Agam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 01 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 118

प्रियदर्शिनी टीका. अ० ९ विनयप्राप्तेरुपायः गुरु परुषवचनानि ग्रीष्मर्तुसहस्रकिरणकिरणावलीसमानि तथापि स्वल्पेनैव समयेन सजला जलदावलीसमुत्थितसमीरसहचारिनीरकणिका इव परिणमन्तीति गुरूणां परुषवचनानि अनन्तहितविधायकानि मोक्षपथप्रदर्शकानि सावधर्मनिवर्तकानि अमृतमयानि आसेवनाग्रहण शिक्षारूपाणि भवन्तीति मन्यमानः सन् सहेत । उक्तं च
शास्त्र किस तरह से सीखे सो बतलाते हैं-'अणुसासिओ.' इत्यादि।
अन्वयार्थ-शिष्यजन यदि कदाचित् गुरुओं द्वारा कठोर वचनों से भी (अणुसासिओ-अनुशासितः) अनुशासित-शिक्षापाते हों तो भी उन्हें चाहिये कि वे (न कुप्पिज्जा-न कुप्येत् ) अपने शिक्षाप्रदाता गुरुजन पर कभी भी कुपित न हों। प्रत्युत ऐसी अवस्था में सत् और असत् के विवेक करने में ( पंडिए-पण्डितः) कुशलमति वह शिष्य (खंति सेविज क्षान्ति सेवेत) परुषभाषण को सहन करने रूप शांतिभाव का ही सेवन करे । तथा (खुड्डेहिं सह संसग्गं हासं क्रीडं च वजए-क्षुद्रैः सह संसर्ग हासं क्रीडं च वर्जयेत् ) क्षुद्रजनों-बाल अथवा पार्श्वस्थ अवसन्नकुशील संसक्त-स्वेच्छाचारी साधुओं का संग वर्जन करें। तथा हास्य क्रीडा का भी वर्जन करें।
भावार्थ-यद्यपि गुरु महाराजके वचन उस समय शिष्य को ग्रीष्मऋतुके प्रखर सूर्यकी किरणों के समान मालूम पड़ते हैं परन्तु
शास्त्र ४४ शते शीuai ते मतावे छे.-अणुसासिओ. छत्याह.
અન્વયાર્થી–શિષ્યજન જે કદાચ ગુરૂઓ દ્વારા કઠોર વચનોથી પણ ( अणुसासिओ-अनुशासितः ) अनुशासित-शिक्षा मेणवता जाय तो ५५ तेभो विया ले ते (न कुप्पिज्जा-न कुप्येत् ) पोताना शिक्षा प्रदाता ગુરૂજન ઉપર કદી પણ ક્રોધ ન કરે. પરંતુ એવી અવસ્થામાં સત્ અને અમને विवे४२वामा (पण्डिए-पंडितः) शमति ते शिष्य (खंति सेविज्ज-क्षान्ति सेवेत) ( २) परुष भाषणुने सडन ४२वा३५ शांतिलावतुं सेवन ४२. तथा (खुडेहिं सह संसग्ग हासं क्रिडं च वज्जए-क्षुद्रैः सह संसर्ग हासं क्रीडां च वर्जयेत् ) क्षुद्रना, १ मा अथवा २ पाश्वस्थ, 3 अवसन्न, ४ सुशीस, ५ संसरतસ્વેચ્છાચારિ સાધુઓને સંગ વર્જન કરે. તથા હાસ્ય ક્રિડાનું પણ વર્જન કરે.
મતલબ તેને એ છે કે કદાચ ગુરૂ મહારાજનું વચન, તે સમયે શિષ્યને ઉનાળાના પ્રખર સૂર્યના કિરણે સમાન માલુમ પડે છે. પરંતુ પરિણામમાં
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૧