________________
संयत अध्ययन
८११
उ. गोयमा ! वड्ढमाणपरिणामे होज्जा,
नो हायमाणपरिणामे होज्जा, अवट्ठियपरिणामे वा होज्जा,
एवं सिणाए वि। प. पुलाए णं भंते ! केवइयं कालं वड्ढमाणपरिणामे होज्जा?
उ. गौतम ! वर्धमान परिणाम वाला होता है।
हायमान परिणाम वाला नहीं होता है। अवस्थित परिणाम वाला होता है।
स्नातक का कथन भी इसी प्रकार है। प्र. भन्ते ! पुलाक कितने काल तक वर्धमान परिणाम वाला
होता है ? उ. गौतम ! जघन्य-एक समय, उत्कृष्ट-अन्तर्मुहूर्त।
उ. गोयमा ! जहण्णेणं-एक्कं समयं, उक्कोसेणं
अंतोमुहुत्तं। प. केवइयं कालं हायमाणपरिणामे होज्जा? उ. गोयमा ! जहण्णेणं-एक्कं समयं, उक्कोसेणं-अंतोमुहुत्तं। प. केवइयं कालं अवट्ठियपरिणामे होज्जा? उ. गोयमा !जहण्णेणं-एक्कं समयं, उक्कोसेणं-सत्तसमया।
एवं जाव कसायकुसीले। प. णियंठे णं भंते ! केवइयं कालं वड्ढमाणपरिणामे होज्जा?
प्र. कितने काल तक हायमान परिणाम वाला होता है? उ. गौतम ! जघन्य-एक समय, उत्कृष्ट-अन्तर्मुहूर्त। प्र. कितने काल तक अवस्थित परिणाम वाला होता है ? उ. गौतम ! जघन्य-एक समय। उत्कृष्ट-सात समय।
इसी प्रकार कषायकुशील पर्यन्त जानना चाहिए। प्र. भन्ते ! निर्ग्रन्थ कितने काल तक वर्धमान परिणाम वाला
होता है? उ. गौतम ! जघन्य-अन्तर्मुहूर्त, उत्कृष्ट भी अन्तर्मुहूर्त।
प्र. कितने काल तक अवस्थित परिणाम वाला होता है? उ. गौतम ! जघन्य-एक समय, उत्कृष्ट-अन्तर्मुहूर्त। प्र. भन्ते ! स्नातक कितने काल तक वर्धमान परिणाम वाला
होता है? उ. गौतम ! जघन्य अन्तर्मुहूर्त, उत्कृष्ट भी अन्तर्मुहूर्त।
उ. गोयमा ! जहण्णेणं-अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि
अंतोमुहुत्तं। प, केवइयं काल अवट्ठियपरिणामे होज्जा? उ. गोयमा ! जहण्णेणं-एक्कं समयं, उक्कोसेणं-अंतोमुहुत्तं। प, सिणाए णं भंते ! केवइयं कालं वड्ढमाणपरिणामे
होज्जा? उ. गोयमा ! जहण्णेणं-अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि
अंतोमुहुत्तं। प. केवइयं कालं अवट्ठियपरिणामे होज्जा? उ. गोयमा ! जहण्णेणं-अंतोमुहत्तं, उक्कोसणं-देसूणा
पुव्वकोडी। २१. बंध-दारंप. पुलाए णं भंते ! कइ कम्मपगडीओ बंधइ? उ. गोयमा ! आउयवज्जाओ सत्तकम्मपगडीओ बंधइ। प. बउसे णं भंते ! कइ कम्मपगडीओ बंधइ? उ. गोयमा ! सत्तविहबंधए वा अट्ठविहबंधए वा,
सत्त बंधमाणे-आउयवज्जाओ सत्तकम्मपगडीओ बंधइ,
प्र. कितने काल तक अवस्थित परिणाम वाला होता है ? उ. गौतम ! जघन्य-अन्तर्मुहूर्त, उत्कृष्ट देशोन (कुछ कम) क्रोड
पूर्व।
२१. बंध-द्वारप्र. भन्ते ! पुलाक कितनी कर्म प्रकृतियां बांधता है ? उ. गौतम ! आयु को छोड़कर सात कर्मप्रकृतियां बांधता है। प्र. भन्ते ! बकुश कितनी कर्मप्रकृतियां बांधता है ? उ. गौतम ! सात कर्मप्रकृतियां या आठ कर्मप्रकृतियां बांधता है।
सात बांधता हुआ-आयु को छोड़कर सात कर्मप्रकृतियां बांधता है। आठ बांधता हुआ-प्रतिपूर्ण आठों कर्मप्रकृतियां बांधता है।
प्रतिसेवनाकुशील का कथन भी इसी प्रकार है। प्र. भन्ते ! कषायकुशील कितनी कर्मप्रकृतियां बांधता है ? उ. गौतम ! सात बाँधता है, आठ बांधता है या छह बांधता है।
अट्ठ बंधमाणे-पडिपुण्णाओ अट्ठ कम्मपगडीओ बंधइ,
एवं पडिसेवणाकुसीले वि। प. कसाय कुसीलेणं भंते ! कइ कम्मपगडीओ बंधइ? उ. गोयमा ! सत्तविह बंधए वा, अट्ठविह बंधए वा,
छव्विह बंधए वा, सत्तबंधमाणे-आउयवज्जाओ सत्त कम्मपगडीओ बंधइ,
सात बांधता हुआ-आयु को छोड़कर सात कर्मप्रकृतियां बांधता है। आठ बांधता हुआ-प्रतिपूर्ण आठों कर्मप्रकृतियां बांधता है।
अट्ठ बंधमाणे-पडिपुण्णाओ अट्ठ कम्मपगडीओ
बंधइ,