Book Title: Bhagavati Jod 02
Author(s): Tulsi Acharya, Mahapragna Acharya
Publisher: Jain Vishva Bharati
Catalog link: https://jainqq.org/explore/003618/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavatI jor3a (khaNDa-2) 4195 zrImajjayAcArya For Private Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina AgamoM ke do vibhAga hai-aMga aura aMga bAhya aMga vArah the| Aja kevala gyAraha aMga hI upalabdha hote haiN| unameM pAMcavA aMga haibhagavatI / isakA dUsarA nAma vyAkhyAprajJapti hai| isameM aneka praznoM ke vyAkaraNa haiN| jIva-vijJAna paramANuvijJAna, sRSTi-vidhAna, rahasyavAda, adhyAtma vidyA vanaspati vijJAna Adi vidyAoM kA yaha Akara-grantha hai| upalabdha AgamoM meM yaha sabase bar3A hai| isakA granthamAna 16000 anuSTup zloka pramANa mAnA jAtA hai| navAMgI TIkAkAra abhayadeva sUrI ne isa para TIkA likhii| usakA graMthamAna aThAraha hajAra zloka pramANa hai . bhagavatI sUtra kI sabase bar3I vyAkhyA hai yaha 'bhagavatI jodd''| isakI bhASA hai raajsthaanii| yaha padyAtmaka vyAkhyA hai, isalie ise 'jor3a' kI saMjJA dI gaI hai| isa grantha meM sarva prathama jagAcArya dvArA prastuta jor3a ke patha aura ThIka unake sAmane una padyoM ke AdhAra sthala diye gaye hai| jayAcArya ne mUla anuvAda ke sAtha-sAtha apanI ora ke se svataMtra samIkSA bhI kI hai| Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ terApaMtha ke cauthe yazasvI gaNI zrImajjayAcArya 'bhagavatI-jor3a' ke sva-racita Azu padya sAdhvI zrI gulAbAMjI ko likhAte hue| unake hAtha meM bhagavatI sUtra tathA usakI TIkA kI prati hai| jor3a kA racanA-kAla vi0 saM0 1616 se 1624 remational Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavatI-jor3a zrImajjayAcArya Jain Education Intemational Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Intemational Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya vAGmaya : grantha 14 bhagavatI-jor3a khaNDa 2 pravAcaka AcArya tulasI pradhAna sampAdaka yuvAcArya mahAprajJa prakAzaka jaina vizva bhAratI lADanUM (rAjasthAna) Jain Education Intemational Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Intemational Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sampAdana sAdhvI-pramukhA kanakaprabhA Jain Education Intemational Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabandha-sampAdaka: zrIcanda rAmapuriyA nidezaka Agama aura sAhitya prakAzana (jaina vizva bhAratI) Arthika saujanya : samAja bhUSaNa bhagavata prasAda raNachor3adAsa ceriTebala TrasTa, ahamadAbAda prathama saMskaraNa: 1986 mUlya : 150 rupaye mudraka : mitra pariSad kalakattA ke Arthika saujanya se sthApita jaina vizva bhAratI presa, lADanUM (rAjasthAna) Jain Education Intemational Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya 'bhagavatI-jor3a' kA prathama khaMDa jayAcArya nirvANa zatAbdI ke avasara para 'jaya vAGmaya' ke caturdaza grantha ke rUpa meM san 1981 meM prakAzita huA thA / aba usI grantha kA dvitIya khaMDa pAThakoM ke hAthoM meM sauMpate hue ati harSa kA anubhava ho rahA hai| prathama khaNDa meM ukta graMtha ke cAra zataka samAhita the / prastuta khaNDa meM pAMcaveM se lekara AThaveM zataka kI sAmagrI samAhita hai| sAhitya kI bahuvidha dizAoM meM Agama graMthoM para zrImajjayAcArya ne jo kArya kiyA hai vaha atyanta mahattvapUrNa hai| prAkRta AgamoM ko rAjasthAnI janatA ke lie subodha karane kI dRSTi se unhoMne unakA rAjasthAnI padyAnuvAda kiyA jo sumadhura rAginiyoM meM grathita hai| prathama AcArAMga kI jor3a, uttarAdhyayana kI jor3a, anuyogadvAra kI jor3a, pamnavaNA kI jor3a, saMjayA kI jor3a, niyaMThA kI jor3a-ye kRtiyAM ukta dizA meM jayAcArya ke vistRta kArya kI paricAyaka haiN| "bhagavaI" aMga graMthoM meM sabase vizAla hai| viSayoM kI dRSTi se yaha eka mahAn udadhi hai| jayAcArya ne isa atyanta mahattvapUrNa Agama-graMtha kA bhI rAjasthAnI bhASA meM gItikAbaddha padyAnuvAda kiyaa| yaha rAjasthAnI bhASA kA sabase bar3A graMtha mAnA gayA hai / isameM mUla ke sAtha TIkA graMthoM kA bhI anuvAda hai aura vArtika ke rUpa meM apane maMtavyoM ko bar3I spaSTatA ke sAtha prastuta kiyA hai| isameM vibhinna laya grathita 501 DhAleM tathA kucha antara DhAleM haiM / 41 DhAleM kevala dohoM meM haiN| grantha meM 362 rAginiyAM prayukta haiN| isameM 4663 dohe, 22254 gAthAeM, 6552 soraThe, 431 vibhinna chaMda, 1884 prAkRta, saMskRta padya tathA 7446 padyaparimANa 1160 gItikAeM, 9326 padya-parimANa 404 yaMtracitra Adi haiM / isakA anuSTup padya-parimANa graMthAna 60606 hai / prastuta khaMDa meM mUla rAjasthAnI kRti ke sAtha sambandhita Agama pATha aura TIkA kI vyAkhyA gAthAoM ke samakakSa meM de dI gaI haiM / isase pAThakoM ko samajhane kI sahUliyata ke sAtha-sAtha mUla kRti ke vizeSa maMtavya kI jAnakArI bhI ho skegii| isa graMtha kA kArya yugapradhAna AcAryazrI tulasI ke tattvAvadhAna meM huA hai aura sAdhvI pramukhA kanakaprabhAjI ne unakA pUrA-pUrA hAtha baMTAyA hai / unakA zrama paga-paga para anubhUta hotA-sA dRggocara hotA hai / terApaMtha saMgha ke yugapradhAna AcArya tulasI ke amRta mahotsava ke sAtaveM caraNa ke avasara para aise graMtha-ratna ke dvitIya khaMDa kA pAThakoM ke hAthoM meM pradAna karate hue jaina vizva bhAratI apane Apako atyanta gauravAnvita anubhava karatI hai| isa avasara para hama zrI bhagavata prasAda raNachor3adAsa parivAra ko hArdika dhanyavAda dete haiM jinhoMne jaina vizva bhAratI meM sAhitya prakAzana sthAyI koSa ke nirmANa hetu svargIya samAjabhUSaNa seTha bhagavataprasAda raNachor3adAsa (1921-1980) kI puNya smRti meM pacAsa hajAra rupaye kI rAzi bhagavataprasAda raNachor3adAsa ceriTebala TrasTa, 14 paTela sosAiTI, zAhIbAga, ahamadAbAda, 64, se pradAna kiyA / ukta TrasTa ko hama isa udAra anudAna hetu aneka dhanyavAda jJApana karate haiN| isa graMtha kA mudraNa kArya jaina vizva bhAratI ke nijI mudraNAlaya meM saMpanna huA hai, jisakI sthApanA jayAcArya nirvANa zatAbdI ke upalakSa meM mitra pariSad kalakattA ke Arthika saujanya se huI thii| 2-12-86 sujAnagar3ha zrIcanda rAmapuriyA kulapati jaina vizva bhAratI Jain Education Intemational Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Intemational Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sampAdakIya terApaMtha dharmasaMgha ke caturthaM AcArya zrImajjayAcArya vilakSaNa puruSa the / unhoMne apanI prajJA ke dvAra khole aura UrjA kA bharapUra upayoga kiyA / eka ora saMgha ke antaraMga vyavasthA pakSa meM krAntikArI parivartana, dUsarI ora sAhitya ke AkAza meM unmukta vihAra / eka ora prazAsana, dUsarI ora sAhitya sRjana / unake vyaktitva meM kucha aise tattva the ki eka sAtha kaI mArgoM kI yAtrA karane para bhI ve zrAnta nahIM hue| sAhityika yAtrA meM to unheM aparimita toSa milatA thA isalie choTe-bar3e dArzanika vyAvahArika, saMdAntika saMghIya kisI bhI prasaMga para unakI lekhanI barAbara calatI rahatI thii| kizora vaya meM unhoMne likhanA zurU kiyA / yauvana kI dahalIja para pAMva rakhane se pahale hI unake lekhana meM nikhAra A gayA / paripakvatA bar3hatI gaI aura ve apane yuga meM asAdhAraNa zabda -zilpiyoM kI zreNI meM A gae / jayAcArya kI pratyeka racanA mahattvapUrNa hai / para bhagavatI kI jor3a' adbhuta hai| ise gaMbhIratA se par3hA jAe to pAThaka Atmavibhora ho jAtA hai / AcAryazrI tulasI ke mana meM to isakA sthAna bahuta hI UMcA hai / Apane samaya-samaya para isake sambandha meM jo bhAvanA vyakta kI, usakA sArAMza isa prakAra hai- maiM jaba jaba 'bhagavatI kI jor3a' ko dekhatA hUM, merA mana AhlAda se bhara uThatA hai / isake adhyayana, manana aura samIkSaNa kAla meM kAlabodha samApta ho jAtA hai / isakI vizada vyAkhyAeM aura gaharI samIkSAeM mana ko pUrI taraha se bAMdha letI haiM / aise mahattvapUrNa graMtha ko bAra-bAra praNAma karane kI icchA hotI hai| isake racanAkAra kI anUThI icchAzakti aura dRr3ha saMkalpazakti kA citra to isake bRhattama AkAra ko dekhate hI ubhara AtA hai / kaisI thI usa mahAn zabda-zilpI kI dhRti, buddhi aura vaicArika sthiratA / racanAdharmitA ke prati saMpUrNa samarpaNa binA aisI kRtiyoM ke sRjana kI saMbhAvanA bhI nahIM kI jA sakatI / " . itihAsa kA sRjana saMsAra meM tIna prakAra ke vyakti hote haiM-- uttama, madhyama aura adhama / kucha loga kAma kI durUhatA kI kalpanA mAtra se Ahata ho jAte haiM / ve kisI bar3e yA mahattvapUrNa kAma kA prAraMbha bhI nahIM kara skte| aise vyakti tIsarI zreNI meM Ate haiM / kucha vyakti itane utsAhI hote haiM ki koI bhI naI yojanA sAmane Ate hI usakI kriyAnviti meM juTa jAte haiM / kintu vighna, bAdhAoM kI bauchAra se ve vicalita ho jAte haiM aura zurU kie hue kAma ko bIca meM hI chor3a dete haiM / aise vyakti madhyama zreNI meM Ate haiM / uttama koTi ke vyakti ve hote haiM, jo kaThina se kaThina kAma ko bhI pUre mana se sampAdita karate haiN| pratikUlatAoM aura bAdhAoM se pratAr3ita hokara bhI jo akampa bhAva se calate rahate haiM, kAma ko pUrA karake hI virAma lete haiM / jayAcArya isa uttama zreNI ke vyakti the / ' kriyAsiddhiH satve bhavati sAdhana sAmagrI se bhI itanA kAma kara gae ki itihAsa puruSa bana ge| unhoMne eka aise itihAsa kA sRjana kiyA hai, jise doharAnA muzkila hai| aisI Aloka razmi hai, jo saMskRta aura prAkRta bhASA nahIM jAnane vAle lAkhoM-lAkhoM logoM kA mArga prazasta kara rahI hai / mahatAM nopakaraNe' - isa ukti ke anusAra ve nyUnatama bhagavatI sUtra kA rAjasthAnI bhASA meM padyAtmaka bhASya karake unakI yaha kRti sAhitya ke kSetra meM kIrtimAna hI nahIM hai, eka 'bhagavatI kI jor3a' kA prathama khaNDa sampAdita hokara mudrita ho cukA hai / usameM prathama cAra zataka kI jor3a hai / prastuta graMtha usa zrRMkhalA meM dUsarA khaNDa hai / isameM bhI cAra zataka - pAMcaveM se lekara AThaveM taka, samAviSTa haiM / prathama khaNDa kI bhAMti isa khaNDa meM bhI jor3a ke sAmane 'bhagavatI' ke mUla pATha aura vRtti ko uddhRta kiyA gayA hai| kucha sthaloM para pAdaTippaNa bhI die gae haiM / yatra-tatra prApta anya granthoM kI sUcanA ke anusAra unake pramANa dene kA prayatna bhI kiyA gayA hai| khaNDa kI bhagavatI kI sampUrNa jor3a ko eka hI zrRMkhalA meM aneka khaNDoM meM sampAdita karake janatA taka pahuMcAne kI yojanA hai| dUsare pRSTha saMkhyA prathama khaNDa se kucha adhika hai| eka hI sIrIja ke saba khaNDa AkAra-prakAra meM bhI ekarUpa hote to inakA saundarya bar3hatA / kintu saundarya ke lie satya ko vikhaNDita karanA bhI ucita pratIta nahIM hotA / mUla Agama meM zataka choTe-bar3e haiM / pRSTha saMkhyA meM bAMdhakara unheM pUrI-adhUrI prastuti dene se racanAkAra aura pAThaka donoM ke sAtha hI nyAya nahIM hotA / isa dRSTi se pratyeka khaNDa kI pRSTha saMkhyA samAna nahIM raha skegii| prastuta khaNDa ke sabhI zataka dasa-dasa uddezaka vAle haiN| pratyeka zataka ke prAraMbha meM saMgrahaNI gAthA ke AdhAra para usake pratipAdya Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (10) kA saMketa de diyA gayA hai / saMgrahaNI gAthA ko jor3a bhI kitanI mUlasparzI hai campA ravI udastha, pavana jAla graMthika bali / caMpa-ravi anila gaMThiya, sadde chaumAu eyaNa niyaMThe / zabda viSaya chadmastha, AyU pudgala kaMpavo // rAyagihaM caMpA-caMdimA ya, dasa paMcamammi se| nigraMtha putra anagAra, kiNana kahiye rAjagRha' / caMpA caMdra vicAra, dasa udeza paMcama zate / XXX-- -----------xxx pugadala nuM pahalU kA, AzIviSa noM jANa / poggala AsIvisa rukkha kiriya, AjIva phAsuka madatte / vRkSa taNo tIjo akhyo, ghautho kriyA bakhANa // paDiNIya baMdha ArAhaNA ya, dasa aTThamaMmi ste|| AjIvakA no pAMcamo, chaTTho prAsuka dAna / adatta vicAraNa saptamo, pratyanIka pahacAna / navamoM baMdha taNoM kahyo, ArAdhanA no artha / uddezaka dasa AkhiyA, aSTama zate tadartha // gujarAtI kA prabhAva jayAcArya kI bhASA gujarAtI mizrita rAjasthAnI hai| jayAcArya na to gujarAtIbhASI the aura na hI kabhI gujarAta unakA vihAra kSetra rahA / phira bhI unakI racanAoM para gujarAtI kA prabhAva sahetuka hai| AcArya bhikSu ne AgamoM kA adhyayana TaboM ke AdhAra para kiyA thA / jayAcArya ke adhyayana kA krama bhI yahI thA / AgamoM ke TaboM kI bhASA gujarAtI hai / AcArya bhikSu ne usa bhASA ko nahIM pkdd'aa| phalataH unakA sAhitya zuddha mAravAr3I bolI meM hai| jayAcArya apanI grahaNazIlatA ko yahAM bhI chor3a nahIM ske| isa kAraNa unakI bhASA gujarAtI mizrita ho gaI / bhagavatI kI jor3a meM kisI bhI DhAla kI racanA para gujarAtI kA prabhAva jJAta kiyA jA sakatA hai, para vahAM pravAha meM bahuta sApha-sApha parilakSita nahIM hotaa| jor3a ke madhya jahAM-jahAM vArtikAeM likhI huI haiM, unheM par3hane se pratIta hotA hai ki jayAcArya kI racanAoM meM anAyAsa hI gujarAtI bhASA ke prayogoM kI bahulatA hai / bahuzratatA ke sAkSya jayAcArya bahuzruta AcArya the| unhoMne zAstroM kA gaMbhIra adhyayana kiyaa| videzI saMskRti meM usa vyakti ko viziSTa mAnA jAtA hai, jo apanA jIvana yAyAvarI meM niyojita kara detA hai / bhAratIya saMskRti meM 'vela TrevelDa' ke sthAna para 'vela larneDa' vyakti ko mahattvapUrNa mAnA gayA hai / 'vela larneDa' kA hI artha hai bahuzruta / bahuzruta zabda kA eka artha yaha bhI ho sakatA hai jisane bahuta sunA hai, vaha bahuzruta / vyutpatti kI dRSTi se yaha artha asaMgata nahIM hai, kintu 'bahuzruta' zabda kI pravRtti ukta artha kA bodha nahIM detI hai| isalie isakA pracalita artha hI mAnya honA caahie| usake anusAra bahuzruta vaha hotA hai jo apane aura dUsare sampradAyoM ke zAstroM kA pAragAmI vidvAn hotA hai| jayAcArya kI bahuzrutatA kA sAkSya unakI apanI racanAeM haiN| jahAM kahIM kisI bAta ko pramANita karane ke lie unheM sAkSI rUpa meM Agama pATha uddhRta karane kI apekSA huI, eka hI prasaMga meM dasoM AgamoM ko prastuta kara diyaa| kahIM-kahIM to aisA pratIta hotA hai mAnoM saba Agama unakI AMkhoM ke sAmane aMkita the| pAMcave zataka meM atimuktaka muni kI dIkSA kA prasaMga hai| vahAM vRttikAra ne chaha varSa kI avasthA meM unakI dIkSA kA ullekha kiyA hai / yaha tathya Agama sammata nahIM hai / AgamoM meM yatra-tatra sAtireka ATha varSa kI avasthA ko dIkSA ke lie ucita ThaharAyA gayA hai / isa sandarbha meM jayAcArya ne vyavahAra', bhagavatI, uttarAdhyayana aura aupapAtika sUtroM ke pramANa dekara vRttikAra ke mata kA nirasana kiyA hai1.pR0 1, ddhaa074|2,3 / 2.pR0 302, DhA0 13014-6 / 3-6. pR0 28, DhA0 81, gA04-7 / Jain Education Intemational Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ATha varSa UNA bhaNI, dIkSA kalpai nAMhi / ATha varSa jAjhe caraNa, vavahAra dasamA mAMhi // asoccA kevalI taNoM, AyU jaghanya kahesa / ATha varSa jAjho bhagavatI, navama ikatIsamuddeza / / zukla leza utkRSTa sthiti, UNI nava varSeNa / pUrva koDa uttarajjhayaNa, cotIsama ajjheNa // AU ATha varasa adhika, zivapada pAmai tAma / sUtra uvavAI meM kahyo, ityAdika bahu ThAma / vRttikAra ke abhimata se apanI asahamati prakaTa karate hue unhoMne spaSTa zabdoM meM likha diyA tiNa kAraNa TIkA majhe, aimutta nAM SaT vAsa / AkhyA teha viruddha chai, samaya vacana thI tAsa / / isa gAthA se Age kI ATha gAthAoM meM ukta tathya kI samIkSA karate hue jayAcArya ne niSkarSa prastuta kiyA hai ki yadi chaha varSa meM dIkSA ho sakatI to isI avasthA meM kevalajJAna aura mokSa prApti kI saMbhAvanA ko bhI nakArA nahIM jA sktaa| zAstroM meM aisA koI ullekha milatA nahIM hai| isalie dIkSA kA kalpa ATha varSa se kucha adhika hone para hI mAnya kiyA gayA hai| jayAcArya ko jahAM kahIM vRttikAra kA abhimata ThIka nahIM lagA, unhoMne vistAra ke sAtha usakI samIkSA kara dii| samIkSA ke lie unhoMne do prakAra kI zailI kAma meM lI-1. padyAtmaka aura gadyAtmaka / padya zailI meM kI gaI samIkSA kI bhAMti vArtikA nAma se gadyazailI kI kaI samIkSAeM kAphI vistRta aura gaMbhIra haiN| AThaveM zataka meM jJAna aura ajJAna ke prasaMga meM ajJAna ke tIna prakAroM kA ullekha huA hai-mati ajJAna, zruta ajJAna, vibhaMgajJAna / vibhaMgajJAna kA artha karate hue vRttikAra ne likhA-viruddhA bhaMgA-vastuvikalpA yasmistadvibhaGga... athavA virUpo bhaMga:avadhibhedo vibhaGga 1.... / ' jayAcArya ne vibhaMgajJAna kA artha viruddha vikalpoM vAlA jJAna svIkRta nahIM kiyA / apane abhimata ko vistAra se prastuti dene ke lie unhoMne eka bahuta bar3I vAtikA' likhI hai| usakA niSkarSa yaha hai ki avadhijJAna aura vibhaMgajJAna meM vastUbodha kI dRSTi se antara nahIM hai| inameM antara hai pAtratA kaa| samyak dRSTi kA jo atIndriya jJAna avadhijJAna kahalAtA hai, vahI mithyAtva ke yoga se vibhaMgajJAna ho jAtA hai| isI prakAra prastuta grantha ke pR0 316 para gadyAtmaka vArtikA meM vRttikAra ke abhimata kI vistRta samIkSA kI gaI hai| use paDhane se aisA lagatA hai ki jayAcArya eka taTastha aura nirbhIka samIkSaka the| unakI sabhI samIkSAeM jJAna cetanA ke Avata dvAroM ko kholane vAlI haiN| isI krama meM zataka 8, DhAla 152 meM parISaha-varNana kA prasaMga liyA jA sakatA hai| ukta DhAla kI gAthA 73 se 58 taka jayAcArya ne vRttikAra kA mata uddhRta kiyA hai usake bAda unhoMne ukta mantavya kI yathArthatA ko svIkArane yA nakArane kA dAyitva pAThakoM ko dete hue likha diyA e sagalo vistAra, TIkA mAMhe aakhiyo| buddhivaMta nyAya vicAra, milato huvai te mAniya' / isa padya ke bAda eka lambI vAtikA likhakara Apane pAThakoM ko cintana karane kA paryApta avakAza de diyaa| aise aneka sthala haiM, jo jayAcArya kI bahuzrutatA aura anAgrahI vRtti ke udAharaNa bana sakate haiN| bhagavatI kI jor3a kA sRjana karate samaya jayAcArya ko mUla graMtha se sambandhita jitanI sAmagrI milI, usakA unhoMne mukta mana 1.30pa0 344 / 2. pR0 338-340, DhA0 134 / 3 pR0464, DhA0 152, gA0 86 / Jain Education Intemational Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) se upayoga kiyA hai| usa sAmagrI meM mUla sUtra kI vRtti to hai hI, usake sAtha muni dharmasI ke yantra yA TaboM aura bRhat Tabe kA bhI sthAna-sthAna para ullekha kiyA hai ko dharmasI tAhi bhavanapati viglidiyaa| tiri paMcendrI mAMhi, manuSya vyaMtara jyotiSi / / dharmasI kA yaMtra, TabA aura bRhat TabA Adi abhI taka upalabdha nahIM ho sake haiN| jayAcArya ko ve graMtha kahAM se mile aura unake dvArA kAma meM lie jAne ke bAda ve aprApta kaise ho gae ? isa sambandha meM anveSaNa kI apekSA hai / pUrva bhave abandha, bandhe che guNa gyArameM / bandhasyai trihuM guNa saMdha, paMcama bhaMge dharmasI // bRhat Tabe ima vAya, zaMkA trasa utpatti taNI / vRtti paNa bhAMjI nAMva jina bhAvaM tehIja satya // 1 mananIya sthala : samokSAeM "bhagavatI kI jor3a" bhagavatI sUtra kA padyAtmaka anuvAda mAtra nahIM hai / isakI racanA zailI ke AdhAra para ise "bhagavatI" kA bhASya kahA jA sakatA hai / jayAcArya ne sUtrakAra, vRttikAra tathA sambandhita prasaMgoM para anya AcAryoM ke abhimata kA anuvAda to pUrI dakSatA ke sAtha kiyA hI hai, usake sAtha pratyeka vivAdAspada viSaya para apanI ora se svataMtra samIkSAeM likhI haiM / samIkSAeM padya aura gadya donoM zailiyoM meM likhI gaI haiM / pratyeka samIkSA manana pUrvaka paThanIya hai| unake sambandha meM kucha sUcanAeM "zrAvaka kI AtmA sAmAyika meM bhI adhikaraNa hai" AcArya bhikSa dvArA mAnya isa siddhAnta kI puSTi meM 111 vIM DhAla meM lambI samIkSA hai / * mithyAvI mokSa kA deza ArAdhaka hai / usakI karaNI bhI niravadya ho sakatI hai| mithyAtvI ke pratyAkhyAna ko duSpratyAkhyAna mAnA gayA hai, yaha saMvara dharma kI apekSA se hai, nirjarA dharma kI apekSA se nahIM / isa sambandha meM 115 vIM DhAla meM bahuta acchI samIkSA hai / viparIta prANa, bhUta, jIva aura satva ko duHkha na dene se sAtA vedanIya karma kA bandha hotA hai, yaha kathana AgamAnumodita hai / isake kucha loga sukha 'dene se sAtA vedanIya karma kA bandha mAnate haiM / isa sandarbha meM 118 vIM DhAla meM samIkSA likhI gaI hai / " nyAya kA milAna bhagavatI sUtra meM kucha sthala aise haiM, jahAM tathyoM kA saMketa mAtra hai athavA saMkSepa meM varNana kiyA gayA hai| vahAM pAThaka ke sAmane kaThinAI upasthita ho sakatI hai| para jayAcArya ne aneka sthAnoM para yauktika DhaMga se una tathyoM ko vizleSita kara diyA hai| pAMcaveM zataka kI 67 vIM DhAla kI kucha gAthAoM se yaha bAta spaSTa ho jAtI hai mUla pATha ke AdhAra para vahAM jor3a kI eka gAthA hai 5. pR0 228, DhA0 6. pR0 253, DhA0 isa gAthA meM aspaSTa tathya ko spaSTa karate hue jayAcArya ne likhA hai cadaza guNaThANa, alpavedanA tasu kahI / bahulapaNa kari jANa, ehavaM nyAya jaNAya chai / / selesI muni moTakA, caudasameM guNaThANe / alpavedanAta te mahAnirjarA mANe // 1 1. pR0 172, DhA0 105 gA0 45 / 2. pR0 447, DhA0 150, gA0 101 / 3. pR0 162, DhA0 4. pR0 208, DhA0 103, gA0 78 / 111, gA0 36 - 68 / 115, gA0 16-26 / 118, gA0 74-82 / Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 13 ) muni gajasukumAlAdi dIse tasuM bahUvedanA | te kAraNa e sAdhi, bhajanA ihAM jaNAya che // athavA dUjo nyAya, karmanirjarA ati ghaNI / te dekhatAM tAya, alpavedanA saMbhave // isI prakAra chaThe zataka meM bhI zAli, brIhI Adi dhAnyoM kI yoni - vidhvaMsa kA sUtrAnusArI kAla nirdhAraNa karake cAra soraThoM meM usakA nyAya milAyA gayA hai / baDA TabA meM vAya, sajIvapaNuM TalI karI / aatavj cAya milato artha achatiko // sUko dhAna ajIva kezka kareM parUpaNa / paNa ihAM Ayo jIva artha anUpama dekhalo || dazakAlika dekha, dvitIya uddeza paMcamabhramaNa / bAvIsama uvetha gAyA meM ihavidha kahA / / . cAvala no pahichANa, ATo mizra udaka balI / zastra apariNata jANa, te kAcA leNAM nahIM // isI prakAra aneka sthaloM meM bhrAMti utpanna karane vAle prasaMgoM meM jayAcArya ne apanI sUkSmagrAhI medhA kA upayoga kara pAThakoM kA mArga prazasta kiyA hai / anuvAda zailI jayAcArya ne bhagavatI mUla pATha aura usakI vRtti kA anuvAda itanI sahajatA aura saralatA se kiyA hai ki saMskRta aura prAkRta ko nahIM samajhane vAlA pAThaka bhI anuvAda ke AdhAra para mUlasparzI arthabodha kara sakatA hai| kucha udAharaNa yahAM prastuta haiM-- samaNobAsagarasa bhaMte! pubbAmeva tasapANasamAraMbha paccakhAe bhavai, puDhavI samAraMbhe apaccakkhAe bhavai / se va puDhavi khagamANe aNNavaraM tasaM pANaM vihiMsejyA, se NaM bhaMte taM vayaM aticarati ? he bhagavAna! zrAvaka tiko, pahilAMIja pichANa / trasa vadhavo pacakhyo tiNe, pRthvI nAM pacakhANa || te pRthvI khaNate thake, koika trasa haNAya' / to prabhu zrAvaka vrata taNo, aticAra rUpa bhaMga thAya // XXX-XXX namaskAra thAvo mAMharo, bhagavaMta zrI mahAvIra / dharma nI AdikaraNa dhurA, zAsaNanAtha sadhIra // yAvata mukti jAvA taNAM vAMchaka tasu abhilAkha / dharma AcAraja mAMharA, dharmopadezaka sAkha // namotyu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa Adiga rassa / jayAcArya ne mUla sUtra kA anuvAda kiyA ho yA bhASya, use par3hane se mUla grantha ko par3hane kI icchA jAgRta hotI hai / prAkRta, saMskRta Adi isa yuga meM apracalita yA kama pracalita bhASAoM ko rAjasthAnI meM isa prakAra rUpAntarita kara denA apanI mAtRbhASA ke prati unake gahare anurAga, anubhavoM kI pror3hatA tathA satata kriyAzIlatA kA pratIka hai / 1. pR0 117, DA0 17, gA0 32-34 / 2. pR0 174, DhA0 106, gA0 13-16 / 3. pR0 209, DhA0 111, gA0 66,70 / 4. pR0 268, DA0 126, gA0 71,72 / jAva siddhigatinAmadheyaM ThANaM saMpAviukAmassa mama dhammAyariyasa dhammopadesagasta, sampAdana yAtrA ke sahayAtrI "bhagavatI kI jor3a" kA saMpAdana zramasAdhya kArya hai / yaha una sabakA anubhava hai, jo isa kAma ke sAtha jur3e hue haiN| jor3a ke Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUlapATha ko zuddha karanA, bhagavatI sUtra ke pATha aura usakI vRtti ke sAtha use tulanAtmaka prastuti denA, jor3a meM prayukta anya AgamoM tathA granthoM ke pramANa khojanA Adi aneka par3AvoM ko pAra karane ke bAda hI isa yAtrA ko virAma milatA hai| prastuta khaNDa kA sampAdana isake prathama khaNDa kI bhAMti zraddhAspada AcAryavara kI amRtamayI sannidhi meM baiThakara kiyA gayA hai / ApakI pratyakSa upasthiti ke binA isakA sampAdana kaThina hI nahIM, asaMbhava thaa| yAtrA, janasamparka Adi vyastatAoM ke bAvajUda Apane isa kAma ke lie apane amUlya samaya diyaa| isI se isa grantha kI garimA bahuguNita ho jAtI hai| sampAdana kArya meM sAdhvI jinaprabhAjI aura kalpalatAjI kA yoga barAbara milatA rahA / muni hIrAlAlajI kA sahayoga to avismaraNIya hai| jahAM kahIM Agama granthoM ke pramANa khojane hote munizrI bahuta kama samaya meM pUre manoyoga se hamArA kAma sarala banA dete| "bhagavatI kI jor3a" kI hastalikhita pratiyAM hamAre dharmasaMgha ke bhaNDAra meM hai| use dhAraNa karane kA kAma "jaina vizva bhAratI" dvArA karAyA jA cukA hai / sampAdana ke isa krama meM "jor3a" ke samAnAntara mUlapATha aura vRtti ko dhArane kA kAma mumukSu bahinoM ne kiyaa| prUpha nirIkSaNa meM adhika samaya aura zrama sAdhvI jinaprabhAjI kA lgaa| unake sAtha anya kaI sAdhviyoM ne niSThA se kAma kiyaa| jaina vizva bhAratI ke mudraNa vibhAga ne bhI isa durUha kAma ko pUrA karane meM ImAnadArI pUrvaka zrama kiyaa| meTara kampoja ho jAne ke bAda pANDulipi meM kie gae parivartana kA saMzodhana kAphI zramasAdhya hotA hai| para presa kI ora se kabhI yaha zikAyata hI nahIM AI ki pANDulipi meM parivartana kyoM kiyA jAtA hai| bhagavatI kI jor3a" ke sampAdana meM merA nAma jor3A gayA, yaha merA saubhAgya hai| vAstavikatA yaha hai ki koI bhI akelA vyakti isa gurutara kArya ko saMpAdita nahIM kara sakatA / zraddhAspada AcAryapravara kA maMgala AzIrvAda, saphala mArgadarzana aura satata sAnnidhya, yuvAcArya zrI kA dizA-nirdeza tathA sahakarmI sAdhu-sAdhviyoM kI niSThA aura zramazIlatA-ina sabake samucita yoga se yaha kAma ho pAyA hai / abhI taka do hI khaNDoM kA kAma huA hai / jitanA kAma huA hai, karaNIya usase bahuta adhika hai| zeSa kArya ko pUrNatA taka pahuMcAne ke lie hameM apanI gati ko tIvratA denI hogii| zraddhAspada gurudeva kI amRtamayI sannidhi "bhagavatI kI jor3a" se jur3e hue pratyeka vyakti meM naI UrjA kA saMpreSaNa kare aura hama saba milakara isa kAma ko Age bar3hAeM, yaha apekSA hai| sampUrNa "bhagavatI jor3a" ko eka hI zailI meM sampAdita karane kA gurudeva kA jo sapanA hai, use AkAra dene meM hama kiMcit bhI nimitta bana sakeM to hamAre janma kI sArthakatA hogii| 15 agasta, 1986 lADanUM sAdhvI pramukhA kanakapramA Jain Education Intemational Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zataka 5: 1-110 zataka 6 : 110-203 zataka 7: 204-302 zataka : 302-552 Jain Education Intemational Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Intemational Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 74 soraThA 1. caturtha zatake aMta ko lesa adhikAra e prAye lesyAvaMta, tAsa nirUpaNa paMcame // 2. caMpA ravI udastha, pavana jAla granthika bali / viSaya chadamastha, AyU pudgala kaMpavo // zabda 3. nirbaMdha-putra aNagAra, kina kahiye rAjagRha / caMpA candra vicAra, dasa udeza paMcama zate // dUhA 4. tiNa kAle nai tiNa samaya, nagarI campA nAma / pUrNabhadra sucatya vara bihU varNaka abhirAma // " 5. svAmI tihAM samavasar2yA, jAva paraSadA Aya / vANa suNI zrI vIra nIM, AI jiNa dizi jAya // 6. tiNa kAle ne tiga samaya, mahAvIra to jAna / aMtevAsI jeSThavara, iMdrabhUti abhidhAna || 7. gota kari gotama kahA jAya va ima vAya / namaskAra vaMdana karI, pUche prazna suhAya // * goyama prabhajI saM vInavaM // koDa, pUrva me kara jor3a meTI avinaya khor3a // ( dhrupadaM ) tamu pUchA hai bhadanta ! agni-kUNa ApamaMta ? naiRta kUNa AthamaMta / naiRta kRNa ugI karI, vAyavya astaja hata // (svAma suNo morI vInatI ) 10. vAyavya kUNa UgI karI, ASamiye IzANa ? jina kahai haMtA goyamA ! pUchayo tima jina bAga // ' vIra thakI dhara vinaya karI mAna mor3a, 8. sUrya ne jambUdIpa meM, Uge kRNa IzANa meM 6. agni kUNa UgI karI, *laya : lachamaNa rAma sUM vInava 1. dekheM pa0 saM0 19 / 1. caturthazatAnte lezyA uktAH paJcamazate tu prAyo zyAvanto nirUpyante / ( 0 10 206 ) 2, 3. caMparavianilagaMThiyA, sadde chaumAu eyaNa niyaMThe | rAyagihaM caMpA caMdimA ya dasa paMcamammi sae // ( za0 5|saMgahaNI - gAhA ) 'gaMThiya' tti jAlagranthikAjJAtajJApanIyArthanirNayaparaH 'eyaNa' tti pudgalAnAmejanAdyarthapratipAdaka: niyaMsi niyaMnthIputrAbhidhAnAnagAravihitavastuvicArasAraH / (0 0 206) -- 4. te kAle te samaerNa caMpA nAma nagarI holyANNavI | (za0 501 ) tIse NaM caMpAe nagarIe puSNabhadde nAma- beie hotthA - vaNNao / 5. sAmI samosar3he jAva parisA paDigayA / (za0 502 ) 6. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa jeTThe antevAsI iMdabhUI nAmaM aNagAre / 7. goyame gotteNaM jAva evaM vayAsI ma. jaMbuve bhaMte / dIne suriyA udIpa pAImuggaccha pAINa dAhiNamAgacchaMti / 6. pAINa dAhiNamuggaccha dAhiNa -paDINamAgacchaMti, dAhiNapaDINamuggaccha paDINa udINa mAgacchaMti | 10. paDIga-udImAccha udIcipAIMgamAgacchati ? haMtA govamA | jaMbudvIve gaM dIve sUriyA udINapAIpamungaccha jAya udIci pAIpamAgacchati / ( za0 513) za05, u0 1, DhAla 74 1 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. ravi Ugai vali Athamai, dekhaNahArA log| tehanI je bAMchA' karI, te vaca kahiyai prayoga / / 12. je manuSya naiM adRzya thako, dIsai sUrya jivAra / te sUrya Ugo kahai, jaga mAhe tiNavAra / / 13. je nara dRzya thako ravi, adRzya hove tivAra / sUrya Athamiyo kahai, ema kaha yuM vRttikaar| 14. piNa ravi udaya astapaNo, aniyata tAsa vicAra / saMcarato ravi rahai sadA, gamana sarva dizi dhAra // 15. to piNa tehanA prakAza noM, pratiniyata thI tAya / rAtri divasa noM vibhAga te, khetra bheda hiva kahAya // 16. he bhadaMta ! jiNa kAla meM, jaMbUdvIpa rai mAMya / merU nAmA parvata thakI, dakSiNArddha dina thAya // 17. tiNa kAle uttarArddha meM, divasa huvai jaganAtha ! uttarArddha jada divasa ha, pUrava pazcima rAta ? 18. jina kahai haMtA goyamA ! vatti mAMhi ima mAga / dakSiNArddha uttarArddha te, dakSiNa uttara bhAga // 11. iha codgamanamastamayaM ca draSTa lokavivakSayA'vaseyaM / (vR0 pa0 207) 12,13. yeSAmadRzyau santau dRzyau tau syAtAM te tayorudgamanaM vyavaharanti yeSAM tu dRzyau santAvadRzyau staste tayorastamayaM vyavaharanti / (vR0pa0 207) 14,15. aniyatAvudayAstamayau, iha ca sUryasya sarvato gamane'pi pratiniyatatvAttatprakAzasya rAtridivasavibhAgo'stIti taM kSetrabhedena darzayannAha - (vR0 pa0 207) 16. jayA NaM bhaMte ! jaMbuddIve hIve maMdarassa pavvayassa dAhiNaDDhe divase bhavai, 17. tayA NaM uttaraDDhevi divase bhavai jayA NaM uttaraDDhe divase bhavai, tayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa puratthima-paccatthime NaM rAI bhavai? 18. haMtA goyamA ! jayA NaM jaMbuddIve dIve dAhiNaDDhe divase jAva purathima-paccatthime NaM rAI bhavaI / (za. 14) iha ca yadyapi dakSiNArddha tathottarArddha ityuktaM tathA'pi dakSiNabhAge uttarabhAge ceti boddhavyaM, arddhazabdasya bhAgamAtrArthatvAt / (vR0pa0 208) 20,21. yato yadi dakSiNA. uttarArddhaM ca samagra eva divasaH syAttadA kathaM pUrveNApareNa ca rAtriH syAditi vaktuM yujyeta / itazca dakSiNA dizabdena dakSiNAdidigbhAgamAtramevAvaseyaM na tvrddh| (vR050208) 22. jayA NaM bhaMte ! jaMbUdIve dIve maMdarassa pavvayassa puratthime NaM divase bhavai, tayA NaM paccatthime NaM vi divase bhavai, jayA NaM paccatthime NaM divase bhavai, tayA NaM jaMbUdIve dIve maMdarassa pavvayassa uttara-dAhiNe NaM rAI bhavai ? haMtA goyamA ! jayA NaM jaMbUdIve dIve maMdarassa pabvayassa puratthime NaM divase jAva uttara dAhiNe NaM rAI bhvi| (za0 5 / 5) 24. jayA NaM bhaMte ! jaMbuddIve dIve maMdarassa pabvayassa dAhiNaDDhe ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavai / 25. tayA NaM uttaraDDhe vi ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavai; 16. dakSiNArddha uttarArddha te, jo saMpUrNa arddha hoya / arddha bihaM grahivai karI, sarva kSetra grahya soya // 20. dakSiNArddha uttarArddha e, sarva viSe dina thAya / to pUrva pazcima viSe, rAtri kema ha tAya? 21. tiNa kAraNa arddha zabda noM, bhAga artha avaloya / Adi bhAga mAtra dakSiNa noM, piNa pUrNa arddha na koya // 22. he bhadaMta ! jiNa kAla meM, jaMbUdvIpa rai mAya / __ merU thI pUrva dina hudai, pazcima piNa dina thAya // 23. pazcima videha meM dina huvai, jada merU thI tAya / dakSiNa uttara nizi havai ? jina kahai haMtA thAya // 24. he bhadaMta ! jiNa kAla meM, jaMbUdvIpa majhAra / - dakSiNArddha utkRSTa thI, dina ha muharta aThAra // 25. uttarArddha piNa tiNa samai, utkRSTo avdhaar| aSTAdaza muhUrta taNo, divasa huvai tiNavAra // 1. vivkssaa| 2 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. uttarArddha utkRSTa thI, dina huvai muhUrta aThAra / ___jada merU thI pUrva pazcima, rAtrI muhUrta bAra ? 26. jayA NaM uttaraDDhe ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavai tayA NaM jaMbuddIve maMdarassa pavvayassa purathimapaccatthime NaM jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavai ? 27. haMtA goyamA ! jayA NaM jaMbuddIve dIve dAhiNaDDhe ukkosae aTThArasamuhutte divase jAva duvAlasamuhuttA rAI bhvi| (za0 526) 27. "jina kahai haMtA goyamA ! tehana chai ima nyAya / sarvAbhyaMtara maMDale, utkRSTa dina kahivAya // 28. divasa aThAre muhUrta na, dakSiNArddha kahivAya / uttarArddha piNa etalaM, be sUraja iNa nyAya / / 26. nizi bArai muharata taNI, pUrva mahAvideha mAya / pazcima videha piNa etalI, be caMdA iNa nyAya // " (ja0 sa0) 30. dakSiNArddha uttarArddha meM, utkRSTa dina jada hoya / tiNa kAle jaMbUdvIpa nAM, bhAga kIjai dasa joya // 31. te dasa bhAgAM mAhilA, tIna bhAga ija jANa / tApa-kSetra ika ravi taNo, paMDita lIjo pichANa / / 32. ima bIjA sUraja taNo, jaMbUdvIpa nA tetha / dasa bhAga kIja tyAM mAMhilA, tIna bhAga tApa-kheta / / 33. bAra-bArai-muhUrata taNI, nizi pUrava pazcimeta / te dasa bhAgAM mAMhilA, bebe bhAga nizi kheta / / 34. doya divasa aru rAtri nA, sATha muhUrta ima huMta / te sATha muharte ravi, maMDala prati pUraMta // 35. dasa bhAga kIjai sATha muhUrta nAM, tIna bhAgarUpa maag| e utkRSTA divasa nAM, SaT mahata ika bhAga / / 36. rAtri bArai muhUrta nI tadA, doya bhAga rUpa dekh| dasa bhAga kIje sATha muhUrta nAM, te mAMhilA suvizekha // 30,31. yadA'pi dakSiNottarayoH sarvotkRSTo divaso bhavati tadA'pi jambUdvIpasya dazabhAgatrayapramANameva tApakSetraM tayoH pratyekaM syAt / (vR0 pa0 208) 32,33. dazabhAgadvayamAnaM ca pUrvapazcimayoH pratyeka rAtri-kSetraM syAt / (vR0 pa0 208) 34. SaSTyA muhUrtaH kila suryo maNDalaM pUrayati / (vR0 pa0 208) 35,36. utkRSTadinaM cASTAdazabhirmuhUrtaruktaM, aSTA daza ca SaSTerdazabhAgatritayarUpA bhavanti, tathA yadA'STAdazamuhUrto divaso bhavati tadA rAtri - dazamuhartA bhavati, dvAdaza ca SaSTerdazabhAgadvayarUpA bhvntiiti| (vR0pa0208) 37. sarvalaghau ca divase tApakSetramanantaroktarAtrikSetratulyaM rAtrikSetraM tvanantaroktatApakSetratulyamiti / (vR0pa0 209) 38. (jambUdvIpa prajJapti vakkhAra 7 sampUrNa) 37 tathA laghu dina nai viSe, doya bhAga tApa kheta / tIna bhAga rAtri-khetra chai, ika ravi AzrI etha // 38 ehanoM bahu vistAra chai, jaMbUdvIpapannatI mAya / piNa prastAva thakI ihAM, saMkSepe kahya taay|| 36. he bhadaMta! jiNa kAla meM, jaMbUdvIpa majhAra / __ merU thI pUrva pazcime, dina huvai muhUrta aThAra // 40. tiNa kAle jaMbUdvIpa meM, uttara dakSiNa mAMya / jaghanya nizA bArai muharta nI ? jina kahai haMtA thAya / / 41. mAsa ASADha ha bharata meM, mahAvideha piNa teh| mAsa ASADha sujANavU, kaha yuM dharmasI eha / / 1. dekheM pa0 saM02 36. jayA NaM bhaMte ! jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa puratthime ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavai, tayA NaM paccatthime vi ukkoseNaM aTThArasamuhutte divase bhvi| jayA NaM paccatthime NaM ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavai tayA NaM jaMbuddIve dIve uttaradAhiNe NaM jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavai? haMtA goyamA ! jAva bhavai / (za017) za0 5, u0 1, DhAla 74 / Jain Education Intemational Education International Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42. karka saMkrAMti prathama dine, sarvAbhyaMtara bhANa / _ 'yuga meM koika" AsADha nIM, pUnama teha pichANa // 43. he bhadaMta ! jiNa kAla meM, jaMbUdvIpa majhAra / merU thI dakSiNa dina havai, UNo muharta aThAra // 44. uttara dizi piNa etalu hovai divasa tivaar| pUrava pazcima nizi huvai, jAjhI muhUrta bAra? 43. jayA NaM bhaMte ! jaMbuddIve dIve dAhiNaDDhe aTThArasa muhatANatare divase bhavai / 44. tayA NaM uttaraDDhe vi aTThArasamuhuttANaMtare divase bhavai, jayA NaM uttaraDDhe aTThArasamuhattANaMtare divase bhavai, tayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pabvayassa puratthima-paccatthime NaM sAiregA duvAlasamuhattA rAI bhavai? 45. haMtA goyamA ! jayA NaM jaMbuddIve jAva rAI bhavai / (za0 58) 45. jina kahai haMtA goyamA ! ehanuM nyAya pichANa / sarvAbhyantara maMDala thakI, dUje maMDala bhANa // 46. karka saMkrAMti dUje dine, dUje maMDala bhANa / yuga meM koika zrAvaNa taNI, vida ekama e jANa // 47. bhAga ikasaTha eka muhUrta nAM, divasa ghaTai be-be bhaag| be-be bhAga vadhai nizA, ika-ika maMDala mAga / 48. he bhadaMta ! jiNa kAla meM, merU thI pUrava mAMya / ___ aThAra muhUrta UNo dina huvai, italo pazcima thAya // 46. aThAra mahUrta UNo pazcime, dakSiNa uttara taam| bAra muhUrta jAjhI nizA ? jina kahai haMtA Ama // 47. yadA sarvAbhyantaramaNDalAnantare maNDale vartate sUrya stadA muhUrtaMkaSaSTibhAgadvayahInASTAdaza muhUrto divaso bhavati .....rAi tti dvAbhyAM muhUrtaMkaSaSTibhAgAbhyAmadhikA dvAdazamuhUrtA rAI bhavai / / (vR0 pa0 206) 48, jayA NaM bhaMte ! jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa purasthime NaM aTThArasamudattANaMtare divase bhavai, tayA NaM paccatthime vi aTThArasamuhuttANaMtare divase bhava; jayA NaM paccatthime aTThArasamuhuttANaMtare divase bhavai, tadA NaM jaMbUdIve dIve maMdarassa pavvayassa uttara-dAhiNe NaM sAiregA duvAlasamuhattA rAI bhavai? haMtA goyamA ! jAya bhvi| (za0 zaha) 50. evaM eeNaM kameNaM osAreyavvaM - sattarasamuhatte divase terasamuhuttA rAI, tatra sarvAbhyantaramaNDalAnantaramaNDalAdArabhyakatriMzattamamaNDalArddha yadA sUryastadA saptadazamuhUrto divaso bhavati, pUrvoktahAnikrameNa trayodazamuhUrtA ca rAtririti / (vR0 pa0 206) 50. ima anukrama kari AkhavU, satarai muhUrta dinna / terai mahata rAtri chai, ikatIsama maMDala janna // 51. bIjA maMDala thI jadA, ikatIsama arddhaha / satarai mahata dina hai tadA, tera mahata nizi jeha / / 52. "sarvAbhyaMtara maMDale, dina ha mahartta atthaar| dvAdaza muhUrta ha nizA, hiva Agala suvicAra // 53. bhAga ikasaTha ika mahataM nA, bIja maMDale jANa / dina aSTAdaza muhUrta meM, doya bhAga dina hANa // 54. ikatIsama maMDalArddha meM, satarai mahata dina jANa / tera muhUrta nizA 8 tadA, be-be bhAga nI hANa // 1. kisI yuga meN| 4 bhagavatI-jor3a Jain Education Interational Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55. bIjA maMDala nai viSe, doya bhAga dina hANa / cyAra bhAga tIje maMDale, ima prati maMDala jANa // " (ja0 sa0) 56. satare muhUrta thI anaMtare, divasa huvai chai jeh| tera muhUrta jAjhI nizA, batIsameM addheha // 57 sola muhUrta dina ha jadA, cavada muhUrta nizi hoya / ikasaThamA maMDala viSe, bIjA maMDala thI joya // 58. be bhAga UNo sola muhUrta noM, divasa huvai chai jeh| caudaha muhUrta jAjhI nizA, bAsaThame maMDaleha // 56. panara muhUrta dina huvai jadA, panara muhUrta taba rAta / bANUmAM maMDalArddha meM, dUjA maMDala thI thAta // 60 UNo panara muhUrta dina huvai, panara muhUrta jAjhI teha / rAtri huvai tiNa avasare, sADhA bANUme maMDaleha / / 61. cavada muhUrta dina huvai jadA, sola muhUrta nizi nhAla / ika so bAvIsa maMDale, bIjA maMDala thI bhAla / 62. cavadai mahata UNo dina huvai, solai muhUrta jAjhI rAta / ika sau tevIsame maMDale, dUjA maMDala thI khyAta // 63. tera mahata no dina jadA, satarai mahUrta nizi mAna / ika sau sADhA bAvana meM, dUjA maMDala thI jAna / / 56. sattarasamuhuttANaMtare divase sAiregA terasamuhattA raaii| ayaM ca dvitIyAdArabhya dvAtriMzattamamaNDalArddha bhavati / (vR0 pa0 209) 57. solasamuhutte divase coddasamuhuttA rAI / dvitiiyaadaarbhykssssttitmmnnddle| (vR0 pa0 206) 58. solasamuhRttANaMtare divase, sAiregA cauddasamuhattA raaii| 56. paNNarasamuhutte divase paNNarasamuhuttA rAI / dvinavatitama-maNDalArddha vartamAne sUrye / (vR0 pa0 206) 60. paNNarasamuhuttANaMtare divase, sAiregA paNNarasa muhuttA raaii| 61. coddasamuhutte divase, solasamuhuttA rAI / dvAviMzatyuttarazatatame mnnddle| (vR0 pa0 206) 62. coddasamuhuttANaMtare divase, sAiregA solasamuhuttA raaii| 63. terasamuhRtte divase, sattarasamuhuttA raaii| sArddhadvipaJcAzaduttarazatatame mnnddle| (vR0 pa0 206) 64. terasamuhuttANatare divase, sAiregA sattarasamuhuttA raaii| (za0 10) 65. 'bArasamuhatte divase'tti tryazItyadhikazatatame maNDale sarvabAhya ityarthaH / (vR0 pa0 209) 64. terai muhUrta UNo dina jadA, satarai muhUrta jAjho rAta / ikasau sADhAtepaname maMDale, dUjA maMDala thI thAta // 65. bArai muhUrta noM dina jadA, nizi huvai muhUrta aThAra / ikasau tayAMsIme maMDale, bIjA maMDala thI dhAra // 66. dUjA maMDala thI sahu, kahivaM eha vicAra / saMkhyA e maMDala taNI, vRtti taNe anusAra // 67. jaMbU dakSiNArddha viSe jadA, jaghanya bArai mahurta dinna / tiNa kAle uttarArddha meM, bAra mahUrta ravi janna / / 68. uttarArddha dina bArai muharta hai, merU thakI tivaar| pUrva pazcima utkRSTa thI, nizi ha muhUrta aThAra ? 67. jayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa dAhiNaDDhe jahaNNae duvAlasamuhutte divase bhavai, tayA NaM uttaraDDhe vi, jayA NaM uttaraDDhe , tayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa puratthima-paccatthime NaM ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavai ? haMtA goyamA! evaM ceva uccAreyavvaM jAva rAI bhvi| (sh05|11) 70. jayA NaM bhaMte ! jaMbuddIve dIve maMdarassa pabvayassa puratthime NaM jahaNNae duvAlasamuhutte divase bhavai, tayA NaM paccatthime Na vi; 66. 66. jina kahai haMtA goyamA! nizcai karinai eha / uccAra chai jAva hI, nizi utkRSTa ha teha // 70. he bhadaMta ! jiNa kAla meM, jaMbU pUrava maaNy| jaghanya divasa bAre muhUttaM hai, taba pazcima jaghanya thaay|| za0 5, u0 1, DhAla 74 5 Jain Education Intemational Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71. jada pazcima japanya divasa have, dakSiNa nizi utkRSTa aThAra nIM ? jina kahai 72. he bhadaMta jiNa kAla meM dakSiNA caumAsa nuM prathama 73. uttarArddhaM varSA kAla nuM prathama jaMbUdvIpa re mAMya / samaya parivajjAya / / samaya pavita prathama samaya varSA kAla nuM, uttarArddhe jada huta // 74. taba jaMtra maMdara thakI, pUraba pazcima mAMya prathama samaya varSA kAla nuM, samaya Agamiya thAya ? 75. jina kahai haMtA goyamA ! dakSiNa uttara thI parcha, uttara dekha haMtA pekha // 1 77. pazcima taba varSA kAla 76. he bhadaMta ! jiNa kAla meM, jaMbUdvIpa re mAMya / methI pUrava dize dhura samaya varSA nuM bhAya // nuM prathama samaya paDivata / varSAta nuM ghara samaya je pazcima dizi jada hUMta // 78. taba jaMbU maMdara thakI, uttara dakSiNa mAMya / prathama samaya varSA kAla nuM, samaya atIta kahAya ? 1 dhUra samaya varSA nuM tAya / paDivajjai videha mAMya // 76. jina kahai haMtA goyamA! ghara samaya varSA nuM thAya / videha thakI pahilA paDivajjai, dakSiNa uttara mAMya // 82. muhataM tIsa taNuM kA panare divasa rAtri taNuM, 3. maja ve pakSe mAsa e saha noM kahiyU~ sahI 80. prathama samaya varSA kAla nuM, jima bhAkhyo chai tema / bhaNivUM AvalikA bhaNI, sAsa ussAsa pina ema // 81. sAta ussAsa niHsvAsa nuM dhova eka ima pesa / sapta dhoye ika laba kA sitaMbara jaba muhUtaM eka // / ahorAtra ika mAna pakSa eka ima jAna // me mAse Rtu ema samaya AsAvo jaima / / 84. he bhadaMta ! jiNa kAla meM, jaMbU dakSiNa mAMya / hemaMta te sIyAlA taNuM, prathama samaya paDivajjAya / / 85. jima kA caumAsA taNuM sIyAlA nuM tema grISma nA e piNa dasUM bhaNivA samayA jaima // 6 bhagavatI-jor3a 71. jayA NaM paccatthime, tayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavyayassa uttara vAhiNe paM uskosiyA advArasamuhattA rAI bhavai ? haMtA goyamA ! jAva rAI bhavai / (0212) 72. jayA mate jaMbuvedIne dAhigaDevAsA paDhame samae paDivajjai; 73, 74. tayA NaM uttaraDDhe vi vAsANaM paDhame samae paDivajjai, jayA NaM uttaraDDhe vAsANaM paDhame samae paDivajjai, tayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa puratthama-pacaNaM atarapuDe samayasi vAsANaM paDhame samae paDivajjai ? 75. haMtA goyA ! jaya gaM jaMbudvIve dIne dAgi vAsANaM paDhame samae paDivajjai, taha ceva jAva paDivajjai; ( za0 5113 ) 76. jayA NaM bhaMte ! jaMbuddIve dove maMdarassa pavvayassa puratthamevAsA pahale samae pariva 77,78. tayA NaM paccatthime Na vi vAsANaM paDhame samae paDivajjai, jayA NaM paccatthime NaM vAsANaM paDhame samae paDivajjai, tayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa uttara dAhiNe NaM aNaMtarapacchAkaDasamayaMsi vAsANaM paDhame samae paDivante bhavai ? 76. haMtA goyamA ! jayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa puratthime NaM evaM ceva uccAreyavvaM jAva paDivanne bhavai / (05 / 14) 80 evaM jahA samaeNaM abhilAvo bhaNio vAsANaM tahA AvaliyAeva bhANiyavvo / ANApANUNavi 81. thoverNAvi, laveNavi, muhutteNavi, 82. aoratevi pavi " stokaH saptaprANapramANaH lavastu- saptastokarUpaH muhUrtaH punavasaptasaptatipramANaH / ( vR0 pa0 211) 83. mAsevi, uUNavi eesi sasi jahA samayasva abhilAvA tahA bhANiyavvo / (za0 5 / 15) Rtustu mAsadvayamAnaH / ( vR0 pa0 211 ) 84. jayA NaM bhaMte ! jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa dAhiNa tANaM paDhane samae pariva 8. jaba vAsA abhilAyo taba hemaMtANaM vi, gimhAya vi bhANiyavvo / Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86. jAva Rtu laga jANavA, tInUM kAla nA eha / bhaNavA tosa AlAvagA, ika ika nA dasa jeha // 87. dakSiNa neM uttara viSe, dina huvai muhUrtta aThAra | tIna muhUrta dina pAchile, videha prakAza tivAra / / 88 te velA thI videha meM kahiye divasa jivAra muhUrtta tIna parcha ihAM, kahiyai rAtri 1. te rAtri bAre muhUrta no pahalA muhurta evaM panarai muhUrtta thayA, mahAvideha meM 60. zeSa tIna muhUrta joiye, tehanoM nisuNo tIna muhUrta parcha dakSiNa uttare dina U 11. puralA tona muhUrta lage, mahAvideha re divasa prakAza rahe artha vimala vicAro 12. pana netri mahUrta no aSTAdaza ima lIha / utkRSTo dina videha meM ema kA dharmasoha || 63. mahAvideha khetra thakI, bharata eravata mAMya / paraM muhUrta pahilA tadA varSa lAgato jaNAya / / 64. samaya nAma ihAM Akhiyo, tehanoM chai ima nyAya / kitalAika muhUrta pahara meM samaya kahoje tAya // 5. ima dakSiNa uttara viSe, pUrava pazcima tAsa / ghaTa vRddhi dina nizi muhUrtta nIM, jathAjoga sahu mAsa / / 96. sarvAbhyaMtara maMDala thakI, bAhya maMDala ravi jAya / dina ghaTato jAvaM tadA rAtri buddhi tAya // 17. vAhiralA maMDala thakI, ravi abhyaMtara Aya / maMDala maMDala dina bRddhi, rAtri ghaTatI jAya / / 68. sarvAbhyaMtara maMDale, maMDale, pUnama jasAThI pekha / 2 sarva bAhya posI pUnameM naya vavahAre dekha // 66. paMca varSa nA yuga madhye, posa ASADha ko eka / tehanI pUnama dine, jaghanya utkRSTa dina dekha // 100. karka saMkrAMti prathama dine, sarvAbhyaMtara bhANa / tivAra / / tona / lIna / / nyAya / tAya / / mAMya / nyAya / / aSTAdaza muhUrtta taNo, divasa tadA pahichANa // 101. makara saMkrAMti prathama dine, sarva bAhya maMDala bhANa / dvAdaza mahato huve divasa tadA pahicANa / 102. deza aMka ekAvana tagaM pyAra sitaramI DAla bhikSu bhArImAla RSarAya thI, 'jaya jaya' maMgalamAla // 86. jAva uuue| evaM tiNNi vi / eesi tIsaM AlAvagA bhANiyavvA / ( 0 2016) za05, u0 1, DhAla 74 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 75 hA 1. he bhadaMta jiNa kAla meM merU vI dakSiNa dize prathama ayana 2. prathama vibhAgaja apana noM, saMvata zrAvaNa Adi / e zrAvaNa yuga noM koika, dakSiNAyana karkAdi // 3. makarAdi uttarAyaNa, ha taNI pekSAya / pahilA dakSiNa ayana ce dhura vibhAga tasuM tAya // 4. dakSiNa dizi dakSiNAyana, taba uttarArddhe tAma / prathama ayana te paDivajje, e pUchA abhirAma // 5. jema samaya tima ayana piNa, jAva dakSiNa uttareha / dakSiNAyana pahilA hune videhakSetra thI leha // jaMbUdvIpa re mAMya / paDiyajjAya // 6. jema ayana tima varaSa piNa, paMca varSa yuga eka / dakSiNa uttara sAtha hra prathama videha thI pekha // 7. hama sau varSa saMghAta piNa, sahasra varSa piNa ema lAkha varSa kahivUM imaja pUrva bhAsyUM tema // *vIra kahe guNa govamA ( dha padaM ) , 8. caurAsI lAkha varSa bali, e pUrava no aMgo re / tehane caurAsI lAkha guNA kiyAM, pUrava eka sucaMgo re // 9. varSa sittara lakSa koTa hai, Upara chapana sahasra kodo / pUrava eka kahyo tasuM cihuM aMka biMdu dasa jor3o || 10. pUrve pUrva kahyo tasuM varSa baurAsI lakSa guNIje / eka tuTita noM aMga e, paTa aMka panaraM biMdu lIje // 11. eha tuTita nA aMga ne varSa corAsau lakSa gaNIje / tuTita kahIje tehaneM, aMka ATha biMdu bIsa lIjai / 12. pUrve tuTita ko tasuM varSa corAsI lakSa guNIje / eka aDaDa noM aMga te, aMka dasa biMdu paNavIsa lIjai // 13. eka aDaTa nA aMga ne varSa corAsI lakSa gaNIjaM / rss kahIje tehaneM, aMka bAre biMdu tIsa lIjai // 14. pUrva aDakalo tasuM varSa corAsI lakSa gaNIjaM / eka avava noM aMga che aMka cavade biMdu tI lIjaM // *layaH sala koi mata rAkhajyo 8 bhagavatI-jor3a 1. jayA NaM bhaMte ! jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa dAhiDe paDhane apaNe paDiva / 2. dakSiNAyanaM zrAvaNAditvAtsaMvatsarasya / 4. tayA NaM uttaraDDhe vi paDhame ayaNe paDivajjai, 2. jahA samae abhitAyo tava apaNeNa vi bhASiyavvo jAva anaMtarapacchAkar3asamayaMsi paDhame ayaNe paDivante bhavai / ( za0 5 / 17 ) 6. jahA ayaNeNaM abhilAvo tahA saMvacchareNa vi praanniyo| emavi yugaM paMcasaMvatsaramAnaM ( vR0 pa0 211 ) 7. vAsasaeNa vi, vAsasahasseNa vi, vAsasayasa hasseNa vi. fa, 8. puvvaMgeNa vi, puveNa vi, pUrvAGga caturazItirvarSalakSANAM pUrva pUrvAGgameva caturazItivarSa nitaM / ( vR0 pa0 211 ) 10. tuDiyaMgeNa vi 11. tuDieNa vi 12. 12. DaDe ( vR0 pa0 211) 14. avavaMge, Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. avave, 16. hUhUyaMge, 17. hUhUe, 18. uppalaMge, 19. uppale, 20. paumaMge, 21. paume, 22. naliNaMge, 23. naliNe, 24. atthaNiuraMge, 15. eha avava nA aMga naiM, varSa caurAsI lakSa guNIjai / eka avava kahiye tasuM, aMka saula biMdu cAlI lIjai // pUrve avava kahyo tasaM, varSa caurAsI lakSa guNidu / eka huhUka noM aMga cha, aMka aThArai paiMtAlI biMdu // 17. eha huhUka nA aMga naiM, varSa caurAsI lakSa guNidu / eka huhuka kahiye tasuM, aMka vIsa pacAsa hai biMdu / 18. pUrve hUhUka kahyo tasuM, varSa caurAsI lakSa guNidu / eka utpala noM aMga chai, aMka bAvIsa pacapana biMdu / 16. eha utpala nA aMga nai, varSa caurAsI lakSa guNidu / eka utpala kahiye tasa, aMka covIsa sATha hai biMdu / 20. pUrve utpala kahyo tasuM, varSa caurAsI lakSa guNidu / eka padma noM aMga chai, aMka chabIsa paiMsaTha biMdu // 21. eha padma nA aMga naiM, varSa caurAsI lakSa guNidu / eka padma kahiye tasu, aMka satAvIsa sittara biMdu // 22. pUrve padma kahyo tasu, varSa caurAsI lakSa guNidu / eka nalina noM aMga chai, aMka gaNatIsa pacaMtara biMdu // 23. eha nalina nA aMga nai, varSa caurAsI lakSa guNidu / eka nalina kahiyai tasaM, aMka ikatIsa assI bidu // 24. pUrve nalina kahyo tasuM, varSa caurAsI lakSa guNidu / ika artha nipura noM aMga chai, aMka tetIsa pacyAsI biMdu / 25. e artha nipura nA aMga naiM, varSa caurAsI lakSa guNidu / ika artha nipura kahiyai tasu aMka paiMtIsa neu biMdu // 26. artha nipura kahyo tasu, varSa caurAsI lakSa guNidu / eka ayuta noM aMga chai, aMka saiMtIsa pacANU biMdu / 27. eha ayuta nA aMga ne, varSa caurAsI lakSa guNidu / eka ayuta kahiye tasu, aMka gaNa cAlIsa sau biMdu // 28. pUrve ayuta kahyo tas, varSa caurAsI lakSa guNidu / eka nayuta noM aMga chai, aMka ikatAlI ikasau paMca biMdu / / 26. eha nayuta nA aMga ne, varSa caurAsI lakSa guNidu / eka nayuta kahiyai tasu, aMka tayAMlI ikasau dasa biMdu / / 30. pUrve nayuta kahyo tasu, varSa caurAsI lakSa guNidu / eka prayuta noM aMga chai, aMka paiMtAlI ikasau panara biMdu // 31. eha prayuta nA aMga naiM, varSa caurAsI lakSa guNidu / eka prayuta kahiyai tasuM, aMka saiMtAlI ikasau bIsa biMdu / 32. pUrve prayuta kahyo tasuM, varSa caurAsI lakSa guNidu / eka calikA noM aMga chai, aMka gaNapacA savAsau biMdu // 33. eha culikA nA aMga ne, varSa caurAsI lakSa guNidu / eka cUlikA kahiye tasuM, aMka ekAvana ikasau tIsa biMdu // 25. atthaNiure, 26. auyaMge, 27. aue, 28. NauyaMge, 26. Naue, 30. pauyaMge, 31. paue, 32. cUliyaMge, 33. cUliyA, za05, u01, DhAla 75 9 Jain Education Intemational Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. sIsapaheliyaMge, 35. sIsapaheliyA-- 34. eha calikA tehaneM, varSa caurAsI lakSa gaNidu / sIsapahelikA - aMga chai, aMka bAvana ikasau paiMtI biMdu / 35. e sIsapahelikA nA aMga nai, varSa caurAsI lakSa gaNidu / sIsapahelikA kahiye tasaM, aMka copana ikasau cAlI biMdU / / 36. aMka bIca biMdu jeha chai, te to aMkAM mAhai gaNiyA / biMdu sarva aMka Uparai, chehaDe biMdu meM thaNiyA / / 37. imaja palyopama piNa huvai, sAgaropama piNa emo / dasa koDAkoDa je palya taNaM, sAgara kahiye temo|| 38. he bhadaMta ! jiNa kAla meM, jaMbU dakSiNa dizi mAMhyo / pahilA avasarpiNI paDivajje, uttara piNa jada thAyo / 36. sarva bhAva ghaTatA jAya tehana, avasarpiNI kahivAyo / tehanoMja pahilo vibhAga cha, te prathamA avasarpiNI tAyo / 40. uttara dizi mAMhe jadA, prathamA avasarpiNI thAyo / pUrva pazcima meM tadA, avasarpa utsarpiNI nAyo / 37. paliovameNa, sAgarovameNa vi bhANiyanvo / (za0 5 / 18) 38. jayA NaM bhaMte ! jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa dAhiNaDDhe paDhamA osa ppiNI paDivajjai, tayA NaM uttaraDDhe vi paDhamA osappiNI paDivajjai; 36. avasarpayati bhAvAnityevaMzIlA avappiNI tasyAH prathamo vibhAgaH prthmaavsppinnii| (vR0 pa0 211) 40. jayA NaM uttaraDDhe paDhamA osappiNI paDivajjai tayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa purasthima-pacca tthime NaM nevatthi osappiNI, nevatthi ussappiNI; 41. avaTThie NaM tattha kAle paNNatte samaNAuso ? 41. avasthita te sadA sArikho, kAla tihAM kahivAyo / he AukhAvaMta! zramaNa! prabha! ima pUchye kahai jina vaayo| 42. jina kahai haMtA goyamA ! timahija pATha ucarivU / jAva zramaNa AyuSman lagai, kahi zaMka na dharivU / 43. jiha vidha eha kahyo acha, avasarpiNI noM AlAvo / timahija utsarpiNI taNo, tiNa meM badhatA jAvai bhAvo / 44. he prabhu ! lavaNa samudra meM, Ugai ravi IzANo / agnikUNa meM Athamai, pUravavat pahichANo / 45. kahI jaMbU nIM vaktavyatA jikA, tikA lavaNasamudra nI bhnnvii| ___NavaraM eNe AlAve karI, sarva AlAve thuNavI // 42. haMtA goyamA ! taM ceva uccAreyavvaM jAva smnnaauso| (za0 5 / 16) 43. jahA osappiNIe AlAvao bhaNio evaM ussappiNIe vi bhaanniyvvo| (za0 5 / 20) 44. lavaNe NaM bhaMte ! samudde sUriyA udINa-pAINamuggaccha pAINa-dAhiNamAgacchati / 45. jacceva jaMbuddIvassa vattavvayA bhaNiyA sacceva savvA aparisesiyA lavaNasamudassa vi bhANiyabbA, navaraM abhilAvo imo jaanniymvo| (za0 5 / 21) 46. jayA NaM bhaMte ! lavaNasamudde dAhiNaDDhe divase bhavai, taM ceva jAva tadA NaM lavaNasamudde purathima-paccatthime NaM rAI bhavati / (za0 5 / 22) 47. eeNaM abhilAveNaM neyavvaM jAva 46. he prabha ! lavaNasamudra meM, jada dakSiNa dizi dina hoyo / tima jAva tadA lavaNodadhi, nizi pUrva pazcima joyo / 47. ima eNe AlAve karI, sarva AlAvA kahivA / avasarpiNI utsarpiNI, chahalU tasaM ima lahivA // 48. prabhu! lavaNasamudra viSe jadA, avasarpiNI nuM prathama vibhaago| dakSiNa bhAga viSe huvai, tadA uttara bhAge piNa laago| 46. uttara bhAga viSe jadA avasarpiNI nuM prathama vibhaago| pUrva pazcima lavaNa tadA nahIM, ava-utsarpiNI maago|| 48. jayA NaM bhaMte ! lavaNasamudde dAhiNaDDhe paDhamA osappiNI paDivajjai, tayA NaM uttaraDDhe vi paDhamA osappiNI paDivajjai; 46. jayA NaM uttaraDDhe paDhamA osappiNI paDavajjii, tayA NaM lavaNasamudde purathima-paccatthime NaM nevatthi osappiNI, nevasthi ussappiNI avadie NaM tattha kAle paNNatte 1. bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50. zramaNa ! AyuSman ! he prabhu ! ima pUcha cita zaMto / jina kahai haMtA goyamA ! jAva zramaNa ! AuSmaMto ! 51. dhAtakIkhaMDa dvIpe prabhu ! Ugai ravi IzANo / agnikUNa meM Athama, pUravavat pahichANo / / 52. kahI jaMbU nI vAratA, tikA dhAtakIkhaMDa nI bhaNavI / ___NavaraM eNe AlAve karI, sarva AlAve thaNavI / 53. prabha ! dhAtakIkhaMDa dvIpe jadA, dakSiNAI dina hoyo / taba uttara bhAga viSe tadA, divasa huvai chai soyo / 54. uttarAddha dina ha tadA, be merU thI dhAtakIkhaMDe / pUrva pazcima nizi huvai ? haMtA jina baca maMDe // 50. samaNAusso ? haMtA goyamA ! jAva smnnaauso|| (za0 5 / 23) 51. dhAyaisaMDe NaM bhaMte! dIve sUriyA udINa-pAINamuggaccha pAINa-dAhiNamAgacchaMti, 52. jaheva jaMbuddIvassa vattavvayA bhaNiyA sacceva dhAya isaMDassa vi bhANiyanvA navaraM--imeNaM abhilAveNaM savve AlAvagA bhaanniyvvaa| (za0 5/24) 53. jayA NaM bhaMte ! dhAya isaMDe dIve dAhiNaDDhe divase bhavai tadA NaM uttaraDDhe vi; 54. jayA NaM uttaraDDhe, tayA NaM dhAyaisaMDe dIve maMdarANaM pavvayANaM purathima-paccatthime NaM rAI bhavai ? haMtA goyamA ! evaM ceva jAva rAI bhavai / (za05/25) 55. jayA NaM bhaMte ! dhAyaisaMDe dIve maMdarANaM padhvayANaM puratthime NaM divase bhavai, tayA NaM paccatthime Na vi; 56. jayA NaM paccatthime NaM divase bhavai, tayANaM dhAyaisaMDe dIve maMdarANaM pavvayANaM uttara-dAhiNe NaM rAI bhavai? haMtA goyamA ! jAva bhavai / (za05/26) 57. evaM eeNaM abhilAveNaM neyavvaM jAva 55. dhAtakIkhaMDa dvope prabha ! beha merU thI pahichANI / pUrva dizi dina havai jadA, taba pazcima piNa dina jaannii|| 56. pazcima divasa havai jadA, be merU thI dhAtakIkhaMDe / uttara dakSiNa nizi huvai ? haMtA jina vaca maMDe // 57. ima eNe AlAve karI, sarva AlAvA kahivA / avasarpiNI utsarpiNI, chehalU tasuM ima lhivaa|| 58. jAva jadA prabhu ! dhAtakI, tehane dakSiNa bhAge / havai prathama bhAga avasarpiNI, taba uttara bhAge piNa laage|| 56. uttara bhAga viSe jadA. avasarpiNI nuM prathama vibhAgo / pUrva pazcima dhAtakI nahIM, ava-utsarpiNI nu maago|| 60. jAva zramaNa ! AukhAvaMta ! e, ima pUcha cita shNto| jina kahai haMtA goyamA ! jAva zramaNa ! AukhAvaMto! 61. jima lavaNasamadra nI vArtA, tima kAlodadhi piNa bhnnvii| NavaraM kAlodadhi nAma le, vidha sarva AlAve thnnvii|| 62. abhyaMtara pukkharArddha viSe, prabha! Ugai ravi iishaanno| jima dhAtakIkhaMDa nI vAratA, tima abhyaMtara puskarArddha nI jaanno|| 63. NavaraM eto vizeSa chai, abhyaMtara pukkharArddha - tAhyo / nAma lei bhaNavU acha, eha AlAve mAhyo / / 64. jAva tadA abhyaMtare, puskarAI viSe kahAI / merU thI pUrva pazcime, ava-utsarpiNI nAhI / / 65. sadA kAla eka sArikho, he zramaNa ! AukhAvaMto! gotama svAma tadA kahai, sevaM bhaMte ! sevaM bhaMto! 66. paMcama zataka udeza pahilo kahyo, pIcaMtaramI ddhaalo| bhikSu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' haraSa vizAlo / / paMcamazate prthmoheshkaarthH||5/1|| 58. jayA NaM bhaMte ! dAhiNaDDhe paDhamA osappiNI tayA NaM uttaraDDhe vi; 56. jayA NaM uttaraDDhe, tayA NaM dhAyaisaMDe dIve maMdarANaM pavvayANaM purathima-paccatthime NaM natthi osappiNI 60. jAva samaNAuso ? haMtA goyamA ! jAva smnnaauso| (za0 5/27) 61. jahA lavaNasamuddassa vattavvayA tahA kAlodassa vi bhANiyabvA, navaraM-kAlodassa nAmaM bhANiyavvaM / (za0 5/28) 62. anbhitarapukkharaddhe NaM bhaMte ! sUriyA udINa-pAINa muggaccha pAINa-dAhiNamAgacchaMti, jaheva dhAyaisaMDassa vattabvayA taheva abhitarapukkharaddhassa vi bhANiyabvA, 63. navaraM-abhilAvo jANiyavvo 64. jAva tayA NaM abhitarapukkharaddha maMdarANaM pUrasthima paccatthime NaM nevatthi osappiNI, nevatthi ussa ppiNI, 65. avadie NaM tattha kAle paNNatte smnnaauso|| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / (za0 5/26,30) za05, u01, DAla 75 11 Jain Education Intemational Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 76 1. prathama uddezake dikSu divasAdivibhAga uktaH, dvitIye tu tAsveva vAtaM pratipipAdayiSutibhedAMstAvadabhidhAtumAha (vR0 pa0 211) 2. rAyagihe nagare jAva evaM vayAsI dUhA 1. prathama udeze dizi viSe, dinAdi vibhAga tAya / te dizi viSeja vAyu cha, te vAyu bheda kahivAya // 2. nagara rAjagRha naiM viSe, jAvat gotama svAma / vinaya karI prabhu vIra naiM, ima bolyA guNa dhAma // * prabhujI ! dhina dhina Aparo jJAna / / (dhrupadaM) 3. he bhagavaMta ! chai vAyaro jo, thoDA sA teha sahIta / Isi pUrevAyA pATha noM jo, artha kiyo iha rIta // 4. hitakArI vanaspati bhaNI, te pathya-vAya vAjaMta / maMda-vAya mahA-vAya chai? haMtA jina vaca taMta // 5. merU thI pUrva dizi viSe prabhu ! thoDA sA teha sahIta / vAjai pathya maMda mahAvAya chai ? jina vaca haMtA pratIta // 6. imahija pazcima nai viSe, dakSiNa uttara ema / IzANa agni naiRta viSe, vAyavakUNe tem| 7. pUravadizi viSe jadA prabhu ! alpa sneha sahIta vAya / vAje pathya maMda mahAvAyaro, taba pazcima piNa ciuM thAya / 3. atthi NaM bhaMte ! Isi purevAyA manAk satrahavAtA: (vR050 212) 4. patthA vAyA maMdA vAyA mahAvAyA vAyaMti? haMtA atthi / (za0 5/31) pathyA vanaspatyAdihitA vAyavaH (vR0 pa0 212) 5. atthi NaM bhaMte ! puratthime NaM Isi purevAyA patthA vAyA maMdA vAyA mahAvAyA vAyaMti ? haMtA asthi / (za05/32) 6. evaM paccatthime NaM, dAhiNe NaM, uttareNaM uttara purathime NaM, dAhiNa-paccatthime NaM, dAhiNapurasthime NaM, uttara-paccatthime NaM / (za0 5/33) 7. jayA NaM bhaMte! puratthime NaM Isi purevAyA patthA vAyA maMdA vAyA mahAvAyA vAyaMti, tayA NaM paccatthime NaM vi IsiM purevAyA patthA vAyA maMdA vAyA mahAvAyA vaayNti| 8. jayA NaM paccatthime NaM Isi purevAyA patthAvAyA maMdA vAyA mahAvAyA vAyaMti, tayA NaM puratthime Na vi ? haMtA goyamA ! (za0 5/34) 6. evaM disAsu vidisAsu (za0 5/35) iha ca dve diksUtre dve vidiksUtre iti (vR0pa0 212) 10. atthi NaM bhaMte ! dIviccayA Isi purevAyA ? hatA asthi / (za0 5/36) 11. atthi NaM bhaMte ! sAmuddayA Isi purevAyA? haMtA atthi| (za0 5/37) 12. jayA NaM bhaMte ! dIviccayA Isi purevAyA, tayA NaM sAmuddayA vi Isi purevAyA, 8. pazcima dizi viSe jadA, bAja thoDA teha sahita vAya / taba pUrava piNa ciuM huvai ? jina kahai haMtA thAya // hai. evaM dizA vidizA viSe, dizi nA be sUtra kahAya / ___ doya sUtra chai vidizi nA, hiva prakAraMtare vAya // 10. chai prabha ! dvIpa saMbaMdhiyA, bAjai thoDA teha sahita vAya / pathya maMda mahA artha meM? jina kahai haMtA thAya // 11. chai prabha! samadra saMbaMdhiyA, bAjai alpa teha sahita vAya / pathya maMda mahA artha meM? jina kahai haMtA thAya // 12. ciuM vAyu dvIpa saMbaMdhiyA prabha! jiNa kAle bAjaMta / tiNa kAle udadhi saMbaMdhiyA piNa, cyArUMi vAyarA hNt|| *laya : iNa sAdhAM rA meSa meM...... 12 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13. ciuM vAyu samudra saMbaMdhiyA, jiNa kAle bAjaMta / dvIpa saMbaMdhiyA vAyarA piNa, tiNa kAle ciuM hata? 14. jina kahai artha samartha nahIM, prabha! kiNa arthe ima vAya ? dvIpa samudra nA vAyarA, samakAle nahiM thAya // 13. jayA NaM sAmuddayA Isi purevAyA, tayA NaM dIviccayA vi Isi purevAyA? 14. No iNaThe smtthe| (za0 5/38) se keNaTheNaM bhaMte! evaM vuccai-jayA NaM dIviccayA Isi purevAyA, No NaM tayA sAmuddayA Isi purevAyA, jayA NaM sAmuddayA Isi purevAyA, No NaM tayA dIvi ccayA Isi purevAyA ? 15. goyamA ! tesi NaM vAyANaM aNNamaNNavivaccAseNaM lavaNasamudde velaM nAikkamai / 16. tathAvidhavAtadravyasAmarthyAdvelAyAstathAsvabhAvatvAcceti / (vR0 pa0 212) 17. se teNaTheNaM jAva No NaM tayA dIviccayA Isi purevAyA patthA vAyA maMdA vAyA mahAvAyA vAyati / (za0 5/36) 16. tathAnitathAvidha svabhAnA, vAyu samakAlA thI joya / / 15. jina kahai te vAyarA taNe, viparItapaNoM mAhomAMhi / tiNa saM lavaNasamudra nI vela naiM, atikramai nahiM tAhi // 16. tathAvidha vAya dravya nA, samarthapaNAM thI kahAya / vela nA tathAvidha svabhAva thI, tathA loka nA svabhAva thI tAya / / 17. tiNa arthe dvIpa udadhi nA, vAyu samakAle nahiM hoya / akSarArtha e Akhiyo, tathA vRtti TabA thI joya // 18. dharmasIha kahyo dvIpa meM viSa, vAyu je bAjato hoya / te samadra viSe Avai nahIM, tasaM paramAratha joya // 16. dvIpa no vAyu samudra nI, vela atikramai nAMhi / dharmasIha kRta te yaMtra chai, eha artha tiNa mAMhi // 20. hivai vAyu no bAjavo, tehanA chai tIna prakAra / triNa sUtra triNa bhede karI, kahiyai te adhikAra // 21. he bhagavaMta ! vAyU acha, thoDA sA teha sahIta / bAjai pathya maMda mahA vAyaro? jina kahai haMtA pratIta // 22. e ciha vAyu bAje kadA prabhu ! jina kahai vAUkAya / svabhAva gati kari cAlatAM, bAjai cyArUM vAya // 23. he bhagavaMta ! vAya acha, thoDA sA teha sahIta / bAjai pathya maMda mahA vAyaro? jina kahai haMtA pratIta // 24. e cihu vAyu bAje kadA prabhu ! jina kahai vAUkAya / uttara-kriyA gati cAlatAM, bAje cyArUM vAya // 21. atthi NaM bhaMte ! Isi purevAyA patthA vAyA maMdA vAyA mahAvAyA vAyaMti ? haMtA asthi / (za0 5/40) 22. kayA NaM bhaMte ! IsiM purevAyA jAva vAyaMti ? goyamA! jayA NaM vAuyAe ahAriyaM riyati, tayA NaM Isi purevAyA jAva vAyaMti / (za0 5/41) 23. atthi NaM bhaMte ! Isi purevAyA ? haMtA atthi / (za0 5/42) 24. kayA NaM bhaMte ! IsiM purevAyA? goyamA ! jayA NaM vAuyAe uttarakiriyaM riyai, tayA NaM IsiM purevAyA jAva vAyaMti / (za05/43) 25. vAyukAyasya hi mUlazarIramaudArikamuttaraM tu vaikriya mata uttara-uttarazarIrAzrayA kriyA gatilakSaNA yatra gamane taduttarakriyaM / (vR0pa0 212) 26. atthi NaM bhaMte ! IsiM purevAyA ? haMtA atthi| (za05/44) 27. kayA NaM bhaMte ! Isi purevAyA patthA vAyA ? goyamA ! jayA NaM vAukumArA, vAukumArIo vA 28. appaNo parassa vA tadubhayassa vA aTThAe vAukAyaM udIreMti tayA NaM Isi puravAyA jAva vAyaMti / (za05/45) 25. UdArIka tasuM mUlago, vaikriya uttarakAya / te Azraya kriyA gati cAlavU, te uttara-kriyA kahAya / / 26. he bhagavaMta! vAyU achai thoDA sA teha sahIta / bAje pathya maMda mahA vAyaro ? jina kahai haMtA pratIta // 27. e cihu vAyu bAjai kadA? jina kahai vAukumAra / athavA vAukumAra nIM, bahu devI tiNa vAra / 28. ApaNa para behu taNe, prayojane kahivAya / karai UdIraNA vAukAya nI, bAjai taba ciuM vAya // za. 5, u0 2, DhAla 76 13 Jain Education Intemational Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 26. vAU tagA adhikAra thI, bali kahiyai chai tAsa / prabhu ! vAukAya vAyu pratai, grahai chai sAsa usAsa / / 30. jema khaMdhaka AlAvo kahyo, timaja AlAvA cyAra' / prathama to sAsaussAsa le, vAyarA noM Ija tivAra / 31. vAUkAya vAukAya meM, marI-marI upajaMta / aneka lAkhAM bhava ima karai, e dUjo AlAvo kahaMta // 26. vAyukAyAdhikArAvedamAha- (vR0pa0 212) vAuyAe Na bhaMte ! vAuyAyaM ceva ANamaMti vA ? pANamaMti vA ? UsasaMti vA ? nIsasaMti vA ? 30. jahA khaMdae tathA cattAri AlAvagA neyavvA aNegasayasahassa puDhe uddAi sasarIrI nikkhamai / (saM0 pA0) (za0 5/46) 31. vAuyAe NaM bhaMte ! vAuyAe NaM vAuyAe ceva aNegasayasahassakhutto uddAittA-uddAittA tattheva bhujjo mujjo paccAyAti ? haMtA goyamA ! vAuyAeNaM vAuyAe ceva aNegasayasahassakhutto uddAitA uddAitA tattheva bhujjo mujjo paccAyAti / (za0 5/47) 32. se bhaMte ! kiM puDhe uddAti ? apuDhe DaddAti ? goyamA ! puDhe uddAti, no apuDheM uddAti / (za0 5/48) 33. se bhaMte ! kiM sasarIrI nikkhamai? ... ..... orAliya-veubbiyAI vippajahAya teyayakammaehi nikkhmi| (za0 5/46,50) 32. zastra thakI phartyAM marai, phal vinA na mareha / etIjo AlAvo jANavo, cautho zarIra nuM eha // 33. odArikAdi rahita nIkale, tejasa kArmaNa soya / e behuM zarIra sahita nIkale, e cotho AlAvo joy|| 34. deza bAvanamAM aMka noM, chihataramI DhAla / bhikkhu bhArImAla RSarAyAthI, 'jaya-jaza' maMgalamAla // DhAla : 77 1. pUrve vAyU citavyu, vanaspatyAdi zarIra / tAsa prazna pUcha hivai, iMdrabhUti baDavIra // 1. vAyukAyazcintitaH, zarIratazcintayannAha atha vanaspatikAyAdIn (vR0 pa0 212) 1. bhagavaI za0 2/8-12 2. isa DhAla kI tIsavIM gAthA meM 'jema khaMdaka AlAvo' kahakara saMkSipta pATha ke AdhAra para jor3a kI gaI hai| usake sAmane pAda TippaNa kA saMkSipta pATha uddhRta kiyA gayA hai| skandaka-AlApakoM kI bhulAvaNa dene ke bAvajUda Age 31-33 meM unhIM AlApakoM ko AMzika rUpa meM spaSTa kiyA gayA hai| isalie tIsavIM gAthA ke sAmane saMkSipta pATha uddhRta karane para bhI agalI gAthAoM ke sAmane kucha pATha aMgasuttANi bhAga 2 za0 5/46-50 kA likhA gayA hai / kyoMki .... jor3a ke sAtha tulanA karane kI dRSTi se yaha Avazyaka samajhA gyaa| 14 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. *atha hiva prabhujI ! ho, cokhA odana kahAya, kulamASA kulatha thAya / surA te madirA jANiye e // 3. pRthvI pramukha ho, AkhI kAya, kehanA zarIra kahAya ? e goyama prazna piThANiye // 4. zrI jina bhASai ho, cokhA kulaca etAya, pUrva bhAva pekSAya / vanaspati jIva tanu artha // / 5. UMkhala mUsala ho, yaMtra zastra bI tAva, atikramI pUrva paryAya / te zastra - atIta thayA pachai // 6. zastre karinaiM ho, pariNamAyA chai tAya, kIdhA nava paryAya / teha zastrapariNAmiyA // 7. agni karine ho teha dhamyA hai ayAga, nija varNaM nuM parityAga / tAsa kA agaNikAmiyA // 8. vali agni kari ho, pUrva svabhAva pichANa, teha khapAvyA jANa / agaNibhUsiyA se kahA // 6. agni kara sevyA ho, agniseviyA tAma, agni pariNAmiyA Ama / uSNa pariNAmapaNuM hyaM // 12. surA dravya nA ho, bheda kahyA chai 13. dUjo drava dravya ho, patalI 10. athavA AkhyA ho, satthAtIyA Adi, zastra agni tehija sAdhi / zastra anero gioyUM nahIM // 11. odana kulamASA ho, e behu hI soya, agni pariNamyA joya / agni jIva tana ta kahI / doya, ghana dravya, kaThaNa sujoya / gula dhAtakI puSpAdika taNo // madirA eha, bheda surA nA e beha | hiva lekho zarIra taNo suNo // 14. surA dravya noM ho, ghana dravya prathama kahivAya, pUrva bhAva pekSAya / vanaspati no zarIra hai // agni zastra pariNamAya / agni jIva tana te parcha // dUjo tAya, te pUrva paryAya AU jIva na zarIra hai // agni zastra pariNamAya / agni jIva tana te parcha / 15. satyAtIyA ho, pramukha pATha tAya, 16. patalI madirA ho, drava dravya / 17. satyAtIyA ho, pramukha pATha kahivAya, laya: hiva rANI nai ho samajhAve" 2, 3 . aha NaM bhaMte ! odaNe, kummAse, surA - ee NaM kisarIrA ti vattabvaM siyA ? 4. goyamA ! odaNe kummAse surAe ya je ghaNe davveee SaM puSvabhAvapaNNavaNaM pahunca vaNassajIvasarIrA / 5. tao pacchA satthAtIyA, zastreNa - udUkhalamuzalayaMtrakAdinAkaraNabhUte nAtI tAni - atikrAntAni pUrvaparyAyamiti zastrAtItAni / (40 10 213) 6. satyapariNAmiyA, zastreNa pariNAmitAni - kRtAni navaparyAyANi zastrapariNAmitAni / ( vR0 pa0 213 ) 7. agaNijbhAmiyA, vahninA dhyAmitAnizyAmIkRtAni svakIyavarNatyAjanAt / ( vR0 pa0 213) 8. agaNibhUsiyA, agninA zoSitAni pUrvasvabhAvakSapaNAt / 6. agninA sevitAni vA agaNipariNAmiyA saMjAtAgnipariNAmAni uSNayogAditi / (bu0 pa0 213) 10. athavA 'satthAtItA' ityAdI zastramagnireva ( vR0 pa0 213) 11. agaNijIva sarIrA ti vattabvaM siyA / 12,13. surAyAM dve dravye syAtAM - ghanadravyaM dravadravyaM ca / (bu 10 213) 14. atItaparyAvaraNAmIkA pUrvaM hi odanAdayo vanaspatayaH / ( vR0 pa0 213 ) - 16. surAe ya je dave davve ee NaM puvvabhAvapaNNavaNaM paDucca AujIvasarIrA / 17. tao pacchA satthAtIyA jAva agaNijIvasarIrA ti vattavvaM siyA | (za 5 / 51 ) vanaspatirIrANi (bu0 pa0 213) za05, u02, DhAla 77 15 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " 18. kA dharmasI ho, madirA prathama upanna vanaspati nuM tanna / rasa thayAM apa no zarIra chai / 16. agni caDhAvyo ho, agni zarIra pichANa, yaMtra dharmasI nuM jANa / tiNa meM e artha kiyo artha // 20. atha prabhu! lohaTo ho, tAMbo taruvo jAna sIkho dagdha pASAna / kasavI kaTTa dhAtu kahI // 21. kisI kAya nA ho, eha zarIra kahAya ? jina kahe e sahU tAya / pUrva bhAva pRthvI nA sahI // 22. satthAtItA ho, pramukha pATha kahivAya, agni zastra pariNamAya / agni jIva tanuM te parcha / 23. atha prabhu! asthi ho, balyo hADa bali teha, carama basyo carama ha roma meM roma-dahIjiyA || 24. sIMga dagdha-sIMga ho, khura ne bali khura-jhAma, nakha dagdha-nakha tAma / kehanA zarIra kahIjiyA ? roma jANa, nakha khura sIMga' pichANa / trasa prANa jIva nA zarIra chai // paryAya, agni zastre pariNamAya / agni zarIra kahAA parcha / 25. zrI jina bhAte ho, hADa carama 26. e cha bAlyA ho, trasa tanu pUrva 27. prabhu ! aMgArA ho, eha koyalA kahAya, chAra bhasma kahivAya / bhUsate jaba goI nA poSo chagaNa hI // kaoNlanI paryAya, te AdhI kahyA tAya / piNa dagdha avasthA vihaM kahI / / kahivAya ? hiva bhAkhai jinarAya pUrva bhAva kahAviyA || 28. ihAM bhusa govara ho gayA 26. e cyAMrUi ho, kehanA zarIra 1 30. jIva ekeMdrI ho, jAva paMceMdrI 31. Akhyo vRtti meM ho, beMdri Adi vicAra, tAsa zarIra vyApAra / teNe karIneM pariNAmiyA // prayoga, yathAsaMbhava kahivUM yoga / piNa sarva hI pada ne viSe nahIM // 32. pUrva aMgArA ho, bhasma ekeMdriyAdi jANa, tAsa zarIra pichANa / ekeMdriyAdi tanu sahI // 1. aMga suttANi bhAga 2 meM nakha ke sthAna para sIMga aura sIMga ke sthAna para nakha pATha hai / sambhava hai jayAcArya ko upalabdha prati meM vaisA pATha rahA ho / baMgasutAni meM pAThAntara kA koI ullekha nahIM hai| 16 bhagavatI bo 20. aha NaM bhaMte! aye, taMbe, taue, sIsae, uvale, kasaTTiyA uvaletti iha dagdhapASANa: kasaTTiya tti kaTTaH ( vR0 pa0 213 ) 21. ee NaM kiMsarIrA ti vattavvaM siyA ? goyamA ! aye, taMbe, taue, sIsae, uvale kasaTTiyA - ee NaM pugvabhAvapaNNavaNaM paDucca puDhavIsarIrA / 22. tao pacchA satthAtIyA jAva agaNijIvasarIrA ti vattavvaM siyA / ( za0 5 / 52 ) 23. aha NaM bhaMte ! aTThI, aTTijjhAme, camme, cammajjhAme, rome romakjhAme, 1 24. siye, sigAne, khure, surakSAme naye nakhAne ee NaM kiMsarIrA ti vattabvaM siyA ? 25. goyamA ! aTThI, camme, rome, siMge, khure, nakhe ee tasa pANajIvasarIrA / 29. akAme, mAme, rogarAme, simAme rAme navamAmeee NaM puNyabhAvaNaM paDucca tasapANajIvasarIrA tao pacchA satthAtIyA jAva agaNijIvasarIrA ti vattavvaM siyA / (za0 5153) 20. ahAM bhaMte! iMgAle chArie mujhe gomae- 28. iha ca sagomayI grAhyo / tavAnuvRtyA dagdhAvastha ( vR0 pa0 213) 26. ee NaM kiMsarIrA ti vattavvaM siyA ? gopamA iMgAle chArie, mujhe gomaeeevaM puSyabhAvapaNNavaNaM paDucca 30. egidiyajIsarI yogapariNAmiyA vijAya paMci divajIvasaraNyayogapariNAmiyA vi 31. dvIndriyAdijIvazarIrapariNatatvaM ca yathAsaMbhavameva na tu sarvapadeviti / (40 212) 32. tatra purvamaGgAro bhasma caikendriyAdizarIrarUpaM bhavati, ekendriyAdizarIrANAmindhanatvAt / ( vR0 pa0 213) Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33. bhusa java gohUM nA ho, harita avasthA joya, ekeMdrI tanu hoya / 33. busaM tu yavagodhUmaharitAvasthAyAmekendriyazarIram, tiNa sUM ekeMdrI taNuM zarIra chai / / (vR0 50 213,214) 34. chagaNa tRNAdi ho, avasthA viSa joya, ekeMdrI tanu hoya / 34. gomayastu tRNAdyavasthAyAmekendriyazarIram, tehathI prayoga pariNAma chai / / (vR0 pa0 214) 35. vali gAyAdika ho, beMdrI pramukha bhakhaMta, tehay piNa tana huMta / 35. dvIndriyAdInAM tu gavAdibhirbhakSaNe dvIndriyAdizarIratiNa saM beMdrI pramukha trasa pATha hii|| miti / / (vR0 pa0 214) 36. bali te cyArU ho, satthAtIyA thAya, jAva agni pariNamAya / 36. tao pacchA satthAtIyA jAva agaNijIvasarIrA ti agni zarIra kA shii| vattavvaM siyA / (za0 5 / 54) 37. e to Akhyo ho, pRthvI pramakha vicAra, hiva apakAya prakAra / 37. pRthivyAdikAyAdhikArAdapkAyarUpasya lavaNodadheH lavaNasamudra taNo kahai / svarUpamAha (vR0 pa0 214) 38. prabha! lavaNodadhi ho, chai kitalo cakravAla, vikhaMbha pihalapaNe nhAla? 38. lavaNe NaM bhaMte ! samudde kevaiyaM cakkavAlavikkhaMbheNaM jIvAbhigama nai viSe lhai|| paNNate? uktAbhilApAnuguNatayA netavyaM jIvAbhigamokta lavaNasamudrasUtram / (jI0 sU0 706) (0pa0 214) 36. jAva loka-sthiti ho, tyAM laga kahivU tAsa, vArU artha vimAsa / 36. evaM neyavvaM jAva logaTTiI, saMkSepa mAtra kahIjiyai // 40. jala nI saMkhyA ho, UMcI solai hajAra, sahasra yojana UMDo sAra / satarai hajAra lahIjiyai / / 41. je udake kari ho, jaMbUdvIpa - tAya, jalamaya karato nAya / he prabhu ! e kiNa kAraNa ? 42. zrI jina bhAkhai ho, tIrthakara jina deva, cakrI bala vAsudeva / jaMghAcAraNa vidyaacaarnn| 43. bali vidyAdhara ho, tIrtha cyAra prabhAva, bhadraka manuSya svabhAva / svabhAve krodhAdi paatlaa|| 44. bali svabhAve ho, manaSya vinIta kahAya, avinaya avagaNa nAMya / pratipakSa vacane kahyA bhlaa|| 45. bali jugaliyA ho, deva devI bahu dekha, tAsa prabhAve pekha / jalamaya jaMbU karai nhiiN| 46. loka sthiti ho, loka taNo anabhAva, eha anAdi kahAva / 46. logANubhAve / (za0 5 / 55) ___ e jIvAbhigama thI kA shii|| 47. jina pratimA nai ho, prabhAve kA nAMya, dekho dila rai mAya / jJAna netre kari dekhiye // 48. sevaM bhaMte ! ho, sevaM bhaMte ! tAma, ima kahi gotama svaam| 48. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte / ti bhagavaM goyame jAva yAvat vicarai visekhiyai // vihr| (za05156) 46. bAvana aMke ho, DhAla sitaMtaramI tAya, bhikSu bhArImala RSarAya / _ 'jaya-jaza' haraSa badhAvaNA // 50. samyaka jJAnI ho, tehanI kahI satya vAya, mithyAdRSTi nI tAya / hiva tasuM asatya parUpaNA // paMcamazate dvitIyoddezakArthaH // 22 // za.5, u02, DhAla 77 17 Jain Education Intemational Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUhA 1. dvitIya udezaka aMta meM, satya tRtIya Adi anyayuthika nIM, asatya DhAla : 78 2 anyatIrthI prabhu iha ! viSe sAmAnye bhAkhai teha vizeSa thI, hetu kari kahai kari, bheda jAlagaMThiyA je huI, niguNo 3. parUpaNa yathAnAma ha * ho prabhujI ! deva jinendra dAsI bhinna bhinna bheda bhAkhIjai, ho jinajI ! kRpA anugraha kIje (dhrupadaM ) 4. macchanaM baMdhana jAla tehanI pari gaMThi ache jiha maaNhii| jAla huvai je, Agala ke have svarUpe kahivAI | 2. ANupubbigaDiyA te te - anukrama paripATiye gUMcI geha / pahilA devA yogya gAMTha pahilA dIdhI, chehaDe devA yogya dIdhI cheha // 7. paraMparagaDiyA te paraMparAe anaMtara gAMTha gAMTha anerI dIdhI che bali, etale syUM parUpaNa 6. ehija kahai hai vistAra karane, anaMtaragaDiyA tyAMhI / pahilI gAMTha meM antara rahita gAMTha doSI jyAhI // chai 10. aNNamaNNabhAriyattAe kahitAM, gurubhAra e judA kA hai, parUpaNa *laya AdhAkarmI thAnaka meM : 18 bhagavatI joDa khyAta / Atha || 8. aNNamaNNagaDiyA eka gAMTha sUM gAMDa eka gAMTha sUM, gAMTha anerI dIdhI / teha gAMTha sUM vali anya dIdhI, gUMthI anyo'nya sIdhI // AkhaMta | panavaMta // dRSTaMta / udaMta // 6. aNNamaNNagaruyattAe kahitAM, gUMthavA thI mAMhomAMya / vistIrNa bhAva kIdhA tehaneM, agNamaNNa gurupaNo thAya // sAdhu thI tAhyo / kahivAyo // kIdhA bhArapaNe mAMhomAya / hive eka pada hi kahivAya // 1. anantaroktaM lavaNasamudrAdikaM satyaM samyagjJAnipratipAditatvAt mithyAjJAnapratipAditaM tvasasyamapi sthAditi darzayaMstRtIyodezakasyAdisUtramidamAha - (0 0 214 ) 2. aNNautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhati bhAsaMti paNNaveMti / 3. parUveMti-se jahAnAmae jAlagaMThiyA siyA 4. jAlaM - matsyabandhanaM tasyeva granthayo yasyAM sA jAlavikA jAlikA, kisvarUpA sA ? ( vR0 10 214) 5. pui anupUrvyA paripAThyA prathitA gumphitA bAyuktigranthInAmAdau vidhAnAd antocitAnAM krameNAnta eva karaNAt, 6. anaMtara gaDhiyA ( vR0 pa0 214) etadeva prapaJcayannAha - 'anaMtaragaDhiya' tti prathamagranthInAmanantaraM vyavasthApitairgranthibhiH saha grathitA anantaraprathitA, ( vR0 pa0 214,215 ) 7. paraMparagaDhiyA parampara: vyavahitaH saha prathitA paramparA ( vR0 pa0 215 ) 8. aNNamaNNagaDhiyA, ampojyaM parasparega ekena prathinA sahAnyo granthi ramyena ca mahAtya ityevaM prathitA anyonyathitA ( vR0 10 215) 6. aNNa maNNaga ruyattAe anyo'nyena granthanAd gurukatA - vistIrNatA anyo'nyagurukatA, ( vR0 pa0 215) 10. aNNamaNNabhAriyatAe anyo'nyasya yo bhAraH sa vidyate yatra tadanyo'nyabhArikaM tadbhAvastattA, ( vR0 pa0 215 ) Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. aNNamaNNagaruyasaMbhAriyattAe, mAhomAMhe prasIdhA / vistIrNapaNe kIdhA chai je, bale bhArIpaNa piNa kiidhaa|| 12. aNNamaNNaghaDatAe mAMhomAMhe samadAya racanA je mAMya / tehapaNe rahe chai e dRSTaMta, dArTItika hiva kahivAya // 13. iNa nyAya karI ghaNAM jIva saMbaMdhI, bahu devAdi janma rai mAya / bahu Ayu sahasra te AukhA nA svAmI, vali janma svAmI te kahAya / / 11. aNNamaNNagaruyasaMbhAriyattAe anyo'nyena gurukaM yatsambhArikaM ca tattathA tad bhAvastattA, (vR0 pa0 215) 12. aNNamaNNaghaDatAe ciTai; anyo'nyaM ghaTA-samudAyaracanA yatra tadanyo'nyaghaTa tadbhAvastattA iti dRSTAnto'tha dArTAntika ucyate __ (vR0 pa0 215) 13. evAmeva bahUNaM jIvANaM bahUsu AjAtisahassesu vahUI AuyasahassAI anenaiva nyAyena bahUnAM jIvAnAM sambandhIni 'bahUsu AjAisahassesu' tti anekeSu devAdijanmasu pratijIvaM kramapravRtteSvadhikaraNabhUteSu bahUnyAyuSkasahasrANi tatsvAmijIvAnAmAjAtInAM ca bahuzatasahasrasaMkhyatvAt, (vR0 pa0 215) 14. ANupuvigaDhiyAI jAva ciTThati / AnupUrvIgrathitAnItyAdi pUrvavadvyAkhyeyaM navaramiha bhArikatvaM karmapudgalApekSayA vAcyam / (vR0 pa0 215) 15. ege vi ya NaM jIve egeNaM samaeNaM do AuyAI paDi saMvedei, taM jahA-ihabhaviyAuyaM ca, parabhaviyAuyaM 14. anukrama bahu Ayu bAMdhyA thakA Ija, jAva rahai bahu jaMtu / bhArapaNo karma pudgala apekSA, hivai kima Ayu vedaMtu // 15. ika piNa jIva samaya ika mAMhe, AukhA bhogavai doya / iha bhava noM je Aukho bhogavai, vali para bhava noM soya // c| 16. jai samaya iha bhava na Aukho bhogavai, te samaya para bhava nuM vedaMta / prathama-zataka' meM vistAra kahyo chai, jAvata kima bhayavaMta / / 17. zrI jina bhAkhai je anyatIrthI, bAta kahI te micchaa| haM piNa ema kahaM chU goyama ! sAMbhala jai dhara icchaa| (re goyama ! sAMbhanna cita lyAya) / 16. jaM samayaM ihabhaviyAuyaM paDisaMvedei, taM samayaM parabhaviyAuyaM paDisaMvedei / (za0 5/57) se kahameyaM bhaMte ! evaM? 17. goyamA ! jaNNaM taM aNNautthiyA taM ceva jAva para bhaviyAuyaM ca / je te evamAhaMsu taM micchA, ahaM puNa goyamA ! evamAikkhAmi, bhAsAmi paNNavemi parU vemi18 mithyAta SAmevama, bahUnyAyUMSi jAlagranthikAvattiSThanti / (vR0 pa0 215) 18. vattikAra kahya anyatIrthI na, mithyApaNuM e kahiye / ghaNAM jIvA nAM bahu Ayu viSe je, jAlagranthikA jyUM rahiye / / (re bhaviyaNa ! sAMbhalajo cita lyAya) // 16. ghaNAM jIvAM rA AukhA chai te, mAhomAM baMdhyA kahai anANI / jAlagranthikA jyU paraspare te, Ayu baMdhyA kahai jaannii|| 20. ika noM Ayu bIjA nA Ayu sAthe, bIjA - Ayu tIjA saMghAta / ima bahu jIvAM nA Ayu mAMhomAM, baMdhyA kahai te mithyAta / / 21. ima jAlagranthikA jyU Ayu huvai to, sarva jIvA ne jaannii| sarva Au vedavai kari sahu bhava, utpatti prasaMga pichANI // 22. saha jIvAyu mAhomAM saMbaMdha huvai to, tiNa lekhe jhaTha ekaMta / asaMbaMdha huvai to ika bhava mAMhe, ika samaya be Ayu na vedaMta / / 1. bhagavaI 11420 21. tathA'pi tatkalpane jIvAnAmapi jAlagraMthikAkalpatvaM syAttatsaMbaddhatvAt, tathA ca sarvajIvAnAM sarvAyu:saMvedanena sarvabhavabhavanaprasaGga iti (vR0 pa0 215) za. 5, u0 3, DhAla 78 16 Jain Education Intemational ation Intermational Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. ika jIva samaya ika be Ayu vedai, te mithyA iNa nyaayo| ika samaya be Au vedavai yugapata, be bhava nA prasaMga thI taahyo| 24. jina kahai hUM bali ema kahUM chu, jAlagranthikA dRSTaMta / saMkalikA mAtra chai iNa pakSe, jAva samudAya racanA rahaMta // 25. iNa dRSTAMte ika-ika jIva naiM, piNa bahu jIvAM rai nahiM mAhomAMhi / bahu janma sahasra viSe ghaNAM AukhA nA, sahasra game thayA taahi|| 26. kAla atIta viSe anukramai, bahu Ayu sahasra thayA tAhyo / vartamAna bhava tAMI kahiye, nisUNo tehana nyAyo / 27. anya bhava anya bhave kari Ayu-pratibaddha baMdha khaayo| sarva paraspara ima Ayu-baMdha hai, piNa ika bhava bahu na baMdhAyo / 23. yaccoktameko jIva ekena samayena dve AyuSI vedayati tadapi mithyA, AyurdvayasaMvedane yugapadbhavadvayaprasaGgAditi / (vR0 pa0 215) 24. se jahAnAmae jAlagaMThiyA siyA jAva aNNamaNNa ghaDatAe ciTThati / iha pakSe jAla granthikA-saGkalikAmAtram (vR0 pa0 215) 25., 26. evAmeva ega megassa jIvassa bahUhiM AjAti sahassehiM bahUI AuyasahassAI ANupubvigaDhiyAI jAva ciTThati ekakasya jIvasya na tu bahUnAM bahudhA AjAtisahasreSu kramavRttiSvatItakAlikeSu tatkAlApekSayA satsu bahUnyAyuHsahasrANyatItAni vartamAnabhavAntAni / (vR0 pa0 215) 27. anyabhavikamanyabhavikena pratibaddhamityevaM sarvANi parasparaM pratibaddhAni bhavanti na puna rekabhava eva bahani / (vR0 pa0 215) 28. ege vi ya NaM jIve egeNaM samaeNaM ega AuyaM paDi saMvedei, taM jahA-ihabhaviyAuyaM vA, parabhaviyAuyaM vaa| 26. jaM samayaM ihabhaviyAuyaM paDisaMvedei, no taM samayaM parabhaviyAuyaM paDisaMvedei / 30. jaM samayaM parabhaviyAuyaM paDisaMvedei, no taM samaya ihabhaviyAuyaM paDisaMvedei / 31. ihabhaviyAuyassa paDisaMvedaNAe, no parabhaviyAuyaM paDisaMvedei / parabhaviyAuyassa paDisaMvedaNAe, no ihabhaviyAuyaM paDisaMvedei / 32. evaM khalu ege jIve egeNaM samaeNaM egaM AuyaM paDi saMvedei, taM jahA - ihabhaviyAuyaM vA, parabhaviyAuyaM vaa| (za0 5/58) 33. jIve NaM bhaMte ! je bhavie neraiesu uvajjittae, se NaM bhaMte ! ki sAue saMkamai ? nirAue saMka 28. anakramai jAva ema rahai chai, ika jIva samaya ika maaNhyo| ika Ayu vedai te iha bhava naM, tathA parabhava naM vedaayo|| 26. je samaya iha bhava te, vartamAna bhava noM Aukho vedai jeha / te samaya viSe parabhava na Aukho nizcaya nahIM vedeha / / 30. je samaya viSe parabhava na Aukho vedai chai jIva / te samaya viSe iha bhava na Aukho, vedai nahIM atIva / 31. iha bhava noM Aukho vedavai kari, parabhava na Ayu na vedaMta / para bhava noM Aukho vedavai kari, iha bhava noM nahIM bhogavaMta // 32. ima nizcaya ika jIva eka samaya kari, Aukho eka vedNt| iha bhava na athavA parabhava nu, vali Ayu adhikAra kahaMta // 33. jIva prabha ! jAvA jogya naraka meM, syUM Ayu sahita jAvaMta / __ ke AukhA rahita jAvai chai ? hiva bhAkhai bhagavaMta // mai ? 34. goyamA ! sAue saMkamai, no nirAue saMkamai / (za05/56) 35. se NaM bhaMte ! Aue kahiM kaDe ? kahiM samAiNNe ? 34. AukhA sahita jAvai chai narake, AukhA rahita na jAya / ema suNI meM gotama svAmI, prazna karai bali tAya // 35. te prabha ! Ayu kihAM kiyo bAMdhyo, vali te kihAM samAcarittaM ? e Ayu nA kAraNa aMgIkaraNa thI, hivai jina uttara kahittaM / / 36. pUrva bhave kiyo bAMdhyo Aukho, pAchala bhava samAcaritaM / ___ Au nA kAraNa aMgIkaraNa thI, ima jAva vaimAnika kahittaM // 20 bhagavatI-jor3a 36. goyamA ! purime bhave kaDe, purime bhave samAiNNe / evaM jAva vemANiyANaM dNddo| (za0 5/60, 61) Jain Education Intemational Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37. je yoni upajavA yogya pratai prabha! te Ayu pratai pakaraMta ? naraka tiryaMca nara sura Ayu prati ? jina kahai haMtA taMta // 38. naraka noM Aukho karate chate je, bAMdhai sAta prakAre / ratnaprabhA jAva ahesaptamI, e naraka Ayu prati dhAre / / 37. se nUNaM bhaMte ! je jaM bhavie joNi uvajjittae, se tamAuyaM pakarei, taM jahA- neraiyAuyaM vA? tirikkhajoNiyAuyaM vA? maNussAuyaM vA ? devA uyaM vA ? haMtA goyamA! 38. neraiyAuyaM pakaremANe sattavihaM pakarei, taM jahA rayaNappabhApuDhavineraiyAuyaM vA jAva ahesattamA (saM0 pA0) puDhavineraiyAuyaM vaa| 36. tirikkhajoNiyAuyaM pakaremANe paMcavihaM pakarei, taM jahA-egidiyatirikkhajoNiyAuyaM vA bhedo savvo bhaanniybvo| (saM0 pA0) 40. maNussAuyaM duvihaM pakarei, taM jahA-sammucchimama NussAuyaM vA, gabbhavakkaMtiyamaNussAuyaM vA / devAuyaM caunvihaM pakarei. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti| (za0 5/62,63) 36. tithaMca Ayu karate chate je upAyoM paMca prakAre / ekeMdrI Ayu bheda sahu bhaNavA, paMceMdrI tAMi vicAre // 40. manaSya Aukho doya prakAre, garbheja samucchima jaMta / cyAra prakAre surAyu bAMdha, sevaM bhaMte! sevaM bhaMta / / 41. paMcama zatake tIjo udezo, aThaMtaramIM DhAla / __ bhikkha bhArImAla RSarAya prasAde, 'jaya-jaza' maMgalamAla // paMcamazate tRtIyoddezakArthaH // 5 // 3 // DhAla : 76 dUhA 1. anyatIrthI chadmastha nI, vaktavyatA kahI eha / hiva chamastha manaSya vali, kevali taNI kaheha / / *jina vANa sudhArasa jAnI, Ato halukarmI cita AnI (dhra padaM) 2. prabha! mana chadmastha pichAnI, makha-kara-daMDAdi kari jaanii| saMkha paTaha jhAlara Adi AnI, eha saMbaMdha thI suNa saddAnI // 1. anantaroddezake'nyayUthikachadmasthamanuSyavaktavyatoktA, caturthe tu manuSyANAM chadmasthAnAM kevalinAM ca prAyaH socyate ityevaMsaMbandhasyAsyedamAdisUtram (vR0 pa0 216) 2. chaumatthe NaM bhaMte ! maNusse AuDijjamANAI saddAiM sugei, mukhahastadaNDAdinA saha zaMkhapaTahajhallaryAdibhyo vAdyavizeSebhya AkuTayamAnebhyo vA ebhya eva ye jAtAH zabdAste (vR0pa0 216) 3. taM jahA.--- saMkhasaddANi vA, siMgasaddANi vA, saMkhiyasaddANi vA, kharamuhIsaddANi vA, poyAsaddANi vA, 'saMkhiya' tti zaMkhikA, hrasvaH zaGkhaH, 'kharamuhi' ti kAhalA, 'poyA' mahatI kaahlaa| (vR0pa0 216) 3. saMkha sIMga zabda suvidhAnI, saMkhiya laghu-saMkha sunhaanii| kAhali' kharamahI kahAnI, moTI kAhali poyA mAnI / 'laya : cintAtura sundara cAlI 1. zivajI kA vAdyayaMtra za05, u0 3, DhAla 78,76 21 Jain Education Intemational Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. piripiriya meM artha pichAnI, kolika te zakara-carma jaanii| teNe maMDhyo vAjaMtra vakhAnI, sAMbhala tasU zabda rsaanii|| 5. laghu paDaho te paNava lahAnI, paDaha artha Dhola vizeSAnI / bhaMbhA DhakkA damAmA jAnI, horaMbhA ruDhigamyA khaanii|| 6. bheri nuM artha DhakkA mahAnI, jhAlara valayAkAra prasiddhAnI / daMdubhi deva-vAjina vAnI, uktAna kta hiva sNgrhaanii|| 7. vINAdika nA zabda tatAnI, vitata paDaha pramukha je sddaanii| ghana te kaMsya tAla ghanAnI, vaMsAdika nA zabda jhsraanii|| 8. jina bhAkhai haMtA jAnI, suNai chadmastha sarva sddaanii| prabhu ! suNai syUM zrotra pharsAnI, kai aNaphI suNa vAnI ? 4. piripiriyAsadANi vA, 'paripiriya' tti kolikapuTakAvanaddhamukho vAdyavizeSaH (vR0 pa0 216) 5. paNavasaddANi vA, paDahasaddANi vA, bhaMbhAsadANi vA, horaMbhasaddANi vA, 'paNava' tti bhANDapaTaho laghupaTaho vA tadanyastu paTaha iti 'bhaMbha' tti DhakkA 'horaMbha' tti rUDhigamyA / (vR0 pa0 217) 6. bherisaddANi vA, jhallarIsaddANi vA, duMdubhisaddANi vA, 'bheri' ti mahADhakkA 'jhallari' tti valayAkAro vAdyavizeSa: 'duMduhi' tti devavAdyavizeSaH, athoktAnuktasaMgrahadvAreNAha - (vR0pa0 217) 7. tatANi vA, vitatANi vA, ghaNANi vA, jhusirANi vA? tataM vINAdikaM jJeyaM, vitataM paTahAdikaM / ghanaM tu kAMsyatAlAdi, vaMzAdi zuSiraM matam / / (vR0 pa0 217) 8. haMtA goyamA ! chaumatthe NaM maNusse AuDijjamA NAI saddAI suNei, taM jahA-saMkhasaddANi vA jAva jhusirANi vA / tAiM bhaMte ! kiM puDhAI suNei ? apuTThAI suNei ? 6. goyamA ! puDhAI sugei, no apuDhAI suNei jAva niyamA (saM0 pA0) chaddisa sunnei| (za0 5/64) 'puDhAI suNei' ityAdi tu prathamazate AhArAdhikAravadavaseyamiti / (vR0pa0 217) 10. chaumatthe NaM bhaMte ! maNUse ki AragayAiM saddAI suNei ? 'AragayAI' tti ArAdbhAgasthitAnindriyagocaramAgatAnityarthaH (vR050 217) 11. pAragayAiM saddAI suNei ? pAragayAI' ti indriyaviSayAtparato'vasthitAniti (vR0pa0 217) 12. goyamA ! AragayAiM saddAiM suNei, no pAragayAI saddAI sunnei| (za0 5/65) hai. jina kahai sUrNe zrotra pharsAnI, aNapharzI surNe nahI vaanii| jAva niyamA cha dizi saMbhalAnI, prathama zatake AhAra jima jAnI // 10. prabha ! chadmastha manuSya pichAnI, zabda sAMbhalai AragatAnI ? zrotra indriya viSe AgatAni, te Aragata zabda kahAni // 11. ke zabda sAMbhalai pAragatAni ? zrotra iMdriya viSaya na AnI / kahA zabda pAragata tAnI, hiva uttara dai jina jJAnI // 12. zabda sAMbhalai Aragata AnI, indriya gocara AvyA sunnaanii| nahIM sAMbhalai pAragatAni, zrotra viSaya na AvyA tAni // 1. Dhola kA eka prakAra 2. bhagavaI 1132 AhArovi jahA paNNavaNAe (pa0 281) paDhame AhAruddesae tahA bhaanniyvvo| 22 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sani // 13. prabha! jima chadmastha narAni, zabda sAMbhalai AragatAni / 13. jahA NaM bhaMte ! chaumatthe maNUse AragayAiM saddAI nahIM sAMbhalai pAragatAni, tima kevalI syaM te suNAni ? sui, no pAragayAiM saddAiM sugei, tahA NaM kevalI ki AragayAiM saddAI sugei ? pAragayAiM saddAI suNei ? 14. jina bhAkhai kevalajJAnI, Aragata tathA paargtaano| 14. goyamA ! kevalI NaM AragayaM vA, pAragayaM vA indriya gocara AvyA tAni, tathA nAyA iMdriye gocarAni // 15. savvadUra pATha pahichAnI, tasaM artha atihi dUra jAnI / 15-17. savvadUra-mUlamaNaMtiyaM saI mUlaM kahitA atihI nikaTAni, tihAM rahyA zabda anekAni / sarvathA dUra-viprakRSTaM mUlaM ca-nikaTaM sarvadUramUlaM 16. atihi dUravatti AkhyAni, vale kahyA atyanta nikaTAni / tadyogAcchabdo'pi sarvadUramUlo'tastam atyarthaM dUra hivai madhya bIca rahyA yAnI, teha- Agala pATha khaanii| vatinamatyantAsannaM cetyarthaH antikaM -AsannaM tanni17. aNaMtiyaM pATha pichAnI, madhya bIca rahyA je zabdAna / SedhAdanantikaM tadyogAcchabdo'yananti kojastam / Adi aMta madhya vihaM AnI, yoga thI ihAM zabda pichAnI / / (vR0 pa0 217) 18. te zabda naiM kevalajJAnI, kavalajJAnA, jANe dekhai jANa dekheM mahimAnI / mahimAnI / (za05/66) 18. jANai paasi| prabha ! kiNa artha e kahAni? vatakA kevalo nI vkhaani|| se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai-kevalI NaM Aragaya vA, pAragayaM vA sabadUramUla maNaMtiyaM sadaM jANai pAsai? 16. jina bhAkha kevalajJAnI, pUrva dizi meM phichaanii| 16. goyamA ! kevalI NaM puratthime NaM miyaM pi jANai, __miyaM-pramANa sahita dravyAni, jANa garbhaja manuSya jIvAni // jANa garbhaja manaSya jIvAni 'miyaM pi' ti parimANavad garbhajamanuSyajIvadravyAdi, . (vR0 pa0 217) 20. amiyaM no artha anaMtAni, vanaspati taNAM jIva jAni / 20. amiyaM pi jANai / tathA asaMkhejja kahivAno, pRthvo prama va jova pahichAnI / / 'amiyaMpi' tti anantamasaMkhyeyaM vA banaspatipRthivI jiivdrvyaadi| (vR0 pa0 217) 21. ima dakSiNa, pazcima, uttarAni, UMcI, nIcI dizi viSe jAni / 21. evaM dAhiNe NaM, paccatyime NaM, uttare the, uDDhaM, ahe jANe pramANa sahita dravyAni, asaMkha anaMta dravya piga jaani|| miyaM pi jANai, amiyaM pi jANai / 22. sarva jANe kevalajJAno, sarva dekhe kevalo dhyAno / 22. saba jANai kevalI, savvaM pAsai kevlii| jANa dekhai sarva thI jJAnI, kevalI thI vAta nahiM chAnI // savao jANai kevalI, savao pAsa i kevalI / 23. sarva thI sarva kAla pichAnI, sarva bhAva kevalI jAnI / 23. sabakAlaM jANai kevalI, savva kAlaM pAsa kevalI / vali sarva bhAva paryavAnI, dekhai chai kevljnyaanii|| savabhAve jANai kevalI, savvabhAve pAsa kevlii| 24. kevalajJAnI taNe suvidhAni, vArU jJAna anaMta vakhAni / 24. aNate nANe kevalissa, aNaMte daMsaNe kevalissa / . vali kevalI rai supradhAno, o to anaMta darzana jaanii|| 25. vali kevalI rai chai nidhAni, nirAvaraNa jJAna gaNakhAni / 25. nivvuDe nANe kevalissa, nivvuDe daMsaNe kevalissa / vali kevalI ra adhikAni, nirAvaraNa darzana gaNakhAni // 26. vAcanAMtara vRtti vakhAni, nivvaDe vitimire yAni / 26. vAcanAntare tu 'nibbuDe vitimire visuddhe' tti vize visuddhe triha pada vizeSAni, jJAna darzaNa taNAM kahAni // SaNatrayaM jnyaandrshnyorbhidhiiyte| (vR0pa0217) 27. nivRttaM te niSThAMgata jJAnI, kSINa AvaraNa vitimira jAni / 27. tatra ca 'nirvRta' niSThAgataM 'vitimira' kSINAvaraNamata vArU ehija vizuddha vakhAnI, vizeSaga jJAna darzana aanii|| eva vizuddhamiti / (vR0pa0 217) 28. tiNa artha karo mahimAni, kevali jAva sarvavidAni / 28. se teNa?NaM goyamA! evaM vuccai-kevalI NaM paMcama zataka taNo pahichAno, deza cothA udezA noM jAnI / / AragayaM vA, pAragayaM vA savvadUra-mUlamaNaMtiyaM sadaM jaanni-paasi| (za0 5/67) za05, u0 4, DhAla 76 23 Jain Education Intemational Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. gaNyAsImI DhAla kahAnI, bhikSu bhArImAla bahu dhyAnI / RSarAya prasAda nidhAni, sukha 'jaya-jaza' haraSa kilyAni / / DhAla : 80 1. atha punarapi chadmastha manuSyamevAzrityAha (vR0 pa0 217) 1. chadmastha kevalI nIM kahI, vaktavyatA adhikAra / bali tehanIja kahai acha, nisuNo teha vicAra / / * deva jinendranAM vaca vimala nimala nikalaMka re / / (dhra padaM) 2. he prabhu ! chadmastha manuSya te, oto hasai hAso karai tAma re / tathA utsukapaNo ANa bali ? taba jina kahai haMtA Ama re / / taba jina kahai haMtA Ama kai... 3. jima prabha ! chadmastha manuSya te, hasai utsukapaNo ANa athAya / tima kevalI hAso utsukapaNo karai? artha samartha nahIM, jina vaay|| 4. kiNa arthe prabha! ima kahya, jina bhAkhai jIva haseha / vali utsukapaNo karai tiko, cArita mohakarma udayeha // 2. chaumatthe NaM bhaMte ! maNusse hasejja vA ? ussuyAejja vA? haMtA hasejja vA ussuyAejja vaa| (za0 5/68) 3. jahA NaM bhaMte ! chaumatthe maNusse hasejja vA, ussuyA ejja vA, tahA NaM kevalI vi hasejja vA? ussuyAejja vA ? goyamA ! No iNa? sm?| (za0 5/69) 4. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai-jahA NaM chaumatthe maNasse hasejja vA ussuyAejja vA, no NaM tahA kevalI hasejja vA ? ussuyAejja vA ? goyamA ! jaMNaM jIvA carittamohaNijjassa kammassa udaeNaM hasaMti vA, ussuyAyaMti vaa| se NaM kevalissa natthi / se teNa?NaM goyamA ! evaM vuccai-jahA NaM chaumatthe maNusse hasejja vA, ussuyAejja vA, no NaM tahA kevalI hasejja vA, ussuyAejja vA / (za0 5/70) 6. jIve NaM bhaMte ! hasamANe vA, ussuyamANe vA kai kammapagaDIo baMdhai ? goyamA ! sattavihabaMdhae vA, aTThavihabaMdhae vA / 7. evaM jAva vemANie / evamiti jIvAbhilApavanArakAdirdaNDako vAcyo yAvavaimAnika iti, ...iha ca pRthivyAdInAM hAsa: prAgbhavikatatpariNAmAdavaseya iti / (vR0pa0 217,218) 5. cArita mohanIya karma te, kevalI rai nahIM koya / tiNa arthe jAva chadmastha jyU, kevalI rai hAsAdi na hoya // 6. prabha ! eka jIva hasato chato, utsukapaNo karato pahichANa / karma prakRti bAMdhai kevalI ? jina bhAkhai sapta aTha jANa / / 7. evaM jAva vaimAnIka nai, eka vacana sahu kahivAya / ekeMdrI ne pUrva bhava pariNAma thI, pUrve hasyA tehanI apekSAya / / soraThA 8. pUrva bhaya rai mAya, baddhAyu abhimakha bali / teha taNI apekSAtha, ekeMdrI meM sNbhvai|| * laya : putra vasudeva no gjsukumaal......| 24 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. "prabhu! bahu neraiyA hasatA chatA, kitI karma-prakRti bNdhkaar| jina kahai saha sapta baMdhagA, AubaMdha viraha tiNavAra / 10. athavA sapta baMdhagA ghaNA, aSTavidha baMdhago eka / athavA sapta baMdhagA ghaNA, aSTavidha baMdhagA bahu pekha / 6. nArakAdiSu tu trayaM, tathAhi-sarva eva saptavidha bandhakAH syurityekaH / (vR0 pa0 218) 10. athavA saptavidhabandhakAzcASTavidhabandhakazcetyevaM dvitIyaH, athavA saptavidhabandhakAzcASTavidhabandhakAzce tyevaM tRtIyaH iti / (vR0 pa0 218) 11. pohattaehiM jIvegidiyavajjo tiybhNgo| (za0 5/71) 11. jIva ekeMdrI varajI karI, ugaNIsa daMDaka bhaMga triNa pekha / jIva ekeMdrI bahu sapta baMdhagA, aSTa baMdhagA bahu bhaMga eka // 12. neraiyANaM hasamANe kati kammapagaDIo ityAdi / ehavo kiNahika pustaka nai viSe, dIsai chai vizeSa susAdhi / 13. he prabhu ! chadmastha manaSya te, nidrA--sukhe jAgai te levaMta / pracalA-Ubho rahyo je nIMda le ? haMtA jina uttara taMta // 14. jema kA hasavA viSe, tima nidrA viSe kahivAya / NavaraM darzaNAvaraNI karma naiM udai kari nidrA pracalAya / / 15. darzaNAvaraNI karma kSaya gayo, tiNa s kevalI rai nahi koya / anya pATha kahivo sahu, hasavA nI pare avaloya // 16. ika vaca jIva tiko prabhu ! nidrA pracalA karato te mAMya / karma prakRti bAMdhe ketalI? sapta aSTa baMdha jina vAya // 13. chaumatthe NaM bhaMte ! maNusse nidAejja vA? payalAejja vA ? haMtA nidAejja vA, payalAejja vA / (za0 5/72) nidrAM-sukhapratibodhalakSaNAM kuryAt nidrAyeta, pracalAm-UrdhvasthitanidrAkaraNalakSaNAM kuryAta pracalAyet / (vR0pa0 218) 14,15. jahA hasejja vA tahA navaraM darisaNAvaraNijjassa kammassa udaeNaM niddAyati vA payalAyaMti vA, se NaM kevalissa natthi aNNaM taM ceva (saM0 pA0) (za0 5/73, 74) 16. jIve NaM bhaMte ! niddAyamANe vA, payalAyamANe vA kai kammapagaDIo baMdhai ? goyamA ! sattavihabaMdhae vA, aTThavihabaMdhae vaa| 17. evaM jAva vemANie / pohattie su jIvegidiyavajjo tiybhNgo| (za0 5/75) 17. evaM jAva vaimAnika lagai, eka vaca sarva pATha sucIna / bahu vacane kahiye hivai, ugaNIsa daMDake bhAMgA tIna / / 18. jIva ane ekeMdrI viSe, eka bhAMgo kahivAya / sapta karma baMdhagA ghaNA, aSTa baMdha bahu thAya / 16. nidrA darzaNAvaraNI udaya thI, tehathI pApa karma na baMdhAya / pApa baMdhai moha udaya thI, to sapta aSTa baMdhai kiNa nyAya / / 20. mohakarma meM udaya karI, azubha svapna Avai nidrA mAMya / pApa karma baMdhai tehathI, sapta aSTa baMdhai iNa nyAya // soraThA 21. "khaMdhaka' meM adhikAra, garu-laghu kahyo jIva naiM / ___ te zarIra AzrI dhAra, piNa cetana gurulaghu nahIM / 22. tima ihAM jANo nyAya, azubha svapna moha karma thI / tehathI pApa baMdhAya, piNa nidrA saM nahi karma baMdha / / 23. moha udaya thI jANa, bigaDyo jIva kahIjiye / tiNa kAraNa pahichANa, tehathI pApa baMdhai achai / *laya : putra vasudeva no gajasukumAla 1. dekheM bhagavatI jor3a, DhAla 34 gAthA 30 kA TippaNa, pR0 214, 215 / za05, u04, DhAla 80 25 Jain Education Intemational ation Intermational Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24. darzaNAvaraNI tiNa kAraNa 25. ekeMdriyAdi 26. kahI bAta te adhikAra pekha, udaya kaSAya vizekha, dekha, saMpekha, tAsa udaya jaMtu dave tehathI karma baMdhe nahI / nidrA viSeja moha naiM / bali avirata thI asubha baMdha" // chadmastha nIM, kahe hi 27. tathA kevalI adhikAra thI, AghavI, tasu ghaTanAkrama 28. yadyapi vIra vidhAna iha, tathApi hariNegameSI iNa dUhA 29. hariNegameSI vIra naiM, hariNegameSI he prabhu ! 30. garbha haraNa sAmAnya thI, to deve NaM bhaMte! iso 31. hari iMdra hai tehanA hariNegameSI nAma e 32. hariNegameSI sura prabhu! padAtI anIka nuM adhipati 26 bhagavatI-jor3a chadmastha garbha sAharaMta / vRttau vIra uyaMta // kevalI zrI mahAvIra / bAta gaMbhIra // e pada nahi dekhAya / vacana thakIja jaNAya // kahiye dUhA 23. yena zakra Adeza tho, devAnaMdA garbha tho, 34. * strI garbha saMharato thako, le jIva sahita pudgala-piDa garbha neM, ANeha | kareha // garbha viSe iha vidha prazna tAsa vivikSA hoya / avaloya // ( ja0sa0 ) prazna karata saMbaMdha thI sarva vRtti zakra AdezakA kahAya | zakra dUta kahyo iNa nyAya // re 1. harimeSiNA * laya : putra vasudeva no gajasukumAla' 35. garbha thakI garbha saMhare, garbha thI te udara thI hu jIva sahita pudgala-piDa garbha naiM saMharati praveza karaMta // / kahivAya / mAMya // mahAvIra bhagavAna / tisalA garbha garbhe Ana // jAto thako boje sthAna / saMharaNa cobhaMgo jAna // 36. tathA garbha thakI yoni saMharai, garbha thI te udara thI jANa / yoni taNo praveza karai ache, yoni udara karI ghAlai jANa // 27. kevadhivalino mahAvIrasya saMvidhAnakamArayedamAha ( vR0 pa0 218 ) 28. iha ca yadyapi mahAvIrasaMvidhAnAbhidhAyakaM padaM na dRzyate tathA'pi harinaigameSIti vacanAttadevAnumIyate / ( pR0 pa0 210) 26. harinaMgameSiNA bhagavato garbhAntare nayanAt / ( vR0 pa0 210 ) 30. yadi punaH sAmAnyato garbhaharaNavivakSA'bhaviSyattadA 'deve NaM bhaMte !' itya vakSyaditi / ( vR0 pa0 218 ) 31. tatra hariH indrastatsambandhitvAt harirnavIti ( vR0 pa0 210) 32. 'se nUgaM bhaMte! hari-gamesI sakkae zakradUtaH zakrAdezakArI padAtyanIkAdhipatiH / ( vR0 pa0 218 ) nAma / 22. bhagavAn mahAvIro devAnandA garbhA vizalAgameM saMta iti / ( vR0 pa0 210) 34. varamANe striyA: sambandhI garbhaH - sajIvapudgala piNDakaH strI garbhastaM ( vR0 pa0 218 ) 35. ki gabbhAo gabbhaM sAharai ? tatra 'garbhAda' garbhAzayAdavace 'garbha' garbhAzayAntaraM 'saMharati' pravezayati 'garbha' sajIvapudgalapiNDalakSaNamiti / 36. gabbhAo joNi sAharai ? tathA garbhAdavadheH 'yoni' garbhanirgamadvAraM saMharati yonyodarAntaraM pravezayatItyarthaH / ( vR0 pa0 218 ) Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37. yoni thakI garbha sAhara, yoni garbha-nirgama dvAra / jIva sahita pudagala-piMDa te, garbha taNuM praveza vicAra / / 38. yoni thakI yoni saMharai, yoni udara thakI kADhI bAra / yoni dvAre karI tehanoM, praveza karai tiNavAra // 36. vIra kahai suNa goyamA ! pahilo bhAMgo dUjo cotho bhaMga / .. e bihabhaMge na saMharai, tIjA bhAMgA noM ihAM prasaMga / / 40. tathA vidha vyApAra karaNa karI, sura kalA garbha pharsI vizeSa / sukhe sukhe yoni dvAre karI, garbhAzaya jIva taNuM praveza // 37. joNIo gambhaM sAharaI ? yonidvAreNa garbha saMharati garbhAzayaM pravezayatItyarthaH / (vR0 pa0 218) 38. joNIo joNi sAharai ? yoneH sakAzAdyoni saMharati nayati yonyodarAnnikAzya yonidvAreNavodarAntaraM pravezayatItyarthaH / (vR0 pa0 218) 36,40. goyamA ! no gabbhAo gabbhaM sAharai, no gabbhAo joNiM sAharai, no joNIo joNi sAharai, parAmusiya parAmusiya avvAbAheNaM avvAbAhaM joNIo gabbhaM sAharai / (za0 576) tathAvidhakaraNavyApAreNa saMspRzya saMspRzya strIgarbham avyAbAdhamavyAbAdhena sukhaMsukhenetyarthaH / (vR0 pa0 218) dahA 41. hariNegameSI nuM kA, hiva tehanu sAmarthapaNa, dekhADai ihavAra / / 42. *hariNagameSI sura prabhu ! zakradUta strI-garbha te jIva / nakhAgra romakUpe karI, samartha ghAlaNa kADhaNa atIva / / 43. jina kahai hAM samartha acha, nizca karI garbha rai tAya / thoDI ghaNI pIDA upAvai nahIM, cAmaDI nuM cheda bali thAya // 44. chavi nuM cheda thayAM binA, nakha agra pramakha na praveza / sUkSmapaNe praveza nIharaNa karai, ehavI sura lAdhI labdhi vizeSa / 45. deza Akhya copanamA aMka na, AkhI DhAla asImI udAra / bhikkha bhArImAla RSarAya thI, sukhasaMpati 'jaya-jaza' sAra // . 41. ayaM ca tasya garbhasaMharaNe AcAra uktaH, atha tatsAmarthya darzayannAha (vR0pa0 218) 42. pabhU NaM bhaMte ! hari-negamesI sakkadUe itthIgabhaM nahasiraMsi vA, romakUvaMsi bA, sAharittae vA ? nIharittae vA? 43. haMtA pabhU, no ceva NaM tassa gabbhassa kiMci,AbAha vA vibAhaM vA uppAejjA, chavicchedaM puNa karejjA / 44. e suhumaM ca NaM sAharejja vA, nIharejja vaa| (za0 5177) garbhasya hi chavicchedamakRtvA nakhAAgrAdau pravezayitumazakyatvAt / (vR0 pa0 218,216) DhAla : 81 dUhA 1. garbha-haraNa mahAvIra naM, thaya achero jeha / ___tasu ziSya aimuttA taNu, hiva adhikAra kaheha // 1. anantaraM mahAvIrasya sambandhi garbhAntarasaMkramaNa lakSaNamAzcaryamuktam, atha tacchiSyasambandhi tadeva darzayitumAha (vR0pa0 219) * laya : putra vasudeva no gajasukumAla..... za0 5, u0 4, DhAla 80,81 27 Jain Education Intemational Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. tiNa kAle nai tiNa samaya, vIra taNo ziSya sAra / 3. " vRttikAra SaTa varSa meM ahamato nAme kumAra-dhamaNa mahAsukhakAra / / pravrajyA kahi tAsa / kahAM adhika aTha vAsa // dIkSA kalpe nAMhi / vavahAra dasamA mAMhi // ThAma ThAma sUtra caraNa, 4. ATha varSa uNA maNI, ATha varSa jAke caraNa, 5. asocyA kevalI tanoM, ATha varSa jAko bhagavatI 6. zukla leza utkRSTa sthiti, pUrva koDa uttarajjhavaNa, / AyU jaghanya kahesa / navama ikatIsamuddeza // 7. AUM ATha varasa adhika, ziva pada pAmai tAma | sUtra upavAI meM kahyo, ityAdika bahu ThAma // 8. ti kAraNa TIkA majhe, aimutta nA SaT vAsa / AkhyA teha viruddha che samaya vacana thI tAsa // 6. zuklaleza sthiti bhava- sthiti, aTha varSa kaNI nAMhi / tIna kAla nIM bAta e dAkhI sUtara mAMhi // 10. tiNa kAraNa trihu kAla nA jina nIM piNa e rIta / ATha varSa UNA bhaNI na diyaM caraNa vadIta // 11. ATha varSa jAjhA bhaNI, cAritra kevala siddhi | AkhyA chai sUtrAM majhe, pAvai e tri Rddhi // 12. jina SaTa varSa diye dIkSA, to kevala ziva piNa thAya / caraNa kahai to kevalI aru ziva nahi ki nyAya ? 13. SaT varSe e trihuM huvai, to zukla-leza sthiti tAya / SaT varSe kaNo tasuM pUrva koDa kahivAya // 14. carama-zarIrI Ayu piNa, kahivUM jaghanya cha vAsa / ATha varSa jAjho kahyaM, sUtra uvavAI tAsa // 15. zukla leza sthiti varSa nava nava UNI pUrava koDa / navamA nuM e deza hai, tiNa sUM nava varSa joDa | 16. ityAdika bahu nyAya kari, caraNa kevala ziva rIta / 1 ATha varSa jAte huve kAla hiM kAla trihu suvadIta // " ( ja0 sa0 ) "dhamaNa adamutto re, caraNa- rayaNa cita cNge| prakRti-bhadrIka vinIta pravara, jina ANA-rati-rasa raMge // ( dhrupadaM ) 28 bhagavatI - jor3a UNI nava varSeNa / potIsama ajbheNa / / 17. prakRti svabhAve upazamayaMtI, patalI pyAra kaSAyA / komala nirahaMkAra guNekara, zobhata te munirAyA // * laya : kunyu jinavara re....... 2. tegaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtevAsI aimutte nAmaM kumAra-samaNe / 3. SaDvarSa jAtasya tasya pravrajitatvAt ( vR0 pa0 216 ) 'sAirepAsavA 4. no kappai niggaMthANaM vA uvAvettae vA saMbhuMjittae vA / ( vyavahAra 10 / 21, 22) 5. se NaM bhaMte! kayarammi Aue hojjA ? gomA ! jaNa sAtireyAsAue ukkoyegaM puNyakoTilAue honA (bha0 za0 2141) 6. muhutaddhaM tu jahannA, ukkosA hoi puvvakoDI u / navahi varisehi bhrUNA, nAyavvA sukkalesAe || (uttarA0 34 / 46 ) 7. jIvA NaM bhaMte ! sijjhamANA kayarammi Aue siti ? govamA jahaNaNaM sAiresa unako pulakoDoyAue siti / ( ovAiyaM sU0 188 ) 17. parabhadae misNpnne| pAipayaNu ko hamANamAyAlobhe Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. allINe viNIe / (za0 5/78) 16. tae NaM se aimutte kumAra-samaNe aNNayA kayAi mahAvuTTikAyaMsi nivymaannNsi| . 20. kakkhapaDiggaha-rayaharaNamAyAe bahiyA saMpar3hie vihaaraae| (za0 576) 21. tae NaM se aimutte kumAra-samaNe vAhayaM vahamANaM pAsai, 18. lIna nahIM saMsAra viSe mani, iMdriya basa hada kInI / bhadrika bhAva vinaya gaNa karine, Atama atihI bhiinii|| 16. tiNa avasara te kumara aimatto, zramaNa tapasvI tiikho| eka divasa mahA vRSTi thayAM pachai, cyAra tIrtha jaza ttiiko| 20. paDagho-pAtra rajoharaNa-ogho, kAkha viSe je leI / bahirbhUmikA arthe munivara, cAlyo bAhira tehii|| 21. tiNa avasara te kumara aimutto, zramaNa dhaNuM sukhadAI / bAhalo jala noM vahito dekhI, bAla-lIlA mana AI / / [zramaNa aimatto re, bAla lIlA cita lAge / carama zarIrI uttama prANI, piNa hivaDAM jala rAgai // ] (dhrapadaM) 22. pAla mATI nI bAMdhI nai mani, pAtro melI bevai / e mujha nAvA e majha nAvA, nAvaDiyA jima khevai|| 23. udaka viSe paDaghA prati karinai, vAhato thako muni khele| ramaNa kriyA karato ima ramato, rAmata rasa raMga relai / 24. aimuttA prati ramato dekhI, sthavira muni guNageha / tehanI atyaMta anucita ceSTA, nirakhI nija nayaNeha / / 25. aimattA munivara noM tehavai, te upahAsya karaMtA / zramaNa prabhU mahAvIra samIpe, AvI ema vadaMtA // 22,23. pAsittA maTTiyAe pAliM baMdhai, baMdhittA 'NAviyA me, NAviyA me' nAvio viva NAvamayaM paDiggahagaM udagaMsi pavvAhamANe-pavvAhamANe abhiramai / 26. ima nizca devAnupriyA noM, aMtevAsI sIsa / kumara aimutto zramaNa kite bhava sIjhasyai aMta karIsa? / 27. he Aryo ! ima de AmaMtraNa, bhagavaMta zrI mahAvIraM / te sthavirAM prati ihavidha bhAkhai, meru taNI para dhIraM / 28. ima nizcai karine he Aryo ! mAMharo aMtevAsI / nAma aimutto kumAra-zramaNa e, RSi rUr3o gnnraasii| 26. prakRti svabhAve bhadrika yAvata, vinayavaMta vishvaasii| te aimutto kumAra-zramaNa muni, iNa bhava mukti sidhaasii|| 30. yAvat sakala karma dukha noM mani, iNa hija bhava kSaya krsii| te mATai ehaneM mati helo, avicala vadhu e varasI // 31. he Aryo ! aimuttA muni naiM, mane kari mati nido| loka suMNaMtA piNa mati khiso, e mahAmani gunnvRNdo| 24,25. taM ca therA addakkhu / jeNeva samaNe bhagavaM mahA vIre teNeva uvAgacchaMti, uvAgacchittA evaM vadAsI'adrAkSuH' dRSTavantaH, te ca tadIyAmatyantAnucitAM ceSTAM dRSTvA tamupahasanta iva bhagavantaM papracchaH, (vR0pa0 219) 26. evaM khalu devANuppiyANaM aMtevAsI aimutte nAma kumAra-samaNe, se NaM bhaMte ! aimutte kumArasamaNe katihiM bhavaggahaNehi sijjhihiti bujjhihiti muccihiti pariNivvAhiti savvadukkhANa aMtaM karehiti ? (za0580) 27. ajjoti ! samaNe bhagavaM mahAvIre te there evaM vayAsI28. evaM khalu ajjo! mamaM aMtevAsI ai mutte 'nAmaM kumAra-samaNe / 26. pagaibhaddae jAva viNIe, se NaM aimutte kumAra-samaNe imeNaM ceva bhavaggahaNeNaM sijjhihiti / 30. jAva aMtaM karehiti / taM mA NaM ajjo ! tubbhe ai muttaM kumAra-samaNaM hIleha / 31. nidaha khisaha 'niMdaha' tti manasA khisaha' tti janasamakSaM (vR0 pa0 216) 32. garahaha avmnnnnh| 'garahaha' tti tatsamakSam 'avamaNNaha' tti taducitapratipatyakaraNena (vR050 216) 32. tehanI sAkha kari mati garaho, navi kIjai apamAnaM / yogya bhakti aNakariva karine, e apamAna nuM sthAnaM // (za. 5, u04, DhAla 81 26 Jain Education Intemational Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33. kvacit pATha 'paribhavaha' karo mati sarva pUrva kahyA jeha / vali prabhu vIra kahai sthavirAM naiM, sAMbhalajo hiva teha / / 34. tumhe aho devAnupriyAo!, e aimatto kumAra / teha pratai agilANapaNe graho, kheda rahita aMgIkAra // 35. akhedapaNe upaSTaMbha dyo ehaneM, uvagiNhaha taNuM artha eha / akhedapaNe bhAta udaka vinaya kari, vyAvaca tumhaiM kareha / / 36. kumara aimatto zramaNa aMtakara, bhava nuM chedaNahAra / aMtima-zarIra te carma zarIrI, nizcei jANo sAra / / 33. 'paribhavaha' tti kvacitapAThastatra paribhavaH-samastapUrvoktapadAkaraNena (vR0 pa0 216) 34. tumbhe NaM devANuppiyA ! aimuttaM kumAra-samaNaM agi lAe saMgiNhaha, 'agilAe' tti aglAnyA akhedena (vR0 pa0 219) 35. agilAe uvagiNhaha, agilAe bhatteNaM pANeNaM viNa eNaM veyAvaDiyaM kareha / 'uvagiNhaha' tti upagRhIta upaSTambhaM kuruta / (vR0pa0 216) 36. aimutte NaM kumAra-samaNe aMtakare ceva, aMtimasarIrie ceva / (za0 5 / 81) 'aMtakare ceva' tti bhavacchedakaraH, sa ca dUrataraMbhave'pi syAdata Aha-'aMtimasarIrie ceva' tti caramazarIra ityarthaH / (vR0 pa0 216) 37. tae NaM te therA bhagavaMto samaNeNaM bhagavayA mahAvI reNaM evaM vuttA samANA samaNaM bhagavaM mahAvIraM baMdaMti namasaMti, aimuttaM kumAra-samaNaM agilAe saMgiNhaMti, 38. agilAe uvagiNhaMti, agilAe bhatteNaM pANeNaM viNa eNaM veyAvaDiyaM kreNti| (za0 5 / 82) 37. sthavira tadA prabhu vacana suNI naiM, jina vaMdI karI namaskAra / kumara aimuttA zramaNa pratai karai kheda rahita aMgIkAra / / 38. yAvat vividha vaiyAvaca karatA, aglAna paNa tiNavAra / vIra vacana thI cita sthira kIdho, sthavira baDA guNadhAra / / soraThA 36. "aimattA ne joya, prAyazcita ihAM cAlyo nahIM / piNa kAraja avalAya, daMDa Avai jehavo achai / / 40. baca rahanemi viruddha, sIho royo moha vasa / kAraja eha azuddha, tasaM daMDa piNa cAlyo nahIM / 41. selaka pAsattha thAya, vIra labdhi phoDI vali / paMtha tIna cihuM mAMya, nAgazrI helI mani / 42. ityAdika bahu jANa, daMDa nahiM cAlyo sUtra meM / piNa kAraja viNa-ANa, tehanoM daMDa lIdho hasai / / 43. nazIta meM avaloya, kArya nA prAyazcita kahyA / te kArya karai koya, prAyazcita tehanoM achai' / / (ja0 sa0) 44. *aka copana na deza kahya e, ikyAsImI DhAlaM / bhikSu bhArImAla RSarAya prasAde, 'jaya-jaza' maMgalamAlaM // *laya : kunthu jinavara re........ 30 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Education International Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUhA 1. caramazarIrI vIra - ziSya, amutto anya muni kitalA kevalI hiva tasuM prazna DhAla : 82 5 prazna sIsa saMpadA / * jaganAtha dayAla kRpAla prabha pUraNa jinendra morA tribhuvana- tilaka mahAvIra ho / ( dhrupadaM ) 2. tiNa kAle naiM tiNa samai, jinendra morA, saptama kalpa zobhAya ho / mahAzuka nAma manoharU, jinendra morA, punyavaMta prANI pAya ho / 3. mahAsAmAnya nAme bhalo, pravara vimAna thI pekha 1 mahARddhivaMta be devatA, jAva mahAnubhAva dekha // 4. zramaNa bhagavaMta mahAvIra pai vIra pratai vaMde mana karI, isUM pUche mana karI, kitA saya sIjharsa, suvimAsa / prakAza // pragaTa thayA tiNavAra / mane karI namaskAra // devAnupriyA devAnupriyA nA teha | yAvat aMta kareha ? 6. sura bihu mana thI pUchye chate, bhagavaMta zrI mahAvIra / mane karIneM uttara diye, tAraka bhavadapi tIra // // 7. ima nizca he devAnupriyA ! prabhu bhAkhe mujha ziSya mahAguNavaMta / pravara sapta sayA bhala sIjhase, prabhu bhAve jAva karasI dukha aMta || 8. mana thI ima prabhu vAgaryAchato sura bihU suNa haraSAya / yAvat haraNa nA basa thakI adhika hRdaya vikasAya // 6. zramaNa bhagavaMsa mahAvIra ne mana thI suzrUSA karatA chatA, praNamana 10. sanmukha prabhu neM rahyA thakA, jAva svAma taNI sevA taNo, mana meM saMde kareM namaskAra / karatA udAra // 1 karai paryupAsa / adhika hulAsa // 11. ti kAle ne tiNa samaya, vIra taNo jeSTha aMtevAsI bhalo, indrabhUtI 12. jAva atihI dUro nahIM, nahIM ati prabhu Urddha jAnu jAva vicaratA, dharatA dhyAna *layaH sahala nRpa kahai caMda ne...... suvicAra / aNagAra // naiM najIka / sadhIra // 1. yathA'yamatimuktako bhagavacchiSyo'ntimazarIro'bhavat evamanye'pi pAyantastacchayA antimazarIrA: saMvRttAstAvato varjayituM prastAvanAmAha ( vR0 pa0 216 ) 2. leNaM kAleNaM teNaM samaNaM mahAgukkAko kappAlo, 3. mahAsAmANAo vibhAgAo do devA mahiDiyA jAna mahANubhAgA 4. samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyaM pAunbhUyA / tae NaM te devA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdaMti namaMsaMti, 5. magAi evaM vAgaNaM puccheda kati bhate samiti 6. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre tehi devehi maNasA puTThe tesi devANaM maNasA ceva imaM eyArUvaM vAgaraNaM bAgarez (04 / 83) aMtevAsIsabAI devANupiyANaM antaM karehiti ? 7. evaM khalu devANuppiyA ! mama satta aMtevAsIsayAI sijjhihiti jAva aMtaM karehiti / 8. tae NaM te devA samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM maNasA puTTheNaM maNasA ceva imaM eyArUvaM vAgaraNaM vAgariyA samANA haTThatuTThacittamANaMdiyA naMdiyA pIimaNA paramasomaNastriyA harisasasippamApahiyA 9. sama bhagavaM mahAvIra baMdati nama'sati dittA nagasittA maNasA caiva sussusamANA narmasamANA 10. abhimuddA viNae paMjaniyA pakvAti / ( za0 5 / 84 ) 11. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa jeTThe aMtevAsI iMdabhUI nAma aNagAre 12. jAya adUrasAmaMte ujA mahogire bhANakoDoya gae saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai / za05, u04, DhAla 82 31 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13. bhagavaMta gotama noM jadA, dhyAnAMtara vartamAna / prAraMbhyo dhyAna pUro thayo, navo na AraMbhyo dhyAna // 14. ima dhyAnAMtara vartamAna meM, ehavA mana adhyavasAya / jAva gotama maiM UpanA, sAMbhalajo cita lyAya // 15. ima nizcai bihu devatA, mahARddhivAna vimAsa / jAva mahAbhAgya taNA dhaNI, pragaTa thayA prabhu pAsa // 16. te bhaNI hUM nizcai karI, bihu sura jANuM nAya / kisA kalpa-devaloka thI, AvyA chai ihAM claay|| 17. athavA AyA kiNa svarga thI, svarga te pratara vAsa / kalpa taNA je deza nai, svarga kahyo ihAM tAsa // 18. athavA AyA kiNa vimANa thI, deza pratara na tAya / kiNa kArya artha prayojane? tiNa arthe zIghra Aya // 19. te bhaNI vIra pAsai jai, karUM vaMdaNA namaskAra / jAva seva kara prabha bhaNI, pUrvI e prazna udAra // 13. tae NaM tassa bhagavao goyamassa jhANaMtariyAe baTTa mANassa dhyAnAntarikA- ArabdhadhyAnasya samAptirapUrvasyAnArambhaNamityarthaH (vR0pa0221) 14. imeyArUve ajjhathie citie pathie maNogae saMkappe samuppajjitthA15. evaM khalu do devA mahiDDhiyA jAva mahANubhAgA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiya pAunbhUyA, 16. taM no khalu ahaM te deve jANAmi kayarAo kappAo vA kappAo tti devalokAt (vR0 pa0 221) 17. saggAo vA saggAo tti svargAd, devalokadezAtprastaTAdityarthaH (vR0 pa0 221) 18. vimANAo vA kassa vA atthassa aTThAe ihaM havva mAgayA ? vimANAo tti prastaTakadezAditi / (vR0pa0221) 16. taM gacchAmi NaM samaNaM bhagavaM mahAvoraM baMdAmi nama sAmi jAva pajjuvAsAmi, imAI ca NaM eyArUvAI vAgaraNAI pucchissAmi 20. tti kaTu evaM saMpehei, saMpehettA uTThAe uThei, uThettA jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvA gacchai jAva pajjuvAsai / (za0 5/85) 21. goyamAdi ! samaNe bhagavaM mahAvIre bhagavaM goyamaM evaM vayAsI-se nUNaM tava goyamA! jhANaMtariyAe vaTTamANassa imeyArUve ajjhathie 22. jAva jeNeva mamaM aMtie teNeva habvamAgae, se nUNaM goyamA ! aThe samaThe ? haMtA atthi / 23. taM gacchAhi NaM goyamA ! ee ceva devA imAI eyA rUvAiM bAgaraNAI vAgarehiti / (za05/86) 24. tae NaM bhagavaM goyame samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM abbhaNuNNAe samANe samaNaM bhagavaM mahAvIra vaMdai namasai, jeNeva te devA teNeva pahArettha gmnnaae| (za05/87) 25. tae NaM te devA bhagavaM goSamaM ejjamANaM pAsaMti, pAsittA haTThatuTTacittamANaMdiyA NaMdiyA pIimaNA paramasomaNassiyA harisavasavisappamANahiyayA 20. ima vIra mana prabha mAMhe citavI, UThe pai Ayanai jAva UThI karai naiM tAsa / paryupAsa // 21. he gotama ! ima nAma le, vIra goyama nai kahaMta / dhyAna pUrNa thaye goyamA ! tUM mana ima citavaMta // 22. yAvat mAharUM samIpa chai, tihAM utAvalo Aya / he gotama ! artha samartha e? hAM svAmI ! satya vAya // 23. te bhaNI tUM jA goyamA ! nizcai kari e deva / uttara ehavA prazna noM, vAgarasya svayameva // 24. ima jina AjJA dIdhe chate, vIra vaMdI namaskAra / gamana kareM suravara kanhai, kArya anya nivAra // 25. tiNa avasara te devatA, gotama AvatA dekha / haraSa saMtoSa pAmyA ghaNAM, yAvat vikasyA vizekha // 32 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. zIghra UThIja sammata jaI AyA gotama pAya / jAvata namaNa karI tadA, bolai ehavI vAya / 27. ima nizca bhagavaMta amhe mahANuka mahAsAmAna / tehI ve deva mahiDiyA jAva pragaTa thayA jAna // 28. tiNa avasara hai vIra ne, kari vaMdanA namaskAra / mane karIneM ehavo prazna evo, prazna pUchyo sukhakAra // 26. ketalA he prabhu! Apa kevala pAmI sIjhasyai 30. ima mana kari pUchye chate, mana sAta sau mujha ziSya sImasya aMtevAsI saya jeha yAvat aMta kareha || thI uttara jina deha / yAvat aMta kareha // " 31. ima mana sUM pUchA taNo, mana sUM uttara mahAvIra / dIdhe chate mhai prabhu prata, vaMdAM namaNa karAM dhIra // 32. jAva karAM paryupAsanA, ema kahI sura tAya / gotama meM baMdI namI, AyA jiNa dizi jAya // soraThA 33. "ihopATha raM mAMya, kalA supta saya kevalI / tehija cha satya vAya, adhikA kema kahijiye ? 34. panarai saya neM tIna, tApasa nai goyama gaNI / pratiyodhyA kahai cIna, sarva yayA te kevalI // 35. kahAMika TIkAkAra, ehavo artha kiyo ache / te aNamilato dhAra eha vacana avalokatAM // 36. sahasra corAsI sAtha, bIsa sahasra kevaladharA / RSabha ta muni lAgha, yati saMkhyA ajitAdi naM // 37. tima e cauda hajAra, te mAMhe kevalaparA / / sapta yA sukhakAra, piNa adhikA nahi kevalI // 38. caudasahasra mAMhi vIra munI saha AviyA timaja sAtasI tAhi, cauda sahala meM etalA " // ( ja. sa. ) 36. * aMka copana noM deza e, DhAla bayAMsImI dhAra / bhikSu bhArImAla RSarAya thI, 'jaya jaza' saMpati sAra // * laya : sohala nRpa kahai caMda naM 26. khiyAmeva abbhuTTheti, abbhuTThettA khippAmeva abbhuvagacchaMti jeNeva bhagavaM goyame teNeva uvAgacchaMti jAva namasittA evaM vayAsI 27. evaM khalu bhaMte! amhe mahAsukkAo kappAo mahAsAmANAo vimANAo do devA mahiDDiyA jAva mahAbhAgA yayaNassa bhagavaoo mahAvIrasya aMti pAu bhUyA | 28. amhe samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdAmo namo vaMdittA namasittA maNasA ceva imAI eyArUNAI bAgaraNAI pucchAmo 29. kai NaM bhaMte! devANuppiyANaM aMtevAsIsavAI sijjhirhiti jAva aMtaM karehiti ? 30. tae NaM samaye bhagavaM mahAvIre amhehi maNasA puTThe amhaM maNasA ceva imaM eyArUvaM vAgaraNaM vAgareza evaM khalu devAliyA mama satta aMtavAsIsAI jAva aMtaM karehiti / 31. tara NaM amhe samaNeNa bhagavayA mahAvIreNa manasA ceva puTTeNaM maNasA ceva imaM eyArUvaM vAgaraNaM vAgariyA samANA samaNa bhagavaM mahAvIraM vaMdAmo namasAmo 32. jAva pajjuvAsAmo tti kaTTu bhagavaM goyamaM vaMdaMti namasaMti, vaMdittA namasittA jAmeva disaM pAubbhUyA tAmeva disi paDigayA / ( za05 / 88 ) za05, u04, DhAla 82 33 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 83 dUhA 1. devaprastAvAdidamAha (vR0 50 221) 2. bhateti ! bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati namaMsati jAva evaM vayAsI . 1. sura prastAva thakI hivai, sura maiM sanmukha jANa / kiNa rIte bolAviya, praznottara pahichANa // 2. he bhadaMta ! iha vidha kahI, bhagavaMta gotama jAna / zramaNa prabhu mahAvIra naiM, jAva vadai ima vAna / / *svAma vayaNa sukhakArI svAma vayaNa sukhakArI, prabhU thI prIta goyama rai atibhArI / vividha prakAra prazna vara pUchyA, svAma vayaNa sukhakArI / / (dhra padaM) 3. he prabhu ! deva saMjatI ehavo, vayaNa tAsa kahivaM hoI ? jina kahai artha samartha e nAMhI, abhyAkhyAnaja e joI // 4. he prabhu ! deva asaMjatI ehavo, vayaNa tAsa kahivaM hoI ? jina kahai artha samartha e nAMhI, niSThura kaThina vacana joii| 3. devA NaM bhaMte ! saMjayA ti vattabvaM siyA ? goyamA ! No tiNaThe smtthe| abbhakkhANameyaM devANaM / (za0 5/86) 4. devA NaM bhaMte ! asaMjatA ti vattavvaM siyA ? goyamA ! No tiNaThe samaThe / niThuravayaNameyaM devANaM / (za0 5/60) 5. devA NaM bhaMte ! saMjayAsaMjayA ti vattavvaM siyA? goyamA ! No tiNaThe smtthe| asanbhUyameyaM devANaM / (za0 5/61) 5. he prabhu ! deva saMjatAsaMjatI, ehavaM tasu kahiq hoI / jina kahai artha samartha e nAhI, asadbhUta e vaca joI // soraThA 6. asadbhata e joya, achato vaca e chai shii| tiNa kAraNa avaloya, saMjatAsaMjatI sura nhiiN| 7. *se ki khAi atha prazne puna, sura naiM kima kahi hoI ? nahIM saMjatI sura ima kahivaM, vacana kaThina nahi e koii|| 8. artha asaMjata taNoja Avyo, e paryAya nAma AkhyaM / muMA bhaNI paraloka gayo kahai, tehanI pari e piNa bhAkhyU / 7. se ki khAi NaM bhaMte ! devA ti vattavvaM siyA ? goyamA! devA NaM nosaMjayA ti vattavyaM siyaa| . (za0 5/62) se iti athArthaH kimiti praznArthaH (vR0pa0 221) 8. asaMyatazabdaparyAyatve'pi nosaMyatazabdasyAniSThuravacanatvAnmRtazabdApekSayA paralokIbhUtazabdavaditi / (vR0 pa0 221) 6. devAdhikArAdevedamAha (vR0 pa0 221) devA NaM bhaMte ! kayarAe bhAsAe bhAsaMti ? kayarA va bhAsA bhAsijjamANI visissati ? 6. deva taNAM adhikAra thakI vali, sura nI bAta kahai saarii| he prabhu ! bhASA kisI vadai sura, kisI bolatA tasuM pyArI? soraThA 10. bhASA SaTvidha hoya, prAkRta nai saMskRta punaH / mAgadha pizAcI joya, sUrasenI vali pNcmii|| *laya : nAharagar3ha le cAlo vanAMjI 10,11 bhASA kila SaDvidhA bhavati, yadAha prAkRtasaMskRtamAgadhapizAcabhASA ca zaurasenI ca / SaSTho'tra bhUribhedo, dezavizeSAdapabhraMzaH / / (vR0pa0 221) 34 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. chaTThI ihAM kahIja, sUrasenI noM bheda e| deza vizeSa thakIja, apabhraMsI kahiye tasuM / / 12. kiMcit mAgadha jANa, kiMcit prAkRta lakSaNe / jaiha viSe pahichANa, arddhamAgadhI te khii| 13. *jina kahai arddhamAgadhI bhASA, vadai devatA jazadhArI / ___ arddhamAgadhI sulabha bolatAM, suNatAM samajha lagai pyaarii|| 14. kahyA sAta saya kevalajJAnI, vali chadmastha deva AkhyaM / hiva chadmastha kevalI nA prastAva thakI Agala dAkhyaM // 15. aMtakaraM-bhava-cheda karai prabha ! athavA carama-tana tyAMna / kevalajJAnI jANe dekhai ? jina bhAkhai haMtA jAne / 12, tatra mAgadhabhASAlakSaNaM kiJcitkiJcicca prAkRta bhASAlakSaNaM yasyAmasti sArddha mAgadhyA iti vyutpatyA'rddhamAgadhIti / (vR0 pa0 221) 13 goSamA ! devA NaM addhamAgahAe bhAsAe bhAsaMti / sA vi ya NaM addhamAgahA bhAsA bhAsijjamANI visissati / (za0 5/63) 14. kevalichadmasthasyavaktavyatAprastAva evedamAha (vR0 pa0 221) 15. kevalI NaM bhaMte ! aMtakaraM vA, aMtimasarIriyaM vA jANai-pAsai ? haMtA jaanni-paasi| (za0 5/64) 16. jahA NaM bhaMte ! kevalI aMtakaraM vA, aMtimasarIriyaM vA jANai-pAsai, tahA NaM chaumatthe vi aMtakaraM vA, aMtimasarIriyaM vA jANai-pAsai ? goyamA ! No iNaThe smtthe| 17. soccA jANai-pAsai, pamANato vaa| (za0 5/65) 16. aMtakaraM vA caramazarIraka, jANe dekhai jina jyaaNhii| tima hI chadmastha jANa dekhai ? jina kahai artha samartha naahii|| 17. kiNahi prakAra thakI vali jANe, e adhikAra hivai ANa / sAMbhala ne jANe e biha prati, tathA pramANa thakI jANa // 18. se ki taM soccA atha syaM te, e biha jANa sAMbhala nai? jina kahai kevalI kanhai suNI ne, jANa aMtakarAdika ne // 16. kevalI nA zrAvaka naiM pAsa, kevali nI zrAvikA pAsai / kevalI taNA upAsaka pAsa, vali tasaM upAsikA aasai|| soraThA 20. kevalI pAsa suNaMta, zrAvaka artho suNavA taNo / e karasI bhava-aMta, ityAdika sUNa jANiya // 18. se kiM taM soccA? soccA NaM kevalissa vA, 16 kevalisAvagassa vA, kevalisAviyAe vA, kevali uvAsagassa vA, kevali uvAsiyAe vA, 20. 'kevalisAvagasta va' tti jinasya samIpe yaH zravaNArthI san zRNoti tadvAkyAnyasau kevalizrAvaka: tasya vacanaM zrutvA jAnAti, sa hi kila jinasya samope vAkyAntarANi zRNvan ayamantakaro bhaviSyatItyAdikamapi vAkyaM zRNuyAt tatazca tadvacanazravaNAjjAnAtIti / (vR0 pa0 222) 21. upAsaka seva kareha, suNavA nI vAMchA nthii| sevA tatpara eha, jANa tasu pAsai suNI / / 22. *kevalopAkSika svayaMbuddha pai, vali tas zrAvaka pa mANa / tehanI vali zrAvikA pAsa, sAMbhala maiM te vali jANe / / 21. kevalinamupAste yaH zravaNAnAkAMkSI tadupAsanamAtraparaH sannI kevalyupAsakaH tasya vacaH zrutvA jAnAti / (vR0 pa0 222) 22. 'tappakliyassa' vA, tappakkhiyasAvagassa vA, tappakkhiyasAviyAe vA, tapakliyassa tti kelipAkSikasya svayaMbuddhasyetyarthaH / (vR0 pa0 222) * laya : nAharagar3ha le cAlo ..... za0 5, u0 4, DhAla 83 35 Jain Education Intemational Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. tappakkhiyauvAsagassa bA, nappakkhiyauvAsiyAe vA 24. se taM socaa| (za0 5/66) 23. svayaMbuddha taNA upAsaka pAsa, svayaMbuddha upAsikA pAhyo / karasI bhava na aMta ityAdika, vacana suNI jANe tAhyo / 24. yAM dasa pai nisuNI naiM jANa, e bhava-aMta karaNavAlo / athavA caramazarIrI e chai, se taM soccA niihaalo| 25. atha syaM te pramANa hivai ? jina bhAkhai cauvidha tyaaNhii| pratyakSa anumAna opama Agama, jima anuyogadvAra maaNhii| 25. se ki taM pamANe? pamANe caubihe paNNatte, taM jahA- paccakkhe aNu mANe ovamme Agame, jahA aNuogadAre tahA neyavvaM 26 pamANaM jAva teNa paraM suttassa vi atthassa vi no attAgame, no aNaMtarAgame, paraMparAgame / (za0 5/97) 26. pramANa yAvat jaMbU uparaMta, AtmAgama kahiye nAMhI / anaMtarAgama piNa nahiM kahiye, paraMparAgama chai jyaahii|| soraThA 27. jANe jiNa kari tAya, pramANa kahiyai tehaneM / teha caturvidha pAya, pratyakSAdika jANavA // 28. akSa jova kahivAya, athavA akSaja iMdriya / prati gata prAptaja thAya, pratyakSa kahiyai tehaneM / / 26. liMgagrahaNa dhUmAdi-saMbaMdhasmaraNAdi anu - pachai jJAna avivAdi, paNa kari anumAna te / / 30. sadRzapaNAM kareha, graha vastu jeNa karI / upamA kahiyai teha, tRtIya pramANaja nAma e|| 31. guru-pAramparyeNa, Avai te Agama kA / e cihauM pramANa vaiNa, hiva tasaM bheda juA juA / / 32. pratyakSa doya prakAra, iMdriya ne noiMdriya / iMdriya paMca prakAra, zrotraMdriyAdika paMca hii| 27. pramIyate yenArthastatpramANa pramiti vA pramANa (vR0 pa0 222) 28. akSa-jIvaM akSANi vendriyANi prati gataM pratyakSaM / (bR0pa0 222) 26. anu... liMgagrahaNa sambandhasmaraNAdeH pazcAnmIyate'nenetyanumAnam (vR0 pa0 2:2) 30. upamIyate--sadRzatayA gRhyate vastvanayetyupamA saMva aupamyam (vR0 pa0 222) 31. Agacchati gurupAramparyeNetyAgamaH eSAM svarUpaM zAstralAghavArthamatidezata Aha32. paccakkhe duvihe paNNatte, taM jahA-iMdiyapaccakkhe noiMdiyapaccakkhe y| se ki taM iMdiyapaccakkhe ? iMdiyapaccakkhe paMcavihe paNNatte, taM jhaa-soiNdiypcckkhe...| (aNuoga0 516,517) 33. se kiM taM noiMdiyapaccakkhe ? noiMdiyapaccakkhe tivihe paNNatte, taM jahA-ohinANapaccakkhe maNapajjavatANapaccakkhe kevalanANapaccakkhe / (aNu0 518) 34. se kitaM aNamANe? aNumANe tibihe paNNatte, taM jahA-- pukhavaM sesavaM ditttthsaahmmvN| (aNu0/516) 35,36. se ki taM pubavaM? puvavaM--- gAhA ---mAtA puttaM jahA naLaM juvANaM puNarAgataM / kAI paccabhijANejjA pubaligeNa keNaI / / taM jahA-khateNa vaa| 33. noiMdriya pratyakSa, trividha jinezvara Akhiyo / avadhijJAna vara dakSa, manapajjava kevala pratyakSa / / 34. trividha kahyo anamAna, pUrvavata pahilaM kahya / zeSavata pahichAna, tRtIya dRSTasAdharmyavata // 35. pUrvavata dhura bheda, mAtA apaNA putra je / bAla avasthA veda, dezAMtare gayo hto| 36. kAla ketale teha, taruNa hoya Ayo phirI / koika cihna kareha, pUrva dRSTa kSatAdi je // 1. yahAM dhUAM hai, isa liMga-hetu kA grahaNa, phira dhUma aura agni ke nitya sambandha (vyApti) kA smaraNa, isake anu-pazcAt hone vAlA mAna-jJAna anumAna kahalAtA hai| 36 bhagavatI-joDa Jain Education Intemational Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37. vaNeNa vA lachaNeNa vA maseNa vA tilaeNa vA / (aNu0 520) 37. zvAna hir3akiyo Adi, khAdhA karivU dAha nU / teha varNa saMvAdi, masa lachana tilakAdi je|| 38. tiNa kari jANe jeha, mAharU e aMgaja achai / te anumAna kareha, nirNaya kariyai tehan / 36. zeSavata paMca bhedi, kArya kari kAraNa kari / gaNa karine saMvedi, avayava kari Azraya kari / 40. kArya karine jANa, jANe zaMkhaja zabda kari / bherI tADavai mANa, dhar3akavai kari vRSabha nai / 26. se ki ta sesava ? sesava pacavihaM paNNatta, ta jahA-kajjeNa kAraNeNa guNeNaM avayaveNaM AsaeNaM / (aNu0521) 40. se kiM taM kajjeNaM ? kajaNa-saMkhaM saddeNa, bheri tAlieNa, vasabha Dhiki enn| 81. mora kekAieNa, hayaM hesieNa, hatthiM gulaguvAieNa, raha ghaNaghaNAieNaM / se taM kajjeNaM (aNa0 522) 82. se kitaM kAraNeNaM ? kAraNeNaM-taMtavo paDasa kAraNa na paDo natu kAraNa, 83. vIraNA kaDassa kAraNaM na kaDo vIraNa kAraNa, 41. mora kekArava sAja, haya hIMsArava zabda kari / gulagulATa gajarAja, ghaNaghaNATa kari ratha prt|| 42. kAraNa karike soya, paTa noM kAraNa tAMtUvA / piNa tAMtava noM joya, kAraNa paTa-vastara nthii| 43. imahija caTAI nAma, kaTa noM kAraNa vIraNA / piNa vIraNa noM tAma, kAraNa nahi chai teha kaTa / / 44. ghaTa noM kAraNa dekha, mATI noM je piMDa cha / mata-piDa noM je pekha, kAraNa nahi chai te ghaDo / / 45. tojo gaNa kari jANa, suvarNa rekhaja kasavaTI / daza vAnI na mAna, e paMcavAnI na subanna / / 46. puSpa gaMdha kari jAna, zatapatrAdika puSpa e / lavaNa rase kari mAna, vividha bheda je lavaNa nA / / 47. AsvAde kari soya, e madirA chai amakaDo / sparza karo avaloya, eha phalANo vastra chai / / 48. avayava kari jANeha, sIMga dekhavai mahiSa prati / zikhA dekhavai leha, kukaTa prati jANe bali / / 46. dAMte kari gaja bhUra, sUyara dADhAI karI / pAMkhe karo mayUra, khara dekhyAM tho azva prati / / 50. nakha kari bAgha vicAra, vAlAgra dhaDa kari camari prati / pUMcha dekhavai dhAra, baMdara' chai ima jANiyai / / 84. mapiDo ghaTassa kAraNa na ghaDo mapiDakAraNa / se taM kAraNeNa / (aNu0 523) 45. se ki taM guNeNaM ? guNeNaM-suvaNNaM nikaseNa, 46. puSpaM gaMdheNaM, lavaNaM raseNa, 47. maira AsAeNa, vattha phAseNa / se taM guNeNa / (aNu0 524) 48. se ki taM avayaveNa ? avayaveNaM-mahisaM sigeNa, kukkuDa sihAe, 46. hatthiM visANeNa, varAha dADhAe, moraM picheNa, Asa khureNaM, 50,51. vaggha naheNa, camari bAlaguMchaNa, dupaya maNussa yAdi, cauppayaM gavamAdi, bahupayaM gomhiyAdi, 'vAnaraM naMguleNaM', 1 yahAM aNuogaddArAI meM 'vAlaguMcheNaM' pATha hai| vAlaggeNaM pATha pAThAntara meM liyA 2 mUlasUtra meM 'camariM vAlaguMcheNaM' ke bAda 'dupayaM maNussayAdi' pATha hai / pAThAntara meM isake sthAna para 'vAnaraM naMgaleNaM' pATha hai / jayAcArya ne jor3a meM isI krama ko svIkAra kiyA hai| unheM upalabdha Adarza meM yahI pATha rahA hogaa| isa jor3a ke sAmane jo pATha uddhRta kiyA gayA hai vaha vartamAna meM sampAdita 'aNuogadArAI' kA pATha hai, isalie usameM krama kA vyatyaya hai| za05, u04, DhAla 83 37 Jain Education Intemational Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52. sIhaM kesareNaM, vasahaM kakuheNaM, mahilaM valayabAhAe / 53. pariyarabaMdheNa bhaDaM, jANejjA mahiliyaM nivasaNeNaM / 51. be paga dekhyAM vAdi, manaSya Adi ima jANiya / cau pada kari go Adi, kAnhasalo bahu pada karI // 52. kesara kari ke soMha, sthUbha skaMdha dekho karI / jANaM vRSabha abIha, valaya-bAMha kari strI pratai // 53. bakhatara Adi baMdheNa, dekho jANe subhaTa prati / phUna pahiryA veseNa, jANa te mahilA pratai / / 54. sojhI je ika sIta', jANa anna hAMDI taNuM / gAthA eka punIta, suNa jANe e kavi ach| 55. atha Azraya kari jANa, dhUme karine agni prati / bugalAM ka ra sara mANa, abhra vikAre vRSTi prati / / 56. zIla samAcaraNeha, jANe vali kulaputra prati / zeSavata kA eha dvitIya bheda anumAna neM / / 57. pUrve jANyo jeha, je sAthai chai tulyapaNuM / ___ dRSTasAdharmya kaheha, tehanA doya prakAra cha / 54. sityeNa doNapAgaM kavi ca egAe gaahaae| (aNu0 525) 55. se ki taM AsaeNaM? AsaeNaM-aggiM dhUmeNaM, salilaM balAgAhiM, vuTTi abbhavikAreNaM, 56. kulaputtaM sIlasamAyAreNaM / se taM AsaeNaM / se taM sesavaM / (aNu0/526) 57. se kiM taM diTusAhammavaM ? diTusAhammavaM duvihaM papNattaM, taM jahAdRSTena pUrvopalabdhenArthena saha sAdharmya dRSTasAdharmyam / (anu0 vR0 50 166) 58. sAmannadiThaM ca visesadiLaM c| (aNu0 527) sAmAnyato dRSTArthayogAtsAmAnyadRSTaM, vizeSato dRssttaarthyogaadvishessdRssttm| (anu0 vR0 50 166) 56. se ki taM sAmannadiTTa ? / sAmannadiLaM-jahA ego puriso tahA bahave purisA, jahA bahave purisA tahA ego puriso| 58. sAmAnyadRSTa thakIja, dITho te sAmAnyadaSTa / vizeSa dRSTe loja, doTho teha vizeSadRSTa / 56. dhura sAmAnyaja dRSTa, jima eka puruSa tima bahu puruSa / jima bahu puruSA iSTa, tima jANa ika puruSa prati // 60. eka puruSa ne dekha, jANa bahulA puruSa nai / ghaNAM puruSa naiM pekha, jANa liyai ika puruSa prati / / 61. jima ika suvarNa jJAna, tima bahu sonaiyAM prati / jima bahu suvarNa jANa, tima ika sonaiyA prati / 62. bali dekhyUja vizekha, vizeSa-dRSTaja dUsaro / ghaNAM puruSa meM rekha, eka puruSa nai olakhai / 63. pUrva ika nara dRSTa, ghaNAM puruSa mAhai tiko / dekhyAM jANe iSTa, pUrva dekhyo teha e|| 64. pUrve sonaiyo dekha, ghaNAM sonaiyAM meM tiko / dekhI jANa pekha, pUrva dekhyo teha e|| 61. jahA ego karisAvaNo tahA bahave karisAvaNA, jahA bahave karisAvaNA tahA ego krisaavnno| (aNu0 528) 62. se ki taM visesadihra ? visesadiLeM-se jahAnAmae kei purise bahUrNa purisANaM majjhe puvadiLaM purisaM paccabhijANejjA ayaM se purise, 64. 'bahUNaM vA karisAvaNANaM majjhe puvadiheM karisAvaNaM paccabhijANejjA-ayaM se karisAvaNe / ' (aNu0 526) 65. tassa samAsao tivihaM gahaNaM bhavai, taM jahA tIyakAlagahaNaM paDuppaNNakAlagahaNaM aNAgayakAlagahaNaM / (aNu0 530) 65. tehanA tIna prakAra, kahiyai eha saMkSepa tho / atIta-grahaNa vicAra, vartamAna AgAmika // 1 anAja kA eka kaNa 38 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66. atIta-grahaNa sujanna, UgA tRNa vana naiM viSe / sarva dhAnya niSpanna, tiNa kari zobhai medanI // 67. draha sara kuMDa talAva, pUrNa bhariyA pekha naiM / thai suvRSTija bhAva, jANa atIta-grahaNa e|| 68. gayo gocarI saMta, milai pracaraja anna jala / hivaDAM subhikSa huta, e vartamAna addhA-grahaNa // 66. se ki taM tIyakAlagahaNaM ? tIyakAlagahaNaM-uttiNANi vaNANi nipphaNNasassaM vA meiNi, 67. puNNANi ya kuMDa-sara-nadi-daha-talAgANi pAsittA teNaM sAhijjai, jahA-suTTI aasii| se taM tIyakAlagahaNaM / (aNu0 531) 68. se kiM taM paDuppaNNakAlagahaNaM ? paDappaNNakAlagahaNaM-sAhuM goyaraggagayaM vicchaDDiya paurabhattapANaM pAsittA teNaM sAhijjai, jahAsubhikkhe vaTTai / se taM paDuppaNNakAlagaNaM / (aNu0 532) 66,70. se ki taM aNAgayakAlagahaNaM? aNAgayakAlagaNaM-gAhAabbhassa nimmalattaM kasiNA ya girI savijjuyA mehA / thaNiya-vAubbhAmo saMjhA niddhA ya rattA ya / / stanitaM-meghagajitaM, 'vAunmAmo tti tathAvidho vRSTyavyabhicArI pradakSiNaM dikSu bhraman prazasto vAtaH / (anu0 vR0 50 166) 71. vAruNaM vA mAhidaM vA 66. kAla anAgata-grahaNa, abhra gagana nirmalapaNaM / giri vara kRSNaja varNa, vidyuta sahitaja megha phuna / 70. vali ghana garjata tAya, vRSTi yogya pradakSiNa dizi / __bhramata prazastaja vAya, saMdhyA raktaja ciiNgttii| 71. vAruNa maMDala jANa, tathA mAheMdraja mNddlo| granthAMtare pichANa, lakSaNa tehana ima kA // 72. pUrvASADA pekha, vali uttarAbhAdraja kahyo / azleSA suvizekha, AdrA mUlaja revatI // 73. vali zatabhiSA kahAya, ehija nakSatra karI / vAruNa maMDala thAya, atha mAheMdraja mNddlo|| 74. anurAdhA avaloya, jeSThA uttarASADha phuna / zravaNa dhaneSThA joya, rohiNi mAhiMdra maMDalo / / 75. anya koika utapAta, diga-dAhAdika prazastahi / vRSTI kartA khyAta, dekhI naiM ima jANiya / / 76. yathA suvRSTi suhAya, husaija iha anya kSetra meM / kAla anAgata pAya, grahaNa karai anumAna kari / / 77. viNa tRNa vana vali dhAna aniSpanna zuSka sara pramukha / thaI kuvRSTI jAna, kAla atItaja-grahaNa e|| 75,76. aNNayaraM vA pasatthaM upAyaM pAsittA teNaM sAhi jajai, jahA -- suvuTThI bhavissai / se taM aNAgayakAlagahaNaM / (aNu0 533) utpAtam-ulkApAtadigdAhAdikam (anu0 vR0 pa0 200) 77. tIyakAlagahaNaM nittiNAI vaNAI aniSphaNNasassaM vA meiNi, sukkANi ya kuMDa-sara-nadi-daha-talAgAI pAsittA teNaM sAhijjai, jahA kuvuTThI AsI / (aNu0 535) 78. paDuppaNNakAlagahaNaM-sAhuM goyaraggagayaM bhikkhaM alabhamANaM pAsittA teNa sAhijjai, jahA-dubbhikkhe btttti| (aNu0 536) za0 5, u0 4, DhAla 83 36 78. manI gocarI mAMhi, bhikSA meM aNapAmavai / durbhikSa varte tAhi, vartamAna jANe addhaa|| Jain Education Intemational Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76. aNAgayakAlagahaNa-aggeyaM vA bAyavva vaa| pUvAna 76. Agneya maMDala jANa, athavA vAyavya maMDalo / granthAMtare pichANa, dAkhyo te kahiye ache 80. bharaNI anaiM vizAkha, pUrvA phAlganI aura puSa / pUrvAbhAdra vizAkha, maghA sapta Agneya ha / / 81. citrA hasta majhAra, mRgazira svAtija azvinI / punarvasU vali dhAra, uttarAbhadra vAyavya maMDala // 82. e be maMDala khyAta, vRSTi taNAM ghAtaka achai / valI anya utpAta, dekhI naiM jANeM iso|| 83. husyai kuvRSTi aniSTa, addhA anAgata-grahaNa e| e vizeSa thI dRSTa, eha dRSTasAdharmyavata // 84. Akhyo e anumAna, ciuM pramANa meM dUsaro / hiva kahiyai upamAna, bhedaja tRtIya pramANa noN| 85. upamA doya prakAra, sAdharma kari upanIta jyAM / viSama dharma kari dhAra, vaidhayaMja-upanaya jihAM / / 82,83. aNNayara vA appasatthaM uppAyaM pAsittA teNaM sAhijjada, jahA-kubuTThI bhavissai / se taM aNAgayakAlagaNaM / 84. se taM aNumANe / (aNu 0 537) 86. sadRza dharmapaNeNa, upanaya tehana melavU / prathama sAdharma nAmeNa, sAdharmyaja-upanIta te|| 87. viSama dharma bhAveNa, upanaya tehana melavU / dvitIya vaidharma nAmeNa, vaidharmaja-upanIta te / / 88. sAdharmya trividhaja tAsa, dhura kicitsAdharmya hi / bahulasAdharmya vimAsa, tRtIya sarvasAdharmya phuna / 85. se ki taM obamme? - ovamme duvihe paNNatte, taM jahA--sAhammovaNIe ya vehammovaNIe y| (aNu0 538) 86. sAdhayeNopanItam - upanayo yatra tatsAdhopanItam / (anu0 vR0 pa0 201) 87. vaidhayeNopanItam - upanayo yatra tadvaidhopanItam / (anu0 vR0 pa0 201) 88. se ki taM sAhammovaNoe ? sAhammovaNIe tivihe paNNatte, taM jahA-kiMcisAhamme, pAyasAhamme, svvsaahmme| (aNu0 536) gItaka-chaMda 86. kiMcit sAdharmyaopama ima jima, meru tima sarisava aNuM / vali jema sarisava tema merU, mUrtatA sdRshpnnuN|| 86. se ki taM kicisAhamme ? kicisAhamme - jahA maMdaro tahA sarisavo, jahA sarisavo tahA mNdro| 60. jahA samuddo tahA goppayaM, jahA goppayaM tahA samuddo / / 10. jima samudra tima gopada vali, jima gApado tima udadhi hii| udaka sahitapaNAMja mAtra hi, tasaM sArakhaM kicit lahI / 11. jima taraNi tima khadyota phuna, jima Agiyo tima ravi maNaM / e ubhaya nuM gagane gamana, udyota kicit sadRzapaNuM // 12. jima caMdra timahija kumada kamalaja, jima kumuda tima zazi bhaNuM / caMda kumuda bihu nuM zukla bhAvaja, kiMcita e sdRshpnnuN|| 61. jahA Aicco tahA khajjoto, jahA khajjoto tahA aaicco| 12. jahA caMdo tahA kuMdo, jahA kuMdo tahA caMdo / / se taM kiMcisAhamme / (aNu0 540) 13. e kiMcitasAdharmya kari, prAya bahulasAdharmya kari, vara dhura bheda kaheha / upanaya melaviyeha / / 4. bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gotaka-chaMda 14. jimahIja go tima gavaya phuna, jima gavaya tima go jANiya / iha khura kakuda zRMga pUMcha pramukhaja, sadRza bihu noM mANiya / / 64. se ki ta pAyasAhamma? pAyasAhamme-'jahA go tahA gavao, jahA gavao sahA go|' se taM pAyasAhamme / (aNu0 540) kharakakudaviSANalAGgalAdedvayorapi samAnatvAt __(anu0 vR0 pa0 201) 65. navaraM sakambalo gaurvRttakaNThastu gavaya iti praayHsaadhrmytaa| (anu0 vR0 pa0 201) soraThA 15. NavaraM ito vizekha, go na kaMbala pragaTa hii| kaMTha vATaluM dekha, gavaya-rojha na jANiye // 66. bahulapaNuM te pAya, sadRzapaNuM kA tasuM / tRtIya bheda hiva Aya, sarvasAdharmya taNUM kahu / / 17. sarva bhinna chai soya, kSetra kAla pramukha karI / eka sarIkha na hoya, tiNa saM sarvasAdharmya nahi / / 18. tRtIya bheda kima khyAta, tathApi tasaM vaMchA taNuM / araha pramukha vikhyAta, tiNa kari opama kahIjiya / / 67,68. se ki taM savvasAhamme ? sabvasAhamme ovamma natthi tahAvi tassa teNeva obammaM kiiri| gItaka-chaMda 6. arihaMta je arihaMta sAdRza, karata kAraja jehavU / ciuM tIrtha vara dhura sthApavai, jana anya nahi ko ehavU / 66. jahA arihaMtehi arahatasarisaM kayaM / tatkimapi sarvottamaM tIrthapravartanAdikAryamarhatA kRtaM yadahanneva karoti nAparaH kazciditi bhAvaH / (anu0 vR0 pa0 201) 100. cakkavaTTiNA cakkavaTTisarisaM kayaM, 101. vAsudeveNa vAsudevasarisaM kayaM, 100. vali cakravartI cakri sadRza, kArya kartA jANiyai / SaT khaMDa sAdhana pramakha je jana, anya ko nahi tthaanniy|| 101. phuna arddhacakrI karata kAraja, arddhacakrI sArikho / yuddha sUra naiM pratimalla haMtA, anya ko nahiM paarikho| 102. baladeva te baladeva sAdRza, kRtya kRta pada amara hI / sura sahasrAdhiSThita halAdika yuddha anya e sama ko nhiiN|| 103. muni karai kAraja munI sarikhU, anya ko na karai isu / samyaktva cAritra bina kriyA kRta, teha piNa nahi muni jisu / / 102. baladevena baladevasarisaM kayaM, 103. sAhuNA sAhusarisaM kayaM / se ta savvasAhamme / se taM sAhammovaNoe / (aNu0 542) soraThA 104. sAdharmya-upanaya khyAta, vaidharmya-upanaya trividha / kiMcitvaidharmya jAta, prAya-sarva-vaidharmya phuna / / 105. sabalI-kAbarI gAya, janmyo jehavo vAcharo / tehavo vAchara nAya, bahulI-kAlI gA jaNyoM / / 106. bahulI-kAlI jAta, jehavo chai je baachro| tehavo vaccha na thAta, gAya kAbarI noM jaNyoM / / 104. se ki taM vehammovaNIe ? vehammovaNIe tivihe paNNatte--kicivehamme, pAyavehamme, savvavehamme / (aNu0 543) 105. se ki taM kiMcivehamme ? kicivehamme-jahA sAmalero na tahA bAhulero, 106, jahA bAhulero na tahA saamlero| se taM kiNcivehmme| (aNu0 544) za05, u04, DhAla 83 41 Jain Education Intemational Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108. se ki taM pAyavehamme ? pAyavehamme-jahA vAyaso na tahA pAyaso, jahA pAyaso na tahA vaayso| (aNu0 545) 107. zeSa dharma tulya hera, te mAtA nA bheda thI / ISat vaccha meM phera, tiNa saM kiMcit vaidharmya / / 108. jehavI pAyasa-kSIra, teha vAyasa-kAga nahi / jehavaM vAyasa bhora, tehavo pAyasa-kSAra nahi / / 106. dharma sacetana Adi, nahiM chai bahu sadRzapaNuM / prAya bahula saMvAdi, kahiyai bahuvaidharmya e|| 110. pAyasa vAyasa nAma, bihunA be be varNa tulya / nija nija satva supAma, ityAdika sadRzapaNu // 111. tiNa saM e AkhyAta, prAya-bahula vaidharmyavata / tRtIya bheda hiva Ata, sarva thakI je vaidharmya / / 112. sarva-vaidharmya nAhi, ache jANavA jogya sahu / chatApaNuM sahu mAMhi, eha sarikhU te bhaNI / / 113. to tRtIya bheda AkhyAta, teharnu nirarthakapaNuM / te mATai avadAta, sarvavaidharmya upama hiva / / 114. tehane tehija sAtha, kIjai chai upamA jikA / nIca kayuM guru ghAta, akRta nIca karai jisu // 115. dAse dAsa sarIsa, kothaM chai kAraja jiko / kAga kRtyaja ISa, kAga karai chai jehavU / / 116. zvAne zvAna sarIsa, kAraja kIdhaM chai tiNe / pANa caMDAlaja ISa, je caMDAla sarIkha kRta' / / 117. ziSa kahai svAmInAtha ! noce nIca sarIkha kRta / ityAdika avadAta, sAdharmya piNa vaidhayaM kima ? 112. se kiM taM savvavehamme ? savvavehamme ovamma natthi, 114. tahA vi tassa teNeva ovamma kIrai, jahA-nIceNa nIcasa risaM kayaM / 115. kAkeNa kAgasarisaM kayaM, 116. sANeNa sANasarisaM kayaM / 118. guru kahai e satya bAta, kiMtu prAye nIca piNa / na karai e mahAghAta, syUM kahiduMja anIca nuM / / 116. sarva loka viparIta, pravA nI vaMchanA / ihAM vaidharmya pratIta, ima dAsAdika piNa sahu / / 117. Aha-nIcena nIcasadRzaM kRtamityAdi bruvatA sAdharmyamevoktaM syAnna vaidharmyam, (anu0 vR0pa0 201) 118. satyaM, kintu nIco'pi prAyo naivaMvidhaM mahApApamAca rati kiM punaranIca: ? 116. eva dAsAdyudAharaNeSvapi vAcyam / (anu0 vR0 pa0 201) tataH sakala jagadvilakSaNapravRttatvavivakSayA vaidharmya miha bhAvanIyam / (anu0 vR0 pa0 201) 120. se taM savvavehamme / se taM vehammovaNIe / se taM ovamme / (aNu0 546) 121. se ki taM Agame ? Agame duvihe paNNatte, taM jahA-loie loguttarie ya / (aNu0 547) 120. sarva vaidharmya khyAta, vaidharmya upanaya e kahya / e upamA avadAta, tRtIya pramANa kahya pravara / / 121. Agama turya pramANa, doya prakAraja dAkhiyo / laukika prathama pichANa, lokottara dUjo vali // 1. gAthA 115 aura 116 meM dAsa aura pANa zabda haiM, ve anuyogadvAra ke isa bAdarza ke pAThAntara meM haiN| 42 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122. laukika jeha kathita, ajJAnI mithyaatiiiN| svachaMdabuddhi racita, bhArata jAvata veda cihuM / ' 123. dvitIya lokottara janna, je arihaMta bhagavaMta jI / utpanna jJAna darzanna, tAsa dharaNahAre prabha / / 122. se ki taM loie Agame ? loie Agame -jaNNaM imaM aNNANiehi micchAdiTThIhiM sacchaMdabuddhi-mai-vigappiyaM, taM jahA--bhArahaM jAva cattAri veyA saMgovaMgA / se taM loie aagme| (aNu0 548) 123. se ki taM loguttarie Agame? loguttarie Agame-jaNNaM imaM arahaMtehi, bhagavaMtehiM uppaNNanANadaMsaNadharehi 124,125. tIyapaDuppaNNamaNAgayajANaehiM savvaNNUhi savvadarisIhi telokkavahiya-mahiya-pUiehiM paNIyaM duvAlasaMgaM gaNipiDagaM, 124. tIna kAla nAM jANa, AMsU-vahita amara nara / nirakhyA jina guNa-khANa, mahiya tAsa guNagrAma kri| 125. pUjita bhAva kareha, sarva vastu nA jANa prabhu / sarva vastu dekheha, tiNe parUpyA bAra aMga // 126. prathama aMga AcAra, yAvat dRSTIvAda' phuna / athavA Agama sAra, tIna prakAra parUpiyA / / 127. gaNadhara kRta vara sutta, arthAgama arihaMta kRta / ubhayAgama bihuukta, athavA Agama trividha phun| 126. AyAro jAva ditttthivaao| (aNu0 546) 127. ahavA Agame tivihe paNNatte taM jahA- suttAgame atthAgame tdubhyaagme| (aNu0 550) ahavA Agame tivihe paNNatte, 128. attAgame aNaMtarAgame prNpraagme| 126. titthagarANaM atthassa attAgame / 130. gaNaharANaM suttassa attAgame, 131. atthassa aNaMtarAgame / 128. AtmAgama dhura ANa, anaMtarAgama dvitIya phUna / paraMparAgama mANa, hiva nirNaya ehanoM kahu / 126. tIrthaMkara maiM jANa, arthAgama AtmA thakI / viNa upadeza pichANa, tiNa saM AtmAgama thayA / 130. gaNadhara nai pahichANa, sUtrAgama chai Atma thii| tehanoM gaMthyo jANa, AtmAgama te sUtra noN| 131. artha taNo avaloya, Agama jANapaNo pravara / aNaMtarAgama joya, gaNadhara taNa kahojiyai / / 132. gaNadhara nAM ziSya sAra, jaMbU ne je sUtra noN| aNaMtarAgama dhAra, paraMparAgama artha noN| 133. tiNa uparata vicAra, prabhavAdika naiM sUtra nuM / artha taNu piNa ghAra, jANapaNo chai jJAna te // 134. AtmAgama na kahAya, aNaMtarAgama piNa nahIM / paraMparAgama thAya, hiva e kahUM juo-juo|| 135. artha taNo pahichANa, AtmAgama tIrthaMkare / gaNadhara taNeja jANa, aNaMtarAgama artha noN|| 136. gaNadhara nA je zIsa, athavA praziSya tehanA / anukrama zIsa jagIsa, paraMparAgama artha noN| 132. gaNaharasIsANaM suttassa aNaMtarAgame, atthassa paraM parAgame / 133,134. teNaM paraM suttassa vi atthassa vi no attA game, no aNaMtarAmame, paraMparAgame / 1, 2. yaha jor3a saMkSipta pATha ke AdhAra para kI gaI hai| anuyogadvAra ke isa Adarza meM pATha pUrA hai| saMkSipta pATha kI sUcanA pAda-TippaNa meM dI gaI za05, u04, DhAla 83 43 Jain Education Intemational Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 137. sUtra thakI kahivAya, AtmAgama gaNadhara taNeM / tehanA ziSya meM tAya, aAMtarAgama sUtra nau // 138. jaMtUnAM NIsa, prabhava tathA tanuM praziSya ne carama lage sujagIsa paraMparAgama sUtra nau // noM 13. e sagala vistAra, anuyogadvAra bI as jAva zabda meM sAra kA bhagavatI naM viSai // buhA prastAva thI suvicAra | kevalI meM chapasya noM, hiva kahiye vistAra // 140. kevalI meM chadmastha nAM, 141. hai prabhu | carima tike behalA karma, carima nirjarA bali jANI / teha kevalI jANeM dekhe ? haMtA haMtA jina vaca khANI // 1 142. carima karma te zailesI tehija nirja samaya 143. jema kevalI e bi aMtakaraM nA doya AlAvA 146. te kiNa artha ? taba mAI midhyAdRSTi 145. kevalI nA ati zubha mana bina kahe koika 144. he prabhu ! kevali atihi zubha mana, atihi zubha vaca vyApAraM ? zrI jinavara bhAse hai haMtA, atihi zubha mana baca dhAre // 147. tyAM 44 bhagavatI-jor3a jI. carama samaya vedai anaMtara carama nirjarA 7 jAge, tima prastha jAne behI / AkhyA tima kahivA ehI // jehI / tehI // jamAI midhyAdRSTi, hiye amAI samadRSTInaM *laya : nAharagar3ha le cAlo vaca prabhu ! vaimAnika jAne dekhe ? jAneM dekhe ko navi jANe navi pekhe // 1 jina bhAsa, vaimAnika vividha thAI UpanoM, vali samadRSTi samadRSTi amAI || te navi jANe navi dekhe / sUtre saMkSepe lekhe // 141. kevalI NaM bhaMte ! carimakammaM vA carimaNijjara vA jANai-pAsai ? haMtA jANai pAsai / ( 0 5 / 20) 142. caramakarma yacchaM lezI caramasamaye'nubhUyate caramanijarA tu yattato'nantarasamaye jIvapradezebhyaH parizaTatIti / ( vR0 pa0 223) 143. jahA NaM bhaMte! kevalI carimakammaM vA, carimaNijjaraM vA jANai pAsai, tahA NaM chaumatthe vi carimakammaM vA, carimaNijjaraM vA jANa i-pAsai ? moyamA! go iTThe samaTThe soclA jA-yAsada pamANato vA / jahA NaM aMtakaraNaM AlAvago tahA carimakammeNa vi aparisesio neyavvo / ( 0 5 / 99 ) 144. kevalI NaM bhaMte! paNIya maNa vA vaI vA dhArejjA ? haMtA dhArejjA / ( za0 5100 ) 'paNIya' nti praNItaM zubhatayA prakRSTaM 'dhArejja' tti dhArayed vyApArayedityarthaH / (050223) 145 jaNNaM bhate ! kevalI paNIyaM maNaM vA, vaI vA dhAremA ta mAniyA devA jAti-pAti ? 1 goyamA ! atyegatiyA jANaMti pAsaMti, atyegatiyA Na jANaMti, Na pAsaMti / (05/101) 146. se keNaTThe NaM bhaMte ! evaM vuccai - atthegatiyA jANaMti- pAsaMti, atyegatiyA Na jANaMti, Na pAsaMti ? goyamA ! vemANiyA devA duvihA paNNattA, taM jahA-mAimicchAviDIvaNA va amAda 1 sammadinavaNyAva 147. tattha NaM je te mAimicchAdiTThIuvavaNNagA te Na jANaMti Na pAsaMti / tattha NaM je te amAisammadiTThIubavaNNagA ne NaM jANaMti- pAsaMti / Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148, anaMtara prathama samaya nAM UpanA, te jANa dekhai nAMhI / paraMpara ghaNAM samaya nAM UpanA, doya bheda tehanA thaaii|| 146. paryApta nai aparyApta je, aparyApta te navi jANa / paryApta nAM doya bheda, upayoga sahita rahita ThANaM / / 148,146. amAisammadiTTI duvihA paNattA, taM jahA aNaMtarobavaNNagA ya, paraMparobavaNNagA y| tattha NaM je te aNaMtarovavaNNagA te Na jANaMti, Na NasaMti / tattha NaM je te paraMparovavaNNagA te NaM jANaMtipAsaMti / paraMparovaNNagA duvihA paNattA, taM jahA-apajjattagA ya, pajjattagA ya / tattha NaM je te apajjattagA te Na jANaMti, Na pAsaMti / tatya NaM je te pajjattagA te NaM jANaMti-pAsaMni / pajjattagA duvihA paNNattA, ta jahA-aNu va uttA ya uba uttA ya / 150. tatya je te aNvauttA te Na jANati, Na pAsaMti / tattha NaM je te uva uttA te Na jaannNti-paasNti| se teNaTheNa goyamA ! evaM vuccai---atthegatiyA jANaMti-pAsaMti, atthegatiyA Na jANaMti, Na pAsaMti / (za0 5/102) 151. vAcanAntare tvidaM sUtra sAkSAdevopalabhyate / (vR050223) 150. tihAM upayoga-rahita achai je, navi jANe ne navi dekhai / upayoga-sahita te jANa dekhai, tiNa arthe bhAkhyaM lekhai // 151. vRttikAra kahyo vAcanAMtare e sAkhyAtapaNe jaannii| sUtra sarva Akhyo chai kihAMika, kihAMika chai skssepaanno| 152. artha aMka e deza copana nu, DhAla tayAsImI sAcI / bhikSu bhArImAla RSarAya prasAde, 'jaya-jaza' sukha saMpati jAcI / DhAla : 84 vaimAnika jina vAratA, AkhI ihAM udAra / vali vizeSa tehija taNu, kahiyai chai adhikAra / / 'svAmI ! hUM to araja karU jor3I hAtha / svAmI ! the to mayA karo jaganAtha / / (dhra padaM) 2. anuttara vimAna nAM deva tihAM rahyA, jagata-prabhu ! ihAM rahyA kevalI sAtha / eka bAra bAra-bAra bolAyavA, svAmI ! e to samartha karavA bAta? 2. pabhU NaM bhaMte ! aNuttarovavAiyA devA tatthagayA ceva samANA ihagaeNa kevaliNA saddhi AlAvaM bA, saMlAvaM vA karettae ? 'AlAvaM ba' tti sakRjjalpaM 'saMlAvaM va' tti muhamahujalpaM / (vR0pa0 223) *laya : koha kahai chAna koI kahai chupake...... huza05, u04, DhAla 83,84 45 Jain Education Intemational Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. haMtA pabhU / (za05/103) se keNaTTeNaM bhaMte ! evaM vuccai-pabhU NaM aNuttarovavAiyA devA tasthagayA ceva samANA ihagaeNaM kevaliNA saddhi AlAvaM vA, saMlAvaM vA karesae ? goyamA ! jaNNaM aNuttarovavAiyA devA tatthagayA ceva samANA / 4. aTTha vA heuM vA pasiNaM vA kAraNaM vA vAgaraNaM vA 3. zrI jina bhAkhai haMtA samartha, svAmI! Ato, kiNa arthe kahI bAta? jina kahai anuttara vimAna taNAM sUra, aho ziSya ! tihAM rahyAja sAkhyAta / (goyama ! tUM to sAMbhalajai avadAta, goyama ! A to AzcaryakArI bAta // ) 4. artha tathA hetu athavA prazna prati, goyama ! A to kAraNa prati kahivAya / pUchA noM uttara te vyAkaraNa prati, aho ziSya ! suravara pUcha tAya / / (goyama ! tUM to sAMbhalaje cita lyAya, __ goyama ! tyAMro avadhi-jJAna adhikAya // ) 5. te ihAM rahyA thakAja kevalI, aho ziSya ! ehija vAgarai vAya / tiNa arthe tihAM rahyA thakA sura, aho ziSya! kevalI saM batalAya / / pucchaMti, 5. taNNaM ihagae kevalI aTTha vA heuM vA pasiNaM vA kAraNaM vA vAgaraNaM vA vAgarei / se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai-pabhU NaM aNuttarovavAiyA devA tatthagayA ceva samANA ihagaeNaM kevaliNA saddhi AlAvaM vA saMlAvaM vA karettae (za0 5/104) 6. jaNNaM bhate ! ihagae kevalI aTTha vA heu vA pasiNaM vA kAraNaM vA vAgaraNaM vA vAgarei, taNNaM aNuttarovavAiyA devA tatthagayA ceva samANA jANaMti-pAsaMti ? 6. he prabha ! je ihAM rahyA kevalI, aho prabhu ! artha jAva vAgaraMta / anuttara vimAna nAM deva tihAM rahyA, aho prabhu ! jANe anaiM dekhata? (svAmI ! hUM to araja karU dhara khaMta, jagata-prabhu ! uttara do bhagavaMta) 7. jina kahai haMtA, prabhu ! kiNa arthe ? aho ziSya ! taba bhAkhai bhagavaMta / te sura nai anaMtI mano-dravya-vargaNA, aho ziSya ! lAdhI avadhi viSaya huta // (goyama ! tUM to sAMbhalajai dhara khaMta, anuttara deva taNoM virataMta) 8. te avadhi karI - sAmAnya thI pAmI, aho ziSya ! abhisamaNNAgayA maMta / tehana e artha vizeSa thI pAmI, aho ziSya ! tiNa arthe dekhata // 7. haMtA jANaMti-pAsaMti / (za0 5/105) se keNaTheNaM jAva pAsaMti ? goyamA! tesiM NaM devANaM aNaMtAo maNodavvavaggaNAo lddhaao| 'laddhAo' tti tadavadheviSayabhAvaM gatAH / (vR0 pa0 223) 8. pattAo abhisamaNNAgayAo bhavaMti / se teNaTheNaM jaNNaM ihagae kevalI jAva pAsaMti (saM0 pA0) (za0 5/106) 'pattAo' tti tadavadhinA sAmAnyata: prAptAH paricchinnA ityarthaH 'abhisamannAgayAo' tti vizeSataH pricchinnaaH| (vR0pa0223) 9. yatasteSAmavadhijJAnaM saMbhinnalokanADI viSayaM, yacca lokanADIgrAhakaM tanmanovargaNAgrAhakaM bhavatyeva / (vR0 pa0 223) 6. vRtti viSeja saMbhinna-lokanADI aho prANI ! viSaya grAhaka avadhi ta / te mATai manodravya-vargaNA, ___ aho prANI ! grAhaka avadhi kahaMta // 46 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. 11. 12. 13. "he prabhu! deva anuttaravAsI, aho prabhu syUM moha udava kahaMta ? ! upazAMtamohA ne kSINamohA che? aho prabhu ! hiva jina uttara dita // 14. utkaTa je veda-moha apekSA, aho ziSya ! udaya-mohA nahi huta / anutkaTa veda-moha te mATai, aho ziSya ! upazAMta- moha kahaMta / soraThA loka viSaya saMkhyAta- viSayaka avadhi je huvai / te piNa jANai khyAta, manodravya nija zakti syUM // to kiMcit UNo tAhi, lokanAhi no viSaya jasuM / te kima jANe nAhi, manodravya sAmAnya thI ? saMkhyAtamaiM je bhAga, loka taNoM ne palya taNoM / avadhivaMta no mAga, manodravya piNa jANo // 15. kAya pharza rUpa zabda aneM mana, 16. aho ziSya ! nahi paricAraNA maMta / paNa sarvathA moha upazAMta nahIM che, pUrva sUtra pichANa, teha bakI anya jANa, 17. * kevalI indriya kari jANeM dekhe ? aho ziSya ! vali kSINa-mohAna ta // soraThA kiNa artha kevalI indriye kari, AsyaM upastha naM kevali nuM adhikAra hiva // aho ziSya ! samartha nahIM e bAta aho ziSya ! nahi jANe na dekhAta ? 18. jina kahai kevalI pUrva dizi meM, aho ziSya ! jANeM mita parimANavaMta / garbheja manuSya jIva ityAdika, aho bali, amita asaM ananta // 11. jAvat nivRtta darpaNa jina nai, aho ziSya ! tiNa artha e ta / kevalI indriya kari navi jANai, aho ziSya ! indriya kari na dekhata // 1. loka ke saMkhyAtaveM bhAga ko jAnane vAlA avadhijJAnI bhI apane avadhijJAna se manodravya ko jAna letA hai / *laya: koI kahe chAna koI kahe chupake 10. yato yo'pi lokasaMkhyeyabhAgaviSayo'vadhiH so'pi manodravyagrAhI / ( vR0 pa0 223 ) 11. yaH punaH saMbhinna lokanADIviSayo'sau kathaM manodravyagrAhI na bhaviSyati ? ( vR0 10 223) 12. iSyate ca lokasaMkhyepabhAgAvardhanayAhitvaM yadAha - "saMkhejja maNodavve bhAgo logapaliyassa boddhavvo / " ( vR0 pa0 223) 12. aNutarovavAiyA NaM bhaMte! devA ki udiSNamohA ? uvasaMtamohA ? khINameza 1 14. gomA bho udiSNamohA, usaMtamohA, 'udinnamoha' tti utkaTavedamohanIyA: 'uvasaMta moha' tti anutkaTa veda mohanIyAH / ( 0 pa0 223) 15. no khINamohA / (40 20107) paricAraNAyAH kvacidapyabhAvAda, na tu sarvopa zAntamohAH / (40 10 223) 16 pUrvatanasUtre dhikArAdidamAha ( vR0 pa0 223) 17. kevalI NaM bhaMte ! AyANehi jANai pAsai ? goyamA ! noti sama / ( 0 5/108) kevalI NaM AyANehi se keNaTuNaM bhaMte! evaM vuccai Na jANai, Na pAsai ? 'AyA hi' ti AdIyate-- gRhyate'rthaM ebhirityAdAnAni - indriyANi / (0 0 224 ) 18. goyamA ! kevalI NaM puratthime NaM miyaM pi jANai amiyaM pi jANai / 16. jAva nibbuDe daMsaNe kevalissa / se teNaTTheNaM (saM0 pA0 ) goyamA ! evaM vuccai - kevalI NaM AyANehiM Na jANai, Na pAsai / ( za0 5 / 106 ) za05, u0 4, DhAla 84 47 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. kevalI e vartamAna samaya viSe, aho prabhu ! jeha AkAza pradeza / hasta pAMva bAhU ne sAthala, aho prabhu ! avagAhI nai rahesa // (svAmI ! hUM to araja karU chu, jineza ! sAnugraha uttara do suvizeSa) 21. samartha kevalI kAla Agamiye, aho prabhu ! jeha AkAza pradeza / hasta tathA yAvat kahyA pUrve, aho prabhu ! avagAho nai rahesa ? 