamAM deDakIne mAranAra tapasvI hato, bIjA bhavamAM jyotiSka deva hato, trIjA bhavamAM kanakapala nAmanA tApasAzramanA kulapatino putra Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMgalAcaraNA 2) zrAddhadinakRtya kauzika nAmano kulapati hato, cothA bhavamAM daSTiviSacaMDakauzika sahito. te caMDakauzika sapane (vanamAMdevamaMdiramAM kAyotsargamAM rahelA) zrI vIrasvAmInA darzanathI jAtismaraNa jJAna thayuM. pachI (bhagavAnanA upadezathI pratibodha pAmIne) anazana karIne AThamA devalokamAM utpanna thayo. A pramANe kugatirUpa dAriyano nAza karavAthI ane sukharUpa saMpatti karavAthI zrIvIra sumahAnidhi che. zrIvIrane namIne - namaskAranA (1) dravyathI thAya, bhAvathI nahi, (2) bhAvathI thAya, dravyathI nahi, (3) bhAvathI nathAya ane dravyathI paNa na thAya, (4) dravyathI thAya ane bhAvathI paNa thAya, ema cAra bheda che. temAM pAlaka vagereno namaskAra dravyathI che, bhAvathI nathI. anuttara devalokanA devono namaskAra bhAvathI hoya, dravyathI na hoya. (kAraNa ke te devo sadA zayyAmAM sUtAM sUtAM padArthonuM ciMtana karatA hoya che. AthI mastaka namAvavuM vagere dravya namaskAra na karI zake.) kapilA vagereno namaskAra dravyathI ane bhAvathI rahita che. (kapilA zreNika rAjAnI dAsI hatI. atizaya bhArekarmI jIvodravyathI paNa namaskAra kare.) jenuM vacana susaMvaravALuM che, arthAt sAvadhathI rahita che, ane kAyA suvyApAravALI che, arthAt vidhipUrvaka vaMdana karavAnA vyApAravALI che, tevo samyagdaSTi jIva upayoga pUrvaka jina vagerene namaskAra kare tyAre dravyathI ane bhAvathI namaskAra hoya. namIne eTale vidanasamUhanI zAMti mATe ekAMtika ane avyabhicArI bhAvamaMgalarUpa cothA namaskArathI praNAma karIne. (bhAvamaMgala ekAMtika ane avyabhicArI hoya. avyabhicArI eTale avazya phaLa = niSphaLa na thAya tevuM. bIjA maMgaloniSphaLa paNa thAya, jyAre bhAvamaMgala kyAreya niSphaLa na thAya. ekAMtika eTale asAdhAraNa. jenA jevuM bIjuM na hoya te asAdhAraNa kahevAya. bhAva maMgala avyabhicArI che, ane avyabhicArI che mATe ja ekAMtika che.). jinendracaMdra - jina eTale zrutajJAnI, avadhijJAnI ane mana:paryavajJAnI. IndraeTale pradhAna. jinomAM pradhAna te jinendra. sAmAnya kevalI nirmalakevalajJAnarUpa paramezvaryathI yukta hovAnA kAraNe jinomAM pradhAna che, mATe jinendra che. AthI jinendra eTale sAmAnya kevalI. zrIvIra sAmAnya kevalIomAM paNa caMdra jevA che. jema caMdra AhAda utpanna kare che tevI rIte zrIvIra sarvaatizayasaMpattithI AhmAda utpanna kare che. (ahIM tAtparya e che ke sAmAnya kevalIone atizaya hotA nathI, jyAre tIrthakarone atizayo hoya che.). jinendracaMdronA AgamathI - jinendracaMdronA AgamathI eTale jinendracaMdroe racelA Avazyaka, upAzakadazA vagere siddhAMtomAMthI uddhAra karIne. gAthAmAM AvelA zabdano artha A pramANe che- tIrthakaronA Agamane anusarIne ane bahuzruta evA azaTha puruSoe AcarelI AcaraNAne anusarIne zrAddhonA dinakRtyone kahIza. zrAddhonAdinakRtyone kahIza- zrAddha eTale zrAvaka, zrAvakanuM svarUpa ApramANe che- (zrAvaka zabdamAM zrA, va, ka ema traNa akSaro che. temAM zrA eTale majabUta kare, zene majabUta kare ? zraddhAne majabUta kare. va eTale vAve. zuM vAve? dhanane vAve. ka eTale kare. zuM kare? puNyane kare. AthI zrAvaka zabdano artha A pramANe thAya-) jinendranA zAsana upara zraddhAne majabUta kare che, pAtromAM satata dhanane vAve che, susAdhuonI sevAthI puNya kare che, AthI paNa tene uttama puruSo zrAvaka kahe che." zrAvakanuM A lakSaNa RddhimAna zrAvakane AzrayIne kahyuM che. zrAvakanuM sarva sAdhAraNa lakSaNa A che Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya maMgalAcaraNa ''samyagdarzana ane pAMca aNuvrata vagerene pAmelo je dararoja sAdhuonI pAse sAdhu-zrAvakanI sAmAcArIne (=AcArone) sAMbhaLe tene ja tIrthaMkaro ane gaNadharo zrAvaka kahe che.'' 3 ahIM baMne prakAranA zrAvakono adhikAra che. te zrAvakonAM ahorAtramAM karavAnAM ''navakAra gaNatAM uThavuM'' ItyAdi kartavyone kahIza. A zlokamAM bhagavAnanA cAra atizayo jaNAvyA che. te A pramANe - vIra padathI apAyApagama atizaya, tritomAnu padathI vacanAtizaya, vizuddhajJAna e padathI jJAnAtizaya, mumahAnidhAna e padathI pUjAtizaya jaNAvyo che. (cAra atizayono artha 8mA pejamAM jaNAvavAmAM Avaze.) maMgala catuSTaya (graMthanA prAraMbhamAM maMgala, saMbaMdha, abhidheya ane prayojana e cArano nirdeza karavo joie. prastutamAM e cArano nirdeza A pramANe che- vighnanA vinAza mATe iSTadeva namaskArarUpa bhAva maMgala karavuM joie. zrotAo A graMthanuM vAMcana kare e mATe saMbaMdha, abhidheya ane prayojana e traNano nirdeza karavo joIe.) maMgala - ''zrIvIrane namIne'' e padothI maMgala karavAmAM AvyuM che. abhidheya - ''zrAddhonAM dinakRtyone kahIza'' A kzanathI abhidheya (=A graMthamAM zuM kahevAnuM che te) jaNAvyuM che. = saMbaMdha - ahIM upAya-upeyarUpa saMbaMdha che. te A pramANe- prastuta A zAstra ja upAya che - sAdhana che. tenA arthanuM viziSTajJAna e upeya = sAdhya che. prayojana - vicArapUrvaka pravRtti karanArA puruSonI pravRttinA sAmarthyathI prayojana jANI zakAya che, arthAt vicArapUrvaka pravRtti karanArA puruSo je kAraNathI jemAM pravRtti kare te kAraNa tenuM prayojana che, ema samajI zakAya che. prastutamAM kartAnuM anaMtara ane paraMpara tathA zrotAnuM anaMtara ane paraMpara ema cAre prakAranuM prayojana kahevuM. te A pramANe jIvo upara anugraha karavo e kartAnuM anaMtara prayojana, mokSanI prApti e kartAnuM paraMpara prayojana che. kahyuM che ke- '"je du:khothI tapelA jIvo upara sarvajJe kahelA upadeza vaDe upakAra kare che te jaladI mokSe jAya che.'' potAnAM kartavyono bodha e zrotAnuM anaMtara prayojana che, ane mokSaprApti e zrotAnuM paraMpara prayojana che. vAcaka mukhya zrI umAsvAti mahArAje kahyuM che ke- ''zrAvaka vidhithI mRtyu pAmIne saudharma Adi indra, sAmAnikadeva ke anya koI viziSTa deva bane che. tyAM potAnA sthAnane anurUpa sukhano anubhava karIne deva sthitino kSaya thatAM manuSyalokamAM janme che. tyAM punaH durlabha evI sarvaguNonI saMpattine meLavIne sakala karmonA kalaMkathI mukta bane che, ane siddhine prApta kare che. Avo jIva vadhAremAM vadhAre ATha bhavonI aMdara niyamA mokSe jAya che.'' (prazamarati gA. 307-308) vivecana tIrthaMkaro atizayanA kAraNe asaMkhya jijJAsuonA saMzayone ekI sAthe chede che e viSe keTalAMka dRSTAMto A pramANe che - Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya savAla aneka javAba eka - daSTAMta 1 eka bhIla traNa strIo sAthe gAmAMtara jato hato. mArgamAM eka strIe bhIlane kahyuM : '"kAMika gAone, jhaTa mArga kapAya.'' bIjIe kahyuM : ''thoDuM pANI lAvI Apone, gaLuM sukAya che.'' trIjI bolI : ''bhUkha lAgI che, kAMI khAvAnuM zodhone. maMgalAcaraNa 4 A traNe nArIne bhIle eka ja uttara ApatAM kahyuM : '"saro natthi.'' eTale pahelI samajI ke saro arthAt svara nathI, zI rIte gAuM ? bIjI samajI ke, saro eTale sarovara nathI, pANI kyAMthI lAvuM ? ane trIjI samajI ke saro (zara) eTale bANa nathI, zI rIte zikAra karuM ane tane khAvAnuM ApuM ? Ama sAmAnya mANase eka zabdamAM traNe nArIone samajAvI. prabhujInI vANI to nirupama ane adbhuta che. to pachI eka ja zabdamAM anekane kema samajAvI na zake ? eka ja zabdanA aneka artho thatA hoya che. savAla aneka javAba eka - daSTAMta ra saMgadhara nAme eka gAma hatuM. tyAM buDhaNa nAme eka AhIra raheto. te sukhI ane samRddha hato. tene soLa patnI hatI. prathama patnInuM nAma puSpavatI hatuM. eka samayanI vAta che. buDhaNa jaMgalamAM gAyo carAvI rahyo hato. bapora thatAM te bhojana karavA mATe beTho. puSpavatI paNa tenI sAthe bhojana karavA beThI. e prasaMge bIjI patnIo paNa tyAM AvI. e dareke vArApharatI puSpavatIne pUchyuM. pahelIe pUchyuM : ''Aje ATalI badhI khIcaDI kema rAMdhI che ?'' bIjI bolI : ''Aje chAza khATI kema che ?'' trIjIe pUchyuM : ''pelI dADhI-mUchavALI strI ghare che ?'' cothI bolI : ''Aje tamane sAruM che ne ?'' pAMcamIe pUchyuM : ''Aje kaMkoDAnuM zAka AkhuM kema rAMdhyuM che ?'' chaThThI bolI : ''A kUtarI kema ghUrake che ?'' sAtamI bolI: ''pelI bheMsa gAbhaNI thaI ?'' AThamIe pUchyuM: "A AgaLa dekhAtI strI thAkI gaI che ke ?'' navamI bolI : ''Aje sadAvratamAM bhojana Ape che ?'' dasamIe pUchyuM : ''Aje A jaLapravAhamAM pANI kema vadhu vahe che ?'' agIyAramI bolI : '"tamAro coTalo tame vALyo ?'' bAramIe pUchyuM : ''kAnamAM kuMDaLa paheryAM che ke nahi ?'' teramI bolI : ''A jaMgalamAM kema bhaya nathI lAgato ?'' caudamIe pUchyuM : '"A phaLa lezo ?'' paMdaramI bolI: ''A bakarIo gaNI che ke nahi ?'' A dareke puSpavatIne alaga alaga prazna pUchyo hato chatAMya te darekane teNe eka ja javAba Apyo ke ''pAlI nathI.'' A javAbathI darekane potAnA praznano saMtoSakAraka javAba maLI rahyo. pahelIne kahyuM : dhAnya mApavAnI pAlI hAthavage na maLatAM mArAthI khIcaDI vadhAre raMdhAI gaI. bIjIne kahyuM : chAza karavAnI Aje pAlI na hatI (pAlI eTale vAro) AthI gaIkAlanI chAza hovAthI te khATI che. trIjIne kahyuM : ''Aje hajAmatanI pAlI nathI tethI te strI ghera ja che. cothIne kahyuM : ekAMtaro tAva Ave che. AthI tAvanI Aje pAlI na hovAthI sAruM che. pAMcamIne kahyuM : zAka sudhAravAnI pAlI (charI) nathI AthI AkhA kaMkoDAnuM zAka karyuM che. chaThThIne kahyuM : kUtarIne koIe pAlI (pALI) nathI tethI te ghUrake che. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya maMgalAcaraNA sAtamIne javAba Apyo ke: pAlI nathI. (gAya bheMsa vagerene garbha rahevAnA samayane loko pAlI kahe che.) mATe bheMsa gAbhaNI thaI nathI. AThamIne kahyuM: te strI pAlI ( pagapALA cAlIne AvI) nathI. arthAt te cAlIne nathI AvI tethI te thAkI nathI. navamIne kahyuM: dAna devAnI Aje pAlI (vAro) nathI. dasamIne kahyuM: pALa (pAlI) bAMdhelI nathI tethI jaLapravAhamAMthI pANI vahyuM jAya che. agIyAramIne kahyuM: mArA mAthAmAM pAlI (ju) nathI tethI coTalo bAMdhelo che. bAramIne kahyuM : pAlI = kAnano aMtabhAga nathI tethI kuMDala kevI rIte paherAya? teramIne kahyuM: A jaMgalamAM cora lokonI pAlI (vasatI) nathI tethI koi bhaya nathI. caudamIne kahyuM: mAre khoLo (pAlI) nathI tethI phaLa zemAM lauM? paMdaramIne javAba Apyo ke ahIM koi ADaza (pAlI) bAMdhelI nathI tethI badhI bakarIo zI rIte gaNI zakAya? puSpavatInA A eka ja javAbathI badhI ja strIone potAno javAba maLI gayo. sAmAnya mANasamAM paNa A pramANe eka ja zabda ke vAkyamAM bhinna praznonA javAba ApavAnI buddhi hoya to kevaLajJAnI bhagavaMtamAM to tevuM sAmarthya keTaluM badhuM hoya che. ' "arihaMtanuM eka vacana samakALe aneka lokonI saMzayazreNine ekI sAthe harI le che te upara buDhaNa AhiranI strIonuM daSTAMta sAMbhaLIne vicAravuM ke temAM koI ja Azcarya nathI." savAla aneka javAba eka daSTAMta 3 A viSayane samajavA mATe nIcenuM daSTAMta paNa upayogI bane tevuM che. koIe traNa prazno pUchya- te kadI kema na pIdhI? teM davA kema khAdhI nahi? paDAM dhovA chatAM paDAMomAM camaka kema na AvI? Ano javAba gaLInahatI" evA eka ja vAkyathI Apyo. ktI gaLI = mIThI na hatI mATe na pIdhI. davA gaLI = mIThI na hatI mATenA khAdhI. 5DAmAMkapaDAne svaccha banAvanAra gaLInAmano padArtha nAkhyo hato tethI kapaDAMomAM camaka na AvI. e rIte bIjA traNa prazno A pramANe che- raNamAM musAphara kema marI gayo? rAjAe motI kema na lIdhuM? talavAra nakAmI kema banI ? A traNa praznono "pANI na hatuM" evo eka javAba che. raNamAM pIvAnuM pANI na hatuM. mATe musAphara tRSAthI marI gayo. motImAM pANI nahatuM, arthAt motI pANIdAra na hatuM, mATe rAjAe motIna lIdhuM. talavAra pANI dhAra vinAnI hatI mATe nakAmI banI. bIjA paNa traNa prazno A pramANe che- hoLI kema na ujavI? kAma barobara kema na thayuM? citrakAre citrakema nadoryuM? A traNa praznono "raMgana hato' evo eka ja javAbache. raMgavAno raMga na hovAthI hoLI na ujavI. kAma karanAra raMgamAM = AnaMdamAM nahato mATe kAma barobara na thayuM. raMgavAno raMga na hovAthI citrakAre citra na doryuM. Ama sAmAnya mANasa paNa A rIte eka ja vAkyathI aneka praznono uttara ApI zakato hoya to atizayavaMta prabhu aneka praznonA javAbo eka ja vAkyathI ApIne ekI sAthe anekanA saMzayone dUra kare emAM zI navAI? . dravyathI namaskAra thAya, bhAvathI na thAya e pahelA bhAgamAM jaNAvela pAlakano dravya namaskArano prasaMga Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMgalAcaraNa zrAddhadinakRtyA A pramANe che dravyavaMdana viSe pAlakanuM daSTAMta kRSNa mahArAjAnA zAMba ane pAlaka vagere aneka putro hatA. ekavAra zAMba ane pAlake kRSNa mahArAjAnI pAse azvaratnanI (uttama ghoDAnI) mAMgaNI karI. anya eka hato, ane mAMganArA be hatA. AthI kRSNa mahArAjA atha kone Apavo ane kone na Apavoe vicAramAM paDyA. vicAratAM temaNe eka upAya zodhI kADhyo. temaNe te bene kahyuM: je AvatI kAle zrI neminAtha bhagavAnane pahelAM vaMdana karaze tene A atharatna ApIza. kRSNa mahArAjAnI AkevI bhAvadayA? je vadhAre kamANI karI lAvaze, athavA je mArI sevA karaze, tene azva ApIza ema na kahyuM. mahAnubhAvo! AmAM tamAre paNa samajavA jevuM che. tame paNa tamArA chokarAne AvA upAyathI paNa dharmakarAvavAno ke dhArmika abhyAsa karAvavAno prayatna karI zako. paNa te kyAre banI zake ? tamArA hRdayamAM saMtAnonI bhAvadayA jAge tyAre ja A banI zake. prastutamAM atharatna meLavavAnA lobhathI pAlaka savAranA vahelo UThIne aMdhArAmAM bhagavAnane vaMdana karavA gayo. zAbe UThatAM ja zA uparathI UThIne tyAM ja rahIne be hAtha joDyA, pachI bhagavAnane AMkha sAme lAvIne natamastake bhAvathI namaskAra kya. thoDo sUryano prakAza thatAM pAlake kRSNa mahArAjAnI pAse jaIne kahyuM huM zAMba UThyo e pahelAM ja bhagavAna pAse jaIne vaMdana karI Avyo chuM, mATe mane atharatna Apo. zrIkRSNa kahyuM huM ema na ApuM. bhagavAnane pUchIne khAtarI karIne pachI ApIza. samaya thatAM kRSNa mahArAja bhagavAnanI dezanA sAMbhaLavA gayA. dezanA pUrNa thayA pachI bhagavAnane pUchyuM: zAMba ane pAlaka e bemAMthI koNe Apane paheluM vaMdana karyuM che? bhagavAne kahyuM zAMbe mane paheluM vaMdana karyuM che. kAraNa ke pAlakanuM vaMdana atharatna meLavavAnA AzayathI thayuM hovAthI dravyavaMdana che. zAbanuM vaMdana AtmakalyANanA dhyeyathI thayuM hovAthI bhAvavaMdana che. AthI kRSNa mahArAje zAbane atharatna ApyuM. AcaraNA paNa pramANa che ahIM "tIrthakaronA Agamane anusarIne ane bahuzruta evA azaTha puruSoe AcarelI AcaraNAne anusarIne zrAddhonA dinakRtyone kahIza" ema kahIne AcaraNA paNa pramANa che e viSayanuM samarthana karyuM che. jema Agama pramANa che, tema AcaraNA paNa pramANa che. AthI jayatilakSaNa samuccayavageremAM Agama ane AcaraNA e baMnene mokSamArga kahyo che. kevI AcaraNA pramANa che enuM spaSTIkaraNa ahIM karyuM che. bahuzruta evA azaTha puruSoe AcarelI AcaraNA pramANa che. AgamathI aviruddha AcaraNA pramANa che. amuka AcaraNA AgamathI viruddha che ke nahi te bahuzruta ja jANI zake. have bahuzruta hoya paNa jo zaTha hoya to paNa Agama viruddha AcaraNA pote zarU kare, athavA anya karelI Agama viruddha AcaraNAne pramANa mAne. mATe bahuzruta evA azaThanI AcaraNA pramANa gaNAya. bahuzruta banavuM hajI saraLa che, paNa azaTha= saraLa banavuM e ghaNuM kaThIna che. jyAre zaThapuruSo bahuzruta banI jAya tyAre zAsanane prAya: nukasAna thAya che. AthI ja saraLatAnuM ghaNuM mahattva che. A viSe paMcavastukagraMthamAM kahyuM che ke Na ya kiMci aNunnAyaM, paDisiddhaM vAvi jiNavaridehi / titthayarANaM ANA, kajje sacceNa hoavvaM // 280 / / jinezvaroe koIpaNa kArya mATe ekAMta vidhAnake ekAMta niSedha karyo nathI. temanI AjJA eTalI ja che ke kArya prasaMge satya = saraLa banavuM joIe. daMbhakarIne khoTuAlaMbana na levuM joIe." Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMgalAcaraNa yatilakSaNasamuccaya graMthamAM saMvigna bahujanoe karelI AcaraNAne pramANa kahI che. saMvigna eTale mokSanA abhilASI. saMvigna zabdano A zabdArtha che. saMvigna zabdano tAtparyArtha gItArtha che. kAraNa ke gItArtha vinA bIjAone pAramArthika saMvega na hoya. ahIM bahujana eTalA mATe kahyuM che ke saMvigna paNa eka jana anAbhoga ane ajJAnatA AdithI khoTuM AcaraNa kare. tethI eka saMvigna paNa pramANa nathI. zrAddhadinakRtya 7 ''eka saMvigna paNa pramANa nathI'' e niyama sAmAnyathI che. vizeSathI to eka saMvigna paNa pramANa che. AthI ja eka sthaLe kahyuM che ke jaMjI sohikaraM, saMvegaparAyaNeNaM daMteNa / ikva AinnaM, teNa u jIeNa vavahAro // 53 // ''saMvegamAM tatpara ane dAMta evA eka paNa puruSe Atmazuddhine karanArI je AcaraNA karI hoya te AcaraNAthI vyavahAra thAya. 99 eka paNa bahuzruta jo azaTha hoya (=saraLa hoya) to tenuM AcareluM pramANa che. A viSe paMcavastuka graMthamAM kahyuM che ke asaDheNa samAinnaM, jaM kalpai keNai asAvajjaM / na nivAriyamaNNehi a, bahumaNumayameamAiNNaM // 476 // 'azaTha (=rAga-dveSathI rahita) evA prAmANika koi gItArthe koi tevA puSTakAraNe svabhAvathI asAvadya (=pApathI rahita) evuM je kaMI AcaraNa karyuM hoya ane yogya hovAthI ja teno anya gItArthoe niSedha na karyo hoya te AcaraNa kahevAya. Ama A AcaraNa ghaNAone saMmata hoya.'' caityavaMdana mahAbhASyamAM AcaraNanuM mahattva jaNAvatAM kahyuM che ke tamhA anAyamUlA, hiMsArahiyA sujhANajaNaNI ya / sUriparaMparapattA, suttavva pamANamAyaraNA // 25 // tethI ajJAta mUlavALI, hiMsAthI rahita, zubhadhyAnane utpanna karanArI, sUri paraMparAthI prApta thayelI AcaraNA sUtranI jema pramANa che.'' ajJAta mULavALI eTale kyArathI zarU thai ane koNe zarU karI te jANavAmAM na AvyuM hoya tevI. zrAvakanuM lakSaNa paMcAzakamAM zrAvakanuM lakSaNa nIce mujaba jaNAvyuM che. paraloyahiyaM sammaM, jo jiNavayaNaM suNei uvautto / ativvavimA, sudhdhono sAvaLo thaeN / / 1-2 'paraloka mATe hitakara jinavacanane atitIvra karmano nAza thavAthI daMbharahita upayogapUrvaka je sAMbhaLe te utkRSTa zrAvaka che.'' paMcAzakanI A gAthAnI TIkAno bhAvAnuvAda A pramANe che- ahIM (no=) 'je' padathI e jaNAvyuM che ke ukta rIte je koI jinavacanane sAMbhaLe te zrAvaka che. jema Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMgalAcaraNa zrAddhadinakRtya brAhmaNakuLamAM ja utpanna thayelo brAhmaNa kahevAya che, tema amuka kuLamAM ja utpanna thayelo zrAvaka kahevAya che evuM nathI. kAraNa ke zrAvakapaNAnuM kAraNa kuLa nathI, kti viziSTa kiyA (ahIM jaNAvyA mujaba jinavacanazravaNanI kiyA) che. AthI ukta rIte je koI jinavacanazravaNanI kriyA kare te zrAvaka banI zake che. niNavayaoi =jinavacanane e padathI e sUcita karyuM che ke jina sivAya bIjAnAM vacano prAmANika na hovAthI tenAthI dharma-mokSa rUpa kArya siddha na thatuM hovAthI sAMbhaLavA yogya nathI. prazna:- jinavacana paralokahitakara che. AthI jinavacanane sAMbhaLe eTaluM ja na kahetAM paralokahitakara jinavacanane sAMbhaLe ema zA mATe kahyuM? uttara:-apekSAe jyotiSazAstra vagere paNa paralokahitakara che, tathA jina sivAya anya darzanakAronAM vacano paNa paralokahitakara che. AthI ja kahyuM che ke - je jattiyA a heU, bhavassa te ceva tattiyA mukkhe / gaNaNAIyA logA, doNhavi puNNA bhave tullA // oghani 0 54 . .. "je ane jeTalA saMsAranA hetuo che te ane teTalA ja mokSanA hetuo che. saMsAra ane mokSa e banenAM kAraNothI asaMkhya loka samAna rUpe bharelA che. arthAt saMsAra ane mokSa e baMnenAM kAraNo samAnapaNe asaMkhya che." jyotiSazAstra vagere ane anya darzanakAronAM vacano paralokahitakara che, paNa paraMparAe, sAkSAt nahi. jyAre jinavacana sAkSAt paralokahitakara che. A bheda darzAvavA ahIM paralokahitakara jinavacana ema kahevAmAM AvyuM che. jinavacana upayogapUrvaka sAMbhaLavuM joIe. upayoga vinA sAMbhaLavAthI lAbha thato nathI. AthI ja kahyuM che ke - niddAvigahAparivajiehiM guttehiM paMjaliuDehiM / bhattibahumANapuvvaM, uvauttehiM suNeavvaM // 1006 / paM. va. "nidrA ane vikathAno tyAga karI, (guhiM)jinavANIzravaNa sivAyanI kriyAono tyAga karI, aMjali joDI, jinavANIzravaNamAM ekAgra banIne, guru pratye bhakti-bahumAnapUrvaka jinavANInuM zravaNa karavuM joIe." ati tIvrarmano nAza thayA vinA daMbharahita ane upayogapUrvaka jinavacananasAMbhaLI zakAya. mATe ahIM "ati tIvrakarmano nAza thavAthI" ema kahyuM che. jo ke koIka avasthAmAM abhavya paNa vyavahArathI daMbharahita ane upayogapUrvaka jinavacana sAMbhaLe che, paNa tenA atitIvrakarmano nAza na thayo hovAthI te utkRSTa zrAvakana kahevAya. (ahIM pacAzakanI gAthAno artha pUrNa thayo.) arihaMtanA ATha prAtihArya ane cAra atizaya ema bAra guNo che. ATha prAtihAryo 46mA pejamAM jaNAvavAmAM Avaze. atizaya eTale bIjA koImAM na hoya tevI vizeSatA. cAra atizayo ane teno artha A pramANe che jinezvaranA cAra atizayo apAyApagamAtizaya-AmAM apAya ane apagame ema be zabdo che. apAya eTale doSo. agama Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 9 ) zrAddhadinakRtya dvArA eTale nAza. doSono nAza thavo te apAyApagama. bhagavAnanA rAgAdi sarva doSo dUra thayA hovAthI bhagavAnane apAyAparama atizaya hoya che. jJAnAtizaya - sarvotkRSTa jJAna e jJAnAtizaya che. bhagavAnane kevalajJAna hovAthI jJAnAtizaya hoya che. pUjAtizaya-sarvotkRSTa pUjAe pUjAtizaya che. devo-Indro paNa bhagavAnanI pUjA kare che. mATe bhagavAnane pUjAtizaya che. vacanAtizaya - sarvotkaTa vacana e vacanAtizaya che. bhagavAna ardhamAgadhI bhASAmAM dezanA Ape che. bhagavAnanI eka ja bhASAmAM apAtI dezanAne devo, manuSyo ane pazu-pakSIo pota potAnI bhASAmAM samaje che. tathA bhagavAnanI 35 guNothI yuktavANI eka yojana sudhI saMbhaLAya che. AthI bhagavAnane vacanAtizaya hoya che. (ahIM pahelI gAthA pUrNa thaI.) (1) pahelI gAthAmAM "zrAddhonA dinakRtyone kahIza'' ema kahyuM che. AthI zrAvakonA dinakRtyone kahevAnI IcchAvALA graMthakAra 6 dvAra gAthAone kahe che navakAreNa viboho 1, aNusaraNaM 2 sAvao vayAiM me 3 / jogo 4 ciivaMdaNamo 5, paccakkhANaM ca vihipuvvaM 6 // 2 // taha ceIharagamaNaM 7, sakkAro 8 vaMdaNaM 9 gurusagAse / paccakkhANaM 10 savaNaM 11, jaipucchA 12 uciyakaraNijaM 13 // 3 // aviruddho vavahAro 14, kAle taha bhoyaNaM 15 ca saMvaraNaM 16 / ceiharAgamasavaNaM 17, sakkAro 18 vaMdaNAIyaM (iMca) 19 // 4 // jaivissAmaNa 20 mucio, jogo navakAraciMtaNAIo 21 / gihagamaNaM 22 vihisayaNaM 23, saraNaM gurudevayAINaM // 5 // abbaMbhe puNa viraI 24, mohadugaMchA satattaciMtA ya / itthIkaDevarANaM 25, tavviraesuM ca bahumANo 26 // 6 // bAhagadosavivakkhe 27, dhammAyarie ya ujjuyavihAre 28 / eso diNakiccassa u, piMDattho se samAseNaM // 7 // // dAragAhAo // (1) namarakAra - navakAra gaNatAM jAgavuM. (2) smaraNa pachI huM zrAvaka chuM vagere yAda karavuM. (3) vrata - mAre aNuvrato vagere keTalAM vrato-niyamo che te yAda karavuM. . (4) yoga - yoga karavo. dharma, artha, kAma ane mokSa e cAra puruSArthomAM mokSa puruSArtha mukhya che. jIvane mokSanI sAthe je joDI Ape te yoga. samyajJAna-samyagdarzana-samyakyAritra e traNaratna mokSanuM avadhya ( niSphaLa na jAya tevuM) kAraNa che, eTale ke e traNa jIvane mokSanI sAthe joDI Ape che, AthI samyajJAna Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAro zrAddhadinakRtya vagere traNa yoga che. e yoganuM cha Avazyaka kAraNa che. kAraNa ke cha Avazyaka sarva aticAronI zuddhi kare che. AthI upacArathI cha Avazyaka paNa yoga che. kAraNa ke ahIM ja AgaLa A dvAranuM vivaraNe karatAM sUtrakAra yoga zabdathI cha AvazyakanuM sUcana karaze. arthAt cha Avazyaka karavAM e yoga che. 10 (5) caityavaMdana - dravyapUjA-bhAvapUjArUpa caityavaMdana karavuM. (6) pratyAkhyAna - navakArazI Adi pratyAkhyAna karavuM. vidhi pUrva = navakAra gaNavA vagere sarva anuSThAno vidhipUrvaka karavAM. (7) jinamaMdiragamana - (saMghanA) jinamaMdiramAM javAno vidhi. (8) satkAra - puSpa AdithI jina biMbonuM pUjana karavuM. (9) vaMdana - prasiddha caityavaMdana vidhithI jinabiMbone namaskAra karavo. (10) pratyAkhyAna - gurunI pAse pratyAkhyAna karavuM, arthAt ghare vagere sthaLe jAte lIdheluM paccakkhANa gurunI sAkSIe karavuM. (11) zravaNa - AgamanuM zravaNa karavuM. (12) munipRcchA - sAdhuonA zarIra sukhanI vigata pUchavI. A pramANe karavAthI vinaya karyo gaNAya. (13) ucita karaNIya - sAdhunI mAMdagI Adi avasthAmAM auSadhadAna ane upadeza (=bIjAne bhalAmaNa karavI) vagere je karavA yogya hoya te karavuM. anyathA pUrve karelI pRcchA bahu sArthaka na bane. (14) vyavahAra - aviruddha (=lokamAM ke lokottaramAM nahi niMdAyelo) vyavahAra = vyavasAya karavo. (15) bhojana - have (171 mI gAthAthI) kahevAze te vidhithI madhyAhnakALe bhojana karavuM. te A pramANe- bhojana karatAM pahelAM jinapUjA, munidAna, sAdharmibhakti, ucitadAna, parivAranI saMbhALa, paccakkhANanuM smaraNa vagere vidhithI madhyAhnakALe bhojana karavuM. (16) saMvaraNa - bhojana pachI gaMThisahita ke divasacarima vagere je pratyAkhyAnanI saMbhAvanA hoya te pratyAkhyAna kare. (17) zravaNa - jinamaMdiramAM (ahIM jinamaMdiramAM eTale jinamaMdiranI pAse rahelA maMDapa vageremAM) AgamanuM zravaNa karavuM. prAya: karIne jinamaMdiramAM AgamanuM vyAkhyAna thAya che. ahIM jinamaMdiranuM grahaNa AgamanuM vyAkhyAna karavAnAM anyasthAnonuM upalakSaNa che, arthAt bIjA sthAnomAM paNa AgamavyAkhyAna thai zake che. AthI jinamaMdiramAM AgamanuM zravaNa karavuM e vidhAna sAdhuo jinamaMdiramAM ja rahe evuM sUcana karatuM nathI. kAraNa ke sAdhuonuM jinamaMdiramAM avasthAna mahAAzAtanAnuM kAraNa che. A viSayane sUtrakAra ja AgaLa pragaTa karaze. (18) satkAra - saMdhyAe jinabiMbonuM pUjana karavuM. (19) vaMdanAdi - guruone vaMdana karavuM, cha Avazyaka karavAM. (20) yativizrAmaNa - svAdhyAya, saMyama ane veyAvacca AdithI thAkelA ane puSTa AlaMbanathI tevA prakAranA zrAvaka vagere pAsethI paNa zarIrano thAka dUra karavAne icchatA sAdhuonuM vizrAmaNa=aMgamardana karavuM. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAro zrAddhadinakRtya ( 1 ) (21) ucitayoga- potAnI bhUmikAne yogya namaskAramaMtranuM ciMtana vagere vyApAra(=sAdhanA) karavo, bhaNelAno svAdhyAya karavo, AvRtti karavI vagere. (22) gRhagamana - potAnA ghare javuM. potAnA ghare javuM e to zrAvakanA potAnA yogathI siddha che. AthI tenuM vidhAna karavuM nirarthaka che. mATe ahIM sUtrakAra potAnA ghare javuM ema kahIne svaparivArane dharmadezanA karavA mATe ghare javuM, arthAt svaparivArane dezanA karavI, ema jaNAve che. (23) vidhizayana - vidhipUrvaka zayana karavuM. zayananI vidhi kahe che- (sUtAM pahelAM) dharmAcArya ane jina AdinuM smaraNa karavuM. cAra zaraNano svIkAra karavo vagere. (24) abrahmatyAga-abrahmano prAya: tyAga karavo. abrahmano tyAga mohanI jugupsAthI thAya. AthI mohanIya karmanI jugupsAkaravI = mohathI thatA satyadoSone pragaTa karavA, atha bhohanA kAraNe thatA doSonuM ciMtana karavuM. (25) strIzarIrasvarUpaciMtana - strIzarIranuM svarUpa vicAravuM. strImAM Asakta cittavALAone A lokamAM ane paralokamAM thatA anarthonuM ciMtana karavuM (26) strIsaMganivRttabahumAna strIsaMga AdithI nivRtta thayelA jIvo uparabahumAnabhAva rAkhavo = bhaktithI pUrNa prIti rAkhavI. (27) bAdhakoSavipakSa ciMtana - pAchalI rAte jAgrata avasthAmAM bAdhaka doSonA vipakSone vicAre = dharmakAyane pIDA karanArA viSayAbhilASa vagere je doSo, te doSonA virodhI je bhavavairAgya vagere zubhabhAvo, te zubhabhAvonuM ciMtana kare. (28) dharmAcArya smaraNa - pAchalI rAtrimAM jAgrata avasthAmAM vizuddhacAritrI evA potAnA guru dharmAcAryane ciMtave, arthAt huM kyAre temanI sadA sevA karIza ema bhAvanA bhAve. kAraNa ke temanI pAse ja dIkSA levAno adhikAra che. * A pramANe RddhisaMpanna ane Rddhirahita e baMne prakAranA zrAvakanAM dinatyono saMkSepathI sAmudAyika artha jANavo. jevI rIte sAdhuoe daza prakAranI cakavAla sAmAcArI pratidina karavI joie te rIte zrAvake A kartavyo pratidina karavAM joie. A pramANe cha gAthAno samudAya ( bhego) artha che. avayavArtha (eka eka dvArano alaga alaga artha) to dareka dvAramAM sUtrakAra kaheze. (2 thI 7 gAthA pUrNa thaI.) (2-7) (W Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paheluM namaskAra dvAra 12 zrAddhadinakRtya (1) namaskAra dvAra nisAvirAmaMmi vibuddhaeNaM, susAvaeNaM guNasAyareNaM / devAhidevANa jiNuttamANaM, kicco paNAmo vihiNAreNaM // 8 // dAraM 1 // je pramANe uddeza karyo hoya te pramANe nirdeza karavo joie e niyama hovAthI 'namaskAra' e prathama dvAranuM vyAkhyAna karavAnI icchAthI graMthakAra kahe che. - rAtri cAra ghaDI (=lagabhaga doDha kalAka) bAkI hoya tyAre jAgelA guNasAgara evA suzrAvake devAdhideva evA jinottamone = tIrthaMkarone vidhithI bahumAnapUrvaka namaskAra karavo joIe = navakAra gaNavA joIe. guNasAgara suzrAvaka - zrAvakanA akSudratA vagere ekavIsa guNo ane bhASAmAM kuzaLatA vagere ghaNA guNo hovAnA kAraNe guNono sAgara jevo zrAvaka te guNasAgara suzrAvaka. ahIM zrAvaka evo zabda prayoga na karatAM suzrAvaka evo zabda prayoga karyo che. suzrAvaka kema che e jaNAvavA mATe guNasAgara evuM vizeSaNa che. guNasAgara hovAthI suzrAvaka che. devAdhideva - devothI paNa je adhika hoya, tenA paNa je deva te devAdhideva. bhavanapati vagere devo che. te devothI aizvarya Adi vaDe Indra adhika che. te IndronA paNa je deva te devAdhideva. tIrthaMkaro Indrone paNa pUjya hovAthI devAdhideva che. jinottama - jinomAM uttama te jinottama. jina eTale sAmAnya kevalI. sAmAnya kevalIomAM cotrIza atizayo vagerethI uttama = pradhAna te jinottama, arthAt jinottama eTale tIrthaMkaro. vidhithI - namaskAra karavAno (=namaskAra mahAmaMtra gaNavAno) vidhi have pachI kahevAze. vivecana zrAvake brAhmamuhUrtamAM nidrAno tyAga karavo joie. sUryodaya pahelAMnA lagabhaga doDha kalAka jeTalA samayane brAhmamuhUrta kahevAmAM Ave che. ArAdhanA mATe jema sArA bhAvanI jarUra che tema zubha dravya-kSetra-kALanI paNa jarUra che, kAraNa ke zubha dravya-kSetra-kALathI AtmAmAM sArA bhAva Ave che. AtmA upara dravya-kSetra-kALanI asara thAya che jema zarIra upara dravya-kSetra ane kALanI asara thAya che, tema karmayukta chadmastha AtmA upara paNa dravyakSetra ane kALanI asara thAya che. puSTikAraka AhArathI zarIra baLavAna bane che. rasa-kasa vinAnA AhArathI zarIramAM nabaLAi Ave che. madirA vagere mAdaka AhArathI magajamAM sustI ane brAhmI Adi auSadhithI sphUrti Ave che. apathya AhArathI zarIramAM bimArI Ave che. auSadha ane pathya AhArathI zarIramAMthI bimArI dUra thAya che. A dravyanI asara che. zuddha havAvALA kSetramAM tabiyata vadhAre sArI bane che, ane azuddha havAvALA kSetramAM tabiyata vadhAre kharAba bane che. A kSetranI asara che. ziyALAmAM zarIramAM vadhAre joma Ave che. nabaLo mAtra nAmano ullekha karavo, athavA atyaMta saMkSepathI kahevuM e uddeza che. vistArathI varNana karavuM e nirdeza che. je kramathI uddeza karyo hoya (=nAmano ullekha karyo hoya ke saMkSepathI kahyuM hoya) te ja kramathI nirdeza karavo joie = vistArathI varNana karavuM joie evo niyama che. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 13) paheluM namaskAra dvAra paNa mANasa ziyALAmAM vadhAre khorAka lai zake che. unALAmAM zarIra thoDuM zithila bane che. A kALanI asara che. jema A rIte zarIra upara zubha ane azubha dravya-kSetra-kALanI zubha ane azubha asara thAya che. tema AtmA upara paNa zubha ane azubha dravya-kSetra-kALanI zubha ane azubha asara thAya che. anItinuM dhana, devadravyanuM bhakSaNa Adi dharmanAM anuSThAnomAM zubhabhAva AvavAmAM bAdhaka che. AthI ja mahApuruSoe dhana, AhAra, Adi koIpaNa prakAranuM dAna nItithI meLavelA dhanathI karavAnuM kahyuM che. lohI, hADakAM, mRtakalevara AdivALuM kSetra paNa zubhabhAvamAM bAdhaka che. AthI ja amuka anuSThAno karatAM pahelAM je sthaLe anuSThAna karavAnA hoya tenI cAre bAju so DagalAmAM bhUminuM nirIkSaNa karIne lohI AdidekhAya to tene dUra karIne bhUmine zuddha karavAnuM vidhAna che. dIkSA sArA kSetramAM ApavI evuM zAstromAM vidhAna che. (1) bhagavAnathI pavitra thayelI bhUmimAM dIkSA ApavI, eTale ke bhagavAne jyAM kAyotsarga ryo hoya, dezanA ApI hoya, cAturmAsa rahyA hoya tevA sthaLe dIkSA ApavI. (2) tenA abhAve jinamaMdiranI bAjumAM dIkSA ApavI. athavA zeraDInI vADImAM, jyAM vaDa-pIpaLA vagere (dUdhALA) vRkSono samUha hoya tevA sthaLe, ke pANI pradakSiNA ApatuM hoya tevA jaLAzayanI pAse dIkSA ApavI. paNa bhAMgelA, baLelA, zmazAna vageremAM ke apavitra dravyothI kharAba thayelA kSetramAM dIkSA na ApavI. tevI rIte azubhakALa paNa zubhabhAvamAM bAdhaka bane che. AthI ja zAstromAM akALe svAdhyAya karavAno niSedha karavAmAM Avyo che. tathA dIkSA vagere zubha dhArmika kAryo sArA muhurta karavAnuM vidhAna che. sAruM dravya, sAruM kSetra, ane sAro kALa dharmanA anuSThAnomAM bhAvavRddhinuM kAraNa bane che. AthI ja zrAvakane pUjAmAM svazakti mujaba sArAM dravyo vAparavAnuM kahyuM. zrAvako sAdhuo pAse mastake vAsakSepa nakhAve che, tenuM kAraNa paNa A che. vAsakSepa maMtrathI ane mahApuruSanA sparzathI atyaMta zubha banI javAthI jenA mastake te paDe che tenA upara zubha asara kare che, AthI tenA vicAro AdimAM parivartana Ave che. pUjAmAM jema dravyo UMcAM tema bhAvavadhAre Ave. bIjA sthaLe jinanAM darzanavaMdana-pUjana AdimAM je bhAva Ave tenA karatAM tIrthasthaLamAM adhika bhAva Ave che. AthI ja tIrthono mahimA mahApuruSonA pavitra zarIramAMthI zubha pulono pravAha sadA nIkaLato rahe che. te AjubAjumAM phelAya che. AthI jyAM mahApuruSo birAjamAna hoya tyAnuM vAtAvaraNa pavitra hovAthI tyAM AvanArane sArA vicAro Ave che. tevI rIte cAlu divasomAM dharmanA anuSThAnomAM je bhAva Ave tenAthI parva divasomAM adhika bhAva Ave. AthI parvadivasomAM dharmanAM anuSThAnothI vizeSa lAbha maLe che. AmAM kALanuM mAhAtma che. brAhmamuharta uttamakALa che. kAraNake svAbhAvika rIte ja te samayanuM bAhya vAtAvaraNa AlhAdaka hoya che. brAhmamuhurtanA samaye bAhya vAtAvaraNa taddana zAMta ane svaccha hoya che. UMghathI tana-manane ArAma maLI gayo hovAthI tanamAM rUrti ane manamAM tAjagI hoya che. magaja taddana phreza hoya che. AthI te samaye dharmakriyA bahuja ullAsathI ane skUrtithI thAya che. bAhya vAtAvaraNa brAhma muhUrtamAM jeTaluM sAruM hoya che, teTaluM sAruM bIjA koi samayamAM hotuM nathI. - dharmakriyAnuM phaLa ullAsanA AdhAre maLe che. ullAsa vinA dharmakriyA karavAthI tenuM yathArtha phaLa maLatuM nathI. AthI dareka dharmakriyA khUba ullAsathI karavI joie. dharmakriyAmAM jema ullAsa vadhAre tema phaLa vadhAre. dharmamAM phaLano AdhAra bAhya kiyA nahi, kiMtu AMtarika ullAsa che. kriyA jema vadhAre, tema phaLa vadhAre ema nahi, kiMtu dharmakriyAmAM jema ullAsa vadhAre tema phaLa vadhAre. homiyopethika vagere davAomAM so, pAMcaso, hajAra ema pAvara Ave che. davA Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 14 paheluM namaskAra dvArA zrAddhadinakRtya ekanI eka hoya paNa jema pAvara vadhAre tematenI asara vadhAre thAya. tema dharmakriyAomAM paNa jema ullAsa vadhAre tema phaLa vadhAre maLe. dharma kriyAomAM konTITI (saMkhyA)nuM mahattva nathI, kiMtu kvoliTInuM (guNavattAnuM) mahattva che. dharmakriyAo keTalI karI enA karatAM keTalA bhAvollAsathI karI enuM mahattva vadhAre che. bhAvollAsamAM dravya-kSetra-kALa mahattvano bhAga bhajave che. brAhmamuhUrtano kALa bhAvollAsamAM kAraNa hovAthI zrAvake brAhmamuhUrtamAM nidrAno tyAga karIne dharmakriyAo karavI joie. brAhmamuhUrtano artha brAhmamuhUrtanA samaye cittamAM utsAha adhika hoya che. AthI mahApuruSoe brAhmamuhUrtamAM namaskAra mahAmaMtrano jApa vagere dharmArAdhanA karavAnuM kahyuM che. eka rAtrinA 15 muhUrta hoya che. temAM eka muhUrtano kALa keTalo? e jANavA rAtrinA samayanA barobara paMdara vibhAga karavAnA. temAMno eka vibhAga eTale eka muhUrta. jemake bAra kalAkanI rAta hoya tyAre tenA paMdara vibhAga karatAM eka vibhAga 48 miniTano thAya. AthI 48 miniTanuM eka muhUrta thAya. 48 miniTane paMdaranA AMthI guNavAthI barobara bAra kalAka thAya. rAtrinA 15 muhUrta hoya che. temAM caudamuM muhUrta brAhmamuhUrta che. A murtinuM nAma tenA guNa pramANe che. brahma eTale AtmA. jemAM AtmAnI sAdhanA karavAnI hoya te brAhma. AtmAnI sAdhanA karavA mATe sAdhake brAhmamuhUrtamAM (sUryodayane lagabhaga doDha kalAkanI vAra hoya tyAre) UMghano tyAga karavo joie. brAhmamuharta AtmAnI sAdhanA karavA mATe che. AthI manuSyoe brAhmamuhurtamAM UThIne AtmAnI sAdhanA karavI joie. paNa ajJAna manuSyo A muhUrtamAM AtmAnI sAdhanA karavAnA badale zarIranI sAdhanA kare che. A vakhate moTAbhAganA manuSyo UMghatA hoya che. je jAgelA hoya che, temAMthI paNa bahu ja thoDA manuSyone choDIne badhA ja saMsAranAM kAmomAM mazagUla hoya che. TI.vI. TI.vI. TI.vI. TI.vI. Aje to ghera ghera TI.vI. AvI gayA che. moDI rAta sudhI TI.vI. jue. pachI savAre moDA UThe. Aje TI.vI vasAvavo e sAmAjika sabhyatA banI gai che. pUrve sabhyatA sadAcAranA pAlanamAM hatI, jyAre Aje TI.vI jevA Adhunika manoraMjananAM sAdhano vasAvavAmAM sabhyatA mAnavAmAM Ave che. TI.vI. jenA gharamAMnahi te mANasa pachAta gaNAya evuM lokamAnasa ghaDAi gayuM che. AthI Aje mANasa pAse paiso Ave eTale paheluM kAma TI.vI. vasAvavAnuM kare che. Aje TI.vI koNa navasAve? jenI Arthika sthiti atyaMta nabaLI hoya che. AthI jenA gharamAM TI.vI. nahi te garIba evI mAnyatA thai gai che. enuM pariNAma e AvyuM che ke garIba mANaso paNa potAnI garIbAIne chupAvavA kyAMkathI paisA uchInA lAvIne paNa TI.vI. vasAve che. ajJAna mANaso TI.vI.ne bhale mahattva Ape, paNa jJAna-vivekI mANaso TI.vI.ne mahattva na Ape. kAraNake TI.vI.thI maLatuM alpakAlIna manoraMjana vyakti, kuTuMba, samAja ane deza mATe hAnikAraka che. TI.vI.nI bALakonA mana upara bahakhoTI asara thAya che. TI.vI.mAM AvatA hiMsaka ane azlIladazyo bALakonA AtmAmAM kusaMskAranuM bIja rope che. bALakone potAnA bhAvI jIvanano koi khyAla hoto nathI. ethI TI.vI. jovAmAM lIna banatA bALako skulanA abhyAsamAM paNa bedarakAra bane che. TI.vI. AgaLa satata besI rahevAthI temanA zarIrane haravA-pharavAthI je vyAyAma maLavo joIe te vyAyAma maLato nathI. ethI zarIra nirbaLa bane. nirbaLa zarIramAM rogo vadhAre thAya, ane rogapratikArazakti ghaTe. A rIte tana-manathI kSINa banelA bALako moTA thaine kuTuMba vagerene kevI rIte upayogI bane ? je kuTuMbanA sabhyo paraspara upayogIna bane te kuTuMbamAM prema kevI rIte rahe? je Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 15 ) paheluM namaskAra dvAra samAjamAM paragaju mANasona hoya te samAja kevI rIte Take? je dezanI prajA deza mATe bhoga ApavA taiyAra na hoya te deza kerlI rIte Take? TI.vI.mAMcitrahArazreNimAM AvatA philmIgIto, premagIto, bibhatsanRtya, aMgopAMgonuM pradarzana, cuMbana, AliMganavagere dazyothI nAnA bALaka-bAlikAo, kizoro-kizorIo, yuvAna-yuvatio, pariNIta puruSastrIonA mAnasa vikRta bane che. AvA dazyothI kAmavAsanA prabaLa bane che. pachI nimitta maLatAM kAmavAsanAne zAMta karavA na karavAnuM karI bese che. jJAnIo ane anubhavI DAhyA mANasonuM kahevuM che ke - mANasamAM jeTalI kAmavAsanA ochIteTalo sukhI bane. kAmavAsanA jAge che to ene zAMta karavA mANasane nakaravA jevuM karavuM paDe che. kAmavAsanAnA kAraNe ja aneka jAtanI parAdhInatAo Ave che. eTale mANase vAsanA ghaTe tevA prayAso karavA joie, tenA badale Aje TI.vI. dvArA kAmavAsanAne bahekAvavAmAM Ave che. AzcaryanI vAta to e che ke Aje jemAM aMgopAMgonuM pradarzana thatuM hoya ane bIjI azlIla ceSTAothatI hoya tevAM dazyone sAsu-sasarA, putra-putravadhU, bhAI-bahena, pati-patnI, putra-putrI vagere sAthe besIne jovA lAgyA che. AmAM maryAdA kyAM rahI? lajjA kyAM rahI? AnAthI mANaso lawAhIna banatA jAya che. la#AhIna banelA mANasane akArya karavAmAM saMkoca kevI rIte thAya? A rIte la#AhIna banelA ane vAsanAthI gherAyelA mANaso kuTuMba, samAja ane dezanuM hita kevI rIte kare ? DAhyA gaNAtA anubhavIonuM kahevuM che ke - TI.vI.nA kAraNe kuTuMba, samAja ane dezane ghaNuM sahana karavuM paDaze. - TI.vI.nA kAraNe AdhyAtmika nukazAna (1) TI.vI.nA kAraNe dhArmika pAThazAlAmAM bALaka-bAlikAonI saMkhyA ghaTI che. TI.vI.mAM koi vizeSa progrAma hoyato roja pAThazAlAe AvanArA bALako rajA pADe che. moTA mANaso vyAkhyAnamAM AvavAnuM TALe che. AthI je samaya AtmasAdhanAmAM javo joie te samaya pApa sAdhanAmAM jAya che. (2) TI.vI. jovAnuM cAlu hoya tyAre pApa karmano baMdha thAya che. AtmA samaye samaye karmabaMdha kare che. AtmA zubha pariNAmavALo hoya to zubha karmabaMdha kare che ane azubha pariNAmavALo hoya to azubha karmabaMdha kare che. TI.vI. jovAmAM lIna banelA jIvo rAgAdi azubha pariNAmavALA bane che. AthI temane azubha karmabaMdha thAya (3) TI.vI.mAM adarzanIya citro joine ane na sAMbhaLavA lAyaka sAMbhaLIne mana vikRta bane che. vikRta manamAM sArA-ucca bhAvo na Ave. TI.vI. jevAthI vikRta banelA manavALA mANasonA AtmAmAM jinapUjAdi dharmakAryo karatI vakhate paNa uccabhAvo AvavAnI lagabhaga zakyatA rahetI nathI. ThIka che, rUTIna mujaba jinapUjAdi dharmakAryo thAya, paNa temAM uccabhAvo na AvavAnA kAraNe te dharmakAryothI je lAbha thavo joie te lAbha na thAya. dharmakriyAonA lAbhano AdhAra zubha pariNAma che. dharmakriyAmAM jeTalA aMze zubhapariNAma vadhAre teTalA aMze lAbha vadhAre. Aje jagatamAM TI.vI.nuM AkarSaNa khUba vadhyuM che. enI asara dharma jIvo upara paNa paDI che. ethI ja * Aje sArA gaNAtA zrAvakonA gharamAM paNa TI.vI. hoya che. zrAvakanA gharamAM TI.vI. Adi pApasAdhano hoya ke dhArmika upakaraNo vagere dharma sAdhano hoya? Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paheluM namaskAra dvAra 16 zrAddhadinakRtya zrAvakanA gharamAM badhA sAthe besIne TI.vI. jue ke dharmacarcA kare ? zrAvakanA gharamAM samaya maLatAM TI.vI. jovAno progrAma hoya ke sAmAyikano progrAma hoya ? zrAvako vekezanamAM duniyAnI daSTie jovA lAyaka gaNAtAM sthAno jovA jAya ke tIrthayAtrA karavA jAya? zrAvako ravivAra vagere rajAnA divasomAM bahAra pharavA upaDe ke vizeSa dharmaArAdhanA kare ? jyAre sAdhuo TI.vI.nA anartho samajAve che tyAre TI.vI. thI jANakArI vadhe che evI dalIla karavAmAM Ave che. AvI dalIla karanArAone mAre pUchavuM che ke duniyAnuM jANavAthI AtmAne zo lAbha thAya ? duniyAnuM jANavAthI AtmAne lAbha to nathI ja, balke nukazAna che. A mAnavabhavamAM jANavA jevuM kaMi hoya to te AtmA ja che. ApaNAM badhAM du:khonuM mULa AtmAnI ajJAnatA che. samayasara sUIne vahelAM UThavuM joIe duniyA bhale game tema kare, paNa dharmI AtmAe vahelA UThIne AtmasAdhanA karavI joie. kuzaLadharmI AtmAo savAranA vahelA UThIne dharmArAdhanA thAya e mATe potAne jeTalA kalAka UMghanI jarUra hoya te pramANe rAte sUI jAya che, ane savAranA vahelA UThIne dharma ArAdhanA kare che. sAmAnyathI cha kalAka UMghathI zarIrane ArAma maLI jAya che. Ama chatAM dareka mATe A niyama lAgu na paDe. koine cha kalAkathI ochI UMghathI pUrato ArAma maLI jAya che, jyAre koine cha kalAkathI vadhAre UMgha karavAthI ArAma maLe che. eTale keTalI UMgha joie, teno nirNaya zarIrabaLa, zArIrika ane mAnasika mahenata, zarIraprakRti vagere aneka kAraNonA AdhAre thai zake. AthI dareke potAnuM zarIrabaLa Adi kAraNothI potAne keTalI UMghathI ArAma maLe che te nakkI karI levuM joie. e nakkI karIne savAre vahelA UThI zakAya te mATe UMghanI jarUriyAta pramANe rAtanA sUine savAre vahelA UThIne dharma ArAdhanA karavI joIe. nidrA vagere jema ghaTe tema dharma vadhe ahIM e paNa dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke UMgha ane AhAra vagere jeTalA ghaTADIe teTalA ghaTe ane jeTalA vadhArIe teTalA vadhe. UMgha ane AhAra vagere jema vadhe tema dharma ocho thAya, ane jema ghaTe tema dharma vadhAre thAya. A viSe eka vidvAne kahyuM che ke-- khAnA pInA sovanA, milanA vacanavilAsa | jyoM jyoM pAMca ghaTAie, tyoM tyoM dhyAnaprakAza // khAvuM, pIvuM, sUvuM, eka bIjAne maLavuM ane bolavuM A pAMca jema jema ghaTADavAmAM Ave tema tema dhyAnano prakAza thAya. ahIM dhyAna eTale dharmadhyAna. prakAza eTale vRddhi. Ano artha e thayo ke bhojana vagere pAMca jema jema ghaTe tema tema dharma vadhe. A vAta bahu ja sahelAithI samajI zakAya tevI che. bhojana vagere jema jema vadhe, tema tema emAM samaya vadhAre jAya. eTale jeTalo samaya temAM jAya teTalo samaya dharma ocho thAya. bhojana vagere jema jema ghaTe tema tema samaya bace. bacelA e samayano dharmamAM upayoga karI zakAya. ahIM bIjIrIte paNa ghaTanA karI zakAya. te A pramANe - bhojana vagere jema jema vadhe tema tema AtmAmAM rAga-dveSAdi vadhe. jema jema rAga-dveSAdi vadhe tema tema dharmabhAvanAmAM khAmI Ave. dharma bhAvanA ghaTe. tathA bhojana vagere jema jema ghaTe tema tema dharmabhAvanA vadhe. A bAbata anubhavathI paNa samajI zakAya tevI che. jemake koi vyakti eka divasa kAkAne maLavA jAya, eka divasa Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya ( 17 ) paheluM namaskAra dvAra mAmAne maLavA jAya, eka divasa bhAine maLavA jAya, to eka divasa bahenane maLavA jAya. ema teno samaya maLavAmAM jeTalo jAya, teTalo samaya dharma ocho thAya. evI rIte koi vyakti jema jema vadhAre bole, tema tema teno dharmaocho thAya, ane rAga-dveSake niMdA vagerethI pApa baMdhAya te vadhArAmAM. te pramANe mANasa jema UMgha vadhAre kare tema dharma ocho thAya. AthI zrAvake nidrAne ghaTADavAno prayatna karavo joie. dharmakriyAmAM sustI-jhokAM na AvavA joIe Ama chatAM e paNa khyAla rAkhavAnI jarUra che ke, nidrA teTalI alpanahovI joie ke jethI dharmArAdhanA karatAM karatAM jhokAM Ave. koi koi dharmI AtmAo vahelA UThIne dharma ArAdhanA kare che, paNa ArAdhanA karatAM karatAM jhokAM khAya che, athavA bahu ja sustIthI ArAdhanA kare che. koi mahAnubhAva pratikramaNamAM jhokAM khAya. koi vyAkhyAna sAMbhaLatAM jhokAM khAya, to koi navakAravALI gaNatAM jhokAM khAya. keTalAka mahAnubhAvo pratikramaNa vageremAM jhokAM na khAya, paNa sustIthI kare. UMgha ke ALasathI thayelI kriyA nirmAlya che. enAthI jevo lAbha thavo joie tevo lAbha na thAya. dharmakriyAo khUba ja ullAsa ane skUrtithI karavI joie. dharmakriyAomAM UMgha ane ALasa AvavAmAM zarIra prakRti, jarUriyAta karatAM ochI nidrA ane dharmakriyAomAM rasano abhAva vagere aneka kAraNo che. dharmI AtmAe A kAraNone tapAsIne je kAraNa hoya tene dUra karavA prayatna karavo joie. dharmI AtmAe dharmakriyAomAM jhokAMke ALasana Ave ane khUba ullAsa ane rtithI dharmakriyAothai zake te pramANe nidrAnuM pramANa nakkI karI levuM joie. nidrAnA pAMca prakAra zAstramAM nidrAnA pAMca prakAra jaNAvyA che, te A pramANe - nidrA, nidrA-nidrA, pracalA, pracalA-pracalA ane tyAnaddhi(vINaddhi). sukhapUrvaka eTale ke avAjamAtrathI uThADI zakAya evI nidrA te nidrA. du:khapUrvaka eTale ke khUba DhaMDhoLavA vagerethI uThADI zakAya tevI nidrA te nidrA-nidrA. beThAM beThAM ke UbhA UbhA je nidrA Ave te pracalA. cAlatA cAlatAM je nidrA Ave te pracalA-pracalA. jemAM divase ciMtaveluM kAryarAte UMghamAM ja karI nAkhavAmAM Ave ane jAge tyAre tenI khabara paNa na hoya, evI gADha nidrA te sthAnaddhi ke thINaddhi. sthAnI = saMdhAtImUtA gRddhirphinavinitArtha viSayAmiphri yasyAM sA thiNaddhi nidrAvALo jIva marIne narakamAM ja jAya. A nidrA vakhate ghaNuM baLa utpanna thAya che. te te kALe yuvAnamAM sAmAnyathI jeTaluM baLa hoya tenA karatAM AThagaNuM baLa viNaddhi nidrAmAM hoya. thiNaddhi nidrAvALo puruSa pahelA saMghayaNavALo hoya to temAM vAsudeva karatAM ardhabala hoya. kuvAnA kAThe beThelA vAsudevanA DAbAhAthe sAMkaLa bAMdhelI hoya, jamaNA hAthathI laherathI bhojana karato hoya. AvI sthitimAM te sAMkaLane potAnA sainya sahita soLa hajAra rAjAo kheMce to paNa vAsudeva jarAya kheMcAya nahi, ulaTuM jo vAsudeva DAbA hAthe bAMdhelI sAMkaLane DAbAhAthathI ja khece to kheMcanArA badhA kheMcAine potAnA pAse AvI jAya. ATaluM baLavAsudevamAM hoya che. cakravartImAM tenAthI bamaNuM baLa hoya che. arthAtene sainyasahita batrIsa hajAra rAjAo kheMce to paNa na kheMcAya. AnA uparathI thiNaddhinidrAmAM keTaluM baLa hoya te samajI zakAya che. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paheluM namaskAra dvAra ( 18 ) zrAddhadinakRtya thiNaddhi nidrAnAM daSTAMto eka mANasane mAMsa bahu priya hatu. sAdhuono yoga thatAM vairAgya pAmIne dIkSA lIdhI. teNe ekavAra eka sthaLe pADAne pAto joyo. AthI tene mAMsa khAvAnI tIvra abhilASA thai. mAMsa khAvAnI abhilASAmAM ja te rAte sUi gayo. tene thiNaddhi nidrA AvI. te UMghamAM ja UThIne bahAra gayo. eka pADAne mArIne tenuM mAMsa khAdhuM. vadheluM mAMsa lAvIne upAzrayamAM mUkyuM. A badhuM teNe UMghamAM ja karyuM che. pachI te potAnA sthAne sUi gayo. savAramAM UThIne teNe gurune kahyuM: meMeka pADAne mArIne tenuM mAMsa khAdhuM ane vadheluM mAMsa upAzrayamAM mUkyuM, evuM mane nidrAmAM svapna AvyuM. Ane kharekhara AvuM svapna AvyuM hatuM ke thINaddhi nidrAnA udayathI eNe AvuM kAma karyuM che e jANavA gurae tapAsa karAvI to upAzrayamAM paDeluM mAMsa jovAmAM AvyuM. AthI A sAdhune thINaddhi nidrA AvI hatI evo nirNaya karyo, pachI tenI pAsethI sAdhuveSa laine tene rajA ApI dIdhI. kAraNa ke thINaddhi nidrAnA udayavALo jIva cAritra mATe ayogya che. AvuM ja bIjuM paNa daSTAMta che. eka sAdhune zrAvakanA ghare lADavAo joine lADu khAvAnI tIvra icchA thai. lADu khAvAnI tIvra abhilASAmAM ja te sUI gayo. tene thINaddhi nidrA AvI. te nidrAmAM ja UThIne zrAvakanA ghare gayo. tyAM kabATa ughADIne lADavA khAdhA. bAkInA lADavA pAtrAmAM laIne upAzraye Avyo. pachI sUI gayo. savAre UThIne rAtanA mane AvuM svapna AvyuM ema gurune kahyuM. gurue tenA pAtrAmAM modako joine Ane thINaddhi nidrA AvI hatI evo nirNaya karyo, tenI pAsethI sAdhuveSa laine tene rajA ApI dIdhI. vahelA uThavAthI zArIrika lAbha paNa thAya dharma karavA mATe vahelA uThavAnI Teva pADavAmAM Ave to zArIrika daSTie paNa lAbha thAya. vahelA UThavAthI zarIrane paNa lAbha thato hovAthI AyurvedazAstramAM paNa moDAmAM moDuM sUryodaya pahelAM avazya UThI javuM ema kahyuM che. A viSe laukikazAstramAM kahyuM che ke je prANIne UMghatAM ja sUryodaya thAya che temane buddhi, Rddhi ane AyuSyanI hAni thAya che." vahelA uThavAthI vartamAna jIvanamAM thatA lAbha viSe eka kavie kahyuM che ke- . rAte vahelA je sUe, vahelA UThe vIrA baLa buddhi ne dhana vadhe, sukhamAM rahe zarIra. bIjA eka sthaLe paNa kahyuM che ke- brAhme muhUrte budhyeta svastho rakSArthamAyuSaH / tataH duHkhasya zAntyarthaM smareddhi madhusUdanam / / potAnA AyuSyanI rakSA mATe svastha manuSyabrAhmamuhUrtamAM (cArathI pAMca vAgyA sudhImAM) UThIne duHkhanI zAMti mATe madhusUdananuM( bhagavAnanuM) smaraNa karavuM joIe." havAmAnanuM vijJAna kahe che ke vahelI savAranA havAmAnamAM prANavAyunuM pramANa bamaNuM hoya che. sUryanI garamInA kAraNe havAmAnamAM je azuddhio pedA thavAno saMbhava hoya che tenAthI vahelI savAranuM havAmAna mukta hoya che ane pariNAme Avazyaka prANavAyunA sevanathI sAcuM nIrogI AyuSya maLe che. mAnavajIvanamAM havA lohIne zuddha banAve che. mAnavazarIramAM phephasAM dvArA okisajana ( prANavAyu) lohInuM zuddhikaraNa kare che, ne A raktanI zuddhi upara ja zarIranI taMdurastIno AdhAra rahyo che." ('AyurvedanuM jIvanadarzana' pustamAMthI akSaraza: sAbhAra uddhata) Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (19) paheluM namaskAra dvAra AtmalAbhanI sAthe zarIralAbha paNa thAya paNa dharmazAstramAM vahelA uThavAnuM je vidhAna che te zarIralAbhake saMsAralAbhanI daSTie nathI, tui AtmAnA lAbhanI daSTie che. AtmalAbha mATe vahelA uThavAthI, sAthe sAthe zarIrane paNa lAbha thai jAya che. kAraNake vahelA uThIne jApa ane pratikramaNa vagere dharmakriyA karavAnI che. jApa vagerethI citta prasanna bane che. citta prasanna banavAthI buddhinI vRddhi thAya che. A viSe gItA (2-65)mAM kahyuM che ke prasannatano hAza vaddhiH paryavaMtikate = prasannacittavALAmAM buddhi jaladI nivAsa kare che, arthAt prasannacittavALAnI buddhi sArI cAle che. pratikamaNAdi kiyA. UbhA UbhA karavAthI zarIrane kasarata maLI rahe che. ethI zarIramAM baLa vadhe che. dhana puNyathI maLe che. dharmakriyAothI puNyabaMdha thAya che. ethI dharmathI dhana paNa maLe che. savAre judAM judAM jinamaMdiromAM darzana karavA mATe javAnuM rAkhavAmAM Ave to tenAthI AtmA ane zarIra e baMnene lAbha thAya. je zrAvako nivRtta hoya temaNe savAre ane sAMje judAM judAM jinamaMdironAM darzana karavAnuM khAsa rAkhavuM joie. jethI temane AtmalAbhanI sAthe sAthe zarIra lAbha paNa thaI jAya. dharma mATe vahelA UThavAnuM che, pApa mATe nahi. dharma karavA mATe vahelA UThavAnuM che, pApa karavA mATe nahi. vahelA UThIne pApa kare tenAM karatAM UMghe e sAruM. A viSe eka prasaMga A pramANe che - zekha sAdI nAmanA eka muslIma saMta thai gayA. emanI bAlyAvasthAno eka prasaMga che. teo emanA pitAjI sAthe majhAnI haja karavA gayA. emAM evo niyama hatoke saue adharAtre UThIne allAhanI baMdagI karavI. A niyama mujaba pitA-putra bane ardhI rAte UThIne baMdagI karavA taiyAra thayA. zekha sAdIe joyuM to keTalAka mANaso haju UMghatA ja hatA. emaNe pitAne kahyuM: abbA! juo to kharA, A loko kevA che. ghoryA kare che, ne baMdagI karavA UThatA nathI. ahIM (makkA) AvavA chatAM baMdagI karatA nathI to AvyA zuM kAma? potAnA putranA mukhathI AvI niMdA sAMbhaLI tene bodha ApavA kahyuM : beTA! e lokono doSatuM jue che. paNa tAro doSakema joto nathI. bIjAnI niMdA karavI e moTo doSa che. AvI niMdA karavA karatAM tuM paNa A lokonI jema UMghI rahyo hota to mane vadhu gamata. bIjAnI niMdA karavAthI to UMghI rahevA karatAM paNa vadhu pApa thAya che. zekha sAdIne bALapaNamAM ja lAgelI A coTe emane moTA saMta banAvI dIdhA. jayaMtIzrAvikAno prasaMga ane sabhyatvanAM bhUSaNo A viSe bhagavAna mahAvIrasvAmIe jayaMtI zrAvikAne Apelo uttara paNa jANavA jevo che. bhagavAna zrI mahAvIrasvAmInA vakhatamAM jayaMtI nAmanI zrAvikA thaI gaI. tevaccha dezanA zatAnika rAjAnI bahena hatI. te sAdhu-sAdhvIone rahevA mATe potAnAM makAno ApatI hatI. AthI te zayyAtarI' tarIke prasiddha banI. ahIM zayyA eTale makAna (=rahevAnuM sthAna). pUjya sAdhu-sAdhvIjIone makAna ApavA dvArA temanA saMyamanI ArAdhanAno lAbha meLavIne saMsArarUpa sAgarane tarI jAya te zayyAtara. zayyAtarI tarIke prasiddha banelI jayaMtI zrAvikAmAM dhArmika jJAna meLavavAnI bahu tAlAvelI hatI. AthI te taka maLatAM pUjya sAdhvIjIo vagerenI pAse dhArmika abhyAsa karavAnuM cUkatI na hatI. te bhagavAna zrI mahAvIrasvAmInI dezanA khUba ja utkaMThA pUrvaka sAMbhaLatI hatI. dezanA sAMbhaLyA pachI tenuM ciMtana-manana ane nididhyAsana karatI hatI. pachI temAMthI je zaMkA jAge tenuM bhagavAna zrI mahAvIra svAmIne pUchIne nivAraNa karatI hatI.' 1. nirantaraM vicAro yaH, zrutArthasya gurormukhAt / tannididhyAsanaM proktaM, taccaikAgrayeNa labhyate // Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 ) paheluM namaskAra dvAra zrAddhadinakRtya mahAnubhAvo! have tame tamArA mATe vicAro ke huM guru mahArAja pAse vyAkhyAna sAMbhaLuM chuM ke nahi? sAMbhaLyA pachI tenuM ciMtana-manana karuM chuM ke nahi? zrAvako mATe evuM zAstra vidhAna che ke "zrAvake sUkSma buddhi vaDe jANavA yogya evA padArthonuM ciMtana karavuM joie. ciMtana karatAM je prazno UThe te prazno gurunI pAse pUchavA joie. guru je uttaro Ape tene barAbara yAda rAkhavA joie. A vidhinuM pAlana karanAra zrAvaka jainazAsanamAM kuzaLa bane che, arthAt jainadharmanuM dharmakriyAo ane tattvo saMbaMdhI sAruM jJAna meLavI le che. jainazAsanamAM kuzaLatA e samyagdarzananuM bhUSaNa che. je zobhAve te bhUSaNa. jema alaMkAro zarIrane zobhAve che tema jainazAsanamAM kuzaLatA samyagdarzanane zobhAve che-dIpAve che. mATe te samyagdarzananuM bhUSaNa che. A viSe yogazAstramAM kahyuM che ke sthairya prabhAvanA bhaktiH, kauzalaM jinazAsane / tIrthasevA ca paJcAsya, bhUSaNAni pracakSate // sthiratA, prabhAvanA, bhakti, jinazAsanamAM kuzalatA ane tIrthasevAe pAMca samyagdarzananAM bhUSaNo che. sthiratA- anya darzanIomAM camatkAra vagere mahimAne jevA chatAM jainadharmathI pote calita na thavuM = sthira rahevuM ane bIjAone paNa jainadharmamAM sthira karavA te sthiratA che. prabhAvanA- jaina zAsananI prabhAvanA karavI = bIjAone jainazAsana pamADavuM. zAsananI prabhAvanA svapara upakAra karanArI che, ane tIrthaMkaranAma karmanuM kAraNa che. bhakti- arihaMta vagere guNI jIvonI bhakti karavI. jinazAsanamAM kuzaLatA- jaina zAsananI kriyAomAM ane jIvAdi tattvomAM nipuNa banavuM. tIrthasevA- saMsAra sAgarathI tAre te tIrtha. tIrthanA dravya ane bhAva ema be prakAra che. zrI zatruMjayevagere dravya tIrtho che. jJAna, darzana ane cAritra e traNa bhAvatIrtha che. athavA caturvidha saMgha bhAvatIrtha che. athavA tIrthanA jaMgama ane sthAvara ema be bheda che. temAM zatruMjaya vagere sthAvara tIrtha che. caturvidha saMgha jaMgama tIrtha che. sthAvara eTale eka sthaLe rahenAra jaMgama eTale eka sthaLethI bIjA sthAne janAra. baMne prakAranA tIrthonI yAtrA-pUjA vagere rIte sevA karavI te tIrthasevA. jayaMtI zrAvikAe ekvAra bhagavAna zrI mahAvIrasvAmIne pUchyuM : he bhagavaMta! jIvo jAgatA sArA ke UMghatA sArA ? bhagavAne kahyuM : dharmIonuM jAgavuM kalyANakArI che ane pApIonuM UMghavuM kalyANakArI che. pApa karAvanAra sAmagrIna maLe temAM kalyANa pApI AtmA jAgIne pApo ja kare. alabatta, UMghavuM e paNa pApa ja che. paNa pApI AtmA jAge to mana-vacana-kAyAthI vadhAre pApo kare. ethI ene UMghamAM thatA azubhakarmabaMdhanI apekSAe jAgIne karelAM pApo dvArA atizaya adhika azubhakarma baMdha thAya. AnAthI sarvasAmAnya eka siddhAMta nakkI thAya che ke sArI paNa vastu pApI AtmAne kalyANakArI na bane. AthI zarIrabaLa, buddhibaLa, dhanabaLa ke indriyabaLa vagere pApI AtmAne akalyANakArI bane. kAraNake pApI AtmA tenAthI pApa ja kare. pApI AtmA zarIrabaLano upayoga bIjAne satAvavA vagere dvArA du:kha ApavAmAM kare. te buddhino upayoga bIjAne zIzAmAM utArIne bUca mAravA jevI pravRttimAM kare. anIti kevI rIte karavI, bIjAne kevI rIte phasAvavo, asatyakevI siphatathI bolavuM, lAMca ruzvata 2. nipuNabhAvantinama, gurUpe praznaH, tatrayAvadhAnam (dharmabiMdu a.2) Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 21 ) paheluM namaskAra dvArA kevI rIte levI, corI kevI rIte karavI, anAcAra kevI rIte karavo vagere pApo karavAmAM ja buddhino upayoga kare te dhanano upayoga nAmanA meLavavI, lAITamAM AvavuM, lokamAM prasiddha banavuM, potAnA nAmanI takatIo mUkAvavI, snehIno sneha poSavo, viSayasukhanAM sAdhano meLavIne viSayasukho bhogavavA vagere pApakAyamAMkare. te Indriyono upayoga parastrIgamana, mAMsa vagere abhakSya-bhakSaNa, sinemA, nATaka ane TI.vI. vagerenuM nirIkSaNa, saMgIta zravaNa vagere viSayasukho bhogavavAmAM kare, athavA paraniMdA, paradoSa darzana, paradoSazravaNa ane paradoSone bolavA vagere pApakAryamAM potAnI indriyono upayoga kare. AthI pApI AtmAone AvI zakti na maLe, temAM ja temanuM zreya mahAnubhAvo! tamane je je zakti maLI che te te zaktino upayoga tame kevaLa pApa mATe ja karo cho ke dharma mATe paNa karo cho ? tamane maLelI zaktiono upayoga kevaLa tamArA mATe ja karo cho ke bIjAo mATe paNa karo cho? buddhi, baLa, sattA ane saMpatti vagere zaktiothI upakAra paNa karI zakAya, ane apakAra paNa karI zakAya. paramArthI mAnava e zaktiothI paropakAra kare, svArthI mANasa e zaktiothI kevaLa svArtha sAdhe ane svAsthaya mANasa e zaktiothI bIjAo upara apakAra kare. paramArthI jIvo buddhino upayoga bIjAone ApattimAMthI mukta karavA mATe kare che. jyAre svArthadha jIvo potAno svArtha sAdhavA mATe buddhino upayoga bIjAone ApattimAM mUkavA mATe kare che. phasAvavA mATe kare che. paramArthI jIvo baLano upayoga bIjAonuM rakSaNa karavA mATe kare. svArthodha jIvo baLano upayoga bIjAonuM bhakSaNa karavA mATe kare. tripRSTha vAsudeve sattAnA baLe zayyApAlakanA kAnamAM dhagadhagatA sIsAno rasa reDyo. kumArapALa mahArAjAe vizvAsano ghAta karanArA sAmaMtone mAphI ApI. dhArata to svasattAnA baLe temane kaDaka zikSA karI zakta. kumArapALa mAhArAjA, samrATa saMprati, zrIpALa mahArAjA jevA uttama puruSoe sattAno upayoga jIvarakSA Adi paropakAra mATe karyo. ajayapALa vagere adhama puruSoe sattAno upayoga bIjAne raMjADavA mATe kya. dhanA sArthavAha, mAgha paMDita vagere udAra jIvoe lakSmIno paropakAra vagere kAryomAM sadupayoga karyo. mammaNa jevApaNa puruSoe lakSmIno kevaLa saMgraha ja karyo. zakti nahi, paNa zaktino sadupayoga prazaMsanIya che. koI paNa zakti prazaMsanIya tyAre ja bane ke jyAre teno sadupayoga thAya. ajJAna loko bhale bIjAonI zakti joine game te rIte tenI prazaMsA karavA mAMDe. paNa vivekI tema na kare. vivekI mANasa je zaktino durupayoga thAya tevI zaktithI levAya na jAya = AkarSAya na jAya. ane tevI zaktinI prazaMsA na kare. vivekI mANasa prazaMsA zaktinA sadupayoganI kare, kevaLa zaktinI nahi. zakti prazaMsanIya nathI, kiMtu zaktino sadupayoga prazaMsanIya che. eTale jenI zaktino sadupayogathAya, tenI zakti prazaMsanIya bane, bIjAnI nahi. jemake coranI caturAi prazaMsanIya nahi. vAsudevanuM baLa prazaMsanIya nahi. ajayapALa jevA rAjAonI sattA prazaMsanIya nahi.mammaNa jevAnuM dhana prazaMsanIya nahi. abhayakumAranI buddhiprazaMsanIya che. mahAvIra paramAtmAnuM baLa prazaMsanIya che. kumArapALa mahArAjA jevAnI sattA prazaMsanIya che. dhannA sArthavAha jevAnuM dhana prazaMsanIya che. mA zaktinI prazaMsA karatAM pahelAM e jovuM joie ke zakti kyAM paDI che. jo zakti kupAtramAM paDI hoya to nakAmI che. suMdara ane sugaMdhI paNa puSpamALA vijhAmAM paDe to nakAmI banI jAya che. supAtramAM paDelI zakti kAmanI che. kAraNake teno sadupayoga thAya. - kalikAla sarvajJa pUjya AcArya zrI hemacaMdra sUri mahArAje vItarAga stotramAM bhagavAnanI stuti karatAM Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paheluM namaskAra dvAra kahyuM che -- aneDamUkA bhUyAsuste yeSAM tvayi matsaraH / zubhodarkAya vaikalyamapi pApesu karmasu // 15 // "he nAtha ! jemane ApanA upara asUyA che te loko mUMgA ane baherA bano, kAraNa ke pApakAryomAM indriyonI khAmI paNa bhaviSyanA zubha phaLa mATe thAya che.'' bhagavAna upara asUyA rAkhanArA jIvo paripUrNa indriyovALA hoya to bhagavAnanI niMdA karIne ke sAMbhaLIne anaMta pApane ekaThuM kare, paNa jo jIbha Adi indriyonI khAmIvALA hoya to niMdAdi pApothI bacI jAya. AthI evA jIvo mATe indriyonI khAmI icchavI e ahitaciMtA nathI, kiMtu hitaciMtA che. 22 zrAddhadinakRtya pApI AtmAo jAgIne pApakAryamAM pravRtti kare enA karatAM UMghatA rahe e emanA mATe sAruM che. AthI ahIM vahelA uThavAnI vAta dharma karavA mATe che, pApa karavA mATe nahi. dharmI AtmAe brAhma muhUrtamAM UThIne dharmakriyAo karavI joie. pUrve samayanuM mApa muhUrta, ghaDI vagerethI thatuM hatuM. Aje samayanuM mApa ghaDiyALanA AdhAre kalAka vagerethI thAya che. eTale klAka pramANe vicArIe to dharmI AtmAe savAre lagabhaga sADAcArathI sADA pAMca vaccenA samayamAM UThavuM joIe. moDAmAM moDuM sADA pAMca vAge to avazya UThI javuM joie ane dharmakriyAo karavI joIe. bALaka, bimAra vagerene choDIne bAkInA gharanA badhA mANaso moDAmAM moDA sADA pAMca vAge uThIne pota-potAnI niyata dharmakriyAo karatA hoya evuM jainagharanuM vAtAvaraNa hovuM joie. vahelI savAre moTA avAjathI na bolavuM savAre vahelAM UThIne dharmakriyAo karatAM moTo avAja na thAya tenI kALajI rAkhavI. bolavAnI jarUra paDe to bahu dhImethI bolavuM. khAMsI, chIMka vageremAM paNa avAja ocho thAya te mATe zakya prayatna karavo. jo moTo avAja thAya to AjubAjumAM rahelA tiryaMco ane manuSyo jAgI jAya ane pApakAryamAM pravRtti kare, jema ke- garoLI jAgI jAya to mAkhIne mAravAnA vicAro ane pravRtti kare. bilADI jAgI jAya to uMdarane mAravAnA vicAro ane pravRtti kare. kheDUta jAgI jAya to khetI saMbaMdhI vicAro ane pravRtti kare. koi pANI bharavAnuM kAma kare. koi agni saLagAvavAnuM kAma kare. Ama jene je kAma karavAnuM hoya te kAma karavA mAMDe. dharmIjIvanA avAjathI eka mANasa jAge ane potAnuM kAma kare. te mANasanA avAjathI bIjo paNa mANasa jAge. bIjAnA avAjathI trIjo jAge. Ama paraMparAe aneka mANaso jAgI jAya. temAM mAchImAra jevA hiMsaka manuSyo paNa jAgIne mAchalA mAravA vagere hiMsA kare. AthI moTo avAja karIne bIjAne jagADanAra AvA ghora pApomAM nimitta banIne nirarthaka doSono bhAgIdAra bane che. mATe dharmI AtmAe vahelI savAre moTo avAja na thAya tenI kALajI rAkhavI joie. zAstramAM kahyuM che ke koi vRddhA dahIM khAya temAM jeTalo avAja thAya, tenAthI paNa ocho avAja thAya tenI kALajI rAkhavI joIe. A viSe bRhatkalpa sUtranI TIkAmAM sAdhuo mATe nIce mujaba jaNAvyuM che - (1) pratibaddha (=najIkamAM ja gRhasthonA gharo hoya tevI) vasatimAM sAdhuo pratikramaNa maunapaNe kare, athavA gRhastho svayameva UThyA hoya tyAre kare. (2) parAvartana karatAM thayelI zaMkA yAda rAkhIne divase pUche. (3) janarahita udyAnamAM paNa rAte pazu-pakSIo na jAge tenI kALajI rAkhe. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 ) zrAddhadinakRtya paheluM namaskAra dvAra (4) moTA avAjavALo sAdhu cothA praharamAM svAdhyAya manamAM kare. (5) nAnA avAjavALo sAdhu paNa saMghATaka sAthe parAvartana na kare, ti alaga alaga kare. bIjAnA pApamAM nimitta banavuM e vadhAre kharAba che vahelI savAre moTo avAja na karavo e vidhAna ApaNane e bodhapATha Ape che ke ApaNe jema bIjAnA du:khamAM nimitta nahi banavuM joIe tema bIjAnA pApamAM paNa nimitta nahi banavuM joie. bIjAnA duHkhamAM nimitta banavA karatAMya bIjAnA pApamAM nimitta banavuM e vadhAre ahitakara che. bIjAnA du:khamAM nimitta na bananAra sAro che, paNa bIjAnA pApamAM nimitta na bananAra adhika sAro che. AthI vivekI jIva jema bIjAnA duHkhamAM nimitta banavAnuM pasaMdana kare tema bIjAnA pApamAM paNa nimitta banavAnuM pasaMda na kare. AthI ja balabhadra munienagaramAM vahoravA javAnuM baMdha karyuM. emanuM rUpa adbhuta hatuM. strIo emanuM rUpa jovAmAM evI tallIna banI jatI hatI ke jethI potAnuM kAma barobara karI zaktI na hatI. enA kAraNe aneka anartho thatA hatA. jemake - koi strI eka tarapha munine vahorAvavAnuM kAma kare to bIjI tarapha muninAM rUpa tarapha jovAno prayatna kare. ethI vahorAvatAM vahorAvatAM DhoLAI jAya vagere anartha thAya. ekvAra kUvAnA kAMThe eka bahena pANI bharavA AvI, teNe balabhadra munine AvatA joyA. temanuM rUpa jovAmAM e eTalI badhI tallIna banI gai ke jethI doraDuM ghaDAnA kAMThAmAM nAkhavAne badale potAnA bALakanA gaLAmAM nAkhavA lAgI. sahasA muninI dRSTi e tarapha paDI. munie jANI lIdhuM ke A anarthanuM kAraNa mAruM rUpa che. mATe mAre AjathI nagaramAM vahoravA mATenA AvavuM. jaMgalamAM musApharo vagere pAsethI nirdoSa je AhAra-pANI maLe tenAthI nirvAha karavo. Avo nirNaya karIne te muni tyAMthI ja pAchA pharI gayA. - svanimitte bIjAne pApa karavAnI taka maLe tevuM jIvana hovuM joIe ApaNe bIjAne sIdhI rIte to pApa karavAnI preraNA nahi karavI joie, kiMtu ADakatarI rIte paNa ApaNA nimitte bIjA pApamAM na pravarte tenI kALajI rAkhavI joie. bIjAnA pApamAM nimitta na banavuM eno artha bIjAne pApanI preraNA na karavI eTalo ja nathI, kiMtu preraNA vinA paNa ApaNA nimitte bIjAne pApa karavAnI taka na maLe tevuM ApaNuM jIvana hovuM joie. jemake - anucita veSa paridhAna karanAra strI bIjAne kAmavikArarUpa pApa karavAnI taka Ape che. nidA karanAra manuSya bIjAnA niMdAzravaNanA pApamAM nimitta bane che. niMdA sAMbhaLanAra paNa bIjAnAniMdA karavAnA pApamAM nimitta bane che. jo pote niMdA kare ja nahito bIjo mANasa niMdA zravaNanuM pApa karI zake nahi tathA jo pote niMdA sAMbhaLe ja nahi to bIjo mANasa niMdA karI zake nahi. tevI rIte vikathA karavAmAM ke sAMbhaLavAmAM bIjAnA pApamAM nimitta banIe. bajAramAM koi sArI vastu joine bIjAonI pAse tenI prazaMsA karanAra bIjAnA pApamAM nimitta bane che. adhArmika mAsika vagere maMgAvanAra nirarthaka bIjAnA pApomAM nimitta bane che. TI.vI. vasAvanAra bIjAonA pApomAM nimitta bane che. TI.vI. vasAvanAra bhAva hiMsA kare che. mATe dharmI AtmAe A badhuM jANIne vivekI banavuM joie ane nirarthaka bIjAnA pApamAM nimitta banI javAya tenI pUrNa takedArI rAkhavI joIe. (ahIM AThamI gAthA pUrNa thaI.) (8) sijATThANaM pamuttUNaM, ciTThijA dharaNIyale / bhAvabaMdhuM jagannAhaM, namukkAraM tao paDhe // 9 // navakAra gaNavAnI ja vidhine kahe che Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paheluM namaskAra dvAra (24) zrAddhadinakRtya. zayyAsthAnathI nIce utarIne jamIna upara UbhA rahIne ke besIne bhAvabaMdhu ane jagannAtha evA namaskAra maMtrane (=navakArane) gaNe. bhAvabaMdhu bhAva baMdhu eTale paramArthathI baMdhu. je sahAya kare te baMdhu. namaskAra maMtra sAya karato hovAthI paramArthathI baMdhu che. jagannAtha - je yoga ane kSemane kare tenAtha. yoga eTale iSTa vastuno lAbha. zrema eTale prApta thayela iSTa vastunuM rakSaNa. namaskAramaMtra prApta nahi thayelA mahadvato vagere guNone prApta karAvanAra hovAthI ane prApta thayelA aNuvato vagere guNasamUhanuM rakSaNa karanAra hovAthI yogakSema kare che. AthI namaskAramaMtra jagatano nAtha che. (9) maMtANaM maMto paramo imutti, dheyANa dheyaM paramaM imutti / tattANa tattaM paramaM pavittaM, saMsArasattANa duhAhayANaM // 10 // namaskAramaMtra bhAvabaMdhu ane jagannAtha kema che te jaNAve che - cAragatimAM rahelA du:khAhata bhavyajIvo mATe maMtromAM Aja mukhya maMtra che. dhyAna karavAlAyakavastuomAM A ja mukhya dhyAna karavA lAyaka che. paramArthomAM A ja atizaya pavitra paramArtha che. dukhAhata - du:khAhata eTale asAtAthI tapelA. athavA dravyathI ane bhAvathI ema be rIte jIvo du:khAhata che. dravyathI du:khAhata eTale asAtAthI pIDAyelA. bhAvathI du:khahata eTale rAga-dveSathI gherAyelA. mukhyamaMtra- garuDamaMtra vagere maMtromAM namaskAramaMtra ja mukhyamaMtra che. kAraNa ke te dravya ane bhAva e baMne prakAranA viSane dUra kare che. (sarpa vagerenuM viSa dravyaviSa che. moha vagere AMtarika doSo bhAvaviSa che.) mukhya dhyAna karavA lAyaka- dhyAna karavA lAyaka sarva IzvaromAM namaskAramaMtra ja dhyAna karavA yogya che. kAraNa ke te sarva kAryono sAdhaka che. paramArtha - jagatamAM jeTalA paramArtha che = utkRSTavastuo che te badhAmAM namaskAramaMtra ja atizaya pavitra paramArtha = zreSTha vastu che. kAraNa ke te rmarUpamalanA DAghane dUra kare che. (10) . tANaM annaM tu no atthi, jIvANaM bhavasAyare / buDuMtANaM imaM muttuM namukkAraM supoyayaM // 11 // namaskAramaMtra "mukhyamaMtra' vagere kema che te jaNAve chebhava samudramAM DUbatA jIvonuM namaskAramaMtra rUpasuvahANane choDIne bIjuM koI rakSaNa karanAra nathI.(11) aNegajamaMtarasaMciyANaM, duhANa sArIriyamANasANaM / katto a bhavvANa bhavija nAso, na jAva patto navakAramaMto // 12 // jyAM sudhI namaskAramaMtra prApta na thAya tyAM sudhI bhavya jIvonA aneka bhavomAM ekaThAM karelAM roga vagere zArIrika ane zoka vagere mAnasika duHkhonuM kAraNa evAM karmono nAza kyAMthI thAya? (12) jalaNAibhae savvaM, muttuM egaMpi jahA mahArayaNaM / ahavA'ribhae ginhai, amohasatthaM jaha taheha // 13 // Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 25) paheluM namaskAra dvAra muttuMpi bArasaMgaM, sa eva maraNaMmi kIrae jamhA / arihaMtanamukkAro, tamhA so bArasaMgattho // 14 // Avazyaka bhASyanA pAThathInamaskAramaMtra upara bahumAnanI prasiddhine pragaTa kare che. AgamamAM kahyuM che ke jevI rIte sAvadhAna catura puruSa Aga AdinA bhayamAMkaNa ane pAsa vagere mUkIne eka paNa vairyavagere mahAratnane grahaNa kare che, athavA zatrunA bhayamAM zakti vagere amogha ( niSphaLa na jAya tevA) zastrane grahaNa kare che, tevI rIte ahIM maraNa samaye zrutakevalI paNa dvAdazAMgIne mUkIne namaskAramaMtrane ja yAda kare che. tethI namaskAramaMtra kAgazagIno sAra che. (13-14). tappaNaINaM tamhA, aNusariyavvo suheNa citteNaM / va taimuauro, vayajurva mannamALari II jemaNe AnamaskAramaMtranI racanA karI temane namaskAra karavA mATe kahe che namaskAramaMtrano Avo prabhAva hovAthI potAne kRtajJake kRtArtha mAnanArA puruSe A namaskAramaMtranI racanA karanArA arihaMta ane gaNadhara vagerene paNa zubhacittathI namaskAra karavo joIe. vivecana namaskAramaMtrano Avo prabhAva hovAthI paMca parameSThIne to namaskAra karavo joIe, kiMtu namaskAramaMtranI canA karanArA arihaMta-gaNadhara vagerene paNa namaskAra karavo joIe. tema karavAthI kRtajJatA vyakta thAya che. (15) navakArAo anno, sAro maMto na atthi tiyaloe / tamhA hu aNudiNaM ciya, paDhiyavvo paramabhattIe // 16 // ukta arthano upasaMhAra karatA graMthakAra upadezane kahe che- traNa lokamAM navakArathI anya sArabhUta koI maMtranathI. tethI dararoja paramabhaktithInavakAragaNavA joIe. (16) uragAINa vi maMtA, avihIe u ahijjiyA / visaMjao na nAsaMti, tamhA u vihiNA paDhe // 17 // dAMta pUrvaka vidhithI navakAramaMtrano pATha karavAno upadeza kahe che avidhithI bhaNelAsarpaAdinA paNa maMtro viSano nAza karatA nathI. tethI vidhithI navakArano pATha karavo joIe. vidhithI eTale vinaya-bahumAna Adi pUrvaka pATha karavo eTale bhaNavuM, parAvartana karavuM ane smaraNa karavuM. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paheluM namaskAra dvAra 26) zrAddhadinakRtya te sUtra A che- namo arihaMtANaM namo siddhANaM namo AyariyANaM namo uvakjhAyANaM namo loe savvasAhUNaM eso paMca namukkAro, savvapAvapaNAsaNo | maMgalANaM ca savvarsi, paDhamaM havaI maMgala ll A pATha prasiddha che, ane sarva saMmata che. (17) ihalogaMmi tidaMDI, sAdivvaM mAuliMgavaNameva / paraloe caMDapiMgala huMDiyajakkho ya diTuMtA // 18 // navakArane gaNavAthI A lokamAM ane paralokamAM thatAphaLane batAvavA mATe kahe che A lokamAM ( A ja janmamAM) maLatAphaLanI apekSAe zrAvakaputra zivakumAra, zrAvaka putrI zrImatI ane jinadAsa zrAvaka A traNa daSTAMto che. paralokamAM maLatAphaLanI apekSAe caMDa piMgala ane huMDika yakSa e bedaSTAMto A gALAmAM jaNAvelA sarva daSTAMtono bhAvArtha bhIla-bhIlaDInI kathAthI jANavo. namaskAranA prabhAva upara kathAo bhIla-bhIlaDI puSkarAI dvIpanA bharatakSetramAM siddhAvaTa nAmanuM samRddha gAma che. kaSAyanA tApathI tapelA lokone zAnta karatA evA suvrata nAmanA AcArya eka vakhata tyAM padhAryA. te vakhate varasAda zarU thai gayo, pRthvI pANIthI bharAi gai. bhUmine aMkurAvALI tathA trasajIvothI vyAsa thayelI joine AcArye A pramANe sAdhuone kahyuM ke- "munivarone mATe vihAra karavo have ucita nathI.' Ama kahIne teoe potAnA parivAra sAthe gAmamAM praveza karyo. gAmanA mukhIne vasatidAnanuM phaLa samajAvI, vasatinI yAcanA karIne tyAM rahyA. temAM keTalAka maharSio mahinAnA upavAsa karIne rahyA, keTalAka be mahinAnA, keTalAka traNa mahinAnA tathA keTalAka cAra mahinAnA upavAsa karIne rahyA. temAMthI durjaya evA kAmanuM paNa damana karanArA dasAra nAmanA mahAmuni gurunI anujJA meLavI samIpanI guphAmAM padhAryA. sthira manavALA teoe AhAra vinA svAdhyAya-dhyAnamAM tatpara thaine samagra cAturmAsI te guphAmAM pUrI karI. tyAM AgaLa Ama-tema bhamatA eka bhIla-bhIlaDInuM yugala AvI pahoMcyuM ane RSinA darzanathI teonuM pApa kSaNavAramAM nAza pAmyuM. ucita upadezane ApanArA munie yugalane yogya jANI, temane parameSThinamaskArano pATha batAvyo. bhIla-bhIlaDI saraLabhAve namaskAranuM paThana kare che. paropakAraparAyaNa sAdhu pharIthI teone kahe che ke- "A paMcanamaskAramaMtra, e parama maMgaLa che ane sarva pApane haranAra evA AmaMtranuM tamAre haMmezAM trikALa dhyAna dharavuM." teoe te pramANe karyuM ane varSAkALa pUro thayA bAda muni anyatra vihAra karI gayA. have A yugala haMmezAM namaskArano pATha kare che ane muninA upakArane yAda karatA krame karIne mRtyu pAmyA. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (27) paheluM namaskAra dvAra rAjasiha-ratnAvatI A jaMbudvIpanA bharatakSetramAM maNimaMdira nAmanuM nagara che, ke jyAMno loka dAna ApavAmAM vyasanI che, akAryakaravAmAMDarapoka che, guNa grahaNa karavAmAM asaMtoSI che, pArakuM dhana haraNa karavAmAM pAMgaLo che, parastrIdarzanamAM AMdhaLo che ane pArakA doSo kahevAmAM mUgo che. tyAM rAjamRgAMka nAmano rAjA che. tene atizaya sauMdaryavALI vijayA nAmanI rANI che. teNInI kukSimAM jyAre bhIlano jIva avatAra pAmyo-janma pAmyo, tyAre tenA pitAe teno janmotsava karyo ane rAjasiMha evuM tenuM nAma pADyuM. ghaNI ja sahelAithI buddhizALI evA teNe gurunI pAsethI bahotera kaLAo grahaNa karI. atisAra maMtrIno sumati nAmano gatimAna putra teno mitra thayo. atyaMta rUpasaMpanna ane lAvaNyathI bharapUra evo kumAra kime karIne yauvanavayane pAmyo. mArgamAM cAlatA kumAranAM rUpathI kheMcAine yuvAna strIo dhArI dhArIne tene jovA lAgI, paraMtu sadAcArI kumAra lezamAtra paNa te strIo upara mana rAkhato nathI. eka vakhata kumAra potAnA mitranI sAthe bahAra gayo ane ghoDAone khelAvIne vRkSa nIce vizrAnti levA beTho. tyAM AvelA koi vaTemArgune joine kumAra pUche che ke- he bhAi ! tuM kyAMthI Ave che? kyAM javuM che? ane koi sthaLe teM kAMi adbhuta bInA joi che kharI?' | musApharakumArane namaskAra karI, pAse besIne kahe che ke- hakumAra! sAMbhaLo! padmapura nAmanA nagarathI huM AvuM chuM ane puMDarIkagaNadharanA nirvANathI pavitra thayeluM tathA jyAM aneka jineroe sparzanA karelI che, jyAM asaMkhya maharSio siddhi pAmyA che tathA je sarva tIrthomAM AditIrtha che, te zrI zatruMjaya nAmanA tIrthane namaskAra karavAne huM jAuM chuM. je kAMi AzcaryakArI bInA meM joi che, te A pramANe che. te sAMbhaLo!' A pavapuranagaramAM pava nAmano pratApazALI rAjA che. haMsI nAmanI tenI rANI che. teNIne strIone viSe ratna jevI ratnavatI nAmanI putrI che. buddhibaLathI te kanyA saghaLIe kaLAo sukhapUrvaka bhaNI gai ane keme karI yauvanavayane pAmI. vivAhane lAyaka hovAthI rANIe teNIne rAjA pAse mokalI. rAjakanyA paNa pitAnAM caraNone namaskAra karIne pAse beThI. atizaya rUpasaMpanna evI teNIne joine rAjA maMtrIne kahe che ke- "A kanyAnA rUpane yogya evo koi vara haze ke nahIM enI mane zaMkA paDe che. maMtrI kahe che ke- "enA puNyathI yogya vara paNa hovo joie ane enuM puNya ja tenI yojanA karI Apaze. eTalAmAM koi ekanaTa AvI rAjAnI samakSa saMgIta karavA lAgyo. bhIlanA veSamAM nRtya karatA evA naTane joine rAjaputrI kSaNavAramAM mUccha pAmI. jyAre pitAe teNIne svastha karI, tyAre te kanyA kahe che ke- 'Aje mane jAtismaraNazAna thayuM che. pUrvehabhIlaDI hatI ane prANathI paNa priya evo bhIla mAro pati hato. atyAre paNa jo e ja pati maLe, to huM paraNuM; sivAya mAre anyane paraNavuM nathI.' A vAta sAMbhaLatAM kumAra rAjasiMha kaMika mUccha pAmyo, jAtismaraNa pAmyo ane zItaLa vAyuthI svastha thayo. tene pUrvajanmanI potAnI strI pratye parama prIti thai ane musApharane te pUche che ke- 'pachI zuM thayuM?' musAphara kahe che ke potAnI putrInI pratijJA sAMbhaLIne padmarAjA ciMtAmAM paDI gayo ke- "A kanyAno pUrvajanmano pati zI rIte jANavo?' AvRttAMta sAMbhaLIne aneka rAjaputro dUra dUrathI AvIne kahI gayAke- "ame pUrve bhIla hatA. paraMtu rAjaputrI pUche che ke- jo tame pUrvajanmamAM bhIla hatA, to evuM kahyuM puNya karyuM, ke jethI aMhiyAM ATalI samRddhi pAmyA?' A praznano uttara nahIM ApI zakavAthI rAjaputrIne khAtrI thai ke- "A badhA Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paheluM namaskAra dvAra ( 28 ) zrAddhadinakRtya juThuM bolanArA che, svArthI che. ane tethI teNI puruSa mAtra pratye dveSabhAvavALI banI che. have te kanyA koi paNa puruSane maLatI nathI, phakta strIonA parivAramAM ja rahe che. vidhAtAe tamane puruSaratna banAvela che ane teNIne strIratna banAvela che. jo tamArA baMneno saMyoga thAya, to vidhAtAno parizrama saphaLa thAya.' musApharanI A adbhuta vAta sAMbhaLIne saMtoSa pAmelA kumAre potAnA aMga upara rahelAM AbhUSaNo tene bheTa ApI vidAya karyo. have kumAra rAjaputrI ratnapatIne jovA mATe ciMtAmAM paDyo. bIjI bAjuthI nagaranA loko khAnagImAM rAjA pAse e phariyAda lai gayA ke- 'A kumAra nagaramAM jyAM jyAM phare che, tyAM tyAM enA rUpathI mohita thaine nagaranI strIo moTAM kAmone paNa paDatAM mUkIne ane baccAMone paNa raDatAM mUkIne, enI pUThe doDe che, mATe te rAja! game te rIte ene nagaramAM pharato aTakAvo.' A phariyAda sAMbhaLIne prajAvatsala rAjAe dvArapALadvArA kumArane kahevarAvyuM ke- 'jyAM sudhI kaLAno abhyAsa cAlu hoya, tyAM sudhI tamAre AvAsamAM rahevuM, kAraNa kebAhya paribhramaNa karanAranI saghaLIya kaLAo niSphaLa jAya che.' A sAMbhaLatAM ja kumAra ciMtAmAM paDI gayo kepitAjIe Avo Adeza kema kyo?' tyAre teno mitra sumati AvIne badhI hakIkta jaNAve che. kumAra tene kahe che ke- pitAjInI AjJAnuM pAlana mAre mATe duSkara che, kAraNake- padmarAjAnI putrIne jovAnI mane ghaNI ja utkaMThA che. bIjI vAta e che ke- dazAntara vinA puNyanI parIkSA, guNonI prApti, bhASAmAM kuzaLatA, A badhI vastuo prApta thai zaktI nathI, mATe he mitra ! mAre to dezATana karavuM che.' sumati kahe che ke- jo evuM ja che, to Apa khuzIthI paryaTana karo ane huM Apane A kAmamAM banatI sahAya ApIza.' A pramANe maMtraNA karI rAjaputra ane maMtrIputra banne jaNa sajja thai rAtrinA samaye nagara bahAra nIkaLI paDyA. keTaleka dUra gayA bAda araNyamAM koI eka puruSano karuNa svara sAMbhaLavAmAM Avyo. te sAMbhaLatAM ja hAthamAM talavAra laine kumAra te tarapha gayo. tyAM to kAkhamAM koi puruSane dabAvIne sAmo Avato sAkSAt eka rAkSasa teNe joyo. kumAra ene samajAve che ke-"bhAI re! A bicArA mANasane choDI de. eNe tAruM zuM bagADyuM che te kahe to kharo." rAkSasa kahe che ke- A mANasa mane vaza karavA icchato hato, paraMtu sAta divasa thayA huM bhUkhanI pIDA bhogavI rahyo chuM. meM enI pAse mAMsa mAgyuM paNa te ApI zakyo nahi, mATe meM ene pakaDI lIdho che. to bola ke- have huM mAruM bhakSya zI rIte jatuM karuM?' rAjasiMha kahe che ke- 'tuM A puruSane choDI de ane badalAmAM tArI marajI mujaba huM tane mAMsa ApIza.' rAkSase mANasane choDI dIdho ane kumAra pAse te mAMsa mAMge che. sattvazALI kumAra potAnA ja aMgamAMthI mAMsa kApIne ApavA jAya che, tyAM to AnaMdamAM AvIne rAkSasa kahe che ke-'basa, kumAra! tArA sattvathI huM saMtuSTa thayo chuM. have tArI icchA mujaba vara mAga." kumArane to mANasane bacAvavA sivAya bIjuM prayojana hatuM nahIM eTale kazuM ja mAgyuM nahi, to paNa devanuM darzana niSphaLa na hoya, e vicArathI tene ciMtAmaNI ApIne rAkSasa aMtardhAna thai gayo. kumAra pAcho pharyo ane potAnA mitranI pAse AvIne rAtrino tamAma vRttAnta teNe kahI batAvyo. pachI banne jaNa AgaLa cAlyA. keTaleka kALe ratnapura pahoMcyA. tyAM teoe eka suvarNamaya jinAlaya joyuM. temAM ratnanI banAvelI jinapratimA hatI. bhaktithI jenAM romAMca khaDAM thai gayAM che, evA kumAre te pratimAne namaskAra karI stavanA karI. pachI caityane nihALatAM camatkAra pAmelo kumAra tyAMnA koI eka pUjArIne pUche che ke- "A maMdira koNe baMdhAvyuM?' pUjArI kahe che ke- 'sAMbhaLo!' Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya paheluM namaskAra dvAra zivakumAra ahiMyA yazobhadra nAmano zreSTi thaI gayo. te uttama zrAvaka hato. ziva nAmano tene eka putra hato, paraMtu jugAra vagere vyasanomAM te laMpaTa hato. teno pitA tene khUba khUba zikhAmaNa Ape che, to paNa te dharma nathI karato. eka vAra tenA pitAe hitazikSA ApatAM kahyuM ke- bIjuM to kAMi nahIM paNa jyAre tArA upara koi bhayaMkara Aphata AvI caDe, tyAre tuM paMcaparameSThinamaskAramaMtra yAda karaje, jethI tArI Aphata utarI jaze.' pitAnA AgrahathI teNe A vAta svIkArI. teno pitA paNa ArAdhanApUrvaka marIne deva thayo. ' have dArUDIAo, jugArIAo vagere dura puruSonA saMsargathI ziva potAnI tamAma saMpatti gumAvI beTho. dhana vinA to koI sthAne Adara-satkAra paNa pAmyo nahIM. koi tenA sAmuM paNa jotuM nathI. nisteja evA zivane joine, koi eka tridaMDI jANe dayAthI ubharAto hoya, tema tenA du:khanuM kAraNa pUchavA lAgyo. tyAre zive potAnI nirdhanatAnuM duHkha rajU karyuM. parivrAjaka (tridaMDI) kahe che ke- "jo tuM mAruM kahyuM mAne, to gharanI dAsInI mAphaka lakSmI tane vaza thai jAya.' ziva kahe che ke- "cokkasa huM ApanuM kahyuM karIza ane ApanI kRpAthI mArI nirdhanatA nAza pAme!' pachI parivrAjakanA AdezathI ziva koi eka sthAnethI akSatazaba lAvyo. kALIcaudasanI rAtrie ziva pAsethI puSpAdika ane anya sAmagrI maMgAvIne tridaMDI svayaM eka bhayAnaka mazAnabhUmi upara gayo. tyAM teNe eka dedIpyamAna mAMDaluM banAvyuM ane zabanA hAthamAM e tikSNa dhAravALI talavAra mUkI. pachI zaba-maDadAnA pagane taLIe tela ghasavAno zivane Adeza karI dujha buddhivALo tridaMDI nidhaLacitte maMtranuM smaraNa karavA lAgyo. A badhA kArastAna uparathI ziva paNa samajI gayo ke- pote AphatamAM che. te vicAra kare che ke- 'bhayaMkara zmazAnabhUmi, kALI aMdhArI rAtri, dUra tridaMDI ane ughADI talavAravALuM A zaba, A badhuM jotAM lAge che ke- mane mArI nAMkhavAno tridaMDIno A samAraMbha che. bIjI vAta e che ke- have ahIMthI nAsI chUTavuM paNa zakya nathI, koi sahAya Ape ema paNa nathI. have zuM karavuM?' A ciMtAthI te bhayabhIta thayelo che. te ja vakhate potAnA pitAnI * hitazikSA tene yAda AvI. ekAgra mane te paMcaparameSThinamaskAra yAda karavA lAgyo. bIjI bAjuthI tridaMDInA tIvra maMtrathI zaba UbhuM thaine cAlavA lAgyuM paNa tarata ja nIce paDyuM. pharI sthiracitte tridaMDI maMtra bhaNavA lAgyo. pharIthI zaba UbhuM thayuM ane pharIthI nIce paDyuM. zaMkAzIla banelo tridaMDI zivane pUche che ke- 'bhAI! tuM kAMi maMtrataMtra jANe che ke zuM?' zivane khabara nathI ke potAnA namaskAranA pAThathI tridaMDIno maMtra ane parizrama niSphaLa jAya che, eTale e to bhoLAbhAvathI kahe che ke- huMkAMi ja jANato nathI.' puna: banne jaNa potapotAnA maMtro yAda karavA lAgyA. tridaMDIe maMtranA baLathI zabane vaitAlathI adhiSThita karela, paNa namaskAranA prabhAvathI zivane kaMi ja nukazAna thayuM nahIM, balka je devAdhiSThita zabathI tridaMDIe zivane mArI nAMkhavAnI yojanA ghaDI hatI, tenAthI te pote ja marAyo. zabanA hAthamAM rahelI talavArathI tenuM ja mastaka kapAyuM ane temAMthI suvarNapuruSa utpanna thayo. tenA dareka aMgo suvarNanA hoya che. ane suvarNapuruSa maMtrAdhiSThita hovAthI tenA aMgopAMgamAMthI jeTaluM suvarNakADhavAmAM Ave, teTaluM ja suvarNa pharIthI bIje divase bharAi jAya. puSyazALI zivane suvarNapuruSanI prApti thai eTale ene bhUmimAM guma rIte rAkhI, temAMthI potAnI icchAnusAra suvarNa meLavI alpakALamAM te moTo zrImaMta thai gayo. tene have khAtrI thaI gaIke-"A badhuMya dharmanuM phaLa che, lakSmIto vinAzazALI che. Ama samajI te khUba khUba dAna devA lAgyA ane teNe ja caitya baMdhAvyuM che. A vRttAMta sAMbhaLIne rAjasiMhakumAra potAnA mitrane kahe che ke- 'bhAI jo to kharo, Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paheluM namaskAra dvArA (30) zrAddhadinakRtya namaskArano kevo prabhAva che, ke jenAthI A bhavamAM paNa tamAma Apatti nAza pAme che." zrImatI tyAMthI AgaLa cAlatAM rAjaputra potanapura nagare pahoMcyo. tyAM koi zrImaMtane ghera moTo mahotsava cAlI rahyo hato. te joine kumAra koi puruSane utsavanuM kAraNa pUche che. te kahe che ke- "sAMbhaLo. A vRttAMta ghaNo ajAyabIbharelo che. A nagaramAM suyata nAmano zrAvaka vase che. te zrAvakAcAramAM ghaNo ja nipuNa che. tene zrImatI nAmanI putrI che. dharmazAstranA abhyAsathI tattvanA marmane pAmelI te kanyA zuddha AcArane AcaranArI thai. tenA rUpathI mohita thayelA koi mithyATizreSThiputre tenI mAgaNI karI. ane tenA pitAne samajAvI moTIdhAmadhumapUrvaka teNIne paraNyo ane potAne ghera lAvyo. tyAM rahI thakI zrImatI gharanAM saghaLAya kAryo sughaDatApUrvaka kare che, paraMtu parama zrAvikA hovAthI potAnA dharmane jarA paNa cUkatI nathI. teNInI naNaMda vagere saghaLAya loka dharmanA dveSathI Dagalene pagale teNInA upara gusso kare che, to paNa potAnA ja karmanovaicitryane ciMtavatIzrImatI dharmathI jarA paNa calacittathatI nathI. daSTirAgane laine teNIno pati paNa dhIme dhIme tenA upara virAgI thayo. anya strIne paraNavAnI abhilASAthI Ane mArI nAMkhavAnI teNe yojanA paNa ghaDI. gharanA aMdaranA bhAgamAM eka aMdhArI oraDImAM ghaDAmAM teNe sarpa rAkhIne ghaDo DhAMkI dIdho. pachI teNe zrImatIne Adeza karyo ke- "oraDAmAM DhAkelA ghaDAmAMthI mane puSpo lAvI Apa." patino Adeza pAmatAM ja zrImatI navakAra gaNatI gaNatI gharanA aMdaranA bhAgamAM gai. hRdayamAM navakArane sthApavAthI gADha aMdhakAramAM paNa teNIne bhaya lAgyo. teNIe DhAMkaNa AvuM karIne ghaDAmAM hAtha nAMkhyo. namaskAranA prabhAvathI tuSTa thayelI zAsanadevIe sApane khaseDI ghaDAmAM sugaMdhI puSpo goThavI dIdhAM hatAM. te puSpo laine teNIe potAnA patine soMpyAM. cakti thayelA teNe tyAM jaIne joyuM to sApa to hato ja nahIM paNa ghaDAmAMthI divya sugaMdha phelAtI hatI. harSa pAmelA teNe sahune bolAvI A hakIkta jaNAvI ane zrImatInA pagamAM paDI vAraMvAra potAnA aparAdhanI mAphI mAgI. zrImatI samajAve che ke- "bIjuM to nahIM paraMtu huM eTaluM icchuM chuM ke- haju paNa Apa mArA kahevAthI Atmahitane sAdho." pachI upazAnta thayelA tene zrImatIe arihaMtaprabhuno dharma saMbhaLAvyo, karmanI laghutAthI te paNa bodha pAmyo. saddharmanI kamithI kuTuMba paNa saMtoSa pAmyuM ane tenA harSathI he rAjaputra! A mahotsava zarU karavAmAM Avyo che. suzrAvikAnuM A adbhuta caritra sAMbhaLI atyanta harSa pAmelo rAjaputra potAnA mitra sumatine kahe che ke- 'mitra!AlokamAM paNa namaskAranuM phaLa keTaluM moTuM che? dhana, yaza, sukha vagere tamAma suMdara sAmagrI enA prabhAvathI maLI zake che.' | jinadAsa rAjasiMha ane tenA mitra potanapura nagarathI AgaLa cAlatAM dhIme dhIme kSitipratiSThita nagare pahoMcyA. AkhA nagarane AnaMdakallola karatuM joine vismaya pAmelA rAjakumAre koi eka nAgarikane nagaranA harSanuM kAraNa pUchyuM. nAgarika kahe che ke - "AnagaramAM balanAmanobaLavAna rAjA che. ekavAra atyantavRSTi thavAthI nadImAM moTuM pUra AvyuM. loko te jovA AvyA. emAM eka hoziyAra koTavALa pUramAM taNAtA moTA bIjorAne joine nadImAM paDyo ane bIjoruM laine rAjAne soMpyuM. eno varNa, enI suMgadha tathA eno svAda joine rAjA khuza thai gayo. ane koTavALano satkAra karIne tene pUchyuM ke- "teM A kyAMthI meLavyuM? teNe kahyuM ke- "nadInA pUramAMthI." tyAre rAjAe paNa enuM mULa zodhI kADhavAno Adeza karyo. tenI zodha mATe nadInA kinAre kinAre cAlatA tevana sudhI pahoMcI gayo. vanamAM javA taiyAra thAya che, tyAM pAse rahelA govALiyAo kahe che ke- 'bhAi ! je koi ahIMdhI phaLa Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (31) paheluM namaskAra dvAra lai jAya che, te avazya mRtyu pAme che, mATe phaLanI lAlaca rAkhIza nahi.' teNe to khAlI hAthe pAchA pharIne rAjAne hakIkata jaNAvI. phaLanI lAlasAne AdhIna thayelo rAjA paNa maryAdA mUkIne kahe che ke- 'tAre vArApharatI ekeka mANasane moklIne haMmezane mATe mArA mATe eka bIjoruM maMgAvavuM.' nagaranA tamAma lokonA nAmanI patrikA lakhIne koTavALe ghaDAmAM naMkhAvI ane haMmezA kumArI kanyA mAraphata ciThThI kaDhAve che. jenA nAmanI ciThI nIkaLe, tene vanamAM moklI tenA dvArA bIjoruM maMgAve che. pachI te janAro to bicAro maraNa ja pAme che. Ama roja eka eka mANasane maravuM paDe che, eTale loko to bicArA trAsI gayA. evAmAM eka vAra jinadAsa nAmanA zrAvakano vAro Avyo. have maravAnuM ja che to antima ArAdhanA mATe karI levI joie - ema vicArI, dharmAtmA evo te gRcaityamAM pUjA karI, sahune khamAvI, AgAra sahita paccakhANa karI, mananI samAdhine jALavI bIjoruM levAne vanamAM gayo. ucca svare namaskArane gaNato jinadAsa vanamAM peTho. vratanI virAdhanAthI vyaMtaramAM utpanna thayelo eka zudra devatAtyAno adhiSThAyaka hato. navakAranA zravaNathI tene potAnA pUrvajanmanuM bhAna thayuM, eTale zrAvakanI pAse AvI hAtha joDIne te bhaktipUrvaka kahe che ke- "Ape mane dharma pamADyo, mATe AjathI Apa mArA guru cho, mArA mATe pUjya cho, Apa ApanA sthAne rahejo. huM Apane haMmezA phaLa ApI jaiza.' jinadAsa kRtakRtya thai pAcho pharyo ane teNe rAjAne badhI vAta karI. rAjA atyaMta khuza thai gayo ane jinadharmanI stuti karavA lAgyo. jinadAsano paNa teNe ghaNo satkAra karyo. AkhA nagaramAM harSa phelAyo. ane A kAraNe te rAjaputra! hAlamAM ahIMnA rAjAe A utsava karAvyo che." utsavanuM kAraNa sAMbhaLIne rAjakumAra sumatine kahe che ke- "parameSThinamaskAranuM A kevuM phaLa che ke A bhavamAM ja te sukhane ApanAro thAya che.' have namaskAranA pAralaukika phaLa saMbaMdhI caMDapiMgalanuM daSTAMta joie : caMDapiMgalA cora AgaLa cAlatAM rAjaputra ane teno mitra vasaMtapura nagare pahoMcyA. tyAM sahu koine navakAra gaNatAM joi vismaya pAmelo kumAra mitrane pUche che ke- "ahIMno samasta loka ulaTabhera navakArano pATha kare che, tenuM kAraNa zuM che? tenI jarA tapAsa karI jUo. koInI pAsethI bAtamI meLavIne kumAra pAse AvIne sumati kahe che ke A nagaramAM jitazatru rAjA hato. tene bhadrA nAmanI guNasaMpanna rANI hatI. caMDapiMgala nAmano cora kyAMkathI AvIne haMmezAM nagarane satAvato hato. eka vAra to rAjAnA bhaMDArane phoDIne temAMthI suMdara hAra corI gayo ane jaine te ja nagarImAM kalAvatI nAmanI koika kalAsaMpanna gaNikAne te hAra Apyo tathA teNInI sAthe bhogasukha bhogavavA lAgyo. evAmAM anaMgatrayodazI AvI. te mahotsava prasaMge saghaLIe vezyAo alaMkAro paherI, zaNagAra sajIne vanamAM krIDA karavA AvI pahoMcI. kalAvatI paNa cora pAsethI meLavelo hAra paherIne saunI sAthe AvI. te vakhate mahArANInI dAsIo paNa utsava jovA AvelI. A manohara hAra joine teNIe oLakhI lIdho ane jaine rANIne vAta kahI. rANIe rAjAne vAta karI ane rAjAe maMtrIne kahyuM ke- 'hAlamAM A kalAvatI konI sAthe saMga kare che te tapAsajo.' maMtrIetapAsa karIne caMDapiMgala sAthe rahe che tema rAjAne jaNAvyuM. rAjAe kalAvatInA gharane gherI lIdhuM. caMDapiMgalane pakaDI lIdho ane zULIe caDAvyo. kalAvatI vezyA hovA chatAM alpAze zrAvikAno AcAra pALanArI hatI. teNIne thayuM ke- "aho! khedanI vAta che ke- mArA pramAdathI A bicAro AvI dazAne pAmyo. * mAre paNa AjathI mAMDIne bIjA puruSothI saryuM. have to huM Ane navakAra ApuM.' Ama vicArI, zULI pAse jaine teNIe tene navakAra Apyo ane 'A namaskAranA prabhAvathI huM mArIne A ja rAjAno putra thAuM" AvuM niyANuM Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paheluM namaskAra dvAra ( 32 ) zrAddhadinakRtya enI pAse karAvyuM. cora marIne barAbara rAjAno ja putra thayo, kAraNa ke- phaLapradAnamAM namaskAra kAmadhenutulya che. rAjAe janmotsava ryo ane puraMdara evuM enuM nAma pADyuM. tenA maraNathI garbhano kALa jANIne kalAvatI samajI gai ke- 'A rAjaputra ja mAro prANapriya che.' rAjaputrane teNI vAraMvAra ramADavA lAgI ane jo te rUdana karato hoya, to kahe ke- "raDIza nahi!' caMDapiMgalane vAraMvAra potAnuM pUrvanuM vRttAMta sAMbhaLIne ane kalAvatInI mukhamudrA joine pUrvabhava yAda Avyo. jitazatrunA avasAna bAda te puraMdara rAjA thayo. ane kalAvatIe anya koi puruSano saMga karyo nathI, evuM jANavAthI teNIno svIkAra karyo. A saghaLuM navakAranuM phaLa che, ema jANI jinadharmamAM rakta thayelo rAjA haMmezAM navakAranuM paThana kare che. tyArathI loka paNa navakAra gaNavA lAgyo che. A kaheNI khoTI nathIke- "yathA, rAnA tathA prajJA ' sumatinA mukhathI AkathAnaka sAMbhaLI saMtoSa pAmelo rAjaputra kahe che ke- jUo! A corane paralokamAM A maMtra kevI suMdara rItie phaLyo." have paralokanA phaLane darzAvatuM huMDika yakSanuM daSTAnta vicArIe. | Dika yakSa AgaLa cAlatAM rAjasiMha ane sumati mathurA nagarIe pahoMcyA. tyAM pUrvadizAmAM yakSanuM maMdira joyuM. tenI AgaLanA bhAgamAM zULIe caDAvela cora ane tene apAto namaskAra, AvuM dazya jovAmAM AvyuM. A adbhuta ghaTanA joine rAjaputratyAnA pUjArIne pUche che ke- 'bhAi, A zuMbInA che, te jaNAvato kharo." pUjArI kahe che keahIM zatrumardana rAjA che, tathA A nagaramAM jinadatta nAmano zreSThi che. te zrAvaka che, dayALu che, tathA sattvazALI che. eka vAra ahIMyA huMDika nAmano kaLAbAja cora corI karavA Avyo ane koi zeThanA gharamAM khAtara pADI corI karavA gayo tyAM pakaDAyo. rAjapuruSoe pakaDIne tene rAjAne soMpyo. rAjAe paNa hukama kADhayo ke- 'viDaMbanA pamADIne ene phAMsIe laTakAvo.' rAjapuruSoe core ane cauTe jAherAta karIne nAgarikone jaNAvyuM ke- 'AhuDika core corI karelI hovAthI ene vadhanAM sthAne pahoMcADavAmAM Ave che. bIjo paNa jo koi Avo gunho karaze, to tene paNa tevI ja zikSA karavAmAM Avaze. kAraNa ke- ApaNo nyAyaniSTha rAjA potAno aparAdha paNa sahana kare tevo nathI.' gadheDA upara besADI, AkhA nagaramAM pheravI, aneka viTaMbaNAo pamADIne tene phAMsInA sthAne lai gayA ane phAMsIe laTakAvyo. e vakhate koNa koNa ene kai kai sahAya Ape che, te jANavA mATe carapuruSone mUkI dIdhA. ati tApanI pIDAthI tene bicArAne tRSA khUba lAgI hatI, eTale je koi pAse jAya tenI pAse te pANI mAgavA lAgyo, paraMtu rAjAnA bhayathI koi ene pANI suddhAM ApatuM nathI. have e ja mArge thaine jinadatta zreSThi Avyo. jyAre enI pAse pANI mAgyuM, tyAre dayALu zreSThie kahyuM ke huM tane pANI pAiza, paNa tuM ekAgra mane namaskAramaMtrane yAda kara, ke jethI tArI sadgati thAya. hiMsA karanAro, jUTha bolanAro, corI karanAro, parastrIgamana karanAro ane bIjA paNa niMdanIya mahApApomAM rakta tathA AvA pApone paravaza thaine je durgatimAM javAne ja sarajAyela che, evo manuSya paNa jo A mahAmaMtrane eka chevaTanI ghaDIe paNa sAcA dilathI saMbhArI le che, to te manuSya svargagAmI thAya che. zrAvakanA vacanathI te cora sarva du:khane haranAra te mahAmaMtrane vAraMvAra yAda karavA lAgyo. have zrAvaka ghera jai pANI laine pAcho phare che, tyAM to cora prANamukta thayo ane maharthika yakSomAMdeva tarIke utpanna thayo. lokamAM paNa kahevAya che ke- "aMte jevI mati tevI gati." A pachI carapuruSoe jaine rAjAne jinadAsano vRttAnta jaNAvyo. enA mATe paNa rAjAe phAMsIno hukama kADhyo. rAjapuruSoe gadheDA upara besADI, enI viTaMbaNA karavAnI jyAM taiyArI karI, tyAM to yakSadevatAe potAnA gurunI A dazA joi, nagaranA lokone Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (33) paheluM namaskAra dvAra zikSA karavA mATe eka pattharanI moTI zilA banAvI ane rAjA vagere lokone uddezIne kahyuM ke- 're, adhama puruSo! A tame zuM mAMDyuM che? karuNAnA sAgara ane mArA svAmI zrI jinadattanI jo viTaMbanA karI, to samajI lejo ketamane saune A zilAthI cUrI nAMkhIza." A sAMbhaLatAM ja rAjA vagere tamAma loko eTalA bhayabhIta thai gayA, ke jenI viTaMbanA karavA dhArI hatI, tenI ja puSpAdikathI pUjA karavA lAgI gayA. maraNano bhaya kone na hoya? namaskAra karIne vinaMtI kare che ke- svAmin ! ajJAnathI ame je aparAdha karyo tenI kSamA karo.' yakSa kahe che ke'AzrAvakanuM tame badhA zaraNuM svIkAro ane pUrvadizAmAM mAruM maMdira karAvo.pachI rAjAe gaMdhahasti upara zreSThine besADIne nagaramAM praveza karAvyo ane vAraMvAra potAnI bhUlanI mAphI mAgI tathA zrAvakanI pratimA sahita huMDika yakSanuM maMdira baMdhAvyuM. A sAMbhaLI harSa pAmelo rAjaputra potAnA mitrane kahe che ke- "namaskAranA smaraNathI A cora paNa jema mahardhika yakSa thayo, tema huM paNa pUrve bhIla hato ane parameSThimaMtranA pratApe Aje rAjakuLanA sukha bhogavuM chuM.' rAjaputranI A vAta sAMbhaLIne sumati pUche che ke- "ApavaLI bhIla zI rIte hatA?' kumAra potAno pUrvabhava jyAre kahI saMbhaLAve che, tyAre Azcarya pAmelo sumati kahe che ke- "khera ! mane to lAge che ke- Apa ApanA pUrvabhavanI ranavatIne paraNavA ja nIkaLyA cho, paraMtu teNI to puruSamAtranI draSiNI che, eTale eNIne jovI paNa azakya che, to pachI vAtacItano prasaMga maLe ja zAno?' kumAra kahe che ke- 'mitra! AvI ciMtA zA mATe karavI? kemake - jenI ciMtavanA paNa na karI hoya, tevAM kAryo paNa vidhi pAra pADI Ape che. ane puruSe game teTaluM dhAryuM hoya paNa jo vidhi viparIta hoya, to eka paNa kAma pAra paDatuM nathI.' - kumAra potAnA mitrasahita te nagarathI AgaLa cAlyo. keTalIka vAre teo koI eka sarovare pahoMcyA. tApa khUba paDato hato. uparAnta rastAno thAka paNa lAgelo, eTale kumArane ghaNI ja tRSA lAgI hatI. sarovaranA kinAre snAnAdi karIne rAjaputra vizrAntilevA mATe kSaNavArane mATe eka vRkSa nIce sUI gayo. sumati bAjuonI latAomAM jeTalAmAM puSpo ekaThAM karavA gayo, teTalAmAM teNe AkAzamArge AvatA koi vidyAdharane joyo. devakumAra jevA kumArane joine tene ciMtA thai ke- "mArI pAchaLa AvatI mArI strI Ane joine jarUra rAgI thaze.' A ciMtAthI teNe latAomAMthI amuka auSadhi grahaNa karIne, ghasIne, kumAranA upara chAMTI. tarata ja kumAra strI svarUpa thai gayo. vidyAdharanA gayA bAda tarata ja enI strI e mArge AvI pahoMcI. strInA svarUpamAM kumArane joine teNIne ciMtA thai ke- 'A strIne joine mAro pati AnAmAM Asakta thaze." A vicArathI teNIe bIjI auSadhi chAMTIne kumArane puruSa svarUpamAM karI dIdho. sumati latAonI madhye rahI A badhuM joI rahyo hato. kumAra jAgyo eTale ene banne auSadhio batAvI ane tenI zuM asara nIpaje che, vagere vRttAnta kahyo. pachI AgaLa cAlatAM teo padmapuranagare pahoMcyA. tyAM suvarNamaya jinAlayamAM banne jaNAM strInuM rUpa laIne gayA. ratnAvatI paNa strIonA parivAranI sAthe te ja samaye tyAM AvI pahoMcI. puSpa-caMdanAdithI prabhupUjA karIne pAchA pharatAM, rAjaputrIe devAMganA jevI kumArastrIne joi, ane jotAM ja harSa pAmIne pUchyuM ke- 'tuM kyAMthI AvI cho ?' mitrastrIe kahyuM ke- "mArI sakhI anya sthAnethI ahIM AvI che. pharI ratnavatI kahe che ke- tArI sakhIne jotAM ja mane apUrvaAnaMda thAya che- ullAsathAya che, to tame baMne mAre ghera padhAro. baMne kRtrima strIo tyAM gai ane ghaNI vakhata tyAM rahI. prasaMga pAmIne eka vAra kumArastrIe rAjaputrIne kahyuM ke- 'hajI tArA pUrvabhavanA pati bhIlano patto lAgI zakyo nathI ane anupama pati vinA game tevI rUpasaMpanna ane manohara kanyA paNa zobhA Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paheluM namaskAra dvArA ( 34 ) zrAddhadinakRtya. pAmatI nathI, to have to koi yogya rAjakumArane pasaMda karIne tuM lagna karI le to ThIka thAya.' ratnAvatIe kahyuM ke- "mArA pUrvabhavanA pati sivAya devendrane paNa huM varavAnI nathI." kumArastrI kahe che ke- 'jo ema che, to araNyamAM rahelA mAlatI puSpanI mAphaka bhoga vinAnuM tAruM yauvana niSphaLa jaze.' rAjaputrI kahe che ke- 'pati karavAno che, te cittanI zAnti mATe karavAno che ane te zAnti mane tArAthI ja maLI rahe che, to mAre have bIjA koinuM kAma nathI." kumArastrI pUche che ke- 'tArA pUrvapatine oLakhavo zI rIte ? te to kahe.' rAjaputrI kahe che ke mArI pUrvajanmanI karaNI je jANato hoya, te ja mAro svAmI che. kumArastrI bolI ke- "damasAramaharSie batAvelA namaskAranuM niraMtara smaraNa karatAM marIne tuM rAjaputrI thaI cho.' A sAMbhaLatAM ja rAjaputrI enI sakhIne pUche ke- "A tArI sakhI svayaM A vAta jANe che ke koinI pAsethI jANIne mane kahe che ?' sakhI jaNAve che ke- "A svayaM jANIne kahe che. ane Aje tAro pUrvajanmano pati che, mATe to tAruM mana Ane viSe kare che. bIjuM enI ceSTA vagere paNa puruSane anurUpa hoya evuM lAge che. vaLI patisamAgamathI strIomAM je vikAra dekhAya, tevA vikAro tArAmAM AnA samAgamathI thatA dekhAya che, mATe mAruM to mAnavuM che ke- "cokkasa A je tAro pUrvano pati che ane kRtrimastrInuM rUpa laine ahIM Avela hoya ema mane lAge che.' pachI ratnapatInA AgrahathI baMne kRtrimastrIoe bIjI auSadhino upayoga karIne potAnuM puruSanuM svarUpa pragaTa karyuM. kumAranuM rUpa joine atyaMta harSamAM AvelI rAjakanyAe kahyuM ke-henAtha! jema Ape ApanuM rUpa pragaTa karyuM, tema kRpA karIne ApanuM kuLa paNa amane kahI saMbhaLAvo." kumAranI AjJAthI sumatie saghaLo prabaMdha kahI saMbhaLAvyo. rAjAe te vRttAMta jANyo ane atyanta harSathI potAnI putrI rAjakumArane ApI tathA bhaktithI hAthI, ghoDA vagere paNa ApyuM. rAjasiMha bhAgyathI prApta thayelAM uttama koTinAM bhogasukho bhogavavA lAgyo. enA pitAne A vAtanI khabara paDatAM, dUdvArA lekha mokalIne jaNAvyuM ke- "zrI maNimaMdira nagarathI rAjA rAjamRgAMka, kumAra rAjasiMhane snehapUrvaka-utkaMThApUrvaka jaNAve che ke- 'ame kSemakuzaLa chIe, paraMtu tAro viraha amone sAle che, tArA darzana mATe ame jhaMkhIe chIe. bIjI vAta e ke- mArI vRddhAvasthA che ane vrata levAnI amArI mana:kAmanA che, to tuM jaladI AvIne rAjyano svIkAra kara." kumArane paNa pitAne maLavAnI utkaMThA thai. teNe padmarAjA pAse vidAyagIrI mAMgI. te caturaMgI senA laine potAnA nagarabhaNI cAlyo. teNe ravatInI sAthe hAthI upara besIne nagaramAM praveza karyo. teNe bhaktithI mAtApitAnA caraNomAM namaskAra karyo. pitAe tene AzIrvAda Apyo ane vicAra karyo ke- 'punne rAjagAdIe besADIne huM have dharmano Azraya karuM Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 35 ) zrAddhadinakRtya paheluM namaskAra dvAra eTalAmAM udyAnapAla AvI namaskAra karIne vijJamikare che ke- "rAja ! udyAnamAM AcArya guNasAgara padhAryA che." rAjA AnaMda pAme che ke- "mAruM keTaluM ahobhAgya ke barAbara avasare gurumahArAja paNa padhAryA.' pachI rAjasiMhane gAdIe besADyo. rAjA yAcakone dAna ApI, jinamaMdiromAM pUjA karI, hAthI upara besIne rAjasiMhanI sAthe guru samIpe gayA. rAjAe gurune namaskAra karIne vinaMtI karI ke- bhagavan!kRpA karI mane dIkSArUpI naukA Apo ane A bhayAnaka samudrathI tAro.' ' gurue vidhipUrvaka rAjAne vrato ApyAM. rAjarSi paNa tapatapIne sadgati pAmyo. rAjasiMha ane ratnavatI rANIe samyakatvapUrvaka gRhasthadharma aMgIkAra karyo. pachI gurune namaskAra karI rAjasiMha rAjA potAne sthAne gayo ane AcArya mahArAja potAnA parivAra sAthe anyatra vihAra karI gayA. rAjasiMhe cirakALa sudhI rAjyanuM pAlana kyuM. namaskAranA prabhAvathI baLavAna duzmana rAjAo paNa tene vaza thai gayA. potAnA samasta rAjyanI bhUmine teNe caityothI vibhUSita karI. have eka vAra jyAre rAjA mAMdo paDyo, tyAre potAnI aMtima ArAdhanA mATe rAjAe pratApasiMhanAmanA potAnA putrane gAdIe besADyo ane dharmAcAryane bolAvyA. teonAM caraNomAM namaskAra karI rAjAe hAtha joDIne kahyuM ke- 'bhagavana have avasarocita kaMika Adeza karo." gura kahe che ke- "mahAnubhAva! saghaLI AzaMsA choDI sakhya prakAre ArAdhanA kara, jJAnAdi AcArane viSe lAgelA aticAronuM kathanakara ane puna: vratoccAraNakara pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspati, beindriya, teindriya, caurindriya, nArakI, tiryaca, manuSya ane deva - ema tamAma jIvonI sAthe kSamApanA karI le. koinI paNa sAthe vairabhAva rAkhIza nahi. hiMsA, jUTha, corI vagere aDhAreya pApono tyAga kara. bhUtakALamAM paNa je koi pApakAryo karyA hoya tenI AtmasAkSIe niMdA kara. vidhipUrvaka dAna-zIlAdi je sukRto karyA hoya, tenI manavacana-kAyAthI anumodanA kara. arihaMta, siddha, sAdhu ane jinapraNItadharma - e cAra zaraNa karavA lAyaka che, tenuM tuM zaraNuM svIkAra. cAreya prakAranA AhArano tyAga kara ane vAraMvAra navakAranuM smaraNa kara. - huM koino nathI ane mAruM koi nathI.' - A pramANenI bhAvanAvaDe dehamAM paNa nirmama banI jinacaraNonI sevAnI ja eka AzaMsA rAkha.' A pramANe samAdhipUrvakanI ArAdhanAthIrAjasiMhabharIne brahmadevalokamAM daza sAgaropamanAM AyuSyavALo devendra thayo. ratnavatI paNa ArAdhanApUrvaka marIne devalokamAM ja utpanna thai. tyAMthI cavIne baMne AtmAo mokSasaMpattine pAmaze. A pramANe namaskAranAM smaraNathI bhIla-bhIlaDIne maLelAdeva-manuSyanAM sukho ane paraMparAe muktinuM sukha tathA bIjA daSTAMtomAM paNa je phaLa batAvyuM, te samajIne, he bhavya jIvo! paMcaparameSThinamaskAramaMtrane tame niraMtara yAda karo, ke jethI tamAro paNa bhavano bhaya nAza pAme. ('namaskAra mahAmaMtra pustakamAMthI sAbhAra akSaraza: uddhata) Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paheluM namaskAra dvAra (36) zrAddhadinakRtya navakAra saMbaMdhI vistRta vivecana navakArano jApa miTAve saMtApa AdhyAtmika sAdhanA karavA mATe jJAnayoga, kriyAyoga, bhaktiyoga, dhyAnayoga ane upayoga vagere aneka yogo che. e badhAyogomAM japayoga atyaMta saraLa che. AthI japayoga je koi icche te karI zake che. vidvAna hoya ke abhaNa hoya, vRddha hoya ke yuvAna hoya, puruSa ke strI, zrImaMta ke garIba sau koi japayoganI sAdhanA karI zake che. japa eTale ISTadevanA nAmanuM ke maMtranuM vAraMvAra raTaNa karavuM. japa zabdamAM ja ane 5 ema be akSaro che. temAM ja eTale janmamaraNanA pherA TALe, 5 eTale pApano nAza kare. pApono nAza kare ane janma-maraNanA pherA TALe te japa. vAraMvAra bolAtA maMtranAke nAmanA dhvanio zarIra para ane citta para sUkSma asara kare che, vAraMvAra bolAtA ke saMbhaLAtA zabdo zubha hoya to citta upara sArI asara kare che ane azubha hoya to azubha asara kare che. jainadharmamAM jApa karavA mATe aneka maMtro che. e badhA maMtromAM namaskAramaMtra sarvottama maMtra che. maMtra zabdamAM ma' ane tra' ema be akSaro che. temAM meM eTale manana. tra' eTale rakSaNa. manana karavAthI je rakSaNa kare te maMtra. namaskAramaMtra jApa karanAranuM avazya rakSaNa kare che. hA, namaskAramaMtranA jApamAM ekAgratA hovI jarUrI che, ane zraddhAno sathavAro paNa joie. zraddhApUrvaka ekAgratAthI karelA jApathI avazya phaLa maLe. mATe ja kahyuM che ke- napAt siddhiH jApathI siddhi thAya che. jApamAM ekAgratA Ave e mATe jApakaratAM karatAM tenA arthanuM ciMtana karavuM joie. A viSe pAtaMjala yogadarzanamAM kahyuM che ke- taZ: tarthamAvanam =jeno jApa karatA hoie tenA arthanI bhAvanA sahita jApa karavo joie. arthanA ciMtana vinA thatA jApamAM ane arthanA ciMtana sahita thatA jApamAM ghaNo bheda che. rAma" "rAma" e pramANe popaTa paNa bole ane yogI paNa bole. paNa popaTano e pATha niSphaLa che. namaskAramaMtranA jApa vakhate arthanuM ciMtana thai zake e mATe namaskAramaMtranA arthane samajavAnI jarUra che. AthI ApaNe ahIM namaskAramaMtranA arthane ane tenA mahimAne vicArIe... namo arihaMtANaM = arihaMta bhagavAnane namaskAra thAo. namaskAranA dravya ane bhAva ema be bheda che. temAM dravya namaskAra eTale hAtha joDavA, mastaka namAvavuM, ghUMTaNabhera thaIne page lAgavuM, bhUmino mastakavaDe sparza karavo vagere. bhAva namaskAra eTale jemane vaMdana karatA hoIe temanA pratye sanmAnanI bhAvanA rAkhavI, zraddhA rAkhavI, bhakti rAkhavI, tathA temanA karatAM ApaNe guNomAM nIcA chIe evo khyAla rAkhavo. AmAM bhAva namaskAranI mukhyatA che. nama: pada pahelAM kema mUkyuM? prazna - 'arihaMtANaM namo' ema bolavAmAM Ave ke "namo arihaMtANaM' ema bolavAmAM Ave to paNa baMneno 'arihaMta bhagavAnane namaskAra thAo evo ja eka sarakho artha thAya che. to pachI ahIM "arihaMtANaM namo' ema pATha zA mATe na rAkhyo? uttara :- 1. nama: zabdano artha namaskAra che. namaskAra ArAdhanA che ane arihaMta ArAdhya ( ArAdhanAne yogya) che. "ArAdhanA ane ArAdhya e bemAM ArAdhanAnI mahattA vadhAre che." ema sUcavavA nama: pada pahelAM mUkavAmAM AvyuM che. ArAdhanAnuM mahattva vadhAre eTalA mATe che ke sAkSAt arihaMtano yoga na thAya to paNa arihaMtanI ArAdhanA karanAra tarI jAya che ane arihaMtanI ArAdhanA kare to sAkSAt arihaMtano yoga thAya to paNa natare sAkSAt arihaMtano yoga na thavA chatAM jaMbUsvAmI vagere arihaMtanI ArAdhanAthI tarI gayA. sAkSAt arihaMtano yoga thavA chatAM arihaMtanI virAdhanAthI gozALA vagere jIvoe saMsAranuM paribhramaNa vadhAryuM. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (37) paheluM namaskAra dvAra ApaNane paNa bhUtakALamAM anaMtavAra sAkSAt arihaMtano yoga thayo, paNa arihaMtanI sAcI ArAdhanAna karI, ethI ApaNuM kalyANa na thayuM. Ama nama: pada pahelAM mUkIne jJAnIoe ApaNane e sUcana karyuM che ke kalyANa sAdhavuM hoya to arihaMtanI sAcI ArAdhanA karavAmAM tatpara bano. 2. nama: pada namratAnuM sUcaka che. "je bhAvathI name che - vaMdana kare che te ja dharma pAmI zake che." e sUcavavA paNa nama: pada pahelAM mUkavAmAM AvyuM che. dharmaprAptinuM mukhya kAraNa vaMdana ( namana) che. AthI ja lalitavistarA graMthamAM kahyuM che ke - dharma prati mUnamUtA vandranA = vaMdanA dharmanuM mULa che. vaMdanA = namaskAra vinA dharmanI prApti na thAya. namratA vinA sAco namaskAra nathAya. ahaMkAra ghaTyA vinA namratAna Ave. Ama nama: pada pahelAM mUkIne jJAnIoe ApaNane e sUcana karyuM che ke dharma pAmavo hoya to mAnathI mukta banIne namratAthI guNI AtmAone namaskAra karanArA bano. arihaMta zabdamAM 'ari' ane 'haMta' ema be zabdo che. ari eTale zatru. saMta eTale haNanAra. je zatruone haNe te arihaMta. kyA zatruone haNe? rAgAdi zatruone haNe. je du:kha Ape te zatru. sarva jIvonAM sarva duHkhonuM mULa kAraNa rAgAdi doSo ja che. rAgAdinA kAraNe ja bIjA zatruo utpanna thAya che. AthI arihaMto ApaNane rAgAdi zatruone khatama karI nAkhavAno upadeza Ape che. AthI rAgAdi doSone ja sAcA zatruo mAnIne temane jItavAno puruSArtha kare te jaina. | namo siddhANaM = siddha bhagavAnane namaskAra thAo. siddha eTale kRtakRtya banelA, jemane have kazuM karavAnuM nathI rahetuM te. ATha karmono kSaya karIne mokSamAM gayelA jIvo siddha kahevAya che. siddhajIvo sadA du:kharahita zAzvata sukhano anubhava kare che. siddhabhagavaMto ApaNane e bodha Ape che ke duHkhathI sarvathA mukta banavuM hoya to siddha banavAno puruSArtha karo. jo ApaNe samajIe to siddho muktipadane pAmavA dvArA ApaNane muktimAM AvavAnuM AmaMtraNa ApI rahyA che. jema paradezamAM gayela mANasa tyAM sArI kamANI kare, ethI potAnA saMbaMdhIone paNa dhana kamAvavA paradezamAM bolAve, tema muktimAM jaine du:kharahita zAzvata sukhane pAmelA siddho AlaMbana banavA dvArA ApaNane paNa mokSamAM AvavAnuM AmaMtraNa ApI rahyA che. prazna:- siddho kyAM rahe che? uttara:- siddho siddhazilAnI upara lokanA aMte rahe che. | namo AyariyANaM = AcArya mahArAjAone namaskAra thAo. AcArya chatrIsa guNothI yukta hoya. 'paMciMdiya sUtramAM AcAryanA chatrIsa guNo jaNAvyA che. arihaMta na hoya tyAre caturvidha saMghamAM AcArya mukhya bane che. AcAryanA aneka guNomAM "zuddhaprarUpaNA" mukhya guNa che. zuddhamarUpaNA guNathI ja AcAryane tIrthakara samAna kahyA che. zuddha prarUpaNA eTale bhagavAnanI jevI AjJA che tevI ja AjJA bIjAne samajAvavI. AcArya potAnA gacchanA (sAdhu samudAyanA) nAyaka hoya che. zAsanarakSAnI mukhya javAbadArI temanA zire hoya che. teo potAnI nizrAmAM rahelA sAdhuonA saMyamanI dareka rIte kALajI rAkhe che. teo pote paMcAcAranuM pAlana kare che ane bhavya jIvone teno upadeza Ape che. (AcAryano artha A pustakamAM 137mA pejamAM paNa jaNAvyo che.) namo uvajajhAyANaM = upAdhyAya mahArAjAone namaskAra thAo. je bhaNAve te upAdhyAya. upAdhyAya pote svAdhyAyamAM lIna rahe che ane sAdhuone bhaNAve che. tathA pote Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paheluM namaskAra dvAra zrAddhadinakRtya vinaya kare che ane sAdhuone vinaya zikhavADe che. (upAdhyAyano artha A pustakamAM 137mA pejamAM paNa jaNAvyo che.) namo loe savvasAhUNaM = lokamAM rahelA sarvasAdhuone namaskAra thAo. S mokSamArganI (=jJAnadarzana-cAritranI) sAdhanA kare te sAdhu. loe padano ullekha zA mATe che ? 38 prazna :- namo arihaMtANaM vagere cAra padomAM 'loe' pada nathI, jyAre pAMcamA padamAM 'loe' pada che, AnuM zuM kAraNa ? uttara :- arihaMta vagere cAra lokanA koi cokkasa sthAnamAM ja hoya che, jyAre sAdhuo aneka sthaLe hoya che. te A pramANe - arihaMto karmabhUmimAM ja hoya, siddho lokanA agrabhAgamAM ja hoya, AcAryo ane upAdhyAyo karmabhUmimAM ja hoya. sAdhuo deve karelA saMharaNathI akarmabhUmimAM paNa hoya. meruparvata upara AvelA jinamaMdironAM darzana mATe jAya tyAre UrdhvalokamAM paNa hoya. naMdIzvaradvIpa vagere sthaLe jinadarzana mATe jAya tyAre manuSyalokanI bahAra paNa hoya. Ama sAdhuo bhinna-bhinna aneka sthaLe hoya che. e badhA sthaLe rahelA sAdhuone namaskAra karavA 'loe' pada che. athavA lokamAM eTale manuSyalokamAM, mAtra amuka gaccha vageremAM rahelA sAdhuone namaskAra thAo ema nahi, kiMtu manuSyalokamAM rahelA badhA sAdhuone namaskAra thAo. savvapaThano ullekha zA mATe che ? prazna :- namo loe savvasAhUNaM e padamAM 'savva' zabda zA mATe che ? uttara :- arihaMta vagere cAramAM bhedo nathI. jyAre sAdhuomAM aneka bhedo che. jemake - sthavirakalpI ane jinakalpI, parihAravizuddhicAritravALA ane chedopasthApanIyacAritravALA, kevalajJAnarahita ane kevalajJAnI ema aneka bhedo sAdhuomAM hoya. A badhA ja sAdhuone namaskAra karavA ahIM 'savva' pada mUkavAmAM AvyuM che. athavA bharatakSetra vagere sarvakSetromAM rahelA sarva sAdhuone, athavA cotho Aro vagere sarva kALamAM thanArA sarva sAdhuone namaskAra karavA 'savva' pada che. athavA savvu padanuM saMskRtamAM sArva thAya. sArva eTale arihaMtanA. buddha vagerenA sAdhuone nahi, kiMtu arihaMtanA sAdhuone namaskAra karavA mATe 'savva' pada che. eso paMca-namukkAro = pAMcane karAto A namaskAra savvapAvapaNAsaNo = sarva pApakarmono mULathI nAza kare che. mULathI ukheDeluM vRkSa jema pharI ugatuM nathI, tema paMcaparameSThine karelA namaskArathI nAza pAmelAM karmo pharI baMdhAtAM nathI. sarvapApono nAza thatAM AtmA muktine pAme che. AthI ahIM paMcaparameSThine karelA namaskAranuM phaLa mukti che ema jaNAvyuM che. jinapUjAdi dharma karavA pUrvaka navakAra gaNavAnI AjJA che. prazna :- namaskAramaMtrathI sarva pApono nAza thAya che mATe jinapUjA, jinavANI zravaNa ane pratikramaNa vagere bIjuM badhuM choDIne ekalA navakAra ja gaNavA mAMDe to cAle ne ? uttara :- na cAle, kAraNa ke namaskAramaMtra samyagdarzana-samyajJAna-samyakcAritra dvArA sarva pApono nAza kare che. AthI namaskAramaMtra gaNanAranuM dhyeya samyagdarzana Adi meLavavAnuM hovuM joie. samyagdarzana AdinI prApti mATe jinapUjA, jinavANI zravaNa ane pratikramaNa vagere anuSThAno paNa karavA joieM. namaskAramaMtranI ArAdhanAthI samyagdarzana vagere meLavavAnuM jenuM dhyeya nathI tenI namaskAramaMtranI ArAdhanA prAya: yathArtha phaLa ApanArI banatI nathI. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 ) zrAddhadinakRtya paheluM namaskAra dvAra namaskAramaMtranuM anaMtara phaLa samyagdarzanAdinI prApti che ane paraMpara phaLa sarva pApono nAza che. anaMtara phaLa vinAM paraMpara phaLa na maLe. samyagdarzanAdinI prApti thAya, vRddhi thAya ane vadhatAM vadhatAM jyAre parAkASThAe pahoMce tyAre sarva pApono nAza thAya. bhagavAnanI AjJAne mAnyA vinA samyagdarzana na Ave. jinapUjA vagere badhuM choDIne kevaLa navakAra ja gaNavA evI bhagavAnanI AjJA nathI, kiMtu potAnI kakSA pramANe jinapUjAdi dharma karavApUrvaka navakAra gaNavAnI AjJA che. namaskAra sarva puNyano nAzaka che ema kema na kahyuM? praznaH- du:khathI sukha vadhAre kharAba che. kAraNake du:khamAM dharmanI bhAvanA sulabha che, paNa sukhamAM dharmanI bhAvanA durlabha che. sukha dharmabhUlAve che ane pApa karAve che. AthI zAstramAM sAdhakane sukhathI DaravAnuM kahyuM che, paNa duHkhathI DaravAnuM kahyuM nathI, balka du:khane to cAhIne veThavAnuM kahyuM che. anukULatAne choDavAnuM ane pratikULatAne veThavAnuM kahyuM che. anukULa viSayo Adi maLavAthI temAM phasAyelo AtmA AtmakalyANanuM lakSa bhUlI jAya e saMbhavita che. sukha ane anukULatA puNyathI maLe che. AthI puNya mitranA lebAzamAM zatru che. to pachI ahIM namaskArane sarva pApono nAza karanAro kahyo, tema sarvapuNyano nAza karanAro kema na kahyo? arthAt A pAMcane karelo namaskAra sarva pApano ane sarva puNyano nAza karanAra che ema kema na kahyuM? uttara:- 1. puNyakarmazatru hovA chatAM mokSanI sAdhanAmAM sahAyaka paNa che. je AtmAo asAvadha hoya temanA mATe puNyakarma zatrurUpa che, paNa je AtmAo sAvadha che temanA mATe puNyakarma mitrarUpa che. kemake temane puNyakarma mokSasAdhanAmAM sahAyaka bane che. mokSanI sAdhanA karavA mATe traNapaNuM, paceMdriyapaNuM, manuSyabhava vagerenI prApti thavI joie. e badhA bhAvo puNyathI ja maLe. A bhAvo jeTalA ochA maLe teTalI mokSasAdhanA ochI thAya. kSatriyamAM hajAro sAme laDI zake teTalI tAkAta hoya, zatrune jItavAnI icchA hoya, paNa tenI pAse talavAra Adi zastra na hoya to e zuM kare? samyagdaSTi devone mokSa meLavavAnI prabaLa icchA hoya che. mokSane meLavavAnI icchA eTale pAparUpa zatruno nAza karavAnI icchA. samyagdaSTi devone pApano nAza karavAnI icchA hovA chatAM manuSyabhava Adi sAmagrI na hovAthI bicArA lAcAra banI jAya che. puSya be prakAranuM che. eka evuM puNya che ke je bhogasukho ane bhogasukhanAM sAdhano Ape che. bIjuM puNya evuM che ke je dharma karavAnI sAmagrI Ape che. zAstramAM bhogasukho ApanAra puNyane zatru kahyo che. dharmanI sAmagrI ApanAra puNyane zatru kahyo nathI. zAstramAM majurono saMsAro "anukULatA e saMsAra che ema je kahyuM che te sukhanI IcchAthI bhogavAtI anukULatAnI apekSAe kahyuM che. mokSanI sAdhanA mATe levI paDatI anukULatAnI apekSAe nathI kahyuM. sahana karavAnI tAkAta na hoya ethI mokSasAdhanA mATe anukULatA le to e anukULatA paNa mokSanI sAdhanAmAM sahAyaka bane che. ' 2. bIjI vAta. sarva pApono nAza thAya eTale sarva puNyano nAza thayA vinA na rahe. puNya peTamAM gayelA recaka divela jevuM che. peTamAM gayeluM divela peTamAM rahela kacarAne kADhIne pote paNa nIkaLI jAya che. tema puNyakarma pApakarmane kADhIne pote paNa nIkaLI jAya che. AnAthI e paNa siddha thAya che ke pahelAM sarva pApono nAza thAya che, pachI sarva puNyano nAza thAya che. 3. AthI zAstramAM dharma pApakarmanA nAza mATe karavAno kahyo che, puNyakarmanA nAza mATe nahi. tassa Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paheluM namaskAra dvAra zrAddhadinakRtya uttarI' sUtramAM pAvALuM mmALa nimbAyaLadANa (pApakarmonA nAza mATe) ema kahyuM che. puLALa mmAnaM nimbAyaLadAr (puNyakarmonA nAza mATe) ema nathI kahyuM. maMgalANaM ca savvasiM paDhamaM havaI maMgalaM=A paMcaparameSThinamaskAra sarva maMgalomAM utkRSTa maMgala che. paMcaparameSThi namaskAra sarvotkRSTa maMgala kema che ? maMgalanA dravya ane bhAva ema be bheda che. dahIMnuM bhakSaNa vagere dravyamaMgala che. A namaskAra bhAvamaMgala che. (1) dravyamaMgala kevala bhautikasukha ane bhautikasukhanAM sAdhano Ape che. bhAvamaMgala bhautikasukha ane bhautikasukhanAM sAdhano ApavA sAthe zAMti paNa Ape che. (2) kevaLa dravyamaMgalathI meLavelAM bhautikasukhothI pariNAme AtmA durgatimAM jAya ane aneka du:kho bhogave. A bhAvamaMgala bhautikasukho ApavA sAthe virAgabhAva paNa Ape che. ethI bhautikasukho bhogavavA chatAM AtmA durgatimAM jato nathI ane samyagdarzana AdinI ArAdhanA karIne thoDA ja samayamAM mokSa pAme che. (3) jene kevaLa dravyamaMgalathI bhautikasukho maLyAM hoya te jIva du:khamAM samAdhi na rAkhI zake. A bhAvamaMgalathI jene sukho maLyAM hoya te du:khamAM samAdhi rAkhI zake che. (4) dravyamaMgala puNyodaya hoya to ja phaLe, anyathA na phaLe. jyAre A namaskAramaMgala to navA puNyodayane utpanna kare che. A pramANe A namaskAra sarva maMgalomAM utkRSTa maMgala che. navakArano mahimA 40 navakArano mahimA jaNAvatAM mahApuruSoe kahyuM che ke- navakAranA eka akSarathI sAta sAgaropamanAM pApo nAza pAme che, eTale ke je karmo udayamAM AvIne sAta sAgaropama jeTalA kALa sudhI du:kha Ape te karmono kSaya prakRSTabhAvathI gaNAtA navakAranA eka akSarathI thAya che. te rIte navakAranA eka padathI pacAsa sAgaropamanAM ane saMpUrNa navakArathI pAMcaso sAgaropamanAM pApo nAza pAme che. utkRSTabhAvathI jinanI ane saMghanI pUjA karavA pUrvaka akhaMDapaNe eka lAkha navakAra gaNanAra tIrthaMkara nAmakarma bAMdhe che. ATha kroDa, ATha lAkha, ATha hajAra AThaso ne ATha (80808808) navakAra gaNanAra trIjA bhave mokSa pAme che. navakAramaMtrano Avo prabhAva hovAthI zrAvake dararoja ochAmAM ochI eka navakAravALI to avazya gaNavI joIe. namaskAra mahAmaMtranI durlabhatA namaskAra mahAmaMtranI prApti atyaMta durlabha che. ciMtAmaNiratna, rAjya ane svarga vagerethI paNa adhika durlabha navakAra che. jIva ghaNo laghukarmI bane che tyAre ja tene navakAra maLe che. karmonI utkRSTasthiti sitter koDAkoDi sAgaropama che. e sthiti ghaTatAM ghaTatAM eka koDAkoDi sAgaropama jeTalI thAya ane emAMthI paNa thoDI (=palyopamanA asaMkhyAtamA bhAga jeTalI) ghaTe tyAre navakAramaMtra maLe. AyuSya sivAya sAta karmonI aMta: koDAkoDi sAgaropama pramANa sthiti thAya tyAre navakAramaMtra maLe. ATalI sthiti thayA vinA bhAvathI to navakAra na maLe, kiMtu dravyathI paNa na maLe. aMta: koDAkoDi sAgaropama pramANa karmasthiti thayA vinA navakAranuM eka pada paNa na bolI zakAya. karmanI ATalI laghutA thAya eTale navakAra maLe ja evo niyama nahi, paNa ATalI karma laghutA thayA vinA navakAramaMtra na ja maLe evo niyama che. A uparathI e samajI zakAya che ke jene navakAramaMtra maLI gayo che te jIva ghaNo ja laghukarmI che. thayelI ATalI karma laghutA, navakAramaMtranI zraddhApUrvaka ArAdhanA karavAmAM Ave to ja saphaLa bane. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (41) paheluM namaskAra dvAra navakAra caudapUrvono sAra kema che? navakAra caudapUrvono sAra che. kAraNa ke - 1. caudapUrvo Atmazuddhi mATe che. bhAvathI zraddhApUrvaka navakAra gaNavAthI mohano uccheda thAya che ane ethI Atmazuddhi thAya che. 2. jema Aga lAge che tyAre mANasa gharamAMthI sArabhUta, jhaverAta vagere laine nIkaLI jAya che, tema mRtyu samaye caudapUrvIo paNa navakAranuM smaraNa kare che. aMtasamaye caudapUrvo yAda karavA kaThIna che, jyAre navakArane yAda karavo e saraLa che. AthI aMtasamaye caudapUrvIo paNa navakAranuM smaraNa kare che. 3. caudapUrve bhagavAnanI AjJArUpa che. bhagavAnanI aneka AjJAomAM sArabhUta mukhya AzA eka ja che. A AjJA che mokSe javAnI. bIjI badhI AjJAo A mukhya AjJAnA pAlana mATe che. mokSamAM javA mATe arihaMta ke siddha thavuM paDe. arihaMta ke siddha thavA mATe sAdhu banavuM joie. AthI arihaMtapaNuM, siddhapaNuM ane sAdhupaNuM e traNa caudapUrvono sAra che. navakAramaMtramAM A traNa ja che. AthI ja jema caudapUrvIo mokSa pAmI zake che tema vizeSajJAna na hovA chatAM bhAvathI navakAra gaNanAra paNa mokSa pAmI zake che. mATe navakAra caudapUrvono sAra che. sAta-ATha navakAra gaNavAnuM kAraNa praznaH- savAramAM nidrAmAMthI jAgatAM ja keTalA navakAra gaNavA joIe ? uttara:- sAta ke ATha navakAra gaNavA joIe. praznaH-savAramAM nidrAmAMthI jAgatAM ja sAta ja navakAra gaNavADe ATha ja navakAra gaNavAemabemAMthI koI eka ja saMkhyAna jaNAvatAM sAta ke ATha ema baMne saMkhyA kema kahI ? uttara:- jIvasAtaATha bhavomAM cAritranI ArAdhanA karIne avazya mukti pAme che, arthAt avirAdhita cAritranI ArAdhanAvALA bhavo sAta ke AThathI vadhAre thatA nathI. koi jIva sAta bhavomAM to koi jIva ATha bhavomAM cAritranI ArAdhanA karIne mokSamAM jAya che. cAritranI utkRSTa ArAdhanA karanAra te ja bhavamAM mokSamAM jAya. cAritranI madhyama ArAdhanA karanAra be, traNa, cAra, vagere bhavomAM cAritranI ArAdhanA karIne mokSamAM jAya. cAritranI jaghanya ArAdhanA karanArane paNa cAritranA sAta-ATha bhavothI adhika bhavo thatA nathI. A niyama jIvonA khyAlamAM rahe e mATe savAramAM nidrAmAMthI jAgatAM ja sAta-ATha navakAra gaNavAnuM vidhAna hoya ema saMbhave che. prazna -savAramAM nidrAmAMthI jAgatAM ja sAta-ATha navakAra gaNavAno ullekha kyA graMthomAM che? * uttara:- yatidinacaryA vagere graMthomAM ullekha che. navakAra gaNavAnI rIta zAstromAM navakAra gaNavAnI kamaLabaMdha, naMdyAvarta, zaMkhAvartavagere aneka rIto batAvI che. temAM maLabaMdha jApa A pramANe che - hRdaya upara ATha pAMkhaDIvALA kamalanI racanA karavI. temAM vacalI karNikA upara 'namo arihaMtANaM' padanI sthApanA karavI. pUrva, dakSiNa, pazcima ane uttara e cAra dizAomAM kramaza: namo siddhANaM vagere cAra padonI maza: sthApanA karavI. agni, naiRtya, vAyavya ane IzAna e cAra vidizAomAM bAkInA cAra padonI kamaza: sthApanA karavI. A rIte kamaLamAM navakAranI sthApanA karIne navakArano jApa karavo. A rIte 108 vAra navakArano jApa karavAthI eka upavAsanuM phaLa maLe che. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paheluM namaskAra dvAra (12) zrAddhadinakRtya. kamalamAM navakAranI sthApanA namo sidANaM caDhayahavaimaMgalaM elopaMcanamukkArI namoloesavvasAhA: namo rihaMtANaM namo pAyariyA - maMgalAca savversi savvapAvappaNAsAgo namo uvajhAyA ITA jemanAthI A rIte malabaMdha jApana thaI zake temaNe naMdyAvarta, zaMkhAvarta vagere AvartAthI navakArano jApa karavo. te A pramANe - ). - 3 ke ] A BE paII [ (jIjI \ \ | | | naMdyAvarta rIta naM. 1 naMdyAvarta rIta naM. 2 atyaMtara zaMkhAvarta CES AvRtta Avarta hoMkAra Avarta bAhya zaMkhAvata A AvartA jamaNA hAthe gaNavA. abhyAsa pADavAthI AvartAthI bahu ja saraLatAthI navakAra vagereno Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (43) paheluM namaskAra dvAra jApa karI zakAya che AvartathI navakAra jApanuM phaLabatAvatAM kahyuM che ke- "je jIva hAthanA AvartathI 108 vAra navakAra gaNe che tene pizAca vagere herAna karI zakatA nathI." jene AvartethI paNa jApa na phAve temaNe Avarta vinA ja AMgaLInA veDhAthI navakArano jApa karavo joie. je jIva hAthanI AMgaLInA veDhAthI paNa na gaNI zake teNe sutara vagerenI mALAthI jApa karavo joIe. temAM nIcenI bAbatono khAsa khyAla rAkhavo joIe. (1) mALA AMgaLIo upara rAkhIne aMguThAthI maNakA pheravavA joIe. (2) mALA dayanA bhAgamAM rahevI joie, nAbhinI nIce na rahevI joIe. (3) mALA paherelA vastrane ane zarIrane na aDavI joIe. (4) merunuM ullaMghana na karavuM joIe. (5) ekAMtamAM besIne jApa karavo joIe. (6) pUrva ke uttara dizA sanmukha besIne jApa karavo joIe, athavA jina pratimA samakSa jApa karavo joIe. (7) ekAgracitte jApa karavo joIe. (8) navakAra pratye atyaMta zraddhA ane prIti hovI joIe. jApanA prakAro jApanA mAnasa, upAMzu ane bhASya ema traNa prakAro che. 1. mAnasa - hoTha vagerene halAvyA vinA manamAM thato jApa. 2. upAMzu - hoTha vagerene halAvIne bIjAo na sAMbhaLe te rIte thato jApa. 3, bhASya:- bIjA sAMbhaLe te rIte thato jApa. A traNamAM mAnasajApa kaSTasAdhya hovA chatAM sarvottama che. upAMzu jApa tenAthI utaratI koTino che. bhASya jApa tenAthI paNa utaratI koTino che. AthI dhIme dhIme abhyAsa pADIne mAnasa jApa karanArA banI javuM joIe. navakAramaMtramAM tIvra zraddhA hovI joIe navakAramaMtranuM phaLa maLavAmAM zraddhA-niSThA mahattvano bhAga bhajave che. navakAramaMtrathI lAbha meLavavA mATe navakAramaMtramAM atyaMta zraddhA hovI joie. zraddhApUrvaka navakAra gaNavAthI lAbha thAya. zraddhA vinA game teTalA navakAra gaNavAmAM Ave to paNa yathArthalAbhanathAya. navakAra pratye ananya zraddhA hovI joie. jema svIcaborDamAM ilekTrInA vAyaranuM kanekzana na hoya to svIcaborDa uparanI svIca game teTalIvAra dabAvavAmAM Ave to paNa lAiTa na thAya, tema navakAra pratye ananya zraddhA na hoya to game teTalA navakAra gaNavAmAM Ave to paNa lAbha na thAya. eka tarapha navakAra gaNe ane bIjI tarapha navakArathI mane lAbha thaze ke nahi ema sadA saMzaya rAkhyA kare to lAbhakvIrIte thAya? navakArathI mane lAbha thaze ja evI zraddhA hovI joie. navakAra ghaNA gaNavA chatAM koi lAbha na jaNAya to tenuM mukhya kAraNa zraddhAnI khAmI che. navakAranA vizeSa prabhAvanuM jJAna na hoya to paNa atyaMta Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paheluM namaskAra dvAra zrAddhadinakRtya zraddhApUrvaka ekAgratAthI karelA navakAranA smaraNathI avazya lAbha thAya. A viSe zAstramAM aneka daSTAMto jaNAvelAM che. (je A graMthamAM 18mI gAthAnA vivecanamAM jaNAvelAM che.) ekAgratAno upAya 44 navakAramaMtranuM phaLa maLavAmAM jema zraddhA jarUrI che, tema jApamAM ekAgratA paNa jarUrI che. navakAramaMtranA jApamAM ekAgratA rahe e mATe judI judI paddhatithI jApa karavo joie. jemake - koivAra naMdyAvartathI, koivAra zaMkhAvartathI, koIvAra kamaLabaMdhathI, koivAra anAnupUrvIthI to koivAra AnupUrvIthI, ema judI judI rIte jApa karavo joIe. koIvAra akSarone paNa ulaTA gaNavA joIe. jemake - gaMtAeria mona, koIvAra padone ulaTA gaNavA joIe. jemake paDhamaM havaI maMgala, maMgalANaM ca santhesiM. Ama judI judI rIte na gaNI zakAya to koipaNa eka rIte gaNavA. paNa ekAgratA rahe tenI kALajI rAkhavI joIe. mana bIje cAlyuM jAya to upayoga Ave ke turata manane temAM joDI devuM joIe. tathA navakAravALI gaNavAnI hoya tyAre vacce vacce amuka (pAMca ke daza vagere) navakAra to ekagratApUrvaka ja gaNIza ema saMkalpa karavo joIe. Ama chatAM temAM paNa mana bIje cAlyuM jAya to jeTalA navakAra ekAgratApUrvaka gaNavAno saMkalpa karyo hoya teTalA navakAra pharIthI gaNavA. bIjIvAra paNa mana cAlyuM jAya to trIjIvAra teTalA navakAra ekAgratApUrvaka gaNavA. koIvAra navakAravALInA pahelA pAMca ke daza navakAra ekAgratApUrvaka gaNavAno saMkalpa karavo. koIvAra chellA pAMca-daza navakAra ekagratAthI gaNavAno saMkalpa karavo. koIvAra zarUAtanA pAMca navakAra ekAgratAthI gaNavAno saMkalpa karIne te pAMca navakAra barobara ekagratApUrvaka gaNyA pachI bIjA pAMca navakAra ekAgratAthI gaNavAno saMkalpa karIne ekAgratAthI gaNavA. Ama kaTake kaTake pAMca pAMca (ke potAne anukULa hoya te pramANe daza-bAra vagere) navakAra ekagratApUrvaka gaNatAM AkhI navakAravALI pUrI karavI. A rIte saMpUrNa navakAravALI ekagratApUrvaka gaNAze. Ama ahIM batAvyA pramANe ke bIjI paNa potAne dhyAnamAM Ave te rIte ekagratApUrvaka navakAra gaNavA joie. navakAra gaNavAnI rItanI mahattA karatAMya ekagratAnI mahattA vadhAre che. eTale je rIte ekAgratA rahe te rIte navakAra gaNavA joie. (ahIM aDhAramI gAthA pUrNa thaI.) (18) Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 45 bIjuM smaraNa dvAra (2) smaraNa dvAra ko'haM puNo kaMmi kulaMmi jAo, kiM sammadiTThI vayaniyamadhArI / yAdu haiM vaMsamittanutto, thaM tu anna ca viciMtanA / / ?? / / vAra 2 / / pahelA dvAranuM vyAkhyAna karyuM. have bIjA ''smaraNa'' dvAranA avayavArthane kahevAnI icchAvALA graMthakAra kahe che - sUtelo jIva bhUlI jAya. AthI jAgelA zrAvake dravyathI, kSetrathI, kAlathI ane bhAvathI smaraNa karavuM joie. te A pramANe - dravyathI - huM sAdhu chuM ke gRhastha ? ema yAda kare. kSetrathI - huM Aryadeza AdimAM utpanna thayo chuM. kAlathI - savAranA samaye huM jAgelo chuM. bhAvathI - huM ugraphula vagere kayA kulamAM utpanna thayo chuM ? huM samyaktvasahita vrata - niyamadhArI chuM ke kevala samyagdarzanathI yukta chuM ? A pramANe yAda kare. tathA dezaviratiguNasthAnane ciMtave. dezaviratiguNasthAnanuM svarUpa have kahevAmAM Avaze. ahIM vrata-niyamadhArI e zabdamAM vrato eTale mUlaguNo ane niyama eTale uttaraguNo. (pAMca aNuvrato mUlaguNa che. bAkInA sAta vrato uttaraguNa che.) ahIM zrAvakamAM dezavirati na hoya to paNa samyaktva to avazya hovuM ja joie. kAraNa ke samyagdarzana na hoya to dharma sarvathA ja na hoya. AgamamAM kahyuM che ke- ''samyagdarzanathI bhraSTa thayelA jIvano mokSa na thAya. cAritrathI (-dravya cAritrathI) rahita jIvo siddha thAya che paNa samyagdarzanathI rahita jIvo siddha thatA nathI.'' AthI zrAvake samyagdarzananuM avazya pAlana karavuM joie. vivecana A pramANe dravya AdithI vicAraNA karavAthI bAhya (=bhautika) ane atyaMtara (=AdhyAtmika) ema baMne lAbha thAya che. jemake kSetrathI huM atyAre amuka sthaLe rahelo chuM ema vicAravAthI koi kAma mATe javA AvavAmAM paDI javAno bhaya raheto nathI. anyathA pote mALa upara sUto hoya ane nIce sUto chuM ema samajIne cAlavA mADe, aMdhArAnA kAraNe dAdaro na dekhAvAthI ke dAdarAno khyAla na rahevAthI nIce paDI jAya. AvI rIte paDI javAnI ghaNI zakyatA rahelI che. avAra navAra AvA prasaMgo banatA rahe che. huM jainakuLamAM janmelo chuM ityAdi vicAraNAthI AdhyAtmika dRSTie ghaNo lAbha thAya. huM koNa ? huM jaina. mArA deva - vItarAga. huM vItarAgadevano sevaka. huM paMcamahAvratadhArI sAdhuono sevaka. AvI vicAraNA karavAthI yogya AtmAmAM jainatvanI khumArI Ave che. AvI khumArInA kAraNe koi tevA prasaMge pApathI bacI javAya. anIti ke parastrIgamana Adi pApa karava` prasaMga Ave tyAre AvI khumArInA kAraNe ema vicAra Ave ke vItarAganA sevathI AvuM na karAya. huM vItarAgano sevaka chuM. jo huM AvuM pApa karuM to mArA kuLane kalaMka lAge, mAro dharma niMdAya, mArA deva-gurune lAMchana lAge. AvA vicArothI te AtmA pApathI aTakI jAya. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjuM smaraNa dvAra (46) zrAddhadinakRtya pUrve vepArIomAM sAkhanI khumArI rahetI hatI. AthI te potAnI sAkha jAya, sAkhane kalaMka lAge tevuM karatA nahi. game tevo bhoga ApIne ane taklIpho sahana karIne paNa sAkhajavA detA nahatA. AthI ja eka kavie kahyuM che ke lAkha gumAvIne sAkha rAkhavI, sAkhe maLaze lAkhaT lAkha rAkhIne sAkha gumAve, sAkha gaye saba khAkha | jema sajjana vepArIne sAkhanI khumArI hoya, ethI sAkha jAya tevuM pApana kare, tema sAcA jainane jainatvanI khumArI hoya. tethI te jainatvane kalaMka lAge tevuM pApana kare. huM jaina chuM vagere khumArIthI bIjo lAbha e thAya ke dhanahAni AdinA prasaMgamAM dInatAna Ave. dhanahAni thAya tyAre mane ghaNuM nukazAna thayuM che, meM ghaNuM gumAvyuM che ityAdi vicArathI dInatA Ave che, zoka gherI le che. paNa jenAmAM jainatvanI khumArI che ene ema thAya ke meM jeTaluM gumAvyuM che, tenAthI adhika mArI pAse che. mArI pAse jinadharma che. mArA mastake vItarAgadeva che. AthI zahenazAhane paNa je maLe te mane maLyuM che. jene sudeva-sugurusudharma maLavA badala khumArI hoya te game tevI ApattimAM paNa AnaMdamAM rahI zake. A vAta zAMtinAtha bhagavAnanA stavanamAM kahI che. mAre to tuM samaratha sAhiba to kima ochuM mAnuM ciMtAmaNi jeNe gAThe bAMdhyuM tene kAma kizyAnuM? (ahIM 19 mI gAthA pUrNa thaI.) (19) ATha prAtihAryo arihaMtone ATha prAtihAryo hoya che. boDIgArDanI jema sadA sAthe rahe te prAtihArya. ATha prAtihAryo A pramANe che - (1) azokavRkSa - samavasaraNanA madhyabhAgamAM arihaMtanI kAyAthI bAragaNuM UMcuM ane cotarapha eka yojana vistAravALuM azokavRkSa hoya che. eno raMga lAla hoya che. (2) puSpavRSTi- devo samavasaraNamAM DITAM nIce rahe te rIte puSponI eka yojana sudhI vRSTi kare che. ghUMTaNa jeTalI UMcAI thAya teTalAM puSpo varSAve che. (3) divya dhvani - bhagavAna mAlakoza rAgamAM dezanA Ape che. bhagavAnanA dhvanine devo vINA vagere vAjiMtromAM pUre che, athavaNA vagerene mAlakoza rAgamAM vagADe che. AthI bhagavAnano dhvani divya che. te dhvani yojana sudhI pahoMce che. (4) cAmara - prabhu AgaLa cAmara vIMjhAtA rahe che. (5) siMhAsana - AkAza jevA svaccha sphaTika ratnanA banelA siMhAsana upara besIne prabhu dezanA Ape che. (6) bhAmaMDala - prabhujInA mastakanA pAchaLanA bhAgamAM sUryathI paNa adhika tejasvI bhAmaMDala ( tejano paMja) hoya che. (7) kuMdubhi - AkAzamAMduMdubhivAge che. dubhinA avAjathI bhagavAnanA AgamanI khabara paDatAM cArebAjunA pradezomAM rahelA loko darzana-vaMdana-dharmopadeza zravaNa mATe doDI Ave che. (8) chatra - prabhunA mastake nAnuM, moTuM, enAthI moTuM e krame traNa chavo rahelAM hoya che. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtyA (47 ) trIjuM vrata dvAra (3) vrata dvArA ikkaM ca do tinni va paMca satta, aNuvvayAiM niyame vayAI / ekkikkabheeNa duhA tiheNaM, pakkhaM ca mAsaM aha jAvajIvaM // 20 // dAraM 3 // vrato' e trIjA dvAranA ghaNA bhAMgAono saMbhava batAvatA graMthakAra kahe che - zrAvakanAM bAra vratomAM prAraMbhanA pAMca vrato aNuvrato che, ane pachInAM sAta vrato niyama vrato che. zUlaprANAtipAta vagere bAra vratonA bAra eka eka saMyogomAMthI koi eka vrata, athavA sthUla prANAtipAta + skUlamRSAvAda vagere be be pada svarUpa chAsaTha ddhika saMyogomAMthI koi be vrata, athavA zUlaprANAtipAta + sthUla mRSAvAda + skUlaadattAdAna vagere traNa traNa pada svarUpa basone vIsa trika saMyogomAMthI koi traNa vrata hoya. gAthAmAM AvelA vA zabdathI catuSkasaMyoga vagerenuM grahaNa karavuM. ahIM gAthAnA uttarArdhamAM bhAMgAonI sUcanA karavA mATe kahe che- eka eka bhejavALA chaThThA bhAMgAthI vrata hoya, tathA dvividha-vividhathI e prathama bhAMgAthI vrata hoya. ahIM prathama ane aMtima bhAMgAnuM grahaNa karavAthI cha e bhAMgA jANavA. te cha bhAMgA pAMca aNuvratone AzrayIne saMkSepathI batAvAya che. (1) sthUlaprANAtipAta na kare ane nakarAve mana-vacana-kAyAthI. A pramANe pahelo bhAgo che. (2) nakare ane nakarAve mana-vacanathI, mana-kAyAthI kevacana-kAyAthI. sAmAnyathIbeyogone svIkArIne A pramANe bIjo bhAgo che. e pramANe badhe jANavuM. (3) nakare ane nakarAve kevala manathI, kevala vacanathI ke kevaLa kAyAthI. e pramANe trIjo bhAga che. (4) na kare athavA na karAve mana-vacana-kAyAthI. A pramANe cotho bhAgo che. (5) na kare athavA na karAve mana-vacanathI, mana-kAyAthI, ke vacana-kAyAthI. A pramANe pAMcamo bhAMgo (6) nakare athavA na karAve kevaLa manathI, kevaLa vacanathI ke kevaLa kAyAthI. eka eka saMyoga ane krikasaMyoga vagere saMyogothI zrAvakanAM bAravratonA kula bhAMgA 13 abaja 84 koDa 12 lAkha 87 hajArane 200 thAya. (jijJAsue dharmasaMgrahagujarAtI bhASAMtaramAMthI A bhAMgA jANI levA.) have kAlapramANa mATe kahe che- A vrato meM pakhavADiyA sudhI, mAsa sudhI ke jIvanaparyata lIdhA che e pramANe zrAvaka yAda kare. (ahIM bAra vratonAM nAma A pramANe che - skUlaprANAtipAta viramaNa, sthUla mRSAvAda viramaNa, skUla adattAdAna viramaNa, sthUlamaithuna viramaNa, sthUla parigraha viramaNa, dizAparimANa, bhogopabhogaparimANa, anarthadaMDa viramaNa, sAmAyika, dezAvanAzikapauSadha, atithi saMvibhAga. AmAM prathamanAM pAMca aNuvrata che. pachInA traNa guNavrata che. chellA cAra zikSAvrata che.) (20) Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trIjuM vrata dvAra (48) zrAddhadinakRtya (4) yoga dvAra chaNhaM tihINa majjhaMmi, kA tihI aja vAsare / kiM vA kallANagaM aja, loganAhANa saMtiyaM // 21 // dAraM 4 // have 'yoga" e cothuM dvAra che. e dvAralAghavane mATe devasika AvazyakanA avasare bhAvArtha sahita kahevAze. ahIM to tapa saMbaMdhI ja kahevAya che. kAraNa ke ta5 ja viziSTa nirjarAnuM kAraNa che. kahyuM che ke - "pariNAmathI saghaLI pravRtiono kSaya kahyo che. pariNAmathI prAya: anikAcita prakRtiono kSaya thAya che. tapathI to nikAcita prakRtiono paNa kSaya thAya che." AthI cha mAsI tapanA kAyotsargamAM tapa saMbaMdhI ciMtana karavA mATe (21mI ane 22mI e) be gAthAo kahe che cha tithiomAM Aje kai tithi che? athavA Aje tIrthakaronuM kahyuM kalyANaka che? ema yAda kare. eka mAsamAM suda-vada ema be AThama, suda-vada ema be caudasa, pUnama ane amAsa ema cha parvatithio che. A bharatakSetramAM A avasarpiNImAM tIrthakaronA cyavana ane janma vagerethI oLakhAyelI tithi kalyANaka tithi che. vivecana savAre tapanA kAyotsargamAM tapa saMbaMdhI ciMtana nIce mujaba karavuM. tapaciMtanano vidhi he jIva! vIraparamAtmAe utkRSTa tapa chamAsI karyo hato. tuM paNa teTalo tapa karIza? tyAre manathI ja javAbamAM kahe ke zakti nathI, pariNAma nathI. temAMthI 1 divasa nyUna chamAsI tapa karIza? zakti nathI, pariNAma nathI. 2 divasa nyUna chamAsI tapa karIza? zakti nathI, pariNAma nathI. 3 divasa nyUna chamAsI tapa karIza? zakti nathI, pariNAma nathI. A pramANe eka eka divasa ocho karatAM karatAM "29 divasa nyUna chamAsI tapa karIza? zakti nathI, pariNAma nathI tyAM sudhI bolavuM. pachI pAMca mAsI tapa karIza ? zakti nathI, pariNAma nathI. cAra mAsI tapa karIza? zakti nathI, pariNAma nathI. traNa mAsI tapa karIza? zakti nathI, pariNAma nathI. be mAsI tapa karIza ? zakti nathI, pariNAma nathI. eka mAsI tapa karIza ? zakti nathI, pariNAma nathI. 29 upavAsa karIza? zakti nathI, pariNAma nathI. 28 upavAsa karIza? zakti nathI, pariNAma nathI. 27 upavAsa karIza? zakti nathI. pariNAma nathI. A pramANe eka eka upavAsa ocho karatAM karatAM "17 upavAsa karIza? zakti nathI, pariNAma nathI" tyAM sudhI bolavuM. pachI Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya. 49) cothe yoga dvAra 34 bhaktano tyAga karIza? zakti nathI, pariNAma nathI. 32 bhaktano tyAga karIza? zakti nathI, pariNAma nathI. 30 bhaktano tyAga karIza? zakti nathI, pariNAma nathI. A pramANe be be ochA karatAM karatAM 10 bhakta sudhI vicAravuM. pachI kramaza: aThThama, chaThTha, upavAsa, AyaMbila, nIvi, ekAsaNuM, biyAsaNuM, ava, purimaDu, sAporisI, porisI ane navakArazI sudhI vicAravuM. temAM je divase je tapa karavo hoya tyAM zakti che ane pariNAma che ema kahIne aTakI javuM. pachI kAussagga pAravo. je tapa pUrveryo hoya tyArathI zakti che pariNAma nathI ema bolavuM. dA.ta. 16 upavAsa karyA hoya to 34 bhaktathI darekaThekANe zakti che, pariNAma nathI ema bolavuM. (21) paccakkhANaM tu jaMtaMmi, diNaMmi givhiyavvayaM / ciMteUNaM susaho u, kuNai annaM tao imaM // 22 // zrAvaka AThamavagere divase upavAsa vagere jepaccazmANalevuM hoya te ciMtavIne te pramANe ja paccazmANa kare. Avazyaka pachI A (have kahevAze te) kare. vivecana ahIM "ciMtavIne te pramANe ja paccakhANa kare" evA vidhAnathI samajI zakAya che ke je paccakhANa dhAryuM hoya te paccazmANa sakalatIrtha sUtra bolyA pachI jAte levuM joie. jo kayuM paccazmANa karavuM eno nirNaya moDethI karavAno hoya to paNa ochAmAM ochuM navakArazInuM paccazmANa to te vakhate karI levuM joie. kevala dhAravAthI vidhinI khAmI gaNAya. jene paccakhkhANa sUtra na AvaDatuM hoya tevA dhAre e apavAda rUpa gaNAya. zrAvakoe caityavaMdana vagerenAM sUtronI jema paccakhANanAM sUtro paNa kaMThastha karavA joie. pratyAkhyAnanuM svarUpa zrAvake mukhyatayA dararoja ekAsaNAno tapa karavo joie. jenAthI ekAsaNuM vagere tapana thai zake teNe ochAmAM ochuM navakArazInuM paccakhANa to avazya karavuM joie. pratikramaNa karanAra zrAvakane pratikramaNamAM ja pratyAkhyAna thai jAya che. pratikramaNa nahi karanArA zrAvakoe te divase navakArazIka porisI vagere je paccakhANa karavuM hoya te paccakhANa sUryodaya pahelAM ja karI levuM joie. agara to dhArI levuM joIe. navakArazI, porisI, sAporisI, purimaDu ane avaDu A pAMca paccakhANa kALapaccakhANa che. kAraNake te paccakhANamAM kALanI maryAdA che. te A pramANe sUryodayathI be ghaDI (48 miniTa) gayA bAda navakArazInuM paccazmANa pUrNa thAya. sUryodayathI eka prahara gayA bAda porisInuM paccakhANa pUrNa thAya. sUryodayathI doDha prahara gayA bAda saporisInuM paccakhANa pUrNa thAya. sUryodayathI be prahara gayA bAda purimaDunuM paccakhANa pUrNa thAya. sUryodayathI traNa prahara gayA bAda avaThThanuM paccakhkhANa pUrNa thAya. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cothuM yoga dvArA 50 ) zrAddhadinakRtya sUryodayathI sUryAsta sudhInA samayanA cAra bhAga karavA. temAM eka bhAgano eka prahara thAya. jemake, sUryodayathI sUryAsta sudhIno samaya bAra kalAka thAya to traNa kalAkano eka prahara thAya. A pramANe A paccakhANomAM kALanI maryAdA hovAthI A paccakhANo kALapaccakhANo che. A paccakhkhANo sUryodaya pahelAM levAthI zuddha thAya che. kAraNa ke A paccakhANomAM uggae sUre evo pATha hovAthI A paccakhANo sUryodayathI zarU thAya che. mATe A pAMca paccazmANamAMthI je paccazmANa karavuM hoya te paccazmANa sUryodaya pahelAM ja karI levuM joIe, agara dhArI levuM joIe. have jo navakArazI karavI ke porisI karavI ityAdi nizcita na hoya to sUryodaya pahelAM navakArazI laIne pachI temAM vadhAro karI zakAya. te A pramANe - navakArazInuM paccakhANa Ave e pahelAM ja ke pachI paNa porisInuM ke sAmporisI vagerenuM paccakhkhANa lai zakAya. have jo sUryodaya pahelAM porisInuM paccakhANa lIdhuM hoya ane pachI bhAvanA vadhatAM sAporisInuM ke purimanuM paccakhkhANa karavuM hoya to porisInuM paccakhANa Ave e pahelAM ja karI levuM joIe. jo sUryodaya pahelAM navakArazInuM paNa pratyAkhyAna na hoya to navakArazI Adi traNa kALapaccANo zuddha thatAM nathI. tathA purimaDu ane avarRe be paccakhANo sUryodaya bAda paNa dhArI-karI zakAya che. navakArazI Adi traNamAM ane purimaDu Adi bemAM A bheda batAvavA mATe ja prathamanA traNanA paccakhANanA pAThamAM paNa sUra ane pachInA be paccakhANanA pAThamAMphU aa ema pATha bheda che. (zrI yazovijayajI jaina saMskRta pAThazAlAmahesANA taraphathI prakAzita - bhASyatraya) bAkInAM ekAsaNuM vagere paccakhANo sUryodaya pachI paNa laI zakAya. cAra prakArano AhAra paccakhANamAM AhArano tyAga karavAmAM Avato hovAthI paccakhANano AhAra sAthe saMbaMdha che. AthI paccakhANane barobara samajavA mATe AhArane samajavAnI jarUra che. AhAranA azana, pAna, khAdima ane svAdima ema cAra prakAra che. tenuM svarUpa nIce pramANe che (1) azana - ghauM vagere dhAnya, maga vagere kaThoLa, dUdha vagere vigaI, zAka-bhAjI, kAcAM phaLo vagere azana AhAra che. (2) pAnaH- vAva, taLAva vagerenuM pANI, kAMjI (chAsanI Aza), ghauM vagerenuM dhovaNa, cIbhaDA AdinI zrAddhavidhi graMtha juo. paccakhANa bhASyanI cothI gAthAmAM cAra uccAra sthAno jaNAvyAM che. temAM navakArazI ane porisI-sAporisIno paccakhANa pATha3 sUra ema sarakho ja hovA chatAM uccAra sthAna bhinna jaNAvyAM che. ahIM evI saMbhAvanA karI zakAya ke bhinna uccArasthAna batAvIne e kahevA mAge che ke sUryodaya pahelAM navakArazInuM paccakhANa dhAryuM-karyuM hoya to navakArazInuM paccakhANa pUrNa thayA pachI paNa porisI AdinuM paccakhANa karI zakAya. paNa jo sUryodaya pahelAM porisInuM paccakhANa dhAryuM-kyuM hoya to porisInuM paccakhANa pUrNa thayA pahelAM ja sAphaporisI AdinuM paccakhANa karI zakAya, pUrNa thayA pachI nahIM. tathA AvA be bheda (navakArazInuM paccakhkhANa sUryodaya pahelAM lIdhuM hoya to navakArazInuM paccakhANa pUrNa thayA pachI paNa AgaLanuM paccazmANa karI zakAya, ane sUryodaya pahelAM porisInuM paccakhANa karyuM hoya to porisInuM paccakhANa pUrNa thayA pahelAM ja AgaLanuM paccakhANa karI zakAya evA be bheda) pADavAnuM kAraNa paNa sahiSNu ane asahiSNu evA be prakAranA jIvone AzrayIne hoya ema saMbhave che. asahiSNu jIva pahelAM navakArazI dhArI-karIne pachI AgaLa vadhavuM hoya to vadhe. sahiSNu jIva pahelAM porisI dhArI-karIne AgaLa vadhavuM hoya to batAvelI maryAdA pramANe AgaLa vadhe. TIppaNImAM lakheluM A lakhANa koi graMthamAM vAMcavAmAM AvyuM nathI. "AvI saMbhAvanA hoi zake che." ema saMbhAvanAnI apekSAe lakhyuM che. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51 ) zrAddhadinakRtya cothuM yoga dvAra aMdara rahelAM pANI ke enuM dhovaNa, madirA-Asava vagere pAna AhAra che. vizeSa - tivihAranA paccakhANavALAne dhovaNa vagerenAM pANI kahyuM nahIM. pUra AdithI amizrita zuddhajaLa kalpa. pUra Adi svAdima vastuthI mizra thayela pANI duvihAramAM kahyuM. (3) khAdima:-zekelAM dhAnya, zekelAM kaThoLa, pAkAM phaLo, mevo vagere khAdima AhAra che. (4) svAdima-suMTha, marI, pIpara, jIrU, ajamo, ajamoda, jAyaphaLa, jAvaMtrI, taja, tamAlapatra, elacI, lavIMga, kezara, nAgakezara, kaselo, kAtho, kharasAra, jeThImadha, kuTha, vAvaDIMga, bIDalavaNa, saMcaLa, pAnanI jaDa, pIpaLImULa, caNakabAva, kacaro, motha, kAMTALIo, pUra, haraDe, baheDA, sopArI, puSkaramULa, javAso, bAvacI, tuLasI, hiMgASTaka, bAvaLa, dhAvaDI, khera ane khAMDajo e cAra vRkSonI chAla tathA pAMdaDAM vagere svAdima che. TUMkamAM suMTha vagere sarva prakAranA masAlA ane jemAM khAMDa vagere gaLapaNa (mIThAza) na nAkhI hoya tevI saghaLI davAo svAdima gaNAya. kaDavI davAo aNAhArI gaNAya. vizeSa noMdhaH- svAdima vastu tathA svAdima vastuvALuM pANI duvihAramAM kahyuM. variALI, suvA ane kerInI goTalI vagere khAdima hovAthI duvihAramAM vaparAtA nathI. jIrAnuM pravacana sAroddhAramAM svAdima kahyuM che, ane bRhatkalpanI TIkAmAM tene khAdima kahyuM che. ajamo paNa khAdima che ema koi kahe che. zAstromAM madha, goLa, sAkara, khAMDa vagerene svAdima kahela hovA chatAM duvihAramAM vaparAtA nathI. sUtramAM drAkSanuM pANI vagerene tathA chAza vagerene pANImAM gaNAvyA che to paNa tetRmijanaka hovAthI tivihAramAM vAparavAnI AcaraNA nathI. strI ke bALaka vagerene cuMbana karavAthI tivihAra-covihArano bhaMga thAya, paNa duvihArano bhaMga na thAya. paccakakhANanA prakAro zrAvake jema bane tema adhika samaya paccakhANamAM rahevuM joie. e paccakhANa zuddha bane e mATe paccakhANanA prakAro samajI levA joie. paccakhkhANanA aneka prakAro che. te A pramANe 1. navakArazI, 2. porisI, 3. sAporisI, 4. purimaDuM, 5. avaThTha, 6. vigaI, 7. nivi, 8. AyaMbila, 9. biyAsaNuM, 10. ekAsaNuM, 11. ekalaThANuM, 12. pANI, 13. dezAvagAzika, 14. abhigraha, 15. upavAsa vagere, 16. divasacarima, 17. pANahAra. (1-5) navakArazIthI avaDha sudhInA paccakhkhANano artha kahevAi gayo che. temAM vizeSa A pramANe che- navakArazInuM pratyAkhyAna covihAra ja hoya. porisI vagere covihAra ane tivihAra baMne prakAre hoya. jemake koine navakArazInA paccakhANa samaye phakta pANI vAparavuM che, dUdha vagere AhAra porisInA paccasmANa samaye vAparavo che, to te navakArazI covihAra ane porisI tivihAra ema paccakhANa lai zake che. Ano artha e thayo kenavakArazI sudhI cAre AhArano tyAga. AthI navakArazI sudhI pANI paNa na vAparI zakAya. porisI sudhI pANI sivAya traNa AhArano tyAga. eTale navakArazI pachI pANI vAparI zakAya, paNa porisI sudhI bAkIno koipaNa prakArano AhAra na vAparI zakAya. e ja rIte porisI covihAra ane sAporisI tivihAra lai zakAya. koIne ekAsaNAnuM paccazmANa che. have saporisInA samaye vAparavA besavAnuM che. paNa porisInA samaye pANI vAparavuM che, AthI te porisI covihAra ane sAporisI tivihAra ekAsaNAnuM paccakhANa laI Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cothuM yoga dvAra zrAddhadinakRtya zake. athavA porisInA samaye ekAsaNuM karavA besavuM hoya, paNa navakArazInA samaye pANI vAparavuM hoya to navakArazI covihAra ane porisI tivihAra ekAsaNAnuM paccakkhANa lai zakAya. kALa paccakkhANa musihianA paccakkhANa pUrvaka ja karavAmAM Ave che. mATe paccakkhANanA AlAvAmAM uggae sUre namukkArasahia muTThisahiaM paccakkhAI ema kALa paccakkhANa pachI muTThisahiaM bolAya che. (6) vigaI - dasa prakAranI vigaIomAMthI eka-be vagere amuka vigaIono tyAga karavo joie. vigaInA dasa prakAra vigaInA paccakkhANane samajavA mATe vigaInuM svarUpa jANavuM jarUrI che. AtmAmAM je vikAra pedA kare te vigaI. vigaI vadhAre pramANamAM vAparavAthI viSayavAsanA vadhe che ane zarIramAM jaDatA AvavAthI dharmakriyAomAM sphUrti rahetI nathI. dharmasAdhanAnuM dhyeya vAsanAthI chUTavAnuM che. AthI sAdhake vigaIono upayoga jema bane tema ocho karavo joIe. 52 dUdha, dahIM, ghI, tela, goLa ane kaDA (taLeluM), madirA, madha, mAMsa, ane mAkhaNa ema dasa vigaIo che. A daza vigaIomAM chellI cAra (madirA, madha, mAMsa, mAkhaNa e cAra) vigaIo abhakSya hovAthI sarvathA tyAjya che. zrAvake A cAra vigaIono bilkula upayoga na karavo joie. e cAra vigaIo abhakSya kema che, tenuM samAdhAna bAvIsa abhakSyanA varNanamAM jaNAvavAmAM Avaze. dUdha vagere cha vigaIonA kAcI ane pAkI ema be bheda che. te A pramANe - (1) dUdha :- dUdhamAM cokhA ke cokhAno loTa vagere vastu yogya pramANamAM nAkhIne agnimAM barobara pakAvavAmAM Ave to te pAkI dUdha vigaI gaNAya. jemake - dUdhapAka, khIra vagere. koi vastumAM thoDuM dUdha nAkhyuM hoya ane te vastu agnimAM barobara pakAvI hoya to temAM Avela dUdha, pAkI dUdha vigaI gaNAya. jema ke dUdha nAkhIne banAvelI roTalI. kAcuM dUdha ke koi vastu bheLavyA vinA garama kareluM dUdha kAcI dUdha vigaI che. AvuM dUdha bhAta Adi sAthe vAparavAmAM Ave to paNa kAcI dUdha vigaI gaNAya. (2) dahIM :- dahIMnuM zrIkhaMDa vagere rIte rUpAMtara thai jAya te pAkI dahIM vigaI. koi vastumAM dahIM ke chAza nAkhIne te vastune agnimAM barobara pakAvavAmAM AvI hoya to te paNa pAkI dahIM vigaI che. jemake dahIM nAkhIne banAvelA thepalA vagere. zAstramAM batAvela pAMca pAkI dahIM vigaI A pramANe che - 1 (1) ghola :- vastrathI gALelA dahIMne ghola kahevAmAM Ave che. (2) gholavaDA :- vastrathI gALelA dahIM (=ghola) sAthenAM vaDAM, athavA dahIMno dhoLa nAkhIne banAvelA vaDA, Ane AjanI bhASAmAM dahIMvaDA kahevAmAM Ave che. (3) karaMbo :- dahIMmAM rAMdhelo bhAta vagere nAkhIne banAvela karaMbo. (4) salavaNa :- dahIMmAM mIThuM vagere masAlo nAkhIne maMthana karela dahIMne salavaNa kahevAmAM Ave che. jemake rAyatuM vagere. (5) zikhariNI :- dahIMmAM khAMDa nAkhI vastrathI chaNeluM dahIM te zikhariNI. AjanI bhASAmAM Ane zrIkhaMDa kahevAmAM Ave che. ekaluM dahIM ke mAkhaNa kADhyA vinAnI dahIMnI chAza kAcI dahIM vigaI che. mAkhaNa kADhI nAkhelI valoNAnI Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya ( 53 ) cothuM yoga dvAra chAza kAcI ke pAkI koi vigaI gaNAtI nathI. eTale jeNe dahIMnI kAcI-pAkI baMne vigaIno tyAga karyo hoya tene valoNAnI chAza khapI zake. (3) ghI - dUdhanI jema samajI levuM. (4) telaH- dUdhanI jema samajI levuM. vizeSa:- tala, sarasava, kasuMbI ane aLasI e cAra tela, tela vigaI che. bAkInA tela telavigaIna gaNAya. (5) goLa:- dUdhanI jema samajI levuM. vizeSa:- khAMDa-sAkara pAkI goLa vigaI che. AthI kAcI-pAkI baMne prakAranI goLa vigaInA tyAgIne goLa ke khAMDa tathA goLa ke khAMDa jemAM nAkhela hoya te vastu na khape. kAcI goLa vigaI tyAga karanArane goLa na khape. koi vastumAM goLa nAkhIne te vastu agnimAM barobara pakAvela hoya to te khape. jemake goLa nAkhIne banAvela zIro ke lApasI vagere tathA khAMDa ke khAMDavALI vastu paNa khape. (6) kaDA (taLeluM) - tavI upara ane DAimAM ema be rIte taLavAmAM Ave che. tavI upara telake ghInA potAthI taLela dareka vastu pAkI kaDA vigaI che. kaDAImAM ghaNuM tela ke ghI nAkhIne taLela pUrIo vageremAM pahelA vaNa ghANanI (= pahelA traNa vakhata taLelI) pUrIo vagere kAcI DA vigaI che. ane tyArabAda pAkI kaDA vigaI che. vizeSa:- tavImAM saMpUrNa samAtA eka puDalA vagerene taLI pachI e ja ghI-telamAM taLAyelA bIjA puDalA vagere pAkI kaDA vigaI che. (ghI-tela navuM umeryuM hoya to.) pahelo puDalo vagere kAcI DA vigaI che. A pramANe vigaInuM svarUpa jANIne zrAvake cha vigaImAMthI koi eka be vagere vigaIno tyAga karavo joIe. ane e mATe vigaInuM paccakhANa levuM joIe. (7) nIvi- vigaIo vagerethI rahita AhAra eka vakhatathI vadhAre na vAparavo. (8) AyaMbila- biskula lukho AhAra eka vakhatathI vadhAre na vAparavo. (9) biyAsaNuM- divasamAM be vakhatathI vadhAre vakhata AhAra na vAparavo. (10) ekAsaNuM- divasamAM eka vakhatathI vadhAre vakhata AhAranavAparavo. (11) ekalaThANuM-je aMgopAMgo bhojana karatAM zarUAtamAM jevI rIte (palAMThIvALIne) rAkhyAM hoya tene bhojanapUrNa thatAM sudhI tevI ja rIte rAkhIne eka vAra bhojana karavuM te ekalaThANuM. AmAM eka hAtha ane mukha sivAya koI aMga halAvI zakAya nahIM. ekalaThANuM covihAra ja hoya. ekAsaNuM, nIvi ane AyaMbila e traNanA tivihAra ane covihAra ema be bheda che. jemAM eka vakhata AhAra vAparIne UThI gayA pachI ke AhAra vAparavA beThA pahelAM pANI vAparI zakAya te tivihAra. jemAM eka vakhata AhAra vAparatI vakhate ja pANI vAparI zakAya te covihAra ekAsaNAmAM lIlA zAkabhAjI, phaLa, mevo, vigaI vagere (abhakSya sivAyanuM badhuM ja vAparI zakAya. nivi ane AyaMbilamAM lIlA zAkabhAjI, phaLa, mevo ane vigaIna khape. nIvi-AyaMbilamAM bheda - jene vartamAnamAM lukhkhI nIvi kahevAmAM Ave che evI nIlimAM tala, - sarasava, kusuMbI ane aLasIe cAra telathI alpatelathI vaghArelA kaThoLanuM zAka ane dALa vagere sAdhune nIlimAM DA vigaIne zAstramAM pakvAnna vigaI kahevAmAM AvI che. AmAM navuM tela ke ghI na umeravuM joIe. jo navuM tela ke ghI umeryuM hoya to navesarathI gaNatarI karavI joIe. