Agam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 01 Sthanakvasi

Book Title: Agam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 580
________________

प्रियदर्शिनी टीका. अ० २ गा० ४४ दर्शनपरिषहजयः
टीका' नत्थि नृणं ' इत्यादि ।
परो लोकः = परभवः - जन्मान्तरम्, नूनं = निश्चयेन नास्ति = न भवति । अयं भावः - शरीरं हि भूतात्मकं तदिहैव नश्यति, शरीरे वर्तमानस्य चैतन्यस्यापि भूतधर्मत्वादेव शरीरेण सह नाशसंभवात् । शरीरव्यतिरेकेण आत्मनः प्रत्यक्षतोऽनुपलभ्यमानत्वाच्च जन्मान्तरं न भवतीति निश्वेतव्यमिति । यद्वा - नूनमिति संभावनायाम् परलोकः स्वर्गादिर्नास्तीति संभावयामि, यतः परलोके गतः कोऽपि नात्रा - गत्य वदति, तस्मात् प्रत्यक्षाभावान्नास्ति परलोक इति । वा=अथवा, अपि = इहापि - बतलाते हैं
५२५
अब सूत्रकार बाईसवां दर्शनपरीषहजय को 'नथि नूणं' - इत्यादि ।
अन्वयार्थ - ( परे लोए नृणं नस्थि- परः लोकः नूनं नास्ति ) निश्चय से जन्मान्तर नहीं है - यह शरीर भूतात्मक है, इसलिये यह तो यहां ही विनष्ट हो जाता है । इस शरीर में जो चैतन्य वर्तमान है वह भी भूतों का धर्म होने से शरीर के साथ ही नाश को प्राप्त हो जाता है। दूसरे शरीर से भिन्न आत्मा नामक कोई पदार्थ है, यह किसी भी प्रत्यक्ष प्रमाण से साबित नहीं होता है अतः परलोकी (परलोक जाने वाला आत्मा) का अभाव होने से परलोक का अभाव स्वतः सिद्ध है, अर्थात् जन्मान्तर नहीं है । अथवा " नूनं " यह पद संभावना में भी प्रयुक्त किया जाता है इस अपेक्षा परलोक-स्वर्गादिक जो माने जाते हैं सो वे भी नहीं हैं, ऐसी संभावना होती है, क्यों कि कोई ऐसा तो है नहीं जो परलोक में जाकर पश्चात् यहां आ कर यह कहे कि मैं अमुक હવે સૂત્રકાર ખાવીસમા દર્શનપરીષહને જીતવાનું અતાવે છે— 'afer qui' Seule.
अन्वयार्थ -परे लोए नूणं नत्थि - परलोकः नूनं नास्ति निश्चयथी ४न्मान्तर નથી. આ શરીર ભૂતાત્મક છે, આ માટે તે તે અહિં જ વિનષ્ટ થઈ જાય છે. આ શરીરમાં જે ચૈતન્ય વર્તમાન છે તે પણ ભૂતાને ધમ હેાવાથી શરીરની સાથેાસાથ નાશ પામે છે, ખીજુ શરીરથી ભિન્ન આત્મા નામના કાઈ પદાર્થ છે, એ કાઈ પણ પ્રત્યક્ષ પ્રમાણથી ઓળખી શકાતા નથી. આથી પરલેાકીના (પરલેાક જવાવાળા આત્મા) અભાવ હાવાથી પરલેાકના અભાવ સ્વતઃ સિદ્ધ छे. अर्थात् ४न्मान्तर नथी. अथवा 'नून' या यह संभावनाभां पातु प्रयुक्त કરાય છે. આ અપેક્ષા પરલેાક, સ્વર્ગાદિક જે માનવામાં આવે છે તે પણ નથી એવી સંભાવના થાય છે. કેમકે, કોઇ એવા તા છે જ નહીં જે પરલેાકમાં
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર ઃ ૧


Page Navigation
1 ... 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855