20. kevalI NaM bhaMte ! assi samayaM si jesu AgAsapadesesu hatthaM vA pAyaM vA bAhaM vA UraM vA ogAhittA Na ciTThati, 'assi samayaMsi' tti asmin vartamAne samaye (vR0 10 224) 21. pabhU NaM kevalI seyakAlaMsi vi tesu ceva AgAsapadese su hatthaM vA, pAyaM vA, bAhaM vA, UruM vA ogAhittANaM ciTTittae ? 22. goyamA ! No tiNaThe samaThe (za0 5 / 110) keNaTheNaM bhaMte ! jAva kevalI (saM0 pA0) NaM assi samayaMsi jesu AgAsapadesesu hatthaM vA jAva (saM0 pA0) ciTThittae ? 23. goyamA ! kevalissa NaM bIriya-sajoga-sahavvayAe / vIrya -vIryAntarAyakSayaprabhavA zaktiH tatpradhAna sayogaM - mAnasAdivyApArayuktaM / (vR0 pa0 224) 22. jina kahai artha samartha e nAhI, aho prabhu ! kiNa arthe e bAta? hastAdi melI bali te pradeze, aho prabhu ! kevalI saM na rahAta / / 23. jina kahai vIrya-aMtarAya nAM kSaya thI, aho ziSya ! kevalI nai AkhyAta / UpanI zakti tehija pradhAna chai, aho ziSya ! joga vyApAra vikhyAta // 24. mana pramukha vargaNA yukta je, aho ziSya ! jIva dravya ne kahAta / calita-athira upakaraNa - aMga hai, aho ziSya ! tiNa saM sAgI pradeza na Ata // 24. manaHprabhRtivargaNAyukto vIryasapogasadravyastasya bhAva stattA tayA hetubhuutyaa| (vR0 pa0 224) calAiM uvakaraNAI bhavaMti calovakaraNaTTayAe ya NaM kevalI assi samayaMsi jesu AgAsapadesesu hatthaM vA jAva ciTThati No NaM pabhU kevalI seyakAlaMsi vi tesu ceva jAva cittttitte| 'calAI' ti asthirANi 'uvakaraNAI' ti aGgAni / (vR0 pa0 224) 25. se teNaTheNaM jAva vuccai-kevalI NaM assi samayaMsi jAva citttthitte| (za0 5 / 111) 26. kevalyadhikArAt zratakevalinamadhikRtyAha - (vR0 pa0 224) 27. pabhU NaM bhaMte ! coddasapubbI ghaDAo ghaDasahassaM, ghaTAdavadherghaTaM nizrAM kRtvA (vR0 50 224) soraThA tiNa arthe kara teha, yAvat kahiyai kevalI / vartamAna samayeha, yAvat avagAhI rhai| kevalI nI kahI bAta, zratakevalI nuM hivai / kahiyai chai avadAta, te caudai pUravadharA / / 27. *he prabhu ! cauda pUrvadhara sAdhu, aho prabhu ! ghaTa nI nizrAye vikhyAta / sahasra ghaDA prati nipajAvI nai, aho prabhu ! dekhAvA samartha thAta? 28. eka ghaDA nA sahasra ghaTa kari sake, aho prabhu ! paTa thI sahasra paTa thAta / kaTa te caTAI thI sahasra caTAI, ___aho prabhu ! ratha thI sahasra ratha Ata // *laya : koI kahai chAna koI kahai chupakai...... 28. paDAo paDasahassaM, kaDAo kaDasahassaM, rahAo raha sahassaM 48 bhagavatI-joDa Jain Education Intemational Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. chatra bakI sahasra chatra prate vali, aho prabhu ! ika daMDa bakI vikhyAta / sahasra je daMDa pratai nipajAvI, aho prabhu ! dekhAvA samartha khyAta ? 30. zrI jina bhAve haMtA goyama ! aho ziSya ! dhata kari labdhi pAvaMta / teja karI nipajAvI devADiyA, aho ziSya samartha che te saMta // 31. kiNa arthe ? taba zrI jina bhAkhai, aho ziSya ! cavada pUrvadhara saMta / tehaneM anaMta dravya utkArikA nA, aho ziSya ! bhede karIneM bhayaMta // 32. eraMDa bIja taNI para chiTakI, tima chiTakI - chiTakI naiM sahasra ghaTa, aho ziSya ! juA juA pAva'ta // 33. laDhAI kahitAM labdhi vizeSa thI, aho ziSya ! grahaNaviSayapaNuM huM ta / pattAiM tehija labdhi vizeSa thI, aho ziSya ! grahaNa kiyA te saMta / 34. abhisamaNNAgayA rUpa ghaTAdi, aho ziSya ! pariNAmavA AraMbhata / tathA pachai ghaTAdika nipajAvI, aho ziSya ! bahu jana naiM dekhADaMta || 35. 36. 37. 38. 36. 40. aho ziSya ! alagu thAyavUM hu'ta / 41. soraThA tiNa arthe AkhyAta, samartha caudaza pUrvadhara / pUrva ukta avadAta, yAvat uvadaMsettae / ihAM pudgala noM bheda, paMca prakAre te huvai / khaMDa bheda pura veda, khaMDa duvai pASANavat // " pratara bheda pahicAna, abhrapaTala jima te huve / bheda cUrNikA jANa, tilAdika nAM cUrNavat // anutaTikA je bheda, kuA talAva nA bhedavat / utkArikA saMveda, eraMDa bIja taNI paraM / tihAM utkArikA bhedena bhidyamAna pudgala tirka / vara labdhi vizeSena pUrvadhara ghaTa sahala kRta // AhAraka zarIravat tAya, rUpa baNAvI naiM tadA / pUrvadhara munirAya dekhA lokAM bhaNI // ihAM utkArikA bheda, bhinnaIja ke dravya nAM / vachita ghaTAdi veda, nipajAvA samartha acche | laya: koI kahe pAne koI kahe pa 26. chatAchatastaM daMDAsaha abhinivyatA ubasela ? 30. haMtA pabhU / (05 / 112) tasamutthalabdhivizeSeNopadarzayituM prabhuH / ( vR0 10 224) 31. se keNaTTheNaM pabhU coTsapuvvI jAva uvadaMsettae ? gomA ! coTsapubbissa NaM anaMtAI davvAI ukkAriyAbharaNaM bhijjamANAI 33. laDhAI pattAI gatAni '' ti vyavizeSAgrahaNaviSaya 'pattAI' ti tata eva gRhItAni / ( vR0 pa0 224 ) 34. abhisamaNNAgapAI bhavaMti / 'abhisamannAgayAI' ti ghaTAdirUpeNa pariNamayimArabdhAni tatastaMsada niyati ( vR0 pa0 224 ) 35. sete govamA! evaM bumbada bosapuvvI uvasettae / ( 0 20112) 36. iha pudgalAnAM bhedaH paJcadhA bhavati, khaNDAdibhedAt, tatra khaNDabhedaH khaNDazo yo bhavati loSTAderiva / ( vR0 pa0 224 ) 37. pratarabhedo'bhratAnAmiva bhUmikAbhedastirNavat (bu0pa0224) 38. anutaTikAbhedo'vaTataTabhedavat utkArikAbhedaeraNDabIjAnAmiveti / ( vR0 pa0 224 ) 36. tatrotkArikAbhedena bhidyamAnAni ( vR0 pa0 224 ) 40. AhArakazarIravat nirva darzayati janAnAM ( 0 10 224) 41. volkArikAbhedagrahaNaM tadbhizAnAmeva dravyANAM vivakSitaghaTAdiniSpAdanasAmarthyamasti / ( vR0 pa0 224 ) za05, u04, DhAla 84 42 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42. 43. "sevaM maMte aMka copanamoM e. bhikSu bhArImAta rUparAma prasAde, pudgala vividha jeha, anya kathA che tehanA / grahaNa kare nahi teha, utkArikA prateja grahai // (parama pUja svAma bhikSu guNamAla, 1. surya udeze caturdaNa mahAnubhAvapaNa pravara 2. mahAnubhAvapaNAM thI, sI te chadmastha piNa, 3. te zaMkA TAlaNa bhaNI, aho bhavi ! cyAra asImIM DhAla / aho bhavi 'jaya jaya' haraSa vizAla / / bhArImAla rAyaRSI surasAla) dUhA pUravadhara no taMta dekhAyo atyaMta // uya pUrvadhara saMta / e zaMkA upajaMta // paMcamudezaka Ada / kahUM bAta chadyasva nIM, suNajo ghara ahalAda / 6. AdhorvAdhika te nahiM sI 7. yAvat alamastu prabhu ne vaMde ho goyama guNanilo (padaM) 4. he prabhu ! chadmastha manuSya te, gayA anaMta kAla mAMya, sujJAno re / sAsvatA samaya viSe tiko, kevala saMjama sUM ziva pAya ? sujJAnI re // 5. jima prathama zataka naiM viSe kahyA, cauthe udeze AlAva | tehanI pari ihAM jANavo, jAva alamastu kevalI bhAva // || paMcamazate caturSodezakArya ||4|| 50 bhagavatI-jor3a DhAla : 85 soraThA piThANa, vali paramApovadhika hai| jANa, kevala saMjama Adi kara // jJAna-darzaNa-dhara pahichAna, kahi utpanna *laya koI kahe chAne koI : +laya : pUja ne namo ho zobho guNa je kevalI / tyAM laga e sahu || 42. nAmititi 43. sevaM bhaMte / sevaM bhaMte! ti / ( vR0 pa0 224 ) (40 2 / 114) 1. anantapUrvavido mahAnubhAvatItA ( vR0 pa0 224 ) 23. mahAnubhAvatvAdeva chadmastho'pi sesvatIti kasyApyAzaGkA syAdatastadapanodAya paJcamoddezakasyedamAdisUtram - (40 10 224 ) 4. chaumatthe NaM bhaMte ! maNU se tIyamaNaMtaM sAsayaM samayaM kevaleNaM saMjameNaM savvadukkhANaM aMtaM karisu ? 5. goyamA ! No iNaTThe samaTThe / jahA paDhamasae cautthuaise (201-201) AlAvA tahA neyasvA jAya alamatthu tti vattavvaM siyA / ( 0 5 / 115 ) 6,7. AdhosvadhikaH paramAdho'vadhizca kevalena saMyamAdinA na siddhyatItyAdyarthaparaM tAvanneyaM yAvadutpannajJAnAdidhara: kevalI alamastviti vaktavyaM syAditi, ( vR0 pa0 224 ) Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. pUrve eha kahIja, vali ihAM Akhyo prazna je / saMbaMdha vizeSa thakIja, karaNa udezaka tiNa artha // 8. *kahI svatIrthI nI vAratA, hive anyatIrthI nI kahAya / anyatIrthI prabhu ! ima kahai, jAva parUpai tAya / / 10. sarva prANa sarva bhUta te, sarva jIva sarva satva jaMtU / jehavU bAMdhyU teha avazya bhogavai, evaMbhUta vedanA vedaMtu // 11. te kima e prabha! vedavaM? taba bhAkhai jinarAya / anyatIrthI je ima kahai, te mithyA kahivAya / / 8. yaccedaM pUrvAdhItamapIhAdhItaM tatsambandhavizeSAt, sa punaruddezakapAtanAyAmukta eveti / (vR0 pa0 225) 6. svayUthikavaktavyatA'nantaramanyayUthikavaktavyatAsUtram, (vR0pa0225) aNNautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhaMti jAva parUveMti10. sabbe pANA sabve bhUyA savve jIvA savve sattA evaMbhUyaM vedaNaM vedeti / (za0 5/116) 11. se kahameyaM bhaMte ! evaM ? goyamA ! jaNNaM te aNNautthiyA evamAikkhaMti jAva savve sattA evaM bhUyaM vedaNaM vedeti / je te evamAsu, micchaM te evamAhaMsu / 12. ahaM puNa gopamA ! evamAikvAmi jAva parUvemi atthegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA evaM bhUyaM vedaNaM vedeti / 12. hUM piNa goyama! ima kahU, yAvat ima parUpaMta / kei prANa bhUta jIva satva te, evaMbhUta vedanA vedaMta // 13. jIva karma jahavA bAMdhyA acha, tehavA Ija karma bhogavaMta / baMdhI dIrgha sthiti hrasva karai nahIM, tIvra rasa te na maMda karaMta // 14. kei prANa bhUta jIva satva te, evaMbhUta vedana na vedaMta / bAMdhI dIrgha sthiti sAta karma nIM, thor3A kAla nI sthiti karaMta / / 15. tIvra rasa baMdhyA piNa maMda rasa karai, te evaMbhUta vedana vedai nAMya / kiNa arthe prabhu ! e bihu ? hivai vIra batAvai nyAya // 16. prANa bhUta jIva satva je, jima kIdhA karma tima vedaMta / te vedai evaMbhUta vedanA, sthiti rasa noM ghAta na karaMta / / 17. prANa bhUta jIva satva je, karma kIdhA tima nahiM vedaMta / te evaMbhUta vedana vedai nahIM, sthiti nai rasa ghAta karaMta // 14,15. atthegaiyA pANA bhuyA jIvA sattA aNevaM bhUyaM vedaNaM vedeti / (za0 5 / 117) se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai--atyegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA evaM bhUyaM vedaNaM vedeti, atthegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA aNevaM bhUyaM vedaNaM veti ? 16. goyamA ! je NaM pANA bhUyA jIvA sattA jahA kaDA kammA tahA vedaNaM vedeti, te NaM pANA bhUyA jIvA sattA evaM bhUyaM vedaNaM vedeti / 17. je NaM pANA bhUyA jIvA sattA jahA kaDA kamnA no tahA vedaNa vedeti, te Na pANA bhUyA jIvA sattA aNe vaMbhUyaM vedaNaM vedeti| 18. se teNaTheNaM goyamA! evaM vuccai-atthegajhyA pANA bhUyA jIvA sattA evaM bhUyaM vedaNaM vedeti, atthegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA aNevaM bhUyaM vedaNaM vedeti / (za0 5/118) neraiyA NaM bhaMte ! kiM evaM bhUyaM vedaNaM vedeti ? aNevaM bhUyaM vedaNaM vedeti ? 16. goyamA ! neraiyA NaM evaM bhayaM pi vedaNaM vedeti, aNevaMbhUyaM pi vedaNaM vedeti / (za0 5/116) se keNa?NaM bhaMte ! ... 18. tiNa arthe kari ima kahya, vali goyama pUchaMta / prabhu ! naraka evaMbhUta vedanA, ke anevaMbhUta vedaMta ? 16. zrI jina bhAkhai neraiyA, vedana evaMbhUta piNa vedaMta / anevaMbhUta vedai vali, kiNa arthe ? bhagavaMta ! *laya : pUja nai namai ho zomo guNa...... za0 5, u05, DhAla 85 51 Jain Education Intemational Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. zrI jina bhAkhe neraiyA, jima karma kiyA tima vedaMta / te vede evaMbhUta vedanA. nyAya 21. jenerAjema karma kiyA, tiNa vigha te vedaM anevaMbhUta neM tiNa artha pUrvavat saMta // nahi bhogavaMta / bihU hu // 22. ima jAva vaimAnika lage, vaimAnika lage, saMsAra-maMDala saMsArI jIva cakravAla ne kahiyo sarva vaktavyatA doseta // 22. vRttikAra ko athavA ihAM vAcanAMtare huta kulagara tIrthakarAdi nI. 24. jinAgama meM prasiddha ehavA, saMsAra-maMDala te Agala kahiye zabdena / re sUcita karI ihAM saMbhave 1 25. he prabhu! jaMbUdvIpa meM ina avasaviNI kAla meM, ena // bharata kSetra mAMhi / kitA kulagara huvA tAhi ? 26. jina kahai sAta kulakara thayA tIrthaMkara cauvIsa / mAta pitA pauvIsa nAM prathama ziSyaNI sujagIta || 27 bAre patravatti meM mAtA pitA dvAdaza strI ratna tAma / nAma vali nava baladeva nAM, nava vAsudeva nAM nAma // 28. bala-vAsudeva nAM mAtA pitA, nava prativAsudeva / jima samavAyAMga ne viSe, nAma paripATI tema kaheva' // jANa / pichANa || 26. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte! kahI, jAva vicarai gotama svAma / artha paMcamA zataka noM, paMcama udezA noM pAma // 30 DhAla picyAsImIM kahI, bhikkhu bhArImAla RSarAya / 'jaya jaya' saMpati sAhibI, gaNa-vRddhi haraSa savAya // paMcamazate paMcamoddezakArthaH // 55 // 1. paMcamudeze jIva khaTThe karma sagUMja DhAla : 86 hA naM, kahA hiva, karma nibaMdhana vedanna / janna // baMdha 1. 25 se 28 taka cAra gAthAoM kI jor3a jisa pATha ke AdhAra para kI gaI hai, vaha pATha aMgasuttANi bhAga 2 meM nahIM hai / usa pATha ko vahAM pAThAntara ke rUpa meM pAdaTippaNa meM uddhRta kiyA hai| jor3a ke sAmane vahI pATha liya gayA hai / 52 bhagavatI - jor3a 20. goyamA ! je gaM neraiyA jahA kaDA kammA tahA vedaNaM vedeti, te NaM neraiyA evaMbhUyaM vedaNaM vedeti / 21. je gaM neraiyA jahA kaDA kammA no tahA vedaNaM vedeti, te paM neraiyA aNevaMbhUyaM vedaNaM vedeti se (05 / 120 ) ( za0 5 / 121 ) (204/899) kulakaratIrthaMkarAdivakta 23. atha ceha sthAne vAcanAntare vyatA dRzyate, ( vR0 pa0 225) 24. tatazca saMsAramaNDalazabdena pAribhASikasaJjJayA seha sUciteti saMbhAvyata iti / 25. jaMbUddIve NaM bhaMte ! iha bhArahe vAse pIe samAekA kulagarA hogA ? 26. goyamA ! satta / evaM titthayaramAyaro, piyaro, paDhamA sissiNIo / 27. cakapaTTimAyaro iritharaNaM baladevA, vAsudevA 22. evaM jAva vaimANiyA / saMsAramaMDala neyavvaM / . ( vR0 pa0 225 ) imIse osappi - 28. vAsudevamAyaro, piyaro, eesi paDisattU jahA sama bAe manAo 210-246) nAmapariyADIe tahA neyavvA / 26. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte! tti jAva viharai / ( za0 5 / 123 ) 1. anantaroddeza ke jIvAnAM karmavedanAktA, SaSThe tu karmmaNa evaM bandhanibandhanavizeSamAha- ( vR0 pa0 225 ) Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 he prabhu! kima jovAM taNeM, jina kahe tIna ThANe karI tike alpa Aukho karma sAMbhala cita o to jIva harNe SaTa kAya jI, vale bola musAvAya jI / tathArUpa bhramaNa sukhadAya jI, dUjo nAma mAhaNa munirAya jo tyAMne sacita asUtA tAya jI asaNAdika ci adhikAya jii| pratilAbhaM te vahirAya jo ima nizcaikari kahivAya jI / jyA alpa Auvo vaMdhAya jI, zrI vIra kahai suNa govamA ! // 3. he prabhu! kima jIvAM ! kima jIvA tameM jAM dIrgha Aula baMdhAya ? jo, jina kahai tIna ThAkarI, nahiM jIva haNa SaTakAya jI / vali bolai nahi mUsAvAya jI, tathArUpa zramaNa sukhadAya jI / dUjo nAma mANa munirAya jI asaNAdika ciraM adhikAya jaH / pratilAbha te bahirAya jI, ima na karI kahivAya jI / jyAM dIrgha Aukho baMdhAya jo, zrI vIra kahai suNa goyamA ! // 4. he prabhu ! kima bahu jovaDA, azubha dIrghAyu karma bAMdhata ? jina kahai jIva hiMsA karI bali mRSAvAda vadaMta jI / tathArUpa zramaNa tapavaMta jI, dUjo nAma mAhaNa dayAvaMta jI / tyAM ne jAtyAdi karine halaMta jo bale mane karI tAsa niyaMta jI jana sAkha karIneM khisaMta jA, tehanoM sAkha karI garahaMta jI / apamAnI Ubho na thAvaMta jI, anerA aNagamatA atyaMta jA / ehavA AhAra cyArUM asobhaMta jI, te piNa aprIti bhAva tihAM huMta jI / pratilAbha te devaMta jI, tyAMraM azubha dIrghAyu baMdhata jo / zrI vIra kahai suNa goyamA ! || 5. he prabhu! kima bahu jIvaDA, zubha dorghAyu karma bAMdhata / jina kahai jIva haNeM nahIM, vali mRSAvAda na vadaMta jI / tathArUpa zramaNa tapavaMta jI, dUjo nAma mAhaNa dayAvaMta jo / tyAMne vAMde te stuti karaMta jI, namaskAra te sira nAmaMta jI / vali satkArI sanamAnaMta jI, kallANaM maMgalaM devayaMta jI / citta prasannakArI jANI taMta jo paryupAsanA seva anerA managamatA atyaMta jI, ehavA AhAra vyAkhaM te piNa prIti bhAva vihAM haMta jI, pratilAbhaM te tyAraM zubha dIrghAyu baMdhata jI, zrI vIra kahe suNa soraThA "alpAyu paDhameha, dvitIya prazna azubha dIrghAyu jeha, zubha baMdhAya ? lyAya jI / *laya : tIna bolAM karI jIva sobhata jI / zobhata jI / devaMta jI / goyamA ! // dIrgha Aukho / dIrghAyu caturthe // 2. kaNNaM bhaMte ! jIvA appAuyattAe kammaM pakareMti ? goyamA ! pANe aivAettA, musaM vaittA, tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA aphAsueNaM aNesaNijjeNaM asaNapANa- khAima sAimeNaM paDilAbhettA - evaM khalu jIvA appAuyattAe kammaM pakareMti / (02124) 2. bhaMte jIvA dIhAupattAe kamme pakati ? goyamA ! to pANe aivAettA, no musaM vaittA, tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA phAsueNaM esaNijjeNaM asaNa pANakhAima sAimeNaM paDilA bhettA evaM khalu jIvAdIhAupattAe kammaM pakareti ( 0 5 / 125 ) 4. kaNaM bhaMte! jIvA basubhadIhAuvatAe kammaM paka reti ? goyamA ! pANe aivAettA, musaM vaittA, tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA holittA nidittA visittA garahitA, avati 'aNNavareNaM ana peNa apItikAraeNaM asaNa-pANa -khAima sAimeNaM paDilAbhettA - evaM khalu jIvA asubhadIhAuyattAe kamma pati ( za0 5 / 126 ) tatra hInanaM jAtyAyunataH kutsA nimbana manasA, bisanaM janasamartha, gaNaM tatsamakSaM, apa mAnanaM - anabhyutthAnAdikaraNam / ( vR0 pa0 227 ) 5. kahaNaNaM bhaMte! jIvA subhadIhAuyattAe kammaM pakareMti ? goyamA ! no pANe aivAettA, no musaM vaittA, tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA vaMdittA namasittA jAna pazvAsitA 'agavareNa maNuSNaM pautikA asaNa- pANa- khAima sAimeNaM paDilAbhettA - evaM khalu jIvA subhadIhAuyattAe kammaM pareti / ( 0 5 / 127) - za05, u0 6, DhAla 86 53 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alpa Aukho eha, kahiya tehija kSullaka bhava / azubha kahIjai teha, apekSAya nahi alpa zubha / / jIva haNa SaTa kAya, vadai jhaTha vali jANaneM / sacitta asUjhato tAya, bahirAvai munivara bhnnii|| e trihu bolaja nIca, tehathI zubha alpa Ayu kima / 'naDiyA mithyA mIca", kahai ehathI alpa zubha / / dUjA daMDaka mAMhi, te samacai dIrgha AyU kahyo / piNa zubha AzrI tAhi, tAsa bheda be Agala / tojA daMDaka mAMhi, azubha dIrgha AyU kahya / cothe daMDaka tAhi, Akhyo zubha dIrgha Aukho / / dIrgha Ayu punya pApa, tiNa suM be bhede karI / zrI jina kodho thApa, karaNo phala cihu jUjuA / 13. alpa Au be bheda, zubha alpAyU azubha phuna / ima nahi kahyA saveda, tiNa suMe alpa azubha cha" // (ja0sa0) ihAM pAche pahichAna, karmabaMdha kriyA khii| 14. anantaraM karmabandhakriyoktA, atha kriyAntarANAM viSayaanya kriyA hiva jAna, kahiyai chai tehanoM viSaya // nirUpaNAyAha ---- (vR0pa0228) 15. *he prabha! gahastha gAthApatI jI, bhaMDa kriyANo bacata / 15. gAhAvaissa NaM bhaMte ! bhaDaM vikkiNamANassa kei itarai koi bhaMDa cora lai, prabha ! bhaMDa - teha jovata jii| bhaMDaM avaharejjA, tassa NaM bhaMte ! 'bhaMDaM aNugavesamAtehane AraMbhiyA kriyA hu~ta jI, tathA parigrahiyA lAgaMta jI ? Nassa' kiM AraMbhiyA kiriyA kajjai ? pAriggahiyA mAyAvattiyA kaSAyamaMta jo, apacakhANa avrata kahaMta jo ? kiriyA kajjai ? mAyAvattiyAkiriyA kajjai ? mithyAdarzana taNo hovaMta jI ? jina kahai dhUra cyAra thAvaMta jI / apaccakkhANakiriyA kajjai ? micchAdasaNavattiyAmithyAdarzaNa bhajanA bhavaMta jI, gRhastha mithyAdaSTi ha tohuta jii| kiriyA kajjai ? samadRSTi rai nAMhi kahaMta jI, jovatAM bhaMDa teha lAdhaMta jo / goyamA ! AraMbhiyAkiriyA kajjai, pAriggahiyAjaba patalI cyArU upajata jI, jovatAM bahu udyama karaMta jI / kiriyA kajjai, mAyAvattiyAkiriyA kajjai, lAdhAM pachai alpa udyamavaMta jI, zrI bora kahai suNa goyamA ! // apaccakkhANakiriyA kajjai, micchAdaMsaNakiriyA siya kajjai, siya no kjji| aha se bhaMDe abhisamaNNAgae bhavai, tao se pacchA savvAo tAo payaNuI bhvNti| (za0 5/128) soraThA 16. hiva alAvA cyAra, dhura be bhaMDa vastU taNA / tIjo cotho dhAra, dhana Azro AkhyA achai / / 17. *gAthApati - he prabha! kriyANo becatA nai tAya / 17. gAhAvaissa NaM bhaMte ! bhaMDa vikkiNamANassa kaie gAhaka bhaMDa prata liya, saMcakAra te sAI devAya jo / bhaMDa sAijjejjA, bhaMDe ya se aNu vaNIe siyA / bhaDa vastu potA rI ThaharAya jI, miNa bhaMDa hajI grahyo nAMya jo| gAhAvaissa NaM bhaMte ! tAo bhaMDAo ki AraMbhiyAvastu beNahAra rai pAya jo, prabha gAthApati naiM kahAya jI / kiriyA kajjai ? jAva micchAdasaNakiriyA bhaMDa thI kitalo kriyA thAya jI, tathA grAhaka ne piNa tAya jii| kajjai? kazyarasa vA tAo bhaMDAo ki AraMbhiyA kiriyA kajjai ? jAva micchAdasaNakiriyA 1. mithyAtva rUpI mitra ke sAtha baMdhe hue| kajjai? *laya: tIna bolAM karI jIva 54 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcAM mAMhilI kitI kahivAya ja ? jina bhAkhai goyama suNa vAya jI / goyamA ! gAhAMvaissa tAo bhaMDAo AraMbhiyA: gAthApati je vastu becAya jI, tiNa rai bhaMDa thI cihu adhikAya jI / kiriyA kajjai jAva apaccakkhANakiriyA kajjai / bhajanA mithyAdarzana mAMya jI, gAhaka naiM saha patalI thAya jii| micchAdasaNakiriyA siya kajjai, siya no kjjaa| aje vastu na lIdhI e nyAya jI, e prathama AlAvo kahAya jI / / kaiyassa NaM tAo sabbAo payaNuIbhavaMti / zrI vIra kahai suNa goyamA / / (za0 5/126) Ryiko-grAhako bhANDaM 'svAdayet' satyaGkAradAnataH svIkuryAt / (vR0 pa0 226) 18. tathA gAthApati - he prabhu ! kriyANo becatA nai tAya / 18. gAhAvaissa NaM bhaMte ! bhaMDaM vikkiNamANasma kaie gAhaka bhaMDa pratai liya, saMcakAra te sAI devAya jI / bhaMDaM sAijjejjA, bhaMDe se uvaNIe siyA / bhaMDa vastu potA rI ThaharAya jI, bhaMDa vastu lyAyo ghara mAya jI / kaiyassa NaM bhaMte ! tAo bhaMDAo ki AraMbhiyAbecaNahAra pAsa rahI nAMya jI, prabha ! gAhaka kaiyA' ne kahAya jA / kiriyA kajjai ? jAva micchAdasaNakiriyA tasaM bhaMDa thI ke kriyA thAya jI, tathA gAthApati ne tAya jI / kajjai ? gAhAvaissa vA tAo bhaMDAo ki AraMbhaMDa thI pAMcAM meM kitI pAya jI? jina bhAkhai goyama! sUNa vAya jI / bhiyAkiriyA kajjai jAva micchAdasaNakiriyA gAhaka-kaiyo je vastu livAya jI, tiNa rai bhaMDa thI cihu adhikAya jii| kajjai ? goyamA ! kaiyassa tAo bhaMDAo bhajanA mithyAdarzana mAMya jo, gAthApati ne saha patalI pAya jii| heTThillAo cattAri kiriyAo kajjati / micchA dasaNakiriyA bhynnaae| vastu saMpe dIdhI e nyAya jI, e dvitIya AlAvo kahAya jo| gAhAvaissa NaM tAo sabbAo payaNuIbhavaMti / zrI vIra kahai suNa goyamA / / (za0 5/130) soraThA bhaMDa AzrI be AlAva, pahile bhaMDa saMpyo nathI / 16. idaM bhANDasyAnupanItopanItabhedAtsUtradvayamuktam / dvitIya AlAve bhAva, bhaMDa saMpyo gAhaka bhaNI / / (vR0 pa0 226) 20. gAthApati naiM he prabha! kriyANo bacatA ne tAya / 20. gAhAvaissa NaM bhaMte ! bhaMDaM vikkiNamANassa kaie gAhaka bhaMDa pratai liya, saMcakAra te sAI devAya jo| bhaMDaM sAijjejjA, ghaNe ya se aNuvaNIe siyA ? bhaMDa vastu potArI ThaharAya jI, piNa dhana hajo saMpyo nAMya jii| kaiyassa NaM bhaMte ! tAo dhaNAo ki AraMbhiyAdhana chai gAhaka-kaiyA pAya jI, prabhu ! gAhaka kaiyA ne kahAya jii| kiriyA kajjai ? jAba micchAdasaNakiriyA dhana thI kitalI kriyA thAya jI, tathA gAthApati ne tAya jI / kajjai ? gAhAvaissa vA tAo dhaNAo ki AraMdhana thI pAMcAM meM kitI pAya jI? taba bhAkhai zrI jinarAya jI / bhiyAkiriyA kajjai? jAba micchAdasaNakiriyA gAhaka kaiyA taNe kahivAya jo, dhana thI dhura cihu adhikAya jI / kajjai ? goyamA ! kaiyassa tAo dhaNAo heTThibhajanA mithyAdarzana mAMya jI, gAthApati naiM patalI thAya jI / llAo cattAri kiriyAo kajjati / micchAdasaNahajI na liyo dhana e nyAya jI, e tRtIya AlAvo kahAya jI / / kiriyA bhynnaae| zrI vIra kahai suNa goyamA / / gAhAvaissa NaM tAo savAo payaNuIbhavati / (za. 5/131) 21. gAthApati maiM he prabha ! kiyANo bacatA nai tAya / 21. gAhAvaissa NaM bhaMte ! bhaMDaM vikkiNa mANassa kaie gAhaka bhaMDa pratai liya, saMcakAra te sAI devAya jii| bhaMDaM sAijjejjA, dhaNe se uvaNIe siyA / gAhAbhaMDa-vastu lyAyo ghara mAMya jo, dhana sUMpa diyo tasuM tAya jI / vaissa NaM bhaMte ! tAo dhaNAo ki AraMbhipAgAhaka-- kaiyA pAsai rahyo nAMya jI, prabhu! gAthApati nai kahivAya jii| kiriyA kajjai ? jAva micchAdaMsakariyA kajjai? kaiyassa vA tAo dhaNAo ki AraMbhiyA*laya : tIna bolA karI jIta kiriyA kajjai ? jAva micchAdasaNa kiriyA 1. kharIdane vAlA kajjai? za0 5, u06, DhAla 86 55 Jain Education Intemational Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 26. 30. 31. 32. 33. 34. dhana thI pAMcAM meM kitI pAya jI ? taba bhAkhaM zrI jinarAya jI / gAthApati varNaM kahivAya jI, dhana thI ghura cihna adhikAya jI / bhajanA mithyAdarzana mAMya jI, gAhaka -- kaiyA naiM patalI thAya jo / dhana sUpa diyo iNa nyAya jI e cotho AlA pAya jI zrI vIra kahe suNa goyamA // soraThA 1 kahI // nathI / " dhana AdhI ve AlAya, tIne pana sUpyo nayo / cobe AlAve bhAva ghana sUpyo gAthApati bhaNI / evaM cyAra AlAva, sUtre be vistAriyA | be saMkSepe bhAva, ihAM vistAra TIkA thakI // " tRtIya AlAve dhanna, gAthApati ne sUpyo nathI / jima bhaMDa saMkhyo janna, ima kahiM sUtre kA // bhaMDa sUpyo dvitIya AlAva, e bIjo tAsa bhalAdiyo / tehanoM ke ima nyAya, bIjo tojo ika gamo // bIje AlAve jANa, bhaMDa sUpyo grAhaka bhaNI / javara kiyA pahicAna, maMDa thI gAhaka ne tRtIya AlAve pekha, gAhaka dhana sUpyo tiga kAraNa suvizesa jabara triyA grAhaka bhaNI || jabarI kiriyAM jANa, grAhaka meM ti kAraNaM / dvitIya tRtIya pahichANa, eka gamo ima Akhiyo / cotho AlAvo ema, dhana tehaneM sUMpyo huI / prathama AlAvo jema, bhaMDa nahi sUpyo tema e // bhaMDa nahi sUpyo prathama AlAva, e pahilo tAsa bhalAdiyo / tehanoM chai ima nyAva, pahilo cotho ika gamo // bhaMDa thI jabarI vAya gAthApati ne cihna kiyaa| tiNa bhaMDa sUpyo nAMya, prathama AlAve meM kahyo / bhaMDa thI jabarI maMDa, grAhaka naiM iNa vidha huvai / gAhAvara sUpyo bhaMDa, dUjA alAvA meM kahA // dhana thI jabarI jAsa, grAhaka ne ina kAraNaM / dhana hI sUpyo tAsa, tRtIya AlAve meM kahA // pana thI jabara upanna gAthApati meM iha vidhe gAhaka sUpyo dhanna, cothe AlAvA meM kahyaM // / 1. jayAcArya ne isa gIta kI 20 vIM aura 21 vIM gAthA kI racanA TIkA ke AdhAra para kI hai, yaha tathya isa gAthA se spaSTa ho rahA hai / aMgasuttANi bhAga 2 meM yaha pATha mUla meM hai| saMbhava hai jayAcArya ko upalabdha Adarza meM pATha pUrA nahIM thA, isIlie unheM zeSa do vikalpoM kI racanA TIkA ke AdhAra para karanI pdd'ii| 56 bhagavatI jor3a goyamA ! gAhAvaissa tAo dhaNAo AraMbhiyAkiriyA kajjai jAva apaccakkhANakiriyA kajjai / micchAdaMsaNa kiriyA siya kajjai, siya no kajjai / kaiyassa NaM tAo savvAo payaNaIbhavaMti / (10 5 / 132) Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35. tiNa kAraNa ima khyAta, prathama cautha noM ika gamo / eka gamo avadAta, bIjA tIjA noM kA // 36. prathama AlAva sujanna, bhaMDa chai gAthApati kanaiM / cacagamA meM dhanna gAthApati ne piyo // 37. tiNa javarI joya, bhaMDa thakI aru ghana bkii| gAthApati meM hoya, prathama cauba ima ika gamo // 38. dvitIya AlAve soya, gAhaka ne bhaMDa sUpiyo / tRtIya AlAve joya, grAhaka dhana sUpyo nathI / / 36. tiNa sUM javarI jANa, bhaMDa thakI aru dhana thako / grAhaka ne pahilANa, vitiya tRtiya isa 40. aMka chappana noM deza e. kahA~ zrI bhikSu bhArImAla jI, RSirAya gaNida dayAla jo / tasuM zubha dRSTI thI nhAla jI, vara 'jaya jaya' saMpati mAla jI / gaNa Rddhi vRddhi suvizAla jI, meTaNa mithyAta jaMbAla' jI / zrI vIra kaI suNa govamA // ika gamo // " ( ja0 sa0 ) chayAMsamo DhAla / 1. DhAla : 87 hA kriyA tathA adhikAra thI, vali kriyAja vicAra / pUrva goyama gaNaharU, ati hita prazna udAra // morA prabhujI ho, goyama jinajI ne vInave // (pada) 2. prabhujI ho, agnikAya tatkAla nI, dIpye thake adhikAya / prabhujI ho, ati mahAkramaM baMdhe jehana dAharUpa kriyA mahA dhAya / / 3. kAraNa je mahA karma noM, ati mahA Azrava tAsa / vali ati mahA vasuM vedanA, karma thI upanI jAsa // 4. sama same aganI hivai, apakarSa - hINI thAya / aMgArA - khIrA kahAya // chArabhUta thayAM parcha joya / vedanA ? jina kahai haMtA hoya // bUjhye carama kAla samaya meM, thayo, 5. murmurabhUta bhrAsara alpa karma kriyA Azrava *laya : tIna bolAM karI jIva laya: bhAbhIjI ho DUMgariyA hariyA 1. kardama 1. kriyAkArAdidamAha ( vR0 pa0 229 ) 2. agaNikAe NaM bhaMte ! ahuNojjalie samANe mahAkammatarAe caiva mahAkiriyAta rAe caiva , 'adhunojjvalita : ' sadyaH pradIptaH ' ... [dAharUpA / ( vR0 pa0 229) 3. mahAsavatarAe ceva, mahAvedaNatarAe ceva bhavai / 4. ahe NaM samae - samae vokka sijjamANe vokkasijjamANe rimAlasamasimAlam 5. mummurabbhUe chAriyambhUe tao pacchA appakammatarAe ceva, appakiriyatarAe ceva, appAsavatarAe ceva, apyavepaNatarAe deva bhavada ? tA govamA ! avaNikAe aNojjalie samANe taM caiva / (za0 5 / 133) za0 5 u0 6, DhAla 86,87 57 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. aMgArAdika AzrayI, alpa stoka athaha / chAra Azrayo naiM ihAM, alpa abhAva giNeha / / 7. puruSa dhanuSa prata kara grahI, bANa pratai grahI tAya / dhanuSa bANa joDai tadA, beTho goDA namAya / 8. bANa nhAkhaNa rai kAraNa, kAna lagai zara ANa / UMco AkAza viSe tadA, tora calAyo tANa / / 6. tIra AkAza jAto tadA, prANa bhUta satva jIva / sAhamA AvaMtAM thakAM, zara haNa adhika atIva / / 10. tana saMkoca na pAmavai, vattei vATalAkAra / lessei Atama nai viSe, zleSa karai tiNa vAra / / kare, 6. aGgArAdyavasthAmAzritya, alpazabdaH stokArthaH, (kSArA vasthAyAM tvbhaavaarthH)| (vR0 pa0 226) 7. purise NaM bhaMte ! dhaNuM parAmusai, parAmusittA usu __ parAmusai, parAmusittA ThANaM ThAi, 8. ThiccA AyatakaNNAtayaM usu kareti, uDDhaM behAsaM usu umvihai / 6. tae NaM se usU uDDhaM vehAsaM ubvihie samANe jAI tattha pANAI bhUyAI jIvAI sattAI abhihaNai / 10. vatteti leseti 'battei' tti vartalIkaroti zarIrasaGkocApAdanAta 'lesei' tti 'zleSayati' Atmani zliSTAn karoti / (vR0 pa0 230) 11. saMghAei saMghaTTeti paritAbei 'saMghAei' tti anyo'nyaM gAtraiH saMhatAn karoti 'saMghaTTe' tti manAk spRzati 'paritAvei' tti samantataH pIDayati / (vR0 pa0 230) 12. kilAmei ThANAo ThANaM saMkAmei, 'kilAmei' tti mAraNAntikAdisamudghAtaM nayati (vR0 pa0 230) 13. jIviyAo vavarovei / tae NaM bhaMte ! se purise katikirie ? 14. goyamA ! jAvaM ca NaM se purise dhaNuM parAmusai usuM parAmusai, ThANaM ThAi, AyatakaNNAtayaM usa kareti, uDDhaM vehAsaM usu ubvihai, 11. saMghAei paritApei bhelA kara, paritApanA, saMghaTTei . saMghaTTata sarva saMghaTuMta / pIData / / thakI 12. kilAmei sva sthAna mAraNAMtikI, samudghAta pahuMcADaMta / thI anya sthAnake, pahacADai sarajaMta // 13. prANa choDAvai sarvathA, tiNa avasara bhagavAna / teha puruSa nai ketalI, kriyA lAgai ANa? 14. goyamajI ho, zrI jina bhAkhai tiNa sama, puruSa dhanuSa grahi hAtha / goyamajI ho, jAva AkAza viSa tadA, mUka vANa vikhyAta / / (goyamajI ho, vIra prabhU ima vAgarai) teha puruSa naiM kAyiko, jAvat prANAtipAta / pharasa paMca kriyA karI, teha thI karma baMdha thAta // je piNa jIva nAM tanu karI, dhanuSa nipAyo nAma / te piNa pharse jIvaDA, paMca kriyA kari Ama // 15. tAvaM ca NaM se purise kAiyAe, ahigaraNiyAe, pAosiyAe, pAriyAvaNiyAe, pANAivAyakiri yAe --paMcahi kiriyAhiM puDheM / 16. jesi pi ya NaM jIvANaM sarIrehi dhaNU nivvattie te vi ya NaM jIvA kAiyAe jAva paMcahi kiriyAhiM putttthaa| 17. evaM dhaNupaTTe paMcahi kiriyAhiM, 18. jIvA paMcahi, hArU pacahi, dhanuSa-paSTha je jIva nAM, zarIra thakI nippanna / te jIva paMca kriyA karI, phase karma uppanna / jIvA te puNacha nA jIvaDA, phasa~ kiriyA paMca / dhanuSa nI puNacha na bAMdhaNu, te nhArU ne paMca viraMca / / zara patra phalAdi samudAya naiM, kahiya usu bANa / tehanA jovAM naiM huI, paMca kriyA pahichANa / sAMThI zarIDu ekaluM, te zara nai piNa pNc| patra te jIva nAM poMchaDA, tehaneM paMca susaMca / / 16. usU paMrcAI iSuriti shrptrphlaadismudaayH| (vR0pa0 230) 20,21 sare, pattaNe, phale, hArU paMcahi / / (za0 5/134) 58 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 26. 30. 31. 32. 34. phala te mAloDo loha, paMca kriyA phasaMta / nhArU pAMkha nuM bAMdhaNuM, paMca kriyA tasuM huMta // soraThA ihAM kA vRtti mahAra, paMca kriyA huve puruSa naiM / kAiyAdika vyApAra, pratyakSa dIsai chai tasuM / dhanuSa Adi de jANa, jIvAM taNAM zarIra noM / nIpajiyo pahichANa, paMca kriyA kima tehanaiM ? kAya acetana tAsa, te kAya mAtra thI baMdha hai| to siddhAM ne suvimAsa, tasu tana piNa vadha hetu hai / kiyA hetu karmabaMdha to pAtra daMDake saMgha, dhanuSa Adi ne je huna / jaMtu rakSA hetu puruSa ? tasu uttara ima deha, avrata se tI karma baMdha siddhAM meM nahiM teha, ema ko TIkA majhe / pAtra rajoharaNa tAhi, munI bhogavai tehanIM / tasu anumodana nAhi, tiNa sUM punya tenuM nahIM // bali jina vacana pramANa jema kahyo tima saracaM / sira dhArevI ANa, viSama dRSTi nivAriyai || * hivai te vANa potA tarNe, gurupaNAM kari jeha ! bale potA ne bhArIpaNa gurusaMbhAriparNa teha || nija svabhAva heTho par3e, paDatAM te prANa haNAya / jAvat te jIvitavya thakI rahita kare tAya // nivacaM kara tiNa avasare, tetale kAle jeTha / kitI kriyAvaMta puruSa te ? hiva jina uttara deha | bANa potA meM guruparNe, jAvata jova haNAya / cyAra kriyA te puruSa naiM, pANAivAya na thAya // je piNa jIva nAM tanu karI, dhanuSa nipAya tAma / te piNa pharse jIvaDA, cyAra kriyA kari Ama // dhanuSapRSTha je jIva nAM zarIra thakI nippana | te jIva pyAra kriyA karI, pharse karma uppanna | * laya bhAbhIjI ho gariyA hariyA 22. nanu puruSasya paJca kriyA bhavantu kAyAdivyApArANAM tasya dRzyamAnatvAt / ( vR0 pa0 230 ) 23. dhanurAdinirvarttakazarIrANAM tu jIvAnAM kathaM paJca kriyA: ? ( vR0 pa0 230) tadAnImana 24. kAyamAnasyApi nadI anAmAtrApi bandhAbhyupagame siddhAnAmapi tatprasaGgaH tadIyazarIrANAmapi prANAtipAtahetutvena loke viparivartamAnatvAda ( vR0 pa0 230) 25. pivA dhanurAdIni kAyivapAdakatvena pApakarmabandhakAraNAni bhavanti, tajjIvAnAmevaM pAtradaNDakAdIni jIvarakSA hetutvena puSpakarmanibandhanAni syuH / (40 10 230) aviratipariNAmAda bandhaH, avirati 26. ayogyate, pariNAma yA puruSasvAsti evaM dhanurAdikazarIrajIvAnAmapIti siddhAnAM tu nAstyAsAviti na ( vR0 pa0 230) 27. pAtrAdijIvAnAM tu na puNyabandhahetutvaM taddhetovivekA desteSvabhAvAditi / ( vR0 10 230) 28. kiJca sarvajJavacanaprAmANyAdyathoktaM tattathA zraddheyameveti / ( vR0 10 230 ) 26 ahe NaM se usU apaNo guruyattAe, bhAriyattAe, gurusaMbhAriyattAe / 30. ahe bIsasAe paccotrayamANe jAI tattha pANAI jAva jIviyA vanaroveda / 31. tAvaM ca NaM se purise kati kirie ? bandhaH, " 32. goyamA ! jAvaM ca NaM se usU appaNo guruyattAe jAva batAse ra kAivAe jAva cauhi kiriyAhi puTThe / ya 32. je jIvANaM sarI dhanie jIvA uhi kirivAhi 34. dhaNupaTTe cauhiM, za05, u06, DhAla 87 56 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35. jIvA cauhi, hArU cauhi, 36. usU paMcahi iSuriti shrptrphlaadismudaayH| (vR050 230) 37,38. sare, pattaNe, phale, hArU paMcahiM / 35. jIvA puNacha nAM jIvaDA, phasa~ kriyA cyAra / dhanuSa nI puNacha na bAMdhaNu, te nhArU naiM piNa ciuM dhAra / / 36. zara patra phalAdi samudAya ne, kahiyai usu bANa / tehanAM jIvAM naiM huI, paMca kriyA pahichANa // 37. sAMThI zaroDaM ekalaM, te zara naiM piNa paMca / patra te jova nAM pIchaDA, teha. paMca susNc|| 38. phala te bhAloDI lohaDu, paMca kriyA pharsata / nhArUM pAMkha na bAMdhaNu, paMca kriyA tasU hu~ta / / 36. je bANa nIce paMtha jAvatAM, bIca avagraha mAya / jIva nA pakhovAdika taNa, sAnnidhya shAja jo thAya // 40. te jIva naiM piNa huve, kriyA paMca kahivAya / kAiyA prathama kriyA kahI, jAva pANAivAya / / 36. je vi ya se jIvA ahe paccovayamANassa uvaggahe vaTuMti, 40. te vi ya NaM jIvA kAiyAe jAva paMcahi kiriyAhiM putttthaa| (za0 5/135) soraThA 41. kahya vRtti rai mAMya, jadapi sarva kriyA viSe / kiNa hi prakAre thAya, nimitta bhAva nara dhanuSa naiM / 42. to piNa vAMchita baMdha, amukhya pravatti tiNe karI / vAMchita vadha kriyA saMdha, kapiNe bAMchI nahIM / 41. iha dhanuSmadAdInAM yadyapi sarvakriyAsu kathaJcinnimittabhAvo'sti / (vR0 pa0 230) 42. tathA'pi vivakSitabandha pratyamukhyapravRttikatayA vivakSitavadhakriyAyAstaiH kRtatvenAvivakSaNAt / (vR0 pa0 230) 43. zeSakriyANAM ca nimittabhAvamAtreNApi tatkRtatvena vivakSaNAccatasrastA uktaaH| (vR pa0 230) 44. vANAdijIvazarIrANAM tu sAkSAd badhakriyAyAM pravRttatvAtpaJceti / (vR0pa0 230) 43. zeSa kriyA naiM jANa, nimittabhAvamAtreNa piNa / kartApaNa pichANa, vAMchI tiNa syUM cihu kriyA // 44. bANAdika nA jIva, tasuM zarIra sAkhyAta vadha / kriyA pravRta atIva, tiNa sU paMca kriyA kahI / / 45. *aMka chapana na deza e, sAta asImIM r3hAla / bhikSu bhArImAla RSarAya thI, 'jaya-jaza' maMgala mAla / / DhAla : 88 dUhA 1. AkhI samyak parUpaNA, hiva mithyA pUrva nirAsa / samyak parUpaNA pratai, dekhADai chai tAsa // 2. anyatIrthI prabha ! ima kahai, yathAnAma dRSTaMta / yuvatI pratai yuvAna nara, kara kari hasta grahaMta // 1. atha samyakprarUpaNAdhikArAnmithyAprarUpaNAnirAsapUrvakaM samyakprarUpaNAmeva darzayannAha (vR0 pa0 230) 2. aNNautthiyA NaM bhaMte ! evamAtikkhaMti jAva parUveMti-se jahAnAmae juvati juvANe hattheNaM hatthe geNhejjA, *laya : mAmIjI ho DUMgariyA hariyA 6. bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. cakra nAbhi - jima arA, tima yAvat cau paMca / saya jojana nara loka e, bharayo manuSya kari saMca / / 4. te kima he bhagavaMta ! e ? taba bhAkhai jinarAya / anyatIrthI je ima kahai, te mithyA kahivAya / / 5. hUM piNa goyama ! ima kahUM, yAvat imahija sAdha / ' jAva cyAra saya pAMca saya, jojana kyAMika lAdha // 6. narakaloka narake karI, bhayaM achai bahu tAya / naraka taNA adhikAra thI, naraka sUtra hiva Aya / / 3. cakkassa vA nAbhI aragAuttA siyA, evAmeva jAva cattAri paMca joyaNasayAI bahusamAiNNe maNuyaloe maNussehiM / (za0 5/136) 4. se kahameyaM bhaMte ! eva ? goyamA ! jaNNaM te aNNautthiyA evamAtikhaMti jAva bahusamAiNNe maNuyaloe maNussehiM / je te evamAhaMsu 'micchaM te evamAhaMsu' / 5. ahaM puNa goyamA ! evamAikkhAmi jAva parUvemise jahAnAmae juvati juvANe hattheNaM hatthe geNhejjA, cakkassa vA nAbhI aragAuttA siyA evAmeva jAva cattAri paMcajoyaNasayAI 6. bahusamAiNNe nirayaloe neraiehiM / (za0 5/137) 'neraiehiM' ityuktamato nArakavaktavyatAsUtram -- (vR0 pa0 231) 7. neraiyA NaM bhaMte ! ki egattaM pabhU viuvvittae ? puhattaM pabhU viuvittae ? goyamA ! egattaM pi pahU viuvvittae, puhattaMpi pahU viuvitte| 'egattaM' ti ekatvaM praharaNAnAM 'puhuttaM' ti pRthaktvaM bahutvaM praharaNAnAmeva / (vR0 pa0 231) 8. jahA jIvAbhigame (sU0 110,111) AlAvago tahA neyamvo jAva viuvittA aNNamaNNassa kAyaM abhihaNamANA-abhihaNamANA veyaNaM udIreMti-ujjalaM viulaM pagADhaM kakkasaM kaDuyaM pharusaM niThuraM caMDaM tivvaM dukkhaM duggaM durhiyaasN| (za0 5/138) 6. iyaM ca vedanA jJAnAdyArAdhanAviraheNa bhavatItyA rAdhanA'bhAvaM darzayitumAha- (vR0 pa0 231) 7. neraiyA prabhu ! zastra ika, vikUrvaNa samarthavaMta / __zastra bahu vikurvavA samartha ? jina kahai haMta // 8. jima jIvAbhigame kahya, AlAva gotama ! jANa / jAvata khamatAM dohilI, vedana laga pahichANa / / 6. eha vedanA to hudai, ArAdhana vina jeha / ArAdhanA nA bhAva hiva, dekhADai chai teh|| *prabhu pUraNanANI, goyamajI pUche prazna pichANI // (dhra padaM) 10. AdhAkarmI e niravadya hoya, ehavo mana meM dhArai koya / 11. sthAnaka te AloyAM vinA soya, vali paDikamiyAM vinA joy| 12. kAla karai to ArAdhana nAMhi, tiNa raisala rahyo mana maaNhi| 13. sthAnaka te Aloyo jANI, vali paDikamiyo gnnkhaannii| 14. iNa vidha kAla kara to tAya, tiNa rai ArAdhanA tasu thAya / 10. AhAkammaM 'aNavajje' tti maNaM pahArettA bhavati, 11. se NaM tassa ThANassa aNAloiya-paDikkate 12. kAlaM karei-natthi tassa aaraahnnaa| 13. se NaM tassa ThANassa Aloiya-paDikkate 14. kAlaM karei-atthi tassa aaraahnnaa| (za0 5/136) 15. eeNaM gameNaM neyavvaM--- 16. kIyagaDaM. ThaviyaM, 17,18. raiyaM, 'raiyagaM' ti modakacUrNAdi pUnarmodakAditayA racitamauddezikabhedarUpaM / (vR0pa0231) 15. e dhura bola kahyo tima kahIje, saMkSepe nava bola sunniijai| 16. kIyagaDa mola liyo tiNavArI, sAdhu artha thApyo nizco dhaarii| 17. modaka noM cUrNa te muni kAja, vali modaka raciyo smaaj| *laya : punavaMto jIva pAchila bhava za05, u06, DhAla 88 61 Jain Education Intemational Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. teha racita' hai uddezika bheda, ehavo vRtti meM artha saMveda / 16. katAra-bhakta te aTavI mAMhi, bhikhAriyAM kAja kIdho tAhi / 20. durbhikSa-bhakta dukAla meM jeha, bhikSa arthe kIdho bhakta teha / 21. baddaliyA-bhakta te meha-bhaDa mAya, bhikSa arthe bhAta nipajAya / 22. gilANa-bhakta te rogI nai arthe kIdho bhAta vizeSa tadarthe / 16. kaMtArabhattaM, kAntAram -araNyaM tatra bhikSukANAM nirvAhArthaM yad vihitaM bhaktaM tatkAntArabhaktam / (vR0 pa0 231) 20. 'dubbhikvabhattaM', 21. vaddaliyAbhattaM, 22. gilANabhattaM, glAnasya nIrogatArthaM bhikSukadAnAya yatkRtaM bhaktaM tad glAnabhaktam, / (vR0 pa0 231) 23. seujAyarapiMDa, 24. raaypiNddN| (za0 5/140) 23. sejyAtara-piMDa sUvai jiNa sthAna, tehanAM ghara noM AhAra e jAna / 24. rAya piMDa te rAjA-abhiSeka kIdhe chate je AhAra vizekha / 25. tathA piDa mAhai rAja samAna, maMsa pramukha akalpato jAna / 26. e dasa doSa kahyA jinarAya, nirdoSa jANeM mana mAMya / 26. AdhAkarmAdInAM sadoSatvenAgame'bhihitAnAM nirdoSatAkalpanam / (vR0 pa0 231) 27. vinA AloyAM ArAdhanA nahIM chai, AloyAM ArAdhanA kahI chai / 28. e dasa doSa niravadya kahIna, ghaNAM lokAM mAhai bhAkhI naiN| 26. svayameva bhogavI naiM na Aloya, tiNa nai ArAdhanA nahiM hoya / 30. AloyAM paDakamiyAM te sthAna, tiNa rai ArAdhanA pahichAna / 28-30 AhAkammaM 'aNavajje' tti sayameva pari jittA bhavati, se NaM tassa ThANassa aNAloiya-paDikkata kAlaM karei-natthi tassaArAhaNA / se NaM tassa ThANassa Aloiya-paDikkate kAlaM karei-atthi tassa aaraahnnaa| (za0 5/141) 1. sAdhu ke bhojana sambandhI doSoM meM eka doSa hai---racita doSa / bhagavatI kI vRtti (vR0pa0 231) meM ise auddezika kA eka bheda batAyA gayA hai, para usakA koI kAraNa nahIM batAyA gayA / prazna vyAkaraNa sUtra kI vRtti meM jo artha kiyA hai, usase racita doSa kI auddezikatA ghaTita ho sakatI hai| isa tathya ko spaSTa karane ke lie AcArya zrI tulasI ne pAMca soraThe likhe haiM, ve isa prakAra haiM--- soraThA praznavyAkaraNa udAra, dazama adhyayana nI vRtti meM / doSa-vivaraNa majhAra, racita doSa noM artha e|| modaka cUrNa vicAra, sAdhvAdika nai artha bali / agni Adi thI dhAra, tapAvi modaka sAMdhiyo / / sAdhvAdika nai artha, agni AraMbha thayo ihAM / uddezika bheda tadartha, ema karInai saMbhavai / / bhagavati-vRtti sujANa, tapAvivA noM artha nahiM / tehatho artha pramANa, praznavyAkaraNa vRtti no|| odana dadhI milANa, karavAdika karavo tiko / paryavajAta pichANa, doSa racita Agala kahyo / / 62 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31. e dasa doSa niravadya kahI nai, o to mAhomAMhi deI naiN| 32. e piNa virAdhaka vinA Aloya, AloyAM ArAdhaka hoya / 31,32. AhAkammaM 'aNavajje' ti aNNamaNNassa aNuppa dAva ittA bhavai, se NaM tassa ThANassa aNAloiyapaDikkate kAlaM karei-natthi tassa ArAhaNA / se NaM tassa ThANassa Aloiya-paDikkate kAlaM karei-asthi tassa aaraahnnaa| (za0 5/143) 33,34. AhAkamma NaM 'aNavajje' tti bahujaNamajhe paNNa vaittA bhavati, se NaM tassa ThANassa aNAloiyapaDikkate kAlaM karei-natthi tassa ArAhaNA / se NaM tassa ThANassa Aloiya-paDikkaMte kAlaM karei-asthi tassa aaraahnnaa| (za0 5/145) 33. e dasa doSa ne sabhA majhAra, o to niravadya parUpa dhAra / 34. te piNa vinA AloyAM virAdhaka, AloyAM havai ArAdhaka / soraThA 35:36 AdhAkarmAdIMzca padArthAnAcAryAdayaH sabhAyAM prAyaH prajJApayantItyAcAryAdIn phalato darzayannAha (vR0 pa0 231) 35. AdhAkarmI Ada, pUrve AkhyA te prata / AcAryAdika sAdha, kahai vizeSe paraSadi / 36. te mATe tahatoka, AcArya uvajjhAya prati / sudha phala thakI sadhIka, kahiyai te dekhaadd'to|| 37. *AcArya uvajjhAyA bhagavAna, sva viSaya artha sUtra dAna / 38. gaNa nija ziSya varga prati sAra, kheda rahita karato aMgIkAra / 36. akhedapaNa deto AdhAra, rAgadveSa rahita tiNa vAra / 37. Ayariya-uvajjhAe NaM bhate ! savisayaMsi 'svaviSaye arthadAnasUtradAnalakSaNe (vR0pa0 232) 38, gaNaM agilAe saMgiNhamANe, 'gaNaM' ti ziSya varga 'agilAe' tti akhedena saMgRhNan (vR0pa0 232) 36. agilAe uvagiNhamANe 'upagRhNan' upaSTambhayan / (vR0 pa0 232) 40. kAhiM bhavaggahaNehi sijjhati jAva samvadukkhANaM aMtaM kareti ? 41. goSamA! atthegatie teNeva bhavaggaNeNaM sijjhati, 42. atthegatie docceNaM bhavaggahaNaNaM sijjhati, 43. taccaM puNa bhavaggahaNaM nAikkamati / (za0 5/147) 40. ehavA AcArya kati bhave sIjha, jAva sarva dukha aMta karIjai? 41. jina kahai kei tiNahija bhava sIjha, e to carama-zarIrI khiijai| 42. kei bIjo nara bhava kari sAjhe, tiNa nai ekA'vatArI kahIjai / 43. tojo nara noM bhava na ulaMghAva, tike paMca bhave ziva pAvai / soraThA 44. dvitIya tRtIya bhava dekha, nara bhava taNI apekSayA / bica sura bhava suvizekha, te ihAM lekhaviyA nhiiN| 45. cAritravaMta susaMta, sidha-gati kai sura-pada lahai / tiNa kAraNa e hata, dvitIya tRtIya bhava manu vRttau / / 46. pUrve bhAkhyo eha, para-anugraha karivai suphala / hiva para-upaghAtaha, viruo phala kahiye tasaM // * laya : punavaMto jIva pAchila bhava mAMhi 44. dvitIyaH tRtIyazca bhavo manuSyabhavo devabhavAntarito dRzyaH / (vR0 pa0 232) 45. cAritravato'nantaro devabhava eva bhavati, na ca tatra siddhirastIti / (vR0 pa0232) 46. parAnugrahasyAnantaraphalamuktaM, atha paropaghAtasya tadAha (vR0 pa0 232) za0 5, u06, DhAla 88 63 Jain Education Intemational Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47. *anya prati prabha ! alIka je Akhai, muni ne kUsIliyo bhAkhai / 48. asabbhUeNaM achatA avaguNa Akhai, jima acora ne cora daakhai| 46. kisA prakAra nA karma tasaM hoya ? hivai jina uttara de soya / 50. je para prati alIka ne achato saMdhai, tathAprakAra karma tasaM baMdhai / 47. je NaM bhane ! paraM alieNaM alIkena bhUtanihnavarUpeNa pAlitabrahmacaryasAdhuviSaye'pi nAnena brahmacaryamana paalitmityaadiruupenn,| (vR0pa0 232) 48. asabbhUeNaM abbhakkhANeNaM abbhakkhAti, abhUtodbhAvanarUpeNa acaure'pi cauro'yamityAdinA, (vR0pa0 232) 46. tassa NaM kahappagArA kammA kajjaMti? 50. goyamA ! je NaM paraM alieNaM, asaMtaeNaM abbhakkhA NaNaM abbhakkhAti, tassa NaM tahappagArA ceva kammA kajjati / 51, jattheva NaM abhisamAgacchati tattheva NaM paDisaMvedeti 52. tao se pacchA vedeti / (za05/148) tataH pazcAd vedayati-nirjarayatItyarthaH (vR0 pa0 232) 53. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti| (za0 5/146) 51. je manuSya Adi gatimeM upajato, tihAM Ala nAM phlbhogvNto| 52. pachai karma nai nirjarai tAya, koi karai jisA phala pAya / 53. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! vizeSa, paMcama zataka noM chaTho udRza / 54. ATha asImI e DhAla udAraM, tiNa meM vAratA vividha prkaarN| 55. bhikSa bhArImAlaRSirAya pasAya, kAMi 'jaya-jaza' haraSa svaay| paMcamazate SaSThoddekArthaH // 16 // DhAla : 86 1,2. SaSThoddezakAntyasUtre karmapudgalanirjaroktA, nirjarA ca calanamiti saptame pudgalacalanamadhikRtyedamAha-- (vR0 pa0 232) dUhA 1. chaThA udezA aMta meM, pudgalakarma pichANa / tAsa nirjarA ne kahI, calaNarUpa te jANa // 2. te mATai hiva sAtamaiM, pudagala calaNa vicAra / vIra pratai pUcha suvidhi, zrI goyama sukhakAra // *jaya-jaya jJAna jinendra noM, jayavanto jI zrI jina-zAsana jANa, jayavaMtA jI gotama gaNa khaan| jaya-jaya jJAna jinendra noM / / (dhra padaM) 3. paramANa-pudagala he prabha ! o to kaMpa ho, bali vizeSa kaMpAya / yAvata te te bhAva nai pariNamai chai ho, bhAkho jI jinarAya ! *laya : punavaMto jIva pAchila bhava *laya: vIra suNo morI vInatI 3. paramANapoggale NaM bhaMte ! eyati veyati jAva (saM0 pA0) taM taM bhAvaM pariNamati ? 64 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. vIra kahai suNa goyamA ! kadAcita kaMpa ho vali vizeSa kaMpAya / yAvata te te bhAva naiM pariNamai che ho suNa gotama ! vAya // 5. kadAcita paramANuo, nahi kaMpai ho e sthira kahivAya / yAvata te te bhAva meM nahi pariNamai ho sthira nIM apekSAya / / 6. saMgha prabhu ! dupradeziyo, e to kI ho yAvat pariNamaMta ? jina kahai kI kadAcita, jAva pariNamai ho dhura bhaMga e hUMta // 7. kadAcit te kaMpa nahIM, jAva na pariName ho e dUjo bhaMga / kadA deza ika kaMpato, deza na kaMpa ho tIjo bhAMgo e baMga // 8. saMgha prabhu ! tIna pradeziyo, eto kaMpa ho yAvat pariNamaMta ? jina kahai kaMpa kadAhiM, jAva pariNamai ho pahilo bhaMgo eva / / 6. kadAtri kaMpa nahIM, jAva na pariNamai ho e dUjo bhaMga / kadA deza ika kaMpato, deza na kaMpai ho tIjo bhAMgo e caMga // soraThA 10. eka deza paMta, eka deza tathAvidha pariNamaMta, nyAya tRtIya 11. eka AkAza pradeza, ve bihu naiM suvizeSa, pradeza teha eka deza 18. pudgala tehanuM Ija kaMpa *laya : vIra suNo morI vInatI bhaMgA meM vaMchyo 12. "kadA deika kaMpato, nahi kaMpa ho bahudezA gamma | nahi kaMpa ho ika deza paMcamma | eto kI ho yAvat pariNamaMta ? jina kahe kI kadA cihUM jAvapariNameM ho pahilo bhAMgo ehata // 14. kadA cihna kaMpa nahIM, jAva na pariNamaiM ho e dUjo bhaMga / kadA deza ika kaMpato, deza na kaMpa ho tIjo bhAMgo e caMga // kavA deza vaha kaMpatA, 12. saMgha prabhu ! pyAra pradeziyo, nahIM taNoM // soraThA 15. doya e // AkAza pradeza, teha viSe veve rahyA / te mATe suvizeSa, eka vacana bideza 16. kadA deza ika kaMpato, nahi kaMpa ho bahudezA gamma kadA deza bahU kaMpatA, nahi kaMpa ho ika deza paMcamma | 17. kavA deza vaha kaMpatA nahi kaMpe ho bahudezA paSTamma | imahija paMca pradeziyo, yAvat kahivo ho anaMta pradezika gamma // , soraThA noM adhikAra pUrve je Asyo ache / vicAra, kahiye che hiva AgalaM // rahyA / ihAM // 4. goyamA ! siya eyati veyati jAva taM taM bhAvaM pariNamati, 5. siya no eyati jAva no taM taM bhAvaM pariNamati / ( za0 5 / 150 ) 6. duppaesie NaM bhaMte ! khaMdhe eyati jAva taM taM bhAvaM pariNamati ? goyamA ! siya eyati jAva taM taM bhAvaM pariNamati / 7. siya no eyati jAva to taM taM bhAvaM pariNamati / siya dese eyati, dese no eyati / ( za0 5 / 151) 8. tippaesie NaM bhaMte ! khaMdhe eyati ? goyamA ! siya eyati, siya no eyati / siya dese eyati na de pati / 12. siya dese eyati, no desA eyNti| siya desA eyaMti, no dese epati / 13. cauppaesie NaM bhaMte ! khaMdhe eyati ? gomA ! siya eyati, 14. siya no eyati / siya dese eyati, no dese eyati / ( za0 5 / 152 ) 16. siya dese eyati, no desA eyaMti / siya desA eyaMti, go dekhe pati 17. siya desA eyaMti, no desA eyNti| jahA cauppaesio tahApaMcao, tahA jAva anaMtayaesao (02 / 153) 18. pulAdhikArAdevedaM sUtram (bR0 pa0233) za05, u0 7, DhAla 8 65 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. paramANu- pudgala he prabhu! khaDaga dhArA ho pAchaNA nIM dhAra / te prati avagAhai tiko? jina bhAkha ho haMtA suvicAra // 20. te paramANu prabhu ! tihAM, chedIjai ho doya bhAga hai jAya / bheda pAmai - vidarAiye ? jina bhAkhai ho artha samartha nAMya || 21. zastra tihAM AkramaiM nahIM, paramANu ho tehanuM je bhAva / tehI anyathApaNo huve nahIM ima yAvat ho asaMkhapradezI kahAva / / 22. khaMdha prabhu ! anaMtapradeziyo, asidhArA ho surandhArA meM aay| khaDaga pAchaNA nIM dhAra e ? jina bhAkhai ho haMtA avagAya // 23. te tihAM cheda be bhAga hai, bhedIjai ho vidAraNa bhAva pAya / cheda bheda koika lahai, koi na pAmai ho e hai jina-vAya / / soraThA madhya / 24. cheda bheda je thAya, tathAvidha bAdara-pariNAma thI / cheda bheda navi pAya, sUkSma pariNAmapaNAM dhakI // 25. cheda bheda zastreha, evaM agnikAya sUtre saMkSApeha, vistArI naiM kahUM // 26. *paramANu-pudgala he prabhu! agnikAya meM ho Aye? jina kahe aay| paramANu teha base tihAM ? jina mAtrai ho artha samartha nAMya // 27. zastra tihAM AkramaiM nahIM, ima yAvat ho asaMkhapradeziyo tAya / anaMtapradeziyo saMgha prabhu ! agnikAya meM ho Aye avagAya ? 20. jina kahai haMtA Avirya bandhayAM ho? jina kahai koi vasaMta koi ika dagdha huve nahIM, bAdara sUkSma ho pariNAma thI huta // 29. ihavidha klasaMvartaka mahAmeSa meM ho madhyomadhya AvaMta / piNatihAM bhIjai - Alo huve ? ehavUM kA ho pUravavat virataMta // *laya : vIra suNo morI vInatI 66 bhagavatI-jor3a 16. paramANupoggale NaM bhaMte ! asidhAraM vA khuradhAraM vA ogAhejjA ? haMtA ogAhejjA / 20. se NaM bhaMte ! tattha chijjejja vA bhijjejja vA ? gomA ko tiga sama 'chidyeta' dvidhAbhAvaM yAyAt, 'bhidyeta' vidAraNabhAvamAtraM yAyAt / ( vR0 pa0233) 21. no khalu tattha satthaM kamai / evaM jAva asaMjvaesitro paramAtvAdanyathA paramANutvameva (N0 2 / 154) (05 / 155) na syAditi ( vR0 pa0 233 ) 22. aNatapaesie NaM bhaMte ! khaMdhe asidhAraM vA khuradhAraM vA ogAhejjA ? haMtA ogAhezyA / 23. se NaM bhaMte ! tattha chijjejja vA bhijjejja vA ? goyamA ! atthegaie chijjejja vA bhijjejja vA, atyegaie no chijjejja vA no bhijjejja vA / (05 / 126) 24. 'atthegaie chijjejja' tti tathAvidhabAdarapariNAmasvAda 'atmano chinn ti sUkSyapariNAmatvAt / (0 0 223) " 26. parAbhate abhikAvasya - majbheNaM vIivaejjA ? haMtA vIivaejjA | se NaM bhaMte ! tattha bhiyAejjA ? goyamA ! no ipa samaTThe / 27,28. no khalu tattha satthaM kamai (saM0 pA0 ) evaM jAva asaMkhejjapaesio / (za0 5 / 157, 158) aNatapaesie NaM bhaMte! khaMdhe agaNikAyassa majbhaMmajbheNaM vIivaejjA ? haMtA vIravajjA se bhaMte! tasya kriyAejA ? gomA! atyegaie surya, atyegaie no jhiyAejjA / 29. se bhaMte! puktasaMgata mahAnehassa maj vI? haMtA vIivaejjA / se NaM bhaMte ! tattha ulle siyA ? goyamA ! atthegaie ulle siyA, atthegaie no ulle siyA / Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. ima gaMgA mahAnadI taNe, pravAha mAhai ho utAvalo Aya / piNa tihAM skhalanA pAmiyai, ehavaM kahya ho pUrvalI para taay|| 31. pANI taNe Avarta meM, vali udaga nAM ho biMduoM meM Aya / te viNasai-vinAza pAmai tihAM, ima kahivaM ho pUrvalI parai tAya / / 30. se NaM bhaMte ! gaMgAe mahAna Ie paDisoyaM habbamA gacchejjA? haMtA hvvmaagcchejjaa| se NaM bhaMte ! tattha viNihAyamAvajjejjA ? goyamA ! atthegaie viNihAyamAvajjejjA, atthe gaie no viNihAyamAvajjejjA / 31. se NaM bhaMte ! udagAvattaM vA udagabiMduM vA ogA hejjA ? haMtA ogAhejjA / se NaM bhaMte ! tattha pariyAvajajejjA ? goyamA ! atthegaie pariyAvajjejjA, atthegaie no priyaavjjejjaa| (za0 5 / 156) 32. paramANupoggale NaM bhaMte ! kiM saaDDhe samajhe sapa ese ? udAhu aNaDDhe amajjhe apaese ? 33. goyamA ! aNaDDhe amajhe apaese, no saaDDhe no samajhe no sapaese / (za0 5 / 160) 32. syaM paramANa arddha sahita prabhu ! madhya sahita chai ho ke pradeza sahIta / athavA te arddha rahIta chai, madhya rahita chai ho ke pradeza rahIta ? 33. jina kahai arddha rahIta cha, madhya rahita chai ho vali pradeza rahIta / piNa te arddha sahita nahIM, madhya sahita nahiM ho nahIM pradeza sahIta // 34. nae arddha rahita paramANao, chedyo na jAvai te bhaNI / ekalA mATai apradezika, khaMdha te alago ginnii|| 35. *dupradeziyo khaMdha prabha ! arddha sahita chai ho madhya sahita sapradeza / athavA arddha rahita cha, madhya rahita chai ho apradezI kaheza ? 35. duppaesie NaM bhaMte ! khaMdhe ki saaDDhe samajhe sapa ese ? udAhu aNaDDhe amajjhe apaese ? 36. goyamA ! saaDDhe amajhe sapae se, no aNaDDhe no samajhe no apese| (za0 5 / 161) 36. jina kahai arddha sahita cha, madhya rahita chai ho sapradezI tAhi / piNa te arddha rahita nahIM, madhya sahita nahIM ho apradezI nAMhi / / 37. +arddha sahita be pradeza mATai, madhya rahita bica ko nhiiN| pradeziyA khaMdha mATai, sapradeza kahiyai shii| 38. nahi arddha rahita arthAt italai, arddha sahita vizeSa hai| nahiM madhya sahita amadhya chai, apradeza nahiM sapradeza hai| 36. *pUchA tIna pradeziyA khaMdha nI, jina kahai arddha na ho madhya sahita sapradeza / piNa te arddha sahita nahIM, madhya rahita nahi ho nahiM vali apradeza / / 40. tripradeza mATai arddha nAMhI, dor3ha dor3ha huvai nahIM / madhya sahita pradeza bica ika, sapradeza khaMdha e shii| 41. arddha sahita nahiM bIcalo pradeza chedIjai nhiiN| nahi amadhya arthAt samadhya, apradeza nahiM sapradeza hI / / 42. jima kahyo pradeziyo khaMdha, sama pradeza tima jANavA / viSama te tripradeziyA jima, nyAya hivar3e ANavA / / laya : pUja moTA bhAMje *laya : vIra suNo morI vInatI 36. tippaesie NaM bhaMte ! khaMdhe pucchaa| goyamA ! aNaDDhe samajhe sapaese, no saaDDhe no amajhe no apese| (za0 51162) 42. jahA duppaesio tahA je samA te bhANiyavvA, je visamA te jahA tippaesio tahA bhANiyavvA / (za0 5/163) za05, u07, DhAla 89 67 Jain Education Intemational Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43. be cyAra SaTa aTha pramukha bekI, sama kahIjai jehaneM / tIna paMca sata pramukha ekI, viSama kahIjai tehaneM / / 44. *saMkheja-pradeziyo khadha prabhu! arddha sahita chai ho pUchA hiva jina vaay| 44. saMkhejjapaesie NaM bhaMte ! khaMdhe kiM saaDDhe ? pucchaa| kadAcit arddha sahita chai, madhya rahita cha ho sapradezI tAya / / goyamA ! sia saaDDhe amajjhe spese| 45. kadAcita saMkha-pradeziyo, arddha rahita chai ho madhya sahita kahivAya / 45. siya aNaDDhe samajhe sapaese / sapradeza kahiye tasu, Agala nisuNo ho e bihunoM nyAya / / 46. be bheda saMkha-pradeziyA nAM, sama-pradezika eka hai| dusaro je bheda te, viSama-pradeza vizekha hai / / 47. je arddha sahita madhya rahita chai, sapradeza te sama khaMdha hii| 47. yaH samapradezika: sa sAjhe'madhyaH itarastu viparIta je arddha rahita madhya sahita chai, sapradeza teha viSama vhii|| iti / (vR0 pa0 233) 48 *jima saMkha-pradeziyo khaMdha kahyo, asaMkhapradezI ho timahija khivaay| 48. jahA saMkhejjapaesio tahA asaMkhejjapaesio vi timahija anaMtapradeziyo, vimala vicAro ho sama viSama noM nyaay|| aNaMtapaesio vi| (za0 5/164) 46. prabha! paramANu anya paramANa nai, deseNaM ho desa phusai teha / 46. paramANupoggale NaM bhaMte ! paramANupoggalaM phusamANe syaM potA maiM eka deze karI, bIjA noM ho ika deza pharseha // ki deseNaM desaM phusai / 50. deseNaM dese phusai, potA naiM ho ika deze kari tAya / 50. deseNaM dese phusai / bIjA nAM bahu dezAM pratai, phasa~ chai ho bIje bhaMge e vAya / / 51. kai deseNaM savvaM phUsai, te potA nai ho eka deze kari jANa / 51. deseNaM savvaM phUsai / bIjA paramANa sarva nai, pharsa chai ho tIja bhaMga pichANa // 52. desehiM desaM phusai, te potA nai ho bahu deze kari joya / 52. desehiM desaM phusai / bIjA nAM ika deza naiM, pharse chai ho bhaMga cautho hoya // 53. desehiM dese phusai, te potA nai ho bahu deze kari dekha / 53. desehiM dese phusai / bIjA nAM bahu deza ne, phasai chai ho bhaMga paMcama pekha // 54. desehiM savvaM phusai, te potA nai ho bahu deze kari tAya / 54. desehiM savvaM phusai / bIjA paramANu sarva naiM, phasai chai ho bhaMga chaTTo kahAya // 55. savveNaM desaM phUsai, te potA meM ho sarva karinaM tivaar| 55. savveNaM desaM phUsai / bIjA nAM eka deza naiM phaseM chai ho bhaMga saptama sAra / / 56. savveNaM dese phUsai, te potA naiM ho sarva karinai tAma / 56. sabveNaM dese phusai / bIjA nAM baha deza naiM phasai chai ho bhaMga AThamoM aam|| 57. sabveNaM savvaM phUsai, te potA na ho sarva karine bhAla / 57. savveNaM savvaM phUsai ? bIjA paramANa sarva nai phasai chai ho bhaMga navamoM nhAla / paramANu-pudgala sparzanA sambandhI yaMtra: 2-1 Mru|9| / TRIKINr / / / / " *laya: vIra suNo morI vInatI ly| pUja moTA mAMjai Jain Education Intemational Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58. jina kahai je paramANuo, paramANu naiM ho aTha bhaMga pharse nAMya / savyeNaM savvaM phusai. te sarve kari ho sarva prati pharsAya // prati 59. ima paramANu tiko, dupradezI ho saMgha sAtameM naya meM bhaMge kari doSa bhaMge ho nahi phaseM 60. doya AkAza pradeza meM, dvipradezika ho rahyo savveNaM desaM phusai, sarva paramANu ho deza pharmAya / tAya // jada tAya / pratai pharsAya || jada tAya 3 61. eka AkAza-pradeza meM dvipravezika ho rahyo hvaM savveNaM savvaM phusai. sarva paramANu ho sarva pratai pharsAya / / 62. paramANu yudgalatiko jipradezika ho va chele viNa bhAMge karI, ghura pada bhaMge ho nahi 62. triNa AkAza pradeza meM tripravezika ho rahyo savveNaM desa phusai, sarva paramANu ho deza pratai pratai pharseha / phase ha 64. doya AkAza pradeza meM be deza chai eka pradeza meM, 65. eka pradeze be deza hai, tripradezika ho rahyo suvizeSa ! eka pradeze ho rahyo che ika deza || tyAMneM pharse ho paramANuo tAsa / savvega deze phusai, sarva paramANu ho bahu deza nuM phAsa || 66. eka AkAza pradeza meM tripradezika ho rahyo huve jada tetha savveNaM savvaM phusai, sarva paramANu ho sarva prata 67. jiNa rIte paramANuo, pharsAvyo ho tripradezI saMghAta | evaM dama pharsAviye, yAvat kahiye ho anaMtapradezika sAtha // 65. he prabhu! khaMdha dvipradeziyo paramANu ne ho pharsato kima hoya / toje navameM bhAMge pharsaNA, zeSa bhAMge ho pharse nahIM koya / / , jada tAya pharsAya || 61. doya AkAza-pradeza meM deseNaM savvaM phusai 70. eka AkAza pradeza na dvipradezika ho rahyo dvipradezI ho deza karI dvipradezika ho rahyo savveNa savvaM phusai dvipradezika ho 71. pula je dupradeziyo, vali ane jada tAsa / sarva phAsa || jada tAta / sarva karo sarva phAsa || ho dvipradezika ne jAga / pahile tIje sAta meM, bali navameM ho bhaMga kara phasaNa || 72. donaM saMdha dupradeziyA, rahyA ho bece gagana deseNa dese phusai nija deze kari ho anya deza pradeza | pharsesa / / 73. doya AkAza pradeza meM, rahyo che ho dvipradezika eka eka gagana pradeze bIjo rahyo, deseNaM ho savvaM phusai deva || 74. eka AkAza-pradeza meM rahyo ho dupradeziyo eka che / ve gagana-praye bIjo rahyo, sabbe ho desa phusai dekha // 58. goyamA ! no deseNaM desaM phusai, no deseNaM de phusai, no deseNaM savvaM phusai, savveNaM savvaM phusai / ( 0 5 / 165) 51. paramANuyogyale dupae siyaM phulamANe saptama mehi phusai // 60. yadA dvipradezikaH pradezadvayAvasthito bhavati tadA tasya paramANuH sarve spRzati paramApostadezasyaiva viSayasyAt / 69. yadA tu dvipradezikaH pariNAmasaukSmyAdekapradezastho bhavati tadA taM paramANuH sarveNa sarvaM spRzatItyucyate / 62. paramANupale tippasiyamamANe tipacchimahi tihi kusa | 63. yadA tripradezikaH pradezatrayasthito bhavati tadA tasya paramANuH sarveNa dezaM spRzati paramANosA viSayatvAt / (bu0 10 234) 64,65. yadA tu tasyaikatra pradeze dvau pradezau anyatrako'vasthitaH syAttadA ekapradezasthitaparamANudrayasya para mANoH sparzaviSayatvena sarveNa dezI spRzatItyucyate / 66. yadA tvekapradezAvagADho'sau tadA sarveNa sarva spRzatIti / (30 10 234) 67. jahA paramANupoggale tippaesiyaM phusAvio evaM phusAveyavvo jAva aNatapaesao / ( 0 5 / 166) 65. esae bhaMte! baMdhe paramANupoggalaM phulamAge ki deseNaM detaM phusai ? pucchA / tatiya-navamehi phusai / 66. yadA dvipradezikaH dvipradezasthastadA paramANuM dezena sarva spRSatIti / ( vR0 pa0 234) 70. yadAtveka pradezAvagADho'sau tadA sarveNa sarvamiti / ( vR0 pa0 234 ) 71. duppaesao duppaesiyaM phusamANe paDhama tatiya-sattamanayame kula / 72. yadA dvipradeziko pratyekaM dvipradezAvagADhI tadA dezena dezamiti / ( pR0 pa0 234) 73. yadA tveka ekatrAnyastu dvayostadA dezena sarvamiti / ( vR0 pa0 234) ( vR0 10 224 ) 74. tathA sarveNa dezamiti saptamaH / za05, u0 7, DhAla 86 66 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75. navamastu pratIta eveti / (va0pa0 234) 75. ika-ika AkAza-pradeza meM, dvipradezika ho rahyA chai bihaM tAsa / savveNaM savvaM phUsai, nija sarve kari ho anya sarva hI phAsa / / 76. dvipradezika khaMdha tiko, tripradezika ho pharsato cIna / prathama caraNa triNa-triNa bhaMgA phaseM chai ho na pharse madhya tIna / / 76. duppaesio tippaesiyaM phusamANe Adillaehi ya, pacchillaehi ya tihiM phusai, majjhimaehi tihiM vipaDiseheyavvaM / 77. be pradeze rahyo dupradeziyo, tIna pradeze ho tripradezI rahaMta / deseNaM desaM phusai, nija deze kari ho anya deza pharsata / / 78. be pradeze rahyo dupradeziyo, be pradeze ho tripradezI rahesa / eka pradeze be pradeza chai, eka pradeza ho rahyo chai ika deza / / 79. eka pradeze be pradeza chai, tyAMnai phasai ho dvipradezI noM deza / deseNaM dese phusai, ika deze kari ho bahu deza pharsesa / / 80. be pradeze rahyo dupradeziyo, eka pradeze ho tripradezI rahaMta / deseNaM savvaM phUsai, nija deze kari ho sarva pratai pharsata / / 81. eka pradeze rahyo dupradeziyo, tIna pradeze ho tripradezI rahaMta / savveNa desaM phusai, nija sarve kari ho anya deza pharsata / / 82. ika pradeze rahyo dupradeziyo, be pradeze ho tripradezI rahesa / eka pradeze be deza cha, eka pradeze ho rahyo chai ika deza / / 83. eka pradeze be pradeza cha, tyAMne phasai ho dvipradezI vizeSa / savveNaM dese phusai, nija sarve kari ho phasaiM bahu deza / 84. ika pradeze rahyo dupradeziyo, eka pradeze ho tripradezI rahaMta / savveNaM savvaM phusai, nija sarve kari ho anya sarva pharsaMta / / 85. pahilo dujo naiM tIsaro, saptama aSTama ho navamoM pahichANa / pha0 SaTa bhaMge karI, madhya triNa bhaMge ho nahiM phaseM jANa / / 86. jima dvipradezika khaMdha te, pharmAvyo ho tripradezI nai tAma / evaM ima pharmAyavo, yAvat kahivo ho anaMtapradezI ne Ama / / 87. khaMdha prabhu ! tripradeziyo, paramANa nai ho kitai bhaMga pharsata / jina kahai tIna bhaMge karI, tIje chaThe ho navameM kari haMta / / 88. tIna AkAza pradeza meM, ro chate ho tripradezika jeha / desaNaM savvaM phusai, nija deze kari ho sarva pratai pharseha / / 86. doya AkAza pradeza meM, tripradezika ho rahyo havai suvizeSa / eka pradeze be pradeza chai, eka pradeze ho rahyo che ika deza / 10. eka pradeze be deza cha, tiko phasa~ ho paramANu prati tAsa / desehi savvaM phusai, bahu deze kari ho sarva paramANa phAsa // 61. eka AkAza pradeza meM, tripradezika ho rahyo huvai jada tetha / savveNaM savvaM phUsai, nija sarve kari ho sarva paramANa pharseta / / 12. tripradezika khaMdha tiko, pharsato ho dvipradezo naiM joya / pahile tIje cauthe vali cha, saptama navameM ho bhaMge kari hoya / / 63. triNa pradeze rahyo tripradeziyo, be pradeze ho dvipradezI rahaMta / deseNaM desa phusai, nija deze kari ho anya deza pharsata / / 86. duppaesio jahA tippaesiyaM phusAvio evaM phusAve yanvo jAva aNaMtapaesiyaM / (za0 5/167) 87. tippaesie NaM bhaMte ! khaMdhe paramANupoggalaM phusamANe pucchA / tatiya-cha?-navamehiM phusi| 62. tipaesio dupaesiyaM phusamANe paDhamaeNaM, tatieNaM, cauttha-chaTTha-sattama-navamehi phusai / 70 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64. triNa pradeze rahyo tripradeziyo, eka pradeze deseNaM savvaM phusa, nija deze kari ho 15. ve pradeze tripradeziyo, eka pradeze ho ika pradeze ika deza hai, doSa praveze ho dvipradezika rahesa / 6. eka pradeze ve deza ke tirka pharsa ho dvipradezI nuM deza / desehi desa phusai, bahu deze kari ho anya ika deza pharsesa | 17. ve pradeze rahyo tripradeziyo, eka pradeze ho rahyA cha doya deza / ika pradeze eka deza chaM, dvipradezika ho eka pradeza rahesa / / 1. eka pradeze ve deza hai, tike pharse ho dvitradezika saMgha / desehi savvaM phusai, bahu deze kari ho sarva pratai pharsada // 16. ika pradeze rahyo vipradeziyoM, doya pradeze ho dvipradeziyo jANa / ho dvipradezI raha~ta / sarva prata phasaMta // rAyA cha doSa deza / saNa de phusa, nija sarve kari ho eka deza phasaNa || 100 eka pradeza rahyo trideziyo, eka pradeza ho dvipradezI rahaMta / savveNaM savvaM phusai, nija sarve kari ho sarva pratai pharsaMta / / 101. tIna pradeziyo saMgha tiko vali anero ho tridezika saMgha / teha pratai pharsato chato, sarva sthAnake ho nava bhaMge pharsada // 102. trinapradeze rahyo tripradeziyo, tIna pradeze ho bali dujo piNa rahata / deseNaM desa phusa, nija deze kari ho anya deza pharsata // 103. triNa pradeze rahyo tripradeziyo, doya pradeze ho dUjo khaMdha tripradeza | eka pradeze ve deza chai, eka pradeze ho ika deza hai zeSa || 104. eka pradeze ve deza hai, tiNa ne phasa ho videzI no deza / deseNaM dese phusai, ika deze kari ho bahu deza pharsesa // 105. triNa pradeze rahyo tripradeziyo, eka pradeze ho anya saMdha tripradezi / deseNaM savvaM phusai, ika deze kari ho sarva prate pharsesi // 106. ve pradeza rahyo vipradeziyo eka pradeze ho doya deza rahesi / ika pradeza ika deza chai, tIna pradeze ho anya khaMdha tripradezi || 107. eka praveze ve deza hai, tiko pharse ho tripradezI noM deza / desehi desaM phusai, bahu deze kari ho ika deza pharsesa / / tripradezI ho doya khaMdha vizeSa / ika ika pradeze ho deza chai eka eka // / tike pharse ho anya nAM bahu deza / kari ho bahu deza pharsesa | 105 ve ve pradeza viSe rhaa| " ika ika pradeze be deza chai, 102. eka pradeze ve deza cha, dehi dese phusai, bahu deze 110. ve pradeza rahyo tripradeziyo eka pradeze ho rahyA che doya deza / ika pradeze ika deza che, eka pradeze ho anya khaMdha tripradeza || 111. ika pradeze ve deza che, tike pharse ho tripradezI saMgha / desehi savvaM phusai, bahu deze kari ho sarva prate pharsada // 112. ika pradeze rahyo tripradeziyo, tIna pradeze ho anya saMgha tridezi / satreNaM de kusa, nija sarve kari ho anya deza pharzesi // 101 samAsa i phusai / za05, u07, DhAla 8671 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113. ika pradeze rahyo tripradeziyo, doya pradeze ho anya khaMdha tripradezi / eka pradeze be deza chai, eka pradeze ho ika deza rahesi // 114. eka pradeze be deza chai, tiNa nai phase ho tripradezI khaMdha / savveNaM dese phusai, nija sarve kari ho bahu deza pharsaMda / / 115. ika pradeze rahyo tripradeziyo, eka pradeze ho anya khaMdha tripradezi / savveNaM sabvaM phusai, khaMdha sarve kari ho sarva prate phaseM si / / 116. jima tripradezI khaMdha te, phasavyio ho tripradezo saMghAta / imahija te tripradeziyo, jAva jor3avo ho anaMtapradezI sAtha / / 117. jema kahya tIna pradeziyo, o to phasa~ ho paramANu prati jeha / vali pharse dvipradezika pratai, jAva phase ho anaMtapradezI prateha / / 118. tima cyAra pradezika Adi de, anaMtapradezika ho khaMdha teha vikhyAta / phase paramANuAM prate, jAvat pharse ho anaMtapradezika jAta // 116. deza aMka sattAvana taNo, A to AkhI ho navyAsImIM DhAla / bhikkhu bhArImAla RSarAya thI, 'jaya-jaza' saMpati ho sukha haraSa vizAla // 116. jahA tipaesio tipaesiyaM phusAvio evaM tippaesio jAva aNaMtapaesieNaM sNjoeyvyo| 117,118. jahA tipaesio evaM jAva aNaMtapaesio bhaanniybvo| (za0 5/168) DhAla : 60 1. pudgalAdhikArAdeva pudgalAnAM dravyakSetrabhAvAn kAlatazcintayati / (vR0 pa0 234) 2. paramANupoggale NaM bhaMte ! kAlao kevacciraM hoi ? dUhA 1. pudgala nAM adhikAra thI, te pudgala nAM tAya / dravya kSetra vali bhAva prati, kAla thakI kahivAya / / 2. prabhu ! paramANU kAla thI, kito kAla rahai tAya ? iha vidha dravya prati kAla thI, prazna kiyo sukhadAya / / *zrI jina vAgare, amRta-vANa udAro re, goyama pUchatA, sarasa prazna sukhakAro re| (dhra padaM) 3. zrI jina bhAkha jaghanya thA re, eka samaya suvizeSi / utkaSTa kAla asaMkha hI re, ima jAva anantapradezi re // 4. vRttikAra ima Akhiyo, asaMkha kAla uparaMta / ekarUpa pudgala taNo, rahivU sthiti na huMta // [jina guNasAgarU, vayaNa sudhA suvadIto re, adhika ojAgarU, goyama prazna punIto re|] 5. prabhu ! eka pradeza viSe rahyo, pudgala je kaMpamAna / te sthAna tathA anya sthAnake, kito kAla rahai jAna ? *laya : zreNika ghara AyAM pacha re kAya / 3. goyamA ! jahaNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM asaMkhejja kAlaM / evaM jAva annNtpesio| (za0 5 / 166) 4. asaMkhyeyakAlAtparaH pudgalAnAmekarUpeNa sthityabhAvAt / (vR0 pa0 235) 5. egapaesogADhe NaM bhaMte ! poggale see tammi vA ThANe ghA, aNNammi vA ThANe kAlao kevacciraM hoi ? 72 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM ukkoseNaM AvaliyAe asaMkhejjaibhAgaM / 7. evaM jAva asNkhejjpesogaaddhe| (za0 5 / 170) 6. zrI jina bhAkhai jaghanya tho, samaya eka cala mAga / utkRSTa AvalikA taNa, asaMkhyAtamaiM bhAga / / 7. ima yAvat AkAza noM, asaMkhejja pradeza / ____ avagAhyo pudgala tiko, sakaMpa ito rahesa / / 8. prabhu ! ika AkAza-pradeza meM, pudgala kaMpa rahIta / acalapaNe rahai kAla thI, kito kAla saMgIta ? 6. jina kahai samaya ika jaghanya thI, utkRSTa kAla asaMkheja / ima jAva asaMkha-pradeza naM, avagAhyoja nireja' // 10. ika guNa kAlo vaNNao, pudgala he bhagavAna ? kito kAla rahe kAla tho? hiva uttara jina vAna / / 11. jaghanya thakI ika samaya cha, utkRSTo ima nhAla / kAla asaMkhyAto kaho, ima jAva anaMtaguNa kAla / 12. ima varNa gaMdha rasa pharza chai, jAva anaMtaguNa lakSa / sUkSma bAdara pariNato, pudgala imaja pratyakSa / / 8. egapaesogADhe NaM bhate ! poggale niree kAlao kevacciraM hoi? 6. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM asaMkhejjaM kAlaM / evaM jAva asaMkhejjapaesogADhe / (za0 5 / 171) 10. egaguNakAlae NaM bhaMte ! poggale kAlao kevacciraM hoi? 11. goyamA ! jahaNNeNaM ega samayaM, ukkoseNaM asaMkhejja kAlaM / evaM jAva aNaMtaguNakAlae / 12. evaM vaNNa-gaMdha-rasa-phAsa jAva aNaMtaguNalukkhe / evaM suhumapariNae poggale, evaM bAdarapariNae poggale / (za0 1172) 13. saddapariNae NaM bhaMte ! poggale kAlao kevaccira hoi? 13. zabda-pariNata pudgala prabhu ! kAla thakI pahichANa / / zabdapaNe je vartato, kito kAla rahai jAna ? 14. jina kahai samaya ika jaghanya tho, hivai utkRSTa sumAga / AvalikA chai tehanoM, asaMkhyAtamaiM bhAga / 15. zabdapaNe nahiM pariNamyAM, azabda-pariNata jeha / jima ika guNa kAlo kahyo, timahija kahi eha // 14. goyamA ! jahaNNeNaM ega samayaM, ukkoseNaM AvaliyAe asaMkhejjaibhAgaM / (za0 // 173) 15. asaddapariNae NaM bhaMte ! poggale kAlao kevacciraM hoi ? goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM asaMkhejjaM kaalN| (za0 5 / 174) 16. paramANupoggalassa NaM bhaMte ! aMtaraM kAlao kevacciraM hoi ? 17. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM asaMkhejja kaalN| (za0 1175) 18. duppaesiyasa NaM bhaMte ! khaMdhassa aMtaraM kAlao kevacciraM hoi ? goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM aNaMtaM kaalN| 16. prabhu ! paramANa-pudgala taNoM, kito aMtaro joya ? khaMdha mAhai te rahi karI, vali paramANu hoya / / 17. jina kahai samaya ika jaghanya thI, hivai utkRSTo joya / kAla asaMkhyAto kahyo, pachai paramANu hoya // 18. prabha! dupradeziyo khaMdha taNo, kito aMtaro nhAla ? jina kahai samaya ika jaghanya thI, utkRSTa anaMto kAla / / 16. dupradeziyA khaMdha tiko, anya khaMdha meM mila soya / tathA paramANapaNa thai, dvipradezika vali hoya // 20. ima anaMta kAla noM AMtaro, dUpradezika noM prabaMdha / evaM jAvat Akhiyo, anaMta-pradezika khaMdha // 21. ima tripradezika khaMdha valI, anaMtapradezo paryaMta // __sthiti utkRSTa kAla asaMkha noM, aMtara-kAla anaMta / / 22. prabhu ! ika pradeza avagAhiyo, sakaMpa pudgala soya / kAla thakI tasu AMtaro, kitA kAla noM hoya? 20. evaM jAva annNtpesio| (za0 5 / 176) 22. egapaesogADhassa NaM bhaMte ! poggalassa seyassa aMtaraM kAlao kevacciraM hoi ? 1. nisskmp| 1.5, u07, DhAla 60 73 Jain Education Intemational Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 23. sakaMpa pudgala tAya, te phoTo niSkaMpa hai| vali sakaMpaja thAya, ika pradeza avagADha je // 24. *jina kahai samaya ika jaghanya thI, utkRSTa kAla asNkhej| ima jAva asaMkha pradeza naM, avagAhyoja saeja' / / 24. goyamA ! jahaNNaNaM egaM samayaM, ukkoseNaM asaMkhejja kAlaM / evaM jAva asaMkhejjapaesogADhe / (za0 5 / 177) 25. egapaesogADhassa NaM bhaMte ! poggalassa nireyassa aMtaraM kAlao kevacciraM hoi ? 25. prabha ! eka pradeza avagAhiyo, akaMpa pudagala soya / kAla thakI tasaM AMtaro, kitA kAla noM hoya ? 27. goyamA ! jahaNaNaM ega samayaM, ukkoseNaM Avali yAe asaMkhejjaibhAgaM / 28. evaM jAva asaMkhejjapaesogADhe / soraThA 26. akaMpa pudgala tAya, te phoTo sakaMpa thaI / vali akaMpaja thAya, ika pradeza avagADha je / / 27. "jina kahai samaya ika jaghanya thI, utkRSTo ima mAga / kahiyai AvalikA taNe, asaMkhyAtamaiM bhAga / / 28. ima jAva asaMkha-pradeza meM, avagAhyoja nireja / tasu jaghanyotkRSTa aMtaro, pUravavat kaheja // 26. kAla akaMpa taNo jito, akaMpa aMtara teha / kAla akaMpa taNo jito, sakaMpa aMtara jeha / / 30. ika guNa kAlA pramukha je, varNa gaMdha rasa phAsa / sUkSma pariNata poggalA, bAdara pariNata tAsa / / 31. tasaM saMciTThaNakAla te, jito pUrva kahyo nhAla / aMtara piNa tasaM tetalo, aMtara sthiti tulya kAla / / 32. "jima ika guNa kAlo Adi de, kito kAla rahai nhAla? eka samaya chai jaghanya thI, utkRSTa asaMkha kAla / / 33. tima ika guNa kAlo Adi de, tasuM aMtara piNa nhAla / eka samaya chai jaghanya thI, utkRSTa asaMkha kAla / / 34. ima varNa gaMdha rasa pharza je, sUkSma bAdara pariNata / kAla rahai chai jetalaM, titaro aMtara lahata // 30. vaNNa-gaMdha-rasa-phAsa-suhamapariNaya-bAyarapariNayANaM / prapatra 31. etesi jaM ceva saMciTThaNA taM ceva aMtaraM pi bhANiyabvaM / (za0 5/178) soraThA 35. ika guNa kAlatva Adi, tehanA aMtara naiM viSe / dviguNa kAla pramukhAdi, jAva anaMta guNa prati lahai // 36. ika ika guNa rai mAMhi, asaMkha-asaMkha addhA rahyA / anaMtapaNAM thI tAhi, aMtarakAla anaMta h|| 1. parivartita hokara sakampatA chor3akara *laya : zreNika ghara AyAM pachai re 2. sakampa 74 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37. ima kAla anaMto soya, aMtara tehano ha nahIM / asaMkha kAla ija hoya, zrI jinavacana pramANa thI" // (ja0 sa0) 38. "prabhu ! zabda-pariNata pudgala taNo, aMtara kitalu kaheja ? jina kahai samaya ika jaghanya thI, utkRSTa kAla asaMkheja / / 38. saddapariNayassa NaM bhaMte ! poggalassa aMtaraM kAlo kevacciraM hoi ? goyamA ! jahaNNeNaM egaM samaya, ukkoseNaM asaMkhejjaM kAlaM / (za0 5/176) 36. asaddapariNayassa NaM bhaMte ! poggalassa aMtaraM kAlao kevacciraM hoi ? 40. goyamA ! jahaNNaNaM egaM samayaM, ukkoseNaM AvaliyAe asaMkhejjaibhAgaM / (za0 5/180) 41. eyassa NaM bhaMte ! davaTThANAuyassa, dravyaM-pudgaladravyaM tasya sthAna-bhedaH paramANu dvipradezikAdi tsyaayuH-sthitiH| (vR0 pa0 236) 36. azabda-pariNata je prabhu ! pudgala noM pahichANa / kAla thakI aMtara kituM ? hiva bhAkhai jagabhANa / / jaghanya thakI ika samaya noM, hivai utkRSTa sumAga / kahiye AvalikA taNo asaMkhyAtamoM bhAga / / 41. he prabha! pudgala dravya noM, sthAna-bheda te vicitta / paramANu dvipradezAdide, tehanI sthiti lahita / vA0--pudgala dravya no je sthAna te bheda, etale paramANu, dvipradezika tripradezika jAva anaMtapradezika khaMdha e pudgala dravya nAM anaMtA bheda ch| tehanai pudgala dravya nAM sthAna kahIjai / teha sthAna no Ayu te sthiti kahiye / etale pudgala dravya nAM sthAnaka nAM Ayu nai dravyasthAnAyu kahiye / 42. kSetra AkAza taNAM jika, sthAna bheda bahu tAya / pudgala kSetra avagAhiyA, tehanI sthitI kahAya / / 40. 42. khettaTThANAuyassa, kSetrasya--AkAzasya sthAnaM-bhedaH pudgalAvagAhakRtastasyAyu:-sthitiH / (vR0pa0236) 43. ogAhaNaTThANAuyassa, 43. avagAhana pudgala taNI, tAsa sthAna bahu jANa / vividha prakAre te acha, tehanI sthito pichANa // 44. bhAva kRSNa varNAdi je, sthAna bheda bahu joya / aneka prakAra karI acha, tAsa sthitI avaloya / / 44. bhAvaTThANAuyassa bhAvastu kAlatvAdiH / (vR0 pa0 236) 45. nanu kSetrasyAvagAhanAyAzca ko bhedaH ? (vR0 pa0 236) 46,47. kSetramavagADhameva, avagAhanA tu vivakSitakSetrAdanyatrApi pudgalAnAM tatparimANAvagAhitvamiti / (vR0 pa0 236) soraThA 45. kSetra-sthAna-sthiti mAMya, vali avagAhana-sthAna meM / kavaNa phera kahivAya? kahUM vRtti avaloka naiM / / 46. jitA AkAza-pradeza, pudgala dravya avagAhiyA / tehija pramANa kahesa, kSetra AkAza pradeza naM // 47. vAMchita kSetra thI joya, anya ThikANe piNa hvai| avagAhana avaloya, pudgala dravya taNI achai / / 48. kSetra AkAza pradeza, avagAhana pudgala taNo / tiNa kAraNa suvizeSa, judA kSetra avagAhanA // 46. dravya kSetra aru kAla, bali bhAva e cihu~ taNAM / sthAna taNI sthiti nhAla, alpabahutva tehanI hivai| 50. *jina kahai thoDA sarva tho, kSetra sthAna sthiti joya / kSetra arUpipaNe karI, pudgala rUpI hoya / / *laya : zreNika ghara AyAM pacha re 46. kayare kayarehito appA vA ? bahuyA vA ? tullA vA? visesAhiyA vA? 50,51. goyamA ! savvatthove khettaTThANAue, kSetrasyAmUrtatvena kSetreNa saha pudgalAnAM viziSTabandhapratyayasya snehAderabhAvAnnakatra te ciraM tiSThanti / (1050236) za05u.7, hAla 6. 75 Jain Education Intemational Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51. kSetra sAtha pudgala taNo, pratyaya baMdha viziSTa / snehAdika nAM abhAva teM, ekatra cira nahi tiSTha // 52. pudagala ika kSetraja viSe, ghaNAM kAla rahai nAMya / tiNa kAraNa thor3I kahI, kSetra-sthAna-sthiti tAya / / 53. avagAhana-sthAna-sthiti tehathI, asaMkhaguNA kahivAya / dravya-sthAna-sthiti tehathI, asaMkhaguNA adhikAya / / 54. bhAva-sthAna-sthiti tehathI, asaMkhagUNA avaloya / hiva vRtti thI vAratA, nyAya kahaM te joya / / 53. ogAhaNaTThANAue asaMkhejjaguNe, davaTThANAue asaMkhejjaguNe / 54. bhAvaTThANAue asNkhejjgunne| (za0 5/181) 55. khettAmuttattAo teNa samaM baMdhapaccayAbhAvA / to poggalANa thovo khettAvaTThANakAlo u / / (vR0pa0.36) soraThA 55. pudagala kSetra saMghAta, viziSTa baMdha pratyaya nhiiN| cira ika khitta na rahAta, kSetra rahya ima alpa addhA / / 56. avagAhana adhikAya, anya kSetra piNa te rahya / cira kAle rahivAya, pudagala nI avagAhanA / / 57. tiNa kAraNa ima tAya, kSetra viSe rahyA kAla thii| avagAhana adhikAya, anya kSetra piNa te rahai // 58. avagAhana noM nAza, to kSetra sthiti piNa pragaTa nahiM / avagAhana-sthiti thI tAsa, ima kSetra-sthiti adhika nahiM / / 56. khetra kAla je nhAla, agamana avagAhana saMbaddha / piNa avagAhana kAla, khetra addhA saMbaddha nahiM / 60. avagAhana nI nhAla, agamana kriyA nai viSe / niyata kSetra je kAla, vAMchita avagAhana chate // 61. avagAhanA nihAla, akSetra mAtra achai tikA / niyata kSetra naM kAla, tAsa abhAve piNa huvai / / 62. gamana kriyA meM jANa, avagAhana tihAM piNa achai / tiNa se adhika pichANa, kSetra kAla thI asaMkhaguNa / / 63. saMkocana kari jeha, athavA vikocana karI / avagAhana nivRtteha, to piNa dravya na nivatta / 64. pUrva rahyo dravya janna, te to cira kAle rahai / piNa pUrva avagAhanna, nivRtti-nAza thayo tsu|| 60. avagAhanAyAmagamanakriyAyAM ca niyatA kSetrAddhA vivakSitAvagAhanAsadbhAve / (vR0 pa0 236) 61. avagAhanAddhA tu na kSetramAtre niyatA, kSetrAddhAyA abhAve'pi tasyA bhAvAditi / (vR0pa0236) 62. jamhA tattha'NNattha ya sacciya ogAhaNA bhave khette / khettaddhAo'vagAhaNaddhA asaMkhaguNA / / (vR0pa0 236) 63,64. saMkocena vikocena coparatAyAmapyavagAhanAyAM yAvanti dravyANi pUrvamAsaMstAvatAmeva ciramapi teSAmavasthAnaM saMbhavati, anenAvagAhanAnivRttAvapi dravyaM na nivarttata ityuktam / (vR0pa0 236) 65. atha dravyanivRttivizeSe'vagAhanA nivartata evetyucyate-saMghAtena pudgalAnAM bhedena vA / (vR0pa0236) 66. teSAmeva yaH saGkSiptaH-stokAvagAhanaH skandho na tu prAktanAvagAhanaH / (vR0pa0236) 67. tatra yo dravyoparamo dravyAnyathAtvaM tatra sati / (vR0 pa0 236) 65. pUdagala nAM saMghAta, tiNa kari athavA bheda kari / dravya nivatyai thAta, avagAhana nI piNa nivRtti / 66. pudagala saMkSipta thAya, tadA stoka avagAhanA / piNa pUrvalI tAya, nahiM chai te avagAhanA // 67. tihAM je dravya nuM nAza, dravya anyathA ha chate / pUrva dravya viNAsa, nAza pUrva avagAhana nu|| 76 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68. avagAhana naM kAla, te dravya kiso nihAla ? dravya viSe saMbaddha ache / citta lagAI sAMbhalo || 61. saMkocana vikoca, vihaM rahita je dravya chate / avagAhanA agoSa, niyatapaNe karitasuM saMbaddha // 70. dravya nIM je avagAhanna, saMkoca vikoca dravya nuM / to dravya nAza ma janna, puvva avagAhana nAza // 71. dravya saMkoca laheja tathA vikocana huM chate / avagAhanA viSeja, niyatapaNeM kari saMbaddha nahIM || 72. saMkoca vikoca jAna, tiNa kari avagAhana tadA / nivRtta bhaye pichANa dravya taNI nivRti nadhI // 73. ima avagAhana mAMva, niyatapaNaM kari dravya nuM / asaMbaddha kahivAya, kuzAgrabuddhi kari dekhiye // 74. hi kAraNa kahivAya, avagAhana rA kAla thI / asaMkhaguNA adhikAya, dravya sthAna sthiti naiM kaha yuM // 75. bhaMga dravya noM thAya, piNa tehanAM vrnnaadike| te guNa paryAya, paNa kAla laga je rahe / 76. saMghAtana neM bheda, tiNa kari dravya miTayo tiko / che pajavA aviccheda, jima pRSTapaTe zuklAdi guNa // 77. saha guNa miTaja jAna, nahi dravya nahi avagAhanA / ima pajavA cira sthAna dravya ne acira kA artha | 7. saMghAtana aru bheda, e behaM kari je baMdha-saMbaMdha je tadanurvAttanI veda, nisyaIja che dravya addhA // 76. piNa nahi guNa noM kAla, saMghAta bheda addhA saMbaddha / saMghAtAdI nhAla to piNa guNa keDai rahai // kSetra anai avagANa, dravya anai vali bhAva nAM / sthAnaka nI sthiti jAna, alpa bahutva ima teha taNI // 81. sarva kI alpa veta, zeSa asaMkhaguNAM kahyA // saMgraha kara e kahA / dravya taNAM je kAla thii| asaMkhaguNo adhikAya, bhAva sthAna sthiti noM kahyo / pUrva AsI eSa tasuM 82. tija kAraNa kahivAya, 80. 83. *deza aMka satAvana taNo, e neUmI DAla bhikSa bhArImAla RSarAya thI, 'jaya jaya' maMgalamAla || *laya zreNika ghara AyAM parcha re 68. avagAhanAdvA dravye'vabaddhA -- niyatarakhena sambaddhA, katham ? ( vR0 pa0 237 ) 69. socAkocAcya savikopAdi parihRtvetyarthaH avagAhanA hi dravye savikocyorabhAve sati bhavati tatsadbhAve ca na bhavatItyevaM dravye'vamAhanAnipatatvena saMbaddhetyucyate / ( 0 10 237 ) 71. na punardvayyaM saGkocavikocamAtre satyapyavagAhanAyAM niyatatvena saMbaddhaM / ( 0 pa0 237) 72. saGkocavikocAbhyAmavagAhanAnivRttAvapi dravyaM na nivarttate / ( vR0 pa0 237 ) 73. ityavagAhanAM tamriyatatvenAsaMbaddhamityucyate / ( vR0 pa0 237 ) yathA 76. saMvAtAdinA dravyoparame'pi paryavAH santi, ghRSTapaTe zuklAdiguNAH / ( vR0 pa0 237 ) 77. sakalaguNoparame tu na tadravyaM na cAvagAhanA'nuvarttate, anena paryavANAM ciraM sthAnaM dravyasya tvaciramityuktam, ( vR0 pa0 237) 78. saGghAtabhedalakSaNAbhyAM dharmAbhyAM yo bandhaH - sambandha - stadanutanI tadanusAriNI / ( 0 10 227 ) 76. na punarguNakAlaH saMghAtabhedamAtrakAlasaMbaddhaH, saGghAtAdi bhAve'pi guNAnAmadarzanAditi 0 0 237 ) 01. togAhaNadavve bhAvadvANAuyaM pa appa bahuM / bese sampara sesA ThANA asaMkhejjaguNA // 1 // (402 / 101 saMgahI gAhA) -- 1 za05, u0 7, DhAla 10 77 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 61 dUhA 1. pUrve AUkho kahya u, AraMbhAdi-sahIta 2. he bhadaMta ! bhava-aMta ! prabhu AraMbha- sahita syUM nArakI, 3. athavA AraMbha - rahita cha~, Ayukta chai jeha / DaMDaka cavIseha || ! bhayAMta ! he bhagavAna ! parigraha sahita pichANa ? parigraha -rahita jagIsa ? ima goyama pUche chate, jina bhAkhai suNa zIsa ! * jaya jayakArI vANa jineMdra nI, dIpaka deva dinaMdo re / zItala caMda sarIkhA svAma jI, jaya jaza karaNa jinaMdo re / / (dhrupadaM ) 4. neraiyA AraMbha-parigraha- sahita chai, AraMbha-rahita na thAyo re / parigraha - rahita nahIM chai nArakI, prabhu ! kiNa arthe e vAyo re ? 5. jina kahai nArakI pRthvIkAya neM, AraMbha-pIDa pamAyo / yAvat pIr3a karai tasakAya naiM hiva nisuNo tasu nyAyo / soraThA 6. avrata AzrI eha, athavA mana kara naiM haNaM / kiNaki kAya neM teha, pIr3a pamAvai vali ha // 7. *zarIra parigrahavaMta chai nArakI, tana nIM mUrchA tAso / karma parigrahavaMta chai neraiyA, grahaNa karI karma rAso // 8. sacitta acitta vali mizra dravye karI, parigraha sahita pichANo / tiNa arthe kari AraMbha - sahita chai, parigraha sahita sujANo || 6. prabhu ! asurakumAra AraMbha sahita cha ? pUchA eha vadIto / jina kahai AraMbha - parigraha- sahita chai, nahi AraMbha-parigraha-rahIto // 10. kiNa arthe ? taba jina kahai asura te, pRthvI pIr3a upAvai / yAvat trasa noM piNa AraMbha kareM, zarIra parigraha thAve // 11. karma parigrahavaMta grahaNa kiyA, bhavana parigrahavato / deva devI manuSya naiM manuSyaNI, tyAM sUM mamatva karato // *laya : AraMbha karato jIva saMka nahIM / 78 bhagavatI-jor3a 1. anantaramAyuruktam, ArambhAdinA athAyuSmata caturviMzatidaNDakena prarUpayannAha - ( vR0 pa0 237 ) 2. neraiyA NaM bhaMte! kiM sAraMbhA sapariggahA ? 3. udAhu aNAraMbhA apariggahA ? 4. goyamA ! neraiyA sAraMbhA sapariggahA, No aNAraMbhA apariggahA / ( za0 5 / 182 ) sekeNaTThaNaM bhaMte ! evaM buccaI - neraiyA sAraMbhA sapariggahA, no aNAraMbhA apariggahA ? 5. goyamA ! neraiyA NaM puDhavikAyaM samAraMbhaMti, jAva (saM0 pA0 ) tasakAyaM samAraMbhaMti / 7. sarIrA pariggahiyA bhavaMti, kammA pariggahiyA bhavaMti / 8. sacittAcitta mIsayAI davvAiM pariggahiyAiM bhavaMti / se teNaTTheNaM goyamA ! evaM buccai - neraiyA sAraMbhA sapariggahA, to aNAraMbhA apariggahA / (za0 5 / 183) 6. asurakumArA NaM bhaMte ! ki sAraMbhA ? pucchA / goyamA ! asurakumArA sAraMbhA sapariggahA, no aNAraMbhA apariggahA / ( za0 5 / 184 ) 10. se keNaTTheNaM ? goyamA ! asurakumArA NaM puDhavikArya samAraMbhaMti jAva tasakArya samAraMbhaMti, sarIrA parigahiyA bhavaMti | 11. kammA pariggahiyA bhavaMti, bhavaNA pariggahiyA bhavaMti, devA devIo maNussA maNussIo Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. tiyaMcayoniyA vali tiyaMcaNI, e piNa parigraha mAMhyo / AsaNa te to N besaNa taNo, sejyA zayana kahAyo // 13. bhaMDa mATI nAM bhAjana ne kalA, kAMsI-bhAjana matto / upakaraNa kucha kar3AhA lohanAM vRttikAra ima kahato // 14. sacitta acitta meM mitha dravye karI parigrahavaMta vicAro | tiNa artha AraMbha- sahita asura kA ima yAvat vaNiyakumAro / / 15. ekeMdrI jima naraka taNI pare, ayata AdhI iMdrI prabhu! AraMbha sahita parigrahasahita 18. jiNavidha beiMdrI meM Akhiyo, ima jAva tiryaMca paMceMdrI nIM pUchA kiyAM, jAva karma kahIje / vadoja ? 16. tiNahija rote pATha bhaNIjiye, nAraka jaima jAva zarIra parigrahavaMta chai, tana nIM mUrchA 17. bAhira bhaMDa matta upakaraNa te upakaraNa sarIkhA kahAyo / tanu rakSA arthe beMdrI karai ghara te parigraha mAMhyo / kahAve / bhAvai // cauridrI udaMto / parigrahavato // kahivAyo / 11. TaMka kahoje devA giri bhaNI, kUTa zikhara zela kahIjaM muMDa parvata bhaNI, e piNa parigraha mAMhyo / 20. zikharavaMta giri ne zikharI kahyo, kAMyaka namyA giri dezo | pATha pabhArA taNo e artha che, parigraha mAMhi kaheso / aMgasuttANi bhAga 2 meM 21. jala thala bila neM guphA kahI vali, gira ko parvata zikhara thakI pANI bhara, tehane 1. yaha jor3a jisa pATha ke AdhAra para hai usake Age pATha kA kucha aMga aura hai-- cittAcitamAeM dabbA parihiyAI bhavaMti' / jayAcArya ko upalabdha Adarza meM yaha pATha nahIM thA / aMgasuttANi ke pAThAntara meM bhI yaha sUcanA dI gaI hai ki eka anya Adarza meM yaha pATha nahIM milatA hai| ghara leNA / ukara keNAM // 12. tirikkhajoNiyA tirikkhajoNiNIo pariggahiyA bhavaMti, AsaNa-sayaNa 13. bhaMDa-masoyagaraNA pariggahiyA avaMti / iha bhANDAni mRnmayabhAjanAni mAtrANi - kopabhAjanAni upakaraNAni lohIkacchukAdIni (0 pa0 238) 14. savitAtimIsayAI dabAI parihiyAI bhavaMti se gomA evaM vada-asurakumArA sAraMbhA sapariggahA, no aNAraMbhA apariggahA / ( 0 5 / 105) 1 evaM jAva thaNiyakumArA / 15. egidiyA jahA neraiyA / (205/106) ekendriyANAM parigraho'yaspAsyAnAdavaseyaH / ( vR0 pa0 238) bediyA NaM bhate ki sAraMbhA saparimahA ? 16. diyA gaM puDhavikArya samAraMbhati jAva tasakArya samAraMbhaMti, sarIrA pariggahiyA bhavaMti / 17. bAhirA bhaMDa- mattovagaraNA pariggahiyA bhavaMti / ( za0 5 / 187 ) - upakArasAmyadrayANAM zarIrarakSArtha kAdInyavaseyAni / 18. evaM jAva cauridiyA / ( vR0 pa0 238) (802 / 100) kiM sAraMbhA paMcidiyatirikkhajoNiyA NaM bhaMte ! sapariggahA ? udAhu aNAraMbhA apariggahA ? taM caiva jAva kammA pariggahiyA bhavaMti, 16. TaMkA kUDA selA 'TaMkati chiTakA 'kutti kuTAni zikharANi ...' ti mudraparvataH / - ( vR0 pa0 238 ) 20. siharI panbhArA parigahiyA bhati 'sihara' li zikhariNaH zikharavato girayaH 'pabbhAra' tti ISadavanatA giridezAH / (50 10 230) 21. jala-thala - bila-guha-leNA pariggahiyA bhavaMti / ''tti parvatagRhA 'ujjhara' tti avakaraH parvatAdudakasyAghra patanaM / (bu0 pa0 238) 0 5 u0 7 DAla - 61 76 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. Nijjhara nIjjharaNo te jala zravai, cillala cikkhala samIlo / mizrodaka sthAna Akhyo vRtti meM, pallala prhlaadnshiilo|| 23. kedAravAna AkAra kyAr2yA taNe, taTavAna vA dezo / anya AcArya kyArayAM ija kahai, e vappiNA artha vizeSo / / 24. agaDa pATha noM artha kUo kahya, vali talAba draha jANI / nadI anai caukhUNI bAvar3I, e udaka sahita pichANI / / 25. vRtta vATalI puSkaraNI kahI, athavA kamala shiito| dIhiyA pATha noM artha khaMDokhalo', parigrahavaMta pratIto / / 22. nijhara-cillala-pallala 'nijjhara' tti nijhara-udakasya zravaNaM, "cillala' tti cikkhala midhodako jalasthAna vizeSaH 'pallala' tti prahlAdanazIlaH / (vR0 pa0 238) 23. vappiNA pariggahiyA bhavaMti, 'vappiNa' tti kedAravAn taTavAn vA dezaH kedAra evetynye| (vR050 238) 24. agaDa-taDAga-daha-naIo vAvI 'agaDa' tti kupa: 'vAvi' tti vApI caturasro jalAzaya vizeSaH / (vR0 pa0 238) 25. pukkhariNI-dIhiyA 'pukkha riNi' tti puSkariNI vRttaH sa eva puSkaravAn vA, 'dIhiya' tti sAriNyaH / (vR0pa0 238) 26. guMjAliyA sarA sarapaMtiyAo, 'guMjAliya' tti vakrasAriNyaH, 'sara' tti sarAMsi svyNsNbhuutjlaashyvishessaaH| (vR050 238) 27. sarasarapaMtiyAo yAsu sara:paMktiSu ekasmAtsaraso'nyasminnanyasmAdanyatra evaM saMcArakapATakenodakaM saMcarati tAH saraHsara:paMktayaH / (vR050 238) 28. bilapaMtiyAo pariggahiyAo bhvNti| 26. vakra nAli nI vAvI guMjAlikA, jala vakra nAli nisaraMto / aNakhaNiyo sara Azraya jala taNu, vali te sara nI pNto|| 27. ika sara setI anya sara dUsaro, tehathI anya sara tiijo| mAhomAMhi pANI Avato, e sara-sara-paMkti kahojo / / 28. bila nI pakti zreNa teNe karI, sarva prakAre soyo / tiryaMca paMcendrI tehanai grahyA, te parigraha meM hoyo| 26. drAkhAdika nAM maMDapa meM viSe, strI nara ramata ArAmo / puSpAdi taru sahita udyAna te, parigrahavaMta tmaamo|| 30. kAnana taru-sAmAnya sahIta te, nagara najIka AkhyAto / vana te nagara thakI alago kahyo, vana-khaMDa taru ika jaato|| 31. taru nI paMkti vanarAI kahI, devala sabhA po thabho / Upara cor3I heThe sAMkar3I, khAI parigraha lubho / / 26. ArAmujjANa Aramanti yeSu mAdhavIlatAdiSu dampatyAdIni te ArAmAH, 'udyAnAni' puSpAdimavRkSasaMkulAni utsa vAdau bahujanabhogyAni / (vR0pa0 238) 30. kANaNA vaNA vaNasaMDA kAnanAni sAmAnyavRkSasaMyuktAni nagarAsannAni, vanAni nagaraviprakRSTAni, vanaSaNDAH -ekjaatiiyvRksssmuuhaatmkaaH| (vR0 pa0 238) 31. vaNarAIo pariggahiyAo bhavaMti, devaula-sabha-pava thUbha-khAiya 'vanarAjayo'-vRkSapaMktayaH 'khAtikAH' uparivistI dhaH saGkaTakhAtarUpAH, (vR0 pa0 238) 32. parikhAo pariggahiyAo bhavaMti, pAgAra-aTTAlaga parikhAH adhaH upari ca samakhAtarUpAH, 'aTTAlaga' tti prAkAroparyAzrayavizeSAH, (vR0 pa0 238) 33. cariya-dAra-gopurA pariggahiyA bhavaMti, 'carikA' gRhaprAkArAntaro hastyAdipracAramArgaH, dvAra khaDakkikA, 'gopuraM' nagarapratolI, (vR0 pa0 238) 32. heThe Upara sama parikhA kahI, te piNa prigrhvNto| vali prAgAra kahyo chai gaDha bhaNI, buraja aTAlaga huto / / 33. gaDha ghara bica je gajAdi gamana noM, mAraga cariya kahato / dAra kahIjai je khir3akI bhaNI, gopura daravajjA hNto|| 1. bAvar3I vizeSa / 80 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. rAyabhavana prAsAda kahojiya, vali ati ucca prAsAdo / .. ghara je kahiya gRha sAmAnya e, tathA jana sAmAnya no lAdho / 35. saraNa kahIjai tuNamaya ghara tasaM, leNa upAzraya joyo| ApaNa nAma je hATa taNo acha, e parigrahavaMtaja hoyo / / 34. pAsAda-ghara prAsAdA devAnAM rAjJAM ca bhavanAni, athavA utsedhabahulA:-prAsAdAH, 'ghara' tti gRhANi sAmAnyajanAnAM sAmAnyAni vaa| (vR0 pa0 238) 35. saraNa-leNa-AvaNA pariggahiyA bhavaMti, 'zaraNAni' tRNamayAvasarikAdIni 'ApaNA' haTTAH, (vR0 pa0 238) 36. siMghADaga-tiga-caukka-caccara 36. siMghoDA naiM AkAre sthAna te, trika triNa paMtha milato / caukka kahIjai paMtha mile cihuM, caccara milai bahu paMtho / 37. caumuha devakulAdi caturmakha, rAjamArga mahApaMtho / vali sAmAnya mArga meM patha kA tiNa kari prigrhvNto|| 37. caummuha-mahApaha-pahA pariggahiyA bhavaMti, / caturmukhaM-caturmukhadevakulakAdi 'mahApaha' tti rAjamArgaH, (vR0 za0 238) 38. sagaDa-raha-jANa-jugga-gilli-thilli 36. sIya-saMdamANiyAo pariggahiyAo bhavaMti, 38. sakaTa gADalA ratha vali jANa te, jUga gola deza meM prasIdho / aMbAvAr3I teha gille kahI, thilli palANaja siidho|| 36. kUTa AkAre AcchAdita havai, zivikA kahiye tAso / vali saMdamANo kahI chai pAlakhI, te pari grahavaMta vimaaso|| 40. lohI phalakA pacAvaNa noM tavo, lohakaDAhA joyo / kuDachI bhojana parUsaNa nI kahI, te parigrahavaMta hoyo / 41. bhavanapatI nAM bhavana parigraha, vale deva - devii| manuSya manuSyaNI tithaMca tiryaMcaNI, Asana zayana suvevo|| 40. lohI-lohakaDAha-kaDucchayA pariggahiyA bhavaMti, 'lauhi' maNDakAdipacanikA, 'lohakaDAhi' tti kavellI, 'kaDucchuya' tti pariveSaNAdyartho bhAjanavizeSaH / (vR0pa0 238) 41. bhavaNA pariggahiyA bhavaMti, devA devIo maNussA / maNussIo tirikkhajoNiyA tirikkhajoNiNIo pariggahiyA bhavaMti, AsaNa-sayaNa 'bhavaNa' tti bhavanapatinivAsaH / (vR0 pa0 238) 42. khaMbha-bhaMDa-sacittAcitta-mIsayAI dabvAiM pariggahi yAiM bhavaMti / se teNaTheNaM / (za0 5/186) 43. jahA tirikkha joNiyA tahA maNussA vi bhANiyavvA / vANamaMtara-joisa-vemANiyA jahA bhavaNavAsI tahA neyavvA / (za0 5/160) 42. thaMbha bhaMDa bali sacitta acitta kahyA, mizra dravya kari jeho| parigrahavaMta havai tiri paMceMdrI, tiNa arthe kA eho / 43. jima tiryaMca kahyA chai tiNa vidhe, bhaNavA manuSya pichANo / vyaMtara jotiSi vaimAnika vali, bhavanapatI tima jaanno|| soraThA 44. kahyA narakAdi sadhoka, te hetU vyavahArIka, te mATai chadmasthapaNe krii|| hetU hivai // 45. *hetU paMca jinezvara AkhiyA, ihAM vatrta hetU maaNhyo| puruSa tiko piNa hetU Ija chai, anya upayoga na taahyo|| 44. ete ca nArakAdayazchadmasthatvena hetuvyavahArakatvAkhetaba ucyante iti tadbhedAnnirUpayannAha (vR0pa0 238) 45. paMca heU paNNattA, iha hetuSu vartamAnaH puruSo hetureva tadupayogAnanyatvAt, (vR0pa0236) 46. paJcavidhatvaM cAsya kriyAbhedAdityata Aha . 46. kriyA bheda thI bali hetU taNAM, AkhyA paMca prkaaro| jANaNa dekhaNa pramukha kriyA kahI, e bheda kriyA nAM vicaaro|| *laya / AraMbha karato jIva saMke nahIM za0 5, u07, DhAla 61 81 Jain Education Intemational Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47. hetU prati jANe tasu nyAya e, sAdhyaja avinaabhuuto| te sAdhyaja nizcaya artha hetU pratai, jANa e dhura suuto|| 47. heuM jANai, 'he jANai' tti hetu sAdhyAvinAbhUtaM sAdhyanizcayArthaM jAnAti (vR0 pa0 236) soraThA 48. eha vizeSa thakIja, jANe jJAna vizeSa hai| samyakapaNe lahIja, samyakdRSTipaNAM thkii| 46. eha paMcavidha pekha, samyagadRSTI jANavA / te mATai suvizekha, pAMca vidha smykpnne|| 50. mithyAdRSTI tAsa, dhura be sUtra kahyA pachI / Agala kahisya jAsa, eka bheda e Akhiyo / 51. *imaja hetu prati dekha vali, sAmAnya thI khivaayo| darzana noM upayoga sAmAnya cha, e dUjo bheda batAyo / 48. vizeSataH samyagavagacchati samyagdRSTitvAt, (vR0 pa0 236) 46. ayaM paJcavidho'pi samyagdRSTimantavyaH (vR0 pa0 236) 50. mithyAdRSTeH sUtradvayAtparato vakSyamANatvAdityekaH, (vR0 pa0 236) 52. imahija hetU prati je bujjhatI, samyak zuddha shrddhNto| bodha zabda zuddha zraddhA taNo, paryAyapaNAM tho haMto / / 53. tUyaM bheda ima hetU prati lahai, sAdhya siddha suvicaaro| biha' vyAparaNa thakI samyakapaNe, pAmai artha udaaro|| 51. heuM pAsai, evaM heta pazyati sAmAnyata evAvabodhAditi dvitIyaH, (vR0 pa0 236) 52. heuM bujjhai, evaM 'budhyate' samyak zraddhatta iti bodheH samyak zraddhAnaparyAyatvAditi / (vR0 10 236) 53. heu abhisamAgacchai, tathA hetu 'abhisamAgacchati' sAdhyasiddhau vyApAraNataH samyak prApnotIti caturthaH / (vR0 pa0 236) 54. heuM chaumasthamaraNaM mri| (za0 5/161) hetuH-adhyavasAnAdirmaraNakAraNaM tadyogAnmaraNamapi (vR0 10 236) 55. atastaM hetumadityarthaH chadamasthamaraNaM, na kevalimaraNaM, (vR0 pa0 236) 54. hetU adhyavasAnAdika acha, te kAraNa khivaayo| tehanAM yogya thakI maraNa nai, hetU kahiyai taahyo|| 55. iNa kAraNa thI hetumAna te, chadmastha-maraNa mrNto| ihAM maraNa kevalI anANI noM nahIM, e samaSTi maraNa mrto|| 58. tasyAhetukatvAt, (vR0 pa0 236) soraThA 56. chadmastha hetU yukta, puruSa jeha prvrttto| chadmastha marai ityukta, piNa nahi chai e kevalI / / 57. hetu meM vartamAna, kevalajJAnI nahiM mrai| tiNa kAraNa pahichAna, chadmastha maraNa kahyo ihAM // 58. ahetu kevalajJAna, te mATai je kevalI / ahetuka pahichAna, tiNa sUM hetU te nhiiN| 56. nahi e maraNa ajJAna, e samaSTipaNAM thako / maraNa ajJAna pichANa, kahisyai Agala tehanai / / 60. tiNasU maraNaja eha, kevalajJAnI noM nahIM / anANa piNa na kaheha, e paMcama hetU khyo|| *laya : AraMbha karato jIva saMke nahIM 56. nApyajJAnamaraNametasya samyagjJAnitvAt ajJAna maraNasya ca vakSyamANatvAt (vR0 pa0 236) 52 bhagavatI-jor3a Jain Education Intermational For Private & Pers Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61. prathama AlAve eha hetU Agala cihna kahe te 62. hetU kAraNa paMca parUpiyA hetu cihna kari jaayeN| dhUmra cihna kari jANe agni naiM, jima e tatva pichANeM // 62. hetU kAraNa kari dekhe vali hetu cihna karIneM ve vali, 64. adhyavasAnAdi pramukha hetU karI e samadRSTi hetu nyAya tho, " soraThA 65. samadRSTI nAM eha, se AlAvA mithyAdRSTI jai be 1 puruSa bhaNI kahyA / paNa e samadRSTi nAM // 73. pUrva hi kevalI bhAva, 74. hetu hetu kari bhava- nistaraNa upastha-maraNa jANeM dekhe 66. hetu paMca jinezvara bhAkhiyA * samadRSTI jANe hetU cihnanaM, 67. hetU cihna prati dekhe nahIM imahija nahi saradhAyo / bhava- nistaraNa kAraNa pArma nahIM, samadRSTI jima tAhyo / 68. adhyavasAnAdi hetu yukta te ajJAna-maraNa marato / e miyAtI zuddha zraddhA taNAM cihna prataM na jAnato // 66. hetU kAraNa paMca parUpiyA, tiNa kari bhAva yathAtaca 70. anumAnAdika je hetu karI, ima hetU kari bhAva yathAtattha 71. ima anumAnAdika hetu kari, 1 anumAnAdika joyo / tikai e jANaM nahi koyo / yathAtattha nahiM dekhe | dha nahIM vizekhe // bhava- nistaraNa na pAmai / adhyavasAnAdi meM hetu kari mare maraNa ajJAna akAne / / 72. viparIta jANe viparIta dekhato, viparIta zraddhe pAne / bihUM AvAve karIneM chaM ihAM mare maraNa ajJAna akAme // soraThA AlAva, AkhyA AlAvA tAsa mithyAtI ve AlAvA vipakSabhUta, ahetU te pratyakSajJAnI sUta, kahyA ahetU te saraSAyo / supAyo / marato / sarato // AkhiyA / hiva // hetu cihna na jaaneN| tehavA e na pichAneM // 75. *paMca hetu prabhu parUpiyA, ahetu prati dhUmrAdika e hetu mohare, ividha nahi ahetUja ahetUja 76. ahetubhUta te prati jANato imahija dekhe zraddhaM pAmiyai, kevalo - maraNa *laya AraMbha karato jIva saMkaM nahIM 8 taNAM / tehanAM // kevalI / bhaNI // jAnato | mAnato // kahIjai / lahIjai // 62-64. paMca heU paNNattA, taM jahA - heuNA jANai jAva heuNA chaumatthamaraNaM marai / (10 5 / 192) 66-68. paMca heU paNNattA, taM jahA - he Na jANai jAva he aNNANamaraNaM marai / (105 / 123) tatra hetu liGga na jAnAti, namaH kutsArvavAda samyagavaiti mithyAdRSTitvAt evaM na pazyati, evaM na budhyate, evaM nAbhisamAgacchati tathA 'hetum' adhyavasAnAdihetuyuktamajJAnamaraNaM mriyate / 69-71. paMca heU paNNattA, taM jahA jAva heuNA aNNANamaraNaM marai / (0 0231) heuNA Na jANai ( za0 5 / 164 ) 75,76. paMca aheU paNNattA, taM jahA - aheu jANai jAva aheu kevalimaraNaM marai / ( 0 5 / 165 ) za05, u0 7, DhAla 61 83 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77, paMca aheU paNNattA, taM jahA--aheuNA jANai jAva ____ aheuNA kevalimaraNaM mri| (za0 5/166) 78. (ThANaM vR0 pa0 265) 77. paMca ahetU prabhu parUpiyA, ahetU kari jANa / jAva ahetu karineM kevalI-maraNa carama guNaThANa / / 78. paMcama 'ThANA' vRtti thakI ihAM, artha doya AlAvA no aakhyo| hivai bhagavatI vRtti Tabai kahya, Agala te abhilaakhyo| 76. prathama AlAvA noM artha kiyo iso, ahetubhAva kari jANai / anumAna vinA dhUmrAdika jANatA, tiNa saMteha ahetu pramANe / / 76. ahetuM na hetubhAvena sarvajJatvenAnumAnAnapekSatvAddhUmAdikaM jAnAti svasyAnanumAnotthApakatayetyarthaH / (vR0 pa0 236) 80. sarva vastu hetu vinA, jANe kevalanANa / tiNa sUM sagalI vastu te, tAsa ahetU jANa / / 81. *imahija ahetu prati dekhai sahI, jAva ahetU teho / kevalImaraNa marai hetU vinA, nopakramI guNageho / / 82. paMca ahetU prabhU parUpiyA, tiNahija vidha subizekhai / / NavaraM jANe ahetU karI, ahetU kari dekhai / / 81. evaM pazyatItyAdi, tathA 'ahetuM kevalimaraNaM marai' tti 'ahetuM' nirhetukaM anupakramatvAt kevalimaraNaM mriyate / (vR0 pa0236) 82. paMcetyAdi tathaiva navaram 'ahetunA' hetvabhAvena kevalivAjAnAti yo'sAvahetureva, evaM pazyatItyAdayo'pi / (vR0pa0236) 83. 'ahetunA' upakramAbhAvena kevalimaraNa mriyate / (vR0pa0 236) 83. zraddhai pAmai ahetu karI, kevalI-maraNa maraMto / upakrama rahitapaNe te kevalI-maraNa marai gunnvNto|| 84. "bihaM AlAvA ro artha TIkA majhe, kIdho chai iNa rIto / baDA TabA meM artha kiyo iso, te sAMbhalajyo dhara priito|| 85. prathama AlAvA noM artha kiyo iso, ahetubhAva kari jANe / sarvajJa bhAva kari jANa tike, piNa anumAnai nahiM mANa / / 86. pratyakSa jJAnapaNAM thI kevalI, ahetU pATha noM tAhyo / kAraNa artha ihAM karivU nahIM, ahetU kevalI kahAyo / / 87. te kevalajJAnI ahetU thakA, kevalajJAna kari joyo / teha vizeSa karI jANa acha, jJAna vizeSaja hoyo|| 88. te kevalajJAnI ahetU thakA, kevala darzaNa kari joyo / teha sAmAnya kari dekhe acha, darzaNa sAmAnya hoyo|| 89. te kevalajJAnI ahetU thakA, kSAyaka-samyaktva shuddho| tiNa kari zraddhai sagalA bhAva naiM, moha rahita aviruddho|| 10. hetU je anumAnAdika taNI, vAMchA rahita vicAro / kevalajJAnI kriyA Adarai, e cotho ahetU saaro| 61. vali hetu nI vAMchA rahita te, kevalI maraNa maratA / prathama AlAvA noM baDA TabA majhe, iha vidha artha krtaa| 12. dvitIya AlAvA noM artha hivai kahaM, ahetU kevalI atIvo / hetU rahitapaNe suvizeSa thI, te jANai jIva ajIvo / *laya : AraMbha karato jIva saMke nahIM 84 bhagavatI-jor3a Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 63. vali hetU rahitaparNaM te kevalI, sAmAnyapaNe kari dekhe / hetu rahitapaNe te kevalI, pramANa kari suvizevaM // 94. hetU rahitapaNe kriyA karai, jina hetu rahita maratA / dvitIya AlAvA noM baDA TabA majhe, ihavidha artha karatA " || [ ja0 sa0 ] dUhA ahetu kahyA, atisayajJAnI avadhighara 15. kevalI 96. *paMca ahetU prabhU parUpiyA, dhUmrAdika je hetu prate vale ahetu sAra / AdhI adhikAra // te ahetu prati nahi jANeM / ahetubhAva kari na mANeM / / , 7. na jANe AkhyaM te sarva prakAra thI, piNa deza thako jANato / anumAna vinA piNa jANai deza thI, e atizayajJAnI atyaMto || 18. imahija mrAdika hetu prati ahetubhAva kari jyAMhI / sarva prakAre te dekhe nahIM, mahija zraddhaM nAhI / / 11. imahi sarva prakAra pAme nahIM, ahetU kari tAhyo / nirupakrama chadmastha-maraNa mare, e paMcama hetu kahAyo / 100 paMca ahetu prabhU parUpiyA, ahetu kari eho / sarva prakAre te jANe nahIM, jANe apU teho|| 101. imaja ahetu karine sarvathA dekhe zrarddha nAMhyo / sarva prakAre piga pAme nahIM, ugrastha-maraNa kahAyo / 102. eha akevalI te bhago ima kahya, chadmastha-maraNa marato / maraNa ajJAna mare ima naha ko avadhi jJAnAdikavato || " 1 102. e amUtra kA saMkSepa thI, vani jANe bahuta nyAyo / bhAvArtha ta bheda ache paNAM tiNa sUM khAMca na karaNI kAyo / tasu 104. sevaM bhaMte ! sattAvana aMka e, ekANUmI DhAlo / bhikSu bhArImAla RSirAya prasAda thI, 'jaya-jaza' maMgalamAlo // paMcamazate saptamoddeza kArthaH // 5 // 7 // *laya : AraMbha karato jIva saMke nahIM 66-66. paMca aheU paNNattA, taM jahA - aheu na jANai jAva aheu chAumatthamaraNaM marai / ( za0 5 / 197 ) 100,101. paMca aheU paNNattA, taM jahA - aheuNA na jANai jAva aheuNA chaumatthamaraNaM marai / ( 0 5 / 128 ) 102. chadmasthamaraNamakebanitvAt na tvajJAnamaraNamavadhyAdijJAnavatvena jJAnitvAttasyeti / ( vR0 10 239) 103. gamanikA mAtramevedamaSTAnAmapyeSAM sUtrANAM bhAvArthaM tu bahuzrutA vidantIti / (40 10 239 ) 104. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti / (TO X/tee) za05, u0 7, DhAla 61 85 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 62 dahA 1. saptame uddezake pudgalAH sthitito nirUpitAH, aSTame tu ta eva pradezato nirUpyante, (vR0 pa0 240) 2. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM jAva parisA paDigayA / (za0 za200) 3. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtevAsI 4. nArayaputte nAmaM aNagAre pagaibhaddae jAva viharati / 5. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtevAsI 6. niyaMThipute nAma aNagAre pagaibhaddae jAva viharati / 7. tae NaM se niyaMThiputte aNagAre jeNAmeva nArayaputte aNagAre teNeva uvAgacchai, 8. uvAgacchittA nArayaputtaM aNagAraM evaM vayAsI 1. pudagala sthiti thakI kahyA, saptama pravara udeza / aSTama vali tehIja chai, pradeza thI suvizeSa // 2. tiNa kAle nai tiNa samaya, yAvata paraSada jeha / vIra taNI vANI suNI, gaI ApaNa geha / / 3. tiNa kAle nai tiNa samaya, tapasI zramaNa jagIsa / bhagavaMta zrI mahAvIra noM, aMtevAsI zIsa / / 4. nArada-putra nAmai muni, prakRti bhadra punIta / yAvata Atama bhAvatA, vicarai dhyAna sahIta / / 5. tiNa kAle nai tiNa samaya, zramaNa tapI jagadIza / bhagavaMta zrI mahAvIra noM, aMtevAsI zIsa / / 6. nigraMthI-suta nAma tasaM, bhadra svabhAve bhAla / yAvata vicarai caraNa tapa, mahAmunI guNamAla / 7. *hivai tiNa avasara te, nigraMthI-putra nAma / jihAM nArada-putra muni, tihAM AyA chai tAma // 8. hivai nArada-putra muni, teha prate tiNavAra / ___iha vidha kara kahito, pUchai prazna prakAra // 9. sahu pudgala tujha mate, he Arya ! arddha-sahIta / ke madhya-sahita cha, pradeza-sahita kathIta / / 10. tathA arddha-sahita cha, madhya-rahita kahivAya / pradeza-rahita cha ? e SaTa prazna pUchAya / / 11. aho Arya ! ima kahI, nArada-putra munirAya / nigraMthI-putra prata, bole ehavI vAya // 12. sahu pudgala mujha mate, he Arya ! arddha sahIta / madhya-sahita cha, pradeza-sahita vadIta // 13. piNa arddha-rahita nahIM, madhya-rahita piNa nAya / pradeza-rahita nahIM, uttara ima devAya // 14. taba nigraMthI-putra muni, nArada-putra pratai vAya / iha vidha vali kahito, sAMbhala tUM munirAya ! 15. sahu pudgala tujha mate, he Arya ! arddha-sahIta / vali madhya-sahita chai, pradeza-sahita vadIta / / 16. piNa arddha-rahita nahIM, madhya-rahita piNa nAMhi / pradeza-rahita nahIM, ima tUM kahai chai tAhi // *laya : namUM anaMta caubIsI hai. savvapoggalA te ajjo! ki saaDDhA samajhA sapaesA? 10. udAhu aNaDDhA amajjhA apaesA ? 11. ajjo ! ti nArayaputte aNagAre niyaMThiputtaM aNagAraM evaM bayAsI12. sabbapoggalA me ajjo ! saaDDhA samajhA sapaesA, 13. no aNaDr3hA amajjhA apesaa| (za0 5 / 201) 14. tae NaM se niyaMThiputte aNagAre nArayaputtaM aNagAraM evaM vayAsI-- 15. jai Na te ajjo ! savvapoggalA saaDDhA, samajhA sapaesA, 16. no aNaDDhA, amajjhA apaesA, 86 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17. to paramANu pramukha, syUM sagalA pudgala, 18. vali sagalA pudgala, madhya sahita syUM pradeza sahita che, pudgala dravya thI 12. ke arddha-rahita nahIM, madhya-rahita piNa thI pradeza-rahita nahIM, pudgala dravya 20. ika pradeza pramukha, avagAhI e kSetra Azrayo pudgala sagalA rahyA dravya AdhI avaloya | barddha sahita e hoya ? 21. syUM arddha-sahita chai, madhya sahita pradeza sahita cha timahija rahita 22. ekAdi samaya sthiti, kAla AdhI saMgalAI pudgala, arddha-sahita arddha-sahita syUM 23. kaM madhya- sahita chai, kaM ke arddha-rahita mahi nahi 24. ika guNa kAlAdika, bhAva sagalAI pudgala, arddha-sahita 31. paNa arja rahita nahi, pradeza- rahita nahi, to 32. paramANu-pudgala, te vali madhya sahita te, thAya ? tAya // nAMhi / tAhi ? jeha / teha || soi / tInoMi ? avaloya / hoya ? pradeza-sahIta | madhya pradeza-rahIta ? AzrI avaloya / syUM hoya // 25. kai madhya-sahita chai, ke arddha-rahita nahi. nahi nahi 26. taba nArada putra muni, te prati ima bolyo, sAMbhala 27. dravya thI piNa mujha mate, sahu nigraMthI-putra sAra / Arya ! udAra // pudgala e rIta / kAMha arddha sahita chai, madhya pradeza sahIta / / 28. piNa arddha-rahita nahIM, madhya-rahita nahIM tema / pradeza- rahita nahIM, khetra thakI piNa ema / / 26. imahija kAla yI bhAva cakI piNa taba nidhI suta tema / 1 kahe nArada-putra ne ema // ke pradeza sahota madhya pradeza-rahIta ? vadIta / 30. jo Aye dravya thI, pudgala sarva kAMDa arddha-sahita chai, madhya pradeza sahIta // madhya-rahita tujha mate piNa pradeza sahita nahi koya / ima hoya // arddha-sahIta / kathIta // 17. ki- davvAdeseNaM ajjo ! savvapoggalA saar3aDhA 'dalAdeme' ti paramANutvAdyAzrityeti / *****... 18. samajhA sapaesA, 16. no aNaDDhA amajjhA apaesA ? 20. khettAdeseNaM ajjo ! savvapoggalA 'khettA deseNaM' ti ekapradezAvagADhatvA dinetyarthaH ( vR0 10 241) 21. aDDhA samajjhA sapaesA, no aNaDDhA amajjhA apaesA ? 22. kAlA jo savyapoglA sA 'kAlAdeseNaM' ti ekAdisamayasthitikatvena ( vR0 pa0 241 ) ( vR0 pa0 241 ) 23. samajjhA sapaesA, no aNaDDhA amajjhA apaesA ? 24. bhAvAdeseNaM ajjo ! savtrapoggalA saaDDhA 'mAnAdeyeNaM' ti ekaguNakAlakatvAdinA ( vR0 10 241) 25. samajjhA sapaesA, no aNaDDhA amajjhA apaesA ? 29 sepute agaNAre niyaMThi apAra evaM vayAsI 27. davvAdeseNa vi me ajjo ! savvapoggalA samaDDhA samajjhA sapaesA. 28. no aNaDDhA amajjhA apaesA, khettA deseNa vi 26. kAlAdeseNa vi, bhAvAdeseNa vi / (05 / 202) tae NaM se niyaMThiputte aNagAre nArayaputtaM aNagAraM evaM vayAsI 30. jai NaM ajjo ! davtrAdeseNaM savvapoggalA saaDDhA samajjhA sapaesA, 31. no aNaDDhA amajjhA apaemA, 22. evaM paramANu sima sapaese za05, u08, DhAla 12 87 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33. no aNaDDhe amajjhe apaese / 34. jai NaM ajjo! khettAdeseNa vi savvapoggalA saaDDhA samajhA sapaesA, 36. evaM te egapaesogADhe vi poggale saaDDhe samajhe spese| 38. jai NaM ajjo ! kAlAdeseNaM savvapoggalA saaDDhA samajhA sapaesA, 33. piNa arddha-rahita nahi, madhya-rahita nahiM koya / pradeza-rahita nahIM, tujha mate ima hoya / / 34. jo Arya ! khetra thI, pudgala sarva vadIta / kAMi arddha-sahita chai, madhya-pradeza-sahIta / / 35. piNa arddha-rahita nahi, madhya-rahita nahiM koya / pradeza-rahita nahi, to tujha mate ima hoya / / 36. ika pradeza ogAhyA, te piNa arddha-sahIta / vali madhya-sahita te, pradeza-sahita kathIta / / 37. piNa arddha-rahita nahi, madhya-rahita nahi koya / pradeza-rahita nahIM, tujha mate ima hoya // 38. jo Arya ! kAla thI, pudgala sarva vadIta / kAMi arddha-sahita chai, madhya-pradeza-sahIta / / 39. piNa-arddha-rahita nahi, madhya-rahita nahiM koya / pradeza-rahita nahi, to tujha mate ima hoya // 40. ika samaya sthiti dravya, te piNa arddha-sahIta / vale madhya-sahita te, pradeza-sahita kathIta / / 41. piNa arddha-rahita nahiM, madhya-rahita nahiM koya / pradeza-rahita nahIM, tujha mate ima hoya // 42. jo Arya! bhAva thI, pudgala sarva vadIta / kAMi arddha-sahita cha, madhya-pradeza-sahIta / / 43. piNa arddha rahita nahiM, madhya-rahita nahiM koya / pradeza-rahita nahi, to tujha mate ima hoya // 44. ika guNa kAlo piNa, te piNa arddha-sahIta / vali madhya-sahita te, pradeza-sahIta kathIta / / 45. piNa arddharahita nahi, madhya-rahita nahiM koya / pradeza-rahita nahIM, tujha mate ima hoya // 46. atha te ima na huvai, jo tUM kahisI iNa rIta / dravya thI sahu pudgala chai arddhAdi-sahIta // 40. evaM te egasamayaTTitIe vi poggale saaDDhe samajhe spese| 42. jai NaM ajjo ! bhAvAdeseNaM savvapoggalA saaDDhA samajhA sapaesA, 44. evaM te egaguNakAlae vi poggale saaDDhe samajhe spese| 47. ima khetra thakI piNa, kAla thakI piNa ema / ima bhAva thakI piNa, te mithyA vaca tema // 48. taba nArada-putra muni, nigraMthI-suta sAra / te prati ima bolyo, saralapaNe sukhakAra / / 46. he devAnupriyA ! ima nizce karinai tAhi / e artha na jANU, amhe dekhU piNa nAMhi / / 50. aho devAnupriyA ! jo tujha kahitAM soya / tanu-kheda na hovai to vAMchu ima joya / 51. devAnupriyA pe, pUrve AkhyA bhAvo / suNI hRdaya viSe te, jANavA samartha thAvo / / 46. aha te evaM na bhavati to jaM vayasi 'davvAdeseNaM vi sabvapoggalA saaDDhA samajhA sapaesA, no aNaDDhA, amajbhA apaesA, 47. evaM khettAdeseNa vi, kAlAdeseNa vi, bhAvAdeseNa vi' taM NaM micchaa| (za0 5 / 203) 48. tae NaM se nArayaputte aNagAre niyaMThiputtaM aNagAraM evaM vayAsI46 no khalu evaM devANuppiyA ! eyama- jANAmo paasaamo| 50. jai NaM devANuppiyA no gilAyaMti parikahittae, taM icchAmi NaM 51. devANuppiyANaM aMtie eyamalai soccA nisamma jaannitte| (za0 5 / 204) 88 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52. tae NaM se niyaMThiputte aNagAre nArayaputtaM aNagAraM evaM vayAsI53. davvAdeseNa vi me ajjo ! savve poggalA 54. sapaesA vi, appaesA vi-aNaMtA / 55. khettAdeseNa vi evaM ceva kAlAdeseNa vi bhAvAdeseNa vi evaM ceva / (saM0 pA0) 52. taba nigraMthI-suta, nArada-putra aNagAra / te prati ima bolyo, vArU vacana vicAra / / 53. aho Arya ! sAMbhala, dravya thakI pahichANa / sagalAI pudagala, mhAre mate ima jANa / / 54. pradeza-sahita piNa, vali pradeza-rahIta / bihaM kahyA anaMtA, pudgala dravya vadIta / / 55. ima khetra thakI piNa, kAla thakI suvadIta / ima bhAva thakI piNa, pradeza sahita rahIta / / 56. *je dvipradezika khaMdha pramukha, pradeza-sahIta pichANiyai / pradeza-rahita paramANu te piNa, dravya anaMtA jANiyai / / 57. AkAza nAM te be pradezaja, pramukha Upara je rahyA / pradeza-sahitaja khetra thI e, anaMtA pudgala kahyA / / 58. AkAza noM paradeza je ika, teha avagAhI rahyA / pradeza-rahita e khetra thI, anaMtA pudgala kahyA / / 56. be samaya pramukhaja sthiti nAM je, sapradezI jANiya / ika samaya sthiti nAM apradezI, kAla thI pahichANiya / / 60. guNa doya Adi kRSNAdi kahiye, sapradezI nyAva thii| je eka gaNa kAlAdi varNa, apradezI bhAva thii| 61. hivai dravya je apradezika, khetra kAla ru bhAva thI / apradezAdikapaNAM prati, nirUpaNa ochAva thii| 62. je dravya thakI chai, apradezI suvizeSi / te khetra thakI piNa, nizceI apradezi / / 63. te kAla thakI piNa, huvai kadA sapradezi / vali havai kiMvAra, apradezi suvizeSi // 64. te bhAva thakI piNa, havai kadA sapradezi / vali havai kivAre, apradezi suvizeSi // 65. *je dravya thI apradezi e, paramANu-pudgala ne kahya / te khetra thI apradezi nizcai, eka paradeze rhy|| 66. je dravya thI apradezi e, paramANu-pudgala naiM kahya / te kAla thI sapradezi, be samayAdi sthiti kapa' lA // 67. je dravya thI apradezi e, paramANa-pudgala naiM kahya / te kAla thI apradezi ima, ika samaya sthitikapaNuM lahya // 68. je dravya thI apradezi e, paramANu-pudgala prati lahai / te bhAva thI sapradezi ima, be Adi guNa kRSNAdi hai| 62. je davao apaese se khettao niyamA apaese, 63. kAlao siya sapaese siya apaese, 64. bhAvao siya sapaese siya apaese / *laya : pUja moTA mAMjai ToTA laya : namUM ananta caubIsI za* 5, u08, DhAla 62 86 Jain Education Intemational Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapradezi 66. je dravya vo apradezie paramANu yuddala prati lahai / bhAva tho apradezi ima guNa, eka kRSNAdika rahai // 70. je khetra bakI che, apradezi suvizeSi / te dravya thako siya, apradezi || 71. bhajanAja kAla tho, bhAva tho bhajanA hoya / jima khetra thako tima, kAla bhAva thI joya / / apradezi ika AkAza paradeze rahA / te dravya thI siya sapradezI, khaMdha dravya bhaNI kA // 73. je khetra tho apradezi ika AkAza paradeze rahya N / 72. jikhe te dravya thI siya apradezo, eha paramANU kahya // 74. je se bhI apradezi ika AkAza paradeze rA / kAla thI sapradezi be samayAdi sthitikapaNuM lahya // 75. je kSetra thI apradezi ika AkAza paradeze rA te kAla bhI apradezi che, ika samaya sthitikapaNuM lA 76. je kSetra thI apradezi ika AkAza paradeze rA / te bhAva thI sapradezi ve guNa Adi kRSNAdika nA // 77. je kSetra bhI apradezi ika AkAza paradeze rA te bhAva thI apradezi ika guNa kRSNa nIlAvika lahya // 78. *jima khetra thakI je, Akhyo chai virataMta / ima kAla thakI che bhAva dhakI piNa huMta // 76. 1je kAla yo apradekhi cha, eka samaya sthitikapaNeM rhaa| te dravya thI siya sapradezi, dravya khaMdha bhaNI kA // 80. je kAla thI apradezi chai, ika samaya sthitikapaNai rahyaH / te dravya thI apradezi che, paramANu yudgala ne kahA // 81. je kAla tho apradezi hai, ika samaya sthitikapaNeM rA / te khetra thI sapradezi ima, be Adi paradeze kA // 2. je kAla bhI apradezi , ika samaya sthitikapaNeM kahA te se bhI apradezi ika AkAza paradeze rA // 83. je kAla thI apradezi chai, ika samaya sthitikapaNeM rahA / te bhAva thI sapradezi be guNa kRSNa nIlAdika kahya // 84. je kAla thI apradezi che, ika samaya sthitikapaNai rahya / te bhAva thI apradezi ika guNa kRSNa nIlAdI kA // 85. je bhAva thI apradezi ika guNa kRSNa nIlAdI rahA / te dravya thI sapradezi che ima, saMdha dravya bhaNI kA 11 *laya : namUM ananta caubIsI +laya : pUja moTA bhAMje ....... 60 bhagavatI-jor3a 70. . je khettao apaese se davvao siya sapaese siya apaese, 71. kAlao bhayaNAe, bhAvao bhayaNAe / jahA khettao evaM kAlao, bhAvao / Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86. je bhAva tho apradezi ika guNa kRSNa nolAdo rahya / te dravya bhI apradezi che, paramANubhyudgala ne kahA // 87. je bhAva thI apradezi ika guNa kRSNa nIlAdI kahA. te kSetra thI sapradezi ima, be Adi paradeze rA / / je bhAva zrI apradezi ika guNa kRSNa najAdI kA / te kSetra zrI apradezi ika AkAza paradeze rA // rahya 86. je bhAva thI apradezi ika guNa kRSNa nIlAdika rA te kAla bhI pradezi ve samayAdi sthitirUpaNuM lahya / 10. je bhAva vI apradezi ika guNa kRSNa nIlAdika rahA / te kAla zrI apraveNi ima ika samaya sthitikapaNuM lA // , 61. *je dravya thakI chai, pradezi e khetra thakI siya sapradezi 12. isa kAla kI piNa, bhAva yakI piNa hiva jujuo nirNaya, sAMbhalajo dhara 63. + je dravya thI sapradezi khaMdha, dupadesiyAdika ne kahA / te khetra thI sapradezi ima, be Adi paradeze rA // 64. je dravya thI sapradezi khaMdha, dupadesiyAdika ne kahA / te khetra thI apradezi ika AkAza paradeze rA // 95. je dravya thI sapradezi khaMdha, dupadekhiyAdika ne kahA / te kAla bhI pradezi ve samayAdi sthitirUpaNuM lA // 26. je dravya bhI pradezi baMdha, dupadesiyAdika ne kahA / te kAla bhI apradeza ima ika samaya sthitirUpaNaM hA // 97. je dravya zrI sapradeti saMgha dupadekhiyAdika ne kahA / te bhAva bhI pradezi ve guNa Adi kRSNAdika rA // 18. je dravya bhI pradezi saMgha, dupadekhiyAdika ne kahA / bhAva bhI apradezi ima guNa eka kRSNAdika rahA // 96. * je khetra thakI khaM te dravya thI kahiye, pradezi suvizeSi nizceI sapradezi // 100. vali kAla thI bhajanA, bhAva thi bhajanA jima dravya thakI tima, kAla bhAva thI bhI sapradezi ve AkAza para 101. je rhaa| te dravya kI pradeza niyacaM, saMdha avagAhI kA // 102. dravya adezika pramANu ika AkAza viSe rhe| te bhaNI khetra thi sapradeze, khaMdha nuM rahivUM lahai || *laya : namUM ananta caubIsI + laya pUja moTA bhAMje ...... suvizeSi / apradezi // ema / | prema // hoya / joya / / 11. je dabAo sapae se khettalo siya sapaese siya apaese / 92. evaM kAlao, bhAvao vi / 66. je khettao sapaese se davvao niyamA sapaese, 100. kAlao bhayaNAe, bhAvao bhayaNAe / jahA davvao tahA kAlao, bhAvao vi / (za0 5205) za05, u0 8, DhAla 62 61 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 " kA / rA 11 102. je khetra thI pradeza me AkAza paradeze rA / te kAla thI sapradezi ye samavAdi sthitikapaNe ka // 104. je khetra thI sapradezi be AkAza paradeze rahyaH / kAla thI apradeza ima ika samaya sthitikapaNe kA. // 105. je zrI pradezi meM AkAza paradeze raya / khetra te bhAva bhI pradezi ke guNa Adi kRSNAdika kahA // 106. je khetra thI sapradezi ve AkAza paradeze rA / te bhAva thI apradezi ima guNa eka kRSNAdika kA 11 107. je kAla thI sapradezi be samayAdi sthitikapaNeM rahA / te dravya bhI pradezina, dupadekhiyAdika meM kahA // 10. je kAla vo sapradezi ye samayAdi sthitikapaNe hya te dravya kI apradezi ima paramANu-pudgala kA // 102. je kAla kI sapradezi ve samayAdi sthitirUpaNe kA N / te khetra bhI pradezi ve AkAza parade rahA 11 110. je kAla kI sapradezi ve samayAdi sthiti te khetra thI apradezi ika AkAza paradeze 111. je kAla thI sapradezi be samayAdi sthitikapaNai rahya | te bhAva thI sapradezi ve guNa Adi kRSNAdika kahA // 112. je kAla thI sapradezi be samayAdi sthitikapaNai rahya / te bhAva bhI apradezi ima guNa eka kRSNAdika ka // 113. je bhAva thI sapradezi ve guNa Adi kRSNAdika rhaa| te dravya thI sapradezi khaMdha, dupadesiyAdika ne kahA // 114. je bhAva bhI pradezi ve guNa Adi kRSNAdika rhaa| te dravya thI apradezi ima paramANu yudgala ne kahA // 115. je bhAva bhI pradezi ve guNa Adi kRSNAvika kahA / te kSetra yo pradeti ve AkAza paradeze rA 116. je bhAva bhI pradezi ve guNa Adi kRNAdika kA apradeza ika AkAza paradeze rahA // pradezi ke guNa Adi kRSNAdika rhaa| pradeza ke sampAdi sthitirUpaNe la // pradezi ve guNa Adi kRSNAdika rahA / te kAla bhI apradezi ima, ika samaya sthitikapaNe basa te kSetra yo 117. je bhAva bhI te kAla bhI 118. je bhAva bhI 116. atha ehanuM vali te 92 bhagavatI jor3a vahA dravya pramukha thI, sapradeza nuM teha | apradezI taNo, apradezI taNo, alpabahutva kaheha || 116. jAmeva dravyAditaH sapradeza pradezAnAmalpabahutva vibhAgamAha - ( vR010 241) Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120. * ehanoM he bhagavaMta ! dravya thakI khetra kAla bhAva thI, pradeza 121. kuNa 122. he kuNa thI thI thor3A, vali bahatva vali tulya barobara, vizeSAdhika nArada-putra ! pudgala teha azeSA / sarva thI ghor3A hai, bhAva thakI apradezA || 123. + dravya viSe be Adi guNa thI, eka guNa kRSNAdi thor3A, 124. *teha thakI kAla asaMkhejja guNA anaMta guNa kRSNAdi bahu / te mATe e alpahu || yo, apradezI pahichAna / chai, tAsa nyAya ima jANa // vRttau tAsa artha vANiye / rasa pharasa, saMghAta bheda pichANiyai / / pAmatuM / / 125. pariNAma bAhula ema je samaya varNa gaMdha 126. sUkSma bAdarapaNaM Adi, pariNAma anya 7 te samaya kAla thI apradezi kA samaya ika sthiti hatuM // 127. je anya pariNAme pariNAma, teha samaya vidhe sahI / kAla thI apradezi kahiye, te mATe e adhika hI / / suvizeSa | apradeza || *laya : namUM ananta caubIsI laya: pUja moTA bhAMje .... yatanI 128. ima bhAva varNAdi pariNAma, pUrva kalA te rUpe tAma | dravya paramANu Adika mAMhi, kAla thI apradezi hai tAhi // 12. kSetra AdhI eka pradeza, Adi deha avagAva vizeSa | anya sthAna gamana AdhI janna, kAla thI apradezi nippanna / / 130. saMkoca vikoca avagANa, te AzrayI pahichANa / kAla thI apradezi hoya, tasu eka samaya sthiti joya / / 131. tathA sUkSma bAdara joya, vali asthira sthira avaloya / te AdhI piNa suvizeSa, hurva kAla dhakI apraveza / / 132. vali seja nireja hai tAma, bali zabdAdika pariNAma / ityAdika AzrI suvizeSa, nIpanA kAla thI apradeza | 133. bhAva thI apradezi thI teha asaMkheja guNA che eha | hyA dravya pramukha viSe soya, pariNAma bahula avaloya // bakhANa / pahiyANa // 120 ekhi maM bhaMte! pomanANaM dasvAdese lettAdeseNaM, kAlAdeseNaM, bhAvAdeseNaM sapaesANaM apaesANa ya / ? 121. kayare kayarehiMto appA vA ? bahuyA vA vA ? visesAhiyA vA ? 122. nArA apaesA, 124. kAlAvese apaesA asaNA samyasthovA polA bhAvAdeseNaM tullA 1 125-1920 yo hi yasmin samaye varNandharasasparzasaGghAtabhedasUkSmatvAdatvAdipariNAmAntaramApannaH sa tasmin samaye tadapekSayA kAlato'pradeza ucyate, tatra samayasthitiritvam, pariNAmAzca bahava iti pratipariNAma kAlAdezasaMbhavAta miti / (bu0 10 243) za05, 08, DhAla 62 63 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA0 ...-bhAva thakI je apradezI eka guNa kRSNapaNAdika huvaM te kAla thakI be prakAra piNa-sapradezI anai apradezI, tathA bhAva karake doya guNa pramukha anaMta guNa paryaMta cha tike piNa kAla thI dvividha huvai-sapradezI maiM apradezI / eka guNa kAlo, doya guNa kAlAdika je guNa tehanAM sthAnaka nai viSe te madhye eka-eka guNa nAM sthAnaka nai viSa kAla thakI apradezI nIM eka-eka rAzi huii| te bhaNI anaMtapaNAM thakI guNa nA sthAnaka nIM rAzi anaMtIIja kAla thakI apradezI rAzi huii| hivaM preraka bolyo-ima e jo ekikA guNa ne sthAnake kAla thakI apradezI rAzi to anaMtaguNA kahiye, asaMkhaguNA kema? atrottaraM-guru kahai-ehanoM e abhiprAya chai-yadyapi anaMta guNa kAlapaNAdika nI anaMtI rAzi cha to piNa eka guNa kRSNapaNAdika naiM anaMtameM bhAgaIja te vatta chai| te bhaNI kAla thakI apradezI kU anaMta guNapaNa piNa bhAva thakI apradezI thakI e kAla thI apradezI asaMkhyAta guNoIja huvai / vA0-bhAvato ye'pradezA ekaguNakAlatvAdayo bhavanti te kAlato dvividhA api bhavanti-sapradezA apradezAzcetyarthaH, tathA bhAvena dviguNAdayo'pyanantaguNAntAH 'eva' miti dvividhA api bhavanti, tatazca ekaguNakAlAd dviguNakAlAdiSu guNasthAnakeSu madhye ekakasmin guNasthAnake kAlApradezAnAmekaiko rAzirbhavati, tatazcAnantatvAd guNasthAnakarAzInAmanantA eva kAlApradezarAzayo bhavanti / atha prerakaH-evamiti-yadi pratiguNasthAnaka kAlApradezarAzayo'bhidhIyanta iti, atrottaramayamabhiprAyaH-yadyapyanantaguNakAlatvAdInAmanantA rAzayastathA'pyekaguNakAlatvAdInAmanantabhAga eva te vartanta iti na taddvAreNa kAlApradezAnAmanantaguNatvaM api tvasaMkhyAtaguNatvameveti / / (vR0 pa0 243), 134. davvAdeseNaM apaesA asaMkhejjaguNA, 134. *teha thakI asaMkhejjaguNA dravya cha, thI, te apradezi avloy| paramANU joya / / 137. khettAdeseNaM apaesA asaMkhejjaguNA, 138. khettAdeseNaM ceva sapaesA asaMkhejjaguNA, 136. davvAdeseNaM sapaesA visesAhiyA, yatanI 135. anaMta pradezI khaMdha dravya tAya, tehathI anaMta guNA adhikAya / paramANu-pudgala jANa, e sUtra taNI cha vANa / / 136. tiNa kAraNa e avaloya, kAla thI apradezi thI joya / dravya thI apradezi tAya, asaMkhejja guNA adhikAya / / 137. *dravya thI apradezi thI, kSetra thakI apradeza / asaMkhejjaguNA chai, rahyA eka AkAza-pradeza // 138. tehathI khetra thakI je, sapradezI suvizeSa / asaMkhejjaguNA cha, rahyA aneka AkAza-pradeza / 136. tehathI dravya thakI je, sapradezI suvicAra / visesAhiyA AkhyA, e khaMdha dravya prakAra / / 140, tehathI kAla thakI je, sapradezI avaloya / vizeSAdhika AkhyA, aneka samaya sthiti joya // 141. tehathI bhAva thakI je, sapradezi je lAdhi / visesAdhikapaNe chai, aneka guNa varNAdi / / 142. nAradaputra tivArI, nigraMthI-putra prati sAra / vaMdai vaca stuti, namaskAra sukhakAra / / 143. e artha pratai muni, pravara rIta dhara pyAra / ___ ati vinaya karIna, khamAvai bArUMbAra // *laya : namUM ananta caubIsI 14 bhagavatI-jor3a 140. kAlAdeseNaM sapaesA visesAhiyA, 141. bhAvAdeseNaM sapaesA visesaahiyaa| (za0 5 / 206) 142. tae NaM se nArayaputte aNagAre niyaMThiputtaM aNagAraM vaMdai namasai, vaMdittA namaMsittA, 143. eyamaTTha sammaM viNaeNaM bhujjo-bhujjo khAmeti, Jain Education Intemational Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 144. vara saMjama tapa kari yAvata vicarai vizeSa | e paMcama zataka nAM, aSTamuddezA noM deza // 145 e dAla bANUMmI, bhikSu bhArImAla RSirAya / 'jaya jaya' sukha-saMpati vara vRddhi haraNa savAya || / 1 DhAla : 63 dUhA kahyA, te 1. pUrva pudgala dravya jIva grahai grahe viha kAraNeM, 2. he bhayaMta iha viSa kahI, ! prabhu baMdI ne jAya ima, prazna *cina prabhu vIrajI, dhina pina jyArA zISa jI goyama gaNaIza jI te pudgala ne tAya / jIva vicAra vicAra kahAya / / bhagavaMta gotama sAra / karai dhara pyAra || jI / guNahIra namU nizidIsajI / / (padaM) 3. jIva bahu prabhu ! varSa rAzi thI ke rAzi thI jIva ghaTAya de / ke jetalA chai tetalAja rahe che ? e avaTTiyA kahivAya be // 4. jina kahai jIva vadhai na rAzi thI, rAzi thakI na ghaTAya / jaitalA talAja rahe hai, iNa meM siddha saMsArI vihaM Aya // 5. he prabhu! neraiyA varSa rAzi thI ? rAzi thI neraiyA ghaTAya / jevalA tetalAja rahe chaM? e avaliyA chaM tAya ? 6. jina kahai neraiyA varSa rAzi thI, ochA piNa rAzi thI hoya / avaTTiyA piga rahe neraiyA, ima jAva vaimAnika joya // 7. siddhAM ro prazna kiyAM jina bhAkhyo, siddha vadhe na paTAya / viraha par3e jaba rahe apaTTiyA jitarAIja che pAya || 8. he prabhu! bahu vacane e jIvA rahe avaTTiyA kitA kAla ? jina kahe avaTTiyA sarvakAla meM chaM jitarA rahe nhAla // 6. neraiyA ketalo kAla vadhai prabhu ! jaghanya samaya ika mAga / utkRSTo e AvalikA nauM asaMkhyAtamo bhAga || mAga / 10. kAla etalo ghaTai neraiyA, jaghanya samaya ika utkRSTo e AvalikA noM, asaMkhyAtamo bhAga // *laya : ghina prabhu rAma jI " 144. khAmettA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai / ( za0 5,207 ) 1. anantaraM pusA nirUpitAste ca jIvopagrAhiNa iti jIvAMzcintayannAha ( vR0 pa0 244 ) 2. bhaMtetti ! bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namaMsai, vaMdittA namaMsittA evaM vyAsI 3. jIvA NaM bhaMte! kiM vaDDhati ? hAyaMti ? avaTThiyA ? 4. goyamA ! jIvA no vaDDhati, no hAyaMti, avaTTiyA / ( 0 5 / 208 ) 5. kisa ? hAti adviyA? 6. goyamA ! neraiyA vaDDhati vi, hAyaMti vi, avaTThiyA vi / (20 2201 ) jahA neraiyA evaM jAva vemANiyA / (za0 5 / 210 ) 7. siddhANaM bhaMte! pucchA / gomA ! siddhA vaDhati, no hAyaMti, avaTTiyA vi / ( za0 5 / 211 ) 8. jIvA NaM bhaMte! kevaliyaM kAla advayA? goyamA ! savvaddhaM / ( 0 5 / 212) 6. rayANaM bhaMte! kevaniyaM kAlaM vahati ? gomA ! jahaNeNaM evaM samayaM ukkoseNaM AvaliyAe asaMkhejjaibhAgaM / ( 0 50213) 10. evaM haativi| ( 0 5 / 214) za05, u08 DhAla 62, 63 65 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. prabha ! neraiyA ve talo kAla avaTTiyA? taba bhAkhai jgdiis| jaghanya thakI to eka samaya chai, utkRSTa muhUrta cauvIsa / / 11. neraiyA NaM bhaMte ! kevatiyaM kAlaM avaTThiyA ? goyamA ! jahaNaNaM egaM samayaM, ukkoseNaM cauvIsaM muhuttaa| (za0 5/215) 12,13. saptasvapi pRthivISu dvAdazamuhUrtAn yAvanna ko'pyutpadyate udvartate vA, utkRSTato virahakAlasyaivaMrUpatvAt, (vR0 pa0 245) yatanI 12. samakAle sAtUM naraka majhAra, UpajavA nIkalavA noM vicAra / bihaM noM sAthai viraha jivAra, par3iyo utkRSTa mahartta bAra // 13. jada dvAdaza muhUrta tAMI, koi pajiyo piNa nAhI / vali nIka liyo nahi koya, bihu~ viraha sAthai jada hoya / / 14. pachai dvAdaza muharta tAMI, UpanA je samaya naraka maahii| tiNa samaya tetA nikalaMta, ima cauvIsa muharta haMta / / 15. ima cauvIsa muhartta joya, vRddhi naiM vali hAni na hoya / tiNa sUM avaTThiyA kAla tAhi, na vadhai ghaTai giNatI mAhi / / 16. *ima sAtUM naraka naiM jUjai kahivI, vadhai ghaTai te kAla / avaDiyA jaghanya eka samaya cha, utkRSTa meM NavaraM nhAla / / 17. ratnaprabhA viraha covIsa muhUrta, pachai cobIsa mahata jagIsa / jiNa samaya Upajai jitA nIkalai, ima avaTriyA mUharta ar3atAlIsa / / 18. sUtra pannavaNA chaTThA pada meM, virahakAla kahyo tAma / teha thakI duguNo kAla kahiye, avaTiyA noM Ama / / 14,15. anyeSu punadizamuhurteSu yAvanta utpadyante tAvanta evodvartanta ityevaM caturvizatimuhUrtAn yAvannArakANA mekaparimANatvAdavasthitatvaM vRddhihAnyorabhAva ityarthaH, ' (vR0 pa0 245) 16. evaM sattasu vi puDhavIsu 'vaDDhaMti, hAyaMti' bhANiyavvaM, navaraM avaTThiesu imaM nANattaM, 17. rayaNappabhAe puDhavIe aDayAlIsaM muhuttA, 18. evaM ratnaprabhAdiSu yo yatrotpAdodvarttanAviraha-kAlaza caturviMzatimuhUrtAdiko vyutkrAntipade'bhihitaH sa tatra teSu tattulyasya samasaMkhyAnAmutpAdodvartanAkAlasya mIlanAd dviguNitaH sannavasthitakAlo'STacatvAri zanmuhUrtAdikaH sUtrokto bhavati / 16. sakkarappabhAe coddasa rAiMdiyA, (vR0 50 245) 20. bAluyappabhAe mAsaM, 21. paMkappabhAe do mAsA, . 22. dhUmappabhAe cattAri mAsA, 16. viraha sakkara noM sapta ahoniza, pachai sapta ahoniza khyAta / jiNa samaya Upajai jitA nIkalai, avaviyA cauda dinarAta / / 20. vAlaprabhA noM panara divasa viraha cha, pachai panara divasa laga taas| jiNa samaya Upajai jitA nIkala, ima avaTiyA ika mAsa / / 21. paMkaprabhA viraha eka mAsa noM, pachai eka mAsa bali tAsa / jiNa samaya Upajai jitA nIkalai, ima avaTriyA ika mAsa / 22. dhamaprabhA meM viraha doya mAsa noM, pachai doya mAsa vali tAsa / jiNa samaya Upajai jitA nIkale, ima avaTriyA caumAsa // 23. tamaprabhA meM viraha cyAra mAsa noM cyAra mAsa vali tAsa / jiNa samaya Upajai jitA nIkala, ima avaTriyA aTha mAsa / / 24. naraka sAtamI meM viraha mAsa SaT, pachai valI SaTmAsa / jiNa samaya Upajai jitA nIkalai, ima avaTiyA ika vAsa // 25. asurakUmAra Adi bhavanapati dasa, vadhai ghaTai naraka jem| ___avaTThiyA jaghanya eka samaya cha, utkRSTa suNo dhara prema // 26. dasa bhavanapati viraha cobIsa muhUrta, vali muharta cauvIsa / jiNa samaya Upajai jitA nIkalai, avaTriyA mUharta ar3atAlIsa // "laya : dhina prabhu rAmajI 23. tamAe aTTha mAsA, 24. tamatamAe bArasa maasaa| (za0 5 / 216) 25,26. asurakumArA vi vaDDhaMti, hAyaMti jahA neraiyA / ___avaTThiyA jahaNNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM aTThacattA lIsaM muhuttaa| .. (za0 5/217) evaM dasavihA vi| / (sh0.5|218) 16 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27. ekeMdrI vadhai ghaTai avaTiyA triha, jaghanya samaya ika mAga / utkRSTo e AvalikA noM, asaMkhyAtamo bhAga / / 27. egidiyA vaDDheti vi, hAyaMti vi, avaTThiyA vi / ___ eehiM tihi vi jahaNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM AvaliyAe asNkhejjibhaagN| (za0 5 / 216) soraThA 28. nahiM viraha ekeMdrI mAMya, vadhai ghaTai vali e tInUM kahivAya, nisuNo nyAyaja 26. ekeMdrI rai mAMhi, ghaNAM Upajai je ___alpa nIkalai tAhi, vRddhi kahIje te avaTriyA / tehanoM / / samaya / samaya / / 30. tathA ekeMdrI mAMhi, alpa Upaje je samaya / ghaNAM nIkalai tAhi, ghaTai hANi kahijai tadA / / 31. tathA ekeMdrI mAMya, sarikhA upaje nIkalai / te samaye kahivAya, vRddhi hANi nahiM, avaTThiyA // 32. *beindrI vadhai ghaTai imahija kahivA, avaTiyA ima hoya / jaghanya samaya ika ne utkRSTo aMtaramuhUrta doya // 33. eka aMtaramaharta viraha, aMtaramuharta duusrai| Upajai jetAja nikalai, avaTTiyA duguNaMtarai // 34. "imahija jAva caridrI kahivA, zeSa rahyA te nhAla / vadha ghaTai te timahija bhaNavA, hivai avaTThiyA no kAla / / 26. 'egidiyA vaDdati vi tti' teSu virahAbhAve'pi bahutarANAmutpAdAdalpatarANAM codvartanAt, (vR0 pa0 245) 30. 'hAyaMti vi' tti bahutarANAmudvartanAdalpatarANAM cotpAdAt / (vR0 pa0 245) 31. 'avaTThiyA vi' titulyAnAmutpAdAdudvartanAcceti / ___ (vR0 pa0 245) 32. beiMdiyA 'vaDDhaMti, hAyaMti' taheva, avaTThiyA jahaNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM do aNtomuhuttaa| (sh05|220) 33. ekamantamahattaM virahakAlo dvitIyaM tu samAnAnAmutpA dodvartanakAla iti / (vR0 pa0 245) 34. evaM jAva curidiyaa| (za0 5 / 221) avasesA samve 'vaDDhaMti, hAyaMti taheva, avaTThiyANaM nANattaM ima, 35. samucchimapaMcidiyatirikkhajoNiyANaM do aMtomuhuttA; 36. gabbhavakkaMtiyANaM cauvvIsaM muhuttA, 37. saMmucchimamaNussANaM aTThacattAlIsaM muhuttA, 38. gabbhavakkaMtiyamaNussANaM caubIsaM muhuttA, 35. viraha saMmUcchima tiryaMca paMcendrI, ika aMtaramahartta hoya / tehathI duguNo kAla avaTThiyA no, aMtaramahUrta doya / / 36. garbheja tiryaMca meM viraha kAla thI, muhUrta bAra jagIsa / duguNo kAla hai avaTThiyA noM, kahyA mahUrta caubIsa / / 37. viraha samUcchima manuSya mAMhai je, kahyA muhUrta caubIsa / duguNo kAla hai avaTThiyA noM, muhurta ar3atAlIsa // 38. bAra muhUrta viraha garbhaja manuSye, vali muhUrta bAra jagIsa / jiNa samaya Upajai jitA nokala avaTThiyA muhUrta caubIsa / / 36. vyaMtara jotiSi sudharma IzANe, viraha mahUrta cauvIsa / duguNo kAla hai avaTThiyA noM, muhUrta ar3atAlIsa // 40. tRtIya kalpa viraha nava ahoniza, Upara muharta bIsa / duguNo kAla hai avaTThiyA noM, nizi aThArai muhUrta cAlIsa / / 41. mAhiMdra dvAdaza dina dasa mUharta, viraha kahyo jagadIza / duguNo kAla hai avaTThiyA noM, dina caubosa muhUrta bIsa // *laya : dhina prama rAmajI laya : pUja moTA mAMja...... 36. vANamaMtara-jotisiya-sohammIsANesu aTTacattAlIsaM muhuttA, 40. saNaMkumAre aTThArasa rAiMdiyAiM cattAlIsaM ya muhuttA / 41. mAhide cauvIsaM rAiMdiyAI vIsa ya muhuttA / za0 5, u08, DhAla 93 97 Jain Education Intemational Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42. brahma paMcama devaloka viraha che, duguNo kAla hai avaTTiyA noM, 43. laMtake viraha paiMtAlIsa ahanizi, divasa sAThA bAvIsa | ahonizi paiMtAlIsa // divasa vali paiMtAla / jiNa samaya Upajai jitA nIkale, neu dina avaTTiyA nhAla // 44. mahAzuka asI divasa viraha ke asI ahoniza vATa | jiga samaya paje jitAnI avasthiti dina eka sau sATha // 45. aSTama kalpe viraha divasa so divasa valo sau tittha / jiNa samaya Upajai jitA nIkale, doya sau dina avasthitta / / 46. navameM dazameM viraha mAsa saMkhyAtA tehacI duguNA mAsa / 1 avaTThiyA noM kAla kahyo, mAsa saMkhyAtA tAsa / / 47. AraNa accU viraha varSa saMkhyAtA, tehI duguNA vAsa / aTThAnoM kA kahyo che, saMkhyAtA varSa nI rAza // 45. imahija nava grIveyaka mAMhe, paNa vRtti mAM kahyo ema trika vihaM noM jujuo lekho sAMbhalajo ghara prema // 49. helI pika varSa saMkhyAtA sau madhyame saMkhya hajAra / UparalI trika varSa saMkhyAta lakSa, virahakAla suvicAra || 50. viraha addhA thI kAlaja duguNo, avaTThiyA noM jAna / viraha jetaluM kAla parcha piNa, utpatti cavana samAna / / 51. viraha anuttara pyAra viSe varSa asaMkha hajAra tehI dugaNo kAla kahIje, avaTThiyA tuM vicAra // 52. viraha kAla sarvArthasiddha meM pasya noM saMkhyAtamoM bhAga / tehathI duguNo kAla kahIjai, avaTThiyA nuM mAga // 53 varSa ghaTe ika samaya jaghanya thI, utkarSa kari tAya / AvalikA nau asaMkhyAtamoM bhAga ko jinarAya // 54. avaTThiyA nuM kAla je pUrve, pabhapyU~ tema pichANa | AMkhyUM e sagalo sUtre kari, zrI jina vacana pramANa // 55. kAla ke siddha varSa prabhu jina bhAkhe ziva vATa / jaghanya thakI to eka samaya laga, utkarSa samayA ATha // 56. kAma kelaM avaTThiyA nuM ? jaghanya thakI to eka samaya chai, 57. utkRSTa viraho mAsa paTa no avaTThiyA itaro sahI pache vAdhai nAM nAM ghaTe ima avasthita duguNo nahIM // 58. bhAse jina guNarAsa / utkRSTo SaTa mAsa || soraThA hiva jIvAdika jeha, tehane ija anya bhaMga kari / goyama prazna kareha, citta lagAI sAMbhalI // laya: pUja moTA bhAMje 18 bhagavatI-jor3a 42. bhovatAlIsa rAIdivA 43. laMtae nauI rAiMdiyAI, 44. mahAmuka sadi rAIdiyasa 45. sahassAre do rAIdiyavAI 46. ANayapANayANaM saMkhejjA mAsA, 40. bANAI vAsA 48. evaM gevejjadevANaM / 46. iha yadyapi graiveyakAdhastanatraye saMkhyAtAni varSANAM zatAni madhyame sahasrANi uparime sakSANi viraha ucyate / ( vR0 pa0 245) 51. vijaya ve jayaMta jayaMta aparAjiyANaM asaMkhejjAI vAsasahassAiM / 52. paniobhAno / 53. evaM bhaNiti hAyaMti' jaNaM ekka samayaM ukkoseNaM AvaliyAe asaMkhejjaibhAgaM, 54. aTTiyAgaMja bhaNiya' / (05 / 222) 3 55. siddhA NaM bhaMte! kevaiyaM kAlaM vaDDhati ? goyamA ! jahaNNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM aTTha (za0 5 / 223 ) samayA / 56.aTTayA ? goyamA ! jahaNeNaM chammAsA | 58. jIvAdIneva bhagyantareNAha ekkaM samayaM ukkoseNaM (05 / 224) (010 245) Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 59. *bahu vaca jIva syUM sovacayA prabhu ! vRddhisahita kahivAya? pUrva viSe anerA vali Upajai, tiNa sUM upacaya sahita kahyA tAya / / 60. sAvacayA e hAni-sahita the, pUrve chaMje gaaNv| fuge at nocA thIe, apacaya sahita kahAya // 61. khovalaya yAvacyA tojo, gugapat e vRddhi hAni / UpajavUM nIkalavU sAthai, eka samaya bihuM jAni // 62. niruvacaya- niravacayA cauco Upajavo nIkalavo na huve, vRddhi hAni vihaM nAhi / jaiha kAla re mAMhi / / 63. jina kahai jIva sovacayA nAMhI, sovacaya- sAvacayA piNa nahIM, pada yatanI 64. vRttikAra kahivAya, ihAM vali apacaya hAni nihAla, 65. cauthe pada nahIM vRddhi hAni, sAvacayA nahi thAya / ika cautho pAya / / upacaya vRddhi kahAya / tIjai pada bihuM samakAla || te avasthiti pahicAna / e pada vyAkhaM bhAkhyA, prazna sarva jIvAM Upara AkhyA / / 66. vaDDhati hAyaMti avaTThiyA, pUrve tIna pATha e kiyA / vihaM sUtre kavaNa hai phera? tayuM uttara iha vidhi hera / / 67. pUrve tIna pATha kahyA tAhi varSa pa avayA mAMhi / tihAM saMkhyA rUpa grahaNa kIdho, giNata pramANa ne mukhya dogho / 68. dvitIya sUtra pramANa na vAMlyUM, utpatti nIkalavA mAtra ichyU~ thoDA ghaNAM taNI vAMchA nAhI, tiNa sUM nyAro pATha kahyo yAMhI // 69. sovacayA sAvacayA tAhi, e tIjA bhAMgA re mAMhi / varSa ghaTai avaliyA AvaMta, tiNa ro jujuo kahUM vRttata // 70. eka samaya paNAM upajaMta, tiNahija samaya thor3A nikalaMta / e tIjA bhAMgA re mAMya vati yate ima Aya / / 71. eka samaya thor3A upajaMta, tiNahija samaya ghaNAM nikalaMta / e tIjA bhAMgA re mAMya, 72. eka samaya jetA upajaMta, e tIjA bhAMgA re mAya, 73. iNa nyAya thakI kahivAya, hAyaMti ghaTe te ima Aya // tiNahija samaya tetA nikalaMta / avaTThiyA pATha piNa Aya / / pUrve tIna pATha kahyA tAya / vihaM sUtra jUjuA jAna || sovacayA - sAvacyA bhAla / tiNa sUM tIjai pada nhAla // ihAM pyAra pATha pahichANa 74. * egidiyA to pada kahivA, samakAle Upajai naiM nikale, * laya : dhina rAmajI prabhu 56. jIvA NaM bhaMte! kiM sovacayA ? 'sopacayA: ' savRddhayaH prAktaneSvanyeSAmutpAdAt ( vR0 pa0 245) 60. sAvacayA ? prAktanebhyaH keAnA ( 0 10 245) 61. sovacyA sAvacyA utpAdanAbhyAM vRddhihAnyoryugapadbhAvAt / ( vR0 pa0 245) 62. niruvacaya-niravacayA ? nirUpacayanirapacayA utpAdovartanayorabhAvena vRddhi hAnyorabhAvAt / ( vR0 pa0 245) 63. govamA ! jIvAno socA to sAvacyA no sovacaya-sAvacyA nirayacaya niravacayA / / 64. nanupacayo vRddhirapacayastu hAni, yugapadddvayAbhAvarUpAvaritatvaM ( vR0 pa0 245) 66. evaM ca zabdabhedavyatirekeNa ko'nayoH sUtrayorbhedaH ? ( 0 10 245) 67. pUrva pariNAma ( mANa ) mAtramabhipretam / ( vR0 pa0 246 ) 6. iha tu tadapekSamutpAdodavartanAmAnaM / ( vR0 pa0 246) 6. tRtIyamaGgake pUrvoktAdivikalpAnAM trayamapi syAt, ( vR0 pa0 246 ) 70-02 bahutarotpAde vRddhihutarotta hAni:, samotpAdodavarttanayozcAvasthitatvamityevaM bheda iti / ( pR0 pa0 246) 74. egiMdiyA tatiyapade sopacayApacayA ityarthaH yugapadutpAdodavartanAbhyAM vRddhihaanibhaayaa| (40 10 246) za05, u08, DhAla 63 6 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76. sesA jIvA cauhiM vi padehi bhANiyavvA / (za0 51225) yatanI 75. "prathama pada sovacayA kahAya, Upajai piNa nikalai nAya / te ekendrI meM nahi pAya, nirantara nIkale tiNa nyAya / / 76. dUjo pada sAvacayA kahAya, nIkalai piNa Upajai nAya / e piNa ekendrI meM nahiM pAya, nirantara Upaje tiNa nyAya / / 77. cauthai pada Upajavo na hoya, vali nIkalai piNa nahiM koya / e piNa ekendrI meM na pAvaMta, nirantara Upaje nikalaMta / / 78. e tInUi pada nahi hoya, pada eka tIjo avaloya / Upajai nIkalai samakAla, sovacaya-sAvacayA nhAla' / / (ja0 sa0) 79. zeSa ugaNosa daMDaka dekha, pada cyArUMi chai sUvizekha / UpajavA nIkalavA nuM jagIsa, viraha kA daMDaka ugaNIsa / / 80. "kadai nIkalavA - viraha hoya, tiNa velA Upajiyo koya / jaba sovacayA pada pAya, Upano piNa nIkalyo nAMya // 81. kadai UpajavA nuM viraha hoya, tiNa velA nIkaliyo koya / jaba sAvacayA pada pAya, nIkalyo piNa Upano nAMya // 82. UpajavA nIkalavA nuM joya, kade viraha donUM nahiM hoya / sovacaya-sAvacayA nhAla, Upano nIkalyo samakAla / / 53. UpajavA nIkalavA nuM joya, kadai viraha donai hoya / niruvacaya-niravacayA tAhi, utpatti nIkala bihuM nAMhi / / 84. ihAM ugaNIsa daMDaka mAMya, pada cyArUi iNavidha pAya / yAM meM virahakAla kahyo tAya, tiNa anusAre Akhyo e nyAya" // (ja0 sa0) 85. *he prabhu ! siddha sovacayA pUchA ? taba bhAkhai jinarAya / siddha sovacayA vRddhi-sahita cha, upajai piNa nikala nAya / / 86. sAvacayA dUjo pada nahi cha, cavana abhAva nihAla / sovacaya-sAvacayA piNa nahi, utpatti cavana nahIM samakAla / / 87. niruvacaya-niravacayA piNa chai, nahIM vRddhi nahi hAni / mukti nuM viraha huvai tiNa velA, cautho pada e jAni / / 88. prathama carama pada pAvai siddhAM meM, dUjo tIjo nahiM hoya / pahilo to mukti jAvai jiNa velA, chehalo viraha meM joya // 89. jIvA prabhu ! niruvacaya-niravacayA, ketalo kAla rahaMta ? jina bhAkhai sadAkAla rahai e, vRddhi hAni nahiM haMta // 85. siddhA NaM bhaMte ! pucchA / goyamA ! siddhA sovacayA, 86. no sAvacayA, no sovacaya-sAvacayA, 87. niruvacaya-niravacayA / (za0 51226) 10. neraiyA prabha! kAla kitA rahai, sovacayA vRddhi mAga ? jaghanya samaya ika naiM utkRSTo, AvalikA noM asaMkha bhAga / / 86. jIvA NaM bhaMte ! kevatiyaM kAlaM niruvacaya-nirava cayA ? goyamA ! sambaddhaM / (sh05|227) 10. neraiyA NaM bhaMte / kevatiyaM kAlaM sovacayA ? goyamA ! jahaNaNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM AvaliyAe asaMkhejjaibhAgaM / (za0 52228) * laya : dhina prabhu rAmajI / 100 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. AvalikA nAM asaMkha bhAga laga, samaya-samaya viSa yadA / naraka jAvai vRddhi thAvai, nIkalai nahiM chai tadA / / 62. *sAvacayA piNa imahija kahiye, AvalikA naiM tAhi / asaMkhyAtamA bhAga lage nikale, piNa koi upaja nAhi / / 63. sovacaya-sAvacayA imahija AvalikA naiM nhAla / asaMkhyAtamA bhAga lagai, upaje nikale samakAla / 64. niruvacaya-niravacayA noM pUchA, jaghanya samaya ika thAya / utkRSTo rahai dvAdaza mahata, na Upaje nIkala nAya / / 62. kevatiyaM kAlaM sAvacayA ? evaM cev| (za0 5 / 226) 63. kevatiyaM kAlaM sovacaya-sAvacayA ? evaM ceva / (za0 5 / 230) 64. kevatiyaM kAlaM niruvacaya-niravacayA ? goyamA ! jahaNNaNaM ekkaM samayaM ukkoseNaM bArasa muhuttaa| soraThA 65. utpatti-viraha nihAla, vali nIkalavA nuM viraha / donaI samakAla, utkRSTapaNe huvai yadA / / 66. *ekeMdrI sarva sovacaya-sAvacayA, sadAkAla te nhAla / samaya-samaya upajai nIkale cha, vRddhi hAni samakAla / / 67. zeSa daMDaka viSe dhura pada tIna, jaghanya samaya ika mAga / utkRSTo je AvalikA nai asaMkhyAtamaiM bhAga / / 66. egidiyA savve sovacaya-sAvacayA savvaddhaM / 67. sesA savve sovacayA vi, sAvacayA vi, sovacaya sAvacayA vi, jahaNNeNaM ekkaM samaya, ukkoseNaM AvaliyAe asaMkhejjaibhAgaM / 66. avaTThiehiM vakkaMtikAlo bhANiyabvo / (za0 5 / 231) yatanI 18. pada trihaM naraka meM pAya, tiNaro pUrve Akhyo nyAya / tehija nyAya ihAM pahichANa, buddhivaMta e lesI jANa / / 66. *zeSa daMDaka viSe cauthe pada ima, jaghanya samaya ika jANa / utkRSTa pannavaNa chaThA pada meM, kahya virahakAla te pramANa / / 100 UpajavA ne nIkalavA noM, kadai bihuM viraha huvai sAtha / niruvacaya-niravacayA te kAle, te kahUM pannavaNA thI bAta // 101. jaghanya thakI to sagale ThAme, samaya eka suvicAra / utkRSTa viraha jUo-jUo chai, sAMbhalajo vistAra // 102. samace naraka meM UpajavA na, nikalavA nuM nihAla / __bAra mahUrta kade bihuM huvai sAthai, e niruvacaya-niravacayA ka la / / 103. ratnaprabhA meM cauvIsa mahata, sakara sapta nizi tAsa / vAlaprabhA meM panara ahanizi, paMkaprabhA ika mAsa / / 104. dhUmaprabhA meM doya mAsa noM, tamaprabhA gAsa cyAra / tamatamA SaT mAsa utkRSTo, ubhaya viraha adhikAra / / laya / pUja moTA mAMja *laya : dhina prabhu rAmajI 102. nirayagatI NaM bhaMte ! kevatiyaM kAlaM virahiyA uvadhAeNaM ... ? nirayagatI NaM bhaMte kevatiyaM kAlaM virahitA ubaTTaNayAe .....? (paNNavaNA 6 / 1,6) 103. rayaNappabhApuDhavine raiyA NaM bhaMte ?... (p06|10-13) 104. dhUmappabhApuDhavineraiyA NaM bhaMte ! ... (p06|14-16) za05, u08, DhAla 13 101 Jain Education Intemational Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105. asurakumArA NaM bhaMte ! ... (pa0 6 / 17,18,20,21) 106. gabbhavakkaMtiyapaMceMdiyatirikkha joNiyA NaM bhaMte! ... (pa0 6 / 22-24) 107. vANamaMtarANaM pucchA... (pa0 6 / 25-28) 108. mAhiMdadevANaM pucchA... (pa0 6 / 30-33) 106. sahassAradevANaM pucchA . (pa0 6 / 34-38) 105. bhavanapati meM cauvIsa muhUrta, aMtaramahUrta vikalidi / saMmUcchima-tiyaMca-paMceMdrI, ika aMtaramahUrta kahidi / 106. garbheja-tiryaMca bArai mahata, manuSya-samucchima dhAra / utkRSTa viraha cauvIsa mahurta noM, garbheja-manuSya meM bAra / / 107. vyaMtara jotiSI pahilai dUjai, muhUrta cauvIsa cauvIsa / sanatakumAre nava ahorAtri, mahata vIsa jagosa / 108. mAhiMndra dvAdaza dina daza mahata, brahma sADhA bAvIsa / laMtaka paiMtAlI nizi mahAzukra, asI rAtri naM jagIsa / / 106. aSTama' sau nizi ANata pANata, mAsa saMkhyAtA dRSTa / AraNa accu varSa saMkhyAtA, ubhaya viraha utkRSTa / 110. heThima trika varSa saMkhyAtA sau, majhama saMkhyAtA hajAra / uvarima saMkhyAtA lAkha varSa noM, ubhaya viraha suvicAra // 111. cyAra anuttara palya taNo je, asaMkhyAtamo bhAga / sarvArthasiddha palya taNo e, bhAga saMkhyAtamo laag| 112. e UpajavA ne nIkalavA nuM viraha par3e samakAla / tiNa velA e cauthA pada geM, utkRSTa kAla nihAla / / 113. siddha prabhu ! kitA kAla sovacayA ? jaghanya samaya ika joya / utkRSTa aSTa samaya laga Akhyo, aMtara-rahita e hoya / 110. heTThimagevejjANaM pucchA' (pa0 6.36-41) 111. vijayavejayaMtajayaMtAparAjiyadevANaM pucchA... (pa0 6 / 42,43) 194. kAla vito vizvaya-niravakyA, vapatya samaya abaloya // 4. kaviNe yAka niyama vikAsamA mAlA / .. 114. kAla kito niruvacaya-niravacayA, jaghanya samaya ika soya / utkRSTo SaTmAsa kAla e, viraha-samaya avaloya / / 113. siddhANaM bhaMte ! kevatiyaM kAlaM sovacayA ? goyamA ! jahaNNaNaM egaM samayaM, ukkoseNaM aTTha smyaa| (za0 51232) 114. kevatiyaM kAlaM niruvacaya-niravacayA ? jahaNNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM cha mAsA / (sh05|233) 115. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti / (za01234) 115. sevaM bhaMte ! aMka aThAvana, e trANaMgI DhAla / bhitru bhArImAla RSarAya prasAde, 'jaya-jaza' maMgalamAla // paMcamazate aSTamoddezakArthaH // 5 // 8 // DhAla :64 dUhA 1. artha-jAta gotanagaNI, rAjagahe dhara khaMta / bahalapaNeM kari puchiyA, bahana tihAM vicaraMta / / 2. garUpa ra jagRhAdi muM, nirNaya tatpara tatra / vistAra navama uddezake, kahiyai chai hiva atra / 1. sahasrAra svarga 1,2. idaM kilArthajAtaM gautamo rAjagRhe prAyaH pRSTavAn bahuzo bhagavatastatra vihArAditi rAjagRhAdisvarUpanirNayaparasUtraprapaJcaM navamoddezakamAha (vR0 pa0 246) 102 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM jAva evaM vayAsI 3. tiNa kAle nai tiNa samaya, jAva badai ima tAma / vIra prata vaMdI karI, vinaya karI abhirAma / / *kRpAnidhi jayajaza karaNa jinendra ! jI ho aMtara-timara miTAyavA, prabhu ! pragaTyo jANa dinendra / (dhra padaM) jI ho e nagara rAjagRha nAma te, prabhu ! kiNanai kahiyai tAma / jI ho syUM kahiyai pRthvI bhaNI, kAMi nagara rAjagRha nAma ? jI ho nagara rAjagRha apa pratai, jAva vanaspati laga Ama / ____jI ho jema paMcamA zataka meM, kahyA saptamuddeze nAma / / 6. jI ho paMcendrI tiryaMca ne, kahyA parigraha mAMhe jeha / __jI ho TaMka kUTa zikharI girI, ityAdika sahu pATha kaheha // 7. jI ho jAva sacitta aru acitta nai, vali mizra dravya nai tAya / jI ho nagara rAjagRha ehavaM, kAMi kahiye ima pUchAya / / 8. jI ho zrI jina kahai pRthvI pratai, kahiyai nagara rAjagRha nAma / jI ho jAva sacitta acitta mizra noM, samudAya rAjagaha tAma / / 6. jI ho pRthavyAdika samudAya chai, kAMi nagara rAjagRha mAya / jI ho teha vinA rAjagRha isI, kAMi zabda pravRtti na thAya / / jI ho kiNa arthe ? taba jina kahai, pRthvI jIva ajIva svabhAva / jI ho rAjagRha eha prasiddha paNa, kAMi nagara nu nAma kahAva / / 11. jI ho jAva sacitta aru acitta cha, bali mizra dravya samadAya / jI ho jIva ajIva dona ache, tiNa ne nagara rAjagaha kahAya // jI ho tiNa arthe kari goyamA ! jAva nagara rAjagRha kahaMta / jI ho pudgala nAM adhikAra thI, vali pudgala nuM virataMta / / jI ho he bhagavaMta ! nizcai karo, dina udyota nizi aMdhakAra ? jI ho jina kahai haMtA goyamA ! prabha ! kiNa artha e prakAra / / 4. kimidaM bhaMte ! nagaraM rAyagihaM ti pavuccai ? ki puDhavI nagaraM rAyagihaM ti pavuccai ? 5. kiM AU nagaraM rAyagihaM ti paccai jAva vaNassaI ? jahA eyaNuddesae paMciMdiyatirikkhajoNiyANaM vattavvayA tahA bhANiyavvA / (pA0 Ti0) 'jahA eyaNuddesae' tti ejanoddezako'syaiva paJcamazatasya saptamaH, (sU0 186) (vR0pa0 246) 6. tatra paJcendriyatiryagvaktavyatA 'TaGkA kUDA selA siharI' tyAdikA yoktA sA iha bhaNitavyeti / (vR0 pa0 246) 7. jAva sacittAcittamIsayAI davAI nagaraM rAyagihaM ti pavuccai? 8. goyamA ! puDhavI vi nagaraM rAyagihaM ti pavuccai jAva sacittAcittamIsayAI davAI nagaraM rAyagiha ti pvucci| (za0 5 / 235) 6. pRthivyAdisamudAyo rAjagRhaM, na pRthivyAdisamudAyA dRte rAjagRhazabdapravRttiH, (vR0pa0 246) 10. se keNaNaM ? gopamA ! puDhavI jIvA i ya, ajIvA i ya nagaraM rAyamihaM ti pavuccai, 11. jAva savittAvitta-mIsayAI davyAI jIvA i ya, ajIvA i ya nagaraM rAyagiha ti pavucca i, 12. se teNa?NaM taM ceva / (za0 5 / 236) pudgalAdhikArAdidabhAha- (vR0pa0 246) 13. senUrNa mate ! diyA ujjoe ? rAI aMdhayAre ? haMtA goyamA! diyA ujjoe, rAI aMdhayAre / se kepaNa? (za0 5 / 237) 14. goyamA ! diyA subhA poggalA subhe poggalapariNAme zubhaH pudgalapariNAma: sa cArkakarasamparkAt, (vR0 pa0 247) 15. rAI asubhA poggalA asubhe pogglprinnaame| se teNaTheNaM / (za0 52238) 12. by 14. jI ho jina kahai dina zubha pRdgalA, zubha pUdagala pariNata hota / jI ho vali ravi-kiraNa milApa thI, tiNa saMdivasa viSa udyota / / 15. jI ho rAtri azubha pudgala huI, azubha pudgala noM pariNAma / jI ho ravi-kiraNAdi abhAva thI, kAMi tiNa arthe e tAma / / *laya : cAtura nara poSo pAtra vizekha za05,u06, DhAla 64 103 Jain Education Intemational Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. jI ho sya prabhu ! neraiyA nai acha, kAMi udyota ke aMdhakAra ? jI ho jina bhAkha neraiyA taNe nahi udyota, chai aMdhayAra / / 17. jI ho kiNa arthe ? jada jina kahai, kAMi neraiyA naiM tiNa ThAma / jI ho pudgala azubha achai ghaNAM, kAMi azubha pudgala pariNAma / / 18. jo ho khetra taNAMja svabhAva thI, ravi-kiraNAdi zubha nimittbhuut| jI ho vastu-prakAzaka tyAM nahIM, kAMi tiNa arthe ima brUta / / 16. jI ho he prabhu ! asurakumAra neM, kAMi udyota ke aMdhakAra? jI ho jina kahai tihAM udyota chai, piNa nahi cha tihAM aMdhayAra / / 20. jI ho kiNa arthe ? taba jina kahai, kAMi asurakumAra ne tAya / jI ho zubha pudgala zubha pariNamyA, tiNa arthe ima vAya // 21. jI ho ima jAva thaNiyakumAra naiM, hivai pRthvI apa teu vAya / jI ho vanaspati be0 te0 iMdiyA, ima naraka jema kahiyAya / / 22. jI ho ehanAM kSetra viSe acha, ravi-kiraNAdika noM saMcAra / jI ho to piNa cakSa-rahIta e, tiNa saM vastu na dekha ligAra // 23. jI ho kArya zubha pudgala taNAM, te aNakariva kari dhAra / jI ho pudgala azubha kahyA tasu, tiNa kAraNa ehana aMdhAra / / 24. jI ho he prabhu ! caridrI taNe, kAMi udyota ke aMdhakAra ? jI ho jina kahai ehaneM udyota chai, vali chai ehane aMdhayAra / / 16. neraiyANaM bhaMte ! ki ujjoe ? aMdhayAre ? goyamA ! neraiyANaM no ujjoe, aMdhayAre / (za0 52236) 17. se keNaTTeNaM? goyamA ! neraiyANaM asubhA poggalA asubhe poggala pariNAme / 18. tatkSetrasya pudgalazubhatAnimittabhUtaravikarAdiprakAzakavastujitvAt, (vR0 pa0 247) se teNadveNaM / (za0 5240) 16. asurakumArANaM bhaMte ! ki ujjoe ? aMdhayAre ? goyamA ! asurakumArANaM ujjoe, no aMdhayAre / (za0 5 / 241) 20. se keNa?NaM ? goyamA ! asurakumArANaM subhA poggalA subhe poggala-pariNAme / se tenntthennN| 21. jAva thaNiyakumArANa / (za0 5 / 242) puDhavikkAiyA jAba teiMdiyA 'jahA neriyaa'| (za0 5 / 243) 22,23. eSAmetatkSetre satyapi ravikarAdisaMparke eSAM cakSurindriyAbhAvena dRzyabastuno darzanAbhAvAcchubhapudgalakAryAkaraNenAzubhAH pudgalA uccante tatazcaiSAmandhakArameveti / (vR0 pa0 247) 24. cauridiyANaM bhaMte ! ki ujjoe ? aMdhayAre ? goyamA ! ujjoe vi aMdhayAre vi| (za0 5 / 244) 25. se keNa?NaM ? goyamA ! ca uridiyANaM subhAsubhA ya poggalA subhAsubhe ya poggalapariNAme / se teNaTheNaM / (za0 52245) 26. emAM hi vakSuHsadbhAve ravikarAdisadbhAve dRzyArthAva bodhahetutvAcchubhAH pudgalAH, (vR0 50 247) 27. rajikarAdhabhAve tvarthAvabodhAjanakatvAdazubhA iti / (vR0 pa0 247) 28. evaM jAva maNussANaM / (za0 5 / 246) vANamaMtara-jo isa-vemANiyA jahA asurkumaaraa| (za0 5 / 247) 25. jI ho kiNa arthe ? taba jina kahai, kAMi caridrI maiM tAya / jI ho pudgala zubhAzubha pariNamaiM, kAMi tiNa artha e vaay|| 26. jI ho ravi-kiraNAdi svabhAva teM, artha khavA jogya ne tAsa / jI ho tasuM avbo| hetU thakI, zubha pudgala kahiya ujAsa / / 27. jI ho ravi-kiraNAdi abhAva teM, artha avavodha hetu na hAya : jo ho azubha pudagala kahiye tasu, imaraM cakSu iMdriya avaloya / / 28. jI ho imahija jAva manaSya lage, yaMtara jotiSi ne kimaaniik| jI ho asurakumAra taNI parai, tama nahIM uyota sadhIka / / soraThA 26. pudgala dravya pichANa, pUrve citavaNA tasu / kAla dravya nI jANa, citavaNA tehanI hivai| 104 bhagavatI-jor3a 26. pudgalA dravyamiti taccintA'nantaraM kAladravyacintAsUtram (vR0pa0 247) Jain Education Intemational Jain Education Interational Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. *jI ho he prabhujo ! nAraka taNe, naraka viSe rahyA ne soya / jI ho jeNe karInai jANiya, ehavI prajJA tehaneM hoya / / 31. jI ho samaya AvalikA piNa vali, jAva avasarpiNI chai eha / jI ho utsapiNI piNa eha chai, ehavaM naraka viSe jANeha ? 32. jI ho jina kahai artha samartha nahIM, kAMi kiNa arthe bhagavAna ? jI ho jina kahai samayAdika taNo, iNa manuSyakhetra meM mAna / 30. asthi NaM bhaMte ! neraiyANaM tatthagayANaM evaM paNNAyae, taM jahA-- 31. samayA i vA, AvaliyA i vA jAva osappiNI i vA, ussa ppiNI i vA ? 32. No tiNaThe samajheM / (za0 5 / 248) se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai-neraiyANaM tatthagayANaM no evaM paNNAyae, taM jahA-samayA i vA, AvaliyA i vA jAva osappiNI i vA, ussappiNI i vA? goyamA ! ihaM tesiM mANaM, 33. ihaM tesi pamANaM, (za0 5 / 246) AdityagatisamabhivyaMgyatvAttasya, (vR0 pa0 247) 34. Adityagatezca manuSyakSetra eva bhAvAt narakAdau tvabhAvAditi, (vR0 pa0 247) 35,36. pramANa-prakRSTaM mAnaM sUkSmamAnamityarthaH, tatra muhUrtastAvanmAnaM tadapekSayA lavaH sUkSmatvAt pramANaM tadapekSayA stokaH pramANaM lavastu mAnamityevaM neyaM yAvat samaya iti, (vR0 pa0 247) 33. jI ho iNa manuSya vetra nai viSe vali, samayAdika taNoMja pramANa / jI ho Aditya gati kari jANiya, samayAdika nai pahichANa / / 34. jI ho manuSyakSetra nai viSeja cha, kAMi samayAdika noM jJAna / jI ho nArakAdika nai viSe nahIM, tiNa saM ihAMija mAna pramAna / 35. prakRSTa mAna pramANa sUkSama, maharta mAna kahIjiye / tasu apekSA lavaja sUkSama, teha pramANa lahIjiye / / 36. lava mAna kahiye tasu apekSA, thova pramANa pichANiya / thova mAna tehanI apekSA, pramANa pANa jANiya / / 37. evaM jAva paMciMdiyatirikkhajoNiyANaM / (za0 5 / 250) 38. asthi NaM bhaMte ! maNussANaM igayANaM evaM paNNA yate, 36. samayA i vA jAva ussappiNI i vA ? 