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cothuM yoga dvAra (54) zrAddhadinakRtya kalpI zake, zrAvakane nakalpa, zrAvakane koI paNa prakAranA vigaImAM na gaNAtA hoya tevA paNa) alpa paNa telathI vaghArelA kaThoLanuM zAka ane dALa vagere na kalpe. taja vagere masAlo, valoNAnI chAza ane valoNAnI chAza nAkhIne banAvela DhokaLA vagere kalpI zake. AyaMbilamAM A badhuM na levAya. temAM phakta lukho AhAra, balavana (pAkuM mIThuM) ane sUMTha vagere amuka ja cIjo khape. (12) pANI-traNa ukALAthI garama kareluM pANI pInArAe pANInuM paccakhANa levuM joie. biyAsaNuM, ekAsaNuM, nivi, AyaMbila ane tivihAra upavAsanA paccakhANamAM te te paccakhANanI sAthe ja pANInuM paccakhANa AvI jAya che. kAraNake temAM garama pANI ja vAparavAno niyama che. paNa te sivAyanA navakArazI vagere paccazmANa karanArAe garama pANI pIvuM hoya to navakArazI vagerenA paccakhANanI sAthe pANInuM paNa paccakhANa levuM joIe. (13) dezAvagAzika cauda niyama dhAranAre dezAvagAzikanuM paccazmANa levuM joie. (14) abhigraha - vividha prakAranA niyamo = abhigraho laine abhigraha paccazmANa karavuM joie. jema ke - rAtribhojanano tyAga na thai zake to, rAte eka vakhatathI vadhAre vakhata bhojana nahi karuM, arthAt eka vakhata jamIne UDyA pachI koi vastu moDhAmAM nahi nAkhuM ema abhigraha lai zakAya. cauda niyamana dhArI zakAya to temAMthIdravyanI dhAraNA karI zakAya. arthAt Aje ATalA dravyathI vadhAre dravya nahIM vAparuM ema niyama lai zakAya. davAAdinA kAraNe biyAsaNuM vagere nathai zake to davA sivAya amuka vakhatathI vadhAre vakhata bhojana nahi karuM ema abhigraha lai zakAya. dIkSAnalevAya tyAM sudhI amuka vastuno tyAga. Ama aneka rIte niyamo laI zakAya. vividha prakAranA niyamothI mana ane Indriyo upara kAbU Ave ane ghaNI karmanirjarA thAya. mATe ja upadezapada vagere graMthomAM kahyuM che ke - "mokSanA abhilASIoe kSaNavAra paNa abhigraha vinA na rahevuM joie. ane lIdhelA niyamonuM barobara pAlana karavuM joie." ahIM zrAddhavidhimAM batAvelA niyamo A pramANe che- zrAvakane levA yogya niyamo prathamathI mithyAtvano tyAga karavo, jaina dharmane satya mAnavo, dararoja yathAzakti traNa vAra, be vAra ke eka vAra jinapUjA ke bhagavaMtanAM darzana karavA ane ATha thoye ke cAra thope caityavaMdana karavA vigereno niyama levo. evI rIte karIne, jo guruno saMyoga hoya, to temane bRhaspaMdana-laghuvaMdanathI vAMdarA ane guruno saMyoga na hoya, to paNa potAnA dharmAcArya (jenAthI dharmano bodha thayelo hoya) tenuM nAma dai dararoja vaMdana karavAno niyama rAkhavo. comAsAmAM, pAMca parvamAM aSTaprakArI pUjA athavA snAtrapUjA karavAno, cAvajIvadara varSanavuM anna Ave tenuM naivedyakarI, prabhu AgaLa dharI pachIthI khAvAno, temaja daravarSe je navAM phaLa-phUla Ave, te prabhune caDAvyA pachI vAparavAno niyama rAkhavo. dararoja sopArI badAma vigere phaLa (caDAvavAno), aSADhI, kArtikI ane phAgaNanI pUnama tathA dIvALI, paryuSaNa vigere moTI parvatithimAM prabhu AgaLa aSTamaMgalika (akSatanI DhagalIo) kADhavAno niraMtara parvatithimAM ke varSamAM keTalIkavAra dareka mahine khAdima, svAdimAdi uttama vastuo jinarAjanI pAse caDAvIne ke gurune vahorAvIne pachI ja bhojana karavAno, daramAse ke daravarSe ke derAsaranI varSagAThe ke prabhunA janmakalyANakAdi divase derAsaranA moTA ADaMbara mahotsava pUrvaka dhvajA caDAvavAno, prativarSe snAtra pUjA, aSTaprakArI tathA moTI pUjA (aSTottarI pramukha) bhaNAvavAno, temaja rAtri jAgaraNa karavAno, niraMtara ke comAsAmAM keTalIkavAra derAsaramAM pramArjana Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtyA 55 cothuM yoga dvAra karAvavAno, cUno ghoLAvavAno tathA citrAmaNa karAvavAno, prativarSe ke pratimAse derAsaramAM aMgaluchaNAM, dIvA mATe sutaranI ke rUnI pUNI, derAsaranA gabhArAnI bahAranA kAma mATe tela, gabhArAnA aMdaranA kAma mATe ghI ane dIvA-DhAMkaNAM, puMjaNI, dhotIyAM, aMtarAsaNa, vALAkuMcI, caMdana, kesara, agara, agarabattI vigere keTalIka vastuo sarvajananA sAdhAraNa upayoga mATe mUkavAno niyama karavo. pauSadhazALA-upAzrayamAM keTalAMka dhotIyAM, beza, kaTAsaNAM, mukSatti, navakAravALI, caravaLa, sutara, kaMdorA, rU, kAMbaLI pramukha mUkavAno, varasAdanA vakhate zrAvaka vigerene besavA mATe keTalAka pATa, pATalA, bAjoTha karAvI pauSadhazALAmAM mUkvAno, prativarSe vastra-AbhUSaNAdithI ke vadhAre na banI zake to chevaTe sutaranI navakAravALIthI paNa saMghapUjA karavAno, prativarSaprabhAvanA karIne ke posAtIne jamADIne ke keTalAkazrAvakane jamADIne yathAzakti sAdharmika vAtsalya karavAno, ke prativarSa dInahIna du:khIyA zrAvakane yathAzakti uddharavAno. dararoja keTalAka logassano kAyotsarga karavAno, navA jJAnano abhyAsa karavAno ke tema na banI zake to traNaso Adi gAthAno svAdhyAya karavAno, niraMtara divase navakArasI Adi ane rAtre divasacarima (tivihAracovihAra) vigere paccazmANa karavAno, beTAimanA pratimaNa karavAno, e vigere niyamo zarUmAM levA joIe. (zrAddhavidhibhASAMtaramAMthI sAbhAra uddhata) (15) upavAsa- upavAsa eTale AhArano tyAga. upavAsanA tivihAra ane covihAra ema be bheda che. jemAM sarva prakAranA AhArano tyAga tecovihAra. jemAM pANI sivAya sarva prakAranA AhArano tyAga te tivihAra. ' (16) divasacarima- divasanA chellA bhAge levAtuM paccakhANa. A paccakhANanA covihAra, tivihAra ane duvihAra ema traNa bheda che. jemAM pANI sivAya traNa prakAranA AhArano tyAga tetivihAra. jemAM cAre prakAranA AhArano tyAga te covihAra. jemAM pANI ane svAdima sivAyanA be prakAranA AhArano tyAga te duvihAra. jeNe tivihAra ekAsaNAnuM, nIvinuM ke AyaMbilanuM paccakhANa karyuM hoya teNe ekAsaNuM vagere karIne UThatI vakhate divasacarimaMtivihAranuM paccakhANa levuM joie. Ano artha e che ke have mAre pANI sivAya traNe - AhArano (AvatIkAlanAsUryodaya sudhI) tyAga che. pachI sAMje pANIno paNa tyAga karavA pANahAranuM paccazmANa levuM joIe. jeNe ekAsaNuM, nIvike AyaMbila ThAma covihAra karyuM hoya teNe ekAsaNuM vagere karIne UThatI vakhate divasacarima covihAranuM paccakhANa levuM joIe. Ano artha e che ke have mAre cAre AhArano (AvatI kAlanA sUryodaya sudhI) tyAga che. navakArazI vagere chUTuM paccakhANa karanAre sAMjanA sUryAsta pahelAM covihAra, tivihAra ane duvihAra e traNamAMthI koi eka paccakhkhANa karavuM joIe. jo rAtanA pANI na vAparavuM hoya to covihAranuM, pANI vAparavuM hoya to tivihAranuM, ane davAdinA kAraNe svAdima AhArano upayoga karavAno hoya to duvihAranuM paccazmANa levuM joIe. (17) pANahAra-ekAsaNuM, biyAsaNuM, AyaMbila, nIviane tivihAra upavAsa karanArAe sAMje pANahAranuM paccakhANa levuM joIe. duvihAra-tivihAra-covihAra saMbaMdhI mAhitI navakArazI . muni-zrAvaka baMnene covihAra hoya. pahelAM ekAsaNuM vagere tivihAra kyuM hoya, paNa jo UThatI vakhate have mAre pANI vAparavuM nathI evI bhAvanA thAya to paNa covihAra laI zakAya. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 cothuM yoga dvArA zrAddhadinakRtya mu porisI, sAporisI, munine tivihAra - covihAra (gADha kAraNe duvihAra) hoya. Lpurima-avaDha ! zrAvakane tivihAra - covihAra (kAraNe duvihAra) hoya. ekAsana, biyAsana -r munine tivihAra, covihAra (gADha kAraNe duvihAra) 1 zrAvakane covihAra, tivihAra (kAraNe duvihAra) hoya. ekalaThANuM - muni-zrAvaka baMnene covihAra hoya. AyaMbila, upavAsa - muni-zrAvaka baMnene tivihAra-covihAra hoya. nIvi . muni-zrAvaka baMnene tivihAra -covihAra hoya. apavAde duvihAra paNa hoya. rAprityAkhyAna - munine covihAra, zrAvakane duvihAra, tivihAra, covihAra hoya. aNAhArI vastuo prasaMgAnusAra aNAhArI tarIke vaparAtI vastuo jaNAvIe chIe. temAM lImaDAnAM (liMboLI-pAnachAla-mULa ane phUla mahora) pAMceya aMgo, gaLo, kaDu-karIAtuM, ativiSanI kaLI, cIDa (telIA devadAranuM lAkaDuM), sUkaDI (sukhaDa), rAkha (dareka bhasmo), haLadara, rohiNI (sarohiNI nAmanI auSadhi), vaja, upaleTa, triphalA (haraDe, baheDAM ane AmaLAM traNeyanuM sarakhe bhAge kareluM cUrNa), tathA anya AcAryonA mate bAvaLanI chAla paNa aNAhArI che; te uparAMta dhamAso, nAhI, AsaMdhI (Asana), riMgaNI (bhoMyariMgaNI tathA ubhIriMgaNI), eLiyo, gugaLa, haraDedaLa, vaNiI (?), tathA boraDI-kaMdhera ane keraDo e darekanAM mULiyAM, jADa, majITha, boLa (hIrAboLa), bIo (kamarakasanuM lAkaDuM), kuMara, citraka (nAM mULiyAM) ane kundara (dhUpamAM nAkhavAmAM Ave che te), vagere vastuo, ke jeno svAda aniSTa (kharAba) hoya tevI vastuo covihAra paccazmANamAM paNa rogAdi Apatti prasaMge aNAhArI tarIke kalpa che. A sivAya paNa anya graMthomAM aNAhArI vastu A pramANe batAvI che - agara, aphINa, AkaDAnuM paMcAMga, aMbara, IndravaraNAnuM mULa, kareNanI jaDa, kasturI, kAtho, kharasAra, kheranuM mULa tathA chAla, gaumUtra, cImeDa, cuno, jarado, javakhAra, jherI goTalI, TaMkaNakhAra, DAbhaDAnuM mULa, tagara, tamAku, thoranA mULa, dADamanI chAla, nirmaLI, pAnanI jaDa, phaTakaDI, bucakaNa, beDAnI chAla, boraDInI chAla, malayAgarU, mareThI, vakhamo, vaDaguMdA, surokhAra, sAjIkhAra, himaja, haraDAnI chAla, hIrAboLa vigerene aNAhArImAM gaNelAM che. keTalAko to kesara, khAro, copacInI, jherI koparuM vigerene paNa aNAhArI kahe che. paraMtu teno aNAhArI tarIke upayoga karavo vyAjabI jaNAto nathI. ahIM prasaMgopAta tapasvIonA upakArArthe aNAhArI vastuonA keTalAka guNo vaidyonA abhiprAya pramANe jaNAvavAmAM Ave che. - sacittanA tyAgavALA acitta aNahArI davA vAparI zake, paNa sacitta aNAhArI davA navAparI zake. jemake- lIlo lImaDo na vAparI zake, suko lImaDo vAparI zake. e rIte anya vastuomAM paNa samajI levuM. aNAhArI vastunA guNo (1) agara-tRSA ane mUcchane dUra karanAra, zItaLatathA vAI-apasmAramAM guNakAraka. (2) aphINaupvaasaacaamaaml nirvikRtikAni prAyastricaturvidhAhArANi, apavAdAt tu nirvikRtikAni poruSyAdi ca dvividhAhAramapi syAt / aNAhArI vastu paNa pANI sAthe levAthI ke teno svAda jyAM sudhI mukhamAM hoya tyAM sudhI pANI vAparavAthI AhArI gaNAya che, temaja khAsa Apatti sivAya sahaja kAraNe te vAparavI ucita nathI, aNAhArI vastu paNa abhyAsane yoge vAraMvAra levAthI paccakakhANa bhAMge che. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (57) cothuM yoga dvAra grAhI, pIDopazAmaka, UMgha lAvanAra tathA parasevo vALanAra. (3) aphINa sAthe kesara - kolerAne zAnta karanAra, (4) AsaMdha (ghoDA Asana)- grAhI, dama, udharasamAM lAbhakAraka ane pauSTika. (5) eLIo- recaka, Rtu lAvanAra tathA jvaranAzaka. (6) AkaDAnuM paMcAMga - vAtahara, kaphanna, vAmaka ane parasevo lAvanAra. (7) aMbara- vAyuhara, tarasa, muMjhavaNatathA paganIgoDa zAntakaranAra ane pauSTika. (8) ativiSanI kaLI-jvaraghna, kaTu, pauSTika ane grAhI. (9) IndravaraNAnuM mULa-recaka, ajIrNa-AmadoSa ane pittanAzaka. (10) upaleTanuM lAkaDuM vAtahara, tRSA-UlaTIzAmaka tathA uSNa. (11) kareNanI jaDa-jvaraghna tathA mastakazULane zAnta karanAra (12) karIAtuM- jvaraghna, sAraka ane aruci maTADanAra. (13) kasturI-aMganuM kheMcANa-AMcakI-vAyutRSA-UlaTI tathA zoSano nAza karanAra. (14) kaDu - sAraka, pAcaka ane jvaraghna. (15) *kuMAra - apaco maTADanAra, recaka, gulmaghna, pittanAzaka ane barolane zamAvanAra. (16) *kesara - kaMTharoga-mastakazULa ane UlaTIne maTADanAra, zItaLa, staMbhaka ane pauSTika (17) kuMdara - uSNa, kaphaghna, rakta-atisArazAmaka, jvaraghna ane svadala. (18) kAtho - dAMtamAMthI nIkaLatA lohIne aTakAvanAra, staMbhana ane zItaLa. (19) keraDAnA mULa- rUcikAraka, zULaSma ane vAtahara, (20) khAro- peTano duHkhAvo zamAvanAra. (21) kherasAra - kaphaghna, dAMtane hitakArI tathA khAMsI maTADanAra. (22) kheranA jhADanAM mULa tathA chAla raktazodhaka. (23) gugaLavAtapna tathA sojo utAranAra, (24) gaLo-jvaraghna, zItaLa, pittazAmaka, mUtrala, tRSA-dAha tathA bhramanAzaka, (25) gaumUtra-mUtrala, sAraka, maLAvarodha tathA peTanA rogane maTADanAra, recaka tathA cAmaDIne hitakArI. (26) citrakanAM mULa- uSNa, peTanA dardane zamAvanAra, dIpana, pAcaka ane vAtahara, (27) cImeDa-vAtahara, pauSTika ane netrane hitakArI, (28) cIDa- (telIA devadAranuM kASTa) - mUtrazodhaka, maLAvarodha-Apharo-heDakI ane mUcchamaTADanAra, vAyuhara, dIpana ane pAcaka. (29) suno zILasa ane ajIrNamAMhitakara. (30) *copacInItRSAhara, muMjhavaNa haranAra, pauSTika ane vAtopazAmaka. (31) jarado (tamAkuno bhUko) - kaphaghna, vAtAnulomana ane vAtahara, (32) javakhAra mUtrala, uSNa, dIpana ane pAcana. (33) jherI goTalI- jvaraghna ane tRSA upazAmaka. (34) *jherI koparuM-pauSTika, jvaraghna, apaco-jhADA ane cUMkane maTADanAra. (35) TaMkaNakhAramUtrala, Rtu lAvanAra tathANa lAvanAra. (36) DAbhanuM mULa- bastIzULa, UlaTI ane vAyuharanAra, raktastaMbhaka ane tRmikAraka. (37) tagara- UlaTIzAmaka. (38) tamAku (koi meLavaNI vinAnI khAvAnI ke suMghavAnI) - snAyunI zithilatA ane hIsTrIyA zamAvanAra tathA baMdhAyelA dAMta choDanAra. (39) triphaLA-sAraka, pittazAmaka ane dAha-tRSA tathA muMjhavaNane zamAvanAra. (40) thoranuM mULa- UMgha dUra karanAra ane gulmazodhaka. (41) dADamanI chAla- khAMsI, kapha ane pittane zamAvanAra tathA grAhI. (42) dhamAso- mUtrala ane ulTI, khAMsI, tAva, dAha tathA heDakIne rokanAra. (43) nirmaLI- mUtrala, zULa ane goLAne zamAvanAra tathA rucikara. (44) naIkaMda- vamana karanAra ane sarpanuM jhera utAranAra. (45) pAnanI jaDa- vAtahara, uSNa, rucikAraka ane moLa maTADanAra. (46) jADanAM bIja- jvaranAzaka ane cAmaDInA roga maTADanAra. (47) phaTakaDI - grAhI ane raktazodhaka (48) bucakaNa (mucakaNa-pIstAnAM phUla)- pittanI UlaTI maTADanAra, vAyuthI thato mAthAno dukhAvo zamAvanAra ane tRSAzAmaka. (49) beDAnI chAla-khAMsI ane kaphanAzaka tathA zItaLa. (50) boraDInI chAla' zramanAzaka, zoSanAzaka, zAmaka ane grAhI. (51) boraDInuM mULa- jvaraghna ane kapha-pittanAzaka. (12) bAvaLanI chAla rakta atisAra-atisAra ane khAMsI maTADanAra, (53) bIo (marakasanuM lADuM)raktapittanAzaka, raktastaMbhaka ane grAhI. (54) boLa (eLIyAnI jAta)- sAraka, Artava ane zodhaka. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cothuM yoga dvAra zrAddhadinakRtya (55) bhoriMgaNI (bhoyarIMgaNI)- jvaraghna, paDakhAnuM zULa-dama-khAMsI ane hRdayarogane nAza karanAra. (56) malayAgarU- tRSA, dAha tathA jvaranAzaka, ane raktapittanAzaka. (57) majITha- zULa, arza, rakta atisAra ane pittanAzaka. (58) mareThI- gaLAno sojo, mhoM AvavuM ane udharasa maTADanAra. (59) rAkha (sarva jAtanI)- dAMta sApha karavA mATe. (60) rohanI chAla- vAtahara, pauSTika ane zodhaka. (61) lImaDAMnuM paMcAMga- pauSTika, pittazAmaka, jvaraghna, UlaTI zamAvanAra, zItaLa, tRSAhara ane muMjhavaNanAzaka. (62) vakhamo - peTano du:khAvo tathA Apharo maTADanAra, bhedaka ane vAtahara. (63) *vaDaguMThA- grAhI, atisAra ane kolerAmAM upayogI. (64) vaja- grAhI, gaLAno zoSa-kapha ane maLAvarodha dUra karanAra. (65) surokhAra- mUtrala, svedala ane zItaLa. (66) sAjIkhAra- vAyuhara, dIpana ane pAcana. (67) sukhaDa- zItaLa ane pittazAmaka. (68) haLadara- apaco maTADanAra, kaphaghna ane pauSTika. (69) hImaja- tRSA ane muMjhavaNa dUra karanAra tathA recaka. (70) haraDenI chAlaAyu:vardhaka, sAraka, zodhaka ane rasAyaNa. (71) hIrAboLa- raktAtisAra, kaphaghna, uSNa ane ArtavamAM upayogI. 58 roganuM yathAyogya nidAna thayA pachI AvazyakatAnusAra upara lakhela aNAhArI cIjonAM upayogathI be lAbha thAya che. eka to aneka abhakSya auSadhothI bacI zakAya che ane bIjuM tapazcaryA ke aMgIkAra karelA vrataniyamAdinuM pAlana karI zakAya che. * sTAranI nizAnIvALI vastuo aNAhArI tarIke upayoga karatAM pahelAM gItArtha gurunI anumati meLavavI jarUrI che. A noMdha zrI 'jaina satya prakAza - varSa 11 aMka 1 mAMthI lIdhI che. paccakkhANanAM pAMca uccArasthAno paccakkhANanAM uccArasthAno pAMca che. pahelA sthAnamAMnamukkArasahiaM Adi pAMca kALa paccakkhANo tathA 'aMguTThasahiaM' Adi ATha saMketa paccakkhANo Ave che. A namukkArasahiaM Adi ke aMguTThasahiaM Adi pahelA uccArasthAnanAM paccakkhANo prAya: cAreya prakAranA AhAranA tyAga rUpa hoya che. A paheluM uccArasthAna jANavuM. bIjA uccArasthAnamAM vigaI, nirviMgaI ane AyaMbilanAM paccakkhANo Ave che, temAM vigaInuM paccakkhANa bhakSya cha vigaIo paikI ekeyano tyAga na karyo hoya, to paNa prAya: abhakSya cAra mahAvigaIono tyAga karavAthI paNa sarvene karI zakAya che. trIjA uccArasthAnamAM ekAsaNuM-biAsaNuM-ekalaThANuM e paccakkhANo tivihAra ke covihArapUrvaka apAya che, eTale ke - ekAsaNuM vigere karyA pachI pANI sivAya traNa AhArano ke pANI sAthe cAreya AhArano tyAga karavAnA paccakkhANa sAthe thai zake che. cothA uccArasthAnamAM 'pALaH' vigere pAThathI sacitta pANIno tyAga karavA rUpa paccakkhANa ApI zakAya che. pAMcamA uccArasthAnamAM pahelethI nizcita karelA 'sacitta dravyo vigerenA saMkSepa rUpa' cauda niyamane aMge dezAvagAsika vratanuM paccakkhANa apAya che. A pAMca uccArasthAno jemAM bhojana karavAnuM hoya te paccakkhANane aMge jANavAM. upavAsa ke SaSThabhakta vigere tapa karanArane to uccArasthAna cAra hoya che. temAM pahelA sthAnamAM abhaktArtha (upavAsa) nA pAThano uccAra, bIjA sthAnamAM (tivihAra upavAsavALAne) pANahAra (sAthe porisI Adi) paccakkhANanA pAThano uccAra, trIjA sthAnamAM sacitta pANInA tyAga rUpa 'pALassa' vigere pAThano uccAra ane cothA sthAnamAM dezAvagAsika vrata (cauda niyama) nA paccakkhANano uccAra karavAmAM Ave che. (ahIM 22mI gAthA pUrNa thaI.) (22) paccakkhANabhASyanI gA. 8 mAM to upavAsanA paccakkhANavALAne paNa sAMjanA pANahAra (covihAra) nA paccakkhANa sAthe pAMca uccArasthAno kahyAM che. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya ( 59 ) pAMcamuM caityavaMdana dvAra (5) caityavaMdana dvAra tasAijIvarahIe, bhUmIbhAge visuddhae / phAsueNaM tu nIreNaM, iyareNa galieNa u // 23 // dAraM 5 // kAUNaM vihiNA NhANaM, seyavatthaniyaMsaNo / muhakosaMtu kAUNaM, gihabiMbANi pamajjae // 24 // pAMcamuM "caityavaMdana" dvAra kahe che- trasAdi jIvothI rahita ane vizuddhabhUmimAM, prAsuka pANIthI, tenA abhAvamAM sacitta paNa gALelA pANIthI, vidhipUrvaka snAna karIne pavitra ane zveta be vastro paherIne, mukhakoza karIne, gRhamaMdiramAM morapIMchIthI biMbonuM pramArjana kare. trasAda jIvothI rahita = kIDInA nagarA ane paMcavarNI nIlakUla vagere jIvothI asaMsakta. vizuddha = UMcANa, nIcANa ane polANa Adi doSothI adUSita. vidhipUrvaka = parimita pANIno upayoga, uDatA jIvo pANImAM na paDe teno upayoga vagere vidhithI. mukhakoza karIne = vastranA cheDAnA ATha paDa karIne tenAthI mukha ane nAkanA dhAsano virodha karIne. pUjA saMbaMdhI vivecana (1) pUjA mATe snAnano vidhi (1) sthaLa - jyAM kIDIo, nIlakUla, zevAla, kuMthuA vagere jIvo na hoya, jyAM bhUmi viSama na hoya, arthAt khADA-TekarAvALI na hoya, jyAM jamInamAM polANa nahoya, jyAM pANI sUryanA tApathI jaladI sukAI jAya, evA sthaLa upara snAna karavuM joIe. (2) pANInuM svarUpa - acittake sacitta gALelA pANIthI snAna karavuM joIe. (3) pANInuM mApa - parimita pANIthI snAna karavuM joIe. (4) yatanA - uDatA jIvo pANImAM paDIne marIna jAya tenI kALajI rAkhavI. garama pANImAM ThaMDu pANI na nAkhavuM. tema karavAthI ThaMDA pANInA jIvonI hiMsA thAya, kAraNa ke garamapANI ThaMDA pANInuM zastra che. (5) snAna kyAM pachI zuddha vastrathI zarIra lUchavuM. zarIranI zuddhi mATe snAna karavAmAM Ave che. have jo zarIrane lUchavAnuM vastra azuddha hoya, atyaMta meluM hoya to tenAthI zarIra luchatAM zarIra paNa meluM thAya. ghaNA sthaLe maMdiromAM aMga luchavAnAM sAmudAyika vastro rAkhelAM hoya che. paNa te atizaya melAM rahetAM hoya che. A barobara nathI. (6) pUjAnAM kapaDAM sivAyanA sUkA vastrathI snAnathI bhIMjAyeluM vastra badalavuM. (7) pachI pUjAnAM kapaDAM paheravAM. 1. ahIM snAna vidhimAM jevuM sthaLa batAvyuM che tevA sthaLamAM snAna karanArA bahu ja thoDA haze. kAraNake Aje zaheromAM jamInanI taMgInA kAraNe evAM sthaLo maLavA durlabha che. kadAca maLe to paNa tevA ja sthaLamAM snAna Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamuM caityavaMdana dvAra 60. zrAddhadinakRtya. karavuM evI kALajIvALA viralA hoya. pUrve zrAvako vADAmAM ke phaLiyAmAM khullI jagyAmAM snAna karatA hatA, jethI te pANI jaladI sUkAI jatuM hatuM ane nIla-phUla thatI na hatI. Aje koI koI zrAvaka ghare parAtamAM parimita pANIthI snAna karIne pANIne bahAra jayaNApUrvaka paraThave che. 2. zrAvake koI paNa kAmamAM gALyA vinAnuM pANI nahi vAparavuM joIe. dareka kAmamAM gaLelA pANIno upayoga karavo joIe. A na bane to paNa kamamAM kama jinapUjA mATe snAna karavAmAM to avazya gALeluM pANI vAparavuM joIe. 3. snAnamAM pANI zarIrazuddhi thAya teTaluM ja vAparavuM joIe. paNa Aje moTAbhAge snAnamAM pANInuM mApa ja rahyuM nathI, kAraNa ke naLanI sagavaDa thai gai che. duniyA bhale game tema varte, paNa zrAvake potAnA dharmapramANe vartavuM joIe. zrAvakanuM vartana duniyAthI alaga hoya. eTale loko pANIno bhale game tema durupayoga kare, paNa zrAvake pANIno snAna vagere dareka kAryamAM jarAya durupayoga na karavo joie. vItarAgadeve pANIne jIvasvarUpa kahyuM che. pANInA ekaTIpAmAM asaMkhya jIvo che. pANInA eka biMdumAM rahelA jIvo jo sarasava jeTaluM zarIra dhAraNa kare to eka lAkha yojananA vistAravALA AkhA jaMbudvIpamAM na mAya. AnAthI pANInA eka biMdumAM keTalA badhA asaMkhya jIvo che teno Acho khyAla AvI jAya che. AjanA vaijJAnikoe paNa eka pANInA biMdumAM agaNita jIvo che, ema siddha karI ApyuM che. paNa emAM ghaNo taphAvata che. vaijJAnikoe pANInA eka biMdumAM apakAya sivAyanA bIjA trasa jIvo agaNita che, ema siddha karI ApyuM che. jyAre tIrthakaroe to khuda pANInA eka biMdumAM agaNita jIvo jaNAvyA che. AthI zrAvake pANIno jema bane tema ocho upayoga karavo joie. zrAvake ghIthI paNa pANInI kiMmata adhika samajavI joie. kAraNa ke ghI acitta che, jyAre pANI sacitta che. jeTalI kALajIthI ghIno upayoga thAya tenAthI adhika kALajIthI pANIno upayoga karavo joIe. pUjAmAM kevAM vastrona vaparAya sAMdhelAM, baLelAM, phATelAM, bIjAe paherelAM, malina thayelAM, pasInAthI durgaMdhavALAM thayelAM, jenAthI jhADo-pezAba, maithuna, bhojana vagere karyuM hoya tevAM vastro pUjAmAM navaparAya. pUjAnAM vastronI zuddhi mATe rAkhavAnI kALajI (1) cAlu vAparavAnAM kapaDAM ane pUjAnAM kapaDAM alaga rAkhavA. baMne bhegAna rAkhavA. cAlu vAparavAnA kapaDAM dhoyelAM svaccha hoya to bhegA rAkhavAmAM bAdha jaNAto nathI. (2) pUjAnAM kapaDAM bhUmi upara ke malina vastu upara na mUkavAM. (3) pUjAnAM kapaDAM paheryA pachI pUjA sivAya bIjA koI kAma na karavA joIe. pUjA thaI gayA pachI turata pUjAnAMpaDAM badalI nAkhavA joIe. pUjAnAMpaDAM paherIne vyAkhyAna sAMbhaLavuM, bahu samaya bIjAnI sAthe vAto karavI, vagere ucita nathI. (4) pUjAnAM kapaDAMthI zarIrano pasIno, bhInAM hAtha, kesaranI vATakI vagere nalUchavuM. (5) pUjAnA kapaDAmAM phUla, badAma, cokhA, phaLa vagere kaMI levuM nahi. kayA raMganAM vastro vAparavAM pUjAmAM mukhyatayA atizaya uttama sapheda vastro vAparavAM joIe. pUjAmAM raMga karatAMya uttamatAnI mahattA che. je vastro uttama hoya te vastro vAparavAM joIe. eTale pILAM-rAtAM vagere paNa jo uttama hoya to vAparavAmAM phATI gayA pachI sAMdhelA ke beTaDA joDIne sAMdhelA ema baMne prakAre sAMdhelAM kapaDAM pUjAmAM na vaparAya. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya ( 61 ) pAMcamuM caityavaMdana dvAra vAMdho nathI. Ama chatAM jo sapheda vastro uttama maLatAM hoya to tevAparavA e vadhAre yogya che. sapheda vastro paNa jema vadhAre saphaeNda tema vadhAre zreSTha gaNAya. - zemAMthI banelAM vastro vAparavAM rezama, sUtara ane zaNa vageremAMthI banelAM vastro vAparI zakAya. paNa potAnI zakti pramANe je vadhAre uttama hoya te vAparavAM. pUjA mATe keTalAM vastro paheravA joIe pUjA mATe puruSe dhotiyuM ane khesa ema be vastro paheravA joie. khesanA cheDAnA ATha paDa karIne mukhanAka baMdhAya tema mukhakoza bAMdhavo. peTa khulluM na rahe te rIte khesa paheravo. strIoe sADI vagere traNa vastro paheravAM joie, ane aMgo barAbara DhaMkAI e rIte vastro paheravAM joIe. strIe rUmAlathI mukhakoza bAMdhavo. Aje moTA chokarAo ane yuvAno caDDI, pATalUna, khamIsa vagere paherIne tathA moTI chokarIo ane yuvatio phoka vagere Dresa paherIne pUjA kare che te ucita nathI. jevI rIte sainikadaLa, polIsakhAtuM, skulanA vidyArthIo, hospiTalanI narso, benDavALA vagereno yuniphorma ( gaNaveza) phIksa hoya che te rIte pUjAmAM paNa mahApuruSoe phIksa karelA vezamAM ja pUjA karavI joIe. mukhakoza khesanA cheDAnA ATha paDa karIne mukha-nAka baMdhAya tema mukhakoza bAMdhavo. jethI durgadhI zvAsa ane thuMka vagere prabhune na lAge. prabhupUjA Adara pUrvaka karavI joie. Adara pUrvaka karelI pUjA phaLe che. mukhakoza bAMdhavAthI prabhu pratye Adara vyakta thAya che. lokomAM paNa dekhAya che ke je sevako potAnA svAmI rAjA AdinuM kArya AdarathI kare che to sevakone sevAnuM phaLa maLe che. AthI ja pUrve hajAma (vANaMda) AThapaDavALA vastrathI mukhabAMdhIne rAjAnI hajAmata vagere sevA karatA hatAM. jo nAnA dezanA mAlika rAjA vagerenI paNa A rIte AdarathI sevA karavAmAM Ave to ja phaLa maLe to traNabhuvananA nAtha evA jinezvaranI to sutarAM Adara pUrvaka sevA karavAmAM Ave to ja phaLe. apavAda-nAsikA bAMdhavAthI asamAdhithatI hoya to nAsikA bAMdhyA vinA paNa pUjA kare. bimAra ke sukumAra zarIravALA mATe A eka apavAda che. apavAda eTale saMkaTa samayanI sAMkaLa. teno nachUTake ja upayoga karavo joie. AthI mukhakoza bAMdhavAthI thoDI takalIpha thatI hoya to paNa te takalIpha sahana thai zakatI hoya to mukhakoza bAMdhIne ja pUjA karavI joie. "mukhakoza bAMdhyA vinA paNa pUjA thai zake evuM jANIne anivArya kAraNa vinA mukhakoza bAMdhyA vinA pUjA karanAra virAdhanAno bhAgI bane che. - mUrti pUjAmAM hiMsA-ahiMsAnI vicAraNA jo ke pUjA karavAmAM cha kAyanA jIvonI hiMsA vagere alpa virAdhanA thAya che to paNa kUvAnA daSTAMtathI zrAvake dravyastava (pUjA) karavo e yogya che. kUvo khodavAmAM zarIra kAdavathI kharaDAI jAya che, kapaDAM melAM thAya che, zrema-sudhA-tRSA vagerenuM du:kha veThavuM paDe che, paNa kUvo khodAyA pachI temAMthI pANI nIkaLatAM tRSA Adi dUra thavAthI sva-parane lAbha thAya che. jema kUvo khodavAmAM prAraMbhamAM nukazAna hovA chatAM pariNAme lAbha thavAthI kUvo khodavAnI pravRtti lAbhakArI bane che, tema jinapUjA mATe snAnAdi karavAmAM prAraMbhamAM hiMsA rUpa sAmAnya doSa lAgavA chatAM pachI pUjAthI thayela zubha bhAvo dvArA viziSTa azubha karmonI nirjarA ane puNyabaMdha thato hovAthI pariNAme lAbha thavAthI snAnAdinI pravRtti lAbhakArI che. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamuM caityavaMdana dvAra . ( 62 ) zrAddhadinakRtya hiMsA-ahiMsAnA traNa prakAra Aje keTalAka hiMsAnA nAme mUrtipUjAno virodha kare che e yogya nathI. jo sUkSmadaSTithI hiMsA ane ahiMsAne samajavAmAM Ave to spaSTa khyAlamAM AvI jAya ke mUrtipUjAmAM vAstavika hiMsA nathI. ahiMsAnA ane hiMsAnA hetu, svarUpa ane anubaMdha ema traNa prakAra che. hetu ahiMsA - jayaNA rAkhavI, eTale ke jIvana mare tenI kALajI rAkhavI (=upayoga rAkhavo) e hetu ahiMsA che. hetu hiMsA - jayaNAna rAkhavI, eTale ke jIvo mare tenI kALajI na rAkhavI (=upayoga na rAkhavo) e hetu hiMsA che. hetu eTale kAraNa. hiMsAnuM mukhya kAraNa ajayaNA che. jIvo na mare tenI kALajI na rAkhavI e ajayaNA che. svarUpa ahiMsA - jIvo na mare ke jIvone du:kha na thAya te svarUpa ahiMsA. svarUpa hiMsA - jIvo mareke jIvone duHkha thAya te svarUpa hiMsA. anubaMdha ahiMsA - anubaMdha eTale pariNAma. je pravRttithI pariNAme ahiMsA thAya te anubaMdha ahiMsA. anubaMdha hiMsAH- je pravRttithI pariNAme hiMsA thAya, jenuM phaLa hiMsA hoya, te anubaMdha hiMsA. hetu hiMsA ane hetu ahiMsAmAM mArAthI jIvahiMsA na thai jAya tenI kALajI (=teno upayogI che ke nahi tenI mukhyatA che. svarUpa hiMsA ane svarUpa ahiMsAmAM jIvo maryA che ke nahi tenI mukhyatA che. anubaMdha hiMsA ane anubaMdha ahiMsAmAM dhyeyanI mukhyatA che. eTale ahiMsAnuM pAlana karavAmAM dhyeya zuM che ane thai rahelI hiMsAmAM dhyeya zuM che tenI mukhyatA che. A traNa prakAranI hiMsAmAM hetu hiMsA ane anubaMdha hiMsA pAramArthika hiMsA che. temAM paNa anubaMdhahiMsA mukhya hiMsA che. have traNa prakAranI hiMsA ane ahiMsAmAM kone keTalI ane kevI rIte hiMsA ane ahiMsA hoya te vicArIe. (1) jenA aMtaramAM ahiMsAnA bhAva nathI, tevo jIva upayoga vinA cAle ane jIva marI jAya to tene traNa prakAranI hiMsA lAge. aMtaramAM ahiMsAnA bhAva na hovAthI anubaMdha hiMsA lAge. upayoga vinA cAlavAthI hetu hiMsA lAge. jIva maryA hovAthI svarUpahiMsA paNa lAge. (2) jo ahIM jIva na mare to svarUpahiMsA sivAya be prakAranI hiMsA lAge. saMsAramAM rahelA lagabhaga badhA ja jIvone kyAreka traNa prakAranI to kyAreka be prakAranI hiMsA lAgyA kare che. (3) have jo te jIva (jenA aMtaramAM ahiMsAnA bhAva nathI te) upayoga pUrvaka cAle ane jIvana mare to tene eka ja anubaMdha hiMsA lAge. yeyanA AdhAre hiMsA-ahiMsAnA bhAvano nirNaya thAya prazna:- aMtaramAM ahiMsAnA bhAva na hoya chatAM mArAthI jIvo na mare tevA upayoga pUrvaka cAle e zI rIte bane? mArAthI jIvo na mare tevo upayoga ja sUcave che ke aMtaramAM ahiMsAnA bhAva che. uttara :- A viSayane bahu sUkSmadaSTithI samajavAnI jarUra che. mArAthI jIvo na mare evA upayoga Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (63). pAMcamuM caityavaMdana dvAra mAtrathI ahiMsAnA pariNAma che e nakkI na thAya. ahiMsAnA pariNAma che ke nahi te jANavA ahiMsAnuM pAlana zA mATe kare che te jANavuM joIe. jenA aMtaramAM ahiMsAnA pAlanamAM mokSano ke svakartavyapAlanano Azaya hoya tenA ja aMtaramAM ahiMsAnA pariNAma hoya. jenA aMtaramAM ahiMsAnA pAlanamAM ukta Azayanahoya, kintuanya koi bhautika Azaya hoya, te jIva upayoga pUrvaka cAlato hoya chatAM tenAmAM ahiMsAnA pariNAma na hoya. bagalo pANImAM ane pAradhi jamIna upara jarAya avAja na thAya tevA upayoga pUrvaka cAle che. paNa tenA aMtaramAM ahiMsAnA pariNAma nathI. abhavya jIvo cAritranuM pAlana suMdara kare che. mArAthI koi jIva marI na jAya tenI bahu kALajI rAkhe che. dareka pravRtti upayoga pUrvaka kare che. chatAM temAM ahiMsAnA pariNAma nathI. kAraNake tenuM dhyeya khoTuM che. cAritranA pAlanathI (=ahiMsAnA pAlanathI) tene saMsAranAM sukho joie che. saMsArasukha mATe je jIvo ahiMsAnuM pAlana kare temane saMsAranAM sukho maLe ane pariNAme te jIvo vadhAre pApakaranArA bane ethI pariNAme hiMsAvadhe. AthI saMsArasukhanI prApti vagere dunyavI AzayathI ahiMsAnuM pAlana karanAra jIvo upayoga pUrvaka pravRtti kare ane koI jIva na mare ethI temane hetu ahiMsA ane svarUpa ahiMsA hoya, paNa anubaMdha ahiMsA na hoya. AvI hatu ahiMsAthI hiMsA vadhavA dvArA du:kha vadhe. (4) jenA aMtaramAM ahiMsAnA pariNAma thayA che te muni vagere jIvo upayoga pUrvaka cAle ane jIvo na mare to temane traNa prakAranI ahiMsA hoya che. traNamAMthI eka paNa prakAranI hiMsA nahoya. (5) have jo (jenA aMtaramAM ahiMsAnA pariNAma che) te jIva upayoga pUrvaka cAle chatAM jIva marI jAya tyAre tene hetu ane anubaMdha e be ahiMsA hoya, paNa svarUpa ahiMsA nahoya. aMtaramAM ahiMsAnA pariNAma che mATe anubaMdha ahiMsA che. upayoga pUrvaka cAle che mATe hetu ahiMsA che. jIva marI javAthI svarUpathI = bAhyathI hiMsA thaI hovAthI svarUpa ahiMsA nathI. (6) have jo te jIva pramAdanA kAraNe upayoga pUrvakana cAle, chatAM jIvana mare to anubaMdha ane svarUpa e be ahiMsA hoya. paNa hatu ahiMsAnahoya,kAraNake hiMsAno hetu ( kAraNa) pramAda rahelo che. A jIvamAM apramAda . nathI, pramAda che. (7) have jo te jIva upayogapUrvakana cAle ane jIva marI jAya to tene svarUpa ane hetu e be ahiMsAna hoya, paNa anubaMdha ahiMsA hoya. kAraNa ke pramAda thai javA chatAM ane jIva marI javA chatAM aMtaramAM pariNAma to ahiMsAnA ja che. prazna:- upayogapUrvaka cAle chatAM jIvo marI jAya e kevI rIte bane? uttara:- uDatA pataMgiyA vagere jIvo sahasA paga nIce AvI jAya tyAre athavA sAdhu nadI utaratA hoya vagere prasaMge AvuM bane. ahIM anubaMdha ahiMsA hoya. je jIva jinavacana pratye zraddhALu banIne mokSanA AzayathI yatanA pUrvaka jinapUjA kare tene mAtra svarUpa hiMsA lAge, hetu ke anubaMdha hiMsA na lAge. have jo yatanA vinA jinapUjA kare to hatu ane svarUpa e baMne hiMsA lAge. paNa anubaMdha hiMsA na ja lAge. kAraNa ke hiMsAnA bhAva nathI, bhAva to jinapUjAnA ja che. puSpAdithI jinapUjA karatI vakhate jIvone sAmAnya kilAmaNA vagere hiMsA thavA chatAM pUjakane puSpAdikanA jIvo pratye hiMsaka bhAva na hoya, kiMtu dayAbhAva hoya. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamuM caityavaMdana dvAra ( 64) zrAddhadinakRtya yatanAthI jipUjA karanArane hiMsAno anubaMdha thato nathI, ahiMsAno anubaMdha thAya che, A viSe adhyAtmasAramAM kahyuM che ke satAmasyAskasyAzcid yatanAbhaktizAlinAm / anubandho hyahiMsAyA jinapUjAdikarmaNi // "yatanApUrvaka karAtI jinabhaktithI zobhatA satpaSonA jinapUjAdi kAryomAM thatI hiMsAthI ahiMsAno anubaMdha thAya che = hiMsAthI paNa ahiMsAnuM phaLa maLe che." sAdhUnAmapramattAnAM sA cAhiMsAnubandhinI / hiMsAnubandhavicchedAd guNotkarSo yatastataH / / "apramattamunionI nadI utaravA vagerenI kyiAmAM thatI hiMsA ahiMsAno anubaMdha karAve che. tevI hiMsAthI hiMsAnA anubaMdhano viccheda thaI jato hovAthI (apratibaddhavihAra vagere) guNonI vRddhi thAya che." jo A pramANe hiMsA-ahiMsAnA prakAro na samaje ane kevaLa bAhya ahiMsA ja jovAmAM Ave to muni paNa ahiMsakana banI zake. kAraNake sUkSma hiMsAto munine paNa lAge che. jIva vItarAga bane che (=sarvajJa bane che) tyAra pachI paNa mokSamAM na jAya tyAM sudhI sUkSma hiMsA cAlu hoya. jo bAhyathI koi paNa jAtanI hiMsA na thAya to ahiMsaka bhAva Ave ema mAnavAmAM Ave to ekendriya jIvo bAhyathI koi hiMsA karatA nathI. tethI te jIvo ahiMsaka banavA joie. paNa tema nathI. mATe hiMsA-ahiMsAmAM bhAvanI (2dhyeyanI ane pariNAmanI) pradhAnatA che. jinapUjAmAM sAmAnya hiMsA thavA chatAM tenAthI pariNAme lAbha thAya che. A viSayane zAstramAM kUvAnA daSTAMtathI samajAvavAmAM Avyo che. kUvAnA daSTAMtanI ghaTanA pUrve pR kara mAM samajAvavAmAM AvI che. vyavahAramAM paNa je pravRttimAM thoDuM nukasAna hovA chatAM adhika lAbha hoya to te pravRtti karavA jevI manAya che. loko kare paNa che. loko jyAre vepAra kare che tyAre pahelAM vyaya karavo paDe che. chatAM loko paisA gumAvI dIdhA ema mAnatA nathI. kAraNa ke jelo vyaya thAya tenAthI adhika lAbha bhaviSyamAM thavAno che. tema jinapUjAthI paNa pariNAme sarvathA hiMsAthI nivRtti thAya che. cetya zabdano artha mUrtipUjAno niSedha karanArAo pauSadhazALA vagere banAve che, bIjA gAma AdimAM rahelA munione vaMdana karavA vAhanano upayoga kare che, sAdharmika bhakti mATe rasoDuM vagere kare che. AmAM paNa hiMsA to thAya che. mUrtipUjAnA niSedhako zAstramAM jinamUrti ke jinamaMdiranA arthamAM AvatA caitya zabdano jJAnake sAdhuartha kare che te barobara nathI. caitya zabdano artha jinamaMdira ke jinamUrti thAya che. athavA bhagavAna je (azoka) vRkSa nIce besIne dezanA Ape che te vRkSane caitya kahevAmAM Ave che. AthI ja AcArya zrI hemacaMdrasUri mahArAje svaracita zabdakoSamAM kahyuM che kecaityo ninonastavikhta, caityo vinamAtara:" caitya zabda jinamaMdira ke jinamUrti arthamAM che. je vRkSanI nIce besIne bhagavAna dharmadezanA Ape che, te (azoka) vRkSane paNa caitya kahevAmAM Ave che. jinapUjAthI thatA lAbho (1) jeTalo samaya jinapUjA thAya teTalo samaya pApothI bacI javAya che. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (65) pAMcamuM caityavaMdana dvAra (2) AtmAmAM suMdara bhAvo jAge che. ethI azubha karmonI nirjarA thavA sAthe puNyAnubaMdhI puNyano baMdha thAya che. azubha karmonI nirjarAthI samyagdarzanAdi guNonI prApti thAya che. puNyAnubaMdhI puNyanA udayathI viziSTa bhautika sukhonI ane dharmasAmagrInI prApti thAya che. (3) bhaviSyamAM cAritranI prAptithI sarvathA saMsAranA AraMbhothI nivRtti thAya che. (4) bIjA jIvone dharma pamADI zakAya che. (5) mana prasanna rahe che. (ahIM 23-24 gAthA pUrNa thaI.) (23-24) gaMdhodaeNa nhAvittA, jiNe telokkabaMdhave / gosIsacaMdaNAIhiM, viliMpittA ya pUyae // 25 // pupphehiM gaMdhehiM sugaMdhiehiM, dhUvehiM dIvehi ya akkhaehiM / nANAphalehiM ca ghaehiM niccaM, pANIyapunnehiM ya bhAyaNehiM // 26 // pUjAnI vidhine kahe che gAthArtha - jemAM ghaNI sugaMdha hoya tevA kezara vagere padArthone bheLavIne sugaMdhI banAvelA pANIthI trilokabaMdhu jinezvarono abhiSeka karIne, gozISacaMdana ane pUra AdithI vilepana karIne, sugaMdhI ane tAjAM puSpothI, sugaMdhI vAsakSepathI, kRSNAgara vagere sugaMdhI dhUpathI, dIpakathI, zAlicokhA vagere akSatothI, bIjoruM vagere vividha phaLothI, ghIthI, sarvaprakAranA naivedyathI, nirmala pANIthI bharelAM zaMkha vagere pAtrothI dararoja jinonI pUjA kare. vivecana pUjAmAM pANI levuM joIe? (1) pANInA TAMkAomAM zubha nakSatramAM saMgraheluM varSAdanuM pANI. (2) te zakya na bane to nadInA vIraDAnuM pANI. (3) te zakya na bane to kUvAnuM pANI. (4) te zakya na bane to bIjuM koi paNa svaccha pANI. aMgaluchaNAM aMge mAhitI aMgalUchaNAM svaccha, pavitra, sapheda ane sukomaLa temaja akhaMDa (phATelAM kekANAM vagaranA) hovA joIe. aMgaluchaNAne svacchathALamAM ja mUkvA joIe. tene pabAsaNanI jamIna upara paNa mUkAya nahIM. tene ApaNA zarIrano ane vastrono sparza bilakula thavA devAya nahIM. dhoyA pahelAM, dhotI vakhate ane dhoyA pachI kyAreya aMga lUchaNAMne pATalUchaNAno sparza thavAdevAya nahI. baMnene alaga ja rAkhavA joIe, alaga ja dhovAM joIe, ane alagaja sukvavAM joIe. sukAI gayA pachI gaDI karIne paNa alaga ja rAkhavAM joIe. lokonAM zarIra-vastrono sparzathAya tevA javA-AvavAnA mArgamAM aMgaluchaNAM sukAvAya nahi. aMgalUchaNAM Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamuM caityavaMdana dvAra 66 ) zrAddhadinakRtya sukavavAnI dorI paNa zuddha hovI joIe. tene paNa vAraMvAra dhovI joIe. pavanathI UDIne jamIna upara paDI gayelAM aMgaluchaNAM vaparAya nahIM. dhovA mATenAM jaMgalUchaNAne paNa thALamAM ja mUkavA joIe. jaMgaluchaNAM dhovA mATenuM sthAna paNa pavitra ane alaga hovuM joIe. tyAM jaMgalUchaNAM dhotAM pahelAM e jamInane sArI rIte dhoIne sApha karavI joIe. sukAyelAM aMgalUchaNAne thALamAM ja bhegAM karavAM joIe. enI gaDI paNa ene thALamAM rAkhIne karavI joIe. pUjA mATe puSpo kevAM joIe? (1) puSpo tAjAM te ja divase cUTelAM hovA joie. (2) puSpo bagIcA vageremAMthI jAte lAvavAM, agara potAnA vizvAsu mANasa pAse maMgAvavA. snAna karI pUjAnAM vastro paherI ATha paDo mukhakoza bAMdhIne puSponAM jhADa pAse jAya. pachI morapIMchIthI puSpone pUje, jethI kuMthuA vagere jIvo uDI jAya ke khasI jAya. pachI puSpo cUMTIne caMgerImAM (chAbaDImAM) rAkhe. (3) lAvatI vakhate puSpone pavitra vastra vagerethI DhAMkavA. jethI temAM koi apavitra vastu na paDe. (4) lAvatI vakhate puSpone chAtI jeTalA upara rAkhavAM, arthAt chAtIthI nIce na rAkhavAM. (5) mALI pAsethI ke phUlo vecavAvALA pAsethI vecAtAM phUlo lenAre phUlo vAsI che ke nahi vagere bAbatanI cokkasAI karI levI joie, anyathA game tevAM puSpothI jinapUjA karavAthI AzAtanA thavAno saMbhava upadeza prAsAda graMthamAM 185 mA vyAkhyAnamAM puSpo lAvavAno vidhi nIce pramANe batAvyo che. puSpAdi lAvavAno vidhi puSpAdi-sarvasAmagrI, melanIyAca'nakSaNe / antardayAparastIrtha-nAthabhaktibharAJcitaH // zrI tIrthakaranI bhaktinA bhArathI zobhita evA zrAvake aMtaramAM dayAnA pariNAma pUrvaka jinapUjAnA avasare puSpAdika sarvasAmagrI meLavavI." zAstramAM kahyuM che ke je puSpa, patrake phaLa hAthamAMthI paDI gayeluM, pRthvI para paDeluM, page caMpAyeluM, mAthA upara dhareluM, kharAba paDAmAM lIdheluM, nAbhinI nIce rAkheluM, duSTa lokoe aDakeluM, ghaNA jaLathI haNAyeluM ane kIDAe dUSita kareluM hoya tevuM puSpa zrAvakoe jinapUjA mATe vAparavuM nahi. A uparAMta eka puSpanA be bhAga karavA nahi. puSpanI kaLI paNa chedavI nahi, kAraNake kaLI chedavAthI ke bhAMgavAthI hatyAnuM pApa lAge che. ___ AmasUtratantubhiH zithIlagranthinA gunthanIyo hAraH / / kAcA sUtranA taMtuothI DhIlI gAMThathI hAra banAvavo. paMcaparameSThinA guNanuM smaraNa karatAM ekasone ATha puSpano hAra gUMthavo athavA taiyAra karAvavo, athavA jinezvara bhagavaMtanA 1008 lakSaNanI saMkhyA saMbhArIne eka hajArane ATha puSpano hAra karavo athavA vartamAna covIzInA covIza tIrthakara, traNa covIzInA botera tIrthakara, viharamAna vIza tIrthakara, utkRSTa kALe vicaratA ekasone sIttera tIrthakara, pAMca bharata ne pAMca airAvata e daza Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 67) pAMcamuM caityavaMdana dvAra kSetranI daza covIzInA baso cAlIsa jinezvara athavAvaNakALanI traNa traNa covIzI grahaNa karavA mATe traNa gaNA karatA sAtasone vIsa saMkhyA thAya. te badhAne yAda karatAM karatAM puSpono hAra gUMthavo. Ama anekavidha pramANe jinezvara bhagavaMtanuM smaraNa karatAM karatAM hAra gUMthavo. hAra na gUMthI zakAya ane chuTAM phUla mUkavA hoya to bhagavaMtanA ATha aMga upara ATha prakAranAM karmanA nAmoccArapUrvaka tete karmonA abhAvanI yAcanA karavI ane aMga upara puSpa mUkvA ane navamA aMga upara navamA tattvanI-mokSanI mAMgaNI karatAM navamuM puSpa caDAvavuM. puSpanA saMdarbhamAM koI zaMkA kare ke -"mANasanI AMgaLI kApavAthI tene pIDA thAya che, du:khathAya che, tema vRkSanuM aMga puSpa che. e puSpane toDavAthI vRkSane paNa pIDA ane du:kha thAya, to ema vRkSane du:kha ApavAthI mahAdoSa lAge che. AthI puSpano upayoga jinapUjA mATe yogya nathI." A zaMkAnuM samAdhAna karatA gurubhagavaMta kahe che ke -"mALI bAgamAMthI phUla tenI AjIvikA mATe cUMTe che. ane vidhipUrvaka puSpa lAve che. kiMmata cukavIne puSpa levAmAM zrAvakone doSa lAgato nathI. kAraNa ke te jIvonI dayAnA hetuthI kharIdavAmAM Ave che. mALI pAsethI phUla kharIdatAM zrAvaka vicAre che ke - mALI pAsethI huM phUla nahi lauM to te koI mithyAtvI e phUlone laIne homakuMDamAM homaze, ema thaze to homakuMDamAM paDatAM ja phUlonA jIva turata ja baLIne khAkha thai jaze, mALI pAsethI koi vilAsIke vyabhicArI paNa phUla kharIdIne lai jaze, Avo mANasa te phUlano hAra ke guccho banAvaze. ane te hAra ke phUlate tenI koi rakhAta, vezyA, parastrIne Apaze. ema paNa bane ke te phUlonI zayyA kare ane e zayyA upara te vilAsamAM ALoTe ane koI strInA kaMThamAMke aMboDAmAM phUlane joi zubha bhAvanAthavAnI zakyatA khUba ja ochI che. tethI azubha vicAro AvatAM pApabaMdha ja thavAno che. - AthI zrAvaka A samaye vicAre che ke "mALI pAsethI bIjo koi phUla lai jaine adharma Acare tenA karatAM e phUlo kharIdIne huM teno dharma nimitte upayoga karuM te ja ThIka che. bakaro kasAinA hAthamAM jAya e joi rahevAmAM je doSa che te doSa mane A phUlana kharIdavAmAM lAge che. AthI upekSAkya vinA mAre e phUla kharIdI levA joie ane - tene jinezvara bhagavaMtanA aMgo para caDAvavA joie." na AvI zubha bhAvanAthI kula kharIdI trasa jIva rahita puSpono agAu batAvela vidhi pramANe hAra banAvIne prabhunA kaMThe paherAvavo joie. prabhunA kaMThe paDelA hArane joine vikAro jAgrata thatA nathI. malina ane gaMdA vicAro AvatA nathI. te samaye to ema ja mAnavuM ke jeTalA samayanuM puSpoe AyuSya bAMdhyuM haze teTalo samaya e puSponuM chedana, bhedana, toDana, vIMdhana, madana temaja sparzana vagere nahi thavAthI e jIvone sukhanI anubhUti thaze. phUlothI bharelI thALI sAthe jinezvara bhagavaMta pAse jaine zrAvaka prabhune prArthanA kare ke "he bhagavaMta! tame traNa jagatanA hitakArI cho. A phUlone huM hiMsako pAsethI choDAvI lAvyo chuM, AthI tame temane ane mane abhaya Apo." Ama A pramANe zubha bhAvanAthI puSpapUjA karavAthI koi doSa lAgato nathI. arihaMte je devonI prazaMsA karI che te samyaktadhArI devo paNa jaLa ane sthaLanAM nIpajelAM phUlothI jinabiMbonI bhaktibhAvathI pUjA kare che. (upadezaprAsAda gujarAtI bhASAMtaramAMthI akSaraza: sAbhAra uddhata) nIce jaNAvelAM puSpothI pUjA na karavI sukAM, jamIna upara paDI gayelAM, pAMkhaDIo tUTIgayelAM, azubha vastuo sAthe sparzita thayelAM, khIlelAM na hoya, kaLIo kIDA vagerethI khavAyelI hoya, cImaLAI gayelAM hoya, AgaLanA divase cUMTelAM hovAthI vAsI Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 68 ) pAMcamuM caityavaMdana dvAra zrAddhadinakRtya hoya, jenA upara karoLiyAe jALa guMthI hoya, je dekhAvamAM suzobhita na hoya, je azubhagaMdhavALAMke bilakula gaMdha vinAnAM hoya, jenI gaMdhamAM khaTAza hoya, pAse rAkhIne jhADo-pezAba vagere kyuM hoya, AvAM puSpothI devapUjA na karavI joIe. (25-26). jao pUyApabhAveNaM, suvvae jiNasAsaNe / devattaM naranAhattaM, titthanAhattaNaM tahA // 27 // pUjAnA phaLane kahe che - zrAvakadararoja jina pUjA kare. kAraNa ke jaina zAsanamAM pUjAnA prabhAvathI devagati, rAjya, tIrthaMkarapada rUpa phala saMbhaLAya che. (27) therIkurunariMdo ya, suvvao jiNaseharo / saccaI vAsudevo ya, nArao ya mahAyaso // 28 // devagati Adi viSe yathAyogya daSTAMtone kahe che - pUjAnA phaLamAM vRddhA, kurarAjA, ATha vaNika baMdhuo, jitazekhara, satyaki, vAsudeva ane mahAyazasvI nArada e daSTAMto che. gAthAno bhAvArtha kathAnakothI jANavo. temAM puSpa pUjAnA bhAvathI devagatinI prAmi viSe vRddhAnuM daSTAMta A pramANe che- vRddhAnuM daSTAMta bhagavAna mahAvIrasvAmI pRthvItalane pAvana karatAM karatAM eka vakhata kAkaMdI nagarImAM padhAryA. dharmadezanA mATe devoe bhaktithI samavasaraNanI racanA karI. bhagavAnanI dharmadazanA sAMbhaLavA ane vaMdana-pUjana karavA mATe rAjA vagere nagaranA loko AvavA lAgyA. bhagavAnanI pUjA mATe lokonA hAthamAM gaMdha, dhUpa, puSpa vagere pUjAnI sAmagrI hatI. A vakhate eka vRddhA pANI Adi mATe bahAra jai rahI hatI. nagaranA ghaNA lokone utAvaLe utAvaLe eka dizA tarapha jatAM joine vRddhAe eka bhAIne pUchyuM: loko Ama utAvaLe utAvaLe kyAM jAya che? te bhAie kahyuM ke bhagavAna mahAvIrasvAmInA vaMdana-pUjana mATe jAya che. A sAMbhaLI vRddhAne paNa bhagavAna mahAvIrasvAmI pratye bhaktibhAva jAgyo. te vicAravA lAgI ke - huM paNa bhagavAnanI pUjA karuM, paNa huM garIba hovAthI pUjAnAM sAdhanothI rahita chuM. A loko bhagavAnanI pUjA mATe dhUpa vagere uttama sAmagrI laIne jAya che. huM tenA vinA zI rIte pUjA karuM? kaMi nahi, mane jaMgalamAM game tyAMthI puSpo maLI jaze. e puSpothI huM bhagavAnanI pUjA karuM. Ama vicArI vRddhAjaMgalamAMthI siMduvAranAM puSpo lai AvI. puSpo laine harSathI samavasaraNa tarapha jaI rahI hatI. paNa vRddhAvasthAnA kAraNe rastAmAM ja AyuSyano kSaya thatAM mRtyu pAmI. rastA upara tenuM maDaduM joine yALu mANasoe A vRddhA mUcha pAmI che ema samajIne tenA upara pANI chAMTyuM. thoDo vakhata mUchanA upacAra karavA chatAM jarApaNa cetanA AvInahi. eTale lokoe bhagavAnane pUchyuM ke- AvRddhA marIrAi che ke jIvatI che? bhagavAne kahyuM: te mRtyu pAmI che. teno jIva devarUpe utpanna thayo che. devarUpe utpanna thayelo vRddhAno jIva devalokamAM utpanna thayA pachI turata avadhijJAnathI pUrvabhava jANIne mane vaMdana karavA Avyo che. te A rahyo, ema kahIne bhagavAne potAnI pAse UbhelA devane batAvyo. bhagavAna pAse A vRttAMta sAMbhaLIne samavasaraNamAM rahelA badhA Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 69 ) zrAddhadinakRtya pAMcamuM caityavaMdana dvAra loko vismaya pAmIne vicAravA lAgyA ke aho !! pUjAnI bhAvanAthI paNa keTalo badho lAbha thAya che. pachI bhagavAne thoDApaNa zubha adhyavasAyathI bahu lAbha thAya che ema kahIne jinapUjAnuM mahattva samajAvyuM. tyArabAda bhagavAne vRddhAnA jIvana vRttAMta jaNAvatAM kahyuM ke vRddhAno jIva devalokamAMthI cyavI vizALarAjyano mAlika kanakadhvaja nAmano rAjA thaze. eka vakhata deDakAne sarpa, esaIne kurara, e kurarane ajagara, e ajagarane moTo sarpa khAi javA mathe che. e banAva joine te vicAraze ke - jema ahIM eka-bIjAne khAvAne mathatA deDako vagere prANIo Akhare mahAsarpanA mukhamAM ja javAnA che, tema saMsAramAM jIvo "masyagalAgala" nyAyathI potapotAnA baLa pramANe potAnAthI ochA baLavALAne du:khI kare che- dabAve che, paNa Akhare badhAyamarAjanA mukhamAM praveza kare che. AthI A saMsAra asAra che. ema vicArIne pratyekabuddha banaze. dIkSAnuM suMdara pAlana karIne devalokamAM utpanna thaze. pachI me karIne ayodhyA nagarInA zakAvatAra nAmanA maMdiramAM kevalajJAna pAmI mokSe jaze. pUjAnA viSayamAM kuracaMdra rAjAnI kathA prasiddha na hovAthI ahIM kahevAmAM AvI nathI. have aTaprakArI pUjAmAM ATha vaNikabaMdhuonI kathA che. te A pramANe- ATha vaNika baMdhuonI kathA A jaMbudvIpamAM pUrva mahAvidehamAM pulAvatI nAmanI vijaya che. temAM puMDarIkiNI nAmanI nagarI che. temAM varasena nAmano cakravartI hato. ekavAra te nagarImAM suyaza nAmanA tIrthakara parivAra sahita padhAryA. varasena cakavartI sainyasahita temane vaMdana karavA mATe gayo. teNe prabhune vaMdana karIne yathAyogya sthAne besIne dhamadazanA sAMbhaLI. te vakhate rAjAe samavasaraNabhUmimAM praveza karatA ATha devone joyA. te devo potAnA zarIramAMthI nIkaLatI manohara sugaMdhathI pRthvIne vAsita karatA hatA. potAnA zarIranI prabhAthI daze ya dizAone prakAzita karatA hatA. temanAM divyarUpa ane vastra-alaMkAro bIjA devothI atizaya zreSTha hatAM. te devoe prabhune traNa pradakSiNA karIne ane namIne kahyuM: he prabho! Apane to badhuM ja pratyakSa che. paNa munio devasaMpattine AgamathI jANI zake che. tethI he deva!Apa AjJA Apo, jethI ame munione nATyavidhi batAvIe. bhagavAna mauna rahyA. tethI devoe niSiddha 'anumatam e nyAyathI bhagavAnanI anumati che ema mAnIne tyAM samacittavALA munionI samakSa divya nATako kya. pachI temaNe bhagavAnane pUchyuM ke he bhagavaMta!ame bhavya chIe ke abhavya? bhagavAne kahyuM ke tame bhavya cho. pharI temaNe pUchyuM : he svAmI! ame kyA bhavamAM mokSa pAmIzuM? bhagavAne kahyuM: devabhavathI cyavane A vijayamAM rAjAo thaine avasare dIkSA laine mokSa pAmazo. pachI te devo prabhune namIne potAnA sthAne gayA. - varasena rAjAe prabhune namIne pUchyuM : he svAmI ! A devo kyA devalokamAMthI ahIM AvyA che? pUrvabhavamAM koNa hatA? emaNe pUrvabhavamAM zuM sukRta karyuM hatuM? bhagavAne kahyuM : dhAtakIkhaMDanA bharatakSetramAM mahAlayapuramAM vasudatta nAmano mahAna zeTha hato. tenI rukimaNI nAmanI patnI hatI. viziSTa viSayasukhane sevatA temane jANe saMsAravAsarUpa vRkSanAM phaLo hoya tema kame karIne ATha putro thayA. temanA anukrame dhana, vimala, zaMkha, varasenaka, ziva, varuNa, suyaza ane suvrata nAma hatAM. saghaLA ya putro lAvaNyasaMpanna, rUpALA, sarvakaLAonA jANakAra, gaMbhIra, vinIta, dAkSiNyatAvALA ane sthira AzayavALA hatA. ekavArate nagaramAM suvrata nAmanAtArthakarasamavasaryA. te ATheya zreSThiputrovaMdana karavA mATe gayA. bhagavAne dharmadazanA ApI. dharmadezanA sAMbhaLIne temaNe bhagavAnanI pAse samyakta sahita zrAvakadharmano svIkAra karyo. eka vAra bhagavAne dharmadazanAmAM kahyuM ke je jIva puSpo vagerethI aSTaprakArI pUjA kare che tene saubhAgya, AdeyatA, aizvarya, Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamuM caityavaMdana dvAra zrAddhadinakRtya rUpa, Arogya, svarga ane mokSa maLe che. A pUjAnA phalane sAMbhaLIne saghaLI parSadAe traNavAra, be vAra ke ekavAra pratidina pUjA karavAno niyama lIdho. ATha baMdhuoe traNa saMdhyAe aSTaprakArI pUjA karavAno niyama lIdho. tethI te AThe ya baMdhuo harSathI dararoja vidhipUrvaka aSTaprakArI pUjA karavA lAgyA. eka eka baMdhu kramaza: eka eka pUjA karavA dvArA nagaralokane harSa pamADatA hatA. sArabhUta dhUpa, kapUra, kezara, gozIrSacaMdana vagere sugaMdhI dravyothI pUjA karatA hatA. eka cittavALA, sartanavALA, saddhanavALA teo sarva RddhithI saghaLA svajanonI sAthe pUjA karIne badhAne vismaya pamADatA hatA. supAtradAna ane anukaMpAdAna karatA hatA. te badhA sadAya eka-bIjAthI chUTA paDatA na hatA, sadA sAthe ja rahetA hatA. temaNe 25 lAkha pUrva sudhI A pramANe jinapUjA karI. AyuSyapUrNa thatAM samAdhipUrvaka mRtyu pAmIne mahAzukra nAmanA sAtamA devalokamAM utpanna thayA. tyAM paNa teo paraspara anurAgavALA thayA. hai rAjan ! avadhijJAnathI pUrvabhavane jANIne te devo atyAre mane vaMdana karavA mATe AvyA che. A bhavamAM paNa bhAvajina ane sthApanA jinanI uttama bhakti karIne manuSyabhava pAmaze. tyAM mokSa pAmaze. 70 A pramANe daSTAMta sahita pUjAnuM phala sAMbhaLIne parSadAnA badhAya lokoe zaktimujaba jinapUjA karavAno niyama lIdho. A pramANe ATha vaNika baMdhuonI kathA pUrNa thai. jinazekharanI kathA prasiddha nathI. have tIrthaMkarapadanI prApti aMge daSTAMto kahevAya che. temAM Izvara tarIke prasiddha banelA satyakI vidyAdharano vRttAMta A pramANe che. satyakI vidyAdharanI kathA vaizAlInA mahArAjA ceDA (ceTaka) mahArAjAnA putrI sujyeSTAe dIkSA lIdhI hatI. teo ghaNA ja sauMdaryavatI hatA. ArAdhanAmAM satata udyamazIla rahetA. teo ekavAra sUryanI AtApanA letA taDakAmAM UbhA hatA. te vakhate tyAMthI AkAzamArge jatA peDhAla nAmano koi vidyAdhara temane jotAM ja mohita thayo. teNe vidyAbaLathI tarata dhUmADo upajAvI, sAdhvIne digmUDha karI bhramararUpe sevI. tethI te sAdhvIne garbha rahyo ne pUrNamAse putra thayo. te zrAvikA pAse thoDo moTo thatA peDhAla vidyAdhare potAnA putranuM haraNa karyuM, kAraNa ke vidyAgrahaNa karavA mATe tenAmAM ghaNI yogyatA hatI. bALakanuM nAma satyakI pADI tene bhaNAvyo gaNAvyo ane vidyAo tathA maMtro Adi ApyA. rohiNIvidyA meLavavA satyakIe pUrvanA pAMca bhava sudhI prayatno karyA hatA ne pAMce bhavamAM te rohiNIthI ja mAryo gayo hato. chaThThA bhave tenuM cha ja mAsa Ayu zeSa hatuM ne vidyA tuSTa thai hatI. tethI te ekeyavAra paNa teno upayoga karI zakyo nahoto. pUrve ArAdhelI tethI A sAtame bhave to te smaraNa mAtramAM prasanna thaine lalATamAM chidra karI hRdayamAM sthira thai gai hatI. daivI prabhAvathI kapALanuM chidra divyanetra jevuM jaNAtuM. moTA ane samartha thayelA satyakIne jyAre khabara paDI ke pote sAdhvInuM saMtAna che ane enA pitAe satIsAdhvInuM zIla khaMDayuM hatuM tyAre teNe krodhanA AvezamAM pitAne mArI nAkhyo. mAtA sAdhvI tathA mahAvIra deva pAsethI upadeza sAMbhaLatAM te sudRDha samyaktvazAlI thayo. te sadA traNe kALa jinezvaradevanI pUjA karato. jinezvaradevanI bhaktinA prabhAve teNe tIrthaMkara nAma karma nikAcita karyuM. zrI lokaprakAza graMthamAM kahyuM che ke ''satyakI vidyAdhara mahAdeva evA bIjA nAmathI prasiddha agiyAramo rudra thayo. te AvatI covIsImAM suvrata nAme agiyAramA tIrthaMkara thaze.'' Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71 ) zrAddhadinakRtya pAMcamuM caityavaMdana dvAra navamA kRSNa vAsudeva neminAthanA pUjana-vaMdanathI A bharatakSetramAM AvatI covIsImAM amama nAmanA bAramA tIrthaMkara thaze. tenuM caritra prasiddha che. nArada vidyAdhara zAzvata-azAzvata jinapratimAonI upAsanAthI A bharata kSetramAM AvatI covIzImAM 21mA malli nAmanA tIrthakara thaze. (28) aDappayArapUyAe, pUittA jagabaMdhave / muddAvihANajutteNaM, kAyavvaM jiNavaMdaNaM // 29 // have dravyapUjAnA varNanano upasaMhAra ane bhAvapUjAnA varNanano prAraMbha karatA graMthakAra kahe chejagabaMdhu tIrthakaronI aSTaprakArI pUjA karIne mudrAthI yukta banIne caityavaMdana karavuM. caityavaMdanamAM jyAre je mudrA karavAnI hoya tyAre te mudrA karavI. caityavaMdanabhASyamAM kahelI mudrAonuM svarUpa prastutagraMthanI 51mI gAthAnA vivecanamAM jaNAvavAmAM Avaze. - cetyavaMdananA traNa prakAra stuti pUrvaka namaskAra jaghanya caityavaMdana che. arihaMta ceiyANa ane stuti e be madhyama caityavaMdana che. saMpUrNa caityavaMdana utkRSTa caityavaMdana che, arthAt pAMca daMDaka sUtra, cAra stuti ane praNidhAna (jaya vayarAya) nA pAThathI utkRSTa caityavaMdana thAya che. A traNa prakAranI vaMdanA vidhipUrvaka karavI joIe. (caityavaMdana paMcAzaka gAthA bIjI) * ahIM saMpradAyathI utkRSTa caityavaMdana IryApathikanuM pratikramaNa (=IriyAvahiyA) karavA pUrvaka karavuM joie. AthI pahelAM IpathikInuM vyAkhyAna karavuM joIe. IpathikInA kAyotsargamAM vesu nimpatayarA sudhI caturvizatistava (=logassa) nuM ciMtana karavuM. kAyotsarga pAryA pachI paNa saMpUrNa caturvizatistava kahevo. A pramANe IpathikanuM pratikramaNa karIne uttama chaMdavALI, zreSThaarthavALI ane punaruktinA doSathI rahita stutio bole. (29) - paMnimaUpuvaeN va, muddhI thAjo ! tinni vAre niyaMsittA, vAmaM jANuMca aMciyA // 30 // have prathama daMDaka ( namutyurNa) sUtra bolavAnI vidhine be zlokathI kahe che paMcAMga namaskAra pUrvaka mastakane traNavAra jamIna upara sthApIne, DAbI jAnune kaMika UMcI rAkhIne, vastranA cheDAthI mukhane DhAMkIne, yogamudrAthI ane bhaktithI samyapha zakastavane bole. stutio bolyA pachI nIce mujaba vidhithI zakastava kahe. (1) paMcAMga namaskAra kare eTale ke be jAna, be hAtha ne mastaka e pAMca aMgo jamInane sparze tema name. (2) pachI pRthvInuM pratilekhana - pramArjana karIne mastakane (lalATane) traNavAra jamIna upara sthApe. (3) jamaNo DhIMcaNa bhUmi upara sthApIne DAbo DhIMcaNa jamInathI kaMika UMco rahe te rIte bese. namutyurNa, arihaMta ceIyANa, logassa, pukharavaradIvaDe ane siddhANaM buddhANaM e pAMca. - IryApathikInuM vyAkhyAna karavuM joie eTale ke Ipathikano artha kahevo joie. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamuM caityavaMdana dvAra (72) zrAddhadinakRtya (4) vastranA cheDAthI mukhane DhAMke. (5) hAthanI yoga mudrA kare. (6) bhaktithI zakastava bole, eTale ke apAra saMsAra samudramAM DubatA evA meM vahANa samAna jinezvarane prApta ryA che, AthI huM dhanya chuM, ityAdi bhAvanAthI AnaMdanA AMsuothI pUrNa cakSuvALa banIne bole. (7) samyaphabole = akhkhalita Adi guNothI yukta sUtra bolavuM vagere vidhipUrvaka bole. vivecana asmalitAdi guNo A pramANe che - akhalita:- acakAyA vinA bolavuM, arthAt jema kheDUta haLa kheDe che tyAre paththara vagerenA avarodhathI haLa khacakAya che tema sUtro bolatAM khacakAvuM na joie. amIlitaH- utAvaLathI pado ekI sAthe na bolI jatAM dareka pada chUTuM chUTuM bolavuM. .. " avyatyAgreDita - jyAM aTakavAnuM hoya tyAM ja aTakavuM, na aTakavAnuM hoya tyAM na aTakavuM, arthAt saMpadA pramANe bolavuM. pratipUrNa - anusvAra, mAtrA vagere dabAIna jAya tema zuddha bolavuM. pratipUrNaghoSa - udAtta, anudAtta (UMcethI, dhImethI, laMbAvIne ke TuMkAvIne) vagere jevA uccArathI bolavAnuM hoya tevA uccArathI bolavuM kaMThokaprimukta - sUtro bAlakanI jema aspaSTa na bolatAM spaSTa bolavAM. , guruvacanopagata - sUtro guru pAsethI zIkhelAM hovAM joie. (30) kAUNa vatthadeseNa, tao vayaNaDhakkaNaM / jogamuddAi bhattIe, samaM sakkatthayaM bhaNe // 31 // visiTThavannanAseNaM, bhAviMto ya payaM payaM / jiNanAhassa biMbaMmi, dinadiTThI suhAsao // 32 // pachI UbhA thaIne sthApanA jinane vaMdana karavA mATe jinamudrAthI caityastavadaMDakane (arihaMta ceIyANaM sUtrane) vidhipUrvaka bole. A ja viSayane sUtrakAra kahe che - (1) abhyapagamavagere saMpadAomAM upayoga rAkhIne pratyeka padanA arthanuM ciMtana karato caityastavasUbole. (2) akSaro ane pado spaSTa bole. (3) saMpadA pramANe bole. A rIte sUtra zuddha bole. sUtra bolatAM jinabiMba sivAyanI traNa dizA tarapha najara na karatAM kevaLa prastuta jinabiMba upara ja daSTine rAkhavI. caityavaMdanamAM nidAna vagere doSono tyAga karavo. caityastava bIjuM daMDaka sUtra che. (31-32) Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya. (73) pAMcamuM caityavaMdana dvAra ghoDagalayamAIe, dose ussaggasaMtie / kAMussagge Thio vajje, namukkAraM viciMtae // 33 // have kAyotsarganA doSono tyAga karavAnuM ane kAyotsargamAM ciMtana karavAnuM sUtrakAra ja kahe che- kAyotsargamAM rahelo zrAvaka kAyotsarganA ghoTaka ane latA vagere doSono tyAga kare ane namaskAramaMtrane ciMtave. (33) ghoDagalayA ya khaMbhe kuDe, mAle ya sabari vaha niale / laMbuttarathaNauddhI saMjaikhaliNA ya vAyasakavitu // 34 // sIso kaMpiya mUI, aMgulibhamuhA ya vAruNI pehA / ee guNavisa dosA, kAussaggassa vajijjA // 35 // (nAhI karayala kuppara ussAriya pAriyaMmi thuI) pAThAntaram / kAyotsarganA doSo ghoTaka, latA, staMbha-kuSya, mALa, zabarI, vadhU, nigaDa, lebuttara, stana, Urdhva, saMyatI, khalina, vAyasa, kapittha, ziraDakaMpa, mUka, aMgulI, bhU, vAruNI ane prekSA. kAyotsarganA A 19 doSono tyAga karavo. (1) ghoTaka:- ghoTaka eTale azva. azvanI jema be pago viSama rahe (vAMkA, UMcA ke nIcA rahe) tema zarIra rAkhIne kAyotsarga kare, arthAt paganI jinamudrA na kare. (2) latA - latA eTale velaDI. ugra pavananA saMgathI jema velaDI hAle tema kAyotsargamAM zarIra hAle. (3) staMbha:- staMbha eTale thAMbhalo. thAMbhalAne Teko daIne kAyotsarga kare. ' ' (4) kuSya:- kuSya eTale bhIta. bhIMtane Teko daIne kAyotsarga kare. (5) mALa - mALa eTale mALiyuM. mALiyAne mastakano Teko daIne kAyotsarga kare. (6) zabarI:- zabarI eTale bhIlaDI. jevI rIte vastra rahita bhIlaDI hAthothI guma aMgone DhAMke tema hAthothI guma bhAgane DhAMkIne kAyotsarga kare. (7) vadhUH- kulavadhUnI mAphaka mastaka nIcuM rAkhIne kAyotsarga kare (8) nigaDa - nigaDa eTale beDI. pagomAM beDI hoya tema pagone pahoLA karIne ke bhegA karIne kAyotsarga kare. (9) lakhuttara:- avidhithI colapaTTAne upara nAbhimaMDalanI upara rAkhIne ane nIce jAnu sudhI rAkhIne kAyotsarga kare. (colapaTTo nAbhithI cAra AMgaLa nIce ane jAnathI cAra AMgaLa upara rAkhavAno mULa vidhi che.) (10) stana:- DAMsa-macchara AdinakaraDe e mATe athavA ajJAnatAthI colapaTTAthI stanone DhAMkIne kAyotsarga Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamuM caityavaMdana dvAra zrAddhadinakRtya (11) UrvI :- UrvI eTale gADAnI udha (ke uMdha). udha gADAnuM AgaLanuM eka aMga che. te prAraMbhamAM jarAka sAMkaDuM hoya pachI kramaza: jarA jarA pahoLuM hoya che. gADAnI udhanI jema baMne paganI penIone bhegI karIne ane bahArathI paga pahoLA karIne kAyotsarga kare e bAhya UIM doSa jANavo. baMne paganA aMgUThA bhegA karIne ane bahArathI penIone pahoLI karIne kAyotsarga kare tene atyaMtara UrdhI doSa kahyo che. 74 (12) saMyatI :- sAdhvInI jema AkhA zarIre kapaDo ke colapaTTo oDhIne kAyotsargamAM rahe. (13) khalina :- khalina eTale ghoDAnA moDhAmAM rahetuM cokaDuM. tenI jema rajoharaNanI dazIo AgaLa (ane dAMDI pAchaLa) rahe te rIte rajoharaNa pakaDIne kAyotsarga kare. (14) vAyasa H - vAyasa eTale kAgaDo. bhamatA cittavALo jIva kAyotsargamAM kAgaDAnI jema dRSTine pherave. (15) kapirtya :- kapittha eTale koTho. junA bhayathI (=ju karaDe evA bhayathI) colapaTTAne koThAnI jema guMcaLAvALuM kare. (16) ziraHkaMpa :- yakSathI adhiSThita puruSanI jema mastakane kaMpAvato kAyotsarga kare. (17) mUka H- ADa paDatI hoya vagere prasaMge mUMgA mANasanI jema huM huM kare. (18) aMguli :- AlAvAone (=navakAra vagerene) gaNavA mATe AMgaLIo pheravavI. (19) vyU :- yogonI zAMti mATe netranAM bhavAM Ama tema pheravavA. vizeSArtha :- koine netranAM bhavAM sthira rAkhavAthI akaLAmaNa thatI hoya ane tethI manamAM zAMti na rahetI hoya. AthI manoyoganI zAMti mATe netranAM bhavAM Ama tema pherave. (20) vAruNI :- vAruNI eTale surA (dArU). kAyotsargamAM rahelo jIva surAnI jema avyakta buDa buDa avAja kare. (21) prekSA :- kAyotsargamAM anuprekSA karato jIva vAnaranI jema hoTha halAvyA kare. prAya: sUtramAM saghaLAMya anuSThAno sAdhune uddezIne kahyAM che. AthI sAdhu saMbaMdhI vizeSa kahe che . nAbhi :- sAdhue colapaTTo nAbhithI nIce rAkhavo. karatala :- jamaNA ane DAbA hAthamAM anukrame muhapatti ane rajoharaNa rAkhavo. kUpara : - colapaTTAne hAthanI be koNIothI dhAraNa karavo. A pramANe kAyotsarga karavo joie. kAyotsarga pUrNa thatAM namaskAra vaDe pArIne vaMdAtA jinanI stuti bolavI. stuti bolyA pachI A avasarpiNImAM bharata kSetramAM je tIrthaMkaro thayA te najIkanA upakArI hovAthI temanI nAmoccArapUrvaka stuti karavA mATe caturviMzati stava sUtra bolavuM. tyArabAda 'jayavIyarAya' sudhInAM sUtro bolavAM. (34-35) Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 75 chaThThuM pratyAkhyAna-sAtamuM maMdiragamana dvAra (6) pratyAkhyAna dvAra vaMdittA ithuttehiM, gihabiMbANi sAvao / paccakkhANaM tao giNhe, appaNA devasakkhiyaM // 36 // dAraM 6 // -- have pAMcamA dvArano upasaMhAra karavA pUrvaka chaThThA pratyAkhyAna dvArane kahe che - zrAvaka stuti-stotrothI gRhabiMbone vaMdana karIne pachI jAte devasAkSika pratyAkhyAna le. (36) (7) caityagRhagamana dvAra tao ya hayagayAIhiM, jANehiM ya rahehi ya / vaMdhumittaparivivRtto, cittuM pUrva sa 3ttama rU7|| annesiM bhavvasattANaM, dAyaMto maggamuttamaM / vakha niLomi, pamAvito ya sAsaLa rU8 5 vAra 7 / / ''navakAra gaNatAM jAge'' ityAdi cha dvAronuM varNana thayuM. have sAtamuM ''caityagRha gamana'' (=saMghamaMdira garmana) dvAra che. temAM caityagRhe javAnI vidhine be zlokothI kahe che- gharamaMdiramAM pUjA karyA pachI azvo, hAthIo vagere, pAlakhI vagere sukhAsano ane karNaratha vagere rathothI sadA yukta ane svajana-mitrothI parivarelo RddhimAna zrAvaka pUjAmAM upayogI uttama dravyone laine bIjA bhavya jIvone uttama mokSamArgane batAvato ane zAsananI prabhAvanA karato (saMghanA) jinamaMdiramAM jAya. prazna :- ADaMbarathI jinamaMdire jato zrAvaka bIjAne mokSamArga kevI rIte batAve ? uttara : - tene A rIte ADaMbarathI jinamaMdiramAM jato joine anya bhavya jIvo paNa darzana-pUjana Adi karanArA bane. AthI teNe temane mokSamArga batAvyo kahevAya. kAraNa ke kahyuM che ke - 'zubha ke azubha kAryamAM jemaNe pahelAM pravRtti karI hoya, pachI tene joine bIjAo temAM pravRtti kare, to te pravRttinA kartA paNa upacArathI jemaNe pahelAM pravRtti karI che teo che.'' (37-38) aho dhanno u eso u, aho eyassa jIviyaM / aho mANussarya jammaM, eyassa ya suladdhayaM // 39 // zAsananI prabhAvanAne ja cha gAthAothI vicAre che - aho ! A ja puNyAtmA che. aho ! dharma ane kIrtinuM bhAjana banavAthI AnuM ja jIvana gaNatarI karavA lAyaka che= prazaMsA karavA yogya che. aho ! sva-parane upakAra karanAra hovAthI Ano ja manuSya janma saphala che. (39) aho bhattI aho rAgo, ahe yassa Ayaro | tiloganAhapUyAe, punnavaMtassa paidiNaM // 40 // aho ! puNyavaMta AnI tribhuvananAthanI pUjAmAM pratidina kevI bhakti che ? aho ! kevo rAga che ? aho! Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamuM maMdiragamana dvAra (76) zrAddhadinakRtya kevo Adara che ? bhakti eTale mastaka namAvavuM vagere bAhya sevA. rAga eTale romarAjI vikasvara banI jAya ityAdithI jaNAtI aMtaranI prIti. Adara eTale dehazuddhi AdimAM tatparatA. (40) dhannA eyassa riddhio, dhanno vAyaM parissamo / dhanno pariyaNo sayalo, jo eyamaNuvattai // 41 // AnI Rddhi dAnabhogamAM upayogI banatI hovAthI prazaMsanIya che. Ano dararoja jinamaMdiramAM javuM vagere A prayatna paNa sukhanuM kAraNa hovAthI prazaMsanIya che. kAraNake "loka A lokanA kAryamAM sarvaprayatnothI jevI rIte vistAra kare che tevI rIte jo paralokanA kAryamAM lAkhamA bhAgathI paNa vistAra kare to sukhI thAya." (41) - je saghaLo parijana ene anusare che te dhanya che. kAraNake viziSTa lokano saMga paNa kalyANa kare che. A viSe RSionuM vacana ApramANe che- jevI rIte meruparvatamAM raheluM ghAsa paNa suvarNa banI jAya che, tevI rIte sArA lokano saMga sadAcArathI rahitane paNa sadAcArI kare che." (41) aho eyassa ittheva, jamme ceva psnno| bhayavaM arihaMtutti, savvasukkhANa dAyago // 42 // annahA erisI riddhI, kahameyassa uttamA / rayaNAyarasevAe, havaMti rayaNavaMtayA // 43 // aho! Ane manuSya, svarga ane mokSa e sarvasukhanA dAtA arihaMta bhagavAna A pramANe A bhavamAM paNa prasanna thayA che. anyathA(=arihaMtanI prasannatA vinA) Ane AvI uttama Rddhi kevI rIte prApta thAya? loko ratnAkaranI sevAmAM ratnavALA thAya che. AnI RddhityAgavagere guNothI yukta hovAthI puNyAnubaMdhI puNyanuM kAraNa che, ane ethI ja uttama che. (42-43) eeNa punnavaMteNaM, annajammaMmi vAvio / punnarukkho mahAkAo, so inheiM phalio imo // 44 // A puNavate anya janmamAM je vizALa puNyavRkSa vAvyuM che, te A hamaNAM sukha-saMpattirUpa phalanA samUhathI phaLyuM che. (44) evaM pasaMsaM pakuNaMtayANaM, aNegasattANa duhAhayANaM / saMmattarukkhassa mahAphalassa, tesiM tu so ceva ya kAraNaM tu // 45 // prabhAvanAnA phalane kahe che - daridratA vagere asAtAthI tapelA je aneka jIvo A pramANe prazaMsA kare che temane sarvazreSTha mokSarUpa phaLavALA sabhyatvarUpa vRkSanA lAbhanuM kAraNa A prabhAvaka ja che, arthAt prazaMsA karanArAone je samyakatvanI prApti thAya che ane enA phaLa rUpe mokSanI prApti thAya che, temAM A prabhAvaka ja nimitta bane che. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 77 zrAddhadinakRtya sAtamuM maMdiragamana dvAra samyatvathI mokSanI prApti thAya e viSe kahyuM che ke - ""jIvo traNalokanI prabhutAne pAmIne paNa kALe karIne nIce paDe che. paNa samyatva pAmIne avinAzI sukhavALA mokSane pAme che." (45) jattiyaguNapaDivattI, savvannumayaMmi avicalA hoi / sacciya bIyaM jAyai, bohIe teNa nAeNaM // 46 // A ja viSayane daSTAMtasahita kahe che - - jinamatamAM kSamA vagere guNono anumodanA Adi dvArA jeTalA pramANamAM daDha svIkAra karavAmAM Ave teTalA pramANamAM te svIkAra ja jinadharmanI prAptinuM bIja thAya che. A viSayamAM coranuM daSTAMta che. te daSTAMta A pramANe che guNaprazaMsAthI jinadharmanI prApti viSe daSTAMta kauzAMbI nagarImAM dhanazeThane dharmapAla nAme eka putra hato. yakSa zeThane vasupAla nAme eka putra hato. te baMne vacce bAlyakALathI maitrIbhAva hato. maitrIbhAva eTalo badho gADha hatoke ekane je game te bIjAne game ja. ekane je na game te bIjAne paNa na game. jANe ke baMnenuM citta eka ja che, mAtra zarIra bhinna che. AthI lokamAM temanI ekacittiyA tarIke prasiddhi thai. te baMne ekavAra anya lokone jatA joine kutUhalathI bhagavAna mahAvIra svAmInI dezanA sAMbhaLavA gayA. dharmapAlane bhagavAnanI vANI gamI, amRta samAna mIThI lAgI, tenA hRdayamAM utarI. AthI te samyagdarzana (jainadharma pAmyo. vasupAlane jinavANInagamI, retInA koLIyA jevI nirasa lAgI, tenA hRdayamAM na utarI. AthI te dharma na pAmyo. dezanA pUrI thayA pachI baMne ghare gayA. eka bIjAe sAmasAmAnA bhAvo viparIta jANyA. AthI vasupAle dharmapAlane kahyuM: baMdhu! tuM bhagavaMtanI vANI sAMbhaLIne bhAvita thayo, huMna thayo, AnuM zuM kAraNa? atyAra sudhI ApaNI ekacittiyA tarIke prasiddhi che. paNa Aje ApaNA baMnenAM citto judAM paDI gayAM che. dharmapAle kahyuM : tArI vAta sAcI che. mane paNa A viSe vicAra Ave che. AvatI kAle ApaNe bhagavaMta pAse jaine Ano khulAso meLavI laIzuM. bIjA divase baMne bhagavaMta pAse gayA ane pUrvokta prazna karyo. bhagavaMte kahyuM: AnuM kAraNa e che ke gatabhavamAM dharmapAle muninA guNonI prazaMsA karI hatI. vasupAle nakarI. tenI vigata A pramANe che - gatabhavamAM tame baMne eka gAmanA mukhInA putro hatA. yuvAnImAM paraNavAnI icchA hovA chatAM dhananA abhAve e icchA pUrI thatI na hatI. AthI tame baMne anAryane lAyaka corIno dhaMdho karavA lAgyA. eka vakhata tame baMne rAte gAyonuM haraNa karIne jaladIjai rahyA hatA. paNa khabara paDavAthI koTavALa vagere adhikArI mANaso tamArI pAchaLa paDyA. AthI tame baMne eka guphAmAM pesI gayA. tyAM eka munine joine dharmapAle vicAryuM ke - Amano janma saphaLa che. A uttama AcAronuM pAlana kare che. sarvasaMgano tyAga karIne nirbhayapaNe zAMtithI A guphAmAM rahe che, ane AnaMda anubhave che. jyAre ame adhanyamAM adhanya chIe. dhananA lobhathI viruddha kArya karIne AtmAne pApI banAvIe chIe, loko taraphathI parAbhava pAmIe chIe. ahIMthI mRtyu pAmI kaI gatimAM jaizuM? kharAba AcaraNathI ame amArA bane lokane bagADyA che. pApathI rahita nirmala A sAdhunA vartanathI amAruM vartana taddana viparIta che. emaNe maLelI paNa badhI saMpattino ane badhAM sukhono tyAga karyo. jyAre ame e baMnena maLyAM hovA chatAM teno bhAvathI tyAga karI zaktA nathI ane tene meLavavA mATe corI Adi pApakAryo karIe chIe. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamuM maMdiragamana dvAra 78 ) zrAddhadinakRtya dharmapAle A pramANe guNAnurAgathI muninA guNonI prazaMsA karIne AtmAmAM dharmanA bIjanI vAvaNI karI. paNa vasupAlamunine joine apazukana thayA ema vicArIne udAsIna rahyo. tyAMthI mRtyu pAmI tame ahIM A rIte mitra banyA cho. bhagavAna pAse potAnA pUrvabhavanI vAta sAMbhaLIne dharmapAlane jAtismaraNa jJAna thayuM. potAnA pUrvabhavano banAva AMkha sAme dekhAvA lAgyo. have tene bhagavAnanA vacanamAM adhikadaDha nizcaya thayo. te bhagavAne kahelA dharmanuM pAlana karIne mokSamAM jaze. vasupAla saMsAramAM paribhramaNa karaze. Ama guNaprazaMsA dharmanuM bIja che. (46) aladdhapuvvaM tu bhavoyahiMmi, lahaMti titthassa pabhAvaNAe / titthesarattaM amariMdapujaM, dasArasIho iva seNio vA // 47 // have daSTAMta dvArA prabhAvanAnA sarvottama phaLane kahe che - tIrthanI prabhAvanAthI jIvo saMsArarUpa samudramAM pUrvekyAreya prAsa kyuM nathI tevuM ane devendrone pUjya evuM tIrthakarapada prApta kare che. A viSe kRSNa ane zreNika e be daSTAMtarUpa che. sarva yaduvaMzane pUjya evA samudravijaya vagere dasa baMdhuonI dazAI evI saMjJA che. dazAhanA kuLamAM kRSNa siMha jevA hovAthI ahIM mULagAthAmAM kRSNane dazAhasiMha kahela che. thAvaggAputra dIkSA lIdhI tyAre zrIkRSNa karelI tIrthaprabhAvanA tIrthakarapadanI prAptinuM kAraNa banI. zrIkRSNanA A prasaMgane kahevAmAM zrI neminAtha caritranuM kathana paNa karI zakAya. zreNika rAjAe zrI vIra bhagavAnane karelA namaskArathI = zrI vIra bhagavAnanI karelI sevA-bhaktithI karelI tIrtha prabhAvanAmAM zreNikanuM caritra suprasiddha che. vivecana ahIM zrI kRSNanI tIrthakarapadanI prAptinuM kAraNa thAvaccaputra dIkSA lIdhI hatI tyAre zrIkRSNa karelI tIrthaprabhAvanA jaNAvI che. jyAre prasiddhi to zrI kRSNa aDhAra hajAra sAdhuone vaMdana karatA tIrthaMkara nAmakarma bAMdhyuM evI che. thAvaccaputranI dIkSAno prasaMga A pramANe che kRSNa mahArAjAno dIkSArAgano prasaMga kRSNa mahArAjAe dvArikA nagarImAM ghoSaNA karAvI hatI ke koine dIkSA levAnI bhAvanA hoya, paNa kuTuMbanA jIvananirvAhanI javAbadArI potAne mAthe hovAnA kAraNe dIkSA lai na zakAtI hoya, to tenA kuTuMbanA jIvananirvAhanI javAbadArI huM saMbhALI laiza. mATe koie paNakuTuMbanA jIvana nirvAhanA kAraNe saMsAramAM rahevAnI jarUra nathI. dvArikAmAM thAvagyA nAmanI zeThANI hatI. teno pati mRtyu pAmyo hato. AthI gharano badho kArabhAra te calAvatI hatI. tene eka putra hato. teno putra lokamAM thAvaccaputra tarIke prasiddha banyo hato. thAvagyA zeThANIe thAvaccaputrane zrImaMta gharanI batrIsa rUpavaMtI yuvatio paraNAvI hatI. temanI sAthe thAvagsAputra dogaMdaka devanI jema saMsAra sukho bhogavato hato. eka vakhata tenemanAtha bhagavAnanI vANI sAMbhaLavA gayo. ghare AvIne mAtAnA pagamAM paDIne kahyuM: mAhuM Aje bhagavAnanI dezanA sAMbhaLavA gayo hato. mAtAe kahyuM: bahu sAruM karyuM. bhagavAnanI Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya sAtamuM maMdiragamana dvAra vANI to roja sAMbhaLavI joie. pachI thAvaccAputre kahyuM : mane bhagavAnanI vANI bahu gamI. mAtAe kahyuM : tane bhagavAnanI vANI gamI e bahu sAruM thayuM. laghukarmI jIvone ja bhagavAnanI vANI game. bhArekarmI jIvone na game. pachI thAvaccAputre kahyuM : mane saMsAra upara vairAgya thayo che. ethI mAre dIkSA levI che. atyAra sudhI AnaMda pAmanAra thAvaccA mAtA A sAMbhaLIne mUrchita banI gayA. kAraNa ke temane A ekano eka ja putra hato. khUba lADakavAyo hato. khUba ja sukhazIla hato. mUrchA dUra thatAM dIkSAnI kaThInatA vagere samajAvIne dIkSA levAnI nA pADI. paNa thAvaccAputra makkama rahyo. Akhare mAtAe dIkSAnI anumati ApI. dIkSAno divasa nakkI karyo. teno dIkSA mahotsava karavA jarUrI sAmagrI levA thAvaccA mAtA kRSNa mahArAjAne tyAM gaI. teNe kRSNa mahArAjAne bheTaluM dharIne kahyuM : mAro putra dIkSA levAno che, mAre tenI dIkSAno varaghoDo kADhavo che. mATe Apa rAjane yogya mugaTa vagere AbhUSaNo Apo. kRSNa mahArAjAe kahyuM : mAtA ! tame ciMtA na karo. tenI dIkSAno varaghoDo huM kADhIza. thAvaccA mAtAe teno svIkAra karyo. pachI kRSNa mahArAjAe nagaramAM ghoSaNA karAvI ke thAvAputra dIkSA lenAra che. tenI sAthe je koi dIkSA leze tenI dIkSAno varaghoDo huM kADhIza, ane enA kuTuMbanA jIvananirvAhanI paNa saMpUrNa vyavasthA karIza. A sAMbhaLI eka hajAra zrAvakoe vicAryuM ke 72 klAomAM kuzaLa, yuvAna, rUpavaMtI 32 nArIno pati ane manuSyalokamAM kubera jevo dhanADhya thAvaccAputra bharayuvAnImAM dIkSA le che to ApaNe zA mATe dIkSA na laie. Ama vicArIne temaNe dIkSA levAno nirNaya karyo. pachI temaNe kRSNa mahArAjAne kahyuM : ame thAvaccAputranI sAthe dIkSA laizuM. A sAMbhaLI kRSNa mahArAjA AnaMda pAmyA. 79 dIkSAnA divase parivAra sahita kRSNa mahArAjAe badhAno jalathI abhiSeka karyo, pachI kiMmatI vastro paherAvIne AbhUSaNothI alaMkRta karyA. darekane alaga alaga pAlakhImAM besADyA. evI rIte eka hajAra ane eka zibikAo vagere ADaMbarathI varaghoDo nIkaLyo. zibikAonI AgaLa dhajA hatI, ane maMgaLa vAjiMtro vAgatA hatA. darekanA mastake chatra hatuM. darekane banne bAju cAmara vIMjhAtA hatA. Ama atyaMta rAjazAhI ThATha sAthe kRSNa mahArAjAe dIkSAno varaghoDo kADhyo. A daSTAMtathI tevA prakAranA koI kAraNasara dIkSA na laI zakanAra zrAvakane dIkSA pratye ane dIkSA lenArAo pratye kevo bhAva hoya che te samajI zakAya che. (47) evaMvihAhiM vaggUhiM, thuvvaMto ya paidiNaM / vaccae jiNagehaMmi, jAva jiNabalANayaM // 48 // caityagRhagamana dvArano upasaMhAra karavAnI icchAvALA graMthakAra kahe che - - aho ! A dhanya che ItyAdi vacanothI dararoja prazaMsA karAto te jinamaMdiramAM maMdiranA daravAjA sudhI jAya. (48) Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AThamuM satkAra dvAra 80 ) zrAddhadinakRtya (8) satkAra dvAra pupphataMbolamAINi, sacittANi vivajae / chattavAhaNamAINi, acittANi taheva ya // 49 // dAraM 8 // kAUNaM uttamaMgaMpi, aMjaliM bhattisaMjuo / bhaNaI diDhe jiNiMdaMmi, namo bhuvaNabaMdhuNo // 50 // AThamuM satkAra" dvAra che. temAM jinamaMdira pravezamAM pAMca prakAranA abhigamane kahevAnI icchAvALA sUtrakAra be gAthAone kahe che - (1) (potAnA upabhoga mATe rAkhelI) puSpa, taMbola, sarasava ane dUrvA (dhrokhaDa nAmanI vanaspati) vagere sacitta vastuono tyAga kare. (2) (potAnI mahattA batAvavAne anukULatA mATe rAkhelI) chatra, vAhana, talavAra, mukuTa ane pAdukA vagere acitta vastuono tyAga kare. bAkInI AbhUSaNa vagere vastuono tyAga na kare. (3) uttarAsaMga kare = zarIra upara khesa nAkhe. (4) zrI jinendranA darzana thatAM ja bhaktithI yukta banIne ane mastake be hAtha joDavArUpa aMjali karIne "bhuvanabaMdhune namaskAra thAo" ema kahe. (5) mananI ekAgratA kare. vivecana pAMca abhigama abhigama eTale vinaya. jagatamAM sarva sthAnomAM vinayanI mukhyatA che. tamAre koI vaDApradhAnane inTaravyu ApavA mATe javAnuM hoya to kevI zistathI jAo? kapaDAM svaccha ane suMdara pahero. vALane barobara oLI lo. ophisamAM pravezatAM ja vaDApradhAnane namaskAra karo. atyaMta namra banIne tenI sAthe vAta karo. vAta karatI vakhate tamArI daSTivaDApradhAna sAme ja hoya, ADA-avaLA DAphoDiyAnA mAro. kadAcavaDApradhAna Aju-bAju najara kare to paNa tamArI najara to vaDApradhAna tarapha ja maMDAyelI rahe. vAta pUrNa thayA pachI nIkaLatAM AbhAra vyakta karIne nIkaLo. Ama jo vaDApradhAna pAse javAmAM jo AvI badhI maryAdA sAcavavI paDatI hoya to trilokanA nAthanI pAse jatI vakhate tenAthI paNa adhika maryAdA sAcavavI jarUrI che. e mATe pAMca abhigamone barobara samajIne tenuM pAlana karavuM joie. pAMca abhigama A pramANe che:- sacitta tyAga, acitta atyAga, khesa, aMjali ane praNidhAna. (1) saciratyAga:- potAnA zarIranI zobhA mATe ke zokha mATe puSpo, tAMbUla, puSpano hAra, veNI, mAthAmAM nAkhelAM puSpo vagere sacittavastuno tyAga kare, eTale ke maMdiranI bahAranA bhAgamAM mUkIne maMdiramAM praveza kare. AnuM kAraNa e che ke jagatanA tamAma jIvone abhayadAna ApanArA paramAtmAnI samakSa potAnI zobhA mATe ke zokha mATe sacittavastuno upayoga karavA dvArA e jIvone du:kha Ape te yogya na gaNAya. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 81 ) zrAddhadinakRtya AThamuM satkAra dvAra hA, ahIM e samajavuM khAsa jarUrI che ke potAnI zobhA mATe ke zokha mATe rAkhela sacitta vastuno tyAga karavAno che, paNa paramAtmAnI bhakti mATenI sacitta vastuno tyAga karavAno nathI. AthI ja pUjA mATe puSpo ane phaLo vagere maMdiramAM laI javAmAM Ave che. AthI ja zrAvaka parvatithiomAM pote phaLo navApare, paNa phaLapUjAmAM prabhusamakSa phaLa mUke. khAvAnI vastu ke davA maMdiramAM na laI javI joIe ahIM e paNa samajavAnI jarUra che ke potAnI khAvAnI koi paNa vastu ke davA maMdiramAM na laI javI joIe, eTaluM ja nahi, paramAtmAnI e vastu upara najara paNa na paDavI joie. eTale khAvAnI koI vastu sAthe laine jinadarzana Adi mATe javAnuM bane tyAre bhagavAnanI daSTi paNa na paDe e rIte khAvAnI vastu maMdiranA bahAranA bhAgamAM mUkIne maMdiramAM praveza karavo joIe. Ama chatAM jo bhUlathI te vastu maMdiramAM laI javAya ke bhagavAnanI daSTi tenA upara paDI jAya to te vastu khAvI na joIe. prazna:-khIsAmAM ke thelI vageremAM rahelI vastu daherAsaramAM laI javAmAM Ave tyAre te vastu upara prabhunI dRSTi paDatI na hovAthI potAnA upayogamAM levAmAM zo vAMdho? uttara:- prabhunI dRSTi paDe ke na paDe, paNa daherAsaramAM laI javAyelI khAvAnI vastuno ke davAno upayoga nakarI zakAya. kemake - vinayanA aneka prakAra che. temAM A (=maMdiramAM laI javAyelI khAvAnI vastunakhAvIte) paNa eka prakArano vinaya che. jamaNavAra vagere prasaMge pIrasavAnI vastu kamaMDala vageremAM bharIne maMdiranA dvAra pAsethI lai javAnI hoya tyAre e vastu bhagavAnanI dRSTimAM na Ave tenI paNa kALajI rAkhavI joie. e mATe paDadA vagerenI pAkI vyavasthA karavI joie. prazna:- A niyama pramANe to varaghoDAmAM rastAmAM AvatI dukAnomAM rahelI khAvAnI vastu bhagavAnanI daSTimAM Ave to te dukAnanI vastu na khavAya? uttara - e azakya parihAra che. ethI calAvI levuM paDe che. paNa maMdiramAM to ApaNe tenuM pAlana karI zakIe ema chIe. mATe ArAdhaka jIvoe A viSe kALajI rAkhavI joie. (2) acitta atyAga:- zarIre paherelAM muguTa sivAyanAM alaMkAro vagereno tyAga na kare. kAraNa ke bhagavAnanI pAse svazakti pramANe sArAM vastro ane alaMkArothI alaMkRta banIne javAnuM zAstravidhAna che. (3) khesa:- paramAtmA pAse khabhe khesa paherIne javuM joIe. pUrve vyavahAramAM paNa khesanuM ghaNuM mahattva hatuM. zeTha vagere rAjA vagerenI pAse jatA tyAre khesa paherIne jatA. jo ke Aje paNa copaDApUjana vagere samaye khesa rAkhavAmAM Ave che. paNa navI prajAmAM have A prathA baMdha thavA lAgI che. duniyAnA vyavahAramAM khesa rakhAya ke na rakhAya to paNa paramAtmA pAse to avazya khesa paherIne javuM joIe. e khesa saMpUrNa eka vastranuM baneluM hovuM joIe, sAMdheluM ke joDeluM hovuM joIe. tathA cheDe mulAyama dazIovALuM hovuM joIe. jethI maMdiramAM besavAnA sthAne tenAthI jamIna puMjIne besI zakAya. (4) aMjali - be hAtha joDIne lalATe lagADavAne aMjali. prabhunuM darzana thatAM ja aMjalikarIne mastaka jarA namAvIne "namo jiNANa" ema bolavuM joIe. ahIM strIoe maryAdA sAcavavA be hAtha UMcA karIne Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AThamuM satkAra dvArA 82 zrAddhadinakRtya lalATe na lagADavA. strIoe aMjaliryA vinA ja be hAtha joDI, mastakane jarA namAvIne "namo jiNANa e pramANe bolavuM. strIo be hAtha UMcA kare to temanA aMgo ughADAM thAya ane koIkane pApanuM kAraNa bane. A uparathI benoe bodhapATha laine vastro evAM na paheravA joIe evI rIte na paheravAM joIe ke jethI aMgo ughADAM thAya. badhe A maryAdA sAcavavI joIe, temAM paNa dharmasthAnomAM vizeSarUpe sAcavavI joIe. (5) praNidhAna :- praNidhAna eTale mananI ekAgratA. maMdiramAM praveza thayA bAda mana paramAtmAnI bhaktimAM rahevuM joIe. paramAtmAnI bhaktisivAyanA koi vicAro paNa na karI zakAya to paramAtmabhaktisivAyanA vacana kema bolI zakAya ane pravRtti to kema ja karI zakAya? A pAMca abhigamo puruSa mATe che. strI mATe khesa ane aMjali vinA traNa abhigama che. rAjA mATe pAMca abhigama:- rAjAe talavAra, chatra, mojaDI, mugaTa ane cAmara e pAMca rAjacihnone maMdiranI bahAra mUkI devA joie. kAraNa ke traNa bhuvananA rAjA evA devAdhidevanI AgaLa potAnuM rAjApaNuM darzAvavuM te atyaMta avinaya che. rAjA potAnuM rAjapada mUkIne, maMtrI potAnuM pradhAnapada mUkIne ane zeTha potAnuM zreSThipada mUkIne maMdiramAM praveza kare. prabhu pAse to sevaka banIne ja javAnuM hoya, svAmI banIne nahi. Ano tAtparyArtha e che ke ahaMkArane choDIne maMdiramAM javuM joIe. paNa ghaNA AtmAo ahaMkArane sAthe laIne maMdiramAM praveza kare che. ethI koi bhUla batAve to mAruM apamAna thayuM ema mAnIne jhagaDo kare che, gusse thAya che. (4950) nisIhiyaM ca kAUNaM, agge majjhe taheva ya / baMdhamittAisaMjutto, kare tinni payAhiNA // 51 // have jinamaMdiramAM pravezanI vidhine kahe che - nisIhi bolIne baMdhu ane mitra vagerethI yukta zrAvaka traNa pradakSiNA Ape. 1. pahelI nisAhi jinamaMdiranA agradvAramAM pravezatAM pahelAM kahe. 2. bIjI nisAhi jinamaMdiramAM pradakSiNA ApatAM pahelAM kahe. 3. trIjI nisAhigabhArAmAM pravezatAM pahelAM kahe. athavA 1. gharanI pravRttinA tyAgarUpa pahelI nizIhi maMdiranA agradvAramAM kahe. 2. maMdiranI pravRttinA tyAgarUpa bIjI nizIhi gabhArAmAM pravezatAM kahe. 3. dravyapUjAnA tyAgarUpa trIjI nisAhicaityavaMdana karatAM pahelAM kare. ahIM traNa nisAhiane traNa pradakSiNAnuM grahaNa karyuM hovAthI dazeya triko ahIM jANavI. jina darzana-pUjanamAM jarUrI dazatrika (daza viSayonuM traNa traNanuM jUtha) nisahi, pradakSiNA, praNAma, pUjA, avasthA, dizityAga, pramArjana, AlaMbana, mudrA ane praNidhAna Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (83 AThamuM satkAra dvArA ema daza trika che. 1. nisAhitrika ( traNa vAra nizIhi bolavuM) pahelI nizIhi - nisAhieTalekarAtI dharmakriyA sivAya anya kriyAno tyAga. maMdiramAM jatAM sauthI pahelAM dvAramAM praveza karatI vakhate pahelIvAra nisAhi kahevuM. A nisAhithI jinamaMdira sivAyanA bAhya vyApArono tyAga thAya che. eTale jinamaMdiramAM praveza kya pachI saMsAranA koIpaNa vicAro, saMsAranI koipaNa vAta ane saMsAranI koipaNa kriyA na thaI zake. jinamaMdira saMbaMdhI koi paNa kArya thai zake. pUjArI, salATa, nokara vagerene sUcanA karavI hoya, koI vastu maMgAvavI hoya, koi vastu AghI-pAchI mUkavI hoya ke mUkAvavI hoya vagere kriyA thai zake che. bIjI nisAhiH-gabhArAmAM pesatAM bIjI vAra nisahikahevuM. A nisAhithI daherAsaranAM kAryono paNa tyAga thAya che. eTale gabhArAmAM gayA pachI maMdiranA kArya saMbaMdhI paNa koI jAtano vicAra, vANI ke pravRtti na thAya. pUjA mATe gabhArAmAM praveza karyA pachI pUjAmAM ja dhyAna rahevuM joIe. trIjI nisAhi - dravyapUjA karyA pachI bhAvapUjA = caityavaMdana karatAM pahelAM trIjI nizIhi kahevI. A nisAhithI dravyapUjA saMbaMdhI badhI pravRttino mana, vacana ane kAyAthI niSedha thAya che. have bhAvapUjAmAM = caityavaMdanamAM ja ekAgra banavAnuM che. 2. pradakSiNAtrika bhamatInI pharate jamaNI (bhagavAnanI jamaNI ane ApaNI DAbI bAjuthI zarU karI traNa pradakSiNA ApavI joie. A pradakSiNA ApavAnI pAchaLa anAdikALanA bhavabhramaNane TALavAno hetu rahelo che. anAdikALanA bhavanA pherA darzana, jJAna ane cAritra e traNanI sAdhanAthI TaLe. mATe bhagavAnane traNa pradakSiNA ApavAnI che. traNa pradakSiNA detAM detAM bhavabhramaNa AMkha sAme AvavuM joie. e mATe pradakSiNA detAM detAM mahApuruSoe racelA pradakSiNAnA gujarAtI duhA bolavA joIe. (A duhA A graMthamAM 116mA pRSThamAM che.) 3. praNAmatrika 1. aMjalibaddha praNAma - bhagavAnanAM darzana thatAM ja mastake be hAtha joDI mastaka namAvIne praNAma karavA te aMjalibaddha praNAma che. jinAlayamAM jatI vakhate ane varaghoDA vageremAM jinamUrtinA darzana thatAMnI sAthe ja aMjalibaddha praNAma karavA joIe. dUrathI sarva prathama jinAlaya dekhAya tyAre paNa aMjalibaddha praNAma karavA joIe. 2. ardhAvanata praNAma:- aMjalibaddha praNAmapUrvakakeDathI ardhanamavuM te adhavanata praNAma. bhagavAna samakSastuti bolatAM pahelAM A praNAma karavA joIe. arthAt bhagavAna samakSa ardhAvanata praNAma karIne stuti zarU karavI joIe. 3. paMcAMga praNAma - be DhIMcaNa, be hAtha, eka mastaka e pAMca aMgo bhegA karI praNAma karavA te paMcAMga praNAma. caityavaMdanamAM traNa khamAsamaNA ApavAmAM Ave che te paMcAMga praNAma che. * caityavaMdana bhASya gA. 8 ane caityavaMdana mahAbhASya gA. 193mAM maMDapamAM praveza karatA bIjI nisAhi kahevAno ullekha che. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AThamuM satkAra dvAra ( 84 ) 84. zrAddhadinakRtya khamAsamaNuM kemadevuMte. paMcAMgapraNipAtarUpa khamAsamaNa mudrA prathama sthiti (prAraMbha) dvitIya sthiti (anta) paMcAMga - be hAtha be paga ane mastaka te vaDe praNipAta = namaskAra 4. pUjAtrika 1. aMgapUjA:- bhagavAnanA aMgane sparzane je pUjA thAya te aMgapUjA che. 2. agrapUjA - bhagavAna samakSa thoDA dUra UbhA rahI je pUjA thAya te agrapUjA che. 3. bhAvapUjA:- stuti ane caityavaMdana e bhAva pUjA che. pUjAnA aneka prakAro che. temAM ATha prakAro astrakArI pUjA tarIke prasiddha che. aprakArI pUjAno aMgapUjA ane agrapUjAmAM samAveza thAya che. jala, caMdana, puSpa, dhUpa, dIpa, akSata, naivedya ane phaLa e AThathI thatI pUjA aSTaprakArI kahevAya che. temAM jala, caMdana, ane puSpa e traNano aMga pUjAmAM samAveza thAya che. kAraNa ke e traNa pUjA bhagavAnanA aMgane sparzIne thAya che. bAkInI dhUpa Adi pAMca pUjA agrapUjA che. kAraNa ke bhagavAnanA sparza vinA bhagavAna samakSa thAya che. pUjAnA dravyapUjA ane bhAvapUjA ema be prakAro paNa che. dravyathI ( bAhya vastuthI) thatI pUjA dravyapUjA che. dravya vinA kevaLa bhAvathI thatI pUjA bhAvapUjA che. aMgapUjA ane agrapUjA athavA to aSTaprakArI pUjA dravyapUjA che. stuti-caityavaMdana bhAvapUjA che. 5. avasthAtrika bhagavAnanI piMDastha, padastha ane rUpAtIta e traNa avasthAonuM ciMtana karavuM te avasthAtrika. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (85) AThamuM satkAra dvAra 1. piMDastha:- piMDastha avasthAmAM bhagavAnanI janma, rAjya ane zramaNa e traNa avasthAonuM ciMtana karavAnuM che. janma avasthAmAM bhagavAnanA janma samaye 56 dimArikAo AvIne prasUtikAryakare che, IndrasiMhAsana kaMpe che. Indro ane devatAo bhagavAnane meru parvata upara lai jaine janmAbhiSeka kare che, chappana dikumArikAo, IndrodevatAo bhagavAnanI AvI bhakti kare che chatAM paNa bhagavAnanA aMtaramAM e badala jarAya garvathato nathI. AvI AvI bIjI paNa janma samayanI aneka bAbatonuM ciMtana karavuM joIe. rAjyavasthAmAM bhagavAna rAjya karatA hovA chatAM virAgabhAve rahe che, cAritra mohanIya karmo khapAvavA mATe ja anicchAe rAjya calAve che, vagerenuM ciMtana karavuM joIe. zramaNa avasthAmAM bhagavAna dIkSA lIdhA pachI apramattapaNe cAritranuM pAlana kare che, ghora pariSado sahana kare che. ghAtI karmo khapAvIne kevaLajJAna prApta kare che vagerenuM ciMtana karavuM joIe. 2. padastha - padastha avasthA = kevalI (kvalajJAna pachInI) avasthA. padastha avasthAmAM bhagavAna kevaLajJAnathI bhUta, bhaviSya ane vartamAna e traNe kALanuM saghaLuM jANe che, dharmatIrthanI sthApanA kare che. dararoja be pahora dezanA ApIne aneka jIvone dharma pamADe che vagere ciMtavavuM joIe. 3. rUpAtIta - rUpAtIta avasthA = siddha avasthA. arihaMta bhagavAna ghAtI-aghAtI saghaLAM karmo khapAvIne siddha bane che = mokSamAM jAya che. have temane janma nahi, maraNa nahi, zarIra nahi, koI jAtanuM jarApaNa du:kha nahi, anaMta avyAbAdha sukhanI prApti thAya che vagere ciMtavavuM. caityavaMdana karyA pachI athavA to caityavaMdana karyA pahelAM avasthAtrikanuM ciMtana karavuM. 6. dizityAgatrika caityavaMdana AdimAM bhagavAnanI mUrti je dizAmAM hoya te dizAmAM bhagavAna samakSadaSTi rAkhI bAkInI traNe dizAno tyAga karavo joie. game tema daSTi rAkhavAthI cittacaMcalatA, bhagavAnano avinaya, AzAtanA vagere aneka doSo utpanna thAya. 7. prArthanatrika caityavaMdana zarU karatAM pahelAM besavAnI bhUminuM traNa vAra pramArjana karavuM joIe. pauSadhamAM rahelA zrAvake caravaLAthI, sAdhue rajoharaNathI, pauSadha rahita zrAvake khesanAdazIvALAcheDAthI ane zrAvikAe rUmAlathI pramArjana karavuM joIe. 8. AlaMbanatrika sUtra, artha ane mUrtinuM AlaMbana e AlaMbanavika che. sUtra AlaMbana - caityavaMdana karatAM sUtrono spaSTa uccAra karavo ane temAM dhyAna rAkhavuM. artha AlaMbana - caityavaMdananA sUtro bolatAM tenA arthamAM upayoga rAkhavo. mUrti AlaMbana - caityavaMdana karatAM upayogapUrvaka bhagavAna samakSa daSTi rAkhavI. 9. mudrAvika yogamudrA, jinamudrA ane muktAzuktimudrA e traNa mudrAvika che. 1. yogamudrA - AMgaLIo parasparanA aMtare Ave ane vacamAM kamaLanADoDAnI jema polA rahe e Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AThamuM satkAra dvAra zrAddhadinakRtya pramANe be hAtha joDIne saheja namelA kapALa nIce rAkhavA, tathA baMne hAthanI koNIo peTa upara rAkhavI e yogamudrA che. traNa praNidhAna sUtro sivAya badhAM sUtro A mudrAe bolavAnA che. 2. jinamudrA - UbhA rahetI vakhate be paga vacce AgaLanA bhAgamAM cAra AMgaLa jeTaluM ane pAchaLanA bhAgamAM cAra AMgaLathI kaMika ochuM aMtara rahe e pramANe paga rAkhavA e jinamudrA che. UbhA rahIne sUtro bolatI e vakhate A mudrA rAkhavAnI che. 3. muktANukti mudrA :- AMgaLIo parasparanI sAme Ave ane madhyabhAgamAM paraspara joDelI motIchIpanI jema polA rahe e pramANe be hAtha joDIne kapALane aDelA rAkhavA e muktAzakti mudrA che. traNa praNidhAna sUtro bolatAM A mudrA rAkhavAnI che. UbhA rahIne sUtro bolatI vakhatanI mudrA 86 caityavaMdananA prAraMbhathI 'stavana' sudhInI 'yogamudrA' kAussagga kema karavo tenI muddA jinamudrA (ubhA kAussaganI mudrA). * UbhA kAussagga karanAre be paganA AgaLanA ane pAchaLanA bhAga vacce keTaluM aMtara rAkhavuM te, muhapatti ane caravalo kayA hAthamAM rAkhavA te, hAtha kema rAkhavA te, dhyAnane lagatI mukhamudrA kema rAkhavI te A citrathI samajAze. UbhA rahIne sUtro bolatI vakhate hAthanI yogamudrA ane paganI jinamudrA kevI rIte rAkhavI te A citrathI samajAze. jAvaMti ceIAI, jAvaMta kevi sAhU tathA jayavIyarAyathI AbhavamakhaMDA sudhInI 'muktAzakti mudrA' vAriIthI jaina jayati zAsanam sudhInI 'yogamudrA' ardhAjayavIyarAya bolyA pachInI hAthanI mudrA Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (87) AThamuM satkAra dvArA 10. praNidhAnatrika jAvaMti ceIAI, jAvaMta kavi sAhu ane jayavIyarAya e traNa sUtro praNidhAna sUtro che. athavA mana, vacana ane kAyAnI ekagratA e traNa praNidhAna che. (51) maNagutto vayagutto, kAyagutto jiiMdio / iriyAe uvautto, vakkhemANaM vivajae // 52 // - pradakSiNA ane nizIhinI vicAraNA karatA graMthakAra pAMca gAthAone kahe che - manathIguma, vacanathI guma, kAyAthI guma, jitendriya ane IsamitimAM upayogavALo bane, gIta sAMbhaLavuM vagere prakAranI vyagratAno tyAga kare. ahIM jaNAvelA vizeSaNomAM jitendriya vizeSaNa hetu che ane bIjAM vizeSaNo kAryarUpa che, arthAt je jitendriya bane te mana-vacana ane kAyAthI guma bane, IsamitimAM upayogavALo bane, tathA vyagratAno tyAga kare. (52) : muttUNa jaM kiMcivi devakajjaM, no annamatthaM tu viciMtaijjA / itthIkahaM bhattakahaM vivaje, desassa ranno na kahaM kahijjA // 53 // devanAM kAryone choDIne bIjAM kAryono vicAra na kare, strIkathA, bhaktakathA, dezakyA ane rAjasthA e cAra vikathAno tyAga kare. (13) ... maMmANuvehiM na vaija vaktraM, na jammakammANugayaM viruddhaM / nAlIyapesunnasukakkasaM vA, thovaM hiaMdhammaparaM lavijjA // 54 // kahyuM che ke - paranA parastrIgamana Adi doSonuM prakAzana karavuM vagere emane bhedI nAkhe tevuM vacana na bolavuM. tAro pitA upapati hovAthI tAro janma dUSita che, tuM parano nokara che, tuM cora che, ityAdina bole. nirdhanane dhanavAna kahevo ItyAdi svasaMbaMdhI ke parasaMbaMdhI asatya na bole. khoTA doSono Aropa mUkavo. are! durAtmA! ityAdi atizaya karkaza vacano na bole. thoDuM (=jarUra pUratuM ja) bole. madhura vacana hovAnA kAraNe sAMbhaLanArane AhvAda utpanna kare tevuM hitakara vacana bole. pApathI roke tevuM vacana bole. (54) jo hoi nisiddhappA, nisIhiyA tassa bhAvao hoi / anisiddhassa nisIhiya, kevalamittaM bhavai saddo // 55 // jeNe AtmAne mana-vacana-kAyAvaDe asadu vyApArothI rokyo che tenI nizIhi paramArthathI thAya che. AtmAne asad vyApArothI nahi rokanAranI nizIhi kevaLa zabdamAtra thAya che. (55) mihoha3 savvAsa, no vani TIPI tassa nisIhiyA hoi, ii kevalibhAsiyaM // 56 // parastrInA patinI saMmatithI parastrI sAthe vyabhicAra karanAra upapati che. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AThamuM satkAra dvAra (88 zrAddhadinakRtya. je maithunasthA ane pUrvokta saghaLI viThyAono jinamaMdiramAM tyAga kare che, tenI nisIhi (sAcI) thAya che ema kevalIoe kahyuM che. (56) puNo nisIhiyaM kAuM, pavise jiNamaMdire / puvvutteNa vihANeNa, kuNai pUrya tao viU // 57 // . gabhArAmAM praveza karavAnI vidhine kahe che vicakSaNa zrAvaka pharI nizIhi bolIne gabhArAmAM praveza kare. pachI pUrvokta (24mI gAthAmAM kahela) mukhakoza bAMdhavo vagere vidhithI pUjA kare. (57) kAyakaMDyaNaM vajje, tahA khelavigiMcaNaM / thuithuttabhaNanaM ceva, pUyaMto jagabaMdhUNo // 58 // vaLI- jagatanA baMdhuzrI jinezvaranI pUjA karato zrAvaka zarIre khaNavuM, thuMka-baLakho vagere kADhavuM, stuti-stotro bolavAM, e badhAno tyAga kare. (58) ghUsiNakappUramIsaMtu, kAuM gaMdhodagaM varaM / tao bhuvaNanAhe u, nhavei bhattisaMjuo // 59 // snAtranI (=prakSAlanI) vidhine kahe che bhaktiyukta zrAvaka pahelAM kesara,pura, sarva uttama auSadhio ane caMdana vagere bheLavIne pANIne sugaMdhI kare. pachI te pANIthI tribhuvananAtha zrI jinezvarane snAna karAve. (59) gaMdhodaeNa nhavaNaM, vilevaNaM pavarapupphamAIhiM / kujA pUrya phalehiM, vatthehiM AbharaNamAIhiM // 60 // A arthane tathA have kahevAro te arthane anyagraMthathI saMgata karatA sUtrakAra ja kahe che - zrAvaka sugaMdhI pANIthI zrIjinane snAna karAve, kesara vagerethI vilepana kare, kevaDAnuM phUla vagere uttama puSpo, vAlaka (=sugaMdhidravya vizeSa) vagere, phaLo, vastro, AbhUSaNo ane caMdaravo vagerethI pUjA kare. (60) sukumAleNa vattheNaM, sugaMdheNaM taheva ya / gAyAiM vigayamohANaM, jiNANamaNuluhae // 61 // A ja viSayane kaMIka vistAranA sUtrakAra nava gAthAone kahe che - snAna karAvyA pachI moharahita zrI jinonAM aMgone atizaya komaLa ane sugaMdhIvastrathI (=aMgaluhaNAthI) luche = korAM kare. (61) * I TI zabdano TIkAmAM caMdana artha karyo che paNa saMskRta-prAkRta zabdakozamAM dhuLa zabdano caMdana artha jovAmAM Avyo nathI. tathA TIkAmAM AgaLa jana zabda Avato hovAthI anuvAdamAM hukuLa zabdano kesara artharyo che. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (89) AThamuM satkAra dvArA kappUramIsiyaM kAuM, kuMkumaM caMdaNaM tahA / tao ya jiNabiMbANi, bhAveNa maNuliMpae // 62 // kezara-caMdanane pUrathI mizrita karIne, arthAt kezara, caMdana ane pUra e traNanuM mizraNa karIne tenAthI paramabhaktithI zrI jinabiMbone vilepana kare. (62) vannagaMdhovamehiM ca, pupphehiM pavarehi ya / nANApayArabaMdhehiM, kujjA pUrva viyakhaNo // 63 // vividha rIte puSpapUjAnI racanA karavAmAM kuzaLa zrAvaka suMdara varNavALA ane sugaMdhI evA uttama puSpone parovavA ke gUMthavA vagere rIte vividha racanA karIne puSpapUjA kare. (63) vatthagaMdhehiM pavarehiM, hiyayANaMdadAyae / jiNe bhuvaNamahie, pUyae bhattisaMjuo // 64 // bhaktiyukta zrAvaka cInAMzuka vagere uttama vastrothI ane uttama sugaMdhI (vAsakSepavagere) dravyothI hRdayane AnaMda ApanArA ane vizvapUjita evA jinonI pUjA kare. saMkhakuMdovamehiM ca, akhaMDaphaliehi ya / akkhaehiM visiTehiM, lihae aTThamaMgale // 65 // zaMkha ane mogarAnA puSpa jevA zveta akhaMDa ane phUTelA na hoya tevA zAlI ane taMdula vagere jAtinA uttama akSatothI aSTa maMgalanI racanA kare. (65) dappaNabhaddAsaNavaddhamANa sirivacchamacchavarakalasA / '' santhiyanavAvA, trihima mAtmayA duddA darpaNa, bhadrAsana, vardhamAna, zrIvatsa, matsya, kaLaza, svastika ane naMdyAvarta A ATha maMgalo zAstramAM kahyAM che. darpaNa = Ariso. bhadrAsana = netaranuM Asana. vardhamAna = zarAva saMpuTa, arthAt sIdhA koDiyAnI upara UMdhuM koDiyuM mUkyuM hoya tevo AkAra. athavA eka puruSa upara bIjo ArUDha thayo hoya tevo AkAra. zrIvatsa = uttama puruSonA hRdaya (chAtI) upara rahelI eka UMcI AkRti. matsya = mAchaluM. kaLaza = kuMbha. svastika ane naMdyAvarta jANItA che. praznaH-gAthAmAM gaNAi ema gaSTa zabdano be vAra prayoga kema karyo che? uttara:- eka paNa maMgalanI aSTamaMgala saMjJA che. jemake eka paNa pUjAvALA utsavanI aSTAlikA evI saMjJA che. athavA pratyeka maMgalanI aTAra evI saMjJA che. (66) cInadezanA sArA vastrane cInAMzuka kahevAmAM Ave che. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AThamuM satkAra dvArA (90) zrAddhadinakRtya kusumehiM paMcavannehi, pUyae aTThamaMgale / caMdaNeNa visiDeNa, dale paMcaMgulItalaM // 67 // paMcaraMgI puSpothI aSTamaMgalane pUje. kezaramizrita caMdanathI pAMca AMgaLI pUrvaka hAthanA taLiyA vaDe thApo Ape. (67) kusumehiM paMcavannehiM, pUyae bhattisaMjuo / caMdaNeNa tahevAvi, tao paMcaMgulItalaM // 68 // bhaktipUrvaka zrAvaka paMcaraMgI puSpothI aSTamaMgalane pUje. pachI kezaramizrita caMdanathI pAMca AMgaLIpUrvaka hAthanA taLiyA vaDe thApo Ape. (68) agarakappUramIsaM tu, dahe dhUvaM viyakkhaNo / ArattiyAipajaMtaM, kare kiccaM tao puNo // 69 // dhUpa karavAnI vidhimAM kuzala zrAvaka agara ane purathI mizrita lobAna ane gugaLa vagere dhUpa dravyothI dhUpa kare. tyAra bAda Arati Adi sudhInAM kartavyone kare. agara e sugaMdhI kASTha vizeSa che. gujarAtI bhASAmAM tene agaracaMdana kahevAmAM Ave che. pUjAno A vidhi rAjaprastrIya upAMgamAM paNa che. (69) deviMdadANaviMdehi, nAraeNaM jahA kayaM / pabhAvaIi devIe, tahA naDhe kare viU // 70 // AratinA avasare nRtya karavuM joIe. AthI daSTAMta sahita nRtyane kahe che - devonA svAmI zakendra, dAnavonA svAmIcamarendra ane prabhAvatIe je rIte nRtya kyuM hatuM te rIte nRtya kare. zakendranI sthA vIsamA tIrthaMkaranA zAsanamAM thayelo zrAvaka kArtika zeTha mRtyu pAmIne devono svAmI zakendrathayo. te kendra vizAkhApurImAM bahupUrNaka udyAnamAM birAjelA zrIvIra jinanI samakSa bheda-prabhedathI sahita je rIte nRtya karyuM te rIte nRtya karavuM. (zakendra jAte divya nRtya karyuM tathA IndrANIoe ane apsarAoe paNa vidhipUrvaka gItavAjiMtra pUrvaka nRtya karyuM hatuM.). camarendranI kathA vaMdhya parvatanI pAse rahelA bibhela gAmamAM pUraNa nAmano gRhastha hato. teNe vairAgyathI tApasI dIkSA lIdhI. te chaThanA pAraNe chaThuM karato hato. te mRtyu pAmIne dAnavono svAmI amarendrathayo. te svastha avasthAmAM rahelA zrI vIrasvAmInuM zaraNuM svIkArIne zakendrane (=pahelAdevalokanA Indrane) jItavA mATe kendranI pAse Avyo. ahIM 67-68 e baMne gAthAono artha samAna che. ethI mULa graMthakAre 68mI gAthA sAkSI rUpe bIjA graMthamAMthI ahIM lIdhI hoya evI saMbhAvanA che. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (91) AThamuM satkAra dvAra paNa zakendra teno parAbhava karyo. AthI camarendra zakendrathI bacavA zrI vIrasvAmInuM zaraNa svIkAryuM. AthI zahendra tene choDI dIdho. zrI vIra svAmInuM zaraNa svIkAra karavAnA kAraNe bacI javAthI te sakhyatva pAmyo. pachI teNe susuSmApuramAM rahelA zrI vIrasvAmInI samakSa sAmAnika vagere devonI sAthe nATaka-nRtya karyuM. prabhAvatI rANInI kathA caMpAnagarImAM strIlaMpaTa evo eka kumAranaMdI nAmano sonI raheto hato. te pAMcaso saunaiyA ApIne suMdara kanyA paraNato hato. A rIte paraNelI pAMcaso strIonI sAthe te kumAranaMdI eka thaMbhavALA prAsAdamAM krIDA karato hato. eka vakhate paMcazela dvIpanI aMdara rahenArI hAsA tathA prAsA nAmanI be vyaMtaradevIoe potAno pati vidyumbhALI cavyo, tyAre tyAM AvI potAnuM rUpa dekhADI kumAranaMdIne vyAmoha pamADyo. kumAranaMdI bhoganI prArthanA karavA lAgyo, tyAre "paMcazIla dvIpamAM Ava" ema kahI te banne devIo cAlI gaI. pachI kumAranaMdIe rAjAne suvarNa ApI paDaha vajaDAvyo ke, "je puruSa ane paMcazailadIpe lai jAya, tene huM kroDa dravya ApuM." paDaha sAMbhaLI eka vRddhakhalAsI te koTi dravya laI, te potAnA putrone ApI, kumAranaMdIne vahANamAM besADI samudramAM bahu dUra gayo, ane pachI kahevA lAgyo ke, "A vaDavRkSa dekhAya che, te samudrane kinAre AvelI DuMgaranI taLeTIe thayela che. enI nIce ApaNuM vahANa jAya, tyAre tuM vaDanI zAkhAne vaLagI raheje. traNa pagavALA bhAraMDapakSI paMcazailadvIpathI A vaDa para AvIne sUI rahe che. temanA vacale page tuM potAnA zarIrane vastravaDe majabUta bAMdhI rAkhaje, prabhAta thatAM uDI jatAM bhAraDa pakSInI sAthe tuM paNa paMcaula kriIpe pahoMcI jaIza. A vahANa to moTA bhamaramAM sapaDAI jaze." A pachI niyamikanA kahevA pramANe kumAranaMdI paMcaula kipe gayo. tyAre hAsA-mahAsAe tene kahyuM ke, tArAthI A zarIravaDe amArI sAthe bhoga karAya nahIM. mATe agnipraveza vagere kara." ema kahI te strIoe kumAranaMdIne hastasaMpuTamAM besADI caMpAnagarInA udyAnamAM mUkyo. pachI tenA mitra nAgila zrAvake ghaNo vAryo, to * paNa te niyANuM karI agnimAM paDyo, ane maraNa pAmI paMcaula dvIpano adhipati vyaMtara devatA thayo. nAgilane tethI vairAgya utpanna thayo, ane te dIkSA lai kALa karI bAramA acuta devaloke devatA thayo. eka vakhate naMdIzvara dvIpe janArA devatAonI AjJAthI hAsA-prahAsAe kumAranaMdInA jIva vyaMtarane kahyuM ke, "tuM paDahagrahaNa kara." te ahaMkArathI huMkAra karavA lAgyo, eTalAmAM paNa tene gaLe AvIne vaLagyo. koi paNa upAye te paDaha chUTo paDe nahi te vakhate avadhijJAnathI jANIne nAgila devatA tyAM Avyo. jema ghuvaDa sUryanA tejathI nAsIpAsa thAya tema te devatAnA tejathI kumAranaMdI vyaMtara nAsavA lAgyo, tyAre nAgila devatAe potAnuM teja saMharIne kahyuM ke, "tuM mane oLakhe che?" vyaMtare kahyuM "Indra Adi devatAone koNa oLakhe nahIM?" pachI nAgila devatAe pUrvabhavanA zrAvakanA rUpe pUrvabhava kahI vyaMtarane pratibodha pamADyo. tyAre vyaMtare kahyuM: "have mAre zuM karavuM?" devatAe kahyuM: "have tuM gRhasthapaNAmAM kAyotsarga karI rahelA bhAvayati zrI mahAvIrasvAmInI pratimA karAva. ema karavAthI tane Avate bhave bodhilAbha thaze." devatAnuM A vacana sAMbhaLI baMtare kAyotsarga karI rahelA zrI mahAvIrasvAmIne joi, mAhimavaMta parvatathI AvelA gozIrSa caMdanavaDe tevI ja pratimA taiyAra karI. pachI pratiSThA karI savage AbhUSaNo paherAvI tenI puSpAdika vastuvaDe pUjA karI, ane jAtivaMta caMdananA DAbaDAmAM rAkhI. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AThamuM satkAra dvAra zrAddhadinakRtya .. pachI eka vakhate vyaMtare samudramAM eka vahANanA cha mahinAnA upadrava te pratimAnA prabhAvathI dUra karyA; ane te vahANanA khalAsIne kahyuM ke, '"tuM A pratimAno DAbaDo siMdhusauvIra dezamAMnA vItabhayapattanamAM laI jA, ane tyAMnA cauTAmAM ''devAdhidevanI pratimA lo'' evI udghoSaNA kara.'' khalAsIe te pramANe karyuM tyAre tApasano bhakta udAyana rAjA tathA bIjA paNa ghaNA darzanIo potapotAnA devanuM smaraNa karI te DAbhaDA upara kuhADAvaDe prahAra karavA lAgyA, ane kuhADA bhAMgI gayA paNa DAbaDo ughaDayo nahIM. tethI sarve loko udvigna thayA. baporano avasara paNa thaI gayo. eTalAmAM prabhAvatI rANIe rAjAne bhojana karavA bolAvavA mATe eka dAsI mokalI. te ja dAsIne hAthe saMdezo mokalI rAjAe prabhAvatIne kautuka jovAne mATe teDAvI. 92 prabhAvatI rANIe AvatAM ja kahyuM ke, '"A DAbaDAmAM devAdhideva zrI arihaMta che, paNa bIjA koi nathI. hamaNAM kautuka juvo.'' ema kahI rANIe cakSakardamavaDe DAbaDA upara abhiSeka karyo ane puSpanI eka aMjalI mUkIne kahyuM ke, devAdhideva mane darzana Apo,'' ema kahetAM ja prabhAtasamayamAM jema kamaLakalikA potAnI meLe khIle che tema DAbaDo potAnI meLe ughaDI gayo ! nahi sukAyelAM phUlonI mALAvALI pratimA aMdarathI bahAra dekhAi, ane jainadharmanI ghaNI unnati thaI. pachI vahANavaTIno satkAra karI prabhAvatI rANI te pratimAne potAnA aMta:puramAM lai gaI, ane pote navA baMdhAvelA caityamAM sthApana karI dararoja traNa TaMka pUjA karavA lAgI. eka vakhate rANInA AgrahathI rAjA vINA vagADato hato, ane rANI bhagavAna AgaLa nRtya karatI hatI. eTalAmAM rAjAne rANInuM zarIra mAthA vinAnuM jovAmAM AvyuM. tethI rAjA gabharAI gayo, ane vINA vagADavAnI kaMbikA tenA hAthamAMthI nIce paDI gaI, nRtyamAM rasabhaMga thavAthI rANI kopAyamAna thaI, tyAre rAjAe yathArtha je hatuM te kahyuM. eka vakhate dAsIe lAveluM vastra sapheda chatAM prabhAvatIe rAtA raMganuM joyuM, ane krodhathI darpaNa vaDe dAsIne prahAra karyo, tethI te (dAsI) maraNane zaraNa thaI. pachI te vastra prabhAvatIe joyuM to sapheda ja dekhAyuM, te durnimittathI tathA nRtya karatAM rAjAne mAthA vinAnuM zarIra dekhAyuM, tethI have potAnuM AyuSya thoDuM rahyuM che. evo rANIe nizcaya karyo, ane strIhatyAthI pahelA prANAtipAtaviramaNavratano bhaMga thayo, tethI vairAgya pAmI dIkSA levAnI rajA levA mATe rAjA samIpa gai.rAjAe '"devatAnA bhavamAM tuM mane samyak prakAre dharmane viSe pravartAvaje'' ema kahI AjJA ApI. pachI prabhAvatIe te pratimAnI pUjAne mATe devadattA nAmanI kukhyAne rAkhIne pote ghaNA utsavasahita dIkSA lIdhI, ane aMte anazanavaDe kALa karI saudharma devaloke devatA thaI. pachI devarUpe rahelA prabhAvatInA jIve ghaNo bodha karyo, to paNa udAyana rAjA tApasanI bhakti na mUke. daSTirAga toDavo e keTalo muzkela che ! haze, pachI devatAe tApasanA rUpe rAjAne divya amRtaphaLa ApyuM. teno rasa cAkhatAM ja lubdha thaelA rAjAne tApasarUpI devatA pote viSurvelA AzramamAM lai gayo. tyAM veSadhArI tApasoe ghaNI tADanA karavAthI te (rAjA) nATho. te jainasAdhuonA upAzraye Avyo. sAdhuoe abhayadAna ApyuM. tethI rAjAe jainadharma aMgIkAra karyo. pachI devatA potAnI Rddhi dekhADI, rAjAne jainadharmane viSe daDha karI, ''ApadA Ave tyAre mane yAda karaje'' ema kahI adazya thayo. nArade je rIte nRtyavidhi karI hatI te rIte nRtyavidhi anya graMthamAMthI jANI levI. (70) 0 yakSakardama eTale kezara, agara, kastUrI, kapUra ane caMdana e samabhAge mizra kareluM cUrNa. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (93) navamuM vaMdana dvArA (9) vaMdana dvArA paNihANaM ca kAUNaM, kare annaM tao imaM / nANAvihAhiM bhattIhiM, ulloyaM jiNamaMdire // 71 // dAraM 9 // vatthehiM devaMgadugullaehiM, paTTehiM khomehiM ya uttamehiM / suvannaruppehiM pavAlaehiM, muttAhalehiM ca mahAlaehiM // 72 // suvannajuttehiM sugaMdhaehiM, nANApayArehiM sugacchiehiM / pupphANa gehaM tu karei rammaM, subhattijutto jiNamaMdiraMmi // 73 // have 'vaMdana' e navamuM dvAra che. te bhAvapUjArUpa caityavaMdanane ane bAkI rahela dravyapUjAne cha gAthAothI kahe che praNidhAna (=vIyarAya sUtra) sudhI saMpUrNa (=utkRSTa) caityavaMdana karIne have je kahevAmAM Ave che te kare. te A pramANe - caMdaravo :- devadUSya, phUla, rezamI ane sutaranA uttama vastrothI vividha racanAo karIne sonuM-rUpuM, pravAla ane moTA motIothI jaDelo caMdaravo jinamaMdiramAM kare. puSpagRha - subhaktithI yukta zrAvaka jinamaMdiramAM suMdara varNavALAM, sugaMdhI, sArI rIte guMthelAM ane vividha jAtanAM puSponuM manohara ane samavasaraNa Adi AkAravALuM gRha kare. prazna:- ahIM zrAvakanA subhaktithI yukta' evA vizeSaNano vAraMvAra ullekha kema karavAmAM Ave che? uttara:- bhAvayukta ja zrAvakano sarvakriyAsamUha mahAna nirjararUpaphalavALo thAya che, e jaNAvavA mATe subhaktiyukta evA vizeSaNano vAraMvAra ullekha karavAmAM Ave che. kAraNake subhaktithI rahita ane ethI ja kIrti Adi mATe pravRtta thayelAne mahAna paNa anuSThAna niSphaLa thAya ema kahyuM che. kahyuM che ke - "kriyAthI rahitano je bhAva ane bhAvathI rahitanI je kriyA e benuM aMtara sUrya ane khajUA jeTaluM jANavuM." (71-72 73) , atthavaMteNa suddheNaM, gIeNaM karaNAiNA / jiNANaM jiyamohANaM, gAyae guNapagarisaM // 74 // gIta - kevaLa vairAgyarasathI ja yukta, tristhAnakaraNa AdithI zuddha, nRtyayukta ane madhuratA Adi guNothI yukta gItathI mohane jItanArA jinonA duSkara tapa rUpa lakSmI Adi utkRSTaguNone gAya. visthAnakaraNathI zuddha - chAtI vagere traNa sthAnomAM yiAthI je zuddha hoya te visthAnakaraNazuddha. te A pramANe- uro vizuddha, kaMThavizuddha ane zirovizuddha. temAM jo chAtImAM svara potAnI bhUmikA pramANe vizALa hoya to te gIta urovizuddha che. te ja svara jo kaMThathI pravartelo hoya ane phATI na gayelo hoya to kaMThavizuddha che. mastakane prApta thayelo te svara jo anunAsika sahita na hoya to zirovizuddha che. athavA glezyarahita chAtI, kaMTha . ane mastakathI je gIta gAvAmAM Ave te visthAnakaraNazuddha che. (74) Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamuM vaMdana dvAra ( 94) zrAddhadinakRtya tataM ca vitataM ceva, ghaNaM susirasutAlayaM / AujjaM evamAIyaM, vAe vAyAvae tao // 75 // vAjiMtraH- zrAvaka tata, vitata, ghana ane suSira ItyAdi vAjiMtrane saMgItazAstramAM kahelAtAlanA pAThathI zuddha pote vagADe ane bIjAo pAse vagaDAve. tArathI yukta vINA vagere tata vAjiMtra che. karatAla vagere vitata vAjiMtra che. jhAMjhavagere ghana vAjiMtra che. vAMsaLI vagere suSira vAjiMtra che. (75) ThANe ThANe tao tattha, sayaM dei davAvae / rAse ya caccarIo ya, hiyayANaMdadAyae // 76 // rAsaDA -caityaparipATI AdinA samaye jinamaMdiranA AgaLanA AMgaNA vagere sthAne hRdayane AnaMda ApanArA rAsaDA, dAMDiyArAsa ane carcarI pote kare ane bIjA pAse paNa karAve. maMDaLarUpe maMDaLIrUpe bhegA thaine gIta-nRtya kare tene carcarI kahevAmAM Ave che. (76) evaM vihI imo savvo, riddhimaMtassa desio / iyaro niyagehaMmi, kAuM sAmAiyaM vayaM // 77 // jai na kassai dhArei, na vivAo ya vijjae / uvautto susAhuvva, gacchae jiNamaMdiraM // 78 // addhimAna zrAvakanI pUjAvidhino upasaMhAra karatA sUtrakAra sAmAnya zrAvaka saMbaMdhI jinamaMdiramAM javAnI vidhine be gAthAothI kahe che - 37mI gAthAthI prAraMbhIne 76mI gAthA sudhI kahelI jinamaMdiramAM javAnI A saghaLI vidhiRddhimAna zrAvakane AzrayIne kahI che. sAmAnya zrAvaka jo potAnA upara koinuM devuM na hoya, athavA koinI sAthe takarAra na hoya, to potAnA ghare sAmAyika uccarIne susAdhunI jema Isamiti AdimAM upayogavALo thaine jinamaMdire jAya. bhAvapUjAne anusaranArI traNa nizIhivagere je je vidhi kahI che tene vidhi sAmAnya zrAvaka mATe paNa te pramANe ja jANavI. (77-78) kAeNa atthi jai, kiMci kAyavvaM jiNamaMdire / tao sAmAiyaM muttuM, kareja karaNijayaM // 79 // sAmAnya zrAvaka pAse puSpa vagere sAmagrIna hovAthI sAmAnya zrAvakane AzrayIne saMbhavita vidhine kahe che - jinamaMdiramAM zarIrathI thai zake tevuM puSpone guMthavA vagere koi kArya hoya to sAmAyika pArane te kAryakare. karatAla eTale hAthathI ThokIne vagADavAmAM AvatuM koi vAjiMtra. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya ( 95) navamuM vaMdana dvAra prazna:- sAmAyika bhAvapUjA che. puSpo guMthavA vagere dravyapUjA che. dravyapUjA karatA bhAvapUjA uttama che. to ahIM bhAvapUjArUpa sAmAyikane choDIne dravyapUjA karavAnuM kema kahyuM? uttara - sAmAyika to bIjA kALe paNa karI zakAya che, ane potAne AdhIna che, eTale ke sAmAyika jyAre karavuM hoya tyAre karI zakAya che. jinamaMdiranuM kArya to hamaNAM ja thaI zake tevuM che. avasare karelA jinamaMdiranA kAryathI vizeSa puNya thAya ema AgamamAM kahyuM che. kahyuM che ke- "prasaMgocita dravyapUjA karavAthI jIvone bodhinI (=samyatvanI) prApti thAya, samyagdaSTi jIvone je priya hoya te karavAnuM thAya, jinAjJApAlana, jinabhakti ane zAsana prabhAvanA thAya." vivecana ahIM jinapUjAnI vidhinuM varNana pUrNa thAya che. A varNanane vicAratAM nIcenI vigato atyaMta spaSTa thAya che. (1) dararoja jinapUjA karavI joIe. (2) jinapUjA bhaktithI karavI joIe. (3) saMpUrNa jinapUjA jAte karavI joIe. (4) jinapUjA svadravyathI karavI joIe. (5) jinapUjA UMcAMdravyothI karavI joIe. (6) jinapUjA vidhithI karavI joIe. AmAM sauthI pahelI vAta e che ke jinapUjA dararoja karavI joIe ane bhaktithI karavI joIe. jinapUjA bhaktithI karavAnuM mana thAya e mATe arihaMta paramAtmA pratye bahumAnabhAva thavo joIe. arihaMta paramAtmA pratye bahumAna thAya ane thayelo bahumAna vadhe e mATe emanA upakAranuM satata smaraNa karavuM joIe. arihaMtonA upakAra arihaMto sarva jIvonA hitaciMtaka che. A jagatamAM arihaMtathI adhika koi upakArI nathI. arihaMtano jIva arihaMta bane e pahelAM jagatanA saghaLA jIvonI bhAvadayA ciMtave che. arihaMtanA bhavathI pUrve trIjA bhavamAM, A saMsAramAM kevaLa du:kha ja che, mokSamAM je sAcuM sukha che, mokSa jinazAsananI ArAdhanAthI ja maLe che, ema emanA hRdayamAM joradAra ThasI gayuM hoya che. AthI te mokSanA dhyeyathI arihaMta Adi padonI joradAra ArAdhanA kare che. ArAdhanA karatAM emane ema paNa thAya che ke A kevI vicitratA! A jagatamAM sUrya samAna jaina zAsana vidyamAna hovA chatAM jagatanA jIvo moharUpa aMdhakAramAM athaDAine du:kho pAme che. AthI jo mArAmAM tevI zakti AvI jAya to jagatanA saghaLA jIvone AzAsana-jainadharma pamADI dauM. jagatanA badhA jIvone zAsanarasika banAvI dauM. Aja vAtane snAtrapUjAmAM "jo hove muja zakti esI, savi jIva karuM zAsana rasI." e zabdothI jaNAvI che. arihaMtoe "savi jIva karuM zAsana rasI" evI bhAvanA karI to tamArI kamamAM kama gAmanA badhAne dharma pamADuM eTalI bhAvanA che? zrImaMtoe bIjAo prabhAvanAdi dvArA ArSAine dharmakare tema karavuM joIe. jagatanA jIvo svArthamAM rAce che. saune potAnI ke potAnA mAnela sukhonI paDI hoya che. pArakAnI koIne paDI hotI nathI. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 navamuM vaMdana dvAra zrAddhadinakRtya prAya: dareka jIva potAnA ja ke jenAthI potAno svArtha siddha thato hoya tenA ja hitanI ciMtA kare che. jyAre arihaMtanA jIvoe jagatanA saghaLA jIvonA hitanI ciMtA karI. te paNa koipaNa jAtanA svArtha vinA! kevA ajoDa hitaciMtaka! kevA anupama upakArI ! kevA parama dayALu! AvI hitaciMtA jyAre utkRSTa bane che tyAre tIrthakara nAmakarmano baMdha thAya che. jevI bhAvanA tevI sAmagrI jevI bhAvanA thAya tevI sAmagrI prAya: maLe evo kudaratI sAmAnya niyama che. pApanI bhAvanAvALAne pApanI sAmagrI maLe. jemake rAtri bhojanano jene rasa hoya tene ghuvaDa, bilADI, uMdara vagere bhavo maLe, jethI tyAM rAtribhojananuM pApa ghaNuM thAya. dharmanI bhAvanAvALAne dharmasAmagrI maLe. anAthI muninA jIve bhAvanA bhAvIke jo roga jAya to dIkSA levI. AthI thoDIvAramAM roga maTI gayo ane teNe cAritrano svIkAra karyo. jo muja vedanA upazame, to leu saMyamabhArA Ima ciMtavatAM vedanA gai, vrata lIdhuM meM harSa apAra che vItarAgastotramAM jaNAvela bhagavAnano upakAra anAhUtasahAyastvaM, tvamakAraNavatsalaH / anabhyarthitasAdhustvaM, tvamasambandhabAndhavaH // vItarAga stotramAM bhagavAnano upakAra jaNAvatA kahyuM che - "bhagavAna bolAvyA vinA sahAya . ApanArA che, niSkAraNa vatsala che, prArthanA vinA hitakara che, saMbaMdha vinA baMdhu che.' (1) jagatamAM ApaNe joIe chIe ke lagabhaga sahu potapotAnA svArthamAM paDyA che. bIjAnI koine paDI nathI. svArthI bIjAne sahAya kare nahi. A jagatamAM bIjAne sahAya karanArA viralA che. sahAya karanArAomAM paNa kahyA vinA enI meLe sahAya karanArA to atyaMta viralA hoya che. jyAM sahAyanI mAMgaNI karavA chatAM jAkAro bhaNI denArA hoya tyAM kahyA vinA sahAyakaranArA atyaMta viralA ja hoya temAM kaMi navAi nathI. sahAyanI jarUra paDe tyAre saMbaMdhI paNa asaMbaMdhI banI jAya che. paricita paNa aparicita banI jAya che. mitra mitra raheto nathI. pADozI pADozI raheto nathI. mANasa sukhI hoya tyAre badhA tene bolAve che, teno Adara satkAra paNa kare, paNa te du:khI bane tyAre tene bolAvanArA keTalAnIkaLe?"tame koi jAtanI ciMtA karazo nahi, ame beThA chIe." AvuM kahenArA keTalA nIkaLe? saMbaMdhIo amuka saMbaMdhIne amuka sahAyanI jarUra che ema jANavA chatAM sahAya karatA nathI. sahAyanI mAgaNI karyA pachI paNa ko'ka ja sahAya kare che. jyAre bhagavAna to sahAyanI mAgaNI karyA vagara ja sahAya kare che. kAraNa ke bhagavAna sadA parArthavyasanI hoya che. dhanA sArthavAha, saMbhavanAtha bhagavAna (duSkALano prasaMga) vagerenAM daSTAMto A viSayane samajAve che. (2) jagatamAM bIjA upara vAtsalyabhAva rAkhanArAdurlabha che. vAtsalyabhAva rAkhanArAomAM paNa svArtha vinA vAtsalya bhAva rAkhanArA ati alpa che. mAtA vagere putra upara vAtsalyabhAva rAkhe che. paNa temAM svArtha hoya che. svArtha dUra thAya eTale vAtsalya bhAva jato rahe che. putra upara vAtsalyabhAva rAkhanArI mAtAne potAnA svArtha mATe putrane mArI nAkhatAM paNa vAra lAgatI nathI. Aje garbhapAta kAyadesara banyo che. garbhapAta koNa karAvI zake? jenuM hRdaya nipura, kaThora banyuM hoya te ja garbhapAta karAvI zake. A rIte mAtA paNa putra upara vAtsalya tyAM Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (97) navamuM vaMdana dvAra sudhI ja rAkhe ke jyAM sudhI potAne koI jAtano vAMdho na Ave. potAne Apatti AvatAM putranA bhoge ApattithI bacI zakAya tema hoya to putrano paNa bhoga ApI de. svArtha vize vAMdarInuM daSTAMta eka vakhata bAdazAha akabara ane teno pradhAna birabala, e baMne vArtA vinoda karI rahyA hatA. temAM akabare birabalane pUchyuM : A jagatamAM sasthI adhika vahAlI vastu kaI? birabale kahyuM: nekanAmadAra! sauthI adhika vahAlI vastu prANa che. jIva potAnA prANa mATe badhuM choDavA taiyAra thAya che. eTalAmAM akabaranI eka begama bALakane pyAra sAthe cuMbana karatI ane lADa laDAvatI laDAvatI tyAM AvI. A joi akabare kahyuM: bIjA mATe bhale tamAro javAba sAco hoya, paNa mAtA mATe nahIM. mAtAne sauthI adhika vahAlI vastu putra che. mAtA putra mATe ghaNuM sahana kare che. tenA duHkhe du:khI ane sukhe sukhI rahe che. mAtA haraghaDI putranI ciMtA kare che. pote kaSTa veThIne paNa putranuM rakSaNa kare che. birabale A badhuM ThaMDA kaleje sAMbhaLyA karyuM. akabara bolato baMdha thayo. eTale kahyuM : e to prANa upara Aphata Ave tyAre khabara paDe. kaTokaTInA prasaMgamAM mAtA paNa putrane nabacAve. akabare kahyuM: tame kaho cho te anubhavamAM dekhAtuM nathI. birabale kahyuM : thoDA vakhatamAM huM tamane te batAvIza. pachI birabale be mAsanA baccA sAthe vAMdarIne maMgAvIne bagIcAmAM rakhAvI. bagIcAmAM vIsa hAthano khADo khodIne vAMdarIne baccA sahita temAM nAkhI. pachI rAjAne bolAvIne te khADAmAM pANI bharavA mAMDyuM. vAMdarI baccAne chAtI sarakhuM vaLagADI potAno bacAva zodhavA lAgI. kUdIne khADAmAMthI bahAra nIkaLavA prayatna karyo, paNa khADo UMDo ane pahoLo hovAthI kUdAya tema hatuM nahi. khADAmAM dhasamasa karatuM pANI AvyuM ja jatuM hatuM. thoDIvAramAM peTa sudhI pANI AvI gayuM. AthI baccAne bacAvavA khabhA upara lai lIdhuM. thoDIvAramAM pANI khabhA sudhI AvI gayuM. AthI baccAne mAthA upara laI lIdhuM. mAthA sudhI pANI AvI gayuM. have baccAne bacAvI zakAya tema nathI potAnA prANa paNa jokhamamAM che. AthI baccAne pagataLe rAkhI pote tenA upara UbhI rahI. A rIte teNe potAnA prANane bacAvavAno prayatna ryo. pachI turaMta baMnene pANImAMthI kADhI mukta karI dIdhA. birabale kahyuM: nAmadAra! prANanuM jokhama Ave che tyAre chokarAM, strI vagere koI koInuM rahetuM nathI. Ama jIvo bIjA upara vAtsalya tyAM sudhI ja rAkhe ke, jyAM sudhI potAno svArtha hoya. jyAre bhagavAna koi jAtanA svArtha vinA, bIjA jIvo upara vAtsalyabhAva rAkhe che. AthI ja pote kaSTa veThIne paNa bhavyajIvonuM hita kare che. zrI munisuvratasvAmIe ane pratibodha pamADavA eka rAtamAM sATha (60) yojanAno vihAra karyo. bhagavAna zrI mahAvIra, lokonI nA kahevA chatAM, caMDakauzika sapane pratibodha karavA gayA. sarpanA vaMzo sahana karIne paNa tene pratibodha pamADyo. (3) bhagavAna prArthanA vinA bIjAnuM hita kare che. jagatanA jIvo svArthamAM tatpara hovAthI emane bIjAnA hitanI paDI hotI nathI, ethI bIjAnuM hita karatA nathI. vinayapUrvaka prArthanA karavAmAM Ave to kadAca koika dhana vagere ApIne bIjAnuM thoDuM hita kare che. jyAre bhagavAna to prArthanA vinA dayAdharmano upadeza ApIne sarvajIvonuM hita kare che. AthI ja zakastava sUtramAM bhagavAnanuM 'logahiANa' (lokonuM = sarva jIvonuM hita karanAra) evuM vizeSaNa che. (4) saMsAramAM manuSyo pitAdinA saMbaMdhathI baMdhubane che. jyAre bhagavAnano saMbaMdha vinAjabaMdhunuM kArya karavAthI badhu bane che. du:khamAMthI bacAve te baMdhu che. bhagavAna duHkhathI sarvathA mukta karanArA hovAthI sAcA baMdhu Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamuM vaMdana dvAra ( 98 ) zrAddhadinakRtya arihaMto mokSamArganA upadezaka che arihaMta bhagavAna jema "savi jIva karuM zAsana rasI" e bhAvanAthI ApaNA hitanI ciMtA karanArA hovAthI upakArI che, tema mokSamArgano upadeza ApanArA hovAthI paNa upakArI che. jagatanA jIvo artha (dhana) ane kAmamAM (viSayasukhomAM) mazagUla che. artha ane kAmamAM ja sukhabuddhi hovAthI tene meLavavAno, bhogavavAno ane rakSaNa karavAno prayatna kare che. bIjAone paNa tevI ja salAha Ape che. paNa arihaMta paramAtmAe jagata upara mokSano upadeza ApIne navo prakAza karyo. artha ane kAmathI maLatuM sukha kSaNika che, duHkha svarUpa che, duHkha phalaka che, ane duHkhAnubaMdhI che. mATe te sukhano tyAga karavo joie. sukha mATe artha ane kAmanI jarUra ja nathI. AtmAmAM ja sukha raheluM che. paNa karmarUpa vAdaLathI AvarAI gayeluM che. karmono nAza thatAM AtmAno mokSa thAya che, ane Atmasukhano anubhava thAya che. karmono nAza samyagdarzanAdi dharmathI thAya che. mATe dharmakaravo joie. arihaMto jagatanA jIvone A pramANe mokSanA (samyagdarzanAdiya mArgano upadeza ApIne upakAra kare che. prazna:- arihaMto potAnuM kaMi ApaNane ApatA nathI to temano upakAra kevI rIte ? arihaMtoe dharma batAvyo, paNa dharma karavAnI mahenata to ApaNe ja karavAnI che. AthI arihaMtano upakAra kevI rIte? uttara: tame koi basamAM musApharI karI. utaratI vakhate basamAM tamAro dAgIno rahI gayo. tamane tenI khabara paNa na paDI. paNa kaMDakTarane tenI khabara paDI ane tamane dUrathI bUma pADIne bolAvIne tamAro dAgIno batAvyo, to te upakArI kharo ke nahIM? ahIM DakTare potAnI koi vastu tamane ApI nathI. tamArI ja bhUlAi gayelI vastu tamane batAvI che, chatAM te upakArI che. tema arihaMto ApaNane potAnuM kaMi ApatAM na hovA chatAM mokSamArgano upadeza ApatA hovAthI upakArI che. bhUlA paDelA musApharane mArga batAvanAra upakArI kharo ke nahIM? vaidyo mAtra davA batAve che. davA lAvavI, davAnuM sevana karavuM, pathyanuM pAlana karavuM ityAdi dardI ja kare che. chatAM vaidya teno upakArI che. kAraNake jo vaidya davA ane pathya vagerena jaNAvyuM hota to dardI zuM karata? basa, te rIte ApaNe ja dharma karavAno hovA chatAM dharma batAvanAra arihaMta ApaNA upakArI che. jema sArA vaidyanA kahevA pramANe cAlavAthI zarIrano roga dUrathAya, tema arihaMtanA kahevA pramANe cAlavAthI = arihaMtanI AjJAne mAnavAthI ane pALavAthI karmarUpa roga dUra thAya. eka anubhavI vepArI, bina anubhavI vepArIne vepAranI rIta zikhavADe ane tene vepAranI lAinamAM hoMziyAra banAvI de, to tene anubhavI vepArIe potAnuM kaMi ApyuM na hovA chatAM, teNe anubhavIno upakAra mAnavo joie ke nahi? mAnavo ja joie. sajjana mANasa potAne jenAthI lAbha thayo hoya teno upakAra mAne, pachI bhale teNe potAnuM kaMi ja na ApyuM hoya. eka sajjana AMdhaLAne ke bhUlelAne mArga upara caDAvI de che. ahIM sajjane potAnuM kaMi ja ApyuM na hovA chatAM mArga upara caDelA mANase teno upakAra avazya mAnavo joie. are kaMI ApyuM na hoya, balluM lIdhuM hoya chatAM jo tenAthI lAbha thayo hoya to eno upakAra mAnavo joie. AthI ja zikSaka phI laine bhaNAvavA chatAM vidyArthIe teno upakAra mAnavo joie. badhAM sukhonuM mULa arihaMta che arihaMtanA upadezapramANe vartavAthI mokSanI prApti thAya che. jyAM sudhI mokSanamaLe, tyAMsudhI puNyAnubaMdhI puNya dvArA saMsAra sukha paNa prApta thAya che. arihaMtanA upadezane mAnanAra ane zakya pALanAra kadI durgatimAM na jAya, sugatimAM ja thAya. sugatimAM paNa uccaprakAranA sukhone pAme. AthI arihaMta jema mokSasukhanuM mULa che, tema Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya ( 99) navamuM vaMdana dvArA saMsArasukhanuM paNa mULa che. saMsAramAM je koipaNa jIva je kaMi sukha pAme che te dharmano prabhAva che. dharma vinA kadI sukha na maLe. adharmI AtmAone paNa je sukha maLe che, te paNa jANatAM ke ajANatAM thai gayelA dharmathI maLe che. dharma batAvanAra arihaMto che. sarva prathama arihaMta ja dharma batAve che. AthI sarva prakAranA sukhanuM mULa arihaMta ja che. upakAranA khyAla vinA sAcI prIti-bhakti nahi A rIte arihaMta ApaNA upakArI hovA chatAM ApaNane jyAM sudhI arihaMta upakArI na lAge tyAM sudhI temanA upara prema paNa na thAya. arihaMta upara sAco prema tyAre ja thAya ke jyAre arihaMta mArA upakArI che ema lAge. mArA badhAM sukhonuM mULa kAraNa arihaMta paramAtmA che evI zraddhA thAya to arihaMta upakArI lAge. arihaMta upakArI lAge eTale arihaMta upara prema thayA vinA rahe nahi. arihaMta para prema thAya eTale temanI bhakti karavAnA bhAva thayA vinA rahe nahi. jema kAmI AtmAne strI upara prema che, to tenA darzanathI AnaMda thAya che, ane tene AbhUSaNo vagere Ape che. tema arihaMtanA premIne arihaMtanA darzanathI AnaMda thAya ane bhakti kare. bhakti paNa dilathI kare, veTha utAravAnI jema na kare. jyAM prema che tyAM bhakti dilathI thAya che. prIti vinA bhakti thAya, paNa svArtha mATe ke dekhAva mATe hoya. prIti vinA thatI bhakti koi bhautikasvArtha siddha karavA hoya, athavA huM kevo prabhubhakta chuM e dekhADavA mATe thAya. nAmanA ke prasiddhi meLavavA thAya. AvI bhaktithI kadAca bIjA prabhAvita bane, paNa pote prabhAvita na bane. AvI bhakti joine kadAca bIjA prasanna bane, paNa pote prasanna na bane. bhaktithI bhakta prasanna na bane to e bhaktino koI artha nathI. kAraNake bhaktinuM phaLa maLatuM nathI. bhaktinuM tAtkAlika phaLa mananI prasannatA che. AthI ja kahyuM che ke- mana prasannatAnetipUrcamAne vinezvare ="bhagavAnanI pUjA karatAM mana prasannatAne anubhave che." paramAtmAnI hArdika pUjAthI bIjAo prasanna bane ke na bane, paNa pUjaka avazya prasanna bane. jyAM prema che, tyAM bhakti che. jyAM prema che tyAM bhakti dilathI thAya che e samajavA mULadevano prasaMga che. mULadevano prasaMga eka vezyAne mULadeva upara prema hato. eka vakhata eka zeTha te vezyA pAse Avyo, ane vezyAne potAnI karavA prayatna karavA lAgyo. paNa vezyA koirIte mULadevane choDatI na hatI. AthI zeThe vezyAnI ajhAne pralobhana ApIne, vezyA potAnI bane ane mULadevane choDI de evuM karavA kahyuM. akkAe vezyAne mULadevane choDIne zeThane vaLagavA kahyuM. paNa vezyAe te mAnyuM nahi. chatAM akA vAraMvAra A mATe tenA kAna bhaMbheravA lAgI. vezyAe ajhAne kahyuM - "he mAtA ! huM kevaLa dhana upara ja rAgavALI nathI, kiMtu guNa (AMtarikaprema) upara mAro rAga vadhAre che. akkAe ghaNuM samajAvyA chatAM mULadevane to nahi. akAtenA uparakopa pAmI. tethI vezyA mULadevane mATe caMdana mAgatI, tyAre akkA tene sukuM kArDa ApatI, puSpanI mALAne badale nirmAlya ApatI, zeraDInA badale tenuM pUchaDIyuM ApatI. madirAne badale pANI ApatI. vezyAe akkAne pUchyuM : Ama kema kare che. akkAe kahyuM: A tAro priya mULadeva jevo nirasa che, tevI ja A vastuo paNa tene lAyaka che. tethI huM tene choDI de. vezyAe akkAne kahyuM ke tuM game teTaluM kahe paNa huM mULadevane choDIza nahi. kAraNake tene mArA upara jeTalo prema che, teTalo prema zeThane nathI. akkAne vezyAnI vAta upara vizvAsa na Avyo. AthI vezyAe akkAne khAtarI thAya e mATe baMnenA premanI parIkSA karI batAvI. baMne premI pAse vezyAe zeraDI maMgAvI. zeThe zeraDIno bhAro mokalI Apyo. akkAe kahyuM : jo, zeThanI keTalI badhI udAratA che, tArA mAtra eka vacanathI ATalI badhI zeraDI mokalI ApI. vezyAe Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamuM vaMdana dvAra (100) zrAddhadinakRtya, akkAne kahyuM: zuM huM bhesa chuM, ke jethI A bhAro cAvuM. mULadeva jAte bajAramAM gayo ane jAte tapAsIne zeraDIno madhura rasathI bharapUra eka sAMTho kharIdyo. pachI tene cholIne tenA nAnA nAnA TukaDA banAvyA. pachI TukaDAone DIsamAM mUkI upara elacI vagere svAdiSTa, rucikara padArtho bhabharAvyA. pachI dareka TukkA upara saLI parovI. upara svaccha ane suMdara rUmAla pAtharIne eDIsa dAsI dvArA vezyAne mokalI. A joine vezyAe akkAne kahyuM: jo, mULadevane mArA upara keTalo prema che? zeraDI khAtAM mArA hAtha paNa na bagaDe e mATe TukaDAo upara saLIo parovI che. AvI bhakti koNa karAve che? aMdara rahelo prema karAve che. zeThe kharca ghaNo ryo paNa eke ya zeraDI mane kAma lAge tevI namokalAvI. AnAthI siddha thAya che ke zeTha karatAM mULadevane mArA upara prema adhika che. saMpUrNa pUjA jAte karavI joIe A rIte jene arihaMta pratye prema che, te jinanI bhakti dilathI kare. arihaMta pratye prema jAge eTale arihaMtanI bhakti jAte karavAnuM mana thAya che. Aje jinabhakti karanArAomAM ghaNA mAtra kezarapUjA karIne pUjA ryAno saMtoSa mAnI le che. kevaLa kezarapUjA karI levAthI aSTaprakArI pUjA na thAya. arihaMta pratye jene prema thAya,. tene jalapUjAthI AraMbhI saMpUrNa pUjA jAte ja karavAnuM dila thayA vinA rahe nahi. vadhAre samaya na hoya to, bhale eka ja mUrtinI pUjA thAya, paNa jo jala-prakSAlathI prAraMbhI aMgaracanA sudhInI pUjA jAte ja karavAmAM Ave to bhAva koi judo ja Ave che. utAvaLe utAvaLe game tema, ghaNA bhagavAnanI pUjA karavA karatAM, zAMtithI vidhipUrvaka eka ja bhagavAnanI pUjAthI vadhAre lAbha thAya tathA jala prakSAlanathI mAMDI aMgaracanA sudhI jAte jinapUjA karavAthI aho! bhagavAna mArA svAmI che! huM temano sevaka chuM! arihaMta mArA parama upakArI che, evo bhAva jAge che. A rIte dareka zrAvaka jAte pUjA kare to Aje pUjArIthI thai rahelI AzAtanAonA pApathI bacI javAya. Aje zrAvakoe bhagavAna pUjArIne bhaLAvI dIdhA che. Aje pUjArIne bhagavAna bhaLAvI devAthI keTalI badhI AzAtanA thAya che. jyAM A rIte bhagavAnanI AzAtanA thatI hoya, tyAM saMghano abhyadaya thAya zI rIte ? ghaNA bUma pADe che kesaMghano abhyaya thato nathI. paNa kyAMthI thAya? A rIte bhagavAnanI AzAtanAthI abhyadaya na thAya. AthI abhyadaya IcchanArA zrAvakoe pUjArIthI thatI AzAtanAo dUra karavI joie. eno eka ja rasto che ke dareka bhagavAnanI jAte ja pUjA karavI joie. pUjArIne bhagavAnane hAtha paNa na lagADavA devo joie. pUjArI maMdiranuM paracuraNa kAma kare e barobara che. bhagavAnanI pUjA karavI e pUjArInuM kAma nathI. bhagavAnanI pUjA karavI e zrAvakanuM kAma che. koi vastu lAvavI, lai javI, koi vastu AghI pAchI mUkavI, maMdira sApha rAkhavuM, pUjAnI sAmagrI saMbhALavI vagere kAma pUjArI kare e barobara che. paNa pUjA pUjArI kare e ThIka nathI. jo dareka zrAvaka eka eka pratimAnI saMpUrNa pUjA jAte karavA mATe to maMdiramAM pratimAo khUTe. pachI maMdiramAM pratimAo ghaNI che, koi pUjA karanAra nathI, evI bUma na Ave. mane ema thAya che ke ATalA badhA zrAvako che, vyAkhyAna sAMbhaLanArA paNa ghaNA che, bhagavAnanI aSTa prakArI pUjA jAte karavI joie, evuM vAraMvAra sAMbhaLe paNa che, chatAM aSTaprakArI pUjA kema jAte nathI karatA? AnAM aneka kAraNo hoi zake che, paNa mukhya kAraNa bhagavAna pratye joie teTalo prema nathI, e eka saMta pAse be bhakto dararoja satsaMga karavA mATe AvatA hatA. saMtane ekavAra vicAra Avyo ke, A bemAM mArA pratye kone vadhAre prema che te jouM. AthI saMte te baMnene kahyuM : Aje mAre zeraDI khAvI che. eka bhakta nokara dvArA zeraDInA sAMThA mokalI ApyA. bIjA bhakta bajAramAM jAte ja badhA sAThAone tapAsIne temAMthI Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (101) navamuM vaMdana dvArA madhura rasathI bharapUra eka sAMTho kharIdyo. ghera AvI jAte cholIne gaMDerI banAvI. temAMthI nAnA nAnA pAsA banAvI cAMdInI moTI DIzamAM mUkyA. tenA upara elacI vagere sugaMdhI padArtho bhabharAvIne gulAbajaLa chAMTyuM. DIsa upara rezamanuM kapaDuM DhAMkI jAte saMtane ApavA mATe gayo. sevakanI A sAmAnya vastu svIkArI ane kRtArtha karo ema kahyuM. saMte te premathI ArogI. saMto vastu nathI jotAM, kiMtu hRdayanA bhAvane jue che. bhAva vinAnA miSTAnna karatAM, bhAvayukta chAzamAM vadhAre mIThAza hoya che. eTale saMta Adine bhAvathI chAzanI gheMsa ApanArane bhAva vinA dUdhapAka ApanArathI adhika lAbha thAya. sAMjanAbaMne bhakto AvyA. tyAM te pUchyuM: Aje tamane rojanA karatAM jIvanamAM koi vizeSatAnuM darzana thayuM? zeraDInA sAThA mokalanAre nA kahI. bIjAe kahyuM Aje mane jIvanamAM vizeSatAno anubhava thayo che. koI divasa na thayo hoya tevo AnaMda Aje thayo che. kadAca mArI jiMdagImAM Avo AnaMda pahela vahelo ja haze. e AnaMdane huM vANImAM utArI zakuM tema nathI. mArA bahAranA jIvanamAM koi vizeSatA nathI, paNa aMdaranA jIvanamAM jANe AnaMda thayA kare che, jANe ke Aje zera lohI caDhayuM hoya tevuM lAge che. A daSTAMta ApaNane e bodhapATha Ape che ke aMtaramAM bhaktino bhAva Ave che, tyAre e bhAva svazakti mujaba bAhyabhakti paNa karAvyA vinA na rahe. bAhya bhakti paNa jAte karavAnuM dila thAya che. aMtaramAM bhAva Ave eTale svazakti mujaba uttama dravyothI jAte suMdara bhakti karavAnuM dila thAya che. eTale koi ema kahe ke aMtaramAM umaMga rAkhI sAmAnyadravyathI bhagavAnanI bhakti karIzuM to samajavuM ke bhAvamAM khAmI che. bhAva uttama che, todravyo sAmAnya zA mATe? mATe arihaMta pratye uttamabhAva Ave evuM karavuM joie. arihaMta pratye uttamabhAva Ave e mATe emanA upakAranuM ane guNonuM smaraNa karavuM joie. pUjA svadravyothI karavI joIe pUjA saMghanAM dravyothInakaratAM svadravyothI karavI joie. svadravyothI pUjA karavAthI vizeSa ullAsa-bhAva Ave che. ethI lAbha paNa vizeSa thAya che. A viSe be nokaranuM daSTAMta che. be nokaranuM daSTAMta atyaMkara nAme eka zeTha hatA. te dharmaniSTha hatA. temaNe gharanA kArya mATe eka ane gAyone carAvavA mATe eka, ema be nokaro rAkhelA. zeThanI dharmakaraNInI asara te baMne upara thai. (bIjAnA sArA kAryanI asara yogya upara ja paDe, ayogya upara viparIta asara thAya. jemake Aje bhagavAnanI bhakti joine keTalAko paisAno dhUmADo karyo ema kahe che.) A baMne nokaro yogya hatA. ekavAra te baMnee vAto karatAM karatAM zeThanI vAta karI. ApaNA zeThanA traNeya kALa sArA che. pUrvabhavamAM dharma kAryo karIne AvyA che, mATe vartamAnamAM sukhI che. vartamAnamAM dharma kAryo kare che, mATe AvatA bhavamAM paNa sukhI thavAnA. ApaNA traNe kALa kharAba che. pUrvabhavamAM dharma karIne nathI AvyA, tethI du:khI chIe, vartamAnamAM dharma karatA nathI, eTale AgAmI bhava paNa kharAba thaze. zeThe A vAta sAMbhaLI. zeThane thayuM ke A baMne jIvolAyaka che. mATe Amane dharma sAmagrIno yoga karI Apyo hoya to dharma pAmI jAya. comAsInA divase jinamaMdire pUjA karavA jatAM baMnene sAthe lIdhA. zuddha vastra Adi paherAvyA. pachI puSpo ApatAM kahyuM. A puSpothI pUjA karo. baMne jaNA vicAre che ke jenAM puSpo hoya tene phaLa maLe, amAre to mAtra majUrI kahevAya. temaNe puSponalIdhAM. zeThe temane samajAvyA chatAM, ekanAM benathayA. zeTha temane gurumahArAja pAse lai gayA. zeThe gurune vigata kahI. gurune lAgyuM ke teo baMne jIva lAyaka che. tethI pUchyuM ke - tamArI pAse thoDuM Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamuM vaMdana dvArA (102) zrAddhadinakRtya paNa dravya che ke nahi? gAyo carAvanAra nokare kahyuM: gurudeva! mArI pAse mAtra pacIsa koDI ja che. gurumahArAja bolyA:svazaktine gopavyA vinA zuddhabhAvapUrvakathoDA paNa dravyathI karelI pUjAthI bahulAbhathAya. A sAMbhaLIne tene AnaMda thayo. pachI tyAMthI uThIne pacIsa koDInAM puSpo laIne ullAsathI jinapUjA karI. jyAre bIjo nokara tyAM ja guru mahArAja pAse besI rahyo. tenuM mana dravyanA abhAve svadravyathI pUjA na thavAthI udvigna hatuM. teTalAmAM eka mANasane gurumahArAja pAse paccakhANa leto joyo. nokare gurumahArAjane pUchyuM: gurudeva! A mANase zuM karyuM? gurue kahyuM: bhadra ! teNe tapanuM paccakhANa lIdhuM che. Ama kahIne temaNe tapanI samajaNa ApIne tapano mahimA batAvyo. paisA nathI to paisA vinA paNa thai zake evo A uttama dharma che, ema vicArIne te nokare upavAsa kya. pachI dharmakaravA saMbaMdhI harSa anubhavatA te baMne nokara zeThanI sAthe ghare gayA. bhojananA samaye baMnene temanAM bhANAM maLI gayAM. gharakAma karanAre upavAsa karyo hato, chatAM tenuM bhANuM pIrasAyuM. eNe vicAra karyo ke A bhojana mArA kAmanA badalAmAM maLe che, eTale A bhojana mArA hakkanuM che. A bhojana mArI kamANI che. AthI mArA puNyayoge jo koi munirAja atyAre ahIM AvI jAya to huM temane mAruM A bhojana vahorAvI dauM. evAmAM munirAjanuM Agamana thayuM. tene khUba harSathayo. te vicAravA lAgyoke uttama munino yoga ane svadravya e beno yoga mArA mATe durlabha che, chatAM Aje yoga thavAthI jarUra huM bhAgyazALI chuM. teNe potAnA bhANAnuM saghaLuM bhojana munirAjane vahorAvI dIdhuM. zeThane A joIne AnaMda thayo. zeThe tenA bhANAmAM bIjuM bhojana pIrasAvavA mAMDyuM. kemake zeThane nokaranA upavAsanI khabara nahatI. gAya-pAlakanokara sAthe jinamaMdiramAM gayA tyAre pAchaLathI ANe upavAsanuM paccazmANa lIdhuM hatuM. pachI teNe e vAta zeThane ke koineya karI nahi. zeThe pharIthI bhojana pIrasavAnuM kahyuM tyAre ApaNe nA pADI ane kahyuMAje mAre upavAsa che. zeThe kahyuM: to pachI pahelAM bhojana zA mATe lIdhuM hatuM ? Ama pUchavAnuM kAraNa e che ke munirAjane vahorAvI dIdhuM eTalA mATe to upavAsa karavA icchato nathI ne ? nokare kahyuM: mArA hakkanA bhojanathI supAtradAnano lAbha levo hato. zeTha adhika prasanna thayA. have A baMne nokaro sAdharmika thavAthI zeTha adhika vAtsalya karavA lAgyA. svadravyothI pUjA karavAmAM be kAraNo che. (1) bhagavAnanI pUjA dravyanI mUcha utAravA karavAnI che. pArakAnA dravyathI pUjA karavAmAM A hetu siddha thato nathI. (2) svadravyathI thatI pUjA uccabhAvanuM kAraNa che. potAnA dravyathI pUjA karavAmAM je bhAva Ave te bhAva pArakA dravyathI pUjA karavAmAM prAya: na Ave. pArakA dravyathI pUjA karavI e maphatanI pUjA kahevAya. maphatanI pUjAthI prAya: uccabhAva na Ave. kumArapALa mahArAjA pAMca koDinAM phUlothI pUjA karIne aDhAra dezanuM rAjya pAmyA. e prabhAva zeno? jo kevaLa pAMca koDinA phUlanI pUjAthI aDhAra dezanuM rAjya maLI jAya to jagatamAM pAMca koDithI paNa adhika mUlyathI puSpapUjA karanArA ghaNA hoya che. AthI te badhAne rAjya maLavuM joie. eTale AnI pAchaLa mukhya kAraNa zuM che te vicAravuM joie. kumArapALa mahArAjA pUrva bhave eka zeThanA nokara hatA. zeThe zrI mahAvArIsvAmInuM maMdira karAvyuM hatuM. paryuSaNa parvamAM zeTha potAnA kuTuMbanA mANaso sahita che je jIvo svadravyathI jinapUjA karavI joie ema samaje che ane zaktisaMpanna paNa che, chatAM lobhavRttithI paradravyathI pUjA karanAranI apekSAe ahIM maphatanI pUjA' samajavI. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (103) navamuM vaMdana dvAra ThAThathI pUjA karavA te maMdiramAM AvyA. vidhipUrvaka vistArathI pUjA karyA pachI zeThe nokarane kahyuM: A puSpo ane prabhunI pUjA kara. nokare vicAra karyo ke pArakAnAM puSpothI pUjA karavAthI mane zo lAbha! e to pArakAne lAbha thAya. mane to mArAM puSpothI pUjA karuM to lAbha thAya. AvA vItarAga devanI pUjA mAre mArA potAnAM puSpothI karavI joIe. Ama vicArI potAnI pAse je mAtra pAMca koDi hatI tenAM puSpo lIdhAM. pAMca koDithI aDhAra puSpo maLyAM. (koDI = te vakhatanuM calaNI nANuM) aDhAra puSpothI eNe bhagavAnanI pUjA karI. potAnA dravyathI bhagavAnanI pUjA karI hatI. eTale pUjA karatAM utkRSTa zubhabhAva thavAthI azubha karmonI nirjarA thavA sAthe utkRSTa puSyano baMdha thayo. e puNyanA pratApe bIjA bhavamAM kumArapALa banIne aDhAra deza pAmyA. eTale kumArapALa mahArAjAne aDhAra deza maLyA. tenuM mukhya kAraNa pUjA karatAM thayelo utkRSTa zubhabhAva che. e utkRSTa zubhabhAvamAM potAnA dravyathI lIdhelAM puSpo nimitta banyAM. AthI pUjAmAM zubha bhAva vadhe e mATe dareke potAnA dravyathI pUjA karavI joIe. alabatta, koine svadravyathI pUjA karavA chatAM uccabhAvona thAya evuM bane. koine paradravyathI pUjA karavA chatAM uccabhAvo Ave evuM bane. Ama chatAM sAmAnyathI ema avazya kahI zakAya ke svadravyathI thatI pUjA uccabhAvanuM kAraNa che. pUjA UMcAMdravyothI karavI joIe pUjA zakti mujaba UMcAMdravyothI karavI joie. jema jema dravyo UMcAM tema tema bhAva adhika sAro Ave. kAraNake sArAMdravyo sArA bhAvanuM kAraNa che. puNyabaMdhake pApabaMdhanuM mukhya kAraNa bhAva che. e bhAvanuM kAraNa bAhya nimitto che. kharAba nimittathI kharAba bhAva Ave, ane sArA nimittathI sAro bhAva Ave. sArAM nimittomAM paNa taratamatA hoya che. jema jema nimitta vadhAre sAruM tema tema bhAva vadhAre sAro. je zakti hovA chatAM sAmAnya dravyathI bhagavAnanI pUjA kare che, tenA manamAM dhananA lobhanI malinatA rahelI che. AthI pUjAmAM je bhAva Avavo joie te bhAva Avato nathI. jenA pratye prema che, tene sArI vastu ApavAnuM mana thayA vinA rahetuM nathI. jema jema prema vadhAre tema tema adhika sArI vastu ApavAnuM dila thAya. jene strI pratye joradAra prema che te strIne sArAmAM sArI vastuo Ape che. tema bhagavAna upara joradAra prema thAya to sArAmAM sArI vastuthI bhagavAnanI bhakti karavAnuM dila thayA vinA na rahe. kumArapALa mahArAjAnuM daSTAMta bhagavAnanA bhaktane UMcAMdravyothI bhagavAnanI bhaktikaravAnuM dila hoya. A viSe kumArapALa mahArAjAno eka prasaMga che. kumArapALa mahArAjA AratI hAthamAM laIne prabhu samakSa UbhA rahyA. AMgInAM darzana karatAM vicAra Avyo ke meM maMdira suMdara banAvyuM. paNa huMrAjA hovA chatAM cha RtunAM puSpothI bhagavAnanI pUjA karI zakato nathI. chaRtunAM puSpothI jinapratimAnI aMga racanA karI hoya to kevI suMdara dekhAya? devone dhanya che ke teo naMdanavananAM chaRtunAM puSpothI jinezvaranI pUjA kare che. kumArapALa mahArAjAnAM A ugra bhAvanAno zAsanadevIne karaMTa lAgyo. AthI te turata tyAM AvI. AkAzamAM rahIne zAsanadevIe kahyuM: rAja! tuM jarA paNa aphasosa na kara. tArI bhAvanAne saphaLa banAvavA huM naMdanavana samAna bagIco banAvI dauM chuM. Ama kahIne zAsanadevI adazya thaI gaI. kumArapALa mahArAje maMdiranI bahAra AvIne joyuM to maMdiranI bAjumAM naMdanavana jevo suMdara bagIco joyo. temAM chae RtunAM manohara puSpo hatAM. AthI kumArapALa mahArAjA harSamAM AvI gayA. AthI ja maMgaladIvAnA gItamAM "AratI utArI rAjA kumArapALe" ema kumArapALa mahArAjAnuM nAma ApyuM. zreNika mahArAjA dararoja survaNanA Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 navamuM vaMdana dvArA zrAddhadinakRtya navA navA 108 java ghaDAvIne teno bhagavAna samakSa sAthiyo karatA hatA. chatI zaktie sAmAnya dravyathI pUjA karavAnuM dila thAya e bhagavAna uparanA premanI khAmIne sUcave che. paMcAzaka sUtramAM uttamadravyothI pUjA karavAnuM kAraNa jaNAvatAM kahyuM che ke- "uttama dravyothI pUjA karavAthI prAyaH bhAva paNa uttama Ave che, te bhAvathI azubha karmono kSaya thAya che. koI kliTa karmavALA jIvane uttama dravyothI paNa uttama bhAva na Ave evuM bane. tathA koi bhAgyazALI-jIvane uttama dravyo vinA paNa uttama bhAva Ave evuM bane. AthI ahIM prAya: kahyuM che. puNyodayathI maLelI uttama vastuonA upayoganuM, jinapUjA sivAya bIjuM koi uttama sthAna nathI. zarIra, strI, saMtAna Adino karelo satkAra saMsAra mATe thAya che. jyAre vItarAganokarelo satkAra saMsAra nAza mATe thAya che. kheDUta potAnA khAvAmAM halakuM anAja bhale vApare, paNa khetaramAM tobIja UMcuM nAkhe. kemake ene samaja che ke jevuM bIja vAvIzuM tevuM anAja pAkaze. kheDUta bIjuM badhuM jatuM. kare, paNa khetarane jatuM na kare. kemake enA jIvanano AdhAra khetara ja che. ema sAcA jainonA jIvanano AdhAra sAtakSetra che. temAM paNa jinezvara bhagavAna mukhya AdhAra che ema samaje. AthI kahyuM che ke - vAcaka jazakahe, mAre tuM jagajIvana AdhAro re! Aje eka to pUjA karanArA ja ochA che. temAM paNa svasAmagrIthI pUjA karanArA bahu ja ochA che. snAna karavAnuM, pUjAnAM kapaDAM, kezara vagere taiyAra maLatuM hoya, to pUjA kare, nahi to na kare. pArakA dravyathI pUjA karanArAomAM paNa saMpUrNa pUjA jAte karanArA ochA che. svadravyathI pUjA karanArAomAM paNa saMpUrNa pUjA jAte karanArA ochA. moTA bhAganA to mAtra kezarapUjA karIne saMtoSa mAnI le che. sva dravyathI pUjA karanArAomAM paNa zakti mujaba UMcI sAmagrIthI pUjA karanArA ochA che. pUjA vidhipUrvaka karavI joIe ahIM sudhI ApaNe e vicAryuM ke (1) saMpUrNa jinapUjA jAte karavI joIe. (2) svadravyathI karavI joIe. (3) UMcAMdravyothI karavI joie. have jinapUjA vidhipUrvaka karavI joie e viSe vicArIe. jinapUjA vidhipUrvaka karavAthI sArI thAya che, emAM sArobhAva Ave che, ethI sAruM phaLa maLe che. avidhithI karavAthI AnAthI viparIta bane che. lokomAM paNa vidhipUrvaka karelA kAryanuM phaLa sAruM maLe che. avidhithI karavAthI biskula phaLa maLatuM nathI ke joie tevuM maLatuM nathI. jemake davAnuM phaLa meLavavA vaidya jyAre ane je rIte davA levAnuM kahyuM hoya tyAre ane te rIte davA levI joIe. je khorAka levAnuM kahyuM hoya te khorAka levo joIe. je khorAkanI nA kahI hoya te khorAka na levo joie. davA niyamita levI joIe. A rIte vidhipUrvaka davA levAthI ja lAbha thAya. jo AmAM pheraphAra karavAmAM Ave to lAbha na thAya, balka nuksAna paNa thAya. A eka daSTAMta che. bAkI vyavahAranuM dareka kAma vidhipUrvaka karavAmAM Ave to ja temAM pUrNa saphaLatA maLe. vyavahAranA kAmamAM to badhAno anubhava che. vidhinA mahattva viSe vyAvahArika daSTAMta vidhinuM keTaluM mahattva che e viSe eka vyAvahArika daSTAMta joIe. gAmaDAmAM raheto eka yuvAna bimAra paDavAthI zaheramAM tabiyata batAvavA DokTara pAse gayo. DokTare roga tapAsIne sAta divasanI pravAhI davA eka bATalImAM bharIne divasamAM traNavAra levA kahyuM. eka vakhatamAM davAno Dojha keTalo levo tenI khabara paDe - vadhAre ochI na thAya, e mATe bATalI upara ekvIsa AMka pADelA hatA. ghare jaIne pahelIvAra davA lIdhI. davA letAM ja peTamAM khUba du:khavA mAMDyuM. zarIra tUTavA mAMDyuM. magaja bhamavA lAgyuM, ulTIo thavA mAMDI. gharanA mANaso Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya navamuM vaMdana dvAra gabharAI gayA. zaheramAMthI te ja DokTarane bolAvI lAvyA. DokTarane yuvAne kahyuM : tama aa kevI davA ApI ? roga maTavAnI vAta to dUra rahI, A navI takalIpha UbhI thaI. DokTare pUchyuM : davA barobara lIdhI hatI ? dardIe kahyuM : hA, davA to tame kahyuM enAthI paNa vadhAre sArI rIte lIdhI hatI. tame to thoDI thoDI levAnI kahI hatI. paNa huM to badhI ekI sAthe ja gaTagaTAvI gayo. tamArI davA pANI jevI hatI. huM AnAthI Dabala pANI eka sAthe pI jAuM chuM. AthI meM tamArI badhI davA ekI sAthe laI lIdhI. mane ema ke mArAthI ekI sAthe davA na laI zakAya, mATe tame sAta dahADA thoDI thoDI levAnI kahI che. paNa huM to ekI sAthe AnAthI Dabala davA paNa pI jauM ema chuM. ekI sAthe davA levAthI roga ekI sAthe bhAgI jAya, ema samajI huM badhI davA ekI sAthe gaTagaTAvI gayo. 105 A sAMbhaLIne DokTarane hasavuM AvyuM. paNa teNe hAsyane rokI lIdhuM. dardIne kahyuM : ekI sAthe na levAya. davA to jeTaluM mApa kahyuM hoya teTalI ja levAya. ekI sAthe davA lIdhI ethI ja A takalIpha thaI che. AmAM davAno doSa nathI, paNa tamAro che. pachI DokTare davA ekI sAthe levAthI thayela rIekzananA upacAro karIne dardIne svastha banAvyo. pachI mULa rogano upacAra karyo. jo A rIte davA jevI vastumAM avidhi thavAthI nukzAna thayuM to dharma kriyAomAM avidhi kare ane vidhi pratye bahumAna na hoya to nukazAna thAya emAM zI navAI ? vidhi pratye bahumAnavALAne avidhi khaTake dhArmika anuSThAno vidhipUrvaka karavAthI ja saphaLa bane che. mATe dareka dharmIe dhArmika anuSThAnonI vidhi guru pAsethI jANavAno prayatna karavo joIe. vidhine jANavA chatAM tevA saMyoga AdithI avidhi thai jAya e saMbhavita che. chatAM jene vidhi pratye bahumAna hoya tene tevA saMyoga AdithI thatI avidhi khaTake. ene ema thAya ke bhagavAne dareka anuSThAna vidhipUrvaka karavAnuM kahyuM che. paNa huM kamanasIba chuM ke jethI barobara vidhipUrvaka karI zakato nathI. Avo AtmA vidhi-vidhi zuM karo cho ? A kALe vidhi sAcavavI kaThina che, mATe ema ja cAle. AvuM na kahe. ene jema potAnAthI thatI avidhi badala du:kha hoya tema je AtmAo vidhinuM barobara pAlana karatA hoya temanA pratye bahumAna hoya. vidhi pratye bahumAna Ave eTale vidhinuM pAlana karanArAo pratye bahumAna AvyA vinA rahe nahi. bahumAnanAM pAMca lakSaNo 1. vidhinI jijJAsA, 2. vidhi sAMbhaLIne AnaMda, 3. vidhinA pAlana mATe zakya prayatna, 4. thaI jatI avidhi khaTake, pa. vidhipUrvaka karanArAo pratye bahumAna. A pAMca vidhibahumAnanAM lakSaNo che. vidhipratye bahumAnavALo paNa dhanya che zAstramAM vidhi pratye bahumAna rAkhanArane dhanya kahyo che. 1. je AtmA vidhipUrvaka kare che te AtmA dhanya che. 2. je AtmA vidhipUrvaka karI zakato nathI, paNa vidhi upara bahumAna hovAnA kAraNe vidhipUrvaka karavAnI bhAvanAvALo che, te paNa dhanya che. 3. chevaTe vidhinI niMdA na kare te paNa dhanya che. kAraNa ke bhAre karmI AtmAone avidhi upara ja prema hoya che. je AtmAne vidhi upara prema che te AtmA niTamAM mokSe janAra che. mATe dhArmika anuSThAnonI saMpUrNa saphaLatA icchanArAoe vidhi pratye bahumAnavALA banIne vidhinuM pAlana karavAnI kALajI rAkhavI joIe. '"Ama ja cAle'' evI vRtti na rAkhavI joIe. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106. navamuM vaMdana dvAra zrAddhadinakRtya vidhine jANavAnI bedarakArI Aje vidhi pratye bedarakArI ghaNI AvI javAthI dharmakriyAomAM avidhi ghaNI thAya che. avidhi thAya che eTaluM ja nahi, paNa vidhine jANavAnI icchA ja moTe bhAge dekhAtI nathI. AnuM kAraNa vidhi pratye joie tevuM bahumAna nathI. vidhi pratye jene bahumAna hoya tene vidhine jANavAnI icchA thAya. jene vidhine jANavAnI icchA thAya te anukULatA mujabate mATe prayatna kare. vidhine jANavA gurunI jarUra paDe. Aje jinapUjA, caityavaMdana vagere vidhi jANavA guru pAse AvanArA keTalA? nokarI vagere mATe koI ophisara vagerene maLavA javuM hoya to tene kevI rIte maLavuM, tenI pAse kevI rIte javuM? tenI sAthe kevI rIte bolavuM, kevI rIte vartavuM vagere barobara jANI le. kAraNa ke dhana vagerenI garaja che. tevI rIte jinamaMdiramAM javA vagerenI vidhi jANavA prayatna karanArA keTalA? ophisara vagerenuM vinayavagerethI game teTaluM sAcavavAmAM Ave to paNa te maherabAnI kare ja evo niyama nathI. maherabAnI kare to paNa ApI-ApIne keTaluM Ape ? tathA enI maherabAnI mAMdagI AdimAM kAma lAge nahi. jyAre jinezvara bhagavAna AdinI vinaya Adi vidhipUrvaka sevA karavAmAM Ave to avazya phaLe. vidhipUrvaka karelI dharmakriyAo A lokamAM paNa kAma lAge, mAMdagI Adi ApattimAM paNa kAma lAge, ane paralokamAM paNa kAma lAge. ophisara vagerenI maherabAnI mAMdagI AdimAM ke paralokamAM kAma na lAge. Ama chatAM ophisara vagerenI sevAmAM jeTalI kALajI rakhAya che teTalI paNa kALajI dharma kriyAomAM na rakhAya tenuM zuM kAraNa? enuM mukhya kAraNa e che ke dharmano upakAra khyAlamAM Avyo nathI. avidhi thAya to paNa vidhi bahumAnapUrvaka kriyA karatA rahevuM joIe e vidhi upara bahumAna ane vidhinuM jJAna hovA chatAM avidhi thai jAya ema paNa bane chatAM dharmakriyAno tyAga nahIM karavo joie. abhyAsa thatAM avidhi dUra thAya che. prAya: dareka anuSThAnamAM prAraMbhamAM avidhi thaI jAya e sahaja che. paNa jo avidhinA bhayathI anuSThAnano ja tyAga karavAmAM Ave to kyAreya vidhipUrvaka anuSThAno karavA samarthanabanI zakAya. AthI avidhithai jAya to paNa vidhinA bahumAnapUrvaka dhArmika anuSThAno karatAM rahevuM joie. zAstramAM avidhivALI dharmakriyA karanArathI biskula dharmakriyA nahi karanArane prAyazcitta vadhAre kahyuM che. pUjAno kramazaH vidhi pUjA vidhipUrvaka karavI joie. AthI ahIM pUjAnomika (=WAmathI pUjA karavI te) vidhi jaNAvavAmAM Ave che. 1. pahelI nisAhi- gharathI maMdira pAse AvIne maMdiranA mULa dvAramAM praveza karatAM have huM saMsArasaMbaMdhI sarva kAryono mana-vacana-kAyAthI tyAga karuM chuM, ema sUcavavA traNa vAra nisAhi zabda bolavo. 2. prabhujIne dekhatAM ja "namo jiNANa" kahI aMjalipUrvaka mastaka namAvI praNAma karavo. 3. pachI mULanAyakajIne 'namo jigANa ema bolavApUrvaka aDadhuM aMga namAvavArUpa adhavata praNAma karavo athavA pUrNa khamAsamaNa devArUpa paMcAMga praNAma karavA. (rca.ma.bhA. gAthA 189) 4. traNa pradakSiNA:- pachI bhUlanAyaka jinabiMba potAnI jamaNI bAju rahe te pramANe traNa pradakSiNA ApavI. pradakSiNA ApatAM bolavAnA duhA A graMthamAM 116mA pejamAM che. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya. ( 107 ) navamuM vaMdana dvArA prazna - jinabiMba potAnI jamaNI bAju rahe tema pradakSiNA ApavAnuM zuM kAraNa? uttara :- uttama vastuo prAya: jamaNI bAjue karavI evI maryAdA (=eka jAtano vinaya) che. pradakSiNA ApatAM be hAtha joDI jinezvaranA guNagAnavALAM stotro bolavAM. vartamAnamAM "kALa anAdi anaMtathI" vagere duhA bolAya che. te duhA bolavAthI pradakSiNAno hetu khyAlamAM Ave che, ane manamAM bhAvollAsa pragaTe che. mATe dareka zrAvake AduhAo kaMThastha karIne pradakSiNA ApatAM bolavA joie. tathA pradakSiNA ApatAM zrI jinezvaradeva cArarUpe samavasaraNamAM birAjamAna che, ema dhArIne gabhArAnI bahAranI bhIMtamAM mULanAyakanI jamaNI bAjue, pAchaLa ane DAbI bAjue gokhalAmAM sthApelA traNa jinabiMbone paNa vaMdana karavuM joIe. mULayanAyakanI traNeya dizAmAM mUrti zA mATe? prazna :- zikharabaMdhI dareka daherAsaramAM gabhArAnI bahAranI bhIMtomAM gokhalAmAM mULanAyakanI jamaNI bAjue, pAchaLa ane DAbI bAjue jinabiMbanI sthApanA karavAnuM zuM kAraNa? uttara :- samavasaraNamAM bhagavAna cAre dizAmAM birAjamAna hoya che. gabhAro samavasaraNarUpa manAya che. pradakSiNA detAM samavasaraNano khyAla Ave e hetuthI gabhArAnI bhIMtanI bahAranA bhAgamAM gokhalAomAM traNeya dizAmAM mULanAyakajInA nAmanAM traNa pratimAjI birAjamAna karAvAya che. tathA "jinabiMbanI pAchaLanA bhAgamAM (pachIte) vasavuM nahi" evo niyama che. mULanAyakanI traNa dizAomAM mUrti birAjamAna karavAthI cAreya dizAomAM jina mUrtio AvavAthI ukta niyamanuM pAlana thAya che. 5. aSTa paDa mukhakoza bAMdhIne prArthanA karelA pavitra orasIyA upara kezara ane pUra vagerenI sAthe caMdana (=sukhaDa) ghasavuM. tathA bIjI paNa morapIMchI, pANI, vALAkuMcI, baMgaluchaNAM, puSpo vagere badhI pUjA sAmagrI taiyAra rAkhavI. je AMgaLI vagerethI caMdana laIne potAnA kapALe tilaka karyuM hoya te AMgaLI vagerene dhoyA vinA pharI te vATakImAM nAkhavAmAM Ave to temAM rahela caMdana potAnA kapALe aDelA caMdanathI mizrita thAya. AvA caMdanathI jinapUjA karavAthI mahAna doSa lAge. mATe je AMgaLI vagerethI caMdana laine svapALe tilaka karyuM hoya te AMgaLI vagerene dhoyA pachI ja te vATakImAM nAkhI zakAya.' 6. potAnA pALe tilaka karavuM. (tilaka saMbaMdhI vizeSa varNana 118mA pejamAM karavAmAM Avaze.). 7. mULanAyaka samakSa jamIna upara be DhIMcaNa ane be hAtha mUkIne traNa vAra praNAma karavA. (ca.vaM.ma.bhA. gAthA. 193). 8. aSTa paDa mukhakoza bAMdhavo. 9. bIjI nisIhi - "have huM jinamaMdiranAM kAryono paNa tyAga karuM chuM." e sUcavavA traNa vakhata nizIhi kahIne gabhArAmAM praveza karavo. 4 zrAvake svadravyathI pUjA karavI joIe. AthI caMdanavagere paNa potAnuM hovuM joie ane jAte ghasavuM joIe. pachI ghasAyeluM caMdana be vATakImAM levuM joIe. eka vATakImAM potAnA tilaka mATe. bIjI vATakImAM jinapUjA mATe. vilepana pUjA mATe barAsa alaga ghasIne eka vATakImAM levuM. * khesanA cheDAnI traNavAra gaDI karavAthI ATha paDa thAya. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 navamuM vaMdana dvArA zrAddhadinakRtya 10. jinapratimAjInI uparathI nirmAlya utAravuM 11. morapIMchIthI pratimAjInuM pramArjana karavuM. (jIva-jaMtu ke puSparaja vagere hoya to dUra thAya.) 12. gabhArAnuM pramArjana svayaM karavuM ke bIjA pAse karAvavuM. (caM.vaM.ma.bhA. gAthA. 195) 13. pahelAM dUdhathI ane pachI pANIthI *prakSAla pUjA karavI. prazna - aSTaprakArI pUjAmAM jaLapUjA Ave che, dUdhapUjAno ullekha nathI to, pachI dUdhano prakSAla zA mATe karavAmAM Ave che? . uttara:- bhagavAnanA janmAbhiSeka vakhate devo kSIrasamudramAMthI lAvelA pANIthI prakSAla = abhiSeka kare che. e pANI dUdha jevuM sapheda ane atizaya madhura hoya che. manuSyo e pANI lAvI zake nahi. AthI devonI bhaktinA anukaraNarUpe jalapUjAmAM prathama dUdhathI prakSAla karavAmAM Ave che.* 14. pratimAjInA je bhAgamAM pANIthI kezara dUra na thai zake te bhAgamAM kezara dUra karavA mATe pratimAjIne sAkSAt prabhu samajIne atyaMta halakA hAthe vALAkuMcIno upayoga karavo. 15. pabAsaNa upara pATalUchazuM karavuM. 16. dhUpathI dhupelA eka aMgaluchaNAMthI pratimAjI upara raheluM saghaLuM pANI luchI levuM. 17. bIjA aMgaluchaNAMne dhUpathI dhUpIne pratimAjInAM saghaLAM aMgo upara barobara pheravIne pratimAne taddana korI karavI. be aMgaluchaNAM kahyAM che temAM pahelA aMgaluchaNAMthI ja pratimA korAM thAya tema karavAnuM ane bIjuM to mAtra komaLa-dhUpeluM biMbane sparza karavArUpe ja kahyuM che. te dhyAnamAM rAkhavuM. arthAt aMgalUchaNAM halakI jAtinAM vAparavAthI pANI cUsAtuM na hoya tyAM paNa be ja aMgalUchaNAM karavAM evo niyama nathI. aMgalUchaNAM uttama-pANI cUse tevA kApaDanAM elarahita-sApha rAkhavAM. pahelA ke bIjA aMgalUchaNAMthI pANI taddana sApha thayA pachI ja upara chelluM maMgalUchazuM taddana zuddha, bArIka ane dhUpadhUpita karIne pheravavuM. pratimAjIne prakSAlakya pachI bane teTalAM vahelAM korAM-sApha karavA, vilaMba thAya to pANI vadhAre samaya sudhI rahevAthI pratimAjInAM aMgomAM lIlaga ane kAlImA (kALAza) thavAno prasaMga Ave, arthAt pratimA zyAma paDe. mATe pratimAone jarAya vadhAre vAra bhIMjAyelAM rAkhavAM nahi 18. pachI barAsa vagerethI vilepanapUjA karavI. * jinabiMba upara caDhAveluM je nisteja thayuM hoya, arthAt jenI zobhA cAlI gai hoya, je gaMdha badalAi javAthI vigaMdha banyuM hoya, ane tethI darzana karavA chatAM zobhAnA abhAve bhavya jIvonA manane pramoda upajAvavA mATe je asamarthathayuM hoya, tene bahuzruto nirmAlya kahe che. (dharmasaMgraha) koi koi zrI jinamaMdiromAM zaMkhanI tathA aSTamaMgalanI pATalIonI paNa pratimAnI jema prakSAlapUjA vagere karatA jovAmAM Ave che. pUrvakALe agrapUjA rUpe pANIthI zaMkha bharIne pratimA AgaLa sthApanA ane motI-akSatAdithI aSTamaMgalanI racanA karAtI hatI. Aje paNa tema karavuM vyAjabI jaNAya che. * nirmAlya ane prakSAlanuM pANI jaladI sukAi jAya tevI jagyAmAM Dha DhuM nAkhavuM jethI temAM jIvotpatti dvArA hiMsAno doSa na lAge tathA manuSyonA paga nIce na Ave tevA sthaLe nAkhavuM, jethI AzAtanA na thAya. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 109 ) zrAddhadinakRtya navamuM vaMdana dvAra 19. pachI be paganA aMguThA, beDhIMcaNa, be hAthanA kAMDA, be khabhA, mastaka, pAla, kaMTha, hRdaya ane nAbhi e kame nava aMge caMdanapUjA karavI. (ahIM pUjAnAM sthAno tera thavA chatAM aMgo to nava ja gaNAya.) 20. pachI puSpapUjA karavI = prabhujInA aMge puSpo goThavavAM.* 21. pachI varakha coDavA, AMgI karavI vagere zakti-bhAvanA pramANe karavuM. 22. jina pratimAjInI DAbI bAjue rahIne pratimAjI samakSa dhUpa ukhevavo-dhUpapUjA karavI. 23. jinapratimAjInI jamaNI bAjue zuddha ghIno dIpaka karavo. 24. pachI hAtha vaDe darpaNa prabhu samakSa rAkhIne darpaNamAM prabhujIne jovA svarUpadarpaNapUjA karavI. 25. pachI paMkhAthI pUjA karavI = prabhujIne paMkho vIMjavo. 26. pachI cAmara pUjA karavI = prabhujIne cAmara vIMjavA. 27. pachI nAda pUjA rUpa ghaMTa vagADavo. 28. pachI akSata, naivedya ane phaLapUjA karavI, te A pramANe :- cokhAno sAthiyo karI, upara cokhAnI traNa DhagalI karI, tenI upara cokhAnI siddhazilA banAvavI. sAthiyA upara sAkarake sukhaDI vagere miSTAnna mUkavuM. siddhazilA upara sopArI vagere uttama phaLa mUkavuM. 29. trIjI nisAhi- "have huM dravyapUjAnI pravRttine choDIne bhAvapUjAmAM lIna banuM chuM." ema sUcavavA traNavAra nisAhibolavuM. 