37. *jI ho naraka taNI para jANavA, kAMi jAva paMceMdrI tiryaca / jI ho manuSya taNI pUchA hivai, tasuM sAMbhalajyo subha saMca / / 38. jo ho chai bhagavaMta ! je manuSya naiM, kAMi ihAM rahyA nai tAma / jI ho jeNe karIne jANiya, ehavI prajJA buddhi abhirAma / / jI ho samaya AvalikA piNa vali, jAva avappiNI cha eha / jI ho utsappiNI piNa eha cha, ehavaM manuSya viSe jANeha ? 40. jI ho jina kahai artha samartha achai, kAMi kiNa arthe bhagavAna / jI ho jina kahai samayAdika taNo, iNa manuSya kSetra meM mAna / 41. jI ho iNa manuSyakhetra nai viSe vali, samayAdika taNo pramANa / jI ho Aditya gati kari jANiya, samayAdika nai pahichANa // jo ho manuSyakhetra meM viSeja chai, kAi samayAdika noM jJAna / jI ho tiNa artha kari ima kahya, kAMi ihAM ija mAna pramAna / jo ho bANavyaMtara naiM jotiSi, vali baMbhAnika nai tAma / jo ho kahiya naraka taNo parai, kAi sahu virataMta tamAma / / 44. jI ho samayakhetra bAhira rahyA, kAMi sarva taNe avaloya / jI ho samayAdika pUrve kahyA, tehaneM jANai nahiM te koya / / *laya : catura nara poSo pAtra visekha 1. aMgasuttANi meM 'iha tesi pamANaM' ke bAda upasaMhArAtmaka rUpa meM pUrA pATha hai| para usa pATha kI jor3a na hone ke kAraNa use yahAM uddhRta nahIM kiyA gyaa| laya: pUja moTA mAMja...... 40. haMtA atyi| (za0 5 / 251) se keNaTeNaM ? goyamA ! ihaM tesiM mANaM, 41,42. ihaM tesi pamANaM, ihaM ceva tesi evaM paNNAyate, taM jahA-samayAi vA jAva ussappiNI i vA / se teNa?NaM / (za0 5 / 252) 43. vANamaMtara-joisa-vemANiyANaM jahA neraiyANaM / (za0 0253) 44. iha ca samayakSetrAbahirvattinAM sarveSAmapi samayAdyajJAnamavaseyam, (vR0 pa0 247) za05, u06, DhAla 64 105 Jain Education Intemational Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45. jI ho samayakSetra ra bAhire, nahi samayAdi kAla vicAra / 45. tatra samayAdikAlasyAbhAvena tadvyavahArAbhAvAt, jI ho kAla taNe abhAve karo, kAMi nahi chai te vyavahAra // (vR0pa0 247) jo ho vRttikAra ihAM ima kahya, kAi paMceMdriya tiryaMca / 46. tathA paJcendriyatiryaJco bhavanapativyantarajyotijI ho bhavanapati vyaMtara jotiSi, kei manuSyakhetra chai saMca / / kAzca yadyapi kecit manuSyaloke santi / (vR050 247) 47. jI ho to piNa te to alpa cha, vali bahulapaNe kari teha / 47,48. tathApi te'lpAH prAyastadavyavahAriNazca itare tu jI ho samayAdika je kAla nAM, kAMi avyavahArI jeha // bahava iti tadapekSayA te na jAnantItyucyata iti / 8. jI ho teha taNIja apekSayA, kAi manuSyakhetra re bAra / (vR0 pa0 247) jI ho tiryaMcAdika chai ghaNAM, tike nahiM jANe tihavAra / / jI ho ravi gati karine jANavo, tiko lekhaviyo ihAM joya / jI ho avadhyAdika kari jANiya, jiko giNyo nahIM chai koya / 50. jI ho deza guNasaThamAM aMka noM, kAMi cyAra neUmI DhAla / jI ho bhikkhu bhArImAla RSarAya thI, kAMi 'jaya-jaza' haraSa vizAla / / DhAla 65 1. kAla-nirUpaNa noM kahyo, e adhikAra pichANa / nizi dina kAla vizeSa hiva, tAsa' nirUpaNa jANa // 2. tiNa kAla meM tiNa samaya, pArzva-apatya saMtAna / ziSya praziSyAdika pravara, sthavira tapovRddha jaan|| 3. pAva sthavira bhagavaMta te, vIra prabhU pai Aya / nahiM ati dUra na DhuMkar3A, bole ihavidha vAya / / *pArzva sthavira pUchA karai / (dhra parda) 4. he bhagavaMta ! nizcai karI, asaMkhejja loka mAMDo jii| pradeza asaMkhyAtA ehanAM, tiNa saM asaMkhya loka kahivAyo jii|| 1. kAlanirUpaNAdhikArAdrAtrindivalakSaNavizeSakAlanirUpaNArthamidamAha (vR0 pa0 247) 2. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM pAsAvaccijjA therA bhagavaMto 3. jeNeva samaNe bhagavaM mahAbIre teNeva uvAgacchaMti, uvA gacchittA samaNassa bhagavao mahAvIrassa adUra-sAmaMte ThiccA evaM vAyasI 5. cavada rajju khetra loka chai, te AdhArabhata viSe jeho / dina rAtri anaMtA UpanAM, Upajai naiM Upajasyai teho ? 4. se nUNaM bhaMte ! asaMkhejje loe asaMkhyAte'saMkhyAta pradezAtmakatvAt (vR0pa0248) 5. aNaMtA rAiMdiyA uppajjisu vA, uppajjati vA upajjissaMti vA? loke-caturdazarajjvAtmake kSetraloke AdhArabhUte (vR0 pa0 248) 6. vigacchisu vA, vigacchaMti vA, vigacchissaMti vA ? 6. vinAza pAmyA anaMtA dina nigA, vinAza pAmai dinraato| vinAza pAmasyai lAla trihUM AkhyAto? *laya : dharma dalAlI cita karai 106 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. tathA parittA niyata parimANa te, divasa anaiM vali rAto / UpanAM Upajai Upajasya vali, e anaMtA nahiM aakhyaato| ___7. parittA rAiMdiyA uppajjisu vA, uppajjati vA, uppa jjissaMti vA? parItAni-niyataparimANAni nAnantAni, 8. vicchisu vA, vigacchaMti vA, vigacchissaMti vA ? 8. tathA niyata parimANa aho nizA, gaye kAla pAmyA chai vinaasho| hivar3A vinAza pAmai acha, vali vinAza pAmasyai tAso ? 6. jina kahai haMtA he ajjo! loka asaMkhapradezo / tiNa meM anaMta rAtri dina UpanA, pUchyo tima kahivaM azeSo / soraThA 10. ihAM chai e abhiprAya, loka asaMkhapradeza meM / dina rAtri anaMta kima mAya ? alpa, AdhAra Adheya bahu / / 6. haMtA ajjo ! asaMkhejje loe aNaMtA rAiMdiyA taM cev| (za0 5 / 254) 10. pRcchatAmayamabhiprAya: yadi nAmAsaMkhyAto lokastadA tatrAnantAni tAni kathaM bhavitumarhanti ? alpatvAdA dhArasya mahattvAccAdheyasyeti, (vR0 pa0 248) 11. asaMkhyAtapradeze'pi loke'nantA jIvA vartante tathAvidhasvarUpatvAd (va0 pa0 248) 12. ekatrAzraye sahasrAdisaMkhyapradIpaprabhA iva, te caikatraiva samayAdike kAle'nantA utpadyante vinazyanti ca, (vR0 pa0 248) 13. ihAyamabhiprAyaH yadyanantAni tAni tadA kathaM parI tAni ? iti virodhaH, (vR0 pa0 248) 14. sa ca samayAdikAlasteSu sAdhAraNazarIrAvasthAyAmananteSu (vR0pa0 248) 15. pratyekazarIrAvasthAyAM ca parIteSu pratyekaM vartate, (vR0 pa0 248) 11. *loka asaMkha pradeza meM, vatta anaMtA jIvA / tathAvidha svarUpapaNAM thako, guNa-bhAjana anaMta atIvA / / 12. jima ika sthAnaka - viSa, prabhA sahasra dIvA nI paDato / tima samayAdika ika kAla meM, anaMtA Upajai vinnsNto|| soraThA 13. ihAM chai e abhiprAya, anaMta jo dina nizi hvai| to kima paritta kahAya, Apasa mAMhi virodha ima / / 14. *anaMta kAya sAdharaNa nai viSa, samayAdi kAla varttato / tiNa saM anaMta samayAdika te kahyA, ika samayAdi anaMta ginnto|| 15. pratyekazarIrI nai viSe, samayAdi kAla vartato / pratyeka samayAdi tasu kahyA, jIva dITha eka-eka hNto|| 16. anaMtakAya sAdhAraNa nai viSe, varte rAtri dina eko / tiNa sUM eka aho rAtri tehanai anaMta kahyA suvishekho| 17. pratyekazarIrI nai viSe, varta aho rAtri eko / tiNa sUM eka aho rAtri teha. pratyeka kahyA suvizekho // 18. sAdhAraNa jIva AsarI, kAla anaMto levo / pratyekazarIrI AsarI, kAla pratyekaja kevo / 16. iNa nyAya dina rAtri anaMta chai, tathA paritta dina rAto / e tInUMi kAla viSa huvai, ima bhAkhe jaganAtho / 20. kiNa arthe prabha ! ima kahya, loka asaMkhapradeze nhAlo / dina rAtri anaMtA pratyeka te, UpajavU viNasavU trihuM kAlo ? 21. jina kahai ima nizcaya karI, aho Arya ! tumhArA jANI / pArzvanAtha puruSAM majhe, AdeyakArI pichaannii|| *laya :dharma dalAlI cita kare...... 16. evaM cAsaMkhyeye'pi loke rAtrindivAnyanantAni parItAni ca kAlatraye'pi yujyanta iti / (vR0 pa0 248) 20. se keNaTheNaM jAva vigacchissaMti vA? 21. se nUNaM bhe ajjo ! pAseNaM arayA purisAdANieNaM puruSANAM madhye AdAnIyaH-AdeyaH puruSAdAnIya: (vR0 pa0 248) za. 5,06, DhAla 95 107 Jain Education Intemational Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. te pArzvanAtha arihaMta je, sAsvato sthira loka AkhyAto / vale Adi-rahita aMta-rahita cha, pradeze parimita asNkhyaato|| 23. paricale vITayo aloke karI, heI sAta rAja cor3o hAlo 23. parivaDe vITayo aloke karI, her3ha sAta rAja cor3o nhAlo / bica sAMkar3o te eka rAja chai, Upara hai paMca rAja vizAlo / / 22. sAsae loe buie-aNAdIe aNavadagge paritte anavadana:-anantaH 'paritte' ti parimitaH pradezataH (vR0 pa0 248) 23. parivuDe heTTA vicchiNNe, majjhe saMkhitte, uppi visAle, 'paribuDe' ti alokena parivRtaH 'heTThA vicchinne' tti saptarajjuvistRtatvAt 'majhe saMkhitte' tti ekarajjuvistAratvAt 'uppi visAle' tti brahmalokadezasya paJcarajjuvistAratvAt, (vR0 pa0 246) 24. etadevopamAnataH prAha- (vR050 246) soraThA 24. ehija tIna loga, he, madhya aru Uparai / suNajyo dhara upayoga, kahiyai chai upamA thako // 25. *heThalaM loka kahai hivaM, Upara sAMkar3o jaanno| tala vistAra cor3o acha, bihaM kari paliaMka saMThANo / / 26. madhya loka chai ehavo, vara pradhAna vicaaro| vajra zarIra AkAra cha, madhya sAMkar3o tAsa prkaaro|| 27. Uparalo loka ehavo, Urddha mRdaMga AkAro / sarAva saMpuTa AkAra cha, Upara tala kSINa madhya vistaaro|| 28. te sAsvato loka ko acha, kAla AzrI anAdi anNto| ko acha, kAla AzrI anAdi anto| pradeza kari parimita acha, aloke kari vITayo khNto|| 26. heTha vistIrNa loka chai, madhya saMkSipta bakhANo / Upara vizAla e loka chai, paMcama kalpa AzrI e jANo / 30. heTha paliaMka saMThANa cha, madhya vajra aakro| Upara Urddha mRdaMga - AkAre loka vicaaro|| 31. ehavA loka viSeja anaMta cha, sAdhAraNa apekSAyo / eka zarIra meM jIvar3A, anaMta kahIjai tAhyo / 32. anaMta paryAya samUha chai, pradeza piMDa asaMkhyAto / tiNa sU jIva ghaNAM e pATha cha, upajI-upajI mara jaato|| 25 ahe paliyaMkasaMThie upari saMkIrNatvAdhovistRtatvAbhyAM (vR0pa0 246) 26. majjhe varavairaviggahie varabajabadvigrahaH-zarIramAkAro madhyakSAmatvena yasya saH / (vR0 pa0 246) 27. upi uddhmuiNgaakaarsNtthie| Uo na tu tirazcIno yo mRdaGgastasyAkAreNa saMsthito yaH sa tathA, mallaka-saMpuTAkAra ityarthaH, / (vR0 pa0 246) 28. tesiM ca NaM sAsayaMsi logaMsi aNAdiyaMsi aNavada ggaMsi parittaMsi parivuDaMsi / 26. hevA vicchiNNaMsi, majjhe saMkhittaMsi, uppi visA laMsi , 30. ahe paliyaMkasaMThiyaMsi, majjhe varavairaviggahiyaMsi, uppi uddhamuiMgAkArasaMThiyaMsi 31,32. aNaMtA jIvadhaNA upajjittA uppajjittA nilI yaMti, 'anantAH' parimANataH sUkSmAdisAdhAraNazarIrANAM vivakSitatvAt, santatyapekSayA vA'nantAH jIvasantatInAmaparyavasAnatvAt, jIvAzca te ghanAzcAnantaparyAyasamUharUpatvAdasaMkhyeyapradeza piNDarUpatvAcca jIvadhanAH, (vR0 pa0 246) 33. parittA jIvaghaNA uppajjittA-uppajjittA nilIyaMti / 33. pratyekazarIra apekSA, paritA jIva ghaNA khaayo| anaMta paryAya asaMkha pradeza ke upaja-upaja mara jAyo / *laya : dharma dalAlI cita kara 108 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. anaMta paritta jIva saMbaMdha thI, kAla vizeSa prabodho / tiNa sUanaMta paritta dina rAtri chai, ima mAMhomAMhi avirodho|| 34. yato'nantaparIttajIvasambandhAtkAla vizeSA apyanantA: parIttAzca vyapadizyante'to virodhaH parihRto bhvtiiti| (vR0pa0 246) 35,36. atha lokameva svarUpata Aha (vR0 pa0 246) se bhUe uppaNNe vigae pariNae, sa loko bhUta:--sadbhUto bhavanadharmayogAt / (vR0pa0 246) 37,38. pariNata:-paryAyAntarANi niranvayanAzena nssttH| Apano na tu (vR0 pa0 249) 35. hivai loka svarUpa kahai achai, se bhUta sadbhuta kahAyo / upaNNe vigae pariNae, utpanna vigata pariNata piNa thaayo| soraThA 36. je loka viSe pahichAna, jIva ghaNAM upajI mare / te sadbhuta vidyamAna, utpatti dharmaja joga thI / / 37. utpAda vinazanazIla, pariNata anya paryAya kari / pAmyo loka samIla, e paryAya apekSayA / / 38. loka saMbaMdhI bhAva, dravya apekSA nAza nahiM / tasu paryAya kahAva, utpAda-vinazanazIla hai / / 36. dravya jIva noM tAhi, vali dravya paramANU taNo / utpAda vinazana nAMhi, paryAya viNasai Upajai / / 40. atha e kavaNa prakAra, evaMvidha e loka noN| nizcaya kariyai sAra, Agala teha kahojiyai / / 41. *ajIva pudgala Adi de, astitva dhAraka jeho / tehaneM Upajavai kari, bali viNasarva kari teho| 42. paryAya anya pariNamavai karo, lokkai -nizce koje / palokkai-prakarSe karI, tehija nizcai karIjai / / soraThA 43. e bhUtAdika dharma, ihavidha prakarSe krii| nizcai kIjai marma, pralokyate kahiye tsu|| 44. ehija yathArtha nAma, tehija dekhAr3atA chatA / sthavirAM maiM tiNa ThAma, pUchai chai hiva vIra prabhu / / *pUdagalAdika pramANe kari, lokiya vilokiya tAso / loka kahIje tehane, loka zabda vAcya suvimAso / / 46. ima pUchaya sthavira ima uccarai, haMtA hAM bhagavaMto ! he Arya ! tiNa arthe kahyo, asaMkha loke taM ceva khto|| 47. pAsa-apatya-sthavira te velA thakI, zramaNa bhagavaMta zrI mahAvIro / tyAMne pratyakSapaNe jANe tadA, sarvajJAno sarvadarisi dhoro|| 48. te sthavira bhagavaMta tiNa avasare, zramaNa bhagavaMta zrI mahAvIro / tyAMnaiM namaskAra vaMdanA karI, ima bole gunnhiiro|| 46. he prabhajI ! tujha Agala, cyAra yAma thakI paMca yaamo| __ paDikamaNA sahita dharma pratai, vaMchAM Adaro vicara taamo|| *laya : dharma valAlI cita kare..... 40. atha kathamayamevaMvidho nizcIyate ? (vR0 pa0 246) 41,42. ajIvaiH pudgalAdibhiH sattAM bibhradbhirutpadyamAna vigacchabhiH pariNamadbhizca lokAnanyabhUtaH 'lokyate' nizcIyate 'pralokyate' prakarSeNa nizcIyate, (vR0pa0246) 43,44. bhUtAdidharmako'yamiti, ata eva yathArthanAmA'sAviti darzayannAha (vR0 pa0 246) 45. ajIvehi lokkai palokkai, je lokkai se loe ? 46. haMtA bhagavaM! se teNaTeNaM ajjo ! evaM vuccai asaMkhejje loe aNaMtA rAiMdiyA taM ceva / 47. tappabhiI ca NaM te pAsAvaccejjA therA bhagavaMto samaNaM bhagavaM mahAvIra paccabhijANati savvaNNa svvdrisii| (za0 5 / 255) 48. tae NaM te therA bhagavaMto samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdaMti namasaMti, vaMdittA namaMsittA evaM vayAsI46. icchAmi NaM bhaMte ! tumbhaM aMtie cAujjAmAo dhammAo paMcamahabvaiyaM sapaDikkamaNaM dhamma uvasaMpajjitANaM vihritte| za05, u06, DhAla 95 106 Jain Education Intemational Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50. ahAsuhaM devAnupriyA! mA pArzva-apatya-sthavira tadA, pratibaMdha jJAnavaMta kareho / gunngeho|| 50. ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdhaM / (za0 5 / 256) tae NaM te pAsAvaccijjA therA bhagavaMto cAujjAmAo dhammAo paMcamahanvaiyaM sapaDikkamaNaM dhamma uva saMpajjittANaM viharaMti 51. jAva carimehiM ussAsa-nissAsehiM siddhA buddhA mukkA parinivvuDA savvadukkha'pahINA / atthegatiyA devaloesu uvvnnnnaa| (za0 5 / 257) 51. jAva carama ussAsa nissAsa te, siddhA jAva sarva dukhakSINA / ketalA ika devaloka meM, UpanAM tatva-pravINA // soraThA 58. pUrve Akhyo eha, devaloka meM apanAM / tehathI hi kaheha, parUpaNA suraloka niiN| 53. *devaloka prabha ! katividhA, jina kahai cyAra prkaaro| bhavanavAsI vANavyaMtarA, jotiSi vaimAnika suuvicaaro|| 52. anantaraM 'devaloesu uvavannA' ityuktamato devalokaprarUpaNasUtram-- (vR0 pa0 246) 53. kaivihA NaM bhaMte ! devalogA paNNattA? goyamA ! caumvihA devalogA paNNattA, taM jahA bhavaNavAsI 'vANamaMtara-jotisiya-vemANiyabhedeNaM' / 54. bhavaNavAsI dasavihA, vANamaMtarA aDhavihA, joti siyA paMcavihA, vemANiyA duvihA / 54. bheda bhavaNavAsI dasavidhA, vyaMtara ATha prkaaro| cavidhA chai jotiSi, dvividhA vaimAnika saaro|| 55. syU e nagara rAjagRha, aMdhakAra ujjoya ? samaya pArvaziSya nIM pRcchA, rAtri-divasa suraloya // 55. kimidaM rAyagihaM ti ya, ujjoe aMdhayAra-samae ya / pAsaMtivAsipucchA, rAtidiya devalogA ya // (sh05|258 saMgahaNI-gAhA) 56. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti / (za0 5256) 56. *sevaM navamA bhaMte ! sevaM bhaMte ! prabha ! paMcama zataka mjhaaro| uddezA nuM artha e, pravara kahya dhara pyaaro|| paMcamazate navamoddezakArthaH // 5 // 57. anantaroddezakAnte devA uktA iti devavizeSabhUta candraM samuddizya dazamoddezakamAha58. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM caMpA nAmaM nagarI, jahA paDhamillo uddesao tahA neyamvo eso vi, 56. navaraM-caMdimA bhANiyavvA / (za0 5 / 260) soraThA 57. navama udezaka aMta, vara suraloka caturvidhA / deva vizeSa dIpaMta, caMdra taNu dazameMja chai / / 58. *tiNa kAlai nai tiNa samaya, nagarI campA nAmo / prathama udezo jima kahya, tima e piNa abhirAmo / / 56. NavaraM eto vizeSa chai, bhaNavaM caMdra na bhAvo / dasama udezaka dAkhiyo, paMcama zataka kahAvo / 60. paMca neUmI paravarI, DhAla rasAla udAro / bhikSa bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' saMpati saaro|| paMcamazate vazamoddezakArthaH // 5 // 10 // *laya : dharma dalAlI cita kare...... 11. bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gItaka chaMda 1. kahya vRttikAre zilpakAraka, puruSa ko kUzi kara liyai / rohaNagirI nAM deza bhedI, sanmaNIja prakAsiyai // 2. tima buddha jana upadeza kari mhaiM, pravara paMcama zata taNAM / rava pratai bhedI artha bahu je, kRta-prakAza suhAmaNAM / / 3. timahIja bhikSu dIrghamAlaja,' nRpati-iMdu prasAda thii| paMcama zataka nIM jor3a racanA, racI ati AhlAda thI / / 4. jina-vayaNa-rayaNa amUlya hai, vyabhicAri-rahitapaNe jike / jina-ANa sira Upara ThavI, samadRSTi aMgIkRta tike / / 1,2. zrI rohaNAneriva paJcamasya, zatasya devAniva sAdhuzabdAn / vibhidya kuzyeva budhopadiSTyA, prakAzitAH sanmaNivanmayA'rthAH // (vR0 pa0 249) DhAla 66 soraThA 1. paMcama zataka prakAza, Akhyo ati AnaMda sy / vara chaTTo suvilAsa, hiva avasara Ayo tsu|| 2. uddezaka daza Ada, mahAvedana mahAnirjarA / ___ AhAra taNo vidhi vAda, pannavaNa' bhaNI bhalAviyo / / 3. mahAAzrava chai tAsa, bahu pudgala nuM upacaya / sapradezi suvimAsa, apradezi syU jIva chai / / 1. vyAkhyAtaM vicitrArtha paJcamaM zataM, athAvasarAyAtaM tathAvidhameva SaSThamArabhyate, (vR0pa0 250) 2-5. vedaNa AhAra mahassave ya sapadesa tamue bhavie / sAlI puDhavI kamma aNNautthi dasa cha8gammi sae / (za0 6|sNghnnii-gaahaa) 3. 'mahassave ya' tti mahAzravasya pudgalA badhyante... 'sapaesa' tti sapradezo jIvo'pradezo vA (vR0pa0 250) 4. bhavyo-nArakatvAdinotpAdasya yogya "sAli' tti zAlyAdi-dhAnyavaktavyatA'zritaH (vR0 pa0 250) 5. 'puDhavi' tti ratnaprabhAdipRthivI vaktavyatA...'kamma' tti karmabandhAbhidhAyaka: (vR0pa0 250) 4. tamaskAya adhikAra, naraka upajavA yogya te / sAli Adi suvicAra, dhAnya yoni sthiti sAtame // 5. pRthvI ratnaprabhAdi, karmabaMdha navameM khy| anyatIthika saMvAdi, SaSTha zate uddeza daza // *deva jinendra dayAla taNAM ziSa goyama gaNadhara girvaare| parama prIta vara prazna pUchaMtA, nija-para-bhavadadhi tiravA re| uttara svAma amala cita atihita, bihu ziva-sundara varavA re| (dhra padaM) 6. he prabhu ! je mahAvedana por3A, te mahAnirjaravaMto re / je mahAnirjara te mahAvedana ? prazna prathama e taMto re / / 7. tathA mahAvedana alpavedana mAMhi, tehija zreya pichaannii| jeha prazasta nirjarA prabhujI? jina kahai haMtA jaannii|| 1. dvitIya AcArya zrI bhArImAlajI 2. pagNavaNA pada 28 *laya : lAla hajArI ko jAmo virAja 6. se nUNaM bhaMte ! je mahAvedaNe se mahAnijjare ? je mahA nijjare se mahAvedaNe? 7. mahAvedaNassa ya appavedaNassa ya se see je pasattha nijjarAe? haMtA goyamA ! je mahAvedaNe evaM ceva / (saM0 pA0) (za0 61) za05, u0 6,10, DhAla 95,96 111 Jain Education Interational Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. iha ca prathamapraznasyottare mahopasargakAle bhagavAn ___ mahAvIro jJAtaM, dvitIyasyApi sa evopasargAnupasargAvasthAyAmiti / (vR050 251) 6,10. yo mahAvedanaH sa mahAnirjara iti yaduktaM tatra vya bhicAraM zaGkamAna Aha - (vR0 pa0 251) 8. prathama prazna nAM uttara meM prabhu ! mahA upasarga kAle jANyuM / dvitiya-upasarga ane viNa upasarga, e bihaM kAle pichANyaM / / soraThA 9. je mahAvedanavaMta, te mahAnirjaravaMta ima / bhAkhyo zrI bhagavaMta, hiva goyama svAmI tadA / / 10. te uttara rai mAMhi, eha vAratA kiNavidhe / ima AzaMkA tAhi, karatA chatAja prazna hiva / 11. *chaThI sAtamI naraka viSe tima, chai mahAvedanavaMtA? jina kahai haMtA imahija jANo, vali goSama pUchatA / / 12. te prabha ! zramaNa nigraMtha thakI mahAnirjarAvaMta atyaMto ? jina kahai artha samartha e nAMhI, vali kahai goyama sNto|| 13. te kiNa arthe ? prabhu ! ima kahiye, je mahAvedanavaMto / te mahAnirjara jAva prazasta nirjarA ima pabhaNato / / 14. tAma dRSTAMta deineM kahai jina, vastra doya pichANI / vastra raMgyo ika kardama rAge, cokaNa kardama jANI / / 15. raMgyo vastra ika khaMjaNa rAge, dIpa-kAlimA sarakho / gADA noM vAMga tAsa raMge raMgyo, raMgyo te kharaDyo prkho| 16. e bihaM vastra mAMhe paTa kehavo, ati dukhe dhovA jogo / kalaMka jAvA joga ati dukha kari tasu, kRSNapaNuM apjogo|| 11. chaTTha-sattamAsu NaM bhaMte ! puDhavIsu neraiyA mahAvedaNA? haMtA mhaavednnaa| (za0 6 / 2) 12. teNaM bhaMte ! samaNehito niggaMthehito mahAnijjaratarA? ___goyamA ! no iNaTTha sm8| (za0 63) 13. se keNaM khAi aoNaM bhaMte ! evaM vuccai-je mahA vedaNe jAva pasatyanijjarAe (saM0 pA0) 14. goyamA ! se jahAnAmae duve vatthA siyA-ege vatthe kaddamarAgaratte, 15. ege vatthe khNjnnraagrtte| 17. kaThina parikarma-camaka upAvaNI bhAMja beThAvaNI tAyo / kavaNa vastra sukhe dhovA yogya vali mela kalaMka sukhe jAyo / / 18. sukhe parikarma karavA jogaja, e bihaM vastra maaNhyo| kardama khaMjaNa karinai kharaDyo? ima pUcha jinraayo|| 16. gotama tAma kahe he bhagavaMta! je kardama kharar3Ayo / ati dukha dhovA joga tiko paTa, ati dukha kari mala jAyo / / 20. kaSTa karI parikarma karivA joga camaka upAvaNo taahyo| eNe vizeSaNa karine te paTa, ati dukha kari sudha thAyo / 16. eesi NaM goyamA ! doNhaM vatthANaM kayare vatthe duddhoyatarAe ceva, duvAmatarAe ceva, 'duddhoyatarAe' ti duSkarataradhAvanaprakriyaM."durvAmya taraka' dustyAjyatarakalaGkam (vR0 pa0 251) 17. duparikammatarAe ceva; kayare vA vatthe suddhoyatarAe ceva, suvAmatarAe ceva, 'dupparikammatarAe' tti kaSTakarttavyatejojananabhaGgakaraNAdiprakriyam / (vR0 pa0 251) 18. suparikammatarAe ceva; je vA se vatthe kaddamarAgaratte? je vA se vatthe khaMjaNarAgaratte ? 16. bhagavaM ! tattha NaM je se kaddamarAgaratte se NaM vatthe duddhoyata rAe ceva, duvAmatarAe ceva, 20. dupparikammatarAe ceva, kaSTakartavyate jojananabhaGgakaraNAdiprakriyaM, anena ca vizeSaNatrayeNApi durvizodhyam (vR0 pa0 251) 21. evAmeva goyamA ! neraiyANaM pAvAI kammAI gADhIkayAI, 22. 'gADhIkayAI' ti AtmapradezaH saha gAr3habaddhAni sanasUtragADhabaddhasUcIkalApavat / (vR0 pa0 251) 21. iNa dRSTAMte kari he gotama ! naraka pUrva bhava maaNhyo| pApa karma prati gADhA bAMdhyA, azubha pariNAma sU tAhyo / / 22. gADhIkayAI-pApa karma dRDha Atmapradeze sAMdhyA / sUI-samUha ne saNasUtre kari, gADhapaNe jima bAMdhyA / / *laya : lAla hajArI ko jAmo virAja 112 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Jain Education Intermational Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. civaNI yA karma sUkSma baMdha, sarasapaNe mAho madha gAha saMbaMdha cINA kIdhA mATI nAMpi jima tAyo / / 24. siliDIyAI te nita kodhA, sUtre karIneM baMdhANo / agni tapta jima loha - zalAkA, tAsa samUha pichANI || 25. khilItAI eha nikAcita, bhogaviyAMja mukAyo / anya upAya sUM eha khapAyavA azakya kahyA vRtti mAMhyo / 26. atisaya gAvapaNa te vedana vedatA nArakI bhAvaM / nahi mahAnirjara nahi mahAparyavasAna tiko nirvAve / dUhA 27. AkhyUM je mahAvedanA, te viziSTa jIva apekSayA tiNa 28. yadyapi je mahAnirjarA, vedana 26. zramaNa 3 piNa mahA tAsa / tadapi bahulapaNe bahulapaNeM karI, e piNa vacana vimAsa || ajogI naiM bali, mahAnirjarA thAya / tehaneM mahAvedana taNI, bhajanA ima vRtti mAMya || 30. jo dRSTAMta vali jina bhASe, ahiraNa ne viSe Amo aghaNa karIneM lohAra jihAM, loha kUTaM te ahiraNa nAmo || 21. koI puruSa ehavI ahiraNa neM lohamaNa kari to / moTe moTe zabda karIneM, ati parizrama karato // 32. lohaNa meM par3hiye kari apanI je dhvani zabda pichANI / athavA puruSa huMkAra rUpe kari zabda moTe moTe jANI || 32. moTe moTe coSa karInaM teha zabda ne pUThe nAda hove te ghoSa kahIje, kahIje, ima ahiraNa ne kUTai // 34. moTe moTe paraMparAdhAta kari, eha niraMtara ghAta tADaNA prate kahIjaM, Upara Upara thAto / ghAto // mahAnirjara hoya / kAraNa e joya || 15. ihavidha ahiraNa meM nara kUTaM piNa ahiraNa noM tyAMhI / bAdara sthUla asAra poggala neM, dUra karI sakai nAMhI // 26. duSTAMta karI hai gotama neravA meM pApakarmoM / gADhIkayAI jAva pharma naM. cher3o na ANaM pama / / *laya : lAla hajArI ko jAmo virAja 22. cikkaNIkapA 'cikaNIkavAI' ti sUkSmasyAnAM satyA parasparaM gADhasaMbaMdha karaNato durbhedIkRtAni tathAvidhamRtvat, ( vR0 10 251) 24. siliTThIkayAI, nighattAni sUtrabaddhAgnizalAkAkalApada. ( vR0 pa0 251 ) 25. khilIbhUtAiM bhavaMti / anubhUtivyatiriktopAdAnta rega nikAvitAnItyarthaH / 26. saMpagADhaM pi ya NaM te vedaNaM vedemANA no mahAnijjarA, no mahApajjavasANA bhavaMti / kSapayitumazakyAni (50 10 251) 27. devaM yo mahAvedanaH sa mahAnirjara iti viziSTa jIvAmayantampam / ( vR0 pa0 251) 28. yadyapi yo mahAnirjaraH sa mahAvedana prAyikaM / yuktaM tadapi ( vR0 10 251) 26. yato bhavatyayogI mahAnirjaro mahAvedanastu bhajanayeti / ( vR0 10 251) 20. adhikaraNI va lohakArA ayodhanena sohAni kuTTayanti / ( vR0 pa0 251 ) 31. se jahA vA kedra purise ahigaraNa AuDemAna mahayA mayA sadde 32. ayodhanaghAtaprabhaveNa dhvaninA puruSahukRtirUpeNa vA / ( vR0 pa0 251) 33. mahayA - mahayA ghoseNaM, ( vR0 pa0 251 ) 'ghoseNaM' ti tasyaivAnunAdena 34. mahayA mayA paraMparAdhAeNaM tatpradhAno ghAtaH tADanaM paramparA nirantaratA paramparA ghAtastena uparyuparighAtenetyarthaH, (4050251 ) 35. no saMcAe tIse ahiMgaraNIe ke mahAbApare pole parimAtie, 26. evameva gomA ! nerayANaM pAvA kammAI gADhIyAI jAva no (saM0 pA0 ) mahApajjavasANA bhavaMti / za0 6, u0 1, DhAla 66 113 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37. vastra dUjA noM uttara de goyama, he bhagavaMta ! zobhAyo / khaMjaNa karine te paTa kharar3ayo, sUkha kari te dhovaayo| 38. sukha kari maila kalaMka tasu jAvai, vali sukha kari kahivAyo / parikarma karivA yogya tAsa viSe, teja upAvaNo tAhyo / / 36. iNa dRSTAMta karI he gotama ! zramaNa nigraMtha nai tAhyo / yathAbAdara ati hi sthUla karma khaMdha, adhika asAra kahAyo / 37. bhagavaM! tattha je se khaMjaNarAgarate, se NaM vatthe suddhoyatarAe ceva, 38. suvAmatarAe ceva, suparikammatarAe ceva, 40. sidilIkayAiM karma vipAka achai tas, je maMda kIdhA / vali niTThiyAiM kayAiM je, balahIna kiyA sIdhA / / 41. viSpariNAmiyAI-sthitighAta ane rasaghAtAdi karane / / karma-vidhvaMsa huvai ima zIghraja, atihi zuddha munivara nai / 42. jetalI tetalI vedana maiM piNa, samacita muni vedaMtA / mahAnirjarA karma taNo aMta, nirvANa phala pAvaMtA / / 43. dUjo dRSTAMta vali jina bhAkhai, puruSa koI pahichANI / sUkA taNAM noM pUlo agni meM, ghAlai prakSepe jaannii|| 44. he gotama ! sUko tRNa-pUlo, nhAkhyo thako agni mAhyo / zIghra bhasma hai? taba kahai goyama, hAM prabhu ! bhasmaja thAyo / / 36. evAmeva goyamA ! samaNANaM niggaMdhANaM ahAbAyarAI kammAiM sthUlataraskandhAnyasArANItyarthaH (vR0pa0251) 40. siDhilIkayAI, niTThiyAI kayAI, pralathIkRtAni mandavipAkIkRtAni 'niTTiyAiM kayAI' ti nissattAkAni vihitAni / (vR0pa0 251) 41. viSpariNAmiyAI khippAmeva viddhatthAI bhavati / vipariNAma nItAni sthitighAtarasaghAtAdibhiH, (vR0 pa0 251) 42. jAvatiyaM tAvatiyaM piNaM vedaNaM vedemANA mahA nijjarA, mahApajja vasANA bhavaMti / / 43. se jahAnAmae kei purise sukkaM taNahatthayaM jAyateyaMsi pakvivejjA, 44. se nUrNa goyamA ! se mukke taNahatthae jAyateyaMsi pakkhitte samANe khippAmeva masamasAvijjati ? hatA masamasAvijjati / 45. evAmeva goyamA ! samaNANaM niggaMthANaM ahAbAyarAI kammAI 46. jAva (saM0 pA0) mahApajjavasANA bhavaMti / 45. iNa dRSTAMta karI he gotama ! zramaNa nigraMtha nai tAhyo / yathAbAdara ati sthala karma khaMdha, adhika asAra khaayo| 46. jAva mahApajjavasANA bhavaMti, jAva zabda meM jANaM / siDhilIkayAiM pramukha pATha hai, mahAnirjarA pahichANaM / 47. tIjo dRSTAMta kahai vali svAmI, koi pUruSa khivaayo| agni-tapta ayadhamyo kavelU, jala-biMdU jAva tAhyo ? 48. haMtA, hAM prabha ! vidhvaMsa pAmai, ihavidha goyama jANo / zramaNa tapasvI nigraMtha ne jAvata, ha mahAparyavasANo / / 47. se jahAnAmae kei purise tattaMsi ayakavallaMsi udagabiMdu jAva (saM0 pA0) 48. haMtA viddhaMsamAgacchai / evAmeva goyamA ! samaNANaM niggaMthANaM jAva (saM0 pA0) mahApajjavasANA bhavaMti 46. se teNaTheNaM je mahAvedaNe se mahAnijjare, je mahA nijjare se mahAvedaNe, mahAvedaNassa ya appavedaNassa ya see je pasatthanijjarAe / (za0 6/4) 46. tiNa arthe kari je mahAvedana, te mahAnirjara jaannii| jAvata zreya prazasta nirjarA, tasu e nyAya pichANI / / 50. igasaTha aMka ne deza kA e, sarasa channamI DhAlo / bhikSu bhAromAla RSirAya prasAde, 'jaya-jaza' haraSa vishaalo|| 114 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 67 1. AkhI pUrve vedanA, tikA karaNa tho hoya / te mATe kahiyai hive, karaNa sUtra avaloya / / 2. he bhadaMta ! katividha karaNa ? jina kahai nyAra prakAra / manokaraNa vyApAra tasu, vacana-karaNa vyApAra / 1. anantaraM vedanA uktA, sA ca karaNato bhavatIti karaNasUtram--- (vR0 pa0 251) 2. kativihe NaM bhaMte ! karaNe paNNatte ? goyamA ! cauvihe karaNe paNNatte,taM jahA-maNakaraNe, vaikaraNe, 3. kAyakaraNe kmmkrge| 4. karmaviSayaM karaNaM-jIvavIyaM bandhanasaMkramAdinimittabhUtaM krmkrnnN| (vR0 pa0 252) 3. kAya-karaNa vyApAra tasU, karma-karaNa suvicAra / / turya karaNa noM artha hiva, Akhyo vRtti majhAra / / 4. karma viSaya je karaNa te, jova vIrya kahivAya / baMdhana saMkrama Adi de, nimittabhUta vRtti mAMya / / 5. dharmasIha ihAM ima kA karma saMjoge tAya / karma baMdhAiM te bhaNI, karma karaNa kahivAya / / 6. yadyapi tInU joga thI, upazAMta kSINa sayoga / baMdha sAtAvedanI, iriyAvahi prayoga / / 7. kitA karaNa prabha ! naraka meM ? jina kahai ehija cyAra / ima paMceMdrI sarva nai, cauvidha karaNa prakAra // 8. paMceMdriya sagalA kahyA, daMDaka AzrI dhAra / te sannI AzrI achai, asannI meM nahiM cAra / / 6. ekendriya naiM karaNa be, kAya, karma e mrm| vigaleMdriya naiM tIna hai, vacana kAya naiM karma / *aho goyabhagaNi guNanilA re, jovo prazna prabha ne pUchayA bhalA re| (dhra padaM) 10 syaM pra! nArako karaNa thI re, asAtAvedana vedaMtA re? ke akaraNa thI dukha vedanA re, vedai kaSTa sahatA re? 11. zrI jina bhAkha nArakI, karaNa thakI pahichANI / vedai asAtA vedanI, piNa akaraNa thI nahiM jaannii|| 12. kiNa arthe ? taba jina kahai, nArakI naiM cihaM karaNo / mana vaca kAyA karaNa chai, karma karaNa uccaraNo / / 7. neraiyANaM bhaMte ! kativihe karaNe paNNatte ? goyamA ! caubvihe paNNatte, taM jahA--maNakaraNe, vaikaraNe, kAyakaraNe, kmmkrnne| (za0 6/6) evaM paMcidiyANaM savvesiM cauvvihe karaNe paNNatte / 6. egidiyANaM duvihe kAyakaraNe ya, kammakarage ya / vigali diyANaM tivihe-vaikaraNe, kAyakaraNe, kammakaraNe / (za0 6/7) 10. neraiyANaM bhaMte !"ka karaNao asAyaM vedaNaM vedeti ? akaraNao asAyaM vedaNaM vedeti ? 11. goyamA ! neraiyA Na karaNao asAyaM vedaNaM vedeti, no akaraNao asAyaM vedaNaM vedeti / (za0 6/8) 12 se keNaTTeNaM ? goyamA! neraiyANaM caubihe karaNe paNNatte, taM jahA-maNakaraNe, vaikaraNe, kAyakaraNe, kammakaraNe / 13. icceeNaM caubiheNaM asubheNaM karaNeNaM neraiyA karaNao assAyaM vedaNaM vedeti, no akaraNao / se teNaDheNaM / (za06/9) 14. asurakumArA NaM ki karaNao? akaraNao? 13. azubha e cihaM karaNa karI, karaNa thI vedai asAtaM / akaraNa thI veda nahoM, tiNa artha AkhyAtaM / / / 14. he prabhu ! asurakumAra ne, karaNa thakI syUM joyo / sAtAvedanI vedatA, kai akaraNa thI hoyo ? * laya : rAja pAmiyo re karakaMDa kaMcanapura taNo re ..... za06, u01, DhAla 67 115 Jain Education Intemational Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. zrI jina bhAkhai karaNa thI, piNa akaraNa thI nAMhI / kiNa arthe ? taba jina kahai, cyAra karaNa tyAM mAMhI / / 16. mana vaca kAya karma ciuM, zubha karaNe kari sAtaM / asubha karaNa thI vedatA, akaraNa thI na AkhyAtaM / / 15. goyamA ! karaNao, no akrnno| (za0 6/10) se keNa?NaM ? goyamA ! asurakumArANaM caubihe / karaNe paNNatte, taM jahA16. maNakaraNe, vaikaraNe, kAyakaraNe, kammakaraNe / icce eNaM subheNaM karaNeNaM asurakumArA karaNao sAtaM vedaNaM vedeti, no akrnnaa| (za0 6/11) 17. evaM jAva thnniykumaaraa| (za0 6/12) puDhavIkAiyANaM evAmeva pucchA navaraM / 18. icceeNaM subhAsubheNaM karaNaM puDhavikAiyA karaNao vemAyAe vedaNaM vedeMti, no akrnno| (za0 6/13) 19. 'vemAyAe' tti vividhamAtrayA kadAcitsAtAM kdaacidsaataamityrthH| (vR0 pa0 252) 20. orAliyasarIrA sabve subhAsubheNaM vemAyAe / 21. devA subheNaM saayN| (za0 6/14) 22. jIvA NaM bhaMte ! ki mahAvedaNA mahAnijjarA? 23. mahAvedaNA appanijjarA ? appavedaNA mahAnijjarA? 17. ima jAva thaNiyakumAra ne, pRthvI noM imahija pRchA / NavaraM etalo vizeSa cha, sAMbhalajyo dhara icchA / / 18. e zubha azubha karaNe karI, karaNa thakI pRthvIkAyo / vedai vedana vemAtrA karI, akaraNa thI na vedaayo| 16. kadAcita sAtA pratai, kadAcita vedai asAtaM / vividha mAtrA karI vedatA, te vemAtrA AkhyAtaM / / 20. sarva UdArika nAM dhaNI, karaNa zubhAzubha jaannii| tiNa kari vedana vedatA, vemAtrAiM mANI / / 21. sagalAI je devatA, zubha karaNe kari soyo / sAtA vedana vedatA, bahulapaNe avaloyo / 22. he prabhujI ! bahu jIva te, syaM mahAvedanavaMto / mahAnirjarA tehaneM? e dhura bhaMga khNto|| 23. mahAvedanAvaMta je alpa nirjarA tAso ? alpavedanAvaMta je mahAnirjarA jAso? 24. alpa vedanAvaMta je, alpa nirjarA thAyo ? e ciuM bhaMge pUchiyAM, uttara de jinarAyo / / 25. kitalAika je jIva cha, mhaavednaavNto| mahAnirjarA piNa tasu, prathama bhaMga e kthNto|| 26. jIva kitAyaka jANiya, mhaavednaavNto| alpa thor3I tasu nirjarA, bhaMga dUje ima hu~to / / 27. taMta bhaMgo hiva tIsaro, kitalAika je jIvA / ____ alpavedanAvaMta chai, mahAnirjara suatIvA // 28. jIva kitA vali jANiya, alpavedanAvaMto / alpa-thor3I tasu nirjarA, cautho bhaMga sohNto|| 26. kiNa arthe ? taba jina kahai, paDimA abhigrahadhArI / te muni nai mahAvedanA, mahAnirjarA saarii|| 24. appavedaNA appanijjarA ? 25. goyamA ! atthegatiyA jIvA mahAvedaNA mahA nijjarA, 26. atyaMgatiyA jIvA mahAvedaNA appanijjarA, 27. atthegatiyA jIvA appavedaNA mahAnijjarA, 28. atthegatiyA jIvA appavedaNA appanijjarA / (za0 6 / 15) 26. se keNa?NaM ? goyamA ! paDimApaDivannae aNagAre mahAvedaNe mhaanijjre| 30. chaTTha-sattamAsu puDhavIsu neraiyA mahAvedaNA appa nijjraa| 31. selesi paDivannae aNagAre appavedaNe mahAnijjare / 30. chaThI sAtamI rA neraiyA, mhaavdnaavNto| alpa-thor3I tasu nirjarA, bhaMga dUjo e hNto|| 31. sailesI muni moTakA, caudazameM guNaThANe / alpavedanAvaMta te, mahAnirjarA maanne|| 116 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 32. "caudazameM guNaThANa, alpa vedanA tasu kahI / bahulapaNe kari jANa, ehavU nyAya jaNAya cha / 33. muni gajasukumAlAdi, dIsai tasuM bahu vedanA / te kAraNa e sAdhi, bhajanA ihAM jaNAya chai / / 34. athavA dUjo nyAya, karma nirjarA ati ghaNo / te dekhatA tAya, alpa vedanA sNbhv"| (ja0 sa0) 35. *paMca anuttara nAM surA, alp-vednaavNto| alpa nirjarA tehane, sevaM bhaMte ! sevaM bhato ! / 36. mahAvedanA adhikAra paTa be, kardama-khaMjaNa kharar3IiM / dRSTAMta arihaNa pUla tRNa noM, tapta loha kavelIi / 37. phUna karaNa ciuM mahAvedanA bhaMga, sevaM bhaMte ! jANIi / e zataka chaTheM prathamudezaka, artha eha pichANII / 35. aNuttarovavAiyA devA appavedaNA appnijjraa| (sh06|16) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti| (za0 6 / 17) 36,37. mahAvedaNe ya vatthe, kaddama-khaMjaNakae ya ahigrnnii| taNahatthe ya kaballe, karaNa-mahAvedaNA jIvA / / (za0 6 saMgahaNI gAhA) SaSThazate prathamoddezakArthaH // 6 // 1 // dUhA 38. jova vedanAsahita te, dhura uddeza vizeSa / AhAraka te piNa huve, hiva te AhAra uddeza / / 36. rAjagRha jAva goyama kahai, AhAra uddezo jaannii| pannavaNa pada aThavIsa meM, sarva ihAM pahichANI / / 38. anantaroddezake ya ete savedanA jIvA uktAste AhArakA api bhavantItyAhAroddezakaH / (vR0pa0 252) 36. rAyagihaM nagaraM jAva evaM vayAsI-AhAruddesao jo paNNavaNAe (pada 28) so sambo niravaseso neymvo| (za0 6 / 18) 40. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti| (za0 6 / 16) 40. sevaM bhaMte ! aMka bAsaTha taNu, DhAla sattANUmI sAcI / bhikSu bhArimAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' saMpati jAcI // SaSThazate dvitIyoddezakArthaH // 6 // 2 // * laya : rAja pAmiyo re karakaMDa kaMcanapura taNA re.. liya : puja moTA bhAja za0 6,u01,2 DhAla 67 117 Jain Education Intemational Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 98 1,2. anantaroddeza ke pudgalA AhAratazcintitA, iha tu bandhAdita ityevaM sambandhasya tRtIyoddezakasyAdAbarthasaMgrahagAthAdvayam (vR0 pa0 252) 3-7. bahukamma vatthapoggala-payogasA-vIsasA ya sAdIe / kammaTThiti tthi saMjaya sammadiTTI ya sannI ya / / bhavie damaNapajjatta bhAsaya paritte nANa joge ya / uvaogAhAraga-suhuma-carimabaMdhe ya appabahuM / / (za0 6, u0 3 saMgahaNI gAhA 1,2) 1. dvitiya uddaze pudagalA, AhAra thakI citita / ihAM te baMdhAdika bahu, kahiye artha vicitta // 2. tRtIya uddezaka Adi meM, saMgraha artha tamAma / bihaM gAthAI kari kahyA, bIsa dvAra nAM nAma / 3. mahAkarma chai tehana, karma baMdha bahu thAva / paTa meM pudgala upacaya, syaM prayoga svabhAva ? 4. paTa naiM pudgala upacaya, Adi sahita suvicAra / ___ ATha karma nI sthiti kaho, cauthA dvAra majhAra / / 5. karma ATha badhaM vali, veda trihuM na sadha / saMjata samadRSTI taNe, sannI bhavya nai baMdha // 6. ciu darzaNa paryApta nai, bhAsaka paritta kahAya / jJAna joga upayogavata, syU aThakama baMdhAya ? 7. AhAraka sUkSama carama meM, aSTa karma syUM baMdha ? alpabahutva e sahu taNI, dvAra bIsa e saMdha // 8. saMkSepe kari e kahyA, bIsa dvAra nAM nAma / juA-juA vistAra kari, hiva kahiye cha tAma / / 6. *merA svAmI be, mahAkarma chai tAsa, mahAkriyA cha jehneN| merA svAmI be mahA Azrava chai jAsa, mahAvedana cha tehaneM / / 10. sthitI Adi apekSayA, mahAkarma jehane jANiya / phUna kAyikAdika kriyA moTI, tehanai pahicANiyaM / / 11. mithyAta pramukhaja jabara Azrava, karma baMdha no hetu jasaM / mahAvedanA mahApor3A, vRttikAra kA isu // 12. *ehavA jIva nai tAya, sahu dizi thI pudgala lahyA / vajjhati tasu thAya, cijjati uvAcajjAta kahyA / / soraThA 13. sarva thakI suvizeSa, te saghalI diza nai viSe / saghalA jIva pradeza, vajjhati saMkalana thii| 14. vajhati saMlagna, cijjati no artha ima / saMcita karai abhagna, Atama agha-bandhana thkii|| 15. uvacijjati tAhi, te niSeka racanA thkii| prathama artha vRtti mAMhi, dvitiya artha kahiye hivaM / / * laya : svAmI bhAkha be liya : pUja moTA bhAMje 6. se nUNaM bhate ! mahAkammassa, mahAkiriyassa, mahA savassa, mahAvedaNassa 10. mahAkarmaNaH sthityAdyapekSayA 'mahA kriyasya' alaghukAyikyAdikriyasya / (vR0 pa0 253) 11. bRhanmithyAtvAdikarmabandhahetukasya 'mahAvedanasya' mahApIDasya / (vR0pa0 253) 12. sabbao poggalA bajhaMti, savvao poggalA cijjaMti, savvao poggalA uvacijjati / 13. 'sarvataH' sarvAsu dikSu sarvAn vA jIvapradezAnAzritya badhyante AsaGkalanataH / (vR0 pa0 253) 14 cIyante-bandhanataH / (vR0 pa0 253) 15. upciiyte---nissekrcntH| (vR0 pa0 253) 118 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. tathA vajbhaMti baMdha, uvacimbaMti saMgha, 17. 'sadA niraMtara soya, pudgala saMkalana vI sadA niraMtara joya, pudgala caya upacaya 18. sadA niraMtara tAsa, bAhya Atma tanu dRSTa rUpaparthe zarIra pariNamai jAsa, cijjati te nidhatta nikAcita thI ima varNaparNa dekha, rasapaNeM pekha, 19. mUMDA nahe / bhUMDA bhUDA pharzapaNe rahe / aNasuMdarapaNeM / 20. aniSTa aNavaMchanetu, akAMta apriya aprema hetu azubha amaMgala paNa ghaNeM // 22. anicchiyattAe jAsa, pAmavA abhibhittAe tAsa, te Upara 21. amaNunna te amanojJa, mana syUM piNa sundara jANe nahIM / amaNAmattAe Arogya, manasA sumiraNa heta hI // 20. anukrame vali durgandhapaNuM 26. athavA bhogalyo tAsa, tathA taMtugata jAsa, jaghanyapaNe / 23. ahatAe avaloya, pariNama teha no uDAe hoya, mukhyapaNe tasu nahi giNe // thI / kA // baMdha kre| dharai // tehanoM / jehanoM // 24. duHkhapaNai vAra vAra pariNamaiM bahu karma noM dhaNI / sukha nahi pAmai sAra ? jina kahai haMtA tima bhaNI // 25. kiNa arthe jaganAtha ! jina kahai dRSTAMta deya naiM / vastra eka vikhyAta, bhogaviyo nahi tehaneM || vastra sarva thakI paTa jeha, laya: svAmI bhAkhe be nIM vAMchA nahi kare / lobha na aMga gharaM // dhoyo te vastra taMtra thI thI turata teha, bhogavatAMja pudgala mela pakhAliyo / utAriyo // kahAive | bharAiye // 16. athavA badhyante bandhanataH, cIyante nidhattataH, upacIyante--nikAcanataH / ( vR0 pa0253) 17. sayA samiyaM poggalA bajyaMti, sayA samiyaM poggalA cijjaMti, sayA samiyaM poggalA uvacijjaMti 18. sayA samiyaM ca Na tassa AyA durUvattAe yasya jIvasya pudgalA badhyante tasyAtmA bAhyAtmA zarIramityarthaH ( vR0 pa0253) 11. duSyatA dugaMdhattAe durasatAe duphAsatAe, 20. advittAe batAe avivattAe anubhattA, 'aNittAe' ti icchAyA viSayatayA tattA' ti asundaratA 'apivatAe' ti premahetutayA 'asubhattAe' tti amaGgattayatayetyarthaH / ( vR pa0 253) 21. amaNuNNattAe amaNAmattAe 'amaNunnatAe tti na manasA - bhAvato jJAyate sundaro'yamityamanojastadbhAvastattA tayA, 'amaNAmattAe' tti na manasA amyate gamyate saMsmaraNato'mano'bhyastadbhAvastattA tayA / ( vR0 pa0 253 ) 22. ati abhipittA anIptitayA prAptumabhivAnnitvena abhiya tAe' tti bhivyA-lobhaH sA saMjAtA yatra so bhidhyito na bhidhyito'bhiSyitastadbhAvastattA tayA / ( vR0 pa0253) 23. attAe to uDDhattAe, 'attAe' ti jaghanyatayA no 'uDAe' tina mukhyatayA, ( vR0 pa0 253, 254 ) 24. dukkhattAe -no suhtAe bhujjo bhujjo pariNamaMti ? haMtA goyamA ! mahAkammassa taM caiva / ( za0 6 / 20 ) 25. se keNeNaM ? goyamA ! se jahAnAmae vatthassa ahayassa vA 'ahayassa vA' tti aparibhuktasya / ( vR0 pa0 254 ) 26. dhoyassa vA, taMtuggayassa vA 'ghoyassa va' tti paribhujyApi prakSAlitasya, taMtugayassa 'ti tayArImAdevanItamAtrasya / (bu0 10 254) 27. ANupunnIe paribhujjamANassa savvao poggalA bajjhati, za06, u03, DhAla 68 116 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28. sarva kI bali joya, pariNa maiM soya, jAvata soraThA 26. babhUti paTa- pudgala ityAdi, pada-traya saMvAdi, kahi yabotaraM / [saM-prakarSatA / 30. * jAva zabda meM jANa, pATha pUrva saha lIjiye / pariNamaiM jihAM laga ANa, tiNa artheja kahIjiye // 31. alpa karma 8 tAsa, alpa kriyA chai jehaneM / alpa vedana tehane / sarva thakI pudgala vahI / pUrva saMbaMdha tajaM sahI // alpa Azrava chaM jAsa, 32. ehavA jIva meM tAya, bhijaMti bheda pAya, 22. pudgala sarva zrI teha, sarva thakI vali jeha, pudgala mela tathA viNeM / vastra teha azubhapaNeM // thakI chijjati chedapaNuM paNuM viddhasaMti te thor3A 24. pudgala sarva bo jANa, parividdhasaMti kahIjiye / samastapaNe pichAna, vidhvaMsapaNa lIjiye / / 35. sadA niraMtara pekha, pudgala bheda cheda vidhvaMsa vizekha, samasta vidhvaMsa 120 bhagavatI jor3a lahai / rahai // 36. sadA niraMtara tAsa, bAhya Atma-tanuM bhalA rUpapaNa jAsa, zarIra pariNAma 37. prazasta sarva kahata yAvata suparNa " bAra bAra pariNamaMta piNa dukhapaNe pariNameM nahIM // 38. haMtA goyama! jAna, jAva pariNamaiM kiNa arthe bhagavAna! hiva jina uttara ima 36. yathAnAma duSTAMta, jalliyarasa malayukta vastra paMkiyassa te kahaMta, Adra mala bahU jiha sudekhiyai / vizekhiye || tehanoM / behanoM // / sahI / sukhapaNeM / bhaNeM // nai / ne I 40. malliyassa mala kaThina railiyarasa raja-yukta anukrama paTa ne jana, zuddha karatA upakrama dhanaM // taNeM // vahI / 41. nirmala udaka sUM tAma, te paTa dhovaMtAM sarva thakI abhirAma, pudgala bheda pAmai sahI // laya: svAmI bhAkhe be 28. savvao poggalA cijjati jAva pariNamati / 29. 'babhaMtI' tyAdinA padatrayeNeha vastrasya pudgalAnAM ca yathottaraM sambandhaprakarSa uktaH / ( vR0 pa0 254 ) 30. se (ma0 6 / 21) 31. se nUNaM bhaMte ! appakammassa, appakiriyarasa, appAsavassa, appavedaNassa 32. savvao poggalA bhijjaMti, "bhinnati tti prAtazeSAda (010 254) 32. chinnaMti savyao polA vi 1 saMti, 'viddhasati' tti tato'dhaH pAtAt / ( vR0 pa0 254) 34. savvao poggalA parividdhasati, 'parividdhasaMti' tti niHzeSatayA pAtAt / ( vR0 pa0 254 ) 35. sayA samiyaM poggalA bhijjati, sayA samiyaM poggalA chijjaMti, sayA samiyaM poggalA viddhaMsaMti, sayA samartha pola parisaM 36. sayA samiyaM ca NaM tassa AyA surUvattAe 37. pasatyaM neyavvaM jAna suhRttAe (saM0 pA0 ) - no dukkhasAe yogya pariNamati ? 38. haMtA goyamA ! jAva pariNamati / (06/22) se gaNaM ? 36. goyamA ! se jahAnAmae vatthassa jalliyassa, vA, paMkiyassa vA 'jalliyassa' tti malayuktasya, 'paMkiyassa' ti Ardramalopetasya ( vR0 pa0 254) 40. mailliyassa vA railliyassa vA ANupuvvIe parikamimajja mANassa 'risa' ti kaThinamalayuktasya lis rajoyukta parikammignamANassa tti kriyamANazodhanArthopakramasya / ( vR0 pa0 254) 41. vAriNA dhobemAgasya savvalo pAlA freefr Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zubhapaNeM / bhaNeM // / kahI / bhikkhu bhArImAla RSarAya 'jaya jaya' sukha saMpati lahI // 42. yAvata pariNamaiM jANa, vastra tikohija tiNa arthe pahichANa, prathama dvAra iha vidha 43. deza tresaTha aMka Aya DhAla aThANamI , DhAla : 66 dUhA 1. paTa ne prabhu! gudgala taNo upacaya vRddhi kahAya / prayoga puruSa vyApAra kari tathA svabhAve dhAya // J 2. jina kahai puruSa vyApAra kari, paTa-pudgala vRddhi pAya / svabhAva kari piche vali hiva gotama pUchAya // 3. jiha vidha prabhujI paTa varSa pugala-upacaya joya / ! puruSa vyApAra prayoga kari svabhAva kari piNa hoya / / 4. tiha vidha prabhujI ! jIva rai, karmopacaya vRddhi kahAya / nihaM prayoga trihuM prayoga karake huvai, ke svabhAva kara thAya ? 5. jina kahe jIva vyApAra kari karmabaMdha avaloya | svabhAva kari karmAM taNo, baMdha nahIM hai koya / / 6. svabhAva thI jo baMdha huvai, to siddha caudama ThANa | tena piNa kamI taNo, karmA baMdha prasaMga pichANa // 7. kiNa arthe ? taba jina kahai, jIva ta suvicAra | trividha prayoga parUpiyA, mana vaca kAya vyApAra // ehiM vyApAre karI, bahu jIvAM re joya / karma vRddhi prayoga kari svabhAva thI nahi hoya // 9. ima sahu paMceMdrI taNeM, trihuM prayoga karma-baMdha / paMceMdriya daMDaka mabhai, sannI AzrI saMdha || 10. ika prayoga kari karma vRddhi ekeMdriya na vaca doya prayoga kari, vikaleMdriya meM hoya / joya // 11. tiNa artha yAvata kahyo, svabhAva thI nahi hoya / ima ja prayoga jehaneM, jAva vaimAnika joya // 12. "joga apekSA hAM kahyA, mana vaca kAya saMvAdi / hetu bali, na kalA midhyAtvAdi // karma baMdha 42. jAva pariNamati / se teNaTTheNaM / 1. vatthassa NaM bhaMte ! poggalovacae ki payogasA ? vIsasA ? 'prayogeNa' puruSavyApAreNa visrasayA svabhAveneti / (bu0 pa0 254) 2. goyamA ! payogasA vi, vIsasA vi / (za0 6/20) (06/24) 3. jahAM NaM bhaMte ! vatthassa NaM poggalovacae payogasA vi, vIsasA vi, 4. tahA NaM jIvANaM kammocae ki payogasA ? vIsasA ? 5. goyamA ! prayogasA, no vIsasA / 7. gama! jIvA tivihe yoge te taM jahA yoge yoge, kAvaNya yoge / 8. evaM tivihe yoga jIvA kammo e payogasA no vIsasA / 6. evaM sadekhi pA~cadimAgaM tivihe payoge bhaanni| ( za0 6 / 25) 10. puDhavIkAiyANaM egaviheNaM payogeNaM evaM jAva vaNassaikAyANaM vigalidiyANaM duvihe yoge paNa, yaM jahA - vaipayoge, kAyapayoge ya / 11. se teNaTTheNaM jAva no (saM0 pA0 ) jassa jo payogo jAva vaimANiyANaM / vIsasA / evaM ( za0 6 / 26) za0 6, u0 3, DhAla 68,66 121 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13. Azrava pAMca jina kahyA, paMcama ThANe pekha / __ vali samavAyaga nai viSa, mithyAtvAdi azekha / / 14. jIva taNo vyApAra e, joga vinA avadAta / mithyAtvAdika - viSe. chai tasu ihAM na Ata / / 13. paMca AsavadArA paNNattA, taM jahA--micchattaM, aviratI, pamAdo, kasAyA, jogA / (ThANaM 5/106) paMca AsavadArA paNNattA taM jahA-micchattaM aviraI pamAyA kasAyA jogaa| (samavAo 5 / 4) 15. jIvakiriyA duvihA paNNattA, taM jahA-sammatta kiriyA ceva, micchattakiriyA ceva / (ThANaM 2 / 3) 16. samyaktvaM-tattvazraddhAnaM tadeva jIvavyApArAt kriyA samyaktva kriyA (ThANaM vR0pa037) 17. evaM mithyAtvakriyA'pi, navaraM mithyAtvam -atattvazraddhAnaM tadapi jIvavyApAra eveti (ThANaM vR0pa0 37) 15. jova kriyA nAM bheda be, ThANaMga dUjai ThANa / dhura samyaktva kriyA kaho, kiyA mithyAtva pichANa / / soraThA 16. samyaktva tatvazraddhAna, te jIva vyApArapaNAM thkii| kriyA kahIjai jAna, samyaktva kiriyA te bhaNI / / 17. mithyA atatva zraddhAna, te piNa jIva vyApAra cha / mithyAtva kiriyA jAna, prathama uddezaka vRtti meM / 18. e kahyo jIva vyApAra, piNa jogarUpa e chai nathI / trihaM jogAM thI nyAra, tehanoM kathana nathI ihAM // 16. avrata ne pramAda, vali kaSAya Azrava thako / karmabaMdha saMvAda, e piNa jIva pariNAma chai|| 20. jIva pariNAma vyApAra, e cyArUM Azrava tike / trihaM jogAM thI nyAra, tAsa kathana na kiyo ihAM // 21. AkhyA tIna prayoga, mana vacana kAyA taNA / e chai Azrava joga, tehanoM kathana ihAM kiyo||" [ja0 sa0] * prabhu! vInatar3I avadhAra jI, vara prazna goyama hada kIdhojI / kAi de| devendra dayAlajo, uttara devai sodhojI ||dhr pdm|| 22. vastra nai pudgala taNo, upacaya--vRddhi thAyojo / Adi-sahita ata-sahIta cha ? e dhura bhaMga puchAyojI / / 23. Adi-sahita ata-rahita cha ? ke anAdi aMta-sahIto / ke anAdi aMta-rahita chai ? e cihaM bhaMga prtiito|| 24. tAma kahai jina paTa taNe, pUdagala upacaya thAyo / Adi-sahita aMta-sahita cha, dhoyAM utarai te nyaayo| 25. sAdi ru aMta-rahita nahIM, nahIM anAdi sato / Adi-rahita aMta-rahita hI, e piNa bhaMga na huto / / 26. jima prabhujI ! vastra taNe, pudgala upacaya thAyo / sAdi ru aMta-sahita cha, trihuM bhaMge na kahAyo / / 22. vatthamsa NaM bhaMte ! poggalovacae ki sAdIe sapajja vasie ? 23. sAdIe apajjavasie ? aNAdIe sapajjavasie ? aNAdIe apajjavasie ? 24 goyamA ! vatthassa NaM poggaloyacae sAdIe sapajja basie, 25. no sAdIe apajjavasie, no aNAdIe sapajjavasie no aNAdIe apjjvsie| (sh06|27) 26. jahA NaM bhaMte ! vatthassa poggalovacae sAdIe sapajja vasie, no sAdIe apajjavasie, no aNAdIe sapajjavasie, no aNAdIe apajjavasie, 27. tahA NaM jIvANaM kammovacae pucchaa| 27. timahija bahu jIvAM taNe, karma na upacaya hoyo / ciu bhaMge pUchA karI, hiva jina uttara joyo / / *laya : kuzala deza suhAmaNo 122 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28. vesalAeka jIva taNaM karma Adi sahita aMta-sahita te, e dhura 26. ketalAeka jIvAM ta anAdi jIvAM taNaM, ketalA eka 30. nizca na jIvAM tarNa, sAdiru aMta-rahita te e 31. kiNa arthe ? taba jina kahe, upacaya teha karma taNo, 32. iriyAvahi no trihuM guNaThANe saMgha, 33. iriyAvahi saMvAdi, teha baMdhane sAdi thAyo / bhaMgo pAyo / aMta-sahoto / aMta-rahIto // anAdi karma noM upanaya vAhyo / jo bhaMga na thAyo // iriyAvahi suvadIto / sAviru aMta-sahIto // noM upacaya soraThA baMdha, gyArasa bArama teramaiM | Adi sahita aMta sahita te // pUrve kadaho nahi aMta baMdhyo / guNaThANeM cavada / soraThA 42. narakAdika re mAMga sAdi vali Agamana karAya, te laya: kuzaladeza muhAmaNo 2. avazeSa 1. bhavya 34. *kamapacaya bhavasiDiyA' naM mokSagAmI je jIva che, te 35. abhavasiddhiyA ne a karma nuM anAdi aMta-rahita te, tiNa artha 36. paTa neM syUM kahiyai prabhu ! sAdi ru caubhaMge pUchA karI, jina uttara 37. vastra Adi sahita chai, aMta-sahita paTa tInU bhAMgA thAkataH', pAve nahi 38. Adi sahita jima paTa artha, aMta-sahita piga zeSa trihuM bhaMgA tike, tAsa niSedha ! anAdi AzrayI aMta-sahIto / supratIto // bhArI / suvicArI // aMta hoto ? suvadIto // hoyo / upacaya 31. tima jIvA spaM caubhaMge pUchA 40. jIva sAdiyA aMta-sAhita kiyAM, taba bhAkha sAdiyA aMta-sahitaja bhaNavA jina vaca 41. kiNa artha ? taba jina kahai, naraka tiri manu devA | e gati Agati AzrayI, sAvi-saaMta hoI / kitAyaka pyAruI bhaMgA jike, joI // / kahevA || gamana AzrayI koyo // ho / kaho || kahAyA / jinarAyA / / AbhI ache / saaMta chai // 25. goyamA ! atthegatiyANaM jIvANaM kammovacae sAdIe sapajjavasie, 26. atthegatiyANaM aNAdIe sapajjavasie, atthegatiyANaM aNAdIe apajjavasie, 30. no deva NaM jIvANaM kammonaca sAdIesae ( za0 6 / 28 ) rAvabaMdhapara kammo 21. se? govA vacae sAdIe sapajjavasie, 32, 33. IryApatho-gamanamArgastatra bhavaryApathikaM kevalayo prayogastha karmetyarthaH tadbandhaka zeSazAnmahasva kSINamohasya sayogikevalinazcetyarthaH airyApathikakarmaNo hi pUrvasya bandhanAt sAdirayaM ayogyavasthAyAM zreNipratipAte vA'bandhanAt saparyavasitatvaM / (0 0255) 34. navasiddhiyassa movIe 35. vA kammocanae aNAdIe apavatie / teNeNaM / (za0 6 / 29) 36. vatthe NaM bhaMte! ki sAdIe sapajjavasie--caubhaMgo ? 37. goyamA ! vatthe sAdIe sapajjavasie, avasesA 'pA ( 0 6020) 38. jahA gaM bhavatye sAdI sapano sAdIe avasino aAdIesae no ajAdIe apasie 36. tahA NaM jIvA kiM sAdIyA sapajjavasiyA ? caubhaMgo pucchaa| 40. goyamA ! atthegatiyA sAdIyA sapajjavasiyAcattAri vi bhANiyantrA / (we stat) 41. se ke? gopamA neratiya tiriklopiya maNussa devA gatirAgati paDucca sAdIyA sapajjavasiyA / 42. nArakAdigatau gamanamAzritya zritya saparyavasitAH / sAdaya: - AgamanamA( vR0 pa0 255 ) za 6, u0 3, DhAla 66 123 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43. siddhA gatiM paDucca sAdiyA apajjavasiyA, 43. siddhA gati AdhI tasa, Adi-sahita khivaayo| aMta-rahita kahyA vali, alpakAla pekssaayo| soraThA 44. "uttarAdhyena majhAra SaTatIsama adhyayana meM / paiMsaThamI suvicAra gAthA meM adhikAra e|| 45. vAMchita ika siddhApekSAya, Adi-sahita aMta-rahita cha / saha siddha AzrI tAya, Adi-rahita aMta-rahita e" || (ja0 sa0) 46. *bhavyapaNAM nI labdhi AzrayI, bhavasiddhiyA ne tAhyo / anAdi aMta-sahita cha, e muktigAmI khivaayo| 47. abhavasiddhiyA jIvar3A, saMsAra AzrI jaannii| anAdi aMta-rahita cha, tiNa arthe ima vaannii|| 48. karma prakRti pra! ketalI? ATha kahai jinraayo| jJAnAvaraNI Adi de, yAvata vali aNtraayo|| 45. egatteNa sAIyA, apajjavasiyA vi ya / puhutteNa aNAIyA, apajjavasiyA vi ya / / (uttara0 36 / 65) 46. bhavasiddhiyA laddhi paDucca aNAdIyA sapajjavasiyA, 'bhavasiddhiyA laddhi' mityAdi, bhavasiddhikAnAM bhavyatvalabdhiH siddhatve'paitIti kRtvA'nAdisaparyavasitA ceti / (vR0 pa0 255) 47. abhavasiddhiyA saMsAraM par3acca aNAdIyA apajja vsiyaa| se teNa?NaM / (za0 6 / 32) 48. kati NaM bhaMte ! kammapagaDIo paNNattAo? goyamA ! aTTha kammapagaDIo paNNattAo, taM jahAnANAvaraNijjaM darisaNAvaraNijjaM jAva (saM0 pA0) aMtarAiyaM / (sh06|33) 46. nANAvaraNijjassa NaM bhaMte ! kammassa kevatiyaM kAlaM baMdhaTThitI paNNatA? goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhattaM, 50. uka koseNaM tIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, tiNNi ya vAsasahassAI abAhA, 46. jJAnAvaraNI karma nI, baMdha-sthiti ketalo kAlo? zrI jina bhAkhai jaghanya thI, aMtarmaharta nihaalo|| 50. utkRSTI e tIsa chai, sAgara koddaakodd'o| tIna sahasra varSAM taNo, kAla abAdhA jodd'o|| 51. bAdhA-karmaNa udayaH na bAdhA abAdhA-karmaNo bandhasyodayasya cAntaraM / (vR0 pa0 255) 51. karma udaya bAdhA kahya, karma udaya nahi Aya / teha abAdhA naM aratha, baMdha udaya bica tAya / / 52. "utkRSTI sthiti noM baMdhyo, jJAnAvaraNo jeha / tIna sahasra varSAM lagai, udaya na Avai teha / / 53. tiNa saM karma nAM baMdha na, anaiM udaya noM kAla / bIca abAdhA kAla e, tIna sahasra varSa nhAla" || (ja0 sa0) 54. teha abAdhA UNa je, karma-sthiti chai jeha / __ karma-niSeka huvai tasu, udaya AyAM thI eha // 55. karma dalika ne bhogavA, tasu racanA suvizekha / karma niSekaja nAma tasaM, pravara nyAya saMpekha / / 56. prathama samaya bahu bhogavai, dvitiya samaya vali jANa / tehathI thoDa bhogave, tIjai alpa pichANa / / 'laya : kuzaladeza suhAmaNo 124 bhagavatI-jor3a 54. abAhuNiyA kmmttritii-kmmniseo| abAdhayA-uktalakSaNayA UnikA abAdhonikA karmasthitiH karbhAvasthAnakAla uktalakSaNaH karmaniSeko bhavati / (vR0 pa0 255) 55. tatra karmaniSako nAma karmadalikasyAnubhavanAtha racanAvizeSaH / (vR0 pa0 255) 56. tatra ca prathamasamaye bahuka niSiJcati dvitIyasamaye vizeSahInaM tRtIyasamaye vizeSahInam, (vR0pa0 255) Jain Education Intemational Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57. evaM yAvadutkRSTa sthiti ke karmadalika tAvadvizeSahInaM niSiJcati / (vR0pa0255) 58. evaM darisaNAvaraNijjaM pi / (saM0 pA0) vedaNijjaM jahaNa geNaM do samayA, 57. iha vidha bhogavatAM chatA, carama samaya avadhAra / atihI alpaja bhogavai, e niSeka suvicAra / / 58. *darzaNAvaraNI dUsaro, iNahija vidha avloyo| jaghanya sthiti vedanI taNI, kahiye samayA doyo / 56. gyArama bArama terameM, guNaThANe e baMdho / bheda sAtAvedanI taNo, iriyAva hi jincNdo| 60. sthiti samaya be jehanI, paDhama samaya baMdha patto / bIje samaye bhogavai, kevala joga nimitto / / 61. sakaSAI rai sAtAvedanI, baMdha e saMparAyo / dvAdaza muhUrta jaghanya thI, tevIsamAM' pada maaNhyo| 62. utkRSTa sthiti vedanI taNI. jJAnAvaraNI tima jANo / jaghanya sthiti mohaNI taNI, aMtamahataM pichANo / / 63. utkRSTa sthiti mohaNI taNI, sittara sAgara koddaakodd'o| sAta sahasra varSAM taNo, kAla abAdhA jor3o / / 64. jaghanya sthiti AukhA taNI, aMtarmuhurta AkhI / utkRSTI bali tehanI, sAgara tetIsa bhAkhI / / 65. pUrva kor3a taNo vali, adhika tIjo bhAga joyo / karma-sthiti ehane viSe, karma-niSekaja hoyo / / 66. nAma gotra nI sthiti kahI, jaghanya muhUrta aTha jodd'o| utkRSTI sthiti tehanI, bIsa sAgara kor3Akor3o / 67. doya sahasra varSAM taNo, kAla abAdhA Akhyo / abAdhA UNI sthiti viSe, karma-niSekaja bhAkhyo / / 68. sthiti karma aMtarAya nI, jJAnAvaraNo jemo / turya dvAra e Akhiyo, sudha saradhyAM sukha kheyo|| 66. karma jJAnAvaraNI prabhu! strI puM napuMsaka bAMdhai / tathA avedI rai baMdhai ? hiva jina uttara saaNdhe|| 60,61. kevalayogapratyayabandhApekSayA vedanIyaM dvisamaya sthitikaM bhavati, ekatra badhyate dvitIye vedyate, yaccocyate 'veyaNiyassa jahannA bArasa...."tatsakaSAyasthitibandhamAzrityeti veditavyam / (vR0 pa0 257) 62. ukkoseNaM jahA nANAvaraNijja / (ma0 pA0) mohaNijja jahaNa geNa aMtomuhuttaM / 63. ukkoseNaM sattarisAgarobamakoDAkoDIo, satta ya vAsasahassANi abAhA, 64. AugaM jahaNaNaM aMttomahattaM, ukkoseNaM tettIma sAga rovamANi 65. pubbakoDitibhAgamabhahiyANI kamma dvitI-kammani seo| 66, nAmagoyANaM jahaNaNaM aTramahattA, ukkoseNa vIsaM saamshevmkoddaakoddiio| 67. doNNi ya vAsasahassANi abAhA, abAhUNiyA kamma dvitii-kmmniseo| 68. aMtarAiyaM jahA nANAvaraNijja / (saM0 pA0) (za0 6 / 34) 66. nANAvaraNijjaMga bhate ! kammaM ki itthI baMdhai? puriso baMdhai ? napusao baMdhai ? no itthI no puriso no napuMsao baMdhai ? 70. goyamA ! itthI vi baMdhai, puriso vi baMdhai, napuMsao vi baMdhai / no itthI no puriso no napuMsao siya baMdhai siya no bNdhi| 70. trihaM vedI bAMdhai sahI, avedI rai kahAI / kadAcita bAMdhe acha, kadAci nahIM bNdhaaii|| 71. "dazamAM guNaThANA lage, jJAnAvaraNI baMdha / Agala te baMdhe nahIM, bhajanA kara ima saMdha / / *laya : kuzala deza suhAmaNo 1.50 pa0 23 / 63 / za06, u03, DhA066 125 Jain Education Intemational Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72. navameM guNa AyU binA, sapta karma baMdhAya / dazameM baMdha karma SaTa, Ayu moha viNa tAya' / / (ja0 sa0) 73. *ima Aya varajI karI, sAta karma kahivAyo / ___ AyU trihuM vedo tike, bhajanAI bNdhaayo|| yatanI 74. "Ayu baMdha kAle baMdhAya, anya kAle na bAMdhai tAya / tiNa sUM bhjn| bihu veda mAMhi, avedI ra Ayu baMdha nAMhi / / 75. Ayu prAraMbhyo chaThe jeha, sAtameM piNa bAMdhai teha / avedI navamAM thI kahAya, tiNa saM avedI raina baMdhAya" / (ja0 sa0) 76. deza tresaThamA aMka noM, ninnANamIM ddhaalo| bhika bhArImAla RSarAya thI, 'jaya-jaza' haraSa vishaalo|| 73. evaM AugavajjAo satta kmmppgddiio| (sh06|35) AugaM NaM bhaMte ! kammaM kiM itthI baMdhai ? puriso baMdhai ? napuMsao baMdhai ? noitthI nopuriso nonapusao baMdhai ? goyamA! itthI siya baMdhai, siya no baMdhaz / puriso siya baMdhai, siya no baMdhai / napuMsao siya baMdhai siya no bNdhi| noitthI nopuriso nonapuMsao na bNdhi| (za0 6 / 36) DhAla : 100 dUhA 1. jJAnAvaraNI karma prabhu! syaM saMjati bAMdhata ? ___asaMjatI bAMdhaM achai? saMjatAsaMjatI huMta ? 2. nosaMjati noasaMjati, saMjatAsaMjati nAya / ehavA siddha bAMdhai acha ? hiva jina bhAkha vAya / / 3. saMjati rai baMdhe kadA, kadAci nahi baMdhAya / cihuM cAritriyA rai baMdhe, yathAkhyAta meM nAya / 1. nANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM ki saMjae baMdhai? assaMjae baMdhai ? saMjayAsaMjae baMdhai ? / 2. nosaMjae noasaMjae nosaMjayAsaMjA baMdhai ? 4. asaMjatI guNaThANa ciha, te piNa bAMdhai eha / saMjatAsaMjati paMcameM, gaNaThANe bAMdheha / / 3. goyamA ! saMjae siya baMdhai, siya no baMdhai / 'saMyataH' AdyasaMyamacatuSTaya vRttirjJAnAvaraNaM badhnAti, yathAkhyAtasaMyatastUpazAntamohAdirna badhnAti / (vR0pa0256) 4. assaMjae baMdhai, saMjayAsaMjae vi bNdhi| asaMyato mithyAdRSTyAdiH saMyatAsaMyatastu deza virataH / (vR0 pa0 256) 5. nosaMjae noassaMjae no saMjayAsaMjae na baMdhai / niSiddhasaMyamAdibhAvastu siddhH| (vR0 pa0 256) 5. nosaMjati noasaMjati, saMjatAsaMjata nAMhi / tehane piNa baMdha nahIM, siddha kahIje tAhi / / *laya : kuzala deza suhAmaNo 126 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. evaM AugavajjAo satta vi| 6. ima AyU varajo karI, sAta karma pahichANa / Aya nIM pUchA kiyAM, uttara iha vidha jANa / / 7. saMjati asaMjati vali, saMjatAsaMjati nhAla / baMdha kAle bAMdhai triha, nahiM bAMdhai anya kAla / 8. te mATe bhajanA kahI, dhuralA vihaM naiM tAya / Uparalo trihuM rahita siddha, tasu AyU na baMdhAya / / *kara jor3I goyama kahai / (dhra padam) 6. jJAnavaraNo syUM prabhu ! samadRSTi bAMdhato jI ? mithyAdRSTi bAMdhato, samAmicchadiTThI haMto jo ? 7,8, Auge hechillA tiNNi bhayaNAe, uvarille na bNdhi| (sh06|37) saMyato'saMyataH saMyatAsaMyata zcAyurbandhakAle badhnAti anyadA tu neti bhajanayetyukta, sayatAdiSUparitanaH siddhaH sa cAyurna badhnAti / (vR0 pa0 256) hai. nANAvaraNijja NaM bhaMte ! kammaM kiM sammadiTThI baMdhai ? micchadiTThI baMdhai ? sammAmicchadiTThI baMdhai? 10. goyamA ! sammadiTTI siya baMdhai, siya no baMdhai / 10. jina kahai samadRSTI tiko, kadAcita bAMdhato / kadAcita bAMdhai nahIM, tAsa nyAya ima haMto / / (vIra kahai suNa goyamA !) soraThA 11. rAga-sahita samadRSTa, tehanai e baMdhai ach| vItarAga muni iSTa, teha taNe baMdhai nthii| 11. samyagdRSTiH vItarAgastaditarazca syAttatra vItarAgo jJAnAvaraNaM na badhnAti ekavidhabandhakatvAt itarazca badhnAtIti syAdityuktaM, (vR0 pa0 256) 12. micchadiTThI baMdhai, sammAmicchadiTThI bNdhi| evaM AugavajjAo satta vi| 13 Auge heTTillA do bhayaNAe, 12. *mithyAdRSTi sammAmithyA, e behaM rai baMdhAyo / ima AyU varajo karI, sAta karma kahivAyo / 13. hivai Aukho karma te, samadaSTi rai tAyo / vali mithyAdaSTiI taNe, bhajanAiM bNdhaayo|| yatanI 14. AThamAM thI Ayu na baMdhAya, aura samaSTi rai tAya / baMdha kAle Aukho bAMdhe, anya kAle Ayu nahiM sAMdhe / / 15. ima mithyAdaSTi rai tAya, baMdha kAle Aukho baMdhAya / anya kAla viSa na baMdhAya, tiNa saM bhajanA kahI jinarAya / / 16. *mizradRSTi bAMdhai nahIM, AyubaMdha adhyavasAyo / te sthAnaka nAM abhAva thI, tAsa abaMdha kahAyo / / 14. itarastu AyurbandhakAle tad badhnAti anyadA tu na badhnAti / (vR0 pa0 256) 15. evaM mithyAdRSTirapi / (vR0pa0 256) 17. jJAnavaraNI syaM sannI, kai asannI bAMdhato? ___'sannI asannI bihu nahIM',' te bAMdhe bhagavaMto? 18. jina kahai sannI bAMdhe kadA. kadAcita nahiM baaNdhNto| abaMdha gyAramai bAramaiM, anya taNe baMdha hNto| 16. sammAmicchadiTThI na bNdh| (za0 6 / 38) mizradRSTistvAyurna banAtyeva tadbandhAdhyavasAyasthAnAbhAvAditi / (vR0 pa0 256) 17. nANAvaraNijja NaM bhaMte ! kammaM ki saNNI baMdhai ? asaNNI baMdhai ? nosaNNI noasaNNo baMdhai ? 18. goyamA ! saNNI siya baMdhai, siya no baMdhai / sa ca yadi vItarAgastadA jJAnAvaraNaM na badhnAti yadi punaritarastadA badhnAti / (vR0 pa0 256) *laya : kara jor3I Agala rahI 1 nosannI noasannI za06, u0 3, DhA0 100 127 Jain Education Intemational Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. asannI e bAMdhai sahI, sannI asannI naaNhii| te to e bAMdha nahIM, kevalI siddha te mAMhI // 20. vedanI AyU varaja ne, ima cha karma kahivAyo / vedanI sannI bAMdha acha, asannI piNa bAMdha taahyo| 21. sannI asannI bihaM nahIM, e bhajanAiM bAMdhe / terama guNaThANe baMdhe, siddha ajogI na sAMdhe / / 16. asaNNI baMdhai / nosaNNI noasaNNI na baMdhai / 'nosannIno asanni' tti kevalI siddhazca na badhnAti / (vR0 pa0 256) 20. evaM vedaNijjAugavajjAo cha kmmpgddiio| veda Nijja heTThillA do baMdhaMti / sajJI asaJI ca vedanIyaM badhnItaH, (vR0 pa0 256) 21. uvarille bhynnaae| nosajJInoasaJI, sa ca sayogAyogakevalI siddhazca, tatra yadi sayoga kevalI tadA vedanIyaM badhnAti, yadi punarayogikevalI siddho vA tadA na badhnAti / (vR0 pa0 256) 22. AugaM heTThillA do bhayaNAe, uvarille na baMdhai / (za0 6 / 36) 22. Aukho sannI asanniyA, bhajanAiM baMdhAyo / ___ sanno asannI bihuM nahIM, tAsa abaMdha khaayo|| 23. "jJAnAvaraNI kSayopazame, bhAva mana jasu hoya / sannI kahiyai tehane, bArama guNa laga joy|| 24. jJAnavaraNI karma noM, terama kSAyaka thAya / kevalajJAnI te bhaNI, sannI kahiye naaNy"| (ja0 sa0) 25. *jJAnAvaraNI syaM prabhu ! bhavasiddhika je bAMdha ? ke bAMdhe abhavasiddhiyo, nobhava noabhava sAMdhe ? 26. jiNa bhAkhai bhavasiddhiyo, bhajanAiM kari bAMdhai / vItarAga bAMdha nahIM, sarAgI bhava' sAMdhe / / 27. abhavasiddhika bAMdhai achai, bhavya-abhavya bihu naahii| tehanai piNa baMdhai nahIM, siddha kahyA iNa maaNhii| 25. nANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM bhavasiddhie baMdhai ? abhavasiddhie baMdhai ? nobhavasiddhie noabhava siddhie baMdhai? 26. goyamA ! bhavasiddhie bhayaNAe, bhavasiddhiko yo vItarAgaH sa na bahanAti jJAnAvaraNaM tadanyastu bhanyo badhnAtIti / (30 pa0 256) 27. abhavasiddhie bNdhi| nobhavasiddhie noabhavasiddhie na bNdhi| 'nobhavasiddhienoabhavasiddhie' tti siddhaH, (vR0 10 256) 28. evaM AugavajjAo satta vi / AugaM heTThilA do bhynnaae| 26. uvarille na baMdhai / (sh06|40) 'uvarille na baMdhaI' tti siddho na badhnAtItyarthaH (vR0 pa0 256) 30. nANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM cakkhudaMsaNI baMdhai ? acakhudaMsaNI baMdhai ? ohidaMsaNI baMdhai ? kevaladasaNI baMdhai? 28. ima AyU varjI karI, sAta karma kahivAyo / Ayu bhavya abhavya bihaM. bhajanAiM baMdhAyo / 26. bhavya abhavya dona nahIM, teha. siddha kahIjai / siddha Ayu bAMdhai nahIM, sukha avicala salahojai / / 30. jJAnAvaraNI syUM prabhu ! cakSu-darzanI bAMdhai ? __ acA-avadhidarzano, kevaladarzanI sAMdha? *layaH kara jor3I Agala rahI 1 mavasiddhika 128 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31. jina kahai dhura trihuM darzanI, bhajanAI baMdhAyo / gyArama bArama nahi baMdha, baMdha sAgI rai thAyo / 31. goyamA ! hechillA tiNNi bhayaNAe, cakSuracakSuravadhidarzanino yadi chadmasthavItarAgAsta dA na jJAnAvaraNaM badhnanti, vedanIyasyaiva bandhakatvAtteSAM, sarAgAstu badhnanti / (vR0 pa0 256) 32. uvarille na baMdhai / evaM vedaNijjavajjAo satta vi| 33. vedaNijja hedillA tiNNi baMdhaMti, kevaladasaNI bhynnaae| (za0 6 / 41) 32. vArU kevaladarzanI, tehanaiM e na bNdhaayo| ima vedanI varjI karI, sAta karma kahivAyo / / 33. vedanI dhura vihaM darzanI, bAMdhai chai avaloyo / bhajanAI kevaladarzanI, tAsa nyAya ima hoyo / / . soraThA 34. karma vedanI joya, lerama guNaThANe baMdhai / cavadama gaNa siddha soya, tAsa vedanI nahiM baMdhai / / 35. *jJAnAvaraNI paryApto, ke aparyApto bAMdha ? pajjata apajjata bihaM nahIM, te bAMdhevaM sAMdhai ? 34. kevala darzanI sayogikevalI badhnAti ayogikevalI siddhazca vedanIyaM na bdhnaatiiti| (vR0 pa0 256) 35. nANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM pajjattae baMdhai ? apajjattae baMdhai ? nopajjattae noapajjattae baMdhai? 36. goyamA ! pajjattae bhayaNAe, 36. jina bhAkhai paryApto, bhajanAI kari sAMdhe / kadAcita bAMdhai acha, kadAcita nahi bAMdhe / yatanI 37. paryApta vItarAgI hoya, vale sarAgI piNa avaloya / jJAnAvaraNI sarAgI baMdhAya, vItarAgI rai e baMdha nAMya / / 37. paryAptako vItarAgaH sarAgazca syAttatra vItarAgo jJAnAvaraNaM na badhnAti sarAgastu badhnAti / (vR0 pa0 256) 38. apajjattae baMdhai / nopajjattae noapajjattae na bNdhi| 36. evaM AugavajjAo satta vi / AugaM heTrillA do bhayaNAe, 38. *aparyApta bAMdhai sahI, jJAnAvaraNI tAhyo / pajjata apajjata bihaM nahi, te siddha raina bNdhaayo|| 36. ima AyU varjI karI, sAta karma nuM virataMto / AyU pajjata apajjata nai, bhajanAiM baMdha huNto|| yatanI 40. bAyu karma paryApto jANa, vale aparyApto pichANa / bihaM baMdha kAle bAMdhata, anya kAle baMdha na huMta / / 41. *pajjata ajjata bihuM nahIM, te to siddha zobhAyA / te Aukho bAMdhe nahIM, jAmaNa maraNa miTAyA / 42. jJAnAvaraNI syaM prabhu ! bhASaka bAMdha soii| __ abhASaka bAMdhai achai ? jina kahai bhajanA doI / 40. paryAptakAparyAptakAvAyustabandhakAle badhnIto'nyadA neti bhjnaa| (vR0 pa0 256) 41. uvarille na baMdhai / (za0 6 / 42) nahIM, jAmaka bAMdhai lAI / 42. nANAvaraNijja NaM bhaMte ! kammaM kiM bhAsae baMdhai ? abhAsae baMdhai? goyamA ! do vi bhayaNAe / yatanI 43. bhASA-labdhivaMta pahichAna, tehanai bhASaka kahiye jAna / tehathI anya jIva je hoya, tiNanai kahiyai abhASaka soya // *laya : kara jor3I Agala rahI 43. bhASako-bhASAlabdhimAMstadanyastvabhASakaH, (vR0 pa0 256, 257) za0 6, u0 3, DhA0 100 126 Jain Education Intemational Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44. tatra bhASako vItarAgo jJAnAvaraNIyaM na badhnAti sarAgastu badhnAti / (vR0 pa0 257) 45,46. abhASakastvayogI siddhazca na badhnAti pRthivyAdayo vigrahagatyApannAca bahanantIti / (vR0 pa0 257) 44. bhASaka sarAgI nai vItarAgI, jJAnAvaraNI karma je saagii| vItarAgI rai naMhi baMdhAya, sarAgI re te baMdha kahAya / / 45. abhASaka ekeMdriya hoya, vali vigrahagatiyA soya / vale siddha ajogI joya, kevala samadghAte piNa hoya / / 46. jJAnAvaraNI ekeMdriya bAMdhe, vali vigrahagatiyA sAMdhe / anya abhASaka raina baMdhAya, tiNa s bhajanA kahI jinarAya / 47. *evaM vedanI varja nai, sAta karma khivaaii| bhASaka bAMdhai vedanI, abhASaka bhjnaaiN|| 47. evaM vedaNijjavajjAo satta vi / vedaNijjaM bhAsae baMdhai, abhAsae bhynnaae| (za0 6 / 43) yatanI 48. teramaiM gaNaThANe tAya, samadaghAtI abhAsaka thAya / sAtAvedanI baMdhaka tAma, tiNa ro iriyAvahi chai nAma / / 46. vali abhASaka ekedriya tAya, tiNa rai vedanI nuM baMdha pAya / / vali vigrahagatiyA rai baMdhAya, ayogI siddha bAMdhe nAMya / / 50. *jJAnAvaraNI paritta syaM, kai aparitta bAMdhato ? paritta aparitta bihu~ nahIM, tehane e baMdha hu~to ? 46. abhASakastvayogI siddhazca na badhnAti pRthivyAdi kastu badhnAtIti bhajanA (vR0 pa0 257) 50. nANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM paritte baMdhai ? aparitte baMdhai? noparitte noaparitte baMdhai? soraThA 51. "aThAramA pada mAMya, jIvAbhigama' viSe vali / Akhyo tima kahivAya, lakSaNa paritta aparitta noN|| 52. parittapaNe bhagavAna ? rahai paritta addhA kito ? jina kahai dvividha jAna, kAya-paritta saMsAra phuna // 53. kAya-paritta pahichAna, aMtarmahata jaghanya kAla asaMkhyA jAna, e utkRSTa thakI thii| rhai| 54. paritta-saMsAra udaMta, aMtarmahartta jaghanya thii| utkRSTa kAla anaMta, jAva desUNa puggala avdddd| 52. paritte NaM bhaMte ! paritte tti kAlao kevaciraM hoi ? goyamA ! paritte duvihe paNNatte, taM jahA--kAyaparitte ya saMsAra-paritte y| (pa0 18 / 106) kAyaparitte NaM bhaMte ! kAlao kevaciraM hoi ? 53. goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM puDhavikAlo-asaMkhejjAo ussappiNi-osa ppinniio| (p018|107) 54. saMsAraparitte NaM bhaMte ! saMsAraparitte tti kAlao kevaciraM hoi? goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM-avaDDhaM poggalapariyaTTaM desUNaM / (p018|106) 55. aparitte NaM bhaMte ! aparitte tti kAlao kevaciraM hoi? goyamA ! aparitte duvihe paNNatte, taM jahA-kAyaaparitte ya saMsAra-aparitte y| (p018|106) 55. aparitta doya prakAra, prathama kAya-aparitta kahyo / vali aparitta-saMsAra, ehanUM bhamavU bahu addhA // *laya : kara jor3I Agala rahI 1. jIvAbhigame paDivattI 76-81 130 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56. jIvAbhigama vRtta, vali saMsArAGgArita, saMsAra-parita 57. je desUNa zuklapAkSika aparitta saMsAra 56. kahyo utkRSTo kRSNa pakSi avadhAra, vRtti viSe tamu nyAya kAya aparitta aMtarmuhUrta jaghanya ucarita, kAla vanaspati noM tasu // eha pudgala ava kathita lekha suvicAra, je 58. tiNa 60. je pATha aparita saMsAra, doya prakAre Adi-rahita avadhAra, aMta-rahita abhavya sAdhAraNa kRSNapakSi ihavidha utkRSTo 61. athavA Adi-rahIta, aMta- sahita bhavya lahasyai mukti punIta e bi bihuM bhedaja kAyA'paritta / ko // je / artha // te / 63. paritta sarAgI ne sarAgI re baMdha 62. zrI jina bhAkhaM goyamA ! jJAnAvaraNI bhajanA karI, tehanoM ce e parita bAMdha yatanI jIva sUtra meM" // vItarAgI, jJAnAvaraNI karma je thAya, vItarAgI Rs vAya, vItarAgI raM nahi ima / / thI / 64. *aparita raM baMdhe ache, jJAnAvaraNI noparita noaparita chai, tehaneM to na 65. ima AyU varjI karo, karma Ayu paritta aparita piNa, bhajanAI baMdha sAta maiM / e // je| ( ja0 sa0 ) krmoN| mama // marmo sAgI / baMdhAya // tAyo / baMdhAyo / kahivAyo / baMdha thAyo / yatanI 66. ritta aparita donU i nhAla, Ayu bAMdhai chai baMdha kAla / paNa sarva kAlena baMdhAya, tiNa sUM bhajanA kahI jinarAya // 67. noparita noaparita te. Aukho na bAMdhato / sadA kAla sukha sAsatA, eche siddha bhagavaMto // 68. jJAnAvaraNI karma syUM matijJAnI bAMdhato ? zruta avadhi manaparyavA kevalajJAnI mahaMto ? 66. jina ghara jJAnI ciDaM jJAnAvaraNI taayo| kahai bhajanAI bAMdha ache. kevaladhara na baMdhAyo / *laya : kara jor3I Agala rahI 56. kAyAparIttaH sAdhAraNaH saMsArAparIttaH kRSNapAkSikaH / ( jI0 vR0 pa0 446 ) 57,58. utkarSeNa anantaM kAlaM, anantA utsapiNyava sapiNyaH kAlataH, kSetrato dezonamapArddhaM pudgalaparAvarta yAvat tata U niyamataH siddhimanAd anyavA saMsAraparItatvAyogAt / ( jI0 vR0 pa0 446 ) 56. kAya aparite NaM bhaMte ! goyamA ! jahaNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM vaNapphaikAlo / (10 10 110) 60. saMsAraaparitte NaM bhaMte ! goyamA saMsAraaparicite jahA aNAdIe vA apajjavasie, 61. aNAdIe vA sapajjavasie / (10 18/111) 62. goyamA ! paritte bhayaNAe, 63. 'parIttaH ' pratyekazarIro'lpasaMsAro vA sa ca vItarAgo'pi syAt na cAsau jJAnAvaraNIyaM badhnAti, sarAgaparIttastu badhnAtIti bhajanA | ( vR0 pa0 257 ) 64. aparite baMdhai / noparitte noaparitte na baMdhai / 65. evaM AugavajjAo sattakammapagaDIo / AuyaM paritte vi aparitte vibhayaNAe, 66. pratyeka zarIrAdiH AyurbandhakAla evAyurbadhnAtIti na tu sarvadA tato bhajanA / ( vR0 pa0 257 ) 67. noparitte noaparite na baMdhai / (206244) 68. nANAvaraNiyAM bhaMte! kammaM ki AbhiNivohiya nANI baMdha? suvanANI baMdha ? ohinANI baMdha ? maNapajjavanANI baMdhai ? kevalanANI baMdhai ? 66. goyamA ! heTThillA cattAri bhayaNAe / kevalanANI na baMdhai / za0 6, u0 3, DhA0 100 131 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yatano 70. ciuM jJAnI sarAgI vItarAgI, sarAgI rai baMdhai chai saagii| vItarAgI piNa chadmastha tAya, tyAMrai jJAnAvaraNI na baMdhAya / 71. *karma vedanI varja nai, sAta karma ima joyo| vedanI dhara jJAnI cihaM, bAMdhai chai avaloyo / 72. kevalajJAnI vedanI, bAMdhai chai bhjnaaii| terama gaNaThANe baMdha, cavadama nahi bNdhaaii| 73. jJAnAvaraNI syaM prabhu ! trihaM ajJAnI bAMdhato? jina kahai ajJAnI vihaM, bAMdhai teha atyaMto / / 74. ima Aya varajI karI, sAta karma khivaayo| AUkho bhajanA karI, baMdha kAle baMdha nyAyo / 75. jJAnAvaraNI sya prabha ! mana jogI baaNdhto| vacana kAya jogI vali, ajogI baMdha hu~to? 70, AbhinibodhikajJAniprabhRtayazcatvAro jJAnino jJAnA varaNaM vItarAgAvasthAyAM na badhnantIti sarAgAvasthA yAM tu badhnantIti bhjnaa| (vR0pa0257) 71. evaM vedaNijjavajjAo satta vi| vedaNijja heTThillA cattAri baMdhaMti, 72. kevalanANI bhynnaae| (za0 6 / 45) sayogike valinAM vedanIyasya bandhanAdayoginAM siddhAnAM cAbandhanAdbhajaneti / (vR0 pa0 257) 73, 74, nANAvaraNijja NaM bhaMte ! kamma ki maiaNNANI baMdhai ? suyaaNNANI baMdhai ? vibhaMgaNANI baMdhai ? goyamA ! AugavajjAo sattavi baMdhaMti, AugaM bhayaNAe / za0 6 / 46) 75. nANAvaraNijjaM NaM bhate ! kammaM ki maNajogI baMdhai? vaijogI baMdhai? kAyajogI baMdhai ? ajogI baMdhai? 76,77. goyamA ! heTThillA tiNNi bhayaNAe, manovAkkAyayogino ye upazAntamohakSINamohasayogikevalinaste jJAnAvaraNaM na badhnanti tadanye tu bahanantIti bhjnaa| (vR0 pa0 257) 76. jina bhAkha jogI vihaM, bAMdhai chai bhjnaaii| __kadAcita bAMdhai acha, kadAcita na bNdhaaii|| 78. ajogI na baMdhai / evaM vedaNijjavajjAo sattavi / yatanI 77. trihuM jogI guNaThANAM tera, jJAnAvaraNI taNo baMdha hera / dasamAM gaNa' tAMi baMdhAya Agai to nahiM baMdha tAya / / 78. *ajogI bAMdha nahIM, jJAnAvaraNI jivaaro| ima vedanI varjI karI, kahivo nyAya vicaaro|| 76. trihuM jogI karma vedanI, bAMdhai chai avloyo| ajogI bAMdha nahIM, dvAra panaramoM hoyo| 80. *sAgarovautte prabhu ! jJAnAvaraNI baMdhAI / ke aNagAropayukta ne? jina kahai aTha bhjnaaii| yatanI 81. ajogI re piNa upayoga doya, sAgAra aNAgAra sujoy| tyArai karma na baMdhAya, hivai sajogI ro suNo nyAya // 82. sajogI rai suvicAra, ALaM karma prakRti avadhAra / ATha sAta chaH eka baMdhAI, bihaM upayoge ima bhjnaaii|| 83. *jJAnAvaraNI syUM prabhu ! AhAraka baMdhAI ? aNAhAraka bAMdhai achai? jina kahai bihaM bhjnaaii| *laya : kara jor3I Agala rahI 1. guNasthAna / 76. vedaNijja heTThillA baMdhaMti, ajogI na baMdhai / (za0 6 / 47) 80. nANAvaraNijjaNaM bhaMte ! kammaM ki sAgArovautte baMdhai ? aNAgArovautte baMdhai ? goyamA ! aTThasu vi bhayaNAe / (sh06|48) 83. nANAvaraNijjaM NaM bhate ! kammaM ki AhArae baMdhai ? aNAhArae baMdha? goyamA ! do vi bhayaNAe / 132 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yatanI 84. AhAraka sarAgI vItarAgI, jJAnAvaraNI karma je sAgI / vItarAgI re te na baMdhAya, sarAgI re baMdhe chai tAya // 85. kevalI vigrahagatiyA soba, aNAhAraka tyAMne vina hoya / kevalI raMe nahiM baMdhAya, vigrahagatiyA raM baMdha thAya // 6. vedanI AyU varja neM, chaH karma kahivAI | AhAraka bAMdha benI, aNAhAraka bhajanAI // yatanI 87. vigrahagati aNAhAraka thAI, kevala samupAte ajogI siddha abaMdha kahAI, ima vedanI chai 88. *Aukho AhArIka rai, baMdha che bhajanAI / chai baMdhakAle na sarvadA, aNAhArakana baMdhAI // bAdara syUM sUkSama prabhu ! nasUkSama bAdara nahIM, rohana baMdha ta bAdara ra sarAge baMdha 86. jJAnAvaraNI 20. jina ka baMdha sUkSama vItarAma bAMdha nahIM, 61. nosUkSama - bAdara nahIM, tehaneM to baMdhe nahIM, AyU varjI 62. ima sUkSama baMdhAI / bhajanAI // AUkho, bAdara baMdhAyAM / kahivAyo ? bhajanAI / thAI // siddha anaMta sukha jAmaNa maraNa karI, sAta karma bAMdhe chai pAyA / miTAyA // kahivAI | bhajanAI // yatanI 12. sUkSama bAdara dona mhAla, AUlo bAMdhe baMdha kAla sadA kAla Ayu na baMdhAya, tiNa sUM bhajanA kahI jinarAya // AyU nahi bAMdhato 94. *nosUkSama - bAdara nahIM, anaMta guNAM sukha sura thakI, sahu dukha na kiyo aMto // 15. jJAnAvaraNI syUM syUM prabhu ! carama acarama baMdhAI ? jina kahai AThi karma neM bAMdhe chai bhajanAI // yatanI 96. ihAM vRttikAra kahivAya, jehane hosI carama bhava tAya / tehaneM carama kahIje jANa, e muktigAmI pahicAna || *laya kara jor3I Agala rahI 84. AhArako vItarAgo'pi bhavati na cAso jJAnAvaraNaM badhnAtIti / ( vR0 pa0 256 ) 85. tathAnAhArakaH kevalI vigrahagatyApannazca syAttatra kevalI na badhnAti itarastu badhnAtIti / ( vR0 pa0 256 ) vedaNijjaM AhA 86. evaM vedaNijjAugavajjANaM chaNhaM / rae baMdha, aNAhArae bhayaNAe / 7. anAhArako vigrahavatyApana samudghAtagata kevalI va badhnAti, ayogI siddhazca na badhnAtIti bhajanA | ( vR0 pa0 256 ) 88 Aue AhArae bhayaNAe, aNAhArae na baMdhai / ( za0 6146 ) bandhanAt anyadAtvabandha( vR0 pa0 256 ) 86. nANAvara NijjaM NaM bhaMte! kammaM ki suhume baMdha | bAdare baMdha? mohame novAdare baMdha ? AyurbandhakAla evAyuSo katvAda bhajaneti / 60. goyamA ! suhRme baMdhai, bAdare bhayaNAe / vItarAgabAdarANAM jJAnAvaraNasyAbandhakatvAt sarAga vAdarANAM ca bandhakatvAdbhajaneti / 61. nosuhume nobAdare na baMdhai / ( vR0 pa0 256 ) 92. evaM AugavajjAo satta vi / AugaM suhume bAdare bhayaNAe / 63. bandhakA bandhanAdanyadA tvabandhanAd bhajaneti / ( vR0 pa0 256 ) ( za0 6150 ) 64. nohume nobAdare na baMdhai / 65. nANAvaraNijjaM NaM bhaMte! kammaM kiM carime baMdhar3a ? acarime baMdhai ? goyamA ! aTThavi bhayaNAe / (0651) 66. iha yasya caramo bhavo bhaviSyatIti sa caramaH, ( vR0 pa0 256 ) za0 6, u03, DhA0 100 133 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67. yasya tu nAsau bhaviSyati so'caramaH (vR0 pa0 256) 18. siddhazcAcaramaH, caramabhavAbhAvAt, (vR0 pa0 256) 66,100. tatra caramo yathAyogamaSTApi badhnAti ayo gitve tu netyevaM bhjnaa| (vR0 pa0 256) 67. bhava carama kade nahi hoya, tehaneM acarama kahIjai soya / abhavya saMsArI acarama eha, kade mukti na jAvai teha // 68. athavA acarama siddha kahAya, carama bhava nAM abhAva thI tAya / nahIM carama te acarama jANa, e to siddha acarama pichANa / 66. carama sajogI ajogI hoya, sajogI re yathAyogya joya / ATha sAta cha: eka noM baMdha, buddhivaMta milAvai saMdha / / 100. ajogI re karma na baMdhAya, tiNa kAraNa ima kahivAya / carama bhajanAi AThU karma bAMdhai chai tehay e marma / / 101. acarama aTha bAMdha saMsArI, siddha acarama abaMdha vicaarii| tiNa sUM acarama rai kahivAi, aSTa karma baMdha bhjnaai|| 102. *trihaM vedI avedI prabhu! yAM jIvAM rai kahivAyo / kuNa-kuNa alpabahutva chai, tulya vizeSa adhikAyo ? 101. acaramastu saMsArI aSTApi badhnAti, siddhastu netyevamatrApi bhajaneti / (vR0 pa0 256) 102. eesi NaM bhaMte ! jIvANaM itthIvedagANaM, purisa vedagANaM, napuMsagavedagANa, avedagANaM ya kayare kayarehito appA vA ? bahuyA vA ? tullA vA ? visesA hiyA vA? 103. goyamA ! savvatthovA jIvA purisavedagA, itthi vedagA saMkhejja guNA, 103. jina kahai sarva thor3A acha, purisavedagA jIvA / itthivedagA jIvar3A, saMkhagaNAja kahIvA / / yatanI 104. sura nara tiryaMca puruSa thI, ima strI adhikI anakrama thii| battI sattAvI trigaNI tadga, adhika battI sattAvI trirUpa / / 105. *avedagA anaMtaguNA, navamAM thI siddha jaannii| napuMsavedi anaMtagaNA, sAdhAraNa pahichANI / / 104. yato devanaratiryakapuruSebhyaH tat striyaH krameNa dvAtri zatsaptaviMzatitriguNA dvAtriMzatsaptaviMzatitrirUpA dhikAzca bhavantIti / vR050 256) 105. avedagA aNaMtaguNA napuMsagavedagA aNaMtaguNA / anivRttibAdarasamparAyAdayaH siddhAzca (vR0 pa0 256) 106. eesiM samvesi padANaM appabahugAI uccAreyavvAI 106. AkhyA saMjati Adi de, carama aMta suvicaaro| alpabahutva cavadai dvAra nI, pannavaNA' suutraanusaaro| 107. sarva thoDA jIva acaramA, ihAM acarama avaloyo / abhavya teha mukti majhe jAvA jogya na hoyo / 108. tehathI carama anaMtagaNAM, bhavya carama bhava lahisI / mukti jAsI karma kSaya karI, AtamIka sukha rahisI // 107. jAva samvatthovA jIvA acarimA atrAcaramA'bhavyA: (vR0 pa0 256) 108. carimA annNtgunnaa| (za. 6 / 52) caramAzca ye bhavyAzcarama bhavaM prApsyantisetsyantItyarthaH / (vR0 pa0 256) 106. te caacrmebhyo'nntgunnaaH,| (vR0 pa0 256) 106. acarama abhavya tehathI, anaMtagaNAM bhavya caramo / mukti jaav| jogya eha chai, te lahisI sukha ramo / 110. vRttikAra ko abhavya thI, siddha anaMtaguNAM soyo| jetA siddha tetA carama chai, makti jAsI karma khoyo|| 110. yasmAdabhavyebhyaH siddhA anantaguNA bhaNitAH, . yAvantazca siddhAstAvanta eva caramAH / (vR0pa0 256) *laya : kara jor3I Agala rahI 1. paNNavaNa pada 3 134 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111. gaye kAla siddhA jitA, Agamiye piNa kAlo / jIva tetalA sIjhasai, vRtti majhai artha nhaalo|| 112. sevaM bhaMte! aMka saTha naM, AkhI saumIM ddhaalo| bhikkha bhArImAla RSarAya thI, 'jaya-jaza' gaNa gaNamAlo / / SaSThazate tRtIyoddezakArthaH // 6 // 3 // 111. yasmAdyAvantaH siddhA atItAddhAyAM tAvanta eba setsyantyanAgatAddhAyAmiti / (vR0pa0 256) 112. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti| (za0 6 / 53) DhAla : 101 1. tRtIya udezaka nai ___turya udeze tehija viSe, jIva-nirUpaNa hiva, bhagaMtara kari joya / hoya // 1. anantaroddezake jIvo nirUpito'tha caturthoddezake'pi tameva bhaMgyantareNa nirUpayannAha (vR0 pa0 256) 2. jIve NaM bhaMte ! kAlAdeseNaM ki sapadese ? apadese? 3. goyamA ! niyamA sapadese / (za0 6154) 2. ika vacane kari jIva prabha! kAla thakI kahivAya / sapradeza- syU e acha, apradeza syUM thAya? 3. jina bhAkhai niyamA karI sapradeza ika jIva / __sapradeza apradeza na, lakSaNa hivai kahIva / / 4. je sthiti eka samaya taNI, kahya tAsa apradeza / be triNa Adi samaya sthiti, sapradeza chai esa / 5. "ika vaca jIva bhaNI kahya, sapradeza savibhAga / ___anAdipaNe kari jIva kU, anaMta samaya sthiti mAga / / 6. apradeza ika samaya sthiti, tAsa vibhAga na huMta / be triNa Adi samaya sthiti, tAsa vibhAga par3ata / / 7. eka samaya nI kriyA taNo, vibhAga na par3a koya / dvayAdika samaya taNo kriyA, tehanoM vibhAga hoya // 8. te mATa sapradeza je, vibhAga sahitaja hoya / vibhAga rahita huvai acha, apradeza avaloya / / 6. prathama samaya meM varttatA, apradeza te bhAva / ___ anya samaya meM varttatA, sapradeza e nyAva / / 4. yo hyekasamayasthitiH so'pradezaH, yAdisamaya sthitistu sprdeshH| (vR0 pa0 261) 5. anAditvena jIvasyAnantasamayasthitikatvAt sprdeshtaa| (vR0 pa0 261) hai. jo jassa paDhamasamae vaTTati bhAvassa so u apdeso| aNNammi vaTTamANo kAlAeseNa speso|| (vR0 pa0 261) 10. tiNa saM ika va jIva te, sapradeza AkhyAta / kAla anAdipaNe karI, anaMta samaya sthita jAta" || (ja0 sa0) 11. eka nArakI ne prabhu! kAla thakI pahichANa / sapradeza apradeza syUM, kahiya he jagabhANa ! 11. neraie NaM bhaMte ! kAlAdeseNaM ki sapadese ? apadese? za0 6, u0 4, DhA0 100,101 135 Jain Education Intemational Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. goyamA ! siya sapadese, siya apadese / (za0 6 / 55) 13. nArakastu yaH pradhamasamayotpannaH so'pradezaH dvayAdi samayotpanna: punaH sprdeshH| (vR0 pa0 261) 14. evaM jAva siddhe| (za0 6 / 56) 16. jIvA Na bhate ! kAlAdeseNa ki sapadesA? apadesA? 17. goyamA ! niyamA spdesaa| (za0 6157) 18. neraiyA NaM bhaMte ! kAlAdeseNaM ki sapadesA? apa desA? goyamA ! 16. sabve vi tAva hojjA sapadesA, ahavA sapadesA ya apadese ya / 20. ahavA sapadesA ya apadesA ya / (za0 6 / 58) 12. jina bhAkhai ika nArakI, kadAcita sapradeza / kadAcita apradeza te, hiva tasaM nyAya kahesa / / 13. prathama samaya noM UpanoM, te nAraka apradeza / dvayAdika samaya noM UpanoM, sapradeza sUvizeSa / / 14. ima yAvata ika siddha nai, kadAcita sapradeza / kadAcita apradeza hai, pUrva nyAya avizeSa / 15. hiva bahu vacane kari kahai, jIva nArakI Ada / zrotA cita de sAMbhalo, vividha bhaMga vidhi vAda / / 16. *baha vaca jIvA syU prabha! kAla thakI sUvizeSA / sapradezA kahiye tas, ke kahiye apradezA? 17. jina bhAkhai suNa goyamA! nizcai kari sapradezA / anAdipaNe kari jIvar3A, anaMta samaya sthiti esA / / 18. neraiyA kAla thI syUM prabhu! sapradezA apradezA / jina bhAkhai suNa goyamA! ihAM vihaM bhaMgA kahesA / / 16. sagalAI nArakI havai, sapradezA pahichANa / athavA sapradezA ghaNAM, apradeza ika jANa ? 20. athavA sapradezA bahu, apradezA bahu hoya / e tInUM bhAMgAM taNo, nyAya kahUM hiva soya // 21. utpAta maiM je viraha kAle, asaMkhyAtA neriyA / jeha pUrve UpanA te, sapradezA sahu liyA / / 22. tathA pUrve ghaNAM nAraka, UnA tehana vikhe / navo nAraka eka upajai, prathama samaya tehana lakhai // 23. te bhaNI ika apradezaja, bahu samaya nAM jAnA / zeSa te bahu sapradezA, bhaMga dvitIya samuppanA / / 24. tathA pUrve ghaNAM nAraka, UpanA tehane vikhai / navA nAraka upajai bahu, prathama samaya tehageM lakhai / / 25. te bhaNI bahu apradezaja, baha samaya nAM UpanA / zeSa te bahu sapradezA, bhaMga tRtIya samuppanA / 26. *evaM naraka taNI parai, jAva thaNiyakumArA / bhAMgA tIna vicAravA, vara nyAya udaaraa|| 27. pRthavIkAiyA he prabha! kAla thakI suvizeSA / syaM sapradezA kahIjiya, kai kahiyai apradezA? 28. jina bhAkhai pRthvIkAiyA, sapradezA piNa hoya / apradezA piNa chai ghaNAM, bihaM baha vacane joya / / 21. upapAtabirahakAle'saMkhyAtAnAM pUrvotpannAnAM bhAvAt sarve'pi sapradezA bhveyuH| (vR0 pa0 261) 22,23. pUrvotpanneSu madhye yadeko'pyanyo nAraka utpadyate tadA tasya prathamasamayotpannatvenApradezakatvAt zeSANAM ca dvayAdirAmayotpannatvena sapradezatvAd ucyate-- 'sappaesA ya appaese ya' tti, (vR0 pa0261) 24,25. evaM yadA bahava utpadyamAnA bhavanti te tadocyante-'sappaesA ya appaesA ya' tti, (vR0pa0 261) 26. eva jAva thnniykumaaraa| (za0 6/56) 27. puDhavikAiyA NaM bhaMte ! ki sapadesA ? apadesA? 28, goyamA ! sapadesA vi apadesA vi| (za0 6/60) *laya : prabhavo mana mAhai citavai liya : pUja moTA bhAMje 136 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yatanI 30. evaM jAva vnnpphikaaiyaa| (za0 6 / 61) sesA jahA neraiyA tahA jAva siddhaa| (za0 6 / 62) 26. ehane viraha-kAla nahiM huMta, samaya-samaya ghaNAM upajaMta / tiNa sUM sapradezA bahu soya, apradeza piNa bahu hoya / / 30. *ima jAva vaNassaikAiyA, beMdriyAdika zeSa / jema neraiyA tima sahu, jAvata siddhA saMpeSa / / yatanI 31. jima nArakI ne tIna bhaMgA, tima ekeMdrI varjI prsNgaa| daMDaka ugaNIsa ne siddha icchA, bhaMga triNa-triNa bahuvaca pRcchA / / 32. * dvitIya dvAra AhAra kahive, AhAraka bahu vacanaMta / jIva ekeMdriya varjana, bhAMgA tIna bhaNaMta / / vA0 e pATha nAM artha nI pUrve gAthA khii| tihAM AhAragA bahu vacana noM vistAra kahyo / Agai piNa aNAhAragA bahu vacana cha, anaiM nArakAdika 24 daMDaka eka vacana, bahu vacana pahilA kahyA te mATa vRttikAra AhAraka anAhAraka noM eka vacana jIvAdika kahai cha / 31. yathA nArakA abhilApatrayeNoktAstathA zeSA dvIndri yAdayaH siddhAvasAnA vAcyAH, (vR0 pa0 262) 32. AhAragANaM jIvegidiyavajjo tiybhNgo| vA0 evamAhArakAnAhArakazabdavizeSitAvetAvekatvapRthaktvadaNDakAvadhyeyau, (vR0 pa0 261) yasanI 33. vRttikAra kahI ima vAya, zabda AhAra aNAhAraka tAya / ika bahu vaca daMDaka doya, kahivo anukrama ihavidha joya / / 33. adhyayanakramazcAyam (vR0 pa0 261) dahA 34. ika vaca AhAraka jIva te, sapradeza apradeza? jina kahai siya sapradeza chai, siya apradeza kahesa / 34. 'AhArArA NaM bhaMte! jIve kAlAeseNaM kiM sapaese ? goyamA! siya sappAse siya appaese' (vR0 pa0 261) 35. ityAdi svadhiyA vAcyAH, (60 pa0 261) 35. ityAdika nija buddhi kari, kahi sarva vicAra / narakAdika daMDaka viSe, eka vacana avadhAra / / 36. tAsa nyAya--vigraha viSe tathA samudghAteha / prathama anAhAraka thai, vali va AhAraka jeha / / 37. tadA prathama samayA viSe, apradeza te hoya / dvitIyAdika samayA viSe, sapradeza avaloya / / 38. tiNa kAraNa ehavU karA, kadAcita sapradeza / kadAcita apradeza ha, iNa nyAye suvizeSa / / 36. evaM ika vaca sarva hI, sAdi bhAva rai mAMya / siya sapradeza anai vali, siya apradeza kahAya / / 40. anAdibhAva viSe bali, chai niyamA sapradeza / iha vidha AkhyUM vRtti meM, ika vaca AhAra kahesa / / 36. tatra yadA vigrahe kevalisamudghAte vA'nAhArako bhUtvA punarAhArakatvaM pratipadyate (vR0 pa0 261) 37. tadA tatprathamasamaye'pradezo dvitIyAdiSu tu sapradezaH (vR0 pa0 261) 38. ityata ucyate-siya sappaese siya appaese' tti, (vR0 pa0 261) 36. evamekatve sarveSvapi sAdibhAveSu, (vR0 pa0 261) 40. anAdibhAveSu tu 'niyamA sappaese' ti|| (vR0pa0 261) *laya :prabhavo mana mAhai citavaM za06, u04, DhA0101 137 Jain Education Intemational Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA0 AhArayA NaM bhaMte! jIvA kAlAeseNaM ki sapsaesA appaesA? goyamA! 'sappaesA vi appaesA vi' tti (vR0 pa0 261) thA. ihAM anAdi bhAva meM niyamA sapradezI kahyo, te AhAraka meM anAdi bhAva na saMbhavai, sAdi bhAvapaNu huI / te bhaNI AhAraka jIvAdika meM 'siya sapadese siya apadese' ima kahivU / 41. baha vacane AhAraka taNUM, sUtra pUrva AkhyAta / AhAragA jIva ekeMdriya varjI triNa bhaMga khyAta // soraThA 42. ehanoM piNa vRtti mAMhi, Akhyo chai iNa rIta sU / pragaTa pATha kara tAhi, kahyo nyAya vali iha bidhe / 43. AhArakapaNe kari, bahu jIva avasthita pAya / tAsa bhAva thI bahu taNe, sapradezapaNu thAya / / 44. athavA bahu jIvAM taNai, vigraha pacha vizeSa / / prathama samaya AhArakapaNa, bahu AhAraka apradeza / / 45. tiNa sU bahu vaca AhAragA, sapradezA piNa saMca / vali apradezA piNa kahyA, ima pRthivyAdi paMca / 46. ekedriya varjI karI, daMDaka vali ugaNIsa / kahivA vikalpa tIna kara, te iha rIta jagIsa / / 47. ehija sUtre Akhiyo, AhAraka bahu vacaneha / jIva ekeMdriya varja nai, trika bhaMga pAveha / / 43. tatra bahUnAmAhArakatvenAvasthitAnAM bhAvAt sapradezatvam, (vR0pa0 261) 44,45. tathA bahUnAM vigrahagateranantaraM prathamasamaye AhAra katvasambhavAdapradezatvamapyAhArakANAM labhyata iti sapradezA api apradezA apItyukta, evaM pRthivyAdayo'pyadhyeyAH, (vR0 pa0261) 46. nArakAdayaH punarvikalpatrayeNa vAcyAH, (vR0 pa0 261 47. AhAragANaM jIvegidiyavajjo tiybhNgo| jIvapadamekendriyapadapaJcakaM ca varjayitvA trikarUpo bhaGgaH trikabhaGgo-bhaGgatrayaM vAcyamityarthaH / (vR0 pa0 261) 48. siddhapadaM tviha na vAcyaM teSAmanAhArakatvAt, (vR0 pa0 261) 46. anAhArakadaNDakadvayamapyevamanusaraNIyaM, (vR0pa0 261) 50. tatrAnAhArako vigrahagatyApannaH samudghAtagatakevalI ayogI siddho vA syAt, (vR0 pa0 261,262) 51. sa cAnAhArakatvaprathamasamaye'pradezaH dvitIyAdiSu tu sapradeza: (vR0 pa0 262) 52. tena syAt sapradeza ityaadhucyte| (vR0 pa0 262) 48. ihAM na kahivaM siddha pada, teha siddha naiM soya / anAhAraka nAM bhAva thI, AhAraka te nahiM hoya / / 46. anAhAraka te iha vidhe, ika vaca bahu vacaneha / daMDaka be kahivA tasU, hiva tasu nyAya kaheha / / 50. anAhAraka vigraha gamana, vali kevala samudghAta / tathA ajogI cavadamaiM, athavA siddha vikhyAta / / 51. teha anAhArakapaNa, prathama samaya apradeza / dvitiyAdika samayA viSe, sapradeza suvizeSa / / 52. tiNa saM ika vaca jIva te, anAhAraka suvizeSa / kadAcita apradeza cha, kadAcita sapradeza / 53. baha vaca daMDaka ne viSe, kahiye eha vizekha / aNAhAragA jIvar3A, ityAdika saMpekha / 54. *anAhArakA chai tika, jIva ekeMdriya aNg| ___ varjI ugaNIsa daMDake, bhaNavA SaTa bhaMga // *laya : prabhavo mana mAhai citavai 53. pRthakatvadaNDake vizeSamAha-'aNAhAragA Na' mityAdi / (vR0 pa0 262) 54. aNAhAragANaM jIvegidiyavajjA cha bhaMgA evaM bhANi yavvA -- 138 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55. jIvapade ekendriyapade ca 'sapaesA ya appaesA ye' tyevaMrUpa eka eva bhaGgakaH / (vR0 pa0 262) 56. bahUnAM vigrahagatyApannAnAM sapradezAnAmapradezAnAM ca lAbhAt / (vR0 pa0 262) 58. nArakAdInAM dvIndriyAdInAM ca stokatarANAmutpAdaH, tatra caikadvayAdInAmanAhArakANAM bhAvAt SaDbhaGgikAsambhavaH / (vR0 pa0 262) 60. tatra dvau bahuvacanAntau anye tu catvAra ekavacanabahuvacanasaMyogAt / (vR0 pa0 262) 61. sapadesA vaa| 62. apadesA vaa| 63. ahavA sapadese ya apadese ya / 55. jIva ekedriya bihaM pade, sapradeza bahu hAya / apradeza piNa bahu huvai, ima i. bhaMgo joya / / 56. e bahu vigrahagati rahyA, prathama samaya apradeza / sapradeza anya samaya meM, lAbha bahu suvizeSa / / 57. te mATa bahu vaca kahyA, anAhArakA tAya / jIva ekeMdriya varja nai, SaTa bhaMgA khivaay|| 58. ugaNIsa daMDaka nai viSe, alpa Upajai Aya / ika be Adi anAhArakA, tyAM SaTa bhaMgA paay|| 56. te mATai sUtra kahyA, anAhArakA mAMya / jIva ekeMdriya varja nai, SaTa bhaMgA kahivAya / / 60. be bhaMga bahu vacanAMta chai, ikasaMjogika hoya / vali cyAra bhAMgA tike, dvikasaMyogikA joya / / 61. *sapradezA bahu vacana thI, e dhara bhaMgo hoya / anya samaya barte bahu, prathama samaya nahiM koya / / 62. apradezA bahu vacana thI. dUjo bhAMgo joya / prathama samaya nAM lAdhe ghaNAM, anya samaya nAM na hoya // 63. sapadese apadese tathA, tIjo bhAMgo dekha / prathama samaya ika jIva chai, anya samaya varte eka / 64. sapadese apadesA tathA, cautho bhAMgo kahIva / anya samaya ika varttato, prathama samaya bahu jIva / / 65. sapadesA apadese tathA, paMcama bhaMgo joya / anya samaya vattai ghaNAM, prathama samaya ika hoya / / 66. sapadesA apadezA tathA, chaTTho bhAMgo saMpekha / anya samaya bahu varttatA, prathama samaya bahu dekha / / 67. ima ugaNIsaja daMDake, alpa Upajai te mAMya / huvai ika be Adi anAhArakA, tiNa SaTa bhaMga pAya / / 68. kevala eka vacana taNAM, bhaMga doya nahiM hoya / bahu vaca nAM adhikAra thI, vRtti viSe ima joya / / vA0 jima pahile bhAMge sapradezI ghaNAM anai dUje bhAMge apradezI ghaNAM, e be bhAMgA kahyA / tima tIje bhAMge sapradezI eka anai cothe bhAMge apradezI eka, e bhAMgA anAhAraka ekasaMjogika eka vacanAMta kima na huI? anAhAraka bahu jIva nAM adhikArapaNAM thkii| eTale anAhAraka eka jIva no adhikAra nathI, tiNa sUM eka vacanAMta bhAMgo kahyo nthii| 66. siddhAM meM tIna bhAMgA acha, tIna bhAMgAM rai mAya / bahu vacane kara sUtra meM, bhAMgA tIna kahAya // *laya : prabhavo mana mAhai citavai 64. ahavA sapadese ya apadesA ya / 65. ahavA sapadesA ya apadese ya / 66. ahavA sapadesA ya apadesA ya / 68. kevalaikavacanabhaGgakAviha na staH, pRthaktvasyAdhikRtatvAditi / (vR0 pa0 262) 66. siddhehi tiybhNgo| za0 6, u0 4, DhA0 101 136 Jain Education Intemational Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73. bhavasiddhiyA abhavasiddhiyA jahA ohiyA / yatano 70. sagalA siddha ha sapradezA, baha kAla nAM chai sUvizeSA / siddhAM meM UpajavA noM pichANa, virahakAla huvai jada jANa // 71. athavA sapradezA baha siddhA, apradezA eka gaNa RddhA / athavA sapradezA baha joya, apradezA piNa bahu hoya / / 72. bahu vaca aNAhAragA mAMya, siddha pada meM bhAMgA triNa pAya / e AhAraka - aNAhAra, Akhyo e bIjo dvAra / 73. *bhavasiddhiyA abhavasiddhiyA, audhika jema kahAya / pATha mAhe to etoja chai, vRttikAra hiva vAya / / yatanI 74. jahA ohiyA na artha tAya, audhika daMDaka jima kahivAya / ika baha vaca daMDaka doya, timahija kahivA avaloya / / 75. tihAM bhavya abhavya vicAra, jIva eka vacana adhikAra / nizcai karIne chai sapradeza, Adi-rahitapaNe sUvizeSa // 76. bhavya abhavya nArakAdi mAMya, ika vacana AzrI ima vAya / kadAcita achai sapradeza, kadA apradesa sukahesa / / 77. hivai bhavya abhavya bahu jIvA, nizcai sapradezAja kahIvA / nArakAdi bahu vacana prasaMga, ekeMdriya binA triNa bhaMga / / 78. bhavya abhavya ekeMdriyA jIvA, bahu vaca AzrI ema kahIvA / ghaNAM sapradezA apradezA, eka Ija bhaMga sulahesA / / 76. siddha pada ihAM kAhi nAhi, bhavya abhavya nahi siddhAM mAMhi / hivai bhavya abhavya biDaM nAhI tiNaro saMkSepa sUtra mAMhI / / 80. *nobhavya-noabhavya-siddhiyA, jIva ana siddha mAMya / baha vacane kara sUtra meM, bhAMgA tIna kahivAya / / 74. 'ohiya' tti, ayamarthaH-aughikadaNDakavadeSAM pratyeka daNDakadvayaM, (vR0 pa0 262) 75. tatra ca bhavyo'bhavyo vA jIvo niyamAtsapradezaH / (vR0 pa0 262) 76. nArakAdistu sapradezo'pradezo vA, (vR0 pa0 262) 77. baha vastu jIvAH sapradezA eva, nArakAdyAstu vibhaGgavantaH , / (vR0 pa0 262) 78. ekendriyAH punaH sapradezAzcApradezAzcetyekabhaGga eveti / (vR0 pa0 262) 76. siddhapadaM tu na vAcyaM, siddhAnAM bhavyAbhavyavizeSaNAnupapateriti / (vR0 10262) 80. nobhavasiddhiya-noabhavasiddhiya-jIva-siddhehiM tiya bhNgo| yatanI 81. vRtti mAMhi kaho ibha vAya, nobhavya noabhavya tAya / eka vacana bahu vaca bhaNavA, jIvapada nai siddhapada thuNavA / / 82. prabha! nobhavya noabhavya jIva, ika vacana thakIja atIva / syaM sapradeza apradeza ? hiva uttara Aga kahesa / 83. siya sapradeza pahiyANa, siya apradeza vali jANa / ima bahu vaca pUchA meM jIvA, uttara tIna bhAMgA kahIvA / / 84. nobhavya noabhavya siddha pRcchA, ika vacana bahu vaca icchA / uttara pUrvavata jANa, e tIjo dvAra pichANa / / 81. 'nobhavasiddhiya noabhavasiddhiya' tti etadvizeSaNaM jiivaadidnnddkdvymdhyeyN,| (vR0 pa0 262) 82 'nobhavasiddhie noabhavasiddhie NaM bhaMte! jIve sappaese appaese' ? (vR0 pa0 262) 83. iha ca pRthaktvadaNDake pUrvoktaM bhaGgakatrayamanusatavyam / (vR0 pa0 262) *laya : prabhavo mana mAhai citavai 140 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUhA 85. be daMDaka sannI liye ika va dvitiya daMDaka jIvAdi meM, bhaMgaka 86. sannI va baca bahu kAla zrI jIvAdika viNa bhaMga / sUtra mAMhe to itoja the. chaM, vRttau ema prasaMga // * patanI 7 87. cira kAla nAM UpanAM bhelA, UpajavA nuM viraha tiNa velA / bahu vacana sabhI suvizeSA prathama bhaMga saGgha sapradezA || 88. viraha kAla parcha ika jIva, UpanoM prathama samaya kahIva / te sapradezA- apraveza e dvitIya bhaMga suvizeSa // 8. viraha kAla pachai bahu jIvA, UpanAM bahu samaya kahIvA / te sapradezA- apradezA, e tRtIya bhaMga suvizeSA // 60. ima sannI rA daMDaka mAMya, sahu pada meM bhAMgA trihuM pAya / siddha ekeMdrI vikakeMdrI joya, mahane viSe sannI nahi hoya || 1 91. bahU vacana asannI madhye bhAMgA tIna kahIjiye, pUrva bahu triNa 12. vRtti mAMhi kahI ima ekeMdriya yatanI vAya ekeMdriya bhaMga bahu sapradezA apradezA, ghaNAM Upajai chai nyAya vaca joya | ima hoya || varjI ne / grahI naiM / ika pAya / suvizeSA // 63. *neraiyA deva manaSya marbha, paTa bhaMgA vRttikAra tihAM Akhiyo, suNajyo cita pAya / lyAya || yatanI 14. nArakAdi vyaMtara laga giNiyA sammI ne piNa asannI bhaNiyA / asannI thI Upaje tihAM Aya atIta bhAvapaNeM kari tAya // 1 65. asannI narakAdika re mAMya, UpanA te ekAdi pAya / varttamAna UpajatA soya, te paNa eka Adi avaloya || 96. tiNa kAraNa chai SaTa bhaMgA, pUrve kA teha prasaMgA / jotiSi vaimAnika siddhA yAMne asaNNI / nahi lIdhA // *laya : prabhavo mana mA citava 85. saMjJipu yau daNDako tayordvitIyadaNDake jIvAdipadeSu bhaGgatrayaM bhavatItyata Aha- (0 0 262) 86. saNNIhi jIvAdio tiyabhaMgo / 87. tatra saJjJino jIvAH kAlataH sapradezA bhavanti ciropAna utpAdavirahAnantaram (10 pa0 262) 88. caikasyotpattau tatprAthamye sapradezAzcApradezAzceti ( vR0 pa0 262 ) syAt, 82. banAye tu sapradezAzyA pradezApA tadevaMbhamiti ( vR0 10 262) o 10. evaM sarvapade kevalametayordaNDako rekendriyanikadriya padAni yAni teSu saMjJivizeSaNasyAsaMbhavAditi, ( vR0 pa0 262 ) 11. asI egiyo / asazipu asaviSaye dvitIpadaNDa pRthiSyAdipadAni varjayitvA rupayaM prAg darzitameva vAcyam ( vR0 pa0 262 ) 62. pRthivyAdipadeSu hi sapradezAzcApradezAzcetyeka eva, sadA bahUnAmutpattyA teSAmapradeza bahutvasyApi sambhavAt / ( vR0 10 262) 63. neraiyadevamaNuhi chanbhaMgo / 64. nairayikAdInAM ca vyantarAntAnAM saMjJinAmapyasaMjJitvamasaMjJibhya utpAdAdbhUtabhAvatayA'vaseyam, ( vR0 pa0 262) 65, 66. tathA ravikAdidhvasaMjJitvasya kAdAcitkatvenaikatvasambhavAt pa bhaMga bhavanti te ca dA evaM jyotiSkavaimAnika siddhAstu nAvAste rAmasaMjJitvasyAsambhavAt / ( vR0 pa0 262 ) za0 6, u0 4, DhA0 101 141 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17. "nosannI noasannI jIva manuSya siddhAM viSe, tIna bhAMgA 68. patanI yAMme sadAkAla bahu haMta, vali utpatti viraha par3aMta / pachai Upajai ika be Ada, tiNa sUM tIna bhAMgA ihAM lAdha // 66. nArakAdika pada ra mAMhI, nosannI noasannI nAMhI / e Asyo hai cautho dvAra, hive paMcamoM sesa vicAra || 100. *salesI jIva viSe bali narakAdi / saMvAdi // eka vacana bahuvacana meM, yatanI majhe, vaha majhe, bahu vacana Rs mAMya / pAya || / 101. sasIpaNAM viSe jIva Adi-rahitapaNeja atIva / adhika jema kahya tAya, eka siddha pada na kahAya // 102. kRSNa nIla ika bahu vaca 103. NavaraM eto kAnotiyA, jIva nArakAdi dekha / AhArIka nAM jIvAdika jima pekha // vizeSa che, jyAMmeM pAva tyAM mAMhe kahivI vicAra naiM vArU nyAya yatanI elesa / vizeSa || 104. jotiSi vaimAnika mAMya dravya lesyA e ji na pAya / tiNa kAraNa tyAM navi giNavI, jyAMgeM pAve tyAMmeM ija bhaNavI || 105. lekhA meM jIvAdike, bahu yaca triNa bhaMga jANa / pRthvI apa vanaspati majhe, SaTa bhaMgA pahichANa // yatanI salesI audhika jema 106. pRthvI apa vanaspati mAMya, vali vartamAna riNa kAla, sura ekAdi UpanA Aya / ekAdika upajatA nhAla // 107. tiNa sUM sapradezA noM joya, vali apradezA noM soya / ika vaca bahu vacana prasaMga, tiNa kAraNa hai SaTa bhaMga / / 10. naraka teu vAu kAya, vikaleMdriya ne siddha tAya / yAMmeM tejU lezyA nahi pAya, tiNa sUM e pada nAMhi giNAya || , 1065 lesa zukla lesa meM bahU vaca jIvAdi mAMya / bhAMgA tIna kahIjiye, vArU melI nyAya || *laya : prabhavo mana mAMhe cita 142 bhagavatI-joDa 67. norANi - noasaNNi jIva maNuya-siddhehiM tiyabhaMgo / teSu bahUnAmavasthitAnAM lAbhAdutpadyamAnAnAM cakAdInAM sambhavAditi etayozca daNDakayorjIvamanujasiddhapadAnyeva bhavanti, ( vR0 pa0 262) 66. nArakAdipadAnAM mosaMjJInoasaMjJItivizeSaNasyAghaTanAditi / (0 0 262) 100. salesA jahA ohiyA / salezyadaNDakadvaye vAcyAH / audhikadaNDakavajjIvanArakAdayo ( vR0 pa0 262) 101. salezyatAyAM jIvatvavadanAditvena vizeSAnutpAdakatvAt kevalaM siddhapadaM nAdhIyate siddhAnAmalezyatvAditi / (1050263) 102. kaNhalessA, nIlalessA, kAulessA jahA AhArao / 103. navaraM -- jassa asthi eyAo / 1 104. etAzca jyotiSkavaimAnikAnAM na bhavanti / ( pR0 pa0 262 ) 105. teulessAe jIvAdio tiyabhaMgo, navaraM puDhavivakAisubakatI 106. pata eteSu tejolezyA ekAdayo devAH pUrvotpannA utpadyamAnAzca labhyanta iti / (0 0 262 263) 107. sapradezAnAmapradezAnAM caikatvabahutvasambhava iti / ( vR0 pa0 263 ) 108. iha nArakatejovAyuvikalendriyasiddhapadAni na vAcyAni, tejolezyAyA abhAvAditi / ( vR0 pa0 263) 102. pahale sukkalessAe jIvAdiyo tiyabhaMgo Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yatanI 110. tiyaMca paMdrI tAhi, vali manaSya vaimAnika padma zukla yAMme Ija hoya, anya meM nahi pAne 111. * alesI ika bahu vacana thI, jIva anya viSe alesIpaNo manuSya siddha nahIM pAyeM 112. jIva pade vali siddha pade bahu vaca triNa asI manuSya viSe huvai, SaTa bhaMga yatamI 113. alesIpaNe nara jANa, gayA kAla no lAbha pichANa / varttamAna pAmatA joya, eka Adi manuSya meM hoya // 114. tiNa sUM sapradeza noM jANa, apradeza noM bali pahiyANa / ika vaca bahu vacana prasaMga, tiNa kAraNa hai SaTa bhaMga // 115. samadRSTI mAMhi / koya | dUhA ika bahu vacana vara samadRSTi lahesa / prathama samaya apradeza hai, dvitIyAdi pradeza || mAMhi / tAhi // bhaMgA / prasaMgA || 116. bahu vacane samadRSTi ne jIvAdika * triNa bhaMga vikaleMdriya paTa bhaMga, sAsvAdana nuM prasaMga // yatanI 117. sAsvAdana vikaleMdriya mAMya, pUrva apanA ekAdi pAya / vali karajatA vartamAna eka Adi lAbhe te jAna // 118. iNa kAraNa te suvizeSa, sapradeza aneM apradeza | tiNa ro ika bahu vacana prasaMga, tasuM saMbhava thI paTa bhaMga || 116. ekeMdriya pada nahiM bhaNavA, samadRSTi abhAvaja thuNavA | bahu vacana midhyAdRSTi cIna, ekeMdriya varjI bhaMga tIna // 120. pUrva kAla nAM mithyA prapannA bahulA lA visantA / vali samyaktva bhraSTa vivAdI, mithyA paDivajatA ekAdI || *laya / prabhavo mama mAMhe citava t 121. tiNa kAraNa hai triNa bhaMga, tInUM meM bahu vacana prasaMga | ekeMdrI ika bhaMga lahesA, bahU sapradezA apradezA // 122. pUrva UpanAM ekeMdrI mAMya, bahu mithyAdRSTIja kahAya / upajatA thakA paNa bahu hoya, tiNa sUM eka bhAMgo avaloya // 110. iha ca paJcendriyatiryag manuSya vaimAnikapadAnyeva vAcyAni, anyeSvanayorabhAvAditi / ( vR0 10 261) 111. aNDorjIvamanuSya siddhapadAnyeonyante am SAmalezyatvasyAsambhavAt / ( vR0 pa0 263 ) 112. ase hi jIva - siddhehi tiybhNgo| maNuesu chabbhaMgA / 113,114. alezyatAM pratipannAnAM pratipadyamAnAnAM caikAdInAM manuSyANAM sambhavena sapradezatve'pradezatve caikatvabahutvasambhavAditi / ( 0 10 262) 115. samyagdRSTidaNDakayoH samyagdarzanapratipattiprathamasamaye'pradezatvaM dvitIyAdiSu tu pravezatvam / (10 10 263) 116. samma jIvAdilo vigo vigalidie chabbhaMgA / 117,118. tathaiva vikalendriyeSu tu SaD, yatasteSu sAsAdanasambandRSTaya ekAdayaH pUrvotpannA utpAdyamAnAzca labhyante'taH sapradezatvApradezatvayorekatva bahutvasambhava iti / 116. indrAni na vAcyAni bhAvAditi / ( vR0 pa0 263 ) teSu samyagdarzanA ( vR0 10 263) micchadiTThIhi egidiyavajjo tiyabhaMgo / 120. midhyAtvaM pratipannA bahavaH samyaktvabhraMze tatpratipadyamAnAzcaikAdayaH sambhavantItikRtvA / ( vR0 pa0 263) 121. ekendriyapadeSu punaH sapradezAzcApradezAzcetyeka eva / ( vR0 10 263) 122. sthAnAmutpadyamAnAnAM ca bahunAmeva bhAvAditi / ( vR0 pa0 263 ) za0 6, u0 4, DhAla 101 143 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mithyAtva abhAva thI soya / ehavo ko vRtti rai mAMya, hivai mizradRSTI kahivAya // 123. ihAM siddha na bhaNavA koya, 124. samA mithyAdRSTI viSe bahu vaca suvicAra | bhAMgA SaTa bhaNIjiye, ima nyAya ucAra // yatanI 125. bahu vaca mizra dRSTi bhAvaMtA, paDivajyA vali paDivajjatA / ekAdika bihu mohi lAbhaMta, tiNa kAraNa ghaTa gaMgA ta / / 126. ekeMdrI vikaleMdriya eha, vali siddha pada navi ucareha | yAmeM mizraduSTi noM abhAva, tiNa kAraNa e na kahAva / / 127. *saMjata zabda vizeSa meM, jIvAdika pada mAMya / bhAMgA tIna bhaNIjiye, nisuNo tasuM nyAya || yatanI , 12. pUrva saMjama parivajyA jANa, bahu lAbha mUni guNakhANa / cAritra pavijatA varttamAna eka Adi noM saMbhava jAna || 129. tiNa tIna bhAMgA kahivAya, jIva pada meM manuSya pada pAya / anya viSe saMjama noM abhAva, ima Akhyo vRtti meM 130. bahu vaca asaMjatI viSe ekeMdriya varjI bhAMgA tIna bhaNIjiye, dila nyAya dharI nyAva || naiM / neM // patanI jANa / 131. aparNA pahilANa, pUrva paDivajiyA bahu asaMjatapaNuM vali saMjama bhAva vizadhi, asaMjama paDivajatA ekAdi // 132. tiNa kAraNa chai trihuM bhaMga, tInUM meM bahu vacana prasaMga | ekeMdrI ika bhaMga lahesA, bahu sapradezA- apradezA | 122. ihAM siddha pada bhagavo nAhi, tAsa asaMbhava thI tAhi / jIvAdika vaimAnika aMta ihAM piNavIsa daMDaka huMta // 134. saMjatAsaMjata viSe, bahu vacana vicAra | jIvAdika pada maiM viSe, bhAMgA tIna ucAra // 135. deza- vrata rahyA bahu jANa, vali asaMjama thI pahichANa / tathA saMjama bhAva virAdhi dezavrata prahitA ekAdi // 136. tiNa kAraNa chai trihuM bhaMga, tInU meM bahu vacana prasaMga | jIva paMceMdriya tiryaca manuSya pada ija kahivo susaMca // , *laya : prabhavo mana mAMhe citava 144 bhagavatI-jIDa 123. iha ca siddhA na vAcyAH teSAM mithyAtvAbhAvAditi / ( vR0 pa0 263 ) 124. sammAmicchadiTTI ubhNgaa| 125. samyagmithyA dRSTitvaM pratipannakAH pratipadyamAnAkAvo'pi labhyanta ityatasteSu SaD bhaGgA bhavantIti / ( vR0 pa0 263 ) 126. iha caikendriya vikalendriya siddhapadAni na vAcyAnyasambhavAditi / ( vR0 pa0 263) 127. saMjaehi jIvAdio niyabhaMgo / 128. saMyamaM pratipannAM bahUnAM pratipadyamAnAnAM cakAdInAM bhAvAt / ( vR0 pa0 263 ) 12. iha ca jIvadamanuSyapade evaM vAcye anya saMyatatvAbhAvAditi / ( vR0 pa0 263 ) 130. assaMjaehi egidiyavajjo tiyabhaMgo / 131,132. ihAsaMyatatvaM pratipAnA bahUnAM saMyatatvAdipratipAlena tatpratipadyamAnAnAM kAdInAM bhAvAda bhaGgakatrayaM, ekendriyANAM tu pUrvoktayuktyA sapradezAzcaka eva bhaGga iti / (00262) 133. iha siddhapadaM nAdhyeyamasambhavAditi / (2010 263) 134. saMjayA saMjaehi tiyabhaMgo jIvAdio / 135,136. iha dezavirati pratipannAnAM bahUnAM saMyamAdasaMyamAd vA nivRtya tAM pratipadyamAnAnAM caikAdInAM bhAvAdbhaGgaka sambhavaH iha jIvaramyendriyati manuSyapadAnyevAdhyeyAni / ( vR0 10 263) Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 137. nosaMjaya-noasaMjaya-nosaMjayAsaMjaya - jIva - siddhehi tiybhNgo| 138. sakasAIhi jIvAdio tiybhNgo| egidiesu abhNgkN| 137. nosaMjata noasaMjata, saMjatAsaMjata nAMya / bahu vaca jIva siddhAM viSe, triNa bhaMgA pAya // 138. *baha baca sakaSAI viSe, jIvAdika triNa bhaMga / ekeMdriya abhaMga chai, sUtre ema sucaMga // yatanI 136. sakaSAI sadA bahu pekha, sapradezA bhaMga iti eka / tathA upazama zreNi thI par3ato, sakaSAyapaNuM par3ivajato / / 140. eka jIva piNa lAdhai vizeSa, jada sapradezA apradeza / dvitIya bhaMga kahivAya, hiva tIjA noM nisuNo nyAya / / 141. upazamazeNI thakI bahu par3atA, sakaSAya NoM par3ivajatA / jada sapradezA-apradezA, e tRtIya bhaMga suvizeSA / / 142. nArakAdika mAMhe pAya, tIna bhAMgA prasiddha kahAya / vali ekeMdriya rai mAMhi, abhaMga te bhAMgA nAMhi // 136, 140. sakaSAyANAM sadA'vasthitatvAtte sapradezA ityeko bhaGgaH tathopazamazreNItaH pracyavamAnatve sakaSAyatvaM pratipadyamAnA ekAdayo labhyante tatazca sapradezAzcApradezazca / (vR0pa0 263) 141. tathA sapradezAzcApradezAzcetyaparabhaGgakadvayamiti / (vR0pa0 263) 142. nArakAdiSu tu pratItameva bhaGgakatrayam, 'egidiesu abhaMgaya' ti abhaGgaka-bhar3akAnAmabhAvo'bhaGgakam / (vR0 pa0 263) 143. sapradezAzcApradezAzcetyeka eva vikalpa ityarthaH, bahUnAmavasthitAnAmutpadyamAnAnAM ca teSu lAbhAditi / (vR0 pa0 263) 143. bahu sakaSAI sadA pAya, UpajatA piNa bahu thAya / ghaNAM sapradezA-apradezA, eka vikalpa vRtti kahesA / / 144. eke driya meM abhaMga sUtra mAMya, triNa SaTa bhaMga nI apekSAya / triNa SaTa mAhila bhaMga eka, tiNa s vRtti viSe eka pekha / / 145. ihAM siddha pada nai nahi kahivo, akaSAIpaNe tasaM rahivo / daMDaka cobIsAM mAhe kaSAya, siddhAM mAMhe te nahiM pAya // 146. *krodhakaSAI nai viSe, bahu vaca pahichANa / jIva ekeMdriya varja na, bhAMgA tIna jANa / / 145. iha ca siddhapadaM nAdhyeyamakaSAyitvAt / (vR0 pa0 263) 146. kohakasAIhiM jIvegidiyavajjo tiybhNgo| yatanI 147. vRtti meM kahyo krodhakaSAI, bahu vaca jIva ekeMdrI maaNhii| bahu sapradezA-apradezA, zeSa meM triNa bhaMga kahesA / / 148. samacai sakaSAI jIva mAMhi, pUrva triNa bhAMgA kahyA tAhi / krodhakaSAI meM triNa bhaMga, kima na lAdhai teha prasaMga? 146. tehanoM uttara iha vidha jANa, mAna mAyA lobha pahichANa / e tIna bhAve na varttatAM, krodha bhAve ghaNAM pAmatAM / / 150. anaMtakAya nI rAzi majhAra, tihAM jIva anaMtA dhAra / krodha bhAve sadA bahu hoya, piNa ekAdika nahiM soya / / 151. tiNa sUM krodhakaSAI vizeSA, savva jIvA sprdeshaa-aprdeshaa| piNa tIna bhAMgA nahiM pAya, buddhivaMta vicArai nyAya // 147. krodhakaSAyidvitIyadaNDake jIvapade pRthivyAdipadeSu ca sapradezAzcApradezAzcetyeka eva bhaGgaH zeSeSu trayaH / (vR0 pa0263) 148, nanu sakaSAyijIvapadavatkathamiha bhaGgatrayaM na labhyate ? (vR0 pa0 263) 146. ucyate, iha mAnamAyAlobhebhyo nivRttA: krodhaM pratipadyamAnA bahaba eva labhyante / (vR0pa0 263) 150. pratyekaM tadrAzInAmanantatvAt, na tvekAdayaH / (vR0 pa0 263) *laya: prabhavo mana mAMhe citavai za0 6, u04, DhA0 101 145 Jain Education Intemational Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153. yathopazamazreNIta pracyavamAnA: sakaSAyitvaM pratipattAra iti / (vR0pa0264) 155. devehi chnbhNgaa| devapadeSu trayodazasvapi SaDbhaGgAH / (vR0 pa0 264) 156, 157. teSu krodhodayavatAmalpatvenaikatve bahutve ca sapradezApradezatvayoH sambhavAditi |(vR0 pa0 264) 152. samacai sakaSAI jIvAM mAMya, tIna bhAMgA kahyA tasuM nyAya / sakaSAIpaNe sadA tAhi, bahu jIva rahyA jaga mAMhi // 153. pachai upazamazreNi thI par3ato, sakaSAyapaNoM par3ivajato / eka jIva tathA bahu jIvA, prathama samaya lAdhai te atIvA // 154. tiNa saM sakaSAI jIva mAMhi, tIna bhAMgA pUrva ka hyA tAhi / krodhakaSAI sadA vizeSA, tiNasUM sapradezA apradezA / / 155. *baha baca krodha kaSAya meM, deva pade kahivAya / tera daMDaka sura ne viSe, SaTa bhaMgA tasaM nyAya // yatanI 156. deva varttatA krodha rai bhAvai, alpapaNe ekAdika thaavai| tiNa sUM kahiye ika vacaneha, vali vahu vacane piNa teha / / 157. sapradezapaNu avaloya, vali apradezapaNuM joya / bihaM nA saMbhava thIja prasaMga, tiNa kAraNa hai SaTa bhaMga // 158. *mAnakaSAI nai viSe, vali mAyakaSAI / jIva ekeMdriya varja naiM, triNa bhaMgA thaaii| 156. bahu vaca nAraka sura viSe, mAna mAyA kaSAI / bhAMgA SaTa lahiya acha, tAsa nyAya kahivAI / yatanI 160. nArakI devatA meM jeha, mAna mAya bhAve vattai teha / tike alpahija kahivAya, SaTa bhAMgA pUrvale nyAya / / 161. *bahu vaca lobha kaSAI meM, varjI jIva egidiyA / tona bhAMgA pAvai acha, SaTa bhaMga neraiyA // 158, mANakasAI-mAyAkasAIhi jIvegidiyavajjo tiya bhNgo| 156. neraiya-devehi chmbhNgaa| mAnakaSAyamAyAkaSAyidvitIyadaNDake 'neradhyadevehi chabbhaMga' tti (vR0 pa0 264) 160, nArakANAM devAnAM ca madhye'lpA eva mAnamAyodaya vanto bhavantIti pUrvoktanyAyAt SaD bhaGgA bhavantIti / (vR0 pa0 264) 161. lobhakasAIhiM jIvegidiyavajjo tiybhNgo| nerai esu chabbhaMgA yatanI 162 etasya krodhasUtrabadbhAvanA 'neraiehi chanbhaMga' tti (vR0pa0 264) 163. nArakANAM lobhodayavatAmalpatvAt pUrvoktAH SaDbhaMgA bhavantIti / (vR0 pa0 264) 162. vRtti mAMhi kahI ima vAya, eha sUtra krodhavata pAya / nArakI nai viSe SaTa bhaMga, tehanoM ima nyAya prasaMga / / 163. nArakI ne lobhodayavaMta, alpapaNAM thakIja udaMta / pUrvokta bhAMgA SaTa hoya, nAraka lobhakaSAI joya // 164. sura nAraka meM alpa joya, mAna mAya vartattA hoya / pUrvokta nyAya thI pekha, SaTa bhAMgA huvai iNa lekha / / 165. krodha mAna mAyA sura mAMya, tasu SaTa bhAMgA kahivAya / mAna mAyA lobha nArakeha, tasaM piNa SaTa bhaMga kaheha / / 166. devatAM meM lobha bahu hoya, tiNa saM lobha bhAva baha joya / naraka meM bahu krodhaja pAvai, tiNa sUM varte bahu krodha bhAvai // *laya : prabhavo mana mAMhe citava 165. kohe mANe mAyA boddhavvA suragaNehiM chbbhNgaa| mANe mAyA lobhe neraiehi pi chanbhaMgA / / (vR0pa0264) 166. devA lobhapracurA, nArakAH krodhapracurA iti / (vR0 pa0 264) 146 bhagavatI-jIr3a Jain Education Intemational Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 167. akasAI-jIva-maNuehi, siddhehiM tiybhNgo| 167. *baha vaca akaSAI viSe, jIva manaSya siddha nhAla / bhAMgA tIna pAvai acha, ghaNAM kevalI trikAla / / 168. audhika samacai jJAna meM, matijJAna zrutajJAna / bahu vacane jIvAdike, triNa bhAMgA jAna / / 168. ohiyanANe, AbhiNibohiyanANe, suyanANe jIvA dio tiybhNgo| yatanI 166. samacai jJAnI sadA baha hoya, ima mati zrata jJAnI joya / bahu samaya taNAM sUvizekha, sapradezA bhAMgo ika dekha // 170. ajJAna thakI koi jJAna par3ivajato thako ika jAna / eka samaya thayo suvizekha, te sapradezA apradeza eka // 171. ajJAna thakI kei jJAna par3ivajatA thakA bahu jAna / ika samaya thayA suvizeSA, te sprdeshaa-aprdeshaa|| 166. tatrodhikajJAnamatizrutajJAninAM sadA'vasthitatvena sapradezAnAM bhAvAt, sapredazA ityekaH / __ (vR0 pa0 264) 170, 171. mithyAjJAnAnmatyAdijJAnamAtraM...."pratipadya mAnAnAmekAdInAM lAbhAtsapradezAzcApradezazca tathA sapradezAzca apradezAzceti dvAvityevaM trayamiti / (vR0 pa0 264) 172. vigalidiehi chbbhNgaa| 172. *vikaleMdriya SaTa bhaMga hai, jJAna mati zruta lAdha / pUrva par3ivajyA lAbha ekAdika, par3ivajatA piNa ekAda / / 173. avadhi manaparyava jJAna meM, vali kevalajJAna / jIvAdika viNa bhaMga chai, jyAMmeM lAbha te jAna / / 173. ohinANe maNapajjavanANe kevalanANe jIvAdio tiybhNgo| yatanI 174. pati zruta jJAna rai mAMya, ekedriya siddha na kahAya / avadhi viSe ekeMdrI na pAya, vikaleMdriya siddha na thAya / / 175. manaparyava jIva mana jANa, kevala jIva manaSya siddha mANa / ima yathAyogya kahivAya, ba ddhivaMta milAvai nyAya // 174. iha ca yathAyogaM pRthivyAdayaH siddhAzca na vAcyA: asaMbhavAditi, evamavadhyAdiSvapi bhaGgatrayabhAvanA, kevalamavadhidaNDakayorekendriyavikalendriyA: siddhAzca na vAcyAH , (vR0pa0264) 175. manaHparyAyadaNDakayostu jIvA manuSyAzca vAcyAH, kevaladaNDakayostu jIvamanuSyasiddhA vAcyAH, (vR0 pa0 264) 176. ataeva vAcanAntare dRzyate 'viNNeyaM jassa jaM atthi' tti / (vR0 pa0 264) 177. ohie aNNANe, maiaNNANe, suyaaNNANe egidiya vajjo tiybhNgo| 176. vAcanAMtare vRtti rai mAMhi, viNNeyaM jassa jaM asthi tAhi / ____ jeha mAMhe bola je pAya, te kahivU vicArI nyAya // 177. *audhika samace ajJAna meM, vali mati zruta ajJAna / ekeMdriya varajI karI, tIna bhAMgA jAna / / yatanI 178. samacai annANI mati zruta ajJAnI, sadA avasthita bahu jAnI / kahiyai tAsa sapradezA, ika bhAMgo ema lahesA // 176. vali eka jIva te mAMya, jJAna makI ajJAnI thAya / tiNa ro prathama samaya suvizekha, e sapradezA-apradeza eka // *laya : prabhavo mana mAMhe citavai 178. sAmAnye'jJAne matyajJAnAdibhiravizeSite matyajJAne zrutAjJAne ca jIvAdiSu tribhaGgI bhavati, ete hi sadA' vasthitatvAtsapradezA ityekH| (vR0 pa0 264) 176. yadA tu tadanye jJAnaM vimucya matyajJAnAditayA pariNamanti tadaikAdisambhavena sapradezAzcApradezazcetyAdibhaGgadvayam / (vR0 pa0 264) za0 6, u04, DhA0 101 147 Jain Education Intemational Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 tathA anya bahu jIva tAya, jJAna mUkI ajJAnI thAya / tyAMro prathama samaya suvizeSA, e sapradezA- apradezA // 181. pRthivyAdika ekeMdrI mAMya tihAM eka bhAMgo kahivAya / bahu sapradezA- apradezA, nyAya pUrva ukta kahesA // / 102. *vibhaMga ajJAnI viSe jIvAdika triNa bhaMga / nyAya pUrva je Akhiyo, kahivo te sucaMga // 1823. sajogI jIvAdika majhe, ika bahu vaca mAMya / jima audhika jIvAdika bhaNI, AkhyA tima kahivAya // yatanI 184. ika vacana sajogI jIva, niyamA sapradezI atIva / nArakAdi siya sapradeza, siya apradeza sukahesa || 15. bahuvacana sajogI jIvA, sapradezAja hovaM sadIyA / ekendrI varjI nArakAdi kahiye tIna bhAMgA susAdhi || 186. ekendrI ika bhaMga vizeSA, vaha sapradezA- aprdeshaa| bahu ima audhika jima kahivAya, ika siddha pada kahivo nAMya // 187. * mana vaca kAya jogI majhe, jIvAdika triNa bhaMga / navaraM kAya jogI viSe egidiyA meM abhaMga // yatanI ta / 1 1 188. manajoga hiM jogavaMta te to sabhI mAMha ija vacanajoga ekendrI meM nAMhi pAvai ugaNIsa daMDaka mAMhi // 181. kAyajoga daMDaka caDavIsa hi nirNaya bhaMga kahIsa / mana joga jIvAdika mAMya, trihuM bhAMgA no ima nyAya // 10. bahu mana joge Adi jANa, avasthitapaNe pahichANa / jada sapradezA ija hoya, ima prathama bhaMga avaloya // 11. chAMDI amanojogIpaNuM pekha, manajogIpaNe thayuM eka / tiNa se prathama samaya suvizeSa ima sapradezA- apradeza || 12. amanojogIpaNaM tAya, manojogIpaNeM bahu thAya / chAMDI tiNa ro prathama samaya suvizeSA, ima sapradezA - apradezA || 123. ima vacana kAya jogI jANa NavaraM ito vizeSa vidvANa / kAya jogI ekendrI vizeSA, vaha sapradezA- apradezA || bahu 14. sInU joga daMDaka mAMya, jIvAdika pada meM je pAya / yathAsaMbhava te kahivAya, paNa siddha pada maNavo nAMva // *laya : prabhavo mana mAMhe citava 148 bhagavatI jor3a 181. pRthivyAdiSu tu sapradezAzcApradezAzcetyeka eva iti / ( 0 0 264) 182. vibhaMganANe jIvAdio tiyabhaMgo / 103 jogI jahA ohio vantaH / 184. sayogI jIvo niyamAtsapradezo nArakAdistu sapradezo'pradezo vA / ( vR0 10 264) 185. bahavastu jIvAH sapradezA eva, nArakAdyAstu tribhaGga( vR0 pa0 264) 186. ekendriyAH punastRtIyabhaGgA iti iha siddhapada nAdhyeyaM / ( vR0 10 264 ) 187. maNajogI, vaDajogI, kAyajogI jIvAdio tiyabhaMgo, navaraM kAyago egidiyA, te abhaMgayaM / 188. manoyogino yogatrayavantaH saJjJita ityarthaH, vAgyogina ekendriyava: (40 10 264) 18. yoginastu sarve'pyendrAdayaH ete ca jIvAdiSu trividho bhaGgaH / ( 0 10 264) 160. manoyogAdInAmavasthitatve prathamaH / ( vR0 pa0 264 ) manoyogitvApAdenA dezatva lAbhezvaGgamiti / ( vR0 pa0 264 ) 191,162. amanoyogitvAdityAgAcca 163. navaraM kAyayogino ye ekendriyAsteSvabhaGgakaM, sapradezA apradezAzcetyeka eva bhaGgaka ityarthaH / (0 0 264) 14. ete ca yogadaNDakeSu jIvAdipadAni yathAsambhavamadhyeyAni siddhapadaM ca na vAcyamiti / ( 0 10 264 ) Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 165. ajogI alesI jima bhaNavA, eka vacana bahu vaca gaNavA / dvitIya daMDaka bahu vaca mAMya, ajogI viSe ima kahivAya / / 166. jIva nai siddha pada sucIna, yAMmeM bhAMgA kahIje tIna / manuSya viSe cha bhAMgA hoya, vRtti viSe ima joya / / 167. *baha vacane sAkAra nai, annaagaarovuttaa| jIva ekendriya varja nai, bhAMgA tInaja uttA / / 165, 166. ajogI jahA alessaa| daNDakadvaye'pyalezyasamavaktavyatvAtteSAM, tato dvitAyadaNDake'yogiSu jIvasiddhapadayorbhaGgakatrayaM manuSyeSu ca SaDbhaGgIti / (vR0 pa0 264) 167. sAgArovautta-aNAgArovauttehi jIvegidiyavajjo tiybhNgo| yatanI 168. bihaM upayoga mAMhe sucIna, nArakAdika meM bhaMga tIna / jIva ekendrI eka lahesA, bahu sapradezA-apradezA / / 166. eka upayoga thI je tAya, bIjA upayoga nai viSe Aya / tihAM prathama samaya sapradeza, dvitIyAdi samaya apradeza / / 200. vali siddhAM taNe kahivAya, eka samaya upayogI thAya / kima sapradeza apradeza, tihAM vRtti meM nyAya kahesa // 201. upayoga sAgAra nai anAgAra, pAmavApaNuM chai bAra bAra - sapradeza kahiyai vizeSa, eka bAra pAmyA apradeza / / 202. bAra bAra pAmyA chai sAgAra, ehavA vaha siddha AzrI vicAra / eka tAra sAgAra na koya, sapradezA ika bhaMga hoya / / 203. tyAM siddhAM viSe navo eka, siddha thayo saMsAra thI pekha / eka bAra sAgAra lahesa, jada sapradezA-apradeza / / 204. tathA teha siddhAM viSe soya, navA siddha thayA bahu joya / eka bAra sAkAra labhesA, jada sprdeshaa-aprdeshaa|| 205. bAra bAra pAmyA aNAgAra, ehavA baha siddha AzrI vicaar| ___ anAkAra na ika piNa pekha, sahu sapradezA bhaMga eka // 206. tyAM siddhAM viSe navo eka, siddha thayo saMsArI thI pekha / bAra ika aNAgAra lahesa, jada sapradezA-apradeza / / 207. tathA teha siddhAM viSe soya, navA siddha thayA bahu joya / vAra ika aNAgAra labhesA, jada sapradezA-apradezA / / 208. *savedagA jIvAdika pade, sakaSAI jem| bhAMgA tIna bhaNIjiye, ekendro ika tema / / 168 sAkAropayukteSvanAkAropayukteSu ca nArakAdipu trayo bhaGgAH, jIvapade pRthivyAdipadeSu ca sapradezA zcApradezAzcetyeka eva / (vR0pa0265) 166. tatra cAnyataropayogAdanyataragamane prathametarasamayeNya. pradezatvasapradezatve bhAvanIye, (vR0pa0 265) 200. siddhAnAM tvekasamayopayogitve'pi / (vR0 pa0265) 201. sAkArasyetarasya copayogasyAsakRtprAptyA sapradezatvaM sakRtprAptyA cApradezatvamavaseyam / (vR0 pa0 265) 202. evaM cAsakRdavAptasAkAropayogAn bahUnAthitya sapradezA ityeko bhaGgaH, (vR0 pa0 265) 203. tAneva sakRdavAptasAkAropayogaM caikamAzritya dvitIyaH, (vR0 pa0 265) 204. tathA tAneva sakRdavAptasAkAropayogAMzca bahanadhikRtya tRtIyaH, (vR0pa0 265) 205. anAkAropayoge tvasakRtprAptAnAkAropayogAnAthitya prathamaH, (vR0 pa0 265) 206. tAneva sakRtprAptAnAkAropayogaM caikamAzritya dvitIyaH, (vR0 pa0 265) 207. ubhayeSAmapyanekatve tRtIya iti / (vR0 pa0 265) 208, savedagA jahA sakasAI / savedAnAmapi jIvAdipadeSu bhaGgakatrayabhAvAt, ekendriyeSu caikabhaGgasadbhAvAt / (vR0 pa0 265) yatanI 206. jIva savedI bahu jaga mAMhi, bahu kAla taNAM chai tAhi / prathama samaya savedI na pAya, jada sapradezA vahu thAya / / 206-211. iha ca vedapratipannAn bahUn zreNibhraze ca vedaM pratipadyamAnakAdInapekSya bhaGgakatrayaM bhAvanIyam, (vR0 pa0 265) *laya : prabhavo mana mAMhe citava za0 6, u04, DhA0 101 146 Jain Education Intemational Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210. ghaNAM savedI mAhe eka, zreNi thI par3ato saMpekha / tiNa ro prathama samaya suvizeSa, jada sapradezA-apradeza / / 211. vale ghaNAM savedI meM soya, zreNi thI par3atA baha hoya / tiNa ro prathama samaya suvizeSA, bahu sapradezA-apradezA / / 212. *strI puM napuMsaka vedagA, jIvAdika viNa bhaMga / NavaraM napuMsaka nai viSe, ekendrI meM abhaMga // yatanI 213. veda thakI bIjA veda mAMhi, saMkramatA chatAM je tAhi / jada prathama samaya apradeza, dvitIyAdi samaya sapradeza / / 214. tIna bhAMgA pUrvavata kahivA, napuMsaka ekendrI ika lhivaa| bahu sapradezA-apradezA, pUrvalI pare yukti kahesA / / 212. itthivedaga-purisavedaga-napuMsagavedagesu jIvAdio tiyabhaMgo, navaraM-napuMsagavede egidiesu abhaMgayaM / 125 vI puNura paMjA bhAva devA vica viniya sevA 215. strI puruSa daMDaka manu devA, tiryaMca paMcendriya levaa| napuMsaka sura varjI bhaNavA, pada siddha sarva meM na thuNavA // 216. *avedI jima akaSAiyA, jIva manuSya pada siddha / bhAMgA tIna bhaNIjiya, akaSAI jyUM ddha // 213. iha vedAvedAntarasaMkrAntau prathame samaye'pradezatvami tareSu ca sprdeshtvmvgmy| (vR0pa0 265) 214. bhaGgakatrayaM pUrvavadyojyaM napuMsakavedadaNDakayostve kendriyeSveko bhaGgaH sapradezAzcApradezAzcetyevaMrUpaH prAguktayuktereveti, (vR0 pa0 265) 215. strIdaNDakapuruSadaNDakeSu devapaJcendriyatiryagmanuSya padAnyeva, napuMsakadaNDakayostu devavarjAni vAcyAni, siddhapadaM ca sarveSvapi na vAcyamiti / (vR0pa0 265) 216. avedagA jahA akasAI / jIvamanuSyasiddhapadeSu bhaGgakatrayamakaSAyivadvAcyam / (vR0 pa0 265) 217. sasarIrI jahA ohio| audhikadaNDakavatsazarIridaNDakayorjIvapade sapradezataba vAcyA'nAditvAtsazarIratvasya, (vR0 pa0 265) 218. nArakAdiSu tu bahutve bhaGgakatrayamekendriyeSu tRtIyabhaGga iti / (vR0 pa0 265) 216. orAliya-veubviyasarIrANaM jIvegidi pavajjo viya bhNgo| 217. sazarIrI audhika jima acha, eka bahu vaca mAMya / sapradezapaNoM Ija chai, anAdipaNAM thI thAya / / 218. nArakAdi bahu vacana meM, bhaMga triNa suuvishessaa| tIjo bhAMgo ekendrI majhe, sapradezA-apradezA / / 216. audArIka aru vaikriya tanavAlA meM tAya / jIva ekendriya varja naiM, tIna bhAMgA pAya / yatanI 220. audArikAdi vAloM meM tAhi, bahu vaca jIva ekeMdrI mAMhi / ika tIjo bhAMgo pAvaMta, bahu UpanA bahu upajata // 221. zeSa viSe bhAMgA triNa hoya, teha viSe bahu rahyA soya / ima pUrvalA bahu huMta, sarva sapradezA pAvaMta / / 222. tathA audArika chAMDI naiM, vali vaikriya tyAga kriin| audArika mAMhe AvaMtAM, tathA vaikriyapaNa pAvaMtAM // 223. prathama samaya eka bahu hoya, tiNa sUM tIna bhAMgA avaloya / ika bahu vaca audArIka, nArakA sura nAMhi kathIka / *laya : prabhavo mana mAMhe citava 220. audArikAdizarIrisattveSu jIvapade ekendriyapadeSu ca bahutve tRtIyabhaGga eva, bahUnAM pratipannAnAM pratipadya mAnAnAM cAnukSaNaM lAbhAt, (vR0 pa0 265) 221. zeSeSu bhaGgakatrayaM bahUnAM teSu pratipannAnAM (vR0 pa0 265) 222, 223. tathaudArikavaikriyatyAgenaudArikaM vaikriyaM ca pratipadyamAnAnAmekAdInAM lAbhAt, ihaudArikadaNDakayo rakA devAzca na vAcyAH / (vR0 pa0 265) 150 bhagavatI-jor3a Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224. vali vaikriya ika bahu vAya, vAU varjI thAvara meM nAya / vikaleMndriya meM piNa joya, vaikriya tana nahiM hoya / / 225. je vaikriya vAyu mAMya, eka tIjo bhAMgo kahivAya / samaya-samaya vAyu asaMkhyAta, tana vaikriya karaNa AkhyAta / / 226. tathA manaSya paMcendriya tiryaMca, vaikriya labdhivaMta sUsaMca / thor3A huvai te piNa tyAM mAMya, tIna bhAMgA kahyA jinarAya // 227. te vacana sAmarthya thI jAna, bahu vaikriya rahya pichAna / tathA par3ivajjamAna ekAdi, tiNa saM tIna bhAMgA ihAM lAdhi / / 228. *AhAraka ika bahu vacana thI, jIva manaSya SaTa bhaMga / te tana alpapaNAM thakI, zeSa daMDaka na prasaMga / / 224. vaikriyadaNDakayostu pRthivyaptejovanaspativika lendriyA na vAcyAH / (vR0 pa0 265) 225. yazca vaikriyadaNDake ekendriyapade tRtIyabhaGgo'bhi dhIyate sa vAyUnAmasaMkhyAtAnAM pratisamayaM vaikriyakaraNamAzritya, (vR0pa0 265) 226. 227. yadyapi paJcendriyatiryaJco manuSyAzca vaikriyalabdhimanto'lpe tathA'pi bhaGgakatrayavacanasAmAd bahUnAM vaikriyAvasthAnasambhavaH, tathaikAdInAM tatpratipadyamAnatA caavseyaa| (vR0 pa0 265) 228. AhAragasarIre jIva-maNuesu chabbhaMgA, AhArakazarIriNAmalpatvAt, zeSajIvAnAM tu tanna saMbhavatIti / (vR0 pa0 265) 226. teyaga-kammagAI jahA ohiyA / 226. tejasa zarIra taNAM dhaNI, vali kArmaNavAlA / audhika jema kahIjiya, e jina vacana vizAlA // yatanI 230. tihAM bahu vacane je jIvA, hovai sapradezAja atIvA / tejasAdika noM saMjoga, anAdipaNAM thI pryog| 231. nArakAdika meM triNa bhaMga, tIjo bhaMga ekeMdrI prasaMga / sazarIrAdika daMDakeha, pada siddha taNo na kaheha / / 230. tatra ca jIvAH sapradezA eva vAcyAH, anAditvAtaijasAdisaMyogasya, (vR0 pa0 265) 231. nArakAdayastu tribhaGgAH, ekendriyAstu tRtIyabhaGgAH, eteSu ca zarIrAdidaNDakeSu siddhapadaM nAdhyeyamiti, (vR0 pa0 265) 232. asarIrehiM jIva-siddhehiM tiybhNgo| anyatrAzarIratvasyAbhAvAditi / (vR0 pa0 265) 233. AhArapajjattIe, sarIrapajjattIe, iMdiyapajjattIe, ANApANapajjattIe jIvegidiyavajjo tiyabhaMgo, 232. *azarIrI jIva siddhAM viSe, triNa bhAMgA pAya / cobIsa daMDaka maiM viSe, azarIrI nahiM thAya // 233. AhAra zarIra nai iMdriya, paryApta ANaprANa / jIva ekeMdriya varja ne, tIna bhAMgA jANa // yatanI 234. ihAM jIva-pade kahivAya, vali ekeMdrI pada maaNy| AhAra Adi paryApti cyAra, tiNa sahita bahu avadhAra / / 235. AhArAdika aparyApti jANa, tike tajavai kari pahichANa / AhAra paryApti pramakheha, tiNa kara paryAptibhAva pAmeha / / 236. piNa lAbha bahu suvizeSA, tiNa saM sapradezA apradezA / tiNa saM bhaMga tIjo kahivAya, zeSa meM tIna bhAMgA thAya / 234. iha ca jIvapade pRthivyAdipadeSu ca bahUnAmAhArAdiparyAptIH pratipannAnAM (vR0 pa0 265) 235, 236. tadaparyAptityAgenAhAraparyAptyAdibhiH paryA ptibhAvaM gacchatAM ca bahUnAmeva lAbhAtsapradezAzcApradezAzcetyeka eva bhaGgaH, zeSeSu tu trayo bhaMgA iti / (vR0 pa0 265) *laya : prabhavo mana mAhe cintavai za06, u04, DhA0 101 151 Jain Education Intemational Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 237. *bhASA mana paryApti meM, sannI jima kahivAya / sarva pade bhaMga tIna chai, daMDaka paMceMdrI pAya // yatanI 238. bhASA mana paryApti eka, kiNahi kAraNa thI suvizekha / bahuzruta kahI chai tAya, ima vRtti viSa chai vAya / / 237. bhAsA-maNapajjattIe jahA spnnii| sarvapadeSu bhaGgakatrayamityarthaH, paJcendriyapadAnyeva ceha vAcyAni, (vR0 pa0 265) 238. iha bhASAmanasoH paryAptirbhASAmana:paryAptiH, bhASA manaHparyAptyostu bahuzrutAbhimatena kenApi kAraNenaikatvaM vivakSitaM, (vR0 pa0 265). 236. AhAra-apajjattIe jahA aNAhAragA, 236. *AhAra aparyApti viSe, anAhArakA jem| nirNaya vRtti viSe kahyo, suNajyo dhara prema / / yatanI 240. jIva ekeMdrI ika bhaMga esA, bahu sapradezA apradezA / niraMtara vigrahagati bahu pAya, zeSa meM SaTa bhaMgA kahAya / / 240. iha jIvapade pRthivyAdipadeSu ca sapradezAzcApradezA zcetyeka eva bhaGgako'navarataM vigrahagatimatAmAhAraparyAptimatAM bahUnAM lAbhAt, zeSeSu ca SaDbhaGgAH pUrvoktA evAhAraparyAptimatAmalpatvAt, (vR0 pa0 266) 241. sarIra-apajjattIe, iMdiya-apajjattIe, ANApANaapajjattIe jIvegidiyavajjo tiyabhaMgo, (vR0 pa0 266) 242. neraiya-deva-maNuehi chanbhaMgA, 241. *zarIra indrI ANapANa e, aparyApti trihaM jANa / jIva ekeMdriya varja nai, bhaMga tIna pahichANa // 242. nAraka deva manuSya viSe, SaTa bhAMgA hoya / nyAya kahUM hiva vRtti thI, suNajyo sahu koya / yatanI 243. jIva ekeMdrI meM bhaMga eka, sapradezA apradezA dekha / anya viSe bhaMga triNa pAya, tiNa ro nyAya sUNo cita lyAya / / 244. zarIrAdi aparyApti tIna, kAla thI sapradezA sucIna / sadA kAla lAbha chai tAya, apradezA kadAcita thAya / / 245. tike eka Adi piNa pAya, tiNa saM tIna bhAMgA kahivAya / bale nArakI sura nara mAMhi, SaTa bhAMgA kahIjai tAhi // 246. *bhASA mana aparyApti viSe, jIvAdika triNa bhaMga / nAraka sura aru manuSya meM, SaTa bhaMga prasaMga // yatanI 247. bhASA mana paryApti abaMdha, teha aparyApti nI sNdh| paMceMdriya jAti prasaMga, tiNa saM jIvAdika viNa bhaMga // 243. iha jIveSvekendriyeSu caika eva bhaGgo'nyatra tu trayaM, (vR0 pa0 266) 244, 245. zarIrAdyaparyAptakAnAM kAlataH sapradezAnAM sadaiva lAbhAt apradezAnAM ca kadAcidekAdInAM ca lAbhAt, nArakadevamanuSyeSu ca paDeveti, (vR0 pa0 266) 246. bhAsAmaNaapajjattIe jIvAdio tiyabhaMgo, neraiyadeva-maNuehi chnbhNgaa| (za0 6 / 63) 247. bhASAmanaHparyAptyA'paryAptakAste yeSAM jAtito bhASAmanoyogyatve sati tadasiddhiH, te ca paMcendriyA eva, (vR0 pa0 266) *laya : prabhavo mana mAMhe citavai 152 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248. jo e bhASA mana paryApti, kahai abhAva mAtra kari nApti / jada to ekeMdrI piNa tihAM Aya, jIva pade tIjo bhaMga thAya / / 248, yadi punarbhASAmanaso'bhAvamAtreNa tadaparyAptakA abhaviSyastadaikendriyA api te'bhaviSyastatazca jIvapade tRtIya eva bhaGgaHsyAt, (vR0 pa0 266) 246-251. 'jIvAio tiyabhaMgo' tti, tatra jIveSu paJce ndriyatiryakSu ca bahUnAM tadaparyApti pratipannAnAM pratipadyamAnAnAM caikAdInAM lAbhAt pUrvoktameva bhaGgatrayaM, (vR0 pa0 266) 246. ihAM kahyA jIvAdi tri bhaMga, tiNa saM ekeMdrI no na prasaMga / jIva paMceMdrI tiryaMca mAMhi, tIna bhAMgA kahIjai tAhi / / 250. teNe bhASA mana paryAya, aNabAMdhavai aparyApti thAya / paMceMdrI tiryaMca rai mAMya, aparyApti bahulA pAya / 251. pratipadyamAna te mAMya, ika Adi nuM saMbhava thAya / tiNa kAraNa hai triNa bhaMga, pUrvavata nyAya sucaMga / / 252. naraka deva manaSya SaTa bhaMga, mano-aparyApta nai prasaMga / / tihAM sapradezA piNa ekAdi, apradezA ekAdi lAdhi / / 253. tiNa kAraNa SaTa bhaMga thAya, ihAM siddha kahivo nAya / hiva cavadei dvAra nI tAya, gAthA saMgrahaNI kahivAya // 252, 253. 'neraiyadevamaNuesu chabbhaMga' tti nairayikAdipu mano'paryAptikAnAmalpataratvena sapradezAnAmekAdInAM lAbhAtta eva paD bhaGgAH, eSu ca paryAptyaparyAptidaNDakepu siddhapadaM nAdhyeyamasambhavAditi / pUrvoktadvArANAM saMgrahagAthA (vR0 pa0 266) 254. sapadesAhAraga-bhaviya-saNNi-lesA-diTThi-saMjayakasAe / nANe joguvaoge, vede ya sriir-pjjttii|| (za0 6 / 63 saMgahaNIgAhA) 254. sapadeza AhAraga bhavya sannI lesa dRSTI saMyati / kaSAya jJAna bali joga nai upayoga veda tanu-pajjati // 255. *DhAla eka sau ekamI, aMka cosaTha deza / bhikSa bhArImAla RSarAya thI, 'jaya-jaza' haraSa vizeSa / / DhAla : 102 1. jIvAdhikArAdevAha (vR0 pa0 266) 1. jIva taNAM adhikAra thI, jIva taNoja vicAra / pUcha goyama vIra ne, vArU prazna udAra // ho prabhujI ! parama anugraha kIjai / deva jineMdra dayAla dayA kari, jana-saMzaya mettiijai| ho prabhujI ! kRpA anugraha kIjai / (dhrupada) 2. jIvA syaM prabha ! pacakhANI cha ? sarva viratavaMta jANI / apacakhANI teha avirati, ke pacakhANA-pacakhANI ? 2. jIvA NaM bhaMte ! ki paccakkhANI? apaccakkhANI? paccakkhANApaccakkhANI? 'paccakkhANi' tti sarvaviratA:, 'apaccakkhANi' tti avirtaaH| (vR0 pa0 267) liya : pUja moTA bhAMja *laya : prabhavo mana mAMhe citavai ralaya : sevo re sAdha sayANA za0 6, u0 4, DhAla 101,102 153 Jain Education Intemational Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. goyamA ! jIvA paccakkhANI vi, apaccakkhANI vi, paccakkhANApaccakkhANI vi / (za0 6 / 64) 4. savva jIvANaM evaM pucchaa| goyamA ! neraiyA apaccakkhANI, 5. jAva cauridiyA (sesA do paDiseheyavvA) / 3. jina kahai jIvA pacakhANI piNa, vali chai apacakhANI / pacakhANA-pacakhANI piNa chai, bola tInai jANI / (re goyama ! sAMbhalaja cita lyAya / cavadei gaNasthAna tInU meM, nirmala kahIjai nyAya) / 4. sarva jIvAM nIM pUchA ihavidha, uttara de jinarAya / neraiyA apacakhANI aviratI, ciuM gaNaThANAM paay|| 5. jAva coiMdiyA apacakhANI, pacakhANI nahiM hoya / pacakhANA-pacakhANI piNa nahIM, bola na pAvai doya / / 6. tiryaMca-paMceMdrI nopacakhANI, apacakhANI jANa / pacakhANA-pacakhANI piNa cha, pAvai paMca gaNaThANa / / 7. mana pacakhANI apacakhANI, pacakhANA-pacakhANI / vyaMtara jyotiSi vaimAnika te, naraka jema pahichANI // soraThA 8. pacakhANI to hoya, pratyAkhyAna jANye chate / te mATai avaloya, jJAna-sUtra kahiyai hivai| 6. *jIva prabhu ! pacakhANa jANai syU apacakhANa naiM jANai ? pacakhANApaMcakhANa naiM jANa ? hiva jina uttara ANa / / 6. paMcidiyatirikkha joNiyA no paccakkhANI, apacca kkhANI vi, paccakkhANApaccakkhANI vi / 7. maNUsA tiNNi vi / sesA jahA neraiyA / (za0 6 / 65) 8. pratyAkhyAnaM ca tajjJAne sati syAditi jJAnasUtram (vR0pa0 267) 9. jIvA NaM bhaMte ! ki paccakkhANaM jANaMti ? apaccakkhaNaM jANaMti ? paccakkhANApaccakkhANaM jANaMti? 10. goyamA ! je paMcidiyA te tiNNi vi jANaMti, "paJcendriyAH, samanaskatvAt samyagdRSTitve sati jJaparijJayA pratyAkhyAnAditrayaM jAnantIti, (vR0 pa0 267) 10. paMceMdriyA tIna prati jANa, paMceMdrI daMDaka mAMya / sannI viziSTa vijJAna apekSA, jANa te jIva kahAya / / 11. zeSa tInUi prati nahiM jANe, tyAM meM viziSTa jANapaNo naahii| thAvara vikaleMdrI asannI manuSya tiri, mana nahIM te mAMhI / / 11. avasesA paccakkhANaM na jANaMti, apaccakkhANaM na jANaMti, paccakkhANApaccakkhANaM na jANaMti / (za0 6 / 66) ekendriyavikalendriyAH pratyAkhyAnAditrayaM na jAnantyamanaskatvAditi / (vR0 pa0 267) soraThA 12. kIdho ha pacakhANa, aNakIdho hovai nahIM / te mATai pahichANa, karaNa-sUtra kahiye hivai| 13. *jIvA prabha ! pacakhANa karai sya, apacakhANa karai chai ? pacakhANApacakhANa karai chai ? hiva jina uttara dai cha / / 12. kRtaM ca pratyAkhyAnaM bhavatIti tatkaraNasUtram (vR0 pa0 267) 13. jIvA NaM bhaMte ! ki paccakkhANaM kubvati ? apakcakkhANaM kubbati? paccakkhANApaccakkhANaM kuvvaMti ? 14. jahA ohio tahA kubvaNA / (za0 6 / 67) 14. jima audhika-sUtre narakAdika AkhyA timahija jANo / karivA noM adhikAraja kahivo, pravara nyAya pahichANo / / *laya : sevo re sAdha sayANA 154 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA jeha, 15. nAraka suravara apacakhANI eha, 16. tiri apacakhANa paMceMdrI jANa, pacakhANApacakhANa, na karai e pacakhANa naiM / apacakhANa karaM vali // 17. samarpa jIva saMpela, bale manuSya tIna kare / adhika nyAya avekha, kahA tAsa vistAra kari // 18. pUrva kahyA pacakhANa, te AyU baMdhaNa taNAM / hetU piNa jANa, Ayu-sUtra kahiye hive || 16. * jIva prabhu ! pacakhANa kareM syU Ayu bAMdhe nipajAve ? apacakhANa kari Ayu bAMdhe, pacakhANApacakhANa syUM thAve ? ekeMdrI 20. jina kahai jIvA pacakhANa karikai, apacakhANa kari soya / bali pacakhANApacakhANa karikai Ayu-baMdha avaloya // 21. vaimAnika devatA no Aukho, pacakhANI piNa baaNdhe| apacakhANavaMta paNa bAMdhe, bali pacavANApacavANI sAMdhe // 22. zeSa tevIsa daMDaka noM Aukho, apacakhANI bAMdhe / pacavANI ne pacalANApacakhANI narakAdika Ayu na sAMdhe // soraThA *laya : sevo re sAdha sayANA vikaleMdriya / karaMja te // 7 23. sAdhu zrAvaka pahichANa, vaimAnika viNa avara noM / Ayu na bAMdhe jANa, tiNa kAraNa e vAratA // 24. * pacakhANI jiha daMDaka pAvai, pacakhANa jANe kareha / pacakhANe kari Ayu bAMdhe, cihuM sapradeza uddezeha || 25 sevaM bhaMte! aMka cosaTha nuM, e eksau bIjI DAla bhikSu bhArImAla RparAma prasAde 'jayajaya' maMgalamAla || SaSThate caturyoddezakAryaH ||6|4|| 18. pratyAkhyAnamAyurvagdhaheturapi bhavatItyAyuH -sUtram( vR0 pa0 267 ) 16. jIvA NaM bhaMte ! kiM paccakkhANanivvattiyAuyA ? apaccakkhANanivvattiyAuyA ? paccakkhANApaccakkhAnivvattiyAuyA ? 20, 21. goyamA ! jIvA ya, vaimANiyA ya paccakkhANanivvattiyAuyA, tiNi vi / jIvapade jIvA pratyAkhyAnAditrayanivAyukA vAcyAH, vaimAnikapade ca vaimAnikA apyevaM, pratyA khyAnAditatepA ( vR0 pa0 267 ) 22. avasesA apaccakkhANanivvattiyAuyA / (0660) 24. paccakkhANaM jANai, kuvvai tiNNeva, AunivvattI / sapaesamma emee daNDagA cauro // (za0 668 saMgrahaNI - gAhA ) 25 sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / (To sise) za0 6, u0 4, DhA0 102 155 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. jIva supradezA turya mAMhi / sapradeza e tehija hiva, tamaskAyAdi tAhi // DhAla : 103 2. namaskAya e phina bhaNI kahiye he syUM pRthvI tamukAya chai, che, apa tamakAya 7. keiyaka prakAzakArI vRhA 3. tamisra pudgala nIM tikA, kAya rAzi tamaskAya te baMdha ihAM bAMdo koika 8. aprakAzaka kahyA, na 5. jina bhAkhai pRthvI tikA, tamaskAya tamaskAya e apa ache, ehavU kahiyai 6. kiNa arthe ? jina kahai pRthvI zubha pudgala deza khetra suprakAzatA, maNi pramukha 4. te pRthvI-raja-saMgha huI, tehavo e udaka-raja-saMgha e. jala-raja sadRza tathA 6. kahAM uddezA uddezA tamaskAya aprakAzaka, pRthvIkAiyA, deza naha nahi tike, tiNa chai sarva naiM, tiNa bhagavAna ! pichAna ? chai khetra neM arthe ima tAsa / jAsa || dIsaMta / huMta // kahAya / tAya // kei eka / saMpekha // soya hoya // kI prabha ! nIkalI, valI kihAM jAi nai rahI ? jina tamaskAya e tAya / kahe sAMbhala vAya // * suNa goyamA re ! tamaskAya nIM vAratA re lAla / ( dhrupadaM ) 10. jaMbU dvIpa ne vAhire re lAla, tirinchA asaMkhyAtA jANa / suNa goyamA re ! dvIpa samudra ulaMpa ne relAla, tihAM aruNavara dvIpa pichANa || suNa goyamA re ! *laya : jANapaNo jaga dohilo re lAla 156 bhagavatI-jor3a apakAya pahichANa / artha apa jANa // 1. anantarodeza ke pradezA jIvA uktA, atha sapradezameva tamaskAyAdikaM pratipAdayituM paJcamoddezaka mAha (010 267) 2. kimiyaM bhaMte! tamukkAe ti pabvuccati ? kiM puvI tamukkAe ti yuvati ? AU tamukkAe tipati? 3. namatamikhAkAvI rAzisvamaskAyaH sa ca niyata eveha skandhaH kazcid vivakSitaH, ( vR0 pa0 268 ) vA syAdakaraja: 4. pRthvIrajaHskandho skandho vA / 5. gomA ( vR0 10 268) tamuskAe ti pacati / AU tamukkAe tti pavvuccati / (30 $100) 6. se keNaTTheNaM ? goyamA ! puvikAe NaM atthegaie subhedekA kazcicchubho - bhAsvaraH, yaH kividha: ? ityAhadezaM vivakSitakSetrasya prakAzayati bhAsvaratvAnmaNyAdivat / ( 0 50260) 7. atthegaie desa no prakAsei / se teNaTTheNaM / ( 0 6001) astyekakaH pRthvIkA detaM pRthavIkAyAntara prakAzyamapi na prakAzayatyabhAsvaratvAt" ( 0 50 160 ) 8. apkAyastasya sarvasyApyaprakAzatvAt, tatazca tamaskAsvAdakAya pariNAma | ( 0 10 268 ) 6. tamukkAe NaM bhaMte! kahiM samuTTie ? kahi saMniTTie ? 10. 11. goyamA ! jaMbUdIvassa dIvassa bahiyA tiriyamasaMkhejje dIva-samudde vIIvaittA, aruNavarassa dIvasa bAhirillAoM netAoM aruNodayaM samuI bayAlIsa joyaNasahassANi ogAhittA Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. tiNa aruNavara dvIpa naiM bAralI, vedikA nA chehar3A thI vicAra / aruNodaya samadra meM, jojana bayAlIsa hajAra // 12. tihAM UparalA jala aMta thI, eka pradeza nI zreNa / tamaskAya UThI tihAM, udayapaNu pAmyo teNa / / 12. ubarillAo jalaMtAo egapaesiyAe seDhIe-ettha NaM tamukkAe smutttthie| soraThA 13. eka pradeza majhAra, apakAya tihAM kima rhai| pradeza zabde dhAra, sama bhIMta AkAre kSetra je // 13. eka eva ca na yAdaya uttarAdharyaM prati pradezo yasyAM sA tathA tayA, samabhittitayetyarthaH / na ca vAcyamekapradezapramANayeti, (vR0 pa0 268) 14. asaMkhyAtapradezAvagAhasvabhAvatvena jIvAnAM tasyAM jIvAvagAhAbhAvaprasaGgAt, (vR0 pa0 268, 266) 14. asaMkhyAta pradeza, avagAhai chai jiivdd'o| tiNa kAraNa suvizeSa, eka AkAza pradeza nahiM / / 15. jima jina vacana sujoya, eka pradeze khetra meN| vicarai mani avaloya, tima ihAM eka pradeza cha / / 16. *satarai sau ikavIsa jojana taNI, eka pradeza nI shrenn| UMcI jainai taThA pachai, tirachI vistAreNa / 17. sodharma nai IzANa nai, tIjo sntkumaar| mAheMdra e cihaM kalpa nai, vIMTI nai tiNavAra // 18. UMco piNa yAvata jaI, brahmakalpa meM jANa / tIjA pratara naiM viSe, pahaMtI riSTa vimANa / / 16. tamaskAya tihAM jai rahI, vali goyama pUchaMta / he prabhajI ! tamaskAya noM, sya saMsthAna kahaMta ? (jinarAjajI ! ho kRpA kari hiyai Akhiyai re lAla) 20. jina bhAkhai tamaskAya noM, heThe mallagamUla saMThANa / mallaga teha sarAvalo, tAsa mUla pahichANa / / 16. sattarasa-ekkavIse joyaNasae uDDhaM uppaittA tao pacchA tiriyaM pavittharamANe-pavittharamANe 17. sohammIsANa-saNaMkumAra-mAhide cattAri vikappe AvarittA NaM 18. UDDhaM pi ya NaM jAva baMbhaloge kappe riTThavimANa patthaDaM saMpatte16. ettha NaM tamukkAe sNnitttthie| (za0 6 / 72) tamukkAe NaM bhaMte ! kisaMThie paNNatte ? 21. Upara e saMThANa chai, kurkaTa paMkhI pekha / tAsa piMjara nai AkAra chai, e jina vacana vizekha / / 22. he prabhujI ! tamaskAya no, ketalU chai vistAra ? ketalI paridhi kahI jiye ? e bihuM prazna udAra / / jina bhAkhai dvividha kahI, saMkhyAto vistAra / asaMkhyAta vistarapaNe, vara jina vayaNa udAra / / 20. goyamA ! ahe mallagamUlasaMThie; adhastAnmalla kamUlasaMsthita:-zarAvabudhnasaMsthAna:, (vR0pa0 266) 21. uppi kukkuDaga-paMjaragasaMThie paNNatte / (za0 6173) 22. tamukkAe NaM bhaMte ! kevatiyaM vikkhaMbheNaM, kevatiyaM parikkheveNaM paNNate ? 23. goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA-saMkhejjabittha De ya, asaMkhejjavitthaDe ya / 23 ___ soraThA 24. Adi thakI AraMbha, UMco jojana etalaM / saMkhyAtA laga laMbha, saMkhyAto vistAra tyaaN| *laya : jANapaNo jaga dohilo re lAla 24., 25. Adita ArabhyovaM saMkhyeyayojanAni yAva ttato'saMkhyAtayojana-vistRta upari tasya vistAragAmitvenoktatvAt / (vR0 pa0 266) za0 6, u05, DhA0 103 157 Jain Education Intemational Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25. taThA paja prapanna, Upara je tamukA hai| asaMkhyAta jojanna, vistarapaNeM acche vikA 26. *tihA saMkhejja vistarapaNe te saMkhyAtA jojana hajAra / vistaMbha pahulapaNe eta paridhi asaMkha jojana sahasra hajAra / / soraThA chaM // 27. jojana te te saMkhyAta, vistarapaNeja tAsa paridhi kahI jaganAtha, asaMkheja jojana 28. tamaskAya naiM jANa, asaMkhyAtamA dvIpa ati bRhata pramANa, tiNa sUM paridhi asaMsa 29. tamasa mAhilo jeha, athavA vibhAga vAralo / ihAM na bAMdhateha, apaNo vihaM no aI // 30. *tihAM asaMkha vistArapaNa tikA, te asaMkhyAtA jojana hajAra / vibhapalapaNaM eta paridhi asaMkha jojana sahasra dhAra // " 31. he prabhujI ! tamaskAya te ketalI moTI kahAya ? jina kahai e jaMbUdvIpa ke sarva dvIpa samudra raM mAMya // piNa / sahasra // 32. jAva paridhi triguNI tasu, jAbhI adhika kahAva sura ika mahARddhi noM dhaNI, jAvata dhaNI, jAvata mahAanubhAva / 32. jAva iNAmeva eha zabda kahI do baar| jAva zabda iNAmeva naiM, tAtparyArtha vicAra // 34. sura nIM mahARddhi Adi naM eha vizeSaNa tAya / prakarSa samarthapaNAM taNo e abhiprAya / / gamana 37. artha kevala nuM jAna kalpa paripUrNa mAna, te / 35. iNAmeva iNAmeva ima kahI, italo mujha jAvUraMja / ati zIghrapaNe kara-vyApAra nIM, cibaThI mAMhI prajUMjha // 26. ima kahine te devatA, kevalakalpa jaMbUdvIpa tAya tIna ciThI meM ikavIsa vAra te, dolo phirI jhaTa Aya || soraThA kevalajJAna kahI jiyai / TIkAkAra ko iso // *laya : jANapaNo jaga dohilo re lAla 1. yaha jor3a vRttikAra dvArA svIkRta saMkSipta pATha ke AdhAra para kI gaI hai isalie isa gAthA ke sAmane usI pATha ko uddhRta kiyA gayA hai / aMgasuttANi meM isake sthAna para vistRta pATha hai / 120 bhagavatI-jor3a 1 26. tattha NaM je se saMkhejjavitthaDe se NaM saMkhejjAI joyaNasahassAI vikvaM bheNa asaMkheAI jonasahassAI parikkheveNaM paNNatte / 27,28. saMkhyAtayojanavistRtatve'pi tamaskAyasthAsaMkhyAtatamadvIpaparikSepato bRhattaratvAtparikSepasyAsaMkhyAtayojana sahasrapramANatvam 010 266 ) 26. AntaravahiH parivabhAstunoktaH / ubhaya0 0 269) svAyatvAditi 30. tattha NaM je se asaMkhejjavitthaDe se NaM asaMkhejjAI joyaNasahasA viSameNaM asaMlAI jo 1 sahassAiM parikkheveNaM paNNatte / ( za0 6 | 74 ) 31. tamukkAe NaM bhaMte ! kemahAlae paNNatte ? goyamA ! ayaNaM jaMbuddIve dIve savvadIva-samuddANaM savvabhaMtarAe 32. jAva parikkheveNaM paNNatte / deve gaM mahidI jAya mahANubhAve ( vR0 pa0 268 ) 33. iNAmeva iNAmevatti kaTTu iha yAvacchabda aidamparyArthaH, ( 0 10 266 ) 34. yato devasya maharyAdivizeSaNAni gamanasAmarthya - prakarSa pratipAdanAbhiprAyeNaiva pratipAditAni / (0 0 264) 35. 'iNAmevati kaTTu idaM mamevam atizIghrAbA vedaka- pappuTikAstavyApAropadarzanaparam / ( vR0 10 269) 36. kevalakappaM jaMbUdIvaM dIvaM tihi accharAnivAehi tito aparivahitA meM hanyamAnA 37. "kevalati kevalajJAnakalpa paripUrNamityarthaH, ( vR0 pa0 269) Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38. vRddha vyAkhyA pahiyANa, kevala saMpUraNa ache / kalpa svakArya jANa, karaNa samartha kahyo iso // 36. * te sura ehavI gati kari, utkRSTa tvarita sucAla / jAvata gati sUra nI karI jAto ko suvizAla // 40. jAvata ika dina be dine, tIna divasa laga tAya / cha mAsa laga utkRSTa thI, tamaskAya meM jAya // 41. pApA koi tam taNo saMkha jojana e jAga na nahe pAra koika taNo te jojana asaM pramANa // 1 42. etalI moTI tam kaho, goyama prabhujI ! tamukAya meM, para tathA pUche hATa 43. jina kahai artha samartha nahIM, vali prabhujI ! tamakAya meM grAma jAva tivAra / AkAra ? goyama pUchesa / sannivesa ? 44. jina kahe artha samartha nahIM, bali ziSya pUche jAna chai prabhujI ! tamaskAya meM, bAdala megha 45. saMyaMti pATha nau. artha iso pradhAna // avadhAra / megha thakI je UpanA, pudgala sneha vicAra // | 46. samucchaMti e pATha noM, artha valI suvicAra | ghana pudgala milavA thakI UpanA tasu AkAra || 1 47. artha vAsaM vAsaMti taNo, tatAkAraja varSA meha varSa ache jina kaheM haMtA 48. te prabhu ! syUM kareM devatA, vaimAnika thI asura nAga varSA kareM? jina kahe tInU hoya / joya || // huMta / karata // 46. prabhujI ! tamukAya meM, bAdara pana gajara ? chai bali vAdara bIjalI ? jina kahai haMtA tivAra // che soraThA 50. bAdara teUkAya, Agala tAsa niSedha the| deva-janita kahivAya bhAsvara pudgala ce tike // *laya : jANapaNo jaga dohilo re lAla 38. vRddhavyAkhyA tu kevalaH - saMpUrNaH kalpata iti kalpasvakAryakaraNasamarthaH / ( vR0 pa0 266) 36. ye deve tAe ukkidvArA turivAe jAya divyAe devagaIe vIIvayamANe-vIIvayamANe 40. jAva ekA vA, dupAyA, tiyAnA unakose mA, atthe gatiyaM tamu 41. atyegatiyaM tamukkAyaM vIIvaejjA, kkAyaM no vIIvaejjA / saMkhyAtayojanamAnaM vyativrajeditaraM tu neti / (40 10 269 ) 42. emahAlae NaM goyamA ! tamukkAe paNNatte / ( za0 6 / 55 ) asthi bhaMte! tamukkAe gehA i vA ? gehAraNa' i vA ? 43. No tiTTe saTTe / ( za0 6 / 76 ) atthi NaM bhaMte ! tamukkAe gAmA i vA ? jAva saNNivesA i vA ? 44. motiSaTTe sama ( 0 6477) asthi NaM bhaMte ! tamukkAe orAlA balAhayA 45. saMseyaMti ? saMvidhante janakapudmalasnehasampA ( vR0 pa0 269 ) saMmUrcchanti tatpudgala mIlanAttadAkAratayotpatteH / ( pR0 10 269) 46. sammucchaMti ? 47. vAsaM vAsaMti ? haMtA atthi / (za0 2008) 48. taM bhaMte! ki devo pakareti ? asuro pakareti ? nAgo pakareti ? goyamA ! devo va pakareti, amuvi pakareti, nAgo vipakareti / (za0 6009) 49. ari bhaMte! tamukkAe bAdare paNiyasa ? bAbare vijuvAre ? haMsA asthi / ( za0 6180 ) 50. iha na bAdaratejaskAyikA mantavyAH, ihaiva teSAM niSetsyamANatvAt, kintu devaprabhAvajanitA bhAsvarAH pudgalAsta iti / ( vR0 pa0 266 ) za0 6, u0 5 DhA0 103 156 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51. * te prabhu ! syUM karai devatA, asura nAga pakaraMta ? jina bhAkhe tInU karai vali goyama pUchaMta // pRthvIkAya ? 52. prabhujI ! tamukAya meM, dAdara bAdara agnIkAya ? jina bhAkhe tihAM nAMya / / 53. naNNattha itaro vizeSa chai, vigrahagati nAM thAya / ATha pRthvI giri-vimAne pRthvI kAya manuSyakSetre te kAya | 54. prabhujI ! tamakAya meM caMdra sUrya graha taya nakSatra tArArUpa te ? jina bhAkhai nahi hoya // tamukA ne caMdrAdika sukaheja | prabhujI ! tamukAva meM raviyAzi-kAMti suteja ? 55. pAsa 56. jina kahai artha samartha nahIM, kAdUsaNiyA teha | prabhA thaI chai sAMvalI, Atama dUSita jeha / soraThA 57. tamu pAsa saMpela, caMdrAdika tAsa prabhA paNa dekha tamu viSe 58. kaM- Atma prati dekha, tamaskAya tamapariNAma kara pekha, pariNamavA zrI kAdUSaNA / / 56. iNa kAraNa thI eha, chatI prabhA caMdrAdi nIM / tamaskAya meM jeha, achatI kahiye iha vidhe // thI / sAMvalI / / te duSa 7 60. *he prabhujI ! tamaskAya noM, jina bhAkhai kRSNa varNa chai, 61. gaMbhIra UMTo ati ghaNo roma UbhA thAvA 62. bhIma kehavo varNa kahAya ? kRSNa kAMti chai tAya / atihI urAvaNo jeha taNo, hetU kahiye jeha // bhayaMkara teha che, chai, utkaMpa hetu kaheha / trAse kaMpa dekhaneM, parama kRSNa vaha // piNa koika dekhane, pahilA kSobha pAmaMta / atha praveza karI parcha, zIghra tvarita jhaTa jaMta // 62. sura * laya jANapaNo jaga dohilo re lAla 160 bhagavatI - jor3a sadbhAva 51. taM bhaMte! kiM devo pakareti ? asuro pakareti ? nAgo pakareti ? tiNi vipakareMti ! ( za0 681 ) 52. avi bhaMte! mukkAe bAdare vikAe ? bAvare agaNikAe ? No tiTThe sama 53. naNNattha viggagatisamAvannaeNaM / ( 0 602) pRthivI hi bAda ranamAyAsvaSTA pRthivIpR girivimAneSu tejastu manujakSetra eveti / ( vR0 pa0 269 ) caMdima-sUriya-gahagaNa 54. asthi NaM bhaMte ! tamukkAe nakkhatta-tArArUvA ? Noti sama 55. paliyassao puNa asthi / paripArzvataH punaH santi ityarthaH / (za0 6003) tamaskAyasya candrAdaya ( vR0 pa0 266 ) caMdAbhA ti vA ? atthi NaM bhaMte! tamukkAe sUrAbhAti vA ? 56. No tiTThe samaTThe, kAdUsaNiyA puNa sA / 57. nanu tatpArzvatazcandrAdInAM sadbhAvAttatprabhA'pi tatrA'sti ? 58. kam - AtmAnaM dUSayati gamanAda kA sevaka ( vR0 pa0 266 ) tamaskAyapariNAmena pari(100261 ) (06026) 56. ataH satyapyasAvasatIti / (06284) , 60. tamukkAe NaM bhaMte ! kerisae vaNNaeNaM paNNatte ? goyaNA ! kAle kAlobhAse 61. gaMbhIre lomaharisajaNaNe 62. bhIme uttAsaNae parama kiNhe vaNNeNaM paNNatte, 63. deva atyetie nepAe pAsitA gaM subhAennA, agaM abhisamAgaccheyA to pacchA sIhaM sIhaM turiyaM turiyaM khippAmeva vItIva( 0 6005) ejjA / Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64. he prabhujI ! tamaskAya nAM, kahyA ketalA nAma ? jina bhAkha tere nAma cha, guNa-nippana te tAma / / 65. tama aMdhakArapaNAM thakI, tamaskAya tamarAza / aMdhakAra nAma tIsaro, e piNa tama vimAsa // 66. mahAaMdhakAra mahAtamapaNo, lokAMdhakAra vicAra / loka viSe tathAvidha iso, anya nahIM aMdhakAra // 67. lokatamasa chaTo kahyo, loka viSe tama hota / deva-aMdhakAra sAtamoM, tihAM nahiM sura meM udyota // 68. devatamasa AThamoM kahyo, devaaraNya e dekha / balavaMta sura nAM bhaya thakI, nhAsI jAya saMpekha // 66. devavyaha dazamoM kahyo, cakrAdi-vyaha jima tAma / devatA ne piNa bhedaNo, ati durlabha chai Ama // 64. tamukkAyassa NaM bhaMte ! kati nAmadhejjA paNNattA ? goyamA ! terasa nAmadhejjA paNNattA, taM jahA65. tame i vA, tamukkAe ibA, aMdhakAre i vA, tamaH andhakArarUpatvAt ityetat, tamaskAya iti vA'ndhakArarAzirUpatvAt, andhakAramiti vA tamorUpatvAt, (vR0pa0 270) 66. mahaMdhakAre i vA, logaMdhakAre i vA, mahAndhakAramiti vA mahAtamorUpatvAt lokAndhakAramiti vA lokamadhye tthaavidhsyaanysyaandhkaarsyaabhaavaat| (vR0 pa0 270) 67. logatamise i vA, devaMdhakAre i vA, devAnAmapi tatrodyotAbhAvenAndhakArAtmakatvAt / (vR0 pa0 270) 68. devatamise i vA, devaraNNe i vA, balavaddevabhayAnnazyatAM devAnAM tathAvidhAraNyamiva zaraNabhUtvAt, (vR0 pa0 270) 66. devavUhe i vA devavyUha iti vA devAnAM durbhedatvAd vyUha iva cakrAdivyUha iva devvyuuhH| (vR0 pa0 270) 70. devaphalihe i vA, devAnAM bhayotpAdakatvena gamanavighAtahetutvAt, (vR0 pa0 270) 71. devapaDikkhobhe i vA, aruNodae i vA samudde / (za0 6 / 86) devapratikSobha iti vA tatkSobhahetutvAt, aruNodaka iti vA samudraH, aruNodakasamudrajalavikAratvAditi / (vR0 pa0 270) 72. tamukkAe NaM bhaMte ! ki puDhavipariNAme ? Au pariNAme ? jIva pariNAme ? poggalapariNAme ? 73. goyamA ! no puDhavipariNAme, AupariNAme vi, jIvapariNAme vi, poggalapariNAme vi / (za0 6 / 87) 74. tamukkAe NaM bhaMte ! savve pANA bhUyA jIvA sattA . puDhavikAiyattAe jAva tasakAiyattAe uvavannapuvvA? 75. haMtA goyamA ! asati aduvA aNaMtakkhutto, 70. devaparigha igyAramoM, gamanavighAta hetU sura nai bhaya thakI, deva-parigha upajaMta / sukathaMta // 71. devapratikSobha bAramoM, kSobha noM hetu vicAra / aruNodaka e teramoM, te udadhijala noM vikAra // 72. he prabhu ! syUM tamaskAya chai, pRthvI apa pariNAma ? jIva pudagala pariNAma chai ? hiva jina bhAkhai tAma || 73. pRthvI-pariNAma e nahIM, apa-pariNAma tamAma / jIva - piNa pariNAma chai, pudgala nuM pariNAma // 74. sahu prANa bhUta jIva satva te, tamaskAya meM jAna / chahu~ kAyapaNe UpanAM, pUrvakAla bhagavAna ? 75. jina kahai haMtA goyamA ! vAra aneka vicAra / athavA anaMta vAra UpanAM, kAla atIta majhAra / / 76. piNa bAdara-pRthvIpaNe, bAdara-agnipaNe eha / nizcai kari nahiM UpanoM, tasaM sthAnaka nahiM teha / 76. no ceva NaM bAdarapuDhavikAiyattAe, bAdaraagaNikAiyattAe vaa| (sh06|88) za0 6, u05, DhA0 103 161 Jain Education Intemational Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 77. apakAya / meM jANa, bAdara vAyU vaNarasaI | vali sakAya pichANa, tasuM utpatti saMbhava thakI // 78. 'bRhata Tabe ima vAya, zaMkA trasa vRtti piNa bhAMjI nAMya, jina bhAsaM 76. aruNodaya nI saMdha, tamasa taNIM saMdha, tamasa taNI basa iNa nyAya prabaMdha te piNa jANaM 80. bAdara pRthvIkAya, bali bAdara sva sthAnaka cha nAMya, tiNa sUM te 81. *deza aMka paisaTha taNuM, ika sau bhikkhu bhArImAla RSarAya thI, 'jaya jaza' gaNa guNamAla / / utpatti taNI / tehIja satya // tUTI nathI / kevalI || tIjI DhAla / DhAla : 104 hA sarikhI achai, varNa kRSNarAjI taNaM, varNana 1. tamaskAya teha 2. kitI kRSNarAjI prabhu ! jina kahai kihAM kRSNarAjI prabhu ! Ai 6. samacauraMsa teka tnnoN| nahiM Upajai ' // ( ja0 sa0 ) cho kRSNa suNo 3. jina kahai sanatakumAra kahai sanatakumAra ne vali mAheMdra tasu Upara tamakAya ghaM. brahma taNeM taNeM tala 4. paMcama kalpa viSe artha, riSTa vimAne tAsa pAthar3A ne viSe kRSNarAji 5. prekSA sthAna viSe Asana vizeSa chai se achai, AkhATaka pravara, teha taNeM saMThANa ATha kRSNarAjI isI, + vANa prabhu nI tAjI e, rUr3I ATha kahI kRSNarAjI e (padaM) 7. pUrva dizi meM doya parUpI, doya pazcima dizi kAnI e / dakSiNa dizi meM doya dIpaMtI, doya uttara dizi jAnI e // *laya : jANapaNoM jaga dohilo re lAla + laya : baliyAM sUM kema lAgaMtA e 162 bhagavatI -jor3a aSTa pahichANa / sujANa ? sujoya / / avaloya ? sahu luNeja varNana tAsa vicAra / dhAra // joya / avaloya // abhidhAna / saMsthAna // sarIsa / kahI // 77. bAdaravAyuvanaspatayastrasAzca tatrotpadyante'pkAye tadutpattisambhavAt / ( pR0 pa0 270 ) 1. tamaskAyasAdRzyAtkRSNarAjiprakaraNam - ( vR0 pa0 270 ) 2. kai NaM bhaMte ! kaNharAtIo paNNattAo ? gomA ! aharAtIo paNNattAo / ( za0 689 ) kahi NaM bhaMte ! eyAo aTTha kaNharAtIo paNNattAo ? 3. gomA ! upparNakumAra mAhidA kappANaM havi baMbhaloe kappe | (10 10 271) 'havvi' ti samam / 4. 'riTThe vimANapatthaDe' 5. ettha NaM akkhADaga iha AkhATaka:- prekSAsthAne AsanavizeSalakSaNastasaMsthitA (2010 271) 6. samacauraMsa saMThANasaMThiyAo aTTha kaNharAtIo paNNalAmo, 7. taM jahA - puratthi me NaM do, paccatthime NaM do, dAhiNe NaM do, uttare NaM do / Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. pUrva diza nIM abhyaMtarA je, kRSNarAjI chai jeho / dakSiNa bAralI kRSNarAjI prati, pharzI jina vaca eho // 6. dakSiNa diza nI abhyaMtarA je, kRSNarAjI kahivAI | pazcima bAralI kRSNarAjI prati, pharzI vANa suhAI // 10. pazcima diza nIM abhyaMtarA jaM, kRSNarAjI je jAnI / uttara bAralI kRSNarAjI prati, pharzI ati Acho // 11. uttara diza nIM abhyaMtarA je, kRSNarAjI je kAlI / pUrva bAralI kRSNarAjI prati pharsI eha vizAlI // 12. doya pUrva pazcima nIM bAralI, kRSNarAjI SaTa khUNAM / doya uttara dakSiNa nI vAralI, trisUNI nahi UNAM // J 12. doya pUrva pazcima nIM mAhilI, kRSNarAjI cauraMsA | doya uttara dakSiNa nIM mAhilI, uNI suprasaMsA // 14 pUrva apara chaha aMsa, abhyaMtara cauraMsa, 15. kRSNarAjI prabhu! ketalI lAMbI kitI vistaMbha vistAro ? paridhipaNeM kari ketalI prabhujI ! hiva jina uttara sAro // 16. jina kahe jojana sahasra asaMkhyA lAMbapaNe suvicAroM | saMkhyAtA sahasra jojana viklaMbha . paridhi jojana asaMkha hajAro // , soraThA taMsa uttara dakSiNa bajjhA / sarva kRSNarAjI kahI // 17. kRSNarAjI prabhu ! ketalI moTI ? jina kahai jaMbU jAya ika pakSa laga sura jAye, pUrva gati kari na paave| 18. pAra lahai koi kRSNarAjI naM, koi na pAra ehavI moTI kRSNarAjI chai, suNa gotama harasAvai // 16. kRSNarAjI meM viSe prabhujI para ne AkAre agAro / ghara meM AkAre hATa tihAM hai? jina kahai nahIM ligAro // 20. kRSNarAjI ne viSe prabhujI ! grAma tathA suvizeSo ? jina kahai artha samartha nahIM e, vali goyama pUcheso // *laya ehI / tehI // 21. kRSNarAja viSe he prabhujI meSa udAra pradhAno / naiM ! saMseyaMti samRcchati pUrvavata vali ghana varase jAno / / baliyAM syUM kema lAgaMtA e 1 8. puravimantarA kaharAtI dAhiNabAhiraM kanharAti puTThA, 1. dAhiNamaMta karAtI paccarithama bAhira kamharAti puTThA, 10. pacatimantarA kavharAtI uttara bAhira kamharAti puTThA, 11. uttaramaMtarA kaharAtI purasthama bAhira rAti puTThA / 12. do puratthima-paccatthimAo bAhirAo kaNharAtIo chalaMsAo, do uttara dAhiNAo bAhirAo kaNharAtIo taMsAo, 13. do purasthama-paccarimAo antarAo kavharAtIo uttaradAhiNAtarAbho kaNha ( za0 6 / 60 ) rAtIo cauraMsAo / 14. puvvAvarA chalaMsA, taMsA puNa dAhiNuttarA bajjhA / abbhaMtara cauraMsA, savvA vi ya kaNharAtIo || (20610 saMgrahaNI -gAhA ) 15. kaNharAtIo NaM bhaMte! kevatiyaM AyAmeNaM ? kevatiyaM vikkhaMbheNaM ? kevatiyaM parikkheveNaM paNNattAo ? 16. gopamA asaMkhenjAI joyaNasahassAI AvAmeNaM, saMkhejjAI joyaNasahassAiM vikkhaMbheNaM, asaMkhejjAI joyaNasahassAiM parikkheveNaM paNNattAo / ( za0 6 91 ) 17. kaNharAtIo NaM bhaMte! kemahAliyAo paNNattAo ? goyamA! ayaM jaMbuddIve dIne jAva (saM0 pA0 ) addhamAsaM vIeA / 15. agae kamharAti bIIeDA atyegaieka rAti No vIIvaejjA, emahAliyAo NaM goyamA ! kaNharAtIo paNNattAo / (20 6/12) kanharAtI nehAvA? hAvaNA ivA ? ko iNaTThe sama (206293) 20. asthi NaM bhaMte! kaNharAtIsu gAmA i vA ? jAva saNNivesA i vA ? 19. goi samaTThe / 21. asthi NaM bhaMte! kaNharAtIsu orAlA yaMti ? sammucchaMti ? vAsaM vAsaMti ? (sa0 6024) balAyA saMse za0 6, 305, DhA0 104 163 Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. thI jina bhAte haMtA asthi kRSNarAjI chai mAMhyo / saMseyaMti Adi trihUM meha tihAM varasAyo || 23. te prabhu syUM kareM deva vaimAnika asura nAga bhI to ? jina bhAkhe kareM deva vimAnika, asura nAga na karato // soraThA 24. brahma- kalpa raM mAMya, kRSNarAjI asura nAga nahi jAya, 25. karuNarAjI ne vidhe se bAdala naiM Akhyo tima AkhI artha tiNa kAraNa varjyA ihAM / / prabhajo bAdara ghana garjAro ? kahivo, sagaloI vistAro / 26. kRSNarAjI naM viSe he bhagavaMta ? che bAdara-avakAyo ? bAdara-agnikAya ache bali, bAdaravaNasaI tAhyo ? 27. jina kI artha samartha e nAMhI, gaNNatva etalo vizekho / vigrahagatisamApanna asyAM vara jina bacane lekho || 28. kRSNarAjI naiM viSe che bhagavaMta! caMdra jina kahai artha samartha nahIM e. prabhutva 21. kRSNarAjI ne viSe the prabhujI ! caMdra sUrya nI krAMti ? jina kahai artha samartha nahIM e, tiNa meM ma jANo bhrAMti // sUrAdika tArA ? adhika udArA / / 30. kRSNarAjI prabhU! varNa kI ne, kehavI parUpI tAhyo ? jina kahai kAlI jAya utAvalo suravara piNa bhaTa jAyo / 31. nAma kitA prabhu ! kRSNarAjI nAM ? jina bhAkhe aTha nAmo / kRSNarAjI te kAlA pudgala, tehanIM rekhA tAmo // 32. megharAja te kAlA meva nIM relA tulya kahAyo / maghA te aMdhakAra karI naiM chaThI naraka tulya thAyo // *laya : baliyAM syUM kema lAgaMtA e 164 bhagavatI-jor3a 33. mAghavatI tama kari sAtamI sama, vAya- parigha vali nAmo / vAya AMdhI teha tulya tamizraja, parigha durladhyaja tAmo || 22. haMtA asthi / ( za0 6165 ) 23. taM bhaMte! ki devo pakareti ? asuro pakareti ? nAgo pakareti ? gomA devo kareti no asuro, no nAgo pakareti / ( za0 6 / 66 ) 24. asuranAgakumArANAM tatra gamanAsambhavAditi / ( vR0 10 201) 25. atthi NaM bhaMte! kaNharAtIsu bAdare thaNiyasadde ? bAdare vijjuyAre ? jahA orAlA tahA (saM0 pA0 ) (067, 28) 26. asthi NaM bhaMte! kaNharAtIsu bAdare AukAe ? bAdare agaNikAe ? bAdare vaNapphaikAe ? 27. go giTThe samatvaviggamatisamaya evaM (20666) 28. bhaMte! kaharAtI caMdima-sUra nakkhatta-tArArUvA ? poti sama 26. asthi NaM bhaMte! kaNharAtIsu surAbhAti vA ? No tiTThe samaTThe / 30. kaNharAtIo NaM bhaMte! tAo ? ( za0 6 100 ) caMdAbhA ti vA ? (06 / 101) kerisiyAo vaNNeNaM paNNa goyamA ! kAlAo jAva (saM0 pA0 ) khippAmeva biitaa| (06 / 102) 31. kaNharAtI NaM bhaMte! kati nAmadhejjA paNNattA ? goyamA ! aTu nAmaghejjA paNNattA, taM jahA kaNha rAtI ivA, 32. meharAtI ivA, maghA ivA, megharAjIti vA kAlamevarekhAyAda maceti vA tamitayA paSThanAkapRthivI ( vR0 pa0 201) 33. mAghavaI i vA, vAyaphalihA i vA, mApavatIti vA tamikhatayeva saptamanarakapRthivItulyatvAt, 'vAyaphalihe i va' tti vAto'tra vAtyA tadvadvAmitvAt paripazca durlabhyatvAt sA bAtaparighaH, ( vR0 10 271) Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. vAyaparikkhobha nAma chaTho e, vAya te AMdhI azobho / teha tulya chai tamizrapaNAM thakI, kSobha hetu thI prikssobho|| 35. deva-phaliha e nAma sAtamoM, devatA - piNa jANI / parigha Agala jima e durladhya cha, kRSNa varNa pahichANI / / 36. deva-palikkhobha nAma AThamoM, devatA nai piNa joyo / parikSobha nAM hetupaNAM thI, kRSNa varNa avaloyo / / 37. he bhagavaMta jI! kRSNarAjI syUM, pRthvI apa pariNAmo ? jIva taNoM pariNAma kahIja, pudagala pariNata tAmo? jIta - 38. jina bhAkhai pariNAma pRthvI noM, apa-pariNAma na taamo|| jIva taNoM pariNAma achai e, pudgala noM prinnaamo|| 34. vAyapalikkhobhA i vA, bAto'trApi vAtyA tadvadvAtamizratvAt parikSobhazca parikSobhahetutvAt sA vAtaparikSobha iti / (vR0 pa0 271) 35. devaphalihA ivA, kSobhayati devAnAM parigheva-argaleva dullaMdhyatvAddevaparigha iti / (vR0pa0 271) 36. devapalikkhobhA i vaa| (za0 6 / 103) devAnAM parikSobhahetutvAditi / (vR0 10 271) 37. kaNharAtIo NaM bhaMte! ki puDhavIpariNAmAo ? AupariNAmAo? jIvapariNAmAo? poggalapari NAmAo? 38. goyamA! puDhavIpariNAmAo, no AupariNAmAo, jIvapariNAmAo vi, poggalapariNAmAo vi / (za0 6 / 104) 36. kaNharAtIsu NaM bhaMte! savve pANA bhUyA jIvA sattA puDhavIkAiyattAe jAva tasakAiyattAe uvavaNNapuvvA ? haMtA goyamA! 40. asaI aduvA aNaMtakkhutto; no ceva NaM bAdaraAu kAiyattAe, bAdaraagaNikAiyattAe, bAdaravaNapphaikAiyattAe vaa| (sh06|105) 41. eesi NaM aTThaNhaM kaNharAINaM aTThasu ovAsaMtaresu aTTha logaMtigavimANA paNNattA, taM jahA42. accI, accimAlI, vairoyaNe, pabhaMkare, caMdAbhe, sUrAbhe, 43. sukkAbhe, supaiTTAbhe, majjhe riTThAbhe / (sh06|106) 36. kRSNarAjI nai viSe prabhu ! sagalA, prANa bhUta jIva sattA / atIta kAle UpanAM pUrve ? zrI jina bhAkhai haMtA / / 40. aneka vAra tathA vAra anaMtI, sarva UpanA tyAM mAhI / bAdara apa teu vanaspatipaNe, nizcai UpanA nAMhi // 41. e AiM kRSNarAjI viSe, AkAzAMtara aTha mAhyo / / ATha lokAMtika deva taNAM vara, vAru vimAna kahAyo / / 42. acci nai vali accimAlI , vairocana vali vArU / prabhaMkara caMdrAbha paMcamo, chaTho sUrAbha udArU / / 43. zukrAbha supratiSThAbha AThamoM, kRSNarAjI rai madhya bhAgo / riSTa vimAnaja ehaja navamoM, pekhata harSa athAgo / 44. kihAM prabhu! aci-vimANa parUpyo ? jina kahai kUNa IzANo / kihAM vimANa prabhu! acimAlo chai, jina kahai pUrava jANo / / 44. kahi NaM bhaMte! acci-vimANe paNNatte? goyamA! uttara-purathime NaM / (sh06|107) kahi NaM bhaMte! accimAlI vimANe paNNatte ? goyamA! purathime NaM / 45. evaM parivADIe neyavvaM jAva- (sh06|108) kahi NaM bhate! riThe vimANe paNNatte? goyamA! bhumjjhdesbhaae| (za0 6 / 106) 45. ima paripATI karane jANavU, kihAM prabha! yAvata riSTo? zrI jina bhAkhai sAMbhala goyama ! bahumadhya bhAge dRsstto|| 46. dvayorantaramavakAzAntaram (vR0 pa0 272) soraThA 46. bihaM noM aMtara madhya, aTha avakAzAMtara viSe / aSTa vimANa susiddha, aTha lokAMtika sUra taNAM / / 47. bhyaMtara uttara dhAra, bAhya achai pUrava taNI / bIca izANa majhAra, acci vimAna achai tihAM / / 47. tatrAbhyantarottarapUrvayorekam / (vR0pa0 272) za06, u05, DhA0 104 165 Jain Education Intemational Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48. pUraba dizi meM doya, kRSNarAjI accamAlI joya, vimAna ati 46. pUrvAbhyaMtara dekha dakSiNa bAhira agnikUNa suvizekha, verocana tIjo 50. dakSiNa diza me doya, kRSNarAjI che prabhaMkara avaloya, turya vimAna bAhira pazcima vara vimAna e kRSNarAjI hai tAsa vimAna vimAna e chaTTo bAhira uttara tAsa vimAna e saptama kRSNarAjI hai tAsa vica / aSTama vimAnaja Akhiyo || 51. bhyaMtara dakSiNa lAbha, neRta meM caMdrAbha 52. pazcima diza meM doya, kahyo / vara sUrAbhaja soya, 53. bhyaMtara pazcima Abha vAyavya kUNa zukrAbha, 54. uttara diza meM doya, supratiSThAbha avaloya, 55. paripATI anukrama karike, aSTa vimANa sumAgo / riSTa vimAna kahAM ? taba jina kahai, bahUmadhya dezaja bhAgo // tAsa vica / raliyAmaNo // tAsa vica / kahyo // tAsa vica / suhAmaNo // tAsa vica / paMcamo // vica / kahyo // vica / soraThA 56. ariSTAma avaloya, ghaNuM deza madhya bhAga e / navamoM vimAna soya, brahma tRtIya pratara viSe // 57. *e aSTa lokAMtika pavara vimAne, aSTa prakAra nAM devA / lokAMtiyA base brahmaloke, te kahiye sura bhevA // chai 58. sArasvata AdityA vahnI, varuNa gardatoya vArU / // tusiyA anyAvAdhA amiccA, riSTA deva udArU || 52. sArasvata nAmaiM je devA, he prabhu! kihAM zrI jina bhAva aci vimAne va 60. kihAM base prabhu! deva AdityA? taba mAtrai jinarAyo / acimAlI vimAne vasaMtA, ima anukrama kahivAyo // vasaMtA ? sukha vilasaMtA // 61. jAya kihAM se riSTa devA te ? jina kahai riSTa vimAno / sura saMkhyA parivAra kahe hiva, sAMbhalajyo ghara kAno // 62. sArasvata Aditya ne prabhujI ketalA kahiye devA ? kitA saikar3oM suravara kahiye e parivAraja levA ? * laya: baliyA syUM kema lAgaMtA e 166 bhagavatI jor3a , 40. puurvyodvitiiym| 46. abhyantarapUrvadakSiNayostRtIyam / 50. dakSiNayogyatum / 51. abhyantaradakSiNapazcimayoH paJcamam / 52. pazcimayoH SaSTham / 53. abhyantarapazcimottarayoH saptamam / 54. uttaravaraSTamam / ( vR0 10 272 ) ( vR0 pa0 272 ) ( vR0 pa0 272 ) 17. ee gaM asu jogatimA devA parivasaMti, taM jahA -- ( vR0 pa0 272 ) ( vR0 pa0 272 ) (06/108) 55. evaM parivADIe neyavvaM jAvakahi NaM bhaMte! riTTheANate ? goSamA bahumAe ( za0 6 106 ) ( vR0 pa0 272) ( vR0 pa0 272 ) 56. yat kRSNarAjInAM madhyabhAgavata riSTaM vimAnaM natramamuktaM tadvimAnaprastAvAdavaseyam / (0 10 202) avilatiyA 58. sArassaya mAiccA, vaNhI varuNA ya gaddatoyA ya / tusiyA abbAbAhA, aggiccA ceva riTThA ya / / ( 0 60110 saMgrahaNI mAhA) 56. kahi NaM bhaMte! sArassayA devA parivasaMti ? goyamA ! accimmi vimANe parivasaMti / (06 / 111) 60. kahi NaM bhaMte! AiccA devA parivasaMti ? goyamA ! accimAlimmi vimANe / evaM neyavvaM jahANupuvIe 61. jAva (06112) kahi NaM bhaMte! ridrA devA parivati ? govamA riTThammi vimAge (sa0 6123) 62. sArassaya mAiccANaM bhaMte! devANaM kati devA, kati devasayA paNNattA ? Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 63. goyamA! satta devA, satta devasayA parivAro pnnnntto| parivAra ityakSarAnusAreNAvasIyate, (vR0pa0 272) 63. zrI jina bhAkhai sapta deva cha, vali sapta saya saaro| eha akSara anusAra vRtti meM, Akhyo tasu privaaro|| soraThA 64. sapta deva suvicAra, svAmIpaNe jaNAya chai / anya tAsa parivAra, itara sthAnake piNa imaja // 65. *vahnI-varuNa ne caude devA, parivAra cauda hjaaro| gardatoya-tusiyA sapta devA, sAta sahasra privaaro|| 64. evamuttaratrApi, (vR0pa0 272) 66. zeSa thAkatA nai nava devA, navasau sUra privaaro| saMgrahaNI gAthA no arthaja, kahiyai chai adhikaaro|| 67. prathama jugala ne sAtasau sura, bIjA jugala nai cauda hajAro / tIjA jugala ne sAta sahasra chai, zeSa ne navasaya saaro|| 65. vaNhI-varuNANaM devANaM cauddasa devA, cauddasa devasaha ssA parivAro pnnnntto| gaddatoya-tusiyANaM devANaM satta devA, satta devasahassA parivAro pnnnntto| 66. avasesANaM nava devA, nava devasayA parivAro paNNatto / (za0 6 / 114) 67. paDhama-jugalammi sattao sayANi, bIyammi cauddasa shssaa| taie sattasahassA, nava ceva sayANi sesesu / / (za0 6 / 114 saMgahaNI-gAhA) 68. logaMtigavimANA NaM bhaMte ! kiM paiTThiyA paNNattA ? goyamA ! vAupaiTThiyA paNNattA / evaM neyabvaM 68. lokAMtika nAM vimAna prabhujI! rahyA chai kiNa AdhAro ? zrI jina bhAkhai vAyu AdhAre, arddha gAthA hiva saaro|| soraThA 66. vimAna jasu AdhAra, bAhalya UMcapaNeja tasu / vali saMThANa vicAra, vaktavyatA brahmaloka niiN| 70. jIvAbhigama majhAra, dAkhI timahija jANavI / jAvata haMtA dhAra, asati aduvA pATha laga / / 71. *vimAna noM pratiSThAna AdhAra je, hivar3AM dekhAr3a yo sUmanno / vimAna nI pRthvI je jADI, paNavIsasau jojnno| 72. sAtasau jojana UMcapaNe chai, nAnA saMThAna prasaMso / AvalikA baMdha eha nahIM cha, vRtta traMsa cauraMso // 66,70. 'vimANANa paiTThANaM, bAhulluccattameva saMThANaM' baMbhaloyavattavvayA (jIvA0 3 / 1056, 1066, 1068, 1071) neyavvA jAva _ (za0 6 / 115) 71. tatra vimAnapratiSThAnaM darzitameva bAhalyaM tu vimAnAnAM pRthivIbAhalyaM tacca paJcaviMzatiryojanazatAni, (vR0 pa0 272) 72. uccatvaM tu saptayojanazatAni, saMsthAnaM punareSAM nAnA vidhamanAvalikApraviSTatvAt, AvalikApraviSTAni hi vRttavyasracaturasrabhedAt trisaMsthAnAnyeva bhavantIti / (vR0 pa0 272) 73. brahmaloke yA vimAnAnAM devAnAM ca jIvAbhigamoktA vaktavyatA sA teSu 'netavyA' anusatavyA / (vR0 pa0 272) 74. loyaMtiyavimANesu NaM bhaMte ! savve pANA bhUyA jIvA sattA pUDhavikAiyattAe, AukAiyattAe, teukAiya tAe, vAukAiyattAe, vaNapphaikAiyattAe, 75. devattAe"""""haMtA goyamA ! asaI aduvA aNaM takkhutto, 73. brahmaloke je vimAna nai sUra nI, jIvAbhigama avadAto / te sahu vaktavyatA ihAM bhaNavI, chaha e pATha aakhyaato|| 74. lokAMtika nAM vimAna viSe prabha! sarva jIva pahichANI / pRthvIkAyapaNe UpanAM pUrve, jAva vanaspatipaNe jaannii|| 75. devapaNe piNa UpanAM prabhajI! taba bhAkhai jinarAyo / bahu vAra tathA vAra anaMtI, pUrve UpanAM tAhyo / *laya : baliyA sU kema lAgaMtA e za0 6, u0 5, DhA / 104 167 Jain Education Intemational Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76. devi nizva nahiM apanA lokAMtika ne vimAno / buddhivaMta nyAya vicAra vArU, rahisa taNoM e syAno // soraThA 77. 'ihAM ke ema kahaMta lokAMtika sura samyaka dRSTI huMta, tiNa sUM tihAM na 78. pannavaNa artha makAra, samadRSTI frez vimAne sAra, ekAvatArI 76. ATha AMtarAM mAMhi, ATha vimANa ekAvatArI tAhi, ekAMte nahi 80. loka zabda saMsAra, teha taNeM aMte caturtha pada arthakAra, nizvaM jANaM 1. paMcamudde SaSThama mukhya je / apane // lokAMtikA / mura // surA / tike // 81. *lokAMtika nAM vimAna viSe prabhu! sura-sthiti ketI bhAkhI ? zrI jina bhAkhai sAMbhala goyama ! ATha sAgara nIM AkhI // pekha, tehija mukhya taNAM 82. lokAMtika nAM vimANa thakI prabhu! ketale aMtara jANI / loka taNo aMta cher3o parUpyo ? hiva jina bhAkha vANI // 2. jojana sahala asaMkhijja aMtara, loka aMta ko jANI / taThA parchaja aloka parUpyo sevaM bhaMte! satya vANI // 84. chaThA zataka nuM nuM paMcamuddezo ekasI cauthI DhAlo / bhikkhu bhArImAla RSarAya prasAde, 'jaya jaza' haraSa vizAlo || zate paMcamoddezakAryaH || 6 |5|| DhAla : 105 huaa| kevalI' // ( ja0 sa0 ) soraThA vimAna pramukhaja vAratA / dekha, kahiyai chai adhikAra hiva // dUhA 2. he prabhu! pRthvI ketalI ? jina kahai pRthvI sAta / ratnaprabhA jAvata kahI, tale tamatamA ghAta // *laya baliyA syUM kena lAgaMtA e 168 bhagavatI jor3a 76. no ceva NaM devittAe / (sh06|116) 81. 'logaMtiyadevANaM' paNNattA ? bhaMte ! kevaiyaM kAlaM ThitI goyamA ! asAgarovamAI ThitI paNNattA / (206 / 117) 82. logativihito bhaMte! kevaliye avAhAe loga te paNNatte ? 83. goyamA ! asaMkhejjAI logaMte paNNatte / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti / joyaNasahassAI abAhAe (06 / 118) ( za0 6 116 ) 1. vyAkhyAto vimAnAdivaktavyatA'nugataH paJcamoddezakaH, atha SaSThastathAvidha eva vyAkhyAyate, tatra--- ( pR0 pa0 272) 2. kati NaM bhaMte ! puDhavIo paNNattAo ? goyamA ! satta puDhavIo paNNattAo, taM jahA rayagappA jAva asattamA / Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. iha pRthivyo narakapRthivya ISatprAgabhArAyA anadhikariSyamANatvAt / (vR0 pa0 273) 4,5. iha ca pUrvoktamapi yat pRthivyAdyuktaM tattadapekSamAraNAntikasamudghAtavaktavyatA'bhidhAnArthamiti na puunrukttaa| (vR0pa0 273) 6. rayaNappabhAINaM AvAsA bhANiyavvA jAva ahesatta maae| 7. evaM jattiyA AvAsA te bhANiyavvA / 3. sapta naraka pRthvI taNI, Agala kahisya bAta / siddhazilA kahisyai nathI, tiNa saM saptaja khyAta / / 4. pUrve piNa e pATha hai, satta puDhavI AkhyAta / eha pATha vali Akhavai, punarukta doSa kahAta // 5. tihAM apekSA anya nI, ihAM maraNa samadghAta / vaktavyatA kahivA aratha, punarukta doSa na thAta // 6. ratnaprabhAdika sAta nAM, narakAvAsA jANa / ima tasu AvAsA jitA, te kahivA pahichANa // 7. bhavanapatI vyaMtara taNAM, jotiSi nAM AvAsa / vaimAnika graiveyaka laga, kahivA vimAna tAsa / 8. pannavaNa' dUjA pada thakI, kahivaM saha adhikAra / jAvata prabhajI! ketalA anuttara vimAna sAra? 8. jina kahai paMca parUpiyA, pavara aNattara pekha / vijaya prathama jAvata vali, sarvArthasiddha dekha // *jinajI jayakArI, gotamajI pUcha yA prazna udArI / (dhra padaM) 10. mAraNAMtika samadghAta karI ne, he bhagavaMta! je jIva / ehija ratnaprabhA pRthvI meM, UpajavA joga atIva / / 11. tIsa lAkha narakAvAsA viSe te, eka anero jANa / narakAvAsA meM narakapaNe je, UpajavA joga mANa / te jIva narakAvAse rahyo prabhujI ! pudgala dravya AhArai chai ? athavA pariNAmai-teha AhAra noM khala rasa bhAva karai chai ? 8. jAva (za0 6 / 120) ___kati NaM bhaMte ! aNuttaravimANA paNNattA? 9. goyamA ! paMca aNuttaravimANA paNNattA, taM jahAvijae, jAva (saM0 pA0) savvaTThasiddhe / (za0 6 / 121) 12. 10. jIve NaM bhaMte ! mAraNaMtiyasamugdhAeNaM samohae, samo haNittA je bhavie imIse rayaNappabhAe puDhavIe 11. tIsAe nirayAvAsasayasahassesu aNNayaraMsi nirayA vAsaMsi neraiyattAe uvavajjittae, 12. se NaM bhaMte ! tatthagae ceva AhArejja vA? pariNA mejja vA ? | 'AhArejja vA' pudgalAnAdadyAt 'pariNAmejja va' tti teSAmeva khalarasavibhAgaM kuryAt / ' (vR0 pa0 273) 13,14. sarIraM vA baMdhejjA ? goyamA ! atthegatie tatthagae ceva AhArejja vA, pariNAmejja vA, sarIraM vA baMdhejjA; 13. athavA tiNa kara tana nipajAve? taba bhAkha jagatAra / keika jIva tehija samadghAte, maraNa pAmI tiNa vAra / / 14 narakAvAsA meM gayo thako te, AhAra karai chai jeha / pariNAma-karai khala rasa bhAvaja, vali tana bAMdhe teha // 15. keika tihAM thakI pAcho valI naiM, ihAM nija tana Aya / bIjI vAra mAraNAMtika nAme, samadghAte mara tAya / / 16. ehija ratnaprabhA pRthvI meM, tIsa lakha narakAvAsa / koika narakAvAse Upaja, narakapaNe te tAsa // 15. atthegatie tao paDiniyattati, tato paDiniyattittA ihamAgacchai, AgacchittA doccaM pi mAraNaMtiyasamu gghAeNaM samohaNNai, samohaNittA 16. imIse rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasaya sahassesu aNNavaraMsi nirayAvAsaMsi neraiyattAe uva vajjittae, 17. tao pacchA AhArejja vA, pariNAmejja vA, sarIraM vA baMdhejjA / evaM jAba ahesattamA puddhvii|| (za0 6 / 122) 17. UpajI nai pachai AhAra karai cha, AhAra prata pariNamAvai / zarIra prata bAMdhai nipajAvai, ima jAva sAtamI khaavai|| * laya : dazakaMdhara rAjA rAvaNa rA 1. paNNavaNA pada 2 / 30-62 / za06, u06, DhA0 105 166 Jain Education Intemational Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. jIva prabhu! mAraNAMtika nAme, samuddhAta kari soya causaTha lakSa AvAsa asura nAM, koika AvAse joya || 19. UpajavA joga tihAM UpajI naM, tihAM prabhu ! kareM AhAra ? naraka tabhI pare epir bhagavo yAvata paNiyakumAra // , 20. jIva prabhu! mAraNAMtika nAme, samudghAta kari soya / UpajavA joga pRthvIkAya meM jIva tiko avaloya // 21. lAkha asaMsa AvAsa pRthvI nAM eka AvAse sthAna | pRthvIkAyapaNe tihAM Upaje ? jIva tiko bhagavAna! 22. merU thI pUrva kitI dUra jAve ? e gamana AzrayI kathitta / ketalI dUra jaIne rahe the ? e avasthAna Azrita // 7 23. jina kahe loka ne aMta jAye te loka aMta rahe tAya / te prabhu! tihAM gayo AhAra cha, pariNAmaiM tanu nipajAya ? 24. jina kahe vahAM rahyo ko koika, AhAra kare soya / khala rasapaNe AhAra pariNamAvai tana nipajAvai joya || 25. koika teha sthAnaka ghI balI ne tihAM nija tana meM aay| dUjI vAra mAraNAMtika nAme samudhAte mare tAya // 26. merU parvata yo pUrva dizi meM AMgula asaMleja bhAga | athavA saMkhyAtamAM bhAga viSe je athavA vAlAgre mAga // " 27. athavA pRthaka vAlAgra viSe je, ima lIkha jUM java dekha / aMgula jAvata jojana kor3I, tihAM jaI suvizekha // 25. jAva zabde hata rayaNI kukSi dhanuSa koza jojana | jojana - saya vali jojana - sahasraja, lakSa-jojana iti manna // 26. jAya zabda meM e saha AkhyA, teha iha pada jor3a / kor3a jojana naiM aMtara jaI naiM, jojana kor3Akor3a || 30. merU thI jojana sahasra saMkhyAtA, jojana asaMta hajAra / athavA loka meM aMta jaI naM utpatti-sthAna e dhAra // 1 170 bhagavatI boha 18,16. jIve NaM bhaMte ! mAraNaMtiyasa mugdhAeNaM samohae, samohaNitA je mavie paDhasIe asurakumArAvAsa sahasse ayayaraMsa asurakumArAvAsaMsi asurakumArattAe uvavajjittae, jahA neraiyA tahA bhANiyavvA jaavynniykumaaraa| (06 / 123) 20,21. jI bhaMte! mAratiyasamugyAeNaM samohara, samahati je bhanie asaMkhejjesu puDhavikAidAvAsa sasahasse avyavaraMsi puDhavIkAiyAvAsaMsi puDhI kAiyattAe ujjatae, 22. se NaM bhaMte! maMdarassa pavvayassa puratthime NaM kevaiyaM gaccheyA ? kevaDhA? kiyaddUraM gacched ? gamanamAzritya .... kiyaddUraM prApnuyAt ? avasthAnamAzritva, ( vR0 pa0 273, 274 ) 22. gomAlo mAloyaMta pADhA / (06124) se NaM bhaMte ! tatthagae ceva AhArejja vA ? pariNAmejja vA ? sarIraM vA baMdhejjA ? 24. gomA ! atthegatie tatthagae ceva AhArejja vA, pariNAmejja vA, sarIraM vA baMdhejjA; 25. aragati to pariniyattada paDiniyatitA imA gacchada, do pi bhAratiya samunyAevaM samohAi samohamittA 26. maMdarassa pavvayassa puratthime NaM aMgulassa asaMkhejjaibhAgamettaM vA, saMkhejjaibhAgamettaM vA, vAlaggaM vA, , 27. vAlagga puttaM vA evaM likkha jUya- java-aMgula jAva joyaNakoDi vA vA 20. yAvatkaraNAdidaM dRzyaM viharitha vA kucchi vA dhaNuM vA kosaM vA joyaNaM vA joyaNasayaM vA joyaNasahassaM vA joyaNasayasahassaM vA / ( vR0 pa0 274) 26. joyaNakoDa| koDi vA 30. saMkhejjesu vA asaMkhejjesu vA joyaNasahassesu, loga te vA, Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ etha, bhAga mAtrAdika kheta 31. utpattisthAnaka 32. eka pradeza nI zreNi 1 mUkI ne asaMkha lakSa pRthvI vAsa / koika vAse pRthvIpaNeM UpajI, AhArAdika vituM tAsa // soraThA AMgula noM asaMkhyAtamo / samuddhAta SI tyAM jaI // soraThA 33. asaMkhyAta paradeza, avagAhai AkAza jIva svabhAva vizeSa, tiNa prakAra karikai 34. eka pradeza nIM zreNa jIveNaM 35. 'vayoM eka aneka kahiya 36. aneka zabde pATha khaMdha jIvanuM nAM rahai aneka pradeza pratipakSa ika zabda nuM / zeSa, teha viSe rahai jIvar3o // tAhi, praveza asaMkha lIjiye / mAMhi, saMdha jIva noM nahi rahe // jIva aneka pRthvI cautha adhyena pekha, teha asaMkhijja 38. tima ihAM piNa avaloya, eka zabda kari aneka rahyA sujoya, asaMkhigja ihAM uNAM pradezAM 37. dazavekAlika marjha / piNa teNa pradeza maiM / ihAM // 31. *jima pUrva dizi maMdara giri noM ko AlAvo eha ima dakSiNa pazcima uttara dizi Urddha adho piNa teha || 1 43. jIva prabhu! mAraNAMtika nAme, jAvA joga moTA paMca aNuttara rahai | meM // 40. jima pRthvIkAya nAM paTa AlAvA timahija AlAvA pragaTa ekeMdrI sarva viSe ima bhaNavA, ika ika nA SaTa-SaTa // 41. jIva prabhu! mAraNAMtika nAme, samudghAte mari soya lakSa asaMkha bedri AvAse, eka sthAna jAvA joga joya || laya : dazakaMdhara rAjA rAvaNa rA jANavA // bajiyA / ase // ( ja0 sa0 ) 42. iMdriya upajI AhAra leve ? jisa nAraka AkhyAta | jAva atara vimAna nAM devA, tehija hiva avadAta || aNuttara samudghAte mari soya / mahAvimAna meM joya // 31. utpAdasthAnAnusAreNAMgulAsaMkhyeyabhAgamAtrAdike kSetra samudghAtato gayA / ( vR0 pa0 274 ) 32. emaesa mottRNa asaMkhejjesu puDhavikAzyAvAsasyasahasse agavaraMci puDhavikAiyAvAsaMsi puDha vikAiyattAe uvavajjettA, tao pacchA AhArejja vA, pariNAmejja vA sarIraM vA baMdhejjA / 33,34. yadyapyasaMkhyepradezAvAsyabhAvo jIvastavA'pi nekapradeza zreNIvartya saMkhyapradezAvagAhanena gacchati tathA ( vR0 pa0 274 ) svabhAvatvAt / 37. vI vittamaMtamanakhAyA amegajIvA puDhosattA asva satyapariNae / ( dasave 0 4 / 4 gadyAMza ) 36. jahA puratthime NaM maMdarassa pavvayassa AlAvao bhaNio, evaM dAhiNe NaM, paccatthime NaM, uttare NaM, uDDhe, ahe / 40. jahA puDhavikAiyA tahA egiMdiyANaM savvesi ekkekkassa cha AlAvagA bhANiyavvA / (06125) 41. jIve NaM bhaMte ! mAraNaMtiyasamugdhAeNaM samohaNNai, samohaNittA je bhavie asaMkhejjesu beiMdiyAvAsasayasahasse aNNaparaMsi bediyAvAsaMsi 42. beiMdiyattAe uvavajjittae, se NaM bhaMte ! tatthagae ceva AhArejja vA ? pariNAmejja vA ? sarIraM vA baMdhejjA ? jahA neraiyA, evaM jAya aNuttarobavAiyA / ( 0 6 126) 43. jIve gaM bhaMte! mAratiya mugvANaM samohae, samohaNittA je bhavie paMcasu aNuttaresu mahatimahAlaesu mahAvimANe za0 6, u0 6, DhA0 105 171 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44. anere koika anuttara vimAne, devapaNa upajaMta / te prabhu! tihAM rahyo AhAra leve ? jAva pUrvavata huMta // 45. ko dharmasI tAhi, tiri paMceMdrI mAMhi, 46. vaimAnika pahichANa, bhavanapatI vigalidiyA / manuSya vyaMtara jotiSi // jAva aNuttara laga kahyA / naraka taNI para jANa, upajai tyAM AhArAdi lai // 47. chadmastha samaNI saMta, saMkhyAtA cAritra sahita / aNuttara vimANa paryaMta, devapaNa te Upajai // 48. iNa nyAya karI avadhAra, tiryaMca zrAvaka zrAvikA / asaMkhejja suvicAra, sahasrAra upaja // 49. acyuta laga avaloya, manuSya zrAvikA / zrAvaka | iha vidha kahiyo joya, pUrva nyAya kari sarva e // 50. mAraNAMtika samudghAta kari pAcho eha tanu mujhe aMtarmuhUrta khyAta, cAritra sahita rahai 51. anuttara vimAna mAMya, cAritravaMta achai // tihAM jaI / mare // lage / phira pATho tana Aya, aMtarmuhUrta rahI 52. samudghAta dhura kIdha, rucaka na UThyA jyAM pradeza anuttara sIdha, kahiye nara gati sNjmii| 53. iNahija rIta vicAra, tiri paMceMdrI Adi je / kahivo nyAya udAra, yathAjoga jANI karI // 54. keika jIva ArUpAta, ratnaprabhA mahi nIM doya vAra vikhyAta, mAraNAMtika mAraNAMtika samadyAta e avadAta, UpajaM mAraNAMtika samudghAta, prathama karI 56. pAcho bali vikhyAta, bIjI mAraNAMtika samudghAta, ekeka 57. ekeMdrI rai mAMhi, paraM / vai // jihAM | 55. ita jehaneM te sthAna vAra kareM jai // achai / jIva isA Upajavo jehaneM aMta jai neM sva sthAnaka Ave samudghAta maraNAMta thI avaloya, je pUrava dizi neM te utkRSTo tAhi, loka 58. pAcho bali ko eka bIjI vAre dekha 56. merU soraThA 60. jAva mUkI 61. sarva lokAMtika 102 bhagavatI jIDa aMgala taNoMja joya, bhAga mAtra asaMkhyAtamo || lokAMta parvata, eka pradeza nIM zreNi neN| naiM upajaMta, meM pachai AhArAdika trihuM loka rai mAMya, ekeMdriya chai te upajAya, yaMtra dharmasI kRta laga ache / / archa / valI // tiko / kari // viSe / kareM // bhaNI / majhe' / / ( ja0 sa0 ) 44. aNNavaraMsi aNuttaravimANaMsi aNuttarovavAiyadevatAe uyavitta se gaM bhaMte! tatyagae caiva jAhArejja vA ? pariNAmejja vA ? sarIraM vA baMdhejjA ? taM caiva jAva AhArejja vA, pariNAmejja vA, sarIraM vA baMdhejjA / (06 / 127) Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62. * sevaM bhaMte! sevaM bhaMte! kahI ima, puDhavI uddeso sammatto / chaThA zataka na Tho uddezo aMka bAsaTha na sutatto // 62. ugaNIsaM bIsa sAraNa vida paMcamI, ekasau paMcamI hAla miksa bhArImAta RSarAya prasAde, 'jaya jaya' gaNa guNamAla // SaSThazate SaSThoddekArthaH ||6|6|| 1. chaThe udeze saptama jIva DhAla 106 vahA jIva nauM, vizeSa te yoni + kara jor3I goyama kahai / ( dhrupadaM ) 2. atha hiva he bhagavaMta jI! sAlI kalama pradhAno jI / zrIhI sAmAnya thakI kahyo, gehUM ne jaya bali jANo jI // 3. jabajaba jaba noM vizeSa . e dhAnya koThe gupti rAkhe / pAlo te vaMsAdika taNo, dhAnya AdhAraja Akhai // 7. 4. maMca mAlA meM ghAliyA, bheda bihu meM bhIMta rahita te maMca hai, ghara Upara te 6. sarva thI govarAdika kari tathAvidha avaloya / vAratA joya // 5. vAraNA naiM DhAMkI karI govarAdika dvAra deza ne sIpiyo se olitANaM naiM vaktavyatA mATI pramukha sUM mUMdiyo rekhAdika laMghana kiyA, *laya : dazakaMdhara rAjA rAvaNa rA laya: zreNaka mana icaraja thayo hUM bar3abhAgI DhAMka karI DhAkyo te nihAlo / mAlo // lIpyo te littANaM / pihittANaM // kahiye te kahiye te saMghAtI kahAto // muddittAnaM / laMchiyANaM || 62. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte! ti / 1. Thoke jIvatavyatokA saptame jIvavizeSayo nivaktavyatAdirarthaM ucyate- ( vR0 pa0 274 ) tu ( za0 6 / 128 ) - 2. hAmINaM, bahINaM, godhUmANaM jANaM, 'sAlINaM' ti kalamAdInAM 'vIhINaM' ti sAmAnyataH / ( vR0 pa0 204 ) 3. javajavANaM - eesi NaM dhannANaM koTTAuttANaM, pallAuttANaM, 'javajavANaM' ti yavavizeSANAm " "koTTAuttANa' tti koSThene AguptAni palAulA" ti iha palyo - vaMzAdimayo dhAnyAdhAravizeSaH / (40 10 274) 1 4. maMca uttANaM, mAlAuttANaM, maJcamAlayorbhedaH - "akuDDe hoi maMco, mAlo ya gharovara hoti / " ( vR0 pa0 274 ) 5. olittANaM dvAradeze vidhAnena saha gomayAdinA'valiptAnAm (30 10 274) 6. vittApayAnaM 'tittANaM' vi sarvato gomayAdinaiva niptAnAM vihi yANaM' ti sthagitAnAM tathAvidhAcchAdanena / ( vR0 pa0 274 ) 7. muddiyANaM laMchiyANaM 'muddiyANaM' ti mRttikAdimudrAvatAM 'laMchiyANaM' ti rekhAdikRtalAJchanAnAM ( vR0 pa0 274 ) za0 6, u0 6,7, DhA0 106 173 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. kAla kito yonI rahai, aMkura utpattI hetu ? __zrI jina bhAkhai jaghanya thI, aMtarmuhUrta labhetu // (vIra kahai suNa goyamA!) 6. utkRSTa tIna varSa lage, yoni rahai chai tAhyo / bar3A TabA meM ima kahyo, tyAM laga sacita kahAyo / / 10. te uparAMte yoni te, varNAdi hAnija pAvai / te uparAMte yoni te, vidhvaMsa kSaya thaavai|| 8. kevatiyaM kAlaM joNI saMciTThai ? goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, 'joNi' tti akuMrotpattihetuH, 6. ukkoseNaM tiNNi saMvaccharAI / (vR0pa0 274) 10. teNa paraM joNI pamilAyai, teNa paraM joNI paviddhaMsai, pramlAyati varNAdinA hIyate, 'paviddhaMsai' tti kSIyate / (vR0 pa0 274) 11. teNa paraM bIe abIe bhavati / uptamapi nAMkuramutpAdayati / (vR0 pa0 274) 12. teNa paraM joNIvocchede paNNatte samaNAuso ! (za0 6 / 126) 11. te uparAMte yoni te, bIja abIjaja hoyo / vRttikAra ihAM ima kahyo, bAhyo na Ugai koyo| 12. te uparAMte yoni te, vicchedapaNoM paamNto| he zramaNa AyuSmAn! sAMbhalo, ima bhAkhai bhagavaMto / / soraThA 13. 'bar3A TabA meM vAya, sajIvapaNuM TalI karI / ajIvapaNuMja thAya, milato artha achai tiko|| 14. sUko dhAna ajIva, keika karai parUpaNAM / piNa ihAM Akhyo jIva, artha anUpama dekhlo|| 15. dazavakAlika dekha, dvitIya udeza paMcama bhayaNa / bAvIsamI uvekha, gAthA meM iha vidha kahya / 16. cAvala noM pahichANa, ATo mizra udaka vlii| zastra-apariNata jANa, te kAcA leNAM nhiiN| 16. taheva cAulaM piThaM viyaDaM vA tattanivvuDaM / tilapiTThapUipinnAgaM, AmagaM privjje|| (da0 5 / 2 / 22) 17. piTTha-tatkAla pisA huA ATA / (dasaveAliyaM 11 Ti0 134) 17. vali kahyo prathama udeza, cotIsamI gAthA majhai / piTTha noM artha vizeSa, dalyo ATo tatkAla noN|| 18. te kharar3a yA hastAdi, bahirAvai sAdhU bhnnii| nahiM kalpai vidhivAdi, dhAnya sacitta iNa nyAya hai'| (ja0 sa0) 16. *atha hiva he bhagavaMta jI! vRtta ciNA suvishekho| masUra maMga tila ur3ada nai, nisphAva vallA dekho| 20. kulatha anaiM caMvalA kahyA, tuvari ciNA vali kAlA / ___Adi deI e dhAnya nai, ghAlyA koThe vizAlA / / 16. aha bhaMte ! kala-masUra-tila-mugga-mAsa-nipphAva 'kala' tti kalAyA vRttacanakA ityanye""niSphAva' tti vallA : / (vR0 pa0 274) 20. kulattha-AlisaMdaga-satINa-palimaMthagamAINaM-eesi NaM dhannANaM koDhAuttANaM" 'kulattha' tti cavalikAkArAH cipiTikA bhavanti, 'AlisaMdaga' tti cavalakaprakArAH cavalakA evAnye, 'saINa' tti tuvarI, 'palimaMthaga' tti vRttacanakAH kAlacanakA itynye| (vR0 pa0 274) *laya : zreNaka mana icaraja thayo hUM bar3abhAgI 174 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21. sAli AlAve jima kA, tima e piNa khivaayo| NavaraM paMca varSa lagai, zeSa timaja vaca taahyo| 22. atha hiva he bhagavaMta jI! ayasI bhAMga noM biijo| ____kasUbo kodrava kAMgu nai, varaTTa dhAnya vali lIjo // 23. rAlaga kAMga vizeSa chai, kodUsaga suvicaaro| kodrava taNoM vizeSa e, saNa sarisava vali dhaaro| 21. jahA sAlINaM tahA eyANi vi navaraM paMca saMbaccharAI sesaM taM ceva / (saM0 pA0) (sh06|130) 22. aha bhaMte ! ayasi-kusubhaga-koddava-kaMgu-varaga 'ayasi' tti bhaGgI........'varaga' tti varaTTo, (vR0 pa0 274) 23. rAlaga-kodUsaga-saNa-sarisava"rAlaga' tti kaMguvizeSaH, 'kodUsaga' tti kodravavizeSaH / (vR0pa0 274) 24. mUlAbIyamAINaM--eesi NaM dhannANaM " eyANi vi taheva navaraM satta saMvaccharAI, (saM0 pA0) (sh06|131) 24. bIja malA nAM Adi de, e piNa timahija jaannii| NavaraM sAta varSa lagai, zeSa timaja pahichANI // soraThA 25. sthitI kahI chai eha, sthitI taNoMja vizeSa hiva / muhUrtAdika chai jeha, kahiye . svarUpa tehnoN|| 26. *ika-ika muhUrta nAM prabhu! kitA UsAsa bakhANyA? zrI jina uttara de hivai, anakramai ima ANyA / / 27. asaMkhyAtA samaya taNAM, samudAya vada suyogo| samiti kahitAM tasu melavo, samAgama tAsa saMjogo / 25. anantaraM sthitiruktA'taH sthitireva vizeSANAM muhUrtA dInAM svarUpAbhidhAnArthamAha- (vR0 pa0 274) 26. egamegassa NaM bhaMte ! muhuttassa kevatiyA UsAsaddhA viyAyiA ? 27. goyamA ! asaMkhejjANaM samayANaM samudaya-samiti samAgameNaM samudAyA-vRndAni teSAM yAH samitayo--mIlanAni tAsAM yaH smaagmH-sNyogH| (vR0 pa0 276) 28. sA egA 'Avaliya' tti paccai, 28. kAla mAna tiNa kari huvai, te AvalikA kahiye / / nati kariba te AvalikA khiye| itarai asaMkha samaya taNI, eka AvalikA lahiye / / 26. saMkhyAtI AvalikA taNo, eka UsAsa vicaaro| saMkhyAtI AvalikA taNo, eka nissAsa prkaaro|| 26. saMkhejjA AvaliyA UsAso, saMkhejjA AvaliyA nissAso 30. hRSTa-tuSTa pahilA soraThA nara jAna, jarA karI apraabhvyo| nai vartamAna, vyAdhi karIne rahita te // 30. haTThassa aNavagallassa, niruvakiTTassa jNtunno| 'hRSTasya' tuSTasya, 'anavakalpasya' jarasA'nabhibhUtasya, 'nirupakliSTasya' vyAdhinA prAk sAmprataM cAnabhi (vR0 pa0 276) 31. ege UsAsa-nIsAse, esa pANu tti vuccai / 31. ehavo puruSa yuvAna, ika ussAsa-nissAsa tasu / e pANuM abhidhAna, kahyo deva tIrthakare / / 32. *sAta pANu eka thova cha, sAta thove lava eko / sitaMtara lava maharta kahyo, kevala jJAne vishekho| 32. satta pANUI se thove, satta thovAiM se lave / lavANaM sattahattarie, esa muhutte viyAhie / / 'laya : zreNaka mana icaraja thayo haM bar3abhAgI za0 6, u0 7, DhAla 106 175 Jain Education Intemational Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tihottara vali muhurtamAna dekhyo tasu, 33. setIso ussAsa nisvAsa sarva anaMta 34. e muhUrtta pramANa karI achai, tIsa muhUrta dinarAto / panara ahoratta pakkha kA, be pakkha mAsa vikhyAto // 25. ve mAse ika Rtu kahI ve apane ika varSa the, 36. vIsa yuge sau varSa chai, sau hajAra varSa ekaThA, te 37. corAsI lakkha varSe huvai, corAsI lAkha guNAM kiyA, tIna paMca daza RtU ika varSa saya yuga varSa jAnI / varajJAnI // ika lakkha ayano / vayano // hajAro | avadhAro // eka pUrva noM pUrva eka aMgo / sucaMgo // soraThA sahasraja kor3a 38. varSa sittara lakha phor3a, chapana e sagalA mili jor3a, pUrva saMkhyA tasu 36. * eka pUrva chai tehaneM, corAsI lakkha guNAM eka tuTita noM aMga che SaTa aMga panara biMdu lIjai // 40. eha tuTita nAM aMga ne varSa caurAsI lakkha guNAM kIjai / tuTita kahIjai tehaneM, aTha aMka biMdu bIsa lIjai // kIje / 41. tine corAsI lAkha guNAM kiyAM, eka aDaDa no aMgo / iNane corAsI lakkha guNyAM aDaDa eka sucaMno || 42. tine corAsI lAkha guNAM kiyAM, eka aba to aMgo tAsa corAsI corAsI lakkha guNyAM, avava eka sucaMgo // 43. tine corAsI lAkha guNAM kiyAM, eka hUhUka noM aMgo / iNaneM corAsI lakkha guNyAM, guNyAM hUhUka eka sucaMgo // 44. tine corAsI lAkha guNAM kiyAM, eka utpala no aMgo / iNaneM corAsI lakkha guNyAM, utpala eka sucaMgo // 45. tine corAsI lAkha guNAM kiyAM, eka padma to aMgo iNaneM corAsI lakkha guNyAM padma eka sucaMno // 46. tine corAsI lAkha guNAM kiyAM, eka nalina no aNgo| iNaneM corAsI lakkha guNyAM nalina guNyAM nalina eka sugo // 47. tine corAsI lAkha guNAM kiyAM, ardhanipUraka aMgo / iNaneM corAsI lakkha guNyAM, artha nipUraka caMgo // 48. tine corAsI lAkha guNAM kiyAM, eka ayuta noM aMgo / iNaneM corAsI lakkha guNyAM, ayuta eka sucaMgo // *laya : zreNaka mana iracaja thayo hUM bar3abhAgI 176 bhagavatI-joha bali / kahI // 33. tiNi sahassA satta ya sayAI tevatari ca UsAsA / esa muhato viTTho sambanIhi // 34. eemA tIsa ahorato, pampara bahoratA pakkho do pakyA mAso, 2 35. do mAsA uDU, tiSNi uDU ayaNe, do ayaNA saMvachare, paMca rAI buge, 36. vIsaM jugAI vAsasayaM, dasa vAsasayAI vAsasahassaM, sayaM yAsamuhastAyaM bAsasapasahasaM 37. caurAsIiM vAsasayasahassANi se ege puvvaMge, caurAsI baMgA sadasahassAI se ege pube| 36. evaM Da 40. tuDie / 41. aDaDaMge, 42. avavaMge, avave / 43. hUhUyaMge, hUhUe / 44. uppalaMge, uppale / aDaDe I 45. umaMge parame / 46. naliNaMge, naliNe / 47. atyarige paniure / 48. auyaMge, aue / Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 / 49. tine corAcI lAla guNAM kiyAM eka prayuta' noM aMgo / iNane corAsI lakkha guNyAM prayuta eka sucaMgo // 50. tineM corAsI lAkha guNAM kiyAM, eka nayuta no aMgo / iNaneM corAsI lakkha guNyAM, nayuta eka sucaMgo // 51. tine corAsI lAkha guNAM kiyAM, eka cUlikA-aMgo / tine borAsI lakkha guNyAM cUlikA eka sucaMgo // 52. tine corAsI lAkha guNo kiyoM, sIsapa helikA- aMgo / tiNaneM corAsI lakkha guNyAM, sIsapahelikA' caMgo // 53. gaNita saMkhyA etA lage, gaNita viSaya piNa etI / utkRSTa saMkhyA dUra chai, eto giNata nI bAta kahetI // 54. te uparAMta opana kahI, katividha te bhagavAno ? jina kahe te dvividha artha patya sAgara upamAno' // 55. deza aMka satasaTha taNuM, ekasau ghaDI DhAlo / bhikkhu bhArImAla RSarAya thI 'jaya jaza' haraSa vizAlo / ( jaya-jaya jJAna jinendra noM) - DhAla 107 hA 1. se aba ki svaM taM tiko, atha syUM te sAgaropama ? tAsa pasyopama pahicAna ? uttara hiva jANa // 1. prastuta DhAla kI 46vIM aura 50vIM gAthA jisa pATha ke AdhAra para banAI gaI hai, aMgasuttANi bhAga 2 za0 6 / 132 meM usakA krama ulaTA hai| vahAM pahale nauyaMge, naue aura usake bAda pauyaMge, paue pATha hai| anuyogadvAra meM bhI yaha krama isI prakAra rakhA gayA hai| yahI krama ucita pratIta hotA hai, para kucha AdarzoM meM 'pauyaMge, paue' pATha pahale hai| isa krama ko hamane pAThAntara meM rakhA hai / jayAcArya ko prApta Adarza meM yahI krama rahA hogaa| isIlie jor3a kI racanA isa krama se kI gaI hai| jor3a ke sAmane aMgasuttANi ke pATha ko jor3a ke anusAra hI ulaTakara uddhRta kiyA gayA hai / 2. dekheM pa0 saM0 5 / 3. isa DhAla kI gAthA 37 se 54 taka kAlamAna kA jo vivaraNa hai, vahI DhAla 75 gAthA 8 se 37 taka hai / 75vIM DhAla pAMcaveM zataka kI jor3a hai aura yaha eka Agama meM yaha prasaMga dvirukta-sA (106) DhAla chaThe zataka kI jor3a hai| pratIta hotA hai, para saMdarbhoM kI bhinnatA ke kAraNa dvirukta hone para bhI yaha doSa nahIM hai / kyoMki pAMcaveM zataka meM ayana Adi kI carcA hai aura prastuta DhAla meM gaNanA-kAla-pada ke antargata isakA ullekha huA hai| yahI prasaMga aNuogadArAI ( sU0 417) meM bhI ullikhita hai / 46. pauyaMge, paue / 50. nauyaMge, naue / 21. jUtiyaMge, bhUtiyA / 52. sIsapaheliyaMge, sIsapaheliyA / 53. etAva tAva gaNie, etAva tAva gaNiyassa visae / 54. teNa paraM bhavamie / (06 / 122) se ki obhie ? omie Duvihe paNa, taM jahApaliovame ya, sAgarovame ya / ( 0 6123) 1. se ki taM paliovame ? se kiM taM sAgarovame ? za0 60 u0 7, DA0 106 177 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. ati tIkhe zastre karI, chadava teha pichANa / khar3a gAdika karine ihAM, dvidhA bhAva sujANa // 3. sUI pramukha kara bhedavU, chidra sahita kahivAya / __ cheda bheda prAraMbhavA, karaNa samartha ko nAya / 4. tAsa nAma paramANuo, siddhA vadai sUjeha / jJAnasiddha e kevalI, piNa siddhigata na bhaNeha / / 5. bolaNa tAsa asaMbhava, tiNa kAraNa pahichANa / jJAnasiddha ehaneM kahyA, vara terama gaNaThANa // 6. pUrve paramANu kahya, pramANa nI e Adi / utzlakSNazlakSiNakA pramukha pramANa suvAdi / 2,3. sattheNa sutikkheNa vi, chettuM bhettuM va jaM kira na sakkA / chettumiti khaDgAdinA dvidhA kartuM, 'bhettuM' sUcyAdinA sacchidraM kartum / (vR0 pa0 276) 4,5. taM paramANu siddhA vadaMti 'siddha' tti jJAnasiddhA: kevalina ityarthaH na tu siddhA:-siddhigatAsteSAM vadanasyAsambhavAditi / (vR0 pa0 276) 6. Adi pamANANaM // 1 // 'Adi' prathamaM 'pramANAnAM' vakSyamANotzlakSNazlakSiNakAdInAmiti / (vR0 pa0 276) 7,8. yadyapi ca naizcayikaparamANorapIdameva lakSaNaM tathA'pIha pramANAdhikArAdvyAvahArikaparamANulakSaNamidamavaseyam / (vR0 pa0 276) 7. nizcaya paramANU taNAM, ehija lakSaNa hoya / to piNa vyavahArIka e, paramANU avaloya / / 8. pramANa nAM adhikAra thI, vyavahArika nAM eha / ihAM lakSaNa AkhyA acha, ima vRttikAra kaheha / / hai. atha hiva anya pramANa noM, lakSaNa artha vizekha / zrotA cita de sAMbhalo, vara jina vacana surekha / 6. atha pramANAntaralakSaNamAha- (vR0pa0276) 10. *anaMtA vyavahArika jANa, paramANU no pahichANa / samadAya chai pramukha soya, tasaM samiti milaNa avaloya // 11. tehano rAmAgama kahivAya, ekaTho thAyavo je tAya / teNe karI mAtrA puMja pekha, te utzlakSNazlakSNA eka // 12. itarai anaMta vyavahArika paramANa, bhelA kIdhA je puMja pichANaM / tehanai kahiyai suvizekha, utzlakSNazlakSiNakA eka // 13. utzlakSNazlakSiNakA veda, pramakha pramANa nAM dasa bheda / yathottara aSTa guNAM uccAra, AMgula paryaMta kahivA vicAra // 14. zlakSNazlakSiNakA jANa, vali UrvareNa pahichANa / UMco nIco anai tiracho teha, calanadharma UrdhvareNa eha // 10,11. aNaMtANaM paramANupoggalANaM samudaya-samiti samAgameNaM sA egA ussaNha-sahiyA i vA / 'anantAnAM' vyAvahArikaparamANupudgalAnAM samudayA:-yAdisamudayAsteSAM samitayo-mIlanAni tAsAM samAgamaH-pariNAmavazAdeko bhavanaM samudayasamitisamAgamastena yA parimANamAtreti gamyate / (vR0 pa0 276) 13. ete ca utzlakSNazlaviNakAdayo'Gga lAntA daza pramANa bhedA ythottrmssttgunnaaH| (vR0 pa0 277) 14. saNhasahiyA i vA, uDDareNU i vA, 'uDDareNu' tti UrdhvAdhastiryakcalanadharmopalabhyo reNu: uurdhvrennuH| (vR0pa0 277) 15. tasareNU i vA, vyasyati-paurastyAdivAyuprerito gacchati yo reNuH sa trasareNuH / (vR0 pa0 277) 16. rahareNU i vA, vAlagge i vA, likkhA i vA, jUyA i vA, javamajhe i bA, aMgule i vaa| 'rahareNu' tti rathagamanotkhAto reNU rathareNuH / (vR0 pa0 277) 15. pUrvAdika vAyu pichANa, tiNa sUprerI thakI raja jANa / ima cAlai je raja tAya, trasareNU te kahivAya // 16. ratha jAtAM par3e raja jeha, rathareNU kahIje teha / vAla noM agra naM bali lIkha, jU javamadhya aMgala sadhIka / / *laya : vinA rA bhAva suNa gUMje 178 bhagavanI-jor3a Jain Education Intemational Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17. aTTha ussaNhasaNhiyAo sA egA rANhasahiyA / 18. aTTha sahasaNhiyAo sA egA uDDareNU, aTTha uDdureNUo sA egA tasareNU / 16. aTTha tasareNUo sA egA rahareNU, aTTa rahareNUo se ege devakuru-uttarakurugANaM maNussANaM vAlagge 20-23. 'evaM harivAsa-rammaga-hemavaya-erannavayANaM, puvya videhANaM maNussANaM aTTha vAlaggA sA egA likkhA, aTTha likkhAo sA egA jUyA 21. 17. eto nAma mAtra dasa dekha, Agala aThagaNAM kahiye vizekha / aTha utzlakSNazlakSiNakA nIM, ika ilakSaNazlakSNA jaanii|| 18. ATha ilakSNazlakSiNakA nIM, eka UrdhvareNa jina vAnI / ATha UrdhvareNa nI joya, eka trasareNa avaloya / / 16. ATha trasareNa nI tAma, eka rathareNU huvai Ama / ATha rathareNU nI udagga, eka deva-uttarakuru vAlagga / 20. deva-uttarakuru nara dekha, tyArAM vAlAgra ATha nuM pekha / harivarSa ramyaka nAM vizekha, nara noM huvo vAlAgra eka / / harivarSa ramyaka nara jAna, tyAMrA vAlAgra ATha nuM mAna / hemavaMta eraNya nAM lahiya, nara noM ika vAlAgra kahiye / / 22. hemavaMta eraNya nara joya, tyAMrA vAlAgra ATha na hoya / pUrva apara videha nAM tAya, nara noM ika vAlAgra thAya / / 23. pUrva apara videha nara jeha, tyAMrA vAlAgra ATha nuM teha / eka lIkha huvai chai soya, ATha lIkha nI jaM ika hoya // aTha jU javamadhya ika pekha, aTha javamadhya aMgala eka / iNa aMgula pramANe jANa, SaTa aMgala pAo pichANa // 25. bArai aMgala baiMhata AkhyAta, aMgala cauvIsa noM eka hAtha / aMgula ar3atAlI kukSi saMpekha, e dhanaSya taNuM ardha dekha / 24. 26. chan aMgala noM daMDa eka, vali dhanuSa yUpa saMpekha / vali nAlikA yaSTi vizekha, akSa gADA noM avayava dekha // 27. vali mUsala piNa avaloya, chahu~ chana aMgula nAM joya / eNe dhanuSa pramANa pekha, doya sahasra dhanuSa gAU eka // 28. cyAra gAU noM jojana jANa, ehavai jojana taNe pramANa / eka pAlo vATalo hoya, jojana lAMbo cor3o avaloya / / 26. eka jojana UMco tAya, trigaNI jAjhI paridhi kahAya / eka divasa taNAM badhyA vAla, doya tIna divasa nAM nhAla / 30. utkRSTapaNe nizi sAta, tehanAM bAdhyA vAla vikhyAta / teha vAlAgra nI bahu kor3a, kAnA laga cAMpI bharaco jodd'| 24. aTTha jUyAo se ege javamajhe, aTTha javamajjhA se ege aMgule / eeNaM aMgulapamANeNaM cha aMgulANi pAdo, 25. bArasa aMgulAI vihatthI, caubIsaM aMgulAI ravaNI, aDayAlIsaM aMgulAI kucchI 'rayaNi' tti hastaH / (vR0 pa0 277) 26. channauti aMgulANi se ege daMDe i vA, dhaNU i vA; jUe i vA nAliyA ivA, akkhe i vA 'nAliya' ti yaSTivizeSa: 'akkhe' tti zakaTAvayavavizeSaH / (vR0pa0 277) 27. musale i vA / eeNaM dhaNuppamANeNaM do ghaNusahassAI gAuyaM, 28. cattAri gAuyAiM joyaNaM / eeNaM joyaNappamANeNaM je palle joyaNaM AyAmavikkhaMbheNaM, 29. joyaNaM uDDhaM uccatteNaM, taM tiuNaM, savisesaM parira eNaM-se NaM egAhiya-behiya-tehiya, 30. ukkosaM sattarattapparUDhANaM saMmaThe saMnicie bharie vAlaggakoDINaM / 'saMsRSTaH' aakrnnbhRtH| (vR0 pa0 277) ___ soraThA 31. vAlAgra kor3a vikhyAta, pATha mAhe ihAM AkhiyA / bRhata Tabe asaMkhyAta, nyAya kahUM cha. tehanoM // 32. anuyogadvAra majhAra, eka eka vAlAgra nAM / khaMDa asaMkha vicAra, sUkSma palya kahI tsu|| 32. se ki taM suhume uddhArapaliovame ?..."tattha NaM egamege vAlaggaM asaMkhejjAiM khaMDAI kjji|.... (aNuoga0 sU0 424) za0 6, u07, DhA0 107 176 Jain Education Intemational Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33. te NaM vAlagge no aggI dahejjA, no vAto harejjA, no kucchejjA, lo parividdha sejjA, 33. *nahIM bala agni rai mAMhi, vAyu harai uDAvai nAMhi / pANI pravAhe sar3ivo na thAya, kiNahi sa' vidhvaMsa na pAya / / soraThA 34. kUhai--saDai nahiM jeha, pracaya vizeSapaNe karI / vali zuSira abhAvapaNeha, vAyu nAM asaMbhava thkii| 35. *nahiM hovai durgaMdha pekha, sau-sau varSa khaMDa ika-eka / jetale kAle kari jeha, pAlo kSINa thayo sahu teha // 36. nirae rajarahita jyU jANa, sUkSma vAlAgra rahita pichANa / dhAnya raja rahita koThAgAra, tehanI parai eha vicAra // 37. nimmale malarahita jyU rIta, atihi sUkSma rajarahIta / pUjyAM vimala thayo koThAgAra, tehanI parai eha vicAra / 38. nidie noM artha avaloya, vAlAgra khaMDa nIThyA soya / viziSTa yatna pUjyo koThAgAra, tehanI parai e avadhAra / / 36. nilleve nirlepa atyaMta, sarva vAlAgra khaMdha kADhaMta / bhItyAdika dhAnya lepana hoya, teha koThAgAra jima joya / / 34. na kuthyeyuH pracayavizeSAcchuSirAbhAvAdvAyorasambhavAcca nAsAratAM gaccheyurityarthaH / (vR0 pa0 277) 35. no pUtittAe hvvmaagcchejjaa| tao NaM vAsasae-vAsasae gate egamegaM vAlaggaM ava hAya jAvatieNaM kAleNaM se palle khINe 36. nirae nirgataraja: kalpasUkSmataravAlAgro'pakRSTadhAnyarajaH koSThAgAravat / (vR0pa0 277) 37. nimmale vigatamalakalpasUkSmataravAlAgraH pramAnikApramaSTakoSThAgAravat / (vR0 pa0 277) 38. niTThie apaneyadravyApanayamAzritya niSThAM gataH viziSTaprayatna pramAjitakoSThAgAravat / (vR0pa0 277) 39. nilleve atyantasaMzleSAttanmayatAM gataH vAlAgrApahArAdapanItabhItyAdigatadhAnyalepakoSThAgAravat / (vR0 pa0 277) 40. avahaDe visuddhe bhavai / niHzeSavAlAgralepApahArAt / (vR0pa0 277) 41. ekArthAzcaMte zabdA: vyAvahArikaM cedamaddhApalyopamam / (vR0pa0 277), 42. idameva yadA'saMkhyeyakhaNDIkRtakaikavAlAgrabhRtapalyAda varSa zate-varSazate khaNDa zo'poddhAraH kriyate tadA suukssmmucyte| (vR0pa0 277) 43. samaye samaye'poddhAre tu dvidhaivoddhArapalyopamaM bhavati, tathA taireva vAlAyeM spRSTA: pradezAsteSAM pratisamayApoddhAre yaH kAlastavyAvahArika kSetrapalyopamaM, punastairevAsaMkhyeyakhaNDIkRtaH spRSTAspRSTAnAM tathaivApoddhAre yaH kAlastatsUkSma kSetrapalyopamam / (vR0 pa0 277) 44. se taM paliovame / eesiM pallANaM, koDAkoDI havejja dasaguNiyA / taM sAgarovamassa u, ekkassa bhave parimANaM / / 40. avahaDe saha vAlAgra khaMDa, lepa apaharavA thI sumaMDa / iNa kAraNa thI saMpekha, vizuddha zuddha thayo vizekha / / 41. saha zabda ekArtha tema, ihAM vRttikAra kA ema / kor3A vAlAgre pAlo bharaMta, vyavahArika palya kahaMta // 42. ika-ika vAlAgra khaMDa asaMkhyAta, tiNa sUpAlo bharai vikhyAta / ika-ika khaMDa sau-sau varSa gahiye, sUkSma addhA palya te khiye| 43. uddhAra addhA kSetra palla, vyavahArika sUkSma adalla / bahu vistAra anuyogadvAra', ihAM nAma mAtra adhikAra // 44. eto kahyo palyopama joya, dasa kor3AkoDi palya soya / eka sAgaropama pramANa, eha pramANa kari pahichANa // *laya : vinA rA bhAva suNa gUMja 1. (sU0 416-424) 180 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45. cyAra sAgara kor3Akor3a, kAla suSama- suSamA jor3a / kor3Akor3i sAgara vali tIna kAla suSamA yugala' sucIna // ', 1 46. koTAkor3i sAgara meM doya kAla suSamaduSamA hoya / tRtIya Aro se haMsa, pahilA yugala Adi jina aMta // 47. kor3Akor3i sAgara ika tAsa, UNAM saMhasa bayAlIsa vAsa / kAla duSSama-suSamA vicAra, jina tebIsa cauthe Ara // 48. ikavIsa sahasa je vAsa, kAla duSSamA paMcama ikavIsa sahasa varSa joya, kAla duSyama-duSamA 46. avasappiNI kAla AsyAta utsappiNI nI hiva ikavIsa sahasa varSa nhAla, kahiye duSyama- dudhamA kAla / / 50. vali varSa ikavIsa hajAra, kAla duSSama dUjo Ara / inameM sAdhu dhAvaka nahi cAya, bIjU eha paMcama jiso pAya / / 51. kor3Akor3i sAgara ika tAsa, UNAM saMhasa bayAlIsa vAsa / dUSama-suSamA tIjo Ara, jina janma tebIsa udAra // 52. kor3Akor3i sAgara je doya, kAla suSama duSyamA hoya | cauyo Aro carama jina Adi pache yugala dharma sukha sAdhi / / 53. kor3Akor3i sAgara vali tIna, kAla suSamA yugala sucIna / pyAra sAgaropama kor3AkoTa, kAla suSama-suSamA jor3a // 54. kohAkoDi sAgara dasa lAdhi, avasappiNI kAla Adi / kodAkor3i sAgara dasa dekha utsappiNI kAla saMpela || 55. kor3Akor3i sAgara vIsa soya, avasarpiNI utsapiNI hoya / bihu miliyAM kAla cakra eka vara jJAna netre kari dekha // 1 dUhA jAsa / hoya // baat| thI, 56. kAla tathA adhikAra gaNadhAraka gaNI, kAla svarUpa kahaMta / goyama pravara prazna pUchata // 57. *jaMbUdvIpa viSe jinarAya ! eha avasappiNI kAla tAya / suSamA suSama ArA meM susAdhi, utkRSTa artha AukhAdi // 58. uttamArtha prApta kahya teha, tathA uttama kASThA prApta eha / prakRSTa avasthA Apta, tiko uttama kASThA prApta // 56. bharata nAmA khetra noM udAra, kehavo AkAra bhAva prakAra ? jina kahai bahu sama ramaNIka, bhUmibhAga huMto tahatIka // 60. yathAnAma dRSTAMta parIkho, mAdala mukhapuTa teha sarIkho / uttarakuru nI para sahU bAta, jIvAbhigama sUtre AkhyAta | * laya : vinA rA bhAva suNa gUMja 1. yaugalika kAla 45. eeNaM sAgarovamapamANeNaM cattAri sAgarovamakoDAkoDIo kAlo susama susamA, tiSNi sAgarovamakoDAkoDIo kAlo susamA, 46. do sAgarovamakoDAkoDIo kAlo susama dUsamA, 47. egA sAgarovamakoDAkoDI bAyAlIsAe vAsasahassehi UNiyA kAlo dUsama susamA, 48. ekkavI vAsasahassAI kAlo samA ekkacI vAsasahassAI kAlo dUsama- dUsamA / 46. puNaravi usacinIe ekkavIsa vAsarAsAI kAlo dUsama- dUsamA / 50. ekkavIsaM vAsasahassAI kAlo dUsamA / 51. egA sAgarovamakoDAkoDI bAyAlIsAe bAsasahasehiM UNiyA kAlo dUsama-susamA / 52. do sAgarovamakoDAkoDIo kAlo susama - dUsamA / 53. tiNi sAgarovamakoDAkoDIo kAlo susamA, cattAri sAgarodamakaDAkoDIko kaalomaa| 54. dasa sAgarovamakoDAkoDIo kAlo osappiNI, dasa sAgarovamakoDAkoDIo kAlo ussappiNI / 55. vIsaM sAgarovamakoDAkoDIo kAlo osappiNI ussappiNI ya / (060124) 56. kalAdhikArAdidamAha ( vR0 pa0 277 ) 57, 58. jaMbuddIve NaM bhaMte! dIve imIse osappiNIe susama samAe samAe uttimattAe, uttamAn tatkANApekSA AyuSkAdIna prAptA uttamArthaprAptA uttamakASThAM prAptA vA-prakRSTAvasthAM gatA tasyAm / ( vR0 pa0 277 ) 56. bharahssa vAsassa kerisae AgArabhAva paDovAre hotthA ? gopamA ! bahusamaramaNi bhUmibhAge hotyA / 60. se jahAnAmae - AliMgapukkhare ti vA, evaM uttarakuruvattabvayA neyavvA / 'Agipuzvare' ti munamukhapuTa uttarakuru vaktavyatA ca jIvAbhigamoktaMvaM dRzyA (jIvA0 pa0 3 / 57-621) | ( vR0 pa0 277 ) za06, u0 7, DhA0 107 181 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61. jAva se pUrva kor3A kariyo, etalA lage sarva ucariyo / teha kAla vidhe pahichANa, bharatakhetra viSe ima jANa // 12. tatva-tastha vihAM-vahAM tAhi bharata nAM khaMDa-khaMDa 2 mahi deze-deze na artha vicAra, khaMDa-khaMDa no aMza makAra // 62. tahi tahi no artha kaheja, deza-deza no aMza viSeja / nAM / ghaNAM uddAla koddAlAdi, vArU vRkSa vizeSa samAdhi // 64. jAva kusa vikasa vizuddha rUkha mUla huMtA kusadarbha, vikasa tRNamUla, teNe karI rahita 65. jAva chavidha manuSya vasaMtA, padmagaMdha kamalagaMdharvatA / mRgagaMdhA kastUrI sarIkha, tanu-sugaMdha vAsa tahatIka // 66. amamA mamata karone rahIta, tepatalI-teja-rUpa sahIta | sahA paMcamo nAma pichANa, samarthA eha artha sujANa / / aviruddha / taru-mUla / / 67. saNacArI maMdagativaMtA, utsuka bhAvarahita cAlatA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte! tAma, ima bolai gotama svAma // 68. chaThA zataka nau sAtamoM nhAla, kahI ekasau sAtamI DhAla / bhikkhu bhArImAla bhUSarAya, 'jaya jaza' sukha saMpati pAya / ghaSThate saptamoddekArthaH // 67 // 102 bhagavatI-jor3a DhAla 108 ihA 1. saptamudezA pekha // ne viSe bharata svarUpa vizekha | aSTamadeve hiva aM, pRthvI svarUpa 2. prabhu ! pRthvI ketI kahI ? jina kahai pRthvI aTTha ratnaprabhA yAvata bali sippArAva || 61. jAva tattha NaM bahave bhArayA maNussA maNussIo ya AsamaMta sarvati citi nisImaMtituti iti ramaMti lalaMti / 62. tIse NaM samAe bhArahe vAse tattha tattha dese - dese tatra tatra bhAratasya khaNDe khaNDe 'dese dese' khaNDAMze khaNDAMze / (40 10 278) 63. hi hi bahave ur3AyA kohAlA 'tahi tahi' ti dezasyAnte dezasyAnte uddAlakAdayo vRkSavizeSAH / ( vR0 pa0 278 ) 64. jAvasa visa visuddhA kuzAdarmA vikusAtvAdayaH pavizeSAstavi zuddhAni tadapetAni vRkSamUlAni - tadadhobhAgA yeSAM te tathA / ( 0 pa0 278 ) 65. jAva chavvihA maNussA aNusajjitthA, taM jahApahagaMdhA, miyagaMdhA, 'pamhagaMdha' tti padmasamagandhayaH 'miyagaMdha' tti mRgamada( vR0 pa0 278 ) gandhayaH / 66. amamA, tetalI, sahA, 'amama' tti mamakArarahitAH, 'teyatali' tti tejazca talaM ca rUpaM yeSAmasti te tejastalinaH, 'saha' tti sahiSNavaH samarthAH / ( vR0 pa0 278 ) 67. saNicArI ( 0 6135) (06 / 136) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / 'saNicAre' tti nai mandamutsukAyAcAyAccarantItye vaMzIlAH zanaizcAriNaH / ( vR0 pa0 270 ) 1. saptamoddezake bhAratasya svarUpamuktamaSTame tu pRthivInAM taducyate( vR0 pa0 278 ) 2. kati NaM bhaMte ! puDhavIo paNNattAo ? goyamA ! aTTha puDhavIo paNNattAo, taM jahA rayaNappabhA jAva IsIpabbhArA / (sa0 6 / 137) Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *jaya jaya jJAna jinendra noM re lAla (dhra padaM) 3. e ratnaprabhA pRthvItale re, chai prabhujo ! ghara jeha re, jinendra deva ! ghara AkAre hATa cha re lAla, artha samartha nahi eha re, sujANa sIsa ! 4. e ratnaprabhA pRthvI tale, chai bhagavaMtajI ! grAma ? jAva tihAM sanniveza chai ? artha samartha na Ama / / 5. chai prabha ! ratnaprabhA tale, bAdala je mahAmeha / pudagala meM sneha Upaja, mili varSA varSeha ? 6. jina bhAkhai haMtA atthi, tInaI pakaraMta / deva vaimAnika viNa karai, asura nAga thI huMta // 7. chai prabhu ! ratnaprabhA tale, bAdara ghana garjAra ? jina bhAkhai haMtA atthi, tInai karai tivAra / / 3. atthi NaM bhaMte ! imose rayaNappabhAe puDhavIe ahe gehA i vA? gehAvaNA i vA? goyamA ! No iNaThe smjheN| (za0 6 / 138) 4. asthi NaM bhaMte ! imIse rayaNappabhAe ahe gAmA i vA? jAva saNNivesA i vA? No iNaThe smtthe| (za0 6 / 136) 5. atthi NaM bhaMte ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe ahe orAlA balAhyA saMseyaMti ? saMmucchaMti ? vAsaM vAsaMti ? 6. haMtA atthi / tiNi vi pakareMti--devo vipakareti, asuro vi pakareti, nAgo vi pakareti / (za0 6 / 140) 7. asthi NaM bhate ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe bAdare thaNiyasadde ? haMtA atthi / tiNNi vi pakareMti / (za0 6 / 141) 8. asthi NaM bhaMte ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe ahe bAdare agaNikAe? goyamA ! No iNaDhe samaThe, nannattha viggahagatisamAvannaeNaM / (sh06|142) 6. nanu yathA bAdarAgnermanuSyakSetra eva sadbhAvAnniSedha ihocyte| (vR0 pa0 276) 10. evaM bAdarapRthivIkAyasyApi niSedho vAcyaH syAt pRthivyAdiSveva svasthAneSu tasya bhAvAditi / (vR0pa0 279) 11-12. satyaM, kintu neha yadyatra nAsti tattatra sarva niSidhyate manuSyAdivad (vR0 50 276) 8, chai prabha ! ratnaprabhA tale, bAdara agnIkAya ? jina kahai artha samartha nahIM, NaNNattha vigrahagati pAya / / soraThA 6. bAdara agnI jAna, manaSyakSetra mAheja h| te mATa pahichAna, niSedha kIdho ehnoN| 10. to bAdara-pRthvI kAya, pRthvyAdika svasthAna achai / piNa ratnaprabhA-tala nAMya, tehanoM niSedha kima nahi ? 11. satya, kiMtu iha sthAna, abhAva jiNa-jiNa vastu noN| tiNa-tiNa no pahichAna, niSedha saha noM nahi kiyo|| 12. ratnaprabhA-tala veda, manaSya mAtra abhAva cha / na kiyo ihAM niSedha, tima bAdara-pRthvI tnnoN| 13. jehanI pUchA kodha, tehanoM ihAM niSedha chai| vicitra sUtragati sIdha, tiNasa niSedha navi kiyo| 14. udaka vanaspatikAya, ghanodadhyAdika bhAva kara / tehanoM saMbhava thAya, tiNa sU tAsa niSedha nahi // 15. *cha prabha ! ratnaprabhA-tale, caMdima yAvata tAra / jina kahai artha tumhe kahyo, samartha nahiM chai ligAra / / 13. vicitratvAt sutragaterato'sato'pIha pRthivIkAyastha ne niSedha uktaH / (vR0 pa0 276) 14. apkAyavAyuvanaspatInAM tviha ghanodadhyAdibhAvena bhAvAnniSedhAbhAvaH sugama eveti / (vR0 pa0 276) 15. asthi NaM bhaMte ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe ahe caMdima jAva tArArUvA (saM0 pA0) / No iNaThe smtthe| (za0 6 / 143) *laya : dhIja kara sItA satI re lAla za0 6, u0 8, DhA0 108 183 Jain Education Intemational Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. prabhu ! ratnaprabhA tale, caMdrAdi krAMti jina kahai artha samartha nahIM, vali govama ', 17. ratnaprabhA ne viSe ko tima sagalo bIjI pRthvI nai viSe kahivo sarva 18. ima tIjI pRthvI tale, gavaraM deva asurakumAra karai vali, nAga thakI nahi huMta // zobhaMta ? pUcchaMta // soraThA 16. tIjI pRthvI heTha, nAgakumAra karai iNa pada karake neTha tAsa gamana naha vistAra / prakAra // karaMta / eha / / 20. ima cauvI pRthvI tale, NavaraM vaimAnika bAdala pramukha sahU karai, asura nAga na kareha // soraThA chai ! sodharma IzANa naiM nIce jina kahai artha samartha nahIM, vali 21. 'cauthI naraka makAra, asura tihAM jAvai nahIM / te mATai suvicAra, gamana vaimAnika nUMja chai // 22. padma-purAga majhAra, sIteMdra cauthI gayo / te milato suvicAra, eha vacana avalokatAM // (ja0 sa0 ) 24. prabhu nahIM / saMbhave // 23. *helI sahu pRthvI tale, deva meghAdi asura nAga na kareM tihAM tAsa gamana nahi karaMta / ta // gharAdika jeha ? goyama pUcheha // 25. mahAmeha bAdala pe prabhu! haMtA kahai jinarAya / / deva asura donU kare, nAga thakI na karAya // soraThA 26. camara taNI para joya, asura tihAM jAvai ache / nAga na jAne koya, azakta chai te kAraNaM // 27. gAja zabda piNa ema deva asura donU kreN| nAga kare nahi tema sodharma meM IzAna tala // 28. * prabhu ! bAdara pRthvIkAya che, bAdara agnIkAya ? jina kahai artha samartha nahIM, paNNatva vigrahagati pAya // *laya : dhIja kareM sItA satI re lAla 184 bhagavatI jor3a 16. asthi NaM bhaMte ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe ahe caMdAbhAti vA? sUrAbhA ti vA ? No iTThe samaTThe / 17. evaM doccAe puDhavIe bhANiyavvaM, 18. evaM taccAe vi bhANiyavvaM, navaraM devo vi pakareti, asuro vi pakareti, no nAgo pakareti / 16. 'nA nAo' tti nAgakumArasya tRtIyAyAH pRthivyA adhogamanaM nAstItyata evAnumIyate / ( vR0 pa0 279) 20. bIe evaM navaraM devo enako pakareti no asuro no nAgo / 23. evaM heTThillAsu savvAsu devo pakareti / ( za0 6 / 144 ) caturthyAdInAmadho'sura kumAranAgakumArayo rgamanaM nAstItyanumIyate / ( vR0 pa0 209) 24 asthi NaM bhate ! sohammIsANANaM kappANaM Ahe gehA i vA ? gehAvaNA i vA ? No iTThe samaTThe / 25. atthi NaM bhaMte ! orAlA balAhyA ? haMtA asthi / devo pakareti, asuro vi pakareti, no nAo / 26. saudharmezAnayostvadho'suro gacchati camaravat, na nAga (00271) (06146) kumAraH azaktatvAt / 27. evaM bhaNidavi / ( za0 6 / 145 ) 28. asthi kAe ? bhaMte! bAdare pur3havIkAe ? bAdare agaNi poTThe samaTThe, namratva viggagatisamAvannaeNaM / ( za0 6 / 147 ) Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 26. 'kalpa viSe ratnAdi, teha taNI pUchA nathI / prazna kalpa tala vAdi, tala piNa aMtara rahita - // 30. Agala piNa ima tAhi, kalpa viSe apa Adi hai| tehanIM pUchA nAMhi, tala pUchA sahu sthAnake // 31. bAdara pRthvI teja, sudharmA ne IzANa tala / pragaTa niSedha kaheja, asvasthAnapaNAM thkii| 32. vanaspatI apa vAya, tAsa niSedha kiyo nathI / udadhi pratiSThita tAya, apa' vaNa' nAM saMbhava thkii| 33. bAdara vAUkAya, sarva loka AkAza naaN| chidra viSe kahivAya, tiNa saM te piNa saMbhavai // 34. manuSyakSetra rai mAMya, bAdara agni svabhAva cha / tiNa kAraNa kahivAya, dona kalpa tale nathI / 35. bihuM kalpa tala tAhi, bAdara pRthvI noM tihAM / sva sthAnaka chai nAMhi, tiNa saM niSedha tehnoN| 36. tiNa kAraNa pahichAna, bAdara bihUM niSedhiyA / jAtA bIje sthAna, vigrahagatiyA pAmiya' / / (ja0 sa0) 37. *cha prabha ! caMdrAdika tihAM, artha samartha na thAya / __ chai prabha ! grAmAdika valI, jina kahai e piNa nAMya / / 37. atthi NaM bhaMte ! caMdima-sUriya-gahagaNa-nakkhatta-tArA rUvA? No iNaThe smtthe| (za0 6 / 148) asthi NaM bhaMte ! gAmA i vA? jAva saNNivesA ivA? No iNaThe smtthe| (za0 6.146) 38. atthi NaM bhaMte ! caMdAbhA ti vA ? sUrAbhA tivA? goyamA ! No iNaThe samaThe / 36. evaM saNaMkumAra-mAhiMdesu, navaraM----devo ego pakareti / evaM baMbhaloe vi / 38. chai prabhu ! bihu kalpa nai talai, caMdrAdika nI krAMti ? jina kahai artha samartha nahIM, tiNa meM ma jANo bhrAMti // 36. sanatakumAra mAheMdra naiM, imahija NavaraM vizekha / deva eka varSAdi karai, evaM brahma piNa dekha / 40,41. ihAtidezato bAdarAbbanaspatInAM sambhavo'numIyate sa ca tamaskAyasadbhAvato'vaseya iti / (vR0 pa0 276) soraThA 40. tRtIya turya brahma soya, ghanavAya AdhAre acha / tasu tala apa kima hoya? vanaspati vali kima havai ? 41. saMbhava tAsa jaNAya, tamaskAya sadbhAva thii| atideza thakI kahivAya, vRtti viSe e nyAya cha / 42. *brahma Upara je kalpa chai, tehana tala piNa ema / bAramAM kalpa lagai karai, deva varSAdika tema / / 43. bAdara apa agni vaNassai, pUchevo trihaM jANa / __ aNNaM taM ceva pATha cha, anya timaja pahichANa // *laya : dhIja kara sItA satI re lAla 1. apkAya 2. vanaspatikAya / 42, evaM baMbhalogassa uri savvehiM devo pakareti / 'savvehi' ti acyutaM yAvadityarthaH / (vR0 pa0 276) 43. pucchiyavvo ya bAdare AukAe, bAdare agaNikAe, bAdare vnnssikaae| aNNaM taM ceva / (za0 6 / 150) za06, u08, DhA0 108 185 Jain Education Intemational Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA e trihuM // tiko / nahIM // 44. aNNaM taM caiva vAya, anya timaja e vaca thakI / apa agni vaNassaikAya, niSedha e tInU taNo // 45. chaTho sAtamo joya, vali sahasAraja AThamoM apa vAyU avaloya, ubhaya pratiSThita 46. e trihuM tala ghanavAya, aMtara-rahita achai tiNa sU tamu tala tAya apane vanaspatI 47. navamAM thI avadhAra, aSTAdaza suraloka je / AkAza taNeM AdhAra, tasu tala nahiM apa vaNassai / / graiveyaka Adi IsipamArA aMta laga / pUrve kahyA gRhAdi ehaneM piNa kahivA timaja // 49. vahAM vAcanA mAMhi na kA to piNa te niSedha kariyA tAhi, eha artha se vRtti 45. tathA 1 50. hiva pRthvI apa Adi je jihAM bhAvI te kahiyA artha susAdhi, saMgrahaNI gAvA 51. tamaskAya kahivAya, prakaraNa pUrva kahyA anaMtaroktaja tAya, sodharmAdika saha / meM // prataM / hi // 52. agnI pRthvI kAya, bAdara nI pUchA kiyAM / jina kahai e bihuM nAMya, NaNNattha vigrahavaMta huvai // 156 bhagavatI-jor3a viSe / paMcake // naiM 53. agnikAya pahichANa, ratnaprabhAdika pUchA pramukhaja jANa, jina kahe artha samartha 54. je bAdara apakAya, seka vanaspatI pUchA kI tAya, uttara ema jaNAya 55. brahma Uparai teha, kalpa ache tehaneM tInU e na kaheha, iNa gAthA ne nyAya kara // bAdara aSkAya, teU vanaspatI kRSNarAji raM mAMya e tInU kahiye tale / 56. tathA tale / nahIM // taNI / chai // vatI / nahIM / 44. 'annaM taM ceva' tti vacanAnniSedhazca / ( vR0 pa0 209) 48, 49. tathA graiveyakAdISatprAgbhArAnteSu pUrvoktaM sarvaM gehAdikamadhikRtavAcanAyAmanuktamapi niSedhatoyeya(40 10 209) miti / 20. atha pRthivyAdayo me dhyeya yA''ha saMgrahAca ( vR0 pa0 276 ) 51. tamukAe kappapaNae, 'tamukAe'ti tamaskAyaprakaraNe prAgukte 'kappapaNae tti anantaroktasaudharmAdidevalokapaJcake / ( vR0 pa0 276) 52. agaNI puDhavI ya asthi gaM bhaMte! bAdare puDhavikAe bAdare ai kAe ? no iNaTThe samaTThe, naNNatthaviggagatisamAvannaeNaM / ( vR0 pa0 279 ) 53. aNi puvI | 5456. te vasAI kapNuvazmikanhAI // ( saMgahaNI - gAhA 6 / 150 ) atthi NaM bhaMte ! bAdare AukAe bAyare teukkAe bAyare vaNassaikAe ? No iTThe samaTThe / ityAdinA'bhilApena, keSu ? ityAha--'kaSNuparima' tti kalpapaJcakoparitanakalpasUtreSu tathA phaharAI ti prAyuste kRSNa rAjIsUtra iti / ( vR0 pa0 276 ) Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalpa achai tehaneM vanaspatI varjI 57. brahma ihAM // uparalA jANa, apa teU pahicAna, 58. saMtaka pramukhaja tIna, to ki nyAya sucIna, 56. trihuM kalpa tala vAya, apa vAyU AdhAra chai / varjI apa meM vaNassa || aMtara-rahita ache tihA 60. navama kalpa thI soya, saha tasu tala apa iNa nyAya, apa vaNassaI niSedha | AkAza pratiSThitA / taNo niSedha hai // Ayu-baMdha teja Ayu baMdha no pravara // / te mATe avaloya, e trihuM 61. kahyA bAdara apa Adi, te mATe hiva sAdhi, sUtra 62. *katividha prabhu ! Ayu-baMdha kahyo ? jina bhAkhe Ayu-baMdha / SaTa prakAre parUpiyo, kahiye tehanI saMdha | yatanI 63. jAti nAma nihatta susaMca, jAti ekeMdriyAdika paMca | tehija nAma kahitAM avaloya, nAma karma nIM prakRti joya // 64. tara uttara prakRti vizeSa athavA nAma kahito vRtti lekha | je jIva taNAM pariNAma, tiko jAti nAma che tAma // 65. teNe saMghAte nidhatta niSeka, karma pudgala noM je pekha / samaya - samaya pahichANa, pahicAna, anubhavanArthe racanA jANa // 66. eNe racanAI thApyo je Ayu te jAti nAma nihatAvu / 1 e prathama Ayu-baMdha kahiyai, hivai bIjA no lekho lahiyai // 67. gati nAma nihatta Ayu dhAra, gati nArakAdika je cyAra / tehija nAma karma nIM dekha kahI uttara prakRti vizekha | 65. teNe saMcAte nidhata kahAI, anubhavana karma racanAI / eNe prakAre thApyo je Ayu, te gatinAma nihattAyu // 69. sthiti nAma nihatAyu joya sthiti te rahivUM hoya / kiNahi vaMchita bhava hai mAMya jIva karmakartA kahivAya // 70 tathA Ayu karma kara jeha rahiyU~ te sthiti kaheha / tehija nAma pariNAma te dharma, tiko sthiti nAma e mamaM / / 71. ti karike viziSTa nicata, anubhavana nI racanA upata / jeha Ayu karma dala kahA, te svivinAmanihatA // 72. athavA sthiti rUpa je jANa, nAma kahitAM karma dahicANa / te sthiti nAma che tAma, nAma zabde karma sahu ThAma / 73. teNe sAtha niSeka, bhogavivA nI racanA saMpekha / sthitinAmanihatA // rIta thApyo je Ayu te 3 tale / * laya dhIja kareM sItA satI re lAla 760. brahmaloko paritanasthAnAnAmI yo'bhyana spatiniSedhaH sa yAnyabvAyupratiSThitAni teSAmadha AnantaryeNa vAporeva bhAvAdAkAmapratiSThitAnAmAkA zasyaiva bhAvAdavagantavyaH agnestvasvasthAnAditi / ( vR0 pa0 279 ) 61. anantaraM vAdakAyAdayo'bhihitAste nAyubandhe sati bhavantItyAyurvandhasUtram -- ( vR0 pa0 276 ) 62. kativi te 1 goyamA ! chavi AuyabaMdhe paNNatte, taM jahA - 63. jAtinAmanihattAue, jAtiH -- ekendriyajAtyAdiH paJcadhA saiva nAmeti-nAmakarmaNaH / ( vR0 pa0 280 ) 64-66. uttaraprakRtivizeSo jIvapariNAmo vA tena saha nidhattaM --- niSiktaM yadAtajAtinAmanidhatAyu niSekazca karmalAnAM pratisamayamanubhavanArthaM raca( vR0 10 280) neti / 67.68. matinAmanihattAue, gatiH - narakAdikA caturdhA zeSaM tathaiva / ( vR0 pa0 280 ) 62.70. ThitinAmanihattAue, nAma / sthitiriti yatsthAtavyaM kvacid vivakSitabhave jIvenAyuH karmaNA vA seva nAma pariNAmo dharmaH sthiti( vR0 pa0 280 ) 71. tena viziSTa cittaM yadAyurdanikarUpaM tat sthitinAmanicatAyuH / ( vR0 pa0 280 ) 72,73. nAmazabda: sarvatra karmArtho ghaTata iti sthitirUpaM nAma - nAmaka sthitinAma tena saha nidhattaM yadAyustasthitinAmaniSattAti / ( vR0 10 280) za06, u08, DhA0 108 187 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74. avagAhaNA nAma te tAya, zarIra audArikAdi kahAya / tehana nAma audArika Ada, zarIra nAma karma te lAdha / / 75. teha avagAhaNA nAma jANa, athavA avagAhaNA rUpa pichANa / nAma kahitAM pariNAma vicAra, teha avagAhaNA nAma dhAra / / 76. teNe saMghAte nidhatta je Ayu, te avagAhaNAnAmanidhattAyu / e cautho Ayu-baMdha joya, hivai pAMcamo kahiye soy|| 77. pradezanAmanihattAyu, pradeza Ayu dravya kahAyu / nAma tathAvidha pariNatti, teha pradeza nAma uppatti / / 74,75. ogAhaNAnAmanihattAue, avagAhate yasyAM jIva: sA'vagAhanA-zarIraM audArikAdi tasyA nAma-audArikAdizarIranAmakarmetyavagAhanAnAma avagAhanArupo vA nAma-pariNAmo'vagAhanAnAma / (vR0 pa0 280) 76. tena saha yannidhattamAyustadavagAhanAnAmanidhattAyuH / (vR0 pa0280) 77. paesanAmanihattAue, pradezAnAM-AyuH karmadravyANAM nAma-tathAvidhA pariNatiH pradezanAma / (vR0 pa0 280) 78. pradezarUpaM vA nAma-karmavizeSa ityarthaH pradezanAma tena saha nidhattamAyustatpradezanAmanidhattAyuriti / (vR0 pa0 280) 76. aNubhAganAmanihattAue / anubhAga-AyurdravyANAmeva vipAkastallakSaNa eva nAma-pariNAmo'nubhAganAma / (vR0pa0280) 50. anubhAgarUpaM vA nAmakarma anubhAganAma tena saha nidhattaM yadAyustadanubhAganAmanidhattAyuriti / (vR0 pa0 280) 78. tathA pradezarUpaja tAya, nAma kahitAM karma kahivAya / teNe sAtha nidhatta je Ayu, te pradezanAmanidhattAyu // 76. anabhAganAmanihattAyu, anabhAga vipAka je Ayu / tehija nAma pariNAma pichANa, te anubhAga nAma jANa / / 80. tathA anubhAga rUpa jANa, nAma kahitAM karma pahichANa / teNe sAtha nidhatta je Ayu, te anubhAganAmanihattAyu / / soraThA 81. ihAM koI prazna AkhyAta, jAtyAdi nAma karma kari / / . kahyA Ayu saMghAta, kiNa arthe e vAratA? 82. tasU uttara kahivAya, pradhAnapaNoM Aya taNo / dekhAr3ivA nai tAya, Ayu sahita jAtyAdikaH / / 83. narakAdika noM jANa, Ayu udaya pAme chate / jAtyAdika pahichANa, nAma karma noM udaya chai / / 84. narakAdi Aya lAdhi, prathama samaya je vedato / paMceMdriya jAtyAdi, tasu sahacArI udaya cha / 81. atha kimarthaM jAtyAdinAmakarmaNA''yuvizeSyate ? (vR0 pa0 280) 82. ucyate, AyuSkasya prAdhAnyopadarzanArtham / (vR0pa0 280) 83. yasmAnnArakAdyAyurudaye sati jAtyAdinAmakarmaNAmudayo bhavati / (vR0pa0 280) 84. nArakAyuH prathamasamayasaMvedana eva nArakA ucyante tat sahacAriNAM ca paJcendriyajAtyAdinAmakarmaNAmapyudaya iti / (vR0 pa0 280) 85. daMDao jAva vemANiyANaM / (za0 6 / 151) 85. *imahija nAraka naiM kahyo, chavavidha Aya baMdha / ___ yAvata vaimAnika lagai, e daMDaka sarva saMbaMdha // 86. atha karmavizeSAdhikArAttavizeSitAnAM jIvAdi padAnAM dvAdaza daNDakAnAha- (vR0 pa0 280) 56. karma vizeSa kahyo hivai, karma-vizeSita jIva / ___ narakAdika je pada taNAM, daMDaka bAra khiiv|| soraThA 87. he prabha ! syaM baha jIva, jAtinAma nidhattA achai ? ehanoM artha atIva, citta lagAI saaNbhlo|| 87. jIvA NaM bhaMte ! ki jAtinAmanihattA ? * laya:dhIja kara sItA satI re lAla 188 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Education International Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekeMdrI Adi nighata niSeka lAdhi, 88. jAti nAma artha kahiyai karama / athavA baMdha baMdha viziSTa kRta // 86. gatinAmanidhattA jANa, jAva anubhAga nAma nidhattA ? jina kahai cha pichANa, daMDaka jAva bemANiyA | 10. jAtinAma nihatAjyA he prabhu! chai bahu jIva / jAva anubhAganAma nihattAjyA ? hiva jina uttara kahIva // 61. che jAtinAma nighatAuyA, jAya chaTho piNa joya / anubhAganAma nihattAuyA daMDaka covIse hoya // soraThA 12. jAti nAma saMghAta nighata teha bhaNI AkhyAta, AbU jiNa kiyo / jAtinAma nihattAuyA // 93. ima gati sthiti anya Adi, ihavidha kahiyA bola paTa / vali kahivA narakAdi SaTa SaTa bola sahU taNAM / / 94. iNa prakAra kari hoya, dvAdaza daMDaka ehanAM / AkhyA e dhura doya, saMkhyA pUraNa vali kahai / 15. daMDaka prathama vidvAna, jAtinAmanihattA kahyo / dUjo ihavidha jANa, jAtinAmanihatAuyA ? 26. he prabhu! syUM bahu jIva jAtinAmaniutA ache ? daMDaka tRtIya tRtIya kahIva, artha suNo hiva ehanoM // 17. jAtinAma karma jeNa, karma jeNa, niyukta tathA vedavA teNa, pahuMcAvyo nikAcita bAMdhiyo / ima anya piNa // 18. he prabhu! syUM bahu jIva, jAtinAmaniuttAuyA ? daMDaka turya kahIva, artha guNo hiva ehanoM // 66. jAti nAma karma sAtha, nikAcita AyU kiyo / athavA jeha vikhyAta, vedaNa mAMDayo anya ima // 100. paMcama daMDaka jAti gotra je nidhatA / ima gati gotra nidhatta ityAdika tasu artha hiva // 101. jAti ekeMdrI Adi, tasu yogya nIca gotrAdi je / te nidhatta saMvAdi, saMvAdi jAti gotra je nidhattA // vatta, J * laya : dhoja kareM sItA satI re lAla 8. gatinAmanihatA ? jAna (saM0 pA0) aNubhAganAma nihatA ? goyamA ! jAtinAmanihattA vi jAva aNubhAganAmanihattA vi / daMDao jAva vemANiyANaM / ( 0 6 / 152) 10. jIvA bhaMte! ki jAtinAmanihAyA ? jAva aNubhAganA manihattAuyA ? 61. gomA ! jAtinAmanihattAuyA vi jAva aNubhAga nAmanihatApAvi daMDao jAva vemANiyANaM / (za0 6 / 153) 12. jAtinAmnA saha nighattamAyuryaiste jAtinAmanidhattAyuSaH, ( 0 pa0 201) 93. evamanyAnyapi padAni, ayamanyo daNDakaH / ( vR0 pa0 281 ) 14. evaM ee dumAlA bhAgidA amunA prakAreNa dvAdaza daNDakA bhavanti, tatra dvAvAdya darzitAvapi saMkhyApUraNArthaM punardarzayati / (40 10 201) 65. jIvA NaM bhaMte! ki jAtinAmanihatA ? jAtinAma nihatAyA ? 66. jIvA NaM bhaMte ! ki jAtinAmaniuttA ? 97. tatra jAtinAma niyuktaM nikAcitaM vedane vA niyuktaM 68. jAtinAmaniuttAuyA ? nitarAM yuktaM saMbaddha ste jAtinAmaniyuktAH ( vR0 10 281 ) 66. tatra jAtinAmnA saha niyuktaM - nikAcitaM vedayitumArabdhaM vA''yuryaiste tathA / ( vR0 pa0 281 ) 100. jIvA NaM bhaMte ! ki jAtigoyanihattA ? 101 tatra jAte ekendriyAdikAyA yaducitaM gotraM-nIcaMgautrAdi tajjAtigotraM tanidhattaM te jAtiyotranighattA: ( vR0 pa0 281 ) za0 6, 408, DhAla 105 156 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102. jAtigoyanihattAuyA ? 103. tatra jAtigotreNa saha nidhattamAyuyaste jAtigotranidhattAyuSaH / (vR0pa0 281) 104. jIvA NaM bhate ! ki jAtigoyaniuttA? 105. tatra jAtigotraM niyuktaM yaste tathA / (vR0 pa0 281) 106. jAtigoyaniuttAuyA ? 107. tatra jAtigotreNa saha niyuktamAyuyaste tathA evmnyaanypi| (vR0 pa0 821) 108. jIvA NaM bhaMte ! ki jAtinAmagoyanihattA ? 102. chaTho daMDaka eha, jAtigotanidhattAuyA / ityAdika SaTa jeha, tAsa artha nisuNo hivai // 103. jAti ekeMdrI Ada, tasu yogya gotra karine sahita / nidhatta Aya bAdha, jiNa kIdho ima anya piNa / / 104. saptama daMDaka jAna, jAti gotra je niuttA / gatigotraniuttA mAna, ityAdika tasU artha hiva / / 105. jAti ekeMdrI Adi, tasU yogya nikAcyo gotra jiNa / te jAtigotrani uttAdi, niuttA teha nikAcita / 106. aSTama daMDaka eha, jAtigotraniuttAuyA / ityAdika SaTa jeha, artha tAsa nisuNo hivai // 107. jAti ekeMdrI Ada, gotra saMghAte jIva jiNa / Ayu nikAcyo bAdha, ima bIjA piNa jANavA / / 108. navamoM daMDaka bhAla, jaatinaamgotrnidhtaa| ima gati pramukha nihAla, artha tAsa nisuNo hivai|| 106. jAti jogya je nAma, anaiM gotra kari sahita tiNa / je nidhatta kiyo tAma, te jAtinAmagotranidhattA / / 110. dazamoM daMDaka dekha, jAtinAmagotranidhattAuyA / ityAdika SaTa pekha, hivai artha ehanoM kahUM // 111. jAti yogya. je nAma, anai gotra kari sahita tiNa / je nidhatta Ayu tAma, te jAtinAmagotranihattAuyA / / 112. daMDaka gyArama eha, jaatinaamgotrniuttaa| gati pramukha ima leha, tAsa artha kahiyai hivai / / 113. jAti yogya je nAma, anai gotra kari sahita tiNa / kiyo nikAcita tAma, te jAtinAmagotraniuttA / / 114. jo dvAdazama kahIva, teha taNo vistAra hiva / he prabhu ! syU bahu jIva, jAtinAmagotraniuttAuyA ? 115. jAva chaTho anabhAganAmagotraniuttAuyA? uttara prazna jima mAga, daMDaka jAva vemANiyA / 106. tatra jAtinAma gotraM ca nidhattaM yaste tathA / __ (vR0pa0 281) 110. jaatinaamgoynihttaauyaa| 111. tatra jAtinAmnA gotreNa ca saha nidhattamAyuyaste tthaa| (vR0pa0 281) 112. jIvA NaM bhaMte ! ki jAtinAmagoyaniuttA ? 113. tatra jAtinAma gotra ca niyuktaM yaste tathA / (vR0 50 281) 114. jAtinAmagoyaniuttAuyA ? 115 jAva aNubhAganAmagoyaniuttAuyA ? goyamA ! jAtinAmagoyaniuttAuyA vi jAba aNubhAganAmagoyaniuttAuyA vi / daMDao jAva vemaanniyaannN| (za0 6 / 154) 116. tatra jAtinAmnA gotreNa ca saha niyuktamAyuyaiste tthaa| (vR0pa0 281) 116. jAti yogya je nAma, anai gotra kari sahita tiNa / Ayu nikAcyo tAma, te jAtinAmagotraniuttAuyA / 117. daMDaka bAramoM jeha, dhura pada noM e artha chai / ima gati pramukha suleha, kahivA sarva vicAra nai / 118. e jAtyAdika jANa, nAma gotra saha Ayu phuna / bhava upagrahe pichANa, pradhAnapaNuM kahivA bhaNI // 118. iha ca jAtyAdinAmagotrayorAyuSazca bhavopagrAhe prAdhAnyakhyApanArtha yathAyogaM jIvA vizeSitAH / (vR0 pa0 281) 119. vAcanAntare cAdyA evASTo daNDakA dRzyanta iti / (vR0pa0281) 116. anya vAcanA mAMya, AdiIja je daMDaka ATha dikhAya, vRttikAra ihavidha AkhiyA / kahyo / 160 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120. pUrve e pahichANa, jIva sva dharma thakI khyaa| lavaNodadhi hiva jANa, kahiyai te sva dharma thii| 121. *he prabhu! lavaNasamudra te, syUussitodae hoya ? Urdhva udaka jala-vRddhi chai, ke sama jala chai soya ? 120. pUrvaM jIvAH svadharmataH prarUpitAH; atha lavaNasamudraM sva dharmata eva prarUpayannAha- (vR0pa0 281) 121. lavaNe NaM bhaMte ! samudde ki ussiodae ? patthaDo dae? 122. khabhiya jala vela vasa thakI, moTA kalasa pAtAla / teha viSe vAya thakI, jala kSobha pAmai asarAla? 123. akhabhiya jala kSobha nAM lahai ? e cihaM prazna prasiddha / jina bhAkhai lavaNodadhe, Urdhva udaka nI vRddha / 124. patthaDodae sama jala nahIM, khabhiya jala e hoya / akSobhita jala piNa nahIM, uttara e avaloya // 125. prAraMbhI e pATha thI, jima jIvAbhigama majhAra / yAvata tiNa arthe karI, dvIpa samudra aDhI dvIpa bAra / / soraThA - 126. jAva zabda meM eha, jima lavaNodadhi prazna cihaM / tima cihuM prazna pUcheha, aDhI dvIpa bAhira udadhi / ucchitodaka: UddharvavRddhigata jala:,....."patthaDodae' tti prastRtodaka samajala ityarthaH / (vR0 pa0 281,282) 122. khubhiyajale ? velAvazAt, belA ca mahApAtAlakalazagatavAyukSobhAditi / (vR0pa0 282) 123. akhubhiyajale ? goyamA ! lavaNe NaM samudde ussiodae / 124. no patthaDodae, khubhiyajale, no abhiyajale / (za0 6 / 155) 125. itaH sUtrAdArabdhaM tadyathA jIvAbhigame (103783, 784) tthaa'dhyetvym| (vR0pa0 282) 126. jahA NaM bhaMte ! lavaNasamudde ussiodae, no pattha Dodae. khubhiyajale, no akhubhiyanale, tahA NaM bAhiragA samuddA ki ussiodagA? patthaDodagA? khubhiyajalA ? akhubhiyajalA? 127. goyamA ! bAhiragA samuddA no ussiodagA, patthaDodagA; 128. no khubhiyajalA, akhubhiyajalA puNNA puNNappamANA, 127. jina kahai udadhi sujoya, aDhI dvIpa re bAralai / ussitodagA na hoya, patthaDodagAja samajalA / / 128. kSobhita-jalA ma jANa, chai te akSobhita-jalA / pUrNA pUrNa-pramANa, jala bhara yA UNAM nahIM // 126. volaTTamANA jAna, ati bharidai jala nIkalai / ___ vosaTTamANA mAna, pracurapaNe vardhamAna jala // 130. samo bharyo ghaTa jeha, tehanI, pari tiSTha acha / vali gotama pUcheha, citta lagAI sAMbhalo / / 131. lavaNasamudre bhaMta ! bahu mahAbAdala sneha huvai / / vali varSA varasaMta ? jina bhAkhai haMtA atthi / / 126. volaTTamANA, vosaTTamANA / 130. samabharaghaDattAe ciTThati / (za0 6 / 156) 132. jima lavaNodadhi meha, tima bAhiralai udadhi h| artha samartha nahiM eha ? gotama kahai kiNa artha prabhu ! ? 133. samudra jeha pichANa, aDhI dvIpa rai bAralA / pUrNA pUrNa-pramANa, yAvata ghaTa jima jlbhRtaa|| * laya : dhIja kara sItA satI re lAla 131. atthi NaM bhaMte ! lavaNasamudde bahave orAlA balA hayA saMseyaMti ? saMmucchati ? vAsaM vAsaMti ? haMtA asthi / (za0 6.157) 132,133. jahA NaM bhaMte ! lavaNasamudde bahave orAlA balAyA"tahA NaM bAhiragesu vi samuddesu vAsaM vAsaMni ? No iNaThe smtthe| (za0 6 / 158) se keNaTheNaM bhaMte! evaM buccai-bAhiragA NaM samuddA puNNA jAva samabharaghaDatAe ciTThati ? za0 6, u08, DhA0 108 161 Jain Education Intemational Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134. goyama! bArale (samudra) soya, udaka-joNiyA jIva bahu / pudgala piNa avaloya, udakapaNe upajai acha / 134. goyamA ! bAhiragesu NaM samuddesu bahave udagajoNiyA jIvA ya poggalA ya udagattAe vakkamaMti, viukka maMti, cayaMti, uvacayaMti / 135. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai-~-bAhirayA NaM samuddA puNNA puNNappamANA volaTTa mANA / 136. vosaTTamANA samabharaghaDatAe ciTThati, 135. tiNa arthe ima jANa, dvIpa samudra je bAralA / pUrNA pUrNa-pramANa, volaTTamANA piNa kahyA / / 136 vosaTTamANA pekha, pracarapaNe vardhamAna jala / sama jala mRta ghaTa dekha, tehanI pari tiSThe tike // 137 *saMThANa thI ikavidha kahyA, ratha cakravAla AkAra / vidhAna teha svarUpa noM, karivU jasu avadhAra' // 138. jAvata tirachA loka meM, asaMkha dvIpodadhi haMta / svayaMbhUramaNa chehar3e kahyo, aho zramaNa AukhAvaMta ! 136. he prabhu! dvIpa samudra nAM, kitA parUpyA nAma ? jina kahai zubha nAma loka meM, svastikAdika abhirAma // 140. rUpa achai zubha jetalA, zukla pItAdika athavA je rUpavaMta cha, devAdika 141. gaMdha achai subha jetalA, sugaMdha nA bahu athavA kapUrAdika kahyA, e gaMdhavaMta jeha / varNeha / / bheda / saMveda / / 137. saMThANao egavihivihANA, ekena 'vidhinA' prakAreNa cakravAlalakSaNena vidhAnaMsvarUpasya karaNaM yeSAM te ekavidhividhAnAH / (vR0pa0282) 138. jAva assi tiriyaloe asaMkhejjA dIva-samuddA sayaMbhUramaNapajjavasANA paNNattA samaNAuso! (za0 6 / 156) 136. dIvasamuddA NaM bhaMte ! kevatiyA nAmadhejjehi paNNattA ? goyamA ! jAvatiyA loe subhA nAmA, svastikazrIvatsAdIni (vR0 pa0 282) 140. subhA rUvA, zuklapItAdIni devAdIni vaa| (vR050282) 141. subhA gaMdhA, surabhigandhabhedA: gandhavanto vA karpUrAdayaH / (vR0 pa0 282) 142. subhA rasA, madhurAdayaH rasavanto vA zarkarAdayaH / (vR0pa0 282) 143. subhA phAsA, mRduprabhRtayaH sparzavanto vA navanItAdayaH / (vR0pa0 282) 144. evatiyA NaM dIvasamuddA nAmadhejjehiM paNNattA / evaM neyavvA subhA nAmA uddhAro, pariNAmo, savva jIvANaM (uppAo) (za0 6 / 160) . 142. rasa achai zubha jetalA, madhurAdika rasa svAda / athavA rasavaMta jANavA, sAkara pramukha ahalAda / / 143. pharza achai zubha jetalA, mRdu pramukha suvizAla / athavA pharzavaMta jANavA, mAkhaNa pramukha nihAla / 144. nAma itA dvIpa samudra nAM, jANavA ima zubha nAma / uddhAra meM pariNAma te, sahu jIva UpanAM tAma / / * laya : dhIja kara sItA satI re lAla 1. prastuta DhAla kI 137 vIM gAthA jisa pATha ke AdhAra para hai, aMgasuttANi bhAga 2 sh06|156 meM usake Age yaha pATha hai . 'vitthArao aNegavihivihANA duguNA duguNappamANA' saMbhava hai jayAcArya ko upalabdha Adarza meM yaha pATha nahIM thA, isalie isa pATha kI jor3a nahIM hai| 192 bhagavatI-jora Jain Education Intemational Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 145. uddhAra artha kaheha, dvIpa samadra taNAM prabha ? uddhAra samaya kareha, kitA kahyA ? taba jina kahai / / 146. jitA aDhAI jAna, uddhAra sAgaropama taNAM / uddhAra samayA mAna, dvIpa samudraja etalA // pannattA? 145. dIvasamuddA NaM bhaMte ! kevaiyA uddhArasamaeNaM (vR0 pa0 282) 146. goyamA ! jAvaiyA aDDAijjANaM uddhArasAgarovamANaM uddhArasamayA evaiyA dIvasamuddA uddhArasamaeNaM pnnttaa| (vR0 pa0 262) 147. yenakena samayena ekaikaM vAlAgramuddhiyate'sAvuddhArasamayaH / (vR0 pa0 282) 147. samaya-samaya ika eka, khaMDa kADhe palya mAMhi thii| khAlI thAya vizekha, uddhAra palya kahI tasu // 148. palya dasa kor3Akor3a, ika uddhAra sAgara huvai / teha aDhAI jor3a, uddhAra sAgara nAM samaya / / 146. te samaya pramANa sujor3a, dvIpa samadraja etalA / palya pacIsa kor3Akor3a, samaya-samaya khaMDa kADhiyai / / 150. pariNAma te ima tAma, syU prabhu! dvIpa samudra te / pRthvI apa pariNAma, jIva poggala pariNAma cha ? 151. taba bhAkhai jina svAma, pRthvI apa pariNAma hai| jIva taNU pariNAma, pudgala no pariNAma piNa / / 152. savva sahu jIvANaM ema, dvIpa samudra viSe prANAdi tema, upanA kAya prabhu ! chahuMpaNe ? 150. dIvasamuddANaM bhaMte ! kiM puDhavipariNAmA Aupari. NAmA jIvapariNAmA poggalapariNAmA ? (vR0 pa0 282) 151. goyamA ! puDhavipariNAmAvi AupariNAmAvi jIvapariNAmAvi poggalapariNAmAvItyAdi / (vR0 pa0 282) 152. dIvasamuddesu NaM bhaMte ! savvepANA4 puDha vikAiyattAe jAva tasakAiyattAe uvavannapuvvA ? (vR0 pa0 282) 153. haMtA goyamA ! asaI aduvA aNaMtakhutto tti / (vR0 pa0 282) 154. dIvasamuddA NaM bhaMte ! ki puDhavipariNAmA........ / (jIvA0pa0 3 / 674, 675) 155. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti / (6 / 161) 153. haMtA kahai bhagavaMta, asakRta-vAra aneka je / athavA vAra anaMta, sagalA jIva samapanA / / 154. jIvAbhigama joya, varNana dvIpa samadra noN| jihAM saMpUrNa hoya, tihAM thakI e Akhiyo / 155. *sevaM bhaMte! aMka ar3asaTha taNo, ekasau AThamIM DhAla / bhikkha bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' maMgalamAla / SaSThazate aSTamoddezakArthaH // 6 / 8 / / DhAla : 106 dahA 1. jIva pRthavyAdikapaNe, pUrva kAla suvizeSa / dvIpAdike samuppanA, Akhyo aSTamadeza / / 2. teha UpanAM nai prathama, karma taNo baMdha hoya / navama udeze Adi e, karma-baMdha avaloya // * laya : dhIja kara sItA satI re lAla 1. dvIpAdiSu jIvAH pRthivyAditvenotpannapUrvA ityaSTamoddezake uktaM, (vR0pa0282) 2. navame tUtpAdasya karmabandhapUrvakatvAdasAveva prarUpyata ityevaM sambandhasyAsyedamAdisUtram (vR0 pa0 282) za06, u08,6, DhA0 108, 106 163 Jain Education Intemational ucation international Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. jJAnAvaraNI he prabha! karma bAMdhato jIva / karma-prakRti bAMdhe kitI ? uttara vIra kahIva // 4. sAta karma bAMdhai tathA, aThavidha baMdha pichANa / athavA bAMdhai karma SaTa, e dazameM guNaThANa / / 3. jIve NaM bhaMte ! nANAvaraNijjaM kammaM baMdhamANe katikammappagaDIo baMdhati ? 4. goyamA ! sattavihabaMdhae vA, aTThavihabaMdhae vA, chavihabaMdhae vaa| 'chavvihabaMdhae' tti sUkSmasamparAyAvasthAyAM mohAyu SorabandhakatvAt / (vR0 pa0 282, 283) 5. baMdhuddeso paNNavaNAe (pada 24 / 2-8) neymvo| (za0 6 / 162) 5. pannavaNA pada covIsa meM, baMdha uddeze nhAla / iha sthAnaka sahu jANavA, vara jina vayaNa vizAla / ___ *jaya-jaya jJAna jineMdra noN|| (dhra padaM) 6. sura prabha! mahARddhi no dhaNI, yAvata mahA anubhAga! jiNaMda! morA ho / bAhiralA pudgala bhaNI, aNalIdhe e bhAga / jiNaMda! morA ho / 7. eka varNa kAlAdika kahyo, ika rUpa te AkAra / vivivA samartha acha ? artha samartha na ligAra // 6. deve NaM bhaMte ! mahiDDIe jAva mahANubhAge bAhirae poggale apariyAittA 8. sura prabhu ! pudgala bAralA, leI meM samartha hoya? jina bhAkhai hatA prabhU, samartha te avaloya / / 7. pabhU egavaNNaM egarUvaM viuvvittae ? goyamA ! no iNaThe smtthe| (za0 6 // 163) 'egavanna' ti kAlAdyekavarNam, 'ekarUpam' ekavidhAkAraM svazarIrAdi, (vR0 pa0 283) 8. deve NaM bhaMte ! bAhirae poggale pariyAittA pabhU egavaNNaM egarUvaM viuvittae ? haMtA pabhU / (sh06|164) 6. se NaM bhaMte ! ki ihagae poggale pariyAittA viuvvati? tatthagae poggale pariyAittA viuvvati? aNNatthagae poggale pariyAittA viuvvati ? 10. goyamA ? no ihagae poggale pariyAittA viuvvati, tatthagae poggale pariyA ittA viuvvati, no aNNatthagae poggale pariyAittA viuvvati / 6. te prabha! syUM manuSya kSetra nAM, pudgala le vikukti / ke sura sthAna taNAM liye, ke anya sthAna nAM lita ? 10. jina bhAkhai manaSya kSetra nAM, pudgala le vikurvaM nAMya / vikUrva sva sthAna nAM grahI, anya sthAnaka nAM na grahAya / / soraThA 11. bahalapaNe je deva, vattai chai sura sthAnake / tiNa sUM ema kaheva, pudgala grahai sura sthAna nAM // 12. uttaravaikriyarUpa, bahulapaNa te sthAna kari / anyatra jAya tadrUpa, te mATe iha vidha kahya // 11. devaH kila prAyo devasthAna eva vartata iti tatra gatAn- devalokAdigatAn, (vR0pa0 283) 12. yataH kRtottaravaikriyarUpa eva prAyo'nyatra gacchatIti no ihagatAna pudgalAn paryAdAya ityAdhuktamiti / (vR0pa0 283) 13. evaM eeNaM gameNaM jAva egavaNaM egarUvaM, egavaNNaM aNegarUvaM, 14. aNegavaNNaM egarUvaM, aNegavaNaM annegruuvN-cubhNgo| (za0 6 / 165) 13. 'ima eNe AlAve karI, jAva eka varNa eka rUpa / ika varNa rUpa aneka ne, karai vikurvaNa caMpa // 14. aneka varNa rUpa ika vali, aneka varNa nai rUpa aneka / be-be AlAvA cyArU taNAM, e kahI caubhaMgI vizekha / / * laya : rAdhA pyArI hai, lai nI jhakholo ThaMDA nIra no 164 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational For Private & Personal use only Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. *sura prabhu! mahARddhi noM dhaNI, yAvata mahAnubhAga / bAhiralA pudgala bhaNI, aNalIdhe e bhAga / / 16. pudgala je kAlA pratai, nIlA pudgalapaNa pekha / pariNAmivA samartha achai, tathA nIlA kRSNapaNa dekha ? 15. deve NaM bhaMte ! mahiDDhIe jAva mahANubhAge bAhirae poggale apriyaaittaa| 16. pabhU kAlagaM poggalaM nIlagapoggalattAe pariNA mettae ? nIlagaM poggalaM vA kAlagapoggalattAe pariNAmettae? 17. goyamA ! no iNaThe samaThe / pariyAittA pabhU / (za0 6 / 166) 18. se NaM bhaMte ! ki ihagae poggale (saM0 pA) taM ceva navaraM pariNAmeti tti bhANiyavvaM / 20. evaM kAlagapoggalaM lohiyapoggalattAe / evaM kAlaeNaM jAva sukkilaM / 21. evaM nIlaeNaM jAva sukkilaM / evaM lohieNaM jAva sukkilaM / 17. jina bhAkhai suNa goyamA! eha artha samartha na tAya / bAhiralA pudgala grahI, sura samartha kahivAya // 18. te prabha! sya naraloka nAM, pudgala grahi nai tAya / taM ceva NavaraM vizeSa e, pariNAmivA kahivAya / / soraThA 16. vikurvaNA tihAM jANa, pariNAmivA samartha ihAM / italo vizeSa mANa, zeSa pUrvavata jANavA / / 20. *ima kAlA pudgala pratai, lAlapaNe pariNamAya / evaM kRSNa varNe karI, jAva zukla prati Aya // vA0 jima pUrve kahyo kAlo nIlapaNe pariNamAvai anaiM nIlo kAlapaNa pariNamA e eka sUtra1 / tima kAlo lAlapaNa tathA lAla kAlApaNa2 / kAlo pIlApaNa pIlo kAlApaNa3 / kRSNa zuklapaNa tathA zukla kRSNapaNe 4 / 21. *ima nIle varNe karI, jAva zukla prati aann|| ima lohita varNe karI, jAva zukla prati aann|| vA0 ima nIlo lAlapaNe tathA lAla nIlApaNa pariNamAva5 / nIlo pIlApaNa tathA pIlo nIlApaNai6 / nIla zuklapaNa tathA zukla nIlapaNa7 / ima lAla pIlApaNa tathA pIlo lAlapaNa8 / lAla zuklapaNa tathA zukla lAlapaNa / ihAM jAva zabda kahyo te bIca bhAMgo to nathI piNa poggalaM e tIna akSara jAva zabda meM saMbhava etale pIlo pudgala zuklapaNa tathA zukla pIlApaNa pariNamAvai / ima be-be noM eka-eka sUtra kahivai varNa nAM 10 sUtra thayA, ima Agala piNa jaannvaa| 22 *ima pIle varNe karI, jAgha zukla avabhAsa / ima e parapATI karI, gaMdha aneM rasa phAsa // . vA0 dugaMdha sugaMdhapaNe pariNamAva tathA sugaMdha dugaMdhapaNe prinnmaavai1|| tikta kaTukapaNe pariNamAvai tathA kaTuka tiktapaNe pariNamAva1 / tikta kasAyalApaNa tathA kasAyalo tiktapaNa2 / tikta khATApaNa tathA khATo tiktapaNa3 / tikta mIThApaNa tathA mITo tiktapaNe 4 / kaTuka kasAyalApaNa tathA kasAyalo kaTukapaNa5 / kaTuka khATApaNa tathA khATo kaTukapaNa6 / kaTuka mIThApaNe tathA mITho kaTukapaNa7 / kasAyalo khATApaNa tathA khATo kasAyalApaNa8 / kasAyalo mIThApaNa tathA mITho kasAyalApaNa / khATo mIThApaNa tathA mITho khATApaNa pariNamAvai10 // * laya : rAdhA pyArI hai, lai nI jhakholo ThaMDA nIra no vA0--kAlanIlalohitahAridrazuklalakSaNAnAM paMcAnAM varNAnAM daza dvikasaMyogasUtrANyadhyeyAni / (vR0 pa0 283) 22. evaM hAliddaeNaM jAva sukkilaM / evaM eyAe parivA DIe gNdh-rs-phaasaa| iha surabhidurabhilakSaNagandhadvayasyaikameva, tiktakaTukaSAyAmlamadhurarasalakSaNAnAM paJcAnAM rasAnAM daza dvikasaMyogasUtrANyadhyeyAni / (vR0 pa0 283) za0 6, u0 6, DhA0 106 195 Jain Education Intemational Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pudmala prataM mRdupaNa pratai, kakkhar3apa 23. * kakkhar3a mRdu pharza pudgala 24. evaM do kahivA ache guru laghu nAM zIta uSNa nAM doya . snigdha luksa nAM be yatanI 25. kakva nihAla | bhAvai // dupaNe nAla mRdu varadharApaNe guru laghupaNe pariNamAvai, laghu guruparNa ima 26. zIta uSNaparNe ima kahiye, uSNa zItapaNe ima lahiye / niddha lakkhapaNe pariNAma, lUkho niddhapaNe ima pArma // 27. *varNa gaMdha gaMdha rasa naM rasa ne viSe pharza viSe bali sagalA sthAnaka neM viSe, kahi pariNAmei 28. be AlAvA sarva nAM, pudgala viNa liyAM tAya / pariNAmiyA samartha nahIM, pudgala le pariNamAya' // ', pariNamAya / kahivAya || soya / doya // yatanI 21. pudgala liyAM binA saha eha nahIM pariNamA vAralA pudgala ne leI pariNamA naiM ema jANa / mANa | teha kaheI / dUhA 30. deva taNAM adhikAra thI, deva taNoMja pUrva goyama gaNaharU, te suNajyo 31. * prabhu ! avizuddhalesI devatA e vibhaMga ajJAnI saMgIta / asa moha noM artha e. sura upayoga-rahIta // J vicAra | vistAra // J 22. avizuddha vibhaMga sahita je deva tathA devI tathA anyatara eka je te vihaM mAMhilo 1 vAo avizuddhalesI vibhaMga ajJAnI deva aNaupayoga AtmA avizuddhalesI devAdika prata e tIna pada nAM dvAdaza vikalpa huvai / / joya / soya // 33. ehiM prati jANeM prabhu darzaNa kara dekhaMta ? jina kahe artha samartha nahIM, e dhura bhAMgo huta // 1 34. sura vibhaMgayuta upayoga viSa te vibhaMgavaMta sura surI prate / bihuM mAMhilA eka prati vali, na jANe dekhe na te // * laya: rAdhA pyArI hai, laM nI jhakholo ThaMDA nIra no 1. isa DhAla kI gAthA 23, 24, 27 aura 28 kI jor3a aMgasuttANi pR0 266 ke TippaNa 11 ke AdhAra para kI gaI hai / + laya : pUja moTA bhAMja 126 bhagavatI jI 23. kakkhaDaphAsapoggalaM mauya- phAsapoggalattAe, 24. evaM dasa si 27. vaNNAI savvattha pariNAmei / 28. AlAvagA do do pogale apariyAittA, pariyA( za0 6 / 167 ) ittA / 30. devAdhikArAdidamAha (du0 10 203 ) 31. avisuddha se NaM bhaMte! deve asamohaeNaM appANeNaM avizudvalezyo - vibhaGgajJAno devaH 'asamohaeNaM bappASeNaM' ti anupayukta nAtmanA ( vR0 pa0 284 ) 32. avisuddhale saM devaM devi, aNNayaraM, , ihAviddhaH samavatAramA devaH avizuddhazyaM devAdikaM ityasya padatrayasya dvAdazavikalpA bhavanti / ( vR0 pa0 284 ) 33. jANai pAsai ? No tiTThe samaTThe / Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35. evaM-avisuddhalese deve asamohaeNaM appANaNaM visuddhalesaM devaM / 36. avisuddhalese deve samohaeNaM appANeNaM avisuddhalesaM devaM / 35. *ima vibhaMga-anANI devatA, upayoga rahita kariteha, aMtevAsI re| avadhi-jJAnI devAdika prata, jANa dekhai nahiM eha, aMtevAsI re // 36. vibhaMga-anANI devatA, upayoga sahita kari teha / vibhaMga-anANI devAdi naiM, jANe dekhai nahi jeha / / soraThA 37. vibhaMga-anANI jeha, e vibhaMga-ajJAnI sura acha / iNavidha nahiM jANeha, upayoga-sahita piNa micchditttthi| 38. *vibhaMga-anANI devatA, upayoga-sahita kari tAhi / avadhi-jJAnI devAdi ne, jANe dekhai te naahi.|| 38. avisuddhalese deve samohaeNaM appANeNaM visuddhalesaM devN| 40. soraThA 36. avadhijJAna iNa mAMhi, sura prati ima jANa nahIM / upayogI piNa tAhi, mithyAdRSTI te bhaNI / / *vibhaMga-anANI devatA, upayoga-sahita rahIta / vibhaMga-anANI devAdi nai, na jANe na dekhe te rIta / / (vIra kahai suNa goymaa)| 41. vibhaMga-anANI devatA, upayoga-sahita rahIta / avadhi-jJAnI devAdi pratai, nahiM jANa dekhai te rIta // va 40. avisuddhalese deve samohayAsamohaeNaM appANeNaM avi suddhalesaM devaM / 41. avisuddhalese deve samohayAsamohaeNaM appANeNaM visu ddhalesaM devaM / soraThA 42. e SaTa vikalpa jANa, mithyAdRSTI nAM kahyA / hiva vikalpa SaTa mANa, kahiyai samadRSTI taNAM / / 43. *avadhijJAnI te devatA, upayoga-rahita kari tAhi / vibhaMga-anANI devAdi nai, jANe dekhe te nAMhi / / 44. avadhijJAnI te devatA, upayoga-rahita kari teha / avadhijJAnI devAdika pratai, jANa dekhai nahiM jeha / / soraThA 45. aTha vikalpa kari iSTa, navi jANeM dekheM nahIM / tyAM SaTa ' mithyA dRSTa, upayoga-rahita be smdidi|| 43. visuddhalese deve asamohaeNaM appANeNaM avisuddhalesa devaM / 44. visuddhalese deve asamohaeNaM appANeNaM visuddhalesaM devaM / (za0 6 / 168) 46. *avadhijJAnI prabhu! devatA, upayoga-sahita pichANa / jANa vibhaMga-anANI surAdi nai? jina kahai haMtA jANa / / 47 ima avadhijJAnI je devatA, Atma upayoga-sahIta / avadhijJAnI devAdika prata, jANa dekhe vara rIta / / * laya : rAdhA pyArI hai, lai nI jhakholo ThaMDA nIra no 45. etairaSTabhirvikalpairna jAnAti, tatra SaDabhimithyAdRSTitvAt dvAbhyAM tvanupayuktatvAditi / (vR0 pa0 284) 46. visuddhalese NaM bhaMte ! deve samohaeNaM appANeNaM avi suddhalesaM devaM jANai-pAsai? haMtA jANai-pAsai / 47. evaM-visuddhalese deve samohaeNaM appANeNaM visuddha lesaM devaM / za06, u06, DhA0106 167 Jain Education Intemational Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48. avadhijJAnI je devatA, upayoga-sahita rahIta / vibhaMga-anANI devAdi naiM, jANa dekhe vara rIta // 46. avadhijJAnI je devatA, upayoga-sahita rahIta / avadhijJAnI devAdika pratai, jANeM dekheM tasaM rIta // 48. visuddhalese deve samohayAsamohaeNaM appANeNaM avisu ddhalesaM devaM / 46. visuddhalese deve samohayAsamohaeNaM appANeNaM visuddhalesaM devaM / (za0 6 / 166) soraThA 50. cihuM bhaMga samyaktva rIta, upayogI jANa tathA / upayoga-sahita rahIta, te piNa jANe dekhiye / / 51. upayoga-aNaupayoga-pakSe je upayoga na / aMza adhika suprayoga, jJAna hetu chai te bhaNo / / 52. vikalpa aTha je Adi, navi jANeM dekhe nahIM / Uparalai cihuM sAdhi, te jANe nai dekhiyai // 50. ebhiH punazcatubhirvikalpaH samyagdRSTitvAdupayuktatvA nupayuktatvAcca jAnAti / (vR0 50 284) 51. upayogAnupayogapakSe upayogAMzasya samyagjJAnahetutvAditi / (vR0 pa0 284) 52. evaM heDhillaehi ahiM na jANai, na pAsai uvari llaehiM carahiM jANai-pAsai / dUhA 53. vAcanAMtare sarva hI, dIsa chai. sAkhyAta / vikalpa je ALU taNo, juo-juo avadAta / / 54. *sevaM bhaMte! aMka gaNaMtara taNoM, ekasau navamI DhAla / bhikSa bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' maMgala mAla / SaSThazate navamoddezakArthaH // 66 // 53. vAcanAntare tu sarvamevedaM sAkSAd dRzyata iti / (vR0 pa0 284) 54. sevaM bhaMte / sevaM bhaMte ! ti| (sh06|170) DhAla : 110 1. prAgavizuddhalezyasya jJAnAbhAva uktaH, atha dazamodezake'pi tameva darzayannidamAha- (vR0 pa0 284) dUhA 1. navama uddezaka - viSe, avizuddha lesyAvaMta / jJAna abhAva kahya tasu, dasameM tehija huMta // goyama prabhujI sUM vInavai re lAla / (dhra padaM) 2. anyatIrthI prabha! ima kahai re lAla, jAvata ima parUpaMta ho, jineMdra deva! rAjagRha nagara viSe acha re lAla, jIva jetalA huMta ho, jineMdra deva! * laya : rAdhA pyArI he le nI jhakholo ThaMDA nora no + laya : puna nopaja subha joga sUM 1. yaha jor3a jisa pATha ke AdhAra para kI gaI hai, vaha aMgasuttANi ke pAdaTippaNa . 3 pR. 267 meM hai| 2. aNNautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhaMti jAva parUveMti jAvatiyA rAyagihe nayare jIvA, 198 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. etalAIja jIvAM taNAM, sukha athavA dusa yAvata bora-kuliyA bora-kuliyA jito, jito, dekhavA samartha soraThA 4. yAvata jito pichANa, bora-kulika bahu vA atibahu jANa, te to 5. * jhAlara' kalAya je dhAnya che, ur3ada mUMga jUM lIkha / tetalo piNa kADhI tanu thakI, dekhavA samartha na dIkha // 6. te kimaprabhu! evidhe, ima? pUye kahe nAtha, re sugaNa zosa ! aNatIrthI je ima kahai, jAva mithyA ima syAta, re sugaNa sIsa! soraThA tAhi / nAMhi // 7. anyatIrthI nIM vAya, rAjagRha nagara viSeja e / anya sthAna kahai nAMya, tiNa sU mithyA vacana te // 8. piNa gotama hama kahe jAva *hU~ parUpU em| sahu loka viSe sarva jIva noM, sukha athavA dukha te / / 6. taM ceva jAva dekhAr3ivA, samartha nahIM che tAya / kiNa artha prabhU! ima kahyo ? hiva jina bhAve nyAya / / , 11. ika mahA vilena sahita nai te gaMdha DAbA nAM mukha pratai, api / mAtraka alagA hI raho // 10. e jaMbUdvIpa nAmaH dvIpa chai, jAva vizeSAdhika paridhi mAga | deva mahARddhi no dhaNI, jAvata mahAanubhAga || 14. * te nizcai kari pha gaMdha pudgala yatanI 1 12. jAva iNAmeva iNAmeva ima kahi cAlyo te deva / kevala kalpa saMpUrNa eha, jaMbUdvIpa nAmA dvIpa teha // 13. tIna civaTI bajAvai te mAMhi eka bIsa belA te tAhi / cophera boso phiri joya, zIghra Aye utAvalI soya // joga syUM gaMdha dAbo brahI tAma | ughAr3e ughAr3I Ama || goyamA, jaMbUdvIpa saMpUrNa tAya / karI ? gotama kahe pharmAya // * laya: puna nIpaja zubha 1. valla nAmaka dhAnya 2. aMgasuttANi bhAga 2 za0 6 / 176 meM iNAmeva pATha eka bAra hI hai / 3. evaiyANaM jIvANaM no cakkiyA kei suhaM vA duhaM vA jAba kolamamavi, 4. AstAM bahu bahutaraM vA mAmapi tatra kubalAsthikaMda 00 285) 5. niSphAvamAyamavi, kalamAyamavi, mAsamAyamavi, muggamAyamayi yAmAyamAvi, likkhAmAyamavi abhinivaTTettA uvadaMsettae / (061171) 6. se kahameyaM bhaMte ! evaM ? goSamA ! jaMgaM se aNNaukhiyA evamAdayati jAva micchaM te evamAhaMsu, 86. ahaM puNa goyamA ! evamAikkhAmi jAva parUvemisavvaloe vi ya NaM savvajIvANaM no cakkiyA kei suhaM vA (saM0 pA0 ) taM ceva jAva uvadaMsettae / ( za0 6 / 172 ) sekepaNaM ? 10. goyamA ! ayaNNaM jaMbuddIve dIve jAva visesAhie parikkheveNaM paNNatte / deve NaM mahiDDhIe jAva mahANubhAge, 11. evaM mahaM savihAya taM avAleti, vAtA 12. jAva iNAmeva kaTTu kevalakappaM jaMbuddIvaM dIvaM / 13. tihi accharAnivAehi tisattakhutto aNupariyaTTittA NaM havvamAgacchejjA | 14. se nUNaM goyamA ! se kevalakappe jaMbuddIve dIve tehi ghANapogalehi phuDe ? haMtA phuDe / za0 6, u0 10, DhA0 110 166 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. samartha koi goyamA ! guThalI tulya jAva dekhAvA ? 16. jima gaMdha pudgala atihi sUkSama amUrta tulya te acche / bora guThalI mAtra piNa dekhAr3iyA samaratha na chai // * 17. "tiNa arthe kari goyamA, sarva jIvAM nAM guThalI mAtra sukha dukha prataM jAva dekhAr3I sarpha J pudgala sugaMdha zobhAya / gotama kaheM samartha nAya // hA 18. jIva taNAM adhikAra thI, jIva taNoja vicAra | pUchai goyama gaNaharU, AchI rIta udAra // 20. eka jIva 16. * jIva prabhu ! syUM jIva chai, kevala jIva jIva zabda doya vAra noM, artha suNo cita soraThA jIva zabdena, jIvaIja hi dvitIyena, grahi zabda 22. he prabhu! jIva te tAhi / nAhi / / kahivAya ? lyAya // yatanI 21. jina bhAkhe jIva sadIva, tine kahI niyamA jova bIjo jIva zabda caitanya, te piNa niyamA jIva sujanya || soraThA 22. jIva baneM caitanya mAhomAhi judA nahIM / jIva te caitanya janya, caitanya te piNa jIva chai // neraiyo neraiyo jIva zrI jina bhAkhai neraiyo, nizca kari hai ache / chai cetanapaNuM // syUM 24. jIva kadAcita neraiyo, kadA aneraiyo hoya | narake apanA neraiyo, anya gati anerazyo joya // 25. he prabhu! jIva te asura chai, ke asurakumAra chai jIva ? jina kaI asurakumAra te nizca zeva kahIva // 26. jIva kadAcita asura che, kadA aNaasura kahI / asura viSe gayAM asura ghaM. aNaasura se anya jIva // + laya pUja moTA bhAMja * laya: puna nopaja subha joga 200 bhagavatI-jor3a kahIva ? jIva // ( vIra kahai suNa goyamA ! re lAla ) 15. cakkiyA NaM goyamA ! kei tesi ghANapoggalANaM kolaTThamAyamavi jAva (saM0 pA0 ) uvadaMsettae / No tipaTThe samaTThe / 16. evaM yathA gandhapudgalAnAmatisUkSmatvenAmUrttaM kalpatvAt kuvAsthikamAtrAdikaM na darzayituM zakyate / ( vR0 pa0 285 ) 17. se teNaTTheNaM goyamA ! evaM vuccaino cakkiyA kei suhaM vA jAva uvadaMsettae / (za0 61171) 18. jIvAdhikArAdevedamAha ( vR0 pa0 285) 16. jIve NaM bhaMte ! jIve ? jIve jIve ? 20. iha ekena jIvazabdena jIva eva gRhyate dvitIyena ca caitanyam ( vR0 pa0 285 ) 21. goyamA ! jIve tAva niyamA jIve, jIve vi niyamA jIve / ( za0 6 / 174 ) 22. jIvatayoH paraspareNa vinAbhUtAvAjIvara paMtasya meva caitanyamapi jIva evetyevamavaganta ( vR0 pa0 285) 23. jIve NaM bhaMte ! neraie ! neraie jIve ? gomA ! neraie tAva niyamA jIve, 24. jIve purNa siya neraie, siya aneraie / ( 0 6 / 175) 25. jIbha surakumAre? asurakumAre jIne ? boyamA ! asurakumAretA niyamA jIye, 26. jIve purNa siya asurakumAre, siya noasurakumAre / (za0 6 / 176) Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27. evaM daMDaka jANivA, jAva vaimAnika joya / jIva taNAM adhikAra thI, jIva prazna vali hoya / / 27. evaM daMDao bhANiyabvo jAva vemaanniyaannN| (za0 6 / 177) soraThA 28. nArakAdi pada mAMhi, valI jIvapaNAM taNo / avyabhicArI thI tAhi, iha kAraNa thI eha hiva / / 26. *jIva prANa dharai tiko, jIva achai bhagavaMta ! athavA jIva achai tiko, jIvai prANa dharaMta ? 28. nArakAdiSu padeSu punarjIvatvamavyabhicAri jIveSu tu nArakAditvaM vyabhicArItyata Aha - (vR0 pa0 -285) 26. jIvati bhaMte ! jIve ? jIve jIvati ? jIvati-prANAn dhArayati yaH sa jIvaH uta yo jIvaH sa jIvati ? (vR0 pa0 285) 30. goyamA ! jIvati tAva niyamA jIve,' 30. jina kahai Aya naiM bale, jIvai prANa dharaMta / nizcai kari te jIva chai, e jIva saMsArI huMta / / soraThA 31. ajIva naiM avaloya, Aya karma abhAva kara / jIvana abhAva joya, tiNa saM ajIva te jIvai nhiiN| 32. *jIva tiko jIvai kadA, saMsArIka pichANa / __ kadAcita jIva nahIM, siddha dharai nahi prANa / / 31. ajIvasyAyuH karmAbhAvena jIvanAbhAvAt / (vR0 pa0 285) 32. jIve puNa siya jIvati, siya no jIvati / (za0 6 / 178) siddhasya jIvanAbhAvAditi / (vR0 pa0 285) 33. jIvati bhaMte ! neraie ? neraie jIvati ? 33. jIva prANa dharai tiko, neraiyo chai bhagavaMta ! __ ke neraiyo jIvai achai? hiva jina uttara tNt|| 34. neraiyo prathama nizca karI, jIvai prANa dhareha / jIvai tiko kadA neraiyo, kadA aneraiyo kaheha // 35. evaM daMDaka jANavA, jAvata vaimAnIka / kahivo sarva vicAra nai, vara jina vaca tahatIka // 36. bhavasiddhiyo prabhu! neraiyo, ke neraiyo bhavasiddhi jANa ? jina kahai bhavya kadA neraiyo, kadA aneraiyo pichANa / / 34. goyamA ! neraie tAva niyamA jIvati, jIvati puNa siya neraie, siya anerie| (za0 6 / 179) 35. evaM daMDao neyavvo jAva vemANiyANaM / (za0 6 / 180) 36. bhavasiddhie NaM bhaMte ! neraie? neraie bhava siddhie? goyamA ! bhavasiddhie siya neraie, siya anerie| 37. neraie vi ya siya bhavasiddhie, siya abhvsiddhie| (za0 6 / 181) evaM daMDao jAva vemaanniyaannN| (sh06|182) 37. neraiyo piNa kadA bhavya cha, kadA abhavya avaloya / evaM daMDaka jANivA, jAva vaimAnika joya // dUhA 38. jIva taNAM adhikAra thI, jIva viSe hiva jeha / anyatIrthI chai tehanI, vaktavyatA ju kaheha // 36. *anyatIrthI prabha! ima kahai, jAvata ima parUpaMta / / sarva prANa bhUta jIva satva te, ekAMta dukha vedaMta / / 38. jIvAdhikArAttadgatamevAnyatIthikavaktavyatamAha (vR0 pa0 285) 36. aNNautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhaMti jAva parU veti-evaM khalu sabbe pANA bhUyA jIvA sattA egaMtadukkhaM vedaNaM vedeti / (za0 6 / 183) * laya : puna nIpaja subha joga sUM re za0 6, u0 10, DhA0 110 201 Jain Education Intemational Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40. te kima anyatIrthI prabha! je 41. piNa ima kahuM ci pade veda ekAMta dukha vedanA, 42. prANa bhUta jIva satva te, ketalA ika suvicAra | vedai ekAMta sAtA vedanA asAtA vede kivAra // 43. prANa bhUta jIva satva te kei vemAtrA vedana vedata | sAtA veda kiNa avasare, kadA asAtA huMta // 44. kiNa arthe ? taba jina kahai, naraka jIva suvizesa / vedai ekAMta dukha vedanA, sAtA kadAcita dekha // soraThA e vAratA ? taba bhAkhe jinarAya / ima kahai, pratyakSa mUlAvAya // 45. jina janmAdi kalyANa, athavA deva prayoga kara / kadAcita sAtA jANa, piNa na miTai kSetra vedanA // 46. * bhavanapati vyaMtara jotiSi vaimAnika suvicAra | veda ekAMta sAtA vedanA, asAtA veda kivAra // soraThA * 47. vallabha taNa vijoga, athavA prahAre ityAdIka prayoga, kadA asAtA ke prANa bhUta satva jIva / kadAcita sAtA kahIva // huMta // tAya / 48. * pRthvIkAya jAva manuSya te bemAtrA vedana sAtA vedai kiNa avasare, kadA asAtA 49. tiNa arSe kari goyamA ! Apa ehara jIva tathA adhikAra thI. jIva taNuMja kahAya // 50. neraiyA prabhu! AtmA karI, je pudgala grahI kareM A'ra / sva tanU kSetra avagAhI rahyA, te pudgala le tina vAra // laya : puna nIpajai subha joga 51. tanu avagAha apekSayA aMtara-rahita jo kheta / tite anaMtara kSetra viSe rahyA, pudgala gRhI AhAreta ? 52. Atma kSetra anaMtara kSetra thakI, paraMpara je anya kheta / tihAM rahyA pudgala grahI, AhAra kare che teya ? 53. jina kahe sva tana kSetre rakhA, pudgala yahI AhAra karata / anaMtara paraMpara kSetra meM rahyA pudgala nahi AhAraMta // 202 bhagavatI joDa karo / vedanA || vedaMta / syUM raM 40. se kahameyaM bhaMte ! evaM ? goyamA ! jaM NaM te aNNautthiyA jAva micchaM te evamAhaM, 41. ahaM govamA ! evamAkkhAmi jAva parami -atthegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA egaMtadukkhaM vedaNaM vedeti, Ahacca sAyaM / 42. atyegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA egaMtasAyaM vedaNaM vedeti, Ahacca assAyaM / 43. atyegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA vemAyAe vedaNaM vedeti, Ahcca sAyamasAyaM / (za0 64184 ) 44. se phema ? goyamA neraiyA etaduktaM vedamaM vedeti, AhaSya sAyaM / 45. " uvavAraNa va sAyaM neraio devakammuNA vAvi' / " ( vR0 pa0 286 ) 46. bhavaNavai vANamaMtara joisa vemANiyA egaMtasAyaM vedaNaM vedeti, Ahacca assAyaM / 47. devA AhananapriyaviprayogAdiSvasAtAM vedanAM vedayantIti / (10 pa0 286) 48. vikAiyA jAna mathumsA vedeti- Ahacca sAyamasAyaM / 42. se gaTThe / bemAyAe da (WO E12=x) jIvAdhikArAdevedamAha ( vR0 pa0 286 ) attamAyAe AhAreMti 50. neraiyA NaM bhaMte! je poggale taM ki AyasarIrakhettogAr3he poggale attamAyAe AhAta ? 51. anaMtarakhettogADhe poggale attamAyAe AhAreMti ? 52. paraMparakhettogAr3he poggale attamAyAe AhAreMti ? 53. gomA yasarIrakheogA pogale attamAnA AhAraiti no ataravettomAnI paraMparakhettogAr3he poggale attamAyAe AhAreMti / 1. apizabdAttIrthaMkara janmAdidineSu vedayate / (10 pa0 206 ) Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54. jema ko nArakI, vaimAnika laga jANivA, soraThA 55. pATha AyAe jANa, artha tAsa pudgala grahI / naraka jIva pahichANa, AhAra kareM ihavidha ka // 56. Agala je abhirAma, AyANe iMdrI karI / jAge kevali tAma, vaca - sAdharmya thI prazna hiva / / IDI 57. * prabhu! AyANe iMdriya AyANe iMdriya karI, jina kahai artha samartha nahIM, kiNa artha yAvata tima daMDaka e * vastu mAna sahIta / 1 58. kevalI pUrva dizi viSe jANe mita amita vastu piNa jANatA, jAva darzaNa AvaraNa-rahIta // 56. taNa arthe kari kevalI iMdriya kari jANe nAMya / eha udezA nIM hivai, saMgrahaNi gAthA kahAya / 60. sukha dukha je jIvAM taNoM, jIve jIvati bhavi huMta / ekaMta dukha AtmA kari grahI, kevalI sevaM bhaMta ! sugI / caDavIsa || 61. e artha ko chaThA zataka no, e ekasI dazamI DhAla / bhikSu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya jaya' gaNa guNamAla // SaSThazate dazamoddezakArthaH || 6 | 10 || laya : kevalI jANaM ima gItaka-chaMda 1. jisa daMta bhaMjaka nAlikera prataM zilA para yojaneM / nija para bhaNI bhogavA yogyaja kareM mAnava sudha maneM // 2. tima zataka SaSThama nAlikeraja mama matI rada bhaMjanaM / vidvat sabhAmaya zubha zilA saMyoji jana-mana-raMjanaM // zubha 3. ati kaThiNa artha rUpa se je bheda prati Adhitva hI / nija para bhI sugamArtha mhaiva prakAza prati kI 4. ima vRttikAre kA e dRSTAMta prati deI te vRtti prati avalokana, e racI jor3aja cita puna nopaja subha joga syUM re deta ? hu~ta ? sahI / karI / dharI // 54. jahA neraiyA tahA jAva vaimANiyANaM daMDao / ( za0 6 / 186 ) 55. 'attamAyAe' tti AtmanA AdAya gRhItvetyarthaH / ( vR0 pa0 286 ) 56. 'attamAyAe' ityuktamata AdAnasAdharmyAt 'kevalI pamityAdi sUtraM tatra ca 'Apa'ti indriyaiH / ( vR0 pa0286 ) 57. kevalI NaM bhaMte ! AyANehiM jANai pAsai ? gomA ! no iNaTThe samaTThe ? sekeNaTThe ? ( za0 6 187 ) 58. goyamA ! kevalI NaM puratthime NaM miyaM pi jANai, amiyaM pi jANai jAva nivvuDe daMsaNe kevalissa / 56. se teNaTTheNaM / (061) 60. jIvANa ya suhaM dukkhaM jIve jIvati taheva bhaviyA ya / etadukkhaM veyaNa - attamAyAya kevalI // (za0 6 | saMgahaNI -gAhA ) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / (TTO SITEE) 13. pratItya bhedaM kila nAlikeraM, SaSThaM zataM manmatidantabhaJji / tathA'pi vibhi niyojya nItaM svaparopayogam // (0 10 286) za0 6, 30 10, DhA0 110 203 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. SaSThama tehija dUhA jIvAdika jANa / zataka viSe ko, artha saptama zataka hiva, gAha saMgrahaNI ANa || 2. AhAra anAhAraka taNaM, vara pacakhANa vaNassai saMsArIka phuna, pakkhI yoni DhAla 111 3. Ayu valI aNagAra no, chadma kAlodAI anyayUdhi, saptama 5. * jIva prabhu! parabhava viSe re hAM jAtAM kavaNa samaya ne vidhetiko re 6. jina kahai prathama samaya viSe re hAM, 8. 4. ti kAle ne tiNa samaya, jAvata gotama svAma | vIra prata baMdI karI, hama bolyA sira nAma || kadA aNAhAraka huvai re hAM, 7. bIjA kadA samaya viSe tiko, amAhAraka huve vara tIjA samaya viSe bali, 10. jIva RNI jANa, prathama samaya ija mAna, asaMvRta dasa kadA nyAya kadAcita AhArIka / jina vaca tatIka // kadA AhAraka teha | kadA aNAhAraka huvai, zrI jina vaca nisaMdeha || 6. cothA samaya viSe huvai, nizcai kari kari AhArIka / nyAya kahUM hiva ehanoM, sAMbhalajyo tahatIka // soraThA * laya: kiNakiNa nArI sira ghar3o re 204 bhagavatI-jor3a vicAra | prakAra // kathya | avitathya // ho. aNAhAraka huve soya ? deva jineMdrajI ! chatAM avaloya / deva jineMdrajI ! AhAraka hoya / sAMbhala goyamA ! hiye avaloya / sAMbhala goyamA ! jAya taba utpattisthAnaka AhAraka hovai sahI // tatra 1. vyAkhyAtaM jIvAdyarthapratipAdanaparaM SaSThaM zataM, atha jIvAdyarthapratipAdanaparameva saptamazataM vyAkhyAyate, cAdAvevodezakA grahagAthA ( vR0 pa0 287 ) 2, 3. AhAra virati thAvara, jIvA pakkhI ya Au aNagAre / chaumattha asaMvuDa aNNautthi dasa sattamaMmi sae / (za07 saMgrahaNI -gAhA ) 'AhAra' si AhArakAnAhArakatvavyatArthaH, 'viraha' ti pratyAkhyAnArtha:, 'vAvara' ti vanaspativaktavyatArthaH, 'jIva' tti saMsArijIva prajJApanArthaH, 'pakkhI yatti khacarajIvayonivaktavyatArthaH anna utthiya' tti kAlodAviprabhRtiparatIdhiruktamyatArthaH ( vR0 pa0 280 ) 4. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM jAva evaM vadAsI 5. jIve NaM bhaMte! kaM samayamaNAhArae bhavai ? 'kaM samayaM aNAhArae' tti parabhavaM gacchan kasmin samayenAhArako bhavati ? ( vR0 pa0 287) 6. goyamA ! paDhame samae siya AhArae, siya aNAhArae, 7. bitie samae siya AhArae, siya aNAhArae, 8. tatie samae siya AhArae, siya aNAhArae, 6. cautthe samae niyamA AhArae / 10. yadA jIva RjugatyotpAdasthAnaM gacchati tadA parabhavAyuSaH prathama eva samaye AhArako bhavati / ( vR0 10 200 ) Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. yadakena vakreNa dvAbhyAM samayAbhyAmutpadyate tadA prathames nAhArako dvitIye tvaahaarkH| (vR0pa0 287) 12. yadA vaRdvayena tribhiH samayairutpadyate tadA'dyayoranAhA rakastRtIye tvaahaarkH| (vR0 pa0 287) 13. yadA tu vakratrayeNa catubhiHsamayarutpadyate, tadAdye samayatraye'nAhArakazcaturthe tu niyamAdAhArakaH / (vR0 pa0 287) 11. ika vakra kari pekha, doya samaya kari Upajai / anAhAraka dhara eka, dvitIya samaya AhAraka sahI / / 12. be vakra kari soya, tIna samaya kari Upajai / anAhAraka dhara doya, tRtIya samaya AhAraka huvai // 13. triNa vakra kari dhAra, cyAra samaya kari Upaja / prathama carama be A' ra, samaya majjhima be A' ra nahiM / vA0-e cyAra samaya kari Upajai, tihAM prathama samaya AhAraka kahya / te samaya pAchalA bhava na chelaM samaya dezabaMdha jaNAya cha / jiNa sthAnaka Upaje, te bhava na e samaya hovai, te syU sarva baMdha ke deza baMdha ? cothai samaya utpatti kSetre AhAra le te sarva baMdha hudai, piNa e cyAra samaya meM prathama samaya sarva baMdha nhiiN| ekedriya meM tIna samaya UNI kSullaka bhava deza baMdha nI sthiti jaghanya kahI / te bhaNI cyAra samaya meM prathama samaya, e ekeMdriya nAM bhava nuM na lekhavyo / te mArTa e samaya pUrva bhava noM deza baMdha saMbhava / (ja0 sa0) 14. vRtti majhe ima vAya, anya AcArya ima kahai / paMca samaya upajAya sUtre kathana na ima khy|| 14. anye tvAhuH-vakracatuSTayamapi saMbhavati, yadA hi vidizo vidizyevotpadyate tatra samayatrayaM prAgvata caturthe samaye tu nADIto nirgatya samaNi pratipadyate paJcamena tUtpattisthAnaM prApnoti, tatra cAye samayacatuSTaye vakracatuSTayaM syAt, tatra cAnAhAraka iti, idaM ca sUtre na drshitm| (vR0 pa0 287, 288) 16. chaumatthaaNAhArae NaM bhaMte ! chaumatthae kAlao kevacciraM hoI ? goyamA ! jahaNNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM do smthaa| (pannavaNA 1868) 15. aNAhAraka nAM jeha, samaya tIna keI khai| pATha majhe nahiM teha, buddhivaMta nyAya vicAriyai / / 16. pannavaNa' meM tahatIka, aThAramA pada meM viSe / chadmastha aNAhArIka, sthiti kahI be samaya niiN|| vA0--tathA zataka chaha, sU0 vesaTha madhye kAlAdese aNAhAraka sapradeza ke apradeza ? tihAM chaha bhAMgA basa aNAhAraka ne kahyA / tihAM prathama bhAMge sagalA sapradeza aNAhAraka kahyA, sapradeza te kehanai kahiya ? eka samaya sUdhI apradeza / te uparAMta samaya thayA huvai, tehanai sapradeza kahiyai / iNa nyAya jotAM trasa nai doya samaya aNAhAraka kahyo cha / 17. tiNa sU sUtre vAya, AkhI tehija satya chai / viruddha bahu vRtti mAMya, te kiNa rIte mAniye ? 18. *daMDaka iha vidha Akhiyai, jIva ekeMdrI kathIka / cothA samaya viSe havai, nizcai te AhArIka // 18. evaM daMDo-jIvA ya egidiyA ya cautthe samae, jIvapade ekendriyapadeSu ca pUrvoktabhAvanayaiva caturthe samaye niyamAdAhAraka iti vaacym| (vR0 pa0 288) 1. cAra samaya vAlI antarAla gati meM jIva tIna samaya taka anAhAraka rahatA hai / TIkAkAra kA yaha abhimata jayAcArya ke maMtavya se bhinna hai| isakA ullekha svayaM jayAcArya ne isI DhAla kI pandrahavIM gAthA meM kara diyA hai| * laya: kiNa kiNa nArI sira ghar3o re za07, u0 1, DhA0 111 205 Jain Education Interational Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. zeSa ugaNIsa daMDaka viSa, tIjai samaya pichANa / AhAraka nizcai hudai, nyAya hiyA meM ANa / / 20. jIva prabha! kiNa samaya meM, sarva thako alpa AhAra ? jina kahai UpajavA taNoM, prathama samaya suvicAra / / 21. carama samaya vali bhava taNoM, alpa AhAra lai jIva / yAvata vaimAnika lagai, daMDaka sarva kahIva / / vA0-ihAM gotama pUchyo-kiNa samaya sarva alpa AhAra ? sarva alpa te sarvathA thor3o, jeha thI anya thor3o AhAra nahIM, te sarvAlpAhAra, tehija sarvAlpAhAraka / bhagavAna kahai-prathama samayotpanna naiM / te prathama samaya nai viSe AhAra grahaNa kariyA noM hetu zarIra nAM alpapaNAM thakI sarva alpa AhArapaNo huvai tathA bhava nai carama samaye huvaM te AukhA nai chehalA samaya nai viSe jANavU / tivArai pradeza meM saMhRtapaNe karI etale pradeza naiM saMkocavai karI alpa zarIra nAM avayava nai viSe rahivA nAM bhAva thakI sarvathI alpa AhArapaNo huii| 16. sesA tatie sme| (za071) zeSeSu tRtIyasamaye niyama dAhA raka iti / (60 pa0 288) 20. jIve NaM bhate ! kaM samayaM savappAhArae bhavati ? goyamA ! paDhamasamayovavannae vA, 21. carimasamayabhavatthe vA, ettha NaM jIve sabbappAhArae bhavati / daMDao bhANiyavvo jAva vemANiyANaM / (za0 7 / 2) vA0--kasmin samaye sarvAlpa:--sarvathA stoko na yasmAdanyaH stokataro'sti sa AhAro yasya sa sarvAlpAhAraH sa eva sarvAlpAhArakaH, 'paDhamasamayovavannae' tti prathamasamaya utpannasya prathamo vA samayo yatra tat prathamasamayaM tadutpannaM-utpattiryasya sa tathA, utpatteH prathamasamaya ityarthaH, tadAhAragrahaNaheto: zarIrasyAlpatvAtsarvAlpAhAratA bhavatIti, 'caramasamayabhavatthe va' tti caramasamaye bhavasya-jIvitasya tiSThati yaH sa tathA, AyuSazcaramasamaya ityarthaH tadAnI pradezAnAM saMhRtatvenAlpeSuzarIrAvayaveSu sthitatvAtsarvAlpAhArateti / (vR0 pa0 288) 22. pUrve jIva kahyA tike, vizeSa thI kahivAha / loka saMThANa thakI huvai, lokaparUpaNa aah|| 23. *he bhagavana! e loka cha, kiNa saMThANa pichANa ? jina bhAkhai suNa goyamA! supratiSThaka saMThANa / / vA0-supratiSThaka te zarayaMtraka, te valI ihAM Upari sthApita kalasAdika grahivU / 24. UMdhA sarAvalA Uparai, thApyo kalaza vizeSa / e AkAre loka cha, hiva ehija artha kahesa / / 25. heThe vistIraNa kahyo, jAva' Upara pahichAna / Urdhva mRdaMga AkAra ne, Akhyo e saMsthAna / / 22. anAhArakatvaM ca jIvAnAM vizeSato lokasaMsthAnavazAd bhavatIti lokaprarUpaNasUtram (vR0 pa0 288) 23. ki saMThie NaM bhaMte ! loe paNNatte ? goyamA ! supaiTThagasaMThie loe paNNattebA0-supratiSThakaM zarayantrakaM tacceha uparisthApita kalazAdikaM grAhya, (vR0 pa0 288) 24. tathAvidhenaiva lokasAdRzyopapatteriti, etasyaiva bhAvanArthamAha (vR0 pa0 288) 25. heTThA vicchiNNe, * laya : kiNa kiNa nArI sira ghar3o re 1. isa DhAla kI pacIsavIM gAthA meM jAva zabda kahakara saMkSipta pATha kI sUcanA dI hai, para chabbIsavIM gAthA meM jAva zabda se gRhIta hone vAlA pATha A gayA hai| isalie ina gAthAoM ke sAmane aMgasuttANi bhAga 2 kA pUrA pATha uddhRta kiyA gayA hai| 206 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 26. jAva zabda thI jANa, saMkSipta Urddha vizAla hai| tala palyaMka saMThANa, madhya pravara vajra vigrahika / / 27. Akhyo loka-svarUpa, loka viSe je kevalI / karai tiko tadpa, hiva dekhAI tehane / / 28. *teha sAsvatA loka meM, tala vistIraNa mAMya / madhya viSe saMkSipta chai, jAvata vali kahivAya / / 26. Upara Urddha mRdaMga ne, AkAre saMThANa / teha viSe je jIva naiM, bale ajIva pichANa / / 30. utpanna jJAna darzana taNAM, dharaNahAra arahaMta / kevalI jina jANe acha, vali dekhai cita zaMta / / 31. pachai sIjha bUjhai sahI, jAva karai dukha aMta / siddha taNAM sukha sAsvatA, pAmai teha anaMta / / 26. majjhe saMkhitte, uppi visAle, ahe paliyaMkasaMThie, majhe varavairaviggahie, uppi uddhamuiMgAkArasaMThie / 27. anantaraM lokasvarUpamuktaM, tatra ca yatkevalI karoti taddarzayannAha (vR0 pa0 288) 28. taMsi ca NaM sAsayaMsi logaMsi heTThA vicchiNNaMsi jAva 26, 30. uppi uddhamuiMgAkArasaMThiyaMsi uppaNNanANa-dasaNa dhare arahA jiNe kevalI jIve vi jANai-pAsa i, ajIve vi jaanni-paasi| 31. tao pacchA sijjhai bujjhai muccai parinivvAi savvadukkhANaM aMtaM karei / (za0 7 / 3) dUhA 32. siddha kriyA noM aMtakRta, vizeSa thI te Ama / zrAvaka naiM kiriyA hivai, dekhAu~ chai tAma / / 33. *zramaNopAsaka chai tiko, karI sAmAyaka jAna / baiTho sAdha rai sthAnake, tehane he bhagavAna ! 34. sya iriyAvahi kriyA huvai, ke ha chai saMparAya ? jina kahai iriyAvahi nahIM, saMparAyakI thAya // 35. kiNa arthe ? taba jina kahai, zramaNopAsaka jAna / sAmAyaka karinai rahyo, sAdhu rahai te sthAna // 32. 'aMtaM karei' tti, atra kriyoktA, atha tadvizeSameva zramaNopAsakasya darzayannAha- (vR0 50288) 33. samaNovAsagassa NaM bhaMte ! sAmAiyakaDassa samaNo vassae acchamANassa 34. tassa NaM bhaMte ! ki riyAvahiyA kiriyA kajjai ? saMparAiyA kiriyA kajjai ? goyamA ! no riyAvahiyA kiriyA kajjai, saMparAiyA kiriyA kjji| (za0 74) 35. se keNaTThaNaM bhaMte ! evaM vuccai-no riyAvahiyA kiriyA kajjai ? saMparAiyA kiriyA kajjai ? goyamA ! samaNovAsayassa NaM sAmAiyakaDassa samaNo vassae acchamANassa 36. AyA ahiMgaraNI bhavai, AtmA--jIva: adhikaraNAni-hala zakaTAdIni kaSAyAzrayabhUtAni yasya santi so'dhikaraNI / (vR0 pa0 286) 37. AyAhigaraNavattiyaM ca gaM tassa no riyAvahiyA kiriyA kajjai, saMparAiyA kiriyA kajjai / 38. se teNaTheNaM / (za0.75) zramaNopAsakAdhikArAdeva (vR0pa0 286) 36. tehanaM jIvaja AtamA, hala sakaTAdi kaSAya nai, adhikaraNa kahivAya / AzrayabhUtaja thAya / 37. Atama tasu adhikaraNa chai, te kAraNa kari tAya / iriyAvahi kriyA nahIM, saMparAyakI thAya // 38. tiNa arthe kari goyamA ! AkhyaM ehavaM tAya / zrAvaka nAM adhikAra thI, bali tehija kahivAya / / * laya : kiNa kiNa nArI sira ghar3o re za0 7, u0 1, DhA0111 207 Jain Education Intemational Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 36. 'zrAvaka nI pahichANa Atama marjha / tema, kahI // adhikaraNI kahI / te kAraNa thI jANa, dharma nahIM tasu pokhiyAM // 40. ko dharmasI ema, zrAvaka sAmAyika avrata rahI chai 41. vo sarvathA jANa tiNa kAraNa pahichANa, aSTama paMcamadeza, bhaMDa har2yA suvizekha, maMDa adhikaraNa anata upagaraNa vosirAvyA adhikaraNa nathI / zrAvaka 42. zata pAr2yAM jeha, mamatva-bhAva 43. vosirA pacakhyo nahi 44. vali sAmAyika AtamA || sAmAyika mabhe / gaveSaNA piNa bhaMDa teha, te mATai kIdha, tasu strI koI jinavara 1 strI tehanI prasIgha AkhI che 45. bhAve bhAvanA ema, putrAdika nahiM na miyo baMdhana prema, viNa kAraNa tehanIja 46. ata rahi vAya, tiNa va sAmAyika tasu Atama adhikAya adhikaraNI kahiye 47. solama- zataka kahIva, prathama udeze prazna adhikaraNa prabhu! jIva, sthU adhikaraNI jIva 48. jina bhAkhai e jIva, adhikaraNI adhikaraNa jina kahai avata adhikaraNa AlI 9 te ki artha kahIba ? 46. ihAM avirata ne joya, sAdhU viNa avaloya, sagalAI 50. sAdhU Rs pahichANa, jAvajIva avirata taNAM / AhAraka tana sarva thakI pacavANa, tiNa sUM avirata nahIM rahI / 51. ehija udezA mAMva, nipajAvato / adhikaraNa prabhu! dhAya ke adhikaraNI jIva che ? 52. taba bhAkhe jinarAya, pramAda AdhI adhikaraNa / adhikaraNI piNa cAya, AhAraka vana nipajAvato // tanu pramAda AzrI ihAM kahI / 53. na kahI avirata tAya, azubha joga kahivAya, te to pacakhyo chai tiNe // 54. piNa tiNa velA jANa, utsukabhAvaja aaviyo| AjJA bhaMga pichANa, AloI ne sudha huvai // pramAda ihAM / kiyA / 55. e azubha joga naiM jANa, Akhyo cha jAvajIva pacakhANa, dIkSA letAM tiNa 56. zrAvaka kari sAmAya, mamatva-bhAva pacakhyo nathI / vali anumodana tAya, te piNa dIsai chai pratyakSa // 208 bhagavatI boTa karai // tehanuM / tehanoM // bhogavaM / daMDaka tihAM // mAMhirA / chaM // mjhe| sahI // e / hai ? piMNa / AsarI // artha | majhe // 42,43. bhagavaI 8 / 230-232 44, 45. bhagavaI 8 / 233-235 46-48. bhagavaI 16/8, 6 51-53. bhagavaI 16 / 23, 24 Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kIdhI 57. nava bhAMge kari jANa, sAmAyaka bAhyapaNeM pacakhANa, abhyaMtara pacasvo 58. imahija posA tAhi, bAra mAsa rai mAMhi, 59. bali gaccharI Adi tyAM dina tagoja lAdhi 60. lAbha kharca vali hANa, nava bhAMge piNa jANa, 61. gyAramI padamA mAMhi 63. te pejja baMdhaNa tasuM tAhi jJAta taNoM 62. tiNa kAraNa chai tAsa tAsa nyAtIlAM rI dazAzrutakhaMdha vimAsa, timahija sAmAyika mATa pahichANa, sAmAyika posA avirati no pacakhANa, sarva thakI kIdhA 64. AnaMda aNasaNa mAMya, Asyo hUM gRhastha gRhasthAvAsa vasAya, avadhi itaro 65. AnaMda aNasaNa mAMhi, gRhasthapaNoM to par3imA meM tAhi kima gRhastha 66. gRhastha maiM asaNAdi dIdhAM ne daMDa comAsI lAdhi 67. tiNa sUM par3imA mAMhi, deNahAra ne tAhi, kahivAya, zrAvaka nIM mAMya adhikaraNa iNa nazIta udeze AhAra taNI AjJA nahi 68. tiNa kAraNa sAmAyika raM 66. * he bhagavana ! kadA / nayI // karai / SaTa-paTa mahinAM meM bohitara to iha vidhe // posA te aThapahariyA | vyAja Avai tamu ghara ma // dravya saha noM te dhaNI / mamatva-bhAva bhyaMtara zramaNa sarIkho tamu chUTo 70. te pRthvI saNate thake, to prabhu ! zrAvaka vrata taNo, 71. jina kahai artha samartha pahilAMIja zrAvaka tiko, sa vadhavo pacasyo tiNe, pRthvI nAM nahIM, sa no vadha karivA bhaNI, mana pota kahiye rahya // ko / nathI / gocarI / ma // / ma nathI / acha / apanoM // kahya / nahIM // anumodiyAM panarameM // avirati ache / arihaMta nIM // je AtamA / nyAya chai' // ( ja0 sa0 ) pichANa / apacakhANa || koika trasa haNAya / aticAra rUpa bhaMga thAya ? nahi nizce saMkalpI meM pravartteha | jeha // soraThA 72. trasa vadha karivo moya, ima saMkalpI nivartyo / saMkalpa na thayo koya, tiNa sU vrata aticAra nahiM // * laya: kiNakiNa nArI sira ghar3o re 61,62. ahAvarA ekkArasamA uvAsagapaDimA 'kevalaM 'se gAtae' pejjayaMdhaNe ambocchinne bhavati evaM se kappati nAyavIthi ettae / (dasAsuya0 6 / 18 ) 64. tae se AgaMde samovAmamavi gihiNI himabhAvatassa ohiNAne samaya ( uvAsa gadasAo 1 / 76 ) 66. je bhikkhU aNNautthiyassa vA gAratthiyassa vA basa vA (4) deti vA sAtijati ( nisIhajhayaNaM 15/76 ) 61. samagovAlayasya paM bhaMte! puNyAmeva tasyANasamAraMbha paccakkhAe bhavai, pur3havi samAraMbhe apaccakkhAe 70. bhavai / seya puDhavi khaNamANe aNNayaraM tasaM pANaM vihisejjA, se NaM bhaMte! taM vayaM aticarati ? 71. No iNaTThe samaTThe, no khalu se tassa ativAyAe AuTTati / (40 716) 'tasya' trasaprANasya 'atipAtAya' vadhAya 'Avarttate' pravartate iti na saMkalpavadho'sau / ( vR0 10 209) 72. saMkalpavadhAdeva ca nivRtto'so, na caiSa tasya saMpanna iti nAsAvaticarati vrataM, ( vR0 pa0 289 ) za0 7, u0 1, DhA0 111 206 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73. "he bhagavana! zrAvaka tiko, pahilAMIja pichANa / vanaspatI haNavA taNAM, kIdhA tiNa pacakhANa / / 74. te pRthvI khaNate thake, ika taru-mUla chidAya / to prabha! zrAvaka vrata taNo, aticAra-rUpa bhaMga thAya? 75. jina kahai artha samartha nahIM, nahiM nizcai pravarteha / vanaspatI haNavA bhaNI, saMkalpI na kareha / / 76. zramaNopAsaka he prabha ! tathArUpa je yogya / zramaNa ane mAhaNa pratai, bihaM vaca mani prayogya / / 77. phAsu acittaja eSaNI, asaNAdika je cyAra / pratilAbhato syU lahai ? hiva jina uttara sAra / / 78. tathArUpa zramaNa mAhaNa bhaNI, zramaNopAsaka jeha / asaNAdika pratilAbhato, adhika bhakti kari eha / / 73. samaNovAsagassa NaM bhaMte ! puvAmeva vaNapphaisamAraMbhe pcckkhaae| 74. se ya puDhavi khaNamANe aNNayarassa rukkhassa mUlaM chidejjA, se NaM bhaMte ! taM vayaM aticarati ? 75. no iNaThe samaThe, no khalu se tassa ativAyAe AuTTati / (za0 77) 76. samaNovAsae NaM bhaMte ! tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA 76. zramaNa aneM mAhaNa bhaNI, pavara samAdhi pamAya / tehija samAdhi lahai tiko, dAne kari ne tAya / 80. zramaNopAsaka he prabhu! zramaNa-mAhaNa prati jeha / jAva AhAra pratilAbhato, bhakti bhAva kari teha // 77. phAsu-esaNijjeNaM asaNa-pANa-khAima-sAimeNaM paDilA bhemANe kiM labbhai? 78. goyamA ! samaNovAsae NaM tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA phAsu-esaNijjeNaM asaNa-pANa-khAima-sAimeNaM paDilAmemANe 76. tahArUvassa samaNassa vA mAhaNassa vA samAhi uppAeti, samAhikArae NaM tAmeva samAhi paDilabhai / (za0 78) 80. samaNovAsae NaM bhaMte ! tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA phAsu-esaNijjeNaM asaNa-pANa-khAima-sAimeNaM paDilAbhemANe 81. kiM cayati ? goyamA ! jIviyaM cayati, 'kiM cayai ?' ti kiM dadAtItyarthaH 'jIviyaM cayai' tti jIvitamiva dadAti, annAdidravyaM yacchan jIvitasyaiva tyAgaM karotItyarthaH / (vR0 pa0 286) 82. duccayaM cayati, dustyajametat, tyAgasya duSkaratvAt / (vR0 10 286) 83. dukkaraM kareti, 81. kiM cayai te syaM diyai ? jina kahai jIvita dAna / asaNAdika deto chato, jIvita nI pari jAna / / 82. duccayaM cayai pATha cha, dustyaja tyAga pichAna / deva chai je dohilo, teha diyai e dAna // 83. dukkaraM karei pATha cha, karatAM dukkara jANa / karaNI teha karai tikA, pAtradAna guNakhANa / / 84. athavA kiM cayai prabha ! te nara sya' chAMDeha ? jina kahai dIrgha sthiti karma nIM, tehane teha tajeha / 85. duccayaM je duSTa karma noM, saMcaya naiMja tajeha / dukkara apUrvakaraNa thI, graMthI-bheda kareha / / 86. durlabha anivRtti-karaNa ne, lAbhe teha vicAra / bodhi samadRSTi prati anubhavai, pachai jAvai mokSa majhAra / / 84. athavA ki tyajati-ki virahayati ? ucyate, jIvitamiva jIvitaM karmaNo dIrghA sthiti / (vR0 50 286) 55. 'duccayaM' ti duSTaM karmadravyasaJcayaM 'dukkaraM' ti duSkaramapUrvakaraNato granthi bhedN| (vR050 286) 56. dullaha lahai, bohiM bujjhai, tao pacchA sijjhati jAva aMtaM kareti / (za0 76) 'dullabhaM labhai, tti anivRttikaraNaM labhate. tatazca 'bohi bujjhai' tti 'bodhi' samyagdarzanaM 'budhyate' anubhavati / (vR0 pa0 286) * laya : kiNa kiNa nArI sira ghar3o re 210 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 87. iha ca zramaNopAsaka: sAdhUpAsanAmAtrakArI grAhyaH, tadapekSayavAsya sUtrArthasya ghaTamAnatvAt / (vR0 pa0286) yatanI 87. zramaNopAsaka pahichANa, sAdhu nI sevA mAtra sujANa / eha sUtra chai te apekSAya, vRttikAra kahya ima vAya // 88. sAdha nI sevA thI pichANa, phAsu-eSaNIka noM jANa / tathA zrAvaka piNa e hoya, te piNa sarvajJa jANe soya / / 56. bodhi khAyaka samyakta pAya, darzaNamohaNI sarva khapAya / tathA bodhi dharma cArita tathya, te piNa jJAnI vadai te satya // 10. zramaNa mAhaNa meM sukhakAra, pratilAbhai cyArU AhAra / zramaNa mAhaNa te mani jAna, tyAMrI sevA karI deva dAna / / 11. chehar3e pAmai te nirvANa, kahya akarmapaNuM pradhAna / hiva akarma sUtra kahAya, tiNa ro Agala prazna pUchAya // 12. *aMka ikottara noM deza e, ekasau gyAramI DhAla / bhikSu bhArImAla RSarAya thI, 'jaya-jaza' haraSa vizAla / 61. anantaramakarmatvamuktamato'karmasUtram (vR0 pa0 286) DhAla : 112 1. karma rahita je jIva nai, gatI-gamana bhagavAna / syaM aMgIkRta kIjiye? jina kahai haMtA jAna / 2. karma rahita chai jehaneM, gatI-maNa bhagavaMta ! aMgIkRta kima kIjiye? hiva jina uttara tNt|| 3. nissaMgapaNe kari naiM prathama, aghamala ne apahAya / nIrAgapaNe kari nai valI, moha TAlavai thaay|| 1. atthi NaM bhaMte ! akammassa gatI paNNAyati ? haMtA asthi / (za0 7.10) 2. kahaNNaM bhaMte ! akammassa gatI paNNAyati ? 4. gati pariNAma karI valI, gati svabhAva kari soya / ___tuMbA nI pari jANavo, Age varNana hoya // 5. karma baMdhana naiM chedava, eraMDa phala jima eha / ___ iMdhana karma vimocavai, dhUmra taNI pari jeha // 3. goyamA ! nissaMgayAe. niraMgaNayAe, 'niHsaGgatayA' karmamalApagamena 'niraMgaNayAe' tti nIrAgatayA mohApagamena / (vR0 pa0 260) 4. gatipariNAmeNaM, 'gatipariNAmeNaM ti' gatisvabhAvatayA'lAbudravyasyeva / (vR0 pa0 260) 5. baMdhaNachedaNayAe, nirighaNayAe, 'baMdhaNaccheyaNayAe' tti karmabandhanachedanena eraNDaphalasyeva 'nirandhaNatAe' ti karmendhanavimocanena dhUmasyeva / (vR0 pa0 260) 6. puvappaogeNaM, sakarmatAyAM gatipariNAmavattvena bANasyeveti / (vR0 pa0 260) 6. pUrva prayoga karI vali, sakarmapaNAM rai mAMya / gatipariNAmapaNe karI, bANa taNI para thAya // * laya : kiNa kiNa nArI sira ghar3o re za.5,01, DhAla 111,112 211 Jain Education Intemational Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. iNa prakAra karineM sahI, karma rahita naiM dekha | ziva-gati prati abhyupagamana, hiva vistAra vizekha | vA0-hAni karI, nIrAgaNa karI gati-pariNAma karo. baMdha meM cheda karI, niraMdhaNapaNa karI, pUrvaprayoge karo - e chaha prakAre karI akarma naiM zivagati aMgIkAra kIjiye / ima prabhu kahyo / tivArai gotama nissaMga, nIrAma, gati pariNAma e tIna prazna valI pUche "A to ghAMrI vANa lage ho prabhu ! pyArI, thAMrI sUrata rI balihArI / A to pAMrI bAga lage ho prabhu ! pyArI (dhrupadaM ) 8. he bhagavaMta ! nissaMgapaNe karI, karma-mala dUra nivArI / niraMgaNayAe nIrAgapUrNa karI, moha karma meM TArI // 6. gai - pariNAma te gati naiM svabhAve, tuMbaDI nI paridhArI / karma rahita naiM he prabha ! ziva-gati kima kIjiye aMgIkArI ? 10 zrI jina bhAkhe yathAdRSTati koika puruSa tivArI / sUko tUMbaDI chidra rahita te uttama adhika udArI // (A to jina vANa sadA jayakArI) anukrama parikramakArI / china mUla kusa dhArI // tuMbo, lepa maTTI aTha kArI / ika ika lega de tar3ake sukAva, ima aTha lepa prakArI // J 11. vAyu pramukha karine na hANo darbha te mUla sahita dAbhe kari 12. te DAbha kuse kari vIM // 13. sUkAM chatAM te tumba prata hiva, udaga athAga majhArI / jeha udaka tiriyo nahiM jAvai, puruSa thI UMDo apArI // 14. teha udaka meM prakSepa tuMbo, suna gotama gaNadhArI / ! jeha tuMbaDo aSTa mATI naiM, lepa karI tivArI || kari, bhAriyatAe 15. guruyalAe vistIrNaparNa bhaarii| gurusaMbhAriyatAe taNoM artha ubhayavarSa adhikArI // 16. udaka taNAM tala prati chAMDI naiM, adho dharaNi tala dhArI / bhUmi viSe rahe teha tuMbaDI? ima prabhu pU tivArI // 17. hAM bhagavaMta ! rahe kahe govama taba bolpA jagatArI / hiva te taMba aTha lepa mATI nAM, kSaya vaye thake tivArI || 18. pRthvI taNAM tala prati chAMDI neM udaka Upara rahe dhArI / ima jina pUche gotama bole hAM prabhu! rahe tivArI // 16. vIra kahai taba ima nizca kari, suNa goyama ! sukhakArI / nissaMgapaNe nirAgapaNaM kari gati-pariNAma vicArI // , * laya Avata merI galiyana meM giradhArI 212 bhagava 7. akammassa gatI paNNAyati / (07111) 8. kaNNaM bhaMte! nissaMgayAe, niraMgaNayAe, 6. gatipariNAmeNaM akammassa gatI paNNAyati ? 10. se jahAnAmae kei purise sukaM tu niccha 11, 12. niruvarya ANupuvIe parikammemANe- parikammemANe damehikumehitA ahi maTTiyA pittAti 'nira'ti yAvAdyanupahataM dambhehi yatti darbhaH samUlaiH 'kusehi ya' tti kuza: - darbhereva chinnamUlaiH ( vR0 pa0 210 ) 13. mUrti-bhUti mukkaM samApaM atyAmatAramaporisisi 14. udagaMsi pakkhivejjA, se nUNaM goyamA ! se tuMbe tesi ahaM maTTiyAvANaM / 15. guruyattAe bhAriyattAe gurusaMbhAriyattAe 16. samitivasA Ahe paraNitalapaTTANe bhavai ? 17. haMtA bhavai / Ahe gaM se tuMbe tesa bahumAyA pari 18. dharaNitalamativaittA uppi salilatalapaTTANe bhavai ? haMtA bhavai / 16. evaM khalu goyamA ! nissaMgayAe, niraMgaNayAe, gatipariNAmeNaM Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. akammassa gatI paNNAyati / (za0 7/12) 20. karma rahita naiM vara ziva-gati noM, abhyupagama aMgIkArI / artha hivai baMdhana chedana noM, sAMbhalajyo hitakArI / / 21. kima bhagavaMta ! baMdhana chedana kari, karma rahita nai sArI / ziva-gati noM aMgIkAra karevo! vIra kahai tiNavArI // 22. yathAdRSTAMta kalAyaja nAmaiM, dhAna taNI phali dhArI / phalI maga nai ur3ada taNI vali, siMbali taru nI vicArI / / 23. athavA eraMDa taNI vali mIjI, tAvar3e dIdhI tivArI / sUkI thakI phaTI nikalI naiM, paDai ekaMta bhami majhArI / 24. ima nizcai karine he gotama ! baMdhana chedavai sArI / ___ karma rahita ne vara ziva-gati noM, abhyupagama hai udArI / / 25. je bhagavaMta ! niraMdhaNapaNa kari, karma rahita nai udArI / kima aMgIkAra kara ziva-gati vara ? hiva jina vANa ucArI / / 26. yathAdRSTAMte iMdhaNa rahita je, dhamra svabhAve tivArI / nirvyAghAtapaNe UMcI gati, teha pravata jivArI / / 21. kahaNaM bhaMte ! baMdhaNachedaNayAe akammassa gatI paNNAyati ? 22. goyamA ! se jahAnAmae kasibaliyA i vA, muggasibaliyA i vA, mAsasibaliyA i vA, sibalisibaliyA i vA 'kalasiMbaliyAi vA' kalAyAbhidhAnadhAnyaphalikA 'siMbali' tti vRkssvishessH| (vR0 pa0 260) 23. eraMDamijiyA i vA uNhe dinA sukkA samANI phuDittA NaM egaMtamaMtaM gcchi| 24. evaM khalu goyamA ! baMdhaNachedaNayAe akammassa gatI paNNAyati / (za0 7 / 13) 25. kahaSNaM bhaMte ! niridhaNayAe akammassa gatI paNNAyati ? 26. goyamA ! se jahAnAmae dhUmassa iMdhaNaviSpamukkassa uDDhaM vIsasAe nivvAdhAeNaM gatI pavattati / 'visrasayA' svabhAvena / (vR0 pa0 260) 27. evaM khalu goyamA ! niriMdhaNayAe akammassa gatI paNNAyati / (za0 7 / 14) 28. kahaNaM bhaMte ! puvappaogeNaM akammarasa gatI paNNAyati ? 26. goyamA ! se jahAnAmae kaMDassa kodaMDavippamukkassa lakkhAbhimuhI nivvAghAeNaM gatI pavattai / 30. evaM khalu goyamA ! puvappaogeNaM akammassa gatI paNNAyati / 31. evaM khalu goyamA ! nissaMgayAe, niraMgaNayAe, jAva (saM0 pA0) puvvappaogeNaM akammassa gatI paNNAyati / (za0 7.15) 27. ima nizcai kari naiM he gotama ! karma iMdhana apahArI / karma rahita nai ziva gati saMdara, kIjiyai chai aNgiikaarii|| 28. pUrva prayoge kari kima prabhajI! karma rahita ne sArI / ziva-gati bara aMgIkAra kIjiye? hiva jina bhAkhai udArI / / 26. yathAdRSTAMta dhanaSya thI chUTo, kaMDa te bANa tivArI / lakSa-vedha nai sAhamo pravarta, nirvyAghAta gatikArI // 30. ima nizca kari nai he gotama ! pUrva prayoga vicArI / karma rahita naiM mokSa taNI gati, pravaH sukhkaarii|| 31. ima nizcai kari nai he gotama ! nissaMgapaNe udArI / nIrAgapaNe jAva pUrva prayoga, akarma nai gati sArI / / 32. ekottara na deza DhAla e, eka sau bAramIM dhArI / bhikSa bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya-jaza' saMpati sAro // DhAla 113 dUhA 1. kahI akarmI nI kathA, tAsa, viparyaya jeha / karma sahita je jIva nIM, vaktavyatAja kheh|| 1. akarmaNo vaktavyatoktA, athAkarmaviparyayabhUtasya karmaNo vaktavyatAmAha- (vR0 50 260) za0 7, u0 1, DhA0 112,113 213 Jain Education Intemational Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2, 3. duHkhanimittatvAt duHkhaM----karma tadvAn jIvo duHkhii| (vR0 pa0 260) dukkhI bhaMte ! dukkheNaM phuDe ? adukkhI dukkheNaM phuDe ? 4. goyamA ! dukkhI dukkheNaM phuDe, no adukkhI dukkheNaM phuDe / (sh07|16) 5. aduHkhI-akarmA duHkhena spRSTaH, siddhasyApi tatprasaGgAditi / (vR0 pa0 261) 6. dukkhI bhaMte ! neraie dukkheNaM phuDe ? adukkhI neraie dukkheNaM phuDe ? 7. goyamA ! dukkhI neraie dukkheNaM phuDe / 2. duHkha nimittaja karma hai, karmavaMta je jIva / teha dukhI karme karI phayoM baddha atIva ? 3. kai adukhI karme karI pharyo baMdhyo svAma? ubhaya prazna e pUchiyA, hiva jina bhAkhai tAma / / 4. dukhI karmavaMta karma kari pharyo karma baMdhAya / adukhI karma rahIta je, karme phayoM nAMya / 5. adukhI karma rahIta naiM, karma pharza jo thAya / to adukhI je siddha ne, karma prasaMga kahAya // 6. dukhI karmavaMta nArakI, karme phaoN jeha / adukhI nAraka akarmI, karma karI pharzaha ? 7. jina bhAkhai je nArakI, dukhI karmavaMta joya / dukha * nimitta karme karI, phayoM te avaloya / 8. adukhI akarma nArakI, karme pharyo nAya / adukhI nAraka chai nahIM, prazna rUpa kahivAya / / 6. pUrva bhogavyo naraka pada, teha jIva ne jANa / nAraka kahiya ehavaM, kiNa hI Tabai pichANa / / 10. negama naya mAnai acha, trihaM kAla avadAta / tiNa vaca kari keI kahai, jANe kevalI bAta / / 11. ima daMDaka yAvata kahyo, vaimAnika paryaMta / kahivA daMDaka paMca ima, Agala nAma udaMta / / 12. dukhI karmavaMta jIva te, dukha karme kari tAya / phayoM bAMdhyo karma naiM, prathama AlAva kahAya / / 13. dukhI karmavaMta jIva je, karma prataija grahaMta / nidhatta nai nikAca phuni, samastapaNe karata // 8. no adukkhI neraie dukkheNaM phudde| (za0 7.17) (za0 7 / 18) 11. evaM daMDao jAva vemaanniyaannN| evaM paMca daMDagA neyavvA12. dukkhI dukkheNaM phuDe, 13. dukkhI dukkhaM pariyAyai, 'duHkhI' karmavAn 'duHkhaM' karma 'paryAdadAti' sAmastye nopAdatte, nidhattAdi karotItyarthaH / (vR0 pa0 261) 14. dukkhI dukkhaM udIrei, dukkhI dukkhaM vedeti, 15. dukkhI dukkhaM nijjareti / (za0 7 / 16) 14. dukhI karmavaMta jIva je, karma udIrai jeha / dukhI karmavaMta karma nai, vedai cautho eha / / 15. dukhI karmavaMta jIva je, karma nirajarai jAna / AlAvo e paMcamo, Akhyo zrI bhagavAna // 16. karma baMdha adhikAra thI, agha baMdha cita sahIta / te aNagAra taNo hivai, kahiyai sUtra vadIta // 17. *aNagAra aho bhagavaMta ! upayoga rahita cAlata ho / jinavara jykaarii| upayoga rahita pahichANa, Ubho rahito jiha sthAna ho / jinavara jykaarii|| 18. upayoga rahita vesaMto, upayoga rahita sUvaMto / vastra pAtra kaMbala rajuharaNa, upayoga rahita karai grahaNa // *laya : hivai kahai ke rUpa zrI nAra 214 bhagavatI-jor3a 16. karmabandhAdhikArAtkarmabandhacintAnvitamanagArasUtram (vR0pa0 261) 17. aNagArassa NaM bhaMte ! aNAuttaM gacchamANassa vA, ciTThamANassa vA, 18. nisIyamANassa vA, tuyaTTamANassa vA, aNAuttaM vatthaM paDiggahaM kaMbalaM pAyapuMchaNaM gehamANassa vA, Jain Education Intemational Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. upayoga rahita vali mUka, ima bAra bAra te cUkai / iriyAvahi tasU thAya, athavA baMdhe saMparAya? 20. jina kahai iriyAvahi nAMya, saMparAyakI kiriyA baMdhAya / jaba gotama pachai nyAya, kiNa arthe ima kahivAya ? 16. nikkhivamANassa vA tassa NaM bhaMte ! kiM riyAvahiyA kiriyA kajjai ? saMparAiyA kiriyA kajjai ? 20. goyamA ! no riyAvahiyA kiriyA kajjai, saMparAiyA kiriyA kjji| (za0 7 / 20) se keNaTheNaM? 21. goyamA ! jassa NaM koha-mANa-mAyA-lobhA vocchiNNA bhavaMti 'vocchinne' tti anuditAH, (vR0 pa0 262) 22, 23. tassa NaM riyAvahiyA kiriyA kajjai, jassa NaM koha-mANa-mAyA-lobhA avocchiNNA bhavaMti tassa NaM saMparAiyA kiriyA kajjai / 24. ahAsuttaM rIyamANassa riyAvahiyA kiriyA kajjai, 21. jina kahai krodha aru mAna, mAyA aru lobha pichAna ho / goyama gnndhaarii|| jiNa rai udaya na hoya prasiddhA, upazAMta tathA kSaya kIdhA ho| ___ goyama gnndhaarii|| 22. tasu iriyAvahi baMdhAya, hiva saMparAya no nyAya / jasu krodha mAna aru mAya, vali lobha udaya kahivAya // 23. upazAMta sarvathA nAMhI, vali kSaya piNa na kiyA tyAMhI / tasu saMparAyakI kiriyA, sarAgI taNe uccariyA / 24. jima kahyo sUtra meM sAgI, tima pravartaM viitraagii| te kadeI na cUkai tAya, tasU iriyAvahi baMdhAya / / 25. viparIta pravattai tApa, tasu saMparAyako pApa / utsUtra pravarte eha, tiNa arthe ema kaheha / / soraThA 26. Akhyo e aNagAra, teha taNAM adhikAra thI / tasu bhojana pAna vicAra, jeha sUtra kahiyai hivai|| 27. *atha hivai aho bhagavAna ! cAritra IMdhana pahichAna / aMgAra koyalA dekha, te sarikho karai vizekha / / 25. ussuttaM rIyamANassa saMparAiyA kiriyA kajjai / se NaM ussuttameva rIyatI / se teNaTheNaM / (za0 7 / 21) 26. anagArAdhikArAcca tatpAnakabhojanasUtrANi (vR0 pa0 261) 27. aha bhaMte ! saiMgAlassa, 'saiMgAlassa' tti cAritrendhanamaGgAramiva yaH karoti (vR0 pa0 292) 28, 29. bhojanaviSayarAgAgni: so'GgAra evocyate tena saha yad varttate pAnakAdi tat sAGgAraM, (vR0pa0 262) 28. je bhojana viSaya surAga, tehija chai agni athAga / je varte aMgAra sahIta, teha saaMgAra kahIta / / 26. saaMgAra pANI nai bhojana, tehanoM syaM artha kathana ? e prathama prazna AkhyAta, hiva dvitIya sadhUma kahAta / / 30. caraNa rUpa idhaNa ne eha, karai dhama sarIkho jeha / e dveSa sahita karai AhAra, tehanoM kuNa artha vicAra / / 31. lolapaNo ANI mana mAMya, dravya s anya dravya milAya / duSTa doSa saMyojana nAma, tasu kavaNa artha tAma? 30. sadhUmassa, cAritrendhanadhUmahetutvAt dhUmo-dveSastena saha yatpAnakAdi tat sadhUmam / (vR0pa0 292) 31. saMjoyaNAdosaduTussa pANa-bhoyaNassa ke aTThe paNNatte ? saMyojanA-dravyasya guNavizeSArtha dravyAntareNa yojana saiva doSastena duSTaM yattattathA / (vR0 pa0 262) 32. goyamA ! je NaM niggaMthe vA niggaMthI vA phAsu esaNijja asaNa-pANa-khAima-sAimaM paDiggAhettA 32. e trihuM prazna sakajjA, jina bhAkhai nigraMtha ajjA / ___ phAsu eSaNIka cihuM AhAra, vahirI naiM teha tivAra // *laya : hivai kahai cha rUpa zrI nAra za0 7, u0 1, DhA0 113 215 Jain Education Intemational Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33. karai murchA sahita AhAra, doSa ajANavA thI dhAra / ___ gaddhapaNeM AhAra naiM karato, tasu vizeSa vAMchA dharato / 34. gaDhie te AhAra nai jANo, sneha taMtu kari gUthAMNo / ___ ajjhovavanne pahichANI, ekAgra cita tasu jaannii|| 35. karai AhAra sarAya-sarAya, cAritra nAM koyalA thAya / aMgAra-sahita e tAya, pANI-bhojana kahivAya / / 36. nigraMtha nigraMthI sAra, nirdoSa grahi ciuM Ara / aprItipaNo ati ANI, krodha thakI kheda tana ThANI // 37. nirasa A'ra karai visarAya, dhUo UTha cAritra mAMya / e sadhUma bhojana-pANa, he gotama ! iha vidha jANa // 33. mucchie giddhe 'mucchie' tti mohavAn doSAnabhijJatvAt 'giddhe' tti tadvizeSAkAGkSAvAn / (vR0 pa0 292) 34. gar3hie ajjhovavanne, 'gar3hie' tti tadgatasnehatantubhi: saMdarbhita: 'ajjhova banne' tti tadekAgratAM gtH| (vR0pa0 262) 35. AhAramAhArei. esa NaM goyamA ! saiMgAle pANa bhoyaNe / 36, 37. je NaM niggaMthe vA niggaMthI vA phAsu-esaNijjaM asaNa-pANa-khAima-sAimaM paDiggAhettA mahayAappattiyaM kohakilAmaM karemANe AhAramAhArei, esa NaM goyamA ! sadhUme pANa-bhoyaNe / 'kohakilAma' ti krodhAt klamaH-zarIrAyAsaH (vR0pa0 292) 38. je NaM niggaMthe vA niggaMthI vA phAsu-esaNijja asaNa pANa-khAima-sAimaM paDiggAhettA guNuppAyaNaherDa 'guNuppAyaNaheu' ti rasavizeSotpAdanAyetyarthaH, (vR0pa0262) 36. aNNadavveNaM saddhi saMjoettA AhAramAhArei, esa NaM goyamA ! saMjoyaNAdosaduThe pANa-bhoyaNe / 40. esa NaM goyamA ! saiMgAlassa, sadhUmassa, saMjoyaNAdosadudussa pANa-bhoyaNassa aTThe paNNatte / (za0 7 / 22) 38. nigraMtha-nigraMthI sAra, nirdoSa grahI ciuM A'ra / gaNa-rasa upajAvaNa heta, ati lolapaNA thI tetha // 36. anya dravya saMghAta saMyojI, ima asaNAdika noM bhojI / duSTa doSa saMyojana AhAra, pANI bhojana e dhAra / / 40. aMgAra-sahita noM eha, sadhUma noM artha kaheha / doSa duSTa saMyojana pAna-bhojana nuM e artha jAna / / gItaka chaMda 41. atha he prabhU ! aMgAra-rahitaja, vigata-dhama vakhANiya / saMyoga nAM phUna doSa rahitaja, pAna-bhojana jaanniye| 42. kuNa artha Akhyo e trihuM noM? ema goyama gaNahare / vara prazna pUchaye chate, zrI jinarAja uttara uccare / / 43. *jina kahai saMta aru samaNI, vara nIta Atma naiM damaNI / nirdoSa grahI cihuM AhAra, murchA rahita thako tiNavAra // 41.42. aha bhaMte ! vItigAlassa, vIyadhUmassa, saMjoyaNA dosavippamukkassa pANa-bhoyaNassa ke aThe paNNate ? 44. yAvata ima karai AhAra, cAritra nahiM huvai aNgaar|| aMgAra-rahita jala anna, he gotama ! eha sujanna / / 45. je samaNI-saMta sutoSa, jAva AhAra grahI nirdoSa / mahA aprIti bhAva mana dhAra, jAva visarAI na karai AhAra // 43. goyamA ! je NaM niggaMthe vA niggaMthI vA phAsu esaNijja asaNa-pANa-khAima-sAimaM paDiggAhettA amucchie / 44. jAva (saM0 pA0) AhArei, esa NaM goyamA ! vItigAle paann-bhoynne| 45. je NaM niggaMthe vA niggaMthI vA phAsu-esaNijja asaNa pANa-khAima-sAimaM paDiggAhettA No mahayAappattiyaM kohakilAmaM karemANe AhAramAhArei, 46. esa NaM goyamA ! vIyadhUme pANa-bhoyaNe 46. tasu caraNa meM dhuMo na hoya, he gotama ! iha vidha joya / dhUma-doSa-rahita e jANa, Akhyo hai bhojana-pANa // *laya : hivai kahai chai rUpa zrI nAra 216 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirdoSa jima lAdho tima AhAraMta, lolapaNo grahI sukhakAra, 47. je saMta-satI 48. he gotama ! eha punItaM, pANI - bhojana kahivAya, ima bhAkhe 46. e vIto doSa aMgAra, vali vigata dhUma suvicAra | doSa duSTa saMyoja rahItaM, anna jala nuM artha e kahItaM // 50. ekotara deza nihAla ekasI ne teramI DhAla / bhikla bhArImAta RSirAya, mukha 'jaya jaya' haraSa savAya / / 7 DhAla 114 tiNavAra / dUra tajaMta // saMyojana - doSa-rahItaM / zrI jinarAya // dUhA 1. atha kSetrAvikrAMta prabhU ! vali mAraga atikrAMta nuM, kAlAtikrAMta kahaMta / phuna pramANa atikaMta // 2. e cyA nAM udaka nAM, vali bhojana nAM joya / artha kiso je Akhiyo ? e pUchA abaloya || 3. sUrya saMbaMdhI khetra chai, tApa khetra atikrAMta te atikramyo, e 4. teha divasa nAM pahara triNa, atikramyo je kAla / kAlAtikrAMta chai, vArU artha nihAla // 5. mArga ardha jojana prata atikramyo je mAga / te mArgAtikrAMta khaM, mAraga taNo 6. kavala batIsa pramANa je atikramyo pramANAtikrAMta te, dAkhyo dhI vibhAga // *laya : zrI jinavara gaNadhara dina dina hu~ / kSetrAtita // pramANa / jagabhANa || 7. e cihuM nAM pANI taNo, vali bhojana noM artha / kisuM parUpyo he prabhu ! hiva jina kahai tadartha | 5. 8. je nirbhaya nirbaMdhI phAgu eSaNI re asaNAdika vyAsa AhAra jivAra re| sUrya viNa Uge bahirI karI re, ravi UgAM pAche te kareM AhAra re / e kSetrAtikrAMta pANa bhojana kahyo re / 47. je NaM niggaMthe vA niggaMthI vA phAsu-esaNijjaM asaNapANakhAima sAimaM paDiggAhettA jahA laddhaM tahA bahAramAhAreha goyamA saMjoyaNAdosavidhyamukke pANa 48. esa bhoyaNe / 49. esa NaM goyamA ! vItiMgAlassa, vIyadhUmassa, saMjogAdosaviNyamuksa pANabhoSaNassa aTThe paSNate / (0723) 'bIiMgAlassa' ti vIto to rAgo yasmAta dvItAGgAraM, ( vR0 10 292 ) 12. aha bhaMte ! khettAtikkaMtassa kAlAtikkaM tassa maggAtikkaMtassa, pamANAtikkatassa pANabhoyaNassa ke aTThe ? 3. 'vetAstasya' ti kSetraM pUrya sambandhi sApa dinamityarthaH tadatikrAntaM yattat kSetrAtikrAntam / ( vR0 pa0 292 ) 4. 'kAlAikkaMtassa' tti kAlaM - divasasya praharatrayalakSaNamatikrAntaM kAlAtikAntam / ( vR0 pa0 212 ) 5. ' maggAikkaMtassa' tti arddhayojanamatikrAntasya / ( vR0 pa0 292 ) 6. 