30. caityavaMdana karavAnI bhUmimAM, yogya sthAne rahIne dRSTithI joine AgaLa-pAchaLa komaLadazIvALA vastranA cheDAthI vidhithI pramArjana karavuM. 31. prabhujInI samakSa stutio bolavI. 32. vidhipUrvaka caityavaMdana karavuM. 33. khamAsamaNuM ApIne "IcchakArI bhagavapasAya karI paccakhANano AdezadezojI" ema bolIne paccakhANa karavuM. 34. khamAsamaNa ApIne bhUmi upara jamaNA hAthanI hathelI rAkhIne "avidhi-AzAtanA micchAmi dukkaDa" ema kahevuM. darzana-pUjana saMbaMdhI Avazyaka sUcanAo 1. pUjA karavA khAlI hAthe na javAya. 2. derAsaranI hadamAM, kampAunDamAM praveza pachI pAna, masAlA Adi kAMi paNa khAvAthI ke pIvAthI derAsaranI AzAtanA thAya che tevuM zAstramAM spaSTa kahyuM che. je caMdanapUjAmAMkesara-barAsamizrita caMdanathI pUjA karavI tathA nava aMgo sivAya bIjA koi bhAgamAM caMdananA DAghanalAge ane caMdananA relA na utare te rIte pUjA karavI. jethI AzAtanA na thAya. * pratimAjInAM netro ane mukha vagere aMgo DhaMkAi na jAya tathA adhika suMdara dekhAya te rIte puSpo goThavavAM. jethI darzana karanArAone atyaMta ullAsa thAya ane jinezvaranI AzAtanA na thAya. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamuM vaMdana dvAra 3. jinamaMdiramAM ne gabhArAmAM jamaNo paga mUkIne praveza karavo. 4. derAsaramAM haMmezA jayaNApUrvaka nIce joIne (iryAsamitinuM pAlana karavA pUrvaka) kIDI vagere jIvajaMtu marI na jAya te rIte cAlavuM joIe. 110 zrAddhadinakRtya 5. pAchaLanAone prabhunA darzanamAM aMtarAya na thAya te rIte darzana-pUjanAdi karavA joIe. 6. prakSAla mATenA dUdha, jaLa vagere dravyomAM ApaNA hAthanA AMgaLA nakhAya nahi, pUjAnAM dravyone vinA kAraNa aDAya nahi. dUdha, jaLa vagere ughADA mUkI rAkhavAthI temAM trasa jIvo ane kacaro paDe che. tethI te dravyo apavitra bane che ane virAdhanA thAya che. jayaNA paLAtI nathI, mATe dUdha ane prakSAla jaLanAM vAsaNone DhAMkIne ja mUkavA joIe. 7. prabhunI aMgapUjA karatAM pahelA hAtha avazya sArI rIte dhovA joie ane hAtha dhoyA pachI (dhoyelA hAtha apavitra na bane te mATe) ApaNA zarIranA koIpaNa aMgano ane bhUmino hAtha vaDe sparza karAya nahi ane pachI hAtha dhUpI levA joie, temaja aMgapUjAnAM dravyone paNa dhUpI levA joIe. 8. prakSAla mATenA pANIthI hAtha dhovAya nahi, pabAsaNa upara temaja nhavaNanI kuMDImAM hAtha dhovAya nahIM. 9. mukhakoza bAMdhyA vinA gabhArAmAM na javAya ane mukhakoza vinA prabhujInI najIka paNa na javAya. 10. mukha ane nAka barobara DhaMkAya te rIte vyavasthita mukhakoza bAMdhavo joie. nahIMtara ApaNA zvAsozvAsanI durgaMdhathI paramAtmAnI AzAtanA thAya. prabhu pratimA e sAkSAt arihaMta paramAtmA samAna che. 11. pratimAjI upara sau prathama morapIchIMno upayoga karavo. pratimAjI upara pheravavAnI morapIMchIne pratimAjI sivAyanI bIjI koi jagyAe pheravavAya nahIM. morapIMchI thALamAM ja rakhAya, tene jamIna upara mukAya nahIM. temaja pabAsaNa upara pheravavAnI pUMjaNI ane bIjI apavitra vastuo sAthe paNa tene rakhAya nahi. pabAsaNa upara pUMjaNI pheravavI ane te prabhujIne aDI na jAya tenI kALajI rAkhavI. pratimAjI upara morapIMchI pheravyA bAda AMgI utAravI pachI bhInA vastrathI kesara utAravuM. 12. bhagavAnane AMgI mATenuM cAMdInuM DagaluM, mugaTa, kuMDaLa Adi nIce jamIna upara na rAkhI zakAya, AzAtanA thAya. thALamAM athavA pATalA upara rAkhavuM. 13. pratimAjInA koi bhAgamAM bharAi gayeluM vAsI caMdana bhInA aMgalUchaNAthI na nIkaLatuM hoya tyAre ja vALAkuMcIno upayoga karavo ane te paNa viveka pUrvaka eTale ke jyAM kesara bharAyuM hoya teTalA ja bhAga pUrato khUba ja pocA hAthe karavAno che, vALAkuMcI kAMika pocI ane suMvALI bane te mATe, teno upayoga karatAM pahelAM tene thoDo samaya pANImAM palALI rAkhavI. ApaNA dAMtamAM bharAyelA khorAkanA kaNiyAne saLI vaDe haLavA hAthe jeTalI sAvadhAnI pUrvaka kADhIe chIe, tenA karatAM paNa ghaNA vadhAre haLavA hAthe vadhAre sAvadhAnI pUrvaka pratimAjInA aMgamAM bharAi gayelA vAsI caMdanane kADhavAno prayatna karavAno che. Ama, vivekapUrvaka prayatna karavA chatAM vAsI caMdana rahI jAya to ghaNI ochI AzAtanA lAge che, paNa vinA kAraNa mukha sahita AkhIya pratimAjI upara bhAra daIne vALAkuMcI ghasIne vivekarahita paNe vAsI caMdana kADhavAthI prabhujInI ghaNI moTI AzAtanA thAya che. 14. pATalUchaNuM karatI vakhate prabhujIne teno jarApaNa sparza na thai jAya tenI khuba kALajI rAkhavI joIe. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya navamuM vaMdana dvAra 15. pATalUchaNuM karyA pachI aMgalUchaNuM karatAM pahelAM gabhArAnI bahAra jaine hAtha sArI rIte dhovA joIe. 16. prabhupratimAnA ane gurumUrti mATenAM aMgalUchaNAM alaga-alaga ja rAkhavA joie. prabhupratimAnA aMgalUchaNAM gurumUrti mATe ane gurumUrti mATenAM aMgalUchaNAM prabhupratimA mATe vaparAya nahIM, nahitara AzAtanA thAya. e pramANe deva-devI aMge paNa jANavuM. 111 17. pUjAnA caMdanamAM nakha boLAya nahIM. nakha vadhela rakhAya nahIM ane prabhujIne nakha na lAge tenI khAsa kALajI rAkhavI. 18. kezara potAnI jAte ja ghasavuM joIe. kadAca kyAreka samaya, saMyogonI anukULatA na hoya to joItA pramANamAM levuM, bagADa na thAya teno khAsa khyAla rAkhavo. thALI, vATakI svadravyanI ja rAkhavI joIe. kyAreka levI paDe to pUjA karI lIdhA pachI dhoIne jyAMthI lIdhI hoya tyAM mUkavI. kezara relA utare teTaluM pAtaLuM ane pANI jevuM na hovuM joIe. 19. pUjA karatI vakhate prabhujI ane ApaNA zarIra vacce thoDuM aMtara rAkhavuM joIe. jethI ApaNA vastro ke zarIra prabhujIne aDe nahIM. aMgapUjAnA prayojana vinA prabhujInI najIka UbhA paNa rahevAya nahIM. 20. prabhu pUjA saMpUrNa maunapaNe paramAtmAmAM layalIna banIne zuddha bhAvapUrvaka, ekagra mane, zAMta citte, mananI sthiratAthI, zAMtithI karavI joIe. pUjA karavAmAM utAvaLa na karAya. 21. pUjA prabhujInAM nava aMge ja karavAnI che. prabhujInAM nava aMga sivAya hatheLI ke lAMchana ke bIje kyAMya pUjA karavAnI nathI. 22. prabhujInA jamaNA paganA aMguThe vAraMvAra pUjA karavI yogya nathI. 23. sau prathama mULanAyaka bhagavAnanI pUjA karavI, pachI AjubAjunA ArasanAM pratimAjInI, paMcadhAtunA pratimAjInI tathA siddhacakranI pUjA karavI, pachI gurumUrtinI pUjA karavI, pachI adhiSThAyakadevanA kapALe aMgUThAthI tilaka karavuM. 24. nAnA bhagavAnane abhiSeka mATe lai jatI vakhate AjJA levI ke 'he paramAtmA ! kRpA karI mane AjJA Apo. huM pUjA mATe Apane grahaNa karavA Icchu chuM.'' pachI traNa navakAra gaNI bahumAna pUrvaka be hAthe prabhujIne grahaNa karI thALamAM padharAvavA. jemAM prabhujIne padharAvyA hoya te thALa ApaNI nAbhithI UMce rAkhavo. 25. aMgalUchaNAM karatI vakhate pratimAjIne ADA ke UMdhA karAya nahIM, sIdhA rAkhIne ja sAvadhAnI pUrvaka aMgalUchaNAM karavA. 26. nava aMge pUjA tathA vilepana ane AMgI AdinA prayojana vinA prabhujIne aDAya nahIM, pUjAnA prayojana vinA prabhujInA pagane aDAya nahIM. prabhujInA khoLAmAM mAthuM mUkAya nahIM. 27. paramAtmAnI puSpa pUjA karavAnI che. tene badale pAMdaDAM ke pAna caDAvIe te na cAle. temAM AzAtanA thAya. 28. aMgapUjAnA prayojana vinA vadhu samaya gabhArAmAM rahevAya nahIM. 29. gabhArAmAMthI, maMdiramAMthI bhagavAnane sUMTha na thAya te rIte nIkaLavuM joIe. je vItarAga, arihaMta paramAtmAnI Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 112 ) navamuM vaMdana dvAra zrAddhadinakRtya bhakitathI ApaNe mukti pAmI zakIe chIe temanA pratye Adara, bahumAna, viveka atyaMta Avazyaka che. 30. prabhujI ane ApaNI vaccenA, AzAtanATALavA mATenA ucita aMtarane avagraha kahe che. aMgapUjA sivAya zakya hoyato paramAtmAthI jaghanyathI (ochAmAM ochuM) 9 hAtha dUra rahevuM. 31. caityavaMdana-stavanAdi bolatI vakhate bIjAne aMtarAya na thAya tenI kALajI rAkhavI joie. jorajorathI stavanAdi anyane takalIpha thAya te rIte nabolavuM dhIme ane madhura svare paramAtmAmAM lIna banIne bhAvapUrvaka bolavuM. 32. devadravyanI vRddhi karavA sAthe enI rakSA karavI ane jayaNA pALavAnI ApaNI pharaja che. e pharaja cUkIe to devadravyanA rakSaNanI upekSAno ane ajayaNAno doSa lAge. 33. ghaTa dhImethI bIjAne khalela na pahoMce te rIte vagADavo joie. 34. havaNa (namaNa) pavitra hovAthI zarIranA nAbhithI uparanA bhAge lagADavuM joIe. 35. phUlomAM trasa jIvo rahelA hoya che. AMgI uparathI utArelAM phUlone nhavaNa jaLamAM tathA nadI, taLAva, samudra vageremAM padharAvAya nahIM, nahIMtara trasa jIvonI virAdhanA thAya. mATe A bAbatano khAsa khyAla rAkhavo. 36. prabhubhaktinA prayojana sivAya derAsaramAM vadhu samaya rahevAya nahIM. 37. derAsaramAM ApaNA zarIrano koipaNa jAtano mela paDavA devAya nahIM. vAchUTa paNa karAya nahIM. 38. derAsaramAM devadravya sivAyano bIjo koi bhaMDAra rakhAya nahIM. 39. prakSAlapUjA vagere pUjA karatAM pUjAnA duhA bolavA nahi, paNa manamAM ciMtavavA. 40. pUjA karatAM potAnAM vastro pratimAjIne na lAge tenI kALajI rAkhavI. 41. prabhujInA aMga upara rahelA vAsakSepake kezarane laIne potAnA mastakena naMkhAya, na lagADAya. 42. pUjA sivAya prabhujIne sparzavuM. 43. aSTamaMgalanI pUjA na karavI. 44. laMchana, hathelI, zrIvatsaphaNA vagere sthAne pUjA na karavI. 45. puruSoe prabhujInI jamaNI bAju ane strIoe prabhujInI DAbI bAju rahIne pUjA karavI. 46. maMdiramAMthI nIkaLatAM pahelAM akSata, naivedya, phala ane pATalAne ucita sthAne mUkavAno upayoga rAkhavo. temAM paNa kIDIo na thAya e mATe sAkara vagerene jaladI ucita sthAne mUkvAno khAsa upayoga rAkhavo. 47. derAsaranI jaghanyathI daza (10) ane utkRSTathI corAzI (84) AzAtanA TALavI joIe. AzAtanA koI na karazo jinamaMdiranI jaghanya daza AzAtanAo - taMbola pANa bhoyaNa, vANaha mehunna suaNa niTThavaNaM / muttuccAraM juaM, vaje jiNanAha jagaIe // 1. taMbola khAvuM, 2. pANI pIvuM, 3. bhojana karavuM4. pagarakhAM paheravAM, 5. trIsevana karavuM, 6. dhUchyuM, Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya navamuM vaMdana dvAra 7. zleSma phekavuM, 8. pezAba karavo, 9. jhADo karavo ane 10. jugAra khelavo. jinamaMdiranI hadamAM A dasa AzAtanA tajavI. 113 jinamaMdiranI utkRSTa 84 AzAtanAo : derAsarajImAM 1. nAkanuM lITa nAkhe, 2. jugAra, gaMjIpho, zetaraMja, copATa vagere ramato rame, 3. laDAI- jhaghaDo kare, 4. dhanuSya vagerenI kaLA zIkhe, pa. kogaLA kare, 6. taMbola, pAna, sopArI vagere khAya, 7. pAnanA DUcA, derAsaramAM thUMke, 8. gALa Ape, 9. jhADo, pezAba kare, 10. hAtha, paga, zarIra, moDhuM vagere ve, 11. vALa oLe, 12. nakha utAre, 13. lohI pADe, 14. sukhaDI vagere khAya, 15. gumaDA, cAMdA, vagerenI cAmaDI utArIne nAMkhe, 16. pitta nAMkhe, paDe, 17. UlaTI kare, 18. dAMta paDe te derAsaramAM nAMkhe, 19. ArAma kare, 20. gAya, bheMsa, UMTa, bakarI vagerenuM damana kare, (21 thI 28) dAMta-AMkha-nakha-gAla-nAka-kAna-mAthAno tathA zarIrano mela nAkhe, 29. bhUta-preta kADhavA maMtra sAdhanA kare, rAjya vagerenA kAme paMca bheguM kare, 30. vAda-vivAda kare, 31. potAnA ghara-vepAranAM nAmAM lakhe, 32. kara athavA bhAganI vaheMcaNI kare, 33. potAnuM dhana derAsaramAM rAkhe, 34. paga upara paga caDhAvIne bese, 35. chANAM thApe, 36. kapaDAM sUve, 37. zAka vagere ugADe ke maga, maTha Adi sUve, 38. pApaDa sUve, 39. vaDI, khero, zAka, athANAM sUve, 40. rAjA vagerenA bhayathI derAsaramAM saMtAI rahe, 41. saMbaMdhInuM mRtyu sAMbhaLI raDe, 42. vikthA kare, 43. zastra-astra-yaMtra ghaDe ke sarja, 44. gAya, bheMsa vagere rAkhe, 4pa. tApaNuM tape, 46. potAnA kAma mATe derAsaranI jagyA roke, 47. nANuM pArakhe, 48. avidhithI nisIhi kahyA vagara derAsaramAM javuM, (49 thI 51) chatra, pagarakhAM, zatru cAmara vagere vastu derAsaramAM lAvavI, 52. manane ekAgra na rAkhavuM, 53. zarIre tela vagere coLavuM-copaDavuM, 54. phUla vagere sacitta derAsaranI bahAra mUkIne na AvavuM, 55. rojanA paheravAnA dAgInA baMgaDI vagere paheryA vinA (zobhA vinA) AvavuM, 56. bhagavaMtane jotAM ja hAtha na joDavA, 57. akhaMDa vastrano khesa paheryA vinA AvavuM, 58. mugaTa mastake paheravo, 59. mAthA para pAghaDImAM kapaDuM bAMdhe, 60. hAratorA vagere zarIra parathI dUra na kare, 61. zarata hoDa bakavI, 62. loko hase evI ceSTAo karavI, 63. mahemAna vagerene praNAma karavA, 64. gIlIdaMDA ramavA, 65. tiraskAravALuM vacana kahevuM, 6 6. devAdArane derAsaramAM pakaDavo, paisA kaDhAvavA, 67. yuddha khelavuM, 68. coTalInA vALa oLavA, 69. palAMThI vALIne besavuM, 70. pagamAM lAkaDAnI pAvaDI paheravI, 71. paga lAMbA pahoLA karIne besavuM, 72. pagacaMpI karAvavI, 73. hAtha-paga dhovA, ghaNuM pANI DhoLI gaMdakI karavI, 74. derAsaramAM paga ke kapaDAMnI dhULa jhATake, 75. maithuna-krIDA kare, 76. mAMkaDa, jU vagere vINIne derAsaramAM nAMkhe, 77. jame, 78. zarIranA guptabhAga barAbara DhAMkyA vinA bese, dekhADe, 79. vaiduM kare, 80. vepAra, levaDa-devaDa kare, 81. pathArI pAthare, khaMkhere, 82. pANI pIve athavA derAsaranA nevAnuM pANI le, 83. devI, devatAnI sthApanA kare. 84. derAsaramAM rahe. A 84 AzAtanA TALavA udyamavaMta banavuM. prabhujIne puMTha na karavI jinamaMdiramAMthI bahAra nIkaLatAM prabhujIne puMTha na thAya tenI kALajI rAkhavI. prabhujIne puMTha karavAthI prabhujInI AzAtanA thAya. gAyakavADano prasaMga A viSe eka satya ghaTanA che. briTiza sarakAranA samayamAM IMglenDathI eka vAIsaroya bhAratamAM AvyA. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamuM vaMdana dvAra 114 zrAddhadinakRtya. te vakhate kAyado hato ke vAIsaroya Ave tyAre bhAratanA rajavADAnA rAjavIoe vAIsaroyane sanmAna ApavA javuM paDe. pAchA jatI vakhate vAIsaroyane puMTha na paDe e mATe pAchA page cAlIne javuM paDe. vaDodarA gAyakavADanA rAjavIe A kAyadAno anAdara ryo. AthI tenA rAjyano anuma naMbara bIjo hato tenA badale trIjo thayo. pahelo naMbara nijhAma rAjyano hato, bIjo naMbara vaDodarA gAyakvADano hato, ane trIjo naMbara maisurano hato. have vaDodarA gAyakavADano trIjo naMbara thayo. jo A pramANe lokavyavahAramAM paNa moTA gaNAtAnI maryAdA jALavavI paDe to trilokanA nAthanI maryAdA to sArI rIte jALavavI joIe. jo nIkaLatI vakhate maMdiramAM pravezavAnA daravAje bahAra nIkaLavAnA badale jamaNI ke DAbI taraphanA daravAjAthI bahAra nIkaLavAmAM Ave to prabhujIne puMTha thavAno jarAya prasaMga na Ave. aSTaprakArI pUjAnuM rahasya jaLapUjA AtmAmAM anAdikALathI rahelakSmarUpamaladUra karavA karavAnI che. bhagavAnane jaLano abhiSekara prakSAla karatAM karatAM "jaLathI jema zarIrano mela dUra thAya che, tema jinanI jaLapUjAthI mArA AtmAno karma-mela dUra thAo" evI bhAvanA bhAvavAnI che. caMdanapUjAkSAyonI garamI dUra thAya ane AtmA kSamAdi guNothI zItala bane e mATe karavAnI che. caMdanapUjA karatI vakhate "jema caMdanathI zarIramAM garamI dUra thAya che ane zItaLatA Ave che, tema jinanI caMdanapUjAthI mArA AtmAmAM kaSAyarUpa agni dUra thAo ane samAdi guNo rUpI zItaLatA prasaro" evI bhAvanA bhAvavI joie. puSpapUjA AtmAsuguNothI suvAsita bane e mATe karavAnI che. bhagavAnanAM aMge puSpo caDAvatAM "jema puSpothI cotarapha suvAsa prasare che tema jinanI puSpapUjAthI mArA AtmAmAM suguNo rUpa suvAsa prasaro" evI bhAvanA bhAvavI joie. dhUpapUjAno hetu mithyAtvane dUra karavAno che. bhagavAna samakSa dhUpa uvekhatAM "jema dhUpathI durgadha dUra thAya che ane sugaMdha prasare che, tema jinanI dhUpapUjAthI mArAmAM mithyAtvarUpa durgadha dUra thaine samyagdarzanarUpasugaMdha vistaro." evuM ciMtana karavuM joie. dIpaka pUjAmAM kevaLajJAnarUpadIpaka pragaTe e hetu che. dIpapUjA karatAM "jema dIpakathI prakAza phelAya che tema jinanIdIpapUjAthI mArA AtmAmAM ajJAnarUpa aMdhakAra dUra thAya ane kevaLajJAnarUpa prakAza prasaro" evI bhAvanA bhAvavI joIe. akSata pUjAmAM pahelAM cokhAno sAthiyo, pachI tenI upara lAinamAM cokhAnI traNa DhagalI, pachI tenI upara ardha caMdrAkAra, pachI ardha caMdrAkAranA madhyamAM cokhAnI eka DhagalI karavAmAM Ave che. Ama karavAmAM ghaNo ja suMdara hetu rahelo che. sAthiyAnA cAra vibhAgathI duHkhamaya saMsAranI cAra gatione yAda karIne temAMthI chUTavAnI bhAvanA rAkhavAnI che. cAra gatimAMthI chUTavA darzana, jJAna ane cAritra e traNanI ArAdhanA karavI joie. e traNanI prApti thAya e bhAvanAthI sAthiyA upara cokhAnI traNa DhagalI karavAnI che. samyagdarzana Adi traNanI ArAdhanAthI AtmA sarvakarmono kSaya karI siddhazilAnI upara lokanA agrabhAge jAya che, e darzAvavA cokhAthI ardha caMdrAkAra ane tenI upara eka DhagalI karavAmAM Ave che. siddhazilAno AkAra ardha caMdra jevo hoya che. naivedyapUjAmAM aNAhArI (mokSa) padanI prAptino hetu che. sAthiyA upara naivedya mUkIne naivedya pUjA karavI. bhagavAna samakSanaivedya dharatI vakhate "naivedyapUjAthI mane mokSapadanI prApti thAo." evI bhAvanAbhAvavI joie. ardhacaMdrAkAra upara rahelI DhagalI upara phaLa mUkIne phaLapUjA karavI. phaLapUjA mokSarUpaphaLa meLavavAnA AzayathI karavAnI che. mokSa tyAgathI maLe che. AthI jenAthI pariNAme mokSa maLe evA tyAganI mAgaNI sAthe bhagavAna samakSa phaLo mUkavA joIe. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya. navamuM vaMdana dvAra pUjAnA duhA (1) dUdha prakSAlanA duhA meruzikhara navarAve, ho surapati meruzikhara navarAve; janmakALa jinavarajIko jANI, paMca rUpa karI Ave. ho sura. 1 ratana pramukha aDa jAtinA kaLazA, auSadhi cUraNa milAve; khIrasamudra tIrthodaka ANI, snAtra karI guNa gAve. ho sura. 2 eNI pare jinapratimAko ~vaNa karI, bodhibIja mAnuM vAve; anukrame guNa ratnAkara pharasI, jina uttama pada pAve. ho sura. 3 jalaprakSAlanA duhA jala pUjA jugate karo, mela anAdi vinAza; jalapUjA phaLa muja hajo, mAMgo ema prabhu pAsa. jJAna kaLaza bharI AtamA, samatAsa bharapUra, zrI jinane navarAvatAM, karma hoye cakacUra. 2. caMdana pUjA zItaLa guNa jehamAM rahyo, zItaLa prabhu mukha raMga; Atma zItaLa karavA bhaNI, pUjo arihA aMga. (barAsa, sukhaDathI vilepana-pUjA karavI ane pachI kesarathI nave aMge pUjA karavI. nakha kesaramAM nabaLAya ane nakha prabhune na aDe te dhyAna rAkhavuM.) prabhujInI navAMgI pUjAnA duhA 1. jala bharI saMpuTa patramAM, yugalika nara pUjaMta; RSabha caraNa aMguThaDe, dAyaka bhavajala aMta. ..aMgUThe 2. jAnubaLe kAussaga rahyA, vicaryAdeza-videza; khaDA khaDA kevaLa kahyuM, pUjo jAnu nareza. ....DhIMcaNe 3. lokAMtika vacane karI, varasyA varasI dAna; . kara kAMDe prabhu pUjanA, pUjo bhavi bahumAna. 4. mAna gayuM doya aMzathI, dekhI vIrya anaMta; bhujA baLe bhavajala taryA, pUjo baMdha mahata. khabhe 5. siddhazilA guNa ujaLI, lokAMte bhagavaMta; vasIyA teNe kAraNa bhavI, zirazikhA pUjaMta . ....mastake 6. tIrthaMkara pada puNyathI, tribhuvana jana sevaMta; tribhuvana tilaka samA prabhu, bhAla tilaka jayavaMta. ......pALe . 7. soLa prahara prabhu dezanA, kaMThe vivara vartula; madhuradhvani suranara suNe, teNe gaLe tilaka amUla. ....kaThe 8. hRdaya kamala upazama baLe, bALyA rAga ane roSa; hima dahevanakhaMDane, hRdaya tilaka saMtoSa. ..hRdaye 9. ratnatrayI guNa ujaLI, sakala suguNa vizrAma; nAbhi kamaLanI pUjanA, karatAM avicala dhAma. ....nAbhie Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .....2 navamuM vaMdana dvAra (116) zrAddhadinakRtya upadezaka navatattvanA, teNe nava aMga jiNaMda, pUjo bahuvidha rAgazuM kahe zubhavIra murNida. 3. puSpa pUjA surabhi akhaMDa kusumAgrahI, pUjo gata saMtApa, sumana jaMtu bhavya ja pare, karIye samakti chApa pAMca koDIne phUlaDe, pAmyA deza aDhAra; rAjA kumArapALano, vatyuMjaya jayakAra, (suMdara, sugaMdhavALAM ane akhaMDa puSpo caDhAvavAM, nIce paDelAM tathA vAsI puSpo caDhAvavAM nahi.) 4. dhUpa pUjA dhyAnaghaTA pragaTAvIye, vAmanayana jina dhUpa, micchara durgadha dUra TaLe, pragaTe AtmasvarUpa. (prabhujInI DAbI bAjue gabhArAnI bahAra dhUpa pUjA karavI. dhUpa pUjA zuddha ane sugaMdhI dhUpa vaDe karavI.) 5. dIpaka pUjA dravya dIpa suvivekathI, karatAM du:khahoya phoka; bhAva pradIpa pragaTa hue, bhAsita lokAloka. 6. akSata pUjA zuddha akhaMDa akSata grahI, naMdAvarta vizAla, pUrI prabhu sanmukha raho, TALI sakala jaMjAla. ' sAthIo karatI vakhate bhAvavAnA duhA akSata pUjA karatAM thakAM, saphaLa karuM avatAra; phaLa mAguM prabhu AgaLe, tAra tAra muja tAra. ...1 sAMsArika phala mAMgIne, rajhaLyo bahu saMsAra; aSTa karma nivAravA mAMgu mokSaphaLa sAra. cihaMgati bhramaNa saMsAramAM, janma maraNa jaMjALa; paMcagati viNa jIvane, sukha nahi vihuM kAla. ....3 darzana - jJAna - cAritranA, ArAdhanathI sAra; siddhazilAnI upare, ho muja vAsa zrIkAra. ......4 7. naivedya pUjA aNAhArI pada meMkya, viggahagaI anaMta; dUra karI te dIjIe, aNAhArI ziva saMta. na karI naivedya pUjanA, na dharI gurunI zIkha leze parabhave azAtA, ghara ghara mAMgaze bhIkha. (sAthiyA upara sAkara, patAsA ke gharanI zuddha banAvelI uttama miThAIcaDAvavI. pIpara, cokleTa mukAya nahi.) 8phaLapUjA IndrAdika pUjA bhaNI, phaLa lAve dharI rAga, puruSottama pUjI karI, mAMge zivaphaLa tyAga. (zrIphaLa, badAma, sopArI, ke pAkAM uttama phaLo siddhazilA upara mUkavAM) cAmara pUjAno duho be bAju cAmara DhALe, eka AgaLa vaja ulALe jai meru dharI utkaMga, Indra cosaTha malIyA raMga, prabhu pAsanuM mukhaDuM jovA, bhavobhavanAM pAtika khovA. 1 darpaNa pUjAno duho prabhu darzana karavA bhaNI, darpaNa pUjA vizALa, Atma darzanathI jue, darzana hoya tatkALa. pradakSiNAnA duhA kALa anAdi anaMtathI, bhavabhramaNano nahi pAra; te bhavabhramaNa nivAravA, pradakSiNA dauM traNa vAra. 1 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 117 bhamatImAM bhamatAM thakAM, bhavabhAvaTha dUra palAya; darzana jJAna cAritra rUpa, pradakSiNA traNa devAya. 2 janmamaraNAdi bhaya TALe, sIjhe jo darzana kAja; ratnatraya prApti bhaNI, darzana karo jinarAja. 3 jJAna vaDuM saMsAramAM, jJAna parama sukha deta; jJAna vinA jaga jIvaDA, na lahe tattva saMketa. 4 caya te saMcaya karmano, rikta kare vaLI jeha; cAritra niryuktie kahyuM, vaMdo te guNageha. 5 jJAna darzana cAritra e, ratnatrayI zivadvAra; traNa pradakSiNA te kAraNe, bhavadu:khabhaMjanahAra. 6 darpaNa pUjAno hetu zakAya. prazna :- darpaNapUjAno hetu zo che ? uttara :- darpaNapUjA dvArA e vicAravuM ke jema darpaNa nirmala hovAthI temAM prabhunuM pratibiMba paDe che tema mAruM haiyuM ArIsA jevuM nirmala bane to ja prabhunuM pratibiMba mArA haiyAmAM paDe, arthAt mArA haiyAmAM prabhujI vase. malina hRdayavALA AtmAmAM prabhujI vasatA nathI. navamuM vaMdana dvAra athavA jema A ArIsAmAM prabhujI dekhAya che tema, kevalajJAnarUpI ArIsAmAM AkhuM jagata dekhAya che. mAre prabhubhaktithI kevalajJAna prApta karavuM che, ema darpaNa pUjA dvArA vicAravAnuM che. athavA darpaNanA mAdhyamathI potAnA hAthamAM prabhujIne dhAraNa karavAno lAbha maLyAnI bhAvanA paNa bhAvI cAmara pUjAno hetu prazna :- cAmarapUjAno hetu zo che ? uttara H- prabhujInuM gaurava karavA cAmarapUjA karavAmAM Ave che. pUrve rAjAo siMhAsana upara beThelA hoya tyAre rAjAnI be bAju be sevako UbhA rahIne rAjAne cAmara DhALatA hatA, ema karIne rAjAnuM gaurava karatA hatA. AthI prabhubhakta paNa prabhu samakSa cAmara DhALIne prabhunuM gaurava karavA dvArA prabhubhakti kare che. prabhubhaktinA aneka prakAro che. temAM cAmara DhALavA e paNa bhaktino eka prakAra che. AthI ja Indra pAMca rUpo karIne prabhujIne meruparvata upara lai jAya che tyAre be rUpo dvArA be bAju cAmara DhALe che. ghaMTanAdano hetu (1) paramAtmAnA darzana-pUjanathI potAno AtmA dhanya banyo enA harSamAM ghaMTArava karavo. (2) zAstramAM pUjAnA aneka prakAro batAvyA che. temAM nAdapUjA paNa che. nAdapUjA ghaMTa vagADIne thAya che. pUjAmAM rezamI vastro prazna :- rezamI vastro agaNita kIDAonA nAzathI thAya che. AthI rezamI vastro dhArmikAryomAM kevI Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamuM vaMdana dvArA 18) zrAddhadinakRtya rIte vAparI zakAya? rezamI vastro vAparanAra A hiMsAno bhAgIdAra na bane ? uttara:- AmAM sauthI pahelI vAta e che ke- zAstramAM batAvAyelI pUjAnI vidhinA pAlanamAM thai jatI hiMsA vAstavika hiMsA ja nathI. gRhastha hiMsAmAM beThelo che. hiMsAmAM beThelA gRhasthathI dharmakAryamAM thatI anivArya hiMsA pAparUpa banatI nathI. bIjI vAta. rezama sivAyanAM TerelIna ane TerIvala vagere vastro paNa sarvathA ahiMsaka to nathI. sUtaranuM kApaDa paNa sarvathAahiMsaka nathI. kemake lAkhoTanamaTanalo (prANIja carabI) caDAvIne tene marsarAijha banAvavAmAM Ave che. kapAsanA choDavAnI rakSA mATe jalada davAo dvArA hajAro jaMtuono nAza karavAmAM Ave che. eTale koi vastu hiMsAthI utpanna thAya tethI tenA vAparanArane paNa te hiMsAno doSa lAgato hoya to sUtaranuM kApaDa vAparanArane paNa (maTanaTelo mATe) gAya-bheMsa vagere paMcendriya prANIone tathA jIva-jaMtuone mArI nAkhavAnA pApamAM bhAgIdAra banavAnI Apatti Ave. trIjI vAta. sAcI hakIkata to e che ke Aje pUjA mATe vAparavAmAM AvatAM vastro mATo bhAge rezamamAMthI nahi, paNa ArTiphizyala silkamAMthI banatA hoya che. eTale temAM rezamanA kIDAonA nAzano prazna ja raheto nathI. je pyora silka bane che te paNa khAsa pUjAnA kapaDA mATe ja banAvavAmAM AvatuM nathI, paNa saMsArI jIvonA moja-zokha mATe sADI-jhabbA vagere mATe banAvavAmAM Ave che. te mATe taiyAra thatA rezamanA dorAmAMthI pUjAnI joDa banAvavAmAM Ave che. mAtra pUjAnAM vastro mATe kyAreya kIDA mAravAmAM AvatA nathI. tethI paNa doSa lAgavAno saMbhava nathI. mArI samaja mujaba A uttara lakhyo che. Ama chatAM A viSe gItArtha gurubhagavaMto zAstra sApekSa je nirNaya kare te mAnya karavo joIe. tilaka kevI rIte karavuM? mAnavInA zarIranAM badhAM aMgomAM mastaka (lalATa) sarvottama aMga che. kAraNake mAnavI je kaMI pravRtti kare che tenA vicAro pahelAM mastakamAM ghaDAya che. A mastakathI ApaNe aneka pAponA vicAro anaMtavAra kya, paNa dharmanA vicAro na karyA. dharmanA zuddha vicAro tene ja Ave jenA mastakamAM jinAjJAno vAsa hoya. AthI A mastamAM huM ApanI AjJAne dhAraNa karuM chuM e sUcavavA lalATe caMdanathI tilaka karavAnuM che. jinapUjA vagere dharma bhagavAnanI AjJAne mAnyA vinA yathArthaphaLa ApanAro banato nathI. mATe jinAjJAne zirodhAryakaravA jinapUjAdi karatAM pahelAM sarva prathama lalATe tilaka karavAno vidhi che. te vidhi A pramANe che(1) pavitra pATalA vagere upara pavAsane besavuM. (2) tilaka mATe alaga karelA kezarathI tilaka karavuM. (3) puruSoe dIpazikhA ke badAmanA AkAranuM tilaka karavuM. (4) be bAjunA bhramaranA madhyabhAgathI zarU karI ardhalalATa sudhI tilaka karavuM. temAM nIcethI upara tarapha maza: ochI pahoLAi karavI. jethI tilaka badAma jevo ke dIpazikhA jevA banI jaze. (5) bahenoe goLa tilaka karavuM. (6) pachI kramaza: gaLe, hRdaye ane nAbhimAM tilaka karavuM. kaMThamAMtilaka karatAM AkaMTha tArA ja guNo gAvA mATe Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 119 ) zrAddhadinakRtya navamuM vaMdana dvAra che ema ciMtavavuM. hRdayamAM (chAtImAM) tilaka karatAM A hadaya tAruM ja dhyAna karavA mATe che ema ciMtavavuM nAbhimAM tilaka karatAM A nAbhicamAM sadA tAro ja vAsa ho ema ciMtavavuM. keTalAka bahujanAnuM tilaka kare che. te barobara nathI. tilaka thoDe dUrathI bIjAo joi zake tevuM moTuM hovuM joie. zrAvaka mATe vidhi che ke rastAmAM sAdharmika maLe to praNAma kare tilaka moTuM hoya to jhaTa najaramAM AvI jAya ane A sAdharmika che ema jANIne praNAma Adi karIne sAdharmikano Adara thai zake. jevI rIte sadhavA strInA lalATe rahela tilaka tenA saubhAgyane sUcave che, tema zrAvakanA mastake rahela tilaka tenA saubhAgyane sUcave che. kAraNake mastake bhagavAnanI AjJA caDhAvavAthI tenA hRdayamAM bhagavAna birAjamAna che. jenA hRdayamAM bhagavAna birAjamAna che tenuM ja saubhAgya sAcuM che. pUjAno samaya prazna:- pUjA kyAre karavI joie? uttara - savAra, bapora ane sAMja ema trikALa jinapUjA karavI joie. temAM savAre vAsakSepa pUjA karavI joie. bapore-madhyAhnakALe aSTaprakArI pUjA karavI joie. sAMje dhUpa ane dIpapUjA karavI joIe. savAre vAsakSepa pUjA ane sAMje dhUpa-dIpa pUjA snAna vinA thai zake che. aSTaprakArI pUjA snAnapUrvaka karavI joIe. kAraNa ke aSTaprakArI pUjAmAM jalapUjA, caMdanapUjA ane puSpapUjA A traNa pUjA prabhune sparzIne karavAnI hoya che. snAnathI zarIrazuddhi karyA vinA prabhune sparzI zakAya nahIM. AnA uparathI samajI zakAya che ke Aje atyaMta vahelI savAre thatI prakSAlapUjA avidhivALI che. Aje nokarI-dhaMdhA vagere kAraNe savAranA jinapUjA karavI paDatI hoya to paNa ajavALuM thayA pahelAM nahikaravI joie. lAITa vinA pratimAjI spaSTa dekhAya tevA samaye pUjA karavI joIe. ajavALuM thayA vinA pUjA karavAmAM pratimAjI upara rahelAM puSpomAM koi jIva-jaMtu hoya, athavA pratimAjI upara koI jIva-jaMtu hoya to tenI virAdhanA thAya. pUjA jayaNApUrvaka karavAnI che. aMdhArAmAMkelAiTanA prakAzamAM jayaNA thaI zake nahIM. AthI saMghamAM spaSTa ajavALuM thayA pachI ja prakSAlapUjA karavAno niyama hovo joie. anivAryakAraNe koine vahelI pUjA karavI paDe to te eka nAnA pratimAjI eka bAju padharAvI prakSAlapUjA vagere kare e apavAdarUpa gaNAya. prAta:, madhyAhna ane sAyaMkAla e traNa saMdhyAvakhate jinapUjA karavAnuM je vidhAna che te utsargathI che. apavAdathI to potAnI AjIvikAmAM virodha na Ave te rIte potAne je kAla anukULa hoya te kALa samajavo. - (pUjA paMcAzaka.) pUjA saMbaMdhI keTalAka praznottarI prazna:- bhagavAnanI phaNAnI pUjA karyA pachI te ja kezarathI bIjA bhagavAnanI pUjA karI zakAya? uttaraH mAtra nava aMgeja pUjA karavAnI hovAthI phaNAnI pUjA karavAnI jarUra nathI. Ama chatAM phaNAnI pUjA karI hoya to phaNA bhagavAnanuM aMga hovAthI te ja kezarathI bIjA bhagavAnanI pUjA karI zakAya. prazna:- nAvapUjA ke bIjI moTI pUjA bhaNAvavI hoya tyAre kyAM bhagavAna joIe? uttara :- pahelA naMbaramAM paMcatIrthI pratimA joie. jo te zakya na bane to 24 jinezvaramAMthI koIpaNa jinanI pratimA samakSa snAtrapUjA ke bIjI moTI pUjA bhaNAvI zakAya. jemake koI gAmamAM paMcatIrthI sivAyanI Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamuM vaMdana dvArA (120) zrAddhadinakRtya eka ja pratimAjI hoya to te pratimAjI samakSa snAvapUjA ke moTI pUjA bhaNAvI zakAya. prazna:- je kezarathI zrI siddhacakrajInI pUjA karI hoya te kezarathI bIjA bhagavAnanI pUjA thai zake? uttara:- thaI zake. kAraNake bhagavAnanI pUjA eTale bhagavAnanA guNonI pUjA. zrI siddhacakrajI guNasvarUpa hovAthI zrI siddhacakrajInI pUjA e guNonI pUjA che. ethI siddhacakrajInI pUjA karyA pachI bhagavAnanI pUjA thaI zake. praznaH- deva-devInI pUjA keTalAM aMge karavAnI hoya? uttara :- deva-devInI pUjA bhagavAnanI jema nava aMge na karAya, kiMtu jamaNA hAthanA aMguThAthI mAtra kapALe tilaka karavAnuM hoya che. samyagdaSTi deva-devI zrAvakanA sAdharmika gaNAya. ethI jema eka sAdharmika bIjA sAdharminI bhakti karavA jamaNA hAthanA aMguThAthI kapALe tilaka kare che tema tilaka karAya, nava aMge pUjAnakarAya. praznaH- deva-devIne khamAsamaNa apAya ? uttaraH- deva-devIne khamAsamaNa na apAya, ddhi be hAtha joDI mastaka namAvI praNAma karAya. '' prazna:- rAte jinamaMdira mAMgalika thayA pachI kholI zakAya ? uttara :- nA. divase paNa mAMgalika thayA pachI anivArya kAraNa sivAya kholAya nahi, to rAte kema kholAya? rAte jinamaMdira mAMgalika thayA pachI na kholavAno rivAja che ane te vyAjabI che. kAraNa ke rAte vAraMvAra maMdira kholavAmAM cora-guMDA vagereno bhaya rahe... prazna:- gautamasvAmI vagere guramUrtinI pUjA karyA pachI arihaMta pratimAnI pUjA e ja kezarathI thai zake? uttara:-gurunI mUrti gurunI mudrAvALI ane siddhanI mudrAvALI ema be prakAranI hoya che. temAM gurunI mudrAvALI gurumUrtinI pUjA karyA pachI e ja kezarathI arihaMtamUrtinI pUjA na thAya. siddhanI mudrAvALI gurumUrtinI pUjA karyA pachI arihaMtamUrtinI pUjA thaI zake. bhagavAnanI mUrti jevI gurumUrti hoya te siddhanI mudrAvALI gurumUrti samajavI. hAthamAM muhapatti ane ogho vagere hoya te gurumUrti gurunI mudrAvALI samajavI. siddhanI mudrAvALI gurumUrtimAM muhapatti-ogho vagere na hoya. varakhapUjA nirdoSa che. praznaH- sonA-cAMdInA varakha banAvavA mATe baLadanA AMtaracarmano upayoga thAya che. baLadanA AMtaracarma upara sonA-cAMdIne kuTIne pAtaLuM-pahoLuM banAvavAmAM Ave che. AthI varakhapUjA karavAmAM paMcendriyanI hiMsAne uttejana na maLe? A rIte AMtaracarmane sparzatA varakha apavitra na bane? uttara - baLadonI hiMsA varakha banAvavA mATe tenuM AMtaracarma meLavavA mATe thatI nathI, tui mAMsa Adi meLavavA mATe thAya che. ethI varakhanA upayogathI paMcendriyanI hiMsAne uttejana maLe e vAta taddana khoTI che. bIjuM - AMtaracarmanA sparzathI sonA-cAMdInA varakha apavitra banatA nathI. kemake sonuM-cAMdI apavitrane pavitra kare che. ethI ja pUrve AbhaDacheDa TALavA sonAnA sparzavALuM pANI (=sonApANI) chAMTavAmAM AvatuM hatuM. prazna :- jinAlayamAM gurumUrtio padharAvavAmAM Ave che. tyAM gurumUrtione vaMdana thai zake? kemake Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya dIkSAdinI kriyA vakhate to vAMdaNA detI vakhate prabhujIne paDado karAvAya che. uttara :- jinAlayamAM jinamUrtione vaMdana karyA pachI gurumUrtione vaMdana karavAmAM vAMdho nathI. arthAt prabhunI dRSTi paDe to paNa gurumUrtine vaMdana karavAmAM bAdha nathI. kAraNa ke devatattva pachI gurutattva vaMdanIya che. dIkSAdi vakhate je paDado karAvAya che te, guru mahArAja ja AvA mahAna bhagavAnanI sAme amane vaMdana kare te ThIka nathI ema potAnI laghutA batAvavA mATe paDado karAve che. vaLI A eka vidhi ghaNA kALathI pracalita che. tema jinAlayomAM gurumUrtione paDado rAkhIne vaMdana karavuM e vidhi pracalita nathI. paNa gurumUrti jinamaMdiranA bahAranA bhAgamAM birAjamAna karavAmAM Ave te vadhAre ucita gaNAya. 121 navamuM vaMdana dvAra prazna :- mUlanAyakane prakSAla na thayo hoya ItyAdi kAraNathI pahelAM dhAtunA ke pASANa vagerenA nAnA pratimAjInI ke siddhacakrajInI pUjA karI hoya, to te ja kezarathI mUlanAyakanI pUjA thai zake ? uttara H- thaI zake. prazna :- je gharamAM strIo aMtarAya na pALatI hoya te gharavALA bIjAothI pUjA thAya ? uttara H- strIoe aMtarAyanuM pAlana avazya karavuM joIe. aMtarAya na pALavAmAM mahAdoSa che. Ama chatAM strI aMtarAya na pALe to aMtarAyavALI strI pUjAnAM vastrone ane pUjAnI sAmagrIne na sparze tevI vyavasthA karavI joIe. tathA snAna mATe bAtharUmamAM pravezatAM pahelAM bAtharUmane pANIthI dhoIne snAna karI zakAya. jo aMtarAyavALI strI mATe bAtharUma alaga hoya to A prazna raheto ja nathI. pachI pUjAnAM kapaDAM paherIne gharanI koI vyaktino sparza na karavo vagere yatanApUrvaka jinapUjA karI zakAya. sena prazna graMthanA upayogI praznottaro prazna :- zrAvaka devapUjA mATe snAna kare, te vakhate mastaka dhovuM joIe ? ke kAMsakIe vALa oLI le to cAle ? uttara :- devapUjAne karavA icchatA zrAvake sAmagrI hoya to sarva aMge snAna karavuM. ane na hoya to kaMTha sudhI snAna karI kAMsakIe mastakanA vALa oLI le to cAle che ema AcAra pradIpamAM kahyuM che. (2-247) prazna :- zrAvaka potAnA hAthe phUla cUMTIne pUjA kare ema kayA graMthamAM lakhyuM che ? uttara H- zAMtinAtha caritramAM ''maMgaLakaLaza vADIthI pote phUlo grahaNa karIne pUjA kare che.'' evA akSaro jovAmAM Ave che. (3-823) prazna H - derAsaramAM rAtrie gIta-gAnAdi karavAmAM Ave to devadravyanI upaja thAya che, nahiMtara to thatI nathI. to te karavuM ke nahIM ? uttara H- zAstravidhi mujaba to mULavidhie gIta-gAna vagere rAtrie karavuM yukta nathI. paraMtu devadravyanI upajanA kAraNe rAtrimAM paNa gIta-gAnAdi bhAvanA karavAmAM lAbha jaNAya che. (4-923) prazna :- jinezvaradevane namaskAra karyA pahelAM ghaMTa vagADAya ke pachI ? uttara :- anyadravyothI pUjA karyA pachI nAdapUjArUpa ghaMTa vagADAya che ema pUjA karanAra vRddhazrAvakonI . paraMparA cAlI AvI che. tethI pUjAmAM phUla vagere dravya pUjA karI rahyA pachI turata ghaMTa vagADAya che. phakta caityavaMdana Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamuM vaMdana dvArA (122) zrAddhadinakRtya. karavA zrAvaka AvyA hoya to sAthIyA vagere dravyapUjA karI rahyA pachI turata ghaMTa vagADAya che, ema jaNAya che. bIjI rIte ghaMTa vagADavAnuM thAya che, te to harSAvezane sUcavanAra loka pravAhamAM paDeluM che. paNa paraMparAne anusaratuM nathI. (3-778) prazna:- derAsaramAM jinezvaranI samakSa kapALamAM tilaka karatAM paDado ADo karavo ke nahi? uttara:- "paDadA vinA tilaka na karAya tevA akSaro joyA nathI. (1-5) prazna:- janmasUtakamAM ane maraNasUtakamAM prabhupratimAnI pUjA thAya ke nahi? uttara:- janma-maraNa sUtamAM paNa snAna karyA pachI pratimAnI pUjAno niSedha jANyo nathI, eTale pUjA na thAya tema jANyuM nathI. (4-924) * arihaMtanA cAra nikSepA nAmajiNA jiNanAmA, ThavaNajiNA puNa jinniNdpddimaao| davvajiNA jiNajIvA, bhAvajiNA samavasaraNatthA // 51 // nAmathI jinero te jinezvaranA nAmo, sthApanAthI jinero te jinezvaronI pratimAo, dravyathI jinezvarI te jinezvaronA jIvo, ane bhAvathI jinezvaro te samavasaraNastha (=samavasaraNamAM birAjamAna) bhagavato. vizeSArtha:- zrI jinezvara bhagavaMtanAM nAmo te paNa eka prakAranA jinezvaroja che, ane te jinezvaro nAmajina (nAma jinezvara) kahevAya che. e ja pramANe zrI jinezvara bhagavaMtanI pratimAo paNa eka prakAranA jinezvaro ja che. A jinero sthApanA jinezvara kahevAya che. kevaLajJAna pAmI samavasaraNamAM dezanA ApavAnI zarUAta vagere jAhera rIte joi zakAya tevI rIte kare, tyAre tIrthakara nAmakarmano sodaya zarU thAya che. kevaLajJAna thatAM ja tenA udayanI zarUAta thAya che, te rasodaya teo mokSamAM jAya tyAM sudhI (eTale ke mokSamAM padhAre tyAM sudhI) Take che. te paNa eka prakAranA jinezvara bhagavaMto ja che, ane te bhAva jinezvara kahevAya che. badhA kevaLajJAnIo tIrthakara nathI hotA, mATe "samavasaraNastha vizeSaNa tIrthakara devA mATe ApyuM che. eTale ke jemanuM devo samavasaraNa race, azokavRkSAdi aSTa mahA prAtihAryAdinI eTale ke tIrthakara nAmakarmane yogya bAhya Rddhi paNa jemane hoya evA kevalajJAnI bhagavaMta te bhAva jinezvara kahevAya che. - bhAvajinezvarapaNAnA pahelAMnI avasthAmAM rahelAzrI tIrthakara bhagavaMtanA jIvo athavAbhAvajinezvarapaNA pachInI siddhAvasthAmAM rahelA, tIrthakara bhagavaMtonA jIvote paNa eka prakAranA jinezvaro che, ane te dravya jinezvarI kahevAya che. eTaleke tIrthakara nAmakarmanikAcitaryA pachI, ke nikAcita bAMdhyA pachI, kevaLajJAnana thAya tyAM sudhI te AtmA dravya tIrthakara kahevAya che. temaja, bhAva tIrthakara tarIkenI avasthA pasAra thayA pachI siddhAvasthAmAM paNa te dravya tIrthakara kahevAya che. bhale te vakhate teo bhAvasiddha che, paraMtu tIrthakara tarIke to teo dravya tIrthakara ja che, arthAt bhAvanI pUrvenI ane pachInI avasthA te dravya kahevAya che. jagatanA sarva padArthone lAgu paDatuM A cAra nikSepAnuM tAtvika svarUpa vistArathI khAsa samajavA jevuM che. (zrI yazovijayajI jaina saMskRta pAThazAlA mahesANA taraphathI prakAzita "bhASyavaya pustakamAMthI .bhA.nI 51 mIgAthAno gujarAtI artha sAbhAra uddhata) (7lmI gAthAno artha ahIM pUrNa thayo.) (79) Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (123) guruvaMdana adhikAra guruvandana adhikAra have pachInI 40mI gAthAnI avataraNikAmAM "dazamA dvAramAM gurunI pAse pratyAkhyAna kare evuM vidhAna che. AlocanA, kSamApanA ane pratyAkhyAna vaMdanapUrvaka karavAnAM hoya che. AthI pahelAM guruvaMdanano vidhi kahevo, ane guruvaMdananAM sUtronuM vyAkhyAna karavuM' ema kahyuM che. AthI ahIMguruvaMdana saMbaMdhI vivecana karavA mATe guruvaMdanamAM upayogI keTalAka viSayone dharmasaMgraha bhAga pahelAnA gujarAtI bhASAMtaramAMthI jarUrI sudhArA-vadhArApUrvaka uddhata karavAmAM Ave che - guruvaMdananA traNa prakAra guruvaMdana traNa prakAre thAya che. eka pheTAvandana, bIje (chobha) thobhanaMdana ane trIjuM dvAdazAvarta vaMdana. temAM paheluM mastaka vigere aMgo namAvavAthI, bIjuM (pAMceya aMgathI) pUrNa be khamAsamaNa devAthI ane trIju be vaMdana (vAMdaNAM) devAthI thAya che. temAM paNa paheluM sakala zrIsaMghane paraspara karI zakAya che, bIjuM sAdhusAdhvIone thaI zake che. ane trIjuM padastho (AcArya-upAdhyAya-gaNI-pravartaka-sthavira vagere padavI dharo)ne karAya che. (emAM eTaluM vizeSa cheke-phiTTAvandana, sAdhue sarve sAdhuone, sAdhvIe sarvasAdhuotathA sAdhvIone, zrAvake sarve sAdhu-sAdhvI tathA zrAvaka-zrAvikAone ane zrAvikAe paNa te cAreyane karavAnuM che. chobhavandana, sAdhue vaDIla sAdhune ja, sAdhvIe sarva sAdhuone tathA vaDIla sAdhvIne, zrAvake sarva sAdhuone ane zrAvikAe sarva sAdhuo tathA sarva sAdhvIone karavAnuM che. dvAdazAvartavana to sAdhuoe, sAdhvIoe, zrAvakoe tathA zrAvikAoe sarvee mAtra padasthone ja karavAnuM che, paNa temAM apadastha sAdhuoe sarve padasthone tathA padasthoe potAnAthI vaDIla padasthAne karavAnuM che.) gurune karavAnA A dvAdazAvartavadanamAM ekaso aThANuM sthAno (karaNIya vidhAno) kahyAM che, te A pramANe- mutadehAva-sAsu 5NavIsa kuMti jogaM | chaTThANachaguruvayaNA, chacca guNA huMti nAyavvA // 1 // ahigAriNo ya paMca ya, iyare paMcava paMca AharaNA / ego'vaggaha paMcA-bhihANa paMceva paDisehA // 2 // AsAyaNatittIsaM, dosA battIsa kAraNA aTTha / chaddosA aDanauaM-ThANasayaM vaMdaNe hoi // 3 // (zrI pra0sA gA. 93 thI 95) bhAvArtha -"pacIsa muhapattinAM sthAno, pacIsa zarIranAM sthAno, pacIsa Avazyaka (karavA yogya kartavyo), ziSya gurune pUchavAnA cha prazno, tenA gurumahArAje ApavAnA cha uttaro, guruvandanathI thatA cha guNo, vandana karAvavAmAM adhikArI pAMca vandanIya, anadhikArI pAMca avandanIya, guruvandananAM pAMca udAharaNo, eka avagraha, guruvandananAM pAMca nAmo, vandana karavAnA pAMca niSedho (kyA vakhate na karavuM te pAMca prakAro), gurunI tetrIza AzAtanAo, guruvandanamAM thanArA batrIza doSo, vandananAM ATha kAraNo ane vandana karanAranA cha doSo; ema kula 198 viSayo anukrame AgaLa kahevAze te pramANe jANavA." temAM pahelAM nIce mujaba mukSattinAM 25 sthAno jaNAve che - Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra (124) zrAddhadinakRtya muhapattinI paDilehaNA diTThipaDileha egA, papphoDA tinni tinni aMtariA / akkhoDA pakkhoDA, nava nava muhapatti paNavIsA // 1 // bhAvArtha. "ekadaSTi paDilehaNA, traNa traNa karIne cha prasphoTaka (pappIDA) ane traNa traNane AMtare nava akjhoDA tathA nava poDA (pramArjanA), ema kula pacIsa sthAno muhapattine aMge jANavAM." temAM muspattinuM paDilehaNa karanAre besavAmAM be DhIMcaNa UbhA rAkhIne ane be DhIMcaNa vacce be hAtha rAkhIne muspattinuM paDilehaNa utkaTa (addhara) Asane karavu temAM pahelAM "daSTipaDilehaNA" eTale potAnI dRSTi sAme muhapattine kinArIvALA be cheDAthI be hAthe pahoLI paDIne daSTithI jovI; jIva Adi hoya to jayaNAthI yogya sthale mUkavuM te pachI jamaNA hAthavALuM pAsuM DAbA hAtha upara pheravavuM, arthAt DAbA hAthavALo cheDo jamaNA hAthe ane jamaNA hAthavALo cheDo DAbA hAthe pakaDIne puna: bIjuM pAsuM daSTithI tapAsavuM e rItie be pAsAM daSTithI tapAsavA te daSTipaDilehaNA kahevAya che. te pachI "cha prasphoTaka' (paphoDA) karavA (Ane "purima' paNa kahevAya che.) bIjA pAsAnI daSTipaDilehaNAryA pachI behAthe pahoLI pakaDelI muhapattinoDAbA hAthamAM pakaDelo bhAga (Do) traNa vAra khaMkheravo, UMco-nIco halAvavo, te pahelA traNa prasphoTaka samajavA; pachI pUrvanI jema pharIthI muhapattinuM pAsuM pheravIne ane daSTithI joIne jamaNA hAthavALo cheDo traNa vAra nacAvavo, te bIjA traNa prasphoTaka thayA samajavA; ema cha prasphoTaka jANavA. zrI pravacanasAroddhAramAM mAtra sAmAnyathI prasphoTana karavA ema kahyuM che, paNa DAbA-jamaNA hAthavALo cheDo' evuM kahyuM nathI. bhASyamAM Ane UrdhvaprasphoTaka' kahyA che. have nava akhoDA' ane nava pakhoDA' eTale te pachI muhapattine DAbA kAMDA upara nAkhI, be paDa thAya tema vaccethI kinArIvALo bhAga jamaNA hAthe pakaDavo ane bIjI bAjuno kinArI vinAno bhAga DAbA hAthe pakkavo; ema mupattine be paDavALI karIne be hAthe evI paDavI ke potAnI daSTi sAme Ave; pachI jamaNA hAthanI cAra AMgaLInA traNa AMtarAmAM aMguThAnI sahAyathI mupattino ghaDIvALo bhAga traNa bhAge bharAvI (dabAvI) bAkInI muhapatti nIce laTakatI rahe tema pakaDavI; Ane "vadhUTaka' kahevAya che; ema (traNa gaDIrUpa) traNa varghaTaka karavAM (zrI pravacanasAroddhAramAM be vadhUTaka paNa kahyAM che.) pachI e rItie jamaNA hAthe paDelI vadhUTavALI mukSatti vaDebe DhIMcaNa vacce savaLA lAMbA karelA DAbA hAtha upara hAthane aDake nahi tema traNa vAra khaMkheravApUrvaka muhapattine hathelIthI UMce koNI sudhI laI javI, te pahelA traNa akhoDA' kahevAya che; e pachI koNI taraphathI havelI tarapha hAthane ghasAya tema traNa vAra sparzapUrvaka muhapattine nIce (bahAra) laI javI, te "traNa pakoDA" kahevAya che; pachI puna: pahelAMnI jema hathelIthI aMdaranA bhAgamAM koNI sudhI laI jatAM bIjA traNa aoDA thAya che ane vaLI bahAra hathelI tarapha laI jatAM bIjA traNa poDA thAya che; puna: trIjI vAra koNI tarapha laI jatAM trIjI vAra traNa aoDA ane pUrvanI jema koNIthI hathelI tarapha laI jatAM trIjI vAra traNa pIDA thAya che; ema akhoDA pachI poDA ane poDA pachI aoDA ekabIjAne AMtare AMtare thAya che. mAtra bheda e che ke-pahelAM akhoDAthI zarUAta thAya che ane aoDA karatI vakhate muhapatti hAthane sparze nahi tema addhara rAkhIne hathelIthI aMdara koNI tarapha laI javAya che. poDAmAM tethI ulaTuM che. poDAtraNa chellA thAya che tathA temAM muhapattine hAthano sparza karIne pramArjanApUrvaka koNataraphathI hathelI tarapha bahAra laI javAya che mATe poDAne bhASyamAM prArthanA paNa A vivecana graMthamAM nathI, chatAM ahIM jarUrI jANIne lakhyuM che. AMgaLIthI UMce koNI sudhI laI javI. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (125) guruvaMdana adhikAra kahelI che) ahIM mupattinI viziSTatA hovAthI e pacIsane muhapattinAM sthAno kahyAM che. e pacIsa sthAnakonI batAvelI kriyA karatI veLAe mananI sthiratA mATe ciMtana karavAnA muhapattinA 25 bola" nIce pramANe kahyA che suttatthatattadiTThI, saNamohattigaM ca rAgatigaM / devAItattatigaM, tahaya adevAitattatigaM // 1 // nANAitigaM taha ta-vvirAhaNA tinnigutti daMDatigaM / ia muhaNaMtagapaDile-haNAi kamaso viciMtijA // 2 // - bhAvArtha - "daSTipaDilehaNA karatAM sUtra-artha tattva karI saheM!' ema ciMtavavuM te eka; pahelA traNa Urdhva prasphoTaka karatAM darzanamoha trika eTale "samakitamohanIya mizramohanIya mithyAtvamohanIya parihara!' e traNa; bIjA traNa prasphoTamAM ragatrika eTale 'kAmarAga-sneharAga-daSTirAga pariharuM!' e traNa; te pachI pahelA traNa aoDA karatAM devAdi trika eTale 'sudeva, suguru ane sudharma AdaruM!' e traNa; pachI pahelA traNa pIDA karatAM adevAdi trika eTale kudeva, kuguru ane kudharma pariharuM!' e traNa; bIjA traNa aoDA karatAM jJAnAdi trika eTale jJAna, darzana ane cAritra AdarI' etraNa; bIjA traNa poDA karatAM tenI virAdhanA eTale "jJAnavirAdhanA, darzanavirAdhanA ane cAritravirAdhanA pariharuM!' etraNa; trIjI vAra traNa aoDAkaratAM traNa gumi eTale 'manogumi, vacanagumi ane kAyagumi AdaruM!' e traNa; ane trIjI vAra chelle traNa pakhoDA karatAM traNa daMDa eTale manodaMDa, vacanadaMDa ane kAyadaMDa pariharuM!' e traNa; ema kula pacIsasthAne pacIsabola ciMtavavA; Ane muhapattinA pacIsa bola paNa kahevAya che. e guruvandananAM 16 dAro paikI mukSattinAM pacIsasthAnako rUpa paheluM dvAra kahyuM, have dahanAM pacIsa sthAnako rUpa guruvandananuM bIjuM dvAra kahevAya che. pAyAhiNeNa tia tia, bAhusu sIse muhe a hiae a / piTThIi huMti cauro, cha ppAe dehapaNavIsA // 1 // bhAvArtha- "pradakSiNAnAkame be bhUjAo, mastaka, mukha ane hRdaya' e pAMca sthAnomAM traNa traNa eTale paMdara tathA pIThe cAra ane pagamAM cha-ema dehapaDilehaNAnAM kula pacIsa sthAnako che. - zrI pravacanasAroddhAra gAthA 97 nI TIkAmAM kahyuM che ke - zarIranI paDilehaNAnAM e pacIsa sthAno puruSane AzrIne jANavAM. strIone to DhAMkavA yogya aMgokapaDAthI DhAkelAM rAkhavAnAM hovAthI 'behAtha, eka mukha ane be paga ema pAMcanAM traNa traNa maLI paMdara sthAno ja che. mastakanAM traNa, hRdayanAM traNa ane khabhAnAM cAra ema daza sthAno tene ochAM jANavAM. A gAthAmAM jaNAvelAM pacIsa sthAnono vidhi A *pramANe karavAno che. muhapattinA pacIsa sthAnomAM chellA traNa pakhoDA kya pachI, jamaNA hAthamAM vadhUTaka karelI te mupatti vaDe ja pahelAM DAbA hAthano (pAchaLano madhya bhAga, (tathA AjubAjuno) jamaNo ane DAbo bhAga, e traNa bhAgone anukrame pramArjavA evAmabhUjAnI traNa pramArjanA (paDilehaNA) jANavI; pachI jamaNA hAthanI jema DAbA hAthamAM mupattine vadhUTaka karIne paDavI ane tenAthI jamaNA hAthano (pAchaLano) madhya bhAga tathA jamaNo ane DAbo bhAga-ema traNa bhAgone pramArjavA rUpa jamaNI bhUjAnI traNa pramArjanA jANavI; te pachI vadhUTaka kholI nAkhIne, tebe paDavALI mukSattine behAthathI be cheDe pakaDIne mastaka (lalATa)nA madhya, jamaNA ane DAbA bhAgane pramArjavAthI mastanI traNa pramArjanAo thAya; te pachI e ja krame mukha(hoTha pAse)nA madhya, jamaNA ane DAbA bhAgane jo ke A vidhi mULa graMthamAM vandanasUtranI vyAkhyAmAM AgaLa kahevAze, chatAM ahIM spaSTa samajavA mATe jarUrI mAnIne lakhyuM che. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 ) guruvaMdana adhikAra zrAddhadinakRtya pramArjatAM mukhanI traNa pramArjanAo thAya; ane e ja krame hRdyanA madhya, jamaNA ane DAbA bhAgane pramArjatAM hRdayanI traNa pramArjanAo thAya che. ema pAMca trikanI paMdara pramArjanAo karyA pachI mupattine te ja pramANe pakaDIne jamaNA khabhAnI ane khabhAnA pAchaLanA vAMsAnA bhAganI paDilehaNA, tathA DAbA khabhAnI ane khabhAnA pAchaLanA vAMsAnA bhAganI paDilehaNA; ema bebe pIThanI e cAra prArthanAo gaNAya che. te pachI sAdhue oghAthI ane zrAvake caravaLAthI pahelAM jamaNA paganA (DhIMcaNathI nIcenA) madhya, jamaNA ane DAbA bhAgone pramArjavAthI traNa jamaNA paganI prArthanAo ane te ja rItie DAbA pagano madhya, jamaNo ane DAbo bhAga pramArjatAM traNa DAbA paganI prArthanAo thAya che; ema kula aMganI pacIsa prArthanAo karAya che. (zrI pravacanasAroddhAranI TIkAmAM paganI prArthanAo paNa mukSattithI karavAnI kahI che, paNa hAlamAM tema karAtuM nathI; sarvatra oghA-caravaLAthI karavAno vyavahAra jovAmAM Ave che.) pUrve jaNAvyA pramANe A pacIsamAM strIone paMdarapramArjanAo ja thaI zake che ane sAdhvIne mastaka khUchuM rAkhavAnuM vidhAna hovAthI mastakanI traNa vadhAre gaNatAM aDhAra prArthanAo thaI zake che, ema zrI jJAnavimalasUrijIkRta bhASyanA TabAmAM jaNAvyuM che; bhASyanI avacUrIke zrI pravacanasAroddhAramAM espaSTIkaraNa nathI. dehanI A pacIsa paDilehaNAovakhate ciMtavavAnA pacIsabola paNa A pramANe kahyA che- dAsI , mayasoga-duchayA ya vaninA | bhuajualaM pehaMto, sIse apasatthalesatigaM // 1 // gAravatigaM ca vayaNe, uri sallatigaM kasAyacau piDhe / payajugi chajjIvavahaM, taNupehAe vi jANamiNaM // 2 // bhAvArtha- "anukrame DAbI bhUjAnI traNa pramArjanA vakhate hAsya, rati ane arati pariharuM.' e traNa; ane jamaNI bhUjA pramArjatAM bhaya, zoka ane durgacchA pariharuM!' e traNa; ema be bhUjAomAM hAsyAdiSaTsanA tyAganuM ciMtavana karavuM. pachI mastake prArthanA karatAM kRSNalezyA, nIlalezyA ane kApotalezyA pariharuM!' e traNa aprazasta lekhyAonA tyAganuM ciMtavana, mukhane pramArjatAM rasagArava, RddhigArava ane zAtAgArava pariNuM!' e traNa bolanuM ciMtavana ane hRdayane pramArjatAM mAyAzalya, niyANazalya ane mithyAtvazalya pariharuM !' e traNa bolanuM ciMtavana karavuM. pachI pIThanI cAra pramArjanAmAM anukrame krodha, mAna, mAyA ane lobha pariharuM!' ema cAranuM ciMtavana, ane be pagonI prArthanA vakhate chakAya jIvonI hiMsAno tyAga, arthAt pRthvIkAya, aSkAya ane teukAyanI rakSA karuM!' tathA vAyukAya, vanaspatikAya ane trasakAyanI rakSA karuM !' ema ciMtavana karavuM. e pramANe A pacIsa bolo aMganA kahevAya che. vastuta: ahIM aMganI mukhyatA gaNI tene aMgapaDilehaNA ane aMganA bolo kyA che. (upara jaNAvelo A mukSatti paDilehaNAno vidhi gurugamathI jANIne te pramANe karavA udyama karavo. mukSattinI paDilehaNA e sAmAnya anuSThAna nathI, paNa temAM ciMtana karavAnA A pacAsa bolonuM svarUpa khyAlamAM letAM spaSTa jaNAya tevuM che ke - e AtmAnI zuddhinuM parama kAraNa che.) zAstramAM paNa kahyuM che ke jaivi paDilehaNAe, heU jiarakkhaNaM jiNANA ya / tahavi imaM maNamakkaDa-nijaMtaNatthaM muNI biMti // 1 // bhAvArtha - "jo ke muhapatti AdinuM paDilehaNa karavAnAM kAraNo sAmAnya rItie to jIvarakSA ane ahIM paramArthathI rakSA karuM ema hovuM joIe. AthI ahIM jayaNA zabdanA sthAne rakSA zabdano ullekha karyo che. ahIM mukSattinI sajhAya sAkSIpATha che. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (127) guruvaMdana adhikAra jinAjJAnuM pAlana che, to paNa A paDilehaNa te khAsa (caMcaLa) manarUpImAMkaDAne vaza karavA mATe karavAnuM che-ema zrI jinezvaradevo kahe che. mATe ja rAtrinA samaye aMdhArAmAM paNa mupatti paDilehavAnuM vyAjabIja che. e pramANe pacIsa aMgapaDilehaNAnuM bIju dvAra kahyuM. (vizeSa samajaNa mATe prabodha TIkAnuM lakhANa ahIM thoDA sudhArA-vadhArA sAthe ApavAmAM Ave che.) muhapattinI paDilehaNa vakhate vicAravA yogya bolo:1. prathama UbhaDaka beso, be hAtha be paga vacce rAkho, mukSattinI ghaDI ukelo, baMne hAthathI banne cheDA pakaDo ane mukSattinI sAme dRSTi rAkho, pachI manamAM boloke (nIce kALA akSaro ApyA che, te manamAM bolavAnA che tathA teno artha vicAravAno che.) sUtra (A vakhate mukSattinI eka bAjunI pratilekhanA thAya che, eTale ke tenI eka bAjunuM barAbara nirIkSaNa karavAmAM Ave che.) 2. pachI muhapattine ulaTAvIne DAbe hAthe paDelo cheDo jamaNA hAthe pakaDo ane jamaNA hAthe pakaDelo cheDo DAbA hAthe pakaDI, pharI sAme lAvI, manamAM boloke- artha, tattvakarI saha (sUtra tathaartha ubhayane tattvarUpa eTale satya-svarUpa samajuM ane tenI pratIti karI tenA para zraddhA karuM. A vakhate mukSattinI bIjI bAjunI pratilekhanA thAya che, eTale ke mukSattinI bIjI bAjunuM barAbara nirIkSaNa karavAmAM Ave che.) . pachI pUrva mujaba mupattine ulaTAvIne muhapattino jamaNA hAtha taraphano bhAga traNa vAra khaMkhero. te vakhate manamAM dhImethI bolo ke- samyakatvamohanIya, mizramohanIya, mithyAtvamohanIya parizuM. (darzanamohanIya karmanI traNa prakRtio khaMkherI nAkhavA jevI che, eTale muhapattine ahIM traNa vAra khaMkheravAmAM Ave che.) 4. pachI DAbA hAtha taraphano bhAga traNa vAra khaMkhero, te vakhate manamAM bolo ke kAmarAga, sneharAga, daSTirAga pariha. (traNa prakAranA rAga khaMkherI nAkhavA jevA che, eTale mupattinI ahIM traNa vAra khaMkheravAmAM Ave che.) 5. muhapattino madhya bhAgaDAbA hAtha para nAkhI, vacalIghaDI pakaDI bevaDI karo. (ahIMthI mapattine saMkelavAnuM zarU thAya che.) 6. pachI jamaNA hAthanA cAra AMgaLAnAM traNa AMtarAmAM mukSattine bharAvo. pachI muhapattine AMgaLIthI koNI sudhI traNa pe lAvavI. temAM pahelA Tape AMgaLInA mULa sudhI, bIjA Tape kAMDA sudhI, ane trIjA Tape koNI sudhI lAvavI. darekaTape eka eka pramArjanA karatAM anukrame bolo ke sudeva, suguru, sudharma AdaruM. sudeva, suguru ane sudharmaviSenI zraddhA ApaNAmAM dAkhala thAya tevI IcchA che, tethI mupattine AMgaLIonA agrabhAgathI aMdara tarapha lAvavAnI kriyA karavAmAM Ave che. temAM pahelATape mukSattI lagabhaga AMgaLInAM Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra (128) zrAddhadinakRtya mULa sudhI lAvavI joIe ane te vakhate "sudeva bolavuM joie pachI bIjA Tape muhapattine kAMDA sudhI lAvavI joIe ane te vakhate "suguru bolavuM joie ane trIjA Tape mukSattine koNI sudhI lAvavI joIe ane te vakhate 'sudharma AdaruM eTalA zabdo bolavA joIe. 8. have uparanI rItathI UlaTI rIte muhapattine traNa TapekoNIthI AMgaLInA TeravA sudhI lai jAo ane kaMika kADhI nAkhatA ho te rIte bolo ke kudeva, kuguru, kudharma pariharuM, (A eka jAtano pramArjanavidhi hovAthI tenI kriyA paNa tevI ja rAkhavAmAM AvI che.) 9. e ja rIte traNa Tape hathelIthI koNI sudhI muhapatti addhara rAkhI aMdara lo ane traNa Tape prArthanA karatAM bolo ke jJAna, darzana cAritra Ai. (A traNa vastuo ApaNI aMdara Ave te mATe eno nyAsa karavAmAM Ave che.) 10. have uparathI UlaTI rIte traNa Tape koNIthI hAthanI AMgaLI sudhI mupatti laI jAo ane boloke- jJAna-virAdhanA, darzana-virAdhanA, cAritra-virAdhanA parizuM. (A traNa vastuo bahAra kADhavAnI che, mATe tenuM ghasIne pramArjana karavAmAM Ave che.) 11. have muhapattine traNa Tape aMdara lo ane traNa Tape prArthanA karatAM bolo ke- manosumi, vacanaguNi, kAyamuti AchuM. (A traNa vastuo ApaNI aMdara Ave te mATe eno nyAsa karavAmAM Ave che.) 12. have traNa Tape mukSattine koNIthI hAthanI AMgaLI sudhI laI jAo ane bolo ke manodaMDa, vacanadaMDa, kAyadaMDa parizuM. (A traNa vastuo bahAra kADhavAnI che, mATe tenuM pramArjana karavAmAM Ave che.) zarIra paDilehatI vakhate vicAravAnA 25 bola. * (A bolomAM atyaMtara prArthanA karavAnI hovAthI dareka vakhate pramArjananI kriyA karavAmAM Ave che.) 1. have AMgaLAmAM bharAvelI muhapattithI pradakSiNAkAre eTale ke DAbA hAthano madhya, jamaNo ane DAbo bhAga ema traNa vAra pramAUM ane boloke- hAsya, rati, arati parizuM. 2. evI ja rIte DAbA hAthanI AMgaLIonA AMtarAmAM mupatti rAkhI, pradakSiNAkAre eTale ke jamaNA hAthano madhya jamaNo ane DAbo bhAga ema traNa vAra pramArjana karo ane manamAM bolo ke- bhaya, zoka, dugaMchA pariharuM. 3. pachI AMtarAmAMthI muhapattikADhI laI, bevaDIne bevaDI mukSattinA banne cheDA banne hAthathI pakaDI mAthA upara vacce ane jamaNI-DAbI bAjue traNa prArthanA karatAM anukrame manamAM bolo- kRSNa-lezyA, nIla-rayA, kApota-leyA parizuM. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya guruvaMdana adhikAra 4. pachI vacce ane jamaNI-DAbI be bAjue traNa vAra moM upara pramArjanA karo ane manamAM bolo rasagArava, riddhigArava, sAtAgArava pari. 5. ema ja vacce ane jamaNI-DAbI be bAjue chAtI upara traNa vAra pramArjanAM karo ane anukrame manamAM bolo ke-- 129 mAyArazalya, nikAnazalya, mithyAtvazalya parihuM. 6. have muhapatti pUrvanI jema ja pakaDI jamaNo khabho ane khabhAnI pAchaLano vAMsAno bhAga pramArjo ane bolo -- krodha-mAna pari. 7. muhapatti ema ne ema baMne hAthamAM rAkhI, DAbo khabho ane khabhAnI pAchaLano vAMsAno bhAga pramA ane bolo ke-- mAyA-lobha parihatuM. 8. pachI jamaNA paganI (DhIMcaNathI nIcenA bhAgamAM) vacce ane banne bAjue caravaLAvatI traNa vakhata pramArjatI vakhate bolo ke - pRthvIkAya, aSkAya, teukAyanI rakSA karuM. 9. e ja pramANe DAbA paganI vacce ane banne bAjue pramArjanA karo ane bolo ke-- vAyukAya, vanaspatikAya, trasakAyanI rakSA karuM. 1 2 muhapatti ane zarIranI 50 paDilehaNA ane 50 bola sUcanA :- caravalAvALAneja ubhaDaka besIne paDilehaNa karavAno adhikAra che. jenI pAse caravaLo na hoya teNe besIne paDilehaNa karavI. 1. ubhaDaka beso. 2. hAtha be paganI aMdara rAkho. 3. muhapattine kholo. 4. pachI avalokana karo--te sAthe 'sUtra' A bolane manamAM ciMtavavuM. have muhapattine bIjI bAjue pheravI pramArjanA karavAnI sAthe. artha-tattva-karI saddahuM bolo. pachI muhapattino jamaNA hAtha taraphano cheDo traNa vAra khaMkhero. te vakhate manamAM '"samyaktva mahonIya, mizra mohanIya, mithyAtva mohanIya parihatuM.'' ema ciMtavavuM. Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra 4 8 (c) 130 zrAddhadinakRtya have muhapatti ulaTAvIne DAbA hAtha taraphano cheDo traNavAra khaMkhero, te vakhate manamAM-- ''kAma rAga, sneha rAga, daSTi rAga parihuM.'' ema ciMtavavuM. pachI pAMca naMbaranA citra mujaba muhapattine DAbA hAthanA kAMDA upara nAMkhavI. pachI 6 naMbaranA citra mujaba muhapattine jamaNA hAthanA cAra AMgaLAnAM traNa AMtarAmAM bharAvo. pachI AMgaLAthI koNI tarapha muhapattithI traNa Tape traNa pramArjanA karo. temAM pahelA Tappu muhapattine AMgaLInA mULasudhI lAvIne 'sudeva' ema ciMtavavuM. bIje Tape kAMDA sudhI lAvIne 'suguru' ema ciMtavavuM. trIjA Tappu koNI sudhI lAvIne 'sudharma ATha' ema ciMtavavuM. (AmAM traNa Tappu traNa pramArjanA sivAya muhapatti hAthane sparze nahi tema hAthathI addhara rAkhavAnI che.) have muhapattine hAtha upara ghaseDIne pramArjanA pUrvaka koNIthI AMgaLInA TeravA sudhI lAvo, ane pUrva mujaba traNa Tappu anukrame 'phudeva, phuguru, kudharma parih' ema ciMtavavuM. pharI AMgaLIthI koNI tarapha jatAM pUrvanI jema traNa Tape anukrame jJAna-darzana-cAritra ATharuM' ema ciMtavavuM. pharI pUrvanI jema koNIthI AMgaLI tarapha jatAM 'jJAna virAdhanAdarzana virAdhanA-cAritra virAdhanA pariha' ema ciMtavavuM. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (131) guruvaMdana adhikAra pharI AMgaLIthI koNI tarapha jatAM pUrvanI jema traNa pe "managupti, > vacanaguNi, kAyamurti AruM ema ciMtavavuM. - - - - - - - - - - - - - -- ------------ na pa pharI pUrvanI jema koNIthI AMgaLI tarapha jatAM "manadaMDa-vacanadaMDakAyadaMDa pariNuMema ciMtavavuM, - - - - - -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- pachI koNIthI AMgaLI tarapha muhapattithI hAthano madhya, jamaNo ane # DAbo bhAga pramArjatAM "hAsya, rati, arati parivuM ema ciMtavavuM. --------------- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - pachI tevI (=vadhUTakavALI) ja muhapattine DAbA hAthamAM bharAvIne >> jamaNA hAthamAM koNIthI AMgaLI tarapha madhya, jamaNo ane DAbo bhAga pramArjatAM "bhaya, zoka, dugaMchA pariharuM" ema ciMtavavuM ' ------------ pachI AMtarAmAMthI muhapatti kADhI laIne bevaDIne bevaDI bhupattinA baMne cheDA baMne ya hAthathI pakaDI lalATa upara vacce ane jamaNI-DAbI traNa prArthanA karatAM anukrame "kRSNa lezyA, nIla glezyA, kApota lezyA parizuM" ema ciMtavavuM. ---- pachI te ja pramANe mukhanI prArthanA karatAM anukrame "sagArava, RddhigArava, sAtAgArava pariharuM" ema ciMtavavuM pachI te ja pramANe chAtInI prArthanA karatAM anukrame "mAyAzalya, niyANazalya, mithyAtvazalya pariNuM' ema ciMtavavuM Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra (132) zrAddhadinakRtya pachI te ja pramANe jamaNo khabho ane khabhAnI pAchaLano vAMsAno bhAga pramArjatAM kodha mAna pariNuM" ema ciMtavavuM. -- - - pachI te ja pramANe DAbA khabhe pramArjatAM mAyA lobha pariNuM" ema ciMtavavuM. ------------- pachI caravalAthI jamaNA paganI vacce ane baMne bAjue ema traNa vAra prArthanA karatAM pRthvIkAya, akAya, teukAyanI rakSA karuM" ema ciMtavavuM ----------------------- pachI te ja pramANe DAbA paganI pramArjanA karatAM "vAyukAya, vanaspatikAya, trasakAyanI rakSA karuM" ema ciMtavavuM sAdhvIjIne naM. 16, 10 ane 18 nI ane zrAvikAone 14, 16, 10 ane 18 naMbara nI paDilehaNA hotI nathI. muhaspattinA pacAsa bolanI sajhAya DhALano rAga - jina janamyAjI guTakano rAga - dukAno DhALa siri jaMbUra, vinaya bhakti zira nAmane, kara joDI re pUche sohama svAmIne; bhagavaMtAre kaho zivakAMtA kima maLe ? kahe sohama re mithyA bhrama dUre TaLe...... (1) : truTaka dUra TaLe viSa garala IhA, ubhaya mArga anusarI; eka jJAna dUjA karata kiriyA, abhedAropaNa karI. jima paMgu darzita caraNakarSita, aMdha bihuM nijapura gayA; tima sattva sajatAtattva bhajatA, bhavika keI sukhIyA thayA.(2) Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (133) guruvaMdana adhikAra DhALa vaikalya kyuM re, kare te karavuM sohiluM, paNa jaMbUra, jANapaNuM jaga dohiluM teNe jANI re, Avazyaka kiriyA karo, upagaraNe re rajoharaNa muhapatti dharo. (3) truTaka muhapatti tabhAnoete, soLa nija aMgula bharI doya hAtha jhAlI daLa nihALI, daSTi paDilehaNa karI. tyAMsUra arthasutattvakarIne, saeema bhAvIe naccA-vaccArUpatigatiga, 5khoDApulAvIe.(4) DhALa samakita mohanI re, mizra mithyAtvane pariharuM, kAma rAga re, sneha daSTi rAga saMha - e sAte re, bola kahyA have AgaLa, aMguli vacce re, vaNa vadhUTaka karatale. (5). truTaka karatalevAne aMjali karI, akhoDAnava kIjiye, pramArjananava timaja karIe, tiga tigaMtara lIjiye; sudevasuguru, sudharmaAda, pratipakSI pariharuM, vaLI jJAna darzana caraNa AdaruM, virAdhana trika apaharuM.(6) DhALa manogumire, vacana kAya gumi bhajuM, manodaMDa re, vacana kAyadaMDane taNuM; pacavIzare, bola e muhapattinA lakSyA, have aMganAre, pariharuM ema saghaLA kahyA. (7) 'guTaka kahyA vadhUTaka kari paraspara, vAma hAthe trika karo, hAsya rati ne arati ThaMDI, Itara karatrika anusaro bhaya zoka durgachA tajIne, payAmiNe Acaro, kRSNa lezyA nIla kapota, lalATe trika pariharo. (8) DhALa rasa gAravAre riddhi sAtA gAravA, mukha haDe re, traNa traNa ema dhAravA; mAyA zalyare, niyANa mithyAtva TALIe, vAma khaMdhe re, krodha mAna hoya gAlIe. (9) truTaka gAlIye mAyA lobha dakSiNe, baMdha urdhvaadho maLI, trika vAma pAde puDhavI apa, vaLI tenI rakSA karI; - jamaNe pageaNavAuvaNasai, trasakAyanI rakSAkaruM, pacAsa bole paDilehaNa, karatajJAnI bhavataruM.(10) DhALa ehamAMhethI re, cAlIsa bola te nArIne, zIza hRdayanA re, aMdha bola daza vArIne; INa vidhisyu re, paDilehaNathI ziva lahyo, avidhi karIne re, cha kAyano virAdhaka kahyo. (11). truTaka kahyo kiMcit AvazyakathI, tathA pravacana sArathI, bhAvanA cetana pAvanA kahI, guruvacana anusArathI; zivalahejaMbU rahejo zubhavIravijayanIvANIe, manamAMDuM vanavAsaramatuM, vazIkarI ghara ANIe.(12) pacIsa Avazyaka have "pacIsa Avazyaka rUpa" guruvaMdananuM trIjuM dvAra kahe che- duoNayaM ahAjAyaM, kiikamme bArasAvayaM / caussiraM tiguttaM ca, dupavesaM ikkanikkhamaNaM // 1 // (zrI Ava0ni0 1202) bhAvArtha - "kRtikarma eTale vandanamAM be avanamana, eka yathAjAta, bAra AvartA, cAra mastaka, traNa gumi, be praveza ane eka niSkramaNa -ema pacIsa (avazya karavA yogya) Avazyaka che." - ' temAM avanata' potAnI vandana karavAnI IcchA pragaTarUpe gurune jaNAvavA mATe 'cchAmi umAsamaLo! vaMti nAvAinA visidigA' eTale helamAzramaNa !huM mArI zaktipUrvaka niSpApapaNe Apane vandana karavAne IcchuM chuM.' -ema kahetI vakhate mastaka ane kaTithI uparanA bhAganuM zarIra paNa kAMIka namAvavuM te "avanata' Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra (134) zrAddhadinakRtya kahevAya che. evandanamAM be vAra e pramANe karavuM te be "avanata jANavAM. 'vathAgata" eTale 'janmanI jema.' teno bhAvArtha e che ke-janma be prakAre gaNAya che. eka mAtAnI kukSithI nIkaLavuM te manuSya rUpe pahelo janma ane saMsAra-mAyA rUpI strInI kukSithI nIkaLIne sAdhu banavuM te dIkSA rUpe bIjo janma. te banne janma vakhate jevI AkRtio hoya tevI AkRtio guruvandana vakhate paNa karavI; arthAt jema janma vakhate be hAtha mastake lAgelA hoya che, tema vandana vakhate paNa be hAtha mastake lagADavArUpa karasaMpuTaaMjali karavI ane jema dIkSArUpa janma vakhate 'colapaTTo-ogho ane mupatti' e traNa ja upakaraNo hoya chete sivAya bIjuM hotuM nathI, tema guruvandanamAM paNa traNa upakaraNo ja rAkhavAM. Ane yathAjAta' kahevAya che. A hetuthI rajoharaNAdine paNa koI koI zAstramAM yathAjAta' nAmathI oLakhAvyAM che. te mATe kahyuM che ke paMca ahAjAyAI, colapaTTo taheva rayaharaNaM / forga-vomina-nisijha-gubatta tahaya murArI II II bhAvArtha-"pAMca (upakaraNo) yathAjAta che. temAM eka colapaTTo (kaTivastra), bIjuM rajoharaNa (ozo), trIjuM UnanuM tathA cothuM sutarAu ema be niSadhA (ke je hAlamAM oghA upara viMTAya che te sutarAu nizathiyuM ane UnanuM oghArIyuM) ane pAMcamI mukhavastrikA." atha-colapaTTo, rajoharaNa ane mukSatti e traNanuM nAma yathAkAta che. ahIM jevI rItie janmyo teyathAjAta' kahevAya ane yathAjAta' rUpathaIne vandana kare mATetevadanane paNa yathAkAta kahevAya. ema (vandanano pATha bolatAM mastake hAthanI aMjali tathA e traNa upakaraNo sivAya bAkI oDhavA vigereno tyAga karavArUpa) be vakhatanA vandananuM bheguM "eka yathAjAta' Avazyaka jANavuM. guruvandana karatAM, gurunA caraNomAM tathA potAnA mastake hAtha lagADavArUpakAyAnI ceSTAkaravI, te 'Avata kahevAya che. AvAM bAra Avarto 'mahoyaM zreya ane nAme!jhaLanuM rame e pado bolatI vakhate karAya che. temAM pahelAM traNa Ava balba akSaronAM che, mATe temAMno pahelo akSara bolatAM be hAthanI hathelIo UMdhI karIne dazeya AMgaLIyo gurunA caraNe (oghA upara ke caravaLA-muhapatti upara) sthApavI ane bIjo akSara bolatAM be hathelIo sAthe dazeya AMgaLIyo savaLI (mukha sanmukha) karIne lalATe sthApavI. ema ma+ho" e be akSaronA uccAra vakhate eka Avarta thAya. vaLyuM e be akSaro bolatAM paNa e ja pramANe be hathelIoAMgaLIo gurucaraNe ane mastake lagADavAthI bIjuM Avarta thAya ane I+" e be akSaro bolatAM paNa te ja pramANe trIjuM Avarta thAya. A traNeya AvartAryA pachI sA' pATha bolatAM gurucaraNe (oghA upara) mastakane lagADavuM (lalATathI sparza karavo), te pachI '++me e traNe akSaronuM cothuM Avarta thAya che. temAM pahelo akSara bolatAM pUrvanI jema hathelIo gurucaraNe (oghA upara) sthApavI, pachI tarata ja hathelIo savaLI karI lalATa tarapha laI jatAM vacce ja bIjo akSara bolatAM te sahaja aTakAvavI ane trIjo akSara bolatI vakhate te lalATe lagADavI; ema A traNa akSaronuM cothuM Avarta thAya che. e ja pramANe pAMcamA AvartamAM 'na++fr" e traNa akSaronA uccAra vakhate cothA AvartanI jema karavuM ane chaThThA AvartamAM naMgra!' e traNa akSaro uccAratAM paNa temaja karavuM. A cothuM pAMcamuM ane chaThuM-e traNa AvartotraNa traNa akSaronA uccAravALAM che. pahelAM traNa ane pachInAM traNa AvartAmAM eTaluM vizeSa cheke - pachInA traNamAM vacceno akSarabolatAMlalATa tarapha A pacIsa AvazyakonuM varNana spaSTa samajAya te mATe graMthamAM che tenA karatAM ahIM kAMika vistArathI lakhyuM che. Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (135) guruvaMdana adhikAra laI javAtI hathelIone vacce sahaja aTakAvavI. eka vadanamAM AvAM cha AvartI thAya che ane banne vandananAM maLI kula bara Ava thAya che. (chaThThA Avarta pachI' 'vAminavamAsamaLo' pATha bolatAM paNa sAma" nI jema mastaka gurucaraNa (ghA) upara lagADavuM.) e bAra Ava'nuM svarUpa kahyuM. te pachI vaDakSiA' eTale 'cAra zira arthAt babbe vakhata mastaka namAvavArUpa ziSya ane gurunI kriyA te cAra zirSa jANavAM. temAM svAmi umAkSamaLo vaNimaM varSa e pATha bolatAM ziSya gurucaraNe sapUrNa mastaka (lalATa) namAve te "eka ziSyanuM zira,' tathA have pachI jaNAvAze te gurunA uttaro paikI mahemavivAmi tumaM" ema uttara vALatAM guru mahArAja paNa ziSyane kAMIka (saheja) mastaka namAve te eka gurunuM zira,' ema eka vandanamAM guru-ziSyanAM maLI che ane be vandanamAM balba maLI kula cAra zira jANavAM. 'tri' eTale mana, vacana ane kAyAnI vandananI kriyAmAM ekAgratA rUpa traNa gumi jANavI. arthAt vandana karatAM mananI ekAgratA karavI, vacanathI akhalita-zuddha uccArapUrvaka vandanasUtra bolavuM ane kAyAthI avanata-yathAjAta-Avarta-zirSa vigerene sapUrNa AcaravAM (karavAM), ema mana, vacana ane kAyAne vandana sivAya anya vyApAramAM jatAM rokavA te traNa guma' samajavAM. 'tupUve" eTale "guru mahArAjanA AsanathI cAreya dizAmAM sADA traNa hAtha sudhInI jagyAne guruno avagraha kahevAya che. ziSya vinayane mATe guruthI sADAtraNa hAtha dUra rahIne vinaya karavAno kahyo che ane zArIrika sevA, vandana vigere mATe gurunI AjJA mAgIne avagrahamAM praveza karavAnuM kahyuM che. e sAmAnya niyama pramANe guruvandananAM upara jaNAvyAM te AvartA (karatAM gurucaraNomAM mastakano sparza karavA mATe avagrahamAM praveza karavAnuM jarUrI che, mATe 'gaNunAgaDha me miDa' arthAt "mane mita (sADA traNa hAthapramANa) avagrahamAM praveza karavAnI AjJA Apo !' ema kahI-rajA mAgI, pachI 'nisirI' kahIne avagrahamAM praveza kare ane pachI aho, kArya vigerethI karavAnAM cha Avarte pUrNa thatAM mAsigAI' pATha bolatAM avagrahanI bahAra nIkaLe. e rItie be vandananAM Avarto mATe gurunA avagrahamAM be vakhata praveza karavo te be praveza jANavA. - "nijhama' avagrahamAMthI bahAra nIkaLavuM te eka niSkramaNa kahevAya che. eTale ke- pahelA vandananAM cha Avarte pUrNa karI 'mArvaslima' pATha bolavApUrvaka bahAra nIkaLe te eka niSkamaNa jANavuM. bIjA vandanamAM pravezakya pachI bahAra nIkaLavAnuM nahi hovAthI 'bAvasigAI' pATha paNa bolavAno hoto nathI. sapUrNa vandana sudhI te vakhate avagrahamAM ja rahevAno vidhi che, mATe praveza be vAra ane niSThamaNa eka ja vAra kahyuM che. jo ke bIjuM vandana pUrNa thayA pachI bahAra nIkaLavAnuM hoya che, chatAM te niSkamaNa' vandanane mATe nahi hovAthI vandanaAvazyamAM gaNAtuM nathI. ema be avanata, eka yathAjAta, bAra AvartA, cAra zirSa, traNa gusa, be praveza ane eka niSkramaNa maLI 'pacIsa Avazyaka rUpa guruvandananuM A trIjuM dvAra kahyuM. have ziSya gurune prazno pUchavA rUpa cha sthAnako kahe che keTalAka AcAryonA mate 'saMsaM' ane 'vAmi umAsamo temaM vIma' e pATho bolatAM be vakhata ziSya potAnuM mastaka gurUcaraNe lagADe te ziSyanAM be zira ane be vandananAM maLI e cAra zira ziSyanAM ja jANavAM - ema kahyuM che. prasiddhimAM paNa ziSyanAM cAra zira jovAmAM Ave che. prathama jaNAvelA avanatamAM DathI uparanuM zarIra namAvavAnI pradhAnatA gaNI tene "avanata' kahyAM che ane A ziromAM 'mastaka namAvavAnI mukhyatA gaNI 'ziSa' kahyAM che. vastuta: to bannemAM keDathI uparano bhAga ane mastaka namAvavAnuM hoya che ja, mAtra zirSamAM saMpUrNa mastaka namAvavAnuM che, mATe tene 'ziSa' kahyAM che- ema bheda samajavo. Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra (136) zrAddhadinakRtya icchA ya aNunnavaNA, avvAbAhaM ca jatta javaNA ya / navarATavImA vima, vaMvAlAyasta chaThThA II II (zrI pravasI - 38) bhAvArtha - "IcchA, anujJA, avyAbAdhA, saMyamayAtrA, samAdhi tathA aparAdhanI kSamA mAgavI-e ine aMge te te pAThathI ziSya prazna kare, te ziSyanAM cha sthAno rUpa guruvaMdananuM cothuM dvAra samajavuM." e cha praznonA guru cha uttaro Ape, te cha guruvacano A pramANe chechNdenn'nnujaannaami, tahatti tubbhaMpi vaTTae evaM / madamavivAmi tuma, mAtAvA vaMtaridAsa II II (zrI pravasI - 202) bhAvArtha-"1-jevI IcchA, 2-anujJA ApuM chuM, 3-tema ja che, 4-tane paNa varte che? 5-e ja pramANe che ane huM paNa tamone khamAvuM ,-emaguru cha prakAre uttaro Ape, e guruvaMdananuM pAMcamuM dvAra samajavuM" ziSya-gurunA A prazno ane uttaronuM vizeSa svarUpacAluadhikAramAM ja AgaLavandanasUtranI vyAkhyAmAM te te sthAne kahevAze. have guruvandana karavAthI thatA cha guNo kahe chevinnyovyaar mANassa-bhaMjaNA pUaNA gurujaNassa / tisthayALa ya mANaI, sumadhammAnA garimA II II (zrI pravasI. - 200). bhAvArtha-1-vinayopacAra, 2-mAnano bhaMga, 3-gurunI pUjA, 4-jinAjJAnuM pAlana, 5-mRtadharmanI ArAdhanA ane 6-aMte mokSa, -e cha guNo guruvandanathI thAya che." temAM-pahelo vinayopacAra eTale vinayae ja upacAra terUpa bhaktivizeSa athaguruvaMdanathI vinaya rUpa bhakti thAya che, bIjo potAnuM abhimAna nAza pAme che. trIjo abhimAna rahita AtmAe vinItabhAve vajana karavAthI 'gurujanonI suMdara pUjA (sevA) thAya che, cotho 'vinaya dharmanuM mULa che mATe mokSArthIe vinaya karavo' evI jinezvaranI AjJA che-te zrI jina-AjJAnuM pAlana thAya che, pAMcamo jJAnIne vandana karavAthI jJAnanI pUjA thAya che ane e ja zrutajJAnanI ArAdhanArUpalAbha thAya che tathA chaTTo anukrame kevalajJAnAdi guNo prApta karI thoDA kALamAM ja sarva kriyAnA nAzarUpa'akriyA eTale mokSa thAya che. e guruvandanathI thatAcha guNorUpaguruvaMdananuM cha dvAra kahyuM. have sAtamA dvAramAM pAMca vandanIyanuM svarUpa kahe che - Ayaria uvajjhAe, pavitti there taheva rAyaNie / paNa vizaH, yavaM nijharANa III" (zrI pravasa-202) bhAvArtha - "AcArya, upAdhyAya, pravartaka, sthavira ane ratnAdhika -e pAMcane karmanI nirjarA karavA mATe vandana karavuM." temAM AcArya vigerenuM svarUpa TUMkANamAM A pramANe kahyuM che- paMcavihaM AyAraM, AyaramANA tahA pabhAsaMtA / AyAraM daMsaMtA, AyariA teNa vuccaMti // 1 // Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 137 guruvaMdana adhikAra bArasaMgo jiNakkhAo, sajjhAo kahio buhehiM / taM uvaisaMti jamhA, ujjhAyA teNa vucvaMti // 2 // tavasaMjamajogesuM, jo jogo tattha taM pavattei / anu(sa)haiM na niyatteDuM, gaLatattio pavattI 3 // 2 // thirakaraNA puNa thero, pavattivAvAriesu atthesuM / no natha sIyajJa narUM, saMtavato tA thira LaD / / 4 / / (zrI AvanigA 164-667-1216 nI TIjA) bhAvArtha-- "jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra ane vIryAcAra,-e pAMca AcAronuM pAlana karanArA hovAthI, vaLI anya jIvone e pAMca AcArono upadeza vaDe prakAza karanArA hovAthI ane paDilehaNAdi kriyAo dvArA paMcAcAranuM pAlana karI dekhADanArA hovAthI 'AcArya' kahevAya che. (bIjI rItie AcAryanA 36 guNo 36 prakAre zAstramAM kahyA che te saMbodha prakaraNAdithI jANavA.) 'zrI jinezvaradevoe arthathI kahelAM ane gaNadhara bhagavaMta rUpa buddhoe-jJAnIoe sUtra rUpe racelAM zrI bAra aMgo, ke je svAdhyAya kahevAya che, teno (zrI AcArAMga vigere dvAdazAMgIno) upadeza (eTale paThana-pAThana) karanArA-karAvanArA hovAthI' teo 'upAdhyAya' kahevAya che. 'tapa, saMyama vigerenI ArAdhanAmAM arthAt te te yogomAM je je AtmA je je ArAdhanAne mATe yogya hoya, te te AtmAne te te ArAdhanAmAM pravartAve (joDe) ane te te ArAdhanAmAM je azakta hoya tene te te mAMthI roke, e pramANe gaNanI (sAdhusamudAyanI) saMbhALa karanArAne 'pravartaka' kahyA che. 'pravartake te te ArAdhanAmAM joDelA je sAdhuo chatI zaktie paNa pramAda kare, teone te ArAdhanAmAM puna: sthira karanArA (joDanArA) sthaviro' kahevAya che. (4)'' ahIM vandanIyanA prakAromAM 'gaNAvacchedaka' ne gaNyA nathI, to paNa AcAryAdinI sAthe teo paNa gacchane upakAraka hovAthI teone paNa vandanIyamAM gaNavA. kahyuM che - udbhAvaNA pahAvaNa, khittovahimaggaNAsu avisAi / suttatthatadubhayaviU, gaNavaccho eriso hoi // 1 // ( zrI Ava0ni0 gA0 1995 vRtti) bhAvArtha-- ''sUtra, artha ane tadubhaya (sUtrArtha) - e traNeya prakAre zrutanA jANa gItArtha, tathA jeo sarva gaNane (sAdhusamudAyane) mATe kSetra (vasati), upadhi (vastrAdi) tathA AhAra Adi saMyamamAM upayogI sarva sAmagrI meLavavA mATe satata vihAra karanAra (pharanArA) ane vAraMvAra parizrama uThAvavA chatAM jarAya viSAdane (nirutsAhane) nahi karanArA hoya, teo 'gaNAvacchedaka' kahevAya che. (AnI TIkAmAM gaNAvacchedakane sthaviranI sAthe bhegA gaNyA che, jyAre bhASyanI avasUrImAM to ratnAdhikane ja gaNAvacchedaka kahyA che, mATe saMkhyA cAranI ja gaNavI.) e AcArya vigere pAMceya (cAreya) cAritraparyAyathI nyUna (nAnA) hoya to paNa vandanIya che. te uparAMta cAritra rUpa paryAyathI je adhika hoya (moTA hoya) te badhA ratnAdhika kahevAya, evA potAnAthI dIkSA paryAyamAM jeo vaDila hoya teone sAdhue vandana karavuM. (zrAvakane to sarve vandanIya che.) zrI AvazyakacUrNImAM to anya AcAryonA * sthaviranA traNa prakAro che. jeo zrI samavAyAMga nAmanA cothA aMga sudhInA sUtra-arthane jANanArA hoya teo 'jJAnasthavira', jeono dIkSAparyAya vIsa varSano ke tethI vadhu hoya teo 'paryAyasthavira' ane jeo janmathI sIttera ke vadhu varSanI ummaravALA hoya teo 'vayasthavira' kahevAya che. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra zrAddhadinakRtya - mate A pramANe paNa kahyuM che ke- ''anne puLa mati-annovino tAvihorAyaLio to vaMveavyo, rAyaLio nAma no nALa-vaMzaLa-caraLa-sAhaLenu muku payao tti '" (zrI Ava. sthULI- 1-vandrana adhya) arthAt~''bIjA paNa je tathAvidha ratnAdhika hoya temane vandana karavuM. ratnAdhika eTale je jJAna, darzana ane cAritranI sAdhanAmAM suMdara prayatnavAna hoya.'' (tAtparya ke- te nAnA hoya to paNa vandana karavuM.) e 'pAMca vandanIya rUpa' guruvaMdananuM sAtamuM dvAra kahyuM. 138 have guruvandananA AThamA dvArathI jemane vandana karavAno niSedha che. te 'avandanIya' nuM svarUpa kahe che- pAsattho osanno, hoi kusIlo taheva saMsatto / ahachaMdo vi a ee, avaMdaNijjA jiNamayaMmi // 1 // ( zrI prava0 sA0 gA0 103) bhAvArtha - ''pAsattho, avasatra, kuzIla, saMsakta ane yathAchaMda, - e pAMca prakAranA sAdhune jaina AgamamAM avandanIya kahyA che.'' temAM 'pAsasthAnuM' svarUpa nIce pramANe che-- jJAnAdi guNonI pAse (bAjumAM) rahe (arthAt jenAmAM jJAnAdi guNo tattvathI pragaTayA na hoya) te 'pArzvastha', athavA to je mithyAtva vigere karma baMdhanAM kAraNo rUpI 'pAza' (baMdhano)mAM rahe (rame) te 'pAsthya', e pArzvastha ane pAzastha' bannene 'pAsattho' kahevAya che. 1 so pAsattho duviho, savve dese ya hoi nAyavvo / savvaMmi nANadaMsaNa - caraNANaM jo upAsammi // 1 // desammi ya pAsattho, sijjAyarabhihaDarAyapiMDaM ca / nIyaM ca aggapiMDaM, bhuMjai nikkAraNe ceva // 2 // kulanissAe vihara, ThavaNakulANi ya akAraNe visai / saMkhaDipaloyaNAe, gacchai taha saMthavaM kuNai // 3 // ( zrI prava0 sA0 gA0 104 thI 106) bhAvArtha-- "A pAsasthAnA be prakAro che. eka sarvathA pAsastho ane bIjo dezathI pAsatyo. temAM je jJAnAdi guNonI pAse rahe (jenAmAM e guNo na hoya) -mAtra veSadhArI hoya te 'sarvapAsattho' jANavo ane je niSkAraNe zayyAtarano piMDa, abhyAhnatapiMDa (sAme lAvelAM AhArAdi), rAjapiMDa, nityapiMDa ke agrapiMDane vApare; amuka phulonI (gharonI) nizrAe (AdhAre) jIve, sthApanAkuLomAM niSkAraNa vahore, saMkhaDI (jamaNavAra) joto rahe ane pUrvapazcAt saMstava (gRhasthonI prazaMsA) kare, te dezapAsatyo' jANavo. ahIM jenA makAnamAM rahe te makAnano mAlika zayyAtara kahevAya, tenA gharano piMDa te zayyAtarapiMDa kahevAya. gRhasthe sAme lAvelo piMDa abhyAtapiMDa kahevAya. amAtya-maMtrI-zeTha-senApati vigere samAMga rAjyavALo rAjA-teno piMDa te rAjapiMDa kahevAya. haMmezAM eka ja prakArano amuka ja piMDa te nityapiMDa. taiyAra thayela vastunI uparano (tara-tAjo) prathama piMDa te agrapiMDa kahevAya. (evAM AhArAdi vApare.) vaLI 'amuka gharo meM pote ja dharmI banAvyAM che, mATe mArAM potAnAM bhakta che' -ema mAnIne tenA ja gharono piMDa levo te kulanizrA. prAthurNaka sAdhu Ave tene mATe ke AcAryAdi gacchapatine aMge nizcita karelAM (dararoja jene tyAM sarva sAdhu gocarI na jAya paNa kAraNe ja jAya) te sthApita kula kahevAya. (e badhAno AhAra vigere vApare.) vaLI jyAM sAmudAyika jamaNa hoya te saMkhaDI kahevAya. tevA jamaNavAranI zodha karato phare. gRhasthanI AhAra letAM pahelAM ke pachIthI prazaMsA karIne AhAra le, te saMstavapiMDa kahevAya. evA Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 139 ) guruvaMdana adhikAra dAtAranI prazaMsA karIne sArAM AhArAdi meLave AvA piMDane vAparanAra sAdhune dazapAsatyo jANavo. have "osanna nuM svarUpa kahe che. zithilatAthI mokSamArgamAM thAkelAnI jema kriyAmAM je nirutsAhI (kiyAdaridrI) hoya te osanna kahevAya che. osanno vi aduviho, savve dese ya tattha savvaMmi / 33(nava)vapIDhawtto, viyAmoTuM manAyavo II AvassayasajjhAe, paDilehaNajhANabhikkhaabhattaTTe / AgamaNe niggamaNe, ThANe anisIyaNa tuaTTe // 2 // AvassayAiAiM, na karai ahavA vihINamahiAI / guruvAvatA tahA, maLano paNa3monno pAra . (zrI pravI' 207 thI 202) bhAvArtha-"A osanna' nA paNa sarva-osanno ane deza-osanno ema be prakAra che. temAM je mavaddhapIttava' eTale sAdhune aMge comAsAnA kALamAM zayanAdi mATe eka saLaMga pATIyuM (pATa) meLave ane jo tevuM na maLe to aneka pATIyAne paNa vAMsaDA-doraDA sAthe bAMdhIne tenA upara zayanAdi kare tathA dara pakhavADIye tene choDIne pramAjIne puna: bAMdhe,'-ema jina-AjJA che. te pramANe je pakhavADIye paNa paDilehaNana kare, agara to je vAraMvAra ghaNIvakhata zayana vigere karavA mATe saMthArAne satata pAtharelo ja rAkhe, athavA to saMthAro bIlakula pAtharyA vinA ja je sUI rahe, te dareka avabaddhapIThaphalaka' kahevAya. ane koI jagyAe '33vaddha pATha che, tyAM ema samajavuM ke-comAsA sivAyanA zeSa ATha mahinAmAM je vinA kAraNe pATa-pATalAdino upayoga kare te "RtubaddhapIThaphalaka' kahevAya. vaLI gRhastha vahorAvavA mATe rAkhI mUkelo hoya te sthApanApiMDa kahevAya. sAdhune vahorAvavAnA uddeza vahelI ke moDI rasoI banAve ke sAdhunA Agamanane uddezIne lagnAdi vahelA-moDA kare (ema mAne ke-te vakhate karavAthI sAdhubhaktino lAbha maLe.), e rItie vahelo-moDo banAvelo piMDa prAkRtikApiMDa' kahevAya. A sthApanA ke prAbhUtikA doSavALA piMDane grahaNa karanArA sthApitakabhogI' kahevAya. je Avo avabaddhapIThaphalakatathA sthApitabhogI hoya, te sarvathA avasagna' jANavo. vaLI pratikramaNAdi Avazyaka kriyA,' rahevA mATe dharmazALAdi makAnate 'zayyA,' vAcanApRcchAdika svAdhyAya,' tathA vastra-pAtra vigerenuM paDilehaNa,' dharmadhyAnAdi dhyAna,' AhAra-pANI lAvavAM te bhikSA, bhojana ke mAMDalInAM kAryo sAcavavAM te bhaktArtha,' bahArathI upAzrayamAM AvavuM te 'Agamana,' bahAra javuM te nirgamana, kAussagnAdi mATe UbhA rahevuM te sthAna.' besavuM te niSadana,' tathA zayana karavuM te tvavartana; A Avazyaka vigere upara jaNAvyA te sAdhunA AcAro sarvathA pALe nahi kare nahi) athavA nyUnAdhika kare, eTale ke-jyAM je vakhate na karavAnAM hoya tyAM te vakhate kare, jema-tema kare tathA gurunA kahevA chatAM na kare, kare to gurune kaThora zabdathI pratikAra karIne kare (vigere vistRta vivecana zrI pravacanasAroddhAra vigeremAMthI jovuM.); e rItie AvazyakAdi sAdhusAmAcArImAM je daridra-kaMgALa hoya te deza (avasatra) osanno jANavo. (3)" * A pAsatthA vigerenuM svarUpa A graMthamAM nathI, chatAM spaSTa samajAya te mATe zrI pravacanasAroddhAranI vRttine AdhAre kAMika vistArathI lakhyuM che. pAsasthAne keTalAka ekAnta cAritrarahita mAne che te yukta nathI. jo sarvathA cAritrano abhAva hoya to sarvapAsatyo ane dezapAsatyo ema bheda ja kema ghaTe ? zrI nizIthacUrNinI sAkSI ApIne zrI pravacanasAroddhAranI TIkAmAM pArthasthane sarvathA cAritra vinAno nahi paNa malina cAritravALo kahyo che. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra (140) zrAddhadinakRtya have "kuzIla'nuM svarUpa kahe che. je jJAna, darzana ane cAritrano ghAta karanArA duSTa svabhAva (zIla) vALA hoya, te kuzIla kahevAya che. tenA jJAnakuzIla, darzanakuzIla ane cAritra kuzIla-ema traNa prakAro nIce pramANe kahyA kAlaviNayAirahio, nANakusIlo adaMsaNe iNamo / nissaMkiAivijuo, caraNakusIlo imo hoi // 1 // koUabhUikamme, pasiNApasiNe nimittamAjIvI / va ru ddhaqna, 3vanI vinamratA rA (zrI prava. sa. TI, 220-223) bhAvArtha- "kAla, vinaya vigere jJAnanA ATha AcArono virAdhaka tejJAnakuzIla jANavo ane ni:zaMkita, niSkAMkSita vigere darzananA ATha AcArono virAdhaka te darzanakuzIla jANavo. trIjA cAritrakuzIlanuM lakSaNa A pramANe che- kautuka, bhUtikarma, praznaprazna, nimitta, AjIvaka, kalkaphurakAdi lakSaNa, vidyA tathA maMtra vigerenA baLathI je AjIvikAne (AhAradine) meLavanAro hoya te cAritrakuzIla kahevAya che. temAM lokomAM potAnI khyAtimAna meLavavA ke strI vigere bIjAone putra AdinI prApti karAvavA mATe jAheramAM vividha auSadhio meLavIne tenAM) pANI Ape, snAna karAve ke mULIyAM vigere bAMdhe, te kautuka samajavAM, athavA to mukhamAM goLIo nAkhIne kAna ke nAkamAMthI kADhavI, mukhamAMthI agnikADhavo vigere AzcaryakaravAM, te kautuka samajavAM; tAvavigere bImArIvALAnI AjubAju cAreya dizAmAM maMtrelI rakSA (bhasma) nAkhavI, te bhUtikarma' kahevAya; bIjAe pUchavAthI ke vinA pUchyuM tenA manamAM rahelA bhAvone svapnamAM ArAdhelI koI vidyAnA kahevAthI ke karNapizAcikA agara maMtrathI abhiSeka karelI ghaMTaDI vigere dvArA jANIne bIjAne kahevA, te praznAprazna' kahevAya; nimittazAstranA baLe bhUta, bhAvi ane vartamAna bhAvone kahevA, te nimitta kahevAya; AjIvaka eTale jAti, kula, tapa, zrata, zIlpa, karma ane gaNa-e sAta vaDe dAtAra(gRhastha)nI AgaLa pote paNa tenA jevo ja che ema kahI, jAti vigerethI potAnI samAnatA batAvIne, e rItie dAtArano potAnA tarapha Adara vadhArIne AhArAdimeLave, te AjIvaka kahevAya. jema ke koI brAhmaNane kahe ke-huM paNa brAhmaNa chuM, tethI tene sAdhu upara prIti thAya ane AhArAdi vastuo vahorAve, te rItie jAtinI samAnatAthI AjIvikA calAvanAro jAti-AjIvaka vigere svayaMsamajavuM. vaLI zaThatAthI bIjAone ThagavA, te kakurukA' samajavI. anya AcAryo to, prasUti Adi rogomAM khArapAtana karAvavuM athavA potAnA zarIre lodhaka vigerenuM udvartana karavuM tene 'kakahevAya ane snAna karavuM ke strI-puruSAdinAM lakSaNo kahevA te kurukA' kahevAya-ema jUdI jUdo artha kare che. jenI adhiSThAtA devI hoya te vidyA ane jeno adhiSThAtA devahoyate maMtra,' agara sAdhanA karavI paDe te vidyA ane sAdhyA vinA pATha (uccAra) mAtrathI kArya thAya te maMtra'; sAmudrika zAstramAM kahelAM strI-puruSonI rekhAo-masa-tala vigere lakSaNo joI bhUta-bhAvi bhAvone kahevA te lakSaNa, e sivAya paNa strI-puruSane paraspara dveSa karAvavo ke dveSa hoya to meLa karAvavo, athavA garbhadhAraNa karAvavo ke garbhanAza karAvavo, te mUlakarma jANavuM; tathA cUrNa-yoganA prayoga, zarIrazobhA, e kautuka vigere upara jaNAvelAM cAritrane malina karanArAM kAryone karanAro sAdhu caraNakuzIla jANavo. have 'saMsaktanuM svarUpa kahe che- saMvegI-asaMvegI jevA sAdhu maLe tenI tenI sAthe je levo ane tenA jevo vartAva kare) te saMsakta' jANavo. kahyuM che ke- Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 141 ) zrAddhadinakRtya guruvaMdana adhikAra pAsatthAIesuM, saMvigesuM ca jattha milaI u / tahi tArisao hoI, piadhammo ahava iyaro a||1|| so duviappo bhaNio, jiNehiM jiarAgadosamohehiM / wo ya saMvittiko, saMkitiddo tahI no pArA (zrI prarva sI268-220) bhAvArtha- "upara jaNAvyA te pAsatyAdinI sAthe ke saMvignonI sAthe je jyAM jyAM maLe (jenI sAthe maLe) tyAM tyAM tenA jevo priyadharmI athavA apriyadharmI tarIkeno vartAva kare, te saMsakta kahevAya. tenA eka "saMkSiNa' ane bIjo 'asaMkliSTa ema be bheda rAga, dveSa ane mohAdino vijaya karanArA zrI jinezvaroe kahyA che." upara jaNAvyA pramANe guNa ane doSathI je mizra thaI jAya te saMsakta kahevAya. jema gAyanA khANanA TopalAmAM khoLa, pAsa vigere eThuM-juThuM ane cokhkhuM badhuM bheguM hoya, tema saMsaktamAM ahiMsAvratAdi mUlaguNo ane piMDavizuddhi Adi uttaraguNo hovA chatAM ghaNA doSo paNa bhegA hoya, mATe tene saMsakta jaNAvyo che. temAM je 'prANAtipAta, asatya' Adi pAMca Azravo (pApo)mAM pravRtti karanAro tathA RddhigAravAdi traNa gAravAmAM Asakta, strI pratisevI ane gRhasthanAM dhana-dhAnya-Dhora temaja mANasonI saMbhALa rAkhanAro, evigere doSavALo hoya tene saMkliSTa saMsakta kahyo che, ane upara jaNAvyuM tema je jenI sAthe bhaLe-tenA jevo thaI jAya tene asaMkliSTa' saMsakta jANavo. "saMkSiNa-saMsakta' dharmarahita hoya che ane asaMkSiNa-saMsakta dharmapriya hoya che. e pramANe saMsaktanuM svarUpa kahyuM. " have "yathAchaMdanuM svarUpa kahe che. gurUAzA ke AgamanI darakAra rAkhyA vinA je sarva kAryomAM potAnA abhiprAya pramANe-jema phAve tema vartana kare, te yathAchaMda jANavo. kahyuM che ke- ussuttamaNuvaiTeM, sacchaMdavigappiaM aNaNuvAI / patti vaoNTTa, tibega rUmo mahIcho III (zrI pravAsI - 222) bhAvArtha- "usUtra, jinezvaroe nahi kaheluM, potAnI buddhithI kalpeluM ane je Agamane anusaratuM na hoya, evuM (viruddha) AcaraNa karanAro, evo viruddha upadezakaranArovaLI gRhasthonAM kAmo karanAro, karAvanAro tathA tenI prazaMsA karanAro ane vAraMvAra gusse thanAro; AvA sAdhune yathAchaMda jANavo." yathANaMda sAdhu, utsava AcaranAro ane jinezvaroe nahi kaheluM evuM potAnI IcchA pramANe AcaranAro tathA tevo upadeza karanAro hoya che ane tethI te siddhAntane anusarato nathI. vaLI te gRhasthanAM sAvadya kAryo karavA, karAvavA ane anumodavAvALo hoya che tathA koI sAdhuno svalpa paNa aparAdha thatAM vAraMvAra gusso kare che, temaja potAnI buddhithI kalpalAM najIvAM AlaMbano AgaLa karIne ezaArAmI bane che tathA vigaIo vigere khAvAmAM lolupI hoya che ane rasagArava vigere traNa gArothI yukta hoya che. pAsatthA vagerene vaMdana karavAthI lAbha to na thAya, balka nuksAna thAya. kahyuM che ke- pAsatthAi vaMdamANassa, neva kittI na nijarA hoi / kAyakilesaM emeva, kuNai taha kammabaMdhaM ca // 1 // (zrI Ava0ni0 gA0 1108) bhAvArtha- "pAsatyA vigerene vandana karavAthI kIrti paNa vadhatI nathI ane karmanirjarA paNa thatI nathI, mAtra kAyakaSTa thAya che ane vizeSamAM azubha karmano baMdha thavArUpanukasAna thAya che." Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra 142 ) zrAddhadinakRtya vadhAre zuM? teono saMga karanArA bIjA guNavaMta (sAdhuAcAranuM pAlana karanArA) sAdhuoneya vandana karavuM vyAjabI nathI. kahyuM che ke asuiTThANe paDiA, caMpagamAlA na kIraI sIse / pAsatthAIThANesu, vaTTamANA taha apujA // 1 // pakkaNakule vasaMto, sauNIpAro vi garahio hoi / rUma DhimA suvidinA, malphi vasaMtA sItAnuM arA (zrI mAvaniryuM. TI2626-2222) bhAvArtha-jema azucimAM paDelI caMpAnA puSponI mALA paNa mastake dhAraNa karavA lAyaka rahetI nathI, tema pAsatkAdino saMsarga karanArA (temanI sAthe rahenArA) uttama sAdhuo paNa pUjavA lAyaka rahetA nathI. vaLI cAMDAlAdi nIca kulavALAnI sobatathI jema cauda vidyAno pAragAmI paNa niMdAnuM pAtra bane che, tema pAsatyAdi durAcaraNavALAonI sAthe rahenArA suvihita sAdhuo paNa nindAnuM pAtra bane che." | (A viSayamAM zrI Avazyakaniyuktivandana adhyayanamAM vistRta carcA che. zAsanane nukasAna vigere thAya tevA viziSTa kAraNo sivAya pAsatthA vagerene vandana karI zakAya nahi. hA, koI viziSTa kAraNe mAtra bAhya dekhAva rUpedravyavandana karavAno virodha nathI, paNa tene susAdhu mAnIne bhAvapUrvaka karma nirjarAdinA uddeze to vandana karAya nahi. tevA koI viziSTa kAraNe paNa jo tevuM bAhya dravyavandana na kare to nukazAnanuM kAraNa che, vagere syAdvAda dharmane samajIne kAraNe niSkapaTI havuM, suNo saMtAjI; e ANA che taMta, guNavaMtAjI." e pU. upA. mahArAjanA vacanane anusaravuM e sAco mArga che.) zrI AvazyakaniyuktinI carcAno bhAvArtha e che ke - jJAna, darzana ane cAritra vigerene kAraNe koi vAra pAsatthA vagerene paNa vandana karavuM teo cAritrathI malina che, chatAM sarvathA darzana (samati)thI bhraSTa ja che, ema nathI. Ama chatAM jeo kAraNa vinA paNa, 'prabhuno kahelo sAdhuveSa dhAraNa karanArA hoya te sarva sAdha ja che, mATe ApaNe to pUjya che' - ema kahIne vandana karavAnuM kahe che te anucita che. jo veSane vandana karavAmAM Ave, to jamAlI vigere nihnavone paNa vandana karavAno prasaMga Ave. ahIM e prazna thAya che ke - "jo aparicita sAdhunA AcAra-vicAra jANyA na hoya to temane vandana karavuM ke nahi? vaLI sAdhuonA bhAvane koNa jANI zake? sAdhu jevI pravRtti karanArA chatAM vinayaratnanI jema abhavyo paNa hoya ane bahArathI zithila dekhAtAM chatAM sAdhutAnA rAgI uttama paNa hoya." enuM samAdhAna e che ke - "pUrve nahi joyelA ke nahi jANelA aparicita sAdhune paNa prathama satkAra-sanmAna karavAno virodha nathI. ema karavAthI to satkAra karanArano vinayaguNa joine te sAdhune zithilatAmAMthI sanmArge AvI javAno saMbhava che. parantu guravandanAdi viziSTa vyavahAra to temanI uttamatAne jANyA pachI ja karavo. paricita sAdhu mATe to, jo te udhatavihArI hoya to abhyatyAna vandana vigere saghaLo vyavahAra karavo ane zithilavihArI hoya to sakArAdi paNa na karavuM. koi gADha kAraNe temano paryAya-brahmacarya-samAjamAM temanuM mahattva-pIThabaLa-kSetrabaLa-kALabaLane temanA AgamabaLano vicAra karIne, gulAghavatA (lAbha-hAnino vicAra karatAM jema ochuM nukazAna ane vadhu lAbha thAya tema satkAra, sanmAna vandana paNa karavuM." koi prazna kare ke - "tIrthaMkaranI pratimA nirguNI che, chatAM temAM guNono Aropa karIne tene pUjana karAya che, tema gurune mATe paNa teone guNavAna mAnIne vandanAdi karavuM emAM zuM vAMdho che?" tenA samAdhAnamAM jaNAvavAnuM ke -"te prazna vyAjabI nathI, kAraNaketIrthakaranI mUrtimAM guNAropaNa karIne pUjavA chatAM temAM avaguNa nahi hovAthI avaguNanuM poSaNa thatuM nathI, jyAre zithilAcArIomAM to avaguNo pratyakSa hovAthI avaguNanuM poSaNa thAya che, jethI tene tathA vandanAdi karanArane durguNanuM poSaNa karavA-karAvavA rUpa ahita thAya che. hA, aparicita pAsasthAdine paNa niSpakSapAtapaNe cakAsI jovA chatAMya chadmasthapaNAne lIdhe temanAM dUSaNo jANavAmAM na Ave ane tethI susAdhu rUpe mAnIne teonI upAsanA kare to upAsanA karanArane lAbha thAya che, paNa dUSaNo jANavA-jovA chatAMya upAsanA kare to bhale bhAva zuddha hoya, paNa bannenuM ahita thAya ja che, mATe ja abhavya guruothI paNa, teone ajANapaNAthI zuddha mAnIne upAsanA karanArAo tarI gayAnAM ane jANa thatAM ja potAnA upakArI hoya - guru hoya- ziSya hoya- svajanasaMbaMdhI hoya ke gacchanA AcArya hoya, tevAne paNa tyajI dIdhAnAM daSTAMto zAstramAM maLe che." ahIM ema prazna thAya ke - "je avandanIya pAsatthA vigere che teonuM jIvana to samAja upara ja che, jo Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 143 ) 143) guruvaMdana adhikAra e pramANe guruvandananuM "pAMca avandanIya rUpa AThamuM dvAra kahyuM. have pAMca udAharaNa' nAmanuM navamuM dvAra kahe che. pAMca prakAranAM vandanamAM dravya ane bhAva' vandana kevI rItie thAya, te samajAvavA mATe pAMca udAharaNo kahyAM che. temAM 1-gurunA guNonI stuti karavI te satkAravandana kahevAya che, 2-dravyathI rajoharaNAdine dhAraNa karavAM-bhAvathI jJAnAdi guNone dhAraNa karavA te citi (saMcaya rU5) vandana kahevAya che, 3- vAMdaNAnAM Avarto vagere vidhithI vandana karavuM te Avartavandana kahevAya che, 4- mastaka namAvavA vagerethI namaskAravandana kahevAya che, ane 5-vinaya karavAthI vinayavadana kahevAya che. guruvandanabhASyamAM ane zrI Avazyakaniyukti vageremAM A pAMceya vandanonAM anukrame 'vandanakarma, citikarma, kRtikarma, pUjanakarma ane vinayakarma-ema nAmo ApyAM che. A pAMceyanuM dravya ane bhAvathI svarUpa samajAvavA mATe anukrame 1-zItalAcAryanuM, 2-phullakAcAryanuM 3-kRSNajI ane vIrakanuM, 4-be rAjasevakonuM, ane pazAmba tathA pAlakanuM,-ema pAMca daSTAnto zAstromAM kahelAM che. kahyuM che ke - davve bhAve vaMdaNe-rayaharaNA''vatta-namaNa-viNaehiM / lIgata-puDuca-Le, seva pAtaya-DAdaraNaI III bhAvArtha- "1-vandana, 2-rajoharaNa Adi saMgraha, 3-Avarta (vAMdaNAM), 4-namaskAra ane 5vinaya,-e pAMca prakAranAM dravya ane bhAva vandanomAM anukrame 1-zItala, 2-zullaka, 3-kRSNa, 4-sevaka ane 5-pAlakanAM udAharaNo jANavAM." teone choDI devAmAM Ave to te bIcArAonuM zuM thAya ? AMgaNe AvelA bhikhArIne paNa nirAza nahi karavAno zrAvakano AcAra che, to anukaMpAbuddhithI pAsatyAdinI sevA karavAmAM zuM vAMdho?" enuM samAdhAna ema samajavuM ke--"evA pAtrane to anukaMpAnA pAtra paNa nathI mAnyA. bhikhArIne TukaDo ApavAthI to jainazAsanane nukasAna thatuM nathI, paNa UlaTI jainonI udAratA, dayA vagere guNonI prasiddhi thAya che, jyAre pAsatyAdine sahAya karavAthI teo dvArA sAdhutAnI-zAsananI apakIrti thAya che, teonAM mAyA-kapaTa vagere dUSaNo poSAya che, ema ghaNuM nuksAna che. pU. upA. mahArAja kahe che ke - "doSa kupAtre pAtramati e, nahi anukaMpA mAre bhavikA.' arthAt - kupAtramAM pAtratAnI buddhikaravI te anukaMpA paNa nathI, paNa tenA durguNane poSaNa karavArUpadoSache. anukaMpAdAnadayApAtrane mATe che, bAkI avaguNInI bhikSA to pauraSadanI' kahI che, ApanArane paNa nukasAna kare che, mATe sarvatra zAstrakathita vacanomAM vivekano Adara karavo. 1. zItalAcArya- A nAmanA eka jainAcArya hatA, temanI bahenanA cAra putroe anya guru pAse dIkSA lIdhI hatI. eka vakhata teo potAnA mAmA) zItalAcAryane vandana karavA mATe nIkaLyA. teo mArgamAM cAlatAM vilaMba thavAthI zItalAcAryajyAM hatAM tyAM sAMje na pahoMcI zakyA ane rAtrie gAmanI bahAra eka sthAnamAM rahyA. pachI teoe potAnA AgamananA samAcAra zrI zItalAcAryane pahoMcADyA. AthI zItalAcArya khUzI thayA ane savAre hamaNAM Avaze-hamaNAM Avaze" ema rAha jovA lAgyA. ahIM te cAreya munione te rAtrimAM guruvandana karavAnI nirmaLa bhAvanA rUpa zubha dhyAnane yoge kevalajJAna pragaTa thayuM, jethI teo vandana karavA gayA nahi. Akhare rAha jotAM zItalAcArya, abhimAnathI teo AvyA nahi mATe huM temanI pAse jAuM.' - ema vicArIne temanI pAse gayA, chatAM kevalI hovAthI teoe temano satkAra karyo nahi. AthI zItalAcArye gusse thaine pote moTA chatAM te sAdhuone vandanachyuM, tyAre kevalI) munioe kahyuM ke - e to dravyavandana karyuM. have bhAvavandana karo!' AcArye pUchyuM ke - kevI rItie jANyuM?' munio bolyA ke - 'jJAnathI.' AcArye pUchyuM ke - 'kyA jJAnathI ?' kevalI bolyA ke - apratipAti (kevala) jJAnathI.' AthI AcAryo, are, are! meM kevalInI AzAtanA karI" - ema pazcAttApa karIne khamAvyA ane pharIthI bhAvapUrvaka te cAreyane vandana kyuM. ahIM te zItalAcAryanuM pahelI vAranuM vandanate dravyavandana' ane bIjI vAranuM vandana te bhAvavandana' jANavuM * 2, kSullakAcArya- guNasuMdara nAmanA eka AcArye nAnI uMmaranA eka kSullaka sAdhune AcAryapadavI ApI, pachI sAdhuone - saMghane temanI AjJAmAM soMpI pote kAladharma pAmyA. sarve saMgha kSullakAcAryanI AjJAmAM vartavA lAgyo ane e navA AcArya pote paNa gItArtho pAse abhyAsa karavA lAgyA. karmanA jore eka vakhata teone cAritra choDavAnI icchA thai, tethI aMDilane nimitte teo cAlyA ane sAthenA sAdhune amuka sthAne rokI pote AgaLa cAlI gayA. tyAM mArgamAM eka khIjaDAnA vRkSanI cAreya bAju pIThikA (oTalI) bAMdhelI joI ane Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra ( 144 ) zrAddhadinakRtyA e dravya-bhAvavandanamAM pAMca udAharaNa rUpa guruvaMdananuM navamuM dvAra kahyuM. have 'gurunA eka avagraha rUpa dazamuM dvAra kahe che. guru mahArAjanA AsanathI AjubAju sADA traNa hAtha sudhInI jagyAne 'guruno avagraha kahevAya che, jenuM svarUpa cAlu adhikAramAM ja AgaLa vadanasUtranA arthomAM kahevAze. have guruvandanamAM pAMca nAmonuM varNana kare che. upara udAharaNonI sAthe vandananAM pAMca nAmo artha sAthe kahI gayA te arthathI eka ja (guruvandana rUpe) che, chatAM paryAyathI judAM judAM jANavAM. kahyuM che ke - vaMdaNa-cii-kiikammaM, pUAkammaM ca viNayakammaM ca / vaMdaNagassa ee, nAmAI havaMti paMceva // 1 // (zrI prava0sA. gA0 117) bhAvArtha- "vandana, citikarma-kRtikarma-pUjArma ane vinayakarma,-e guruvandananAM pAMca paryAya nAmo che." e pAMcanAmanuM agIAramuM dvAra jANavuM. have kevA prasaMge gurune vandana nakaravuM, te pAMca niSedhasthAno rUpa lokone te vRkSanI pUjA karatA joyA, tethI temaNe vicAryuM ke - ahIM bIjA uttama vRkSo hovA chatAM A kaMTALa vRkSane loko pUje che, temAM tenI cAreya bAju pITha bAMdhelI che te ja kAraNa che. teno nirNaya karavA mATe lokone pUchavAthI paNa te ja javAba maLyo. AthI pote vicAryuM ke - jJAnAdi guNothI bharelA anya uttama sAdhuo che teo uttama vRkSo jevA che ane huM to nirguNa khIjaDA jevo chuM, chatAM mane sarve munio pUje che tenuM kAraNa mane guru mahArAje A rajoharaNa Adi veSane aMge AcArya pada arpaNa karyuM che te che, mATe mAre te choDavuM joie nahi. evo vicAra karIne - teo tarata pAchA AvIne gacchane saMbhALavA lAgyA. pote gItArtho pAse prAyazcitta laine zuddha thayA. e sultakAcAryane pahelAM raharaNAdino saMcaya hato te dravyathI (citi) saMcaya jANavo ane prAyazcitta lIdhA pachIno bhAvathI (citi) saMcaya jANavo. e 'citi' eTale upakaraNonA saMcaya rUpa citivandananA dravya ane bhAva prakAromAM sulatAcAryanuM daSTAMta samajavuM. tAtparyaka- sAdhunI jema sAdhuno veSa paNa pUjanika che. sullakAcArye pahelAM tenuM mahattva nahi samajatAM bahumAna vinA dravyathIte dhAraNa karyo hato, mATe teonuM te dravyacitivadana' samajavuM ane pAchaLathI tenuM bahumAna samajIne te bhAvapUrvaka dhAraNa karyo mATe te 'bhAvacitivadana' samajavuM. 3. kRSNa ane vIraka- zrI kRSNa vAsudevano parama bhakta ane jamAi vIraka' nAme eka zALavI hato. te ekadA zrI kRSNajInI sAthe zrI neminAtha bhagavAnane vandana karavA gayo. tyAM zrI kRSNajIe sarve sAdhuone dvAdazAvarta (vAMTaNAMthI) vandana karyuM. temanI sAthe bIjA rAjAo vagere hatA, te thoDAkane vandana karatAM ja thAkavAthI besI gayA, paNa A vIraka zALavIe to kRSNajInI sAthe bhAva vinA paNa sarvene vandana karyuM. chelle thAkelA kRSNajIe kahyuM ke - 'traNaso sAiTha saMgrAmamAM paNa mane ATalo zrama lAgyo nahato. tyAre prabhue kahyuM ke - 'kRSNa! teMvandana karavAthI kSAyika samakti prApta kyuM tIrthaMkaranAmakarma upArjanakyuM ane sAtamI nArakInuM AyuSya toDIne trIjI nArakInuM AyuSya karyuM.' AvandanamAM zrIkRSNajInI vandanA te bhAva-Avata' vandana ane kRSNajInI prasannatA mATe vIrAzALavIe karelI vandanA te dravya-Avata' vandanA jANavuM. arthAt bhAvakRtikarmamAM kRSNajInuM ane dravyakRtikarmamAM vIrA zALavInuM daSTAMta jANavuM. 4, be rAjasevako- najIkanA koi gAmamAM rahetA rAjAnA sevakone potAnI jamInanI sImAne aMge parasparavivAda thavAthI teno nyAya meLavavA mATe teo rAjadarabAramAM javA taiyAra thayA. gAmamAMthI nIkaLatAM teone eka sAdhu sAmA maLyA. eke vicAryuM ke - A muninA darzanathI mAruM kAma siddha thaze, tethI teNe pradakSiNApUrvaka bhAvathI sAdhunevandanA karI, jyAre bIjAe mAtra pahelAnA anukaraNa mATe vandanA karI. darabAramAM bhAvathI vandanA karanAranA pakSamAM nyAya maLyo ane bIjAno parAbhava thayo. ahIM pahelA sevakano sAdhavinaya te bhAvavinayakarma" rUpa vandanA ane bIjAno vinaya te dravyavinayakarma rUpa vandanA jANavI. 5. zAkha ane pAlaka dvArikAmAM zrIkRSNajIne zAmba ane pAlaka vagere putro hatA. ekadA jyAre zrI neminAtha prabhu udyAnamAM padhAryA tyAre kRSNajIe temane kahyuM ke - 'je savAre prabhune pahelAM vaMdana karaze tene mAro ghoDo ApIza.' te pachI zAmbakumAre savAramAM zayAmAMthI uThIne tyAM ja rahyA rahyA vandanA karI ane pAlake vahelA uThIne azvanA lobhathI ghoDA upara besIne bhagavAnanI pAse jaI vandanA karI. pAlaka abhavya hato ane tenI vandanA ghoDAnA lobhathI bhAva vinAnI hatI. savAre kRSNajIe bhagavAnane pUchatAM, bhagavAne kahyuM ke - pAlake ahIM AvI dravya vandanA karI che ane zAstukumAre tyAM rahyA rahyA bhAvavandanA karI che. AthI kRSNajIe zAstukumArane acaratna ApyuM. ahIM zAmbakumArano bhAvanamaskAra ane pAlakano dravyanamaskAra jANavo. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 145 ) guruvaMdana adhikAra bAramuM dvAra kahe che. 1-jyAre guruvyAkhyAna, vAcanAke paDilehaNA vagere kAryomAM rokAyelA hoya ke koI zAsananA mahatvanA kAryane aMge koI vAtacIta karavAmAM vyagra cittavALA hoya tyAre, 2-avaLuM mukha karI beThelA hoyasanmukha na hoya tyAre, 3-krodha, nidrA vagere pramAdane vaza thayA hoya tyAre, 4-AhAra karatA hoya ke karavAnI taiyArImAM hoya tyAre, tathA 5-sthaDila, mAtRvagere nihAra karatA hoya ke karavAnI IcchAvALA hoya tyAre,-ema pAMca prasaMge vandana karavuM nahi. kahyuM che ke - vakkhitta-parAhutte, pamatte mA kayAi vaMdijjA / AhAraM ca karite, nihAraM vA jai karei // 1 // (zrI Ava0ni0 gA. 1198) bhAvArtha- "vyAkSi cittavALA, parAvRtta, pramatta ke jyAre AhAra ane nihAra karatA hoya tyAre kadApi vandana karavuM nahi." guruvandananuM ebAramuMdAra kahyuM teramAdvAramAM gurunItetrIza AzAtanAo AgaLavadanasUtranI vyAkhyAmAM kahevAze. te pachInuM guruvandananA batrIsa doSonuM caudamuM dvAra kahe che. aNADhiaMca thaddhaM ca, paviddhaM paripiMDiaM / Tolagai aMkusaM ceva, tahA kacchabhariMgiaM // 1 // macchuvvattaM maNasA, vipau8 tahaya veiAbaddhaM / bhayasA ceva bhayaMtaM, mittI gArava-kAraNA // 2 // teNiyaM paDiNIyaM ceva, ruTuM tajjiyameva ya / / sada ca hIliyaM ceva, tahA vipaliuMciyaM // 3 // diTThamadiTuM ca tahA, siMgaM ca karamoaNaM / AliddhamaNAliddhaM, UNaM uttaracUliaM // 4 // mUaM ca DhaDaraM ceva, cuDaliaMca apacchimaM / battIsadosaparisuddhaM, kiikammaM pauMjae // 5 // (zrI Ava0niryugA0 1207 thI 1211) bhAvArtha- "A batrIsa doSonuM varNana graMthakArazrI pote ja uparanI gAthAonA artharUpe jaNAve che- guruvaMdananA 32 doSo 1. anAdatadoSa-saMbhramapUrvaka arthAt Adara vinA utsuka citte vandana karavuM te. 2. stabdhadoSa- ATha madane vaza thayelAe medAnyapaNe vandana karavuM te. ahIM 1-manathI abhimAnI ane zarIrathI akkaDa, 2-manathI abhimAnI ane zarIrathI namelo, 3-manathI namelo chatAM (rogAdi kAraNe) zarIrathI akkaDa ane4-mana tathA zarIra bannethI namra,-ema cAra bhAMgA thAya. (temAM pahelA be bhAgAkura che ane trIjo-cotho bhAMgo nirdoSa che.) ' 3. paviddhadoSa- vandana karatAM vacce ja adhurI kriyAe paDatuM mUkI cAlyA javuM ke majuranI jema vandana adhuruM karavuM te. ( 4. paripiMDitadoSa bheguM vandana karavuM te. jemake ghaNA sAdhuo eka sthAne hoya te badhAne bheguM eka vandana Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra ( 146 ) zrAddhadinakRtya. karavuM, athavA to hAtha-paga vigere barAbara nahi rAkhatAM paga bhegAM karI UbhA rahevuM, behAtha peTa upara bhegAM rAkhI vandana karavuM ke sUtranA uccAramAM akSarono, padono ane saMpadAono yathAsthAne aTakyA vinA aspaSTa bhego uccAra karavo vagere. 5. TolagatidoSa- tIDanI jema AgaLa-pAchaLa kUdatAM kUdatAMThekaDA mAratAM vandana karavuM te. 6. aMkuzadoSa- UbhA rahelA, sutelA ke anya kAryo karatAM guruno ogho vagere upakaraNo, colapaTTo, vastra ke hAtha pakaDIne hAthIne jema kheMce tema avajJApUrvaka kheMcIne vandana karavA mATe Asana upara besADIne vandana karavuM te. pUjya guruone A rItie kheMcavA te avinaya rUpa hovAthI ayogya che-e eka artha, bIjo artha-potAnA oghA ke caravaLAne be hAthathI aMkuzanI jema pakaDIne vandana karavuM te ane trIjo arthaaMkuzanA prahArathI pIDAtA hAthInI jema vandana karatAM potAnuM mastaka UMca-nIcuM karavuM te; e rItie traNa prakAre aMkuzadoSa jANavo. 7. kacchapariMgitadoSa UbhA UbhA tittIsagnayara mAyA ' vagere pATha bolatAM ke beThA beThA maho vAya vagere bolatAM vinA kAraNe kAcabAnI jema AgaLa ke pAchaLa khasyA karavuM te. arthAt vinA kAraNa vandana karatAM AgaLa-pAchaLa khasavuM te. 8. matsyodvartanadoSa- jema mAchaluM pANImAM ekadama nIce jAya, ekadama upara Ave ane ekadama pAsuM pheravIne bAjumAM pharI jAya, tema vandana karatAM uchaLIne Ubho thAya, paDatAnI jema besI jAya ane ene vaMdana karI bAjumAM bIjA sAdhune vandana karavA mATe khasyA vinA ja mAchalAnI jema pAsuM pheravIne vandana kare vagere. 9. mana praduSTadoSa- guruevandana karanArane ke tenA koI saMbaMdhI vagerene Thapako Apyo hoya ke kaThora zabdo kahyA hoya tethI teo pratye manamAM pradveSa rAkhIne vandana karavuM, athavA vaMdanIya sAdhu potAnAthI guNamAMhIna hoya tethI huM evA guNahInane kema vAMduM ? athavA AvA guNahInane paNa vaMdana devarAve che? vigere asUyApUrvaka vandana karavuM te. 10. vedikAbaddhadoSa- vandananAM Avarta detAM be hAthane beDhIMcaNanI vacce rAkhavA joIe, tene badale 1-be hAtha beDhIMcaNa upara rAkhe, 2-beDhIMcaNanI nIce hAtha rAkhe, 3-be hAtha khoLAmAM rAkhe, 4-beDhIMcaNanI (bahAra) paDakhe be hAtha rAkhe, ke pa-be hAtha vacce eka DhIMcaNane rAkhIne vandana kare.-ema pAMca prakAre vedikAbaddhadoSa lAge che. 11. bhayadoSa'vandana nahi karuM to saMghamAMthI samudAyamAMthI, gacchamAMthI ke A kSetramAMthI dUra karaze-bahAra karaze" vagere bhayathI vajana karavuM te. 12. bhajaMtadoSa- huM vandanAdi sevA karuM chuM tethI guru paNa mArI sevA kare che athavA "atyAre sevA karavAthI, mArI sevAthI dabAyelA guru paNa AgaLa upara mArI sevA karaze' -ema samajI thApaNa mUkvAnI jema vandana karavuM te. 13. maitrIdoSa- "A AcAryAdinI sAthe mAre maitrI che mATe vandana karavuM joIe, agara vaMdana karuM to maitrI thAya'-ema samajI vandana karavuM te. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya guruvaMdana adhikAra 14. gauravadoSa- 'huM guruvandana karavuM' vagere vidhimAM kuzaLa chuM-ema bIjAo paNa jANe,' mATe vidhipUrvaka Avarta vagere sAcavIne 'pote vidhivALo che ema jaNAvavA mATe' abhimAnathI vandana kare te. 147 15. kAraNadoSa- jJAnAdi sivAyanI vastra, pAtra vagere vastuo guru pAsethI meLavavA mATe vandana karavuM. agara 'huM jJAna vagere guNothI lokomAM pUjAuM ' - evA pUjAvAnA AzayathI jJAnAdi guNo meLavavA vandana karavuM, athavA 'vandanathI vaza thayelA guru mAruM kahyuM kare' mATe vaza karavA vandana karuM, evAM duSTakAraNothI vandana karavuM te. 16. sTenadoSa- sTena eTale cora; 'koI vandana karatAM dekhaze to mane halako mAnaze--huM nAno dekhAIza'- evA bhayathI coranI jema bIjA sAdhuonI ADamAM chUpAIne koI dekhe-koI na dekhe tema jaladI vandana karavuM te. 17. pratyenIkadoSa- pahelAM kahI gayA te pramANe jyAre guru vyagra cittavALA, avaLA beThelA, pramAdavaza ke AhAra-nihAra karatA hoya athavA karavAnI IcchAvALA hoya tyAre vandana karavAno niSedha che, chatAM vandana karavuM te. 18. ruSTadoSa- guru roSAyamAna hoya ke vandana karanArane potAne koI kAraNe krodha thayo hoya, te vakhate krodhayukta vandana karavuM te. (ahIM krodhanI mukhyatA mAnIne A doSa sattaramA doSamAM AvI javA chatAM jUdo kahyo che.) 19. tarjanAdoSa- 'tamo vandana nahi karavAthI gusso nathI karatA ane karavAthI prasanna thatA nathI, arthAt tamo vandana karanArAnA ke nahi karanArAnA bhedane oLakhatA ja nathI'- ema bolIne tarjanA karavApUrvaka, athavA 'ghaNA lokonI hAjarImAM mane vandana karAvo cho, paNa ekalA hazo tyAre khabara pADIza-' evI buddhithI ke tarjanI AMgaLIthI ke mastakathI apamAna karavApUrvaka vandana karavuM te. 20. zaThadoSa- mAyAthI gurune ke lokone 'A bhakta che'- ema vizvAsa utpanna karavA mATe vandana karavuM athavA kapaTathI mAMdagI vagerenuM bahAnuM kADhI jema-tema vandana karavuM te. 21. hIlitadoSa- 'are, guru ! he vAcakajI ! tamone vAMdavAthI zuM phaLa maLavAnuM che ? vagere bolIne avajJApUrvaka vandana karavuM te. 22. viparikuMcitadoSa- ardha vandana karI vacce dezathAdi vikthAo karavI te. 23. daSTAdaSTadoSa- ghaNAonI sAthe vandana karatAM bIjAnI ADathI jyAre guru dekhI na zake tyAre ke aMdhAruM hoya tyAre vandana nahi karavuM-besI rahevuM ane guru dekhe eTale vandana karavA mAMDavuM te. (stanadoSamAM 'loko dekhe- na dekhe' tema ane ahIM 'guru dekhe-na dekhe' tema-e bheda samajavo.) 24. zRMgadoSa- pahelAM jaNAvyuM tema vandanamAM 'ajJo jAya' vagere bolIne Avarto karatAM be hathelI je lalATanA madhya bhAge lagADavI joIe te lagADe nahi ke lalATanI bAjumAM jamaNI-DAbI tarapha lagADe te. 25. karadoSa- kara eTale rAjAdinA TekSa-dANanI mAphaka 'arihaMta bhagavAne kahelo A vandana rUpI kara paNa avazya cUkAvavo joIe' -ema mAnIne vandana karavuM te. 26. muktadoSa- 'dIkSA levAthI rAjA vagerenA lauki karomAMthI to ame chUTayA, paNa A vandana rUpI karamAMthI chUTAya tema nathI, arthAt kyAre chUTIe ? ema mAnI vandana karavuM te. 27. AzliSTAnAzliSTadoSa- pahelAM 'aho jAya' vagere bolIne bAra Avarta karavAnAM kahyAM che, temAM be Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra (148) zrAddhadinakRtya hathelIthI nIce rajoharaNane ane upara lalATane sparza karavAnuM kahyuM che tene aMge caturbhagI thAya che. 1rajoharaNa ane lalATa banne sthale hathelIono sparza kare, 2. rajoharaNane sparze-lalATane na sparze, 3. lalATane sparza-rajoharaNane sparze, ane4. bannene sparze - e cAramAM pahelo bhAMgo nirdoSa che ane bAkInA traNa bhAMgAthI A doSa lAge che. 28. nyUnadoSa- vandanasUtranA akSarono pUrNa uccAranakaravo, athavA be avanata vagere pahelAM kahelAM pacIsa Avazyako pUrNana karavAM-adhurAM karavAM te. 29. uttaracUDAdoSa- vandana pUrNaryA pachI moTA avAja pUrvaka manthAi vaMma ema pharIthI zikhA caDhAvavAnI jema vadhAre bolavuM te. 30. mUkadoSa-muMgAnI jema vandanasUtranA akSaro, AlAvA vagere manamAM ja vicAravA-pragaTa bolavA nahi (athavA avyakta-samajAya nahi tema gaNagaNa bolavA) te. 31. DhaDharadoSa- sUtrano uccAra moTA avAjathI karavo, arthAt asabhya lAge tema ghATA pADIne sUva bolavuM te. 32. cUDalidoSa- cUDali eTale saLagAveluM uMbADIyuM. jema bALaka uMbADIyAne cheDethI pakaDIne bhamAve tema oghAne cheDethI pakaDIne bhamAvatAM vandana karavuM te, athavA hAtha lAMbo karIne huM vandana karuM chuM'-ema bolatAM vandanakaravuM ke badhA sAdhunI sAme hAtha bhamAvIne sarvanevAMduM chuM ema bolIne vandana karavuM te. A mujaba guruvandana karatAM ukta batrIza doSone TALIne vidhipUrvaka zuddha guruvandana karavuM. kahyuM che kekiikmmN pi kuNaMto, na hoi kiikmmnijjraabhaagii| battIsAmannayaraM, sAhU ThANaM virAhato // 1 // battIsadosaparisuddhaM, kiikammaM jo pauMjai gurUNaM / so virU nivvALa, voLa vimAnavAAM tA rA (zrI mAvaniryuM. 2205-2217) bhAvArtha-"guruvandana karavA chatAM paNa je sAdhu A batrIza doSomAMno eka paNa doSa lagADe (seve) che te guruvandanathI thatI karmanirjarA rUpaphaLane pAmato nathI, tathA je AbatrIza doSarahita zuddha ane vidhipUrvaka gurune vaMdana kare che te alpakALamAM mokSane pAme che ke vaimAnika deva thAya che." guruvaMdananA ATha kAraNo e batrIza doSo rUpa guruvaMdananuM caudamuM dvAra kahyuM have paMdaramA dvAramAM guruvandana kayA kayA kAraNe karavuM joIe, tenAM ATha kAraNo kahevAya che. paDikkamaNe sajjhAe, kAussaggAvarAhapAhuNae / gAtogaLasaMvarane, 3ttamad ma III (zrI mAva ni TV za00) bhAvArtha- "sarve anuSThAno prathamathI ja sAdhuone uddezIne sUtromAM kahelAM che, temAMthI jeTalAM je je rItie ghaTatAM hoya teTalAM te te rItie zrAvakane paNa karavAmAM samajavAM. zAstranI e maryAdA hovAthI ahIM vaMdananA ATha kAraNo kahyAM che te mukhyatayA sAdhune uddezIne che-ema samajavuM. temAM 1-pratikramaNamAM savAre tathA sAMje cAra cAra vakhata babbe vaMdana devAya che te badhAM bhegAMgaNIne ahIM badhAyanuM eka ja pratikramaNa' kAraNa gaNyuM che, Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtyA 149 ) guruvaMdanA adhikAra eTaleke-eka vandanapratikramaNa karatAM karavuM. 2-vAcanA vagere svAdhyAyamAM traNa vakhata vaMdana devAya che, te traNeyane bhegA gaNIneM eka svAdhyAya kAraNa kahyuM che. temAM evo vidhi che ke-sAdhu savAramAM pahelAM ja sakjhAya paThavatAM vandana kare, bAda pravedana (padyaNuM) karatAM vandana kare ane te pachI je sUvAdino uddeza-samudeza karyo hoya te bhaNe A udeza-samudezanAM vandanone pravedananA vandanamAM ja gayAM che. te pachI e rItie bhaNatAM (svAdhyAya karatAM) jyAre sUryodayathI poNo prahara (pAdona porisI) jeTalo samaya thAya, tyAre jo te bhaNavAnuM (bAkI) na hoya to te ja vakhate vajana karIne pachI pAtro paDilehe, athavA pachI paNa bhaNavAnuM hoya to vandana ryA vinA ja pAtro paDilehaNa kare ane pachI bhaNe tathA kALa vakhate vandana karIne kALanuM pratikamaNa kare =kALa paDime), e trIjuM vandana. (ema pUrvakAlIna sAdhusAmAcArIno krama hato. A krama tUTI gayo che. vartamAnamAM to mAtra yogodrahana karanAro sAdhu gurunI samakSa 1. sakjhAya paThavatAM, 2. pravedana karatAM ane 3. kALa pratikramatAM-ema traNa vakhata yoganI kriyArUpe ja vandana Ape che.) e traNa vandana svAdhyAyane kAraNe devAMte vandananuM bIjuM kAraNa svAdhyAya jANavuM. e pramANe pratikramaNanAM cAra ane svAdhyAyanAM traNa maLIne sAta vaMdana savAre devAya che. anujJAnAM vandana AmAM ja aMtargata thAya che. savAra pramANe sAMje paNa sAta vaMdana devAya che. dararoja niyamita devAnAM hovAthI upavAsavALA sAdhune A cauda vandano dhruvavandana' kahevAya che, jyAre bhojana karanAra sAdhune to AgaLa kahevAze te paccakhANane aMgenAM vandana (cauda uparAMta) vadhAre gaNAya che. kahyuM che ke- cattAri paDikkamaNe, kiikammA hu~ti tinni sajjhAe / puvvaNhe avaraNhe, kiikammA coddasa havaMti // 1 // (zrI Ava. ni. gA0 1201) bhAvArtha- "cAravandano paDimANamAM ane traNa vaMdano svAdhyAyamAM thAya che, te madhyAhna pahelAMnA sAta ane e ja pramANe madhyAhna pachInAM sAta maLIne cauda vaMdana (dararoja dhruva) thAya che." A pramANe svAdhyAya rUpa vaMdananuM bIjuM kAraNa kahyuM. 3-sAdhune yogodrahanamAM eka divasa vigaI vAparavAnI ane bIje divase AcArmsa (AyaMbIla) karavAno sAmAnyata: niyama che, chatAM AyaMbIlanA divase kAraNavazAt puna: vigaI vAparavAnI jarUra paDe to pALI pAlaTavAno vidhi che. te vidhimAM karAto kAussaga te ahIM kAraNa rUpa samajavo, arthAt pALI pAlaTavAno kAussagna karavA mATe vaMdana karavuM te kAussagga rUpa trIjuM kAraNa jANavuM. 4. gurunA vinayanuM ullaMghana, arthAt temanI AjJA vagerenuM ullaMghana karavA rUpa aparAdha thavAthI khamAvavA mATe pahelAM vaMdana devuM ane pachI kSamApanA karavI, te cothuM kAraNa 'aparAdha' nAmanuM samajavuM. pakhI khAmaNAnAM vaMdana vagere A aparAdha rUpakAraNamAM ja gaNAya che. pa-bahArathI koI anya munio vihAra karIne Ave ane jo teo moTA hoya to vaMdana karavuM, te prAdurNaka nAmanuM kAraNa jANavuM. emAM A pramANe vidhi kahyo che- saMbhoi aNNasaMbho-iA ya duvihA havaMti pAhuNayA / saMbhoie AyariaM, ApucchitA u vaMdaMti // 1 // iare puNa AyariaM, vaMdittA saMdisAvia tahaya / pachI vaMti napuM, nayamodI gadava (1) vaMlAve ArA bhAvArtha- "AvanAra sAdhuomAM eka sAMbhogika (eka sAmAcArIvALA) ane bIjA asAMbhogika (bhinna sAmAcArIvALA) -ema be prakAranA hoya. temAM jo AvanArA eka sAmAcArIvALA hoya to potAnA Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra 150 ) zrAddhadinakRtya AcArya mahArAjane pUchIne teone vaMdana kare ane jo AvanArA bhinna sAmAcArIvALA hoya to pahelAM potAnA AcArya mahArAjane vaMdana karIne-teono Adeza meLavIne teone vaMdana kare, kAraNa ke jo AvanArAo yogya hoya to teo Adeza Ape nahi to niSedha kare." e vaMdana karavAnuM pAMcamuM kAraNa prAghurNaka-paroNA samajavuM. 6-saMyamamAM jo koI "atikramAdi doSa lAgyo hoya to tenI AlocanA karatAM-prAyazcitta letAM vaMdana karIne AlocanA karavAnuM vidhAna che, te chaThuM kAraNa AloyaNA' jANavuM. (zrI Avaniryu vRttimAM vihAra karatAM gurune vaMdana karavAmAM Ave che te paNa AmAM aMtargata gayuM che.) 7-bhojana karyA pachI pharIthI vivasarima tivirAra-vovihAra' Adi vadhu rAkhelA AgAronA paNa tyAga rUpa vizeSa paccaSmANa karavAmAM Ave tyAre, athavA ekAsaNAdinuM paccakhkhANa karyuM hoya te upavAsAdinuM kare tyAre, ema puna: paccakhANa karavA mATe vaMdana karavuM te sAtamuM saMvara' nAmanuM kAraNa jANavuM, ane 8-uttamArtha eTale anazana, arthAt aMtakALe saMlekhanA karavA mATe karAtuM vaMdana te 'uttamArtha-vaMdana' kahevAya che, e 'anazana rUpa-aMtima ArAdhanArUpa guruvandananuM AThamuM kAraNa jANavuM. guruvaMdananAM ATha kAraNonuM A paMdaramuM dvAra kahyuM. have chellA solamA dvArathI guruvandana nahi karavAthI thatA doSo kahe chemaanno aviNaya khiMsA, nIAgoyaM abohi bhavavuDDI / anamaMte cha dosA, evaM aDanauasayamihayaM // 1 // bhAvArtha- "guruvandananahikaravAthI 1-abhimAna vadhe che, 2-guruno avinaya thAya che, 3-zAsananI apabhrAjanA (niMdA) thAya che, 4-nIca gotrano baMdha thAya che, pa-bodhi (samakita prAmi) durlabha thAya che, ane 6-saMsAranI vRddhi thAya che,-ema cha doSo thAya che." e pramANe (pR. 123mAM) guruvaMdananI dvAragAthAmAM jaNAvyA pramANe sola dvArathI guruvandananAM ekaso aThANuM sthAno (karaNIya) jaNAvyAM. have guruvanasUtra (vAMdaNA) nI vyAkhyA kahe che. guruvaMdana (=vAMdaNA) sUtrano artha moTuM (dvAdazAvarta) vandana karavAnI IcchAvALo (ziSya) sAdhu pahelAM laghuvandana (khamAsamaNa) pUrvaka saMDAsA,mAjIne beThAM beThAM ja pUrvejaNAvyA pramANe pacIsabolathI mukSatti ane pacIsa bolathI zarIra paDilehe. te pachI parama vinayapUrvaka pote mana, vacana ane kAyAthI zuddha thaIne, gurunA AsanathI potAnA dehapramANa bhUmi rUpa sADA traNa hAtha avagrahanI bahAra Ubho rahIne, "dorIe caDhAveluM dhanuSya jema vAMku vaLeluM hoya tema keDa uparathI ardhazarIramastaka sAthe namAvIne (kAMIka nIco namIne) ane hAthamAM gho-mukSatti laIne vandana karavA mATe A pramANe bole-- ___icchAmikhamAsamaNo vaMdiuM jAvaNijjAe nisIhiAe, aNujANaha me miuggaha, nisIhi / aho-kArya jamaNA tathA DAbA pagone keDathI nIce sudhI tathA AgaLano madhya bhAga - ema AgaLanI traNa pramArjanA, e ja pramANe pAchaLanI traNa pramArjanA tathA avagrahamAM praveza karatAM traNa vAra jamIna pramArjavI e traNa maLI navapramArjanA; vaLI jamaNA hAthanI nIcenI koNIthI uparano saMpUrNa hAtha cheka lalATa sudhI ane e ja pramANe DAbo hAtha lalATathI nIcenI koNI sudhI - ema be hAthanI be maLI agIAra pramArjanA; DhIMcaNa upara muhapatti mUktAM sAdhune traNa vakhata DhIMcaNanI pramArjanA; ane oghA upara gurucaraNanI dhAraNA karI traNa vakhata oghAnI pramArjanA; ema kula sattara prArthanA thAya che. gRhasthane, DhIMcaNane badale kaTAsaNA ke caravaLA upara mupatti sthApana karatAM traNa pramArjanA ane avagrahanI bahAra nIkaLatAM traNa pramArjanA ema sattara pramArjanA kahI che. A viSayamAM judA judA sthaLoe judA judA ullekho maLe che, mATe bahuzruto je kahe te pramANa karavuM. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya guruvaMdana adhikAra kAyasaMphAsaM, khamaNijjo bhe! kilAmo, appakilaMtANaM bahusubheNa bhe! divaso vaikkato ? jattA bhe! javaNijaM ca bhe! khAmemikhamAMsamaNo devasiaMvaikkama, AvassiyAe paDikkamAmikhamAsamaNANaM devasiAe AsAyaNAe tittIsannayarAe jaMkiMci micchAe maNadukkaDAe vayadukkaDAe kAyadukkaDAe kohAe mANAe mAyAe lobhAe savvakAliAe savvamicchovayArAe savvadhammAikkamaNAe AsAyaNAe jo me aiyAro kao tassa khamAsamaNo paDikkamAmi niMdAmi garihAmi appANaM vosiraami| temAM chAmi' eTale huM IcchA karuM chuM.' AzabdathI koInA balAtkArathI vandana karato nathI paNa mArI IcchAthI vandana karuM chuM -ema jaNAvyuM. have mAsamaLo (kSamAzrama)mAM "lam' dhAtune ArSaprayogathI mali pratyaya AvIne vyAkaraNanA niyama pramANe strIliMge kSamA zabda thayo che ane eno 'sahana karavuM evo artha thAya che, tathA zram' dhAtune 'nanyAyitvartiri manana e niyamathI 'mana' pratyaya AvatAM zramane thayuM che. teno artha e che ke-saMsAranA kaSTomAM je thAke-kheda pAme te 'zrama" athavA to tapa kare te zrama" e banne zabdo maLIne kSamApradhAnaH zramaNa kSamAzramar:' thayuM che, arthAt kSamApUrvaka je tapa kare te kSamAzramaNa. saMbodhana arthe 'ro" pratyaya AvavAthI enuM prAkRta vamAsamaNo' evuM rUpa thayuM che. ahIM kSamA' zabdathI tenI sAthe mAdava (laghutA), Arjava (saralatA) vagere guNo paNa samajI levA. tAtparya e che ke-kSamA vagere guNothI pradhAna evA zramaNa eTale yati-sAdhute kSamAzramaNa.' A vizeSaNathI teo potAnA AvA guNone yoge sAcA vandanIya (vandanane yogya) che ema sUcana kyuM.banne padono samasta artha "he kSamAzramaNa ! huM IcchuM chuM ema thayo. have zuM karavAne IcchuM chuM? - te jaNAve che 'vaMtika" (ndrituM) -Apane namaskAra karavAne kevI rItie namaskAra karavAne? te mATe kahe che ke'nAvaLijhA, nizIhimAI' ('thApanIyA-naiviyA') emAM 'nadhiyA' e vizeSya ane cAnIyA" e vizeSaNa che. "maithiyA' no artha prANAtipAtAdi pApo jemAM nathI evI kAyA (zarIra) vaDe ane 'pApanI yA' no artha zaktisamanvita-sazakta kAyA vaDe-ema che. samagra vAkyano artha e che ke- "he samAdi guNayukta zramaNa (tapasvina) !vaMdana karavAmAM hiMsAdi pAkiyAna thAya te rItie mArI sazaktakAyA(sArA zarIra) vaDe huM tamone vaMdana karavA IcchuM chuM." ahIM sudhI pahelI saMpadA-visAmo jANavo ane vandana karanAranA je cha praznosthAno pR. 136 mAM kahyuM che te paikI ziSyane potAnI IcchAnuM nivedana karavA rUpa A paheluM sthAna jANavuM. - ziSya e pramANe kahyA pachI guru jo bIjA kAryamAM vyagratA vagere harakatavALA hoya to pratIkSasva' arthAt hamaNAM nahi-thoDI vAra pachI ema kahe. e niSedha karavAnuM kAraNa jo jaNAvavA yogya hoya to te kAraNa paNa kahe ane kahevA yogya na hoya to mAtra niSedha kare-ema zrI Avazyaka cUrNikArano mata kahyo. zrI Avazyaka TIkAkArano mata to evo che ke-guru trividhena" kahe, arthAt gurumana, vacana ane kAyAthI vandana karavAno niSedha karuM chuM ema kahe e pramANe kAraNe jo guru niSedha kare to ziSya saMkSepathI phaTTAvandanakare. have jo vyagratAdikAraNona hoya to tene vandana karavAnI anujJA-rajA ApavA mATe guru invena'='maprayeLa" arthAt tuM vandana kare te mane paNa abhipreta che, khUzIthI IcchA pramANe karo,-ema kahe. gurunA cha uttaro pR. 136mAM jaNAvyA temAMno A pahelo uttara jANavo. te pachI vandana karanAra tyAM ja (sADA traNa hAtha dUra) Ubho rahIne kahe ke- "maNunAda be miTiM ('manunAnIta mitADavaBrda') arthAt "e" mane, mita" eTale ApanA sADA traNa hAthapramANa, 'gavaprada eTale jagyAmAM praveza karavAnI, 'manugAnIta' anumati Apo! ahIM AcArya mahArAjathI cAreya dizAomAM potAnA zarIrapramANa (sADA traNa hAtha) jamIna te avagraha kahevAya che, temAM teonI anumati vinA praveza karI zakAya Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 ) guruvaMdana adhikAra zrAddhadinakRtya nahi. kahyuM che ke AyapamANamitto, cauddisi hoi uggaho guruNo / aNaNuNNAyassa sayA, na kappae tattha paviseuM // 1 // bhAvArtha-"cAreya dizAmAM Atma (zarIra) pramANa mitta (mApavALI) bhUmite guruno avagraha kahevAya che. anumati meLavyA vinA kadApi tyAM praveza karavo kalpa nahi." (A pR. 133 mAM kahelA avagrahanuM svarUpa jANavuM ane) A rItie rajA mAgavI te ziSyanuM bIjAM sthAna (prazna) jANavuM. tenA javAbamAM guru kahe ke- 'madhunAmi' arthAt huM praveza karavAnI anumati Apu chuM." guruno A bIjo uttara (javAba) jANavo. te pachI ziSya jamIna pramArjato nizIhiM kahevApUrvaka avagrahamAM praveza kare (gurunI najIka jAya). ahIM nisItino artha 'sarva azubha (pApa) vyApArano tyAga karavApUrvaka ema jANavo. pachI saMDAsAnI prArthanA karavApUrvaka nIce bese ane guru mahArAjanA caraNo pAse jamIna upara odho mUkIne teoghAmAM gurunA caraNonI sthApanA (kalpanA) kare, te pachIDAbA hAthe pakaDelI muhaparivaDe DAbA kAnathI jamaNA kAna sudhI lalATane tathA saMpUrNaDAbA DhIMcaNane traNa vakhata pramAjIne muhapattiDAbA DhIMcaNa upara sthApe; te pachI 'maro" padanA 'kArano uccAra karatI veLAe be hAthanI hathelIonI dazeya AMgaLIo vaDe ghAne sparza karIne ro' akSaranA uccAra vakhate lalATane sparza kare; te pachI, 'ya' padanA '' akSarano uccAra karatAM puna: e rItie oghAne sparza karIne yaM akSarano uccAra karatAM lalATane sparza kare ane 'ya' padanA ' akSarano uccAra karatAM trIjI vAra ghAne sparzIne caM' akSarano uccAra karatAM lalATane sparza kare te pachI 'saM' pada bolatAM be hAtha ane mastakathI oghAne sparza kare te pachI gurunA mukha sAme daSTi rAkhIne be hAthathI mastake aMjali karI 'vamaNijJo mekitAno thI AraMbhIne 'divaso vaphato' sudhIno pATha bole. e padono artha A pramANe che- 'mahoya" (madhowAya) eTale gurunI adhokAyane arthAt ApanAM caraNone, 'ya' (kAna) eTale be hAtha ane mastakarUpamArI kAyA vaDe, sA' (saMsparza) eTale sparza karuM chuM. bakaruM chuM e adhyAhArathI levuM. arthAt "ApanA caraNone huM be hAtha ane mastaka vaDe praNAma karuM chuM,' AnI anumatino saMbaMdha paNa "mane AjJA Apo ema pahelAM mAgelI anumati sAthe samajavo, kAraNa ke- anumati vinA gurune sparza karavAno paNa adhikAra nathI; te pachI vamaNino' (samaLIyA) eTale kSamA karavA yogya che, me" (maddhi ) eTalehe bhagavaMta! Ape (tamAre) tiAmo' (vartama!) eTale tamArA sparzathI ApanA zarIre thatI) bAdhA, arthAt he bhagavaMta! mArA sparzathI ApanA zarIre je glAni (bAdhA) thAya te Ape kSamA karavA yogya che,' tathA pUjittatA" (majyavattAnAnAma) eTale alpamAtraglAni-pIDAvALA Apane, vAyumeLa' (caMduzumena) eTale bahu sukhapUrvaka, me" (mavata) he bhagavaMtaApano, 'divaso vapharvato' (vivo vyatikrAntA) eTale divasa pUrNa thayo? saLaMga artha - he bhagavaMta! alpa mAtra bAdhA (bAdhArahita zarIra)vALA Apane sukhapUrvaka divasa pUrNa thayo?ahIM divasa zabdathI rAtri, pakSa, caturmAsa ane saMvatsara' paNa samajI levA. ziSyanA praznarUpa A trIjuM sthAna jANavuM. e rItie be hAtha joDIne guruno uttara sAMbhaLavA IcchatA ziSyane guru javAba Ape ke-'tadatti eTale temaja, arthAt tuM pUche che tema mAro divasa sukhapUrvaka pUrNa thayo che. (guruno A trIjo uttara (vacana) jANavo.) A praznottaramAM guru mahArAjanA zarIranI sukhazAntine aMge pUchavAmAM AvyuM. have tapa-niyama saMbaMdhI kuzaLatA pUche che. 'nattA " mAM anudAtta'svarathI 'va' kArano uccAra karatI veLAe bahathelIonI dazeya AMgaLIothI Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya guruvaMdana adhikAra oghAne sparza karavo, pachI hathelIo savaLI karI lalATa tarapha laI jatAM madhyamAM (hRdaya sAme) Ave tyAre 'ttA' no 'svarita' svara vaDe uccAra karavo ane potAnI dRSTi gurunA mukha sAme rAkhI te hathelIothI lalATane sparza karatAM 'udAtta' svarathI 'me' akSara bolavo. ahIM 'nattA' (yAtrA) eTale yAtrA, 'me' (mavatAM) eTale bhagavaMta Apane, tAtparya ke- he bhagavaMta ! ApanI kSAyika, kSAyopazamika ane aupazamika bhAvavALI saMyama, tapa ane niyama rUpa yAtrA vRddhivALI che ? arthAt Apane saMyama, tapa ane niyamamAM vizeSa vizuddhi che ? ziSyanA prazna rUpa A cothuM sthAna jANavuM. te avasare guru paNa uttara Ape ke-- 'tuma~pi vaTTa ?' (tavAvi vartate ?) eTale tAre paNa tema che ? arthAt tuM pUche che tema mArI to saMyamayAtrA nirvighna ane vizuddha che, tAre paNa saMyamayAtrA tevI che ? (vadhatI che?) guruno e cotho uttara jANavo. 153 te pachI nigraha karavA lAyaka 'mana ane Indriyone aMge' kuzaLatA pUchavA mATe 'navaziStra = me ?' e pATha khole. temAM 'anudAtta' svare prathama 'na'kArano uccAra karatAM pUrvanI jema be hathelIothI oghAne sparza kare, pachI hathelIo savaLI karI lalATa tarapha laI jatAM vacce aTakIne 'svarita' svare 'va'kArano uccAra kare ane lalATe lagADatAM 'udAtta' svarathI 'ni' akSara bole. e traNa akSaro bolavA chatAM prazna adhUro hovAthI javAbanI rAha joyA vinA ja puna: 'anudAtta' 'i' akSara bolatAM be hathelIothI pahelAMnI jema oghAne sparza kare, tyAMthI pAchI te lalATa tarapha laI jatAM madhyamAM aTakAvIne 'svarita' svare '7' akSarano uccAra kare ane be . hAtha lalATe lagADatAM 'udAtta' svare 'me' akSara bole, te pachI gurunA javAbanI rAha joto te ja rItie besI rahe. ahIM 'navaniSna' (yApanIya) eTale kAbUmAM rAkhavA lAyaka ApanI Indriyo ane mana, upazama vigere prakAronA sevanathI abAdhita che ? tathA '=' eTale vaLI ane 'me' (mavatAM) eTale ApanuM, arthAt~'vaLI he bhagavaMta ! upazamana karavA lAyaka je ApanI Indriyo ane mana, tenA upazamana vigere dvArA ApanuM zarIra abAdhita che ? tAtparya ke - ApanA zarIre IndriyAdikanI bAdhA to nathI ne ?' (ahIM 'zarIra' adhyAhArathI samajavuM .) ema bhaktipUrvaka pUchatA ziSye A rItie pUchavAthI, guruno vinaya karyo gaNAya che. ziSya gurune nirAbAdhatA pUchavA rUpa A pAMcamuM sthAna jANavuM. teno javAba guru Ape ke- 'i'= hA ! ema ja che.' arthAt IndriyAdikathI huM abAdhita chuM. gurunA uttara rUpa pAMcamuM vacana jANavuM. te pachI ziSya oghA upara be hAtha ane mastaka lagADIne potAnA aparAdhone khamAvavA mATe A pramANe kahe- 'vAmemi vamAsamaLo ! tevasiJa vAma' (kSamayAmi kSamAzramaLa ! vaivatti vyatimaM) eTale 'he kSamAzramaNa! huM divasamAM thayelA vyatikramo (aparAdho)ne khamAvuM chuM.' arthAt--'he kSamAdiguNayukta zramaNa ! Aje AkhA divasamAM avazya karavA yogya anuSThAnomAM thayelI virAdhanA rUpa mArA aparAdhone huM khamAvuM chuM- ApanI pAse kSamA mAguM chuM'- A aparAdha khamAvavA rUpa ziSyanuM chaThThuM sthAna jANavuM. ahIM guru javAbamAM kahe ke - 'avi hAmemi' (atti kSamAmi) eTale 'huM paNa tamane khamAvuM chuM ' arthAt 'pramAdane vaza mArAthI AkhA divasamAM tamArA pratye hitazikSA vigeremAM paNa avidhi Adi karavA rUpa je koI aparAdha thayo hoya tene huM paNa khamAvuM chuM.' e gurunuM chaThThuM vacana jANavuM. e pramANe ziSya praNAma karavApUrvaka khamAvIne paNa pAchaLanI jamIna pramArjavApUrvaka avagrahamAMthI bahAra nIkaLatAM 'Javaslima' bole tathA pachI 'padmimAmi' thI AraMbhIne 'no me aJaro o' sudhIno pATha bole. A pATha potAnA aparAdhonA (aticAronA) nivedana rUpa hovAthI 'AlocanA' nAmanA pahelA Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra 154 zrAddhadinakRtya prAyazcittane sUcavanAra che, arthAt e pAThathI potAnA aticAronuM nivedana karavArUpa'AlocanA' nAmanuM (doSone kahI saMbhaLAvavA rUpa paheluM) prAyazcitta karavAmAM Ave che. te pachIno 'ta vamAsamano pazcimAmi vigere pATha 'pratikramaNa nAmanA prAyazcittano sUcaka che, te pharI huM evA doSo nahi karuM ane AtmAnI zuddhi karIza' -evI buddhithI bole. A pAThathI, puna: evI bhUlo nahi karavAnA nirNayapUrvaka AtmAnI zuddhi karavA mATe micchAmi dukkaDa'devArUpa (arthAt pote karelI bhUlo aMge gurunI sanmukha micchAmi dukkaDaM devArUpa) pratikramaNa nAmanuM bIjuM prAyazcitta kare te pAThano artha A pramANe che- 'mAvallikA' (bAvacA) eTale'caraNasittarI-karaNasittarI rUpa avazya karavA yogya kAryone aMge je ayogya vartana thayuM hoya tenuM paDimami' (timami) eTale pratikramaNa karuM chuM, arthAt tenAthI pAcho pharuM chuM. e rItie sAmAnyathI kahIne vizeSathI spaSTa rUpe kahe che- 'vamAsamAM phevasimANa mAsAyaTII' (kSamAzramaUInAM vevasavA mAgatanayA) eTale kSamAzramaNa prati (guru pratye) AkhA divasamAM karelI jJAnAdi lAbhono nAza karanArI viSiAo rUpa'AzAtanAo vaDe thayelA aparAdhonuM huM pratikramaNa karuM chuM - ema sarva vAkyomAM saMbaMdha joDavo. have kayI kayI keTalI AzAtanAo vaDe?' te jaNAve che. tirasannayaRAI' (trazcicatayA) eTale gurunI tetrIza AzAtanAo kahI che te paikI koIpaNa eka-be-traNa ke tethI adhika je jeTalI AzAtanAo thaI hoya te dareka AzAtanAo rUpa aparAdhane, ahIM AkhA divasamAM aneka AzAtanAo thavAno saMbhava hovAthI eka-be agara saghaLI AzAtanAo ema kahyuM che. te AzAtanAo nIce pramANe che- gurunI 33 AzAtanAo (1) gurunI AgaLa cAlavAthI AzAtanA' -niSkAraNa gurunI AgaLa cAlavAthI ziSyane vinayano bhaMga thavArUpa AzAtanA thAya che. mArgadekhADavA ke koi vRddha, aMdha vigerene sahAya karavA mATe AgaLa cAlavAmAM doSa nathI, (2)'gurunI sAthe ja bAjue jamaNAkaDAbA paDakhe cAlavAthI ane (3)'gurunI pAchaLa cAlavAthI; pAchaLa paNa bahu najIkamAM teonI lagolaga cAlavAthI nizvAsa, chIMka, zleSma vagere lAgavAno saMbhava hovAthI AzAtanA thAya. e cAlavAnI AzAtanAonI jema (4) niSkAraNa gurunI AgaLa, (5) barAbara bAjumAM, ane (6) pAchaLa paNa bahu najIkamAM-ema traNa rItie 'UbhA rahevAthI' traNa AzAtanA thAya. vaLI e ja rItie niSkAraNa (7) gurunI AgaLa, (8) barAbara bAjumAM ja, tathA (9) bahu najIka pAchaLanA bhAgamAM- ema traNa sthAne besavAthI paNa traNa AzAtanAo thAya. (10) gurunI-AcAryanI sAthe aMDila gayelA sAdhu pote gurunI pahelAM dehazuddhi vagere Acamana kare te "Acamana' nAmanI AzAtanA, (11) koI gRhasthAdinI sAthe gurune vAta karavAnI hoya ke jemane gurue bolAvavAno hoya, te mANasane ziSya pote ja gurunI pahelAM bolAvIne vAta kare te pUrvAlApana' nAmanI AzAtanA, (12) AcAryanI sAthe bahAra gayelo ke tyAMthI pAcho Avelo ziSya gurunI pahelAM ja gamanAgamana Aloce (IriyAvahi kare) te gamanAgamana AlocanA" nAmanI AzAtanA, (13) bhikSA (gocarI) lAvyA pachI gurunI samakSa tenI AlocanA kya kahI jaNAvyA) pahelAM ja koI nAnA sAdhunI samakSa AlocanA karIne pachI guru samakSa AlocanA kare te AzAtanA, (14) e ja pramANe bhikSA lAvIne gurune dekhADyA pahelAM ja bIjA koI nAnA sAdhune dekhADI pachI gurune dekhADavAthI AzAtanA, (15) bhikSAlAvIne gurune pUchyA vinA ja nAnA sAdhuone teonI IcchAnusAra mAge teTaluMghaNuM ApI devAthI AzAtanA, (16) bhikSAlAvIne pahelAM koInAnA sAdhunevAparavA mATe nimaMtraNa karI pachI gurune nimaMtraNa karavAthI AzAtanA, Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 155) guruvaMdana adhikAra (17) pote bhikSA lAvIne AcArya (guru) ne kaMIka mAtra ApIne uttama varNa--gaMdha-rasa-sparzavALI snigdha (ghaNI vigaIvALI) tathA madhura-manane gametevI vastuo-AhArakezAka vagere pote javAparI javAthI AzAtanA, (18) rAtrie guru mahArAja pUche ke - he sAdhuo! koNa koI jAgo cho ke UMgho cho? tyAre pote jAgato chatAM javAba nahi ApavAthI AzAtanA, (19) epramANe divase ke anya samaye paNa gurue pUchavAchatAM javAba nahi ApavAthI AzAtanA, (20) guru bolAve tyAre jyAM beThA ke sutA hoya tyAMthI ja uttara ApavAthI, arthAt ziSyane guru bolAve tyAre Asana ke zayana uparathI uThIne pAse jaIne tthA vaMmi' kahIne teo kahe te sAMbhaLavuM joIe-te pramANe vinayapUrvaka nahi karavAthI AzAtanA, (21) guru bolAve tyAre ziSya 'masthA, vaMma kahI pAse javuM joIe, tene badale 'zuM che? zuM kaho cho ?' vagere prakArano uttara ApavAthI AzAtanA, (22) ziSya gurunI sAme tuM-tAruM' vagere apamAnajanaka tuMkAra bolavAthI AzAtanA, (23) jyAre koI plAna (mAMdA-bAla-vRddha) vagerenIyAvacca mATe amuka kAma karo -emaguru ziSyane kahe, tyAre tenA javAbamAM 'tame kema karatA nathI? mane kaho cho ?'-ema ziSya bole; jyAre guru kahe ke tuM ALasu che, tyAre ziSya kahe ke- tamo ALasu cho; ema guruje vacana kahe te ja vacana ziSya gurune sAme saMbhaLAve te 'tajAtavacana' kahevArUpa AzAtanA, (24) gurunI AgaLa ghaNuM bolavAthI, kaThora (karaDAM) vacana bolavAthI ke moTA avAje bolavAthI AzAtanA, (25) jyAre guruvyAkhyAna karatA hoya tyAre 'AhakIkta Amache' -ema vacce bolavAthI AzAtanA, (26) guruje dharmakathA (vyAkhyAna) karatA hoya temAM A arthatamone smaraNamAM nathI, tamote bhUlI gayA cho, tame kaho cho te artha saMbhavato nathI'- ema ziSya bolavAthI AzAtanA, (27) jyAre guru dharma saMbhaLAvatA hoya tyAre temanA pratye manamAM pUjyabhAva nahi hovAthI ziSya cittamAM prasannanahithavuM, gurunA vacananI anumodanA nahi karavI ane 'Ape suMdara samajAvyuM-ema prazaMsA nahi karavI te upahatamanasva' nAmanI AzAtanA, (28) jyAre guru dharmakathA karatA hoya tyAre atyAre to bhikSA levA javAno samaya che, sUtra bhaNavAno avasara che, bhojana karavAno samaya thaI gayo che vagere kahIne sabhAne toDavAthI AzAtanA, (29) jyAre guru dharmakathA karatA hoya tyAre ziSya "e vAta huM tamone kahIza'-ema zrotAone kahI gurunI kathAne toDI nAkhavI, te kyAchedana' nAmanI AzAtanA, (30) gurue vyAkhyAna ApyA pachI-sabhA ukyA pahelAM ja tyAM ziSya potAnI caturAI vagere jaNAvavA mATe guru karatAM paNa jANe vizeSa jANato hoya tema dharmakathA karavAthI AzAtanA, (31) gurunI AgaLa ziSya guruthI UMcA Asane ke temanI barAbara Asane besavAthI AzAtanA, (32) gurunAM zayyAsaMthAro-kapaDAM vagerene pagalagADavAthI ke temanI rajA vinA hAtha lagADavAthI ane e pramANe karavA chatAM kSamAnahi . mAgavAthI AzAtanA. kahyuM che ke saMghaTTaittA kAeNaM, tahA uvahiNAmavi / khameha avarAhaM me, vaija na puNatti a // 1 // (zrI dazavai0 a0 9-u0 2-18) bhAvArtha-"gurune tathA teonAMpaDAM vagere vastuone jo zarIrathI sparzathaI jAyake temanI rajA sivAya sparza kare, to 'mArA aparAdhane kSamA karo -ema kahIne ziSya kSamA mAge ane pharIthI AvI bhUla nahi karuM - ema kahe." tathA (33) gurunI zayyA-saMthArA-Asana vagere upara UbhA rahevAthI, besavAthI ane zayana karavAthI (athapattie teonAM vastra-pAtrAdi koI paNa vastune pote vAparavAthI) AzAtanA thAya che. gurunI A tetrIza Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 ) guruvaMdana adhikAra zrAddhadinakRtya AzAtanAone jaNAvanArI gAthAo zAstramAM nIce pramANe jaNAvelI che. purao-pakkhAsanne, gamaNaM 3 ThANaM 6 nisIaNaM 9 ti nava / sehe pUvvaM AyamaI 10, Alavai 11 ya tahaya Aloe 12 // 1 // asaNAiamAloei 13, paDidaMsai 14 dei 15 uvanimaMtei 16 / sehassa tahAhArAi-luddho niddhAi gurupurao 17 // 2 // rAo gurussa vayao, tusiNi suNiro vi 18 sesakAle vi 19 / tatthagao vA paDisuNai 20, bei kiM ti va 21 tumaM ti gurU 22 // 3 // tajjAe paDihaNai 23, bei bahuM 24 taha kahatare vayai / evamimaM ti a 25 na sarasi 26, no sumaNe 27 bhiMdaI parisaM 28 // 4 // chiMdai kaha 29 tahANu-TThiAi parisAi kahai savisesaM 30 / gurupurao vi nisIai, ThAi samuccAsaNe seho // 5 // saMghaTTai pAeNaM, sijjAsaMthArayaM gurussa tahA 32 / tattheva ThAi nisIai, suai va sehotti tettIsaM // 6 // (A gAthAono bhAvArtha upara 33 AzAtanAonA varNanamAM kahyo te pramANe samajavo.) gurunI A AzAtanAo sAdhunI jema yathAsaMbhava (jene je thavAno saMbhava hoya te) zrAvakane paNa lAge che, te zrAvakoe paNa samajIne varjavI. (A guru saMbaMdhI AzAtanAo paikI eka, be ke saghaLI AzAtanAthI thayelA aparAdhanuM pratikramaNa karuM chuM ema saMbaMdha samajavo.) have eja AzAtanAo saMbaMdhI kAMIka vizeSathI kahe che- 'gaMrvivimicchIpa' (vina (madhyayA) = je kAMI kharAba-juThAM, jevAM-tevAM nimitta laIne mithyA eTale khoTA bhAvathI karI hoya tevI AzAtanAthI, vaLI 'maLatuDANa vadhudhaDA vAyadukkaDI" (manokutiyA-vAtuvRtayA-jhAyaDutayA) eTale duSTa manathI arthAt praSi vagere dvArA, duSTa vacanathI eTale asabhya-kaThora vagere duSTa vacana dvArA ane duSTa kAyAthI eTale najIkamAM (pAsa) cAlavuM, besavuM vagere dura kAyika pravRtti dvArA- e rItie thayelI AzAtanAothI, temAM paNa mohANa mALA mAyA tomAI' (krodha-mAna-mAyA-tomA) eTale 'krodhasahita-mAnasahita-mAyAsahitalobhasahita arthAt krodhAdi cAra kaSAyothI karelI AzAtanAothI, tAtparyaka-jodhavagere kaSAyone vaza thaIne je koI vinayabhaMga vagere rUpa AzAtanAo karI hoya tenAthI, e pramANe divasa saMbaMdhI karelI AzAtanAone kahI; have pakhavADIyuM, caturmAsa ke varSamAM karelI tathA A bhavamAM ke anya bhavomAM karelI, karAtI ke thanArI bhUta, bhaviSya ane vartamAnakALanI saghaLI AzAtanAone jaNAvavA mATe kahe che ke- savvAtimA' (sarvAtivayA) eTale sarva (traNeya) kALanI AzAtanAothI ahIM bhaviSyakALa saMbaMdhI AzAtanA kevI rItie thAya ? tenuM samAdhAna karatAM kahe che ke-"AvatI kAle agara amuka vakhate huMguru pratye amuka amuka aniSTavartana karIza' -ema vicAravAthI bhaviSyakALanI AzAtanA jANavI. e ja pramANe bhavAntaramAM paNa teono vadha vagere karavAnuM niyANukaravArUpa anya janmanI paNa bhaviSyanI AzAtanA banI zake che. ema traNeyakALanI AzAtanAothI, Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (157) guruvaMdana adhikAra vaLI vyamicchovAI' (sarvamiththopavArA) sarva daMbha-paTa-mAyAbharelI khoTI pravRtti rUpa asat kriyA (kAryo) karavA rUpa AzAtanAthI, tathA sarvAdhamAdhamaUINa' (sarvadharmatimayA) eTale 'ATha pravacanamAtAnuM pAlana athavA sAmAnyathI saMyama ArAdhanAne aMge karavA yogya sarva kAryo,' te rUpa sarva dharmomAM je atikramaNa eTale ullaMghana arthAt virAdhanA karavArUpa AzAtanA, tenAthI, 'mAsAyaTI,gome mAro go" (mAtanayA yo yAtivAraH kRti ) eTale e pramANe gurunI AzAtanAo dvArA meM je koI aticAra eTale aparAdha karyo hoya, 'ta mAsamaNo paDilImAmi' (tI samazrama!pratidramAmi) eTale he kSamAzramaNa ! huM te aticAronuMaparAdhonuM tamArI sAkSIe pratikramaNa karuM chuM. arthAt pharIthI nahi karavAnI bhAvanApUrvaka te aparAdhothI mArA AtmAne pAcho haThAvuM chuM, tathA 'niMdrAma vidyAmi gappAne vosirAmi' (niMdrAma-rdei-mAtmAnaM vyasRjJAmi) eTale te aparAdho rUpa duSTa kArya karanArA mArA bhUtakAlIna AtmAnI (AtmaparyAyanI) saMsArathI virakta thayelA mArA prazAnta citta vaDe (vartamAnakAlIna AtmAnA zuddha adhyavasAyo vaDe) nindA karuM chuM, ApanI sAkSIe tevA duSTa kAryo karanArA mArA te AtmAnI gaha karuM chuM ane duSTa karma karanArA mArA te AtmAne tenI anumodanA nahi karavArUpe taLuM chuM-vosirAvuM chuM. (arthAt meM ayogya karyuM che ema huM kabUla karuM chuM.) e pramANe guruvandanaka sUtra bolavApUrvaka pahelI vakhata vandanakarIne, puna: avagrahanI bahAra UbhA UbhA ardhazarIra namAvIne, bIjI vakhata vandana karavA mATe 'cchAmi masamo thI zarU karIne vosirAmi' sudhI bIjI vakhata saMpUrNa pATha bole, paNa eTaluM vizeSa samajavuM ke-bIjI vakhatanA vandanamAM avagrahathI bahAra nIkaLyA vinA ja 'mAvastinA pATha choDIne bAkIno badho sUrapATha bole. (ahIMguruvaMdananA traNa prakAra (pR. 123) thI prAraMbhIne ahIM sudhInuM lakhANa dharmasaMgraha bhAga pahelAnA gujarAtI bhASAMtaramAMthI thoDA sudhArA-vadhArA sAthe sAbhAra uddhata karyuM che.) suguruvaMdana (vAMdaNA) avanatavaMdana mudrA (ahIMA UbhA UbhA vaMdana zarU karo tyAre prAraMbhamAM A mudrA karavAnI che.) Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra (158) zrAddhadinakRtya suguruvaMdana prasaMganA 6 AvartI vAMdaNA vakhate be hAtha, caravalo ane muhapatti kyAM ane kevI rIte rAkhavA te citramAM juo. abolatI vakhate be hAtha kyAM mUkyA ane bolatI vakhate kyAM mUkyA, ja..tA...bhe mAM ttA bolatI vakhate kyAM aTakavuM tathA bIjA akSaro zarIranA kyA sthAna pAse bolavA te tathA zIrSa namana vagere kema karavuM te ahIMthI zarU thatA citromAM batAvyuM che. citrono krama nIcethI upara tarapha che te khAsa dhyAna rAkhavuM. citra / / ) ) ['saMphAsaM" ane "khAmemi . khamAsamaNo' bolatI| citra ( vakhate citramAM batAvyA '' V mujaba zirSanamana karavuM | khAmemi W 90 khamAsamaNo - a saMphAsa che A be Ni bhe & 4 - tA 20 ho yaM ya A A A citra : | I A A vattA va ca A A A A > VVA | | | -> Zimche [a kA kA Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya guruvaMdana adhikAra guruvaMdana viSe vivecana sAdhu sevAnA aneka prakAro che. temAM mukhya traNa che. 1. guruvaMdana, 2. jinavANIzravaNa, 3. ane supAtradAna. jyAre jyAre sAdhuno yoga thAya tyAre tyAre zrAvake dararoja guruvaMdana vagere karavuM joIe. guruvaMdanathI mAnakaSAyano nAza thAya che. mAnakaSAya bhayaMkara doSa che. abhimAnI jIva akkaDa rahe che. akkaDa rahenAra bIjAne namI zake nahi. akkaDa rahenAra vartamAnamAM pratyakSa upakArI evA mAtA-pitAne paNa namI zake nahi. je mAtA-pitAne paNa na name te guruone kyAMthI name ? jene guNI ke upakArIone namavAmAM zarama Ave che tenAmAM ahaMkAra che e sUcita thAya che. mA-bApane namavAmAM zarama dUSaNa che AjanA yuvAnone mA-bApane namaskAra karavAmAM zarama Ave che. A zarama khoTI che. sArA kAmamAM zarama dUSaNa che. kharAba kAmamAM zarama AvavI joIe, sArA kAmamAM nahi. keTalAkane mA-bApane namaskAra karavAmAM potAnuM vyaktitva haNAtuM hoya ema lAge che. mA-bApane namaskAra karavAmAM vyaktitva haNAtuM nathI, kintu adhika samRddha bane che. vinIta putra mA-bApane namaskAra karIne gaurava anubhave. AthI tene mA-bApane namaskAra karavAmAM jarAya zarama na Ave. 159 praNAmanI kriyA kRtrima nathI Aje ghaNA kahe che ke, A pramANe praNAma karavAthI zo lAbha ? A to bAhmakriyA che. bAhyakriyA e kRtrimatA che. paNa Ama kahenArAoe e samajavAnI jarUra che ke bAhya kriyA aMtaramAM rahelA bahumAna bhAvanI sUcaka che. bAhyathI praNAma thAya che e ja sUcave che ke aMtaramAM bahumAna tathA namratA che. aMtaramAM pragaTelI namratA zakti ane saMyogo pramANe praNAma vagere bAhyakriyA karAvyA vinA rahetI nathI. A eka sAmAnya niyama che ke, aMtaramAM zubha ke azubha je bhAva pragaTe te bhAva mujaba bAhyakriyA karavAnuM mana thAya che. AthI namratA pragaTe eTale bAhya praNAmAdi kriyA karavAnuM paNa mana thAya che. namratA vinA namana thAya nahi. AthI ja ghaNAne ahaMkAra naDavAthI praNAma karavAmAM zarama Ave che. praNAmanI kriyA kRtrima lAge che enuM kAraNa paNa ahaMkAra che. ahaMkArathI pote namI zake nahIM. tathA pote namato nathI e bhUla hovA chatAM ahaMkArane kAraNe e bhUlano svIkAra thato nathI, ane enA bacAva mATe praNAmanI kriyA kRtrima che, ema kahevAmAM Ave che. alabatta, koIka aMtaramAM bhAva na hovA chatAM svArtha Adi khAtara name evuM bane. AthI ja ''dagAbAja dugunA name'' AvI kahevata pracalita che. "namana namanameM phera hai, bahuta name nAdAna' e paMkti paNa daMbhanuM sUcana kare che. paNa AvuM thoDAo mATe bane, atizaya kharAba mANaso mATe bane, sArA mANaso mATe nahIM. ahIM ApaNe * praNAmanI vAta sArA manuSyanI apekSAe ja karI rahyA chIe. bhAva vinA paNa praNAma karavAthI bhAva Ave keTalAka yogya AtmAo mATe evuM paNa bane che ke, prAraMbhamAM bhAva vinA praNAma kare, paNa pachI praNAma karatAM karatAM ja bhAva AvI jAya, keTalAka jIvo bhAva vinA bAhmakriyA karatAM karatAM bhAvavALA banI jAya e vize eka strIno prasaMga joIe. eka strIe tenA vakIla pAse jaIne kahyuM : vakIla sAheba ! huM mArA patithI kaMTALI gaI chuM. mAre tenI sAthe chUTAcheDA levA che. tathA huM IcchuM chuM ke enuM jIvana enA mATe kaparuM banI jAya. bAhoza vakIle salAha ApatAM kahyuM: to tame AjathI tamArA patinI prazaMsA karyA karo. tathA temanI evI sevA-bhakti karo ke jethI temane tamArA vinA na cAle. jyAre temane tamArA vinA na cAle evuM vAtAvaraNa sarjAze tyAre tame chUTAcheDA lezo to te du:khI thayA vinA nahi rahe. tamArI sevA-bhaktithI tamArA pati tamArA para AdhAra rAkhatA thaI jAya Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra 160) zrAddhadinakRtya tyAre tame chuTAcheDA mATe kesa dAkhala karI dejo. eTale te atyaMta duHkhI banI jaze. strIne A salAha gamI. e ja ghaDIthI teNe vakIlanI salAhane amalamAM mUkI. be-traNa mahinA pachI eka samAraMbhamAM te strInI sAthe vakIlano bheTo thaI gayo. eTale vakIle tene pUchyuM: meM ApelI salAha pramANe varto chone? strIe kahyuM: hAjI. vakIle pharI pUchyuM: to have chUTAcheDA levA mATe kyAre arajI dAkhala karuM? strIe smita veratAM kahyuM tamAruM bhejuM gepato nathI thaI gayuM ne? huM emane chUTAcheDA zA mATe ApuM? huM to temane aMtarathI IcchuM chuM, cAhuM chuM. jema ahIM bhAva vinA patinI sevA-bhakti karavAthI bhAva AvI gayo, tema keTalAkane bhAva vinA praNAma karatAM karatAM bhAva AvI jAya. eTale praNAma karavAthI be lAbha thAya. 1. aMtaramAM bhAva na hoya to te Ave. 2. aMtaramAM thayelA bhAvamAM vRddhi thAya. AthI praNAmanI kriyAmAM kRtrimatA nathI. praNAma karavAnI kriyAmAM kRtrimatA nathI e vAta jene jacI jAyate upakArIone praNAma karavAmAM jarAya saMkoca na anubhave. pote zikSita hoya, UMco hoddo dharAvato hoya, ane upakArI tevA zikSita na hoya, tethI taddana sAmAnya hoya, to paNa tevA upakArIne praNAma karavAmAM jarAya saMkocana anubhave. temA-bApa vagerene (upakArIne) khAnagImAM ja namaskAra karavAmAM saMkoca na anubhave ema nahi. kintu jAheramAM aneka lokonI vacce paNa namaskAra karavAmAM jarAya saMkoca na anubhave. jayAM namaskAra nathI tyAM dharma nathI namana vinA dharmanA Ave. AthI ja lalitavistarA graMthamAMgharSaprati mUtamUtAvandranA = "vaMdanA dharmanuM mULa che" ema kahyuM che. namaskAravinA dharmanI prAptinathAyaesUcavavA namaskAra mahAmaMtramAM namo arihaMtAnuM ema nama: pada pahelAM mUkyuM che. namo arihaMtALa ema bolo ke arihaMtANaM namo ema bolo, ebaneno artha to "arihaMtone namaskAra thAo" evo eka ja thAya che. Ama chatAM namaskAra mahAmaMtramAM rahetA namo evI racanA karavAnA badale namo arihaMtA evI racanA "namaskAra vinA dharma nathI" ema sUcavavA karI che. namratA vinA sAco namaskAra na thAya. ahaMkAra ghaTyA vinA paNa bhautika svArtha, dekhAva, gatAnugatiktA vagere aneka kAraNothI namaskAra thAya. paNa A namaskAra sAco nathI. Aje ghaNA evA jovA maLaze ke jyAM potAno svArtha hoya tyAM ophisara vagerene atyaMta namra banIne namaskAra karatA hoya. ophisara vagerene kukIjhUkIne namanArAo paNa potAnA mA-bApane gALo paNa de che, temanA pratye tochaDAIthI varte che. AvAo dekhAva mATe namaskAra kare to paNa dharma pAmelA to na hoya, kintu dharma pAmavAne paNa lAyaka na hoya. AMtarika namratA AvyA vinA dharma pAmavAnI yogyatA paNa na Ave. AMtarika namratA vinA sAco namaskAra na thAya, ane sAcA namaskAra vinA dharmanI prApti na thAya, eTale ema avazya kahI zakAya ke jyAM namaskAra nathI tyAM dharma nathI. vinaya vinAvidyA nA AvaDe jyAM bhAna kaSAya hoya tyAM vinayana hoya. abhimAnathI vinayano nAza thAya che. AthI ja kahyuM che kemanA vinayapadhAtamanoti = mAnathI guNIono vinaya thaI zakato nathI. vinaya vinA vidyA-jJAna na Ave. jJAna vinA dharmanA Ave. mahApuruSoe spaSTa kahyuM che ke du:khano nAza ane sukhanI prAmi dharmathI ja thAya. dharmanI ArAdhanA karavA dharmanuM jJAna hovuM jarUrI che. dharmanA jJAna vinA dharmanI ArAdhanA na thAya. vinaya vinA dharmanuM jJAna na thAya. A viSe zreNikarAjAnuM daSTAMta che. zreNika rAjAnuM daSTAMta rAjagRhI nagarImAM caMDAlonA AgevAnanI patnIne garbhanA kAraNe Amraphala khAvAno dohalo thayo. dohalo Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya guruvaMdana adhikAra pUrNa na thavAthI dararoja tenA sarva aMgo durbala thavA lAgyAM. patnIne durbala thayelI joIne patie tenuM kAraNa pUchyuM. patnIe dohalAnI vigata kahI. patie kahyuM: jo ke atyAre kerInI mosama nathI tethI kerI maLavI muzkela che. to paNa game te rIte tAro dohalo pUro karIza. vicAra karatAM caMDALane yAda AvyuM ke zreNika rAjAnA bagIcAmAM sarvaRtunAM phaLo thAya che. te bagIcAnI bahAra UbhA rahIne teNe pAkelA AmraphalavALuM vRkSa joyuM. rAte bagIcAnI bahAra UbhA rahIne ja avanAminI vidyAnA prabhAvathI AmravRkSanI DALI namAvIne Amraphalo lIdhAM. pachI ujJAminI vidyAthI DALIne pahelAM jevI UMcI karI lIdhI. harSa pAmelA teNe Amraphalo patnIne ApyAM. 161 bIjA divase rAjA udyAnamAM pharavA Avyo. vRkSone jotAM jotAM tenI najara AmravRkSa upara paDI. AgalA divase joyelAM phaLonI laMba Aje khAlI joIne teNe rakhevALa puruSane pUchyuM: ahIMthI AmraphaLanI laMba koNe toDI? rakhevALe javAba Apyo: he deva ! bagIcAmAM bIjo koI mANasa Avyo nathI. AvatA jatA mANasanA pagalAM paNa jamInamAM dekhAtAM nathI. AthI mane Azcarya thAya che. manuSya sivAya bIjA koInuM A kAma jaNAya che. rAjAe potAnA mukhya maMtrI abhayakumArane A vigata jaNAvIne corane pakaDI lAvavAno hukama karyo. abhayakumAre buddhi vAparIne caMDALane pakaDI pADyo. abhayakumAre tene pUchyuM: teM phaLo kevI rIte lIdhAM ? caMDALe satya hakIkata kahI dIdhI. abhayakumAre badhI vigata zreNika rAjAne jaNAvI. zreNika rAjAe caMDALane kahevaDAvyuM ke, tArI vidyAo jo tuM rAjAne Ape to tuM chUTI zakIza, nahIMtara tane phAMsInI sajA thaze. caMDALa vidyA ApavAnuM svIkArIne rAjA pAse Avyo. rAjAe rAjasiMhAsana upara besIne vidyA bhaNavAnuM zarU karyuM. vAraMvAra pado bolIne gokhavA lAgyA. ghaNI mahenata karavA chatAM rAjAne vidyA AvaDI nahi. AthI rAjAe gusse thaIne caMDALane kahyuM: tuM mane vidyA barobara Apato nathI. A vakhate abhayakumAre kahyuM: he deva ! Apane vidyA AvaDatI nathI temAM caMDALano jarA paNa doSa nathI. vidyA vinayathI zikhavAmAM Ave to AvaDe. vinayathI zikhelI vidyAo sthira rahe che, ane phaLa ApanArI thAya che. AthI caMDALane siMhAsana upara besADIne ane Apa nIce besIne bhaNo, jethI vidyA AvaDI jAya. rAjAe te pramANe karyuM to turata vidyA AvaDI gaI. pachI rAjAe teno snehIjanathI paNa adhika satkAra karyo. A daSTAMtano upanaya e che ke-jo lokanAM tuccha kAryo sAdhI ApanAra vidyA paNa hRdayamAM bahumAnapUrvaka vidyAdAtAno vinaya karIne meLavI zakAya, to pachI samasta manovAMchita vastuo ApavA samartha evA jinadharmane vinaya vinA kevI rIte jANI zakAya ? na ja jANI zakAya. guruvaMdanathI vinaya thAya che. abhimAnathI dharmamAM pragati na thAya mAnakaSAyanA kAraNe vinaya thaI zake nahi. vinaya vinA jJAna na Ave, jJAna vinA dharmanI prApti na thAya. Ama mAnakaSAya dharmamAM bAdhaka che. dharma pAmyA pachI paNa dharmamAM AgaLa vadhavAmAM mAnakaSAya naDe che. saMpatti ane strI AdinA tyAgathI paNa mAnano tyAga kaThIna che. saMpattino tyAga hajI sukara che, strIno tyAga paNa hajI sukara che, paNa mAnano tyAga duSkara che. AthI ja saMta zrI tulasIe kahyuM che ke-- kaMcana tyAgavo sahela che, sahela che striyA ko neha, mAna, baDAI, IrSyA, tulasI durlabha eha / / bAhubalijIne yAda karo ! bAhubalijIe rAjya choDyuM. svajana-parivAra choDyo, dhana-vaibhavano tyAga karyo, pachI paNa kevAM kaSTo sahana karyA ! bAra bAra mahinA eka ja sthaLe kAyotsargamAM rahyA, ziyALAmAM kAtIla ThaMDImAM paNa jarA ya udvigna banyA nahIM. unALAmAM pracaMDa tApamAM paNa jarAya akaLAyA nahi. comAsAmAM Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra (162) zrAddhadinakRtyA mUzaLadhAra varasAda paDavA lAgyo. muninA AkhA zarIra upara ghAsa ane velaDIo eTalI badhI vIMTaLAI gaI hatI ke, jethI muninuM zarIra dekhI paNa na zakAya te rIte DhaMkAI gayuM hatuM. sarpavagere prANIo tenA zarIra para pharatAM hatAM. ghaNAM pakSIoe temanI dADhI vageremAM mALA banAvyA. A rIte te mahAtmAe ghora kyo sahana kya. zA mATe A badhAM kaSTo sahana kya? kevalajJAna meLavavA AvAM kaSTo sahana kya. chatAM kevaLajJAna na thayuM. kAraNa ke mAnakaSAya naDato hato. badhuM choDyuM paNa mAnakaSAya na choDyo. mAna choDyuM eTale turata kevalajJAna AvIne UbhuM rahyuM. abhimAnathI dharmano nAza thAya abhimAnathI dharmanI prAmina thAya, dharmanI prApti thayA pachI temAM pragati na thAya, ane prAsa paNa dharmano nAza thAya. dharma pAmyA pachI paNa sAvadhAna rahe ane ethI mAnane AdhIna bane to maLelo dharma paNa gumAvI de evuM bane. A viSe goSThAmAhila vagere nihnavodaSTAMtarUpa che. je je nidbhavo thaI gayA te badhA ja sabhyatvadharmathI paNa bhraSTa banyA. jyAM samatvana hoya tyAM cAritradharma paNa nahoya. nihnavo dharmathI bhraSTa banyA enuM mULa ahaMkAra che. bhUla thatAM thaI gaI. paNa pachI bIjAonA samajAvavA chatAM ahaMkAranA kAraNe bhUlano svIkAra naryo. abhimAnI potAne ja mahApuruSa mAne mahAnubhAvo! tamAre dharma pAmavo che? dharmamAM AgaLa vadhavuM che? jo javAba hakAramAM hoya to huM kaMIka chuM enA badale huM kaMI nathI' ema mAno. huM lakSmIvALo chuM, huM sattAvALo chuM, huM bahoLA parivAravALo chuM, mArAmAM AvaData-hoMziyArI che, loko mAro bhAva pUche che, AvA koI vicArathI "huM kaMIka chuM" ema thatuM hoya to eno tyAga karo. ane huM kaMI nathI' ema mAno. lakSmI AdinA abhimAnathI huM kaMIka chuM ema mAnanAra bIjA guNI jIvone mahApuruSa tarIke mAne nahi. evo jIva potAne ja mahApuruSa mAne. kAraNa ke mahApuruSa eTale moTo puruSa. e potAnA chokarAothI moTo hoya, potAnI patnIno mAlika hoya, svajana-parivAramAM moTo hoya, be mANaso tene pUchatA hoya, AthI tene potAnI jAte ja mahApuruSa tarIke jaNAya. AvAone sAdhuo mahApuruSa jaNAya nahi. ethI te sAdhu pAse Ave nahi. ethI ja dharma pAmI zake nahi. namra jIva moTo zrImaMta hoya to paNa eka nAnA paNa sAdhu pAse potAne garIba samaje. kAraNa ke e samajato hoya che ke nAnA paNa sAdhu pAse je ratnatrayI rUpI lakSmI che tenI apekSAe mArI lakSmI koI visAtamAM nathI. Ama mAnakaSAya atyaMta bhayaMkara che. vaMdanathI mAnakaSAya nAza pAme che. AthI sAdhake guru vidyamAna hoya tyAre dararoja guruvaMdana karavuM joIe. guruvaMdanathI AtmAne ghaNo lAbha thAya che. A viSekRSNa mahArAjAno prasaMga jANavA jevo che. guru vaMdananA phaLa viSe zrIkRSNanuM daSTAMta. ekavAra nemanAtha bhagavAnanI dezanA pUrNa thayA pachI kRSNa mahArAjAe emanAtha bhagavAnane vinaMtI karI ke, he svAmI! huM bIjAone dIkSA apAvuM chuM, temanA kuTuMbIone pALuM chuM, paraMtu huM jAte dIkSA laI zakto nathI. virati vinA atyaMta du:khamaya A saMsArarUpasamudramAMthI mArA AtmAno uddhAra kevI rIte karavo ? kRSNa mahArAjanI A vinaMtithI samajI zakAya che ke arihaMtano sevaka saMsArane du:kharUpa ja mAne, ane virati vinA saMsAramAMthI AtmAno uddhAra na thAya ema paNa mAne. ethI pote virati na svIkArI zake e badala ene bhAre duHkha hoya. kRSNa mahArAjAnI A vinaMti sAMbhaLIne bhagavAne kahyuM: jeo cAritradharma svIkAravA asamartha hoya temaNe cAritradharma svIkAravAnuM sAmarthya Ave e mATe dararoja devanI bhakti, sAdhunI sevA, sAdharmikanuM vAtsalya, Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 163 zrAddhadinakRtya guruvaMdana adhikAra duHkhI manuSyonI anukaMpA, ane pazu-pakSIonI dayA vagere dharmakaravo joIe. bhagavAne A pramANe kahyuM eTale kRSNa mahArAjAe prazna theMke he, bhagavaMta!sAdhunI sevA kevI rIte karavI ane tenAthI kevo lAbha thAya? bhagavAne kahyuM. sAdhusevAnA mAnasika, vAcika ane kAyika ema traNa prakAra che. manamAM sAdhu pratye bahumAna bhAva rAkhavo, hRdayamAM prema rAkhavo ItyAdi mAnasika sAdhusevA che. sAdhunA guNonI prazaMsA karavI vagere vAcika sAdhu sevA che. sAdhune vaMdana karavuM, supAtradAna karavuM, paga dabAvavA vagere kAyika sevA che. A sarvemAM sAdhune vaMdana karavuM e tamArA mATe vizeSa lAbhanuM kAraNa che. guru vaMdananA lAbho sAdhune (gurune) vaMdana karavAthI azubha karmonI nirjarA thAya che, ane puNyAnubaMdhI puNyano baMdha thAya che. sAdhune vaMdana karanAra nIcagAvakarmaapAve che ane uccagotrakarma bAMdhe che. anAdeyanAmakarmano kSaya kare che, ane Adeya nAma karma bAMdhe che. zrI gautamasvAmIjIe zrI mahAvIra bhagavAnane prazna pUchyo: he bhagavaMta! guruvaMdana karavAthI jIvane zo lAbha thAya ? bhagavAne uttara Apyo: he gautama ! guruvaMdanathI jIva jJAnAvaraNIya vagere (azubha) karmo gADha baMdhAyelAM hoya tene zithila kare che, (azubha) karmonI lAMbI sthitine TuMkI kare che, tIvrarasa maMda kare che, karmonA daliko paNa ghaTADI nAkhe che. tathA te jIva saMsAramAM lAMbAkALa sudhI paribhramaNa karato nathI. - guruvaMdanathI cha lAbho jaNAvyA che. te A pramANe :- 1. vinaya thAya che. 2. ahaMkArano nAza thAya che. 3. gurunI pUjA (=satkAra) thAya che. 4. tIrthaMkaranI AjJAnuM pAlana thAya che. 5. zratadharmanI ArAdhanA thAya che. (vaMdanapUrvaka jazruta bhaNI zakAya, mATe vaMdana karavAthI zrutanI paNa ArAdhanA thAya che.) 6. paraMparAe mokSanI prApti thAya che. zrI neminAtha bhagavAnanA mukhe sAdhuvaMdananuM phaLa sAMbhaLIne zrI kRSNa vicAra karyo ke, vaMdana karavAmAM samaya ocho lAge ane lAbha vadhAre thAya. AthI sAdhuvaMdana eTale ochA samayamAM vadhAre naphAno vepAra. AmAM to mUDI paNa na rokavI paDe, vagara mUDIno vepAra. to pachI huM A lAbha kema na lauM? ahIM aDhAra hajAra sAdhuo birAje che. A badhA sAdhuone hamaNAM ja vaMdana karuM. Ama vicArIne kRSNa mahArAjAe vIrA sALavI sAthe aDhAra hajAra sAdhuone vaMdana karyuM. vaMdana karatAM zarIra khUba zramita ane pazInAthI rebajheba thaI gayuM. pachI bhagavAna pAse AvIne zrIkRSNa mahArAjAe kahyuM he bhagavaMta!aDhAra hajAra sAdhuone vaMdana karavAthI huM ghaNo zramita thaI gayo chuM. meM Aja sudhImAM traNaso sATha yuddho karyA che. paNa temAM koI vakhata Avo thAka lAgyo nathI. bhagavAne kahyuM aDhAra hajAra sAdhuone vaMdana karavAthI tamane thAka lAgyo che e kharuM, paNa tamane lAbha ghaNo thayo che. vaMdanathI tamane traNa mahAna lAbha thayA che. 1. vaMdanathI tame anaMtAnubaMdhI catuSka ane darzanasika e sAta moharAjAnA balavAna subhaTono khurado kADhI nAkhyo che. AthI tame kSAyika samatvane pAmyA cho. 2. tIrthakara nAma karmano baMdha thayo che. AthI tame AvatI covIsImA amama nAmanA bAramA tIrthaMkara thazo. 