'pamANAikkaMtassa' tti dvAtriMzatkavalalakSaNamati( vR0 pa0 292 ) krAntasya / 8. goyamA ! je NaM niggaMthe vA niggaMthI vA phAsuesaNijjaM asaNa pANakhAima sAimaM aNuggae sUrie paDiggAhettA uggae sUrie AhAramAhAredda, esa NaM goyamA ! khettAtikkate pANa-bhoyaNe / za0 7, u0 1, DhA0 113,114 217 Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hai. je nigraMtha nigraMthI phAsu eSaNI, asaNAdika cyArUM AhAra jivAra / pohara pahilA mAhai bahirI karI, bhogavai cauthA pohara majhAra / / e kAlAtikrAMta pANa bhojana kahyo re / / / 10. je nigraMtha nigraMthI phAsu eSaNI, asaNAdika cyArU AhAra jivaar| yojana arddha taNI maryAda thI, uparaMta le jAi karai AhAra / e mArgAtikrAMta pANa bhojana kahyo re / / 11. je nigraMtha nigraMthI phAsa eSaNI, bahirI asaNAdika cihaM jeha / battIsa kukur3I aMDa pramANa chai, te mAtra-kavala thI adhika jImeha / e pramANAtikrAMta pANa bhojana kahyo re // 6. je NaM niggaMthe vA niggaMthI vA phAsu-esaNijjaM asaNapANa-khAima-sAimaM par3hamAe porisIe paDiggAhettA pacchimaM porisiM uvAiNAvettA AhAramAhArei, esa NaM goyamA ! kAlAtikkate pANa-bhoyaNe / 10. je NaM niggaMthe vA niggaMthI vA phAsu-esaNijja asaNa pANa-khAima-sAimaM paDiggAhettA paraM addhajoyaNamerAe vIikkamAvettA AhAramAhArei, esa NaM goyamA ! mamgAtikkaMte pANa-bhoyaNe / 11. je Na niggathe vA niggaMthI vA phAsu-esaNijja asaNa pANa-khAima-sAimaM paDiggAhettA paraM battIsAe kukkuDiaMDagapamANamettANaM kavalANaM AhAramAhArei, esa NaM goyamA ! pamANAtikkate pANa-bhoyaNe / soraThA 12. kukur3I aMDaka jANa, je pramANa hai mAna tasa / te parimANa pichANa, kukur3I aMDaga te kA / 13. tathA kuTI jima jANa, jIva taNAM Azraya thakI / kuTI zarIra pichANa, azuca-bahula thI kukuTI // 12. kukkuTyaNDakasya yat pramANaM-mAnaM tat parimANaMmAnaM yeSAM te tathA (vR0pa0 262) 13. athavA kukuTIva kuTIramiva jIvasyAzrayatvAt kuTI-zarIraM kutsitA azuciprAyatvAt kuTI kukuTI (vR0pa0262) 14. tasyA aNDakamivANDakaM-udarapUrakatvAdAhAraH (vR0pa0 292) 15. tasya pramANato mAtrA dvAtriMzattamAMzarUpA yeSAM te kukkuttynnddkprmaannmaatraa| (vR0 pa0 262) kukuTyaNDaka 14. kakaTI tana kahivAya, tehanAM aMDa taNI parai / aMDaka AhAraja thAya, udara pUraka nAM bhAva thii| 15. kakaTI aMDa tadrUpa, pramANa thI mAtrA tasa / battIsama aMza rUpa, aMDa pramANa mAtrA tikA / / 16. kakar3I aMDaga pramANa, kavala battIsa e artha dhara / udara pramANe jANa, dvitiya artha e jANavU / / 17. prathama artha battIsa, kavala kahyA je puruSa nAM / bahulapaNa e dIsa, kahuM dvitiya artha nI vAttikA // vA0-je udara pramANa AhAra nI bAta kahI, tehanoM e abhiprAya-je puruSa noM jetalo AhAra te puruSa nI apekSA tiNa AhAra noM battIsamo bhAga kavala / je causaTha Adi kavala AhAra piNa kiNa hI sthAne prasiddha cha / temAM piNa ehija kavala mAna nI apekSAya battIsa kavalAM thakI pramANopetatA siddha thAya ch| causaTha kavala nuM jenoM AhAra ana te battIsa kavala khAvai to pramANopetatA kema thAya ? kema ke potA nAM bhojana - Adhu AhAra pramANa-prApta bhojana nahIM thai ske| 18. *ATha kakar3I nAM aMDa pramANa je, te mAtra kavala noM karai AhAra / alpa AhArI kahiye tehana, kavala noM lIjyo nyAya vicAra // (vIra jinezvara gotama naiM kahai re) / 17. prathamaM vyAkhyAnaM tu prAyikapakSApekSayA'vagantabyam (vR0 pa0 262) vA0--atasteSAmayamamiprAyaH--yAvAn yasya puruSasyAhAra stasyAhArasya dvAtriMzattamo bhAgastatpuruSApekSayA kavalaH, idameva kavalamAnamAzritya prasiddhakavalacatu:SaSTyAdimAnAhArasyApi puruSasya dvAtriMzatA kavala: pramANaprAptatopapannA syAt, na hi svabhojanasyArddha bhuktavataH prmaannpraapttvmuppdyte| (vR0 50 262) 18. aTTa kukkuDiaMDagapamANamette kavale AhAramAhAremANe appAhAre * laya: zrI jinavara gaNadhara 218 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. bArai kakar3I noM aMDa pramANa je, te mAtra kavala noM karai aahaar| ___apArddha UNodari kahiyai tehaneM, AdhA saM UNo AhAra tivAra / vA0--avaDDomoyariyatti avama-UNo udara na karavU avamodarikA kahiye / apakRSTa kiMcita je UNa arddha je uNodarI nai viSe tikA apaarddhaa| battIsa kavala nI apekSA bAraha kavala nai apArddha rUpapaNAM thakI, arddha UNodarikA meM cAra kavala UNAM te mATai / 20. sola kakar3I nAM aMDa pramANa je, te mAtra kavala no kara AhAra / be bhAga arddha prApti tehane kahyo, arddha UNodarikA te sAra // 16. duvAlasa kukkuDiaMDagapamANamette kavale AhAramAhAre mANe avaDDhomoyarie, vA0-'avaDDomoyariya' tti avamasya-Unasyodarasya karaNamavamodarikA, apakRSTaM-kiJcidUnamarddha yasyAM sA'pArddhA dvAtriMzatkavalApekSayA dvAdazAnAmapArddharUpatvAt / (vR0 pa0 262, 263) 20. solasa kukkUDiaMDagapamANamette kavale AhAramAhAre mANe dubhAgappatte, dvibhAga:-arddha tatprApto dvibhAgaprApta AhAro bhavatIti gamyam (vR0 pa0 262) 21. cauvvIsaM kukkuDiaMDagapamANe jAva AhAramAhAremANe omodarie, 21. cauvIsa kukar3I nAM aMDa pramANa je, jAva karato UNodarI jANa / hI nA aDa pramANa jaM, jAva karato UNodarI jaann| jAva zabda meM pATha kahyA tike, sUtra uvavAI' sU pahichANa // soraThA 22. jAva zabda meM tAhi, kahiyai prApta uNodarI / bIjA arddha rai mAMhi, madhya bhAga prAptaja khyo| 23. kavala battIsa prasiddha, tIna bhAga lIdhA tiNe / cotho bhAga na liddha, prApta kahIjai tehaneM // 24. kavala liye ikatIsa, kiMcita UNa uNodarI / e sahu artha jagIsa, jAva zabda meM jANavA // 25. *battIsa kukur3I nAM aMDa pramANa je, te mAtra kavala noM karato AhAra / pramANa-prApta AhAra kahiyai tasu, e puruSa maryAda pramANa vicAra // 26. ehathI ika grAsa--kavaliya UNa je, AhAra karai zramaNa nigraMtha / tasu adhika sarasabhojI kahiyai nahIM, sUtre ima bhAkhyo cha bhgvNt|| 27. he gotama ! e kSetrAtikrAMta nAM, kAlAtikrAMta taNAM vali jANa / mArgAtikrAMta pramANAtikrAMta nAM, pANa bhojana nAM artha pichANa // 25. battIsaM kukkuDiaMDagapamANamette kavale AhAramAhAre mANe pamANapatte, 28. atha prabha! agni Adi zastrekarI, Utaryo te zastrAtIta kahAya / kadA apariNata ha pahuMkAdika nI parai, tiNa suM hiva Agala kahiyai tAya / 26. zastra pariNamiyo varNAdika phiryA, acitta e prAsuka kahIjai tAya / vizuddha gaveSaNa karI gaveSiyo, esiya eSaNIka sukhadAya / / *laya : zrI jinavara gaNadhara 1. ovAiya sU0 3 2. pRthuka, civdd'aa| 26. etto ekkeNa vi ghAseNaM UNagaM AhAramAhAremANe samaNe niggathe no pakAmarasabhoIti battavyaM siyaa| 27. esa NaM goyamA ! khettAtikkatassa, kAlAtikkatassa, maggAtikkatassa, pamANAtikkaMtassa pANa-bhoyaNassa aTThe paNNatte / (sh07|24) 28. aha bhaMte ! satthAtItassa, zastrAd-agnyAderatItaM-uttINaM zastrAtItaM, evaMbhUtaM ca tathAvidhapRthukAdivadapariNatamapi syAdata Aha (vR0pa0 263) 26. satthapariNAmiyassa, esiyassa, 'satthapariNAmiyassa' tti varNAdInAmanyathAkaraNenAcittIkRtasyetyarthaH, anena prAsukatvamuktaM, 'esiyassa' tti eSaNIyasya gaveSaNAvizuddhyA vA gaveSitasya / (vR0 pa0 263) za07, u0 1, DhA0 114 216 Jain Education Intemational Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. vesiya vizeSa thakI gaveSiyo, athavA je vividha prakAre tAhi / grahaNa bhogeSaNa kari vizuddha nai vyeSita artha prathama vRtti mAMhi // 31. athavA muni veSa karIja gaveSiyo muni nAM AkAra mAtra thI pAmiyo, piNa guNa kIrtana karaneM lIdho nAhi / vaiSika artha dvitIya vRtti mAMhi // soraThA 32. iNa vacane kari jANa, tarja munI guNastrANa, Agala teha utpAdana nAM doSa phuna / kahIjiye // 33. * sAmudANika te bahulA ghara taNoM, je ika ghara bahu lIdhAM AraMbha hurva levaM muni pANI bhojana sAra / iNa vidha nahiM levai aNagAra // 34. zastrAtIta naiM zastrapariNamyo esiya vesiya nai samudAna / pANa bhojana no artha kiso kahyo ? e pAMcU na pUcho artha pradhAna // 35. zrI jina bhAve sAMbhala govamA ! nirbaMdha athavA nigraMthI loya kehavo nigraMtha munIzvara tehanA kahiye vizeSaNa Agala doSa || 36. zastra khaDgAdika mUsala chAMDiyA, * laya : zrI jinavara gaNadhara 1. pIThI 220 bhagavatI jor3a puSpamAla vaNNaka' caMdana carcaNa tajyU, e prathama vizeSaNa muni noM jANa / e dvitIya vizeSaNa muni no mANa | soraThA 37. muni ubhaya vizeSaNa svAta hiva zastrAtIta pramukha taNuM / kavaNa artha jaganAtha ! pUchayo te kahiyai ache // 38. * bhogavavA joga jeha vastu viSe, upanAM vA AyA je kIr3Adi / te vastu thI pote ija nyArA vayA, e vavagava zabda nuM artha saMvAdi // 32. asanAdika AhAra sacitta vastu acche puDhavi jala anna pramukha kahivAya / caya kahitAM jaMtu Aphai cavyA athavA je para thI caviyA tAya // 40. bhogavavA joga acitta je dravya thI, trasa cazya kahitAM anya pAsa kaDhAviyA, hivai thAvara jIva pratai dAtAra / cattadehaM no artha vicAra / 30. vesiyassa, vizeSeNa vividhairvA prakArareSitavyeSitaM grahISaNAprasaMgavazoSitasya (101023) 21. athavA beomuninepathyaM sa hetubhistad vaiSikam -- AkAramAtra darzanAdavAptaM na tvAvajrjjanayA ( vR0 pa0 263 ) 32. anenapunarutpAdanAdoSApohamAha ( vR0 pa0 293 ) 33. sAmudANiyassa tatastato bhikSArUpasya / 34. pANa- bhoyaNassa ke aTThe paNNatte ? ( vR0 pa0 263 ) 35. goyamA ! je NaM niggaMthe vA niggaMthI vA 36. nityamupamAlavaNa-vilevaNe 'niksisatyamule' vigAdizasvamunaH 'vavagayamAlAvannagavilevaNe' tti vyapagatapuSpamAlA candanAnulepanaH ( vR0 pa0 293) 38. vavagaya vyapagatAH svayaM pRthagbhUtA bhogyavastusaMbhava AgantukA vA kRmyAdayaH / (40 pa0 293 ) 36. cuya cyutA -- mRtAH svata eva parato vA'bhyavahAryavastvAtmakAH pRthivIkAyikAdayaH / ( vR0 pa0 263 ) 40. caiya 'ya' tityAjitA bhogyadravyAt pRcaskAritA dAyakena / ( vR0 pa0 293 ) Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41. bhogavivA joga acitta je dravya thI, dehaM te jIva sahita tana tAsa / 41. cattadeha, catta dAyaka svayameva judA kiyA, ihAM dehI aru deha abheda vimAsa // 'catta' tti svayameva dAyakena tyaktA-bhakSyadravyAt pRthakkRtA / 'dehA' abhedavivakSayA dehino yasmAt sa soraThA tathA tamAhAraM, (vR0 pa0 293) 42. vavagayAdi pada cyAra, vRddha vyAkhyA kara tasaM aratha / AkhyuM jeha udAra, teha artha kahiye hivai| 43. *vRddha vyAkhyA to vavagaya ogha thI, cetana paryAya thakI rahIta / 43. vRddhavyAkhyA tu vyapagata:-oghatazcetanAparyAyAdapeta: cuya jIvana-kriyA thI bhraSTa cha, caiya Ayu kSaya karI kathIta // cyutaH-jIvavakriyAto bhraSTaH cyAvitaH-svata evAyuSkakSayeNa bhrshitH| (vR0 pa0 263) 44. saMsarga thakI je asaNAdi viSe, AvI UpanAM chai je trasa jIva / 44. tyaktadehaH----parityaktajIvasaMsargajanitAhAraprabhavopacayaH, AhAra thakI je jaMtu nIkalyA, e cattadehaM na artha kahIva // (vR0 pa0 263) 45. pUrve syaM bAta kahI te hivai kahai, jIvavippajaDhaM phAsu tAhi / 45,46. jIvavippajaDhaM, akayaM, akAriyaM, dAyaka mani artha AhAra kiyo nahIM, 'jIvavippajaDhaM' ti prAsukamityarthaH / akRtaM-sAdhvarthaphuna dAyaka anya pAsa karAyo nAMhi // manirvatitaM dAyakena, evamakAritaM dAyakenaiva, anena vizeSaNadvayenAnAdhAmmika upAttaH / / soraThA (vR0 pa0 263) 46. sAdha arthe AhAra, na kiyo nahIM karAviyo / e ubhaya vizeSaNa dhAra, aNaAdhArmika taNAM / / 47. *prAraMbhyo chai potA naiM kAraNa, 47. asaMkappiyaM, teha AhAra nipajAyo piNa nija kAja / 'asaGkalpitaM' svArtha saMskurvatA sAdhvarthatayA na mani naiM atha te nipajAyo nahIM, te asaMkalpita levai munirAja / / saGkalpitaM (vR0 pa0 263) soraThA 48. prAraMbhyo nija kAja, te pachai nipAyo mani aratha / 48. svArthamArabdhasya sAdhvathaM niSThAM gatasyApyAghAkammikasaMkalpitaka samAja, te piNa AdhArmikaH // tvAta / (vR0 pa0 263) 44. prAraMbhyo sva nimitta, nipajAyo piNa nija aratha / 46. anenApyanAdhAkammika eva gRhItaH / eha asaMkalpitta, aNaAdhAkarmI tiko|| (vR0pa0 263) 50. *gRhI kahai nitya prati mujha ghara bahiriyai, 50. aNAhUyaM, te niyapiMDa nahiM levai manirAya / na ca vidyate AhUtaM-AhvAnamAmantraNaM nityaM madgRhe athavA sAhamo ANyo levai nahIM, e aNAhUyaM no artha kahAya // poSamAtramannaM grAhyamityevaMrUpaM karmakarAdyAkAraNaM vA sAdhvarthaM sthAnAntarAdanAdyAnayanAya yatra so'nAhUta: anityapiNDo'nabhyAhRto vetyrthH| (vR010 263) 51. kRtagaDa-mola liyo leve nahIM, uddezaka nahiM levai aNagAra / 51. akIyakaDaM, aNuddiThaM, navakoDIparisuddha, nava hI je koTi karinai vizuddha cha, koTi vibhAga Agala ima dhAra // iha koTayo vibhAgAstAzcemA:- (vR0 pa0 264) soraThA 52. bIjAdika je jIva, haNe haNAvai nahiM muni / 52. bIjAdikaM jIvaM na hanti, na ghAtayati, ghnantaM anumodai na sadIva, koTi vibhAgaja tIna e|| nAnumanyate 3, (vR0 pa0 264) * laya : zrI jinavara gaNadhara za07, u0 1, DhA0 114 221 Jain Education Intemational Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53. pacavA nAM piNa tIna, mola levA nAM tIna ima / 53. evaM na pacati 3 na krINAti 3 ityevaMrUpAH, e nava koTi kathIna, tiNa kara vizuddha lai mani / / (vR0pa0 264) 54. *zaMkita makkhita Adi dei kari, eSaNA nAM dasa doSa rahIta / 54. dasadosavippamukkaM, e doSa lAgai grahastha sAdhu thakI, varje te mahAmuni vara nIta // dossaa:-shngkitmrkssitaadyH| (vR0 pa0 264) 15. AdhAkarmAdi sola udgama taNAM, solai utpAdana dhAI Adi / 55. uggamuppAyaNesaNAsuparisuddha, eSaNA piMDa vizuddhapaNe karI, suSThu parizuddha pavara saMvAdi / / udgamazca-AdhAkAdi: SoDazavidhaH utpAdanA ca-dhAtrIdUtyAdikA SoDazavidhaiva udgamotpAdane etadviSayA yA eSaNA-piNDavizuddhistayAsuSTu parizuddho yaH sa udgamotpAdaneSaNAsuparizuddho'tastam, (vR0 pa0 264) 56. AkhyA aNaAkhyA ihAM saMgraha kiyA, aMgAra dhUma doSa thI rahIta / 56. vItigAlaM, vItadharma, saMjoyaNAdosavippamakka ' saMyojana doSa karI viSamukta chai, iha vacane kara grAsa eSaNA rIta / / anena coktAnuktasaGgrahaH kRtaH vItAGgArAdIni kriyA vA0-ihAM pATha meM daza doSa-vipramukta kahyo, tihAM vRttikAra zaMkita, vizeSaNAnyapi bhavanti, prAyo'nena ca grAsaiSaNAmekSitAdika kahyA / anai pATha meM udgama, utpAdana kahyA / tihA~ vRttikAra vizuddhiruktA / (vR0 pa0 264) udgama te AdhAkarmAdi sola prakAra anai utpAdana te dhAI ityAdika solavidha, anai dasa doSa eSaNA nAM-ima saMkSepa karikai 42 doSa kahyA / anai bhagavatI TabA rI, tehanAM pAnA 1822, tehanai viSe artha meM sole udgama taNAM, sole utpAdana taNAM, dasa eSaNA nAM, aura pAMca maMDalA nA-evaM 47 doSa kahyA, tiNa anusAre likhiye ch| hivaM AhAra nA 47 doSa likhiya chaitatra SoDaza doSAH dAtArataH samutpadyate AhAkammuddesiya pUikamme ya mIsajAe ya / ThavaNA pAhuDiyAe pAoyara kIyapAmicce // pariyaTTie abhihaDe ubbhinne mAlohaDe ya / acchijje aNisiTTha ajjhoyarae solasa piDugamme dosA // atha SoDaza udgamadoSA:tatra sAdhunimittaM pAcayitvA dIyate tadAdhAkarmikaM / yaH AgamiSyati tatuddizya niSpAdyate taduddezikaM / yadAdhAkarmI-AhAra-kharaMDita-darvI-pramukheNa dadAti sa pUtikarmadoSaH / yatinimittaM kuTuMbanimittaM ca ekatra pAcyate pazcAt sAdhubhyo dIyate sa mizrajAtidoSa. / sAdhunimittaM saMsthApya muMcati sa sthApanAdoSaH / sAdhunimittaM prAghUrNakAn pUrva pazcAd vA bhojayati sa prAbhRtikAdoSaH / aMdhakArasthAne udyotaM kRtvA'pyati sa prAduSkaraNadoSaH / vikrItaM gRhItvA sAdhave dadAti sa krItadoSaH / uddhArakaM grahItvA sAdhave dadyAt sa prAmityadoSaH / dAtavyavastunaH parAvarta kRtvA sAdhave'pyati sa parivartitadoSaH / AhArAdikaM sanmukhamAnIyA'rpayati sobhyAhRtadoSaH / yaMtrakamudrAkapATAdikamudghATyA'rpayati sAdhave sa ubhinndossH| uccanIcatiryavikaTabhUmita: AhAramuttArya sAdhave dadAti sa maalaaphRtdossH| svayaM balavattayA anyanirbalapAdivadAlya sAdhave'rpayati so'cchidyadoSaH / vastunaH svAminI dvau, bhAvaM vinA dvisvAmikaM vastu *laya : zrI jinavara gaNadhara 222 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Education Intermational Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhave dadAti so'nisRSTadoSaH / sAdhvA''gamanaM zrutvA pacyamAnAnnaviSaye'dhyavapUrayatya'nnaM so'dhyavapUrakadoSaH / ete SoDaza doSA udgamadoSA ucyate / atha SoDaza doSAH sAdhutaH samutpadyate, tadAha dhAI dUinimitte, AjIva vaNImage tigicchA ya / kohe mANe mAyA lobhe ya havaMti dasa ee|| puvipacchAsaMthava, vijjAmaMte ya cuNNajoge ya / uppAyaNAidosA, solasame mUlakamme y|| tatra dhAitti dhAtrI mAtRvat bAlakasya krIDAM vidhAya AhAraM gRNhAti sa dhAtrIdoSaH / dUtavallokAnAM saMdezaM kathayitvA AhAraM gRNhAti sa dUtidoSaH / naimittikavannimittaM bhASayitvA AhAraM gRhNAti sa nimittadoSaH / Atmano jAtikulAdika jJApayitvA AhAraM gRNhAti sa aajiivdopH| raMkavat dInatvaM bhASayitvA AhAra gRhNAti sa banIpakadoSaH / vaidyavat cikitsAM vidhAya AhAraM gRhNAti sa cikitsAdoSaH / krodhena AhAraM gRhNAti sa krodha-doSaH / ahaMkAreNa AhAraM gRhNAti sa mAnadoSaH / kapaTena veSaM parAvartya AhAraM gRhNAti sa maayaadossH| lobhena bahu AhAraM gRhNAti sa lobhadoSaH / AhAragrahaNAt pUrvaM pazcAdvA dAtAraM vyAkhyAti saMstauti sa pUrva-pazcAt-saMstavadoSaH / kArmaNamohanavazIkaraNAdikaM kRtvA AhAraM gRhNAti sa vidyA-doSaH / maMtrataMtrAdikaM kRtvA AhAraM gRhNAti sa maMtradoSaH / akSaNa: cUrNaM datvA AhAraM gRhNAti sa cUrNadoSaH / saubhAgyArthaM svapade lepaM kRtvA AhAraM gRhNAti sa yogadoSaH / yaH AhArArthaM garbhasya sAtanapAtanAdikaM karoti sa mUlakarmadoSaH / ete SoDaza utpAdana doSAH / evaM jAtA dvAtriMzat / atha AhArasya gaveSaNAyAH daza doSAnAha saMkiyamakkhiyanikkhittapihiyasAhariyadAyagummIse / apariNayalittachaddiya esaNadosA dasa havaMti // saMkiyatti dAyakasya vA sAdhoH zaMkA samutpadyate idaM zuddha azuddha iti zaMkAdoSaH / sacittapRthivyAdinA kharaMDitahastena gRhNAti sa mrakSitadoSaH / AhAraH sacittavastUpari mukto bhavati sa nikssiptdossH| sacittenA''cchAditaM yadbhavati sa pihitadoSaH / yena kaTorikAdinA dAtumicchati tasmin sacittAdikamasti tadanyatra kSiptvA dadAti sa saMhRtadoSaH / aMdhAdidAyakasya hastena gRhNAti sa dAyakadoSaH / ayogyaMsacittamacittamekatra bhavati tanmadhye acittaM gRhNAti sa unmizradoSaH / yadvastuni saMpUrNazastrapariNato na bhavati so'pariNatadoSaH / hastaM kharaMDayitvA pazcAt hastaM prakSAlayati sa liptadoSaH / annAdikaM vikIrNamAna: sanmAnayati sa chaditadoSaH / ime daza eSaNA doSA ubhayataH samutpadyate / evaM jAtA dvAcatvAriMzat doSAH / atha saMyojanAdi paMca doSA bhojanasamaye sAdhubhistyAjyAsteSAM nAmAnyAha saMjoyaNApamANe iMgAla-dhUma-kAraNe / basehiM bahiraMtare vA rasaheuM dvvsNjogaa| svAdahetave kSIrakhaMDaghRtAdikamekatrIvidhAya pazcAd bhuMkte sa saMyojanAdoSaH / za07, u01,DhA0114 223 Jain Education Intemational Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atimAtrayA pramANamullaMghya AhAraM karoti sa pramANadoSaH dAtRpuruSasya vyAkhyAnaprazaMsAkaraNatvena cAritrasya aMgAratulyaM karoti sa iMgAladoSaH / nIrasAhAraniMdAkaraNatvena cAritrasya dhUmratulyaM karoti sa dhUmradoSaH / SaTkAraNaM vinA AhAraM gRhNAti sa kAraNadoSaH / SaT kAraNAnyAha veyaNaveyAvacce iriyaTThAe ya saMjamaTThAe / taha pANavattiyAe chaThe puNa dhammacintAe // (u0 26 / 32) 11 doSoM ke nAma sthAnAMga meM-- (1) AhAkammiya (2) uddesiya (3) mIsajAya (4) pAoyara (ajjhoyaraya) (5) pUtiya (6) kIta (7) pAmicca (8) acchejja (8) aNisaTTa (10) abhihaDa (6 / 62) (11) ThavaNA noTa-ThANaM meM pAoyara' ke sthAna para 'ajjhoyaraya' pATha milA hai aura 'sthApanA' doSa kA nAma usa prasaMga meM nahIM hai / jayAcArya ko upalabdha kisI prati meM 11 doSoM kA nAma rahA hogaa|] 15 doSoM ke nAma nizItha meM (1) dhAipiMDa (2) dUtipiMDa (3) NimittapiMDa (4) AjIviyapiMDa (5) vaNImagapiMDa (6) tigicchApiMDa (7) kohapiMDa (8) mANapiMDa (6) mAyApiMDa (10) lobhapiMDa (11) vijjApiMDa (12) maMtapiMDa (13) jogapiMDa (14) cuNNapiMDa (15) puvvaMpacchA (13 / 61 se 75) [noTa-nizItha meM caudaha doSoM ke nAma yathAvat haiM / vahAM puvvaMpacchA ke sthAna para aMtaddhANapiMDa hai / saMbhava hai jayAcArya ko upalabdha prati meM yahI nAma hogaa|] 224 -bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 doSa kA nAma AcArAMga meM (1) pariyaTTa 4 doSoM ke nAma bhagavatI meM (1) saiMgAla (2) sadhUma (3) saMjoyaNA (7 / 22) (4) pAhuDebhoi [noTa-'pAhuDebhoi' doSa bhagavatI kI upalabdha prati meM nahIM milA / ] 1 doSa kA nAma praznavyAkaraNa meM (1) mUlakamma (2 / 12) 13 doSoM ke nAma dazavakAlika meM (1) ubhinna (5 / 1145,46) (2) mAlohaDa (521166) (3) ajjhoyara (5 / 1155) (4) saMkiya (5 / 1 / 44,77) (5) makkhiya (5 / 1 / 33,34) (6) nikkhitta (1356,61) (7) pihiya (5 / 1 / 45) (8) sAhariya (21 / 30) (6) dAyaga (5 / 2 / 12) (10) missa (5 / 1155) (11) asatthapariNaya (5 / 2 / 23) (12) litta (21 / 21) (13) chaddiya (5 / 1 / 28) [noTa-jayAcArya ne chaddiya doSa kA ullekha kiyA hai / dazavakAlika kI mudrita pratiyoM meM aisA koI doSa ullikhita nahIM hai| isake sthAna para parisADiya doSa kA ullekha hai / jayAcArya ne 'chaddiya' zabda kisa prati ke AdhAra para diyA ? yaha anveSaNIya hai| 2 doSoM ke nAma uttarAdhyayana meM (1) kAraNa (26 / 31) (2) apramANa (16 / 8) evaM sarva milI 47 doSa thayA / 57. *sura-sura cava-cava zabda karai nahiM, ati zIghra, ati dhIrai na karai AhAra / zAka zItAdika nu aNachoDavU, iNa vidha AhAra karai aNagAra // 57. asurasuraM, acavacavaM, aduyaM, avilaMbiyaM, aparisADi, 'aduyaM' ti azIghram 'avilaMbiyaM' ti nAtimantharaM 'aparisArDi' ti anavayavojjhanam (vR0 pa0 264) * laya : zrI jinavara gaNadhara za07, u01, DhA0 114 225 Jain Education Intemational Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58. gADA naM peDaM jima vAMgaNa vinA, cAla nahIM tima vigayAdi leha / jima oSadhi kari lepa karai varNa rUMdhavA, tima svAda rahita muni AhAra kareha / / 56. saMjama yAtrA cAritra pAlavU, tehija mAtrA kahiye eha / ghaNAM AlaMbana noM e aMza cha, tiNa arthe pravRtti AhAra viSeha / / 58. akkhovaMjaNa-vaNANulevaNabhUyaM, akSopAJjanaM ca-zakaTadhUmrakSaNaM vraNAnulepanaM cakSatasyauSadhena vilepanaM akSopAJjanavaNAnulepane te iva vivakSitArthasiddhirazanAdinirabhiSvaGgatAsAdhAd yaH so'kSopAJjanavraNAnulepanabhUtaH (vR0 pa0 264) 56. saMjamajAyAmAyAvattiyaM, saMyamayAtrA-saMyamAnupAlanaM saMva mAtrA-AlambanasamUhAMzaH saMyamayAtrAmAtrA tadarthaM vRtti:--pravRttiryatrAhAre sa saMyamayAtrAmAtrAvRttiko'tastam / (vR0 pa0 264) soraThA 60. caraNa pAlaNa rA soya, bahu AlaMbaNa tehanoM / eka aMza avaloya, munivara AhAra kare jiko / 61. *saMjama tehija bhAra kahIjiya, tasU vahivaM te caraNa pAlavU sAra / tehija artha prayojana chai tasu, te saMjama bhAra vahaNa artha dhAra / 61. saMjamabhAravahaNaTThayAe saMyama eva bhArastasya vahanaM-pAlanaM sa evArthaH saMyama bhAravahanArthastadbhAvastattA tasyai, (vR0pa0 264) 62. bilamiva pannagabhUeNaM appANaNaM AhAramAhArei, 62. te saMjama bhAra vahaNa artha kAraNe, pUrva rIta kahI tima sAra / bila viSe jima pannaga nI parai, __ nija Atama kara AhAra karai aNagAra // soraThA 63. jima bhajaMga bila mAMhi, karai pravezaja Atma prati / nija pasavAr3A tAhi, teha pratai annphrshto|| 64. ima muni piNa suguNeNa, mukha kaMdara pAsA pratai / apharzata AhAreNa, azana pravezai jaThara-bila // 63. yathA kila bile sarpa AtmAnaM pravezayati pArkhAnasaMspRzan (vR0 pa0 264) 64. evaM sAdhuvaMdanakandarapAoNnasaMspRzannAhAreNa tadasaJcAraNato jaTharabile AhAraM pravezayatIti / (vR0 pa0 264) 65. lolapaNe bhAveha, pharza nahiM makha pArzva prati / lolapaNAM viNa teha, doSa nahIM chai pharzavai // 66. *zastrAtIta zastrapariNata bali, jAvata pANa bhojana nuM dhAra / artha parUpyo goyama ! ehavaM, sevaM bhaMte! sevaM bhaMte! prabhu vaca saar|| 66. esa NaM goyamA ! satthAtItassa satthapariNAmiyassa, jAva (saM0 pA0) pANa-bhoyaNassa aTThe pnnnntte| (za0 7 / 25) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / (sh07|26) 67. sattama zataka uddezo dhura kahya, AkhI ikasau cihuMdasamI DhAla / bhikSa nai bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' saMpati harakha vizAla // saptamazate prathamoddezakArthaH // 7 // 1 // * laya : zrI jinavara gaNadhara 226 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla 115 1. prathamoddezake pratyAkhyAnino vaktavyatoktA dvitIye tu pratyAkhyAnaM nirUpayannAha- (vR0 pa0 264) dUhA 1. prathama udeza viSe kahyA, pacakhANI pahichANa / dvitIya udezaka nai viSe, kahiye bali pacakhANa / / _ *jinajI jayakArI / / (dhra padaM) 2. he prabha ! te nizcai karI, sarva prANa sarva bhata re / sarva jIva sarva satva noM, mhe vadha pacakhyo sUta re / / 3. ima kahitAM ne svAmajI, supacakhANaja thAya ? dupacakhANa huvai sahI? ima pUcha ye jina vAya / / 4. sarva prANa jAvata balI, sarva satva meM soya / haNavA noM tyAga kiyo acha, ima kahai tehane joya / / 5. supacakhANa huvai kadA, dupacakhANa kivAra / kiNa arthe ? taba jina kahai, sAMbhala muni sukhakAra / / vAla-siya supaccakkhAyaM siya dupaccakkhAyaM ima prabhu khyo| hivai pahilA dupacakhANa no nyAya prabha kahai te kima ? tehano uttara-je yathAsaMkhya nyAya te anukrama nyAya / je pahilA supacakhANa nuM varNana karivU te tajInaM yathAAsannatA nyAya te najIkapaNAM no nyAya aMgIkAra karI. je dupacakhANa zabda najIka te mATa te najIka aMgIkarI pahilA dupacakhANa nuM varNana kariya cha / 6. sarva prANa jAva satva naiM, mhe pacakhyA hai sadIva / ema kahai tiNa jIva naiM, na jANyA jIva-ajIva / / 7. eha jIva e ajIva cha, e trasa sthAvara eha / iNa rIte jANyAM vinA, bali bhAkhai chai teha / / 8. sarva prANa jAva satva ne, mhe pacakhyA ima vAya / vadatAM dupacakhANa chai, supacakhANa na thAya / / soraThA 6. vRtti Tabai e vAya, jANyAM viNa je jIvar3A / te pAlai nahiM tAya, supacakhANa na te bhaNI // 10. jIva na jANa jeha, jANyAM viNa je jIva nAM // tyAga kema pAleha, tiNa sUM duHpacakhANa cha / 11. *ima nizcai kari goyamA ! dupacakhANI cha teha / sarva prANa jAva satva noM, nija pacakhANa vadeha / / 2. se nUrNa bhaMte ! savvapANehi, savvabhUehiM, savvajIvehiM, savvasattehiM paccakkhAyaM3. iti vadamANassa supaccakkhAyaM bhavati ? dupaccakkhAyaM bhavati ? 4. goyamA ! savvapANehiM jAva savvasattehiM paccakkhAya miti vadamANassa 5. siya supaccakkhAyaM bhavati, siya dupaccakkhAyaM bhavati / (sh07|27) se keNa-NaM bhaMte ! evaM vuccai vA0-'siya supaccakkhAyaM siya dupaccakkhAyaM' iti pratipAdya yatprathamaM duSpratyAkhyAnatvavarNanaM kRtaM tadyathAsaMkhyanyAyatyAgena yathA''sannatAnyAyamaGgIkRtyeti draSTavyam / (vR0 pa0 265) 6,7. goyamA ! jassa NaM savvapANehiM jAva savvasattehi paccakkhAyamiti vadamANassa No evaM abhisamannAgayaM bhavati ime jIvA, ime ajIvA, ime tasA, ime thAvarA, 8. tassa NaM savvapANehiM jAva savvasattehiM paccakkhAyamiti vadamANassa no supaccakkhAyaM bhavati, dupaccakkhAyaM bhavati / 9. jJAnAbhAvena yathAvadaparipAlanAt supratyAkhyAnatvA bhAvaH, (vR0pa0 265) 11. evaM khalu se dupaccakkhAI savvapANehiM jAva savvasattehiM / * laya : mAmA Thaga lAgo za07, u02, DhA0 115 227 Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satya 12. he pacavANa kIdhA ase ima kahitA ne joya / bhASA bole nahIM, mRSA bole soya // 12. mRSAvAdI te kharo ima nizca kari dhAra sarva prANa jAva satva noM, trividha-trividha vadhakAra // 14. karaNa karAyaNa anumati ehiM karaNe / ha mana vacana kAyA kare, mi joge kari teh|| 15. trividha-trividha ima asaMjatI, avirati virati rahIta / pApa karma pacakhANa thI, na hapyA har3I rIta // 16. sakirie kriyA sahIta, kAiyA pramukha vicAra | asaMvuDe aNasaMvaryA, pAMcUI Azrava dvAra // 17 ekAMta kahitAM sarvathA, nizcai daMDe - haNa para prANa nai egaMta 18. tehija ekAMta bAla chai, sarvathA nizca jeha | bAla-virati nahi AdarI, adhika ajANa kaheha || soraThA 12. 'ihAM jANyAM viNa jIva, tyAga kiyAM thI tehanAM / dupacakhANa kahIva, jANyAM viNa kima pAliyai // 20. jIva sAdika jeha jANI tasu haNavA taNAM / jo pacakhANa kareha, piNa samadRSTI te nahIM // dupacakhANa kahIjiye / 21. suMbara AdhI tAsa, AzrI saMbara guNa suvimAsa karma rokaNa no tasu nahIM // 22. hiMsAdika pahichANa tyAgI mithyAtI ta nirjarA lersa jANa, sudha pacavANa kahIjiye // 23. saptama uttarajbhayaNa, vara gAthA je bIsamI / dhura guNaThANe vayaNa kahyo suvya svAmajI // 24. deza ArAdhaka jANa, dhura guNaThANAM noM dhaNI / aSTama zataka pichANa, dazama udeze bhagavatI // kari te jAna / daMDa pichAna // 220 bhagavatI -jor3a 1 25. sUtra vipAka mahAra sumukha dAna de muni bhaNI / kiyo parita saMsAra manuSya Aukho bAMdhiyo // 12. paccakkhAyamiti vadamANe nA saccaM bhAsaM bhAsai, mosaM bhAsaM bhAsai / 13. evaM khalu se musAvAI savvapANehiM jAva savvasattehi tivihaM tiviheNaM 14. 'tiviha' ti trividhaM kRtakAritAnumatibhedabhinnaM yogamAzritya 'tiviheNaM' ti trividhena manovAkkAyalakSaNena karaNena ( vR0 pa0 265 ) 15, asaMjaya - viraya-paDiya-paccakkhAyapAvakamme, 16. sarie 'sakirie' ti kAviSayAdikriyAyuktaH samvandha vAta eva 'asaMvuDhe' ti tAvadvAraH / ( 0 10 295 ) 17. egaMta daMDe, ekAntena sarvadeva parAn daNDayatItyekAntadaNDaH / ( vR0 pa0 225) 15. egaMtabAle yAvi bhavati / 23. vemAyAhi sikkhAhiM, je narA gihisuvvayA / ( uttarambhaNaM 7 / 20 ) 24. ''''''''tattha NaM je se paDhame purisajAe se NaM purise sIlavaM asuyavaM -- uvarae aviNNAyadhamme / esa NaM goyamA ! mae purise desArAhae paNNatte / (bhagavaI 0 8450 ) 25. tae NaM tassa sumuhassa gAhAvaissa teNaM davvasuddheNaM mAgaNaM dAyakasuddheNaM tividvegaM tikaraNasudveNaM sudatte aNagAre paDilAbhie samANe saMsAre paritIkae ( vipAka 2 / 1 / 23 ) Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kii| 26. gaja bhava meSakumAra, parita saMsAra dayA dhura guNaThANe dhAra, nara AyU vAMdhyo tithe // 27. asoclA adhikAra, prathama guNaThANe jina kahyo / apoha artha vicAra, dharma dhyAna pariNAma zubha || 28. ityAdika avaloya, pahilA niravada karaNI joya, te khe guNaThANAM AjJA 26. te mATai pahichANa, tehanAM dupacakhANa saMbara AdhI jANa, nirjarA AzrI che vA0 - 'aTTe loe parijuNNe dussaMbohe-ihAM aTTe te AtyoM loeeDI, mehaMdrI drI, caudrI paMceMdrI na jIva taNI / mAMhilI // *laya : bhAmA Thaga lAgo parijuNe - prazasta jJAnAdika bhAva vikala, vali je ehavo huvai te / dussaMbohe - pratibodhivA azakya brahmadatta nIM paraM te / ihAM piNa dussaMbohe noM artha brahmadatta nIM paraM pratibodhivA azakya ima kiyo, te mArTa ihAM du zabda abhAva vAcI saMbhave / tima dupacakhANa te pacakhANa nahIM, e piNa du zabda abhAvavAcI saMbhavaM / e pacakhANa nAma saMbara noM chaM / e jIva, e ajIva jANeM nahIM te kima pAle ? ana prathama guNaThANe jIvAdika olakhI maiM pacakhANa kareM, tehana saMbara rUpa pacakhANa to nathI, nirjarA rUpa pacakhANa kahiye / tehI karma kache, pikaM nhiiN| te / nahIM' // (ja0 sa0 ) viSaya kaSAya karI rAzi, te loka 30. * sarva prANa jAva satva nAM, mhe kIdhA iNa vidha kahitAM jIva ne bali te ehaM 31. e jIva e ajIva trasa sthAvarA, jANyA rUr3I sarva prANa jIva satva neM, pacakhyA chai dhara 32. he pacakhANa kIdhA ache 33. ima teh| ima kahitAM ne supacakhANa huvai a dupacakhANa na nizcai kari goyamA ! supacavANI sarva prANa jAva satva nAM, nija pacakhANa vadeha // 34. he pacakhANa kIdhA artha ima kahitAM neM satya bhASA bolai tikA, mRSA kahiye 35. isa nizca kari goyamA ! satyavAdI avitattha / noM trividha-trividha saMyatta // tAhi / nAMhi // sarva prANa jAva satva paMcakhANa / jANa // rIta / prIta // tAya / thAya // 26. tae tuma mehA tAe pApA bhUSANu! kaMpayAe, jIvANukaMpayAe sattAgukaMpayAe saMsAre paritIkae, mANussAe ni (nAyAmakA 1182) 27. tassa NaM chachaTTheNaM aNikkhitteNaM....... ...... aNNayA kayAvi subheNaM ajjhavasANeNaM subheNaM pariNAmeNaM lessAhi visujjhamANIhi visujjhamANIhi IhApohamaggaNagavesaNaM karemANassa vibbhaMge nAmaM aNNANe samuppajjai (za0 6/33 ) ******.. 30. jassa NaM savvapANehiM jAva savvasattehi paccakkhAyamiti vadamANassa evaM abhisamannAgayaM bhavati --- 31,32. ime jIvA, ime ajIvA, ime tasA, ime thAvarA, tassa NaM savvapANehiM jAva savvasattehi paccakkhAyamiti vadamANassa supaccakkhAyaM bhavati, no dupaccakkhAya bhavati / 12,24. evaM khalu se supasthAI sampAjAva savvasattehi paccakkhAyamiti vadamANe saccaM bhAsaM bhAsai, no mosaM bhAsaM bhAsai / za0 7 u0 2 DhA0 115 226 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36. virativaMta avirati nahIM, dekha | pacalANe kari pApa karma haNiyA tithe ehavo muni suvizekha // " 37. akirie kiriyA nahIM, AgAra AzrI saMDe tiNa saMbar2yA, rUdhyA 38. ekAMta kahitAM sarvathA, sarvacA nizca kari ekAMta paMDita karI, sarvavirati grahivai 36. tiNa artha kari jAva kavAcita te sahI, gotamA soraThA 40. AkhyA e pacakhANa, teha kahiye valI sujANa, bheda pravara 41. *kitale bhede he prabhu ! AkhyA chai jina bhAkhai pacakhANa te, prakAre 42. vara mUlaguNa pacakhANa je, mUla tulya mahAvrata guNA, doya caraNa teha mUlaguNa mANa || vA0 - mUlaguNa pacakhANa noM artha - cAritra kalpavRkSa ne mUla tulya je prANAtipAtaviramaNAdika te rUpa pacakhANa - hiMsAdika nivRttiH, mUlaguNa mUlaguNa viSayaka pratyAkhyAna -- abhyupagama - aMgIkaraNa mUlaguNapacakhANa / guNa athavA vicAra | AzravadvAra || te jANa / pichANa // ima kahiye khe tAya / dupacakhANaja thAya // taNAM adhikAra thI / pacakhANa nAM // 43. uttaraguNa pacakhANa chai, pravara mUla pekSAya // uttarabhUta guNa se tike, taru zAkhA jima thAya / 44. prabhu ! mUlaguNa pacakhANa nAM, AkhyA kitalA jina bhAkhe dvividha kahyA, sAMbhalajyo 45. sarva mUlaguNa zobhatA, deza mUlaguNa sarva mUlaguNa nAM prabhu ! kitalA bheda 46. jina bhAkha paMca vidha kahyA yAvata sarva thakI vali, parigraha 230 bhagavatI-jor3a pacakhANa ? pichANa || kalpataru jANa / prakAra ? vistAra // dekha | vizekha ? sarva hiMsA pacakhANa / pacakhyo jANa // 47. deza kitalA mUlaguNa nAM prabhu ! AkhyA jina bhAkhai paMca vidha kahyA, sAMbhala ANa 48. sthUla thakI hiMsA hiMsA taNAM jAvajIva thakI vali, parigraha pacakhyo jANa // pacakhANa / yAvata sthUla *laya : bhAmA Thaga lAgo bheda ? umeda || 36. evaM khalu se saccavAdI savvapANehiM jAva savvasatte hi tivihaM tiviheNaM saMjaya viraya-paDiya-paccakkhAyapAvakamme, 37. karie, saMDe, 38. egaMtapaMDie yAvi bhavati / 36. se teNaTTheNaM goyamA ! evaM vuccai-jAva ( saM pA0 ) siya dupaccakkhAyaM bhavati / (07128) 40. pratyAkhyAnAdhikArAdeva tadbhedAnAha 41. kativihe NaM bhaMte ! paccakkhANe paNNatte ? goyamA ! duvihe paccakkhANe paNNatte, taM jahA 42. mUlaguNavatApa, ( vR0 pa0 165 ) vA0 cArivakalpasya mUlakalyA guNA: prANAtipAtaviramaNAdayo jaguNAstadrUpaM pratyAsthAna-nivRttirmUlaguNaviSayaM vA pratyAkhyAnaM - abhyupagamo mUlaguNapratyAkhyAnaM (05026) (407/29) 43. uttaraguNapaccakkhANe ya / mUlaguNApekSayottarabhUtA guNA vRkSasya zAkhA ivottaraguNAsteSu pratyAkhyAnamuttaraguNapratyAsthAnam / (0 0226) 44. mUlaguNapacakhAne gaM bhaMte! kativihe paNase ? goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA 45. savvamUlaguNapaccakkhANe ya, desamUlaguNapaccakkhANe ya / ( za0 7/30 ) kativihe pampatte ? taM jahAsama (saM0 pA0 ) savvAo (07231) 47. desamUlaguNapaccakkhANe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte ? goyamA ! paMcavihe paNNatte, taM jahA48. lAo pApAdayAvAo veramaNaM nAva (saM0 pA0) lAla parihAo beramaNaM (za0 7 32 ) sabvamUlaguNapaJcakakhANe NaM bhaMte! 46. gomA paMcavihe paNa pANAivAyAo veramaNaM jAva pariggahAo veramaNaM Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46. sarva mUlaguNa deza mUlaguNa 50. * uttaraguNa pacakhANa nAM, he prabhu! jina bhAkhe suNa goyamA dvividha ! 51. sarva uttaraguNa zobhatA, deza sarva uttaraguNa nAM prabhu ! dvividha 52. jina bhAkhai koTIsa hiyaM 52. parimANakRta soraThA soya kahyA sarvaviratI joya, devavatI nAM dazavidha taNAM / dAkhiyA || kitalA prakAra ? AkhyA sAra // uttaraguNa dekha | kitalA bheda vizeSa ? niyaMTiyaM nivizeSa sarva uttaraguNa e dazU munivara nAM kahyA, anAgata atikrAMta 1 sAgAra aNAgAra zAMta // hI, saMketa addhAkAla | e nhAla // yatanI tAhi / pacakhANa || 54. 'anAgata' Agamiye kAla, tapa paryusaNAdi nhAla ghora vyAvaca nIM aMtarAya, tasu bhaya thakI prathama karAya // 55. tapa pahilA kari sakai nAMhi, pachai te tapa karibU te 'atikrAMta' pahicAna, e ko bIjo 56. Adi aMta se koTi sarIsa Adi meM cautha bhakta jagIsa aMta meM piNa cautha bhakta, 'koDIsahiyaM' tIjo e vyakta // 57. rogAdika kAraNe paNa jeha, tapa meM nahi chAMDe teha | niyamA tapa je karAva te 'niyaMtrita' kahivAya // 58. paMcamo te 'AgAra sahIta' tapa chaTho 'AgAra rahIta' | " parimANa te dAto naM jANa, kavala para bhikSA dravya parimANa || vA0 - kevala AgAra rahita naiM piNa ajANapaNAM noM AgAra anaM sahasAtkAre mukhe khAMDAdika nIM raja Aphei AvI par3e, te piNa AgAra / 56 savvaM asaNaM pANaM pacakhANa, savvaM khajjaM savvaM pejjavihaM jANa / sarve zabda karineM uccari 'niravazeSa' ATham dhari // 60. gAMTha pramukha cADa nAMya, tyAM laga asaNAdika pacakhAya / saMketa cinha nuM kari te 'saMketa' navamo uccarituM // 61. poharasI dor3ha poharasI tAsa, ima mAsa yAvata SaTa mAsa / kAla nuM mAna kari pacakheha, 'aDhAyacalANa' se eha // 1. prastuta DhAla kI gAthA 54 se 61 taka TIkA ke AdhAra para likhI huI hai, isa dRSTi se yahAM jor3a ke sAmane TIkA kA pATha uddhRta karanA jarUrI thA / kintu ina gAthAoM se Age vArtikA meM yahI bAta punaH spaSTa rUpa se likhI gaI hai / usa TIkA kA pATha vArtikA ke sAmane rakhanA adhika upayukta pratIta huA, isalie ukta padyoM ke sAmane TIkA kA ullekha nahIM kiyA gayA hai / *laya : mAmA Thaga lAgo 43. tatra sarvamUlaguNapratyAkhyAnaM sarvaviratAnAM, deza mUlaguNapratyAkhyAnaM tu dezaviratAnAm / ( 0 pa0 246 ) 20. uttaraguNapacyakvA paM bhaMte! kativihe pate ? goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA11. sabuttaraguNapaJcavANe va desuttaraguNavaca (07233) sattaraguNapacakyA bhaMte! kativihe paNNatte ? 52, 53. goyamA ! dasavihe paNNatte, taM jahAagAgayamadakkata koDasaha niyaMTiyaM deva sAgAramaNAgAraM parimANakaDaM niravasesaM / saMkeyaM ceva addhAe paccakkhANaM bhave dasahA || (07234 gAhA ) za0 7 02, 0 115 231 Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA0 - 1,2. aNAgayamaikkaMtaM, 3. koDIsahiyaM, 4. niyaMTiyaM ceva / 5, 6. sAgAramaNAgAraM 7 parimANakaDaM 8 niravasesaM // saMkeyaM ceva 10. addhAe, paccakkhANaM bhave dasahA / 'aNAryaM kahitAM anAgata karavA thakI / anAgata - paryuSaNAdika naiM viSe AcAryAdika nIM veyAvacca karivaM karI aMtarAya nAM sadbhAva thakI paryuSaNA pahilAM Ija te tapa nuM karituM / Ahaca- hohI pajjosapaNA, mama ya tathA aMtarAi guruveyAvacceNaM, tabassagelAe honnA / vA / / 2 / / paryuSaNA husyai ane mAMharai tiNa kAle guru nI vaiyAvRtya noM, tapasvI nI vaiyAvRtya noM athavA nija zarIra naiM viSe rogAdi karI glAnapaNa karI aMtarAya thAsyai / uktaM ca so dAi tavokammaM paDivajjai taM aNAgae kAle / evaM paccakkhANaM aNAgayaM hoi nAyavvaM // 3 // te tapa-karma paryuSaNa kAle guru desyai, te tapa kAraNa thI karI na sakai te bhaNI paryuSaNa tapa karavA noM kAla AyAM pahilAM kareM, e pacakhANa anAgata huvai jANavo / 'aikkataM kahitAM atikrAMta kAla, te tapa noM kAla ullaMghye thake karaM te atikrAMta pacakhANa kahiye / bhAvanA pUrvavat / uktaM ca pajjosavaNAi tavaM jo khalu na karei kAraNajjAe / guruveyAvacceNaM tava ssigelaNNayAe vA // 4 // paryuSaNA viSe avazya karivuM te aSTamAdi tapa, te kAraNa Upane chate na kareM / kAraNa hIja dekhAr3e chai-guru nIM veyAvacca aadi| Aha ca so dAi tavokammaM, paDivajjadda taM aicchie kAle / eyaM paccakkhANaM, atistaM hoi nAya // 5 // je tapa karma paryuSaNa kAle guru desya, te tapa karma paryuSaNa tapa no kAla atikramye tharka kareM, etale paryuSaNa meM karavA joga te tapa paryuSaNa thI pache kareM, e pacakhANa atikrAMta huvai ima jANavo / "koDIsahiyaM kahitAM ve pacavANa nIM koTI te milI tubhAdi karIneM anaMtarahIja caturtha bhaktAdika nuM karituM ityarthaH / avAci ca paTThavaNao u divaso paccakkhANassa niTThavaNao ya / jahiyaM sameti donni u, taM bhannai koDisahiyaM tu // 6 // tapa pUro huvai te divasa / koTI sahita etase tapa prAraMbhika divasa pacakhANa no valI niSThApanaka te je taba maiM vidhe milida koTI te tapa prateka prAraMbhyo tivAraM prathama upavAsa karI, pachai chaTha bhaktAdika karInaM chehar3e vali upavAsa kiyo-e koTI sahita ima prathama chaTTAdika karI bIca meM nopa, chaTha, 232 bhagavatI jo anAgatakaraNAdanAgataM paryupaNAdAbAcAryAdivayAvRtyakaraNenAntarAyasadbhAvAdArata evaM tattapaH karaNamityarthaH / evamatikrAntakaraNAdatikrAntaM bhAvanA tu prAgvat, koTIsahitamiti mIlitaprasthApAnadvakoTi caturyAdi kRtvA'nantarameva catuSadiH karaNamityarthaH Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'niyaMTitaM ceva' nitarAM yantritaM niyantritaM, pratijJAtadinAdau glAnatvAdyantarAyabhAve'pi niyamAtkarttavyamiti hRdayaM, aSTamAdi karInai chehar3e chaTha krai| ima aSTamAdika prAraMbha kAle anaiM carama kAle sarIkho kara te koDI-sahita / niyaMTitaM ceva kahitAM nitarAM ati hI yaMtra vaza kIdhI AtmA te niyaMtrita / pratijJA kIdhI te dinAdika nai viSe glAnapaNAMdika aMtarAya bhAva chate piNa nizcaya thakI karivU, iti hRdayaM / yadAha mAse-mAse ya tavo, amugo amuge diNaMmi evaiyo / haTTeNa gilANeNa vA, kAyakvo jAva UsAso // 7 // amuko tapa mAsa-mAsa nai viSe amuka dina ke viSe e tapa hRSTa te nIroga chatAM tathA rogAdika glAnapaNu pAmyAM chatAM jihAM lage ussAsa tyAM lage karivU / evaM paccakkhANaM, niyaMTiyaM dhIrapurisapannattaM / / ___jaM geNhaMta'NagArA, aNissiyappA apaDibaddhA // 8 // dhIra purise parUpyo e niyaMtrita pacakhANa, te aNagAra jehanI AtmA grahaNa kara, prAmAdika nI netrAya rahita cha / "sAgAraM kahitAM AgAra sahita varte te saagaar| A-maryAdA karI kIjiye te AgAra pacakhANa / AgAra te hetu mahattarAgAreNaM ityAdi / AgAra sahita varte te saakaar| avidyamAna AkAra te anAkAra / je viziSTa prayojana UpajavA nai abhAva chate, kAMtAra dubhikSAdika nai viSe tathA sarIrAdika kAraNa par3ayAM piNa mahattarAdika AgAra rAkha nahIM, te anAkAra iti bhAvaH / kevala anAkAra nai viSe piNa ajANapaNa anai sahasAtkAre e be AgAra to rahai hIja / kASTha aMgulI Adi mukha viSe prakSepavA thakI bhaMga nahIM huvai / iNa kAraNa thakI ajANapaNa anai sahasAtkAra apekSA karika sadA AgAra hIja / 'parimANakaDaM kahitAM dAta Adi karika kIdho parimANa / abhANi ca dattIhi va kavalehi va gharehi bhikkhAhiM ahava davvehiM / jo bhattapariccAyaM kareti parimANakaDameyaM // 6 // dAti karika, kavala karika, ghara karika, ana bhikSA karika, parimANa kIdhu athavA je sAdhu bhakta parityAga kara parimANakRta e pUrve kA te / "niravasesaM kahitAM saMpUrNa azanAdika tajai / bhaNitaM ca savvaM asaNaM savvaM ca pANagaM savvakhajjapejjavihiM / pariharai savvabhAveNeyaM bhaNiyaM niravasesaM // 10 // sarva azana anaiM sarva pANI, khajjaM kahitAM khAvA joga, pejjaM kahi tAM pIvA joga nIM vidhi parihara sarva bhAva karinai, e niravasesa pacakhANa kahyo / 'sAkeyaM ceva kahitAM keta kahiye cihnaH, keta-cihnaH karI sahIta te saketa / prAkRtapaNAM thakI sakAra dIrgha thayu, te mATai sAkeyaM kahma / athavA saMketa yukta huvA thakI saMketa / saMketa te aMguSTha sahitAdi / yadAha aMguTThamuDhigaMThIgharaseUsAsathibugajoikkhe / bhaNiyaM sakeyameyaM dhIrehi aNaMtaNANIhi // 11 // aMguSTha, muTThI, gaMThI, DorA, DAbha pramukha nI bITI, ghara, sveda, ucchvAsa, pANI no bubudo, jotiSka te dIvAdika vastu-dhIra puruSa anaMta jJAnI e saMketa kahyo, 'sAkAra' miti Akriyanta ityAkArA:-pratyAkhyAnApavAdahetavo mahattarAkArAdayaH sahAkArarvarttata iti sAkAram, avidyamAnAkAramanAkAraM yad viziSTaprayojanasambhavAbhAve kAntArabhikSAdI mahattarAdyAkAramanuccArayaddhividhIyate tadanAkAramiti bhAvaH kevalamanAkAre'pyanAbhogasahasAkArAvuccArayitavyAveva, kASThAGga lyAdermukhe prakSepaNato bhaGgo mA bhUditi, ato'nAbhogasahasAkArApekSayA sarvadA sAkArameveti, 'parimANakRta' miti dattyAdibhiH kRtaparimANam, 'niravazeSa' samagrAzanAdiviSayaM, 'sAeyaM ceva' tti keta:-cinhaM saha ketena vartate saketaM, dIrghatA ca prAkRtatvAt, saGkatayuktatvAdvA saGketam-aGga SThasahitAdi, sa0 u02, DhA0 155 233 Jain Education Intemational | International Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ etale muTThI baMdhI hai jitaraM AhAra kA tyAga, muTThI kholyAM parcha tyAga nahIM / ima anerA paNa vicAra levA / e saMketa pacakhANa | "addhAe kahitAM addhA kahiye kAla, tehanoM pacakhANa te paurasyAdi kAla noM niyama karituM / Aha caaddhApaccakkhANaM purimaposahi muttamamAhiM // 12 // je addhA pacakhANa te kAla parimANa noM cheda te vibhAga huvai| purima te doya prahara, porasI, muhUrtta, mAsakhamaNa, arddhamAsa karikai e addhA pacakhANa kahyo / e dazavidha sarva uttaraguNa pacakhANa huvai / jaM taM kAlappamANacheeNaM / prakAra ? udAra // prathama 62. *deza uttaraguNa nAM prabhu! AsyA thI jina bhAkhaM saptavidha diza vrata zrI 62. upabhoga naM paribhoga nau karikhUM noM, dUjo vrata e dAkhiyo, hiva tasu artha sukhAna // je parimANa / soraThA 64. eka bAra azana pAna je bhoga, analepanaMAdi dei suprayoga, te upabhoga kIjiye // 65. bArabAra je bhoga, bhUSaNa Asana zayana vatha / te phuna vanitAdi saMyoga, paribhoga kahIjiye // chAMDavu, 66. *anarthadaMDa nuM dezAvagAsI naiM balI, pavara poSadha 67. avirata nahi kiNahI tithi viSe, teha atithi sAmayika suvimAsa / upavAsa // mahAbhAga / saMlekhaNA tasu azanAdika ApavU, eha atithi saMvibhAga // mAraNAMtike, 68. apami tehanaM sevibU te bhUsaNA, tAsa yA sukha sAva / arAdhana bhAva || 'apacchimamAratiyasaMveNAsaNArAhayati ihAM kevala pazcima kitalA zabda amaMgalIka huvai, iNa kAraNa akAra yukta pazcima zabda kahyo / tiNasUM apazcima maraNa te prANa nuM tajavuM prANa tyAga lakSaNa / yadyapi pratikSaNa AvIcI maraNa chai to piNa te ihAM grahaNa na kartuM to syUM maraNa ihAM grahaNa kartuM ? sarva Ayu kSaya lakSaNa maraNa vaMchyo / maraNahIja aMta te maraNAMta, teha maraNAMta maiM viSe thai te mAraNAMtika zarIra, kaSAyAdika naiM kRza - durbala kareM te saMlekhanA tapovizeSa lakSaNA, te apazcima-mAraNAMtika saMlekhanA, apazcima mAraNAMtika saMlekhanA tu bhUSaNA - sevivUM, tehanI ArAdhanA, te akhaMDa kAla kahitAM bhava paryaMta karavI / tehanuM bhAva te apazcima mAraNAMtika saMlekhanA jhosaNA ArAdhanatA / valI ihAM dizi vrata Adi sapta deza uttara guNahIja che| ane saMlekhaNA bhajanA karikaM deza uttara guNa che| deza uttara guNavaMta naiM tikA saMlekhaNA deza uttara guNa *laya bhAmA Thaga lAgo 234 bhagavatI - jor3a 'addhAe' tti addhA -- kAlastasyAH pratyAkhyAnaMpauruSyAdikAlasya niyamanam, ( vR0 pa0 266, 267 ) 62. desuttaraguNapaccakkhANe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte ? gomA ! sattavihe paNNatte, taM jahA - disivvayaM, 63. uvabhogaparibhogaparimANaM, 7 14. upabhoga bhogaH sa cAzanapAnAnulepanAdInAM ( vR0 pa0 267) 62. paribhogastu punaH punaryogaH, sa cAsanazayanavasanavanitAdInAm / ( vR0 pa0 217) 66. agarathadaMDaveramaNaM, sAmAiyaM, dekhAvavAsiya, posahovavAso, 67. atihisaM vibhAgo / 68. apacchimamAraNaMtiyasale hAsaNArAhamatA | , ( 0 735) pazcimevAmaparihArArthamapazcimA maraNaM prANatyAgalakSaNam, iha yadyapi pratikSaNamAvIcImaraNamasti tathApi na ki sahi ? vivakSitasarvAyuSkakSayalakSaNaM iti maraNamevAnto maraNAntastatra bhavA mAraNAntikI saMtiSyate--mIyate'navA zarIrakaSAyAdIti saMlekhanA - tapovizeSalakSaNA tataH karmadhArayAd apazcimamAraNAntikasaMlekhanA tasyA joSaNaM -- sevanaM tasyArAdhanam -- akhaNDakAlakaraNaM tadbhAvaH apazcimamAraNAntikasaMlekhanAjoSaNArAdhanatA / iha ca sapta divratAdayo dezottaraguNA evaM saMlekhanA tu bhajanayA, tathAhi--yA dezIttaraguNavato dezottaraguNaH, Avazyake tathAsbhidhAnAt itarasya tu sarvo Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ttaraguNaH sAkArAnAkArAdipratyAkhyAnarUpatvAditi saMlekhanAmavigaNayya sapta dezottaraguNA ityuktam, asyAzcaiteSu pATho dezottaraguNadhAriNA'pIyamante vidhAtavyetyasyArthasyakhyApanArtha iti / (vR0 pa0 267) kahiye, Avazyaka viSe tiNa prakAra karika kahivA thakI / ana sarva uttara guNavaMta sAdhu nai sAkAra anAkArAdika pacakhANarUpapaNAM thakI saMlekhaNA sarva uttara guNa meM kahiye / zrAvaka rai sapta vrata deza-uttara-guNa kahyA / te saMlekhaNA binA kahyA cha to sapta deza uttaraguNa nai viSe saMlekhaNA no pATha kima diyo ? deza uttara guNadhArI nai piNa e saMlekhaNA maraNAMte karavI, iNa artha nai jaNAvA naiM artha iti / e artha vRttikAra kahya cha / ihAM vRtti meM deza uttara guNadhArI rai saMlekhaNA deza uttaraguNa meM kahI anaiM sAdhu rai daza pacakhANarUpapaNAM thakI saMlekhaNA sarva uttaraguNa meM khii| anaiM iNahIja uddeze zrAvaka ra sarva uttaraguNa pacakhANa kahyA cha, jo e saMlekhanA zrAvaka rai deza uttaraguNa pacakhANa huvai to zrAvaka ra sarva uttaraguNa pacakhANa kisA? te bhaNI e saMlekhaNA zrAvaka ra deza thakI sarva uttaraguNa jaNAya cha / valI kevalI vadai te satya / ana daza vidha pacakhANa mAMhilA keyaka pacakhANa zrAvaka ra deza thakI sarva uttaraguNa meM huvai, te piNa jJAnI vardai te satya / soraThA 66. kahyA pUrve pacakhANa, valI apacakhANe karI / pada jIvAdi pichANa, kahiyai chai te sAMbhalo / / 70. *prabha! sya mUla pacakhANI jIvA, uttaraguNa pacakhANI atiivaa| kai apacakhANI kahiyai tAya ? jina bhAkhai tInUi thAya // 66. athoktabhedena pratyAkhyAnena tadviparyayeNa ca jIvAdi padAni vizeSayannAha-- (10 pa0 267) 70. jIvA NaM bhaMte ! ki mUlaguNapaccakkhANI ? uttara guNapaccakkhANI? apaccakkhANI? goyamA ! jIvA mUlaguNapaccakkhANI vi, uttaraguNa paccakkhANI vi, apaccakkhANI vi / (za0 7 / 36) 71. neraiyA NaM bhaMte ! ki mUlaguNapaccakkhANI ? pucchA / goyamA ! neraiyA no mUlaguNapaccakkhANI, no uttaraguNapaccakkhANI, apaccakkhANI / (za0737) 72. evaM jAva cauridiyA / (za0 7 / 38) paMcidiyatirikkhajoNiyA maNussA ya jahA jIvA, 71. pUchA daMDaka cauvIsa nI jANI, jina kahai nAraka apacakhANI / te malagaNa pacakhANI na hoya, uttaraguNa pacakhANI na koya / 72. ima jAvata cariMdrI tAMi, je tiryaMca paMcendrI mAMhi / vali manuSya mAhai pahichANa, audhika jIva taNI para jANa // 73. navaraM paMcendriyatiryaJco dezata eva mUlaguNapratyAkhyAninaH, sarvaviratesteSAmabhAvAt / (vR0 pa0 268) soraThA 73. navaraM paM. tiryaMca, deza thakI je malagaNa / pacakhANI huvai saMca, sarva virati nahiM te bhaNI / / 74. navaraM pATha vizekha, sUtra viSe kholyo nathI / piNa ihAM nyAya avekha, vRtti TabA thI Akhiyo / vA0-ihAM tiryaMca paMceMdriya naiM deza mUlaguNa nI apekSAya mUlaguNa pacakhANI kahyA, piNa sarva mUlaguNa pacakhANI te nhiiN| anai manuSya nai sarva mUlaguNa anai deza mUlaguNa e bihu nI apekSAya mUlaguNa pacakhANI kahyA / *laya : mAmA Thaga lAgo za07702, DhA0 115 235 Jain Education Intemational Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75. *vyaMtara jotiSi vaimAnIka, kahivA nAraka jima tahatoka / tInAM rI alpabahutva adhikAra, prazna uttara hiva kahiye sAra / 76. jIva prabha! mUlaguNa pacakhANI, uttaragaNa pacakhANI jANI / vali apacakhANa mAMhi kahesa, kuNa-kuNa thI jAva adhika vizeSa ? 75. vANamaMtara-joisiya-vemANiyA jahA neraiyA / (za0 7 / 36) atha mUlaguNapratyAkhyAnAdimatAmevAlpatvAdi cintayati (vR0 pa0 268) 76. eesi NaM bhaMte ! jIvANaM mUlaguNapaccakkhANINaM, uttaraguNapaccakkhANINaM, apaccakkhANINa ya kayare kayarehito appA vA? bahuyA vA? tullA vA ? visesAhiyA vA? 77. goyamA ! savvatthovA jIvA mUlaguNapaccakkhANI, 78. uttaraguNapaccakkhANI asaMkhejjaguNA, 76. apaccakkhANI aNaMtaguNA / (za0 740) 77. jina kahai thor3A sarva thI jANI, jIva malagaNa vara pacakhANI / sarva deza guNa mUla suhAyA, e donU hI iNa meM AyA / 78. tehathI uttaragaNa pacakhANI, e asaMkhaguNA pahichANI / paM0 tiryaMca uttara guNavAna, mUla thI asaMkhagaNA e jAna / / 79. teha thakI je apacakhANI, AkhyA anaMtagaNA jina jaannii| vaNassai Adi jIva je joya, dhura cihuM guNaThANAM nAM hoya // vA0-deza thakI athavA sarva thakI je mUla guNavaMta te sarva thI thor3A, teha thakI deza uttaraguNavaMta anaiM sarva thakI uttaraguNavaMta asaMkhyAtaguNA / ihAM sarva virati nai viSa je uttaraguNavaMta te avazya mUla guNavaMta huvai anai je mUla guNavaMta te uttaraguNavaMta syAt huvai syAt nahiM piNa huvai / ihAM uttaraguNa rahita mUlaguNavaMta grahivA, te uttaraguNa pacakhANI thI thor3AhIja hudai / bahutara yatI daza pratyAkhyAna yukta lAbha, tiNa kAraNa nikevala mUlaguNa pacakhANI thor3A anai tehathI piNa sarva uttaraguNa pacakhANI saMkhyAta-guNAhIja lAbha, piNa asaMkhyAta guNA nathI / sarva piNa sAdhu saMkhyAtA cha tiNe kAraNe / anai dezavirati nai viSe mUla guNa thakI judA piNa uttaraguNavaMta lAbha te kima ? paMca aNuvrata aMgIkAra nahIM kIdhA ana madhu mAMsAdika vicitra prakAra nAM abhigraha kiyA te uttaraguNa pacakhANI ghaNAM laabh| iNa kAraNa dezavirati nAM uttaraguNa pacakhANI nai AzrayI mUlaguNa thI uttaraguNa pacakhANI asaMkhyAta guNA kahyA, ima vRtti mAhai khyo| 80. e prabha! tiri paMceMdrI mAMhi, pUchA kIdhI gotama tAhi / mUla uttaraguNa apacakhANI, kuNa-kuNa thI alpAdika maannii|| 81. jina kahai tiri paMceMdrI jANI, sarva thor3A mUlaguNa pacakhANI / asaMkhagaNA uttaraguNa tyAgI, apacakhANI asaMkha guNa saagii|| vA0--dezataH sarvato vA ye mUlaguNavantaste stokAH, dezasarvAbhyAmuttaraguNavatAmasaMkhyeyaguNatvAt, iha ca sarvavirateSu ye uttaraguNavantaste'vazyaM mUlaguNavantaH, mUlaguNavantastu syAduttaraguNavantaH syAttadvikalAH, ya eva ca tadvikalAsta eveha mUlaguNavanto grAhyAH, te cetarebhyaH stokA eva, bahutarayatInAM dazavidhapratyAkhyAnayuktatvAt, te'pi ca mUlaguNebhya: saMkhyAtaguNA eva nAsaMkhyAtaguNAH, sarvayatInAmapi saMkhyAtatvAt, dezavirateSu punarmUlaguNavadbhyo bhinnA apyuttaraguNino labhyante, te ca madhumAsAdivicitrAbhigrahavazAda bahutarA bhavantIti kRtvA dezaviratottaraguNavato'dhikRtyottaraguNavatAM mUlaguNavadbhyo'saMkhyAtaguNatvaM bhavati / ata evAha - 'uttaraguNapaccakkhANI asaMkhejjaguNa' tti / (vR0 pa0 268, 296) 80. eesi NaM bhaMte ! paMcidiyatirikkhajoNiyANaM pucchaa| 82. e prabha! manaSya viSe pahichANI, pavara mUlaguNa je pacakhANI ? pUchA kIdhAM kahai jinarAya, alpabahutva suNajyo cita lyAya // 83. manuSya sarva thI thor3A pichANI, sakhara mUlaguNa vara pacakhANI / saMkhaguNA uttaraguNa tyAgI, apacakhANI asaMkhagaNA saagii|| 81. goyamA ! savvatthovA paMcidiyatirikkhajoNiyA mUla guNapaccakkhANI, uttaraguNapaccakkhANI asaMkhejjaguNA, apaccakkhANI asaMkhejjaguNA / (sh07|41) 82. eesi NaM bhaMte ! maNussANaM mUlaguNapaccakkhANINaM pucchaa| 83. goyamA! sabbatthovA maNussA mUlaguNapaccakkhANI, uttaraguNapaccakkhANI saMkhejjaguNA, apaccakkhANI asNkhejjgunnaa| (za0 742) *laya:bhAmA Thaga lAgo 236 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA0--manuSya nai viSe apacakhANI asaMkhyAtaguNA kahyA te chamUcchima manuSya nI apekSAya, garbheja nai saMkhyAtapaNAM thakI / 84. he bhagavaMta! jova syU jANI, sarva malagaNa vara pacakhANI ? ke deza mUlaguNa pacakhANI chai, ke apacakhANI ima trihuM pRcchai / / 85. jina kahai goyama ! jIvA jANI, sarva malagaNa vara pacakhANI / deza mUlaguNa vara pacakhANI, apacakhANI piNa pahichANI // 56. nAraka pUchyAM jina kahai tyAMhI, sarva mUlagaNa tyAgI nAMhI / deza mUlaguNa piNa nahiM kahiye, apacakhANI nAraka lahiye / / 87. evaM jAva cauriMdriyA tAma, paM. tithaMca pUchayAM kahai svAma / paMceMdriya tiryaMca pichANI, sarva mUlaguNa nahiM pacakhANI // 88. deza mulagaNa pacakhANI chai. e paMcama gaNaThANa sahI chai| apacakhANI piNa tiri kahiye, e dhura cihuM guNasthAnaka lahiye / / 89. maNasA jIva taNI para jANI, sarva deza phUna apacakhANI / vyaMtara jotiSi vaimAnIka, nArakI jima kahiye tahatoka / / vA0-manuSyasUtre 'apaccakkhANI asaMkhejjaguNe' ti yadukta tatsaMmUcchimamanuSyagrahaNenAvaseyamitareSAM saMkhyAtatvAditi / (vR0 pa0 266) 84, jIvA NaM bhaMte ! kiM savvamUlaguNapaccakkhANI? desamUlaguNapaccakkhANI ? apaccakkhANI? 85. goyamA ! jIvA savvamUlaguNapaccakkhANI vi, desamUlaguNapaccakkhANI vi, apaccakkhANI vi| (za0 7 / 43) 86. neraiyANaM pUcchA / goyamA ! neraiyA no savvamUlaguNapaccakkhANI, no dezamUlaguNapaccakkha NI, apaccakkhANI / (za0 7.44) 87. evaM jAva cauridiyA / (za0 7 / 45) paMcidiyatirikkhajoNiyANaM pucchA / goyamA ! paMcidiyatirikkhajoNiyA no savvamUlaguNa paccakkhANI, 88. desamUla guNapaccakkhANI, apaccakkhANI vi / (za0 7 / 46) 86. maNussANaM bhaMte ! kiM savvamUlaguNapaccakkhANI ? desamUlaguNapaccakkhANI ? apaccakkhANI? goyamA ! maNussA savvamUlaguNapaccakkhANI vi, desamUlaguNapaccakkhANI vi, apaccakkhANI vi / (za0 7 / 47) vANamaMtara-joisa-vemANiyA jahA neraiyA / (sh07|48) 10. eesi NaM bhaMte ! jIvANaM sabvamUlaguNapaccakkhANINaM, desamUlaguNapaccakkhANINaM, apaccakkhANINa ya 61. kayare kayarehito appA vA? bahuyA vA ? tullA vA? visesAhiyA vA ? 12. goyamA ! savvatthovA jIvA savvamUlaguNapacca kkhANI, desamUlaguNapaccakkhANI asaMkhejjaguNA, 63. apaccakkhANI aNaMtaguNA / (za0 7146) yatanI 60. prabhu ! eha jIvA pahichANI, sarva mulagaNa pacakhANI / deza mUlaguNa pacakhANI, vali apacakhANI jANI / / 61. yAMmeM kuNa-kuNa thI suvicAra, alpa huvai athavA bahu dhAra / tathA tulya vA adhika vizeSa, tasu uttara bhAkhai jineza / / 62. sarva mUlagaNa pacakhANI, jIva sarva thI thor3A jaannii| deza mUlagaNa pacakhANI, asaMkhyAtaguNA pahichANI / / 63. vali tehathI apacakhANI, huvai anaMtaguNA e ThANI / samace jIva nI e avadhAra, kahI alpabahutva jagatAra // 64. ima alpabahutva trihuM jANa, jima prathama daMDaka tima mANa / navaraM kahitAM etalo vizeSa, tiNaro Agala bheda kahesa / 15. sarva thor3A paMceMdriya tiryaMca, deza malagaNa pacakhANI saMca / __ tehathI asaMkhaguNA adhikAya, e to apacakhANI tAya / / soraThA 16. tiryaMca zrAvaka tAsa, deza mUlaguNaIja huvai / sarva mUlaguNa rAza, sAdhu binA huvai nhiiN| 14. evaM appAbahugANi tiNi vi jahA par3hamille daMDae, navaraM65. savvatthovA paMcidiyatirikkhajoNiyA desamUlaguNapaccakkhANI, apaccakkhANI asNkhejjgunnaa| [saM0 pA0] (za0 7 / 50,51) za07, u02, DhA0 115 237 Jain Education Intemational Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA0 - ihAM eka alpabahutva jIva noM, dUjo alpabahutva paMceMdrI tiryaMca noM, tIno alpavatva manuSya na etI alpabahutva jima mUlaguNa pacakhANI, uttaraguNa pacakhANI, apacakhANI prathama daMDaka naiM viSe kA, tima ihAM piNa sarvamUlaguNa pacavANI, deza mUlaguNa pacalAgI ane apacalAgI e tInUM nIM kehavI | NavaraM paMceMdriya tiryaMca naiM viSe sarva mUlaguNa pacakhANI nathI, te bhaNI deza mUlaguNa pacakhANI anaiM apacakhANI e behuM bola nIM alpabahutva che| ane samace jIva ana manuSya e be daMDake sarvaM mUlaguNa pacakhANI, deza mUlaguNa pacakhANI, apacakhANI e trihuM bola nIM alpabahutva prathama daMDaka nIM paraM jANavI | yatanI 17. bahu jIva he prabhu ! syUM jANI, sarva uttaraguNa pacavANI / deza uttaraguNa pacavANI, kaM apacakhANI mANI ? 18. jina bhAtai tInUMha tema paMceMdriya tiri nai man ema zeSa apaccakkhANI eka, jAva vaimAnika laga pekha // , 99. he prabhujI ! e jIvA jANo, sarva uttaraguNa pacavANI / alpabahutva tInaM piNa teha, prathama daMDaka jema kaheha // 100. jAva manuSya taNI kahivAya, ima kahyo sUttara Rs mAMya / jIva paM. tiri manuSya nIM ema aspabahutva prathama daMDaka jema / / vA0 - ima ihAM tInUM piNa kahivI / navaraM ityAdi paMceMdriya tiryaMca piNa sarva uttaraguNa pacakhANI huvai, ima jANavUM / dezavirati naiM deza thakI sarva uttaraguNapacakhAga ne abhimatapaNa vakI / 1 101. *boMhiMtara noM deza e, ekasau panaramIM DhAlo / bhikSu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya jaza' gaNa guNamAlo // DhAla 116 soraThA 1. mUla uttara pacakhANa, vali apacakhANI che saMyata pramukha sujANa, hi saMjayAdika *laya : bhAmA Thaga lAgo 238 bhagavatI jor3a tike / kahai // vA0takaM jIvAnAmidameva dvitIyaM paJcendriyatirakhacA tutIyaM tu manuSyANAm etAni ca yathA nirvizeSaNaguNAdipratibaddhe daNDake uktAni evamiha trINyapi vAcyAni, ( vR0 pa0 266 ) 1 1 67. jIvA NaM bhaMte ! kiM savyuttaraguNapaccakkhANI ? dettaraguNapaNyavANI ? apacyavANI ? 1 18. govamA ! jIvA sabuttaraguNapaJcavANI vi. deguttaraguNapacavANI vi, pANI va paMcidiyatirikkha joNiyA maNussA ya evaM ceva / sesA apaccakkhANI jAva vemANiyA / (0752) 66. eesi NaM bhaMte! jIvANaM savyuttaraguNapaccakkhANINaM ayAgANi tiSNi vi jahA paDhame daMDae 10. jAva maNussANaM / (07153) vA0 - iha ca paJcendriyatiryaJco'pi sarvottaraguNapratyAkhyAtiyo bhavantItyevaM dezaviratAnA dezataH sarvottaraguNapratyAkhyAnasyAbhimatatvAditi / ( vR0 pa0 299 ) 1. mUlaguNapratyAkhyAniprabhRtayazca saMyatAdayo bhavantIti saMyatAdisUtram - ( vR0 pa0 266 ) Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *vIra prabhu naiM goyama pUcha ||dhr pd|| 2. jIva prabhujI ! syUM saMjayA cha ? ke asaMjayA chai jIvA? ke saMjatAsaMjata jIva achai e ? jina kahai tIna piNa kahIvA / / 3. ima jima pannavaNA battIsamai pada, timahija bhaNava teho / jAva vaimAnika laga saha kahiva, jina vacanAmRta jeho // 4. alpabahutva piNa timahija trihaM nIM, e tIjA pada maaNhii| te piNa kehavI chai iNa rIte, sAMbhalajyo cita lyAI / / vAla-samace jIva paMceMdriya tiryaMca aura manuSya e trihuM nai viSe saMjatAdika nIM alpabahutva kahai chai / tihAM sarva thor3A saMjatI jIva / saMjatAsaMjatI asaMkhejja guNA / ana asaMjatI anaMta guNA / paMceMdriya tiryaMca meM sarva thor3A sNjtaasNjtii| asaMjatI asaMkhejja guNA / manuSyoM meM sarva thor3A saMjatI, saMjatAsaMjatI saMkhejja guNA / asaMjatI asaMkhyAtaguNA saMmUcchima aashryii| 5. no-saMjati no-asaMjati valI, no-saMjatAsaMjatI icchA / e cothA bola nIM pUchA ihAM na karI, pannavaNa ciuM nIM pRcchA / / 2. jIvA NaM bhaMte ! ki saMjayA ? asaMjayA ? saMjayA saMjayA? goyamA ! jIvA saMjayA vi, asaMjayA vi, saMjayAsaMjayA vi| 3. evaM jaheva paNNavaNAe (32 / 1) taheva bhANiyabvaM jAva vemaanniyaa| 4. appAbahugaM taheva tiNha vi bhANiyavvaM / (za0 7 / 54) ___ vAo-jIvAnAM paJcendriyatirazcA manuSyANAM ca, tatra sarvastokAH saMyatA jIvAH, saMyatAsaMyatA asaMkhyeyaguNAH, asaMyatAstvanantaguNAH, paMcendriyatiryaJcastu sarvastokAH saMyatAsaMyatA:, asaMyatA asaMkhyeyaguNAH, manuSyAstu sarvastokAH saMyatAH, saMyatAsaMyatA: saMkhyeyaguNAH, asaMyatA asaMkhyeyaguNA iti / (vR0pa0 266) 5. jIvA NaM bhaMte ! ki saMjayA ? asaMjayA ? saMjatAsaMjatA ? NosaMjata-NoasaMjata-NosaMjayAsaMjayA ? goyamA ! jIvA saMjayA vi asaMjayA vi saMjayAsaMjayA vi NosaMjayaNoasaMjayaNosaMjatAsaMjayA vi (pannavaNA 32 / 1) 6. saMyatAdayazca pratyAkhyAnyAditve sati bhavantIti pratyAkhyAnyAdisUtram (vR0pa0 266) 7. jIvA NaM bhaMte ! ki paccakkhANI? apaccakkhANI? paccakkhANApaccakkhANI? goyamA ! jIvA paccakkhANI vi, apaccakkhANI vi, paccakkhANApaccakkhANI vi| (za0 7.55) 8. evaM maNussANa vi / paMciMdiyatirikkhajoNiyA AdillavirahiyA / sesA savve apaccakkhANI jAva vemaanniyaa| (za0 7.56) 6. eesi NaM bhaMte ! jIvANaM paccakkhANINaM, apaccakkhANINaM, paccakkhANApaccakkhANINa ya kayare kayarehito appA vA? bahuyA vA? tullA vA? visesAhiyA vA? goyamA ! samvatthovA jIvA paccakkhANI, 10. paccakkhANApaccakkhANI asaMkhejjaguNA, apaccakkhANI annNtgunnaa| soraThA 6. AkhyA saMyata Ada, te pacakhANAdikapaNe / tiNa kAraNa vidhivAda, pacakhANAdika sUtra hiva / 7. "jIva prabhU ! sya pacakhANI cha, ke kahyA apacakhANI / __ pacakhANApacakhANI jIva cha, ? jina kahai tIna i jaannii|| (vIra prabhu kahai gotama ziSya naiM) 8. manuSya viSe e tIna i pAvai, paMceMdrI tiryaMca meM jaannii| ___ Adi saMyata vina doya kahIjai', zeSa sarva apckhaannii|| 9. alpabahutva tIna nIM pUchI, jIva taNe adhikaaro| jinakA jina kahai sarva thI thor3A jIva chai pacakhANI anngaaro|| taNa 10. pacakhANApacakhANI zrAvaka, asaMkhyAtagaNA hoyo / ___ apacakhANI cyAra guNaThANAM, anaMtaguNA avaloyo / *laya : thira thira cetana saMjama pathe 1. tithaMcapaJcendrI meM pratyAkhyAnI nahIM hote / kyoMki ve saMyatI nahIM ho sakate / isalie ve pratyAkhyAnApratyAkhyAnI aura apratyAkhyAnI-ye do hI hote haiN| za07,02, DhA0116 236 Jain Education Intemational Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. paMceMdri tica sarva thI ghor3A pacakhANApacalANI / apacakhANI asaMkhaguNA che, nyAya hiyA meM ANI // 12. manuSya sarva bhI thor3A pacakhANI, pacakhANApacakhANI / zrAvaka eha saMkhejjaguNA se apacavANI asaMkhaguNA jANI || soraThA / 13. chaThA zataka majhAra, cauthA uddezA ma | zrI jinavara jayakAra pacakhANI Adi parupiyA // 14. valI parUpaNa teha, spa kAraNa hai hanoM / tamu uttara be eha. citta lagAI sAMbhalI // 15. alpabahutva kara rahIta sUtra nikevala tyAM kahyo / ihAM alpabahutva sahIta, vali anya sambandha karI asyo / dUhA 16. jIva taNAM adhikAra thI, jIva sAsvatA jANa / ke se jIva asAsyatA ? hive prazna e ANa // 17. * he bhagavaMta ! syUM sAsvatA jIvA, kai asAsvatA suvicAro ? jina kahe jIvA kadAca sAsvatA, asAsvatA chai kivAro // 18. kiNa arthe taba zrI jina bhAkhai, dravyArthapaNeM sujANI / sAsvatA jIva chai trihuM kAla meM, e dravya jIva pahichANI // 19. bhAvamarthapaNe jIva asAsvatA, nArakAdi paryAyo / tiNa artha kA kadA sAsvatA, kadA asAsvatA tAhyo' || 20. he prabhu! neraiyA sAsvatA syU ke asAsyatA kahivAyo ? jema jIva tima neraiyA piNa, ima jAva vaimAnika tAhyo / *laya : thira thira cetana saMjama pathe 1. bhagavatI sUja ke isI sandarbha ko spaSTa karate hue AcArya bhikSu ne kAlavAdI kI caupaI DhAla 3 meM kucha padya likhe haiM, ve isa prakAra haiM darabe sAsato naiM bhAve asAsato, jIva naiM kahyo jinarAya ho / te sUtara bhagotI raM zataka sAta maiM dUjA udesA mAMya ho ||27|| darabe sAsato jIva ne yUM kahyo, jIva ro ajIva na thAya ho / bhAve jIva ne kahyo che asAsato, te to parajAya palaTe jAya ho ||28|| nArakI devatA se minakha tirajaMca huvai, minakha tirajaMca ro devatA thAya ho / ityAdika jIva rA bhAva aneka hI, te aura ro aura hUya jAya ho // 37 // bhagavatI-jor3a 240 11. paMcidiyatirikkhajoNiyA savvatthovA paccakkhANApaccakkhANI, apaccakkhANI asaMkhejjaguNA / 12. maNussA savvatthovA paccakkhANI, paccakkhANApaccakkhANI saMkhejjaguNA, apaccakkhANI asaMkhejjaguNA / ( 0 757) 13, 14. nanu SaSThazate caturyoddezake ( 6 / 64,65 ) pratyAkhyAnyAdayaH prarUpitA iti kiM punastatprarUpaNena ? ( 0 10 299) 15. satyametat kintvapabahutvAcintArahitAstatra prarUpitA iha tu tadyuktAH sambandhAntaradvArAyAtAzceti / (40 10 299 ) 16. jIvAdhikArAttacchAzvatatvasUtrANi - ( vR0 10 299) 17. jIvA NaM bhaMte ! ki sAsayA ? asAsayA ? goyamA ! jIvA siya sAsayA, siya asAsayA / 0 758 ) vuccai - jIvA siya goyamA ! davvaTTayAe ( za0 18. se keNaTThaNaM bhaMte ! evaM sAsayA ? siya asAsayA ? sAsayA, 'davvaTTayAe' tti jIvadravyatvenetyarthaH / ( vR0 pa0 269 ) 16. bhAvaTTayAe asAsayA / se teNaTTheNaM goyamA ! evaM vuccai - jIvA siya sAsayA, siya asAsayA / ( 0 729) 'bhAvaTTayAe' tti nArakA diparyAyatvenetyarthaH / ( vR0 pa0 266 ) 20. neraiyA NaM bhaMte ! ki sAsayA ? asAsayA ? evaM jahA jIvA tahA neraiyA vi / evaM jAva vemANiyA / Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21. siya sAsayA, siya asAsayA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti (za0 7 / 60) . (za0 7.61) 21. iNa arthe jAva' kadA sAsvatA, kadA asAsvatA jaannii| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ima kahai gautama vaannii|| 22. sAtamA zataka noM bIjo udezo, eka sau solamI ddhaalo| bhikkhu bhArImAla RSarAya prasAde, 'jaya-jaza' haraSa vishaalo| saptamazate dvitIyoddezakArthaH / / 7 / 2 / / DhAla : 117 1. jIvAdhikArapratibaddha eva tRtIyoddezakastatsUtram (vR0pa0 266) 1. jIva taNAM adhikAra thI, pratibaddha Ija pichANa / tRtIya uddezaka punaH, te sUtra vaNassai jANa // *deva jinendra dayAla goyama nI, jaga mAMhi jugatI jor3I jii||dhr pd|| 2. vanaspatikAya he bhagavaMtajI, kAla kisa suvicAro jii| sarva thakI alpa AhAra kare cha, sarva thakI mahA AhAro jI? 3. zrI jina bhAkha zrAvaNa bhAdrave, pAusa RtU mjhaaro| Asoja kAtI varSA Rtu meM, sarva thakI mahA aahaaro|| 2. vaNassaikkAiyA NaM bhaMte ! kaM kAlaM savvappAhAragA vA ? savvamahAhAragA vA bhavaMti ? 3. goyamA ! pAusa-varisArattesu NaM ettha NaM vaNassai kAiyA savvamahAhAragA bhavati / prAvRT zrAvaNAdivarSArAtro'zvayujAdiH / (vR0 50 300) 4. tadANaMtaraM ca NaM sarade, tadANaMtaraM ca NaM hemaMte, 'sarade' ti zarat mArgazIrSAdistatra / (vR0 pa0 300) 5. tadANaMtaraM ca NaM vasaMte, tadANaMtaraM ca NaM gimhe / 4. tivAra pachai mRgasira naiM posa meM, zarada Rtu alpa AhAro? tivAra pachai mAha phAguNa hemaMta, alpa AhArI suvicAro / / 5. tivAra pachai je caita vaizAkhe, vasaMta Rtu alpa aahaaro| tadanaMtara je grISma Rtu meM, kahiye tAsa prkaaro|| 6. jeTha AsADha grISma Rtu mAMhai, vaNassaikAya vicAro / sarva thakI alpa AhAra karai cha, e jina vANa udAro // 7. jo prabhu! grISma mAMhi vanaspatI, sarva alpa aahaarvNto| to prabha ! grISme vanaspati kima, patra phula phala hNto| 8. harita nIla varNe karine je, dedIpyamAna dIpaMtA / vana lakSmI kari ghaj-ghaNuM te, zobhAyamAna rahaMtA ? 6. gimhAsu NaM vaNassaikAiyA savvappAhAragA bhavaMti / (za0 7.62) 7. jai NaM bhaMte ! gimhAsu vaNassaikAiyA sabvappAhAragA bhavaMti, kamhA NaM bhaMte ! gimhAsu bahave vaNassaikAiyA pattiyA, pupphiyA, phaliyA, 8. hariyagarerijjamANA, sirIe atIva-atIva uvasobhemANA-uvasobhemANA ciTThati ? haritakAzca te nIlakA rerijjamAnAzca dedIpyamAnA haritakarerijyamAnAH / (vR0 pa0 300) 6. goyamA ! gimhAsu NaM bahave usiNajoNiyA jIvA ya, poggalA ya vaNassaikAiyattAe vakkamaMti, 6. jina bhAkhai grISma Rtu mAMhai, bahu uSNayoniyA jIvA / vali pudgala piNa vanaspatipaNe, vakkamati kahitAM upaje atiivaa|| 1. aMgasuttANi bhAga 2 sU0 7 / 60 meM yaha 'jAva' upalabdha nahIM hai| *laya : zAMtinAya mere mana vasiyA za07, u0 3, DhA0 117 241 Jain Education Intemational Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10, 11. bhagavaI za0 2 / 113 11. cayaMti, uvavajjati / 10. viukkamati kahitAM viNasai chai, e bihaM pada noM artha jaannii| teha viparyayapaNa kahai chai. sAMbhalajyo cita tthaannii|| 11. cayaMti kahitAM teha cavai chai, uvavajjaMti kahitA upajiye / e cihaM pada noM artha dvitIya zataka paMcamaddeze' tima kahiye / 12. ima nizcai grISma Rtu nai viSe, vanaspatI baha jIvA / pAnavaMta aru puSpavaMta e, jAvata tiSTha atIvA / / 12. evaM khalu goyamA ! gimhAsu bahave vaNassaikAiyA pattiyA, puphiyA, phaliyA, hariya garerijjamANA, sirIe atIva-atIva uvasobhemANA-uvasobhemANA citttthti| (sh07|63) 13. se nUNaM bhaMte ! mUlA mUlajIvaphuDA, kaMdA kaMdajIvaphuDA, 14. jAva (saM0 pA0) bIyA bIyajIvaphuDA (za0 7 / 64) 13. mUla prabha ! mUla jIva saMghAte, phA chai adhikAyo / kaMda saMghAte kaMda jIva te, phA chai e taahyo| 14. jAva bIja te bIja jIva thI, phA ema pichANI / gotamajI iNa vidha prazna pUchye ? jina kahai haMtA jaannii|| soraThA 15. kaMda jamI rai mAMhi, gAMTha rUpa madhya bhAga je / te kaMda thI nIkalI tAhi, cihuM dizi jaTAja mUla te|| 16. tiNa sU mUlaja jIva, pRthvI karI pratibaddha cha / mahI-rasa adhika atIva, teha pratai e aahrai| 17. kaMda jIva mUla taNo chai teha, rasa mUla karI pratibaddha cha / jeha, teha pratai e Aharai / / 16. mUlAni mUlajIvaspRSTAni kevalaM pRthivIjIvaprati baddhAni""tasmAt' tat pratibandhAddhetoH pRthivIrasaM mUlajIvA AhArayanti / (vR0 pa0 300) 17. kandAH kandajIvaspRSTA: kevalaM mUlajIvapratibaddhAH 'tasmAt' tatpratibandhAt mUlajIvopAttaM pRthivIrasamAhArayanti / (vR0pa0 300) 18. jai NaM bhaMte ! mUlA mUlajIvaphuDA jAva bIyA bIya jIvaphuDA, kamhA NaM bhaMte ! vaNassaikAiyA AhAreMti ? kamhA pariNAmeMti ? 18. *jo prabha! mUla pho mUla sAthai, jAva bIja phayoM bIja saatho| ___ to kima vaNassai AhAra karai chai, kema pariNamai nAtho? soraThA 19. mUla bhUmi rai mAMhi, bIja bhUmi syU dUra cha / AhAra sahu ne tAhi, vali sahu ne kiyA pariNamaiM / / 20. *jina kahai mala te mUla jIva thI, phA eha atyaMto / pRthvI jIva saMghAta baMdhyA chai, tiNa saM AhAra karai pariNamaMto / / 21. kaMda jIva kaMda sAtha phA chai, mUla jIva thI bNdhaanno| tiNa sU AhAra karai nai pariNamaiM, ima khaMdhAdika jANo / / 20. goyamA ! mUlA mUlajIvaphuDA puDhavIjIvapaDibaddhA tamhA AhAreMti, tamhA pariNAmeti / 21. kaMdA kaMdajIvaphuDA mUla jIvapaDibaddhA, tamhA AhAreMti, tamhA pariNAmeMti / evaM skandhAdiSvapi vAcyam (vR0pa0 300) 22. evaM jAva bIyA bIyajIvaphuDA phalajIvapaDibaddhA tamhA AhAreMti, tamhA pariNAmeMti / (sh07|65) 22. ima jAva bIja te bIja jIva thI, phA thakAja atyNto| phala jIva pratibaddha rasa pAmyAM, tiNa sUAhAra karai prinnmNto|| *laya : zAntinAtha mere mana basiyA 1. aMgasuttANi (bhAga 2) 7 / 63 meM viukkamaMti pATha pAThAntara meM liyA gayA hai, mUla meM tIna hI pada rakhe gae haiN| dUsare zataka (2 / 113) meM cAroM pada ullikhita haiN| 242 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. atha prabha! Ala malo naiM Ado, hirili sirili tAhyo / sissirili kiTrikA nai chiriyA, anaMtakAya kahivAyo ? 24. kSIravirAliyA kRSNakaMda vali, vajrakaMda suurnnkNdo| khelUDa meM addamatthA' piMDahaliddA lohi NIhU mNdo| 25. thIhU vibhagA' be bhAga sarIkhA, azvakarNI sIMhakarNI / siuMDhI masaMDhI sahu lokarUr3hi gamya anaMtakAya e varNI / 26. anya vali je eha sarIkhI, anaMta jIva sahu mAMhyo / viviha satva varNAdi bheda thI, bahu prakAra khivaayo|| 23. aha bhaMte ! Alue, mUlae, siMgabere, hirili, sirili, sissirili, kiTThiyA, chiriyA, 24. chIravirAliyA, kaNhakaMde, vajjakaMde, sUraNakaMde, khelUDe, bhaddamotthA, piMDahaliddA, lohI, NIhU, 25. thIhU, thibhagA, assakaNNI, sIhakaNNI, siuMDhI, musaMDhI, ete cAnantakAyabhedA lokarUr3higamyAH, (vR0 pa0 300) 26. jeyAvaNe tahappagArA save te aNaMtajIvA vivihasattA? vividhA-bahuprakArA varNAdibhedAt . (vR0 pa0 300) 27. 'vivihasatta (cittAvihi)' tti kvacid dRzyate tatra vicitrA vighayo-bhedA yeSAM te tathA te sattvA yeSu te tthaa| (vR0 pa0 300) 28. haMtA goyamA ! Alue mUlae, jAva aNaMtajIvA vivihsttaa| (za0 7 / 66) 27. viviha sattA kihAMika dIsa, vi kahitAM vicitra kahIjai / vidha kahitAM bheda chai jehanAM, te sattA jIvA lhiijai| 28. he prabha! e saha anaMtakAya chai? prazna goyama ima mattA / jina kahai haMtA AlU mUla e, jAva anaMta jIva vividha sattA / / dohA 26. jIva taNAM adhikAra thI, jIva nArakI Ada / lesyA kari tasu prazna hiva, pUcha dhara ahalAda / / 30. *kRSNalesyAvaMta nAraka he prabhu ! alpakarmI kiNavArai ? nIla lezyAvaMta mahAkarmI chai? jina kahai haMtA jivaarai|| 26. jIvAdhikArAdevedamAha (vR0 pa0 300) 31. kiNa arthe taba zrI jina bhAkhai, sthiti paDucca kahIjai / tiNa arthe jAva mahA-karmavaMta, nyAya hivai ima lIjai / / soraThA 32. naraka sAtamI mAMya, kRSNalesyAvaMta neraiyo / nija sthiti ghaNI khapAya, alpa rahI vartaM tahAM // 33. naraka paMcamI mAMhi, nIlalesI je neraiyo / satara sAgara sthiti tAhi, te tatkAla samappano // *laya : zAntinAtha mere mana vasiyA 1. isake sthAna para aMgasuttANi bhAga 2 meM 'bhaddamotthA' pATha hai| 'addamotthA' ko - vahAM pAThAntara mAnA gayA hai / 2. isake sthAna para aMgasuttANi bhAga 2 meM 'thibhagA' pATha hai| 'vibhagA' ko vahAM pAThAntara mAnA gayA hai| 3. prastuta Agama kI vRtti meM nIla lezyA vAle nairayika kI utkRSTa sthiti sataraha sAgara kI ullikhita hai| jayAcArya ne usakA anuvAda mAtra kiyA hai, 30. siya bhaMte ! kaNhalese neraie appakammatarAe ? nIlalese neraie mahAkammatarAe ? haMtA siya / (za0 7167) 31. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai-kaNhalese neraie appakammatarAe ? nIlalese neraie mahAkammatarAe ? goyamA ! Thiti paDucca / se teNaTheNaM goyamA ! jAva mhaakmmtraae| (za0 7 / 68) 32. saptamapRthivInAraka: kRSNalezyastasya ca svasthitI ___ bahukSapitAyAM taccheSe vrtmaane| (vR0 50 301) 33. paJcamapRthivyAM saptadazasAgaropamasthiti rako nIlalezyaH samutpannaH, (vR0 pa0 301) za07, u0 3, DhA0117 243 Jain Education Intemational Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. tamapekSya sa kRSNalezyo'lpakarmA vyapadizyate, evamuttara sUtrANyapi bhAvanIyAni / (vR0 pa0 301) 34. te nIla taNI apekSAya, kRSNalesI alpa karma ch| ima sthiti AzrI tAya, sUtra Agala piNa jANiya // 35. *nIla lesyAvaMta nAraka prabhajI ! alpa karma kiNa vArai / kApota nAraka mahAkarmI cha ? jina kahai haMtA jivaare|| 36. kiNa arthe ?taba zrI jina bhAkhai, sthiti AzrI kahivAyo / tiNa arthe nIla alpakarmavaMta, kApota mahAkarma thAyo / 37. asurakumAra piNa imahija bhaNavA, NavaraM tejU adhikAi / evaM jAva vaimAnika kahivA, lesa pAvai te thAi // 35. siya bhaMte ! nIlalese neraie appakammatarAe ? kAulese neraie mahAkammatarAe ? haMtA siya / (sh07|66) 36. se keNaTheNaM bhaMte ! ......"goyamA ! Thiti paDucca / se teNaTheNaM goyamA ! jAva mhaakmmtraae| (za0 770) 37. evaM asurakumAre vi, navaraM-teulesA abbhahiyA / evaM jAva vemANiyA jassa jai lessAo tassa tattiyA bhaanniyvvaao| 38. joisiyassa na bhaNNai ekasyA eva tejolezyAyAstasya sadbhAvAt saMyogo nAstIti / (vR0pa0301) 36. jAva (za0 771) siya bhaMte ! pamhalesse vemANie appakammatarAe ? sukkalesse vemANie mahAkammatarAe ? haMtA siya / (za0 772) 40. se keNaTheNaM? sesaM jahA neraiyassa (saM0 pA0) jAva mhaakmmtraae| (za0 7173) 38. jotiSi no daMDaka nahi bhaNavo, lesyA ika tiNa mAMhI / lesa saMyoga nahIM tiNa mATa, jotiSi bhaNavo naaNhii|| 36. jAva kadA padmalesI vaimAnika, alpakarmI kiNa vArai / mahAkarmI zuklalesI vaimAnika ? jina kahai haMtA jivaarai|| 40. kiNa arthe prabhajI! ima kahiye, zeSa naraka jima jaannii| jAvata mahAkarmavaMta kahIjai, nyAya pUrvavata chaannii|| 41. kahyA hivai soraThA salesI joya, vedanavaMta vedanA soya, te Agala huvai tike / kahiyai ach| 41. salezyA jIvAzca vedanAvanto bhavantIti vedanAsUtrANi (vR0pa0 301) *laya : zAntinAtha mere mana basiyA para isa viSaya meM apanA koI mata pradarzita nahIM kiyaa| isakI samIkSA meM koI vAtikA yA TippaNa bhI nahIM likhA / uttarAdhyayana (34 // 35) ke saMdarbha meM yaha abhimata saMgata nahIM hai| vahAM nIlalezyA vAle nairayika kI utkRSTa sthiti palyopama ke asaMkhyAtaveM bhAga adhika dasa sAgara batAI gaI hai| yaha tathya AcAryazrI tulasI dvArA nirmita tIna soraThoM meM nirUpita hai| ve soraThe isa prakAra haiMvRtti viSe ima vAya, nIlalesI je neraiyo / satara sAgara sthiti tAya, upaje naraka paMcamI viSe / uttarAdhyayana majhAra, cautIsama adhyayana meM / nIla lezyA sthiti sAra, daza sAgara jAjhI kahI / / tiNasU e apramANa, nIlalesI je neriyo / satara sAgara sthiti mANa, upaje nahiM paMcami naraka / 244 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42. *te nizcai prabha ! jikA vedanA, tikA nirjarA kahiye / jikA nirjarA tikA vedanA ? jina kahai ima nahiM lahiye / / 43. kiNa arthe prabha ! jikA vedanA, tikA nirjarA naaNhii| jikA nirjarA nahiM te vedanA ? hiva jina bhAkhai tyAhI / 44. udaya karma have te vedanA, nirjarA karma abhAvo / ehavA svarUpa thakI tiNa arthe, judA bihu iNa nyAvo / / 42. se nUNaM bhaMte ! jA vedaNA sA nijjarA? jA nijjarA sA vedaNA ? goyamA ! No iNaThe smtthe| (za0 7174) 43. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccaijA vedaNA na sA nijjarA? jA nijjarA na sA vedaNA? 44. goyamA ! kamma vedaNA, nokammaM nijjarA / se teNa TheNaM goyamA ! evaM vuccai-jA vedaNA na sA nijjarA, jA nijjarA na sA vedaNA / (za0 775) kammaveyaNa' tti udayaM prAptaM karma vedanA""nokamma nijjare' ti karmAbhAvo nirjarA tasyA evaM svarUpatvAditi / (vR0 pa0 302) 45. neraiyA NaM bhaMte ! jA vedaNA sA nijjarA? jA nijjarA sA vedaNA? goyamA ! No iNaThe smtthe| (za0 776) 46. se keNa?NaM bhaMte ! ........ goyamA ! neraiyANaM kammaM vedaNA, nokammaM nijjraa| se teNaTheNaM goyamA ! jAva (saM0 pA0) na sA vednnaa| (za0 7 / 77) 47. evaM jAva vemANiyANaM / (za0 778) 45. nArakI ne prabha! jikA vedanA, tikA nirjarA joyo / jikA nirjarA tikA vedanA ? jina kahai ima nahi hoyo| 46. kiNa arthe ? taba jina kahai narake, karma udaya vedana cha / karma abhAva nirjarA kahiya, tiNa arthe e vacana chai|| 47. evaM jAva vaimAnika kahivA, samacai eha batAyA / kAla trihuM AzrI hiva Agala, prazna uttara sukhadAyA // 48. te nizcai prabha ! gayA kAla meM, vedyo te nirjarayo kahiye / nirjariyo karma vedyo kahiye ? jina kahai ima na uccariyai / / 46. kiNa arthe ? taba zrI jina bhAkha, je vedyo te krmo| nirjarayo te nokarma kahIjai, tiNa kAraNa e marmo / 50. nArakI je gaye kAle vedyo, te nirjariyo kahiye / pUravavata daMDaka cauvIse, imaja praznottara lahiye / 51. je nizcai prabha! hivar3AM vedai cha, te nirjarai ima kahiye / te hivar3A nirjarai te vedai ? jina kahai ima nahiM thaiyai // 48. se nUNaM bhaMte ! jaM vedeMsu taM nijjareMsu ? jaM nijjareMsu taM vedeMsu ? No iNaThe smtthe| (za0 776) 46. se keNaTheNaM bhaMte ! goyamA ! kammaM vedeMsu, nokammaM nijjareMsu / se teNa TheNaM goyamA ! jAva no taM vedeMsu / (za0 780) 50. evaM neraiyA vi, evaM jAva vemANiyA // (sh07|81) 51. se nuNaM bhaMte ! jaM vedeti taM nijjareMti ? jaM nijja reMti taM vedeti ? goyamA ! No iNaThe smjheN| (za0 7.82) 52. se keNaTTeNaM bhaMte ! evaM vuccai-jAva no taM vedeti ? goyamA ! kammaM vedeti, nokamma nijjareMti / se teNa druNaM goyamA ! jAva no taM vedeti / (za0 7 / 83) 53. evaM neraiyA vi jAva vemaanniyaa| (za0 784) 52. kiNa arthe ? taba zrI jina bhAkhai, vedai te karma pichAno / nirjarai te nokarma kahIje, tiNa arthe e jaano| 53. evaM nArakI jAva vaimAnika, Akhyo e vartamAno / kAla anAgata nAM hiva kahiye, suNo surata de kAno // * laya : zAntinAtha mere mana basiyA za07, u0 3, DhA0 117 245 Jain Education Intemational Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54. nizce je prabhu! karma vedasye, te nirjarasye je nirjarasye teja vedasye ? jina kahai isa na 55. kiNa arthe ? taba zrI jina bhAkhai, vedasye te karma sAro / nirjarasye nokamaM bhaNI ija tiNa artha ima dhAro // 56. evaM nArakI jAva vedanA ne nirjarA yatanI 57. prabhu! vedanA samaya se jeha, te nirjarA samaya je nirjarA samayo hoya, te vedanA 58. taba bhAkhai zrI jinarAya, artha samartha for arthe e prabhu ! vAya? hiva zrI jina 56. je samaya ve jyAMhI te samaya nirjare vede chai je samaya nirjaraM jeha, te samaya vedaM nahi 64. nArakI je samaya je samaya nirjaraM kahiye / saddahiye // vaimAnika, kAla trihuM Rs nahi kahiye, nirjarA vedanA 246 vedaMta, te samaya jehI, te samaya mAMhI / nAMhI // 60. vedai samaya anerA mAMya, anya samaya nirjarA dhAya / vedanA no samaya anya hoya, nirjarA no samaya anya joya // 61. tiNa a arthe ko e marma, je samaya vede je karma / te samaya nirjarai na tAya, nirjarai te samaya na vedAya // 62. nArakI naiM he bhagavAna ! je samaya vedaM karma jAna tehija samaya viSe kahivAya nirjarA te karma nIM thAya ? 63. je samaya nirjarA jeha te samaya vedanA teha ? jina kahe artha samartha nAMya, kiNa artha ? taba zrI jina vAya / / kaheha | samayo joya ? e na kahAya / dAkhe nyAya || nAhI / / tehU / / 65. anya samaya viSe vedaMta, anya samaya vedanA noM samaya anya joya, nirjarA noM 66. tiNa arthe je samaya vicAra, vedanA nirjarA noM nyAra / ima jAva vaimAnika tAMI, artha samajha levo mana mAMhI // nahIM nirjaraMta / vedai nahiM tehI // viSe nirjaraMta | samaya anya hoya // soraThA 67. vedanavaMta vimAsa, kiNahi prakAra karI prabhu / kalA sAsvatA tAsa, sUtra hi hivai sAsvata taNuM // 54. se nUNaM bhaMte! jaM vedissaMti taM nijjarissaMti ? jaM nijjarissaMti taM vedissaMti ? goyamA go haga sama 55. se keNaTTheNaM jAva no taM vedissaMti ? goyamA ! kammaM vedissaMti, nokammaM nijjarissaMti / sete jAyano taM niriti / 56. evaM neraiyA vi jAva vemANiyA / (To WCX) 48. poiTThe samaTThe / se ke bhaMte! 57. se nRpaM bhaMte! je vedagAsamae se nizvarAsamae ? ve nirAsa se begArAma ? (0786) ( za0 7 87 ) (0) 56. goyamA ! jaM samayaM vedeMti no taM samayaM nijjareMti, jaM samayaM nijjareMti no taM samayaM vedeti / 60. aNNammi samae vedeti, aNNammi samae nijjareMti / aNge se vedaNAsa ase samae / 61. se teNaTTheNaM jAva na se vedaNAsamae, na se nijjarAsamae / 62. je vedaNAsamae se nirAsamae ? ( za0 789 ) ( za0 7160 ) ******** 63 je nijjarAsamae se vedaNAsamae ? goyamA ! No iNaTThe samaTThe / sekeNaTTheNaM bhaMte !' 64. goyamA ! neraiyA NaM jaM samayaM vedeti no taM samayaM nijjareMti, jaM samayaM nijjareMti no taM samayaM vedeti 65. aNNammi samae vedeti, aNNammi samae nijjareMti / aNNe se vedaNAsamae, aNNe se nijjarAsamae / 66. se teNaTTheNaM jAva na se vedaNAsamae / ( za0 7/61 ) evaM jAva vaimANiyANaM / (TO GIER) 67. pUrvakRtakarmaNazca vedanA tadvattA ca kathaJcicchAzvatatve sati yujyata iti tacchAzvatatvasUtrANi / (40 10 202) Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68. *syUM prabha ! nArakI kahyA sAsvatA, asAsvatA kahivAyo? zrI jina bhAkhai kadAca sAsvatA, kadA asAsvatA thaayo| 66. kiNa arthe ? prabha ! siya sAsvatA, siya asAsvatA thAyo ? jina kahai ihAM naya doya parUpI, sAMbhalaje cita lyaayo| 70. avyavacchitti-pradhAna naye kari, dravya viccheda na pAyo / etale je dravya AzrI neraiyA, sAsvatA chai iNa nyaayo| 68. neraiyA NaM bhaMte ! ki sAsayA ? asAsayA ? goyamA ! siya sAsayA, siya asaasyaa| (za0 763) 66. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM buccaineraiyA siya sAsayA ? siya asAsayA ? 70. goyamA ! avvocchittinayaTTayAe sAsayA / avyavacchittipradhAno nayo'vyavacchittinayastasyArthIdravyamavyavacchittinayArthastabhAvastattA tayA'vyavacchittinayArthatayA-dravyamAzritya zAzvatA ityarthaH / (vR0 pa0 302) 71. vocchittinayaTTayAe asAsayA / se teNa?NaM jAva siya sAsayA, siya asaasyaa| (za0 7 / 14) vyavacchittipradhAno yo nayastasya yo'rthaH-paryAyalakSaNastasya yo bhAvaH sA vyavacchittinayArthatA tayA 2-paryAyAnAzritya azAzvatA nArakA iti / (vR0pa0 302) 72. evaM jAva vemANiyA jAva siya asAsayA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / (za0 765,66) 71. viccheda-pradhAna je naya arthe kari, paryAya AzrI tAhyo / nAraka jIva asAsvatA kahiye, tiNa arthe e vaayo|| 72. evaM jAva vemANiyA kahivA, jAva kadA asAsvata jANo / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! goyama vacana prmaanno|| 73. sAtamA zataka noM tIjo uddezo, eka sau sataramIM DhAlo / bhikSu bhArImAla RSarAya prasAde, 'jaya-jaza' haraSa vishaalo| saptamazate tRtIyoddezakArthaH // 7 // 3 // DhAla : 118 1. tRtIya udezaka nai viSe, saMsArI je jIva / sAsvata Adi svarUpa thI, AkhyA adhika atIva / / 2. tUrya udeza viSe hivaM, tehija prati suvicAra / bheda thakI kahiyai acha, prazna uttara sukhakAra // 3. rAjagaha yAvata ima kahai, prabha ! saMsArI jIva / katividha? jina kahai SaTavidhA, te SaTa kAya kahIva / / 1. tRtIyoddezake saMsAriNaH zAzvatAdisvarUpato nirUpitAH / (vR0 pa0 302) 2. caturthoddezake tu tAneva bhedato nirUpayannAha (vR0 pa0 302) 3. rAyagihe nayare jAva evaM vayAsI-kativihA NaM bhaMte! saMsArasamAvannagA jIvA paNNattA ? goyamA ! chanvihA saMsArasamAvannagA jIvA paNNattA, taM jahA-puDhavikAiyA jAva tasakAiyA / * laya : zAntinAtha mere mana basiyA 107, u0 3, DhA0 117,118 247 Jain Education Intemational Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. ima jima jIvAbhigama meM, jAva jihAM lage joya / sammata kiriyA prati kareM, micchata kiriyA soya || 5. paTavidha jIva kAya te, bAdara pRthvI jeha / ghaTa prakAra nIM te ache, bali sthiti tAsa kaheha // vA0 - bAdara pRthvI chaha prakAra nIM che - zlakSNA, zuddhA, vAlukA, manaHzilA, zarkarA aura khara pRthvii| e pRthvI nAM chaha bheda kahyA te jIva nIM sthiti 6. jaghanya antarmuhUrtta taNI, utkRSTI avaloya | varSa bAvIsa hajAra nIM, pRthvI nIM sthiti joya // 7. bhaya sthitI narakAdi nIM tasuM antarmuhurta Adi de, tetIsa 8. kAya sthiti iNavidha kahI, jIvakAya meM jIva / sadA kAla rahiyai achai, ityAdika sukahIva // 9. nirlepana te iha vidhe, pRthvIkAya re mAya vartamAna kAle jitA, jIva Upajai Aya // 10. samaya-samaya apahAra kari, asaMkhyAta avacAra | avasappiNI utsappiNI, tiNa karineM apahAra || 11. ima utkRSTa pade api jaghanya pada thI jANa / utkRSTa pada asaMkhejja guNa, ityAdika pahichANa // 12. aNagAra nI vaktavyatA te ima-avimudha-kesa / vedanAdi samudghAta kari, asamavahata suvizeSa // 13. avisudhalesI sura surI, bali tIjo aNagAra / dekhe yA tInU bhaNI ? artha samartha na dhAra // 14. sammatta micchatta be kriyA, anyayUthika kahai tAya / eke samaye karai achai, jina kahai mithyA vAya // sAmAnya kahata / sAgara anta // " 15. khevaM bhaMte! vAra me saptama zate vicAra / turya udeze artha e. hiva paMcama adhikAra // saptamazate caturthoddeza kArthaH // 74 // 16. saMsArI nAM bheda e, turya udeze veda / tasu vizeSa hiva paMcame, paMcame, yonI-saMgraha bheda // 17. rAjagRha jAvata ima kahai, he prabhu! khecara paMceMdrI tiryaMca nI, katividha jIva / yoni kahIva ? 248 bhagavatI jo 4. evaM jahA jIvAbhigame jAva ege jIve egeNaM samaeNaM evaM kiriyaM pakare taM vahA samma sakiriyaM vA micchattakiriyaM vA / (TO 19126) 5. jIvA chavviha puDhavI jIvANa ThitI bhavaTThitI kAe / ( vR0 pa0 302 ) vA0 - SaDvidhA bAdarapRthvI zlakSNA, zuddhA, vAlukA, manaHzilA, zarkarA, kharapRthivIbhedAt tathaiSAmeva pRthivIbhedajIvAnAM sthiti (00302 ) 6. antarmuharttAdikA yathAyogaM dvAvizativarSasahasrAntA vAcyA / 7. tathA nArakAdiSu bhavasthitirvAcyA, sA ca sAmAnyato'ntarmuhUrttAdikA trayastrizatsAgaropamAntA / (00302 ) 8. tathA kAryasthitirvAcyA, sA ca jIvasya jIvakAye sarvAddhamityevamAdikA / ( vR0 pa0 303) " 6,10. tathA nirlepanAvAcyA sA caivaM - pratyutpannapRthivIkAyikAH samayApahAreNa jaghanyapade'saMkhyAbhirutsarpiNyavasarpiNIbhirapahriyante / ( vR0 pa0 303 ) 11. evamutkRSTapa kintu jaghanyapadAdutkRSTapadamasaMkhyeyaguNamityAdi / ( 0 10 203) 12,13. anagAravaktavyatA vAcyA, sA ceyam -- avizuddhaleo'nagAro'mavatenAtmanA'vazyaM devaM devImanagaraM jAnAti ? nAyamartha ( samarthaH ) ityAdi / ( vR0 pa0 303 ) 14. anyayUthikA evamAkhyAtieko jIva ekena samayena kriyeprakaroti samiti mithyA caitadvirodhAditi / (40 10 203) 15. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / (20 1125) 16. catu saMsAriNo nedata uktAH paJcame tu ta NAmeva yonisaMgrahaM bhedata Aha- ( vR0 pa0 303) 17. rAyagihe jAva evaM vayAsI - khayarapaMcidiyatirikkhajoNiyANa maMte / katini jogIsaMga paNNatte ? Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. jina bhAkhai trividha acha, yonI-saMgraha tAya / aMDaja potaja saMmacchima, jIvAbhigama bhalAya / / 16 jAva anuttara deva nAM, ketA bar3A vimAna ? udaya asta ravi gagana no kSetra nava guNo mAna / / 20. ATha lAkha pacAsa sahasra, sapta sayA cAlIsa / yojana kiMcita adhika valI, italo khetra kahIsa / / 21. ehavo je ika pAMvar3o, koika deva bhareha / mahAparAkrama no dhaNI, ehavI cAla caleha / / 22. eka doya triNa dina lage, jAva chaha mAsa pichANa / to piNa pAra lahai nahIM, ehavA bar3A vimANa // 23. vAcanAMtare punaH vali, ima dIsai chai tAha / ehavo Akhyo vRtti meM, je saMgrahaNI gAha / / 18. goyamA ! tivihe joNIsaMgahe paNNatte, taM jahA aMDayA poyayA, saMmucchimA / evaM jahA jIvAbhigame 16. jAva te NaM bhaMte ! vimANA ke mahAlayA pannattA? goyamA ! jAvaiyaM ca Na sUrie udei jAvaiyaM ca NaM sUrie atthamei yAvatA'ntareNetyarthaH evaMrUvAI nava uvaasNtraaii| (vR0 pa0 303) 21. atthegaiyassa devassa ege vikkame siyA se NaM deve tAe ukkiTThAe turiyAe jAva divvAe devagaIe vIIvayamANe vIIvayamANe (vR0 pa0 303) 22. jAva egAhaM vA duyAhaM vA ukkoseNaM chammAse vIIvaejjA / ___ (vR0 50 303) no ceva NaM te vimANe vItIvaejjA, emahAlayA NaM goyamA ! te vimANA pnnnnttaa| (za0 7 / 68) 23. vAcanAntare tvidaM dRzyate joNisaMgahalesA diTThI NANe ya jogauvaoge / uvavAyaThiisamugghAyacavaNajAIkulavihIo / / (vR0 50 303) 24. tatra yonisaMgraho dazita eva, lezyAdIni tvarthato darzyante / (vR0 pa0 303) 25. eSAM lezyAH SaD dRSTayastisraH jJAnAni trINi AdyAni bhajanayA ajJAnAni tu trINi bhajanayava yogAstrayaH (vR0 pa0 303) 26. upayogI dvau upapAta: sAmAnyatazcatasRbhyo'pi gatibhyaH (vR0 50 303) 27. sthitirantarmuhurtAdikA palyopamAsaMkhyeyabhAgaparyavasAnA samudghAtAH kevalyAhArakavarjAH paJca / (vR0 50 303) 28. tathA cyutvA te gaticatuSTaye'pi yAnti tathaiSAM jAtau dvAdaza kulakoTIlakSA bhavantIti / (vR0pa0 303) 26. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| (za0 7.100) a . . 24. yonI-saMgraha te ihAM, pragaTa dekhAiyo Ija / lezyA Adika nai hivai, kahiyai artha thakIja // 25. khecara paM0tiryaMca meM, lezyA chaH daSTi tIna / jJAna tIna, ajJAna triNa, vali triNa joga kathIna / 26. be upayoga sAgAra je, aNAgAra kahivAya / Upajavo sAmAnya thI, cihuM gati thakIja Aya // 27. sthiti aMtarmuhurta jaghanna, utkRSTa palla nuM saMca / asaMkhyAtamo bhAga hai, samudghAta hai pNc|| 28. gati cyArU meM jAya te, dvAdaza lakha kula kor3a / kahI vAttikA vRtti thI, vAcanAMtare jor3a / / 26. AyuSavaMta aho zramaNa, sevaM bhaMte ! svAma / saptama zatake pAMcamo, kahyo udezo tAma / saptamazate paMcamoddezakArthaH // 7 / 5 / / 30. paMcamadeza viSe kahyA, yonI-saMgraha Adi / AyuvaMta nai te havai, chaTha AyuSkA di / 30. anantaraM yonisaMgrahAdirathaM uktaH, sa cAyuSmatAM bhavatItyAyuSkAdinirUpaNArthaH SaSThaH / (vR0 pa0 304) za07, u05, DhA0118 249 Jain Education Intemational Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *parama prabhu jina jykaarii| jina jayakArI zAsaNa siNagArI, vANa sudhA ati pyArI ho|| (dhra padaM) 31. rAjagaha nagara jAvata gotamajI bolyA iha vidha vAya ho / jIva prabha ! je naraka rai mAMhai, UpajavA yogya tAya ho / 32. te prabha ! ihAM rahyo pahilA bhava meM, narakAyu baMdha karaMta / Upajato chato narakAyu bAMdha, UpanAM pachai bAMdhata ? 31. rAyagihe jAva evaM vayAsI-jIve NaM bhaMte ! je bhavie neraiesu uvvjjitte| 32. se NaM bhaMte ! ki ihagae neraiyAuyaM pakarei ? uva vajjamANe neraiyAuyaM pakarei ? uvavanne neraiyAuyaM pakarei ? 33. goyamA ! ihagae neraiyAuyaM pakarei, no ubavajja mANe neraiyAuyaM pakarei, no uvavanne neraiyAuyaM pakarei / 33. jina kahai ihAM rahyo pahilA bhava meM, narakAyu baMdha karaMta / Upajato narakAyu na bAMdhai, UpanAM pachai na bAMdhata // goyama ziSya mhaagnndhaarii| mahA guNadhArI zAsaNa siNagArI, parama vinIta udArI ho| 34. evaM asurakumAra piNa kahivA, evaM jAva vimAnIka / jIva prabhu ! je naraka rai mAMhai, UpajavA joga tahatIka // 35. te prabhu ! ihAM rahyo pahilA bhava meM, naraka no Ayu vedaMta / ke Upajato narakAyu vedai, ke UpanA pachai vedaMta ? 36. jina kahai ihAM rahyo pahilA bhava meM, narakAyu nahi bhogavaMta / Upajato chato narakAyu vedai, UpanA pachai vedaMta / / 34. evaM asurakumAresu vi, evaM jAva vemANiesu / - (za0 7 / 101) jIve NaM bhaMte ! je bhavie neraiesu uvavajjittae, 35. se NaM bhaMte ! ki ihagae neraiyAuyaM paDisaMvedei ? uvavajjamANe neraiyAuyaM paDisaMvedei ? uvavanne neraiyAuyaM paDisaMvedei ? 36. goyamA ! no ihagae neraiyAuyaM paDisaMvedei, uva vajjamANe neraiyAuyaM paDisaMvedei, uvavanne vi neraiyAuyaM paDisaMvedei / 37. evaM jAva vemANiesu / (za0 7.102) jIve NaM bhaMte ! je bhavie neraiesu uvavajjittae, 38. se NaM bhaMte ! ki ihagae mahAvedaNe ? uvavajjamANe mahAvedaNe ? uvavanne mahAvedaNe ? 39. goyamA ! ihagae siya mahAvedaNe siya appavedaNe, 37. evaM jAva vaimAnika kahivA, vali goyama pUchAya / jIva prabhu ! je naraka rai mAMhe, UpajavA yogya tAya / / 38. te prabhu ! ihAM rahyo pahilA bhava meM, mahA vedanAvaMta / ke Upajato mahAveda navaMta chai, ke UpanAM pacha haMta? 36. jina kahai ihAM rahyo pahilA bhava meM, rogAdi kAraNe joya / . mahAvedanAvaMta koika chai, alpavedanavaMta koya / 40. naraka viSe Upajato chato piNa, jIva koi eka joya / mahA vedanAvaMta huvai chai, alpavedanavaMta koya / / 41. atha hiva naraka viSe UpanAM pache, ekAMta sarvathA tAya / dukha rUpa vedana prati vedai, sAtA kivArai thAya / 40. uvavajjamANe siya mahAvedaNe siya appavedaNe, soraThA 42. paramAdhAmI Adi, asaMyoga addhA viSe / tIrthaMkara janmAdi, kadAcita sAtA huvai / / 43. *he prabhu ! asurakumAra viSe ija, tAsa pUchA jina vAya / jina kahai kadA ihAM rahyo mahAvedana, alpa vedana kadA thAya / / *laya : parama guru UbhA the rahijyo 41. ahe NaM uvavanne bhavai tao pacchA egaMtadukkhaM vedaNaM vedeti, Ahacca sAyaM / (za0 7.103) sarvathA duHkharUpAM vedanIyakarmAnubhUtim (vR0 pa0 305) 42. kadAcit sukharUpAM narakapAlAdInAmasaMyogakAle / (vR0 50 305) 43. jIve gaM bhaMte ! je bhavie asurakumAresu uvavajjittae, pucchA / goyamA ! ihagae siya mahAvedaNe siya appavedaNe, 25. bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / 44. Upajato chato kadA mahAvedana, alpa vedana kadA bAya UpanAM parcha ekAMta sukha vedanA, kadA asAtA thAya // soraThA 45. devI pramukha viyoga, kadA tathA prahAra prayoga, jAvata 46. *jIva prabhu ! pRthvI viSe Upajai, tAsa pUchA jina vAya / ihAM rahyo mahAvedana kadAcita, alpa vedana kadA thAya // asAtA vedanA | thaNiyakumAra ima // 47. Upajato thako piNa ima kahivo, UpanAM pachai avaloya / bemAtrA kari vedanA vede ima jAva manuSya meM joya // 48. vyaMtara jotiSi jotiSi vaimAnika meM, UpajavA joga tAya / prazna uttara jema asura meM upaje tima kahivAya // 42. jIva jANato thako prabhu svaM Ayu bAMdhe nipajAya / ke baNajANato Aulo bAMdhe ? hiva bhAkhe jinarAya // 50. jANato thako Ayu nahi bAMdhe, ajANato Ayu baMdhAya nArakI ne piNa ihavidha kahivo ima jAva vaimAnika pAya / / 7 51. karkasa rodra dube kari vedaM karma isA dukhadAya | he prabhu! jIva karai che upArje ? haMtA e jina vAya // soraThA viSe / / 52. baMdhaka nAM je zIsa, tehanIM paraM jagosa, pIlyA pANI ne kahiyai karkasa vedanI // / 52. *kima prabhu ! karkasa bedanI bAMdhe ? taba bhAle jina vAya pApa aThAra kari naiM jIvA, karkasa vedanI upAya || 54. naraka prabhu ! bAMdhe karkasa bedanI ? jina kahe imaja kahAya / evaM jAva vaimAnika naiM, pApa sevyAM baMdhAya // 22. he prabhu! jIva akarkasa vedanI, karma kare te baMdhAya ? punya atyanta akarkasa kahiye, jina kahai haMtA vAya // *laya: parama guru UbhA the rahijo * 44. upajamA sipa mahAveda siva apaveda Ahe paM uvavanne bhavai tao pacchA egaMtasAtaM vedaNaM vedeti, Ahacca asAyaM / 45. 'bahasa' ti hArApanipAtAda (40 10 205) evaM jAva thaNiyakumAresu / ( za0 7 104 ) 46. jIve NaM bhaMte ! je bhavie puDhavikkAiesu uvavajji - tae, pucchA / goyamA ! ihagae siya mahAvedaNe siya appavedaNe / 47. evaM uvavajjamANe vi, ahe NaM uvavanne bhavai tabho pacchA vemAyAe vedaNaM vedeti / evaM jAva maNussesu / 48. vANamaMtara jotiya-vemAnie jahA asurakumAresu / (07105) 46. jIvA NaM bhaMte ! ki AbhoganivvattiyAuyA ? aNAbhoganivvattiyAuyA ? 50. goyamA ! no AbhoganivvattiyAuyA, aNAbhoganivvattiyAuyA / evaM neraiyA vi evaM jAva vemANiyA / (07106) 51. atthi NaM bhaMte ! jIvANaM kakkasaveyaNijjA kammA kajjati ? haMtA atthi / karkaH pAni tAni karkazavedanIyAni ( vR0 pa0 305) ( vR0 pa0 305 ) 52. kAnAmiveti (za0 7 107) 53. kahaNNaM bhaMte ! jIvANaM kakkasaveya NijjA kammA kajjaMti ? goyamA ! pANAivAeNa jAva micchAdaMsaNa salleNaMevaM khalu goyamA ! jIvANaM kakkasaveyaNijjA kammA kajjati / (07108) 54. atthi NaM bhaMte! neraiyANaM kakkasaveyaNijjA kammA kajjati ? evaM ceva / evaM jAva vaimANiyANaM / ( za0 7 109 ) 55 atthi NaM bhaMte ! jIvANaM akakkasaveyaNijjA kammA kajjaMti ? haMtA asthi / ( za0 7 110 ) za0 7, u0 6 DhAla 118 251 Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 56. bharata pramakha pahichANa, cakrI nI pari jANivA / jabara punya mahimANa, te akarkasa vednii|| 57. *he prabha ! jIva akarkasa vedanI, te karma kema baMdhAya ? jina kahai prANAtipAta tUM nivarta, e tyAga AzrI kahivAya / / 58. evaM jAva parigraha thI nivatta, krodha taja kSamatAya / jAva micchAdasaNasalla thI nivattai, akarkasa vedanI baMdhAya / / 56. neraiyA naiM akarkasa vedanI, te prabhu ! karma baMdhAya ? jina kahai artha samartha e nAMhI, saMjama nahiM tiNa mAMya / / 60. evaM jAva vemANiyA kahivA, NavaraM manuSya rai mAya / baMdha akarkasa jIva taNI pari, saMjama iNa meM pAya / / 61. prANAtipAta no veramaNa te, vRtti meM saMjama kahyo / te bhaNI ika manuSya meM ija, baMdha akarkasa lhyo| 62. nArakAdika mAMhi saMjama, nahIM chai tiNa kAraNa / karma akarkasa na baMdha, vRttie vara dhAraNa // 63. *jIva prabha ! sAtA vedanI bAMdhai ? haMtA kahai jinarAya / he bhagavaMta ! jIva sAtA vedanI, karma te kema baMdhAya ? 56. sukhena vedyante yAni tAnyakarkazavedanIyAni bharatAdInAmiva, (vR0 pa0 305) 57. kahaNNaM bhaMte ! jIvANaM akakkasaveyaNijjA kammA kajjati ? goyamA ! pANAivAyaveramaNeNaM 58. jAva pariggahaveramaNeNaM, kohavivegeNaM jAva micchA daMsaNasallavivegeNaM-evaM khalu goyamA ! jIvANaM akakkasaveyaNijjA kammA kajjaMti / (za0 7111) 56. atthi NaM bhaMte ! neraiyANaM akakkasaveyaNijjA kammA kajjati ? No iNaThe smtthe| 60. evaM jAva vemANiyANaM, navaraM-maNussANaM jahA jIvANaM / (za0 7.112) 61. 'pANAivAyaveramaNeNaM' ti saMyamenetyarthaH / (vR0 pa0 305) 62. nArakAdInAM tu saMyamAbhAvAttadabhAvo'vaseyaH / (vR0 50 305) 63. asthi NaM bhaMte ! jIvANaM sAtAveyaNijjA kammA kajjati? haMtA asthi / (za0 7.113) kahaNNaM bhaMte ! jIvANaM sAtAveyaNijjA kammA kati ? 64. goyamA ! pANANukaMpayAe, bhUyANukaMpayAe, jIvANu kaMpayAe, sattANukaMpayAe, bahUNaM pANANaM bhUyANaM jIvANaM sattANaM adukkhaNayAe 65. asoyaNayAe ajUraNayAe 'asoyaNayAe' tti dainyAnutpAdanena 'ajUraNayAe' tti zarIrApacayakArizokAnutpAdanena / (vR0 pa0 305) 66. atippaNayAe apiTTaNayAe 'atippaNayAe' tti azrulAlAdikSaraNakAraNazokAnutpAdanena 'apiTTaNayAe' tti yaSTyAditADanaparihA (vR0 pa0 305) 67. apariyAvaNayAe-evaM khalu goyamA ! jIvANaM sAtAveyaNijjA kammA kajjaMti / 'apariyAvaNayAe' tti zarIraparitApAnutpAdanena / (vR0 pa0 305) 64. jina kahai prANa bhUta jIva satva nI, anakaMpA kari tAya / prANa bhUta bahu jIva satva nai, dukha aNadevai thAya // . 65. asoyaNayAe dInapaNuM te, aNakarivai __ ajUraNayAe tanu kSayakArI, soga nahIM adhikAya / upajAya / / 66. atippaNayAe AMsU lAlAdika, soga kAraNa na upAya // apiTTaNayAe lAThI pramukha sU, tAr3aNA na karai tAya / / reNa / 67. apariyAvaNayAe zarIra meM, paritApanA na upaay| teNe karI jIva sAtA vedanI, karma nizcai baMdhAya / / *laya : parama guru UbhA the rahijo liya: pUja moTA bhAMja toTA 252 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68. evaM nArakI jAva vemANiyA, buddhivaMta jANeM nyAya / dukha na diyAM baMdhai sAtA vedanI, piNa sukha diyAM kahyo nAMya / / 66. jIva prabhu ! bAMdhe asAtA vedanI ? haMtA kahai jinarAya / he prabha! jIva asAtA vedanI karma te kema baMdhAya ? 68. evaM neraiyANa vi, evaM jAva vemANiyANaM / (sh07|114) 66. asthi NaM bhaMte ! jIvANaM asAtAveyaNijjA kammA kajjati ? haMtA asthi / (za0 7 / 115) kahaNNaM bhaMte ! jIvANaM asAtAveyaNijjA kammA kajjaMti ? 70. goyamA paradukkhaNayAe, parasoyaNayAe, parajUraNayAe, 71. paratippaNayAe, parapiTTaNayAe, parapariyAvaNayAe, 70. jina bhAkhai para maiM dukha deva, para ne dIna karai tAya / para maiM jhUrAvai tanu kSayakArI, tAsa soga upajAya // 71. AMsU lAlAdika para maiM karAvaM, soga kAraNa upajAya / lAThI pramakha sUpara naiM tAr3e, para paritApa upAya / / 72. ghaNAM prANa bhUta jIva satva nai, dukkha soga upajAya / jAva paritApanA para maiM upAvai, ima asAtA vedanI baMdhAya / 72. bahUNaM pANANaM bhUyANaM jIvANaM sattANaM dukkhaNayAe, soyaNayAe, jUraNayAe, tippaNayAe, piTTaNayAe, pariyAvaNayAe-evaM khalu goyamA ! jIvANaM asAtA veyaNijjA kammA kajjaMti / 73, evaM neraiyANa vi, evaM jAva vemANiyANaM / / (sh07|116) 76. gihiNo veyAvaDiyaM (dasaveAliyaM 3 / 6) 77. ......."saMpucchaNA....... (dasaveAliyaM 3 / 3) 73. evaM nArakI jAva vaimAnika, dukha diyAM asAtA baMdhAya / dukha na dIdhAM baMdha sAtA vedanI, buddhivaMta jANe nyAya // soraThA 74. 'dukha nahi dIdhA tAsa, dAkhI sAtA vedanI / jovo hiye vimAsa, piNa sukha dIdhAM nahiM kahyo / 75. asaMjatI ro jANa, maraNo maiM vali jIvaNo / rAga dveSa pahichANa, dharma nahIM te vaMchiyAM / / 76. dazavakAlika mAMya, gahastha nI vyAvaca kiyAM / aNAcAra kahivAya to gRhi-vyAvaca meM dharma nahiM / / 77. sAtA pUcha soya, aNAcAra cha solmoN| sAtA kareja koya, dharma kihAM thI tehameM / / 78. sAdhu nai aNAcAra, zrAvaka nai thApa dharama / vacana vadai avicAra, mithyAdRSTI jIvar3A / 76. nazIta panaramA mAMya, gRhastha nai cihuM A'ra de / anumodai munirAya, comAsI daMDa tehaneM / 50. nazIta bAramai vANa, anukaMpA trasa nI karI / bAMdhe chor3e jANa, anumodyAM daMDa muni bhnnii|| 81. ikavIsameM sUgaDAMga, vadha ma vadha e jIva nai / ima na kahai muni caMga, maraNa jIvatavya vAMchanai / / 82. tiNa kAraNa e saMdha, sukha upajAyAM para bhaNI / sAtA vedanI baMdha, eha jina Akhyo nhiiN| (ja0 sa0) 76. nisIhajjhayaNaM 1576 80. je bhikkhU koluNapaDiyAe aNNayari tasapANajAti .... nisIhajjhayaNaM 12 / 1,2 1. ...""vajjhA pANA avajjhatti, iti vAyaM Na NIsire sUyagaDo 2 / 5 / 30 za07, u0 6, DhA0 118 253 Jain Education Intemational Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53. *aMka chihatara deza kahyo e, eka sau aThAramIM DhAla / bhikkha bhArImAla RSarAya prasAde, 'jaya-jaza' haraSa vizAla / DhAla : 116 dUhA 1. paritApanA upajAyavai, dukha pIr3A avaloya / .. 1. duHkhaprastAvAdidamAha- (vR0 50 305) te dukha nAM prastAva thI, dussamadusamA joya // *goyama pUcha vIra nai re / e to vIra prabhu vaDavIra, haraNa para pIr3a ne re / (dhra padaM) 2. jaMbUdvIpa meM he prabhu ! re, bharata madhya suvicAra / 2. jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve imIse osappiNIe dussamaiNa avasappiNI kAla meM re, dussamadusamA Ara / / dussamAe samAe 3. uttama je utkRSTa hI, kASTha avasthA dhAra / 3. uttamakaTThapattAe bharahassa vAsassa kerisae AgArabharata taNo kehavo husI, AkAra bhAva prakAra ? bhAvapaDoyAre bhavissai ? soraThA 4. uttama kASThaja prApta, uttama te utkRSTa dukha / 4. 'uttamakaTThapattAe' tti paramakASThAprAptAyAm, uttamAkASTha avasthA Apta, te uttama avasthA nai viSe / / vasthAyAM gatAyAmityarthaH, ((vR0 50 305) 5. athavA uttama kaSTa, parama kaSTa pAmyA viSe / 5. paramakaSTaprAptAyAM vA / (vR0 pa0 305) bharata kSetra no dRSTa, kehavo bhAva AkAra prabhu ? _ *prabha kahai sAMbhalo re / dussamadusamA kAla no karar3o mAmalo re|| (dhra padaM) 6. jina kahai kAla iso husI, dukhArtta loka kusuta / 6. goyamA ! kAlo bhavissai hAhAbhUe, hAhAkAra karisyai bahu, kAla tiko hAhAbhUta // hAhA ityetasya zabdasya duHkhArtalokena karaNaM hAhocyate tadbhUtaH-prApto yaH kAla: sa hAhAbhUtaH / (vR0pa0 305) 7. gAya pramukha dukha pIr3iyA, bhAM bhAM zabda karIsa / 7. bhaMbhabbhUe, tiNa kAraNa e kAla nai, bhAMbhAMbhUta sarIsa / / bhAM bhAM ityasya zabdasya duHkhArtagavAdibhiH karaNaM bhaMbhocyate tadbhUto yaH sa bhNbhaabhuutH| (vR0pa0 306) 8. athavA bhaMbhA bheri te, aMtarzanya jima kAla / 8. bhaMbhA vA bherI sA cAntaHzUnyA tato bhambheva yaH jana-kSaya thI zUnya chai tiko, te bhaMbhAbhUta nihAla / kAlo janakSayAcchUnya: sa bhaMbhAbhUta ucyate / (vR0pa0306) *laya: parama guru UbhA the rahijo *laya : karelaNA nI (kor3I cAlI sAsarai re) 254 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. bahu paMkhI dukha pIr3iyA, tasu Arati asarAla / kolAhala karisyai ghaNo, kolAhalabhata kAla // 10. kAla taNAMja prabhAva thI, pharza atyanta kaThora / ehavI dhUla sahIta je, malina vAyu ati ghora / / 6. kolaahlbhuue| kolAhala ihArttazakunisamUhadhvanistaM bhUta:-prApta: kolAhalabhUtaH / (vR0 pa0 306) 10. samANubhAveNa ya NaM khara-pharusa-dhUlimailA kAlavizeSasAmarthyana........'kharapharusalimaila' tti kharaparuSA:--atyantakaThorAH dhUlyA ca malinA ye vAtAste tathA / (vR0 pa0 306) 11. dunvisahA vAulA bhayaMkarA vAyA saMvaTTagA ya vAhiti / 'saMvaTTaya' tti tRNakASThAdInAM saMvartakAH (vR0 pa0 306) 12. iha abhikkhaM dhUmAhiti ya disA 'dhUmAhiti ya disaM' tti dhUmAyiSyante-dhUmamudvamiTha yanti dizaH, punaH kiMbhUtAstA:? (vR0 pa0 306) 13. samaMtA raussalA reNukalUsa-tamapaDala-nirAlogA / 11. dussaha cita vyAkula karai, vale bhayaMkara tAya / kara tRNAdika ekaThA, ehavA vAjasyai vAya / / 12. vAra-vAra tiNa kAla meM, daza diza *yara dekha / vali dizi hosyai kehavI? sAMbhalajyo suvizeSa / / 13. raja sahita hasyai sagalI dizA, dhala malinatama tAsa / teha. paTala vRde karI, dUra gayo chai prakAza // 14. samaya meM lakkhapaNe karI, rajanIkara piNa bhara / zIta apathya ati makasyai, adhiko tapasyai sUra / / 14. samayalukkhayAe ya NaM ahiyaM caMdA sIyaM mocchaMti / ahiya sUriyA tavaissaMti / 'ahiyaM nti adhikaM 'ahitaM vA' apathyaM (vR0pa0 306) 15. aduttaraM ca NaM abhikkhaNaM bahave arasamehA (105 15. anya cihna vali ehavA, arasamehA rasa-rahIta / vAra vAra bahu varSasyai, te jala adhika aprIta / / 16. viruddha rasa chai jehano, virasamehA adhikeha / khAramehA sAjI khAra sA, bahulA varSasyai meha // 17. khattamehA te karISa sama, rasa jala sahita pichAna / khaTTamehA dIsa kihAM, khATA jala jima jAna / / 18. agnimehA agni sArikho, dAhakArI jala jeha / vijjumehA vIjalI, jala vajita varSeha / / 16. virasamehA khAramehA 'virasameha' tti viruddharasA meghAH, etadevAbhivyajyate'khArameha' tti sarjAdikSArasamAnarasajalopetameghAH / (vR0 pa0 306) 17. khattamehA 'khattameha' tti karISasamAnarasajalopetameghAH, 'khaTTa meha' tti kvacid dRzyate tatrAmlajalA ityarthaH / (vR0pa0 306) 18. aggimehA vijjumehA 'aggimeha' tti agnivaddAhakArijalA ityarthaH 'vijjumeha' tti vidyutpradhAnA eva jalavajitA ityarthaH (vR0 50 306) 16. visamehA asaNimehA 'visameha' tti janamaraNahetujalA ityarthaH 'asaNimeha' tti krkaadinipaatvntH| (vR0 pa0306) 20. parvatAdidAraNasamarthajalatvena vA vajrameghAH / / (vR0 pa0 306) 16. viSamehA jana-maraNa noM, hetU jala chai jeha / gar3Adi nipAtavaMta je, azanimeha kaheha // 20. athavA giri pramakha bhaNI, vidAravA ne jeha / samartha udakapaNe karI, te azani vajrameha / / za0 7, u0 6, DhA0 116 255 Jain Education Intemational Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21. apivaNijjodagA kayA, pIvA joga jala nAMhi / vAra vAra bahu varSasyai, dussamadusamA mAMhi // 22. ajavaNijjodae kiho, pATha iso dIseha na yApanA prayojana udaka je, ehavo varSasyai meha || 23. vyAdhi kuSThAdika ne kahyo, sthira bahukAla nihAla / roga sUlAdika ne kahyo, maraNa hai tatakAla // 24. tehathI upanI vedanA, tAsa UdIraNahAra / ehavo jala pariNAma chai, mana aNagamato apAra // 25. pracaNDa je pavane haNyA, vega sahita jala dhAra / tehanoM par3avo chai ghaNo, jiNa varSA ra majhAra // 26. ehave meha varSa karI, bharatakhetra 2 mAMya / / 1 | grAma Agara ne nagara te sarva vilaya huya jAya // 27. kher3a kavar3a maMDapa vali, droNamukha pahicAna kavar3a pATaNa Azrama ne viSe, manuSya taNo ghamasANa // 28. capada zabde mahiSiyAM Adi deI je tAya / go zabde kari gAya se elaka ajja kahAya // 26. khecara paMkhI samUha prati grAma araNya pracAra tehane viSe nirata ache, vali trasa vividha prakAra / 30. te trasa bedI pramukha tehanAM paNAM prakAra beiMdrI rUkha vAdika vali gucchA vaMgaNa pramukha vicAra // / 31. gulma tikA navamAlikA, Adi deI kahivAya / latA azokAdika taNI, vidhvaMsa hosyai tAya // 32. vela cIbhar3A pramukha nIM tRNA vIraNA Adi / parva selar3I pramukha te harita tike drobAdi // 33. oSadhi zAli pramukha kahI, pravAla pallava jeha / aMkUrA te dhAnya nAM, sUcaka bIja nAM eha // / 34. jAdi zabda thI je kamala, kela pramukha bali pesa tRNa bali bAdara vaNarasai hasye vidhvaMsa vizekha | 35. parvata giri DUMgara trihUM, rUdA ekArya eha to paNa ihAM vizeSa chai, tehano artha suNeha // 256 mato 21. apivaNijjodagA, 'appivaNijjodaga' tti apAtavyajalAH ( vR0 pa0 306 ) 22.ti maci dRzyate tAyApanIyaMna yApanAprayojanamudakaM yeSAM te apApanIyodakAH / ( vR0 pa0 306 ) 23.24. vAhirogavedaNodIraNA pariNAmasalilA amapuSNapANiyagA vyAdhayaH sthiraH kuSThadaya rogAH sadyoghAtinaH zUlAdayastajjanyAyA vedanAyA yodIraNA saMva pariNAmo yasya salilasya tattathA / ( vR0 pa0 306 ) 25. caMDAnilapayatikkhadhArA-nivAyaparaM caNDAnilena prahRtAnAM tIkSNAnAM - vegavatInAM dhArANAM yo nipAtaH sa pracuro yatra varSe ( vR0 pa0 306 ) 26. vAsaM vAsihiti, jeNaM bhArahe vAse gAmAgara-nagara 27. kheDa-blaDa-dogamuha-paTTaNAsamayaM jagava 20. e. daha catuSpadazabdena mahiSyAdayo vRhyante gomayena gAva: elakazabdena tu urabhrAH / ( vR0 pa0 306) 26. khayare ya pakkhisaMghe, gAmAraNNa-payAranirae tase ya pANe, 30. pyAre-guccha 'tase pAhaNAre' si dvIndriyAdInityavaM tatra vRkSA:- pratAdava: gucchAtAmRttayaH / ( vR0 pa0 306 ) 31. gumma-laya gurumA navamAlikAprabhRtayaH latA azokalAdayaH ( vR0 pa0 306 ) 32. valli - taNa pavvaga-haritayAbhUtayaH tRNAni vIraNAdIni parvagA - ikSuprabhRtayaH haritAni - dUrvAdIni / ( vR0 pa0 306 ) - 33. osahi- pavAlaMkuramAdIe ya auSadhyaH - zAlyAdayaH aMkurA:- mAlyAdivIjasUcayaH / (40 10 106) pravAlAH --- pallavAGkurAH, 34. AdizabdAt kadalyAdivalayAni padmAdayazca jalaja( vR0 pa0 206) vizeSA grAhyAH / taNa vaNassaikAie vidvaMsehiti, 35. pavvaya - giriDoMgarutthala yadyapi parvatAdayayAtathApI vizeSa ( vR0 pa0 306 ) Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36. parva divasa occhava taNo, huvai jihAM vistAra / te krIr3A parvata kahyA, bebhArAdika sAra // 37. giri zabdakaraM jihAM je jana nivAsabhUta / citrakUTa gopAlagiri, Adi dei vara sUta // 38. iMgara vRMda silA taNo, utthala sthala unnateha | dhUla uccaya rUpa eha sthala, kihAM ut zabda na eha // 36. dhUla Adi varjita jamI, tehaneM bhaTa kahivAya / Adi zabda thI zikhara vali, prAsAdAdika tAya // 40. vaitAda girI varjI karI parvata pramukha dhAra / sagalAI kSaya thAyasyai dussamadusamA Ara // 41. salila bila te bhUmi thI, nIkaraNA nikalata gardA kahitAM vA hai, durga khAi gaDha ta // 42. viSama bhUmi pratiSTha je gaMgA siMdhU varja ne nIcI UMcI jeha | karasyai sama bhUmi teha // 43. he bhagavaMta! te kAla meM bharatakSetra meM dhAra / bhUmi taNo kehavo husI, AkAra bhAva prakAra ? 44. jina bhUmi isI hasye lAla aMgAra samAna / muramura kaNiyA agni nAM, chAra sarIkhI jAna // 45. tapta kavelU sArikhI, tApa karI avaloya / agni sarIkhI te jamI, mahA dukhadAyI hoya // / 46. dhUla paNI belU ghaNI, paMka kardama bahu pesa patalo kardama paNaga je, te piNa bahula vizekha // , 47. kardama calaNa pramANa je baliNI kahiye tAya / te caliNI piNa chai ghaNI, chaTTA ArA mAMya // 48. pRthvI viSe bahu jIva neM dukhe cAlavo hoya / caTThe Are ehavI, pRthvI hos soya / / 46. he bhagavaMta ! tiNa kAla meM, bharatakSetra meM dhAra / manuSya taNo kehavo hRsye, AkAra bhAva prakAra ? 50. jina kahe nara ehavA husyai, duSTa rUpa kari tAsa / varNa gaMdha rasa piNa buro, vali bhUDo tanu phAsa // ujjayantabhArAdayaH 36.utsavavistAragAt parvatAH kApatA ( vR0 pa0 306 ) 37. gunti-zabdAyante vananivAsabhUtatveneti girayaH gopAlagiri citrakUTaprabhRtayaH / ( vR0 pa0 306, 307 ) 28. duGgAnAM zilAdAna uccha (ratha) si ut -- unnatAni sthalAni dhUtyucchrayarUpANyuccha (ttha) lAni kvacicchado na dRzyate (300 300) 39. bhaTTimAdIe / pAMzvAdivajitA bhUmayaH zikharAdiparigrahaH / 40. girivajje virAvehiti 41. salilabila-gaDDu-dugga salilabilAni vANi durgANi ca-bhUminirjharA, garttAzcaprAkArAdimANi ( vR0 pa0 207) 42. visamaniSNunnayAI ca gaMgA-siMdhuvajjAI samIkarehiti / ( za0 7 117 ) viSamANi ca - viSamabhUmipratiSThitAni / (30 10 207) 43. tIse NaM bhaMte ! samAe bharahassa vAsassa bhUmIe kerisae AgArabhAva - paDoyAre bhavissati ? 44. gomA bhumI bhavisyati mAyA mummurabbhUvA chAriyabhUyA "AdizabdAt prAsAda( vR0 pa0 307 ) 45. tattakavellayambhUyA tattasamotiyA taptena tApena samAH tulyAH jyotiSA - vahninA bhUtA-jAtA yA sA tathA / ( vR0 pa0 307 ) 46. dhUlibahulA reNubahulA paMkabahulA paNagabahulA paGkaH karddamaH, panakaH - prabala : kamavizeSaH / (1010 307 ) 47. calaNibahulA calanapramANaH karddamazcalanItyucyate / ( vR0 pa0 307 ) 46. ba dharaNigoyarANaM satANaM dunimAyAvi bhavisyati / ( 0 7 118) za0 kramaH kramaNaM yasyAM 'dunnikkama' tti duHkhena nitarAM sA durnikramA | ( vR0 pa0 307 ) maNuyANaM kerisae 46. tIse NaM bhaMte ! samAe bharahe vAse AgArabhAva paDoyAre bhavissai ? 50. goyamA ! maNuyA bhavissaMti durUvA duvaNNA duggaMdhA durasA duphAsA za07, u0 6, DhA0 116 257 Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51. aniSTa akAMta jAva te, mana aNagamatA hoya / hIna dIna svara jAva te, aNagamatA svara soya // 51. aNiTThA akaMtA jAva (saM0 pA0) amaNAmA hINassarA dINassarA aNiTThassarA jAva (saM0 pA0) amaNAmassarA 52. aNAdejjavayaNapaccAyAyA, nillajjA, kUDa-kavaDa 53. kalaha-baha-baMdha-veranirayA, majjAyAtikkamappahANA, 52. aNaAdaravA joga vaca, janma thakI piNa jANa / ___ nirlajjA lajjA rahita, kUDa kapaTa nI khAna / 53. kalaha ane vadha baMdha viSe, rakta vaira meM jAna / maryAdA atikramaNa meM, hosya atihi pradhAna / 54. para strI gamana pramukha je, karivA joga na nhAla / teha akArya karaNa meM, hosyai nita ujamAla / / 55. mAta pitAdika je bar3A, teha viSe je rIta / niyoga avazya je vinaya cha, tiNa karine je rahIta / / 54. akajjaniccujjatA, 56. rUpa asaMpUraNa vikala, vadhyAja nakha sira kesa / vaghyA keza dADhI taNAM, baDA roma tana zeSa // 57. kAlA pharza kaThora ati, varNa anujvala esa / vIkhariyA keza sira taNAM, pIlA dhavalA kesa / 55. guruniyoga-viNayarahiyA ya, guruSu-mAtrAdiSu niyogena-avazyatayA yo vinayastena rahitA ye te| (vR0 pa0 308) 56. vikalarUvA, parUr3hanaha-kesa-maMsu-romA, 'vikalarUva' tti asmpuurnnruupaaH| (vR0 pa0 308) 57. kAlA, khara-pharusa-jhAmavaNNA, phuTTasirA, kavila paliyakesA, kharaparuSA:-sparzato'tIva kaThorAH, dhyAmavarNAanujjvalavarNAH 'phuTTasira' tti vikIrNazirojA ityarthaH, 'kavilapaliyakesa' tti kapilAH palitAzca zuklAH kezA yeSAM te| (vR0 pa0 308) 58. bahuNhArusaMpiNaddha-duiMsaNijjarUvA, 58. ghaNI nasAM karine baMdhyo, dukhe dekhavA yogya / ehavo rUpa chai jehanoM, jotAM dukhama prayogya / 56. saMkocANo jehanoM, lIlariyai kari joya / vITyA chai aMga jehanAM, vRddha taNI pari hoy|| 60. jarA karI pariNata sthavira, te nara jehavA eha / virala bhagna paDive karI, thai daMta-zreNI teha // 56. saMkuDitavalItaraMgapariver3hiyaMgamaMgA, 60. jarApariNatabva theraganarA, paviralaparisaDiyadaMtaser3hI, 'paviralaparisaDiyadaMtaseDhI' praviralA dantaviralatvena parizaTitA ca dantAnAM keSAJcitpatitvena bhagnatvena vA dantazreNi ryeSAM te, (vR0 pa0 308) 61. ubbhaDaghaDAmuhAvisamaNayaNA, udbhaTaM-vikarAlaM ghaTaka mukhamiva mukhaM tucchadazanacchadatvAdyeSAM te (vR0 pa0 308) 61. udbhaTa je vikarAla ati, ghaTa mukha jima mukha tAsa / tuccha dazanacchada-hoTha cha, nayaNa viSama je vimAsa // 62. nAnhA moTA netra chai, cakSu nAnhI eka / eka moTI cakSa acha, viSama nayaNa ima dekha / / 63. mahaDhe vAMkI nAsikA, vaMka vakra mukha jAsa / pAThaMtareNa vaMga te, laMchaNa sahita vimAsa // 64. vali lIlariyAM tiNa karI, bIhAmaNoja AkAra / dekhatAM bhaya Upajai, ehavo mukha noM prakAra // 65. vyApta pAma khasar3e karI, tIkhA nakha kari tAya / khAja khaNevai vraNa atihi, ehavo tanu dukhadAya // 63,64. vaMkanAsA, baMka-valIvigaya-bhesaNamuhA, vaka-vakraM pAThAntareNa vyaGga-salAJchanaM valibhivikRtaM ca bIbhatsaM bhevaNaM-bhayajanakaM mukhaM yeSAM te / (vR0 50 308) 65. kacchu-kasarAbhibhUyA, kharatikkhanakhakaMDUiya-vikkhayataNa, 'kacchUkasarAbhibhUyA' kacchU:--pAmA tayA kazaraizcakhazarairabhibhUtA-vyAptA ye te."kharatikkha...' tti kharatIkSNanakhAnAM kaNDUyitena vikRtA-kRtavraNA tanu:-zarIraM yeSAM te, (vR0pa0 308) 258 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66. nAnhA koDha vizeSa kari, tana nI tvacA kaThora / te piNa phaTI kAbarI, ehavI cAmar3I ghora / / 67. vakra burI gati UMTa sI, Tola gatI tasu dhAra / pAThAMtara TolA gati, bhUDo tasu AkAra / / 68. viSama dIrgha athavA lagha, saMdhi-baMdhana vikarAla / UMcA nIcA asthi nAM, juA-juA aMtarAla / 66. dadu-kiDibha-sibbha-phuDiyapharusacchavI, cittalaMgA, dadrukiDimasidhmAni kSudrakuSThavizeSA: "cittalaMga' ti karburAvayavAH (vR0 pa0 308) 67. Tolagati TolagatayaH-uSTrAdisamapracArAH pAThAntareNa TolA kRtayaH-aprazastAkArA: (vR0 pa0 308) 68. visamasaMdhibaMdhaNa-ukkuDuadvigavibhatta viSamANi hrasvadIrghatvAdinA sandhirUpANi bandhanAni yeSAM te viSamasandhibandhanAH utkuTukAni-yathAsthAnamaniviSTAni asthikAni-kIkasAni vibhaktAnIva (vR0 50 308) 66 dubbalA kusaMghayaNa-kuppamANa-kusaMThiyA, durbalA-balahInA: kusaMhananA:-sevArtasaMhananA: kupramANA:-pramANahInAH kusaMsthitAH-duHsaMsthAnAH / (vR0 10 308) 70. kurUvA, kuTThANAsaNa-kusejja 66. durbala te bala rahita chai. buro saMghayaNa pichANa / hIna pramANa karI bali, buro AkAra saMThANa // 70. bhaMDo rUpa kurUpa te, bhaMDo sthAnaka vAsa / bhUDo AsaNa jehano, virUI sejyA tAsa // 71. bhaMDo bhojana vali asuci, nahIM brahmacarya snAna / bahu vyAdhI roge karI, pIr3ata aMga pichAna // 71. kubhoiNo, asuiNo aNegabAhiparipIliyaMgamaMgA, _ 'asuiNo' tti azucayaH snAnabrahmacaryAdivajitatvAt / (vR0 pa0 308) 72. khalaMta-vinbhalagatI, anekavyAdhirogapIDitvAt (vR0 50 308) 73. nirucchAhA, sattaparivajjiyA, vigayaceTUnaDhateyA, 72. skhalata gatI Diga-Diga par3e, Akula-vyAkula cAla / aneka vyAdhipaNe karI, tasU ehavI gati nhAla / / 73. vali occhAha-rahIta te, satve parivarjIta / ceSTA karI rahIta cha, naSTa teja krAMti rahIta // 74. vAra-vAra zItoSNa kari, kharadharU kaThora vAya / vyApta tiNa karI mela raja, dhUle kharar3I kAya // 75. krodha mAna bahu jehane, mAyA lobha savAya / azubha vibhAgI dukha taNAM, dukha prati bhajatA tAya / 76. bahulapaNe kari dharma nI, saMjJA zraddhA nAMhi / samyakta karI paribhraSTa te, samyakta nahIM tyAM mAMhi / / 74. abhikkhaNaM sIya-uNha-khara-pharusavAyavijjhaDiyamaliNa paMsuraugguMDiyaMgamaMgA, 75. bahukoha-mANa-mAyA. bahulobhA, asuha-dukkhabhAgI, 77. utkRSTa tanu ika hAtha no, parama Aukho dhAra / kadAcita sola varasa, vIsa varasa kiNa vAra / / 76. ussaNNaM dhammasaNNasammattaparibhaTTA, 'osaNNaM' ti bAhulyena / 'dhammasaNNa' tti dharmazraddhA 'vasannA galitA samyaktvabhraSTA / (vR0 50 308,306) 77. ukkoseNaM rayaNippamANamettA, solasa-vIsativAsapara mAuso, ratneH hastasya yatpramANaM "iha kadAcit SoDaza varSANi kadAcicca vizativarSANi paramAyu ryeSAM te / (vR0 50 306) 78. puttanattuparivAla-paNayabahulA 78. putta nattu parivAla je, paNayabahulA teha / putra potA dohItarA, parivAre bahu sneha / / za0 7, u0 6, DhA0 116 256 Jain Education Intemational Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76. pAThAntare 'puttanattuparipAlaNabahula' tti tatra ca putrAdInAM paripAlanaM bahulaM-bAhulyena yeSAM te / (vR0pa0309) 76. pAThAMtareNa puttaNatta-paDipAlaNa-bahuleha / putrAdika no pAlivo, bahulapaNa kari teha / / soraThA 80. alpa AukhA mAMhi, putrAdika baha tehane / alpa kAla kari tAhi, jovana nAM sadbhAva thii|| 81. *gaMgA siMdha mahAnadI, vaitADha nIM nezrAya / bohitara vila-vAsi nAM, kuTuMba nigodA kahAya / / 80. anenAlpAyuSkatve'pi bahvapatyatA teSAmuktA'lpenApi ___kAlena yauvanasadbhAvAditi / (vR0 pa0 306) 81. gaMgA-siMdhUo mahAnadIo, veyaDDhaM ca pabvayaM nissAe bAvattari niodA nigodaa:-kuttumbaaniityrthH| (vR0pa0 309) 82. giMgA nadi jihAM uttara dizi vaitADha rai, nIce praveza karai tihAM bihaM pAsai dharai / nava nava bila cha ema aThArai bila thayA, ima gaMgA dakSiNa vaitADha kanai kahyA // 83. uttara dizi meM aThAra aThAra dakSiNa dize, evaM bila SaTa tIsa tihAM jaMtU vase / ima siMdhU bihaM pAsa chatIsa pichANiya, bohiMtara bila ema sarva hI jANiyai / / 84. *bIja taNI pari bIja te, je Agamiyai kAla / jana samUha hosya tasuM, hetU eha nihAla / 84,65. bIyaM bIyamettA bilavAsiNo bhavissaMti / (za0 7 / 116) bIjamiva bIjaM bhaviSyatAM janasamUhAnAM hetutvAt / (vR0 pa0 306) 85. bIja mAtra parimANa jasu, alpaIja avaloya / te nara bilavAsI husyai, chaThe Are joy|| 86. deza chIhaMtara, eka sau egaNavIsamI DhAla / bhikkhu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' haraSa vizAla / / DhAla : 120 1. te NaM bhaMte ! maNuyA ke AhAraM AhArahiMti ? dUhA 1. he bhagavaMta ! manuSya te, karisya kiso AhAra ? jina bhAkhai suNa goyamA ! tAsa AhAra adhikAra / / * laya : karelaNA noM +laya : nadI jamunA re tIra 260 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *re gotama dussamadusamA majhAra |(dhr padaM) 2. tiNa kAle ne tiNa samaya jI, gaMgA siMdha vimAsa / donUI moTI nadI jI, alpa hasya jala tAsa // 3. ratha patha je gADA taNAM per3A doya vicAra / te pramANa mAraga viSe, hosyai jala vistAra // 4. akSa-srota-ratha-cakra no, dhura-praveza no chidra / te pramANa vahisyai tadA, udaka pravAha anidr| 2. goyamA ! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM gaMgA-siMdhuo mhaandiio| 3,4. rahapahabittharAo akkhasoyappamANamettaM jalaM vojjhihiti 'rahapaha' tti rathapatha:-zakaTacakradvayapramito mArgaH / 'akkhasoyappamANamettaM' ti akSazrotaH-cakradhura:pravezarandhra tadeva pramANamakSadhotaH pramANaM tena mAtrAparimANamavagAhato yasya tat / (vR0pa0 309) 5. se vi ya NaM jale bahumacchakacchabhAiNNe, No ceva NaM Aubahule bhavissati / 6. tae NaM te maNuyA sUruggamaNamuhuttaMsi ya 5. te jala meM bahu mAchalA, vali kacchapa avaloya / tiNa kari nai bhariyo husya, jalabahulo nahi koya / 6. tiNa avasara te nara tihAM, ravi UgAM thI joya / mahata eka lagai tika, tiNa velA avaloya // 7. ravi AthamaNa thakI vali, pahilA mahata eka / te pramANa je kAla chai, teha viSe saMpekha // 8. nIkalasya bila bAhire, maccha kacchapa ne tivAra / sthala nai viSeja sthApasyai, karivA tehanoM AhAra / / 7. sUratthamaNamuhuttaMsi ya 8. bilehito niddhAhiti, niddhAittA maccha-kacchabhe thalAI gAhehiti, 'gAhehiMti' tti"sthalesu sthApayiSyantItyarthaH / (vR0 pa0 306) 6. gAhettA sItAtavatattaehi macchakacchaehi 6. zIta anaiM Atapa karI, te maccha kacchapa jIva / ___ sIjhayAM te le Avasyai, navA mAMDasyai atova / / 10. iNa rIte kara mAnavI, varSa ikavIsa hajAra / AjIvakA karatA chatA, teha vicarasya tivaar|| 11. he prabhu ! vrata rahita tike, uttara gaNa kari rahIta / kula maryAdA rahita te, nahi pacakhANa sU prIta / / (re prabhujI ! avadhAro aradAsa) 12. posaha upavAsa rahIta te, bahulapaNe maMsa AhAra / maccha AhArI te vali, khoddAhArA vicAra / / soraThA 13. dharato pratai vidAra, maccha khAsya athavA vlii| tasu madhu sahata AhAra, khoddAhArA te kahyA // 14. *vasAdi rasa mRtaka taNo, kuNima AhArA jANa / kAla karI jAsyai kihAM? Upajasyai kiNa sthAna ? 10. ekkavIsaM vAsasahassAI vitti kappemANA vihrissNti| (za0 7.120) 11,12. te NaM bhaMte ! maNuyA nissIlA nigguNA nimmerA nippaccakkhANaposahovavAsA, ussaNaM maMsAhArA macchAhArA khoddAhArA 'nissIla' tti mahAvatANuvratavika nA: 'nigguNa' tti uttaraguNavikalA: 'nimmera' tti avidyamAnakulAdimaryAdA: 'osanna' ti prAyo mAMsAhArA: (vR0 pa0 306) 13. 'khoddAhAra' tti madhubhojinaH bhUkSodena vA''hAro yeSAM te kSodAhArAH (vR0 pa0 306) 14. kuNimAhArA kAlamAse kAlaM kiccA kahiM gacchi hiti ? kahi uvavajihiti ? kuNapaH-zavastadraso'pi vasAdiH kuNapastadAhArA: (vR0pa0 306) 15. goyamA ! ussaNNaM naraga-tirikkha joNiesu uvavajjihiti / (za0 7.121) 15. jina kahai bahulapaNe karI, naraka tiryaca majhAra / Upajasya te mAnavI, bahala adhika avadhAra / * laya : dhIrapa jIva dharai nahIM re za07, u06, DhA0 120 261 Jain Education Intemational Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. te prabhu! sIMha aru vAgha te taru caDhe vaga teh| cItA rIMcha taraccha tike, vyAghra vizeSa kaheha // 17. vali aSTApada jANiye, aNuvrata rahita pichAna / timaja jAya maranaM tike, upajasyaM kiNa sthAna ? 18. jina kahai bahulapaNe karI, naraka tiyaMca makAra / maratAM kei bAkI rahyA, te caupada gati dhAra // 16. te prabhu ! DhaMkA kAgalA, kaMka vilaka kahivAya / madugA te jalavAyasA, mayUra nissIlA tAya / 20. timahija jAva bahulapaNe naraka tiyaMca makAra ve bAra sevaM bhaMte! kahai, zrI goyama gaNadhAra // 21. aMka chIMhatara noM asyo, ika sau bIsamIM DAla bhikkhu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya jaya' haraSa vizAla // saptamazate SaSThoddezakAthaH // 76 // DhAla 121 vahA 1. chaThA udezA meM kahI, narakAdika utpatti / asaMvarI naiM te huvai, Asrava vRtti pravRtti // 2. tAsa viparjayabhUta je samartha saMvaravaMta / vItarAga te piNa muni, tehanoM hivai udaMta // "jinezvara dhina dhina pAMro jJAna (dhrupadaM ) 3. he prabhu! saMbuDo muni jI dhyA Azrava dvAra / Ayukta upayoga sahIta te jI, cAlato tiNa vAra // 4. jAva upayoga sahita sUrya, vastra pAtra pichANa kaMbala ne pAyapucchaNo, levaM mUkai jAna | ** laya: kSamAvaMta joya bhagavaMta ro jJAna 262 bhagavatI jor3a 16. te NaM bhaMte ! sIhA, vagghA, vagA, dIviyA, acchA, taracchA 'accha' tti RkSAH 'taraccha' tti vyAghravizeSAH / (2010 209) 17. parassarA nissIlA taheva jAva kahi uvavajjihiti ? 'parassara' tti zarabhAH / (40 10 102) 15. gomA ucNaM narama-tikvijogie upaca jjihati / ( za0 7 112 ) kSINAvazeSAzcatuSpadAH kecana bhaviSyanti 16. te NaM bhaMte ! DhaMkA, kaMkA, vilakA, nissIlA (2010 202) madugA, sihI 'DhaMka' tti kAkA: 'maduga' tti madgavo - jalavAyasAH "siddhi' ti mayUrAH ( pR0 10 209) 20. taheva jAva kahi uvavajjihiti ? momA ! usaNaM narama-tiriksajoNie udayavihita sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / (za0 7 123) (07124) 1. anantazake narakAdAspatiraktA sA cAkRtAnAm, ( vR0 pa0 306 ) 2. athaitadviparyayabhUtasya saMvRtasya yadbhavati tatsaptamoddezake Aha( vR0 pa0 309 ) 3. saMvuDassa NaM bhaMte ! aNagArassa AuttaM gacchamANassa 4. jAva (saM0 pA0 ) AuttaM tuyaTTamANassa, AuttaM vatthaM pagga kaMbalaM pAdapuMchaNaM geNhamANassa vA nikkhiva mANassa vA, Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. sya prabha ! te aNagAra naiM, iriyAvahiyA baMdhAya ? ke hovai saMparAyakI? taba bhAkhai jinarAya / / 6. saMvuDA aNagAra ne, jAvata tAsa kahAya / iriyAvahi kiriyA huvai, saMparAyakI nAya / / 7. kiNa arthe prabha ! ima kahyo, saMvuDA ne jAva / saMparAyakI kriyA nahIM ? hiva jina bhAkhai nyAva / / 8. krodha mAna mAyA lobha te, viccheda gayA hai jAsa / upazama athavA kSaya thayA, iriyAvahiyA tAsa // .. taheva jAva iNa zataka' meM, prathama udezA mAMya / pATha tike kahivA ihAM, jAva zabda meM Aya / / 10. utsUtra te sUtra meM kahI, te vidhi viNa cAlaMta / kriyA tasu saMparAyakI, jina ANA lopaMta // 11. e saMvuDo mahAmani, sUtre vidhi kahI jema / __ cAla chai tiNa rIta saM, tiNa artha kahya ema / / 5. tassa NaM bhaMte ! ki iriyAvahiyA kiriyA kajjai ? saMparAiyA kiriyA kajjai ? 6. goyamA ! saMvuDassa NaM aNagArassa....."jAva tassa NaM iriyAvahiyA kiriyA kajjai, no saMparAiyA kiriyA kajjai / (za0 7.125) 7. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai-saMvuDassa...." jAva no saMparAiyA kiriyA kajjai? 8. goyamA ! jassa NaM koha-mANa-mAyA-lobhA vocchiNNA bhavaMti, tassa NaM iriyAvahiyA kiriyA kajjai / 6. taheba jAva [saM0 pA0] 10. ussuttaM rIyamANassa saMparAiyA kiriyA kajjai / soraThA 12. Akhyo saMvRta eha, kAma-bhoga choDyAM huvai / sUtra-vR'da hiva teha, kAma-bhoga kahiye hivai / / 13. *he prabha! rUpI kAma chai, nahIM arUpI kAma ? jina kahai rUpI kAma chai, nahIM arUpI tAma // 11. se NaM ahAsuttameva rIyai / se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai-saMvuDassa NaM aNagArassa AuttaM gacchamANassa jAva no saMparAiyA kiriyA kajjai / (za0 7.126) 12. saMvRtazca kAmabhogAnAzritya bhavatIti kAmabhogaprarUpaNAya / (vR0 50 310) 13. rUvI bhaMte ! kAmA ? arUvI kAmA ? goyamA ! rUvI kAmA, no arUvI kaamaa| (za0 7127) 14,15 kAmyante-abhilaSyante eva na tu viziSTa zarIrasaMsparzadvAreNopayujyante ye te (vR0 50 310) soraThA 14. abhilASe te kAma, nahi viziSTa tana sparza kri| upayogI abhirAma, kAmyante kAmA kahyA / / 15. zabda ane vali rUpa, kahiyai kAma bihu~ bhnnii| zrotra cakSu tadrUpa, bihu~ iMdrI nI viSaya e|| 16. *he prabhu ! kAma sacitta chai, tathA acita hai tAma? jina kahai kAma sacitta chai, vali acitta piNa kAma // 16. sacittA bhaMte ! kAmA ? acittA kAmA ? goyamA ! sacittA vi kAmA, acittA vi kAmA / (za0 7.128) soraThA 17. vRttikAra kahivAya, sacitta kAma mana sahita je / prANI chai jaga mAMya, tAsa rUpa nI apekSayA // 18. acitta kAma tadrapa, zabdaja dravya apekSayA / vali asaNNi tana rUpa, te piNa kAma acitta kahyA / / 17. sacittA api kAmAH samanaskaprANirUpApekSayA, (vR0 50 310) 18. acittA api kAmA bhavaMti, zabdadravyApekSayA'sajJi jIvazarIrarUpApekSayA ceti / (vR0 50 310) 1. (za0 7, sU0 21) * laya: kSamAvaMta joya bhagavaMta ro jJAna za0 7, u0 7, DhA0 121 263 Jain Education Intemational Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. *jIva prabha ! e kAma chai, tathA ajIva hai kAma ? jina kahai jIva piNa kAma chai, ajIva piNa chai kAma // 16. jIvA bhaMte ! kAmA ? ajIvA kAmA? goyamA ! jIvA vi kAmA, ajIvA vi kAmA / (za0 7 / 126) soraThA 20. zarIra jIva sahIta, tehanAM rUpa apekSayA / jIva kAma iNa rIta, ajIva kAma hivai kahUM / / 21. ajIva kAma kahAya, zabda taNIja apekSayA / tathArUpa pekSAya, citra pUtalI Adi je|| 22. *prabhU ! kAma chai jIva rai, tathA ajIva rai kAma ? jina kahai jIva rai kAma cha, ajIva rai nahi tAma // soraThA 23. jIva taNe huvai kAma, tAsa kAma hetUpaNo / ajIva rai nahiM tAma, kAma asaMbhava thI tsu|| 20. jIvA api kAmA bhavanti jIvazarIrarUpApekSayA, (vR0 pa0 310) 21. ajIvA api kAmA bhavanti zabdApekSayA citraputri kAdirUpApekSayA ceti / (vR0 pa0 310) 22. jIvANaM bhaMte ! kAmA ? ajIvANaM kAmA ? goyamA ! jIvANaM kAmA, no ajIvANaM kaamaa| (za0 7.130) 24. *kAma prabhU ! katividha kahyA ? jina kahai doya prakAra / zabda rUpa biDaM AkhiyA, do iMdrI viSaya vicAra / / 23. jIvAnAmeva kAmA bhavanti kAmahetutvAt, ajIvAnAM na kAmA bhavanti teSAM kAmAsambhavAditi / (vR0pa0 310) 24. kativihA NaM bhaMte ! kAmA paNNatA? goyamA ! duvihA kAmA paNNatA, taM jahA-saddA ya, rUvA ya / (za0 7.131) 25. rUvI bhaMte ! bhogA ? arUvI bhogA? goyamA ! rUvI bhogA, no arUvI bhogA / (za0 7 / 132) 25. he prabha ! rUpo bhoga cha, tathA arUpI kahAya ? jina kahai rUpI bhoga cha, bhoga arUpo nAMya // soraThA 26. gaMdha pharza rasa bhoga, zarora kari je bhogavai / viziSTapaNa prayoga, gaMdhAdika e trihuM ach| 27. ghANeMdrI avaloya, rasa iMdrI pharza iMdriya / trihuM iMdrI no joya, gaMdha pramukha trihuM viSaya cha / 28. *sacitta prabhu ! e bhoga cha, acitta bhoga kahivAya ? jina kaha sacita piNa bhoga cha, bhoga acitta piNa thAya / 26 bhujyante-zarIreNa upabhujyante iti bhogAH viziSTagaMdharasasparzadravyANi / (vR0 10310) 28. sacittA bhaMte ! bhogA? acittA bhogA? goyamA ! sacittA vi bhogA, acittA vi bhogaa| (za0 7133) soraThA 26. sacitta bhoga iNa nyAya, koika citta sahota je / jIva zarIra nAM tAya, gaMdhAdika gaNa jANivA // 30. acitta bhoga iNa nyAya, koika citta rahIta je / jIva zarIra nAM tAya, gaMdhAdika puSpAdi te|| 26. sacittA api bhogA bhavanti gandhAdipradhAnajIvazarIrANAM keSAJcit samanaskatvAt / (vR0 pa0 310) 30. tathA'cittA api bhogA bhavanti keSAJcidgandhAdiviziSTa jIvazarIrANAmamanaskatvAt / (vR0pa0310) 31. jIvA bhaMte ! bhogA? ajIvA bhogA? goyamA ! jIvA vi bhogA, ajIvA vi bhogA / (za0 7134) 31. *jIva prabhU ! e bhoga cha, ajIva bhoga e hoya ? jina kahai jIva piNa bhoga chai, ajIva piNa avaloya // * laya : kSamAvaMta joya bhagavaMta ro jJAna 264 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * soraThA jIva sahita tan nAM viziSTa / tenAM bhAva bakI huve // viziSTa gaMdha rasa pharza je / bhogA te kalA || 32. jIva bhoga ima ukta gaMdhAdika guNa yukta, 33. ajIva dravya nAM joya, guNa sahIta pI hoya, ajIva 34. * jIva ta prabhu ! bhoga chai, jina kahai jIva ra bhoga the, soraThA 35. bhoga jIva rai hoya, tAsa bhoga hetuparNaM / ajIva ra nahi koya, bhoga asaMbhava thI tasu / / 36. *bhoga prabhU ! katividha kahyA ? jina kahai tIna prakAra / gaMdha rasa pharza parUpiyA, viziSTa tanu pharza dvAra // bhoga ajIva rai thAya ? ajIva raM na kahAya // 37. kAma-bhoga prabhu ! katividhA ? jina kaI paMca prakAra / zabda rUpa gaMdha AkhiyA bani rasa pharza vicAra || 38. jIva prabhU ! kAmI ache, ke bhogI chai atIva ? jina kahai kAmI jIva chai, vali bhogI piNa jIva // 36. kiNa arthe taba jina kahai, zrotra iMdrI chai tAya / AzrayI, cakSU iMdrI kAmI jIva kahAya // 40. ghANeMdrI rasanendriye, vali pharza iMdrI te AdhI bhogI kathA, tiNa arthe e " 41. naraka prabhU ! kAmI acche ke bhogI avadhAra ? jIva taNI para jANivA, yAvata thaNiyakumAra // 42. pUchA pRthvIkAya nIM, jina nIM, jina kahai kAmI nAMya / bhogI pRthvI pRthvI jIvar3A, kiNa artha e vAya ? laya: kSamAvaMta joya bhagavaMta ro jJAna jANa / vANa // 43. jina bhAva kaseMdriya, te AzrI kahivAya / tiNa arthe bhogI pRthvI, ima jAva vaNassaikAya // 44. ima nizcai beiMdiyA NavaraM itaro vizeSa / AthavI pekha // jIbhidiyA phAsi diyA, teha 32. 'jIvA vi bhoga' tti jIvazarIrANAM viziSTagandhAdiguNayuktatvAt, ( vR0 pa0 310, 311 ) 33. 'ajIvA vi bhoga' tti ajIvadravyANAM viziSTagandhAdiguNatvAditi / ( vR0 pa0 311 ) 34. jIvANaM bhaMte ! bhogA ? ajIvANaM bhogA ? goyamA ! jIvANaM bhogA, no ajIvANaM bhogA / (za0 72125) 36. kativihA NaM bhaMte! bhogA paNNattA ? rasA, phAsA goyamA ! tivihA bhogA paNNattA, taM jahA gaMdhA, ( 0 7 136) 37. kativihA NaM bhaMte! kAma bhogA paNNattA ? goyamA ! paMcavihA kAma bhogA paNNattA, taM jahAsaddA, rUvA, gaMdhA, rasA, phAsA / (za0 7 137 ) 38. jIvA NaM bhaMte ! ki kAmI ? bhogI ? goyamA ! jIvA kAmI vi, bhogI vi / 36. se keNaTThaNaM bhaMte ! govamA ! soIdiya-siMdiyA pahucakAmI, 40. ghANidiya jibhidiya- phAsiMdiyAiM paDucca bhogI / se teNaTTheNaM goyamA ! evaM vuccai- ******.. 41. neraiyA NaM bhaMte! ki kAmI ? evaM deva jAna paNiyakumArA / 42. vikAiyANaM pucchA (sa0 71138) sekeNaTThe jAva bhogI ? 43. gomA ( za0 7 136 ) bhogI ? ( za0 7 140 ) goyamA ! puvikAiyA no kAmI, bhogI / (sa0 7141) phAsidiya panca se teSaM jAya bhogI evaM jAva vaNassaikAiyA / 44. beiMdiyA evaM ceva, navaraM - jibbhidiyaphAsiMdiyAI paDucca / za0 7, u0 7, DhA0 121 265 Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45. ima nizce teiMDiyA NavaraM iMdriya pANa / jIbhidiyA phAsiMdiyA, te AzrI pahichANa // 46. pUchA cauriMdrI taNI, jina kahai kAmI hoya / bhogI piNa cauridriyA kiNa artha ima joya ? 47. jina kahai kAmI hai caridriyA, 48. ghrANeMdriya jIbhidriya, te AzrI bhogI kahyA, 46. daMDaka je avazeSa . tiNa arthe ima rahyA thAkatA jIva taNI para jANivA, jAva vaimAnika 50. he prabhujI ! e jIvar3A kAma bhogI kAmI nahi, bhogI nahIM, bali bhogI 51. kavaNa jAva visesAhiyA ? tava bhAkhe sarva thor3A che jIvar3A, kAmI-bhogI cakSu-iMdriya, te AzrayI tAya / hiva bhogI to nyAya // phazeMdrI pahichANa / * laya: pUja moTA bhAMje toTA + laya : kSamAvaMta joya bhagavaMta ro jJAna 266 bhagavatI-jor3a vANa // joha / teha || saMpela / - teha 52. kAmI bhogI bihUM nahIM, anaMtaguNA bhogI anaMtaguNA kahyA, hiva tasu nyAya suNeha // 53. *sarva thor3A kAma bhogI, cauriMdriyA paMceMdriyA / nahIM kAmI nahIM bhogI, anaMtaguNA sidha vaMchiyA // je dekha // jinarAya / kahivAya // 54. ekeMdiyA bediyA, teiMdiyA bhogI kahyA / anaMtaguNA e siddha setI, nyAya jina vaca thI lahyA // 55. +deza sitaMtara aMka no, sau ikavIsamI DhAla / bhikkhu bhArImAta RparAya thI, 'jaya jaya' maMgala mAla // 45. teiMdiyA vi evaM ceva, navaraM - ghANidiya jimbhidiya phAsiMdiyAI paDucca / (071142) 46. cauridiyANaM - pucchA / goyamA ! cauridiyA kAmI vi, bhogI vi / se keNaTTheNaM jAva bhogI vi ? 47. goyamA ! cakkhidiyaM paDucca kAmI, ( za0 7 143 ) 48. ghANidiya jibbhidiya phAsi diyAI paDucca bhogI / se teNaTTheNaM jAva bhogI vi / 46. avasesA jahA jIvA jAva vemANiyA / ( za0 7 144 ) 50. eesi NaM bhaMte ! jIvANaM kAmabhogINaM, nokAmINaM, nobhogINaM, bhogINa ya / 51. kare karehino jAba (saM0 pA0 ) viyesAhiyA vA ? goyamA ! savvatthovA jIvA kAmabhogI / 52. nokAmI nobhogI anaMtaguNA, bhogI anaMtaguNA / (0 70145) 53. 'savvatthovA kAmabhoga' tti te hi caturindriyAH paJcendriyAzca suste va svokA eka 'no kAmI no bhogi' tti siddhAste ca tebhyo'nantaguNA eva / ( 0 10 211) 54. bhaugi ti ekadviIvAste ca tempo'nantaguNA vanaspatInAmanantaguNatvAditi / (0 50 111) Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla 122 1. bhogAdhikArAdidamAha (vR0 pa0 311) 1. bhoga taNAM adhikAra thI, hiva bhogI kahivAya / chaumatthe ityAdi hiva, cyAra sUtra dhura Aya // *jI ho deva jiNeMdra meM dekha, goyama prazna pUchacA bhlaa| (dhra padaM) 2. jI ho chadmastha nara prabha ! jAna, suraloka koyaka ne viSe tiko / jI ho upajavA joga pichANa, devapaNe upaje jiko| 3. te nara nizcai bhagavAna ! kSINa durbala tana tasU thayo / vRttikAra kahi vAna, tapa rogAdika kari bhayo / 2. chaumatthe NaM bhaMte ! maNase je bhavie aNNayaresa devaloesu devattAe uvavajjittae, 3. se nUNaM bhaMte ! se khINabhogI 'khINabhogi' tti bhogo jIvasya yatrAsti tadbhogizarIraM tatkSINaM taporogAdibhiryasya saHkSINabhogI kSINatanurdurbala iti yAvat / (vR050 311) soraThA 4. 'Akhyo tapa rogAdi, tapa te tAva kahIjiyai / piNa tapasA nahIM sAdhi, vA zabda na kahyo te bhaNI / / 5. tapa te tAva kahAya, tehija roga chai Adi meM / baha vaca kahivai tAya, anya roga piNa jANavA / / 6. tiNa roge kari jANa, durbala tanu chai jehanoM / sura gati yogya pichANa, pUchA no abhiprAya e'| (ja0 sa0) 7. *udrANAdika kari jeha, bhogavivA samartha nahIM / he bhagavaMta ! artha eha, imahija Apa kaho sahI ? 7. no pabhU uTThANeNaM..........."bhoga-bhogAiM bhuMjamANe viharittae ? se nUNaM bhaMte ! eyama- evaM vayaha ? 8,6. pRcchato'yamabhiprAya:-yadyasau na prabhustadA'sau bhogabhojanAsamarthatvAnna bhogI ata eva na bhogatyAgItyataH kathaM nirjarAvAn ? (vR0pa0 311) 8. ihAM prazna noM abhiprAya ehavo, bhoga bhogavivA bhaNI / samartha nahi rogAdi karine, kSINa deha chai te taNI / / hai. te bhaNI bhogI je nahIM bali, teha bhoga-tyAgI nahIM / bhoga tyAgyAM vinA nirjaravaMta kima kahiye vahI ? 10. athavAja bhoga tyAgyAM vinA, kima devaloke jAyavo / e abhiprAya sUM prazna pUchayo, ima vRttikAra jaNAyavo // 11. *uttara de jinarAya, eha artha samartha nahIM / te bhogI tyAgI nAya, sura gati joga nahIM shii| 12. udrANAdika kari jeha, bhoga vistIrNa ati ghaNaM / ___ bhogavato vicareha, samartha chai tanu teha tnnuN|| 10. kathaM vA devalokagamanaparyavasAno'stu ? (vR0 pa0 11) 11. goyamA ! No tiNaThe samajheM / 12. pabhU NaM se uTThANeNa vi......"vipulAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharittae, * laya : jI ho dhano nai sAlabhadra doya laya : pUja moTA bhAMja toTA za0 7, u07, DhA. 122 267 Jain Education Intemational Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13. te bhogI kahivAya, teha bhoga tajato chto| mahAnirjarA tAya, suraloke' te jaavto|| 14. manaSya aho bhagavAna ! alpa avadhi jJAnI thayaM / niyata khetra sujJAna, sura gati joga tiko kahya / / 13. tamhA bhogI, bhoge pariccayamANe mahAnijjare mahApajjavasANe bhvi| (za0 7146) 14. Ahohie NaM bhaMte ! maNUse je bhavie aNNayaresu devaloesu devattAe uvavajjittae. 'Ahohie NaM' ti 'Adho'vadhikaH' niyatakSe. vissyaavdhijnyaanii| (vR0 50 311) 15. evaM ceva jahA chaumatthe jAva (saM0 pA0) mahApajja vasANe bhvi| 15. kahyo chadmastha AlAva, e piNa ima hija jANavo / jAva paryavasAna bhAva, eha laga saha ANavo' / / soraThA 16. avadhivaMta mana sAdhi, rogAdika tanu kSINa tasu / uhANa pramukhe vAdi, bhoga bhogavivA nahiM prabha ? 17. sura gati yogyaja eha, ema artha kaho cho tumhe ? taba bhAkhai jina teha, eha artha samartha nahIM / / 18. udrANa pramukha kareha, bhoga bhogavivA chai prabhu / te bhogI bhoga tajeha, mahAnirjarA ha tsu|| 16. se nUNaM bhaMte ! se khINabhogI no pabhU uTTANaNaM, ........ bhogabhogAiM bhuMjamANe viharittae ? 17. se nUNaM bhaMte ! evamaTTha evaM vayaha ? goyamA ! No tiNaThe samaThe / 18. pabhU NaM se uTThANeNa vi......."bhogabhogAI bhujamANe viharittae, tamhA bhogI, bhoge pariccayamANe mhaanijjre| (za0 7 / 147) 16. paramAhohie NaM bhaMte ! maNUse je bhavie teNeva bhavaggahaNeNaM sijjhittae jAva aMtaM karettae, 16.*parama avadhijJAnI pekha, te prabha ! tiNahija bhava mahI / makti jAvA yogya dekha, caramazarIrI te shii| 20. parama avadhijJAnI pravara, caramazarIrI hoya / tiNa saM tiNa bhava ziva-gamana yogya kahyA cha soya / / 21. *te nara he bhagavAna! durbala deha rogAdi karI / chadmastha nara jima jANa, sarva pATha kahivo phirI // 22. kevalI mana bhagavAna, makti joga tiNa bhava mhii| parama avadhi jima jANa, jAva paryavasAna te huI / 20 paramAdho'vadhikajJAnI, ayaM ca caramazarIra eva bhavatItyata Aha-'teNeva bhavaggahaNaNaM sijjhittae' ityAdi / (vR0 pa0 311) 21. se nUNaM bhaMte ! se khINabhogI sesaM jahA chaumatthassa / (saM0 pA0) (za0 7.148) 22. kevalI NaM bhaMte ! maNUse je bhavie teNeva bhavaggahaNeNaM evaM ceva jahA paramAhohie jAva (saM0 pA0) mahApajjavasANe bhvti| (za0 7.146) * laya : jI ho dhano nai sAlabhadra doya 1. yahAM mahApajjavasANa kA anuvAda suraloka kiyA gayA hai| 2. yaha jor3a saMkSipta pATha ke AdhAra para kI gaI hai / isake bAda kI tIna gAthAoM meM usa saMkSipta pATha ko pUrA kara diyA gayA hai| saMbhava hai jayAcArya ko upalabdha prati meM yaha pATha donoM prakAra se thaa| aMgasuttANi bhAga 2 meM bhI yahI krama rakhA gayA hai| 268 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational cation International Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. anantaraM chadmasthAdijJAnavaktavyatoktA, atha pRthivyAdyajJAnivaktavyatocyate- (vR0pa0 311) soraThA 23. jJAnI chadmasthAdi, vaktavyatA tehanI khii| ajJAnI pRthivyAdi, hivai vArtA tehanI / / 24. *he bhagavaMta ! je eha, mana rahita je asanniyA / puDhavIkAiyA jeha, jAva vaNassai sahu liyA / 25. chaTThA trasa kei eka, saMmacchima anya trasa nahIM / e sahu aMdha jima pekha, jJAna rahita kahyA shii| 26. mUDhA-tatva zraddhAna te piNa nahiM chai jehaneM / opama karina jANa, kahiya chai hiva tehaneM // . 27. tama praviSTa jima teha, aMdhakAra viSe jANiyai / praveza chai adhikeha, te tama praviSTa jima mANiya / / 28. tama-paDala mohajAla, tama-paDala jima eha cha / __jJAnAvaraNa moha nhAla, bihuM jAle DhAMkyA achai / / 24. je ime bhaMte ! asaNNiNo pANA, taM jahA-puDhavi kAiyA jAva vaNassaikAiyA, 25. chaTThA ya egatiyA tasA-ee NaM aMdhA, 'egaiyA tasa' tti 'eke' kecana na sarve saMmUcchimA ityarthaH, 'aMdha' tti aMdha ivAndhA-ajJAnAH (vR0 pa0 312) 26,27. mUr3hA, tamaMpaviTThA 'mUr3ha' tti mUr3hA: tattvazraddhAnaM prati eta evopamayocyante / 'tamaMpaviTTha' tti tamaHpraviSTA iva tama:praviSTAH / (vR0pa0 312) 28. tamapaDala-mohajAlapaDicchannA, tama.paTalamiva tama:paTala--jJAnAvaraNa mohomohanIyaM tadeva jAlaM mohajAlaM tAbhyAM praticchannA--- AcchAditA ye te| (vR0pa0 312) 26,30. akAmanikaraNaM vedaNaM vedeMtIti vattavvaM siyA? haMtA goyamA ! je ime asaNNiNo pANA jAba vedaNaM bedeMtIti vattabvaM siyaa| (sh07|150) akAmo-vedanAnubhAve'nicchA'manaskatvAt sa eva nikaraNaM-kAraNaM yatra tadakAmanikaraNaM ajJAnapratyayamiti bhAvastadyathA bhavatItyevaM 'vedanAM' sukhaduHkharUpAm / (vR0 pa0 312) 26. akAma-nikaraNa jAsa, mana rahita icchA vinA / nikaraNa kAraNa tAsa, bhogavai sukha dukha vedanA / / 30. asaNNI ima bhagavAna, mana vina vedana bhogavai / kAraNa tAsa ajJAna? jina kahai hatA anubhavai / / soraThA. 31. 'asaNNI meM be jJAna, dUjai gaNaThANe huvai| vamatI samyakta jAna, te ihAM lekhaviyA nhiiN| 32. kaDemANe kaDe jANa, ihAM abhiprAya jaNAya je / valI bahula vaca mANa, budhavaMta nyAya vicaariy'| (ja0 sa0) 33. AkhyA asannI eha, tAsa vipakSa sannI tnnii| vedana hivai kaheha, citta lagAI saaNbhlo|| 33. athAsajJivipakSamAzrityAha- (vR0 10 312) 34. *jIva achai bhagavAna ! samartha piNa sannI chtaa| akAma-nikaraNa jAna, vedana prati je vedatA / / 34. atthi NaM bhaMte ! pabhU vi akAmanikaraNaM vedaNaM vedeti ? * laya:jI ho dhano nai sAlamatra doya za07, 207, dA0 122 266 Jain Education Intemational Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 35. jima rUpAdika jJAna, samartha piNa mantrIpaNa / icchA viNa pahicAna, vedana prati vede artha / 36. akAma arthaja eha, icchA viNa je jIvar3A / nikaraNa kAraNa teha, anAbhoga bhI ima vRttau // 37. anya AcArya tAya, Akhai chai iNa rIta sUM / akAma artha kahAya, anicchA pUrvaka jike // 38. nikaraNa artha kahAya kriyA iSTa phala zUnya je / akAma-nikaraNa tAya, kevala veda vedanA // 36. * jina kahai haMtA tema, bali goyama ima pUchatA / samartha piNa prabhu ! kema akAma-nikaraNa vedatA ? 1 soraThA 40. sannIpaNe kari jeha samartha piNa upAya viNa te deva ne 41. samartha paNa iNa nyAya, aNaicchAI tAya, 42. *jina kI samartha jeha rUpa aMdhAre dIvA vinA / dekhaNa samartha na teha, pekhaNa mana chai jehanAM // [ jina kahai goyama ! eha, akAma-nikaraNa vedanA ] // AkhyA tehana | samarava nahIM / AkhyA te samaratha nahIM / akAma-nikaraNa vedanA ? 43. Agala rUpa chai jAsa, to piNa cakSu vyAparayAM binA / dekhI na sakai tAsa, adhyavasAya dekhaNa taNAM // 44. pUThe rUpa se jAsa, to pAche dekhaNa samartha na tAsa, * laya: jo ho dhano ne sAlabhadra doya 270 bhagavatI jor3a dRSTi pheraghAM binA / jovaNa mana chai jehanAM // 35. prabhurapi saJjJitvena yathAvadrUpAdijJAne samartho'pi / ( vR0 pa0 312 ) 36. 'akAmanikaraNaM' anicchAtyayamanAbhogAt ( vR0 pa0 312) 37. anye tvAhu: - akAmena - anicchayA / (30 10312) 38. 'nikaraNaM' kriyAyA-- iSTArthaprAptilakSaNAyA abhAvo yatra vedane tattathA tadyathA bhavatItyevaM vedanAM vedayanti / ( pR0 pa0 312) 39. haMtA asthi / ( za0 7 151 ) kaNNaM bhaMte! pabhU vi akAmanikaraNaM vedaNaM vedeti ? 40 yaH prANI saJjJitvenopAyasadbhAvena ca heyAdInAM hAnAdI samartho'pi 'no pahu' tti na samarthaH / ( vR0 pa0 312 ) 42. goyamA ! je gaM to pabhU viNA padIveNaM aMdhakArasi svAI pAttie, esa NaM goyamA ! pabhU vi akAmanikaraNaM vedaNaM vedeti / " (za0 7 152) 43. je NaM no pabhU purao ruvAI aNijjhAittA NaM pAsitae, 'mana' vyApArya ( vR0 pa0 312) 44. jeNaM no pabhU maggao rUvAI aNavayakkhittA NaM pAsittae, 'anavekSya' pazcAdbhAgamanavalokyeti (010 312) 1. yaha pATha saiMtAlIsavIM gAthA ke sAmane die gae pATha ke bAda AtA hai aura phira sUtra pUrA hotA hai| kintu jor3a meM bayAlIsavIM gAthA ke bAda nayA dhrupada diyA gayA hai / usameM isa pATha kA anuvAda hai| isalie 152 veM sUtra ke antima aMza ko yahAM uddhRta kiyA gayA hai / Age 47 vIM gAthA taka yahI sUtra calegA / Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45. je zaM no pabhU pAsao rUvAI aNavaloettA NaM pAsi ttae, 46. je zaM no pabhU uDDhaM rUvAI aNAloettA NaM pAsittae, 45. rUpa rahyA bihuM pAsa, dRSTi pheracA biNa tyAM bhaNI / dekhaNa samartha na tAsa, piNa icchA dekhaNa taNI / / 46. Urdhva rUpa chai soya, avalokana kIdhAM binA / jovA samartha na koya, dekhaNa mana chai jehanAM / / 47. heThe rUpa chai jeha, avalokana kIdhAM binaa| dekhaNa samartha na teha, pekhaNa mana chai jehanAM / / 48. sannI chato je tAhi, samartha rUpa dekhaNa ghaNAM / joyAM viNa samartha nAMhi, adhyavasAya dekhaNa taNAM / / 47. je NaM no pabhU ahe rUvAI aNAloettA NaM paasitte| (za0 7 / 152) soraThA 46. akAma-nikaraNa dekha, vedana vedai ima kahya / tAsa viparjaya pekha, prakAma-nikaraNa hiva kahai / 50. *samartha piNa chai svAma ! prakAma-nikaraNa vedanA / vedai cha te tAma ? jina kahai haMtA chai ghanA // 51. hiva samartha piNa je prakAma-nikaraNa, vedanAja kahIjiye / samartha piNa je rUpa dekhaNa, sannIpaNe kari lIjiye / / 52. prakAma vAMchita artha nai, aNapAmivai kari jehana / pravarddhamAna bhAve karI, prakRSTa vAMchA tehaneM // 53. tehIja nikaraNa acha kAraNa, teha vedanA nai viSe / samartha piNa je prakAma-nikaraNa, vedanA vedai ise // 54. anya AcArya ima kahai chai, prakAma kahitAM jANiyai / tIvra abhilASA chate vA, atihi artha pichANiyai / / 55. nikaraNaM iSTArtha sAdhaka, kriyA nahIM jehanai viSe / samartha piNa je prakAma-nikaraNa vedanA vedai tise // 56. *he prabha ! kiNavidha tAma, samartha piNa sannI chatA / __ prakAma-nikaraNa nAma, vedana prati kima vedatA ? 57. jina kahai sannI jIva, samudra pAra jAvU vahI / ehavI vAMchA atIva, piNa pAra jAvA samartha nahIM / [jina kahai goyama ! eha, prakAma-nikaraNa vedanA] / 58. samadra - je pAra, rUpa dekhaNa samaratha nahIM / piNa te rUpa udAra, dekhaNa vAMchA tIvra hii|| 59. vali devaloka majhAra, jAvA maiM samaratha nahIM / tyAM jAvA nI apAra, abhilASA tasu tIvra hii|| 60. devaloka nAM rUpa, dekhaNa naiM samaratha nahIM / piNa tasaM dekhaNa cUpa, manasA chai tasu tIvra hI / / * : laya : jI ho dhano ne sAlabhadra doya :laya : pUja moTA bhAMja toTA 46. akAmanikaraNaM vedanAM vedayatItyuktam, atha tadviparyayamAha (vR0 50 312) 50. atthi NaM bhaMte ! pabhU vi pakAmanikaraNaM vedaNaM vedeti? haMtA asthi / (za0 7.153) 51. prabhurapi saMjJitvena rUpadarzanasamathauM'pi / (vR0 50 312) 52. prakAmaH-IpsitArthAprAptita: pravarddhamAnatayA prakRSTo'bhilASaH (vR0pa0 312) 53. sa eva nikaraNaM-kAraNaM yatra vedane tattathA / (vR0 50 312) 54,55. anye tvAhu:-prakAme-tIvAbhilASe sati prakAmaM vA atyartha nikaraNaM-iSTArthasAdhakakriyANAmabhAvo yatra tat prakAmanikaraNaM tadyathA bhavatItyevaM vedanA vedayati / (vR0 pa0 312) 56. kahANa bhate ! bhU vi pakAmanikaraNaM vedaNaM vedeti ? 57. goyamA ! je NaM no pabhU samuddassa pAraM gamittae, 58. je NaM no pabhU samudassa pAragayAI rUvAI pAsittae, 56. je NaM no pabhU devalogaM gamittae, 60. je NaM no pabhU devalogagayAI rUvAI pAsittae, 107,07, DhA0 122 271 Jain Education Intemational cation Intermational Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61. he gotama ! kahya eha, samaratha piNa je jIvar3A / prakAma-nikaraNa jeha, vedana vedai chai kharA // 62. sevaM bhaMte ! sitaMtara sAja, DhAla eka sau bAvIsamI / bhikkhu bhArImAla RSarAja, 'jaya-jaza' gaNavacchala damI // saptamazate saptamoddezakArthaH // 77 / / 61, esa NaM goyamA ! pabhU vi pakAmanikaraNaM vedaNaM vedeti (za0 7.154) 62. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| (za0 7.155) DhAla 123 1. saptamoddeza kasyAnte chAdmasthikaM vedanamuktamaSTame tvA dAveva chadmasthavaktavyatocyate, (vR0 pa 312) 2. cha umatthe NaM bhaMte ! maNUse tIyamaNaMta sAsayaM samaya kevaleNaM saMjameNaM / 3. evaM jahA paDhamasae cautthe uddesae tahA bhANiyavvaM jAva alamatthu / (saM0 pA0) (za0 7 / 156, 157) 1. saptamadezaka aMta meM, chadmastha vedana jANa / aSTamudezaka Adi hiva, chadma vAratA aann|| 2. he prabha ! nara chadmastha je, atIta kAla anaMta / sAsvata samaya viSe tiko, 'kevala saMjamavaMta // 3. ima jima prathama-zate' kahyo, cautha udezaka mAya / timahija bhaNavo jyAM lage, alamattha kahivAya / / 4. jIva taNAM adhikAra thI, jIva taNo pahichANa / prazna hivai goyama karai, Ujama adhiko ANa / / ___ *jaya-jaya jinarAja taNI vANI / (dhra padaM) 5. he prabha ! nizcai te parikho, gaja kaMtha no jIva achai sarikho? jina bhAkhai haMtA jaannii|| 5. se nUNaM bhaMte ! hathissa ya kaMthassa ya same ceva jIve? haMtA goyamA ! hathissa ya kuthussa ya same ceva jIve / 6. evaM jahA rAyapaseNaijje (rAyapa0 sU0 772) jAva khuDDiyaM (saM0 pA0) vA mahAliyaM vA se teNaTheNaM goyamA! evaM vuccai-hatthimsa ya kuMthussa ya same ceva jiive| (sh07|158, 156) 8. jIvAdhikArAdidamAha (vR0 pa0 313) 6. ima jima rAyaprazreNI mahI, jAva nAnhI moTI kAya khii| tiNa artha jAvata sama tthaannii|| 7. vAcanAMtare sarva tiko, pATha sAkhyAta likhita dIsai chai jiko| vRtti madhye ihavidha mANI / / soraThA 8. jIva taNo adhikAra, Akhyo chai tehathI hivai| valI jIva vistAra, nisuNo citta lagAya naiN| ... *nArakI nai prabhajI ! nhAlaM, pApa karma kiyA je gaye kAlaM / hivar3A karai Agai karisya prANI // 10. te sarva dukkha hetU kahiye, tike nirja rayAM sUkha hetu lahiya? jina bhAkhai haMtA ima jaannii|| 1. bhagavatI za0 sh200-206| *laya : prabhu vAsapujya majalai prANI 272 bhagavatI-jor3a 6,10. neraiyANaM bhaMte ! pAve kamme je va kaDe, je ya kajjai, je ya kajjissai sabve se dukkhe, je nijjiNNe se suhe ? haMtA goyamA ! Jain Education Intemational Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. ima jAva vaimAnika laga kahivo, nArakAdika ne saMjJA rhivo| 11. evaM jAva vemaanniyaannN| (za0 7.160) tasa saMjJA satra hivai aannii| nArakAdayazca sajina iti saJjJA Aha----- (vR0pa0314) 12. ketalI prabhu ! saMjJA' bhAkhI, jina bhAkhai daza saMjJA daakhii| 12. kati NaM bhaMte ! saNNAo paNNattAo? AhAra bhaya mithuna parigraha jaannii|| goyamA ! dasa saNNAo paNNattAo, taM jahA-AhAra saNNA, bhayasaNNA, mehuNasaNNA, pariggahasaNNA, 13. krodha mAna mAyA nai lobha valI, ogha saMjJA--darzanopayoga milii| 13. kohasaNNA, mANasaNNA, mAyAsaNNA, lobhasaNNA, logajJAnopayoga loka saMjJA maannii|| saNNA, ohsnnnnaa'| tatazcaudhasajJA darzanopayogo lokasaJjJA tu jJAnopayoga iti / (vR0 50 314) 14. navamI loka saMjJA anya gaNi bhAkhai, ogha saMjJA nai dazamI daakhai| 14. vyatyayaM tvanye / (vR0 pa0 314) ehavI vRttikAra kahi chai vaannii| 15. phUna anya AcAraja ima Akhe, ogha saMjJA sAmAnya pravRtti daakhai| loka saMjJA loka dRSTI tthaannii|| 16. ima jAva vimAnika nai kahivI, daza saMjJA sarva daMDaka lhivii| pravara prabhU vaca pahichANI // 15. anye punaritthamabhidadhati-sAmAnyapravRttiroghasajJA lokadRSTistu loksnyjaa| (vR0 pa0 314) 16. evaM jAva vemANiyANaM / (za0 7 / 161) 1. jayAcArya ne vRttikAra dvArA vyAkhyAta pATha ke krama se jor3a likhI hai tathA anya AcAryoM kA mata pradarzita karate hue pahale loka saMjJA aura bAda meM ogha saMjJA hone kA nirdeza kiyA hai| aMga suttANi (bhAga 2 sh07|161) meM vRttikAra ke 'vyatyayaM tvanye'-anya AcAryoM dvArA sammata pATha ko hI mAnya kiyA hai| isalie jor3a ke sAmane jo pATha uddhRta hai, usameM nauvIM evaM dazavIM saMjJA ke nAmoM meM viparyaya hai| 1. saMsAra ke bahasaMkhyaka prANiyoM meM pAI jAne vAlI eka vizeSa prakAra kI vRtti kA nAma saMjJA hai / saMjJA kI aneka paribhASAeM ho sakatI haiM, unameM se kucha paribhASAeM ye haiM* jisase jAnA jAtA hai, saMvedana kiyA jAtA hai, vaha saMjJA hai| * mAnasika jJAna athavA samanaskatA kA nAma saMjJA hai / * bhautika vastu kI prApti tathA prApta vastu ke saMrakSaNa kI vyakta athavA avyakta abhilASA kA nAma saMjJA hai| * vedanIya aura mohanIya karma ke udaya se prANI meM AhAra Adi kI prApti ke lie jo spaSTa yA aspaSTa vyagratA athavA sakriyatA rahatI hai, vaha saMjJA hai| * manovijJAna kI bhASA meM prANI jagat kI jo mUla vRttiyAM haiM, unhIM ko jaina siddhAnta saMjJA ke rUpa meM pratipAdita karatA hai| jJAna, saMvedana, abhilASA, citta kI vyagratA yA mUla vRtti kisI bhI zabda kA prayoga ho, vaha jaina darzana meM saMjJA kahalAtI hai| bhagavatI 7 / 161 meM usake dasa prakAra batalAe haiM / dasa saMjJAoM meM ATha saMjJAeM aisI haiM, jo apane nAma se hI apane svarUpa kA bodha karA detI haiM / zeSa do saMjJA-loka saMjJA aura ogha saMjJA kA svarUpa unakI paribhASA se spaSTa hotA hai / ___ loka saMjJA vaiyaktika cetanA kI pratIka hai aura ogha saMjJA sAmudAyika cetanA kI / bhagavatI meM sAmAnya pravRtti ko ogha saMjJA aura loka dRSTi ko loka saMjJA kahA gayA hai| saMjJA ke dasa prakAroM meM prathama ATha saMjJAoM ko saMvegAtmaka aura aMtima do saMjJAoM ko jJAnAtmaka mAnA gayA hai| za07, u08, DhA0 123 273 Jain Education Intemational Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 17. samadRSTI rai jJAna, ajJAna mithyAtI tnneN| tima jJAnAvaraNa pichAna, kSaya upazama thI bihuM taNeM // 18. paMceMdrI nai pekha, daza saMjJA sukha smjhiye| egidiyAdi vizekha, jina vacane kari jANiyai // 16. prAya yathokta tadrUpa, kriyA-nibaMdhanabhUta je| karmodayAdi rUpa, ekeMdriyAdi ne saMjJA / / 20. jIva taNo adhikAra, kahivA thI vali jIva no| kahiyai chai vistAra, citta lagAI saaNbhlo|| 21. *neraiyA dazavidha nhAlI, virUi vedana mahA vikraalii| e to bhogavatA vicarai jaannii|| 22. zIta uSNa nai kSudhA AkhI, valI tRSA khAja vedana bhAkhI / paravasyapaNo anaMta jaannii|| 23. jvara dAha bhaya soga kahI, daza vedana vAra anaMta lhii| sudha zraddhA viNa ruliyo prANI // 18,16. etAzca sukhapratittaye spaSTarUpAH paJcendriyAna dhikRtyoktAH, ekendriyAdInAM tu prAyo yathoktakriyAnibandhanakarmodayAdirUpA evAvagantavyA iti / (vR0 pa0 314) 20. jIvAdhikArAt (vR0 50 314) 21. neraiyA dasavihaM veyaNaM paccaNubhavamANA viharaMti, 22. taM jahA-sIyaM, usiNaM, khuha, pivAsaM, kaMDu, parajjha 'parajjha' tti pAravazyam / (vR0 50 314) 23. jaraM, dAha, bhayaM, sogN| (za0 7 / 162) soraThA 24. AkhI vedana eha, tikA karma nAM vasa thkii| valI kriyA thI jeha, jIva sahai chai vedanA // 25. tikA kriyA sama thAya, mahA tana alpa tana bihuM taNa / te dekhAr3aNa tAya, goyama prazna kara hivai| 24. prAga vedanoktA sA ca karmavazAt tacca kriyAvizeSAt / (vR0 pa0 314) 25. sA ca mahatAmitareSAM ca samaiveti darzayitumAha (vR0 pa0 314) 26. *te nizcai kari bhagavAnaM, gaja kaMtha bihaM naiM sama jAnaM / apacakhANa kriyA mANI? 27. jina bhAkhai hatA hoyo, kiNa arthe prabha ! avaloyo ? jina kahai avrata AzrI ThANI, tiNa arthe jAvata sama jaannii|| 28. asaMjatI nai hiva saMyata soraThA joya, avrata nI kiriyA khii| meM hoya, AdhAkarmI je kriyaa| 26. se nUNaM bhaMte ! hathissa ya kuMthussa ya samA ceva apaccakkhANakiriyA kajjai ? 27. haMtA goyamA ! ......" (za0 7 / 163) se keNaTheNaM bhaMte ! evaM buccai- " goyamA ! aviratiM paDucca / se teNaTheNaM jAva (saM0 pA0) kjji| (za0 7 / 164) 28. anantaramaviratiruktA sA ca saMyatAnAmapyAdhAkarmabhojinAM kathaJcidastItyataH pRcchati / / (vR0pa0 315) 26. ahAkammaM NaM bhaMte ! bhujamANe ki baMdhai ? ki paka rei ? kiM ciNAi ? ki uvaciNAi? 30. evaM jahA par3hame sae navame uddesae (1 / 436) tahA bhANiyabvaM / (saM0 pA0) 26. *AdhAkarmI prabha ! jANI, bhogavato syaM bAMdha taannii| __ syUpakarai caya upacaya ThANI? 30. ima jima prathama zate Akhyo , navame udeze je bhAkhyo / tima ihAM bhaNapahichANI // *laya : prabhu vAsupUjya bhajale prANI ! 274 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31. jAva sAsato paMDita jIvo, e dravya jIva AzrI kahIvo / paMDitapaNo asAsato caritANI | 32. sevaM bhaMte ! aSTamaMte / sevaM bhaMte! zata saptamudeza DhAla ekasI tevIsamIM vara vANI / / 32. bhikkhu bhArImAla ne RSirAyA, 'jaya jaza' sukha haraNa saMpati pAyA / gaNa- vacchala saMta ajjA syANI // saptamazate aSTamoddezakArthaH // 78 // dUhA 1. azuddha AhAra bhojI kahyo, pramattapaNe kari jeha asaMvarI Atama jiNe, navameM piNa DhAla 124 4. asaMvRta aNagAra 2. asaMvRta aNagAra prabhu ! azubha joga Atama vasa kIdhI nahIM, pramatta kahyo vRtti mAMya // 2. pudgala bAhya liyAM binA eka varNa ika vikurvaNa samaratha ache ? jina kahe nahi prabhu ! bAhira eka varNa ika rUpa prati, 5. te prabhu syU' pudgala grahai ! te pudgala leI leI karI, vali teha || apekSAya / pudgala jAya haMta ley| vikurveya // iha naraloke vikurvaNA 6. tatthagae vaikriya kari, jAsyai je jiNa tihAM rahyA pudgala grahI, kareM vikurvaNa rUpa / tadrUpa // jeha kareha // / sthAna | jAna ? 7. annatthagata e sthAna be, teha thakI anya sthAna | tihAM rahyA pudgala grahI, karai vikurvaNa jAna ? 8. jina kahai pudgala ho rahyA leI vikurveha ihAM vaikriya karai te sthAna nAM, pudgala grahaNa 6. tatthagae vaikriya kari, jAsyai je jiNa tihAM rahyA pudgala grahI, vikurve nahiM | kareha // sthAna / jAna // 31. jAva sAsae paMDie, paMDiyattaM asAsayaM / ( 0 71165) jIvaH zAzvataH paNDitatvamazAzvataM cAritrasya bhraMzAditi / ( vR0 pa0 315 ) (40 7 166) 32. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / vaktamyatoktA, 1. pUrvabhASAkarma bhoktunA zake'pi tadvaktavyatoyate, 2. asaM bhaMte! aNagAre asaMvRtaH pramattaH / 3. bAhirae pote aparivAitA pan eva vivvittae ? No iNaTThe samaTThe / (10 71167) 4. asaMvuDe NaM bhaMte ! aNagAre bAhirae poggale pariyAittA pabhU egavaNNaM egarUvaM viubvittae ? haMtA pabhU / (za0 7 160) 5. se NaM bhaMte! ki ihagae poggale pariyAittA vikubba ? 'itAn' naralokavyavasthitAn (pR0 pa0 315) 6. tyae pogyale parivAitA vida? 'tatthae' tti vaikriyaM kRtvA yatra yAsyati tatra vyavasthitAnityarthaH / ( vR0 pa0 315) 7. aNNatthagae poggale pariyAittA vikuvvai ? 'annasthagae' ti ukttasthAnadvayavyatiriktasthAnAzritAnityartha: / ( vR0 pa0 315) 8. gomA ina pogale parivAdatA viku 6. no tatthagae poggale pariyAittA vikubvai / navamo (40 pa0 315) ( vR0 pa0 315) evaM za0 7, u0 8, 6, DhA0 123, 124 275 Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. annatvae e sthAna ve teha thakI anya sthAna / vihAM rahyA pudgala grahI, vikurve nahiM jAna // 11. eka varNa bahu rUpa ima, gItAya / zata chaTThe navameM kahya, kahivAya // 12. NavaraM ito vizeSa che, aNagAra / ihAM rahyA pudgala grahI, 13. zeSa timaja kahivU sahu, tihAM rahyA pudgala vicAra | grahai, tema ihAM iNa zatake vikurvaNA tiNa zatake AkhyU ehavUM pudgala prate 14. jAva lavala lukkha samartha prabhu ! pariNAmivA ? ! pariNAmivA ? 15. te prabhu ! jAva anya 16. Arupo e pudgala taNo, je pariNAma te saMgrAma viSe huvai, tasu vizeSa vizeSa | hiva lekha // * guNa jana ! sAMbhalo, vArU zrI jina vayaNa vizAla || ( dhrupadaM ) 17. jANyo sAmAnya Agala vastu je niddhapaNeM haMtA samartha syUM pudgala grahai, ihAM rahyA chai jeha / sthAnaka rahyA, grahi vaikriya na kareha // 15. smRta nIM pare samariyo, mahAvIra mahimAnilA, chAno deva / bheva // acaloya / / pakI sahI jI, arihaMta zrI vardhamAna / Akhiye jI, sarvajJapaNAM thI jANa // * laya: abhaDa bhaDa rAvaNo iMdA sUM aDiyo re 276 bhagavatI jor3a hoya // 22. mahAzilAkaMTaka saMgrAma, doya vAra sUtre te ullekha nuM tAma, anukaraNe Akhyo 23. * mahAzilA kaMTaka prabhu ! saMgrAme kuNa jIto kuNa hAriyo ? uttara de || 16. jANyo vizeSapaNeM karI, arihaMta atisayadhAra / mahAzilAkaMTaka hivai, saMgrAma noM adhikAra // pragaTapaNe pratibhAsa | nahi koi nahi koi tAsa | soraThA 20. mahAzilA ija jANa, kaMTaka te jIvita taNAM / vinAza kariye mANa, mahAzilA kaMTaka ko // kahyo 21. tUNa-zalAkAdi kareha, hRNyA thakA gaja pramukha je mahAzilA prahAreha, hRpyAM jisI vedana huve / / vacana / vRtau // vartamAna / bhagavAna || 10. no aNNatthagae poggale pariyAittA vikubbai / 11. evaM egavaNNaM aNegarUvaM caubhaMgo jahA chaTTasae navame usa (6 / 165) tahA iha vibhAgiya 12. navaraM aNagAre ihAyaM ca ihagate ceva poggale pariyAisa vikuvvada / 13. sesaM taM caiva tatra tu deva iti tatragatAniti coktam / ( vR0 pa0 315 ) 14. jAva lukkhapoggalaM niddhapoggalattAe pariNAmettae ? haMtA pabhU / 15. se bhaMte! atha 16. ananta savizeSI bharatIti sAmavizeSavyAghaNanAya prastAvayannAha ( vR0 pa0 315 ) ki ihagae poggale pariyAittA jAva no pogale parivAisA nikumbaI (saM0pA0 ) (0716-172 ) pariNAmavizeSauktaH sa prA , 17. nAyameyaM arahyA, jJAtaM sAmAnyataH 'etat' vakSyamANaM vastu 'arhatA' bhagavatA mahAvIreNa sarvajJatvAt (pR0 pa0 316 ) 18. suyameyaM arayA, / 'sUrya' smRtamiya smRtaM pratibhAsabhAvAt / ( vR0 pa0 316) 16. viSNAya meyaM arahyA - mahAsilA kaMTae saMgAme / vijJAtaM vizeSataH (010 316) kaNTakaH 20. mahAzilaiva kaNTako jIvitabhedakatvAt mahAzilA - ( pR0 pa0 316) zAkAdinA'pyabhihatasyAtyAdermahA zilAkaNTakenevAbhyAhatasya vedanA jAyate / ( vR0 pa0 316) ( vR0 pa0 316) 21. yatra 22. covasyAnukaraNe, 23. mahAsilAkaMTae NaM bhaMte! saMgAme vaTTamANe ke jaitthA ? ke parAjaitthA ? 'jaittha' tti jitavAn 'parAjadAtha' tti parAjitavAn hAritavAn / (010 316) Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24. goyamA ! vajjI, videhaputte jaitthA, 'vajji' tti 'vajI' indraH 'videhaputte' tti koNikaH, etAveva tatra jetaarau| (vR0 50 317) 25. nava mallaI, navalecchaI-kAsI-kosalagA aTThArasa vi gaNarAyANo parAjaitthA / (za0 7.173) 24. bajrI videhaputra jItiyo, vajrI te iMdra pichANa / videhaputra koNika kahyo, e bihaM jItA jANa / / 25. nava mallakI nava lecchakI, kAsI kosala deza nAM raay| aSTAdaza gaNa rAjavI, te hAr2yA kahivAya // soraThA 26. jeha mallakI nAma, nava vizeSa rAjA jike| kAsI janapada tAma, teha saMbaMdhI e kahyA / / 27. vale lecchakI nAma, nava vizeSa rAjA jike / kosala janapada tAma, teha saMbaMdhI e kahyA / / 28. *prayojana Upane chate, je karai gaNa-samudAya / gaNa pradhAna rAjA tike, gaNa-nRpa sAmaMta tAya / / 26. koNaka rAjA tiNa avasare, mahAzilAkaMTaka saMgrAma / upasthita ima jANane, sevaga ne kahai tAma / / 30. zIghra tumhe devAna priyA ! udAI nAmaiM eh| gajarAja prati sajha karo, cauraMgI sainya sajheha / / 26,27. 'navamallaI' tti mallakinAmAno rAjavizeSAH 'navalecchai' tti lecchakinAmAno rAjavizeSA eva 'kAsIkosalaga' tti kAzI-vANArasI tajjanapado'pi kAzI tatsambandhina AdyA nava kozalA-ayodhyA tajjanapado'pi kozalA tatsaMbaMdhino nava dvitIyAH / / (vR0 pa0 317) 28. samutpanne prayojane ye gaNaM kurvanti te gaNapradhAnA rAjAno gaNarAjAH sAmantA ityarthaH / (vR0 pa0 317) 26. tae NaM se koNie rAyA mahAsilAkaMTagaM saMgAmaM uThThiyaM jANittA koDubiya-purise saddAvei, saddAvettA evaM vayAsI30. khippAmeva bho devANuppiyA ! udAI hatthirAyaM paDikappeha, haya-gaya-raha-pavara-johakaliyaM cAuraMgiNi seNaM saNNAheha, 'paDikappeha' tti sannaddhaM kurut| (vR0 pa0 317) 31. mama eyamANattiyaM khippAmeva paccappiNaha / (za0 7 / 174) tae NaM te koDuMbiyapurisA koNieNaM raNNA evaM vuttA samANA haTThatuTThacittamANaMdiyA 32. jAva matthae aMjali kaTu evaM sAmI! tahatti ANAe 33. viNaeNaM vayaNaM paDisuNaMti, 31. e mujha AjJA zIghra tho, pAchI sUpo ANa / koDubika koNika taNo, vaca suNa haraSa bharANa // 32. yAvata zira aMjali karo, evaM sAmI ! thtt| jo AjJA tiNa vidha husyai, Apa taNo vaca stt| 33. iha vidha vacana-vinaya karo, rAya vacana naiM tivAra / aMgIkAra karai Adarai, sevaka puruSa jivAra // 34. zIghrapaNe DAho tiko, yuddha sikhAvaNahAra / ehavo AcArya tehano, je upadeza-dAtAra / / 35. tehanI je mati buddhi karI, kalpanA racanA pichANa / tiNa racanA karinai racI atihi nipuNa nara jANa // 36. jima uvavAI meM kahyo, yAvata rodra saMgrAma / teha joga gajarAja ne, sajja karai tiNa ThAma / / soraThA 37. kahya vRtti rai mAya, vAcanAMtare vAratA / sarva likhata dekhAya, pATha sahu sAkhyAta je / *laya : abhaDa bhaDa rAvaNo iMdA syU ar3iyo re 34,35. paDisuNittA khippAmeva chayAyariyovaesamati kappaNA-vikappehi suniuNehi cheko-nipuNo ya AcArya:-zilpopadezadAtA tasyopadezAd yA mati:-buddhistasyA ye kalpanAvikalpA: " (vR0pa0 317) 36. evaM jahA ovavAie sU0 56, 57 (saM0pA0) bhIma saMgAmiyaM aojhaM udAI hatthirAyaM paDikati / 37. vAcanAntare tvidaM sAkSAllikhitameva dRzyata iti / (vR0 pa0 318) za07,06, DhA0 124 277 Jain Education Intemational Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38. *haya gaya ratha bhaTa sahita sa, jAva sajhI caturaMga / koNika napa pai Aya nai, be kara jor3a umaMga // 36. yAvata koNika rAya ne, AjJA sUpI jeh| koNika nupa tiNa avasarai, Ayo majjaNa-geha // 40. majjaNa-ghara meM paisane, snAna kiyA blikrm| vRttikAra kahyo deva noM, kRtabalikarma e marma / 41. tilaka masI kotuka kiyA, maMgalIka drobaadi| azubha svapna nai TAlivA, prAyazcita e sAdhi / 38. hayagaya-raha-pavarajohakaliyaM cAuraMgiNi seNaM saNNAheMti, saNNAhettA jeNeva kUNie rAyA teNeva uvAgacchaMti, uvAgacchittA karayala jAva (saM0 pA0) 36. kUNiyassa raNNo tamANattiyaM paccappiNati / (za0 7.175) tae NaM se kUNie rAyA jeNeva majjaNadharaM teNeva uvAgacchati, 40. uvAgacchittA majjaNagharaM aNuppavisai, aNuppavisittA NhAe kayabalikamme 'kayabalikamme' tti devatAnAM kRtabalikarmA / (vR0 50 318) 41. kayakouya-maMgala-pAyacchitte kRtAni kautukamaGgalAnyeva prAyazcittAnIva duHsvapnAdivyapohAyAvazyaM karttavyatvAt prAyazcittAni yena sa tathA, tatra kautukAni-maSIpuNDrAdIni maGgalAnisiddhArthakAdIni / (vR0 pa0 318) 42. savvAlaMkAravibhUsie saNNaddha-baddhasannaddhaH saMhananikayA tathA baddhaH kazAbandhanataH (vR0 pa0 318) 43,44. vammiyakavae uppIliyasarAsaNapaTTie utpIDitA-guNasAraNena kRtAvapIDA zarAsanapaTTikA-dhanurdaNDo yena sa tathA, utpIDitA vAbAhI baddhA zarAsanapaTTikA-bAhupaTTikA yena saH / (vR0 pa0318) 45. piNaddhagevejja-vimalavarabaddhaciMdhapaTTe greveyaka-grIvAbharaNam / (vR0 50 318) 46. gahiyAuhappaharaNe gRhItAni AyudhAni-zastrANi praharaNAya-pareSAM prahArakaraNAya yena saH / (vR0pa0 318) 42. sarvAlaMkAra teNe karI, kiyo vibhUSita gAta / sannaddha kahitAM sannAha ne, kasiNe kari baMdhanAta / / 43. varamita tana rakSA bhaNI, kavaca bhaNI pahireha / puNaca pasArava karI, zarAsana-paTTikA jeha / / 44. ehavo dhanurdaDaM chai tiko, bAhu viSe tiNavAra / bAMdhI zarAsana-paTTikA, koNika nRpati jivAra / / 45. pahiyA hai AbharaNa kaMTha nAM, nimala pavara supradhAna / rAjya cihna naM paTTa jiNe, te bAMdhyo chai jAna / / 46. grahyA Ayudha bahu zastra naiM, jeha praharaNa kahAya / para naiM prahAra karaNa bhaNI, e Ayudha praharaNAya / soraThA 47. athavA Ayudha teha, akSepya khar3agAdI grhii| adhika ulAli vadheha, piNa nhAkhai nahiM hAtha thii| 48. kSepya zastra bANAdi, praharaNa chai e kara thkii| adhika vegalA sAdhi, nhAkhai para haNavA bhnnii|| 46. *koraMTaka nAma taru taNAM, puSpamAlA kari sahIta / teha chatra dharivai karI, pekhata pAmai prIta / / 47. athavA''yudhAni akSepyazastrANi khaDgAdIni (vR0 pa0318) 48. praharaNAni tu-kSepyazastrANi nArAcAdIni / (vR0 50 318) 46. sakoreMTamalladAmeNaM chatteNaM dharijjamANeNaM 'sakoriTa...' ....... koriNTakAbhidhAnakusumaguccha rmaalydaambhiH-pusspmaalaabhiH| (vR0 50 318) 50. caucAmarabAlavIjiyaMge maMgalajayasaddakayAloe 'maMgala'...' .."jayazabdaH kRtaH jana vihitaH / (vR0pa0 318) 50. ciuM cAmara vAle karI, vIjita aMga sujaan| maMgala jaya rava jana karai, darzana dekhata pAna / / *laya : abhar3a bhar3a rAvaNo indA syUM aDiyo re 278 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51,52. jAva (o0 sU0 63) jeNeva udAI hatthirAyA teNeva uvAgacchai, 51. ima jima uvavAI viSe, loka aneka saMghAta / majjaNa ghara thI nIkalI, mana mAhe haraSa dharAta / / 52. jihAM bAhiralI uvadvANa sAla cha, jihAM udAI nAma / hastI no rAjA acha, jAva AyA tiNa ThAma / / 53. udAI hastirAjA pratai, thayA ArUDha tivaar| koNika nRpa taNo tadA, zobha rahyo dIdAra // 54. pravara hAra AcchAdana karI, sukRta racita surIta / ___ vakSa hRdaya tasu zobhato, pekhata pAmai prIta // 55. jima uvavAI viSe kahyo, jAvata cAmara sveta / urdhva kara chai tiNe karI, cauraMgI senya sameta / / 56. moTA je bhar3a tehanA, caDagara vistAravAna / tehanai saMga vRde karI, vITyo koNika rAjAna / 57. jihAM mahAzilAkaMTaka saMgrAma chai, Ayo tihAM calAya / teha saMgrAma Agai vali, zakra suriMda surarAya / / 58. para prahAra lAge nahIM, abhedya kavaca vizekha / ehavo moTo eka vikurve, vajra sarIkho dekha / / 56. be iMdra ima nizcai karI, karai saMgrAma savAya / / deviMda maNayiMda dIpatA, zakra koNika kahivAya / / 60. ika gaja karina piNa tadA, samartha koNika rAya / jIpavA para vairI bhaNI, zakra sahAya thI tAya / / 53. uvAgacchittA udAiM hatthirAyaM durUr3he / (za0 7 / 176) 54. tae NaM se kUNie rAyA hArotthaya-sukaya-raiyavacche hArAvastRtena-hArAvacchAdanena suSThu kRtaratikaM vakSaH-uro yasya sa tathA (vR0 pa0 316) 55. evaM jahA uvavAie (saM0 pA0 sU0 65) jAva seyavaracAmarAhiM uddhavvamANIhiM-uddhavvamANIhi hyagaya-raha-pavarajohakaliyAe cAuraMgiNIe seNAe saddhi saMparivuDe 56. mahayAbhaDacaDagaraviMdaparikkhitte mahAbhaTAnAM vistAravatsaMghena parikarita ityarthaH (vR0 pa0 316) 57. jeNeva mahAsilAkaMTae saMgAme teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA mahAsilAkaMTagaM saMgAmaM oyAe / purao ya se sakke devide devarAyA / 58. egaM mahaM abhejjakavayaM vairapaDirUvagaM viuvittA citttthi| 56. evaM khalu do iMdA saMgAma saMgAmeMti, taM jahA-devide ya, maNuiMde y| 60. egahatthiNA vi NaM pabhU kUNie rAyA jaittae, egahatthiNA vi NaM pabhU kUNie rAyA parAjiNittae / (za0 7 / 177) 61 tae NaM se kUNie rAyA mahAsilAkaMTagaM saMgAma saMgAme mANe 62. nava mallaI nava lecchaI-kAsI-kosalagA aTThArasa vi gaNarAyANo 63. haya-mahiya-pavaravIra-ghAiya hatAH-prahAradAnato mathitA-mAnanirmathanataH pravaravIrAH-pradhAnabhaTA dhAtitAzca yeSAM te / (vR0pa0 316) 64. vivaDiyacidha-ddhayapaDAge kicchapANagae disodisi paDisehitthA / (za0 7.178) 'kicchapANagae' tti kRcchragataprANAn kssttptitpraannaanityrthH| (vR0pa0 316) 61. koNika nupa tiNa avasare, mahAzilAkaMTaka saMgrAma / jabara yuddha karato chato, prabalapaNo dila pAma // 62. nava mallakI nava lecchakI, e gaNarAya aThAra / kAsI kosala deza nAM dhaNI, parAjita kiyA tiNa vAra / / 63. hatA prahAra deI karI, mathitA mathiyo mAna / pravara vIra bhaTa jehanAM, parabhava kiyo prayANa / / 64. pAr3I lUTI avagaNI, dhvajA patAkA jAsa / kaSTa-patita prANa dekhana, gayA dizo dizi nhAsa // za07, u0 6, DhA0 124 276 Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65. kiNa arthe prabhu ima kahyo, mahAzilAkaMTaka saMgrAma ? jina bhAkhe suNa goyamA ! guNanippana hai nAma // 66. mahAzilAkaMTaka saMgrAma meM azva tathA gaja te tihAM, 67. tRNa kari vA kASThe karI, vartamAna viSe subhaTa sArathI patra karo meM dekha // / athavA je kAMkarai karI, haNeM vairI na 68. te sahu jANe eha mahAzilA kari soya ihAM haNANAM mhe sahI, tiNa arthe ima joya // 69. mahAzilAkaMTaka saMgrAma meM prabhu! kitA manuSya nI ghAta ? jina kahai corAsI lakha taNI, teha haNANA vikhyAta // 1 70. he bhagavaMta ! manuSya tike, zIvrata karI rhiit| jAva pacakkhANa posA rahita, vali mana tasu kopa sahIta // 71. zarIra viSe piNa sarvathA dIsato kopa vikAra / upazama rahita yuddhe marI, UpanAM kiNa gatI majhAra ? 72. jina kahai bahulapaNe karI, naraka tithaMca makAra / UpanAM duSTa karme karI, gayA jamAro hAra // 73. deza aMka guNyAsI taNo, ekasau cobIsamI DhAla / bhikSu bhArImAla RSarAya thI, 'jaya jaya' haraSa vizAla / dUhA 1. jANyo e arihaMta jina vizeSa kari jANyo prabhu DhAla 125 jeha teha // pekha 5. koNika nRpa tiNa sajja thayo jANI *laya : rAghava Aviyo ho 250 bhagavatI jor3a smRta e jina nai tAma / ratha- mUsala saMgrAma // bhadata ! ratha- mUsale, saMgrAme vartamAna / kuNa jIto kuNa hAriyo ? bhAve taba bhagavAna || 2. yI te saudharma iMda, koNiru 2. he 1 videhaja pUta / camara asura to iMdra te e jItA yudha jUta // 4. nava mallakI nava lecchakI, aSTAdaza e rAya / ratha-mUsala saMgrAma meM e hAya adhikAya // *koNika Aviyo ho // ( dhrupadaM ) avasare, ratha- mUsala saMgrAma | karI car3iyo dei damAma || / 65. se keNaTThaNaM bhaMte ! evaM vuccai - mahAsilAkaMTae saMgAme ? goyamA ! 66. mahAsilAkaMTae NaM saMgAme vaTTamANe je tattha Ase vA hatthI vA johe vA sArahI vA 67. taNeNa vA, kaTTheNa vA, patteNa vA, sakkarAe vA, abhihammati / 68. sevA mahAsilAe ahaM abhihae se teNaTTheNaM goyamA ! evaM vuccai - mahAsilAkaMTae saMgAme | (40 71179) 6. mahAsilAkaM NaM bhaMte! saMgAme baTTamA kati jaNasaya sAhasIo vahiyAo ? goyamA ! caurAsIiM jaNasayasAhassIo vahiyAo / (rA0 7 180) 70. te NaM bhaMte! maNuyA nissIlA nigguNA nimmerA niSyaccanalAgosa hovavAsA kA 71. parikubiyA samaravahidA aguvasaMtA kAlamAse kAlaM kiccA kahi gayA ? kahi ubavaNNA ? 72. goyamA ! ussaNaM naraga-tirikkhajoNiesu uvavaNNA / (za0 7 181) 1. nAyameyaM arahayA, suyameyaM arayA, viSNAya meya arayA rahamusale saMgAme 2. rahamusale NaM bhaMte ! saMgAme vaTTamANe ke jaitthA ? ke parAjaitthA ? 3. govamA banjI, videhale camare asuriye asurakumArarAyA jaitthA, 4. nava mallaI, nava lecchaI parAjaitthA / (za0 1 / 182 ) 4. eNaM se kUNie rAyA rahanusataM saMgAmaM ubaTThimaM jANittA Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. sesaM jahA mahAsilAkaMTae navaraM bhUyANaMde hatthirAyA, 7. jAva rahamusalaM saMgAmaM oyAe / 6. jima mahAzilAkaMTaka kahyo, timahija zeSa kahAya / NavaraM italo vizeSa cha, bhatAnaMda gjraay|| 7. teha gajeMdra prate caDhI, jAva jihAM laga jANa / rathamUsala saMgrAma meM, Ayo Ujama ANa / / 8. rathamasala saMgrAma meM, Agala zakra deviMda / ima timahija yAvata rahai, sUtre ema karthida / / 6. e vacane kari jANiya, pUravavata pahichANa / abhedya kavaca mAMDI rahyo, bar3e Tabe piNa jANa / 10. pUTha pAchai camare racyo, lohamaya moTo eka / tApasa-bhAjana vaMsa no, tAsa AkAra vizekha / / 8. purao ya se sakke devide devarAyA evaM taheva jAba ciTThai / (saM0 pA0) 11. te vikurvI nai rahai, karai tInaM iMdra saMgrAma / deviMda maNayida dIpatA, asura-iMda vali Ama / / 12. ika gaja karine piNa tiko, samartha koNika rAya / jIpavA ver2yA bhaNI, zeSa timaja kahivAya / / 10. maggao ya se camare asuriMde asurakumArarAyA egaM mahaM AyasaM kiDhiNapaDirUpagaM 'maggao' tti pRSThataH 'AyasaM' ti lohamayaM 'kiDhiNapaDirUvagaM' ti kiThinaM-baMzamayastApasasambandhI bhAjana vizeSastatpratirUpakaM tadAkAraM vastu / (vR0pa0 322) 11. viuvittA NaM citttthi| evaM khalu tao iMdA saMgAmaM saMgAmeMti, taM jahA-devide ya, maNuiMde ya, asuriMde ya / 12. egahatthiNA vi NaM pabhU kUNie rAyA jaittae taheva jAva disodisi (saM0 paa0)| (za0 7183-186) 13. tae NaM se kuNie rAyA rahamusalaM saMgAma saMgAmemANe 14. nava mallaI, nava lecchaI-kAsI-kosalagA aTThArasa vi gaNarAyANo hya15. mahiya-pavaravIra-ghAiya 16. vivaDiyacidha-ddhayapaDAge kicchapANagae disodisi pddisehitthaa| (za0 7 / 187) 13. koNika nUpa tiNa avasare, rathamasala saMgrAma / prabala yuddha karato chato, kopa karInai tAma / / 14. nava mallakI nava lecchakI, sAmaMta rAya aThAra / kAsI kosala taNAM dhaNI, dIdho tAsa prahAra // 15. mAna mathyo dahi nI parai, vIrA pravara pichANa / ghAta ghaNAM subhaTAM taNI, parabhava pUgA jANa // 16. dhvajA patAkA jehanAM, pADyA lUMTyA tAsa / prANe par3I ati ApadA, gayA dizo dizi nhAsa // 17. jItyo koNika rAjavI, hArayA aThArai rAya / dizo dizi nhAsI gayA, kArI na lAgI kAya // 18. hAra hAthI ne kAraNa, bahu jana no dhamasANa / koNika nija nAnA taNI, kAMya na rAkhI kANa // 16. cer3e ekIke zara haNyA, kAlAdi daza kumaar| nirAvaliyA' mAMhe kahyo, tehano bahu vistAra / / 20. hAra hAthI to jyAMhI rahyA, hADe par3iyo vaira / koNika nUpa tiNa avasare, iMdra bolAyA khaira / / 21. mahAzilAkaMTaka kiyo, pahilo je yuddha tAya / lAkha corAsI manuSya muMA, jItyo koNika rAya / / 22. rathamUsala e dUsaro, dUjA yuddha rai mAya / jIto koNika rAjiyo, hArayA aThArai rAya / / 1. sU0 112-10 / 147,148 16. tae NaM se ceDae rAyA......""kUDAhaccaM jIviyAo vavarovei / (nirayA0 1111140) za07, u06,DhA0 125 281 Jain Education Intemational Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. kiNa arthe prabhu ! ima kahyo, rathamasala saMgrAma ? jina bhAkhai suNa goyamA ! gaNanippana hai nAma / 24. rathamasala saMgrAma meM, vartamAna suvadIta / ika ratha azva rahIta piNa, sArathi subhaTa rahIta / 25. samasala te masala sahita, moTo jana kSaya nAza / / vadha karai bahu jana taNo, mardana cUraNa tAsa / 26. loka taNo saMhAra atihi, kardama rudhira kareha / __sarva thakI cihaM dizi viSe, dor3ato ratha jeha / 27. tiNa arthe kari goyamA, mhai ima Akhyo tAma / rathamasala saMgrAma noM, e gaNanippana nAma / / 28. rathamasala saMgrAma meM prabhu ! manuSya muA ke lAkha ? jina kahai channU lakha ma A, samaya vacana vara sAkha / 26. vrata rahita je mAnavo prabhu ! jAva kAla kari tAya / kihAM gayA kihAM UpanAM? hiva bhAkhai jinarAya / / 30. ika machalI rI kUkha meM, dasa hajAra nara dekha / UpajiyA karmA vasa, azubha joga sUM pekha / / 31. ika devaloke Upano, sukula manuSya bhava eka / zeSa naraka tiryaMca meM, bahulapaNe suvizekha / / 23. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai-rahamusale saMgAme ? goyamA ! 24. rahamusale NaM saMgAme vaTTamANe ege rahe aNAsae, asArahie, aNArohae, 25. samusale mahayA jaNakkhayaM, jaNavaha, jaNappamadda, 'mahatAjaNakkhayaM' ti mahAjanavinAzaM......"jaNapamaI' ti lokacUrNanam / (vR0 50 322) 26. jaNasaMvaTTakappaM ruhirakaddamaM karemANe savvao samaMtA paridhAvitthA / janasaMvarta iva lokasaMhAra iva / (vR0pa0 322) 27. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai-rahamusale sNgaame| __ (za0 7188) 28. rahamusale NaM bhaMte ! saMgAme vaTTamANe kati jaNasaya sAhassio vahyiAo? goyamA ! chaNNauti jaNasayasAhassIo vahiyAo / (za0 7186) 26. te NaM bhaMte ! maNuyA nissIlA""kAlaM kiccA kahi gayA ? kahiM uvavannA? 30. goyamA ! tatya NaM dasasAhassIo egAe macchiyAe kucchisi uvvnnaao| 31. ege devalogesu uvavanne / ege sukule paccAyAe / avasesA ussaNaM naraga-tirikkha joNiesu uvavannA / (za0 7.160) 32. kamhA NaM bhaMte ! sakke devide devarAyA, camare ya asuriMde asurakumArarAyA kUNiyassa raNNo sAhejjaM dalaitthA ? 33. goyamA ! sakke devide devarAyA puvasaMgatie, "puvasaMgaie" tti kAttikazreSThyavasthAyAM zakrasya kUNikajIvo mitramabhavat / (vR0 pa0 322) 34. camare asuriMde asurakumArarAyA pariyAyasaMgatie / 'pariyAyasaMgaie' tti pUraNatApasAvasthAyAM camarasyAsI tApasaparyAyavartI mitramAsIditi / (vR0 pa0 322) 35. evaM khalu goyamA ! sakke devide devarAyA, camare ya asuriMde asurakumArarAyA kUNiyassa raNNo sAhejja dala itthA / (za0 7.161) 32. he bhagavaMta ! kiNa kAraNa, zakra suriMdra surarAya / camara asura-iMda behuM thayA, koNika nRpati sahAya // 33. jina kahai zakra suriMdra suranUpa, koNika jIva no joya / mitra hu~to bhava pAchile, kAttika bhava avaloya // 34. camara asura-iMda asura-rAjA pUraNa tApasa jIva / koNika noM paryAyamitri, tApasapaNAM noM atIva / / 35. ima nizca kari goyamA ! zakra camara bihaM iNd| shAja diyo koNika bhaNI, e moha rAga kathiMda / / 36. deza aMka gaNyAsI taNo, ikasau pacIsamI DhAla / bhikkhu bhArImAla RSarAya thI, 'jaya-jaza' saMpati nhAla / / 22 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 126 dUhA laghu 1. he bhadaMta ! bhava aMta prabhu ! bahu ima kahe bAyata iha vidhe, kareM 2. ima nizca kari bahu manuSya, teha viSe sammukha thaI, jUjhe 3. zastre teha haNyA chatA, kAla mAsa anya eka devaloka meM upaje 1 4. te kima e bhagavaMta ! ima ? bahu jana bhAkhe bAta e, jana mAhomAMhi / parUpaNA tAhi // moTA saMgrAma | 5. piNa gotama ! ima kahU~, jAva papU em| sAMbhalaje ima nizca kari goyamA ! dhara prema // * jina bhAkhe guNa goyamA ! sugaNA (dhapadaM) 7. tina vizAlA nagarI viSe varuNa nAga taNo e potaro teha 8. te varuNa bar3o RddhivaMta khe dhana kari gaMja sarka nahIM, 9. jIva ajIba ne jANiyA, jAva sUrA tAma // kari kAla / teha vizAla || jina kahai mohomAya / te mithyA kahivAya // 6. tiga kAle ne tiga sameM sugaNA, goyamaja ! ho nagarI vizAlA nAma / huMtI ati raliyAmaNI sugaNA, goyama jI ! ho tasuM varNaka bahU tAma / / iso ta nAma / vasai tiNa ThAma // jAvata aparibhUta / bhAvaka ke zubha sUta / zramaNa nigraMtha | vrata pAlaMta // " asaNAdika pratilAbhato, zrAvaka 10. bele bele pAro, bele pAraNo, aMtara - rahita tapa kari Atama bhAvato, vicaraM chaM 11. varuNa nAganattuoM tadA, ekadA te rAjA nIM AjJA karI, rAyAbhiogeNa dhAra // 12. gaNa samudAya te nyAta no, AjJA karI tiNavAra / balavaMta naiM joge karI, yuddha bhaNI huo 13. rathamUsala saMgrAma meM, nRpa nI AjJA pAya / tima avasara chaTha bhakta noM, aTTama tyAra / dIdho ThAya / / *laya : tapasI meM guNa ati ghaNAM ika dhAra / tiNavAra // kiNavAra / 1. bahujaNe NaM bhaMte! aNNamaNNassa evamAikkhai jAva pavei 2. evaM khalu bahave maNussA aNNayaresu uccAvaesu saMgAmeva 3. payA samANA kAlamAse kAlaM kiccA aNNayaresu devalae devatAe uvavatAro bhavati / (0712) 4. se kahameva bhate ! evaM ? gomA ! jaNaM se bahujaNa aNNamaNNassa evamAikkhar3a jAva... je te evamAhaMsu micchaM te evamAhaMsu / 5. ahaM puNa goyamA ! evamAikvAmi jAva parUvemi-evaM khalu goyamA | ! 6. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM vesAlI nAmaM nagarI hotyA-vago | 7. tatyAnIe nagarIe varuNe nAma nAgana tue parivasai 8. aDe jAva aparibhUe samaNovAsae 1. abhinayajIvAjIne jAma naphAsu-esi jjeNaM asaNa- pANapaDilAbhemANe / 10. chaTThachaTTeNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM appANaM bhAvemANe viharati / (wo witer) 11. tae NaM se varuNe nAganattue aNNayA kayA rAyAbhikhoge, 12. gaNAbhiogeNaM, balAbhiogeNaM 13. rahamusale saMgrAme jANate samA bhalie adrumabhataM babaTTeti za0 7 0 6; DA0 126 283 Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14. AdezakArI puruSa naiM, bolAvI kahai vaay| zIghra tumhe devAnapriyA ! jeja karo mati kAya // 15. ratha caughaMTa sahIta naiM, azva jotarI jANa / ratha sAmagrI saMkalana karI, saja karinai tuma ANa / / 14. koDubiyapurise saddAvei, saddAvettA evaM bayAsI___khippAmeva bho devANuppiyA ! 15. cAugghaMTaM AsarahaM juttAmeva uvaTThAveha, 'juttAmeva' tti yuktameva rathasAmagrayeti / (vR0pa0322) 17. haya-gaya-raha-pavara jAva [saM0 pA0] saNNAhettA mama eyamANattiyaM paccappiNaha / (za0 7.194) 18. tae NaM te koDubiyapurisA jAva paDisuNettA / soraThA 16. jAva zabda avadAta, pATha tike vAcanAMtare / dIsai chai sAkhyAta, vRttikAra ihavidha khii| 17. *haya gaya ratha yAvata sajhI, AjJA mhArI eha / pAchI spo ANana, kAraja sarva kareha / / 18. koTa bika tiNa avasare, varuNa taNo tiNavAra / jAva vinaya kara jor3ana, vacana kiyo aMgIkAra / / 16. zIghra kare sajhai ratha bhaNI, chatra dhvajA kari sahIta / jAvata sthApai ANane, pravara ratha supratIta // 20. ihAM jAva zabde pATha chai e, ghaMTa sahita bakhANiya / patAkA moTI dhvajA, tiNa sahita ratha pahichANiyai / / 21. vali pravara toraNa tiNa karI, je sahita ratha shobhaaviyai| rava naMdighoSa sahota dvAdaza, tUryadhvani jana cAviyai / / 22. laghu ghaMTikA teNe karI, je sahita hI suMdara kiyo| vara hemajAle karI ratha paryaMta cihuM dizi vIMTiyo / / 19. khippAmeva sacchattaM sajjhayaM jAva cAugghaMTa AsarahaM juttAmeva uvaTThAveMti, 20. yAvatkaraNAdidaM dRzya-saghaMTe sapaDAgaM (vR0 50 322) 21. satoraNavaraM saNaMdighosaM (vR0 pa0 322) bhaMbhA maugamaddalakaDaMba rutthiri huDukkU kNsaalo| "kAhalatilimAvaMso saMkho paNavo ya vaarsmo""| 22. 'sakiMkiNIhemajAlaperaMtaparikkhittaM' sakiGkiNI kena-kSudradhaNTikAyuktena hemajAlena paryanteSu parikSipto yaH sH| (vR0 pa0 322) 1. jayAcArya ne prastuta DhAla kI 21vIM gAthA meM bAraha prakAra kI vAdya dhvani kA saMketa dekara nIce eka gAthA uddhRta kI hai| kintu vaha kisa grantha se lI gaI hai, isa sambandha meM koI nirdeza nahIM kiyaa| bhagavatI ke isa zataka kI vRtti meM usakA koI ullekha nahIM hai / nauveM zataka kI TIkA patra 476 meM kucha vAdyoM kA ullekha hai, para unakA isa gAthA ke sAtha pUrA mela nahIM hotA hai| bRhatkalpabhASya kI vRtti meM bAraha prakAra ke vAdyoM kA ullekha hai| kintu jayAcArya dvArA ullikhita gAthA meM aura usa gAthA meM thor3A antara hai| isalie hamane mUla gAthA ko 'jor3a' kI gAthA ke sAmane uddhRta kiyA hai| bRhatkalpa-vRtti meM prApta gAthA isa prakAra haibhaMbhA mukuMdamaddala, kaDaMbajhallarihuDukkakaMsAlA / kAhalata limAso, paNavo saMkho ya baarsmo|| (saniyuktibhASyavRttike bRhatkalpasUtre pR0 12) *laya : tapasI meM guNa ati ghaNAM liya : pUja moTA bhAMje ToTA 284 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. giri hemavata nAM nIpanAM, je citra vividha prakAra nAM / kaTha tiniza nAmaiM taru taNAM te, kanaka khaMcita ratha tanAM // 24. ati bhalA je cakra jehana maMDalA vRta vATalA / dhUrA piNa ramaNIka ati zobhAyamAnaja bhilamilA || 25. aya jeha kAlAyasa vizeSaja, tiNa karI kI bhalU / nemI tikA je cakranuM vara, bhAga UparalU bhilU // 26. tiNa aya karI je cakra dhArA, bAMdhavA nIM vara kriyA / ratha caka nuM je amra bhAgaja, nemi te dRr3hatA liyo / 27. bali jAtivaMta vara turaMgama, jota te ratha taNeM / nara catura avasara jAna sArathi saMgrahmA saMvatapaNeM // 3 28. zara ghAlavA nAM bhAtar3A, battIsa kari maMDita vahI / ika eka bhAtar3a viSe, sau sau bANa chai ati pravara hI // 26. kavace qarIneM valI jeha, vataMsa zekhara sahita hI / ziratrANa zirarakSA sukAraka, tiNa karIne yukta ho / 30. phuna dhanuSa zara karike sahita havivAra khaDgAdika baNAM / DAlAdi kari saMta susajjita subhaTa-raca rasiyAmaNAM // 31. piMTa hama ratha jotarI, e jAva zabda viSe kRtA / vali vAcanAMtara meM sakala sAkhyAta pAThaja dIsatA // 32 * haya gaya ratha jAvata sabhI sevaka puruSa varuNa nAganatuo jihAM jAva AjJA sUpai , 33. varuNa nAgaNatuo tadA majjaNaghara meM Aya || snAna kiyo koNika nIM para, jAva prAyazcita tAya / sujANa / ANa || 34. sarva alaMkAre karo, kiyo vibhaSita aMga sannaddha vaddha thayo tadA, bagatara Topa sucaMga // sahIta / 35. koraMTa nAmA vRkSa nAM, phUlAM rI mAla eha chatra dharIjate, pekhata pAma prIta // 26. bahU gaNapati sAmaMta te, jAva dUta saMdhipAla / teha saMghAte parivaya, zobhita varuNa vizAla // jihAM bAhiralI pela dIvAnakhAno e dekha || 37. majjaNapara sU nIkalyo, uvadvANazAlA opatI, *laya : tapasI meM guNa ati ghaNAM 23. 'hemavayacittateNisakaNaganiuttadAkhyAgaM' haimavatAni - himavagirijAtAni citrANi - vicitrANi tainizAni - tinizA bhidhAnavRkSa sambandhIni sa himavatIti tadgrahaNaM kanakaniyuktAni niyuktakAni dArUNi ( vR0 pa0 322) saMviddhe cakre yatra maMDalA (0 0 122) kAlAyasena yatra saH / 24. saMviddhacakka maMDaladhurAgaM' suSThu ca --- vRttA dhUryatra saH / 25.26. 'kAlAyasane mitakam' lohavizeSeNa suSThu kRtaM neme: - cakramaNDalamAlAyA yantrakarmabandhana kriyA yatra saH / ( vR0 pa0 322) 27. navarayasaMpattaM' jAtyapradhAnAzvaH suSThu saMprayuktamityarthaH kuzala naradevasA rahisusaMvAhiyaM / ' (40 pa0 322) ( vR0 pa0 322) 2. 'sarasayavatIsayatoNaparimaMDiyaM / ' 26. 'sarkasa' sahaya zekharakaM zirastrANabhUtaH saH ( vR0 pa0 322 ) 30. 'sacAvasarapaharaNAvaraNabhariyajoha juddhasajjaM ' ( vR0 pa0 322 ) li vAcanAntare tu ( vR0 pa0 322) 31. 'bAuTa bAsarahaM juttAmeva sAkSAdevedaM dRzyate / 32. haya-gaya-raha jAva saNNArheti, [saM0 pA0] saNNAhettA jeNeva varuNe nAganasuejAya tamApattiyaM paccappi NaMti / (07125) 33. tae NaM se varuNe nAganattue jeNeva majjaNaghare teNeva upAgacchati jahA kRSijo jA (saM0 pA0 ) pAyacchite / 34. sabvAlaMkAravibhUsie saNNaddha baddhavammiyakavae 35. sakoreMTamalladA meNaM chatteNaM dharijjamANeNaM, 36. aNegagaNanAyaga jAva (saM0 pA0 ) dUya saMdhipAlasaddhi saMparibuDe 37. marAo paDiniksa mati, parinimitA jeNeva bAhiriyA dvANasAlA, za0 7 0 6 vAla 126 205 Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38. cau- ghaMTa ratha chai jihAM, tihAM AvI naiM tivAra cau ghaMTa haya ratha Upara, caDhiyo harSa apAra // 36. haya gaya ratha jAva parivaryo, moTA subhaTa vikhyAta / bhATa pramukha jAva vIMTiyo, yuddha karaNa naiM jAta // 40. jihvAM rathamUsala saMgrAma 6. Ayo tihAM abhigraha dhAryo ehavo, sAMbhalajyo cita lyAya // calAya / 41. rathamUsala saMgrAma je karato bakAMja moya / prathama haNeM je puruSa naiM, haNavo kalpai soya / 42. anya puruSa ne mAriyA, mujha nahi katAma / ehavo abhigraha AdarI, kareM rathamUsala saMgrAma | 43. varuNa saMgrAma karatA chatAM ika nara Apa sarIsa tvacA karI paNa sAriyo, sarikho yaya kari dIsa // 44. bhaMDa matta upakaraNa sArikhA, bhaMDa matta - zastra kozAdi / upakaraNa kaMkaTa Adi de, teha sarIkhA lAdhi // 45. te nara ratha kari varuNa noM, ratha prati Ayo zIghra utAvalo, varuNa ne 46. aho varuNa ! nAgaNasuvA ! mujha huna iNa vidha te nara varuNa ne, bolyo 47. varuNa nAgaNattuoM tadA te nara prati sAMbhala he devAnupriyA ! mheM dhAryo 48. pahilA moneM nahiM harNe, tehaneM haNavo mujhaneM to kalpai nahIM, pahilA haNa tU sAhamo teh| ema padeha | zastre mAra | dUjI vAra // kahai 1. kavaca 206 bhagavatI jo ema / nema // 46. tiNa avasara te puruSa ho, varuNa nAganattuyeha | ema ko Asuruta hI, jAva misimisemANeha // soya / moya | soraThA 50. Asurute jANa, zIghra kopa nAM udaya thI / yayo vimUDha ayANa sphurita koSa cihno'thavA / / 51. jAva zabda meM eha, ruTThe kuvie caMDikkie / ruTThe ruSTa kaheha, udaya thayo che krodha tasuM // 38. jeNeva cAu ghaMTe Asarahe teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA cAugdhaMTa AsarahaM duruhai / 36. haya-gaya-raha jAva (saM0 pA0 ) saMparivuDe, mahayAbhaDa - caDagara vidapariksitte / 40. jeNeva rahamusale saMgAme teNeva uvAgacchai, uvAgachattA rahasa saMgrAma ovAe (sa07126) tara se varuNe nAganattae rahamusalaM saMgAmaM bhopAe samANe ayameyArUvaM abhiggahaM abhigenhai 41. kappati me rahamusalaM saMgAmaM saMgAmemANassa je pubvi pahAr3a se paDisie 42. avasese no kappatIti; ayameyArUvaM abhiggahaM abhigevha, abhinetA rahasa saMgAmaM saMgrAmeti / (071197 ) 43. tae NaM tassa varuNassa nAganattuyassa rahamusalaM saMgAmaM haMgAmemANarasa ege purine sarisae saritae sarimbae 44. sarisabhaMDatoyagaraNe sadRzI bhANDamAnApraharaNakozAdiyA upakara ca -- kaGkaTAdikaM yasya saH / 45. raheNaM paDirahaM havvamA gae / taeNa se purise varuNaM nAganattuyaM 46. pahaNa bho varuNA ! nAganattuyA ! nAgayA! 47,48 eNaM seva ( vR0 pa0 322 ) (za0 7 168) evaM vadAsI pahaNa bho varuNA ! ( za0 7 166 ) nAganattRe taM purisaM evaM vadAsI no khalu me kappai devANuppiyA ! puvvi assa pahaNittae, tumaM ceva NaM puvvi pahaNAhi / ( 0 7200) 49. tase purase va nAganatue bAsurate jAva misimisemANe evaM kutte samAne (saM0 pA0 ) / 50. 'guru' ti AzI ruptaH kopodavAda vizuSaH, sphuritako liGgo vA / (0 0 322) 51. yAvatkaraNAdidaM dRzyaM 'ruTThe kuvie caMDikkie' tti tatra ' ruSTaH ' uditakrodhaH / ( vR0 pa0 322 ) Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52. kuvie kupita atyaMta, baDhato krodhodaya tasu / caMDikkiya phuna maMta, rodra rUpa hai pragaTa hI // 53. valI misimisemANa, krodha rUpa agnI krii| dIpyamAna jima jANa, rakta varNa mukha jehanuM // 54. vali e zabdaja paMca kalA ihA~ ekAthikA / atihi kopa viraMca, te pratipAdana artha hI || 55. * dhanuSa grahai nija hAtha meM, dhanuSya leI tAma / usa bANa prate grahai, bANa grahI ne Ama // 56. 'ThANaM ThA' nuM artha e, ThANaM padanyAsa vizekha / ThAi kahitAM karai tihAM, padanyAsa karIneM dekha | 57. Ayata sAmAnya thI tANiyo, tehija karNa laga tANa / ehavo bANa karI tadA ema karIne jANa // 1 gADha prahAra | 58. varuNa nAgaNasuyA prataM kIdho kIdhe chate, Asurutte dhAra // zastra ghAta yatano 56. jAva misimisemAna, grahe dhanathya prati jAna / bali lIdho hai hAtha meM bANa, karma lage vANa ne tANa / / 60. teha puruSa pratai tiNavAra, gADho dIgho eka prahAra / tiNa sUM vilaMba rahita jivAra, jIva kAyA hoya gayA nyAra // 61. jima paravata noM kUTa jANa, tiko par3ato thako pahichANa / kAla vilaMba karai nahiM jeha, tima vilaMba rahita mAryo teha || tadA, 62. * varuNa nAgaNatao lAgAM gADha prahAra | atthAme zakti-rahita thayo, sAmAnya thI suvicAra || 63. bala rahita te zarIra nIM zakti rahita bhayo tAma / vIrya rahita te mana taNI zakti ghaTI tiNa ThAma // 64. puruSakAra te rahyo nahi, pauruSa puruSAbhimAna / kArya fornakArI tiko, parAkrama ghaTyo jAna || * laya: tapasI meM guNa ati ghaNAM 52. 'kupita:' pravRddhakopodayaH 'cANDikita:' saJjAtacaNDikyaH prakaTitaraudrarUpa ityarthaH / ( vR0 pa0 322 ) 53. 'misimisImANe' tti krodhAgninA dIpyamAna iva / ( vR0 pa0 322 ) 54. ekAthikA vaite zabdAH kopaprakarSapratipAdanArthamuktAH / ( vR0 pa0 322, 323 ) 55. dhaNuM parAmusai, parAmusittA usuM parAmusai, parAmusittA 56. ThANaM ThAti 'ThANaM' ti pAdanyAsavizeSalakSaNaM 'ThAti' tti karoti / ( vR0 pa0 323 ) 57. AyayakaNNAyayaM usuM karei, karettA 'Ayaya...' ti AyataH AkRSTaH sAmAnyena sa eva karNAyataH karNamAkRSTa Ayatayatastam, ( vR0 pa0 323) 28. varuNa nAga vADhappahArI kare (07/201) tae NaM se varuNe nAganattue teNaM puriseNaM gADhappahArIkae samANe Asurute 59. jAva misimisemANe (saM0 pA0 ) pazuM parAmusaha parAmukhittA usuM parAmusadda, parAgusittA AyayAyayaM usuM karei, karetA 60 taM purisa emAcaM kuDAvaM jIviyAo vvved| (za0 7202) 61. kUTe va tathAvidhapApAgasaMpuTAdI kAlavilambAbhAva sAmyadAtyA AhananaM yatra tat kUTAhatyam / (40 10 123) 62. tae NaM se varuNe nAganattue teNaM puriseNaM gADhappahArIkae samANe atthAme 'asthAmA' sAmAnyataH zakti vikalaH / (40 10323) 63. abale avIrie 'ayale' ti zarIrazaktivajita 'apIrie' ti mAna sazaktivarjitaH / ( 0 10 222 ) 64. apurisakkAraparakkame puruSakriyA puruSakAraH - puruSAbhimAnaH sa eva niSpAdita svaprayojanaH parAkramaH / ( vR0 pa0 323) za0 7 0 6 DA0 126 257 Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65. adhAraNijjamiti kaTu turae nigiNhai, 66. rahaM parAvattei, parAvattettA rahamusalAo saMgAmAo paDinikkhamati / 67. egaMtamaMtaM avakkamai, avakkamittA turae nigiNhai / 65. nija Atama nai dhArivA, samartha piNa nahiM koya / ehavo vicAra turaMga nai, cAlatA naiM grahai soya // 66. yuddha thakI te ratha pratai, tatakhiNa pAcho vAla / rathamasala saMgrAma thI, nIkaliyo tiNa kAla / / 67. ekAMta manuSya-rahita je, aMta kahitAM bhUmibhAga / tihAM jaInai haya pratai, cAlatA nI grahai vAga / / 68. ratha thApI heTho UtarI, makai tAma turaMga / sIkha dIdhI ghor3A bhaNI, adhika verAga umaMga / / 66. darbha-saMthAro saMtharI, Upara baiTho Apa / pUrava sAhamo mukha karI, palyaMka Asana sthApa / / 70. kara tala jAvata ima karI, tihAM bole iha vidha vAya / namotthUNaM kiyo siddha nai, dhura arihaMta gaNa pAya / / tAma trNg| ghor3A bhaNI, 66. darbha 68. rahaM Thavei, ThavettA rahAo paccoruhai, paccoruhittA turae ____moei, moettA turae visajjei / 68. dabbhasaMthAragaM saMtharai, saMtharittA dabbhasaMthAragaM duruhai, duruhittA puratthAbhimuhe saMpaliyaMkanisaNe 70. karayala jAva kaTu (saM0 pA0) evaM vayAsI namotthu NaM arahaMtANaM bhagavaMtANaM jAva siddhigati nAmadheyaM ThANaM saMpattANaM, 71. namotthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa Adi garassa 72. nAva siddhigatinAmadheyaM ThANaM saMpAviukAmassa mama dhammAriyassa dhammovadesagassa, 73. vaMdAmi NaM bhagavaMtaM tatthagayaM ihagae, 71. namaskAra thAvo mAMharo, bhagavaMta zrI mahAvIra / dharma nI Adi karaNa dhurA, zAsaNanAtha sadhIra / / 72. yAvata mukti jAvA taNAM, vAMchaka tamu abhilAkha / dharma-AcAraja mAMharA dharmopadezaka sAkha // 73. samavasaraNa meM viSe rahyA, bhagavaMta zrI mahAvIra / te prati hUM vAMdUM acha, ihAM rahyoja sadhIra // 74. dekha rahyA mujhanai prabhu, tihAM rahyA thakA svAma / yAvata vAMdai ima kahI, namaskAra zira nAma / 75. namaskAra vaMdaNA karI, bolai iha vidha saMca / pahilA mhai vIra prabha kanhai, aNuvrata dhAr2yA paMca / / 76. hivar3A piNa mahAvIra pe, sarvathA prANAtipAta / jAvajIva pacakhANa chai, khaMdhaka jima AkhyAta // 74. pAsau me se bhagavaM tatthagae ihagayaM ti kaTu vaMdai namaMsai, 75. vaMdittA namaMsittA evaM vayAsI-pubi pi NaM mae samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie thUlae pANAivAe paccakkhAe jAvajjIvAe, evaM jAva thUlae pariggahe paccakkhAe jAvajjIvAe 76. iyANi pi NaM ahaM tasseva bhagavao mahAvIrassa aMtie savvaM pANAivAyaM paccakkhAmi jAvajjIvAe evaM jahA khaMdao 77. jAva (saM0 pA0) eyaM pi NaM carimehiM UsAsa nIsAsehi vosirissAmi tti kaTu saNNAhapaTTa muyai, 78. sallubaraNaM karei, karettA Aloiya-paDikkate samA hipatte ANupubbIe kaalge| (sh07|203) 76. tae NaM tassa varuNassa nAganattuyassa ege piyabAla vayaMsae rahamusalaM saMgAma saMgAmemANe 80. egeNaM puriseNaM gADhappahArIkae samANe atthAme jAva (saM0 pA0) adhAraNijjamiti kaTu 77. yAvata eha zarIra nai, chahale ussAsa-nisAsa / vosirAvasyUM ima kahI, mUkai sannAha paTTa tAsa // 78. dravya bhAva salla uddharI, AloI paDikamI nhAla / pavara samAdhija pAmiyo, ana krama kIdho kAla / 76. tiNa avasara te varuNa noM, vallabha ika abhirAma / bAla-mitra piNa jUjhato, rathamUsala saMgrAma / 80. eka puruSa varuNa-mitra nai, dIdho gADha prahAra / jAvata Atama dhArivA, samartha nahIM tivAra / / 288 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 81. varuNa bhaNI saMgrAma thI, pAcho nikalato dekha / varuNa taNI para azva naiM, sIkha dIdhI suvizekha / / 81. varuNaM nAganattuyaM rahamusalAo saMgAmAo paDinikkha mamANaM pAsai, pAsittA turae nigiNhai, nigiNhittA jahA varuNe jAva turae visajjeti / 62. paDasaMthAragaM duruhai, duruhittA puratthAbhimuhe 52. varuNa kiyo darbha-sAMtharo, tehavo iNa piNa kIdha / te Upara besI karI, pUrava sAhamo prasIdha / 83. yAvata be kara jor3ane, bolai ehavI vAya / majha vallabha bAla-mitra nai, varuNa taNe je tAya // 54. zIlavrata gaNavrata je, sAmAyaka pacakhANa / posaha upavAsa chai tike, te mhArai piNa jANa // 85. ima kahi sannAhapaTTa nai, mUkai choDai nhAla / salya bANAdika kADhana, anukrama kIdho kAla // 83. jAva (saM0 pA0) aMjali kaTu evaM vayAsI-jAi NaM bhaMte ! mama piyabAlavayaMsassa varuNassa nAganattuyassa 84. sIlAI vayAI guNAI veramaNAI paccakkhANa-posaho vavAsAI tAI NaM 'mamaM pi' bhvNtu| 25. iti kaTu saNNAhapaDheM muyai, muittA salluddharaNaM karei, karettA ANupuvvIe kAlagae / (za0 7204) 86,87. tae NaM taM varuNaM nAganattayaM kAlagayaM jANittA ahAsannihiehiM vANamaMtarehiM devehiM divve surabhigaMdhodagavAse vuThe, dasavaNNe kusume nivAtie, 86. kAla gayo jANI varuNa nai, vyaMtara deva najIka / jeha huMtA te tiNa samaiM, mahimA kIdhI sadhIka // 87. vRSTi sugaMdha udaka taNI, paMca varNa pahichANa / phUla taNI varSA karI, Ujama adhiko ANa // 88. vali te deva saMbaMdhiyA, gIta gAyana mAtra saMvAda / gaMdharva te mAdala taNI, dhvani sahita karai ninAda / 89. tiNa avasara te varuNa nai, pradhAna deva nI Rddhi / divya deva nI kAMti nai, sura anubhAga samRddhi / 60. sura kRta mahimA ne kahI, sura anubhAga pradhAna / te nisuNI dekhI vadai, loka mAhomAMhi vAna / 61. ima nizcai devAna priyA ! nara baha jUjhe tAma / te suraloke Upaje, deva huvai abhirAma // 58. dibve ya gIya-gaMdhabvaninAde kae yAvi hotthA / (sh07|205) gItaM gAnamAtra gandharva-tadeva murajAdidhvanisanAthaM tallakSaNo ninAda:-zabdo gItagandharvaninAdaH / (vR0 50 323) 86,60. tae NaM tassa varuNassa nAganattuyassa taM divvaM deviDDi divvaM devajjuti divvaM devANubhAgaM suNittA ya pAsittA ya bahujaNo aNNamaNNassa evamAikkhai jAva parUvei61. evaM khalu devANuppiyA ! bahave maNussA jAva (saM0 pA0) devaloesu devatAe uvavattAro bhavaMti / (za0 7206) 62. varuNe NaM bhaMte ! nAganattue kAlamAse kAlaM kiccA kahiM gae? kahiM uvavanne ? goyamA ! sohamme kappe"uvavanne / 63. tattha NaM atthegatiyANaM devANaM cattAri paliovamAI ThitI pnnnnttaa| tattha NaM varuNassa vi devassa cattAri paliovamAI ThitI pnnnnttaa| (za0 7 / 207) 14. se NaM bhaMte ! baruNe deve tAo devalogAo ........ cayaM caittA .... kahiM uvavajjihiti ? goyamA ! mahAvidehe vAse sijjhihiti jAva (saM0 pA0) aMtaM karehiti / (sh07|208) 62. varuNa prabhajI! kihAM gayo ? kAla mAsa kari kAla / jina kahai sudharma surapaNe, Upano te suvizAla // 63. aruNAbha nAma vimAna meM, keiyaka sura nI sAra / cyAra palyopama sthiti kahI, varuNa taNI palya cyAra // 64. varuNa deva cavaneM kihAM upajasyai jina kahai mahAvideha meM, karasya sarva bhagavaMta ! dukha aMta // za07,u06, DhA0126 289 Jain Education Intemational Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65. bAla mitra prabhu ! varuNa noM, kihAM gayo kari kAla ? jina kahai uttama kula viSe, manuSya thayo suvizAla / 66. te prabhu ! tihAM thI nIkalI, aMtara-rahita vicAra / kihAM jAsya kiNa sthAnake, upajasyai jagatAra ? 67. jina kahai mahAvideha meM, sIjhasyai kari cita zaMta / jAva karasyai aMta dukha taNo, sevaM bhaMte ! sevaM bhaMta // 18. artha aMka gaNyAsI taNo, ikasau chabIsamI DhAla / bhikkhu bhArImAla RSarAya thI, 'jaya-jaza' haraSa vizAla / saptamazate navamoddezakArthaH // 7 / 6 / / 65. varuNassa NaM bhaMte ! nAganattuyassa piyabAlavayaMsae kAlamAse kAlaM viccA kahiM gae ? kahi uvavanne ? goyamA ! sukule paccAyAte / (za0 7 / 206) 66. se NaM bhaMte ! taohito aNaMtaraM ubvaTTittA kahiM gacchihiti ? kahiM uvavajjihiti ? 67. goyamA ! mahAvidehe vAse sijjhihiti jAva aMtaM kAhiti / (za0 7210) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / (za0 7 / 211) DhAla : 127 1. navama udezaka nai viSe, paramata nirAsa pekha / dazameM piNa tehija hivai, varaNaviyai suvizekha / 2. tiNa kAle nai tiNa samaya, nagara rAjagRha nAma / gaNazila caityaja jAva tyAM, pRthvI silapaTTa tAma / / 1. anantaroddezake paramatanirAsa ukto dazame'pi sa evocyate (vR0 10 323) 2. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe nAma nagare hotthaa-vnnnno| guNasilae ceie-vaNNao jAva puddhvisilaaptttto| 3. tassa NaM guNasilayassa ceiyassa adUrasAmaMte bahave aNNautthiyA parivati, taM jahA4. kAlodAI, selodAI, sevAlodAI, udae, 3. tiNa gaNasila vara caitya thI, nahiM ati dUra najIka / basa bahU anyatIthikA, hiva tasu nAma kathIka / 4. kAlodAI dhura kahyo, selodAI soya / sevAlodAI sahI, udaka nAma avaloya // 5. nAmadaka namudaka valI, arNapAla annayuttha / selapAla saMkhapAla phuna, gAthApatI suhattha / / 6. *eka divasa anyatIrthI tAya, sahiya kahitAM ekatra milAya / samupAgata jUjuvA sthAna thI Aya, sanniviTTha kahitAM baiThA chai taay|| 5. nAmudae, nammudae, aNNavAlae, selavAlae, saMkhavAlae, suhtthiigaahaavii| (sh07|212) 6. tae NaM tesi aNNautthiyANaM aNNayA kayAi egayao sahiyANaM samuvAgayANaM saNNiviTThANaM 'samuvAgayANaM' ti sthAnAntarebhya ekatra sthAne samAgatAnAm 'sanniviTThANa tti' upaviSTAnAm, (vR0 pa0 224) 7. saNNisaNNANaM ayameyArUve mihokahAsamullAve samuppajjitthA'sannisannANaM' ti saMgatatayA niSaNNAnAM sukhAsInAnAmiti yAvat / (vR0 50 324) 7. sanniSaNNa te sukhe sthita jeha, teha saha ne paraspara eha / upano kathA taNo AlApa, nisuNo cita ekatrita sthApa / / * laya : iNa pura kaMbala koya na lesI 260 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. zramaNa jJAtasuta iha vidha saMca, astikAya parUpai paMca / prathama kahai dharmAstikAya, jAva AgAsatthikAya' kahAya / / 8. evaM khalu samaNe nAyaputte paMca atthikAe paNNaveti, taM jahA-dhammasthikAyaM jAva poggltthikaary| 6. 'atthikAe' tti pradezarAzIn / (vR0 50 324) soraThA 6. asti teha pradeza, tAsa rAzi je kAya prati / astikAya kahesa, zabda taNU e artha hai| *jJAtaputra valI kahai vAya, cyAra ajIva huvai te mAMya / dharmAsti adharmAstikAya, AgAsatthi pudgalAsti tAya / soraThA 11. eha ajIva vimAsa, teha acetana jANavA / kAya kahI tasu rAza, ajIvakAya ahiijiye| 10. tattha NaM samaNe nAyaputte cattAri asthikAe ajIva kAe paNNaveti, taM jahA-dhammatthikAyaM, adhammatthikAyaM, AgAsasthikAyaM, poggalatthikAyaM / 12. *zramaNa jJAtasuta vali kahai vAya, pAMcA meM eka jiivaastikaay| arUpIkAya parUpa joga, chai jJAnAdika tasu upayoga / / vA0-jIva te jIva, jJAnAdi upayogavaMta / te pradhAna kAya te jIvakAya / ' koika jIvAstikAya nai jar3apaNa karI aMgIkAra karai / tehanoM mata dUra karavA nai arthe e jIva nai jJAnAdi upayogavaMta khyo| 13. zramaNa jJAtasuta vali kahai vAya, astikAya paMca rai mAya / cyAra arUpI astikAya, karai parUpaNa pariSada mAMya / / 14. dhara dharmAstikAya pichANa, adharmAsti dUjI jANa / AkAzAsti jIvAstikAya, tAsa arUpI Akhai vAya // 15. jJAtaputra vali ima kahai vAya, astikAya paMca rai mAya / poggalatthikAya eka ajIva, rUpIkAya parUpa atIva / / 16. se atha kima e astikAya, manye vitarka arthe vAya / AkhyA eha acetana Ada, vibhAga kari kima havai sNvaad| 11. 'ajIvakAe' tti ajIvAzca te acetanA: kAyAzca-rAzayo'jIvakAyAstAn / / (vR0pa0324) 12. egaM ca NaM samaNe nAyaputte jIvatthikAyaM arUvikAyaM jIvakAyaM paNNaveti / vA0-jIvanaM jIvo-jJAnAdyupayogastatpradhAnaH kAyo jIvakAyo'tastaM, kaizcijjIvAstikAyo jaDatayA'bhyupagamyate'tastanmatavyudAsAyedamuktamiti / (vR0pa0 325) 13. tattha NaM samaNe nAyaputte cattAri atthikAe arUvikAe paNNaveti, taM jahA14. dhammatthikAyaM, adhammatthikAyaM AgAsatthikAyaM, jIvatthikAyaM / 15. egaM ca NaM samaNe nAyaputte poggalatthikArya rUvikAyaM ajIvakAyaM paNNaveti / 16. se kahameyaM maNNe evaM? (za0 7 / 213) atha kathametadastikAyavastu manya iti vitarkArthaH 'evam' amunA cetanAdivibhAgena bhavatIti / (pa0 325) * laya : iNa pura bala kaMkoya na lesI bhagavatI ke sAtaveM zataka (sU0 213) meM pAMca astikAya kA nirUpaNa hai| vahAM 'dhammatthikAe jAva poggalatthikAe' pATha hai / aura usake pAThAMtara meM poggalatthikAe ke sthAna para chaha pratiyoM meM AgAsatthikAyaM pATha hai| jayAcArya ko prApta prati meM pAThAntara vAlA pATha rahA hogA, isalie unhoMne isa gIta kI AThavIM gAthA meM 'jor3a' kI racanA usI krama se kI hai| isase Age unatIsavIM gAthA meM bhI jor3a kA yahI krama hai / ina donoM hI gAthAoM ke sAmane aMgasuttANi (bhAga-2) kA pATha uddhRta kiyA gayA hai| isalie AkAzAstikAya aura pudgalAstikAya ke krama kA vyatyaya hai| za07, u0 10, DhA0 127 261 Jain Education Intemational Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17. ti kAle tiNa samaya vicAra, jAva padhAyA guNasila jANa 18. titha kAle tiNa samaya vicAra, bhagavaMta vIra taNo gaNadhAra / aMtevAsI jyeSTha udAra, indrabhUti nAme aNagAra // 16. gotama gotre bIjo nAma, ima jima bIje zatake tAma / pravara nirbhaya udezo pekha, paMcamudeza viSe guNa dekha // 20. jAva bhikSAcarI aTana karatA, bhAtapANI saMpUrNa lahaMtA / rAjagRha nagara kI nIkaliyA jAya utAvala rahita saMcAriyA | bhagavana zrI mahAvIra udAra / yAvata pariSada gaI ThikANa // 21. mana nAM capalapaNAM thI rahItaM, asaMbhrAMta jAvata sudha rItaM / IrSyA zodhanakartA Apa, sthira cita tana mana jayaNA sthAna // 22. anyatIrthI baiThA khe teha nahi ati dUra najIka na jeha gotama gamana karatA dekha, Apasa meM batalAve vizekha | 23. aho devAnupriyA ! amhe eha astikAya nau kathA sujeha / anukUla bhAve kIdhI teha, pragaTa nahIM chaM vizeSapaNeha // 24. e artha avipakaDA nAM doya, aviuppakaDA pAThAMtara hoya / kathA vizeSa ajANapaNeha, Ape pUrve kIdhI eha // 25. athavA vizeSa thakI pahichANa, prabalapaNa karinai vali jANa / eha artha nahi pragaTa sujoya, pAThAMtara no artha e doya // 26. ApAM sUM dUra najIka na jeha, gotama gamana karaM chaM eha / zreya devAnupriyA ! e amhaneM, pUchavU eha artha goyama neM // 27. Apasa meM ima kahI tivAra, kIdho eha artha aMgIkAra / gotama bhagavaMta pAse Aya, gotama prati bolyA ima vAya // 28. ima nizca gotama ! avaloya, pArA dharmAcAraja joya / dharma ta upadezaka tAya, bhramaNa jJAtasta ima kahivAya // 26. astikAya parUpai paMca, dhura dharmAstikAya viraMca / AgAsatthikAya taM ceva, yAvata rUpI kAya kaheva // jAva 262 bhagavatI jor3a 17. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre jAva guNasilae ceie samosaDhe jAva parisA paDigayA / (0 7214) 18. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa je vAsI iMdaI nAma agagAre 11. gome gote evaM jahA vitiyasale niyaMsae ( aMgasu0 bhAga 2 pR0 310 pA0 Ti0 2) 20. jAva bhikkhAyariyAe aDamANe ahApajjattaM bhatta-pANaM paDiggAhittA rAyagihAo nagarAo paDinikkhamai, aturiyaM 21. asaM gaMtarapaloyaNAe diTThIe puravo riyaM sohemANe sohemANe 22. tesi aNNautthiyANaM adUrasAmaMteNaM vIIvayati / (40 7215) taeSaM te baNNauriyA bhagavaM goyamaM adUrasAmaMte voyamANaM pAsaMti, pAsitA aggamaNaM sadAveMti sahAvetA evaM bavAsI 23. evaM khalu devAciyA ! amhaM damA kahA aviSyakA iyaM kathA - eSA'stikAyavaktavyatA'pyAnukUlyena prakRtA -- prakrAntA, athavA na vizeSeNa prakaTA aviprakaTA / (010 325) 24. 'aviuppakaDa' tti pAThAntaraM tatra avidvatprakRtAH ( vR0 pa0 325) 25. athavA na vizeSata ut- prAbalyatazca prakaTA apyu(bra0 10 125 ) 26. ayaM ca NaM goyame amhaM adUrasAmaMteNaM vIIvayai, taM seyaM khalu devANuppiyA ! amhaM goyamaM eyamaTTha puccharAe - tprakaTA / 27. iti kaTTu aNNamaNassa aMtie evama paDisugaMti, pariNitA jeNeva bhagavaM moyame teNeva upAgacchati uvAgacchittA bhagavaM goyamaM evaM vayAsI 28. evaM khalu goyamA ! tava dhammAyarie dhammovadesae samaNe nAyaput 26. paMca atthikAe paNNaveti taM jahA - dhammatthikArya jAva poggalatthikAyaM / taM caiva jAva rUvikArya ajIvakArya paNNaveti / 1 1. yahAM za0 2 / 106 kA ullekha kiyA gayA hai / aMgasuttANi bhAga 2 meM isa saMdarbha kA pATha adhUrA hai / vahAM zataka 116 kI bholAvaNa dI gaI hai / Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. he gotama ! te kima cha eha ? taba bolyA gotama gunngeh| 30,31. se kahameyaM goyamA ! evaM? (za0 7 / 216) aho devAna priyA ! suNa vANI, ima nizcai kari naiM phichaannii|| tae NaM se bhagavaM goyame te aNNautthie evaM 31. chatA bhAva prata mhai joya, achatA bhAva kahAM nahi koya / vayAsI-no khalu vayaM devANuppiyA ! asthibhAvaM achatA bhAva pratai pahichANa, chatA bhAva nahi bhAkhAM jANa // natthi tti badAmo, natthibhAvaM asthi tti badAmo / 32. aho devAna priyA ! suvimAsa, sagalA chatA bhAva chai tAsa / 32. amhe NaM devANuppiyA ! savvaM atthibhAvaM asthi tti chatA bhAvapaNa mhai bhAkhAM, achatA bhAva nai achatA AkhAM // vadAmo, savvaM natthibhAvaM natthi tti vdaamo| 33. aho devAna priyA! tumha jANo, ceyasA-mana kara eha pichaanno| 33. taM ceyasA khalu tubbhe devANuppiyA ! eyamahra sayameva teha artha svayameva vicAro, tumhaija eha artha avdhaaro|| paccuvekkhaha tti kaTu te aNNautthie evaM vadAsI soraThA 34. pAThAMtare kaheha, veasA-jJAna pramANa kr| 34. 'vedasa' tti pAThAntare jJAnena pramANAbAdhitatvalakSaNena abAdhita lakSaNeha, svayaM vicAro e tume // (vR0 pa0 325) 35. *ima kahI gotama cAlyA dhIra, AvyA guNazila jihAM chai vIra / 35. vadittA jeNeva guNasilae ceie, jeNeva samaNe bhagavaM __ jima nigraMtha udeze pichANI, jAva dikhAr3e bhAta naiM paannii|| mahAvIre teNeva uvAgacchai jAva (evaM jahA niyaMThuddesae jAva bha0 2 / 110) bhatta-pANaM paDidaMseti / 36. vIra pratai vAMde namaskAra, nahi ati dUra najoka tivaar| 36. samaNaM bhagavaM mahAvIraM baMdai namasai, vaMdittA namajAva karai paryupAsanA seva, alago kari nai nija ahameva / sittA naccAsaNNe jAva pajjuvAsati / / (za0 7 / 217) 37. tiNa kAle tiNa samaya vicAra, bhagavaMta zrI mahAvIra tivaar| 37. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre mahAkathA mahAjana naiM tAma, dezanA deI pravartyA svaam|| mahAkahApaDivaNNe yA vi hotthA / 38. tiNa avasara te kAlodAI, teha bhUmikA deza khaaii| 38. kAlodAI ya taM desaM hvvmaage| zIghrapaNe Avyo cha tAma, batalAvai tasu tribhavana-svAma // 36. aho kAlodAI ! ima bole, vIra prabhU vaca amRta tol| 36. kAlodAIti ! samaNe bhagavaM mahAvIre kAlodAiM evaM ima nizcai he kAlodAI ! miliyA tumhe ekadA aaii|| vayAsI-se nUrNa bhe kAlodAI ! aNNayA kayAi egayao sahiyANaM 40. anya sthAnaka thI baiThA ika sthAna, timahija pUrava bAta pichAna / 40. samuvAgayANaM saNNiviTThANaM ""taheva jAva se kahameyaM yAvata kima e bAta manAya, ima te bolyA maahomaaNy|| maNNe evaM ? 41. ima nizca he kAlodAI ! eha artha samartha chai tAhi? 41. se nUNaM kAlodAI ! atthe samatthe ? haMtA atthi bole jAcI, vIra prabhU kahai sagalI saacii|| haMtA atthi / 42. he kAlodAI ! zubha saMca, astikAya parUpU pNc| 42. taM sacce NaM esamaThe kAlodAI ! ahaM paMcatthikAyaM __ dharmAstikAya kahUM dhura tAya, yAvata pudgala astikAya // paNNavemi, taM jahA-dhammatthikAyaM jAva poggalatthi kAyaM / 43. astikAya tihAM hU~ cyAra, ajIvakAya parUpU dhAra / 43. tattha NaM ahaM cattAri atthikAe ajIvakAe yAvata pudgalAstikAya, rUpIkAya kaha ika tAya // paNNavemi taheva jAva (saM0 pA0) egaM ca NaM ahaM poggalatthikAyaM rUvikAyaM paNNavemi / (za0 7 / 218) *laya : iNa pura kaMbala koya na lesI za07,7010, DhA0 127 293 Jain Education Intemational Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44. tiNa avasara te kAlodAI, vIra prate bolyo hita lyaaii| 44. tae NaM se kAlodAI samaNaM bhagavaM mahAvIraM evaM dharmAstikAya viSe bhagavAna, adharmAstikAya viSe pahichAna // vadAsI eyaMsi NaM bhaMte ! dhammatthikAyaMsi, adhammatthikAyaMsi, 45. AkAzAstikAya viSe suatIva, eha arUpIkAya ajIva / 45. AgAsatthika yaMsi, arUvikAyaMsi ajIvakAyaMsi teha viSe prabhajI ! avaloya, besaNa sUvaNa samartha koya? cakkiyA kei Asaittae vA ? saittae vA ? 46. athavA Ubho rahivA dekha, vali vizeSa vesavo pekha / 46. ciTThaittae vA ? nisIittae vA ? tuyaTTittae vA ? tuyadvittae vA nidrA karivA, samartha chai koI anasarivA? 47. jina kahai artha samartha e nAMya, he kAlodAI ! suNa vAya / 47. No tiNaThe samalai / kAlodAI ! egaMsi NaM pudagala astikAyaja rUpI, ajIvakAya viSe tadrUpI / poggalasthikAyaMsi rUvikAyaMsi ajIvakAyaMsi 48. besaNa nai samartha chai soya, jAvata nidrA levA joya / 48. cakkiyA kei Asaittae vA, saittae vA, ciTThaittae iha vidha bhagavaMta uttara dIdho, kAlodAI prazna hiva siidho|| vA, nisIittae vA, tuyaTTittae vaa| (za0 7 / 216) 46. he prabha ! pudgala astikAya, rUpI ajIvakAya viSe tAya / 46. eyaMsi NaM bhaMte ! poggalatthikAyaMsi rUvikAyaMsi jIva nAM pApa karma cha teha, azubha vipAka saMyukta kareha // ajIvakAyaMsi jIvANaM pAvAkammA pAvaphalavivAga saMjuttA kajjati ? 50. jina kahai artha samartha nahiM eha, jIva saMbaMdhI pApa cha jeha / 50. No tiNaTaThe smtthe| pudagala viSe kade nahiM hoya, teha acetanapaNa sujoya // jovasambandhIni pApakarmANya'zubhasvarUpaphalalakSaNa vipAkadAyIni pudgalAstikAye na bhavanti, 'acetana tvenAnubhavavajitatvAttasya / (vR0 50 325) 51. kAlodAI ! e jIvAstikAya, arUpIkAya viSe ija tAya / 51. kAlodAI! eyaMsi NaM jIvatthikAsi arUvikAjIvAM rai pApa karma baMdheha, agha phala vipAka yukta kareha // yaMsi jIvANaM pAvA kammA pAvaphalavivAgasa juttA vA0-ihA kAlodAI pUchyo-pudgalAstikAya rUpa kAya-ajovakAya nai viSe kajjati / jIvasaMbaMdhI pApa karma pApa phala vipAka saMyukta karai ? etale pudgalAstikAya nai viSe jIva besa, sUau jAva nidrA leve tivAre jIvAM re baMdhyA pApa karma tike pApa phala saMyukta pudgalAstikAya nai huvai ? jIvAM rai baMdhyA tike karma pudgala rai cahaTa-pApa phala saMyukta pudgala huvai / jada bhagavaMta kahai-'No iNaThe samaThe' e artha samartha nhiiN| jIva pudgala Upara baiThAM sUtAM jIvAM rai pApa karma baMdhyA tehanAM azubha phala saMyukta pudgala huvai nhiiN| ihA e bhAvArtha-jIva saMbaMdhI pApa karma azubha svarUpa phala lakSaNa vipAkadAyaka pudgalAstikAya nai viSe na huvai acetanapaNa karI anubhava vajitapaNAM thakI tehanai / jIvAstikAya nai viSeja pApa karma no vipAka saMyukta huvai anubhavayuktapaNAM thI jIva naiM / 52 ihAM kAlodAI pratibujhyo, tatakhiNa tiNanai saMvalo suujhyo| 52. ettha NaM se kAlodAI saMbuddhe samaNaM bhagavaM mahAvIra vIra prata vaMdI tiNa vAra, namaNa karI kahai vacana vicAra // baMdai namasai, baMdittA namaMsittA evaM vayAsI53. he prabhu ! hUM vAMchU tujha pAsa, parama dharama suNavo sukhraas| 53. icchAmi NaM bhaMte ! tubbhaM aMtiyaM dharma nisAmettae / ima jima khaMdhaka dIkSA lodho, timahija kAlodAi prsiidhii|| evaM jahA khaMdae taheva pabvaie, * laya : iNa pura kaMbala koya na lesI 264 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54. timahija aMga igyArai sAra, yAvata vicaraMto gnndhaar| 54. taheva ekkArasa aMgAI ahijjai jAva vicittehiM caraNa karaNa sIkhyo aNagAra, tIna gapta tasu adhika udAra // tavokammehi appANaM bhAvemANe vihri| (za0 7 / 220) 55. rAjagaha gaNazila thI tiNavAra, anyadA bhagavaMta kiyo vihaar| 55. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre aNNayA kayAi rAya bAhira janapada prabha vicaraMtA, jaga-tAraka jinavara jyvNtaa|| gihAo nagarAo guNasilAo ceiyAo paDinikkha56. deza saptama zata dazamo nhAla, ikasau satta vIsamI DhAla / mati, paDi nikkhamittA bahiyA jaNavayavihAraM bhikkha bhArImAla RSirAya prasAda, 'jaya-jaza' sukha saMpati ahlaad| viharai / (za 7 / 221) DhAla : 128 1. teNaM kAleNa teNaM samaeNaM rAyagihe nAma nagare guNa silae ceie| 2. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre aNNayA kayAi jAva samosar3e, 3. parisA jAva paDigayA / (za0 7222) 1. tiNa kAle meM tiNa samaya, nagara rAjagRha nAma / gaNasila nAme vAga tho, IzANakUNe tAma / / 2. tiNa kAle ne tiNa samaya, bhagavaMta zrI mahAvIra / . kadA anyadA jAva prabha, samavasarayA gaNahIra / / 3. pariSada vaMdana paravarI, vIra taNI suNa vAna / namaskAra vaMdana karI, pohatI apaNe sthAna // *kAlodAI ima vInavai re| (dhra padaM) 4. munivara re, eka divasa tiNa avasare re, ___kAlodAI munirAya ho lAla / vIra prata vAMdI kari re, namaNa karI kahai vAya ho lAla / / 5. he prabha ! chai jovAM taNe, pApa karma no baMdha / agha phala vipAkayukta chai? jina kahai haMtA saMdha / / 6. he prabha ! kima jIvAM taNe, pApa karma upajata / vipAka phala je pApa noM, teha yukta kima hu~ta ? 7. zrI jina bhAkhai sAMbhalai, kAlodAI ! saMta ! de dRSTAMta kahUM achaM, jina-vaca mahAjayavaMta // 8. koI eka puruSe kiyo, adhika manohara pekha / thAlI-pAka suhAmaNo, managamato suvizekha // 6. anya bhAjana meM pacAviyAM, nahiM tathAvidha thAya / tiNa kAraNa karine ihAM, thAlI-pAka kahAya / / 10. bhakta doSa vajita tiko, zuddha kahyo iNa nyAya / aSTAdaza vyaMjana karI, saMkula saMkIrNa kahAya / / *laya : hema RSI bhajiye sadA re 4. tae NaM se kAlodAI aNagAre aNNayA kayAi jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchati, uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namasai, vaMdittA namaMsittA evaM vayAsI5. asthi NaM bhaMte ! jIvANaM pAvA kammA pAvaphalavivAga saMjuttA kajjaMti ? haMtA asthi / (sh07|223) 6. kahaNNaM bhaMte ! jIvANaM pAvA kammA pAvaphalavivAga saMjuttA kajjati ? 7,8. kAlodAI ! se jahAnAmae kei purise maNuNNaM thAlIpAgasuddhaM 6. anyatra hi pakvamapakvaM vA na tathAvidhaM syAditIdaM vizeSaNaM / (vR0 50 326) 10. aTThArasavaMjaNAkulaM zuddha-bhaktadoSavajita / (vR0 pa0 326) za07,u010, DhA0 127,128 295 Jain Education Intemational Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. dAla udana java-anna phuna, jalacara thalacara maMsa / valI maMsa khahacara taNu, gorasa sakhara prazaMsa / / 12. jUSa mAMDiyA kahya, mUga taMdUla taNUja / vali jIrA miracAdi na, rasa naiM jUSa kAja / / 13. bhakSa khaMDa khAjA pramukha, galapApar3I prasiddha / athavA galadhANI prata, gulalAvaNI kahiddha / / 14. valI mUla phala eka pada, harita kahyo jIrAdi / DAko te bathuvA pramukha, bhAjI tAsa saMvAdi / / ika 15. valI rasAla cavadamoM, be pala pramANa ghRtta / ika pala pramANa madhu kahyo, aDhika dahi mtt|| 16. miraca vIsa pala ha vali, daza pala gula aru khaMDa / nRpati joga e tasu kahya, pravara rasAlU maMDa // 17. surA pAna naiM jala vali, pANI phuna drAkSAdi / zAka takra sthanIpanoM, vyaMjana aTha daza vAdi / 11, 12. sUodaNo javannaM tinni ya maMsAI goraso jUso / tatra mAMsatrayaM-jalajAdisatkaM 'jUSo' mudgatandula jIrakakaTubhANDAdirasaH / (vR0 pa0 326) 13. bhakkhA gulalAvaNiyA 'bhakSyANi' khaNDakhAdyAdIni 'gulalAvaNiyA' guDaparpa TikA lokaprasiddhA guDadhAnA vaa| (vR0 50 326) 14. mUlaphalA hariyagaM DAgo mUlaphalAnyekamevapadaM 'haritaka' jIrakA di 'DAko' vaastulkaadijikaa| (vR0 50 326) 15,16. hoi rasAlU ya 'rasAlUH' majjikA, tallakSaNaM cedamdo ghayapalA mahupalaM dahiyassaddhADhyaM miriyavIsA / dasa khaMDagulapalAI esa rasAlU nivaijogo / (vR0 pa0 326) 17. tahA pANaM pANIya pANagaM ceva aTThArasamo sAgo niruvahao loio piNddo| 'pAnaM' surAdi 'pAnIyaM' jalaM 'pAnaka' drAkSApAnakAdi zAka: prasiddha iti / (vR0pa0 326) 18. do asatIo pasatI, do pasatIo setiyA cattAri ___ setiyAo kulao, (anu0 sU0 374) 16. cattAri kulayA pattho, cattAri patthayA ADhagaM cattAri ADhagAiM donno| (anu0 sU0 374) 20. saTTi ADhagAI jahaNNae kuMbhe, asIiM Ar3hagAI majjhimae kuMbhe, Ar3hagasataM ukkosae kuMbhe / (anu0 sU0 374) 21,22. syAt gujAH paJca mASakaH / 547 / te tu SoDaza karSo'kSa: palaM karSacatuSTayam / 548 / tulA palazataM tAsAM viMzatyA bhAra AcitaH / 546 / (abhi0 cintA0, tRtIya kANDa) 18. doya khobhalai pusali ika, be pusalI seI eka / cyAra sei no kur3aba ika, vIra vacana e pekha / / 16. cyAra kuDaba pAthoja ika, cihaM patha ADhaka eka / ADhA cyAra taNI vali, droNI eka sulekha / 20. sATha ADhA no jaghanya kuMbha, asI ADhaM kuMbha maddha / sau AThai utkRSTa kuMbha, anuyogadvAra suladdha // 21. gaMjA paMcaka mAsa ika, sola mAsa karSa eka / cyAra karSa noM eka pala, pala-zata tulA saMpekha // 22. vIsa tulA no bhAra ika, hema tatoya kAMDa tAma / tola mAna e Akhiyo, kahivU je je ThAma / / 23. *viSa mizrita bhojana tiko, bhogavatAM sUkha pAya / pahilA madhurapaNAM thakI, adhika manohara thaay|| 24. te bhojana jomyAM pacha, pariNama te pahichANa / duSTa rUpa hetUpaNa, durgadha piNa ima jANa // 23. visasaMmissaM bhoyaNaM bhuMjejjA, tassa NaM bhoyaNassa AvAe bhaddae bhavai, 24. tao pacchA pariNamamANe-pariNamamANe durUvattAe duvaNNattAe dugaMdhattAe *laya : hema RSI bhajiye sadA re 296 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25. jima chaThe zatake kahya, tRtIya udeza majhAra / yAvata tehanai dukhapaNa, pariNamai vAraMvAra / 26. eNe dRSTAMte karI, kAlodAI aNagAra / jIva prANAtipAte karI, jAva micchAdasaNa avdhaar|| 27. pApa aThArai seviyAM, sevAyAM piNa joya / vali tehane anumodiyAM, prathama madra sukha hoya // 28. pApa sthAnaka sevyAM pacha, vipariNamamANe joya / vipariNAmAMtara pAmato, duSTa rUpa tasu hoya // 26. yAvata tehanai dukhapaNa, pariNamai bAraMvAra / kAlodAI ! ima jIva rai, pApa karma baMdha dhAra / / 25. jAva dukkhattAe-no suhattAe bhujjo bhujjo pariNamati / SaSThazatasya tRtIyoddezako (6 / 20) mahAzravakastatra yathedaM sUtraM tathehApyadhyeyam / (vR0 pa0 326) 26. evAmeva kAlodAI ! jIvANaM pANAivAe jAva micchAdasaNasalle, 27. tassa NaM AvAe bhaddae bhavai tasya prANAtipAtAde: (vR0pa0 326) 28. tao pacchA vipariNamamANe-vipariNamamANe durUvattAe 26. jAva dukkhattAe-no suhattAe bhujjo bhujjo pariNamati / evaM khalu kAlodAI ! jIvANaM pAvA kammA pAvaphalavivAgasaMjuttA kajjaMti / (za0 7224) soraThA 30. pApa karma baMdha ema, tasu vipakSa punya karma noN| baMdha phala vipAka tema, prazna tAsa pUche hive / / 31. *chai prabhajI ! jIvAM taNe, kalyANa te zubha karma / zubha phalapaNaja pariNamaiM ? haMtA jina vaca parma / / ma 32. kiNavidha prabha jIvAM taNe, kalyANa karma upajata / vipAka phala kalyANa noM, teha yukta kima hu~ta ? 33. kAlodAI ! sAMbhale, dAkhU je dRSTaMta / koika puruSa manoharU, zuddha thAlIpAka karata // 34. aSTAdaza vyaMjana karI, saMkIraNa sukhadAya / tikta kaTaka auSadhi karI, mizrata kIdho tAya // 35. te bhojana naiM jImatAM, pahilA bhadra na hoya / managamato hovai nahIM, kaTaka tikta thI joya // 36. te bhojana jImyAM pacha, pariNama te pahichANa / bhalA rUpapaNe pariNamaiM, bhalA varNa piNa jANa // 37. yAvata saukhyapaNe sahI, dukkhapaNe nahiM hoya / ___ vAra vAra ima pariNamai, iNa dRSTAMte joya // 38. he kAlodAI ! jIvAM taNa, prANAtipAta pichANa / e hiMsA thI nivarte, zubha joge kari jANa / / 36. yAvata vali parigraha thakI, nivarttavai kari teha / __krodha tajai yAvata vali, mithyAdarzaNa tajeha // 31. atthi NaM bhaMte ! jIvANaM kallANA kammA kallANa phalavivAgasaMjuttA kajjati ? haMtA asthi / (sh07|225) 32. kahaNNaM bhaMte ! jIvANaM kallANA kammA kallANaphala vivAgasaMjuttA kajjati ? 33. kAlodAI ! se jahAnAmae kei purise maNuNNaM thAlI pAgasuddhaM 34. aTThArasavaMjaNAkulaM osahamissaM aussdhN-mhaatiktkghRtaadi| (vR0 50 326) 35. bhoyaNaM bhuMjejjA tassa NaM bhoyaNassa AvAe no bhaddae bhvi| 36. tao pacchA pariNamamANe-pariNamamANe surUvattAe suvaNNattAe 37. jAva suhattAe-no dukkhattAe bhujjo bhujjo pariNa mati / evAmeva 38. kAlodAI ! jIvANaM pANAivAyaveramaNe 36. jAva pariggahaveramaNe kohavivege jAva micchAdasaNa sallavivege *laya : hema RSI bhajiye sadA re 107, u0 10, DhA. 128 297 Jain Education Intemational Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40. e pApa aThArai TAlatAM pahilA tehane pekha / bhadra manojJa huvai nahIM, indriya pratikUla dekha // pariNama te avaloya / bhalA rUpapaNeM joya // 41. pApa thakI nivatyoM palai punya karma kari pariNamaiM 42. yAvata sukhapaNai sahI, sahI, dukkhapaNe vAra-vAra ima pariNamai sukRtya phala 43. ima nizcai jIvAM taNeM, kAlodAI kalyANa zubha karma baMdha huvai, zubha phala vipAka nahi sukha 57. kAlodAI aNagAra, pApa karma punya pUchA kIdhI sAra, tamu jina uttara 210] [bhagavatI jor3a hoya / soraThA 44. 'vRttikAra kahivAya, viramaNa pApa aThAra thI / punya karma upajAya, zubha rUpAdi tehathI // 45. yaMtra dharmasI kIdha punya taNAM phala neM vidhe oSadhi mizra prasIdha, dRSTAMta che ehavU kahya N // 46. te mATai e marma, punya karma chai jehaneM / Akhyo kalyANa karma, nyAya dRSTi kari dekhiyai // 47. pApa-viramaNa pATha, teha nirjarA rUpa ni karatAM punya zubha joga syU // paMcama samavAye kahyA / hiMsAdika no veramaNa // te saMjama zudha pAlatAM / zubha joge kari jANa, punya karma baMdhe artha // 50. tyAga kiyAM viNa tAya, pApa aThArai nivartte / / suMdara piNa ziva vATa 48. samavAyaMga susaMca, nirjara ThANA paMca 46. pApa taNAM pacakhANa, tehathI punya baMdhAya, karaNI AjJA mAMhilI // 51. tiNa sU ko surUpa, suMdara varNa kahyo vali / kalyANa karma tadrUpa, pratyakSa phala e punya nAM // 52. se pApa aThAra, pApa karma baMdhe tamu pApa sevAyAM dhAra, punya karma baMdhe 53. parigraha paMcama pApa, sevyA sevAyAM anumocAM saMtApa, pApa karma 54. parigraha navavidha pekha, khetta vatthU Adi de / diyAM gRhastha naiM dekha, punya kihAM thI tehanai // baMdhe hoya // aNagAra ! sAra // 55. sevaM pApa aThAra, karaNI AjJA baakhii| tehanaiM ? jovo hiye vicAra, punya kima baMdhai 56. TAlai pApa aThAra, karaNI AjJA mAMhilI / e zubha joga zrIkAra, tehathI punya baMdhe ache || nahIM // bali / artha // karma nIM / Apiyo / 40. tassa NaM AvAe no bhaddae bhavai / indriyapratikUlatvAt (0 0 326) 41. tao pacchA pariNamamANe- pariNamamANe surUvattAe suvaNNattAe 42. jAva suhattAe to dukkhattAe bhujjo bhujjo pariNamai / 43. evaM khalu kAlodAI ! jIvANaM kallANA kammA kalAgaphala vivAsaMttA kajjati / / (07226) 48. paMca nijjaraTThANA paNNattA, taM jahA-pANAivAyAo veramaNaM......... (sagavAo 26) Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58. pApa aThArai pekha, pravaH koi teha meN| baMdhai pApa vizekha, viSa-mizra bhojana nI prai|| 56. pApa aThAra pichANa, nivattai koi tehthii| pUnya karma baMdhANa, bhojana oSadhi-mizra tima // ' (ja0 sa0) 60. *deza saptama zata daza taNo, sau aThavIsamI DhAla / bhikkhu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' maMgala mAla / DhAla : 126 1. anantaraM karmANi phalato nirUpitAni, atha kriyAvizeSamAzritya tatkartRpuruSadvayadvAreNa karmAdInAmalpabahutve nirUpayati / (vR0 pa0 326) 1. pUrva kahyA phala karma nAM, hiva Agala adhikaar| __karmAdika alpa bahu taNo, pUcha prazna prakAra / / *kAlodAI pUcha bhagavAna naiM / (dhra padaM) 2. doya puruSa prabhu ! sArikhA, jAva sarIkhA taahi| bhaMDa mAtra upakaraNa chai, karai agni Arambha mAhomAMhi // prabhUjo! 3. ika nara agni lagAvato, ika nara agni bujhAya / he prabhu ! donU i puruSa meM, mahAkarma kiNa rai baMdhAya ? 2. do bhaMte ! purisA sarisayA jAva (saM0 pA0) sarisabhaMDamattovagaraNA aNNamaNNeNaM saddhi agaNikAyaM samAraMbhaMti / 3. tattha NaM ege purise agaNikAyaM ujjAlei, ege purise agaNikAyaM nivvAvei / eesi NaM bhaMte ! doNhaM purisANaM kayare purise mahAkammatarAe ceva ? 4. mahAkiriyatarAe ceva ? mahAsavatarAe ceva ? mahAveyaNatarAe ceva? 4. mahA kriyA prabha ! kehana, vali mahAAzrava joya / vali bahuvedana kehana, tiNa karma karInai hoya / / soraThA 5. jJAnAvaraNI Adi, mahAkarma kahiye tasu / mahAkiriyA saMvAdi, chai dAharUpA tehn|| 6. mahAAzrava kahivAya, mahAvedanA thAya, jeha mahAkarma baMdha-hetukaH / thakI jovAM taNa / / 5. atizayena mahatkarma-jJAnAvaraNAdikaM yasya sa tathA, evaM 'mahAkiriyatarAe ceva' tti navaraM kriyaadaahruupaa| (vR0 pa0 327) 6. 'mahAsavatarAe ceva' tti bRhatkarmabandhahetuka: 'mahAveyaNatarAe ceva' tti mahatI vedanA jIvAnAM yasmAt sa tathA / (vR0 pa0 327) 7. kayare vA purise appakammatarAe ceva ? appakiriyatarAe ceva ? appAsavatarAe ceva ? appaveyaNatarAe ceva ? 7. alpa karma baMdha kehana, alpa kriyA vali joya / alpa Athava alpa vedanA, kisA puruSa rai thor3A hoya ? *laya : hema RSI bhajiye sadA re laya : kosaMbI nagara padhAriyA za07, u010, DhA0 128,129 266 Jain Education Intemational Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. ika nara agni ujAlato, ika nara agni bujhAya / bola cyArUI kehana, prabha ! ghaNAM thor3A kahivAya? 6. jina kahai kAlodAi ! sAMbhalai, agni ujAla tAsa / mahAkarma mahAkriyA huvai, mahAAzrava vedana rAsa / / munIzvara ! (vIra kahai kAlodAi ! sAMbhalai) 8. je vA se purise agaNikAyaM ujjAlei, je vA se purise agaNikAyaM nivvAvei ? 6. kAlodAI ! tattha NaM je se purise agaNi kArya ujjAlei, se NaM purise mahAkammatarAe ceva mahAkiriyatarAe ceva, mahAsavatarAe, ceva mahAveyaNatarAe ceva / 10. agni bujhAvai tehane, alpa karma baMdhAya / jAva alpa vedana kahI, kAlodAi pUcha kiNa nyAya ? 11. je nara agni lagAvato, ati ghaNI pRthvIkAya / ___ AraMbha bahu karai jehanoM, vale haNe ghaNI apakAya / / 12. jIva thor3A teu nAM haNe, jIva vAyu nAM bahuta haNaMta / vaNassai jIva bahu haNe, trasa nI bahu ghAta karaMta / / 13. je nara agni bujhAvato, thor3A pRthvI nAM jIva haNaMta / vale jIva haNeM thor3A apa taNAM, ghaNI teu nI ghAta karaMta // 10. tattha NaM je se purise agaNikAyaM nivvAvei, se NaM purise appakammatarAe ceva jAva (saM0 pA0) appaveyaNatarAe cev| (za0 7 / 227) se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai11. kAlodAI ! tattha NaM je se purise agaNikAyaM ujjAlei, se NaM purise bahutarAgaM puDhavikkAyaM samArabhati, bahutarAgaM AukkAyaM samArabhati, 12. appatarAgaM teukkAyaM samArabhati, bahutarAgaM vAukArya samArabhati, bahutarAgaM vaNassaikAyaM samArabhati, bahutarAgaM tasakAyaM samArabhati / 13. tattha NaM je se purise agaNikAyaM nivAvei, se NaM purise appatarAgaM puDhavikAyaM samArabhati, appatarAgaM AukkAyaM samArabhati, bahutarAgaM teukkAyaM samAra bhati / 14. appatarAgaM vAukAyaM samArabhati, appatarAgaM vaNassaikAyaM samArabhati, appatarAgaM tasakAyaM samArabhati / se teNaTheNaM kAlodAI ! evaM vuccai15. tattha NaM je se purise agaNikAyaM ujjAlei, se NaM purise mahAkammatarAe ceva, mahAkiriyatarAe ceva, mahAsavatarAe ceva, mahAveyaNatarAe ceva / 16. tattha NaM je se purise agaNikAyaM nivAvei, se NaM purise appakammatarAe ceva, appakiriyatarAe ceva, appAsavatarAe ceva, appaveyaNatarAe ceva / (za0 7 / 228) 14. alpa jIva vAyu nAM haNe, vanaspato trskaay| tyAMrA piNa jIva thor3A haNe, tiNa arthe e vacana kahAya / 15. agni lagAvai tehaneM, bahu paMca kAya aarNbh| AraMbha alpa teU taNo, tiNa sU mahAkarmAdika daMbha / / 16. agni bujhAve tehaneM, pAMca kAya noM thor3o AraMbha / teU nI bahuta virAdhanA, tiNa sUalpakarmAdi praarNbh| soraThA 17. 'agni lagAvai tAya, AraMbha baha paMca kAya noN| valI bujhAvai lAya, alpa AraMbha pAMcU taNo / / 18. teUkAya noM tAya, agni lagAvai tasu alp| valI bujhAvai lAya, mahA AraMbha teU tnno| 16. paMca kAya noM pApa, agni lagAvai tasu ghnno| teu taNo saMtApa, tehane lAgai alpa hii|| 20. agni bujhAvai tAsa, paMca kAya noM alpa hii| teU taNo vimAsa, bahuta pApa kriyA t|| 30. bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21. iNa vacane kari tAya, agni bujhAvai tehanai / thor3o pApa baMdhAya, piNa dharma nahIM chai teha meM' // (ja0 sa0) 22. agni sacetana tAsa, adhika prakAza karai ach| tehanIM parai ujAsa, pudagala acitta hiva kahai / / 23. *acitta pudagala piNa chai prabha ! je karai adhika prakAza / ujuyAle vastu bhaNI, ujjoveMti pATha vimAsa / / 24. taveMti tApa karai tike, pabhAsaMti pahichANa ? tathAvidha vastU bhaNI kAMi, dAhakapaNe kari jANa ? 22. agnizca sacetanaH sannavabhAsate evamacittA api pudgalAH kimavabhAsante ? iti praznayannAha (vR0pa0 327) 23. asthi NaM bhaMte ! accittA vi poggalA obhAsaMti ? ujjoveti ? 'ujjoiMti' tti vastUyotayanti / (vR0pa0 327) 24. tati ? pabhAti ? 'tavaMti' tti tApaM kurvanti 'pabhAsaMti' tti tathAvidha vastudAhakatvena prabhAvaM labhante / (vR0 50 327) 25. haMtA asthi / (za0 7 / 226) kayare NaM bhaMte ! te accittA vi poggalA obhA saMti ? ujjoveMti ? taveMti ? pabhAseMti ? 26. kAlodAI ! kuddhassa aNagArassa teyalessA nisaTThA samANI dUraM gatA 27. dUraM nipatati, desaM gatA desaM nipatati / 25. haMtA asthi jina kahai, vali kAlodAi puucht| pudagala acitta kisA prabha ! e to prakAzAdika karaMta ? 26. jina kahai aNagAra kopiyo, tejUlezyA tAsa / zarIra thakI bAra nIkalI, dUra gaI je vimAsa / / 27. dUra vegalI jai par3e, gai chatI bhamI-deza / bhami naiM deza jai par3e, kopyA aNagAra nI tejuleza / soraThA 28. dUra gaI chatI jANa, dUra tikA alagI pdd'e| deza gaI chatI mANa, teha deza mAhai pdd'e| 28. 'dUraM gaMtA dUraM nivayai' tti dUragAminIti dUre nipata tItyarthaH, athavA dUre gatvA dUre nipatatItyarthaH 'desaM gaMtA desaM nivayai' tti (vR0 pa0 327) 29, 30. abhipretasya gantavyasya kramazatAderdeze-tadabhadau gamanasvabhAve'pi deze tadarbhAdau nipatatItyarthaH / (vR0 50 327) 26. vAMchita zatAdi pAya', tAsa deza arddhaadike| gamana svabhAva karAya, 'deza gatA' noM artha e|| 30. 'deza nipatati' jANa, vAMchita chai tasU deza je| ardhAdika meM ANa, par3a, te tejUleza nuM / 31. *jihAM jihAM dUra deza meM, athavA nikaTa pradeza / tihAM tihAM acitta pudgala par3e, yAvata prabhAse tejulesh| 32. acitta pudgala piNa iha vidhe, he kAlodAi aNagAra ! adhika prakAza karai sahI, vIra vacana e sAra / / 33. kAlodAi taba vIra naiM, kari vaMdaNA namaskAra / cotha aThama bahu tapa karI, jAva bhAvita Atama sAra / / 31. jahiM jahiM ca NaM sA nipatati tahiM tahiM ca NaM te acittA vi poggalA obhAsaMti, jAva (saM0 pA0) pbhaaseNti| 32. eteNaM kAlodAI ! te acittA vi poggalA obhA saMti, jAva (saM0 pA0) pabhAseMti / (za0 7 / 230) 33. tae NaM se kAlodAI ! aNagAre samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namasai, vaMdittA namaMsittA bAhiM cautthachaTThaTThama jAva (saM0 pA0) appANaM bhAvemANe vihri| (za0 7 / 231) *laya : kosaMbI nagara padhAriyA 1. pg| pa.70 10DhA0 126 301 Jain Education Intemational Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. jahA par3hamasae kAlAsavesiyaputte (11433) jAva (saM0 pA0) svvdukkhpphiinne| (za0 7 / 232) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / (za0 7233) 34. jima pahile zatake kahya, putra kAlAsavesI sNt| jAva sarva dukha kSaya kiyA, sevaM bhaMte ! sevaM bhaMta ! // RSIzvara ! . (dhanya dhanya kAlodAi mahAmani) 35. zataka sAtamA noM kahyo, dazamoM udezo dekha / artha sAtamAM zataka noM, saMpUrNa havo azekha / 36. DhAla eka sau guNatIsamI, bhikkhu pATa bhArImAla / tIjai pATa RSirAya jI, sukha 'jaya-jaza' haraSa vizAla / sugaNa jana ! __ (balihArI bhikSu RSirAja nIM) gItaka-chaMda 1. jima vRddha nara lAThI grahI maMda-maMda pada sthApana krii| ima cAlataM je paMtha mAraga prati ullaMghe hita dhrii|| 2. tima ziSTa jana upadeza ANA-rUpa-yaSTi grahI krii| vara sUtra pada nIM artha racanA-nyAsa zanai zanai dharI / / 3. vara zataka saptama tAsa vistara tehija patha mAraga bhlo| ullaMghiyo vara jor3a kari, nara vRddha iva zata gnnnilo|| saptamazate dazamoddezakArthaH // 7 // 10 // 1-3. ziSTopadiSTayaSTyA padavinyAsaM zanairahaM kurvan / saptamazatavivRtipathaM laGghitavAn vRddhapuruSa iva / / (vR0 pa0 327) DhAla : 130 soraThA 1. saptama zataka majhAra, pudgala Adika bhAva nI / parUpaNA vara sAra, vividha prakAre varNavI // 2. ihAM piNa tehija jANa, anya prakAra karI pravara / parUpiyai pahichANa, aSTama zataka viSe hivai|| 3. dasa hai tAsa uddeza, te saMgraha meM artha e| gAthA Adi kahesa, zrotA cita de saaNbhlo|| 1. pUrva pudgalAdayo bhAvAH prarUpitAH / (vR0 pa0 328) 2. ihApi ta eva prakArAntareNa prarUpyanta ityevaM saMbaddha mathASTamazataM viviyte| (vR0 pa0 328) 3. tasya coddezasaMgrahArtha 'puggale' tyAdigAthAmAha (vR0 pa0 328) 4. pudagala naM pahilaM kahya', AsIviSa noM jANa / vRkSa taNo tIjo akhyo, cautho kriyA vakhANa / / 5. AjIvakA noM pAMcamo, chaTTho prAsuka dAna / adatta-vicAraNa saptamo, pratyanIka pahichAna // *laya : kosambI nagarI padhAriyA 4,6. poggala AsIvisa rukkha kiriya AjIva phaasukmdtte| paDiNIya baMdha ArAhaNA ya dasa aTThamaMmi sate / / (za0 8 saMgahaNI-gAhA) 302 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. rAyagihe jAva evaM vadAsI 6. navamoM baMdha taNoM kahyo, ArAdhanA noM artha / uddezaka dasa AkhiyA, aSTama zate tadartha / / 7. nagara rAjagRha nai viSe, yAvata gotama svAma / vIra prata vaMdana karI, ima bole zira nAma / *deva jineMdra kahai goyama naiM / (dhra padaM) 8. pudagala he prabhu ! kitai prakAra, Apa parUpyA svAma jI ? prabhU prakAzai tIna prakAra, AkhyA pudgala Ama jii|| 6. bheda prathama je prayoga-pariNatA, mIsA-pariNatA nAma / tIjo bheda vIsasA-pariNatA, kahiyai artha tamAma // 10. jIva vyApAre zarIra AdipaNa, kari pariNamyA tAma / te pudagala nai kahiyai gotama ! prayoga-pariNatA nAma / / 11. prayoga svabhAva bihuM kari pariNatA, mIsA-pariNatA tAya / bIjo bheda achai pudgala noM, hiva kahiye tasu nyAya / / 12. prayoga-pariNAma bhaNI aNatajato, svabhAva karika dIsa / anya svabhAva prate pahuMcAyA, jIva kalevara mIsa // 13. athavA UdArikAdika nI vargaNA, pudgala chai te rUpa / dravya tikeja svabhAva karIna, nipajAyA chatA tadrUpa // . jIva prayoge ekeMdriyAdika tana, pramakhapaNe pahichANa / anya pariNAma pratai pahuMcADayA, te mIsA-pariNatA jANa / / 8. kativihA NaM bhaMte ! poggalA paNNattA ? goyamA ! tivihA poggalA paNNattA, taM jahA6. payogapariNayA, mIsApariNayA, vIsasApariNayA / (za0 8 / 1) 10. 'paogapariNaya' ti jIvavyApAreNa zarIrAditayA pariNatAH (vR0 pa0 328) 11. 'mIsasA-pariNaya' tti mizrakapariNatAHprayogavisrasAbhyAM pariNatAH (vR0 pa0 328) 12. prayogapariNAmamatyajanto visrasayA svabhAvAntaramA pAditA muktkddevraadiruupaaH| (vR0 50 328) 13. athavaudArikAdivargaNArUpA visrasayA niSpAditAH saMtaH (vR0 pa0 328) 14. jIvaprayogeNakendriyAdizarIraprabhRtipariNAmAntaramApA ditAste mishrprinntaaH| (vR0 50 328) 15. nanuprayogapariNAmo'pyevaMvidha eva tataH ka eSAM vizeSaH ? (vR0pa0 328) 16. satyaM, kiMtu prayogapariNateSu visrasA satyapi na vivakSitA iti / (vR0 pa0 328) soraThA 15. je prayoga-pariNAma, te piNa pudgala imaja cha / to vizeSa syU tAma, mIsA-pudgala nai viSe ? 16. satya bAta chai eha, prayoga-pariNata nai viSe / / vIsasA chatepi jeha, vAMchA tehanI nahiM krii|| 17. mIsA-pariNata mANa, dvitIya bheda pudgala taNo / dAkhyo nyAya sujANa, tRtIya bheda hiva vIsasA // pariNatA bheda tIsaro, svabhAva karinaM soya / __ pariNamiyA bAdala pramukha te, e tInU avaloya / / vA0-ihAM dharmasI kahyo te likhiye chai-atha paogasA te jIvAM grahyA je ATha karma, bAraha paryAptA-aparyAptA, pAMca zarIra, pAMca indrI, varNAdika paccIsae 55 bola tathA pandraha yoga evaM-70 bola jIvAM grahyA te payogasA pudgala kahiye / mIsA te, 70 bola jovAM mUkyA te rUpa nathI mUkyo, anere rUpa nathI pariNamyA anai visrasAiM svabhAvAMtara pahuMcAr3ayA, etAvatA jIva rahita kalevara mIsA pudgala kahiye / vIsasA te, e 70 bola jIvAM mUkyA pachI anere varNAdike 25 AbhalA pramukha * laya : kanakamaMjarI catura vilakSaNa 18. 'vIsasApariNaya' tti svabhAvapariNatAH / (vR0 pa0 328) za08, u01DhA0 130 303 Jain Education Intemational Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maiM rUpe pariNamyA te bIsA pudgala kahiye / te payogasA koNi koNi jIvAnAM daMDaka pahiye -payogapariNayANaM bhaMte! poggalA kativihA ? goyamA ! 1. mI bAramI pramukha dasa ekeMdrI, 2. triNa vikaleMdrI - 13, 3. sAta nArakI - 20, 4. tiyaMcapaMceMdriya jalacarAdi saMmUcchima paMca anai garbheja paMca evaM daza - 30, 5. saMmUcchima ne garbheja manuSya - 32, 6. daza bhavanapati - 42, 7. ATha vANavyaMtara - 50, 8. pAMca jotaSI - 55, 6. bAraM vaimAnika - 67, nava graiveyaka - 76, pAMca aNuttara vimAna - 81, jIva nAM 81 bheda ATha karma nAM pudgala grahyA te paogasA kahiye, e prathama daMDaka samacaM / atha 81 vimaNA kariye tivAre - 162 thA / saMmucchima manuSya paryAptA noM nahIM te eka ocho kariyai te mArTa - 161 bheda / e 8 daMDaka pudgala grahai pabhogasA nAM 6 bheda jANavA / - 20. ekeMdriya jAva paMceMdrI 21. prabhu! ekeMdrI 16. prayoga- pariNatA pudgala prabhujI ! dAkhyA kitalai prakAra ? bhagavaMta bhAkha paMca prakAre sAMbhala tasu vistAra // [ prayoga- pariNata pudgala kahiyai ] prayoga- pariNatA, ima beiMdrI jANa / prayoga - pariNatA, e paMca bheda pahichANa || prayoga- pariNatA, pudgala kitai prakAra ? zrI jina bhAkhai ziSya abhilASa, paMca prakAra vicAra // 22. puDhavI ekeMdrI prayoga - pariNatA, ima apa teu vAukAya / paMcamI vaNassaikAya ekeMdriya prayoga- pariNatA tAya // 23. pRthvI ekeMdrI prayoga-pariNatA pudgala he jinarAya ? ki prakAra Apa parUpyA ? jina kahai dvividha tAya // 24. sUkSama pRthvIkAya ekeMdriya, bAdara pRthvIkAya ekeMdriya 25. apa ekeMdrI prayoga-pariNatA 1 yethe bheda isIvidha kahivA, jAva 26. iMdriya prayoga nIM pUchA, jina laTa goMDolA alasiyA kRmiyA 27. evaM teiMdrI prayoga-pariNatA cauridrI piNa bahu mAkhI, , 204 bhagavatI jo prayoga - pariNatA pekha | prayoga-pariNatA dekha // iNahija rIta kahAya / vaNassaikAya || 3 2 kahai aneka prakAra / pramukha bahuvidha dhAra // kuMbu kIr3ayAM Adi / mAchara pramukha saMvAdi // 16. payogapariNayA NaM bhaMte ! poggalA kativihA paNNattA ? goyamA ! paMcavihA paNNattA, taM jahA 20. enidiyA jAya (saM0 pA0) paMcidipa payogapariNayA / (za0 82) 21. egidiyopariyA gaM bhaMte poggalA kativihA paNNattA ? goyamA ! paMcavihA paNNattA, taM jahA22. vikAidiyapayogapariNayA, AukAiegidi payoga pariNayA, te ukAiyaegidiyapayoga pariNayA, bAukAigidiyogapariNayA, vaNassa ikAiyaegi diyapayogapariNayA (sa0 83) bhaMte poglA 23. puDhavAdiyogaparigayA kativihA paNNattA ? goyamA ! duvihA paNNattA, taM jahA 24. sumapuDha vikAiyaegidiyapayogapariNayA, bAdarapur3havikAiyae gidiyapayogapariNavA ya 25. AukAie gidiyapayogapariNayA evaM ceva / evaM duo bhedo jAva vaNassaikAiyA ya / ( za0 824) pariNayANaM pucchA goyamA ! aNegavihA paNNattA / pulAmikAdibhedatvAda dvIdriyANAm / 26. ( vR0 pa0 331 ) 27. evaM iMdiya - cauridiyapayogapariNayA vi / (za0 85) zrIyiyogaparigatA apyanekaviSAH kaMpipIlikAdibhedatvAtteSAM caturidriyaprayogapariNatA apyanekavidhA eva makSikAmazakAdibhedatvAtteSAm / ( vR0 pa0 331 ) Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25. paMceMdriya prayoga nIM pUchA, jina naraka - paMceMdri prayoga- pariNatA, ima kahai pyAra prakAra / tiri maNu sura dhAra // / 21. naraka-paMceMdrI prayoga nIM pUchA, jina kahai tamu vidha sAta ratnaprabhA nAraka ceMdrI jAva tamatamA khyAta // 30. tirikhasa-paMceMdrI prayoga nIM pUchA, jina kahe tIna prakAra / jalacara-paMceMdrI prayoga-pariNatA, thalacara khecara dhAra // 31. jalacara-paMdrI tiri pUchA, jina kahe tasuM vidha doya / saMmUcchima - jalacara-paMceMdrI, garbheja jalacara joya // 32. thalacara - tiri-paMceMdrI pUchA, dvividha kahai jinarAya / copada thalacara parisarpa thalacara, e bihuM bheda kahAya // 33. copada thalacara pherI pUchA, dvividha kahU~ jina svAma saMmUcchima copada thalacara ra garbhaja palacara nAma / / 1 34. isa AlAve karine kahiyA uraparisarpa hiyA sUpAla, sU cAla, 35. uraparisarpa dvividha jina AkhyA dvividha parisarpa ha / bhuja parisarpa bhujeha // saMmUcchima garbhaja / / evaM bhujaparisarpa dvividha hai, dvividha hai, khecara ema kaheja // * 26. manuSya-paMceMdrI prayoga nIM pUchA, jina kahe doya prakAra / manuSya-saMmUcchima cauda sthAnakiyA, garbhaja manuSya vicAra // // 28. paMcidiyapayogapariNayANaM pucchA / goyamA ! cauvvihA paNNattA, taM jahA ne raiyacidiyogapariNavA, timi devacidivayogapariNayA / (086) 26. neraiyapaMcidiyapayogapariNayANaM pucchA | goyamA ! sattavihA paNNattA, taM jahA rayaNaSpabhapur3havi-neraiyapaMcidiyapayogapariNayA vi jAva AhesatamapuvineyanidiyogapariNayAvi (za0 817) 30. tirikkhajoNiya paMcidiyapayogapariNayANaM pucchA / goyamA ! tivihA paNNattA, taM jahA- jalacaratirikkhajoNiyapaMca diyapayogapariNayA, thalacaratirikkha .....khahacara tirikkha'''pariNayA 31. jalacaratirikkhajoNiyapaMcidiyapayogapariNayANaM pucchA / govamA | dubihA paSNatA jahAsaMmucchimajalA ! taM caratiriktajINiparvacidiyapayogapariNavA, rAmavak tiyajalacaratikjiogiyacidipariNA ( za0 dAha) 32. yasaratirakSa jogiyapaMcidiyayogapariNayANaM pucchaa| goyamA ! duvihA paNNattA, taM jahA - cauppayathalacarati rikkhajoNiya paMcidiyapayogapariNayA, parisappa - thalacaratirikkhajoNiyapaMcidiyapayogapariNayA / ( za0 8110 ) 22. caDhaNNapacalacaratikkhi jogiyapaMcidipayogapariNa yANaM pucchA / goSamA ! dubihA pattA, taM vahA saMmUmiupapacalacaratiriksa vicidiyayogapariNayA gabbhavakkaMtiyaca uppayathalacaratirikkhajoNiya paMcidiyapayogapariNayA / (08 / 11) 34. evaM eeNaM abhilAveNaM parisappA duvihA paNNattA, taM jahA -- uraparisappA ya bhuyaparisappA ya / 35. upara dubihA pattA va jahAsaMmumAva gavvatiyA va / evaM bhuvapariyA vi evaM yaha yarA vi / (2012) 36. mogapariNayAnaM pucchaa| govamA duvihA pattA, taM jahA saMmucchimamaNusapaMcoparA sambhavanasaMtiyamaNussarpacidi payogapariNayA | (408112) za08, u0 1, DhA0 130 305 1 Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37. deva-paMceMdrI prayoga nIM pUchA, jina kahe pyAra bhavanapati vyaMtara naiM jyotiSi vaimAnika sura 38. deva bhavaNavAsI nIM pUchA, jina kahai dasavidha dekha | asurakumArA jAvata kahivA, thaNiyakumArA pekha // 36. iNa AlAve karinai kahivA, bahu pisAcA jAva gaMdharvA, e moTI 40. paMca prakAra parUpyA jyotiSI, jAvata tAra-vimANa jyotiSI hiva doya prakAre, pavara aNuttara viSe UpanAM, 41. doya prakAra vaimAnika devA, kalpa viSe upapAta / kalpAtIta viSe je UpanAM mahA RddhivaMta vikhyAta // 42. kalpa viSe upanAM che tehanAM dAkhyA sudharma - kalpa viSe je upanAM " dvAdaza bheda | acyuta veda // yAvata 43. kalpAtItaka 44. saMveyaka navavidha jina yAvata uvarima uparima prakAra / sAra // vyaMtara ATha prakAra / paddhi nAM vicAra // vAsI caMdra - vimAna / vaimAnika jAna // dAkhyA, e nava *laya pUja moTA bhAMje ToTA 206 bhagavatI joDa maiveyaka pahicAna | kalpAtIta sujAna // 45. baNutarotpanna kalpAtItaka, sura-paMceMdriya prayoga | teha pariNatA pudgala prabhujI ! kirte prakAra sujoga ? 46. jina kahai paMca prakAra parUpyA, vijaya aNuttaropapAta / jAva sambasiddha viSaya UpanA, jAva pariNatA syAta // soraThA heThima-heThima hoya / praveyaka avaloya || 47. ko Adi de / jIva nAM // prayogasA / dharmasI ema. sUkSama pRthvI sambaddhasiddha laga tema, bheda ikyAsI 45. ATha karma chai tAsa, pudgala te ghara daMDaka suvimAsa, samace ihavidha 46. ekeMdriyAdi savvaTTasiddha laga, jIva bheda vizeSa thI / pudgala eha prayoga - pariNata, prathama daMDaka ukta thI / Akhiyo || 27. devanidiyogapariNayAnaM pucchA / goSamA ! caubihA paNNattA se jahA bhavagavAsi devapacidiyapayogapariNayA evaM jAva vaimANiyA / (za0 8 14 ) 38. bhavaNavAsideva cidiyapayogapariNayANaM pucchA / goyamA ! dasavihA paNNattA, taM jahA asurakumAradevadiyapayogapariNayA jAva paNiyakumAradevapaci diyapayogapariNayA | ( za0 8 / 15) 26. evaM ee abhilAveNaM aDavihA bANamaMtarA pisAyA jAva gaMdhavvA / - 40. jotisiyA paMcavihAramattA taM jahA--paMdavimANajotisiyA jAva tArAvimANajotisiyadeva paMcidiyapayogapariNayA / 41. mANiyA dubihA pattA jahA kappovagavemAtaM - NiyA kappAtItagavemANiyA / 42. kappomAniyA dumAnasavihA paNNattA jahAsohama kappovagavemANiyA jAva accuyakappovagavemANiyA 43. kappAtItagavemANiyA duvihA paNNattA, taM jahA- gevejagaNyAtItamaNiyA aNutarovAkiyAtIla gavemANiyA / 44. gevejjagakappAtItagavemANiyA navavihA paNNattA, taM jahA - heTThimaheTThimage vejjagakappAtItagavemANiyA jAva uvarimauvarimagevejjagakappAtItagavemANiyA / (za0 8 / 16 ) 45. attarovAtiyakappAtIta nave mAthiya devacidiyapayogapariNayA NaM bhaMte ! poggalA kativihA paNNattA ? 46. goyamA! paMcavihA paNyasA jar3A-vijayaaNatarI taM vAtiya jAva samyasiddhamavAyikappAtItanavaimANiyadeva paMcidiyapayogapariNayA / (za0 8 / 17 ) 41. ekendriyAdisarvArtha siddhadevAnta jIva bhedavizeSitaprayoga pariNatAnAM pudgalAnAM prathamo daNDakaH / (0 0 331) Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hA 50. sUkSama pRthvI Adide, pajjattApajjatta vizeSa kara, savva siddha paryaMta / dvitiyo daMDaka huMta // 51. sUkSama pRthvIkAya ekeMdriya prayoga- pariNatA jAna / te pudgala prabhu ! kisa prakAra ? jina kahai dvividhamAna // pajjattagA jANa / paryApta Aga || 52. kei prathama apajjattaga bhaNai chai, pachai aparyApta naiM pahilA bhAle, pAche 53. pajjata sUkSama pRthvI nAM, jAva pariNatA aparyApta sUkSama pRthvI nAM, jAva 54. bAdara pRthvIkAya ekeMdrI, joya / pariNatA hoya || imahija kariva bheda / evaM jAva vanaspati jIvA, bhaNavA ANa umeda || 55. ika ika nAM dvividha kari kahivA, sUkSama bAdara doya tenAM ve ve bhevaja kahivA, pajjanta apajjata joya || 56. hiva beiMdriya prayoga nIM pUchA, jina kahai doya prakAra / pajjatta-beiMdrI - prayoga- pariNatA, aparyApta ima dhAra // 57. teiMdrI nAM bheda ve imahija, cauridrI paNa ema paMceMdrI nAM bheda kahe hiva, sAMbhalajyo ghara prema // 58. ratnaprabhA nArakI nau pUchA, jina kahai doya prakAra / paryApta ratnaprabhA jAba pariNata, aparyApta ima dhAra // 56. evaM yAvata naraka sAtamI, karivA be be hiva tiryaca-paMceMdrI kerA, suNajyo ANa 60. saMmUmi jalacara - tiri pUchA, jina kahai do paryApta naiM aparyApta nIM, ima garbheja bheda / umeda // prakAra / vicAra // bheda 61. saMmUcchima caupada-balacara nAM isa ve garbheja- caupada-thalacara nAM piNa, doya bheda ima 62. evaM jAva saMmUcchima khecara, ima garbheja pichANa / ika ika nAM be bhedaja bhaNavA, pajjatta apajjatta jANa // 63. saMmUcchima - manuSya- paMceMdriya, doya prakAra sujoya / pajjatta apajjatta kA pATha meM nyAya hiye avaloya || * kahAya / thAya // soraThA 64. bheda gyAramoM eha, doya bheda bheda kiNavidha tasu / naya vacane kari jeha, buddhivaMta nyAya milAviye // *laya kanakamaMjarI catura vicakSaNa 50. suhumapuDhavikAie' ityAdi sarvArthasiddhadevAnta: paryAptakAparyAptaka vizeSaNo dvitIyo daNDakaH / ( vR0 pa0 331) 51. vikAiediyogapariNayA aaN bhaMte ! poggalA kativihA paNNattA ? gomA ! duvihA paNNattA, taM jahA 13.vikAigidiyogapariNayAya, apazyattAhamapuddhikAiedipayogapariSayAva 54. bAdarapur3havikAiyaegidiyapayogapariNayA evaM caiva / evaM jAva vaNassaikAiyA / 55. ekkekA duvihA- suhamA ya, bAdarA ya, pajjattagA apajjattagA ya bhANiyavvA / (zo aita) 56. beiM diyapayogapariNayANaM pucchA / goyamA ! duvihA paNNattA, taM jahA - pajjattagabe iMdiyapayogapariNayA ya, apajjattaga jAva pariNayA ya / 57. evaM teiMdiyA vi, evaM cauridiyA vi / (40 vA12) 28. raNaviraiyapayogapariNayAnaM pRcchaa| goyamA ! duvihA paNNattA, taM jahA -- pajjattagarayaNapabha jAva pariNayA ya apajjattaga jAva pariNayA ya / 56. evaM jAva AhesattamA / (TO 5120) 60. saMjalacaratirivala cha / goyamA ! duvihA paNNattA, taM jahA -- pajjattaga apajjattaga / evaM gabbhavakkaMtiyA vi / 61. saMmucchimaca uppayathalacarA evaM ceva / evaM gabbhavakkaMtiyA vi / 62. evaM jAva saMmucchimakhahaya ragabbhavakkaMtiyA ya / ekkeke pajjattagA apajjattagA ya bhANiyavvA / (sh08|21) 63 sNcidiypRcchaa| goyamA ! egavihA paNNattA -- apajjattagA ceva / (40822) za08, u0 1, DhA0 130 307 Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65. paryApti ketalI jANa, bAMdhI chai tiNa kAraNe / paryApto pahichANa, ehavaM nyAya jaNAya chai / 66 pUrI paryApti tAsa, bAMdhI nahiM tiNa kAraNeM / aparyApto vimAsa, nyAya iso dIsai acha / 67. athavA vATa vahaMta, paryApti tiNa bAMdhI nathI / aparyApto kahaMta, e AzrI piNa jANiya // 68. kiNahika parata majhAra, saMmacchima je manaSya te / eka hi vidha avadhAra, aparyAptoja pekhiyo / 66. saMmUcchima mana' bola, jUnI parataja jeha cha / tAlapatra nI tola, teha madhye nathI dIsatu // 70. kiNahika TabA majhAra, ehavaM mhai dekhyaM acha / Akhyo tiNa anasAra, sarvajJa vadai tikoja satya' / / (ja0 sa0) 71. *garbheja-manaSya-paMceMdrI pUchA, doya bheda tasu dekha / pajjatta apajjatta manuSya-paMceMdrI, prayoga-pariNata pekha // 72. asurakumAra bhavanapati pUchA, jina kahai doya prakAra / pajjatta apajjatta ima be bhaNavA, jAvata thaNiyakumAra // 71. gabbhavakkaMtiyamaNussapaMcidiya-pucchA / goyamA! duvihA paNNattA, taM jahA-pajjattagagambhavakkaMtiyA vi, apajjattagagambhavakkaMtiyA vi / (za0 8 / 23) 72. asurakumArabhavaNavAsidevANaM pucchaa| goyamA ! duvihA paNNattA, taM jahA-pajjattagaasurakumAra apjjttgasurkumaar| evaM jAva thaNiya kumArA pajjattagA apajjattagA ya / (za0 8 / 24) 73. evaM eteNaM abhilAveNaM duyaeNaM bhedeNaM pisAyA jAva gaMdhavvA / caMdA jAva taaraavimaannaa| 74. sohammakappovagA jAvaccuto / heTThimaheTThima-gevejja kappAtIta jAva uvarimauvarimagevejja / vijayaaNutta rovavAiya 75. jAva apraajiy| (za0 8 / 25) savvaTThasiddhakappAtIta-pucchA / 73. iNa AlAve kari ima bhaNavA, be be bheda vicAra / pisAca vyaMtara jAva gaMdharvA, caMdA yAvata tAra // 74. sodharma yAvata acyuta sUdhI, heThima-heThima ema / yAvata uvarima-uvarima navamoM, vijaya aNattara tema // 75. yAvata aparAjita piNa imahija, sarvArathasiddha jANa / kalpAtIta paMcamo tehanoM, prazna kiye jina vANa || 1. manuSya 2. jayAcArya ne jisa pATha ke AdhAra para jor3a kI, usa prAcIna prati meM saMmUcchima manuSya ke do bheda kie hue haiM / para usa pATha kI saMgati nahIM baiThatI isalie jayAcArya ko gAthA 64 se 70 taka sAta soraThoM meM isa viSaya kI samIkSA kara nyAya milAnA par3A / unheM eka Adarza aisA bhI milA thA jisameM saMmUcchima manuSya kA eka hI bheda thA, kintu vaha prati prAcIna nahIM thI / kisI TabA kI prati meM unako ukta pATha upalabdha huA thA, jisakA unhoMne saMketa bhI kiyA hai| aMgasuttANi bhAga 2 meM eka bheda vAlA pATha hI rakhA gayA hai| vahAM kisI pAThAntara kI sUcanA bhI nahIM hai| saMgati bhI isI pATha se baiThatI hai| isalie 63 vIM mAthA meM do bhedoM kA ullekha hone para bhI usake sAmane aMgasuttANi kA eka bheda vAlA pATha uddhata kiyA gayA hai| *laya : kanakamaMjarI catura vicakSaNa 308 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76. doya prakAra parUpyA tehanAM, pajjatta savvaTThasiddha jANa / aparyApta savvasiddha yAvata, pariNatA piNa pahichANa // 76. goyamA ! duvihA paNNattA, taM jahA-pajjattAsambaTu siddhaaNuttarovavAiya, apajjattAsabvaTTha jAva pariNayA vi| (za0 8 / 26) soraThA 77. sUkSama-pRthvI Adi, sarvArthasiddha laga kahya / pajjatta apajjatta sAdhi, dvitiyo daMDaka bhAkhiyo / 78. *apajjatta-sUkSma-pRthvI-ekeMdrI, prayoga-pariNatA jeha / odArika tejasa kArmaNa tanu, prayoga-pariNatA teha // 76. jeha paryApta sUkSama jAvata, pariNatA te kahivAya / odArika tejasa ne kArmaNa tana, prayoga-pariNatAya // 80. evaM jAva cariMdrI paryApta, NavaraM vAya mAMya / paryAptA meM vaikriya adhiko, te ihavidha kahivAya // 51. pajjatta-bAdara-vAyu-ekeMdro, prayoga-pariNatA jeha / AhAraka viNa cihuM yAvata pariNata, sesaM taM ceva kaheha // 78. je apajjattAsuhamapuDhavikAiyaegidiyapayogapariNayA te orAliya-teyA-kammAsarIrappayogapariNayA / 76. je pajjattAsuhuma jAva pariNayA te orAliya-teyA kammAsarIrappayogapariNayA / 80. evaM jAva cauridiyA pajjattA, navaraM 82. aparyApta dhura naraka paMceMdrI, prayoga-pariNatA jeha / te vaikriya tejasa kArmaNa tana, prayoga-pariNateha / / 83. imahija paryApta piNa tehanAM, evaM yAvata jANa / saptama naraka pajjatta apajjatta meM, tIna zarIra pichANa // 84. apajjatta saMmUcchima jalacara nAM, jAva pariNatA jeha / teha odArika taijasa kArmaNa tana, prayoga-pariNateha / / 85. evaM paryAptA piNa tehanAM, aparyAptA garbheja / saMmUcchima jalacara jima teha meM, tIna zarIra kaheja // 86. paryAptA tasu imahija kahivA, NavaraM cyAra shriir| bAdara-vAyu pajjata jima jANo, jalacara-pajjatta samIra // 87. jima jalacara nAM cyAra AlAvA, saMmUcchima nAM doya / paryAptA ne aparyAptA e, be garbhaja nAM hoya // 85. evaM caupada uraparisarpa nAM, bhajaparisarpa nAM cyAra / khecara nAM piNa cyAra AlAvA, bhaNavA nyAya udAra // 89. je saMmacchima manuSya-paMceMdrI, prayoga-pariNatA eha / te audArika tejasa kArmaNa tana, jAvata pariNateha // soraThA 60. 'saMmacchima maNu' mAMhi, samacai tIna tanU kahyA / pajatta apajjatta tAhi, ihAM be bheda kahyA nathI / 81. je pajjattAbAdaravAukAiyaegidiyappayogapariNayA te orAliya-veubviya-teyA-kammAsarIrappayogapariNayA / sesaM taM ceva / (za0 8 / 27) 82. je apajjattarayaNappabhApuDhavineraiyapaMcidiyapayoga pariNayA te veubviya-teyA-kammAsarIrApayogapariNayA 83. evaM pajjattagA vi / eva jAva ahesattamA / (za0 8 / 28) 54. je apajjattAsamucchimajalacara jAva pariNayA te orA liya-teyA-kammAsarIra jAva prinnyaa| 85. evaM pajjattagA vi / gabbhavakkaMtiyaapajjattA evaM ceva / 86. pajjattagA NaM evaM ceva, navaraM--sarIragANi cattAri jahA bAdaravAukAiyANaM pajjattagANaM / 87. evaM jahA jalacaresu cattAri AlAvagA bhnniyaa| 88. evaM cauppayA-uraparisappa-bhuyaparisappakhayaresu vi __cattAri AlAvagA bhaanniyvvaa| (za0 8 / 26) 86. je samucchimamaNussapaMcidiyapayogapariNayA te orA liy-teyaa-kmmaasriirppyogprinnyaa| *laya : kanakamaMjarI catura vicakSaNa 1. manuSya za08,u01, DhA0 130 306 Jain Education Intemational Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61. zarIra-paryApta jeha, tehanai tIna zarIra hai| bheda gyAramoM eha, ihAM samacai ija aakhiyo| (ja0 sa0) 62. *ima garbheja manuSya aparyApta, tona zarIraja paay| paryAptA piNa NavaraM ima hija, paMca zarIra kahAya // 63. apajjatta-asura-bhavanavAsI te, nArakI jema vicaar| ima paryApta ima dvi bhede, jAvata thaNiyakumAra // 14. evaM pisAcA jAva gaMdharvA, caMdA yAvata taar| sodharmakalpa yAvata acca laga, nava graiveyaka sAra / / 2. evaM gabbhavakkaMtiyA vi| apajjattagA vi pajjattagA vi evaM ceva, navaraM---sarIragANi paMca bhANiyabvANi / (za0 8 / 30) 63. je apajjattAasurakumArabhavaNavAsi jahA neraiyA taheva / evaM pajjattagA vi / evaM duyaeNaM bhedeNaM jAva thnniykumaaraa| 64. evaM pisAyA jAva gaMdhavvA / caMdA jAva taaraavimaannaa| sohammakappo jaavccuo| heTTimaheTThimagevejjaga jAva uvarimaubarimagevejjaga / 65,66. vijayaaNuttarovavAiya jAva sabvaTThasiddhaaNuttaro vavAiya / ekkekke duyao bhedo bhaNiyabvI jAva je pajjattAsamvadrasiddhaaNuttarovavAiya jAva (saM0 pA0) pariNayA te veubbiy-teyaa-kmmaasriirppyogprinnyaa| (za0 8 / 31) 67. 'je apajjattA suhumapur3havI' tyAdirIdArikAdizarIra vizeSaNastRtIyo daNDakaH / (vR0 10 331) 65. vijaya aNuttara jAva savvaTThasiddha, apajjatta pajjatta sucona // bhaNavA e be bheda pAMcaM nAM, carama bheda ima lIna / 16. apajjatta savvadasiddha aNattara nAM, jAva pariNatA teha / teha vaikriya tejasa kArmaNa tana, prayoga-pariNateha / / 67. paryAptA piNa imahija kahivA, tIjo daMDaka eha / odArikAdika zarIra vizeSaNa, Akhyo jina bacaneha // 18. apajjatta-sUkSma-pRthvi le, savvaTThasiddha paryaMta / iMdriya vizeSaNa hiva kahUM, caturtha daMDaka taMta // 19. *apajjatta sUkSma pRthvI ekeMdrI-prayoga-pariNatA jeha / te pharzadrI-prayoga-pariNatA, ima paryAptA leha // 100. apajjatta-bAdara-pRthvI-ekendrI, iNahija rIta kahAya / paryAptA piNa imahija kahivA, pharzadrI prayoga tAya / / 101. sUkSma-bAdara-apajjata pajjattA, ciuM bheda kari tAya / pharzadrI prayoga-pariNatA, jAva vaNassaikAya // 102. je apajjatta-beMdrI-prayoga-pariNatA, jIbha pharzadrI teha / prayoga-pariNatA pudgala kahiye, paryAptA ima leha // 18. je apajjattAsuhumapur3havI' tyAdirindriyavizeSaNazcaturthI daNDakaH / (vR0 50 332) 66. je apajjattAsuhumapur3havikAiyaegidiyapayogapariNayA te phAsidiyapayogapariNayA je pajjattAsuhumapuDhavikAiya evaM ceva / 100. je apajjattAbAdarapur3havikAiya evaM ceva / evaM pajjattagA vi| 101. evaM caukkaeNaM bhedeNa jAva vaNassatikAiyA / (za0 8 / 32) 102. je apajjattAbeiMdiyapayogapariNayA te jibhidiya phAsidiyapayogapariNayA, je pajjattAbeiMdiya evaM cev| 103. evaM jAva cauridiyA, navaraM-ekkekkaM iMdiyaM vaDDheyavva / (za0 8 / 33) 104. je apajjattarayaNappabhapar3havineraiyapaMcidiyapayoga pariNayA te soiMdiya-cakkhiMdiya-ghANidiya-jibmidiya phAsiM diyapayogapariNayA / 103. evaM jAva cauridriyA kahiyA, NavaraM ika-ika tAsa / iMdriya adhika badhAvaNI jehana, yAvata hiye vimAsa // 104. apajjatta prathama naraka paMceMdrI, prayoga-pariNatA jeha / zrotra cakSa ghrANa jIbha pharza driya, prayoga-pariNatA teh|| *laya : kanakamaMjarI catura vicakSaNa 310 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 evaM pajjattagA vi / evaM savve bhaanniyvyaa| 105. paryAptA piNa imahija kahivA, prathama naraka jima jANa / sarva naraka bhaNavI iNa rIte, iMdriya paMca pichANa // 106. tiri paMceMdrI manuSya meM devA, jAva paryApta jeha / sarvArthasiddha jAva pariNatA, paMca iMdriya pariNateha // 106. tirikkhajoNiya-maNussa-devA jAva je pajjattAsavvaTTha siddhaaNuttarovavAiya jAva (saM0 pA0) pariNayA te soiNdiy-ckkhidiy-pyogprinnyaa| (za0 8 / 34) 107. apajjatta-sUkSma-pRthvi le, zarIra iMdriya jANa / eha vizeSaNa bihuM taNuM, paMcama daMDaka ANa // 108. *je apajjatta-sUkSma-pathvi-ekeMdrI, odArikAdika tattha / tIna zarIra prayoga-pariNatA, te pharzadrI pariNatta // 106. imaja paryApta-sUkSma-pRthvI, bAdara apajjatta ema / bAdara-pRthvI-paryApta imahija, kahivA pUrava jema // 110. iNa AlAve karinaiM jehana, jetalI iMdrI hoya / jetA zarIra huvai te kahivA, jAva savvaTThasiddha joya // 111. paryAptA je savvadasiddha nAM, vaikriya tejasa tattha / kArmaNa zarIra prayoga-pariNatA, te paMca iMdriya pariNatta / / 107. 'je apajjattA suhumapur3havI' tyAdiraudArikAdisarIra sparzAdondriyavizeSaNaH paJcamaH / (vR0 50 332) 108. je apajjattAsuhamapRr3havikAiyaegidiyaorAliya teyA-kammAsarIrappayogapariNayA te phAsidiyapayoga prinnyaa| 106. je pajjattAsuhuma evaM ceva / bAdaraapajjattA evaM ceva / evaM pajjattagA vi / / 110,111. evaM eteNaM abhilAveNaM jassa jati iMdiyANi sarIrANi ya tassa tANi bhANiyabvANi jAva je pajjattAsamvaTThasiddhaaNuttarovavAiya jAva (saM0pA0) devapaMcidiyaveubviya-teyA-kammAsarIrappayogapariNayA te soiMdiya-cakkhidiya jAva phAsidiyappayogapariNayA / (za0 8 / 35) 112. 'je apajjattA suhumapur3havI' tyAdi varNagandharasasparza saMsthAnavizeSaNaH SaSThaH / (vR0 pa0 332) 113. je apajjattAsuhumapur3havikkAiyaegidiyapayogapariNayA te vaNNao kAlavaNNapariNayA vi / 114. nIla-lohiya-hAlidda-sukkilavaNNapariNayA vi, gaMdhao subbhigaMdhapariNayA vi, dubbhigaMdhapariNayA 112. apajjatta-sUkSma-pRthvi le, varNa gaMdha rasa phAsa / phuna saMsthAna vizeSaNe, chaTTo daMDaka tAsa / / 113. *je apajjattA-sUkSma-pRthvI, ekadrI prayoga-pariNatta / __ varNa thakI te kRSNe varNe, pariNatA tAsa kathitta / 114. nIla rakta pIlA maiM dhavalA, gaMdha thakI avaloya / sugaMdha kari pariNata pudgala, durgaMdha pariNata piNa hoya // vi| 115. rasa thI tikta pariNatA piNa chai, kaTaka pariNata jeha / kasAya rasa kari pariNata piNa te, khATA mIThA teha // 116. pharza thakI kakkhar3a pariNata piNa, yAvata lUkhA tattha / saMThANa thI parimaMDala vaTTa phuna, taMsa cauraMsa Ayatta // 115. rasao tittarasapariNayA vi, kaDuyarasapariNayA vi, kasAyarasapariNayA vi aMbilarasapariNayA vi, mahura rasapariNayA vi| 116. phAsao kakkhaDaphAsapariNayA vi, jAva lukkhaphAsa pariNayA vi, saMThANao parimaMDalasaMThANapariNayA vi, vaTTa-taMsa-cauraMsa-Ayata-saMThANapariNayA vi / 117,118 je pajjattAsuhumapuDhavi evaM ceva / evaM jahANu puvIe neyavvaM jAva je pajjattAsavvaTThasiddhaaNuttarovavAiya jAva pariNayA te vaNNao kAlavaNNapariNayA vi jAva AyatasaMThANapariNayA vi| (za0 8 / 36) 117. je pajjattaga sUkSama pRthvI, evaM ceva sudiTTha / ima jima anukrama karane jANavU, jAva je pajjattA svvtttth| 118. je paryAptA savvaTThasiddha nAM, jAva pariNatA jANa / teha varNa thI kRSNa pariNatA, jAva Ayata saMThANa // *laya : kanakamaMjarI catura vilakSaNa za08, u01, DhA0 130 311 Jain Education Intemational Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116. odArika Adika tana, varNAdika avaloya / e bihu~neja vizeSaNe, saptama daMDaka soya / / 120. *je apajjattA sUkSama-pRthvI, ekeMdriya chai tattha / odArika tejasa nai kArmaNa, tana-prayoga-pariNatta / 121. teha varNa thI kRSNa-pariNatA, jAva Ayata-pariNatta / je paryAptA sUkSama-pRthvI, evaMvidha avitattha // 116. evamaudArikAdi zarIravarNAdibhAvavizeSaNaH saptamaH / (vR0 pa0 332) 120 je apajjattA suhumapur3havikkAiyaegidiyaorAliya teyaa-kmmaasriirpyogprinnyaa| 121. te vaNNao kAlavaNNapariNayA vi jAva Ayata saMThANapariNayA vi / je pajjattA suhumapuDhavikkAiya evaM ceva / 122, 123. evaM jahANupuvIe neyavvaM, jassa jai sarI rANi jAva je pajjattA-savvaTThasiddhaaNuttarovavAiyakappAtItagavemANiyadevapaMcidiyaveubviya-teyA-kammA sarIrapayogapariNayA / 124. te vaNNao kAlavaNNapariNayA vi jAva AyatasaMThANapariNayA vi| (za0 8 / 37) 122. ima jima anukrama kari naiM jANavU, pUrava jema sudiTTha / jehana jetA tanu te bhaNavA, jAva je pajjattA savvaTTha / / 123. jeha paryApta savvadasiddha nAM, deva paMceMdriya dekha / vaikriya tejasa kArmaNa tana je, jAva pariNatA pekha // 124. teha varNa thI kRSNa varNa nai, pudgala-pariNata hoya / jAva Ayata-saMThANa-pariNatA, saptama daMDaka soya / / 125. indriyavarNAdivizeSaNo'STamaH / (vR0 pa0332) dUhA 125. apajjatta-sUkSma-pRthvi le, iMdriya naiM varNAdi / tAsa vizeSaNa no hivai, aSTama daMDaka Adi / / 126. je apajjattA-sUkSama-pRthvI, ekeMdriya avaloya / pharza driya prayoga-pariNatA, teha varNa thI joya // 127. kRSNa varNa yAvata Ayata hi, saMThANa-pariNatA dekha / paryAptA-sUkSama-pRthvI piNa, evaM ceva saMpekha // 128. ima jima anakrama pUrva kahyo tima, jehanai jetalI didai / iMdriya cha tasu bhaNavI tetalI, jAva je pajjattA svvtttth| 126. paryAptA je savvadRsiddha vara, jAva paMceMdriI pekha / zroteMdriya jAvata pharza driya-pariNatA pudgala zeSa / / 130. teha varNa thI kRSNa-pariNatA, jAva Ayata-saMThANa / pariNatA piNa pudgala AkhyA cha, aSTama daMDaka jANa // 126. je apajjattAsuhumapur3havikkAiyaegidiyaphAsidiya payogapariNayA te vaNNao / 127. kAlavaNNapariNayA vi jAva AyatasaMThANapariNayA vi / je pajjattAsuhumapur3havikkAiya evaM ceva / 128, 126. evaM jahANapuvIe jassa jati iMdiyANi tassa tati bhANiyavvANi jAva je pajjattAsavvaTThasiddhaaNattarovavAiyakappAtItagavemANiyadevapaMcidiyaso - tidiya jAva phaasidiypyogprinnyaa| 130. te vaNNao kAlavaNNapariNayA vi jAva AyatasaMThANapariNayA vi| (za0 8 / 38) dUhA 131. apajjatta-sUkSma-pathvi le, tana iMdriya varNAdi / tAsa vizeSaNa noM hivai, navamoM daMDaka sAdhi / / 132. *je apajjattA-sUkSama-pRthvI, ekeMdriya avaloya / tIna zarIra anaiM pharzadrI, prayoga-pariNatA soya // 133. teha varNa thI kRSNa-pariNatA, jAva Ayata-saMThANa / paryAptA-sUkSama-pRthvI nAM, evaM ceva pichANa // *laya : kanakamaMjarI catura vicakSaNa 131. zarIrendriyavarNAdivizeSaNo navamaH / (vR0 50 332) 132. je apajjatAsuhumapuDhavikkAiyaegidiyaorAliya teyA-kammApAsiMdiyapayoga-pariNayA / 133. te vaNo kAlavaNapariNayA vi jAva AyatasaMThANa pariNayA vi / je pajjatAsuhamapuDhavikkAiya evaM cev| 312 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134. ima jima anukrama pUrva kahyo tima, jehaneM jetalA jANa / tanu iMdrI tasu kahiyai tetalI, jAvata ima pahichANa // 135. paryAptA je sabbaTTasiddha aNa, jAva sura paMveMdro pichANa / vaikriya tejasa ne kArmaNa, iMdriya paMca sujANa // 136. te varSa thI kRSNa pariNatA, jAba Ayata-saMThANa / pariNatA piNa pudgala AkhyA chai, e navamo daMDaka jANa // 137. * prayoga-pariNatA nAM nava AkhyA daMDaka aina / zrI jinarAja taNAM vaca saradhyAM mukti-vadhU cita caina // 138. pudgala mIsA-pariNatA prabhujI ! AkhyA kitale bheda ? jina kahai paMca prakAra parUpyA, sAMbhala ANa umeda || ( mIsA pudgala eha kahyA jina / ) 136. ekeMdriya mIsA-pariNata piNa, jAva paMceMdriya mIsa | prabhu! ekeMdrI - mIsA - pariNatA, pudgala katividha dosa ? 140. jina kahai paMca prakAra parUpyA, nava daMDaka AkhyA timahija nava, prayoga- pariNata jema / mIsA- pariNata ema // " , 141. varaM mIsA-pariNatA bhagavA zeSa timaja kahivAya / pUrva ThAma prayoga-pariNatA yahAM mosA-pariNatAya / / 142. jAba paryApta jeha sambaddhasiddha jAva Ayata-saMThANa / teha pariNatA piNa hovai chai, e nava daMDaka jANa // 143. e na daMDaka vidye jIva je mukyA pudgala teha | te mIsA- pariNatA kahIje, jIva-mukta tan eha // 144. he bhagavaMta ! vIsasA - pariNatA, pudgala kitai prakAra ? jina kahai paMca prakAra parUpyA, te kahiyai adhikAra // ( eha svabhAve pariNamyA pudgala ) 145. varNa-pariNatA gaMdha- pariNatA, rasa-pariNatA rekha / phAsa-pariNatA bheda caturthI, saMThANa-pariNatA zeSa // 146. varNa-pariNatA paMca prakAre, kRSNa-varNa- pariNata / jAba zukla varNe pariNata bahu, gaMdha dvividha avitattha / 147. je padmavaNA dhUra pada dAkhyA, timaja sarva kahivAya / yAvata carama sUtra jihvAM eha sAMbhalajyo cita tyAya // *laya : kanakamaMjarI catura vicakSaNa 124. evaM mahApubbIe jassa jati sarIrANi iMdiyANi ya tassa tati bhANiyavvANi jAva / 135. je pajjattAsabbaTThasiddhaaNuttarovavAiyakappAtItagavemANiyadeva paMcidiyave ubviya teyA- kammA-soiMdiya jAva phAsiMdiyapayogapariNayA / 136. te vaNNao kAlavaNNapariNayA vi jAva AyatasaMThANapariNayA vi| 137. ete nava daMDagA / (10039) 138. mIsApariNayA NaM bhaMte ! poggalA kativihA paNNattA ? goyamA ! paMcavihA paNNattA, taM jahA 13. gidiyamItApariNayA jAva paMcidiyamIsApariNayA / (0840) emidiyamIsApariNayANaM maMte ! polA kativihA paNNattA ? 140. evaM jahAyogapariNaehi nava daMDagA bhaNiyA, evaM mIsA-pariNaehi vi nava daMDagA bhANiyavvA, taheva savvaM niravasesaM / 141. navaraM - abhilAvo mIsApariNayA bhANiyavvaM, sesaM taM ceva / 142. jAva jattAsacca dRsiddha aNuttarovavAiya jAva AyatasaMThANapariNayA vi / (za0 8 / 41.) 144. vIsasApariNayA NaM bhaMte ! poggalA kativihA paNNattA ? goyamA ! paMcavihA paNNattA, taM jahA 145. vaNNapariNayA, gaMdhapariNayA, rasapariNayA, phAsaparigayA, saMThANapariNayA / 146. je vaNNapariNayA te paMcavihA paNNattA, taM jahAkAlavaNNapariNayA jAva sukkilavaNNapariNayA / je gaMdhapariNayA te dubihA paNNattA, taM jahA subhi pariyA, dugaMdhapariNayA 147. evaM jahA paNNavaNAe ( pada 14 ) taheva niravasesaM jAva / za0 u0 1, ThA0 130 313 Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148. je saMThANa thI Ayata-pariNatA, varNa thakI piNa teha / kRSNa-pariNatA yAvata lakhA, pharza-pariNatA jeha / / 146. aMka ikyAsI no deza kahyo e, eka sau tIsamI DhAla / bhikkha bhArImAla RSarAya prasAde, 'jaya-jaza' haraSa vizAla / / 148. je saMThANao AyatasaMThANapariNayA te vaNNao . kAlavaNNapariNayA vi jAva lukkhaphAsapariNayA vi / (za0 8 / 42) DhAla : 131 1. athaikaM pudagaladravyamAzritya pariNAmaM cintayannAha (vR0 pa0 332) 2. ege bhaMte ! dabve kiM payogapariNae? mIsApariNae? vIsasApariNae ? 3. goyamA ! payogapariNae vA mIsApariNae vA vIsasApariNae vaa| (za0 8 / 43) 4. jai payogapariNae ki maNapayogapariNae ? vaipayoga pariNae ? kAyapayogapariNae ? 1. hiva ika pudgala dravya je, te AzrI pariNAma / citavana karatA chatA, pUcha gotama svAma / / 2. *ege bhaMte ! dravya-pudgala pahacAhie, teha bhaNI syUM prayoga-pariNata mANiyai / athavA mIsA-pariNata tiNa nai dAkhiyai, ke vIsasA-pariNate vacana ika Akhiya? 3. zrI jina bhAkhai prayoga-pariNata bhAkhiye, aura mIsasA-pariNata piNa te Akhiyai / ana vIsasA-pariNata te dravya jANiya, yAM tIna rai mAMhi vacana ika ANiyai // 4. jo te dravya prayoga-pariNate ha sahI, to syUM manaja-prayoga-pariNata tasu kahI / vacana-prayoga-pariNate tAsa vakhANiya, kAya-prayoga-pariNata tehanai jANiya ? 5. jina kahai mana-prayoga-pariNata chai jiko, athavA vacana-prayoga-pariNata hatiko / athavA kAya-prayoga-pariNata tasu kahyo, yAM tInaM no artha vRtti thI ima lahyo / yatanI 6. manapaNe karI pariNamai teha, ika pudgala pariNamyo jeha / mana-prayoga-pariNata tAsa, kahiye vara nyAya vimAsa // 7. bhASA dravya pratai je Ama, kAya joge karI grahI tAma / vacana joge karI nikalatAM, vaca-prayoga-pariNata huMtAM // 8. odArikAdika je kAya joga, tiNa karinai grahyA te amogha / odArikAdika nI avaloya, vargaNA nAM dravya prati joya // *laya : nadI jamunA rai tIra ur3e doya paMkhiyA 314 bhagavatI-joDa 5. goyamA ! maNapayogapariNae bA, vaipayogapariNae vA, kAyapayogapariNae vaa| (za0 8 / 44) 6. 'maNapaogapariNae' tti manastayA pariNatamityarthaH / (vR0pa0 334) 7. bhASAdravyaM kAyayogena gRhItvA vAgyogena nisRjyamAnaM vAkprayogapariNatamityucyate / / (vR0 pa0 334, 335) 8,6. audArikAdikAyayogena gRhItamaudArikAdivargaNA dravyamaudArikAdikAyatayApariNataM kAyaprayogapariNatamityucyate / (vR0pa0 335) Jain Education Intemational Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. jai maNapayogapariNae ki saccamaNapayogapariNae ? mosamaNapayogapariNae? saccAmosamaNapayogapariNae? 11. asaccAmosamaNapayogapariNae ? 12. goyamA ! saccamaNapayogapariNae vA, mosamaNapayoga pariNae vA, saccAmosamaNapayogapariNae vA, asaccAmosamaNapayogapariNae vaa| (za0 8 / 45) 13. jai saccamaNapayogapariNae ki AraMbhasaccamaNapayoga pariNae ? aNAraMbhasaccamaNapayogapariNae ? 6. odArika pramakha je kAya, tiNa karinai je pariNata tAya / kAya-prayoga-pariNata jANa, ima kahiye tAsa pichANa / / 10. *jo mana-prayoga-pariNata dravya hovai acha, sya satya-mana-prayoga-pariNata jeha chai / asatya-mana prayoga-pariNata dAkhiyai, satya-mRSA-mizra-mana-prayoga te Akhiyai // 11. asatyAmRSA-mana-prayogaja pariNate ? sAca jhUTha bihu nAM hija mana vyavahAra te / prazna ciuM mana joga taNo goyama bhaNe, ___eka dravya jaganAtha ! pariNamai kiNapaNe ? 12. zrI jina kahai satya-mana-prayogaja-pariNate, tathA asatya-mana-prayoga-pariNata dravya te / tathA mizra-mana-prayoga-pariNata cha jiko, athavA mana-vyavahAra-prayoge chai tiko // 13. jo satya-mana-prayoga pariNata jeha chai, syU AraMbha-satya-mana-prayogaja teha cha / aNAraMbha-satya-mana-prayoga pichANiya ? pariNate sagale ThAma vicArI ANiya / / 14. sAraMbha-satya-mana-prayoga uvekhiye, asAraMbha-satya-mana-prayoga vizekhiyai / samAraMbha-satya-mana-prayoga kahIjiye, asamAraMbha-satya-mana-prayoga lahIjiye / / yatanI 15. AraMbha jIva-ghAta avaloya, sAraMbha haNavA noM mana hoya / ___ samAraMbha kahyo paritApa, artha tInUM taNoM ima sthApa / 16. *jina kahai AraMbha-satya-mana-prayoga-pariNate, yAvata asamAraMbha-satya-mana dravya te / ihAM AraMbha aNAraMbha satya mana meM kahyo, sAvadha niravadya eha nyAya gaNijana lahyo / 17. jo e asatya-mana-prayoga karI pariNata achai, __ syU AraMbha-mRSA-mana-prayoge jeha chai? jima satya-mana tima asatya-mana piNa jANiya, ima mizra-mana vyavahAra-mana ima ThANiya / / 14. sAraMbhasaccamaNapayogapariNae ? asAraMbhasaccamaNa payogapariNae ? samAraMbhasaccamaNapayogapariNae ? asamAraMbhasaccamaNapayogapariNae ? 15. Arambho-jIvopaghAtaH..."saMrambho-vadhasaMkalpaH samAraM bhastu paritApa iti / (vR0 pa0 335) 16. goyamA ! AraMbhasaccamaNapayogapariNae vA jAva asamAraMbhasaccamaNapayogapariNae vaa| (za0 8 / 46) 17. jai mosamaNapayogapariNae ki AraMbhamosamaNapayoga pariNae ? evaM jahA sacceNaM tahA moseNa vi| evaM saccAmosamaNapayogeNa vi| evaM asaccAmosamaNapayogeNa vi| (za0 8 / 47) yatanI 18. 'aNAraMbha asatya mana jeha, teha thI piNa pApa baMdheha / mana syU' jANai dina nai rAta, iNa meM jIva taNI nahiM ghAta // *laya : nadI jamunA rai tIra ur3e doya paMkhiyA za. .bAla 12115 Jain Education Intemational Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. e mana asatya AraMbha-rahIta, piNa sAdyava pApa-sahIta / imahija mizra vyavahAra, sAvajja jina AjJA bAra' // ( ja0 sa0 ) 20. *jo vacana prayoga karI ne pariNata oha . syU satya vacana-prayoga karI pariNata ache ? mana-prayoga kahyo tima vaca piNa jANavo, asamAraMbha - prayoga pichANavo // 21. jo kAya prayoga karI pariNata ika dravya, yAvata syUM odArika zarIra kAya prayoga chai ? odArika mizra zarIra kAya prayoge karI ? vekriya tanu kAya te prayoga karI phirI ? te ? AhAraka- tanu je kAya prayoga- pariNate ? 22. vekriya - mizra - zarIra- kAya prayoga AhAraka- mizra vArIra-kAya prayoga hai? kArmaNa zarIra kAya prayoge joga hai ? 23. jina kahai audArika zarIraja kAya je, tAsa prayoga karI pariNata kahivAya je| yAvata athavA kArmaNa zarIra jANiye, tehija kAya prayoga thI pariNata ThANiye // bA0-- vadArika zarIra hIja pudgalakhaMdharUpapaNe karI upacIyamAnapaNA thakI kAya kahiye, te audArikazarIrakAya / tehnoM je prayoga te odArika- zarIrakAya prayoga athavA odArika zarIra noM je kAya prayoga te odArika- zarIra kAyaprayoga / ihAM vRttikAra kA - e paryAptaka naiM hIja huvai / 'ihAM vRttikAra je mata prakaTa kayU~' te viruddha / paryAptaka aparyAptaka bihu~ naiM viSe pAve te mArTa / ihAM hIja eka dravya noM sUtre pUchA kIdhI / tihAM kA - je eka dravya - prayoga - pariNata, mIsA-pariNata athavA vIsasA - pariNata / anaiM je prayogapariNata te mana prayoga vA vacana prayoga vA kAya prayoga-pariNata parcha mana, vacana rA bheda kahI kA--je kAya prayoga- pariNata te odArika zarIra kAya prayogapariNata jAva kArmaNa- zarIra- kAya prayoga- pariNata / je odArika- zarIra-kAya prayoga pariNata te ekeMdriya dArika- sarIra kA prayoga-pariNata jAva paMcendriya-odArikazarIra kA prayoga-pariNata je ekeMdriya madArika zarIra kA prayoga-pariNata te pRthvIkArya ekeMdriya odArika zarIra kA prayoga-pariNata jAva vanaspatikAyaekadraya dArika zarIra kAya prayoga- pariNata je pRthvI ekeMdriya odArika- zarIra kAya prayoga- pariNata te sUkSma pRthvIkAya jAva pariNata athavA bAdara-pRthvIkAya jAva pariNata je sUkSma pRthvIkA jAva pariNata te paryApta pRthvIkA jAya pariNata athavA aparyAptA sUkSma pRthvIkAya jAva pariNata ima bAdara piNa / sUpaka apa viyeodArika zarIra kAya prayoga ko 'semA vRti meM paryApta meM hIna e hune ima kA viruddha' (ja0 sa0 ) laya navI jamunA re tora ur3e do paMkhiyA 216 bhagavatI-joha 20. jai vaipayogapariNae ki saccavaipayogapariNae ? mosaespayogapariNam ? evaM jahA maNayayogapariNae tahA vaipayogapariNae vi jAva asamAraMbhavaipayoga parigae vA / (0848) 21. jara kAyayogapariSae ki orAlipasarI rakAyapayogapariNae ? orAniyamosAsarIrakAyayogaparie ? uvvayasarI kAyayogaparigae ? 22. yamIsAsarIrakA papayogaparigae ? AhArasarIrakAyapayogapariNae ? AhAragamIsAsarIrakAyapayogapariNae ? kammAsarIrakAyapayogapariNae ? 23. goyamA ! orAliyasa rI rakAyapayogapariNae vA jAva kammAsarIrakAyapayogapariNae vA / (049) audArikazarIrameva pudgalakarUpatvenopacImAnatvAt kAya audArikazarIrakAyastasya yaH prayogaH audArikazarIrasya vA yaH kAyaprayogaH sa tathA / ayaM ca paryAptakasyaiva veditavyastena yat pariNataM tattathA / ( vR0 pa0 335 ) Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bArAtiyamissA sarIrakAvayaogapariNae odArikana utpatti kAla ne viSe asaMpUrNa chato mizra kArmaNa karikai te odArika mizra, tehIja odArika- mizraka, te lakSaNa zarIra te odArika mizraka zarIra / tehIja kAya, tehanoM ke prayoga athavA odArika-mina zarIra noM je kAya prayoga te dArika mizraka- zarIra kAya prayoga / tiNa karikai pariNata je te odArika-mizraka-zarIrakAya prayoga - pariNata / e balI odArika- mizraka- zarIra- kAya prayoga utpatti kAle ha se aparyApta meM hIja jANavo / jIva, atara kahitAM vyavana bhI anaMtara te aMtara rahita etale pa utpatti samaya kArmaNa joge karI AhAra liye tiNa uparaMta mizra karike AhAra liye jyAM lagaM zarIra nIpaje tyAM lage iti gAthArthaH / ima prathama kArmaNa karikai odArika zarIra noM mizra utpatti AzrI kahyo, tenAM pradhAnapaNAM thakI / valI jivAre odArikazarIrI vaikriya-labdhi sahita manuSya ana paMceMdriya tiryaJca tathA paryApta bAdara-vAyukAyika vaikriya kareM, tivAra odArika kAyayoga hoga vartamAna pradezAM pate vikSepI ne maMtriya zarIra yogya pudgala prataM grahI naiM jyAM lage vaikriyazarIra sampUrNa na thayo tyAM lage vaikriya karikai odArika zarIra noM mizrapaNo / prArambhakapaNe karI te odArika ne pradhAnapaNAM thakIja odArika mizra kahiye / ima AhAraka karikai piNa odArika zarIra noM mizrapaNo jANavo / - vevviyasarI rakAyappaogapariNae - vaikriya zarIra kAya prayoga- pariNata 1 ihA~ vRttikAra ko--triya vArIra kAya prayoga kSetriya paryApta hue piNa viruddha / iNa vaikriya naiM adhikAre hIja vaikriya zarIra kAya prayoga devatA nAM paryAptaka, aparyApta viddhaM maiM kaha puM tihAM havaM eha pATha - jAva pajjattAsambadvasiddhaaNuttarovavAiya kappAtItagavemANiyadevapaMcidiyayeusirIrakAyapayogapariNAe vA apajattA savyaddhasiddha jAva kApapayogapariNate vA / ihAM kaha yuM - sarvArthasiddhi nAM devatA paryAptA, aparyAptA bihu meM vaikriya zarIra kAya prayoga huve / te mATai vRtti meM vaikriya zarIra kAya prayoga paryAptaka meM hIja kaha, yuM, te viruddha / 've uvviyamIsAsarIrakAyapayogappariNae / ' e vaikriya - mizraka-kAya prayoga devatA nArakI naiM viSe UpajatA chatA aparyAptA naiM / tehanoM mizrapaNo vaikriya zarIra naiM kArmaNa karake hI ha anaM devatA nArakI nAM paryAptA ne kArmaNa karikai vaikiya noM mithana huvai, mATe devatA nArakI nAM paryAptA naiM vaikiya nuM mizra na kahyaM / anai devatA nArakI bhavadhAraNI uttara vaikriya kareM, tivArai paryAptA nai vaikriya nuM mizra pannavaNA sUtre kahyaM, chai, piNa te apradhAnapaNAM thakI tehanuM kathana ihAM kahyaM nathI / audArikamutpattikA sampUrNa sat mithaM kArmmaNeneti audArikamizraM tadevaudArikamizrakaM tallakSaNaM zarIramaudArikamizrakazarIraM tadeva kAyastasya yaH prayogaH audArika mizrakazarIrasya vA yaH kAyaprayogaH sa audArikamizrakazarIrakA prayogastena pariSata yattattavA, ayaM punarIdhArika mikasarI rakAvaprayogo paryAptakasyaiva veditavyaH / joeNa kammaevaM bahAre anaMtaraM jIvo / teNa paraM mIseNaM jAva sarIrassa niSpattI // utpattyanantaraM jIvaH kArmaNena yogenAhArayati tato yAvaccharIrasya niSpattiH (zarIraparyAptiH) tAvadodArikamizreNAhArayati / evaM tAvat kArmmaNenaudArika zarIrasya mizratA utpattimAzritya tasya pradhAnatvAt yadA punaraudArikazarIrI veMkriyalabdhisaMpanno manuSyaH paJcendriyatiryagyonikaH paryAptabAdaravAkAdiko vA jiya karoti tadA audArikakAyayoga evaM vartamAnaH pradezAn vikSipya zarIrayogyAntAnupAdAya yAbad paryAyAna paryApta gacchati tANIdArikazarIrasya mitA prArambhakatvena tasya pradhAnatvAt, evamAhArakeNAppIdArikazarIrasya mizratA veditavyeti / iha zirakAvAyogo piryAptakasyeti iha vaikriyamizrakazarIrakAyaprayogo devanArakeSUtpadya mAnasyAparyAptakasya mitratA ne trizarIrasya kArmanaiva / ( 0 pa0 235) uttarakriyAme ca bhavadhAraNIyaM vakrayamiSaM tadvalenItriyArambhAt bhavadhAraNIyapraveze posarayatriyamizra, uttarakriyabalena bhavadhAraNIye pravezAt / (prajJA0 0 0 324) 1 za0 pa 0 1 ThA0 131 317 Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ labdhivaikriyaparityAge tvaudArikapravezAddhAyAmaudArikopAdAnAya pravRtte vaikriyaprAdhAnyAdaudArikeNApi vaikriyasya mizrateti / ihAhArakazarIrakAyaprayoga AhArakazarIranirvRttI satyAM tadAnIM tasyaiva pradhAnatvAt / ihAhArakamizrazarIrakAyaprayoga AhArakasyaudArikeNa mizratAyAM, sa cAhArakatyAgenaudArikagrahaNAbhimukhasya, etaduktaM bhavati-yadAhArakazarIrI bhUtvA kRtakAryaH punarapyaudArika galAti tadAhArakasya pradhAnatvAdaudArika praveza prati vyApArabhAvAnna parityajati yAvat sarvathaivAhArakaM tAvadaudArikeNa saha mizrateti / nanu tattena sarvathA'muktaM pUrvanirvattitaM tiSThatyeva tatkathaM gRhNAti ? satyaM tiSThati tat tathA'pyaudArikazarIropAdAnArthaM pravRtta iti gRhNAtyevetyucyata iti / anaM manuSya, tiryaJca-paMceMdriya aura vAyukAya labdhi-vaikriya parityAga karye chate odArika praveza kAla nai viSe odArika upAdAna arthe pravRttye chate vaikriya nAM pradhAnapaNAM thakI odArika karikai piNa vaikriya mizrapaNo huvai / ____ 'aahaargsriirkaayppyogprinne|' AhAraga-zarIra-kAya-prayoga-AhArakazarIra nIpana chate te velA te AhAraka nAM hIja pradhAnapaNAM thakI AhAraka-zarIrakAya-prayoga kahiye / 'AhAragamIsAsarIrakAyappayogapariNae' AhAraka-mizraka-zarIra-kAya-prayoga AhAraka anai odArika nI mizratA thI have, te AhAraka tajavai kari odArika grahaNa sanmukha naiN| etale je AhArakazarIrI thaI kArya karI valI odArika prati graha te AhAraka nAM pradhAnapaNAM thakI odArika praveza prati vyApAra nAM bhAva thI, jyAM lagai sarvathA AhAraka na tajai tyAM lagai odArika karika AhAraka noM mizrapaNo huvai / ihAM ziSya pUchate odArika zarIra pratai teNe jIve sarvathA nathI mUkyo, pUrve odArika zarIra nIpano rahai chai hIja, te odArika prata kima grahai ? guru kahai-satya rahai chai, to piNa te odArika-zarIra grahaNa karivA nai arthe pravartaM / ima grahaNa kara hIja, imuM kahiye / 'kammAsarIrakAyappayogapariNae' kArmaNa-zarIra-kAya-prayoga vigraha gati nai viSe valI kevalI samudghAta prApta nai tIje cothai paMcame samaya nai viSa huvai / ima odArika-zarIra-kAya-prayogAdika nI vyAkhyA kahI / vali mizra-kAyaprayogAdika nIM vyAkhyA paMcama karma graMtha tehanI zataka TIkA meM kahI tima kahai chai-- odArika-mizra te odArika hIja aparipUrNa audArika-mizra kahiye / jima guDamizra dadhi, guDapaNa na kahiya, dadhipaNe piNa na kahiye / te mizra dadhi' 'guDa' karika aparipUrNapaNAM thakI / ima odArika-mizra kArmaNa karike hIja odArikapaNe karI ana kArmaNapaNa karI piNa kahi sakiya nhiiN| aparipUrNapaNAM thakI tehanai odArikamizra kahiye / ima vaikriya AhAraka mizra piNa / iti e zataka TIkA nai anusAre kahyo / vaikriya karika odArika mizra anai AhAraka karika odArika mizra imahija jANavo tathA odArika karika vaikriya mizra anai odArika karika AhAraka mizra imahIja vicArI kahivo / soraThA 24. jo odArika joya, tana-kAya-prayoga-pariNate / syU ekeMdrI hoya, yAvata paMceMdrI achai ? iha kArmaNazarIrakAyaprayogo vigrahe samudghAtagatasya ca kevalinastRtIyacaturthapaJcamasamayeSu bhavati / prajJApanATIkAnusAreNaudArikazarIrakAyaprayogAdInAM vyAkhyA, zatakaTIkAnusArataH punarmizrakAyaprayogANAmevaM audArikamitha audArika evAparipUrNo mizra ucyate, yathA guDamizraM dadhi, na guDatayA nApi dadhitayA vyapadizyate tat tAbhyAmaparipUrNatvAt, evamaudArikaM mizraM kArmaNenaiva naudArikatayA nApi kArmaNatayA vyapadeSTuM zakyamaparipUrNatvAditi tasyaudArikamizravyapadezaH, evaM vaikriyAhArakamizrAvapIti / (vR0 pa0 335, 336) 25. taba bhAkhai jinarAya, ekeMdrI tana kAya piNa / jAva paMceMdrI-kAya-prayoga-pariNata dravya cha / 24. jai orAliyasarIrakAyapayogapariNae ki egidiya___orAliyasarIrakAyapayogapariNae ? jAva paMcidiya orAliyasarIrakAyapayogapariNae? 25. goyamA! egidiyaorAliyasarIrakAyapayogapariNae vA jAva paMciMdiyaorAliyasarIrakAyapayogapariNae vaa| (za0 8 / 50) 26. jai egidiyaorAliyasarIrakAyapayogapariNae kiM pur3havikkAiyaegidiyaorAliyasarIrakAyapayogapari 26. jo ekeMdrI hoya, to syUM pRthvIkAya cha / jAva vaNassai soya ? jina kahai pAMcU pariNate // 318 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational For Private & Personal use only Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27. jo chai pRthvIkAya, syUM sUkSama bAdara pRthvI? jina kahai bihaM kahivAya, yAvata prayoga-pariNate / Nae ? jAva vaNassaikAiyaegidiyaorAliyasarIrakAyapayogapariNae ? goyamA ! puDhavikkAiyaegidiyaorAliyasarIrakAyapayogapariNae vA jAva vaNassaikAiyaegidiyaorAliyasarIrakAyapayogapariNae vA / (za0 8.51) 27. jai puDhavikkAiyaegidiyaorAliyasarIrakAyapayoga pariNae ki suhumapuDhavikkAiya jAva pariNae ? bAdarapuDhavikkAiya jAva pariNae ? goyamA ! suhumapuDhavikAiyaegidiya jAva pariNae vA bAdarapur3havikkAiya jAva pariNae vaa| (za0 8 / 52) 28. jai suhumapur3havikkAiya jAva pariNae ki pajjattA suhumapuDhavikkAiya jAva pariNae ? apajjatAsuhumapuDhavikkAiya jAva pariNae ? goyamA ! pajjattAsuhumapuDhavikkAiya jAva pariNae vA, apajjattAsuhumapuDhavikkAiya jAva pariNae vaa| evaM bAdarA vi / 26. evaM jAva vaNassaikAiyANaM caukkao bhedo| 28. jo sUkSama pRthvIkAya, to paryAptA kai apjjttaa| jina kahai bihu~ kahAya, bAdara pRthvI piNa imaja // 26. jAva vaNassai ema, sakSama bAdara bheda be / pajjatta apajjatta tema, bheda bihaM sagalAM taNAM / / 30. be0 te0 cauriMdrI tAya, pajjatta apajjatta bheda be| odArika-tanu-kAya, prayoga-pariNata dravya te|| 31. jo paMceMdrI hoya, syu tiri-paMceMdrI manuSya / jina bhAkhai bihaM joya, yAvata pariNata dravya cha / 30. beiMdiya-teiMdiya-caridiyANaM duyao bhedo- pajjattagA ya apajjattagA ya / (za0 8 / 53) 31. jai paMcidiyaorAliyasarIrakAyapayogapariNae ki tirikkhajoNiyapaMcidiyaorAliyasarIrakAyapayogapariNae ? maNussapaMciMdiya jAva pariNae ? goyamA ! tirikkhajoNiya jAva pariNae vA maNussa paMcidiya jAva pariNae vaa| (za0 8 / 54) 32. jai tirikkhajoNiya jAva pariNae ki jalacaratirikkha joNiya jAva pariNae ? thalacara-khahacara jAva pariNae ? 33. evaM caukkao bhedo jAva khahacarANaM / (za0 8 / 55) 32. jo tiri-paM0ima hoya, sya jalacara tithaMca thalacara khecara joya ? pUrvavata ciuM bheda te| e|| 33.saMmacchima be bheda, paryApta apryaapto| ima garbheja saMveda, cyAra bheda ima kIjiye / / 34. jo manaSya-paMceMdrI jAna, to saMmacchima garbhaja mana ? jina kahai dona mAna, hiva pUchA garbheja niiN| 34. jai maNussapaMcidiya jAva pariNae ki saMmucchima maNussapaMcidiya jAva pariNae ? gabbhavakkaMtiyamaNussa jAva pariNae ? goyamA! dosu vi / (za0 8 / 56) 35. jai gabbhavakkaMtiyamaNussa jAva pariNae ki pajjattA gabbhavakkaMtiya jAva pariNae ? apajjattAgabbhavakkaMtiya jAva pariNae ? 35. jo garbhaja-mana tAya, to syU pajjatta apajjattA ? ___ jina kahai bihuM pAya, odArika jAva pariNate // / . . DA.131316 Jain Education Intemational Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36. e saha ThAma kahAya, odArika ta prayoga-pariNata pAya kahiyo athavA 37. Ayo UdArIka - zarIra- kAya prayoga sadhIka, kahUM odArika- mizra odArika-mIsa tana- kAya prayoge syUM ekeMdriya dIsa, ka yAvata pariNata dravya 38. jo kAya je ika // kari / hiva // pariNate / paMceMdriya // dravya 39. uttara jina samabhAva, joga odArika Akhiyo / timahija eha AlAva, joga odArika-mizra nauM / 40. NavaraM bAdara vAya, garbhaja- tiri garbhoja-mana / pajjata apajjata mAMga, jovArika no mizra huve / / 41. zeSa taNAM sujagIsa, aparyAptA viSeja odArika no mIsa, paryAptA meM nahi 42. jo vaikriya zarIra kAya prayoga to ekeMdrI mAMya, zrI 43. uttara de jagabhANa, ekeMdrI jAva tathA paMceMdrI jANa, jAva pariNate 44. jo ekeMdrI mAMya, to syU vAUkAya vali avAUkAya, jAva ekeMdrI karI pariNata paMceMdrI hai / huvai // huvai| vaikriya ? pariNate / achai // meM / pariNate ? 45. jina kahai vAkakAya, ekeMdrI jAva nahIM avAUlAya, vAU viNa bekaM 46. iNa AlAve kari jANa, pannavaNa pada ikavIsa avagAhana saMThANa, vaikriya zarIra tihAM 47. tiNahija rIta pichANa, sarva pATha bhaNavo jAva paryAptaka jANa, sarvArthasiddha laga 48. pajjatta savvaTTasiddha deva, paMceMdrI vaikriya tanu / kAya prayoga kaheva, pariNata hai ika dravya te / / 46. tathA apajjattA jANa, sarvArthasiddha pravara sura / jAva kAya pahichANa, prayoga-pariNata 20. jo ve mIsa zarIra-kAya prayogaja syU ekeMdrI samIra. kai yAvata dravya te // pariNate / paMceMdriya // 120 bhagavatI jor3a pariNate / nahIM // meM ko|| ihAM / ache // goyamA ! pajjattAgabbhavakkaMtiya jAva pariNae vA, apajjattA gavbhavakkaM tiya jAva pariNae vA / ( 0 857) osarIrakA yapayogaparie egidiyaorAliyamIsAsarI rakAya payogapariNae .....jAva paMcidiyaorAliya jAva pariNae ? 38. jai 29. goyamA ! egidivaorAliyamIsAsarI rApapayogapariNae evaM jahA orAliyarI kAyayogapariSaevaM AlAvago bhaNio tahA orAliyamIsAsarIrakAyapayogaparigaNa vi AsAvagI bhASiyanyo / 40. navaraM -- bAdaravAukkAiya- gabbhavakkaMtiyapaMcidiyatirikSa-vakkatiyamAnaM eesi pajjattApajjattagANaM / 41. sesANaM apajjattagANaM / kiM ? - NaM (za0 858) 42. jai veuvviyasarIrakAyapayogapariNae ki egiMdiya ve ubviyasarI rakAyapayogapariNae ? paMcidiya veubviyasarIra jAva pariNae ? 43. goyamA ! egiMdiya jAva pariNae vA, paMcidiya jAva pariNae vA / (56) 44. jagadijAba pariNa ki vAukkAidiya jAva pariNae ? ava ukkAiyaegiMdiya jAva pariNae ? 45. gomA vAkkAiedidiya jAva pariNae, to avAunakAiegidiya jAva pariNae / 46. evaM eevaM abhilAveNaM jahA ogAhaNasaMThANe (pa0 21 / 50) veDavviyasarIraM bhaNiyaM / 47, 48. tahA iha vi bhANiyavvaM jAva pajjattAsavvaTTasiddhaaNuttarovavAiyakappAtItAvemANiyadevapaMcidiya veuvviyasarI kAyapayogapariNae vA / vA / 46. apattAsambasiddhayattarovavAzya jAva pariNae ( za0 8160 ) 50. jai ve ubviyamI sAsarI rakAyapayogapariNae ki enikAyapayogapariNae ? jAvapaMcidiya mIsAsarIrakopayogapariSae ? Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51. Akhyo vaikriya NavaraM ema, / hai| vaikriya jema, kahivo vaikriya-mitra tima vizeSa vaikriya-mizra kehana ? 52. sura nArakI apajjata, mizra vaikriya teha meM zeSa taja pajjatta, joga vaikriya - mizra 53. 'ihAM vaikiya-mIsa, deva nArako naiM viSe / aparyApta kahIsa, paryAptA meM 54. apajjatta utpatti tAhi, mizra kArmaNa pUrNa vaikriya nAMhi vaikiya-miya paryApta vekriya tan nahi kahyo / joga kari / tyAM lage // bhavadhAraNI / 55. nAraka sura uttara vaikriya vyApta karatA ne bali pesatAM // 56. bhavadhAraNI tadrUpa, karatAM uttara vaikriya / pUrNa na thayo rUpa, tyAMlaga kriyanuM mizra // 57. uttara-vaikriya dhAra, bhavadhAraNI meM uttara-kiya naM vicAra, karatAM pesatAM / mizra // kahiye tiNavAra, chai 58. bhavadhAraNI uttara - vaikriya / nuM mitha // vacana rA / sadA // vali pesatAM dhAra, kahiye vaikiya 59. nAraka sura sujagIsa, citaM mana ne ci vaikriya vaikriyamIsa, vaikiyamIsa, e dasa bahu bacane 60. utpatti viraha nihAla, tiNa velA piNa e dasU / pannayaNa sUtra vizAla solama pada meM Akhiyo' / paryApta vaikriya mizra hai / tAsa kathana ihAM nAMya, apradhAnapaNo te 62. bhavadhAraNa 61. sura nArakI iNa nyAya, vetraiha, uttara vaikriya tiNa vaikriya bihuM kaheha, tiNa sUM pradhAnapaNo 63. kArmaNa joge mIsa, tAsa pradhAnapaNeM aparyApta kahIsa, paryAptA meM e 64. nAraka sura iNa nyAya, kArmaNa kari nahIM paryApta mAya, tiNa AzramI e 65. manaSya tiryaca paryApta vaikriya zarIra kare tiko| kariyA lAgo vaikriya // vaikriya pATha hai // pUrva odArika vyApta, 66. pUrNa vaikriya nAhi, odArika mizra yAM lge| odArika no tAhi, pradhAnapaNuM chai te bhaNI / - , bhaNI // kiyo / nahIM // karI / nahIM // mizra / 1. prayoga gati ke pandraha prakAra batalAe gae haiM / nAraka aura devoM meM una pandraha prakAroM meM se gyAraha prakAra pAe jAte haiN| yaha ullekha paNNavaNA 16 / 20 meM hai / prastuta DhAla ke 56 veM aura 60 veM padyoM meM jayAcArya ne nAraka aura devoM ke yoga ke dasa prakAra batalAe haiN| yaha visaMgati nahIM, vivakSA hai / nAraka aura devoM meM kArmaNa yoga aparyAptAvasthA meM hI hotA hai, usake bAda nahIM / usakI vivakSA na karane ke kAraNa yahAM unameM dasa yoga batalAe gae haiM / 21. evaM jAtihA mI vi navaraM 52. devaneraiyANaM apajjattagANaM, sesANaM pajjattagANaM / za0 800 1, DA0 131 321 Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67. praveza karatAM joya, pradhAnapaNo vaikriya taNo / tiNa kAraNa avaloya, joga vaikriya mizra e| 68. ihAM odArika noM bhela, vaikriya pudagala sAtha je / je manaSya tiryaMca sumela, odArika vaikriya mizra // (ja0 sa0) 66. jAva paryApta jeha, sarvArthasiddha sUra pravara / jAva pariNata nahiM eha, vaikriya mizra prayoga prati / 70. aparyApta samIra, savvadRsiddha paMceMdriya / vaikriya mizra zarIra, kAya prayoge pariNate / / 71. jo AhAraka-tanu-kAya-prayoga-pariNata dravya te / syU' manuSya AhAraka thAya, kai manuSya binA AhAraka huvai ? 72. jima ogAhaNa saMThANa, pannavaNa pada ikavIsa meM / yAvata Rddhipatta jANa, pramattasaMyata samyak-dRSTi / / 73. paryApta saMkhejja vAsa, Aya taNo dhaNI tiko / AhAraka zarIra tAsa, kAya prayoge pariNate // 66. jAva no pajjattAsamvadRsiddhaaNuttarovavAiya jAva pariNae 70. apajjattAsamvaTThasiddhaaNuttarovavAiyadevapaMcidiyaveu bviymiisaasriirkaaypyogprinne| (za0 8 / 61) 71. jai AhAragasarIrakAyapayogapariNae ki maNussAhAra gasarIrakAyapayogapariNae ? amaNussAhAraga jAba pariNae ? 72,73. evaM jahA ogAhaNasaMThANe (pa0 21172) jAva iDr3hipattapamattasaMjayasammadiTThipajjattagasaMkhejjavAsAuya jAva pariNae 'jahA ogAhaNasaMThANe' tti prjnyaapnaayaamekviNshtitmpde| (vR0 pa0 336) 74. no aNiDhipattapamattasaMjayasammadiTThipajjattasaMkhejja vAsAuya jAva prinne| (za0 8 / 62) 75. jai AhAragamIsAsarIrakAyapayogapariNae ki maNussAhAragamIsAsarIrakAyapayogapariNae ?' 76. evaM jahA AhAragaM taheva mIsaga pi niravasesaM bhANiyabvaM / (za0 8 / 63) 74. riddha pAmyA viNa tAsa, pramatta-saMyata samyakadRSTi / paryApta saMkhejja vAsa, AhAraka jAva pariNata nahIM / 75. jo AhAraka mizra tana kAya, prayoga kari pariNata huii| to manuSya viSe kahivAya, kai manuSya vinA AhAraka mizra? 76. AhAraka Akhyo jema, timahija AhAraka-mizra pinn| samasta bhaNavo tema, vRttikAra tihAM ima kahma // 77. AhAraka karata jagIsa, pUrNa na thaye pUtalo / odArika noM mIsa, pradhAnapaNo odArika noN| 78. AhAraka tana nipajAya, te kArya kari punarapi / odArika nAM tAya, grahaNa karai pudgala pratai // 76. praveza meM vyApAra, pradhAnapaNoM AhAraka taNoM / AhAraka mizra tivAra, UdArika saha mizratA // 50. jo kArmaNa zarIra kAya-prayoga kari pariNata hii| syU ekeMdrI thAya, kai yAvata paMceMdriya ? 78,76. yadA AhArakazarIrI bhUtvA kRtakAryaH punarapyau dArikaM gRhNAti tadA''hArakasya pradhAnatvAdaudarikapravezaM prati vyApArabhAvAnna parityajati yAvatsarvathaivAhArakaM tAvadaudArikeNa saha mizrateti', (vR0pa0 335) 80. jai kammAsarIrakAyapayogapariNae ki egidiyakammA sarIrakAyapayogapariNae ? jAva paMcidiyakammAsarIra kAyapayogapariNae ? 81. goyamA ! egidiyakammAsarIrakAyapayogapariNae, evaM jahA ogAhaNasaMThANe kammagassa bhedo taheva iha vi 1. pR0 318 ke dUsare perAgrApha meM vRtti kA yaha aMza uddhRta hai / kintu yahAM jor3a kI gAthAoM meM vahI prasaMga ullikhita hai| isalie vRtti kA vahI aMza yahAM uddhRta kiyA gayA hai| 81. bhAkhai taba jagabhANa, ekeMdriya kArmaNa tana / jima ogAhaNa saMThANa, bheda kArmaNa tima ihAM / / 322 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aguttara paryApta savvaTTa-aNuttara utpanna jAva sura / paMcidi-kammata didru kAya prayoge pariNate // 3. aparyAptA vicAra, savvadusiddha taNAM / jAva pariNate dhAra, vikalpa kari ika dravya te // vA0 - 'ihAM sarvArthasiddha nAM devatA meM paryAptA meM athavA aparyAptA meM kArmaNa kA te kArmaNa zarIra jANavo / piNa kArmaNa joga no ihAM kathana nathI / je bhaNI tehanA aparyAptA meM kArmaNa na huvai, te mArTa ihAM kArmaNa joga no kathana na saMbhave / pannavaNAnAM ikkIsamA pada nai viSe piNa kArmaNa zarIra kI zarIra iha sekhvnno|' ( ja0 sa0 ) 84. jo mIsA-pariNata hoya, svaM mana mIsA-pariNate ? vaca mizra-pariNata joya, kAya-mizra-pariNata huI ? zrI jinarAya, 5. bhA mana mIsA-pariNata huI / tathA vacana-mizra thAya, kAya mizra-pariNata tathA // 86. jo mana mizra jagIsa, jamIsa, svaM satya-mana-mIsA huI ? ke asatya-mana-mIsa ke mizra manapariNata huI // 87. prayoga- pariNata jema, mIsA-pariNata piNa timaja / bhaNavo samasta ema, jAva pajjattA samvasiddha | 88. aNuttara utpanna joya, jAva deva paMceMdriya / karmazarIrA soya, mIsA-pariNata ha hvaM tathA // 89. apayatA aparyAptA vicAra, sarvArthasiddha jAva te / pariNata chai ika dravya tathA // pariNata e svabhAva kari / gaMdha rasa pharza saMThANa te ? varNa - pariNata dravya ika / athavA rasa-pariNata huI / 82. jAva ae. kari / karma mizra avadhAra, 10. jadi vIsasA joya, to varNa- pariNata hoya, 61. Akhe jina avitattha, tathA gaMdha-pariNata, 62. athavA pariNata phAsa, athavA ThANe pariNata hove tAsa, eka dravya pudgala taNo // 63. jo varNa- pariNata hoya, to syUM pariNata kRSNa varNa / nIla pIta avaloya, rakta zukla pariNata huI ? 4. bhAkhai zrI jinarAya, kRSNa varNaM pariNata huI / athavA jAva kahAya, zukla varNa pariNata achai // 65. jo gaMdha-pariNata hoSa, sugaMdha durgaMdha pariNata ? jina kahai sugaMdha joya, athavA durgaMdha pariNate // 1. prastuta DhAla kI gAthA 86 meM mizra-pariNata mana ke tIna bheda spaSTa rUpa se ullikhita haiN| sAmane uddhRta pATha meM samarpaNa kA pATha hai / isase mUla pratipAdya meM koI antara nahIM AtA / 2. yahAM jor3a meM pATha pUrA hai, kintu aMgANi meM saMkSipta pATha hai, isalie sAmane usI ko uddhRta kiyA hai| agalI gAthA meM jor3a bhI saMkSipta pATha ke AdhAra para hai / 2.vyasiddhaattaroSavAya kappAtItavaimANiyadevacidiyakammAsa kapayoga pariSae thaa| 83. apajjattAsavvaTTasiddhaaNuttarovavAhaya jAva pariNae (za0 8/64 ) vA / 84. jai mIsApariNae ki maNamIsApariNae ? vaimIsApariNae ? kAyamIsApariNae ? 85. goyamA ! maNamIsApariNae vA, vaimIsApariNae vA, kAyamIsApariNae vA / (0865) 6. ja maNamIsApariNae ki saccamaNamIsApariNae ? mosama mI sApariNae ? 8788. jahA payogapariNae tahA mIsApariNae vi bhASiyanvaM nizvasesa jAva pajjantAsambaddhasiddhaaNuttarovavAiya jAva deva McidiyakammAsarIragamIsApariNae vA 1. apajatAsiddhaaNutaroyavAzya jAya kammAsarIramIsApariNae vA / (za066) 10. jara bIcasApariSae ki vaSNapariNae ? pariNae ? rasapariNae ? phAsapariSae ? saMThANapariNae ? 61. goyamA ! yaNaparigae vA gaMdhaparie vA rasaparipae vA 12. phAsapari vA saMThANapariNae yA (0860) 63. jai vaNNapariNae ki kAlavaNNapariNae jAva sukki lavaNNapariNae ? 24. goyamA ! kAlavaNNapariNae vA jAva sukkilavaNNapariNae vA / (To Cite) 65. e ki mubdhipariNae ? magaMdha pariSa? goyamA ! subbhigaMdhapariNae vA dubbhigaMdha pariNae (0861) vA / 0 u0 1, DhA0 131 323 Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66. jai rasapariNae ki tittirasapariNae ? pucchaa| 67. goyamA ! tittirasapariNae bA, jAva mahurarasapariNae vaa| (za0 870) 68. jai phAsapariNae ki kakkhaDaphAsapariNae jAva lukkhaphAsapariNae ? 66. goyamA ! kakkhaDaphAsapariNae jAva lukkhphaasprinne| (za0 871) 100. jai sNtthaannprinne-pucchaa| 16. jo rasa-pariNata rekha, sya tIkhai rasa pariNate ? pUchA tAsa saMpekha, pAMcUi rasa nI karI // 67. bhAkhai zrI jagabhANa, tikta rase pariNata haI / athavA yAvata jANa, pariNata madhura rase krii|| 18. jo pariNata hai phAsa, syU kakkhar3a pariNata huI ? yAvata lakkha vimAsa, pUchA e eka dravya niiN|| 66. bhAkhai zrI jina bheva, kakkhar3a pharza pariNate / athavA jAva kaheva, lakkha pharza kari pariNate // 100. jo pariNata saMThANa, to parimaMDala vaTa vali / pariNata taMsa pichANa, cauraMsa Ayata pariNate ? 101. uttara de jinadeva, parimaMDala pariNata huii| athavA jAva kaheba, Ayata pariNata dravya ika / / 102. *ika dravya AzrI eha trividha kari AkhiyA, prathama jIva prayoga pariNate bhAkhiyA / mIsA dUjo bheda ke vIsasA tIsaro, jhINI caracA eha catura dila meM dhro|| 103. aSTama zatake prathama udezaka deza hI, sau ikatIsamI DhAla vizAla vizeSa hI / bhikSa bhArImAla RSarAya pasAya sobhAviyo, 'jaya-jaza' saMpati haraSa parama sukha paaviyo| 101. goyamA ! parimaMDalasaMThANapariNae vA jAva AyatasaMThANapariNae vaa| (za0 8 / 72) DhAla : 132 1. atha dravyadvayaM cintayannAha- (vR0 pa0 336) 1. pUchA hiva be dravya nI, zrI gotama gaNakhAna / deva jineMdra pratai kara, uttara de bhagavAna / 2. he bhadaMta ! be dravya, syU prayoga-pariNatA hoya? mIsa-pariNatA cha prabhu ! vali bIsasA joya? 3. jina kahai be dravya prayoga kari, tathA mIsa be caMga / tathA vIsasA dravya be, eka saMyoga tri bhaMga / / 4. ika prayoga kari pariNate, mIsa-pariNate eka / athavA eka prayoga kari, eka vIsasA dekha // *laya : nadI jamunA rai tIra ur3e doya paMkhiyA 1. yahAM jor3a meM pATha pUrA hai, para aMgasuttANi meM saMkSipta pATha hai / isalie sAmane vahI pATha uddhRta kiyA gayA hai / 324 bhagavatI-jor3a 2. do bhaMte ! davvA kiM payogapariNayA ? mIsA pariNayA ? vIsasApariNayA ? 3. goyamA ! payogapariNayA vA, mIsApariNayA vA, vIsasApariNayA vaa| 4. ahavege payogapariNae, ege mIsApariNae, ahavege payogapariNae, ege vIsasApariNae, Jain Education Intemational Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. athavA ika mIsA-pariNata, eka vIsasA jANa / dvikasaMjogika bhaMga triNa, AkhyA eha pichANa // 6. jo prayoga kari pariNatA, to syU manaH-prayoga ? vacana-prayoge pariNatA, kAya-prayoge joga ? 7. jina kahai mana-prayoga bihaM, tathA vacana bihaM caMga / tathA kAya-prayoga bihuM, eka saMjoga vi bhaMga / / 8. mana-prayoga kari ika dravya, vacana-prayoge eka / athavA ika mana dravya karI, ika dravya kAya saMpekha / / 9. athavA ika dravya vacana kari, kAya prayoge eka / dvikasaMjogika e bihu~, AkhyA bhaMga vizekha // 10. *jo mana-prayoge pariNata hoya, syU satya-mana-prayoge joya / asatya-mana mizra-mana jAna, mana asatyAmRSA pichAna ? 11. jina kahai satya-mana-prayoga doi, athavA bihaM asatya-mana hoi / jAva bihuM dravya mana vyavahAra, ika saMyogika bhaMga e cyaar| 12. athavA ika dravya satya-mana dekha, ika dravya asatya-mana saMpekha / athavA ika satya-mana-prayoga, ika mizra-mana-prayoge joga / / 5. ahavege mIsApariNae, ege vIsasApariNae / (za0 873) 6. jai payogapariNayA ki maNapayogapariNayA? vaipayoga pariNayA? kAyapayogapariNayA ? 7. goyamA ! maNapayogapariNayA vA, vaipayogapariNayA vA, kAyapayogapariNayA vaa| 8. ahavege maNapayogapariNae, ege vaipayogapariNae, ahavege maNapayogapariNae, ege kAyapayogapariNae / 6. ahavege vaipayogapariNae, ege kAyapayogapariNae / (za0 8 / 74) 10. jai maNapayogapariNayA ki saccamaNapayogapariNayA ? asaccamaNapayogapariNayA ? saccamosamaNapayogapari NayA? asaccamosamaNapayogapariNayA ? 11. goyamA ! saccamaNapayogapariNayA vA jAva asaccamosa maNapayogapariNayA vaa| 12. ahavege saccamaNapayogapariNae, ege mosamaNapayogapari nne| ahavege saccamaNapayogapariNae, ege saccamosa mnnpyogprinne| 13. ahavege saccamaNapayogapariNae, ege asaccamosamaNa payogapariNae, ahavege mosamaNapayogapariNae, ege sacca mosamaNapayogapariNae 14. ahavege mosamaNapayogapariNae, ege asaccamosamaNa payogapariNae, ahavege saccamosamaNapayogapariNae, ege asccmosmnnpyogprinne| (za0875) 15. jai saccamaNapayogapariNayA ki AraMbhasaccamaNapayoga pariNayA? jAva asamAraMbhasaccamaNapayogapariNayA ? 16. goyamA ! AraMbhasaccamaNapayogapariNayA vA, jAva asamAraMbhasaccamaNapayogapariNayA vA 17. avege AraMbhasaccamaNapayogapariNae, ege aNAraMbha saccamaNapayogapariNae / evaM eeNaM gameNaM duyAsaMjoeNa neyavvaM, savve saMjogA jattha jattiyA uTheti te bhaanniyvvaa| 18. teSvekatve SaD dvikayoge tu paJcadaza sarve'pyekaviMzatiH / (vR0 50 337) 16. jAva savvaTThasiddhagatti / (za0 876) 13. athavA ika dravya satya-mana-prayoga, eka asatyAmRSA-mana-joga / athavA ika dravya asatya-mana, eka mizra-mana-prayoga jana // 14. athavA eka mRSA-mana joya, eka vyavahAraja-mana avaloya / athavA ika mizra-mana prayoga, eka asatyAmRSA-mana joga / / 15. jo satya-mana-prayoga-pariNatA, sya AraMbha-satya-mana varttattA ? jAvata asamAraMbha-satya-mana ? SaTa pada' AraMbha pramukha kathana / / 16. jina kahai AraMbha-satya-mana doi, athavA jAvata ihavidha hoi| asamAraMbha-satya-mana beha, ika saMyogika SaTa bhaMga eha // 17. athavA AraMbha-satya-mana eka, eka aNAraMbha-satya-mana pekha / doya saMjogiyA bhAMgA ema, bhaNavA je jihAM uTha tema / / . 18. vRttikAra kahI ehavI vAya, ekatve SaTa vikalpa kahivAya / dvikasaMjogiyA panara jANI, evaM sahu ikavIsa pichANI / / 19. jAva savvaTThasiddha gati sukhadAnI, tyAM laga kahivA chai phichaanii| eha prayoga pariNatA pekha, be dravya AzrI bhAMgA dekha / / * laya : vanamAlA e nisuNI jAma 1.1. AraMbha 2. anAraMbha 3. sAraMbha 4. asAraMbha 5. samAraMbha 6. asamAraMbha / 208, u0 1, DhA0 132 325 Jain Education Intemational Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. jo mIsA-pariNatA kahAya, syUM mana-mIsA-pariNatA thAya ? mIsA-pariNatA sujoya, prayoga-pariNatA jima avaloya // jadi vIsasA-pariNatA dekha, to syaM varNa-pariNatA pekha? gaMdha-pariNatA Adi sujoya, vIsasA-pariNatA piNa ima hoy|| 22. jAva tathA samacauraMsa eka, eka Ayata-saMThANa saMpekha / dvikasaMyogika e dasa bhaMga, vIsasA-pariNata eha prasaMga / / 23. he bhagavaMta ! tIna dravya jeha, syaM prayoga-pariNatA kaheha / mIsA-pariNatA tAsa kahIjai? vali vIsasA-pariNatA lIjai ? 24. jina kahai prayoga-pariNatA tIna, athavA mIsA-pariNatA ciin| athavA tIna dravya pichAna, teha vIsasA-pariNatA jAna / / 25. athavA ika dravya prayoga jANa, doya dravya mIsA pahichANa / athavA prayoga-pariNata eka, doya vIsasA-pariNatA dekha / / 26. tathA prayoga-pariNatA doya, ika dravya mIsA-pariNata hoya / athavA doya prayoga vizekha, eka vIsasA-pariNata dekha / / 27. athavA ika dravya mIsA hoya, anai vIsasA kahiye doya / athavA do mIsA kahivAya, eka vIsasA-pariNata pAya / / 28. tathA prayoge pariNata eka, ika dravya mIsA-pariNata pekha / eka vIsasA-pariNata jANa, trikasaMjogiyo eka pichANa / / 26. jadi prayoga-pariNatA joya, to sya mana-prayoge hoya / vacana-prayoga-pariNatA kahiye? kAya-prayoga-pariNatA lahiye? 30. jina kahai mana-prayoga-pariNatA, ihavidha bhAMgA tAsa vrtttaa| ikasaMyogika triNa bhaMga thAya, dvikasaMyogika SaTa khivaay|| 31. tIna dravya triNa pada me cIna, ikasaMyogika bhAMgA tIna / dvika saMyogika vikalpa doya, bhAMgA tehanAM SaTa avaloya / / 20. jai mIsApariNayA ki maNamIsApariNayA ? evaM mIsApariNayA vi| (za0877) 21. jai vIsasApariNayA ki vaNNapariNayA ? gaMdhapari NayA? evaM vIsasApariNayA vi 22. jAva ahavege caurasasaMThANapariNae, ege aaytsNtthaannprinne| (za0 878) 13. tiNNi bhaMte ! davA ki payogapariNayA? mIsA pariNayA? vIsasApariNayA? 24. goyamA ! payogapariNayA vA, mIsApariNayA vA, vIsasApariNayA vaa| 25. ahavege payogapariNae, do mIsApariNayA, ahavege payogapariNae, do bIsasApariNayA 26. ahavA do payogapariNayA ege mIsApariNae, ahavA do payogapariNayA, ege vIsasApariNae / 27. ahavege mIsApariNae, do vIsasApariNayA, ahavA do mIsApariNayA ege viissaaprinne| 28. ahavege payogapariNae, ege mIsApariNae, ege viissaaprinne| (za0 879) 26. jai payogapariNayA ki maNapayogapariNayA ? vaipayoga pariNayA? kAyapayogapariNathA ? 30 goyamA ! maNapayogapariNayA vA, evaM ekkAsaMyogo duyAsaMyogo 31. tinnItyAdi, iha prayogapariNatAdipadatraye ekatve trayo vikalpAH dvikasaMyoge tu SaT / (vR0 pa0 338) 32. tiyAsaMyogo ya bhaanniybvo| (sh08|80) trikayoge tveka evetyevaM sarve daza / (vR0 pa0 338) 33. jai maNapayogapariNayA ki saccamaNapayogapariNayA ? asaccamaNapayogapariNayA ? saccamosamaNapayogapari NayA ? asaccamosamaNapayogapariNayA? 34. govamA ! saccamaNapayogapariNayA vA jAva asacca mosamaNapayogapariNayA vA / 35. ahavege saccamaNapayogapariNae, do mosamaNapayoga pariNayA evaM duyAsaMyogo, 32. trikasaMyogika bhAMgo eka, vikalpa piNa tasu eka saMpekha / tIna dravya nAM trihuM pada mAMya, e dasa mAMgA sagalA thAya / / 33. jo mana-prayoga-pariNatA hoya, syU satya-mana-prayoge joya ? ima ciuM mana nIM pUchA jANa, hiva uttara devai jagabhANa / / 34. trihaM satya-mana-prayoga-pariNatA, jAvata trihuM vyavahAra vrtttaa| ikasaMyogika bhAMgA cyAra, hivai dvikasaMyogika adhikAra / / 35. athavA satya-mana-prayoga eka, doya mRSA-mana-prayoga dekha / ima dvikasaMyogika bhaMga bAra, jUjuA karivA nyAya vicaar|| soraThA 36. cihaM pada satya-manAdi, tIna dravya dvikyogikaa| tasu vikalpa be sAdhi, ika vikalpa nAM bhaMga sstt| 36,37. satyamanaH prayogAdIni tu catvAri padAnItyata ekatve catvAro dvikasaMyoge tu dvAdaza / (vR0 50 338) 326 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Education International Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37. ehanAM vikalpa doya, SaTa bhAMgA duganA kiyAM / dvAdaza bhAMgA hoya, teha vicArI kiijiye| 38. *trikasaMyogika bhaMga hai cyAra, vikalpa tAsa eka avdhaar|| triNa dravya cihaM pada viSe ucAra, e saha bhAMgA vIsa vicAra / / 36. pUrva mana vaca kAyA tAma, bheda thakI je prayoga pariNAma / varNAdika bheda karI teha, kahyA vIsasA pUrve jeha // 40. teha ihAM piNa kahivA joya, aMta sUtra e Agala hoya / jAva tathA ika taMsa saMThANa, ika cauraMsa Ayata ika jANa // 38. tiyAsaMyogo bhANiyavvo, trikayoge tu catvAra ityevaM sarve'pi viMzatiriti / (va0 pa0338) 36. tatra ca manovAkkAyaprabhedatoH yaH prayogapariNAmo mizratApariNAmo varNAdibhedatazca vidhasApariNAma uktaH (vR0 pa0 338) 40. sa ihApi vAcya iti bhAvaH, kimantaM tatsUtraM vAcyam? (vR0 pa0 338) ettha vi taheva jAva ahavege taMsasaMThANapariNae, ege cauraMsasaMThANapariNae, ege AyatasaMThANapariNae / __ (za0 881) 41. iha ca parimaNDalAdIni paJcapadAni teSu caikatve paJca vikalpAH dvikasaMyoge tu viMzatiH trikayoge tu daza / (vR0 pa0 338) 41. parimaMDalAdika pada hai paMca, ikasaMyogika paMca viraMca / dvikasaMyogika vIsa vicAra, vikasaMyogika dasa avdhaar|| soraThA 42. parimaMDalAdika saMca, triNa dravya paMca pada nai viSe / ikasaMyogika paMca, ika vikalpa hai tehnoN| 43. dvikasaMyogika bIsa, vikalpa hai be tehanAM / ika vikalpa nAM dIsa, bhAMgA dasa ha te bhaNI / / 44. dasa bhAMgA maiM dekha, be vikalpa mATai ihAM / dugaNA kodhAM pekha, vIsa bhaMga dvikayogikA / / 45. triNa dravya paMca pada sthAna, trikayogika dasa bhaMga h| vikalpa eka pichANa, sarva bhaMga paitIsa ima // 46. ikasaMyogika paMca, vosa bhaMga dvikayogikA / trikayogika dasa saMca, sarva bhaMga paitIsa ima / / 47. *he prabha ! cyAra dravya saM hoya, kahyA prayoga-pariNatA soya / / mIsa-pariNatA kahiye tAya, tathA vosasA te kahivAya? 48. jina kahai cyArU prayoga-pariNatA, athavA cyArU mosa-vartatA / tathA vosasA cyArU hoya ikasaMyogika e triNa joya // 46. athavA ika prayoga pekha, mosa-pariNatA vihaM dravya deva / athavA ika dravya prayoga jANa, tIna dravya vosasA pichANa / / 50. athavA doya prayoga-pariNatA, be dravya mosA viSe vrtttaa| tathA prayoga-pariNatA doya, doya vIlasA te avaloya // 51. athavA tona prayoge pekha, mosA-pariNata ika dravya dekha / athavA tIna prayoge pichANa, eka vIsasA-pariNata jAna / / *laya : vanamAlA e nisuNI jAma 47. catAri bhaMte ! davvA ki payogapariNayA? mIsA pariNayA ? vIsasApariNayA ? 48. goyamA ! payogapariNayA vA, mIsApariNayA vA, bIsasApariNayA vA / 46. ahoge payogapariNae, tiNNi mIsApariNayA / ahavege payogapariNae, tiNNi bIsasApariNayA 50. ahavA do payogapariNayA, do mIsApariNayA / ahavA do payogapariNayA, do vIsasApariNayA / 51. ahavA tiNi payogapariNayA, ege mIsApariNae / ahavA tiNNi payogapariNayA ege viissaaprinne| za08, u0 1, DhA0 132 327 Jain Education Intemational Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52. athavA ika dravya mIsA thAya, tIna dravya vIsasA kahAya / athavA be dravya mIsa-pariNatA, doya vIsasA viSe varttatA // 53. athavA triNa dravya mIsA jANa, eka vIsasA pariNata mANa / dviksaMyogika e nava bhaMga, tehanAM vikalpa tIna prasaMga // soraThA 54. ika vikalpa bhaMga tIna, triNa vikalpa mATai tasu / triguNA kiyAM supIna, nava bhAMgA dvikayogikA // 55. * athavA prayoga- pariNata eka, ika dravya mIsA- pariNata pekha / doya dravya vIsasA bakhAna, trikasaMyoge dhUra bhaMga jAna || 56. athavA prayoga-pariNata eka, mIsa-pariNatA ve dravya dekha / eka vIsasA - pariNata hoya, e bIjo bhAMgo avaloya // 57. tathA prayoga- pariNatA doya, ika dravya mIsA-pariNata hoya / eka dravya vIsasA bakhANa, e tIjo bhAMgo pahichANa // 1 58. ikasaMyogika bhAMgA tIna dviksaMyogika nava bhaMga cIna / trisaMyogika trihaM bhaMga hoya, sarva bhaMga panare avaloya || 56. jadi prayoge karineM pariNatA, to syUM mana-prayoga varttatA / vacana-prayoge kAya prayoga, ima anukrama kari kahiyA joga / / 60. pyAra dravya to prakaraNa kahiyo, pUrava anusAre kari lahiyo / sUtra saMThANa lage pahicAna, bhAMgA sagalA bhagavA jANa // 61. paMca dravya SaTa dravya pichANa yAvata valI dravya dasa jANa / dravya saMkhyAta aneM asaMkhyAta, bhaNavA dravya anaMta vikhyAta // 62. dviksaMyogika bhaMgA jeha, vali trikasaMyogika piNa teha | jAvata dasa saMyoga kareha, dvAdaza saMyoge kari jeha // 63. vara upayoga karI suprayoga, jihAM jitA UThe saMyoga / teha sarva bhagavA dhara pyAra, vAru buddhi sUM nyAya vicAra // soraThA dravya avaloya, prayoga sAdi trihuM pade / ika-saMyoga hoya, ika vikalpa hai tehanoM || 65. tIna pade lika-yoga, ika vikalpa nAM bhaMga triNa | tamu vikalpa cihuM-yoga kiyAM coguNA vAra bhaMga / / 66. tIna pade trika-yoga, ika vikalpa noM bhaMga ika / tasu vikalpa SaTa yoga, trikayogika ima 64. paMca bhaMga SaTa // * laya: vanamAlA e nisuNI jAma 325 bhagavatI-jor3a , 52. ahvege mIsApariNae, tiNNi vIsasApariNayA | ahavA do mIsApariNayA, do vIsasApariNayA / 53. ahavA tiNi mIsApariNayA ege vIsasApariNae / 54. prayogaparigatAditraye ekale yo dvisaMyoge tu (20 pa0 330) vR0 25. apayogaparigae ege mausApariSae, do bIsApariNayA 56. ayege payogapariSae do mausApariNayA, eMge doparie 57. ahavA do prayogapariNayA ege mIsApariNae ege vIsasApariNae / ( 0 802) nava / 58. ya eva bhavantItyevaM sarve'pi paJcadaza / ( vR0 pa0 239) 56. jai payogapariNayA ki maNapayogapariNayA ? vaipayogapariNayA ? kAyapayogapariNayA ? 60. dravyacatuSkapraka raNamupalakSitaM tacca pUrvoktAnusAreNa saMsthAnasUtrAntamucitabhaGgakopetaM samastamadhyeyamiti / ( vR0 pa0 339 ) 61. evaM eeNaM kameNaM paMca cha satta jAva dasa saMkhejjA asaMkhejjA anaMtA ya davvA bhANiyavvA / jAva dasasaMjoeNaM 62. jotiyAsaMjoe bArasasaMjoeNaM / 7 62. ubajujika jastha jattiyA saMjogA uTTheti te sacce bhASiyA 64,65. catvAro vikalpA dravyapaJcakamAzrityaikatra dvikasaMyoge padatrayasya trayo dvikasaMyogAste ca caturbhirguNitAH ( vR0 pa0 339 ) dvAdaza / 66. trikayoge tu SaT kathaM ? trINyekamekaM ca 1 ekaM trINyekaM ca 2 ekamekaM trINi ca 3 dve dve ekaM ca 4 dve ekaM dve ca 5 ekaM dve dve ca 6 ityevaM SaT 1 ( vR0 pa0 336 ) Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67. cihuM pada satya-manAdi, ikasaMyogika bhaMga cihuM / dvikayogika nAM lAdhi, cihaM vikalpa hai tehanAM // 68. ika vikalpa SaTa bhaMga, cihaM vikalpa mATai tas / kiyAM coguNA caMga, dvikayogika cobIsa bhaMga // 67. tatra ca dravyapaJcakApekSayA satyamanaH-prayogAdiSu caturSu padeSu dvikatrikacatuSkasaMyogA bhavanti / (vR0 pa0 336) 68. tatra ca dvikasaMyogAzcaturviMzatiH, katham ? caturNAM padAnAM SaT dvikasaMyogAH, tatra caikaikasmin pUrvoktakrameNa catvAro vikalpAH SaNNAM ca catubhirguNane caturvizatiriti / (vR0 pa0 336) 66. trikasaMyogA api caturviMzatiH, katham ? caturNA padAnAM trikasaMyogAzcatvAraH ekaikasmizca pUrvoktakrameNa SaD vikalpAH, caturNAM ca SaDbhirguNane caturvizatiriti / (vR0 pa0 336) 70. catuSkasaMyoge tu ctvaarH| (vR0 pa0 336) 66. trikayogika bhaMga cyAra, ika vikalpa nAM ha tasu / SaTa vikalpa ihAM dhAra, SaTa-guNa kiyAM cobIsa bhaMga // 70. cauyogika bhaMga cyAra, karivA teha vicAra naiN| e sagalA avadhAra, cyAra cobIsa cobIsa cihuM / 71. ekeMdriyAdika jANa, tathA parimaMDala pramukha je / paMca pade pahichANa, bhaMga paMca dravya AthayI / / 72. ikasaMyogika paMca, dvikayogika cAlosa bhaMga / vikalpa cyAra susaMca, ika vikalpa nAM dasa huvai // 73. trikayogika e aMga, SaTa vikalpa hai tehanAM / ___ ika vikalpa dasa bhaMga, SaTaguNA kiyAM bhaMga sATha hv|| 71. ekendriyAdiSu tu paJcasu padesu dvikacatuSkapaJcakasaMyogA bhvnti| (vR0 pa0 336) 72. tatra ca dvikasaMyogAzcatvAriMzat, katham ? paJcAnAM padAnAM dazadvikasaMyogA ekakasmizca dvikasaMyoge pUrvoktakrameNa catvAro vikalpA dazAnAM ca catubhirguNane ctvaariNshditi| (vR0 pa0 366) 73. trikasaMyoge tu SaSTiH, katham ? paJcAnAM padAnAM daza trikasaMyogA:ekaikasmizca trikarmayoge pUrvoktakrameNa Sar3a vikalpAH dazAnAM ca SaDbhirguNane SaSTiriti / (vR0 pa0 336) 74. catuSkasaMyogAstu viMzatiH, katham ? paJcAnAM padAnAM tu catuSkasaMyoge paJca vikalpA ekakasmizca pUrvoktakrameNa catvAro bhaGgAH paJcAnAM catubhirguNane vizatiriti / (vR0 50 336) 75. paJcakasaMyoge tveka eveti (vR0 pa0 336) 74. cihaM saMyogika caMga, vikalpa cyAra havai tasu / ika vikalpa paMca bhaMga, paMcaguNA kiyAM bhaMga bIsa ha // 76,77. evaM SaTkA disaMyogA api vAcyAH, navaraM SaTkasaMyoga ArambhasatyamanaHprayogAdipadAnyAzritya / (vR0pa0 336) 75. paMcayogika bhaMga eka, eha paMca pada nai viSe / paMca dravya AzrI pekha, bhaMga vikalpa nI AmanA / 76. ima SaTa Adi saMyoga, navaraM SaTa pada nAma e| AraMbha-satya-mana-yoga, aNAraMbha-satya-mana vali // 77. sAraMbha asAraMbha, samAraMbha e paMcamo / asamAraMbha mana laMbha, mana SaTa pada ima vaca pramukha // 78. bhaNavA sapta saMyoga, nAma sapta padanAMja e| odArikAdi yoga, sapta dravya ne AzrayI / / 79. aSTasaMyogika khyAta, nAma aSTapadanAMja e| aTha vyaMtara nI jAta, aSTa dravya naiM Azrayo / 80. navasaMyogika nhAla, tasu nava pada nAM nAma e| nava graiveyaka bhAla, te nava dravya naiM AzrayI // 78. saptakasaMyogastvaudArikAdikAyaprayogamAzritya / (vR0 pa0 336) 76. aSTakasaMyogastu vyantarabhedAn (vR0 pa0 336) 80. navakasaMyogastu graiveyakabhedAn (vR0 pa0 336) 1.8,01, DhA.132 329 Jain Education Intemational Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 81. dasasaMyogika veda, tasu dasa pada nAM nAma e| bhavanapati dasa bheda, te dasa dravya nai aashryii| 82. gyArasaMyogika tAhi, sUtra viSe Akhyo nathI / pUrva kahyA pada mAMhi, tAsa asaMbhava thI ihAM / / 83. bArasaMyogika tAya, kalpotpanna sura bheda nai / vA vaikriya tana kAya, prayoga taNI apekSayA / vA0--ihAM bAra saMyogI nAM jaghanya bArai dravya huvai piNa ochA dravya na huvai / 84 *navamaiM zataka batIsamadeza, gaMgeya noM vistAra kahesa / / gati narakAdi praveza vicAra, te Agala kahisU adhikAra // 81. dazakasaMyogastu bhavanapatibhedAnAzritya (vR0 pa0 336) 82. ekAdazasaMyogastu sUtre noktaH pUrvoktapadeSu tasyAsaMbhavAt (vR0 pa0 336) 83. dvAdazasaMyogastu kalpopannadevabhedAnAzritya vaikriya zarIrakAyaprayogApekSayA veti / (vR0 pa0 336) 84. ee puNa jahA navamasae pavesaNae (8186-120) bhnnihaamo| navamazatakasatkatRtIyoddezake gAGgeyAbhidhAnAnagAra kRtanarakA digtprveshnvicaare| (vR0 pa0 336) 85. tahA uvajujiUNa bhANiyavvA jAva asNkhejjaa| 86. aNaMtA evaM ceva, NavaraM--ekkaM padaM abbhahiyaM / 85. tiNa anasAre ihAM vicAra, dravya upayoga karI naiM dhAra / jAva asaMkhyAtA kahivAya, hivai vizeSa anaMta dravya mAMya / / 86. dravya anaMtA imahija jAna, navaraM ika pada adhiko Ana / gaMgeya sthAna kahyA asaMkhaja, ihAM anaMta pada adhika kaheja // 87. jAva anaMta parimaMDala jANa, jAva ananta Ayata saMThANa / alpabahutva tAsa kahAya, pUcha gotama mahAmunirAya / / 88. pUdagala prabhajI ! prayoga-pariNatA, mIsa vIsasA viSe vrtttaa| kuNa-kuNa thakI alpa bahu hoya, tulya vizeSAdhika avaloya ? 56. sarva thor3A poggalA prayoga, mIsA anantagaNA e joga / vIsasA anaMtagaNA vattaMta, sevaM bhaMte ! sevaM bhaMta ! // 87. jAva ahavA aNaMtA parimaMDalasaMThANapariNayA jAva aNaMtA aaytsNtthaannprinnyaa| (za0 8 / 83) arthateSAmevAlpabahutvaM cintayannAha (vR0 pa0 340) 88. eesi NaM bhaMte ! poggalANaM payogapariNayANaM, mIsA pariNayANaM, vIsasApariNayANaM ya kayare kayarehito appA vA? bahuyA vA? tullA vA ? visesAhiyA vA? 86. goyamA ! samvatthovA poggalA payogapariNayA, mIsApariNayA aNaMtaguNA, vIsasApariNayA annNtgunnaa| (za0 884) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti| (za0 885) vA0-'savvatyovA puggalA paogapariNaya' tti kAyAdirUpatayA, jIvapudgalasambandhakAlasya stokatvAt, 'mIsApariNayA aNaMtaguNa' tti kAyAdiprayogapariNatebhyaH sakAzAnmizrakapariNatA anantaguNAH, yataH prayogakRtamAkAramaparityajanto vizrasayA ye pariNAmAntaramupAgatA muktakaDevarAdyavayavarUpAste'nantAnantAH, vizrasApariNatAstu tebhyo'pyanantaguNAH, paramANvAdInAM jIvAgrahaNaprAyogyANAmapyanantatvAditi / (vR0pa0 340) vA0-sarva thI thor3A pudgala prayogasA kAyAdirUpapaNe karI, jIva pudgala saMbaMdha kAla nAM stokapaNAM thkii| tehathI mIsA-pariNatA anaMtaguNA / je bhaNI jIva prayoge karI kIdho AkAra, te prati aNachAMDato chato svabhAve karI je anya pariNAma prati pAmyA mukta kalevarAdika nAM avayava rUpa anaMtAnaMta teha thkii| vizrasApariNatA anaMtaguNA paramANu Adi nai jIva agrahaNa prayogya naiM anaMtapaNAM thkii| 10. ikyAsI no aMka vizAla, ika sau battIsamI DhAla / bhikSa bhArImAla nai RSirAya prasAda, 'jaya-jaza' sukha saMpati AhlAda // aSTamazate prathamoddezakArthaH // 1 // *laya : vanamAlA e nisuNI jAma 330 bhagavatI-jora Jain Education Intemational Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'DhAla : 133 dUhA 1. prathama udezaka nai viSe, pudgala nU pariNAma / dvitiye tehija AsIviSa-dvAre kari kahUM tAma // 2. he bhadaMta ! AsIviSA, AkhyA kitai prakAra? / jina kahai AsIviSa taNAM, doya prakAra vicAra // 3. prathama jAti-AsIviSA, karma-AsIviSa tAya / nyAya kaha hiva tehanoM, artha sugama kahivAya // 4. jehanI dADhAdika viSe, janma thakI viSa hoya / tAsa jAti-AsI viSA, kahiyai chai avaloya // 5. karma kriyA teNe karI, sarApa pramukha soya / tiNa kari ghAta karai tiko, karma-AsIviSa joya / / 1. prathame pudgalapariNAma ukto, dvitIye tu sa evAzIviSadvAreNocyate / (vR0 pa0 340) 2. kativihA NaM bhaMte ! AsIvisA paNNattA? __ goyamA ! duvihA AsIvisA paNNattA, taM jahA3. jAtiAsIvisA ya, kammaAsIvisA ya / (za0 8 / 86) 4. 'AzIviSAH' daMSTrAviSAH 'jAiAsIvisa' tti jAtyA-janmanA''AzIviSA jAtyAzIviSAH / (vR0 pa0 341) 5. 'kammaAsIvisa' tti karmaNA--kriyayA zApAdinopaghAtakaraNenAzIviSAH karmAzIviSAH / (vR0 pa0 341) 6. tatra paJcendriyatiryaJco manuSyAzca karmAzIviSAH paryAptakA eva (vR0 pa0 341) 7. ete hi tapazcaraNAnuSThAnato'nyato vA guNataH khalvAzIviSA bhavanti (vR0 pa0 341) 8. zApapradAnenaiva vyApAdayantItyarthaH, ete cAzIviSalabdhisvabhAvAt sahasrArAntadeveSvevotpadyante / (vR0pa0 341) 6. devAstveta eva ye devatvenotpannAste'paryAptakAvasthAyAmanubhUtabhAvatayA karmAzIviSA iti / (vR0 pa0 341) 6. karma-AsIviSa kehaneM ? paMceMdrI tiryaca / athavA manaSya bihaM taNAM, paryAptA meM saMca // 7. e nizcai tapasA thakI, tathA anya guNa tAsa / teha thI AsIviSa huvai, labdhi svabhAva vimAsa // 8. te sarApa deI haNe, utkRSTa gati sahasAra / ehavI labdhija phor3avyAM, Agala gamana na kAra // 6. devapaNa je Upano, apajata bhAva avastha / anabhUta bhAvapaNe karI, karma-AsIviSa tattha // 11. uktaJca zabdArthabhedasambhavAdi bhASyakAreNa-AsI___dAr3hA tggymhaavisaa''siivisaa| (vR0 pa0 341) 10. aparyApta hai jyAM lagai te sura naiM kahivAya / karma-AsIviSa labdhivaMta, paryApte na thAya // 11. zabdArtha nAM bheda kari, bhASyakAra kA eha / AsI-dADhA tana viSe, viSa AsIviSa teha // _ *deva jinendra nIM amRta vANI // (dhra padaM) 12. jAti-AsIviSa katividha ? prabhujI ! jina kahai cyAra prakAro re| biccha maMDakka sarpa nai manuSya, e kahyA AsIviSa cyAro re|| 12. jAtiAsIvisA NaM bhaMte ! kativihA paNNattA ? goyamA ! cauvihA paNNattA, taM jahA-vicchuyajAtiAsIvise, maMDukkajAtiAsIvise, uragajAtiAsIvise maNussajAtiAsIvise / (za0 887) 13. vicchyajAtiAsIvisassa NaM bhaMte ! kevatie visae paNNatte ? 