3. tame sAtamI nArakInuM AyuSya bAMdhyuM hatuM. paNa vaMdanathI cAra nArakInuM AyuSya ghaTI javAthI have trIjI narakanuM AyuSya thayuM che. ullAsa vinA paNa dharmakriyA karavI - AdaSTAMta jema guruvaMdananI mahattAne samajAve che, tema dharmakriyAnI mahattAne paNa samajAve che. dharmakriyAnuM phaLa ullAsane AdhAre maLe che. jeTalo ullAsa vadhAre teTaluM phaLa vadhAre. Ama dharmakriyAmAM ullAsanuM mahattva che. AthI kiyA ullAsapUrvaka karavI joIe. Ama chatAM ullAsa ocho hoya ke taddana na hoya to paNa dharmakriyA karatA rahevuM Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra zrAddhadinakRtya joIe. kAraNa ke dharmakriyA cAlu haze to koIka divasa tIvra ullAsa AvI jaze. dharmakriyAone jhaverAtanA vepArInA vepAranI sAthe ghaTAvI zakAya, jhaverAtanI dukAnamAM dararoja gharAka Ave ja evo niyama nathI. chatAM jhaverI dararoja dukAna khulI rAkhe che. kAraNa ke jyAre gharAka Avaze tyAre moTo vepAra thaze ane ethI dararojanuM sATuM vaLI jaze. A ja ghaTanA dharmakriyAmAM ghaTe che. dharmakriyAmAM atizaya ullAsa prAya: dararoja na Ave, kyAreka ja Ave. Ama chatAM kyAreka AvelA tIvra ullAsathI evo lAbha thaI jAya ke jethI jIvana saphala thaI jAya. 164 prastutamAM kRSNa mahArAjAe sAdhu vaMdana atyAre pahelI ja vAra nathI karyuM, pahelAM paNa anekavAra sAdhuvaMdana karyuM che. chatAM Avo ullAsa na Avyo. A vakhate ja vaMdana karatAM karatAM Avo ullAsa AvI gayo ane temano beDo pAra thaI gayo. rAvaNane yAda karo. rAvaNa rAjAe aSTApada parvata upara anekavAra jinabhakti karI che. paNa temAM dareka vakhate viziSTa ullAsa na Avyo. ekavAra viziSTa ullAsa AvI gayo ane tIrthaMkara nAma karma baMdhAI gayuM. aImuttA munivare anekavAra IriyAvahI karI. paNa dareka vakhate tIvra pazcAttApa na thayo. paNa ekavAra IriyAvahI karatAM tIvra pazcAttApa thayo. ethI zubhadhyAnamAM caDhIne kevalajJAna meLavI lIdhuM. ApaNo paNa anubhava che ke devadarzana AdimAM dareka vakhate ullAsa nathI hoto. paNa kyAreka kyAreka khUba ullAsa AvI jAya che. kyAreka kyAreka AvatAM ullAsathI ghaNo lAbha thaI jAya che. mATe ullAsa ocho hoya ke taddana na hoya to paNa dharmakriyA cAlu rAkhavI joIe. A sAMbhaLI zrI kRSNa bhagavAnane kahyuM: he bhagavaMta! pharIthI aDhAra hajAra sAdhuone vaMdana karuM, jethI bAkI raheluM traNa narakanuM AyuSya paNa khapI jAya. bhagavAne kahyuM: he dharmazIla ! rAInA bhAva rAte gayA. have teTalo lAbha nahi thAya. kAraNa ke tevo bhAva nahi Ave. have game tevA ullAsathI tame vaMdana karazo to paNa bAkInuM narakanuM AyuSya nahi khape. kAraNa ke have je vaMdana karazo te dravyavaMdana thaze, ane phaLa to bhAvavaMdanathI maLe. A viSe upadezamAlAnI rAmavijayajI gaNinI TIkAmAM kahyuM che ke - ''have tamane teo bhAva nahIM Ave. kAraNa ke tamoe lobhamAM praveza karyo che.'' zrI ratnaprabhasUri kRta TIkAmAM kahyuM che ke ''pharI paNa pApakSaya mATe tame vaMdana karo to paNa te vaMdana samyak vaMdana na thAya. kAraNake AzAvALuM sadanuSThAna karmanirjarA karatuM nathI.'' pachI kRSNa mahArAjAe bhagavAnane pUchyuM: mane sAdhuvaMdanathI ATalo badho lAbha thayo, to mArA anuyAyI vIrA sALavIne keTalo lAbha thayo che ? bhagavAne kahyuM - ene to mAtra kAyakleza thayo che. kAraNa ke teNe to mAtra tamArI anuvRttithI ja vaMdana karyuM che. AthI tenuM vaMdana dravya vaMdana che. zrIkRSNanA dRSTAMtathI traNa bodhapATha zrI kRSNa mahArAjAnuM daSTAMta ApaNane traNa bodhapATha Ape che. 1. dharmakriyA bhAvapUrvaka karavAmAM Ave to ja lAbha thAya. 2. dharmakriyA mokSanA AzayathI karavI joIe. 3. sAdhuvaMdana atizaya karmanirjarAnuM kAraNa che. dharmakriyA gatAnugatikapaNuM, dekhAdekhI, bhaya, lobha vagere kAraNothI karavAmAM Ave to tenAthI yathArtha lAbha thato nathI. AthI dharmakriyA bhAvathI karavI joIe. have prazna thAya ke kyA bhAvathI karavI joIe ? Ano uttara e che ke mokSanA bhAvathI (=mokSa meLavavAnA AzayathI) dharmakriyA karavI joIe. mukhyatayA to dharma amuka du:khane dUra karavA, karavAno nathI. tAva Ave ke bIjI bimArI Ave tyAre navakAra paNa AvI paDelA roganA du:khane dUra karavA gaNavAnA nathI, kiMtu samAdhi mATe gaNavAnA che. dharma karavAthI dunyavI sukho maLe ane AvI paDelAM du:kho jatA rahe e vAta cokkasa che. paNa mukhyatayA dharma eTalA mATe karavAno Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya guruvaMdana adhikAra nathI. dharma to mokSa mATe karavAno che. mokSanA bhAvathI dharma karavAthI mokSa nahi maLe tyAM sudhI dunyavI sukho maLaze, ane AvI paDelAM du:kho paNa dUra thaze. to pachI zA mATe kevaLa A lokanA ke paralokanA sukha mATe athavA AvI paDelA koI amuka du:khane dUra karavA mATe ja dharma karavo ? 165 prazna :- dharma karavAnuM mULa dhyeya to du:kha dUra karavAnuM ja che. saMsAramAM du:kha che ane mokSamAM jarAya du:kha nathI. AthI saMsAra jAya ane mokSa maLe e mATe dharma che. AmAM du:khane dUra karavA ja dharma karavAnuM sUcita thAya che. AthI ja jayavIyarAya sUtramAM bhagavAna pAse 'yuvavavavo' ema kahIne du:khakSayanI mAgaNI karavAmAM Ave che. tathA 'juvAnavaya mmavanvaya nimitte jADaKmAM huM ?' ema du:khakSayanA nimitte kAusagga karavAmAM Ave che. to ahIM du:kha dUra karavA dharma na thAya ema kema kaho cho? - uttara H- dharma du:khane dUra karavA karavAno che e vAta barobara che. paNa te AvI paDelA koI amuka ja du:khane dUra karavA nahi, kiMtu sAmAnyathI saMsAramAtranAM du:khone dUra karavA dharma karavAno che. arthAt koI amuka du:kha jAya ema vibhAga pADyA vinA saMsAranAM sarva prakAranAM du:khone dUra karavA dharma karavAno che. jayavIyarAya sUtramAM bhagavAna pAse du:khakSayanI mAgaNI ane du:khakSaya nimitte kAussagga sAmAnyathI saMsAranAM sarvadu:khone dUra karavAnA uddezathI karavAmAM Ave che, nahi ke AvI paDelA koI amuka du: khane dUra karavA. bIjI vAta-bhagavAna pAse du:khakSayanI mAgaNI ane du:khakSaya mATe kAussagga vartamAnakAlIna du:kha dUra karavA mATe paNa thAya. paNa te kevAM du:kho ? dharmamAM aMtarAya kare, asamAdhi UbhI kare, dharmamAM vikSepa paDe tevI azAMti UbhI kare tevA vartamAnakAlIna vizeSa du:kho dUra karavA bhagavAna pAse du:khakSayanI mAgaNI ane du:khakSaya mATe kAussagga thaI zake. tevAM du:kho dUra karavA mahApuruSoe jyAre jarUra paDI tyAre stotronI racanA AdithI yathAyogya prayatna paNa karyo che. paNa eno bhAva to asamAdhi dUra karavAno ke dharma karavAno ja che. ethI du:kha Ave tyAre paNa asamAdhi na thAya e mATe dharma karavAno che. eTale sAmAnyathI to AvI paDelA koI amuka du:khane dUra karavA dharma karavAno nathI ema ja mAnavuM joIe, ane kahevuM joIe. AthI ja zrI nemanAtha bhagavAne kRSNa mahArAjAne kahyuM ke, tame have je vaMdana karazo te dravyavaMdana thaze, ane phaLa to bhAvavaMdanathI male. koI amuka du:khane dUra karavA dharma thaI zakato hota to zrI nemanAtha bhagavAna narakanA du:khane dUra karavA dharma karavAnI IcchAthI thatA vaMdanane dravyanaMdana kaheta ja nahi. prazna :- zrIpALa maharAjAno koDhano roga dUra karavA AcArya mahArAje navapadamaya zrI siddhacakranI ArAdhanA karavAnuM kema kahyuM ? e ArAdhanA AvI paDelA vartamAnakAlIna du:kha dUra karavA mATe ja hatI ne ? uttara H- e ArAdhanA AvI paDelA vartamAnakAlIna du:kha dUra karavA mATe na hatI, paNa zAsananI apabhrAjanA dUra karavA mATe hatI. jo e du:kha dUra thAya to ja ajJAna lokothI thatI zAsananI niMdA dUra thAya. eTale e ArAdhanAnuM mukhya dhyeya to zAsananI niMdA-a 5-apabhrAjanA aTakAvavAnuM hatuM. dararoja badhA sAdhune vaMdana karavuM joIe A daSTAMta uparathI trIjo bodhapATha e maLe che ke sAdhuvaMdana uttama dharma che. tenAthI mahAna karmanirjarA thAya che. zrAvake sAdhuno yoga hoya to dararoja sAdhuvaMdana karavuM joIe. jema zrAvakathI jinadarzana-pUjana vinA moDhAmAM pANI paNa na naMkhAya, tema sAdhuvaMdana vinA moDhAmAM pANI paNa na nakhAya. AthI ja zrAvaka jyAM jinamaMdira na hoya ane sAdhuno yoga na maLe tevA sthAnamAM rahevAnuM pasaMda na kare. have tame tamArA mATe vicAro ke sAdhuono yoga hoya to vaMdana karyA vinA moDhAmAM pANI na nAkhavuM evo nirNaya che ? kadAca ATaluM na banI zake to AkhA divasamAM Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra zrAddhadinakRtya ekavAra paNa sAdhuvaMdana karyA vinA rahevuM nahi evuM paNa kharuM ? tathA jeTalA sAdhu hoya teTalA badhAne vidhipUrvaka vaMdana karavuM joIe. tema na banI zake to paNa mukhya-mukhya sAdhuone vidhipUrvaka vaMdana ane bAkInA sAdhuone be hAtha joDI namaskAra karavAnuM nahi cUkavuM joIe. dararoja Ama karavAthI sAdhu pratye bahumAna bhAva jaLavAI rahe che. rastAmAM namaskAra karavAthI lAbha 166 tathA sAdhu mahArAja rastAmAM sAmA maLe ke tame je sthAne ho te sthAna AgaLathI sAdhu mahArAja pasAra thatA dekhAya to be hAtha joDIne namaskAra karavA joIe. temAM paNa zrImaMta ane sattAvALA mANasoe khAsa namaskAra karavA joIe. enAthI potAne to lAbha thAya ja, paNa bIjA paNa aneka jIvone lAbha thaI jAya. zrImaMtAI AdithI sukhI ane moTA gaNAtA mANasone rastAmAM A rIte sAdhu mahArAjane namaskAra karatA joIne bhadrika lokone thAya ke AvA moTA-sukhI mANaso paNa Amane namaskAra kare che. mATe Amano dharma bahu ja sAro haze. AvI prazaMsAthI teo bodhibIja pAmI jAya. zAstramAM eka vAta Ave che ke AcArya mahArAja bahAra sthaMDilabhUmie ekathI vadhAre vakhata na jAya. kAraNa ke AcArya mahArAja bahAra jAya eTale rastAmAM dukAno vagere sthaLe beThelA jaino UbhA thaIne temano vinaya kare. have jo AcArya mahArAja vAraMvAra bahAra gamanAgamana kare to jaino vAraMvAra keTalA UbhA thavuM evo bhAva thavAthI UbhA thaIne vinaya karavAmAM ALasu banI jAya. emane ema thAya ke, AcArya mahArAja to vAraMvAra Ave che. amAre keTalI vAra UbhA thavuM? Ama thavAthI jainetaro AcArya mahArAja pratye aprItivALA banI jAya evuM bane. te A rIte - zarUAtamAM jaino AcArya mahArAjane joine UbhA thatA hatA ane namaskAra karatA hatA. A joIne keTalAka bhadrika ane jijJAsu jIvone AvA moTA mANaso emano vinaya kare che mATe e mahAtmA che, mATe cAlo ApaNe temanI pAse jaIne dharma samajIe, evo vicAra Ave. AthI teo AcArya mahArAja pAse dharma samajavA AvatA thaI jAya. paNa pachI AcArya mahArAja vAraMvAra bahAra Ava-jAva kare ethI jaino vinaya karavAmAM ALasu banI jAya. A joIne je loko AcArya mahArAja pAse dharma samajavA AvatA hatA te loko vicAre ke, A loko have AcAryano vinaya karatA nathI. mATe jarUra AcArya zithila thaI gayA lAge che ema vicArIne AcArya mahArAja pAse AvatA baMdha thaI jAya. AnA uparathI ApaNe e samajavAnuM che ke zrImaMtAI AdithI sArA gaNAtA mANaso jo A rIte sAdhuono vinaya kare to bIjA bhadrika jIvo paNa dharma pAmI jAya. mATe sAdhu mahArAja, pachI bhale te dIkSAparyAyamAM sAva nAnA hoya, ke bahu bhaNelA na hoya, sAme maLe to dareka jaine be hAtha joDI namaskAra karavAM joIe. temAM paNa zrImaMtAI AdithI sArA-sukhI gaNAtA mANasoe to khAsa namaskAra karavA joIe. moTA mANasoe khAsa namaskAra karavA joIe vakIla, DaoNkTara, zeTha vagere jo jainadharmathI bhAvita banyA hoya ane jaina sAdhu rastAmAM maLe tyAre ke dUrathI dekhAya tyAre bhAvathI be hAtha joDI mAthuM namAvI vaMdana kare to potAne to lAbha thAya, paNa vadhAremAM bIjA paNa aneka jIvo dharma pAmI jAya. vakIla sAdhune vaMdana karato hoya te vakhate bIjo koI tene pUche ke tame ATalA moTA vakIla cho chatAM A sAdhune vaMdana kema karo cho ? to vakIla kahe ke huM tamAro vakIla chuM, paNa mArA vakIla A sAdhuo che. kAraNa ke karmanA aTapaTA kAyadAo to e ja jANe che. karmanI korTamAM jIta meLavavA mATe mAre temanI salAha levI paDe che. duniyAnA kAyadA bhale huM jANuM chuM, paNa adhyAtmanA kAyadA to e mahApuruSo ja jANe che. mATe e amArA vaMdanIya che. DaoNkTara sAdhune vaMdana karato hoya te vakhate bIjo koI tene pUche ke tame ATalA moTA DaoNkTara cho chatAM A sAdhune vaMdana kema karo cho ? to DaoNkTara kahe ke huM tamAro DaoNkTara chuM paNa mArA DokTara e sAdhuo che. huM to mAtra Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya ( 167) guruvaMdana adhikAra zarIranI ja davA jANuM chuM, jyAre e mahApuruSo AtmAnI davA jANe che. AtmAnI davA karavA mATe mAre temanI pAse javuM paDe che. mATe sAdhuo mArA vaMdanIya che. evI rIte zeTha paNa kahe ke huM tamAro zeTha chuM, paNa mArA zeTha sAdhuo che. huM bhautika saMpattino mAlika chuM. jyAre sAdhuo AdhyAtmika saMpattinA mAlika che. mArI saMpatti vinAzazIla ane pariNAme du:kha ApanArI che, jyAre AdhyAtmika saMpatti avinAzI ane zAMtine ApanArI che. AthI sAdhuo mArA vaMdanIya che. kumArapALa mahArAjanuM daSTAMta A pramANe vakIla vagere kahe to sAmo mANasa yogya hoya to sArI asara thayA vinA na rahe. mATe zrImaMta vageree sAdhu sAme maLe to be hAtha joDI mAthuM namAvI khAsa vaMdana karavuM joIe. kumArapALa mahArAjAe jevAtevA paNa jaina sAdhune mAre vaMdana karavuM evo niyama lIdho hato. eka vakhata rAjamArge hAthI para besIne sainya sahita kumArapALa mahArAjA jaI rahyA hatA. A vakhate temaNe eka jaina sAdhune joyA. te sAdhueka hAthamAM pAnanuM bIDuM pakaDIne ane eka hAtha vezyAnA khabhA upara mUkIne kAmanI ceSTA karato hato. tenA pagamAM joDAtA. AcArathI bhraSTa paNa te munine joIne rAjAe hAthI upara beThAM beThAM be hAtha joDI mastaka namAvI praNAma kya. muninI zithilatA mATe temaNe vicAra karyo keAmAM munino doSa nathI. tevAM baLavAna karmo tenI pAse AkarAve che. jyAre karmone haThAvavA prayatna kare che tyAre karyo ane jIva e benuM yuddha cAle che. temAM kyAreka jIva balavAna banIne koM upara vijaya meLave che. kyAreka jIva nabaLo banI javAthI ke karmo bahu balavAna hovAthI rmo vijaya meLave che. Avo vicAra karIne temaNe muni zithila hovA chatAM temanA upara jarAya dveSa karyo nahi. A joI vAbhaThThamaMtrIne zarama AvI ane du:kha thayuM. rAjA jevA samajadAra mANaso paNa su ane kuno bheda na jue to kuguruone (=anAcArane) protsAhana maLe. loko to "madInanovena tiH sandhAH ' ="moTA mANaso je raste jAyate mArga che ema mAnIne moTA kare te pramANe karanArA bane che. rAjA jo guruone name to prajA paNa temane name. Ama thavAthI kuguruone protsAhana maLe. kuguruone protsAhana eTale zithilAcAra-anAcArane protsAhana. AthI rAjAne AcArathI rahita munine namaskAra karatA joIne vAgabhaTTa maMtrIne duHkha thayuM. vAmbhaTTa maMtrIe AvAta AcAryadevazrI hemacaMdrasUri mahArAjane karI. AcAryadeve kumArapALa mahArAjAne suguru ane kuguruno bheda samajAvIne kugurune vaMdana na karavuM joIe, suguruone vaMdana karavuM joIe, ema kahyuM. kuguruone vaMdana karavAthI kIrtike nirjarA thatI nathI, balka kAyaleza ane azubha karmabaMdha thAya che. AthI rAjAe sugurune je vaMdana karavAno nirNaya karyo. * bhagavAnano veza ja joIne namaskAra karanArAoe A prasaMga vicAravo joIe. mAtra cAritrano veza joIne namaskAra karanAra kAca ane ciMtAmaNiratnane samAna mAnanAranI jema ajJAna che. evAo bhojana vakhate ApaNane to mAtra zAka joIe ema vicArIne game tevuM zAka vecAtuM le che ke pachI barobara joIne le che? ApaNe to mAtra kApaDa joIe ema vicArIne game tevuM kApaDa laI le che ke pachI jAta-pota, raMga vagere tapAsIne le che ? su ane kunA bhedamAM paMcAta mAnanArAo koInI pAse so rUpiyA levAnA hoya ane pelo na Apato hoya to keTalI paMcAta kare che? su ane kunA bhedamAM paMcAta mAnanAra vAstavika rIte dharmane pAmyo ja nathI. zrAvaka vyaktirAgI banI jAya koI amuka ja sAdhuno rAgI banI jAya te paNa ThIka nahi upakArI hoya tethI vizeSa bhakti kare e barobara che. paNa bIjAnI upekSA na karavI jAIe. Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168. guruvaMdana adhikAra zrAddhadinakRtya. have te muninuM zuM thayuM te joIe. rAjAe namaskArakya eTale te munine zarama AvI. muni yogya hovAthI vicAravA lAgyA ke -"adhama puruSomAM ziromaNi samAna mane dhikkAra cheati durlabha cAritravratarUpa ciMtAmaNi pAmIne meM pramAdarUpa sAgaramAM pheMkI dIdho. pUrvanAmunioe maLelA bhogono tyAga karIne vratano svIkAra karyo hato. jyAre huMvratadhArI banIne bhogonI IcchA karuM chuM. zaktinahovAthI je puruSa cAritrano svIkAra karato nathI, te hajI kaMIka sAro, paNa vrata laIne anAcAra sevanAra puruSa sAro nathI. AvA dharmI rAjAne meM paNa vaMdana karAvyuM. AthI duniyAmAM mArA jevo koI kharAba nathI....AthI have huM anAcArano tyAga karI suMdara cAritra pALuM. jethI huM ane rAjA bane paNa koI vakhata lAne pAtra banIe nahi." Ama vicArI munie prAyazcitta laIne pharIthI cAritrano svIkAra karyo. cAritrano svIkAra karI pApanI zuddhi mATe jIvana paryata anazanano svIkAra karyo. arthAt jIvana paryata AhArano tyAga karyo. AkhA pATaNa zaheramAM A vAta vAyuvege prasarI gaI. nagaranA loko dararoja temanAM darzana mATe AvavA lAgyA. kumArapALa mahArAjA paNa temanA darzana-vaMdana mATe AvyA. rAjAne vaMdana karatA joIne munie kahyuM- herAja! tame mane vaMdana karo. tame to mArA guru cho. A sAMbhaLI rAjA Azcarya pAmyA. huM temano guru kevI rIte? huM gRhastha A sAdhuno guru kevI rIte banI zakuM? rAjA munine A viSayamAM prazna kare e pahelAM ja munie khulAso karI dIdho. te vakhate Ape mane vaMdana karyuM na hota to mAro pramAda dUra na thAta. rAjAe muninA parAkramanI prazaMsA karIne nA kahevA chatAM munine vaMdana kyuM. keTalAka divaso pachI muni devaloka pAmyA. ApaNe ahIMe vicAravAnuM che ke rAjAe jevAtevA paNa sAdhune vaMdana karavAno nirNayae bhale ThIka naryuM, paNa emane sAdhu pratye bahumAna kevuM hatuM e jovAnuM che. pote rAjA hovA chatAM nAnA-sAmAnya sAdhune paNa vaMdana karavAmAM saMkoca anubhavatA na hatA. huM rAjA chuM, A sAdhu nAnA-sAmAnya che, to huM temane vaMdana kema karuM? ema temane nAnA sAdhune vaMdana karavAmAM zarama AvatI nahatI. nAnA-sAmAnya sAdhune vaMdana karavAnuM, ane te paNa prajA ane sainya vagerenA dekhatA karavAnuM haiyAmAM keTalI badhI namratA hoya ane sAdhu pratye bahumAna hoya tyAre A bane. tame rAjA to nathI ne ? chatAM Aje ghaNAone rastAmAM sAdhuone vaMdana karavAmAM zarama Ave che. sArAM kAryomAM zarama doSarUpa che. zarama kharAba kAryamAM AvavI joIe, nahi ke sArA kAmamAM. zraddhALu zrAvaka jema rastAmAM jatAM jinamUrtinAM darzana thAya to be hAtha joDIne vaMdana kare, tema rastAmAM muninAM darzana thAya to paNa be hAtha joDIne vaMdana kare. zraddhAsaMpanna ane bhAvanAzIla zrAvaka jema musApharI vageremAM jinamaMdira dekhAya tyAre zakya hoya to jinamUrtinAM darzana karavA jAya, tema munino yoga thAya tyAre zakya hoya to muninAM darzana karavA jAya. tene muninAM darzanathI anahada AnaMda thAya. cakavartInuM daSTAMta A vize cakravartInuM daSTAMta che. eka sthaLe eka muni kAyotsargamAM zubhadhyAnamAM rahelA hatA. e sthaLethI cakavartI sainya sahita jaI rahyo hato. cakravartI strIone nRtya karAvato ane vAMjitrone vagaDAvato jaI rahyo hato. teNe te munine joIne vicAryuM ke "aho A muni AtmAmAM kevA magna che, jethI mArA ADaMbara tarapha daSTi paNa karatA nathI." eka tarapha AmuninI magnatA juo ane bIjI tarapha ApaNI dharmakriyAmAM kevI sthiti che te juo. zrotAo vyAkhyAna sAMbhaLatA hoya ane e daramiyAna bAjunA rastAmAMthI vAjiMtra vagereno avAja Ave to kutUhala thAya ane e tarapha daSTi kare. AvA samaye rastA tarapha jarAya daSTi na kare tevA viralA hoya. pratikSmaNanI kriyA cAlatI hoya tyAre jarAka AjubAjuthI avAja Ave to turata kutUhala thAya ane kriyAmAMthI citta khasIne Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 169 ) zrAddhadinakRtya. guruvaMdana adhikAra bIjAmAM jAya. maMdiramAM bhagavAnanI pUjA karanArA paNa bahAra rastAmAMthI vAjiMtra vagereno avAja Ave to kutUhalathI pUjA karatAM karatAM maMdiranI bahAra doDI jAya. AvI che ApaNI ekAgratA ApaNe kriyAmAM pUrNa ekAgra nathI banI zaktA enuM kAraNa hajI dharmanA (AtmAnA) ArSaNa karatAMya pudgalanuM AkarSaNa vadhAre che. jyAM sudhI pugalanuM AkarSaNa jAya nahi tyAM sudhI dharmakriyAmAM pUrNa ekAgratA na Ave. mATe anityAdi bhAvanAonA ciMtanathI pudgalanuM AkarSaNa ghaTADavuM joIe. ahIM cakravartIe muninI prazaMsA karIne hAthI uparathI utarIne munine vaMdana karyuM. tame moTaramAM jatA ho ane rastAmAM muni dekhAya to moTara UbhI rAkhIne moTaramAMthI utarIne munine vaMdana karo ne? muni kAusagga pAre to temano paricaya vagere thAya e hetuthI vaMdanakya pachI cakrIe be hAtha joDIne kahyuM-"he muni! huM cakravartI rAjA tamane vAMduM chuM." Ama vAraMvAra rAjAe kahyuM chatAM munie kAusagga pAryo nahi. A rIte cakravartI ardhA pahora (doDha kalAka) sudhI muni sAme joIne besI rahyo, to paNa munie dhyAna choDyuM nahi. pachI rAjA muninA guNonI prazaMsA karatAM karatAM vidAya thayo. A prasaMga be bodhapATha Ape che. 1. cakravartIne ema thatuM nathI ke A muni ahaMkArI che. mArI sAme paNa jotA nathI. tamane kevA sAdhu game ? tamArI sAmuM jue te? ke svAdhyAya Adi potAnI sAdhanAmAM lIna hovAnA kAraNe tamArI sAmuM na jue te ? tame vaMdana karo ane sAdhu svAdhyAya AdimAM lIna hoya ethI tamane dharmalAbha na kahe to tamane zuM thAya? mahArAja ahaMkArI lAge che, dharmalAbha paNa ApatA nathI, ema manamAM thAya ke nahi? 2. bIjo bodhapAThaH-muni kevAni:spRhA manuSyomAM sarvotkRSTa cakravartI sAme paNa jotA nathI. jo sAdhumAM ni:spRhatA na hoya to koI zeTha Ave to tene phulAvavA "o! maganalAla zeTha AvyA" ema bolI uThe. svAdhyAya cAlato hoya to zeThane jue ke taratasvAdhyAyamUkI de. munie dhyAnanachoDyuM. AkyAre bane? sAdhumAM ni:spRhatA ane zrAvamAM sAdhu pratye bhaktibhAva (sAdhutA upara rAga) Ave to A bane. vajabAhunuM daSTAMta rastAmAM sAdhunAM darzana thAya to vaMdana karavA viSevajabAhuno prasaMga paNa atyaMta adbhuta che. rAjakumAra vajubAhumanoramA nAmanI rAjakanyAne paraNIne potAnA nagara tarapha jai rahyo hato. sAthe udayasuMdara nAmano sALo ane bIjA pacIsa rAjakumAro hatA. rastAmAM vajabAhue parvata upara kAusagga dhyAne rahelA eka munine joyA. meghane joIne mayUrane harSa thAya, caMdrane joIne cakora pakSIne AnaMda thAya, tema munine joIne vajabAhane atizaya AnaMda thayo. meghanI dhArAthI jema kadaMbapuSpa vikasita bane tema munidarzanathI thayelA harSathI vajabAnI romarAjI vikasvara banI gaI. turata rathane thobhAvIne vajakumAra bolyo- ahA! A koI muni mahAtmA vaMdana karavA yogya che. te ciMtAmaNiratnanI jema ghaNA puNyathI mArA jovAmAM AvyA. kevo che A vajabAhu! e lagna karavA gayo tyAre tene puNyodaya yAda na Avyo, ane atyAre munine jotAM puNyodaya yAda Avyo. mahAnubhAvo tamane tamAro puNyodaya kyAre yAda Ave? tame jinamaMdira, upAzraya vagere ArAdhanAnAM sthAnone juo tyAre puNyodaya yAda Ave ke tamAro baMgalo, moTara, dukAna, vagerene juo tyAre puNyodaya yAda Ave? jinamaMdira vagere ArAdhanAnAM sthAno ane baMgalo vagere bhautika sukhanAM sthAno e baMne puNyathI maLe. paNa tamAre mana kyA puNyanuM mahattva che? tamane bIjAo namaskAra kare tyAre tamAro puNyodaya yAda Ave ke tamane sugurune vaMdana karavAnI taka maLe tyAre tamAro puNyodaya yAda Ave? je puNya pApa karAve te puNyane vivekI jIva mahattvana Ape. vajabAhue munine vaMdana karavA javA mATe rathane tyAMja thobhAvI dIdho. A vakhate sALA udayasuMdarane Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra (170) zrAddhadinakRtya banevInI mazkarI karavAnuM mana thayuM. majAka uDAvatAM udayasuMdara bolyo - kumAra ! kema dIkSA levAnI IcchA che? vajabAhue kahyuM - hA, tema karavAnuM mAruM mana che. samyagdaSTi AtmAnuM mana to dIkSA levAnuM ja hoya. samyagdaSTi jIva tevA saMyoga vagerenA kAraNe dIkSA na laI zake e bane, paNa tenI bhAvanA dIkSA levAnI hoya. vajabAhue "dIkSA levAnuM mana che." ema kahyuM eTale udayasuMdara bolyo - jo tamAruM mana hoya to vilaMba karo nahi. huM tamane madada karIza. vajabAhu samajato hato ke keTalAka mANaso mAtra bolavAmAM hoya che, karavAmAM nahi. AthI ja tevA mANasone bolIne pharI jatAM vAra lAgatI nathI. udayasuMdara bolIne pharI na zake e mATe pArka karavA vajabAhue kahyuM- samudra maryAdAne nataje, tema tame tamArA bolelA vacanano bhaMga karazo nahi. udayasuMdare 'bahu sAruM ema kahyuM. vajabAhu vAhanamAMthI utarI badhAnI sAthe parvata para caDhavA lAgyo. udayasuMdara vAta uparathI jANI lIdhuM ke vajubAha cokkasa dIkSA leze. AthI udayasuMdare kahyuM - tame dIkSA lezo nahi. mArA A mazkarInA vacanane dhikkAra thAo. ApaNA baMne vacce dIkSA viSe phakta mazkarInAM ja vacanohatAM. mazkarInA vacananuM ullaMghana karavAmAM doSa nathI. prAya: vivAhanA gItanI jema mazkarInAM vacano satya hotAM nathI. tame amane saghaLI ApattiomAM sahAyakArI thazo evA amArA manorathane dIkSA laIne bhAMgazo nahi. haju to A tamArA hAthe vivAhanI nizAnIrUpa mAMgalika mIMDhoLa baMdhAyelA che. mArI bahena sAMsArika sukhathI vaMcita raheze. pachI tenuM zuM? udayasuMdaranA lAMbA vaktavyano TUMkamAM javAba ApatAM vajabAhue kahyuM - manuSyajanmarUpa vRkSanuM suMdara phaLa cAritra che. kAraNa ke manuSyabhava sivAya bIjA koI bhavamAM cAritranuM pAlana thaI zakatuM nathI. tamArI mazkarInAM vacana mane paramArtharUpa thayAM che. tamArI bahenane ullAsa thato hoya to mArI sAthe dIkSA laI zake che. nahi to teno mArga kalyANakArI thAo, arthAt saMsAramAM rahIne uttama dharma ArAdhanA karI zake che. Ama vAto karatAM karatAM badhA muni pAse AvI pahoMcyA. vajabAhue potAnI dIkSA levAnI bhAvanA jaNAvIne vairAgyano upadeza ApavAnI vinaMtI karI. muninI vairAgyamaya dezanA sAMbhaLIne badhA pratibodha pAmyA. vabAhu, udayasuMdara, manoramA ane pacIsa rAjakumAro ema aThAvIsa mahAnubhAvoe dIkSA lIdhI. sArathie vAjabAnA pitAne A samAcAra kahyA. pitA vicAramAM paDyA: e (vajabAha) bALaka chatAM uttama che. jethI AvA saMyogomAM paNa dIkSA lIdhI. huM vRddha chatAM uttama nathI. kAraNa ke hajI saMsAramAM paDyo chuM. AvI vicAraNAthI prabaLa vairAgya thatAM pitAe paNa dIkSA lIdhI. ahIM sALAnA mazkarInAM vacana banevIne jagADanArAM banI gayAM. uttama AtmAone azubha paNa zubha mATe thAya che. caMDarudrAcAryanA ziSyanA mitroe karelI mazkarI aMDarudrAcAryanA ziSyanA sArA mATe thaI. sanaskumAra cakavartInA zarIramAM kSaNavAramAM aneka rogo pragaTyA. enAthI sanaskumAra cetI gayA. e rogo joIne ArtadhyAna ke roganA upAyo karavAnA badale saMyamano svIkAra kya. cha khaMDanI samRddhi choDIne sanaskumAra cAlI nIkaLyA. tyAre cauda ratno, strIratna, navanidhAno, nagara loko ane rAjAo vagere temanI pAchaLa pAchaLa cha cha mahinA sudhI pharyA, chatAM eka kSaNavAra paNa temanA upara najara sudhdhAM na karI. siMha jatAM jatAM pAchuM ya jue, paNa AmaNe to pAchuM vaLIne paNa na joyuM. temano parivAra karuNa rudana karavA lAgyo. e rudana sAMbhaLIne pakSIone paNa rudana Ave tevuM karuNa rudana temanA parivAranuM hatuM. chatAM sanaskumAra cakrIe jarA paNa temanI dayA na khAdhI. prastutamAM vajabAhukumArane lagna jevA vilAsanA-mohanA prasaMgamAM paNa munine vaMdana karavA javAnuM mana thayuM. e temanA atizaya dharmapremane sUcave che. dharmapremI AtmAo sAMsArika prasaMgomAM paNa dharmane na bhUle, eTaluM Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (171) guruvaMdana adhikAra ja nahi, paNa sAMsArika prasaMgomAM paNa dharmanI pradhAnatA rAkhe. jyAM dharmaprema ocho hoya tyAM Ama to roja dharma thAya, paNa sAMsArika tevA prasaMgo AvatAM dharmagauNa banI jAya, jenAmAM dharmaprema prabaLa na hoya te roja pratikramaNa kare, paNa lagna jevA prasaMgomAMnakare. roja pUjA kare, paNa bahAragAma javAnuM hoya to na kare. roja rAtribhojana na kare. paNa bimArI Ave to rAtribhojanakare. gharamAM abhakSyanuM bhakSaNa nakare. paNa bahAra kare. paNa jenAmAM dharmaprema prabaLa che te game tevA saMyogomAM potAnI nitya dharmakriyAne na mUke, ane nitya niyamonuM pAlana kare. AnA je kAraNe koI jIvane tevuM nimitta maLatAM viziSTa lAbha thaI jAya. AviSe eka yuvAnano prasaMga che. A prasaMga akabara bAdazAhane pratibodha karanAra AcAryazrI hIrasUri mahArAjanA samayamAM banyo che. rAjasthAnanA sirohI zaheramAM varasiMgha nAmanA yuvAnano lagna mahotsava cAlI rahyo hato. lagna mATe gharanA AMgaNe vizALa maMDapa bAMdhyo hato. nArIo lagnanAM gIto gAtI hatI. vAjiMtronA madhura zUro kAnane AnaMda ApatA hatA. jamaNavAra mATe vividha miSTAnno taiyAra thaI rahyA hatA. AmaMtrita sagA saMbaMdhIo AvI rahyA hatA. paNa varasiMgha atyaMta dharmapremI hato. AthI AvA samaye paNa te potAnI nitya dharmakriyAmAM jarAya khAmI AvavA deto na hato. eka divasa te savAre upAzrayamAM sAmAyika laIne dharmakriyA karI rahyo hato. ziyALAnA divaso hovAthI ThaMDInA kAraNe teNe kAmaLI oDhI hatI. moTuM barAbara na dekhAya te rIte kAmaLI oDhI hatI. A samaye keTalIka baheno gurune vaMdana karavA AvI. te bahenomAM varasiMghanI bhAvI patnI paNa hatI. bahenoe upAzrayamAM birAjamAna sAdhuone vaMdana karyuM. temAM varasiMghane paNa sAdhu mahArAja samajIne vaMdana karyuM. varasiMgha potAnI dharmakriyAmAM masta hovAthI tene AnI khabara na paDI. paNa pAse beThelA bhAIne AnI khabara paDI. AthI bahenonA gayA pachI te bhAIe varasiMghane hasatAM hasatAM kahyuM - varasiMgha! have tArAthI paraNAze nahi, have tAre paraNavuM na joIe. kAraNake tArI bhAvI patnI tane sAdhusamajIne hamaNAM ja vaMdana karI gaI. varasiMghe turata ja kahI dIdhuM - huM tamArA kathanane mAnya rAkhuM chuM. have mArI bhAvI patnI mane sAcI rIte vaMdana karaze te tame jojo. sAmAyika pArIne ghare AvIne vaDIlone potAnI dIkSA levAnI bhAvanA jaNAvI. badhA Azcaryamugdha banI gayA. badhAe tene dIkSA na levA samajAvyo. paNa te potAnA vicAramAM makkama rahyo. AthI vaDIloe dIkSAnI rajA ApI. have lagna mahotsava dIkSA mahotsava banI gayo. lagnamaMDapa dIkSAmaMDapa banI gayo. lagnadivasa dIkSAdivasa banI gayo. lagnamuharta dIkSAmuharta banI gayuM. dIkSA thatAM vidyAvijaya' evuM nAma rAkhavAmAM AvyuM. samaya jatAM te mahAtmA paMnyAsapadathI vibhUSita banyA ane ekaso ATha ziSyonA guru banyA. vaMdanathI paccakhANa vidhinuM pAlana ApaNo mULa viSayaguruvaMdana che. zrAvake dararoja guruvaMdana karavuM joIe. guruvaMdana karavAthI paccakhkhANavidhinuM paNa pAlana thAya. navakArazI vagere paccazmANa deva, guru ane AtmAe traNanI sAkSIe levAno vidhi che. pahelAM AtmasAkSIe paccakhANa levuM joIe, arthAt pahelAM jAte paccakhANa levuM joIe ke dhAravuM joIe. pachI jinamaMdiramAM bhagavAnanI samakSa e paccakhANa levuM joIe. pachI guru pAse paccazmANa levuM joIe. A rIte traNanI sAkSIe lIdheluM paccakhANa pUrNa zuddha bane che. AthI ja zrAvaka mATe dava-gurune vaMdana karyA vinA moDhAmAM pANI paNa na nakhAya" evo niyama che. strIoe dUrathI vaMdana karavuM joIne strIoe gurunI bahu najIka AvIne vaMdana na karavuM joIe. AthI ja zAstramAM strIne AzrayIne guruno Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvaMdana adhikAra (172) zrAddhadinakRtya avagraha puruSa karatAM vadhAre jaNAvyo che. gurunI rajA vinA pravezanakarI zakAya teTalI gurunI cAre bAjunI bhUmine avagraha kahevAmAM Ave che. puruSane AzrayIne guruno avagraha 3 hAtha che. ane strIone AzrayIne guno avagraha 13 hAtha che. A avagramAM gurunI rajA vinA na jaI zakAya. A avagrahathI maryAdAnuM pAlana vagere aneka lAbho thAya che. puruSoe guruthI yA hAtha dUra rahevuM joIe. jo vA hAthathI najIka javuM hoya to gurunI rajA levI joIe. strIoe gurathI 13 hAtha dUra rahevuM joIe. 13 hAthathI najIka javuM hoya to gurunI rajA levI joIe. AnAthI e siddha thAya che ke khAsa kAraNa vinA strIothI sAdhuonI bahu najIka na avAya. eTale strIoe sAdhuone dUra rahI vaMdana karavuM joIe. A maryAdAno bhaMga thAya to nukazAnanI saMbhAvanA rahe. A maryAdAnA bhaMge to eka uttama AtmAnI jIvanaparyatanI sAdhanAne khatama karI nAkhI. brahmadatta cakravartInA pUrvabhavano eka prasaMga che. brahmadatta cakravartI pUrvabhavamAM saMbhUti nAmanA muni che. citra ane saMbhUti nAmanA be baMdhuoe sAthe dIkSA lIdhI. ghaNA kALa sudhI saMyamanuM pAlana karyA pachI baMnee anazana karyuM. ekavAra sanaskumAra cakrI potAnA strIratna sunaMdA Adi parivAra sahita A tapasvI munione vaMdana karavA Avyo. sunaMdAe munionI najIka jaIne vaMdana karyuM. vaMdana karatAM saMbhUti munine sunaMdAnA kezanA coTalAno sparza thayo. atyaMta sukomaLa kezano sparza thatAM ja muni romAMcita banI gayA. e sparze emanA aMtarane halabalAvI nAkhyuM. muni mohanA jhapATAmAM AvI gayA. AthI sanamAra cakInA gayA pachI temaNe niyANuM karyuM ke "je mArA A duSkara tapanuM phaLa hoya to huM bhAvi janmamAM AvA strIratnano pati thAuM." citra munie AvuMniyANuM choDI devA ghaNuM samajAvyuM. paNa saMbhUti munieniyANuM choDyuM nahi. A niyANAthI saMbhUti munie badhI sAdhanAnuM lIlAma karI nAkhyuM. niyANuM eTale sAdhanAnuM lIlAma. sunaMdAnAzano sparzana thayo hota to Amanabanata. jo rANIe maryAdAnuM pAlana karavA dUrathI vaMdana karyuM hota to A na banata. mATe strIoe sAdhune dUrathI vaMdana karavuM joIe. sAdhuo pAse strIoe pALavAnI keTalIka maryAdAo strIoe sAdhu AgaLa A sivAya bIjI paNa keTalIka maryAdAonuM pAlana karavuM joIe. jema ke - (1) vyAkhyAnanA samaya sivAya strIoe sAdhu pAse na javuM joIe. AthI ja suvizuddhasaMyamI ane siddhAMtamahodadhi pa.pU.AcAryadeva zrImadvijayapremasUrIzvarajI mahArAjAe potAnA samudAyanA sAdhuo mATe vyAkhyAnanA samaya sivAya strIo sAdhu pAse na Ave e mATe prayatna karyo hato. kadAca vyAkhyAnanA samaya sivAya sAdhu pAse javuM paDe to paNa akALe to na ja javuM joIe. savAranA sUryodaya pahelAM, bapore bArathI cAra vAgyA sudhI, sAMjanA sUryAsta bAda, A samaya sAmAnyathI akALa che. (2) strIoe sAdhuo pAse vadhAre samaya na besavuM joIe. kaMI pUchavuM hoyake kahevuM hoya to jema bane tema jaladI patAvavuM joIe. binajarUrI vAto sAdhu pAse jarAya na karavI joIe. sAdhu pAse binajarUrI vadhAre samaya besI rahe ane vividha vAto kare evuM Aje vadhatuM jaNAya che. enAthI sAdhuone ghaNuM nukazAna thaI rahyuM che. kyAreka gRhastho paNa AvuM joIne sAdhu pratye arucivALA banI jAya che. (3) rastAmAM sAdhu sAthe vAta na karavI joIe, kaMI pUchavuM na joIe, paccakhANa paNa na levuM joIe. sAdhuoe paNa AnI pUrNa kALajI rAkhavI joIe. (4) sAdhu pAse eklI strIe javuM na joIe. (5) sAdhuoe strIno paricayana karavo joIe. sAdhuo strIno paricaya kare to strI temanI pAse Ave, Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (173) guruvaMdanathI thatA lAbho bese, vAto kare vagere thAya. paNa jo paricaya ja na kare to Anabane. zAstramAM sAdhuone disaMviMna nI ema kahIne puruSano paNa nakAmo paricaya karavAno niSedha karyo che. to pachI strIno paricaya kevI rIte karI zakAya? arthAt na karI zakAya. (ahIM guruvaMdana adhikAra pUrNa thayo.) aha dhammadesaNatthaM ca, tattha sUrI samAgao / puvvaM pacchAva dAyavvaM, vihiNA vaMdaNaM jao // 80 // dazamA dvAramAM gurunI pAse pratyAkhyAna kare evuM vidhAna che. AlocanA, kSamApanA ane pratyAkhyAna vaMdanapUrvaka karavAnAM hoya che. AthI pahelAM guruvaMdanano vidhi kahevo, ane guruvaMdananA sUtronuM vyAkhyAna karavuM. graMthakAra prastuta viSayane kahe che - have jo AcArya tyAM dharmadizanA karavA mATe ke snAtra Adine jovA AvyA hoya to dharmadazanAnI pahelAM ke pachI pUrvokta (=ulmI gAthA pUrNa thayA pachI guruvaMdananA adhikAramAM kahela) vidhithI AcAryane dvAdazAvarta vaMdana kare. kAraNa ke have kahevAze te pramANe guruvaMdanathI ghaNA lAbho thAya che. (80) nIyAgoyaM khave kamma, uccAgoyaM nibaMdhae / siDhilaM kammagaMThiM tu, vaMdaNeNaM naro kare // 81 // guruvaMdanathI thatA lAbhane ja kahe che - manuSya guruvaMdanathI pUrve bAMdhela nIcagotra nAmakarmane khapAve che, uccagotra nAmakarmane atizaya bAMdhe che. jJAnAvaraNIya vagere karmarUpa gAMThane zithila = DhIlI kare che. (81). titthayarattaM saMmatta-khAiyaM sattamIi taiyAe / AuM vaMdaNaeNaM, baddhaM ca dasArasIheNa // 82 // guruvaMdananA phaLane daSTAMtathI kahe che - zrIkRSNa guruvaMdanathI tIrthakara nAmakarma bAMdhyuM, sAyika samyaktaprApta karyuM, pUrve baMdhAyelA sAtamI narakanA AyuSyane trIjI narakanuM karyuM. (82) viNaovayAra 1 mANassa bhaMjaNA 2 pUyaNA gurujaNassa 3 / titthayarANa ya ANA 4, suyadhammArAhaNA 5 kiriyA 6 // 83 // guruvaMdananA pUrve kahelA cha guNone kahe che - guruvaMdanathI (1) vinayarUpa bhakti thAya che, (2) mAnano nAza thAya che, (3) gurujananI pUjA thAya, (4) tIrthakaranI AjJAnuM pAlana thAya, (5) zratadharmanI ArAdhanA thAya, (6) sarva kriyAono abhAva thavAthI jaladI mokSa thAya. (83) je pUrve sAdhuo gAma-nagaranI bahAra yakSa AdinA maMdiramAM, udyAnamAM ke gAma-nagaranI aMdara gRhasthanA makAnamAM nivAsa karatA hatA. jinamaMdiranI pAsenA sthAnamAM dharmadezanA ApatA hatA ane darzanAdi mATe jinamaMdiramAM AvatA hatA. AthI ahIM "dharmadezanA karavA mATe snAtra Adine jovA mATe AcArya padhAryA hoya" ityAdi kahyuM che. Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamuM pratyAkhyAna-bAramuM yatipRcchA dvAra (174) zrAddhadinakRtya (10) pratyAkhyAna dvAra. (12) yatipRcchA dvAra paavavALa tu kavi, (dA.20) puchaNa (dA.22) le vuM kAyavvaM ca maNe kAuM tao, aNNaM kare imaM // 84 // have dazamuM, bAramuM ane teramuM e traNa dvArone kahevAnI IcchAthI sUtrakAra kahe che gAthArtha- ghara vagere sthaLe svayaM lIdheluM navakArasI vagere paccazmANa pharI guru sAkSIe = gurunI pAse karavuM. ahIM bAramA yatipRcchA ane teramA ucita karaNIya e be dvAramAM ochuM kahevAnuM hovAthI agiyAramAM zravaNadvArane choDIne bAramA ane teramA dvArane kahe che- gurunI pAse paccakhANa lIdhA pachI sAdhuonA dharmamAM (=saMyamamAM) koi bAdhA che ke nahIM? zarIre koi bAdhA che ke nahi? ityAdi badhI vigata pUche. A rIte pUchavuM e mahAnirjarAnuM kAraNa che. kahyuM che ke - "gurunI sAme javAthI, vaina-namaskAra karavAthI, sukhasAtA pUchavAthI ke jarUriyAta vagere saMbaMdhI pUchavAthI lAMbAkALathI paNa bAMdhelAM kSaNavAramAM khapI jAya che." A rIte pUchayA pachI sAdhune mAMdagI AdinA kAraNe auSadha vagere jenI jarUra hoya te manamAM barobara dhyAnamAM rAkhIne eTaleke sAdhuo ghare padhAraze tyAre A auSadha vagere ApIza ityAdi barobara dhyAnamAM rAkhIne pachI potAnI zakti mujabate pramANe barobara kAryakare. tyAra bAda have je kahevAze te bIjuM kare. sAdhubhakti saMbaMdhI vivecana zramaNopAsaka zabdano artha zAstramAM zrAvakone zramaNopAsaka kahyA che. zramaNopAsaka eTale bhaktithI sAdhu-sAdhvIonI sevA karanAra eTale jene bhaktithI sAdhusevA karavAnI bhAvanA nathI te paramArthathI zramaNopAsaka nathI. cartuvidhasaMghamAM zrAvakazrAvikAne paNa sthAna che. paNa kevA zrAvaka-zrAvikAne cartuvidhasaMghamAM sthAna che te samajavAnI jarUra che. sAdhunI bhaktithI sevA karavA dvArA sAdhupaNuM pAmavAnI IcchAvALA zrAvaka-zrAvikAne caturvidha saMghamAM sthAna che. jene koI saMsthAmAM dAkhala thavuM hoya tene te saMsthAe nakkI karelI phI bharavI paDe che. e vinA saMsthAmAM dAkhalana thaI zake. tema ahIM jainazAsanarUpI saMsthAmAM dAkhala thavA mATe gRhasthoe sAdhusevArUpaphI bharavI joIe. AthI jene sAdhusevA karavAnI bhAvanA ja nathI tene jainazAsanamAM sthAna nathI. sAdhusevA paNa veTha utAravAnI jema karavAnI nathI, kiMtu Adara-bahumAnathI karavAnI che. sAdhune kAma vagere mATe pUchavAthI paNa ghaNo lAbha zrAvake dararoja sAdhu-sAdhvInI saMbhALa rAkhavI joIe, ane temanI dareka jarUriyAtane pUrI pADavI joIe. IcchakAra sUtrano zo bhAva che? sAdhu AgaLa mAtra IcchakAra sUtra bolI jAya, paNa sAdhunI jarUriyAta mATe kazuM kare nahi to e pATha bolavAno zo artha? zrAvaka mATe dararojano e vidhi che ke-vyAkhyAna sAMbhaLyA pachI koI kAma che ? auSadha vagerenI jarUra che? koI takalIpha nathI ne?" vagere gurune pUchavuM. A rIte bhAvathI gurune pUchavA mAtrathI pUrve (284mI gAthAnA bhAvAnuvAdamAM) kahyuM tema ghaNAM karmonI nirjarA thAya. Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya bAramuM yatipRcchA dvAra jo A rIte pUchavA mAtrathI ATalo badho lAbha thAya to temanI jarUriyAta pUrI pADavAthI atizaya adhika lAbha thAya e sahaja che. AthI pUchyA pachI guru koI kAma batAve to yAda rAkhIne cIvaTathI gurue je kAma je pramANe karavAnuM kahyuM hoya te kAma te pramANe barobara karavuM joIe. auSadha vagerenI jarUra hoya to samayasara lAvI ApavuM joIe. koI takalIpha hoya to dUra karavI joIe. dararoja A rIte pUchavAthI kyAreka uttama lAbha maLI jAya. e lAbha jIvanabhara na bhUlAya evuM paNa bane. emanI dararoja AhAra-pANIthI bhakti karavAthI je lAbha thAya tenA karatAM avasare koI khAsa kAma hoya te karavAthI kadAca ghaNo adhika lAbha thaI jAya. e ja pramANe temanI tevI koI taklIpha dUra karavAthI paNa vizeSa lAbha thaI javAnI zakyatA che. jema ke bhagavAna mahAvIra svAmInA jIve nayasAranA bhavamAM bhUlA paDelA sAdhuonI Ahara-pANIthI bhakti karIne raste caDhAvavAmAM samyagdarzana meLavI lIdhuM. 175 sAdhune pUchavAnI Teva rAkhavAthI kyAreka uttama lAbha maLI jAya Aje paNa bhaktivALA zrAvako tevA avasare sAdhunuM kAma karIne apUrva lAbha meLavI le che. jema ke, ekavAra sAdhune davAnI jarUra paDI. sAdhu adhyAtmamAM lIna rahetA hatA. eTale davAnI jarUra hovA chatAM zrAvako Ave tyAre kahevAnuM bhUlI jAya. AvanArA zrAvako Apane davA vagerenI koI jarUra che ? ema koI pUche nahi, ane sAdhune yAda Ave nahi. ema karatAM traNa-cAra divaso nIkaLI gayA. pachI eka zrAvake temane davAnI jarUriyAta aMge pUchyuM. AthI sAdhu mahArAjane potAne davAnI jarUra che ema yAda AvyuM. ane e zrAvakane lAbha Apyo. jo traNa-cAra divasa daramiyAna AvanArA zrAvakomAMthI koIe tema pUchyuM hota to temane lAbha maLata. paNa na pUchavAthI A lAbhathI vaMcita rahyA. zrAvane bahAragAma javAnuM hoya tyAre paNa huM bahAragAma amuka sthaLe javAno chuM. tyAMnuM ApanuM koI kAma che ? ema pUchavAthI paNa kyAreka uttama bhaktino lAbha maLI jAya. Aje upayogavALA zrAvako A rIte sAdhuone pUche che, ane avasare uttama sAdhubhaktino lAbha meLavI le che. AmAM kharcano ke samaya javAno prazna nathI. mAtra upayoganI jarUra che. kyAreka sAdhune bhaNavA mATe pustaka vagerenI jarUra hoya, ane zrAvakane jyAM javAnuM hoya tyAMnA bhaMDAramAMthI ke koI gRhasthane tyAMthI lAvavAnuM hoya, ane temAM vadhAre samaya jAya tevuM paNa na hoya, tethI AkAma paisAnA kharca vinA ane samayanA bhoga vinA thaI zake. chatAM AmAM lAbha vizeSa maLe. kAraNa ke sAdhunuM je kAma vizeSa agatyanuM hoya te karavAthI vizeSa lAbha maLe. AthI zrAvake dararoja sAdhune kAma vagere mATe pUchavAnI Teva rAkhavI joIe. dharmasaMbaMdhathI bhakti viSe eka prasaMga keTalAka zrAvako mATe evuM paNa bane che ke paricita ke oLakhANavALA mahArAja Ave tyAre temanI pAse jAya ane kAma vagere mATe pUche. aparicita ke oLakhANa vinAnA sAdhu pAse jAya paNa nahi, to pachI pUchavAnI vAta ja kyAM rahI ? A barobara nathI. A viSe eka prasaMga jANavA jevo che. eka sAdhunA saMsArI bhAIe te sAdhune 300 rUpiyAnI pasamInAnI kAmaLI vahorAvavA mAMDI. sAdhue vahoravAnI nA pADI. saMsArIbhAIe pUchyuM: kema nA pADo cho ? sAdhue kahyuM: vahoravAthI tane khAsa lAbha nahi thAya mATe nA pADuM chuM. saMsArIbhAIe pUchyuM: sAdhune vahorAvavAthI lAbha na thAya? sAdhue hyuM: sAdhune vahorAvavAthI to bahu lAbha thAya. sAdhune 300 rUpiyAnI AvI kAmaLI to ThIka, Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAramuM yatipRcchA dvAra (176) zrAddhadinakRtya paNa mupattino eka TukaDo vahorAvavAthI paNa mahAna lAbha thAya. paNa tuM sAdhune kyAM vahorAve che? tuM to tArA bhAIne vahorAve che. Aje tuM mane 300 rUpiyAnI kAmanI vahorAve che, paNa AvatI kAle tuM koI sAdhunI paDakheya nahicaDhe, ane muhapattino Tukkoya nahi vahorAve. A bhAI koI sAdhu pAse jatA nahotA. mArA saMsArIbhAI sAdhu pAse jatA thAya tevuM karavAnI sAdhunI aMtaranI IcchA hatI. e mATe eo taka joI rahyA hatA. A taka jhaDapIne temaNe bhAInA pramAdane khaMkherI nAkhyo. jo ke temane sAdhuo pratye aruci hatI evuM na hatuM. paNa dharmano prema barobara thayo na hato. ane tethI sAdhutAnA rAgathI sAdhusevAnI bhAvanA jAgI nahatI. avAra-navAra bhAI sAdhu pAse jAya ane bhakti kare. bhAImahArAje karelI TakoranI te bhAInA haiyAmAM asara thaI. havethI dareka susAdhu pAse jaIza, ane temanI sevA-bhakti karIza, tevuM kabUla karyuM. AthI sAdhue tenI pAsethI kAmanI vahorI. A prasaMgathI ApaNe e jovAnuM che ke sAdhunIke zrAvakanI bhakti dharmanA saMbaMdhathI ja karavI joIe. e tyAre ja bane ke jyAre vAstavika dharmaprema Ave. Aje paNa evA zrAvako che ke paricita sAdhu Ave tyAre temanI pAse Ave, temane kAma-kAja mATe pUche, temanI bhakti kare, paNa e mahArAja jAya pachI bIjA mahArAja Ave to e badhuM baMdha thaI jAya. alabatta, navA joDAyelAjIvo mATe ATaluM paNa sAruM kahevAya. paNa je jUnA thaI gayA hoya te paNa AvuM ja kare to tenI pAchaLa kyuM kAraNa hoya? prAya: to dharmapremanI khAmI kAraNa hoI zake. paricayathI bhakti viSe sAdhuno anubhava Aje ghaNA zrAvako evA che ke paricita sAdhunI sevA-bhaktivadhu kare. aparicitanI teTalInakare. A viSe eka sAdhuno anubhava jANavA jevo che. traNa sAdhuo vihAra karIne eka gAmamAM gayA. gAmamAM jatAM pahelAM rastAmAM vaDIla sAdhue sAthenA be sAdhune kahyuM ApaNe A gAmamAM kadAca zrAvakonA AgrahathI eka-be divasa rokAvuM paDaze. pachI sAdhuo gAmamAM gayA. sAdhuo gAmamAMthI AhAra-pANI laI AvyA. sAdhuone AhArapANImAM jevA Adara-bahumAnanI saMbhAvanA hatI tevA Adara-bahumAna na dekhAyA. bIje divase savAre traNe sAdhuoe vihAra karyo. upAzrayathI thoDe dUra gayA tyAM be-traNa zrAvako sAme maLyA. temaNe sAdhuone pheTAvaMdana karIne kahyuM: are! sAheba, Apa ahIM kyAre padhAryA? sAdhuoe kahyuM: gaI kAle savAranA ame AvyA hatA. zrAvakoe kahyuM. Apa padhAryA cho enI amane khabara paNa na paDI. ame gaI kAle sAdhuone gocarI jatAM joyAto hatA, paNa Apa padhAryA cho enI to amane kalpanA paNa na hatI. ame to sAva aMdhArAmAM ja rahyA. to have vihAranI utAvaLa na karo. amane eka divasa lAbha Apavo paDaze. sAdhuoe kahyuM amAre to dararoja tamane zrAvakone ja lAbha ApavAno che. ame pAse thoDuM ja kaMI rAkhIe chIe. jeTalo vakhata ahIM rahIzuM teTalo vakhata bIjA zrAvakone lAbha nahi maLe, ame jaIzuM to temane lAbha maLaze. Ama kahIne mahArAje vihAra karavA mAMDyo. paNa zrAvakoe ADA paDIne mahArAjane rokyA. Akhare sAdhuone pAchA pharIne te divase tyAM ja rokAvuM paDyuM. have AhAra-pANInI bhaktimAM pUchavAnuM ja zuM hoya? sAdhuone paNa thayuM ke "oLakhANa e khANa che." ema vyavahAramAM je kahevAya che teno ApaNane Aje sAkSAtkAra thayo. kAle paNa ApaNe ja hatA, ane Aje paNa ApaNe ja chIe. chatAM oLakhANathI keTalo phera paDI gayo! ApaNe ahIM e vicAravAnuM che ke jo badhA sAdhutAnA rAgathI sAdhubhakti karatA hoya to Avo taphAvata na paDe. jo A zrAvako sAdhutAnA ja rAgI hota to upAzrayamAM je koI susAdhu Ave tene vaMdana karavA AvanArA hota. jo tema hota to potAnA paricita mahArAja AvyA che tenI khabara AgalA divase paDI gaI hota. Amane to Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya ( 177 ) bAramuM yatipRcchA dvAra gaI kAle mahArAjane gocarI jatA joyA hovAthI koI sAdhu AvyA che evI khabara hatI. paNa temane sAdhutA tarIke sAdhuno rAga thayo na hato. AvAM daSTAMtoke prasaMgo sAMbhaLIne dareka zrAvake potAnA mATe vicAra karavo joIe ke huM sAdhuonI bhakti karuM chuM ke nahi? jo karuM chuM to keTalI? ane kyA hetuthI karuM chuM huMsAdhunI bhaktioLakhANathI ja karuM chuM? kularivAjathI ja karuM chuM ke dharmapremathI dharmanA saMbaMdhathI ja karuM chuM? Ama vicAratAM dharmasaMbaMdha sivAya bIjo koI hetu jaNAya to teno tyAga karavo joIe, ane dharmasaMbaMdhathI bhakti karavAnuM mana thAya tema karavuM joIe. e mATe AtmAmAM vAstavika koTino dharmaprema jagADavo joIe. AtmAmAM vAstavika koTino dharmaprema Ave eTale sAdhunI dharmasaMbaMdhathI bhakti karavAnuM dila thayA vinA raheze nahi. Arthika sthiti AdinA kAraNe bhaktimAM bheda paDe alabatta, Arthika sthiti, saMyoga, upakAra AdinA kAraNe sevA-bhaktimAM taphAvata paDe. paNa te taphAvata dharmasaMbaMdhano bAdhaka banato nathI. jemake amuka sAdhu potAnA upakArI che, ethI temanI vizeSa bhakti kare to temAM doSa nathI. A viSe zAstramAM paNa kahyuM che ke -"zrAvake bhedabhAva vinA badhA sAdhuone dAna karavuM joIe. je zrAvaka garIba hovAthI badhA sAdhuone vastrAdi ApI na zake te zrAvaka je sAdhu pAse vastrAdi na hoya tene Ape. jo badhA sAdhuo pAse vastrAdi na hoya to je labdhihIna (vastrAdi meLavavAnI zakti vinAnA) hoya, temane ApavuM joIe. have jo badhA pAse vastrAdi hoya ane teo badhA ja labdhivALA ke labdhivinAnA hoya, athavA badhA sAdhu pAse vastrAdi na hoya ane e badhA ja labdhivALA hoya-A rIte badhA sAdhu sarakhA hoya to kone ApavuM? AnA : uttaramAM jaNAvyuM che ke AvA saMjogomAM garIba zrAvaka je sAdhu potAnA upakArI hoya temane ke temanA parivArane Ape." supAtradAnano vidhi zrAvake dararoja AhAra-pANIthI paNa sAdhunI bhakti karavI joIe. A viSe evo vidhi che ke-zrAvaka vyAkhyAna pachI sAdhune bhAta-pANIno lAbha ApavAnI vinaMtI kare. (Aje vaMdana karatAM IcchakAra' sUtrano pATha bolIne vinaMti karavAmAM Ave che.) pachI bhojanano samaya thAya tyAre zrAvaka sAdhu pAse AvIne nimaMtraNapUrvaka sAdhune potAnA ghare laI jAya. Ama na thaI zake to zrAvake dararoja jamatAM pahelAM gharamAM pUchavuM joIe ke Aje ApaNA ghare pUjya sAdhu-sAdhvIjI vahoravA padhAryA hatA ke nahi? jo padhAryA hatA ema khabara paDe to tenI anumodanA karavI joIe. jo 'padhAryA na hatA ema khabara paDe to lalATe hAtha mUkIne Aje supAtradAna vinA bhojana karavuM paDe che ema duHkha anubhavavuM joIe. nAma pUrvaka sarva vastunI vinaMti karavI joIe sAdhu vahoravA Ave tyAre je je ApavA yogya vastu hoya te badhI vastuo temane vahorAvavI joIe. barobara yAda rAkhIne amuka vastuno joga che ema nAma pUrvaka sarva vastuonI vinaMti kare. jo zrAvaka nAmapUrvaka vinaMti na kare to amuka vastu gharamAM hovA chatAM ane sAdhune jarUriyAta hovA chatAM lAbha na maLe. sAdhu koI vastu mAgIne vahore nahi. kAraNa ke amuka vastunI jarUra che ema nAmapUrvaka gRhastha pAsethI mAgIne vahoravAmAM sAdhune doSa lAge. sAdhue judA judA ghare pharIne bhikSA meLavavAnI che. temAM gRhastha je vastunI vinaMti kare te vastunI potAne jarUriyAta hoya to vahore. paNa amuka vastu lo' ema nAmapUrvaka mAgaNI kare to sAdhune doSa lAge. alabatta, zrAvaka upayoga na rAkhe, ethInAmapUrvaka dareka vastunI vinaMti kare, ane sAdhune amuka vastunI jarUra Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAramuM yatipRcchA dvArA 178 ) zrAddhadinakRtya hoya, te vinA cAlI zake tema na hoya, to sAdhu mAgaNI karIne paNa le. Ama chatAM temane doSa to lAge che. AthI ja sAdhunA pratikramaNa (=pagAma sijjAe) sUramAM sAdhuo mohAsana mikvANa ema bolIne mAgIne levAthI lAgelA doSanuM micchAmi duka Ape che. mAgIne levAthI doSa lAgato hovAthI ja ghaNA sAdhuo potAne jarUriyAta hovA chatAM mAgIne letA nathI. AyaMbilamAM pAkA mIThA jevI vastunI jarUra hoya to paNa mAgIne navahore gRhastha vinaMti kare to vahore. nahi to enA vinA calAvI le. AnAthI gRhastha e samajavAnI jarUra che ke pote nAmapUrvaka dareka vastunI vinaMti karavAnI Teva na rAkhe to kyAreka potAne tyAM vastu hoya, nirdoSa hoya, sAdhune jarUra paNa hoya, chatAM lAbhathI vaMcita rahe. ethI zrAvakane moTuM nukasAna gaNAya. jo zrAvaka nAmapUrvaka dareka vastunI vinaMti karavAnI Teva rAkhe to kyAreka gheMsa jevI sAmAnya vastuthI paNa jarUriyAtanA kAraNe evo mahAna lAbha maLI jAya ke kadAca uttama vastu vahorAvavAthI paNa teno lAbha na maLe. kyAreka evuM paNa bane ke jarUriyAta hovA chatAM bhUlI javAthI sAdhu na mAge. paNa nAmapUrvaka vinaMti karavAthI sAdhune te vastu yAda AvI jAya, ane vahore. glAna sAdhunI sevAnuM mahattva zrAvake jema AhAra-pANI vahoravIne sAdhunI bhakti karavI joIe, tema auSadhi Adi vahorAvIne paNa bhakti karavI joIe. asAtA vedanIya karmanA udayathI sAdhuone paNa roga thAya. AthI zrAvake sAdhuone davAnI paNa vinaMti karavI joIe. auSadhanA dAnathI jIva sAtavedanIya Adi zubha karma bAMdhe che. tethI parabhavamAM nirogI zarIra vagerenI prApti thAya che. sAdhunI bimArImAM davA vahorAvavA uparAMta bIjuM paNa je kaMI karavAnI jarUra paDe te karavuM joIe. emAM je jAte thAya te jAte karavuM joIe, jAte na thaI zake te bIjA dvArA karAvavuM joIe. glAna sAdhunI sevAmAM mahAna lAbha che. glAnasAdhunI sevAnuM mahattva batAvatAM bhagavAne tyAM sudhI kahyuM che ke, "je glAnanI sevA kare che te mArI sevA kare che. je mArI sevA karanAro hoya te glAnanI paNa sevA karanAro hoya" veyAvacca guNa apratipAtI che glAna sAdhuvagerenI sevAne veyAvacca kahevAmAM Ave che. veyAvacca uttamaguNa che. temAM paNa glAna sAdhunI veyAvacca atyaMta zreSTha guNa che. zAstramAM veyAvacca guNane apratipAta kahyo che. veyAvacca apratipAtI che eno artha e che ke veyAvaccathI baMdhAyelA puNyano koIpaNa rIte nAza thato nathI. jemakedAnAdi dharmaryA pachI pAchaLathI pazcAttApa thAya to tenuM phaLa na paNa maLe. mammaNazeThane pUrvabhavamAM siMhakezariyA lADu vahorAvyA pachI pazcAttApa thayo to tenuM phaLa jatuM rahyuM. veyAvaccamAM Ama na bane. tenuM phaLa avazya maLe. pazcAttApa karavAthI paNa tenA phaLano nAza na thAya. A apekSAthI veyAvaccaguNa apratipAtI che ema jaNAya che. vizeSa khulAso bahuzruto pAsethI jANI levo.) veyAvaccaguNa apratipAtI hovAthI zrAvake sAdhuonI veyAvacca karavA tarapha bahu lakSa ApavuM joIe. saMsArI saMbaMdhIonuM sneha vagerethI kareluM veyAvacca saMsAra vadhAranAruM bane che. sAdhuonuM guNAnurAgathI kareluM veyAvacca saMsAra ghaTADanAruM bane che. A viSe jIvAnaMda vaidyanuM daSTAMta jANavA jevuM che. jIvAnaMda vaidyanuM daSTAMta bhagavAna RSabhadevano jIvasamyakatva pAmyA pachInavamA bhave jIvAnaMda vaidyapaNe utpanna thayo. te Ayurveda vidyAmAM niSNAta hato. tene kezava vagere pAMca mitro hatA. te chae mitro jANe sagAbhAI hoya tema niraMtara sAthe Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (179) bAramuM yatipRcchA dvAra ramatA hatA, ane paraspara ekabIjAnA ghare ekaThA thatA hatA. eka vakhata jIvAnaMdanA ghare chae beThA hatA. tevAmAM guNAkara nAmanAM muni tyAM vahoravA padhAryA. te muninuM zarIra tapathI kRza thaI gayuM hatuM. tathA akALe ane apathya bhojana karavAthI kRmikuSThathI gherAI gayuM hatuM. ahIM eka bAbata vicAravA jevI che. Aje keTalAka kahe che ke sAdhuo totapasvI hoya. ethI emane roga zAno thAya? Amuni tapasvI hatA. chatAM temane roga thayo hato. tevAM nimittothI sAdhuone paNa roga thatAM. ahIM tapasvI munine roga thavAmAM be kAraNa jaNAvyA che. eka kAraNa akALe bhojana ane bIjuM kAraNa apathya bhojana. roganA aneka kAraNomAM akALe bhojana e paNa eka kAraNa che. sAdhuo pote rasoI banAvatA nathI. judAM judAM gharomAM pharIne AhAra lAvavAno hoya che. eTale sAdhucaryAnA niyama mujaba vartavAmAM sudhA lAgI hoya tyAre AhAra na levAya, sudhA vinA AhAra levAya, dararoja niyamita samaye AhAra na levAya, vagere rIte sAdhuone akALe bhojana thAya. tathA garamAgarama tAjI rasoI vAparI zakAya nahi. ThaMDI rasoI vAparavI paDe. temAM paNa AhAra pacya ja maLe evo niyama nahi. apathya paNa vAparavuM paDe. judAjudA dezono judo judo AhAra hoya. dareka sAdhunuM zarIra evuM na hoya ke game tevo AhAra anukULa ja Ave. eTale koIka sAdhu mATe evuM paNa bane ke amuka dezano AhAra anukULa na hoya chatAM zarUAtamAM te AhArathI bahAra koI viyiAdekhAya nahi. eTale sAdhu anukULa samajIne AhArale. pachI lAMbA gALe aMdara roga vadhI jatAM bahAra enI vijhiyAdekhAya. keTalAka sAdhuone mATe evuM paNa bane ke, sAdhupaNAmAM AhAra saMbaMdhI koI bhUla na thaI hoya, paNa saMsAra avasthAmAM AhAra saMbaMdhI bhUla thaI hoya, ke karI hoya. te vakhate rogano prAraMbha hovAthI roga bahu ja alpa hovAthI bahAra na dekhAya. pachI e roga aMdara dhIme dhIme vadhato jAya. lAMbA gALe khUba vadhI jatAM sAdhupaNAmAM bahAra dekhAya. kadAca bahAranuM koI khAsa kAraNa na hoya to paNa asAtA vedanIya karma to sAdhune paNa hoya che. eTale enA udayathI paNa sAdhuone roga thAya. Ama aneka kAraNothI sAdhuone paNa roga thAya. ahIM tapasvI muninA AkhA zarIramAM kRmi thaI gayA hatA. te mahAtmA kAyA upara nirapekSa hatA. AthI rogano upAya karatA na hatA. utsarga mArge to munie rogano upAya karavo na joIe. jyAM sudhI samAdhi rahetI hoya tyAM sudhI davAna karAvavI joIe. asamAdhithI bacavAke adhika nukasAnathI bacavA rogano upAya karavAno che. eTale vA karAvavI e apavAda mArga che. jo asamAdhi thAya tema hoya ke pariNAme adhika nukazAna thAya tema hoya to apavAdathI auSadha karAvavAnI chUTa che. munie jIvAnaMdanA gharanA AMgaNAmAM praveza karyo. chae mitroe munine vaMdana karyuM. muninuM zarIra rogathI gherAyeluM che ema temane khyAla AvI gayo. eka mitre jIvAnaMdane kahyuM A muni rogI che. mATe tamAre tenI davA karavI joIe. jIvAde kahyuM tArI vAta satya che, yogya che. mAruM jJAna ane mAruM auSadha AvA mahAtmAonA kAmamAM na Ave to e zAkAmanAM? paNa huM AmAM thoDo lAcAra chuM. Amunino roga dUra karavA auSadhanI je sAmagrI joIe te sAmagrI badhI mArI pAse nathI. A munino roga dUra karavA lakSapAka tela, ratnakambala ane gozISacaMdana e traNa vastuo joIe. temAM lakSapAka tela mArI pAse che. paNa ratnakambala ane gozISacaMdana e be mArI pAse nathI. A sAMbhaLI mitroe kahyuM A baMne vastuo ame lAvI ApIe chIe. pachI pAMce mitro bajAramAM AvyA. eka vRddha vepArIne pUchyuM: tamArI pAse ratnakambala ane gozISacaMdana che? vepArIe hA kahI. zuM mUlya che ema pUchyuM eTale vepArIe kahyuM darekanuM eka lAkha rUpiyA mUlya che. mitroe kahyuM: lo A be lAkha rUpiyA ane te baMne vastuo Apo. vepArIe kahyuM: pahelAM tame e to kaho ke A benI tamane jarUra kema paDI ? mitroe kahyuM. eka mahAtmAnA roganI cikitsA karavI che. ema kahIne vigatavAra badhI hakIkta jaNAvI. A sAMbhaLI vRddha vepArI vismaya pAmyo. mukha upara AnaMdanI rekhAo upasI AvI. tenI AMkho Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 180 ) bAramuM yatipRcchA dvAra 180) zrAddhadinakRtyA pahoLI banI gaI. hRdaya praphullita banI gayuM. romarAjI vikasvara banI gaI. te vicAravA lAgyo : A yuvAnonuM zarIra yuvAna che, paNa mati to vRddha che, vivevALI che. yauvana ane viveka e beno yoga durlabha che. A yuvAno mATe te sulabha banI gayo che. AthI mArA jevA vRddha mANasoe karavA lAyaka kAma A yuvAno kare che. Ama vicArI teNe kahyuM A baMne vastuo tame laI jAva. kSaya pAmanAruM mUlya mAre joItuM nathI. mAre to dharmarUpI akSaya mUlyanI jarUra che. muni mahAtmAnI sevAmAM mArI vastuono sadupayoga thAya evA mArA ahobhAgya kyAMthI? tame badhA muni mahAtmAnI sevA karI rahyA cho. temAM mane paNa A be vastuo laIne bhAgIdAra banAvo. yuvAnoe mUlya ApavA ghaNo Agraha karyo paNa vepArIe mUlya lIdhuM ja nahi. pachI te badhA cikitsAnI sAmagrI laIne jIvAnaMda vaidyanI sAthe muni pAse gayA. muni gAma bahAra vaDalA nIce kAyotsarga dhyAnamAM lIna hatA. munine namaskAra karIne cikitsA karavA mATe anujJA lIdhI. munie kAyotsarga pAryo, ane cikitsA karavAnI anujJA ApI. AthI teo taratamAM marelI gAyanuM maDaduM tyAM laI AvyA. pachI muninA dareka aMgamAM lakSapAka telathI madana kyuM. muninI nasenasamAM te tela vyApI gayuM. telathI vyAkuLa thayelA cAmaDImAM rahelA kRmio zarIramAMthI bahAra nikaLyA. pachI vaidya muninA AkhA zarIra upara ratnakambala nAkhI dIdhI. telanI garamIthI vyAkuLa banelA kRmi zItala ratnakambalamAM AvI gayA. pachI te kRmione pIDA na thAya tema sAvadhAnIthI ratnakambalamAMthI laIne gAyanA maDadAmAM mUkI dIdhA. pachI gozISacaMdananA vilepanathI munine svastha . A pramANe cAmaDImAM rahelA kRmio bahAra nIkaLI gayA eTale mAMsamAM rahelA kRmiobahAra kADhavApharIthI muninA zarIre lakSapAka telanuM mardana karyuM. AthI mAMsamAM rahelA kRmio bahAra nIkaLyA. pUrvanI jema e kRmio ratnakambalamAM laIne gAyanA maDadAmAM mUkI dIdhA. pachI pUrvanI jema munine gozISacaMdanathI svastha ryA. pachI pUrvokta prakriyAthI hADakAmAM rahelA kRmio bahAra kADhIne gAyanA maDadAmAM mUkI dIdhA. pachI gozISacaMdananA vilepanathI munine svasthakya. Ama sarva kRmio nIkaLI javAthI muni nirogI ane suvarNakAMtivALA thayA. pachI te yuvAnoe muni pAsetaklIpha ApavA badala kSamA mAgI. ahIM vicAravA jevuM che ke munine takalIpha ApIke taklIpha ochI karI? bhakta mANasa bhaktipAtranI pote karelI bhakti tarapha lakSa na ApatAM bhakti nimitte paNa temane je taklIpha thaI hoya te tarapha lakSa Ape che. A koNa karAve che? hRdayamAM rahelI bhakti karAve che. A yuvAnomAM sAdhupratye bhaktibhAva hato. AthI temaNe muninI je bhakti karI te tarapha lakSana ApyuM ane bhakti nimitte munine paDelI takalIpha tarapha lakSa ApyuM. AthI e badala samApanA mAgI. bhaktipAtra pratye hRdayamAM sAco bahumAna jAge che tyAre bhakta tenA doSo tarapha lakSya Apato nathI. tenA guNo taraphaja lakSya Ape che. tevI rIte pote je upakAra karyo te lakSyamAM leto nathI, paNa nAno paNa apakAra bhUlathI thaI gayo hoya to te apakAra AMkhanA kaNiyAnI jema tene kheMce che. apakAranI smRti hRdayane hacamacAvI mUke che. AnA uparathI tame vicAra karo ke tamArA mATe je je bhaktipAtra che te dareka pratye tamAruM AvuM hRdaya che? ziSyane guru Adipratye ane putrane mA-bApa Adi pratye sAco bhaktibhAva jAgI jAya to Aje guruziSya ane pitA-putra, mAtA-putra Adi saMbaMdhomAM je anicchanIya bane che te bane nahi ahIM jema ja yuvAnoe munine auSadhi dvArA nirogI karyA, tema vartamAnakALamAM dareka zrAvake potAnI zakti ane saMyoga pramANe bimAra sAdhunI auSadhI AdithI yathAyogya veyAvacca karavI joIe. veyAvacca karatAM karatAM zubha bhAvanA vadhI jAya to tIrthakara nAmakarma paNa baMdhAya. tIrthakara nAmakarma bAMdhavAnAM kAraNomAM veyAvacce paNa Ave che. A viSe uttarAdhyayananA 29 mA adhyayanamAM kahyuM che ke - Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 181) bAramuM yatipRcchA dvArA veyAvacceNaM bhaMte kiM jaNayai ? veyAvacceNaM titthayaranAmagottaM kammaM bNdhii| he bhagavaMta! jIva veyAvaccethI kyuM karma bAMdhe vecAvaccathI jIva tIrthakara nAmakarma bAMdhe." revatI zrAvikAe zrI mahAvIra bhagavAnanI veyAvacca karIne tIrthakara nAmakarma bAMdhyuM. teno prasaMga A pramANe che revatI zrAvikAnuM daSTAMta gozALe zrIvIraprabhunA zarIra upara tejolesyA mUkI. AthI bhagavAnane lohInA jhADA thaI gayA. tathA pittajvara thavAthI bhagavAnanuM zarIra kRza thaI gayuM. bhagavAne teno koI upacAra naryo. sAdhuoe, sAdhvIoe, zrAvakoe tathA zrAvikAoe upacAra karavA ghaNI prArthanA karI. paNa bhagavAne koInI prArthanAno svIkAra karyo. prabhu upacAra karAvatA nathI, ane vyAdhi ugra che. jenA upara tejovezyA paDe te cha mAsathI vadhu na jIve. AthI lokomAM evo pravAda cAlyo ke, gozALAnI tejalezyAthI zrI vIraprabhu cha mAsamAM mRtyu pAmI jaze. A vAta phelAtI phelAtI siMhanAmanA muninA kAne AvI. AvAta sAMbhaLatAM ja bhagavaMta pratye atizaya rAgavALuM tenuM hRdaya zokathI vyAma banI gayuM. AMkhomAMthI rudananAM azruo vahevA mAMDyAM. munine lAgyuM ke huM have A rudanane rokI zakIza nahIM. eTale te muni ekAMtamAM jaIne UMcA svare rudana karavA lAgyA. prabhue kevalajJAnathI A jANI lIdhuM. AthI bhagavAne te munine potAnI pAse bolAvI lIdhA. siMhamuni raDatAM raDatAM prabhu pAse AvyAM. bhagavAnanA caraNamAM mastaka mUkIne adhika raDavA lAgyAM. karuNAsAgara bhagavAne siMhamunine AzvAsana ApatAM kahyuM : are bhadrA lokonI vAta sAMbhaLIne zA mATe bhaya rAkhe che? hRdayamAM paritApa zA mATe pAme che? tIrthakaro kadI paNa evI ApattithI mRtyu pAmatA nathI. saMgamaka vagerenA prANAMta upasargo paNa vRthA thayA e tuM zuM nathI jANato? siMha muni thoDA svastha thayA ane bolyA: he bhagavan! ApanuM kathana saMpUrNa satya che. paNa ApanuM A du:kha lokothI ane mArAthI joyuM javAtuM nathI. he prabhu! ApanA Adu:khathI mane jeTaluM duHkha thayuM che teTaluM du:kha mane mArA zarIre AvI pIDA hota to paNa na thAta. A badhuM Apa jANo cho. AthI he prabhu! mArA jevAnA mananI zAMti mATe Apa auSadhanuM sevana karo. have AmAM vilaMba mArA mATe asahya che. siMha muninA AgrahathI bhagavAne kahyuM: revatI zrAvikAne tyAMthI auSadha laI Ava. tene tyAM koLApAka ane bijorApAka ema be pAka che. temAM koLApAka teNIe mArA mATe ja banAvyo che, te lAvIza nahIM. bijorApAka potAnA gharanA mATe banAvyo che mATe te laI Ava. jo, kevaLa tArA saMtoSa khAtara tArA AgrahathI huM A auSadha lauM chuM. siMha munie kahyuM: ApanI paramakRpA mAnuM chuM. harSaghelA siMha muni revatI zrAvikAnA ghare gayA. munino dharmalAbha e dhvani sAMbhaLatAM ja revatI zrAvikAe 'padhAro' kahIne muninuM svAgata karyuM. muni gharanI aMdara AvyA eTale teNIe eka pachI eka badhI vastuonI vinaMti karI. munie bijorApAka levAnuM kahyuM ane sAthe sAthe "bhagavAna mATe jarUra che ema paNa kahyuM. A sAMbhaLI revatI eTalI badhI AnaMdamAM AvI gaI ke enI koI hada ja na rahI. enA jIvanamAM ATalo AnaMda A pahela vahelo ja hato. enI AMkhomAMthI harSAzrunI dhArA vahevA lAgI. eka to A auSadha sAdhune kalpe tevuM nirdoSa che. ane bIjuM khUda bhagavAna Ano upayoga karavAnA che. A to sonAmAM sugaMdhano suyoga thayo. jagatamAM ghaNA puruSo ane strIo che. te badhAmAM mane ja khUda bhagavAnane sAtA pamADavAno apUrvalAbha maLyo. AthI mAro A janma saphaLa thayo, mAruM strIpaNuM sArthaka thayuM... AvI AvI atizaya uccabhAvanAthI teNIe bijorApAka vahorAvyuM. AthI bijorApAka vahorAvatAM teNe tIrthakara nAmakarma bAdhyuM. te AvatI covIsImAM samAdhi nAme Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 ) bAramuM yatipRcchA dvAra zrAddhadinakRtya sattaramAM tIrthakara thaImokSamAM jaze. revatI zrAvikAnI A bhaktibhAvanA noMdhapAtra che. teNI jema bhaktibhAvanAvALI hatI tema avasaranI jANa paNa hatI. AthI teNIe bhagavAna mATe koLApAka taiyAra rAkhyo hato. garamI dUra karavA mATe koLApAka bahu ja zreSTha auSadha che. prabhue te na lIdhuM e judI vAta che. paNa teNIe to potAnI pharaja bajAvI. sAdhubhaktinI bhAvanA uttama hoya, paNa kyA avasare kevI rIte sAdhunI bhakti thaI zake vagerenuM jJAna na hoya, e viSayamAM AvaData na hoya, to bhaktinI bhAvanA hovA chatAM avasare lAbhanA meLavI zake evuM paNa bane. A mATe sAdhunA AcAronuM jJAna hovuM joIe. sAthe sAthe utsarga-apavAdanuM paNa jJAna hovuM joIe. sAmAnyathI to sAdhu mATe banAveluM sAdhune khape nahi. paNa roga vagere upasthita thatAM sAdhunA mATe banAveluM paNa apavAdathI khape. koI kAraNa na hoya tyAre sAdhue doSita AhAra Adi nahi vahoravuM joIe, ane zrAvake nahi vahorAvavuM joIe. kAraNa vinA sAdhu mATe ja banAvelo AhAra vagerethI vahoranAra ane vahorAvanAra baMnene doSa lAge che. e ja AhArathI mAMdagI Adi kAraNa hoya to vahoranAra ane vahorAvanAra baMnene lAbha thAya che. gRhastha kAraNa vinA AhArAdi nirdoSa vahorAvavA joIe. AthI ja atithisaMvibhAga zabdamAM AvelA saMvibhAgazabdano nirdoSa dAna' evo artha ryo che. arthAt sAdhuone nirdoSa AhArAdinuM dAna te atithi saMvibhAga che. bhagavatI sUtramAM (zara.u.pa.) tuMgiyA nagaranA zrAvakonuM varNana che. temAM tuMgiyAnagaranA zrAvako prAska (acitta) ane nirdoSa AhAra AdinuM sAdhuone dAna karatA hatA ema jaNAvyuM che. Ama mukhyatayA sAdhuone nirdoSa AhAra AdinuM dAna karavuM joIe. vinA kAraNe sAdhu doSita vApare ane zrAvaka doSita vahorAve to baMnene doSa lAge. niSkAraNa doSita vAparanAra sAdhuno saMsAra vadhe. A viSe (oghanigA446mAM) kahyuM che ke, "sAdhutAthI rahita je lAlacu sAdhu jyAMthI je maLe te sadoSake nirdoSa vahore, te jJAnI hoya to paNa dIrgha saMsArI thAya." niSkAraNa doSita vahorAvanAra AgAmI bhavanuM AyuSya TUMkuM bAMdhe. A viSe (bhaga. sU. 203mAM) je kahyuM che teno bhAva A pramANe chesAdhune niSkAraNa doSavALAM AhAra-pANI vagere vahorAvanAra niceTuM AyuSya bAMdhe che'', mAMdagI AdiprasaMge sAdhune doSita AhAra levo paDe to tevA prasaMge gRhastha teno upayoga rAkhavo joIe. kevI mAMdagI che? temAM kevA AhAranI ke vA auSadhanI jarUra paDe vagere paNa khyAla rAkhavuM joIe. Ano khyAla kevI rIte Ave ? jo sAdhuonI pAse AvIne sAdhuono paricaya kare, atyAre konI kevI sthiti che vagereno vicAra kare, to ja Ano khyAla Ave. sAdhuonI pAse Ave nahi, athavA Ave, paNa vaMdana karIne cAlato thAya to kazI khabara na paDe. Ano khyAla Ave e mATe to A84mIgAthAmAM tathA zrAddhavidhivagere graMthamAM vyAkhyAna bAda"Apane vaidya-auSadha vagerenI jarUra che?" ItyAdi pUchavAno vidhi jaNAvyo che. (ahIM 84 mI gAthA pUrNa thaI.) (84) Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (183) teramuM ucita karaNIya - agiyAramuM zravaNa dvAra (13) UMcita karaNIya dvAra sAhusAhUNimAINaM, kAUNaM ca jahociyaM / samaNovAsagamAINaM, vaMdaM vaMdaM ti jaMpaI // 85 // dAraM 13 // 84mI gAthAmAM "bIjuM kare ema kahyuM che. AthI bIjuM je karavAnuM che te kahe che - sAdhu-sAdhvIone yathAyogya thobhavaMdana ke (masthaLa vaMmi ema bolIne) vANIthI namaskAra vagere vaMdana karIne zrAvaka-zrAvikAone paNa veve vaMde ema kahe. va vadhe eTale huM sarvazrAvakone ane sarvazrAvikAone namaskAra karuM chuM. zrAvaka jema dararoja saMyamamAM ughata sAdhuone vaMdana kare tema tevA (viziSTa) kAraNathI avasare zithila sAdhuone paNa vaMdana kare, ema zAstramAM kahyuM che. nizrAkRta (zithila sAdhuonI nizrAvALA) jinamaMdiramAM zithila sAdhuo paNa hoya. (85) (11) zravaNa dvAra nAsanne nAidUraMmi, neva uccAsaNe viU / samAsaNaM tu vajijA, ciTThijA dharaNIyale // 86 // - have pUrvokta agiyAramuM "zravaNa dvAra che. temAM zravaNavidhine cAra gAthAothI kahe che - gurunI sevA karavAmAM nipuNa zrAvaka dharmazravaNa karatI vakhate gurunI bahu najIkamAM na bese. kAraNa ke ziSyane uzvAsa vagerethI gurunI AzAtanAthavAno saMbhava che. gurathI bahudUranabese, kAraNake barobara saMbhaLAya nahi vagere doSano saMbhava che. gurunA AsanathI UMcA Asane na bese, samAna Asane paNa na bese, jaMtuothI rahita bhUmi upara bese. (86) na pakkhao na purao, neva kiccANa pittttho| naya samANijJA, vidinA guruti 87|| gurunA jamaNA-DAbA paDakhe (bAjumAM, nabese. kAraNake tema besavAthI avinayathAya. gurunA AgaLanA bhAgamAM paNa na bese. kAraNa ke vaMdana karanArA bIjAone vaMdanamAM aMtarAya thAya. gurunI pAchaLa paNa na bese. kAraNa ke pAchaLa mukha karIne zrotAne jovo paDe ane tethI gurune bAdhA thAya avinaya thavAnA bhayathI gurunI pAse sAthaLa upara paga rAkhIne na bese. (87) . neva palhatthiyaM kujA, pakkhapiMDaM ca saMjae / pAe pasArae vAvi, na ciTe guruNaMtie // 8 // ahIM jinamaMdiramAM eTale jinamaMdiranI aMdara ema na samajavuM, Dui jinamaMdiranI pAsenA makAna vageremAM" ema samajavuM. Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 184 ) agiyAramuM zravaNa dvAra (184) zrAddhadinakRtya zrAvaka gurunI pAse palAMThI vALIne, be hAthathI be pagane bAMdhIne ke paga pahoLA = lAMbA karIne na bese. (88) nidaM vikahaM vajjittA, kAUNaM aMjaliM sire / kaNNaMjalIhiM bhattIe, ghuTe siddhaMtamosahaM // 89 // nidrA-vikathAno tyAga karIne, mastake aMjali karIne, be karNarUpa aMjalithI bhakti-harSapUrvaka siddhAMtarUpa auSadhanuM pAna kare. jevI rIte auSadha dravyarogane dUra kare che tevI rIte siddhAMta bhAvarogane dUra kare che. mATe ahIM siddhAMtane auSadhanI upamA ApavAmAM AvI che. (89). annANamohamicchatta-mahAvAhivireyaNaM / kuggahavisaghatthANaM mahAmaMto jiNAgamo // 10 // A ja arthane vizeSathI vicAratA sUtrakAra kahe che - jinAgama ajJAnamoha-mithyAtvarUpa mahAvyAdhino nAza kare che. ajJAna = tattva ane atattvanA jJAnano abhAva. moha = dhana AdimAM atizaya Asakti. mithyAtva = mithyAdarzana pratye rAga. A traNa jIvanA anaMta du:khanuM kAraNa hovAthI mahAvyAdhi che. A mahAvyAdhiono jinAgama tatkAla nAza kare che. A viSe zavyaMbhavasUri, cilAtiputra, ane goviMdavAcaka vagerenA daSTAMto che. zrI zayyabhavasUrinuM caritra zrI carama kevaLI zrI jaMbUsvAmI mokSe gayA pachI kAtyAyanakulamAM utpanna thayela zrI prabhavasvAmI tIrthanI prabhAvanA karatA vasudhAtaLane pAvana karavA lAgyA. ekavAra AvazyakasUtranA pAThathI zramita thayela ziSyavarga suI jatAM yoganidrAmAM rahelA prabhavasvAmI ardha rAtrie A pramANe vicAra karavA lAgyA ke -"je saMsArasAgaramAM saMghane naukA samAna thaIne tAre ane jainadharmarUpakamaLane praphullita karavAmAM sUryasamAna thAya evo mAro gaNadhara koNa thaze?" AvA prakAranI ciMtAmAM lIna thaI potAnA gacchamAM ane saMghamAM ITa vastune jaNAvavAmAM pradIpa samAna evo temaNe upayoga Apyo, paNa prasaratA sUryanA teja samAna jJAna prakAzathI jotAM zAsanano avicchinnapaNe udyota kare evo puruSa temanA jovAmAM na Avyo; pachI tevA naranA arthI evA temaNe anya darzanomAM paNa upayoga Apyo; kAraNake kAdavamAMthI paNakamaLalaI levAlAyaka hoya che. evAmAM rAjagRhI nagarImAM yajJakaratA Asadabhavya ane vatsakuLamAM utpanna thayelA zaabhava brAhmaNane temaNe joyA; pachI 'eka sthaLe na rahevAnA AcAravALA evA sAdhuoe anya anya sthaLe vicAravuM joIe,' AvuM kAraNa batAvIne te ja nagaramAM teo gayA ane tyAM be munione AjJA ApI ke tame yajJazALAmAM jAo ane tyAM bhikSAnA arthI thaI dharmalAbharUpa AziSakaho. kadAca tyAM yajJadharmazALAnA brAhmaNo bhikSA ApyA sivAya tamane pAchA vALe to paNa pAchA vaLatAM tamAre A pramANe bolavuM ke- 'maho mado , tattvana jJAyate paraM I' 'aho! bahu khedanI vAta che ke ATaluM kaSTa karyA chatAM tattva to kaMI jaNAtuM nathI." pachI jyAM dvAra para toraNa bAMdheluM che, jyAM dhvajAo UMce laTakAvelI che, Acamanane mATe jyAM dvAra Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 185 ) zrAddhadinakRtyA agiyAramuM zravaNa dvAra AgaLa jaLapAtra mUkela che, jyAM brahmacArIo samidha(kASTha)nA kAmamAM vyAkuLa che, yajJastaMbhamAM jyAM bakarAne bAMdhavAmAM Avela che, jyAM vedikAmAM agni pradIpta karela che, homadravyathI jyAM aneka pAtro bharI dIdhela che, brAhmaNo jyAM ekatra thayA che ane maMtroccAra pUrvaka yajJadravya samarpaNa karavA jyAM yAjJika brAhmaNo vyagra thaI rahyA che, evA yajJavADAmAM gurunI AjJAthI bhikSA samaye te baMne munio gayA. tyAM bhikSA ApyA vinA brAhmaNoe temane pAchA vALyA, eTale gurumahArAjanA kahyA pramANe teo 'pado kaI ItyAdi UMcethI kahevA lAgyA. te yajJamAM zayyabhava nAmano eka dIkSita brAhmaNa yajJavADAnAdvAra pAse beTho hato. teNe te muninuM vacana sAMbhaLyuM ane vicAravA lAgyo ke upazamapradhAna A sAdhuo kadI mRSA bole ja nahi, tethI ahIM tattvane mATe mAruM mana zaMkAvALuM banI gayuM che. A pramANe saMdeharUpa hiMcoLA para ArUDha thayelA manathI sujJaziromaNi evA te brAhmaNe upAdhyAyane pUchyuM ke 'tattva zuM che ?' eTale upAdhyAye kahyuM ke svarga ane mokSane ApanArA vedo e ja tattva che. vedothI atiriktakaMI tattva nathI ema tattvajJajano kahe che. zayyabhavabolyoke-'vedo e ja tattva che, ema yajJa AdinI dakSiNAnA lobhathI bolatA tame mArA jevA mugdhajanone kharekhara chetaro cho; kAraNa ke rAga ane dveSa rahita nirmama niSparigrahI ane zAMta evA A maharSio kadI asatya bole ja nahi; mATe durAzaya! tame kharA guru jaNAtA nathI; paNa tame janmathI A jagatane chetaryuM che, tethI Aje tame kharekhara zikSApAtra banyA cho, chatAM paNa vaMcaka! yathAvasthita tattva kahI do, nahi to huM tamAruM zira chedI nAkhIza, kAraNake duSTano nigraha karavAmAM kAMI doSa nathI." ema kahIne teNe mAnamAMthI talavAra kheMcI kADhI. pachI talavArane UMce karato zayyabhava jANe tenA maraNane vAMcavAne mATe hAthamAM patra lIdhela hoya evo sAkSAt yama jevo bhAsavA lAgyo; AthI bhayabhIta thaIne tenA upAdhyAya paNa vicAravA lAgyA ke-"A mane mAravAne taiyAra thayo che, mATe Aje yathAvasthita tattva kahevAno kharekharo samaya Avyo che, vaLI vedomAM paNa ema kahyuM che ane amAro sadAne mATe AmnAya paNa evo che ke ziracchedanuM kaSTa prApta thatAMyathAsthitatattva kahI devuM, anyathA kahevuM nahi; mATe yathArthatattva ene kahI dauM ke jethI jIvato rahI zakuM, kAraNa ke "jIvato nara kalyANa pAme." A pramANe vicAra karI potAnI kuzaLatAno vicAra karatAM upAdhyAya bolyA ke"A yajJastaMbhanI nIce jinanI pratimA sthApelI che ane gumarIte nIce ja te jinapratimAnuM pUjana karavAmAM Ave che. tenA prabhAvathI A amAruM yajJa Adi karmanirvighna pAra paDe che; nahito mahAtapasvI, siddhaputra ane paramazrAvaka evA nAradajI jina pratimA vinA yajJano avazya nAza kare che." pachI te staMbhane upADIne upAdhyAye yathAsthita ratnanI banAvelI te jina pratimA batAvIne kahyuM ke-"A pratimA je zrI jinanI che temaNe kahela dharmate ja tattva samajavuM. A yajJa Adi to viDaMbanA mAtra che. zrI jinezvara bhagavaMte kahela dharma ja jIvadayArUpa che, pazuhiMsArUpa A yajJamAM dharmanI saMbhAvanA mAtra paNa kyAM che? bahu khedanI vAta che ke ame A pramANe moTI mAyAjALa pAtharI jIvIe chIe. mATe he mahAbhAga! tuM Atattvane samajI amane mukta karI ane tuM parama zrAvaka thA. he bhadrA amArA udarapUraNa mATe ame tane cirakALa sudhI chetaryo che, have huM tAro upAdhyAya nathI. he bhadra! tAruM kalyANa thAo." A pramANe sAMbhaLIne zayyabhave te yajJopAdhyAyane namaskAra karIne kahyuM ke-"satya tattvane batAvI ApavAthI tame mArA upAdhyAya ja cho." A pramANe kahI atyaMta saMtuSTa thaI zaabhave suvarNa ane tAMbAnA pAtra vigere yajJanAM badhAM upakaraNo tene ApI dIdhA ane pote te baMne maharSinI zodha karavA bahAra nIkaLyo. anukrame temane pagale cAlatAM te prabhavasvAmI pAse Avyo, tyAM teNe prabhavasvAmInAM caraNone tathA anya sarva munione vaMdana karyuM, eTale temaNe Apela dharmalAbharUpa AziSathI AnaMdita thaI te beTho ane aMjali joDI prabhavasvAmIne Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agiyAramuM zravaNa dvAra ( 186) zrAddhadinakRtya teNe vinaMti karI ke-"he bhagavan! mokSanA kAraNabhUta dharmatattva mane kaho." A pramANe tenI jijJAsA jANIne prabhavasvAmI bolyA ke -"he bhadra! ahiMsA e ja sarvottama dharma che ane AgAmI kALe sukhakArI hovAthI sadA ciMtanIya che. vaLI jema potAnA AtmAne sukha priya che tema Itara AtmAne paNa sukha ja priya hoya che. priya, parimita, satya tathA bIjAne bAdhAnakare tevuM vacana bolavuM. jenAthI parane bAdhA thAya evuM satya paNa nabolavuM. adattavastu kadI levI nahi, niraMtara saMtoSadhArI thavuM, saMtoSI mANasa AlokamAM paNa mokSasukhano bhAgIdAra thAya che. maithunano sarvathA tyAga karatAM sujJajana atyaMta tejasvI ane baLavAna thAya che. kharekhara maithuna e saMsArarUpa viSavRkSanI IcchA samAna che. apunarbhava (mokSa)ne IcchatA sujJajane sarva prakAranA parigrahano tyAga karIne potAnA zarIramAM paNa ni:spRha thaI AtmasvarUpamAM ramaNatA karavI yogya che. A pramANe ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya ane niSparigraharUpa pAMca vratonuM ArAdhana karI saMsArathI potAnA AtmAno uddhAra karavo." A pramANe tattva jANIne zayyabhava tatkALa saMsArathI udvigna thaI gayo ane prabhavasvAmInA caraNone namaskAra karIne A pramANe vinaMti karavA lAgyo ke-"he bhagavan! kugurunA vacanathI meM cirakALa paryata atattvamAM tattvabuddhi rAkhI; kAraNake pitta rogathI unmatta thayelo mANasa mATInA piMDane paNa suvarNa ja samaje che. mATe Aje tattvane samajanAra evA mane Apa dIkSA Apo, kAraNa ke saMsArarUpa kUpamAM DUbatA prANIne te hAthanA AlaMbana samAna che." pachI prabhavasvAmIe saMsArarUpa zatruthI bhayabhIta thayelA te zayyabhava mahAbrAhmaNane pravrajyA ApI. pachItapasyA karatA te mahAzaya pariSahothI lezamAtra paNa bhaya na pAmyA, paNa karmakhapAvavAno A sAro avasara che ema vicArIne saMyamamAM vadhAre utsAhI thayA. sUryanI jema tejathI ati dedIpyamAna thayelA te mahAtmA eka upavAsa, ane aThama vigere duSkara tapa AcaravA lAgyA. gurucaraNanI sevA karatA temanA prasAdathI mahAprAza evA te anukrame caudapUrvadhArI thayA. pachI zrutajJAnathI temane potAnA rUpAMtara tulya samajI potAnA pade sthApIne prabhavasvAmI paralokasAdhanAmAM tatpara thayA. have zayyabhave jyAre dIkSA lIdhI, tyAre tenI bhAryAne yauvanavatI joIne badhA loko zoka karatA A pramANe kahevA lAgyAke-'aho! AzayaMbhava bhaTTaniSphara karatAM paNa niSphara che, ke jeNe potAnI yauvanavatI ane suzIla strIne paNa tajI dIdhI. strIo pati vinA mAtra putranI AzAe ja jIvI zake che, paNa ene to putra paNa nathI, to e bicArInuM zuM thaze?"Ama dayAnI lAgaNIthI loko tene pUchavA lAgyA ke-"he bhadra! tArA udaramAM zuM kaMI garbhanI saMbhAvanA che?' e pramANe jyAre tene pUchavAmAM AvatuM, tyAre te paNa mAyam' (kaMIka) ema prAkRta bhASAmAM javAba ApatI; kAraNake te vakhate garbhane alpakALa thayo hato, pachI dhIme dhIme AzAnI jema teno garbhavRddhi pAmavA lAgyo ane saMpUrNa avasare tenA manarUpa samudrane prasanna karavAmAM caMdrasamAna evA putrano janma thayo. pUrve brAhmaNIe 'maNaya' evo javAba Apyo hato, tethI te bALaka paNa maNaka evA nAmathI prasiddha thayo. pachI pote ja mAtA ane pote ja dhAvamAtA evI te brAhmaNIthI pAlana karAto te bALaka anukrame cAlatA zIkhyo ane AThamuM varSa pasAra thaI jatAM te mAtAne pUchavA lAgyo ke-"he mAta ! tuM veSamAM to avidhavA (saubhAgyavatI) lAge che; mATe mArA pitA kyAM che?' mAtA bolIke-"he vatsAje vakhate tuM garbhamAM hato, tyAre tArA pitAe dIkSA lIdhI che, tethI meMtane ucherIne moTo karyo che. he ciraMjIva vatsa! teM tArA pitAne pUrve joyA nathI, tema tArA pitAe tane paNa joyo nathI. pahelAM ekavAra tArA zayyabhava pitA yajJa karatAM hatA. evAmAM keTalAka dhUrta sAdhuoe chetarIne temane dIkSA ApI dIdhI." A pramANe sAMbhaLatAM te bALaka zayyabhava maharSinA Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (187) agiyAramuM zravaNa dvAra darzana karavAne utsuka thayo ane potAnI mAtAne chetarIne te gharanI bahAra cAlyo gayo. te vakhate zayyabhavAcArya caMpAnagarImAM vicaratA hatA, eTale te bALaka paNa jANe puNyarAzithI AkarSika thayo hoya tema tyAM ja gayo; evAmAM kAyaciMtAdikane mATe nagarInI bahAra nIkaLatA AcAryo dUrathI AvatA ane kamaLa jevA netravALA te bALakane joyo. caMdramAne jotAM sAgaranI jema te bALakane jovAthI zayyabhavAcAryane snehAtizayathI adhikAdhika ullAsa thayo ne te munirUpa caMdrane dUrathI joIne kumudasaMpuTanI jema te bALakanuM vadana paNa tatkALa vikasita thayuM; pachI AcArye atyaMta harSita thaIne te bALakane pUchyuM ke-"he bhadra! tuM koNa che? kyAMthI Ave che? kono putra che ane kono pautra che?" A sAMbhaLIne bALaka bolyo ke, huM rAjagRhI nagarIthI ahIM AvuM chuM ane vatsagotravALA zaabhava brAhmaNano huM putra chuM. huM garbhamAM hato te vakhate mArA pitAe dIkSA laI lIdhI che, tenI zodha karavAne huM nagare nagara bhaNuM chuM, mArA zayyabhava pitAne jo Apa jANatA ho to mArI para prasanna thaI Apa batAvo ke te kyAM che? jo huM pitAne najare jouM to huM paNa temanI pAse dIkSA laI lauM. je temanI gati te mArI gati !" A pramANe sAMbhaLI AcArya bolyAke-"he ciraMjIvi! huM tArA pitAne jANuM chuM. te mArA mitra che. te ane huM zarIrathI abhinna chIe, mATe te ja huM chuM ema samajI le. mATe he zubhAzaya! mArI ja pAse tuM pravrajyA svIkArI le. pitA ane kAkAmAM zo bheda rAkhavo?' pachI 'Aja sacittano lAbha thayo ema vicAra karatAM AcArya te bALakane laIne upAzraye AvyA ane prauDha buddhizALI evA te bALakane AcArye sarvasAvadya yoganI viratinI samajaNa ApIne pravajyA ApI; pachI tenuM AyuSya jANavAne upayoga Apyo eTale jaNAyuM ke tenuM AyuSya mAtra cha mAsanuM ja bAkI hatuM. AthI temaNe vicAryuMke-"alpa AyuSyavALo AbALaka mRtadhara zI rIte thaze?'' dazapUrvI athavA caudapUrvI koI kAraNasara mRtanA sArano uddhAra karI zake ema pUrva puruSo kahI gayA che, ane maNakamunine pratibodha ApavArUpa A kAraNa upasthita thayela che. mATe huM siddhAMtArthanA sArano uddhAra karuM." ema vicArI zayyabhavAcArye te vakhate siddhAMtamAMthI sAra uddharIne dazavaikAlika nAmanuM zrutaskaMdha prakAryuM. te vikAsa (=saMdhyA) veLAe karela tathA daza adhyayanathI garbhita hovAthI dazavaikAlikasUtra evA nAmathI prasiddha thayuM. pachI kRpAvaMtamAM agresara tathA nigraMthavargamAM zreSTha evA zrImAn zayyabhavAcArya te graMtha maNakamunine bhaNAvavA lAgyA, ane pote AcArya mahArAje tene ArAdhanAdi kRtya karAvyuM, eTale cha mAsane aMte maNamuni kALa karIne svarga gayA. maNamuninuM avasAna thatAM zrIzaabhavAcAryazaradaRtunA meghanI jema potAnA nayanamAMthI azrujaLavarasAvavA lAgyA; eTale duHkhita ane vismita thaIne yazobhadra Adi ziSyoe AcAryane vinaMti karI ke-"he bhagavan! tamArI A ayogya ceSTA kevI? AmAM evuM kAraNa zuM che ke jethI Apa ATalA dilagIra thAo cho?" pachI sutanA saMbaMdhathI manohara evo maNakano tenA janmathI maraNa paryatano vRttAMta AcAryae ziSyone kahI saMbhaLAvyo; ane prAMte kahyuM ke-vaye bALaka chatAM alpakALamAM paNa nirmaLa cAritra pALI teNe samAdhipUrvaka kAryo mATe te vaye bALaka chatAM cAritrathI prauDha hato." evA saMbaMdhathI akasmAt mArA netramAM azru AvI gayA; kAraNa ke putrasnehadutyaja che." eTale yazobhadra Adi ziSyoe mastaka namAvIne kahyuM ke he bhagavan! apatya (putra)no saMbaMdha ApazrIe prathama amane kema jaNAvyo nahIM?" "A maNakamuni Apano putra che' ema jo ApazrIe amane sahaja IzAro karI jaNAvyuM hota to 'guruputranuM paNa gurunI jema mAna rAkhavuM A kahevatane tenI upAsanAthI ame satya karI batAvata." ziSyonA AvA udgArothI AcArya atyaMta harSita thaIne bolyA ke'tapovRddha evA tamArA vaiyAvRtyarUpa uttama tapathI tene sadgati maLI che. mArA putra tarIkeno saMbaMdha jo tamArA jANavAmAM Avyo Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 ) agiyAramuM zravaNa dvAra zrAddhadinakRtya hota to maNakamuni pAse tame sevA na karAvata ane tethI te muni potAnA svArthane bhUlI jAta. meM e munine alpAyuSyavALo jANIne tene mRtadhara banAvavAne mATe siddhAMtano sAra uddharIne dazavaikAlikasUtra banAvyuM che. e sUtramaNamunine mATe banAvyuM hatuM ane tenAthI teno uddhAra thayo. have ene yathAsthAne goThavI tenuM saMvaraNa karI lauM chuM." A pramANe gurumahArAjano vicAra jANI yazobhadra Adi munioe zrI saMghane kahyuM ke-"AcArya mahArAja dazavaikAlika sUtranuM saMvaraNa (saMkocI levuM) karI levA dhAre che eTale zrIsaMghe AcAryazrI pAse jaIne abhyarthanA karI ke- he bhagavan! maNakamunine mATe banAvela dazavaikAlika sUtra samasta jagatanA upakAra nimitte thAo. have pachI bhavyajIvo bahu alpabuddhivALA ane alpAyuSyavALA thaze, mATe teo maNakamuninI jema tamArA prasAdathI teno lAbha laIne kRtArtha thAo. vaLI zrutarUpakamaLanA parAga samAna A dazavaikAlikanuM vAraMvAre Acamana (zravaNa) karIne aNagArarUpamadhukaro pramudita thAo." A pramANenA zrIsaMghanA AgrahathI AcArya mahArAjAe dazavaikAlika sUtranuM saMvaraNa na karyuM. pachI zrImAn zayyabhavasUrie dhRtasAgaranA pAraMgata evA mahAmuni yazobhadrane potAnA padapara sthApita kya ane pote samAdhipUrvaka maraNa pAmIne svargastha thayA. jagatamAM dIpaka samAna evA zrutakevaLI zuM potAnuM kArya sAdhavAmAM pramAda kare? na ja kare. cilAtIputranuM daSTAMta rAjagRhanagaramAM dhana nAmano zeTha hato. tenA pAMca putro hatA. samaya jatAM tenI patnIe eka putrIne janma Apyo. tenuM susumA nAma rAkhyuM. te zeThanI cilAtI nAmanI dAsI hatI. te dAsIno cilAtIputra nAmano putra hato. dhanazeThe potAnI bALakIne sAcavavA-ramADavA mATe cilAtIputrane sevaka tarIke rAkhyo. paraMtu te atizaya kajiyAkhora ane kharAba cAlano hovAthI dhanaze tene potAnA gharamAMthI kADhI mUkyo. bhamato bhamato te coronI paddhimAM Avyo. palipatino Azraya laIne tetyAMrahyo. bAhubaLavagere guNothIte palipatine bahumA thayo. palipatinA mRtyu pachI potAnA parAkramathI cilAtIputra AgevAna thayo. ekvAra teNe corone kahyuM: rAjagRhamAM dhana nAmano zeTha che. tenI pAse dhana ghaNuM che. tenI susumA nAmanI putrI che. Aje ApaNe tyAM ghADa pADavA jaIe. temAM dhana tamAre levuM, ane susumA huM laIza. coroe A vAtane svIkArI. teo rAte rAjagRha nagaramAM gayA. avasthApinI vidyAthI dhanazeThanA kuTuMbane nidrAdhIna karIne temaNe gharamAM pravezaryo. sArabhUta vastuo laIne gharamAMthI nIkaLI gayA. padvipatie susumAne lIdhI. AvRttAMta jANIne dhanazeThe koTavALone kahyuM tame mArI putrI susumAne pAchI lAvo to coreluM badhuM ja dhana tamAruM. koTavALo jaladI coronA mArge cAlyA. dhanazeTha paNa putronI sAthe temanI pAchaLa cAlyo. sUryodaya thatAM koTavALoe dUrathI badhA ja corone joyA, ane corothI vadhAre dUra susumA sahita cilAtIputrane paNa joyo. bakhtara dhAraNa karIne taiyAra thayelA koTavALoe corone pakaDI pADyA. corone hata-prahata karIne temanI pAsethI badhuM dhana khUMcavI lIdhuM. A vRttAMtane joIne cilAtIputra vadhAre jhaDapathI AgaLa cAlavA lAgyo. A daramiyAna koTavALoe dhana zeThane kahyuM ame ghaNA dUra AvI gayA chIe. khUba bhUkhyA tarasyA thayA chIe. A aTavI upadravavALI che. AthI have ame AgaLa AvI zakIe tema nathI. Ama kahIne koTavALo pAchA cAlyA gayA. dhanazeTha putronI sAthe AgaLa cAlyo. putrasahita dhanazeThane potAnI najIkamAM Avelo joIne susumAne UMcakIne jhaDapathI cAlavA mATe asamartha banelA mUDha cilAtIputre A mArI paNa na thAo ane emanI paNa na Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya agiyAramuM zravaNa dvAra thAo ema vicArIne susumAnuM mastaka talavArathI chedI nAMkhyuM. mastaka hAthamAM laIne te jhaDapathI AgaLa cAlavA mAMDyo. A joIne dhanazeTha ane tenA putro zokAtura banI gayA. bhUkha-tarasathI pIDAtA te susumAnA dhaDane laIne pAchA pharyA. thoDuM cAlyA pachI teo vRkSanI chAyAmAM beThA. ahIM pitAe putrone kahyuM: ahIM tIvra bhUkha tarasathI herAna thayelA tame eka pagaluM paNa javA samartha nathI. tethI hamaNAM eka to vRddhAvasthAthI pakaDAyelA ane bIjuM putrImaraNanA du:khathI pIDita thayelA mane mArIne tame bhojana karo. Ama karo to ja tame sukhapUrvaka potAnA ghare jaI zako. putroe kahyuM: hA ! hA ! hai pitA ! A vacana ayukta che. AvuM karIne ame kone moDhuM batAvIe ? pachI moTA putre kahyuM: to pachI mane mArIne khAo. temaNe te vacana paNa na mAnyuM. A pramANe kramaza: badhAe kahyuM. pachI pitAe kahyuM: to pachI jema munio cAMdAmAM malamanI jema zarIrane TakAvavA pUrato ja rAga vinA AhAra kare che tema, tame bahenanA A mRta zarIrane ja rAga vinA khAo. pachI te badhA mRta zarIranuM mAMsa khAIne ghare gayA. 189 A tarapha cilAtIputre eka munine kAyotsarga dhyAnamAM rahelA joyA. teNe munine kahyuM: he zramaNa ! mane saMkSepathI dharma kaho, anyathA A mastakanI jema tamAruM paNa mastaka chedI nAMkhIza. munie jJAnathI jANyuM ke A jIva pratibodha pAmaze. AthI ''upazama, viveka, saMvara.'' e traNa pado kahIne muni AkAzamArge cAlyA gayA. cilAtIputra e traNa padono artha vicAravA lAgyo. krodhanA udayane rokavAthI, eTale ke krodha na karavAthI, ane udayamAM AvelA krodhane niSphaLa karavAthI, ema be rIte krodhano tyAga karavo te upazama. have jIvanaparyaMta mAro krodha dUra thAo. ema vicArIne teNe talavAra mUkI dIdhI. munie bIjA padamAM mane je viveka kahyo teno paNa bhAvArtha dhana, svajana ane vaibhava vagereno tyAga karavo evo che. have jIvanaparyaMta A saMbaMdhano paNa tyAga thAo. Ama vicArIne susumAnuM mastaka mUkI dIdhuM. saMvara eTale karmone AvatA rokavA. Indriyo ane manane viSayo vageremAM jatA aTakAvavAthI saMvara thAya che. atyAre kAyAno tyAga karIne saMvarano paNa meM svIkAra karyo che. Ama vicArIne te mahAtmA kAyotsargamAM rahyA. eTalAmAM lohInI gaMdhathI AvelI vajranI tIkSNadhAra jevA mukhavALI kIDIoe paganA taLiyAthI mAMDIne mastaka sudhI temanA zarIranuM bhakSaNa karavAnuM zarU karyuM. to paNa te dhyAnathI jarApaNa calita na thayA. temanuM zarIra cAlaNI samAna kANAvALuM thaI gayuM. aDhI divasa thatAM te marIne (AThamA) devalokamAM gayA. goviMdavAcakanuM dRSTAMta koI nagaramAM goviMda nAmano bauddha paMDita hato. ekavAra e nagarImAM zrIgupta nAmanA AcArya bhagavaMta padhAryA. AcArya bhagavaMta sva-para darzana zAstronA jJAtA hatA. guNane jANanArA bhavyajIvo temanI dharmazravaNa ItyAdithI upAsanA karatA hatA. e nagaramAM vAta phelANI ke A sUri samAna anya koI vidvAna nathI. A sAMbhaLIne goviMda paMDitane thayuM ke mArAthI adhika vidvAna bIjo koI na hoI zake. AthI e AcAryanI sAthe vAda karIne lokone batAvI ApuM ke mArAthI adhika vidvattA anya koImAM nathI. Ama vicArI te AcArya mahArAja pAse vAda karavA gayo. AcArya bhagavaMte jarAvAramAM tene vAdamAM harAvI dIdho. AthI te vilakho banI gayo. teNe vicAryuM ke jyAM sudhI jaina siddhAMtanuM UMDuM rahasya na meLavAya tyAM sudhI tene jItI nahi zakAya. AthI tyAMthI dUranA koI sthaLe rahelA koI AcArya mahArAja pAse banAvaTa karIne dIkSA lIdhI. jaladI bhaNIne jaina siddhAMtamAM kuzaLa banIne te AcAryane harAvI daIza evA AzayathI te jaina zAstro bhaNavA lAgyo. thoDA divaso bAda dIkSA choDI bauddha paMDita banIne te AcAryanI pAse vAda karavA gayo. bIjIvAra paNa AcArya mahArAje tene harAvI dIdho. pharI anya koI sthaLe jaI jaina AcAryanI pAse banAvaTI dIkSA lIdhI. zAstro bhaNIne dIkSA choDI dIdhI. bauddha paMDita Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agiyAramuM zravaNa dvAra zrAddhadinakRtya banIne trIjI vAra AcArya mahArAjanI pAse vAda karavA gayo. vAdamAM AcArya mahArAje tene niruttara karI dIdho. pharI trIjIvAra anya dezamAM jaIne koI AcArya mahArAja pAse banAvaTI dIkSA lIdhI. A vakhate AcArAMga sUtranA prathama adhyayanamAM vanaspatimAM jIvonI siddhi karanArI yuktio tenA vAMcavAmAM AvI. A yuktio vAMcIne te Azcarya cakti banI gayo. keTalI sarasa yuktio che ! atyAra sudhI te vanaspatimAM jIvo mAnato na hato. paNa have mAnavA lAgyo. jainadharma tene satya jaNAyo. have tene jainadharma pratye zraddhA thaI. AthI guru pAse jaIne atyAra sudhI banAvaTa karIne meM dIkSA lIdhI hatI vagere vigata jaNAvI. tenuM prAyazcitta lIdhuM. pharI e ja guru pAse bhAvathI dIkSA lIdhI. pachI vAcakapada prApta karIne yuga pradhAna thayA. Ama, goviMda paMDite pahelAM dravyadIkSA lIdhI hatI. paNa svAdhyAya karavAthI tenAmAM zraddhA thaI ane bhAvathI dIkSA lIdhI. pahelAM tenuM jJAna mithyAjJAna hatuM. zraddhA thavAthI tenuM jJAna samyajJAna banI gayuM. ahIM bIjAne jItavAnA AzayathI jinavANInuM zravaNa = vAMcana karyuM to paNa samyagdarzananI prApti thaI. to pachI samyagdarzana meLavavAnI IcchAthI jinavANInuM zravaNa karavAmAM Ave to samyagdarzana kema na thAya ? 190 kugraha rUpa viSathI vyApta jIvo mATe jinAgama mahAmaMtra che. phugraha eTale duSTa manuSyonA upadezathI upakAra nahi karanArA jIvo upara paNa upakAra karanArA tIrthaMkaro Adi viSe paNa ''A chetaranArA che' evo abhiprAya. A kugraha viziSTacaitanyano nAzaka hovAthI viSa samAna che. jinAgama aciMtya prabhAvanA kAraNe prazasta caitanyane prApta karAvanAra hovAthI mahAmaMtra samAna che. A viSe rohiNIyo cora vagerenAM dRSTAMto che. rohiNeya coranuM dRSTAMta zrI vIrabhagavAna lokono anugraha karavAnI IcchAthI nagara, gAma, khINa ane droNamukha (kheDuta lokonA gAmaDA) vageremAM vihAra karatA hatA. te samaye rAjagRhI nagarInI pAsenA vaibhAragirinI guphAmAM jANe mUrtimAn raudrarasa hoya tevo lohakhura nAme eka cora raheto hato. jyAre rAjagRhI nagarImAM loko utsavAdimAM rokAyelA hoya tyAre te cora chidra meLavIne pizAcanI jema upadrava karato hato. te dravya laI Avato hato ane parastrIone bhogavato hato. te nagaranA badhA bhaMDAro ane mahelo te potAnAja mAnato hato. tene corI karavAnI vRttimAMja prIti hatI, bIjAmAM nahotI. ''rAkSaso mAMsa vinA bIjA bhakSyathI tRpta thatA nathI.'' tene rohiNI nAmanI strIthI AkRti ane ceSTAmAM tenAja jevo rauhiNeya nAme putra thayo. jyAre lohakhura corane mRtyu samaya prApta thayo tyAre teNe rauhiNeyane bolAvIne kahyuM ke, 'he putra ! jo tuM mArA kahyA pramANe avazya kare to huM tane kAMIka jarUrano upadeza ApuM.' te bolyo ke--'tamAruM vacana mAre avazya karavuM ja joIe. pRthvImAM pitAnI AjJAne koNa na uThAve ?' putranuM AvuM vacana sAMbhaLI lohakhura harSa pAmyo ane putranI pITha upara hAtha pheravato A pramANe niSThura vacana bolyo--''je A devatAnA racelA samavasaraNamAM besIne mahAvIra nAmanA yogI dezanA Ape che, tenA bhASaNane tuM koIvAra sAMbhaLIza nahIM, bAkI bIje ThekANe bhale svecchAe vartaje.'' Avo upadeza ApIne lohakhura paMcatvane pAmI gayo. pitAnI mRtakriyA karyA pachI rohiNIo paNa jANe bIjo lohakhura hoya tema niraMtara corI karavA lAgyo. potAnA jIvitavyanI jema pitAnI AjJAne pALato te potAnI strInI jema samagra rAjagRhI nagarIne luMTavA lAgyo. A samaye nagara gAma ane khANo vageremAM vihAra karatA cauda hajAra muniothI parivarelA, carama tIrthaMkara zrI vIraprabhu rAjagRhI nagarIe padhAryA. devatAoe saMcAra karelA suMdara suvarNa kamaLa upara pagalAM mUkatA mUkatA prabhu Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 191 ) zrAddhadinakRtyA agiyAramuM zravaNa dvArA najImAM AvyA, eTale vaimAnika, jyotiSi, bhuvanapati ane vyaMtara devatAoe maLIne prabhunuM samavasaraNa racyuM. temAM besIne zrI vIraprabhue yojana sudhI prasaratI sarva bhASAnusArI vANI vaDe dharmadazanA ApavA mAMDI. te vakhate pelo rauhiNeya cora rAjagRhI nagarI tarapha jato hato, tyAM mArgamAM A samavasaraNa AvyuM. te joIne teNe vicAryuM ke, jo huM A mArge cAlIza to mahAvIranAM vacana sAMbhaLI laIza, tethI pitAnI AjJAno bhaMga thaze ane A sivAya rAjagRhImAM javAno bIjo mArga paNa nathI. tyAre zuM karavuM? Avo vicAra karI be kAna ADA hAthe rAkhI teja mArge rAjagRhI nagarImAM gayo. evI rIte pratidina gamanAgamana karatAM eka vakhate samavasaraNanI pAseja tenA pagamAM kAMTo vAgyo. utAvaLe cAlatA te kAMTo gADha rIte pagamAM kheMcI gayo. tethI tene kADhyA sivAya te eka pagaluM bharavAne paNa zaktivAn rahyo nahIM. jyAre bIjo kaMI upAya suyo nahIM tyAre teNe kAna uparathI hAtha laIne kAMTo kADhavA mAMDyo. te vakhate prabhunA mukhanI vANI A pramANe tenA sAMbhaLavAmAM AvI. "jemanA caraNa pRthvIne aDatA nathI, netra nimeSa rahita hoya che, puSpamALA glAni pAmatI nathI ane zarIra prasvedathI tathA rajathI rahita hoya che te devatA kahevAya che." ATalAM vacana sAMbhaLavAthI meM ghaNuM sAMbhaLI lIdhuM, tethI mane dhikkAra che' ema vicArato, utAvaLe pagamAMthI kAMTo kADhI ane pAchA kAna para hAtha mUkI rohiNeya tyAMthI potAne kAme gayo. have te cora pratidina zaheramAM corI karato, tethI kaMTALIne gAmanA zeThIAo zreNika rAjAnI pAse AvIne kahevA lAgyA ke, "hadeva!tame rAjya karatA chatA amane bIjo kaMI paNa bhaya nathI paNa adazya ceTaka(bhUta)nI jema koI cora adazya rahIne amane luMTe che.baMdhunI jema temanI A pIDA sAMbhaLIne zreNikarAjAe kopa karI koTavALane bolAvIne kahyuM ke-"are koTavALa! zuM tame cora thaIne ke coranA bhAgIdAra thaIne mAro pagAra khAo cho ? ke jethI tamArI upekSAvaDe A prajAjanane coro luMTe che.' koTavALa bolyo ke-"mahArAjA koI rauhiNeyanAmano cora nagarajanone evI rIte luMTe che ke, tene ame joIe chIe, to paNa te pakaDI zakAto nathI. vijaLInA uchaLatA kiraNonI jema te uchaLI, vAnaranI jema ThekI, eka helAmAtramAM te eka gherathI bIje ghera pahoMcI jAya che, ane nagarano killo paNa oLaMgI jAya che. ame tenA javAno mArge pAchaLa jaIe chIeto tyAM te jovAmAM Avato nathI. ane jo eka pagalA mAtra tene choDyo to te sopagalAM amArAthI dUra jato rahe che. huM to tene pakaDavAne ke haNavAne zaktimAn nathI, mATe A tamAro koTavALapaNAno adhikAra khuzIthI pAcho laI lyo." pachI rAjAe bhrakuTInI saMjJAthI sUcavyuM, eTale abhayakumAre koTavALane kahyuM ke, "tame caturaMga senAne sajja karIne nagaranI bahAra rAkho; pachI jyAre cora aMdara pese tyAre lazkare pharatuM pharI vaLavuM ane aMdarathI te corane trAsa pamADavo, eTale pAzalAmAM haraNa AvIne paDe tema te vijaLInA jhabakArAnI jema uchaLIne svayameva sainyamAM AvI paDaze, pachI jANe tenA jAmIna hoya tema e mahAcorane pramAdarahita sAvadhAna rahelA subhaToe pakaDI levo." A pramANenI abhayakumAranI AjJAnuM pramANa karI koTavALa tyAMthI nIkaLyo ane gupta rIte senAne sajja karI. rAjAe AjJA karI te divase rauhiNeya bIje gAma gayelo hato tethI A vAtanI tene khabara paDI nahIM. eTale te bIje divase pANImAM hAthI pese tema nagaramAM peTho ane tyAMthI nagara pharatA pharI vaLelA sainyanI jALamAM mInanI jema sapaDAI gayo. tene bAMdhIne koTavALe rAjAnI pAse raju karyo. "rAjanIti pramANe puruSonI rakSA ane durjanono nigraharAjAe karavo joIe, tethI Ano nigraha karo." ema kahIne rAjAe tene abhayakumArane soMpyo. abhayakumAre kahyuM ke-1chaLavaDe paDAyelo hovAthI corInA muddA athavA tenI kabulAta sivAya A cora nigraha karavAne yogya thato nathI. mATe teno nigraha vicArIne karavo joIe." eTale rAjAe rauhiNeyane pUchyuM ke-tuM kyAMno rahevAsI che tArI AjIvikA kevA Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agiyAramuM zravaNa dvAra (192) zrAddhadinakRtyA prakAre cAle che? tuM A nagaramAM zA mATe Avyo hato? ane tAruM nAma rohiNeya kahevAya che te kharuM che? potAnA nAmathI zaMti thaI teNe rAjAne kahyuM ke, "huM zAligrAmamAM rahenAro durgacaMDa nAme kuTuMbI (kaNabI) chuM. koI prayojene kautuka thatAM Aje ahIM Avyo hato ane koIdevAlayamAM rAtri rahyo hato. rAtrighaNI gayA pachI tyAMthI pAcho ghera javA nIkaLatAM rAkSasa jevA koTavALa ane tenA sIpAIoe mane sapaDAvyo, eTale tenAthI bhaya pAmIne haM killo oLaMgI bhAgavA gayo, Apa jANo cho ke, "prANIne sarvathI moTAmAM moTo bhaya prANano che,' madhyanA rakSakonA hAthamAMthI jema tema huM chuTI gayo, paNa pAcho bAhya rakSakonA hAthamAM, mAchInA hAthamAMthI chuTeluM mAchaluM jema jALamAM AvI paDe tema AvI paDyo. eTale teo mane niraparAdhIne coranI jema bAMdhIne ahi lAvyA. mATe he nItimA rAjA! have nyAyapUrvaka vicArIne je karavuM hoya te karo." pachI rAjAe tenI pravRttinA khabara jANavAne mATe teNe kahelA gAmamAM gupta rIte puruSo mokalyA. paraMtu te core agAuthI te gAmanA lokonI sAthe saMketa karI rAkhyo hato; kemake keTalAka coralokonA manamAM paNa vicitra ciMtavana thayA kare che. rAjapuruSe te gAmamAM jaIne pUchyuM. eTale lokoe kahyuM ke hA, ahIM eka durNacaMDanA kuTuMbI rahe che, paNa te hamaNAM ahIMthI bIje gAma gayelo che.' rAjapuruSoe rAjAne tevA khabara ApyA, eTale abhayakumAra vicAramAM paDyoke, "aho! sArI rIte racelAM daMbhanA aMtane brahmA paNa pAmatA nathI." pachI abhayakumAre devatAnA vimAna jevo mahAmUlyavALA ratnothI jaDita sAta mALano eka mahela tene rahevA Apyo. te mahela jANe svargamAMthI paDelo amarAvatIno eka khaMDa hoya tevo jaNAto hato. temAM gaMdharvo saMgItano mahotsava karatA hatA, tethI te akasmA utpanna thayelA gaMdharvanagaranI zobhAne sUcavato hato. abhayakumAre te corane madyapAna karAvIne bezuddha karyo ane pachI devadUSya vastro paherAvI te mahelamAM zayyA upara suvADyo. jyAre teno nazo utarI gayo tyAre te cAre bAju jovA lAgyo, to akasmAt vismayakArI apUrva divya saMpatti tenA jovAmAM AvI. e samaye abhayakumAranI AjJAthI naranArIonA samUhe "jaya pAmo, jagatamAM AnaMda karo" evA maMgaLa dhvanipUrvaka tenA pratye kahyuM ke, "he bhadra! tame moTA vimAnamAM devatA thayA cho, tame amArA svAmI cho ane ame tamArA kiMkaro chIe, tethI A apsarAonI sAthe IdranI jema kriIDA karo."AvI rIte ghaNA khuzAmatanAM vacano caturAIyukta teo kahevA lAgyA. te sAMbhaLI zuhuM devatAthayo?' ema rohiNIo vicAravA lAgyo. tevAmAM gaMdharvoe saMgItanuM kAma zarU karyuM. eTalAmAM suvarNanI chaDI laI koI puruSa Avyo, teNe gaMdharvone kahyuM ke, "are! ekadama A zuM ApuM?' gaMdharvoe uttara Apyo ke-"are pratihAra! ame amArA svAmI pAse amAruM vijJAnakauzalya batAvavAno AraMbha karyo che. pratihAra bolyo ke bahu sAruM, tame tamAruM kauzalya svAmIne batAvo." paNa enI pahelAM devalokanA AcAra temanI pAse karAvo." gaMdharvo bolyA ke, "zuM zuM AcAra karAvavAnA che?' pratihAra AkSepapUrvaka bolyo ke, "are! zuM e paNa navA svAmInA lAbhamAM bhUlI gayA ke? sAMbhaLo, prathama to ahIM je navA deva tarIke utpanna thAya, te potAnA pUrvabhavanA sukRtya ane duSkRtya jaNAve, pachI te svarganA sukhabhogano anubhava kare.' gaMdharvoe kahyuM ke-"he deva! ame to navA svAmInA lAbhathI te badhuM bhUlI gayA chIe, mATe tame badhIdevalokanI sthiti karAvo." A pramANe teoe kahyuM, eTale te puruSe rohiNeya corane kahyuM, "he bhadra ! tame tamArA pUrvanA sukRtya duSkRtya yathArtha amane kaho, pachI svarganA bhoga bhogavo." te sAMbhaLI rohiNIo vicAramAM paDyoke, zuM A satya haze? athavAzuM mane mArI kabulAtavaDe pakaDavAne abhayakumAre A prapaMca racelo haze? paNa have tenI khAtrI zI rIte karavI ?' A pramANe vicAratAM tene pagamAMthI kAMTo kADhatI vakhate sAMbhaLeluM vIraprabhunuM vacana yAda AvyuM, eTale vicAravA lAgyo : zrI vIraprabhunI pAsethI meM je vacana sAMbhaLyuM che, te pramANe devatAnAM cihna jo maLatAM Avaze to to huM Ano satya uttara ApIza, anyathA teno jema Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (199) agiyAramuM zravaNa dvAra ThIka lAgaze tevo uttara ApIza." Avo vicAra karI teNe pratihArI, gaMdharvo, apsarAo vigerenI tarapha joyuM to te badhAne pRthvI para sparza karatA, prasvedathI malIna thayelA, puSpanI mALA karamAyelA ane netramAM nimeSavALA (maTakuM mAratA) dIThA. prabhunAM vacanane AdhAre te badhuM kapaTa jANIne rohiNIe uttara ApavAno vicAra karI lIdho. pharIne pelo puruSa bolyo ke,-"kaho, tamAro uttara sAMbhaLavAne A sarvadeva devIo utsuka thayelA che.' pachI rohiNeya bolyo ke -"meM pUrvajanmamAM supAtrane dAna ApyAM che, jinacaitya karAvyAM che, jinabiMba racAvyAM che, aSTaprakAranI pUjAvaDe temane pUjyA che, tIrthayAtrAo karI che ane sadgurunI sevA karI che. A pramANe meM pUrva janmamAM sukRtyo karelAM che.' pachI pelo daMDadhArI bolyo ke, have je duSkRtya karyA hoya te paNa kaho.' rohiNeya bolyo ke-"sAdhunA saMsargathI meM kAMI paNa duSkRtya to karyuM ja nathI. pratihAra pharIthI bolyo ke- eka sarakhA svabhAvathI Akho janma vyatIta thato nathI, tethI je kAMI corI, jArI vigere duSkRtya karyA hoya te paNa kaho." rauhiNeya bolyoke-'jo AvAMkRtyaryA hoya to te zuM svargalokane pAme? zuM AMdhaLo mANasa parvata upara caDhI zake ?' pachI chaDIdAre A badhuM abhayakumArane kahyuM ane abhayakumAre zreNikarAjAne jaNAvyuM. zreNika bolyA ke- "ATalA upAyothI paNa je cora tarIke pakaDI na zakAya tevA corane choDI mUkvo joIe. kAraNa ke nItinuM ullaMghana karavuM yogya nathI." rAjAnAM A pramANenAM vacanathI abhayakumAre rohiNeya corane choDI mUkyo. "koIvAra vacanA karavAmAM catura evA puruSothI DAhyA puruSo paNa ThagAya che." tyAMthI chuTI gayA pachI rohiNeya vicAryuM ke, "mArA pitAnI AjJAne dhikkAra che ke jethI huM bhagavaMtanA vacanAmRtathI Aja dina sudhI nirbhAgI rahyo. ATaluM eka paNa prabhunuM vacana jo mAre kAne na AvyuM hota to atyAre huM vividha prakAranI vyathA bhogavI yamarAjanA dvAre pahoMcI gayo hota. te vakhate meM anicchAthI bhagavaMtanuM vacana grahaNa karyu hatuM, chatAM paNa te rogIne auSadhanI jema mane jIvanarUpathaI paDyuM. ahaMnAM vacanano tyAga karIne Aja sudhI meM coranI vANImAM prIti karI ! A to kAgaDAnI jema AmraphaLane choDI daIne lIMbaDAnA phaLamAM prIti kya jevuM meMkaryuM. mane dhikkAra che jenA upadezanA eka leze ATaluM phaLa ApyuM, to jo temano sarvaupadeza sAMbhaLyo hoya to zuM phaLa na Ape?' manamAM A pramANe vicAra karIne te tarataja bhagavaMtanI pAse gayo. prabhunA caraNamAM praNAma karIne teNe A pramANe vizami karI he nAtha ! ghora vipattirUpI aneka magaramacchothI AkuLavyAkuLa evA A saMsArasAgaramAM lokomAM prasaratI tamArI dezanAnI vANI naukAnI peThe AcaraNa kare che. huM traNa jagatanA guru! Ama chatAM anAmapaNAne mAnatA evA mArA pitAe tamArAM vacana sAMbhaLavAno niSedha karIne mane ATalovakhata sudhI Thagyo che. hetrilopati! jeo kajalirUpa saMpuTathI tamArA vacanAmRtane zraddhApUrvaka pIve che teone dhanya che. huM evo pApI hato je tamArAM vacanane nahi sAMbhaLavAnI IcchAe kAne hAtha daIne A sthAnane oLaMgI jato hato. tevAmAM ekavAra IcchA vagara meM tamAruM vacana sAMbhaLyuM hatuM, paraMtu maMtrAkSara jevA te vacanavaDe rAjArUpa rAkSasathI mArI rakSA thaI che. he jagatpati jevI rIte mane maraNathI bacAvyo che tevIja rIte A saMsArasAgaramAM DubI javAthI paNa mane bacAvo." pachI prabhue tenI upara kRpA karIne nivaNipadane ApanArI zuddha dharmadazanA ApI. te sAMbhaLI pratibodha pAmIne rauhiNeya bolyo ke, "he svAmi! huM yatidharmane yogya ke nahIM?" prabhue kahyuM ke, yogya che. eTale te bolyo ke-"he vibhu! ema che to huM vratane grahaNa karIza, paNa enI pahelAM mAre rAjA zreNikane kAMIka kahevAnuM che. zreNika Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 ) agiyAramuM zravaNa dvAra zrAddhadinakRtya rAjA sabhAmAM ja beThelA hatA, temaNe kahyuM ke, 'tAre je kahevAnuM hoya te vikalpa ke zaMkA rahita thaIne kahe, eTale rauhiNeya bolyo ke-"he rAjan ! tame jene lokvAtathI sAMbhaLyo hato, te ja huM tamArA nagarane luMTanAra rohiNeya cora chuM. paraMtu A prabhunuM eka vacana sAMbhaLavAthI tenA AdhAravaDe vahANavaDe nadInI jema huM abhayakumAranI durladhya buddhinuM paNa ullaMghana karI gayo chuM. he rAjaravi! tamArA badhA nagarane meM ja luMTeluM che, tethI tamAre have koI bIjo cora zodhavo nahIM. atyAre mArI sAthe koIne moklo ke jethI tene huM corIno mAla batAvuM ane pachI dIkSA laIne mArA janmane saphaLa karuM." pachI zreNikarAjAnI AjJAthI abhayakumAra ane bIjA loko kautuWIte coranI sAthe cAlyA. rohiNIe parvata, nadI, kuMja ane smazAna vageremAM dATeluM corInuM dhana abhayakumArane batAvyuM. abhayakumAre je jenuM hatuM, te tene soMpI dIdhuM. "nItijJa ane nirlobhI maMtrIonI bIjI maryAdA hoya nahIM." pachI potAnA mANasone je vAta hatI te badhI samajAvIne zraddhALu rauhiNeya prabhunI pAse Avyo. ane zreNikarAjAe jeno niSkramaNa mahotsava karelo che, evAte rauhiNeye zrI vIraprabhunI pAse dIkSA lIdhI. pachI teNe anukrame karmanuM umUlana karavAne mATe caturtha (eka upavAsa)thI mAMDIne chamAsI upavAsa sudhInuM ujvaLa tapa AcaryuM. prAMte tapasyAthI kRza thaI, bhAvasaMlekhanA karI, zrI vIraprabhunI rajA laIne teNe vaibhAraparvata upara pAdapopagamana anazana karyuM. zubha dhyAnapUrvaka paMca parameSThi namaskAranuM smaraNa karatAM rauhiNeya mahAmuni manuSya dehane tyajI daIne svarge gayA. (vi.sa.pu. caritramAMthI sAbhAra uddhata) dharmazravaNasaMbaMdhI vivecana dharmazravaNamAM zRMgImajyanuM daSTAMta saMsAramAM rahelA mANasane dhana-kuTuMba vagerenI ciMtA karavI paDe che. ene potAno ane potAnA kuTuMbano nirvAha thAya e mATe dhana meLavavAno prayatna karavo paDe. lagnaprasaMgo vagere sAcavavAnA hoya che. bIjA paNa vyAvahArika prasaMgo sAcavavA paDe che. AthI teno ghaNo samaya saMsAranAM kAmomAM jAya. Ama chatAM sAttvika zrotA koIpaNa rIte thoDo samaya kADhIne dharmazravaNakare. A vAtane zAstramAM zRMgImasyanA daSTAMtathI samajAvavAmAM AvI che. A samasya khArA samudramAM utpanna thAya che. khArA samudramAM badhe khAruM pANI hovA chatAM kyAMka kyAMka mIThA pANInI saravANIo hoya che. zRMgImasyanI e khAsiyata hoya che ke khArA pANImAM rahevA chatAM kyAMka kyAMka nIkaLatA mIThA pANIne ja pIe che. tema saMsAramAM rahelo sAttvika zrotA kuTuMbaAdinI ciMtAmAM paNa dharmazravaNa mATe thoDo samaya kADhI le che. jema Arthika bhIMsavALo mANasa khAna-pAna paheraveza vageremAM thoDI thoDI karakasara karIne paiso bacAve. ema dharmI jIva AhAra, nidrA, vepAra AdimAMthI thoDI kApa-kUpa karIne paNa dharmazravaNa Adi dharma mATe samaya kADhe. dharma mATe samaya nakADhanAre e samajavuM joIe ke duHkha Avaze tyAre o bhagavAna! bacAva" evI bUmo pADavA chatAM koI nahi sAMbhaLe. te vakhate puNyakarma kaheze ke tane dharma mATe samaya maLato na hato to mane paNa hamaNAM tArI madade AvavA samaya nathI. dararoja dharmazravaNanI jarUra sAttvika zrotAne dararoja dharmazravaNa karavA joIe. koI divasa dharmazravaNa na thAya to ene becenI AvI *zRGgI yathA kSArajale payonidhau, vasannapi svAdujalaM pibet sadA / tathaiva jainAmRtavANImAdarAd, bhajed gRhI saMsRtimadhyago'pi sadA // Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (195) agiyAramuM zravaNa dvAra jAya. dharmazravaNanI mahattAne nahi samajanArA ghaNA prazno kare che ke roja zuM sAMbhaLavAnuM? AnI sAme mAro prazna che ke roja zuM kAma nAhavAnuM? bhojana roja zA mATe karavuM? ahIM badhA kaheze ke zarIra roja meluM thAya che, mATe svaccha karavA roja snAna karavuM joIe. zarIrane roja bhojana na maLe to zarIra nirbaLa banI jAya, mATe roja bhojana karavuM joIe. zarIra mATe je niyama che eja niyama mana mATe che. mana roja meluM thAya che. mATe ene svaccha karavA roja dharmazravaNa karavuM joIe. malina vicArothI mana malina thAya che. dharmazravaNathI malina vicAra dUra thAya che. eTale dharmazravaNa mananuM snAna che. manane majabUta banAvavA mATe zuddhavicAronI jarUra che. mana azuddha vicArothI nabaLuM bane che, ane zuddha vicArothI majabUta bane che. dharmazravaNathI zuddha vicAro Ave che. mATe dharmazravaNa mananuM bhojana che. dararoja dharmazravaNathI mana tAjuM ane zuddha rahe che. keTalAka jIvone dharmazravaNathI tAtkAlika lAbha thaI jAya. meghakumArane pahelI ja vAra bhagavAnanI vANI sAMbhaLatAM vairAgya thaI gayo. badhAne ATalo jaladI lAbha na thAya to paNa dararoja sAMbhaLatAM rahe to dhIme dhIme asara thatAM samaya jatAM lAbha thAya. jema roga dUra karavA dararoja ekanuM eka auSadha levAmAM Ave che, dhana meLavavA roja enI e ja nokarI ke vepAra karavAmAM Ave che, ema Atmazuddhi mATe roja ekano eka dharmopadeza sAMbhaLavo joIe. dararoja dhomadhakhatA tApathI garama banelI jamIna ghaNA divaso sudhI varasAda paDe to ThaMDI thAya. vRddhanuM daSTAMta eka vRddha dararoja saMta pAse jAya kharA, darzana vaMdana kare, paNa dharmazravaNa nakare. ekavAra teNe saMtane kahyuMmArA aMtarane TADha karo. saMte kahyuM - aMtarane TADhuM karavuM hoya to dararoja dharmazravaNa karavuM joIe. dharmazravaNathI dharmano bodha thAya che. dharmabodhathI aMtara TATuM thaI jAya. paNa vRddha saMtane dharmazravaNanA vAyadA upara vAyadA karatA jAya. pachI saMte javAnI vAta karI eTale vRddhe kahyuM- svAmI! A beTho, karo TATuM. saMte vRddhane pUchyuM- tamane keTalAM varSo thayAM? poNoso. atyAre kayo mahino cAle che? jeTha mahino. tApakevo paDe che? bahu Akaro tApa paDe che. have atyAre pRthvI upara varSAnA be jhApaTAM paDe to pRthvI ThaMDI thAya? na thAya. poNoso varasathI tamAruM aMtara tapeluM che. tene ekAda kalAkanA dharmazravaNathI TADhuM kevI rIte karI zakAya? lagAtAra be cAra divasa varasAda paDe to pRthvI kaMIka ThaMDI thAya, tema tame lagAtAra aneka divaso sudhI saMta pAse dharmavANI sAMbhaLo to tamAruM aMtara TATuM thAya. dararoja ane niyamitapaNe aneka divaso sudhI dharmazravaNa thAya to tenAthI dharmabodha thAya. e dharmabodharUpI jalathI aMtara TADhuM banI jAya. lokonuM aMtara Adhi, vyAdhi ane upAdhithI atyaMta saMtapta baneluM che. dharmabodharUpI jala emAM reDAya to e TATuM thaI jAya. e mATe dararoja niyamitapaNe dharmazravaNa karavuM joIe. zabdo mATe sAmAnyathI niyama che ke je zabdo niyamita kAne athaDAya, vAraMvAra saMbhaLAya, e zabdonI UMDI asara thAya che. AthI ja vepArIo vagere potAnA mAlanI vAraMvAra jAherAto ApatA rahe che. jAherakhabaranI kaLAmAM kuzaLa mANaso samaje che ke, vAraMvAra saMbhaLAtA zabdonomana upara ghaNo prabhAva paDe che. Ane ApaNe eka vyAvahArika daSTAMtathI joIe. koI vyakti TuthapesTa levA dukAnamAM jAya che. dukAnadAra tene pUche che ke kayuM TuthapesTa joIe che? gharAka tarata kahe che ke kolageTa. kolageTa TuthapesTa ene kema joIe che? zuM e kolageTa TuthapesTa vAparavAthI ATalo-ATalo AvI-AvI rIte lAbha thAya che evI khAtarI karIne mAge che? nahi. to zA mATe mAge che eTalA mATe kendainikapatromAM, divAlomAM, reDiyomAM, sinemAmAM, TelivijhanamAM vAraMvAra tenI jAherAta vAMce che. kolageTathI dAMta kevA svaccha thAya che e batAvavA chapAvAtI suMdara dAMtavALI strInI tasavIro jue che, Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agiyAramuM zravaNa dvAra 196) zrAddhadinakRtya tasvIramAM dADamanA dANA jevA sapheda camaktA dAMta jue che. roja kolageTa' evA zabdo vAMcavAthI ane sAMbhaLavAthI manamAM tenI UMDI asara thAya che. eTale ene kolageTa TuthapesTa vAparavAnuM mana thAya che. jo A rIte vAraMvAra sAMbhaLavAmAM ke vAMcavAmAM AvavAthI zabdono prabhAva paDe che to dharmazravaNa' vAraMvAra niyamita thAya to teno prabhAva kema na paDe? jarUra paDe. dharmano upadeza sAMbhaLavAthI thatA lAbhane jaNAvatAM AcArya zrI haribhadrasUri mahArAje kahyuM che ke saddharmazravaNAdevaM, naro vigatakalmaSaH / jJAtatattvo mahAsattvaH, paraM saMvegamAgataH / / dharmopAdeyatAM jJAtvA, saMjAteccho'tra bhAvataH / dRDhaM svazaktimAlocya, grahaNe saMpravartate // zuddha dharmanA zravaNathI manuSya mithyAtvAdi pApothI rahita, tattvono jJAtA, mahAparAkramI ane utkRSTa saMvegathI yukta bane che. AthI te dharma ja eka upAdeya che ema jANIne bhAvathI dharmamAM IcchAvALo bane che. ane sUkSma dRSTithI potAnI zakti vicArIne dharmano svIkAra kare che." - mithyAtva vagere pApothI rahita banyA vinA tattvajJAtA na banI zakAya. mATe ahIM prathama mithyAtvAdi pApothI rahita' ema kahyuM. mithyAtva eTale khoTI mAnyatA. mAnavanA manamAM lAMbA kALathI ghara karI gayelI amuka khoTI mAnyatAo nIkaLe nahi tyAM sudhI te tattvajJAtA banI zake nahIM. tattvano jJAtA paramArthathI mahAparAkramI ane utkRSTa saMvegathI yukta bane che. AthI tattvano jJAtA" ema kahyA pachI mahAparAkramI ane utkRSTa saMvegathI yukta ema kahyuM. tattvanA jJAnathI rahita mAnava mahAparAkamavALo hoya to te mahAparAkramano upayoga bhautika sAdhanAmAM karaze. AthI tenuM mahAparAkrama pariNAme sva-paranA du:khanuM kAraNa bane. jyAre tattvajJAtAnuM mahAparAkramasvaparanA sukhanuM kAraNa bane. rohiNIyo cora mahAparAkramI hato. bhalabhalA vIrapuruSo ane buddhizALIo paNa tene pakaDI zaktA na hatA. paNa e mahAparAkrama zA kAmanuM? pachI jyAre bhagavAna mahAvIranI vANI sAMbhaLIne tattvajJAtA banyo to teNe saMyamano svIkAra ryo. have e sAcA arthamAM mahAparAkramI banyo. Ama tattvajJAtA banyA vinA mahAparAkramI banI zakAtuM nathI. mATe ahIM 'tattvajJAtA' ema kahyA pachI mahAparAkramI ema kahyuM. tathA saMvega eTale mokSanI abhilASA. ahIM saMvegathI yukta' ema na kahetAM utkRSTa saMvegathI yukta ema kahyuM che. kAraNa ke vizeSa tattvajJAna vinA paNa savega hoI zake. paNa tIvra saMvega na hoya. tattvajJAnathI tIvra saMvega Ave che. dharmazravaNa nakaravAnuM kAraNa dharmazravaNa nahi karanArAone dharmaguruo tame dharmazravaNa kema karatA nathI ema pUche che tyAre moTA bhAganA lokono samaya nathI maLato e javAba hoya che. keTalAka mATe A javAba sAco hoi zake. paNa moTA bhAganA lokono A javAba khoTo hoya che. dharmazravaNa mATe samaya nathI maLato, evuM kahenArAone chApuM vAMcavAno, reDiyo sAMbhaLavAno, TI.vI. jovAno, sinemAmAM javAno, mitro sAthe pharavA javAno, koika maLI jAya to tenI sAthe gappAM mAravAno samaya maLe che. mAtra dharmazravaNa mATe ja samaya maLato nathI. dharmazravaNa mATe samaya nathI maLato evuM kahenArA samaya pasAra karavA mATe pAnAthI rame che, reDiyo sAMbhaLe che, mitronI pAse jaine duniyAnI carcA kare che, rAjakAraNanI vAta kare che. dharmazravaNa mATe samaya maLato nathI enuM kharuM kAraNa e che ke dharmanI jijJAsA nathI. dharmanI jijJAsA nathI, enuM kAraNa dharmanI jarUriyAta lAgI nathI. jene dharmanI jarUriyAta lAge te mANasa koipaNa rIte dharmane meLavavAno ane jANavAno prayatna kare. A eka sarva sAmAnya niyama che ke mANasane je vastunI jarUriyAta lAge che te vastune zakti ane saMyogo pramANe meLavavAno prayatna karyA vinA raheto nathI. ApaNe dhanano Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 197 ) zrAddhadinakRtya agiyAramuM zravaNa dvArA ja dAkhalo laIe. badhA lokone dhananI jarUriyAta lAge che. to badhA potAnI zakti ane saMyogo pramANe dhana meLavavAno prayatna kare che. dhana meLavI zakAya e mATe varSo sudhI abhyAsa kare che. koi dhana meLavavA kAramI majUrI kare che. koI dhana meLavavA potAnuM vatana choDIne bIje jAya che. lokamAM kahevAya che ke gananI nanmabhUmizca svapa rIyalI = mAtA ane janmabhUmi e be svargathI paNa adhika che. svargathI paNa adhika janmabhUmine mANasa paisA mATe choDavA taiyAra thAya che. eTale ja mahApuruSo kahe che ke jagatanA lokone dhananI jeTalI jarUriyAta lAge che teTalI jarUriyAta dharmanI lAge to te dharmaryA vinA na rahe. jo ke dhanathI paNa dharmanI jarUriyAta adhika che. tema chatAM dhana jeTalI paNa dharmanI jarUriyAta lAge to mANasane dararoja dharmazravaNa karavuM joie ema lAgyA vinA na rahe. jinavANIno prabhAva - ramezanuM daSTAMta jinavANInA prabhAvathI bhayaMkara pApI paNa tarI jAya che. jinavANI mahAna hiMsakane ahiMsaka, mahAna luccAne zAhukAra, bhayaMkara DAkune sAdhu, atizaya anAcArIne paNa sadAcArI, mahAcorane paNa saMta banAvI de che. IcchAvinA paNa jinavANInA be zabdo rIhiNeya coranA kAne paDI gayA to te cora maTIne sAdhu thai gayo. jo ke badhAne ATalo jaladI ane ATalo mahAna lAbha na thAya. to paNa nitya jinavANI zravaNathI thoDo paNa lAbha avazya thAya. niyamita jinavANInA zravaNathI paralokamAM to lAbha thAya ja, paNa A lokamAM paNa lAbha thAya. jinavANInA prabhAvathI nAstika paNa Astika banI jAya. zrImaMta putranI mAtAe maratI veLAe rameza nAmanA putrane ane putravadhUne bhalAmaNa karI ke mArI pAchaLa jinamahotsava karavo. putra grejyueTa thayo hato, paNa pazcimI saMskRtino pUjArI hato. paradezI philosophI ane sAhityanA pustakonuM gharamAMkabATa bhareluM hatuM. mAtAnA mRtyu bAda ghaNo samaya vItI javA chatAM teNe jinamahotsava naryo. kAraNa ke tene dharmamAM zraddhA ja na hatI. patnI vAraMvAra yAda karAvatI hatI. paNa teno eka ja javAba hato ke tuM karAvI le. huM tane paisA ApI dauM. patnI kahetI hatI ke ema na cAle. badhuM vidhisara thAya. Ama vivAdamAM ghaNo samaya pasAra thai gayo. ekavAra rameza eka zeThane maLavA gayo. zeTha ghera na hatA. jinavANInuM zravaNa karavA gayA hatA. zeThane tAtkAlika maLavAnI jarUra hatI. AthI ramezaTekSIkarIne upAzrayamAM pahoMcyo. tyAM joyuM to 400-500 mANaso pravacana sAMbhaLI rahyA hatA. ATalA badhAnI vacce zeThane zodhavA kevI rIte? pravacana sAMbhaLavA beTho. icchA vinA paNa pAkloka pravacana sAMbhaLyuM. pravacana pUruM thatAM zeTha sAthe jarUrI vAta karI lIdhI. pravacanamAM rasa paDavAthI bIjA divase pravacana sAMbhaLavA Avyo, trIjA divase paNa Avyo. ema aneka divaso sudhI pravacano sAMbhaLyAM. A rIte pravacana sAMbhaLatAM ene samajAyuM ke sAcA jJAnano bhaMDAra to ahIM ja bharyo che. pazcimanA philosopharo to hajI aMdhArAmAM phAMphA mAre che. AthI teNe khoTA mArge doranArA pustakone gharamAMthI kADhI nAkhavAno vicAra karyo. badhAM pustako dariyAmAM padharAvI dIdhAM. patnIe kahyuM - dariyAmAM zA mATe padharAvyAM? koi lAyabrerImAM ApI devA hatAM. rameze kahyuM - ahIM tArI bhUla thAya che. e jJAna na hatuM, kiMtu jhera hatuM. dUdhamAM jhera paDyuM hoya to koine apAya? DhoLI ja nAkhavuM joie. pachI sAdhuono paricaya thayo. emanI salAha-sUcanathI gharamAM upayogI dhArmika pustako vasAvyAM. bahu ja ullAsathI ane udAratAthI mAtAnA svargArohaNa nimitte jinendrabhakti svarUpa mahotsava karyo. paMdara miniTanA kathAnA zravaNe paNa jIvanano rAha kevo palaTI nAkhyo! Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agiyAramuM zravaNa dvAra 198) zrAddhadinakRtya eka kalAka sAMbhaLelI jinavANIno pAvara 23 kalAka rahe saMsAramAM rahelA mANasane dhana meLavavA prayatna karavo paDe. emAM koivAra lAbhanA badale nukasAnI thAya evuM bane. koivAra hAthamAM AvelI rakama sarakI jAya. kyAreka svajano anucita vartana kare. kyAreka asahya apamAna paNa thAya. kyAreka zArIrika mAMdagI vagere du:kha Ave. Ama saMsAramAM roga vagere zArIrika du:kha ane nukasAna, niSphaLatA, saMgharSa, apamAna vagere mAnasika du:khanA prasaMgo Ave. paNa je AtmA niyamita jinavANI zravaNa kare che ane tene potAnA AtmAmAM pariNamAve che te AvA du:khanA prasaMgomAM paNa du:khI na bane. eka kalAka sAMbhaLelI jinavANInI asara bAkInA trevIsa kalAka sudhI thAya che. ekavAra lIdhela ijekzanano pAvara 24 kalAka rahe che, ghaDiyALane ekvAra ApelI cAvInI asara 24 kalAka rahe che, tema divasamAM ekvAra sAMbhaLelI jinavANInI asara Akho divasa ane AkhI rAta rahe che. bajAramAM gayA ane kmANI nathai, balake khoTa gai, to saMsAramAM lAbha-hAni, saphaLatA-niSphaLatA svAbhAvika che evI jinavANIne yAda karIne AtmA svastha banI jAya. svajanane ke mitrane maLavA gayA, ane mAnana maLyuM, balake apamAna thayuM, to mAna-apamAna pularUpa che ityAdi jinavANIne vicArIne AtmAsvastha banI jAya. apamAnanI asaranathavAde. ociMtIkoi zArIrika pIDA thai to AkarmanovipAka che ityAdi jinavANInuM ciMtana karIne AtmA zAMtithI pIDAne bhogave. vartamAnamAM prAya: evA jIvo koi nathI ke jemane upara kahyA tevA du:khanA prasaMgo kyAreya na Ave. avAra-navAra AvA prasaMgo AvyA kare. A vakhate te jinavANInuM ciMtana na kare to aneka prakAranA khoTA vicAro ane ciMtAo karIne vartamAnamAM to du:khI thAya, paNa azubha karma baMdha karIne bhavAMtaramAM paNa du:khI thAya. Aje duniyA tarapha najara karavAmAM Ave, duniyAnA jIvonI paristhitino vicAra karavAmAM Ave, to spaSTa khyAla Ave ke Aje loko (jemanI pAse sukhanAM sAdhano che, evA paNa loko) nirarthaka ciMtA, zoka, dInatA vagere du:khanI AgamAM zekAI rahyA che. paNa niyamita jinavANI zravaNa karanAra A AgathI prAya: bacI jAya. - jinavANIno saMga lAve jIvanamAM raMga mATe ja mahApuruSoe kahyuM che ke jene jinavANI gamI gai, tenuM du:khagayuM, ane tenA sukhano prAraMbha thayo. kAraNake tene sukha-du:khanA vAstavika svarUpano ane sukha-du:khanA vAstavika kAraNono khyAla AvI jAya che. AthI te sukhanA prasaMge to sukhI hoya, paNa duHkhanA prasaMge paNa sukhI hoya. jene jinavANIno saMga thAya tenA jIvanamAM AnaMda AvyA vinA na rahe. mUrkhAo bhale kahe ke "jyAM kokAkolAno saMga tyAM vAtavAtamAM jAme raMga", paNa huM to kahIza ke "jyAM jinavANIno saMga tyAM kSaNe kSaNe jAme raMga". kokAkolAnA pAnathI raMga jAme ja evo niyama nahi. kadAca raMga jAme to paNa kSaNika hoya. kokAkolAnuM pAna thatuM hoya e daramiyAna azubha samAcAra Ave to AnaMda cAlyo jAya. pachI kokAkolA pIvAnuM na game. zrAvaka bIjAne jinavANInuM zravaNa karanArA banAve - vasubhUti jene jinavANIno Avo prabhAva samajAI jAya te potAnA Azritone, svajana-snehIone ane paricayamAM AvanArAone paNa jinavANIno mahimA samajAve, ane jinavANInuM zravaNa karanArA banAve. ene vadhune vadhu jIvo jinavANInuM zravaNa karanArA bane evI bhAvanA hoya, ane e mATe e zakya prayatna paNa kare. e mATe dhanano vyaya karavo paDe to yathAzakti dhanano vyaya paNa kare. A viSe vasubhUti zeThano prasaMga jANavA jevo che. vasubhUti zeTha AryasuhastisUrinA mukhathI jinavANI sAMbhaLIne jaina banyA. paNa tenA gharanA mANaso jainadharma Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya agiyAramuM zravaNa dvAra pAmyA na hatA. AthI vasubhUtie potAnI patnI ane putro vagerene AryasuhastisUri mahArAja pAse dharmazravaNa karavA javAnuM kahyuM. paNa koie tenI vAta upara lakSya na ApyuM. zeThe vAraMvAra preraNA karI, paNa jarAya asara na thai. zeThe vicAryuM : mArA puNyanI teTalI khAmI che. jethI A lokone hitakara mArI vAtanI asara thatI nathI. chatAM nirAza banyA vinA mAre A loko jinavANInuM zravaNa kare tevo upAya zodhIne karavo joie. ema vicAra karatAM tene eka upAya maLI Avyo. teNe AryasuhastisUri mahArAjane kahyuM - mArA gharanA mANaso anekavAra preraNA karavA chatAM ApanI pAse dharma sAMbhaLavA AvatA nathI. AthI Apa temane jainadharma pamADavA mArA ghare vyAkhyAna vAMco evI mArI vinaMtI che. AcArya mahArAje tenI vinaMtIno svIkAra karyo. dararoja temanA gharanA vizALa cogAnamAM AcArya mahArAja vyAkhyAna karavA lAgyA. AthI tenA gharanA mANaso paNa vyAkhyAna sAMbhaLavA lAgyA. chokarAo sAdhuo pAse jatA thAya ane sAdhuothI bhAvita bane e mATe zeTha avAra-navAra chokarAone koi kAmanuM bahAnuM karIne AcArya mahArAja pAse mokale. kyAreka sAdhuone gocarI mATe bolAvI lAvo ema kahIne mokale. Ama avAra-navAra sAdhuo pAse javAthI chokarAone sAdhu pAse javAno kSobha jato rahyo. ema karatAM gharanA badhA mANaso jaina dharmI banyA. 199 jinavANIthI kuTuMbamAM zAMti jo AkhuM kuTuMba dharma sAMbhaLe to e kuTuMbanuM paraloka to sudhare ja, paNa vartamAnamAM paNa e kuTuMbamAM khUba zAMti ane prema hoya. enAthI gharanI ghaNIya upAdhio TaLI jAya. Aje gharamAM chokarAo vagere vAtavAtamAM rIsAtA hoya che. keTalIkavAra vartamAna zikSaNa, tevI sobata vagerenA kAraNe yuvAna chokarA-chokarIo na karavAnuM karIne kuTuMbane kalaMkita banAve che. jinavANI zravaNathI prAya: Ano bhaya na rahe. moTAo potAnA svArtha ane ahaMne poSavA jhagaDatA hoya che. jinavANI zravaNathI A baMdha thai jAya. pApodayathI Arthikasthiti nabaLI hoya athavA nabaLI thai jAya to paNa gharamAM e nimitte jarAya du:kha ke kleza na thAya. Arthika bhIMsanA kAraNe AvatI takalIphone dInatA karyA vinA veThI le. badhAya ekabIjAnA du:khamAM bhAgIdAra bane. kAraNake karmasattAne samajatA hoya che. potAnA dharmane=kartavyane samajatA hoya che. AthI gharamAM je koi eka dharma pAmyo hoya, jinavANInI mahattA samajyo hoya, teNe potAnI zakti-puNya pramANe gharanA bIjAone paNa jinavANInuM zravaNa karanArA banAvavA joie. jinavANIthI bhAvita kuTuMbamAM levAnA jhagaDA na hoya, devAnA jhagaDA hoya, khAvA-pIvAnA jhagaDA na hoya, kiMtu khavaDAvavA-pIvaDAvavAnA jhagaDA hoya, paheravA oDhavAnA jhagaDA na hoya, kiMtu paherAvavA- oDhAvavAnA jhagaDA hoya. AvA kuTuMbamAM ajaba zAMti hoya. jinavANI zravaNathI sambhAna thAya dharmazravaNathI sAcI samajaNa thAya che. sAcI samajaNathI ruci thAya che. rucithI AcaraNa thAya che. samajaNa eTale jJAna: ruci eTale darzana. AcaraNa eTale cAritra. Ano artha e thayo ke jJAnathI samyagdarzana thAya che, ane samyagdarzanathI samyagyAritra Ave che. jJAna vinA samyagdarzana na thAya. samyagdarzana vinA samyakcAritrana Ave. samyajJAna jinavANInA zravaNathI thAya che. game tenI vANInA zravaNathI samyajJAna na thAya. je jIva ciMtana-mananapUrvaka jinavANInuM zravaNa kare che tene samyajJAna thAya che. upadezapadamAM jinavANIno mahimA jaNAvatAM kahyuM che ke - koijIva AryadezamAM ane AryakuLamAM utpanna thayo hoya, atyaMta buddhizALI hoya, udAratA, dAkSiNya, priyavacana ane paropakAra vagere guNothI yukta hoya, AvA guNonA kAraNe badhAne priya banyo hoya, moha ghaNo Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agiyAramuM zravaNa dvAra (200) zrAddhadinakRtya ghaTI gayo hoya, mokSamArgane anukULa vairAgyathayo hoya, ATaluM badhuM hovA chatAM jinavANI vinA tenAmAM mokSamArgamAM pravezavAnI lAyakAta AvatI nathI. samyagdarzanAdirUpa mokSamArgamAM praveza thayA pachI jinavANI vinA temAM sthira na rahI zakAya. mokSamArgamAM praveza thayA pachI paNa jo jinavANInuM zravaNa-vAMcana na thAya to jIva mokSamArgathI patita thAya evuM bane. AthI ja haribhadrasUri mahArAje dharmabiMdumAM kahyuM ke "ninavAnazravAH varmayopazamatiH sacaddarzanam ="jinavacananuM zravaNavagerethI karmano kSayopazama vagere dvArA samyagdarzana pragaTe che."karmanAlayopazama vinA samyagdarzana na pragaTe, karmano kSayopazama zAthI thAya ? e praznanA uttaramAM kahyuM ke - jinavacanazravaNa, jinapUjA, guruvaMdana, supAtradAna vagere dharmakriyAothI karmano kSayopazama thAya. ahIM jinavacana zravaNano sAkSAt ullekha karIne ane jinapUjA vagereno Adi zabdathI nirdeza karIne darzanamohanIyakarmanA kSayopazamanA upAyomAM jinavacanazravaNanI mukhyatA jaNAvI che. thayelI paNa dharmazraddhA jinavANI zravaNa vinA jatI rahe AnAthI ulaTuM, jinavANInuM zravaNa nakaravAmAM Ave to thayeluM paNa samyagdarzana cAlyuM jAya evuM bane. jamInamAM bIja vAvyuM hoya, temAMthI aMkuro paNa phUTyo hoya, paNa pachI jarUrI varasAda na Ave ane sakhata tApa paDe to e aMkuro baLIne khAkha thaI jAya. ahIM bIjanA sthAne samyagdarzana che. aMkurAnA sthAne samyajJAna che. varasAdanA sthAne jinavANI zravaNa che. samyagdarzana ane samyajJAna thayA pachI jo jinavANI zravaNa karavAmAM na Ave to e baMne cAlyA jAya evuM bane. A viSe naMdamaNiyAranuM daSTAMta che. naMdamaNiyAranuM daSTAMta niMdamaNiyAra khuda bhagavAnathI dharma pAmyo hato. teNe bhagavAna zrI mahAvIrasvAmInI dezanA sAMbhaLIne vairAgya thavAthI samyakta sahita bAravratono svIkAra karyo hato. ekavAra teNe unALAmAM auSadhasahita covihAra aThThama tapa kya. pauSadhamAM rahelA tene trIjI rAte pANInI khUba tarasa lAgI. tRSAthI pIDAyelA teNe vicAryuM ke jemaNe nagaranI bAjumAM pavitra jaLathI bharelI suMdara vAvaDIo baMdhAvI che, te loko dhanya che, ane kRtipuNya che. kAraNake vAvaDIomAM nagaranA loko pANI pIne, tRSA zAMta kare, snAna vagere kare. AthI vAvaDI baMdhAvavAthI moTuM puNya thAya. "puNyabaMdhanAM nava kAraNo - 1. anyane bhojana ApavuM. 2. anyane pANI pIvaDAvavuM. 3. anyane paheravAvo ApavAM. 4. anyane besavA Asana ApavuM. 5. anyane sUvA pathArI ApavI. 6. manathI anyanuM hita ciMtavavuM. 7. anya mATe hitakaravacana bolavAM. 8. anyanA sArA kAma AdinI prazaMsA karavI. 9. anya mATe hitakara pravRtti karavI, jemake - anyanI sevA karavI, satkAra karavo, sahAyatA ApavI. A navamAM pANIno paNa samAveza thAya che. anyane pANI ApavAthI puNya baMdhAya. vAvaDI baMdhAvanAra anyane pANI ApIne puNya bAMdhe che. AthI huM vAvaDI baMdhAvIza. savAra thatAM pauSadha pArIne snAnAdi kAryo kya pachI te bheTavuM laIne rAjA pAse gayo. rAjAne bheTanuM dharavApUrvaka praNAma karIne vAvaDI banAvavAnI rajA mAMgI. rAjAe saMmati ApI. AthI teNe thoDA ja samayamAM vAvaDI baMdhAvI. A vAvaDI sAmAnya na hatI, kiMtu AkarSaka ane aneka sagavaDothI bharapUra hatI. vAvaDInI cArebAju kotaraNIvALo suMdara killo banAvyo hato. vAvaDInI aMdara vividha jAtinA sugaMdhI kamaLo ropyAM hatAM. AthI Aju-bAjunuM vAtAvaraNa sugaMdhI rahetuM hatuM. vAvaDInI cAre bAju cAra vizALa bagIcAo banAvyA hatA. dareka bagIcAne pharatI vADa banAvI hatI. AvADa kheDUto banAve che tevI kAMTAvALI nahatI, kiMtuvividhavRkSo Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 201 ) zrAddhadinakRtya agiyAramuM zravaNa dvAra ane aneka prakAranI latAothI sadA lIlIchama ane sugaMdhI rahetI hatI. cAra bagIcAomAM paNa nRtyazALA vagere zALAo banAvI hatI. eka bagIcAmAM citrazALA hatI. temAM kASThanI ane mATInI vividha pUtaLIo goThavavAmAM AvI hatI. paDadA upara vividha nayanaramya citrocitaryA hatAM. bhIMto upara aneka prakAranuM AkarSaka citrAmaNa ane zilpazAstra pramANe vividha kotaraNIo vagere hatuM. temAM ja eka tarapha vizALa nRtyazALA hatI. e nRtyazALAmAM dararoja manoraMjana kare tevAM vividha nRtyobatAvavAmAM AvatAM hatAM. eka tarapha kathAzALA paNa hatI. temAMthAkAro mANasane jakaDI rAkhe tevI kathAo karatA hatA. A badhuM citrazALAmAM hatuM. bIjA bagIcAmAM bhojanazALA hatI. temAM musApharI, yAtriko, garIbo, bhikhArIo, saMto vagerene svaccha ane svAdiSTa bhojana ApavAmAM AvatuM hatuM. trIjA bagIcAmAM auSadhazALA hatI. temAM sArA sArA vaidyo rAkhyA hatA. badhI ja davAo tyAM ja sArA vaidyonI dekharekha nIce banAvavAmAM AvatI hatI. cothA bagIcAmAM dharmazALA hatI. tyAM yAtriko, musApharo vagere utaratA hatA. temAM saMDAsa-bAtharUma vagere sarva prakAranI suvidhAo hatI. AvI AkarSaka vAvaDI dhIme dhIme prasiddha banavA lAgI. samaya jatAM AvAvaDI AkhIrAjagRhI nagarImAM, AkhA magadha dezamAM ane paradezamAM prasiddha banI. koI auSadha mATe, koi nRtya jovA mATe, to koi vAvaDI jovA mADe, dUradUrathI tyAM AvatA hatA. vagara paiseke najIvI kiMmatathI AvI anukULatAo ane mojazokha maLatA hoya eTale loko vAvaDInI ane vAvaDI baMdhAvanAranI prazaMsA kare e svAbhAvika che. loko naMdamaNiyAranI muktako prazaMsA karatA hatA. prazaMsA sAMbhaLIne zeTha AnaMda pAmatA hatA, zeThanI chAtI gajagaja uchaLatI hatI. zeTha divase divase vAvaDImAM khUba Asakta banato gayo. "A vAvaDI meMbaMdhAvI, A vAvaDI meMbaMdhAvI" ema ahaMkArathI kUlAto gayo. "A vAvaDI mArI, A vAvaDI mArI." ema mamatAvALo banato gayo. jIvananA aMte tenA zarIramAM 16 roga utpanna thayA. vaidyoe aneka upacAro kya, paNa badhA upacAro nakAmA gayA. teNe nagaramAM jAherAta karI ke "mArA A rogamAMthI ekapaNa rogano nAza je karaze tene daridratAno nAza thAya teTaluM dhana ApIza." chatAM koipaNa vaidya tenA eka paNa rogane dUra karI zakyo nahIM. aMte ArtadhyAnathI marIne e ja vAvaDImAM deDako thayo. jene sAkSAt mahAvIrasvAmI deva maLyA, jeNe temanI pAsethI zrAvakanAM bAravratono samyatvasahita svIkAra ryo, je dhomadhakhatA unALAmAM paNa covihAra aThThama jevI tapazcaryAkarato hato, te jIva marIne tiryaMcagatimAM gayo. tenuM zuM kAraNa? tenuM kAraNa mamatA che. mamatAnuM kAraNa sabhyatvano nAza che. samatvano nAza thavAthI mamatA thaI. jo sabhyatvakAyama rahyuM hota to AvI mamatAnaja thAta. sabhyatvanA nAzanuM kAraNa zuM? samyatvanA nAzanuM kAraNa jinavANI zravaNano abhAva che. jinavANI zravaNa na thavAthI samyakatva cAlyuM gayuM. jinavANInuM zravaNa na thavAnuM kAraNa sAdhuonA yogano abhAva che. sAdhuono yoga na thavAthI jinavANI zravaNa na thayuM. jinavANInuM zravaNa nathavAthI samyatvano nAza thayo. samyatva, dezavirati ane sarvavirati e traNanA pariNAma zubha nimittane pAmIne pragaTa thAya. ane azubha nimittane pAmIne jatA rahe evuM bane. eka ja jIvane eka ja bhavamAM tevA nimittothI anekavAra samyatva vagere pragaTe ane jAya. eka ja jIvane eka ja bhavamAM sakhyatva ane dezavirati be thI nava hajAra vakhata Ave ane jAya, sarvavirati bethI navA so vAra Ave ane jAya. samatvanI kiyA ane sabhyatvanA pariNAma e baMne eka nathI, judA che. eTale evuM paNa bane ke jIva samyakatvanI kriyA karato hoya, chatAM tenAmAM samatvanA pariNAma nahoya. AvuM ja dezavirati ane sarvavirati mATe bane. pUrve kahyuM Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 agiyAramuM zravaNa dvAra zrAddhadinakRtya. temazubhanimittothI samyaktavagerenA pariNAma pragaTe che. ane azubha nimittothI nAza pAme che. mATe mahApuruSo kahe che ke sAdhake sadA zubhanimittAmAM rahevuM joie, ane azubha nimittono tyAga karavo joIe. ahIMnaMdamaNiyAra zeThane sAdhuno yoga ane jinavANI zravaNarUpazubhanimittana maLavAthI tenuM samya cAlyuM gayuM. samyakatvano nAza thavAthI vAvaDI pratye mamatA thaI. vAvaDI pratye mamatA thavAthI durgati thaI. Ama naMdamaNiyAra zeThanI durgatinuM mULa kAraNa sAdhuonA yogano abhAva che. A uparathI samajI zakAya che ke sAdhakane sAdhuyoga ane sAdhusevA atyaMta jarUrI che. have naMdamaNiyAra zeThanuM AgaLa zuM thayuM te joIe. vAvaDImAM rahelA teNe lokonA mukhethI bolAtA "AvI vAvaDI baMdhAvanAra naMdamaNiyAra zeThane dhanya che." vagere zabdo sAMbhaLIne jAtismaraNa jJAna thayuM. guruyogano abhAva vagere kAraNothI meM maLelA dezavirati dharmane gumAvyo, vagere tenA khyAlamAM AvyuM. have pharIthI bhAvathI dezaviratinI huM ArAdhanA karuM evo nirNaya teNe karyo. pachI abhigraharyo ke AjathI huM sadA chaThThanA pAraNe chaTha tapakarIza. pAraNAmAM junI-sukI sevALa, jaLano mela vagere acitta vastuno upayoga karIza. A abhigrahane barobara pALavA lAgyo. samaya jatAM eka divasa zrI mahAvIrasvAmI rAjagRhI nagarI pAse padhAryA. vAvaDImAM snAna vagere karatA lokonA moDhe "zrI mahAvIrasvAmI padhAryA che." ema teNe jANyuM, AthI te mahAvIrasvAmInAM darzana karavA utsuka banyo. pANI bharatI strInA pANInA beDAmAM pravezIne te bahAra Avyo. pachI zrI mahAvIrasvAmI tarapha utAvaLathI cAlavA lAgyo. paNa rastAmAM ja zreNika rAjAnA ghoDAnA paga nIce cagadAI gayo. turata anazanano svIkAra karIne prabhunuM smaraNa karavA lAgyo. samAdhithI mRtyu pAmIne saudharmadevalokamAM darAkanAme deva thayo. tyAMthI cyavIne mahAvidehakSetramAM utpanna thaze ane cAritra laIne muktimAM jaze. naMdamaNiyAranuM A daSTAMta sAdhuyoga, sAdhusevA ane jinavANI zravaNanI mahattA samajAve che. (ahIM 90mI gAthA pUrNa thaI.) (90) dhammAdhammaM tahA kiccaM, juttAjuttaM taheva ya / devA ya devalogA ya, siddhA neraiyA tahA // 91 // jaM emAiM payatthA, AgameMNa viyANai / ujjhittA savvavAvAraM, tao ya taM nisAmae // 12 // ahiMsA vagere dharma, jIvahiMsA vagere adharma, caityavaMdana vagere mukta kartavya, kutIrthikonI pAse javuM ane pAkhaMDIonI prazaMsA karavI vagere ayukta kartavya, bhavanapati, vyaMtara, jyotiSka ane vaimAnika vagere devo, devonuM AyuSya, devonuM zarIra vagere, devonA Azraya vizeSa, devaloka, siddho, nArako, narakAvAso, nArakonuM AyuSya, nArakonuM zArIrika duHkha - A badhA padArtho jIva AgamathI jANI zake che. AthI zrAvaka bIjA sarva vyApArone choDIne jinAgamanuM zravaNa kare. (91-92). annaM ca jIvAINaM, kuNai saddahaNaM tahA / sasaMkiyANa atthANaM, kujA pucchaM viakkhaNo // 13 // vaLI bIjuM Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya agiyAramuM zravaNa dvAra jIvAdi nava padArtho AgamamAM je pramANe kahyA che te pramANe te padArthonI zraddhA kare = A satya che evo vizvAsa kare. te padArtho (saMkSepamAM) A pramANe che-- 203 caitanyarUpathI badhA jIvo eka prakAre che = samAna che. trasa ane sthAvara e be bhedothI jIvo be prakAre che. vedothI traNa prakAre che. gatithI cAra prakAre che. IndriyothI pAMca prakAre che. kAyothI cha prakAre che. pRthvIkAya Adi pAMca sthAvara, beIndriya, teIndriya, caurindriya, paMcendriya ema nava prakAre che. sUkSma ekendriya, bAdara ekendriya, beIndriya, teindriya, caurindriya, asaMjJI paMcendriya, saMjJI paMcendriya A sAtanA paryAmA ane aparyAmA ema be bhedathI jIvo cauda prakAre che. sUkSma pRthvIkAya Adi pAMca, bAdara pRthvIkAya Adi pAMca, pratyeka vanaspatikAya, vikalendriya, saMjJI-asaMjJI paMcendriya e soLanA paryAma-aparyAya e be bhedothI batrIsa prakAre che. A 32 bhedanA bhavya ane abhavya evA be bhedothI 64 prakAre che. athavA karma prakRtinA bhedothI jIvo aneka prakAre che. vaLI jIvonA zarIro, AyuSya, bhavasthiti ane kAyasthiti vagere kahevuM. tathA ajIvatattva Adi viSe paNa jANavuM. zAstramAM kahelA A badhA padArthonI vicAraNA navatattva ane saMgrahaNI Adi graMthomAMthI jANI levI. A padArthone sAMbhaLIne zraddhA karavA chatAM koIka rIte koIka padArthamAM zaMkA thAya to vicAraNA karavAmAM nipuNa zrAvaka zaMkAvALA padArtho jJAnI gurune pUche. (93) sammaM viyAriyavvaM, atthapayaM bhAvaNApahANehiM / visaya ThAviyavvaM, bahusuyaguruNo sagAsAo // 94 // te ja viSayane kahe che bhAvanAnI pradhAnatAvALA banIne arthAt bhAvArthane pradhAna rAkhIne zaMkAvALA (ke bIjA paNa) sUtranA arthapadonI samyak vicAraNA karavI joIe. ane bahuzruta guruo pAsethI jANIne je arthapadano je artha thato hoya te artha karavo joIe. muttattho hatu paDhamo (Ava.ni.gA.24) ityAdi Agamokta rIte thatI vicAraNA samyak vicAraNA che. te A rIte- (1) sUtranuM vyAkhyAna karanAra gurue ziSyane pahelAM mAtra sUtrArtha kahevo = sUtrano mAtra zabdArtha kahevo. (2) pachI sUtrane sparzatI = sUtranA arthane jaNAvanArI niryuktinA arthathI sahita sUtrArtha kahevo. (3) tyAra bAda vistArathI sUtrano saMpUrNa artha kahevo, arthAt sUtrano bhAvArtha jaNAvavo. ahIM badhA sthaLe jinAjJA sAra che, bIjuM kAMI nahi, evuM tAtparya e bhAvArtha che. A bhAvArthane lakSamAM rAkhIne zaMkAvALA sUtronA arthonI vicAraNA karavI joIe. AvI vicAraNA samyak vicAraNA che. ''bhAvArthane pradhAna rAkhIne'' ekzanano bhAva A pramANe che-- pUrvAparanA sUtrArthanA saMbaMdhane yAda rAkhIne *arthapadonI vicAraNA karavI joIe. aneka prakAranA sUtrone jovA mAtrathI mUDha cittavALA na banavuM joIe. ethI paraspara virodha na Ave te rIte dravya-kSetra-kAla-bhAvanI apekSA rAkhIne, arthAt dravya-kSetra-kALa-bhAvano vicAra karIne, syAdvAda siddhAMtanuM ullaMghana OM vinA arthapadonI vicAraNA karavI joIe. jemake-- * artha bodhaka pado te artha pado. Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agiyAramuM zravaNa dvAra (204) zrAddhadinakRtya mana-vacana-kAyAthI sarva jIvonI hiMsA na karavI. mAtra zabdo pakaDIne A sAmAnya vAkyano artha vicAravAmAM Aveto jinamaMdira baMdhAvI zakAya. paNa ahIMkahyuM tema pUrvAparanA sUtrArthano saMbaMdha vagerene lakSamAM rAkhIne artha vicAravAmAM Ave to "vidhi pUrvaka jinamaMdira karavAmAM doSa nathI." evuM samAdhAna thAya. viSaye vidhyAtisUtro... vidhisUtra, niSedhasUtra, utsargasUtra, apavAdasUtra ityAdi aneka sUtro che. ukta rIte vicAraNA karIne zaMkAvALA padano vidhi Adi je sUtramAM samAveza thato hoya te sUtramAM samAveza karavo sthApana karavuM. (94) saMsayA jAyae micchaM, micchattAo bhavo bhave / navodipittA, navA luhasIyaro 26 saMzayano ucchedana thAya to dUSaNa thAya ema kahe che saMzayathI mithyAtva thAya. mithyAtvathI saMsAra thAya. bhavarUpa samudramAM paDelA jIvone du:khasAgara thAya, arthAt bhava samudramAM paDelA jIvo du:khasamudramAM paDe che. saMzaya eTale tattvamAM saMdeha mithyAtvI jIva pahelA guNasthAne rahe che. tattva jijJAsAnI apekSAthI rahita saMzaya viparyayanI paNa samakakSAno janaka hovAthI mithyAtvathAya che. ahIM bhAvArtha A pramANe che - saMzaya thAya tyAre jo tattva jijJAsA = satyane jANavAnI IcchA na hoya to satyane samajavAno prayatna na thAya. satyane samajavAno prayatnanathAyato saMbhava che ke e saMzaya viparyayane utpanna kare. viparyaya eTale yathArthavastunA svarUpathI viruddha hoya tevuM "A Ama ja che" evuM jJAna. TuMkamAM viparyaya eTale viruddha jJAna. jyAM viruddhajJAna hoya tyAM mithyAjJAna hoya. Ama saMzayane dUra na karavAmAM Ave to mithyAtva Ave. mithyAtvathI saMsAra sarjAya. saMsAra eTale nAraka, tiryaMca, manuSya ane devanA bhavane anubhavavo. saMsAra sarjanathI janma-jarA-maraNa vagere du:khI Ave. (5) tamhA u nAyatatteNaM, suttaM atthaM ahijiuM / nisaMviNa toyabaeN, saMvaDo mo nadI uddA upasaMhAra karavAnI IcchAvALA sUtrakAra kahe che A pramANe saMzayamAM doSa hovAthI e nakkI thayuM ke zrAvake sUtra-artha bhaNIne tattvanA jJAtA banavuM joIe. tatvanA jJAtA banIne zaMkA rahita banavuM joIe. A viSe aMbaDa ane abhayakumAranAM daSTAMto che. sUtra-arthano abhyAsa karavo e tattvanA jJAtA banavAno satya upAya che. mATe ahIM sUtra-arthane bhaNIne tattvanA jJAtA banavuM ema kahyuM. abaDanI kathA vihAra karatA zrI mahAvIra bhagavAna caMpA nagarImAM pUrNabhadra caityamAM samavasaryA. te vakhate bhagavAnane vaMdana karavA mATe nagaranA lokonI sAthe saMbaDa nAmano parivrAjaka Avyo. teNe zrI vIrane traNa pradakSiNA karIne temano upadeza sAMbhaLyo. pachI te jyAre rAjagRha javAnI IcchAvALo thayo tyAre bhagavAne tene kahyuM - tAre mArA AdezathI nAgarathinI patnI sulatAne dharmapravRtti pUchavI. AthI parivrAjaka bhagavAnamAM vItarAgano saMzaya karavA Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya agiyAramuM zravaNa dvAra lAgyo. (strIne dharmapravRtti pUchanAra vItarAga kema hoya? Avo saMzaya tene thayo.) pachI AkAza dvArA sulasAnA ghare AvIne sulasAnI parIkSA karavA mATe bhikSAcaranuM rUpa karIne teNe sulasAnA gharamAM praveza karyo. A vakhate sulasAe kahyuM - huM zIlathI zobhatA sAdhu sivAya bIjAne (=supAtrabuddhithI) dAna ApatI nathI. pachI teNe gharamAMthI nIkaLIne pUrvadizAmAM vidyAbaLathI brahmAnuM suMdara rUpa karIne brahmAne deva mAnanArA nagaralokone dharmano upadeza Apyo. bIjA divase dakSiNa dizAmAM viSNunuM rUpa karIne viSNunA bhaktone upadeza Apyo. trIjA divase uttara dizAmAM mahezanuM rUpa karIne mahezanA bhaktone dharmano upadeza Apyo. cothA divase pazcima dizAmAM tIrthaMkaranuM rUpa karIne samavasaraNamAM cAra prakAranA dharmano upadeza Apyo. tyAM paNa sulasA na AvI. AthI tene bolAvavA mATe aMbaDe mANasa moklyo. to paNa te na AvI. Ama parIkSAthI sulasAne nizcala samyaktvavALI joIne saghaLA prapaMcane saMharI lIdho. pachI te sulasAnA ghare gayo. 205 te samaye aMbaDe sulasAne zrI vIra bhagavAne tamArI dharmapravRtti pUchI ema kahyuM. tenA mukhathI A sAMbhaLIne sulasAe zrI vIrane vaMdana karyuM. aMbaDe sulasAne kahyuM - brahmA vageree svayaM avatarIne nagara lokone dharmano upadeza Apyo. te vakhate tame kema na AvyA ? sulasAe kahyuM - vItarAga, vIdveSa ane sarvajJane joIne bIjAone jovA mATe koNa utsAha rAkhe ? A pramANe sulasAnI sthiratAne joIne zrI aMbaDa zubhamanavALo thayo = harSa pAmyo. pachI suMdara dharmonnatine karatA teNe mRtyu pAmIne devalokane prAsa karyo. krame karIne paMdaramA tIrthaMkara thaze. abhayakumAranI kthA to zreNikacaritrathI jANavI. saMkSepathI ahIM kahevAya che - abhayakumAre vIra bhagavAnane pUchyuM - he prabhu ! chellA rAjarSi koNa thaze ? bhagavAne kahyuM - hamaNAM ja dIkSita thayela A udAyana rAjA chellA rAjarSi che. abhayakumAre manamAM dIkSAno nizcaya karIne rAjyano svIkAra na karyo ane dIkSA lIdhI. (96) nissAmittAya siddhaMtaM, tao kiccaM nirUvae / eyaM ca ittha kAyavvaM, evaM uddhariyavvayaM // 97 // taM tu savvaM nirUvittA, kare jaM karaNijjayaM / so ya paro ceva, jAyavvaniLavi 58 // zravaNa dvAramAM ja maMdiranA uddhAranI ciMtA vagere kartavyone be gAthAothI kahe che- siddhAMtanuM zravaNa karyA pachI maMdira saMbaMdhI kAryanI ciMtA kare. jemake - ahIM A mukhamaMDapa vagere nathI mATe karAvavo joIe. ahIM A prekSAmaMDapa che, paNa jIrNa thaI gayo hovAthI teno uddhAra karavo joIe. te badhuM vicArIne jinamaMdiramAM je karavA jevuM hoya te potAnI zakti hoya to jAte ja kare. potAnI zakti na hoya to bIjA dvArA paNa karavuM joIe. (97-98) taM nANaM taM ca vinnANaM, taM kalAsu ya kosalaM / sA buddhI porisaM taM ca, devakajjeNa jaM vae // 99 // upadeza prAsAda graMthamAM aMbaDano jIva bAvIsamA tIrthaMkara thaze, ane sulasAno jIva paMdaramA tIrthaMkara thaze ema jaNAvyuM che. AthI ahIM svarge prAptaH ane meLa e be padonI vacceno pATha lekhaka AdinA doSathI chUTI gayo hoya ema jaNAya che. Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agiyAramuM zravaNa dvAra (206) zrAddhadinakRtya A ja gRhasthAvAsano sAra che ema kahe cheteja jJAna, vijJAna, kaLAomAM kauzalya, buddhi, zarIra AdinI zakti sArabhUta che ke je maMdiranA kAmamAM Ave. jJAna = zAstranA arthonuM jJAna vijJAna kriyAomAM cAturya, kaLAomAM kauzalya = vidyAomAM kuzaLatA. buddhi = bhaviSyakALanI daSTi, arthAt bhaviSyano vicAra karavAnI zakti. (9) jIrNoddhAranuM mahattva jiNabhavaNAI je uddharaMti bhattIi saDiyapaDiyAI / te uddharaMti appaM, bhImAo bhavasamuddAo // 10 // have jIrNoddhAranA phaLane daza gAthAothI kahe che jIrNa thaI gayelAM ke zikhara Adi paDI javAnA kAraNe paDI gayelAM jinamaMdirono uddhAra bahumAnapUrvaka jeo kare che te bhayaMkara bhavasamudrathI potAno uddhAra kare che. jevI rIte samudramAM magaramaccha anya prANIone gaLI jatA hovAthI samudra bhayaMkara che tevI rIte A saMsAramAM janma, jarA ane maraNa vagere du:khasamUha jIvone gaLI jAya che mATe saMsAra bhayaMkara che. saMsAra eTale naraka, tiryaca, manuSya ane deva e cAra gati. jinamaMdirono uddhAra bahumAnathI karavo joIe, kIrti Adine meLavavAnI IcchAthI nahi. (100) appA uddhario ccia, uddhariyo taha ya tehiM niyavaMso / anne ya bhavvasattA, aNumoyaMtA ujiNabhavaNaM // 101 // . athavA jinamaMdirano uddhAra karanArAoe potAno to uddhAra karyo ja che. vadhArAmAM temaNe svavaMzano ane jinamaMdiranI anumodanA karanArA anya bhavya jIvono paNa uddhAra karyo che. jinamaMdirano uddhAra karanArAoe jIrNoddhAra vagere satkAryo karavAnA kAraNe potAno to uddhAra karyo ja che. vadhArAmAM temaNe svavaMzano paNa uddhAra karyo che. kAraNa ke svavaMzamAM thayelA pitA ane dAdA vagere pUrvajo svarga vageremAM gayA hoya ane avadhijJAna AdithI tenA sukRtane jANIne anumodanA kare e saMbhavita che. athavA potAnA putra ane pautra vagereno satkAryamAM pravRtti AdithI uddhAra kare che. (laghukarmIputra vagere pitAnA jIrNoddhAranA kAryamAM sahakAra ApavA dvArA satkAryamAM pravRtti kare e sahaja che.) svavaMza sivAyanA bIjA bhavya jIvoke je jIvoniTamuktigAmI che te jIvo teNesamarAvelA jinamaMdiranI anumodanA kare. anumodanA karatA te jIvo anumodanA sivAya bIjA dhArmika anuSThAna karatA hoya to paNa temanuM kalyANa thAya che. AthI jinamaMdirano uddhAra karAvanArAoe jinamaMdiranI anumodanA karanArA bhavya jIvono paNa uddhAra karyo che. (101) khaviyaM nIyAgoyaM, uccAgoyaM ca baMdhiyaM tehiM / kugaipaho niTThavio, sugaipaho ajio ya tahA // 102 // Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 207 ) agiyAramuM zravaNa dvAra jinamaMdirano uddhAra karanArAoe nIcovakarma khapAvI dIdhuM che, uccagotrakarma bAMdhyuM che, naraka vagere kugatino mArga baMdha karI dIdho che, ane devagati vagere sadgatino mArga prApta karyo che. nIcagotra = halakA kuLomAM utpatti. uccagotra = sukulamAM janma. sukulamAM janmela jIva ghaNA lokothI pUjAya che. mATe uccagotrakarma bahujana pUjyatAnuM kAraNa che. skUTa, baddha ane nidhatta avasthAvALuM pUrve bAMdheluM nIcagotrakama sattAmAM paDyuM hoya to jinamaMdiranA uddhArako zubhapariNAmathI udgalanAkaraNa vagere dvArA te karmane khapAvI nAkhe che, ane uccagotrakarma bAMdhe che. vivecana pRTa vagere cAra prakAranA baMdhano artha A pramANe che- skRSTa- paraspara aDelI soyo samAna. jema paraspara aDIne rahelI soyone chUTI karavI hoya to aDavA mAtrathI chUTI karI zakAya tema, karmo vizeSa phaLa ApyA vinA sAmAnyathI (=pradezodayathI) jogavAIne AtmAthI chUTA paDI jAya tevo baMdha spRTa baMdha che. je jIva pApa karavAnI IcchA na hovA chatAM cAle tema na hovAthI dubhAtA dile pApa kare teno baMdha atyaMta zithila hoya che. AvAM karmo hRdayanA pazcAttApathI nAza paNa pAmI jAya. baddha- dorAmAM parovelI soyo samAna. jema dorAmAM parovAyelI soyone chUTI karavI hoya to jarA prayatna karavo paDe tema, karmo thoDuM phaLa ApIne chUTAM thAya tevo baMdha baddhabaMdha che. IcchAthI karelAM pApothI A baMdha thAya. nidhatta-dorAmAM parovelI ane kaTAI gayelI soyo samAna. AvI soyone chUTI pADIne upayogamAM levI hoya to telamadana Adi ghaNI mahenata karavI paDe che, e pramANe koMghaNuM phaLa ApIne chUTAM thAya tevo baMdhate nidhatta baMdha. IcchAthI ane rAjI thaIne karelAM pApothI Avo karmabaMdha thAya. nikAcita-ghaNathI kuTIne ekameka banAvelI soyo samAna. jema AvI soyo upayogamAM lai zakAya, temAMthI navI soyo banAvavAnI mahenata karavI paDe, temakarmo potAnuM atyaMta ghaNuM phaLa ApIne ja vidAya thAya tevo baMdha nikAcita baMdha. atyaMta rAcI-mAcIne, rasapUrvaka, AnaMda ane utsAhathI karelA pApathI Avo baMdha thAya. prathamanA traNa prakAranA baMdhanAphaLamAM zubhAzubha adhyavasAyanA AdhAre pheraphAra (=vadhAremAMthI ochuM ane ochAmAMthI vadhAre) thaI zake, paNa nikAcita baMdhamAM koI jAtanuM parivartana na thAya. sAmAnya rIte jevI rIte bAMdhyuM hoya tevI ja rIte bhogavavuM ja paDe. karmasAhityamAM ATharaNa bahuprasiddha che. temAM saMmakaraNa che. saMkamakaraNanA varNananI aMtargata udvalanA karaNanuM varNana Ave che. kaSAyamizrita adhyavasAya ane yoganA baLane karaNa kahevAmAM Ave che. udvalanA eTale ukheDavuM = ka sattAmAMthI nirmULa thAya te udgalanA karaNa. jinamaMdirano uddhAraka jIva tevA viziSTa zubha adhyavasAyathI sattAmAM paDelA nIcagotra karmanAM dalikone sattAmAMthI nirmULa karI nAkhe che. (12) ihalogaMmi sukittI, supurisamaggo ya desio hoi / annesiM bhavvANaM, jiNabhavaNaM uddharaMtehiM // 103 // - jinamaMdiranA uddhArakonI A bhavamAM paNa sukIrti = suprazaMsA thAya. tathA temaNe anya bhavya jIvo samakSa supuruSono tIrthoddhArarUpa mArga pragaTa karyo che. Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 208 ) agiyAramuM zravaNa dvAra zrAddhadinakRtya tIrthano uddhAra karavo e supuruSono mArga che. sagaracakInA putro vageree aSTApada vagere tIrthano uddhAra karyo hato. (103) sijhaMti kei teNa vi, bhaveNa iMdattaNaM ca pAvaMti / iMdasamA kei puNo, surasukkhaM aNubhaveUNaM // 104 // maNuyatte saMpattA, ikkhAgakulesu tahaya harivaMse / seNAvaI amaccA, ibbhasuyA ceva jAyaMti // 105 // jinamaMdiranA uddhArakomAMthI jemanAM sarva karmono kSaya thaI gayo che tevA keTalAka manuSyo te ja bhavamAM mokSane pAme che. jemanAM karmohajI bAkI rahyAM che, tevA keTalAka manuSyo Indrapadane pAme che. keTalAka IndrasamAna thAya che. bIjA paNa keTalAka maharthika deva thAya che. tyAM divyasukhane anubhavIne manuSyabhavamAM IkvAku vagere) sukulamAM ke harivaMzamAM janma pAmelA te jIvo hAthI, azva, ratha ane page cAlanArA sainikoe caturaMgI senAnA mAlika evA mahAna rAjA thAya, athavA mahAmaMtrI, zreSThiputra ke sArthavAhaputra thAya. (104-105) kalAkalAve kusalA kulINA, sayANukUlA saralA susIlA / sadevamaccAsurasuMdarINaM, ANaMdayArI maNaloyaNANaM // 106 // jinamaMdiranA uddhAraka jIvo lipi ane gaNita vagere kaLA samUhamAM kuzaLa thAya che. mAtRpakSa ane pitRpakSa vizuddha hoya tevA kulIna hoya che, sadAya anukUla hoya che = sva-parano bheda vinA badhAonuM hita karanArA hoya che, saraLa hoya che, suzIla hoya che = apakAra karanArA upara paNa upakAra karavAnA svabhAvavALA hoya che, uttama guNonA yogathI devo, manuSyo ane asuronI suMdarIonA mana-nevIne AnaMda ApanArA hoya che. (106) caMduvva somayAe, sUro vA teyavaMtayA / rainAhuvva rUveNaM, bharaho vA jaNaiTThayA // 107 // kappaDumuvva ciMtAmaNivva, cakkI va vAsudevA vaa| pUijati jaNeNaM, jinnuddhArassa kattAro // 108 // bhuttUNa vare bhoe, kAUNaM saMjamaMca akalaMkaM / khaviUNa kammarAsiM, siddhipayaM jhatti pAviti // 109 // jinamaMdiranA uddhArako saumyatAthI caMdra jevA, tejathI sUrya jevA, rUpathI kAmadeva jevA, lovAMchAne pUravA mATe bharata cakravartI jevA, kalpavRkSa jevA, ciMtAmaNI jevA, cakravartI ke vAsudeva thAya che, lothI pUjAya che, uttama bhogone bhogavIne kaSAyanI malinatAthI rahita evA yathAkhyAta cAritrane pAmIne karmasamUhane khapAvIne jaladI siddhi padane pAme che. (107-109-109) iya jinnuddhAro jiNavarehiM, savvehiM vannio guruo| mukkhaMganANasurasaMpa-yANa iha kAraNaM paramaM // 110 // Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 209 zrAddhadinakRtya (209) agiyAramuM zravaNa dvArA jIrNoddhArano upasaMhAra karatA sUtrakAra kahe che A pramANe sarva tIrthakaroe dravyastavamAM jIrNoddhArane ja mahAna kahyo che. kAraNa ke jIrNoddhAra mokSanAM aMga samyajJAna-samyagdarzana-samAritranuM ane surasaMpattinuM parama kAraNa che. aMga eTale kAraNa. mokSanAM aMga eTale mokSanAM kAraNa. samyajJAna-samyagdarzana-samakyAritra e traNa mokSanAM avaMdhya (=niSphaLana thAya tevAM) kAraNo che. A bhavamAM te traNanI prAptinuM kAraNa jIrNoddhAra che. A viSayamAM zrI mallinAthanA jinamaMdirano uddhAra karanAra purimatAla nagaranA vAguru (?vAguri) zeTha vagerenAMdaSTAMto che. tevA prakAranA saMghayaNa AdinI prAptina thavAthI jIrNoddhAra karanArAo teja bhavamAM siddhine prApta kare to jIrNoddhAra paralokamAMdevasaMpattionuM kAraNa bane. te A pramANe - maMdiramAM sAdhuo Ave nirmala AzayavALo te sudezanAne sAMbhaLIne samyajJAna ane samyagdarzanane pAme che. jaladI dezathIke sarvathI cAritrane pAme che. Ama jIrNoddhAra karanAra manuSya devalakSmInuM ane mokSalakSmInuM bhAjana bane che. (110) puNovi ciMtae tattha, samuggAINa kiccayaM / - annaM vA dutthiyaM jaMtu, taM savvaM sutthiyaM kare // 111 // jIrNoddhAranI vicAraNA karyA pachI bIjA kartavyane kahe che zrAvaka jinamaMdiranA bhaMDAranuM sArI rIte rakSaNa kare.Aya-vyayanAM sthAno jovA vagere bIjAM paNa kAryonI ke ciMtA kare = saMbhALa rAkhe. pUjArI ane paherIgara vagere potapotAnuM kArya barobaranakaratA hoya to barobara kare tema kare athavA pUjArI ane paherIgara vagerenI AjIvikA alpa hovAnA kAraNe paristhiti barobara nahoya to sArI paristhitivALA kare. TuMkamAM kahevAnuM ke jinamaMdiranuM je je kArya barobara na thatuM hoya te te kArya barobara thAya tema kare. (111) __ bhakkhei jo uvikkhei, jiNadavvaM tu sAvao / ' pannAdIno moka, niSpApAvalaHT I??rA. A pramANe jinamaMdiranI ciMtA karanArA koI zrAvakathI devadravyano vinAza paNa thAya. AthI devadravya vinAza saMbaMdhI je kahevA yogya che tene cauda gAthAothI kahe che je zrAvaka devadravyanuM ke devadravyanI sAmagrInuM bhakSaNa kare = svayaM upayoga kare, athavA upekSA kare eTale ke bIjAo devadravyanuM kevadravyanI sAmagrInuM svayaM bhakSaNa karatA hoya to temane zakti hovA chatAM roke, te prajJAhIna thAya che, te pApakarmathI lepAya che. prajJAhIna thAya- prajJAhIna thAya eTale lAbha-nukazAnano vicAra karyA vinA vahIvaTa kare. ethI aMga uddhAra dAna vagerethI devadravyano vinAza thAya. aMga zabdanA aneka artho thAya che. temAM sAdhana artha paNa thAya che. ahIM sAdhana eTale jinamaMdiramAM upayogamAM AvatA sAdhano. AmAM devadravya paNa AvI jAya. AthI aMga uddhAradAnathI devadravyano vinAza thAya, eno artha A pramANe thAya-jinamaMdiranAM sAdhanoke devadravya vyAja lIdhA vinA uddhAra Ape. ethI devadravyano vinAza thAya. ' dravyasamatikA graMthanI TIkAmAM prajJAhInatvano bIjo artha A pramANe che- athavA maMdabuddhi hovAnA Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210) agiyAramuM zravaNa dvAra zrAddhadinakRtya, kAraNe thoDo kharca karavAthI kAma barobara thaze ke vadhAre kharca karavAthI ? evI samajaNa na hovAthI devadravyano vinAza thAya. (112) dhammaM va so na yANei, jiNaM vA vi jiNAgamaM / bhakkhei jo uvikkhei, jiNadavvaM tu sAvao // 113 // je zrAvaka devadravyanuM bhakSaNa kare che ke upekSA kare che te dharmane, jinane ke jinAgamane jANato nathI. ahIM mULagAthAmAM bhakSaNano ane upekSAno pharI je ullekha karyo te bhakSaNa ane upekSA mahAdoSa che evuM jaNAvavA mATe karyo che. (113) ahavA narayAuyaM teNa, baddhaM ceva na saMsao / tattovi so cuo saMto, dArideNa na muccai // 114 // athavA devadravyanuM bhakSaNa ane upekSA karanAre narakanuM AyuSya bAMdhI ja dIdhuM che, emAM koI saMzaya nathI. naramAMthI nIkaLIne bIje janmelo te daridratAthI mUkAto nathI. (114) pamAyamittadoseNaM, jiNaritthA jahA duhaM / pattaM saMkAsasaDDeNaM, tahA anno vi pAvihI // 115 // jevI rIte saMkAza zrAvake mAtra pramAda doSathI devadravyano upayoga karavAnA kAraNe du:khane pAmyo tema bIje paNa zrAvaka du:kha pAmaze. (115) saMkAsagaMdhilAvai, sakkavayAraMmi ceie kahavi / ceiya davvuvaogI, pamAyao maraNasaMsAre // 116 // tanhA chuhAbhibhUo, saMkhije hiMDiUNa bhavagahaNe / pAyakhavAda vunnaba-viyaTISAvatuM vaduso - saMkAza zrAvakanuM daSTAMta gaMdhilAvatI nagarImAM svabhAvathI ja bhavanAvairAgyavALo saMkAzanAmano zrAvaka hato. te tyAM"zakAvatAra" nAmanA jinamaMdiramAM sAra-saMbhALa karato hato. koIka vakhata bIjAM kAryomAM rokAvAnA kAraNe ajJAna-saMzayaviparyAsarUpa pramAdathI devadravyano upayoga karyo. tenuM Alocana-pratikramaNa karyA vinAte mRtyu pAmyo. tyAra pachI saMsAramAM bhUkha-tarasa vagere du:khathI parAbhava pAmatA teNe saMkhyAtA bhavo sudhI bhavomAM paribhramaNa karyuM. temAM teNe ghAtana-vAhana ane cUrNana e traNa vedanAo dareka bhavamAM anekavAra sahana karI. ghAtana eTale talavAra ane bhAlA AdithI chedAvuM. vAhana eTale mIThAnI gADI vagere vAhanane kheMcavuM. cUrNana eTale mugara vagerethI kuTAvuM. (117) dAriddakuluppattiM, dariddabhAvaM ca pAviuM bahuso / bahujaNadhikkAraM taha, maNuesu vi pAviuM bahuso // 118 // te jIva aneka vAra daridrakuLamAM utpanna thayo. tyAM koI kAraNathI ke kAraNa vinA paNa ghaNA lokonA avarNavAdane-tiraskArane pAmyo. manuSyomAM utpanna thavA chatAM putra ane strIAdithI niMdanIya evuM bIjuM paNa Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya du:kha vAraMvAra pAmyo. (118) tagarAeM ibbhasuo, jAo takkammasesayAo a / dAriddamasaMpattI, puNo puNo cittanivveo // 119 // 211 agiyAramuM zravaNa dvAra pachI te tagarA nagarImAM zreSThiputra thayo. saMkAzanA bhavamAM devadravyano upayoga karIne upArjana karelA lAbhAMtarAya vagere karmano alpa aMza hajI bhogavavAno bAkI rahelo hato. tethI tyAM paNa daridra banyo, ane manovAMchitanI prApti thatI na hatI. vAraMvAra cittamAM udvega rahyA karato hato. (119) kevalijoge pucchA, kahaNe bohI taheva saMveo / ithamuciOi, veDvanavvasa vRddhitti // 20 // eka vAra tene kevaLI bhagavaMtano yoga thayo. teNe kevaLI bhagavaMtane pUchyuM - he bhagavan ! meM pUrvabhavamAM kayuM karma karyuM ke jethI hamaNAM mArA manoratho pUrAtA nathI. kevaLI bhagavaMte saMkAzanA bhavathI mAMDIne atyAra sudhInA bhavono vRttAMta kahyo. AthI tene samyagdarzananI prApti thaI. aMtaramAM saMvega pragaTyo. AthI teNe kevaLIne pUchyuMhe bhagavan ! meM devadravyano upayoga karavAno je aparAdha karyo te viSe hamaNAM mAre zuM karavuM yogya che ? kevaLIe kahyuM- jinamaMdira, jinapratimA, rathayAtrA, snAtramahotsava vagerenI pravRtti thAya e mATe suvarNa AdinI vRddhi karavI e ucita che. (120) gAsacchAyaNamittaM, muttuM jaM kiMci majjha taM savvaM / ceiyadavvaM neaM, abhiggaho jAvajIvA // 121 // pachI teNe vepAra karatAM mane bhojana ane vastrothI adhika je kaMi maLe te badhuM devadravya jANavuM, mAre eno upayoga na karavo, Avo abhigraha jIvanaparyaMta lIdho. (121) suhabhAvapavittIe, saMpattI bhiggahaMmi niccalayA / ceIhAravAM, tathaeN sayA monasundrI ?225 Avo abhigraha dhAraNa karanArA te mahAtmAne zubhabhAva thavAthI devadravyanuM devuM cUkavI devAnI icchAthI viziSTa Azaya vadhato rahyo. AthI lAbhAMtarAya karmano kSayopazama thayo. AthI atizaya ghaNI saMpatti maLI. saMpatti prApta thatAM te potAnA niyamamAM daDha rahyo. ''jema lAbha vadhe tema lobha vadhe'' e vacanAnusAra tene te dravyano potAnA mATe, upayoga karavAnI svapnamAM paNa IcchA na thaI. pachI teNe te ja tagarAnagarImAM jinamaMdira baMdhAvyuM. (tattva sayA morisuddhI=) jinamaMdira baMdhAvavAmAM te zAstrane AdhIna banIne vicAra karato hato. zAstrane AdhIna banIne sarvatra bhUmi AdinI zuddhi rAkhato hato. jinamaMdira nirmANano vidhi kahyuM che ke - bhUmizuddhi, dalazuddhi, bhRtakAsaMdhAna, svAzayazuddhi ane yatanA e jinamaMdira nirmANano vidhi che. bhUmizuddhi- dravyathI zuddha ane bhAvathI zuddha ema be prakAre zuddhabhUmi che. hADakAM ane bIlo vagere zalyathI rahita bhUmi dravyathI zuddha che. jyAM jinamaMdira baMdhAvavAthI anya lokone aprIti na thAya te bhUmi bhAvathI zuddha che. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtyA agiyAramuM zravaNa dvAra (212) dalazuddhi- jenAthI maMdiranuM nirmANa thAya te kASTha ane ITo vagere dala che. dala banAvanArAo pAsethI ucita mUlya ApIne kharada ane baLada Adine du:kha na thAya te rIte lAveluM dalazuddha che. bhUtakAsaMdhAna- kAma karanArA mANasone vetanamAM ( pagAramAM) chetaravA nahi. svAzayazuddhi- pazcAttApa Adi doSono tyAga karIne svacittanA utsAha pUrvaka jinamaMdira baMdhAvavuM. yatanA- vaDhathI gALelA pANIno upayoga karavo vagere yatanA che. athavA sayAmogaparizuddhI padano artha A pramANe che- jinamaMdira baMdhAvavAmAM besavA vagerenI kriyA karavAmAM paNa sadA have kahevAze te AzAtanAono tyAga karavo. (122) niTThIvaNAikaraNaM, asakkahANuciyaAsaNAI ya / AyayaNami abhogo, ittha devA udAharaNaM // 123 // AzAtanAone kahe che (jinamaMdiramAM ke jinamaMdiranI hadamAM) thuMkavuM, rAjakyA vagere visthA karavI, anucita Asana upara besavuM, athar vaDila vagerenA AsanathI UMcA Asane ke samAna Asane besavuM. palaMga vagere upara besavuM, ItyAdi badhuM jinamaMdiramAM bhoga che, arthAt jinamaMdirano durupayoga che. A rIte jinamaMdirano durupayoga karavo e mahAAzAtanAnA phaLavALuM hovAthI durgatinuM kAraNa che. ahIM vikathA ane anucita Asana e be jinanI AzAtanArUpa hovAthI AzAtanAnA varNanamAM te be AvI jAya che, Ama chatAM "Abe mahAavajJArUpa hovAthI ebano atizayatyAga karavo joie e jaNAvavA mATe ahIM te beno alaga ullekha karyo che. ahIM AzAtanAnA tyAgamAM bhavanapatidevo vagerenuM udAharaNa che. (123) tevadAyaMmitevA, vivimohiyAvina vAyAvi . . sarasahiM sima, hAgiTTAvina vuti 224o . devo paNa AzatAnAno tyAga kare che e viSayane vicAre che- devone viSayarUpajhere mUDhabanAvI dIdhA hovA chatAM devonaMdIzvara vagere sthaLe rahelA jinamaMdiramAM prANathI paNa adhika premanuM sthAna banelI apsarAonI paNa sAthe kyAre ya hAsya, kIDA, majAka, vicitra hAsyavacano vagere paNa karatA nathI. tathA moTI badhI AzAtanAono tyAga kare che. (124) iya so mahANubhAvo, savvattha vi avihibhAvacAeNa / cariuM visuddhadhammaM, akkhaliArAhao jAo // 125 // A pramANe saMkAzazrAvakamAMprazasta sAmarthyapragaTa thayuM. teNe sarvakAryomAM anucipravRttino tyAga karyo. zruta-cAritrarUpa vizuddha dharmanI niraticAra ArAdhanA karIne te mokSano sAdhaka banyo. (125) ceiyadavvaM sAhAraNaM, ca jo duhai mohiyamaIo / dhammaM ca so na yANai, ahavA baddhAuo narae // 126 // Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 213 zrAddhadinakRtya. (213) agiyAramuM zravaNa dvAra devadravya aMge je kahevA yogya che tene daSTAMta sahita kahIne have devadravya ane sAdhAraNa dravyanA vinAza vageremAM samAna doSa che e pragaTa karavAnI IcchAthI sUtrakAra kahe che kliSTa karmanA udayathI mUDhacittavALo je manuSya devadravya ane sAdhAraNadravyano vinAza kare che, athavA vyAje laIne vyavahAra karavo vagere rIte pote teno upayoga kare che, te dharmane jANato nathI, athavA teNe narakanuM AyuSya bAMdhI lIdhuM che. devadravya prasiddha che. jinamaMdira, pustaka ane ApattimAM AvelA zrAvaka vagereno uddhAra karavAne yogya evuM je dravya RddhimAna zrAvakoe ekaThuM kareluM hoya te dravya sAdhAraNa dravya che. (126) ceiyadavvaviNAse, taddavvaviNAsaNe duvihabhee / sAhU uvikkhamANo, aNaMtasaMsArio bhaNio // 127 // cAMdI-suvarNAdi devadravyano vinAza tathA jinamaMdiranI kASTha, paththara, ITIvagere be prakAranI "vastuono vinAzakoi karI rahyo hoya tyAre sarvasAvaghavyApArothI nivRtta thayelo paNa sAdhujo upekSA kare = upadezavagerethI nAza thato aTakAve nahi, to anaMtasaMsArika thAya, arthAt durlabhabodhi thAya. kahyuM che ke - devadravyano nAza karavAthI, munino ghAta karavAthI, zAsananI apabhrAjanA karavAthI, ane sAthvInA cothA vratano bhaMga karavAthI samyagdarzananI prAptinA mULamAM aMgAro mUkAya che, arthAt anaMta kALa sudhI samyagdarzananI prApti thatI nathI." ahIM bhakSaNarUpake upekSAdirUpa vinAza jANavo. vastuonA be prakAra have pachInI gAthAmAMkaheze. (127) joggaM aIyabhAvaM, mUluttarabhAvao ahava kaheM / jANAhi duvihabheyaM, sapakkhaparapakkhamAI vA // 128 // jinamaMdiranI vastuonA be prakAra kahe che' jinamaMdiranI vastuonA yogya ane atItabhAva ema be prakAra che, athavA mUla ane uttara ema be prakAra che, athavA vinAzanA svapakSa ane parapakSa e be prakAra che. yogya eTale vAparavAne yogya, arthAt jinamaMdiramAM vAparavA mATe navI lAvelI kASTha, ITa, patthara vagere vastuyogya vastu che. atItabhAva eTale junI thaI gayelI, arthAt jinamaMdiramAM lagADyA pachI kADhI lIdhelI hoya tevI vastu atItabhAva che. thAMbhalA ane kuMbhIo vagere mULa dravya che. chata vagere uttara dravya che. svapakSa eTale sAdharmika varga. parapakSa eTale anya dharmaloka. svapakSathI je vinAza thAya te svapakSavinAza. parapakSathI je vinAza thAya te parapakSa vinAza. Ama aneka rIte jinamaMdiranI vastuonA be prakAra che. (128) "samu zabdano artha saMpuTa, DAbhaDo, peka karelI peTI vagere thAya che. ahIM teno bhAvArtha ja lakhyo che. atha sAte kSetramAM vAparI zakAya tevuM dravya sAdhAraNadravya kahevAya. vinAza karavA yogya vastuo be prakAranI hovAthI vinAza be prakAre che. ahIM vinAzanA be prakAra kahyA hovA chatAM samajavAmAM saraLatA rahe e daSTie anuvAdamAM vastuonA be prakAra kahyA che. Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agiyAramuM zravaNa dvAra 214 zrAddhadinakRtya ceiyadavvaM u vibhajja, karijja koI naro sayaTThAe / samaNaM vA sovahiyaM, vikkijjA saMjayaTThAe // 129 // eyArisaMmi davve, samaNANaM kiM na kappae ghittuM / ceiyadavveNa kayaM, mulleNa va jaM suvihiyANaM // 130 // devadravya vinAzanA doSane ane prasaMgathI gurudravya vinAzanA doSane vyavahAra bhASya sUtranI gAthAothI batAve che- prazna :- coro bhegA thaIne devadravyane core, corelA devadravyanA vibhAga karIne koI (cora) manuSya e devadravyamAMthI potAnA mATe modaka vagere AhAra banAve, have te AhAra sAdhuone Ape to, te AhAra sAdhune grahaNa karavuM zuM na kalpe ? athavA koI manuSya sAdhu mATe (=sAdhune vastrAdi ApavA mATe) upadhisahita sAdhune vece, te vecANathI AvelA dhanathI kharIdela prAsukavastra vagere sAdhuone Ape to, te vastra vagere sAdhuone grahaNa karavuM zuM na pe ? uttara H- na 5e. je devadravyathI ane sAdhunA vecANanA dhanathI je potAnA mATe kareluM hoya, te ApavAmAM Ave to kalpe nahi. (129-130) teNapaDicchA loe, vi garahiyA uttare kimaMga puNo / ceiyajaipaDiNIyA, jo giNhai so vi hu taheva // 131 // kema na kalpe ? ema pUchavAmAM Ave, javAba kahe che-- core corI karIne lAveluM grahaNa karavuM e lokamAM paNa niMdanIya gaNAya che, to pachI, lokottaramArgamAM te niMdanIya gaNAya temAM to pUchavuM ja zuM ? lokottara mArgamAM te vadhAre niMdanIya gaNAya. tethI deva ane muninA zatrunA hAthamAMthI je le che, te paNa nizce tevo ja che = deva-munino zatru ja che. (131) ceiyadavvaM giNhittu, bhuMjae jo u dei sAhUNaM / so ANA aNavatthaM, pAvai liMto vi diMto vi // 132 // A ja arthanuM samarthana karatA sUtrakAra kahe che- devadravya ane pUrvokta prakAranuM gurudravya je sAdhu laIne svayaM teno upayoga kare che, ane bIjA sAdhuone Ape che, tene lenAra sAdhu ane ApanAra sAdhu paNa AjJAbhaMga, anavasthA, mithyAtva ane virAdhanA doSane pAme che. AjJAbhaMga- pravacanamAM jeno niSedha karyo che te Acare che mATe AjJAbhaMga doSa lAge. anavasthA- tene Acarato joine bIjAo paNa tevI kupravRtti kare, tethI anavasthA doSa thAya. mithyAtva- je pramANe pratijJA karI che te pramANe na karavAthI mithyAtva (=asatyapaNuM) thAya. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (215) agiyAramuM zravaNa dvAra virAdhanA- virAdhanAnA saMyama, Atma ane pravacana ema traNa bheda che. vastu anyAyathI lIdhI hovAthI saMyama virAMdhanA thAya. zatru deva vagere chaLe ethI AtmavirAdhanA thAya. coranI vastu levAthI pravacananA mULa AdhArabhUta sAdhu ane jinamaMdirane upadrava thavAthI pravacanavirAdhanAthAya eto sArI rIte prasiddha che. (132) devadravyeNa yA vRddhi-gurudravyeNa yaddhanam / taddhanaM kulanAzAya, mRto'pi narakaM vrajet // 133 // vedAMtamAM kahyuM che ke devadravyathI je dhanavRddhi thAya ane gurudravyathI je dhana thAya te dhana kuLanA nAza mATe = svasaMtAnanA uccheda mATe thAya, ane devadravya AdinuM bhakSaNa karanAra te marIne paNa narakamAM jAya. (133) prabhAsve mA matiM kuryAH.prANaiH knntthgtairpi| agnidagdhAH prarohanti, prabhAdagdho na rohati // 134 // kaMThe prANa AvI jAya to paNa tuM prabhAdravya levAnI buddhi na kara. kAraNa ke agnithI baLelAM vRkSo vagere jalasiMcana AdithI pharI pallavita thAya che, paNa prabhAdravyano vinAza karavAnA kAraNe pAparUpa agnithI baLelo jIva pallavita thato nathI, arthAt sadAya du:khI rahevAthI pharI sukhane pAmato nathI. (134) prabhAsvaM brahmahatyA ca, daridrasya ca yddhnm| gurupatnI devadravyaM, svargasthamapi pAtayet // 135 // prabhAdhana, brahmahatyA, daridranuM dhana, gurupatnI ane devadravyasvargamAM rahelAne paNa pADe che, arthAt ...bhAdhananuM bhakSaNa karavuM, brAhmaNanI hatyA karavI, daridranuM dhana coravuM, gurunI patnI sAthe anAcAra karavo ane devadravyanuM bhakSaNa karavuM e mahApApa che. (135) . * parvano nizciMtu, saTTo mama vikSage 1 visaM so bhakkhae bAlo, jIviyaTThI na saMsao // 136 // A pramANe svazAstramAM ane parazAstramAM kaheluM jANIne je zrAvaka devadravyanuM bhakSaNa kare che ke tenI upekSA kare che, ajJAna te nile jIvavAnI IcchAvALo thaIne viSanuM bhakSaNa kare che. (136) je puNo jiNadavvaM tu, vuddhiM niti susAvayA / tANaM riddhI pavaDDhei, kittI sukkhaM balaM tahA // 137 // puttA uMti re mA, jIMDI vRddhisaMguyA che savvalakkhaNasaMpannA, susIlA jaNasaMmayA // 138 // je suzrAvako devadravyanI vRddhi kare che temanI Rddhi, kIrti, sukha ane bala vadhe che. temane bhakta, parAkramI, buddhizALI, sarvazArIrika lakSaNothI pUrNa, suzIla ane janamAnya putronI prApti thAya che. (137-138) je koI paNa dharmakAryamAM upayoga karI zakAya te rIte ekaThA karelA dharmadravyane lokamAM prabhAdhana kahevAmAM Ave che. Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agiyAramuM zravaNa dvAra 216 saMkAso viva bhittUNaM, kammagaMThiM sunivvuDo / jAhihI so u nivvANaM, mahAsatto na saMsao // 139 // devadravyanI vRddhi karanAra mahAsattvazAlI te zrAvaka saMkAzanI jema karmagraMthine bhedIne ane saMyamamAM lIna banavAnA kAraNe ahIM ja muktisukhano AsvAda cAkhIne nizce mokSamAM jaze, AmAM jarAya saMzaya nathI. zrAddhadinakRtya prazna:- pUrve 137mI gAthAmAM ''je zrAvako'' ema bahuvacanano prayoga karyo ane A gAthAmAM '"te zrAvaka'' ema ekavacanano prayoga kema karyo ? uttara H- Avo mahAsattvazAlI koIka ja hoya che e jaNAvavA mATe A gAthAmAM 'te zrAvaka' ema ekavacanano prayoga karyo che. (139) no mAyA na piyA bhajjA, na sarIraM na baMdhavA / picchae tattha ThANaMmi, jattha atthaM tu picchae // 140 // aluddho jo u davvaMmi, jiNadavvaM neya vittharaM / eeNaM so mahAsatto, vuccae jiNasAsaNe // 141 // mahAsattvapaNAne ja kahe che- prAya: dareka jIva sadA ya anAdithI kaSTathI jItI zakAya tevA lobharUpa grahathI dabAyelo hovAthI te dhanane ja parama dhyeya buddhithI jue che ane ethI je sthAnamAM dhananuM rakSaNa ane vRddhi thai zake te sthAnamAM mAtA, pitA, patnI, zarIra ane baMdhuone joto nathI. dareka jIva dhana mATe ghaNA ya klezone sahana kare che. jemake - dhanathI (=dhana lobhathI) jemanI buddhi viveka rahita banI gaI che tevA manuSyo du:khathI pharI zakAya tevI aTavImAM bhame che, bhayavALA dezAMtaramAM jAya che, gahana samudramAM praveza kare che, ghaNA klezavALI khetIne kare che, gajasamUhanI racanA karI hovAthI jenI pAse du:khathI jaI zakAya tevA kRpaNa svAmInI sevA kare che, dhanavAnonI tarapha doDe che. A badhI dhanalobhanI ramata che. (dhanalobha Avo hovAthI) je puruSanI aMta:karaNanI vRtti saMtoSarUpa sudhAsAranA samUhathI siMcAyelI che ane ethI tevA paNa dhanamAM sarvathA Asakti rahita banIne devadravyano vadhAro kare che, te kharekhara jaina zAsanamAM e kAraNe mahAsattvazALI kahevAya che. (140-141) jiNapavayaNavuDDikaraM, pabhAvagaM nANadaMsaNaguNANaM / bhakto jiNadavvaM, anaMtasaMsArio hoi // 142 // devadravyanuM bhakSaNa-rakSaNa ane vRddhi karavAnA phaLane kramarAH traNa gAthAothI kahe che- jinazAsananI unnati karanAra ane jJAna-darzana guNonI vRddhi karanAra evA devadravyanuM je bhakSaNa kare te anaMta saMsArI thAya. jo devadravya hoya to dararoja jinamaMdiramAM pUjA ane satkAra thAya, tathA (jinamaMdira vagere hoya to) sAdhuonuM Agamana thAya, temanA vyAkhyAnanuM zravaNa vagere thAya, A rIte jinazAsananI unnati thAya, ane e Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 ) zrAddhadinakRtya (217) agiyAramuM zravaNa dvAra pramANe jJAnAdiguNonI vRddhi thAya. (142) jiNapavayaNavuDvikaraM, pabhAvagaM nANadasaNaguNANaM / rakkhaMto jiNadavvaM, parittasaMsArio hoi // 143 // jinazAsananI unnati karanAra ane jJAna-darzanaguNonI vRddhi karanAra evA devadravyanuM je rakSaNa kare te alpasaMsArI thAya. alpasaMsArI thAya eno artha e che ke najIkamAM ja muktimAM javAnA kAraNe saMsAramAM alpakALa ja rahenAro thAya.(143) jiNapavayaNavuDDikaraM, pabhAvagaM nANadaMsaNaguNANa / vaTuMto jiNadavvaM, titthayarattaM lahai jIvo // 144 // jinazAsananI unnati karanAra ane jJAna-darzanaguNanI vRddhi karanAra evA devadravyanI vRddhi karanAra tIrthaMkarapadane pAme che. devadravyanI vRddhi karanArane arihaMtanI ane pravacananI atizaya bhakti karavAnA kAraNe tIrthakarapadano lAbha suprasiddha ja che. (144) evaM nAUNa je davvaM, vuddhiM niti susAvayA / jarAmaraNarogANaM, aMtaM kAhiMti te puNo // 145 // devadravyanA varNanano upasaMhAra karavAnI IcchAvALA sUtrakAra kahe che A pramANe devadravyanI vRddhithI jinazAsananI unnati vagere jANIne je suzrAvako devadravyanI vRddhi kare che te zrAvako jarA-maraNa-rogono aMta karaze, arthAt bhokSapadane pAmaze. (145) aha dhammadesaNatthaM, tattha sUrI na aago| . puvvutteNa vihANeNaM, vasahIe gacchae tao // 146 // zravaNadvAramAM ja vizeSa vidhine kahe che- have jo koI kAraNathI jinamaMdiramAM AcArya bhagavaMtana padhAryA hoya to pUrvokta vidhithI sAdhunA upAzraya jAya. pUrvokta vidhithI RddhimAna zrAvaka atha-hAthI vagere rIte ADaMbarathI jAya, ane sAmAnya zrAvaka sAmAyika svIkAravAnI vidhithI jAya. (146) jaivina AhAkammaM, bhattikayaM tahavi vajayaMtehiM / marI nu hoya, nipA no viDiMto 247 | sAdhuo jinamaMdiramAM ja kema nathI rahetAevI zaMkAne vyavahAra bhASyanI gAthAothI dUra karatA * vyavahAra sUtranA navamA uddezAmAM A gAthAonA anukrame 70-71-72-73 naMbara che. Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 ) agiyAramuM zravaNa dvAra zrAddhadinakRtya sUtrakAra kahe che jo ke jinamaMdira vagere bhaktithI karAyuM che, AdhAkarma (=sAdhu mATe karAyeluM) nathI, to paNa temAM rahevAno tyAga karanArAoe nice jinezvaronI bhakti karI che. A to lokamAM paNa jovAmAM AvyuM che. (147) baMdhittA kAsavao, vayaNaM aTThapuDasuddhaputtIe / patthivamuvAsae khalu, vittinimittaM bhayA ceva // 148 // A ja viSayane jaNAve che- gRhastha AjIvikA mATe ke rAjAnA bhayathI AThapaDavALA vastrathI mukha bAMdhIne rAjAnI sevA kare che. prastutamAM rAjAnA sthAne tIrthaMkara pratimA che. sAdhuo bhakti mATe jinamaMdiramAM praveza kare che, paNa tyAM ja rahetA nathI.(148). dunbhigaMdhaparissAvI, taNurappesa NhAviyA / duhA vAupaho ceva, teNaTuMti na ceie // 149 // tinni vA kaDDai jAva, thuIo tisiloiyA / tAva tattha aNunnAyaM, kAraNeNa pareNavi // 150 // sAdhuo zA kAraNe jinamaMdiramAM rahetA nathI te jaNAvavA kahe che snAna karAvelI paNa kAyAdurgadha ane parasevAne jharAve che, tathA adhovAyuno ane ucchAsa-ni:zvAsano saMcAra ema zarIramAM be prakArano vAyumArga che. te kAraNathI sAdhuo jinamaMdiramAM rahetA nathI. athavA zrutastava ( pukharavaradIvaDe sUtra) pachI siddhANaM-buddhANaM sUtranI traNa sloka pramANa traNa stutio kahevAya tyAM sudhI jinamaMdiramAM rahevAnI anujJA che. kAraNa hoya to vadhAre samaya sudhI paNa rahevAnI anujJA che. prazna:- ahIM siddhANaM-buddhANaM sUtranI traNa stutio bolavAnI kahI che, jyAre hamaNAMnatamesaro vagere pAMca gAthAo kema bolAya che? uttara:-bahuzrutonI AcaraNAthI pAMca gAthAo bolAya che. baghutoe AcareluM hovAthI paryuSaNamAM cothanA divase saMvatsarI pratikramaNanI jema viruddha nathI. (149-150) cetyanA cAra prakAra nissakaDe ThAi, gurU kaivayasahio iyarA vae vasahiM / aha tattha anissakaDaM, pUriti tahiM samosaraNaM // 151 // A pramANe sAdhuone jinamaMdiramAM rahevAnuM nirAkaraNa karIne jina maMdiramAM ja vyAkhyAnanI vidhine kahe che caityanA (jinamaMdiranA) zAzvata caitya, bhakticaitya, maMgala caitya ane sAdharmika caitya ema cAra prakAra che. temAM naMdIzvaradvIpa vagere sthaLe zAzvata caityo che. bhakti caityanA ( bhakti mATe karAyelA caityanA) anizrAkRta ane nizrAkRta ema be prakAra che. sAdhunI sattAthI rahita caitya anizrAkRta caitya che. jemake aSTApada vagere. sAdhunI Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 219 zrAddhadinakRtya agiyAramuM zravaNa dvAra nizrAthI je caitya karavAmAM Ave te nizrAkRta caitya che. (arthA zithila sAdhuonI sattAvALuM caitya nizrAkRta caitya che.) maMgala mATe uttaraMga vageremAM (=gharanA bAraNA upara madhyabhAga vageremAM) ghaDAvelI pratimA bhakti caitya che. mathurAnagarImAM bhakticaitya hoya che. sAdharmikanuM caitya te sAdharmikacaitya. jemake vArattaka muninI pratimA. guru nizrAkRta caityamAM vyAkhyAna ApavA mATe keTalAka pariNata sAdhuonI sAthe rahe. bIjA navadIkSita vagere sAdhuo vasatimAM jAya. have jo tyAM anizrAkRtya caitya hoya to te caityamAM parivAra sahita guru rahe. vivecana vArattaka muninI pratimAno vRttAMta A pramANe che eka sAdhu vArattakanAmanA maMtrInA ghare vahoravA gayA. maMtrInI patnIe sAdhune vahorAvavA ghI-khAMDathI mizrita khIranuM pAtra upADyuM. temAMthI ghInuM eka biMdu nIce paDI gayuM. A AhAra chadita doSathI dUSita che ema jANIne sAdhu vahoryA vinA ja pAchA gayA. jharukhe beThelA maMtrIe A joyuM. sAdhu vahoryA vinA kema gayA te vicAratA hatA, tevAmAM maMtrIe joyuM ke khIranA biMdu upara mAkhIo AvIne beThI. mAkhIone pakaDavA gIroLI AvI. gIroLIne pakaDavA bilADI AvI pahoMcI. bilADIne pakaDavA eka bAjuthI (maMtrInA) mahemAnano kUtaro AvI pahoMcyo. to bIjI bAjuthI pADozIno kUtaro AvI pahoMcyo. baMne kUtarA laDavA mAMDyA. temane choDAvavA baMne mAliko AvyA. mAliko vacce bolAcAlI thatAM baMne mAliko jhagaDI paDyA, ane mArAmArI upara AvI gayA. A badhuM sAkSAt joIne maMtrIe vicAryuM: munivahoryA vinA pAchAkema gayA te have samajAyuM. ghInuM mAtra biMdu paDavAthI paNa AvuM anarthakAraka pariNAma Ave ema samajI muni pAchA pharyA hatA. dhanya che temanA dharmane! sarvajJa vinA Avo nirdoSa dharma koNa batAvI zake? mATe e dharmanA prarUpaka kharekhara vItarAga sarvajJa ja che. havethI te ja mArA deva, ane temano kahelo dharma ja mAro dharma che. Ama vicArIne vArattaka maMtrI saMsAra sukhathI virakta thayo. zubhadhyAnamAM rahelA tene jAtismaraNa jJAna thayuM. dIkSAnA pariNAma thatAM devatAe temane sAdhu veSa Apyo. dIrghakALa sudhI saMyama pALIne kevalajJAna prApta karyuM. AyuSya pUrNa thatAM siddha thayA. pachI temanA putre snehathI jinamaMdira karAvyuM, ane rajoharaNa-mupattine dhAraNa karanArI pitAnI pratimA temAM (raMgamaMDapamAMgokhalA vageremAM) sthApita karI. tyAM dAnazALA pravartAvI. (151) usannAvi ya tattheva, iMtI ceiyavaMdayA / | tesiMnisa taM mavarga, sAhiM paraM parA. nizrAkRta caityamAM guru parivAra sAthe kema rahetA nathI te kahe che nizrAkRta caityamAM zithila ( cAritra patita) sAdhuo paNa caityavaMdana karavA mATe AvatA ja hoya che. kAraNake jinamaMdira zrAvakoe karAvyuM hovA chatAM temanI nizrAthI (=temano adhikAra rahe te rIte) karAvyuM che.(152) sehANaM maMdasaddhANaM, daTuM tANaM tu ciTThiyaM / maMdA saDDA jao hoi, aNuTThANe jiNAhie // 153 // tethI zuM? e vigata jaNAve che- navadIkSita ane maMdazraddhAvALA atipAriNAmika Adi sAdhuonI zraddhA cinokta anuSThAnamAM (=vrata, Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agiyAramuM zravaNa dvAra (320) zrAddhadinakRtya samiti Adi kriyA samUhmAM) maMda thaI jAya. zithila sAdhuo sacittajalanuM pAna kare, vividhapuSpono bhoga kare, Amra vagere phaLonuM bhakSaNa kare, AdhAkarma AdidoSavALA AhAravagerele, gRhasthanAvepAra vagere kAryo kare, saMyamathI viruddha Acare. (upadezamAlA 349) zithila sAdhuonI AvI pravRttine joIne navadIkSita ane maMdazraddhAvALA *atipariNata Adi sAdhuonI zraddhA jinokta anuSThAnomAM maMda thaI jAya. (153) eevi sAhuNo loe, amhe vi malakiNNayA / eeNa kAraNeNaM tu, vasahiM pesaMti sAhuNo / / 154 // maMdazraddhAvALA sAdhuo zraddhA maMda hovAnA kAraNe tyAM je vicAre che te kahe che AvA paNa sAdhuonolomAM vaMdana AdithI satkAra karAya che, ame emajamalathI kharaDAyelA zarIravALA ane upadhivALA chIe. Avo vicAra karavAthI jinAjJAno apalApa karanArA temanuM bhAvacAritra paNa jatuM rahe te kAraNathI AcArya navadIkSita vagere sAdhuone vasatimAM mokale. (154) vihiNA tattha vaMdittA, suNittA dhammadesaNaM / tao ya gharavAvAre, kuNaI suddhe susAvao // 155 // prastuta viSayane kahe che- baMne prakArano zrAvakavasatimAM traNa nisAhikaravApUrvaka praveza karInevaMdananA 198 sthAnone sAcavavAnA kamathI guru vagerene vaMdana karIne ane gurunI pAse dharmadezanA sAMbhaLIne, pachI potAnA sthAne AvIne svakuLane ucita zuddha vyavahArane (AjIvikAnA vyavasAyane) kare. have pachInI gAthAmAM kahevAze te paMdara karmAdAnanA dhaMdhAno ane kUTa kya (alpa-adhika kya) vagere doSono tyAga karIne thato vyavahAra zuddha vyavahAra che. vivecana ahIM svakuLane ucita vyavahAra kare ema je kahyuM temAM "vyavahAra kare e aMza upadeza rUpe nahi, paNa anuvAdarUpe che. kAraNa ke e to upadeza vinA paNa jIvo svayaM kare che. mAtra "svakuLane ucita zuddha" e aMza vidhAnarUpe che. kAraNa ke dharma jIvone svayaMsiddha hoto nathI. dharma karavA mATe jIvone preraNA-upadezanI jarUra rahe che. je viSayamAM preraNAnI jarUra hoya e viSayano ja upadeza karavo e sArthaka che. gRhastha dhana meLavavuM joIe, bhUkhyAne bhojana karavuM joIe ItyAdi preraNAo nirarthaka che. kAraNake te to anAdikALathI sarva jIvone siddha che. mATe pAralaukika hita saMbaMdhI Atmahita saMbaMdhI upadeza Apavo e ja sArthaka che. e pramANe AgaLanA varNanamAM paNa "jIvane je je viSayasvayaMsiddhanathItete viSayamAMja Apelo upadeza saphala thAya che ema samajavuM.(155) * sAdhuonA apariNata, atipariNata ane pariNata ema traNa prakAra che. apariNata = utsargamAM ja mativALA. atipariNata = apavAdamAM ja mativALA. pariNata = utsarga-apavAda ubhayamAM mativALA. guruvaMdananA 198 sthAno che. A sthAno prastuta graMthamAM guruvaMdananA adhikAramAM prAraMbhamAM ja jaNAvyAM che. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 221 zrAddhadinakRtya caudamuM vyavahArazuddhi dvArA (14) vyavahArazuddhi dvAra lakkhaM visaM ca lohaM ca iMgAla-vaNacheyaNaM / bhADiM phoDiM ca, vajijA daMtasaMkhavaNijayaM // 156 // dAraM 14 // vaje rasakesavANijaM, tahA jaMtANa pIlaNaM / sara-ha-tAso, vAtAvayaM tadA 17 have zravaNa dvAra pachI caudamuM "vyavahArazuddhi dvAra" che. temAM pahelAM paMdara karmAdAnanA tyAga mATe be gAthAone kahe che paMdara karmAdAna *aMgArakarma, vanakarma, zaTakarma, bhATakarma, sphoTakakarma, daMtazakhavANijya, lAkSAvANijya, rasavANijya, kezavANijya, viSavANijya, yaMtrapalaNa, nilaina, davAgnidApanaka, saradratataDAgazoSaNa, asatIpoSaNa e paMdara karmAdAnano zrAvaka tyAga kare. aMgArakarma - aMgArA karavA, bhaTTI karavI, ghaDA banAvavA, loDhuM ane sonuM (vagere dhAtu) banAvavuM, tAMbA vagere dhAtunAM vAsaNo banAvavA, ITo pakAvavI vagere aMgAra karma che. (TUMmAM agninI ane agnidvArA bIjA jIvonI paNa hiMsA thAya te aMgArakarma che.) vanakarma - chedelA ke nahi chedelA vananA patra, puSpa ane phalane vecIne ane kaNone daLavA vagerethI AjIvikA calAvavI te vanakarma che. (TUMkamAM, jemAM vanaspatikAyanI ane vanaspatidvArA bIjA jIvonI paNa jemAM hiMsA thAya te vanakarma che.) zakaTakama - gADAM banAvavA, hAMkavAke vecavA e zaTakarma che. moTara =kAra) vagere Adhunika sAdhano banAvavA ke vecavA te paNa zaTarma che. bhATakakarma - gADuM, baLada, pADo, UMTa, gadheDo, khaccara, azva vagerene bhAra vahana karAvIne AjIvikA calAvavI te bhATakakarma che. skuTara, moTara, rIkSA vagere bhADe pheravavI tathA Tura eMDa TrAvelsa paNa bhATakakarma che. - sphoTakakarma - taLAva-kUvA vagere khodavuM tathA pattharo phoDavA vagere sphoTaka karma che. borIMga ane voTara varDsa vagere paNa sphoTakakarma che. daMtazakhavANijya - paMceMdriya ane vikalaiMdriya jIvonA dAMta, vALa, nakha, ziMgaDA, rUvATAM, hADakAM, pIMchA, koDI, zaMkha, chIpa vagere aMgone tenA sthAnamAM kharIdavA, arthAt utpatti sthAnamAM kharIdavA, eTale ke je loko (bhIlavagere) prANIonAM dAMta vagere aMgo ekaThAM karatA hoya tenI pAsethI sIdhA kharIdavA, tetazakhavANijya che. (ahIM tAtparya A pramANe che - mULamAM to zrAvakarmAdAnano dhaMdho na kare e niyama mujaba daMtazakhavANijya nakare. jo AjIvikAnuM anya koI sAdhana hoyaja nahito utpattisthAnethI to na ja kharIde, vepArI pAsethI kharIde. AmAM pariNAmonI nirbesatA vagere doSa alpa thAya.) * ahIM jaNAvelA kamane badalIne prasiddha kamathI anuvAda kya che. *vagnidApanakanuM bIjuM prasiddha nAma davadAna che. sahadrataDAgazoSaNanuM bIjuM prasiddha nAma jalazoSaNa che. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caudamuM vyavahArazuddhi dvAra zrAddhadinakRtya lAkSAvANijya :- lAkha, mana:zIla, gaLI, dhAtakI, TaMkaNakhAra vagere vastuone vecavI te lAkSAvANijya. (lAkhanA rasamAM kIDA utpanna thAya che. TaMkaNakhAra ane mana:zIla trasa jIvonA ghAtaka che. gaLI banAvavAmAM aneka jIvonI hiMsA thAya che. dhAtakInAM pAMdaDAM ane phUlo vageremAMthI dArU bane che, tenA rasamAM kIDA utpanna thAya che.) 222 rasavANijya :- mAkhaNa, carabI, madha, madirA vagere rasone vecavA te rasavANijya. kezavANijya :- be pagavALA ane cAra pagavALA prANIone vecavA te kezavANijya. (dAsa, dAsI, gulAma, gAya, baLada, hAthI, ghoDA vagere jIvono vepAra karavAthI te te jIvone parAdhInatA, mAra, baMdhana, kSudhA, tRSA, parizrama, vagere aneka du:kho thatAM hovAthI kezavANijya tyAjya che.) viSavANijya :- viSa, aphINa, somala, lokhaMDa, zastra, haLa, yaMtra, haratAla vagere vastuone vecavI te viSavANijya che. lokhaMDano viSavANijyamAM samAveza thaI jato hovA chatAM lokhaMDano judo ullekha lokhaMDa atizaya sAvadyano hetu che, te jaNAvavA mATe che. yaMtrapIlaNa ::- tala, zeraDI, sarasava, eraMDo vagere vastuone yaMtrathI pIlavI, jalayaMtra (=phuvAro vagere) calAvavuM ane loTa pIsavAnI cakkI calAvavI vagere yaMtrapIlaNa che. nirNAMchana :- prANIonAM nAka vIMdhavAM, zarIramAM aMka (=cihna) karavAM, vRSaNone chedavA (=khasI karavI), pIThane gALavI (=moTI pIThane nAnI karavI ke UMcI-nIcI pIThane samAna karavI), kAna ane kaMbalano (=gAya vagerenA gaLe laTakatI godaDIne) cheda karavo vagere nirvAMchana karma che. ThavAgmiThApanaka H- upadravane dUra karavA ke puNyabuddhithI jaMgalamAM ke khetara vageremAM agni saLagAvavo. sarahataDAgazoSa H- khetI thAya vagere mATe sarovara, pANIno dharo, taLAva vagerenuM zoSaNa karavuM. asatIpoSaNa :- dhana kamAvavA mATe menA, popaTa, bilADI, zvAna, kukaDo, mora vagerenuM tathA dAsInuM (=durAcAriNI dAsI, vezyA vagerenuM) poSaNa karavuM te asatIpoSaNa che. (Ama karavAthI durAcAra ane hiMsAdi pAponuM poSaNa thAya che.) paMdara karmAdAna upalakSaNa hovAthI zrAvaka jemAM ghaNI hiMsA thatI hoya tevA bIjA paNa dhaMdhAno ane bahupApavALA koTavALa vagerenA adhikArono paNa tyAga kare. (156-157) kUDaM mANaM tulaM ceva, vajje tappaDirUvayaM / loe louttare ceva, niMdiyaM jaM vaNijjayaM // 158 // have phUTavANijyano niSedha karavA mATe kahe che- zrAvaka phUTatula, phUTamAna ane tatpratirUpa vyavahArano tyAga kare. phUTa eTale nyUnAdhika karavuM. tula eTale jokhI zakAya tevI vastuone jokhavAnuM sAdhana (=trAjavuM vagere). mAna eTale setikA, karSa vagere mApavAnuM sAdhana. tatkRtirUpa :- temAM tenA jevuM nAkhavuM te tatpratirUpa. jemake zuddhaDAMgaramAM palaMjI (=zuddhaDAMgara jevA photarA), ghImAM carabI ane majIThamAM citraka ItyAdi bheLaseLa kare. Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 223 ) zrAddhadinakRtya caudamuM vyavahArazuddhi dvAra ahIM TuMkamAM bhAva e che ke lokamAM phUTakya vagere je vepAra niMdita hoya te alpapApavALo hoya to paNa na kare. tathA lokottaramAM tala ane kariyANAnI dukAna vagere je niMdita hoya te vepAra kare. (158) vavahArasuddhI dhammassa, mUlaM savvannu bhAsae / vavahAreNaM suddheNaM, atthasuddhI jao bhave // 159 // uttarottara guNarUpa vyavahArazuddhine ja traNa gAthAothI kahe che hamaNAM kahelI vyavahAra zuddhi ja dharmanuM mULa ( prathama kAraNo che ema tIrthakara kahe che. kAraNa ke dhanazuddhi paNa vyavahAra zuddhithI ja thAya. vyavahAra zuddhi eTale mana-vacana-kAyAnI saraLatA. tIrthakara kahe che - "dharma zuddha AtmAmAM hoya, azuddha AtmAmAM na hoya. zuddhi saraLa AtmAmAM hoya." (uttarA. 3-12) (159) suddheNaM ceva attheNaM, AhAro hoi suddho| AhAreNaM tu suddheNaM, dehasuddhI jao bhave // 160 // zuddha ja dhanathI azana vagere AhArazuddha thAya che. zuddha AhArathI dehazuddhi thAya che. prazna:zuddha ja dhanathI AhArazuddhi thAya emAM pramANa zuM che ? uttara :- Avazyaka sUtra pratyAkhyAna AvazyamAM zrAvaka vratanA adhikAramAM ApeluM sUtra pramANa che. te sUtra A pramANe che. - nAyAgayANaM kappaNijjANaM annapANAiNaM davvANaM deza-kAla-saddhA-sakkAra-kamajuaM parAe bhattIe AyANuggahabuddhIe saMjayANa dANaM atihisNvibhaago| A sUtrano artha A pramANe che - "nyAyathI meLavelI ane kalpanIya evI AhAra-pANI vagere vastuonuM deza, kALa, zraddhA, satkAra, ane kamathI uttama bhaktipUrvaka sva-AtmakalyANanI buddhie saMyamIone dAna karavuM te atithisaMvibhAga vrata che." A pAThamAM nyAyathI meLavelI vastuonuM dAna karavAnuM kahyuM che ethI siddha thAya che ke zuddha ja dhanathI AhAra zuddha thAya. zuddha AhArathI deha zuddhi thAya. jo ke zarIramAM bAhya mela rahelo che, to paNa zarIra jinAjJAmAM raheluM hovAthI karmamaladUra thavAthI deha zuddha ja gaNAya. (160). suddhaNaM ceva deheNaM dhammajoggo u jAyai / jaMjaM kuNai kiccaM tu, taM taM se saphalaM bhave // 161 // zuddha ja dehathI dharmane yogya thAya che. jevI rIte snAnathI zarIrane zuddha karanAra manuSya sArA alaMkArone yogya thAya che, tema A rIte zuddha zarIravALo zrAvaka dharmarUpa alaMkArone yogya thAya che. A rIte zuddha zarIravALo zrAvaka devapUjA ane dAnavagere je je anuSThAna kare che te te tene saphala thAya che? avazya svarga-mokSarUpaphaLa ApanAra thAya che. kahyuM che ke - sadguNasaMpanna je suzrAvakotapa, niyama ane Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caudamuM vyavahArazuddhi dvAra (224) zrAddhadinakRtya zIlathI yukta che temane mokSa ane vaimAnika devalokanAM sukho durlabha nathI = sulabha che." (161) annahA aphalaM hoi, jaM jaM kiccaM tu so kare / vavahArasuddhirahio ya, dhammaM khisAvae jao // 162 // vyavahArazuddhinA abhAvathI thatA nukazAnane kahe che vyavahArazuddhi AdithI rahita zrAvaka je je dharmakRtya kare che te nirarthaka thAya. kAraNa ke vyavahArazuddhi rahita jIva saraLataguNathI sAdhI zakAya tevA jainadharmanI avivekI loko dvArA niMdA karAve che. (12) dhammakhiMsaM kuNaMtANaM, appaNo ya parassa ya / abohI paramA hoi, ii sutte vi bhAsiyaM // 163 // A ja viSayane vicAratA sUtrakAra kahe che- dharmanI niMdA karanArAo potAnI ane bIjAonI bodhine ghaNI durlabha kare che, arthAt potAno ane bIjAono saMsAra anaMta kare che. A viSe chedasUtromAM paNa kahyuM che ke - "tIrthakara, saMgha, dvAdazAMgIrUpa zruta, AcArya, gaNadhara, ane (mahardhikaka) vaikiyalabdhi-vAdalabdhi vagere labdhidhArI mahAtmAnI aneka rIte AzAtanA karanAro jIva anaMtasaMsArI thAya che.' A viSe zrIvIra bhagavAnanuM daSTAMta che- zrI vIra ekavAra pitAnA mitra dUIjaMtaga nAmanA kulapatinA tApasAzramamAM cAturmAsa rahyA. bIje ghAsa na maLavAnA kAraNe gAyo AzramanA ghAsane kheMcatI hatIekhAtI hatI tyAre tApaso lAkaDI ane DhephA vagerethI gAyone pIDatA hatA. temaNe kulapati pAse jaIne kahyuM: he bhagavaMta! Apano priya A devArya kevo che ke je potAnA AzramanuM paNa rakSaNa karato nathI. tethI kulapatie prabhu pAse AvIne Azramane lagabhaga nAza pAmeluM joIne kahyuM: he vatsa! A pakSIo paNa potAnA mALAnuM rakSaNa kare che, to pachI Apa AzramanuM rakSaNa kema karatA nathI ? A pramANe kahIne kulapati jato rahyo tyAre bhagavAne vicAryuM ke "A tApasI durlabhabodhithaIne anaMtasaMsArane na pAmo." A pramANe vicArIne cAturmAsa pUrNa thatAM (kalpasUtranAthana pramANe comAsAmAM ja) bhagavAna tyAMthI asthikagAmamAM gayA. tyAM bhagavAne brahmarAkSasane pratibodhita karyo. (163) tamhA savvapayatteNaM, taM taM kujjA viykkhnno| jeNaM dhammassa khiMsaM tu, na kare abuho jaNo // 164 // A pramANe vyavahArazuddhithI thatA lAbhane ane vyavahArazuddhinA abhAvathI thatA nukazAnane batAvIne upadeza ApavA mATe kahe chetethI vicakSaNa puruSe sarva prayatnapUrvaka tevAM kAmo karavA, ke jethI ajJAna loko dharmanI niMdA na kare. | vivecana dravyAdi cAra zuddhi zrAvake dharmane bAdhA na pahoMce ane dharmanI niMdA na thAya tenI pUrNa kALajI rAkhavI joIe. A mATe ja dharmasaMgraha vagere graMthomAM dravya, kSetra, kAla ane bhAva e cAra zuddhinuM pAlana karavAnuM kahyuM che. te A pramANe- Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 225. zrAddhadinakRtya caudamuM vyavahArazuddhi dvAra dravyazuddhi- paMdara dAna vagere pApanA dhaMdhAna karavA joIe. jemAM atizaya alpa pApa hoya tevo vepAra vagere vyavasAya karavo. paMdara karmAdAnanuM varNana A graMthamAM 156mI gAthAmAM karyuM che. kSetrazuddhi-jyAM sva-pararAjyano bhaya nahoya, mAMdagI (=sAmudAyika rogacALo) nahoya, bIjAM paNa saMkaTo vagere upadravo na hoya, jyAM (jinamaMdira-guru-sAdharmika vagere)* dharma sAmagrI hoya tyAM vepAra karavo. AnAthI anya sthaLe ghaNo lAbha thAya to paNa vepAra karavo nahi, kAraNake tethI dhana, prANa ke dharmano paNa nAzanI saMbhAvanA rahe. jyAM durAcArI ke hiMsaka vagere naThArA manuSyo rahetA hoya tyAM paNa vyavasAya na karavo. dharmArthI kyAM rahevAnuM pasaMda kare? dharmArthI jIvane dharmajIvonI sobata game, adharmI jIvonI sobata na game. AthI te tevA sthAnamAM ja rahevAnuM pasaMda kare che jyAM sArI sobata maLe. jinadharmI jIva jyAM jinamaMdira hoya, suguruno yoga thato hoya, sAdharmika rahetA hoya tyAM rahevAnuM pasaMda kare. jinamaMdira hoya to jinabhaktino lAbha thAya. caityavaMdana, jinapUjA AdithI karelI jinabhaktithI mithyAtvano nAza thAya che, ane sabhyatvanI vizuddhi thAya che. sAdhuone vaMdana karavAthI guNabahumAna dvArA pApa nAza pAme che. temanI pAse dharmazravaNa karavAthI jIvAditattvomAM zaMkA rahetI nathI. temane nirdoSa dAna karavAthI nirjarA thAya che, kAraNake dAnathI sAdhuonA jJAnAdinuM poSaNa thAya che. sAdharmika sAthe rahevAthI sAdharmika dharmamAM sthira kare, sAdharmika vAtsalya kare. sAdharmika vAtsalya zAsanano sAra che. sAdharmikanI prazaMsA Adi dvArA samyagdarzanAdirUpa mokSamArgamAM sAdharmikane sahAya karavAthI sAdharmika jinadharmathI calita bane nahi. (zrA.pra.gA. 41) A pramANe dharmArthI jIva sArI sobata maLe tevA sthAnamAM rahevAnuM pasaMda kare. kALazuddhi- paryuSaNa ane Aso-caitranI oLI ema traNa aThThAIo, jJAnapaMcamI, mauna ekAdazI, dareka mahinAnI be AThama, be caudasa ane suda pAMcama ema pAMca tithio vagere parva divasomAM vepAra na karavo joIe. tathA varSARtu vagere je je RtumAM je je vepAra karavAmAM vizeSa jIvahiMsAdi thAyate te RtumAM tete vepAra nakaravo joIe. .. Aje sarakAranA kAyadA mujaba aThavADiyAmAM eka divasa vepAra baMdha rAkhavAmAM Ave che. tenA badale jaino tevo prayatna karIne be AThama ane be caudasa e cAra divasa vepAra baMdha rAkhe to parvatithinI ArAdhanAmAM vRddhi thAya. aThavADiyAmAM eka divasa vepAra baMdha rAkhavAthI mahinAmAM cAra divasa thAya che. tathA be AThama ane be caudasa vepAra baMdha rAkhavAthI paNa mahinAmAM cAra divasa thAya che. Ama divasanI dRSTie baMne rIte divaso sarakhA thAya che. - zrAvakoe parvatithiomAM jema vepAra karavo joIe tema kapaDAM dhovAM vagere AraMbha-samAraMbhanA kAmo paNa nakaravAM joIe ke jema bane tema ocho karavA joIe. tathA dharma ArAdhanA roja karatAM vizeSa karavI joIe. jemake (1) dararoja je jinamaMdiramAM darzana-pUjana karatA hoIe te sivAyanA bIjA paNajinamaMdiramAM darzanapUjana vagere karavuM joIe. * jyAM badhI dharmasAmagrI maLatI hoya ane jIvananirvAha mATe dhana paNa maLatuM hoya to te sthaLane lobhanA kAraNe choDIne AphrikA, laMDana vagere sthaLe janArAoe A aMge vicAra karavo joIe. Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 ) caudamuM vyavahArazuddhi dvAra zrAddhadinakRtya. (2) roja karatAM vizeSa tapa karavo joIe. (3) zAkabhAjI ane kAcAM-pAkAM phaLo vagere lIlotarI khAvAno tyAga karavo joIe. kadAca vizeSatapa na thaI zake to paNa lIlotarIno avazya tyAga karavo joIe. jethI Aje parva tithi che evI smRti rahevA sAthe parva tithio pratye bahumAna bhAva pragaTa thAya. bhAvazuddhi- (1) ghAtaka zastro vagere rAkhanArA krUra mANaso sAthe levaDadevaDano vyavahAra rAkhavo. (2) udhAra vepAra na karavo. udhAra vepAra karavo paDe to paricita ane sArA mANaso joDe ja karavo. (3) dhana vyAje ApavuM hoya to vadhu kiMmatanAM ghareNAM vagere laIne ApavuM. vyAja ucita levo. anucita vyAja levAthI potAnI ane dharmanI niMdA thAya. pariNAme jainazAsananI apabhrAjanA thAya. (4) bIjA pAsethI paisA lIdhA hoya to mudata pahelAM ke mudata thatAM sudhImAM ApI devA. jo tema na karavAmAM Ave to vizvAsaghAta thAya. ekvAra vizvAsaghAta karavAthI pharIvAra dhananI jarUra paDe tyAre na maLe. ethI vyavahAra tUTavAno prasaMga Ave, mATe devuM ApavAmAM vilaMba na karavo. A viSe kahyuM che ke dharmArambhe RNacchede kanyAdAne dhanAgame / zatrughAte'gniroge ca, kAlakSepaM na kArayet // "dharma karavAmAM, devuM ApavAmAM, kanyAne paraNAvavAmAM, AvatuM dhana levAmAM, zatrutAno nAza karavAmAM, dAvAnalAdi upadravane dUra karavAmAM ane rogano nAza karavAmAM vilaMba na karavo joIe." jo bIjAnuM devuM rahI jAya to bhavAMtaramAM leNadArane tyAM nokara, pADA, baLada Adi rUpe janmIne devuM puruM karavuM paDe. A viSe bhAvaDa zeThanuM daSTAMta A pramANe che- bhAvaDa zeThanuM dAMta bhAvaDa nAme eka zreSThI hato. tenI strIne peTe eka jIva avataryo. te vakhate khoTAM svapna AvyAM tathA zreSThInI strIne dohalA paNa ghaNA ja mAThA utpanna thayA. bIjA paNa ghaNAM apazukana thayAM. samaya pUrNa thaye zreSThIne mRtyuyoga uparakuTa putra thayo. te gharamAM rakhAya nahIM, tethI mAhaNI nadIne kAMThe eka sukAyelA vRkSanI nIce te bALakane mUkyo. te bALake prathama rudana karIne ane pAchaLathI hasIne kahyuM ke, "eka lAkha sonaiyA huM tamArI pAse mAMgu chuM te Apo, nahIM to tamArA upara ghaNA anartha AvI paDaze." te sAMbhaLI bhAvaDa zreSThIe te putrane ghare lAvIne teno janmotsava karyo. cha divase eka lAkha sonaiyA vAparyA tyAre te bALaka maraNa pAmyo. e ja rIte bIjo putra paNa traNa lAkha sonaiyA ApyA ( tenA mATe vAparyA, tyAre maraNa pAmyo. trIjo putra thavAne avasare svapna tathA zukana paNa sArA thayA. putra utpanna thayA pachI teNe kahyuM ke, "mAre ogaNIza lAkha sonaiyA levAnA che." ema kahI teNe mAbApa pAsethI ogaNIsa lAkha sonaiyA dharma khAte kaDhAvyA. pachI te nava lAkha sonaiyA kharacIne kAzmIra dezamAM zrI RSabhadeva bhagavAna zrI puMDarIka gaNadhara ane cakezvarI devIe traNanI pratimA laI gayo. dasa lAkhasonaiyA kharacIne tyAM pratimAonI pratiSThA karAvI. pachI upArjana kareluM asaMkhya suvarNa aDhAra vahANamAM bharIne te zatruMjaya gayo. tyAM lepyamaya pratimAo hatI. te kADhIne tene ThekANe teNe mammANI ratnanI pratimAo sthApana karI. A rIte traNa bhavAMtare vALavuM paDe e viSaya upara bhAvaDa zreSThInI kathA kahI. Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya caudamuM vyavahArazuddhi dvAra Aje paNa aneka mANasonA hajAro ane lAkho rUpiyA DUbI jAya che e pratyakSa dekhAya che. AmAM paNa pUrvabhavanuM RNa kAraNa hoI zake che. athavA anItithI dhana meLavyuM hoya e paNa kAraNa hoI zake che. 227 (5) leNadAre devAdAra sarvathA devuM ApavA asamartha hoya to mAgavuM nahi, kAraNa ke te mAgavA chatAM ApI zake nahi, tethI baMnene ArtadhyAna ane kleza vagere thavAthI pApakarmono ja vadhAro thAya. AthI tevA devAdArane AzvAsana ApavuM ke ciMtA karIza nahIM. jyAre sagavaDa thAya tyAre Apaje. chatAM na ApI zake to huM mAruM leNuM dharmavyaya tarIke gaNuM chuM. ema kahIne choDI devuM. leNadAre devuM na ApI zake tevA sAthe potAno leNadAra tarIkeno saMbaMdha rAkhavo nahIM, arthAt AnI pAse mArA ATalA rUpiyA leNA che ema manamAM rAkhavuM nahIM. kAraNake jo evI avasthAmAM mRtyu thaI jAya to bhavAMtaramAM baMnene vaira-virodha thavAno prasaMga Ave evuM bane. bhavAMtaramAM huM AnI pAse ATalA mAguM chuM ema khabara na hovA chatAM pUrvabhavanA saMskArane kAraNe leNadArane devAdAra pAsethI dhana paDAvavAnuM mana thAya. devAdAra Ape nahi eTale paraspara vaira-virodha thAya. jo ke devAdArane ADakatarI rIte paNa leNadAranuM devuM cUkavavuM ja paDe che. paNa baMne vacce vaira-virodha thAya. jo leNadAre pUrvabhavamAM mAre AnI pAse leNuM nathI, ema mAnIne mUrchA choDI dIdhI hoya to paNa devAdAra pAsethI ADakatarI rIte paNa tene dhana maLyA vinA na rahe. paNa jo teNe pUrvabhavamAM mUrchA na choDI hoya to vaira-virodhapUrvaka maLe evuM paNa bane. enAthI AtmAnuM ahita thAya. mATe vivekI leNadAre na ApI zake tevA devAdAranuM leNuM mAMDI vALavuM joIe. have jo mAMDI vALyA pachI koI tevA saMyogo upasthita thatAM devAdAra leNuM Ape to teno dharmamAM vyaya karavo. (6) pote jeno vepAra karato hoya tenI achata thAya to sAruM, jethI mane vadhAre napho maLe, ema ciMtavavuM nahi. kAraNake ema ciMtavavAthI vastunI achata thAya ja evo niyama nahi. achata ciMtavavAthI achata thAya ke na thAya paNa potAne pApabaMdha to avazya thAya. vastunI achata thAya to lokone e nimitte aneka muzkelIo bhogavavI paDe, aneka hADamArIo sahana karavI paDe, aneka kaSTo veThavA paDe. eTale tevuM ciMtavanArane achata na thAya to paNa pApabaMdha thayA vinA na rahe: AnA uparathI jANI joIne mAlano saMgraha karIne ke tevA bIjA phUDa-kapaTothI mAlanI achata UbhI karanArA vepArIone kevo joradAra pApabaMdha thato haze te samajI zakAya che. AvuM karanAra vepArIonA hRdayamAM dayAno chAMTo na hoya. emanA dila paththara jevA kaThaNa hoya. vastunI achata IcchavA viSe be mitronuM dRSTAMta A pramANe che-- be mitronuM dRSTAMta be vepArIo sAthe kharIdI karavA jaI rahyA hatA. temAM eka ghInI kharIdI karavA ane bIjo cAmaDAnI kharIdI karavA jaI rahyo hato. rastAmAM eka DozImAne tyAM bhojana karavA rahyA. DozImAe temano bhAva jANIne ghI kharIdanArane gharanI aMdara ane bIjAne gharanI bahAra besADIne jamADyA. baMne jaNA kharIdI karIne pAchA te ja DozImAnA ghare jamavA AvyA. A vakhate DozImAe cAmaDAM kharIdanArane aMdara ane bIjAne bahAra besADIne jamADyA. ghIvALAe kahyuM : DozImA ! mane bahAra besADavAmAM tame bhUlyA ke zuM ? DozImAe kahyuM : nA, huM bhUlI nathI. ghIvALAe pUchyuM : to pachI pahelAM mane aMdara besADIne jamADyo ane hamaNAM bahAra besADIne kema jamAco? DozImAe khulAso karyo : jyAre tame kharIdI karavA jaI rahyA hatA, tyAre "Dhora AbAda raho'' evI tamArI IcchA hatI. kAraNa ke Dhora AbAda hoya to ghI soMghu maLe. cAmaDuM kharIdanArane ''Dhora maro'' evI IcchA hatI, kAraNa ke Dhora mare to cAmaDuM soMghuM maLe. atyAre baMnenI UlaTI IcchA che, kAraNa ke kamANI vadhAre thAya. jatI Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caudamuM vyavahArazuddhi dvAra zrAddhadinakRtya vakhate tamAruM mana zuddha hovAthI tamane aMdara besADyA ane atyAre cAmaDuM kharIdanAranuM mana zuddha hovAthI tene aMdara besADyo. 228 A pramANe dhanalobhI mANaso dhanakhAtara bIjAnuM ahita IcchIne potAnuM mana malina banAve che. (7) pote je vastuno vepAra karato hoya tenI achata thAya to sAruM ema na ciMtavavA chatAM, koI kAraNathI te vastunI achata thAya ane vadhAre napho thAya to paNa '"achata thaI to sAruM thayuM, jethI mane ghaNo napho thayo.'' ema anumodanA na karavI. anyathA mana malina,banavAthI ghora pApa baMdhAya. (8) koIpaNa jAtanI anIti na karavI. tolA--mApa khoTAM rAkhavAM, toLavAmAM nyUnAdhika karavuM, sArI-narasI vastuonI bheLaseLa karavI, anucita vyAja levuM, lAMca ApavI levI, khoTAM ke ghasAyelAM nANAM vagere sArAmAM khapAvavA, vecANa-kharIdane kabUla na karavA - pharI javuM, bIjAnA grAhakone bharamAvavA, sArI vastu batAvIne kharAba vastu ApavI ItyAdi koIpaNa prakAranI anIti na karavI. anIti karIne jeo bIjAne Thage che, teo kharekhara to potAne ja Thage che. A aMge kahyuM che ke-- vidhAya mAyAM vividhairupAyaiH, parasya ye vaJcanamAcaranti / te vaJcayanti tridivAparvaga-sukhAnyaho mohavijRmbhitAni // jeo aneka prakAre kapaTa karIne bIjAone ThagavAnuM kAma kare che, teo kharekhara ! potAnA AtmAne svarga ke mokSanAM sukhothI Thage che. aho ! mohano vilAsa kevo che !'' tathA svAmI, mitra, vizvAsu, deva, guru, vRddha, bALa vagereno droha karavo ke koInI thApaNa oLavavI vagere pApavALAM kAryo to hatyA karavA barAbara hovAthI sarvathA choDavAM. (9) sAkSI rAkhyA vinA koIne paNa potAnuM dhana ApavuM nahi. kAraNake dhana maLyA pachI lenAranI buddhi pharI jAya e ghaNuM ja saMbhavita che. dhananA lobhathI bhalabhalA mANasonI buddhi pharI jAya che. AthI tame mAgavA jAo tyAre teM mane nathI ApyA ema kahe. sAkSI na hoya to korTa AdithI paNa kaMI na thAya. AthI sAkSI rAkhIne ja dhana ApavuM. sAkSI rAkhIne dhana ApyuM hoya to pAchuM maLe e viSayamAM ramUjI ane bodhaprada daSTAMta jANavA jevuM che ghaMTI, ghANI ane ugharANI e traNe pharatAM sArAM evuM samajanAra eka vANiyo, ugharANI karavA gAmaDe gayo. banyuM evuM ke pAchA vaLatAM coro tene gherI vaLyA. dhana mAgyuM. vaNike kahyuM : mAre to ApavAnA ja che. AvatA bhavanA udhAre ApIza. A bhavamAM pAchA nahi lauM. paNa nItino niyama che ke kaMI paNa ApavuM hoya to sAkSI rAkhIne ApavuM. coro to rAjI thayA. sAkSI mATe eka jaMgalI kAbaracitrA bilADAne pakaDI lAvyA. bilADAne batAvIne coro bolyA : A amAro jAmIna-sAkSI che. zeThe potAnI pAse hatuM eTaluM dhana ApI dIdhuM. vaNika te sthAnane barobara khyAlamAM rAkhIne potAnA gAme gayo. thoDA vakhata pachI te coro koI kAme vaNikanA gAmamAM AvyA. vaNike temane oLakhI lIdhA. viNake temanI pAse potAnA dhananI mAgaNI karI. coroe nA pADI eTale laha thayo. chevaTe te mAmalo rAjeMdvAre pahoMcyo. nyAyAdhIze vaNikane pUchyuM : dhana ApyuM tyAre koI sAkSI hatuM ? vaNike pAMjarAmAM rAkhelA eka bilADAne batAvIne kahyuM : A mAro sAkSI che. coro bolI UThyA : te A nathI. te to kAbaracitrA varNano hato, ane A to kALo Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya caudamuM vyavahArazuddhi dvAra che. A rIte potAnA mukhe ja coroe dhana lIdhAnuM kabUla karyuM. AthI nyAyAdhIze coronI pAsethI vaNikane tenuM dhana pAchuM apAvyuM. 229 sAkSI rAkhIne ja dhana ApavuM ema A dRSTAMta samajAve che. (10) vepAra vageremAM sogana khAvA nahi. temAM paNa deva-guru-dharmanA sogana to bilakula khAvA nahi. deva-guru-dharmanA sogana khAnArane bhavAMtaramAM dharma durlabha bane che. (11) dhana ke zastra vagere vastu khovAI jAya ke corAI jAya ane pAchI maLavAno saMbhava na rahe to teno tyAga karavo, arthAt te vastu vosirAvI devI. Ama karavAthI e vastuno cora vagere pApamAM upayoga kare to te dvArA thatA pApanA bhAgIdAra na banAya. vivekI puruSe pApano anubaMdha karanArI anaMtA bhava saMbaMdhI zarIra, ghara, dhana, zastra Adi sarva vastuno A rIte tyAga karavo joIe, arthAt vosirAvI devI joIe. Ama na karavAmAM Ave to anaMtAbhava sudhI te vastunA saMbaMdhathI thanArAM pAponA bhAgIdAra banAya. A viSe bhagavatI sUtra pAMcamAM zatakanA chaThThA uddezamAM kahyuM che ke ''zikArIe haraNane mAryo tyAre je dhanuSya vagerethI haraNa haNAyo te dhanuSya vagerenA mULa jIvone paNa hiMsAdi pApakriyA lAge.'' AvA pApathI bacavA dareka zrAvake ekavAra to avazya nANasamakSa ''atItabhava pudgala vosirAvavAnI'' kriyA karI levI joIe. (12) dhanahAni vagere vipatti Ave tyAre dilagIra na thavuM. A viSe nItizAstramAM kahyuM che ke dilagIrI na karavI e ja lakSmInuM mULa che. dRDha nizcayavALo kuzaLa, game teTalA klezane sahana karanAro mANasa pharI lakSmIne meLavavA samartha bane che. karamAyeluM vRkSa pAchuM navapallavita thAya che, ane kSINa thayelo caMdra paNa pAcho paripUrNadazAmAM Ave che, ema vicAra karanArA satpuruSo Apatti kALa AvatAM manamAM kheda karatA nathI. (13) vepAra AdimAM vighna TaLe ane Icchita lAbha vagere thAya e mATe vepAra AdinA prAraMbhamAM zrI namaskAra mahAmaMtranuM smaraNa karavuM, zrI gautamasvAmI AdinuM nAma japavuM. (14) jeTaluM dhana maLaze, temAMthI ATaluM dhana deva-guru-sAdharmikanI sevAmAM vAparIza evo nirNaya karavo joIe. Ama karavAthI tevAM nikAcita pApakarmono udaya na hoya to prAraMbhela kAryamAM avazya saphaLatA maLe. kAraNake dareka kAryonI siddhimAM dharmanuM ja pradhAnapaNuM che. dhana meLavavA udyama karanAre '"sAta kSetromAM dhanano sadupayoga karIza.'' vagere zubha manoratho karavAM joie, ane dhana maLatAM e manorathone saphala paNa karavAM. kahyuM che ke vavasAyaphalaM vihavo, vihavassa phalaM supattaviNiogo / tadabhAve vavasAo, vihavo vi a duggainimittaM // vyApAranuM phala vaibhava che, vaibhavanuM phaLa supAtradAna che, AthI supAtradAna vinA vyApAra ane vaibhava baMneya durgatinAM kAraNa bane che.'' A pramANe vyavahArazuddhithI meLavelI Rddhi dharmakAryamAM vAparavAthI dharmaRddhi bane che. nahi to te bhoga Rddhi ke pApaRddhi bane che. kahyuM che ke ''mnidvI moziddhI, viddhI pheMga tiA mane phaddhI | sA maLapha dharmiTTI, nALijJapha dhammajJeyuM ? I' 'mA moLiThThI niSnara, sarIramomi nIpha vono / nA vALamogarahiJa, sApAviDDI aLasthA r||' "dharmaRddhi, bhogaRddhi ane pApaRddhi ema RddhinA traNa prakAro che. temAM je dharmakAryamAM vaparAya tene 'dharmaRddhi', je zarIra ane bhogomAM vaparAya tene 'bhogaRddhi', ane dAnamAM ke bhogamAM ekeyamAM na vaparAya tene Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caudamuM vyavahArazuddhi dvArA (230) zrAddhadinakRtya anartha karanArI pApaRddhi jANavI." mATe karavA yogya divapUjA dAna vagere dainika kAryomAM ke "saMghapUjA 'sAdharmika bhakti' vagere vArSika kAryomAM kharcane lakSmIne puNyopayogI banAvavI. (15) kharca paNa kamANIne anusAra karavo. kahyuM che ke- "pAdamAyAnnidhiM kuryAt, pAdaM vittAya kalpayet / dharmopabhogayoH pAdaM, pAdaM bharttavyapoSaNe // 1 // " kamANInA cothA bhAgano saMgraha karavo, cotho bhAga vyApAramAM, cotho bhAga dharma mATe ane bhogaupabhogamAM kharcavo ane cotho bhAga potAnA Azritone aMge kharcavo (Apavo)." koI ema paNa kahe che"aayaaddd' niyuJjIta, dharme samadhikaM tataH / zeSeNa zeSaM kurvIta, yatnataH tucchamaihikam // 1 // " "kamANIno aDadho ke tethI vadhAre bhAga dharmamAM kharcavo, ane bAkInAthI A lokanA bhoga vagere saghaLAM tuccha kAryo (jayaNAthI) karakasarathI karavAM." ahIM keTalAka viveka kare che ke- upara kahelAM cAra bhAgo sAmAnya vaibhavavALAne ane be bhAgo zrImaMtane aMge samajavA. (ahIM 164mI gAthA pUrNa thaI.) (164) kusIlANaM tu saMsaggI, dhammakhiMsAI kAraNaM / iha loe paraloe ya, mahAdukkhANa dAyagA // 165 // . vaLI bIjuM jugArI, parastrIgAmI, vyabhicArI, ane naTavagere kuzIla mANasonI sobata dharmaniMdA AdinuM kAraNa che. tathA AlokamAM ane paralokamAM mahAna du:kha ApanArI che. (15) varaM vAhI varaM maccU, varaM dAriddasaMgamo / varaM aranavAso ya, mA kumittANa saMgamo // 166 // zarIre roga thAya e hajI sAruM che, mRtyu thAya e hajI sAruM che, dAriyano yoga thAya e hajI sAruM che, vanavAsa hajI sAro che, paNa kumitronI sobata sArI nathI. (16 6) visaM hAlAhalaM bhuttaM, jaha pANA viNAsae / evaM kumittasaMjogo, dukkhaheU na saMsao // 167 // A ja viSayane daSTAMta sahita kahe che jevI rIte khAdheluM halAhala viSa prANono nAza kare che te rIte kumitronI sobata du:khanuM kAraNa che, emAM koI saMzaya nathI. (167) ikmi ceva jammaMmi, mArayati visAiNo / kumittANaM tu saMjogo, jamme jamme duhAvaho // 168 // Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya ( 231 ) caudamuM vyavahArazuddhi dvAra vizeSa kahe cheviSa vagere eka ja janmamAM mAre che. kumitronI sobata to aneka janmo sudhI du:khane lAve che. (168) kumittasaMgamAoM ya, lahaMti pANiNo duhaM / sumittAo paraM sukkhaM, itthaM nAyaM divAyaro // 169 // kumitra-sumitranI sobatamAM anukrame doSa-guNane pragaTa karavA pUrvaka dAMta batAvavA mATe sUtrakAra kahe che- jIvo kumitranI sobatathI du:khane pAme che, sumitranI sobatathI uttama sukhane pAme che. A viSe divAkaranuM daSTAMta che. divAkaranI kathA A bharatakSetramAM vaMga dezamAM vizvApurImAM jaya nAmanA rAjAno caturbhuja nAmano purohita hato. teno divAkara nAmano putra hato. te nirmala buddhivALo hovA chatAM juvAnImAM vidyA bhaNyo nahi. paralokamAM jatI vakhate pitAe tene kahyuM: vidyA sarva jIvone sukha ApanArI che. temAM paNa brAhmaNone vizeSathI sukha ApanArI che. vidyArahita putrathI zuM kahyuM che ke - "garbha gaLI jAya e hajI sAruM, tukALamAM strIgamana na karavuM e hajI sAruM che, marelo putra janme e hajI sAruM che, kanyA janme e paNa hajI sAruM che, patnI vaMdhyA rahe e hajI sAruM che, gRhavAsamAM prayatna na karavo = lagna na karavAM e hajI sAruM che, paNa avidvAna putrarUpa, dhana ane balathI paNa yukta hoya to paNa sAro nathI." have tane bIjI vAta kahuM chuM - vidyArahita paNa tuM jo uttamanI sevA karIza to tane uttamaguNonI prApti thaze. kahyuM che ke - "susaMga karavo, kusaMga na karavo. kAraNake je jevAnI sAthe maitrI kare che te jaladI tenA jevA thAya che. puSponI sAthe rahetA tala paNa puSpa jevI gaMdhavALA thaI jAya che." AMbo ane lImaDo e baMnenA mULiyAM bhegAM thayAM, temAM lImaDAnA saMgathI AMbo nAza pAmyo-lImaDAnA dharmane pAmyo = kaDavo banI gayo." | divAkare te pramANe svIkAryuM. pitAnA mRtyubAda te keTalAka divaso pachI purohitapadathI bhraSTa thayo. AthI teNe vicAryuM. pahelAM adhama mANasanI sevA karuM. tenuM zuM pariNAma Ave che te jouM. pachI uttamanI sevA karuM. Ama vicArIne te paradezamAM gayo. tyAM gAmamAM vRddha ThAkoranI sevA karavA lAgyo. tenA nokara piMgalanI sAthe maitrI karI. piMgalanI patnI mitrasenAnI sAthe maitrI karIne te rAjA vagere lokone tevA vacanothI ane vijJAnathI khuza kare che. ekvAra rAjAe eka zlokano "samAnazIlavALAomAM ane samAnavyasanavALAomAM maitrI hoya" Avo cotho pAda karIne kahyuM: A samasyAne je pUre tene huM varadAna ApIza. A sAMbhaLIne divAkare te samasyAne pUrI. te A pramANe - mRgalAo mRgonI sAthe, gAyo gAyonI sAthe, mUrkhAo mUrkhAonI sAthe ane buddhizALIo buddhizALIonI sAthe saMga kare che. kAraNa ke samAnazIlavALAomAM ane samAna vyasanavALAomAM maitrI hoya. khuza thayelA rAjAe kahyuM: he bhadra! huM tane zuM ApuM? teNe kahyuM: mArA dAridrayano nAza karo. tethI rAjAe tene ekaso ne sADA ATha gAmo ApyA. koIvAra duvacana bolanArA piMgalane rAjAe jihAcheda daMDa karyo. divAkare mitra piMgalane jIvitadAna apAvyuM. ekvAratenI garbhavatI patnI mitrasenAne moranuM mAMsa khAvAno dohalo thayo. teNe divAkarane A vAta kahI. divAkare kahyuM: rAjAnA mora sivAya bIjo koI mora maLI zake tema nathI. tethI Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caudamuM vyavahArazuddhi dvAra zrAddhadinakRtya rAjAno mora gharanA AMgaNe Avaze tyAre tArA snehathI tene ja huM mArIza. gharanA AMgaNe AvelA morane mitrasenAnI samakSa laIne te bahAra gayo. morane devamaMdiramAM mUkyo. pachI bIjuM mAMsa laIne ''A moranuM mAMsa che'' ema kahIMne mitrasenAne ApyuM. dohalo pUrNa thavAthI te khuza thaI. 232 na A tarapha zodhavA chatAM mora na maLavAthI gusse thayelA ThAkore paDaha vagaDAvIne jaNAvyuM ke je koI mora Apaze tene huM 108 sonAmahora ane abhaya ApIza. jo koI nahi kahe ane pachI khabara paDaze to zarIranigraharUpa daMDa thaze. A sAMbhaLIne mitrasenAe vicAryuM : hamaNAM kahevAmAM Ave to lAbha che, ane pachI nigraha thaze, tethI hamaNAM kahuM te sAruM che. pachI teNe moramAMsano dohalo thayo vagere vigata kahI dIdhI. divAkara upara ThAkora gusse thayo. divAkare A jANIne piMgalane satya hakIkata kahIne te piMgalanA gharamAM chupAI gayo. pachI ThAkore kahyuM : divAkarane koNa jaladI ahIM lAvaze ? piMgale kahyuM : he deva ! huM lAvuM chuM. pachI te divAkarane tyAM laI Avyo. upakAra na karanArAo upara upakAra karanArA prazaMsanIya che. upakArI upara apakAra karanArAonuM nAma paNa levA yogya nathI. kRtaghna ThAkore kahyuM : divAkaranI AMkhone phoDI nAkho, hAtha ane paga kApI nAkho. piMgale kahyuM : devanI AjJAne huM karu chuM. A vakhate divAkaranA parijanoe kahyuM : amArA A eka aparAdhanI kSamA karo. ThAkora kSamA karato nathI. AthI parijanoe pharI paNa kahyuM : deva jeTalA dhananI AjJA kare teTaluM gaNuM dhana ApIe. A paNa ThAkore na mAnyuM eTale parijane pharI aparAdhane mApha karavAno Agraha karyo. ThAkore kahyuM : jo A te ja morane laI Ave to huM tene choDI dauM. pachI divAkare jaladI mora lAvIne ThAkorane Apyo. ThAkore kahyuM : tAro A aparAdha mApha karyo. have tevuM na karIza. divAkare te pramANe svIkAryuM. divAkare duSTajananA saMgano doSa joI lIdho. AthI te tyAMthI nIkaLI gayo. have te maMgalapura nagaramAM gayo. tyAM pUrNacaMdra nAmano rAjA che. teno guNacaMdra nAmano putra che. guNacaMdra uttamaguNI hovAthI divAkara tenI sevA karavA lAgyo. tathA teNe manorathadatta zeTha ane vasaMtasenA vezyAnI sAthe prIti karI. have ekavAra viparIta lakSaNavALo ghoDo guNacaMdra kumArane jaMgalamAM laI gayo. khabara paDatAM divAkara tenI pAchaLa jaMgala tarapha doDyo. rastAmAM teNe pAkelAM traNa AmaLAM lIdhAM. kaMTALelA sAgaracaMdra dorI mUkI dIdhI eTale azva Ubho rahI gayo. A avinIta che ema vicArIne sAgaracaMdre e ghoDAno tyAga karyo. thoDIvAramAM sAgaracaMdre divAkarane joyo. pachI baMne nagara tarapha pAchA pharyA. rastAmAM sAgaracaMdre divAkarane kahyuM : mane ghaNI tarasa lAgI che. mATe pANI lAvI Apa. vadhAre pANI na maLe to chevaTe eka aMjali jeTaluM paNa Apa. AthI divAkare pANI zodha karI. paNa kyAMya pANI na maLyuM. guNacaMdrane potAnA hAthomAM laIne divAkara AgaLa cAlyo, teTalAmAM pANI vinA guNacaMdranA kaMThe prANa AvI gayA. AthI divAkare eka AmaLuM tene ApyuM. jethI tene thoDI rAhata thaI. thoDuM AgaLa gayA pachI anukrame bIjuM ane trIjuM AmaLuM ApyuM. pachI rAjAe mokaleluM sainya maLyuM. rAjAe utsavapUrvaka guNacaMdrano nagarapraveza karAvyo. pachI guNacaMdre vicAryuM-divAkare ApelAM traNa AmaLAM amUlya che. he jIva ! jo tuM kRtaghna na ho to divAkaranA upakArane bhUlIza nahi. samaya jatAM guNacaMdra rAjA banyo. teNe divAkarane maMtrI banAvyo. divAkaranI manorathadatta zeTha sAthe ane vasaMtasenA vezyAnI sAthe prItimAM vadhAro thayo. eka vAra rAjAne tyAM putrano janma thayo. thoDo moTo thayo tyAre ramato ramato te maMtrInA ghare Avyo. divAkare tene bhoMyarAmAM guptapaNe rAkhI dIdho. bhojana samaye rAjAe kumArane bolAvyo. paNa te jovAmAM Avyo nahi. rAjAe cAre bAju zodha karAvI. rAjAnA parijane kahyuM : he deva ! ame kumArane maMtrInA gharamAM pravezato joyo hato. paNa pachI nIkaLato joyo nathI. rAjAe maMtrIne pUchAvyuM eTale maMtrIe kahyuM : kumAra ahIM Avyo hato, paNa te ja vakhate pAcho jato Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya caudamuM vyavahArazuddhi dvAra rahyo hato. rAjAe nagaramAM ghoSaNA karAvI ke jene kumAranA samAcAra maLyA hoya teNe rAjAne kahevuM. samAcAra maLavA chatAM jo koI nahi kahe ane pAchaLathI khabara paDaze to tene mRtyudaMDa thaze. lokamAM sarvatra vAta phelANI ke kumAra maMtrInA ghare gayo hato ane tyAMthI te pAcho vaLyo nathI. AthI bhaya pAmyo hoya tema divAkara manoharadatta zeThanI pAse jaIne kahyuM : mArI garbhavatI patnIne mAMsano dohalo thayo hato. AthI meM kAryAkAryano vicAra karyA vinA rAjAnA bALakane mArIne tenuM mAMsa mArI patnIne ApyuM. he mitra ! have mAre zuM karavuM te Apa kaho. pachI maMtrI anaMgasenAnI pAse jaIne zeThane jaNAvelI vigata tene paNa jaNAvI. teNe paNa maMtrIne zeThanI jema AzvAsana ApyuM. zeThe rAjAnI pAse jaIne kahyuM : he svAmI ! huM ahIM AvIne kumArane teDIne dAdaro utarI rahyo hato tyAre pagathiyuM cUkI javAthI kumAra mArA hAthamAMthI nIce paDI gayo ane mRtyu pAmyo. zeTha A pramANe kahI rahyA tyAre vezyA AvI. vezyAe kahyuM ke- he prabhu ! tilaka karavAnA samaye huM AvI tyAre meM kumArane keDamAM lIdho. kSobha pAmIne meM ene marmasthAnamAM jorathI mAryuM. AthI kumAra marI gayo. rAjAe vicAryuM : eka putrane be vyaktioe kevI rIte mAryo ? pachI rAjAe maMtrIne bolAvIne ukta vigata kahIne pUchyuM : AmAM satya zuM che ? divAkare kahyuM : viziSTa mANasonI A vizeSatA che. rAjAe kahyuM : mane AmAM kaMI samaja paDatI nathI. kaMIka spaSTa kaho. maMtrIe patnIne mAMsa khAvAno dohalo thayo vagere kahIne kumArane meM mAryo che ema jaNAvyuM. 233 A baMne je kahI rahyA che te mane bacAvavA mATe kahI rahyA che. rAjAnA parijane maMtrIne kahyuM : he adhama puruSa ! rAjAnI maherabAnI pAmIne AvuM karyuM ? tane dhikkAra thAo ! rAjAe kahyuM : maMtrIupara je Akroza karaze te mAro zatru che. pachI maMtrI potAnA ghare gayo. kumAranuM mRtakArya karIne rAjA pUrvavat rAjyanuM saMcAlana karavA lAgyo. ekavAra avasara joIne maMtrIe rAjakumArane vastra-alaMkArothI vibhUSita karIne rAjAnA khoLAmAM besADyo. potAnA putrane joIne vismaya pAmelA rAjAe maMtrIne pUchyu : A zuM ? maMtrIe saghaLI satya hakIkata kahIne rAjAnI prazaMsA karatAM kahyuM : he svAmI ! kharekhara Apa uttamapuruSa cho. jethI huM ApanA putrano khUnI hovA chatAM Ape e badala kazuM karyuM nahi ane mArA upara tevI ja prIti dhAraNa karI. A sAMbhaLIne rAjAe kahyuM : mArI uttamatA vaLI kevI ? tame aNInA avasare mane traNa AmaLAM ApIne je upakAra karyo che tenI AgaLa meM tamArA mATe kazuM ja karyuM nathI. A zeTha ane gaNikA uttama che, ke jethI upakAra na karanArA upara upakAra karavA taiyAra thayA. maMtrIe kahyuM: moTA mANaso kyAreya potAnI mahattAne potAnA mukhathI bolatA nathI. paNa Apa jagatamAM uttama cho e sunizcita che. ekavAra maMtrIe pAchalI rAte zubha vicAraNA karatAM vicAryuM ke, jagatamAM kyAMka koIka sarvottama hoya che. meM uttamapuruSanI sevA karI. have sarvottamanI sevA karuM. maMtrIne pratibodha pamADavAno samaya jANIne AnaMda nAmanA AcArya bhagavaMta nagarInA udyAnamAM padhAryA. maMtrIe temane vaMdana karIne kahyuM : he bhagavaMta! jagatamAM sarvottama koNa che te mane kaho. gurue kahyuM : jo sarvottamane jANavAnI IcchA che to traNa mitronuM dRSTAMta sAMbhaLo. kSitipratiSThita nagaramAM jitazatru rAjA che. tene somadatta nAmano kuzaLa maMtrI hato. avasare rakSaNa kare e mATe teNe traNa mitro karyA. te traNa mitronA anukrame nityamitra, parvamitra ane praNAmamitra evAM nAma hatAM. maMtrI nityamitranuM dararoja uttama prakAranAM vastro, alaMkAro, vilepano ane AhAra vagerethI ghaNuM ja lAlana-pAlana karato hato. bIjA parvamitranuM parvanA ke utsavanA divasomAM AmaMtraNa ApIne vastro, mALA, alaMkAra vagerethI sanmAna karato hato. trIjo praNAmamitra kyAreka mArga vageremAM maLI jAya to tene praNAma karato hato, ane madhurazabdothI Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 234 caudamuM vyavahArazuddhi dvArA (234) zrAddhadinakRtya bahumAnapUrvaka tenI sAthe vAta karato hato. ekavAra tevo koI prasaMga banI jatAM rAjA maMtrI upara khUba gusse thayo. AthI maMtrI bhaya pAmIne rAtanA ekalo potAnA gharethI nIkaLIne nityamitranA ghare gayo. teNe nityamitrane kahyuM: rAjA mArA upara ruTa thayo che. rAjA mAruM zuM kare te kahevAya nahi. kadAca mane mArI paNa nAkhe. AthI atyAre huM tArA zaraNe Avyo chuM. tuM mArI rakSA karI nityamitre kahyuM: ApaNI maitrI che e vAta sAcI. paNa atyAranA saMyogomAM huM tAruM rakSaNa karI zakuM tema nathI. atyAre rAjAno bhaya che. tArA ekanA rakSaNa mATe kuTuMba sahita mArI jAtane ApattimAM huM mukI zakuM nahi. tethI tuM, ahIMthI jaladI cAlyo jA. A pramANe nityamitre maMtrInuM rakSaNa na karyuM ane apamAnita karIne gharamAMthI kADhI mUkyo. AthI maMtrIe vicAryuM : kArya-akArya, bhasya-abhakSya, peca-apeya vagerene vicAryA vinA jenuM meM pAlana-poSaNa karyuM te AvA samaye mane kAmamAM Avyo nahi. pachI maMtrI parvamitranA ghare gayo. maMtrIe vigata kahIne rakSaNanI mAgaNI karI. parvamitre gau vANIthI kahyuM: he mitra! ApaNe parvanA divasomAM ekabIjAnuM sanmAna karIe chIe. ApaNA benI nehavALI maitrI che. tane huM mAruM badhuM ApI dauM to paNa ochuM gaNAya. ethI atyAre tAruM rakSaNa karavuM e mArI pharaja che. tArA mATe huM prANa ApavA taiyAra chuM. paNa mArA kuTuMbanuM zuM? tuM mane priya che tema kuTuMba paNa mane priya che. AthI mAre vyAvrataTI nyAya upasthita thayo che. A bALakonuM pAlanapoSaNa karavuM e mArI pharaja che. mATe he mitra! A bALako uparakaruNA karIne tuM bIje kyAMya jato rahe. AthI maMtrI tyAMthI nIkaLI gayo. parvamitra corA sudhI tene vaLAvavA gayo. maMtrIe vicAryuM: A be mitro mATe meM ghaNo bhoga Apyo chatAM avasare te baMne mane kAmamAM na AvyA. have praNAmamitranA zaraNe jAuM. paNa tyAM ya mane rakSaNanI AzA dekhAtI nathI. kAraNa ke tenI sAthe to mAtra vAta karavAnI ane praNAma karavAnI ja maitrI che. chatAM tyAM jauM ane te zuM kare che te jouM. Ama vicArIne te praNAmamitranA ghare gayo. praNAmamitrane potAnI badhI vigata jaNAvI. praNAmamitre kahyuM: tArA vinaya ane praNAmathI huM tAro NI . hamaNAM tane sahAya karIne RNathI mukta banIza. tuM jarA paNa bhaya na pAme. huM tAruM rakSaNa karIza. mArA jIvatAM koInI tAkAta nathI ke tArA rUMvADAnuM ahita karI zake. pachI praNAmamitre tene koIna jANI zake tevA guNasthAnamAM surakSita rAkhyo. tyAM maMtrI ghaNo samaya ni:zaMkapaNe sukhapUrvaka rahyo. ' A kathAno upanaya A pramANe che- somadattamaMtrInA sthAne jIva jANavo. nityamitranA sthAne zarIra che. zarIranuM sArI rIte rakSaNa karyuM hoya to paNa karmarUpI rAjA taraphathI maraNarUpa Apatti Ave che tyAre zarIra jIvane maraNathI bacAvatuM nathI, ane jIvanI sAthe eka pagaluM paNa jatuM nathI. svajano parvamitra samAna che. temanA upara ghaNo upakAra ryo hoya to paNa mRtyu samaye AkaMdana karatA zmazAna sudhI AvIne pAchA jatA rahe che. dharma praNAmamitra samAna che. te paralokamAMjIvanI sAthe jAya che. jIvo mukhyapaNe potAnA gRhasthapaNAnA kAryamAM (zarIra ane kuTuMbanA pAlanamAM) mazagula rahe che, dharma to kyAreka kare che. Ama chatAM paralokamAM mAtra dharma ja sahAyaka che. A lokamAM paNa ApattinA avasare dharma ja sahAya kare che. A pramANe upanayabatAvyA pachI AcAryabhagavaMte maMtrIne kahyuM- hemahAnubhAva! A jagatamAM jinakathita dharma ja sarvottama che. sarvasaMganA tyAgathI te dharma saMpUrNa thaI zake che. A pramANe sAMbhaLIne maMtrIe rAjAne dharma pamADIne zrAvaka banAvyo, ane pachI svayaM dIkSA lIdhI. A pramANe divAkare pahelAM uttamanI ane pachI sarvottama dharmanI sevA karI. te saMsAramAM manuSya-svargalokanAM sukhone pAmIne mokSasukhane prApta karaze. Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 235 ) zrAddhadinakRtya caudamuM vyavahArazuddhi dvAra kumitranI sobata na karavI ane sumitranI sobata karavI e A daSTAMtano sAra che. (16) tamhA je sIlasaMjuttA, gIyatthA pAvabhIruNo / te mittA savvahA kujA, icchaMto hiyamappaNo // 170 // A pramANe kumitra ane sumitranI sobatanuM phala daSTAMta sahita batAvIne satsaMgano upadeza ApatA graMthakAra kahe che tethI AtmAnA ubhayalokanA hitane IcchatA zrAvake zIlasaMyukta, gItArtha ane pApabhIruevA paramadhArmika gRhasthone mana-vacana-kAyAthI mitro karavA joIe. zIlasaMyukta-zIlasaMyukta eTale sadAcArasaMpanna, athavA sadgatayukta. sadAcAranI vyAkhyA A pramANe che- "lokApavAdano bhaya, dIna-du:khI jIvono uddhAra karavAmAM Adara, upakArInA upakArane nahi bhUlavA rUpa kRtajJatA, potAnA svArthano tyAga karIne paNa anyanI yogya prArthanAno bhaMga na karavA rUpa sudAkSiNya - A sadAcAro che." tathA "vipattimAM dIna na banavuM, mahApuruSonA pagale cAlavuM, nyAyayukta AjIvikA upara prema rAkhavo, prANa jAya to paNa malina kAma na karavuM, asapuruSonI pAse prArthanA karavI, mitra paNa alpadhanavALo hoya to tenI pAse yAcanA na karavI, puruSonuM talavAranI dhAra samAna A viSayavrata koNe kahyuM che?" gItArtha gItArtha eTale sUtra ane arthane jANanArA sAdhuo. kahyuM che ke -"sUtrane gIta kahevAmAM Ave che. sUtranA vyAkhyAnane artha kahevAmAM Ave che. gItathI ane arthathI sAdhune gItArtha jANa." gItArtha sAdhuonI sevA karavAnA kAraNe zrAvako paNa upacArathI gItArtha kahevAya che, arthAt gItArtha eTale pravacana kuzala. (zrAvako sAdhuonI sevA karIne pravacanakuzala bane che mATe gItArtha kahevAya che.) pApabhIru pApabhIru eTale gADhakarmabaMdhanA bhayathI tIvra AraMbhano tyAga karanArA kahyuM che ke - "zrAvaka tIvra AraMbhano (=jenAthI ghaNA jIvone pIDA thAya tevA kaThora dhaMdhAno) tyAga kare. kadAca nirvAhana thAya ethI tIvra AraMbha kare to paNa IcchA vinA (=anAdarabhAvathI) kare. AraMbharahita lokanI (=sAdhuonI) prazaMsA kare, tathA sarva jIvo pratye dayALu hoya." (dha.ra...gA.65) (17) Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 ) paMdaramuM bhojana dvAra zrAddhadinakRtya (15) bhojana dvAra tao bhoyaNavelAe, AgayAi susAvao / puittA jahasattIe, gihabiMbANi vaMdae // 171 // have paMdaramA "bhojana dvAranuM vivaraNa karatA graMthakAra kahe che- nyAyathI vyavasAyaryA pachI bhojanaveLA thaye chate suzrAvaka gRhabiMbonI yathAzakti pUjA karIne prasiddha caityavaMdananI vidhithI vaMdana kare. ahIMmadhyAhasamaya bhojanaLA che. athavA potAnI prakRtine anukULa bhojanaveLA samajavI. (171), DhoittA aggakUraMtu, tao sAhU nimaMtae / diTThA ya niyaghare iMtA, tao gacchijja saMmuho // 172 // dAraM 15 // pachI rasoI taiyAra thaye chate gRhabiMbonI AgaLa-uttama cokhAthI banAvelA * bhAta vagere AhAraMdhare. pachI sAdhuone nimaMtraNa kare. jo aSTagocaracayanA kamathI ucca-nIca gharomAM pharatA sAdhuo svayameva potAnA ghare AvatA jovAmAM Ave to zrAvaka temanI sanmukha jAya. aSTa eTale ATha. sAdhuonI ATha gocara caryA A pramANe che- kanvI, gatvA pratyAgati, gomUtrikA, pataMgavIthi, peTA, ardhapeTA, atyaMtarasaMbUkA ane bahi:zabUkA e ATha gocara bhUmi che. A gAthAno akSarArtha che. bhAvArtha to vRddhasaMpradAyathI jANavo. vRddhasaMpradAya A pramANe che- 1. ajavI- kvI eTale saraLa. upAzrayamAMthI nIkaLelo sAdhu sIdhA mArge ekreNimAM rahelA gharomAM maza: pharatAM chellA ghara sudhI Ave, ATalA gharomAMthI bhikSA na maLe to paNa bIje kyAMya gayA vinA sIdhA mArga upAzrayamAM pAcho Ave te RkvI. 2. gacpratyAgati- jemAM gatvA eka zreNimAM pharIne pratyAgati pAchA pharatAM bIjI zreNimAM vahorato Ave te ga-pratyAgati. RkvInI jema eka gRhazreNimAM pharyA pachI pAcho pharato sAdhu sIdhA mArge bIjI gRzreNimAM chellA ghara sudhI pharIne upAzrayamAM Ave te ga-pratyAgati. 3. gomUtrikA-gomUtrikAeTale baLadanA jamIna upara paDelA pezAbanA AkAranA jevI. sAma sAme zreNimAM rahelA gharomAM DAbI zreNinA gharathI jamaNI zreNinA gharamAM, puna: jamaNI zreNinA gharathI DAbI zreNinA gharamAM, vaLI puna: DAbI zreNinA gharathI jamaNI zreNinA gharamAM, ema baMne zreNiomAM eka eka gharamaza: phare te gomUtrikA. 4. pataMgavIthi- jemAM pataMganI jema vIthi = pharavAno mArga hoya te pataMgavIthi. jema pataMga uDI uDIne aniyata gatithI u-phare tema sAdhu vacce vacce ghara choDIne aniyata kamathI phare te pataMgavIthi. * TIkAmAM rahelA para zabdano artha A pramANe che - mA eTale pahelAno bhAga. nUra eTale bhAta. pahelAnA bhAgarUpe bhAta te agrakra. A zabdArtha che. pahelAM devane dharavAnA bhAta te agrakra. bhAtanA upalakSaNathI pahelAM devane dharavAno koI paNa prakArano AhAra te agrakUra evo bhAvArtha che. Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 237 zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra 5. peTA- peTA eTale peTI. peTI jevA corasa vibhAgamAM gharone kalpane vaccenA ghara choDI de ane cheDe rahelA gharomAMcAreya dizAmAM samazreNie phare te peTA. 6. ardhapeTA-ardhapeTAnA AkAra jevuM paribhramaNa jemAM thAya te ardhapeTA. peTAnI jema gharonI kalpanA karIne cArane badale be ja dizAmAM rahelI be ja gRhazreNimAM phare te ardhapeTA. 7. abhyatarazakhUkA- zabUka eTale zaMkha. zaMkhanA AvartanI jema goLa paribhramaNa jemAM thAya te baMdhUkA. jemake - kSetranA madhyabhAgathI pharavAnuM zarU karIne zakhanA AvartanI jema goLAkAra rahelA gharomAM pharato sAdhu chelle kSetranI bahAra Ave te atyaMtarasaMbUkA. 8. bahizakhUkA kSetranA bahAranA bhAgathI pharavAnuM zarU karIne zaMkhanA AvartanI jema goLAkAre pharato sAdhu kSetranA madhyabhAgamAM Ave te bAhya zabUkA. za trika gatvA pratyAgati upAjI: prajjavI Souche. ' 'pataMgavirtha LG ) bAhya thANUka peTA . Ges che 'P 6 . anyantara akhtara zaklakSa che che @ ardha paNa vivecana - sAdhuo vahoravA potAnA ghare Ave tyAre sanmukha javuM e zrAvakono vinayarUpa AcAra che. A viSe yogazAstramAM kahyuM che ke - "gurune jotAMnI sAthe ja UbhA thavuM, te Ave tyAre sanmukha javuM, teone be hAtha joDIne mastake aMjali karavI, pote jAte Asana ApIne besavA mATe vinaMtI karavI, teo Asana upara bese pachI pote besavuM, temane vaMdana karavuM, temanI zarIrasevA karavI, teo jAya tyAre pAchaLa vaLAvavA javuM ItyAdi guruno AdararUpa vinaya che. (172) AsaNeNa nimaMtittA, tao pariyaNasaMjuo / vaMdae muNiNo pAe, khaMtAiguNasaMjue // 173 // ghare AvelA sAdhuone AdarapUrvaka vahorAvavAnI vidhine cha gAthAothI kahe che. ghare padhArelA kSamA Adi guNothI yukta munine Asana upara besavAnI vinaMtI karIne parijanayukta zrAvaka temanA caraNone vaMdana kare. * kSamA Adi guNothI yukta e sthaLe rahelA Adi zabdathI namratA, saraLatA, saMtoSa, tapa, saMyama, satya, Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 238 ) paMdaramuM bhojana dvArA zrAddhadinakRtya. zauca ( dharmanAM upakaraNo upara Asaktino abhAva) aparigraha ane brahmacaryanuM grahaNa karavuM. vivecana ahIM jaNAvelA dasa guNo yatidharma che. AthI kSamA Adi guNothI yukta sAdhu eTale yatidharmathI yukta sAdhuevo artha thAya. yatidharmathI yuktasAdhu bhAvasAdhu che. yatidharmathI rahita sAdhudravyasAdhu che. zrAvake bhAvasAdhune vaMdana karavAnuM che, A vAta pUrve AvI gaI che. have e prazna thAya che ke - dravyasAdhune vahorAvAya ke nahi? Ano javAba ApramANe che - A viSe bhagavatIjI (za.8 u. 6 sU. 332)mAM kahyuM che ke - "he bhagavan! tathAvidha asaMyata-aviratane prAsuka ke aprAsuka eSaNIya ke aSaNIya AhArAdi ApanAra zrAvakane zuM phaLa maLe? he gautama! tene ekAMte pApakarma baMdhAya che, jarA paNa nirjarA thatI nathI." AnAthI nizcita thayuM ke dravyasAdhune vahorAvAya nahIM. kAraNa ke vahorAvavAthI tenA asaMyamanuM poSaNa thAya, ane ethI pApakarma baMdha thAya. A sAmAnyathI vidhAna che. AmAM vizeSa e che ke - dravya sAdhune Amane ApavAthI mAro saMsArathI chUTakAro thaze ane mokSanI prApti thaze ema bhaktithI mokSa mATe dravyasAdhune dAna Ape to karmabaMdha thAya. paNa anukaMpAthI dAna ApavAmAM karmabaMdha na thAya. athavA aucityathI dravyasAdhune AMpavAmAM karmabaMdha na thAya. A viSe zrAddhavidhimAM lakhyuM che ke anyadarzanI bhikSuko ApaNe ghera bhikSAne arthe Ave to temane yathAyogya dAna Adi ApavuM. temAM paNa rAjAnA mAnanIya evA anyadarzanI bhikSAne arthe Ave to tene vizeSa karI dAna avazya ApavuM. jo ke zrAvakanA manamAM anyadarzanIne viSe bhakti nathI, tenA guNane viSe pakSapAta nathI, to paNa AvelAnuM yogya AdaramAna karavuM e gRhasthano dharma che." ucita AcaraNa ghare AvelAnI sAthe ucita AcaraNa karavuM, eTale jenI jevI yogyatA hoya te pramANe tenI sAthe madhura bhASaNa karavuM, tene besavA Asana ApavuM. AsanAdikanA mATe nimaMtraNa karavuM, kayA kAraNathI AvavuM thayuM? te pUchavuM tathA tenuM kAma karavuM, vagere yogya AcaraNa jANavuM. tathA saMkaTamAM paDelA lokone temAMthI kADhavA. ane dIna, anAtha, AMdhaLA, baherA, rogI vagere duHkhI loko upara dayA karavI, tathA temane potAnI zakti pramANe madada karI te du:khamAMthI kADhavA e dharma sarvadarzanIone sammata che. zrAvakone e laukika ucita AcaraNa karavAnuM kahyuM, enuM kAraNa e che ke- je mANaso upara kaheluM laukika ucita AcaraNa karavAmAM paNa kuzaLa nathI, teo lokottara puruSanI sUkSma buddhithI grahaNa karAya evA jainadharmane viSe zI rIte kuzaLa thAya? mATe dharmArthI lokoe avazya ucita AcaraNa karavAmAM nipuNa thavuM. bIje sthaLe paNa kahyuM che ke "sarvaThekANe ucita AcaraNa karavuM, guNa upara anurAga rAkhavo. doSane viSe madhyasthapaNuM rAkhavuM ane jinavacanane viSe ruci rAkhavI, e samyagdaSTinAM lakSaNa che." samudro potAnI maryAdA mUktA nathI, parvato calAyamAna thatA nathI, tema uttama puruSo ucita AcaraNo choDatA nathI. jagatanA guru evA tIrthakaro paNa gRhasthapaNAmAM mAtApitAnA saMbaMdhamAM abhyatthAna (moTA puruSa Ave tyAre AdarathI UbhuM thavuM) vagere kare che." (ahIM zrAddhavidhino pATha pUrNa thayo.) * athavA bhAvaanukaMpAbuddhithI dAna ApavAmAM karmabaMdha na thAya. ghare AvelA saMnyAsI vagerene dAna na Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 239 zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra ApavAmAM Ave to saMbhava che ke saMnyAsIne ane lAgatA-vaLagatA bIjAone ema thAya ke Amano dharma kevo ke jethI ghare AvailAne dAna paNa ApatA nathI. A rIte te loko jaina dharmanI niMdA karIne bodhidurlabha bane. Ama temanA pratye bhAvaanukaMpAbuddhithI dAna karavAmAM karmabaMdhana thAya. AvI (dravyaanukaMpA, aucitya ke bhAvaanukaMpA) buddhi vinA dravyasAdhune dAna ApavAthI karmabaMdharUpa nukazAna ja thAya. A viSe mahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAje dAnadhrAviMzikAmAM kahyuM che ke - "A mArA ApelA AhArAdi lenAra parivrAjaka AdinA asaMyama, mithyAtva vagere rUpadoSonuM ja poSaNa thavAnuM che, evuM jANIne paNa (anukaMpAno avasara na hovA chatAM bhaktithI) te doSa poSaNanI upekSA karIne AhArAdinuM dAna karato zrAvaka caMdanane bALIne kolasA pADavAnI kaSTamaya AjIvikA UbhI karavA jevuM kare che. caMdanano caMdana tarIke ja vyApAra karanAra caMdananA kolasA pADIne kolasAno vyApAra karanAra karatA ghaNo sAro lAbha pAmI zake che, ane kolasA pADatI vakhatanI garamI vagere karamAMthI bacI zake che. supAtramAM dAna karavA yogya svasaMpatti e caMdana che. kupAtramAM enuM dAna e kolasA pADavA jevuM che. bhaktithI apAtA dAnathI lAbhane badale nukazAna na thaI jAya e mATe dAnavIra zrAvake svayaM buddhithI pAtranI parIkSA karavI joIe. parIkSAmAM pAsa thanAra pAtra sAdhu, zrAvaka ane avirata samyagdaSTi ema traNa prakAre che. (173) desaM khittaM tu jANittA, avatthaM purisaMtahA / . vijovva rogiyasseva, tao kiriyaM pauMjae // 174 // jevI rIte vaidya deza-kAla vagere jANIne rogInI cikitsA kare tema zrAvaka deza, kSetra, dravya, avasthA ane puruSane jANIne sAdhune vahorAve. deza- magadha, avaMti vagere kyo deza che? athavA A deza sAdhunA vihArane yogya che ke nahi? ityAdi jANIne vahorAve. kSetra- A kSetra saMvigna bhAvita che ke abhAvita che ityAdi jANIne vahorAve. dravya- amuka dravya sulabha che ke durlabha ityAdi jANIne vahorAve. avasthA- hamaNAM bhikSA sulabha che ke durlabha ityAdi jANIne vahorAve. purUSa- AcArya, upAdhyAya, bAla, vRddha, glAna, *sahu ane asahu vagere jANIne vahorAve. ahIM tAtparya e che ke sAdhuonA zarIrano ane saMyamano nivahathAya tathA jJAnAdiguNonI vRddhi thAya te khyAlamAM rAkhIne te pramANe sAdhuone AhAra-pANI, vastra-pAtra vagere vahorAve. (174) saMtharaNaMmi asuddhaM, duNhavi giNhaMtaditayANahiyaM / AuradiTuMteNaM, taM ceva hiyaM asaMtharaNe // 175 // dAna karavAmAM ja utsarga ane apavAda batAve che- . prAsuka (=acitta) ane eSaNIya (=doSothI rahita) AhAra vagerenI prApti thatI hoya ane ethI sAdhuonA jIvanano nivaha thato hoya tyAre azuddha (sacitta ke betAlIsa doSomAMthI koI paNa doSathI dUSita) | * saha eTale sahana karI zake tevA. asaha eTale sahana na karI zake tevA. ' Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvArA 240 zrAddhadinakRtya AhAra lenAra ane ApanAra e baMnenuM ahita kare. kAraNake lenArane saMsAranI vRddhi thAya ane ApanArane alpa AyuSyano baMdha thAya. paNa jyAre dukALa ke bimArI Adi avasthAmAM prAsuka ane eSaNIya AhAra vagerenI prApti na thatI hoya ane enA kAraNe sAdhuonA jIvanano nirvAhana thato hoya tyAre azuddha paNa AhAra lenAra ane ApanAra e baMnenuM hita kare. jevI rIte vaidya deza-kAla vagere vicArIne rogInI cikitsA kare che, tema zrAvaka deza-kAla vagere joIne sAdhune vahorAve. rogIne koIka avasthAmAM je pathya hoya te ja vastu anya avasthAmAM apadhya thAya. koIka avasthAmAM je apathya hoya te ja anya avasthAmAM pathya thAya. te rIte prastutamAM Agamane jANanArAo durbhikSa ane bimArI vagere avasthAmAM avasara pramANe ghaNA guNonA lAbhanI IcchAthI apavAdathI azuddha paNa dAna grahaNa kare ane zrAvaka Apeto doSa mATe thatuM nathI. A viSe (o.ni.gA. 47mA) kahyuM che - sarva pravRttimAM saMyamanI rakSA karavI. saMyamanI rakSA karatAM jo prANono nAza thato hoya to saMyamamAM apavAda sevIne paNa prANonI (zarIranI) rakSA karavI. kAraNa ke ema karavAthI saMkaTathI mukta thaI zakAya. saMkaTathI mukta thayA pachI apavAdasevavAmAM lAgelA doSonI prAyazcitta dvArA vizuddhi karI zakAya che, ane ema karavAthI (saMyama rakSAno zuddha Azaya hovAthI) avirati thatI nathI - avirati janyakarmabaMdha thato nathI." vivecana viziSTa kAraNa vinA sAdhu AhAra le to tene saMsAranI vRddhi thAya. A viSeogha.ni.gA. 446 mAM kahyuM che ke je sAdhu AhAra-upadhivagere jevuM maLe tevuM grahaNa kare che, eTale ke doSita che ke nirdoSa che ema jANyA vinA doSita ke nirdoSa jevuM maLe tevuM grahaNa kare che, tene saMsAranI vRddhi karanAro kahyo che." A viSe yatidinacaryAmAM paNa kahyuM che ke- je piMDanI zuddha che ke azuddha evI tapAsa karato nathI te cAritrarahita che. emAM saMzaya nathI. cAritrana hoya to saMpUrNa dIkSA nakAmI che." niSkAraNa doSita AhAra vahorAvanArane alpa AyuSyano baMdha thAya. A viSe bhagavatIjI sUtramAM pATha A pramANe che- "zrI gautamasvAmI pUche che ke- he bhagavaMta! jIvo kyA kAraNe alpa AyuSyavALuM karma bAMdhe che? uttaramAM mahAvIra bhagavAna kahe che ke - he gautama! jeo jIva hiMsA karanArA hoya, ju bolanArA hoya, tevA prakAranA zramaNane athavA mAhaNane aprAsuka (sacitta) tathA aSaNIya (=doSita) azana, pAna, khAdima ane svAdima vahorAvanArA hoya, evA jIvo nizcayathI alpa AyuSyavALuM karma bAMdhe che." prazna- ahIM azuddha dAyakane alpa AyuSyano baMdha kaI apekSAe che? uttara-zuddha dAna ApanAranI apekSAe alpa AyuSyano baMdha samajavo. zuddha dAyakane dIrgha AyuSyano baMdha thAya ane azuddhadAyakane zuddhadAyanI apekSAe alpa zubha AyuSyabaMdha thAya. puSTa tevA kAraNathI sAdhu azuddha AhAra le to paNa nirdoSa che. A viSe vyavahArabhASya-pIThikAmAM kahyuM che ke "apavAdane sevIne huM mokSamArgane akhaMDa rAkhIza, athavA jJAnAdino abhyAsa karIza, athavA tapaupadhAnamAM vizeSa udyama karIza, athavA nyAyathIgaNanI sAra-saMbhALa karIza. AvAzuddha AlaMbanathI apavAdane sevavA chatAM te mokSane pAme che." Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 241 ) paMdaramuM bhojana dvAra puNakAraNathI azuddha AhAra ApanAra aMge paNa bhagavatIjI (za.8 u. 6 sU. 332) mAM kahyuM che ke-he bhagavaMta ! zrAvaka tevA prakAranA zramaNane athavA mAhaNane aprAsuka (sacitta) ane aSaNIya ( doSita) azana-pAna-khAdima-svAdima vahorAve to tene zuM phaLa maLe? he gautama tene ghaNI nirjarA thAya ane alpa pApa karma baMdhAya. prazna- puSTa kAraNathI azuddha Ape che, tethI jinAjJAnuM pAlana kare che. tethI A dAnamAM kevaLa nirjarA thavI joIe, alpa pApakarma kema baMdhAya ? uttara- jevI rIte dravyapUjA pUjA karanAranA nirmala adhyavasAyanuM kAraNa hovAthI ane pUjA karanAra jinAjJAnI ArAdhanAmAM pravRtta thayo hovAthI pUjA karanArane puNyabaMdha thAya che, paNa snAna vageremAM SayanA AraMbhamAM pravRtti thavAthI kaMIka azubha karmabaMdha thAya che. tevI rIte prastutamAM puTakAraNa hovAthI azuddha dAna karanAranA nirmala adhyavasAyanuM kAraNa hovAthI ane dAna karanAra jinAjJAnI ArAdhanAmAM pravRtta thayo hovAthI ghaNI nirjarA thAya che, paNa sAdhu mATe AraMbha kare che mATe kaMIka azubha karmabaMdha paNa thAya. . zrAvakanA traNa prakAra ahIM nukasAna karatA lAbha vadhAre che. DAhyA mANaso thoDI hAni bhogavIne paNa vadhAre lAbha meLavavAnI IcchAvALA hoya che. AthI puNakAraNa hoya tyAre paNa azuddha dAna ApavAnI buddhi je zrAvakane na thAya te zrAvaka apariNata che. zrAvakanAM pariNata, apariNata ane atipariNata ema traNa prakAra che. utsarganA samaye utsarga ane apavAdanA samaye apavAdamAM mativALo hoya te pariNata zrAvaka che. apavAdanA samaye paNa utsargamAM ja mativALo hoya te apariNata che. apavAdanI jarUra na hovA chatAM apavAdamAM ja mativALo hoya te atipariNata che. A traNa prakAramAM pariNata zrAvaka hita sAdhI zake che. mATe zrAvake utsarga-apavAdanuM ane sAdhune bhikSAmAM lAgatA doSonuM jJAna meLavIne avasara pramANe dAna karanArA banavuM joIe. - gRhasthathI lAgatA gocarInA keTalAka doSo . zrAvake sAdhunA zarIranI kALajI rAkhavA sAthe saMyamanI paNa kALajI rAkhavI joIe, eTale ke sAdhune doSa nalAge, agara ocho lAge, ane saMyamanuM pAlana thAya e mATe zrAvake potAnAthI zakya hoya teTalI sahAya karavI joIe. A mATe zrAvake sAdhunA AcAro ane gocarInA betAlIsa doSo vagere jANavuM joIe. A bodha to zrAvaka zabdanA artha uparathI paNa maLe che. sAMbhaLe te zrAvaka. zuM sAMbhaLe? enA javAbamAM kahyuM ke sAdhunI ane zrAvakanI sAmAcArI sAMbhaLe te zrAvaka. zAstramAM (buka.bhA.rA.mAM) kahyuM che ke, "gocarI gayela sAdhu gocarInA doSonA ajANa gRhasthane saMkSepathI 'AdhAkarma vagere doSo jaNAve. jANakArane paNa avasare gocarInA doSo kahe" gocarInA betAlIsa doSo che. temAM keTalAka doSo A pramANe che- (1) AdhAka- sAdhu mATe ja dUdha-cA vagere ukALe. sAdhunI bhakti karavA mATe ja zIro vagere banAve. sAdhune vahorAvavA mATe ja phaLo samAre. A doSa gocarInA badhA doSomAM sauthI moTo doSa che. (2) mizra potAnA mATe ane sAdhanA mATe e baMnenA mATe khIcaDI vagere banAve. sAdhuo vadhAre hoya, sAMjanA vaheluM vAparanArA zrAvako ochA hoya vagere saMyogomAM gRhastha potAnI rasoI sAthe sAdhunA mATe pUjAmAM kaMIka azubha karma baMdhAya e vigata upadeza ratnAkara aMza4 taraMga 5 mAM jaNAvI che. tenA AdhAre dAnamAM paNa A vAta ghaTI zake che. pUjA paMcAzakanI dasamI gAthAnI TIkAmAM paNa A viSayanuM samarthana karyuM che. Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra (242 zrAddhadinakRtya paNa thoDI vadhAre banAve to mizra doSa gaNAya. (3) sthApanA- sAdhune vahorAvavA lukhkhI roTalI, moLI dALa vagere rAkhI mUke. AyaMbilavALA sAdhuno lAbha maLe e mATe lukhkhI roTalI, vaghAryA vinAnI moLI dALa vagere rAkhI mUke to te sthApanA doSa gaNAya. AyaMbilavALA sAdhu mATe speziyala roTalI, dALa vagere banAvavAmAM Ave tenA karatAM potAnA mATe banAvelamAMthI lukhkhI roTalI moLI dALa vagere rAkhI mukavAmAM doSaghaNo ocho lAge. sAdhu mATe rAkhelI moLI dALane pharI garama na karavI joIe. jo pharI garama karavAmAM Ave to sAdhu mATe speziyala dALa banAvavAmAM je (AdhAkarma) doSa lAge te ja doSa lAge. (4) prAduSkaraNa- aMdhAruM hoya tethI sAdhune vahorAvavA lAIkaravI,dIvo karavo vagerethI prAduSkaraNa doSa lAge. (5) kIta- sAdhu mATe mUlya ApIne kharIdavAmAM Ave to dIta doSa lAge. Aje kApaDa, pAtro, davA vageremAM ; sAdhuone moTA bhAge phrIta doSa lAge che. pUrve sAdhuo gRhasthanA ghare temanA mATe upayogamAM levA mATe je kApaDa ke vastro paDyAM hoya temAMthI laI AvatA. pAtro ane davAo vagere paNa gRhasthonA gharethI nirdoSa maLI jatuM hatuM. Aje lokonA paheraveza, raheNI-karaNI, rIta-rivAja vageremAM ghaNuM parivartana AvI gayuM. ethI Aje kApaDa vagere taddana nirdoSa maLavuM durlabha banI gayuM. Ama chatAM Aje jo ughApananI (=ujamaNAno) pracAra vadhe ane gRhastho temAM cAritranAM upakaraNo vizeSa pramANamAM mUkatA thAya to sAdhuone nirdoSa upakaraNa thoDA sulabha bane. (6) abhyAhata-sAdhunI sAme lAveluM, arthAt sAdhune vahorAvavA jyAM sAdhu hoya tyAM laI jaIne vahorAve to abhyAhata doSa lAge. ukALeluM pANI potAnA gherathI sAdhu pAse laI jaIne vahorAvavAmAM abhyAhata doSa lAge. koI vRddha sAdhu hoya, varasAda ghaNo Avato hoya vagere kAraNe gherathI sAdhu pAse laI jAya to te apavAda gaNAya. (7) pUrvakarma- sAdhunevahorAvavA mATe hAthane kAcA pANIthI dhove, vahorAvavAnA vAsaNavagerene kAcA pANIthI dhovA vagere rIte pUrva karmadoSa lAge. (8) pazcAtkarma- sAdhune vahorAvyA pachI vahorAvatAM kharaDAyelAM hAtha, vAsaNa vagerene kAcA pANIthI dhove. (9) chadita ApavAnI vastu nIce DhoLatAM DhoLatAMvahorAve. vahorAvatAM dUdha vagere DhoLAyake tenA chAMTA paDe to nIce rahelA jIvonI virAdhanA thAya, athavA nIce paDelA chAMTAnI gaMdha vagerethI AkarSAIne kIDI vagere jIvo Ave ane gRhasthanA paga nIce cagadAIne marI jAya. A viSe eka daSTAMta A graMthamAM 151mI gAthAnA arthamAM jaNAvyuM che. (ahIM 175mI gAthA pUrNa thaI.) (175) evaM desaM tu khittaM tu, viyANittA ya saavo| phAsuyaM esaNijaM ca, dei jaM jassa juggayaM // 176 // A pramANe utsarga - apavAda batAvIne je karavA yogya che te kahe che A pramANe rogInA daSTAMtathI pUrvokta deza, kSetra, avasthA ane puruSane jANIne zrAvaka glAna ane bAla vagere jene je yogya hoya te prAsu ane eSaNIya Ape. Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (243) paMdaramuM bhojana dvArA prAsuka eTale acitta (=va rahita). eSaNIya eTale "udgama vagere doSothI rahita. (176) asaNaM pANagaMceva, khAimaM sAimaM tahA / osahaM bhesahaM ceva, phAsuMyaM esaNijayaM // 177 // suvarNa, cAMdI ane sopArI Adi sivAya sAdhuone je yogya che tene batAve che- je azana, pAna, khAdima, svAdima, auSadha ane bhaiSajya prAsuka ane eSaNIya hoya te sAdhuone ApavA yogya che. azana = bhAta vagere. pAna = kAMjInuM pANI vagere. khAdima = drAkSa ane khajUra vagere. svAdima = suMTha ane marI vagere. jemAM eka ja dravya hoya te auSadha. jemAM ghaNI auSadhio hoya te bhaiSajya. praznaH- 176mI gAthAmAM prAsuka ane eSaNIya e be zabdonuM grahaNa karyuM hovA chatAM AgAthAmAM pharI tenuM grahaNa kema karyuM? . uttaraH- zuddha dAna ja ekAMte nirjarAno hetu che, e jaNAvavA mATe ahIM pharI prAsuka ane eSaNIya e be zabdonuM grahaNa karyuM che. vivecana A viSe bhagavatI sUtra (za.8 1.6 sU333)mAM kahyuM che ke - "he bhagavaMta! zrAvaka tevA prakAranA zramaNane athavA mAhaNane prAsuka ane eSaNIya azana, pAna, khAdima, svAdima vahorAve to tene zuM phaLa maLe? he gautama!tene ekAMte nirjarA thAya. ane pApakarmanabaMdhAya." sAdhune prAsuka ane eSaNIya AhAranuM dAna karanArane samAdhinI prApti thAya che. A viSe bhagavatI sUtra (za.7 u.1 sU.264)mAM kahyuM che ke - susAdhune prAsuka ane eSaNIya AhAranuM dAna karanAra zrAvaka sAdhune samAdhi utpanna kare che. sAdhune samAdhi utpanna karavAthI tene samAdhinI prApti thAya che.' - ' bhagavatI sUtra (za.7 u.1 sU.264)mAM supAtramAM zuddhadAnano mahimA jaNAvatAM kahyuM che ke - "susAdhune prAsuka ane eSaNIya AhAranuM dAna karanAra jIvitano (= jIvana nirvAhanA kAraNabhUta annAdino) tyAga kare che, duSkara kare che - apUrvakaraNathI graMthibheda kare che, durlabhane = anivRttikaraNane pAme che, bodhino anubhava kare che ane keme karIne siddha thAya che, sarva duHkhono aMta kare che." (177) - valtha patta vapultha va, vatna pAyajchavi IT - vaMduM saMthArayaMtigaM, jhUMbaMvivi su ?78. A pramANe zarIranA poSaNanuM kAraNa evuM dAna batAvIne saMyamanA poSaNanuM kAraNa evuM dAna kahe che vastra, pAtra, pustaka, kAmaLI, rajoharaNa, dAMDo, saMthAro, zayyA ane bIjuM paNa je kAMI zuddha hoya saMyamamAM upakAraka hoya te badhuM zrAvaka sAdhune vahorAve. AhAranA udumamAMautpattimAM gRhasthathI thatA 16 doSo uddagama doSo che. AhAranA utpAdanamAM meLavavAmAM sAdhuthI thatA 16 doSo utpAdana doSo che. AhAranI eSaNAmAM zuddha che ke azuddha tenI tapAsa karavAmAM guhastha ane sAdhu baMnethI lAgatA 10 doSo eSaNA doSo che. Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra (244) zrAddhadinakRtya. ahIM vastra vagerenuM svarUpa, pramANa ane grahaNa karavAnuM kAraNa saMkSepathI kahevAmAM Ave che - vastra eTale zarIrane DhAMkavAnuM sAdhana. sAdhuonAM be sUtaranA ane eka unano ema traNa paDAM vagere vastro che. kapaDAMonuM pramANa A pramANe che-paDAM zarIra pramANe, arthAt zarIre oDhIne khabhA upara nAkhelo cheDo rahI zake teTalAM, eTale ke sADA traNa hAtha lAMbAM ane aDhI hAtha pahoLA rAkhavA. temAM be sUtaranA ane eka unano hoya. kapaDAM rAkhavAnuM kAraNa A che-nabaLA saMghayaNavALA sAdhuone ThaMDImAM kapaDAM oDhI levAthI ghAsana levuM paDe ane agnino upayoga na karavo paDe, tathA samAdhi rahevAthI dharmadhyAna ane zukladhyAna thaI zake, glAnane oDhavAmAM kAma lAge, mRtakane DhAMkavAmAM kAma lAge. e mATe jinezvaroe kyUDAM rAkhavAnuM kahyuM che. pAtranA pAtra ane mAtra ema be prakAra che. (mAtraka eTale cAra khobA jeTaluM samAya teTaluM nAnuM pAtra.) kAmaLI paDado vagere svarUpa che, arthAt kAmaLI paDado vagere karavAmAM upayogI bane che. dAMDo bAhu pramANa hoya. saMthAro aDhI hAtha pramANa hoya, ane zayyA saMpUrNa zarIra pramANa hoya. A sivAya mukSatti vagere bIjAM badhAya upakaraNo zrAvaka sAdhuone udgama vagere doSothI rahita Ape. (178) jao supattadANeNaM, kallANaM bohi uttamA / desiyA suhavivAgaMmi, akkhAyA dasa uttamA // 179 // zrAvaka supAtradAnamAM ATalo prayatna kema kare che te kahe che- kAraNa ke supAtradAnathI deva-manuSyabhavamAM viziSTa-adhika viziSTa sukhano anubhava thAya, tathA dareka bhavamAM uttama dharmanI prApti thAya. A viSe vipAzruta nAmanA agiyAramAM aMgamAM sukhavipAka nAmanA bIjA zrutaskaMdhamAM dasa adhyayanarUpa uttama dasa AkhyAno kahyAM che. (179). subAha 1 bhaddanaMdI ya, 2 sujAya 3 vAsava 4 taheva jiNadAsA5 / dhaNavai 6 mahabbalA, 7 bhaddanaMdi 8 mahacaMda 9 varadattA 10 // 180 // dasa AkhyAnone ja kahe che subAhu, bhadranaMdi, sujAta, vAsava, jinadAsa, dhanapati, mahAbala, bhadranaMdi, mahAcaMdra, varadatta e dasa AkhyAno che. subAhunI vaktavyatAnuM( vigatanuM) pratipAdana karanAra graMthano vibhAga subAhu AkhyAnaka che. e pramANe bIjA AkhyAnako mATe paNa jANavuM. bhAvArtha to temanA caritrothI jANavo. temAM subAhunI kathA A che- subAhunI kathA A bharatakSetramAM hastizIrSanAmanuM nagara hatuM. temAM adInazatru nAmano rAjA hato. tenI dhAriNI nAmanI rANI hatI. temane keTaloka kALa gayA pachI siMhasvapnathI sUcita putra thayo. te sarvaguNothI suMdara hovAthI tenuM subAhuevuM nAma ApyuM. te pAMca dhAvamAtAothI pAlanakarAto vadhavA lAgyo. tene keTalAka kALa sudhI adhyApake bhaNAvyo. karma karIne te yuvAna banyo. mAtA-pitAe tene puSpacUlA vagere pAMcaso rAjakanyAo paraNAvI. temane rahevA mATe pAMcaso mahela kya. subAhu temanI sAthe sadAya viSayasukha bhogave che. Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (245) paMdaramuM bhojana dvAra ekvAra puSpakaraMDakanAmanA udyAnamAM zrI vIra bhagavAna samavasaryA. sevake rAjAnevadhAmaNI ApI. rAjAe vadhAmaNI ApanArane sADAbAra lAkha sonAmahoranuM dAna ApyuM. pachI rAjA ratha upara besIne vaMdana karavA mATe gayo. subAhukumAra paNa ratha upara besIne vaMdana karavA mATe gayo. subAhue upadezathI pratibodha pAmIne zrAvakadharmano svIkAraryo. zrI gautamasvAmIe bhagavAnane pUchyuM: suMdara dekhAvaDo A subAhu kyAkarmathI sarvalokane priya banyo che? bhagavAne kahyuM: pUrvabhavamAM hastinApura nagaramAM sUkSma nAmano dhanADhaya vaNika hato. ekavAra sudatta nAmanA tapasvI muni mAsakhamaNanA pAraNe sUkSma vaNikanA ghare gayA. munine joIne atyaMta harSa pAmelA sUkSma vaNike vicAryuM. A tapasvI mAsakhamaNanA pAraNe mArA ghare padhAryA. ethI huM mAnuM chuM ke mane ciMtAmaNiratna, kAmadhenu ane kalpavRkSanI prApti thaI che. sAta-ATha pagalA muninI sAme gayo. vaMdana vagere karIne aMjali joDIne munine vinaMtI karI ke he nAtha! AhAra grahaNa karIne mArA upara anugraha karo. tamArI kRpAthI huM paNa jaladI bhavasAgarane tarI jaIza. munie vahoravA mATe pAtra dharyuM eTale harSanAkAraNe sUkSmazeThanI romarAjI vikasvara banI gaI. AMkhomAM camaka AvI. mukha vikasita banyuM. A rIte paramabhaktithI yukta banIne sUkSma zeThe munine vahorAvyuM. munine vahorAvIne potAne kRtakRtya mAnavA lAgyo. A rIte atizaya harSathI karelA supAtradAnathI teNe puNyAnubaMdhI puNyano baMdha karyo. jinadharmane sulabha banAvyo. manuSya AyuSyano baMdha karyo. saMsArane parimita ryo. te vakhate tyAM pAMca divya pragaTa thayA. te A pramANe-1. devoe duMdubhino nAda karyo. 2-3-4. vastronI, suvarNanI ane paMcavarNA puSponI vRSTi karI. 5. AkAzamAM aho sudAna aho sudAna evI ghoSaNA karI. te vakhate tyAM rAjA vagere ghaNA loko bhegA thayA ane sUkSmazeThanI prazaMsA karI. te ghaNA kALa sudhI bhogo bhogavIne samAdhithI marIne A saubhAgyAdi guNothI yukta subAhukumAra thayo che. pachI gautamasvAmIe pUchyuM: he bhagavaMta ! A cAritra leze? bhagavAne kahyuM: hA, cAritra leze. have ekvAra pauSadhavratamAM aThThamatapa pUrNa thatAM madhyarAtrie subAhue vicAryuM: jyAM bhagavAna vicare che te gAma, nagara ane rAjA vagere dhanya che. jo bhagavAna ahIM padhAre to huM temanI pAse cAritra lauM. tenA AvA bhAvane jANIne bhagavAna mahAvIrasvAmI subAhune bodha pamADavA mATe tyAM padhAryA. subAhukumAre bhagavAnanI vANI sAMbhaLIne bhagavAnane kahyuM: he bhagavaMta! huM mAtA-pitAne kahIne ApanI pAse vrata laIza. pachI subAhue mAtA-pitAnI pAse dIkSAnI vAta karI eTale mAtA-pitAe bahu vilApa karyo. ane amArA mRtyu pachI dIkSA leje ema kahyuM. subAhue kahyuM: saMsAra anitya che. mRtya, bALa, vRddha, yuvAna, nirdhana ke dhanavAna koIne ya choDatuM nathI. huM tamArA mRtyu pachI marIzake pUrve marIza te jANato nathI. A zarIra vividha Adhi ane vyAdhionuM ghara che. jIrNa thayelA gharanI jema nAzavaMta che. mATInA vAsaNanI jema durbala A zarIra pahelAM ke pachI avazya choDavAnuM che. strIo ane bhogo pahelAM ke pachI avazya choDavAnA ja che. to pachI huM e badhuM hamaNAM ja choDI dauM e ja hitakara che. A pramANe yuktiothI mAtA-pitAne samajAvIne dIkSAnI rajA meLavI. chelle mAtA-pitAe kahyuM: tuM eka divasa rAjyane bhogava. subAhue e mAnya karyuM. AthI teno rAjyAbhiSeka karyo. pachI tane huM zuM ApuM? ema pitAe pUchyuM: subAhue kahyuM: mane rajoharaNa ane pAtra Apo. AthI rAjAe kutrikApaNamAMthI be lAkha ApIne te baMne maMgAvyA. pachI sugaMdhI pANIthI snAna karAvyuM vagere vidhi karI. jemAM so thAMbhalA ane pUtaLIo hoya, tathA hajAra puruSothI upADI zakAya tevI zibikAmAM beTho. tenI AgaLanA bhAgamAM 108 adho, hAthIo ane ratha vagereno vistAra hato. A rIte teNe zrIvIranI pAse jaIne dIkSA lIdhI. tyArabAda subAhue cha8-aTTama vagere vividha tapo karyA. agiyAra aMganA jJAtA banyA. mRtyu pAmIne saudharmadivalomAM utpanna thayo. tyAra bAda Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra (246) zrAddhadinakRtya te manuSyamAM utpanna thaze. tyAra bAda anukrame manuSya, pAMcamo devaloka, manuSya, sAtamo devaloka, manuSya, navamo devaloka, manuSya, agiyAramodevaloka, manuSya, sarvArthasiddha, mahAvidehamAM manuSyabhavamAM utpanna thaze. tyAM mokSane pAmaze. A pramANe dAnanA prabhAvathI te caudabhavomAM mokSa pAmaze. - bhadranaMdi vagerenI saMkSepamAM vigata A pramANe che- RSabhapuranagaramAMdhanAvaha rAjA ane sarasvatI rANI hatI. temano bhadranaMdinAmano putra hato. te pUrvabhavamAM mahAvidehakSetramAM puMDarIkiNI nagarImAM vijaya nAmano kumAra hato. vIrapura nagaramAMkRSNamitra rAjA ane zrIdevIrANI hatI. temano sujAta nAmano putra hato. te pUrvabhavamAM mahAvidehakSetramAM ISakAra nagarImAM RSabhadatta vyavahArI hato. vijayapuranagaramAM vAsavadattarAjA ane kRSNA rANI hatI. temano vAsavanAmano putra hato. te pUrvabhavamAM mahAvidehakSetramAM kauzAMbI nagarImAM dhanapAla nAmano rAjA hato. saugaMdhI nagarImAM apratihata rAjA ane sukRSNA rANI hatI. temano jinadAsa nAmano putra hato. te pUrvabhavamAM mahAvidehakSetramAM madhyamamitrA nagarImAM megharatha nAmano rAjA hato. kanakapuranagaramAM priyacaMdrarAjA ane subhadrA rANI hatI. temano dhanapati nAmano putra hato. te pUrvabhavamAM mahAvidehamAM maNipatikA nagarImAM mitra nAmano rAjA hato. mahApuranagaramAM bala nAmano rAjA ane subhadrA rANI hatI. temano mahAbala nAmano putra hato. te pUrvabhavamAM mahAvidehamAM somaNipura nagaramAM nAgadatta nAmano vaNika hato. sughoSapuranagaramAM arjuna nAmano rAjA ane tattvavatI nAmanI rANI hatI. temano bhadranaMdinAmano putra hato. te pUrvabhavamAM mahAghoSa nagaramAM dharmaghoSa nAmano vaNika hato. campAnagarImAM dattanAmano rAjA anedAvatI rANI hatI. temano mahAcaMdranAmano putra hato. te pUrvabhavamAM negicchinagaramAM jitazatru nAmano rAjA hato. sAktanagaramAM mitranaMdi nAmano rAjA ane zrIkAMtA nAmanI rANI hatI. temano varadatta nAmano putra hato. te pUrvabhavamAM zadvAra nagaramAM vimalavAhana nAmano rAjA hato. A badhAe bhAvathI sAdhuone vahorAvyuM hatuM, badhAyane 500 patnIo hatI, badhAye zrI vIra prabhunI pAse dIkSA lIdhI hatI. badhAyane cauda bhavomAM muktinI prApti thaze, ItyAdi badhuM subAhukyaritramAMthI kahevuM. (100) ihayaM ceva jammaMmi, uttamA bhogasaMpayA / / sijaMso iva pAvaMti, mUladevo jahA nivo||181|| supAtradAnanA A bhava saMbaMdhI phaLane daSTAMta sahita kahe che supAtradAnathI A ja bhavamAM zreyAMsakumAra ane mUladeva rAjAnI jema uttama bhogasaMpattione pAme che. zreyAMsakumAranI kathA A pramANe che- zreyAMsakumAranI kathA hastinApuramAM bAhubali rAjAno putra somaprabha rAjA hato. teno zreyAMsa nAmano kumArahato. ekavAra te nagaramAM zrIRSabhajinane AvatA joIne te sAme Avyo. prabhunA caraNamalane namIne traNa pradakSiNA karIne harSanA Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra AMsuorUpa jalapUrathI prakSAlana karato te hRdayamAM vicAre che ke, ''meM AvuM rUpa pUrve kyAMka joyuM che.'' A pramANe vicArato te jAtismaraNajJAna pAmyo. pachI zrI RSabhadevane jANIne ane namIne 'meM bhavasamudrane taravA mATe A vahANa prApta karyuM ema vicAryuM. A avasare koIka IzvarasathI bharelA ghaDA bheTa ApavA mATe laI Avyo. tethI kumAre bhagavAnane kahyuM : he prabhu ! A nirdoSa rasane grahaNa karo. mArA upara anugraha karo. bhagavAna jeTalAmAM Izvarasane grahaNa kare che teTalAmAM paMca divya pragaTa thayA. te A pramANe- 247 sADAbAra kroDa uttama suvarNa-ratnonI, sugaMdhI jalanI, paMcavarSI puSponI ane vastronI vRSTi thaI. AkAzamAM devaduMdubhi vAgI, A bharatamAM A prathama dAna che, A sudAna che ane mahAdAna che evI ghoSaNA thaI. tethI somaprabha rAjA vagere loko kRtapuNya ane dhanya evA zreyAMsanI prazaMsA kare che. eka hajAra varSa pachI zrI RSabha jinezvarane ghAtirmono kSaya thatAM lokAlokamAM prakAza karanAruM kevalajJAna utpanna thayuM. pachI zreyAMsakumAre dharma sAMbhaLIne niSpApa pravrajyAne svIkArI. ghoratapa karIne supAtradAnanA prabhAvathI siddhisukhane prAma karyuM. kahyuM che ke - supAtradAnanA prabhAvathI bhavana dhanathI bharAI gayuM. bhavana yazathI bharAI gayuM. bhagavAna rasathI bharAI gayA. AtmA nirupama sukhathI bharAI gayo. supAtradAna bahumUlya ane mahAphaLavALuM che.'' A pramANe zreyAMsakumAre AtmAno nistAra karyo. dAnanA A bhavasaMbaMdhI phaLamAM zreyAMsanI kathA pUrNa thaI. have mUladevanI kathA A pramANe che. * mUladevanI sthA gauDadezamAM pATilaputra nAmanuM nagara hatuM. tyAM aneka kalAonA AzrayasthAna sAhasika buddhinA mUla samAna mUladeva nAmano rAjaputra hato. dhUrtavidyA-ziromaNi, kRpaNo ane anAthono baMdhu, phUTa ceSTA karanAramAM kRSNa sarakho, rUpa ane lAvaNyamAM kAmadeva samAna, te cora sAthe cora, sAdhu sAthe sAdhu, vAMkA sAthe vAMko, saraLa sAthe saraLa, gAmaDIyA sAthe gAmaDIyo, catura sAthe catura, jAra sAthe jAra, bhaTa sAthe bhaTa, jugArI sAthe jugArI, vAtoDIyA sAthe vAtoDIyo, sphaTikaratna mAphaka tarata ja bIjAnA svarUpane pakaDI leto hato. tyAM AgaLa AzcaryakArI kutUhalothI lokone vismaya pamADato te mahAbuddhizALI vidyAdharanI mAphaka IcchA pramANe pharato hato. jugAra ramavAnA vyasananA AsaktidoSathI pitAthI apamAna pAmelo te devatAI nagarInI zobhA jitanArI ujjayinI nagarImAM gayo. guTikAnA prayogathI te kUbaDo ane vAmana banIne nagara-lokone Azcarya pamADato hato. kalAothI tyAM te khyAti pAmyo. te nagarImAM rUpa, lAvaNya ane lA-vijJAnanI kuzaLatA vaDe ratine zaramAvanArI devadattA nAmanI uttama gaNikA hatI. kaLAvALAonA je guNa hoya, temAM te niSNAta banI hatI, catura evI tene raMjana karanAra bIjo samovaDIyo koI paNa na hato. tethI karI tenA ghara pAse mULadeve tene kSobha pamADavA mATe prAta:kALamAM sAkSAt deva-gAMdharva tuMbarU mAphaka teNe gAvAnuM zarU karyuM. devadattAe paNa sAMbhaLIne 'A madhura svara kono che ?' ema vismaya pAmIne bahAra tapAsa karAvI. bahAra tapAsa karIne AvelI dAsIe kahyuM - he devI ! dekhAvamAM vAmana paNa pUrNa guNovALo hovAthI avAmana evo koIka gAyana gAya che. tyAra pachI devadattAe mAdhavI nAmanI kUbaDI dAsIne tene bolAvavA mATe mokalI. 'ghaNe bhAge vezyAo kalApriya hoya che.' teNe tenI pAse jaIne kahyuM - he bhAgyazALI kalAbhaMDAra ! mArI svAminI tamane gauravathI bolAve che. mUladeve tene kahyuM - 'he kuJjikA ! huM nahIM AvIza, kuTTinIne AdhIna evA vezyAnA gharamAM svAdhInatAvALo koNa praveza kare ? pAchI pharatI te dAsIne vinoda karavAnI IcchAthI kalA-kauzalanA yogathI nIce aphALIne kamaLanA nALa mAphaka te kUbaDIne sArI sIdhI banAvI. navIna zarIra meLavIne AnaMda pAmelI te dAsIe devadattA pAse pahoMcIne * ahIM TIkAmAM kthA atyaMta saMkSima hovAthI yogazAstranA gujarAtI anuvAdamAMthI akSaraza: sAbhAra uddhRta karavAmAM AvI che. Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra (248) zrAddhadinakRtya. tenI ceSTA jaNAvI. deve ApelA varadAnanI jema tenA vaDe paNa te kUbaDI dAsIne sArI banAvelI dekhIne devadattA atyaMta Azcarya pAmI. tyAra pachI devadattAe kahyuM ke, AvA upakArIne tArI AMgaLI chedIne paNa te caturane lAva. tyAra pachI sArI rIte prArthanA karIne madhura ane catura puruSocita madhura vacanothI prArthanA karIne dAsIe te dhUrtarAjane te vezyAnA ghara tarapha calAvyo. teNe batAvela mArge praveza karAvyo ane tyAra pachI rAdhAne tyAM jema mAdhava tema devadattAnA sthAnamAM tene besADyo. kAnti ane lAvaNyathI zobhAyamAna te vAmanane dekhIne tene gurU devatA sarakhA mAnatI teNe Asana para besADyo. tyAra pachI mAho mAMhe tulya caturAivALA baMnenA hRdayanI ektA svarUpa vAtocItovALI suMdara goSThI pravartI, teTalAmAM tyAM pravINa buddhivALo eka vINA vagADanAra Avyo, eTale devadattAe tenI pAse atikautukzI vINA vagaDAvI. pragaTa grAma ane zruti-svaravALI vINA te vagADato hato, tyAre devadattA paNa mastaka dhUNAvatI tenI prazaMsA karavA lAgI. lagAra hAsyakaratAM mUladeve paNa kahyuM ke, ujjayinInA loko kharekhara bahunipuNa ane guNa-avaguNanA taphAvatane samajanAra che! zaMkAvALI teNe kahyuM ke, zuM AmAM kaMI khAmI che? 'caturonI catura prazaMsAmAM upahAsanI zaMkA pragaTe che.' teNe kahyuM ke tamArA sarakhAne khAmI zuM che, ema kahevuM te navAinI vAta che. paraMtu A vINA garbhavALI ane vaLI vAMsa paNa zalyavALo che. kevI rIte jANyuM? ema pUchAelA teNe vINA grahaNa karIne vAMsamAMthI pattharano TukaDo kheMcIne keza batAvyo. te vINAne barAbara sarakhI taiyAra karIne zrotAnA kAnamAM amRtanAM chAMTaNAM pheMkyo hoya tema pote vagADavA lAgyo. tyAre devadattAe tene kahyuM: hakalAnidhi ! tamo sAmAnya nathI, nararUpa pAmelA tamo sAkSAt sarasvatI cho." vINAvALo tenA pagamAM paDIne kahevA lAgyo: he svAmI! huM ApanI pAse vINA vagADavAnuM zikhIza, mATe mArA para kRpA karo. mUladeve kahyuM huM barAbara jANato nathI, paraMtu jeo sArI rIte vINAvAdanA jANe che, temane jANuM chuM. tyAre devadattAe tene pUchyuM ke 'teonuM nAma zuM che? ane kyAM rahe che?' teNe kahyuM: pUrvamAM pATaliputrapAna che. temAM mahAguNavALA vikamasena nAmanA kalAcArya che. haMmezAM temanI pAse rahenAro mULadeva nAmano sevaka che. A samaye vizvabhUti nAmanA nATyAcArya AvyA tyAre devadattAe tene kahyuM ke, sAkSAt A bharata ja che. mUladeve paNa kahyuM: barAbara A evA ja haze. tamArA sarakhIne teNe kaLAo bhaNAvI jaNAya che. tyAra pachI vizvabhUtie bharata-nATya vAto calAvItyAre tene te ghamaMDI jaNAyo. mAtra bAhya artha jANanArA tevA ja prakAranA hoya che. mUladeve A potAne pote vidvAna mAne che, paraMtu tAMbA upara suvarNarasa DhoLyo hoya, tenA sarakhA tene huM aMdaranAM darzana karAvuM. svacchaMdapaNe vAkyAturI karatA bharata saMbaMdhI tenA vyAkhyAnamAM pUrvAparanA doSo grahaNa kya. tyAra pachI vizvabhUti kopathI vagara saMbaMdhanuM bolavA lAgyo. "caturaka paMDitovaDe pUchAelA upAdhyAyokrodhathI potAnI ajJAnatA chUpAve che." "nATyaviSayamAM tame strIonA nATyAcAryo, paNa bIje nahi e pramANe mUladeve hAsyaryuM, eTale te mauna thai gayo. vikasita netravALIdevadattA paNa harSathI vAmana tarapha najara karatI upAdhyAyajInA parAbhavane dUra karavA mATe bolI ke, hAlato tamo thoDA samayamAM javAnI icchAvALA cho, to A praznanA viSayamAM zAMtithI vicAra karIne A vijJAnazAlI puruSane javAba Apajo. eTale teNe kahyuM: hadevadattA! nATaka bhajavavAno samaya thayo che, eTale atyAre amo jaIe chIe ane te paNa taiyAra thA.' ema kahIne vizvabhUti gayo. devadattAe dAsIne AjJA karI ke, 'amane baMnene snAna karavA mATe sArI rIte kaLApUrvaka aMga-madana karanAra koIkane bolAvI lAva.' tyAre A dhUrtarAje kahyuM che suMdara netravALI! aMgamardakane nabolAvo, jo tuM anumati Apeto tAruM mardana huM karIza, zuM A paNatame jANo cho? tyAre teNe kahyuM. huM jANato nathI. paNa tenA jANakAra pAse rahelo chuM. devadattAnI AjJAthI pakAvelAM telo AvI gayAM, eTale mAyAvI vAmane abhaMga karavAnuM kArya zarU karyuM. komaLa, madhyama ane sakhata sthAnane yogya hAthathI Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 249 ) zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra masaLatA mULadeve tenA aMgamAM evI rIte mardana karyuM, jethI apUrva sukhano anubhava thayo. ANe sarva viSayamAM kaLAnI caturAi meLavI che, ATalI kaLA bIjA koinAmAM na hoi zake, A sAmAnya mAnavI jaNAto nathI. tenI kaLAthI prabhAvita thayelI devadattA pagamAM paDIne kahevA lAgI ke, guNo vaDe tame koi uttama puraSa cho ema khAtrI thaI che, paraMtu kapaTa karIne vaMcaka tarIke AtmAne kema chUpAvo cho? kRpA karo ane AtmAne pragaTa karIne darzana Apo, vAraMvAra muMjhavaNamAM kema nAkho cho ? devatAo paNa bhaktavarganA AgrahathI sAkSAt thaI darzana Ape che. mukhamAMthI gulikA bahAra kADhIne rUpa badalIne teNe te ja kSaNe naTa mAphaka potAnuM rUpa pragaTa karyuM. kAmadeva sarakhA lAvaNya-pUrNa suMdara aMgavALA tene dekhIne vismaya pAmelI teNe kahyuM ke, mArA upara suMdara kRpA karI. snAna karavA yogya vastra tene ApIne anurAgavALI devadattAe prIti pUrvaka potAnA hAthe tenuM atyaMga kyuM. pichAtaka-sugaMdhI padArthathI mastaka coLavA pUrvaka navazekA pANInI dhArAvaDe baMnee snAna karyuM. devadattAe ApelAM be rezamI vastro teNe paheryA ane baMnee sugaMdhayukta svAdiSTa bhojana sAthe karyuM. mitra banelA teono ekAMtamAM kalAnAM rahasyonI mAMhomAMhe kathA karavAmAM sukhamaya samaya pasAra thayo. tyAra pachI te kahevA lAgI ke, he nAtha! lokottara guNo vaDe tame mAruM hRdaya haraNa karyuM che, to paNa huM ApanI pAse prArthanA karuM chuM ke, he suMdara! jevI rIte Ape mArA hRdayamAM sthAna kyuM che, tevI rIte haMmezA A ghare padhAravAnI paNa kRpA karavI.' mUladeve paNa tene kahyuM ke, 'nirdhana, videzI amArA sarakhA para tamAre A pramANe mamatvabhAva karavo yogya nathI. vaLI vezyAone jo guNonA pakSapAtanA kAraNe nirdhana upara anurAga thAya, to kamANI vagara tamAruM AkhuM kuTuMba sadAya." devadattAe pratyuttara Apyo ke, kesarI jevA tamArA sarakhAne paradeza jevuM zuM che? 'guNI janone sarva svadeza che. je mUMo dhanathI amane Icche che, teo amArA mATe bahAra che. mATe he guNamaMdira! tamArA vagara mArA aMtaramAM koi praveza meLavI zake nahIM. he sobhAgI! sarvathA tamAre A mAruM vacana svIkAravuM,' e pramANe mUladevane vinaMti karatAM teNe paNa vacanathI svIkAra kyuM. tyAra pachI snehapUrvaka vividha vinoda vaDe teo krIDA karI rahyA hatA, tyAre rAjadvArapALe AvIne kahyuM ke, cAlo, have nRtya karavAno samaya thai gayo che. mUladevane chUpAveSamAM rAjasabhAmAM sAthe lai rAjA pAse raMbhA mAphaka hAva-bhAva vagere vaDe ujjavalakaraNavALuM nRtya zarU karyuM. IndranA duMdubhi vagADanAra jevA tenA dhvanino vistAra karavAmAM catura mULadeve paNa nipuNatAthI duMdubhi vagADI. rAjA tenA zAstrIya hAva-bhAvavALA karaNayukta nRtyathI prabhAvita thayo eTale prasAda mAgavA kahyuM, tyAre tene thApaNa tarIke anAmata rakhAvyuM. pachI bhUladeva sAthe saMgIta ane nRtya karyuM. tuSTa thaelA rAjAe tene paNa paherela AbhUSaNa ApyuM. pATaliputranA rAjAnA dvArapALa vimalasiMhe khuza thaIne ema kahyuM ke, pATaliputramAM buddhizALI bhUladevano AlAprarSa che, athavA tenI pAsethI corela che. trIjA koIno paNa nathI. tethI Ane mUladeva pachI kalAvAlAomAM prathama pramANapatra ApavuM ane nartana karanArIomAMAne pramANapatranI patAkA ApavI. tyAra pachI te pramANe rAjA ApavA lAgyA tyAre devadattAe kahyuM: 'A mArA guru che, tethI tenI anujJAthI svIkArIza." rAjAe paNa tene kahyuM ke, mahAbhAgyazALI! tuM tene rajA Apa. pUrve paNa kahyuM ke, deva je AjJA kare, tema kara. A samaye jANe bIjo devagAMdharva hoya tevI rIte sarvanA manane haraNa karatAM dhUrtarAje svayaM vINA vagADI. tyAra pachI vimalasiMhe kahyuM: he deva! nakkI A chUpAvelA rUpavAlA mUladeva ja che, AvI kaLA bIjAmAM na saMbhave. vijJAnanA atizayavALA A prazyane mUladeva sivAya bIjo koi pAmI zake tema nathI. mATe he deva! sarvathA A te ja che.' rAjAe kahyuM: jo ema che, to tuM pragaTa thA. ratna jevA mUladevanAM darzana karavA huM ghaNo Atura chuM. mUladeve paNa mukhamAMthI guTikA bahAra kADhI eTale te ja vakhate meghamAMthI bahAra nIkaLelA caMdra mAphaka kAMtivALo pragaTa thayo. have barAbaratuMkaLAvALo che.' ema jaNAyuM ema bolatAMvimalasiMhe dhUrtasiMhane AliMgana Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra ( 250) zrAddhadinakRtya. karyuM. pachI bhUladeva paNa rAjAnA caraNa kamaLamAM paDyo. rAjAe paNa tene prasAda ApavApUrvaka gauravathI pUjyo. e pramANe tenA para anurAgavALI devadattA paNa pururavA sAthe uvarzInI mAphaka tenI sAthe viSaya-sukha anubhavavA lAgI. have mUladeva paNa dhUtakIDA karyA vagara rahI zakato nathI. 'bhavitavyatAnA yoge guNIone paNa koI doSa vaLagelo hoya che." devadattAe paNa mAgaNI karI ke, 'dhUta dhikkAravA yogya che, mATe teno tame tyAga karo. mUladeve teno tyAga naryo, kAraNa ke svabhAva e tyAga karavo muzkela che. te nagarImAM dhana vaDe kubera sarakho acala nAmano sArthavAha jANe sAkSAt kAmadeva hoya tevA rUpavALo hato. te mULadevanI pahelAM devadattAmAM anurAgavALo ane pagArathI teno svIkAra karI tenI sAthe niraMtara bhoga bhogavato hato. te mUladeva para moTI IrSyA karato hato, ane upadrava karavAnI IcchAthI tenA vAMka khoLato hato. te zaMkA sAthe bhUladeva paNa kaMika bAnAthI tenA ghare gayo. "avihaDa rAgIono rAga ghaNe bhAge paravazatA karAvanAra thAya che. mAtAe devadattAne kahyuM ke, he putrI ! nirdhana, jugArI ane dhUrta mUladevano tuM tyAga kara. dararoja vividha dravya ApanAra A acala upara kuberaputra para jema raMbhA tema tuM nizcala rativALI bana. tyAre devadattAe pratyuttara Apyoke, "he mAtAjI! huMekAntathI dhananI anurAgiNI nathI, paNa guNarAgiNI chuM.' tyAre kopathI mAtAe kahyuM : A jugArImAM vaLI guNo kevI rIte rahI zake? eTale devadattAe mAtAne kahyuM: A dhIra, udAra, priya vANI bolanAra vidyA ane kaLA jANanAra, guNAnurAgI, pote guNavALo, vizeSa samajanAro ane zaraNa karavA yogya che. kharekhara Ano tyAga mArAthI thai zakaze nahi. tyAra pachI paTavALI kuTTinIe vairI sarakhI icchA mujaba vartanArI putrIne dhUrtanI sAthenI prIti choDAvavA mATe upAyo zarU kya. devadattA jyAre mAtA pAse puSpamALA mAge, tyAre te vAsI puSponI karamAyelI mALA Ape, zarabata mAge tyAre pANI Ape, zeraDInA TukaDA mAge tyAre vAMsanA nirasa TukaDA Ape, sukhaDa mAge tyAre kadaMbano kaTako Ape. kapaTI kuTTinIe kopa karatAM kahyuM: "he putra! tuM kopana karIza; kAraNake jevo yakSa hoya tenA anusAre ja bali apAya. jemalatA kAMTALA vRkSane vaLage, tema Ane zA mATe vaLagIne rahI che? mATe apAtra evA mUladeva patino sarvathA tuM tyAga kara.' tyAre devadattAe kahyuM ke, huM mAtA! tuM muMjhAya che zA mATe? parIkSA karyA vagara puruSane pAvake apAvakema kahI zakAya?' tyAre tiraskArapUrvaka mAtAe kahyuM: to pachI parIkSA karo." harSa pAmelI devadattAe potAnI dAsIne AjJA karI acalane A pramANe kahevarAvyuM ke, devadattAne Aje zeraDI khAvAnI abhilASA thaI che, to tamAre zeraDI mokalI ApavI. dAsIe jaIne sArthavAhane kahyuM, eTale potAne dhanya mAnatA teNe harSathI zeraDInA sAMThAnAM gADAM bharIne tarata mokalI ApyAM. harSa pAmelI kuTTinIe putrIne kahyuM: he putri! ciMtAmaNi jevA acala svAmInA acitya audArya tarapha tuM najarakara.' kheda pAmelI devadattAe mAtAne kahyuM ke, "zuM huM hAthaNI chuM? ke mULa ane AgaLanAM pAMdaDA sAthe AkhIne AkhI zeraDI khAvA mATe pheMkI ! have tame bhUladevane A khAvA mATe kahevarAvo, eTale he mAtAjI! benA vivemAM keTaluM aMtara che, te khabara paDaze.' dAsIe mUladevane kahyuM, eTale catura evA teNe pAMca cha zeraDI laI ne mUla ane agrabhAga kApIne tarata cholI nAkhI, tenA parvonI gAMTha kaThaNa hovAthI teno tyAga karyo ane babe AMgaLanA TUkaDAvALI amRta-kaMDikA sarakhI gaMDerI taiyAra karI. (taja, tamAlapatra, elacI ane nAgakesara) caturthAta vastuthI saMskAra ApI, kapUra vaDe sugaMdhI banAvI, zUlamAM parovI, vardhamAna-zakorAnA saMpuTamAM goThavIne tene mokalAvI. devadattAe paNa tene joIne kuTTaNIne kahyuM: 'suvarNa ane pittaLa mAphaka dhUrtarAja ane acalano AMtaro joi le." kuTTaNI vicAravA lAgI: "aho! mahAmohanA aMdhakAramAM aTavAtI mRgalI jemajhAMjhavAnA jaLa tarapha doDe tema A putrI paNa dhUrta tarapha doDI rahI che! atiuSNa jaLa siMcavAthI jema mahAsarpa, tema tevo koi upAya karavo, jethI Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya na paMdaramuM bhojana dvAra nagaramAMthI tene hAMkI kaDhAya. kuTTaNIe mUladevane khaseDavA mATe acalane vAta karI ane khAnagI maMtraNA karI nakkI karyuM ke, tAre bahAragAma javAnuM banAvaTI bAnuM batAvavuM. he sArthavAha ! tAre "huM gAma jAuM chuM'" ema jUThuM kahIne devadattAne vizvAsa pamADavI, tyAra pachI tane bahAragAma gayela sAMbhaLIne te dhUrta (mUladeva) nizaMka thaine devadattA pAse Avaze. jyAre te devadattA sAthe nizcinta banIne krIDA karato hoya, te avasare mArA saMketa pramANe he suMdara ! tuM sarva sAmagrI sAthe Avaje, pachI tuM koi paNa prakAre tenuM apamAna karaje, ke jethI te tetara tetarInA jevI devadattAne pharI na bhogavI zake. te pramANe svIkArI 'huM gAma jAuM chuM' ema devadattAne kahIne tathA dravya ApIne acala nIkaLI gayo. tyAra pachI teNe nirbhayapaNe mUladevano praveza karAvyo eTale kuTTaNIe tevA prakAranA jArapuruSanA sevakothI parivarelA acalane bolAvyo. aNadhAryA tene praveza karato dekhIne devadattAe pAMdaDAMnA karaMDiyA mAphaka mUladevane palaMga nIce saMtADyo. tevA prakAre rahelA mUladevane kuTTaNIe acalane jaNAvyo, eTale hasatA mukhavALo acala palaMga para palAMThI vALIne beTho. banAvaTI nATaka karatAM acale kahyuM : 'he devadattA ! huM thAkI gayo chuM, snAna karIza, mATe taiyAra thA. vilakhI banelI ane kRtrima hAsya karatI devadattAe kahyuM ke, to pachI Apa snAnane yogya sthAnamAM snAna karavA padhAro, A pramANe AdarapUrvaka devadattAe tyAMthI uThADavA mATe samajAvyA chatAM paNa acala palaMgamAM ja sthira Asana karIne besI rahyo. te vakhate dhUrtarAja tyAM rahevA ke nIkaLI javA mATe asamartha banyo. 'ghaNo bhAge mana asvasthapaNAmAM vartatuM hoya, tyAre zaktio paNa ghaTI jAya che.' acale kahyuM : 'he devadattA ! atyaMga karelAM vastrasahita meM A palaMga upara snAna karyuM, evuM mane svapna AvyuM che; te svapnane sArthaka karavA mATe huM Avyo chuM. satya karela A svapna zubha AbAdI karanAruM thAya che. tyAra pachI kuddhinI kahevA lAgI : 'he putrI' tArA jIvitezanI AjJAne mAnya kema karatI nathI ? svAminI icchA pramANe anusaravAnI vAta teM zuM sAMbhaLI nathI ? devadattAe kahyuM: 'hai Arya ! AvI rezamI devadUSyathI banAvelI kiMmatI gAdI vinAza karavI, te tamane yogya gaNAya ?' acale kahyuM: 'he bhadrA ! AvI kRpaNatA rAkhavI e tane yogya che ?' tArA sarakhI strIo pati khAtara zarIra paNa arpaNa kare che. jeno pati acala che, evI tane bIjI taLAio nahi maLe ? jeno mitra samudra hoya, te lavaNathI sIdAya kharo ?' tyAra pachI bhATI-dhanathI parAdhIna devadattAe palaMga para beThelA acalane tela-mAlIza tathA snAna karAvyuM. tyAra pachI svAmIne snAna karAvatAM mahAdevanA sevaka caMDa mAphaka mUladeva snAnanA malina jaLAdithI cAre bAjuthI bhIMjAI gayo. kuTTaNIe acalanA bhaTone daSTisaMjJAthI bolAvyA ane dhUrtane kheMcI kADhavAnA kArya mATe acalane preraNA ApI. jema kaurave draupadIne keza pakaDIne kheMcI tema, kopAyamAna banelA acale mUladevane keza pakaDI kheMcyo, tene kahyuM : 'tuM nIti jANanAra che, vidvAna che, buddhizALI che. Aje tArA karmane anurUpa kai zikSA che ? te kahe.' dhanane AdhIna zarIravALI A vezyAnI sAthe tuM krIDA karavAnI abhilASA rAkhe che ? to gAmanA paTTAnI mAphaka Ane teM ghaNA dhanathI kema na kharIdI ?' te vakhate mUladeva paNa stabdha thaI, AMkho baMdha karIne rahyo hato. phALa cukelo dIpaDo hoya tevI avasthA anubhavato hato. tyAra pachI acala sArthavAha vicAravA lAgyo : A mahAtmA daiva yoge AvI dazA pAmyo che, to te nigraha karavA yogya nathI. teNe mUladevane kahyuM : 'huM ' A gunAthI tane Aje mukta karuM chuM. tuM kRtajJa che. to samaya Ave tyAre tAre mArA para upakAra karavo.' teNe dhUrtarAjane choDI mUkyo eTale gharathI nIkaLIne yuddhamAM ghAyala thayelA hAthI mAphaka utAvaLA utAvaLA cAlatA teNe gAmanA cheDe Avela moTA sarovaramAM pahoMcI snAna karyuM. te ja kSaNe dhoyelA vastravALo te zarada samaya mAphaka zobhavA lAgyo. acalano apakAra ke upakAra karavAnA manorathamAM ArUDha thayelo te dhUrtarAja veNAtaTa tarapha cAlyo. potAnI durdazAnI priyasakhI sarakhI, phADI khAnArAM jAnavarovALI, bAra yojana lAMbI aTavI pAse te AvI pahoMcyo. apAra samudra pAra pAmavAnI 251 - Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252) paMdaramuM bhojana dvAra zrAddhadinakRtyA IcchAvALo jema nAvaDIne, tema A mahAaTIno pAra pAmavA koI sathavAro meLavavA mUladeva vicAravA lAgyo. te samaye jANe AkAzathI paDyo hoya tema aNadhAryo hAthamAM bhAtAnI poTalIvALo Taka nAmano koIka brAhmaNa Avyo. asahAyane sahAyabhUta evo te viprane Avelo jANI, jema vRddha puruSa lADIne meLavIne harSa pAme, tema mUladeva harSa pAmyo. mUladeve te viprane kahyuM: 'aTavAmAM sahAyaka meLavavAnI IcchAvALA mane mArI chAyA sarakho bIjo tuM bhAgya yoge maLI Avyo. te uttama vipra! ApaNe baMne IcchA pramANe vAto karatAM karatAM mArga kApIzuM. kAraNa ke, mArgamAM vAto e mArgano parizrama dUra karanArI vidyA che. tyAre vipre kahyuM: hebaDabhAgI! tAre keTale dUra ane kaye sthAne javAnI abhilASA che? te kahe ane mArganI maitrI vaza kara. vaLI vipre kahyuM ke, huM to A jaMgalane cheDe raheluM vIranidhAna nAmanuM sthAna che, tyAM javAno chuM, have tuM kyAM javAno che? te kahe. mUladeve kahyuM: huM vaNATa nagaramAM javAno chuM. tyAre viSe kahyuM: to cAlo, ghaNA dUra sudhI ApaNo eka ja mArga che. baMne maLyA pachI teone cAlatAM cAlatAM barAbara mastaka tapAvanAra sUrya madhyAhnamAM Avyo, tyAre temane eka sarovara prApta thayuM. mUladeva hAtha, paga ane mukhane jaLathI dhoIne vacamAM taDakA vagaranI ekasarakhI vRkSa-chAyAvALA bhUtalamAM besI gayo. te vipra poTalImAMthI sAthavo kADhI pANI sAthe masaLI raMkanI mAphaka ekalo khAvA lAgyo. dhUrta vicAryuM ke, prathama mane bhojana ApyA vagara bhojana karavA mAMDyo che, tene atibhUkha lAgI haze, eTale te jamI rahyA pachI mane Apaze. paraMtu viprato poTalI bAMdhI ubho thayo. eTale dhUrta vicAryuM ke, "Aje na ApyuM, to AvatI kAle Apaze. bIjA divase paNa te pramANe ApyA vagara bhojana karyuM. mUladeve te ja AzAthI traNa divasa pasAra kya. puruSone AzA e ja jIvita che.' baMneno mArga badalAvAno samaya Avyo, tyAre vipre dhUrtarAjane kahyuM ke, he bhAgyazALI ! tAruM kalyANa thAo. have huM ahIMthI mArA mArge jaIza. tyAre mUladeve tene kahyuM ke, tArI sahAyathI meM bAra yojana lAMbI aTavI eka koza mAphaka ullaMghI che. huM veNATa nagare jaIza. mAruM nAma mULadeva che, tyAM mane kaMIka kArya hoya te kaheje ane tAruM nAma paNa mane kahe. lokoe nidhRNazamAM evuM bIjuM nAma pADeluM che ane asalanAma to 'saddhaDa' vijha che." ema kahIne teTakkasAthIdArajudo paDyo. tyAra pachINA Tatarapha jatA mUladeve mArgamAM prANIone vizrAmasthAna sarakhAeka gAmane dekhyuM. bhUkhathI UMDI kukSivALA teNe tyAM praveza karyo. ane bhikSA mATe bhramaNa karatAM koIka gharethI bAphelA aDada(bAkaLA) prApta karyA. gAmamAMthI bahAra nIkaLatAM tene sAme dehadhArI puNyanA DhagalA sarakhA koI mAsopavAsI muni maLyA. temane dekhIne harSa pAmyo ke, aho ! mAro puNyakarmodaya! kharekhara bhavasamudramAMthI tAranAra yAnapAtra sarakhA uttama tapasvI muninuM pAtra mane prApta thayuM. traNa ratnavALA sAdhu bhagavaMtane aDadanA bAkaLAnuM dAna karIne Aje lAMbA kALanA mArA viveka-vRkSanuM phaLa mane prApta thAo. dAna ApatAM tenI bhAvanAthI harSita thaelA devatAe AkAzavANIthI kahyuM ke, "he bhadra! tuM ardhA zlokathI mAgaNI kara ke tane zuM ApavuM?' tarata ja mUladeve te devI pAse prArthanA karI ke 'LAvevattemasada pAcamatu mo' gaNikA devadattA ane hajAra hAthIovALuM mane rAjya ho. devIe kahyuM: 'bhale ema ho.' mUladeva paNa te munine pratibhAbhIne ane vaMdana karIne gAmamAM jaI bhikSA lAvIne pote jamyo. Ama mArga vaTAvato krame karIne te veNATa nagare pahoMcyo. pachI eka dharmazALAmAM sUIgayo ane nidrAsukha pAmyo. sUtelA teNe rAtrinA chellA pahoramAM eka svapna joyuM ke, pUrNamaMDalavALA caMdra mArA mukhamAM praveza karyo. te ja svapna koI bIjA musAphare paNa tyAre ja dekhyuM. jAgelA teNe te bIjA musApharane kahI dIdhuM. te musApharomAMthI eke e svapna A pramANe vicAryuM ke, najIkanA kALamAM tane khAMDa, ghI sAthe puDalo prApta thaze. harSa pAmelo te musAphara 'ema ho" ema bolyo. kAraNake, ziyALane to bora maLI jAya, to paNa mahotsava sarakho AnaMda thAya che. dhUrtarAje potAnuM svapna te ajJAnIone na kahyuM. "mUrkhAone ratna batAve to A pattharano Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 253 ) zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra kaTako che- ema ja kahe." ghara DhAMkavAnA parva divase musAphare puDalo meLavyo. ghaNe bhAge vicAranA anusAra svapna phaLe che. dhUrta savare bagIcAmAM jaI puSpo ekaThA karavA mATe mALIne sahAya karavA lAgyo, eTale te khuza thayo. tevA prakAranuM kArya paNa lokone prIti karanAra thAya che. te mALI pAsethI puSpo ane phaLo grahaNa karI pavitra thaI, svapnazAstranipuNa paMDitanA ghare gayo. tyAra pachI mUladeva tenA jANakAra upAdhyAyane namana karI puSpo, phaLo ApIne potAnuM svapna kahyuM harSa pAmelA te vidvAne kahyuM: he vatsa! sArA muhUrta huM tane svapna-phala kahIza, Aje tuM amAro atithi bana. mUladevane gauravathI navarAvI, bhojana karAvIne upAdhyAya paraNAvavA mATe kanyA lAvyo. mUladeve paNa kahyuM: he pitAjI! ajANyA kuLavALAne tame kanyA Apo cho, to kaMI vicAra kema karatA nathI ? upAdhyAye kahyuM ke, tamArI AkRtithI ja kula ane guNo sarvathA jaNAI gayA che, mATe mArI A kanyAne tame paraNo. tenA vacanathI mUladeve paNa te kanyA sAthe lagna kya. bhaviSyamAM thanArI kAryasiddhinuM maMgaLa zakuna jANe pragaTa kema na thayuM hoya? sAta divasanI aMdara tuM ahIM rAjA thaze.' e pramANe upAdhyAye tene svapnaphala nivedana karyuM. harSa pAmelo tyAM vasato dhUrtarAja nagara bahAra jaIne pAMcamA divase caMpavRkSanI nIce suI gayo. te vakhate te nagaramAM mULa vagaranA vRkSa mAphaka putra vagarano Agalo rAjA mRtyu pAmyo, tyAre navIna rAjAnI zodha mATe maMtrathI pavitra karelA hAthI, ghoDA, chatra, kaLaza ane cAmaro sAthe nagaramAM bhamyA, paNa rAjya yogya koIne maLyo. 'tevA prakArano puruSa prApta thavo muzkela ja hoya." tyAra pachI bahAra pharatAM pharatAM teoe caMpavRkSa najIka naradeva-padane ucita bhUladevane dekhyo, ghoDAe heSArava zabda kya, hAthIe jorathI garjanA karI, kaLazavaDe tenI pUjA, be cAmarothI vIMjhavAnuM, suvarNadaMDathI zobhAyamAna jANe vijaLI na hoya tema zaradanA megha sarakhuM ujjavala zveta chatra mastaka upara zobhavA lAgyuM. jayakuMjara hAthIe tene potAnA skaMdhapradeza para besADyo. svAmInI prAptithI harSa pAmelA prajAjano 'jaya jaya' zabdapokAravA lAgyA. moTA vAjiMtronA zabdo vaDe dizAo pUratA kubera jema alakAmAM tema bhUladeve nagaramAM praveza kya, hAthI parathI nIce utarI te rAjamahelamAM siMhAsana para beTho. have AkAzamAMdevatAe kahyuM ke, devatAonA prasAdathI kaLAono bhaMDAra A vikramarAja nAmano rAjA thayo che. A rAjAnI AjJAmAM jeo nahIM varte, teone parvatane jema vaja cUrI nAkhe, tema huM zikSA karIza. te devatAnI vANIthI sarvaprakRtimaMDala vismaya ane bhaya pAmyuM ane munione jema Indriya-samudAya, tema haMmezAM tene vaza banyuM. tyAra pachI viSayasukha anubhavatA te rAjAe ujjayinInA rAjA sAthe mAMhomAMhe vyavahAra karatAM prIti karI. " te vakhate devadattAe paNa tevA prakAranI bhUladevanI viDaMbanA dekhIne tiraskAra pUrvaka acalane kahyuM ke, huM dhananA ahaMkAramAM aMdha banelA! zuM huM tArA gharanI kulagRhiNI chuM, ema samaje che ke maravAnI icchAvALA he mUrkha! mArA gharamAM te Avo vyavahAra karyo? have pachI tAre mArA ghare na AvavuM.' e pramANe tene gharamAMthI bahAra kADhI rAjA pAse gaI. teNe rAjA pAse AgaLa ApeluM varadAna mAgyuM. rAjAe kahyuM: tArI IcchA pramANe mAga, jethI tene ApuM. have Ape mUladeva sivAya bIjA koIne mArA pratye AjJAna karavI ane mAre ghare AvatA A acalane baMdha karavo." rAjAe kahyuM: bhale ema ho, paraMtu AmAM kAraNa zuM? ema pUchyuM, eTale devadattAe netrasaMjJAthI mAdhavIne kahevA jaNAvyuM, eTale teNe sarva hakIkta kahI. A sAMbhaLI kopathI jenI bhUlatA calAyamAna thaI che, evA jitazatru rAjAe te sArthavAhane bolAvI tiraskAra pUrvaka AmakahyuM ke, mArA nagaranA bIjA ratnasarakhA A baMne AbhUSaNo che, mUrkha evA teM dhanamAM abhimAnI banI paththara mAphaka tenI avagaNanA karI. A kAraNe A aparAdhanI zikSA, tArA prANano nAza karavA huM AjJA karuM chuM. A pramANe rAjAe kahyuM, tyAre devadattAe tenuM nivAraNa karAvyuM. tane ANe bacAvyo che, to paNa tAruM rakSaNa tyAre thaze ke game tyAMthI tAre mUladevane pAcho meLavI Apavo, A pramANe Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra zrAddhadinakRtya rAjAe kahyuM. tyAra pachI rAjAne praNAma karIne te gayo. have sArthavAha khovAelA ratna mAphaka cArebAju mUladevanI zodha karavA lAgyo. eka bAju devadattAnI nyUnatAthI ane mUladevane na dekhavAthI te bhaya pAmyo ane vepAranI vastuo vahANamAM bharIne tarata pArasaphUla dezamAM gayo. A bAju mUladeva paNa vicAravA lAgyo ke, lavaNa vagaranA bhojananI jema devadattA vagaranI atizaya rAjyalakSmIthI paNa zuM ? tyAra pachI teNe devadattA mATe jitazatru rAjA pAse bheTaNAsahita catura dUtane mokalyo. dUte ujjayinI nagarImAM pahoMcI jitazatru rAjAne vinaMtI karI ke, devatAe ApelI rAjyalakSmI bhogavato mUladeva Apane A pramANe saMdezo kahevarAve che ke, "devadattAmAM mAro prema keTalo che ? te Apane vidita che. jo tenI IcchA hoya to Apa tene mokalazo.' tyAre avaMtI rAjAe kahyuM : are teNe ATalI prArthanA kema karI ? vikramarAjA sAthe amAre rAjyamAM bheda nathI. ujjayinIpatie devadattAne bolAvI kahyuM : 'he bhAgyazALI ! bhAgyayoge lAMbA kALe tArA manoratho pUrNa thayA. devanA prasAdathI mUladeva rAjA thayo che ane tane bolAvavA mATe potAnA mukhya puruSone mokalyA che, mATe tuM tyAM jA. prItithI jitazatrunI AjJAthI devadattA anukrame veNAtaTa nagare pahoMcI. vikrama rAjA paNa mahotsavapUrvaka potAnA citta sarakhA vizALa mahelamAM tene laI gayo. jinabhakti karatA ane potAnI prajAnuM samyak prakAre pAlana karatA, devadattAnI sAthe krIDA karatAM traNe vargo bAdhA pAmatA na hatA. 254 A bAju jalathI pUrNa jema megha tema pArasakUlathI ghaNI kharIdavA lAyaka vastuo sAthe acala tyAM Avyo. lakSmInA mahattvane kahenAra ratna, maNi, motI, paravALA vagerethI moTo thALa bharIne te rAjA pAse Avyo. rAjAe to acalane tarata oLakhyo. catura puruSone to dekhIne pUrvajanmanA saMbaMdha paNa yAda Ave che. 'A mUladeva rAjA che' tema acala oLakhI na zakyo. veSa paherelA naTane alpabuddhivALA jANI zakatA nathI. tuM kyAMthI Ave che? ema rAjAe pUchatAM teNe pArasakUlathI ema javAba Apyo ane paradezathI vecavA mATe lAvelA mAlane jovA mATe paMcakula-mahAjananI mAgaNI karI. kautukathI rAjAe tene kahyuM ke, huM jAte jovA AvIza, tyAre teNe 'mahApA' ema kahyuM. tevA puruSonA kopane koNa samajI zake ? tyAra pachI paMcakula sAthe rAjA tenA Azraye gayo ane teNe paNa majITha, kApaDa, sUtara vagere lAvelo mAla jakAta nakkI karavA batAvyo. rAjAe pUchyuM: 'zuM ATalo ja mAla che ? satya kahI do.' ema pUchAelA zeThe kahyuM satya ja kahuM chuM, ATalo ja mAla che. rAjAe pharI kahyuM: barAbara cokasAI karI nivedana karo; kAraNa ke amArA rAjyamAM dANa-corI karanArane zArIrika zikSA karavAmAM Ave che. acale kahyuM ke, ame bIjA pAse paNa pheraphAra bolatA nathI, to pachI Apa devanI pAse kema anyathA bolAya ? pachI rAjAe kahyuM : 'A satya bolanArA zeTha pAsethI ardhuM dAna levuM ane tenA mAlanI tapAsa barAbara karI levI.' te pachI paMcakule paganA prahArathI vAMsa aMdara utArIne tapAsyuM, to asAra mAla vacce chUpAvelA sArabhUta mAlanI zaMkA thaI. utpanna thaelI zaMkAvALA rAjapuruSoe kSaNavAramAM dANacoronAM hRdayonI mAphaka cAre bAjuthI kariyANAM rAkhelAM sthAno bhedI nAkhyAM. teone jema mAla mATe zaMkA thaI, te ja pramANe dhana mATe zaThatA jaNAI. 'adhikArIo haMmezAM bIjAnA nagara ane aMta:karaNa sudhI pahoMcanAra hoya che.' tenI zaThatA jANI kopAyamAna thaelA rAjAe tarata ja tene baMdhAvyo. sAmaMto paNa rAjAnA AdezathI baMdhAya, to pachI A vepArI kayA hisAbamAM? tyAra pachI tene mahelamAM laI jaI baMdhana choDAvIne rAjAe pUchyuM ke, mane oLakho cho? tyAre acale paNa ema kahyuM ke, jagatane prakAzita karanAra sUryane ane Apane kayo evo mUrkha-ziromaNi hoya ke na oLakhe ? have tArA khuzAmatanAM vacano baMdha kara, tuM barAbara mane jANe che ke kema ? te kahe. rAjAe A pramANe acalane kahyuM, tyAre javAba Apyo ke, 'huM jANato nathI.' devadattAne bolAvIne rAjAe tene dekhADI. mAnIonI mananI siddhi iSTa svajano dekhe, to potAne Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra kRtArtha thaelA samaje che. acala devadattAne dekhIne ekadama zaramAI gayo ane atikaSTavALI dazA pAmyo. 'strI AgaLa potAnI apabhrAjanA thAya, te pIDA puruSane maraNa karatAM paNa adhika hoya che.' devadattAe acalane kahyuM ke, 'A te mUladeva che, jene tame te samaye A pramANe saMkTa ApyuM hatuM ane mane paNa muzkelImAM mUkI hatI. Aje daivayoge tame paNa saMkaTa pAmyA cho. jo ke tame atyAre prANa-saMkTa pAmyA cho, chatAM paNa Aryaputra tamane mApha kare che. AvA mahApuruSo tucchano ghAta karanArA hotA nathI.' tyAra pachI zaramAI gayela te vepArIe te baMnenA pagamAM paDIne kahyuM ke, 'te vakhate karelA mArA sarva aparAdhanI Apa kSamA Apo, te aparAdhathI jitazatru rAjA mArA para ropAyamAna banyA che, te tamArA vacanathI mane ujjayinImAM praveza karavA deze.' mUladeve kahyuM ke jyAre devadattAe tamArA para kRpA karI che, tyAre ja meM tamane kSamA ApI che. tyAra pachI tenA upara rahema najara rAkhI sAthe eka dUta ApIne rAjAe ujjayinI nagarImAM javA mATe acalane rajA ApI. mUladevanA vacanathI avaMtinAthe tene avaMtimAM dAkhala karyo. kAraNa ke kopanuM kAraNa te hato. 255 mUladevanA rAjyane sAMbhaLIne siddhaDa paNa tyAM Avyo. tene paNa mUladeve gAma ApyuM. mUladeva krame karIne svarga ane mokSamAM jaze. A pramANe dAnanA Aloka saMbaMdhI phaLamAM mUladevanI kathA pUrNa thaI. (181) dhanneNaM sAlibhaddeNaM, kayavanneNaM taheva ya / ihaloe paraloe ya, jahA pattA susaMpayA // 182 // anno vi pAvahI evaM natthi itthaM tu saMsao / pUchhI muLiLo no 3, mattimaMto susAvo 835 yughnam / dAnanA ja ubhayalokasaMbaMdhI phaLane daSTAMta sahita kahe che-- jevI rIte dhanya, zAlibhadra ane kRtapuNya zeThe A lokamAM ane paralokamAM susaMpattione prAma karI, tevI rIte anya paNa je bhaktimaMta suzrAvaka munionI pUjA karaze te A pramANe A loka ane paralokamAM susaMpattione prApta karaze emAM saMzaya nathI. A lokamAM eTale manuSyabhavamAM. paralokamAM eTale sarvArtha siddha vagere bhavamAM. ahIM daSTAMto kahevAmAM Ave che. temAM dhanya ane zAlibhadranAM dRSTAMto A che-- dhanya-zAlibhadranI kathA pratiSThAnapuramAM jitazatru nAmano rAjA che. tenA gAmamAM eka gAmanuM kuLa AveluM che. te kuLamAM eka bALaka dAtA ane vinIta che. te AjIvikA mATe lokonA vAcharaDAone carAvato hato. ekavAra vAcharaDAone vanamAM mUkIne te ghare Avyo. pachI teNe mAtAne kahyuM : he mA ! hamaNAM mane khIra Apa. garIba hovAnA kAraNe te khIra na banAvI zakI. putrane khIranI prApti na thavAthI te raDI. tethI pADozI bahenoe tenuM rudana sAMbhaLIne du:khanuM kAraNa pUchyuM ane dUdha vagere ApyuM. tenAthI teNe sAkara-da -ghIthI yukta khIra banAvIne putrane pIrasI. pachI te anya kAma mATe gharanA aMdaranA bhAgamAM gaI. A tarapha jANe te bALakanA sukRtothI AkarSAyA hoya tema eka muni mAsakhamaNanA pAraNe tenA ghare Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 paMdaramuM bhojana dvAra zrAddhadinakRtya AvyA. munine joIne atizaya bhaktivALo bALaka khIranI thALI upADIne Ubho thaI gayo. pachI teNe munine kahyuM he bhagavaMta! sa vitta, sat citta ane satpAtra e traNano meLakaranAra triveNI saMgamane meM prAptaryo che. tethI A khIrane grahaNa karo. mArA upara anugraha karo. munie pAtra dharyuM eTale potAne dhanya mAnatA bALake khIra vahorAvI. te vakhate supAtradAnathI teNe manuSyanuM AyuSya bAMdhyuM. mAtAe pharI ApelI ghaNI khIra teNe khAdhI. te sAMje vAcharaDAone joI rahyo hato tyAre munine joIne harSapUrvaka namIne beTho. temanI pAse dharmadazanAne sAMbhaLato te visUcikAthI karIne te nagaramAM zeThanI patnIno putra thayo. tethI zeTha dhanathI adhika vadhyo. zeThe janmotsavamAM tenuM dhanya evuM nAma ApyuM. pachI cAra chokarAonI parIkSA mATe zeThe batrIsa rUpiyA ApIne kahyuM: tamAre Ano vepAra karIne lAbha batAvavo. teo vepAra karavA pravRtta thayA. dhanya balavAna bakarAne rAjaputranA bakarA sAthe laDAvyo. temAM hajAra sonAmahoranI zarata karI hatI. rAjakumArano bakaro hArI gayo eTale dhanya hajAra sonAmahora laIne ghare gayo. baMdhuo lAbha meLavyA vinA AvyA. bIjA divase temaNe pitAne kahyuM: pharI parIkSA karo. mAtApitAe temane cosaTha rUpiyA ApyA. sarvaprayatnathI jya-vijyakaravA mATe pravRtta thayA. paNa lAbha meLavyo nahi. upAyane jANanAra dhanya bajAramAM Ubho rahyo. tenagaramAM kRpaNomAM agresara evo mahAdhana nAmano zeTha hato. te dharmamAM kaMI Apato na hato. svajanone ane garIbane kaMI paNa Apato na hato. sArAM vastro paherato na hato. teNe gharanA bhoMyarAne dhanathI bharyuM. tathA khATalAnI polANamAM uttama ratno bharyA. mUchathI mUDhacittavALo te khATalAne khADA upara mUkIne khATalA upara rahe che. vRddhAvasthAthI khakhaDI gayelo te mRtyu pAmyo. svajanoe khATalAnI sAthe upADIne tene zmazAnamAM mUkyo. zmazAnano mAlika te khATalAne vecavA mATe nagaramAM laI gayo. dhanya te khATalAne vecAto laIne potAnA ghare laI jaIne khATalAmAMthI ratno kADhayAM. khuza thayelA teNe te ratno mAtA-pitAne ApyA. tethI temanI lakSmI vadhI. dhanyanI ujavala kIrti paNa vadhI. puNyahInatenA baMdhuone dhanya pratye ghaNI IrSA thaI. bhAbhIoe dhanyane putranI jemakahyuM: tArA bhAIo tane mArI nAkhavAnI maMtraNA kare che. tethI teNe kahyuM: meM emano koI aparAdharyo nathI. bhAbhIoe kahyuM : he vatsa ! duSTa mANaso AvA (=aparAdha vinA paNa IrSyA karanArA) hoya che. kAraNake jagatamAM asaMkhya puruSo vagara kAraNe roSakare che. kAraNe roSa karanArA saMkhyAtA hoya che. kAraNamAM paNa roSanakare tevA puruSo pAMca ke cha hoya. pachI dhanya vicAryuM ke mAre ahIM rahevuM yogya nathI. Ama vicArIne te gharamAMthI ekalo nIkaLI gayo. pRthvImAM ryo. ekavAra mArganI najIkamAM AvelA khetaramAM rahelA eka kheDUte tene zreSTha AkRtivALo joIne bhojana mATe AmaMtraNa ApyuM. te bhojana karavA mATe beTho eTale kheDUtanI patnIe tene khIra pIrasI. kheDUta haLa kheDI rahyo tyAre haLanA agrabhAgathI suvarNapUrNa kaLaza pragaTa thayo. kheDUte te kaLaza tamArA bhAgyathI A pragaTa thayo che mATe grahaNa karo. ema kahIne dhanyane Apyo. dhanya te kaLaza kheDUtane Apyo. dhanya krame karIne rAjagRha nagaramAM Avyo. tene mALI potAnA ghare laI gayo ane tenI suMdara bhakti karI. A tarapha zAligrAma nAmanA gAmamAM saMgama nAmano bALaka gopAla vAcharaDAone carAvato hato. badhI khIra sAdhune vahorAvI dIdhI. mAtAe pharI pIraselI khIranuM teNe bhojana karyuM. ItyAdi badhI vigata ahIMdhInA caritranI jevI ja jANavI. sAMjanA ajIrNa thavAthI sAdhune yAda karato te saMgama mRtyu pAmyo. dAnapuNyathI rAjagRha nagaramAM gobhadrazeThanI patnI bhadrAno putra thayo. janmotsavamAM tenuM zAlibhadra evuM nAma ApyuM. dhAvamAtAothI lAlana karAto te yauvanane pAmyo. te nagaranA zreSThIoe potAnI batrIsa kanyAo tene paraNAvI. temanI sAthe sukhapUrvaka te AnaMda mANe che. Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra have zreNika rAjAnI somazrI, zAlibhadranI bahena subhadrA, mALInI puSpavatI e traNa putrIo eka ja divase janmI hovAthI paraspara sakhIo thaI. ApaNe eka ja patine karIzuM ema puSpavatIe somazrIne kahyuM. somazrIe A vAta rAjAne karI. tethI zreNike traNeya dhanyane paraNAvI. dhanya paNa bhogone bhogavyA. gavAkSamAM besIne temanI sAthe krIDA karatA dhanya mAtA-pitAne joyA. mAtA-pitAne bolAvIne sArAM vasro-AbhUSaNothI alaMkRta karIne dhanya patnIonI sAthe namyo. teNe pUchyuM : ApanuM ahIM Agamana zAnA kAraNe thayuM ? temaNe kahyuM: tArA rAjyane sAMbhaLIne zaramAtA tArA bhAIo nagarathI bahAra rahyA che. pachI dhanye temane judA judA gAmo ApyAM. 257 gobhadra zrIvIranI pAse dIkSA laIne svargalokane pAmyo. zAlibhadranA pUrvanA prakRSTa puNyathI te deva tenA upara vAtsalya karavAnI atyaMta IcchAvALo thayo. tyAra pachInuM zAlibhadranuM '"bhadrAmAtAe tenI patnIonA paga luchavA mATe ratnakaMbalo lIdhI vagere'' saghaLuMya caritra prasiddha ja che. : A samaye udyAnamAM dharmaghoSasUri padhAryA. temano upadeza sAMbhaLIne saMsArane choDavAnI IcchAvALA zAlibhadra sUrine pUchyuM : he bhagavan ! kayA karmathI jIvono anya svAmI na thAya ? sUrie kahyuM : jeo dIkSA le che teo sarva jIvonA nAtha thAya che. A pramANe sAMbhaLIne zAlibhadra dIkSA levAnI IcchAvALo thayo. sUrie tene kahyuM : A viSe pramAda na ja karavo. pachI ghare jaIne zAlibhadre mAtAne kahyuM : he mA ! huM dIkSA laIza. mAtAe kahyuM: he vatsa ! tuM divya bhogothI lAlana karAyo che. tethI duSkara dIkSA kevI rIte laIza ? zAlibhadra dIkSA leze e sAMbhaLIne zAlibhadranI bahena ane dhanyanI patnI subhadrA raDavA lAgI. dhanya raDavAnuM kAraNa pUchatAM teNe kahyuM : sukho choDIne dIkSAnI bhAvanAvALo mAro bhAI zAlibhadra (roja eka eka patnIne choDavI ityAdi rIte) tulanA (=abhyAsa) karI rahyo che. AthI huM raDuM chuM. dhance kahyuM : bhogo choDavA sahelA che. emAM tulanA zI karavI? tyAre subhadrAe hasIne kahyuM : jo ema che to tame kema bhogone choDatA nathI. dhance kahyuM : e pramANe ja thAo. pachI dhanya tyAM padhArelA zrIvIranI pAse dIkSA lIdhI. dhanyane dIkSita thayelo sAMbhaLIne zAlibhadre paNa dIkSA lIdhI. pachI dhanya ane zAlibhadra muni zrI vIranA samudAyamAM niraticAra cAritranuM pAlana karavA lAgyA. ekavAra vIranA samudAyamAM vihAra karatA te be munio pharI rAjagRha nagaramAM AvyA. vIrane namIne loko gayA. dhanya sahita zAlibhadre mAsakhamaNanA pAraNe bhikSA levA javA mATe prabhunI anujJA mAgI. prabhue kahyuM : Aje mAtAnA hAthathI tAruM pAraNuM thaze. A pramANe jANIne te baMne nagaramAM badhA sthaLe jaIne bhadrAnA gharanA dvAramAM eka kSaNa sudhI UbhA rahyA. paNa melathI malina zarIravALA temane koIe paNa oLakhyA nahi. pachI te baMne jyAre nagaramAMthI bahAra nIkaLyA tyAre zAlibhadranI pUrvabhavanI mAtA dhanyAe temane joyA. nagaramAM praveza karatI teNe temane dahIM vahorAvyuM. zAlibhadre prabhune kahyuM : he nAtha ! mAtAthI mAruM pAraNuM kevI rIte thayuM ? sarvajJa bhagavAne pUrvanuM saghaLuM caritra kahyuM. pachI pAraNuM karIne vaibhAra parvatanA zikhara upara gayA. tyAM pAdapopagamana nAmanuM anazana karyuM. have bhadrA zreNikanI sAthe bhagavAnane vaMdana karIne vaibhAragiri upara gaI. dhanya ane zAlibhadra munine vaMdana karIne ghaNo vilApa karavA lAgI. A joIne zreNike bhadrAne kahyuM : harSanA sthAne zoka kema kare che ? kAraNa ke pUrve zAlibhadra dAnavIra ane bhogavIra thayo ane hamaNAM tapovIra thayo che. jagatamAM sarva zreSTha ane jagadguru evo tAro putra che. tethI te pRthvItalane pavitra karyuM che. tethI nirarthaka zoka na kara. pachI te baMne temane namIne ghare gayA. baMne mahAmunio anazana pUrvaka kALa karIne sarvArthasiddha devalokamAM ahamindra evA uttamadeva thayA. tyAM tetrIsa sAgaropama Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 paMdaramuM bhojana dvAra zrAddhadinakRtya sudhI sukha anubhavIne mahAvidehakSetramAM utpanna thaze. tyAM dIkSA laIne mokSamAM jaze. A pramANe dhanya-zAlibhadranI kathA pUrNa thaI. *kRtapuSyanI kathA A che- kRtapuNyanuM daSTAMta | vijayapura nAmanA zaheramAM vijayasena rAjA nItithI dhanabhaMDAra, koThAra vagere saMpattithI samRddha ane sAta aMgavALA rAjyanuM pAlana karato hato tyAre, dhanavasu zeThane padmazrI patnIthI vasudatta nAmano putra thayo. teno janma thatAM ja dhanavasuzeTha mRtyu pAmyo. tenuM mRtyu thatAM tenuM saghaLuM dhana nAza pAmyuM. padmazrI khinna banI gaI. tyAM potAnA nirvAhane nahi jotI teNe vicAryuM: mAna e ja jemanuM dhana che evA lokone dhana ane mAna na rahe tyAre videzamAM javuM e ja ucita che, nokarI AdithI jIvananirvAha karIne svadezamAM ja rahevuM ucita nathI. A pramANe vicAratI te vasudatta putrane laine zrIpura nAmanA nagaramAM gaI. tyAM koi zeThano Azraya laIne rahI. vasudattane te zeThanA ja ghare vAcharaDAonuM pAlana karavA rAkhyo. zeThanA saMbaMdhathI pADozI lokonA vAcharaDAonI paNa saMbhALa te ja rAkhavA lAgyo. pachI keTalAka divaso jatAM ekavAra te vAcharaDAone cAravA mATe nagaranI bahAranI bhUmimAM gayo. tyAM teNe eka mahAmunine joyAM ane bhAvapUrvaka vaMdana kyuM te divase te nagaramAM lokono khIra khAvAno mahotsava hato. tethI A vasudatta bALaka koIka samaye vAcharaDAone carAvIne ghare Avyo tyAre teNe ghare ghare khIra raMdhAtI joI. teNe mAtA pAse mAgaNI karI ke, he mA! mane Aje khIra Apa. mAtAe svapatinA kALane yAda karIne vicAryuM: du:khe karIne rokI zakAya evA bhAgyanA vilAsane jo. A dhanavasu zeThano putra thaIne kevI rIte anyathI dayA karavA yogya avasthAne pAmyo ? e mArI mAtAne ATalI prApti kyAMthI thAya ? e jANato nathI. A pramANe vicAratI teNe raDavAnuM zarU karyuM. tenuM rudana sAMbhaLIne pADozI strIone dayA AvI. temaNe AvIne pUchyuM : he bahena ! kaha kaha evA dhvanithI tArA gaLAno mArga aTakI gayo che, arthAt tAruM gaLuM rahI gayuM che, tuM A rIte kema raDe che? tane zuM nathI maLatuM? jo kahevAmAM vAMdho na hoya to kahe. tethI teNe kahyuM: jeno Avo vilAsa che te mArA bhAgyane ja tame pUcho. Ama kahIne teNe putranovRttAMta kahyo. temaNe kahyuM: jo ema che to tuM raDa nahi. ame ja khIranI sAmagrI meLavI ApIzuM. pachI koIe cokhA, koIe dUdha, koIe goLa-khAMDa vagere ene ApyuM. A ApIne temaNe kahyuM : A sAmagrIthI tAre savAre putranA manoratho pUrA karavA. bIjA divase savAre ja teNe vasudattane kahyuM: he vatsa! Aje tArA lAyaka khIra karIza. AthI tAre jaladI AvavuM. AthI te be prahara jeTalo samaya thatAM AvI gayo. gharamAM bhojana karavA mATe beTho. mAtAe khIranI thALI bharIne tene ApI. A daramiyAna tene pUrve je mahAmuninAM darzana thayAM hatAM te ja mahAmuni mAsakhamaNanA pAraNe AvyA. temaNe koI paNa rIte tenA ja gharamAM praveza karyo. ullasita bhaktivALA vasudatte munine joyA. teNe vicAryuM: kharekhara! huM paNa kaMIka puNyano bhAjana chuM, jethI AvI sAmagrI mane maLI. kAraNake kahyuM che ke - "pRthvImAM keTalAka mANasone citta ane vitta maLe che, paNa dAnane yogya pAtra maLatuM nathI. bIjAone guNavAna pAtra prApta thAya che, paNa ucita citta ane vitta prApta thatAM nathI. keTalAkane citta hoya che, paNa vitta ane pAtra hotAM nathI. koIne citta ane pAtra hoya che, paNa * ahIMTIkAmAM kathA saMkSisa hovAthI zrAvakanA bAravrato yAne navapada prakaraNanA gujarAtI anuvAdamAMthI akSaraza: uddhata karavAmAM AvI che. Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '259 zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra dhana na hoya, koIkane citta hoya che, paNa vitta ane pAtra hotAM nathI. *bane teTalAM durlabha nathI, jeTalAM samagra (traNa) durlabha che." A pramANe vicAratA tenuM zarIra atizaya zraddhAthI thayelA ghaNA romAMconA samUhathI yukta banyuM. AvI vicAraNA karatAM ane AvI kAyAthI teNe khIranI thALI laIne trIjA bhAganuM munine vahorAvIne cittamAM vicAryuM ke, A bahuthoDuM che, AnAthI munino artho AhAra paNa nahi thAya, AthI pharI trIjo bhAga vahorAvyo. hajI paNa A ochuM che. pUrNa nahi thAya. jo AnI aMdara bIjuM kharAba anna paDaze to A paNa nAza pAmaze bagaDI jaze. athavA A mahAmuni keTaluM pharaze? tethI saMpUrNa ja ApuM. A pramANe vicAratAM teNe pharI badhI ja khIra muninA pAtramAM nAkhI. muni te laIne gayA. tenI mAtAe tene bIjI khIra ApI. teNe icchA mujaba khIra khAdhI. bhojana karyA pachI vAcharaDAone cAravA mATe te jaMgalamAM gayo. bhavitavyatAnA kAraNe te divase varasAda thayo. tenA bhayathI vAcharaDAM judI judI dizAomAM cAlyAM gayAM. temane bhegA karatAM sUryAsta thaI gayo. aMdhakAranA samUhathI UMcA-nIcA vibhAgo nahi dekhAvAnA kAraNe rAtri kaSTathI cAlI zakAya tevI banI gaI. nagaranA daravAjA baMdha thaI gayA. tethI tenagaranAdvAra AgaLaja gaDhanI bhIMtanA khUNAno Azraya laIne rahyo. keTalAka samaya bAda zItapavana vagerethI du:khI karAtA ene snigdha AhAranA ajIrNa doSathI vizucikA (=peTapIDA) thaI. atyaMta gADha phUla upaDyuM. tenAthI te mRtyu pAmyo. svabhAvathI ja bhadraka vagere madhyama guNonA yogathI eNe manuSya AyuSya bAMdhyuM hatuM. rAjagRhanagaramAM dhana zeThanI kuvalayAvalI nAmanI patnI hatI. tene eka paNa saMtAna thayuM na hatuM. AthI te putra mATe aneka mAnyatAo karIne khinna banI gaI hatI. vasudatta tenA putra tarIke utpanna thayo. bAramA divase enuM kRtapuNyaka evuM nAma pADyuM. ATha varSano thayo tyAre tene kaLAono abhyAsa karAvyo. uttama yauvanane pAmyo tyAre dhanazeThe tene vaizramaNazeThanI kanyAkAMtimatI paraNAvI. ekavAra koI paNa rIte mAdhavasenA vezyAnA gharamAM teNe praveza ryo. tyAM teNe mAdhavasenAne joI. te manohararUpathI atizaya zobhatI hatI, kAmanI jANeke tribhuvana upara meLavelA vijayanI sUcaka jayapatAkA na hoya tevI hatI, sarva aMgonAM AbhUSaNothI alaMkRta zarIravALI hatI, palaMganA madhyabhAgamAM beThI hatI, moTA maNinA ArIsAmAM potAnA zarIranI zobhA joI rahI hatI. AvI mAdhavasenAne joIne teNe vicAryuM: aho! AnuM lAvaNya! aho! jagatane jItanAruM rUpa! aho! vizvane vismaya karanArI saubhAgyasaMpatti! A daramyAna mAdhavasenAe paNa tene joyo. teNe UbhI thaIne vilAsa sahita aneka kaLApUrvaka vAta-cItothI tathA TAkSa sahita nirIkSaNothI jenuM hRdaya (mAdhavasenA tarapha) kheMcAI rahyuM che evA tene vinayasahita palaMga upara besADyo. tenA pratye anurAgathI paravaza manavALA teNe paNa potAnA gharethI puSpa ane tAMbUla vagere maMgAvIne enI ucita sevA karI. tenA viyogane sahana HkaranArate tenA ghare ja tenI sAthe rahyo. kAmabhogamAM Asakta aMta:karaNavALote dararoja mAdhavasenAnI kuTTaNIne bhADAnuM mUlya eka so ATha sonAmahoro Apato hato. A tenI mAtA mokalatI hatI. potAnA gharethI AvatA bhogasAdhanono te satata upayoga karato hato. A rIte teNe bAra varSa pasAra karyA. te vakhate kyAre tenA mAtA-pitA mRtyu pAmyA tenI ene khabara na paDI. tenI patnI kAMtimatI te ja pramANe sonAmahora vagere mokalatI hatI. keTalAka divaso bAda saghaLuM dhana pUrNa thaI gayuM. eka divasa teNe cokhAnI kaNika sahita potAnuM AbhUSaNa mokalyuM. A joIne mAdhavasenAnI kuTTaNIe vicAryuM : aho! pativratApaNAnuM pAlana *citta ane vitta, citta ane pAtra, vitta ane pAtra ema be be. samagra citta, vitta ane pAtra e traNa. * vezyAo upara kAbU rAkhanArI vaDIla strI. Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra 260 zrAddhadinakRtya karatI jeNe patinI bhaktithI potAnuM AbharaNa paNa mokalyuM te mahAsatI che! vaLI cokhA Adi sahita AbhUSaNa mokalyuM tenAthI eNe potAnI AjIvikA jeTaluM ja dhanabAkI rahyuM che ema sUcana karyuM che. tethI AlevuM yogya nathI. tethI potAnA ekaso ATha drammathI (te vakhatanuM calaNI nANuM) tenA AbhUSaNanI pUjA karIne tene ja pAchuM mokalI ApyuM. pachI teNe mAdhavasenAne kahyuM: he vatsa ! hamaNAM A kRtapuNyaka rasarahita aLatA tulya che, AthI ene choDI de. mAdhavasenAe kahyuM: hemA ! enI kRpAthI ApaNe ghaNuM dhana meLavyuM che. AthI eno tyAga karavo yogya nathI. kuTTaNIe kahyuM: he putrI ! tuM vezyAonA AcAranI jANakAra nathI. kAraNa ke vezyAo RjusUtra nayanA abhiprAyavALAonI jema bhUtakALa ane bhaviSyakALano tyAga karIne vartamAnakALamAM ja Adara kare che. hamaNAM to A muninI jema dhanarahita che. tethI enAthI zuM? tethI mAdhavasenAnI icchA na hovA chatAM teNe kRtapuNyanuM apamAna karyuM. bIjAo to kahe che ke, dArU pIvaDAvIne khabara na paDe te rIte kADhI mUkyo. potAnA ghare gayo. potAnI patnIe caraNaprakSAlana vagere kriyA karI. pachI mAtA-pitAnA mRtyuno vRttAMta jANyo. cittamAM atizaya kheda karyo. keTalAka divasa rahIne kAMtimatInI kukSimAM garbhanuM sthApana karIne vahANathI vepAra karanArA vepArIo sAthe (samudranA) bIjA kAMThe javA taiyAra thayo. sAMjanA samaye potAnA gharathI nIkaLIne nagaranI bahAra vaselA sAInI najIka devamaMdiramAM potAnI patnIe pAtharelA khATalAmAM sUto. A tarapha te ja rAjagRhmAM sUra nAmano zeTha cAra patnIo sahita potAnI mAtAne mUkIne pote vepAra karavAnI buddhithI dizAomAM paribhramaNa karavA gayo. te koI paNa rIte paradezamAM ja mRtyu pAmyo. koIe sUrazeTha mRtyu pAmyA che evA samAcAra ciThThI dvArA tenI mAtAne mokalAvyA. mAtAe paNa potAnI vahuone ekAMtamAM vigata jaNAvIne kahyuM:tame putrarahita cho. tethI dhana rAjakulamAM jaze. (=rAjA laI leze.) mATe tame putranI utpatti mATe ane dhananA rakSaNa mATe koI anya puruSane praveza karAvo. temaNe kahyuM: hemA! kulavadhU evI amane A ucita nathI. mAtAe kahyuM: tame jANatI nathI. avasthAne ucita pravRtti karavAmAM smRtizAstramAM doSa kahyo nathI. kahyuM che ke- 1. pati nAzI gayo hoya, 2. marI gayo hoya, 3. dIkSita thayo hoya, 4. napuMsaka hoya ke pa. durAcArI banyo hoya, A pAMca ApattiomAM strIono anya pati karavAmAM Ave che. vaLI - "kuMtIe dharmarAjAthI yudhiSThirane, vAyuthI bhImane ane IdrathI arjunane utpanna kyo' ityAdi lokRti che. kuMtI akulIna nathI. tethI avasarathI AveluM A paNa karavuM joIe. A pramANe sAsunA vacanane mAnIne vahuoe e svIkAryuM. kAraNa ke "eka to anAdikALathI saMsAramAM rahelA jIvoe A viSayasukhano sadA abhyAsa karyo che, temAM vaLI jo e viSe vaDIlajananI AjJA paNa maLI, to kharekhara! iMdriyono mahAna mahotsava thayo. A to gharaDA bilADAne dUdhanI pAse rAkhyo e nyAya thayo." tethI teo te ja rIte puruSane zodhavA mATe pravRtta thaI teTalAmAM sArthanI najIka devamaMdiramAM khATalA upara bhara UMghamAM sUtelA elA tapuNyakane joyo. bhara UMghamAM paDelA tene khATalA sahita upADIne potAnA ghare laI gaI. tene mahelamAM rAkhIne rovA lAgI, vacce vacce bolatI hatIke, tame ghaNA kALathI AvyA, ATalo kALa kyAM rahyA? amArA virahamAM tamoe sukha ke duHkha zuM anubhavyuM ? nahi joyeluM, nahi sAMbhaLeluM ane nahi anubhaveluM vezyA saMbaMdhI A zuM che ? ema vicAratA kRtapuNyake paNa zUnyapaNe huMkAra vagere ApyuM. je thAya te thAo, kAryanA pariNAmane jouM, evA AzayathI te tyAM ja rahyo. temanI sAsue tene kahyuM: he vatsa! pUrvajanmamAM upArjana karelA uttama puNyasamUhanA prabhAvathI prApta thatA sarva Icchita padArthone ane A cAra divya patnIo sAthe udAra bhogone bhogava. A badhI ya lakSmI tArI che. tethI tane sukha upaje tema A padArthonA tyAga ane bhogamAM tatpara rahe. teNe paNa kahyuM: he mA ! tuM jema kahe che tema karuM chuM. Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra mahAnidhAnane prApta karI lenAra koNa daridratAne Icche ? ema kahIne te tyAM ja rahyo. kAma-bhogamAM Asakta manavALA enA divya devalIlAthI bAra varSo pasAra thaI gayAM. te cArene putro thayA. A daramyAna pharI sAsue vahuone ekAMtamAM rAkhIne kahyuM : tamane putro thaI gayA che, icchita dravyanI rakSA thaI gaI che. tethI ene bahAra kADho, A parapuruSane rAkhavAthI zuM ? temaNe kahyuM : ATalo vakhata rAkhIne have eno tyAga karavo e ucita nathI. jo tamAro Agraha hoya to enA yogya kaMI paNa bhAtuM ApIne eno tyAga karIe. sAsue kahyuM : ema thAo. tethI bhAtAne yogya modakomAM caMdrakAMta ane jalakAMta vagere ratnone nAkhIne e modakonI eka thelI bharI. bhavitavyatAnA kAraNe ardhIrAtanA samaye loko bharaUMghamAM sUtelA hatA tyAre ja te ja sAthe anya dezathI AvIne te ja sthAnamAM paDAva nAkhyo. strIoe kRtapuSpakanA khATalAmAM ozIkA AgaLa bhAtAnI thelI mUkI dIdhI. pachI pUrva pramANe ja khATalAmAM sUtelA ane madirAnA ghenathI cetanArahita banelA mRtapuNyakane (khATalA sahita) laIne te ja devamaMdiramAM mUkI dIdho. 261 keTalAka samaya pachI kRtapuNyakane caitanya AvyuM. AthI te zuM A svapna che ke sAcuM che ityAdi vicAravA lAgyo. tenI patnI sArthanA AgamananA samAcAra jANIne rAta lagabhaga pUrNa thaI gaI tyAre te sthAne AvI. ozIkA pAsethI bhAtAnI thelI laIne ane khATalAne upADIne kRtapuNyakane potAnA ghare laI gaI. enA zarIranuM lAvaNya akhaMDa hatuM. enAthI vividha vilAsone anubhavavAnA kAraNe enuM zarIra taMdurasta jaNAtuM hatuM. eNe kapUra ane kastUrI vagerenI divya sugaMdhathI dizAonA madhyabhAgone vAsita karI dIdhA hata' patnIe snAna vagere ucita kAryo karAvavAnuM zarU karyuM. A daramyAna pAThazALAthI teno putra Avyo. mAtAe tene enA caraNomAM praNAma karAvyA. pachI te bolI : A tamAro putra che. putre mAtAne kahyuM : mane bhojana Apa, jethI bhojana karIne pAThazALAmAM jaIne bhaNyuM. tethI kAMtimatIe te ja thelImAMthI eka modaka tene Apyo. modaka khAtA teNe temAM eka maNi joyo. maNi laIne pAThazALAmAM gayo. bIjA vidyArthIone te maNi batAvyo. temaNe kahyuM : jo Ane kaMdoInI dukAne vecavAmAM Ave to ISTa khAvAnuM maLe. tethI teNe te pramANe ja karyuM. A tarapha kAMtimatIe modako vAparavAnuM zaruM karyuM tyAre vicitra prakAranA maNio maLyA. tethI teNe kRtapuSpakane pUchyuM : zuM coronA bhayathI A maNio A pramANe karyA che ? teNe kahyuM : e pramANe ja che. ekavAra zreNika rAjAno secanakahAthI pANI pIvA mATe sarovaramAM utaryo. pANImAM pravezelA tene jhuDa nAmanA jalacara prANIe paDyo. (koI paNa rIte) choDAvI zakAto na hato. abhayakumArane A bInA jaNAvI. abhayakumAre paDaha vagADIne ghoSaNA karAvI ke, je A hAthIne jhuDathI choDAvaze tene rAjA rAjyanI ardhI lakSmI sAthe potAnI putrI Apaze. tethI A ghoSaNAne sAMbhaLIne te kaMdoIe kRtapuSpakanA putranI pAsethI meLavelA jaMlakAMta maNIthI hAthIne choDAvyo. pachI te rAjAnI pAse gayo. rAjAe abhayakumArane kahyuM : nIca jAtivALA A kaMdoInA putrane putrI kevI rIte ApavI? tethI abhayakumAre kaMdoIne kahyuM : tane A maNi kyAMthI maLyo ? rAjakulanA bhaMDArane ane zrImaMta zeThanA gharane choDIne bIje AvAM ratnono saMbhava nathI. tethI satya kahe. anyathA rAjA tane mahAdaMDathI daMDa karaze. kaMdoIe kahyuM : jo sAcuM pUcho to kRtapuNyakanA putra pAsethI maLyo che. tethI kRtapuNyakane bolAvyo. tene ardharAjyanI lakSmI sAthe putrI ApI. koI samaye koI vAtanA avasare abhayakumAre kRtapuNyakane pUchyuM : kayA dezomAM tame paryaTana karyuM ? ane asaMbhavita A ratno kyAMthI meLavyAM ? kRpuNyake kahyuM : jo sAcuM pUcho : 0 pUrve je sArthanI sAthe javA kRtapuSpaka taiyAra thayo hato te sArtha. Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra (262) zrAddhadinakRtya cho to haMrAjagRhanagarathI bIje kyAMya gayo nathI. pachI mULathI AraMbhIne badho svavRttAMta kahyo. paNa tenA gharamAM huM kevI rIte pravezyo ane kevI rIte nIkaLyo te huM jANato nathI. tethI abhayakumAre vicAryuM: aho! vaNikapatnInuM buddhikauzalyA jenAthI ame paNa jitAyA. pachI abhayakumAre devamaMdira karAvyuM. temAM asala kRtapuNyakanA jevI kRtapuNyanI kaLIcunAnI pratimA karAvI. nagaramAM paDaha vagaDAvIne ghoSaNA karAvI ke, A nagaramAM je koI strIo hoya temaNe potAnA putra ane pautra vagerenI sAthe A devamaMdiramAM AvIne nUtana pratiSThita pratimAnI pUjA karavI. tethI te ghoSaNAne sAMbhaLIne nagaranI badhI ja strIo AvavA lAgI. bIjA divase te zreSThipatnI paNa potAnA putrasahita cAra vahunI sAthe te devamaMdiramAM AvI. kRtapuNyake tene joIne abhayakumArane kahyuM. A daramyAna te bALako devamaMdiramAM rahelI kRpuSyanA jevA AkAravALI pratimAne joIne te A amArA pitA che ema bolatA jaladI ja pratimAnA khoLAmAM jaIne besI gayA. tethI abhayakumAre te zreSThipatnIne bolAvI, ane bhayaMkara bhrakuTI batAvIne kahyuM ke, jo ke tuM mahAna daMDane yogya che, to paNa tane daMDa karatA nathI. phakta vahuo sahita gharano sAra kRtapuNyakane Apa, anyathA tuM nahi rahe. A pramANe tene gabharAvInekRtapuNyakane tenA gharano svAmI karyo. kRtapuNyake pharI paNa te cAre ya patnIono svIkAra karyo. te mAdhavasenAe paNa potAnI mAtAe jyArathI kRtapuNyakane gharamAMthI kADhyo tyArathI ja zarIranA zaNagArano tyAga kya, veNIne bAMdhI rAkhI, athavALa oLavAno tyAga karyo. satata tenI zodha karavA chatAM te maLyo nahIM. teNe anya puruSano tyAga ryo. te vakhate devamaMdiramAM vRttAMta jANIne yakSanI pUjA karavA AvI. tyAM teNe abhayakumAranI sAthe premanI vAta karatAkRtapuNyakane joyo. anupama AnaMdane anubhavatI ekRtapuNyakane maLI. teNe kRtapuNyakane kahyuM: mArA puruSo bAra varSa sudhI vizvamAM saMpUrNa pRthvImaMDalamAM pharyA, to paNa kyAMya tamArA samAcAra na maLyA, paNa Aje rAtrinA chellA praharamAM svapnamAM tamArA jevA koIe priyAnI jema mane AliMgana karyuM, ane huM jAgI gaI. gharamAMthI nIkaLatI hatI tyAre zubha zakuna thayA, ane DAbI AMkha pharakavI vagere thayuM. A badhuM je rIte thayuM tenAthI meM jANyuM ke cokkasa Aje priya ApanI sAthe mArAM darzana (mAro meLApa) thaze. tethI A mArA mATe puNyathI megha vinA amRtanI vRSTi jevuM thayuM. tethI kRtapuNyake eno paNa svIkAra karyo. tyArathI sAta patnIonI sAthe nirdoSa, trivargamAM sArabhUta ane jJAnIothI prazaMsanIya evA jIvalokanA sukhane anubhavatA teno keTaloka kALa pasAra thayo. AvuM sukha tene janmAMtaramAM mahAmunine ApelA dAnanA prabhAvathI upArjana karelA prakRSTa puNyasamUhathI prApta thayuM hatuM ekavAra anupama, traNa bhuvanamAM sarvathI caDhiyAtI ane ghAtakarmanA kSayathI pragaTelIkevalajJAnarUpI saMpattine anubhavatA, ane devasamUhathI pUjAI rahyA che caraNarUpI kamala jemanAM evA, bhagavAna zrI mahAvIra guNazIla caityamAM padhAryA. devoe samavasaraNa racyuM. jJAtakulanA tilaka samAna zrI mahAvIra bhagavAna temAM pUrva tarapha mukha rAkhIne beThA. sAyika sakhyatva vagere guNonI zreNine prApta karanAra zreNikarAjA ughAnapAlaka pAsethI bhagavAnanuM Agamana jANIne abhayakumAra ane kRtapuNyaka vagerenI sAthe vaMdana karavA mATe AvyA. bhaktipUrvaka trilokabaMdhune vaMdana karyuM. ucitabhUmimAM besIne paramagurunI dezanA sAMbhaLI. dezanAmAM abhayakumAre hAtha rUpI malanI kaLIone lalATataTe rAkhIne pUchyuM : he svAmin ! A kRtapuNyake pUrvabhavamAM zuM karyuM? ke jenA prabhAvathI vacce thoDo kALa viccheda pAmanArA bhogone prApta karyA. tethI bhagavAne kRtapuNyakano pUrvabhava kahyo, temAM adhyavasAyanonAza thavAthI khIranuM dAna traNa bhAgathI AMtarAvALuM karyuM. tenAthI enuM viSayasukha viccheda pAmyuM. pUrvajanmano vRttAMta jANIne Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (263) paMdaramuM bhojana dvAra atizaya saMvega (mokSAbhilASa) thavAthI kRtapuNyake te kAlane ucita kartavyo karIne khUba dhAmadhUmathI bhagavAnanA caraNomAM dIkSAne svIkArI. AyuSya sudhI dIkSAne pALIne zAstrokta vidhi pramANe vidhi pUrvaka maraNanI ArAdhanA karIne devapaNe utpanna thayo. kRtapuNyakanuM daSTAMta pUrNa thayuM. (182-183) maNeNaM taha vAyAe, kAeNaM ca taheva ya / appANaM kayakiccaM tu, mannamANo susAvao // 184 // eyaM me atthasAraM tu, eyaM vatthaM paDiggahaM / jaM mae aja sAhUNaM, niggaMthANaM tu nINiyaM // 185 // dAnanA ubhayalokanA phaLa saMbaMdhI daSTAMtone kahIne have be gAthAothI dAnamAM ja bhaktine pragaTa karatA graMthakAra kahe che- manathI, vacanathI ane kAyAthI potAne kRtakRtya mAnato suzrAvaka mArI anna-pANI vagere e ja vastu sArabhUta che, e ja vastra-pAtra sArabhUta che, ke je meM Aje nigraMtha sAdhuone ApI hoya, ema mAne. praznaH 183mI gAthAmAM suzrAvaka evo ullekha karyo che to pharI A gAthAmAM suzrAvaka evo ullekha karavAnuM zuM kAraNa ? uttaraH anitya dhana vagere vastusamUhanA sArapaNAne ane asArapaNAne suzrAvaka ja jANI zake che e jaNAvavA mATe pharI ahIM suzrAvaka zabdano ullekha karyo che. (184-185) na kayAvi punarahiyANaM, gehe iMti susAhuNo / nimmamA nirahaMkArA, khaMtA daMtA jiiMdiA // 186 // mamatA rahita, nirabhimAnI, sAMta, dAMta, jiteMdriya evA susAdhuo puNyahInonA gharamAM kyAreya jatA nathI.. . dAMta eTale mananA damanathI dAMta. (186) kattha marutthalIsu kappapAyavo, mAyaMgagehe mattaairAvaNo / dAriddagehe ya hirannavuTThI, timissa guhAe rayaNappaIvo // 187 // A ja viSayane daSTAMta pUrvaka daDha kare che- marabhUmimAM ( mAravADamAM) kalpavRkSa kyAMthI hoya ? caMDAlanA gharamAM matta airAvaNa kyAMthI hoya ? daridranA gharamAM suvarNanI vRSTi kyAMthI hoya? tamisrA guphAmAM ratnadIpaka kyAMthI hoya ? jemAM pRthvImaMDala pracaMDa sUryakiraNa samUhanA saMparkathI thayelA tApathI retInA kaNo jANe agnikiraNa jevA thaI gayA hoya tevuM tapI gayuM che, jemAM samasta pRthvI pradezanI zreNi boraDI ane keraDA vagere halakAM vRkSothI paNa rahita che, tevI marabhUmimAM, ghaNI IcchAonA samUhane pUrI karavA mATe samartha ane bhayaMkara daridratArUpI mudrAnA tApano jeNe nAza karI nAkhyo che tevuM kalpavRkSa kyAMthI hoya? peTarUpI tapelI dhAnyasamUhathI purI na bharAvAnA kAraNe jhagaDatA ane durdAta bALakono samUha jemAM che Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra ( 264 zrAddhadinakRtya evA daridranA gharamAM cahyuM ane manane tuSTa karanArI suvarNavRSTi kyAMthI hoya? atizaya ghaNo aMdhakArasamUharahelo hovAnA kAraNe padArthasamUhane jovAmAM sahAya karanArI tamistrAguphAmAM jenAthI najIkamAM rahelI sarvavastuo atizaya dIpI rahI che tevo suMdara ratnadIpaka kyAMthI hoya? ahIM Azaya A che. jemAM zubha padArtho pragaTa thavA e asaMbhavita che tevA marabhUmi vagere sthAnomAM kadAca atizaya ghaNA bhAgyasamUhathI meLavI zakAya tevA paNa kalpavRkSa vagere padArtho pragaTa thAya. (187) kattha eyArisA sAhU, kattha amhArisatti ya / tA dhanno sukayattho haM, puNNA majjha maNorahA // 188 // te pramANe kahe che-- te pramANe svarga-mokSane ApanArA pragaTaguNa samUharUpamaNione dhAraNa karavAmAM samudra samAna sAdhuo kyAM? ane tevA prakAranA zreSTha ane pavitra puNyathI rahita amArA jevAo kyAM ? (188) tA dhanno sukayatthohaM, punnA majjha maNorahA / jaM mae paramabhattIe, sAhuNo paDilAbhiyA // 189 // Ama chatAM evAono paNa saMyoga thayo che tethI zuM thayuM te kahe che-- tethI huM dhanya banyo chuM, ane sArI rIte kRtakRtya thayelo chuM. mArA manoratho pUrNa thayA che. kAraNa ke meM paramabhaktithI sAdhuone vahorAvyuM che. (189) tao paramabhattIe, vaMdittA muNipuMgave / savvadANappahANAe, vasahIe nimaMtae // 19 // have sarvazreSTha dAnane batAvatA sUtrakAra kahe che annAdinuM dAna karyA pachI paramabhaktithI uttama munione vaMdana karIne ApavA yogya sarva vastuomAM uttama evI vasatinuM (=sAdhuone rahevA mATe sthAnanuM) nimaMtraNa kare, arthAt potAnI vasatimAM rahevA mATe sAdhuone vinaMtI kare. mUlaguNa Adi doSothI ane kAlAtikAMta vagere doSothI rahita vasatinuM nimaMtraNa kare. | vivecana vasatinA mUlaguNa-uttaraguNa saMbaMdhI vistRta bodha mATe tathA kevI vasatimAM sAdhuthI na rahI zakAya e jaNAvavA mATe paMcavastuka graMthanI 708mI vagere gAthAono gujarAtI anuvAda ahIM uddhata karavAmAM Ave che temAM kevI vasati mUlaguNathI dura che te kahe che - vasati mUlaguNathI yukta ane uttaraguNothI yukta ema be prakAranI che. temAM pRSTivaMza = mobhamAM madhyabhAgamAM ADuM rAkheluM lAkaDuM, jenA upara pRSThavaMza rAkhavAmAM Ave che te be UbhA thAMbhA, eka thAMbhAnI be bAju be vaLI ane bIjA thAMbhAnI be bAju be vaLI ema cAra vaLI, A sAta vastu makAnanA AdhArabhUta hovAthI mUlaguNa kahevAya che. je vasatimAM praSTivaMza, be thAMbhA ane cAra vaLI e sAta hoya te vasati mUlaguNothI Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya ( 265 ) paMdaramuM bhojana dvArA yukta che. (paNA 3 karADa vahika) pRSTivaMza vagere jemAM sAdhu mATe banAvyA hoya te vasati mUlaguNayukta che, paNa zuddha nathI = AdhArmikI che. (707) (uttaraguNomAM mUla uttaraguNo ane uttara uttaraguNo evA be bhedo che. temAM ahIM) uttaraguNomAM mUla (uttara) guNo jaNAve che ahIM vRddhoe karelI vyAkhyA A pramANe che. vaMzaka = bhIMta upara ADA mUkelA dAMDA (=vAMsaDA). kaTanA makAnane DhAMkavAdAMDA upara nAkhelI sAdaDI (caTAI). avalaMbana = chata bAMdhavA dAMDAone bAMdhavA. chAdana = ghAsa vagerethI DhAMkavuM. lepana = bhIMto lIMpavI. dvAra = (bAraNuM banAvavuM athavA) bAraNAne moTuM banAvavuM. bhUmi = bhoyataLiyAnI visamabhUmine samAna karavI. sAdhu mATe A sAta jemAM banAvyA hoya tevI vasati uttaraguNothI saparikarma che, arthAt uttaraguNothI azuddha che. (708) (mUlaguNonA sAta ane mUlauttara guNonA sAta e cauda doSo avizuddhi koTi che. avizuddhikoTi eTale te te doSita bhAga kADhI nAkhavA chatAM te makAna nirdoSa na thAya. uttara uttaraguNo vizuddhikoTi che. vizuddhikoTi eTale te te doSitabhAga kADhI nAkhavAthI te makAna nirdoSa thAya.) vasatino upaghAta karanArA vizuddhikoTi uttara uttaraguNo A che- dUmitA = cUnA vagerethI sapheda karelI. pUmitA = dugaMdhavALI hovAthI dhUpa vagerethI dhUpelI. vAsitA = dugaMdhavALI hovAthI sugaMdhI cUrNa vagerethI vAsita karelI. ughotitA = ratna, dIpaka AdithI prakAzavALI karelI. ' balitA = jemAM cokhA AdithI bali karyo hoya. saMsRSTA = (sAvaraNI AdithI) sApha karelI. AvI vasati vizuddhikoTi che, arthAt avizuddhikoTi nathI. A pramANe vRddhakRta vyAkhyAthI be gAthAno artha kahyo. (709) have sAmAnyathI ja vasatinA doSo jaNAve che-- kAlAtikAtA, upasthAnA, abhikrAMtA, anabhikrAMtA, varyA, mahAvaryA, sAvadyA, mahAsAvadyA ane alpakriyA ema vasatinA nava bhedo che. je kAlane oLaMgI gaI che te kAlAtikatA, jenuM najImAM sthAna che te upasthAnA, je bIjAothI abhikrAMta thayelI che = sevAyelI che te abhikrAMtA, je bIjAothI abhikrAMta thayelI nathI = sevAyelI nathI te anabhikrAMtA, prastuta vasati sivAya bIjI vasati karanArAo prastuta vasatine choDI de te varyA, je vasatinA sevanathI paralokamAM du:kha Ave te mahAvaryA, je pAMca prakAranA zramaNo mATe karI hoya te sAvadyA, je (jaina) sAdhuo mATe ja karI hoya te mahAsAvadhA, je vasati nirdoSa hoya te alpa kriyA, gAthAno A saMkSepathI artha che. (712) vistArathI artha to graMthakAra svayaM kahe che-- je vasatimAM comAsAmAM cAra mahinAthI adhika kALa ane zeSa kALamAM eka mahinAthI adhika kALa rahevAmAM Ave te vasati kalAtikAMtA che. (bIjAo 33 mAd pAThanA sthAne 33 vAra evA pAThAMtara pramANe Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 ) paMdaramuM bhojana dvAra zrAddhadinakRtya ukta arthakare che.) zeSa kALamAM be mahinA pahelAM ane cAturmAsamAM ATha mahinA pahelAM pharI te ja vasatimAM Ave to te vasati upasthAnA che. je vasati sarvasAmAnya hoya = je koI Ave tenA mATe hoya te vasatimAM caraka vagere athavA gRhastho rahyA hoya ane sAdhuo rahe to te vasati abhikAtAche. te (=sarvasAmAnya) ja vasatino bIjA koIe upayoga na karyo hoya ane sAdhuo rahe to te vasati anabhikatA che. gRhastha potAnA mATe karelI vasati sAdhune ApI de ane potAnA mATe navI banAvIne temAM rahe to sAdhune ApelI te vasati varyA che. zramaNa, mAhaNa vagere sarva pAkhaMDIo mATe banAvelI vasati mahAvaryA che. pAMca prakAranA zramaNo mATe navI banAvelI vasati sAvaghA che. nigraMtha ( jaina sAdhuo), zAkya (bauddha sAdhuo), tApasa (jaTAdhArI vanavAsI saMnyAsI), bairuka (geruthI raMgelAM vastro paheranAra tridaMDI) ane AjIvaka (gozALAnA matane anusaranAra) A pAMca zramaNa che. kevaLa jaina sAdhuo mATe navI banAvelI vasati mahAsAvadyA che. je vasati uparyukta doSothI rahita hoya, gRhastha potAnA mATe karAvI hoya, uttaraguNo saMbaMdhI parikarmathI rahita hoya te vasati alpakriyA che. ahIM alpAbda abhAva vAcaka che. (713 thI 717) upara saTTA (svArtha) ema kahyuM, AthI svArtha zabdano vizeSa artha kahe che-- je vasati mAlike potAnA upayoga mATe karAvI hoya, athavA jinabiMbanI pratiSThA karavA mATe karAvI hoya, athavA jinapUjA jevAM kAryomAM kAma Ave e mATe karAvI hoya, te vasati svArtha (potAnA mATe banAvelI) che. (718). vasati zrI AdithI rahita joIe e viSe jaNAve che - jyAM strIonAM sthAna ane rUpana dekhAya, zabdonasaMbhaLAya, tathA strIo paNa puruSonAM sthAna ane rUpa na joI zake ane zabdo na sAMbhaLI zake, te vasati strIvarjita jANavI. (720) A ja viSayane kahe che-- strIo jyAM besIne guma vAto kare tathA suvuM besavuM vagere zarIra kAryo vagere kare te teonuM sthAna che. jyAM sthAna hoya tyAM niyama rUpa hoya = rUpa dekhAya, sthAna dUra hoya to kadAca zabda na paNa saMbhaLAya, paNa rUpa avazya dekhAya. AthI sthAna dekhAya tevI vasatino tyAga karavo joIe. (721) sthAna dekhAya tevI vasatimAM rahevAmAM thatA doSo kahe che - pratiSiddhavasatimAM rahevAthI brahmacaryano bhaMga thAya, parasparalajjAno nAza thAya, AsaktipUrvaka vAraMvAra jovAthI prema vadhe, kAraNa ke jIvano tevo svabhAva che, loko "aho! A sAdhuo tapovanamAM rahe che ema mazkarI-niMdA kare, loko vasati ane bIjI vastuo sAdhuone na Ape, loko sAdhu pAse AvatA baMdha thAya, ethI (navA jIvo dharmamAM na joDAvAthI) tIrthano viccheda thAya. (22) sthAnAdithI thatA doSone vizeSathI kahe che-- strIonI lIlApUrvakanI UbhA rahevuM, aMgo bharaDavA, adha AMkhake kaTAkSa vagerethI jovuM, bhavAM caDhAvavA, hasatuM moTuM, zaNagAro vagere aneka prakAranI strIonI viziSTa ceSTAo joIne muktabhogI sAdhuone smRti vagere ane abhuktabhogI sAdhuone kautuka vagere doSo thAya. (723) rUpadarzanathI strIomAM thatA doSo kahe che - Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 267) zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra (rUpALA sAdhuone joIne strI vicAre ke) sAdhuonA zarIranAM aMgo atizaya maLathI kharaDAyelAM hoya che, abhaMga, udvartana, snAna vagerethI rahita hoya che, chatAM sAdhupaNAmAM paNa zarIranI lAvaNyazobhA atyaMta rUpALI dekhAya che. AthI huM mAnuM chuM ke kharekhara A sAdhuonI lAvaNyazobhA gRhavAsamAM zatagaNI hatI.(724) zabdazravaNathI thatA doSo kahe che - strIonAM gIto, vacano, hAsyo, madhura saMbhASaNo, alaMkAranA zabdo ane rahasyone sAMbhaLIne bhuktabhogI sAdhune smRti vagere ane abhuktabhogIne kautuka vagere doSo thAya. (725) zabdazravaNathI strIomAM thatA doSo kahe che - (sAdhunA madhura zabdo sAMbhaLIne strI vicAre ke) sAdhuonA svAdhyAyano paNa svara gaMbhIra, madhura, spaSTa, moTo, AkarSaka ane suMdara rAgavALo che, AthI ja manohara che, to pachI temanA gItano to svarakevo haze? atyaMta suMdara haze. (726). A pramANe durjaya mohanIyakarmanA doSathI paraspara gADha rAga thAya, AthI strI pratibaddha vasatino tyAga karavo. lokamAM mohAnithI baLelA jIvonI pazu ane napuMsakonA nimittathI paNa pUrvabhavanA abhyAsathI azubha pravRtti thAya che. AthI mamatvathI rahita ane A loka (A lokanA sukha) AdimAM nirAzasa sAdhu uparyukta doSothI rahita vasatimAM rahe, doSita vasatimAM rahevAthI AjJAbhaMga vagere doSo lAge. (727thI 729) ahIM 10mI gAthA pUrNa thaI. (190) dANANa dANaM vasahI pahANaM, taddANao jaM sayalaMpi dinnaM / sajjhAyajjhANAsaNapANaohI, sukkhaM balaM buddhicarittasohI // 191 // (badhA) dAnomAM vasatinI pradhAnatAne daSTAMta sahita batAve che - vastra ane annadAna vageredAnomAM vasatinuM dAna jamukhyadAna che. kAraNa ke vasatinuM dAna karavAthI svAdhyAya, dhyAna, azana, pAna, upadhi, sukha, balavRddhi ane cAritrazuddhi e badhuM ja ApeluM mAnavuM. taklIphathI rahita vasatimAM mAsabhya Adi vidhithI rahelA sAdhuono vAcanA vagere pAMceya prakArano svAdhyAya asmalitapaNe vistare che = vadhe che. dharmadhyAna Adi dhyAna sukhapUrvaka sAdhI zakAya che. te kSetramAM sAdhuone je azana, pAna ane upadhi e traNa ghaNA maLe to paNa vasati ApanAre ja ApyA gaNAya. ThaMDIgaramI vagere sAdhAraNa hoya (bahu na hoya) tevI vasati hovAnA kAraNe zarIranuM svAsya jaLavAI rahe. - dasa prakAranI veyAvaccamAM udhata sAdhuonA vAta-pitta Adino prakopa na thavAthI viziSTa sAmarthyanI vRddhi thAya. nirvidane adhyayana Adi thavAthI jJAna AdinI puSTi thAya. strI, pazu, napuMsaka ane trasajIvothI saMsakta vagere vasatinA doSothI dUSita na hoya tevI vasatimAM rahenArA sAdhuonI cAritrazuddhi thAya e suprasiddha ja che. A badhuM ya vasatinA dAnathI paramArthathI zayyAtare ApeluM che. kAraNa ke vasatinA abhAvamAM A badhAno paNa abhAva thAya. (191) iheva jamaMmi sukittibhogA, havaMti sattANa jiNA bhaNaMti / bimukkamohANa susaMjayANaM, je diti sattA vasahiM pahiTThA // 192 // Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra (268) zrAddhadinakRtya vasatidAnanuM A loka saMbaMdhI phaLa kahe che - je jIva bIjAnAdabANa AdithI parAdhIna banIne nahi, svecchAthI harSapUrvaka, vasatiAdimAM mamatvarahita susAdhuone vasati Ape che te jIvone A ja bhavamAM sukIrti ane uttamabhogo prApta thAya che, ema jinezvaro kahe che. kAraNa ke atizaya ugra puSya A lokamAM paNa phaLa Ape che. (192). devA ya devaloesu, huMti te sumahiDDiyA / iMdA vA iMdatullA vA, diti je u uvassayaM // 193 // vasatidAnanuM paraloka saMbaMdhI phaLa kahe che- je jIvo harSapUrvaka sAdhuone upAzraya Ape che te jIvo devalokamAM sumaharthika devo, Idroke Idratulya thAya je devone divyavimAna ane devAMganAo vagere Rddhi atizaya vipula pramANamAM prApta thAya tevo maharthika che. Idra eTale saudharma vagere saMpUrNadevalokano adhipati deva. Idratulya eTale IdranI samAna RddhivALA. (13) avaMtIsukumAlo ya, vaMkacUlo narAhivo / uppayA gaNiyA ceva, diTuMtA evamAiyA // 194 // have vasatidAnanA A loka saMbaMdhI ane paraloka saMbaMdhI phaLane daSTAMta sahita kahe che-- vasatinA dAnamAM avaMtisukamAla, vaMkacUla, utpalamAlA AdidaSTAMto che. (ahIMAdizabdathI (kalpaka maMtrInA pitA) kapila brAhmaNa vagere daSTAMto jANavA.) avaMtisukumAlanI kathA ekavAra vihAra karatAM karatAM AryasahastI ujjayinImAM jIvaMtasvAmInI pratimAne vaMdana karavA padhAryA. te vakhate bhagavAna suhastI bAhya udyAnamAM rahyA ane vasati mAgavA be munione nagaramAM mokalyA. teo bhadrA nAmanI koI zeThANIne ghare gayA. eTale teNe namaskAra karIne temane pUchyuM ke - he bhagavan! zI AjJA che ?" munio bolyA - he kalyANI ! ame AryasahastInA ziSya chIe, ane temanA AdezathI vasati mAgavA AvyA chIe.' eTale teNe vasati mATe eka vizALa vAhanakuTI (tabelo) kADhI ApI. pachI suhastI saparivAra tyAM AvIne rahyA. ekavAra saMdhyA vakhate AcArya nalinI gulma nAmanA zreSTha adhyayananuM parAvartana karavA lAgyA. te vakhate bhadrAno deva samAna avaMtisukumAla nAmano putra AvAsanA sAtamA majalApara vilAsa karato hato. svarganI suMdarI samAna batrIsa ramaNIo sAthe kriIDA karatAM karNane rasAyana jevuM te adhyayana tenA sAMbhaLavAmAM AvatAM tenuM mana temAM rokAyuM, ane tene samyaprakAre sAMbhaLavA mATe vilAsa buddhivALo evo te bhadrAputra mahela parathI tarata nIce UtarIne vasatidvAra pAse Avyo. 'pachI AvuM meM kyAMka anubhavyuM che' ema vicAra karatAM tene jAtismaraNajJAna utpanna thayuM, eTale te AcArya pAse gayo. temane namaskAra karIne kahevA lAgyo ke - he bhagavan! huM bhadrAno putra mULagAthAmAM vaMcUlanuM natifthA evuM vizeSaNa che. vaMkacUla rAjA na hato. TIkAmAM A aMge koI khulAso karyo nathI. AthI anuvAdamAM teno ullekha kya nathI. Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 269 ) zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra chuM, pUrve nalinI gulma vimAnamAM hadevatA hato. hamaNAM jAtismaraNathI te nalinI gulma vimAnanuM mane smaraNa thayuM che. have puna: tyAM ja javA mATe huM ApanI pAse dIkSA levA IcchuM chuM, mATe mane dIkSA Apo.' e pramANe prArthanA karatA tene AcArya kahevA lAgyA - he vatsa! tuM sukumAra che, vaLI lohanA caNA cAvavA ane agnino sparza karavo sulabha che, paNa jinapraNIta vrato aticAra rahita pALavA duSkara che. eTale bhadrAputra bolyo - he prabho! dIkSA levAne huM atyaMta utkaMThita chuM, paraMtu sAdhu sAmAcArIne cirakALa pALavAne asamartha chuM, tethI prathamathI ja hiMmata dharIne huM anazana sahita dIkSA laIza. kAraNa ke tema karavAthI kaSTa bahu alpa lAge che. guru bolyA - he mahAbhAga! jo tAre dIkSA levAnI IcchA hoya to A kAmamAM tuM tArA baMdhuvarganI anujJA meLava. pachI avaMtisukumAle ghare jaIne aMjali joDI potAnA baMdhuo pAse rajA mAgI, paNa teoe anujJA ApInahi. eTale teNe pote potAne hAthe ja kezano locakarI nAkhyo ane gRhavyavahArathI vimukha thaI sAdhunoveSa dhAraNa karI lIdho. pachI potAnA zarIra para ni:spRhaevote bhadrAputra te ja veSe AryasuhastI AcArya pAse gayo. eTale 'A svayameva svataMtra veSadhArI na thAya' ema dhArIne gurumahArAje pravrajyAno vidhi karAvIne tene dIkSA ApI. pachI lAMbAkALa paryata duSkara tapa karIne rmanI nirjarA karavAne asamartha evA bhadrApune anazananI IcchAthI guranI AjJA mAgI ane AjJA meLavIne tyAMthI bIje gayA. raste jatAM sukumAra paga hovAthI temAMthI nIkaLatA raktabiMduothI pRthvIne jANe Indragopa (kITavizeSa) sahita karI dIdhI hoya evI te dekhAvA lAgI. pachI sthAne sthAne citAnI bhasmathI kyAM pRthvItaladhusarI thaI gayela che tevA ane jANe yamanuM krIDAsthAna hoya evA smazAnamAM te gayA. tyAM kaMthArikAkuDaMga(vRkSa vizeSa)nI aMdara (nIce) samAdhipUrvaka paMca parameSThImaMtranuM smaraNa karatA te anazana laIne kAyotsarga rahyA. evAmAM temanA (bhUmimAM paDelA) lohIvALA pagalAne cATatI koIka ziyAlaNI potAnA bALako sahita te pradezamAM AvI ane temanA pagamAMthI jharatA raktanA gaMdhathI te bALako sahita kaMthArikAnA vanamAM peThI. tyAM zodha karatAM raktathI vyApta thayelA temanA paga joIne yamanI bena jevI te ziyAlaNI tene khAvA lAgI. camane caTacaTa karIne, mAMsane traTavaTa karIne, majjAne dhagadhaga karIne, ane hADakAne kaTakTa karIne bhakSaNa karatI te ziyAlaNI teno eka paga rAtrinA pahelA pahore saMpUrNa khAIgaI; ane tenA bALako teno bIjo paga khAI gayA. to paNa te sAttvika mahAtmA calAyamAna na thayA, temaNe to paganuM bhakSaNa karanArI evI tene jANe paganI saMvAhikA (dAbanArI) hoya evI mAnI lIdhI. e pramANe bIje pahore temanA be uru (sAthaLa) teo khAI gayA. te vakhate paNa A jIva bhale tRma thAya evI bhAvanAthI temaNe tenI dayA ja ciMtavI. trIje pahore te temanuM udara khAvA lAgI. te vakhate munie vicAryuM ke - "A mArA udarano nAza karatI nathI, paNa mArA karmano nAza kare che. cothA pahore to te mahAsAttvika maraNa pAmIne nalinI gulma nAmanA vimAnamAM mahaddhika devapaNe utpanna thayA. pachI A mahAnubhAva ane mahAsAtvika vaMdya che." ema dhArIne devatAoe temanA zarIrano mahimA karyo. ahIMavaMtisukumAla jovAmAM na AvavAthI tenI strIoe AryasuhastI mahArAjane pUchyuM- he bhagavan! amArA patinuM zuM thayuM te kaho." eTale upayogadevAvaDe badhI hakIkta jANIne AcArye madhura vANIthI te strIone teno sarvavRttAMta kahI saMbhaLAvyo. eTale avaMtisukamAlanI patnIoe ghare jaIne bhadrAmAtAnI AgaLa te badho vRttAMta nivedana ryo. pachI prabhAte avaMtisukumAlanI mAtA bhadrA kaMthArikAnA vanathI yukta evA smazAnamAM gayA. tyAM naiRtya dizAmAM paDelA putranA kalevarane joIne bhadrAmAtA AMsunA bahAnAthI jANe jaLadAna devAne udyata thaI hoya tema rudana karavA lAgI. putravadhUo sahita rudana karatI te bolavA lAgI ke, 'he vatsa! amArI jema teM prANone Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 270 ) paMdaramuM bhojana dvArA zrAddhadinakRtya. paNa zA mATe tajI dIdhAM? tuM Avo nirdayakema thayo? vaLI he vatsa! dIkSA lIdhA pachI eka divasa paNa vihArathI amAruM gRhAMgaNa kema alaMkRta na karyuM? have evI kalyANakArI te kaI rAtri thaze ke je rAtri svapnamAM amane tAruM darzana karAvIne jIvADaze? he vatsa!vratanI icchAthI nirmohI thaIne amAro to kadAca tyAga karyo, paNa gurumahArAja para paNa tuM kema nirmohI thayoke temane paNa tajI dIdhA. A pramANe atizaya vilApakarIne bhadrAmAtAe kSiprA nadInA taTapara zAstramAM kahyA pramANe tenA maraNa saMbaMdhI vidhi karyo. tenI bhinAM vastrovALI putravadhUoe paNa vAraMvAra vilApa karIne kSiprAnadImAM asthisamarpaNano (hADakAtarAvavAno) vidhiryo. pachI putra maraNanAzIkarUpa agnithI vyAkuLa thaI gayela bhadrAne samatArUpI amRtanI nadI samAna pravrajyA levAnI IcchA thaI. tethI ghare jaIne mAtra eka sagarbhA vadhUne tyAM mUkIne anya putravadhUonI sAthe teNe dIkSA grahaNa karI. pachI pelI sagarbhA vadhUthI janmelA putra avaMtisukumAlanA maraNasthAnapara eka moTuM devamaMdira karAvyuM. avaMtinA bhUSaNarUpa te maMdira Aje paNa vidyamAna che ane lokamAM mahAkAla prAsAdanA nAmathI sArI rIte prasiddha che. AryasuhastI bhagavAn paNa aMta samaye eka zreSTha ziSyane gaccha soMpIne anazanapUrvaka dehano tyAga karI suralokanA atithi thayA. (pariziSTa parvanA gujarAtI anuvAdamAMthI sAbhAra udhRta) vaMkacUlanI kathA DhIMpurI nAmanA nagaramAM vimalayaza rAjA rAjya kare. temane puSpacUla-puSpacUlA nAmanA kuMvara-kuMvarI. hatA, baMne bhAI-bahenomAM ati snehahato. puSpacUlanAnapaNathI baliSTha, jIddI ane uddhata hato. te moTo thayo. tene paraNAvyo chatAM te sudharyonahIM. vAMkA kAma karanAro hoI te puSpacUla maTI lokamAM vakacUlanA nAme prasiddha thayo. divase divase tenI raMjADa vadhatI gaI ne pharIyAdo AvavA lAgI. koI moTA aparAdhathI kuddha thayelA rAjAe tene sImApAra cAlyA javAnI zikSA ApI. tenI sAthe tenI bahena ane patnI paNa anurAgavaza cAlyA. AgaLa jatAM koI ghora jaMgalamAMte coranI pallImAM jaI caDyo. coronI sAthe te bhaLI gayo. tyAM tenI badhI aparAdhavRttine badhuM anukULa hatuM. ema karatAM potAnI tathA prakAranI yogyatAne AdhAre te corono nAyaka ane pallIno svAmI thayo. e siMhaguhA nAmanI pallImAM keTalAka ziSyo sAthe eka AcArya mahArAja AvI caDyA. temaNe vaMkacUlane bolAvI jaNAvyuM -"ame mArgabhUlavAthI ahIM AvI caDyA chIe. samIpamAM koInagara nahIMne comAsuM bese che. comAsAmAM amAre vihAra paNa karAya nahIM. mATe varSAkALa sudhI ahIM rahevA sthAna Apo.' - vaMkacUle kahyuM - "mahArAja ! e to mArA bhAgyanI vAta ke Apane ame utAro ApIe. paraMtu ApanI saMgata amane poSAya tevI nathI. ApanA siddhAMtathI sAva uMdhuM amAruM jIvana che. ApanI vANImAM ghaNuM ojasa hoya che. tethI mArA sAthIonA hRdaya parivartananI ghaNI moTI saMbhAvanA ubhI thAya che. mATe jo Apane ahIM rahevuM hoya to e nakkI karavuM paDaze ke mArI jagyAmAM upadeza nahIM Apo.' AcAryazrIe kahyuM - "saradAra ! hRdaya parivartana kAMI mAtra upadezathI thatA nathI, mauna AcaraNathI paNa thAya che. jo tamArI upadeza sAMbhaLavAnI IcchA je na hoya to mAro zo Agraha hoI zake? paNa eTaluM tameya dhyAnamAM rAkhajo ke jyAM sudhI ame chIye tyAM sudhI tamAre A bhUmimAM hiMsA Adi pApo karavA-karAvavA nahIM. vacUle kahyuM- "ATalo viveka to ame avazya sAcavIzuM." ane mahArAjajI ziSyo sAthe pallInI guphAomAM comAsuM rahyA. vakhata jatAM kAMI vAra lAgatI nathI. comAsuM pUruM thayuM. mahArAjajI jevA mATe taiyAra thayA. kahyuM che ke - sAdhu, pakSI, bhamarAnA ToLA, gokuLa ane megha eka jagyAe lAMbo samaya rahetA nathI. vaMkacUla vihAra karavA taiyAra thayelA guru mahArAjane vaLAvavA cAlyo. tenI sImA pUrI Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 271 ) zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra thatAM sahu UbhA rahyAM. vaMkacUla Adi ahIMthI pAchA pharavAnA hatA. gurujIe kahyuM - "bhAI, jatA jatA thoDo upadeza sAMbhaLa. upadezathI dharmanI prApti sarala bane che, ema karatAM dharma maLI jAya to jIva bhavobhava sukhI thaI jAya." vaMkacUle kahyuM bhale - "ekAda upadeza sAMbhaLavAmAM amane kazo ja vAMdho nathI. Apa sukhethI kaho.' gurumahArAje niyamanI mahattAno upadeza ApatA pharamAvyuM ke, "samasta vizvaniyamane AdhIna che. niyamahIna jIvanaabhizApa che, ityAdi upadeza pUrNa thatAM gurumahArAje vAtsalyabhAve kahyuM: 'vaMkacUlIkAMika niyamale. jethI amAro thoDoka paNa samAgama saphaLa thAya." vaMDyUle kahyuM: 'Apa dayALu cho. amAruM bhaluM iccho cho. paNa amArI vikaTa paristhiti che. jene Apa pApa kaho cho, ame ene jIvikA-jIvavAnuM sAdhana kahIye chIe. huM zuM laI zakuM? ama hatabhAgInA bhAgyamAM vaLI niyama kevA? sUrirAje kahyuM- 'tuM sahelAIthI pALI zake tevA niyama batAvuM?' "hA, batAvo, mArAthI pALI zakAya tevA haze to avazya svIkArIza." gurumahArAje tene kahyuM: jo tane khAvApIvAno koi viveka nathI. bIjuM kAMi nahIM to (1) ajANyA phaLa na khAvAno niyama kara. hiMsA kadI sArI nathI. koIne paNa marAya nahIM chatAM (2) koInA paNa upara ghA karatAM pUrvesAta-AThaDagalA pAchA khasI javuM. A niyama le. sadAcAra e ja jIvananuM tattva che. AcAranI zakti sarvopari sAmarthya che. vadhAre nahIM to (3) rAjarANIno samAgama na karavo A niyama le. mAMsa khAnAra rauravamAM pace che. (4) kAgaDAnuM mAMsa na khAvuM. eTalo niyama to kara." vaMcUle sAMbhaLIne vicAra kyuM ke A niyamo ghaNAM ja sugama che, A pALavAmAM kyAMya avarodha nathI. ema samajI gurumahArAja sAme hAtha joDI cAre niyama grahaNakya. gurujIne praNAma karIne pAcho pharyo. karmonI viSamatAno vicAra karatA mahArAjazrIe vihAra Adaryo. ekavAra corI karI pAcho pharelo vaMkacUla sAthIo sAthe jaMgalamArge jato hato. ADe raste jatAM ghaNo samaya thaI gayo. thAkIne badhA chAyAmAM beThA. bhUkha to evI kakaDIne lAgelI ke je maLe te rAMdhyA vagara khAI jAya. vaMkacUlanA sAthIo jaMgalamAM rakhaDI majAnAM sugaMdhIne madhurAM phaLa harakhAtA harakhAtA laI AvyA. pAMdaDA para tenA kakkA karI goThavyAne potAnA saradAra vaMDyUlane Avyo. saradAre hAthamAM e suMdara madhura phaLano kko laI pUchyuM"phaLato sarasa che. AnuM nAma zuM che?' kSaNavAra to koIne kAMI sUjhayuM nahIM. paNa pachI eke kahyuM- jaMgalI AMbA jevuM che. to koIe 'AnA jevuM che, ne tenA jevuM che ema kahyuM paNa koI saMdeha vinA sAcuM nAma batAvI zakyuM nahIM. bhUkha asahya lAgI hatI. potAnuM sthAna dUra hatuM. sAthIono sabaLa Agraha hato. chatAM phaLanuM nAma koI jANatuM na hoI te ajANyuM phaLa niyama pramANe vaMkacUle khAdhuM nahIM. bIjA badhAe phaLa khAdhAM ne thoDI ja vAramAM temanI naso kheMcAvA lAgI. pratIkArano vicAra paNa karavAmAM Ave te pUrve to teo mRtyu pAmyA. viSAda ane Azcarya pAmelo vaMkacUla bolI uThyo - "dharmano jaya thAva. niyame mane bacAvyo. niyamanuM pratyakSa ja AvuM uttama phaLa dekhAya che.' tyAMthI te uThyone moDI rAtre potAnI pallImAM pahoMcyo. zayanakhaMDamAM potAnI patnIne koI yuvAna joDe bhara uMghamAM paDelI joI tenA zarIramAM vidveSanI kaMpArI AvI gaI. teNe kayuM nahotuM ke potAnI patnI AvI hoI zake! pahelAM vicAra karyo ke "A puruSane ja mAruM. pachI vicAryuM: AvI patnInI have zI jarUra che?mATe baMnene mArI nAkhuM." krodhathI tenA gAtro kaMpatA hatA. AMkhamAMthI Aga varasatI hatI. badalo levA hAtha tarasatA hatA. teNe talavAra ugAmI tyAM gurumahArAje Apela niyama yAda Avyo. ugAmelI talavAre ja te sAta-ATha DagalA pAcho pharyo. uMdho cAlato hoI te divAle DhAla-talavAra sAthe bhaTakAyo ne DhAla paDatAM ja khakhaDATa thayo. Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272. paMdaramuM bhojana dvAra zrAddhadinakRtya. palaMga para puruSaveze sUtelI puSpacUlA jAgI, bolI koNa che?' svarathI bahenane oLakhI gayelAvaMkacUle vismita thaI pUchyuM - "are puSpacUlA! teM ApaDAkema paheryA che?' puSpacUlAe kahyuM - huM kahuM chuM, paNa tame AvA bAghA jevAkema dekhAva cho, tame Aje kevI rIte mane joI rahyA cho? huMne bhAbhI bAjunA gAmaDe nartakanA khela jovA gayA hatA, eTale meM tamArA kapaDAM paherI lIdhAM. gAmaDe javuM hatuM, tamArA vezathI amane ghaNI sagavaDa thaI rahI. asala puruSa jevI lAguM chuM kema kharuM ne? pAchA pharatAM moDuM thayuM, tethI bhAI! thAkIne lotha thaI gaI. tamAruM dhAryuM nahIM, kyAre Avo eTale huM to kapaDAM badalyA vinA ja bhAbhI joDe sUI gaI. paNa tame talavAra ughADIne zuM. karavA mAgo cho? vaMDyUle kahyuM - 'tamane baMnene mArI nAMkhavA. huM samajyo ke suMdarI koI ajANyA javAna sAthe sUtI che. huM hamaNAM tamane baMnene mArI nAkhata, ne pachI jIvanabhara roto pharata. ApaNe badhA bacI gayA. dhanya che gurumahArAjane. temano jaya thAva." A sAMbhaLI gabharAI gayelI puSpacUlAe bhAbhIne jagADatAM kahyuM - 'bhAbhI! Ama juo ! Aje ApaNe baMne marI jAta. bhAIne joIne to mane bIka lAge che." vaMcUle badhI vAta karI. gurumahArAjanI prazaMsApUrvaka temano upakAra prakaTa karyo. badhAM gurumahArAjane yAda karatA pAchA sUI gayAM. keTalAka samaya vItyA pachI te ja AcAryanA ziSyo pAchA te pallImAM AvI caDyA. vaMthUla Adi vaMdana karIne besI gayA. munirAje dharmadazanAmAM jinamaMdiranuM mAhAtma samajAvyuM. dravyastava bhAvastavanuM ananya kAraNa che.' ityAdi jANIvaMkacUlane jinaprAsAda baMdhAvavAnI tIvra bhAvanA jAgI. pallIthI thoDe dUra carmaNavatI nadIne kAMThe teNe zrI mahAvIra paramAtmAnuM suMdara maMdira baMdhAvI pratiSThA karAvI. teno mahimA dhIre dhIre vadhato gayo ne tIrthadhAma tarIke te prasiddhi pAmyuM. ekavAra koI mahAjana patnI sAthe yAtrAe nikaLyA hatA. te vahANamAM besI carmaNavatI nadInA mArge AvatA hatA. tyAM dUrathI daherAnuM zikhara dekhAtA zeThANIe tIrthane vadhAvavA ratnamaya kyoLAmAM kezara kaMku Adi laI chAMTaNA nAMkhatAtekacoLuM hAthamAMthI chaTakI nadImAM paDI gayuM. zeThANI udAsa thaI gayA. zeThe gabharAI jatAM kahyuM- "are! te A zuM karyuM? e amUlya kyothuM rAjAe ApaNe tyAM girave mUkyuM che. paisAno prazna to che ja, paNa huM rAjAne uttara zuM ApIza?' te tIrthano mahimA tyAM cAre tarapha hato. hoDI hAMkanAramAMjhI ane te paMthakanA coro paNa tIrthanI pavitratA jALavatAne tIrthe AvanArane jarAya kleza na thAya tevI bhAvanA rAkhatA. zeThanI vAta sAMbhaLI khevaTIyo bolyo - "zeTha! pANInI dhArA teja che ne jaLa UMDuM paNa che. chatA huM prayatna karuM jo kyoLuM maLe to lAvI ApuM." te pANImAM DUbakI mArIne jue che to nadImAM eka pArzvanAtha prabhunI suMdara pratimA birAje che ne temanA khoLAmAM te ratnamaya kyoLuM paDyuM che. kyonuM laI khevaTIyo bahAra Avyo ne teNe jagyAnuM barAbara edhANa karI lIdhuM. kacoLuM maLyAthI zeTha daMpatI ghaNAM rAjI thayA. khevaTIyAe kahyuM - ahIMno mahimA ja evo che ke koInuM kazuM khovAtuM ja nathI.' zeThe tene rAjI ryo. khalAsIe zrI pArzvaprabhunI vAta vicUlane karI. nadImAMthI kaDhAvI maMgAvI vaMkacUle bhagavAnano sArI rIte praveza karAvyo. zrI mahAvIra prabhunAprAsAdamAM raMgamaMDapanA gokhamAM birAjamAna ryA pachI nUtana caitya karyuM. temAM padharAvavA te pratimAjIne ghaNA loko bhegA thaI upADavA lAgyA paNa pratimAjI jarAya halyA nahIM. tethI te tyAM ja rahyA. thoDA divasa pachI khalAsIe pharI AvIne veDyUlane jaNAvyuM ke - 'pUrve jyAMthI pArzvanAtha prabhunA pratimAjI maLyA hatA tenI pAsenA bhAgamAM hajI eka pratimAjI tathA eka sonAno ratha che.' A sAMbhaLI cakti thayelA vaMkacUle pallInA mANasone bhegA karI pUchyuM ke - "A nadImAM A pratimAjI kyAMthI AvyA? vaLI sonAno ratha paNa nadImAM kyAMthI hoi zake? tame koI Ano itihAsa jANatA ho to kaho." Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (273) paMdaramuM bhojana dvAra A sAMbhaLI eka vRddha saradAre kahyuM- "mahArAja! pUrve pAsenAnagaranA mahArAjA prajApAla parazatrue caDAI karatAM bhISaNa saMgrAma jAmyo hato. zatru baLavAna ane udaMDa hato. zatrunA bhayathI trasta thayelI rANIe, be pratimAjI temaja potAnI sArabhUta vastu sonAnA rathamAM laI carmaNavatI nadInA madhyamAM taratA beDA para mukAma karyo. te jagyAe rakSaNanI pAkI vyavasthA ane dAsI Adi parivAra hato, tyAM koI duSTa zatrupakSanA mANase rANIne khoTA samAcAra ApyA ke "rAjA laDAImAM mAryA gayA che. A sAMbhaLI bhayabhIta thayelI rANIe mANaso dAsIone kAMThe cAlyA javA jaNAvyuM ke pote beDAmAM kANuM pADI jaLasamAdhI lIdhI. pratimAjI-ratha sAthe pote jaLamAM DUbI gaI. lAge che ke te rANIbA devI thayA che, nahIM to A jinapratimAno ATalo prabhAva-mahimA koNa kare? eka biMba ApaNane maLyuM ane bIjuM tyAM ja rahyuM lAge che. te paNa ApaNe laI AvavuM joIe.' A badhI vAta sAMbhaLI vaMDyUla AnaMda-vismayane viSAdanI mizra lAgaNI anubhavato sAthIo sAthe nadImAM jyAM pratimAjI hatA tyAM Avyo. te pratimAjIne pANImAMthI bahAra kADhavAnA ghaNA prayatno karyA paNa niSphaLa gayA. pratimAjI pANI bahAra AvyA ja nahIM. vaMkacUla Adi 'adhiSThAyakadevatAnI IcchA AvI haze." ema mAnI pAchA pharyA. zrI mahAvIraprabhunA tIrthanIne tethI paNa vadhAre nadImAMthI maLelA pAprabhunA biMbanI divase divase mahimAvatI unnati thavA lAgI. zrI mahAvIra prabhunA bhavya biMbanI pAse A pArthaprabhunuM biMba nAnuM lAgatuM hoI te cillaNa pArzvanAthanA nAme prasiddha thayuM. te mevADa prAMtanI bhIla Adi AdivAsI prajA paNa cellaNa pArasanAtha kahevA ne upAsanA karavA lAgyA. AgaLa jatAM siMhaguhApallInI jagyAe TiMpurI nAmanuM moTuM nagara vasyuM. (mULa graMthamAM lakhyuM che ke Aje paNa zrI vIraprabhu temaja cellaNapArzvanAthanI yAtrA karavA aneka saMgho tyAM Ave che ne yAtrA darzana-pUjana karI saMtoSa pAme che.) callaNapArzvanAtha tIrthano kalpa racanArA zrI jinaprabhasUrijIe A pramANe lakhyuM che- zrI pArzvacelaNAbhikhyaM, dhyAtvA zrIvIramapyatha / kalpaM zrI TImpurItIrtha-syAbhidhAsye yathA zrutam // 1 // pAretajanapadAnta-zcarmaNavatyAstaTe mahAnadyAH / nAnAghanavanagahanA jayatyasau TimpurIti purI // 2 // - ' artha-zrI cellaNapArzvanAtha tathAtatrastha zrI mahAvIrasvAmInuM dhyAna dharIne zrITIpurI (cellaNapArzvanAtha) tIrthano kalpa guruparaMparAmAM jema sAMbhaLyo che tema kahIza. pAreta nAmaka janapadanA madhyamAM caNavatI mahAnadInA kinAre, vividha-gADha vanathI gahanaTIpurI nAmanI nagarI jaya pAme che. (abhidhAna rAjendranAkavargamAM TIpurInuM varNana che.). - ekavAra vaMkacUlane anicchAe paNa corI karavA uyinI javuM paDyuM. potAnI abhUta caturAIthI te mahelamAM pesI gayo. rAtrino prahara vItI gayo hato. tyAM palaMgamAM jAgatI paDelI rANIe tene joI lIdho. jhaDapathI tenI pAse jaI pUchyuM - tuM koNa che?' teNe kahyuM - huM cora chuM.' rANI bolI - "Avo suMdara yuvAnane cora ? kazo vAMdho nahIM, tuM khare ja cora che. te to mAruM cittaDuM paNa corI lIdhuM. muMjhAvAnI jarUra nathI.' ema kahIrANIe corano hAtha pakaDyo. paMDyUlanA zarIramAM vIjaLI doDI gaI. rANIe kahyuM - jarAya bhayanuM kAraNa nathI. mArI pAse Ava.' bhAgyayoge ApaNo meLa thayo che. tuM zayyAbhAgIthA. tane huM mAlaMmAla karI daIza. tAre corI karavAnI hoya nahIM. ekAMta ane suMdara puruSano sAtha. rANI to bahAvarI banI gaI. vaMcUle pUchyuM - tame koNa cho?' teNe kahyuM - "mALavAnI mahArANI chuM." core kahyuM - "basa, dUra rahejo.' ema kahI te pAcho javA lAgyo. rANIe kahyuM - "ema! tAruM AvuM sAhasa? pAcho vaLa nahIM to bhayaMkara pariNAma Avaze.' Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra zrAddhadinakRtya vaMkacUle tenI vAta gaNakArI nahIM ne rANIe potAnA hAthe ja zarIra para nakha lagADyA ne kapaDAM phADI pukAra karyo ke, 'bacAvo, doDo, cora jAya.' tarata ArakSako doDI AvyA ne bhAgato cora jhaDapAI gayo. savAre tene bAMdhI rAjA sAme upasthita karavAmAM Avyo. rAjAe pUchyuM- 'tuM koNa che ne kema karatAM pakaDAyo ?' vaMkacUle kahyuM- 'huM cora chuM mahArAja ! mArA durbhAgye rANI mane joI gayA ane pakaDAvI dIdho.' tethI vizeSa kAMI ja vaMkacUle kahyuM nahIM. rAjA tenI vAta sAMbhaLI prabhAvita thayA ne bolyA- 'kharekhara tuM asAmAnya mANasa che, rAtanI AkhI ghaTanA huM jANuM chuM. huM rANIvAsa Avyo tyAre tArI ne rANInI vAta cAlatI hatI. te meM padaDA pAchaLathI sAMbhaLI che, tArI gaMbhIratA paNa Azcarya upajAve tevI che.' pachI rAjAe tarata tene baMdhanamukta karatAM kahyuM- 'tuM nirbhaya che.' AjathI huM tane sAmaMtanA pada para niyukta karuM chuM. pachI zuddha thayelA rAjAe rANIne koraDo laI mAravA lIdhI. vaMkacUle vacce paDI tene bacAvI. vaMkacUla to niyamanuM AvuM phaLa joI vAre vAre guru mahArAjane manamAM ne manamAM vAMdavA lAgyo ne dharmane vakhANavA lAgyo. 274 ekavAra zatru rAjA ujjayinI para caDI Avyo. vaMkacUla senAnAyaka thaI yuddhamAM moTuM sainya laI upaDyo. tyAM teNe zatrune evo mAra mAryo ke te jIva laIne nATho. paraMtu vaMkacUla zatrunA sainikothI gaMbhIra rIte ghavAyo. tene sainiko uThAvI mahelamAM lAvyA. rAjA ne pradhAnamaMDaLa ciMtAtura thaI ubhA page tenI cikitsA karAvavA lAgyA. rAjavaidye kahyuM - 'prahAra marmamAM thayA che, paristhiti gaMbhIra che, bhaviSya kaTokaTI bharyuM che. chatAM sAmaMtarAya sAjA thaI zakaze. samayasara auSadha-anupAna ane pathyanI cokkasAI rAkhavAnI raheze.' ema kahI auSadha taiyAra karavA potAnA mANasone jaNAvI vaidyarAje rAjAne kahyuM - 'A auSadha kAgaDAnA mAMsamAM levAnuM che. tethI AzcaryakArI Arogya lAbha joI zakAze.' A sAMbhaLI vaMkacUle kahyuM - 'vaidyarAja ! tamArI bhalI lAgaNI mATe AbhAra. mAre kAgaDAnA mAMsano tyAga hoI huM te nahIM laI zakuM.' vaidyarAje, rAjAe, rAjaparivAre, vaMkacUlanA parivAre ane sAthIoe tene auSadharUpe levAthI vAMdho Avato nathI. niyamamAM apavAda paNa hoya che. zarIra haze to dharma paNa thaze. ityAdi ghaNI rIte samajAvyo paNa te na mAnyo. pAsenA gAmaDAmAM jinadAsa nAme dharmiSTha vaNika vasato hato. je vaMkacUlano parama mitra hato. tenuM vacana vaMkacUla kadI Thelato nahIM. mATe rAjAe vaMkacUlane manAvI zakAya te mATe jinadAsane teDuM mokalyuM. ujjayinI AvatA jinadAse upavanamAM be suMdara bAIone udAsa joI kAraNa pUchyuM. temaNe kahyuM - 'ame sudharma devalokanI devIo chIe. atyAre jene tame samajAvavA jaI rahyA cho te puNyavAna amAro pati thAya tema che. paNa tamArA kahevAthI te kAgamAMsa khAI niyama toDaze to devaloka nahIM pAme ane amane Avo sAro pati paNa nahIM maLe. mATe ahIM sudhI AvavuM paDyuM che ne e ja moTuM vyathAnuM kAraNa che.' jinadAse kahyuM - 'huM vItarAgadevano upAsaka chuM. jIvana adhyAtmathI samRddha che, zarIrathI nahIM. tame ciMtA na karo. huM tene niyamamAM DhIlo nahIM thavA dauM. ulTAnA vadhu dRDha karIza. ema to e pote paNa ghaNA svastha manano mANasa che.' ityAdi tenI vAta sAMbhaLI baMne devIo prasanna thaI. jinadAsa rAjamahele Avyo. joyuM to vaMkacUla asahya vedanAmAM jANe viMTaLAI paDyo hato. aneka loko ciMtAtura thaI tene gherI beThA hatA. rAjAe AkhI vigata samajAvatAM tene kahyuM - 'bhAI ! tArA vinA koI Ane samajAvI zake nahIM ane A bIjA koInuM mAne paNa nahIM. mATe tane bolAvela che. tuM ene samajAva eTale auSadha ApIe. badhuM ja taiyAra ja che.' jinadAse kahyuM - Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (275) paMdaramuM bhojana dvAra mahArAjA, mANasane AkhI pRthvInuM rAjya ghaNIvAra maLI zake che, paNa niyama levAnuM-pALavAnuM saubhAgya saheje sAMpaDatuM nathI. vaMkacUla! tArI daDhatA joI ghaNo AnaMda ane saMtoSa thAya che. tArA jevI dharmaniSThA, niyamamAM aDagatA ame kyAre keLavazuM? ame koI parI parIkSAmAMthI sukhe sukhe pasAra thaIe evI ghaNI IcchA thAya. kAyara puruSo zoka, bhaya ane ciMtAno Azaro le che, bhAI! ApaNane to moTo Azaro arihaMtano che, ApaNane kyAM du:kha ja hatuM?' badhA cakti thaI jinadAsanI vANI sAMbhaLatA rahyA. vacUla parama saMtoSa pAmyo ne navakAra sAMbhaLatAM mRtyu pAmI bAramA devaloke deva thayo. jinadAsa pAcho pharato hato tyAre upavanamAM pelI baMne devIne tyAM ja pAchI raDamasa cahere ubhelI joI. kAraNa pUchatAM te bolI: "mahAnubhAva! tame karAvelI ArAdhanA eTalI uccakoTinI nIvaDI ke te bAramA devaloka pahoMcyA. amAruM to tyAM gamanAgamana paNa nathI. mATe amArI A dazA to evI ne evI rahI. haze, bhAgya vinA zuM maLI zake ema che?" A badhI vicitratAno vicAra karato jinadAsa ghare Avyo ne niyama dharmamAM tatpara thayo. TIpurI ke DhIpurI tIrtha ane vacUlanI khyAti thaI. vacUlacora chatAM niyama daDhatAthI bAramA svargano sobhAgI deva thayo. tevI ja rIte sarva abhakSyano tyAga karI bhavya jIva muktine pAme che. (upadezaprAsAda graMthanA gujarAtI anuvAdamAMthI sAbhAra udhRta) utpalamAlAnuM daSTAMta - kauzAMbI nagarImAM prasannacaMdra nAmano rAjA hato. tenI caMdramatI nAmanI rANI hatI. te nagaramAM cosaTha kalAomAM kuzaLa ane aDhAra dezanI bhASAne jANanArI utpalamAlA nAmanI vezyA hatI. ekvAra RSabhasena nAmanA gurue be sAdhuone vasatine zodhavA mATe mokalyA. te sAdhuoe nagaranI bahAra sAdhuo rahI zake tevuM eka udyAna joyuM. sAdhuoe udyAnarakSakone pUchyuM : A udyAna konuM che? temaNe kahyuM: utpalamAlA vezyAnuM A udyAna che. sAdhuoe cAramahelavALAte udyAnanI mAgaNI karI. udyAnarakSakoe vezyAne pUchIne udyAnamAM rahevAnI rajA ApI. sAdhuoe udyAnamAMvasatinuM paDilehaNa karIne gurune jaNAvyuM. AthI gurubhagavaMtatyAM rahyA. udyAnarakSako dararoja du:khane haranArA guruvacanane sAMbhaLe che. tethI teo dharmAbhimukha thayA. ekavAra gurue vezyAne udyAnarakSako dvArA dharmalAbha kahevaDAvyo. harSa pAmelA temaNe vezyAne gurue kahelo dharmalAbha kahyo. teo sadA vezyAne gurunA nirmala guNone kahe che. AthI vezyA bhadraka bhAvavALI banI. ekvAra potAnA parivArathI parivarelI te gurune vaMdana karavA mATe AvI. AcArya bhagavaMte tene yogya samyagU dharma kahyo. tathA namaskAra maMtra tene Apyo. pachI harSa pAmelI te potAnA sthAne gaI. have teNe bhaktithI namaskAra maMtrane gaNatAM ghaNo kALa pasAra karyo. cAturmAsa pUrNa thatAM gurue bIjA sthaLe vihAra karyo. ekavAra suraprabha nAmanA core rANIno hAra corIne te vezyAne Apyo. utsavamAM te hAra paherIne vezyA udyAnamAM gaI. rANInI dAsIoe te hAra joyo. temaNe rAjAne hAranI A vAta kahI. AthI rAjAnA AdezathI rAjasevakoe te corane pakaDIne zULI upara caDAvyo. utpalamAlAne khabara paDatAM teNe vicAryuM. mArA pramAdathI AnI AvI dazA thaI che. to AvA samaye enA upara kaMIka upakAra karuM. tathA Aje navakArano prabhAva jouM. Ama vicArIne te tyAM jaIne corane navakAra saMbhaLAve che, tathA niyANuM karAve che. te A pramANe - jo A navakAra maMtrano prabhAva hoya to A navakAramaMtranA prabhAvathI huM A nagaranA rAjAno putra thAuM. pachI mRtyu pAmIne rANInA Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra (276) zrAddhadinakRtyA udaramAM utpanna thayo. pachI utpalAe rANIne kahyuM: navakAranA prabhAvathI tamane suMdara putra thaze. rANIe utpalAne kahyuM: jo mAre suMdara putra thaze to janma thatAM ja te putra tane ApIza. pachI harSa pAmIne utpalamAlA potAnA ghare gaI. rANIne eka divasa caMdrapAna karavAno dohalo thayo. zreSTha buddhizALI puruSoe teno te dohalo pUrNa karAvyo. ekvAra tene dharmazravaNanI IcchA thaI. AthI teNe vezyAne kahyuM: he sakhI! te guruno mane yoga karAvI Apa, jethI temanI pAse jinokta dharmane sAMbhaLuM. vezyAe kahyuM: te guru atyAre bIje kyAMka vicare che. kAraNake AvA guruo eka sthaLe rahetA nathI. paraMtu ahIM suvratA nAmanA pravartinI che. temanI pAse tame dharma sAMbhaLo. pachI rANIe suvratA sAdhvIjInI pAse dharma sAMbhaLyo. pachI pravartinInuM rUpa joIne vismaya pAmelI teNe kahyuM: he bhagavatI ! kyA kAraNathI Ape vairAgya pAmIne AvI dIkSA lIdhI? sAdhvIjIe kahyuM: sAMbhaLa. IdrapuranagaramAM Idrasena nAmano rAjA che. tenI guNavatI nAmanI rANI che. temane RSabhasena ane guNasena nAmanA be putro che. te rAjAe vairAgya pAmIne, rAjya upara nAnA putrane sthApIne, moTA putra RSabhasena (ane rANInI) sAthe dIkSA lIdhI. karma karIne te sarvakarmano kSaya karIne muktine pAmyA. te RSabhasena sAdhukama karIne AcArya banyA. guNavatI sAdhvIjI pravartinI banI. te huM chuM. A sAMbhaLIne caMdramatI potAnA ghare gaI. kALe karIne teNe putraratnane janma Apyo. pitAe teno dasa divasa sudhI janma mahotsava karAvyo. tenuM navakAracaMdra evuM nAma karyuM. utpalamAlA vagere pAMca dhAvamAtAothI lAlana-pAlana karAto teme karIne ATha varSano thayo. pachI teNe kalAcAryanI pAse kaLAono abhyAsa zarU karyo. udyamathI anegurukRpAthI thoDA ja samayamAM saghaLI kaLAono abhyAsa karI lIdho. pachI yuvAna thatAM tenA zrImatI nAmanI kanyAnI sAthe lagna thayAM. tenI sAthe bhogasukho bhogavatAM teNe ghaNo kALa pasAra karyo. have ekavAra vairAgyane pAmelI utpalamAlAe vicAryuM: jagatamAM jinadharmano prabhAva phure che. kAraNa ke namaskAramaMtranI ArAdhanAthI cora paNa rAjaputra thayo. to pachI du:khanuM ghara evAgharavAsane choDIne jinendra kahelA zreSTha dharmanI ArAdhanA kema na karavI ? Ama vicArIne teNe rAjAne kahyuM: he devI! have huM dIkSA laIza. rAjAe tene pUchyuM: tamane vairAgya kevI rIte thayo? AthI teNe pUrvokta saghaLAvRttAMta kahyo. te sAMbhaLIne rAjAe navakAracaMdrane rAjya upara sthApIne utpalamAlA ane rANInI sAthe RSabhasena gurunI pAse dIkSA lIdhI. teNe ghaNA kALa sudhI ghaNA tapa karIne aMte anazanapUrvaka mRtyu pAmIne devalokamAM utpanna thayA. tyAMthI cyavelA te traNekame karIne mokSamAM jaze. he mahAnubhAvo! vasatidAnamAM utpalamAlAnuM caritra sAMbhaLIne sadA sAdhuone vasatidAna Apo, jethI tame paNa jaladI mokSane pAmo. (194) lahaMti sukkhaM tu aNunnatulaM, AuM sudIhaM avamaccuhINaM / sudaMsaNA gADhasugijjhavakkA, visAlalacchIi juyA mahappA // 195 // vasatinuM dAna karanArAone devalokamAMthI cyavana thayA pachI je sukha maLe che te sukhane batAvavA sUtrakAra kahe che - vasatinuM dAna karanAra mahAtmAo svargamAMthI cyavIne manuSyabhavamAM bIjAothI adhika sukha, apamRtyuthI rahita sudIrgha AyuSya, suMdararUpa, susakhyatva ane vipula pramANamAM lakSmIne pAme che. teonuM suAyanAmakarma Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 277 ) zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra gADha hoya che, arthAt bIjAo ghaNI bhaktithI tenA vAkyane sArI rIte svIkAre che. (15) vAyaMti satthaM taha ciMtayaMti, pADhaMti bhavve taha sAvayaMti / kuNaMti vakkhANamaNannasattI, dhannassa gehe muNiNo sayAvi // 196 // vasatidAna sarvadAnomAM zreSTha che ema pUrve je kahyuM hatuM tene hetupUrvaka pragaTa karatA sUtrakAra kahe che vasatinuM dAna karanAra bhAgyazALInA gharamAM asAdhAraNa zaktivALA munio sadA zAstrane vAMce che, zAstronuM ciMtana kare che, bhavyajIvone bhaNAve che, uttara Ape che, arthAt eka paNa bhavya jIvane pUchelA arthano uttara Ape che, parSadAmAM vyAkhyAna kare che. (16) rAyA deso nagaraM bhavaNaM, taha gihavaI yaso dhanno / viharati jattha sAhU, aNuggahaM mannamANANaM // 197 // kevaLa vasatisvAmI ja dhanya che, emanahi kintu anumodanA karanArA bIjA paNa dhanya che e viSe kahe che-- - sAdhuo vicare che e badala mahAkRpA mAnanArAonA je kSetramAM sAdhuo vicare che te kSetrano rAjA dhanya che, te dezanA loko dhanya che, te nagaranA loko dhanya che, te gharanA loko dhanyache, sAmaMta rAjA vagere dhanya che.(197) jo dei uvassayaM muNivarANa guNasayasahassakaliyANaM / * te vinnAvastha#pAna-sayaUTIkavipappA 28. vasatidAnanA prabhAvano upasaMhAra karatA graMthakAra kahe che - lAkho guNothI yukta uttama munione je upAzraya (=rahevAnuM sthAna) Ape che, teNe vividha vastro, anna-pANI, zayyA ane Asano ApelAM che. (198) .. tao tesu niyattesu, gacchai jAva dArayaM / vaMdittA muNiNo tAhe, kare annaM tao imaM // 199 // dAnavidhimAM ja anya kartavyane batAvatA graMthakAra anya kartavyanI prastAvanA karavA mATe kahe che vahorIne munio pAchA vaLe tyAre zrAvaka bAraNA sudhI temanI pAchaLa jAya. te vakhate munione vaMdana karIne pachI A (have pachInI gAthAmAM kahevAze te) anya kartavyane kare. (19) sAhammiyANa vacchallaM, kAyavvaM bhattinibbharaM / desiyaM savvadaMsIhi, sAsaNassa pabhAvaNaM // 200 // anya kartavyane ja kahe che - zrAvake sAdharmikonuM vAtsalya karavuM joIe. kAraNake sarvajJoe havenI gAthAmAM kahevAze tedaSTAMta batAvavA dvArA sAdharmivAtsalyane zAsananI prabhAvanA karanAruM kahyuM che. sAdharmika vAtsalya bahumAnapUrvaka karavuM joIe, nahi ke kIrti Adi mATe. * vAtsalya eTale vastra-anna-pAna AdithI sanmAna. (200) Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra 278 mahANubhAveNa guNAyareNaM, vayareNa puvvaM suyasAyareNaM / suyaM saraMteNa jiNuttamANaM, vacchallayaM teNa kayaM tu jamhA // 201 // zrAddhadinakRtya te pramANe ja kahe che-- kAraNa ke kSIrAzrava Adi mahAlabdhionA prabhAvathI yukta, anAsakti Adi guNonA nivAsa, dasapUrvarUpa jalanA sAgara samAna evA zrI vajrasvAmIe paNa pUrve jinezvaronA '"sAdharmika vAtsalyamAM prayatnazIla bano'' ityAdi Agamane yAda karIne sAdharmikonuM durbhikSa vagere ApattimAMthI uddhAra karavA rUpa vAtsalya karyuM hatuM. (201) tamhA savvapayatteNaM, jo namukkAradhArao / sAvo sovi dhruvo, nA paramavaMdhavo 2025 A pramANe sAdharmika vAtsalyane kartavya tarIke nizcita karIne have sAdharmikavAtsalya jevI rIte karavuM joIe tevI rIte daSTAMta sahita cha gAthAothI kahe che---- tethI je zrAvaka mAtra samyagdarzanane dhAraNa karanAra hoya tene paNa sarva prayatnathI paramabaMdhunA jevo jANavo, arthAt tenuM paramabaMdhunI jema sarvaprayatnathI sAdharmikavAtsalya karavuM. (202) vivAyaM kalahaM ceva, savvahA parivajjae / sAhammiehiM saddhiM tu, jao eyaM viyAhiyaM // 203 // sAdharmikonI sAthe vivAda, kalaha, muThThI vagerethI mAravuM e badhAno tyAga kare. suzrAvaka sAdharmika sivAya bIjAonI sAthe paNa A badhuM na kare to pachI sAdharmikonI sAthe to sarvathA na kare. kAraNa ke pUrvAcAryoe have pachInA gAthAmAM kahevAze te kahyuM che. vivAda eTale rAjakulamAM phariyAda karavI, arthAt korTamAM kesa karavo. (203) ki har3a sAhammiyaMmi koveNa daMsaNamayaMmi / AsAyaNaM tu so kuNa, nikkivo logabaMdhUNaM // 204 // pUrvAcAryoe je kahyuM che te kahe che- samyagdarzanayukta sAdharmikane je kopathI mAre che, nirdaya te arihaMtonI AzAtanA kare che. (204) taM atthaM taM ca sAmatthaM, taM vinnANaM suttamaM / sAhammiyANa kajjaMmi, jaM vicvaMti susAvayA // 205 // te ja artha atizaya pradhAna che, te ja sAmarthya atizaya pradhAna che, te ja vijJAna atizaya pradhAna che ke jene suzrAvako sAdharmikonA kAryamAM saphala kare che. ahIM artha eTale dhana-dhAnyAdino saMgraha. sAmarthya eTale moTAI athavA zarIra baLa. vijJAna eTale rAjakula AdimAM varNana karavuM ke rajuAta karavI vageremAM hoMziyArI. (205) annannadesANa samAgayANaM, annannajAIi samubbhavANaM / sAhammiyANaM guNasuTThiyANaM, titthaMkarANaM vayaNeTThiyANaM // 206 // Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (279) paMdaramuM bhojana dvAra vatthannapANAsaNakhAimehiM, pupphehiM pattehi ya pupphalehiM / susAvayANaM karaNijameyaM, kayaM tu jamhA bharahAhiveNaM // 207 // saurASTra, mAravADa, mAlava Adi anya anya dezothI tIrthayAtrA mATe AvelA, poravAla, palivAla Adi vaMzamAM utpanna thayelA, athavA brAhmaNa, kSatriya Adi kuLamAM utpanna thayelA, sabhyatva aNuvrata vagere ane kSamA vagere guNomAM atizaya rahelA, asa Agrahano tyAga karIne jinAjJAnuM pAlana karanArA zrAvakonuM vastra, anna, pAna, azana, khAdima, puSpo, patro ane phaLothI vAtsalya karavuM e suzrAvakonuM kartavya che. kAraNa ke bharatarAjAe paNa sAMdharmika vAtsalya karyuM hatuM. ahIM annazabdathI dukALa vageremAM dhAnyathI vAtsalya karavAnuM samajavuM. bharata mahArAjAe kareluM sAdharmika vAtsalya A pramANe che- bharata mahArAjAnuM sAdharmika vAtsalya ekavAra bharata cakravartI dIkSita banelA laghubaMdhuonI bhakti karavA pAMcaso moTAM gADAM bharI AhAra maMgAvyo. laghubaMdhuone AhArano lAbha ApavA vinaMtI karI. A vakhate prabhue kahyuM: sAdhu mATe banAvelo AhAra sAdhuone na khape. AthI bharata mahArAjAe Indrane pUchyuM: ahIM lAvelA A AhAranuM mAre zuM karavuM? Indra kahyuM: vizeSa guNavAna sAdharmikone ApI devuM. AthI bharata mahArAjAe e AhArathI sAdharmikonI bhakti karI. ekvAra sAdharmika bhakti karavAnI vizeSa bhAvanAthatAM bharata mahArAjAe ayodhyAmAM rahelA sarvazrAvakone bolAvIne kahyuM: hasAdharmika baMdhuo! tamAre haMmezA bhojana mATe mAre ghera padhAravuM. kRSivagere kAryanakaratAM tamAre svAdhyAyamAM parAyaNa rahIne, niraMtara apUrvajJAnane grahaNa karavAmAM tatpara thavuM. bhojana karIne mArI pAse AvI dararoja tamAre A pramANe bolavuM - nito mavAnuM vartata mItamannAhanamAM hana (tame jItAyelA cho, bhaya vRddhi pAme che, mATe na haNo, nahaNo.) cakInuM e vacana svIkArI teo haMmezA bharatarAjAne ghare jamavA lAgyA ane svAdhyAya karavA lAgyA. devatAonI jema ratimAM magna thayelA ane pramAdI evA cakravartI nito mavAnuM vagere zabdane sAMbhaLavAthI A pramANe vicAra karavA lAgyA-"are! huMkaSAyothI jItAelo chuM ane e kaSAyothI ja bhaya vRddhi pAme che, tethI AtmAne haNo nahIM; evI rIte A vivekIo mane nitya smaraNa karAve che; to paNa aho! mAruM kevuM pramAdIpaNuM ane kevI viSayalubdhatA che! dharmane viSe mAruM A kevuM udAsInapaNuM! A saMsAramAM mAre kevo rAga ! ane A mAro mahApuruSane yogya evo AcArano kevo viparyaya kahevAya! AvA ciMtavanathI samudramAM gaMgAnA pravAhanI jema e pramAdI rAjAmAM kSaNavAra dharmadhyAna pravatyuM paraMtu pAchA vAraMvAra zabdAdika IdriyAImAM te Asakta thavA lAgyA; kAraNake bhagaphaLakamane anyathA karavAne koI paNa samarthanathI. eka vakhata rasoDAnA uparIe AvI mahArAjAne vijJapti karI ke bhojana karanArA ghaNA thavAthI A zrAvaka che ke anya che? ema jANavAmAM AvatuM nathI." te sAMbhaLI bharatarAjAe AjJA ApI ke tame paNa zrAvaka cho, mATe AjathI tamAre parIkSA karI bhojana ApavuM. pachI teo sarvane pUchavA lAgyA ke tame koNa cho?' jo teo kahe ke "ame zrAvaka chIe to tamArAmAM zrAvakanAM keTalAM vrata che?' ema pUchatAM. teo kahetA ke "amAre niraMtara pAMca aNuvrata ane sAta zikSAvrata che." evI rIte parIkSA karelA zrAvakone teo bharatarAjAne batAvavA lAgyA, eTale mahArAjA jJAna, darzana ane cAritranA cihnavALI traNa rekhAo kAMkiNI ratnathI uttarAsaMganI jema temanI zuddhine mATe karavA lAgyA. ema dareka cha cha mahine navIna zrAvakonI parIkSA karIne kAMkiNI ratnathI teone Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvArA (280) zrAddhadinakRtya. nizAnI karatA hatA. cihnathI teo bhojana meLavI gito mavAnuM ityAdi paThana UMce svare karavA lAgyA, tethI teo madana evA nAmathI prasiddha thayA. teo potAnA bALako sAdhuone ApavA lAgyA. temAMthI keTalAeka svecchAthI virakta thaI vrata grahaNa karavA lAgyA ane pariSaha sahana karavAne asamartha evA keTalAka zrAvako thayA. kAMkiNI ratnathI lAMchita thayelA teone paNa niraMtara bhojana maLavA lAgyuM. rAjAe e lokone bhojana ApyuM tethI loko paNa temane jamADavA lAgyA; kAraNa ke pUjite pUjelA sarvathI pUjAya che. teone svAdhyAya karavA mATe bharate arihaMtonI stuti tathA muni-zrAvakonA AcArothI pavitra evA cAra veda racyA. samaya jatAM teo mAhanane badale brAhmaNa evA nAmathI prasiddha banyA. kAMkiNIratnanI rekhAo janoI rUpa thaI. bharata rAjAnI gAdIe AvelA sUryayazA rAjAe kAMkiNIratnanA abhAvathI suvarNanI janoI karI. tyArabAda mahAyazA vagere rAjAoe rUpAnI janoI karI. pachI sUtaranI janoI thaI. (206-2017) vajAuhassa rAmeNaM, jahA vacchallayaM kayaM / sasatti aNurUvaM tu, tahA vacchallayaM kare // 208 // koIne rAjAe pakaDyo hoya ityAdi Apatti AvI hoya to e ApattimAMthI uddhAra karavArUpa sAdharmika vAtsalyane ja daSTAMta sahita kahe che-- jevI rIte zrI rAmacaMdrajIe vajAyudha rAjAnuM sAdharmika vAtsalya karyuM hatuM te rIte zrAvaka potAnI zakti pramANe sAdharmika vAtsalya kare. sAdharmika bhaktimAM zrI rAmacaMdrajInuM daSTAMta je vakhate zrIrAmacaMdrajI, zrI lakSmaNajI ane zrI sItAjI vanavAsa karI rahyA hatA te vakhatanuM A daSTAMta che. eka vakhate e traNe jaMgalamAM cAlyA jatA hatA. cAlatAM cAlatAM zrI sItAjI thAkI gayA. AthI vizrAma levA mATe e traNe eka vaDanI nIce beThA. zrIrAmacaMdrajIe tyAM cAre bAju daSTi karI. pachI temaNe zrIlakSmaNajIne kahyuM : A pradeza koInA bhayathI hamaNAM ja ujjaDa thaI gayo lAge che. kAraNa ke A vADIo pANIthI bhInI che, khetaro zeraDInA sAMThAothI bharelAM che, khaLAMo annathI bharelAM che. eTalAmAM koI puruSatyAMthI pasAra thayo. zrIrAmacaMdrajIe tene A pradeza ujjaDa thavAnuM kAraNa pUchyuM. teNe kahyuM: A avaMtI deza che. temAM avaMtI nagarI che. avaMtinagarImAM sihodara nAmano rAjA rAjya kare che. A ja dezamAM dazAMgapura nagaramAM vAyudha rAjA rAjya kare che. tenuM bIjuM nAma vajakarNa che. te rAjA siMhodara rAjAnA tAbAmAM che. vajAyudha rAjAe eka vakhata jainamuninA upadezathI jainadharmano svIkAra karyo. AthI arihaMtadeva ane jaina susAdhu sivAya bIjA koIne huM namIza nahi evo abhigraharyo. eka vakhata siMhodara rAjAnI pAse javAno prasaMge upasthita thayo. AthI tene vicAra Avyo ke mAre arihaMtadeva ane jaina sAdhu sivAya bIjA koIne nahi namavAno niyama che. siMhodara rAjAne mAre namavuM paDaze. jo nahi namIza to te mAro verI thaze, ane mane herAna karaze. Ama vicArIne teNe niyama na bhAMge ane siMhodara vairI paNa na bane evo upAya zodhI kADhyo. teNe hAthanI vIMTImAM zrI munisuvratasvAmInI maNimaya pratimA jaDAvI. pachI jyAre jyAre siMhodara rAjAnI pAse jAya tyAre tyAre sihodara rAjAnI sAme namaskAra karato hato, paNa manamAM lakSya vIMTImAM rahela pratimAjInuM rAkhato hato. AthI bhAvathI jinapratimAne ja namaskAra thAya ane siMhodara rAjA samaje ke A mane namaskAra kare che. vAyudha rAjA A rIte potAnA niyamanuM pAlana karato hato. Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (281) paMdaramuM bhojana dvAra koI duSTapuruSane AnI khabara paDI gaI. AthI teNe siMhodara rAjAne vAta karI. AthI siMhodara rAjA vajAyudha rAjA upara kopAyamAna thayo. have teNe vajAyudhane ane tenA parivAra vagerene mAravAno nirNaya karyo. pachI teNe moTA sainya sahita dazAMgapura AvIne nagarIne cAre bAjuthI gherI lIdhI. pachI dUta mokalAvIne vajAyudhane kahevaDAvyuM ke te praNAma karavAmAM mAyA karIne mane chetaryo che. AthI have AMgaLImAM vIMTI paheryA vinA AvIne mane praNAma kara. nahi to kuTuMba sahita tane mArI nAkhIza. vajAyudhe kahevaDAvyuM ke mAre arihaMta deva ane jaina sAdhu vinA bIjAne namaskAra nahi karavAno niyama hovAthI huM Ama karuM chuM. mane parAkramanuM abhimAna nathI paNa dharmanuM abhimAna che. AthI Apa namaskAra sivAya mAruM badhuM ja laI lo ane mane dharmadgAra Apo, jethI huM dharma mATe bIje cAlyo jAuM. dharmaja mAruM dhana thAo. vajAyudhe A pramANe kahevaDAvyuM to paNa teNe na mAnyuM. hajI tenagarIne ghero ghAlIne rahelo che, ane dezane lUMTI rahyo che. tenA bhayathI A pradeza ujjaDa thaI gayo che. A samAcAra sAMbhaLI zrIrAmacaMdrajI sAdharmika zrI vajAyudhane madada karavAdazAMgapura AvyA. tyAM nagaranI bahAra rahelA jinamaMdiramAM zrI caMdraprabha svAmInAM darzana-vaMdana karyA. pachI zrI lakSmaNajIe zrI rAmacaMdrajIne kahyuM: he svAmI! mane AjJA karo ke jethI bhojana laI AvuM. zrIrAmacaMdrajIe kahyuM: vajAyudha rAjA AvI sthitimAM che e ApaNA jANavAmAM AvyuM che. tethI hamaNAM ApaNe bhojana karavuM e yogya nathI. ene A saMkaTamAMthI mukta ryA pachI ja bhojana karavuM yogya che. zrI rAmacaMdrajInI AjJAthI zrIlakSmaNajI siMhodara rAjAne samajAvavA mokalyA. samajAvavA chatAM abhiMsAnI siMhodara rAjA samajyo nahi. AthI baMne vacce yuddha thayuM. temAM zrI lakSmaNajIe bAhubaLIthI siMhodarane tenA ja vastrathI pazunI jema gaLAmAMthI bAMdhI lIdho. pachI gAyanI jema kheMcIne zrI rAmacaMdrajI pAse laI gayA. pachI vajAyudha rAjA paNa tyAM Avyo. vajAyudha arihaMta deva ane jaina sAdhu sivAya bIjAne praNAma nahi karavAnA mArA daDha niyamane sihodara rAjA sahana kare e kabUlAta karAvIne choDI devA mATe zrI rAmacaMdrajIne vinaMtI karI. zrI rAmacaMdrajIe tema karyuM. zrI rAmacaMdrajInAApattimAM AvelA sAdharmikane sahAya karavAnA A prasaMgane sAMbhaLIne zrAvakoe avasare potAnI zakti pramANe AvI bhakti karavI joIe. sAdharmika bhakti saMbaMdhI vivecana sAdharmika saMbaMdhanI durlabhatA atyAra sudhImAM anaMtA jIvo sAthe anaMtA saMbaMdho thaIgayA. kAraNake atyAra sudhImAM ApaNA anaMtA janma-maraNo thaI gayA che. dareka jIvanI sAthe pitA-putra, mAtA-putra, pati-patnI, bhAI-bhAI, bhAI- bahena, kAkA-bhatrIjo, svAmI-nokara vagere badhA saMbaMdho prAya: anaMtIvAra thaI gayA che. eka bhavamAM jeno je pitA hato te pachInA bhavamAM te teno putra banyo. eka bhavamAM je jenI mAtA hatI te pachInA bhavamAM tenI te patnI banI. Ama aneka rIte prAya: badhA saMbaMdho badhA jIvo sAthe thaI gayA che. AthI saMsAranA saMbaMdho durlabha nathI. sAdharmikano saMbaMdha bahuja durlabha che. kemake sAmo ane ApaNe e baMne dharma pAmelA hoIe to sAdharmikano saMbaMdha thAya. sAmo dharma pAmelo hoya paNa ApaNe dharma pAmelAna hoIe to sAdharmika saMbaMdhana thAya te rIte ApaNe dharmapAmelA hoIe paNa sAmo-bIjo dharma pAmelo na hoya to sAdharmika saMbaMdha na thAya. jyAre baMne dharma pAmelA hoya ane baMneno yoga thAya to sAdharmika saMbaMdha thAya. saMsAramAM dharmanI prApti durlabha hovAthI sAdharmika saMbaMdha paNa durlabha che. sAdharmikano saMbaMdha thayA pachI zakti hovA chatAM jeo sAdharmika bhakti karatA nathI teo AmanuSya janmane hArI Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 paMdaramuM bhojana dvAra zrAddhadinakRtya jAya che. AthI ja mahApuruSoe kahyuM che ke - "jemaNe jinezvara devane dayamAM dhAraNa karyAnathI, jemaNe dInano uddhAra kya nathI, jemaNe sAdharmikanI bhakti karI nathI, te manuSyabhavane hArI jAya che." sAdharmika vAtsalyanuM mahattva jainadharmamAM sAdharmika vAtsalyanuM mahattva ghaNuM che. paNa te mahattvatene ja samajAya ke jene jinadharmanuM mahattva samajAya. kAraNa ke sAdharmikano saMbaMdha dharmanA kAraNe che. jene dharmanuM mahattvana samajAya tene dharmane batAvanAra devaguru upara ane dharma karanArAo upara vAstavika prema na jAge. jene dharmanuM mahattva samajAya che, tene potAnA kuTuMba karatAM paNa sAdharmika upara adhika prema hoya. e samajato hoya che ke kuTuMbanA pAlana-poSaNathI saMsAranI vRddhi thavAthI mAruM du:kha vadhe che, jyAre sAdharmika bhaktithI saMsAranI hAni thavAthI mAruM sukha vadhe che. sAdharmika vAtsalyanuM mahattva jaNAvatAM mahApuruSoe kahyuM che ke- "buddhirUpI trAjavAnA eka pallAmAM sarvadharmo mUkavAmAM Ave ane bIjA pallAmAM sAdharmika vAtsalya mUkavAmAM Ave to baMne pallA samAna thAya.' Ano bhAva e che ke - eka manuSya sarva dharmonuM ArAdhana kare che ane bIjo manuSya sAdharmika vAtsalya kare to baMnene samAna lAbha thAya. A vAta TADhA pahoranA gappA nathI, kiMtu anaMtajJAnIoe kahelI hovAthI parama satya che. AnuM kAraNa e che ke- karavuM, karAvavuM ane anumodavuM e traNathI samAna lAbha maLe che. sAdharmika vAtsalya karanAra saghaLA sAdharmikonA dharmanI anumodanA kare. dareka sAdharmikamAM judo judo vizeSa dharma hoya che. jemake koI sAdharmikamAM tapadharma vizeSa hoya che, koI sAdharmikamAM kiyAdharma vizeSa rUpe hoya, koI sAdharmimAM devabhakti vizeSarUpe hoya. sAdharmika bhakti karavAthI badhA ja dharmonI anumodanA thAya. anumodanAthI e badhA dharmono lAbha maLe che. sAdharmika vAtsalyanA prakAro sAdharmivAtsalya eTale sAdharmika bhakti. bhaktinA aneka prakAro che. Aje ghaNA sAdharmika vAtsalya eTale sAdharmikane jamADavA eTalo ja arthakare che, paNa e ajJAnatA che. sAdharmikane jamADavAe sAdharmika bhakti che emAM jarAya nA nathI. paNa e ja sAdharmika bhakti che evuM nathI. jema (1) sAdharmikane jamADavA e sAdharmika bhakti che tema (2) vastro vagere ApIne sanmAna karavuM, (3) ApattimAM mUkAyelA sAdharmikanI ApattidUra karavI, (4) aMtarAyakarmanA udayathI jenI lakSmI cAlI gaI che, tene tenA upAyothI pagabhara karavA, (5) aMtarAyarmanA udayathI je sAdharmika prathamathI ja garIba hoya tene tenI AjIvikA sArI rIte thAya tevo prayatna karavo vagere paNa sAdharmika bhakti che. sAdharmikane jamADavA AdithI bhakti karavAnuM jaNAvatAM mahApuruSoe kahyuM che ke - "putra Adino janma, vivAha, vagere sAMsArika prasaMgo ane tapanI pUrNAhuti, jinamahotsava vagere dhArmika prasaMgomAM sAdharmikone AmaMtraNa ApIne zakti mujaba bhojana karAvIne vastro Adi ApIne sanmAna karavuM." vAtsalyanA cAra prakAra ArthikasthitithI nabaLA gaNAtA sAdharmikonI bhaktimAM kumArapALa mahArAjAnuM daTAMta preraka che. teo jinadharma pAmyA pachI 14varSa sudhI jIvyA. A 14varSadaramyAna temaNe 14 koDa dhanano sAdharmika bhaktimAM vyaya karyo. tathA rAjyamAM jyAM jyAM khAlI jagyAo hatI tyAMtyAM zrAvakone rAkhyA. mahelamAMke gharakAmamAM paNa pahelI pasaMdagI nirdhana zrAvakonI karatA hatA, ane temane sAro pagAra ApatA hatA. temaNe ghaNA zrAvakone vepAra AdimAM Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra joDIne sukhI banAvyA hatA. kAraNake teo samajatA hatA ke upakAra vAtsalya vagere vAtsalyathI AtmAnuM kalyANa na thAya, kiMtu sAdharmika vAtsalyathI ja AtmAnuM kalyANa thAya. 283 vAtsalyanA upakAra vAtsalya, apakAra vAtsalya, sneha vAtsalya, ane sAdharmika vAtsalya ema cAra prakAra che. mArA upara upakAra karaze evI bhAvanAthI zrImaMta, zeTha, ophisara vagerenuM vAtsalya karavuM e upakAra vAtsalya che. mArA upara apakAra karaze, mane du:kha Apaze, mane muzkelImAM mUkaze vagere AzayathI bhayathI durjana vagerenuM vAtsalya karavuM e apakAra vAtsalya che. snehanA kAraNe svajana AdinuM vAtsalya karavuM e sneha vAtsalya che. upakAra AdinA Azaya vinA mAtra dharmabuddhithI zrImaMta-garIba AdinA bhedabhAva vinA sAdharmikanuM vAtsalya karavuM te sAdharmika vAtsalya che. prathama traNa vAtsalyamAM dharmabuddhi na hovAthI te vAtsalyo nirarthaka che. sAdharmika vAtsalya ja sArthaka che. na sAdharmika prema ane udAratA vinA sAdharmikavAtsalya na thaI zake zrImaMtoe kumArapALa vagerenAM daSTAMtothI preraNA laIne ApaNe daravarSe sAdharmikabhaktimAM ochAmAM ochA ATalA dhanano vyaya karavo ja joIe ema nirNaya karavo joIe. kumArapALa mahArAjA jevA sAdharmika bhakti kare to ApaNe kema na karIe ? kadAca koI ema vicAre ke e to rAjA hatA. temanI pAse dhana ghaNuM hatuM. amArI pAse ATaluM dhana kyAM che ? to temaNe e samajavAnI jarUra che ke - rAjA jeTaluM dhana bhale na hoya, paNa jeTaluM che temAMthI zakti pramANe amuka dhanano vyaya na karI zakAya? paNa e kyAre bane ? paisA hoya eTalA mAtrathI kaMI sAdharmikabhakti thaI zake ? ochA paisA hoya, garIba hoya to paNa sAdharmibhakti thaI zake. eTale sAdharmikabhakti karavA mATe mukhya kaI vastu joIe ? sAdharmikabhakti karavA mATe dhana gauNa vastu che. mukhya to sAdharmika prema ane udAratA joIe. mANasa Ama udAra hoya paNa sAdharmikanuM mahattva na samajAyuM hoya ane tethI sAdharmika pratye prema na hoya to enI udAratAno upayoga kyAM thAya ? udAra mANasa potAnI udAratA karyA vinA na rahe. eTale udAra paNa jo jaina dharma na pAmelo hoya to enI lakSmI bIjA mArge kharcAya. have sAdharmika prema hoya, lakSmI hoya, paNa udAratA na hoya to ? udAratAne koNa roke che ? dhananI mUrchA. dhananI mUrchA evI che ke sAdharmikapremavALA dhanavAnane paNa sAdharmibhaktimAM dhana kharcavAno ullAsa na jAgavA de. ghaNuM dhana hovA chatAM kRpaNa sAdharmikabhakti na karI zake, ane thoDuM dhana hovA chatAM udAra sAdharmikabhakti karI zake. eTale sAdharmikabhaktimAM mukhyatA konI ? udAratAnI. puNiyA zrAvaka pAse lakSmI keTalI hatI ? chatAM roja sAdharmikabhakti karato hato ne ? kema ? tenAmAM sAdharmika prema ane udAratA e baMne hatA. alabatta, gRhastha dhanamUrchAthI taddana rahita hoya e na bane. paNa vivekI gRhastha ane emAM paNa vivekI jainanI mUrchA evI na hovI joIe ke jethI chatI zaktie paNa bilakula sAdharmikabhaktithI vaMcita rahe. ame zuM karIe ? ame saMsAramAM beThA chIe, amAre badhuM jovuM paDe, ame keTalA ThekANe pahoMcIe ? A ja kahyA kare ane mUrchAne vaza banIne chatI zaktie paNa sAdharmikabhakti pratye AMkha ADA kAna kare to haiyAmAM je thoDo ghaNo sAdharmika prema jAgyo hoya tene paNa jatA vAra na lAge. dharmaprema-sAdharmikaprema baMne sAthe ja rahe jyAM sAdharmika prema na hoya tyAM sAco dharmaprema paNa na hoya. kAraNa ke dharmaprema ane sAdharmikaprema e baMne eka bIjA vinA hoya nahi. koI kahe ke mane sAdharmika pratye prema nathI paNa dharma pratye prema che to mAnavuM ke enuM kahevuM khoTuM che. tyAre koI ema kahe ke mane sAdharmika pratye prema che paNa dharma pratye prema nathI to tenuM kahevuM paNa khoTuM ja che. AkAzamAM sUrya Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 paMdaramuM bhojana dvAra zrAddhadinakRtya hoya ane Acho paNa prakAzana hoya e bane nahi. prakAza hoya ane AkAzamAM sUryana hoya e bane nahi. jema sUrya ane teno prakAza e baMne eka bIjA vinA na hoya, tema dharmaprema ane sAdharmika prema eka bIjA vinA na hoya. . dayA ane udAratA vinA anumAna thaI zake jema sAdharmikanI bhaktimAM sAdharmika prema ane udAratAnI mukhyatA che, tema dIna-du:khI jIvonI anukaMpAmAM paNa bhAvadayA ( du:khIne joIne tenA du:khane dUra karavAnI hArdika bhAvanA) ane udAratAnI mukhyatA che. e bemAM paNa udAratAnI mukhyatA che. kAraNa ke bhAvadayA hovA chatAM udAratA nahoya- dhananI mUrchA hoya to zakti pramANe anupAna thaI zake. dhananI mUccha evo durguNa che ke jenI hayAtimAM udAratAdi guNo Ave nahi, ane AvelA, paNa dayAbhAva vagere guNo jatA rahe. dhAro ke eka manuSyamAM bhAvadayA che, eTale ke du:khInA du:khane dUra karavAnI bhAvanA che, paNa dhananI mUcchanA kAraNe bhAvadayAne amalamAM mUkto nathI. eTale dravyahyA karato nathI, to te divase tenuM pariNAma e Ave ke tenA haiyAmAM jAgelI bhAvadayA jatI rahe. haiyuM je thoDuM komaLa banyuM hatuM te kaThora banI jAya. ane jyAM haiyuM kaThora bane eTale dharmakyAM rahe? dharmI ane haiyuM kaThora hoya = bhAvadayAthI rahita hoya e kadI bane nahIM. AthI ja mahApuruSoe spaSTa kahyuM che ke __dInahInaM janaM dRSTA kRpA yasya na jAyate / sarvajJabhASito dharmastasya hRdi na vidyate // "dIna ane garIbane joIne jenA hRdayamAM dhyAnathI tenA hRdayamAM sarvajJa bhagavAne kahelo dharma paNa nathI." AthI dharmI AtmAe bahu sAvadha rahevuM joIe. dharmI AtmAmAM dhananI mUcchahoya enI nA nahIM, paNa jo dharmI sAvadhAna rahe ane dhananI mUcchane paMpALe to jate divase dayAhIna ane sAdharmika prema rahita banIne dharmane khoI nAkhe. pachI kadAca pUrvanA abhyAsanA kAraNe dharmakriyA karato hoya to paNa dharmanA pariNAma na hoya. AthI dharmae nirNaya karavo joIe ke tijorIne khAlInakarIe to paNa tijorIne paMpALavI to nahIM. tijorIne paMpALIe to dharmarahita banI jaIe, ane dharma rahita banI jaIe to saMsAramAM rakhaDI jaIe. viziSTa sAdharmikanI bhakti jema ApattimAM AvelA sAdharmikanI Apatti dUra karIne ane garIba sAdharmikanI Arthika sahAyathI sAdharmika bhakti karavI joIe, tema viziSTa dharma karanArA sAdharmikanI paNa bhojana-paherAmaNI AdithI bhakti karavI joIe. jemake - koI viziSTa tapasvI hoya, koI dIkSAnI bhAvanAvALo hoya, koI yuvAnImAM brahmacaryavrata uccare, koI pratikamaNa vagere kriyAmAM ruci hovAthI pratikramaNa vagere kSiA bIjAo karatAM vadhAre sArI rIte ane ullAsathI niyamita karato hoya, koI jinabhaktimAM ruci hovAthI bIjAo karatA vadhAre sArI rIte ane ullAsathI niyamita jinabhakti karato hoya, koI khUba kALajIthI veyAvacca karato hoya, koI vratadhArI hoya, pAThazALAnA zikSaka-zikSikAo vagere je je sAdharmimAM je je viziSTa guNo hoya te lakSyamAM rAkhIne e guNonI anumodanA nimitte te te sAdharmikane AmaMtraNa ApIne ghare jAte jamADIne paherAmaNI Adi ApIne tenuM bahumAna karavuM joIe. AnAthI ghaNA lAbha thAya. (1) potAne anumodanA dvArA enA dharmano paNa lAbha maLe. (2) jinAjJAnuM pAlana thAya. (3) jenuM bahumAna karavAmAM Ave te dharmamAM sthira thAya, ke AgaLa vadhe. (4) bIjA laghu karmI bhavya jIvo AvuM joIne dharmamAM joDAya. (5) zAsananI prabhAvanA thAya. A rIte viziSTa dharma karanArA sAdharmikanI bhakti karavAthI ghaNA lAbho thAya che. Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (285) paMdaramuM bhojana dvAra sAdharmika bhakti pratye upekSAbhAva na thavo joIe vartamAnakALanI dRSTie vicAra karIe to Aje sAdharmika bhakti tarapha jainonuM jeTaluM lakSya hovuM joIe teTaluM lakSya nathI. viziSTa rIte sAdharmika bhakti to zrImaMto karI zake. garIbo ke madhyama sthitinA mANaso sAdharmika bhaktina ja karI zake ema nahi, teo paNa potAnI zakti, bhAvanA ane saMyoga pramANe sAdharmika bhakti karI zake, paNa zrImaMto jeTalI viziSTatAthI karI zake teTalI viziSTatAthI sAmAnya sthitinA ke madhyamasthitinA mANaso na karI zake. zrImaMto sAdharmika bhakti tarapha jeTaluM lakSya ApavuM joIe teTaluM ApatA nathI. pahelI vAta to e che ke zrImaMto potAnI zakti pramANe dharmamAM jeTalo kharca karavo joIe teTalo prAya: karatA nathI. eTale ke potAnI zakti gopave che. have dharmamAM je dhana vyaya kare che, temAM paNa je rIte dhana vyaya karavo joIe te rIte vivekathI dhanavyaya karanArA ochA che, ema mane lAge che. zrAvake dhanavyaya kevI rIte karavo e aMge mahApuruSoe kahyuM che ke je vakhate je kSetra sIdAtuM hoya te vakhate te kSetra tarapha lakSya rAkhIne temAM dhanano adhika vyaya karavo joIe. dharmamAM dhana kharcavAnA jinabhakti, gurabhakti, sAdharmika bhakti, amArI prarvatana, anukaMpAdAna, aucityadAna, upadhAna tapa, ujamaNuM, jinamahotsava, charI pAlato saMgha vagere aneka prakAro che. zrImaMtoe kyAre kyA kyA prakAranA dharmamAM dhana kharcavAthI adhika lAbha thAya te rIte vicArIne dhanano sadupayoga karavo joIe. tathA koI eka prakAramAM ja dhanano kharca karIne bIjA prakAronI upekSA na karatA bIjA prakAromAM paNa ucita rIte dhanano kharca karavo joIe. koI zrAvaka mATe evuM paNa bane che ke koI amuka prakAramAM dhanano vyaya karIne bIjA prakAro tarapha upekSA sevavAmAM Ave che. jema ke upadhAna, upadhAnanI mALa, charI pAlato saMgha, ujamaNuM, jina mahotsava vageremAM lAkho rUpiyAno kharca karanArA sAdharmika bhakti ane anukaMpA vageremAM keTalo kharca kare che te vicAraNIya che. upadhAna vagere anuSThAno na karAvavA ema nahi, paNa te darekamAM sAdharmika bhakti vagerene paNa na bhUlavA joIe. upadhAna vagere dareka prasaMge jeTalo kharca thAya tenA hissA pramANe sAdharmika bhakti vageremAM paNa kharca karavo joIe. jema ke - upadhAnamAM eka lAkha rUpiyAno sadupayoga karanAre ochAmAM ochA pAMca hajAra rUpiyAno garIba sAdharmikonI bhaktimAM, te pramANe amuka pramANamAM jIvadayAmAM ane anukaMpAdAnamAM sadupayoga karavo joIe. jenazAsanamAM anekAMtavAda che jo ke Aje keTalAka jyAre sAdharmiko bhUkhe mare che, garIbo anna mATe TaLavaLe che tyAre ujamaNA, upadhAno, utsavo vagere dharmanA ThaThArA zA? A badhuM baMdha karIne garIbone ane sAdharmikone sahAya karo vagere kahIne dharmanAM anuSThAnonI avagaNanA kare che. AvuM bolanArA dharmanAM marmane pAmyA nathI. jIvo du:khI hoya, sAdharmiko garIba hoya eTalA mAtrathI dharmanAM anuSThAno baMdha na thAya. du:khI jIvo na hoya evo kyo kALa che? badhA ja kALamAM ochAvattA aMze du:khI jIvo ane garIba sAdharmiko rahevAnA. eTale du:khI jIvo ane garIba sAdharmiko hovA mAtrathI jo dharmanAM anuSThAno na thaI zake to kyAreya dharmanAM anuSThAno na thaI zake. tyAre bhagavAne ema paNa nathI kahyuM ke pahelAM garIba jIvonI anukaMpAkaravI, garIba sAdharmikone madada karavI, pachI mahotsava vagere karavuM. koI jIva duHkhI na rahe ane koI sAdharmika garIbana rahe tyAre ja jinamahotsava vagere dharma anuSThAna karavAM ema kahyuM nathI. tyAre zuM kahyuM che? e ja ke zrAvake jina mahotsava vagere zAsana prabhAvaka kAryo karavA joIe, ane sAthe sAthe anukaMpA dAna vagere paNa karavuM joIe. . dharma e prANa che, to, dharmanAM anuSThAno dharmarUpa prANane rahevAnuM zarIra che. zarIra vinA prANa na Take tema Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra zrAddhadinakRtya dharmanAM anuSThAno vinA dharma na Take. sAdharmiko garIba che mATe jina mahotsava vagere anuSThAno na karavuM ema kahevuM ucita nathI. jaina zAsanamAM anekAMtavAdano siddhAMta che. sAdharmika bhakti ja ke anukaMpAdAna ja karavuM, jina. mahotsava vagere anuSThAno na karavAM e ekAMtavAda che, te pramANe jinamahotsava vagere anuSThAno ja karavAM sAdharmika bhakti vagere na karavuM e paNa ekAMtavAda che. jina mahotsava vagerenI sAthe sAdharmikabhakti vagere karavuM e anekAMtavAda che. jema jamaNavAramAM miSTAnna vagere bhojana sAthe zAka vagere hoya to jamaNavAra sAro bane, tema jinamahotsava vagere sAthe sAdharmikabhakti vagere thAya to jinamahotsava vagere dIpI uThe. 286 pUrve thaI gayelA zAsana prabhAvaka puNyazALI zrAvakonAM daSTAMto vicArIzuM to temanA jIvanamAM A beno (jinamahotsava vagere ane sAdharmikabhakti vagere e beno) sumeLa hato e jaNAI Avaze. vastupALa maMtrIe aneka tIrthayAtrAo, aneka saMgho, aneka pratiSThAo, aneka jinabiMbo, aneka jinamahotsavo vagere karAvIne temAM karoDo rUpiyAno sadupayoga karyo hato, paNa sAthe dIna-du:khI jIvo mATe maphata auSadhAlayo, bhojanazALAo vagere, yAtrALuo ane musApharone anukULatA rahe e mATe dharmazALAo, parabo vageremAM paNa khUba khUba dhana vyaya karyo hato. AthI te vakhate jainazAsananI khUba ja prabhAvanA thaI hatI. Thera Thera 'jaina jayati zAsanam' e nAda * guMjato hato. luccAnA kAraNe lAyakanI avagaNanA-upekSA na thAya jyAre sAdharmikabhaktinI vAta Ave che tyAre ghaNA kahe che ke Aje mAgavA AvanArA sAdharmiko luccAI kare che, emane mAgavAnI Teva paDI gaI hoya che, maLelA paisAno durupayoga kare che. mAgavA AvanArA banAvaTI hoya che. AvuM kahenAre nIcenI bAbato upara barobara lakSya rAkhavAnI jarUra che. na (1) mAgavA AvanArA ke madada lenArA badhA luccA ke banAvaTI hotA nathI. koI luccA ke banAvaTI paNa hoya. koI luccA ke banAvaTI hoya tethI sArA ke yogya sAdharmikanI avagaNanA ke upekSA na karAya. sAdhuomAM paNa su ane ku ema baMne prakAranA sAdhuo hoya che. koI kusAdhu paNa hoya ethI susAdhuonI bhakti na karavI ema mAnanAra ajJAna ja che. dharmamAM ja nahi, paNa duniyAmAM paNa su ane ku hoya che. vepArI, gharAka, zeTha, nokara vagere su ane ku ema baMne prakAranA hoya che. tyAM koI ku paNa hovAnA kAraNe su nI avagaNanA ke upekSA karatuM nathI. tyAM tapAsa karIne ku nI upekSA thAya che ane su no svIkAra thAya che. koI vAra bhUla thaI javAthI ku no svIkAra thaI javAthI nukazAna veThavuM paDe che. chatAM koI su no tyAga ke upekSA karatuM nathI. kAraNa ke garaja che. tema ahIM sAdharmikabhaktinI garaja jAge to koI ku sAdharmika AvI jAya ethI susAdharmikanI avagaNanA ke upekSA na thAya. koI ku sAdharmika AvI jAya tethI su sAdharmikanI avagaNanA ke upekSA karavI e to pADAnA vAMke pakhAlIne DAma devA jevuM che. bharata mahArAjAnA vakhate luccA-banAvaTI sAdharmiko ghusI gayA hatA. AthI rasoIyAe bharata mahArAjane phariyAda karI ke banAvaTI sAdharmiko paNa Ave che, tethI amane khabara paDatI nathI ke koNa sAco sAdharmika che ne koNa banAvaTI sAdharmika che. A sAMbhaLIne bharata mahArAjAe sAdharmikabhakti baMdha na karI, kiMtu sAcAne oLakhavAno prayatna karyo. sAcA oLakhAya teTalA mATe janoInI vyavasthA karI. banAvaTI sAdharmikathI nukzAna nathI bharata mahArAjAnA vakhatamAM kALa sAro hato. hamaNAM karatAM loko sArA hatA, to paNa banAvaTI sAdharmiko hatA, to hamaNAM banAvaTI sAdharmika-zrAvako hoya temAM navAI nathI. sAdharmikanI bhakti karatAM koI banAvaTI Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (287) paMdaramuM bhojana dvArA sAdharmika AvI jAya to temAM nukazAna jevuM kAMI nathI. kAraNa ke bhakti karanAre su samajIne bhakti karI che, ane sAdharmika bhaktithI je bhAva jAgavo joIe te bhAva jAgavAthI karmanirjarA AdithI lAbha ja che. bIjI rIte joIe to duniyAdArImAM tame kALajI rAkhavA chatAM kyAM nathI phasAtA ? mAla levA jAva tyAre vepArIthI phasAvAnuM thAya, vepAra karatAM gharAkathI phasAvAnuM bane, bhAgIdArIthI phasAvAnuM bane, enAthI hajAro rUpiyAnuM nukazAna thAya evuM bane, jyAre sAdharmika bhaktimAM phasAI javAthI nukzAna thaIthaIne keTaluM thAya? jo ke sAdharmika bhaktimAM sAdharmikanI paNa bhakti thaI jAya to paNa upara kahyuM tema nukazAna thatuM nathI. chatAM ghaDIbhara bAhyadaSTie nukazAna thAya che ema mAnI laIe to paNa duniyAdArImAM phasAmaNInA kAraNe thatA nukazAnanI apekSAe mAmulI che. bIjAne lucA kahenArA pote kevA che? bIjAne luccAke banAvaTI kahenAre e vicAravuM joIe ke huM kevo chuM? heluccAI karuM chuM ke nahIM? Aje bIjAne luccA ke banAvaTI kahenArA jAte luccAI ke banAvaTI karatA hoya che. garIba sAdharmika ke anukaMpAzIla dIna-du:khI jIvo banAvaTa karI karIne keTalI kare ? jyAre keTalAka zrImaMto to hajAronI ane lAkho rUpiyAnI banAvaTa kare che. Aje be copaDA nahi rAkhanArA keTalA? be copaDA rAkhavA e banAvaTa che, ke bIjuM kAMI? have e vicAro ke je loko banAvaTa nathI karatA te loko banAvaTa karavAnI jarUra paDatI nathI ke saMyogo maLatA nathI mATe banAvaTa nathI karatA ke banAvaTa pApa che mATe banAvaTa nathI karatA? banAvaTa karavI e pApa che ema samajIne banAvaTa nakare evA keTalA? temAM paNa kharekhara jarUriyAta hoya ane sIdhI rIte maLe tema na hoya chatAM banAvaTane pApa samajIne banAvaTa nahi karanArA to viralA ja nIkaLene? AthI bIjAne luccA ke banAvaTI kahenAre Ano barobara vicAra karavo joIe. pote ja e sthitimAM mUkAyo hoya to zuM kare? e paNa vicAravuM joIe. luccA paNa yogya hoya to udAratAthI sArA banI jAya jo sAdharmika bhakti karanArA udAratAthI ane vidhipUrvaka sAdharmika bhakti kare to luccA paNa sAdharmika yogya hoya to sudharI jAya. pUrvanA mahApuruSoe udAratAthI corane paNa zAhukAra banAvI dIdhA, hiMsakane paNa ahiMsaka banAvI dIdhA. to AjanA zrImaMto yogya luccA sAdharmikane kema na sudhArI zake? paNa Aje sAdharmika pratye premanI ane udAratAnI khAmI che. (2008). sAhammiyANa vacchallaM, evaM annaM viyAhiyaM / . dhammaTThANesu sIyaMtaM, savvabhAveNa coyae // 209 // havedravya sAdharmika vAtsalyano upasaMhAra karatA ane bhAvasAdharmikavAtsalyano upadeza ApatA sUtrakAra kahe che sAdharmikonuM A bIjuM bhAvavAtsalya AgamamAM kahyuM che, te A pramANe - pUjA karavI vagere kartavyomAM pramAda karatA zrAvakane sarva udyamathI sAraNA AdithI preraNA kare = hita zikSA Ape. (2009) sAraNA vAraNA ceva, coyaNA paDicoyaNA / sAvaeNAvi dAyavvA, sAvayANaM hiyaTThayA // 210 // sAraNA Adine ja kahe che Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra ( 288 ) zrAddhadinakRtyA kevaLa sAdhue ja nahi, kiMtu suthAvake paNa zrAvakonA hita mATe ubhaya lokyAM sukha lAvanArA apramAda mATe sAraNA, vAraNA, coyaNA ane paDicoyaNA karavI joIe. sAraNA eTale bhUlAI gayelA dharmakartavyane jaNAvavuM = yAdakarAvavuM. vAraNA eTale kusaMga Adi akRtyano niSedha karavo=akRtyathI rokavuM. satata sAraNA ane vAraNA karavA chatAM ghaNA pramAdavALA koI zrAvaka niyamamAM pramAda vagere kare to AvA kuLamAM utpanna thayelA tamane A pramANe vartavuM e yukta nathI ityAdi vacanothI Thapako ApavA pUrvaka preraNA karavI te coyaNA. tathA te ja viSayamAM aneka vakhata pramAda vagere kare to tArA janma ane jIvanane dhikkAra che ItyAdi kaThora vacanothI atizayadaDhapreraNA karavI te paDicoyaNA. kahyuM che ke - "bhUlAyelAnuM smaraNa karAvavuM te sAraNA, azubha AcaraNathI rokavAte vAraNA, bhUlakaranArAone preraNA karavIte coyaNA (vAraMvAra bhUla karanArAone) kaThoravacanothI preraNA karavI te paDicoyaNA kahevAya che." pAMcamAM ArAnA doSathI ghaNA zrAvako pramAdamAM tatpara banaze ema jaNAvavA mATe ahIM zrAvakonA e pramANe bahuvacanano prayoga karavAmAM Avyo che. (210) rusaU vA paro mA vA, visaM vA pariyattau / bhAsiyavvA hiyA bhAsA, sapakkhaguNakAriyA // 211 // je zrAvaka aprItinA bhayathI sAdharmikanI upekSA kare hitazikSA na Ape tene AzrayIne A kahe che sAraNA vagere karAtuM hoya tyAre anya koIka asahiSNu hovAnA kAraNe roSa pAme athavA sahiSNu hovAnA kAraNe roSa na pAme, athavA bhAre karmI koIkane sAraNA vagere viSanI jema uga karanAra thaIne pAchuM phare, arthAt khoTuM lAge, to paNa anugrahabuddhithI svapakSane guNakaranArI hitakara evI sAraNA Adi bhASA kahevI joIe. svapakSane guNa karanArI eTale pramAdanA tyAgathI dharmarUpa kAyAnI puSTi Adi guNane karanArI. hitakara bhASA eTale Tu auSadha AdinI jema jaladI mithyAtvarUpa rogane dUra karavAthI suMdara bhASA. (211). pamAyamairAmatto, suyasAyarapArao / aNaMtaM NaMtakAyaMmi, kAlaM so vi ya saMvase // 212 // kAraNa ke pramAdIone moTAmAM moTo anartha thAya. graMthakAra te pramANe kahe che-- nidrA-vikathAdhirUpa maghathI matta banelA saMpUrNa dvAdazAMgInA jJAtA paNa jJAnAdi AcAronI virAdhanA karavAthI viziSTa caitanyathI rahita banIne sAdhAraNa vanaspatirUpa anaMtakAyamAM anaMtautsarpiNI-avasarpiNIrUpa anaMtakALa sudhI rahe. kahyuM che ke- "cauda pUrvI, AhAraka zarIrI, mana:paryavajJAnI ane *vItarAgIo pramAdane AdhIna banIne tarata ja cAragatiomAM paribhramaNa karanArA thAya che.' A rIte jo bahuzruta paNa pramAdathI anaMtakAyamAM anaMtakALa sudhI rahe to abahuzruta mATe to zuM kahevuM? AthI zrAvakane pramAda dUra karavA mATe kahevuM joIe. - ahIM Rjumati mana:paryavajJAnI samajavA. * upazama zreNimAM agiyAramA guNasthAne vItarAgI banelA. Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 289 kallaM posahasAlAe, neva diTTho jiNAlae / sAhUNaM pAyamUlaMmi, keNa kajjeNa sAhi me // 213 // kevI rIte kahevuM te kahe che- kAle tame pauSadhazALAmAM, jinamaMdiramAM ke sAdhuonI pAse jovAmAM AvyA na hatA. kayA kAraNathI jovAmAM AvyA na hatA te mane kaho. (213) tao ya kahie kajje, jai pamAyavasaMgao / vattavvo so jahAjogaM, dhammiyaM coyaNaM imaM // 214 // paMdaramuM bhojana dvAra pachI zuM karavuM te kahe che- pachI te zrAvaka kAraNa kahe tyAre jo te pramAdane AdhIna banelo hoya to karNane AnaMda upajAve tevuM - he saumya ! he mahAtmA ! ityAdi saMbodhana karIne yathAyogya have pachInI cha gAthAomAM kahevAze tevI dhArmika preraNA tene karavI. (214) dullo mANuso jammo, dhammo savvannudesio / sAdusAmniyALa ya, sAmaLI puLa vruddhAra // te ja preraNAne cha gAthAothI kahe che manuSyajanma durlabha che. sarvajJakathita dharma durlabha che. tathA sAdhu-sAdhvIono saMyoga durlabha che. A jIva ekavAra manuSyajanma pAmyA pachI pharI manuSyajanmane du:khathI pAme che. kAraNa ke dharma na karyo hovAthI ghaNA *aMtarAyothI yukta che. je je ghaNA aMtarAyothI yukta hoya te te brahmadatta cakravartInA ghare bIjIvAra bhojananI prApti AdinAM dRSTAMtonI jema du:khathI prApta karI zakAya che. te daza daSTAMto A pramANe che- bhojana, pAzaka, dhAnya, dyUta, ratna, svapna, cakra, carma, yuga paramANu. 1. bhojana :- bhojananuM dRSTAMta saMkSepathI kahevAya che. brahmadatta cakravartIno bAlyAvasthAmAM eka brAhmaNa mitra hato, te brahmadattanA sukhamAM samAnapaNe sukhI thato hato ane du:khamAM paNa samAnapaNe du:khI thato hato. brahmadatte ekavAra mitra brAhmaNane kahyuM : huM rAjya pAmuM tyAre tAre mArI pAse AvavuM. jethI huM tAruM ucita karuM. brahmadatta cakravartIno rAjyAbhiSeka thatA te brAhmaNa brahmadattanI pAse gayo. paNa garIba hovAthI rAjAnAM darzana karI zakato nathI. AthI teNe potAnI buddhithI ukaraDo vagere sthaLe rahelA atizaya jIrNa pagarakhAonI mAlA banAvI. te mAlAne vAMsanA AgaLanA bhAgamAM rAkhI. rAjA jyAre (ADaMbara sahita) bahAra nIkaLyo tyAre te brAhmaNa (pagarakhAMnI mALAvALA vAMsane UMco rAkhIne) dhajA upADanArAonI madhyamAM cAle che. A kaMIka apUrva che ema lAMbA kALa sudhI tenI tarapha jotA rAjAe tene oLakhyo. tethI rAjA hAthI uparathI utarIne tene AdarapUrvaka bheTI paDyo. lakSmI ghaNI vadhI jAya to paNa moTA mANasonuM mana caMcala banatuM nathI = lakSmI na hatI tyAre jevuM mana hoya tevuM ja mana rahe che, arthAt mana abhimAnI banatuM nathI. brahmadatte brAhmaNane kahyuM : he mahAyaza ! bola, Aje tuM je mAge te huM tane ApuM. svIkArelAnuM pAlana karavuM e ja satpuruSonA prANa che. brAhmaNe kahyuM : he uttama nara ! potAnA *ahIM zabdArtha ''ghaNA aMtarAyothI vyavadhAnavALuM che'' evo thAya. Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 290 ) paMdaramuM bhojana dvArA zrAddhadinakRtya gharathI prAraMbhIne bharatakSetranA saghaLAMyagAma-nagaronA gharomAM (dararoja eka eka ghare ema) mane bhojana Apa. he brAhmaNa ! teM A atituccha mAgyuM. mArI pAse ratna vagere bIjuM kaMI mAMga. rAjAe ratna vigere bIjuM mAMgavA mATe vAraMvAra kahyuM chatAM te brAhmaNa bIjuM Icchato nathI. rAjAe vicAryuM: aho! brAhmaNanI bhojanamAM Asaktine jo. athavA pANI ghaNuM hoya to paNa kutaruM jIbhathI pANIne cATe che. rAjAe brAhmaNanI mAgaNIno svIkAra kya. pahelA divase potAnA ghare jamADIne eka sonAmahora ane vastrayugala ApyuM. A pramANe rAjA dareka ghare brAhmaNane bhojana karAve che. potAnuM AyuSya pUrNa thAya tyAM sudhImAM te eka nagaramAM paNa badhA gharomAM bhojana na karI zake. to pachI bharatakSetranA badhA gharomAM bhojana kevI rIte karI zake? kadAca koIpaNa rIte saMpUrNa bharatakSetranA badhA gharomAM bhojana karI zake to paNa manuSyabhavathI bhraSTa thayelo jIva pharI manuSya janmane pAmato nathI. 2. pAzaka - pAza eTale pAzA. pAzA jugAra ramavAnA upakaraNa vizeSa che, ane lokamAM prasiddha che. tenuM daSTAMta A pramANe che. caMdragupta rAjAnA rAjyabhaMDAramAM dhananI vRddhi karavA mATe cANakya devatAnI sAdhanAthI ajeya pAzA meLavIne eka puruSane pAzAthI jugAra ramavAnuM zIkhavA kahyuM. varadAnathI apAyelA pAzAothI te lokone kahevA lAgyo ke pAzAnI ramatamAM je mane jIte tene huM sonAmahorono thALa ApuM, ane huM jItuM to tamAre mane eka ja sonAmahora ApavI. lobhathI haNAyela sarva loka tenI sAthe rame che. varadAnathI apAyelA pAzAothI ramatA tene koNa jIte? kadAca koI puruSa tene paNa jIte, to paNa manuSya janma pharI maLato nathI. 3. dhAnya - talavagere dhAnya che. tenuM udAharaNa A pramANe che - asadbhAvasthApanAthI (=mAnasika kalpanAthI) bharatakSetramAM tala, maga, aDada vagere jeTalAM dhAnyo che te badhAya eka ja sthaLe bhegA karavAnA (moTo Dhagalo karavAno). temAM eka prastha pramANa sarasava nAkhavAnA. pachI pheravI pheravIne badhAya sarasavone dhAnyomAM atyaMta bheLavI devAnA. pachI atyaMta jIrNa zarIravALI koI vRddhA te sarasavane levA mATe eka eka sarasavane zodhe. A pramANe sarasavane grahaNa karatI te vRddhA sarasavonAprasthanezuM pUrNa kare ? kadAcadevatAnA prabhAvathI tevuM bane paNa kharuM. paNa pharI manuSya janma maLato nathI. 4. jugAraH- rAjya laI levAnI IcchAvALo putra jItazatru rAjAne haNavAnI icchAvALo thayo. kAraNa ke viSayatRSNA AdithI jIvo niMdAne gaNakAratA nathI. maMtrIe A vAta rAjAne kahI. jItazatrurAjAe putrane kahyuM amArA kuLamAM je maryAdAno bhaMga karIne jaladI rAjyane Icche che te jugAra ramIne rAjya jItIne grahaNa kare. tethI, mArI sAthe jugAra rama. rAjakumAre Ano paNa svIkAra karyo. rAjAnI so thAMbhalAothI banAvelI rAjasabhA hatI. eka eka thAMbhalAmAM eka so ATha vibhAgo (hAMso) hatA. te ramatamAM eka dAva putrano ane bAkInA badhAya dAva rAjAnA, arthAt ekavAra putradAva nAkhe ane jIte to eka vibhAga (hAsa) jItyo gaNAya. pachI jeTalA vibhAga che teTalA badhAne jItavA rAjA dAva nAkhe. pachI navesara ramata zarU thAya. A pramANe eka eka vibhAgane eka so ATha vArajItIne rAjya prApta karI zakAya. AkevI rIte banI zake? Ama chatAM kadAcadevI prabhAvathI A bane paNa kharuM. paNa pharI manuSya janma kyAMthI maLe? arthAt pharI manuSya janma maLato nathI. 5. ratna:- koI vRddha vaNikanA gharamAM vividha ratno hatAM. te je nagaramAM raheto hato te nagaramAM (evo rivAja hatoke) utsavanA divasomAM je dhanavAnanA gharamAM jeTalA kroDa dhana hoya teTalI dhajAo te potAnA ghara upara pharakAve. paNa AvRddhavaNika potAnA ghara upara dhajAo pharakAvato nahato. kemake (dhana eTaluM badhuM hatuM ke jethI) te dhananI saMkhyA jANato nahato. tebIje kyAMka gayo eTale tenA chokarAoe judA judA dezomAMthI AvelA vaNikone Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra te ratno mUlyathI ApI dIdhA. ghara upara dhajAo pharakAvavAnI IcchA rAkhatA te chokarAoe ghara upara dhana pramANe dhajAo pharakAvI. ghare Avelo te vRddha ratnone ochA mUlyathI vecAvAnA kAraNe chokarAo upara gusse thayo. jhagaDo karatA teNe chokarAone kahyuM : ratno jaladI pAchA laI Avo. tethI saMbhrAMta thayelA putro ratno pAchA lAvavA mATe jaladI nIkaLyA. jemane ratno ApyAM hatAM te judA judA bIjA dezomAM jatA rahyA hatA. A pramANe zodha karAyelAM te ratno kevI rIte maLe ? kadAca koI paNa rIte te ratnone meLave, paNa manuSya janmane pharI na meLavI zake. 291 be 6. svapna :- bebhikhArIoe svapnamAM potAnA mukhamAM pravezato saMpUrNa goLacaMdra joyo. eka bhikhArIe ajJAna mANasone svapna kahyuM. ajJAnatAthI temaNe kahyuM : tuM Aje bhikSAmAM eka Akho khAkharo ghI sAkara sAthe pAmaze. teNe paNa te pramANe eka khAkharo prAma karyo. bIjA bhikhArIe snAna karIne hAthamAM phala puSpo laIne koI svapnazAstranA jJAnIne svapna kahyuM. jJAnIe kahyuM tane sAta divasamAM rAjya maLaze. te nagaramAM putra vinAno rAjA maraNa pAmyo. AthI azva vagere divyothI abhiSeka karAyelo te rAjA thayo. bIjA bhikhArIe koIka rIte A vRttAMta jANyo. teNe vicAryuM : huM paNa jJAnIone svapna kahIza. bIjA koI samaye tevuM svapna meLavavA mATe tevo ja (=pUrNacandra mArA mukhamAM pravezI rahyo che. tevo ja) vicAra karIne ane ghaNuM dahIM khAIne tevA svapnanI prApti thAya e mATe sUI gayo. zuM tevuM svapna prApta thAya ? kadAca koI paNa rIte divya prabhAvathI tevuM svapna prApta thAya. paNa jIvone pharI manuSyajanma kyAMthI maLe ? arthAt na maLe. 7. cakra :- cakranuM daSTAMta A pramANe che - lokhaMDanA thAMbhalAmAM ATha cakro hatAM. temAMthI cAra cakro jamaNI taraphathI DAbI tarapha pharatAM hatAM. cAra cakro DAbI taraphathI jamaNI tarapha pharatAM hatAM. pratyeka cakramAM bAra ArA hatA. te cakronI upara tIrthI mUkelI pUtaLInI AMkhane vIMdhavAmAM bhUla thAya to puruSo mAravA mATe taiyAra rahelA che. bIjA paNa ghaNA zatruo ghaNA upasargo kare che. AvI sthitimAM ati nipuNa ane apramatta koI puruSa nIce daSTi* rAkhIne lakSya tarapha rAkhelA bANa vaDe cakronA AMtarAthI pUtaLInI DAbI AMkhane vIMdhe. jevI rIte A atizaya duSkara che tevI rIte manuSya janma durlabha che. 8. carma :- ahIM carma zabdathI mahAna sarovaranI upara rahelI ghaNI ane atizaya ghaTTa zevALa abhipreta che. tenuM dRSTAMta A pramANe che. paththaranA samUha jevA ghaTTa zevALathI sarvatra DhaMkAyelA ane lAkhayojana pramANa vizAla sarovaramAM kAcabo raheto hato. so so varSa vItatAM Dokane vistArato hato. have koIvAra koIka rIte zevALamAM chidra paDyuM. pUnamanI rAte Dokane vistAratA teNe koipaNa rIte chidrathI caMdranI jyotsnAthI sapheda gagananA saMpUrNa AMgaNAne joyuM. paNa pUrve nahi joyelA tene joIne vismaya pAmelo ane snehathI mUDha hRdayavALo te tyAMthI nIkaLIne jAte ja svajanonI pAse gayo. tame Avo tamane apUrva batAvuM ema kahIne svajanonI sAthe jeTalAmAM tyAM Ave che teTalAmAM te chidrane joto nathI. sarovara vizALa hatuM ane pavanathI chidra pUrAI gayuM. badhI tarapha bhamato paNa A potAnA snehane niMdavA lAgyo. A pramANe svajananA snehathI baMdhAyelA jIvo manuSya janmane hArIne durgatimAM jAya che. ane tyAM vilApa kare che. koIpaNa rIte pharI manuSya janma prApta thato nathI. 0 paTTahastI, paTTaazva, chatra, cAmara yugala ane maMtrapUrNa kaLaza e pAMca divya che. * savvArUM savya zabdanuM bahuvacana che. savya=DAbI tarapha. * aMtArUM yA dhAtuthI banelA vartamAna gaMta zabdanuM bahuvacana che. khaMtArUM = janArA =pharanArA. * nIce telanuM tapelu rAkhelu hoya. jethI temAM upara pharatI pUtaLI dekhAya. Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvArA (292) zrAddhadinakRtyo 9. yuga-yuga gADInuM prasiddha upakaraNa che. (yuga eTale gADInI dhosarI. tene be baLadonI khAMdha upara rAkhIne baLadone gADImAM joDe che.) tenuM udAharaNa A pramANe che - samudranA pazcimanA cheDe samilA (dhUsarImAM nAkhavAnI lAkaDAnI khIlI) nAkhI ane dhoMsarI pUrvanA cheDe nAkhI. atizaya bhamatI paNa samilA zuM dhoMsarInA chidramAM praveza kare ? koIpaNa rIte pracaMDa pavanathI uchaLelA taraMgothI haDasAyelI samilA kadAca dhoMsarInA chidramAM praveza kare, paNa manuSya janmathI bhraSTa thayelo jIva pharI manuSya janmane pAmato nathI. 10. paramANu-paramANunuM daSTAMta A pramANe che. deve moTA thAMbhalAne toDIne paramANu jeTalA TukkA karyA. te TukaDAone naLImAM nAkhyA. meruparvatanA zikhara upara caDIne pheMkIne te TuDA dizAomAM nAkhyA. zuM te ja pulothI pharI thAMbhalo koI kare? jo ke deva AdinA sAMnidhyathI koIpaNa rIte staMbha karavA mATe samartha thavAya, to paNa jemaNe sukRto kyAM nathI tevA jIvone manuSya janma maLato nathI. A pramANe manuSyajanmanI durlabhatAne jaNAvanArAM zAstra prasiddha A dasa daSTAMto che. A manuSyajanma aneka bIjA janmonI prAmirUpa ghaNA aMtarAyothI yukta che. tethI manuSyajanma durlabha tathA manuSyajanmanI prApti thayA pachI paNa sarvajJakathita dharmanuM zravaNa paNa durlabha che. kAraNa ke ALasa vagere ghaNA aMtarAyothI yukta che. AgamamAM kahyuM che ke - "ALasa, moha, avajJA, mAna, kodha, pramAda, kRpaNatA, bhaya, zoka, ajJAna, vikSepa, kutuhala ane ramata A tera kAraNothI jIva atyaMta durlabha paNa manuSyajanma meLavIne hitakArI tathA saMsAra sAgarathI pAra utAranAra jinavacanane sAMbhaLI zakato nathI." pUrvokta dasa daSTAMtonI jema jinadharma durlabha che. jinakathita dharma aneka bIjA dharmonI prANirUpa ghaNA aMtarAyothI yukta che. AthI jinakathita dharmadurlabha che. durgatimAM paDatA jIvane dhAraNa kare , bacAve te dharma tathA manuSyabhava ane jinakathita dharmanI prApti thayA pachI paNa sAdhu-sAdhvIono saMyoga durlabha che. kAraNa ke pAMcamA ArAnA doSathI dhArmika loko ghaNA ochA hoya che. kahyuM che ke - "cAritrasaMpanna sAdhu dUra raho, tevA prakAranA veSadhArI sAdhuo paNa sarvatra hotA nathI. sUtramAM jevo kahyo che tevo samyagdaSTi jIva paNa hamaNAM durlabha che." pUrvokta daza daSTAMtonI jema sAdhu-sAdhvIono saMyoga durlabha che. kAraNake sAdhu-sAdhvIono saMyoga aneka bIjA musAdhuonI prAmirUpa ghaNA aMtarAyothI yukta che. AthI sAdhu-sAdhvIono saMyoga durlabha che. (215) calaM jIyaM dhaNaM dhannaM, baMdhumittasamAgamo / khaNeNa Dhukkae vAhI, tA pamAo na juttao // 216 // tethI jyAM sudhI A pramANe saMpUrNa paNa *sAmagrI maLI che tyAM sudhImAM dharmamAM jayatna karavo joIe. kAraNa ke* paDi = pharI. paDi avyaya che. * "saMpUrNa paNa sAmagrI" e sthaLe paNa zabdano artha A pramANe che - jIvane saMpUrNa sAmagrI maLavI durlabha che, apUrNa sAmagrI maLe che. ethI apUrNa sAmagrI anekavAra maLI che. jyAre vartamAnamAM to saMpUrNa paNa sAmagrI maLI gaI che. tethI jyAM sudhI saMpUrNa paNa sAmagrI maLI che tyAM sudhImAM dharmamAM ja yatna karavo joIe. Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra AyuSya, dhana, dhAnya, baMdhu, mitra gamAgama A badhuM kSaNavinazvara che, zarIramAM kSaNavAramAM vyAdhi praveza kare che, tethI pramAda karavo e yukta nathI. 293 (1) AyuSya kSaNa vinazvara che. kAraNa ke AyuSya ghaNA vighnone AdhIna che. jemake - zastra, vyAdhi, viSa, agni, pANI, bhaya, sApa, vetAla, zoka, ThaMDI, garamI, kSudhA, tRSA, gara, nirjana pradeza, pavananirodha, mUtranirodha, viSThAnirodha, vividha prakAranA kSudra upadravo, adhika bhojana, roga, atizrama, zarIramAM prahAra - A vighno lAMbA paNa AyuSyane saMharI le che = TuMkuM karI de che. ( 2 ) dhana paNa kSaNa vinazvara che. dhana eTale gaNima, dharima, meya ane paricchedya ema cAra prakAranuM kariyANuM. gaNima = gaNIne jenI levaDa-devaDa thAya te sopArI vagere. dharima = jokhIne jenI levaDadevaDa thAya te goLa vagere. meya = mApIne jenI levaDa-devaDa thAya te ghI vagere. paricchedya = parIkSA karIne jenI levaDa-devaDa thAya te ratna vagere. (3) dhAnya paNa kSaNavinazvara che. dhAnya cokhA vagere aneka prakAranuM che. (4) baMdhuono ane mitrono samAgama paNa kSaNa vinazvara ja che. kAraNa ke A samAgama karmane AdhIna che. temAM baMdhuo eTale jJAtijano. eka sthaLe kuTuMbavAsa vRkSasamAna che. jevI rIte pakSIo rAte eka vRkSamAM bhegA rahIne savAra thatAM cAre dizAomAM jatA rahe che tevI rIte potapotAnA karmathI baMdhAyelA baMdhuo kuTuMbamAM keTaloka kALa bhegA rahIne cAra gatiomAM jatA rahe che. (5) duSamAmAM(=pAMcamA ArAmAM) manuSyo prAya: karIne asAtAnI bahulatAvALA hovAthI zarIra kSaNavinazvara ja jaNAya che. A badhuM kSaNa vinazvara hovAnA kAraNe dharmamAM anAdararUpa pramAda karavo e vivekIo mATe yogya nathI. (216) na taM caurA viluMpaMti, na taM aggI viNAsae / nataM nU vihAriSnA, naM dharmAma pamatto / / 26 / / coro te vinAza karatA nathI ke je vinAza dharmamAM pramAdI manuSya kare che. agni te vinAza karato nathI ke je vinAza dharmamAM pramAdI kare che. manuSya jugAramAM te hArI jato nathI ke je dharmamAM pramAdI hArI jAya che. dharmamAM pramAdI jIva devagati Adi (uttama) bhavano vinAza kare che, ane manuSyabhavanI prAptine hArI jAya che. ethI potAnA mUlano paNa cheda kare che. ahIM bhAvArtha A che - saMsAramAM manuSyabhava e mUla che = mUladhana che. devagati vagere zubhagati e lAbha che = kamANI che. dharma na karavAthI devagati vagere zubhagati na maLavAthI lAbha to na thAya, ane maLelo paNa manuSyabhava hArI javAthI mULano (=mULadhanano) paNa cheda kare che. atizaya duSTa paNa coro vagere mULano cheda karatA nathI. (coro kamA' nuM dhana corI jAya, paNa mULadhanane (dukAna vagerene) corI zakatA nathI. agni vastuone bALI zake che, paNa jamIna ane suvarNa vagerene bALI zakato nathI. jugAramAM kamAveluM dhana hArI jAya e bane, paNa dukAna vagere mULadhanane na hAre . jyAre pramAdI mANasa mAnavabhavarUpa mULadhanane hArI jAya che.) (217) Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra 294 kiNhasappaM karaggeNaM, ghaTTae ghuMTae visaM / nihANaM sopamuttUNaM, kAyakhaMDaM tu giNhaI // 298 // ApramANe mahApuruSothI upadeza apAto paNa je manuSya pramAda na choDe te zuM kare che te kahe che- dharmamAM pramAdI mAnava hAthanA agrabhAgathI kALA sarpane sparze che, jherane pIe che, nidhAnane mUkIne kAcanA TukaDAne grahaNa kare che. (218) tA soma ! teM viyALato, mAM savvadhruvesiyaM / pamAyaM khaM na minheti, teM soni mavannave / / 26 / / zrAddhadinakRtya upasaMhAra karavA mATe graMthakAra kahe che- he saumya ! (zraddhAthI suMdara AzayavAna !) tuM sarvajJoe kahelA mokSamArgane jANato hovA chatAM pramAdane mUkato nathI, tethI bhavasamudramAM paDelo tuM zoka karIza. samyagdarzana, samyajJAna ane samyakcAritra A traNa mokSamArga che. A mokSamArga manuSyabhava Adi sAmagrIthI durlabha che, arthAt manuSyabhava Adi sAmagrI maLe to mokSamArga maLe. manuSyabhava Adi sAmagrI durlabha che, mATe mokSamArga durlabha che. A viSe AgamamAM kahyuM che ke ''du:khathI prApta karI zakAya tevA manuSyabhavane meLavIne je jIva paralokanuM hita karato nathI te jIva paralokamAM javAnA samaye zoka kare che. jevI rIte pANInA madhyabhAgamAM pheMkAyelo hAthI, galathI pakaDAyeluM mAchaluM, jALamAM paDeluM haraNa, tophAnamAM phasAyelo pakSI zoka kare che, tevI rIte mRtyu ane vRddhAvasthAthI naSTa karAyela, maraNadazAmAM pheMkAyelo, rakSaNa karanArane nahi prApta karato ane karmasamUhathI prerAyelo te jIva (=pramAdI jIva) zoka kare che. tethI daza daSTAMtothI du:khathI prApta karI zakAya tevA ane vidyutsatAnI jema caMcala evA manuSyabhavane meLavIne je dharmamAM pramAda kare che te nIcapuruSa che, satpuruSa nathI." (219) evaMvihAhiM vaggUhiM, coiyavvo ya sAvao bhAvavacchajIyaM Nya, vAyavyaM ca viSe vine 220 // bhAvavAtsalyano upasaMhAra karavAnI IcchAvALA graMthakAra kahe che- anukaMpAdAna AvA prakAranI vANIthI zrAvakane preraNA karavI. A bhAvavAtsalya dararoja karavuM joIe. (220) neva dAraM pihAvei, bhuMjamANo susAvao / anupA niLiverdi, saTTAkhkhona nivAriyA // 22 // bhojana dvAramAM ja anya kartavyane kahe che- suzrAvaka bhojana karatI vakhate dvAra baMdha karAve nahi. kAraNa ke jinezvaroe zrAvakone anukaMpAdAnano niSedha karyo nathI. (221) savvehiM pi jiNehiM, dujjayajiyarAgadosamohehiM / anupAvALuM sakUvALa, na iiSa pa'isiddha // 2225 Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra A ja arthane vizeSathI vicAratA sUtrakAra kahe che-- durjaya evA rAga-dveSa-mohane jitanArA saghaLAya jinezvaroe zrAvakone anukaMpAdAnano aMga ke upAMga Adi koI sUtramAM niSedha karyo nathI, balake dezanA dvArA anukaMpAdAnanuM samarthana karyuM che. (222) pesasuNhAivaggassa, kAuM bhoyaNaciMtaNaM / 295 bhuMjae jaM ca sAhUNaM, dinnaM asaNamAiyaM // 223 // bAkInA kartavyane kahe che- zrAvaka nokara ane putravadhU vagere bIjAonA bhojananI ciMtA karIne sAdhuone vahorAvelA azana AdinuM bhojana kare. vivecana A viSe anyasthaLe paNa kahyuM che ke - "uttamapuruSoe pitA, mAtA, bALako, garbhavatI strI, vRddho, rogIo - A badhAne jamADyA pachI bhojana karavuM joIe.'' vaLI ''dharmano jANakAra gRhastha sarva pazuonI ane (koI kAraNathI) kabaje rAkhelA manuSyonI paNa saMbhALa karyA pachI bhojana kare, te vinA nahi.'' (223) aNaMtakAyaM bahubIyavatthaM, tucchosahiM ceva vivajjiUNaM / vigaINa davvANa ya kAu saMkhaM, bhuMjei tatto samayAviruddhaM // 224 // bhojanadvAramAM ja bAkInI vidhine kahe che---- anaMtakAya, bahubIja vastu, tucchaauSadhi ane bIjAM paNa abhakSma dravyono tyAga karIne, vigaIonI ane dravyonI saMkhyA karIne zrAvaka zAstrathI aviruddha bhojana kare. anaMtajIvonuM eka zarIra hoya tevI kaMda vagere vanaspati anaMtakAya che. paMpoTA ane rIMgaNAM vagere dravyo bahubIja che. maga vagerenI komaLa ziMgo tuccha=asAra auSadhi che. tuccha auSadhio tRptinuM kAraNa na hovAthI ane bahu sAvadya (=ghaNI hiMsAvALI) hovAthI tyAga karavA yogya che. ahIM vigaI zabdathI dUdha vagere bhakSya vigaIo samajavI. kAraNa ke zrAvakane abhakSya vigaIono sadA mATe tyAga hoya. divasanA paccakkhANomAM vigaInuM paccakkhANa hoya che. e paccakkhANamAM vigaIono saMkSepa karavo joIe. arthAt vigaIono saMkSepa karIne = amuka vigaIno tyAga karIne vigaInuM paccakkhANa levuM joIe. tathA zrAvake sacitta ane acitta vagere dravyonI saMkhyA karavI = pote nakkI karelI vastuono ja upayoga karavo. zAstrathI aviruddha bhojana kare, arthAt je bhojana zAstrathI viruddha hoya te bhojana na kare. jema ke - jemAM jIvotpatti thaI hoya tevAM phala, puSpa ane patravALuM boLa athANuM zAstrathI viruddha che. AthI zrAvaka AvuM boLa athANuM vagere je bhojana zAstrathI viruddha hoya teno tyAga kare. vivecana A gAthAno tAtparya e che ke zrAvaka abhakSya AhArano tyAga kare. zAstramAM bAvIsa abhakSya vastuo che. te A pramANe - cAra mahA vigaIo, udumbara vagere pAMca prakAranAM phaLo, barapha, viSa, karA, mATI, rAtribhojana, Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra zrAddhadinakRtya bahubIja, ajANyAM phaLo, saMdhAna, anaMtakAya, veMgaNa, calitarasa, tucchaLa ane kAcA gorasa sAthe dvidaLa. 22 abhakSya (1 thI 4) madirA, madha, mAMsa ane mAkhaNa, A cAra abhakSya che. A cAreyamAM tenA jevA asaMkhya sUkSma jIvo sadA utpanna thAya che ane mare che. 296 (1) madirA :- mahuDA, drAkSa ane tADI vagere vastuone koharAvIne madirA banAvavAmAM Ave che. koharAvavAmAM asaMkhya kIDAo utpanna thAya che. pachI garama karavAthI te kIDAono nAza thAya che. tathA madirA taiyAra thayA pachI paNa temAM tenA jevA varNavALA asaMkhya jIvo satata utpanna thAya che ane mare che. madirAnA pAnathI mANasa lajjA, lakSmI, buddhi, dharma vagerethI rahita banI jAya che. dArUnA nazAmAM mANasa lajjAhIna banIne na karavA jevuM kare che. ekavAra dArUnuM vyasana paDyA pachI mANasa tenAthI chUTI zakato nathI. ethI e vyasana mATe nirarthaka dhanane barabAda kare che. madirAnA vyasanathI jJAnataMtuo upara khoTI asara paDe che. ethI dhIme dhIme jJAnataMtuo nabaLA paDatA jAya che. madirAnA kephamAM hoya tyAre mANasa buddhihIna banI jAya che e to pratyakSa jovAmAM Ave che. madirAnA vyasanavALAne prAya: dharmanI bhAvanA na thAya. kadAca koIne dharmanI bhAvanA thAya to paNa vizeSa dharma na karI zake. tathA tene dharmamAM tevA utkRSTa bhAva paNa AvavA durlabha che. madirAnA kephamAM mANasa hiMsA, mArAmArI vagere karI nAkhe che ane ethI enuM jIvana barabAda banI jAya che. dvArikA nagarI baLIne khAkha thaI gaI enuM mULa madirApAna hatuM. madirAnA sevanathI zarIra paNa dhIme dhIme kamajora banatuM jAya. jaTharAgni maMda paDato jAya che. pariNAme zarIramAM aneka rogo ghara karI jAya che. dArUnI jema spIrITa, AlkohaoNla, Asava, tADI, nIro vagere mAdaka padArtho paNa abhakSya che. vivekI zrAvake jemAM madirAnA tattvo AvatA hoya tevI davAono paNa upayoga nahi karavo joIe. Ayurvedika davAomAM drAkSAsava vagere Asavo paNa abhakSya che. kemake badhI ja jAtanA Asavo dArUnI jema auSadhione koharAvIne banAvavAmAM Ave che. jarUrI vastuo bhegI karIne te vastuone thoDA divaso sudhI jamInamAM rAkhavAmAM Ave che. A daramiyAna temAM jaMtuo utpanna thaI jAya che. (2) madha :- madhamAkhIo madhapuDo banAve che, ane e madhapuDAne levA mATe madhapuDA AgaLa dhumADo karIne madhamAkhIone atizaya trAsa ApavAmAM Ave che. trAsathI madhamAkhIo UDI jAya che. paNa uDavA mATe azakta tenA baccAo marI jAya che. tathA lAkho jhINAM mAkhInAM iMDAM maraNa pAme che. madhamAkhIoe ghaNI mahenate banAvelo madhapuDo A rIte laI levAmAM madhamAkhIone keTaluM du:kha thatuM haze ? tame klpanA karo ke eka mANase ghaNAM varSo sudhI mahenata karIne dhana ekaThuM karyuM hoya ane cora te dhana corI jAya to tene keTaluM du:kha thAya ? A rIte hiMsAthI meLaveluM madha kevI rIte vAparI zakAya ? vaLI madhamAM niraMtara asaMkhya sUkSma jIvo utpanna thAya che ane mare che. (3) mAMsa :- mAMsa aMge yogazAstramAM kahyuM che ke - koIpaNa jIvano ghAta thatAM ja tenA mAMsamAM tenA jevA varNavALA anaMta jIvo upaje che. kAcA ke pakAvelA e baMne prakAranA mAMsamAM anaMtA jIvo satata upaje che ane mare che. jIvahiMsA vinA mAMsa na maLe. mAMsanuM vyasana mANasane nirdaya banAve che. hRdaya keTaluM badhuM nirdaya bane Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 297 ) paMdaramuM bhojana dvAra tyAre mANasa mAMsa khAI zake. mAMsa khAnAra paMcendriya prANIonI hiMsA kare che. pUrve A AryadezamAM mAMdA pazunI paNa mAvajata karatA. Aje mAMdA pazunI mAvajatanI to vAta dUra rahI, sAjA pazuone paNa talakhAne mokalIne kamote mAravAmAM Ave che. ghI-dUdhanA abhAvanA bahAne iMDAno ane anAjanI taMgInA bahAne mAchalA-mAMsano upayoga vadhavA mAMDyo che. AnuM kAraNa mukhyatayA eka ja che ane te kAraNa e che ke paraloka bhUlAyo che. jo paraloka AMkha sAme rahe to Aje iMDAM ane mAMsa-mAchalAnA bhakSaNano je pracAra thaI rahyo che tena thAya. huM ahIM jIvatA jIvane mArIne khAI jauM chuM. paNa paralokamAM mAruM zuM thaze? Avo vicAra ja Avato nathI. eTale ja TesTathI iMDAM ane mAMsa-mAchalAnuM bhakSaNa thaI zake che. kadAca puNyodaya haze to A bhavamAM vAMdho nahi Ave, paNa parabhavamAM tenuM phaLa maLyA vinA nahi rahe. kAraNa ke yAhU vitIcaMte tAtAdyate tam = "ApaNe jevuM bIjAne ApIe tevuM ApaNane tenuM phaLa maLe." e kudaratano niyama che. jIbhanA zokhIno bhale A niyamane na mAne, enI avagaNanA kare, paNa A niyama trikAlAbAdhita parama satya che. tame bIjAne du:kha Apazo to tamane duHkha maLaze. tame bIjAne sukha Apazo to tamane sukha maLaze. mAMsAhArathI jIvone du:kha ja ApavAmAM Ave che. mAsa mATe jIvatA jIvane mAravAmAM Ave che, tyAre e jIvanI karuNa dazA thAya che. aMtaramAM bahu ja saMtApa pAme che. atizaya bhayabhIta banI jAya che. bacAvo bacAvo ema bolavAnuM mana thAya che. paNa vAcA na hovAthI bicArA bolI zaktA nathI. AvI rIte jIvone duHkhI karIne pedA thatuM mAMsa khAvAthI zuM paralokamAM sukha maLe ? kadI ja nahi. ahIM eka agatyanI vAta vicArI laIe. mAMsAhAranA aneka doSomAM jIvahiMsA mukhya doSa che. eTale jIvahiMsAnA pApathI bacavA jema mAMsano tyAga karavo joIe tema jIvahiMsAthI banatI vastuno upayoga paNa na karavo joIe. jIvahiMsAthI taiyAra thatI vastuomAM koI vastu vartamAna saMyogonA kAraNe jIvana jarUriyAtanI banI gaI hoya tethI teno tyAga na thaI zake to paNa zokhanI vastuono to avazya tyAga karavo joIe. kAraNake tevI vastuono upayoga karavAthI jIvahiMsAne uttejana maLe che. jemake(1) camaktA ane mulAyama buTa-caMpala garbhavatI gAyanI hiMsAthI bane che. (2) rezamI sADI vagere kIDAnI hiMsAthI bane che. (3) hAthIdAMtanI banAvaTo hAthInI hiMsAthI bane che. (4) sAbumAM carabIno upayoga thAya che. (5) braza vagere vATIvALAM sAdhano bhuMDa vagere prANIonI hiMsAthI thAya che. (6) caherAne suMdara banAvavA vaparAtAM krIma paNa prANIone du:khI karIne taiyAra thAya che. jANavA mujaba kriImamAM vaparAtuM esTojana e garbhiNI ghoDInuM mUtra che. tene meLavavA mATe ghoDIone haMmezA baMdhanamAM rAkhI temane akudaratI khorAka ApavAmAM Ave che. temane haravApharavAnI chUTa ApavAmAM AvatI nathI. (7) sAMbhaLavA mujaba kekamAM iMDAM vaparAya che. (8) jIleTIna nAmano padArtha katala karelA janAvaranA hADakAM, cAmaDA vageremAMthI bane che. A jIleTIna rabara jevI pIparamITa, davA, keTalAka AiskrIma, kesyula, cokaleTa, TophI vageremAM vaparAya che. - (9) lIpasTIkamAM madhamAkhInuM mINa vaparAya che. emINa hajAro mAkhIo bhare tyAre thoDuM maLe che. mAkhIne uDADIne madhapUDo meLavavAmAM Ave che eTale mAkhIono khorAka jhUMTavI levAmAM Ave che. AthI temane Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 298 paMdaramuM bhojana dvAra zrAddhadinakRtya rasano aMtarAya thAya che. emAM nimitta bananArane aMtarAya karmano baMdha thAya. (10) zempa nAmanA sauMdarya prasAdhananI parIkSA sasalAnI AMkhamAM nAMkhIne karavAmAM Ave che. je sasalAnI AMkhamAM nAMkhavAmAM Ave te thoDA divaso ghora baLatarA sahana karIne aMdha banI jAya che. pachI tene mArI nAMkhavAmAM Ave che. (11) aneka jAtanAM braza vagere pazuonA vALamAMthI bane che. (12) keTalAMka baTana, phensI cIjo vagere pazuonA zIMgaDAmAMthI bane che. (13) phezanebala heTa, narama gAdI-takIyA, keTalIka phensI cIjo pakSIonA pIMchAmAMthI bane che. (14) narama pAkITa, paTTA, ramakaDAM tathA aneka prakAranI phensI cIjo cAmaDAmAMthI ke jIvatA prANIonI cAmaDImAMthI bane che. zIMgaDA, vALa, pIMchA, cAmaDAM ane cAmaDI meLavavA pazu-pakSIonI katala karavAmAM Ave che. temane aneka prakAre du:kha ApavAmAM Ave che. temanA jIvatA ja zarIramAMthI cAmaDI vigere utArI levAmAM Ave che. (15) motI meLavavA mATe hajAro chIpa maryA pachI ekAda be chIpalAmAMthI motI maLe che. eTale motInI banAvaTo ahiMsaka nathI. (16) kalcara motI paNa ahiMsaka nathI. kalcara motI banAvavA chIpane pakaDIne temanA zarIramAM nAnuM oparezana karI motI mATe dANo mUkAya che. pachI 2-3 varSe motI pAke eTale chIpane mArIne motI laI le che. (17) rezamanI cIjo paNa hiMsAthI thAya che. 100 grAma rezamI kApaDa banAvavAmAM 1500 jIvatA kozeTAne garama pANImAM ukALavAmAM Ave che. (18) eka sa attara taiyAra karavAmAM 8752 ratala gulAbanAM puSpono vinAza thAya che. (4) mAkhaNa - chAzamAMthI alaga ryA pachI tarata temAM tenA ja jevA varNavALA sapheda atisUkSma jIvo satata upaje che ane mare che, mATe mAkhaNa paNa abhakSya che. madirA, madha, mAMsa ane mAkhaNa e cAra jainazAstromAM mahA vigaI tarIke prasiddha che. mahAvigaI zrAvako mATe sarvathA abhakSya che. (59) udaMbara paMcaka - vaDa, pIpaLo (pArasa pIpaLo), uduMbaranuM (gulara) vRkSa, plekSa (pIpaLAnI jAtinuM jhADa) ane kAkodubarI (kasuMbara) e pAMceya prakAranA vRkSonAM phaLo (TeTA)mAM atisUkSma ghaNA trasa jIvo hoya che. (10) barapha asaMkhya akAya jIvonA samUharUpa hovAthI abhakSya che. jo ke pANI paNa asaMkhya aSkAya jIvonA samUharUpa che. Ama chatAM pANInA eka biMdumAM jeTalA akAya jIvo hoya tenA karatAM baraphanA teTalA ja biMdumAM atizaya vadhAre asaMkhya jIvo hoya che. kAraNa ke pANI pravAhI che. barapha ghana che. eTale dasa grAma pANImAM jeTalI virAdhanA thAya tenAM karatAM dasagrAma baraphamAM vadhAre virAdhanA thAya. bIjI vAta. barapha vinA mANasa calAvI zake che, paNa pANI vinA calAvI zake nahi. pANI anivAryavastu che. barapha anivArya vastunathI. pANI anivArya hovA chatAM zrAvake pANI jema bane tema ochuM vaparAya tenI kALajI rAkhavI joIe. zrAvake pANI vAparavAmAM ghI karatAya vizeSa upayoga rAkhavo joIe. pANInA eka TIpAmAM rahelA jIvonuM zarIra sarasava jeTaluM karavAmAM Ave to AkhA jaMbudvIpamAM paNa na samAya eTalA jIvo pANInA eka TIpAmAM hoya che. AthI vivekI Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 299 ) zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra zrAvake baraphano sarvathA tyAga karavo joIe, ane pANI paNa jema bane tema ochuM vAparavuM joIe. kyAMka kyAMka saMgha jamaNamAM baraphano upayoga thato hoya che. te taddana dharmaviruddha che. (11) karA? - varasAda vakhate kyAreka kyAreka barapha jevA nAnA TukkA paDe che tene karA kahevAmAM Ave che. AkarA paNa baraphanI jema asaMkhya akAya jIvonA samUharUpa hovAthI abhakSya che. (12) viSa:- aphINa, somala, vacchanAgavagere viSa abhakSya che. kAraNake viSa peTamA jatAM ja aMdara kRmi AditrasajIvono ghAta kare che. je davAmAM aphINa vagere viSa AvatuM hoya tevI davAo paNa kaTokaTInA samaya sivAya nahi vAparavI joIe. jo ke je auSadhamAM viSa bheLaveluM hoya te auSadha ghaNuM ja prabhAvazALI ane zaktivALuM thAya che. AthI turata roga maTADIne ArAma Ape che. paNa pariNAme vadhAre nukazAna kare che. kAraNake e jhero potAno prabhAva batAve che. zarIramAM jeTaluM jhera vadhAre teTaluM mRtyu vadhAre najIka Ave. A pramANe viSa hiMsAnI daSTie ane vartamAna jIvananI dRSTie paNa abhakSya che. (13) mATI: sarvaprakAranI (sacitta) mATI abhakSya che. kAraNake temAM asaMkhya jIvo hoya che. lIlA AMbaLA pramANa sacitta pRthvImAM rahelA jIvonuM zarIra jo kabUtara jeTaluM banAvavAmAM Ave to A lAkhayojana goLAkRtivALA jaMbudvIpamAM na mAya. ATalA jIvo eka AMbaLAnA jeTalI sacitta pRthvImAM hoya che. mIThuM sacitta pRthvIkAya che. mIThAnA eka kaNiyAmAM asaMkhya jIvo hovAthI zrAvake sacitta mIThAno upayoga na karavo joIe. pRthvImAMthI khANa khodIne kADheluM, samudranA pANIthI agaramAM jamAveluM, lAlasaMdhava, khAra vagere prakAranuM mIThuM agninuM zastra na lAge tyAM sudhI sacitta hoya che. mIThuM agnithI zekAyA vinA acitta thatuM nathI. kAraNa ke temAM asaMkhyAtA pRthvIkAya jIvo evA sUkSma hoya che ke tene game teTaluM khAMDavAthI, daLavAthI ke vATavAthI paNa acitta thatuM nathI. mATe kuMbhAranA nibhADAmAM ke sukhaDIyAnI bhaThThImAM nIce mATInA vAsaNamAM mIThAne sIla karIne rAkhavAthI agninA tApathI te acitta thAya che. A mIThuM be-cAra varSa sudhI to acitta rahe che. te pachI te sacitta thAya tevuM sAMbhaLyuM nathI, chatAM ghaNAM varSonuM balavana vAparavuM ThIka nathI. zrAvako potAnA gharamAM daLelA mIThAmAM mIThA karatA Dabala pANI nAkhIne tene ukALIne jema sAkarake morasanI cAsaNI karI burU khAMDa banAve che, tema ekarasa banAvI ThArIne acitta mIThuM (balavana) banAve che. A mIThuM tatkAla to acitta thAya che, paNa te pANInA saMyoge ukALeluM hovAthI be-cAra mahinA pachI sacitta thavAno saMbhava che. vinA pANIe svayameva mIThAno ja rasa banI bhaThThIthI je mIThuM pADyuM hoya, tenA jeTalo teno kALa gaNAya nahi. te sivAya tAvaDI vageremAM zekIne paNa keTalAka mIThAne acitta kare che. paNa te bahuzekAI lAla varNavALuM banI jAya to ja acitta samajavuM. mAtra thoDuMka zekavAthI to sacitta rahevA saMbhava che. munirAja zrI vIravimalajI kRta sacitta-acitta sakjhAyamAM kahyuM che ke acitta lavaNa varSA dina sAta, sIyAle dina pannara vikhyAta mAsa divasa unhAlA mAMhI, Agho rahe sacittate hoI " A kALamAna tAvaDImAM zekvAthI pakAvelA mIThAnuM saMbhave che. bhaThThImAM pakAvelA mIThAno kALa to pravacana sAroddhAramAM ghaNo eTale be cAra varSa ke tethI paNa vadhAre kahyo che. zrAvake bIjuM sacitta na choDI zakAya to sacitta nimaka to choDavuM ja joIe. Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra ( 300 ) zrAddhadinakRtya, (14) rAtribhojana:- rAtribhojanane jainadharmamAM bahu ja moTuM pApa gaNavAmAM AvyuM che. rAtribhojanano jainazAstramAM ja niSedha che evuM nathI. anyazAstramAM paNa rAtribhojanano niSedha che. anya dharmomAM paNa kahyuM che ke mRte svajanamAtre'pi, sUtakaM jAyate kila / astaMgate divAnAthe, bhojanaM kriyate kimu // sAmAnya svajananA maraNathI paNa sUtaka lAge che, to sUryanA asta thavAthI bhojana kema karI zakAya.?? ke madyamAMsAzanaM rAtrau, bhojanaM kandabhakSaNam / ye kurvanti vRthA teSAM, tIrthayAtrA japastapaH // jeo madirA pIe che, mAMsa khAya che, rAtribhojana kare che ane kaMdamULa khAya che, teonI tIrthayAtrA tathA tapa-japa niSphaLa thAya che." mahAbhAratanA 18mA parvamAM jaNAvyuM che kenodkmpi pAtavyaM, rAtrAvatra yudhiSThira / tapasvinA vizeSeNa, gRhasthena vivekinA // "heyudhiSThira! vivekIgRhastha rAtre pANI paNa pIvuM joIe, tapasvIe to vizeSarUpe AnuM pAlana karavuM joIe." mahAbhAratamAM ja bIjA sthaLe lakhyuM che keastNgte divAnAthe, Apo rudhiramucyate / annaM mAMsasamaM proktaM, mArkaNDeyamaharSiNA / sUryano asta thayA pachI pANI lohI samAna che, ane anna mAMsa samAna che, ema mArkanDeya RSie kahyuM che. catvAro narakadvArAH, prathamaM rAtribhojanam / parastrIgamanaM caiva, sandhAnAnantakAyike / / "narakamAM javAnA cAra dvAra che. temAM paheluM rAtribhojana, bIjuM parastrIgamana, trIjuM boLa athANAnuM bhakSaNa ane cothuM anaMtakAya (kaMdamULa)nuM bhakSaNa." skaMdha purANamAM kapAlamocana stotramAM kahyuM che keekbhktaashnaannity-mgnihotrphlN labhet / anastabhojanAnnityaM, tIrthayAtrAphalaM labhet // "hamezA ekavAra bhojana karavAthI agnihotranuM ane rAtribhojananA tyAgathI tIrthayAtrAnuM phaLa maLe che." bIjA koI zAstramAM paNa kahyuM che kenaivaahutirn ca snAnaM, na zrAddhaM devatA'rcanam / dAnaM vA vihitaM rAtrau, bhojanaM tu vizeSataH // "rAtrie yajJakarma, snAna, zrAddhabhojana, devapUjA ke dAna karAya nahi ane rAtribhojana to sarvathA karAya nahi." purANa vageremAM kahyuM che kevaasre ca rajanyAM ca, yaH khAdanneva tiSThati / zRGga-puccha paribhraSTaH, spaSTaM sa pazureva hi // . "divasake rAtrino bheda rAkhyA vagara je khAdhA ja kare che te ziMgaDA ane pUMchaDA vagarano spaSTa pazu ja che." Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 301 ) zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra ahiMsA satyamasteyaM, brahmacaryamasaGgatA / madya-mAMsa-madhutyAgo rAtribhojanavarjanam // ahiMsA, satya, acaurya, brahmacarya ane niSparigrahatA e pAMcanuM pAlana karavuM joIe, ane madirA, mAMsa, madha ane rAtribhojanano tyAga karavo joIe." karoti viratiM dhanyo, yaH sadA nizi bhojanAt / so'rdhapuruSAyuSasya, syAdavazyamupoSitaH // je bhAgyazALI sadA rAtribhojanano tyAga kare che te potAnA AyuSyanA ardhA bhAganA divaso sudhI upavAsI bane che. arthAt tene AyuSyanA ardhAbhAganA divaso jeTalA upavAsanuM phaLa maLe che." ye rAtrau sarvadAhAraM, varjayanti sumedhasaH / teSAM pakSopavAsasya, phalaM mAsena jAyate // "jeo sadA rAtribhojanano tyAga kare che temane eka mahinAmAM paMdara upavAsanuM phaLa maLe rAtribhojanathI jIva anyabhavamAM ghUvaDa, bilADA, gIdha, sApa, giroLI vagere avatAro pAme che. rAtribhojana kevo mahAna doSa che e jANavA rAmAyaNano eka prasaMga jANavo jarUrI che. te prasaMga A pramANe che * rAtribhojana tyAgamAM vanamALAnuM daSTAMta lakSmaNa ane sItAjInI sAthe zrI rAmacaMdrajI vanavAsanA kALamAM kubera nAmanA gAma bahAra eka vaDavRkSa nIce rAtavAso rahyA hatA. kuberanagaranA rAjA mahIdharane vanamALA nAmanI suMdara kanyA hatI. lakSmaNanA prabhAvazALI vyaktitvathI te tenA upara aMta:karaNathI anurAgiNI banI hatI. paNa jyAre teNe sAMbhaLyuM ke lakSmaNa to vanavAsI thayA che tyAre teNe AtmahatyAno nirNaya karyo, ane te ja rIte je vanamAM rAma vagere rAtavAso rahyA hatA te ja vanamAM tyAM gaLe phAMso khAvAnI te taiyArI karavA lAgI. jAgatA cokIpahero karI rahelA lakSmaNe A joyuM. tenI pAse jaIne AtmaghAtanuM kAraNa pUchyuM. vanamALAe potAnI satyabInA (hakIkta) kahI. lakSmaNe turaMta teno phAMsotoDI khAtarI ApI ke pote ja lakSmaNa che. gAMdharvavivAhathI baMne tyAM ne tyAM paraNyA. AthI vanamALAne AnaMda thayo. pachI lakSmaNe vanamALAne kahyuM: hamaNAM tuM tArA pitAne tyAM rahe. vanavAsa pUrNa thatAM huM tane jaladI laI jaIza. paNa vanamALAne vizvAsa na Avyo. ene ema thayuM ke pachI koNa jANe kyAre Ave? lakSmaNajIe huM jaladI laI jaIza, ema ghaNuM samajAvyuM. paNa vanamALAne vizvAsa na Avyo. AthI lakSmaNajIe kahyuM: jo huM vanavAsa pUrNa thatAM tane jaladI levA na Ave to strI hatyA ke gohatyA vagere pApa lAge, arthAt AvA pApano bhAgIdAra thAuM. tyAre vanamALAe kahyuM: tame ema kaho ke vanavAsa pUrNa thatAM huM tane jaladI levA na Ave to rAtribhojana karanArane je pApa lAge te pApano huM bhAgIdAra thAuM. jo tame AvI pratijJA karo to huM pitAne ghare rahIne tamArI vATa joIza. nahito have tamane choDIne kyAMya javuM nathI. lakSmaNe pratijJA karI eTale vanamALAne vizvAsa thayo. pachI te pitAne ghare gaI. AnAthI e samajAya che ke strI hatyA vagerethI paNa rAtribhojananA pApane vanamALAe vadhu gaLyuM hatuM. AthI pApabhIru jIve rAtribhojanano tyAga karavo joIe. rAtribhojananA tyAgathI zArIrika lAbha rAtribhojananA tyAgathI zArIrika daSTie paNa vizeSa lAbha thAya che. AthI ja AyurvedamAM rAte khAvAno Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 302 ) paMdaramuM bhojana dvAra (302) zrAddhadinakRtya niSedha che. AyurvedamAM kahyuM che ke hRnnAbhipadmasaMkocazcaNDarocirapAyataH / ato na bhoktavyaM, sUkSmajIvAdanAdapi // "sUrya asta thatAM hadayamaLa ane nAbhikamaLa baMne saMkocAI jAya che, ane sUkSma jIvo bhojanamAM khavAI javA mATe rAtribhojana karavuM nahi." Aje paNa sArA vaidya-DaoNkTaro jainadharmamAM batAvelA rAtribhojananA tyAganI ane navakArazInA paccakhANanI mukta kaMThe prazaMsA kare che. rAtre na khAvAthI ane sUryodaya bAda be ghaDI sudhI na khAvAthI hojarIne ghaNo ArAma maLe che. ethI khAdhelo AhAra barobara pacI jAya che. A rIte rAtribhojanamAM ghaNA doSo hovAthI ane rAtribhojananA tyAgamAM ghaNA guNo hovAthI zrAvakoe rAtribhojanano tyAga karavo joIe. pUrve kumArapALa mahArAjA, vastupALa-tejapALa-pethaDazAha maMtrI jevA zrAvako rAtribhojana karatA hatA. temAM paNa pethaDazAha maMtrIne to sUryAstathI pahelAM be ghaDIthI AhAra-pANI baMneno tyAga hato. temano A niyama eka prasaMga uparathI jANI zakAya che. te prasaMga A pramANe che pethaDazAha ekavAra zvetAMbara jaina saMgha giranAra tIrthanI yAtrA karavA mATe gayo. je divase zvetAMbara saMgha giranAra pahoMcyo te ja divase digaMbara saMgha paNa tyAM Avyo. e baMne vacce tIrthanI mAlikI mATe vivAda thayo. zvetAMbaroe kahyuM ke A tIrtha amAruM che. digaMbaroe kahyuM ke A tIrtha amAruM che. ghaNI carcA thayA pachI chevaTe nakkI thayuM ke uchAmaNI bolIne IdramALa paheravI. je IdramALa pahere tenuM A tIrtha bane. uchAmaNI zarU thatAM vadhatAM vadhatAM pethaDazAha 56 ghaDI survaNa bolyA. pachI digaMbara saMghamAM koI ja bolyuM nahi, AthI pethaDazAhe IdramALA paherI ane giranAra tIrtha zvetAMbarono che e nakkI thayuM. pachI pethaDazAhe nirNaya karyo ke jyAM sudhI uchAmaNInuM dravyana Ave tyAM sudhI mAre AhAra-pANI levA nahi. turata mAMDavagaDha tarapha sAMDhaNIo mokalI. pUrve relve ke moTara gADIo hatI nahi. gADAM ke pazuo dvArA mAla eka sthaLethI bIjA sthaLe laI javAto hato. bIjA divase sAMje sUryAstane beghaDI bAkI hatI tyAre suvarNaAvyuM suvarNa AvyuM ke turata badhAe bhegA maLIne pethaDazAhane AhArapANI vAparavAnuM kahyuM. paNa pethaDazAhe AhArapANI na lIdhA. temaNe khulAso karyo ke sUryAstane be ghaDI vAra hoya tyAra pachI mAre AhAra-pANIno tyAga che. keTalAka pazuo ane paMkhIo paNa rAte khAtA nathI. to pachI manuSyathI to rAte kema ja khavAya ? A viSe eka munie gujarAtI kAvyamAM kahyuM che ke uttama pazupaMkhI paNa rAte, hAle bhojana TANo! tame to mAnavI nAma dharAvo, kima saMtoSana ANI re !! rAtribhojananA tyAgIe divase paNa rAte banAveluM bhojana navAparavuM joIe. divasa ane rAtanI apekSAe bhojananA cAra bhAMgA thAya che. te A pramANe - (1) divase banAveluM bhojana rAte khAvuM. (2) rAte banAveluM bhojana rAte khAvuM. (3) rAte banAveluM bhojana divase khAvuM. Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 303 paMdaramuM bhojana dvAra (4) divase banAveluM bhojana divase khAvuM. A cAra bhAMgAmAM cotho bhAMgo ja zuddha che. jo ke rAte banAveluM bhojana divase vAparavAmAM rAtribhojananA niyamano bhaMga na thAya, Ama chatAM aticAra jarUra lAge. kAraNa ke jIvahiMsAthI bacavA rAtribhojana choDavAmAM Ave che. rAte banAvela bhojana divase vAparavAmAM jIvahiMsA to thAya ja che. A viSe ratnasaMcaya graMtha (zloka 454) mAM kahyuM che -- 'rAtrie tathA aMdhakAramAM sUkSma jIvo joI zakAtA nathI, tethI rAtrie banAveluM divase khAya to paNa rAtribhojana tulya che.'' mukhyatayA zrAvaka mATe ekAsaNAnuM vidhAna che. Ama chatAM jo ekAsaNuM na thaI zake ane ethI sAMje vAparavuM paDe to paNa sUryAstathI be ghaDI pahelAM bhojana karI levuM joIe. jo gharamAM badhA ja mANaso A pramANe vahelA jamI le to vAsaNa mAMjavA vagere kAma paNa ajavALe ajavALe thaI jAya ane baheno paNa samayasara pratikramaNa vagere anuSThAna karI zake. sUryAstathI be ghaDI pahelAM bhojana karI levA viSe yogazAstramAM kahyuM che ke ''rAtribhojananA doSone jANanAra je manuSya sUryodayathI be ghaDI vItyA bAda ane sUryAstathI be ghaDI pUrve bhojana kare che te puNyazALI che.'' have sUryAstathI be ghaDI pahelAM bhojana na karI zakAya to ochAmAM ochuM sUryAsta pahelAM pAMca miniTa to avazya vAparI levuM joIe. have sUrya haze ke nahi evA zaMkAvALA samaye bhojanano avazya tyAga karavo hitAvaha che. A rIte sUryAsta pahelAM bhojana karI lIdhA pachI turata tivihAra ke covihAranuM paccakkhANa laI levuM joIe. kAraNa ke zrAddhavidhimAM utsarga mArge divase ja divasa carima (covihAra, tivihAra ke duvihAra) paccakkhANa karI levuM ema kahyuM che. apavAdathI to sUryAsta bAda paNa divasacarimanuM paccakkhANa laI zakAya. A rIte dararoja rAte covihAranuM paccakkhANakaranAra bhAgyazALIne eka mahine paMdara upavAsanuM phaLa maLe che. jo savAre porisInuM ane sAMje covihAranuM paccakkhANa kare to ArogyanI daSTie paNa lAbha thAya. A viSe ITAlIyana kavitAno bhAva nIce mujaba che :- pAMca vAge uThavuM, ane nava vAge jamavuM, pAMca vAge vALu ane nava vAge sUvuM, ethI nevuM ne nava varasa jIvAya che. jo dararoja biyAsaNuM karavAmAM Ave to A niyama barobara sacavAI rahe. A dezamAM jamavAno vakhata sAmAnya rIte majura vargamAM traNa vakhatano che ane ziSTavargamAM be vakhatano che. ziSTavargamAM bALako sivAya be ja vakhata jamavAno rivAja hato. hAlamAM cAnA pracAra pachI savAre kAMI paNa levAno rivAja rUDha thaI gayo che. nahIMtara savAre khAsa kAraNa vinA koIpaNa khAvAnuM rAkhatA nahIM, mAtra lagabhaga 10 vAge jamavAnuM ane sAMje Rtu pramANe pAMca vAgyAnI AjubAju jamavAno rivAja hato. eTale divase sUryanA prakAzathI jaTharAgni teja rahe ane 7-8 klAkanA aMtaramAM baporanuM pacI jAya ane sAMje pAMca-cha vAgye khAdheluM hoya te AkhI rAtanA lagabhaga 16 kalAkanI madadathI pacI jAya. eTale kharI bhUkhamAM ja khavAtuM hatuM. mAravADamAM haju A rivAja jovA maLe che. Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvArA (304). zrAddhadinakRtya hAlamAM savAre khavAya, bapore aniyamita vakhate khavAya ane sAMje ke rAte khavAya, Ama viSama AhAra thavAthI, uparAupara khavAtuM hovAthI ghaNAne pittanI bimArI kAyama rahe che. rAtribhojanathI zArIrika ane AdhyAtmika ema baMne daSTie nukazAna thAya che. rAte pAcanazakti maMda paDI jAya che. AthI khorAkanuM barAbara pAcana na thavAthI zarIramAM aneka rogo thAya che. rAte pUratA prakAzanA abhAve karoLiyo vagere khAvAmAM AvI jAya to koDha vagere roga thAya. Ama rAtribhojanathI zArIrika nukazAna thAya. rAtribhojanathI jIvahiMsA thatI hovAthI AdhyAtmika nukazAna thAya. rAte bhojana taiyAra karavAmAM jIvahiMsA thAya. pachI kIDI, mAkhI, macchara vagere jIvo pIrasAyelI rasoImAM ke rasoIvALA vAsaNamAM paDIne marI jAya pachI vAsaNa mAMjavA-dhovA vageremAM jIvahiMsA thAya. praznaH-lADu vagere taiyAra mIThAI, khajUra vigere padArtho rAte khAvAmAM rasoI karavAnI hotI nathI. tathA vAsaNa dhovA vagere AraMbha karavo paDato nathI. tathA mAkhI vagere uDatA jIvono paNa nAza na thAya, AthI tevA padArtho rAte khAvAmAM zo vAMdho? ' uttara - rAte game tevo prakAza hoya to paNa lADavA vagere AhAra upara caDhelA kuMthuA ane panaka (nIla-phUga) vagere sUkSma jIvo barAbara joI zakAtA nathI. AthI tevo AhAra paNa rAtre khAvAthI jIvahiMsA thAya. A viSe nizIthabhASyamAM kahyuM che ke -"jo ke lADu vagere divase banAvelA hoya to paNa rAte (te lADu vagere upara rahelA) kuMthuA, nIla, phugavagere sUkSma jaMtuo khAtA nathI. tethIkevalajJAnIo potAnA jJAnathI te sUkSmajIvone jANI zakatA hovA chatAM rAtribhojana karatA nathI." (15) bahubIja - je phaLomAM aMtarapaTa (AMtarA) vinA ghaNA bIjo hoya te bahubIja kahevAya. khasakhasa, rAjagaro, rIMgaNA, paToLA ane paMpoTA vagere bahubIja che. dADamake TiMDoDA vageremAM ghaNA bIja hovA chatAM be bIjanI vacce paDa hovAthI bahubIja na gaNAya. (16) ajANyAM phaLo - bhojana karanAra ke karAvanAra e baMnemAMthI koIpaNa je phaLonI jAti ane guNadoSa vagerene na jANatA hoya tevA ajANyAMphaLo abhakSya che. kAraNake tejherI hoyato khAvAthI maraNa thAya, athavA pote jeno tyAga karyo hoya te vastu khavAI javAya to niyama bhaMga thAya. * (17) saMdhAna:saMdhAna eTale boLa athANAM, athANAnI vastu kerI vagere barobara sUkAya nahi ane ethI pANInA aMzavALI rahe (havAvALI rahe) te vastunuM athANuM boLa athANuM kahevAya. athANA mATe evo niyama che ke je vastunuM athANuM banAvavuM hoya te vastune ochAmAM ochA traNa divasa sudhI barobara taDako Apavo joIe. pachI jyAre barobara sUkAI jAya, pANIno aMza jarAya na rahe tyAre vidhipUrvaka banAveluM athANuM bhakSya bane. AvA athANAM paNa telavUDa hovA joIe. AvAM athANAM bagaDe nahi tyAM sudhI khape che. taDako barobara na devAyo hoya, ethI lIlAza rahe to tevuM athANuM boLa athANuM kahevAya. boLa athANAM mATe bhakSyAbhaDhyano niyama: - je phaLamAM khaTAza che tenuM athavA khaTAzavALI vastu sAthe bheLavela vastunuM boLa athANuM traNa divasa sudhI bhakSya che. traNa divasa pachI abhakSya bane che. kerI ke lIMbu vagerenI sAthe nahi bheLavelA guvAra vagerenA athANA ke jemAM khaTAza nathI te athANA to rAtri vitye bIjA ja divase abhakSya thAya. Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra khaTAzavALAM ke khaTAzavALI vastu sAthe bheLavelAM athANAmAM paNa jo methI nAkhI hoya to bIjA ja divase vAsI thavAthI abhakSya bane. kAraNa ke methI dhAnya che. 305 chuMdA-murabbA taDake sUkavIne ane cUlA upara caDAvIne ema be rIte banAvavAmAM Ave che. taDake sUkavIne banAvAtA chuMdA-murabbAmAM pANIno aMza barobara sUkAI gayo hoya to bhakSya bane che. cUlA upara caDAvIne banAvelA chuMdA-murabbA jo pAkI cAsaNIvALA hoya to bhakSya bane che. cAsaNI traNa tAravALI bane to ja pAkI cAsaNI kahevAya ema anubhavIonuM kahevuM che. (18) anaMtakAya :- je kaMdamULa vagere vastumAM eka zarIramAM anaMta jIvo hoya, arthAt soyanI aNI jeTalA bhAgamAM anaMtajIvo hoya tene anaMtakAya kahevAmAM Ave che. anaMtakAyanA batrIsa bheda (1) sUraNano kaMTha :- jenAthI harasanA jIvono nAza thAya che te sUraNa prasiddha che. - (2) vAchaMda : - eka chaMda vizeSa che, yogazAstranI TIkAmAM tenuM vajrataru nAma kahyuM che. (3) lIlI haLadara : - prasiddha che. dareka jAtanI nahi sUkAyelI haLadara. (4) Adu :- lIlI sUMTha. (5) lIlo cUro - svAdamAM tIkho hoya che. (6) zatAvarI :- velaDI vizeSa. (7) virAlI :- velaDI vizeSa, tene koI sophAlI paNa kahe che. (8) kumArI-kuMAra :- prasiddha che. jenA patro be dhAromAM kAMTAvALA lAMbA, paranALanA AkAranA hoya che. (9) thoharI :- dareka jAtinA thorIyA anaMtakAya che. tene snehIvRkSa paNa kahe che. (10) gaDUcI :- dareka jAtinI gaLonA velA, je lImaDA vagere vRkSo upara hoya che. (11) lasaNaH- prasiddha che. (12) vaMzakArela :- komaLa navA vAMsano avayavavizeSa, te prasiddha che.. (13) gAjara :- prasiddha che. (14) lavaNaka :- lUNI vanaspati vizeSa, jene bALavAthI sAjIkhAra bane che. (15) loDhaka :- padminI nAmanI vanaspatino kaMda. (pANImAM poyaNAM thAya te.) (16) : girikarNikA :- eka jAtanI velaDI, kacchamAM prasiddha che, jene garamara paNa kahe che. (17) kisalaya patro H- dareka vanaspatinA prauDha pAMdaDAnI pUrvAvasthAnA komaLa pAMdaDAM ane dareka bIjamAMthI prathama nIkaLatA aMkurAo, te anaMtakAya ja hoya che. jyAre te rUDha bane tyAre paNa pratyeka vanaspatinA hoya te ja pratyeka vanaspati thAya. bIjA to anaMtakAya ja rahe. jema methInI bhAjInA mULamAM rahelA jADAM patro anaMtakAya hoya che, tema dareka vanaspatinA paNa prathama ugatAM patro anaMtakAya hoya che, ane prathama nIkaLatA aMkurA paNa anaMtakAya hoya che. Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 ) paMdaramuM bhojana dvArA zrAddhadinakRtya (18) kharasaIo - kabdavizeSa. jene kasera-khIrizuka paNa kahe che. (19) gheganI bhAjI - prasiddha che. teno pAMkha paNa thAya che. je juvAranA jevo comAsAmAM ghaNA sthaLoe vecAya che. (20) lIlI kothaH- prasiddha che. jaLAzayomAM kAMThe kAMThe thAya che ane pAke tyAre kALI thAya che. (21) lavaNa nAmanA vRkSanI chAlaH- tene bhramaravRkSa paNa kahe che. hAla sivAya tenA bAkInA aMgo pratyeka vanaspati che. (22) khillaDo - khilluDa nAme kaMda, lokamAM te prasiddha che. (23) amRtavela - te nAmano velo. (24) mULAno kaMdaH prasiddha che. (mULAnA kaMda sivAyanAM DALI, phUla, patra, mogarA ane dANA e badhAya aMgo pratyeka hovA chatAM abhakSya gaNAya che. tathA kaMda to dhoLo ane rAto, je dezI ane paradezI kahevAya che te baMne prakArano paNa anaMtakAya ja che.) (25) bhUmihaH- jenuM lokomAM bhUmiphoDA nAma che, te comAsAmAM thAya che, ane tene bilADIno Topa paNa kahe che ke je chatranA AkAre hoya che. (26) virUddhaH- kaThoLamAMthI nIkaLatA aMkurA. jyAre caNA, maga vagerene palALavAmAM Ave che tyAre te vadhu vakhata pANImAM rahetAM temAM sapheda aMkurAo nIkaLe che. pachI tenI dALa banAvI hoya ke zAka tarIke bAkyA hoya to paNa tenuM bhakSaNa karanArane anaMtakAyabhakSaNano doSa lAge che. mATe te bahu vakhata . palALI rAkhavA nahi. paradharmIne tyAM jamavA jatAM A viSayanI kALajI na rakhAya to niyamabhaMga thavA saMbhava che.) (27) hakkapatthala - vatthalo te nAme prasiddha eka zAka che. te prathama ugatI vakhate anaMtakAya che ane komaLatA maTI kaThina bane tyAre pratyeka gaNAya che. (28) zUkarellI:- tene zkaravAla-cUkavelI paNa kahe che. jenI jaMgalamAM moTIvelaDIothAya che. (dhAnyamAM je vAla gaNelA che te anaMtakAya nathI.) (29) palcaka-te pAlakhanI bhAjI tarIke prasiddha che. (30) kuNI AMbalI:- jemAM ThaLIyA-bIja na thayA hoya tevA kuNA AMbalInA kAtarA anaMtakAya che. (31) AlukaMda - jene ratALu kaMda kahevAya che te prasiddha che. (32) piMDALu -DuMgaLI nAme prasiddha che. kaMdamULa khAvAnuM choDo....... ApaNe baTATA vagere kaMdamULa khAIne keTalA badhA anaMta jIvono saMhAra karIe chIe. kaMdamULamAM eka soyanI aNI jeTalA bhAgamAM paNa anaMtajIvo hoya che. e jIvone chedavA vagerethI kevuM duHkha thAya che te zAstramAM daSTAMtathI batAvyuM che. eka mANasa janmathI bahero, muMgo ane AMdhaLo che. tenA paga, jAMgha, DhIMcaNa, grALa, peTa, keDa, vaso, bAhu, hAtha, AMgaLIo, gaLuM, hoTha, jIbha, tALavuM, kAna, nAka, AMkha, mastakane koI che. A vakhate Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (307 ) zrAddhadinakRtya paMdaramuM bhojana dvAra tene jeTalI vedanA thAya teTalI ja vedanA anaMtakAyanA jIvone chedavA vagerethI thAya. phera eTalo ja che ke manuSyane vedanA vyakta hoya che. jyAre anaMtakAyane vedanA avyakta che. jo chedavA vagerethI ATaluM duHkha thAya to te jIvone ApaNe jIvatA ja khAIe, to temane keTaluM duHkha thAya te vicAravAnI jarUra che. je jIvo kaMdamULa na khAvuM joIe ema jANavA chatAM choDatA nathI temane kaMdamULa upara atyaMta raga-prema che e nakkI thAya che. zAstra kahe che ke jyAM prema tyAM janma, jyAM prIti tyAM utpatti, jevo bhAva tevo bhava. AthI rasapUrvaka kaMdamULa khAnArAo marIne kaMdamULamAM utpanna thAya to navAI nahi. kaMdamULamAM utpanna thayela jIvanuM 256 AvalikAnuM AyuSya hoya che. e jIva vAraMvAra tyAM ja janme che ane mare che. e jIva tyAM ja eka muhUrtamAM (48 miniTamAM) 65,536 bhava kare che, arthAt 65,536 vAra janme che ane mAre che. A pramANe jIva anaMtakALa sudhI kaMdamULamAM anaMtakAyamAM janma-maraNa kare che. A badhuM vicArIne vivekavALA banIne kaMdamULa khAvAnuM sarvathA choDI devuM joIe. kaMdamULa bhakSaNa eTale anaMtA jIvonI katala. ApaNe kaMdamULa khAIne ApaNA moDhAne anaMtA jIvone mAravAnuM katalakhAnuM banAvI daIe chIe. ararara! thoDA svAda khAtara anaMtA jIvono nAza. mATe have nirNaya karo ke AjathI kaMdamULano tyAga, game tevI takalIpha paDaze to paNa AjathI kaMdamULane moDhAmAM nAkhIza nahi ane aDIza paNa nahi. prazna:- Adu anaMtakAya che, paNa sukAI gayA pachI te suMTha bane che. jo anaMtakAyamAMthI banelI suMTha khapI zake che to taLelI baTAkAnI katarIo kema na khape? kAraNake te acitta banI gayela che. uttara:-suMThano auSadha tarIke upayoga thAya che, peTa bharavA mATe nahi. jyAre taLelI baTATAnI katarIo to mANaso svAda mATe ane peTa bharavA mATe vApare che, auSadha tarIke nathI vAparatA. mATe taLelI baTAkAnI katarIo acitta hovA chatAM na khape. kaMdamULa vagere abhakSya vastuono tyAga karavAthI traNa lAbha thAya che. te A pramANe (1) jIvadayAnuM pAlana thAya che. (2) ApaNI prakRti tAmasI banatI nathI. baTATA, rIMgaNA ane mAMsa vagere tAmasa prakRtivALo khorAka che. kasAI ane musalamAna vagere vAtavAtamAM ukaLI jaIne mArAmArI ane charA Adino upayoga kare che tenuM kAraNa tAmasI AhAra che. (3) rasanI Asakti ghaTe che. abhakSya vastuo prAya: adhika svAdiSTa hoya che. prazna :- soyanI aNI jeTalA bhAgamAM anaMta jIvo kevI rIte rahI zake? A uttaraH- eka karoDa davAo bhegI karIne tenI capaTI alpa pANImAM nAMkhavAmAM Ave, pachI te pANI soyanI aNImAM levAmAM Ave to soyanI aNImAM rahelA pANImAM keTalI davAo che? koDa davAo che ema mAnavuM ja paDe. davAo torUpI che. jo rUpI davAo soyanI aNI jeTalA bhAgamAM koDa rahI zake che to arUpI jIvo anaMta kema na rahI zake? avazya rahI zake. eka rUmamAM lAkha dIvaDA mUkvAmAM Ave to AMgaLInA nakha jeTalA bhAgamAM lAkha dIvaDAno prakAza che. ' (19) vRntAka vRttAka eTalegaNa-rIMgaNA. rIMgaNAnidrA anekAmane viSayavAsanAne) vadhAranAra hovAthI abhakSya che. Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM bhojana dvAra 308 ) zrAddhadinakRtya (20) calitarasa - rasa eTale svAda. je vastumAM svAdacalita thaI gayo hoya, arthAt pharI gayo hoya, bagaDI gayo hoya, te vastu calita rasa che. rasanA upalakSaNathI je vastunA varNa, gaMdha, sparza vagere badalAI gayA hoya, bagaDI gayA hoya, te vastuo paNa calitarasa kahevAya. kohavAI gayeluM bhojana calitarasa gaNAya. phATI gayela-bagaDI gayela dUdha-dahIM vagere calitarasathavAthI abhakSya gaNAya. vAsI bhojana paNa calitarasa che. je bhojana pANI sAthe rAMdhyuM hoya ane AkhI rAta rahyuM hoya te bhojana vAsI bhojana che. jemake roTalI, narama pUrI (locA pUrI), bhAta, dALa, zAka vagere bIjA divase calitarasa bane. je khAdya padArthamAM jarA paNa pANIno aMza na hoya tevA khAkharA, Daka pUrI, sukhaDI vagere pakvAnna, pAkI traNatAranI cAsaNIthI banAvela mIThAI, muThiyA taLyA pachI enA cUrAne zekIne banAvela cUramAnA lADavA, telamAM ke ghImAM taLIne banAvela seva, gAMThiyA, sekelA caNA, mamarA, dhANI vagere padArtho vAsI bhojanane gaNAya. AvI vastuo keTalA divasa sudhI bhakSya gaNAya teno niyama A pramANe che. pakavAnnavagere vastuo banI hoya te divasathI varSAkALamAM 15 divasa, zItakALamAM eka mAsa ane unALAmAM 20 divasa kahyuM che. paNa jo A kALa pahelAM svAda vagere badalAI jAya to abhakSya bane. dahIM-chAza - dahIM je divase jamAvyuM hoya te divasathI be rAtanuM ullaMghana thAya to abhakSya banI jAya. jemake je dahIM ravivAranA roja sUryodayathI AraMbhIne rAtanA bAra vAgyA sudhImAM game tyAre meLavyuM hoya te dahIM maMgalavAranA sUryodaya thatAM ja abhakSya thaI jAya. kAraNake ravivAra ane somavAra e berAtanuM ullaMghana thaI gayuM che. paNa jo sUryodaya pahelAM te dahIMmAM pANI nAMkhIne dahIMne barobara valovIne chAza banAvI devAmAM Ave to te chAza bhakSya che. chAza mATe paNa dahIM pramANe ja niyama che. eTale ke jyArathI chAza banAvI hoya tyArathI be rAtanuM ullaMghana thAya to te chAza abhakSya banI jAya. ravivAranA sUryodaya pachI game tyAre banAvelI chAza maMgaLavAranA sUryodaya thatAM abhakSya banI jAya. paNa jo sUryodaya pahelAM e chAza koI vastumAM nAMkhIne rAMdhavAmAM Ave to e vastu bhasya gaNAya ane te vastu bIjA divase paNa khape. trIjA divase abhakSya banI jAya. chAza ke dahIM nAMkhIne banAvela vastu mATe paNa dahIM pramANe niyama che. eTale ke dahIM-chAza nAMkhIne banAvelI vastu jyArathI banAvI hoya tyArathI be rAtanuM ullaMghana thAya to abhakSya bane. ahIM eTaluM khyAlamAM rAkhavuM joIe ke je divase sUryodaya pahelAM dahIMke chAza nAkhIne koI vastu banAvI hoya te vastu bIjA divase sUryodaya thatAM ja abhakSya bane. kAraNa ke sUryodaya pahelAM banAvela hovAthI e rAta gaNAI jAya. jemake ravivAranA sUryodaya pahelAM chAza ke dahIM nAkhIne koI vastu banAvI hoya to te vastu somavAranA sUryodaya thatAM ja abhakSya banI jAya. kAraNa ke ravivAranA sUryodaya pahelAM banAvela hovAthI ravivAranI rAta gaNAya. eTale ravivAra ane somavAra e be rAtanuM ullaMghana thayuM gaNAya. TuMkamAM sUryodaya pahelAM dahIM jamAvavAmAM Ave, chAza banAvavAmAM Ave ke dahIM-chAza nAMkhIne koI khAdya vastu banAvavAmAM Ave to te dahIM-chAza ane vastu bIjA divase sUryodaya thatAM abhakSya banI jAya. chAza-bhAta - rAMdhelo bhAta saMpUrNa DUbI jAya te rIte ghATI chAzamAM rAkhelo hoya to teno kALa ATha pahora sudhIno che. chAzamAM rAkhelA bhAtano eka-eka dANo chUTo karI nAMkhavo joIe, ane chAza ghATI hovI joIe, ane bhAta saMpUrNa DUbI jAya teTalI hovI joIe. cUramAnA lADu - mUThiyAtaLIne banAvyA na hoya to bIjA divasevAsI thAya. paraMtu sArI rIte taLelA Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (309) paMdaramuM bhojana dvAra uttama mUThiyA banAvyA hoya ane e mUThiyAono cUro karI tene barobara zekI nAkhyo hoya to vAsI na thAya. dUdhano mAvo - dUdhano mAvo je divase ryo hoya te ja divase bhakSya che. rAtrie abhakSya thAya che. paNa jo te mAvAne lAlacoLa thAya te pramANe zekI nAkhyo hoya to te mAvo vadhAre divaso sudhI bhakSya rahI zake. je miThAImAM mAvo kAco hoya te miThAI bIjA divase abhakSya bane che. je miThAImAM mAvo pAko (lAlacoLa thAya e pramANe zekIne) nAkhelo hoya te miThAI vadhAre divaso sudhI bhastha rahI zake che. cAsaNIH- je miThAI cAsaNI karIne banAvavAmAM AvI hoya te miThAI jo kAcI cAsaNIthI banAvI hoya to bIjA divase abhakSya bane che. jo pAkI (traNa tAranI) cAsaNIthI banAvI hoya to vadhAre divaso sudhI bhakSya rahI zake che. loTa-ATo cALyo na hoya to mizra (kaMIka sacitta ane kaMIka acitta ema mizra) rahe che. cALyo hoya to be ghaDI pachI acitta thaI jAya che. cALyA vinAno ATo nIce jaNAvelA samaya sudhI mizra rahe che. vagara cALelo ATo zrAvaNa-bhAdaravAmAM pAMca divasa, Aso-kArtikamAM cAra divasa, mAgazara-poSamAM traNa divasa, mahA-phAgaNamAM pAMca pahora, caitra-vaizAkhamAM cAra pahora ane jeTha-aSADhamAM traNa pahora sudhI mizra rahe che. ATalA samaya pachI cALyA vinA paNa acitta bane che. acitta thayA pachI ATo kyAM sudhI acitta rahe teno kALa zAstramAM jovAmAM Avato nathI. paNa varNa, gaMdha, rasa, sparza badalAya ke temAM jIvonI utpatti thAya to abhakSya gaNavo joIe. kerI - AdranakSatra pachI kerIno rasa calita thato hovAthI abhakSya che. pachI pharI vizAkhA nakSatrathI kerI abhakSya na gaNAya. pApaDa - zekelA pApaDa, khIcIyA bIjA divase rUpAMtara thavAthIvAsI thAya. tela ke ghImAM taLelAM pApaDa- khIcIyA bIjA divase vAparI zakAya. comAsAmAM kAcA (zekyA vinAnA) pApaDa upara nIlaphUga thaI javAno ghaNo ja saMbhava hovAthI, comAsAmAM pApaDa-khIcIyA na vaparAya te sAruM gaNAya. comAsAmAM Aso mAsamAM taDako vadhAre paDato hovAthI nIla-phUganI saMbhAvanA na hovAthI pApaDa vAparavAmAM bAdha jaNAto nathI. caTaNI - kothamIra vagerenI caTaNImAM pANI ke dALiyA vagere kAMIna nAMkhyuM hoya to traNa divasa sudhI khapI zake. pANI ke dALiyA vagere kAMI nAkhyuM hoya to te ja divase bhakSya che. phaLaH- koIpaNa pAkelA phaLa, temAMthI bI kADhyA pachI be ghaDI bAda acitta thAya. eTale sacitta tyAgIne phaLamAMthI bI kADhyA pachI be ghaDI bAda khapI zake. zeraDIno rasa - zeraDIno rasa kADhyA pachI be ghaDI bAda acitta thAya ane be prahara bAda abhakSya banI jAya che. dUdhaH- dUdha bIjA divase abhakSya bane che. jo bagaDI jAya to e divase paNa abhakSya banI jAya che. pANI - jyAM sudhI traNa ukALAthI pUrNa ukaLe nahi tyAM sudhI ukALeluM pANI paNa mizra che. traNa ukALA pachI ja te acitta bane che. (pra.sA.gA. 881, piMDani. gA. 18) ArIte acitta thayeluM pANI unALAmAM pAMca prahara pachI, comAsAmAM traNa prahara pachI ane ziyALAmAM cAra prahara pachI pharI sacitta thaI jAya che. pANI sacitta thAya e pahelAM temAM yogya pramANamAM cUno nAMkhavAmAM Ave to e pANI bahotera kalAka sudhI acitta rahe che. Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 310 ) zrAddhadinakRtya, paMdaramuM bhojana dvArA (10) prazna:-cuno keTalo nAMkhavo? uttara :- chAzanI uparanI AzanA jevo pANInA kalarano dekhAva thAya teTalo cUno nAMkhavo joIe, tenAthI ochuM nAkhe to na cAle. sAkaranuM ke triphalA vagerenuM pANI - sacitta pANImAM sAkara, triphalA ke cuno vagere nAkhyA pachI be ghaDI bAda acitta thAya ane teno acitta rahevAno kALa dareka RtumAM traNa ukALAthI ukALelA pANInI jema samajavo. (21) tuccha phaLo:- tuccha eTale asAra. jenAthI bhUkha bhAMge nahi ane zakti Ave nahi tevAM phaLo abhakSya che. caNIbora, guMdI, mahuDAM, jAMbu, TiMbaru, pIluDAM, karamadA, guMdA, pIcaphaLa, borasalI vagere phaLo tathA maga vagerenI komaLa zIMgo vagere tuccha phaLa che. AvA padArthomAM khAvAnuM thoDuM ane pheMkI devAnuM ghaNuM hovAthI sudhA zame nahi ane jIvahiMsA vadhAre thAya. (22) kAcuM gorasa - kAcA dUdha-dahIM-chAza ane zIkhaMDa vagere gorasane garama karyA vinA tenI sAthe dvidala (kaThoLa) bhaLavAthI kevalIgamya atisUkSma trasa (beiMdriya) jIvonI utpati thAya che. mATe te abhakSya che. dvidalanuM lakSaNa A pramANe che bephADathAya tevAje dhAnyane pIlavAthI telanIkaLenahitene dvidala kahevAmAM Ave che. A viSe mahAbhAratamAM paNa kahyuM che ke gorasaM mASamadhye tu, mudgAdiSu tathaiva ca / bhujyamAnaM bhavennUnaM, mAMsatulyaM yudhiSThira ! // bhAvArtha:- "he yudhiSThira ! kAcA gorasane aDadamAM tathA maga vageremAM meLavIne khAvuM te nizcayathI mAMsa barobara che." AIskIma abhakSya AIskrIma banAvavAmAM barapha ane mIThAno upayoga thAya che. (1) baraphamAM pANInA asaMkhya jIvo ane (2) mIThAnA asaMkhya jIvo nAza pAme che. uparAMta (3) jIleTIna-hADakAnA pAvaDarano upayoga thAya che. (4) keka tathAIDAno rasa vaparAya che. (5) svAda mATe rasAyaNa-kemIklavaparAya che. (6) vAsI dUdhamAM bekTariyAnA jaMtu hoya che. sAthe bIjA aneka trasajIvo utpanna thAya che. (7) AIsakrIma jaTharAgnino pAcanazaktino nAza kare AIskrImathI gaLAnAkADA, svaranaLI, annanaLImAM sojo Ave che. ethI kapha, khAMsI, zaradI ane tAva Ave che. mATe vaidyo paNa AIskrIma, AIskUTa, baraphanA goLA tema ja vAsI sarabatano tyAga karavAnuM kahe che. sarabatanI boTalo aneka rogiSTa mAnavIoe moMe mADelI-eMThI hoya che. emAM vAraMvAra saMmUrchAima jIvo ane trasa jIvo paNa utpanna thAya che. ethI roganA jaMtuono cepa lAge che. AMtaraDA ane annanaLImAM saDo thAya che. sAthe alsara ane kensara jevA rogo thAya che. AIskrImamAM sTroberI phuTano svAda lAvavA mATe temAM bejhila esaTeTa nAmanuM rasAyaNa tathA nAiTreDa jevA tIvra tejAbanA solavaMTa tarIke vaparAya che. te hojarI upara khUba kharAba asara kare che. vaLI AIskImamAM keLA jevo svAda lAvavA mATe emila esaTeTano upayoga thAya che. je oIla peInTa pAtaLo banAvavA vaparAya Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (311) paMdaramuM bhojana dvAra che. e ApaNA pAcaka raso upara bahu mAThI asara kare che. keTalAka lokonuM kahevuM che ke AIskrImamAM IDAno rasa nAMkhavAmAM Ave che. AmAM paMcendriya garbhaja jIvonI hatyAnuM pApa lAge che. vaLI kekamAM IDAno rasa tathA pAkA raMgane bhUMsavA mATe vaparAto DIthIla lUkojhano paNa upayoga kare che. tethI lohInA kaNomAM khUba nukazAnakAraka asara thAya che. plAsTIka ane rabaramAM ela.DI.hAIDa sI 17 nAmanuM rasAyaNa je vaparAya che te AIskrImamAM svAda lAvavA mATe vaparAya che. AMtaraDAmAM ane peTamAM phollA pADe tevo A padArtha hoya che. IthIlaesITa - AcAmaDAanekApaDane sApha karavAmilomAM vaparAto padArtha che. tyAM kAma karanArAnA phephasAM, hRdaya ane lIvarane AthI nukazAna thayuM che. A padArtha AIskrImamAM anAnasano svAda lAvavA mATe vaparAya kAjU, badAma ke pIstAno svAda lAvavA tenI eka be katarI nAkhyA pachI budrAlaheDa nAmanuM rasAyaNa AIskrImamAM nAMkhe che, je padArtha rabara, sImenTa banAvavAnA upayogamAM levAya tevo azuddha halako che. pIparohAlanAmanuM eka jAtanuM asarakArakajhera che. je aneka jaMtuonuMnAzaka che. tevenIlA AIskrImamAM upayogamAM levAya che. je peTamAM jatAM ja AMtaraDAne nukazAna kare che. (ahIM 224mI gAthA pUrNa thaI.) (224) Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soLamuM saMvaraNa dvAra 312 (16) saMvaraNa dvAra zrAddhadinakRtya deve guruM ca vaMdittA, kAuM saMvaraNaM tahA / maMtiye sAdhUmADLa, pnA sAAyamuttamaM // 22 // vAra ?6 // jemAM gRhasthadharmano vistAra che tevI zrAddhadinanRtyanI vRttimAM A pramANe susaMpradAyane anusarIne madhyAhna kartavyasaMbaMdhI sadvidheya prastAvanuM vistArathI varNana karyuM. have soLamA 'saMvaraNa' dvAranuM vivaraNa karatA sUtrakAra kahe che-- zrAvaka bhojana karyA pachI caityavaMdanathI devane ane guruvaMdanathI gurune vaMdana karIne divasacarima ke graMthisahita vagere paccak khANa kare. tyAra bAda gItArtha sAdhuo, pravacanakuzala zrAvaka, siddhaputra vagerenI pAse uttama svAdhyAya kare. (dIkSA choDIne mAthe coTalI rAkhe ane strInI sAthe rahe te siddhaputra.) svAdhyAyanA vAcanA, pRcchanA, parAvartanA, dharmakathA ane anuprekSA ema pAMca prakAra che. temAM nirjarA mATe yathAyogya sUtrAdi ApavuM ke levuM te vAcanA. sUtrAdimAM zaMkA paDatAM gurune pUchavuM te pRcchanA. pUrve bhaNelA sUtrAdi bhUlI na javAya vagere mATe abhyAsa (=AvRtti) karavo te parAvartanA. jaMbUsvAmI vagere sthavira bhagavaMtonuM caritra sAMbhaLavuM ke kahevuM te dharmakathA. manathI ja sUtrAdinuM smaraNa karavuM te anuprekSA. pAMce ya prakArano A svAdhyAya navatattva AdinA sUkSma bodha mATe che. zrAvakanA traNa prakAra vaLI bIjuM - sthUlahiMsAdithI anivRtta, madya-mAMsa Adino tyAgI ane namaskAra maMtrane dhAraNa karanAra jaghanya zrAvaka che. dharmayogya guNothI yukta ane bAra vratadhArI utkRSTa zrAvaka che. sadAcArI gRhastha madhyama zrAvaka che. (225) Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (313) sattaramuM zravaNa dvAra (17) zravaNa dvAra ussaggeNaM tu saDDho u, sacittAhAravajao / ikkAsaNagabhoI ya, baMbhayArI taheva ya // 226 // dAraM 17 // have Agama zravaNanAphalarUpa utsargavidhine pragaTa karavAnI IcchAthI graMthakAra kahe che-- zrAvaka utsargathI to sacitta AhArano tyAgI hoya, ekavAra bhojana kare, tathA brahmacArI hoya. zrAvaka utsargathI to zAstramAM je pramANe kahyuM che te pramANe karanAro hovAthI sacitta AhArano tyAgI hoya. sacitta AhArano sarvathA tyAga karavA asamartha hoya to sacitta parimANa paNa kare. kahyuM che ke - niravagha ane nirjIva AhArathI zarIrane dhAraNa kare = TakAve, athavA (tema na banI zake to anaMtakAyano tyAga karIne pratyeka vanaspatikAyavALA AhArathI zarIrane dhAraNa kare, AvA suzrAvako hoya che." zrAvaka utsathI to ekavAra bhojana kare, arthAt ekAsaNuM vagere tapa kare. (226) aha na sakkar3a kAuM, je ekabhattaM jao gihii| divasassa aTThame bhAge, tao bhuMje susAvao // 227 // je ekAsaNuM karavA asamartha hoya tenI vidhine kahe che have jo koI paNa rIte je koI paNa suthAvakaekAsaNuM karavA mATe samarthana hoyato divasanA AThamA bhAgamAM bhojana kare. divasano AThamo bhAga eTale aMtima be muharta, arthAt divasanI chellI cAra ghaDI. zrAvaka rAtrinI zarUAta (sUryAsta) thayA pachI bhojana na kare. kAraNa ke rAtribhojanathI mahAdoSanI prApti thAya che. (227) tajoNiyANa jIvANaM, tahA saMpAimANa ya / nisibhatte vaho diTTho, savvadaMsIhiM savvahA // 228 // te ja doSone kahe che rAtribhojana karavAmAM sAthavo vagere annamAM utpanna thayelA nigoda ane IyaLa vagere jIvono, uDIne atramAM paDanArA kuMthuA ane kIDI vagere jIvono tathA kaDI vagere khAvAmAM AvI javAthI buddhi Adino nAza thavAnA kAraNe potAno (=rAtribhojana karanArano) sarvathA nAza thAya ema sarvajJoe joyuM che. nizIthabhASya (gA. 3411-3412)mAM kahyuM che ke - "jo ke bhAta vagere prAsuka (=acitta) che zrAddhavidhimAM nIce pramANe pATha che - anyamudata vaiAni pati "divasanA chellA muharta (RchellI be ghaDI) pahelAM ja sAMjanuM , bhojanakare." Ano artha e thayo ke zrAvaka jo sAMje bhojana kare to utsargathI chellI be ghaDI pahelAM bhojanakare, ane apavAdathI sUryAsta pahelAM bhojana kare. prastutamAM divasanA AThamA bhAge bhojana kare ityAdi kahIne utsarga-apavAda baMne jaNAvI dIdhA che. * kozamAM reLA zabda jovAmAM Avyo nathI. saMbaMdhanA AdhAre prastutamAM teno IyaLa" artha karyo che. ' . Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattaramuM zravaNa dvAra zrAddhadinakRtya hoya to paNa rAte temAM uDIne paDanArA (ke caDhelA) kuMthuA vagere jIvo ane temAM utpanna thayelA nigoda (=phUga) vagere jIvo barobara joI zakAtA nathI. vaLI pratyakSa jANanArAo (=avadhijJAnI, mana:paryavajJAnI ane kevalajJAnIo) paNa svajJAnathI kuMthuA vagere jIvone joI zakatA hovA chatAM rAtribhojana karatA nathI. jo ke dIpaka vagerenA prakArAthI kIDIo vagere (moTA jIvo) joI zakAya che, to paNa tIrthaMkara, gaNadhara ane AcAryoe rAtribhojana AcaryuM nathI. kAraNa ke rAtribhojanathI mULavatonI virAdhanA thAya.'' (228) nisiM je nahi vajjaMti, bAlA kuggahamohiyA / tnAova yuvavADuM, nahaMte maruo nahIM / / 226 / / rAtribhojana karanArAone daSTAMta dvArA anarthane batAve che- 314 sat-asat vivekathI rahita ane (tethI ja rAtribhojana karavAmAM kazo doSa nathI ityAdi) rAtribhojana saMbaMdhI asad AgrahathI Asaktine pamADAyelA je jIvo rAtribhojanano tyAga karatA nathI te jIvo elakAkSa ane raviguptabrAhmaNanI jema du:khone pAme che. gAthAno bhAvArtha kathAthI jANavo. te kathA A pramANe che- elakAkSanI kathA A bharatakSetramAM dazArNapura nagaramAM dhana nAme sArthavAha hato. tenI dhanavatI nAmanI patnI hatI. temanI dhanazrI nAmanI putrI mithyAdaSTi dhanadevane paraNI. paraNyA pachI pati tenI hAMsI karato hovA chatAM te zrAvakadharmanuM pAlana karatI hatI. ekavAra patinA puchavAthI teNe rAtribhojananA doSo patine kahyA. pachI teNe patine divasacariya paccakkhANa karAvyuM, arthAt rAtri bhojanano niyama karAvyo. tethI devI tenI parIkSA karavA mATe tenI bahenanuM rUpa karIne rAte svAdiSTa bhojana laI AvI. bhojana joIne khAvA mATe lalacAI gayo. dhanazrIe tamAre rAtribhojanano niyama che ema yAda karAvyuM. Ama chatAM te bhojana karavA mATe beTho, khAvA lAgyo. tevAmAM devIe evo jorathI tamAco mAryo ke jethI tenI be AMkhonA DoLA bahAra nIkaLIne nIce paDI gayA. zAsanano apayaza thaze ema vicArIne devIne bolAvavA mATe dhanazrIe kAyotsarga karyo. devI hAjara thaI. tenA kahevAthI devIe tatkALa marelA bokaDAnAM netra lAvIne te puruSane lagADyAM. savAra thatAM lokone A vRttAMtanI khabara paDatAM lokamAM tenuM elakAkSa evuM nAma prasiddha thayuM. pachI elakAkSa dharmamAM zraddhAvALo thayo. dharmanI uttama ArAdhanA karIne svarga- manuSyonAM sukho bhogavIne mokSasukhane pAmyo. ravigupta brAhmaNanI kathA A bharatakSetramAM kAMpilyanagaramAM madhu brAhmaNano vAmadeva nAmano putra hato. ekavAra te zrAvakamitranI sAthe jAnamAM gayo. rastAmAM eka gAmamAM jAna rokANI. rAtribhojana tyAgI zrAvakono upahAsa karatAM teNe kahyuM : zuM koLiyo tamArA kAnamAM praveze che ? jethI tame rAte bhojana karatA nathI. have banyuM evuM ke dhUmADAthI pIDAyeluM sarpanuM baccuM tenA bhojananI thALImAM paDyuM. thALImAM paDatAM ja tenA TukaDe TukaDA thaI gayA. tevuM bhojana khAvAthI tene jhera caDyuM. loko turata tene najIkanA dazapura nagaramAM laI gayA. rAjAe tenuM jhera dUra karyuM. pachI te kevaLInI pAse dharma sAMbhaLIne pratibodha pAmyo. pachI teNe zrAvakono je upahAsa karyo hato ane rAtribhojanathI potAne je du:kha thayuM Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 315. zrAddhadinakRtya sattaramuM zravaNa dvAra te vigata kevalIne jaNAvI. pachI kavalIe kahyuM: he vatsa! rAtribhojanathI te pUrve AnAthI e anaMtagaNuM duHkha anubhavyuM che. teNe pUchyuM: he bhagavaMta! meM pUrva kevuM du:kha anubhavyuM? kevalIe kahyuM: ahIM vizAlA nAmanI moTI nagarI che. temAM tuM ravikuma nAmano brAhmaNaputra hato. rUpa-yauvanathI garvita thayelo te vezyA vyasana AdimAM Asakta banyo. rAtribhojanamAM vizeSathI AdaravALo thayo. rAtribhojananakaranArA zrAvakonI hAMsI karato hato.tenA pitAnuM mRtyu thatAM te gharano svAmI thayo. tethI vizeSathI pApamAM Asakta thayo. rAtribhojananA kAraNe tene UlaTI vagere aneka rogo thayA. te rogothI Arta-raudradhyAnathI mArIne trIjI narakamAM utpanna thayo. tyAM sevakRta, paramAdhAmIkRta ane parasparoTIrita ema traNa prakAranI vedanA anubhavI. pachI anaMtabhavo bhamIne tuM ahIM utpanna thayo. potAnA pUrvabhavonA svarUpane sAMbhaLIne te zrAvakonI sAthe kapilyapura Avyo. teNe mithyASTi pitAne pratibodha pamADyo. pachI pitA ane putra e baMnee dIkSA lIdhI. AyuSya pUrNa thatAM svargamAM jaIne krame karIne mokSamAM jaze. (229) Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramuM satkAra-ogaNIsamuM vaMdanAdi(Avazyaka)dvAra 316 (18) satkAra dvAra zrAddhadinakRtya tao viyAlavelAe, atthamaMte divAyare / puvvatteNa vihANeNaM, puNo vaMde jiNuttame // 230 // dAraM 18 / / have aDhAramA 'satkAra' dvArane kahe che- tyAra bAda aMtima muhUrta(=be ghaDI) rUpa saMdhyAsamaye sUrya ardho DUbe e pahelAM pUrvokta vidhithI pUjA karIne pharI prasiddha caityavaMdanavidhithI jinezvarone vaMdana kare. (230) (19) vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra tao posahasAlAe, gaMtUNaM tu pamajjae / ThAvattA tattha sUriMtu, tao sAmAiyaM kare / / 231 / / dAraM 99 / / have ogaNIsamA 'vaMdana rUpa' upalakSaNathI jaNAyelA 'Avaracaka' dvArane kahe che-- zrAvaka trIjI pUjA karyA pachI pauSadhazAlAmAM jaIne pauSadhazAlAnuM yatanAthI pramArjana kare. pachI namaskAramaMtra pUrvaka sthApanAcAryane sthApIne ja vidhithI sAmAyika kare, sthApanAcArya sthApyA vinA sAmAyika vagere na kare. : prazna :- zrAvakane paNa AgamamAM kyAMya sthApanAcAryanI sthApanA kahI che ? uttara H- kahI che ema ame kahIe chIe. kemake guruvirahaMmi ThavaNA, guruvaesovadaMsaNatthaM ca / nivirahami niLaviva-sevaLAmataLa sahata yu.vaM. mA. rU0 // ItyAdi vizeSa vacana pramANa che. teno artha A pramANe che- '"sAkSAt guruno viraha hoya tyAre gurunI sthApanA karAya che, ane te sthApanA guruno Adeza batAvavA mATe hoya che. jema sAkSAt tIrthaMkarano viraha hoya tyAre temanI pratimAnI sevA ane AmaMtraNa saphala thAya che tema gurunA virahamAM gurunI sthApanA samakSa karelI dharmakriyA saphala thAya che.'' praznaH* sAdhusaMbaMdhI sAmAyikasUtranA avasare mavanta zabdanuM vyAkhyAna karatA bhASyakAre 'guruvirami' ityAdi sAdhune AzrayIne kahyuM che, zrAvakane AzrayIne nahi. uttara :- ame tamane pUchIe chIe ke sAmAyikane uccarato zrAvaka mavanta zabda bole ke nahi ? jo bole che to sAkSAt gurunA abhAvamAM sAdhunI jema te paNa sthApanAcArya sthApe che. kAraNa ke nyAya baMnemAM samAna che. mavanta zabda na bole e bIjo pakSa ghaTato ja nathI. kAraNa ke mavanta zabda vinA sAmAyika arihaMtathI ja uccarI zakAya che. A viSayanuM vizeSa varNana vRttithI jANI levuM. (231) Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (317) ogaNIsamuM vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra kAUNa ya sAmAiyaM, iriyaM paDikkamiya gamaNamAloe / vaMdittu sUrimAI, sajjhAyAvassayaM kuNaI // 232 // have pauSadhazALAmAM sAdhuo paNa che ane zrAvake ghare sAmAyika kyuM hoya, to e zrAvaka sAdhu pAse jaIne zuM kare te kahe che- sAdhunI sAkSIe pharI sAmAyika karIne (karemi bhaMte sUtra uccarIne), IriyAvahiyA pratikramaNa karIne, gamaNagamaNe Alove. pachI AcAryavagerene vaMdana kare. pachI svAdhyAyakare. AvazyanA (=pratimaNanA) samaye Avazyaka kare. (232) jAvaiyaM ceva kAlaMtu, saDDo sAmAiyaM kare / tattiyaM ceva kAlaM tu, vinneo samaNo jahA // 233 // have zrAvaka sAmAyika ryA pachI kAma AvI jatAM (sAmAyikano samaya pUrNa thatAM) sAmAyika pAre. tethI zrAvakanuM sAmAyika kSaNavAra = alpa samaya rahenAruM che. tethI zrAvaka pharI pharI sAmAyika kare to sAmAyikanA kALanI vRddhi thAya. A rIte sAmAyikanI kAlavRddhinuM phaLa batAvavA mATe graMthakAra kahe zrAvaka vAraMvAra jeTalo kALa sAmAyika kare vAraMvAra teTalo ja kALa tene sAdhu jevo jANavo. A ja kAraNathI anekavAra sAmAyika kare. A viSe Avazyakaniyukti (gAthA 800-802) mAM kahyuM che ke - "sAmAyika karyo chate zrAvaka sAdhunI samAna thAya che, e kAraNathI zrAvaka bahuvAra sAmAyika kare. jIva ghaNA prakAranAM kAryomAM ane ghaNIvAra ghaNA pramAdavALo che. A kAraNathI ghaNIvAra sAmAyika kare." prazna:- eka sAmAyikamAM rahevAno kALa keTalo? uttara: eka sAmAyikamAM rahevAno kALa muharta (Rbe ghaDI, arthAt 48 miniTa) vagere che. arthAt eka sAmAyikano ochAmAM ocho kALa eka muhUrtano che. (vagere zabdathI cittamAM samAdhi raheto be ghaDIthI vadhAre kALa sudhI paNa sAmAyikamAM rahI zakAya.) (233) sAvajajogaparivajaNaTThA, sAmAiyaM kevaliyaM pasatthaM / gihatthadhammA paramaMti naccA, kujA buho AyahiyaM paratthaM // 234 // A pramANe zrAvakanA sAmAyikanuM svarUpa batAvyuM, ethI koI mugdhamati jIva sAdhunA sAmAyikamAM gauNabuddhivALo na bane e mATe sAdhunA sAmAyikanI pradhAnatA prasiddha karavA pUrvaka upadeza ApatA graMthakAra kahe che sAvadhayoganA (=ApavALI pravRttinA) tyAga mATe saMpUrNa sAmAyika (=sAdhunuM sAmAyiko zreSTha che. A ja sAmAyika gRhasthadharmathI pradhAna che. nipuNa jIva A pramANe jANIne AtmopakAraka sAmAyika mokSa mATe kare. ahIM sAmAyika mokSa mATe kare, devalonI prApti mATena kare, ema kahIne nidAnano tyAga karavAnuM sUcavyuM Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya, ogaNIsamuM vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra (318) che. (234) jo samo savvabhUesu, tasesuM thAvaresu a / tassa sAmAiaMhoi, ii kevalibhAsiaM // 235 // (kevA jIvane sAmAyika hoya te kahe che ) rasa ane sthAvara e sarva jIvo viSe je samabhAvavALo hoya, arthAt sarva jIvone je potAnA AtmA jevA mAne, te jIvane sAmAyika hoya ema kevalIe kahyuM che. (235) saMmattamAiyANaM, aiyArANaM visohaNaM / AvassayaM ca kAyavvaM, saDDeNaM tu diNe diNe // 236 // prasaMgathI Avela sAdhunA sAmAyikano upadeza Apyo. jeNe sAmAyika karyuM che tevo zrAvaka pratikramaNano samaya thAya tyAre Avazyaka ( pratikamaNa) kare. AthI have A viSayane ja kahe che : samyatvanA ane aNuvrata AdinAekaso covIsaaticAronI vizuddhikaranAruM ane pUrvAcAryaparaMparAthI AveluM cha prakAranuM Avazyaka dezaviratidhara zrAvake dararoja savAra-sAMja karavuM joIe. mULagAthAmAM zabdano ullekha karIne e sUcavyuM che ke pratikramaNa trIjA auSadha tulya hovAthI jene aticAra na lAgyA hoya teNe paNa pratikramaNa karavuM joIe. mULagAthAmAM tu zabdano prayoga karIne e sUcavyuM che ke mAtra dezaviratidhara je pratikramaNa kare evuM nathI, abhyAsa Adi mATe yathAbhadraka (ane samyagdaSTi) paNa dararoja savAra-sAMja pratikramaNa kare. (236). paDisiddhANaM karaNe, kiccANamakaraNe paDikkamaNaM / asaddahaNe ya tahA, vivarIyaparUvaNAe ya // 237 // prazna:- (aticAronI zuddhi mATe pratikramaNa che. jeNe viratino svIkAra karyo hoya tene aticAro lAge. ethI tene pratikramaNa hoya. paNa) viratithI rahitane pratikramaNathI zuM? (gAma hoya to gAmanI sImA (rahada) hoya.) jo gAma ja na hoya to sImA karavAthI zuM? uttaraH- kevala aticAronuM ja pratikramaNa nathI, kti cAra sthAnomAM pratikramaNa che. AthI ja sUtrakAra kahe che - pratiSiddha karavuM, kartavya nakaravuM, azraddhA ane viparIta prarUpaNA A cAra kAraNothI pratikramaNa karavAnuM che. pratiSiddha karavuM - jeNe yathAvasthita bhavasvarUpa jANyuM che evo zrAvaka, bhagavAne jeno niSedha karyo hoya te kare. jemake- jema kulavadhUo vezyA ghare na jAya, tema zrAvakoe anya ( jainetara) tIrthamAM na javuM. duraMta kaSAyono virodha karavo. sthUlaprANAtipAtAdi Avyavono tyAga karavo. madha-madirA vagereno paribhoga na karavo. ityAdi pratiSiddhanuM karavAmAM pratikramaNa karavuM joIe. kartavyanakaravuM:- zAstramAM zrAvake navakAra gaNatA UThavuM ityAdi je karavAnuM kahyuM che te nakaravAmAM pratikramaNa karavuM joIe. Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (319) ogaNIsamuM vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra azraddhAH- jine kahelA padArthonI zraddhA na karI hoya tenuM pratikramaNa karavuM joIe. | viparIta prarUpaNA - vastu ekAMte nitya che, athavA ekAMte anitya che, ekAMte dravya je vastu che athavA ekAMte paryAyo ja vastu che ItyAdi viparIta prarUpaNAmAM pratikramaNa karavuM joIe. (237) AinnaM aNavajaM ca, gIyatthANaM susaMmayaM / dIsai aNuogaMmi, tathA vAyagabhAsie // 238 // pUrvokta arthane vizeSathI sUtrakAra ja kahe che- niravagha (=pAparahita) je AcareluM hoya te gItArthone sArI rIte saMmata hoya che. tathA anuyoga dvAramAM ane vAcaka zrI umAsvAti mahArAjanA vacanamAM zrAvakane pratikramaNa hoya e dekhAya che. vivecana ahIM "niravadya je AcareluM hoya te gItArthone sArI rIte saMmata hoya che ema kahIne graMthakAra ema kahevA mAge che ke vratarahita zrAvaka pratimaNa kare te niravadya AcaraNA che. AthI te gItArthone saMmata che. gItArtho teno niSedhanakare. pUrvanA gItArthoe teno niSedha karyo nathI ethI jItavyavahArathI paNa "vratarahita zrAvaka pratikramaNa kare e siddha thAya che. Agama, mRta; AjJA, dhAraNA ane jIta e pAMca prakArano vyavahAra che. ahIM vyavahAra eTale mumukSuonI mokSa prApti mATe thatI pravRtti - nivRtti. AgamaH - Agama eTale jJAna. viziSTa jJAnane dhAraNa karanArA mahApuruSo je vyavahAra kare te Agama vyavahAra kevalajJAnI, mana:paryavajJAnI, avadhijJAnI, caudapUrvadhara, dazapUrvadhara ane navapUrvadhara je vyavahAra kare te Agama vyavahAra. zruta - zruta eTale viziSTa prakAranuM zrutajJAna, nizIthasUtrathI AraMbhI navapUrvathI kaMIkanyUna sudhInuM zrutajJAna dharAvanAra je vyavahAra kare te mRta vyavahAra AjJA - dUra dezamAM rahelA be gItArtha AcAryo paraspara saMdezA dvArA AlocanA vagere le ane Ape, paNa saMdezo laI janAra vagere na samaje te rIte sAMketika zabdomAM AlocanA le ane Ape te AzA vyavahAra. dhAraNA - gurue karela AlocanAdi vyavahArane dhArI rAkhanAra ziSya gurunA svargavAsa pachI je AlocanAdi vyavahAra kare te dhAraNA vyavahAra. jIta - AgamamAM na kahyuM hoya paNa azaTha ghaNA gItArthoe AcaryuM hoya te jIta vyavahAra zrAvakonuM pratikramaNa aATha ghaNA gItArthonI AcaraNArUpa hovAthI jIta vyavahArathI paNa siddha thAya che. anuyogadvAra sUtramAM zrAvakane pratikramaNa karavAnuM kahyuM che te have pachInI gAthAmAM graMthakAra svayaM kaheze. vAcaka zrI umAsvAti mahArAjanuM vacana A pramANe che - "zrAvaka samyagdarzanathI yukta, pravacana pratye bhaktimAna, cha prakAranA AvazyamAM tatpara ane sthAnomAM tatpara (zraddhALu) hoya." (238) samaNeNa sAvaeNa ya, avassa kAyavvayaM havai jamhA / aMto ahonisissa, tamhA AvassayaM nAma // 239 // samakatanA 67 bolamAM 'AtmA che ItyAdi cha sthAno. Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ogaNIsamuM vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra (320) zrAddhadinakRtya anuyoga dvAramAM je kahyuM che tene batAvatA graMthakAra kahe che sAdhue ane zrAvake divasanA ane rAtrinA aMte (=be saMdhyAe) avazya karavuM joIe mATe tenuM Avazyaka nAma che. gAthAmAM rahelA zabdathI sAdhvI ane zrAvikAnuM sUcana karyuM che. vivecana anuyogadvAramAM nIcenA pAThathI paNa zrAvakane pratikramaNa karavAnuM kahyuM chejnnN samaNo vA samaNI vA sAvao vA sAviyA vA taccitte tammaNe tallese tadajjhavasie tattivvajjhavasAe tadaTThovautte tadappiyakaraNe tabbhAvaNabhAvie egaggamaNe avimaNe jiNavayaNadhammANurattamaNe ubhayakAlaM AvassayaM karei se taM to riyaM mAvAvasmayuM "sAdhu ke sAdhvI athavA zrAvaka ke zrAvikA temAM ja cittavALA thaIne, temAM ja manavALA thaI, temAM ja zubhapariNAmarUpa lezyAvALA thaIne, temAM ja kriyA karavAnA adhyavasAyavALA thaIne, temAM ja tIvra adhyavasAyavALA thaIne, tenA arthamAM upayoga rAkhIne, temAM zarIra-rajoharaNa-muhapatti vagere upakaraNono vidhipUrvaka upayoga karIne, tenI pharI pharI karavArUpa bhAvanAthI bhAvita thaIne, A rIte temAM ekAgra manavALA, thaIne, manane bIje kyAMya kyAM vinA, jinavacanarUpa dharmamAM anurakta manavALA thaIne, be kALa avazya kare te lokottara Avazyaka che." (239) *AvassayaM 1 avassakaraNijjaM, 2 dhuva 3 niggaho 4 visohI 5 ya / ajjhayaNachakka 6 vaggo 7 nAo 8 ArAhaNA 9 maggo 10 // 240 // anuyogadvAramAM kahelA AvazyakanAM ja paryAya nAmone kahe che - Avazyaka, avazyakaraNIya, dhruva, nigraha, vizuddhi, adhyayanaparka, varga, nyAya, ArAdhanA, mArga - A dasa paryAya nAmo che. temAM Avazyaka e prathama paryAya nAmanuM (TIkAmAM AvelI) be gAthAothI vyAkhyAna karavAmAM Ave che. avazya karavuM joIe te kAraNathI A Avazyaka kahevAya che. AsoLa sAvaUi0 = e (239mI) gAthAno ja nicoDa artha ja kahyo che. athavA A anuSThAna maryAdAthI ke abhividhithI guNono Azraye che mATe Azraya kahevAya che. athavA A anuSThAna AtmAne badhI bAjuthI jJAnAdi guNone vaza karI zake tevA AtmAne kare che, mATe Avazyaka kahevAya che. athavA guNazUnya AtmAne badhI bAju guNothI vasAve che, arthAt AtmAne guNonI najIka kare che, mATe AvAsika kahevAya che. athavA jevI rIte vAsa ane dhUpa vagere vastrane vAsita kare che tevI rIte A anuSThAna AtmAne cAre bAjuthI guNothI vAsita=bhAvita kare che mATe Avazyaka kahevAya che. A pramANe Avazyaka evA pahelA paryAya nAmanuM vyAkhyAnaryuM. e rIte bIjA paNa paryAyanAmo jANavA. te A pramANe - mumukSuo vaDe je avazya karAya te avazyakaraNIya tathA arthathI dhruva zAzvata hovAthI dhruva nAma che. enAthI Idriya-kaSAya vagere bhAvazatruono nigraha karAya che mATe nigraha. keTalAko ahIMdhruva ane nigraha e be paryAyanAmanA badale dhruvanigraha evuM eka ja paryAyanAma kahe che. karma pravAhathI anAdikALathI che. AthI karma dhruva cittavALA = sAmAnya upayogavALA. manavALA = vizeSa upayogavALA. tIvra adhyavasAyavALA = prAraMbhakAlathI AraMbhI pratikSaNa vadhatA prayatnavizeSarU5 adhyavasAyavALa * ahIM prAkRta bAvakSaya zabdanI saMskRtamAM judI judI chAyA karIne judo judo artha karyo che. Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya | 321) ogaNIsamuM vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra ( nitya) che. dhruva evA karmono AnAthI nigraha karAya che. mATe dhruvanigraha karmathI malina banelA AtmAnI vizuddhinuM kAraNa hovAthI vizuddhi. sAmAyika vagere cha adhyayana rUpa hovAthI adhyayanaparka. enAthI rAgAdidoSono dUrathI parihAra karAya che mATe varga. bIjAo to cha adhyayananA samUharUpa hovAthI "adhyayana vaga" evuM paNa eka ja paryAya nAma kahe che. iSTa arthanI siddhine samyagU upAya hovAthI nyAya, athavA jIva ane karmanA saMbaMdhane dUra karavAthInyAya. mokSanI ArAdhanAno hetu hovAthI ArAdhanA. mokSanagaramAM pahoMcADanAra hovAthI mArga kahevAya che. (240) taM tu posahasAlAe, ghare vA jiNamaMdire / sAhUNaM pAyamUlaMmi, kareI jaha saMbhavaM // 241 // pratikamaNa karavAnAM sthAnone batAvatA sUtrakAra kahe che-- pratikramaNa yathAsaMbhava pauSadhazALAmAM, ghare, jinamaMdiramAM ( jinamaMdiranI pAse AvelA raMgamaMDapamAM ke upAzrayamAM), athavA sAdhuonI pAse ( sAdhuo jyAM rahyA hoya tyAM) kare. pratikamaNa devasika vagere pAMca che. teno vistAra vRttimAMthI jANI levo. cha Avazyaka saMbaMdhI vivecana ahIM pratikramaNa karavuM eTale cha Avazyaka karavA. te che Avazyaka A pramANe che - sAmAyika, caturvizatistava, vaMdana, pratikramaNa, kAyotsarga ane pratyAkhyAna. A cha Avazyakano artha vagere A pramANe che (1) sAmAyika - sAmAyika zabdano artha A pramANe che - (samasya gAya: = samaya, samAya jIva sAmAyiE=) sama eTale samatA. teno Aya = lAbha te sAmAyika. athavA (samaya: prayoganamaca=) samatAnA lAbha mATe je kriyA karAya tene paNa sAmAyika kahevAya. TuMkamAM sAmAyika eTale samatA. harSa-zoka, rAga-dveSa, hAsya-rudana vagere vikAro viSamatA che. harSa Adine AdhIna na banavuM te samatA che. anukULatA-pratikULatA, saphalatA-niSkalatA, prazaMsA-niMdA, saMpatti-vipatti, lAbha-hAni, jaya-parAjaya, mAna-apamAna, utkarSaapakarSa, jaza-apajaza, sukha-du:kha A badhA prasaMgomAM rAga-dveSake harSa-zokane AdhIna na banatAM samabhAvamAM rahevuM e samatA. jIvanamAM samatA anivArya che. samatA vinAnuM jIvana duHkhamaya banI rahe che. saMsArI jIvo anukULa prasaMgamAM rAga karIne ane pratikULa prasaMgamAM dveSa karIne samatAne gumAvI de che. mAna ane prazaMsA vageremAM harSa pAmIne tathA apamAna niMdA vageremAM krodha ke zoka vagere karIne samatAno bhaMga karI nAkhe che. jIvanamAM samatAno abhyAsa thAya e mATe sAmAyika karavAnuM che. AthI ja jyAre sAmAyikanI pratijJA karavAmAM Ave che tyAre karemi mate samAphiyaM ema bolavAmAM Ave che. rAma mate sAmAphiyaM eTale he bhagavaMta! huM mArA AtmAne samabhAvavALo karuM chuM. arthAt jyAM sudhI mAre sAmAyikano niyama che, tyAM sudhI huanukULa-pratikULa vagere prasaMgomAM samabhAvamAM rahIza. mokSano mukhya upAya samatA ja che. ApaNe eTaluM spaSTa samajI levuM joIe ke dareka dharmakriyAnuM dhyeya samatA keLavavAnuM che. jIva jyAM sudhI mokSane na pAme tyAM sudhI du:khathI sarvathA mukta banI jato nathI. sarvakarmanAkSaya vinA mokSanI prApti na thAya. jIva jyAM sudhI uccakakSAnI samatAvALona bane tyAM sudhI sarvakarmano kSaya karI zakto nathI. AthI mokSano mukhya upAya uccakakSAnI samatA ja che. jIva game teTalI dharmakriyAo kare, paNa jo samatAne na sAdhI zake to mokSane pAmI zake Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ogaNIsamuM vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra 322) zrAddhadinakRtya nahi. mATe bhagavAna pAse samAvimuttama riMtu ema kahIne sarvotkRSTa bhAvasamAdhinI mAgaNI karavAmAM AvI che. 3ttama eTale sarvotkRSTa dravyasamAdhine dUra karavA vara zabda che. samAviraputtama kiMtu eTale sarvotkRSTa bhAvasamAdhine Apo. ahIM bhAvasamAdhi eTale samyajJAna ane samyAritra. samyajJAna ane sammacAritrathI ja utkRSTa bhAva samAdhi Ave. (Avazyaka sUtra hAri. TIkA) sAmAyikano mahimA batAvatAM eka mahApuruSe kahyuM che ke - sAmAyikaM guNAnAmAdhAraH khamiva sarvabhAvAnAm / nahi sAmAyikahInAzcaraNAdiguNAnvitA yena // 1 // . tasmAjagAda bhagavAn sAmAyikameva nirupamopAyam / zArIramAnasAnekaduHkhanAzasya mokSasya // 2 // . jevI rIte AkAza sarva vastuono AdhAra che, te rIte sAmAyika sarvaguNono AdhAra che. kAraNa ke sAmAyikathI rahita jIvo cAritra vagere guNothI yukta banI zakatA nathI. AthI ja bhagavAne sAmAyikane ja zArIrika ane mAnasika sarvaduHkhothI rahita evA mokSano anupama upAya kahela che, arthAt samatA vinA mokSanI prApti thatI nathI." sarvadharmakriyAo samatAnI vRddhi mATe che prazna :- jo mokSano mukhya upAya samatA ja che to cAritranAM anuSThAno, dezaviratinAM bAra vrato vagere anuSThAno tathA samyagdarzananAM jinapUjA vagere anuSThAno karavAno upadeza zA mATe ApavAmAM Avyo che? uttara:- e badhAM anuSThAno samatAnI vRddhi mATe che. AthIja mahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAje kahyuM che ke upAya samalaivekA, muraH kriyAma: tattatvamevena, tacAva prasiddhaye ! (adhyAtmasAra-262) muktino upAya eka samatA ja che. tene puruSanA bhedathI sarvavirati vagerenI je je kriyAo bhagavAne kahI che, te te badhI kriyAo samatAnI ja prakRSTa siddhi mATe che." Ano bhAvArtha e thayo ke koIpaNa dharmakriyA samatAnI vRddhi mATe karavAnI che. AthI ja dareka dharmakriyA karatI vakhate samatA rAkhavI joIe. je jIva saMsAranA kAmomAM samatAna rAkhI zake to paNa kamamAM kama dharmakriyAo karatI vakhate samatA rAkhe to paNa enI samatAmAM vRddhi thAya che. samatA vinAnI dharmakriyA niSphaLa che. AthI ja mahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAje kahyuM che ke santyajya samatAmekAM syAd yat kaSTamanuSThitam / tadIpsitakaraM naiva, bIjamuptamivoSare / je kaMI kaSTa anubhavyuM hoya, temAM jo samatAna rAkhI hoya, (agara samatAnuM lakSya paNa na hoya) to te kaSTa ukhara bhUmimAM vAvelA bIjanI jema niSphaLa bane che." A ja vAtane gujarAtI duhAmAM mahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAje jaNAvI che. te A pramANe - samatA viNa je anusare, prANI puNyanAM kAmA chAra upara te liMpaNuM, jimajhAMkhara civAma | "je jIva samatA vinA puNyanAM kAma-dharmakriyAo kare che te chAra-rAkha upara liMpaNa karavA jevuM athavA jhAMkharavALA DAghavALA paTa upara citra doravA jevuM kare che." Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (323) ogaNIsamuM vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra Ano bhAvArtha e che ke jemachAra-rAkha upara lIMpaNa na karI zakAya ane DAghavALA paTa uparake vastra vagere upara citra dorI zakAya, tema samatA vinA karelAM puNyanAM kAmo yathArtha phaLa ApanArA banatA nathI. kAravALI jamIna pocI hoya ethI tenA upara lIMpaNa karI zakAya nahi, kaThaNa jamIna upara ja lIMpaNa karI zakAya. DAghavALA vastra upara citra thaI zake nahi. svaccha vastra vagere vastu upara citra thaI zake tema samatAthI ja karelAM puNyanAM kAmo yathArtha phaLa ApanArAM bane che. AthI ja che AvazyakamAM sauthI paheluM Avazyaka sAmAyika che. mahopAdhyAya zrI yazovijyajI mahArAje samatAnuM mahattva batAvatAM kahyuM che kejnyaan-dhyaan-tpH-shiil-smyktvshito'pyho / taM nApnoti guNaM sAdhuryaM prApnoti zamAnvitaH // 6-5 / / "A kevuM Azcarya! samatAthI alaMkRta muni je guNo meLave che te guNo jJAna, dhyAna, tapa, zIla ane samyakatvathI sahita paNa sAdhu samatA vinA meLavI zakato nathI.' AthI ApaNe dharmamAM ane jIvanamAM samatA lAvavA samatAno abhyAsa karavo joIe. e mATe sAmAyika uttama upAya che. Avazyaka (pratikamaNa) karavAthI ochAmAM ochuM be ghaDI sudhI samatAno abhyAsa thAya che. prazna:- kyA sUtrathI sAmAyika Avazyaka karavAmAM Ave che? - uttara:- navakAra ane karemi bhaMte" sUtrathI sAmAyika Avazyaka karavAmAM Ave che. . * caturvizati stavano mahimA . (2) caturvizatistavaH- caturvizatistavamAM caturvizati ane stava e be zabdo che. temAM caturvizati eTale covIsa tIrthakaro. stava eTale stuti. caturvizatistava eTale covIsa tIrthakaronI stuti karavI. tIrthakaronI bhAvapUrvaka karelI stutithI aneka bhavonAM pApono nAza thAya che. A viSe bhaktAmara stotramAM kahyuM che ke tvatsaMstavena bhavasantati sannibaddhaM, pApaM kSaNAt kSayamupaiti zarIrabhAjAm / AkrAntalokamalinIlamazeSamAzu, sUryAMzubhinnamiva zArvaramandhakAram / / jema jagata upara gherAyela rAtrino bhramara samAna kALo aMdhakAra sUryanA kiraNothI jaladI saMpUrNa nAza pAme che, temaNe prabhu! jIvonAM aneka bhAvomAM baMdhAyelAM pApo ApanAstavanathI kSaNavAramAM nAza pAme che." bhagavAnanI (=bhagavAnamAM rahelA guNonI) stutithI jema pApono nAza thAya che tema guNonI prApti thAya che, kAraNake guNInA guNonI prazaMsA karavAthI guNonI prApti thAya evo niyama che. bhagavAnamAM badhA jIvo karatAM adhika ane uttamaguNo rahelAM che. AthI guNo meLavavA mATe paNa bhagavAnanI stuti karavI jarUrI che. bhAvathI bhagavAnanI stuti karanAra bhagavAna banI jAya che. A viSe bhaktAmara stotramAM kahyuM che ke - nAtyadbhutaM bhuvanabhUSaNa bhUtanAtha !, bhUtairguNairbhuvi bhavantamabhiSTavantaH / / tulyA bhavanti bhavato nanu tena kiMvA, bhUtyAzritaM ya iha nAtmasamaM karoti // traNa bhuvananA AbhUSaNa evA he jIvonA nAtha ! ApanAmAM vidyamAna (satya) guNo vaDe ApanI stuti karanArA jIvo ApanA jevA thAya che (=vItarAga-sarvajJa bane che) te ati Azcarya nathI. athavA je svAmI A lokamAM potAnA Azrita (sevaka)ne lakSmI vaDe potAnA tulyana kare tevA Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ogaNIsamuM vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra (324) zrAddhadinakRtya svAmIthI zuM? arthAt tevA svAmIno koI artha nathI. bhagavAna ApaNA upakArI che. upakArInA guNonI stuti karavAthI upakArI pratye yatkiMcit kRtajJatA vyakta thAya che. AthI kRtajJatA guNanuM pAlana karavA mATe paNa bhagavAnanI stuti karavI joIe. praznaH cha AvazyamAM caturvizatistava (bhagavAnanI stuti) kevI rIte karavAmAM Ave che? uttara: cha AvazyamAM caturvizatistava (logassa) sUtra bolavAmAM Ave che. e sUtramAM covIsa bhagavAnanA nAmakIrtana pUrvaka guNonI stuti karavAmAM AvI che. AthI ja te sUtranuM caturvizatistava evuM sArthakanAma che. kAyotsargamAM caturvizatistava sUtrane manamAM ciMtavIne ane kAyotsarga sivAya pragaTabolIne caturvizatistava Avazyaka karavAmAM Ave che. bhagavAnanA nAmanuM kIrtana paNa mahAlAbhadAyI che. A viSe kalyANa maMdiramAM kahyuM che ke-- AstAmacintyamahimA ! jina ! saMstavaste, nAmApi pAti bhavato bhavato jaganti / tIvrAtapopahatapAnthajanAnnidAghe, prINAti padmasarasaH saraso'nilo'pi // jema unALAmAM atyaMta tApathI tapelA musApharone padma sarovara to khuza kare che ThaMDaka Ape che, kiMtu e sarovarano ThaMDo pavana paNa khuza kare che ThaMDaka Ape che. tevI rIte he prabhu! ApanA aciMtyamahimAvALA stavananI vAta dUra rahI, ApanA nAmanuM kIrtana paNa lokonuM saMsArathI rakSaNa kare che. rAyapaseNiya zAstra (sU. 10) mAM kahyuM che ke - "vItarAga ane sarvajJa evA arihaMta bhagavAnanA nAmanotranuM zravaNa paNa mahAphaladAyI che." prazna : nAma to mAtra zabdarUpa pugalono samUha che. AthI tenuM zravaNa vagere mAphaladAyI kevI rIte bane? uttaraH nAma dvArA nAmavALI vyaktinA guNonuM smaraNa thAya che. ethI guNo pratye bahumAna thAya che. guNo pratye thato bahumAna mahAphaLadAyI che. A pramANe nAma guNo pratye bahumAna karAvanAra hovAthI tenuM zravaNa vagere mahAphaladAyI che. koI tamane pUche ke kAle bhojanamAM zuM banAvyuM hatuM? tame kaho ke rasagullA banAvyA hatA. ahIM rasagullAM zabda bolatAM ja rasagullAno AkAra, raMga, svAda vagere tamArI AMkha sAme Ave che. pachI tame rasagullAnuM varNana karo to kadAca rasalolupInA moDhAmAM pANI AvI jAya evuM bane. AnAthI siddha thAya che ke vastuno ane vastunA nAmano saMbaMdha che. nAma ane nAmIno kathaMci abheda che. AthI arihaMtanA nAmanuM zravaNa vagere mahAphaladAyI che. (3) vaMdana: vaMdanIya AcArya vagerene vaMdana karavuM te vaMdana Avazyaka che. vaMdana karavuM eTale namavuM. praznaH che AvazyakamAM vaMdana kevI rIte karavAmAM Ave che? uttaraH cha AvazyakamAM suguruvaMdanasUtra (vAMdaNA) bolIne vaMdana karavAmAM Ave che. kula cAra vakhata vaMdana thAya che. vAMdaNA be vAra kema ApavAmAM Ave che? praznaH dareka vakhate vAMdaNAM be vAra kema bolavAmAM Ave che? uttara : jema dUta namaskAra karIne rAjAne kArya jaNAve ane vidAyanI anujJA maLyA bAda pharI namaskAra ja anvartha nAmane nAmagotra kahevAmAM Ave che. Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (325) ogaNIsamuM vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra karIne jAya, tema ahIM be vAra vaMdana karavA mATe vAMdaNA be vAra bolavAmAM Ave che. saMpUrNa pratikramaNamAM babbe vAMdaNAM rUpa guruvaMdana cAra vakhata karavAmAM Ave che. te A pramANe - . paheluM vaMdana pahelIvAra mupattinuM paDilehaNa karyA pachI karAya che. A vaMdana aticAranI AlocanA mATe che. bIjuM vaMdanavaMdittasUtra bolyA pachI karAya che. AvaMdana aparAdha khamAvavA mATe che. trIjuM vaMdana abhuddhio sUtra bolyA pachI karAya che. A vaMdana kAyotsarga karavA mATe che. cothuM vaMdana bIjIvAra muspattinuM paDilehaNa karyA pachI karAya che. A vaMdana pratyAkhyAna karavA mATe che. (4) pratikamaNaH pratimaNa eTale pAchA pharavuM. zubhabhAvamAMthI azubhabhAvamAM gayelo AtmA pharI zubhabhAvamAM pAcho phare te pratikamaNa. A viSe kahyuM che ke svasthAnAd yat parasthAnaM, pramAdasya vazAd gataH / tatraiva kramaNaM bhUyaH, pratikramaNamucyate // 1 // potAnA sthAnathI( zubhabhAvathI) pramAdanA kAraNe parasthAnamAM (=azubhabhAvamAM) gayelo AtmA pharI potAnA sthAnamAM ( zubhabhAvamAM) pAcho phare tene pratikramaNa kahevAmAM Ave che." TUMkamAM, pApathI pAchA pharavuM te pratikramaNa. pratikramaNa zabdano A pramANe zabdArtha che. bhAvArtha to pratikramaNa eTale micchAmi dukkaDa' ApavuM evo che. pratikramaNa eTale thaI gayelA pAponuM hadayathI micchAmi dukkaDaM ApavuM. thaI gayelA pApanuM hadayathI micchA mi dukkaDa ApavAthI e pApono nAza thAya che. micchA mi dukkaDe eTale mAruM duSkRtyapApa mithyA niSphaLa thAo. pratikramaNa Avazyaka karatI vakhate divasa daramyAna thaI gayelA pApone yAda karIne guru samakSa e pApone jaNAvIne hRdayathI micchA mi dukkaDa ApavAmAM Ave che. pApabhIru jIva kevo hoya? AvuM pratikramaNa karavAnI bhAvanAthAya e mATe hRdayamAM pApabhaya guNa utpanna thavo joIe. pApabhaya guNa utpannatyAre ja thAya ke jyAre pApathI ja du:kha e siddhAMta hRdayamAM nizcita thAya. pApathI du:kha Ave ema bolavuM e judI vAta che ane ema hRdayamAM nizcita thavuM e judI vAta che. je mahAnubhAvanA hRdayamAM pApathI ja du:kha e siddhAMta nizcita thaI jAya tenA AtmAmAM pApabhaya nAmano guNa utpanna thAya che. jenA hRdayamAM pApabhaya guNa utpanna thAya e jIvanI bhAvanA sarva pApothI mukta thavAnI hoya. Ama chatAM te sarva pApothI mukta na banI zake evuM bane. sarva pApothI mukta banavAnI bhAvanAvALo jIva sarva pApothI mukta na banI zake to jema bane tema ochAM pApo thAya tevI bhAvanAvALo hoya. eTale Avo jIva bahuja ochAM pApo kare, e ochAM paNa pApo dila vinA dubhAtA dilathI kare, rasathI na kare, AnA kAraNe tene pApano baMdha bahu ja alpa thAya. AthI ja zrAvakanA vaMditta sUtramAM kahyuM che kesmmddittttii jIvo, jaivi hu pAvaM samAyare kiMci / appo si hoi baMdho, jeNa na niddhaMdhasaM kuNai // 36 // jo ke samyagdaSTi jIva pApa vinA nirvAhana thavAthI alpa nirvAha pUratuM pApa kare to paNa tene pApakarmano baMdha alpa thAya, kAraNa ke te pApa nidayapaNe karato nathI." prazna: jema thoDuM paNa jhera mAre ja, tema alpa paNa pApakarmono baMdha nukazAna na kare? pravacanasAroddhAramAM abhuThio kahyA pachI karAtA trIjA vaMdanane "aliAvaNa" vaMdana jaNAvyuM che. addhiAvaNa eTale Azraya. AcArya bhagavaMta Adi sarva zrIsaMghane khamAvavA pUrvaka teono Azraya (zaraNuM) karavA mATe che. Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ogaNIsamuM vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra (126) zrAddhadinakRtya uttaraH samyagdaSTi jIva ethoDA paNa pApakarmonA baMdhano pratikramaNa AdithI nAza karI nAkhe che. AthI tene e alpa pApakarmono baMdha nukasAna karato nathI. A viSe vaMditu sUtramAM kahyuM che ke taMpi hu sapaDikkamaNaM, sappariyAvaM sauttaraguNaM ca / khippaM uvasAmeI, vAhivva susikkhio vijjo // 37 // samyagdaSTi jIva pote karelA alpa paNa pApanuM pazcAttApa pUrvaka gurunI samakSa pratikamaNa karIne ane gurue ApelA prAyazcitta karIne pApano kSaya karI nAkhe che." bhogavyA vinA ja karmono kSaya thaI zake prazna: baMdhAyelAM pAparmono bhogavyA vinA kSaya thaI zake? uttara: hA, jevI rIte suzikSita vaidya auSadha dvArA rogano kSaya kare che tema pApabhIru jIva pratikramaNa AdithI pApakarmono kSaya karI nAkhe che. A viSe pratikramaNa sUtramAM kahyuM che kejhaa visaM kuTThagayaM, maMtamUlavisArayA / vijjhA haNaMti maMtehiM, to taM havai nivvisaM // 38 // .. evaM aTThavihaM kammaM, rAgadosasamajiyaM / AloyaMto ya niMdato, khippaM haNai susAvao // 39 // .. jema zarIramAM vyApelA jherane maMtra-mULIyAMvagere upAyone jANanArA vaidya maMtra vagerethI jherano nAza kare che, tethI te manuSya jherathI rahita thAya che, tema ahIM rAga-dveSathI bAMdhelAM jJAnAvaraNIya vagere ATha prakAranA karmone AlocanA karato ane niMdA karato suzrAvaka tatkAla nAza kare che. viSanI zuddhi aMge vaidyanuM daSTAMta che. te A pramANe- potAnA upara caDhAI karavA AvatA zatruno nAza karavA rAjAe vaidya pAse jhera maMgAvyuM. javanA dANA jeTaluM jhera laIne vaidya rAjA pAse hAjara thayo. "vaidyarAja! mAre AkhI zatrusenAno saMhAra karavo che, ane tame ATaluM amastuM jhera laIne AvyA?'' rAjA gusse thaI gayo. rAja' zAMta thAo. A ATaluM amatuM jhera nathI. te sahastraghAtI jhera che." ema kahI vaidyarAje tenI sAbitI mATe marelA hAthInA rUMvADA upara te jhera mUkyuM. jotajotAmAM te jhera hAthInA AkhA zarIramAM prasarI gayuM. vaidyarAje kahyuM- "rAjaA hAthIne je khAze athavA to teno sparza karaze tene A jhera caDaze ane te marI jaze." rAjAe bIjo prazna pUchyo- "vaidyarAja ! A rIte jhera utAravA mATenuM paNa koI auSadha-davA che ke nahi?" "che, rAja! jevI rIte jhera caDAvavAnI davA che tevI rIte jhera utAravAnI paNa davA che." ema kahI vaidyarAje javanA dANApramANa bIjI davA hAthInArUMvADA upara mUkI ane AMkhanA palakArAmAM badhuM jhera utarI gayuM. e ja rIte pratikramaNathI pApano nAza thAya che. jema koI jIva ajIrNa thAya teTaluM vadhAre bhojana karI le, paNa bhojana ryA pachI cetI jAya, sAMjanA khAvAnuM choDI de ane hiMgASTaka vagere pAcaka auSadhi laIle to tene ajIrNanuM du:kha sahana na karavuM paDe, tema je jIva Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya ogaNIsamuM vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra pApa bAMdhyA pachI cetI jAya ane pratikramaNa AdithI pApano kSaya karI nAkhe to tene pApanuM phaLa bhogavavuM na paDe. pratikramaNathI ghaNAM pApono paNa nAza thAya 327 prazna H thoDAM pApo karyA hoya to pratikramaNa AdithI pApono kSaya thaI zake. paNa ghaNAM pApo karyA hoya to pratikramaNa AdithI kSaya thaI zake ? uttara : hA, game teTalAM ghaNAM pApo karyA hoya to paNa jo hRdayanA pazcAttApa pUrvaka pratikramaNa karavAmAM Ave to e badhAM pApono nAza thaI jAya. A viSe 'vaMdittu' sUtramAM kahyuM che ke AvassaeNa eeNa sAvao jaIvi bahurao hoi / dukkhANamaMtakiriyaM kAhI acireNa kAle // 41 // 'zrAvaka ghaNAM pApakarmovALo hoya, arthAt ghaNA pApakarmo karato hoya to paNa pratikramaNa karavAthI alpakALamAM ja duHkhono vinAza karaze.'' AnAthI e nakkI thayuM ke roja ghaNAM pApo karanAra jIva paNa jo roja bhAvapUrvaka hRdayanA pazcAttApa sAthe pratikramaNa kare to tenAM rojanAM pApono nAza thaI jAya. pratikramaNathI bhavAMtara saMcita pApono paNa nAza thAya pratikramaNathI rojanAM pApono nAza thAya eTaluM ja nahi, paNa jo pratikramaNa upayogapUrvaka ullAsathI karavAmAM Ave to bhavAMtaramAM saMcita pApono paNa nAza thAya. pratikramaNamAM ullAsa Ave e mATe pratikramaNanA sUtrono artha samajavo joIe. pratikramaNanA eka eka sUtramAM khUba ja bhAva bharelo che. badhAM ja sUtronA saMpUrNa artha na samajI zakAya to nAnAsUtronAM artho samajavA joIe. moTA sUtromAM paNa amuka amuka gAthAnA ke amuka zabdonA artho samajI lIdhA hoya to te gAthA ke zabda bolatI vakhate upayogapUrvaka arthanI vicAraNA karI zakAya. ethI zreSTha bhAvollAsa jAge, jemake namaskAra mahAmaMtra sUtrano artha saraLa che. logassa sUtramAM covIsa bhagavAnanA nAma Ave che. eTale e sUtrano artha paNa sahelo che. savvassavi devasisa.... e sUtrano artha paNa saraLa che. bIjA sUtromAM paNa 'vaMde' vagere padono artha saraLa che. Ama sUtronA arthane samajIne upayogapUrvaka pratikramaNa karavAmAM Ave to uttama bhAvollAsa Ave. tathA vAMdaNAM, khamAsamaNAM, muhapattinI paDilehaNA vagereno vidhi samajIne vidhipUrvaka karavAmAM Ave to paNa pratikramaNamAM bhAvollAsa Ave. sUtro bolavAnI mudrAo jANIne te te sUtra te te mudrApUrvaka bolavAthI paNa bhAvollAsa jAge. e bhAvollAsathI bhavAMtara saMcita pApono paNa nAza thAya. sUtronA jJAna vinA paNa pratikramaNathI lAbha thAya prazna H pratikramaNanA sUtronuM jJAna na hoya to paNa pratikramaNathI pApakarmono nAza thAya ? uttara : hA. koIne sarpa karaDyo hoya tyAre kuzaLa maMtravAdI maMtra bolIne sarpanA jherano nAza kare che. ahIM 'jene sarpa karaDayo che te maMtranA arthane jANato na hovA chatAM maMtrano ja tevo prabhAva hovAthI maMtrAkSaronA uccAraNamAtrathI sarpanA jherano nAza thAya che. pratikramaNa sUtro pAparUpI sarpanuM du:kharUpa jhera utAravA maMtratulya che. gaNadhararacita pratikramaNa sUtrono tevo prabhAva hovAthI ja tenA artho vagerene nahi jANanArA paNa jo zraddhApUrvaka e sUtronuM svayaM uccAraNa ke zravaNa kare to tenAM pApakarmo nAza pAme che. dardIne davAnuM jJAna na hovA chatAM vaidya upara bharoso rAkhIne davA le che to teno roga dUra thAya che. tema arihaMto ApaNA vaidya che. pAparUpI roganA nAza mATe arihaMtoe pratikramaNarUpI auSadha batAvyuM che. zraddhA pUrvaka Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ogaNIsamuM vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra je koI enuM sevana kare teno pAparUpI roga avazya nAza pAme. ahIM e samajI levAnI jarUra che ke jenAmAM sUtronA artho samajavAnI zakti hoya teNe sUtronA arthone samajavAno prayatna karavo joIe. kAraNake sUtronA arthonA upayogapUrvaka pratikramaNa karavAthI vadhAre ullAsa Ave che, ane ethI ghaNAM pApakarmo khape. paNa koI jIvamAM sUtronA artho samajavAnI zakti na hoya athavA saMyogo na hoya to teNe sUtronA arthone samajyA vinA pratikramaNathI zo lAbha thAya ? ityAdi vicArIne pratikramaNa karavAmAM ALasu na banavuM joIe. koIpaNa dharmakriyAmAM samaja karatAMya zraddhA vadhAre mahattvanI che. A zAsanamAM aneka jIvo ochI buddhinA kAraNe vizeSa samaja na hovA chatAM zraddhAnA baLe AtmakalyANa sAdhI gayA. 328 zrAddhadinakRtya pratikramaNanA lAbhane samajanAra zrAvaka game tevuM kAma Ave ke game tevI vikTa paristhiti sarjAya to paNa pratikramaNa karavAnuM cUke nahi. A viSe mahaNasiMhanuM dRSTAMta che. mahaNasiMhanuM dRSTAMta dilhImAM phirojazAha bAdazAha rAjya karato hato. dilhImAM ja mahaNasiMha zrAvaka raheto hato. te eka pratiSThita ane rAjamAnya zAhukAra hato. ekavAra bAdazAhane bahAragAma javAnuM thayuM. bAdazAhe rasAlAmAM mahaNasiMhane paNa sAthe lIdho hato. rasAlo dhArelA sthAna para jaI rahyo hato. rastAmAM sUryAstano samaya thaI gayo. AthI mahaNasiMhe potAnA ghoDAne eka bAju laI lIdho. rasAlo to AgaLa vadhI gayo. pachI mahaNasiMhe potAnI pAse rAkhelAM pratikramaNanAM upakaraNo kADhyAM. caravaLAthI bhUminuM pramArjana karIne kaTAsaNuM pAtharIne pratikramaNa karavA lAgyo. pratikramaNa pUruM thayA pachI te bAdazAhanI sAthe thaI javA jhaDapathI AgaLa vadhyo. bIje gAma pahoMcIne bAdazAhe joyuM to mahaNasiMha na dekhAyo. pUchaparacha karavAthI mahaNasiMha kyAM che tenI khabara na paDI. AthI bAdazAhe turata tene zodhI lAvavAnI mANasone AjJA karI. tevAmAM te AvI pahoMcyo. bAdazAhe pUchyuM : mahaNasiMha ! tame kyAM hatA ? tamane zodhavA hamaNAM ja huM mANaso mokalato hato tevAmAM tame AvI gayA. mahaNasiMhe kahyuM : jahAMpanAha ! mArI kALajI rAkhavA badala Apano AbhAra. sUryAstano samaya thAya tyAre huM jyAM houM tyAM pratikramaNa karavuM evo mAre niyama che. varSothI huM A niyamanuM pAlana karuM chuM. AthI huM pratikramaNa karavA rastAmAM rokAyo hato. bAdazAha : tamane ekalA joIne ApaNA zatruo mArI nAkhe tevuM paNa bane. AthI tamAre AvuM sAhasa na karavuM joIe. mahaNasiMha : jahAMpanAha ! dharma karatAM mRtyu Ave to sAruM ja gaNAya. dharma karatAM mRtyu pAmelo AtmA sadgatimAM jAya. mahaNasiMhanI dharmazraddhAthI khuza thaIne bAdazAhe subhaTone AjJA karI ke mahaNasiMha pratikramaNa kare tyAre tamAre temanI cAre bAju khaDe page UbhA rahIne temanuM rakSaNa karavuM. thoDA divaso pachI bAdazAha rasAlA sahita dilhI pAcho Avyo. ekavAra bAdazAhane mahaNasiMhanA niyamanI kasoTI karavAno tukko sUjhyo. AthI koI khoTo guno batAvIne tene jelamAM pUrI dIdho. hAtha-pagamAM beDI baMdhAvI dIdhI. mahaNasiMhane jelanI ciMtA na hatI. paNa hAtha-paga baMdhAyelA hovAthI pratikramaNa kevI rIte karavuM tenI ciMtA hatI. jelanA rakSakane be sonAmahora ApavAnuM kahyuM. AthI te koI na jANe te rIte pratikramaNanA samaya sudhI beDIo choDI nAkhato hato. A rIte eka mahinA sudhI pratikramaNa karyuM. A vAta bAdazAhe jANI. Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya ogaNIsamuM vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra bAdazAha mahaNasiMhanI AvI dharmazraddhA jANIne khUba ja prabhAvita thayo. mahaNasiMhane jelamAMthI mukta karIne tenuM sanmAna karyuM. 329 niSpApa jIvana jIvanArA sAdhuo paNa jo dararoja pratikramaNa kare che to rAta-divasa aneka pApo karanArA zrAvake pratikramaNa kema na karavuM joIe ? arthAt avazya karavuM joIe. sAmAyika Adicha AvazyakarUpa pratikramaNanA pAMca prakAra che. te A pramANe - daivasika, rAtrika, pAkSika, cAturmAsika ane sAMvatsarika. temAM daivasika ane rAtrika e baMne pratikramaNa dararoja karavAnA hoya che. daivasika pratikramaNa sAMje ane rAtrika pratikramaNa savAre karavAmAM Ave che. sAMje sUrya ardho asta thAya tyAre pratikramaNa sUtra bolAya te rIte daivasika pratikramaNa zarU karavuM joIe. rAtrika pratikramaNa savAre sUryodayathI lagabhaga 15 miniTa pahelAM pratikramaNa pUrNa thaI jAya te rIte zarU karavuM. apavAdathI to daivasika pratikramaNa divasanA trIjA praharathI ardharAtri sudhI karAya che. rAtrika pratikramaNa madhyarAtrithI prAraMbhI madhyAhna sudhI karAya che. pAkSika pratikramaNa dara caudasanA sAMje karavAmAM Ave che. cAturmAsika pratikramaNa kArtika, phAgaNa ane aSADha e traNa mAsanI caudasanI sAMje karavAmAM Ave che. sAMvatsarika pratikramaNa bhAdaravA suda cothanA bapora pachI karavAmAM Ave che.. prazna H kayA sUtro bolIne pratikramaNa Avazyaka karavAmAM Ave che ? uttara : IriyAvahiyA, savvassavi, IcchAmi ThAmi., sAta lAkha, aDhAra pApasthAnaka ane vaMdittu sUtra bolIne pratikramaNa Avazyaka karavAmAM Ave che. kAyotsargano artha (5) kAyotsarga : kAyotsargamAM kAyA ane utsarga ema be zabdo che. utsarga eTale tyAga. kAyAno tyAga te kAyotsarga. A kAyotsarga zabdano mAtra zabdArtha che. bhAvArtha A pramANe :- kAyAne jarA paNa halAvyA vinA koIpaNa ekasthaLe sthira rAkhIne maunapUrvaka manamAM zubha dhyAna dharavuM e kAyotsarga che. kAyotsarga karavAnAM kAraNo ane lAbho pratikramaNa dvArA je pApono kSaya na thayo hoya te pApono kSaya karavA, vizeSa ArAdhanA karavA, zarIranI mamatA ghaTADavA ane karma nirjarA mATe kAyotsarga karavAnuM vidhAna karavAmAM AvyuM che. jIvane kAyA, kaMcana, kAminI, kuTuMba vagere aneka vastuo upara mamatA che. te badhAmAM kAyA upara adhika mamatA che, AthI ja avasara AvatAM kAyAnA rakSaNa mATe dhana vagere badhuM choDavA taiyAra thAya che. je dhana meLavavA mATe ghaNI mahenata karI hoya, bhUkha- tarasa ane ThaMDI-garamI vagere takalIpho sahana karI hoya te dhanane paNa kAyAnA rakSaNa mATe jIva choDI de che. Ama kAyA upara sarvAdhika mamatA hovAthI e mamatA dUra thAya - ghaTe, e mATe arihaMta paramAtmAe kAyotsarga karavAnuM kahyuM che. kAyotsargathI zarIranI mamatA ghaTavA sAthe karmanirjarA paNa ghaNI thAya che. A viSe kahyuM che ke- Zhong savAranA pratikramaNano samaya zrAddhavidhi vagere graMthomAM A pramANe jaNAvela che-- 'AcArya pratikramaNa karavAno vakhata thAya tyAre UMgha tyajI de ane pratikramaNa e rIte kare che ke jethI dasa vastranI paDilehaNAM pUrNa thatAM ja sUryodaya thAya.'' A pAThanA AdhAre ahIM sUryodayathI lagabhaga 15 miniTa pahelAM pratikramaNa pUrNa thaI jAya te rIte zarU karavuM ema lakhyuM che. Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya kAussagge jaha suTThiassa bhajjati aMgamaMgAI / iya bhiMdaMti suvihiA, aTThavihaM kammasaMghAyaM // 'kAyotsargamAM vidhipUrvaka UbhA rahelAnAM zArIrika aMgo ane upAMgo jema jema bhAMge-du: khe tema tema suvihita AtmAo cittano nirodha karIne ATha prakAranA karmasamUhano nAza kare che.'' ogaNIsamuM vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra 330 kAyotsarga tapa svarUpa che. kAraNake tapanA bAhya ane atyaMtara e baMne prakAranA tapamAM kAyotsarga Ave che. prAyazcitta, vinaya, veyAvacca, svAdhyAya, kAyotsarga ane dhyAna ema atyaMtara tapanA cha bhedo che. temAM kAyotsargano spaSTa ullekha che. bAhya tapamAM kAyotsargano spaSTa ullekha na hovA chatAM tAtparyathI AvI jAya che. kAraNake bAhya tapanA cha prakAromAM kAyakleza ane saMlInatA e bheda che. kAyotsargathI kAyakleza ane saMlInatA thAya che. tathA kAyotsargamAM dhyAna dharavAnuM hoya che. dhyAna e atyaMtara tapa che. A rIte paNa kAyotsarga atyaMtara tapa svarUpa paNa che. Ama aneka rIte kAyotsarga tapa svarUpa che. tapa nirjarAnuM sAdhana che. AthI kAyotsarga nirjarAnuM sAdhana che e siddha thAya che. A pramANe kAryotsargathI aneka lAbho thAya che. Ama chatAM ApaNe eTaluM samajI levuM joIe ke vidhipUrvaka kAyotsarga karavAthI ja yathArtha lAbha thAya, game tema karavAthI nahi. kAyotsarga vidhipUrvaka thAya e mATe kAyotsarganA doSono tyAga karavo joIe. kAyotsarganA doSonuM varNana pUrve 34-35mI gAthAmAM AvI gayuM che. prazna H cha AvazyakamAM kAyotsarga AvazyakanI ArAdhanA kyAre thAya che ? uttara : jyAre jyAre kAyotsarga hoya tyAre tyAre kAyotsarga AvazyakanI ArAdhanA thAya che. kAyotsargamAM AgAro kAyotsargamAM kAyAne atyaMta sthira rAkhavAnI hoya che, sUkSma paNa kAyA na hAlavI joIe. Ama chatAM zarIranA keTalAka vego evA hoya che ke jemane rokI na zakAya ane e vegonA kAraNe zarIra sUkSma paNa hAlI jAya. kudaratI vegonA kAraNe zarIra sUkSma hAle chatAM kAyotsargano bhaMga na thAya eTalA mATe keTalAka AgAro-chUTa rAkhavAmAM Avela che. e AgAro 'annatya' sUtramAM jaNAvavAmAM AvyA che. te A pramANe- 1.UMco zvAsa, 2.nIco zvAsa, 3.khAMsI, 4.chIMka, pa.bagAsuM, 6.oDakAra, 7. adhovAyu, 8.bhamarI-cakarI, 9. UlaTI, 10.sUkSma kAyakaMpa, 11.sUkSma glema saMcAra, 12.sUkSma dRSTi saMcAra A bAra kAraNothI zarIra hAle to paNa kAyotsarga na bhAMge. taduparAMta nIcenA cAra kAraNothI paNa kAyotsarga na bhAMge te A pramANe- : (1) agni H zarIra upara vIjaLIno prakAza (=agnikAyanA jIvo) vagere lAge to tyAMthI khasIne prakAza vinAnA sthaLe javAmAM ke kAmaLI oDhavAmAM kAyotsargano bhaMga na thAya. athavA Aga lAge to khasavAmAM kAyotsargano bhaMga na thAya. (2) ADa: bilADI, uMdara vagere paMceMdriya prANInI ADa paDatI hoya, eTale ke kriyA karanAra ane sthApanAcAryajI e benI vaccethI koI paMcendriya prANI pasAra thavAnI taiyArImAM hoya, to e ADane rokavA khasavAmAM kAyotsargano bhaMga thato nathI. (3) bhaya : rAjA ke cora vagereno bhaya upasthita thAya. to tyAMthI javAmAM kAyotsarga na bhAMge. (4) sarpadaMza : potAne ke anyasAdhune sarpa karaDe tyAre teno upacAra karavAmAM kAyotsargano bhaMga na thAya. Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (331) ogaNIsamuM vaMdanAdi (Avazyaka) dvAra praznaH annatya sUtramAM 'namo arihaMtANaM kahIne kAyotsargane na pAruM tyAM sudhI mAre kAyotsargamAM rahevuM evI pratijJA-jaNAvelI che. AthI jyAre upara kahyAM te kAraNo mATe kAmaLI oDhavAno ke khasavAno prasaMga Ave tyAre 'namo arihaMtANaM' bolIne kAyotsarga pArI le to pratijJAno bhaMga na thAya. AthI 'agni' vagere AgAro rAkhavAnI jarUra nathI. uttara : annatyasUtramAM kahelI e pratijJAno artha e che ke jyAre jeTalA logassa kenavakArano kAyotsarga karavAno hoya tyAre teTalA logassa ke navakAra gaNyA pachI ja "namo arihaMtANaM' kahIne kAyotsarga pArI zakAya. mATe apUrNakAussage 'namo arihaMtANaM' kahIne pAravAmAM Ave to kAyotsargano bhaMga thAya. AthIja AgArInI jarUra che. e AgArothI apUrNa kAussage paNa "namo arihaMtANaM' kahIne pAravAmAM Ave to paNa kAyotsargano bhaMga na thAya. prazna: kayA sUtro bolIne kAyotsarga Avazyaka karavAmAM Ave che? uttara : IcchAmi ThAmi kAusagga, tasya uttarI, annatya, arihaMta ceIyANa, veyAvaccagarANa, ItyAdisUtro bolIne kAyotsarga Avazyaka karavAmAM Ave che. (6) pratyAkhyAna AtmAnuM ahita kare tevI vastuno ke tevA kAryano tyAga karavAnI pratijJA levI te pratyAkhyAna. prastutamAM tapa karavAnI (AhAranA tyAganI) amuka maryAdAmAM pratijJA levI te pratyAkhyAna. navakArazIthI mAMDI upavAsa sudhImAM tapanA aneka prakAro che. temAMthI potAnI zakti-saMyogo pramANe koI paNa prakArano tapa avazya karavo joIe. cha AvazyakathI thatA lAbho sAmAyika karavAthI jIvane sAvaghayogathI (pApanI pravRttithI) virati thAya che. caturvizatistavathI jIva darzanavizuddhi pAme che. vaMdanathI jIva nIcagotra karmano kSaya kare che ane uccagavya karma bAMdhe che. koI AjJA khaMDita nakare tevuM saubhAgya prApta kare che ane yaza vagere zubha karmane bAMdhe che. pratikramaNathI jIva vratonAM chidrone DhAMke che, ethI Azravane rokanAro thAya che, zuddhacAritravAna ane aSTapravacanamAtAmAM upayogavALo banIne samAdhipUrvaka saMyamamArgamAM vicare. kAyotsargakaravAthI jIva atIta ane vartamAnakALanA aticAronI zuddhi kare che. prAyazcittathI zuddha thayelo jIva mAthA uparathI bhAra utaratAM bhAravAhakanI jema haLavA hadayavALo bane che. Avo te prazasta dhyAnane pAmIne sukhapUrvaka vicare che. pratyAkhyAnathI jIva AzravadgArono virodha kare che, tathA IcchAnirodhane pAme che. Avo jIva sarvapadArthomAM tRSNArahita ane zAMta thaIne vicare che. (uttarA. 29/8 thI) (ahIM 241mI gAthA pUrNa thaI.) (241) AvassayaM karemANo, aTTama na ciMtae / uvautto suttatthe, aiyAresu taheva ya // 242 // Avazyaka karavAmAM bAkInA vidhine kahe che. cha e prakAranA Avazyakane karato zrAvaka ArtadhyAna na kare. atizaya alpa ArtadhyAnano tyAga azakya hevAthI tenuM paNa micchA mi dukkaDuM Ape. sUtra-arthamAM upayogavALo bane, ane te ja pramANe aticAromAMaticAra sthAnomAM vizeSathI sArI rIte upayogavALo bane. (242) Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekavIzamuM ucitayoga (svAdhyAya) dvAra che? 332 (21) ucitayoga (svAdhyAya) dvAra AvassayaM tu kAUNaM, sajjhAyaM ca taheva ya / tao ya pucche suttatthe, guruNo guNasAyare // 243 // dAraM 21 / / have yativizrAmaNa dvAranuM ullaMghana karIne Avazyaka dvAra pachI svAdhyAya (ucitayoga) dvAranuM vivaraNa karatA sUtrakAra kahe che- prazna : zA mATe yativizrAmaNa dvAranuM ullaMghana karIne svAdhyAya dvAranuM vivaraNa karavAmAM Ave zrAddhadinakRtya uttara : svAdhyAya aneka guNonuM kAraNa che. te A pramANe - svAdhyAyathI zubha dhyAna thAya che, sarva paramArthone jANI zakAya che, svAdhyAyamAM vartato jIva kSaNe kSaNe vairAgyane pAme che. ''koI paNa yogamAM (mokSasAdhaka anuSThAnamAM) rahelo jIva pratyeka samaye asaMkhyabhavomAM bAMdhelAM karmone khapAve che, paNa svAdhyAyarUpa yogamAM vizeSa karmo khapAve che.'' aDhAra hajAra zIlAMgarathanuM svarUpa. ApramANe svAdhyAya aneka guNonuM kAraNa hovAthI svAdhyAyanI pradhAnatA prasiddha karavA mATe cativizrAmaNA dvAranuM ullaMghana karIne svAdhyAyadvAranuM vivaraNa karavAmAM Ave che-- Avazyaka karyA pachI ja potAnI buddhi pramANe pUrve bhaNelA karmagrantha AdinA parAvartanarUpa svAdhyAyane, athavA zIlAMgarathane gaNavArUpa svAdhyAyane athavA namaskArAvalikAne gaNavArUpa svAdhyAyane kare. tyAra bAda pATha karatAM je sUtra ane artha na samajAyA hoya te jJAnAdiguNasamUharUpa maNi mATe samudra samAna gurune pUche. vivecana zIlAMgaratha A gAthA uparathI jANavo. karaNe 3 joe 3 sannA 4 iMdia 6 bhUmAi 10 samaNadhammo a 10 // silAMgarahasahassANaM, aTThArasagassa NippattI // 1 // artha :- karaNa, karAvaNa, anumodana e traNa karaNa, e traNene mana, vacana ane kAyAnA traNa yogathI guNatAM nava thayA. te navane AhAra, bhaya, maithuna ane parigraha e cAra saMjJAthI guNatAM 36 (chatrIsa) thayA. tene cakSu, sparza, zrotra, rasa ane ghrANa e pAMca indriyothI guNatAM 180 (ekaso eMzI) thayA. tene pRthvIkAya, akhAya, teukAya, vAukAya, vanaspatikAya, beindriya, teindriya, carindriya, paMcendriya ane ajIvakAya e dasa bhedanI sAthe guNatAM 1800 (aDhAraso) thayA. tene 1. kSAMti, 2. mArdava, 3. Arjava, 4. mukti (nirlobhatA), 5. tapa, 6. saMyama, 7. satya, 8. zauca (pavitratA), 9. akiMcanatA (parigrahatyAga) ane 10. brahmacarya. e dasa prakAranA sAdhudharma sAthe guNatAM 18000 (aDhAra hajAra) thAya. e rIte zIlAMgarathanA aDhAra hajAra aMganI utpatti jANavI. Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAra hajAra zIlAMgarathanuM svarUpa. zrAddhadinakRtya. ISIAma NARAYYYYAYaaaad // zrIzIlAMgaratha // 1 // . je no karaMti maNasA, nijiyAhArasannAsoiMdI // puDhavIkAyAraMbha, khaMtijuA te muNI vaMde // 1 // khaMtIajjavamaddava, muttItavasaMjame ya bodhavve // saccaM soyaM akiMcaNaM ca, baMbhaM ca jaidhammo // 2 // joe, karaNe sannA, iMdiya bhUmAi samaNadhammo ya / sIlaMgasahassANaM, aThArasasahassanipphattI // 3 // karaNAi tiNNi jogA, maNamAiNiohavantikaraNAI / AhArAIsannA cau, soAi iMdiyA paMca // 4 // 333 m4 > ADDODA Kowances-20 idiya// teiMdiyA diya jenokaraMti | jenokarAvaMti jenoaNumoyaMti 6000 6000 / 6000 maNasA vacasA taNuNA 2000 2000 2000 nijjiya nijjiya nijiya | nijjiya AhArasannA bhayasannA mehuNasannA | pariggahasannA 500 500 500 / / 500 cakkhiMdI | ghANiMdI | rasaNiMdI 100 100 100 100 repuDhavI AukAyAraMbha teukAyAraMbhaM | vAukAyAraMbhaMvaNassaIkAyAraMbha kAyAraMbha 10 10 ] 10 / 10BAL (khaMtijuA te samaddavA te saajjavA | samuttiNo | tavajuA te 7 muNIvaMde 1 muNIvaMde 2 | te muNIvaMde 3 | teM muNIvaMde 4] muNIvaMde 5 / "AraMbha-17// aarNbh-10|| saMsaMjamA / / saccajuA temunniivde-6|| tamuNIvade-7 yajuA cauridiya paciki sAdika 10/ Arabha-10 Arabha-10 1 soiMdI phAsiMdI ajivAraMbha-10 BSNA akiMcaNAra nAsoyatemuNivaMde- 9AAN // 10/6:4S Him SAR Pati / bhe'vIza 6thitayo (pAdhyAya) dvAra / / SAPNA Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekavIsamuM ucitayoga (svAdhyAya) dvAra (334) zrAddhadinakRtya have zIlAMgarano pATha A rIte che - "je no karaMti maNasA, nijia AhAra saNNa soiMdI / puDhavikAyAraMbha, khaMtijuA te muNI vaMde // 1 // enuM vizeSa svarUpa yaMtra uparathI jANavuM. have sAdhudharma rathano pATha A rIte che- na haNei sayaM sAhU maNasA AhAra sanna saMvuDao / soiMdia saMvaraNo, puDhavijIe khaMtisaMpanno // 1 // e pramANe sAmAcArIratha, samaNAratha, niyamaratha, AlocanAra, taporatha, saMsAraratha, dharmaratha, saMyamaratha, vagerenA pATha paNa A rIte ja jANavA. vadhu laMbANa thavAnA bhayathI te pATho ahIM lakhyA nathI. navakAra AdinI anAnupUrvI ane tenuM phaLa navakAranIvalakagaNanAmAM to pAMca pada AzrayIne eka pUrvanupUrvI, eka pathAnupUrvI ane bAkInA ekso ne aDhAra (118) anAnupUrvIo Ave che. navapada AzrayIne anAnupUrvI (3,62,878) traNa lAkha, bAMsaThA hajAra, AThaso aThyotera thAya che. anAnupUrvI vagere gaNavAno vicAra tathA tenuM svarUpa pUjyazrI jinakIrtisUrita saTIka parameSThistavathI jANavuM. A rIte navakAra gaNavAthI duSTa evA zAkinI, vyaMtara, vairI, graha, mahAroga vagereno zIghra nAza thAya e enuM A lomAM paNa pratyakSa phaLa che. paraloka saMbaMdhI enuM phaLa to anaMta karmakSaya vagere che. kemake je pApakarmanI nirjarA cha mAsanI athavA eka varSanI tIvra tapasyAthI thAya che te ja pApanI nirjarA navakAranI anAnupUrva gaNavAthI ardhakSaNamAM thAya che. zIlAgaratha vagerenA gaNavAthI paNa mana-vacana-kAyAnI ekagratA thAya che ane tethI vividha dhyAna thAya che. siddhAMtamAM kahyuM che ke "bhaMgika zruta gaNanAro puruSa trividha dhyAnamAM varte che." (243) che AhAra Adi saMjJA ane zrotra vagere indriyone jitanAra je munio pRthvIkAya vagereno AraMbha manathI paNa nathI karatA. te zAMti vagere dazavidha dharmanA pALanAra munione huM vaMdana karuM chuM. AhAra vagere saMjJAono ane zrotra Adi indriyono saMvara karanAra, pRthvIkAya vagere AraMbhane varjanAra tathA kSAMti Adi dazavidha dharmane pALanAra evA sAdhu manavaDe paNa hiMsA na kare. Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (335) vIzam yativizrAmaNA dvAra (20) yativizrAmaNA dvAra vissAmaNaM ca kAUNaM, pucchittA sesakiccayaM / gaMtuM niyayagehaMmi, karei dhammadesaNaM // 244 // dAraM 20 // haveblokanA pUrvArdhathIyativizrAmaNA nAmanA vIsamAM dvAranuM vyAkhyAna karavApUrvaka uttarArdhathI bAvIsamA dharmadezanA dvAranI prastAvanA karatA sUtrakAra kahe che pratikramaNa ryA pachI sAdhuonI vizrAmaNA ( paga dabAvavA vagere sevA) kare. pachI bIjA kAma mATe "Apane bIjuM kAma che?" ema guru vagerene pUche. pachI potAnA ghare jaIne dhamadazanA kare. utsargathI sAdhuoe vizrAmaNA karAvavI na joIe. apavAdapade vizrAmaNA karAvavI paDe to sAdhuonI pAse karAve. sAdhuonI pAse thaI zake tema na hoya to tevA prakAranA zrAvaka vagerenI pAsethI paNa vizrAmaNA karAve. subAhunAdarAMtanA anusArezrAvakanA paNa phalanI yojanA karavI, asubAhunI jema zrAvakane paNa vizrAmaNAnuM uttama phaLa maLe. subAhunuM daSTAMta bharatezvaracaritra vagere bIjA sthaLethI jANI levuM. joke maharSibhagavaMto vizrAmaNA karAvatA nathI, to paNa pariNAmanI vizuddhithI (=sevA karavAnA zuddha pariNAmathI) vizrAmaNAno lAbha Apo ema vinaMtI karatA zrAvakane karmanirjarArUpa lAbha ane vinaya paNa thAya che. glAnasevA saMbaMdhI vivecana jaina zAsanamAM AtmakalyANa mATe aneka yogo batAvelA che. temAM sevA (vaiyAvacca) guNano paNa samAveza thAya che. karmanirjarA mATe tapa anivArya che. tapanA bAhya ane atyaMtara evA be bheda che. bAhyatapathI atyaMtara tapa adhika zreSTha che. atyaMtara tapamAM paNa svAdhyAya zreSTha che. svAdhyAyathI paNa veyAvacca zreSTha che. atyaMtara tapamAM svAdhyAya tapa zreSTha che e vAta saMghamAM thoDI prasiddha che, paNa svAdhyAyathI paNa veyAvacca zreSTha che, e vAta joIe teTalI prasiddha nathI. AcArya vagere guNInI sevA karavI te veyAvacca che. vaiyAvacca (sevA) adbhuta guNa che, temAM paNa glAna sAdhunI sevA karavI e AtmakalyANanuM atyaMta zreSTha sAdhana che. glAna sAdhunI sevA karavAnI bhAvanA thAya, ane thayelI bhAvanA adhika prabaLa bane, e mATe nIce mujaba vicAraNA karavI joIe. sevA karI chatAM lAbha na thayo saMsAranI cAragatimAM paribhramaNa karatAM meM dhana mATe anekanI sevA karI, kyAreka garIba thaIne zrImaMtanI dhana mATe sevA karI, kyAreka nokara thaIne zeThanI sevA karI, kyAreka rAjAnI sevA karI, jyAre jenAthI dhana maLavAnI AzA baMdhAI, tyAre tenI sevA karI, jenuM moTuM paNa jovuM na game, evA paNa mANasanI lAcAra banIne dhana mATe sevA karI. mohanA kAraNe paNa anekanI sevA karI. kyAreka sAsu-sasarAnI sevA karI. kyAreka putranI sevA karI. putranI sevAmAM ujAgarA kya, bhUkha-tarasa vagere kaSTo sahana kya. bIjI paNa aneka takalIpho veThI. AvI anekavidha sevA jIvanaparyata karI. Ama meMdhana ane moha AdithI anaMtavAra sevA karI paNa koI lAbha na thayo. uparathI karmabaMdha thavAthI nukasAna thayuM. paNa have glAna sAdhunI evI sevA karuM ke, jethI mArA AtmAno A saMsArathI jaladI nistAra thaI jAya. bImAranI sevA karatAM zuM vicAravuM? ApaNe bImAranI sevA karIe, tyAre saMbhava che ke sevA barobara karavA chatAM bImArane ochuM AvI Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIzameM yativizrAmaNA dvArA 336 ) zrAddhadinakRtya jAya. sevA barobara karavA chatAM tame sevA barobara karatA nathI ema Thapako Ape. ApaNI bhUla na hovA chatAM bhUla batAve. ghaNuM saMbhaLAve. kaMI kahevuM hoya, tyAre zAMtithI kahevAnA badale ugratAthI kahe, na kahevA jevuM kahe. ApaNuM apamAna kare. vAtavAtamAM AvezamAM AvI jAya. AvuM bane tyAre paNa ApaNane bImAra pratye jarA, ya aNagamo na thAya ane sevAnI bhAvanA paDI na jAya, e mATe vicAravuM joIe ke, meM saMsAramAM keTakeTalAnuM nasAMbhaLavA jevuM sAMbhaLyuM che. anekavAra nokara thaIne zeThano vinA bhUle Thapako sAMbhaLyo. gulAma thaIne mAlikanA kaDavAM veNa sAMbhaLyAM, are! mAlikanA hAthano methIpAka paNa cAkhyo. putravadhU thaIne sAsunuM na sAMbhaLavA jevuM sAMbhaLyuM. patnI thaIne patinA prakopane sahana karyo. garIba thaIne dhana Adi khAtara zrImaMtanI gALo paNa hasatA moDhe sahI. paNa enAthI jarAya lAbha na thayo, balake karmabaMdha thayo, jyAre A mahAtmAnuM sahana karavAthI azubha karmonI nirjarA thAya. A mAnavabhava azubha karmone khapAvavA mATe ja che. karmanirjarAnI taka ApIne A mahAtmA mArA upara upakAra kare che. Ama vicAravAthI bImAra pratye aNagamo na thAya, ane sevAnI bhAvanA paDe nahi, bImAranI sevAmAM jugupsA na karavI bImAra muninI sevA karavAmAM jyAre temanA paDake zarIra azucithI kharaDAyela hoya tyAre te sApha karavAmAM jarAya jugupsAna thavI joIe. jene AvA samaye jugupsA thAya te sevA karI zake nahi. kyAreka to glAnanA maLamAM atizaya durgadha Ave evuM paNa bane. durgadha mArato jhADo paraThavavA vageremAM jene jarAya jugupsA na thAya te dhanya che. AvA samaye jugupsA na thAya e mATe e vicAravuM joIe ke, saMsAramAM paribhramaNa karatAM huM bhaMgInA bhAvamAM paNa anekvAra utpanna thayo. tyAM jIvana paryata bIjAonuM meluM sApha karyuM. durgadhathI bhareluM meluM sApha karyuM, chatAM jarAya lAbha na thayo. balake karmabaMdha thayo. are huM vijhAmAM ja kIDArUpe anaMtavAra utpanna thayo. tyAM huM vijhA khAIne jIvyo. tyAM jugupsA na karI, to atyAre A mahAtmAnA maLa paraThavavA AdimAM huM zA mATe jugupsA karuM ? AvA mAtmAnI sevA mArA AtmAne pavitra banAvanArI che. maMdiSeNa munine yAda karo. bImAra game tema bole chatAM kSamA rAkhavI ane maLanI jugupsA na karavI, e baMne viSayamAM naMdiNamuninuM daSTAMta khUba ja preraka che. bImAra munie garama thaIne naMdiSeNa munine ghaNuM kahyuM. chatAM naMdiSeNa muni jarA ya garama na thayA. potAnI bhUla na hovA chatAM micchA mi dukra ApyuM. ApaNI bhUla na hoya chatAM ApaNane kahe tyAre kSamA rAkhavI bahu kaThina che. potAnI bhUla hoya tyAre paNa guru jarAka Thapako Ape to paNa je sahana na karI zake ane ethI guru pratye manamAM roSavALA bane, te vagara bhUle bImAra garama thaIne kahe te kevI rIte sAMbhaLI zake ? kSamA kevI rIte rAkhI zake? potAnA khabhA upara beThelA munie durgadhavALA jhADAthI potAnAM vastro ane zarIra kharaDI nAkhyAM, to paNa naMdiSeNamunine jarAya jugupsA na thaI. Indra sabhAmAM devonI samakSa naMdiSaNanA veyAvacca guNanI prazaMsA ema ne ema nathI karI. veyAvaccanI bhAvanA thAya ane vadhe e mATe dareka zrAvake naMdiSeNa munine satata AMkha sAme rAkhavA joIe. jugupsA na thavA viSe pU. AcAryadeva zrImadvijaya dAnasUrIzvarajI mahArAjAno paNa eka prasaMga mArA sAMbhaLavAmAM Avyo che. teo ekavAra potAnA gurunI sevA mATe gurunI taddana najIka beThelA hatA. A vakhate temanA gurune (pU. upAdhyAya zrI vIra vijayajI mahArAjane) ociMtI jhADAnI hAjata thaI. saMthArAmAMthI UThIne AgaLa jaI zakAya tevI paNa zakyatA na rahI. AthI pU. zrIdAnasUrijI mahArAje potAnA be hAtha mUkIne temAM jhADo laI lIdho. kevI guru bhakti! kevo jugupsA upara vijaya! have vartamAna vidyamAna mahAtmAonA prasaMgo ya vicArIe. Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (337) vIzam yativizrAmaNA dvAra eka vRddhamunine maLasUkAIne gAMThAvALo banI gayo. koI paNa hisAbe spaMDila thAya nahi. ethI sevAkAraka munivare maLadvAramAM AMgaLI nAkhIne maLanA gAMThA bahAra kADhyA ne bImArane zAtA upajAvI. eka bImAra munine ekavAra eka sekanDa paNa rokI na zakAya, evI jhADAnI zaMkA thaI. jamIna para ja emaNe zaMkA TALI. DhIlo maLa hovA chatAM sevAbhAvI munirAje be hAthe jarAya jugupsA karyA vinA e maLane TabamAM bhego karIne paraThavI dIdho. vartamAna kALamAMya AvA sevAvratadhArI munivaro jovA maLe che. sevyanI sevAthI thatA lAbho sevA lAyaka guNI mahAtmAonI sevA karavAthI nIce mujaba lAbha thAya che. (1) guNonI prApti thAya. sAmAnyathI niyama che ke, je vastumAM je hoya te vastunuM sevana karanArane te maLe che. jema ke caMdramAM zItalatA guNa che, to enuM sevana karanArane zItalatA maLe che. sUryamAM garamI che, to tenuM sevana karanArane garamI maLe che. gulAbanA puSpamAM suvAsa che, to tenI pAse janArane suvAsa maLe che. udyAnamAM pharatA mANasane ThaMDI havA maLe che. koyala pAse janArane mIThA zabdo sAMbhaLavA maLe che. e pramANe guNI mahAtmAnI sevA karanArane guNonI prApti thAya che. (2) samAdhi maLe. sAmAnyathI niyama che ke, yAkU vitIryata dvAnaM tAdyate || "ApaNe bIjAne jevuM ApIe tevuM ApaNane maLe". veyAvacca karavAthI sevyane samAdhi maLe che. AthI sevakane paNa samAdhinI prApti thAya che. ahIM samAdhi eTale mAtra mRtyu samaye ja samAdhi rahe evuM nathI. saMpUrNa jIvanamAM samAdhi rahe. ethI pratikULatA, apamAna vagerenA prasaMgo prApta thavA chatAM AtmA dveSa-krodhane AdhIna na bane. AmAM pahelI vAta to e che ke, vaiyAvaccanA zubha pariNAmathI asamAdhi thAya tevA prasaMgone utpanna karanArAM azubha karmono kSaya thaI jAya. ethI asamAdhi thAya tevA prasaMgo ja upasthita na thAya. bIjI vAta e che ke kadAca asamAdhi thAya tevA prasaMgone utpanna karanArAM azubha karmono kSaya na thayo hoya, ethI asamAdhi thAya tevA prasaMgo upasthita thAya, to paNa AtmAmAM asamAdhi na thAya. samAdhinI mahattA jIvanamAM samAdhi atyaMta Avazyaka che. kAraNa ke jyAM samAdhi che, tyAM zAMti che, sukha che. jyAM asamAdhi che, tyAM azAMti che, duHkha che. mATe ja ApaNe dararoja bhagavAna pAse "samAviramuttama ditu" ema bolIne bhagavAna pAse samAdhinI mAgaNI karIe chIe. AvI samAdhinI prApti sAdhusevAthI thAya che. mATe zrAvake sAdhusevA avazya karavI joie. bhagavAna pAse "samAviramuttama dita" ema mAtra bolyA kare ane bhagavAne batAvelA samAdhinA upAyo tarapha durlakSa rAkhe, to e mAgaNIno koI artha nathI. samAdhinuM (=samatAnuM) vizeSa varNana 1lmA dvAramAM karavAmAM AvyuM che. (3) vaiyAvaccathI zAtA maLe che. kAraNa ke vaiyAvaccathI zAtA vedanIya karma baMdhAya che. e karmano udaya thAya tyAre zAtA maLe che. A rIte joIe toveyAvaccathIkevo uttama lAbha thAya che ke, jethI vartamAnajIvanamAM samAdhi maLe ane paralokamAM zAtA maLe. (4) veyAvacca karatAM utkRSTa pariNAma thaI jAya to tIrthakara padanI prApti thAya. A viSe revatI zrAvikAnuM dadAMta pUrve yatipRcchA nAmanA bAramA dvAramAM jaNAvyuM che. Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIzamuM yativizrAmaNA dvAra zrAddhadinakRtya (5) veyAvacca guNane zAstramAM apratipAtI kahyo che. veyAvacca guNa apratipAtI che, eno artha e che ke veyAvaccathI baMdhAyelA puNyano koI paNa rIte nAza thato nathI. jema ke dAnAdi dharma karyA pachI pAchaLathI pazcAttApa thAya to tenuM phaLa na paNa maLe. mammaNa zeThane pUrvabhavamAM siMha kezariyA lADu vahorAvyA pachI pazcAttApa thayo to tenuM phaLa jatuM rahyuM. veyAvaccamAM Ama na bane. tenuM phaLa avazya maLe. pazcAttApa karavAthI paNa tenA phaLano nAza na thAya. A apekSAthI veyAvaccaguNa apratipAtI che ema jaNAya che. (vizeSa khulAso bahuzruto pAsethI jANI levo.) 338 (6) veyAvaccathI zAsananI prabhAvanA thAya. glAnasAdhunI suMdara rIte sevA thatI joIne bhadrika gRhasthone jainazAsana pratye AkarSaNa thAya. (7) glAnasevAthI bhagavAnanI AjJAnuM pAlana thAya che. A viSe AgamamAM kahyuM che ke - goyamA ! je gilANaM paDiarai se maM daMsaNeNaM paDivajjai / je maMdaMsaNeNaM paDivajjai se gilANaM paDiarai / ANAkaraNasAraM khu arihaMtANaM daMsaNaM / " he gautama ! je glAnasAdhunI sevA kare che te zraddhAthI mAro svIkAra kare che, mane mAne che. je (hRdayathI) mAro svIkAra kare che te (avazya) glAnasAdhunI sevA kare che. jinadarzanano sAra e che ke, jinAjJA pALavI. 19 glAna sAdhunI sevA karavAmAM Ave, / ja jinAjJAnuM pAlana thAya. je jIva chatI zaktie ane chatA saMyoge glAnasAdhunI upekSA kare che te dharmakriyAo karato hovA chatAM bhagavAnane mAnato nathI ema avazya kahI zakAya. bhagavAnane mAnavA eTale zuM ? bhagavAnane mAnavA eTale yathAzakti bhagavAnanI AjJA pALavI. '"glAnasAdhunI taklIpha veThIne paNa sevA karavI'' evI jinAjJA che. AthI je sAdhu OM zrAvaka chatI zaktie ane chatA saMyoge paNa glAnasAdhunI upekSA kare che te bhagavAnane mAne che ema kema kahI zakAya? kevA jIvo sAdhusevA kare ane kevI rIte kare e jaNAvatAM upadeza mAlAmAM kahyuM che ke - puNNehiM coiyA purakkaDehiM siribhAyaNaM bhavittA / gurumAgamesibhaddA devayamiva pajjuvAsaMti // 101 // pUrvabhavanA puNyanA prabhAvathI prerAyelA, A lokamAM rAjya Adi saMpatti temaja cAritra vagere prakAranI lakSmInA bhAjana banIne paralokamAM najIkanA kALamAM jemanI mukti thavAnI che, tevA ''AgamesibhaddA'' AtmAo devatAnI jema gurunI-sAdhunI sevA kare che'' sAdhu sevAnAM dRSTAMto (1) saMpratinA pUrvabhavanA bhikhArI jIvanA prasaMgane yAda karavA jevo che : bhikhArInI dIkSA thayA pachI turata sAdhuoe tene bhojana karAvyuM. miSTAnna vagere AhAra maLavAthI teNe bhUkhathI vadhAre khAdhuM. eka to ghaNA vakhatathI AhAra na maLavAthI hojarI maMda paDI gaI hatI, temAM vaLI miSTAnna vagere bhAre khorAka khAdho.Ama hojarInI maMdatA, pacavAmAM bhAre khorAkanuM bhojana, ane adhika bhojana : A traNa kAraNothI thoDI ja vAramAM tenA peTamAM zULa upaDyuM. peTamAM asahya vedanA thavA mAMDI. sAdhuo ane zrAvako eka tarapha vedanAnI zAMti mATe bAhya upacAro karavA lAgyA, to bIjI tarapha tene samAdhi rahe, te mATe ArAdhanA karAvavA lAgyA. bhikhArI A badhuM joIne du:kha bhUlIne vicAravA lAgyo: thoDI vAra pahelAM mArI sAme paNa koI jotuM na hatuM. atyAre Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya vIzamuM yativizrAmaNA dvAra A sAdhuo ane moTA moTA zeThiyAo mArI sevA kare che. A prabhAva dIkSAno che. khAvA mATe dIkSA lIdhI, to paNa pratyakSa ATalo lAbha thayo, to AtmA mATe dIkSA levAya to keTalo badho lAbha thAya? AvI uttama dIkSA ApanArA guru mArA mahAna upakArI che. huM emanA upakArano badalo kyAre vALI zakIza. mArI sevA karanArA A sAdhuo ane apekSAe zrAvako paNa mArA upakArI che. AvA AvA zubha vicAra karato te mRtyu pAmyo. manuSyabhavamAM AvIne saMprati nAme mahAna rAjA thayo. temaNe karelI zAsanaprabhAvanA suprasiddha che. 339 (2) bharata ane bAhubalie pUrvabhavamAM karelI pAMca so sAdhuonI veyAvacca ane vizrAmaNA paNa suprasiddha che. (3) nayasAranA jIve bhUlA paDelA sAdhuonI sevA karIne samyagdarzana prApta karyuM. (4) zrI neminAtha bhagavAne pahelA bhavamAM mUrchA pAmelA sAdhunI sevA karIne samyagdarzana prApta karyuM. te prasaMga A pramANe che: dhana rAjA ane dhanavatI rANI eka divasa krIDA karavA mATe udyAnamAM jaI rahyA hatA. rastAmAM koI munine mUrchita paDelA joyA. AthI te baMne tyAM gayA. bahumAna pUrvaka upacAro karIne munine svastha karyA. te muninI dezanA sAMbhaLIne dhana samyagdarzanane pAmyo. pachI munine ghare laI jaIne baMnee khIra vahorAvI. sAdhune mAsakalpa sudhI tyAM rAkhIne baMne dharmamAM dRDha banyA. (5) AdinAtha prabhuno jIva navamA bhave jIvAnaMda vaidya hato. tene pAMca mitro hatA. te chae bhegA maLIne ekavAra koDhathI gherAyelA muninI sevA karIne munine nirogI karyA. A puNyathI chae mitro deva thayA. (6) vaitaraNI vaidhe AdarathI sAdhusevA karIne AtmakalyANa sAdhyuM. veyAvacca samyagdarzananuM lakSaNa che je AtmA hajI dezavirati ke sarvavirati nathI pAmyo, mAtra samyagdarzanane ja pAmyo che, te AtmAne paNa sAdhunI sevA karavAnI prabala bhAvanA hoya che. samyaktvanAM traNa liMgo (samyaktvane jANavAnAM cihno) kahyAM che. te A pramANe : zuzruSA, dharmarAga ane devagurunI veyAvaccano niyama. zuzrUSA-- tattva zravaNanI utkaTa IcchA. dharmarAga cAritrane pAmavAnI prabaLa abhilASA. deva-guru veyAvaccano niyama eTale deva-gurunI veyAvacca mAre avazya karavI, evo nirNayAtmaka hArdika bhAva. jo samyagdaSTi AtmA paNa gurunI-sAdhunI vaiyAvacca karavAnA AgrahavALo hoya, to dezavirati zrAvake to sAdhunI veyAvacca karavAmAM adhika AgrahavALA banavuM joIe. A pramANe vizrAmaNA karyA pachI saMyamayAtrA sukhapUrvaka thAya che ne ? vagere anya kAryane pUche. pachI sAmAyika pArIne potAnA ghare jaIne dharmadezanA kare. (244) Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra 340 (22) gRhagamana (=parivAra dharmadezanA) dvAra bhajjA puttA ya nattU ya, dhIyA suNhA ya baMdhavA / minnA mittA ya pesA ya, AraMbhesu pasattayA / / 24 / / vAra 22 // jao savvannupannattaM, dhammaM na suNaMti te puNo / zrAddhadinakRtya tejuM dhammovaDyuM tu, veDuM na gharamALo // 246 // jemanI AgaLa dharmadezanA kare temane batAvavA mATe be gAthAone kahe che- patnI, putro, pautro, putrIo, putravadhUo, baMdhuo, page cAlanArA sainiko, nokaro - A badhA jIvo kAraNasara ke niSkAraNa pRthvIkAya AdinI hiMsAmAM tatpara banelA hoya, arthAt badhA sthaLe ayatanA karanArA hoya, ane atizaya pramAdavALA hovAthI samaya maLavA chatAM jIvadayA pradhAna dharmane kSaNavAra paNa sAMbhaLatA na hoya, tethI ghare Avelo zrAvaka temanI samakSa, jenuM samyagdarzana mUla che evI dezavirati AdinuM pratipAdana karavArUpa dharmopadeza ane yatanAno upadeza Ape. vivecana (1) Aje sagavaDo vadhI javAnA kAraNe gharomAM binajarUrI jIvahiMsA vadhI gaI che. jemake - paMkho, naLa, lAITa vagere jarUra na hovA chatAM cAlu rahetA hoya evuM bane che. AnAthI nirarthaka jIvahiMsA thAya che. paMkho, naLa, lAITa jIvahiMsAnAM sAdhano che. AthI zrAvake e sAdhano vinA na cAlatuM hoya to paNa e sAdhanono jema bane tema ocho upayoga karavo joIe. binajarUrI to jarA paNa upayoga na karavo joIe. paMkhAthI vAyukAyanA jIvonI hiMsA to thAya che, vadhArAmAM kyAreka cakalI vagere paMcendriya jIvonI paNa hiMsA thaI javAnI ghaNI zakyatA che. paMceMdriya jIvonI hiMsAthI bacavA zrAvake paMkhAnI jALI rAkhavI joIe. lAITathI teukAyanA jIvonI hiMsA to thAya ja che, vadhArAmAM uDatA jhINA jIvo paNa ghaNA marI javAnI ghaNI saMbhAvanA che. mATe lAITa bokSavALI hovI joIe. (2) cUlo saLagAvatAM pahelAM puMjaNIthI cUlAnuM pramArjana karavuM joIe. nahi to kyAreka cUlAnI AjubAju bharAyelA vAMdA vagere jIvo cUlAnI AgathI baLIne marI jAya. (3) zrAvake gharamAM pUMjaNI, pIMchI, caravaLo vagere vasAvavA joIe. jethI avasare tenAthI jIvonI jayaNA karI zakAya. (245-246) savvannuNA paNIyaM tu, jai dhammaM nAvagAhae / iha loe paraloe ya, tesiM doseNa lippae // 247 // temane upadeza na Ape to zo doSa thAya evI AzaMkA karIne kahe che-- zrAvaka zakti hovA chatAM temane sarvajJe kahelo dharma na jaNAve to A lokamAM ane paralokamAM temanA doSothI lepAya-temanA doSono bhAgIdAra bane che. A lokamAM corI Adi kare, tethI vadha-baMdhana Adi doSo thAya, paralokamAM durgatigamana Adi doSo Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (341) bAvIzamuMgRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra thAya. (247) jeNaM logaTThiI esA, jo corabhattadAyago / liMpai so tassa doseNaM, evaM dhamme viyANaha // 248 // praznaH bIjAe karelA guNa-doSano (=sArA-khoTAMkAmano) bIjo koI bhAgIdAra bane che? jethI tame A kaho cho. uttara : hA, te ja pramANe granthakAra kahe che-- kAraNa ke lokasthiti A che ke coranA corI AdinA kAraNe thayelA doSathI corane bhojana ApanAra lepAya che = rAjapuruSothI daMDAya che. (loka) nIti A pramANe che - "corI karanAra, bIjA pAse corI karAvanAra, corInI salAha-sUcanA ApavA AdithI corInI maMtraNA karanAra, corIno bheda jANanAra, corI lAvelI vastu vecAtI lenAra, corane bhojana ApanAra, corane sthAna ApanAra ema sAta prakAranA cora kahyA che." vivecana zrAddhavidhinI TIkAmAM anya sthaLano AdhAra laIne kahyuM che ke - "dezanuM kareluM pApa rAjAnA zire, rAjAnuM kareluM pApa purohitanA zire, strInuM kareluM pApa patinA zire, ziSyanuM kareluM pApa gurunA zire coMTe che." (248) tamhA vinAyatatteNaM, saDDeNaM tu diNe diNe / davvao bhAvao ceva, kAyavva maNusAsaNaM // 249 // upasaMhAra kahe che - tethI tattvanA jANakAra zrAvake dararoja parivAranI dravyathI ane bhAvathI susthiti ane sthitino vicAra karavo joIe. arthAt temanI sArI-kharAba sthitine lakSamAM rAkhIne ucita karavuM joIe. (249) davvao vatthamAINi, bhAvao dhammadesaNaM / suddhaM dhammaM jiNuddiTTa, vakkhamANo na bajjhae // 250 // te ja viSayane kahe che - zrAvaka dravyathI putra, strI, putrI Adine yathAyogya vastra vagere Ape. kAraNa ke "gRhastha poSaNa karavA lAyakanuM poSaNa karanAro hoya evuM vacana che. bhAvathI temane ja dharmadazanA Ape. Ama chatAM te jIvo pratibodha na pAme to svazakti pramANe jinokta zuddhadharmane kaheto zrAvaka temaNe karelA karmathI lapAto nathIetemaNe karelA pApano bhAgIdAra banato nathI. kAraNake te jinAjJAno ArAdhaka che. vivecana poSyanuM poSaNa karavuM. poSya eTale poSaNa karavA yogya. mAtA-pitA, Azrita svajano ane tevA nokara vagere poSaNa karavA yogyanuM poSaNa karavuM. temAM paNa mAtA-pitA, satI patnI ane balAhIna (nAnA) Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra (342) zrAddhadinakRtya. putro e traNanuM to avazya poSaNa karavuM. kAraNa ke A pramANe kahyuM che - "vRddha mAtA-pitA, satI patnI ane nAnA putro e traNa to so akArya karIne paNa poSavA lAyaka che, ema manue kahyuM che." vaibhavanI prApti thAya to bIjAonuM paNa poSaNa karavuM. A viSe paNa kahyuM che ke - "he pitA! daridra evo mitra, putrarahita bahena, potAnI jJAtino vRddha ane dhanarahita kulIna mANasa AcAragRhasthadharmamAM lakSmIthI yukta tamArA gharamAM nivAsa karo. zubhabhAvathI hitopadeza ApavAmAM hitopadeza sAMbhaLanArane lAbhana thAya to paNa hitopadeza ApanArane avazya lAbha thAya. A viSe tattvArthAdhigama sUtranI saMbaMdhakArikAmAM kahyuM che ke - "hitakara vacananA zravaNathI sAMbhaLanAra badhAne lAbha thAya ja evo niyama nathI. paNa anugraha buddhithI kahenArane upadezakane to avazya lAbha thAya. AthI potAnA zramano vicAra karyA vinA sadA kalyANakArI (mokSamArgano) upadeza Apavo joIe. kalyANakArI upadeza ApanAra sva-5ra ema ubhaya upara anugraha kare che." (250) bho bho suNeha tubbhe, dhammassa ya kAraNaM jiNuddiDhe / paDhamaM ThANaniveso, jiNabhavaNaM jattha sAhammI // 251 // te ja dezanA vidhine kahe che - he bhavyo! tame jinezvaroe kahelA dharmaprAbhinA kAraNane sAMbhaLo. dharmaprAptinuM paheluM kAraNa e che ke jyAM jinamaMdira hoya ane sAdharmiko rahetA hoya tevA sthAnamAM rahevuM. (251) sAhammiyA ya duvihA, davve bhAve ya huMti nAyavvA / bhAve jiNadhammaviU, bhavabhIyA niccamujuttA // 252 // bheda batAvavA dvArA sAdharmikone ja kahe che-- sAdharmikodravyathI ane bhAvathI ema be prakAranA jANavA. temAM jAti, kula ane (vepAra vagere) kriyAthI samAna AcAravALA dravya sAdharmika che. jinadharmanA jANanAra, bhavabhIru ane dharmamAM nitya udyata bhAva sAdharmika praznaH gAthAmAM bhAva sAdharmika kone kahevAya te jaNAvyuM, paNa dravya sAdharmika kone kahevAya che kema na jaNAvyuM ? uttara : dravya sAdharmiko prasiddha hovAthI gAthAmAM jaNAvyuM nathI. (252) zrAvaka kyAM rahe? tesiM majjhaTThiyANaM tu, maMdA saDDA na jAyaI / tA tattha u uvasiyavvaM, jattha guNadhAriNo saDDhA // 253 // AvA prakAranA sAdharmikonI madhyamAM rahenArAone dharmahAni na thAya, ema batAvavA pUrvaka tyAM ja rahevAnA upadezane kahe che - sAdharmikonI madhyamAM rahenArAonI dharmazraddhA maMda thatI nathI. tethI jyAM guNavAna zrAvako rahetA hoya tyAM rahevuM joIe. Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 343 vivecana bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra A viSe zrAvakaprajJapti granthamAM kahyuM che ke nivasejja tattha saddho, sAhUNaM jattha hoi saMpAo / ceiyaharAi jammi ya, tayaNNasAhammiyA ceva // 339 // 'jayAM sAdhuonuM Agamana thatuM hoya, jyAM jinamaMdiro hoya, jyAM sAdharmiko hoya tyAM zrAvaka vase.'' prazna : AvA sthAnamAM rahevAthI zo lAbha thAya ? uttara : guNonI vRddhi thAya. sAdhuonA Agamana AdinI mahattA batAvavA kahyuM che kesaahuunn vaMdaNeNaM, nAsati pAvaM asaMkiyA bhAvA / phAsuyadANe nijjara, uvaggaho nANamAINaM // 340 // mitttattaLamAM, sammataLavizuddhiOM haiM| vivAd vidiLA, pannatta vIyarohi~ // 346 // sAhammiyathirakaraNe, vacchallaM sAsaNassa sAro tti / maggasahAyattaNao, tahA aNAso ya dhammAo // 342 // (zrA.pra.) ''sAdhuone vaMdana karavAthI guNa bahumAna dvArA pApa nAza pAme che, temanI pAse dharmazravaNa karavAthI jIvAditattvomAM zaMkA rahetI nathI. temane nirdoSa dAna karavAthI nirjarA thAya che. kAraNa ke dAnathI sAdhuonA jJAnAdinuM poSaNa thAya che. (340) vidhipUrvaka karelA caityavaMdana, jinapUjana AdithI mithyAtvano nAza thAya che, ane samyaktvanI vizuddhi thAya che, ema arihaMtoe kahyuM che. (341) sAdharmika sAthe rahevAthI sAdharmika sthira kare, sAdharmika vAtsalya kare, sAdharmika vAtsalya zAsanano sAra che. prazaMsA Adi dvArA samyagdarzanAdi mokSamArgamAM sahAya karavAthI sAdharmika jinadharmathI bhraSTa bane nahi. (253) jUAravesa naDanaTTa bhaTTa taha kukammakArINaM / saMvAsaM vajjijjA, gharahaTTANaM ca mittI ya // 254 // satsaMga paNa kusaMganA tyAgathI ja saphala bane che. ethI kusaMganA tyAga mATe kahe che---- jugArIo, vezyAo, nATaka karanArAo, nRtya karanArAo, cAraNo tathA kukarma karanArA mAchImAro ane zikArIo- A badhAnI sAthe saMvAsano tyAga kare, eTale ke emanI paDozamAM na rahe ane temanI sAthe maitrI na rAkhe. satsaMga saMbaMdhI vivecana susaMga-kusaMgano prabhAva susaMga kharAbane paNa sAro banAve, ane kusaMga sArAne paNa kharAba banAve. dUdhamAM tejAba nAkhavAmAM Ave to phATI jAya, paNa jo dahIMnuM meLavaNa nAkhavAmAM Ave to dahIM banI jAya. halakuM paNa ghAsa gAyanA peTamAM jAya che to dUdha banI jAya che. jIvADanAruM dUdha paNa jo sarpanA mukhamAM jAya to mAranAra jhera banI jAya che. paththara jo sArA kArIgaranA hAthamAM jAya to mUrtirUpe banIne anekane pUjya bane che. sAro paNa paththara jo aNaghaDa kArIgaranA hAthamAM jAya to vinAza pAme che. e rIte sArAno saMga kharAbane paNa sAro banAve ane kharAbano saMga sArAne paNa kharAba banAve. Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra 344 zrAddhadinakRtya vItarAga avasthA na Ave tyAM sudhI satsaMga jarUrI AthI jIva vItarAga na bane tyAM sudhI tene satsaMganI=sArA AlaMbanonI jarUra che. AtmAnA guNone pragaTAvavA ane pragaTelA AtmaguNonuM rakSaNa karavuM bahu muzkela che. kAraNa ke AMtarazatruo taka maLatAM UMce caDhelAne paNa nIce pADe che. jeNe AMtara zatruo upara thoDo vijaya meLavyo che, evo AtmA paNa jo gaphalatamAM rahe to AMtara zatruo tene gherIne nIce paTakAvI de che. pAMjarAmAM pUrAyelo siMha sAmAnya mANasanA paNa AkramaNane lAcArIthI sahana karI le che, paNa jo tene taka maLI jAya to te bhalabhalAne paNa cIrI nAkhe. paNa siMha marI jAya pachI tenAthI koIne gabharAvAnuM rahetuM nathI. ahIM AMtarazatruo upara thoDo vijaya e pAMjarAmAM pUrelA siMha samAna che. saMpUrNa vijaya (AMtarazatruono sarvathA nAza) e marelA siMha samAna che. eTale jyAM sudhI AMtara zatruo upara saMpUrNa vijaya na thAya tyAM sudhI sAdhake AMtarazatruone AkramaNanI taka na maLI jAya e mATe sAvadha rahevuM joIe. e mATe kusaMgano tyAga karIne satsaMga karavo joIe. vRkSa jyAre nAnuM hoya che tyAre tene havA-pANInI jarUra rahe che. sUryanA prakAzanI apekSA rahe che. pazuo vagere tene pADI na nAkhe e mATe vADanI paNa jarUra rahe che. havA AdinI sahAyathI vRkSa moTuM banI jAya che, majabUta banI jAya che, jamInamAM UMDe sudhI mULiyAM phelAvI de che, pachI tene vADanI jarUra rahetI nathI. A ja bAbata AdhyAtmika kSetra mATe che. vItarAga dazAne pAmelo jIva jamInamAM UMDe sudhI phelAyelAM mULiyAMvALA moTA vRkSa samAna che. paNa e pahelAM tene kusaMganA tyAganI ane satsaMganA sevananI jarUra rahe che. ayogya jIva satsaMgathI paNa na sudhare, yogya jIva kusaMgathI paNa na bagaDe. prazna : ghaNA jIvo susaMga pAmavA chatAM sArA banatA nathI ane koI jIvo kusaMga pAmavA chatAM bagaDatA nathI. AnuM zuM kAraNa ? uttara : susaMga pAmavA chatAM na sudhare to temAM susaMganI khAmI na gaNAya, kintu jIvanI yogyatAnI khAmI gaNAya. susaMgano svabhAva to potAnA saMgamAM AvanArane sAro banAvavAno che. keTalAka jIvo eTalA badhA ayogya hoya che ke temanA upara susaMganI jarAya asara na thAya. jema ke agnimAM kaThaNa paNa magane sIjhI nAkhavAnI = narama banAvI devAnI tAkAta che, paNa koyaDA magano dANo jarA paNa sIjhato nathI = narama banato nathI. ahIM agninI khAmI na gaNAya, kintu maganI khAmI gaNAya. tevI rIte jIva kusaMga pAmavA chatAM bagaDe nahi to temAM te jIvanI uttamatA gaNAya. bAkI kusaMgano svabhAva to bagADavAno ja che. sUryanA kiraNothI barapha tapato nathI, temAM baraphanI vizeSatA gaNAya. sUryano svabhAva to tapAvavAno ja che. eTale je susaMgathI sudhare nahi tenAmAM lAyakAtanI khAmI gaNAya, ane je kusaMgathI bagaDe nahi tenI lAyakAtanI vizeSatA gaNAya. AthI ja eka kavie kahyuM che ke saMgata pA sudhare nahi, tAkA baDA abhAga, pA kusaMga bigaDe nahi, tAkA baDA subhAga. je jIva susaMga pAmIne sudharato nathI, te jIva abhAgIyo che, ane je jIva kusaMga pAmIne bagaDato nathI te jIva bhAgyazALI che. bhagavAna mahAvIra svAmIno saMga aneka jIvone thayo. temAM sauthI pahelo saMga gozALAne thayo. chatAM * tyagatyanIstama, hima veo na zItatA=sUryanA kiraNothI tapelo barapha potAnA zarIrano tyAga kare che, paNa zItalatAne choDato nathI. Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya. (345) bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra te bicAro sudharyonahi. arihaMta bhagavAnanI AzAtanAkarIne aneka du:kha pAmyo. ahIM bhagavAnamAM sudhAravAnI khAmI na gaNAya, kintu gozALAmAM khAmI gaNAya. zrI sthUlabhadra mahArAja vezyAne tyAM citrazALAmAM rahevA chatAM ane pasano pauSTika AhAra karavA chatAM vikAra na pAmyA, temAM sthUlabhadra mahArAjanI lAyakAtanI vizeSatA gaNAya. bAkI vezyAno ane SasanA AhAra Adino svabhAva to vikAra utpanna karavAno ja gaNAya.* dUdhapAkathI zarIramAM puSTi Ave, paNa je yogya hoya jenAmAM pacAvavAnI tAkAta hoya tene ja Ave. ayogyane pacAvavAnI tAkAta na hoya tene dUdhapAkathI zakti to na Ave, paNa zaktimAM ghaTADo thAya evuM paNa bane. pacAvavAnI tAkAta na hoya te jIvane dUdhapAkathI zakti na Ave tethI dUdhapAkathI zakti na Ave (=dUdhapAkamAM puSTino guNa nathI) ema to na ja kahevAya. tema prastutamAM ayogya avivekI jIvane zubha nimittathI zubha bhAvane badale azubha bhAva Ave ethI zubha nimittothI zubha bhAva na Ave tema na ja kahevAya. IcchA karatAM ya sobata vadhAre baLavAna che mANasa kevo bane che e viSe kavie kahyuM che keyaadRshaiH saMnivizate, yAdRzAMzcopasevate / yAdRgicchecca bhavituM, tAdRg bhavati puruSaH // 1 // puruSanA manamAM jevA thavAnI IcchA hoya, jevAnI sAthe rahe, jevAnI sevA kare, jevAnI sAthe uThavA-besavAnuM rAkhe, tevo puruSa thAya che.' AmAM be vAta kahI che. eka vAta e kahI che ke mANasa potAne jevA banavAnI icchA hoya tevo bane che. bIjI vAta e kahI che ke mANasa jevI sobata kare che, tevo bane che. A bemAM bIjI vAta adhika mahattvanI che. kAraNa ke sobatamAM mANasanI icchAne badalavAnI tAkAta che. sArA banavAnI icchAvALo paNa mANasa jo kharAba sobatamAM phasAI jAya to tenI sArA banavAnI icchA nAza pAme che ane te kharAba banI jAya che. - IlAtiputra sAro hato, virAgI hato. tene adhika sArA banavuM hatuM. AthI ja te satsaMga karato hato, paNa moghelA mA-bApe tene kharAba mitronI sobata karAvI. sobatanA prabhAvathI te naTa banI gayo. tenI kathA A granthamAM pR. 390 upara che. saMtanA saMgamAM hiMsakane paNa ahiMsaka, luccAne paNa zAhukAra, mahAna DAkune paNa sAdhu vyabhicArIne paNa sadAcArI ane patitane paNa pAvana karavAnI tAkAta che. durgatinA paMthe prayANa karavAnI taiyArIvALAne paNa sadgatinA paMthe vALavAnuM adbhuta sAmarthya saMtanA saMgamAM raheluM che. je jagatamAM be prakAranA padArtho hoya che. (1) bhAvuka (2) abhAvuka bIjAnA saMgathI bIjA jevo banI jAya te bhAvuka, bIjAnA saMgathI bIjA jevo na bane te abhAvuka. jemake pANI. pANI ThaMDInA yogathI ThaMDuM banI jAya, garamInA yogathI garama banI jAya. eTale pANI bhAvuka dravya che. barapha abhAvuka dravya che. barapha barapha rUpe hoya tyAM sudhI game teTalo sUryano tApa paDe to paNa garama na bane. tema jIvo paNa bhAvuka ane abhAvuka ema be prakAranA che. moTA bhAganA jIvono bhAvukyAM samAveza thAya che, eTale temane bIjAnA saMganI asara thAya che. paNa keTalAka jIvo abhAvuka hoya che. sArA jIvo abhAvuka hoya to temane kharAba sobatanI ke vAtAvaraNanI asara thatI nathI. kharAba jIvo abhAvuka hoya to temane sArI sobatanI ke sArA vAtAvaraNanI asara thatI nathI. Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra zrAddhadinakRtya A viSe arjunamALI, cilAtiputra, vAlmIki, aMgulimAla vagere aneka dRSTAMto che. temAM ahIM ApaNe aMgulimAlano prasaMga joIe. 346 aMgulimAlanuM dRSTAMta jyAre zreNika rAjA jaina dharma pAmyo na hato ane gautamabuddhano bhakta hato tyArano A prasaMga che. magadha dezanI rAjagRhI nagarInA AsapAsanA dezamAM eka mahAna DAku hato. te jaMgalamAM maLatA musApharonI saMpatti lUMTI leto hato. je vadhAre sAmano kare te musApharonI saMpatti lUMTIne hAthanI AMgaLI kApI leto hato. aneka AMgaLIonI mALA banAvIne DokamAM paherato hato. AthI tenI aMgulimAla tarIke prasiddhi banI. ekavAra gautamabuddha e pradeza tarapha jatA hatA. govALIyAoe temane kahyuM : A raste DAku che. mATe tame bIjA raste jAo. gautamabuddhe vicAryuM : loko bahAranA DAkuthI bhaya pAme che. paNa aMdaranA krodhAdi DAkuthI bhaya pAmatA nathI. mane bahAranA DAkuono jarAya bhaya nathI. Ama vicArI gautamabuddha AgaLa cAlyA. gautamabuddhane AgaLa jatA joIne vRkSa nIce beThelA aMgulimAle bUma pADI : eya ! koNa che ? thobhI jA. buddhe cAlatAM cAlatAM ja zAMtithI kahyuM : huM to thobhelo chuM, paNa tuM thobhI jA. tAre ja thobhavAnI jarUra che. aMgulimAla A sAMbhaLIne vicAramAM paDyo. Aja sudhI A rIte uttara ApanAra koI mane maLyo nathI. A musAphara vicitra lAge che. pote cAlyo jAya che, chatAM thobhelo chuM ema kahe che, ane huM beThelo chuM chatAM mane thobhI jA ema kahe che. teNe buddha pAse AvIne tenA kahevAno bhAva pUchyo. buddhe kahyuM : mAro kahevAno Azaya e che ke huM mArA AtmAmAM sthira chuM. huM mArA AtmAnA zubha bhAvomAM rahelo chuM. tane paNa e ja kahI rahyo chuM. tuM hiMsA Adi bAhya bhAvothI haTIne tArA AtmAmAM sthira thA. upadezanI joradAra asara thavAthI te ja vakhate te gautamabuddhano ziSya banI gayo. eka tarapha aMgulimAla gautamabuddhano ziSya banI gayo to bIjI tarapha prasenajita (zreNika) rAjAe AkAza pAtALa eka karIne tene pakaDavAno nirNaya karyo. te moTuM sainya laIne tene pakaDavA cAlyo. jatAM pahelAM gautamabuddhane vaMdana karavA ane mAMgalika sAMbhaLavA gayo. gautamabuddhe prasenajitane aNadhAryo Avelo joIne pUchyuM : Aje kyAM javuM che ? prasenajite kahyuM : aMgulimAla DAkune pakaDavA mATe jaI rahyo chuM. te varSothI musApharone herAna kare che. prajA enAthI trAsI gaI che. gautamabuddhe vacce ja kahyuM : paNa ATaluM moTuM lazkara sAthe kema che? prasenajite kahyuM : bahu ja jorAvara DAku che, kadAca ATaluM sainya paNa nAnuM paDaze. buddhe bIjo prazna karyo : te pakaDAI jaze to tame zuM karazo ? phAMsIe caDhAvI daIza. gauravathI rAjAe javAba Apyo. paNa jo te sAdhu thAya to ? evAo kadI sAdhu thatA haze ? Apa paNa kevI vAta karo cho ? ahIM rahelA sAdhuomAM aMgulimAlane beThelo batAvuM to ? to huM tene page paDIza. gautamabuddhe sAdhuo tarapha najara karIne aMgulimAla tarapha AMgaLI karatAM kahyuM : A rahyo te aMgulimAla. prasenajita to Abho banIne tene phATI AMkhe joI ja rahyo. pachI teNe DAkumAMthI sAdhu banelA aMgulimAlane bhAvabharI vaMdanA karI. A che saMtasamAgamano mahimA. AthI ja kahyuM che ke-- sAdhUnAM darzanaM puNyaM, tIrthabhUtA hi sAdhavaH / kAlena phalate tIrthaM, sadyaH sAdhusamAgamaH // 'sAdhuonuM mAtra darzana paNa puNya svarUpa che-darzana karanArane pavitra banAve che. AthI sAdhuo (jaMgama) tIrtha svarUpa che. (maMdira vagere sthAvara) tIrtha lAMbA kALe phaLe che. jyAre sAdhu mahAtmAono Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra 19 saMga bahu jaladI phaLe che.' pradezI rAjA mahAna hiMsaka ane nAstika hato. ethI tenuM jIvana pApamaya hatuM. Avo jIva marIne prAya: naraka gatimAM jAya. Ama chatAM pradezIrAjAne kezI gaNadharano samAgama thayo, AthI tenuM jIvana sudharI gayuM, ane te marIne svargamAM gayo. mahAna luMTAro vAlIyo saMtasamAgamathI vAlmikI RSi banI gayo. vaMkacula cora hovA chatAM sAdhuonA darzanamAtrathI dharmarucivALo thaI gayo ane sAdhue ApelA cAra niyamonuM akhaMDa pAlana karIne devalokamAM gayo. 347 niyamita satsaMgathI mANasa dhIme dhIme sAro bane che ukta daSTAMtomAM saMtasamAgamathI tAtkAlika asara thaI. paNa badhA jIvone A rIte tAtkAlika asara na paNa thAya. bahu ja adhika yogyatAvALA AtmAone saMtasamAgama tAtkAlika phaLe. paNa tevA jIvo bahu ochA hoya. moTA bhAganA jIvone dhIme dhIme tenI asara thAya che. yogya badhA ja jIvone jyArathI saMtasamAgama thAya tyArathI ja tenI asara to thavA mAMDe che. paNa te eTalI badhI sUkSma hoya che, jethI turata bahAra dekhAtI nathI. dhIme dhIme vadhatI te asara jyAre adhika sthUla bane che, tyAre bahAra dekhAya che. jema mATInA korA koDiyAmAM eka eka pANInuM TIpuM nAkhatA rahIye to prAraMbhamAM to koDiyAmAM jarAya pANI dekhAtuM nathI, paNa thoDIvAra pachI temAM pANI dekhAya che. tema satata saMtasamAgama karavAthI samaya jatAM tenI sArI asara dekhAya che. eTale atizaya kharAba mANasa paNa jo satata saMtasamAgamamAM rahe to lAMbAkALe paNa te prAya: sAro banI jAya. eka divasa saMtasamAgama kare, be divasa na kare, vaLI be cAra divasa kare, be cAra divasa na kare Ama karavAthI tenI asara na thAya. saMtasamAgama satata dararoja karavo joIe. thoDo samaya paNa roja saMtasamAgama karavo joIe. nitya satsaMga karavAthI patthara jevuM kaThaNa hRdaya paNa dhIme dhIme komaLa banatuM jAya che, ane chelle mAkhaNa jevuM mulAyama thaI jAya che. gAmaDAmAM gAmanI bahAra kuvo hoya che. tenA kAMThe UbhA rahIne pANI kheMcavAnI jagyA hoya che. gAmaDAnA loko tene thALuM kahe che. A thALA upara UbhA rahIne doraDA vaDe loko pANI bhare che. te doraDuM kAMThAnA patthara sAthe roja ghasAya che. AthI samaya jatAM te kaThaNa paNa paththaramAM AMkA paDI jAya che. jema ahIM kaThaNa paNa paththaramAM dararoja jarAjarA ghasAro thavAthI AMkA paDI jAya che, tema je sAdhaka dararoja satsaMga kare che tenA jIvanamAM guNonA AMkA paDe che. kusaMgathI mANasa dhIme dhIme kharAba banato jAya che A rIte jema satsaMgathI kharAba paNa mANasa sAro banI jAya che, tema kusaMgathI sAro paNa mANasa dhIme dhIme kharAba banato jAya che. prAraMbhamAM enI khabara paDatI nathI. paNa pachI jyAre tenuM kharAba pariNAma bahAra dekhAya che, tyAre khabara paDe che. mATe ApaNuM mana makkama hoya to sobata zuM kare evuM kahenArAo paNa duSTa sahavAsathI bagaDI gayA ane kharAba phaLa maLyA pachI pastAvuM paDyuM hoya evAM to ghaNAM daSTAMto banI cUkyAM che, ane vartamAnamAM paNa banyA kare che. A viSe eka prasaMga joIe. citrakArano prasaMga eka citrakArane rAjAe izunuM citra AlekhavA AjJA karI. citrakAra izunA pratIka tarIke kayA mANasane levo tenI zodha mATe zaheramAM ghaNuM pharyo. dUra dUranA gAmaDAomAM paNa te joI vaLyo. ghaNuM pharyA pachI eka gAmaDAmAM Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadazanA) dvAra (348) zrAddhadinakRtya eka garIba kaThIArAnA putranI nirdoSa mukhAkRtimAM ene IzunI mUrtinAM darzana thayAM. 14 varSanA e putramAM eNe izunA mukhanI prasannatA, zAMti ane sauMdarya nihALyAM. enI AMkhomAM izunA jevI karuNA joI. jANe ke A sukumAra caherAmAM sAkSAt izu chupAyA hoya tevuM lAgyuM. citrakAre tene izunA pratIka banavAnI vinaMtI karI. te mATe mahenatANuM levA mATe kahyuM kaThiyArAnA putre tenI vinaMtIno svIkAra karyo. paNa mahenatANuM levAnI nA kahI. te chokarAne be cAra divasa potAnA ghare rAkhIne teNe izunuM suMdara citra AlekhyuM. rAjAe khuza thaIne citrakArane sAruM inAma ApyuM. A vAtane varSo vItI gayAM. rAjA vRddha banyo. have rAjAe manane dharma tarapha vALyuM. eka vAra tene izunA jIvananA badhA ja prasaMgo AlekhavAno vicAra Avyo. AthI teNe pelA citrakArane bolAvIne potAnI bhAvanApramANe karavAkahyuM. citrakAre ghaNAM citro doryA. have tene izune zUlI para caDhAvavA mATe sainikone oLakhAvI denAra dagAkhora ziSya juDAzane AlekhavA mATe tevA pratikanI jarUra paDI. e mATe te zodhamAM nIkaLI paDyo. "mukha mailA tana ujaLA" jevo durjana zodhavo hato. ghaNI mahenate eka vezyAgRhamAMthI tene tevuM pratIka maLI gayuM. teNe sAMbhaLyuM tema te mANasa durAcArI, vyasanI ane jugArI hato. be vakhata jelamAM paNa jaI Avyo hato. citrakAre tene potAnI bhAvanA kahI. teNe prathamathIja citra mATe paisA mAgI lIdhA. kAma thayA pachI khUba rakajhaka karIne dhAryA karatAM vadhAre mahenatANuM teNe lIdhuM citra pUruM thayuM. Abehuba juDAza citarAyo. tedurjana mANase e citra joyuM. hasIne teNe kahyuM: citrakAra tuM jANe che ke teM je Izune A citramAM doryo che, te paNa mArI ja bALapaNAnI chabI che. te divase mArA mUrkha bApe tenA paisA nahotA lIdhA. Aje te paNa ApI de. nahi to A citra phADI nAkhIza. je mANasa bAlyAvasthAmAM izunuM pratIka hato te yuvAna thayA pachI juDAzanuM pratIka banI gayo. A kono prabhAvI kahevuM paDaze ke A prabhAva kusaMgano hato. kusaMge tene Avo banAvI dIdho hato. Ama kusaMgathI sAro paNa mANasa dhIme dhIme kharAba banato jAya che. so davA ane eka havA barAbara che | DaoNkTaro kahe che ke davA karo ane sArI havAmAM raho. so davA ane eka havA barAbara che. sArI havAmAM rahIne davA karavAthI davA jaladI ane adhika lAbha kare che. kyAreka to davA vinA mAtra sArI havAthI zarIra sAruM banI jAya che. AthI davAthI paNa havAnuM mahattva vadhAre che. AvAta adhyAtmamAM barobara ghaTe che. dhArmika kriyAo davA che, to satsaMga sArI havA che. dhArmika kriyAo sAthe satsaMga karavAthI jaladI lAbha thAya che. dharmIne paNa kusaMgano niSedha dhArmika kriyA karanArAo paNa kusaMgamAM paDI jAya to dharmabhAvanA gumAvI de e susaMbhava che. AthI ja zAstromAM dhArmika gRhasthone paNa kusaMgano niSedha karavAmAM Avyo che. jugAra, dArU vagere vyasanavALA, hiMsaka, cora, mAMsa vagere abhakSyanuM bhakSaNa karanArA, kevaLa vartamAna jIvananI ja ciMtA karanArA vagere prakAranA lokonI paDozamAM rahevuM, temanI sAthe levaDa-devaDa vagere vyavahAra karavo, temano paricaya karavo vagere rIte saMsarga karavAno dharmane niSedha che. dharmI AtmAe AvA lokonA sahavAsano tyAga karI dhArmika AcAra-vicAravALA loko sAthe sahavAsa karavo joIe. vepAra vagere vyavasAya paNa tevA ja loko sAthe karavo joIe. dukAna vageremAM nokaro paNa tevA ja rAkhavA joIe. nokarI karanAre nokarI tevA ja loko pAse karavI joIe. Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtyA (349) bAvIzamaMgRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra kusaMga karavo paDe to sAvadhagiri rAkhavI na chUTake dhArmika AcAra-vicArathI rahita loko pAse rahevuM paDe, tevA loko sAthe vyavahAra karavo paDe, tevA loko pAse nokarI karavI paDe, to potAnA dhArmika AcAra-vicAramAM khAmIna Ave te mATe bahuja sAvadhagiri rAkhavI joIe. eTaluM ja nahi, paNa jo zakti hoya ane sAmo mANasa yogya hoya to tene dhArmika AcAravicAravALo banAvavAno prayatna karavo joIe. abhayakumArane dharmanA AcAra-vicArothI rahita AndrakumAra sAthe maitrI hatI. paNa abhayakumAre tene dharma pamADI dIdho. tevI rIte ghora hiMsaka sulasa sAthe maitrI karIne tene paNa dharma pADI dIdho. sAmo mANasa ayogya hoya ke potAnAmAM tAkAta na hoya ethI potAnAthI bIjAne dharmana pamADI zakAya to paNa kharAba asara potAnA upara na thaI jAya tenI pUratI takedArI rAkhavI joIe. vaijJAnika jamAnAnA kusaMgo sArA banavAnI icchAvALAe jema sadA satsaMga karavo joIe, tema kusaMgano sadaMtaratyAga karavo joIe. eka tarapha susaMga thato hoya ane bIjI tarapha kusaMga paNa thato hoya to satsaMganI asara na thAya, balve satsaMganI thayelI thoDI ghaNI asara paNa cAlI jAya, ane kusaMganI ghaNI asara thavAthI jIvana barabAda banI jAya. mATe ja prastuta (254mI) gAthAnI avataraNikAmAM kahyuM ke "satsaMga paNa kusaMganA tyAgathI ja saphala bane che." - jema kharAba mANasanI sobata kusaMga che, tema jenAthI mana bagaDe tevA sinemA vagere sAdhano paNa kusaMga che. 1. nATaka-sinemA, 2. hoTala-loja, 3. varalI-maTakAno jugAra, 4. klaba, 5. novela kyA, 6. reDIyoTrAMjhIsTara, 7. TI.vI. e sAta AjanA vaijJAnika jamAnAnA kusaMgo che. A sAtamAMthI nATaka-sinemA, hoTalaloja, varalI-maTakAno jugAra ane klaba e cAra bahAranA kusaMgo che. novelathA, reDIyo-TrAMjhIsTara ane TI.vI.-viDiyo e traNa gharanA kusaMgo che. A traNa gharanA kusaMgo eTalA mATe che ke gharamAM rahIne paNa e traNano upayoga karI zakAya che. A sAta kusaMgo durvicAronuM kAtila jhera phelAve che. alabatta A jhera atyaMta dhImuM hoya che. eTale turata enI khabara paDatI nathI. dhIme dhIme phelAtuM e jhera jyAre pUrajozamAM phelAya che ane enAthI jIvanamAM kaMI avanavuM banI jAya che, tyAre ja tenI khabara paDe che. Ajhera dhImuM phelAtuM hovAthI ja vadhAre khataranAka che. A kusaMgo tenI asara nIce AvanAranA manamAM avyaktarUpe durvicAronuM bIja vAve che. A kusaMgo ApaNA manamAM vicAronuM bIja vAve che tenI ApaNane te vakhate jarAya khabara paDatI nathI. pachI jyAre temAMthI kAlAMtare aMkura phuTe che, samaya jatAM tenuM azubha phaLa pratyakSa dekhAya che, tyAre ja ApaNane tenI khabara paDe che. sArA vicArothI mANasa sAro bane che. kharAba vicArothI mANasa kharAba bane che. satsaMgathI mANasanA manamAM sArA vicAronuM bIja ropAya che. Aje sInemA vagerethI lokonA mAnasanuM eTaluM badhuM parivartana thaI gayuM che ke jethI amAruM mAnasa A kusaMgothI bagaDI gayuM che, evuM paNa bhAna rahyuM nathI. gAMDA banelA mANasane huM gAMDo chuM evI khabara ja na hoya. ene koI gAMDo kahe to e gAMDo kahenArane ja gAMDo kahe ane mAravA paNa doDe. ekavAra eka gAMDA mANasonI hospITalamAM Aga lAgI. A joIne gAMDAo AnaMdamAM AvI nAcavA lAgyA. vAha! kevo prakAza! jIMdagImAM pahelI ja vAra Avo prakAza joyo. Ama bolIne teo nAcavA lAgyA. menejare baMbAvALAne bolAvyA. baMbAvALAoe AvIne gAMDAone bahAra kADhIne Aga olavavAno prayatna zarU karyo. A vakhate gAMDAoe kahyuM : are! amArA prakAzane kema bujhAvo cho ? amAre dIvALI AvI che. Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra (350) zrAddhadinakRtya tame gAMDA banI gayA cho ke zuM ? Aje sinemA vagerenA kusaMganI asara nIce AvelA mANaso sinemA vagerene kusaMga kahenArAone ja gAMDA gaNe che. e loko kahe che ke sinemA vagere to manoraMjananAM sAdhano che, emAMthI mANasane ghaNI jANakArI maLe che. A sAdhanothI dUra rahenAro mANasa kUpamaMDuka (FkUvAno deDako) bane che. ene duniyAnI koI jANakArI hotI nathI. AvuM AvuM kahIne te loko sinemA vagerenuM samarthana kare che. paNa samaju mANaso to sinemA vagerene AjanA vaijJAnika jamAnAnA kusaMgo ja mAne che. satsaMganI niSphaLatAnuM kAraNa Aje satsaMga karanArA thoDA che. Aje satsaMga karanArAo upara paNa satsaMganI jevI asara thavI joIe tevI asara na thavAnuM kAraNa AjanA kusaMgo che. satsaMga karanArAo paNa Avo kusaMga karatA rahe che. ekavAra eka pAyaloTa raNa upara thaIne nAnuM vimAna uDADI rahyo hato. e vimAnanI jha5 kalAkanA doDhaso mAIlanI hatI. A vakhate acAnaka joradAra pavana phUMkAyo. vimAna AgaLa javA mathatuM hatuM. paNa vaMToLIyo ene pAchuM pADato hato. enjano cAlu hatA, paMkhA pharatA hatA, doDhaso mAIlanI jhaDapa hatI, chatAM vimAna enI e ja jagyAe sthira hatuM. A ghaTanA saMtasamAgamanI niSphaLatAne samajAve che. sAdhu saMto upadezavagerethI gRhasthone AgaLa lAvavA prayatna kare che. paNa duniyAnA kusaMgarUpa vAyarAnA kAraNe enI dhArI asara thatI nathI. satsaMga ene AgaLa dhakele che, to kusaMgano vAyaro tene pAcho pADe che. Aje sArA sAdhuo che, sArA upadezako che. ghaNA loko temano saMga kare che ane upadeza sAMbhaLe che. chatAM tenI vizeSa asara thatI nathI. kAraNa ke satsaMga karatAM kusaMga vadhAre thAya che. A viSe bauddhadharmanA dhammapada granthamAM kahyuM che kena mane pApa mitte na mane purAdhare mane mitte icchAne mane ya pusuittame II (6 paMDitavaSya gA.3) pApI mitronI sobatanakaravI, adhama puruSono samAgamana rAkhavo, kalyANakAra mitronI sobata karavI ane uttama puruSono samAgama rAkhavo." susaMganA prakAro susaMganA aneka prakAro che. paNa temAM cha mukhya che. te A pramANe :- guru (sAdhu-saMto, sAdharmika, svajana, pADozI, mitra ane pustaka. ahIM eTaluM khyAla rAkhavuM ke A cha su hoya to susaMga che, ku hoya to kusaMga che. guruno mAtra veSa paheryo hoya, gurunA guNo na hoya to te kuguru che. mAtra bArathI dharmakriyA karato hoya, athavA dharmI kahevAto hoya, paNa tenAmAM dharmabhAvanA na hoya, dharmathI viruddha vartana hoya to te sAdharmika paNa kusAdharmika che. svajano, pADozI ane mitra paNa sArA AcAra-vicAravALA na hoya to temano saMga susaMga nabane. sArA AcAra-vicAravALA svajano, pADozI ane mitrano saMga susaMga che. pustako paNa uttama puruSonAM lakhelAM hoya to susaMga che, game te pustako nahi. A che jemane "su maLI jAya temanuM jIvana sudharI jAya ane jemane ' maLI jAya temanuM jIvana bagaDI jAya. (ahIM 254mI gAthA pUrNa thaI.) (254) Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya. (35) bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra kutitthiyANa saMsaggI, kutitthagamaNaM ca vajaNijaMtu / bhaTThAyArehiM samaM, saMthavaNaM tahaya AlAvo // 255 // tathA kutIrthikono saMsarga, kutIrthomAM javuM, bhraSTAcArIo sAthe paricaya ane AlApa - A badhAno tyAga karavo. (1) kutIrthikono saMsargaH ku eTale asAra. tIrtha eTale pravacana. ku pravacanane je mAne te kutIrthiko. jina pravacana sivAya anya pravacano saMsAra sAgarathI pAra utArI zaktA na hovAthI asAra che. tathA e pravacana ekAMtavAda rUpa che. jinapravacana anekAMtavAdarUpa che. te kutIrthiko kiyAvAdI vagere 363 che. temano saMsarga eTale temanI sAthe eka sthaLe rahevuM, temanI sAthe bolavuM vagere rIte temanI sAthe saMbaMdha rAkhavo. (kutIrthikonA saMsargano samatva vagerenI rakSA mATe tyAga karavo joIe.) (2) kutIrthomAM javuM:- kutIrthikoe svIkArelAM maMdiromAM kutUhala AdithI javuM. kutIrthomAM javAthI mithyAtvamAM sthiratA vagere doSono saMbhava hovAthI kutImAM na ja javuM joIe. kahyuM che ke - "jevI rIte uccakulanI vadhUone vezyAgharomAM javuM e viruddha che. tema zrAvaka-zrAvikAone kutIrthomAM javuM e viruddha jANa. (1) vezyAnA ghare javAmAM nArIonA satIpaNAne loka kyAMthI kahe? te rIte kutIrthamAM javAmAM zrAvakanuM samyakatva kevI rIte rahe? (2) dharmamAM kula te suthAvaka paNa ahIM Avyo, tethI ziva vageree je dharma kahyo che te dharma mukhya che = sAco che. kutIrthamAM janAra zrAvaka A rIte tenA bhaktone sthira kare, temanA mithyAtvane vadhAre, temanA suMdara prabodhibIjano nAza kare." (3-4) (3) bhraSTAcArIonI sAthe paricaya ane AlApa - jemano jJAnAdi pAMca prakArano AcAra bhraSTa thayo che = nAza pAmyo che te bhraSTAcArIo. zAstramAM prasiddha pArthastha, avasatra, kuzIla, saMsakta ane yathAchaMda e pAMca bhraSTAcArIo jANavA. emanuM svarUpa pUrve guruvaMdananA avasare karelA vicAramAMthI jANI levuM. temanI sAthe paricayana karavo ane sukha vagere puchavArUpa AlApanotyAga karavo. kAraNa ke temanI sAtheno paricaya ane AlApa apakIrti AdinuM kAraNa che. kahyuM che ke- "pAsatthA vagerene vaMdana karanArane kIrti ke karma nirjarA thatI nathI, kevaLa kAyakleza ane karmabaMdha ja thAya che." tathA - "avirata-asaMyatanI jyAM vasati hoya tyAM gamanAgamana na karavuM. kAraNa ke tyAM gamanAgamana karavAthI temanI sAthe AlApa thAya. AlApathI prema thAya. premathI dAkSiNyatA Ave. dAkSiNyatA AvatAM ucita kAryano svIkAra thAya. ucitakAryanA svIkArathI temano vAraMvAra paricaya vagere kare. temano vAraMvAra paricaya karavAthI samatva dUSita thAya. samyatvamAM dUSaNa thavAthI jinokta dharmanAza pAme. jinavaranA dharma vinA apAra saMsAra mAsamudrane taravAnuM zakya nathI. tethI pAsatthA AdinI vasatimAM javAno niSedha che." (255) jesiM saMsaggidoseNaM, saMmattaMpi viNassae / viNaDhe khalu sammatte, aNuTThANaM niratthayaM // 256 // keTalAka mithyAdaSTio bodhibIjane pAmyA hoya, arthAtu samyakatvane pAmavAnI yogyatAvALA banyA hoya, zrAvakane A rIte tIrthamAM jato joIne temanA bodhibIjano samyatvane pAmavAnI yogyatAno nAza thAya. Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra zrAddhadinakRtya pAsatthA AdinA paricayathI jinapraNItatattvonI zraddharUpa samyaktva paNa nAza pAme. jo samyaktva paNa nAza pAme to pachI dezavirati vagere nAza pAme temAM to zuM kahevuM ? samyaktvano vinAza thatAM tapa, niyama ane Avazyaka vagere anuSThAna bIjanA abhAvamAM khetInI kriyA karavAnI jema niSphaLa ja bane. 352 A pramANe sarva prakArathI vizuddha samyaktvavALA jIvanuM vizeSa kArya dvArA liMga vagere batAvAya che. te A pramANe sarvatra ucita karavuM, guNAnurAga, jinavacanamAM prIti, guNahIna jIvo pratye mAdhyasthyabhAva - A samyakdaSTi jIvanAM liMgo che.'' A pramANe anupama sukhanuM (=mokSasukhanuM) sAdhana evA anupama samyaktvane pAmIne have kahevAze te uttaraguNonI rakSA mATe hamaNAM ja kahelA jugArI vagerenA kusaMgano prayatnathI tyAga karavo. (256) pANivahassaya viraI, aliassa vivajjaNaM adinnassa / baMbhavvayassa dharaNaM, kAyavvaM pavvadiyahesu / / 257 / parigahaparimANaM ciya, nisibhattavivajjaNaM ca kAyavvaM / disivayaparimANaM taha, bhoguvabhogassa parimANaM // 258 // aviratasamyagdaSTi mRtyu pAmIne cAre gatimAM janAro hoya, AthI aNuvrata AdinA upadeza mATe kahe che* prANivadhanI virati karavI, asatyano ane corIno tyAga karavo, parvadivasomAM brahmacaryavrata dhAraNa karavuM, parigrahanuM parimANa karavuM, rAtribhojanano tyAga karavo, dizAvratanuM parimANa karavuM, bhogopabhoganuM parimANa karavuM. A vratonI vyAkhyA vRttimAM pratikramaNasUtranA vyAkhyAnamAM jaNAvI che te pramANe jANavI. (257- 258) kammao ya vajjijjA, kharakammAINi pAvajaNagANi / iMgAlAINi tahA, bhoyaNao vakkhamANANi // 259 // majjaM mahuM navanIyaM, jAvajjIvaM tu vajjaNijjANi / sesesu vi parimANaM, kAyavvaM vivihadavvesu // 260 // dararoja upayogI hovAthI granthakAra ja bhoga-upabhoga vratanuM kaMIka vivaraNa karatAM kahe che- bhoga-upabhoga parimANavratamAM zrAvaka karmathI pApajanaka aMgAra karmavagere kaThora dhaMdhAno tyAga kare. bhojanathI madirA, madha ane mAkhaNano jAvajrIva tyAga karavo. bIjA paNa vividha dravyonuM parimANa karavuM. madirA vagerenuM svarUpa pUrve pratikramaNa sUtranA vyAkhyAnamAM (vRttimAM) jaNAvyuM che. doSo to kahevAya che. * samyagdarzana pAmyA pahelAM naragati vagerenuM AyuSya bAMdhI dIdhuM hoya e apekSAe samyagdaSTi mRtyu pAmIne cAre gatimAM jAya. dezaviratijIva niyamA devalokamAM jAya. AthI je zrAvake naragati AdimAM na javuM hoya teNe samyagdarzana pAmyA pachI aNuvrata Adino svIkAra karavo joIe. AthI ahIM samyagdarzananA rakSaNano upadeza ApIne have aNuvrata Adino upadeza Ape che. - vAMcavAmAM saraLatA rahe e dRSTie vavazvamALALi pada anuvAdamAM lIdhuM nathI. Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtyA (353) bAvIzamuMgRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra temAM madirAnA doSo A pramANe che-- 1. zarIra virUpa bane che, arthAt zarIranuM teja ghaTe che, aMgo zithila bane che, indriyonI zakti ghaTe che. 2.aneka vyAdhionI pIDA thAya che. 3. svajano parAbhava kare. 4. je kALe je kAma karavAnuM hoya te kALe te kAma na thaI zake. 5. bIjAone potAnA pratye ane potAne bIjAo pratye vizeSathI dveSa thAya. 6. jJAnano nAza thAya. 7. smRti-mati kSINa thAya. 8. sapuruSono viyoga thAya. 9. kaThoratA Ave. 10. nIca mANasonI sevA karavAnuM thAya. 11 thI 16. kula, baLa, samatA, dharma, bhogasukho ane dhana A cha nI hAni thAya. he bhavyajIvo! madirApAnanA A soLa doSo kaSTa karanArA ane hAni karanArA che. (1) madhanA doSo A pramANe che - mAkhIonA mukhamAMthI vamana karAyelA, lAkho jIvonA nAzathI thayelA ane narakane lAvanArA madhanuM bhakSaNa buddhizALI puruSo kevI rIte kare ? (2) mAkhaNanA doSo A pramANe che - aMtarmuhurta pachI jemAM ghaNA jIvo utpanna thAya che tevA mAkhaNanuM bhakSaNa vivekIo kevI rIte kare ? (3) . madirA, madha ane mAkhaNanA upalakSaNathI mAMsano paNa tyAga karavo joIe. mAMsanA doSo A pramANe che - hiMsAnuM mULa, apavitra, raudradhyAnanuM pUrNa sthAna, dhRNAjanaka lohIthI vyAsa, kRmionuM ghara, dudhanA pUrathI yukta, virya-lohIthI utpanna thayela, atizaya malina, sajjanothI sadA niMdAyela, mAMsanuM koNa bhakSaNa kare ? je rAkSasa samAna hoya ane sadA AtmAno drohI hoya te narakamAM javA mATe mAMsabhakSaNa kare. (4) A pramANe madirA vagereno jIvana paryata tyAga karavo joIe. bAkInA ( bAvIsa abhakSya sivAyanA) sacitta vagere vividha dravyonuM parimANa karavuM joIe. (259-260) accittaM dantavaNaM, meyaphalANaM ca toliyANaM ca / gaNimaphalANaM ca tahA, ucchulaTThINa pattANaM // 261 // abbhaMge uvvalaNe khali-ppamANaMca hoi kAyavvaM / AharaNavilevaNagaMdhamallavatthAsaNANaM ca // 262 // vigaINaM parimANaM, davvANaM taha sacittaiyarANaM / sayaNIyajANavAhaNa, evamAI vibhAsA u // 263 // (parimANa karavA mATe) keTalAMka dravyone ja traNa gAthAothI kahe che- acitta dAtaNa, mApIne jenI levaDa-devaDa thaI zake tevI vastuo, jokhIne levaDa-devaDa thaI zake tevI vastuo, gaNIne levaDa-devaDa thaI zake tevI vastuo, zeraDInA sAMThA, nAgaravelavagerenA pAna, abhaMga, upalepana, * dharmaratna prakaraNanI 16mI gAthAnI TIkAmAM kahyuM che ke - "madirA, mAMsa, madha ane chAzamAMthI judA karelA mAkhaNamAM turata ja te te varNanA ati sUkSma jIvo upaje che ane mare che." * mecanALuM ane naLakatAmAM e sthaLe phaLanA upalakSaNathI meya ane gaNima badhI vastuo samajavI joIe. * zarIrane svaccha karavA mATe zarIra para je lagADavAmAM Ave te upalepana. Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra (35) zrAddhadinakRtya khalI*, AbhUSaNa, vilepana, sugaMdhI padArtha, puSpamALA-puSpa, vastra, azana, vigaI, sacitta-acitta dravyo, zayana, yAna, vAhana vagere vastuonuM parimANa karavuM. ahIM vistArathI vyAkhyA svayaM jANI levI. vivecana ahIM parimANanuM je varNana karyuM che te lagabhaga badhuM parimANa cauda niyamo dhAravAthI AvI jAya che. te cauda niyamo A pramANe che cauda niyamanI vigata kSatti-dravya-viDuiM-vaLada-tavota-vattha-vasuketu | vAra-sayA-visevA-vaMma-tisi--matteI? | (1) sacinaH sacitta dravyonI saMkhyAno niyama. (2) dravyaH judA judA nAmavALI ane svAdavALI cIjonI saMkhyAno niyama. (3) vigaI ghI, goLa, dUdha, dahIM, tela ane kaDA e cha vigaIomAMthI amuka vigaIono (mULathI ke kAcIno) tyAga. ochAmAM ochI eka vigaIno (mULathI ke kAcIno) tyAga karavo joIe. (4) upaniha: joDA, caMpala, mojA, pAvaDI vagere (pagamAM paheravAnAM sAdhano)nI saMkhyA dhAravI. (5) tAMbUlaH sopArI, variyALI vagere mukhavAsanA mApa (amuka grAmathI vadhAre nahivAparavA)no ke saMkhyAno niyama karavo. (6) vastro vAparavAnAM vastronI saMkhyA nakkI karavI. (7) kusuma tela, attara, phUlanI veNI, phUlano hAra vagere suMghavAnI vastuonA mApano ke saMkhyAno niyama karavo. (8) vAhanaH besavAnA vAhanonI saMkhyAno niyama karavo. (9) zayana: gAdI, takiyA, khurazI, Tebala, palaMga, pathArI vagere besavA-sUvAnA sAdhanonI saMkhyAno niyama. smaraNa na rahe e mATe ke aucityabhaMga na thAya vagere kAraNe gharanI bahAra chUTa rAkhI zakAya. (10) vilepana : sAbu, tela, aLato, meMdI, pAuDara vagere zarIre lagADavAnI vastuonA mApano ke saMkhyAno niyama. (11) abrahma abrahmano divase sarvathA tyAga ne rAtrie sarvathA ke amuka vakhatathI vadhAre tyAga. (12) dikSarimANa daze dizAmAM javAnI maryAdA karavI. (13) snAna H snAnanI saMkhyAno niyama. dharmakAryamAM tathA aspRzyano sparza thAya ke smazAne javuM paDe vagere kAraNe chUTa rAkhI zakAya. (14) bhaktaH vAparavAnA AhAra - pANInuM vajana dhAravuM. pRthvIkAya? mATI, khAro, cAka AdinuM parimANa karavuM. aSkAyaH pIvAnA tathA vAparavAnA pANInuM vajana dhAravuM. * zarIramAM tela vagerenI cikAza dUra karavA mATe ghasavAmAM AvatA tevA cUNe khalI kahevAya che. Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (355) bAvIzamuM gRSNamana (parivAra dharmadezanA) dvAra teukAya culA, dIvA vagerenuM parimANa karavuM. vAyukAya ? paMkhA, hIMDoLA vagerenuM parimANa karavuM. vanaspatikAya? lIlA zAka vagerenI saMkhyAnuM parimANa karavuM. asiH soya, kAtara, suDI charI AdinI saMkhyAnuM parimANa karavuM. masiH phAunTana pena, naDIyo, bolapena, penasIla vagerenI saMkhyAnuM parimANa karavuM. kRSi : haLa, kuhADo, pAvaDA vagerenI saMkhyAnuM parimANa karavuM. noTaH sacitta vagere nAmathI ane parimANathI ema baMne rIte dhAravAmAM Ave to vadhAre sAruM. jemake be sacitta vastuothI vadhAre tyAga ema parimANa karyuM, paNa sAthe sAthe je be sacitta vastuo vAparavAnI hoya tenA nAma sAthe parimANa karavuM. jema ke kerI ane kADI sivAya sacittano tyAga. bhaktamAM vajana dhAravA karatAM amuka vakhatathI vadhAre vakhata kaMI paNa khAvuM nahi ema dhAravAmAM vadhAre sAruM rahe. cauda niyamomAM sacitta dravyonA tyAgano athavA saMkhyAno niyama karavAmAM Ave che. AthI sacittaacitta-mizra vastuonuM svarUpa zrAddhavidhi gujarAtI bhASAMtaramAMthI ahIM jaNAvavAmAM Ave che sacitta, acitta ane mizra vastuonuM svarUpa prAya: sarva dhAnya, dhANA, jIruM, ajamo, varIyALI, suvA, rAI, khasakhasa, Adi sarva jAtinA dANA, sarva jAtinAM phaLa-patro, banAvelA nahi, kiMtu khANamAM utpanna thayelA hoya tevA lUNa, khArI (dhuLIo khAro), pApaDakhAra, rAto siMdhava, saMcaLa vagere kSAro, mATI, khaDI, ramacI, lIlAM dAtaNa e badhAM vyavahArathI sacitta jANavAM. 'pANImAM palALelA caNA ane ghauM vagere kaNa, tathA maga, aDada, caNA AdinI dALa paNa jo pANImAM palALI hoya to mizra jANavAM, kemake keTalIkavAra palALelI dALa vageremAM thoDA vakhata pachI phaNagA phUTe che. temaja pahelAM lUNa dIdhA vinA ke bApha pramukha dIdhA vinA ke retI vagara sekelA caNA-ghauM-juvAra vagere dhAnya; khAra vagere dIdhA vinAnA phakta zekelA tala, oLA (popaTA - lIlA caNA), poMka, sekelI phaLI, pApaDI, maracArAIno vaghAra vagerethI mAtra saMskArelAM cIbhaDAM vagere, tathA sacitta bIja jemAM hoya, evAM sarvajAtinAM pAkelAM phaLa, e badhAM mizra jANavAM. - je divase talapApaDI karI hoya, te divase mizra jANavI. paNa roTalI, roTalA, purI vageremAM jo talapApaDI nAkhI hoya, to te talapApaDI be ghaDI pachI acitta samajavI. vaLI dakSiNa deza mALavA vagere dezomAM ghaNo goLa nAMkhIne talapApaDI banAve che tethI tene acitta gaNavAno vyavahAra che. vRkSathI tatkAla lIdhelA guMda, lAkha, chAla vagere, tathA nALiyera, lIMbu, jAMbu, AMbA, nAraMgI, dADama, zelaDIvagereno tatkALano kADhelo rasake pANI; tatkALakADheluM talavagerenuM tela; tatkALa bhAMgela nALiyera, sIMgoDAM, sopArI vagere phaLa; bIja tatkALa kADhI nAMkhelAM pAkelAM phaLa, bahu masaLIne kaNIyA rahita karela jIruM, ajamo vagere be ghaDI vAra sudhI mizra jANavAM, tyAra pachI acitta thAya evo vyavahAra che. bIjA paNa keTalAka padArtha prabaLa agninA yoga vinA je acitta karelA hoya, te paNa be ghaDI sudhI mizra ane tyAra pachI acitta thAya evo vyavahAra che. jemake (sAkara vagere nAkhIne) acitta karela pANI vagere. * keTalAka sthaLoe gAmaDAMomAM pazuone zaNagAravA je lAla mATIno upayoga thAya che te. Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra (356) zriAddhadinakRtya tathA kAcAM phaLa, kAcAM dhAnya, ghaNuM jhINuM vATeluM paNa mIThuM vagere prAye agni vagere prabaLa zastra vinA acitta nathI thatAM, je mATe bhagavatI sUtranA ekavIsamA zatake trIjA udezamAM kahela che ke vajaya zilA uparavajayavATavAnA paththarathI pRthvIkAyano khaMDa (kAcI mATI vagereno kaTako) baLavaMta puruSa ekavIsa vAra jorathI vATe to paNa keTalAka jIva caMpANA paNa nathI.' vaLI so yojanathI Avela haraDe, khAreka, kIsamIsa (drAkSa), khajura, marI, pIpara, jAyaphaLa, badAma, vAvaDIMga, akharoTa, tImajA, jaLadALuM pIstAM, caNakabAbA (kabAbacInI), phaTika jevo ujjavaLa siMdhavavagere . sAjIkhAra, bIDalavaNa banAvaTathI banAvela harakoI jAtino khAra, kuMbhAre mardana karelI mATI vagere, elacI, lavaMga, jAvaMtrI, sukelI motha, koMkaNa dezanAM pAkelAM keLAM, ukALela sIMgoDA ane sopArI vagere sarva acitta samajavAM evo vyavahAra che. bRhatkalpasUtramAM paNa kahela che ke - joyaNasayaM tu gatuM, aNahAreNaM tu bhaMDasaMkaMtI / vAyAgaNidhUmeNa ya, viddhatthaM hoi loNAI // 1 // ... lUNa (siMdhAluNa) vagere sacitta vastuo jyAM utpanna thaI hoya, tyAMthI ekaso yojana uparAMta jamIna ullaMghana karI jAya tyAre potAnI meLe acitta banI jAya che." praznaH koI prabaLa agni AdinA zastra vinA mAtra so yojana uparAMta gamana karavAthI ja sacitta vastuo acitta kema thaI zake? uttara : je je jIvo je sthAnake upajelA che, te te jIvo te dezamAM ja jIve che, tyAMnA havApANI badalAvAthI teo vinAza pAme che. vaLI mArgamAM AvatAM AhArano abhAva thavAthI acitta thAya che. tenA utpatti sthAnake temane jevI puSTi maLe che tevI puSTi mArgamAM maLatI nathI. tethI acitta thAya che. vaLI eka sthAnakethI bIje sthAnakenAMkhatAM, pachADatAM, athaDAvA-pachaDAvAthI kharekhara acitta thAya che. athavA ekavakhArathI bIjI vakhAramAM nAkhatAM, uthalapAthala thavAthI acitta thAya che. vaLI so yojana uparathI AvatAM vacamAM ghaNA ghaNA pavanathI, tApathI tathA dhUmADA vagerethI acitta thAya che. 'lavaNAdi e padamAM Adi zabdanuM grahaNa karyuM che. tethI haratAla, maNasIla, pIpara, khajura, drAkSa, haraDAM e vastu paNa so yojana uparAMtathI AvI hoya, to acitta thAya che ema jANavuM, paNa temAM keTalIka anAcIrNa che. pIpara, haraDe vagere AcArNa ane khajura, drAkSa vagere anAcArNa che. sarva vastune sAmAnyathI pariNamavA (acitta thavA)nAM kAraNa AruhaNe orUhaNe, nisiaNa goNAiNaM ca gAunhA / bhUmAhAracchee, uvakkameNaM ca pariNAmo // 1 // gADAM upara ke poThIyAnI pITha upara vAraMvAra caDAvavAthI, utAravAthI athavA te karIyANAM upara bIjA bhAra thavAthI ke tenA upara bIjA mANasonA caDavA-besavAthI tema ja te poThIyAnA zarIranA bAphathI athavA teonA AhArano viccheda thavAthI te karIyANA rUpa vastuonuM pariNAma (badalAvuM) thAya che. jyAre jene kAMIpaNa upaksa (zastra) lAge tyAre pariNAmAMtara thAya che. te zastra traNa prakAranAM hoya che. (1) svakAyazastra. (2) parakAyazastra. (3) ubhayakAyazastra. Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (357) bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra svakAyazastra jemake - khArU pANI mIThA pANInuM zastra, kALI mATI te pILI mATInuM zastra. parakAMyazastraH jemake - pANInuM zastra agni ane agninuM zastra pANI. ubhayakAyazastra jemake - mATImAM maLela pANI nirmaLa jaLanuM zastra. evI rIte sacittane acitta thavAnAM kAraNa jANavAM. vaLI paNa kahela che keuppl paumAI puNa, unheM dinANaM jAma na dharaMti, moggAraga juhiAo, unheMcchUDhA ciraM huti // 1 // magadaMti a pupphAiM udayecchUDhAiM jAma na dharaMti, uppala paumAi puNa, udayecchUDhA ciraM huMti // 2 // utpala maLa udaka yonija hovAthI eka prahara mAtra paNa Atapa (taDakA)ne sahana karI zakatAM nathI, kintu eka praharanI aMdara ja acitta thaI jAya che (karamAya che). mogaro, macakuMda, juInAM phUla uSNuyonija hovAthI AtapamAM ghaNI vAra rahI zake che sacitta rahe che. mogarAnAM phUla pANImAM nAkhyA hoya, to prahara mAtra paNa rahetAM nathI, karamAI jAya che. utpalakamala (nIlakamala) ane pAmaLa (caMdravikAsI) pANImAM nAMkhyA hoya to ghaNA vakhata sudhI sacitta rahe che, karamAtAM nathI. pattANaM pupphANaM saraDuphalANaM taheva hariANaM / biDaMmi milANaMmi nAyavvaM jIvavippajaDhaM // patronuM, puSponuM, sahuphaLonuM (jenI kAtalI, goTalI, chAla, kaThaNa baMdhANI na hoya evAM phaLonuM) ane vatthalA pramukha sarva bhAjIonuM athavA sAmAnyathI sarva vanaspationuM dIThuM (mULa nAla, arthAt DALamAMthI Ugato phaNasalo ane vacalI dAMDI vagere) karamAI eTale jANavuM ke have A patra vagere vanaspati acitta thaI. vaLI zAlI pramukha dhAnya mATe to bhagavatIsUtranA chaThThA zatake pAMcamA uddezAmAM sacitta-acittanAvibhAga batAvatAM ema kahela che ke| (bhagavaMtane zrI gautame pUchyuM ke - "he bhagavan! zAli, kamodanA cokhA, kalamazAli cokhA, vrIhi eTale sAmAnyathI sarva jAtinA cokhA, ghauM, java eTale nAnA java, javajava eTale moTA java, e dhAnyane koThAramAM bharI rAkhyAM hoya, koThImAM bharI rAkhyAM hoya, mAMcA upara bAMdhI rAkhyAM hoya, mALA bAMdhIne temAM bharI rAkhyA hoya, koThImAM nAMkhIne koThInAM mukha lIMpI dIdhAM hoya, cotaraphathI lIMpI lIdhela hoya, DhAMkaNAMthI majabUta kIdhelAM hoya, mohora karI mUkyAM hoya, ke upara nizAna kIdhAM hoya, evAM saMcaya karI rAkhelAM dhAnyanI yoni (ugavAnI zakti) keTalA vakhata sudhI rahe che ? (tyAre bhagavaMte uttara Apyo ke, "he gautama! jaghanyathI (ochAmAM ochI) aMtarmuharta (kaMIka nyUna be ghaDI) sudhI yoni rahe, ane utkRSTathI traNa varSa sudhI koImAM yoni rahe che. tyAra pachI yoni karamAI jAya che, nAza pAme che, bIja abIjarUpa banI jAya che." praznaH "he bhagavan! vaTANA, masUra, tala, maga, aDada, vAla, kaLathI, coLA, tuvera, caNA, eTalAM dhAnyane pUrvokta rIte rAkhI mUkyAM hoya, to keTalo kALa teonI yoni rahe che ?' uttaraH jaghanyathI aMtarmuhurta ane utkRSTathI pAMca varSa sudhI rahe che. tyAra pachI pUrvoktavat acitta thaI jAya che. prazna: he bhagavan! aLasI, kasuMbo, kodarA, kAga, baMTI, rAlo, koDusaga, zaNa, sarasava, mULAnAM Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya. bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra (358) bIja e vagere dhAnyanI yoni keTalAM varSa rahe che? uttara : he gautama ! jaghanyathI aMtarmuharta ane vadhAremAM vadhAre rahe to sAta varSa sudhI yoni sacitta rahe che. tyAra pachI bIja abIjarUpa thAya che. (A viSayamAM pUrvAcAryoe paNa upara pramANe ja arthanI traNa gAthAo banAvelI che.) kapAsanA bIja (kapAsIyA) traNa varSa sudhI sacitta rahe che. e mATe bRhatkalpanA bhASyamAM lakhela che ke-setu tivArasA niNaMti=setu trivarNAtIta vidhvastayonivameva pradI, te / leDu: sa ti tavRttI || kapAsIyA traNa varSanA thayA pachI acitta thAya che. tyAra pachI grahaNa karAya. ATo mizra ane sacitta kyAM sudhI "nahi cALelo ATo zrAvaNa ane bhAdaravA mAsamAM pAMca divasa sudhI, Aso ane kArtimAM cAra divasa sudhI, mAgasara ane poSamAM traNa divasa sudhI, mahA ane phAgaNamAM pAMca pahora sudhI, caitra ane vaizAkhamAM cAra prahara sudhI, jeTha ne aSADhamAM traNa prahara sudhI mizra rahe. tyAra pachI acitta gaNAya che ane cALelo ATo to be ghaDI pachI acitta thaI jAya che." praznaH acitta thayela ATo acitta bhojana karanArane keTalA divasa sudhI kahyuM ? uttara: emAM divasano kAMI niyama nathI, paNa siddhAMtomAM dravya, kSetra, kALa, bhAva, AzrayI nIce mujaba vyavahAra batAvela che. "dravyathI navA-jUnAM dhAnya, kSetrathI sArAM-narasAM kSetramAM UgelAM dhAnya, kALathI varSA, zIta, uSNakALamAM utpanna thayelAM dhAnya, bhAvathI vastunA te te pariNAmathI pakSa-mAsAdinI avadhi, jyAM sudhI varNa, gaMdha, rasa, AdimAM pheraphAra thAya nahIM ane IyaLa vagere jIvo paDe nahIM tyAM sudhI che. A avadhinA pahelAM paNa jo varNAdino pheraphAra thAya to na kahyuM ane avadhi pUrI thayA chatAM varNAdi na pharyA hoya to paNa kahyuM nahi pakavAnna AzrayI kALa niyama "sarva jAtinAM pakvAnna varSARtu (comAsA)mAM banAvyAthI paMdara divasa sudhI, zItaRtu (ziyALA)mAM eka mahino ane uSNakALa (unALA)mAM vIsa divasa sudhI kalpe evo vyavahAra che." A gAthA kayA graMthanI che eno nizcaya na thavAthI keTalAka AcArya to ema kahe che ke jyAM sudhI varNa, gaMdha, rasa, sparza badalAya nahIM tyAM sudhI kalpanIya che. bAkI divasano kAMI paNa niyama nathI. (261 thI 263) evaM uvabhogavayaM, saMkheveNaM tu sAhiyaM tumhA / tA kuNaha ittha mANaM, jai icchaha sAsayaM ThANaM // 264 // upasaMhAra karavA pUrvaka upadezane kahe che-- A pramANe bhoga-upabhoga vrata saMkSepathI tamane kahyuM. tethI jo tame zAzvata sthAnane (mokSane) iccho cho to bhoga-upabhogamAM parimANa karo. (264) itthikahA bhattakahA, desakahA rAyajaNavaikahA ya / naDanaTTamallamuTThiya, saMgAmAi na vattavvA // 265 // Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya. (359) bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra cAra prakAranuM anarthadaMDa have anarthadaMDavata kahevAmAM Ave che. anarthadaMDa pramAdAcaraNa, pApadhyAna, hiMsaka pradAna ane pApopadeza ema cAra prakAre che. temAM jalakrIDA karavI, hIMcakAmAM besIne hIMcakavuM, kuDA Adi prANIone laDAvavA, vAsaNo ughADAM rAkhavAM, jugAra ramavo, vikathA karavI vagere aneka prakArano prasAda che. temAM jalakrIDA karavAmAM aplAya ane porA vagere jIvonI hiMsA thAya. hIMcakavAmAM vAyukAyanI hiMsA ane paDI javA vagerethI potAno upaghAta vagere thAya. prANIone laDAvavAmAM te jIvono upaghAta thAya ane trasa vagere jIvonI hiMsA thAya. vAsaNone ughADAM rAkhavAthI temAM mAkhI ane uMdara vagere jIvo paDe. jugAra ghaNA doSonuM kAraNa che. te A pramANe - jugAra kulane kalaMka lagADe che, satyano pratipakSI che, (arthAt jugArI juThuM bole che,) guru pratyenI lajjAne ane aphasosane dUra kare che, dharmamAM vidana kare che, dhanano nAza kare che. jugAra ramanAra dAna ane bhogathI rahita bane che, putra, patnI, pitA ane mAtAne chetare che, deva-gurune gaNakArato nathI, kArya-akAryane joto nathI, jugAra zarIrane saMtApe che ane kugatino mArga che. Avo jugAra koNa rame ? vikathAone to gAthAthI ja batAvatA graMthakAra kahe che-- strIkathA, bhaktakathA, dazakathA, rAjasthA, jAnapadakathA, naTa, nartaka, mala, muSTika ane saMgrAma vagerenI kathA na karavI. strIkathA strInI kathA te strIthA. strIkathA jAti, kula, rUpa ane nepathya ema cAra prakAranI che. temAM brAhmaNI vageremAMthI koI eka strInI prazaMsA ke niMdA karavI te jAtikathA che. jemake - "je brAhmaNIo patinA abhAvamAM marI gayelIonI jema jIve che te brAhmaNIone dhikkAra thAo. lAkho pati karavA chatAM niMdita nahi bananArI "zUdrIone huM lokamAM dhanya mAnuM chuM." e rIte ugra vagere kulamAM utpanna thayelI strIomAMthI koI ekanI prazaMsA vagere karavuM te kulakathA che. jemake - "aho! caulukya putrIonuM sAhasa jagatamAM sarvathI adhika che. kemake caulukyaputrIo patinuM mRtyu thatAM premarahita hovA chatAM agnimAM praveza kare che." tathA AMdhradeza vagerenI strIomAMthI koI eka strInA rUpanI prazaMsA vagere karavuM te rUpa kathA che. jemake - "caMdra jevA mukhavALI, kamaLa jevAM netrovALI, suMdarasvaravALI, puSTa-daDha stanavALI, devone paNa durlabha evI te lATadezanI strI Ane kema mAnya nathI?" pradeza vagerenI strIomAMthI koI eka strInA coLI vagere vezanI prazaMsA vagere karavuM tenepathyathA che. jemake - zarIrarUpI velaDI ghaNAM vastrothI DhaMkAyelI hovAnA kAraNe jemanuM yauvana sadA yuvAnonI AMkhomAM AnaMda mATe thatuM nathI te uttaradezanI nArIone dhikkAra thAo. strIsthAnA A doSo che -"svaparanA mohanI udIraNA thAya. zAsananI apabhrAjanA thAya. sUtra-arthanI ghaNI hAni thAya, brahmacaryavratanuM rakSaNa na thAya, prasaMga doSa thAya, arthAt strIsaMga karanAro thAya. tathA sAdhu dIkSA choDI de." bhaktakathAH bhakta eTale bhAta vagere bhojana. bhojananI kyA te bhakta kathA. te AvAha vagere bhedathI cAra prakAranI che. pUrvaRSioe kahyuM che ke - "bhaktakathA paNa AvAha, nirvAha, AraMbha ane niSThAna ema cAra prakAranI che. rasoImAM zAka ane ghI vagere ATalAM dravyono upayoga thAya che e AvAha kyA che. rasoImAM daza ke pAMca ATalAM zAkanA bhedo (athavA pakvAnna vagerenA bhedo) che e nirvAha kathA che. A rasoImAM bakarA, tetara, pADA ane jaMgalI pazuo vagereno vadha karAya che e AraMbha kathA che. A rasoImAM so, pAMcaso ke lAkha * zuddhI eTale cothA zUdravarNanI strIo. Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra rUpiyAno kharca thayo e niSThAna kthA che.'' dezakathA : deza eTale rASTra. dezanI thA te dezakathA. dezathA paNa chaMdas, vidhi, vikalpa ane nepathya ema cAra prakAranI che. RSioe kahyuM che ke - "chaMdas eTale gamya-agamyano vibhAga. jemake lATa dezanA lokomAM mAmAnI dIkarI gamya che= enI sAthe lagna karI zakAya che. gola vagere anya dezomAM te bahena gaNAya che, ethI agamya che. A deza chaMdas vikathA che. vidhi eTale viracanA. bhojana, maNi, bhUmikA (=mALa) vagerenI racanA. athavA je dezamAM je vAnagI pahelAM khavAya tenI vidhi. athavA corImAM praveza vagere vivAha vidhi. TuMkamAM te te dezamAM bhojana ane vivAha vagereno je je prakAra hoya je je krama hoya vagerenI kthA karavI te vidhithA che. dhAnyanI utpatti e dezavikalpa vidhi che. jemake - kyArA, kUvA, nIka, nadI, nahera, DAMgaranA ropA vagerenI kyA dezavikalpa kthA che. tathA ghara ane maMdiranA bhedo, gAma ane nagara vagerenI sthApanA (=nirmANa) vagerenI kyA paNa dezavikalpa thA che. nepathyakathA A che - nepathya eTale veza. strI-puruSono veza svAbhAvika ane vaikriya ema be prakArano hoya che. vaikriya eTale vibhUSA mATe khAsa banAvelo hoya te. jemake mastakamAM rahelA vALa (vIga) vagere. keTalAkane vALa svAbhAvika hoya che, to koIkanA vALa banAvelA hoya che. strI-puruSanA vezanI thA te deza-nepathya kathA che.'' 360 zrAddhadinakRtya rAjakathA : rAjAnI kathA te rAjakthA. A kathA paNa rAjanirgama Adi cAra prakAranI che. RSioe kahyuM che ke - ''nirgama, atigamana, bala, koza-koSThAgAra ema cAra prakAranI rAjakathA che. Aje AvA prakAranI RddhivALo rAjA vibhUtithI nagaramAMthI nIkaLe che. hAthInA skaMdha upara ArUDha thayelo rAjA udayAcala parvata upara rahelA sUryanI jema zobhe che. A rAjanirgama kthA che. Indra amarApurImAM jAya tema rAjA nagaramAM praveza kare che. A atigamana thA che. rAjAnA ATalA azvo, hAthIo, ratho ane pAyadaLa che. A bala kathA che. koza eTale rAjAno dhanabhaMDAra. koSThAgAra eTale dhAnyanA koThAro. rAjAno ATalA kroDa koza che. rAjAnA ATalA koThAro che. A koza-koSThAgAra kthA che.'' jAnapadakathA : janapada eTale deza. janapadamAM thayelA loko jAnapada kahevAya. dezanA lokonI kthA te jAnapada kathA.* te A pramANe - ''ahIM jevA rUpALA, tejasvI, dhanavAna ane dAnavIra loko rahe che, tevA bIjAo svargamAM paNa nathI.'' naTakathA : nATaka karanArAonI kathA te naTakathA. jemake - '"upAdhyAya, rUpALo, bharatamuni praNIta nATya zAstramAM kuzaLa ane yogyane zikhavADato A nATakakartA jANe sAkSAt kAmadeva hoya tevo jaNAya che.'' nartakakathA : nRtya karanArA naTanI kthA te nartakakathA. jemake raMgabhUmimAM bhUmi upara nRtya karato ane kSaNavAramAM AkAzamAM kUdato - uchaLato A naTa AkAzamAM rahelA caMdranI jevo zobhe che. malakathA : be bAhuothI yuddha karanArA malla kahevAya che. temanI kathA te malakathA. jemake - jevI rIte hAthI sUMDhathI bIjA hAthInI sAthe yuddha kare te rIte UMcAkhabhAvALo ane pahoLI chAtIvALo malla lAMbI bhujAothI bIjA mallanI sAthe yuddha kare che.'' muSTikathA : muThThIothI jeo prahAra kare te muSTika kahevAya che. muSTiko mallavizeSa ja che. temanI kathA te muSTithA. jemake - 'jenI kAyArUpI lAThI daDha ane puSTa che, jeNe zreSTha vastro paheryAM che, ane jenI muThThI * yajJA ItyAdi bIjo artha zrAvakone vAMcavAmAM kaThInatA thAya e dRSTie anuvAdamAM lIdho nathI. Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (364) bAvIzamuMgRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra kaThaNa che tevo muSTika jevI rIte Indra vajathI parvata upara prahAra kare te rIte muThThIthI bIjA upara prahAra kare che." saMgrAmakathA saMgrAma eTale yuddha. saMgrAmanI kathAtesaMgrAmakathA. jemake - "bakhatara paherIne bUharacanAmAM goThavAyelA A subhaTo paTTisa vagere hathiyArothI bIjAnA balavAna sainyano muranA ghAtothI DhephAnI jema cUro kare che." vikathA viSe vibhASaNanuM daSTAMta vikathA karanArAo A rIte (strI vagerenI) prazaMsA kare che. niMdAthI vibhASaNanI jema bole che. te A pramANe- dharaNI pratiSThita nagaramAM zatrumadana nAmano rAjA hato. vibhASaNa nAmano sArthavAhahato. mAlavadezano samarasiMha nAmano rAjA zatrumadanane jItavA mATe Avyo. te sAMbhaLIne zatrumadana rAjA tene jItavA mATe tenI sAme cAlyo. A vakhate vibhASaNe kahyuM: ApaNo rAjA nirbaLa che, mAlavadezano rAjA baLavAna ane ghaNA sainyavALo che. AthI ApaNo rAjA tenAthI parAjaya pAmaze. A sAMbhaLIne nagaranA loko judI judI dizAmAM bhAgI gayA. zatrumadana rAjA zatrune jItIne nagaramAM pAcho Avyo. teNe nagarIne vasati rahita joI. namaskAra karavA mATe AvelA lokonI pAsethI nagarI vasati rahita thavAnuM mULa kAraNa jANIne vibhASaNanI jIbhane chedI. te marIne narakamAM gayo. A pramANe sarva kathAomAM niMdA dvArA vikathApaNuM jANavuM. mULagAthAmAM rahelA pati zabdathI A pramANe jANavuM- putrajanma, putranuM nAma karavuM, putranuM muMDana karavuM, putrane pAThazALAmAM dAkhala karavo, putranA vivAhano utsava, parvata, nagara, mahela, udyAna, vAva, kUvo, paraba, sarovara, nadI ane samudranI kathAo paNa niprayojana na kahevI. A kathAo karavAmAM sva-paranA AtmAmAM avazya rAga-dveSa thAya, temAM rahelA sAvadhanI anumodanA thAya, pote je kahyuM hoya tenAthI bIjI rIte kahenArAonI sAthe virodha thAya, ethI dharmanI ane dhananI hAni thAya. . ItyAdi pramAda AcaraNa che. A pramAdAcaraNathI mane vidyAdharapaNAnI prApti thAo, mane rAjya maLo, vairIono nAza thAo, AvI ciMtAdirA pApadhyAna thavAno saMbhava che. AthI pApadhyAnano paNa niSedha ja che. (265). AuhaaggidANaM, visadANaM saMjuyAhigaraNaM ca / khittANi kasaha goNe, damaha emAi uvaesaM // 266 // hiMsapradAna ane pApopadezane kahevAnI IcchAvALA sUtrakAra kahe che - zastra, agni ane viSanuM dAna ane saMyuktAdhikaraNa hiMsampradAnarUpa anarthadaMDa che. khetarone kheDo, baLadonuM damana karo vagere pApopadeza che. vivecana jenAthI AtmA durgatino adhikArI bane te adhikaraNa che. khAMDaNiyo, sAMbeluM vagere sAdhano adhikaraNa che. tevAM sAdhano joDelAM rAkhavAM te saMyuktAdhikaraNa. jemake - khAMDaNiyA sAthe sAMbeluM, haLa sAthe koza, gADA sAthe dhoMsarI joDIne rAkhavAthI koI bIjo laI jAya ke mAge tyAre ApavuM paDe. mATe bhinna bhinna sthaLe rAkhavAM, jethI bIjAo mAgI zake nahi ke mAge to sukhethI niSedha karI zakAya. bIjA granthomAM saMyuktAdhikaraNane hiMsaka pradAnarUpa anarthadaMDano aticAra kahela che. prastutamAM kAraNamAM kAryanA upacArathI saMyuktAdhikaraNane hiMsapradAna kahela che. (266) Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra 362 zrAddhadinakRtya annaM ciya sAvajjaM, paDhamaM saDDheNa neva kAyavvaM / da paTTa, AraMbhe sayalaloo vi // 267 // vaLI zrAvake parva najIka Ave tyAre potAnA gharane lepavuM-dhoLavuM vagere bIjuM paNa tevuM sAvadya kArya pahelAM na karavuM joIe ke jethI joIne saghaLo loka AraMbhamAM pravarte. (267) savvatthavi jayaNAe, payaTTiyavvaM tu dukkhabhIehiM / gihavAse vi vasaMtA, jayaNAjuttA divaM jaMti // 268 // jIvanaparyaMta karavAnA zrAvakadharmano upadeza kahyo. have dararoja upayogI evI yatanAno upadeza kahe che garbhavAsAdi vedanAthI bhaya pAmelA zrAvakoe dravya-kSetrAdi badhAya sthaLomAM yatanAthI ja pravRtti karavI joIe. kahyuM che ke - 'zrAvake trasajIvonI rakSA mATe pANI parizuddha (=gALeluM) vAparavuM, kASTha-anAja vagere paNa zuddha hoya tevAM ja grahaNa karavAM, ane teno paNa vidhithI (=temAM jIvone joIne jIvo hoya to dUra karIne) paribhoga karavo.'' (pratyA. Ava. cUrNi) = yatanAthI thatA lAbhane kahe che - ghaNA AraMbhanuM kAraNa evA gRhavAsamAM paNa rahelA yatanAyukta zrAvako svargamAM jAya che. kahyuM che ke - zramaNapaNAnI virAdhanA na karanAra sAdhu ane (zrAvakapaNAnI virAdhanA na karanAra) zrAvaka paNa jaghanyathI saudharma devalokamAM utpanna thAya ema traNalokane jonArA jinezvaroe kahyuM che.'' vivecana jayaNA viSe upadezapadamAM kahyuM che ke - jayaNA e dharmane janma ApanArI che. (jayaNAnuM pAlana karanArA jIvamAM dayAnA bhAvadvArA ahiMsA dharma pragaTe che.) jayaNA dharmanuM pAlana karanArI che. (jayaNA vinA ahiMsAdharmanuM rakSaNa na thAya.) jayaNA dharmanI vRddhi karanArI che. (jema jema jayaNA vadhe tema tema ahiMsA dharma vadhe.) Ama jayaNA ekAMte sukha lAvanArI che. (268) suTu vi tavaM kuNato, jayaNavihUNo na pAvae siddhiM / suDDovva lahai dukkhaM, kiM puNa jIvo tavavihuNo // 269 // hamaNAM je kahyuM tenAthI ulaTuM kahe che- sArI rIte (=ugra) paNa tapa karanAra jo jayaNAthI rahita hoya to mokSane na pAme, ane susaDhanI jema du:khane pAme che. to pachI yatanAthI rahita je jIva tapathI rahita hoya tenA mATe to zuM kahevuM ? susaDhanI kathA susaDha nAno yuvAna jinavANI sAMbhaLIne bhavadu:khothI bhaya pAmyo ane mokSanI abhilASAvALo banyo. AthI teNe dIkSA lIdhI. bhaktiyukta te chaThTha, aThThama, cAra upavAsa, pAMca upavAsa, ardhamAsakhamaNa, mAsakhamaNa, vagere tapa karato gurunI pAse rahe che. samaya jatAM te saMyamamAM zithila banyo. gurunI zikhAmaNane mAnato nathI. Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (363) bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra tapa kare che, paNa saMyama tarapha lakSa Apato nathI. gurue tene kahyuM: he vatsa ! A saMsAramAM suvizuddha jayaNA rahita tapa zaraNabhUta thato nathI. AMdhaLAnI AgaLa nRtya ane baherAnI AgaLa saMgItanI jema jayaNA rahita tapa nirarthaka che. tuM je duSkara tapa karI rahyo che te jo yatanApUrvaka AlocanApUrvaka ane guvajJApUrvaka kare to saphala bane. gurue A pramANe kahyuM eTale teNe gurunI pAse AlocanA laIne zuddhi karI. have yatanApUrvaka tapa karavA lAgyo. pharI paNa samaya jatAM saMyamamAM zithila banI gayo. tyAM sudhI zithila banI gayo ke kAcA pANIno paNa upayoga karavA lAgyo. svAdhyAyamAM ane Avazyaka kriyAomAM paNa zithila banI gayo. gurue zuddhi mATe ApelA prAyazcittane karato nathI. gurumane prAyazcittamAMchamAsathI adhikatonahi Ape ema bolato temAsakhamaNathI prAraMbhI chamAsa sudhIno tapa jAte kare che. AthI gurue tene gacchamAMthI kADhI mUkyo. ghaNA kALa sudhI duSkara taparyo. aMte marIne te pahelA devalokamAM sAmAnika deva thayo. tyAMthI cyavIne te mahAvidehakSetramAM vAsudeva thaze. tyAMthI sAtamI narakamAM jaze. tyAMthI nIkaLIne hAthI thaze. marIne anaMtakAyamAM utpanna thaze. atiduSkara tapa karavA chatAM yatanAnuM pAlana na karavAthI te A rIte bhavasamudramAM bhramaNa karaze. teNe je duSkara tapa karyo tenAthI AThamA bhAgano paNa tapajayaNAyukta karanArAo mokSamAM jAya. jo teNe kAcA pANIno upayoga naryo hota to jinAjJAthI yukta te mokSamAM jAta. laukika sAdhuo AtApanAdi pUrvaka mAsakhamaNathI chamAsI sudhInA je tapa kare che te jaina dIkSAnA pahelA divase jayaNAyukta tapa karanArA sAdhunA lAkhamA bhAgane paNa yogya nathI. kAraNa ke te tapa kSamA, indriyanigraha ane yatanAthI rahita che. jeo dIkSA laIne paNa (zakya paNa) yatanA karatA nathI teo jinAjJAnA bhaMjaka che ane gRhasthothI paNa adhika che, arthAt gRhasthothI paNa utaratI kakSAnA che. mATe dharma karavAnI IcchAvALAe yatanA karavI joIe. (269) eso sAvagadhammo, saMkheveNaM tu sAhio tumha / iNDiM suNeha tubbhe, abhiggahA je u saDDANaM // 27 // A zrAvakadharma saMkSepathI tamane kahyo. have zrAvakonA abhigrahone tame sAMbhaLo. (270) 'ciivaMdaNaM tikAlaM, paccakkhANaM apuvvapaDhaNaM ca / gAhaddhagAhasuNaNaM, guNaNaM navakAramAINaM // 271 // . vissAmaNaM jaINaM, osahadANaM gilANa paDiyaraNaM / loyadiNe ghayadANaM, dAyavvamabhiggahajuehiM // 272 // have zrAvakadharmanA upadezanuM samarthana karatA sUtrakAra vizeSa abhigrahone ja be gAthAothI kahe (1) sUryodaya-madhyAhna-sUryAsta e traNa saMdhyArUpa trikAla dravya-bhAvapUjA rUpa caityavaMdana karavuM. (2) navakArazI vagere paccazmANa karavuM. (3) pUrve bhaNeluM bhUlyA vinA navuM bhaNavuM. (4) ghaNuM na sAMbhaLI zakAya to gAthAke ardhagAthA jeTaluM paNa sAMbhaLavuM. kAraNa ke zravaNa adhika viziSTa * phalanuM paNa kAraNa che. kahyuM che ke - sAMbhaLIne kalyANa mArga jANe che, ane sAMbhaLIne pApa mArga Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra (364) zrAddhadinakRtya paNa jANe che. baMne mArga sAMbhaLIne jANe che. A baMnemAM je kalyANakArI hoya tenuM AcaraNa karo. (5) jeTalA navakAra gaNavAno niyama lIdho hoya teTalA navakAra gaNavA. (6) zeSa svAdhyAya karavo, arthAt AgAthAmAM navuM bhaNavuM vagere je svAdhyAya karavAnuM kahyuM che te sivAyano svAdhyAya karavo. (7) sAdhuonI vizrAmaNA ( paga dabAvavA vagere sevA) karavI. (8) sAdhuone auSadha ApavuM. (9) glAna sAdhu vagerenA zarIra nirAbAdha vagere pUchavuM, arthAt zarIramAM koI takalIpha che ke nahi ityAdi pUchavuM. (10) locanA divase thI vahorAvavuM. zrAvakoe AvA niyamothI yukta banavuM joIe. (11) zrAvakanI darzana pratimA vagere eka eka mAsanI pratimAonA abhigraho levA joIe. pratimAonuM vizeSa svarUpa dazAzrutaskaMdha (ane paMcAzaka) vagere graMthomAMthI jANI levuM. (271-272) " pahasaMtagilANesu, AgamagAhIsu tahaya kayaloe / uttarapAraNagaMmi ya, dinnaM subahupphalaM hoi // 273 // pUrvagAthAmAM locanA divase ghI vahorAvavuM ema kahyuM che. A vacana bIje kyAMya kahyuM che ke nahi evI zaMkA koIne thAya. A zaMkAne dUra karavA mATe pUrvAcArye racelI, prastuta arthane siddha karanArI ane vizeSa arthanuM pratipAdana karanArI gAthAne kahe che- vihArathI thAkelAne, bImArane, AgamabhaNanArane, loca karelAne, tapanA uttarapAraNAmAM tapasvIne ApeluM dAna atizaya ghaNA phaLavALuM thAya che. (273) saMkheveNaM ee, abhiggahA sAhiyA mae tumhA / iNDiM suNeha tubbhe, jaM dullahaM ittha saMsAre // 274 // have abhigrahono upasaMhAra karatA ane svajanone ja dharmamAM sthira karavA mATe manuSyabhava Adi dharmasAmagrInI durlabhatAnI prastAvanA karatA sUtrakAra kahe che meM A abhigraho saMkSepathI tamane kahyA. have A saMsAramAM je durlabha che tene tame sAMbhaLo. (274) aNorapArammi bhavoahiMmi, ubuDDanibuDDakuNaMtaehiM / dukkheNa pattaM iha mANusattaM, tubbhehiM roreNa nihANabhUyaM // 275 // A ja viSayane ATha gAthAothI vicAratA sUtrakAra kahe che apAra bhavasamudramAM unmajjana ane nimana karatA tamoe janmathI ja daridratAthI herAna thayelA garIbane nidhAnanI prApti thAya tema A manuSyabhavane du:khathI prApta karyo che. apAra eTale jeno pAra na pAmI zakAya tevo. jIvano ghaNI lAkho yoniomAM paribhramaNa karavAno svabhAva hovAthI bhava apAra che. bhava eTale cAragativALo saMsAra. bhava ghaNA janma-jarA-maraNAdi rUpa pANIthI pUrNa Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (365) bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadazanA) dvAra hovAthI samudra jevo che. unmajjana eTale upara AvavuM. kaMIka karmalaghutA thAya tyAre trasapaNA AdinI prApti thavAthI upara Ave nimajjana DUbI javuM. tevA prakAranI karmaguratA thAya tyAre sthAvarapaNA AdinI prAmi thavAthI viziSTa caitanyarUpa jIvatva nahi dekhAvAthI DUbI jAya che. du:khathI eTale naraka-tiryaMca Adi bhavomAM asAtAno anubhava karIne. athavA du:khathI eTale bhojana Adi daza daSTAMtonI ghaTanAnI jema atikathI. A manuSyabhava eTale atyAre potAne pratyakSa dekhAI rahyo che te manuSyabhava. (275) tatto desaM kulaM jAI, rUvaM AroggasaMpayA / vinnANaM taha ya saMmattaM, dullahaM bhavacArae // 276 // bhavarUpa kedakhAnAmAM manuSyabhava prApta thayA pachI paNa deza, kula, jAti, rUpa, ArogyasaMpatti, vijJAna ane sabhyatva. A badhuM durlabha che. bhava ghaNA du:khanA AgamananuM kAraNa hovAthI kedakhAnA jevo che. dezaH sADA pacIsa AryadezomAMthI magadha vagere koI eka deza. kAraNa ke AryadezamAM ja utpanna thayelo jIva dharmanI sAdhanA karavAne yogya che. kula: kula eTale pitA saMbaMdhI IkvAku vagere sukula. kAraNake prAya: sukuLamAM utpanna thayelo jIva sadAcArI hoya. jAti jAti eTale vizuddha mAtRpakSa. temAM utpanna thayelo jIva prAya: kasTamAM paNa vikArane dhAraNa karato nathI. 1. rU5 rUpa eTale pAMceya indriyonI paripUrNatA. dezAdi sAmagrIthI yukta hoya to paNa jo hIna aMgavALo hoya to tevA prakAranA dharmane yogya na thAya. ArogyasaMpattiH pAMceya indriyothI paripUrNa paNa jIva jo tAva vagere rogothI parAbhava pAmelo hoya to viziSTa dharma karavA mATe samartha thato nathI. vijJAna vijJAna eTale heya-upAdeyanI vicAraNA karI zake tevI buddhi. ArogyavALo paNa jIva vijJAna vinA kRtya ane akRtyano viveka karavAmAM kuzaLa banato nathI. samyakatvaH samyatva eTale jinezvare kahelA tattvo upara zraddhA. vijJAna sudhInA guNothI yukta paNa anAdi mithyAvAsanAthI vAsita aMta:karaNavALA koIka jIvane samyatve durlabha che. (276) puNo cArittasaMpatto, suyasAyarapArao / nadovaphTathamarU, keso sudanAso ra77 che. suddhadhammassa dAyAro, sUrI mAyA piyA bhave / tuno so du nIvA, vurhatA annave ra78 . Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra (366) zrAddhadinakRtya, puna: cAritrasaMpanna, dhRtasAgarapAraga, yathopadira dharmanAdezaka, du:khanAzaka ane zuddhadharmanAdAtAAcArya mAtA-pitA jevA che. bhavasamudramAM DUbatA jIvone AvA guru kurlabha ja che. punaH manuSyabhava vagere saMpUrNa sAmagrInI prApti thavA chatAM sadgarano yoga na thavAnA kAraNe kuzAstronA zravaNathI utpanna thayelA vairAgyavALA prAya: ghaNA jIvo ajJAnatAthI bharelAM ghaNAM kaSTo karIne sahana karIne pApAnubaMdhipuNyanA prabhAvathI sAMsArika sukhalavane meLave che. paNa pachI mithyAtva vagerethI karmasamUhane ekaTho karIne pharI te ja pramANe bhavasamudramAM anekavAra nimajana-unmajjana kare che. AthI ahIM puna: zabda vizeSathI sadgurunI durlabhatAne batAve che. cAritrasaMpannaH cAritrasaMpanna eTale caraNa-karaNanI kriyAthI yukta. mRtasAgarapAragaH zrata eTale aMgapraviSTa ane aMgabAhya vagere zrata. te zrata sAmAyikathI AraMbhI lokabiMdusAra sudhI che. A zrata pAMcamo Aro vagere doSanA kAraNe kyAreka keTaluMka paNa hoya, arthAt kyAreka saMpUrNazrata na hoya. arthathI to zrata AvuM che - "sarvanadIonI jeTalI retI che, sarvasamudronuM jeTaluM pANI che, tenAthI paNa eka sUtrano artha adhika che." AthI arthathI zruta ghaNuM hovAthI ane utsarga-apavAda AdithI atigaMbhIra hovAthI sAgara samAna che. guruzrutasAgarane pAra pAmanArA hovA joIe, arthAsamayAnusArI sUtrArthanA dhAraka hovA joIe. yathopadiSTa dharmanAdezaka tIrthakara-gaNadhara vageree je rIte dharmano upadeza Apyo che te rIte mRtacAritra rUpa dharmano upadeza ApanArA hoya. duHkhanAzakaH guru yathopadiSTa dharmanAdezaka hoya ethI ja sva-paranA du:khano nAza karanArA hoya. kAraNa ke sthavirakalpI gurunuM sva-paranuM tArakapaNuM prasiddha che. zuddhadharmanA dAtAH guru asadgahano tyAga karIne *adhyApana ane zikSaNa AdithI nirdoSa evA zrutacAritrarUpa dharmane ApanArA hoya. mAtA-pitA jevAH AvA guru sarvasukhonuM kAraNa hovAthI mAtA-pitA jevA che. ahIMgurune mAtApitA jevA kahyA te lokamAM prAya: mAtA-pitA sivAya bIjo koI putrano hitakartA nathI e jaNAvavA mATe kahyA che, paNa gurunA upakAranI samAnatA batAvavA mATe nahi. kAraNa ke bhayaMkara bhavarUpa kUvAnI guphAmAMthI uddhAra karavAnuM sAmarthya guru sivAya bIjA koImAM nathI. durlabhaH AvA gurudurlabha che. huMDAavasarpiNI ane bhasmakagrahano udayavagere doSanA kAraNe sucAritravALA guru alpaja hoya che. kahyuM che ke - "pAMcamA ArAmAM bharatakSetramAM sAdhuo kalaha karanArA, upadrava karanArA, asamAdhine utpanna karanArA ane azAMtine karanArA thaze. A rIte mAtra mAthuM muMDAvanArA ghaNA thaze. sAcA sAdhuo alpa thaze." sucAritravALA guruomAM paNa svArthamAM niSNAta hoya ane anekagurUpa maNione dhAraNa karavA mATe * ahIM adhyApana zabdathI grahaNa zikSA ( thierIkalajJAna) ane zikSaNa zabdathI Asevana zikSA (=prekTIklajJAna) jaNAvI che. * guruno mAtA-pitAthI paNa adhika upakAra che. A viSe prazamaratimAM kahyuM che ke- "narakarUpa guphAmAM DubatA-paDatA jIvanuM rakSaNa karavA mATe pitA, mAtA, priyapatnI, putrasamUha, mitra, svAmI, madathI masta banatA hAthIo, ratho, azvo ane parivAra samartha nathI, dharma ane adharmane prakaTa karavAmAM tatpara guru sivAya bIjo koI rakSaNa karavA samartha nathI.' Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (367) bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra sAgara samAna guru to atizaya durlabha che. (277-278) tA eyaM dullahaM lahiuM, savvasukkhANa dAyagaM / suiMje u na kuvvaMti, te (u) aMdhAo pANiNo // 279 // manuSyabhava AdinI prApti thayA pachI durlabha paNa guNayukta gurune pAmIne ALasa vagere kuhetuothI upahatacittavALA thayelA jeo sarva sukhone ApanAruM AgamazravaNa karatA nathI te jIvo AMdhaLA ja che. AgamazravaNa A loka saMbaMdhI ane paraloka saMbaMdhI saghaLA anarthone dUra karIne sarva sukhonI prApti karAve che. AvuM AgamazravaNa nahi karanArA jIvo hita-ahitano viveka karavA mATe jJAnarUpa cahyuM na hovAthI AMdhaLA ja che. kahyuM che ke - "jinavacanarUpa cakSuthI rahita loko sudeva-kudevane, suguru-gurune, sudharmakudharmane guNI-nirguNIne, kRtya-akRtyane, hita-ahitane sUkSmadaSTithI joI zakatA nathI." dharmazravaNamAM aMtarAya karanArA tera doSonuM vivecana ahIM AgamanuM zravaNa na karavAmAM kAraNa tarIke ALasa vagere kuhetuone jaNAvyA che. zAstrakAroe sugurunA yogane atizaya durlabha kahyo che. atizaya durlabha paNa suguruno yoga thayA pachI paNa jinavANInuM zravaNa durlabha che. durlabha paNa suguruno yoga thavA chatAM jIvo ALasa Adi tera doSothI jinavANInuM zravaNa karI zaktA nathI. te tera doSo A pramANe che : ALasa, sneha, avajJA, mAna, krodha, pramAda, lobha, bhaya, zoka, ajJAna, vyAkSepa, kutUhala, ane ramaNa. (1) ALasa ALasa eTale zakti ane saMyogo hovA chatAM jarUrI kAma mATe utsAhana thavo. guruno yoga thavA chatAM ALasanA kAraNe gurunAM darzana Adi mATe na Ave. guruno yoga hoya tyAre jinavANI zravaNa karavA AvanArA jIvo ochA hoya che, temAM paNa niyamita AvanArA to atizaya alpa hoya che. ALasanA kAraNe besI rahe, paDyA rahe, hotI hai calatI hai kare. ethI ALasu jIvano ghaNo samaya nakAmo jAya. jo ke jIvone jinavANI zravaNanI icchA ja thatI nathI. Ama chatAM koI jIvane jinavANI zravaNanI icchA thAya to paNa jo te ALasu hoya to hotI hai calatI hai karIne samayane pasAra karI nAkhe. tyAM sudhImAM vyAkhyAna pUrNa thaI jAya. AthI keTalAka jIvo vyAkhyAna uThADavA mATe Ave che. vizeSa koI kAma nahovA chatAM jIva vyAkhyAnamAM na Ave tenuM zuM kAraNa? kaho ke ALasa. ALasanA kAraNe ghara vageremAM besI rahe, paNa vyAkhyAnamAM na Ave. AvA jIvo pAchA vaLI "TAIma Ijha manI" ema bole. AvA jIvo jo TAIma Ijha manI bolatA hoya to samajavuM ke bolatA nathI, paNa bake che. Aje loko samayAbhAvanI bUmo pADe che te taddana khoTI che. Aje ALasa vadhI che. jo mANasa dhAre to Aje kAma-dhaMdho karavA chatAM jinavANI zravaNa karI zake. Aje pustakono pracAra ghaNo vadhI gayo che. pahelAM pustakono ATalo pracAra na hato. AthI Aje anukULatA pramANe jinavANInuM zravaNa karI zakAya tevA aneka pustako upalabdha thAya che. pUrve pustakono AjanA jeTalo pracAra na hovAnA kAraNe gurumukhethI jinavANInuM zravaNa thaI zakyuM hatuM. guruno yoga hoya tyAre paNa jo vyAkhyAnanA samaye na jaI zake to jinavANInuM zravaNa thaI zakyuM nahatuM. paNa Aje guruno yoga na hoya to paNa pustakanA mAdhyamathI jinavANInuM zravaNa karI zake che. guruno yoga hoya tyAre paNa vyAkhyAnanA samaye jinavANI zravaNa karavA jaI zakAya tema na hoya to potAnI anukULatA pramANe bIjA koI samaye pustakanA mAdhyamathI jinavANInuM zravaNa karI zakAya Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra (368) zrAddhadinakRtya che. Aje mANasa dhAre to musApharImAM paNa vairAgyavAhaka pustakonuM vAMcana karI zake che. mANasa jo musApharImAM potAnI sAthe ekAda dhArmika pustaka rAkhe to basa vageremAM pustakanuM vAMcana karI zake. A kyAre bane ? mAro samaya nakAmo na javo joIe evo nirNaya thAya to ja A bane. pethaDazAhamaMtrI rAjasabhAmAM bagImAM besIne jatA hatA. A daramiyAna teo bagImAM beThA beThA upadezamALAnI eka gAthA gokhI letA hatA. jIvananI anityatAne vicArIne ALasane dUra karIne dararoja thoDo samaya paNa jinavANInuM zravaNa karavuM evo nirNaya karavo joIe. (2) snehaH snehanA kAraNe paNa jIva jinavANInuM zravaNa na karI zake. ALasane dUra karIne jinavANInuM zravaNa karavA javAnI taiyArI kare teTalAmAM mahemAno Ave to aTakI jAya. evA paNa jIvo hoya che ke dararoja vyAkhyAnamAM AvatA hoya. paNa mahemAna Ave to jeTalA divasa mahemAna rahe teTalA divasa vyAkhyAnamAM na Ave. nahi to ema thavuM joIe ke A mahemAnone paNa vyAkhyAnamAM sAthe laI jauM. kadAca mahemAna vyAkhyAnamAM Ave tevA na hoya to paNa emanI khAtara potAnA lAbhane zA mATe jato karavo joIe? sneha AgaLa AtmA gauNa banI jAya che. eka tarapha guruno praveza hoya ane bIjI tarapha gurupravezanA samaye ja snehI AvavAnA hoya to kyAM javAnuM mana thAya? gurunA pravezamAM ke snehInA sAme? snehAdhIna jIvonuM mana snehI tarapha jhuke. snehAdhIna jIvo bALakone ramADavA, mahemAnone pharavA laI javA vagere aneka rIte snehane poSe che, ane AtmAne zoSe che. (3) avajJA avajJA eTale Adarano abhAva.gurupratye ane dharma pratye Adaranoya ethI jinavANInuM zravaNa na kare. ajJAnatAnA kAraNe jIva ema vicAre ke sAdhuo samAjane bhArabhUta che. sAdhuo vastra-pAtraAhAra-pANI ane makAna vagere jIvana jarUriyAtanI badhI vastuo samAja pAsethI le che; ane samAja mATe kaMI karatA nathI. sAdhuovagara mahenate khAya che. A vicArothI ane bIjA paNa tevA ayogya vicArothI sAdhuo pratye avajJAbhAva pedA thAya. ethI sAdhuo pAse AvavAnuM mana ja na thAya. jyAM sAdhu pAse AvavAnuM mana ja na thAya tyAM jinavANInuM zravaNa kevI rIte thAya? AvA jIvone sAdhuo samAja upara ghaNo upakAra kare che e vAta samajAya to ja sAdhuo pratye Adara bhAva thAya. keTalAka jIvo mATe evuM paNa bane ke koI ekAda be ke tethI paNa vadhAre sAdhuonI ayogyatA jovAmAM AvI hoya ke potAne je kaDavo anubhava thayo hoya ethI sAdhusaMsthA pratye anAdara thaI jAya. temaNe e vicAravuM joIe ke bajAramAM daza zAhukAra hoya to be cora paNa hoya. daza vaidyo hoya temAM koI vaidya lucco paNa hoya. tethI badhA vepArIo cora ane badhA vaidyo luccA che ema na manAya. emaNe e samajavAnI jarUra che ke ayogyanA AdaramAM jeTaluM nukazAna thAya tenAthI adhika nukzAna yogyano Adara na karavAmAM thAya. mATe cakAsaNI karIne yogyano Adara karavAmAM ja kalyANa raheluM che. ajJAnatAnA kAraNe keTalAka dharma mATe paNa vicAre ke dharmathI vartamAna jIvanamAM koI lAbha thato nathI. dharma nahi karanArA paNa majethI jIve che. lokomAM aneka nAstiko AstikothI vadhAre sArI rIte vartamAna jIvana jIve che. A vicArathI ane bIjA paNa tevA ayogya vicArothI dharma pratye avajJAbhAva pedA thAya. ethI dharmane jANavAnuM mana ja na thAya. jene dharmajijJAsA ja na hoya te jIva jinavANInuM zravaNa kevI rIte kare ? Aje jinavANInuM zravaNa nahi thavAmAM mukhya kAraNa dharmajijJAsAno abhAva che. dharma jijJAsAnA abhAvanuM kAraNa dharma pratye avajJA ( Adarano abhAva) che. dharma pratye avajJAnuM kAraNa dharma nirupayogI che evI mAnyatA che. AvA jIvone dharmano hetu barobara samajAya to ja dharma pratye Adara thAya. dharmano hetu barobara samajavAmAM Ave Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (369) bAvIzamuMgRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra to khyAla Ave ke dharma vartamAna jIvanamAM paNa ghaNo ja upayogI che. jenA jIvanamAM tAtvika dharma Ave che tenuM vartamAna jIvana paNa ghaNuM ja sukhI banI jAya che. (4) mAnaH mAna kaSAyane AdhIna banela jIva mAna-sanmAnanI icchAvALo hoya che. saMpatti AdithI abhimAnI banelA jIvane ema thAya ke loko mane zeTha kahe che. lomAM mArI prasiddhi ane nAmanA che. huM sAdhu pAse jAuM to mAre hAtha joDavA paDe, namavuM paDe. AthI tyAM mAruM mahattva na jaLavAya. AvA vicArothI temane sAdhupAse AvavAnuM mana na thAya. AvA prAya: vyAkhyAna sAMbhaLavA na Ave, paNa potAnI mahattA batAvavA Ave. AthI AvA jIvo jinavANInuM bhAvathI zravaNa karI zake nahi. AvA jIvo sAdhu pAse Ave ne AvakAra na maLe to khoTuM lAgI jAya e saMbhavita che. bahu abhimAnI jIvato sAdhu pAse AvetoyasvaprazaMsAnI pipAsAvALo thaIne Ave. tame gAmanA nAka cho, gAma tamArAthI ujaLuM che, tame udAra cho, vagere prazaMsA na thAya to bahu abhimAnI jIva sAdhuo pAse Avato baMdha thaI jAya. AvA jIvo dhAre to zAsananI ArAdhanA sAthe prabhAvanA paNa karI zake. paNa e kyAre bane? abhimAna jAya ane namratA Ave to. abhimAnI jIva dharmasthAnomAM paNa huM'ne sAthe laI jAya. sAdhu pAse paNa mAnane sAthe laI janAra zeTha... A viSe eka zeThano prasaMga jANavA jevo che. eka zeTha gAmamAM zrImaMta tarIke prasiddha hatA. gAmamAM AbAla-vRddha badhA loko temane zeTha zabdathI bolAvatA hatA, ane mAna ApatA hatA. e zeThamAM udAratA vagere guNo hatA. paNa abhimAna ghaNuM hatuM. eka vakhata te eka saMta pAse gayA. saMta pAse ghaNA mANaso beThA hatA. zeTha moDA AvavA chatAM badhAnI AgaLa jaIne beThA. sate teno jarAya Adara na karyo. tenI sAmuM paNa joyuM nahi. to pachI bolAvavAnI vAta ja kyAM rahI? AthI zeThane thayuM ke saMta mane oLakhatA nahi hoya. nahi to mane bolAvyA vinA na rahe. zeThe saMtane pUchyuM : mahAtmAjI! mane oLakho cho ? mahAtmAjIe kahyuM huM tane barobara oLakhuM chuM. - saMte tane ema kahIne tuMkAro karyo eTale zeThane khoTuM lAgI gayuM. paNa pachI vicAra Avyo ke saMta mane oLakhatA haze, paNa barobara nahi oLakhatA hoya. nahI to mane tuM na kahe. A gAmamAM koI mane tuMkArAthI bolAvatA nathI. badhA ja zeTha' kahIne bolAve che. ane "Apa' evA bahumAna sUcaka zabdano prayoga kare che. potAnI pUrI oLakhANa karAvavAnA irAdAthI zeThe saMtane kahyuM: mahAtmAjI ! Apa mane oLakho cho to kaho ke huM koNa chuM? saMte kahyuM: pUrepUrI oLakhANa ApuM ke adhUrI? zeThe kahyuM: pUrepUrI oLakhANa Apo. sate kahyuM : jenuM jAheramAM nAma letAM paNa zarama Ave tevI malinamAM malina cIjamAMthI utpanna thayelo tuM. have bIjI oLakhANa ApuM. jene joIne tuM nAka maraDe che, moDhuM bagADe che, te lohI-mAMsa ane mala-mUtrano kothaLo upADIne pharanAro tuM. jyAM gIdhaDA ane kAgaDA phare che, je apavitra che te masANamAM eka divasa kuMkAI janAro tuM. bola, have vadhAre oLakhANa joIe che? sAdhuone gRhasthonI AnAthI vadhAre kaI oLakhANa joIe? A sAMbhaLI zeThiyo cUpa thaI gayo. tene potAnI bhUla samajAI gaI. teno garva UtarI gayo. A daSTAMta sAdhu ane gRhastha baMnene bodhaprada che. A daSTAMta gRhasthone e bodhapATha Ape che ke sAdhu pAse namra banIne javuM joIe. namra banIne sAdhu pAse janAra zeTha zeThAI mUkIne jAya. zrImaMta gRhastha paNa sAdhu pAsethI svaprazaMsAnI AzA na rAkhavI joIe. sAdhu gRhasthamAM udAratA vagere guNone joIne avasare tenI ucita Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra zrAddhadinakRtya rIte prazaMsA kare e judI vAta che. paNa gRhasthe potAnAmAM kharekhara guNa hoya to paNa prazaMsAnI ke mAna-sanmAnanI AzA nahi rAkhavI joIe. A daSTAMta sAdhune e bodha Ape che ke sAdhue gRhasthanI khuzAmata = khoTI prazaMsA na karavI joIe. = 370 jema saMpattithI abhimAnavALA banelA jIvo dharmasthAnomAM na Ave tema vidyAnA abhimAnavALA jIvo paNa dharmasthAnomAM na Ave. (5) krodha : krodhanA kAraNe jIva jinavANInuM zravaNa na kare. ghara vageremAM koI sAthe bolAcAlI thaI gaI hoya ke jhagaDo thayo hoya to krodhanA kAraNe vyAkhyAnamAM AvavAno utsAha na thAya. upAzrayamAM koI sAthe bolAcAlI thaI gaI hoya to paNa dharmasthAnamAM na Ave. A viSe eka prasaMga che : kalyANamala nAmanA eka zeTha hatA. te tapagacchanA AgevAna hatA. sahasramala nAmano eka rAjamAnya maMtrI hato. A baMne zrAvako hovA chatAM koI kAraNe baMne vacce ghaNI duzmanAvaTa thaI. zeTha kalyANamala dharmapremI hatA. haMmezA baMne vakhata pratikramaNa karatA hatA. dararoja niyamita vyAkhyAnanuM zravaNa karatA hatA. pakSIe pauSadha karatA hatA. bahumUlya vastro paheratA hatA, paNa mAthe pAghaDI rAkhatA na hatA. temaNe rAjasabhAmAM pratijJA karI hatI ke sahasramalane mArIza tyAre ja pAghaDI paherIza. A pratijJAne pacIsa varSo vItI gayA. have mahopAdhyAya zrI dharmasAgarajI mahArAja tyAM cAturmAsa padhAryA. maMtrI sahasramala temane vaMdana karavA dararoja AvatA hatA. paNa samaya cokkasa na hato. samaya maLe tema AvatA hatA. ekavAra rAte vaMdana mATe AvyA. upAdhyAyajIe temane kahyuM : zeTha mahAkrodhI che. temaNe tamane mAravAnI pratijJA karI che. mATe rAte eklA javA - AvavAnuM na rAkhavuM... pratikramaNa pachI sAmAyika laIne aMdhArAmAM beThelA zeThe A sAMbhaLyuM. temane upAdhyAyajI upara ghaNo gusso Avyo. have temaNe upAzrayamAM AvavAnuM choDI dIdhuM. pratikramaNa ane pauSadha vagere dharmakriyA ghare karavA lAgyA. saMvatsarInA divase upAdhyAyajIe vicAryuM ke zeTha krodhI bhale che, paNa zuddha samyaktvadhArI che. kAraNa ke bIjA gacchanA AgevAnoe temane potAnA sthAnamAM paryuSaNamAM AvavA kahyuM chatAM '"tame utsUtra bhASI cho'' ema kahIne na gayA. to mAre temane khamAvavA ja joIe. anyathA mAruM pratikramaNa zuddha na thAya. Ama vicArIne caityaparipATI karyA pachI sAdhunI sAthe zeThanA ghare gayA. zeTha gharanA bIjA mALe potAnA kuTuMba sAthe pauSadha laIne rahyA hatA. upAdhyAyajIe temane samatAno upadeza Apyo. khamatakhAmaNAno paramArtha samajAvyo. AthI zeThano krodha zamI gayo. baMnee paraspara kSamApanA karI. sau vAjate gAjate upAzraye AvyA. saMvatsarI pratikramaNamAM pharI mahopAdhyAyajIe saMghanI sAthe zeThane khamAvyA. zeThe maMtrIne khamAvyo. saunuM mana zuddha thayuM. baMne bIjA divase eka sAthe besIne jamyA. Ama baMnee pacIsa varSanuM junuM vera vosirAvI dIdhuM. jema ahIM zeThe krodhathI upAzrayamAM AvavAnuM choDI dIdhuM, ane ethI jinavANInuM zravaNa baMdha karyuM, tema bIjA jIvo paNa krodhathI jinavANInuM zravaNa baMdha kare evuM bane. (6) pramAda : pramAdanA madya, viSaya, kaSAya, nidrA ane vithA ema pAMca prakAra che. madya eTale dArU. dArUnA kephavALAne zuddhi ja hotI nathI. AthI te jinavANInuM zravaNa karavA kevI rIte Ave ? dArUnA vyasanI mANaso dArUno nazo na hoya tyAre paNa prAya: dharmasthAnamAM na Ave. viSaya eTale pAMca iMdriyonA viSayasukho. viSaya sukhomAM AsaktivALo jIva jinavANInuM zravaNa na kare. viSayasukhomAM AsaktivALA jIvane prAya: dharmasthAnomAM AvavAnuM mana na thAya. kaSAyanA krodha, mAna, mAyA ane lobha e cAra prakAra che. kroMdha AdinA kAraNe jinavANInuM zravaNa na thAya enuM varNana pUrve AvI gayuM che. lobhanuM varNana have Avaze. nidrAnA kAraNe Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (37) bAvIzamuMgRhagamana (parivAra dharmadazanA) dvAra paNa jinavANInuM zravaNanathAya. visthA eTalenakAmI paMcAta. nakAmI paMcAta karanArAone nakAmI paMcAta karavAmAM ja rasa Ave, jinavANInuM zravaNa karavAmAM rasa na Ave. saMkhyAbaMdha mANaso evA jovA maLaze ke vyAkhyAna cAlatuM hoya e daramyAna ja gharamAM bajAramAM ke dukAnamAM bIjAo sAthe pArakI paMcAta karatA hoya che. emane dukAnanuM, gharanuM ke bajAra vagerenuM koI kAma hotuM nathI. eTale teo dhAre to sArI rIte jinavANInuM zravaNa karI zake. paNa pArakI paMcAtano rasa evo che ke jinavANInuM zravaNa na karavA de. vyAkhyAnamAM javA mATe nIkaLe ane rastAmAM koI vAtoDiyo maLI jAya to vAto karIne vyAkhyAnamAM moDuM kare. Aje mANasomAM nirarthaka bolavAnuM bahu vadhI gayuM che. Aje moTA bhAganA mANaso jeTaluM bole che temAM pAMca TakA jarUrI hoya che, paMcANuM TakA binajarUrI bole che. (7) lobhaH lobhanA kAraNe dhana kamAvavAmAMthI UMco na Ave ethI jinavANInuM zravaNa karavAnI pharasada na maLe. dhanatyAgano upadeza na game ethI paNa vyAkhyAnamAM na Ave. e vicAre ke basa, sAdhuone to AmAM paisA kharce ane temAM paisA khaca ema eka ja dhaMdho che. jinamaMdira baMdhAvo, jinapratimA bharAvo, grantho chapAvo, sAdhu-sAdhvInI bhakti karo, sAdharmikvAtsalya karo, Ama paisA kharcavAnI ja vAta kare che. keTalI mahenatathI paiso Ave che ? lohInuM pANI karIe tyAre paiso Ave che. sAdhuone to mAtra bolavuM che. kamAvA jevAnuM hoya to khabara paDe ke dhana kema Ave che? AvA mANasone khabara paDI jAya ke Aje vyAkhyAnamAM TIpa AvavAnI che to vyAkhyAnamAM na Ave. kAraNa ke bIjAo dIpamAM lakhAve ane pote na lakhAve to potAnI nyUnatA dekhAya. AvA mANaso udAra mANasanI udAratAnI sAcI prazaMsA paNa na karI zake. bIjAo kare te paNa enAthI na khamAya. kAraNa ke pote halako paDe. (8) bhaya sAdhuo "pApothI naraka maLe" vagere kahIne ApaNane bhayabhIta banAve che. ethI ApaNe saMsArasukhane majethI bhogavI zakIe nahi. naraka to maLaze tyAre maLaze, paNa AnAthI to vartamAnamAM paNa maLelAM sukhone majethI bhogavI zakAya nahi. AvA AvA vicArothI te jinavANInuM zravaNa na kare. athavA upAzrayamAM AvavAthI bhautika nukazAna thAya tema hoya to na Ave. sattvazAlI jIva to bhayamAM paNa jinavANInuM zravaNa karavA jAya. sudarzana zeTha prANonuM jokhama hovA chatAM jinavANI zravaNa karavA gayA hatA. keTalAka mATe evuM paNa bane ke vyAkhyAna sAMbhaLatA hoya e daramyAna gharamAM Aga lAgI che vagere samAcAra maLe to vyAkhyAna choDIne cAlatA thAya. Ama bhaya jinavANInA zravaNamAM aMtarAya karanAra che. (9) zoka zoka eTale anugraha karanAra putra AdinA viyogathI vAraMvAra tenA viyoganA vicAro dvArA mAnasika ciMtA. corI thavAthI ke vepAramAM khoTa vagere dvArA dhana cAlyuM gayuM hoya, priya patnI AdinuM mRtyu thayuM hoya, vagere prasaMge zokathI mUDhanI jema paDyo rahe, ethI jinavANInuM zravaNa karavAmAM utsAhana thAya. kadAca jinavANInuM zravaNa karavA Ave to paNa iSTaviyoganA ane svajanamRtyu vagerenA vicAramAM paDIne jinavANInuM ekacitte zravaNa na kare. AvA prasaMge dharma vizeSa karavo joIe, tenA badale ajJAna jIvI roja je dharma karatA hoya tene paNa mUkI de. keTalAka ajJAna jIvo sUtakanA bahAne paNa AvA prasaMge dharma baMdha karI de che. - (10) ajJAnaH dharmanuM mahattva nathI, dharma vartamAna jIvanamAM upayogI nathI, vagere ajJAnatAnA kAraNe jIva jinavANInuM zravaNa na kare. jinavANInuM zravaNa na karavA denArA tera doSomAM moTAmAM moTo doSa ajJAnatA che. moTA bhAganA mANasone dharmanuM mahattva samajAyuM nathI. dharma vartamAna jIvanamAM paNa ghaNo upayogI che e Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra (372) zrAddhadinakRtya vAta samajANI nathI. dharmakriyA karanArAomAM paNa moTA bhAganA jIvone dharmanuM vAstavika mahattva samajAyuM nathI. ethI ja moTA bhAganA jIvo kulasaMskAra vagerethI thoDI dharmakriyA karI le che, paNa dharmane UMDANathI samajavA prayatna karatA nathI. A sarva sAmAnya niyama che ke je vastunuM mahattva samajAya, je vastu upayogI lAge, tene meLavavAnI icchA thAya ja. icchA thavA chatAM na meLavI zakAya e alaga vAta che, paNa meLavavAnI icchA to thAya ja. je vastune meLavavAnI icchA thAya te vastu kevI rIte maLe, teno kevI rIte upayoga thAya, vagere jANavAnuM paNa mana thAya che. lokone TI.vI. ane moTara vagerenuM mahattva samajAyuM che to tene meLavavAnI icchA che. TI.vI. ane moTara vagere meLavavAnI icchA kone nathI ? badhA ja mANasoTI.vI. ane moTara vagere meLavI zakatA nathI e vAta alaga che, paNa meLavavAnI icchA to badhAne ja che. e ja pramANe jo dharmanuM mahattva samajAya to dharma meLavavAnuM mana thAya. dharma meLavavAnuM mana thAya to dharma ApanArAo pAse javAnuM mana thAya. dharma koNa Ape? sAdhuo. AthI te sAdhuo pAse Ave, ane dharmane samajavAno prayatna kare. jinavANInA zravaNa vinA dharma na samajAya. Ama dharmanuM mahattva samajAtA jinavANInuM zravaNa thAya. paNa lokone dharmanuM mahattva samajAtuM nathI. A ja ajJAnatA che. keTalAka jIvo laghuzma thAya, ethI (sAmAnyathI) vizeSa jJAna vinA dharmakriyA kare, ema karatAM guru pAse AvatA thAya, ane ethI dharmanuM vAstavika mahattva samajAya. pachI dararoja bhAvathI jinavANInuM zravaNa kare. jIvone ajJAnatAnA kAraNe dharmanuM mahattva samajAtuM nathI. AthI ja mahApuruSoe kahyuM ke ajJAna vastu mASTam = "kharekhara ajJAnatA moTuM kaSTa che." badhA jIvonAM badhAM du:khonuM mULa ajJAnatA che. (11) vyAkSepaH vyApa eTale saMsAranAM kAryomAM vyagratA. ghaNA mANaso vepAra vageremAM eTalA badhAvyagra banI jAya che ke jethI tene dharmakaravAnI phurasada maLatI nathI. koI pUche ke mahAnubhAva!tame vyAkhyAnamAM kema AvatA nathI? to javAba maLe ke dhaMdho ja evo che ke emAM jarAya samaya maLato nathI. baheno paNa gharanAM kAmomAM eTalI badhI guMthAyelI rahe che ke jethI jinavANInuM zravaNa karavAnI phurasada maLatI nathI. vyAkhyAna sAMbhaLavA mATe gharamAMthI nIkaLe ane e samaye gharavALA kaheke zAka lAvavAnuM che, to zAka levA upaDI jAya. AthI vyAkhyAnamAM moDo Ave athavA vaLI bIjuM kAma AvI jAya to na paNa Ave. vyAkhyAnamAM Ave tyAre paNa kahIne Ave ke koI Aveto, athavA kaMI kAma paDeto, mane bolAvavA Avajo. A pramANe saMsAranAM kAryomAM vyagratA jinavANInA zravaNamAM aMtarAya kare che. mATe saMsAranAM kAryomAM vyagratA ghaTADavI joIe. e mATe dhanano lobha ocho karavo joIe, tathA jIvanamAM mojazokhone ochA karavA joIe. AgaLa vadhIne sagavaDo ane jIvana jarUriyAtone paNa jema bane tema ochI karavI joIe. Ama thAya to ghaNAM kAmo ochAM thaI jAya, ane jinavANInuM zravaNa karavAnI phurasada maLe. (12) kutUhala kutUhala eTale jagatanuM navuM navuM jANavAnI, sAMbhaLavAnI, ane jovAnI icchA. kutUhalavRttivALA jIvo jinavANInuM zravaNa karavA prAya: Ave nahi. kutUhalavRtti jinavANI zravaNamAM aMtarAya kare che. vyAkhyAna cAlu hoya tyAre bahArano koI moTo avAja Ave, koI moTI vyakti Ave, koI ajANI vyakti Ave, to turata zrotAonuM citta e tarapha jAya. ethI mukha guru taraphathI khasIne e tarapha jAya. AmAM guruno paNa anAdara thAya. navuM navuM binajarUrI jANavAnI icchA vadhI. ethI chApAo, novelo ane tevAM bIjAM mAsiko vagere dvArA duniyAnuM jANavAnuM vadhyuM. enA kAraNe dharmane jANavAnuM baMdha thaI gayuM ke ghaTI gayuM. tevI rIte binajarUrI navuM navuM sAMbhaLavAnI vRtti vadhI. ethI niMdA vadhI. krikeTa meca cAlatI hoya tyAre reDiyo dvArA prasArita Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (373) bAvIzamuMgRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra thatA enA pariNAmane sAMbhaLavA mANasonI bhIDa jAme che. navuM navuM jovAnI vRttinA kAraNe Aje mANasonI musApharI ghaNI vadhI gaI. duniyAmAM jovA lAyaka sthaLone jovA mATe bhIDa jAme che. Aje TI.vI. jovAnuM vadhyuM che enuM kAraNa kutUhalavRtti che. AthI ja TI.vI. nA samaye vyAkhyAnamAM zrotAonI saMkhyA ghaNI ochI hoya che. jene duniyAnuM ja jANavAnI sAMbhaLavAnI ane jovAnI vRtti che tene jinavANInuM zravaNa karavAnI icchA prAya: na thAya. mahApuruSo kahe che ke tame duniyAnuM game teTaluM jANI lezo, sAMbhaLI lezo, ane joI lezo, paNa AtmAne nahi jANo tyAM sudhI tame du:khathI mukta nahi banI zako, ane zAzvata sukhane nahi pAmI zako. ApaNA badhAM du:khonuM mULa AtmAnI ajJAnatA che. A viSe kalikAla sarvajJa AcArya zrI hemacandrasUri mahArAja kahe che ke - "AtmajJAnava Tu mAtmajJAnena hanyate = AtmAnI ajJAnatAthI thayela duHkhano AtmAnA jJAnathI nAza karI zakAya che." AtmAnI ajJAnatA ApaNA badhAM du:khonuM mULa che. AtmAnA jJAnathI saghaLAM du:kho nAza pAme che. AthI du:khone dUra karavA AtmAne jANavo-oLakhavo joIe. AtmAnuM jJAna eTale potAnuM ja jJAna. A kevuM Azcarya! mohAdhIna jIvo bIjuM ghaNuM ghaNuM jANe che, paNa potAne ja jANatA nathI. mohamUDha jIvo duniyAnuM jANavA prayatna kare che, paNa potAne ja jANavA-oLakhavA prayatna karatA nathI. je jANyA vinA cAlI zake tene jANavA prayatna kare che, paNa jene jANyA vinA na cAle tene jANavA prayatna karatA nathI. jIvo nAzavaMtane jANe che, anAzavaMtane jANatA nathI, je kiMmatI nathI tene jANe che, je kiMmatI che tene jANatA nathI. jIvo dhana, indriyasukha vagerene jANe che, AtmAne ane Atmasukhane jANatA nathI. dhana vagere nAzavaMta che. ethI ja tenI khAsa kiMmata nathI. AtmA ja zAzvata ane kiMmatI che. je AtmAne jANe che te badhuM ja jANe che AtmAne jANyA pachI kazuM jANavAnuM bAkI rahetuM nathI. mATe AtmAne jANanAra badhuM ja jANe che. je badhuM jANato hovA chatAM AtmAne jANato nathI te kazuM ja jANato nathI. AthI te ja badhuM jANe che ke je AtmAne jANe che. duniyAnuM badhuM jANatA hovA chatAM AtmAne nahi jANanArA jIvonI sAme lAlabattI dharIne pU. A. zrI hemacandrasUrijI ma. kahe che ke jarA thobho, tame duniyAnuM game teTaluM jANI lezo paNa tamane potAne nahi jANo tyAM sudhI tamArAM duHkho sarvathA dUra nahi thAya. (13) ramaNaH ramaNa eTale ramata. pattAnI ramata, krikeTanI meca, phUTabolavagere ramatanA rasiyAjIvone jinavANI zravaNamAM rasa na Ave. atyAre vyAkhyAna cAle che evI khabara hoya chatAM pattAnI ramata ramatA hoya evuM ghaNA jaino mATe saMbhave che. ramata priya jIvokukaDA ane kutarA vagerene laDAvIne AnaMda mAne che. ghoDAonI resa jovA jAya che. bolIMga (mallayuddha) jue che. zokha khAtara zikAra vagere kare che. bALaka, popaTa, thAna vagerene ramADIne khuza thAya che. A pramANe jinavANInuM zravaNa atizaya durlabha che. jinavANInuM zravaNa thayA pachI jinavacanano bodha kaThIna che. jinavacanano bodha thayA pachI paNa jinavacananI zraddhAbodhi atizaya durlabha che. A pramANe bodhinI durlabhatAne vicArIne bodhine pragaTAvavAno prayatna karavo joIe. (ahIM 279mI gAthA pUrNa thaI.)(279) ... hA te annANamohaMdhA, labhRNaM rayaNAyaraM / ___ kAyakhaMDaM tu ginhanti, na sugaMti je jiNAgamaM // 280 // Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra (374 ) zrAddhadinakRtya A ja arthane daSTAMta sahita vicAre che-- hA! ajJAnatA ane mohathI AMdhaLA jIvo guruno yoga pAmIne paNa jinAgamane sAMbhaLatA nathI. te jIvo samudrane paNa pAmIne kAcanA TukaDAne ja le che. ahIM 'hA' zabdano prayoga ghaNuM hArI javAnA kAraNe mahAkhedane pradarzita karavA mATe che. ajJAnatA eTale hita-ahitano viveka karavAmAM jJAnano abhAva. moha eTale putra-patnI vagere upara gADha rAga. A bethI jIvonAM vivekarUpa netro DhaMkAI javAthI AMdhaLA jevA banI jAya che. (280) dullahaM suiMca lama'NaM, saddati na je puNo / amayaM te pamuttUNaM, visaM ghuTaMti pANiNo // 281 // durlabha paNa zrutine (=dharmazravaNane) paNa meLavIne jeo zraddhA karatA nathI te jIvo amRtane mUkIne viSane pIve che. zraddhAH "jo meru calita thAya, agni ThaMDo bane, sUrya pazcima dizAmAM uge, kamaLa parvatanA agrabhAge zilA upara vikase, to paNa kevalajJAnathI joyeluM asatya na hoya.' AvI svabuddhithI zraddhA karavI joIe. amRtane mUkIne zraddhA nahi karanArA jIvo tikta-kaTu vagere azubha rasavALuM dravya dUra raho, kiMtu amRtane paNa mUkIne viSane pIve che. ahIM bhAvArtha A pramANe che - "samyakatvanI prApti thatAM narakagati ane tiryaMcagatinAM dvArA baMdha thaI jAya che. tathAdevamanuSyamokSa saMbaMdhI sukho svAdhIna thAya che." (upa.mA. 270)"vizuddha samyatvavALA jIvo kalyANanI paraMparAne pAme che. samyagdarzanarUpa ratnanI kiMmata devalokamAM paNa thaI zakatI nathI, arthAt samyagdarzana devalokanI saghaLI samRddhithI paNa adhika mUlyavAna che." A rIte samyakatva paramasukhanuM kAraNa hovAthI amRta samAna che. mATe ahIM amRtane mUkIne eTale amRta jevA samyatvane choDIne evo artha che. viSane pIve che - "mithyAtvathI mohita manavALo puruSa sAdhuddeSa rUpa pApathI tumiNi nagarInA datta rAjAnI jema A lomAM ja bhayaMkara kaSTane pAme che. A rIte mithyAtva bhayaMkara du:khajanaka hovAthI viSa jevuM che. AthI viSane pIve che eTale viSa jevA mithyAtvane seve che. vivecana turumiNi nagarInA datta rAjAnuM daSTAMta turamiNi nAmanI nagarImAM jitazatru nAmano rAjA hato. tene azvone zikSA ApavAmAM catura, charma karAvanAra bIjo eka brAhmaNa purohita hato. jinadharmamAM pratibodha pAmI jinezvara bhagavaMtanI pravrajyA svIkArI vizeSa prakAranA zratanA pAragAmI banI kAlakasUri tarIke prasiddhi pAmyA. te kAlakasUrine rudrA nAmanI bahena hatI ane tene dattanAmano kharAba buddhivALo putra hato. te haMmezAM ghetakrIDA ramanAra, madirApAna karavAmAM tRSNAvALo bAliza hato. tenA pitA na hovAthI vanaNAthI mAphaka niraMkuza ane zaMkArahita hato. jitazatru rAjA sAthe eka manavALote dararoja rAjAnI sevA karavA lAgyo, rAjAe koI vakhata tene moTA adhikArapade sthApanaryo. adhikAra maLatAM teNe rAjAne ja gAdIbhraSTa karyo ane jitazatru rAjAne dUra bhagADIne pote ja tenuM rAjya aMgIkAra karyuM. Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 375) bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra tyAra pachI manuSyamedhaka, strImedha, azvamedha ane gomedhavagere ghaNA ane moTA yajJo te pApiSTa cittavALA rAjAe ghaNuM dhanakharacavA-pUrvaka AraMbhyA. kAlakasUri bhagavaMtakoI samaye vihAra karatA karatA suvihita vihAranI caryAnusAra turumiNi nagarImAM AvI pahoMcyA. bahAranA udyAnamAM sukhapUrvaka sthiratA karI. temanA AgamananA samAcAra sAMbhaLIne rudrAmAtA potAnA putra-rAjAne kahe che ke, "he vatsa! tArA mAmA kAlakasUri ahIM padhAryA che, to bhaktipUrNa hRdayavALI huM bhAIne vaMdana karavA jAuM chuM, to he vatsa! tuM paNa jaladI temanA caraNamAM namaskAra mAtAnA moTA AgrahathI prerAyelo te duSTAtmA tyAM javA nIkaLyo. mithyAdaSTi evo te dravyathI vaMdana karI AgaLa beTho. atidhIThTho ane ahaMkArI te rAjA vizuddha suMdara dharmadezanA samaye pUche che ke, "mane yajJanuM phaLa kaho." gurue vicAryuM ke - "kapAI gayelI nAsikAvALAne ArIso batAvIe, to kopa pAme che, tema sanmArganI sAcI dharmadezanA ghaNe bhAge puruSone kopa pamADanArI thAya che." - tyAra pachI gurue kahyuM ke, 'tuM pUche che, to te rAjA ! dharmanA marmane huM kahuM chuM, te sAMbhaLa. potAnA AtmAnI jema bIjA AtmA viSe paNa pIDAno tyAga karavo, te mahAdharma che." kaheluM che ke - "jema ApaNA AtmAne sukha vahAluM ane duHkha aLakhAmaNuM che, tema sarva jIvone sukha priya che ane dukha apriya che. ema vicAratA AtmAe potAne aniSTa dukha ApanAra evI bIjA jIvanI hiMsA na karavI." buddhizALI manuSyo ahIM laMgaDApaNuM, koDharoga, ThaMDApaNuM vagere hiMsAnAM azubha phala dekhI niraparAdhI jIvonI hiMsA manathI paNa sarvathA tyAga kare. dharmanuM phaLa hoya to svarga ke mokSa che. temAM saMdeha nathI.' pharI paNa dattarAjA pUche che ke, "Apa mane yajJanuM phaLa kaho.' gurue kahyuM ke, "tuM pApanuM phaLa ane svarUpa pUche che, to huM kahuM chuM ke, hiMsA ane jUTha vagere pApanA mArga che ane A yajJa paNa pApa ja che. tema ja kahevuM che ke- "jo jIvane prANano lAbha thato hoya, jIvita bacI zakatuM hoya, to rAjyano paNa tyAga kare che. jIvano vadha karavAthI utpanna thayeluM pApa, sarva pRthvInuM dAna kare to paNa zAnta thatuM nathI. vanamAM rahelA niraparAdhI vAyu, jaLa ane tRNanuM bhakSaNa karanArA mRgalAonA mAMsanI lolupatAvALo jIvavananA jIvone mAranAra dhAna karatAMlagAra paNa ocho nathI. tamane mAvataNakhalAke aNiyAlA ghAsanA agrabhAgathI bhoMkvAmAM Ave, to tamArA aMgamAM tame kharekhara pIDA pAmo cho ane dubhAva cho, to pachI aparAdha vagaranA prANIone tIkSNa hathiyArothI kema mArI nAkho cho ? dUra karmIo potAnA AtmAne kSaNika saMtoSa pamADavA mATe prANIonA samagra jIvanano aMta ANe che. tuM mArI jA." mAtra eTalA zabda kahevAthI prANI duHkhI thAya che, to pachI bhayaMkara hathiyAro vaDe tene mArI nAkhavAmAM Ave, to tene keTaluM duHkha thAya? zAstromAM saMbhaLAya che ke, "jIvono ghAta karavA rUpa raudradhyAna karanArA evA subhUma ane brahmadatta baMne cakavartIo sAtamI narake gayA. naraka vagere bhayaMkara durgatinAM du:khanAM bhayaMkara phaLa sAMbhaLIne pharI paNa rAjAe yajJanuM phaLa kahevAnuM jaNAvyuM. 'satya bolavAthI potAnA prANono aMta AvavAno che,' ema pratyakSa dekhavA chatAM, saMkaTa jANyuM che chatAM paNa guru te rAjAne spaSTa kahe che ke, "yajJamAM pazu hiMsAthI narakaphaLa thavAnuM che." (25) A sAMbhaLIne atizaya zreSanA AvezathI parAdhIna thayelA cittavALo te dattarAjA kahevA lAgyo ke - "vedamAM vidhAna karelI kajemAM mukhyatayA manuSyane homavAmAM Ave te manuSyamedha yajJa Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadazanA) dvAra (376) zrAddhadinakRtya hiMsA mArA mATe pApanuM kAraNa thatI nathI. je mATe kahevuM che ke brahmAe potAnI meLeja yajJo mATe A pazuone banAvelA che, tethI tenI sarva AbAdI thAya che, mATe yajJamAM vadha karAya che, te avadha che. auSadhio, pazuo, vRkSo, tiryaMco tathA pakSIo yajJa mATe mRtyu pAme, to teo pharI unnati prApta kare che. vaLI manusmRtimAM kahevuM che ke, "madhuparka, yajJa tathA pitRdevata-zrAddhakarmamAM pazuo haNavAM, paraMtu bIjA sthAne nahIM. AvA prakAranA prayojanavALAM kAryomAM vedatattvano jANakAra brAhmaNa pazunI hiMsA kare, to potAne ane pazune uttamagati prApta karAve." have ahIM kAlakAcAryatene kahe che ke - "hedatta! hiMsA AtmAnA saMkleza pariNAmathI thAya che. vedavAkyathI pApanuM rakSaNa karavuM zakya nathI." kaheluM che ke - "je dUrakarma karanArAoe hiMsAno upadeza karanAra zAstronI racanA karI che, te nAstikothI paNa adhika nAstika teo kyAMka naramAM ja jaze. je pragaTa nAstika cArvAka bicAro sAro che, paraMtu vedanAM vacanane AgaLa karIne tApasanA veSamAM chupAyela jaiminI rAkSasa sAro nathI. devone bheTa dharavAnA bAnAthI, athavA yajJanA bAnAthI nirdaya banI jeo prANIono ghAta kare che, teo ghora du:khavALI durgatimAM jAya che. samatA, zIla, yA mULavALA jagatanuM hita karanAra evA dharmano tyAga karIne aho! hiMsA paNa dharma mATe thAya che ema buddhi vagaranA ja bole che. vaLI azuci AroganAra gAyano sparza karavAthI pApa dUra thAya che, saMjJA-jJAna vagaranA vRkSo vaMdana karavA lAyaka che, bokaDAno vadha karavAthI bokaDo ane vadha karanAra svarga prApta kare che, brAhmaNane khavarAvela bhojana pitRone pahoMce che. kapaTa karanArA Ama devo-vipra agnimAM ghI havana karIne devone prasanna kare che, AvA samRddha ke nakAmA ke zobhana zrutinAM vacanonuM nATaka koNa jANe che? vaLI yajJomAM vadha karAtA ke homAtA pazunA cittanI ulTekSA karatA tenA vivecakoe kahyuM che ke - "mane svarganA bhogo bhogavavAnI tRSNA nathI, ke meM tamArI pAse mane svargamAM mokalavAnI prArthanA karI nathI. huM to haMmezA tRNanuM bhakSaNa karI saMtoSa mAnanAro chuM. to A pramANe pArakAne tamAre yajJamAM homavo ke vadha karavo yukta nathI. jo yajJamAM tamArAthI haNAelA prANIo nakkI svarge ja jAya che, to tame tamArA mAtA-pitA, putra ke badhuono vadha-havana-yajJa kema nathI karatA ?' tyAra pachI datta rAjA kopAyamAna thayo ane kahevA lAgyo ke, "he mAmA! khoTuM na bolo. ghaNA yajJakarAvanAra evA mane vaikuMTha-svargamAM vAsa maLaze.' eTale guru mahArAje tene kahyuM ke, 'pazu, puruSo, strIone yajJomAM mArI naMkhAvIne sAta rAtrinI aMdara marIne tuM narakamAM janAro che. tenuM zuM pramANa?' tyAre gurue kahyuM ke, he rAjA ! AjathI sAtamA divase tArA mukhamAM viSTA praveza karaze." eTale AcAryane mArI nAkhavAnI icchAvALo te temane pUche che ke, "tame kayA divase mRtyu pAmazo ?' gurue kahyuM ke, haju mAre ghaNAM varSo sudhI sAdhupaNAnA paryAyanuM pAlana karavAnuM che. eTale rAjAe te kAlakAcAryane potAnA vizvAsu evA adhikArIne soMpyA ane vicAryuM ke, 'huM nahIM marIza, to tenA mastakane sAtamA divase chedI nAkhIza." tyAra pachI pote ati majabUta karelA dvAravALA aMta:puramAM kamADa baMdha karIne praveza karyo ane potAnA nivAsa-sthAnanI pharate cAre bAju hAthI, ghoDA ane sainikono pahero rakhAvyo, potAnI kALa maryAdAnI rAha joto hato. AgalA jitazatru rAjAe potAnA pakSe vaza karelA rAjAoke, jeo dattarAjAthI kaMTALI gayA hatA, te sAmaMtAdiko vicAra karavA lAgyA ke, pahelAnA rAjAne pharI rAjyagAdI para sthApana karavo. utAvaLA Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (377) bAvIzamaMgRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra cittavRttivALAne divasano khyAla na rahyo, eTale datta AThamAne badale sAtamA divase bahAra nIkaLIne kAlakAcAryane zikSA karavA mATe pote jaladI bahAra nIkaLyo. rAjamArgo puSpAdikathI suzobhita banAvyA hatA. sainiko rakSaNa karatA hatA. eka mALIne jaMgala javAnI utAvaLa thaI ane mArga vacce ja viSTA karI, tenA upara puSpo DhAMkI dIdhAM, sAmaMta, maMtrI-maMDala Adi ghaNA parivAra sAthe te rAjamArgethI jato hato. manamAM AcAryane mAravAnA pariNAma cAlatA hatA, mana AkulavyAkula thayuM hatuM, te samaye DhAMkelI vijhA ghoDesvAranA ghoDAnI kharIthI uchaLI ane dattarAjAnA mukhamAM ekadama AvI paDI. te camakyo ane vicAravA lAgyo ke, teNe kahyuM te pramANe pramANa-sahita banyuM. to zuM Aje huM mRtyu pAmIza? ema sAmatAdine kaMI paNa kahyA vagara ekadama pAcho vaLyo. eTale cittamAM kSobha pAmelA sAmatAdike jANyuM ke, ANe amArI maMtraNA nakkI jANI lIdhI che, to Aje te rAjakulamAM praveza na kare te pahelA tene pakaDI laIe. e pramANe grahaNa kya, laDavA lAgyo, jyAre te palAyana thavA lAgyo, tyAre teoe pUrvanA jitazatru rAjAne lAvIne tyAM rAjya besADyo. teoe turumiNi dattanuM rAjAne prathama bheMTaNuM kyuM. teNe paNa te dattane kharAba hAlatamAM mArI nAkhavAnI AjJA karI. eTale hAtha-pagamAM beDI jakaDIne jemAM duSTa puSTa zarIravALA zvAno rahelA che, jenA taLiyA nIce agninI bhayaMkara jvALA saLagI rahelI che, evI kuMbhamAM zvAnoe tenA zarIranA TUDe TUkaDA karI nAkhyA ane te kuMbhIpAkamAM agnithI zekAIne mRtyu pAmyo, narakamAM utpanna thayelo te tIvra vedanAo sahana karavA lAgyo. zrI kAlaka AcArya lAMbA kALa sudhI sAdhu-paryAya pAlana karIne devaloka pAmyA. saMkaTamAM paNa yathArthavAdIpaNAno tyAga na karyo. (ahIM dattarAjAnI kathA upadezamALA graMthanA gujarAtI anuvAdamAMthI akSaraza: sAbhAra uddhata karI che.) (281) dullahaM saddhaM ca labhrUNaM, ujamanti na je puNo / - ghamaeNnikyaoN , oNhiM gappA hu vaMciga ra8rA je jIvo durlabha zraddhAne paNa meLavIne jinokta dezavirati-sarvaviratirUpa dharmamAM udyama karatA nathI temaNe potAnA AtmAne ja chetaryo che. ahIM bhAvanA A pramANe che - ghaNA bhAgyasamUhathI prApta karI zakAya tevI durlabha sarva sAmagrI hovA chatAM jeo viSama viSa samAna viSayasukhano aMza meLavavAnI icchAvALA banIne kriyA karavAmAM ALasu che temaNe anaMta mokSasukha rUpa amRtano AsvAda levAmAM vimukha hovAthI potAnA AtmAne ja chetaryo che. kahyuM che ke- "je manuSya mAnavabhavane indriyonA viSaya sukhamAM pasAra kare che te loDhuM meLavavA mATe samudramAM nAvane bhAMge che, doro meLavavA mATe vaiDUryamaNine toDe che, bhasma meLavavA mATe sArA caMdanane bALe che." (282) .. jiNadhammo hu logaMmi, apuvvo kappapAyavo / saggApavaggasukkhANaM, phalANaM dAyago imo // 283 // Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadazanA) dvAra (378 zrAddhadinakRtya A pramANe dharmamAM svajanone sthira karIne have upamAothI dharmanI ja stuti-prazaMsA karatA graMthakAra cAra gAthAone kahe che - jIvone jinadharma ja apUrva kalpavRkSa che. kAraNa ke e svarga-mokSanAM sukharUpa phaLane Ape che. A viSe kahyuM che ke - ""dharmarUpakalpavRkSa kalpanAmAM paNa na Ave tevA manuSya-deva-mokSasukhIrUpa phaLone Ape che, zAzvata che, parAdhIna nathI = svAdhIna che. AthI A dharmarUpa kalpavRkSa apUrva che." (283) ahavA ciMtAmaNi eso, savvattha sukhadAyago / nihANaM savvasukkhANaM, dhammo savvannudesio // 284 // athavA sarvajJakathita A dharma apUrvaciMtAmaNi che. kAraNa ke A lokamAM ane paralomAM ema sarvasthaLe sukha Ape che. kahyuM che ke - dharmarUpa ciMtAmaNi jeo vaMdana karavAnA svabhAvavALA deva samudAyane vaMdana karavA yogya che evA uttamamunione paNa sarvakALa sevavA yogya che, tathA sadA A loka saMbaMdhI ane paraloka saMbaMdhI sukha Ape che, tethI A dharmarUpa ciMtAmaNi navo chekaapUrva che. tathA A dharmakSaya na pAme tevAM sarva sukhonA samUhane utpanna karanAra hovAthI sarvasukhonuM apUrva nidhAna che. kahyuM che ke - "jIvono uttamakuLamAM je janma thAya che, jIvone je A nirogI zarIra maLe che, caMdra kiraNonA jevo zveta ghaNo yaza cAre bAju je phelAya che, kRNavAsudevanI jema saMpUrNa pRthvInI lakSmI je prApta thAya che, je mokSasukha ane svargasukha maLe che, te kharekhara sadAya kSaya na pAmanArA dharmarUpa sunidhAnano vilAsa che." (284) dhammo baMdhU sumitto ya, dhammo ya paramo guruu| . mukkhamagge payaTTANaM, dhammo paramasaMdaNo // 285 // dharma sadA hitakaranAra hovAthI apUrva baMdhu che. kahyuM che ke - "dharma kRtrimatAthI rahita che, arthAt dharma upajAvI kADhelo nathI, satya che, sarvalokone anukULa che, sadAya ISTa vastune karavAnuM ghara che. AthI jinezvaroe kahelA A dharmane tenA jANakAro navIna apUrva baMdhu kahe che." tathA dharmasarvaApattisamUhane dUra karanAra hovAthI ane sarvasaMpattione meLavI ApanAra hovAthI apUrva sumitra che. kahyuM che ke - "dharma ApattisamUhanuM vidAraNa karIne saMpattine meLavI ApavA mATe sadA sajja rahe che, paralokamAM paNa jIvanI sAthe Ave che. tethI dharma ja navIna sumitra che." tathA sArI rIte upAsanA karAyelo dharma anya janmamAM paNa pratyeka buddha vagerene jAtismaraNa AdithI tattvono bodha utpanna karanAra hovAthI paramaguru che. kahyuM che ke - "samya upAsanA karAyelo dharma jIvone anyabhavamAM paNa spaSTa ane suMdara bodha karAve che, jethI dharma kharekhara ! paramaguru che. saMbhaLAya che ke pUrve jemaNe dedIpyamAnadharmaryo che tevAkarasaMvagere muniobaLada vagerene joIne ja jaladI sodhane pAmyA." tathA mokSamArgamAM pravRtta thayelA jIvo mATe dharma zreSTha ratha che. kAraNa ke jaladI muktipurImAM pahoMcADe Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (379) bAvIzamuM gRSNamana (parivAra dharmadezanA) dvAra che. kahyuM che ke - "dharmarU5 ratha kyAMya bhAMgI javAnA svabhAvavALo nathI, eka ja kASThavALo che, kheMcyA vinA ja ISTabhUmi upara cAle che, badhIya tarapha zalyothI rahita che, tethI A dharma ratha navIna che." (285) dhammo patthayaNaM divvaM, dhammo rynnsNco| satthAho mukkhamaggassa, dhammo saTTa nisevio // 286 // dharma divya (zreSTha) bhAtuM che. kAraNa ke te kyAreya khUTatuM nathI. kahyuM che ke - dharmarUpa bhAtuM dararoja bhojana karI zakAya tevuM che, atyaMta pavitra, sarva doSone dUra karanAra, ochuM na thAya tevuM, atizaya amUlya ane avinAzI che, AthI dharmarUpa bhAtuM divya che. tathA dharma divyaratnano bhaMDAra che. kAraNa ke te rAjA vagere parane AdhIna nathI. kahyuM che ke - "dharmarUpa ratna bhaMDArarAjA, bhAgIdAra ane cora vagerene AdhIna nathI, ocho thato nathI, Icchita kare che, paralokamAM jIva sAthe jAya che, tethI A dharmarUpa ratnabhaMDAra divya che." tathA sArI rIte sevAyelo A dharmarUpa sArthavAha divya che. kahyuM che ke - "dharmarUpa sArthavAha lobhathI rahita che, atizaya bhayaMkara ane jeno aMta na joI zakAya tevA saMsArarUpa jaMgalamAMthI bahAra kADhIne sansiddhipurImAM laI jAya che, tethI kharekhara A dharmarUpa sArthavAha divya che.' (286) jiNadhammAu ya logaMmi, sAro anno na vijjae / - vikaeNtA vimAr3ayA, namo subyakti sAthe ra87che. A pramANe aneka upamAothI dharmanI stuti karIne dAMta batAvavA dvArA dharmanI sarvazreSThatA jaNAvavA mATe pAMca gAthAone kahe che - lokamAM jinadharmathI anya atizaya kiMmatI paNa padArthasamUha zreSTha nathI. kAraNa ke jaina zAsanamAM A (havenI gAthAomAM kahevAze te) daSTAMto saMbhaLAya che. (287) ayAIo jahA loe, suvannaM uttamaM bhave / osahINaM tu savvANaM, jahA dhannasuosahI // 288 // dhannA saMthAro ya, nahI rAsaMghano . uttamo hoi dehINaM, tahA dhammo jiNAhio // 289 // jevI rIte lokamAM loDhuM vagere sarva dhAtuothI suvarNa viSane dUra karavuM vagere aneka guNothI yukta hovAthI | uttama che, jevI rIte daSTigaMdha ane agnistaMbha vagere karanArI sarva auSadhiomAM sarva puruSArthone sAdhavA mATe samartha evuM dhAnya ja manuSya zarIranuM pAlana karanAra hovAthI uttama auSadhi che, jevI rIte gaNima-dharima vagere sarvadhAnyonA saMcayathI (=DhagalAthI) ratnasaMcaya atizaya ghaNI kiMmata AdinA kAraNe uttama che, tevI rIte jinakathita dharma sarvottama che.* (288-289) * ahIM dina padano artha gujarAtI anuvAdamAM lIdho nathI.' Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra (180) zrAddhadinakRtya gosIsaM candaNANaM ca, vaNANaM naMdaNaM vaNaM / muNiNaM jiNanAhotti, jahA NaM hoi uttamo // 290 // tahA savvANa dhammANaM, majjhe hoi suuttamo / dhammo jiNehiM pannatto, ahiMsAe vibhUsio // 291 // jevI rIte sarvacaMdanomAM gozISa caMdana (divyacaMdana) sugaMdha Adi guNonA kAraNe uttama che, sarva vanomAM naMdanavana sadA phaLo thatA hovAnA kAraNe uttama che, sarva muniomAM arihaMta covIza atizaya Adi guNonA, kAraNe uttama che, tevI rIte sarvadharmomAM ahiMsAthI vibhUSita evo jinakathita dharma A loka-paralokanAM sukhone lAvanAra hovAthI atizaya uttama che. dharmanuM "ahiMsAthI vibhUSita" evuM vizeSaNa jinakathita dharma sarva dharmothI uttama kema che e jaNAvavA mATe che. ahIM bhAvanA A che - "jinakathita dharma vinA anya koI dharmamAM dharmanuM mULa evI ahiMsA sArI rIte jaNAtI nathI ane paLAtI nathI. AthI jinakathita dharma ja sarvottama dharma che." ahIM yathA ( jevI rIte) ane 3ttama ( zreSTha) e be zabdano anekavAra ullekha karyo che. A ullekha zuddhadharmamAM atizaya Adara jaNAvanAra hovAthI dura nathI. kahyuM che ke - "anuvAda, Adara, visA, bhUzArtha, viniyoga, hetu, IrSyA, alpatA, saMbhrama, vismaya, gaNanA ane smaraNamAM punarukti doSa nathI." anuvAda: anuvAda eTale koI zabdanI vyAkhyA. jemake - bAra mahinAno varSa thAya. ahIM bAra mahinA ane varSa eka ja che. chatAM punarukti na gaNAya. AdaraH bhAI! tame AvyA te sAruM thayuM. bhAI! tamArA vinA A kArya koNa karata? ahIM bhAI zabdano be vAra prayoga Adara batAvavA mATe che. visA kiyA, guNa, dravya ke jAti dvArA ekI sAthe ghaNI vastuono saMbaMdha karavAmAM Ave te vIsA. jemakekiyA- gurue dharma pamADavA gAmaDe gAmaDe vihAra karyo. guNa- A dezamAM gAme gAma manohara che. dravya- ghare ghare ghoDA che. jAti. je je yoddhA che te dareka kSatriya che. bhUSArtha: bhuzArtha eTale adhika-ghaNuM. jemake- jevA jevuM ghaNuM ghaNuM joI lIdhuM. vAtavAtamAM mAnI bane viniyoga: viniyoga eTale levaDa-devaDa levaDa-devaDa karavAmAM koI vastu anekavAra levAya che ane anekavAra apAya che, athavA eka ja vAta pharI pharI kahevAya che. hetu koI kAryanA aneka hetuo hoya che. to e badhA hetuo batAvavAmAM punarukti na gaNAya. ISyaH ISyathI eka ja vAtane vAraMvAra kahe che. jemake- tuM khoTo che, tuM khoTo che. alpatA jemake- thoDuM thoDuM Apa, dhIme dhIme cAla. Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya saMbhrama : vismaya : gaNanA 381 bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra jemake - are ! sApa sApa. jemake - aho ! keTaluM suMdara ! keTaluM suMdara ! gaNatarI ekavAra karI lIdhI hoya to paNa cokkasa karavA mATe bIjI-trIjI vAra gaNavAmAM doSa nathI. smaraNa bhUlI na jAya e mATe vAraMvAra pATha karAya che. (290-291) tApamAyaM mahAsattuM, ujjameNa viyAriDaM / kAyavvo appamattehiM, dhamme tubbhehiM ujjamo // 292 // jinadharma uttama che ema batAvIne have upadezane kahe che---- jinadharmanI uttamatA jANyA pachI pramAda rUpa mahAzatrune khaDga samAna jIvavIryodhArUpa udyamavaDe vidArIne (=phADI nAkhIne) tamAre apramatta banIne dharmamAM udyama karavo joIe. pramAda - madya, viSaya, kaSAya, nidrA ane vithA ema pAMca prakArano che, athavA ajJAna ane saMzaya vagere ATha prakArano che. A pramAda anaMtadu:kha utpanna karanAra hovAthI mahAzatru che. kahyuM che ke- "phakta A zatru anAdithI che, ane sadAya jIvanI sAthe rahelo che. te 'pramAda' evA nAmathI prasiddha che. enI kuMThita (buThThI) nahIM thayelI utkRSTa zaThatAne jANo. (1) A loka je vistArathI vithA kare che, kuTa viSayomAM je tRpta thAya che, atyaMta pramattanI jema je ceSTA kare che, guNa-doSanA bhedane je jANato nathI, svahitano upadeza ApavA chatAM je krodha kare che, hitane jANato hovA chatAM hitamAM je ALasa kare che, te badhuM duSTAtmA pramAdarUpa kuzatruno vilAsa che. (2-3) A pramANe jANIne puruSArthane phoravIne duya paNa A zatrune jIto. kAraNa ke upekSA karAyelA rogo ane zatruo kyAreya sukha mATe thatA nathI.'' (4) tathA apramAdI ane pramAdI jIvane atizaya alpakALathI ja mahAna karmapariNAmarUpa vipAka thAya che, arthAt alpa kALa paNa jo apramAdI bane to tene zubha baMdha dvArA ghaNo lAbha thAya che, ane alpa kALa paNa jo pramAdI bane to tene azubha karmabaMdha dvArA ghaNuM nukazAna thAya che. ahIM pamAya viyAriOM = pramAdane vidArIne ema kahevAthI apramAda kahevAI ja gayo che. chatAM ahIM abamattehiM = ''apramatta banIne'" ema kahyuM te upadezano avasara hovAthI punarukti nathI. vivecana upadezamAM eka ja vAta vAraMvAra kahevAmAM doSa nathI. A viSe kahyuM che kesAAya-jJALa-tava-gosahevu, vaC-thurU-payALesu / saMtaguNakittaNesu ya na huMti puNaruttadosA // 1 // svAdhyAya, dhyAna, tapa, auSadha, upadeza, stuti, dAna, paramAM rahelA satya guNonuM kIrtanaA badhAmAM vAraMvAra karavA chatAM punaruktino doSa lAgato nathI.''(292) jiNANaM pUyajattAe, sAhUNaM pajjuvAsaNe / AvassayaMmi sajjhAe, ujjameha diNe diNe // 293 // Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra (382) zrAddhadinakRtya dharmamAM udyama karavAnuM kahyuM. jinapUjA vagere dharma che. AthI tene ja uddezIne upadeza ApatA sUtrakAra kahe che jinapUjA, yAtrA, sAdhusevA, Avazyaka ane svAdhyAyamAM dararoja udyama karo. jinapUjA: jinapUjA eTale dararoja traNa saMdhyAe atizaya sugaMdhI cUrNa (=vAsakSepa) AdithI jinamUrtinI pUjA karavI. kahyuM che ke keTalAka puNyavAna manuSyo jemanA caraNo pUjya che evA jinezvaranI sugaMdhI padArthothI, suMdara vilepanothI, suMdara puSpothI, dhUpothI, akhaMDa akSatothI, dIpakothI, uttama bhojanadravyothI, zreSTha AbhUSaNothI, vividha vastrothI, vividha phaLothI, vividha varNavALA ane suvarNanA pUrNakaLazothI, stotrothI ane stavano vagerethI sukhane lAvanArI pUjAne kare che.' yAtrA yAtrA aSTAhnikA, rathayAtrA ane tIrthayAtrA ema traNa prakAranI che. aSTAblikA yAtrA aTAhnikA yAtrA eTale ATha divasano mahotsava. A yAtrAnA cha bhedo che. temAM eka aSTAhnikA yAtrA caitramAM ane bIjI AsomAM thAya che. A baMne zAzvatI yAtrAo che. saghaLI ya devo ane vidyAdharo AbeyAtrAo naMdIzvaradvIpamAM athavA potapotAnA sthAne kare che. traNa comAsInI traNa ane paryuSaNanI eka ema cAra aSTAhnikA yAtrA azAyatI che. rathayAtrAH jemAM jinamUrti padharAvI hoya tevo ratha nagaramAM koI kyAMya aTakAve nahi te rIte zRMgATaka* trika, catuSka, catvara, caturmukha, mahApatha vagere mArgomAM zAsananI paramaprabhAvanA thAya te rIte phare te rathayAtrA. A ratha yAtrA thatI hoya tyAre sarva saMgha samudAya rathanI sAthe cAlI rahyo hoya, rathamAM padharAvelA prabhujI upara zveta chatra dhAraNa karAyeluM hoya, pratimAjInI baMne bAju cAmaro vIMjAtA hoya, rathamAM dhajAo hoya, A rIte e ratha zobhato hoya. AkAzamAM paDaghA paDe te rIte Dhola ane vAjiMtro vagADAtA hoya. dizAnA madhyabhAgo baherA banI gayA hoya te rIte suMdara maMgala gIto gavAtA hoya. vividha puruSo vagere manohara nRtya karI rahyA hoya. seMkaDo stutipAThaka loko UMcethI jinadharmanA maMgala gIto gAtA hoya. A rIte rathanuM paribhramaNa thAya te rathayAtrA. tIrthayAtrA jo ke nizcayanayathI jJAnAdiyukta AtmA ja tIrtha kahevAya che. to paNa vyavahAranayathI tIrthakaronA janma, dIkSA, kevalajJAna, nirvANa ane vihAranI bhUmio paNa ghaNA bhavyajIvone zubha bhAvonI prApti karAvanArI hovAthI bhavasamudrathItAravAnA kAraNe tIrthakahevAya che. tethI saghaLAsvajano ane sarvasAdharmikonI sAthe kramaza: dareka gAmamAM ane dareka zaheramAM viziSTa caityaparipATI karavA pUrvaka darzanazuddhi mATe zatruMjaya Adi tIrthomAM yAtrA mATe javuM te tIrthayAtrA. sAdhusevA jJAna-darzana AdithI muktipadane sAdhanArA sAdhuonI sevA karavI, arthAtemano abhyatthAna vagere ATha prakArano vinaya karavo. te A pramANe : 1. jotAM ja UbhA thavuM. 2. AvatA hoya tyAre sanmukha javuM. 3. be hAtha joDIne mastake aMjali karavI. 4. jAte Asana ApIne besavA vinaMtI karavI. 5. temanA beThA pachI besavuM. 6. bhaktithI vaMdana karavuM. 7. zarIrasevA karavI. 8. jAya tyAre vaLAvavA javuM. Avazyaka sAmAyika vagere cha adhyayanarUpa Avazyaka ( pratikramaNa) savAra-sAMja karavuM. * zRMgATaka vagere zabdono artha A pramANe che - zRMgATaka = jyAM cAra rastA bhegA thAya tevuM sthAna - coka, trika = jyAM traNa rastA bhegA thAya tevuM sthAna. catuSka = jyAM cAra rastA bhegA thAya tevuM sthAna-cokaDI. catra = coro. caturmukha = jyAM cAra daravAjAvALAM gharo hoya tevuM sthAna mahApatha = moTo mArga Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (383) bAvIzamuM gRhagamana (parivAra dharmadezanA) dvAra svAdhyAyaH vAcanA vagere pAMca prakArano svAdhyAya karavo. jinapUjA vagere karavAmAM dararoja prayatna karo. kAraNa ke AvuM RSivacana che - je je rAtri pasAra thAya che te te pAchI AvatI nathI. adharma karanAranI te rAtrio niSphaLa jAya che." (23) aladdhapuvvaM tu lahe vi eyaM, sAmaggiyaM dullahiyaM ca loe / muttUNa saMsAra asAraneha, kareha tA ujjamaNaMca tubbhe // 294 // upasaMhAra karavAnI IcchAvALA sUtrakAra kahe che bhavabhramaNanuM darzana karavAmAM Ave to samajAya che ke pUrvokta manuSyabhava vagere sAmagrI ukta rIte durlabha che, ane pUrve kyAreya prApta thaI ja nathI. lokamAM pUrve kyAreya prApta na thaI hoya tevI durlabha paNa manuSyabhava vagere sAmagrIne pAmIne saMsAranA asAra snehane mUkIne tame dharmamAM udyama ja karo = svazakti pramANe dharmanuM AcaraNa ja karo. ahIM sneha eTale viSayono rAga. A sneha anitya che ane pariNAme du:kha ApanAra che ityAdi kAraNothI asAra che = apradhAna che, arthAt tAttvika nathI. (294) kAUNaM sayaNavaggassa, uttamaM dhammadesaNaM / sijjA ThANaM tu gaMtUNaM, kare annaM tao imaM // 295 // dharmadezanA dvArano upasaMhAra karatA sUtrakAra uttara graMthanA saMbaMdha mATe kahe chesvajanavargane uttama dharmadazanAkarIne zAsthAne jaIne pachI bIjuM A (=have kahevAze te) kare. (25) Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trevIsamuM vidhizayana dvAra (384) zrAddhadinakRtya, (23) vidhizayana dvArA sumarittA bhuvaNanAhe, gacchijjA causaraNayaM / khAmei jaMtuNo savve, dukkhe je ke vi ThAviyA // 296 // dAraM 23 // dharmadazanA dvAra kahyuM. have trevIsamA vidhizayana" dvAranuM vivaraNa karatA sUtrakAra kahe che- [1] zayana karavAnA sthAne jaIne zrAvaka caityavaMdana kare. kahyuM che ke - "sAdhuone ahorAtramAM sAtavAra ane *zrAvakone traNa, pAMca ke sAtavAra caityavaMdana karavAnuM hoya che.' sAdhuone sAta vAra caityavaMdana, A pramANe che - 1. savAranA pratikramaNamAM (vizAla locana). 2. jinamaMdiramAM. 3. bhojana karyA pahelAM (paccazmANa pAravAmAM). 4. saMvaraNamAM = bhojana pachI. 5. sAMjanA pratikramaNamAM (namoDastu vardhamAnAya). 6. sUtAM pahelAM porisimAM (cakkasAya). 7. jAgyA pachI (jagaciMtAmaNIthI jayavIyarAya sudhI) ema sAtavAra sAdhuone caityavaMdana karavAnuM hoya che. [2] pachI cAra zaraNano svIkAra kare. te A pramANe - (1) jeono rAga-dveSAdi durguNo(doSo)no samUhanAza pAmyo che, je sarvajJo che, temaja traNeyajagatanA jIvothI je pUjAyelA che, tathA yathAsthita vastutattvane jaNAvanArA che, vaLI jeo zaraNa karavA yogya che, te zrI arihaMtonuM mane zaraNa thAo. (2) dhyAnarUpI agnithI jeoe karmone mULathI bALI nAkhyAM che, jeo sarvajJa ane sarvadarzI che ane jeo anaMtasukha tathA anaMtabaLa (vIrya)thI zobhe che, te zrI siddhabhagavaMtonuM mane zaraNa thAo. (3) jJAna-darzana-cAritrarUpa traNa ratnothI yukta, sva-paranA tAraka ane jagabhUjya evA zrI sAdhubhagavaMtonuM mane zaraNa thAo. (4) saMsAranAM duHkhono nAza karanAra ane mokSasukhane pragaTa karanAra evA zrI jinezvaroe kahelA dharmanuM mane haMmezAne mATe zaraNa thAo. [3] pachI je koI jIvone zArIrika - mAnasika duHkhamAM mUkyA hoya = joDyA hoya te ekendriyabeiMdriya-teiMdriya-cauriMdriya-paMcedriyarUpa sarva jIvone khamAve. (296) * zrAvakonA caityavaMdananI saMkhyA A pramANe che - be vAra pratimaNamAM (vizAla locana + namoDastu vardhamAnAya) be, nidrA pahelAM (saMthArA porisimAM cakkasAyanuM) eka, jAgyA pachI (jagaciMtAmaNinuM) eka, jinapUjAnA traNa ema sAta thAya. eka vakhata sAMjanuM pratikramaNa na kare ane nidrA pahelAMnuM caityavaMdana na kare tene (savAranA pratikramaNamAM vizAlalocana ane jagaciMtAmaNi e be caityavaMdana thavAthI) pAMca, athavA be pratikramaNa na kare ane nidrA pahelAM ane jAgyA pachI caityavaMdana kare to pAMca, kevaLa jinapUjAnA traNa caityavaMdana kare tene traNa thAya. Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya ( 385) trevIsamuM vidhizayana dvAra khAmemi savvajIve, savve jIvA khamaMtu me / mittI me savvabhUesu, ve majjha na keNai // 297 // jIvone kevI rIte khamAve te kahe che anaMtabhavomAM paNa ajJAna ane mohathI mUDha thayelA meMsarva koI jIvone je pIDA karI hoya tene, vartamAnamAM te ajJAna-moha TaLI javAthI khamAvuM chuM. sarva jIvo mArA te duSTa vartanonI kSamA karo. kAraNa ke mAre sarva jIvonI sAthe maitrI che, koInI paNa sAthe mAre vaira nathI. A rIte sarva jIvone khamAve. (297) AhAraM uvahiM dehaM, pugviM duccinnayANi ya / apacchimaMmi UsAse, savvaM tiviheNa vosire // 298 // zUla ane vizucikA vagerethIna kalpelA maraNanI saMbhAvanA che, ane evA saMyogomAM tatkAla AhAra Adino tyAga karavAnuM azakya che. AthI hamaNAM ja teno tyAga karavA mATe kahe che AhAra, upadhi, zarIra, pUrve karelAM duSTa AcaraNo - A badhAne chellA zvAsocchAse vividha vosirAvuM chuM ema kahIne vosirAve. (298) je me jANaMti jiNA, avarAhA jesujesu tthaannesu| . te haM AloeuM, uvaDhio savvabhAveNaM // 299 // kSamApanA pachI jina samakSa AlocanA karatA sUtrakAra be gAthAone kahe che je je sthAnomAM mArA je aparAdhone jinezvaro jANe che te badhA aparAdhonI zuddhi mATe udyata thayelo huM sarvabhAvathI ( mana-vacana-kAyAthI) AlocanA karuM chuM. (29) ___ chaumattho mUDhamaNo, kittiyamittaM ca saMbharai jIvo / " iAna saMparamina, micchAmi dudhauM tasya mArU00 | chavastha ane mUDha manavALo jIva keTaluMka mAtra yAda kare che, arthAt jIvane thoDuM ka ja yAda rahe che. AthI je pApo mane yAda Ave che ane je pApa yAda AvatAM nathI mArA te badhAM pApa mithyA thAo. (300) pANivahamusAdattaM, mehuNadiNalAbha'NatthadaMDaM ca / aMgIkayaM ca muttuM, savvaM uvabhogaparibhogaM // 301 // gharamajjhaM muttUNaM, disigamaNaM muttu masagajUyAI / vayakAehiM na kare, na kArave gaMThisahieNaM // 302 // have svIkArelA bhoga-upabhoga vagerene choDIne navakAra gaNAya tyAM sudhI sarvapApasthAnono tyAga karavA mATe kahe che macchara ane ju vagerenI hiMsAno nidrAdhIna dazAmAM paNa saMbhava hovAthI te trasa jIvone choDIne rAte zayanavasare anya sarvatra-sthAvarajIvonI hiMsA, sarvaprakAranA juTha-corI-maithuna, (rAkhelA parigraha uparAMta) Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trevIsamuM vidhizayana dvArA (386) zrAddhadinakRtya te divase thayelI kamANI vagere sarva parigraha, anarthadaMDamAM kalaha vagere, bhoga-upabhogamAM palaMga ane pathArI je svIkAryuM hoya te sivAyanI saghaLI bhoga-upabhoganI vastuo, dizAparimANamAM jyAM suvAnuM hoya te gharano madhyabhAga vagere choDIne bIjA sthaLe javuM-AvavuM, A badhAM pApono navakAragaNIne gAMTha choDuM nahi tyAM sudhI vacanathI ane kAyAthI huM jAte karuM nahi ane bIjA pAse karAvuM nahi e bhAMgAthI tyAga karuM chuM ema hiMsAdi pApono tyAga karavo. manathI pApone choDavAnuM zakya na hovAthI ahIMmanathI' e bhAMgAthI tyAga karAto nathI. tathA anumodanAno tyAga paNa azakya hovAthI "na anumo' e bhAMgAthI tyAga karAto nathI. (301-302) tahA kohaM ca mANaMca, mAyaM lobhaM taheva ya / pijaM dosaM ca vajemi, abhakkhANaM taheva ya // 303 // arairaIpesunnaM, paraparivAyaM taheva ya / mAyAmosaMca micchattaM, pAvaThANANi vajimo // 304 // krodha, mAna, mAyA, lobha, rAga, dveSa, abhyAkhyAna, arati, rati, pazUnya, paraMparivAda, mAyAmRSAvAda ane mithyAtva- e pApasthAnono huM tyAga karuM chuM ema bolIne sarva pApasthAnono tyAga karavo. kodha eTale matsara. mAna eTalegarva. mAyA eTale kuTilatA. lobha eTale mUcha. A krodhAdino udayanirodhathI (=udayamAM na AvavA devAthI) ane udayamAM AvelAne niSphaLa karavAthI tyAga karuM chuM. emanuM bhedo vagere svarUpa karmacaMda vagerenI gAthAothI jANI levuM. A kaSAyomAM AgaLanA anaMtAnubaMdhI ane apratyAkhyAna kaSAyono udaya to che ja nahi. AthI bAkInA kaSAyono udaya paNa na thavA devo. rAga avyakta mAtrA-lobhanA udayarUpa che. dveSa avyakta kodha-mAnanA udayarUpa che. abhyAkhyAna eTale khoTA doSono Aropa mUkyo. rati eTale iSTavastumAM prIti. arati eTale aniTa vastumAM aprIti. "zUnya eTale droha karIne paradoSone pragaTa karavA. paraMparivAda eTale mukharapaNAthI paraniMdA karavI. mAyA pUrvaka mRSA bolavuM te mAyAmRSAvAda. mithyAtva eTale tattvo pratye zraddhAno abhAva. (303-304) Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (387) covIzamuM abrahma tyAga dvAra (24) abrahmavirati dvArA aho moho mahAmallo, jeNaM amhArisA vi hu / jANaMtA vi aNiccattaM, viramaMti na khaNaMpi hu // 305 // dAraM 24 // have "abrahmavirati' dvAra che. kAraNa ke zrAvake prAya: brahmacArI rahevuM joIe. brahmacaryamohanI jugupsAthI ja pALI zakAya. AthI moha jugupsAne ja kahe che - aho! moha mAmalla che. jethI karIne amArA jevA paNa sarva bhAvonI anityatAne jANatA hovA chatAM gharavAsathI ke viSayasukhathI kSaNavAra paNa nivRtta thatA nathI. ahIM "aho' e zabda vismayapUrvaka khedanA arthamAM che. moha eTale mUDhatA ke vedamohanIya. mahAmala eTale jenI tulanAmAM bIjo koI malla na AvI zake tevo malla. moha atizaya durja hovAthI mahAmala che. kahyuM IMdrabhUtine kaSTathI kevalajJAna utpanna thayuM, sthUlabhadra muni vikArane (=ahaMbhAvane) pAmyA, bharatarAjAe laDAImAM pratijJAne khaMDita karIne bhAI upara caka mUkyuM, rAme paNa lakSmaNanA zabane cha mahinA sudhI khabhA upara dhAraNa kyuM, A pramANe moha pRthvI upara vividha svarUpavALo thAya che, mATe te moharAjAne namaskAra thAo." tathA "kRza, kANo, laMgaDo, kAnathI rahita, puchaDI vinAno, bhUkhathI kSINa thayelo, vRddha, gaLAmAM ghaDAnA kAMThAvALo, parUthI bhinA thayelA ane kRmisamUhathI DhaMkAyelA cAMdAothI malina zarIravALo - Avo paNa kUtaro kUtarInI pAchaLa jAya che. kAmadeva haNAyelAne paNa haNe ja che." sarvabhAvonI anityatA A pramANe che - aho! jIvonI saMpatti caMpaka puSpanA raMga-kalara jevI che, rati matta strInA kaTAkSa jevI che, samatA kamaLadaLanA agrabhAge rahelA jalabiMdunA jevI che, prema vijaLInA daMDa jevo che, lAvaNya hAthInA karNatAlaka jevuM che, zarIra kalpAMtakAlanA pavanathI bhamatI dIpakanI kAMti ( teja) jevuM che, yauvana parvatanI nadInA vega samAna che." (305) jeNa bhavarukkhakusumaphalAiM, eyAI ddibhruuvaaii| bhajA niyalamalohaM, baMdhaNapAsaM baMdhujaNo // 306 // gRhavAsathI anivRttinI ja hetu dvArA niMdA karatA sUtrakAra kahe che-- bhavarUpa vRkSanA puSpa-la samAna A bALako che, loDhA vinAnI beDI samAna patnI che, bAMdhavAnA doraDA samAna baMdhujana che, AthI gRhavAsathI nivRtti thaI zaktI nathI. (306) viputta-mA-maphaLa-mAyA-manA si.. - te u taDaTThiyaNhAyA, bhuMjai ikkallao dukkhaM // 307 // * hAthInA kAna Ama tema ryA karatA hoya che, arthAt sthira rahetA nathI. Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIzamuM abrahma tyAga dvAra vaLI bIjuM- priyaputra, baMdhu, bahena, mAtA ane patnI mATe tuM pApo kare che, paNa te badhA nAhIne kAMThe UbhA rahI jAya che, arthAt pApanuM phaLa bhogavavA sAthe AvatA nathI, ane temanA mATe karelAM pApothI thanArA du:khane tuM ekalo ja bhogave che. 388 zrAddhadinakRtya eyArisaMpi jANato, maggaM savvannudesiyaM / na virajAmi baMdhUsu, aho nillajjayA mama // 308 // gRhavAsanA svarUpane vicArIne potAnI jugupsA karavA mATe kahe che---- sarvajJakathita AvA paNa mArgane huM jANato hovA chatAM baMdhuo pratye virAga pAmato nathI. aho ! mAruM nirlajapaNuM! (308) nimmamatta sukhaggeNaM, chiMdiuM mohapAsayaM / khaMto daMto jiyANaMgo, muNimaggaM pavimo // 309 // 'kyAre huM A pramANe karIza'' ema kahe che---- kSAnta-dAMta banIne, kAmadevane jItIne nirmamatvarUpa tIkSNa talavArathI moharUpa baMdhanane chedIne huM kyAre munimArgane (=dIkSAne) svIkArIza ? (309) Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtyA 389) paccIsamuMstrIzarIrasvarUpa ciMtana dvAra (25) strI zarIrasvarUpaciMtana dvAra itthI nAma maNussANaM, sagganivvANaaggalA / savvadukkhasamUhassa, esA khANI aNiTThiyA ||310||daarN 25 // vAhINaM ca mahAvAhI, visANaM ca mahAvisaM / aviveganaranAhassa, rAyahANI viyAhiyA // 311 // aNatthANaM mahAThANaM, mUlaM duccariyANa u / AvAso asuittassa, jao eyaM viyAhiyaM // 312 // vizeSathI brahmacaryavratamAM sthiratA thAya e mATe pacIsamA "strIzarIrasvarUpaciMtana" dvAranuM vyAkhyAna karatA sUtrakAra kahe che-- strI manuSyonA svarga-mokSa mATe AgaLiyA samAna che, sarvadu:khasamUhanI aNagamatI khANa che, vyAdhiomAM mahAvyAdhi che, jheromAM mahAra che, avivekarUpa rAjAnI rAjadhAnI kahevAya che, anarthonuM mahAsthAna che, duSTa AcaraNonuM mULa che, azucinuM ghara che, kAraNa ke A ( nIcenI gAthAmAM kahevAze te) kahyuM che. (310-311-312) asuimuttamalappavAharUvayaM, vaMtapittavasamajapupphasaM / meyamaMsabahuhaDakaraMDayaM, caMmamittapacchAiya juvaiaGgayaM // 313 // zarIranA svarUpane ja kahe che strInuM zarIra vijhA-mUtra-melanA satata pravAha svarUpa che, UlaTI, pitta, carabI, majjA ane *guphasathI bhareluM che, meda, mAMsa ane ghaNAM hADakAMno karaMDiyo che. strInuM zarIra aMdarathI AvA svarUpavALuM hovA chatAM bahArathI mAtra cAmaDIthI DhaMkAyeluM che. tethI avivekI jIvone manohara lAge che. kahyuM che ke - "je mukha legmanuM ghara che tene paNa caMdranI upamA ApI che. mAMsanI gAMTharUpa be stanone suvarNakaLazanI upamA ApI che. vijhA ane mUtrano AdhAra evA nitaMbane (kulAne) zreSTha hAthInA mastakanI spardhA karanAra che evI upamA apAya che. atizayasiMgha strIzarIrane viziSTa kavilokoe moTuM svarUpa ApI dIdhuM che= mahattva ApI dIdhuM che.' A pramANe kuvikalpothI vihvaLa cittavALo puruSa aMdha puruSathI paNa adhika che. kAraNake - "jagatamAM aMdhapuruSa AgaLa rahelI jovA yogya bIjI vastune joto nathI, paNa rAgAMdha puruSa to je che tene joto nathI ane je nathI tene jue che. kAraNake azucino Dhagalo evA priyatamAnAM aMgomAM mogarAnuM puSpa, kamaLa, pUrNacaMdra, kaLaza, zobhatI latA ane pallavanI upamA ApIne harSa pAme che." A pramANe strI zarIranA yathArtha svarUpane vicAre. (313) * puchusa e DAbI bAjunA peTanI aMdara lohInA phINamAMthI thato vikAra viroSa che. zabdakozamAM "hadayanI nIce peTanI aMdara mAMsapiMDanA AkArano padArtha" evo artha che. Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccIzamuM strIzarIrasvarUpa ciMtana dvAra 390 maMsaM imaM muttapurIsamIsaM, siMghANakhelAi ya nijjhataM / eyaM aNicvaM kimiyANa vAsaM, pAsaM narANaM maibAhirANaM // 394 // zrAddhadinakRtya vaLI bIjuM---- strInuM A zarIra maLa-mUtrathI bhareluM che, zleSma, kapha ane thuMka vagere azucinuM jharaNuM che, anityakSaNavinazvara che, rasadhAtumAM utpanna thatA gaMDUpada vagere aneka prakAranA kRmi jIvonuM sthAna che, AvuM paNa zarIra buddhirahita puruSo mATe baMdhanarUpa che. kAraNa ke A lokamAM ane paralokamAM baMdhananuM kAraNa che. (314) pAseNaM paMjareNa ya, bajjhaMti cauppayA ya pakkhI ya / iha juvai paMjareNaM, baddhA purisA kilissaMti // 315 // A ja arthane vicAratA sUtrakAra kahe che---- catuSpado=pazuo doraDA vagere pAsathI baMdhAya che, pakSIo pAMjarAthI baMdhAya che. ahIM (=adhyAtmamAM) yuvatirUpa pAMjarAthI baMdhAyelA puruSo kleza pAme che. (315) sIyaM ca uNhaM ca sahaMti mUDhA, itthIsu sattA aviveyavaMtA / ilAiputtuvva cayaMti jAI, jIyaM ca nAsaMti ya rAvaNuvva // 396 // klezane ja dRSTAMta dvArA pragaTa karatA sUtrakAra kahe che---- strIomAM Asakta thayelA mUDha ane avivekI puruSo ThaMDI-garamIne sahana kare che, IlAputranI jema jAtine choDe che, rAvaNanI jema prANano nAza kare che. IlAputranuM dRSTAMta IlAvardhana nagaramAM jitazatru nAmano rAjA hato. Ila nAmano zeTha hato. tenI dhAraNI nAmanI patnI hatI. temane IlAdevInI ArAdhanAthI eka putra thayo. IlAdevIe Apyo hovAthI te putranuM IlAputra evuM nAma rAkhavAmAM AvyuM. samaya jatAM te sarvakaLAomAM nipuNa banyo. yuvAna banelo te sadA dhArmika vAMcana vagere AdhyAtmika kriyAomAM samaya pasAra karato hato. raMga-rAga upara tene aNagamo hato. tene lagna karavAnI jarAya bhAvanA na hatI. yauvana avasthAmAM AvavA chatAM tene yuvatio tarapha jarAya AkarSaNa na hatuM. te yuvatio tarapha najara paNa karato na hato. mA-bApe tene paraNavA mATe ghaNuM samajAvyuM, paNa te ekano be na thayo. tenI eka ja vAta hatI ke bhogo e kAdava che. mAre kAdavathI lepAvuM nathI. mAre bhogI nathI banavuM, mAre yogI banavuM che. mohAMdha mA-bApe putra paraNe e mATe durAcArI kharAba cAla cala-gatavALA yuvAnonI sobata karAvI. mitro kharAba hovA chatAM tenI pAse to ''ame sArA-dharmarucivALA chIe'' evo dekhAva karIne tenA mitro banyA hatA. kAraNa ke temane khAtrI hatI ke IlAputra kharAbamitronI sobata karato nathI. mitroe dhIme dhIme IlAputrane dhArmika pravRtio ochI karAvIne bAhya pravRttio tarapha vALavA mAMDyo. eka vAra mitro tene udyAnamAM pharavAnA bahAne bahAra laI gayA. udyAnamAM naTakanyA adbhuta nRtya karI rahI hatI. mitro nRtya jovA mATe UbhA rahyA. mitronI sAthe IlAputrane paNa tyAM UbhA rahevuM paDyuM. tenI dRSTi naTakanyA upara paDI. naTakanyAne jotAM ja te tenA upara mohita thaI gayo. tenI sAthe paraNavAno nirNaya karI Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya ( 39 ) paccIsamuM strI zarIrasvarUpa ciMtana dvAra lIdho. have tene naTakanyA vinA cena paDatuM nathI. rAta-divasa naTakanyA ja yAda Ave che. khAvAnuM bhAvatuM nathI. UMgha AvatI nathI. koInI sAthe vAta karavAmAM utsAha thato nathI. mitroe tene udAsInatAnuM kAraNa pUchyuM. teNe satya hakIkta kahI. mitroe tenA mA-bApane A vAta kahI. mA-bApane A jANIne du:kha thayuM. mAbApe tene anya kulIna sArI kanyA paraNAvavA mATe ghaNuM samajAvyo. paNa IlApune naTakanyAne ja paraNavAno Agraha rAkhyo. mA-bApane thayuM ke AnA AvA anucita Agraha mATe ame ja javAbadAra chIe. kAraNake ame ja tene kharAba mitronI sobatakarAvI. IlAputra potAnA nirNayamAM makkama che. AthI jo tene amenaTakanyAne paraNavAno niSedha karIzuM to e jAte ja tene paraNaze athavA ApaghAtakaraze. Ama vicArIne pitAenachUTake naTane bolAvIne prastAva mUkyo. naTa potAnI kanyA IlAputrane Ape to tene zeTha pAsethI ghaNuM dhana maLatuM hatuM. chatAM te potAnI kanyA tene ApavA icchato na hato. kAraNa ke tene potAnA vyavasAyano gaurava hato. AthI teNe kanyA ApavAnI nA pADI. zeThe ghaNo Agraha karyo tyAre teNe kahyuM: mArI kanyA tamArA putrane eka zarate ApuM. IlAputra amArI naTamaMDaLImAM Ave, amArI sAthe bhojanAdi kare, amArI sAthe ja rahIne nRtyakaLAno abhyAsa kare. pachI mane jaNAze ke te nRtyakaLAmAM kuzaLa banI gayo che, nRtyakaLAthI dhana meLavI zake che, tyAre huM tene mArI kanyA ApIza. zeThe e zarata na svIkArI. pharI IlAputrane bIjI koI sArI kanyA sAthe paraNavA mATe samajAvyo. ghaNI kAkalUdIo karI. paNa IlAputra te zaratathI paNa naTakanyAne ja paraNavAno Agraha rAkhyo. mA-bApane raDatAM mUkIne IlAputra naTamaMDaLImAM gayo. nRtyakaLAo zIkhavA mAMDI. thoDA ja samayamAM te nRtyakaLAmAM pravINa banI gayo. tenI kuzaLatA joIne naTa prasanna banyo. naTe IlAputrane kahyuM: have tuM tArI nRtyakaLA batAvIne dhana prApta kara, jethI tene mahotsava pUrvaka mArI kanyA paraNAvuM. IlAputra naTamaMDaLIne laIne bennAtaTanagaramAM Avyo. tyAMnA rAjAne namaskAra karIne kahyuM ke ame Apane amArI nRtyakaLA dekhADavA icchIe chIe. rAjAe kahyuM: tame mane nRtyakaLAthI khuza karazo to huM tamane ghaNuM dhana ApIza. nRtyano samaya nakkI karIne rAjAe nagaramAM jAherAta karAvI dIdhI. samaya thayA pahelAM ja loko nRtyasthaLe AvavA lAgyA. thoDA ja vakhatamAM nRtyasthaLa lokothI khIcokhIca bharAI gayuM. samaya thatAM rAjA paNa potAnI rANI vagerenI sAthe tyAM AvI gayo. IlApune nRtya zarU karyA. eka ekathI caDhiyAtAM nRtyo karIne lokone khuza karI dIdhA. nRtyamAM tAla mujaba paTaha (Dhola) vagADavAnuM kAma naTakanyA karatI hatI. naTakanyAnA paTavAdanathI paNa badhA loko khuza thayA. rAjA naTakanyAnuM rUpa joIne tenA upara mohita thayo. rAjA naTakanyAne IlAputranI patnI samaje che. AthI tene vicAra Avyo ke jo A naTa marI jAya to A naTaDI mane maLe. naTa marI jAya evA AzayathI rAjAe naTane kahyuM: jo tuM vAMsa upara caDhIne nRtya karI batAve to huM tane kharo nartaka kahuM. IlApura tema karavA taiyAra thayo. te vAMsa upara caDhIne vAMsanA upara goThavelA eka pATiyA upara Avyo. tyAM koI jAtanA AdhAra vinA nRtya karavA lAgyo. naTakanyAe Dhola vagADavA sAthe karNapriya madhura gIta gAvA mAMDyuM. vAtAvaraNa AlhAdaka banI gayuM. koI jAtanA AdhAra vinA addhara rahIne nRtya karato joIne lokone thayuM ke naTa hamaNAM ja nIce gabaDaze, hamaNAM paDaze, hamaNAM paTakAze, ema lokonA zvAsa paNa thaMbhI jatA hatA. lokonA mukhamAMthI cIcIyArI paDI jatI hatI. tenuM adbhuta nRtya joIne sarva prekSako Azcaryamugdha banI gayA. paNa naTImAM mugdha rAjA naTa upara khuza na thayo. rAjAne ema hatuM ke vAMsa upara nRtya karatAM karatAM A naTa nIce paDIne mRtyu pAmaze. paNa rAjAnI Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccIzamuM strIzarIrasvarUpa ciMtana dvAra A dhAraNA niSphaLa banI. na AthI rAjAe bIjI AjJA karI ke vAMsa upara caDhIne vAMsano paNa AdhAra lIdhA vinA nRtya karI batAva. IlAputra tema paNa nRtya karavA taiyAra thayo. teNe vAMsa upara caDhIne AkAzamAM addhara rahIne nRtya karavA mAMDyuM. kadI nahI joyelA jIvasaTosaTInA nRtyo joIne loko to AbhA banI gayA. khuza thayelA loko tALIyo pADIne vAhavAha pokAravA lAgyA. paNa rAjA na to khuza thayo ane na to dAna ApyuM. rAjAe pharI bIjA divase nRtya karavAnuM kahyuM. IlAputre bIjA divase paNa te ja pramANe adbhuta nRtyo karI batAvyAM. rAjAe pharI trIjA divase AvavAnuM kahyuM. IlAputre trIjA divase paNa pUrvanI jema ja AzcaryakAraka nRtyo karyAM. rAjAe kahyuM : pharI AvatI kAle nRtyo karI batAvIza to tane ghaNuM dravya ApIza. ghaNuM dravya maLavAnI AzAthI IlAputre cothA divase paNa nRtya karavAnuM svIkAryuM. 392 zrAddhadinakRtya cothA divase IlAputra vAMsa upara caDyo. tene vicAra Avyo ke rAjA traNa traNa divasathI Ama kema kare che ? jIvasaTosaTInA nRtyo karavA chatAM prasanna kema thato nathI ? A vakhate tenI najara rAjA sAme paDI. rAjAne joIne ja e TharI gayo. kAraNake rAjA Dhola vagADatI naTaDI tarapha kAmuktAthI ekITase joI rahyo hato. rAjAnI netra vagerenI ceSTAone joIne te rAjAnA manobhAvane pAmI gayo. te samajI gayo ke rAjAnuM mana mArI priyAmAM Asakta thayuM che, AthI mane mArI nAkhavA Ama kare che. AthI tene bhogavAsanA upara tiraskAra thayo. rAjAne dhikkAravA sAthe teNe potAnI jAtane paNa dhikkArI. kulIna evA meM A naTakanyAmAM pAgala banIne mArA kuLane kalaMka lAge tevuM karyuM, mAtA-pitAne tarachoDyA, ene meLavavA meM kevAM du:kho veThayAM ? kevuM jIvana jIvyuM? kharekhara ! bhogavAsanA bhayaMkara che. AvA vicArathI tene vairAgya thayo. A vakhate tenI najara pAsenA makAna upara paDI. teNe joyuM ke vividha vastra ane zaNagArothI vibhUSita eka rUpavatI navayauvanA eka munirAjane modako vahorAvavAnI vinaMtI karI rahI che. muni nIcI dRSTi karIne UbhA che. yuvatinA zarIra sAme diSTa paNa karatA nathI. yuvata modako vahoravAno Agraha kare che ane muni na levAno Agraha kare che. A dazyane joIne IlAputra vicAramAM paDI gayo. A muni potAnI sAme UbhelI rUpavatI yuvata samakSa diSTa paNa karatA nathI, jyAre huM A naTaDImAM pAgala banyo chuM. yuvati modako vahoravA mATe ATalo Agraha kare che chatAM muni letA nathI. dhanya che emane ane dhikkAra che mane. Ama svaniMdA ane muninI prazaMsA karatA karatAM IlAputra zubhadhyAnamAM caDhI gayo. zubhadhyAnamAMthI zukladhyAna AvyuM, ghAtI karmono kSaya thayo ane kevalajJAna pragaTyuM. kevalajJAna thatAM devoe temane muniveSa Apyo. pachI divyasuvarNa kamala upara besIne potAno pUrvabhava kahyo. te A pramANe- huM pUrve vasaMtapuramAM brAhmaNa hato. vairAgya pAmIne brAhmaNInI sAthe jinadIkSA lIdhI. Ama chatAM baMnene paraspara sneharAga hato. tathA brAhmaNIe jAtimada karyo. sneharAganI ane jAtimadanI gurunI pAse AlocanA karyA vinA marIne svargamAM gayA. devalokanuM AyuSya pUrNa thatAM tyAMthI cyavIne huM A IlAputra thayo. brAhmaNI paNa tyAMthI cyavIne pUrve karelA jAtimadanA kAraNe laMkhanI A putrI thaI. pUrvabhavanA snehanA saMskAranA kAraNe huM tenA pratye gADha anurAgavALo thayo. A sAMbhaLIne vairAgya pAmelA rAjA, rANI ane naTaputrIe dIkSA lIdhI. zubha dhyAnathI jaladI ghAtI karmo khapAvIne kevalajJAna prAma karyuM. AyuSya pUrNa thatAM badhA mokSamAM gayA. rAvaNanI kathA to zrI rAmacaMdrajInA caritramAMthI jANI levI. (316) Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (393) chavIsamuM strIsaMganivRtti bahumAna dvAra . (26) strIsaMganivRtta bahumAna dvAra tA te sudhannA sukayatthajammA, te pUyaNijA sasurAsurANaM / muttUNa gehaM tu duhANa vAsaM, bAlattaNe je u vayaM pavannA // 317 // dAraM 26 // have "strIsaMgathI nivRtta thayelAo upara bahumAna" evA chavIsamA dvAranuM vivaraNa karatA sUtrakAra kahe tethI te manuSyo sudhanya che, teono janma susaphala che, teo sura-asura vagere devone pUjya che, ke jeoe du:khanuM sthAna evA gharane choDIne bAlyAvasthAmAM dIkSAno svIkAra karyo che. (317) veraggatikkhakhaggeNaM, chiMdiuM mohabaMdhaNaM / nikkhaMtA je mahAsattA, adipiyasaMgamA // 318 // te dhannA tANa namoM, dAsohaM tANa saMjamadharANaM / addhacchipiccharIo jANa, na hiyae khuDukkaMti // 319 // tathA-- . je parAkramI manuSyoe priyAnA saMgane anubhavyA vinA ja vairAgyarUpatIkSNa talavArathI mohanA baMdhanane chedIne dIkSA lIdhI che, ane tethI ja vikRtadaSTithI jonArI strIo jemanA hRdayamAM zalyanI jema khUMcatI nathI, te manuSyo dhanya che, saMyamadhArI temane namaskAra thAo, temano huM dAsa chuM. (318-319) tA kiM ca taM huja diNaM muhuttaM, jahiM pamuttUNa gihatthabhAvaM / nivvANasukkhANa nihANabhUyaM, aNavajapavvaja pavajimo'haM // 320 // A pramANe brahmacArIonI stuti karIne potAnI AzaMsA mATe kahe che - tethI te divasa ane te muhUrta kyAre Ave ke jyAre huM gRhasthAvasthAne mUkIne mokSasukhonuM nidhAnarUpa niSpApa dIkSAne svIkAruM. (320) puvvuttaM savvaM kAUNaM, ThAvittA cittamaMdire / bhayavaM paramiTThitti, tao nidaM tu gacchaI // 321 // upasaMhAra karavAnI icchAvALA graMthakAra kahe che - pUrvokta caityavaMdana ane cAra zaraNa svIkAra vagere badhuM karIne, cittarUpamaMdiramAM parameSThI bhagavAnane sthApIne, pachI nidrA kare, arthAt navakAra gaNIne suve. (321) -ka8 Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAvIzamuM bAdhakadoSa vipakSa ciMtana dvAra 394 (27) bAdhakoSovipakSa ciMtana dvAra zrAddhadinakRtya jammaM dukkhaM jarA dukkhaM, rogA ya maraNANi ya / aho tuvavo ya saMsAro, natha hrImaMti khaMtuLo // 322 | vAraM 27 // have 'AtmabAdhaka doSonA vipakSa zubhabhAvonI vicAraNArUpa' satAvIsamA dvAranuM vyAkhyAna karavAnI icchAvALA graMthakAra kahe che-- janma, jarA, rogo ane maraNo du:khanuM kAraNa hovAthI du:kharUpa che. aho ! jIvo jemAM du:khI thAya che te caturgatimAM bhramarUpa saMsAra du:kharUpa che. janma vagerenuM du:kha A pramANe che-- (zrI mahAvIra bhagavAna kahe che ke) ''he gautama ! tapAvelI agni jevI lAlacoLa soyo ekI sAthe AkhA zarIramAM bhoMkavAthI je duHkha thAya, tethI ATha gaNuM du: kha garbhAvAsamAMthAya. (1) garbhamAMthI nIkaLatAM mAtAnI yonirUpayaMtramAM pIlAtAM garbhavAsathI lAkhagaNuM ke kroDAkoDagaNuM duHkha thAya.''(2) jarA eTale vRddhAvasthA. te paNa du:kharUpa che. te A pramANe-- 'vRddhAvasthAmAM zarIra saMkocAI jAya che, arthAt kSINa thaI jAya che, cAlI zakAtuM nathI, dAMta paDI jAya che, AMkhe dekhAtuM nathI ke jhAMkhuM dekhAya che, rUpa osarI jAya che, moDhAmAMthI lALa paDe che, saMbaMdhIo kahyA pramANe karatA nathI, patnI sevA karatI nathI, vRddhAvasthAthI parAbhava pAmelA puruSanI putra paNa avajJA kare che. vRddhAvasthAnA AvA kaSTane dhikkAra thAo.'' ahIM kathA A pramANe che-- vRddhAvasthAthI parAbhava pAmatA vRddhanI kathA kauzAMbI nagarImAM dhanavAna dhana nAmano sArthavAha hato. tene ghaNA putro hatA. teNe ekalAe vividha upAyothI ghaNuM dhana meLavyuM. te dhanano teNe sarva du:khI baMdhuo, svajano, putra ane patnI Adi mATe upayoga karyo. pachI te kAlaparipAkanA kAraNe vRddha banyo. AthI teNe kuTuMbaAdinA pAlana mATe samartha ane kaLAomAM kuzaLa evA putro upara sarvaciMtAno bhAra nAkhyo. pitAe amane AvI ucca avasthAe pahoMcADyA che ane sarvane mAnya karyA che ema pitAnA upakAranuM smaraNa karIne kulInaputra tarIke pote koIka kAryomAM vyagra hovAnA kAraNe te asamartha vRddhanI potAnI patnIo dvArA sevA karAvatA hatA. temanI strIo paNa tenuM urtana, snAna, bhojana Adi sarva kAma samayasara pUrNapaNe karatI hatI. strIo samaya jatAM sevA karavAmAM dhIme dhIme zithila banavA lAgI. vRddhe sevA barobara na thavAthI ane vRddhAvasthAnA kAraNe cittAbhimAnathI atizaya du:khasAgaramAM DUbIne putro AgaLa strIo mArI sevA barobara karatI nathI ema phariyAda karI. potAnA patiothI kheda pamADAtI strIoe atizaya sevAne choDI dIdhI. badhI strIoe vicArIne ekamata thaIne potAnA patione kahyuM : amArAthI tenI sevA barobara karAtI hovA chatAM vRddhAvasthAnA kAraNe viparItapaNuM thavAthI satya hakIkatane chupAve che. jo tamane paNa amArA upara vizvAsa na hoya to bIjA vizvasanIya mANaso dvArA amArI sevAne juo. temaNe sevA kevI thAya che te jovA eka vizvasanIya mANasane mUkyo. badhI ya strIo te avasare sarva kAryo samayasara Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (395) sattAvIsamuM bAMdhakadoSa vipakSa ciMtana dvAra barobara karavA lAgI. putroe have pitAne pUchyuM: have sevA barobara thAya che ne? pUrvakALathI sneha rahita banelA pitAe kahyuM: strIo mAruM kaMI barobara karatI nathI. putroe vizvAsu mANasanA vacanathI satya hakIkata jANIne nirNaya karyo ke sevA barobara thatI hovA chatAM pitAjI vRddhAvasthAnA kAraNe vAraMvAra raDe che. AthI putroe paNa teno anAdara karyo. vAta nIkaLe tyAre bIjAone paNa pitAjIno to raDavAno svabhAva che ema kahetA hatA. tethI putrothI anAdara karAyelA, putravadhUothI parAbhava pamADAyelA ane parijanothI paNa vagovAyelA tenI vacanamAtrathI paNa koI paNa sevA karatuM nathI. A rIte svajana varga sukhI hovA chatAM te AyuSyanI zeSa avasthAne du:khathI ane ghaNA kaSTathI anubhave che. A pramANe vRddhAvasthAthI parAbhava pAmela zarIravALA ane tRNane vALavAmAM paNa asamartha evA bIjA paNa vRddho potAnA kAryamAM nAnA mANasathI paNa parAbhavane pAme che. tathA rogo du:kha che. jemake - vAta ane pitta AdithI thanArA phUla ane dAha vagere rogothI tathA kaDavA ane tIkSNa vagere auSadhothI jIvo nitya pIDAya che. jemaNe sukRto kya nathI tevA jIvone maraNo bhayajanaka hovAthI du:kharUpa che, athavA du:khano anubaMdha karanArAM che. jemake- AyuSyanesameTato, badhAM baMdhanone zithila karato, deharUpa sthAnane mUktojIvaghaNuM karuNa azubha dhyAna kare che. (1) je pramANe mAruM A baLa che te pramANe meM eka paNa zubha AcaraNa sArI rIte karyuM nathI. tethI maMdapuSyavALA mane maraNanA samaye sahAya koNa kare? (2) tathA - jemaNe pApakarmo kyAM che ane ethI maraNa pachI narakanI tIvra vedanA che te jIvo rAte sukhapUrvaka kevI rIte suve ? gAthAmAM rahelA va zabdathI devagati paNa du:kharUpa che ema samajavuM. jemake - lAMbA kALe paNa jene duHkha Ave che tene sukhI kema kahevAya ? ane je sukha maraNanA aMte saMsArano anubaMdha karanAruM hoya tene sukha kema kahevAya ? A pramANe saMsAra du:kharUpa che. (322) ikkhUNa jaMtANi vivajayAmi, kuMtAI sillAiM vaNijayaM ca / kalahaM ca jhaMjhaM ca caemi niccaM, savvANa pAvANamimaM khu mUlaM // 323 // A pramANe saMsAranuM svarUpa vicArIne have saMsAranA hetu karmono (kanAM kAraNono) tyAga karavA mATe kahe che- zeraDI (vagere) pIlavAnA yaMtro, bhAlo vagere ane barachI vagere zastro, vepAra, aMgArakarmavagere maMdAnanA dhaMdhA, jelanuM rakSaNa karavuM vagere kaThora vyavasAya, A badhAno tyAga karuM chuM. A badhAno pUrve niSedha karyo hovA chatAM pharI ahIM niSedhanuM ciMtana atizaya tyAga karavA yogya che ema jaNAvavA mATe che. kalaha ane jhaMjhAno nitya tyAga karuM chuM. kAraNa ke kalaha vagere karavuM e ja sarva pAponuM = A loka saMbaMdhI ane paraloka saMbaMdhI du:khonuM mUla kAraNa che. kalaha eTale UMcA svarathI jhagaDavuM. jhaMjhA : koIe aparAdha karyo hoya tethI Akhoya divasa tenA pratye kyAyathI kaluSita thaIne je kaMI kahevuM te jhaMjhA. Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAvIsamuMbAIkadoSavipakSa ciMtana dvAra 396 zrAddhadinakRtya ahIM nizItha sUtramAM kahelAM be daSTAMto che. te A pramANe- sAdhu samudAyamAM kaSAyo utpanna thAya tyAre upazamana karavuM. anyathA mahAna anartha thAya. be kAMcaDAnuM daSTAMta jemake - eka moTA jaMgalamAM ghaNI vanarAjIthI zobhatuM sarovara hatuM. tyAM ghaNA jalacara prANIo ane pakSIo beThA hatA. e jaMgalamAM eka moTuM hAthIonuM ToLuM rahe che. ekavAra unALAmAM hAthInuM ToLuM vRkSanI zItala chAyAmAM beThuM hatuM. A vakhate be kAcaMDA (=kAkIDA) laDavA lAgyA. temane laDatA joIne vana devatAe. badhAne svabhASAmAM ghoSaNA karI ke- "he hAthIo he jalavAsIo! sAMbhaLo. he vasa-sthAvara jIvo! A badhAya tame mAruM vacana sAMbhaLo. jyAM be kAcaMDA laDe che tyAM vinAzanI saMbhAvanA che." mATe tame laDatA evA temanI upekSA na karo. A pramANe kahevA chatAM jalacara vagere prANIoe vicAryuM - laDatA A kAcaMDA amane zuM karaze ? Ama vicArIne badhAe vanadevatAnA vacananI avagaNanA karI. laDAImAM eka kAcaMDo hArI gayo. AthI UMcuM mukha karIne sUtelA hAthInA sUMDhamAM A bila che ema samajIne pravezyo. bIjo paNa tenI pAchaLa temAM pravezyo. tyAM paNa baMne yuddha karavA lAgyA. AthI hAthI vyAkuLa thaI gayo. AthI hAthIe vanane bhAMgI nAkhyuM. temAM rahelA ghaNA jIvone mArI nAkhyA. pANIne valovIne jalacara jIvono ghAta karyo. taLAvanI pALa bhAMgI nAkhI. AthI taLAva nAza pAmyuM. badhA jalacara jIvo nAza pAmyA. vaLI bIjuM prabaLa adhikaraNa (jhagaDo) utpanna thAya tyAre pAse rahelA sAdhuoe baMnene chUTA pADIne upazAMta karavA joIe. gurue te baMnene kahevuM ke he Aryo! upazAMta thAo, upazAMta thAo. upazAMta nahi thayelAne saMyama kyAMthI hoya ? ane svAdhyAya paNa kyAMthI hoya ? mATe upazAMta thaIne svAdhyAya karo. A pramANe dramanI jema zAkapatrothI suvarNarasano tyAga na karo. A viSe daSTAMta A pramANe che dramakanuM daSTAMta dhana meLavavAnI ciMtAmAM paDelA dramakane eka parivrAjake pUchyuM : Ama tuM ciMtAmAM kema paDyo che? teNe kahyuM huM daridratAthI parAbhava pAmyo chuM. parivrAjake kahyuM: huM tane dhanavAna karuM chuM. huM tane jyAM laI jauM tyAM tuM Ava ane tane je karavAnuM kahyuM ke tAre karavuM. pachI bhAtuM sAthe laIne te baMnee gahana jhADImAM praveza karyo. parivrAjake tene kahyuM: ThaMDI, garamI, pavana ane parizramane gaNavuM nahi, arthAt e badhuM sahana karavuM, sudhAtRSAne sahana karavI, brahmacaryanuM pAlana karavuM, acitta kaMdamUla-patra-puSpa phalano AhAra karavo, jarA paNa krodha na karavo, A badhAnuM pAlana karavA pUrvaka zamIvRkSanA parNapuTothI suvarNarasane levo. dramake A vidhithI suvarNa rasa laIne tuMbaDuM bharyuM. pachI baMne cAlyA. mArgamAM parivrAjaka dramakane kahyuM: tuM mArA prabhAvathI dhanavAna thaIza. vAraMvAra A pramANe kahevAthI gusse thayelA dramake kahyuM: jo tArA prabhAvathI - maherabAnIthI aizvaryA che to mAre te aizvaryanuM prayojana nathI. Ama kahIne zAkapatrothI suvarNarasano tyAga karavA lAgyo. suvarNarasano tyAga karatA tene parivrAjake kahyuM: zAkapatrothI suvarNarasano tyAga na kara, nahi to pAchaLathI zoka karIza. A daSTAMtano upanaya A pramANe che - e pramANe guru paNa kaSAya karanArA sAdhuone kahe ke tame kalaha na karo. nahi to pAchaLathI paritApa pAmazo. ahIM zamIpatra samAna anuSThAno che. saMyama rUpa suvarNasa che. zAkSatrasamAna kSAyo che. Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya sattAvIzamuM bAdhakadoSa vipakSa ciMtana dvAra kaSAyothI savayo ityAdi zAstravacana pramANe saMyamano nAza thaye chate tame zoka karazo. savayoLa ityAdi zAstravacana A pramANe che-- pharusavaNeNa diNatava - mahikkhinto ya haNai mAsatavaM / 397 sitavaM savamALo, dArU DhaLato ya sAmAM || (31.mA.134) 'kaThora vacana bolanAra kaThoravacanathI eka upavAsathI thatA puNya vagereno nAza kare che. krodha karIne jAti-kuLa AdinA marma vagerene pragaTa karato jIva eka mAsakhamaNathI thatA puNya vagereno nAza kare che. ''tAruM AvuM azubha thAo.'' ema zApa Apato jIva eka varSanA tapathI thatA puNya vagereno nArA kare che, parano ghAta karato jIva saMyamano nAza kare che.'' (323) kiM me kaDaM kiMca me kiccasesaM, kiM sakkaNijjaM na samAyarAmi / kiM me paro pAsai kiM ca appA, kiM vAhaM khaliyaM na vivajjayAmi // 324 // saMsAranA hetuone aTakAvIne have mokSane yAda karavA mATe kahe che---- meM Aje devapUjA vagere kayuM kArya karyuM ? jIrNoddhAra vagere kayuM kArya mAre karavAnuM bAkI che ? zakya hoya tevuM tapa ane paThana vagere zuM karato nathI ? mArA niSThurabhASaNa vagere kayA doSane anya sAdharmika vagere jue che ? = jANe che ? kyAMka (=kyAreka) saMvegane pAmelo mAro AtmA zuM (=kayA doSane) jue che ? athavA huM kayA pramAdajanita aticArasamUhano tyAga karato nathI? ''jinezvaroe pramAda ATha prakArano kahyo che. ajJAna, saMzaya, mithyAjJAna, rAga, dveSa, matibhraMza (=bhUlI javuM vagere), dharmamAM anAdara ane yogonuM duSpraNidhAna. A ATha prakAranA pramAdano tyAga karavo joIe. AtmanirIkSaNa saMbaMdhI vivecana AvA prakAranI vicAraNAne dharmasaMgraha vagere graMthomAM dharmajAgarikA kahI che. dharma jAgarikAnA A svarUpathI samajI zakAya che ke dharmajAgarikA eTale AtmanirIkSaNa. dareka zrAvake A pramANe dararoja AtmanirIkSaNa karavuM joIe. AtmanirIkSaNano aciMtyaprabhAva che. AthI ja pa.pU. AcArya bhagavaMta zrI haribhadra sUri mahArAjAe yogazataka nAmanA graMthamAM A viSe bahu bhAra mUkyo che. Aje keTalAko kevaLa nizcaya nizcayano jApa japIne dharmakriyAo pratye tiraskAra bhAvavALA banyA che. jyAre keTalAko kevaLa dharmakriyAone ja mahattva ApIne nizcaya tarapha bedarakAra rahe che. AthI temane dharmakriyAthI je phaLa maLavuM joIe te phaLa maLatuM nathI. dharmakriyAnuM phaLa meLavavA dharmakriyA karatAM karatAM nizcaya tarapha lakSya rAkhatA rahevuM joIe. nizcaya eTale sAdhya. vyavahAra eTale nizcayane siddha karavAno upAya. rAgAdi doSono sarvathA nAza e nizcaya che. dharmakriyA e vyavahAra che. AthI doSo ghaTe e dharmakriyAnuM phaLa che. dareka dharmIe potAnI kkSA mujaba dharmakriyAo karatAM karatAM e kriyAothI mArA rAgAdi doSo keTalA ghaTyA e tapAsatA rahevuM joIe. e mATe dararoja AtmanirIkSaNa karavuM joIe. Aje dharmakriyA karanArAomAM AtmanirIkSaNa karIne dharmakriyAthI mArA doSo ghaTyA ke nahi enI tapAsa karanArA keTalA ? huM ATalA varSothI amuka amuka kriyAo karuM chuM. e Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAvIsamuM bAdhakadoSa vipakSa ciMtana dvAra (398) zrAddhadinakRtya kriyAothI doSo ghaTe ema zAstro kahe che, to mArAmAM e kriyAthI kyA kyA doSo keTalA keTalA aMze ghaTyA che AvI tapAsa karanArA keTalA ? AcAryazrI haribhadrasUri mahArAje yogazata graMthamAMnA perAmeniphaLa DhosAvelvA e zabdothI Aja viSayano nirdeza karyo che. sAdhake doSonI apekSAe atinipuNa Atma prekSaNa karavuM joIe. arthAt mArAmAM kyA kyA doSa Adi che ? rAga vadhAre che? dreSa vadhAre che? krodha vadhAre che? mAna vadhAre che ? mAyA vadhAre che? lobhavadhAre che? ema sAdhake pratidina atinipuNa AtmanirIkSaNa karavuM joIe. doSonuM nirIkSaNa karavAthI ja doSono vinAza thAya che. doSonA nirIkSaNa vinA doSono vinAza prakAza vinA aMdhakAranA pratikAranI jema azakya che. doSonuM nirIkSaNa paNa kevaLa potAnA mananA AdhAre ja nathI karavAnuM, kiMtu bIjA lokonI svajanasaMbaMdhI ke ADosI pADosI AdinI dRSTie paNa karavAnuM che. eTale ke anya (ziSTa) loko upara mArI kevI chApa che? anya (ziSTa) lokono mArA svabhAva mATe kevo abhiprAya che ? te paNa vicAravuM. ahaMkAra Adi doSone vaza banIne ApaNe doSonuM nirIkSaNa karavA utsAhita thatA ja nathI. puruSArtha phoravIne doSanirIkSaNa karavAmAM Ave to paNa ahaMkAra Adi doSothI mana doSone chupAvI de che. AthI doSo jovA prayatna karavA chatA ApaNane doSonadekhAya ema paNa bane. ApaNane kyAM anubhava nathI thato ke ApaNAmAM kodhAdi doSo hovA chatAM ApaNane dekhAtA nathI ane sAtti Adi guNo dekhAya che. AthI potAnI vRtti vANI ane vartananA AdhAre potAnA doSonuM nirIkSaNa kya pachI paNa (ziSTa) loko mane kevA svabhAvano kahe che te jovuM. zuM ApaNe nathI jotA ke ghaNA loko potAne zAMta udAra samajatA hoya che, paNa anya (ziSTa) lokonI daSTie teo krodhI ane kRpaNa hoya che, ane e hakIkata satya hoya che. potAne saraLa ane namra batAvatA loko anyanI daSTie mahAmAyAvI ane ati abhimAnItarIke prasiddha hoya che. AthI sAdhake potAnAdoSonuM svadaSTie nirIkSaNa karIne paradaSTie paNa nirIkSaNa karavuM jarUrI che. AthI ja pU. haribhadrasUri mahArAje doSonuM nirIkSaNa ati nipuNa karavuM" ema kahyuM. sva ane para ema ubhayanI daSTie doSonuM nirIkSaNa e ja atinipuNa nirIkSaNa Aje A pramANe AtmanirIkSaNa karanArA keTalA? potAne AtmavAdI kahenArA ane eno garva lenArAomAM paNa AtmanirIkSaNa karanArA viralA ja hoya che. kharekhara! jeTalA AtmavAdIo che teTalA badhA jo A pramANe AtmanirIkSaNa karavA mATe to A saMsAra svargasamo banI jAya. AtmavAdI gaNAtAo paNa zarIra vagerenuM ja nirIkSaNa karyA kare che AtmavAdI gaNAtA lokomAM paNa moTAbhAganA loko haMmezA zarIranuM viSaya sukhanAM sAdhanonuM ane viSayasukhanuM nirIkSaNa kya kare che. covIse kalAka zarIranI, viSayasukhanA sAdhanonI ke viSayasukhanI ja ciMtA kare che. zarIra upara jarAya du:kha na paDe, zarIramAM roga na Ave, AvelAM rogo kema dUra thAya, viSayasukhanAM sAdhano kevI rIte meLavavA, kyAMthI meLavavA, viSaya sukho kevI rIte bhogavavA vagere vicAraNA satata cAlu hoya che. zarIramAM jarA doSa-roga dekhAya ke turata potAnA lAgatA vaLagatAne phariyAda karaze ane vaidya-DaoNkTarane batAvIne doSa dUra karavA aneka prayatna kare che. paNa AtmAmAM kevA kevA ane keTalA keTalA doSo bharelA che, Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (399) sattAvIsamuMbAdhakadoSavipakSa ciMtana dvAra tathA enA yoge kevI kevI viTaMbaNA UbhI thaI che ane thayA kare che tathA bhaviSyamAM UbhI thaze eno vicAra karatA nathI. tAva Avyo to turata DaoNkTara bolAvaze. kadAca Arthika zakti nahIM hoya to DaoNkTara pAse jaze ane tAvanI phariyAda karaze. paNa aMtaramAM krodha utpanna thayo to koIne nahi kahe ane koInI pAse nahi jAya. zarIranA rakSaNa mATe prathamathI ja zarIranA speziyala DaoNkTara rAkhaze, paNa AtmAnA rakSaNa mATe AtmAnA DaoNkTaro rAkhanArA keTalA? dararoja ArIsAmAM joIne zarIramAM DAgha-dUSaNa hoya to dUra karanArA keTalA ane dararoja AtmAnA ArosAmAM dUSaNo joIne tene dUra karavA prayatna karanArA keTalA? zarIranA doSone dUra karavA muMbaI, kalakattA, amadAvAda jevA moTA zaheromAM aneka loko dUra dUrathI Ave che paNa AtmAnA doSone dUra karavA janArA loko keTalA ? aMgone svaccha rAkhavA aneka sAdhano vasAve che, ane upayoga kare che. dAMtane svaccha rAkhavA braza, Tutha pAvaDara, dAtaNa vagereno upayoga kare che. AMkhamAM davAnAM TIpAM nAkhI AMkha svaccha rAkhe che. pANI, sAbuthI zarIrano mela dUra kare che. tema AtmAne svaccha karavA sAdhano rAkhanArA keTalA? gharamAM dharmanA upakaraNo keTalAM? upAzrayamAM keTalAM? daMDAsaNa-kAmaLI-paMjaNI vagere pauSadhanI sAmagrI keTalI ane kevI ? daMDAsaNa meluM ane ghasAI gayelI dasIovALuM hoya... zarIra ke viSayasukhanAM sAdhano bagaDe to duHkha thAya che. jyAM sudhI sArAM na thAya tyAM sudhI becenI rahe che, ane sArAM thatAM sukha thAya che. paNa AtmA vadhAre bagaDe to du:kha thatuM nathI. AtmA bagaDe che tenuM du:kha na hoya tene sudhAravAnI ciMtA paNa na hoya e svAbhAvika che. AtmavAdI kahevaDAvavuM ane AtmavAdI banavuM emAM bheda che. sAcA AtmavAdIne AtmAnI AtmAnA guNonI ciMtA na hoya e banavA joga nathI. sAco AtmavAdI Astika che ane banAvaTI AtmavAdI nAstika che. AtmAnI ciMtA kare te sAco AtmavAdI ane Astika che. huM AtmAne mAnuM chuM ema kahe ane AtmAnI ciMtA na kare te Astika nathI, kiMtu nAstika che. bahAranA doSone kADhavAnI jeTalI ciMtA che, teTalI AtmAnA doSone kADhavAnI nathI roga, daridratA, apakIrti Adi dUra karavA ane Arogya, saMpatti, kIrti meLavavA jeTalI ciMtA ane prayatna thAya che, teTalI ciMtA ane prayatna jo aMtaranA doSone dUra karavA ane guNone meLavavA karavAmAM Ave to jIvananuM punita prabhAta pragaTyA vinA rahe nahi. A tyAre ja bane ke jyAre jema roga Adi upara aNagamo che ane bhautika sukha pratye prema che, tema doSo pratye aNagamo ane guNo pratye prema pragaTe. je vastu pratye aNagamo hoya tene dUra karavAno ane je vastu pratye prema hoya tene meLavavAno, tenuM rakSaNa karavAno zakya prayatna avazya thAya che. e mATe jenI salAha levA jevI lAge tenI salAha le ane kahe tema kare. darda gamatuM nathI to darda thAya ke turata tene dUra karavAno prayatna thAya che. dardI potAnI badhI hakIkta vaidya, DaoNkTarane kahI de che. guma hakIkta paNa kahI nAkhe che. jAheramAM kahevAya tema na hoya to ekAMtamAM laI jaIne paNa kahe. paNa kahyA vinA na rahe. keTalAka dardIo to evA paNa hoya che ke DaoNkTarane ghaNuM ghaNuM kahevAnuM hoya e badhuM ekI sAthe yAda na Ave eTale DaoNkTaranI pAse jatAM pahelAM badhuM yAda karIne tenI noMdha karI le) pachI DaoNkTara jema kahe tema vartavA taiyAra rahe che. khorAka lIdhA vinA kema jIvI zakAya evuM kahenArA paNa DaoNkTara kahe to, kevaLa maganA pANI upara divaso sudhI rahe che. basa, tema doSo pratye tiraskAra pragaTe to tenA DaoNkTaro mahApuruSo pAse javAnuM mana thAya ane te kahe tema karavA zakya prayatna thAya. - A eka sAmAnya niyama che ke jene je vastu upara aNagamo pedA thAya tene te vastu dUra karavAnuM mana Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAvIsamuM bAdhakadoSavipakSa ciMtana dvAra (400) zrAddhadinakRtya. thayA vinA rahe nahi. dUra karavAnuM mana thayA pachI zakya prayatna paNa thAya. AthI doSone dUra karavAnuM mana thayA pachI potAnA doSonuM nirIkSaNa thAya ane doSo kone kahevAya kyA kyA kAraNothI doSo pedA thAya vagere jANavAna prayatna thAya. paNa Aje doSo pratye aNagamo hoya ane ethI tene dUra karavAno kImIyo batAvanArA mahApuruSo pAse jatA hoya, tevA manuSyo bahu ja alpa saMkhyAmAM che. moTA bhAganA manuSyo to potAnAthI ucca jIvana gALanArA mahApuruSo jagatamAM vidyamAna che te paNa mAnatA nathI, potAnI jAtane ja mahApuruSa-moTApuruSa mAne che, eTale teo bIjA konI pAse jAya ? dharmakiyA karanArAomAMthI guru pAse AvanArA thoDA AvI paristhitinuM zuM kAraNa ? dharmakriyA nahi karanArAonI ja AvI paristhiti che evuM nathI, dharma kriyA karanArAomAM paNa ghaNAonI AvI paristhiti che. Aje dharmakriyA karanArA ghaNA ochA che. dharmakriyA karanArAomAMthI paNa guru pAse AvanArA ochA che. guru pAse AvanArAomAMthI paNa doSone samajavA ane dUra karavA AvanArA bahu ochA che. doSo samajavA guru pAse AvanArA keTalA? dharmakriyAo karavA chatAM nizcaya tarapha lakSya nathI enuM A pariNAma che. nahito dharmakriyA karanArane potAnA doSonI ane tene dUra karavAnA upAyanI jijJAsA na thAya ? Aje guru pAse AvanArA ja ochA che. temAM paNa potAnA doSone dUra karavAnA upAyanI jijJAsAthI guru pAse AvanArA ghaNA ja ochA che. pariNAme Aje bAhya dharmakriyAo ghaNI thavA chatAM, ethI je pariNAma AvavuM joIe te AvatuM nathI. dhUmadhAme dhamAdhama cAlI dharmakriyA karanArA nizcayanA lakSyathI rahita hoya ane dharmakriyA karAvanArA guruo paNa nizcayanA lakSyathI rahita hoya to bahArathI ADaMbara bhale thAya, paNa aMdaranI daSTie pola ja hoya. dharmakriyA karanArA ane dharmakriyA karAvanArA nizcayanA lakSyathI rahita hoya to kevI paristhiti thAya tenuM varNana paramopakArI pa.pU. upAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAje savAso gAthAnA stavananI DhALamAM karatAM kahyuM che ke - viSaya rasamAM gRhi mAciyA, nAciyA guru madapUra re! dhUmadhAme dhamAdhama calI, jJAna mAraga rahyo dUra re IIche. gRhastha viSayarasamAM Asakta hoya, sAdhuo-kuguruo madathI bharelA hoya to e baMne maLIne je dharma thAya temAM bahArathI dhUmadhAma thAya, paNa jJAna mArga dUra rahI jAya. arthAt azuddha kiyA phAle-kUle ane zuddha kriyA dUra thAya. viSayarasamAM Asakta gRhastha dharma kare to viSayasukha mATe kare. paralokamAM svarganAM sukho maLe ane vartamAnamAM lokamAM ApaNI vAha vAha thAya vagere AzayathI kare. mAnapAnanA bhUkhyA guru gRhasthanA AtmAnI ciMtA karavAne badale potAnI vAhavAha kema thAya enI ciMtA kare. ethI gRhastho pAse zAsanonnatinA bahAne moTA ADaMbarathI potAnA sAmaiyA vagere karAve. AnAthIgRhastha-sAdhubaMnenI vAhavAhathAya. pariNAme AtmalakSya kyAMya aTavAI jAya. Ano artha e thayo ke dhUmadhAme dhamAdhama calI, jJAna mAraga rahyo dUra re... dhUma eTale mAnabhUkhyA sAdhuo. dhAma eTale viSayarasamAM Asakta gRhastho. e baMnenI dhamAdhama eTale ADaMbarapUrvaka guru praveza, pratiSThA vagere kriyA. sAdhuo zarIranI anukULatA, sArAM khAna-pAna, sArAM vastrapAtra, sArI vasati, bhaktagaNanI vRddhi, lokamAM vAhavAha, lAITamAM AvavuM vagere lakSyavALA banI jAya ane gRhastho vartamAna jIvanamAM Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (401) sattAvIsamuM bAMdhakadoSavipakSa ciMtana dvAra dhana, kIrti ane parabhavamAM svargasukho meLavavAnA lakSyavALA banI jAya to dharma kevI rIte rahe? dareka dharmI gRhasthoe ke sAdhuoe pote je kaMI dharmapravRti kare che te kyA AzayathI kare che te tapAsavuM joIe. AmAM pote ja potAno nirNaya karI zake, bIjAo na karI zake. kAraNa ke aMtaramAM malIna Azaya hoya, paNa bahArathI zAsana unnati, zAsana prabhAvanA mATe A karIe chIe ema kahe. eTale bIjAo to Ano Azaya sAro che ema ja kahe. bahArathI A dharmapravRtti ane zAsana prabhAvanA vagere mATe karIe chIe ema kahe. paNa aMtaramAM malina Azaya hoya evuM paNa bane. aMdarano malina Azaya to pote ja jANI zake che, jJAnI jANI zake. nizcaya daSTi eTale dharmanA phaLa tarapha daSTi. dharmanuM mukhya phaLa doSonI hAni ane guNonI vRddhi che. Ama to mokSano bhAva e nizcaya daSTi che. paNa mokSa doSono vinAza ane guNonA pragaTIkaraNa vinA na thAya. doSono vinAza ekadama na thaI jAya. jema jema zuddha dharmanAM anuSThAno thatAM jAya tema tema doSonI hAni-doSomAM ghaTADo thato jAya. doSonI hAni thAya eTale guNonI vRddhi thayA vinA rahe nahi. dhIme dhIme doSonI hAni thatAM eka samaya evo AvI jAya ke doSono sarvathA vinAza thaI jAya. AthI vartamAnamAM ApaNe dharmanA anuSThAno karatAM karatAM ApaNA doSo ghaTe che ke nahi e tapAsatA rahevuM joIe. dharmanAM anaMtara phaLo AcAryazrI haribhadra sUri mahArAje dharmabiMdu nAmanA graMthamAM dharmanA phaLanuM varNana karatAM jaNAvyuM che ke dharmanA phaLa be prakAre che. eka anaMtara phaLa ane bIjuM paraMpara phaLa. anaMtara phaLa eTale turata phaLa maLe. paraMpara phaLa eTale kAlAMtare maLe. anaMtara phaLa vartamAna bhavamAM ja avazya maLe. sUryodaya thAya ane prakAza na thAya evuM bane ja nahi. tema zuddha dharma thAya ane phaLa maLe nahi evuM bane ja nahi. rAga vagere doSonI hAni, udAratA vagere guNonI vRddhi ane lokapremanuM saMpAdana e dharmanAM anaMtara-turata maLanArAM phaLo che. jo zuddhabuddhithI dharmanAM anuSThAna karavAmAM Ave to jema jema dharma thato jAya tema tema rAga vagere doSo ghaTatA jAya ane udAratA vagere guNo vadhatA jAya. udAra mANasa prAya: ziSTa lokanA premane prApta karIne lokapriya banI jAya. A phaLo avazya maLI jAya evA che. AthI dareka dharmIe A phaLo mane maLe che ke nahi te tapAsavuM joIe. jo e phaLo na maLatAM hoya to kema nathI maLatAM enI tapAsa karavI joIe. dardI jema jema davA karato jAya tema tema enAthI darda maTe che ke nahi, e tapAsato jAya. tapAsatAM khabara paDe ke darda maTatuM nathI to tarata coke. darda kema maTatuM nathI e vicAre. temAM davA barobara che ke nahi te vicAre. davAno AdhAra vaidya -DaoNkTara upara rahe che. vaidya-DaoNkTara sArA hoya to davA barobara Ape. vicAratAM ema lAge ke davA barobara che to e vicAre ke huM davA barobara lauM chuM ke nahi ? pathya barobara pALuM chuM ke nahi? A badhuM vicAre. ema dharmIAtmA paNa bhAva dardI che. ene rAgAdi doSonuM darda che. dharmanA anuSThAno rAgAdi doSo rUpa dardane dUra karavAnI davA che. AthI dharmIe davA karatAM karatAM rAgAdi doSo rUpa daI ghaTe che ke nahi te tapAsatA rahevuM joIe. nizcayanA lakSya rahita jIvonI dazA Aje nizcayanA lakSyathI rahita dharmanAM anuSThAna karanArAonI AnAthI viparIta dazA che. tevA jIvo jema jema dharma karatA jAya tema tema AtmA tarapha najara karavAne badale tijorI tarapha najara karatA jAya. ATalA varSothI huM dharmakaruM chuM to enAthI tijorImAM keTalo vadhAro thayo e joyA kare. dharmathI saMsAramAM keTalI anukULatAo Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAvIsamuM bAdhakadoSa vipakSa ciMtana dvAra (402) zrAddhadinakRtya vadhI e joyA kare. saMsAranI vADI lIlIchama bane e mATe aneka deva-devIonI sAdhanA kare. jeTalI bhakti tIrthaMkara paramAtmAnI na kare, teTalI bhakti saMsAranI vADI lIlIchama rAkhavA potAne je deva-devI upara zraddhA hoya tenI kare. evAo arihaMta paramAtmAnI pUjA pAMca miniTamAM patAvI de, ane pote mAnelA deva-devIonI pUjA vadhAre samaya kare. arihaMtanI mALA jape ke na paNa jape, paNa pote mAnelA deva-devIonI mALA lAko sudhI jape. AvA tIrthaMkara paramAtmAnI bhakti kare to paNa rAga vagere doSo ghaTADavA mATe nahi, kiMtu vadhAravA mATe kare. emano dharmakriyArUpa vyavahAra azuddha che. vyavahAra zuddha ane azuddha ema be prakArano che. jenA yoge rAgAdi doSo ghaTe te dharmakyiA zuddha vyavahAra che. jenA yoge rAgAdi doSo na ghaTe ke vadhe te azuddha vyavahAra che. jJAnIoe zuddha vyavahAranI mahattA batAvI che, azuddha vyavahAranI nahi. huM duHkhI rAgAdi doSothI chuM evo nirNaya thavo joIe rAgAdi doSo ghaTADavAnA AzayathI dharmakaranArAnI dharmakriyA zuddha vyavahAra che. rAgAdi doSo ghaTADavAnA AzayathI dharmakriyA to ja thaI zake ke, jo rAgAdi doSo pratye tiraskAra jAge. rAgAdi doSo pratye tiraskAra to ja Ave ke jo rAgAdi doSothI du:kha vadhe che e vAta haiyAmAM jacI jAya. rAgAdi doSo duHkhanuM mULa che e vAta haiyAmAM jagyA vinA nizcaya kyAMthI Ave ? rAga, dveSa, krodha, mAna, mAyA, lobha vagere doSothI azubha karmabaMdha thAya che. pachI jyAre baMdhAyelAM azubha karmono udaya thAya che, tyAre du:kha Ave che. AthI jo rAgAdi doSono sarvathA kSaya thaI jAya ane ethI karmabaMdha aTakI jAya to eka paNa du:kha na rahe. mATe mAre have mArA rAgAdi doSono kSaya karavo che. rAgAdi doSono kSaya karavAno upAya dharma che. AthI mAre have rAgAdi doSonA kSaya mATe dharma karavo che. AvA bhAvathI thatI dharmakriyA zuddha vyavahAra che. Avo bhAva AvyA vinA nizcayanuM lakSya na Ave. nizcayanA lakSa vinAnI dharmakriyA azuddha vyavahAra che. (ahIM 324mI gAthA pUrNa thaI.) (324). * * * * Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 403 aThThAvIzamuM dharmAcArya smaraNa dvAra (28) dharmAcArya smaraNa dvAra jIve no vahaI jo u, bAyare suhume tahA / aliyaM ca bhAsae neva, adattaM neva ginhae || 325 / / dAraM 28 / / aThThAvIsamA dharmAcArye smaraNa' dvArane kahe che-- AcArya sUkSma ane bAdara jIvone haNatA nathI, asatya bolatA nathI, adatta grahaNa karatA nathI. vadha dravyathI, kSetrathI, kAlathI ane bhAvathI cAra prakAre che. dravyathI : cha jIvanikAyano vadha. (pRthvI-ap-teu-vAyu-vanaspati-trasakAya) kSetrathI : sarva (=caudarAja) lokamAM. kALathI : divase ke rAte. bhAvathI : rAga ke dveSathI. tathA manathI, vacanathI, kAyAthI, karavuM, karAvavuM ane anumodavuM e nava bhAMgAthI. A pramANe sarvajIvonA sarva prakAranA vadhanA niSedhathI prathama mahAvratanA dhAraka e artha thayo. asatyanA cAra prakAra che. te A pramANe (1) sadbhAvaniSedha - je hoya teno niSedha karavo. jemake- AtmA nathI ityAdi. (2) asahbhAva-udbhAvanA - je vastu jevA svarUpe na hoya tevA svarUpe pragaTa karavI. jemake- AtmA aMguThAnA parva jeTalo che, athavA AtmA zyAmAka jAtinA saMkula jeTalo che, athavA AtmA saMpUrNa vizvavyApI che. (3) arthAntarokti - je na hoya tene kahevuM. jemake gAyane azva che ema kahevuM. (4) garha - paranA doSone pragaTa karavA. asatya dravyathI, kSetrathI, kAlathI ane bhAvathI cAra prakAre che. dravyathI* - sarva dravyomAM. kSetrathI - loka-alokamAM. kALathI - divase ke rAte. bhAvathI - mAyA-lobharUpa rAgathI ane krodha-mAnarUpa dveSathI. mAyAthI bimArI AdinuM bahAnuM batAvIne karavA yogya kAryamAM na pravartavuM. lobhathI miSTAnnanI prApti thatAM anya AhArane zuddha hoya to paNa aneSaNIya che ema kahevuM. krodhathI '"tuM dAsa che'' ityAdi kahevuM. mAnathI bahuzruta na hovA chatAM huM bahuzruta chuM ityAdi kahevuM. bhaya ane hAsya vagereno paNa A bemAM ja samAveza thaI jAya che. A asatya paNa trividha trividhathI che. * adatta cAra prakAre che. te A pramANe- * koI paNa dravya saMbaMdhI asatya bolavAnI saMbhAvanA che. mATe dravyathI sarva dravyo saMbaMdhI asatya che. * aloka saMbaMdhI khoTI prarUpaNA karavI e aloka saMbaMdhI asatya che. Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aThAvIzamuM dharmAcArya smaraNa dvAra (404) zrAddhadinakRtya svAmI adatta - svAmIe jenI anujJA na ApI hoya te. jIva adatta - sacitta vastune khAvI. tIrthakara adatta - aSaNIya (doSita) vagereno upabhoga karavo. guru adatta - gurune na jaNAvela (na batAvelA) AhAra Adino paribhoga karavo. (325) baMbhaM tu dhArae jo u, navaguttIsaNAhayaM / pariggahaM vivajjei, asamaMjasakArayaM // 326 // AcArya navagumithI sahita brahmacaryane dhAraNa kare che, ane ayogya karAvanAra parigrahano tyAga kare brahmacarya aDhAra prakAranuM che. kahyuM che ke - "mana-vacana-kAyAthI na karavuM, nakarAvavuM ane na anumodavuM ema (3*3=9) nava prakAre devatA saMbaMdhI ane te ja rIte nava prakAre manuSya saMbaMdhI kAmaratisukhathI = maithunathI nivRtti ema brahmacarya aDhAra prakAranuM che." (pra. 2. gA. 177) mathuna dravya AdithI cAra prakAre che. te A pramANe - dravyathI - rUpomAM tathA rUpasahagatamAM. rUpa eTale nirjIva pratimAo athavA jene AbhUSaNAdithI zaNagArelAM na hoya tevA citro. rUpasahagata eTale sajIva strI-puruSanA zarIro, athavA AbhUSaNAdithI zobhAvALAM citro. kSetrathI - Urdhva, adho ane tithya e traNeya lokamAM. kAlathI ane bhAvathI bhAMgA pUrvavat jANavA. brahmacaryanI navagumio A pramANe che(1) vasati - guminA pAlanamAM tatpara brahmacArIe strI-pazu-napuMsakothI saMsakta vasatimAM na rahevuM. kAraNa ke tyAM rahevAmAM brahmacaryamAM bAdhA thavAno saMbhava che. (2) kathA-ekalA brahmacArIe kevaLa strIone *dharmadazanArUpa kathA na kahevI joIe. athavA jAtisthA vagere strIkathA na karavI joIe. jAtikathA vagere pUrve 265mI gAthAmAM kahevAI gaI che. (3) niSaghA - strInI sAthe eka Asana upara na bese. strInA uThI gayA pachI paNa eka muhUrta sudhI te Asana upara na bese. (puruSanA uThI gayA pachI strI traNa prahara sudhI te Asana upara na bese. dharmasaMgraha bhAga-2 navaguminA varNanamAM) kAraNa ke strIthI upabhoga karAyeluM Asana cittavikArano hetu che. kahyuM che ke- "strInAM sthAna, zayana ane AsanamAM tenA sparzadoSathI kAma sAdhunA manane sparzadoSathI koDharoganI jema dUSita kare che." (4) iMdriya - strInI cahyuM ane nAka vagere manohara iMdriyone na jue. kAraNa ke tenuM darzana mahodayanuM kAraNa che. kahyuM che ke- ''citramAM paNa AlekhelI strI manuSyonA manane moha pamADe che, to pachI sAkSAt * ahIM zabdArtha A pramANe che - dharmadazanArUpa je vAkyaprabaMdha, te vAkya prabaMdharUpa je kathA. kathA vAkyaprabaMdha svarUpa che. vAkyaprabaMdha dharmadazanArUpa che. vAkya prabaMdha eTale vAkyonI racanA. Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtyA (405) aThAvIzamuM dharmAcArya smaraNa dvAra hAsyathI, hAsyavALAmukhathI ane vilAsathI bhaTakatI AMkhathI strI moha pamADe temAM zuM kahevuM?" AthI ja dazavaikAlika (8-55)mAM kahyuM che ke- "citrAmaNamAM citarelI strIne munioe jovI nahi, temaja alaMkAravALI ke alaMkAra vinAnI sacetana strIne paNa juve nahi. kadAca jovAmAM Ave to jema sUrya joIne daSTi kheMcI le tema strIne joIne potAnI daSTi pAchI kheMcI levI." (5) kuvyaMtara - bhIMtanA AMtare rahelI, mohAsakta strIonA zabda vagerenA avAjane sAMbhaLe nahi. kAraNa ke tenAthI moha utpanna thAya. (6) pUrvIDita- pUrve gRhastha avasthAmAM strIbhoganA anubhavarUpake jugAra Adi rUpa je kriyA karI hoya tenuM smaraNa na karavuM. (7) praNIta AhAra - snigdhabhojana na karavuM. kAraNa ke te zukradhAtunI vRddhinuM kAraNa che. (8) atimAtra AhAra - pramANathI adhika pAna-bhojana Adi AhAra na vApare. kAraNa ke adhika bhojanathI brahmacaryamAM doSa lAgavAno prasaMga Ave. AhAranuM pramANa A pramANe che - "sAdhu peTano ardho bhAga bhojanathI bhare. bAkInA ardhA bhAganA traNa bhAga kalpIne be bhAga pANI mATe rAkhe ane eka bhAga vAyunA saMcAra mATe UNodarI kare, arthAt udaranA cha bhAga karIne traNa bhAga AhArathI ane be bhAga pANIthI bhare ane eka=chaThTho bhAga khAlI rAkhe-UNodarI kare." (9) vibhUSA - zarIranI ane upakaraNonI vibhUSA na karavI. kAraNa ke te paNa sva-paranA cittavikAranuM kAraNa che. parigraha - viveka rahita jIvothI je svIkArAya te parigraha parigraha sacitta ane acitta ema be prakArano che. viveka rahita jIvo dharmopakaraNone choDIne baMne prakAranA parigrahano svIkAra kare che. ahIM sAdhuonI sarva upadhinuM pramANa ane upAdhi rAkhavAnuM kAraNa AgamathI jANI levuM. AthI dharmopakaraNa sivAya bIjuM badhuM parigraha che. parigraha cAra prakAre che. te A pramANe - dravyathI-sarvadravyomAM. kSetrathI-sarvalokamAM. kALathI ane bhAvathI bhAMgA pUrvavat jANavA. ayogya karAvanAra - cAMdI, suvarNa, vagere parigraha cheda ane bheda vagere ayogya karAvanAra che. (upadezamALA 50mI gAthAmAM kahyuM che ke - "chedana, bhedana, vyasana, AyAsa, kleza, bhaya, vivAda, maraNa, dharmabhraMza ane arati A sarva anartho dhanathI thAya che." chedana - kAna vagere kapAya. bhedana = talavAra vagerethI bhedAvuM. athavA svajana AdinI sAthe cittAmAM bheda paDavo. vyasana = kTa. AyAsa mahenata. kleza dravyopArjanamAM potAthI zarIrane karAto kleza. bhaya corI Adino bhaya. vivAda kalaha maraNa = bIjAo dhana mATe ghAta kare, ke pote dhana javAthI hArTa eTeka AdithI mRtyu pAme. dharmabhraMza = dhana meLavavA Adi mATe dharmano nAza thAya. arati cittamAM uga thAya. (326) hirannaM ca suvannaM ca, kaMsaM saMkhaM pavAlayaM / dhaNaM dhannaM kalattaM ca, jo vivajjei savvahA // 327 // Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aThThAvIzamuM dharmAcArya smaraNa dvAra 406 zrAddhadinakRtya cAMdI vagere keTalAka parigrahone nAma laIne kahe che- cAMdI, suvarNa, kAMsu, zaMkha, pravAla, dhana, dhAnya ane patnIno AcArya sarvathA tyAga kare che. sarvathA - mana-vacana--kAyA e traNa yogathI, karavuM-karAvavuM-anumodavuM e traNa karaNathI, bhUtabhaviSya-vartamAna e traNa kALathI. (327) rAIbhoyaNAo ya, jo viratto mahAyaso / maMnihI maMtvayaM no 3, na ii vAvi 5rU28|| chaThThA mUlaguNane kahe che kSetrathI - kALathI - mahAyazasvI AcArya rAtribhojanathI nivRtta thayelA che, ane kyAreya saMnidhino saMcaya karatA nathI. mahAyazasvI eTale susAdhupaNAthI jemanI kIrti prasiddha thaI che tevA. rAtribhojana cAra prakAre che. te A pramANe dravyathI - azana-pAna-khAdima-svAdima e cAra prakAranA AhAramAM, ane lImaDAnA pAna vagere anAhAramAM. aDhI dvIpa-samudrapramANa kSetramAM. divase lIdheluM (rAte potAnI pAse rAkhIne) divase vAparyuM, divase lIdheluM rAte vAparyuM, rAte lIdheluM divase vAparyuM, rAte lIdheluM rAte vAparyuM. bhAvathI - tIkhA, kaDavA, tUrA, khATA, mIThA, ane khArA rasomAM. prazna - divase lIdheluM (rAte potAnI pAse rAkhIne) divase vAparyuM emAM rAtri na hovAthI e bhAMgo choDavo yogya nathI. uttara - A praznano parihAra sUtrathI ja batAve che - je modaka ane khaMjUra vagerenA saMnidhine durbhikSa vagere kALamAM paNa dhAraNa karatA nathI, te modaka vagerene sAdhu rAte potAnI pAse rAkhe teneM saMnidhi kahevAmAM Ave che. A viSe RSivacana (da.vai.a.6 gA. 18-19) A pramANe che - jJAtaputra zrI vardhamAna svAmInA vacanamAM Asakta sAdhuo gomUtra AdithI pakAvela prAsuka lUNa tathA samudra AdinuM aprAsuka mIThuM, tela, ghI ane drava (DhIlo) goLa vagere rAte potAnI pAse rAkhavAne icchatA nathI. A je saMnidhi rAkhavI te lobhano mahimA che. AthI tIrthaMkaro ane gaNadharo kahe che ke koI thoDI paNa saMnidhi seve to tene gRhasthI mAnavo, paNa bhAvasAdhu kahevo nahi. kemake durgatinuM nimitta bane tevI kriyA kare che.'' (328) na kina kiNAveI, na haNe na haNAvai / ujjutto saMjame jo u, savvAraMbhavivajjao // 329 // mUlaguNo kahyA. have uttaraguNone kahevAno avasara che. uttaraguNo piMDavizuddhi (=AhAra vizuddhi) vagere che. temAM paNa piMDa (=AhAra) sarva guNono AdhAra evA dehanuM paripAlana karanAra Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya, (407) aThAvIzamuM dharmAcArya smaraNa dvAra hovAthI piMDanI ja pradhAnatA hovAthI navAkoTI dvArA piMDavizuddhine kahe che - AcAryasvayaM cokhA-maga vagere kharIda kare nahi, haNe nahi(sacittanuM acittanakara), agnithI bhAtadALa vagere pakAve nahi, ema A traNa bIjA pAse paNa karAve nahi, ane bIjAo svayaM A traNa karatA hoya to tenI anumodanA na kare. A pramANe piMDanI vizuddhi kahI. ekanA grahaNathI tenI jAtivALAnuM grahaNa thaI jAya e nyAyathI zayyAzuddhi, vastrazuddhi ane pAtrazuddhi paNa kahevAI gaI. A viSe Agama (daza vai. a. 6 gA. 48) A pramANe che - "AhAra, upAzraya, vastra, pAtra AcAre akalpanIya doSavALAM potAnA upabhoga mATe IcchavAM nahi, paNa te nirdoSa hoya to grahaNa karavAM." azana-pAna vagere piMDanI zuddhine nahi sAcavato ( niSkAraNa doSa lagADato) sAdhucaritra rahita che emAM saMzaya nathI, ane cAritranA abhAve teNe lIdhelI dIkSA sarvathA nirarthaka che." (yati.ca. 210). A pramANe upAzraya, vastra ane pAtra viSe paNa jANavuM. (329mI gAthAnA uttarArdhano artha-). mUla-uttaraguNone kahIne anya prakArathI mUla-uttaraguNone ja kahe che AcArya saMyamamAM prayatnazIla che ane sarva AraMbhano tyAga karanArA che. saMyama sattara prakArano che. te pUrve kahI dIdho che. AraMbhanA bhedo A pramANe che - "yoga-3,karaNa-3, saMraMbhAdi-3, kaSAya-4. AcAranA saMyogathI 108 bhedo thAya che. upayogavALo jIva kodhathI manathI saraMbha kare nahi, A eka bhAgo thayo. A rIte mAnathI, mAyAthI ane lobhathI umeratAM kula cAra bhAMgA thAya. A cAra bhAMgA karavAthI thayA. karAvavAthI ane anumodanAthI cAra cAra bhAgA umeratAM kula 12 bhAMgA thayA. A bAra bhAMgA manathI thayA. e rIte vacanathI ane kAyAthI bAra bAra bhAMgA umeratAM kula 36 bhAMgA thayA. A 36 bhAgA saMraMbhathI thayA. samAraMbhathI ane AraMbhathI paNa 36 bhAMgA thAya. Ama kula 108 bhAMgA thAya. prANAtipAtano mAnasika saMkalpa karavo te saMraMbha, paritApa ( pIDA) upajAvavo e samAraMbha, upadrava karavo, arthAt jIvono vinAza karavo e AraMbha che. A vyAkhyA sarva zuddha nayone saMmata che." A pramANe AcArya sarva AraMbhano tyAga karanArA che. (329) vAuvva apaDibaddho, gayaNaM va niraaso| ahivva paraghare vAsI, bhAraMDo vApamattao // 330 // nIranAhuvva gaMbhIro, meruvva nippakaMpao / sIho vA nibbhao jo u, sattabhayavivajio // 331 // Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aThAvIzamuM dharmAcArya smaraNa dvAra (408) zrAddhadinakRtya have upamA dvArA AcAryanA guNone kahe che - AcAryavAyunI jema apratibaddha hoya, AkAzanI jema Azraya rahita hoya, sarpanI jema anyanA gharamAM rahenArA hoya, bhAraMi pakSInI jema apramatta hoya, samudranI jema gaMbhIra hoya, merunI jema niSNakaMpa hoya, siMhanI jema nirbhaya hoya, sAta bhayothI rahita hoya. AcAryanavakalpanI maryAdAthI vihAra karanArA hovAthI vAyunI jema apratibaddha hoya. AvA paNa AcArya koInI nizrAmAM rahelA hoya e saMbhave. AthI ahIM kahe che ke kula AdinI nizrAthI rahita hovAthI AkAzanI jema AzrayathI rahita hoya. AzrayathI rahita hovA chatAM koI azuddha vasatinuM sevana kare. AthI ahIM kahe che. ke sarpanI jema anyanA gharamAM rahenArA hoya. kAraNa ke mUla-uttara doSothI vizuddha vasatinuM sevana karanArA hoya. temAM paNa badhA ya AcAryo apramatta na hoya. AthI ahIM kahe che ke bhAraMDapakSInI jema apramatta hoya. kAraNa ke samiti-gumi AdimAM satata upayogavALA hoya. apramatta hovA chatAM koIka gaMbhIratAthI rahita hoya. mATe ahIM kahe che ke - samudranI jema gaMbhIra hoya, arthAt paravAdIo temanuM aMtara jANI zaktA na hovAthI ane bIjA jIvoe karelI AlocanArUpa jala bahAra nIkaLatuM na hovAthI agAdha hRdayavALA hoya. gaMbhIrapaNa saghaLAya niSNakaMpa na hoya. AthI ahIM kahe che ke - merunI jema niSpakaMpa hoya. kAraNa ke parISaha-upasargo Ave tyAre dharmadhyAnathI calita na thAya. A pramANe niSpakaMpa kema hoya e jaNAvavA kahe che ke siMhanI jema nirbhaya hoya. A ja arthane vizeSathI kahe che ke sAta bhayothI rahita hoya. sAta bhayo A pramANe che1. A lokabhaya- pote je gatimAM hoya te gativALA jIvathI bhaya te Aloka bhaya. jemake- manuSyane manuSyathI. 2. paralokabhaya- pote je gatimAM hoya tenAthI bIjI gatinA jIvathI bhaya. jemake manuSya devathI bhaya pAme. 3. AdAna bhaya. potAnuM dhana koI laI leze ema cora vagerethI bhaya. 4. akasmAdbhaya- (kAraNa vinA paNa bhaya pAme) gharamAM rAtri vagerenA samaye bhaya pAme. 5. AjIvikAbhaya- mArI AjIvikA kema thaze evo bhaya. 6. maraNabhaya * mRtyuno bhaya. 7. akIrtibhaya- apakIrti thavAno bhaya. (330-331) chattIsaguNagaNoveo, dhmmaahmmviyaanno| ahammA niyattAvei, dhammamaggaMmi lAyai // 332 // sarvaguNanA saMgraha mATe kahe che - AcArya chatrIsa guNothI yukta hoya. chatrIsa guNono vistAra "sUri guNaSarvizikA" graMthathI jANI levo. have AcAryanA ja sarvaguNomAM mukhya guNane kahe che - AcAryadharma-adharmanA vizeSathI jANakAra hoya. vizeSathI jANakAra hoya eTale ke zaparijJAthI ane pratyAkhyAnaparijJAthI jANakAra hoya. (Ano tAtparyArtha Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (409) aThAvIzamuM dharmAcArya smaraNa dvAra e che ke AcArya mAtra jANakAra na hoya, kiMtu jJAna pramANe AcaraNa karanArA paNa hoya.) ahIM AcAryanA "dharma-adharmanA vizeSathI jANakAra hoya' e guNano ullekha karavAnuM kAraNa jaNAve che- AcArya bIjAone adharmathI nivRtta kare = pAchA haTAve ane dharmamAM lAve-joDe. (332) eyAriso mahAbhAgo, dullaho sUrI bhavannave / buDDaMtaM tArae jo u, appaNAvi tarei ya // 333 // AvA AcArya durlabha che e jaNAvavA pUrvaka sva-parane upakAra kare che e viSayane kahe che AvA (2325mI gAthAthI jemanuM varNana zarU karyuM che tevA) mahAprabhAvavaMta AcArya durlabha che. AvA AcArya bhavasamudramAM DUbatA jIvane tAre che ane potAne paNa tAre che. A arthathI sUcita zrIkezI gaNadhara ane pradeza rAjAno guruparaMparAthI Avelo prasaMga A pramANe che pradeza rAjAnI kathA AmalakakalpA nagarImAM zrIvIra samavasaryA. dezanA pUrNa thayA pachI sarva dizAone prakAzita karatA koI deve vimAnathI AvIne nRtya karyuM. gautamasvAmIe mahAvIra prabhune pUchyuM : A deva koNa che? ANe pUrve kyuM sukRta karyuM che? prabhue kahyuM: A saudharmadevalokamAM sUryAbha vimAnamAM sUryAbha nAmano deva che. have enuM sukRta sAMbhaLa - A pUrvabhavamAM zvetAMbikA nagarImAM nAstika pradeza nAmano rAjA hato. tenI sUryakAMtA patnI hatI ane sUryakAMta putra hato. eno citra nAmano maMtrI eka vAra rAjyakArya mATe zrAvastI nagarImAM gayo. tyAM udyAnamAM pArthajinanI paraMparAnAkeza AcAryanI pAse dharmano svIkAra karyo. pradeza rAjAne pratibodha pamADavA mATe potAnI nagarImAM padhAravA mATe vinaMtI karI. AcArya bhagavaMta AmalakakalpA nagarImAM padhAryA tyAre azvo khelAvavAnA bahAne maMtrI rAjAne udyAnamAM laI gayo. thAkelo rAjA vRkSa nIce beTho. A samaye teNe sabhAnI vacce upadeza karI rahelA zrI kezikumAra zramaNane joyA. - ' emane jotAM ja pradezIne vicAra Avyo ke A vaLI koNa jaDa muMDiyo beTho che ? e zuM khAto haze? zuM pIto haze? ke zarIre Avo alamasta ane dekhAvaDo lAge che ? vaLI lokone te evuM zuM Ape che ke jethI AvaDI moTI mAnavamedanI ahIM ekatra thaI che ?' teNe kahyuM: 'citra ! jo to kharo ke A badhuM zuM cAlI rahyuM che? pelo moTo jaDa barADA pADIne jaDa lokone zuM samajAvI rahyo che ? AvA naphakarA lokone lIdhe ApaNe AvI udyAnabhUmimAM paNa sArI rIte harIpharI zaktA nathI ! mAtra visAmo ane zAMti meLavavA ahIM AvyA, to e moTA barADA pADIne ApaNuM mAthuM pakavI rahyo che !' cine kahyuM: "he svAmI! e kezikumAra zramaNa pArthApatya che, jAtivaMta che, cAra jJAnanA dhAraka che ane teo annabhakSI che." - rAjA kahe che : "citra ! tuM zuM kahe che? zuM e paramAvadhithI adhovarti avadhijJAna thayeluM che eTale vizALa avadhijJAnanA dhAraka che ? zuM e annajIvI che?' * citre kahyuM: 'hA svAmI ! ema ja che.' Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 ) aThAvIzamuM dharmAcArya smaraNa dvAra zrAddhadinakRtya rAjA kahe che : 'tyAre zuM e puruSa pAse javA jevuM che?' cive kahyuM: 'hA mahArAja ! emanI pAse javA jevuM che.' pachI rAjA ane citra kezikumAranI sAme jaIne UbhA rahyA. rAjAe pUchyuM ke - he bhate ! tame zuM paramAvadhijJAna dharAvo cho ? tame zuM annajIvI cho ?' AcArye kahyuM: 'dANacoro dANamAMthI chaTakI javA mATe koIne kharo rasto pUchatA nathI, paNa ADAavaLA mArge cAle che, tema he rAjan ! vinayanA mArgathI chaTakI javAne lIdhe tane prazna pUchatA paNa AvaDato nathI, vAru, mane joIne tane evo vicAra thayelo kharo ke A moTo jaDa bIjA jaDa lokone zuM samajAvI rahyo che? ane mArAM udyAnamAM moTA barADA pADIne mane zAMti levA deto nathI ?' rAjAe kahyuM: "e vAta sAcI che. paNa tame A zAthI jANyuM ? tamane evuM kyuM jJAna thayeluM che ke jethI tame mArA manano vicAra jANI lIdho?' AcArye kahyuM: 'rAja! amArA zramaNanigraMthonA zAstramAM pAMca prakAranAM jJAna kahelAM che - mati, zruta, avadhi, mana:paryava ane kevala. temAM mane prathamanAM cAra jJAna thayelAM che, tenA lIdhe tArAM manano saMkalpa huM jANI zakuM chuM." rAjAe pUchyuM : 'he bhagavaMta ! huM ahIM besuM ?' AcArye kahyuM: 'A udyAnabhUmi tArI potAnI che, tethI ahIM besavuM ke na besavuM e tArI icchA para che." pachI rAjA ane citra sArathi temanI pAse beThA. rAjAe AcAryane pUchyuM ke he bhaMte! tamArA zramaNa nigraMthomAM evI samaja che ke, "jIva jUdo che ane zarIra jUduM che, e vAta sAcI ?' kezikumAre kahyuM ke hA, amArI samaja evI che." rAjAe kahyuM: "jIva ane zarIra jUdA nathI, paNa eka ja che, evA nirNaya para huM zAthI Avyo, te sAMbhaLo. mAro dAdo A nagarIno ja rAjA hato. te ghaNo adhArmika hato ane prajAnI barAbara sArasaMbhALa paNa karato na hato. to tamArA mata pramANe to maraNa pAmIne koInarakamAM ja gayelo hovo joIe. mArA dAdAno huM vahAlo pautra chuM. tene mArA para ghaNuM heta hatuM. have tamArA kahevA pramANe jIva ane zarIra judA hoya ane te marIne narakamAM gayo hoya to mane ahIM AvIne eTaluM to jaNAve ne ke "tuM koIpaNa prakArano adharma karIza nahIM, kAraNa ke tenAM phaLa rUpe narakamAM javuM paDe che ane bhayaMkara duHkho bhogavavA paDe che. paNa te hajI sudhI koIvAra mane kahevA Avyo nathI, mATe jIva ane zarIra eka ja che ane paraloka nathI, evI mArI mAnyatA barAbara AcArye kahyuM: he pradezI! tAre sUryakAMtA nAme rANI che. e rUDI-rUpALI rANI sAthe koI rUDo rUpALo puruSa mAnavIya kAmasukhano anubhava karato hoya to e kAmuka puruSane tuM zuM daMDa kare ?' rAjAe kahyuM: "he bhaMte! huM e puruSano hAtha kApI nAkhuM, paga chedI nAkhyuM ane tene zULIe caDAvI dauM, athavA eka ja ghAe teno jAna lauM." AcArya: harAja! e kAmuka puruSa tane ema kahe ke "he svAmI! ghaDIka thobhI jAo, huM mArA kuTuMbIo Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtyA ( 411 ) aThAvIzamuM dharmAcArya smaraNa dvAra tathA mitrone ema kahI AvuM ke kAmavRttine vaza thaI huM sUryakAMtAnA saMgamAM paDyo tethI maraNanI zikSA pAmyo chuM. mATe tame bhUla-cUke pApAcaraNamAM na paDazo. to e puruSanuM evuM kAkaludI bhareluM vacana sAMbhaLIne tuM ene sajA karato thoDI vAra thobhI jAya kharo ?' rAjA : he bhate! ema to na bane. e kAmuka mAro aparAdhI che, eTale jarAye DhIla karyA vinA huM tene zULIe caDAvI dauM. AcArya - he rAjan ! tArA dAdAnI hAlata paNa AvI ja che. te parataMtrapaNe narakamAM du:kho bhogavI rahyo che, eTale tene kahevA zI rIte AvI zake ? nArakImAM Avelo tAjo aparAdhI manuSyalokamAM AvavA to icche che, paNa te cAra kAraNe ahIM AvI zakato nathI. prathama to narakanI bhayaMkara vedanA tene vihala karI nAMkhe che, eTale te kiMkartavyavimUDha banI jAya che. bIjuM narakanA kaThora saMtrIoparamAdhAmIo tene ghaDIke chUTo mUktA nathI. trIjuM, tenuM vedanIya karma puruM bhogavAyeluM hotuM nathI. ane cothuM, tenuM AyuSya pUruM thayeluM hotuM nathI, eTale te manuSyalokamAM AvI zakto nathI. marIne narakamAM paDelo prANI ahIM AvI zakto nathI, tenuM kAraNa tenI parataMtratA che, nahi ke naraka gatino abhAva. rAjA - jIva koI svataMtra vastu nathI e mArI mAnyatA daDhIbhUta karanAro bIjo dAkhalo sAMbhaLo. A ja nagarImAM mArI eka dAdI hatI. te ghaNI dhArmika hatI ane zramaNopAsikA hatI. vaLI te jIva-ajIva vigere tattvone jANanArI hatI ane saMyama tathA tapa vaDe potAnA AtmAne bhAvita karatI hatI. mArI A dAdI maraNa pAmI ane tamArA kahevA pramANe e svargamAM gayelI hovI joIe. e dAdIno huM ghaNo vahAlo pautra hato. te mane joIne ochI ochI thaI jatI hatI. teNe svargamAMthI AvIne mane ema kahevuM joItuM hatuM ke "he pautra! tuM paNa mArA jevo dhArmika thaje, jethI tane svarganAM sukho prApta thaze.' paNa te hajI sudhI mane evuM kahevA AvI nathI, eTale narakanI jema svarganI vAta paNa mArA mAnyAmAM AvatI nathI. tethI jIva ane zarIra jUdAM nahi paNa eka ja che, evI mArI mAnyatA daDha thayelI che. AcArya - he rAjan ! mAnI le ke tuM devamaMdiramAM javA mATe nAhelo che, bhInAM kapaDAM paherelAM che, tArA hAthamAM kaLaza ane dhUpadAna raheluM che, ane tuM devamaMdiramAM javA mATe pagalAM upADe che, tyAM pAyakhAnAmAM beThelo koI puruSa tane ema kahe ke tame ahIM pAyakhAnAmAM Avo, beso, UbhA raho ane ghaDIka zarIra lAMbu karo. to he rAjan ! tuM e vAtane sAMbhaLe kharo ? - rAjA - he bhaMte! huM e vAtane bilakula sAMbhaLuM nahi. pAyakhAnuM ghaNuM gaMduM hoya che, evI gaMdI jagAmAM kevI rIte jaI zakuM? AcArya - he rAjan ! e ja pramANe deva thayelI tArI dAdI ahIM AvI tane potAnAM sukho kahevAne icche, to paNa AvI zake nahi. svargamAM tAjo utpanna thayelo deva manuSyalokamAM AvavA to icche che, paNa cAra kAraNone lIdhe te ahIM AvI zakto nathI, eto e deva svargamAM divya kAmasukhomAM khUba mazagula banI jAya che ane mAnavI sukhomAM tenI ruci rahetI nathI. bIjuM, e devano manuSya sAtheno saMbaMdha tUTI gayelo hoya che ane devadevIo sAtheno navo premasaMbaMdha temAM saMkramelo hoya che. trIjuM, divya sukhomAM paDelo e deva abaghaDI jAuM chuM, abaghaDI jAuM chuM, ema vicAre che. tyAM to keTaloya kALa vahI jAya che ane manuSyalokanA alpAyuSI saMbaMdhIo marI gayelA hoya che, kAraNa ke devanI ghaDI eTale ApaNA hajAro varSa. cothuM, manuSyalokanI durgaMdha Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aThThAvIzamuM dharmAcArya smaraNa dvAra zrAddhadinakRtya ghaNI hoya che. te upara cAraso pAMcaso yojana sudhI phelAya che, tene deva sahI zakato nathI, eTale svargamAM gayelo prANI ahIM AvI zakato nathI. A parathI tuM samajI zakyo hoIza ke tArI dAdI devarUpe ahIM AvI zakI nahi, tenuM kAraNa svarganAM mojazokha taraphanI abhiruci che, nahi ke svargagatino abhAva. rAjA - jIva ane zarIra judA nathI te mATe eka bIjo pUrAvo paNa sAMbhaLo. huM rAjasabhAmAM siMhAsana para beTho hato, maMtrI vigere parivAra bAjumAM beThA hatA, te vakhate koTavALa eka corane pakaDI lAvyo, meM te corane jIvato ne jIvato loDhAnI kuMbhImAM pUrI dIdho ne tenA para loDhAnuM sajjaDa DhAMkaNuM DhAMkI dIdhuM, tene loDhA ane sIsAnuM reNa karAvI dIdhuM ane tenA para mArA vizvAsu sainiko mUkI tenA para barAbara dekharekha rAkhI thoDA divasa pachI te kuMbhIne kholAvIne joyuM, to pelA puruSane marelo joyo. jo jIva ane zarIra jUdA hoya to e puruSano jIva kuMbhImAMthI bahAra zI rIte jAya ? kuMbhIne koI paNa sthaLe talamAtra jeTaluM ce kANuM na hatuM. jo evuM kANuM hoya to ema mAnata ke e raste jIva bahAra nIkaLI gayo, paNa kuMbhI kyAMyathI kANI na hatI. mATe jIva ane zarIra baMne eka ja che ane zarIra akriya thatA jIva paNa akriya thAya che, ema mAruM mAnavuM barAbara che. AcArya - he rAjan ! ema samaja ke zikharanA ghATanI ghummaTavALI eka moTI oraDI hoya, je cAre kora lIMpelI hoya, jenAM bAraNAM sajjaDa vAselAM hoya ane jemAM jarA jeTalIye havA paNa pesI na zake tevI hoya, temAM koI puruSa bherI ane ene vagADavAno daMDo laIne pese, pesIne enAM bAraNAM baMdha kare, pachI te bherIne moTethI vagADe to e bherIno avAja bahAra nIkaLe kharo ? rAjA - hA, bhaMte ! nIkaLe kharo. AcArya - e oraDIne kyAMya kANuM che ? 412 rAjA - nA bhaMte ! e oraDImAM kyAMya kANuM nathI. AcArya - he rAjan ! je pramANe e vagara kANAnI oraDImAMthI avAja bahAra nIkaLI zake che tema vagara kANAnI kuMbhImAMthI jIva paNa bahAra nIkaLI zake che. arthAt dhAtu, paththara, bhIMta, pahADa vagerene bhedIne javAnuM sAmarthya jIvamAM raheluM che, mATe tene game tyAM pUravAmAM Ave to paNa te bahAra nIkaLI zakavAno. rAjA - he bhaMte ! jIva ane zarIra jUdA nathI, evI mArI dhAraNAne Teko Apato bIjo paNa pUrAvo sAMbhaLo. mArA koTavAloe pakaDI lAvelA eka corane meM mArI nAMkhyo ane tene loDhAnI kuMbhImAM pUryo. tenA upara majabUta DhAMkaNuM besADyuM ane tene reNa karAvI, tenA para pAkI cokI besADI dIdhI. pachI vakhata jatAM e kuMbhI ughADIne joyuM to temAM kIDA khadabadatA hatA. te kuMbhImAM kyAMya pesavAnuM sthAna nahotuM, chatAM temAM eTalA badhA kIDA kyAMthI AvI gayA ? eTale huM to ema ja samajuM chuM ke jIva ane zarIra eka ja che ane te badhA zarIramAMthI ja nIpajyA hovA joIe. AcArya - he rAjan ! teM koI vAra dhameluM loDhuM joyuM che ? athavA koI vAra loDhuM dhamAveluM che kharuM? rAjA hA, bhaMte ! meM dhameluM loDhuM joyuM che ane jAte dhamAveluM paNa che. AcArya - e loDhuM agnimaya lAlacoLa thaI gayuM hoya che, e vAta sAcI ? - hA, bhaMte ! e vAta sAcI che. - rAjA AcArya - he rAjan ! e nakkara loDhAmAM agni zI rIte peTho ? temAM jarA jeTaluM ya kANuM na hovA - - Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya 13) aThAvIzamuM dharmAcArya smaraNa dvAra chatAM jema temAM agni pesI zakyo, tema jIva paNa atizIvra gativALo hovAthI sarvatra pesI zake che. eTale kuMbhamAM teM je jIva joyA, te bahArathI peThelA che. rAjA - he te! ekavAra meM eka jIvatA corane toLAvyo, pachI tene mArI nAkhIne pharIvAra toLyo, to tenA vajanamAM jarA paNa pharaka na paDyo, jo jIva ane zarIra judA hoya, to jIva nIkaLI jatAM tenAM zarIramAMthI kaMIka vajana to ochuM thavuM joIe ne ? paNa tema banatuM na dekhAyuM, eTale jIva ane zarIra eka ja che, ema huM mAnuM chuM. AcArya - he rAja! teM pahelAM koIvAra cAmaDAnI mazamAM pavana bharelo che kharo ? athavA bharAvelo che kharo? cAmaDAnI khAlI mazaka ane pavana bharelI mazaka e baMnenAM vajanamAM kaMI phera paDe che kharo ? rAjA - nA, bhaMte ! kaMI phera paDato nathI. AcArya - he rAja! pavana bharelI ane khAlI cAmaDAnI mazakanAM vajanamAM kaMI phera paDato nathI, tethI ema kahevAze kharuM ke e mazakamAM pavana ja na hato? Ama kahevuM e vAstavikatAthI viruddha hoI apramANika che.. he rAjan ! vajana ke gurutva e pudgalano-jaDano dharma che ane te vyakta thavA mATe sparzanI apekSA rahe che. eTale ke eka vastuno jyAM sudhI sparza thAya nahi ke tene koI rIte pakaDI zakAya nahIM tyAM sudhI tenuM vajana thaI zakatuM nathI. to pachI je padArtha pudgalathI sarvathA bhinna che ane jeno sparza ja thaI zakato nathI, ke jene koIpaNa rIte pakaDI zakAto nathI, tenuM vajana zI rIte thaI zake ? - rAjA - he bhaMte! eka vAra meM dehAMtadaMDathI zikSA pAmelA eka coranA zarIranA bArIka TukaDA karAvIne joyuM ke temAM AtmA kyAM rahelo che ? paNa mane temAMnA koI TukaDAmAM AtmA dekhAyo nahi, tethI jIva ane zarIra judA nathI, evI mArI dhAraNA puSTa thaI. - AcArya - he rAjan ! araNInA lAkaDAmAM agni rahelo che, e vAta jagaprasiddha che, paNa te jovA mATe tenA nAnA nAnA TukaDA karavAmAM Ave ne pachI tapAsavAmAM Ave ke agni kyAM che, to zuM e dekhAya kharo? e vakhate agnidekhAya nahi to zuM ema kahI zakAya ke temAM agninathI? jo koI evuMthana kareto avizvasanIya ja gaNAya. te rIte zarIranA TukaDAmAM AtmA na dekhAyo, mATe te nathI, ema mAnavuM e paNa khoTuM ja gaNAya. rAjA - he bhate ! jIva ane zarIra eka ja che, ema huM ekalo ja mAnato nathI, paNa mArA dAdA ane mArA pitA paNa ema ja samajatA AvyA hatA, eTale mArI e samaja kulaparaMparAnI che, tethI e samaja huM kema choDI zakuM? AcArya - he rAja! jo tArI e samajane tuM nahi choDe to pelo loDhAno bhAro na choDanAra kadAgrahI puruSanI peThe tAre pastAvuM paDaze. rAjA - e loDhAno bhAro na choDanAra kadAgrahI puruSa koNa hato ? ane tene kema pastAvuM paDyuM? 'AcArya - he rAjan ! arthanA kAmI keTalAka puruSo sAthe ghaNuM bhAtu laIne cAlatAM cAlatAM eka moTI aTavAmAM AvI caDyA, tyAM eka sthaLe temaNe ghaNAM loDhAthI bharelI khANa joI. AthI te paraspara kahevA lAgyA ke A loDhuM ApaNane ghaNuM upayogI che. mATe tenA bhArA bAMdhI sAthe laI javuM sAruM che. pachI teo enA bhArA Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 414) aThAvIzamuM dharmAcArya smaraNa dvAra zrAddhadinakRtya bAMdhI aTavImAM AgaLa cAlyA, tyAM eka sIsAnI khANa jovAmAM AvI. sIsuM loDhA karatAM vadhAre kiMmatI, eTale badhAe loDhAnA bhArAne choDI nAkhI sIsuM bAMdhI lIdhuM, paNa eka jaNe potAno loDhAno bhAra na choDyo. sAthIoe tene ghaNuM samajAvyuM, tyAre teNe kahyuM ke A bhAro huM ghaNe dUrathI upADI lAvyo chuM ane tene ghaNo majabUta bAMdhelo che, mATe tene mUkIne sIsAno bhAro bAMdhavA huM icchato nathI.' have sathavAro aTavImAM AgaLa vadhyo, tyAM anukrame trAMbAnI, rUpAnI, sonAnI, ratnanI tathA hIrAnI khANo jovAmAM AvI. eTale teo ochA mUlyavALI vastuonA bhArA choDatA gayAne vizeSa mUlyavALI vastuonA bhArA bAMdhatA gayA. ema karatAM teo potAnA nagaramAM pahoMcyA. tyAM temaNe e bahumUlya hIrA vecyA. AthI teo ghaNA dhanavAna thaI gayA ane sukhethI rahevA lAgyA. pelA kadAgrahI puruSe potAno loDhAno bhAra vecyo, tyAre , bahu thoDA paisA maLyA. AthI te kheda pAmIne vicAra karavA lAgyo ke meM paNa mArA sAthIonI jema loDhAno bhAro choDI vadhAre sArI vastuo lIdhI hota to huM paNa temanA jevo vaibhava meLavI zakta.' A rIte he rAjana jo tuM tAro kadAgraha choDIza nahi to A loDhAno bhAro ucakI lAvanAranI jema khUba pastAIza. zrI kezakumAra zramaNanA AvA upadezathI pradeza rAjAne khAtarI thaI gaI ke AtmAnuM svataMtra astitva che ane te pote karelA puNya-pApano badalo avazya bhogave che, eTale teNe AcAryazrI pAse dharmanuM zravaNa karI samyatvamUla zrAvakanAM bAra vrato aMgIkAra karyA ane temanuM vidhipUrvaka pAlana karavA lAgyo. have tenuM valaNa pUrepUruM AdhyAtmika thatAM te bhogathI vimukha thayo. A vastu tenI rANI sUryakAMtAne pasaMda na paDI, eTale tene jhera ApyuM, chatAM teNe chevaTa sudhI mananI samAdhi barAbara jALavI rAkhI ane mRtyu bAda sUryAbha nAmano devA thayo. tyAMthI cyavI mahAvidehamAM avatarIne mokSe jaze. A pramANe pradezI rAjAne kezigaNadharanI jema guru durlabha che. (A kyA prastuta avacUrimAM saMkSepamAM hovAthI Atmatattva vicAra pustakamAMthI sAbhAra udhUta karavAmAM AvI che.) (ahIM333mI gAthA pUrNa thaI.) (333) kaiyAhaM so puNo sUrI, laddhaNaM guNasAyaro / nikkhamAmi nirAraMbho, tassa pAyANa aMtie // 334 // A pramANe AvA dharmAcAryanI prApti pUrvaka uttama zrAvakanA uttama manorathane pragaTa karavAnI IcchAvALA sUtrakAra kahe che kyAre huM guNasAgara dharmAcAryane pAmIne AraMbha rahita banIne tenA caraNomAM dIkSA laIza? kyAre eTale kyA sArA varSe? kyA sArA mAse? kyA sArA pakSe? kayA sArA divase? kyA sArA muhUrte? ItyAdi kALe. guNasAgara e sthaLe guNo AryadezamAM utpanna thayelA sukuLamAM utpanna thayelA vagere pUrvokta guNo samajavA. AraMbha eTale jIvahiMsA, athavA jIvahiMsAthI thanAra karmabaMdha. praznaH kAlAdi doSanA kAraNe sarvaguNasaMpanna dharmAcArya na maLe to zuM karavuM? uttaraH sarvaguNa saMpanna dharmAcArya na maLe to jaghanyathI paNa gItArthatA, kriyAkaraNa, smAraNA Adi guNomAM tatpara hovA joIe. AgamamAM kahyuM che ke - "kAlAdi doSanA kAraNe ahIM kahelA guNomAMthI Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya aThThAvIzamuM dharmAcArya smaraNa dvAra eka vagere guNothI rahita hoya to paNa je gItArtha hoya ane sAraNA Adi karavAmAM prayatnazIla hoya te guru che- tene guru tarIke svIkAravA,'' (334) 415 eyaM payadiNakiccaM samAsao desiyaM tu saDDANaM / vittharao nAyavvaM, jaha bhaNiyaM puvvasUrIhiM // 335 // have prastuta zAstranA viSayano upasaMhAra karavAnI icchAvALA sUtrakAra kahe che-bhAvazrAvakonuM A pratidina nRtya saMkSepathI kahyuM. vistArathI to zrIbhadrabAhusvAmI ane zrI haribhadrasUri vagere AcAryoe ''Avazyaka sUtra'' vagere graMthomAM je rIte kahyuM che te rIte jANavuM. A pratidina kRtya eTale pUrve ''navakAra gaNatAM UThavuM'' ityAdithI AraMbhI ahIM sudhI je kahyuM te pratidina pratidina nRtya eTale nitya karavA yogya. (335) nRtya. tANaM suladdhaM khalu mANusaMttaM, jAI kulaM dhammarahassasAraM / appeNa appaM paDilehaittA, samaM payaTTaMti je mukkhamagge // 336 // have jeo prastuta zAstranA zravaNa AdithI bhAvitamativALA thaIne aMtarmukha bane che, temanI stuti karatA sUtrakAra kahe che- vaDe. je laghukarmI jIvo AtmA vaDe AtmAne vicArIne azaThapaNe mokSamArgamAM pravarte che temano manuSyabhava saphala che. kAraNa ke temane manuSyabhavanuM phaLa maLe che. e pramANe temanAM ja jAti-kula paNa saphaLa che. kAraNa ke temanA jAti-kula vidvAnone prazaMsA karavA yogya bane che. temanuM ja zrutadharmanA sArarUpa cAritra saphaLa che. kAraNa ke temanuM cAritra viziSTa karmakSayanuM kAraNa che. ahIM 'AtmA vaDe' eTale viSaya-kaSAyanA aMdhApAthI rahita AtmA vaDe, arthAt paramArthadarzI aMtarAtmA 'AtmAne vicArIne' eTale viSaya-kaSAyarUpa viSanA vegathI vihvala banelo iMdriyAtmA A lokamAM ane paralokamAM mahAdu:khanuM bhAjana bane che ema vicArIne. jemake - ''haraNa, pataMga, sarpa, matsya ane matta hAthI eka eka viSayathI nAza pAmyA, to pachI jeno AtmA saMyamathI rahita che ane je pAMceya iMdriyonI AdhInatAthI pIDita che te jIvanuM to zuM kahevuM ?'' (pra.ra. 47) krodhathI premIonI sAthe prema raheto nathI. mAnathI guNIono vinaya thaI zakato nathI. mAyAthI lokone vizvAsa raheto nathI. lobhathI saghaLA guNo palAyana thaI jAya che.'' (pra.2. 25) paralokamAM to ''A pramANe viSaya-kaSAyothI prati samaya azubhakarma samUhane bAMdhIne durgatimAM gayelo A AtmA chedana ane bhedana vagere ghaNuM sahana kare che.'' mokSamArga- akSudratA vagere guNo mokSamArga che. kahyuM che ke - ''akSudratA (=kRpaNatAno abhAva), dayA, kuzaLatA, kSamA, iMdriyanigraha, nyAyanuM nirdoSa anusaraNa, zrutamAM ane zIlamAM prayatna, sAdharmikavAtsalya, sadA sAdhudharmamAM AdarabhAva ityAdi kuzalomAM ughamane muktimArga tarIke mAnelo che.'' (336) Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aThThAvIzamuM dharmAcArya smaraNa dvAra susAvayA sAsaNabhattimaMtA / evaM vihANeNa payaTTamANA, aNegajammaMtarasaMciaM aghaM, khavittu gacchaMti gaI suuttamaM // 337 // A rIte pravRtti karatA zAsana upara bhaktimaMta suzrAvako aneka anya bhavomAM ekaThA karelA pApane khapAvIne atizaya uttama gatimAM jAya che. 416 atizaya uttamagati - devalokamAM iMdrapaNuM ke sAmAnikapaNuM vagerenI prApti thAya, bodhi sulabha bane ane sAta-ATha bhavo karIne muktipadanI prApti thAya tevI atizaya uttama gatimAM jAya che. (337) annANeNaM pamAeNaM, mUDhayAe taheva ya / naMme vithaM iiSa, Agamassa viruddhuya rUrU85 taM puttaduccariyaM va, majjha sohiMtu sUriNo / dayaM uvari kAUNaM, jaM jaM ittha asuddhayaM // 339 // have sUtrakAra svazAstra-parazAstranA sUkSma bodhathI nirmalamativALA hovA chatAM chaMdmasthanI bhUla thavAno saMbhava hovAthI tene dUra karavA mATe ane potAnA abhimAnane dUra karavA mATe be gAthAone kahe che zrAddhadinakRtya ahIM meM ajJAnatAthI, pramAdathI ane mUDhatAthI je kaMI (=alpa paNa) AgamanI viruddha racyuM hoya, arthAt je je azuddha racyuM hoya, te badhuM AcAryo mArA upara dayA karIne putranA duScaritranI jema zuddha karo, arthAt je rIte priyaputre karelI koIka vastune* thoDA doSathI doSavALI paNa joIne mAtA-pitA te vastune sudhAre che tevI rIte AcAryo mArA upara kRpA karIne mArI azuddhione sudhAro. * = ajJAnatAthI = koIka padArtha sUkSma hovAthI ane tevA prakAranA AmnAyano (=guruparaMparAthI AvatA zabdArthono) abhAva hovAthI samyak bodha na thavAthI. pramAThathI = anyamAM citta javuM vagere pramAthI. mUDhatAthI = matibhramathI thatA cittamohathI. racyuM hoya = sUtrarUpe guMththuM hoya. AgamanI viruddha = Agamane na anusare tevuM. (338-339) kiMcI gurUvaeseNaM, kiMci suttA viyAhiyaM / saDDANaM diNakicvaM tu, maeNaM maMdabuddhiNA // 340 // A sUtra racanA je rIte karI te rIte pragaTa karatA sUtrakAra kahe che- maMdabuddhi evA mArA vaDe zrAvakonuM dinanRtya kaMIka gurunA upadezathI ane kaMIka sUtranA AdhAre racAyuM che. (340) nAta eTale / samUha. zrAvakone samajavAmAM saraLatA rahe e dRSTie nAta zabdano anuvAda karyo nathI. Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya (417) aThAvIzamuM dharmAcArya smaraNa dvAra paDhaMtamANANa muNatayANaM, bhavvANa saDDANa diNassa kiccaM / tiloganAhANa jiNANa sAsaNe, bhaveu tANaM tu suniccalaM maNaM // 341 // A graMthanA adhyayana AdimAM ArAMsA dvArA tAtkAlika phalane kahe che - dinakRtyane bhaNanArA ane jANanArA te bhavya zrAvakonuM mana trilokanA nAtha evA jinezvaronA zAsanamAM atizaya nizcala thAo. (341) kAUNa saDDANa diNassa kiccaM, jaM kiMci punnaM mai ajjiyaMti / teNaM tu bhavvANa bhavubbhavANa, tikkhANa dukkhANa bhaveu nAso // 342 // have sUtrakAra paramANika, svArthane gauNa karanArA ane paropakAra karavAmAM ja tatpara che e kAraNathI, athavA mahApuruSonuM paropakAra karaNa e ja svopakAra karaNa che e kAraNathI, svapuNyathI paropakAra karavAnI icchAvALA sUtrakAra kahe che zrAvakonA dinakRtyane karIne mArA vaDe je kaMI puNya meLavAyuM che tenAthI bhavyajIvonA saMsAramAM utpanna thatAM tIkSNa duHkhono nAza thAo. (342) ayANamANeNa jiNuttamANaM, mayaM mahatthaM maivinbhameNaM / jaM me viruddhaM iha tassa, vuttaM taM majjha micchA miha dukkaDaMti // 343 // saMpUrNagraMthano upasaMhAra karavAnI IcchAvALA sUtrakAra kahe che - jinezvaranA mahAna arthavALA siddhAMtane nahi jANatA meM maMtibhramathI ahIM jinezvaronA siddhAMtathI viruddha je kahyuM hoya tenuM ahIM mAre micchA mi dukkaDa thAo. (343) A pramANe zrI dinakRtyanA vivaraNamAM vidhizayana vagere cha dvAronA varNanano prastAva pUrNa thayo. tena: samAmi thatAM dinakRtyanI avacUrNi pUrNa thaI. bhAvAnuvAdakAranI prazasti zrI devendrasUri viracita ane ajJAta zrutasthavira maharSikRta avacUrNi sahita zrI zrAddhadinakRtya graMthano siddhAMta mahodadhi sva. parama pUjya AcArya deva zrImadvijaya premasUrIzvarajI mahArAjanA paTTAlaMkAra paramagItArtha sva. parama pUjya AcArya deva zrImadvijaya hIrasUrIzvarajI mahArAjanA ziSyaratna vardhamAna taponidhi parama pUjya AcAryadeva zrImadvijayalalitazekharasUrIzvarajI mahArAjanA ziSya AcAryazrI rAjazekharasUrIzvarajI mahArAje karelo vivecana sahita gujarAtI bhAvAnuvAda pUrNa thayo. prAraMbha samaya prAraMbha sthaLa vi.saM. 2056 mahA suda 13 ArAdhanA bhavana, virAra (mahArASTra) samApti samaya samApti sthaLa: vi.saM. 2056 caitra suda 15 ratnatrayI ArAdhanA hola caMdAvarakara lena, borIvalI (muMbaI) Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (418) zrAddhadinakRtya zrAddhadinakRtyasya akArAdi anukramaH 267 o wm G 3 0 Mm 338 38 . agarakappUramIsaM tu..................... 69 accittaM dantavaNaM........ 261 aDappayArapUyAe.. aNaMtakAyaM bahubIyavaty. 224 aNatthANaM mahAThANaM.. ... 312 aNegajamaMtarasaMciyANa.. 12 aNorapArammi bhavoahiM.. 275 atthavaMteNa suddheNaM..... 74 annaM ca jIvAINaM.... 93 annaM ciya sAvajaM.. annannadesANa samAgayANaM.. annahA erisI riddhI.... annANamohamicchatta... annANeNaM pamAeNaM. annesiM bhavvasattANaM. anno vi pAvihI evaM.. 183 annahA aphalaM hoi... 162 appA uddhario ccia... abbabhe puNa viraI..... abbhaMge uvvalaNe khali... 262 ayAIo jahA loe,..... 288 ayANamANeNa jiNuttamANaM.. 343 arairaIpesunnaM............ 304 aladdhapuvvaM tu bhavoyahiMmi. aladdhapuvvaM tu lahe vi eyaM. aluddho jo u davvaMmi. 141 avaMtIsukumAlo ya.... aviruddho vavahAro... asaNaM pANagaM ceva. asuimuttamalappavAharUvayaM.. aha dhammadesaNatthaM ca........ .... 80 aha dhammadesaNatthaM............. 146 aha na sakkai kAuM............... ahavA ciMtAmaNi eso........... ahavA narayAuyaM teNa... aho eyassa ittheva.. aho dhanno u eso u.. aho moho mahAmallo.. ........... aho bhattI aho rAgo. AinnaM aNavajaM ca... .......... AuhaaggidANaM. AvassayaM 1 avassakaraNijja.. 240 AvassayaM karemANo. AvassayaM tu kAUNaM............. AsaNeNa nimaMtittA. .......... .173 AhAraM uvahiM dehaM.. 298 ikvaM ca do tinni va paMca satta.. ikkami ceva jammaMmi. 168 ikkhUNa jaMtANi vivajjayAmi...... .. itthikahA bhattakahA.. itthI nAma maNussANaM.. 310 iya jinnuddhAro jiNavarehi...... iya so mahANubhAvo... ihayaM ceva jammaMmi..... ihalogaMmi tidaMDI.. ihalogaMmi sukittI. iheva jamaMmi sukittibhogA. uragAINa vi maMtA.. usannAvi ya tattheva.. ....... ussaggeNaM tu saDDo u.. u.................... eeNa punnavaMteNaM.... eevi sAhuNo loe. evaM payadiNakiccaM.. ..... 335 eyArisaMpi jANato.. ....... 323 265 01 ....................... 194 226 177 44 154 308 Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAdbahinaitya eyArisaMmi daSve... eyAriso mahAbhAgo. evaM uvabhogavayaM.. evaM jo jiNadavvaM tu.. evaM saM tu khittaM tu.. evaM nAUNa je davvaM. evaM pasaMsaM pakuNaMtayANaM. eyaM me atthasAraM tu.. evaM vihANeNa payaTTamANA. evaMvihAhiM vaggUhiM. evaMvihAhiM vaggUhiM. evaM vihI imo savvo. eso sAvagadhammo. kAhaM so puNo sUrI. kattha eyAriso sAhU..:. kattha marutthalIsu kappapAyavo.. kappahumuvva ciMtAmaNivva.. kappUramIsiyaM kAuM.. kammao ya vajjijjA. kalAkalAve kusalA kulINA. kAUNaM uttamaMgaMpi. kAU vihiNA hANaM. kAuNaM sayaNavaggassa. kAUNa ya sAmAiyaM.. kAuNa vatthadeseNa.. kAU saDDANa diNassa kiccaM ... kAeNa atthi jai.. kAyakaMDUyaNaM vajje. kiMcI gurUvaeseNaM... kiM me kaDaM kiMca me kiccasesaM. kiNhasappaM karaggeNaM.. kutitthiyANa saMsaggI. kumittasaMgamAoya.. kusIlANaM tu saMsaggI. kusumehiM paMcavannehiM.. 130 333 264 136 176 145 45 185 337 220 48 77 270 334 188 187 108 62 259 106 50 24 295 232 31 342 79 58 340 324 218 255 169 165 67 419 kusumehiM paMcavannehiM.. kUDaM mANaM tulaM ceva.. kevalijoge pucchA.. ko'haM puNo kaMmi kulaMmi jAo... khaviyaM nIyAgoyaM.. khAmemi savvajIve.. gaMdhodaeNa nhavaNaM.. gaMdhodaeNa nhAvittA.. gAsacchAyaNamittaM.. gosIsaM candaNANaM ca.. gharamajjhaM muttU . ghoDagalayamAIe. ghoDagalayA ya khaMbhe kuDe.. ghUsiNakappUramIsaM tu. caMduvva somayAe .. calaM jIyaM dhaNaM dhannaM. ciivaMdaNaM tikAlaM.. ceiyadavvaM vibhajja. ceiyadavvaM giNhittu.. ceiyadavvaviNAse.. ceiyadavvaM sAhAraNaM. chaumattho mUDhamaNo. chattIsaguNagaNoveo.. chahaM tihINa majjhami.. mAI payatthA. jao pUyApabhAveNaM... jao savvannupannattaM.. jao supattadANeNaM... jai na kassavi dhArei.. jaivi na AhAkamma.. jaivissAmaNa 20 mucio. tyaguNapaDivattI.. jammaM dukkhaM jarA dukkhaM.. jalaNAibhae savvaM.. jAvaiyaM ceva kAlaM tu... 68 158 120 19 102 297 60 25 121 290 302 33 34 59 107 216 271 129 132 127 126 300 332 21 92 27 246 179 78 147 5 46 322 13 233 Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiNadhammAu ya logaMmi. jiNadhammo hu logaMmi... jiNapavayaNavuDhikaraM.. jiNapavayaNavuDDikaraM.. jiNapavayaNavuDDhikaraM.. jiNabhavaNAI je uddharaMti. jiNANaM pUyajattAe. ve no vahaI jo u... jUAravesa naDanaTTa bhaTTa.. jeNaM logaTTiI esA.. jeNa bhavarukkhakusumaphalAI.. puNo jiNadavvaM tu. jeme jANaMti jiNA.. jesiM saMsaggidoseNaM. jo kira pahaNai.. jogaM aIyabhAvaM... jo dei uvassayaM muNivarANa.. jo samo savvabhUemu.. jo hoi nisiddhappA. ThANe ThANe tao tattha. DhoittA aggakUraM tu. taM atthaM taM ca sAmatthaM. tu posahasAlAe.. taM tu savvaM nirUvittA.. taM nANaM taM ca vinnANaM.. taM puttaduccariyaM va.. tao tesu niyattesu.. tao paramabhattIe.. tao posahasAlAe.. tao bhoyaNavelAe.. tao ya kahie kajje. tao viyAlavelAe. tagarAe ibbhasuo.. tajjoNiyANa jIvANaM.. tataM ca vitataM ceva.. 287 283 142 143 144 100 293 325 254 248 306 137 299 256 204 128 198 235 55 76 172 205 241 98 99 339 199 190 231 171 214 230 119 228 75 420 tattodesaM kulaM jAI.. tanhA chuhAbhibhUo. tappaNaINaM tamhA.. tamhA u nAyatatteNaM. tamhA je sIlasaMjuttA. tamhA savvapayatteNaM.. tamhA vinAyatatteNaM. tamhA savvapayatteNaM. tasAijIvarahIe. taha ceharagamaNaM 7... tahA kohaM ca mANaM ca.. tahA savvANa dhammANaM. tA eyaM dullahaM lahiuM.. tA kiM ca taM hujja diNaM muhuttaM. tA te sudhannA sukayatthajammA. tA dhanno sukayatthohaM.. annaM tu no thi.. tANaM suddhaM khalu mANusattaM.. tA pamAyaM mahAsattuM.. tA soma ! taM viyANato.. titthayarattaM saMmatta... tinni vA kaDDhai jAva.. te dhannA tANa namo... teNa paDicchIcchA loe. tesiM majjhaTThiyANaM tuH therIkurunariMdo ya. dappaNabhaddAsaNavaddhamANa. davvao vatthamAINi.. dANANa dANaM vasahI pahANaM. dAriddakuluppattiM.. dubhigaMdhamalassAvI.. dullahaM saddhaM ca laddhU... dulahaM suiM caladdhUNaM... dulho mANusa jammo. devadravyeNa yA vRddhi zrAddhadinakRtya 276 117 15 96 170 202 249 164. 23. 3 303 291. 279 320 317 189 11 336 292 219 82 150 319 131 253 28 66 250 191 118 149 282 281 215 133 Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhadinakRtya. 421 84 237 ___70 ............. 341 71 212 115 258 273 301 63 257 315 307 138 186 277 329 57 . ..... devaharayaMmi devA.. 124 devA vi devaloesu.. 193 deviMdadANaviMdehiM. devaM guruM ca vaMdittA...... ....... 225 desaM khittaM tu jANittA........ 174 dhannA eyassa riddhio.. dhanANaM saMcayAo ya... 289 dhaneNaM sAlibhaddeNaM.. 182 dhamma va so na yANei. dhammakhiMsaM kuNatANaM.. dhammAdhammaM tahA kiccaM. dhammo patthayaNaM divvaM. dhammo baMdhU sumitto ya. 285 na kayAvi punarahiyANaM. na kiNe na kiNAveI, na taM caurA vilupaMti.. na pakkhao na purao.. navakArAo anno.. navakAreNa viboho 1. nAsanne nAidUraMmi... ...... niTThIvaNAikaraNaM ..... 123 nidaM vikahaM vajijA. nimmamatta sukhaggeNa.... nisAvirAmami vibuddhaeNaM. nisiM je nahi vajaMti. pa ti ..................... nisIhiyaM ca kAUNaM. nissakaDe vA ThAi... ..... 151 nissAmittA ya siddhataM. nIyAgoyaM khave kamma.. nIranAhuvva gaMbhIro...... 331 neva dAraM pihAvei...... 221 neva palhatthiyaM kujjA........... no mAyA no piyA bhajjA......... paMcaganamaNapuvvaM ca........ 30 paccakkhANaM tu jaM taMmi... paccakkhANaM tu kAUNaM. paDisiddhANaM karaNe. paDhaMtamANANa muNatayANaM. paNihANaM ca kAUNaM. pamAyamairAmatto. .... pamAyamittadoseNaM.. parigahaparimANaM ciya. pahasaMtagilANesu.... pANivahamusAdattaM.... pANivahassa ya viraI.. pAseNaM paMjareNa ya...... piyaputta-bhAya-bhaiNI-mAyA-. puttA ya huMti se bhattA. puNo cArittasaMpatto.. puNo nisIhiyaM kAuM. puNovi ciMtae tattha.. pupphataMbolamAINi.... pupphehiM gaMdhehiM sugaMdhiehiM........ puvvuttaM savvaM kAUNaM... pesasuNhAivaggassa..... prabhAsvaM brahmahatyA ca... prabhAsve mA matiM kuryAt.. baMdhittA kAsavao. ........ baMbhaMtu dhArae jo u. jo u................................... ....... bAhagadosavivakkhe 2. bhakkhei jo uvikkhei. bhajjA puttA ya nattU ya.. bhuttUNa vare bhoe........ bho bho suNeha tubbhe......... maMtANaM maMto paramo imutti. maMmANuvehiM na vaijja vakvaM. maMsaM imaM muttapurIsamIsaM... majaM mahuM navanIya...... maNagutto vayagutto.... maNuyatte saMpattA.. my W 135 ...... 89 134 ........ 309 148 326 : 245 109 251 1. 314 88 140 260 52 .... ..... 105 Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 422 zrAddhadinakRtya 14 328 ...... 268 210 234 252 maNeNaM taha vAyAe.. 184 mahANubhAveNa guNAyareNaM. 201 mahokahA u savvA u................. muttuMpi bArasaMga............... muttUNa jaM kiMcivi devakajaM........... rAIbhoyaNAoya. rAyA deso nagaraM bhavaNaM. 197 rusaU vA paro mA vA. 211 lakkhaM visaM ca lohaM ca iMgAla-....... 156 lahaMti sukkhaM tu aNunnatulaM............. 195 vaMdittA thuithuttehiM.................... vaje rasakesavANijaM. 157 vajjAuhassa rAmeNaM.. ..... 208 vatthaM pattaM ca putthaM ca............ vatthagaMdhehiM pavarehiM.... vatthannapANAsaNakhAimehiM. 207 vatthehiM devaMgadugullaehiM... vannagaMdhovamehiM ca. varaM vAhI varaM maccU. vavahArasuddhI dhammassa. 159 vAuvva apaDibaddho. vAyaMti satthaM taha ciMtayaMti..... ti.............. 196 vAhINaM ca mahAvAhI.. ........... 311 311 vigaINaM parimANaM.. 263 viNaovayAra 1 mANassa bhaMjaNA.. vivAyaM kalaha ceva..... visaM hAlAhalaM bhuttaM................ visiTThavannanAseNaM..... vissAmaNaM ca kAUNaM.............. 244 vissAmaNaM jaINaM.... 272 vihiNA tattha vaMdittA. vIraM namiUNa tiloyabhANu... veraggatikkhakhaggeNa........ ........ 398 saMkAsagaMdhilAvai........ saMkAso viva bhittUNaM. saMkhakuMdovamehiM ca.... saMkheveNaM ee............. saMtharaNaMmi asuddhaM...... saMmattamAiyANaM........... saMsayA jAyae micchaM. samaNeNa sAvaeNa ya.. sammaM viyAriyavvaM. savvatthavi jayaNAe.. savvannuNA paNIyaM tu.. ... 247 savvehiM pi jiNehiM. 222 sAraNA vAraNA ceva... sAvajjajogaparivajaNaTThA........ sAhammiyA ya duvihA.. sAhammiyANa vacchallaM.. 200 sAhammiyANa vacchallaM.. ......... 209 sAhusAhUNimAINaM..... sijjATThANaM pamuttUNaM.. sijhaMti kei teNa vi. sIyaM ca uNhaM ca sahati mUDhA. 316 sIso kaMpiya mUI.. sukumAleNa vattheNaM... suTTha vi tavaM kuNato.. ..................... suddhadhammassa dAyAro. 278 suddhaNaM ceva attheNaM. 160 suddheNaM ceva deheNaM... subAhU 1 bhaddanaMdIya.. 180 sumarittA bhuvaNanAhe.. he..... suvannajuttehiM sugaMdhaehiM. 73 suhabhAvapavittIe. sehANaM maMdasaddhANaM.. hA te annANamohaMdhA. hirannaM ca suvannaM ca............. Y My 330 . . . ..... 61 269 83 203 161 167 32 12 155 ........... Page #442 -------------------------------------------------------------------------- _