13. biccha jAti-AsIviSa noM prabha ! ketalo eka suujaannii| viSa noM gocara viSaya parUpI ? jina kahai sAMbhala vANI // *laya : eka divasa rukamaNa hari bole za.8, u02, DhA0 133 331 Jain Education Intemational Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14. vicchU jAti-AsIviSa samartha chai, arddha bharata nai prmaanno| 14,15. goyamA ! pabhU NaM vicchyajAtiAsIvise addhabhara doya so tresaTha jojana sAdhika, tehija mAtrA jANo / happamANamettaM boMdi viseNaM visaparigayaM visadramANaM 15. jehanoM ehavo zarIra huvai to, nija viSa karine jeho| pakarettae / viSapaNAM pratai dvidhAbhUta je, karivA samartha teho // arddhabharatasya yat pramANaM-sAtirekatriSasTyadhikayojanazatadvayalakSaNaM tadeva mAtrA--pramANaM yasyAH sA tathA tAM 'boMdi' ti tanuM 'viseNaM' ti viSeNa svakIyAzIprabhaveNa karaNabhUtena 'visaparigaya' ti viSa bhAvapradhAnatvAnnirdezasya viSatAM parigatA-prAptA viSaparigatA'tastAm, ata eva "visaTTamANi" ti vikasantI-vidalantIM / (vR0 pa0 341,342) 16. vicchU viSa itarI bhUmi vyApta, piNa nizcaya kari nhaalo| 16. visae se visaTThayAe, no ceva NaM saMpattIe kareMsu vA, na karai nahiM karasI. imae tonaDa kAlo // kareMti bA, karissaMti vA / (za08188) 17. maMDaka jAti-AsIviSa pUchA, taba bhAkhai jinraayo| 17, 18. maMDukkajAtiAsIvisassa NaM bhaMte ! kevatie bharata pramANa kAyA viSa gocara, zeSaM taM ceva kahAyo / visae paNNatte ? goyamA ! pabhU NaM maMDukkajAtiAsIvise bharahappamANasoraThA mettaM boMdi viseNaM visaparigayaM sesaM taM ceva jAva 18. jAva karissaMtIha, tIna kAla viSe tiko / (saM0 pA0) karissaMti / (za0 8 / 86) saMprAptI na karIha, viSaya mAtra Akhyo achai|| 16. *evaM sarpa jAti-AsIviSa, NavaraM vizeSa vadaMti / 16. evaM uragajAtiAsIvisassa vi, navaraM-jaMbuddIvappajaMbU pramANa tana viSa gocara, taM ceva jAva karissaMti // mANamettaM boMdi viseNaM visaparigayaM sesaM taM ceva jAva (saM0 pA0) karissaMti / (za0 860) 20. manaSya jAti-AsIviSa piNa ima hija, NavaraM dvIpa addhaaii| 20. maNussajAtiAsIvisassa vi evaM ceva, navaraMtana ha to itaro viSa vyApa, piNa trihuM kAla na thAI // samayakhettappamANamettaM boMdi viseNaM visaparigayaM, sesaM taM ceva jAva (saM0 pA0) karissaMti / (za0 861) 21. vali goyama pUcha jinavara ne, jo karma-AsIviSa hoyo| 21. jai kammaAsIvise ki neraiyakammaAsIvise ? to nArakI tiryaMca manuSya sura, karma-AsIviSa joyo ? tirikkhajoNiyakammaAsIvise ? maNussakammaAsI vise ? devakammaAsIvise ? 22. jina kahai nArakI meM nahiM pAvai, tiryaMca manaSya naiM devA / 22. goyamA ! no neraiyakammAsIvise, tirikkhajoNiyae trihaM gati mAhai karma-AsIviSa, labdhi prabhAvaja levA // kammAsIvise vi, maNussakammAsIvise vi, deva kammAsIvise vi / (za0 862) 23. jo tiryaMca ha karma-AsIviSa, syU ekeMdrI tiryNco| 23. jai tirikkhajoNiyakammAsIvise ki egidiyajAva paMceMdrI tiryaMca viSe e, karma-AsIviSa saMco // tirikkhajoNiyakammAsIvise jAva paMcidiyatirikkha joNiyakammAsIvise ? 24. jina kahai ekeMdrI meM nahiM pAvai, jAva cariMdrI meM naaNhii| 24. goyamA ! no egidiyatirikkhajoNiyakammAsIvise karma-AsIviSa to pAvai chai, tiryaMca paMceMdrI mAMhI // jAva no caridiyatirikkhajoNiyakammAsIvise , paMcidiyatirikkhajoNiyakammAsIvise / *laya / eka divasa rukamaNa hari bole 332 gavatI-jora Jain Education Intemational Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25. jo tiyaMca paMceMdrI mAMhe, karma AsIviSa pAyo / to syU saMmUcchima tiri paMceMdrI, ke garbhaja tiri mAMhyo ? // 26. ima jima vaikriya zarIra taNAM je bheda kahyA tima kahiye / jAva paryApta saMla varSAyu, garbheja tiri paM0 lahiye / / soraThA 27. vaikiya zarIra bheda, jAva suNajyo ANa umeda, jAva 28. *saMmUcchima tiryaMca paMceMdrI, karma-AsIviSa to lahiyai chai, pajjattA AkhiyA / zabda meM artha e // karma-AsI viSa nAMhI / garbheja tiyaMca mAMhI // varSa 29. jo garbhaja- tiri karma AsIviSa, sthU Ayu varSa asaMkha taNAM je tiyaMca, e kiNa mAhI saMlejo / kahejo ? 30. jina kahai saMkha varSa nAM tiryaMca, karma-AsIviSa tAhyo / varSa asaM Ayu nAM tiryaMca, nahi pAve tina mAMhyo / 31. jo saMkha varSa nAM Ayu vAlA meM to paryAptA mahyo / kai apajjatta saMkhejja varSa nAM, jAva zabda meM e Ayo ? 32. jina kahai paryApta saMkha varSa tiri, karmabhUmi garbhejo / apajjattA saMkhejja varSa Ayu meM, karmAsIviSa na lahejo // 23. bali goyama pUrva jo manuSya meM, 1 karma-AsIviSa hoyo / svaM saMmUcchima manuSya meM pAve ke gaja meM joyo ? 34. jina kahai macchima meM nahi pAve, garbheja manaSya meM pAyo / ima jima vaiyi zarIra bheda tima, kahivo ihAM piNa tAhyo / 35. jAva paryApta saMkha varSAyu, karmabhUmi grbhejo| teha manuSya meM karma-AsIviSa, aparyApta na lahejo // 36. jo sura karma-AsIviSa hovai, to syUM bhavanapati joyo ? jAva vaimAnika deva viSe e karma-AsIviSa hoyo ? 37. jina kahai bhavanapati meM piNa che, vANavyaMtara piNa lahiye / jotiSI deva vaimAnika mAMhai, karma AsIviSa kahiye || * laya : eka vivasa rukamaNa hari bola 25. jai Fr paMcidiyatirikkhajoNiyakammAsIvise saMmucchima paMcidiyatirikkhajoNiyakammAsIvise ? gabbhavakkatiyapaMcidiyatirikkhajoNiya kammAsIvise ? 26. evaM jahA veDavviyasarIrassa bhedo jAva / 28. goyamA ! no saMmucchimapaMcidiyatirikkhajoNiyakammAsIvise gabbhavakkaMtiyapaMcidiyatirikkhajoNiyakammAsIvise / ( vR0 pa0 342) 26. jai gabbhavakkaM tiyapaMcidiyatirikkhajoNiyakammAsIvise kiM saMkhejjavAsAuyagabbhavakkatiyapaMcidiyatirikjoyikammAsIbiye, asaMsejavAsAjya jAva kammAsIvise ? ( vR0 pa0 342 ) 30. goyamA ! saMkhejjavAsAjya jAva kammAsIvise no asaMkhejjavAsAuya jAva kammAsIvise / ( vR0 pa0 342 ) 31. jai saMkhejja jAva kammAsIvise ki pajjattasaMkhejja jAva kammAsIvise apajjattasaMkhejja jAva kammAsIvise ? ( vR0 pa0 142) 32. pajjattAsenjavAsA upagabhavanakatiyapacidiyatirikkhajoNiyakammAsIvise, no apajjattAsaMkhejjavAsAuya jAva kammAsIvise / (za0 8/63) 22. jai maNustakamAsIvile ki muDamamakammAsIvise ? gavbhavakkaMtiyamaNustakammAsIvise ? 34. goyamA ! no saMmucchimamaNussakammAsIvise, gabbhavakkaM tiyamaNustaka mmAsIvise evaM jahA veuvviyasarIraM / 24. jAna pattajjavAsA udakamma bhUmA ganbhananamaMtiya maNustakammAsIvise, no apajjattA jAva kammAsIvise / ( za0 8/14) 36. jaya devakammAsIvise kiM bhavaNavAsideva kammAsIbise jAva vaimANiyadevakammAsIvise ? 37. goyamA ! bhavaNavAsidevakammAsIvise, vANamaMtara jotisiyavemANiyadevakammAsIvise vi / za0 8 70 2 DA0 133 333 Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38. jo bhavanapati hovai karma-AsIviSa, to sya asurakumAro? yAvata thaNiyakumAra viSe e, karma-AsIviSa dhaaro|| 36. jina kahai asurakumAra viSe piNa, karma-AsIviSa jaannii| evaM yAvata thaNiyakumAra meM, karma-AsIviSa maannii|| 40. jo asurakumAra meM karma-AsIviSa, te syU' pajjatta apajjatto? jina kahai aparyAptA meM hovai chai, paryAptA meM na ptto|| 38. jai bhavaNavAsidevakammAsIvise kiM asurakumAra bhavaNavAsidevakammAsIvise jAva thaNiyakumArabhavaNa vAsidevakammAsIvise ? 36. goyamA ! asurakumArabhavaNavAsidevakammAsIvise vi jAva thaNiyakumArabhavaNavAsidevakammAsIvise vi / 40. jai asurakumArabhavaNavAsidevakammAsIvise ki pajjattAasurakumArabhavaNavAsidevakammAsIvise ? apajjattAasurakumArabhavaNavAsidevakammAsIvise ? goyamA ! no pajjattAasurakumArabhavaNavAsidevakammAsIvise, apajjattAasurakumArabhavaNavAsideva kmmaasiivise| 41. evaM jAva thaNiyakumArANaM / 41. evaM yAvata thaNiyakumAra meM, aparyAptA rai maaNhyo| pAchila bhava noM karma-AsIviSa, UpajatAM ihAM paayo|| 42. jo vANavyaMtara deva karma-AsIviSa to syU pisAca rai maaNhii| ema saha nAM aparyAptA meM, paryAptA meM naaNhii|| 43. jotiSI sarva nAM aparyAptA meM, paryAptA meM na hoyo| jo chai vaimAnika to syU kalpa meM, ke kalpAtIta joyo ? 44. jina kahai kalpa viSe je UpanAM, karma-AsIviSa tyaaNhii| kalpAtIta deva chai jyAM me, karma-AsI viSa naahii|| 45. jo huvai kalpa viSa upanAM meM, to syU sodharma majhAro ? jAva acU kalpa UpanAM jyAMme, karma-AsIviSa dhAro? 46. jina kahai sodharma-kalpa UpanAM, karma AsIviSa paavai| yAvata aSTama svarga lagai chai, Agala e nahiM thaavai|| 42. jai vANamaMtaradevakammAsIvise ki pisAyavANamaMtara devakammAsIvise? evaM savesi apajjattagANaM / 43. joisiyANaM savvesi apajjattagANaM / jai vemANiyadevakammAsIvise ki kappobAvemANiyadevakammAsIvise ? kappAtIyAvemANiyadevakammA sIvise ? 44. goyamA ! kappovAvemANiyadevakammAsIvise, no kppaatiiyaavemaanniydevkmmaasiivise| 45. jai kappovAvemANiyadevakammAsIvise ki sohamma kappovAvemANiyadevakammAsIvise jAva accuyakappovA vemANiyadevakammAsIvise ? 46. goyamA ! sohammakappovAvemANiyadevakammAsIvise vi jAva sahassArakappovAvemANiyadevakammAsIbise vi, no ANayakappovAvemANiyadevakammAsIvise jAva no accuyakappovAvemANiyadevakammAsIvise / 47. jai sohammakappovAvemANiyadevakammAsIvise ki pajjattAsohammakappovAvemANiyadevakammAsIvise ? apajjattAsohammakappovAvemANiyadevakammAsIvise ? 48. goyamA ! no pajjattAsohammakappovAvemANiyadeva kammAsIvise, apajjattAsohammakappovAvemANiyadeva kammAsIvise / 46. evaM jAva no pajjattAsahassArakappovAvemANiyadeva kammAsIvise, apajjattAsahassArakappovAvemANiyadevakammAsIvise / (za0 8 / 65) 47. jo sodharma-svarge karma-AsIviSa, to paryAptA lahiye ? tathA aparyAptA meM pAvai chai ? hiva jina uttara daiye // 48. sodharma-svarge paryAptA meM, karmAsIviSa nahiM aparyAptA meM e pAvai cha, pUrva bhava thI le thaa| aavai|| 46. ima jAva aSTama kalpa nAM devA, paryAptA avloyo| karma-AsIviSa tyAMme nahi chai, aparyAptA meM hoyo / / 50. aMka bayAsI no deza artha e, ika sau tetIsamI DhAlo / bhikSa bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya-jaza' haraSa vishaalo| 334 bhagavatI-joga Jain Education Intemational Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 134 cUhA 1. pUrva eha prati avaloya / nahi koya | jANeM // vastu prati dekha kahiye suvizekha // kahI tike, vastu jJAna rahita je jIva the, ve 2. jJAnI piNa koi eka je, daza kihi prakAra jANeM nahi, te *deva jineMdra nI ho bhaviyaNa ! sarasa sudhArasa vANa // ( dhrupadaM ) 3. chagrastha daza sthAnaka prata ho bhaviyaNa! sarva bhAva kari soya / jANaM nahi dekha nahIM ho, bhaviyaNa! tAsa nAma avalova ke // 4. dhura dharmAstikAya ne. vale adharmAstikAya | vali AkAzAstikAya naiM tRtIya bola e thAya // 5. jIva zarIra rahita jiko e siddha jIva kahAya zabda gaMdha neM vAya // paramANu 1 prata, pudgala vA0- paramANu pudgala paMcame bola kahyo / tehanAM upalakSaNa thakI dvipradezikAdika khaMdha piNa na jANeM / 6. pratyakSa e prANI tiko, thAsyai jina vItarAga / jina hoye nahIM, nayamoM bola sumAga / / athavA 7. pratyakSa e prANI tiko, kariye sarva dukha aMta | athavA e karisyai nahIM, dazamoM eha kahaMta // 8. vRttikAra ihAM hama kahyo avadhi pramala avaloya | atisaya jJAna rahIta te, chadmastha grahivo soya // 9. avadhyAdike sahita phuna, amUrtapaNe kari teha | dharmAstikAyAdi prati, ajANato piNa jeha // 10. jANa paramANa pramukha thI eha / viziSTa avadhi kareha // vA0--- atha nanu sarva bhAve kari na jANai, ima kA / valI tiNa kAraNa thakI te daza vastu kihi prakAra karikai avadhyAdika sahita jANato chato piNa anaMta paryAyapaNa karI na jANeM iti / mUrtapaNAM kuna sahU mUrta viSaya yakI , ima jo e satya to daza saMkhyA no niyama te nirarthaka huvai ghaTAdika atihi ghaNAM padArtha nai akevalI sarva paryAyavarNaM karI jANavA asamarthapaNAM thakI / etale 'savvabhAveNaM na jANai' ehanoM artha- sarva bhAva te anaMta paryAya karikai e daza vastu na jANe, ima artha kIjaM to ghaTAdika aneka vastu avadhyAdika sahita * guNa guNa sAdhujI ho munivara 1. etaccoktaM vastu ajJAno na jAnAti (2010 142 ) 2. jJAnyapi kazcidaza vastUni kathaJcinna jAnAtIti darzayannAha - ( vR0 pa0 342 ) 3. dasa ThANAI chaumatthe savvabhAveNaM na jANai na pAsai, taM jahA 4. dhammatthikArya adhammatthikAyaM AgAsatthikArya 5. jIvaM asarIrapaDibaddhaM paramANupoggalaM, saddaM, gaMdhaM, vAtaM / "jIva asarIrapaDiva' ti dehaviSamityarthaH / ( vR0 pa0 342) vA0- paramANuzvAsau pudgalazceti upalakSaNametattena yaNukAdikamapi kazcinna jAnAtIti / ( vR0 pa0 342 ) 6. ayaM jiNe bhavissai vA na vA bhavissai ayamiti pratyakSaH ko'pi prANI jino vItarAgo bhaviSyati na vA bhaviSyatIti navamam / ( vR0 pa0 342) 7. ayaM savvadukkhANaM aMtaM karessai vA na vA karessai / sthAnacyA gRhyate / ( vR0 10 242) 6,10. anyathA'mUrttatvena dharmAstikAyAdIgajAnannapi paramAyAdi jAnAtvevAsI musaMkhyAttasya samastamUrtaviSayatvAccAvadhivizeSasya ( vR0 pa0 342 ) bA0 atha sarvabhAvenetyukta tatazva tat kathaJcijjAnannapyanantaparyAyatayA na jAnAtIti, satyaM, kevalamevaM dazeti saMsthAniyamI vyartha: svAda paTAdInAM subahanAmarthAnAmavalinA sarvaparyAta jJAtumazakyatvAt sarvabhAvena ca sAkSAtkAraM cakSuH pratyakSeNeti hRdayaM zAnAdinA tvasAkSAtkAreNa jAnAtyapi / ( vR0 pa0 342) 08, 402, DhA0 134 335 Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piNa anaMta paryAya karika na jANe to daza sthAnaka kahiNa ro nema nirarthaka huvai / te mATe 'savabhAveNaM na jANai' ehanoM artha-sAkSAtkAra te cakSu pratyakSe karI daza bola avadhyAdika sahita atizayajJAnI piNa na jANa, e tAtparya / valI zrutajJAnAdika karika asAkSAta paNe karI jANe piNa sAkSAtapaNe karI na jANa / 11. chadmastha atizaya-rahita te, nahiM jANeM dasa sthAna / anyathA avadhi sahita je, paramANa Adika jAna / / 12. savvabhAveNaM pATha noM, sarva prakAre soya / sparza rasa gaMdha rUpa ne, jANavai karI sUjoya / / 13. e pratyakSa jina kevalI, hosya tathA na hoya / dasameM ThANe vRtti meM, artha kiyo ima joya // 11-13. navaraM chadmastha iha niratizaya eva draSTavyo'nya thA'vadhijJAnI paramANvAdi jAnAtyeva, savvabhAveNaM ti sarvaprakAreNa sparzarasagandharUpajJAnena ghaTamivetyarthaH tatrAyamiti pratyakSajJAnasAkSAtkRto jinaH kevalI bhaviSyati na vA bhaviSyatIti / (ThANaM vR0 pa0484) 14. uktavyatirekamAha (vR0 pa0 342) dUhA 14. kahyo tAsa vyatireka hiva, pravara kevalI pekha / tasu adhikAra kahai hivai, sAMbhalajyo suvizekha / / 15. *eha dasU nizcai karI, utpanna jJAna darzana / dharaNahAra chai tehanoM, arahA kevalI jina // 16. sarva bhAva karineM sahI, vara sAkSAta vizekha / jANe kevalajJAna sya, kevaladarzaNa kari dekha // 15. eyANi ceva uppaNNanANadaMsaNadhare arahA jiNe kevalI 16. savvabhAveNaM jANai-pAsai, 'savvabhAveNaM jANaI' tti sarvabhAvena sAkSAtkAreNa jAnAtikevalajJAneneti hRdym| (vR0 pa0 342) 17. dhammatthikAyaM jAva (saM0 pA0) karessai vA na vA kressi| (za0 866) 17. dhara dharmAstikAya nai, yAvata e dukha aMta / karisyai e karisyai nahIM, e dasa bola udaMta // 18. jAnAtItyuktamato jJAnasUtram / (vR0 pa0 342) soraThA 18. jANe kevaladhAra, ehavo Akhyo te bhaNI / jJAna-sUtra hiva sAra, kahiyai chai gunn-aaglo|| 16. *katividha jJAna parUpiyo, jina kahai paMca prakAra / Abhinibodhika jJAna te, hiva zabdAratha sAra / / 16. kativihe NaM bhaMte ! nANe paNNatte ? goyamA ! paMcavihe nANe paNNatte, taM jahA-AbhiNi bohiyanANe 20. arthAbhimukho'viparyayarUpatvAt niyato'saMzayarUpatvAbodhaH (vR0pa0 343) 20. abhi saMmakha je artha naiM ho goyama!aviparIta vicAra / niyata asaMzaya rUpa je hogoyama!bodhi jANavo saar| (sAMbhala goyamA!ho munivara!Abhinibodhika jnyaan)| vA0-Abhinibodhika jJAna te pAMca iMdriya anaiM noiMdriya-mana, te nimitta bodh| 21. zabda kAraNa zruta jJAna noM, avadhi maryAda pichAna / manaparyava kevala taNo, artha vRtti thI jAna / / vA-AbhinibodhikajJAnam - indriyAnindriyanimitto bodhH| (vR0 pa0 344) 21. suyanANe, ohinANe, maNapajjavanANe, kevalanANe / (za0 8 / 67) zrUyate taditi zrutaM--zabdaH sa eva jJAnaM bhAvazrutakAraNatvAt kAraNe kAryopacArAt zrutajJAnam / (vR0 pa0 344) *laya : suNa suNa sAdhUjI ho munivara 336 bhagavatI-jora Jain Education Intemational Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 22. suNavA thakIja jJAna, iMdriya mano nimitta je / te zruta jJAna pichAna, zrata graMtha anusArI tiko|| he; hercha jeha, vistRta je vastu prati / jiNa karika jANeha, avadhi jJAna kahiye tasu // 24. tathA maryAda kareha, rUpI dravyaja jANiyai / anya prati nahiM jANeha, dvitIya artha e avadhi nuM // 25. mana citavatA jeha, manodravya nAM paryavA / jiNa karika jANeha, te manaparyava jJAna cha / 26. vA mana nAM paryAya, paryAya teha vicAraNA / te prati jANe tAya, manaparyAya sujJAna chai|| 27. kevala eka kahAya, matijJAnAdika rahita e| athavA zuddha suhAya, AvaraNa rUpa kalaMka vina / / 28. athavA sakala udAra, prathamapaNe karinaija te / vizeSa thakI vicAra, saMpUraNa je Upajai / / 26. tathA sAdhAraNa nAMya, anya nahIM eha sArakho / tathA anaMta kahAya, anaMta vastu ne jaannvai|| 30. yathA avasthita dekha, tIna kAla nI vastu naiN| zIla prakAzana pekha, ehat kevalajJAna cha / 31. *hiva syUM Abhinibodhi te?jina kahai cyAra prkaar| - avagraha IhA avAya chai, vali dhAraNA sAra / 22. zrutAd vA.--zabdAt jJAnaM zrutajJAna-indriyamanonimittaH zrutagranthAnusArI bodha iti| (vR0 pa0 344) 23. 'ohiNANe' ti avadhIyate-adho'dho vistRtaM vastu paricchidyate'nenetyavadhiH sa eva jJAnam / (vR0pa0 344) 24. avadhinA vA-maryAdayA mUrtadravyANyeva jAnAti netarANIti vyavasthayA jJAnamavadhijJAnam / (vR0pa0 344) 25. manaso manyamAnamanodravyANAM paryavaH-paricchedo manaHparyavaH sa eva jJAnaM manaHparyavajJAnam / (vR pa0 344) 26. manaHparyAyANAM vA--tadavasthAvizeSANAM jJAnaM mn:pryaayjnyaanm| (vR0 pa0 344) 27. kevalamekaM matyAdijJAnanirapekSatvAt zuddhaM vA AvaraNamalakalaGkarahitatvAt / (vR0 pa0 344) 28. sakalaM vA-tatprathamatayaivAzeSatadAvaraNAbhAvataH smpuurnnotptteH| (vR0 50 344) 26. asAdhAraNaM vA'nanyasadRzatvAt anantaM vA jJeyAnantatvAt / . (vR0 pa0 344) 30. yathAvasthitAzeSabhUtabhavadbhAvibhAvasvabhAvAvabhAsIti . bhAvanA tacca tat jJAnaM ceti kevalajJAnam / 31. se kiM taM AbhiNibohiyanANe? AbhiNibohiyanANe caubihe paNNatte, taM jahA oggaho, IhA, avAo, dhAraNA / 32. 'uggaho' ti sAmAnyArthasya-azeSavizeSanirapekSa syAnirdezyasya ruupaadeH| (vR0 50 344) 32. avagraha artha grahaNa karai, sAmAnya thI kahivAya / azeSa vizeSa tehanI, vicAraNA tasu naaNy|| soraThA 33. ava noM artha kahAya, prathama thakI je artha prati / grahaNa je karivo tAya, avagraha zabdArtha vRttau // 34. *IhA chatA artha bhaNI, AlocanA vizekha / avAya kahyA je artha noM, nizeSa nizcaya dekha / / 35. dhAraNa jANyA artha naiM, vizeSa dila meM dhAra / eha artha nahiM vIsarai, bheda kahyA e cAra // 33. ava iti-prathamato grahaNaM-paricchedanamavagrahaH / (vR0 pa0 344) 34. 'Iha' ti sadarthavizeSAlocanamIhA, 'avAo' tti prkraantaarthvinishcyo'vaayH| (vR0 pa0 344) 35. 'dhAraNe' tti avagatArthavizeSadharaNaM dhAraNA / (vR0 pa0 344) *laya : suNa suNa sAdhUjI ho munivara sa. 8, u02, DhA0 134 337 Jain Education Intemational Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36. rAyaprazreNI meM kalA, bheda kahyA, jJAna nAM jANa / timahija ihAM bhaNavA sahu, yAvata kevalanANa // 37. katividha prabhu ! ajJAna se ? jina kahe tIna prakAra / mati aru zruta ajJAna che, vibhaMganANa avadhAra // vA0vibhaMga nAga e pATha no arthavRtti meM viSe tathA virUpa avadhi noM bheda te vibhaMga / ima akAra karI vibhaMga jJAna kA, te artha milatuM nathI / vibhaMga to ayogavAra (sU0 205) meM kSayopazama bhAva kahyo hai, te ujjala jIva che' tehanAM viruddha bhAMgA nathI / vale avadhijJAna anaiM vibhaMga nuM darzaNa eka che, te mArTa e viruddha nathI / anaM virUpa piNa nathI / vibhaMga viruddha huvai to e vibhaMga no darzana avadhi te paNa viruddha virUpa huvai| anaiM jo avadhi-darzana viruddha virUpa huvai to avadhi jJAna noM piNa ehija darzana chai, te bhaNI avadhi jJAna piNa viruddha virUpa hama avadhijJAna viruddha virUpa nahIM to avadhi darzana anaM vibhaMga ajJAna e viruddha virUpa nahIM / ? tehanoM uttara - jada koI pUche - e viruddha nahIM to vibhaMga noM artha syUM ihAMija laddhI meM ka u - vibhaMga nANe katividhe ? jada bhagavAna kahai- - anekavidha / te bhaNI vividhA maMgA jehane viSe te vibhaMga ima artha saMbhava, te viruddha gaMgA go artha na saMbhava | jada koi pUcheM -- ThAma ThAma vibhaMganANa sUtra meM kyUM kahyo ? tehano uttarahe mAcArya kRta prAkRta vyAkaraNa meM sUtra nAM zabda sAdhyA / tihAM ehavuM sUtra cha, te kahai 'luka' 'svarasya svare pare bahulaM lu bhavati' ehanoM artha- svara pare ho to pAulA svara no bahupa vihAka tuhiyaka navaM te mArTa bahuta zabda kahyo / kahA- viruddhA gaMgA jehana vizeSita vibhaMga meM sthApita vibhaMga anANa iso zabda huMto / ihAM 'luk' sUtre karI gakAra mAMhilA akAra nuM luk thayuM anaiM svara hIna gakAra anANa zabda nAM akAra meM milyAM vibhaMganANa zabda siddha thayuM / yasI paMca varNA phUla meM sUtre dasavaNNakusuma pATha kahAM rahA paNa dasa addha zabda haMto 'luka' sUtre karI sakAra mAMhilA akAra noM luk thayuM / svara hIna sakAra addha zabda nAM akAra meM milyAM dasaddha zabda siddha thayuM / tathA sarvArtha siddha nai 'savvaTTasiddha' pATha kahAM / ihAM piNa savvaaTThasiddha zabda huMto / 'luka' sUtre karI vvakAra mAMhilA akAra nuM luk thayuM / svarahIna vvakAra aTTha zabda nAM akAra meM milyAM savvaTTa zabda siddha thayuM / ityAdika aneka ThAme 'luka' sUtra karI pAchalA svara noM luk huvai chaM / tima vibhaMga nANa zabda piNa jANavo / -- tivAre koI pUche - vibhaMga anANa iso pATha kihAMi kahyo che ? tehanoM uttarabhagavatI zataka 9 / 33 meM asoccA nai adhikAre kahyo - niraMtara chaTha chaTha tapa, sUrya * shAmI AtApanA, prakRti bhadraka, svabhAve upazAMta, svabhAve patalA krodha mAna mAyAlobha, tiNe karI mRdu-- komala, mArdavasaMpanna, allINa indriyAM vazya karI, bhadrika, 238 bhagavatI-joha 26. evaM jahA rAvapyasegaraje (712-046) nAgANaM bhedo taheva iha bhANiyavvo jAva settaM kevalanANe / ( za0 8 / 68 ) 37. te kativihe paNate ? goyamA ! tivihe paNNatte, taM jahA - maiaNNANe, suraNAce, vibhaMganAthe / ( za0 8 / 66 ) viruddhA bhaGgA - vastuvikalpA yasmiMstadvibhaGgaM tacca tajjJAnaM ca athavA virUpo bhaGgaH - avadhibhedo vibhaGgaH sa cAso jJAnaM ceti vibhaGgajJAnam / ( vR0 pa0 344 ) --- Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vanItapaNe karI ekadA prastAve zubha adhyavasAye karI zubha pariNAme karI vizuddha lezyAI karI tadAraNI karma nAM kSayopazama karI hApohamamgaNanavesaNaM karemANassa hA hitAM artha- ceSTA - jJAna sanmukha vicAravo / apoha noM artha vRttikAra to vipakSa kiyo ana bar3A Taba meM kahyo -- dharma dhyAna bIjA pakSa rahita nirNaya karavo / maggaNa kahitAM tehija dharma nIM AlocanA / gaveSaNaM kahitAM adhika dharma nIM AlocanA karatAM chatAM vibhaMge NAmaM aNNANe samuppajjati - vibhaMga nAmaiM ajJAna Upajai / jaghanya AMgulanoM asaMkhyAtamo bhAga utkRSTa asaMkhyAtA hajAra jojana jANeM, dekheM te vibhaMga jJAna karikai jIva piNa jANai, ajIva piNa jANa / pAkhaMDa ne viSe rahyA te mahAAraMbhI ne saMklizyamAna jANa / tehanI apekSAye alpaAraMbhI ne vizuddhamAna jANai | jada prathama samaktva pAmai sAdhu dharma pratai rocarva, saddahai, bAMche, cAritra parivarja, liMga parivarja-- 3 tasma NaM tehi china parimANehi parihAyamAnehi sammadaMsaNapajjavehiM parivaDDhamANehi parivaDDhamANehi se vibbhaMge aNNANe sammattapariggahie khippAmeva ohI parAvattai- tithe mithyAtva paryAya karI parihIyamAna hove karI, samyan darzana nAM paryAya tiga karI parivartamAna hote thake, te vibhaMga nAmA ajJAna samyagdarzana parigRhIta chato utAvalo hIja avadhijJAna huI / ihAM pratyakSa pATha meM kahyo - vibhaMga nAme ajJAna Upajai / vali kahyaM samyakta pAmye chate 'vibhaMge aNNANe' vibhaMga ajJAna zIghra avadhi huvai / ihAM 'luk' sUtre karI pAchalA svara noM luk nathI thayuM / bahulapaNai luk kahyaM. chai te mArTa ihAM luk na thayuM / 9 anaM vibhaMga nANa zabda huvai tihAM gakAra mAMhilA akAra no luk huvai piNa anANa zabda nAM akAra noM luk na thayuM te mArTa vibhaMga nAmaiM ajJAna kahIjai piNa jJAna na kahIje jo vibhaMga meM akAra no artha huI to vibhaMge anANe ehayo sUtre kyUM kahyo ? tathA ihAM sUtre bAla tapasvI naiM vibhaMga Upajai te vibhaMga UpajavA no kAraNa sUtre kahAM, niraMtara chaTha chaTha tapa, sUrya kI AtApanA, bhadrika, vinIta, krodhAdika pAtalA, mRdumArdava, AlIna ehavA guNa kahyA / vali bhalA adhyavasAya, zubha pariNAma, vizuddha lezyA kI tadAvaraNI karma nAM kSayopazame karI bhalI vicAraNA karI (ayaM meM kahyo) dharma dhyAne karI vibhaMga ajJAna Upajai / e vibhaMga upajavA nAM kAraNa kahyA / vibhaMga viruddha huye to zubha avyavasAya, zubha pariNAma, vizuddha-lezyA tadAvaraNI noM kSayopazama e abhitara zuddha UpajavA nAM kAraNa kyUM kahyA ? valI ko vibhaMga ajJAna karI jIva piNa jANeM, ajIva piNa jANe, pAkhaMDyAM na jANe, samyaktva pAmaiM, jo e vibhaMga viruddha thI jIva ajIva kima jANeM ? pAkhaMDyAM nai kima olakhe ? samyaktva kima pAmai ? te mArTa e viruddha nathI / karma nAM kSayopazama thI e upaje te ujjala jIva viruddha nathI / ajJAnI rA bhAjana mArTa vibhaMga ajJAna kahya u anaiM samyaktva pAme jJAna rA bhAjana mArTa tehane avadhijJAna kahiyai / samyag dRSTi pUrva bhaNyo tehana jJAnI rA bhAjana mATe jJAna kahiye ane te eka bola kaMdho zraddhyAM chatAM te pUrva nAM jJAna naiM ajJAnI rA bhAjana mATa zruta ajJAna kahiyai / eka bola UMdho zraddha, yo te mithyAta Azrava che, piNa tehane ajJAna na kahiye / za0 8, u0 2, ThA0 134 339 Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAra jJAna tIna ajJAna to kSayopazama bhAva ch| UMdho zraddhe te mohakarma noM udayaniSpana chai / mati jJAnAvaraNI noM kSayopazama thayAM thakAM mati jJAna, mati ajJAna nIpajai / zruta jJAnAvaraNI ro kSayopazama thayAM zruta jJAna, zruta ajJAna nIpajai / avadhi jJAnAvaraNI ro kSayopazama thayAM avadhijJAna, vibhaMga ajJAna nIpaja / manaHparyAya jJAnavaraNI ro kSayopazama thayAM manaHparyAya jJAna nIpaja / kevalajJAnAvaraNI noM kSaya thayAM kevalajJAna nIpaje / te bhaNI e cyAra jJAna, tIna ajJAna kSayopazama bhAva cha / kevalajJAna kSAyika bhAva chai| UjalA lekhai niravadya ch| te mATa ajJAna viruddha virUpa nathI jima TakasAla thakI eka rUpayo bhaMgI le gayo, eka rUpayo brAhmaNa le gyo| bhaMgI kanai te bhaMgI ro rUpayo bAje, brAhmaNa kanai te brAhmaNa ro rUpayo bAjai / ima bhAjana lArai judo nAma bAje, piNa rUpayo cAMdI ro chai, cokho chai / ima jJAnAvaraNI rA kSayopazama rUpa TakasAla thI cyArajJAna, tIna ajJAna nIpanA. te Ujala jIva cha / karma alagA thayAM jIva Ujalo huvai, tehanai viruddha virUpa kima kahiye / ajJAnI kei bola UMdhA zraddha cha, te to mithyAta Azrava chai| te moha karma nAM udaya thI nIpanoM chai, te ajJAna nathI / ana ajJAnI rai jetalo zuddha jANapaNo chai te jJAnAvaraNI rA kSayopazama thI nIpano chai, tehana ajJAna kahIjai / te mATai UMdhI zraddhA nai ajJAna judA-judA chai, tehana karma alagA thayAM jIva Ujalo huvai cha, jJAna ajJAna nIpaja te Ujala jIva ne viruddha kahai te mahA anyAya hai| vali ihAMija laddhI meM pAMca jJAna, tIna ajJAna rA pajavA kahyA, te kahai chaisarva thI thor3A manaparyAya jJAna rA pajavA / tehathI vibhaMga ajJAna nAM pajavA anaMtaguNA / tehathI avadhijJAna nAM pajavA anaMtaguNA / tehathI zruta ajJAna nAM pajavA anaMtaguNA / tehathI zruta jJAna nAM pajavA visesaahiyaa| tehathI mati ajJAna nAM pajavA anaMtaguNA / tehathI matijJAna nAM pajavA visesaahiyaa| tehathI kevalajJAna nAM pajavA anaMtaguNA / ihAM manaHparyAya jJAna thakI vibhaMga ajJAna nAM pajavA anaMtaguNA kahyA anai avadhi jJAna thakI zruta ajJAna nAM pajavA anaMtaguNA tIrthaMkare kahyA, te mArTa e vibhaMga ajJAna viruddha nthii| tInUM ajJAna ro kSayopazama bhAva Ujala jIva hai, nyAya dRSTi karI vicArI joyjyo|' (ja0 sa0) 38. hiva syU mati ajJAna te ? jina kahai cyAra prakAra / avagraha IhA avAya chai, vale dhAraNA sAra / 36. hiva syUte avagraha kahyo ? jina kahai doya prakAra / artha avagraha jANiya, vyaMjana avagraha dhAra / / 38. se ki taM maiaNNANe? maiaNNANe caubihe paNNatte, taM jahA-oggaho, IhA, avAo, dhaarnnaa| (za0 8/100) 36. se ki taM oggahe ? oggahe duvihe paNNatte, taM jahA-atthoggahe ya vaMjaNoggahe y| 40. evaM jaheva AbhiNibohiyanANaM taheva, navaraM egtttthiyvjj| 41, 42. ihAbhinibodhikajJAne 'uggiNhaNayA avadhAraNayA savaNayA avalaMbaNayA mehe, tyAdIni paJca paJcakAthikAnyavagrahAdInAmadhItAni / 40. jima Abhinibodhika kahyo, timahija NavaraM eha / ekArtha varjI karI, tAsa nyAya ima leha / 41. jJAna Abhinibodhika viSe, ogiNhaNayA jeha / avadhAraNayA savaNayA, avalaMbaNayA meha / / 42. ityAdika je AkhiyA, paMca paMca je bheda / eka artha chai tehanoM, avagrahAdika nAM veda / / 340 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43. mati ajJAna viSe valI, te nahiM kahivA bheda / tiNa kAraNa ekAthikA, vA ANa umeda / / 44. jAva noiMdrI dhAraNA, kahI dhAraNA eha / mati ajJAna e Akhiyo, bhAva kSayopazama jeha // 45. hiva sya zruta ajJAna te? taba bhAkhai jinarAya / e ajJAnI nAM racyA, micchadiTrI nAM tAya / 46. jima naMdI sUtre kahyA, bhArata rAmAyaNa Adi / yAvata veda ciuM valI, aMga upaMgaja sAdhi / 47. zikSAdika SaTa aMga chai, upaMga tasu vyAkhyAna / zruta ajJAna e Akhiyo, hiva tasu nyAya pichAna / soraThA 48. mithyAdRSTI jANa, svachaMda buddhi mati racyA / bhAratAdi pahichANa, zruta ajJAna kahyo tsu|| vA0--tihAM avagraha, IhA buddhi ane avAya, dhAraNA mati svacchaMda te potA nAM abhiprAya karika / tatva thakI sarvajJa praNIta artha anusAra vinA buddhi anai mati e bihu karika vikalpita te racyA, te svacchaMda buddhi mati vikalpita kahiye, te bhaartaadik| 43. matyajJAne tu na tAnyadhyeyAnIti bhAvaH / (vR0 pa0 345) 44. jAva noiMdiyadhAraNA / settaM dhAraNA, settaM maiaNNANe / (za08/101) 45, 46. se ki taM suyaaNNANe? suyaaNNANe-jaM imaM aNNANiehi micchAdidviehi sacchaMdabuddhi-mai-vigappiyaM, taM jahA--bhArahaM, rAmAyaNaM jahA naMdIe (sU0 67) jAva cattAri vedA saMgo vNgaa| 47. ihAGgAni-zikSAdIni SaT upAGgAni ca tadvyAkhyAnarUpANi / (vR0 pa0 345) settaM suyaaNNANe / (za0 8/102) vA0-'sacchaMdabuddhimaivigappiyaM taM jahA-bhArahaM rAmAyaNa' mityAdi tatrAvagraha buddhiH avAyadhAraNe ca matiH svacchandena--svAbhiprAyeNa tattvataH sarvajJapraNItArthAnusAramantareNa buddhimatibhyAM vikalpitaM svacchandabuddhimativikalpitaM / (vR0pa0 345) 46. 'nija zAstra rai mAMhi, jina-mata milatI vAratA / tasu jANapaNo tAhi, kahiyai zruta ajJAna te // 50. pUrava bhaNyo pichANa, samadRSTi rai jJAna zruta / mithyAtI rai jANa, zruta ajJAna kahIjiye / / 51. tima nija racita vicAra, jina mata milatI bAta je / tasu jANapaNo sAra, zruta ajJAna kahyo acha / 52. jJAnavaraNI dekha, kSayopazama thI nIpanoM / jJAna ajJAna saMpekha, anuyogadvAra viSe kahyo / 52. se ki taM khaovasamanipphaNNe ? khaovasamaniSphaNNe aNegavihe paNNate, taM jahA--- khaovasamiyA AbhiNibohiyanANaladdhI........ khaovasamiyA vibhaMganANaladdhI (aNuoga sU0 285) 53. tassa NaM chaThaMchaTTeNaM........se vibhaMge aNNANe sammatapariggahie khippAmeva ohI parAvattai / (za0 6 u0 31 sU033) 53. asoccA adhikAra, vibhaMga mithyA STi taNeM / samyakta AyAM sAra, avadhijJAna kahiyai tam / / 54. ihavidha nyAya pichANa, avadhijJAna samadRSTi rai| AyAM dhara gaNaThANa, vibhaMga ajJAna kahIjiye // 55. vibhaMga avadhi je jJAna, darzaNa eka bihu~ taNo / avadhi nAma pahichANa, bhAva kSayopazama te bhaNI / / 56. jina Agama avaloya, samadRSTo rai jJAna te / bhaNe mithyAtI koya, kahiye tAsa ajJAna te / / 57. bhAjana lArai jAna, jJAna ajJAna kahIjiye / samadRSTI rai jJAna, ajJAna ajJAnI taNeM // za0 8, u02, DhA0134 341 Jain Education Intemational Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56-63. caMdapaNNattI 1 / 25 (sUrapaNNattI) 58. kei ajANa kahaMta, je mithyAdRSTI taNeM / bhaNavo jitaro haMta, UMdho jANapaNo sarava // 56. caMdapannatI mAMya, pahilA pAhur3A taNAM / saptama je sukhadAya, pAhuDa pAhuDa meM kahyo / 60. aTTa paDivattI jANa, anyatIthi nI kahaNa te / maMDala no saMThANa, juo-juo bhAkhai tike // 61. ika kahai samacauraMsa, maMDala no saMThANa chai / eka viSama cauraMsa, saMsthAne maMDala kahai / 62. sama caukoNa saMThANa, eka viSama caukoNa kahai / sama cakravAla pichANa, eka viSama cakravAla kahai / / 63. cakra arddha cakravAla, eka chatra AkAra kahai / e tasU kahaNa nihAla, paDivattI aTha tehanI // 64. jina kahai chatrAkAra, e naya karine jANavI / svamata e aMgIkAra, sAta paDivattI nahiM milai // 65. ima anyatIrthaka bAta, jina-mata sU milatI tikA / mAnI zrI jaganAtha, aNamilatI mAnI nthii| 66. tima tasu graMtha majhAra, jina-mata milatI vAratA / te zuddha jANe sAra, tiNa rai e ajJAna hai| 67. tiNa kAraNa ajJAna, kSaya upazama bhAve kahya / ajJAna nisuNI kAna, bharama koI bhUlo matI' // (ja0 sa0) 68. *atha sya vibhaMga anANa te? jina kahai vividha prakAra / grAma taNe saMThANa cha, nagara saMThANa vicAra / / 68. se kiM taM vibhaMganANe ? vibhaMganANe aNegavihe paNNate, taM jahA-gAmasaMThie, nagarasaMThie, 66. jAva saNNivesasaMThie, dIvasaMThie, samuddasaMThie, 66. yAvata saNNivesa naiM, saMThANe pahichANa / dvIpa taNa saMsthAna te, samudra taNe saMThANa / / 70. vAsa bharata pramukha kahyA, kSetra taNe saMThANa / varSadhara himavaMta Adi de giri saMThANe jANa // 71. parvata giri sAmAnya te, tAsa saMThANa vicAra / taru thUbha haya gaja valI, teha taNe AkAra // 72. nara kinnara kiMpuruSa naiM, mahoraga gaMdharva jANa / usabha pazu AkAra te, kahiyai vibhaMga anANa // 73. pasaya dvikhara aTavI taNAM, caupada taNAM vizeSa / paMkhI nai bAMdara taNA, AkAreja kahesa / 70. vAsasaMThie, vAsaharasaMThie, 'vAsasaMThie' ni bharatAdivarSAkAraM 'vAsaharasaMThie' tti himvdaadivrssdhrprvtaakaarN| (vR0pa0 345) 71. pavvayasaMThie, rukkhasaMThie, thUbhasaMThie, hayasaMThie, ___ gayasaMThie, 72. narasaMThie, kinnarasaMThie, kiMpurisamaMThie, mahoragasaMThie, gaMdhabvasaMThie, usabhasaMThie, pasusaMThie, 73. pasayasaMThie, vihagasaMThie, vAnarasaMThie ----- tatra pasayaH-ATavyo dvikhurapacatuSpadavizeSaH / (vR0 pa0 345) 74. nANAsaMThANasaMThie paNNatte / (za0 8/103) 74. vali nAnA prakAra nAM, saMThANe kari soya / vibhaMga taNo AkAra cha, eha vibhaMga avaloya / / *laya : suNa suNa sAdhujI ho munivara 342 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75. deza bayAMsI aMka muM, sau cautosamI DhAla / bhikkha bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' gaNa guNamAla / / DhAla 135 dUhA 1. AkhyA jJAna ajJAna e, hiva Agala adhikAra / jJAnI ajJAnI taNo, kara nirUpaNa sAra || 2. jIva daMDaka cauvIsa je, vali gatyAdika dvaar| jJAna anaiM ajJAna nI, niyamA bhajanA sAra / / *jaya jaza dAyaka saMpati lAyaka, nAyaka nAtha nimala naannii| deva jineMda dineMda amaMda, sudhA-rasa caMda sarasa vANI // (dhra padaM) 3. he prabha ! jIvA sya nANI chai, ke tasu kahiye ajJAnI ? jina kahai jIvA jJAnI piNa chai, ajJAnI piNa phichaanii|| 4. je jJAnI te kei be jJAnI, kei eka chai triNa jnyaanii| kei caujJAnI kei ika jJAnI, hiva ehanoM nirNaya jAnI / / 5. be jJAnI te mati zruta jJAnI, triNa jJAnI ihavidha jaanii| ___mati zruta avadhi tathA mati zruta manapajjava tIjo guNakhAnI // 1. anantaraM jJAnAnyajJAnAni coktAni, atha jJAnino' jJAninazca nirUpayannAha- (vR0pa0 345) 2. gaiiMdie ya kAe suhume pajjattara bhavatthe ya / bhavasiddhie ya sannI laddhI uvaoga joge ya / / 1 / / lesA kasAya vee AhAre nANagoyare kAle / antara appAbahuyaM ca pajjavA ceha dArAI / / 2 / / (va0pa0346) 3. jIvA NaM bhaMte ! ki nANI? aNNANI? goyamA ! jIvA nANI vi, aNNANI vi| 4. je nANI te atyaMgatiyA duNNANI, atthegatiyA tiNNANI, atthegatiyA caunANI, atthegatiyA ega naannii| 5. je duNNANI te AbhiNibohiyanANI, suyanANI ya / je tiNNANI te AbhiNibohiyanANI, suyanANI, ohinANI, ahavA AbhiNibohiyanANI suyanANI, mnnpjjvnaannii| 6. je caunANI te AbhiNibohiyanANI, suyanANI, ohinANI, mnnpjjvnaannii| je eganANI te niyamA kevlnaannii| 7. je aNNANI te atthegatiyA duaNNANI, atthegatiyA tiannnnaannii| 8. je duaNNANI te maiaNNANI, suyaaNNANI ya / je tiaNNANI te maiaNNANI, suyaaNNANI, vibhNgnaannii| (za0 8/104) 6. neraiyA NaM bhaMte ! kiM nANI ? aNNANI ? goyamA! nANI vi, aNNANI vi| 10. je nANI te niyamA tiNNANI, taM jahA--AbhiNi bohiyanANI, suyanANI, ohinaannii| samyagdRSTinArakANAM bhavapratyayamavadhijJAnamastItikRtvA te niyamAt trijnyaaninH| (vR0 pa0 345) 6. caujJAnI te mati zruta avadhi, aneM manapajjava phichaanii| ___ ika jJAnI te niyamA nizcai, kevalajJAnI sudha dhyAnI / / 7. je ajJAnI jIva acha te, kitarA ika be ajJAnI ? kei eka chai tIna ajJAnI, tasu niraNaya Agala jAnI // 8. je be ajJAnI chai tehaneM, kahiye mati zruta ajnyaanii| tIna ajJAnI jeha jIva te, mati zrata vibhaMga vihaM jAnI // hai. prabha ! nAraka syU' jJAnI cha ? ke nAraka chai ajJAnI ? jina kahai nAraka jJAnI piNa cha, ajJAnI piNa te jaanii| 10. jJAnI te niyamA trihuM jJAnI, mati zruta avadhi jJAna jaanii| samadRSTI je narake jAvai, e trihuM sahita gamana tthaanii| *laya : ceta catura nara kahai tanai sataguru za.8, u0 2, DhA0 134,135 343 Jain Education Intemational Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. je ajJAnI te keika meM, doya ajJAna kahyA nANI / tIna ajJAna keika meM lAbha, bhajanA tIna anANANI // soraThA 12. asannI narake jAya, naraka vibhaMga na lAbhe tAya, be ajJAna 13. sannI midhyAtI tiko vibhaMga le tAya, jAya, 14. "asurakumAra taNI pUchA, jina niyamA tIna jJAna taNI the. naraka viSe je Upajai / bhavapratyaya cha~ te bhaNI // 15. evaM yAvata thaNiyakumArA, hiva puDhavI pUchA jAnI / jina kahai puDhavI jJAnI nahiM chai, niyamA doya anANANI // aparyApta viSe / iNa kAraNe // 16. evaM jAva yaNassai kahiye, jJAnI nahi te ajJAnI / karma graMtha jo guNaThANo, Asyo teha virudha jAnI // 18. je ajJAnI te niyamA thI, imahina te iMdrI meM kahiye / kahe naraka jima pahicANI / bhajanA tIna anAgANI || 17. be iMdrI nIM pUchA jina kahai, jJAnI ne vali ajJAnI / jaM jJAnI te niyamA ve the, mati zruta jJAna tAsa jAnI // 344 bhagavatI-joDa kahiyai mati zruta ajJAnI / imahija carI jAno / 16. samyakta soraThA vamato jANa, vikaleMDI meM Upa ! sAsvAdana guNaThANa, aparyApta viSe huve // 20. paMceMdrI tiyaMca nI pUchA, jina bhAkhe suNa sukhadAnI / tiriyaceMdrI jJAno piNa, ajJAnI piNa te jAnI // 21. je jJAnI te keika meM be, keika tiryaMca triNa jJAnI / ima triNa jJAna vaNI che bhajanA bhajanA tona ajJAnAno // *laya ceta catura nara kahai tanai sataguru : gANI agativA tiaNNANI / evaM tiSNi aNNANANi bhayaNAe / (za0 8 / 105) 11. te agatiyA 12. asaJjJinaH santo ye nArakeSUtpadyante teSAmaparyAptakAvasthAyAM vibhaGgAbhAvAdAdyamevAjJAnadvayamiti te dvayajJAninaH / ( vR0 pa0 245) 12. ye tu mAm utpadyante teSAM bhavatyo vibhaGgo bhavatIti te zAnina (50 pa0 345) 14. asurakumArA NaM bhaMte ! ki nANI ? aNNANI ? jaba raiyA taba tiSNi nApANi niyamA, viSNa aNNANANi bhayaNAe / , 15. evaM jAva NayakumArA / (za0 8 / 107) (00/ 106) puDhavikkAiyA NaM bhaMte ! kiM nANI ? aNNANI ? goyamA ! no nANI, aNNANI / je aNNANI te niyamAduSNANI madanagANI gupavaNyAcI va 16. evaM jAva vaNassaikAiyA / savvajiyaThANamicche saga sAsaNi.... .....saga' ti sapta jIvasthAnAni sAsAdane bhavanti / tadyathA paJcAparyAptAH' bAdarakendriyo'paryAptaH..... (devendrasUriviracita caturtha karma0 176) 17. beiMdiyANaM pucchA / goyamA ! nANI vi, aNNANI vi / je nANI te niyamA duNNANI taM jahA AbhiNibohiyanANI suyanANI ya / 10. niyamA duaNNANI, taM jahA mai aNNANI, gANI ya evaM teIdiya cauradiyA vi / (za0 8 / 108 ) 19. dvIndriyAH kecit jJAnino'pi sAsvAdanasamyagdarzanamAvenApatikAvasthAyAM bhavantItpata ucyate / ( vR0 pa0 345) 20. nitiriktoNiyA pucchaa| goyamA ! nANI vi aNNANI vi / 21. je nItigAmI atyetiyA tiNNANI / je aNNANI te atyegatiyA duaNNANI, atiyAtANI, evaM tiSNi nANAni, tigNi aNNANANi bhayaNAe / Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. maNusA jIva kahyA jima kahivA, paMca jJAna bhajanA tthaanii| tIna ajJAna taNI chai bhajanA, akhila nyAya dila meM AnI / / 23. bANavyaMtarA jema nArakI, jotiSI vaimAnika khyaanii| tIna jJAna bali tIna ajJAna taNI, niyamA nizcai maanii| 24. siddhAM nIM pUchA jina bhAkhai, jJAnI chai nahiM ajnyaanii| kevalajJAna taNI chai niyamA, AtamIka sukha guNakhAnI // 22. maNussA jahA jIvA, taheva paMca nANANi, tiNNi aNNANANi bhynnaae| 23. vANamaMtarA jahA neraiyA / joisiya-vemANiyANaM tiNNi nANANi, tiNNi aNNANi niymaa| (za0 8/106) 24. siddhANaM bhaMte ! pucchA / goyamA ! nANI, no aNNANI, niyamA egnaanniikevlnaannii| (za0 8/110) vA0-anantaraM jIvAdiSu SaDviMzatipadeSu jJAnyajJAninazcintitAH, atha tAnyeva gatIndriyakAyAdidvAreSu cintayannAha (vR0 pa0 345) 25. nirayagatiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI? aNNANI? goyamA ! nANI vi, aNNANI vi / 26. tiNNi nANAI niyamA, tiNi aNNANAI bhynnaae| (za0 8/111) vA0--jIvAdi chabbIsa pada nai viSe jJAnI ajJAnI citavyA, hivai tehija gati, iMdriya, kAyAdi dvAra nai viSe citavana karatA chatA kahe cha 25. nArakagatiyA jIvA prabhujI ! sya jJAnI ke ajJAnI ? zrI jina bhAkhai jJAnI piNa cha, ajJAnI piNa pahichAnI / / 26. tIna' jJAna taNI cha niyamA, bhajanA tIna ajnyaanaanii| naraka viSe nara tiri UpajatA, vATe vahitA e jAnI // soraThA 27. paMceMdrI tiryaMca, vali manaSya thI naraka meN| utpattikAmI saMca, eha vicAlai brttaa|| 28. samyagadRSTI jeha, niyamA tona jJAna niiN| mithyAdRSTI teha, bhajanA tIna ajJAna nI / 29. asannI narake jAya, vATe doya ajJAna tasu / sannI mithyAtI tAya, vATe tIna ajJAna h|| 27. ye paMcendriyatiryagamanuSyebhyo narake utpattukAmA antaragatau varttante te nirayagatikA vivakSitAH / (vR0 50 346) 30. tiNa kAraNa avaloya, niyamA tIna jJAna rii| ajJAna trihaM nI soya, bhajanA chai iNa kAraNe / / 31. *tiryaMcagatiyA jIvA prabhajI ! sya jJAnI ke ajJAnI ? jina kahai doya jJAna meM doya ajJAna taNI niyamA jaanii|| 26. asajJinAM narake gacchatAM dva ajJAne aparyAptakatve vibhaGgasyAbhAvAt sajJinAM tu mithyAdRSTInAM trINyajJAnAni bhavapratyayavibhaGgasya sadbhAvAd / (vR0 pa0 346) 30. etatprayojanatvAd gatigrahaNasyeti tinni nANAI niyama' tti... atastrINyajJAnAni bhajanayetyucyata iti / (vR0 pa0 346) 31. tiriyagatiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI ? aNNANI? goyamA ! do nANA, do aNNANA niymaa| (za08/112) 32. tiryakSu gatiH---gamanaM yeSAM te tiryaggatikAsteSAM tada pAntarAlattinAM 'do nANa' tti samyagdRSTayo avadhijJAne prapatite evaM tiryakSu gacchanti tena teSAM dve eva jJAne 'do annANe' ti mithyAdRSTayo'pi hi vibhaGgajJAne * pratipatite eva tiryakSu gacchanti tena teSAM dve ajJAne (vR0 pa0 346, 347) soraThA 32. tithaMca meM AvaMta, vATe jJAna ajJAna be| avadhi vibhaMga na hu~ta, tiNa sya niyamA be tnnii|| iti / *laya: ceta catura nara kahai tanai sataguru za08, u02 DhA0 135 345 Jain Education Interational Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33. maNussagatiyA NaM bhaMte! jIvA ki nANI ? aNNANI? goyamA ! tiSNi nANAI bhayaNAe, do aNNANAI niymaa| 33. *manuSyagatiyA jIvA prabhujI ! syajJAno ke ajJAnI ? jina kahai bhajanA tIna jJAna nIM, niyamA be ajJAnAni // soraThA 34. mana gati meM AvaMta, vATe vahitAM nai visse| avadhi sahita gacchaMta, tIrthaMkaravata koika meM / 35. koika avadhi tajeha, Avai be jJAne krii| tiNa sU ema kaheha, bhajanA e triNa jJAna niiN| 36. ajJAnI AvaMta, manuSya viSe je vATa meN| vibhaMga anANa na huMta, niyamA doya ajJAna niiN| 34. manuSyagatau hi gacchantaH kecidjJAnino'vadhinA sahaiva gacchanti tIrthaGkaravat / (vR0 pa0 347) 35. kecicca tadvimucya teSAM trINi vA dve vA jJAne __ syAtAmiti / (vR0 pa0 347) 36. ye punarajJAnino manuSyagatAvutpattukAmAsteSAM prati patita eva vibhaGga tatrotpattiH syAdityata uktaM 'do annANAI niyama' ti| (va0pa0 347) 37. devagatiyA jahA nirayagatiyA / (za0 8/113) siddhagatiyA NaM bhaMte ! jIvA ki nANI? jahA siddhaa| (za0 8/114) 37. *saragatiyA jima nArakagatiyA, siddhagatiyA prabhu!syU jJAnI? siddha jema siddhagatiyA kahivA, sara siddha nyAya hivai jAnI / / soraThA 38. je jJAnI sara hu~ta, aMtarAla tehanai avdhi| bhava-pratyaya upajaMta, devAyu dhura samaya meM / / 36. iNa kAraNa tasu khyAta, nAraka jima triNa jJAna niiN| niyamA nizcai thAta, ihavidha Akhyo vRtti meN| 40. phuna ajJAnI jeha, UpajatA asannI thkii| be ajJAna kaheha, aparyApta meM vibhaMga nhiiN| 41. sannI thI upajaMta, vibhaMga va bhavapratyaya / tasa nAraka jema kahaMta, bhajanA tIna ajJAna niiN| 42. prathama samaya siddha pekha, siddhi-gatikA tehneN| kahyA vATe vahitA dekha, siddhA te saha siddha giNyA // 43. siddhA siddhi-gatikAja, anya vizeSa na bihu~ mjhe| vali gati dvAra samAja, tiNa sU dekhADyA ihAM / / 38. devagato ye jJAnino yAtukAmAsteSAmavadhirbhavapratyayo devAyuH prathamasamaya evotpdyte| (vR0 pa0 347) 36. atasteSAM nArakANAmivocyate 'tinni nANAI niyama' (vR0 pa0 347) 40. ye tvajJAninaste'sajJibhya utpadyamAnA dvayajJAninaH, aparyAptakatve vibhaGgasyAbhAvAt / (vR0 pa0 347) 41. sacibhya utpadyamAnAstvajJAnino bhavapratyayavibhaGga sya sadbhAvAd atasteSAM nArakANAmivocyate---- 'tinni annANAI bhayaNAe' tti| (vR0 pa0 347) 44. ima anya dvAra majhAra, akAiyA pramakha kahyA / dvAra vale adhikAra, punarukta doSa na jaannvuu|| 45. *he bhagavaMta ! saiMdiyA jIvA, sya jJAnI ke ajJAnI ? jina kahai cyAra jJAna ne tIna ajJAna taNI bhajanA jaanii|| soraThA 46. saiMdiyA meM jANa, guNaThANA bArai acha / tiNa kAraNa pahichANa, kevala varjI ciuM kahyA // vA......iMdriya upayogavaMta te saiMdiyA jJAnI nai kadAcit be, kadAcit tIna, kadAcit cyAra jJAna huvai / tehana kevalajJAna nahIM, atIndriya jJAnapaNAM thkii| doya 43. yadyapi ca siddhAnAM siddhigatikAnAM cAntaragatyabhAvAnna vizeSo'sti tathA'pIha gatidvArabalAyAtattvAtte dazitAH / (vR0 pa0 347) 44. evaM dvArAntareSvapi parasparAntarbhAve'pi tadvizeSA. pekSayA'paunaruttkyaM bhAvanIyamiti / (vR0 pa0 347) 45. saiMdiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI ? aNNANI ? goyamA ! cattAri nANAI, tiNi annnnaannaaiibhynnaae| (za08/115) vA0 sendriyAH' indriyopayogavantaste ca jJAnino'jJAninazca, tatra jJAninAM catvAri jJAnAni bhajanayA syAt dve syAt trINi syAccatvAri, kevalajJAnaM tu nAsti *laya : ceta catura nara kahai tanai sataguru 346 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adi jJAna huvai te labdhi apekSayA / upayoga nI apekSAya karika sarva nai eka kAla nai viSe eka hIja jJAna huii| teSAm atIndriyayajJAnatvAttasya, dvayAdibhAvazca jJAnAnAM labdhyapekSayA, upayogApekSayA tu sarveSAmekadaikameva jJAnam (va0pa0347) 47. egidiyA NaM bhaMte ! jIvA ki nANI? jahA pur3havikAiyA / 47. *he prabha ! egidiyA jIvA te, sya jJAnI kai ajJAnI ? pRthvIkAya jema no nANI, niyamA be ajJAnAni / vA0--tihAM je prathama dvAre jIva pada, cauvIsa daMDaka siddha pada---e chabbIsa pada nai viSe pRthvIkAya nai kahyo no nANI ajJAnI cha, tehanai be ajJAna niyamA ima kahyo / tima ekendriya - piNa kahi / 48. beiMdI nai teiMdrI, vali cariMdrI pahichAnI / doya jJAna naiM doya ajJAna taNI niyamA nizcai tthaanii|| soraThA 46. vikaleMdrI apajatti, sAsvAdana jJAnI viSe / jJAna doya niSpatti, SaTa AvalikA mAna tasu / / 48. beiMdiya-teiMdiya-caridiyA NaM do nANA, do aNNANA niymaa| 50. *paMciMdiyA saiMdiyA jima cha, aNidiyA pUchA ThAnI / siddha jema kevala nI niyamA, iMdriya dvAra samAptAnI // 46. 'beiMdiye' tyAdi, eSAM dve jJAne, sAsAdanasteSUtpadyata iti kRtvA,sAsAdanazcotkRSTataH SaDAvalikAmAno'to dve jJAne teSu labhyeta iti (vR0 pa0 347) 50. paMcidiyA jahA siNdiyaa| (sh08|116) aNidiyA NaM bhaMte ! jIvA ki nANI! jahA siddhA / (za0 8 / 117) 51. sakAiyA NaM bhaMte ! jIvA ki nANI ? aNNANI? goyamA ! paMca nANAI, tiNNi annnnaannaaii-bhynnaae| 51. sakAiyA jIvA he. bhagavaMta ! sya jJAnI ke ajJAnI ? paMca jJAna nai tIna ajJAna taNI bhajanA dila pahichAnI / / soraThA 52. kAya odArika Adi, teNe karI sahita je / sakAiyA saMvAdi, pRthvI pramukhaja kAya SaTa / 53. *pRthvI jAvata vanaspatI te, jJAnI nahiM chai ajJAnI / be ajJAna taNI niyamA, mati zruta anANa taNI jAnI // 54. tasakAyika te sakAiyA jima, paMca tIna bhajanA tthaanii| akAiyA nI pUchA kIdhAM, jina kahai siddhAM jima jaanii|| 52. saha kAyena-audArikAdinA zarIreNa pRthivyAdiSaTa kAyAnyatareNa vA kAyena ye te sakAyAsta eva sakAyikAH / (vR0 50 347) 53. puDhavikkAiyA jAva vaNassaikAiyA no nANI, aNNANI-niyamA duaNNANI taM jahA-maiaNNANI ya suyaaNNANI y| 54. tasakAiyA jahA sakAiyA (za0 8 / 118) akAiyA NaM bhaMte jIvA ki nANI? jahA siddhaa| (za0 8 / 116) 55. suhumA NaM bhaMte ! jIvA ki nANI? jahA pur3havikkAiyA / (za0 8 / 120) 56. bAdarA NaM bhaMte ! jIvA ki nANI ? jahA skaaiyaa| (za0 8 / 121) 57 nosuhumA-nobAdarA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI ? jahA siddhaa| (za0 8 / 122) 58. pajjattA NaM bhaMte ! jIvA ki nANI ? jahA skaaiyaa| (za0 8 / 123) 55. sUkSma jIva prabhu ! syajJAnI? jima pRthvI tima pahichAnI / doya ajJAna taNI chai niyamA, nahiM kahiye tehane jnyaanii|| 56. bAdara jIvA syU prabhu ! jJAnI ? sakAiyA jima e jaanii| paMca jJAna nai tIna ajJAna taNI bhajanA tiNa meM maanii|| 57. nosUkSama nobAdara jIvA, siddha jema AkhyAtAnI / kevala jJAna taNI chai niyamA, sUkSma dvAra samAptAnI / / 58. paryAptA prabhu ! syU jJAnI chai ? sakAiyA jima e jAnI / paMca jJAna naiM tIna ajJAna taNI bhajanA sAMbhala dhyaanii|| *laya : ceta catura nara kahai tanai sataguru za08, u0 2, DhA0 135 347 Jain Education Intemational Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56. paryAptA nArakI he bhagavaMta ! sya jJAnI kai ajJAnI? tIna jJAna nai tIna ajJAna taNI niyamA nizcai tthaanii| vA.--aparyAptaka asaMjJI nAraka nai vibhaMga nahIM, iNa hetu thakI paryAptaka avasthA nai viSe te asannI nArakI nai ajJAna tInahIja huii| taka 60. paryAptA dasa bhavanapati te, jema nArakI tima jaanii| pajjata pRthvI te jima egidiyA, jAva cariMdiyA ima tthaanii|| 61. paryAptA tiryaMca paMceMdrI, sya jJAnI kai ajJAnI? tIna jJAna ne tIna ajJAna taNI bhajanA he mani ! jaanii|| 56. pajjattA NaM bhaMte ! neraiyA kiM nANI ? tiNNi nANA, tiNNi aNNANA niyamA / vA. ----aparyAptakAnAmevAsajJinArakANAM vibhaGgA. bhAva iti, paryAptakAvasthAyAM teSAmajJAnatrayameveti / (vR0 pa0 347) 60. jahA neraiyA evaM thaNiyakumArA / pur3havikAiyA jahA egidiyA / evaM jAva curidiyaa| (za0 8 / 124) 61. pajjattA NaM bhaMte ! paMcidiyatirikkhajoNiyA ki nANI? aNNANI? tiNNi nANA, tiNNi aNNANA bhynnaae| vA0 -paryAptakapaJcendriyatirazcAmavadhivibhaGgo vA keSAJcitsyAt keSAJcit punarneti trINi jJAnAnya jJAnAni vaa| 62. maNussA jahA skaaiyaa| vA0--paryAptA paMceMdrI tiryaca nai avadhi jJAna athavA vibhaMga ajJAna kiNahika meM huvai, kiNahika meM na huvai / tiNa sU tIna jJAna, tIna ajJAna nI bhajanA khii| 62. pajjatta maNussA sakAiyA jima, paMca jJAna bhajanA jAnI / tIna ajJAna taNI chai bhajanA, adala nyAya hRdaye AnI / / 63. paryApta vyaMtara naiM jotiSI, vaimAnika sura sukhadAnI / naraka pajjatA jima triNa jJAna, ajJAna taNI niyamA tthaanii| 64. aparyApta jIvA he bhagavaMta ! sya jJAnI kai annANI ? tIna jJAna meM tIna ajJAna taNI bhajanA kahiyai chaannii|| 65. aparyAptA nAraka prabhajI! sya jJAnI kai ajJAnI ? tIna jJAna nI niyamA kahiye, bhajanA tIna ajnyaanaanii|| 66. evaM jAvata thaNiyakumArA, apajjatta paMca sthAvara jaannii| jema ekeMdrI tima nahiM jJAnI, niyamA mati zrata annaannii|| .67. apajjatta vikaleMdrI phuna tiryaMca paMceMdrI apajjatta jAnI / doya jJAna naiM doya ajJAna taNI niyamA nizcai tthaanii| 63. vANamaMtara-joisiya-vemANiyA jahA neraiyA / (za0 8 / 125) 64. apajjattA NaM bhaMte ! jIvA ki nANI? aNNANI? tiNNi nANA, tiNNi annnnaannaa-bhynnaae| (za0 8 / 126) 65. apajjattA NaM bhaMte ! neraiyA ki nANI ? aNNANI ? tiNi nANA niyamA, tiNi aNNANA bhynnaae| 66. evaM jAva thagiyakumArA / puDhavikkAiyA jAva vaNassai kAiyA jahA egidiyaa| (za0 8 / 127) 67. beiMdiyANaM pucchaa| do nANA, do annnnaannaa-niymaa| evaM jAva paMcidiyatirikkhajoNiyANaM / (za0 8 / 128) vA0-aparyAptakadvIndriyAdInAM keSAJcit sAsAdanasamyagdarzanasya sadbhAvAd dve jJAne keSAJcitpunastasyA sadbhAvAd dve evaajnyaane| (vR0 pa0 347) 68. apajjattagA NaM bhaMte ! maNussA ki nANI ? aNNANI ? tiNNi nANAI bhayaNAe, do aNNAgAI niymaa| vA0-aparyAptakamanuSyANAM punaH samyagdRzAmavadhibhAve trINi jJAnAni yathA tIrthakarANAM, tadabhAve tu dve jJAne, mithyAdRzAM tu dve evAjJAne, vibhaGgasyA paryAptakatve teSAmabhAvAt (vR0 pa0 347) 66. vANamaMtarA jahA neraiyA / vA0-vikalendrI tiryaca paMcendrI nAM aparyAptaka meM koika meM sAsvAda have tiNa meM ve jJAna nI niyamA, koika meM sAsvAdana nahIM havai, teha meM doya ajJAna nIM niymaa| 68. aparyAptA manuSya he bhagavaMta ! sya jJAnI ke ajJAnI ? tIna jJAna nI bhajanA kahiye, niyamA doya ajJAnAnI / / vA......aparyAptaka manuSya samyagdRSTi nai avadhi huvai tivAre tIna jJAna jima tIrthaMkara meM / jiNa meM avadhi na huvai tiga meM be jJAna / miyAdRSTi meM ve ajJAna hIja, manuSya aparyAptaka viSa vibhaMga na huve, te mATe be ajJAna nI niymaa| 66. aparyAptA je vANavyaMtarA, apajjatta nArakA jima jAnI / / tIna jJAna nI niyamA kahiya, bhajanA tIna anANAnI // 70. apajjatta jotiSi naiM vaimAnika, tatra sannI Upaje AnI / tIna jJAna naiM tIna ajJAna taNI niyamA nizcai jAnI / / 70. apajjattagANaM joisiya- vemANiyANaM tiNi nANA, tiNNi aNNANA-niyamA (za0 8 / 126) 348 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71. noparyApta noapajjatA, syUM prabhu ! jJAnI ajJAnI ? jema siddha tima pAThana kahiyo dvAra paryApta e jAnI // 72. naraka-bhavasthA utpatti sthAnaka, pAmyA te prabhu ! syUM nANI ? naraka -gatiyA tima e kahivA, buddhivaMta lIjo pahicANI // 73. tiriya bhavasthA tiyaMca utpatti sthAnaka pAmyA te jAnI / tIna jJAna meM tIna ajJAna taNI bhajanA kahiye dhyAnI || , 74. manuSya bhavasthA sakAivA jima, utpatti-sthAnaka prAptAnI / paMca jJAna ne tIna ajJAna taNI bhajanA munivara jAnI // 75. surabhavasthA jima naraka-bhavasyA, utpatti-sthAnaka prAptAni / jJAna tIna nIM niyamA kahiye, bhajanA tIna ajJAnAni // 76. abhavasthA bhava viSe rahyA nahi, siddha jema AkhyAtAni / jJAna eka kevala nIM niyamA, bhavasthadvAra samAptAni // 77. bhavasiddhiyA prabhu ! syU jJAnI cha ? sakAiyA jima pahichAnI / pAMca jJAna ne tIna ajJAna taNI bhajanA e kathiyAnI || 78. abhavasiddhiyA pUchA jina kahai, jJAnI nahiM chai ajJAnI / tIna ajJAna taNI cha~ bhajanA, e to pratyakSa hI jAnI // 76 nobhava ne noabhava- siddhiyA jIvA prabhujI ! syUM nANI ? siddha jema ika kevala niyamA bhavasiddhika e dvArAnI // 80. sannI pUchA jema saiMdiyA, cyAra tIna bhajanA jAnI / asalI jema beIdiyA tima, doya-doSa niyamA ThAnI // soraThA 81. asannI apajjatta mAMhi sAsvAdana meM jJAna be / jihAM sAsvAdana nAhi, nizcaya tihAM ajJAna ve // 82. *nosannI - noasannI kevali, siddha jema kahiyai dhyAnI / sannIdvAra ko e navamoM, jIva sahita AkhyAtAnI // 82. aMka bavAMsI deza DhAla e sau peMtIsama pahicAnI / bhikSu bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya-jaza' saMpati sukhadAnI // *laya : ceta catura nara kahai tana sataguru 71. nopajjattagA-noapajjattagA NaM bhaMte! jIvA kiM nANI ? jahA siddhA / ( za0 8 / 130 ) 72. nirayabhavatthA NaM bhaMte ! jIvA ki nANI ? aNNANI ? jahA nirayagatiyA / (0 0131) nirayabhave tiSThantIti nirayabhavasthAH prAptotpattisthAnAH / ( vR0 pa0 348) jIvA kiM nANI ? 73. tiriyabhavatthA NaM bhaMte ! aNNANI ? 74. maNussabhavatthA ? jahA sakAiyA / 75. devabhavatthA NaM bhaMte ! jahA nirayabhavatthA 76. abhavatthA jahA siddhA / tiNNi nANA, tiNNi aNNANA bhayaNAe / 77. bhavasiddhiyA NaM bhaMte ! jIvA ki nANI ? jahA sakAiyA / 78. abhavasiddhiyANaM pucchA / ( za0 8 / 132) (081122) ( 0 8134) 82. nosaNNI - noasaNNI jahA siddhA / goyamA ! no nANI, aNNANI, tiNNi aNNANAI bhayaNAe 76. no bhavasiddhiyA-no abhavasiddhiyA NaM bhaMte! jIvA ki nANI ? jahA siddhA (08127) 80. saNNINaM pucchA / jahA saiMdiyA asaNNI jahA beiMdiyA | (za0 8 / 135 ) 81. aparyAptakAvasthAyAM jJAnadvayamapi sAsAdanatayA syAt, paryAptAvasthAyArthaH / ( vR0 pa0 348 ) (02138) (0 0136) za0 8, u02, DhA0 135 349 Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 136 1. he prabha ! laddhI kativihA? dAkhai zrI jinadeva / dasa prakAra laddhI kahI, ihAM vRttikAra kaheva / / 2. karma-kSayAdika thI huvai, jJAnAdika gaNa jANa / ___ tAsa lAbha laddhI tikA, tasu dasa bheda pichANa / / 3. jJAna-laddhI darzana-laddhI, cAritra-laddhI cAya / laddhI carittAcaritta phuna, dAna-laddhi kahivAya / / 4. lAbha-laddhI nai bhoga-laddhI, vali laddhI upabhoga / vIrya naiM iMdriya-laddhI, e dasa laddhI amogha // 5. jJAnAvaraNI karma kSaya, tathA kSayopazama hoya / tiNa karine je lAbha te, jJAna-laddhi avaloya // 6. darzaNa mohanI karma te, upazama kSAyaka hoya / tathA kSayopazama thI huvai, darzana-laddhI soya / / vA0--ihAM darzana-laddhI meM je udaya bhAva-UMdhI zraddhA te labdhi meM kima na lekhavI ? uttara---e labdhi ujjala jIva cha, niravadya cha / anaiM UMdhI zraddhA mithyAta Azrava bigaDayo jIva cha, sAvadya chai te mATe / mithyAdaSTi re vA mithadaSTi rai jetalI zuddha zraddhA kSayopazama bhAve chai anai samyagdRSTi rai sarva zuddha zraddhA chai, te darzaNa laddhI meM lekhvii| 7. cAritra mohanI karma te, upazama kSAyaka hoya / tathA kSayopazama thI huvai, cAritra-laddhI joya / 8. cAritra mohanI karma te, kSayopazama thI hoya / laddhI carittAcaritta te, zrAvakapaNo sujoya // 1. kati vihA NaM bhaMte ! laddhI paNNattA ? goyamA ! dasavihA laddhI paNNattA, taM jahA2. tatra labdhi :--Atmano jJAnAdiguNAnAM tattatkarmakSayAdito lAbhaH / (vR0 pa0 350) 3. nANaladdhI daMsaNaladdhI carittaladdhI carittAcarittaladdhI daannlddhii| 4. lAbhaladdhI bhogaladdhI uvabhogaladdhI vIriyaladdhI iNdiylddhii| (za0 8 / 136) 5. tatra jJAnasya-vizeSabodhasya paJcaprakArasya tathAvidhajJAnAvaraNakSayakSayopazamAbhyAM labdhinilabdhiH / (vR0 pa0 350) maay|| 7. cAritraM-cAritramohanIyakSayakSayopazamopazamajo jIvapariNAmaH (vR0 pa0 350) 8. caritraM ca tadacaritraM ceti caritrAcaritraM-saMyamA saMyamaH, taccApratyAkhyAnakaSAyakSayopazamajo jIvapariNAma: / (vR0 pa0 350) 6-13. dAnAdilabdhayastu paJcaprakArAntarAyakSayakSayopazamasambhavAH / (vR0 50 350) 6. dAna aMtarAya karma nAM, kSAyaka thI je hoya / athavA kSayopazama thakI, dAna-laddhi avaloya / / 10. lAbha aMtarAya karma nAM, kSAyaka thI je hoya / athavA kSayopazama thakI, lAbha-laddhi avaloya / / 11. bhoga aMtarAya karma nAM, kSAyaka thI je hoy| athavA kSayopazama thakI, bhoga-laddhi avaloya // 12. upabhoga aMtarAya karma nAM, kSAyaka thI je hoy| athavA kSayopazama thakI, upabhoga-laddhi avaloya // 13. vIrya aMtarAya karma nAM, kSAyaka thI je hoya / athavA kSayopazama thakI, vIrya-laddhI joya // 14. darzaNAvaraNI karma nAM, kSaya upazama thI jeha / iMdriya-laddhI Upaja, bhAve iMdriya eha // 15. 'dAnAdika pAMca labdhi, ujjala jIva pichANa / deva te to joga chai, sAvadya niravadya jANa // 350 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSayopazama to 18. mAha udaya bahulo 16. moha karma nAM udaya thI, diya kupAtra dAna / moha nAM kSayopazama thakI, dAna supAtra jAna / / 17. dAna aMtarAya karma noM, kSayopazama to hoya / piNa moha udaya bahulo huvai, jada diyai kupAtra soya / / 18. dAna aMtarAya karma noM, kSayopazama piNa hoya / vali kSayopazama moha noM, diyai supAtra soy'| (ja0 sa0) 16. eka bAra je bhogavai, asaNAdika te bhoga? 16. iha ca sakRdbhojanamazanAdInAM bhogaH, paunaHpunyena vastrAdika bahu vAra te, je upabhoga prayoga / / copabhojanamupabhogaH, sa ca vastrabhavanAdeH / *so hI sayANA jina vaca sAdhe, jina vaca sAdhe ANa ArAdhai // (dhra padaM) (vR0 pa0 350) 20. jJAna-laddhI prabha ! kitai prakAra? jina kahai paMca prakAra udAra / 20. nANaladdhI NaM bhaMte ! kativihA paNNattA ? Abhinibodhika jJAna-suladdhI, jAvata kevalajJAna prasiddhI / / goyamA ! paMcavihA paNNattA, taM jahA-AbhiNibohiyanANaladdhI jAva kevlnaannlddhii| (za0 8 / 140) 21. ajJAna-laddhi prabha! kitai prakAra ? tAma svAma kahai trividha vicaar| 21. aNNANaladdhI NaM bhaMte ! katibihA paNNatA? mati ajJAna zra anANa laddhI, vibhaMga anANa nI laddhI prsiddhii|| goyamA ! tivihA paNNattA, taM jahA-maiaNNANasoraThA laddhI suyaaNNANaladdhI vibhNgnnaannlddhii| 22. 'jJAnAvaraNI jANa, kSayopazama setI lhai| (za0 8 / 141) 22. se kiM taM khaovasamanipphaNNe ? jJAna ajJAna pichANa, anayogadvAre Akhiyo / / khaovasamanipphaNNe aNegavihe paNNatte, taM jahA23. ajJAnI rai tAma, sama jANapaNo jetlo| khaovasamiyA AbhiNibohiyanANaladdhI......."khaovaajJAna tiNa ro nAma, bhAjana lArai vAjiyo / / samiyA vibhaMganANaladdhI (aNuoga0 sU0 285) 24. jANe gAya naiM gAya, divasa bhaNI jANa divs| ityAdI kahivAya, jANapaNo sama chai tiko|| 25. tiNa sU kSayopazama bhAva, niravadya ujjala lekha e| dekha vicAro nyAva, iNa kAraNa laddhI khii| 26. jJAnAvaraNI karma, paMca prakRti hai tehniiN| jovo ehano marma, mati jJAnAvaraNI pramakha / / 27. mati jJAnAvaraNI jeha, kSayopazama tehanoM thyaaN| vara mati jJAna laheha, mati ajJAna pAmai bali // 28. zruta jJAnAvaraNI jANa, kSayopazama tehanoM thayAM / vara zruta jJAna pradhAna, zruta ajJAna lahai vlii| 26. avadhi jJAnAvaraNIha, kSayopazama tiNa ro thayAM / avadhi jJAna laddhIha, vibhaMga anANa lahai valI / / 30. tadAvaraNI karma soya, kSaya upazama thI vibhaMga h| 30. tassa NaM chaThaMchaTheNaM......."se vibhaMge aNNANe sammattasUtra bhagavatI joya, ikatIsama navamai akhyaM // pariggahie khippAmeva ohI parAvattai / 31. avadhi vibhaMga na jAna, AvaraNI to eka hai| (za06, u0 31, sU0 33) tehanaM nAma pichANa, avadhi jJAnAvaraNI ach| *laya : so hI sayANA avasara sAdhe za0 8, u02, DhA0 136 351 Jain Education Intemational Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32. tasu kSaya upazama hoya, avadhi vibhaMga donuM lahai / kSaya upazama je thAya, mati e donuM no joya, avadhi darzana piga eka hai| 22. vibhaMga jJAnAvaraNIha, kSaya upacama yI vibhaMga ho / piNa e bheda sulIha, avadhi jJAnAvaraNI tanuM // 34. jAtI-samaraNa pAya, samadRSTi neM micchadiTTI / jJAnAvaraNI taNuM // 35. jJAtA gaja bhava jAtI- samaraNa kapanoM mati jJAnAvaraNIha, kSayopazama thI vRtti meM // 36. samadRSTI soya, Rs vara matijJAna ko usa micchadiTTi 1 jova, Rs mati ajJAna kahIjiye // 37. viNa suM dhUra trijJAna, bali tInU ajJAna se / Iha. 1 kSayopazama e jAna, laddhI ujjala jIva e' // ( ja0 sa0 ) 35. *darzana-laddhi prabhu ! ki prakAra? jina kahe tIna prakAra vicAra | samadarzaNa ne mithyAdarzana, samAmithyA darzana saMsparzana || soraThA 32. darzana moha upAdhi, upazama kSAyaka kSayopazama / samyakta upazama Adi, samadarzaNa laddhItiko // 40. darzaNa moha pichANa, kSayopazama thI nIpajai / mithyAdRSTi sujANa, dRSTi samAmicyA valI // 41. midhyAtI hai tAma, UMdhI zraddhA jetalI / mithyAdRSTija nAma, eha udaya bhAve kahI // 42. miyyAtI 1 iSTa, sUdhI thaDhA e piNa mithyAdRSTa, piNa 43. anuyogadvAra makAra, udaya jevalI | kSayopazama bhAva e // niSpanna rA bola meM midhyAdRSTi vicAra, e udaya bhAva aMdhI zradvA // 44. e Azrava mithyAta, darzaNa moha udaya pakI / laddhi meM na kahAta, udaya bhAva 45. anuyogadvAra makAra, kSaya upazama tIna dRSTi suvicAra, bhAva kSayopazama zuddha 46. tiNa sU mithyAdRSTa, kSaya upazama bhAve ujjala jIva suiSTa, jIva suiSTa, laDI meM AlI 47. samAmithyAdRSTa, bhAva kSayopazama jina kahI / mizra guNaThANe iSTa, tasu zuddha zraddhA jetalI' // ( ja0 sa0 ) 48. riddhi prabhu! kite prakAra? jina kahai paMca prakAra vicaar| sAmAyaka cAritra prasiddhI, valI chedopasthApanika laddhI || *laya : so hI sayANA avasara sAdhe 352 bhagavatI-jor3a mithyAdRSTi // nippanna viSe / zraddhA // tikA / ihAM // 35. jAtismaraNAvaraNIyAni NIyabhedAH / kSayopazama uditAnAM todayatvam / 38. daMsaNaladdhI NaM bhaMte ! kativihA paNNattA ? goyamA ! tivihA paNNattA, taM jahA sammadaMsaNaladdhI, micchAdaMsaNaladdhI, samAmicchAdaMsaNaladvI / (za0 8 / 142) 26. ha ca samyagdarzanamiyyAtvamohanIyakarmAvenopazamakSakSayopazamasamuttha AtmapariNAmaH / ( 100 350) karmANi matijJAnAvara kSayo'nuditAnAM vi (jJAtA vR0 pa074) 41. midhyAdarzanamazumadhyAtvadanodayasamutyo pariNAmaH / 43. aNuogadArA sU0 275 45. aNuogadArAI sU0 285 -- jIva ( vR0 pa0 350 ) 48. caritaladdhI NaM bhaMte ! kativihA paNNattA ? goyamA ! paMcavihA paNNattA, taM jahA- sAmAiyaparisabI, chedoSadvAvacitI / Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46. parihAra-vizuddhi sUkSma-saMparAya, cAritra moha kSayopazama thaay| 46. parihAravisuddhicarittaladdhI suhumasaMparAyacarittaladdhI yathAkhyAta paMcama prasiddhI, upazama kSAyaka caritta suladdhI // ahakkhAyacarinaladdhI / (za0 8 / 143) 50. carittAcaritta laddhI bhagavAna ! kitai prakAra parUpI jAna ? 50. carittAcarittaladdhI NaM bhaMte ! kativihA paNNattA ? jina kahai eka AkAra prakAra, deza virata kSayopazama saar| goyamA ! egAgArA paNNattA / 51. dAna laddhI jAva upabhoga laddhI, ika ika tAsa prakAra prasiddhI / 51. evaM jAva uvabhogaladdhI egAgArA pnnnnttaa| aMtarAya kSaya kSayopazama hoya, tehathI ujjala jIva sujoya // (za0 8 / 144) 52, vIrya laddhi prabha ! kitai prakAra? jina kahai tIna prakAra vicaar| 52. vIriyaladdhI NaM bhaMte ! kativihA paNNattA ? bAla vIrya laddhI avadhAra, cihaM gaNaThANe zakti udAra // goyamA ! tivihA paNNattA, taM jahA-bAlavIriyaladdhI, 53. paMDita vIrya laddhI pichANa, e manivara nI zakti sUjAna / 53. paMDiyavIriyaladdhI, baalpNddiyviiriylddhii| bAla paMDita vIrya e laddhI, zrAvaka nI e zakti prasiddhI / / (za0 8 / 145) 54. iMdriya laddhi prabha!kitai prakAra ?jina kahai paMca prakAra vicAra / 54. iMdiyaladdhI NaM bhaMte ! kativihA paNNattA? soiMdi jAva pharzadrI laddhI, darzaNAvaraNI kSayopazama siddhI // goyamA ! paMcavihA paNNattA, taM jahA--soiMdiyaladdhI jAva phaasidiylddhii| (za0 8 / 146) 55. jJAnaladdhiyA he prabhu ! jIvA, syU jJAnI ajJAnI kahIvA? 55. nANaladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA ki nANI? aNNANI ? jina kahai jJAnI kahiye tAsa, ajJAnI nahiM kahiye jaas|| goyamA ? nANI, no annnnaannii| 56. keika be jJAnI avaloya, keika triNa ciuM jJAnI hoya / 56. atthegatiyA duNNANI, evaM paMca nANAI bhayaNAe / keika eka kevala zuddha khema, paMca jJAna nI bhajanA ema / / (za0 8 / 147) 57. tAsa aladdhiyA prabhu!syU nANI?jina kahai nojJAnI chai annaannii| 57. tassa aladdhIyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI ? keika be ajJAnI nhAla, bhajanA tIna ajJAna nI bhAla // aNNANI ? goyamA ! no nANI, aNNANI / atthegatiyA duaNNA NI,tiNNi aNNANA bhynnaae| (za0 8 / 148) 58. Abhinibodhika jJAnaladdhiyA, sya jJAnI ajJAnI kahiyA ? 58. AbhiNibohiyanANaladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA ki jina kahai ajJAnI nahiM jeha, cyAra jJAna nI bhajanA bhnneh| nANI? aNNANI? goyamA ! nANI, no annnnaannii| atthegatiyA duNNANI cattAri nANAI bhynnaae| (sh08|146) 56. tAsa aladdhiyA je kahivAya, matijJAna na lahai je mAMya / 56. tassa aladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI ? te jJAnI kahiyai bhagavAna ! ke ajJAnI kahiyai jAna? aNNANI? 60. jina kahai jJAnI piNa kahivAya, ajJAnI piNa chai vali taay| 60. goyamA ! nANI vi, aNNANI vi| je nANI te je jJAnI te niyamA eka, kevalajJAnI kahiye vizekha // niyamA eganANI--kevalanANI / 61. je ajJAnI te ima jAna, kitalAika meM doya ajJAna / 61. je aNNANI te atthegatiyA duaNNANI, tiNNi aNNA tIna ajJAna keika meM tema, bhajanA triNa ajJAna nI ema // NAI bhynnaae| 62. matijJAnaladdhiyo kahyo soya, zratajJAnaladdhiyo ima joya / 62. evaM suyanANaladdhiyA vi / tassa aladdhiyA vi jahA matijJAna meM aladdhiyo jAna, tima zratajJAna aladdhiyo mAna // AbhiNibohiyanANassa alddhiiyaa| (sh08|150) 63. pUchA avadhijJAnaladdhiyA nI, jina kahai jJAnI chai na ajnyaanii| 63. ohinANaladdhiyANaM pucchA / ke ika tIna jJAnI kahivAya, keika ciuMnANI manirAya / / goyamA! nANI, no aNNANI / atthegatiyA tiNNANI, atthegatiyA cunaannii| 64. je triNajJAnI te ima kahiye, mati zra ta avadhijJAna trihaM lhiye| 64. je tiNNANI te AbhiNibohiyanANI, suyanANI, je ciuMnANI te kahivAya, mati zra ta avadhi ru manaparyAya / / ohinaannii| je caunANI te AbhiNibohiyanANI, suyanANI, ohinANI mnnpjjvnaannii| (za0 8 / 151) za0 8, u0 2, DhA0 136 353 Jain Education Intemational Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65. avadhi jJAna nAM aladdhiyA nI, goyama pUchA karI pichaanii| jina kahai jJAnI piNa cha teha, ajJAnI piNa chai vali jeha // 66. avadhi jJAna varjI meM ema, cyAra jJAna nI bhajanA tema / bhajanA tIna ajJAna nI bhaNiya, avadhijJAna varjI ima gaNiya / / 67. pUchA manapajjava laddhiyA nIM, jina kahai jJAnI chai na ajnyaanii| keika triNa jJAnI manirAya, keika ciuM jJAnI sukhadAya // 68. je triNa jJAnI te ima jANI, mati zruta ne mnpjjvnaannii| je caunANI te ima thAya, mati zrata avadhi ru manaparyAya / / 66. te manapajjava aladdhiyA nIM, pUchA noM uttara ima jaanii| manapajjava varjI cihuM jJAna, tIna ajJAna nI bhajanA jAna / / 70. kevalajJAnaladdhiyo bhagavAna ! sya jJAnI ajJAnI jAna ? jina kahai jJAnI chai na ajJAnI, niyamA eka kevala nI mAnI / / 71. pUchA kevala nAM aladdhiyA nIM, kevalajJAna varja phichaanii| cyAra jJAna ne tIna ajJAna, e behuM nI bhajanA jAna / / 65. tassa aladdhiyANaM pucchA / goyamA ! nANI vi, aNNANI vi / 66. evaM ohinANavajjAiM cattAri nANAI, tiNNi aNNANAI bhynnaae| (za0 8 / 152) 67. maNapajjavanANaladdhiyANaM pucchaa| goyamA! nANI, no annnnaannii| atthegatiyA, tiNNANI, atthegatiyA cunaannii| 68. je tiNNANI te AbhiNibohiyanANI, suyanANI, maNa pajjavanANI / je caunANI te AbhiNibohiyanANI, suyanANI, ohinANI, mnnpjjvnaannii| 66. tassa aladdhIyANaM pucchaa| goyamA ! nANI vi aNNANI vi| maNapajjanANavajjAiM cattAri nANAI, tiNNi annnnaannaaii-bhynnaae| (za0 8 / 154) 70. kevalanANaladdhiyANaM bhaMte ! jIvA ki nANI aNNANI? goyamA ! nANI, no aNNANI / niyamA egnaanniikevlnaannii| (za0 8 / 155) 71. tassa aladdhiyANaM pucchaa| goyamA ! nANI vi aNNANI vi / kevalanANavajjAI cattAri nANAI, tiNNi aNNANAI-bhayaNAe / (za0 8 / 156) 72. aNNANaladdhiyANaM pucchaa| goyamA ! no nANI, aNNANI / tiNNi annnnaannaaiibhynnaae| (za0 8 / 157) 73. tassa aladdhiyANaM pucchaa| goyamA ! nANI, no annnnaannii| paMca nANAI bhynnaae| 74. jahA aNNANassa ya laddhiyA aladdhiyA ya bhaNiyA, evaM maiaNNANassa suyaaNNANassa ya laddhiyA aladdhiyA ya bhANiyavvA / 75. vibhaMganANaladdhiyANaM tiNNi aNNANAI niymaa| tassa aladdhiyANaM paMca nANAI bhayaNAe, do aNNANAI niymaa| (za0 8 / 158) 76. daMsaNaladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI ? aNNANI? goyamA ! nANI vi aNNANI vi| paMca nANAI, tiNNi annnnaannaaii-bhynnaae| (za0 8 / 156) 72. pUchA anANa nAM laddhiyA nIM, jina kahai no jJAnI chai ajnyaanii| bhajanA tIna ajJAna nI bhAla, tiNa meM be kihAM tIna nihAla / / 73. pUchA ajJAna nAM aladdhiyA nIM, jina kahai jJAnI cha na ajnyaanii| paMca jJAna nI bhajanA pekha, be triNa ciuM kihAM eka vizekha // 74. anANaladdhiyA ala ddhiyA bhaNiyA, tiNahija vidha Agala e thaNiyA / mati ajJAna meM zra ta ajJAna, tasu laddhiyA aladdhiyA jAna / / 75. pUchA vibhaMga taNAM laddhiyA nI, tIna ajJAna nI niyamA jaanii| tAsa aladdhiyA meM paMca nANa, bhajanA niyamA doya annANa // 76. darzaNaladdhiyA prabhu ! syU nANI? jina kahai nANI - annaannii| paMca jJAna meM tIna ajJAna, bhajanAI bhaNivo buddhivAna // 354 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Jain Education Intermational Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77. darzaNa-aladdhiyA prabhu ! jIvA, sya jJAnI e prazna kahIvA ? 77. tassa aladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI ? jina kahai tAsa aladdhiyo nAhI, tIna daSTi viNa jIva na thaaii|| aNNANI ? goyamA ! tassa aladdhiyA natthi / 78. samadarzaNa-laddhiyA paMca jJAna, bhajanA be triNa ciuM ika maan| 78. sammadaMsaNaladdhiyANaM paMca nANAI bhynnaae| tassa tAsa aladdhiyA meM triNa ajJAna, bhajanA kihAM be kihAM triNa jAna / / aladdhiyANaM tiNi annnnaannaaiN--bhynnaae| 76. mithyAdarzana-laddhiyA mAMya, tIna ajJAna nI bhajanA paay| 76. micchAdaMsaNaladdhiyANaM tiNNi aNNANAI bhayaNAe / tAsa aladdhiyA meM paMca nANa, tIna ajJAna nI bhajanA pichANa / tassa aladdhiyANaM paMca nANAiM, tiNNi ya aNNANAI bhynnaae| vA0-mithyAdarzana nAM aladdhiyA te samyagdRSTi anai mizradRSTi nai anukrama vA0--mithyAdarzanasyAlabdhimatAM samyagdRSTInAM karike paMca jJAna, tIna ajJAna nI bhjnaa| mizradRSTInAM ca krameNa paJca jJAnAni trINyajJAnAni ca bhajanayeti / (vR0 pa0 353) 80. samAmithyAdarzana-laddhiyA nIM, tAsa aladdhiyA nIM vali jaanii| 80. samAmicchAdasaNaladdhiyA, aladdhiyA ya jahA micchAmithyAdarzana laddhi aladdhI, teha kahyA tima bhaNava prasiddhI // dasaNaladdhiyA aladdhiyA taheva bhANiyanvA / (za0 8 / 160) 81. cAritra-laddhiyA syaprabha ! nANI? paMca jJAna nI bhajanA jaanii| 81. carittaladdhiyA NaM bhaMte! nIvA ki nANI? aNNANI? kihAM be jJAna kihAM triNa joya, kihAM ciuM jJAna kihAM ika hoya // goyamA ! paMca nANAI bhayaNAe / 82. teha caritra nAM aladdhiyA meM, manapajjava varjI e tthaameN| 82. tassa aladdhIyANaM maNapajjavanANavajjAiM cattAri bhajanA cyAra jJAna nI bhAla, tIna ajJAna nI bhajanA nhAla // nANAI, tiNNi ya annnnaannaaii-bhynnaae| (sh.8|161) vA0-cAritra-aladdhiyA dUje, cothai, pAMcamai guNaThANa be jJAna vA tIna jJAna vA0-cAritrAlabdhikAstu ye jJAninasteSAM manaHparyavaanai siddhA meM eka kevalajJAna / teha. viSe cAritra labdhi nathI te maatt| anai pahile, varjAni catvAri jJAnAni bhajanayA bhavanti, katham ? tIja guNaThANe do ajJAna vA tIna ajJAna / asaMyatatve AdyaM jJAnadvayaM tat trayaM vA, siddhatve ca kevalajJAnaM, siddhAnAmapi caritralabdhizUnyatvAda, yataste nocAritriNo noacAritriNa iti, ye tvajJA ninasteSAM trINyajJAnAni bhajanayA / (vR0 pa0 353) 53. sAmAyaka-cAritra-laddhiyA nIM, pUchA jina bhAkhai chai jnyaanii| 83. sAmAiyacarittaladviyA NaM bhaMte ! jIvA ki nANI? varjI kevalanANa udAra, cyAra jJAna nI bhajanA sAra / / aNNANI? goyamA ! nANI. kevalavajjAiM cattAri nANAI bhynnaae| 54. te sAmAyaka cAritra soya, tAsa aladdhiyA meM avloy| 84. tassa aladdhiyANaM paMca nANAI, tiNNi ya aNNANAI pAMca jJAna naiM tIna ajJAna, bhajanAiM kari bhaNivA jAna // bhynnaae| vA0--sAmAyika-cAritra no aladdhiyo te chedopasthApanI Adi pAma karI vA0-sAmAyikacaritrAlabdhikAstu ye jJAninasteSAM athavA siddha bhAve karI e jJAnI meM pAMca jJAna nI bhajanA / ane prathama, tIja guNaThANe paMca jJAnAni bhajanayA, chedopasthApanIyAdibhAvena siddhajnyaanii| tihAM tIna ajJAna nI bhajanA / bhAvena vA, ye tvajJAninasteSAM trINyajJAnAni bhjnyaa| (vR0 pa0 353) 85. sAmAyaka-cAritra nAM jema, laddhi aladdhI AkhyA tem| 85. evaM jahA sAmAiyacarittaladdhiyA aladdhIyA ya bhaNiyA, jAva yathAkhyAta ima joya, laddhi aladdhI meM avaloya // evaM jAva ahakkhAya-carittaladdhIyA aladdhIyA ya bhaanniyvvaa| 86. NavaraM yathAkhyAta-laddhiyA meM, paMca jJAna nI bhajanA paam| 86. navaraM-ahakkhAyacarittaladdhIyANaM paMca nANAI bhynnaae| betriNa ciuM ika jJAna udAra, carama parama gaNasthAnaka cyAra // (za0 8/162) za08, u02, DhA0136 355 Jain Education Intemational Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 87. carittAcaritta-laddhiyA jIvA, syU nANI anANI kahIvA? 87. carittAcarittaladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI ? jina kahai jJAnI zrAvaka eha, ajJAnI nahiM kahIjai teha / / aNNANI ? goyamA ! nANI, no aNNANI / 88 keyaka mAMhe chai be jJAna, keyaka meM triNa jJAna pichaan| 88. atthegatiyA duNNANI, atthegatiyA tinnnnaannii| je be jJAnI te mati zrata sAra, triNa te mati zruta avadhi vicAra / / duNNANI te AbhiNibohiyanANI ya suyanANI ya / je tiNNANI te AbhiNibohiyanANI, suyanANI, ohi naannii| 86. tAsa aladdhiya meM paMca jJAna, tIna ajJAna nI bhajanA jAna / 86. tassa aladdhiyANaM paMca nANAI, tiNNi aNNANAIzrAvaka viNa saMsArI siddha, carittAcaritta aladdhiyA liddha / bhynnaae| (za0 8/163) 10. dAna-laddhiyA meM paMca jJAna, tIna ajJAna nI bhajanA jAna / 60. dANaladdhiyANaM paMca nANAI tiNNi aNNANAI-bhayacavadai gaNaThANe e kahiye, siddhAM mAMhe e nahiM lahiyai / / nnaae| (za08/164) 61. pUchA tehanAM aladdhiyA nI, jJAnI chai te nahiM ajnyaanii| 1. tassa aladdhIyANaM pucchaa| niyamA nizcai chai ika nANI, kevalanANI siddha suuhaannii|| goyamA ! nANI, no annnnaannii| niyamA eganANI kevlnaannii| 62. evaM yAvata vIrya laddhI, vali tasu aladdhiyA gnnvRddhii| 12. evaM jAva vIriyassa laddhIyA aladdhIyA yAbhANiyavvA / vIrya laddhI vIrya Atama, tAsa aladdhI siddha sukhaatm|| 63. pUchA bAlavIrya-laddhiyA nIM, tIna jJAna nI bhajanA jaanii| 13. bAlavIriyaladdhiyANaM tiNNi nANAI tiNNi aNNA bhajanA tIna ajJAna nI kahiya, dhara e cihaM gaNaThANe lhiye| nnaaii-bhynnaae| 64. te bAlavIrya nAM aladdhiyA nIM, paMca jJAna nI bhajanA tthaanii| 4. tassa aladdhiyANaM paMca nANAI bhynnaae| zrAvaka sAdha naiM siddha lahiye, dhara cihuM gaNaThANA viNa kahiye / / 65 vali paMDitavIrya-laddhiyA nIM, paca jJAna nI bhajanA jaanii| 5. paMDiyavIriyala ddhiyANaM paMca nANAI bhynnaae| chaTThA guNaThANA thI kahiye, caudasameM gaNaThANe lahiye / / .66. paMDitavIrya taNo aladdhiyo, manapajjava varjI maiM khiyo| 66. tassa aladdhIyANaM manapajjavanANavajjAiM nANAI, cyAra jJAna meM tIna ajJAna, bhajanA eha manI viNa jAna / aNNANANi ya bhynnaae| 67. bAlapaMDitavIrya-laddhiyA nIM, tIna jJAna nI bhajanA jaanii| 67. bAlapaMDiyavIriyaladdhiyANaM tiNNi nANAI bhynnaae| tAsa aladdhiyA meM paMca jJAna, tIna ajJAna nI bhajanA Ana // tassa aladdhIyANaM paMca nANAI, tiNNi aNNANAiM bhynnaae| (za0 8/165) 68. vali pUchA iMdrI-laddhiyA nI, cyAra jJAna nI bhajanA jaanii| 8. iMdiyaladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA ki nANI ? tIna ajJAna taNI hai bhayaNA, dhura dvAdaza guNaThANe vayaNA / / aNNANI? goyamA ! cattAri nANAI, tiNNi ya annnnaannaaiibhynnaae| (za0 8/166) EE. pUchA iMdrI-aladdhiyA nIM, jina kahai jJAnI chai na ajnyaanii| 96. tassa aladdhiyANaM pucchaa| niyamA eka kevala vara nANI, iMdrI bhAva tihAM nahiM jaannii|| goyamA ! nANI, no annnnaannii| niyamA eganANI kevlnaannii| (za0 8/167) 100. pUchA soiMdiya-laddhiyA nIM, jima iMdrI-laddhiyA tima jaanii| 100. soiMdiyaladdhiyA NaM jahA iNdiylddhiyaa| cyAra jJAna nI bhajanA kahiye, bhajanA tIna ajJAna nI lahiye / / (za08/168) 101. pUchA soiMdiya-aladdhiyA nIM, jina kahai jJAnI vali ajnyaanii| 101. tassa aladdhiyANaM pucchaa| je jJAnI te ke be nANI, kitalAyaka ika nANI jaannii|| goyamA ! nANI vi, aNNANI vi / je nANI te atthe gatiyA duNNANI, atyaMgatiyA egnaannii| 356 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102. je be nANI te pahichANI, Abhinibodhika nai zrata naannii| be te coridrI apajatta meM, sAsvAdana samyakta ha tiNa meM / / 102. je duNNANI te AbhiNibohiyanANI, suynaannii| te'paryAptakAH sAsAdanasamyagdarzanino vikalendriyAH (vR0 pa0 354) 103. je eganANI te kevlnaannii| 103. je ika nANI te pahichANI, kevalajJAnI siddha vkhaannii| vali terama cavadama gaNaThANe, bhAve soiMdrI nahiM mANe // 104. je annANI te vali jANI, niyamA be mati zruta annANI / kahiyai chai e sarva ekeMdrI, micchadiTThI be te cauriMdrI / 105 jima soiMdI laddhi aladdhI, tema cA-iMdriya prsiiddhii| vali ghrANeMdrI laddhi aladdhI, bhaNavA nyAya karI baddhi-vRddhI // 10 paLA ramaTi-laDiyA nIM cyAra jAna nIM bhajanA aanii| vali bhajanAI tIna anANaM, be te cau paMceMdrI jANaM // 104. je aNNANI te niyamA duaNNANI, taM jahA-mai aNNANI ya suyaaNNANI ya / 105. cakkhidiyaghANidiyANaM laddhIyA aladdhIyA ya jaheva soiNdiyss| (za0 8/166) 106. jibhidiyaladdhiyANaM cattAri nANAI, tiNNi ya annnnaannaaii-bhynnaae| (za0 8/170) 107. tassa aladdhiyANaM pucchA / goyamA ! nANI vi, aNNANI vi| 108. je nANI te niyamA eganANI-kevalanANI / je aNNANI te niyamA duaNNANI, taM jahA-maiaNNANI ya suyaaNNANI ya 106. phAsidiyaladdhIyA aladdhIyA ya jahA iMdiyaladdhiyA aladdhiyA ya / (za0 8/171) 107. rasaiMdri-aladdhiyA mAMya, jJAnI ajJAnI kahivAya / ekeMdriyA kevalI tAsa, rasa-iMdri lAdhai nahiM jAsa // 108. je jJAnI te niyamA eka, kevalajJAnI kahiyai vizekha / ajJAnI te niyamA doya, mati zruta ajJAnI avaloya // 106. phaseMdrI noM laDiyo jANa, iMdri-laddhiyA jema pichANa / phaseMdrI-aladdhiyo jeha, iMdrI-aladdhiyA jima eha // 110. phaseMdrI-laddhiyA meM jANa, pahilA thI bArama gaNaThANa / tAsa aladdhiyA kevalajJAnI, laddhi aladdhI dvAra pichAnI / / 111. aMka bayAMsI deza nihAla, ephasI ne chattIsamI DhAla / bhikkhu bhArImAla RSirAya prasAda, __'jaya-jaza' sukha saMpati ahalAda / / 110. sparzanendriyAlabdhikAstu kevalina eva / (vR0pa0 354) DhAla : 137 dahA 1. laddhi aladdhi ghamaMDa' sU, kahyo adhika vistAra / upayogAdika dvAra hiva, sAMbhalajyo dhara pyAra // 2. *sAgArovauttA prabha ! jIvA, syajJAnI ajJAnI kahIvA ? jina kahai paMca jJAna nI pekha, bhajanA tIna ajJAna nI dekha // 2. sAgArovauttA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI? aNNANI? paMca nANAI, tiNNi annnnaannaaii-bhynnaae| (za0 8 / 172) 1. svAbhimAna *laya : vinA rA bhAva suNa suNa gUMja za08, u02, DhA0 136-137 357 Jain Education Intemational Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA0 - AkAra te vizeSa tiNa karIke sahita je bodha te sAkAra, vizeSa grAhaka bodha ityarthaH / tenaiM viSe upayukta te sAkAra nAM anubhava karttA te sAkAropayukta 3. pAMca jJAna tIna ajJAna, aNAgAra darzaNa hai pyAra, 4. Abhinibodhika jJAna sAgAra, sAgArovauttA aTha jAna / buddhivaMta hiye avadhAra // syUM jJAnI ajJAnI dhAra ? jina kahai bhajanA ci nANa, doya tIna pyAra ima jANa // 5. ima zrutajJAna sAgAra avadhijJAna sAgAra vicAra / avadhijJAna-laddhiyA jyU jANa, cyAra jJAna nIM bhajanA ANa // 6. manapajjavajJAna sAgAra, manapajjavaladdhI jima sAra / pyAra jJAna nIM bhajanA kahiye kihAM tIna kiho ciDaM lahiye // 7. kevalajJAna sAgAra sukhema kevalajJAna laDiyA jema / hivai mati ajJAna sAgAra, bhajanA tIna ajJAna prakAra // 3 8. ima ta ajJAna sAgAra, bhajanA tIna vali vibhaMga ajJAna sAgAra, niyamA tIna 6. agAgArovauttA jIvA bhagavaMta ! syU' bhajanA paMca jJAna tri ajJAna, siddha ne 10. isa caktu akkhu pichANa, navaraM bhajanA kevalajJAna baksa meM na pAva, 11. pUjA avadhi darzana aNAgAra, jJAnI te ke triNa jJAnI, ajJAna nIM dhAra / anANa vicAra || jJAnI kahobA ? cavade guNasthAna || // kari ciraM nANa bhajanA tIna ajJAna kahAya // jJAnI ajJAnI huM vicAra / kei cyAra jJAnI guNakhAnI // 12. jike tIna jJAnI pahichAnI, tike mati zruta avadhi sujJAnI / jike cyAra jJAnI kahivAya, tike kevala viNa ciuM pAya // 13. je ajJAnI te avaloya, niyamA tIna ajJAna nIM soya / mati zratavibhaMga vicAra kahyo avadhi darzaNa noM prakAra | 14. kevala darzaNa je aNAgAra, kevalajJAna- laDhiyA jyaM sAra / 3 e to Asyo upayoga dvAra hi joga dvAra suvicAra || 15. prabhu ! jIvA rAjogI syU jJAnI ? jima sakAiyA tima jAnI / paMca tIna nI bhajanA pichANa iNameM pAye tere mugaThANa || 16. ima mana vaca nai kAya jogI, paMca tIna nIM bhajanA prayogI / ajogI kevalI siddha jema kahyo jogadvAra ghara prema // 17 salesI jIvA syU prabhu ! jJAnI ? e piNa sakAiyA jima jAnI / bhajanA paMca jJAna tri ajJAna, iNameM pAve tere guNasthAna | 258 bhagavatI-jor3a vA - AkAro - vizeSastena saha yo bodhaH sa sAkAraH, vizeSagrAhako bodha ityarthaH tasminnupayuktAH tatsaMvedakA ye te sAkAropayuktAH / ( pR0 pa0 155) 4. bhivohiyANasAgArovauttA gaM bhaMte ? cattAri nANAI bhayaNAe / 5. evaM suyanANasAgA rovauttA vi / ohinANasAgArovauttA jahA ohinANaladviyA / 6. maNapajjavanANasAgArovauttA jahA maNapajjavanANalaDIyA / 7. kevalanANasAgArovauttA jahA kevalanANala DIyA / ma aNNANasAgA rovauttANa tiNNi aNNANAI bhayaNAe / 8. evaM suyaaNNANasAgArovauttA vi / vibhaMganANasAgArovauttANaM tiSNi aNNANAI niymaa| (za0 8 / 173) 6. aNAgArovauttA NaM bhaMte! jIvA kiM nANI ? aNNANI ? paMca nANAI, tiNi aNNANAI bhayaNAe / 10. evaM asaNamaNAgAta vi navaraM cattAri nANAI, tiNNi aNNANAIbhayaNAe / (sa0 104) 11. gAgArovauttANaM pucchA / goyamA ! nANI vi, aNNANI vi / je nANI te atthegatiyA tiSNANI, atthegatiyA caunANI / 12. je tiSNANI te AbhiNibohiyanANI, suyanANI ohInAgI ke bar3hanANI te AbhiNilohiyanAgI jAva maNapajjavanANI | 13. je aNNANI te niyamA ti aNNANI, taM jahA - maiaNNANI, supANI, vibhaMgagANI / 14. kevala daMsaNaaNAgArovauttA jahA kevalanANaladdhiyA / (10 175) 15. sajogI NaM bhaMte ! jIvA ki nANI ? aNNANI ? jahA sakAiyA / 16. evaM maNajogI vaijogI kAyajogI vi / ajogI jahA siddhA / (08 / 106) 17. salessA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI ? aNNANI ? jahA sakAiyA / ( za0 8 / 177 ) Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. kRSNaleso prabhu ! syajJAnI ? e to saiMdiyA jima jaanii| 18. kaNhalessA NaM bhaMte ! jIvA ki nANI ? aNNANI? bhajanA cyAra jJAna tri ajJAna, kahiyai dhura SaTa guNasthAna // jahA siNdiyaa| 16. ima nIla kApota vicAra, cyAra tIna nI bhajanA dhAra / 16. 20 evaM jAva pmhlessaa| teja padama sapta guNasthAna, bhajanA cyAra jJAna tri ajJAna / / sukkalessA jahA salessA / alessA jahA siddhaa| 20. zuklalesI salesI jyU jAna, bhajanA paMca jJAna tri ajJAna / (za0 8 / 178) iNa meM pAvai terai gaNaThANa, alesI siddha jema vakhANa // 21. prabha ! sakaSAI syU nANI ? e to saiMdiyA jima jaannii| 21. sakasAI NaM bhaMte / kiM nANI? aNNANI? bhajanA cyAra tIna kahivAI, ima yAvata lobha-kaSAI // jahA saiMdiyA / evaM jAva lobhksaaii| (za0 8 / 176) 22. akaSAI prabha ! syU nANI ? paMca jJAna nI bhajanA jaannii| 22. akasAI NaM bhaMte ! jIvA ki nANI ? aNNANI ? doya tIna cyAra ika jJAna, lahai carama cyAra gaNasthAna / / paMca nANAI bhayaNAe / (za0 8 / 180) 23. savedI jIvA syUprabhu ! nANI ? e to saiMdiyA jima jaannii| 23. savedagA NaM bhaMte ? jIvA ki nANI ? aNNANI ? bhajanA cyAra jJAna tri ajJAna, dhara nava gaNaThANe jAna // jahA siNdiyaa| 24. ima strI puM napuMsaka joya, avedI akaSAI jima hoya / 24. itthivedagA vi, evaM purisavedagA vi, evaM napuMsagavedagA paMca jJAna nI bhajanA pichANa, UparalA SaTa gaNaThANa // vi / avedagA jahA aksaaii| (za0 8 / 181) 25. AhAragA jIvA syUprabhu! jJAnI? e to sakaSAI jima vaanii| 25. AhAragA NaM bhaMte ! jIvA ki nANI ? aNNANI? NavaraM kevalajJAna piNa jAna, bhajanA paMca jJAna tri ajJAna / jahA sakasAI, navaraM-kevalanANaM pi / (za0 8.182) 26. aNAhArakA jIvA sya jJAnI ? mana pajjava varjI pichaanii| 26. aNAhAragA NaM bhaMte ! jIvA ki nANI? bhajanA cyAra jJAna tri ajJAna, siddha apajjatta jina-guNasthAna' // aNNANI? 27. aMka baMyAsI deza nihAla, eka sau saiMtIsamI DhAla / maNapajjavanANavajjAiM nANAI, aNNANAI tiNNi---- bhikkhu bhArImAla RSirAya, sukha saMpati 'jaya-jaza' pAya / / bhynnaae| (za0 8 / 183) DhAla 138 1. atha jJAnagocaradvAre- (vR0 pa0 356) dUhA 1. hivai jJAna-gocara kahUM, dvAra sataramoM sAra / adhika udAra vicAra thI, vArU kari vistAra // 2. *Abhinibodhika jJAna nI, viSa kitI jagatAra ? zrI jina bhAkha saMkSepa thI, dAkhI cyAra prakAra // 2. AbhiNibohiyanANassa NaM bhaMte ! kevatie visae paNNatte? goyamA ! se samAsao cauvihe paNNatte, taM jahAvA0-samAsataH' saGkSapeNa prabhedAnAM bhedeSvantarbhAvenetyarthaH / (vR0 pa0 357) vA0-anerA bheda te dravya, kSetra, kAla, bhAva rUpa bheda nai viSe aMtarbhAve kari kahiye te saMkSepa kari / 1. terahaveM guNasthAna meM kevalasamudghAta ke samaya *laya :prabhavo mana mAhai za08, u02, DhA0 137-138 356 Jain Education Intemational Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. dravya thakI ne khetra thI, kAla thakI kahivAya / 3. davvao, khettao, kAlao, bhaavo| bhAva thakI bhaNiyai vali, tAsa artha vRtti mAMya // vA0----dravya thakI-dravya je dharmAstikAyAdi, te pratai AzrayI nai / kSetra vA0 -dravyato-dravyANi dharmAstikAyAdInyAzritya, thakI-te je dravya nai AdhAre jetalo kSetra athavA AkAzamAtra kSetra AzrayI kSetrato-dravyAdhAramAkAzamAtraM vA kSetramAzritya, naiM / kAla thakI-tIna kAla pratai athavA dravya paryAya avasthiti pratai AzrayI kAlataH--addhAM dravyaparyAyAvasthiti vA samAzritya, naiN| bhAva thakI-audayikAdika bhAva pratai athavA dravya nAM paryAya prata bhAvataH--audayikAdibhAvAn dravyANAM vA paryAyAn AzrayI nai / samAzritya / (vR0pa0 357) 4. Abhinibodhika jJAnI dravya thI, pATha AeseNaM taMta / 4. davvao NaM AbhiNibohiyanANI AeseNaM savvadavvAI artha sAmAnya vizeSa thI, saha dravya jANeM dekhaMta / / jANa i-paasi| 5. vRttikAra ihAM ima kahya, AeseNaM ro artha / 5. Adeza:-prakAraH sAmAnyavizeSarUpaH / ___ Aesa teha prakAra chai, sAmAnya vizeSa tadartha / / (vR0pa0 357) / 6. te sAmAnya vizeSa bihuM viSe, ogha sAmAnya thI jeha / 6,7. tatra cAdezena-oghato dravyamAtratayA na tu tadgataje dravya mAtrapaNe kari, jANeM dekhai teha / / sarvavizeSApekSayeti bhAvaH, (vR0 pa0 357) 7. piNa je dravya viSe rahyA, sarva vizeSa vicAra / teha apekSA e nahIM, vArU nyAya udAra / / 8. athavA AeseNaM taNo, artha dUjo eha / 8. athavA Adezena zrutaparikammitatayA zrata-abhyAsapaNe karI, jANai dekhai jeha // (vR0 pa0 357) 6. sarva dravya SaTa dravya nai, jANa dekhai kema ? 6. sarvadravyANi dharmAstikAyAdIni jAnAti / / __ ehanoM nyAya TIkA majhe, Akhyo chai ema // (vR0 50 357) 10. avAya dhAraNA pekSayA, jANe chai soya / 10. avAyadhAraNApekSayA'vabudhyate, jJAnasyAvAyadhAraNArUpaavAya dhAraNA rUpa e, jJAna chai avaloya // tvAt, (vR0 pa0 357) 11. avagraha IhA apekSayA, jANa jeha sujanna / 11. 'pAsaI' ti pazyati avagrahahApekSayA'vabudhyate, avagraheteha pAsai kahIjiye, avagraha IhA darzanna / hayodarzanatvAt, (vR0 pa0 358) 12. bhASyakAra piNa ima kahyo, avAya dhAraNA jJAna / 12, 13. Aha ca bhASyakAra:avagraha nai IhA bhaNI, darzaNa vAMchayo pichAna / / nANamavAyadhiIo dasaNamiLaM jahoggahehAo / 13. tathA tatva nI ruci tikA, samyaktva zobhAya / taha tattaruI sammaM roijjai jeNa taM NANaM / jeNe karI tatva rocavai, tAsa jJAna kahivAya / / (va0 pa0 358) 14. sAmAnyagrAhI darzana acha, vizeSagrAhI jJAna / 14. jaM sAmannaggahaNaM dasaNameyaM visesiyaM nANaM tiNa sauM avagrahAdika cihuM, darzana jJAna pichANa / / (vR0 pa0 358) 15. sAmAnya artha grahaNa viSe, avagraha IhA thAya / 15. avagrahehe ca sAmAnyArthagrahaNarUpe avAyadhAraNe ca vizeSa grahaNa svabhAva meM, dhAraNA nai avAya / / vizeSagrahaNasvabhAve iti / (vR0 pa0 358) vA0-ihAM ziSya pUcha-he bhagavana ! aThAIsa bhedamAna Abhinibodhika vA0-nanvaSTAviMzati bhedamAnamAbhinibodhikajJAnajJAna kahiye / je naMdI sUtre (sU051) ko chai mati jJAna nAM aThAIsa bheda / ane mucyate, yadAha--'AbhiNiboyinANe aTThAvIsaM havaMti iha vyAkhyAne pAMca iMdriya ana mana-e SaTa nAM avAya anai dhAraNA ima dvAdaza vidha payaDIo' ti iha ca vyAkhyAne zrotrAdibhedena matijJAna huvai / anai paMca iMdriya anai mana e SaTa nA arthAvagraha anai IhA, evaM par3odatavAvApadhAraNayodvadizavidhaM matijJAnaM prApta, bAraha bheda anai cyAra vyajanAvagraha evaM solaha cakSu Adi darzana huvai / etale naMdI tathA zrotrAdibhedenaiva SaDbhedatayA'rthAvagrahaIhayomeM to matijJAna nAM aThAIsa bheda kahyA ane iNa vyAkhyAne avAya dhAraNA e wJjanAvagrahastha ca caturvidhatayA SoDazavidha dvAdazavidha nai jJAna kahyA, zeSa solaha nai cakSu acakSu darzaNa kahyo / e Apasa . cakSurAdidarzanamiti prAptamiti kathaM na virodhaH? 360 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAhI virodha kima nathI? guru kahai-satya, kiMtu matijJAna anaiM cakSu Adi darzaNa e bihuM no bheda te judApaNo aNavAMchI nai matijJAna aThAvIsavidha kahiye / iti pUjya parama guru kahai / 16. Abhinibodhika jJAnI, tiko kSetra thI sarva kheta / AdeseNaM te ogha thI, jANa dekhai tetha / / 17. athavA zrata abhyAsa tho, zrata bhaNavai kari sAra / jANe dekhe sarva kSetra meM, lokAloka vicAra // 18. kAla thakI piNa imaja chai, bhAva thakI piNa ema / bhASyakAra ihAM ima kahyo, te suNajyo dhara prema // jAna satyametat kintvavivakSayitvA matijJAnacakSurAdidarzanayo daM matijJAnamaSTAviMzatighocyate iti pUjyA vyAcakSata iti / (vR0 pa0 358) 16. khettao NaM AbhiNibohiyanANI AeseNaM savvaM khettaM jANai-pAsai / 17. 'AdeseNaM' ti oghataH zrutaparikarmitatayA vA 'savvaM khettaM' ti lokAlokarUpaM / (vR0 pa0 358) 18. kAlao NaM AbhiNibohiyanANI AeseNaM savvaM kAlaM jaanni-paasi| bhAvao NaM AbhiNibohiyanANI AeseNaM savve bhAve jaanni-paasi| (za0 8/184) 19, 20, Aesotti pagAro oghAdeseNa svvdvvaaii| dhammatthikAiyAiM jANai na u savvabhAveNaM / / (vR0 pa0 358) 16. AdeseNaM te prakAra thI, te oghAdeseNa / sAmAnya prakAre karI, SaTa dravya jANe teNa // 20. piNa sarva paryAya jANe nahIM matijJAnI tAya / kevalajJAnI achai tike, jANa sarva paryAya / / 21. khetra thakI lokAloka ne, kAla thakI trihuM kAla / bhAva thakI paMca bhAva naiM, jANa dekhai vizAla // 21. khettaM logAlogaM kAlaM sabvaddhamahava tivihaMpi / paMcodaiyAIe bhAve janneyamevaiyaM / (vR0 pa0 358) 22,23. Aesotti va suttaM suovaladdhesu tassa mainANaM / pasarai tabbhAvaNayA viNAvi suttANusAreNaM / / (vR0 pa0 358) 22. athavA Adeza te sUtra cha, sUtra viSai je artha / bhaNavai karine padArtha je, jANye chate tadartha // 23. sUtra bhAvanA binA api, sUtra ne anasAra / pasarai jJAna-mati tehanoM, ema kahyo bhASyakAra / / 24. vAcanAMtare na pAsai kahyo pAThAMtareNa / naMdI TIkA kRta Akhiyo, ehija pATha nI zreNa // 25. pATha Adeza prakAra te, sAmAnya vizekha / teNe karI jANa achai, tAsa nyAya ima dekha // 26. tihAM dravya jAti sAmAnya thI, jANe sahu dravya khyAta / eha dharmAstikAyAdi chai, dravya rUpa e jAta / / 27. vizeSa thI piNa iha vidhe, e dharmAsti kahesa / dharmAsti no deza e, ityAdika jANesa // 28. na pAsai noM nyAya e, sarva dhamAstikAyAdi / vali zabdAdi pudgala sahu, nahiM dekhai saMvAdi / / 26. yogya deza avasthita prata, dekhai piNa teha / dekhavA joga pudgala taNAM, deza pratai dekheha // 30. zruta jJAna nI ketalo, viSaya kahI bhagavAna ? jina bhAkhai saMkSepa thI, cyAra prakAre jAna / / 31. dravya thakI nai kSetra thI, kAla thakI kahivAya / bhAva thakI kahiyai valI, hivai ehanoM nyAya // 24. idaM ca sUtra nanyAmihaiva vAcanAntare 'na pAsai' tti pAThAntareNAdhItam, evaM ca nandiTIkAkRtA (nandI vR0 pa0 185) vyAkhyAtam / (vR0 pa0 358) 25. Adeza:-prakAraH sa ca sAmAnyato vizeSatazca / (vR0pa0 358) 26. tatra dravyajAtisAmAnyAdezena sarvadravyANi dharmAsti kAyAdIni jAnAti / (vR0 pa0 358) 27. vizeSato'pi yathA dharmAstikAyo dharmAstikAyasya deza ityAdi (vR0 pa0 358) 28,26. na pazyati sarvAn dharmAstikAyAdIn zabdAdIMstu yogyadezAvasthitAn pazyatyapIti / (vR0 pa0 358) 30. suyanANassa NaM bhaMte ! kevatie visae paNNatte ? goyamA ! se samAsao cauvihe paNNatte, taM jahA-- 31. dabbao, khetao, kAlao, bhaavo| za08, u0 2, DhA0 138 361 Jain Education Intemational Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32. dravya thI zratajJAnI tiko, upayukta hai jeha / jANeM dekhai te dravya sahu, khetra kAla ima leha / / 33. bhAva thI zratajJAnI tiko, upayukta hai jeha / jANe dekhe sarva bhAva te, ihAM vRttikAra kaheha // 34. uvautte upayoga-sahita te, bhAvazruta upayukta / piNa upayoga rahita na, eha vizeSaNa ukta / / 35. dharmAstikAya Adi de, sarva dravya chai jeha / zrata jJAna nI viSaya nAM, vizeSa thI jANe teha / / 36. dekhe te zruta anuvati karI, mana acakSu darzanna / teNe karI sarva dravya ne, zruta viSe je prapanna // 37. tadA pUrNa dasa pUrva thI, cavada pUrvadhara jANa / zratakevali te bAhulyapaNe, jANa dekhai pichANa // 38. UNA dasa pUravadharA, bhajanA kari teha / te vali mati vizeSa thI, jANavA jogya jeha // 36. vRddha kahai dekhe valo, te kiNa rIta dekhAya ? darzaNa jogya na sakala hi, kahiye ehana nyAya // 32. davao NaM suyanANI uvautte sabbadavvAiM jANai pAsai / evaM khettao vi kAlao vi / (saM0 pA0) 33. bhAvao NaM suyanANI uvautte savvabhAve jaannipaasi| (za0 8/185) 34. 'uvautte' tti bhAvazrutopayukto nAnupayuktaH / (vR0 pa0 358) 35. 'sarvadravyANi' dharmAstikAyAdIni jAnAti' vizeSato'vagacchati, zrutajJAnasya tatsvarUpatvAt (vR0 pa0 358) 36. pazyati ca zrutAnuvattinA mAnasena acakSurdarzanena, sarvadravyANi cAbhilApyAnyeva jAnAti / (vR0pa0 358) 37. pazyati cAbhinnadazapUrvadharAdiH shrutkevlii| (vR0 pa0 358) 38. tadAratastu bhajanA, sA punarmativizeSato jJAtavyeti / __ (vR0 50 358) 36. vRddhaH punaH pazyatItyatredamuktaM-nanu pazyatIti kathaM ? kathaM ca na sakalagocaradarzanAyogAt ? atrocyate (vR0 pa0 358) 40. prajJApanAyAM (30/2) zrutajJAnapazyattAyAH pratipAditatvAt / (vR0 pa0 358) 41. anuttaravimAnAdInAM cAlekhyaka raNAt / (vR0 pa0 358) 42. sarvayA cAdRSTasyAleSakaraNAnupapatteH, evaM kSetrAdiSvapi bhAvanIyamiti (vR0 50 358) 43. anye tu na 'pAsai' tti paThantIti / (vR0 pa0 358) 40. pannavaNA tIsamAM pada viSe, pAsaNayA zrata jJAna / te aMgIkArapaNAM thakI, pekhai kahiva pichANa // 41. anuttara vimAna Adi de, AlaMkI dekhAya / bahulapaNe kei vastu nai, dekhavo ima thAya // 42. vali sarva prakAra adRSTa muM, nahIM thAya Alekha / dravya thakI e Akhiyo, ima kSetrAdika deva // 43. anya AcArya ima kahai, jANai pATha joya / Na pAsai ihavidha paThe, te kahai dekhai na koya // 44. bhAva thI zra tajJAnI, tiko upayoga-sahIta / sarva bhAva jANe acha, ehavo Akhyo vadIta / / 45. piNa chadmastha jANe nahIM, sarva pajavA pichANa / ihAM sarva bhAva jANeM kahyA, tAsa nyAya ika jANa // 46. sUtra viSe ihAM sarva te, paMca saMkhyA kahivAya / bhAva te udaya pramukha bhaNI, grahaNa karevA tAya / / 47. te paMca bhAva sarva prata, jAti thakI jANeha / bhAva viSaya je sarva rahyA, te nahiM jANe teha / / 48. athavA kahivA joga bhAva noM, anaMtameM bhAgahIja / gaNadhare sUtrapaNe racyA, dvAdaza aMga kahIja // 46. to piNa prasaMga anuprasaMga thI, sahu kahivA joga jeha / zrata viSaya kahiye tasu, te sahu bhAva jANeha // 44,45. 'nanu bhAvao NaM suyanANI uvautte savvabhAve jANai' iti yaduktamiha tat 'sue caritte na pajjavA savve' tti anena ca saha kathaM na virudhyate ? (vR0pa0 358) 46. iha sUtre sarvagrahaNena paJcaudayikAdayo bhAvA gRhyante / (vR0 pa0 358) 47. tAMzca sarvAn jAtito jAnAti / (vR0 pa0 358) 46. athavA yadyapya bhilApyAnAM bhAvAnAmanantabhAga eva zrutanibaddhaH / (vR0 pa0 358) 46,50. tathApi prasaGgAnuprasaGgataH sarve'pyabhilApyAH zrutaviSayA ucyante atastadapekSayA sarvabhAvAna 362 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnAtItyuktam / (vR0 pa0 358, 356) 50. kahivA joga bhAva apekSayA, jANe saha bhAva soy| bhAva kahivA joga je nahIM, tAsa apekSA na hoya / / 51. abhilApya bhAva jike nahIM, zrata viSaya nahIM jeh| te saha pajavA jANe nahIM, iti virodha na eha / / 52. avadhi jJAna nI ketalI, viSaya kahI bhagavAn ? jina bhAkhai saMkSepa thI, cyAra prakAre AkhyAna / 53. dravya thakI vali kSetra thI, kAla thakI kahivAya / bhAva thakI bhaNiya valI, Agala tehanoM nyAya / / 54. dravya thI avadhi jJAnI tiko, rUpI dravya jANeM dekhai / jema naMdI sUtre kahyA, jAva bhAva thI avekhai / / 55. vRttikAra kahyo dravya thI, tejasa bhASA jeha / bihuM vica dravya rahyA tike, jaghanya thakI jANeha / / 51. anabhilApyabhAvApekSayA tu 'sue caritte na pajjavA sabve' ityuktamiti na virodhH| (vR0pa0 356) 52. ohinANassa NaM bhaMte ! kevatie visae paNNate ? goyamA ! se samAsao cauvihe paNNatte, taM jahA53. davvao, khettao, kAlao, bhaavo| 54. davao NaM ohinANI rUvidabvAiM jANai-pAsai jahA-naMdIe (sU0 22) jAva (saM0 pA0) bhaavo| 55. 'davvao Na' 'mityAdi avadhijJAnI rUpidravyANi pud galadravyANItyarthaH, tAni ca jaghanyenAnantAni taijasa bhASAdravyANAmapAntarAlavartIni / (vR0pa0 356) 56. ukkoseNaM sabvAI rUvidavvAiM jaanni-paasi| utkRSTatastu sarvabAdarasUkSmabhedabhinnAni jAnAti / (vR0 50 356) 56. avadhijJAnI utkRSTa thI, sahu dravya pichANa / sUkSma bAdara bheda jujUA, jANa dekhai sujANa / / 57. jANe vizeSapaNe karI, teha jJAna saagaar| dekhai sAmAnyapaNe karI, te darzana aNAgAra / / 58. avadhijJAnI rai avazya havai, avadhi darzana saMpekhai / jANe e avadhi jJAne karI, avadhi darzana kari dekhai / / 57,58. jAnAti vizeSAkAreNa, jJAnatvAttasya, pazyati sAmAnyAkAraNAvadhijJAnino'vadhidarzanasyAvazyambhAvAt / (vR0 pa0 356) soraThA 56. ihAM koI prazna kareha, dhura dekhaga thI jJAna h| te anakrama tajeha, jANa ima dhara kima kho|| 60. ihAM avadhijJAna adhikAra, pradhAna kahivA meM artha / Adi jJAna avadhAra, kahya pATha dhura jANai / / 61. avadhi-darzana no jeha, avadhi vibhaMga sAdhAraNa kari / tasu apradhAnapaNeha, pachai pATha hai pAsai / / 62. tathA sAkAropayukta, tehanai labdhija Upajai / avadhi jJAna labdhi ukta, te upajai sAkAra meM / 56. nanvAdI darzanaM tato jJAnamiti kramastakimartha menaM parityajya prathamaM jAnAtItyuktam ? (vR0 pa0 356) 60. ihAvadhijJAnAdhikArAt prAdhAnyakhyApanArthamAdI jAnAtItyuktam / (vR0pa0 356) 61. avadhidarzanasya tvavadhivibhaGgasAdhAraNatvenApradhAnatvAt pazcAtpazyatIti / (vR0 pa0 356) 62. athavA sarvA eva labdhayaH sAkAropayogopayuktasyotpa dyante labdhizcAvadhijJAnamitisAkAropayogopayuktasyA vadhijJAnalabdhirjAyate / (vR0pa0 356) 63. ityetasyArthasya jJApanArthaM sAkAropayogAbhidhAyaka jAnAtIti prathamamuktaM tataH krameNopayogapravRtteH pazyatIti / (vR0 pa0 359) 63. te artha jANavA tAya, dhura sAkAraja jANai / pAchai anakrama Aya, upayoga pravRtti pAsai / / dUhA 64. avadhijJAnI je kSetra thI, jadhanya AMgala nai tetha / asaMkhyAtamaiM bhAga je, jANa dekhai kheta / / 64. khettao NaM ohinANI jahaNNaNaM aMgulassa asaMkhejjai bhAgaM jaanni-paasi| za08, u02, DhA0 13pha 363 Jain Education Intemational Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANa / 65. *loka jetalA aloka meM, khaMDa asaMkha zakti jANaNa dekhaNa taNI, utkRSTa thI jANa // 66. avadhijJAnI je kAla thI, AvalikA meM vikhyAta / asaMkhyAtamA bhAga nIM jANaM jaghanya thI bAta / / 67. utkRSTa asaMkhyAtI kahI, ava utsappiNI lekha bhAva / atIta anAgata viSe rahyA, rUpI dravya jANeM dekha // 68. bhAva thI jadhanyapaNeM karI, anaMtA je AdhAra dravya anaMta thI, jANeM dekhe soraThA kahAva // I 66. je paryAya AdhAra, dravya nAM anaMtapaNAM thakI paryAya paNa suvicAra, anaMtapaNo ima Akhiyo || 70. piNa ika dravya mAMhi paryAya anaMta anaMta the| te sahu jANeM nAMhi jANeM anaMta paryAya anaMta dravya nIM // 71. *utkRSTa paNa je bhAva meM jANeM dekhe anaMta / utkRSTa pada sahu pajjava thI, bhAga anaMtame huMta // soraThA 72. ika ika dravya re mAMhi asaM asaMca paryAya prati jAneM dekhe tAhi avadhinANI utkRSTa zrI // 73. * pravara jJAna manajjava nIM, viSai kitI bhagavAna ? jina bhAle saMkSepa thI, pyAra prakAre jAna // 74. dravya thakI naiM kSetra thI, kAla thako kahivAya / bhAva thakI bhaNiyai valI, hiva jUjuo tAya // 75. dravya thakI te RjumatI, dravya anaMtA jeha / anaMtapradeziyA khaMdha meM jANeM dekheM teha // 76. dravya thakI je RjumatI, anaMta hI avalIya anaMtapradezika saMdha meM jANeM dekheM sova // 77. jima naMdI sUtre kama kahi tema chai | jyAM lagabhAva thI tyAM lage, suNajyo dhara prema // soraThA 78. Rju kahitAM pachANa, je sAmAnyaja grAhiNI / mati te kahiyai jJAna, RjumatI kahiyai tasu // 78. ghaTa citaviyo eNa, e adhyavasAya nimitta je / manodravya jANeNa te sAmAnyajagrAhiNI // 80. tathA ujumatI jAsa, RjvI mati kahiye tikA / RjumatimAna vimAsa, tehija grahiyai chai ihAM // *laya : prabhavo mana maha 364 bhagavatI-jor3a 65. ukkoseNaM asaMkhejjAI aloge loyamettAI khaMDAI jANai-pAsai / 66. kAlao NaM ohinANI jahaNeNaM AvaliyAe asaMkhejjai bhAgaM jANaI-pAsai / 67. ukkoseNaM asaMkhejjAo osappiNIo ussappiNIo aIyamaNAgayaM ca kAlaM jANai pAsai / 68. bhAvao NaM ohinANI jahaNaNaM anaMte bhAve jANaipAsai / bhAvatojyadhijJAnI jaghanyenAnantAn bhAvAnAdhAradravyAntatvAnjAnAti pazyati / ( vR0 pa0 359 ) 70. na tu pratidravyamiti ( 0 0 351 ) 71. ukkoseNa vi anaMte bhAve jANai-pAsai, savvabhAvANamaNaMtabhAgaM jANai-pAsai / (za0 81186 ) te'pi cotkRSTapadinaH sarvaparyAyANAmanantabhAga iti / ( vR0 pa0 259) 73. maNapajjavanANassa NaM bhaMte ! kevatie visae paNNatte ? goyamA ! se samAsao cauvvihe paNNatte, taM jahA74. davvao, khettao, kAlao, bhAvao / -- 75. davya umatI ate atapadesie baMdhe jANai-pAsai / 76. anaMte' ti 'anantAn' aparimitAn 'anaMta esie' tti anantaparamANvAtmakAn ( vR0 pa0 356 ) 70. vahA naMdIe (025) jAva (saM0 pA0) bhAvao 78. sAmAnyAhiNI matiH RjumatiH / ( vR0 pa0 352) 76. ghaTosnena cintita ityadhyavasAyanibandhanA manodravyaparicchittirityarthaH ( vR0 pa0 351 ) 80. athavA RjvI matiryasyAsAvRjumatistadvAneva gRhyate / (0 0 359) Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 81. anaMta pradezika khaMdha, viziSTa ika pariNAma kari / 81. tatra skandhAna viziSTakapariNAmapariNatAna / pariNata prata prabaMdha, jANai dekhai anaMta prati / / (vR0 pa0 356) 82. aDhI aMgula je hIna, aDhI dvIpa be samudra nAM / 82. saJjibhiH paryAptakaiH prANibhirarddhatRtIyadvIpasasannI paryApta cIna, mana dravya jANai Rjumtii|| mudrAntattibhirmanastvena pariNAmitAnityarthaH / (vR0 pa0 356) 83. manaparyAya jJAnAvaraNa, kSayopazama ne paTapaNe / 83. 'jANai' tti manaHparyAyajJAnAvaraNakSayopazamasya sAkSAta kari uccaraNa, jANe e mana dravya naiM / / paTutvAtsAkSAtkAreNa / (vR0 pa0 356) 84. vizeSa no je jANa, bhUyiSTha pracuratA taNo / 84. vizeSabhUyiSThaparicchedAt jAnAtItyucyate pathakakaraNa thI mANa, ghaTa citavyo piNa paTa na tu|| (va0 pa0 356) 85. jANe ima kahivAya, pUrva nyAyaja dAkhiyo / bali dekhe te tAya, tehano nyAya kahIjiye / / 86. mana kari Alocitta, punaH ghaTAdika artha prati / 86,87. tadAlocitaM punararthaM ghaTAdilakSaNaM manaHparyAyajJAnaM turya jJAna supavitta, pratyakSa thI jANeM nhiiN| svarUpAdhyakSato na jAnAti kintu tatpariNAmAnyathA'nu87. kiMtu tasu pariNAma-anyathA-anupapatti karI / papattyA'taH pshytiityucyte| (vR0 50 356) jANe ghaTa nai tAma, dekhai kahiye tehanaiM / / 88. bhASyakAra ima khyAta, jANe je anamAna thii| 88. uktaJca bhASyakAreNa-'jANai bajjhe'NumANAo' tti bAhya vastu avadAta, e aMgIkAra kariva ihAM / / itthaM caitadaGgIkarttavyam / (vR0 pa0 359) 86. je manapajjava jJAna, rUpI dravya AlaMbane / , 86,90. yato mUrttadravyAlambanamevedaM, mantArazcAmUrttamapi karato thako sujAna, * amUrta piNa vali citvai|| dharmAstikAyAdikaM manyeran / na ca tadanena sAkSAt 10. dharmAstikAyAdi, citavato piNa iNa karI / kattuM zakyate / sAkSAta thakI saMvAdi, samartha nahIM te jANavA / / (vR0 pa0 356) 61. tathA caturvidha jeha, cakSa Adi darzana kahyo / 61. tathA caturvidhaM ca cakSurdarzanAdi darzanamuktamato bhinnAbhinna AlaMbana eha, vizeSa AlaMbana tiko / lambanamevedamavaseyam (vR0 pa0 356) 62. teha viSe phuna dhAra, darzana nAM saMbhava thkii| 62. tatra ca darzanasambhavAtpazyatItyapi na duSTam / . pekhai ima vaca sAra, kahitAM piNa nahiM duSTa te // (vR0 pa0 356) vAla---bhinna AlaMbana te vizeSa AlaMbanaIja e manaparyAya jJAna cha, piNa darzaNa AlaMbana nathI te vizeSa AlaMbana nai viSa manaparyAya jJAna darzana saMbhava thkii| pAsai kahitAM dekhai eha, kahiba piNa duSTa nathI / eka pramAtA nI apekSA karI tadanaMtara bhAvipaNAM thkii| ihAM e hAI-ghaTAdika artha prati citavato parokSa sAkSAtaIja manaparyAya jJAna / noM dhaNI manodravya pratai prathama jANa vali tehija mana acakSu darzana karake citavai / tehanI apekSayA pAsai kahitAM dekhai ima kahiye / tivAra pachai ekaIja manaparyAya jJAnI jANato mana-paryAya jJAna thakI vA0-ekapramAtrapekSayA tadanantarabhAvitvAccoanaMtaraIja mana acakSu darzana Upaje / ima ehavo ekaIja pramAtA manaparyAya panyastamityalamativistareNa / (vR0pa0 356) jJAne karI manodravya jANe aneM tehija acakSu darzane karI dekhai ehavaM kahiye, ityalaM vistrenn| etale manaparyAya jJAnI RjumatI dravya thakI anaMtA aparimita anaMtapradezika khaMdha prata jANa dekhai / hivai vipulamati dravya thakI jANa tehanoM adhikAra kahai chai za08, u02, DhA0130 365 Jain Education Intemational Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64. vipulA-vizeSagrAhiNI mati vipulamatiH (vR0 pa0 356) 65. ghaTo'nena cintitaH sa ca sauvarNaH pATaliputraka: (vR0 pa0 359) 66,67 adyatano mahAnityAdyadhyavasAyahetubhUtA manodravyavijJaptiH (vR0 pa0 356) 63. vipulamatI kahivAya, tehija khaMdha viSe vali / manodravya paryAya, jANe eha vizeSa thii| 64. vipulA kahitAM joya, vizeSa thI je grAhiNI / mati saMvedana hoya, vipulamati kahiye tsu|| 65. iNa ghaTa cityo tAhi, chai te ghaTa sonA taNo / pADalipura rai mAMhi, teha ghar3o niSpanna cha / 66. valI nIpano Aja, vali te ghaTa moTo ito / ityAdika tasu sAja, jANa eha vizeSa thii| 67. ciMtita adhyavasAya, hetubhUta ache jike / manodravya paryAya, jANe vipulamati pravara // 68. athavA vipulA jAna, mati jehanI te vipulamati / ache vipulamativAna, tehija vipulamati kaa| 88. *tehija vipulamati tiko, abbhahiyatarANi / adhika dravyArthapaNe karI, jANe eha sunANI // soraThA 100. Rjumati dekhyA khaMdha, teha apekSA ati bahu / dravyapaNe kari saMdha, varNAdika karikai bali // 101. *viulatarAe pATha e, vistIrNapaNe dekha / visuddhatarAe vizeSa thI, nirmalapaNe saMpekha / / 102. vitimiratarAe kahitAM vali, atisaya kari teha / gayA aMdhakAra taNI parai, te prati jANeM dekheha / / 68. athavA vipulA matiryasyAsau vipulamatistadvAneva / (vR0 pa0 356) 66. te ceva viulamaI abbhhiytraae| 100. RjumatidRSTaskandhApekSayA bahuta rAn dravyArthatayA varNAdibhizca / (vR0 pa0 356) 101. viulatarAe visuddhatarAe / 103. kSetra thakI je Rjumati, heThe jAvata jANa / e pratyakSa ratnaprabhA pRthvI, teha taNo pahichANa // 104. uvarima heTThila kSallaka je, pratara pratai mANai / nIco dekhai etalo, manogata bhAva jANe // soraThA 105. tirichA loka meM madhya, rucaka acha tehathI adho| nava saya jojana buddha, tyAM e ratnaprabhA taNoM / / 106. uvarima kSullakaja tAya, pratara tihAM kahIjiye / kSallakapaNo tasu pAya, adholoka pratara nI pekSayA // 107. teha thakI piNa heTha, sau jojana jaiye tihAM / vijaya UMDI be neTha, heTrila kSallaka pratara jihAM // 108. rucaka thakI ima dhAra, nIco jojana sahasra je / jANe dekhai sAra, bhAva manogata chai tike / *laya: prabhavo mana mAhai 366 bhagavatI-jor3a 102. vitimiratarAe jANai-pAsai / vitimiratarA iva-atizayena vigatAndhakArA iva ye te vitimiratarAsta eva vitimiratarakA atastAn / (vR0 pa0 356, 360) 103. khettao NaM ujjumaI ahe jAva imIse rayaNappabhAe pur3havIe 104. uvarimaheTThille khuDDAgapayare manogatAn bhAvAn jAnAti pazyatIti yogaH / (vR0 pa0 360) 105,106. tatra rucakAbhidhAnAttiryaglokamadhyAdadho yAvanna vayojanazatAni tAvadamuSyA ratnaprabhAyA uparimAH kSullakapratarAH kSullakatvaM ca tessaamdholokprtraapekssyaa| (vR0 pa0 360) 107. tebhyo'pi ye'dhastAdadholokagrAmAn yAvatte'dhastanAH kSullakapratarAH (vR0 pa0 360) Jain Education Intemational Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106. uDr3he jAva joisassa uvarimatale / 106. *te UMco jihAM laga jANavo, jotiSa cakra no jeha / uvarima tala mana dravya ne, jANe dekhai teha // 110. UvaM yAvajjyotiSazca-jyotizcakrasyoparitalaM / (vR0 pa0 360) 111. tiriyaM jAva aMtomaNussakhette / soraThA 110. rucaka thakI avadhAra, nava saya jojana Urddha je / jotiSa cakra noM sAra, tehanoM Upara tala lagai / / 111. *tiricho jAvata etalaM, manuSya kSetra meM aMta / ehija vibhAga thakI hivai, kahiya dhara khaMta / / 112. aDhI dvipa be samudra meM, panara karmabhUmi kheta / tIsa akarma bhami viSe, chappana aMtaradvIpa tetha / / 113. sannI paMceMdrI paryApta nAM, manogata bhAva tAsa / jANe dekhai Rjumati, pATha viSe e vimAsa / / 114. taM ceva tehija vipulamati, adhiko AMgula aDhAi / AThi je dizi viSe, jANa dekhai tAhi / / 112. aDDhAijjesu dIvasamuddesu paNNarasasu kammabhUmIsu tIsAe akammabhUmIsu chappaNNae aMtaradIvagesu / 113. saNNINaM paMcidiyANaM pajjattayANaM maNogae bhAve jANai paas| 114. taM ceva viulamaI aDDhAijjehimaMgulehiM abbhahiyataraM viulataraM visuddhataraM vitimirataraM khettaM jANai-pAsai / 115. iha kSetrAdhikArasya prAdhAnyAttadeva manolabdhisamanvita jIvAdhAraM kssetrmbhigRhyte| (vR0 pa0 360) 116. tatrAbhyadhikatarakamAyAmaviSkambhAvAzritya vipulatarakaM bAhalyamAzritya / (vR0 pa0 360) soraThA 115. taM ceva artha kathita, ihAM kSetra pradhAnapaNAM thkii| tehija mana dravya sahita, jIvAdhAra kSetra saMgrahya / 116 *abbhahiyatarAgaM pATha e, lAMba vikhaMbha Azritta / vipulatarAgaM pATha e, bAhulya AzrI kathitta / / soraThA 117. manodravya jiha kheta, tasu lAMba cor3a jADApaNuM / kSetrAdhikAra etha, tiNa suM bihuM pada artha ima / / 118. *visuddhatarAgaM nirmala ati, vitimiratarAgaM jeha / tadAvaraNI je karma nAM, viziSTa kSayopazama leha / / 116. e pUrve kahyA te kSetra nAM, sannI paryAptA nAM bhAva / jANe dekhai nirmalapaNe, vipulamati no e nyAva / 120. kAla thakI je Rjumati, jaghanya thakI e mAga / palyopama chai tehanoM, asaMkhyAtamoM bhAga / / 121. utkRSTa piNa palyopama taNo, asaMkhyAtamo bhAga / atIta anAgata kAla nAM, jANe dekhai sumAga / / soraThA 122. atIta anAgata jeha, manodravya bihaM kAla nAM / jANeM dekhai teha, palya nuM asaMkha bhAga je / *laya : prabhavo mana mAMhai 118. 'visuddhataraka' nirmalatarakaM vitimiratarakaM tu timirakalpatadAvaraNasya viziSTatarakSayopazamasabhAvAditi / (vR0pa0 360) 120. kAlao NaM ujjumaI jahANeNaM paliovamassa asaMkhi jjayabhAgaM 121. ukkoseNa vi paliovamassa asaMkhijjayabhAgaM atIya maNAgayaM vA kAlaM jANai-pAsai / za08, u02, DhA0 138 367 Jain Education Intemational Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123. *taM caiva kahitAM tehija addhA, atIta anAgata jAna / palya noM bhAga asaMkhyAtamoM, jaghanya utkRSTa pichAna // 124. jANe dekhe vipulamati, atihi adhika dravya mana / atihi vipula naiM vizuddha ghaNuM, atihi vitimira jana // 125. bhAva thakI je Rjumati, anaMta bhAva avaloya / dravya taNAM paryAya meM, jAneM dekhe soya // 126. sarva bhAva varNAdika varNAdika taNAM, paryAya kahAya / tehano bhAga anaMtamo, jANeM dekhe tAya // 127. tehija bhAva vipulamati, atihi adhika avekhe / vipula vizuddha meM vitimira hi atisaya kari jANeM dekhe // soraThA 120. manodravya jeha, chai 1 jeha, varNAdika paryAya tasu / jANeM dekhe teha, manapajjava dhara bhAva thI / 126. jahA naMdIe jAna eha pATha anusAra thii| naMdI yakI vakhANa, bhAva lage isa Akhiyo / 130. he prabhu ! kevala jJAna nIM viSaya kitI kahiyAya ? cyAra prakAra saMkSepa thI, dravya kSetra kAla bhAva // dravya 131. kevalajJAnI dravya thI, sahU jANeM dekhe / evaM jAvata bhAva thI, naMdI mAMhi vizekha // 132. kSetra kI sarva kSetra ne kAla ghakI sarva kAla / bhAva thakI sarvabhAva naiM kevalajJAne nhAla // 132. ihAM sarva dravya kahiye karo dharmAstikAyAdi / AkAza dravya grahaNa thayo, syU' bali kSetra saMvAdi // 134. kSetrapaNeM kari rUDha cha, grahaNa kiyo AkAza | tiNa kAraNa vali kSetra thI, aMgIkAra kiyo tAsa // 125. he prabhu | mati ajJAna nIM viSaya kitI kahivAba ? cyAra prakAra saMkSepa thI, dravya kSetra kAla bhAva // 136. mati ajJAnI dravya viSaya AyA je 137. apAya neM dhAraNA karI, dekheM avagraha IhA karI, ima "laya : prabhavo mana mahi 260 bhagavatI-jor3a thI, mavi ajJAna ra jeha / dravya neM jANeM dekheM teha | dravya teha jANaMta vRttikAra kahaMta // 123,124. taM caiva viulamaI anbhahiyata rAgaM viulatarAgaM visuddhatarAgaM vitimirata rAgaM jANai pAsai / 125. bhAvao NaM ujjumaI anaMte bhAve jANai-pAsai / 126. savvabhAvANaM anaMtabhAgaM jANai-pAsai / 127. taM caiva liI ammatirAgaM vitarAgaM vimuddhatarAgaM vitimirata rAgaM jANai pAsai / (TTO CIPES) 126 ( naMdIsutaM sU0 25) 130. kevalanANassa NaM bhaMte ! kevatie visae paNNatte ? goyamA ! se samAsao cauvvihe paNNatte, taM jahA - davvao khettao kAlao bhAvao 331. davvao NaM kevalanANI savvadavvAiM jANai pAsai / eva jAva (saM0 pA0 ) bhAvao / tAvatkevala viSayAbhidhAyi nandI dhyeyamityarthaH 132. khettao NaM kevalanANI savvaM khettaM kAlao NaM kevalanANI savvaM kAlaM (sU0 13) ( vR0 pa0 360 ) jANai-pAsai / jANai pAsai / bhAvao NaM kevalanANI savve bhAve jANai-pAsai / (2081188) 133,134. iha dharmAstikAyAdisarvadravyA dravyasya grahaNe'pi yatpunarupAdAnaM tattasya kSetratvena svatvAditi / ( vR0 pa0 360 ) 135. maiaNNANassa NaM bhaMte ! kevatie visae paNNatte ? goyamA ! se samAsao cauvvihe paNNatte, taM jahAdavvao khettao kAlao bhAvao / 136. davvao NaM maiaNNANaparigayAiM davvAiM jANai pAsai / 137. jAnAtpApAdinA pazyatyavagrahAdinA / ( vR0 pa0 360 ) Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138. evaM jAvata bhAva thI, mati ajJAnI saMpekSa / mati ajJAna viSaya je, dravya AyA jANa dekhai // 138. jAva (saM0 pA0) bhAvao NaM maiaNNANI maiaNNANa parigae bhAve jANai-pAsai / soraThA 139. jAva zabda meM jANa, kSetra thakI nai kAla thii| jANa dekhai mANa, te kahiyai chai iha vidhe / 140. 'mati ajJAnI kSetra thI, mati ajJAna rai joya / viSaya AyA je kSetra ne, jANeM dekheM soya // 141. mati ajJAnI kAla thI, mati ajJAna rai jeha / viSaya AyA je kAla meM, jANeM dekhai teha / / 142. he prabhu ! zrata ajJAna nIM, viSaya kitI kahivAva ? cyAra prakAra saMkSepa thI, dravya kSetra kAla bhAva / 143. zruta-ajJAnI dravya thI, zruta ajJAna rai jeha / viSaya AyA je dravya nai, Aghavei kaheha / / 144. paNNavei bheda thakI kahai, parUpai e vizeSa / vAcanAMtare e valI, kahiyai pATha vizeSa / / 145. daMsei opamA mAtra thI, yathA gau tathA rojha / nidaMsei thApa tiko, hetu dRSTAMta sojha / / 146. uvadaMsei upanaya karI, phUna nigamana kari Akhai / vA anya mata ne dekhAr3avai, vAcanAMtare dAkhai / 147. imahija kSetra thI kAla thI, zruta ajJAna meM jeha / viSaya kSetra aru kAla naiM, Aghavei pramukheha // 140. khettao NaM maiaNNANI maiaNNANaparigayaM khettaM jaanni-paasi| 141. kAlao NaM maiaNNANI maiaNNANaparigayaM kAlaM jaanni-paasi| (za0 8 / 186) 142. suyaaNNANassa gaM bhaMte ! kevatie visae paNNatte ? goyamA ! se samAsao caunvihe paNNatte, taM jahA davvao khettao kAlao bhaavo| 143. dabvao NaM supaaNNANI suyaaNNANaparigayAiM davvAI Aghavei, 144. paNNavei, pruuvei| 'prajJApayati' bhedataH kathayati 'prarUpayati' upapattitaH kathayatIti vAcanAntare punaridamadhikamavalokyate / (vR0 50 360) 145,146. 'daMseti nidaMseti uvadaMseti' tti tatra ca darzayati upamAmAtratastacca yathA gaustathA gavaya ityAdi, nidarzayati hetudRSTAntopanyAsena upadarzayati upanayani gamanAbhyAM matAntaradarzanena vetti| (vR0 pa0 360) 147. khettao NaM suyaaNNANI suyaaNNANaparigayaM khettaM Aghavei, paNNavei, prvei| kAlao NaM suyaaNNANI suyaaNNANaparigayaM kAlaM Aghavei, paNNavei, parUvei / 148. bhAvao NaM suyaaNNANI suyaaNNANaparigae bhAve Aghavei, paNNavei, pruuvei| (za0 8 / 160) 346. vibhaMganANassa NaM bhaMte ! kevatie visae paNNatte ? goyamA ! se samAsao cauvihe paNNatte, taM jahA davvao khettao kAlao bhaavo| 150. davvao NaM vibhaMganANI vibhaMganANaparigayAiM davAI jaanni-paasi| 148. zruta ajJAnI bhAva thI, zruta ajJAna naiM vAdi / viSaya AyA je bhAva ne, Aghavei ityAdi / 146. he prabhu ! vibhaMga ajJAna nIM, viSaya kitI kahivAva / cyAra prakAra saMkSepa thI, dravya kSetra kAla bhAva // 150 vibhaMga ajJAnI dravya thI, vibhaMga ajJAna ra jeha / viSaya AyA je dravya naiM, jANeM dekhai teha / / soraThA 151. vibhaMga ajJAna kareha, jANe dravya tasu viSaya je / avadhi darzana kari teha, dekhai tehija dravya prati / / *laya : prabhavo mana mAhai 151. 'jANai' tti vibhaGgajJAnena 'pAsaI' tti avadhidarzaneneti (vR0 pa0 360) za0 8, u0 2, DhA0 138 366 Jain Education Intemational Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152. evaM jAva (saM0 pA0) bhAvao NaM vibhaGganANI vibhaMganANaparigae bhAve jANai-pAsai (za0 8 / 161) 152. *evaM yAvata bhAva thI, vibhaMga ajJAna rai jeh| viSaya AyA je bhAva naiM, jANa dekhai teha / / 153. aMka bayAsI no deza e, sau ar3atIsamI DhAla / bhikkhu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' maMgalamAla / / DhAla: 136 1. jIva sahita aSTAdazama, kAladvAra kahivAya / ___ jJAnI ko jJAnI prabhu ! kAla kito rahivAya ? 2. jina kahai jJAnI dvividhe, Adi-sahita avadhAra / piNa te aMta-rahita kahyo, eha kevalI sAra // 3. athavA Adi-sahita je, aMta-sahita avadhAra / Abhinibodhika pramukha je, cau nANIsuvicAra / / 4. tatra Adi kari sahita je, aMta-sahita avloy| jaghanya sthiti hai jehanI, aMtarmuharta joya // 5. dhara be jJAnI AzrayI, jaghanya thakI ima jANa / ____ aMtarmuharta mAtra hai, vArU nyAya vinANa // 6. sthiti utkRSTI etalI, chAsaTha sAgara tAsa / jAjherI jinavara kahI, tasu ima nyAya vimAsa // 7. vijayAdika meM vAra be, tathA aca triNa vAra / nara bhava adhika kahIjiya, eka jIva adhikAra / / vA0--pannavaNA pada 18 meM paryAptA ro paryApto utkRSTa pRthaka sau sAgara rahai ima kAM / teharnu nyAya--bIca aparyApto huvai, piNa te aparyAptapaNe marai nhiiN| tima ihAM piNa 66 sAgara jAjhero kahyo, te bIca nara bhava meM kadAcita jJAna na huvai to piNa ajJAnIpaNe marai nahIM, ehavU nyAya jaNAya chai / 8. jIva anekaja AzrayI, sarvakAla sukhakAra / jJAna trihuM lAdhe sadA, vArU nyAya vicAra / 6. jJAnI matijJAnI vali, yAvata kevala nhAla / ajJAnI mati zruta vibhaMga, e dasa noM je kAla / / 10. e dasa nI saMciTThaNA, avasthita je kAla / yathA kAya sthiti pannavaNA, aThArameM pada nhAla / / 1. atha kAladvAre-'sAie' ityaadi| (va0pa0360) nANI NaM bhaMte ! nANI tti kAlao kevacciraM hoi ? 2. goyamA ! nANI duvihe paNNatte. taM jahA---sAdIe vA apajjavasie ihAdyaH kevlii| (vR0 pa0 360) 3. sAdIe vA spjjvsie| dvitIyastu matyAdimAn / (vR0 pa0 360) 4. tattha NaM je se sAdIe sapajjavasie se jahaNNeNaM aMto muhattaM / 5. AdyaM jJAnadvayamAzrityoktaM, tasyaiva jaghanyato'ntarmaharttamAtratvAt / (vR0 pa0 361) 6. ukkoseNaM chAvaDhei sAgarovamAiM saatiregaaii| (za0 8 / 162) 7. do vAre vijayAisu gayassa tinnaccue ahava taaii| airegaM narabhaviyaM / (vR0pa0361) vA0-pajjattae NaM bhate ! pajjattae tti kAlao kevaciraM hoi ? goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhattaM, ukkoseNaM sAgarovama sayapuhattaM saatiregN| (paNNavaNA pada 18 / 113) 8. NANAjIvANa savvaddhaM / (vR0pa0 361) 6,10. jJAnyAbhinibodhikajJAnizrutajJAnyavadhijJAnimanaHparyavajJAnikevalajJAnyajJAnimatyajJAnizrutAjJAnivibhaGgajJAninAM 'saMciTThaNe' ti avasthitikAlo yathA kAyasthitI prajJApanAyA aSTAdaze pade (76-84) 'bhihitastathA vAcyaH / (vR0 pa0 361) *laya : prabhavo mana mAhai 370 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *jaya jazakArI ho jJAna jinendra no (dhra pdN)|| 11. Abhinibodhika zrutajJAnI dhure, aMtarmuhurta kAla ho, bhavikajana ! chAsaTha sAgara jAjhero kahyo, utkRSTa kAla nihAla ho, bhavikajana ! 11, AbhiNibohiyanANI NaM bhaMte ! AbhiNibohiyanANI ti kAlao kevacciraM hoi? goyamA evaM ceva / (sh08|163) evaM suya nANI vi| (za0 8 / 164) AbhinibodhikajJAnAdidvayasya tu jaghanyato'ntarmuhurtamutkRSTatastu sAtirekANi SaTSaSTiH sAgaropamANi / (vR0 50 361) 12. ohinANI vi evaM ceva, navaraM-jahaNaNaM ekka samayaM / (za0 8 / 165) yadA vibhaMgajJAnI samyaktvaM pratipadyate tat prathamasamaya eva vibhaGgamavadhijJAnaM bhavati tadanantarameva ca tat pratipatati tadA eka samayamavadhirbhavatItyucyate / (vR0 pa0361) 12. avadhijJAnI ika samaya jaghanyapaNe, vibhaMga taNo avadhi hoya / samaya eka rahI te pAcho par3e, ima ika samaya sujoya // soraThA 13. avadhijJAna vilAya, piNa samakita jAtI nthii| jaghanya sthiti piNa tAya, aMtarmahataM nI tehthii| 14. avadhijJAna jasu hoya, mati zruta niyamA ha tasu / ika samaya avadhi rahi joya, mati zruta jJAna viSe rahai / vA0-vibhaMga ajJAnI no avadhijJAnI kima huvai ? ana tehanI eka samaya nI thiti kima ? devatA, nAraka, manuSya, tithaMca-paMceMdriya mithyAdRSTi tehanai tIna ajJAna huvai / hivai mithyAdRSTi no samadRSTi thayo, tivAre tIna ajJAna nAM jJAna thayA, vibhaMga no avadhi thyo| tivArai eka samaya pachaja tehano Ayu pUrNa thayo athavA anere prakAre eka samaya te avadhi rahI pAcho par3a yo, piNa samyakta nahIM gaI / kAraNa mati, dhruta jJAna nI jaghanya sthiti aMtarmuhUrta nI cha, samyakta nIM piNa etalIja chai / iNa nyAya avadhijJAna nI sthiti jaghanya eka samaya niiN| 15. *avadhijJAna utkRSTapaNe rahai, chAsaTha sAgara dekha / jAmo kAla kahyo te Upare, nyAya pUrvavata pekha // 16. manapajjava ika samaya jaghanya rahai, apramatta meM upjt| samaya eka rahI teha vinaSTa ha, ima vRttikAra kahaMta // 15. avadhijJAninAmapyevaM navaraM jaghanyato vizeSaH / (vR0 50 361) 16. maNapajjavanANI NaM bhaMte ! maNapajjjavanANI ti kAla o kevacciraM hoi? goyamA ! jahaNNeNaM ekkaM samayaM / saMyatasyApramattAddhAyAM vartamAnasya manaHparyavajJAnamutpanna tata utpattisamayasamanantarameva vinaSTaM cetyevamekaM samayaM / (vR0pa0 361) 17. ukkoseNaM desUNaM pushvkoddiN| (za0 8.196) tathA caraNakAla utkRSTo dezonA pUrvakoTI, tatpratipattisamanantarameva ca yadA manaHparyavajJAnamutpannamAjanma cAnuvRttaM tadA bhavati manaHparyavasyotkarSato dezonA puurvkottiiti| (vR0 pa0 361) 17. manaparyavajJAnI utkRSTa thI, desUNa pUrva kodd'| caraNa liyAM manaparyava Upajai, jAvajIva laga jodd'| * laya : pUjajI padhAro ho nagarI za08, u0 2, DhA0 136 371 Jain Education Intemational Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. kevalajJAnI Adi-sahita chai, aMtara-rahita avadhAra / siddhAM meM piNa kevala sAsvato, vArU nyAya vicAra / / 16. ajJAnI mati zruta anANa nAM, tIna bheda suprayogya / Adi-rahita meM aMta-rahita je, abhavya siddha-ayogya / / 20. Adi-rahita ne aMta-sahita je, muktiyogya bhavya iSTa / __ Adi-sahita ne aMta-sahita te, paDivAI samadRSTa / / 18. kevalanANI NaM bhaMte ! kevalanANI ti kAlao keva ciraM hoi ? goyamA ! sAdIe apjjvsie| (za0 8 / 197) 16. aNNANI, maiaNNANI, suyaaNNANI NaM bhaMte ! pucchaa| goyamA ! aNNANI, maiaNNANI, suyaaNNANI ya tivihe paNNate, taM jahA-aNAdIe vA apjjvsie| abhavyAnAm / (vR0 pa0 361) 20. aNAdIe vA sapajjavasie, sAdIe vA spjjvsie| bhavyAnAm .. prtiptitsmygdrshnaanaam| (vR0 pa0 361) 21. tattha NaM je se sAdIe sapajjavasie se jahaNNeNaM aMto muhuttN| samyaktvapratipatitasyAntarmuhattopari smyktvprtipttii| (vR0 pa0361) 22. ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM-aNaMtA osappiNI ussappi jIo kaalo| 23. khettao avaDDhaM poggalapariyaTTa desUNaM / (za0 8 / 168) 21. Adi-sahita maiM aMta-sahita je, aMtarmahata jaghanna / samyakta bhraSTa aMtarmuhurta rahI, vali samyakta uppanna / 22. utkRSTo e kAla anaMta hai, ava-utsarpiNI anaMta / kAla thakI e zrI jina Akhiyo, hiva kSetra thakI vtNt| 23. pudgalaparAvarta Adho kahyo, deza UNa avaloya / utkRSTa paDivAI itaro rulai, kSetra thakI e joya / / vA0-dravyAdika bhede karikai cyAra prakAra noM pudglpraavrt| te madhya e kSetra thakI pudgalaparAvartta jANavo / 24. vibhaMga anANI jaghanya pade rahai, eka samaya tasu rIta / vibhaMga UpanAM samaya rahI par3e, zrI jina vacana pratIta / / vA0-jehana avadhijJAna hoya te mithyAtI thaye chate tehanai vibhaMga ajJAna thayo / pachai eka samaya rahI pAcho gayo / tivArai mati zruti ajJAna meM rahyo / iNa nyAya vibhaMga ajJAna nI jaghanya sthiti eka samaya nI / 25. utkRSTa sAgara tetIsa adhika e, desUNa pUrva kodd'| manaSya viSe je vibhaMgapaNe rahI, naraka sAtamI jor3a / / 24. vibhaMganANI NaM bhaMte ! pucchaa| goyamA ! jahaNaNaM ekkaM samayaM / utpattisamayAnantarameva prtipaate| (vR0 pa0 361) 26. jJAna paMca ne tIna ajJAna noM, aMtara sarva vicAra / jIvAbhigama viSe jima bhAkhiyo, kahivaM tima adhikAra / / 27. Abhinibodhika aMtara kAla thI, aMtarmuharta jaghanna / utkRSTa pudgala arddha desUNa noM, kAla anaMta uppanna / / 25. ukkoseNaM tettIsaM sAgarovamAI desUNAe puvakoDIe abbhhiyaaii| (za0 8 / 166), dezonAM pUrvakoTi vibhaGgitayA manuSyeSu jIvitvA'prati sstthaanaadaavutpnnsyeti| (vR0 pa0 361) 26, paJcAnAM jJAnAnAM trayANAM cAjJAnAnAmantaraM sarvaM yathA jIvAbhigame (paDivattI 8 sU0 160-165) tathA vAcyaM / (vR0 pa0 361) 27. AbhiNibohiyanANissa NaM bhaMte ! aMtaraM kAlo kevacciraM hoi ? goyamA ! jahaNNaNaM aMtomuttaM ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM jAva avaDDhaM poggalapariyaTTa desUNaM / (za0 8 / 200) 28. suyanANi-ohinANi-maNapajjavanANINaM evaM cev|| (za0 8 / 201) kevalanANissa pucchaa| goyamA ! natthi aNtrN| (za0 8 / 202) 28. imahija zruta avadhi manapajjava no, aMtara kahiye tAsa / kevalajJAna taNo nahiM AMtaro, pUraNa nANa prakAza / 372 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26,30. maiaNNANissa suyaaNNANissa ya pucchaa| 31. goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, 26. mati zruta ajJAna nAM triNa bheda cha, Adi-rahita avaloya / aMta-rahita te abhavya AsarI, tasU aMtara nahiM hoya / / 30. Adi-rahita ne aMta-sahita te, bhavya AzrI pahichANa / ziva gati jAvA joga tike kahyA, aMtara tAsa ma jANa // 31. Adi-sahita - aMta-sahita te, e paDivAI pekha / jaghanya aMtarmahataM noM AMtaro, vimala netra kari dekha / / 32. utkRSTo chAsaTha sAgara taNo, jAjhero khivaay| samyakta nI sthiti itarI bhogavI, phera anANI thAya / / 33. vibhaMga anANa ro aMtara jaghanya thI, aMtarmuharta nhAla / utkRSTo tasu aMtara etalo, banaspati no kAla // vA0--asaMkhyAtA pudgalaparAvarta vanaspati meM rahai-AvalikA rai asaMkhyAtameM bhAga jetalA samA, tetalA pudgalaparAvartana rahai / 34. alpabahatva triNa tIjA pada viSe, dhara paMca jJAna nI jaann| dUjI alpabahutva tIna ajJAna nIM, tIjI ubhaya nI maann| 35. Abhinibodhika jJAnI he prabhu ! jAva kevalI dekha / alpabahu kuNa-kuNa thI te acha, tulya adhika suvizekha ? 36. sarva thI thor3A manapajjavadharA, munivara meM e hoya / avadhijJAnI e asaMkhagaNA acha, gati cyArU meM joya // 32. ukkoseNaM chAvaddhi sAgarovamAI saairegaaii| (za0 8 / 203) 33. vibhaMganANissa pucchaa| goyamA ! jahaNNaNaM aMtomuhatta ukkoseNaM vnnssikaalo| (za0 8 / 204) 37. mati tha ta jJAnI mAhomAM tullA, visesAhiyA avloy| kevalajJAnI anaMtaguNA acha, alpabahutva dhura joya / / 34. alpabahutvAni trINi jJAninAM paraspareNAjAninAM ca jJAnyajJAninAM ca (vR0 pa0 362) 35. etesi NaM bhaMte ! jIvANaM AbhiNibohiyanANINaM ..."kevalanANINa ya kayare kayarehito appA vA ? bahuyA vA ? tullA vA ? visesAhiyA vA ? 36. goyamA ! savvatthovA jIvA maNapajjavanANI, ohi nANI asaMkhejjaguNA tatra jJAnisUtre stokA manaHparyAyajJAnino, yasmAd RddhiprAptAdisaMyatasyaiva tadbhavati, avadhijJAninastu catasRSvapi gatiSu santIti tebhyo'saMkhyeyaguNAH (vR0 pa0 362) 37. AbhiNibohiyanANI suyanANI do vi tullA visesA hiyA, kevalanANI annNtgunnaa| (za 8 / 205) 38. etesi NaM bhaMte ! jIvANaM.... goyamA ! savvatthovA jIvA vibhaMganANI, ajJAnisUtre tu vibhaGgajJAnina: stokAH, yasmAt paMce ndriyA eva te bhvti| (vR0 pa0 262) 36. maiaNNANI suyaaNNANI do vi tullA annNtgunnaa| (za0 8 / 206) yato matyajJAninaH zrutAjJAninazcaikendriyA apIti tena tebhyaste'nantaguNAH / (vR0 pa0 362) 40. etesi NaM bhaMte ! jIvANaM AbhiNibohiyanANINa.... goyamA ! savvatthovA jIvA maNapajjavanANI ohinANI asaMkhejjaguNA 38. tIna anANI meM sarva thor3A acha, vibhaMga-anANI joya / __eha sannI paMceMdrI meM acha, te bhaNI thor3A hoya / / 36. mati zru ta anANI e bihu~ kahyA, tullA mAhomAMya / vibhaMga thakI e anaMtagaNA acha, anaMtakAya re nyAya / / 40. hivai AThAM meM sarva thor3A acha, manapajjava muniraay| avadhijJAnI te asaMkhagaNA acha, tehanoM chai ima nyAya / / za0 8, u02, DhA0 136 373 Jain Education Intemational Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sauraThA 41. sura nAraka samadRSTa, avadhijJAna tehaneM avazya / tiri manu sannI iSTa, samadRSTi koika viSe / / 42. *mati zra ta jJAnI paraspare tullA, avadhi jJAna thI eh| visesAhiyA adhika vizeSa te, saha samadaSTI leha // 43. vibhaMga anANI asaMkhaguNA kahyA, sura nAraka suvicAra / avadhijJAnI chai teha thakI ghaNAM, vibhaMga asaMkhaguNA dhaar|| 44. kevalajJAnI anaMtagaNA akhyA, siddha bhagavaMta rai nyAya / ubhaya anANI tulya anaMtaguNA, vanaspati meM pAya / / 45. Abhinibodhika nAM pajava kitA ? anaMta kahai jinarAya / paMca jJAna naiM tIna ajJAna nAM, imaja anaMta khaay|| 42. AbhiNibohiyanANI suyanANI ya do vi tullA vise saahiyaa| 43. vibhaMganANI asaMkhejjaguNA AbhinibodhikajJAnizrutajJAnibhyo vibhaMgajJAnino'saMkhyeyaguNAH katham ? ucyate, yataH samyagdRSTibhyaH suranArakebhyo mithyAdRSTayaste'saMkhyeyaguNA uktAstena vibhaGgajJAnina AbhinibodhikajJAnizrutajJAnibhyo'saMkhyeyaguNAH / (vR0 pa0 362) 44. kevalanANI aNaMtaguNA, maiaNNANI suyaaNNANI ya do vi tullA annNtgunnaa| (za0 8 / 207) kevalajJAninastu vibhaGgajJAnibhyo'nantaguNAH, siddhAnAmekendriyavarjasarvajIvebhyo'nantaguNatvAt, matyajJAninaH zrutAjJAninazcAnyonyaM tulyAMH kevalajJAnibhyastvanantaguNAH, vanaspatiSvapi teSAM bhAvAt, teSAM ca siddha bhyo'pynntgunntvaaditi| (vR0 pa0 362) 45. kevatiyA NaM bhaMte ! AbhiNibohiyanANapajjavA paNNattA ? goyamA ! aNaMtA AbhiNibohiyanANapajjavA pnnnnttaa| (za0 8 / 208) kevatiyA NaM bhaMte ! suyanANapajjavA paNNattA ? evaM ceva / (za0 8 / 206) evaM jAva kevalanANassa / evaM maiaNNANassa suyannnnaannss| (za0 8 / 210) kevatiyA NaM bhaMte ! vibhaMganANapajjavA paNNattA ? goyamA ! aNaMtA vibhaMganANapajjavA pnnnnttaa| (za0 8 / 211) 47. AbhinibodhikajJAnasya paryavAH-vizeSadharmA AbhinibodhikajJAnaparyavAH, te ca dvividhAH svaparaparyAyabhedAt / (vR0 pa0 362) 48. tatra ye'vagrahAdayo mativizeSAH kSayopazamavaicitryAtte svaparyAyAste cAnaMtaguNAH, katham ? (vR0 pa0 362) soraThA 46. vRtti viSe chai tAya, pajjava taNoja nyAya je / bahu vistAraja Aya, kahiyai tiNa anasAra thii| 47. Abhibonadhika jJAna nAM, paryava vizeSa dharma / sva para pajjava bheda thI, dvividha ima tasu marma / / 48. mati-vizeSa avagraha-pramukha, kSayopazama thI ta / tAsa vicitrapaNAM thakI, sva paryAya ananta // *laya : pUjajI padhAro ho nagarI 1. jor3a kI prastuta gAthA bahuta saMkSipta hai / bhagavatI meM kisI saMkSipta pATha kI sUcanA nahIM hai| isalie isa padya ke sAmane bhagavatI kA pUrA pATha rakhA gayA hai| 374 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46. ekasmAdavagrahAderanyo'vagrahAdiranantabhAgavRddhyA vizuddhaH (vR0pa0 362) 50. anyastvasaMkhyeyabhAgavRddha yA aparaH saMkhyeyabhAgavRddhyA anyata raH saMkhyeyaguNavRddha yA (vR0 pa0 362) 51. tadanyo'saMkhyeyaguNavRddha yA aprstvnntgunnvRddhyaa| (vR0 pa0 362) 52. evaM ca saMkhyAtasya saMkhyAtabhedatvAdasaMkhyAtasya cAsaMkhyAtabhedatvAt (vR0 pa0 362) 53. anantasya cAnantabhedatvAdanantA vizeSA bhavaMti / (vR0 50 362) 54,55. athavA tajjJeyasyAnantatvAt pratijJeyaM ca tasyabhidyamAnatvAt / (vR0 pa0 362) 46. eka avagrahAdika thakI, Adi anaMta hI bhAga / vRddhi karinai vizuddha hai, ujjala guNe athAga / 50. anya asaMkhijja bhAga hI, vRddhi kari guNa riddh| apara bhAga saMkhejja vRddhi, anya saMkhagaNa vRddha / 51. tehathI anya asaMkhaguNa, vRddhi kari pahichAna / apara anaMta hI gaNa vRddhi, Ujala gaNa suvidhAna / / 52. ima saMkhyAtA nAM acha, pravara bheda saMkhyAta / tathA asaMkhyAtA taNAM, bheda asaMkha vikhyAta // 53. tathA anaMtA nAM vali, anaMta bheda thI joya / huvai anaMtA pajava ima, prathama nyAya e hoya // 54. tathA jJeya je vastu cha, ghaTAdi jANaNa joga / eka-eka vastu nai viSe, cha mati nauM upayoga / 55. jJeya nAM bhinnapaNAM thakI, judo-judo upayoga / ima anaMta dravya jANavai, pajjava anaMta prayoga / / vA0--athavA mati jJAna naiM jANavA joga padArtha nAM anaMtapaNA thakI / anai eka-eka jJeya te jANavA joga padArtha prati te matijJAna nai bhidyamAnapaNAM thakI bhidyamAna te bhinnapaNAM thkii| 56. athavA je mati jJAna nAM, kevala buddhi kara tAya / bhedyAM khaMDa anaMta ha, ima anaMta paryAya / / vA0---athavA mati jJAna prati avibhAga-pariccheda te khaMDa teNe karI kevalajJAna-rUpaNI buddhi karika bhinna te jUjuA kiyAM thakAM anaMta khaMDa huvai iNa prakAra karI anaMtA te mati jJAna nAM paryAya huvai / 57. e sva-pajjava pekSayA, kahyA anaMta udAra / hiva para-pajjava AzrayI, AkhyA vRtti majhAra // vA0-tathA jeha padArtha matijJAna paricchitta ghaTAdika vastu thakI vyatirikta je anerA padArtha tehanAM paryAya te matijJAna nAM para-paryAya / te sva paryAya thakI anaMtaguNa, para nai anaMta guNapaNAM thkii| Dhei ziSya preraNA karai cha58. jo te para paryAya chai, to ihAM grahaNa na yukt| para saMbaMdhIpaNAM thakI, te mati nAM kima ukta ? 56. jo matijJAna taNAM giNo, to nahiM para paryAya ? ___ ima ziSya tarka kiyAM thakAM, kahiyai chai tasu nyAya / / 60. jeha thakI mati nai viSe, asaMbaddha te thAya / teha thakI je tehanAM, kahiyai para paryAya // 61. vA zra tajJAnAdika taNAM, chai pajjava je sAra / te matijJAna taNAM nahIM, parityajyamAna vicAra / / 62. jeha bhaNI matijJAna tasu, parityajyamAnapaNeha / tiNa prakAra kari ehana, sva paryAya kaheha / 56. athavA matijJAnamavibhAgaparicchedairbuddhyA chidyamAnamanantakhaNDaM bhavatItyevamanantAstatparyavAH / (vR0 pa0 362) vA0-tathA ye padArthAntaraparyAyAste tasya paraparyAyAste ca svaparyAyebhyo'nantaguNAH, pareSAmanantaguNatvAditi / (vR0 pa0 362) vA0---tathA ye padArthAntaraparyAyAste tasya paraparyAyAste ca svaparyAyebhyo'nantaguNAH, pareSAmanantaguNatvA diti / 58. nanu yadi te paraparyAyAstadA tasyeti na vyapadeSTu yukta, parasaMbaMdhitvAt / (vR0 pa0 362, 363) 56. atha tasya te tadA na paraparyAyAste vyapadeSTavyAH, svasaMbaMdhitvAditi, atrocyate, (vR0 pa0 363) 60. yasmAttatrAsaMbaddhAste tasmAtteSAM paraparyAyavyapadezaH / (vR0 pa0 363) 61,62. yasmAcca te parityajyamAnatvena tathA svaparyAyANAM svaparyAyA ete ityevaM vizeSaNahetutvena ca tasminnupayujyante tasmAttasya paryavA iti vyapadizyante / (vR0 pa0 363) za08, u0 2, DhA0 136 375 Jain Education Intemational Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 63. asaMbaddha piNa dhana yathA, sva dhana ima kahivAya / tema asaMbaddha mati thakI, to piNa tasu paryAya // aro - ihAM ziSya pUchyU~ - he bhagavAna ! je te para paryAya hai to te matijJAna nAM na kahivA, parasaMbaMdhipaNAM thakI / atha te paryAya matijJAna nAM chai to te paraparyAya na kahivA, svasaMbaMdhI thI ? hirva AcArya kahai che-- jeha thakI te matijJAna ke viSe asaMbaddha chai te kAraNa thakI tehane para paryAya kahiye / athavA jeha thakI te parityajyamAnapaNeM karI je zrutajJAnAdika pajavA te matijJAna nAM paryavA nahIM iNa prakAra karikai parityajyamAnapaNuM -- tyajyavApaNuM matijJAna meM chai, tiNa prakAra karikai e sva paryAya nAM vizeSaNa hetu kari te matijJAna ke viSe jur3e / jima asaMbaddha piNa dhana svadhana kahiye, upayujyamAnapaNa bkii| 64. anaMta pajjava zrutajJAnanAM te dvividha kahivAya / sva pajjava para pajjava phuna, nisuNo tehanoM nyAya // 65. tihAM sva pajjava rahyA ache, je zruta jJAnaja mAMya / akSara tAdi bheda tasu, catura aneM dasa pAya // 66. pajavA tAsa anaMta isa kSayopazama vicitta / vali zrutajJAne grAhya dravya, e vihaM kara avitatva // 67. ta anusArI bodha nuM, anaMtapaNAM zrI anaMta / vali buddhi kara zrutajJAna nAM, khaMDa anaMtA huMta // 68. para paryAya anaMta hI sarva bhAva nAM soya / mati nIM para avaloya // anusAre jJAna / akarAdi pahicAna // teha prasiddhaja jANavA, 69. athavA zruta je graMtha nai ta thapaja varNa hI graMthapaNuMja 70. ika ika akSara neM viSe, jathAjoga avaloya | udAtta ne anudAsa phuna, svarita bheda thI soya // 71. vali sAnunAsika kahya, niranunAsika bheda / alpaprayatna mahAprayatna nAM, bhedAdika kari veda / 72. phuna saMyukta saMyoga hI, asaMyukta saMyoga / yAdi saMyoga bheda thI, nAma anaMta hI joga // 73. bhidyamAna karikai tike, bheda anaMta hI thAya / tehanAM je paryAya ne kahiye sva paryAya || 74. phuna tehathI anya pajava naiM kahiyai para paryAya / teha anaMtaja jANavA, nimala vicAro nyAya // vA0 - ihAM jAva zabda meM avadhyAdika jANavo / / 75. anaMta pajjava hai avadhi nAM, sva paryAya kahAva nAraka sura bhava pratyayaH, nara tiri kSayopazama bhAva // bA0 - cyAra gati meM avadhi huvai te svAmI nAM bheda thakI asaMkhyAtA bheda / te avadhijJAna nIM viSayabhUta dravya ana paryAya nAM bheda thakI anaMtA pajjavA / vali 206 bhagavatI-jor3a 63. sambaddhamapi dhanaM svadhanaM upayujyamAnatvAditi / ( vR0 pa0 363 ) vA0--- -jai te parapajjAyA na tassa aha tassa na parapajjAyA / ( AcArya Aha ) - jaM taMmi asaMbaddhA to parapajjAyavavaeso || cAvasajyAyavisesaNAdamA tassa jaguvajjati / sadhaNamivAsaMbaddha havaMti to pajjavA tassa / / (bR0 pa0 363) 64. anantAH zrutajJAnaparyAyAH prajJaptA ityarthaH, te ca svaparyAyAH paraparyAyAzca / ( vR0 pa0 363 ) jJAnasya svato'kSaratAdayo 65 taMtra svaparyAyA ye bhedAH / ( vR0 pa0 363 ) 66. te cAnantAH kSayopazama citryaviSayAnantvAbhyAm / ( vR0 pa0 262) 67. zrutAnusAriNAM bodhAnAmanantatvAt avibhAgapalicche( vR0 pa0 363) 68. paraparyAyAstvanantAH sarvabhAvAnAM pratItA eva / dAnantyAcca / ( vR0 pa0 363) 62. avadhAnusAra jJAnaM zrutajJAnaM tavAkSarAtmakaH, akSarANi cAkArAdIni / ( vR0 pa0 363 ) 70. teSAM kamaraM yathAyogamudAttAnudAttasvaritabhedAt / ( vR0 pa0 363) 71. sAnunAsikaniranunAsikabhedAt alpaprayatnamahAprayatnabhedAdibhizca / (bu0 pa0 363) 72. saMyuktasaMyogAtasaMyogabhedAdyAdisaMyogabhedAdabhi dheyAnantyAcca / (bu0 pa0 363) 73. bhidyamAnamanantabhedaM bhavati, te ca tasya svaparyAyAH / ( vR0 pa0 363) 74. paraparyAyAzcAnye'nantA evaM evaM cAnantaparyAyaM tat / ( vR0 pa0 262) 75. tatrAvadhijJAnasya svaparyAyA ye'vadhijJAnabhedAH bhavapratyayakSAyopazamikabhedAt nArakatiryagmanuSyadevarUpa(bu0pa0363) vA0 - svAmibhedAd asaMkhyAta bhedatadviSayabhUtakSetrakAlabhedAd anantabhedataviSayadravyapayayabhedAdavibhAgapa Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avibhAga paliccheda te piNa anaMtA / manaH paryAya jJAna svAmI nAM bheda thakI saMkhyAtA bheda / te manaparyAya jJAna nIM viSayabhUta dravya ana paryAya nAM bheda thakI anaMtA sva paryAya / valI avibhAga paliccheda te piNa anaMtA / hivai kevalajJAna nAM svAmI nAM bheda thakI anaMtA bheda anaMtA dravya ana paryAya nI apekSA karikai anaMtA sva paryAya ana avibhAga paliccheda apekSA karikai piNa anaMtA / ima mati ajJAnAdika tInuM naiM viSe piNa anaMta paryAyapaNuM vicArI kahiyo / sva para paryAya nIM apekSA karikai to sarva naiM sarIkhApaNAM che te, mATe sva paryAyanI apekSA karikai alpavaka hai| 76. *paMca jJAna nAM pajjavA naiM viSe, kuNa-kuNa thI avaloya / alpa bahutva tulya adhika vizeSa chai ? hiva jina uttara joya // 77. sarva thakI thor3A pajjava kahyA, manapajjava nAM mANa / mano mAtra dravya kSetra samaya vidhe, tAsa viSaya pahicAna // 78. manapajjava nAM pajjava thI vali, avadhi jJAna nAM ema / anaMtaguNA pajavA vara AkhiyA, tasu nyAya suNo ghara prema // soraThA 76. manapajjava tho pAya, dravya anaiM paryAya thii| avadhijJAna ne tAya, viSaya anaMtaguNa bhAva thI / 80. avadhijJAna nAM je pajavA dhakI, vara zruta jJAna vaNaja / anaMtaguNA pajavA adhikA ache, hivai tasu nyAya samAja // soraThA 81. rUpI arUpI jeha, dravya viSaya bhAve krii| viSaya anaMta guNa eha kahiye isa bhUta jJAna neM // zruta 82. *je zruta jJAna taNAM pajavA thakI, vara matijJAna nAM jANa / pajavA parama anaMtaguNA tasu, adala nyAya hiva ANa // soraThA karI / 83. abhilApya anabhilApya, dravyAdi viSayapaNeM viSaya anaMta guNa prApya, Abhinibodhika anaMtaguNa || yaH putraja padhAro ho nagarI iha ca svaryAyApekSapAmalpabahutvamavaseyaM svaparaparyAyApekSayA tu sarveSAM tulyaparyAyatvAditi / ( vR0 pa0 363) 76. esi NaM bhaMte! AbhiNiyohiyanAgapajjava ya kayare kayarehito appA vA ? bahuyA vA ? vA ? visesAhiyA vA ? tullA goyamA ! savvatthovA maNapajjavanANapajjavA / tatra sarvastokA manaHparyAyajJAnaparyAyAstasya manomAtra( vR0 pa0 363) / 78. ohinANapajjavA anaMtaguNA / 77. licchedAcca te caivamanantA iti, manaH paryAyajJAnasya, kevalajJAnasya ca svaparyAyA ye svAmyAdibhedena svagatA vizeSyAste cAnantA anantadravyapayayaparicchedApekSayA vibhAgapalindApekSayA meti evaM matyajJAnAditraye'pyanantapayayatyamUhyamiti / J 02. manaHparyAyajJAnApekSayA'vadhijJAnasya dravyaparyAyato'nanta guNaviSayatvAt / ( vR0 pa0 363 ) 80. suyanANapajjavA anaMtaguNA / 81 tatastasya svarupadravyaviSayatvenAnantaguNaviSayatvAt / (bu0 10 263) 82. AbhiNibohiyanANapajjavA anaMtaguNA / 83. tatastasyAnabhilApyadravyAdiviSayatvenAnantagu( vR0 pa0 263, 264 ) NaviSayatvAt / za08, u02, DhA0 136 377 Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84. *tehathI pajavA kevalajJAna nAM, anaMtagaNA adhikAya / sagalA dravya naiM paryAya nai, viSayapaNe kari tAya / / 85. mati zruta vibhaMga trihaM ajJAna nAM, pajavA mAhai pekha / kuNa-kuNa thI yAvata visesAhiyA ? hiva jina uttara dekha // 84. kevalanANapajjavA annNtgunnaa| (za0 8 / 212) sarvadravyaparyAyaviSayatvAttasyeti / (vR0 pa0 364) 85. eesi NaM bhaMte ! maiaNNaNapajjavANaM suyaaNNANa pajjavANaM vibhaMganANapajjavANa ya kayare kayarehito jAva (saM0 pA0) visesAhiyA vA? 86. goyamA! savvatthovA vibhaMganANapajjavA, suyaaNNANapajjavA aNaMtaguNA, maiaNNANapajjavA aNaMtaguNA / (za0 8 / 213) 56. sarva thI thoDA pajjava vibhaMga nAM, anaMtagaNA zrata saav| mati ajJAna nAM anaMtagaNA valI, trihuM kSayopazama bhAva / / soraThA 57. ajJAna no avadhAra, alpabahatva noM nyAya je| sUtra taNe anusAra, ihAM bhAva nAM imaja e|| 88. *e prabhu ! Abhinibodhika jJAna nai, yAvata kevala pekha / mati zruta vibhaMga nAM pajavA valI, kuNa-kuNa jAva vizekha ? 87. evamajJAnasUtre'pyalpabahutvakAraNaM sUtrAnusAreNohanIyaM / (vR0 pa0 364) 88. eesi NaM bhaMte ! AbhiNibohiyanANapajjavANaM jAba kevalanANapajjavANaM, maiaNNANapajjavANaM, suyaaNNANapajjavANaM, vibhaMganANapajjavANa ya kayare kayarehito appA vA? bahuyA vA? tullA vA ? visesAhiyA vaa| 86. goyamA ! savvatthovA mnnpjjvnaannpjjvaa| 89. zrI jina bhAkhai thor3A sarva thI, manapajjava nAM taahi| mano mAtra dravya viSayapaNe karI, samayakSetra rai mAMhi / / 10. manapajjava nAM pajjava thakI valI, anaMtagaNA adhikAya / vibhaMga ajJAna taNA pajavA acha, kSayopazama thI pAya / / 60. vibhaMganANapajjavA aNaMtaguNA / soraThA 61. manapajjava thI jANa, pajavA vibhaMga anANa naaN| anaMtagaNA pahichANa, atisaya kari bahu viSaya tsu|| 12. Urddha adho ima hu~ta, navamI graiveyaka thkii| saptama pRthvI aMta, itaro dekhai vibhaMgadhara // 63. tirachai loke joya, asaMkhyAta dvIpodadhi / teha viSe avaloya, rUpI dravyaja maaNhilaa|| 14. keika dravya jANeha, keika tasu paryAya prati / jANe vibhaMga kareha, anaMtaguNA iNa kaarnn| 61. tebhyo vibhaGgajJAnaparyavA anantaguNAH manaHparyAyajJAnApekSayA vibhaGgasya bahutamaviSayatvAt / (vR pa0 464) 12. vibhaGgajJAnamUdhi uparimagraiveyakAdArabhya saptamapRthivyante / (vR0 pa0 364) 63. kSetre tiryak cAsaMkhyAtadvIpasamudrarUpe kSetre yAni rUpidravyANi / (vR0 pa0 364) 64. tAni kAnicijjAnAti kAMzcittatparyAyAMzca, tAni ca manaH paryAyajJAnaviSayApekSayA'nantaguNAnIti / (vR0 pa0 364) 65. ohinANapajjavA aNaMtaguNA / 65. *vibhaMga anANa taNAM pajavA thakI, avadhijJAna nAM taay| anaMtagaNA pajavA adhikA acha, tAsa nyAya kahivAya / / soraThA 66. sahu rUpI dravya tAya, eka-eka je dravya niiN| asaMkha-asaMkha paryAya, jANa avadhi jJAne krii|| *laya : pUjajI padhAro ho nagarI 66, 67. avadheH sakalarUpidravyapratidravyAsaMkhyAtaparyAyaviSayatvena vibhaGgApekSayA anantaguNaviSayatvAt / (vR0 pa0 364) 378 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 97. ima vibhaMga pekSAya, pravara anaMtaguNa viSaya thI / avadhi jJAna adhikAya, pajjava anaMtaguNA kahyA // 18. *vadhijJAna nAM je pajjava thakI, anaMtaguNA adhikAya / kahiyai pajjava zruta ajJAna nAM, e jina vaca hiva nyAya // soraThA 66. zruta ajJAna kareha, je zruta kareha, je zruta jJAna taNI sAmAnya kari jANeha, mUrta amUrta 100 te dravya nI paryAya jANa sAmAnya avadhijJAna pekSAya viSaya anaMtaguNa samasta vidhi adhika paraM 101. je zruta ajJAna nAM pajavA thakI, vizeSAdhika kahivAya / vara bhUta jJAna taNAM pajavA artha, hiva kahiye tasu nyAya || " *saya purajI padhAro ho nagarI / AyA soraThA 102. vizeSAdhika bhUta jJAna, bhUta ajJAna nI viSaya meM / ke paryAya pichAna, nahi chai tehaneM // 103. viSayIkaraNa thI jeha, je mATe zruta zruta jJAna kari / pragaTapaNe jANeha, tiNa vA0--jima Rjumati thakI vipulamati nirmalapaNe jANe, piNa te Rjumati melo nthii| tima zruta-ajJAna thakI zruta jJAnavaMta spaSTa -- pragaTapaNaM jANaM, piNa te zruta-ajJAna melo nathI, kSayopazama bhAva che te mATe / saM e visesAhiyA || 108. vizeSAdhika mati jJAna, mati ajJAna nIM ke paryAya vidvAna, naha AyA dravya // karI / / ima / 104. je zruta jJAna nAM pajavA thakI, anaMtaguNA adhikAya kahiye pajavA mati ajJAna nAM, tAsa nyAya hiva Aya || soraThA 105. je mATe zruta jJAna, je abhilApyaja vastu noN| viSaya tAsa pahicAna na kahA anabhivApya noM // 106. jANeM mati ajJAneha, je vastu abhilApya prati / pravara anaMtaguNa jeha, anabhilApya nuM viSaya piNa / 107. je mati ajJAna nAM pajavA bakI, vizeSAdhika kahiyAya / ujjala pajavA mati jJAna nAM, e kevala utarato tAya / / soraThA viSaya meM / che tehane // 68. suyaaNNANapajjavA anaMtaguNA / 16.100 tAjJAnasya zrutajJAnavadoSAdezena samastamUmUrttadravya sarva paryAyaviSayatvenAvadhijJAnApekSayA'nantaguNaviSayatvAt / ( vR0 pa0 364 ) 101. visesAhiyA 102,102. yA tajJAnaparyacA vizeSAdhikAH, kevAcit zrutAjJAnAviSayIkRtaparyAyANAM viSayIkaraNAda yato jJAnatvena spaSTAvabhAsaM tat / (10 10 264) 104. maiaNNANapajjavA anaMtaguNA / 105. yataH zrutajJAnamabhilApyavastuviSayameva / ( vR0 pa0 364 ) 106. matyajJAnaM tu tadanantaguNAnabhilApyavastuviSayamapIti / (10 10 164) 107. nAgapajjanA visesAhiyA 108,106. keSAJcidapi pIkaraNAt matyajJAnAviSayIkRtabhAvAnAM skUla ramiti / ( vR0 pa0 364) za08, u02, DA0 136 376 Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102. viSayIkaraNa thI jeha, te mArTamati ati pragaTa jANeha, tiNa tiNa 110. kuna mati jJAna taNAM pajavA thakI, anaMtaguNA adhikAya kevalajJAna taNAM pajavA kahyA e pUrNa jJAna zobhAya // sa e sUM e soraThA 111. sarva kAla bhAvinya, jANeM dravya paryAya eha sarIkha na anya, sahu jJAna samAyA iha 112. * aSTama zataka udezo dUsaro, sau navatIsamI DhAla / bhikSu bhArImAta RSirAva tho, 'jaya jaya' haraSa vizAla || aSTamazate dvitIyodezakAryaH || 8|2|| DhAla 140 jJAna kari / visesAhiyA || saha viSe // vahA 1. pajavA kAja jJAna nAM jJAne kari taru aadi| arthaja jANe te bhaNI, tRtIya vRkSa saMvAdi // jaya-jaya jJAna jinendra noM // ( dhrupadaM ) 2. taru prabhu ! kitA prakAra nAM ? jina kahai trividhA vRkSo re / saMkhajIviyA je viSe jIva saMkhejja pratyakSo re // 3. asaMkhajIviyA ne viSe jIva asaMkhyA jANo / anaMtajIviyA ne viSe, anaMta jIva pahichANo // 4. saMkhejjajIviyA kavaNa te! jina kahai aneka prakAro / tAla tamAla ru takkali, valI tetalI dhAro // *laya : pUjajI padhAro ho nagarI laya: sala koI mata rAkhajo 380 bhagavatI jor3a 5. jema pannavaNA dhUra pade jAna khajUra naalero| anya vali tathA prakAra nAM, saMkhejjajIviyA hero // 6. asaMkhajIviyA kavaNa te ? jina kahai dvividha dekho| eka asthikA phala viSe kuliyo bIja sueko // 1 / 110. kevalanANapajjavA anaMtaguNA / (0214) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti (0215) 111. sarvAddhAbhAvinAM raNAvabhAsanAditi / samastadravyaparyAyANAmananyasAdhA (10 10 364) vR0 1. anantaramAbhinivodhikAdikaM jJAnaM paryavataH prarUpitaM tena ca vRkSAdayo'rthA jJAyante'tastRtIyoddezake vRkSavizeSAnAha-(0 0 364) 1 2. kativihA NaM bhaMte ! rukkhA paNNattA ? goyamA ! tivihA rukkhA paNNattA, taM jahAsaMjajIviyA 'saMkhejjajIviya' tti saMkhyAtA jIvA yeSu santi te saMkhyAtajIvikAH / ( vR0 pa0 364) 3. saMjIviyA jIva ( za0 8 / 216 ) 4. se kiM taM saMkhejjajIviyA ? saMkhejjajIviyA aNegavihA paNNattA, taM jahA -- tAla tamAle takkali, teyali / 5. jahA paNNavanAe [ 1043] jAva (saM0 pA0 ) nAtierI je yAvaNNe tappagArA / settaM saMkhejjajIviyA / (za0 8217 ) 6. se kiM taM asaMkhejjajIviyA ? ajIviyA dubihA paNNattA taM jAegA bahugAva 'egaTTiyA' yatti ekamasthikaM phalamadhye bIjaM yeSAM te ekAsthikAH / Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. bahubIjA je phala viSe, bIja ghaNAM khivaayo| teha anekaja asthikA, dvitIya bheda e thaayo| 8. ekaasthikA kavaNa te? jina kahai aneka prkaaro| nIMba aMba jaMbU tarU, ityAdika suvicaaro|| 8. ima jima pannavaNa dhara pade, jAva phale bhubiijo| eha asaMkhijjajIviyA, ubhaya prakAra ahIjo / 10. anaMtajIvikA kavaNa te ? jina kahai aneka prkaaro| AlU mUlo AdrakaH, ityAdika suvicAro // 11. ima jima saptama zataka meM, jAva masaMDI jeho| anya vali tathA prakAra nAM, anaMtajIviyA eho / 12. atha hiva bhagavaMta kAchavo, punaH kUrma-paMkti lennii| goha anaiM goha-paMkti je, sarpa anai ahi-shrennii|| 13. manaSya nai paMkti manuSya nI, mahiSa mahiSa nI paMti / doya khaMDa kari tehanAM, athavA trikhaMDe haMti // 14. tathA saMkhyAtA khaNDa karai, chedyAM vica aNtraalo| jIva pradeze phaziyA ? haMtA phA nhAlo / / 15. he prabhu ! koI puruSa je, vicalA pradezAM ne soyo| haste karI tathA paga karI, AMgaliye kari koyo| 16. athavA silAkAI karI, kASTha karI avloyo| athavA laghu kASThe karI, teha pradeza meM koyo|| 7. 'bahubIyagA ya' tti bahUni bIjAni phalamadhye yeSAM te __bhubiijkaa:-anekaasthikaaH| (vR0pa0 364) 8. se kiM taM egaTTiyA? egaTThiyA aNegavihA paNNattA, taM jahA-nibaMba jaMbu / 6. jahA paNNavaNApade (1135) jAva [saM0 pA0] phalA bahubIyagA / settaM bhubiiygaa| settaM asaMkhejjajIviyA / (za0 8 / 216, 220) 10. se ki taM aNaMtajIviyA ? aNaMtajIviyA aNegavihA paNNattA, taM jahA-Alue mUlae siMgabere11. evaM jahA-sattamasae (7 / 66) jAva siuMr3hI musuddh'ii| jeyAvaNNe tahappagArA / settaM aNaMtajIviyA / (za0 8 / 221) 12. aha bhaMte ! kumme, kummAvaliyA, gohA, gohAvaliyA, goNA goNAvaliyA, 'kUrmAvalikA' kacchapapaMktiH 'gohe' ti godhA sriisRpvishessH| (vR0pa0 365) 13. maNusse, maNussAvaliyA. mahise, mahisAvaliyA eesi NaM duhA vA tihA vaa| 14. saMkhejjahA vA chinnANaM je aMtarA te vi NaM tehiM jIva paesehiM phuDA ? haMtA phuddaa| (za0 8 / 222) 15. purise bhaMte ! aMtare hattheNa vA pAdeNa vA aMguli yAe vA 16. salAgAe vA kaTThaNa vA kiliceNa vA 'kaliceNa va' tti kSudrakASTharUpeNa / (vR0 pa0 365) 17. AmusamANe vA saMmusamANe vA AlihamANe vA .. AmRzan ISat spRzannityartha ........saMmRzan sAmastyena spRzannityarthaH........Alikhan ISat sakRdvAkarSan / (vR0pa0 365) 18,16. vilihamANe vA aNNayareNa vA tikkheNaM sattha jAeNaM AchidamANe vA vichiMdamANe vA, vilikhan nitarAmanekazo vA karSan |............iisst sakRdvA chindan ...........nitarAmasakRdvA chindan (vR0 pa0 365) 20. agaNikAeNa vA samoDahamANe tesi jIvapaesANaM kiMci AbAhaM vA vivAhaM vA uppAei ? 'AbAhaM va' tti iissdbaadhaaN........vyaabaadhaaN-prkRssttpiiddaam| (vR0 pa0 365) 17. alpa thor3o so pharzato, pharza samasta prkaaro| ligAraika likhato thako, tathA khAMce eka vaaro|| vA, 18. vizeSa thI likhato thako, tathA khAMce baha vaaro| anere tIkhe zastre karI, chedai pradeza apaaro|| 16. ligAreka chedato thako, tathA chadai eka vaaro| vizeSa atyaMta chedato, tathA vAra-vAra dhaaro|| 20. aganI karine bAlato, jIva pradezAM rai taahyo| ISata pIr3A Upaja, vali bahu pIr3A thAyo / za08, u02, DhA0 136 321 Jain Education Intemational Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21. chavicchedaM vA karei ? No tiNaThe samaThe, no khalu tattha satthaM kamai / (za0 8 / 223) 21. athavA jIva nIM cAmar3I, tehano chedaja hoyo ? jina kahai artha samartha nahIM, karaNa samartha na koyo|| 22. jIva taNAM pradeza meM, zastra agnyAdika jaannii| saMkramai nahIM nizcai karI, vArU e jina vaannii|| soraThA 23. kacchapa pramukha jIva, teha taNo adhikAra je / pUrve kahya atIva, pradeza nI zreNI krii|| 24. jaMtu utpatti kheta, ratnaprabhAdika ne hivai| carimAcarima kaheta, vibhAga dekhAr3aNa aratha // 25. *pRthvI kahI prabhu ! ketalI, jina kahai pRthvI aattho| ratnaprabhA jAva sAtamI, isipabbhArA sughaatto|| 23,24. kUrmAdijIvAdhikArAttadutpattikSetrasya ratnaprabhAdeza caramAcaramavibhAgadarzanAyAha- (vR0pa0 365) 26. ratnaprabhA pRthvI prabhu ! syU carimA ke acarimA ? carama pada dazamoM kahyo, sarva vistAraja varimA // ___vA0--pRthvI syUM eka vacane carima chai---paryaMtatti chai--caramazarIravata cha ? ke eka vacane acarima chai--madhyavartI chai? kai te pRthvI nAM tathAvidha ekatva pariNAma rUpa dravya carima-paryaMtavati sarva chai kai acarima sarva madhyavartI cha ? e be prazna bahuvacanAMta jANivA / kai carimAMta-pradeza cha ? ke acarimAMta-pradeza cha ? e be prazna pRthvI pradezAzrayI bahuvacanAMta jANavA / he gotama ! e ratnaprabhA pRthvI carima-aMtyavartI nthii| koika vastu nIM apekSAI carima, acarima khivaai| piNa apekSA binA kAi kahivAi nhiiN| ane ihAM to apekSA rahita kevala ratnaprabhA pRthvI nuM prazna pUchyU~ cha, te mATai carimA nahIM / tima iNaja' yukte acarima.....madhyavartI piNa nahIM / tima ratnaprabhA pRthvI naiM viSa tathAvidha ekatva pariNAma rUpa bahu vacane ghaNAM dravya cha, te piNa sarva carima---- aMtyavartI nathI, apekSA rahita maatt| tima acarima-madhyavartI piNa nathI, apekSA rahita mATai / tima te pRthvI nAM pradeza asaMkhyAtA cha, te pradeza piNa carimaaMtyatti nathI, pRthvI apekSA rahita mATai / tehanAM pradeza nuM prazna piNa apekSA rahita kevala pUchyUM chai, te mATai / tima iNija yukta e pRthvI acarimAMta pradeze piNa nathI, kalpanA nAM asaMbhava maatt| to hivai e ratnaprabhA pRthvI kahavI cha ? te kahai chai--nizcaja eka vacane acarima anai bahu vacane carima-aMtyatti chai / te kima tehano sthApanA yaMtra e AkAre chai.. 25. kai NaM bhaMte ! pur3havIo paNNattAo? goyamA ! aTTha pur3havIo paNNattAo, taM jahA--rayaNappabhA jAva ahesattamA IsIpabbhArA / (za0 8 / 224) 26. imA NaM bhaMte ! rayaNappabhApur3havI ki carimA ? acarimA ? carimapadaM niravasesaM bhANiyavvaM, vA0-"imA NaM bhaMte ! rayaNappabhA pur3havI ki carimA acarimA ? carimAI acarimAiM? carimaMtapaesA acarimaMtapaesA? tatra kiM carimA acarimA ? ityekavacanAMtaH praznaH 'carimAiM acarimAiM' iti bahuvacanAMtaH praznaH / 'goyamA ! no carimA no acarimA' caramatvaM hyetadApekSikaM, apekSaNIyasyAbhAvAcca kathaM carimA bhaviSyati ? acaramatvamapyapekSayaiva bhavati tataH kathamanyasyApekSaNIyasyAbhAve'caramatvaM bhavati ? yadi hi ratnaprabhAyA madhye'nyA pRthivI syAttadA tasyAzcaramatvaM yujyate, na cAsti sA, tasmAnna caramAsau, tathA yadi tasyA bAhyato'nyA pRthivI syAttadA tasyA acaramatvaM yujyate na cAsti sA tasmAnnAcaramA'sAviti.... ki tahi niyamAt niyamenAcaramaM ca caramANi ca / | ca / aca / *laya : sala koI mata rAkhajo Jain Education Intemational Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pradeza AdhI carimAMta-pradeza acarimAMta-pradeza cha, ehanoM paramArtha kahiye chaehavI akhaMDa rUpa citavI ne pUchIiM to pUrvokta cha bhAMgA mAMhile eke bhAMge kahivAvai nhiiN| anai jo asaMkhyAta pradezAvagAr3ha anekAvayava vibhAga rUpa citavIiM to yathokta'NiyamA acarimaM carimANi ya carimaMtapaesA acarimaMtapaesA ya' eha eka bhAMgo kahivAI te kima ? ratnaprabhA pRthvI e AkArai cha, eha pRthvI nAM pratyeka tathAvidhaekatva pariNata chehalA je khaMDuka te carima khiii| anaiM je vali vicalaM je moTU eka ratnaprabhA nuM khaMDuka tathAvidha ekatva pariNAma yukta mATa ekapaNe citavyaM te acarima---madhyavatti kahIiM-etala acarima-carimANi ya / e be milI nai eka bhAMgo jANavo / akhaMDa eka pRthvI mAhai e be nI samudAya ciMtavaNI maatt| etalai eha avayavAvayavIrUpa ciMtavaNI noM bhAMgo kahyo / hivai jo pradezapaNe citavIiM to 'carimaMtapaesA ya acarimaMtapaesA ya', eha bhAMgo khyo| te kima ? je bAhya khaMDagata pradeza te carimAMta-pradeza anai je madhya eka khaMDagata pradeze te acarimAMta-pradeze khiiiN| tathA yathokta rUpa ratnaprabhA prAMte ekapradezika zreNi paTalagata pradeze te carimAMta-pradeza kahIiM anaiM madhya bhAga gata pradeza te acarimAMta-pradeza kahIiM / ima sarvatra bhAvanA jaannvii| evaM jAva ahe-sattamA pur3havI / sohammAiM jAva aNuttaravimANANaM evaM ceva IsippabhArAvi loge vi evaM ceva evaM aloge vi ityAdi / 27. yAvata prabhU ! vemANiyA, pharza carima kari joyo| sya carimA ke acarimA? jina kahai donU hoyo / etadukta bhavati-avazyaMtayeyaM kevalabhaGgavAcyA na bhavati, avayavAvayavirUpatvAdasaMkhyeyapradezAvagAr3hatvAdyathoktanirvacanaviSayaveti / ___ evamavasthitAyAM yAni prAnteSu vyavasthitAni tadadhyAsitakSetrakhaNDAni tAni tathAvidhaviziSTakapariNAmayuktatvAccaramANi, yatpunarmadhye mahad ratnaprabhA. krAntaM kSetrakhaNDaM tadapi tathAvidhapariNAmayuktatvAdacaramaM tadubhayasamudAyarUpA ceyamanyathA tadabhAvaprasaGgAt / pradezaparikalpanAyAM tu caramAMtapradezAzcAcaramAMta pradezAzca, kathaM ? ye bAhyakhaNDapradezAstecaramAMtapradezAH ye ca madhyakhaNDapradezAste'caramAMtapradezA iti, ... evaM shrkraadissvpi| (vR0 pa0 365,366) soraThA 28. je vemAnika deva, na lahai bhava saMbhava pharasa / tatra anutpati heva, muktigamana thI pharasa carama / 27. jAva (za0 8 / 225) vemANiyA NaM bhaMte ! phAsacarimeNaM kiM carimA ? acarimA ? goyamA carimA vi acarimA vi| (za0 8 / 226) 28. ye vaimAnikabhavasambhavaM sparza na lapsyante punastatrAnutpAdena muktigamanAtte vaimAnikA: sparzacarameNa caramAH / (vR0 pa0 366) 26. ye tu taM pUnarlapsyante te tvacaramAH / (vR0pa0 365,366) 30. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti| (za0 8 / 227) 26. je vaimAnika deva, phuna lahisya bhava saMbhava pharasa / __ acarima pharza kaheva, tiNa sU pharza carimAcarima / 30. *sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ima kahai gotama svaamii| aSTama zataka noM Akhiyo, tRtIya uddezaka dhAmI / / aSTamazate tRtIyoddezakArthaH // 8 // 3 // soraThA 31. tRtIya udezaka aMta, vemAnika sura aakhiyaa| te chai kiriyAvaMta, turya udeze hiva kriyaa| 32. *gotama rAjagRha nai viSe, jAva bolyA ima vaayo| kriyA kahI prabha ! ketalI ? jina kahai paMca khaayo|| 31. anaMtaroddezake vaimAnikA uktAste ca kriyAvaMta iti caturthoddezake tA ucyte| (vR0pa0 366) 32. rAyagihe jAva evaM vayAsI-kati NaM bhaMte ! kiriyAo paNNattAo? goyamA ! paMca kiriyAo paNNatAo,taM jahA *laya : sala koI mata rAkhajo tha08, u03, DhA0 140 383 Jain Education Intemational Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '33. kAiyA nai adhikaraNiyA, ema pannavaNA mjhaaro| kriyA pada bAvIsamoM, bhaNavo sarva vistaaro|| 33. kAiyA, ahigaraNiyA, pAosiyA, pAriyAvaNiyA pANAivAyakiriyA-evaM kiriyApadaM niravasesaM bhANiyavvaM / 34. jAva mAyAvattiyAo kiriyAo visesaahiyaao| (za0 8 / 228) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| (za08/226) 34. jAva kriyA mAyAvattiyA, visesAhiyAo aNto| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte tti, aMka corAsI shobhNto|| aSTamazate caturthoddezakArthaH / / 8 / 4 // soraThA 35. pAusiyA phuna jANa, pAritAvaNiyA cturthii| prANAtipAtakI mANa, ityAdi pannavaNA mjhe|| 36. alpabahutva hai aMta, sarva thakI thor3A ach| mithyAtakI dhura hu~ta, prathama tRtIya guNaThANa e|| 37. apaccakhANiyA jANa, teha thakI visesaahiyaa| dhura cyArU guNaThANa, sarva avirati Azrayo / 35. (paNNavaNA pada 22/1) 36. savvatthovA micchAdasaNavattiyAo kiriyAo' mithyAdRzAmeva tdbhaavaat| (vR0pa0 367) 37. 'appaccakkhANakiriyAo visesAhiyAo' mithyAdRzAmaviratisamyagdRzAM ca tAsAM bhAvAt / (vR0 50 367) 38. pariggahiyAo visesAhiyAo pUrvoktAnAM dezavira tAnAM ca tAsAM bhAvAt / (vR0 50 367) 36. 'AraMbhiyAo kiriyAo visesAhiyAo' pUrvoktAnAM pramattasaMyatAnAM ca tAsAM bhaavaat| (vR0pa0 367) 40. 'mAyAvattiyAo visesAhiyAo' pUrvoktAnAmapramatta saMyatAnAM ca tadbhAvAditi / (vR0 pa0 367) 38. parigrahiyA pahichANa, teha thakI visesaahiyaa| dezavirati guNaThANa, teha viSe saMbhava thakI / / 36. AraMbhiyA pahichANa, teha thakI visesaahiyaa| pUrva paMca guNaThANa, pramatta-saMjati meM balI / / 40. mAyAvattiyA mANa, teha thakI visesaahiyaa| pUrvokta guNaThANa, phuna apramatta dasavAM lgai|| vA0--sarva-avirata tathA deza-avirata sahita rai mUrchA te parigraha kI kriyA kahiya / anai avirata binA mUrchA chaThe guNaThANe, te azubha-yoga rUpa AraMbhakI kriyA kahiya, piNa parigrahakI kriyA na kahiye / AraMbhakI kriyA meM jIva haNavA ro niyama nthii| chaThe guNaThANe jIva haNa, jhUTha bola, corI karai, mithuna rA pariNAma-aticArAdika lagAvai, vastra pAtrAdika viSa mamatva bhAva kara, te sarva azubhajoga cha / tehana AraMbhakI kriyA kahIje / ana sAtamA thI dasamAM tAMI mAyAvattiyA kahiye / mAyAvattiyA meM mAyA ro niyama nhiiN| krodhAdika mAhilA eka kaSAya no udaya sUkSma huvai, tehanai piNa mAyAvattiyA kriyA kahiye / 41. *eka sau nai cAlIsamI, DhAla rasAla vishaalo| bhikkha bhArImAla RSirAya thI, jaya-jaza' maMgala maalo| *laya : sala koI mata rAkhajo 384 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla 141 1. turya uddeza kahI parigrahAdi kriyA uddeza | kahesa // 2. rAjagRha yAvata varda, gosAlaka ziSya svAma | sthavira bhagavaMta pratai isI, vANa vadai chai tAma // cUhA hiva paMcama kriyA, viSaya, vicAra ihAM 3. gosAlaka ziSya sthavira naiM, zrAvaka nIM apekSAya / prazna pUchapA hai jike, gotama pUche tAya // * ho mhArA deva jinendra dayAla, prabhu nIM vANa sudhA rasa bArU // (pada) 4. samaNopAsaka kari sAmAyaka, beTho raM sthAno / sAdhu koika puruSa vastrAdika vastu te bhaMDa apahare jAno // vA0-- ghara ke viSe rahI tathA sAdhu ne upAzraya rahI te vastu apaharai / 5. he prabhu! sAmAyaka pAraghA parcha, bhaMDa gaveSa jovNt| potA nAM bhaMDa bhaNI je gaye ke para-bhaMDa gaveta ? soraThA 6. ihAM je pUchaNahAra, tehanoM e abhiprAya the | bhaMDa je vastu udAra, kahiyai chai potA taNo // 7. piNa sAmAyaka jANa, paDivajatAM je parahar2yA kiyA tAsa pacavANa, te potA no kima huvai // 8. te mArTa pUchata, gaveSaNA gaveSaNA nija bhaMDa tanI / kai para bhaMDa nI huMta ? tAma svAma uttara diyai // 9. *jina kaI sAmAyaka pAryo pache, nija bhaMDa te gaveSaMta pArako bhaMDa gaveSe nahIM te, vali goyama pUchaMta // 10. te prabhu ! aNuvrata guNadhAraka, je veramaNa te sAmAya / pacakhANa te navakArasI pramukha, basa parva dine poSadha mAMya // soraThA . 11. ihAM zIlavratAdi grahaNa kiye piNa sAmAyaka posAdi, achai prayojana *laya ho mhAMrA rAjA rA gurudeva bAbAjI jANavo / ehanoM // pariyahAdikriyAviSaya (20 pa0 267) 2. rAyagihe jAva evaM vayAsI- AjIviyA NaM bhaMte ! mere bhagavane evaM nayAsI vR0 'AjIvikA' gozAlaka ziSyAH / (10 10 160) 3. pratyavAdipustadgItamaH svayameva pRcchannAha ( vR0 pa0 367) 1. kivAdhikArAtpaJcamoddeza vicAra dA 4. samaNovAsagassa NaM bhaMte ! vassae acchamANassa kei maMDa 'bhaMDaM' ti vastrAdikaM vastu / vA0-- gRhavatta sAdhUpAzrayavatti apaharet / 5. se gaM bhaMte! asA gayesa ? parAyanaM bhaMDaM aNugavesa ? sAmAiyakaDassa samaNoavaharejjA | ( vR0 pa0 360 ) vA 'avaharejja' tti ( vR0 pa0 268) ki samaM aNu 6. pRcchato'yamabhiprAyaH -- svasambandhitvAttatsvakIyam / ( vR0 pa0 268) 7. sAmAyika pratipattau ca parigrahasya pratyAkhyAtatvAdasvakIvam / ( vR0 pa0 368 ) 8. ataH praznaH, atrottaraM - ( vR0 pa0368) 6. goyamA ! sabhaMDa aNugavesai, no parAyagaM bhaMDaM aNugavesa | ( 0 230) - veramaNa-pacca 10. tassa ! tehasIla kvApavAsehi, rAtra zIlatAni aguvratAni guNA guNavatAnavirama NAni - rAgAdiviratayaH pratyAkhyAnaM - namaskArasahitAdipauSadhIpavAsaH padinopavasanam / ( vR0 pa0368) 11. 12. iha ca zIlavratAdInAM grahaNe'pi sAvadyayogaviratyA viramaNazabdopAttayA prayojanaM / ( vR0 pa0 368 ) za0 8, u05, DhA0 141 385 Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. sAvajja joga pacakhANa, sAmAyaka pramakha viSe / vali dhura prazna pichANa, sAmAyaka noM ija kiyo| 13. *he bhagavaMta ! sAmAyaka mAMhai, bhaMDa abhaMDaja hoya? 13. se bhaMDe abhaMDe bhavai? aparigraha nai nimittapaNe kari ? jina kahai haMtA joya / / haMtA bhvi| (za0 8 / 231) tasyA eva parigrahasyAparigrahatAnimittatvena / (vR0 pa0368) 14. to kiNa arthe prabha ! ima kahiya, sva bhaMDa te gaveSaMta / 14. se keNaM khAi NaM aTThaNaM bhaMte ! evaM vuccai-sabhaMDa pArakA bhaMDa prata na gaveSa ? hiva jina uttara taMta // aNugavesai no parAyagaM bhaMDaM aNugavesai ? 15. he gotama ! je sAmAyaka mAMhe, ehavA huvai pariNAma / 15. goyamA ! tassa NaM evaM bhavai-no me hiraNNe, no nahiM majha rUpo nahiM majha suvaraNa, nahiM majha kAMsI tAma // me suvvaNNe no me kase / 16. nahiM mujha vastra nahiM mhAro dhana, vistIrNa gnnimaadi| 16. no me dUse, no me vipuladhaNakaNaga, athavA gavAdika dhana nahiM mhAro, kanaka prasiddha sNvaadi|| dhana-gaNimAdi gavAdi vA kanaka-pratItaM / (vR0 pa0 368) 17. ratna karketanAdika nahiM mhArA, maNI cNdrkaaNtaadi| 17. rayaNa-maNi-mottiya-saMkha-sila-ppavAlamotI ne saMkha behuM e prasiddha, sila pravAla vidrama bAdi / / / ratnAni-katanAdIni maNaya:---caMdrakAMtAdayaH mauktikAni zaGkhAzca pratItAH zilApravAlAni-vidra mANi / 18. athavA zilA te sphaTika zilA chai, vidruma maga pravAla / 18. rattarayaNamAdIe rakta-ratna te padmarAgAdika pramukha na mhArA nhAla // athavA zilA--muktAzilAdyAH pravAlAni-vidra mANi raktaratnAni-padamarAgAdIni / 16. saMta vidyamAna sAra dravya te, e piNa mhArA maahiN|| 16. saMtasArasAvadejje ehavI bhAvanA bhAya rahyo chai, zrAvaka sAmAyaka mAMhi / / 'saMta' tti vidyamAnaM 'sAra' tti pradhAnaM sAvaejja' tti svApateyaM dravyam / (vR0pa0368) 20. bhaMDa abhaMDa sAmAyaka mAMhai, kima nija bhaMDa gvekh| 20. atha yadi tadbhANDamabhANDaM bhavati tadA kathaM svakIyaM ehavI AzaMkA TAlaNa kAjai, Agala jina vaca pekha // tad gaveSayati ? ityAzaMkyAha- (vR0 pa0 368) . 21. mamatva bhAva tiNe nahiM pacakhyo, sAmAyaka meM tAma / 21. mamattabhAve puNa se apariNNAe bhavai / hiraNyAdika parigraha viSaya chai, je mamatA pariNAma // mamatvabhAvaH punaH-hiraNyAdiviSaye / soraThA (vR0 pa0 368) 22. parigraha Adi viSeha, karaNa karAvaNa ne visse| . 22. parigrahAdiviSaye manovAkkAyAnAM karaNakAraNe tena mana vaca kAyA jeha, tiNa karine pacakhyo tiNeM / / prtyaakhyaate| . (vR010 368) 23. kuna mamatA pariNAma, je hiraNyAdika nai viSe / / / 23. mamatApariNAmaH puna: 'aparijJAtaH' ? apratyAkhyAto te nahiM pacakhyo tAma, anumati na anntyaagvai|| bhavati, anumaterapratyAkhyAtatvAt / (vR0 pa0 368) 24. mamatva bhAva phuna tAya, anamatirUpapaNAM thako / 24. mamatvabhAvasya cAnumatirUpatvAditi / vRtti viSe e nyAya, imaja TabA meM aakhiyo| (vR0 pa0 358) 25. kahyo dharmasI ema, mamatA teNe svthaa| utArI nahiM tema, zrAvaka sAmAyaka mjhe| 26. 'Akhyo bhikSu svAma, zrAvaka SaTa aTha nava bhNge| sAmAyaka meM tAma, na tajI mamatA sarvathA / *laya : ho mhArA rAjA rA gurudeva bAbAjI 386 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. se keNaTheNaM ....... goyamA ! samaNovAsagassa NaM sAmAiyakaDassa samaNovAsae acchamANassa AyA ahigaraNI bhvi| (za0 7.5) 27. bhAMgA gaNapaccAsa, thAvaka taNAM kahyA acha / te mATai suvimAsa, nava bhAMge utkRSTa thii|| 28. bAhyapaNe te tyAga, nava bhaMge piNa jaannjyo| abhyaMtara anurAga, mamatvabhAva tyAgyo nthii| 26. sAmAyaka rai mAMhi, adhikaraNa tasuM aatmaa| zataka sAtamai tAhi, prathama udeze bhagavatI // 30. adhikaraNa kahivAya, zastra chai cha kAya noN| tIkho yatna karAya, e piNa sAvaja joga chai|| 31. posaha je nava bhaMga, mAsa-mAsa SaTa-SaTa krai| byAja tAsa dhana saMga, mamatva bhAva ityAdike // 32. tiNa arthe kahivAya, nija bhaMDa taNI gvessnnaa| para-bhaMDa kahiye nAMya, baddhivaMta nyAya vicaarjyo|| 33. *zrAvaka prabhu ! sAmAyaka karine, baiTho chai mani-sthAna / koi eka nara te zrAvaka nI, strI prati sevai jAna // 34. he bhagavaMta ! sya te zrAvaka nI strI bhAryA prati sevai| ke sevai chai tAsa abhAr2yA ? hiva jina uttara devai|| 35. zrI jina bhAkhai te zrAvaka nIM bhAryA prati sevaMta / tAsa abhAr2yA prati nahiM sevai, vali goyama pUchaMta // 36. he prabhu ! tAsa zIla-gaNa-vrata meM, veramaNa te sAmAya / paccakkhANa te dazamA vrata noM, vali posaha meM tAya // 37. bhAryA jeha abhAryA hovai ? jina kahai haMtA huMta / to kiNa artha prabhu ! ima kahiye, tasu bhAryA sevaMta // 32. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai-sabhaMDaM aNu__gavesai no parAyagaM bhaMDaM aNugavesai / (za0 8 / 332) 33. samaNovAsagassa NaM bhaMte ! sAmAiyakaDassa samaNo vassae acchamANassa kei jAyaM carejjA / 34. se NaM bhaMte ! ki jAyaM carai ? ajAyaM carai ? ___ 'jAyAM' bhAryAM 'caret' seveta / (vR0 pa0 368) 35. goyamA ! jAyaM carai, no ajAyaM carai / (za0 8 / 233) 36. tassa NaM bhaMte ! tehiM sIlabvaya-guNa-veramaNa- pacca kkhANa-posahovavAsehiM / 37. sA jAyA ajAyA bhavai? haMtA bhvi| (za0 8 / 234) se keNaM khAi NaM aTThaNaM bhaMte ! evaM vuccai-jAyaM carai ? no ajAyaM carai ? .. 38. goyamA ! tassa NaM evaM bhavai-no me mAtA, no me pitA, no me bhAyA, 36. no me bhagiNI, no me bhajjA, no me puttA, no me dhUyA, no me sunnhaa| 40. pejjabaMdhaNe puNa se avvocchinne bhvi| se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai-jAyaM carai, no ajAyaM carai / (za0 8 / 235) 41. anumaterapratyAkhyAtatvAt premAnubaMdhasya cAnumatirUpatvAditi / (vR0 pa0 368) 42. ahAvarA ekkArasamA uvAsagapaDimA....... (dazAzrutaskandha 6 / 18) 38. jina kahai tehane sAmAyaka meM, chai ehavA pariNAma / nahiM mujha mAtA nahiM mujha tAtaja, nahiM mujha baMdhava nAma / 36. e bhaganI piNa mhArA nahiM chai, nahiM mhArI e naarii| nahiM mujha beTA nahiM mujha beTI, putra bahU nahiM mhArI // 40. piNa premarAgarUpa baMdhaNa te, chedyo nahiM tiNavAra / tiNa arthe tiNa rI strI sevai, tAsa abhAryA ma dhAra // soraThA 41. anamati apacakhANa, anumatirUpaja prema baMdha / vRtti viSe e vANa, te mATe tehanIja strii| 42. 'dazAzra takhaMdha dekha, paDimA je zrAvaka tnnii| ekAdazamI pekha, karai jJAta nIM gocrii| *laya : ho mhArA rAjA rA gurudeva bAbAjI za0 8, u05, DhA0 141 387 Jain Education Intemational Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43. tihAM piNa pATha chedANo nahi 44. peja baMdhaNa raM mAMya, nimala vicAro nyAya, 45. AnaMda aNasaNa mAMya, gRhasthAvAsa vasAya, to 1 vimAsa jJAta pejja baMdhaNa tiko| tAsa, jJAta gocarI gocarI te bhaNI // kahI jJAta nIM gocarI / jina AjJA nahi de Ayo hai grahastha par3imA te kihAM 46. gRhastha naiM de dAna, daMDa comAsI jAna, 47. gRhi vyAvaca munirAya kAlika mAMya, 48. tiNa kAraNa ima jANa, mamatvabhAva pacakhANa, sarva vahA 1. zramaNopAsaka he prabhu sudha zraddhA dila meM dharI, 49. *deza pacyAsI noM DhAla kahI e, eka sau ne ikatAla bhikkhU bhArImAla RSirAma prasAve, 'jaya jaya' haraSa vizAla | detAM ne anumodiyaaN| nazIta udeze panarame // DhAla 142 *laya ho mhArA rAjA rA gurudeva 3 bhagavatI jor3a tasu // cha / rahI // kRta kArya anumodaveM / aNAcAra aThAvIsamoM // zrAvaka sAmAyaka mabhai / thakI kIdhA nayI' // ( ja0sa0 ) 2. sthUla prANAtipAta nAM, teha pacakhato he prabhu! 3. vAcanAMtare vRti meM eha pATha maiM sthAnake, 4. paccAikkhamANe ise, pATha taNe je paccalAvemANe iso, dI 5. paccavakhAe no artha e svayameva paJcalAemANe tiko, suguru 6. ima pote pacakhANa kari vara pacakhANaja dhArato, prabhu ! pUrva kAle pesa pavara vizekha // samyaktva dhura na kiyA pacakhANa / kisuM karate jANa ? apaccakhAe paJcassAe I tAma / Ama // sthAna / pATha sujAna // kiyA pacavANa / karAyo jANa // athavA sugurU pAsa syUM kareM vimAsa ? 45. tae NaM se......jai NaM bhaMte! gihiNo himajbhAvasaMtassa ohiNAce samupyana evaM khalu mama pi gihiNo 1 46. je bhikkhU aNNautthiyassa vA gAratthiyassa vA asaNaM vA (4) deti, detaM vA sAtijjati / nisI 47. gihiNo veyAvaDiyaM / 1576) ( dasave0 3 / 6 ) 1. samaNovAsagassa NaM bhaMte ! puvvAmeva prAkkAlameva samyaktva pratipattisamanantaramevetyarthaH / ( vR0 pa0 370 ) 2. thUlae pANAivAe apaccakkhAe bhavai, se NaM bhaMte ! pacchA paccAikkhamANe kiM karei ? 3. vAcanAMtare tu 'apaccakkhAe' ityasya sthAne paccakkhAe' tti dRzyate / ( vR0 pa0 200) 4. 'paccAikkhamANe' ityasya ca sthAne 'paccakkhAvemANe ' ti duzyate / ( vR0 pa0 370 ) 5. tatra ca pratyAkhyAtA svayameva pratyAkhyApayaMzca guruNA / ( vR0 pa0 370 ) Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. jina kahai kAla atota je. paDikamai nivartta, tAsa 8. varttamAna meM saMvarai, hiMsA pApa kare nahIM. 6. anAgata paca vali, hiMsA hUM karasUM nahIM, kodho niMdA kari prANAtipAta / vichatAta // vartamAna je kAla / saMbara artha nihAla // kAla anAgata tyAga pratijJA mAMhi / tAhi // *jaya jaya jaya jaya jJAna jineMdra noM re // (dhrupadaM ) 10. gayA kAla nAM prANAtipAta ne re, paTikamato syUM prayoga syaM trividha trividhe kari paDikamai re, tIna karaNa tIna joga ? 11. karaNa karAvaNa ne anumoda, kalA karaNa e tIna / mana vaca kAyA ji joge karI, aMka tetIsa no lIna' // , , 12. trividha duvidha karane je paDikamai, tona karaNa be joga / aMka vattIya taNuM e Aliyo pragaTapaNaM prayoga // 13. trividha ekavidha karinaiM paDikamai tIna karaNa ika joga / aMka ko chee ikatIsa noM olakha de upayoga // 14. duvidha-trividha karinaM je parikarma karaNa doSa joga tIna / aMka tevIsa nai kAla atIta nai niMdai jeha ducIna // 15. duvidha duvidha karineM je paDikamai, doya karaNa joga doya / aMka bAvIse kAla atIta noM, aba kRta nirde joya || 16. duvidha ekavidha karine parikarma, doya karaNa joga eka / ekavIsa ne e aMke karI, nirda ANa viveka || 17. ikavidha trividha karoneM paDikamai eka karaNa triNa joga / terama aMke kAla jatIta nI, nirda hisa prayoga // 18. ikavidha duvidha karoneM padikarma eka karaNa ve jona e dvAdaza naiM aMka karI ihAM, niMdai TAlI soga // 16. ikavidha - eka vidhe kari paTikamai eka karaNa zaka joga / aMka igyAra karI hiMsA prataM nirda eha prayoga || 20. tetIsa battIsa ne ikatIsa noM, tevIsa neM bAvIsa / ikavIsa tera bAra igvAra nA vikalpa nava pUchIsa / *laya : sAdhajI nagarI meM AyA sadA bhalA re 1. TIkAkAra ne mana, vacana aura kAya ko karaNa kahA hai tathA kRta, kArita aura anumata ko yoga kahA hai / jayAcArya ne jor3a meM isakA vyatyaya karate hue mana, vacana aura kAya ko yoga tathA kRta, kArita aura anumata ko karaNa kahA hai| yaha sApekSa cintana hai / goyamA ! tIyaM paDikkamati atItakAlakRtaM prANAtipAta dvAreNa nivarttata ityarthaH / 8. paDuppannaM saMvareti pratyutpannaM - vartamAnakAlInaM prANAtipAtaM 'saMvRNoti' na karotItyarthaH / ( vR0 pa0 370) 6. aNAmayaM paccakkhAti / anAgataM bhaviSyatkAlaviSayaM kariSyAmItyAdi pratijAnIte / 7. 'pratikrAmati' to nidA( vR0 pa0 300) ( za0 8 236 ) 'pratyAkhyAti' na ( vR0 pa0 270 ) 10. tI parimANe ki tivihaM tivipa mati ? 11. 'trividhaM' triprakAraM karaNakAraNAnumatibhedAt prANAtipAta yogamiti gamyate, trividhena manovacanakAyalakSaNena karaNena pratikrAmati / ( vR0 pa0 270) 12. tivihaM duviNaM paDikkamati ? 12. pimiti ? 14. duvihaM tivi paskimati ? 15. duhiM vipakkimati ? 16. duvihaM egavihe paDikkamati ? 17. egativii 18. ehiM vipadikamati ? 19. egavi emavi pakkimati ? za08, u05, DhA0 142 386 Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21. goyamA! tivihaM vA tiviheNaM paDikkamati, tivihaM vA duviheNaM paDikkamati, evaM ceva jAva egavihaM vA egaviheNaM paDikkamati / 22. tivihaM tiviheNaM paDikkamamANe na karei, na kAravei, kareMtaM nAnujANai maNasA vayasA kAyasA / 21. jina kahai trividha trividha karI paDikamai, trividha duvidha paDikammata / ima yAvata ikavidha ikavidha karI, pratikramai gaNavaMta // 22. vividha vividha kari paDikamato chato, na karai nahIM kraay| __ karatA prati piNa anumodana nahIM, mana vaca kAyA taay|| soraThA 23. atIta vadha kRtavaMta, tehanai niMdavavai karI / na karai te sama hu~ta, tiNa suM na karei kahya // 24. "na kara prANAtipAta mane karI, hA majha haNiyo eNa / tiNa dina mhaiM iNanai haNiyo nahIM, isA dhyAna thI teNa / / 25. na karAvai mana kari hiMsA pratai, hA ! tiNa haNiyo moya / anya pAsa haiM na haNAviyo, ima ciMtana thI soya // 23. 'na karoti' na svayaM vidadhAti atItakAle prANAtipAtaM / (vR0 50 370) 24. manasA hA hato'haM yena mayA tadA'sau na hata ityevamanudhyAnAt / (vR0 pa0 370,371) 25. 'na' naiva kArayati manasaiva yathA hA na yuktaM kRtaM yadasau pareNa na ghAtita iti ciMtanAt / (vR0 pa0 371) 26,27. 'kurvanta' vidadhAnamupalakSaNatvAt kArayaMta vA samanujAnaMtaM vA paramAtmAnaM prANAtipAtaM 'nAnujAnAti' nAnumodayati, manasaiva vadhAnusmaraNena tadanumodanAt / (vR0 pa0 371) 26-31. evaM na karoti na kArayati kurvantaM nAnujAnAti vacasA, tathAvidhavacanapravartanAt (vR0 50 371) 26. karatA prati je anamodai nahIM, upalakSaNa thI Ama / karAvatA prati anumodai nahIM, anumodatA prati tAma / / 27. vadha para-kRta athavA Atama kiyo, anumodai nahiM jeha / mana kara vadha ciMtavavai kari tasaM, anamodana thI teha / / 28. kAla atIta taNI hiMsA pratai, na karai mana kari ema / na karAvai anumodai na mana karI, trihaM nivattai tema / / 26. ima na karai hiMsA vacane karI, hA mujha haNiyo eNa / tiNa dina maiM iNane haNiyo nahIM, ima bolyAM thI teNa // 30. karAvai vaca kari hiMsA pratai, hA tiNa haNiyo moya / ____ anya pAsa tasu mhaiM na haNAviyo, ima bolyAM thI soya / / 31. vadha prati anumodai nahiM vaca thakI, atIta hiMsA prateha / anumodai te sarAvai vaca karI, rUr3o haNiyo eha / / 32. kAya karI na karai nahiM kAravai, anamodai nahiM kAya / aMga vizeSa tathAvidha karaNa thI, atIta kAla kRta tAya / / 33. kAla atIta viSe je vadha pratai, mana pramakha saMtAya / na karai na karAvai nahiM anumodai, niMdavai kari nivartAya / 32. evaM na karoti na kArayati kurvantaM nAnujAnAti kAyena tathAvidhAGgavikArakaraNAditi / (vR0 50 371) 33. athavaivameSA'tItakAle manaHprabhRtInAM kRtaM kArita manujJAtaM vA vadhaM krameNa na karoti, na kArayati, na cAnujAnAti tannindanena tadanumodananiSedhatastato nivattaMta ityarthaH (vR0 pa0 371) 34. tannindanasyAbhAve hi tadanumodanAnivRtteH (vR0 pa0 371) 35-37. kRtAdirasau kriyamANAdiriva syAditi / (vR0pa0 371) 34. teha aniMdavai karine badha taNo, anamodana anivRtti / kAla atIta noM vadha niMdavai karI, nivRtti hasupravRtti // 35. gaye kAla hiMsA kIdhI tikA, aniMdavai te soya / vartamAna kAle hiMsA karai, teha sarIkhI hoya / / *laya : sAdhUjI nagarI AyA sadA bhalA re 360 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36. kAla atIta karA je hiMsA, anidave kari jANa / vartamAna karAvaM te hiMsA, teha sarIkhI 37. gaye kAla anumodI je hiMsA, aniMdavaM vartamAna anumodaM te jisI, nyAya vA0 - ihAM yathAsaMkhya te anukrama nyAya nathI / na kareM mana karikai, na karAve vacana karikai, nahIM anumodai kAyA karikai iNa prakAra karikai na kahya N / sarva nyAya valI Agala kahisyai te vikalpa nAM ayogyapaNAM 1 vaktA naiM vaMchA AdhInapaNAM thakI thakI / mANa || karI jeha / vicArI leha // 35. aMka tetIsa taNo ihavidhe, Asyo bhAMgo eka / aMka batIsa taNAM kahiyai hivai, bhAMgA tIna vizekha // 36. trividha duvidha kari paDikamato thako, na kareM karAvai nAMhi / karatAM prati je anumodana nahIM, mana kara baca kara tAhi // 40. athavA na kareM ne nahIM kArave, karatAM prati bali jANa / anumoda nahi mana kAyA karI, dvitIya bhaMga pahicAna || 41. athavA na kare meM nahIM kArane karatAM prati avaloya | anumoda nahIM baca kAyA karo, tRtIya bhaMga e hoya // 42. aMka batIsa vaNAM e AkhiyA, bhAMgA tInU em| isa aMka taNAM bhaMga triNa huvai, sAMbhalajyo dhara prema // 43. vividha ekavidha padikamate chate na kareM nahIM karAya / karatAM prati pati anamoda nahIM, mana kara dhura bhaMga vAya / / 44. athavA na kareM naiM nahi kArave, karatAM prati vali teha | anumoda nahi vaca joge karI, dvitIya bhaMga se eha / 45. athavA na kareM naiM nahi kAravai, karatAM prati vali tema / anumodaM nahi kAvAI karo, tRtIya bhaMga khai tema // 46. bhAMgA tIna kalA ikatIsa nAM, hive tevIsa nau aMka | tAsa bhaMga hiva tIna kahUM acha, sAMbhalajyo ta saMka / / 47. duvidha - trividha kari paDikamate chate, na karai nAMhi karAya / mana vaca kAyA e trihuM joga thI, pravara bhaMga dhura pAya // 48. athavA na kareM na karatA prase mana vaca kAyAI bhaMga dUsare 46. athavA na karAve karatAM pratai, anumoda nauha tAya / kAla atota pezAya // nahiM tAma / anumodaM mana vaca kAyAI bhaMga tIsare, nidave karane Ama || 50. aMka tevIsa taNAM e AkhiyA, taMta bhaMga e tIna / nava bhaMga aMka bAvIsa taNAM hivai, suNajyo dhara Akona' // 51. duvidha duvidha kari paDikamate chate, na kareM nahIM karAya / maNasA vayasA ve joge karI, e ghara dhura bhAMgo 1. kona, vizvAsa thAya / / vA0 na ceha yathAsaMkhyanyAyo na karoti manasA na kArayati vacasA nAnujAnAti kAyenetyeo'nusaraNIyo, vAtsarvanyAyAnAM vakSyamANavikalpA( vR0 pa0 271) yogAcceti / 36. tivihaM viSaM pakkimamANe na kare, na kArakheDa, kareM nANujANa maNasA vayasA / 40. ahavA na karei na kAravei kareMtaM nANujANai maNasA kAyasA, 41. ahvA na kareina kAravei kareMtaM nANujANai vayasA kAyasA 43. tivihaM egaviNaM paDikkamamANe na karei na kAravei kareM nANujANa maNasA / 44. ahavA na karei, na kAravei, kareMtaM nANujANai vayasA 45. ahavA na karei, na kAravei, kareMtaM nANujANai kAyasA 47. duvihaM tiviSa pAna kare, na kAraveda, maNasA, vayasA, kAyasA / 48. ahavA na karei kareMtaM nANujANai maNasA, vayasA, kAyasA 46. ahahvA na kAravei, karetaM nANujANai maNasA, vayasA, kAyasA 51. duvihaM duviheNaM paDikkamamANe na karei na kAraveza maNasA vayasA za0 8, u05, DhA0 142 361 Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52. ahavA na karei na kAravei maNasA kAyasA, ahavA na karei na kAravei vayasA kAyasA 53. ahavA na karei kareMtaM nANujANai maNasA vayasA, ahavA na karei kareMta nANujANai maNasA kAyasA 54. ahavA na karei kareMtaM nANujANai vayasA kAyasA ahavA na kAravei kareMtaM nANujAgai maNasA vayasA 55. ahavA na kAravei kareMtaM nANujANai maNasA kAyasA, ahavA na kAravei kareMtaM nANujANai vayasA kAyasA 52. athavA na kare ne nahIM kAravai, maNasA kAyasA joya / athavA na karai karAvai nahIM, vayasA kAyasA soya // 53. athavA na karai anamodai nahIM, maNasA vayasA jeha / athavA na karai anamodai nahIM, maNasA kAyasA teha / / 54. athavA na karai anumodai nahIM, vayasA kAyasA jANa / athavA na karAvai anumodai nahIM, maNasA vayasA ANa / / 55. athavA na karAve anumodai nahIM, maNasA kAyasA dekha / athavA na karAvai anamodai nahIM, vayasA kAyasA pekha / / 56. aMka bAvIsa nAM nava bhAMgA kahyA, hiva ikavIsa noM aMka / nava bhAMge hiMsA je atIta nIM, nidai chADai baMka // 57. duvidha ekavidha paDikamate chate, na karai nAMhi kraay| maNasA manajoge karine tiko, paDhama bhaMga e thAya / 58. athavA na karai naiM nahIM kAravai, vayasA dUjo bhaMga / athavA na karai ne nahIM kAravai, kAyasA tRtIya prasaMga / / 56. athavA na karai naiM karatAM pratai anamodai nahiM maneha / athavA na kara na karatAM pratai anamodai na vaceha / / 60. athavA na karai naiM karatAM pratai anumodai na kAyeNa / athavA na karAvai karatAM pratai anamodai na maNeNa / / 61. athavA na karAvai karatAM pratai anamodai na vceh| athavA na karAvai maiM karatAM pratai anamodai na kAyeha / / 62. aMka kahyo cha e ikavIsa noM, hivai tera naM aMka / triNa bhAMge karI hiMsA atIta nIM, niMdai chAMDI vaMka // 63. ikavidha-trividhe paDikamate chate, na karai pote jeha / maNasA vayasA ne vali kAyasA, prathama bhaMga chai eha / / 64. vali na karAvai mana vaca kAya thI, dUjo bhAMgo dekha / vali karatAM prati ana maudai nahIM, mana vaca kAyA pekha / / 65. aMka kahyo chai eterai taNo, hivai bArai no jANa / nava bhaMge kara hiMsA atIta nIM, nidai catura sujANa // 66. ikavidha duvidhe par3ikamate chate, na karai maNasA vaay| athavA na karai maNasA kAyasA, na karai vayasA kAya / / 57. duvihaM ekkaviheNaM paDikkamamANa na karei na kAravei maNasA 58. ahavA na kareina kAravei vayasA ahavAna kareina kAravei kAyasA 56. ahavA na karei kareMtaM nANa jANai maNasA ahavAna karei kareMtaM nANajANai vayasA 60. ahavA na karei kareMtaM nANajANai kAyasA ahavA na kAravei kareMtaM nANujANai maNasA 61. ahavA na kAravei karetaM nANujANai vayasA, ahavA na kAravei kareMta nANujANa i kAyasA 63. egavihaM tiviheNaM paDikkamamANe na karei maNasA vayasA kAyasA 64. ahavA na kAravei maNasA vayasA kAyasA, ahavA kareMtaM nANujANai maNasA vayasA kAyasA 67. athavA na karAvai mana vaca karI, cotho bhAMgo nhAla / athavA na karAvai mana kAya thI, paMcama bhaMga saMbhAla / 68. athavA na karAvai vaca kAyasA, chaTho bhAMgo eha / athavA karatAM prati anamodai nahIM, manasA vayasA teha // 66. athavA karatAM prati anamodai nahIM, maNasA kAyasA jaann| athavA karatAM prati anamodai nahIM, vayasA kAyasA pichANa / / 70. aMka bArai no ehija Akhiyo, hivai igyAra noM iNt| nava bhaMge kari hiMsA atIta nIM, niMdavai kari nivartata // 362 bhagavatI-jor3a 66. ekkavihaM duviheNaM paDikkamANe na karei maNasA vayasA, ahavA na karei maNasA kAyasA ahavA na karei vayasA kAyasA 67. ahavAna kAravei maNasA vayasA, ahavA na kAravei maNasA kAyasA 68. ahavA na kAravei vayasA kAyasA ahavA kareMtaM nANa jANai maNasA vayasA 66. ahavA kareMta nANujANai maNasA kAyasA ahavA kareMta nANujANai vayasA kAyasA Jain Education Intemational Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71. egavihaM egaviheNaM paDikkamamANe na karei maNasA ahavA na karei vayasA, ahavA na karei kAyasA 72. ahavA na kAravei maNasA, ahavA na kAravei vayasA ahavA na kAravei kAyasA 73. ahavA kareMtaM nANujANai maNasA ahavA kareMtaM nANujANai vayasA ahavA kareMtaM nANujANai kAyasA (za0 8/237) 71. paDikamato ikavidha-ikavidha karI, na karai maNasA tAya / athavA na karai vayasA vacana thI, athavA na karai kAya / / 72. athavA na karAvai je mana karI, vali na karAvai vaay| athavA na karAvai kAyA karI, chaThA bhAMgA mAMya / / 73. athavA anumodai nahIM mana karI, anamodai nahi vAya / athavA anumodai nahIM kAyasA, karatAM prati e tAya / / 74. paDikamavo te nivarttavo acha, gaye kAla kRta pApa / te niMdana dvAre kari paDikamai, karaNa joga cita sthApa / / 75. gaye kAla hA ari mhaiM nahi haNyo, ima citA na karaMta / tiNa kAraNa na karei pATha cha, mana vaca kAye hu~ta / / 76. gaye kAla hA ari na haNAviyo, ima citA na karaMta / tiNa saM na karAvei pATha cha, mana vaca kAye haMta / / 77. gaye kAla kiNahi ari mAriyo, te nahiM anamodaMta / anamodai nahi te mATe kahyo, mana vaca kAyA haMta // 78. aMka tetIsa noM bhAMgo eka chai, battIsa nAM triNa bhNg| ikatIsa tevIsa naiM terai taNAM, triNa-triNa bhaMga prasaMga / / 76. bAvIsa ikavIsa bAra igyAra nAM, nava-nava bhaMgA tAsa / kAla atItaja AzrI AkhiyA, bhAMgA gaNapaccAsa // 80. vartamAna kAle hiMsA pratai, saMvarato syUM huta? trividha-trividha karine je saMvarai, ityAdi prazna pUchaMta // 81. ima jima paDikamavA sAthe kahyA, bhAMgA gnnpccaas| bhaNavA imahija saMvarate chate, cAlIsa nava bhaMga tAsa / / 78, 76. evaM trividhaM trivedhenetyatra vikalpe eka eva vikalpa: tadanyeSu pudvitIyatRtIyacaturtheSa trayaH trayaH paJcamaSaSThayo nava nava saptame trayaH apTamanavamayo nava naveti, evaM sarvepyekonapaJcAzat (vR0 pa0 371) 80. paDuppannaM saMvaremANe ki tivihaM tiviheNaM saMvarei ? 81. eva jahA paDikkamamANeNaM egaNapannaM bhaMgA bhaNiyA evaM ... saMvaramANeNa vi egUNapannaM bhaMgA bhANiyanvA / (za0 8/238) 82,83. aNAgayaM paccakkhamANe kiM tivihaM tiviheNaM paccakkhAi ? evaM ete ceva bhaMgA egaNapannaM bhANiyabvA jAva ahavA karata nANujANai kAyasA / (za0 8/236) 52. anAgata kAla AzrI hiMsA pratai, pacakhANa karato jeh| jIva ghAta nahi karasU ehavI, pratijJA cita dhAreha / / 83. sya pacakhai trividhe trividhe karI, evaM timahija tAsa / bhaNavA ima bhAMgA pUrva vidhe, vArU guNapaccAsa // 84. kAla anAgata AzrI ema chai, na karai mana kari jeha / te prati haNasU kAla AgAmike, ima ciMtana thI teha // 85. na karAvai mana karinai iha vidhe, kAla AgamiyA mAMhi / eha taNI hUM ghAta karAvasU, ima citana thI tAhi // 86. anamodai nahi mana kari iha vidhe, kAla anAgata mAMhi / e vadha karasI ima nisuNI karI, harSa karaNa thI tAhi // 87. jima mana ciMtaviyo tima vacana thI, bolyAM vayasA thAya / aMga vikAra karaNa thI kAyasA, lIjyo nyAya milaay|| 58. e gaNapanna bhaMga kAla atIta nAM, vartamAna piNa nhAla / kAla anAgata nAM piNa etalA, eka sau nai saiMtAla // 84. bhaviSyatkAlApekSayA tvevamasau-na karoti manasA taM haniSyAmItyasya (cintanAt) (vR0 pa0 371) 85. na kArayati manasaiva tamahaM ghAtayiSyAmItyasya cintanAt (vR0 pa0 371) 86. nAnujAnAti manasA bhAvinaM vadhamanuzratya harSakaraNAt (vR0 pa0 371) , 87. evaM vAcA kAyena ca tayostathAvidhayoH karaNAditi (vR0 pa0 371) 88. sarveSAM caiSAM mIlane saptacatvAriMzadadhikaM bhaGgakazataM bhavati (vR0 pa0 371) za0 8, u0 5, DhA0 142 363 Jain Education Intemational Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 samaNopAsaka pahilA ija prabhu ! sthUlaja mRSAvAda / nahi pacakhyo te pAchai pacakhato, prazna pUcha ityAda / / 10. bhaMga ekasau saiMtAlI kahyA, jIva hiMsA nAM jeha / timahija mRSAvAda taNAM itA, kAla trihaM kari teha / / 61. sthUla adattAdAna taNAM itA, sthUla mithuna ima nhAla / sthUla parigraha nAM piNa etalA, ekasau naiM saiMtAla / 86. samaNovAsagassa NaM bhaMte ! puvAmeva thUlae musAvAe apaccakkhAe bhavai, se NaM bhaMte ! pacchA paccAikkhamANe kiM karei ? 60. evaM jahA pANAivAyassa sIyAlaM bhaMgasayaM bhaNiyaM, tahA musAvAyassa vi bhANiyavvaM / 61. evaM adinnAdANassa vi evaM thUlagassa vi mehuNassa, thUlagassa vi pariggahassa jAva ahavA kareMtaM nANujANai kAyasA 62. ete khalu erisagA samaNovAsagA bhavati / 12. bhAMgA pAMcui aNuvrata nAM, kAla trihaM nAM jANa / sarva sAtasau meM paiMtIsa chai, ehavA zrAvaka mANa / / 63. mana kara karaNa karAvaNo, anumodana kima hoya? uttara jima vaca kAya nu, timahija mana no joya // 64. jima vaca tanu joge karI, karaNa karAvaNa hoya / anamodana piNa hva acha, tima mana kari piNa joya // 63,64. atha kathaM manasA karaNAdi ? ucyate, yathA vAkkAyayoriti Aha ca-Aha kahaM puNa maNasA karaNaM kArAvaNaM aNumaI ya? jaha vaitaNujogehi karaNAI taha bhave maNasA // (vR0 pa0 371) 65,66. tayahINatA vaitaNukaraNAINaM ca ahava maNakaraNaM / sAvajjajogamaNaNaM, pannattaM vIyarAgehi // (vR0 pa0 371) 97,68. kArAvaNa puNa maNasA citei kareu esa sAvajja / citeI ya kae uNa suThTha kayaM aNumaI hoi|| (vR0 pa0 371) 65. vaca kAyA nAM joga bihu~, teha taNoja kathIna / mana AdhInapaNAM thakI, mana nAM karaNaja tIna / / 16. athavA sAvaja-joga nI, citavaNA cita maay| vItarAga deva tasu, mana nAM karaNa kahAya // 67. e sAvaja karivaM mujhe, ima citavana kareha / sAvaja eha karAvi, dvitIya karaNa citeha / / 18. phUna sAvaja kodha chate, rUr3e kIg enn| ima mana karane citavai, mana kari anamata teNa // 66. e sagalo adhikAra chai, vRtti viSe vistAra / te anasAre Akhiyo, lIjyo nyAya vicAra / / vA0-ihAM trividha-trividhe karI e vikalpa AzrayI AkSepa-parihAra / AkSepa te prazna, parihAra te uttara / vRddha ko te ima-na karai, na karAvai, karatAM pratai anumodai nahIM mana, vacana, kAyA karI nai, iti evaMrUpa trika dezavirati gRhastha rai kima huvai ? sva viSaya thI bAhara anumati to piNa niSedha huvai, iNa kAraNa thakI trividha-trividhe karI e vikalpa huvai| keyaka ima kahai---gRhastha nai trividha-trividha karI saMvaravU nahIM, te samyaka nahIM / je kAraNa thakI iNahija sUtra nai viSe te saMvaraNa kA / to pUrvokta niyukti nI gAthA meM anumodana nAM pratyAkhyAna no niSedha kima kIdho? aihano uttara-te svaviSaya anai sAmAnya pratyAkhyAna nai viSe niSedha cha / anyatra-svaviSaya thI bAhya vizeSa pacakhANa meM ehano niSedha nthii| jema svayaMbhUramaNa samudra nAM matsyAdika nai haNavAnAM trividha-trividhe tyAga kIdhe syaM doSa? vA0-iha ca trividhaM trivedheneti vikalpamAzrityAkSepaparihArau vRddhoktAvevamna kareiccAitiyaM gihiNo kaha hoi desavirayassa ? bhannai visayassa bahi paDiseho aNumaIe vi // (vR0 pa0 371) keI bhaNaMti-gihiNo tivihaM tiveheNaM natthi sNvrnnN| taM na jao niddiTTa iheva sutte viseseuM / / to kaha nijjuttIe 'Numainisehotti ? so savisayaMmi / sAmanne va'nnattha u tivihaM tiviheNa ko doso|| 394 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ iha ca savisayaMmi' tti svaviSaye yathAnumati rasti 'sAmanne va' tti sAmAnye vA'vizeSe pratyAkhyAne sati 'aNNatya u' tti vizeSe svayaM bhUramaNajaladhimatsyAdau / puttAisaMtainimittamettamegArasiM pavaNNassa / japaMti kei gihiNo dikkhAbhimuhassa tivihNpi|| yathA ca trividhaM trividhenetyatrAkSepaparihArau kRtau tathA'nyatrApi kAyauM / (vR0 pa0 371) keika kahai.-dIkSAbhimukha koI gRhastha putrAdika santati mAtra nimitta thI ekAdasavIM pratimA pratipanna cha, te gRhastha nai trividha-trividha tyAga thai sake / ___jima vividha-trividha ihAM prazna uttara kahyo, tima aura ThikANe piNa krvo| e vRddha ukta vArtA vRtti meM kahI, tima ihAM likhI ch| buddhivaMta nyAya { vicArI leIjyo tathA valI trividha-trividha pacakhANa noM hIja nyAya kahai chai-- 100. trividha-trividha zrAvaka taNe, tyAga bAhya thI joya / dezavratI re sarva thI, bhitarapaNe na hoya // 101. igyAramI paDimA majha, samaNa sarIkho jeha / pejjabaMdhaNa je jJAti naM, chUTo nahIM kaheha / / vA0-'koi kahai-igyAramI paDimA meM 'samaNabhUe' kahyo chai te mATai e trividhe-trividhe tyAga cha, iNarai avirata kisI rahI ? sAvajja-joga kiso rahyo ? tehano uttara---prathama to e dezaviratI cha te mATai deza aviratI bAkI rhii| bali igyAramI paDimA vahai jitA kAla tAMIja tyAga chai, AgamiyA kAla meM paMca Azrava sevA ro AgAra tathA AsA yUM kI yUM chai / koi kahai-jAbajIva kuzIla kA tyAga kro| jada paDimAdhArI kahai-jAvajIva tyAga karavA rA bhAva nhiiN| iNa lekha AgamiyA kAla nI AsA miTI nahIM / igyAramI paDimA meM koi pUcha-thAra pAMca Azrava kA tyAga jAyajIva cha ke nathI ? jada kahai....igyArai mAsa tAMi cha, taThA pachai paMca Azrava dvAra noM AgAra chai / iNa lekha AgamiyA kAla nI aviratI yUM kI yUM cha, miTI nthii| hivaM vartamAna kAla no lekho kahai chai--dazAzrutakhaMdha sUtra kahyo-nyAtIlA no pejjabaMdhaNa tUTo nathI, te bhaNI nyAtIlAM nI gocarI krai| igyAramI paDimA meM 'nAyapejjabaMdhaNe avvocchinne bhavai evaM se kappai nAyavihaM ette'| ihAM kahyonyAtIlAM ro pejjabaMdhaNa viccheda huvo nathI, ima tehanai kalpai nyAta vidhe gocarI karai AhAra nai jaaye| ihAM nyAtIlAM rA pejjabaMdhaNa ke khAte tehanI gocarI kahI te mATai pejjabaMdhaNa piNa jina AjJA bAhira sAvajja chai anai gocarI piNa AjJA bAhira sAvajja cha / ___jada koi kahai-e sAvajja chai to kalpai nyAtIlAM rai ghare jAyavU, ima kyUM kA ? tehanoM uttara sUtre karI kahai chai / uvavAi sUtre kahyo ___ ammaDa parivrAjaka nai kalpai magadha deza saMbaMdhI arddha ADho mAna vizeSa pANI noM grahivaM / te piNa vahito nahIM avahito, ima thimie te pANI nIce kAdo nathI, pasaNNe te atihi nirmala paripUra te chANyo piNa achANyo nathI, te piNa e sAvajjapApasahita ima kahIna levo, piNa niravadya kahI na levo| te piNa jIva kahIna levo piNa ajIva kahI na levo / te piNa dIdho levo kalpai piNa aNadIdho na levo / te piNa hAtha, paga, carU, hAMDalI, carama, cATur3A -- pramukha upagaraNa nai pakhAlavA-dhovA bhaNI anai pIvA nimitta piNa kalpa, snAna nimitta nahIM klp| ihA ammaDa nai kalpai kAco pANI levo ima kA, tehano je kalpa-AcAra hato te batAyo piNa te sAvajja kalpa meM kevalI kI AjJA nthii| tima paDimAdhArI nai piNa kalpa---AcAra je hUMto te kA, piNa te sAvajja kalpa jina-AjJA bArai cha / tiNa sUM nyAtIlA nIM gocarI sAvajja chai / ammaDassa kappai mAgahae addhADhae jalassa paDiggAhittae se vi ya vahamANe No ceva NaM avahamANae, se vi ya thimiodae No ceva NaM kaddamodae, se vi ya bahuppasaNNe No ceva NaM abahuppasaNNe, se vi ya paripUe No ceva NaM aparipUe, se vi ya sAvajje tti kAuM No ceva NaM aNavajje, se vi ya jIvA tti kAuM No ceva NaM ajIvA, se vi ya diNNe No ceva NaM adiNNe, se vi ya hattha-pAya-carU-camasa-pakkhAlaNaTThayAe pibittae vA No ceva NaM siNAittae (ovAiyaM sU0 137) za08, u05, DhA0 142 395 Jain Education Intemational Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parigrahA meM chai / valI koDAMgame dhana tehanAM parigrahA meM Ija cha / naphA toTA ro mAlaka tehIja chai / hajArAM rUpaiyA no vyAja Avai tehanIM abhitarapaNAM meM anumodanA che / jima nyAtIlA ro pejjabaMdhaNa tima abhitarapaNa parigraha nIM mUrcchA jANavI / kiNahI Rs lAkha rUpaiyA no dhana hUMto te mitrI ne bhalAya igyAravIM paDimA vahai to te dhana kiNa rA parigrahA meM ? mitrI raiM to hajAra rUpaiyA uparAMta rAkhavA rA tyAga che ane te lAkha rupaiyA nI sAra-saMbhAla mitrI kareM, piNa mana meM jANai e dhana mhAro nathI, te bhaNI lAkha rupaiyA pADimAdhArI rA balidAne ko igvAmI pahimA meM sarvadharmI raci jAva uddiSTa bhakta nAM tyAga / ihAM pahilI paDimA meM to sarva dharma nIM ruci anaiM dazamI paDimA meM uddiSTa-bhakta te tiNa ra arthe kIdho te bhogavivA rA tyAga ana jAva zabda meM vrata sAmAyaka, dezAvagAsI, posaha Adi vicalI paDimA meM tyAga hUMtA te sarva igyAramI paDimA meM kahyA, te mArTa igyAramI paDimA meM sAmAyika-posaha pina kareM te sAmAyaka-posahA meM sAvajja joga rA tyAga cha / te sAmAyaka-posahA meM khANo-pINo e sAvajja, tehanAM tyAga kareM te mATai e khANo-pINo sAvajja che| ane te avirata meM chai / - vali igyAramI paDimA meM tapasA rI kevalI AjJA deva ana pAraNA rI kevalI AjJA na devaM / gotama ne pAraNaM gocarI rI AjJA diidhii| tima ehana gocarI nIM AjJA na deva / te mATai e gocarI sAvajja chai / paDimA vica to saMthAro bar3o, te saMthAre meM ANaMde gotama naiM kahyo - hUM gRhastha gRhasthAvAsa vasatAM naiM etalo avadhi UpanoM, te mATai igyAramI paDimAdhArI naiM piNa gRhastha kahiye / ane nazIta udeza pandraha meM gRhastha nai asaNAdika deve detAM pratai anumode to sAdhu naiM comAsI prAyazcita kahyo / trIkaraNa anumodyAM prAyazcita, to pahile karaNa deNavAlA nai dharma kihAM thakI ? ana jo devAlA nai dharma huvai to dharma nI anumodanAM kiyAM prAyazcita kima Ave ? dazavaikAlika adhyayana tIna meM gRhastha nI veyAvacca kareM, karAve, karatA naiM anumodai to sAdhu naiM aThAIsamoM aNAcAra kahyo / anaiM gRhastha nI sAtA pUche to solamoM aNAcAra kahyo / tathA bhagavatI zataka sAta udeza eka meM sAmAyaka meM zrAvaka rI AtmA adhikaraNa khii| adhikaraNa chai te cha kAya ro zastra cha / timahIja igyAramI paDimA meM AtmA adhikaraNa jANavI / te mATai abhitarapaNAM meM pejjabaMdhaNa - mamatvabhAva chUTo nathI / a dvArikA nagarI pratyakSa devalokabhuta kahI / tathA cakravartI nAM ghor3A naiM RSi nIM para kSamAvaMta kahyo, tima igyAramI paDimA meM samaNabhue kahyo, e opamAvAcI zabda cha / uttarAdhyayana adhyena pAMca meM ekeka bhikSu thakI gRhastha saMjama karikai pradhAna ana sarva gRhastha thakI sAdhu saMjama karI pradhAna / gRhastha meM zrAvaka piNa sagalA AyA, te paDimAdhArI sarIkho kima huvai / pi opama dIdhAM doSa nathI' / sAdhu (ja0 sa0 ) 102. 'ammaDa' nAM ziSya sAtasaya pApa aThAra tAhi / sarva thakI tyAga na kiyA, ko unavAI mAMhi // 103. dezavirati guNaThANa e tiNa sUM tyAgaja bAhya e, 296 bhagavatI-jor3a sarva thakI vimala kima hoya ? nyAya avaloya // (dazAbhUtaskandha 6 / 18 ) tae NaM se ANaMde...... mama vi gihiNo gihamajbhAvasaMtassa ohiNANe samuppaNNe / 176) je bhikkhU aNNautthiyassa vA gAratthiyassa vA asaNaM vA (4) deti detaM vA sAtijjati / ( nisIhajhayaNaM 15/76 ) gihiNo veyAvaDiyaM............. (dasave0 3 / 6) (dagave0 226) samaNovAsayassa NaM ..saMpucchaNA.. se keNaTTheNaM..........goyamA ! sAmAiya kaDassa ahigaraNI evaM khalu jaMbUM........vAravatI nAmaM nayarI hotyA.... paccakkhaM devalogabhUyA / ............ samaNovassae acchamANassa AyA (TO UIX) (nAyA0 11552) ( jambU0 3 / 106 ) isimiva khaMtikhamAe / saMti ehi hi gArA saMjamuttarA gArAhi saha sAhabo saMjamurA // (uttarA0 5 / 20 ) 102, 103. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM ammaDassa parivAyagassa satta aMtevAsisayA..... (jobA sU0 115) tae NaM te parivvAyA.....puvvi NaM amhehi ammaDassa Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104. uvavAI vRtti meM kahyo, dezavirati phala janna / ArAdhaka paraloka nAM, nahiM brahmaloka gamanna / / 105. parivrAjaka-kriyA taNo, phala brahmalokaja khyAta / anya piNa mithyAtI kapila-pramakha brahma upapAta / / 106. iNa vacane kari ehaneM, mata nI Teka jaNAya / tiNa suM brahma kalpe gayA, bAhya tyAga iNa nyAya // 107. Azrava paMcaja sarva hI, tyAgyA mIMDaka khyAta / jJAtA teraha meM kahyo, nyAya bAhya thI thAta // parivvAyagassa aMtie thUlae pANAivAe paccavakhAe ........iMyANi amhe samaNassa bhagavao........savvaM pariggahaM paccakkhAmo jAvajjIvAe......... (ovAiyaM sU0 117) 104,105. ete ca yadyapi dezaviratimantastathApi pari brAjakakriyayA brahmalokaM gatA ityavaseyam anyathaitadbhaNanaM vRthaiva syAd, dezaviratiphalaM tveSAM paralokArAdhakatvameveti, na ca brahmalokagamanaM parivrAjakakriyAphalameSAmevocyate, anyeSAmapi mithyAdRzAM kapilaprabhRtInAM tsyokttvaaditi| (aupapAtika vR0 50 182) 107. tae NaM se daddure athAmeta iyANi pi tasseva aMtie savvaM pANAivAyaM paccakkhAmi jAva savvaM pariggahaM paccakkhAmi / (nAyA0 13 / 42) 108. evaM pANAivAyavirayassa maNUsassa vi| (paNNa0 22 / 66) 108. pannavaNa pada bAvIsameM, sarva hiMsA pacakhANa / manuSya vinAja huvai nahIM, tiNa saM mani rai jANa // 106. SaTa posaha ika mAsa meM, trividha vividha kRta koya / huvai bohittara varSa meM, aSTa pohariyA joya // 110. gumAsatA tasu saikar3AM, lAbha kharaca noM jANa / mAlaka to ehIja cha, bhitara anumati mANa / / 111. posaha nAM divasAM taNo, byAja Avai ghara mAya / vali lAkhoM rupayAM tike, tasu parigraha meM thAya / / 112. timahija paDimA gyAramI, teha viSe pahichANa / tiNa suM trividhe bAhya cha, bhiMtarapaNe ma jANa' // (ja0 sa0) 113. *deza pacyAsI DhAla kahI bhalI, eka sau meM bayAMlIsa / bhikSa bhArImAla rAya 'jaya-jaza' taNI, saMpati visvAbIsa // DhAla 143 1. pUrve bhAkhyA tehavA, nigraMtha taNAMja nhAla / zrAvaka ha guNasuMdarU, pravara zIlavata pAla / nizcai karine nahiM huvai, AjIvika gosAla / tAsa upAsaka ehavA, e jina vacana nihAla / *laya : sAdhUjI nagarI meM AyA savA malA re 1. athAnaMtaroktazIlAH zramaNopAsakA eva bhavanti / (vR0 pa0 372) 2. no khalu erisagA AjIviovAsagA bhavaMti / (za0 8 / 240) tha0 8, u0 5, DhA0 143 397 Jain Education Intemational Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. AjIviyasamayassa NaM ayamaDhe 3. AjIvika gosAla nAM, siddhAMta na e artha / parUpiyo chai te hivaM, kahiyai suNo tadartha // 4. jasu Ayu kSaya nahiM huo, aprAsuka akSINa / te prati bhogavivA taNo, tAsa zIla hai hINa // te 5. sarva satva prANI-varaga, asaMjatI - haMtA-haNi lakuTAdike, AhAra karaMta jIva / atIva // 6. khaDagAdika karinai valI, chedI dvidhA bhAva / bhedI sUlAdika karI, bhinna karo adhikAva // 4. akkhINapaDibhoiNo akSINAyuSkamaprAsukaM paribhRJjata ityevaMzIlA akSINaparibhoginaH / (vR0 pa0 372) 5. savve sattA, se haMtA 'sarve satvAH' asaMyatAH sarve prANinaH yadyevaM tataH kim ? ityAha--se haMte' tyAdi 'se' tti tataH 'haMta' tti hatvA laguDAdinA abhyavahArya prANijAtaM / (vR0 pa0 372) 6. chettA, bhettA 'chitvA' asiputrikAdinA dvidhA kRtvA 'bhittvA' zUlAdinA bhinnaM kRtvaa| (vR0 pa0 372) 7. luMpittA vilupittA 'luptvA' pakSAdilopanena vilupya' tvaco vilopanena / (va0 pa0 372) 8. uddavaittA AhAramAhAreti / (za0 8 / 241) 'apadrAvya' vinAzyAhAramAhArayati / (vR0 pa0 372) 7. paMkhAdika nai khosavai, laMpittA kahivAya / tvacA vilopana choli kari, eha vilupittAya / / 8. upadrava tAsa vinAza kari, AhAra prata AhAraMta / AjIvika zrAvaka isA, bhAkhai ima bhagavaMta // hai. kahyo dharmasI acita kari, AhAra prata AhAraMta / italai te chedyAM binA, phalAdi nahiM khAvaMta // 10. hananAdika doSe nipuNa, varga asaMjata satta / tiNa meM maiM bArai pramukha, nija mata meM unmatta // 11. AdhArabhata athavA jiko, AjIvaka mata jANa / zrAvaka gozAlA taNAM, bArai tihAM pichANa / / 12. zrAvaka ANaMdAdi je, vIra taNa daza khyAta / tima ehanai e bAra hai, anya bahu nAma dharAta // 13. tAla isa nAmai prathama, dvitiyo tAlapralaMba / uvidha saMvidha avavidhe, udaka nAmadaka daMbha / / 14. namudaka anupAlaka navama, zaMkhapAla abhidhAna / vali ayaMpula kAtaraka, e bAra hI jaan|| 15. AjIvika nAM mukhya e, upAsaka kahivAya / jANe gosAlaka bhaNI, arihaMta deva icchAya // 10. tattha khalu 'tattha' tti 'tatra' evaM sthite'saMyatasattvavarge hananAdi doSaparAyaNe ityarthaH / (vR0 pa0 372) 11. ime duvAlasa AjIviyovAsagA bhavaMti, taM jahA AjIvikasamaye vA'dhikaraNabhUte dvAdazeti vizeSA nuSThAnatvAt prignnitaaH| (vR0 50 372) 12. AnandAdizramaNopAsakavadanyathA bhvste| (vR0 pa0 372) 13. tAle, tAlapalaMbe, uvihe, saMvihe, avavihe, udae, naamude| 14. Nammudae, aNuvAlae, saMkhavAlae, ayaMpule, kAyarae iccete duvAlasa / 15. AjIviovAsagA arahaMtadevatAgA 'arihaMtadevayAga' tti gozAlakasya ttklpnyaa'httvaat| (vR0 pa0 372) 16. ammApiusussUsagA paMcaphalapaDikkaMtA (taM jahA uMbarehi 17. vaDehi, borehi, satarehi, pilakkhUhi) 16. mAta pitA nIM suzruSA, karaNahAra adhikAra / chAMDyA cha phala paMca jiNa, UMbara dhura avadhAra / / 17. baDa phala pIpara bora te, satara aMjIra pichANa / pilakkha pIpala jAta hai, kiyA tAsa pacakhANa / / 398 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. apara pilaMDu lasaNa vali, kaMda mUla varjeha / 18. palaMDulhasuNakaMdamUla vivajjagA aNillaMchiehiM aNakkakarmanilaMchaNa nAka bhinna, vRSabha-pramakha na kareha / / bhinnehiM goNehiM / 16. vRSabhAdika trasa prANa naiM, tanu ati pIr3a varjata / 16. tasapANavivajjiehiM chettehiM vitti kappemANA teNe kari AjIvikA karatA te vicaraMta / / viharaMti / 20. viziSTa yogyatA sya vikala, e piNa baMcha ema / 20. ee vi tAva evaM icchaMti karivU dharmAcaraNa vara, nija mata meM dRr3ha nema // ete'pi tAvadviziSTayogyatAvikalA ityarthaH (vR0 50 372) 21. sya kahivo vali Arya e, zramaNopAsaka hoya / 21. kimaMga ! puNa je ime samaNovAsagA bhavati, ____ ati viziSTa guru deva no, svIkRta pravacana soya // viziSTataradevagurupravacanasamAzritatvAtteSAm / (vR0 pa0 372) 22. nahiM kalpai chai jehaneM, e Agala kahivAya / 22. jesi no kappaMti imAiM pannarasa kammAdANAI / karma taNAM hetU panara, karmAdAnaja tAya / / 23. te pote karivA vali, karAyavA anya pAya / 23. sayaM karettae vA, kAravettae vA kareMtaM vA annaM karatAM prati anumodavA, nahiM kalpai adhikAya / / samaNujANettae taM jahA.24. *iMTa-lIhAlAdi agni AraMbha kari, AjIvakA kari 24. iMgAlakamme viNaja vyApAra / evamagnivyApArarUpaM yadanyadapISTakApAkAdika karma sonAra lohAra ThaThArA bhaThArA, bhaDabhajAdika karma aMgAra / tadaGgArakarmocyate aGgArazabdasya tdnyoplkssnntvaat| aMgAlakarma kahIje tehaneM / (vR0 50 372) 25. AjIvakA karai vaNassai becI, becai sAga patra kaMda mUla / 25. vaNakamme phUla tRNAdi becai vanarAI, phala bIjAdika dhAna taMdUla / vanakarma-vanacchedanavikrayarUpaM, evaM bIjapeSaNAdyapi / evaNakarma kahIjai dUjo // (vR0 pa0 372) 26. palyaMka pATa bAjoTa gADA ratha, kivADa nai thaMbhAdika jANa / 26. sADIkamme eha baNAvI baNAvI becai, tathA mola lei becai pichaann| zakaTAnAM vaahnghttnvikryaadi| (vR0pa0 372) te sADIkarma kahIjai tiijo|| 27. bhADo karai UMTa baladAdika noM, hATa havelI bhAI Apai / 27. bhADIkamme gADAdika naiM bhAr3e deva, rokar3a nANo byAjai thApai / bhATyA-bhATakena karma anyadIyadravyANAM zakaTAdibhibhAr3Ikarma kahIje cotho // rdezAMtanayaranaM gogRhAdisamarpaNaM vA bhATIkarma / (vR0 pa0 372) 28. hala kudAlAdika kari mahi phor3e, karai AjIvakA nAlera phodd'ii| 28. phoDIkamme dhAna pIsa dala patthara phor3e, vali akharoTa sopArI todd'ii| sphoTi:-bhUmeH sphoTanaM halakuddAlAdibhiH saiva karma te phoDIkarma paMcamo kahiyai // sphottiikm| (vR0 50 372) 26. zaMkha motI javArAtAdika becai, kastUrI kavaDA gajadaMtA / 26. daMtavANijje hADa carma sIMga trasa taNAM vali, tAsa vyApAra karai matibhraMtA / daMtAnAM-hastiviSANAnAm upalakSaNatvAdeSAM carmadaMtaviNaja chaTho karmAdAna e|| cAmarapUtikezAdInAM vANijyaM-krayavikrayo daMta vANijyaM / 30. maiMNa Ala kesara nai kasbo , becai lAkha galI hariyAla / (vR0 pa0 372) 30. lakkhavANijje karai vyApAra sAjI sAbU no, dhAhariyAdika raMga no nhAla / te lakkhaviNaja kahIjai saatmo|| *laya : A anukampA jina AjJA meM za08,05, DhA0143 366 Jain Education Intemational Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31. becai kesa yukta dvipada caupada naiM, kara AjIvikA e becI naiM , 32. tela ghRta dahI dUdha neM mITho karaM vyApAra ityAdika rasa 33. somala-khAra ne sIMdhImoharo, haravaMsI niravaMsI viNaje, 34. paraTI ghANI caramI noM pheravo yaMtra karI tila ithu Adi ne noM Una rUi rezama thAna baNAya / te kesaviNaja kahIjai tAya / karmAdAna ko e bAThamo // madhu mAMsa mAkhaNa nai dArU | navamo te rasaviNaja prakArU / e karmAdAna kahI navamoM // nIlothutho bachanAga vicAra / Aphu haratAla pramukha vyApAra / e viSaviNaja kahIjai dasamoM // ara pheravo koTavA mAMya / pIle te vRti viSe kahiyAya / jaMtapIlaNa karma igyAramoM e // nAka bIMdhe kAna phAr3e tAya / cAma chedI kareM AjIvakAya / 3 35. dopada copada nai AMka devai, baladAdika ne taNI nhakhAvai, 36. dAma sAThe vAle grAma AjIvakA artha dava karmanibaMdhana bAramoM kahiye // nagara pura, aTavyAdika ne deva lagAya / deve vAle bali murar3Adika tAya / 37. AjIvakA artha dAma sATai, davaggidAvaNayA karma teramoM // / sara draha talAba kuo naiM bAvI / tasu jala sokhavai bAhira kADha, godhUmAdika meM ghAlaM jala pAvI / saradraha talAva sosaniyA pavadamo // 38. sAdhu binA saghalA pokhIjai, asaiposaNayA tasu kehavai / rojagAra lei tyAM Upara rahavai, khANo pINo asaMjatI nai devai // panaramoM e karmAdAna kahIjaM // carAve, haya gaya balada kurkaTa UMTa mora / rahe, pokhI ne kareM AjIvikA pora asaipokhaNiyA panaramo ko e // 36. dAnazAlA Upara rahe pazu pramukha pazu paMkhI poSaNa Upara soraThA 40. vRtti viSe ima vAya, asai posaNiyA taNo / dAsI-poSaNa tAya, te bhAr3o prahivA grahivA aratha // 41. bali kurka maMjAra, Adi kSatra je jIva meN| pokhe te piNa dhAra, ehavuM artha kiyo ti // 42. Adi mAMhi avaloya, hiMsaka anya piNa AviyA tyAMna porayAM soya, dharma nahIM tasu lekha lekha piNa // aMga prapanna, artha vRtti mAMhai isuM / pokhe dAsI janna, bhAI AjIvikA 43. saptama aratha // 400 bhagavatI-jor3a 21. vAje kesabajIvAnAM gomahipastrIprabhUtikAnAM vinayaH / ( vR0 pa0 373 ) ( vR0 10 373) 32. rasavANijje madyAdirasavikrayaH / 33. visavANijje 34. jaMtapIlaNakamme yaMtreNa tilezvAdInAM yatpIDanaM tadeva karmma yaMtrapIDanakarmma | ( vR0 10 173) 35. nillaM chaNakamme vaddhitakakaraNameva karma nilaJchanakarmma / 36. davaggidAvaNayA davasya dApanaMdAne prayojakatvamupalakSaNatvAdAna davAgnidApanaM / (bR0 pa0 273 ) 37. sara- daha-talAgaparisosaNayA / 38. asatIposaNayA / (10 10 273 ) 40. dAsyAH poSaNaM tadbhATIgrahaNAya / ( vR0 pa0 373 ) 41. anena ca kurkuTamArjArAdikSudrajIvapoSaNamapyAkSiptaM dRzyamiti / ( vR0 pa0 373) 43. satIjanapoSaNatA asatIjanasya zasIjanasya poSaNaM udbhAdikopajIvanArthaM yattat tathA ( upAsakadazA vR0 pa0 43 ) Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44. evamanyadapikrUrakarmakAriNaH prANinaH poSaNamasatIjana___ poSaNameveti ! (upAsakadazA bR0 pa0 43) 44. evaM anya piNa jaMta, kUr3a karmakAraka jike| prANI prati poSaMta, asatIjana-poSaNa kA // 45. e vRtti taNe piNa nyAya, kar3a karma mAhai sahu / hiMsaka jIva giNAya, tasu pokhyAM nahiM dharma punya / / 46. panarai karmAdAna, AjIvikA maiM aratha e| kiyAM karAyAM jAna, anumodyAM piNa dharma nahIM / 47. viNa AjIvika soya, cavadai sevyAM pApa baMdha / timaja panaramoM joya, hiMsaka pokhyAM pApa hvai'| (ja0 sa0) 48. *ehavA nigraMtha taNAM chai zrAvaka, zukla te ujjala macchara-rahIta / kRtajJa bhalA vrata nAM pAlaka, hita anubaMdhI valI zuddha rIta / / 46. zukla abhijAta te zukla hI pradhAna, zuddha vavahAra nAM dhaNI thai nai / ika devaloka meM surapaNe Upajai, kAla nai avasara kAla karI naiM / 48. iccete samaNovAsagA sukkA _ 'sukka' tti zuklA abhinnavRttA amatsariNaH kRtajJAH sadArambhiNo hitAnubandhAzca / (vR0 pa0 373) 46. sukkAbhijAtIyA bhavittA kAlamAse kAlaM kiccA aNNayaresu devaloesu devattAe uvavattAro bhavaMti / (za0 8 / 242) 'zuklAbhijAtyAH' shuklprdhaanaaH| (vR0 pa0 373) soraThA 50. devaloka avatAra, zrAvaka nai pUrve kahyo / deva pratai ija sAra, bheda thakI kahiye hivai| 51. *devaloka prabha ! kitai prakAra? jina kahai cauvihA chai devlogaa| bhavaNapati jAva vemANiyA e, sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! sujogaa| 50. anaMtaraM devatayopapattAro bhavaMtItyuktamatha devAneva bhedata Aha (vR0 pa0 373) 51. kativihA NaM bhaMte ! devalogA paNNattA ? goyamA! cauvvihA devalogA paNNattA, taM jahAbhavaNavAsI vANamaMtarA, joisiyA, vemaanniyaa| (za0 8 / 243) 52. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / (za0 8 / 244) 52. aSTama zataka - paMcamadezo, eka sauM nai tayAMlIsamI DhAla / bhikkhu bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya-jaza' saMpati haraSa vizAla // aSTamazate paMcamoddezakArthaH // // *laya : A anukampA jina AjJA meM za08, u05 DhA0 143 401 Jain Education Intemational Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brahA 1. paMcamudezaka meM viSe dhAvaka no adhikAra / " Akhyo cha tehija hivai, chaThe udezai sAra // DhAla : 144 * rur3e vividha prakAre re, prazna goyama pUchaMtA // ( dhrupadaM ) 2. he prabhujI ! zramaNopAsaka te tathArUpa bhramaNa prati dhAro / mAhaNa mUla guNe kari kahiye, bihuM nAme aNagAro // 3. ehavA muni ne zramaNopAsaka, phAsu--- jIva-rahIto / 2 eSaNIka nirdoSa AhAra ciuM, pratilAbha dhara prIto // 4. syUM phala hovai te zrAvaka naiM ? taba bhAkhe jinarAyo / ekaMta tehane duvai nirjarA, pApa karma nahi thAyo // 5. he prabhu! zramaNopAsaka te tathArUpa bhramaNa prati dhAro / mAhaNa mUla guNe kari kahiye vihaM nAmeM aNagAro // 6. AhAra aphAsu sacitta kahyo ihAM, vali te anaiSaNIko / asaNa pANa khAdima ne svAdima, vyArU' AhAra sadhIko // 7. pratilAbhyAM phala syUM zrAvaka neM ? taba bhAkhe jinarAyo / tAsa nirjarA huve bahutara pApa alpatara yAyo / 8. pATha mAMhe e bAta parUpI samacaM zrI jinarAyo / jANa ajANa bheda nahi kholyo, bhikSu nyAya batAyo / soraThA 2. kovRti meM tAya, kAraNa par3iyAM e acche anya AcArya vAya, akAraNe piNa te kahe // Akhyo ihAM / tikoja se / / 10. viruddha bihu e artha, chaihar3e vali kevaligamya tadartha, je phuna tatva 11. bhikSU guNabhaMDAra, artha kiyo che ehano / sAMbhajyo sukhakAra, DhAla kahUM hiva tAsa kRta ' // * garama na kIje re sataguru sImAr3alI 1. bhagavatI sUtra za0 8 sUtra 246 ke pATha kI vyAkhyA kaI AcAryoM ne apane-apane DhaMga se kI hai| isase vaha pATha vivAdAspada bana gyaa| kucha AcAryoM ne sAdhu ko aprAka aura aneSaNIya AhAra dene meM alpa pApa, bahuta nirjarA kA siddhAnta svIkRta kiyA hai, para unameM bhI kucha AcArya ise ApayAdika mAnate haiM aura kucha bhagavatI-jor3a 402 1. paJcame zramaNopAsakAdhikAra uktaH SaSThe'pyasAvevocyate / ( vR0 pa0 373) 2. samaNovAsagassa NaM bhaMte ! tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA / 3. phAmu-emabhinneSaM asaNa-pAna-khAima- sAime pachilAbhamANassa / 4. ki kajjai ? gomA ! egaMtaso se nijjarA kajjai, natthi ya se pAve kamme kajjai / (TO NIR45) 5. samaNovAsagassa NaM bhaMte ! tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA / 6. aphAsueNaM aNesaNijjeNaM asaNa-pANa- khAima-sAimeNaM / paDilA mANassa ki kajjai ? 7. goyamA ! bahutariyA se nijjarA kajjai, appatarAe se pAve kamme kajjai / (20 246) 9. iha ca vivecakA manyante - asaMstaraNAdikAraNata evAprAsukAdidAne bahutarAM nirjarA bhavati nAkAraNe.... anye tvAhuH - akAraNe'pi guNavatpAtrAyAprAsukAdidAne pariNAmavazAdbahutarA nirjarA bhavatyalpataraM ca pApaM karmeti / (10 10373) 10. yatpunariha tattvaM tatkevaligamyamiti / ( vR0 pa0 374 ) Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hA 'bhiSTa bhAgala vikala huA take, kareM asudha beharaNa rI thApa cora jyU azuddha artha heratA, thothA kareM ajJAnI vilApa // 1 // kihAMika pATa chai sUtara meM, tiNa ro nyAya melai nahi mUDha / sAghAM ne adha beharAyAM dharma kahai, ehavI kareM ajJAnI rUDha // 2 // sAdhAM ne asudha veharAviyAM, tiNameM dharma nahi aMsamAta / dharma kahai asudha vahirAviyAM, tiNa rA ghaTa meM ghora mithyAta // 3 // cyAra AhAra sacita ne asUjhatA, zrAvaka veharAva jANa jANa / tiNa meM pApa alapa bahota nirjarA, ehavI kareM ajJAnI tANa // 4 // e pATha bhagotI sUtara makai, zataka AThamA mAMya / tiNa ro artha karaNavAlo piNa Darapiyo, tiNa kevaliyAM neM diyo bhalAya // 5 // devai aura artha kareM ihAM tiNaro kevalI jANe kadA koi budhavaMta budha thakI, unamAna thI jANa aphAsu thApiyAM, vIra vacana sUtara sU piNa mile nahIM, te prataSa dIse sAdha ne sacita neM asudha diyAM, kahai bohata nirajarA tiNa UMdhI zraddhA ro niraNo kahUM, te suNajo cupacApa // 8 // alapa pApa / (dhrupadaM ) *asudha vaharaNa rI bApa kare te ajJAnI ( asudha vaharaNa rI thApa karo mati koI ) aphAsu AhAra ne sacita ko jiNa, nyAya / batAya || 6 || te sAdhAM nai zrAvaka jANe veharAva, vigaTAya | anyAya ||7|| aNesa NijjeNaM te asUjhato pAvai / tiNa ra alpa pApa ne bohata nirajarA batAve // 2 // ** laya: A anukampA jina AjJA meM sAmAnya / jayAcArya ne ukta donoM maMtavyoM ko viruddha batAte hue TIkAkAra ke usa abhimata kA ullekha kiyA hai, jisameM vRttikAra ne isa prasaMga ko kevaligamya kahakara chor3a diyA hai / AcArya bhikSu ne apanI kRti 'zraddhA nirNaya kI caupaI' meM isa saMbaMdha meM sAMgopAMga vivecana kiyA hai| unhoMne kAraNa yA akAraNa kisI bhI sthiti meM mAdhu ko aprAka aura aneSaNIya AhAra dene meM alpa pApa, bahuta nirjarA ke siddhAnta kA khaNDana kara apanI prajJA se bhagavatI ke ukta pATha kI vyAkhyA kI hai japAcArya ne zraddhA-nirNaya kI caupaI kI 21 vI DAla, jisakI dohoM sahita 70 gAthAeM haiM, avikala rUpa se isa prasaMga meM uddhRta kI hai| usa DhAla kI alaga pahacAna ke lie gAthAoM ke aMka unase pahale na dekara bAda meM die gae haiN| 5. bhagavatI 8 / 246 za0 8, u0 6, dA0 144 403 Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koro ana sacita nai asUjhato chai, te sAdhAM ne zrAvaka jANa veharAvai / tiNa meM jiNamAraga rA ajANa ajJAnI, alapa pApa ne bohata nirajarA batAvai // 10 // kAco pANI sacita nai asUjhato cha, te sAdhAM nai zrAvaka jANa veharAvai / tiNa meM jiNa mAraga rA ajANa ajJAnI, __ alapa pApa nai bohata nirajarA batAvai // 11 // kAcA phala dADamAdika asUjhatA cha, te sAdhAM nai zrAvaka jANa veharAvai / tiNa dIdhAM meM maDha mithyAtI jIvar3A, - alpa to pApa nai bahota nirajarA batAvai // 12 // sacita pAna DoDAdika asUjhatA chai, te sAdhAM naiM zrAvaka jANa veharAvai / tiNa dIdhAM meM mUDha mithyAtI jIvA, ___alpa to pApa naiM bohata nirajarA batAvai // 13 // cyArU AhAra sacita nai asUjhatA cha, te sAdhAM ne zrAvaka jANa veharAvai / tiNa dIdhAM meM mUDha mithyAtI jIva, tiNa nai alpa pApa naiM bohata nirajarA btaavai||14|| sAdhAM nai AhAra sacita nai asudha veharAvai, tiNa zrAvaka ro bAramo vrata bhAgo / sAdhu jANe naiM sacita asUjhato levai to, o piNa vrata bhAMge naiM hoya gayo nAgo // 15 // sAdhAM rai AhAra sacita nai asudha levaNa rA, jIva jyAM laga chai pacakhANa / rogAdika pIr3ayAM sAdhu rA prANa jAye to hI, - sacita nai asUjhato nahiM levai jANa // 16 // asala zrAvaka te sAdhAM naiM asudha na deva, sudha sAdhAM rA jAtA dekhai to hI prANo / asudha deI ne sAdhAM ro sAdhapaNoM na laTa, potA rA lIdhA cokhA pAlai pacakhANo // 17 // kadA rAga ro ghAlyo asudha veharAvai, tiNa meM saMvara nirjarA ro aMsa na jANai / vrata bhAgo naiM pApa lAgo chai tiNa ro, prAchita le vrata rAkhai ThikANa // 18 // cyArU AhAra sacita nai asUjhatA chai, te sAdhAM ne zrAvaka jANe kema vehraavai| 404 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddha sAdhu to jANe ne asudha na beharaM, aphAsu ne aNesa Nijje tina pATha se artha sUdho kahaNI nAve jathAtatha tiNa se artha kare to, alpa pApa ne bohata nirjarA kima dhAve / / 16 / / pATha sUtara meM, tiNa rA jhUThA jhUThA artha aneka batAve, vale vividha prakAre ghaNAM lokAM meM sekhI ur3a jAve // 20 // o to pATha bhagotI sUtara meM piNa, kade kAraNa par3iyAM ro nAma batAvai / calAi ghAle ne, bhArIkarmA bholAM lokAM nai bharamAvai // 21 // AMdhAra aMtaraMga nahIM hai pichANo / AhAra sacita naiM asUjhatA dIghAM meM, bohata nirajarA kihAM thI hosI re ayANo // 22 // ne deve dhAvaka, sAdhu phAsu eSaNIka ThAma ThAma te sacita asudha jANe kima deve dhAvaka, bahu sUtarAM raM mAMhi / bale bahuta nirajarA jAne kima tyAMhi // 23 // iNa pATha ne mUMhaDhe ANa vArUMvAra, tyArA sacita ne asudha khAvA rA pariNAma | jo amukha beharaNa rA pariNAma nahIM the, to yU~ hI kyoMne bakasI bekAma ||24|| AhAra sacita ne asudha beharAve, tima re to alpa Aulo baMdhAya bhagotI pAMca meM zataka chaThe udeze, valai tIje ThANe ThANAaMga mAMya // 25 // sAdhu ne AhAra sacita neM asudha veharAva, alpa pApa ne bohata nirajarA bA | jaba to ThANAaMga neM bhagotI sUtara ro, pATha nai artha donU I Uthapa jAya // 26 // sAdhu ne jANa ne AdhAkarmI beharAva, te to cAritra dharma ro lUTaNahAra / te piNa naraka nigoda meM bhIMSAM khAve, utkaSTo se to anaMto kAna ||27|| AdhAkarmI harAyAM che ekaMta pApa, sacita ne adha beharAyA jo piNa pApa / cyA AhAra sacita neM asudha veharAyAM, tiNa meM mUDa kare bohata nirajarA se bApa // 28 // 25. kahaNNaM bhaMte ! appAuyattAe kammaM pakareMti ? gomAhAvaM samaNaM vA paDilAnetA-(ma0 za0 5 / 124) tihi yahi jIvA aNNA upattAe kammaM parati taMjahA -- ....... tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA aphAsueNaM aNesaNijjeNaM asaNa-pAna-khAima sAimeNaM paDilA bhettA bhavati......... ( ThANaM 3 | 17 ) za0 8, u0 6, DA0 144 405 Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. nirayAvaliyA (3 / 3 / 27) ..."tattha NaM je te aNesaNijjA te samaNANaM niggaMthANaM abhkkheyaa| (bha0 za0 18 / 214) nAyAdhammakahAo (5173) 31,32. vasittA baMbhaceraMsi ANaM 'taM No' ti mnnnnmaannaa| (AyAro prathama zruta0 678) 33. ihamegesi AyAra-goyare No suNisaMte bhavati,....... aduvA adinnamAiyaMti / (AyAro 8 / 3,4) sAdhAM ne asudha AhAra to abhaSa kahyo jiNa, te abhaSa AhAra deva daataaro| tiNa rai alpa doSa bohata nirajarA kahai te, bhUla gayA mUDha binA vicaaro||26|| sAdhAM nai asudha AhAra to abhaSa kahyo jiNa, nirAvalikA bhagotI ginAtA mAya / to abhaSa AhAra sAdhAM ne zrAvaka veharAyAM, alpa pApa nai bohata nirajarA kima thAya ?30 // kusIliyA te hINa-AcArI, vinA vicAriyAM bolasI venno| rogIyAdika gilANa ne arthe, AdhAmiyAdika jANe ne leNo // 31 / / e to AcAraMga rai chaThe adhene, te joyalo cothA uddezA mAMya / to sacita nai asUjhato sAdhAM ne dIdhA, alpa pApa nai bohata nirajarA kima thAya ?32 // nahIM kalpai te vastu sAdhu veharai to, tiNa ne to cora kahyo jinarAya / kahyo chai AcAraMga pahile satakhaMdhe, __ AThamAdhena pahilA uddezA mAMya // 33 // ThAma-ThAma sUtara meM naSedhyo, sAdhAM naiM asudha leNo nahiM kAI / zrAvaka nai piNa asudha na deNo, asudha diyAM meM dharma chai nAMho // 34 // cyAra AhAra sacita meM asUjhatA cha, tyAM nai zrAvaka to nisaMka sUjANai sudha mAna / AparI tarapha sUsudha vyavahAra karane, sAdhAM nai haraSa sU diyo chai dAna // 35 // tiNa rI pAga meM sacita paMkhIyAdika nhAkhyo, athavA sacita rajAdika lAgI chai Aya / tiNa rI zrAvaka nai kAMI khabara nahIM cha, piNa vyavahAra sUsudha jANa diyo veharAya // 36 // iNa rIte AhAra sacita ne asUjhato cha, piNa zrAvaka to sudha jANe ne vehraavai| alpa pApa te pApa taNo chai nakAro, cokhA pariNAma saM bohata nirajarA thAvai // 37 // kai to ajANapaNa sAdhu naiM veharAvai, tiNarI tarapha sU phAsU naiM sUjhato jANa / iNa rIte e pATha noM artha huvai to, te piNa kevalajJAnI vadai te pramANa // 38 // Uno pANI nisaMka sa zrAvaka jANa cha, tiNa pANI nai ghara rA bAvara diyo tAya / 406 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tima ThAma meM kAco pANo ghara rA cAlyo, tiNarI to zrAvaka neM khabara na kAya // 36 // tiNa pANI meM zrAvaka uno jANe naM nisaMka sAdhAM ne diyo beharAya bohata nirajarA huvai to, tiNa rai alpa pApa nai te piNa kevalajJAnI neM deNo bhalAya // 40 // korA ciMNA par3ayA che bhaMgar3Adika meM, sacita gohUM par3aghA ghANI mAMya tiNarI zrAvaka neM khabara na kAMi, sUjhatA jANI sAdhAM ne diyA beharAva // 41 // acita dAkhAM meM sacita dAloM par3I ghaM. acita khAdama meM sacita khAdama chai tAya / tiNarI zrAvaka naiM to khabara na kAMi, te sUjhato jANa nai diyo beharAya // 42 // ityAdika aneka sacita vasta cha, te dhAvaka nisaMka sU acita jANa / te piNa AparI tarapha sU cokasa karane, sAdhAM ne beharAvaM paNo haraSa ANa // 43 // iNa rIte zrAvaka ra bohata nirajarA hove, to piNa kevalajJAnI jANeM / mhaiM to aTakala sU unamAna karyo chai, bale sUtara] rA anusArA pramANa ||44|| AdhAkarmI sAdhu jANe ne bhogave to, naraka nigoda meM jhIMSAM khAve asudha deve te saMjama ro laTaNahAro, ciu gati meM ghaNo dukha pAve // 45 // AdhAkarmI sAdhu bajAne bhogave to, pApa ro aMsa na lAgo ligAra / tiNa dAtAra ne pUche niraNo kari lIdho, saMkA sahita piNa nahIM liyo tigavAra // 46 // AdhAkarmI AhAra kiyo tija para uNa raM to ghare sAdhu beharaNa gayo nAhI / te AhAra aneka gharAM re AMtare, niraNo kare veharyo pAtarA mAMhI // 47 // tiNa AhAra bhogavatAM sudha sAdhu re, pApa ro lepa na lAgo kAMi / sUyagaDAMga ikavIsa meM adhene, joya karo niraNo ghaTa mAMhI // 48 // cyAra AhAra sacita naiM asUjhatA hai, tiNarI dhAvaka ne khabara nahIM hUM nigAra te sUkatA jANe sAdhA ne beharAve, tiNarA che niravada joga vyApAra // 49 // 4740. mahAkamyANi bhujati aNamape sammuNA / uvaliteti jANivA avaliteti vA puNo // eehi dohi apehi bahAro vija ehi dohi ThAhi agAdAraM vijANae / (sUyagaDo 256, 6) za0 8, u0 6, DhA0 144 407 Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cyAra AhAra acita naiM sUjhatA chai, piNa zrAvaka rai saMkA par3I tiNa vAra / te saMkA sahita sAdhAM nai veharAvai, tiNa rA sAvajja joga vyApAra // 50 // sAvajja joga sU ekaMta pApa lAgai chai, niravada joga sU nirajarA naiM pUna thAya / thor3o pApa naiM bohata nirajarA batAvai, tiNa naiM pUchIje kisA jogAM sU havai tAya // 51 // saMkA sahita AhAra sAdhAM nai veharAyo, tiNa ghara ro mAla khoya nai pApa lgaayo| to sacita - asUjhato jANa naiM desI, tiNa rai bohata nirajarA kiNa vidha thAyo // 52 / / sudha sAdhAM bhelo to abhavI rahai cha, tiNa ro sAdha dekhai chai sudha vavahAra / tiNa abhavI naiM sAdha vAMdai pUjai cha, tiNaro sAdhAM nai doSa na lAgai ligAra // 53 / / sAdhAM bhalo rahai cothA vrata ro bhAgala, te to chAno chai tiNa ro na par3ayo ughaadd'o| tiNaneM vAMdai pUje AhAra pANI devai chai, tiNaro sAdhAM nai doSa na lAgo ligAro // 54 // abhavI bhAgala nai jANe mAMhe rAkhai, jaba sarva sAdhAM ro sAdhupaNo bhaag| jya sacita nai asUjhato jANe veharAyAM, tiNarai nizcaii ekaMta pApaja lAgai // 55 / / sacita naiM asUjhato AhAra diyAM meM, alpa pApa nai nirajarA saradhai kiNa lekhe / doya vAnA saradhyAM mizra dAna thapai cha, mizra uthApyo tiNa sAMhamo kyU nahiM dekhe // 56 // mizra vAlA rI zraddhA nai khoTI kahai cha, pote piNa mizra thApai chai mar3ha mithyaatii| AparA bolyAM rI Apane samajha na kAMi, te to hIyAphUTa gadhA rA saathii||57|| mizra thApaNa vAlA rI to saradhA khoTI chai, te kahai mizra meM mana rAkhAM chAM tAya / mitha dAna rA sUsa na karAvA mhai kiNanai, tyAMnai piNa tyAMrA jhaTha rI khabara na kAMya // 58 / / sAdhAM nai AhAra asudha devaNa ro, e tyAga karAvai chai kiNa nyAya ? 408 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alpa doSa neM bohata nirajarA jANeM che, tiNa ra nirajarA rI kAMya deve aMtarAya // 56 // vale sAdhAM re aMtarAya AhAra rI pAr3I, dAtAra naiM ne aMtarAya dIdhI vizeSa / alpa doSa thakI bohata nirajarA huMtI thI, tiNaneM sUsa karAyo kina lekhe // 60 // asudha jANa ne veharAva, tiNane dharma ne pApa donU i jANo / rA pacakhANo // 61 // mUla sU kahe mizra tiNaneM asU dAna devaNa kisa lekhe karAvI dAna taNAM mheM, kiNaneMi sUsa karAvAM rAsU sa sUsa karAyA, thAMrI zraddhA rI varaga vUhA nahiM kAMI // 62 // mUlA gAjara jamIkaMda dAna devai chai, nAMhI / iNa mizra dAna tinameM dharma ghor3o ne ghaNo kahe pApa / cupacApa // 63 // tiNa dAna taNAM pacakhANa karAvo / zrAvaka sAdhAM ne tiNa dAna rA sa karAvo nAhI, mizradAna jANI raho alpa pApa naiM bohata nirajarA jANo cho, bohata pApa ne nirajarA alpa jANo the, tina dAna rA sa karAvo cho ki nyAvo 164 // koi kahai yA to sUtara se pATha ucApyo moha matavAlA cyA AhAra sacita ne anubhatA chai piNa pote uthApyo te khabara na kAMya | jyU bole ajJAnI te sAMbhalajo mavivaNa cita syAya / / 65 / / tyAMrA zrAvaka tyAMne kyUM na veharAvai / alpa apa pApa meM bohata nirajarA kahe the. tyAMnai veharAvatA saMkA kyU lyAvai // 66 // cyAra AhAra sacita ne asUjhatA behare, jaba to yAM pATha sAco kari thApyo / cyAra AhAra sacita ne asudha na leve jaba potaiIja thApyo neM potai uthApyo // 67 // pyAra AhAra sacita sAdhAM ne beharAve, jaba zrAvakAMDa pATha sAco kari thApyo / cyA AhAra sacita neM asudha na deve, jaba tyAMija thApyo nai tyAMhIja uthApyo // 68 // za08, u0 6, DhA0 144 406 Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jesAi sAdha ne jesAi yAM doyAM rA jaisA kaM taisA Aya miliyA chai, UMTa re tAre UMTA bAMdhI katAro // 66 // alpa pApa ne bohata nirajarA Upara, jor3a kIdhI gaMgApura grAma majhAra / samata aThAra varSa satAvane poha suda AThama maMgalavAra ||70 // zrAvaka, ghaTa mAMhai ghora aMdhAro / J soraThA 12. 'phAsu sUjhato jANa, diyai aphAsU sudha vyavahAra pichANa, alpa pApa te 13. alpa abhAva sujAna, uttarAjjhayaNe alpa aMDAdika sthAna, AhAra kare munivara 14. alpa varSA meM bihAra, prabhu kiyo panarama zataka meN| artha vRtti meM sAra, alpa varSA te nahiM varSA // 15. alpa- aMDAdi sthAna, AhAra dvitIya AcAraga jAna, prathama 16. AdhAkarmI sthAna, sevyAM sudha sthAnaka pahichANa, sevyAM 17. alpa abhAva kahAya, piga muni bhaNI / pApa nahIM // dhura bhayaNa / tihAM // pariThavai mahAmuni / bhavaNa udeza dhara || mahAsAvaja kriyA / alpasAvaz2a kriyA // mahAsAvaja pekSayA / alpasAvaja kriyA ghAya, te sAvaja thor3I nahIM / / 18. dvitIya AcAraMga mAMhi, dvitIya adhyena viSe a " dvitIya udeza tAhi, mahAsAvaja alpasAvaja kriyA / / 12. tima bahu nirjara pekSAya pApa alpa thor3o nathI / alpa abhAva kahAya, alpa kriyA tima alpa agha // 20. alpa AtaMka pichANa, ThAma ThAma sUtre khyo| alpa abhAvaja jANa AtaMka te roge karI // 21. ima bahu sUtrAM mAMya, alpa abhAvavAcI kahyo / ihAM piNa tema jaNAya, alpa pApa te pApa nahIM' // ( ja0 sa0 ) , 22. he prabhajI ! zramaNopAsaka te tathArUpa asaMjatI jANo / viratarahita tiNa pApa karma nAM na kiyA se pacakhANo // 23. phAsa acitta aphAsu sacittaja, eSaNIka nirdoSaM / tathA aneSaNIka je kahiyai, asUjhato avalokaM // 24. asaNa pANa yAvata syUM phala ? taba prabhu bhAkhaM tyAMhI / ekAMta pApa karma tehaneM, nathI nirjarA kAMI // *laya : garaba na kIje re sataguru sokhar3alI 410 bhagavatI-jo 12. appAnIyamma pacchilaMmi saMbuDe / samayaM saMjae bhuMje, jayaM aparisADiyaM // (uttara0 1035) 14. gomA !..aNabuddhikAvaMzi.. (bha0 0 1557) 'appaaTTikAyaMsi' tti alpazabdasyAbhAvavacanatvAdavidyamAnavarSa ityarthaH / ( vR0 pa0 665) 15. se yaha pariNAhie siyADe, appA (AyAracUlA 1/2 ) 16-18. iha khalu pAINaM vA dupakkhaM te kammaM sevaMti, ayamAuso ! mahAsAvajjakiriyA vi bhavai || " (AyAracUlA 2241) iha khalu'--'appasAvajjakiriyA vi bhavai / (2042) 22. samovArAgarasa bhaMte! tahArUvaM assaMjaya virayapaDilAvapAvakamma 23. phAsueNa vA, aphAsueNa vA, esaNijjeNa vA aNesaNijjeNa vA 24. asaNa-pANa- khAima - sAimeNaM paDilA bhemANassa kiM kajjai ? gomA ! egaMtaso se pAve kamme kajjai, natthi se kAi nijjarA kajjai / (0247) Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 25. vRtti viSe suvicAra, prathama artha to sudha kiyo / asaMjatI avadhAra, aguNavAna e pAtra hai / 26. phA aphAsU Adi diyAM pApa karma phalapaNe / nirjarA abhAva vAdi, Akhyo tehanoM nyAya ima // 27. phAsU aphAsU dAna diyAM asaMjama na ho| upaSTaMbha tulya mAna, ekaMta pAva ko artha // 28. kuna prAsukAdi mAMhi jaMtu yAta abhAva aprAluka meM tAhi, jIva ghAta sadbhAva 21. pApa tapoja vizekha, tiko atra nahi nirjara-abhAva pekha, pApa karma 30. prathama artha e zuDa, TIkAkAra zuddha, Agala ema viruddha vistAya 31. mokSa artha pahicAna, teha dAna kari kari // vaMchiyo / kuna baMchiyo / kiyo ache / / te hiva kahUM // ihAM citavyo / bali anukaMpA dAna, ucita dAna nahi citavyo / 32. te niSedhyo nAhi, viruddha ema vistAriyo / dhura bApyo vRtti mAMhi, tiNa kara viruvaNa Upapyo / 33. asaMjatI meM naiM dAna, anukaMpA ANI diye| upaSTaMbha te jAna acche asaMjama no tiko / 34. te mATai e dAna, kAraNa kahiyai pApa bahu sUtre jina vAna, saMkSepe te hiva 35. 'Akhyo AdrakumAra, dvitIya sUgaDAMga neM jAvai naraka makAra, be sahasra dvija jImAviyAM // 3 chaThe / 1 no / 36. cavadama uttarAyaNa, dvija jImAyAM tamatamA / tasu dhura-gAthA vayaNa, kuMvara vimAsI neM vada / kahU~ / 37. anyatIrthI tasu deva dhaDA zraddhA bhraSTa munI bhaNI / asaNAdika citaM bheva, nahi yUM devAbU' nahIM // 38. saptama aMga makAra, ANaMda e abhigraha 'cha khaMDI AgAra samAyaka meM se , liyo / tarja || // nIM / 36. prasaMsa sAvaja dAna, hiMsA kahI cha kAya prathama sUgaDAMga jAna ekAdazama ajhayaNa meM // 40. tIjai karaNa prasaMsa, ghAto te SaTa- kAya noM / dhura karaNa noM // to de dAna nidhaMsa, syUM kahivo 25. 'assaMjayaaviraye' tyAdinA'guNavAn pAtravizeSa uktaH / (bu0pa0204) pApakarmaphalatA nirjarAyA (2010 374) 27. asaMyamopaSTambhasyobhayatrApi tulyatvAt / 26. prAkAprAkAdenasya abhAvazcoktaH ( vR0 pa0 374 ) 28. yazca prAsukAdI jIvaghAtAbhAvena aprAsukAdau ca jIvaghAtasadbhAvena vizeSaH / ( vR0 10 274) 26. so'tra na vivakSitaH, pApakarmmaNo nirjarAyA abhAvasyaiva ca vivakSitatvAditi / ( vR0 pa0 374 ) 31. sutratrayeNApi cAnena mokSArthameva yaddAnaM taccintitaM, yat punaranukampAdAnamacidA vA tanna cintitam // (2010 204) 35. siNAyagANaM tu duve sahasse, je bhoyae Nitie mAhaSANaM / te puNNakhaMdhaM sumahajjaNittA, bhavaMti devA ii veyavAo / / (pagaDI 2644) 36. yA ahIyA na bhavanti tANaM, bhuttA diyA ninti tamaM tameNaM / jAyA ya puttA na havanti tANaM, ko NAma te aNumannejja eyaM // (uttara0 14/12) 37, 38. tae NaM se ANaMde gAhAvaI samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie... nannattha gANaM balAoge, guruni vittikatAre 1 rAyAbhiogeNaM devayAbhiogeNaM ( uvA0 1/45 ) 36-41. je ya dANaM pasaMsaMti, vadhamicchati pANiNaM / je magaM paDisetite // (sUyagaDo 1 / 11 / 20 ) za08, u0 6, DhA0 144 411 Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41. vartamAna je kAla, niSedhyAM aMtarAya cha / piNa upadeze nhAla, huvai jisA phala mani khai| 42. anyatIrthI gRhi tAya, dAna diyAM anumodiyAM / daMDa comAsI Aya, nazIta udeza panarameM / / 43. parimramaNa saMsAra, hetU sAvaja dAna naiN| jANa tajyo aNagAra, sUyagaDAMga navamai kahyo / 42. je bhikkhU aNNautthiyassa vA gAratthiyassa vA asaNaM vA (4) deti, deta vA sAtijjati / (nisIhajjhayaNaM 1576) 43. uddesiyaM kIyagaDaM pAmiccaM ceva AhaDaM / pUti aNesaNijjaM ca taM vijja ! parijANiyA / / (sUyagaDo 1 / 9 / 14) 44,45. tae NaM se saddAlaputte samaNovAsae gosAlaM maMkhaliputta evaM vayAsI (uvAsagadasAo 7151) 44. vIra taNAM gaNa sAra, kIdhA tiNa kAraNa tujhe / pIDha phalaga pADihAra, deUM sejyA saathro|| 45. piNa dharma tapa nahiM koya, ima kahine sakaDAlasuta / diyA kuziSya nai soya, saptama aMga rai sAtamaiM / / 46. mRgAloDho dekha, gotama pUchyo vIra nai / kiM daccA suvizekha, tehanAM phala e bhogvai|| 47. cothai ThANa paMDara, kahyA kukSetra kupAtra naiM / punya rUpa aMkUra, tyAM bAyo Ugai nahIM / 46. se NaM bhaMte ! purise pubvabhave ke Asi ?........ki vA daccA ki vA bhoccA.... (vivAgasuyaM 1142) 47. cattAri mehA paNNattA, taM jahA--khettavAsI NAmamege No akhettavAsI, akhettavAsI NAmamege No khettavAsI.... (ThANaM 41537) kSetravarSI-pAtre dAna-zrutAdInAM nikSepakaH, anyo vipa rIto....... (ThANaM vR0 pa0 260) 48,46. koho ya mANo ya vaho ya jesi, mosaM adatta pariggahaM ca / te mAhaNA jAivijjAvihUNA, tAI tu khettAI supaavyaaii|| (uttara0 12 / 14) 50. tae NaM sA cokkhA parivvAiyA mihilAe bahUNaM rAI sara jAva satthavAhapabhiINaM purao dANadhammaM ca soyadhamma ca.."uvadaMsemANI viharai / (nAyAdhammakahAo 8 / 140) 48. pApakAriyA kSetra brAhmaNa uttarAyaNa meM / bArama jhayaNa sutetra, harakesI mukha jakha kahyA / 46. krodhI kapaTI mAna, muni mukha jakha dvija naiM kahyo / e sthApai satyavAna, to te piNa satya jaannjo|| 50. dAna dharma zauca-mUla, cokhI sinyAsaNa kahyo / tAsa keDAyata sthUla, sAvaja dAne punya kahai / 51. ityAdika bahu ThAma, asaMjatI naiM dAna raa| kahyA kaTuka phala svAma, nyAya dRSTi nirNaya kro| 52. koi kahai tathArUpa, mata-dhorI' e asNjtii| pratilAbha tadrUpa, garu buddhi dIdhAM pApa hai| 53. ima karai artha viruddha, piNa e to jANe nahIM / zramaNopAsaka zuddha, dAyaka zrI jinavara kahyo / 54. asaMjatI nai teha, zrAvaka guru kima jANasya ? vali guru jANI jeha, kima dai sacitta asUjhato ? 55. tathArUpa zramaNa mAhanna, acitta sUjhato tasu diyAM / ekAMta nirjara janna, tiNa meM sahu mani AviyA / / 56. tathArUpa asaMjata mAMhi, sarva asaMjata AviyA / pApa na pacakhyA tAhi, ehavA lacha' tihAM kahyA / / 1. sampradAya kA pramukha 2, lakSaNa 412 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56-61. tihi ThANehiM jIvA asubhadIhAuyattAe kamma pagareti, taM jahA-pANe ativAtittA bhavai, musaM vaittA bhavai, tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA hIlittA NidittA khisittA garahittA avamANittA aNNayareNaM amaNaNNeNaM apItikArateNaM asaNapANakhAima-sAimeNaM paDilAbhettA bhavai-iccetehiM tihiM ThANehiM jIvA asubhadIhAuyattAe kammaM pagareti / (ThANaM 3 / 16) (bhagavatI 5 / 136) 57. tathArUpa asaMjati mAMhi, mata no dhorI je kahai / to tathArUpa zramaNa meM tAhi, tIrthaMkara tasu lekha hai| 58. paDilAbhei tAsa, guru buddhi artha kara tasu / te piNa binA vimAsa, pratyakSa azuddha pichANajo / 56. ThANAMga tIjai ThANa, paMcama zatake bhagavatI / chaThe udezai jANa, baMdha azubha dIrghAyu noN|| 60. jIva hiMsA meM jhUTha, tathArUpa zramaNa mAhaNa bhaNI / helI niMdI AkUTa, garahI vali khisI karI // 61. apamAnI ciuM AhAra, amanojJa aprItikAriyo / pratilAbhyAM thI dhAra, azubha dIrghAyU baMdhai // 62. helI niMdI AhAra, amanojJa aprItikAriyo / garu jANI dAtAra, kiNa vidha devai ehvo|| 63. mani no dveSI eha, te helI niMdI karI / aNagamato piMDa deha, paDilAbhei pATha tyaaN| 64. tiNa kAraNa avadhAra, paDilAbhei noM aratha / devA taNo vicAra, pratilAbhai kahitAM diye / / 65. jaba koi kahai vAya, zramaNa mAhaNa - dai tihAM / paDilAbhei tAya, anya sthAna paDilAbha nahIM / 66. seTha sudarzana soya, zukadeva bhaNI pratilAbhato / vicarai bhAkhyo soya, jJAtA adhyena paMcamai // 67. ihAM zakadeva vicAra, anyatIrthI kahai te bhaNI / vistIrNa bahu AhAra, pratilAbhai gaNadhara kahyo / 68. pratilAbha mani sthAna, thApyo te piNa nAM milyo / tiNa kAraNa ima jAna, mani no piNa kAraNa nhiiN| 66. paDilAbhei tAma, devA taNaMja nAma cha / mani anyatIthika Ama, garu baddhi e trihaM niyama nahi // 70. dakkhiNAe paDilaMbha, dAna taNo levo jihAM / mauna rahai mani baMbha, sUgaDAMga ikavIsame // 71. dakSiNAe kahitAM dAna, paDilaMbha prApti tehanI / dAna grahaNa pahichAna, mauna addhA vartamAna e|| 72. ihAM piNa sAvaja dAna, asaMjatI naiM je diye / paDilaMbha pATha pichAna, sUtra dekha nirNaya kro|| 73. ityAdika avaloya, pratilAbhai kahitAM diye / saMkSepe hiva soya, pUrvokta kahUM vAratA / 74. tathArUpa zramaNa mAhanna, zrAvaka pratilAbhaija zuddha / aSTama zataka vacanna, chaThe udezai bhgvtii|| 75. tathArUpa zramaNa mAhanna, pratilAbha helI nidI / vali aNagamato anna, paMcama zata uddeza chtth|| 66,67. tae Na se sudaMsaNe suyassa aMtie dhamma soccA haTThatu?' suyassa aMtie soyamUlayaM dhammaM geNhai, geNhittA parivvAyae viuleNaM asaNa-pANa-khAima-sAimeNaM paDilAbhamANe saMkhasamaeNaM appANaM bhAvemANe vihri| (nAyAdhamma0 5156) 70. dakkhiNAe paDilaMbho atthi vA natthi vA puNo / Na viyAgarejja mehAvI, saMtimaggaM ca bUhae / / (sUyagaDo 21 // 32) 74. bhagavatI 8 / 245 75. bhagavatI 5 / 136 208, u0 6, DhA0 144 413 Jain Education Intemational Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76. nAyAdhammakahAo 256 sUyagaDo 215132 76. jJAtA mAMhi adaMbha, pratilAbha sukadeva naiM / dakkhiNAe paDilaMbha, sUgaDAMga ikavIsameM / 77. zrAvaka devai soya, paDilAbha pATha kahyo tihAM / dharmadveSI de koya, tyAM piNa paDilabha pATha hai| 78. sAdhu naiM de soya, tyAM piNa paDilabha pATha hai / dai anyatIrthaka - koya, tyAM piNa paDilabha pATha hai / / 76. anya asaMjati deha, tyAM piNa paDilabha pATha hai / tiNa kAraNa vaca eha, guru buddhi ro kAraNa nahIM / 80. keika nipaTa ajAna, zramaNa kahai sAdhU bhaNI / mAhaNa zrAvaka dAna, ekAMta nirjara tasu kahai / / 51. prathama pATha noM artha, viruddha karai iNa rIta sU / piNa paDilAbha tadartha, ihAM piNa pATha achai iso / / 82. paDilabha guru buddhi hoya, to mAhaNa zrAvaka bhaNI / guru buddhi kima de soya, tasu lekhai piNa Uthapyo / 83. paDilabha guru buddhi hoya, to mAhaNa zrAvaka nahIM / mAhaNa zrAvaka soya, to paDilabha garu buddhi nhiiN| 84. tasu lekhe piNa ema, viruddha paraspara artha ima / parama dRSTi dhara prema, nimala nyAya cita meM dhro|| 85. mAhaNa dhAvaka artha, paDilabha noM guru buddhi kahai / e donUi tadartha, viruddha artha pahichANajyo / / 86. zrAvaka bhaNIja tAhi, mAhaNa tasu kahiyai nahIM / paDilabha guru buddhi nAMhi, paDilabha nAma devA taNo / / 87. te mATai pahichANa, zrAvaka asaMjatI bhaNI / pratilAbha dai dAna, tehane ekAMta pApa h||' (ja0sa0) 88. dAnAdhikArAdevedamAha (vR0 pa0 374) dUhA 86. dAna taNAM adhikAra thI, dAna taNoja vicAra / kahiyai chai te sAMbhalo, vIra vacana hitakAra // 86. *nigraMtha gRhastha ghare gocarI, piMDa na par3a jANI / mujha pAtrA meM hoisa ehavI, buddhi kara gayo pichaannii|| 10. doya piMDa koi gRhastha nimaMtre, he AukhAvaMto ! eka piMDa to tumheM jImajo, eka sthavirA nai dito|| 11. nigraMtha te piMDa prati leine, sthavira taNI phichaannii| gaveSaNA karavI mana sAcai, Ujama adhiko aannii|| 86. niggaMthaM ca NaM gAhAvaikulaM piMDavAyapaDiyAe aNuppa viTTha piNDasya pAto mama pAtre bhavatvitibuddhayatyarthaH (vR0 pa0 374) 10. kei dohi piDehi uvanimaMtejjA-egaM Auso ! appaNA bhuMjAhi, ega therANaM dalayAhi / 11. se ya taM paDiggAhejjA, therA ya se aNugavesiyavvA siyA *laya : garaba na kIja re sataguru sokhar3alI 414 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62. gaveSaNA karatAMja kadAcita, je sthAnaka meM taaso| sthavira pratai dekhai chai tyAMhija, deNo piMDa hlaaso|| 13. gaveSaNA karatAM nizcai kari, kadA sthavira nahiM dekhai / te piMDa prati pote na bhogavai, e jina ANa avekhe| 64. sthavira binA anya mani naina diyai, adatta prasaMga khiijai| gRhI kahyo sthavira prataija dIjiya, anya bhaNI nahiM dIjai // 62. jattheva aNugavesamANe there pAsijjA tattheva aNuppa dAyavve siyaa| 63. no ceva NaM aNugavesamANe there pAsijjA taM no appaNA bhujejjA 64. no aNNesi dAvae adattAdAnaprasaMgAt, gRhapatinA hi piNDo'sau vivakSitasthavirebhya eva datto nAnyasmai iti / (vR0pa0 375) 65. egaMte aNAvAe acitte bahuphAsue thaMDille 'egate' tti janAlokajite 'aNAvAe' tti janasaMpAtavajite (vR0 pa0 375) 66,67. bahudhA prAsukaM bahuprAsukaM tatra, anena cAcirakAlakRte vikRte vistIrNe durAvagADhe trasaprANabIjarahite ceti saMgRhItaM draSTavyamiti / (vR0 pa0 375) 65. tAma jAyavo ekAMta sthAnaka, gRhI nAMva navi dekhe / __ teha acitta bahuprAsuka je, sthaMDila pratai avekhai // soraThA 66. bahu vidha phAsU joya, bahu prAsuka kahiyai tasu / acitta bhUmi avaloya, alpakAla tehane thayo / 67. vistIraNa pahichANa, valI dUra avagAr3ha te / nahIM bIja trasa prANa, bahu prAsuka kahiyai tsu|| 18. *daSTi kari paDilehI sthaMDila, jaMtU pUjI soyo / te piMDa pariThavivo vidha setI, e jina AjJA hoyo / ... gRhI ghara AhAra levA naiM sAdhu, kiyo praveza pichANI / tIna piMDa koi gRhastha dhAma, bolai iha vidha vANI / / 100. eka piMDa pote bhogavajo, doya sthavira nai dIjai / teha piMDa le sthavira gaveSa, zeSa timaja vidha kIjai // . 101. yAvata prAsuka sthAna pariThavai, ima yAvata avaloyo / dasa piMDa koi gRhastha nimaMtra, NavaraM vizeSaja hoyo / 102. eka piMDa pauta bhogavija, nava sthavirAM meM dIjai / zeSa timaja yAvata pariThavivo, AjJA le jImIjai // 18. paDilehettA pamajjittA pariTThAveyavve siyaa| (za0 8 / 248) 66. niggaMthaM ca NaM gAhAvaikulaM piMDavAyapaDiyAe aNuppa viTTha kei tihiM piMDehiM uvanimaMtejjA. 100. ega Auso ! appaNA bhuMjAhi, do therANaM dalayAhi se ya te paDiggAhejjA, therA ya se aNugavesiyavvA sesaM taM ceva 101. jAva (saM0 pA0) pariTThAveyavvA siyaa| evaM jAva dasahi piDehiM uvanimaMtejjA navaraM102. erA Auso ! appaNA bhuMjAhi, nava therANaM dala yAhi / sesaM ta ceva jAva paridAveyavvA siyA / (za0 8 / 246) 103. niggaMthaM ca NaM gAhAvai jAva (saM0 pA0 ) kei dohiM paDiggahehiM uvanimaMtejjA-egaM Auso ! appaNA paDibhuMjAhi, ega therANaM dalayAhi / 104. se ya taM paDiggAhejjA taheva jAva (saM0 pA0) taM no appaNA paribhujejjA, no aNNesiM daave| 105. sesaM taM ceva jAva (saM0 pA0) pariDhAveyabve siyA / evaM jAva dasahiM paDiggahehiM / 103. nigraMtha gRhI ghara yAvata koI, doya pAtra dhAmIjai / eka pAtra pote bhogavajo, eka sthavira maiM dIjai / / 104. teha pAtra grahI timahija yAvata, sthavira na lAdhAM teho| pote pAtra viSe nahiM jImai, anya bhaNI nahiM deho / 105. zeSa jAva timahija pariThaviya, ima yAvata pahichANI / pAtra dasU tAMi e kahivo, piMDa taNI para jANI // *laya : garaba na kIja re sataguru sIkhar3alI thaka, u06, DhA014 415 Jain Education Intemational Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106. vaktavyatA jima kahI pAtra nIM, goccho timaja sumaMDo / rajoharaNa ne colapaTo, bali kaMbala lAThI daMDo // 107. saMthArA nI vaktampatA piNa, kahivI iNahija rItaM / yAvata dasa saMdhArA dhArma, jAva pariThave prItaM // 108 aMka chayAMsI deza DhAla e, eka sau comAlIsaM / bhikSu bhArImAla RSirAma prasAde, 'jaya' mukha visvAvI // Dhala 145 vahA 1. nigraMtha nAM prastAva thI, nirbaMdha taNo vicAra / pada ArAdhaka pAmiyai, teha taNo adhikAra // * sAhiba ! parama piyArA ho / parama piyArA, parama piyArA, parama piyArA ho / jagata prabhu ! tujha vacanAmRta pAna, lAge parama piyArA ho / ( dhrupadaM ) 2. nirdhanya gRhastha meM pare koi gayo AhAra ne tAhi / akRtya sthAna akAraNa semyo, mUla guNAdika mAhi // 3. pazcAtApa UpanoM pAche, jada mana ehavI dhAra / hAIja hivar3Ae sthAnaka hUM, AlovU suvicAra // soraThA 4. AcArya ne jAna citta vidhe sthApana karI / Alovi guNakhAna, ehavI mana meM citavI // 5. AcArya avadhAra, doya prakAre dAliyA / gaNAcArya suvicAra, tathA vAcanAcArya kuna // 6. AsAtanA adhikAra, turya adhyene Avazyaka / AcArya kahI sAra kahyA vAcanAcArya kuna // 7. paDika micchAmidukka yU ni hUM nija sAkha / gardA guru nIM sAkha karIne ima cita meM abhilAkha // *laya : kAMina mAMgA jI 416 bhagavatI boha 106. evaM jahA pahimmattavvayA bhagiyA evaM goccha ga- rayaharaNa-colapaTTaga- kaMbala-laTThi 107. saMthAragavattavvayA ya bhANiyavvA jAva dasaha saMthAra ehi uvanimaMtejjA jAva pariTThAveyavvA siyA / ( 0 250) 1. nisyAdidamAha 2. nave va gAva piTavAyapaDiyAe pavi agavare vidvApavie mUlaguNAdiprati sevA rUpo'kAryavizeSaH / ( vR0 pa0 376 ) 3. tassa NaM evaM bhavati -- iheva tAva ahaM eyassa ThANassa Aloemi tasya nirgranthasya saJjAtAnutApasya / ( vR0 pa0 376 ) ( vR0 pa0 375 ) 4. 'AlocayAmi' sthApanAcAryanivedanena / (10 pa0 206 ) bAvariyA AsA ........ vAyaNAriyassa AsAyaNAe......... ( AvasyaM 48 ) 5.6. tIsA AsAvaNAhi yaNAe....... 7. paDikkamAmi niMdAmi garihAmi 'pratikramAmi' miSyAduSkRtadAnena, 'nidAmi' svasama svasyAkRtvasthAnasya vA kutsanena gaha~ gurusamakSaM rnnnen| ( vR0 pa0 306) Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 8. guru sA sukhakAra, gaNapati te AcArya guru / sAkhe phuna dIkSA dAtAra te dIkSA guru dIpatA // 9. ihAM guru sAye jANa, nide duHkRta karma ne| te guru dila meM ANa, te AzrI e vacana hai // 10. jagaraNa avasara jANa, rAyaprazreNI meM ko| ha. pradezI pahichANa, Asyo che iNa rIta sU // 11. pUrve kezI pAsa, aNuvrata mhaiM AdaryA / sarva thakI hiva tAsa, teha samIpe hiva karUM // 12. tima ihAM piNa avaloya, ApaNa guru sAla thii| pai duHkRta nirda soya, te guru yAda karI dahAM // ' (ja0 sa0 ) 13. vijaTTAmi tenAM baMdhana naM visohemi kahitAM daMDa levU, tor3a kheDUtAma paMka pakhAlU Ama // 14. anakariye karineM hUM UTh | paI adhika ujamAla / yathAyogya je prAyazcitta, paDivajuM tapasA nhAla // 15. e gItArthapaNA yakI anya bhaNI e nAMya hva e, gItArtha nahIM te piNa mana meM, pazcAtApa karAya // 16. te mana ci micchAmidukkaDaM pote dekhUM tAya taThApa sthavira samIpe le AloyaNa jAya // 17. yAvata tapokarma paDivaja ima citava mana mAMhi / sthavira samIpe AloyaNAdika, karivA cAlyo tAhi // 18. sthavirAM pAse te nahiM pUgo, suNiyo mAraga mAMya / sthavira nirvAca bayA vAyAdike, mukha bolyo nahi jAya // soraThA 1 16. AlocanAdika heta, tasU pariNAma chate api / sthavirAM svastha saceta, navi Alocana kari sakai // 20. *tiNa kAraNa e prazna pUchayo, ArAdhaka esvAma / athavA tAsa virAdhaka kahiye ? ima pUche abhirAma // 21. jina kahai mokSa mArga noM ArAdhaka nahIM virAdhaka jeha / AloyaNa ne sanmukha mArTa bhAva zuddha thI eha // 1 22. dvitIya AlAve te mUrti cAlyo, pUgo nahi sthavirAM pAya / Apa nirvAca thayo vAyAdika thI, mukha bolyo nahi jAya // *laya : kAMi na mAMgA jI 10,11. tae NaM se paesI rAyA sUriyakaMtAe devIe appadussamANe jeNeva posahasAlA.... pubviM pi mae ke sissa kumArasamaNassa aMtie thUlae pANAivAe paccakkhAe .... savvaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM cauvvihaM pi AhAraM jAvajjIvAe paccakkhAmi / ( rAyapaseNaiya sU0 796) 13. viuTTAmi visohemi vitroTayAmi tadanubandha china 'vizodhayAmi' prAyazcittapaGkaM prAyazcittAbhyupagamena / ( vR0 pa0 276) 14. akaraNamA anTami bahAri pAratiyo paDivajjAmi / 15. etacca gItArthatAyAmeva bhavati nAnyathA ( vR0 pa0 376 ) 16. tao pacchA therANaM aMtiyaM AloessAmi 17. jAva tavokammaM paDivajjissAmi / 1. se saMpaei asaMpatte, verA va pujyAmeva amuhA sivA amukhAH nirvAcaH srvAtAdidoSAta ( vR0 pa0 376) 16. tatazca tasyAlocanAdipariNAme satyapi nAlocanAdi saMpadyate / (500 276) 20. ityataH praznayati / ( vR0 pa0 376 ) se NaM bhaMte ! ki ArAhae ? virAhae ? 21. goyamA ! ArAhae, no virAhae / 'ArAhae' tti mokSamArgasyArAdhakaH zuddha ityarthaH bhAvasya zuddhatvAt / (2010 306) 22. se ya saMpaTTie asaMpatte, appaNA ya puvvAmeva amuhe siyA za08, u0 6, ThA0 145 417 Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. ArAdhaka prabhu ! teha virAdhaka ? jina bhAkhe sadbhAva / teha ArAdhaka nahIM virAdhaka, e dUjo AlAva // 24. bali AloyaNAdika meM cAlpo pugo nahi svavirAM pAsa | mArga mAMhi suNyo kAla kIdho, sthavira bar3A guNa-rAsa // 25. ArAdhaka prabhu ! teha virAdhaka ? taba bhAle bhagavAna | se ArAdhaka nahIM virAdhaka, tRtIya AlAvo jAna // 26. vali AloyaNAdika naiM cAlyo, pUgo nahiM sthavirAM pAsa | vica meM pote kAla kiyo prabhu te munivara guNarAsa // 27. ArAdhaka prabhu ! teha virAdhaka ? taba bhAse bhagavAna / chai ArAdhaka nahIM virAdhaka, turya AlAvo jAna // soraThA cyAra 25. cAlyo pahuMtI nAMva, AlAvA tasu kahyA / pahuMto sthavirA pAya tasu cihuM AlAvA kahUM // 26. * AloyaNAdika levA cAlyo, pahuMto sthavirAM pAsa sthavira nirvAca thayA vAyAdika thI, bolaNI nAMve tAsa // 30. he prabhu! te mUni syU ArAdhaka tathA virAdhaka jeha ? jina kahai kahiye tAsa ArAdhaka nahIM virAdhaka teha || 31. AloyaNAdika levA cAlyo, pahuMto svavi pAya | Apa nirvAca thayAM ArAdhaka nahIM virAdhaka tAva || 32. AloyaNAdika levA cAlyo, pahuMto sthavira kAla kIdhAM ArAdhaka, munI sthavirAM pAya virAdhaka nAMya // pAya / 33. AloyaNAdika levA cAlyo, pahuMto sthavirAM pote kAla kiyAM ArAdhaka, teha virAdhaka nAMya // 34. sthavira kaneM aNapUgAM nAM dhura, cihuM timaja sthavira pAse pahuMtA nAM e saha 35. nirvraya sthAnaka bAhire kAMi, sthaMDila AlAve bhAva / aTha AlAva / bhUmI jAya / tathA saJjhAva karaNa naukaliyo, tyAM koI doSa lagAya || 36. doSa nivartI ima mana citaM pote hU~ Aloya / ema ihAM piNa timahija bhaNavA, ATha AlAvA joya // / 37. muni grAmAnugrAma vicaratAM vihAra karatA jova kariyA joga nahIM te sthAnaka, doSaNa sevyo koya // 38. te mana ciMta prathama Aloisa, pache sthavira pAya / ihAM piNa timahija ATha AlAvA jAva virAdhaka nAMya // 1 *laya : kAMi na mAMgA jI 418 bhagavatI - jor3a 23. se NaM bhaMte ! ki ArAhae ? virAhae ? gomA ! ArAhae, no viraahe| 24. se ya saMpaTTie asaMpatte, therA ya kAlaM karejjA / 25. se NaM bhaMte! ki ArAhae ? virAhae ? goyamA ! ArAhae, no viraahe| 26. se ya saMpaTTie asaMpatte, appaNA ya puvvAmeva kAlaM karejjA / 27. se NaM bhaMte! ki ArAhae ? virAhae ? goyamA ! ArAhae, no viraahe| 26. se ya saMpaTTie saMpatte, therA ya amuhA siyA / 30. se NaM bhaMte ! ki ArAhae ? virAhae ? goyamA Ahae, no viraahe| 1 31. se ya saMpaTTie saMpatte, appaNA ya amuhe siyA se NaM bhaMte ki ArAhae ? birAhae ? goyamA ! ArAhae, no viraahe| 32. se ya saMpaTThie saMpatte, therA ya kAlaM karejjA / seNaM bhaMte! ki ArAhae ? virAhae ? goyamA ! ArAhae, no viraahe| 33. se ya saMpaTTie saMpatte, appaNA ya kAlaM karejjA / se jaM bhaMte! ki ArAhae ? virAhae ? goyamA ! ArAhae no viraahe| (sh08|251 ) 34. ityevaM catvAri saMprAptasUtrANi saMprAptasUtrApyapyevaM vAyeM evametAnyaSTau / ( vR0 pa0 376 ) 35. nirayeNa ya bahiyA viyArabhUmi vA vihArabhUmi vA nikkhateNaM aNNayare akiccaTThANe paDisevie 36. tassa NaM evaM bhavati iheva tAva ahaM eyassa ThANassa Aloemi evaM ettha vi te ceva aTTha AlAvagA bhANiyavvA jAva no viraahe| (0252) 27. nirmANa va nAmAnugAmaM dRzyamANeNaM aNavare aciTThANe Disevie 38. tassa NaM evaM bhavai iheva tAva ahaM eyassa ThANassa Aloemi - evaM ettha vi te ceva aTTha AlAvagA bhANiyavvA jAva no viraahe| (za0 81253) Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36. gahapati-ghara piMDa-artha sAdhavI, paiThAM doSa lagAya / tasu mana ima ha ihAM ija pahilA, haM Alovisa tAya / / 40. yAvata tapa mana sU' paDivajasU, pachai pavitraNI pAya / AlovaNAdika karisU yAvata, paDivajasU tapa tAya / / 36. niggaMthIe ya gAhAvaikulaM piMDavAyapaDiyAe aNu paviTThAe aNNayare akiccaTTANe paDisevie, tIse NaM evaM bhavai-iheva tAva ahaM eyassa ThANassa Aloemi 40. jAva tavokamma paDivajjAmi, tao pacchA pavattiNIe aMtiyaM AloessAmi jAva tavokamma paDivajji ssAmi / 41. sA ya saMpaTThiyA asaMpattA, pavattiNI ya amuhA siyaa| 41. AloyaNAdika levA cAlI, piNa pahuMtI nahiM tAya / pavitraNI nirvAca huI taba, makha bolyo nahiM jAya // 42. tikA sAdhavI ArAdhaka prabha! hai ka virAdhaka teha ? zrI jina bhAkhai tikA ArAdhaka, nahIM virAdhaka jeha / / 43. nigraMtha nAM triNa gamA kahyA jima, nigraMthI nAM tIna / gocarI dizA sajjhAya-bhamikA, vali vihAra nAM cIna / 44. jAva ArAdhaka tikA sAdhavI, nathI virAdhaka jeha / kiNa arthe prabhajI ! ima bhAkhyo? hiva jina uttara deha // 42. sA NaM bhaMte ! ki ArAhiyA ? virAhiyA ? goyamA ! ArAhiyA, no viraahiyaa| 43. sA ya saMpaTTiyA jahA niggaMthassa tiNNi gamA bhaNiyA evaM niggaMthIe vi tiNi AlAvagA bhANiyavvA / 44. jAva ArAhiyA no viraahiyaa| (za0 8 / 254) se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vRccai-ArAhae ? no virAhae? 45. goyamA ! se jahAnAmae kei purise egaM mahaM uNNA lomaM vA, ""saNalomaM vA, kappAsalomaM vA 46. taNasUrya vA duhA vA tihA vA saMkhejjahA vA chidittA agaNikAyaMsi pakkhivejjA 'taNasUrya va' tti tRNAgraM vA (vR0pa0 376) 47. se nUNaM goyamA ! chijjamANe chiNNe 45. yathA dRSTAMte koyaka nara ika, moTo UrNAloma' / saNa nAM loma pratai athavA vali, kapAsa nAM je roma / / 46. athavA tRNa nAM agra pratai vali, be triNa saMkha prakAra / chedIne je agnikAya meM, prakSepai tiNavAra // 48. pakkhippamANe pakkhitte dajjhamANe daDDhe tti vattavvaM siyA ? 46. tA bhagavaM ! chijjamANe chiNNe, pakkhippamANe pakkhitte, dajjhamANe daDr3he tti vattabvaM siyA 47. te nizcai karine he gotama ! chedavA mAMDyo jAna / chedyo tAsa kahIjai chai te, ima pUche bhagavAna // 48. prakSepavA mAMDayo tehane, prakSepyo kahijai tAya / dahyamAna bAlavA mAMDyU, bAlyU dagdha kahAya ? 46. gotama bhAkhai hatA bhagavana ! chidyamAna te chiNNa / jAva bAlivA mAMDyo tehane, bAlya kahiyai janna / soraThA 50. kriyA-kAla nai jANa, niSThA-kAla taNe vlii| abheda kari pahichANa, khiNa-khiNa niSpatti kArya niiN|| 51. vartamAna je kAla, kriyA-kAla kahiye tasu / niSThA-kAla nihAla, addhA-samApti bhaNI khy|| 52. e behUM no tetha, abheda kari khiNa-khiNa pratai / kArya niSpatti sameta, chijjamANa chinna te bhaNI / / 53. ima mani bhAva ucitta, AlocanA pariNata chatai / ArAdhanA pravRtta, te ArAdhaka Ija chai / 1. aMgasuttANi meM 'uNNAlomaM' ke bAda gayaloma' pATha hai| jayAcArya ko upalabdha prati meM zAyada yaha pATha nahIM hogA, isalie isakI jor3a nahIM hai / 50. kriyAkAlaniSThAkAlayorabhedena pratikSaNaM kAryasya niSpatteH (vR0 pa0 376) 52. chidyamAnaM chinnamityucyate (vR0 pa0 376) 53. evamasAvAlocanApariNatI ArAdhaka eveti / satyAmArAdhanApravRtta (vR0 pa0 376) 08, 306, DhA0 145 419 Jain Education Intemational Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54. *yathA dRSTAMta valI e dUjo, koika puruSa vicAra / navo vastra athavA dhoyo te, taMtugataM vA dhAra / 55. turI vemAdika thakI Utaryo, majITha raMga noM jANa / tehanI droNi bhAjana meM ghAla, raMgavA nai pahichANa / / 54,55. se jahA vA kei purise vatthaM ahataM vA dhotaM vA taMtuggayaM vA maMjiTTha-doNIe pakkhivejjA 'ahataM' navaM 'dhoyaM' ti prakSAlitaM taMtuggaya' ti tantrodgataM tUrivemAderuttIrNa mAtra maMjiTThAdoNIe' tti maJjiSThArAgabhAjane (vR0 pa0 376) 56. se nUNaM goyamA ! ukkhippamANe ukkhitte ? 57. pakkhippamANe pakkhitte rajjamANe ratte tti battabvaM siyA? 58. haMtA bhagavaM ! ukkhippamANe ukvitte 56. te nizcai karine he gotama ! vastra prata je tAya / ukhelavA mAMDyo chai tiNa nai, ukheliyo kahivAya / / 57. prakSepavA mAMDayo bhAjana meM, prakSepya kahivAya / raMgavA mAMDya chai vastra naiM, raMgyo kahIjai tAya ? 58. gotama bhAkha haMtA bhagavaM ! jeha vastra nai tAya / ukhelavA mAMDyo chai tehane, ukhelyo kahivAya / / 56. yAvata raMgavA mAMDyo tiNa nai, raMgyo kahIjai svAma / tiNa arthe gotama ! ima bhAkhyo, teha ArAdhaka tAma / / 60. aMka chayAMsI deza DhAla e, eka sau paiMtAlIsa / bhikSa bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya' sukha visvAvIsa / / 56. jAva (saM0 pA0 ) rate tti vattabvaM siyA / se teNaTTeNaM goyamA ! evaM buccai-ArAhae, no viraahe| (za0 8 / 255) DhAla : 146 1. pravara ArAdhaka mahAmuni, dIpaka jima dIpaMta / dIpa taNoja svarUpa hiva, e adhikAra kahaMta / / 2. dIvo balai te syU prabhu ! dIvo balaija tAya? laTThI zikhA pramukha je, dIvA noM samudAya // 3. laTThI dIpa-zikhA balai, athavA vATa balaMta / tela bala kai DhAkaNo, dIvA taNo jalaMta? 1. ArAdhakazca dIpavaddIpyata iti dIpasvarUpaM nirUpayannAha (vR0 pa0 376) 2. padIvassa NaM bhaMte ! jhiyAyamANassa kiM padIve jhiyAi ? pradIpo dIpayaSTayAdisamudAyaH / (vR0 pa0 377) 3. laTThI jhiyAi? vattI jhiyAi ? telle jhiyAi ? dIvacaMpae jhiyAi? 'laTThi' tti dIpayaSTiH 'vatti' tti dazA 'dIvacaMpae' tti dIpasthaganakaM / (vR0 pa0 377) 4. jotI jhiyAi ? goyamA ! no padIve jhiyAi jAva (saM0 pA0) no dIvacaMpae jhiyAi (za0 8 / 256) 'joi' tti agniH (vR0 pa0 377) 4. athavA agni bala achai? taba bhAkhai jinarAya / dIvo na jala jAva tasU, balai DhAkaNo nAMya / / *laya : kAMi na mAMgA jI 420 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. veLa-agni bale acche vAya / e nizcaya-naya agni taNAM prastAva thI, vali tehija kahivAya // 6. gRha AgAra te kharakuTI, he prabhu! jalate jeha syU' AgAra kuTIgRha bale? kuDA bhIti baha? 7. ke kaNAvATI jase. valaharaNa - AdhAra dhAraNA tAya ? valI jaM dhUNI balai balai kahAya ? 8. athavA valaharaNA jalai ? dhAraNa Upara tAma / tiracho lAMba lAkar3o, mobha prasiddhaja nAma / / 1. jase baMza chajAvaTI, chitvara AdhArabhUta / ke maslA yAMnA bale ? kuDyA avaSTaMbha sUta // - vaMzAdi nAM, 10. bAga - mUMja nAM baMdhanabhUta hivara te vaMzAdimaya, chAdana AdhAra 11. chAna darbhAdimaya paTala ? ke prabhu agni baleha ? ima goyama pUchai chate hiva jina uttara deha || baha jeha // 12. AgAra kuTIgRha nahiM jalai, na balai bhIMti tivAra / yAvata chAna jalai nahIM, balai agni avadhAra / / 13. AkhI jvalana-kriyA ihAM paratana-AdhI teha paratanu-Azrita hiya kriyA, jIva nArakAdeha // | | * bhaviyaNa ! jina vaca mahA jayakAro / svAma-vayaNa rI AsavA rAkhyAM pAme bhavadadhi pArI (padaM) 14. eka jIva ne he bhagavaMta jI ! anya pRthivyAdi jANa / tehanAM je eka odArika AdhavI, ketalI kriyA pichANa ? 15. jina kahai kadA kriyA triNa thAve, kadA kriyA huve cyAra / kadAcita paMca kriyA hoI, kadA akiriyAM udAra // soraThA 16. eka jIva neM joya, te AdhI avaloya, *laya : re bhaviyaNa ! sevo re sAdhu sayANA pRthavyAdika ika jIva tan / kadA tIna kriyA kahI // " 5. jotI bhiyAi / jvalanaprastAvAdidamAha ( vR0 pa0 270) 6. agArassa NaM bhaMte ! bhiyAyamANassa ki agAre bhivAha ? kuddhA bhivAi ? ihanAvAraphuTIgRhaM kutaH (bu0pa0277) 7. kaDaNA bhiyAi ? dhAraNA bhiyAi ? 'ka' tti paTTikA 'dhAraNa' ti balaharaNAdhArabhUte ( vR0 pa0 377) 8. balaharaNe jhiyAi ? 'balaharaNe' tti dhAraNayoruparivatti tiryagAyatakASThaM 'mobha' iti yatprasiddham ( vR0 pa0 377 ) 6. vaMsA jhiyAi ? mallA bhiyAi ? 'vaMsa' tti vaMzAzchittva rAdhArabhUtAH 'malla' tti -kuDyAvaSTambhana sthANavaH balaharaNAH mallA: ( vR0 pa0 377) 10. vAgA bhiyAi ? chittarA kiyAi ? 'yA' tti vatkAnnibhUtAdivacaH 'chittara' tti chitva rANi - vaMzAdimayAni chAdanAdhArabhUtAni jAni / ( vR0 pa0 377 ) 11. chANe bhiyAi ? jotI bhiyAi ? 'chANe' ti chAdanaM darbhAdimayaM paTalamiti / ( vR0 pa0 207 ) 12. goyamA ! no agAre jhiyAi, no kuDDA jhiyAi jAva no chAyA, joti bhivAha (08257) 13. itthaM ca tejasAM jvalanakriyA parazarIrAzrayeti parazarIramaudArikAdyAzritya jIvasya nArakAdezca kiyA abhidhAtumAha( vR0 pa0 37 ) 14. jIve NaM bhaMte ! orAliyasa rAo katikirie ? audArikarIt parakIyamodArizarIramAthitya katikriyo jIvaH ? ( vR0 pa0 377) 15. goyamA ! siya tikirie, siya caukirie siya paMcakarie / siyaakirie / (za0 8258) 16. kothinyAdeH samyanyadArikazarIramAzritya kArya vyApArayati tadA trikriyaH / ( vR0 pa0 277 ) za08, u0 6, DhA0 146 421 Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17. eka tathA be joya, ihavidha to pAvai nahIM / jo kiriyA tasu hoya, to tInAM sUnahiM ghaTa / / 17. etAsAM ca paraspareNAvinAbhUtvAt syAttrikriya ityuktaM na punaH syAdekakriyaH syAdvikriya iti / ___ (vR0 50 377) 18. uktaJca prajJApanAyAmihArthe- (va0pa0 378) 18. pannavaNa sUtre pekha, bAvIsamAM pada nai viSe / jeha jIva ne dekha, kriyA hovai iha vidhe / / 16 kriyA kAiyA tAsa, niyamA tasu adhikaraNakI / ahigaraNiyA jAsa, niyamA tasu kAiyA taNI / / 20. ityAdika suvicAra, mAhomAMhi trihuM kriyA / niyamA kahi jagatAra, te mATai ika be na h|| 16, 20. jassa NaM jIvassa kAiyA kiriyA kajjati tassa ahigaraNiyA kiriyA niyamA kajjati, jassa ahigaraNiyA kiriyA kajjai tassa vi kAiyA kiriyA niyamA kajjai ? goyamA ! jassa NaM jIvassa kAiyA kiriyA kajjati tassa ahigaraNI niyamA kajjati, jassa ahigaraNI kiriyA kajjati tassa vi kAiyA kiriyA NiyamA kajjati / jassa NaM bhaMte ! jIvassa kAiyA kiriyA kajjati tassa pAosiyA kiriyA kajjati ? jassa pAosiyA kiriyA kajjati tassa kAiyAkiriyA kajjati ? goyamA ! evaM cev| (pannavaNA 22 / 48,46) 21. jassa NaM jIvassa kAiyA kiriyA kajjai tassa pAriyAvaNiyA siya kajjai, siya no kajjai ityAdi / (vR0 pa0 378) 22. tatazca yadA kAyavyApAradvAreNAdyakriyAtraya evaM vartate na tu paritApayati na cAtipAtayati tadA trikriya evetyato'pi syAttrikriya ityuktaM, yadA tu paritApayati tadA catuSkriyaH / (vR0pa0 378) 23. yadA tvatipAtayati tadA paJcakriyaH / (vR0 50 378) 24. jassa puNa pAriyAvaNiyA kiriyA kajjai tassa kAiyA niyamA kajjati / (pannavaNA 22 / 50) 21. valI kAiyA tAya, bhajanA . paritAvaNiyA taNI / imaja pANAivAya, doya taNI bhajanA khii|| 22. te mATai dhara tIna, tanu vyApAra karI huvai / jo paritApana kIna, to cauthI paritApakI / 23. jIva kAyA ha nyAra, to pANAivAya piNa / tAsa paMca suvicAra, tehanoM nyAya valI kahaM / / 24. paritAvayaNA jAsa, niyamA tasu kAiyA taNI / ityAdika suvimAsa, pATha pannavaNA meM kahyA / / 25. 'apramatta ika jIva, tasu anya odArIka ika / te AzrayI kahIva, pATha akiriyA nyAya ima / / 26. kAiyA nAM be bheda, azubha joga avirati nI / bAvIsama pada veda, dvitIya ThANa udeza dhura / / 27. avirati ciu gaNaThANa, paMcama avirati deza thI / azubha joga nI jANa, chaThA laga Age nhiiN| 28. te mATa e vAya, kriyA kAiyA dhura tikA / apramatta meM nAMya, azubha joga hai jada chaThe / / 26. jihAM kAiyA jANa, ahiMgaraNI pAusiyA taNI / niyamA kahi jagabhANa, pada bAvIsama pnnvnnaa|| 30. ahigaraNiyA jANa, vali pAusiyA chai tihAM / kAiyA nI pahichANa, tiNa ThAmeM niyamA kahI / 422 bhagavatI-jor3a 26. kAiyA NaM bhaMte ! kiriyA kativihA paNNattA ? goyamA ! duvihA paNNatA, taM jahA-aNuvarayakAiyA ya duppa uttakAiyA ya / (pannavaNA 22 / 2) (26. pannavaNA 22 / 48, 46) Jain Education Intemational Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31. tiNa kAraNa avadhAra, kAiyAdi pAMca kriyA / pramatta lagai vicAra, piNa apramatta mAhe nhiiN| 32. mAyAvattiyA eka, saptama thI dasamA lagai / kaSAya AzrI pekha, kAiyAdika thI e judii|| 33. AtmAdi AraMbha, azubha joga AzrI kahyA / pekho pATha adaMbha, cha8 gaNaThANa pragaTa / 34. aNAraMbhI apramatta, zubha jogAM Azrayo pramatta / aNAraMbhI avitattha, dhara zatake uddeza dhura / 35. aNAraMbhI apramatta, AtmAdi AraMbha rahita / tiNa kAraNa e vatta, apramatta meM paMca nahiM / 34, 35. tattha NaM je te saMjayA te duvihA, taM jahA-pama ttasaMjayA ya appamattasaMjayA ya / tattha NaM je te appamattasaMjayA, te NaM no AyAraMbhA, no parAraMbhA, no tadubhayAraMbhA, annaarNbhaa| tattha NaM je te pamattasaMjayA, te suhaM jogaM par3acca no AyAraMbhA, no parAraMbhA, no tadubhayAraMbhA, annaarNbhaa| (bha0 za0 1134) 36. se keNaTheNaM jAva adhikaraNaM pi? goyamA ! pamAyaM paDucca.... (bha0 za0 16 / 24) 38. neraie NaM bhaMte ! orAliyasarIrAmo katikirie ? 36. labdhi phor3avai tAsa, pramAda AzrI adhikaraNa / zataka solameM jAsa, prathama udezA nai visse|| 37. te mATa e nyAya, kAiyAdi pAMcaM kriyaa| ___ apramatta meM nAMya, te zubha jogI jina kahyA // ' (ja0 sa0) 38. *he bhagavaMta ! eka neraiyA neM, pRthivyAdika je jANa / eka odArika zarIra AzrayI, ketalI kriyA pichANa ? 36. jina kahai kadAcita tIna kriyA, te phAM bhaya pAya / kadA cyAra paritApa pamAyAM, jIva haNyAM paMca thAya / / 40. he prabhu ! je ika asurakumAra ne, pRthavyAdika je tAya / eka odArika zarIra AzrayI, ketalI kriyA kahAya ? 41. kadA tIna kadA cyAra kadA paMca jAva vaimAnika ema / NavaraM manaSya jIva jima kahivo, akriyA apramatta tema / / 42. he bhagavaMtajI ! eka jIva ne, anya bahu pRthavyAdi jIva / tAsa odArika bahu tanu AzrayI, ketalI kriyA kahova? 36. goyamA ! siya tikirie, siya caukirie, siya pNckirie| (za0 8 / 256) 40. asurakumAre NaM bhaMte ! orAliyasarIrAo kati kirie ? 41. evaM ceva / evaM jAva vemA Nie, navaraM ----maNusse jahA jIve / (za0 8 / 260) 42. jIve NaM bhaMte ! orAliyasarIrehito katikirie ? audArikazarIrebhya ityevaM bahutvApekSo'yamaparo daNDakaH / (vR0pa0 378) 43. goyamA ! siya tikirie jAva siya akirie| (za0 8 / 261) 44. neraie NaM bhaMte ! orAliyasarIrehito katikirie ? 43. jina kahai kadA tIna bahu phAM, kadA cihuM bahu tApa / kadA paMca bahu jIva haNyAM thI, kadA akriyA sthaap|| 44. he bhagavaMta ! eka neraiyA neM, anya pRthavyAdi bahu jIva / tAsa odArika bahu tana AzrayI, ketalI kriyA kahIva ? 45. kadA tIna kadA cyAra kadA paMca, prathama daMDaka jima jANa / eka vacana noM bhAkhyo cha tima, bahu vacane piNa ANa / / 46. evaM jAva vaimAnika kahivA, NavaraM eto vizekha / manaSya viSe kahivo jIva taNI para, akriyA adhika saMpekha / / 45. evaM eso vi jahA par3hamo daMDao tahA bhaanniybvo| 46. jAva vemANie, navaraM-maNusse jahA jIve / (za0 8 / 262) *laya re bhaviyaNa sevo! re sAdhu sayANA za0 8, u06, DhA0 146 423 Jain Education Intemational Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47. he bhagavaMtajI ! caNA jIvAM ne, anya pRthavyAdi bahu jIva / tAsa odArika ika tanu AzrayI, ketalI kriyA kahova ? 48. jina kahai tIna kadA ika pharthyo, kadA ciuM ika tApa / kadA paMca ika jIva hayAM thI, kadA akiriyA sthApa // 46. he bhagavaMta ! bahu neraiyA neM anya pRthavyAdi jIva / tAsa odArika ika tana AzrayI, ketalI kriyA kahIva ? 50. kadA tIna kadA cyAra kadA paMca, prathama daMDaka kahyo jyAMhI / tiNahija rIte e saha bhaNavo, jAva vaimANiyA' tAI // 51. he bhagavaMtajI ! bahu jIvAM naiM, anya pRthavyAdi jIva / sAsa odArika bahU tanu AzrI ketalI kriyA kahIva ? 52. jina kahai tIna kadA bahu phaya, kadA cihuM bahu tApa / kadA paMca bahu jIva haNyAM thI, kadA akiriyA sthApa // 53. he bhagavaMta ! bahu neraiyA neM anya pRthavyAdi jIva tAsa odArika bahu tana AthavI, ketalI kriyA kahIba ? 54. triNa viNa ci piNa paMca yA pina, evaM jAva bemANiyA / navaraM manuSyA jova taNI para adhika akiriyA bhaNiyA || 55. he bhagavaMtajI ! eka jIva ne je anya vaitriya eka te zrI ketalI kriyA ? hiva jina uttara desa // 56. kadA tIna kriyA bhaya upajAyAM kadA akiriyAvaMta huvai chai, soraThA 57. ve vAlA jIva, mAyA na mare teha thii| prANAtipAta atoya, kriyA na kahI paMcamI // 58. avrata AzrI tAsa te nahi vAMchI ima haNavo kArya vimAsa, te AzrI nahi 26. he bhagavaMta eka vRttau / paMcamI // yo eka vetriya tanu sAtha / te AdhI ketalI kriyAvaMta ? hiva bhAkhe jaganAtha // 60. kadA tIna kriyA bhaya upajAyAM, kadA ciuM paritApa / ima jAva vaimAnika pina NavaraM, manuSya jIva jima sthApa || paritApanA thI cyAra / apramatta naiM avadhAra // 1 *laya : re bhaviyaNa ! sevo re sAdhu sayANA 1. aMgasuttANi bhAga 2 meM 'vaimANiyA' ke bAda 'navaraM - maNussA jahA jIvA' pATha hai| jayAcArya ne isakI jor3a nahIM kI hai| saMbhavataH jayAcArya ko upalabdha prati meM yaha pATha nahIM hogA / 424 bhagavatI-yo 47. jIvA NaM bhaMte ! orAliyasa rAo katikiriyA ? 48. goyamA ! siya tikiriyA jAva siya akiriyA / (08262) 46. neraiyA NaM bhaMte ! orAliyasa rAo katikiriyA ? 50. evaM eso vi jahA par3hamo daMDao tahA bhANiyavvo jAba vemANiyA, navaraM - maNussA jahA jIvA / (08/264) 51. jIvA paM yaM ! olihito katikiriyA ? 52. gomA ! tikiriyA vi, caukiriyA vi, paMcakiriyA vi, akiriyA vi (0 0265) osarIrahita katikiriyA ? 52. 54. goyamA ! tikiriyA vi, caukiriyA vi paMcakiriyA vi / evaM jAva vaimANiyA, navaraM maNussA jahA jIvA / (za0 8 / 266 ) 55. jIve NaM bhaMte ! veuvviyasarIrAo katikirie ? jIvaH parakIyaM vaikriyazarIramAzritya katikriyaH ? ( vR0 pa0 378 ) saya tikirie yi cakirie siya 56. gomA akAree / (00267) 57 nocyate prANAtipAtasya vairIriNaH karttamatvAd / 58. aviratimAtrasya cehAvivakSitatvAd / ( pR0 pa0 278) ( vR0 pa0 378) 56. neraie NaM bhaMte ! veubviyasarIrAo katikirie ? 60. goyamA ! siya tikirie, siya cukirie| evaM jAva vaimANie, navaraM - maNusse jahA jIve / Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61. evaM jahA orAliyasarIreNaM cattAri daMDagA bhaNiyA tahA veubviyasarIreNa vi cattAri daMDagA bhANiyabvA / 62. navaraM-paMcamakiriyA na bhaNNai, sesaM taM ceva / 66. evaM jahA veuvviyaM tahA AhAragaM pi, teyagaM pi kammagaM pi bhANiyavvaM-ekkekke cattAri daMDagA bhANiyavvA 61. ima jima odArika zarIra nAM, cyAra daMDaka kahyA tema / ve zarIra taNAM piNa kahivA, daMDaka cyArU ema // 62. NavaraM paMcamI kriyA na bhaNavI, ve mArayA marai nAMhi / zeSa vistAra te timahija kahivo, cyArUiM daMDaka mAMhi // soraThA 63. eka jova naiM jANa, ika vekai tana AzrayI / ___ eka jIva ne mANa, ve bahu tanu aashryii|| 64. ghaNAM jIva nai joya, ika vekai tana AzrayI / bahu jaMtU maiM soya, bahu vekai tanu AzrayI // 65. nArakAdika cauvIsa, ika-ika nAM daMDaka ciuM / kahivA sarva jagIsa, vArU nyAya vicAriyai // 66. *jema vaikriya tima AhAraka piNa, tejasa kArmaNa ema / eka-eka nAM daMDaka cyArU', bhaNavA chai dhara prema / / soraThA 67. adholoka rai mAMhi, naraka jIva vattai acha / AhAraka zarIra tAhi, manaSya lokavartIpaNe // 68. te nAraka maiM jAsa, AhAraka nI kriyA taNo / viSaya nahIM chai tAsa, sthAna jUjuA te bhaNI // 66. AhAraka Azrayo kema, nAraka - triNa cau kriyA ? tehanoM uttara ema, nyAya vRtti thI sAMbhalo / / 70. naraka pUrvabhava mAya, zarIra vosirAyo nhiiN| teNe tana nipajAya, te pariNAma tajyo nathI / 71. prathama pUrva je bhAva, prajJApana naya mata karI / zarIra tAsa kahAva, naraka jIva noM Ija ima / / 72. ghRta kADhyo piNa tAsa, kahiyai ghRta noM te ghar3o / vArU nyAya vimAsa, dhara naigama naya nai mate // 73. tima nAraka no jIva, pUrva bhava nI deha tas / nAraka-deha kahIva, ghRta-ghaTa naiM nyAye krii|| 74. manuSya loka meM teha, tAsa hADa pramukha karI / AhAraka tanu phazaMha, tathA huve paritApanA / / 75. AhAraka AzrayI ema, nAraka - triNa cau kriyA / dhura trihuM kriyA tema, te to avazya huvai tadA / / 67,68. atha nArakasyAdholokavattitvAdAhArakazarIrasya ca manuSyalokattitvena takriyANAmaviSayatvAt / (vR0 pa0 378) 66. kathamAhArakazarIramAzritya nArakaH syAtikriyaH syAccatuSkriya iti ? atrocyte| (vR0pa0 378) 70. yAvat pUrvazarIramavyutsRSTaM jIvanirvatitapariNAmaM na tyajati / (vR0 pa0 378) 71. tAvatpUrvabhAvaprajJApanAnayamatena nivarttakajIvasyaiveti vyapadizyate / (vR0 pa0 378) 72,73. ghRtaghaTanyAyenetyato nArakapUrvabhavadeho naarksyaiv| (vR0 pa0 378) 74. taddezena ca manuSyalokattinA'sthyAdirUpeNa yadAhArakazarIraM spRzyate paritApyate vaa| (vR0 pa0 378) 75. tadAhA rakadehAnnArakastrikriyazcatuSkriyo vA bhavati, kAyikIbhAve itarayoravazyaMbhAvAt paritApanikIbhAve cAdyatrayasyAvazyaMbhAvAditi / (vR0pa0 378) 76. evamihAnyadapi vissymvgntvym| (vR0 pa0 378) 76. ima ihAM avaloya, anya viSaya piNa jANavI / tejasa kArmaNa doya, tAsa nyAya nisuNo hivai|| *laya : re bhaviyaNa sevo re sAdhu sayANA za08, u06, DhA0 146 425 Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77. tejasa kArmaNa doya, te AzrI triNa ciuM kriyA / tehaneM bhaya nahiM hoya, pIr3a na ha to kema kahI ? 78. tejasa kArmaNa beha, zarIra apekSayA karI / jIva bhaNI pharzaha, athavA paritApana huvai / / 79. je odArika Adi, te AzritapaNe karI / tejasa kArmaNa lAdhi. nizcai kari e bihaM hvai|| 80. *jAva prabhu ! bahu vaimAnika naiM, bahu kArmaNa zarIra / te AzrI ketalI kriyA cha ? hiva jina uttara hIra / / 78. yacca taijasakArmaNazarIrApekSayA jIvAnAM paritApakatvam / (vR0 pa0 378) 76. tadaudArikAdyAzritattvena tayoravaseyaM / (vR0 pa0 378) 80. jAva (za0 8 / 268) vemANiyA NaM bhaMte ! kammagasarIrehito kati kiriyA ? 81. goyamA ! tikiriyA vi caukiriyA vi| (za0 8 / 266) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti| (za0 8 / 270) 81. tIna kriyA piNa hove tehaneM, cyAra kriyA piNa haMta / jAva zabda kahI carama prazna e, sevaM bhaMte ! sevaM bhaMta ! 82. aSTama zataka no chaTho udezo, ikasau chayAlIsamI DhAla / bhikSa bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya-jaza' maMgalamAla / aSTamazate SaSThoddezakArthaH // 86 // DhAla 147 dahA 1. SaSThoddezake kriyAvyatikara ukta iti kriyAprastAvAt saptamoddezake (vR0 pa0 376) 2. pradveSakriyAnimittako'nyayUthikavivAdavyatikara ucyate (vR0 pa0 376) 1. chaTThA uddezaka viSe, Akhyo kriyA svarUpa / kriyA nAM prastAva thI, saptamadeza tadrUpa // 2. pradveSa kriyA - hivai, kAraNa je kahivAya / vivAda anyatIrthika taNuM, tasU vicAra hiva Aya / / 'aMtevAsI vIra nAM jI, pravara sthavira bhagavaMta (dhra padaM) 3. tiNa kAlai nai tiNa samai jI, nagara rAjagRha nAma / gaNasila vAga suhAmaNo jI, IsANakUNa rai ThAma / / 4. jAva pRthvI silapaTTa tihAM, te gaNasila thI huMta / nahiM ati dUra najIka nAM, bahu anyatIthikA vasaMta // 5. tiNa kAlai nai tiNa sama, bhagavaMta zrI mahAvIra / nija tIrtha meM dharma nIM, Adi karaNa guNadhIra // yAvata gaNasila bAga meM, samavasarayA bhagavAna / jAva paraSadA vIra nAM, vaca suNa gaI nija sthAna / / 3. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe nayare-vaNNao guNasilae ceie-vaNNao 4. jAva puDhavisilAvaTTao / tassa NaM guNasilassa ceiyassa adUrasAmaMte bahave aNNautthiyA parivasaMti / 5. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre Adigare 6. jAva samosaDhe jAva parisA pddigyaa| (za08/271) *laya : re bhaviyaNa sevo re sAdhu sayANA liya : ziva gatigAmI jIvar3A jI 426 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. tiga kAle ne tiNa same, vIra tajAM bahu zIsa bhagavaMta sthavira suhAmaNA, jAti-saMpaNNA jagIsa, // pa. pitR pakSa kula saMpaNNA, paMcama uddeze kahyA, akhila 6 jAva Asa jIvaNa taNI, bIje zatake jema / sthavira guNa ema // maraNa taNo bhaya nAMhi / atihi najIka na tAhi // dhyAna-koThA ra mAMya / saMjama tapa kara AtamA, bhAvata vicarai prAya // 11. anyatIthikA te tadA, jihAM sthavira bhagavaMta / tihAM AvI sthavirAM pratai ihavidha vANa vadaMta // vIra thakI ati dUra nAM, 10. jAnu urddha adho sirA, " 1 12. he Aryo ! tumhe acho, trividha trividha kari jANa / asaMjatI ne aviratI na kiyA pApa pacakhAna // 13. jima saptama zatake ko dvitIya udeze nhAla | sarva pATha bhaNavA ihAM, yAvata ekAMta bAla // 14. te therA tiNa avasare, mahimAgara mativaMta / te anyatIthiyAM pratai, ihavidha vANa vadaMta // 15. kiNa kAraNa Aryo ! amhai, trividha-trividha kari nhAla | asaMjatI meM aviratI, yAvata ekAMta bAla // 16. tiNa avasara anyatIcikA sthavirAM prati kaThai ema aNadIdho graho cho tumhe, aNadiyo bhogavo tema // 17. vale anumodo anadiyo, agadiyo grahatA Ama adatta bhogavatA chatA, adatta anumodatA tAma // 18. trividha- trividha karineM tumhe, asaMjatI ima nhAla | trividha-trividha vali avratI yAvata ekAMta bAla // 19. te perA tiNa avasare, anyapucikA meM kahe ema kiNa kAraNa Aryo ! amhai, adatta grahAM dhara prema ? 20. aNadIdho kima bhogavAM ? adatta anumodAM kema ? aNadIyo grahatA amhe, jAva anumodatA tema // 21. trividha- trividha karineM amhe, asaMjatI kahivAya / yAvata ekAMta bAla chAM ? ima pUche munirAya // 22. tiNa avasara anyapUciyA sthavira bhagavaMta ne tAya / vayaNa isI vizva bolatA, sAMbhalajyo cita lyAya // 23. he Aye koI tumha bhaNI, devA mAMDyo tAsa aNadI kahiye tasu, kAla bhitra thI vibhAsa // , 7. teNa kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa bahave antevAsI therA bhagavaMto jAtisaMpannA 8. kulasaMpannA jahA bitiyasae 6. jAba (saM0 pA0) jIvivAsa maraNamayaviSyamukkA samaNassa bhagavao mahAvIrassa adUrasAmaMte / 10. ujA ahosirA jhANakoTTovagayA saMgameNa tavasA bayANaM bhAvemANA viharati / (za0 8 / 272 ) 11. tae NaM te aNNautthiyA jeNeva therA bhagavaMto teNeva uvAgacchaMti, uvAgacchittA te there bhagavaMte evaM vayAsI 12. tume aso tividdhaM tiviheSaM asaMkhya- virayapahiya 13. jahA sattamasae bitie uddesae jAva (saM0 pA0 ) etabAlA yA vibhavaha / (08273) 14. tae NaM te therA bhagavaMto te aNNautthie evaM vayAsI 15. keNa kAraNeNaM ajjo ! amhe tivihaM tiviheNaM assaMjaya - viraya jAva egaMtabAlA (saM0 pA0 ) yA vi bhavAmo ? (za0 8 / 274) 16. tae NaM te aNNautthiyA te there bhagavaMte evaM vayAsItumbhe meM agyo ! adinnaM haha, avinnaM muMha, 17. adinaM sAtijjahae NaM te tumbha adinnaM ha mANA, adinnaM bhuMjamANA, adinnaM sAtijjamANA 15. tivihaM tividveSa assaMjaya - vizva jAva evaMvAlA yA vi bhavaha ( za0 8 / 275) 16. tae NaM te therA bhagavaMto te aNNautthie evaM vayAsIkeNa kAraNeNaM ajjo ! amhe adinnaM geNhAmo, jAma adinna sAtinAmo jae NaM amhe adinnaM hANA jAva (saM0 prA0 ) adinnaM sAti 20. jjamANA 21. tihiM tivihe sva-viraya-vipacanA pAvakammA jAva egaMtabAlA yA vi bhavAmo ? - ( 0 82276) 22. tae NaM te aNNautthiyA te there bhagavaMte evaM vayAsI 23. tubbhaNNaM ajjo ! dijjamANe adinne, za08, u0 7, DhA0 147 427 Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24. dIyamAnasya vartamAnakAlatvAd dattasya cAtItakAlabattitvAd / (vR0 pa0 381) 25. vartamAnAtItayozcAtyantabhinnatvAhIyamAnaM dattaM na bhavati / (vR0 pa0 381) 26. dattameva dattamiti vypdishyte| (va0pa0 381) 27. paDigAhejjamANe apaDiggAhie, nissirijjamANe aNisiTTha 28. tatra dIyamAnaM dAyakApekSayA pratigRhyamANaM grAhakApekSayA (vR0 pa0 381) 26. nisRjyamAna' kSipyamANaM pAtrApekSayeti (vR0 pa0 381) 30. tubbhaNaM ajjo ! dijjamANaM paDiggahagaM asaMpattaM ettha NaM aMtarA 31. kei avaharejjA gAhAvaissa NaM taM, no khalu taM tubbhaM, 24. devA mAMDyo zabda nai, kahiye vartamAna kAla / dIdho e to zabda chai, kAla atIta nihAla / / 25. vartamAna je kAla thI, kAla atIta bali tAhi / atyaMta bhinnapaNe karI, devA mAMDayaM te dodho nAMhi / / 26. dIdho atIta kAla meM, tehija dIdho tAya / devA mAMDayaM tehana, aNadIdho kahivAya / / 27. grahivA levA mAMDiyo, aNalI, kahivAya / pAtre mAMDyaM ghAlavA, te aNaghAlyu thAya / / 28. devA mAMDayaM zabda e, dAyaka nI apekSAya / grahivA mAMDyaM zabda e, grAhaka apekSA tAya / / 26. NisirijjamANe zabda e, pAtra taNI apekSAya / zabda tInai jajuA, iNa kAraNa kahivAya / / 30. he Aryo ! koi tuma bhaNI, devA mAMDyuM teha / tujha pAtre par3iyo nathI, bica meM varta jeha // 31. aMtarAla koi apaharai, gAthApati nuM te AhAra / nizcai kari nahiM tuma taNo, pAtre na par3iyo tivAra / / 32. aNadIdho iNa kAraNe, tumhai graho cho soya / jAvata aNadIdho tumhai, anumodo cho joya / 33. aNadIdho grahatA tumhai, jAvata ekAMta bAla / e vaca anyatIthika taNo, ati viparIta nihAla / 34. te therA bhagavaMta tadA, anyayuthiyA ne kahai vAya / he Aryo ! nizcai amhai, aNadIdho grahAM nAya / / 35. aNadIdho nahiM bhogavAM, anumodA na adatta / he Aryo ! dIdho amhai, AhAra grahAM vaca satta / 36. vali mhaiM dIdho bhogavAM, dIdho anumodaMta / mhai dIdho grahatAM thakAM, dIdho bhogavatAM taMta / / 37. vali dIdho anamodatA, vividha-trividha kari jANa / saMjatI vratadhArI amhai, pAna taNAM pacakhANa / / 38. jima saptama zatake kahyo, jAva paMDita ekaMta / dvitiya udezA nai viSe, te ihAM pATha kahaMta / / 36. tiNa avasara anautthiyA, sthavirAM prati kahai ema / kiNa kAraNa Aryo ! tumhai, dIdho graho dhara prema / / 40. yAvata anamodo diyo, dIdho grahatAM tivAra / jAva ekAMta paMDita tumhai, thAvo cho adhika udAra / / 41. te therA bhagavaMta tadA, anautthiyA ne kahai ema / devA lAgA amha bhaNI, te dodho kahAM tema // 42. grahivA mAMDyo te grahyo, vali pAtrA rai mAya / prakSepavA mAMDyA tiko, prakSepyo kahivAya // 428 bhagavatI-jor3a 32. tae NaM tubbhe adinnaM gehaha, adinna bhujaha, adinnaM saatijjh| 33. tae NaM tumbhe adinnaM geNhamANA jAba egaMtabAlA yA vi bhvh| (za0 8 / 277) 34. tae NaM te therA bhagavaMto te aNNautthie evaM bayAsI no khalu ajjo ! amhe adinnaM geNhAmo, 35. adinnaM bhujAmo, adinnaM sAtijjAmo ! amhe NaM ajjo ! dinnaM geNhAmo, 36. dinnaM bhuMjAmo dinnaM sAtijjAmo / tae NaM amhe dinnaM geNhamANA, dinnaM bhujamANA 37. dinnaM sAtijjamANA tivihaM tiviheNaM saMjaya-viraya paDihaya-paccakkhAyapAvakammA / 38. jahA sattamasae jAva (saM0 pA0) egaMtapaMDiyA yA vi bhvaamo| (za0 8 / 278) 36. tae NaM te aNNautthiyA te there bhagavaMte evaM bayAsI keNa kAraNeNaM ajjo ! tumhe dinnaM geNhaha 40. jAva dinnaM sAtijjaha, jae NaM tumbhe dinnaM geNhamANA jAva egaMtapaMDiyA yA vi bhavaha ? (za0 8 / 276) 41. tae NaM te therA bhagavaMto te aNNautthie evaM vayAsI ___-~-amhaNNaM ajjo ! dijjamANe dinne, 42. paDiggAhijjamANe paDiggAhie, nissirijjamANe nisi? / Jain Education Intemational Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43. devA mAMDyo amha maNI, aMtarAla vica varttato, pAtra viSe paDyo nAMya / apahare ko le jAya // 44. AhAra tiko chai amha taNo, gAthApati noM nAMya / ima dIdho grahAM chAM amhai, vali dIdho bhogavAya // 45. vali anamodA cha diyo, dIdho grahatAM tAma / dIgho bhogavatAM cakA, diyo anumodatAM Ama // 46. vividha vividha karine amhe, saMjatI viratI soya / jAvata ekati cha amhe, paMDita piNa avaloya // 47. devA mAMDyo aNadiyo, tujha mata lekhe nhAla vividha-trividha the asaMjatI yAvata ekAMta bAla // 48. anyabU thiyA kahai sthavira meM, trividha-trividha cho asaMjatI 1 , kiNa kAraNa mheM nhAla / yAvata ekAMta vAla ? 46. te therA bhagavaMta tadA, tujha lekhe AryoM! tumhe 50. ima aNadIdhUM bhogavo, aNadIdhUM grahatA thakAM 51. anyayUbikA kahai sthavira naM, kiNa kAraNa mhai nhAla / aNadadhU grahAM bhogavAM, jAva ekAMta bAla / / , anyayuthiyA ne kahai ema / aNadIdhaM graho tema // adatta anumodo nhAla / yAvata ekAMta bAla // 52. te theza bhagavaMta tadA aNautthiyA ne kahai vAya he AryoM! avalokiye, tuma dhaddhA re nyAya // 53. devA lAgo tujha bhaNI, aNadIdho kaho dhAra / timaja jAva gRhastha taNo, nahi te thAMro AhAra // 54. ima tujha lekhe ija tumhai, aNadIdhU graho nhAla | timahija pATha sahu ihAM, yAvata ekAMta bAla / / 55. anyayathiyA kahe sthavira naM, Aryo! tumha vali bhAla / trividha- trividha kari asaMjatI, yAvata ekAMta bAla // 26. sthavira kahe kiNa kAraNe, he AryoM! mhe nhAla / vividha vividha kari asaMjatI yAvata ekAMta vAla ? 57. anyayuthiyA kahai sthavira naiM, he Aryo ! tumha dekha / rIyaM rIyamANA chatA, gamana karatA vizekha // 43. ho ! divyamANaM paDiha asaMpataM, ettha NaM aMtarA kei avaharejjA, 44. amhaNaNaM taM no khalu taM gAhAvaissa, tae NaM amhe dinnaM hAmI dinnaM bhujAmo 7 45. dinnaM sAtijjAmo tae NaM amhe dinnaM geNhamANA, dinnaM bhuMjamANA, dinnaM sAtijjamANA 46. tivihaM tiviheNaM saMjaya viraya-paDiya-pacca vasAyapAvakammA jAva egaMtapaMDiyA yA vi bhavAmo / 47. tubbhe NaM ajjo ! appaNA ceva tivihaM tiviheNaM assaMjaya viraya-paDiya-paccakkhAyapAvakammA egaMtabAlA yA vi bhavaha / jAva (020) 48. tae NaM te aNNautthiyA te there bhagavaMte evaM vayAsI-keNa kAraNeNaM ajjo ! amhe tivihaM tiviheNaM assaMjaya viraya-paDiya-paccakkhAyapAvakammA etabAlA yA vi bhavAmo ? jAva (0 0201) 46. tae NaM te rA bhagavaMto te aNNautthie evaM vayAsItuma adinnaM ha 50. adinnaM bhujaha, adinnaM sAtijjaha, tae NaM tubbhe adinnaM gehamANA jAva egaMtabAlA yA vibhavaha / (TO CIRER) 51. taNaM te aNNautthiyA te there bhagavaMte evaM vayAsIkeNa kAraNeNaM ajjo ! amhe adinnaM geNhAmo jAva egaMtabAlA yA vi bhavAmo ? (408203 ) 52. tae NaM te berA bhagavaMto te aNNautthie evaM vayAsItumbhaNaM agyo ! o , 53. dijjamANe adinne taM caiva jAva gAhAvaissa (saM0 pA0) va tumaM / taM 54. tae NaM tubne adinnaM geNhaha jAva egaMtabAlA yA vi bhavaha / (200264) 55. tae NaM te aNNautthiyA te there bhagavaMte evaM vayAsI-tumbheNaM bajyo / tivihaM tividveSaM assaMjaya virayapasi - paccakkhAyapAvakammA jAva egaMtabAlA yA vi bhavaha / (08285) 56. tae NaM te therA bhagavaMto te aNNautthie evaM vayAsIkeNa kAraNa ajo ! amhe tividdhaM tiviheNaM jAya egaMtabAlA yA vi bhavAmo ? (020) 57. tae NaM te aNNautthiyA te there bhagavaMte evaM vayAsItubbhe NaM ajjo ! rIyaM rIyamANA 'rIyaM rIyamANa' tti 'rIta' gamanaM gamanaM kurvANA ityarthaH rIyamANAH' gacchanto ( vR0 pa0 381 ) za0 8, u0 7, DhA0 147 426 1 - Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " 58. puvi te pRthvI prataM pecceha te AkramaMta / abhihaNaha bihu paga kari, sanmukha karInaM haNaMta // 56. vatteha paga kari nIcatA, leseha bhUmi saMghAteha jIva ne, saMghAta ekatra 60. saMghaTTeha pharaso acho, paritAbeha pIr3Ata / kilAmeha te kilAmanA mAraNAMtika samudghAta // saMta / / karata // 61. uveha upadrava karo, jIva kAyA karo yAra / pRthvI Upara cAlatA, haNo cho jIva apAra // 62. ima pRthvI AkramatA, jAva upadravatA bhAla | trividha-trividha the asaMjatI yAvata ekAMta bAla // " 63. sthavira bhagavaMta tiNa avasare, aNautthiyA ne kahai vAya / he AryoM! mhe cAlatA, pRthvI AkramAM nAMva // 64. sanmukha thai haNAM nahIM, yAvata jIva kAyA nyAra / na karAM pRthvI jaMtu meM ehanoM nahIM AgAra // 65. Aya! he mama cAlatA, kAya AzrI suvicAra | kArya se je kAya nAM, uccArAdika avadhAra // 1 66. valI joga AdhI kahyo, glAnAdika munirAya veyAvaca pramukha tasu, vyApAra AzrI tAya // 67. RtaM satya AdhI bali, apakAyAdika jIva / saMrakSaNa lakSaNa tasu, saMyama AzrI atIva // 68. dedeseNaM vayAmo, ghaNI bhUmikA tAsa / je vAMchita deze karI, gamana karAM suvimAsa // 69. vizeSa samita thI chAMr3I sacitta pRthvI deza acitta pRthvI deze amhe, gamana karAM suvizeSa // 70. bali pradeza pradeze karI, ima sacita pRthvI-pradeza te chAMr3I cAlAM amhe, acitta pradeze vizeSa / / 71. deza tiko je bhUmi noM, moTo khaMDa vicAra / pradeza ati laghu khaMDa kahyo, vimala nyAya avadhAra // 430 bhagavatI - jor3a 58. puDhavi pecceha abhihaNaha 'puvi peha' pRthivImA kAmatvarthaH 'abhi' si pAdAbhyAmAbhimukhyena va (bu0 10 201) 52. vatteha se saMcAeha pAdAbhighAtenaiva 'varttayatha' zlakSNatAM nayatha 'zleSayatha' bhUmyAM zliSTAM kurutha 'saMghAtayatha' saMhatAM kurutha / ( vR0 pa0 301 ) 60. saMghaTTeha, paritAveha, kilAmeha 'saGghaTTayatha' spRzatha, 'paritApayatha' samantAjjAtasantApAM kurutha, kalamayatha mAraNAntikasamuddhAta matvarthaH ( vR0 pa0 381) 61. uddaveha, tae NaM tubbhe puDhavi peccamANA 'upadravayatha' mArayathetyarthaH ( vR0 pa0 281) 62. abhihaNamANA jAva uvemANA (saM0 pA0 ) tivihaM tiviheNaM ajaya vizya-paDiyAyapAvakammA jAva egaMtabAlA yA vibhavaha / ( za0 8287 ) 63. tae NaM te therA bhagavaMto te aNNautthie evaM vayAsIna khalu ajjo ! amhe rIyaM rIyamANA puDhava peccAmo 64. abhigAmI jAva uramo 65. amhe NaM ajjo ! rIyaM rIyamANA kArya vA 'kArya' zarIraM pratItyoccArAdikAyakAryamityarthaH (010 301) 66. joyaM vA 'jogava' ti yoga' glAnavaiyAvRtyAdivyApAraM pratItya (5010 301) 67. riyaM vA pa 'RtaM satyaM pratItya - apkAyAdijIvasaMrakSaNaM saMyamamAzrityetyarthaH (10 10381) 68, 66. desa deseNaM vayAmo, prabhUtAyAH pRthivyA ye vivakSitA dezAstava jAmo nAvidoSeNa / IryAsamitiparAyaNatvena sacetanadezaparihAratovetanadeva jAma ityarthaH (0 0 381) 70. padesaM padeseNaM vayAmo, 71. dezo --- bhUmermahatkhaNDaM pradezastu -- laghutaramiti (010101) Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he gamana karatA jANa / 72. deza prate deze karI pradeza prati pradeze 73. pRthvI nAM jaMtu pratai, " karI cAlatA suvihANa // nahIM AkramA tAhi / pakarI mhai nahIM haNAM, jAva upadrava dyAM nAMhi // 74. pRthvI aNaAkramatA, pagAM na haNatA jAva / upadrava aNadetA thakA, nahIM haNavA rA bhAva // 75. vali ehaneM haNavA taNo, nahIM AgAra atyaMta / trividha trividha karine amheM, jAya paMDita ekaMta // soraThA 76. jayaNA guNa jogeNa, amha jima tumha nahi cAlatA / ehavA abhiprAyeNa, sthavira kahai anyayuthika prati // 77. pRthvI Akrama Adi asaMgata bhAvAdi guNa / teha tumhAM meM lAdhi, yaha vidha sthavira kahe hiye // 78. *Aya! pote ija tumhai trividha-trividha kari nhAla / asaMjatI neM aviratI, yAvata ekAMta bAla // , 79. tiga avasara anyathiyA sthavira prate kiNa artha AryoM! amhe, yAvata bAla bhAvaMta / ekaMta ? 80. te the taba ima kahai, Aryo ! tumha Akramo pur3havI pratai, jAva upadrava 81. ima pur3havI nai AkramatA, jAvata haNatA jaMta / trividha- trividha the asaMjatI, jAvata bAla ekaMta // cAlata / haNaMta // , , 82. tiNa avasara anyabUdhiyA sthavirAM prati kahai vAya he Aryo ! je tAharI zraddhA e kahivAya // 83. gamyamAna jAtAM thakAM aNagayA kaho cho tAma / vyatikramatA ne piNa kaho, avyatikramyA Ama // 84. nagara rAjagRha pAmavA nIM icchA mAraga mAMhi / asaMpate aNapAmiyA ema kaho cho tAhi // 85. sthavira kahe Aryo ! amhe, jAtA yakA maga mAMya / nizca na kahAM aNagayA, vimala bicArI nyAya // 86. bali vyatikramatA thakA, avyatikramyA kahAM nAMya / icchA rAjagRha pAmavA nIM, aNapAmyA na kahAya // 87. he Aryo ! gamana karaNa mhai mAMDyo, gamana kiyoja kahaMta / vyatikramavA mAMDyo tiNa ne vyatikramyoja vadaMta // laya: zivayatigAmI jIvar3A re 72. teNaM amhe desa deseNaM vayamANA, padesaM padeseNaM vayamANA 73. no puDhacemo abhihaNAmo jAna uddemo 74, nae amhe puvi apemANA aNamiNamANA jAva aNovemANA 75. tivihaM tiviheNaM saMjaya - viraya-paDiya-pacca kkhAyapAvakammA jAva egaMtapaMDiyA yA vi bhavAmo 76,70 ayogayogena nAsmAkamiveSAM gamanamastItyabhiprAyataH sthavirA: yUyameva pRthivyAkramaNAdito'saMyatatvAdiguNA iti pratipAdanAyAnyayUthikAn pratyAhuH ( vR0 pa0 381) 78. tumbheNaM ajjo ! appaNA ceva tivihaM tiviheNaM assaMjaya vira-pava-paccApAvakammA egaMtabAlA yA vi bhavat / jAva ( za0 8288 ) 76. tae NaM te aNNautthiyA te there bhagavaMte evaM vayAsIkeNa kAraNe ajo ! amhe tihiM tivihe jAva egaMtabAlA yA vi bhavAmo ? (020) 80. tae NaM te therA bhagavaMto te aNNautthie evaM vayAsItumme ajo rI rIyamANA puci pecneha uddaveha NaM 1. tumme puvi peccamANA jAva umANA tivihaM tivihe jAva etabAlA yA vibha (za0 8220) 82. tae NaM te aNNautthiyA te there bhagavaMte evaM vayAsItumbhaNaM ajjo ! 83. gammamANe agate, vItikkamijjamANe avatikkate 64. rAyasiMhaM nagaraM saMpAdikAme asaMpatte / (To Re?) evaM bavAsI 85 eSaM te berA bhagavaMtI te mokha ajo ahaM gamyamANe agate 86. vItimimANe abhItiste rAyasiMhaM nagaraM saMpA viukAme asaMpatte 87. mhaNaM jo gammamA gae mItakama bItikkate, 0pa, u0 7, DA0 147 431 Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88. rAyagihaM nagaraM saMpAviukAme saMpatte 88. nagara rAjagRha pAmavA nIM, icchA mAraga bIca / pura saMprApta thayA kahAM mhai, vArU vacana samIca / / 89 he Aryo ! the pote kaho, jAvA mAMDyo gayo nAya / vyatikramavA mAMDyo tiNa naiM, avyatikramyo kahAya / / 60. nagara rAjagRha pAmavA nIM, icchA mAraga mAMhi / asaMprApta thayA tumha kaho, vina AlocyAM tAhi / / 61. te therA bhagavaMta tadA, aNayuthiyA naiM bhaNI ema / gati-pravAda nAme bhalo, ajjhayaNa parUpatA tema / / 86. tubbhaNNaM appaNA ceva gammamANe agate, vItikammijja mANe avItikkate 90. rAyagihaM nagaraM saMpAviukAme asaMpatte 11. tae NaM te therA bhagavaMto aNNautthie evaM paDibhaNaMti / paDibhaNittA gaippavAyaM nAma ajjhayaNaM paNNava iMsu / / (za0 8 / 262) soraThA 62. anyayuthiyAM naiM Ama, pratihaNi jItI paatthaantre| gatipravAdaja nAma, ajjhayaNa parUpatA huvA / / 63. parUpiye gati yatra, te gati-pravAda nAma hai| gati vistAraja tatra, te adhyena kahitA huvA // 14. *he prabhujI ! katividha kahyo, gati-pravAda vicAra ? zrI jina bhAkhai sAMbhalo, tehanAM pAMca prakAra // 15. prayoga-gati pichANiya, joga panara tasu jAna / tata-gati grAmAdika viSe, paMtha gamana vartamAna / 66. AraMbho e sUtra thI, sUtra pannavaNA mAMya / SaTa dazamAM pada meM kahyo, jAdata se taM vihAya / / 63. gatiH prodyate----prarUpyate yatra tad gatipravAdaM (vR0pa0381) 64. kativihe NaM bhaMte ! gaippavAe paNNatte? goyamA ! paMcavihe gaippavAe paNNatte, taM jahA65. payogagaI, tatagaI tatra prayogasya satyamanaHprabhRtikasya paJcadazavidhasya gati:---pravRtiH prayogagatiH, 'tatagaI' ti tatasya grAmanagarAdikaM gantuM prvRtttven| (vR0 pa0 381) 66. etto Arabbha payogapayaM niravasesaM bhANiyavvaM jAva settaM vihaaygii| (za0 8 / 293) itaH sUtrAdArabhya prajJApanAyAM SoDazaM prayogapadaM (vR0 50 381) 67,68. baMdhaNacheyaNagaI, tatra baMdhanacchedanagati:--bandhanasya karmaNaH saMbaMdhasya vA chedane-abhAve gatirjIvasya zarIrAta zarIrasya vA jIvAd bandhanacchedanagatiH / (vR0 pa0 381) 66. uvavAyagaI upapAtagatistu trividhA-kSetrabhavanobhavabhedAt (vR0pa0 381) 100. tatra nArakatiryagnaradevasiddhAnAM yat kSetre upapAtAyautpAdAya gamanaM sA kSetropapAtagatiH / (vR0 pa0 381, 382) 67. baMdhana-chedana tIsarI, karma-baMdhaNa je cheda / zarIra thI je jIva nI, gati ika samaya saMveda // 18. athavA gati zarIra nIM, jIva thakI huvo nyaar| baMdhaNa chedaNa tosarI, e bihuM bheda vicAra / / 66. cothI gati upapAta cha, tehanAM tIna prakAra / kSetra-gatI bhava-gati kahI, no-bhava-gati suvicAra / / 100. nAraka tiri nara amara noM, vali siddha-kSetra AkhyAta / UpajavA arthe karai, gamana kSetra upapAta // *laya : zivagatigAmI jIvar3A 1. TIkAkAra ne pAThAntara kA koI ullekha nahIM kiyA hai| aMgasuttANi bhAga 2 meM paDibhaNaMti kA pAThAntara diyA hai 'paDihaNai' / ukta padya kI jor3a kA AdhAra yahI pATha honA caahie| 432 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101. narakAdika ciuM bhava gati, bhava naiM viSe upapAta / siddha gati ne varajI karI, kSetra gati jima syAta // 102 nobhava gati dvividha kahI, siddha pudgala nIM vikhyAta / gamana mAtra e gati kahI, te nobhava upapAta / / 103. vihAya e gati paMcamI, tehanAM satarai prakAra / phusamANe Aye kari jAva zabda meM dhAra // AThameM sAra / udAra // nihAla / bhikkhu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya jaza' 'gala mAla // aSTamazate saptamoddezakAryaH || ||7|| 104 seyaM bhaMte / seyaM bhaMte! zataka sakhara udezo sAtamoM, AkhyA artha 105 ikasau saiMtAlIsamI DhAla rasAla DhAla : 148 vahA 1. saptamudezaka sthavira nAM aSTama guravAdika taNAM pratyanIka AkhyAta | pratyanIka dukha pAta | 2. nagara rAjagRha naiM viSe, yAvata gotama svAma | bhakti vinaya kari vIra noM, ima bolai sira nAma // *zrI vIra jinezvara bhArsa bAratA (pada) 3. he prabhu ! guru AzrI ketA kahyA, kAMi pratyanIka pahichANa ? jina kahai tIna prakAra parUpiyA, kAMi pratikUla eha ayANa / 4. arthadAtA AcArya tehanoM, kAMi zrutadAya uvajhAya / sthavira te jAti paryAya zrute kari, e trividha kahiye tAya // soraThA 5. sATha varSa noM jAta, tAsa kahIje vaya sthavira | paryAya sthavirajakhyAta, caraNa liyAM varSa bIsa tasu // 6. tRtIya sthavira zruta jANa, ThANa anaM samavAya aMga / tasudhAraka pahichANa, sthavira trihuM e dAkhiyA // *laya : zrI vIra jinezvara suNajo morI vInatI 101. yA ca nArakAdInAmeva svabhave upapAtarUpA gatiH sA bhavopapAtagatiH / ( vR0 pa0 382 ) 102. yacca siddhapudgalayorgamanamAtraM sAnobhavopapAtagatiH / ( vR0 pa0 382) 102. vihAyaga vihAyogatistu spRzadgatyAdikAunekavidheti 104. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / ( vR0 pa0 302 ) (TO KIPER) 1. anantaroddeza svavirAn pratyanyayUthikAH pratyanIkA uktA: aSTame tu gurvAdipratyanIkA ucyante / ( vR0 pa0 352 ) 2. rAjiva evaM vayAsI 3. gurUNaM bhaMte! paDucca kati paDiNIyA paNNattA ? goyamA ! tao paDiNIyA paNNattA, taM jahA4. AyariyapaDiNIe, uvajjhAyapaDiNIe, therapaDiNIe / (TTO CIRCX) tatrAcAryaH - artha vyAkhyAtA upAdhyAya: sUtradAtA sthavirastu jAtizrutaparyAyaH / ( vR0 pa0 302) 5, 6. tatra jAtyA SaSTivarSajAtaH zrutasthaviraH - samavAyadharaH paryAyasthaviro-varyAyaH / ( vR0 pa0 382 ) 08, 307,8, DhA0 147, 148 433 Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. * pratyanIka niMdaka yAM tInU taNAM, kAMi bolai guNa suNa na garma chidrapehI ghaNo, kAMi avinaya nIM 8. 'dazAzruta-khaMdha meM zrI jina Akhiyo, kAMi AcArya uvajjhAya / viyAvaca pUjA na kareM mAna thI, mahAmohaNI karma baMdhAya // 6. adhyena satarameM ho uttarAdhyena meM kAMi AcArya uvajjhAya / hele nirde zruta vinaya dAyaka bhaNI, kAMi te pApI sAdhu kahAya // 10. tIjaM ThANaM ude tIsare, kAM rAga aprItivaMta abhakta thI, kAM 11. dazavaikAlika navamA adhyena meM, pratikUla AsAtanAkArI tiko, 12. paMcama ThAu dUsare, kAMda tehanoM avarNavAdI ati dukha lahai, kAMi 13 AcArya uvajjhAya ne sthavira noM ko tehane pratyanIka prabhujI ! ihAM kahyo, te avarNavAda | asamAdha // 20. donUMda loka tI pratyanIka te iha bhava meM piNa bagha baMdhana lahai, guru-bhaktA Upara dveSa / te avinIta vizeSa || kAMi AcArya noM joya / kAMi aboha - hetu hoya // *laya : zrI vIra jinezvara suNajo morI vInatI 434 bhagavatI - jor3a AcArya uvajhAya / durlabhabodhI thAya // avarNavAdI eha / narakAdika dukha leha // ' 14. he prabhu! gati AdhI detA kA kAMi pratyanIka pahicAna ? jina kahai tIna prakAra parUpiyA, kAM gati manuSya gatyAdi jAna // 15. iha loka pratyakSa nara paryAya na kAMi pratyanIka e ema pratikUlakArI iMdriya artha noM, kAMi paMcAgni tapasvI jema // soraThA 16. paMcAgni sAvaMta, agni AraMbha te karmabaMdha azubha joga vasaMta, te jina AzA meM nahIM // 17. piNa ravi tapta tapaMta, vali zIlAdika guNa bhalA / chaTha aThamAdika taMta, te karaNI thI sura huve || 18. te mATai suvimAsa, kAma bhoga iha bhava taNAM / pratyanIka hai tAsa, phala parabhava 16. *paraloka devAdika nAM sukha taNo, vezyAdika kAma bhoga tatpara bakI, ( ja0 sa0 ) alpa te bhaNI // ' (ja0 sa0 ) kAMi pratyanIka avaloya / paraloke sukha nahi hoya / / kAMi corAdika kahivAya / kAMi parabhava duragati pAya // 7. etat pratyanIkatA caivam--- jaccAIhi avannaM bhAsai vaTTai na yA vi uvavAe / bahio chippehI pavAsavAI aNagulomo // ( vR0 pa0 382 ) 8. AyariyauvajjhAyANaM sammaM Na paDitappati appaDipUe baDhe, mahAmohaM payati ( dazA0 2 / 25) 6. Araehi, suyaM viSayaM na gAhie / te va sisaI bAle, pAvasamaNi tti vRccAI // ( u0 17/4 ) 10. ArAdhyatatsaMmateta ralakSaNa 11. AyariyapAyA puNa appasannA, abohi AsAyaNa natthi mokkho / ( dasaveliyaM | 1|10 ) 12. hAjIbA dullabhabodhiyattAe kamma pakaraiti Ayariya uvajjhAyANaM avaNNaM vadamANe... | ( ThANaM 5 | 133) ( ThANaM vR0 50 148) 14. gati NaM bhaMte! paDucca kati paDiNIyA paNNattA ? goyamA ! tao paDiNIyA paNNattA, 'gati' mAnuSyatvAdikAM pratItya / 15. jahA logapaDiNIe (10 10382) tasya pratyakSasya mAnuSatvalakSaNaparyAyasya pratyanIka indriyArthapratikUlakAritvAt paJcAgnitapariSad ihalokapratyanIkaH / ( vR0 pa0 382 ) 16. paloDie paraloko janmAntaraM tatpratyanIkaindriyArthatatparaH / 20. bologpddie| ( vR0 pa0 302 ) (0226) dvidhAlokapratyanIkazca cauryAdibhirindriyArthasAdhanaparaH ( vR0 pa0 382) Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21. samUha AdhI prabhujI ! ketalA, kAM AzrI jina kahai tIna prakAra parUpiyA, 22. kula gaNa saMgha trihuM no je arI, kAM kula te gaccha samudAya / kula nAM samudAya bhaNI je gaNa kahyo, kAMi saMgha te gaNa-samudAya // pratyanIka kahivAya ? kAMi samUha sAdhu-samudAya // soraThA ehavo Akhyo vRtti meM / avarNavAdI tAya, ityAdika pratikUlapaNo // tatsamUha gaNa Akhiyo / gaNa-samUha saMgha vRtti meM // lakSaNa AkhyuM che apara / piNa bhagavai vRtti meM // saMtati thI je UpanAM tasu kula kahyo samAja, te triNakula noM eka gaNa / / 23. samUha sAdhu samudAya, 24. kula cAndrAdika jANa, koTikAdi pahichANa, 25. kulAdi no phuna teca, sAMbhalajyo dhara ceta, te 26. ika AcArya nAMja, 27. jJAna darzana cArita, guNe vibhUSita samaNa noM saha samudAya pavitta saMgha kahIje tehane // 1 28. 'samUha sAdhu samudAya, kula gaNa saMgha e niklaa| paNa tInUM re mAMya nahi vai zrAvaka-dhAvikA // 26. ThANAMga toje ThANa, turya udezaka nai viSe / samUha AdhI jANa, kula gaNa saMgha nAM ari kahyA // 30. cAMdrAdika saMvAda, kula-samUha ne gaNa kahya N / gaNa te koTika Ada, ve triNa gaNapati nAMja ziSya / / 31. ghaNA AcArya nAMja, sIsa bhaNI saMgha Akhiyo / + 1 pratyanIka taja lAja, bole avarNavAda tasu // ' (ja0 sa0 ) vA0 tathA ThANAMga ThANe pAMca udeze eka vRtti meM kahyaM te kahai che kula te cAMdrAdika sAdhu samudAya vizeSa rUpa prasiddha gaNa te kula nuM samudAya, saMgha te gaNa nuM samudAya / tathA uvavAI nI vRtti meM kahyaM - kula te gaccha nuM samudAya, gaNa te kula nuM samudAya, saMgha te gaNa nuM samudAya tathA praznavyAkaraNa a0 10 vRtti meM kahyaM - kula te gaccha nuM samudAya caMdrAdika, gaNa te kula nuM samudAya ko TikAdika, saMgha te gaNa nuM samudAya rUpa / ima aneka ThAmeM kula gaNa saMgha e tIna zabda Ave / tihAM saMgha nAma ghaNAM sAdhAM nAM samudAya ne kahyaM, piNa zrAvaka naiM na kahyaM / pratyanIka je dIsa ? jina kahai tIna prakAra parUpiyA, tapasvI gilANa sIsa // 32. *anukaMpA AdhI prabhujI ! kesalA *laya : zrI vIra jinezvara suNajo morI vInatI 21. samUhaNaM bhaMte ! paDucca kati paDiNIyA paNNattA ? goyamA ! tao paDiNIyA paNNattA, taM jahA'samUha' sAdhusamudAya pratItya ( vR0 pa0 382) 22. kulapaDiNI, gaNapaDiNIe, saMghapaDiNIe / (0217) 22. 0 0 0 382) 24. tatra kulaM cAdrAdikaM tatsamUhoM magaH:koTikAdistatsamUhaH saMghaH ( vR0 pa0 382 ) 25. kumAdilakSaNaM vedam ( vR0 pa0 102 ) 26. ettha kulaM vinneyaM egAyariyassa saMtaI jAu / tiha kulANa mihopusAvekkhANaM gaNo hoi / / ( vR0 pa0 382 ) 27. sosaNacaraNagugavihUsiyANasamaNANaM / samudAo puNa saMgho gaNasamudAotti kAUNaM // ( vR0 pa0 302 ) 26. samUhaM paDucca tao paDiNIyA paNNattA, taM jahA -kulapaDiNIe, gaNapaDiNIe, saMghapaDiNIe / (ThANaM 20460) ( ThANaM vR0 pa0 289 ) ( aupapAtika vR0 pa0 81 ) ( praznavyAkaraNa vR0 pa0 126 ) 32. aNukaMpaM paDucca kati paDiNIyA paNNattA ? goyamA ! tao paDiNIyA paNNattA, taM jahA - tavassi - paDiNIe, gilANapaDiNIe, sehapaDiNIe / (TTO FIRES) 08, 308, DhA0 148 435 " Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 33. e tInaM nI joya, anakaMpA karavI achai / 33. anukampA-bhaktapAnAdibhirupaSTambhastAM pratItya / upaSTaMbha avaloya, bhAta pANI pramakha karI / / (vR0 pa0 382) 34. na karai tehanI sAra, anya pAsa nahiM kAravai / te pratyanIka vicAra, upaSTaMbha na diye tasu / / 35. *he prabha ! zrata AzrI ketalA, kAMi pratyanIka pahichANa ? 35. suyaNNaM bhaMte ! paDucca kati paDiNIyA paNNattA? jina kahai tIna prakAra parUpiyA, kAMi sUtra artha bihuM jANa // goyamA ! tao paDiNIyA paNNattA, taM jahA-sutta paDiNIe, atthapaDiNIe, tadubhayapaDiNIe / soraThA (za0 8 / 266) 36. sUtra pATha suvicAra, artha pATha noM artha te / 37-36. kAyA vayA ya te cciya, te ceva pamAya appaubhaya bihu~ avadhAra, e trihaM meM dUSaNa kahai / / mAyA ya / 37. pRthavyAdika SaTa kAya, SaTa vrata ahiMsA pramukha / / mokkhAhigAriyANaM, joisa joNIhiM kiM kajja / / judA kahyA kiNa nyAya ? chahuM kAya dhura vrata meM // ityAdi dUSaNodbhAvanaM (vR0 pa0 383) 38. phuna pramAda nAM sthAna, kUrmAdika je yoni cha / jyotiSi-cakra pichAna, sUtre syUM arthe khy|| 36. ziva maga sAdhaka tAya, jyotiSi cakrara yonina / syUM prayojane kahAya ? ityAdika dUSaNa kahai // 40. *he prabha ! bhAva paDucca ketA kahyA, kAi pratyanIka prastAva ? 40. bhAvaNNaM bhaMte ! paDucca kati paDiNIyA paNNattA ? jina kahai tIna prakAra parUpiyA, kAMi zuddha jIva paryAya subhAva // goyamA ! tao paDiNIyA paNNattA, taM jahA41. pratyanIka jJAna darzana cAritra taNo, kAMi karai parUpaNA viparIta / 41. nANapaDiNIe, saNapaDiNIe, carittapaDiNIe / athavA jJAnAdika meM dUSaNa kahai, kAMi bola vacana anIta / / (za0 8 / 300) bhAvAn jJAnAdIn prati pratyanIkaH teSAM vitathaprarUpaNato soraThA dUSaNato vA (vR0 pa0 383) 42. prAkRta bhASA mAMhi, maMda-buddhi sUtara racyA / 42. pAyayasuttanibaddha ko vA jANai paNIya keNeyaM / avaguNa bole tAhi, jJAna taNo pratyanIka te|| (vR0 50 383) 43. dAna binA syUM hoya, samyakta ne cAritra thakI? 43. kiM vA caraNeNaM tu dANeNa viNA u havai tti / pratyanIka te joya, darzana caraNa taNAM tike| . (vR0 pa0 383) 44. 'Akhyo e deza aThyAsI aMka no, kAMi ika sau ar3atAlI DhAla / bhikkha bhArImAla maSirAya thI, kAMi 'jaya-jaza' maMgalamAla / / *laya : zrI vIra jinezvara suNajo morI vInatI 436 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 146 1. te pratyanIkapaNAM pratai, aNakariva kari teha / udyamavaMta thayA tike, zuddha yogya chai jeha / / 2. te hva zuddha vyavahAra thI, te mATe vyavahAra / parUvaNA ne kAja hiva, kahiye artha udAra / / 3. jo vyavaharaNa mumukSu noM, pravRtti-nivRtti-rUpa / tehanoM nAma kahyo ihAM, vara vyavahAra anUpa // 4. tehano kAraNa jJAna je, te piNa chai vyavahAra / goyama gaNahara tehanI, pUchA karai udAra / / *zrI jinarAja taNAM vaca saradhyAM, jIva ArAdhaka thAvai / jIva ArAdhaka thAve mhai vArI jAUM / janma maraNa miTa jAvai, samyakta dRr3ha citta bhaavai|| halakarmI citta lyAvai |(dhr padaM) 5. he bhagavaMta ! vyavahAra ketalA? jina kahai paMca prakAraM / Agama zrata na ANa dhAraNA, paMcama jIta udAraM / / 1. ete ca pratya nIkA apunaHkaraNenAbhyutthitAH zuddhimarhanti / (vR0pa0 383) 2. zuddhizca vyavahArAditi vyavahAraprarUpaNAyAha (vR0 pa0 383) 3. vyavaharaNaM vyavahAro-mumukSupravRttinivRttirUpaH / (vR0 pa0 384) 4. iha tu tannibandhanattvAt jJAnavizeSo'pi vyavahAraH / (vR0 pa0 384) 5. kativihe gaM bhaMte ! vavahAre paNNatte ? goyamA ! paMcavihe vavahAre paNNatte, taM jahA-Agame, sutaM, ANA, dhAraNA, jiie| 6. kevalamanaHparyAyAvadhipUrvacaturdazakadazakanavakarUpaH / (vR0 pa0 384) 7. shrutN-shessmaacaarprklpaadi| (vR0 50 384) 6. kevala manapajjava naiM avadhidhara, cauda pUrva dasa sAraM / nava pUrvadhara e SaTa-vidha hai, dhura Agama vyavahAraM / / 7. AcAra kalpa te nazIta jaghanya, tAsa jANa suvicAraM / ___ATha pUrvadhara utkRSTa kahiya, bIjo zrata vyavahAraM / / 8. nava daza pramakha pUrva zruta meM chai, piNa artha atIMdriya jeho / tehanai viSe viziSTa jJAna noM, hetupaNa kari eho / hai. atizaya sahitapaNe kari tehane, Agama mAhai ANyo / kevalavata e bheda Agama nAM, ima vRttikAra vakhANyo / 10. dezAMtara je rahyA gItArtha, tehanai pAse taamo| jeha agItArtha sAdhu naiM, mUkI ne tiNa tthaamo|| 11. gUDha artha pada kari doSaNa noM, prAyazcita pUchAvai / tAsa kahaNa thI diyai prAyazcita, AjJA tRtIya khaavai|| 12. cotho je vyavahAra dhAraNA, gItAratha vairAgI / dravyAdika apekSA kiNa meM, diyo prAyazcita saagii| 13. te daMDadhArI ne koi manivara, tiNahija vidha pahichANI / __ anya saMta ne prAyazcita devai, teha dhAraNA jaannii|| 14. athavA vaiyAvaca noM kAraka, prAyazcita nahiM jANe / tasu gaNa dekhI ne AcAraja, prasanna haraSa ati aann| *laya: pArasa deva tumhArA darasaNa 8. navAdipUrvANAM ca zrutatve'pyatIndriyArtheSu viziSTajJAnahetutvena / (vR0pa0384) .. 6. sAtizayatvAdAgamavyapadezaH kevalavaditi / (vR0 pa0 384) 10,11. tathA'jJA-yadagItArthasya purato gUDhArthapadairdezAntara sthagItArthanivedanAyAtIcArAlocana itarasyApi tathaiva zuddhidAnaM / __ (vR0 pa0 384) 12. dhAraNA-gItArthasaMvignena dravyAdyapekSayA yatrAparAdhe , yathA yA vizuddhiH kRtaa| (vR0 pa0 384) 13. tAmavadhArya yadaguptamevAlocanadAnatastatraiva tathaiva tAmeva prayuGkte iti / (va0 pa0 384) 14. vaiyAvRttyakarAdervA gacchopagrahakAriNo'zeSAnucitasya / (vR0 pa0 384) za0 8, u0 8, DhA0 146 437 Jain Education Intemational Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. prAyazcittapadAnAM prazitAnAM dharaNamiti / (vR0 pa0 384) 16,17. jIta dravyakSetrakAlabhAvapuruSapratisevAnuvRtyA saMhananadhRtyAdiparihANimavekSya yat prAyazcittadAnaM / __ (vR0 pa0 384) 15. prAyazcita pada kitA UdharI, tehane Apa dharAvai / te dhArI daMDa diye anya ne, te dhAraNA kahAvai / / 16. pravara jIta vyavahAra paMcamo, dravya kSetra kAla bhAvo / doSaNa sevaNahAra taNuM vali, dekha saMghayaNa sahAvo / / 17. dravya kSetra kAla bhAva saMghayaNa, dhIraja hANi avadhAraM / tAsa nibhai tehavo daMDa deva, teha jIta vyavahAraM / / 18. athavA je kiNahi gacha mAhai, kAraNa viSayaja bhAvyaM / sUtra thakI adhiko prAyazcita, AcArye pravartAvyuM / 16. valatuM te gaccha mAMhi paraMpara, tehija daMDa devaaii| te piNa jIta vyavahAra vakhANyo, vRttau ema khaaii|| 18,16. yo vA yatra gacche sUtrAtiriktaH kAraNataH prAya zcittavyavahAraH pratito bahubhiranyaizcAnuvartita iti / (vR0pa0 384) soraThA 20. ThANAMga paMcama ThANa, dvitIya uddezaka nai viSe / paMca vyavahAra pichANa, tAsa vRtti meM ima kahya // 21. je bahuzruta bahu vAra, pravo vo nathI / vatta vA lAra, kArya ha e jIta kri|| 20. paMcavihe vavahAre paNNatte, taM jahA--Agame, sute, ANA, dhAraNA, jiite| (ThANaM 5 / 124) 21. bahuso bahussuehiM jo vatto no nivArio hoi / __vattaNuvattapamANaM jIeNa kayaM havai eyaM // (ThANaM vR0 pa0 307) 22. jaM jassa u pacchittaM AyariaparaMparAe aviruddhaM / jogA ya bahuvihIyA eso khalu jIyakappo u / / (ThANaM vR0 pa0 307) 22. tathA AcArya zuddha, paraMparAe kari tiko / diye daMDa aviruddha, jIta kalpa e chai valI / / 23. Acariyo suvicAra, sAvajja rahita kiNe kihAM / anya gaNapati anivAra, bahu aNumata e Acarita / / 24. *kevala avadhi anai manaparyava, pratyakSa Agama jANI / cauda pUrva daza nava pUravadhara, parokSa Agama mANI // 25. pratyakSa Agama sariso kahiye, parokSa Agama soya / caMdramakhI te caMdra jiso mukha, tima e piNa avaloya // 26. yathA prakAra karInai tehaneM, pAMca meM pahichANaM / Agama je vyavahAra huvai jada, tehija sthApai jANaM / / 27. Agama vyavahAre Agama kari, tAsa pravRtti sUcInaM / anya zratAdi ciuM na pravatta~, tehathI e atihInaM / / 28. ravi prakAza thakI nahiM adhiko, dIpa taNo sUprakAzaM / ravi thI dIpa prakAza hIna cha, tima ihAM piNa suvimAsaM / / 26. jo Agama vyavahAra na lAbha, huvai zrata sukhakAraM / to zrata kari vyavahAra pravattai, tehija thApavaM sAraM / / 30. jo vyavahAra zrata nahiM lAbha, ha tyAM ANa udAraM / to AjJA kari vyavahAra pravatrte, tehija sthApavU sAraM / / 31. jo AjJA vyavahAra na lAbha, huvai dhAraNA jeha / to vyavahAra dhAraNA karine, pravarttavaM gaNageha / / 26,27. jahA se tattha Agame siyA AgameNaM vavahAraM ptttthvejjaa| 26. No ya se tattha Agame siyA, jahA se tattha sue siyA, sueNaM vavahAraM pttttvejjaa| 30. No ya se tattha sue siyA, jahA se tattha ANA siyA, ANAe vavahAraM pttttvejjaa| 31. No ya se tattha ANA siyA, jahA se tattha dhAraNA siyA, dhAraNAe vavahAraM pttttvejjaa| *laya : pArasa deva tumhArA varasaNa 438 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 32. jo vyavahAra dhAraNA nahna huvai jIta sukhakAraM / to jIta kI vyavahAra pravarte atIta vA navo udAraM // 33. e pAMca prakAra karinaiM sthApa e vyavahAraM / Agama zruta AjJA neM dhAraNA, jIta gaNikRta sAraM // soraThA / 24. sAmAnya karike eha niyamana pUrve Akhiyo / jima-jima ityAdeha, vizeSa kari nigamana hive / / 35. *jima jima ve Agama zruta AzA, bali dhAraNA jIvaM / tima tima te vyavahAra prate muni, svAeM adhika punItaM // soraThA 36. e pAMcU kari pekha, pravattaM te puruSa ne| prazna dvAra kari dekha phala kahiye te sAMbhalI // 27. *jaya he prabhu! AgamabaliyA, kevalI pramukhaja soI / e Agama vyavahAravaMta te syUM Ase avaloI ? 35. e vyavahAra paMcavidha te muni, je je kAle jAnaM / jahiM jahi je je kSetre phuna, vali prayojane pichAnaM // soraThA 36. je je kAle joga, prayojane kSetre vali / je je ucita prayoga, e rahyo zeSa vana ima vRttI // 40. tadA tadA te te kAle muni avasara viSe udAraM / hi tahiM te te kSetre phuna, vali prayojane vicAraM // soraThA 41. addhA kSetra viSeha, teha joga vyavahAra pravartte gaNageha, te vyavahAra vyavahAra chai sarvAzaMsArahita 42. anizritopAsUtya, te muni aMgIkRtya prAyazcittAdika tiko / 1 prati / havaM ? je / muni / 43 athavA nithita sIsa, upAcita tehija pakSapAta rahitapaNeM // vyAvaca kareM jagIsa, tasu 44. athavA nithita rAga, upAdhita te dveSa e bihaM rahita sumAga, prAyazcittAdika *laya : pArasa deva tumhArA darasaNa / kuna pravRtti // 32. No ya se tattha dhAraNA siyA, jahA se tattha jIe siyA, jIevaM vabahAra paTuve 33. icce ehiM paMcahi vavahAraM paTTavejjA, taM jahA- AgameNaM sueNaM, ANAe, dhAraNAe, jIeNaM / 34. 'icehiM ityAdi niyamanaM sAmAnyena jahA jahA se ityAdi tu vizeSanigamanamiti / ( vR0 pa0 285) 35. jahA jahA se Agame sue ANA dhAraNA jIe tahA tahA vavahAraM paTTavejjA / 36. etairvyavahartuH phalaM praznadvAreNAha : - ( vR0 pa0 385) 37. se kimAhu bhaMte ! AgamabaliyA samaNA nimgaMthA ? 38. iccetaM paMcavihaM vavahAraM jadA jadA jahiM jahi / 36. yadA yadA yasmin yasmin avasare yatra yatra prayojane vA kSetre vA yo ya ucitastaM tamiti zeSaH / ( vR0 pa0 385 ) 40. tadA tadA tahiM tahi tadA tadA kAle tasmin tasmin pryojnaayo| 42. aNissiossitaM 43. athavA anizritaiH sArahitai rupAdhitaH aGgIkRto'ni pitaatistm| (10 10 285) nizritazca -- ziSyatvAdi pratipannaH upAzritazca sa eva vaiyAvRttyAdinA pratyAsannatarastau / (10 pa0 385) 44. athavA nizritaM rAgaH upAzritaM ca-dveSaste / ( vR0 pa0 205) ( vR0 pa0 385 ) - za08, u0pa, DhA0 146 436 Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45. athavA nithita joya, AhArAdika mujha Apasyai / upAzrita ziSya soya, mahAkulavaMtAdika achai / / 46. ima pakSapAta rahIta, prAyazcittAdi pravarttato / zramaNa nigraMtha punIta, ANa ArAdhaka te huvai // 47. ihavidha prazna sujoya, prazna dvAra phala pUchiyAM / garu kahai haMtA hoya, gamyamAna guru vaca ihAM // vA0--he bhagavaMta ! je AgamavaliyA zramaNa nigraMtha kevalI Adi te ima kahai chai ke e pAMca vyavahAra samyak vyavaharavA thakI AjJA nAM ArAdhaka thAya ? pATha meM to ima prazna rUpaja chai / tivAre guru-hatA hAM ima kahai chai / e uttara gamyamAna cha / 48. anya AcArya khyAta, AgamabaliyA jina pramukha / zramaNa nigraMtha vikhyAta, he bhadaMta ! phala syUM kahai / / 46. kahyA paMca vyavahAra, syUM phala tasu e zeSa vaca / ima pUcha suvicAra, Agala guru uttara diye / / 50. icceyaM ityAdi, pravara paMca vyavahAra prati / je je avasara lAdhi, je je kSetra prayojane / / 51. te te kAla ucitta, te te kSetra prayojane / anizrita upAzritta, samyaka pravartato acha / / 52. zramaNa tapI nigraMtha, ANa-ArAdhaka te huvai / e guru uttara taMta, anya AcArya ima kahai / 53. *vali vyavahAra taNI TIkA meM, dhura cyArU vyavahAraM / tIrtha aMta tAMI nahi rahisI, jIta tIrtha laga sAraM / / 54. aMka aThyAsI deza DhAla e, eka sau navacAlIsaM / bhikkha bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya' sUkha visvAvIsaM // 45. athavA nizritaM ca-AhArAdilipsA upAzritaM ca shissyprtiicchkkulaadypekssaa| (vR0 pa0 385) 46. samma vavaharamANe samaNe niggaMthe ANAe ArAhae bhvi| (za0 8 / 301) sarvathA pakSapAtarahitatvena yathAvadityarthaH / (vR0 pa0 385) vA0-AjJAyA-jinopadezasyArAdhako bhavatIti, haMta ! Ahureveti guruvacanaM gamyamiti / (vR0pa0 385) 48. anye tu se kimAhu bhaMte ! ityAdyevaM vyAkhyAnti atha kimAhurbhadanta ! AgamabalikAH zramaNA nirgranthAH ! paJcavidhavyavahArasya phalamiti zeSaH atrottaramAha'icceya' mityAdi (vR0 50 385) 53. suttamaNAgayavisayaM......"hohiMti na AillA jA titthaM tAva jIto u|| AdyAzcatvAro vyavahArA na yAvattIrthe ca bhaviSyanti jItastu vyavahAro yAvattIrthaM tAvad bhaviteti / (vyava0 bhASya bhAga 10 10 10) DhAla : 150 dUhA 1. ANa ArAdhakanAMja phala, azubha kSaye zubha baMdha / te mATa hiva baMdha noM, kahaM nirUpaNa saMdha / / 2. dravya baMdha nigaDAdi noM, ihAM na te adhikAra / karma baMdha je bhAva thI, kahiyai te vistAra // 3. katividha baMdha kahyo prabhu ! jina kahai dvividha tAya / iriyAvahi zubha vedanI, zubhAzubha saMparAya // *laya : pArasa deva tumhArA darasaNa 1. AjJArAdhakazca karma kSapayati zubhaM vA tad badhnAtIti bandhaM nirUpayannAha (vR0 pa0 385) 2. dravyato nigaDAdibandho bhAvataH karmabandhaH, iha ca prakramAt krmbndho'dhikRtH| (vR0pa0 385) 3. kativihe NaM bhaMte ! baMdhe paNNatte ? goyamA ! duvihe baMdhe paNNatte, taM jahA-iriyAvahiyabaMdhe ya, saMparAiyabaMdhe ya / (za0 8 / 302) 440 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. 'gyArama bArama terameM, kevala joga nimitta / iriyAvahi noM baMdha tyAM, eha kaSAya rahitta / / 5. saMparAya no baMdha je, dazamAM guNa laga hoya / eha kaSAya sahita naiM, zubhAzubha avaloya / 6. dvividha sAtAvedanI, iriyAvahi saMparAya / pannavaNA pada tevIsameM, pragaTa pATha rai mAya / / 7. anAyukta gamanAdike, saMparAya baMdhAya / saptama zataka udeza dhura, eha pApa-saMparAya / / 8. saMparAya sakaSAya naiM, iriyAvahi akaSAya / saptama zataka udeza dhara, saptamaddezaka mAMya / / hai. saMparAya sakaSAya naiM, iriyAvahi akaSAya / dazama zataka vali bhagavatI, dvitIya udezaka mAMya / / 4. aipithika-kevalayogapratyayaM karma tasya yo bandhaH sa tthaa| (vR0 pa0 385) 5. sAmparAyikabandhaH kaSAyapratyaya ityarthaH / (vR0 pa0 385) 6. sAtAvedaNijjassa jahA ohiyA ThitI bhaNiyA taheva bhaanniynv| iriyAvahiyabaMdhayaM paDucca saMparAiyabaMdhayaM (paNNavaNA 23 / 176) 7. aNagArassa bhaMte ! aNAuttaM gacchamANassa vA. goyamA ! no riyAvahiyA kiriyA kajjai, saMparAiyA kiriyA kjji| (bha0 7 / 20) ....jassa NaM koha-mANa-mAyA-lobhA vocchiNNA bhavaMti""tassa NaM saMparAiyA kiriyA kajjai / (bha0 7 / 21) 6. ..."jassa NaM koha-mANa-mAyA-lobhA vocchiNNA bhavaMti tassa NaM iriyAvahiyA-kiriyA kajjai, jassa NaM kohamANa-mAyA-lobhA avocchiNNA bhavaMti tassa NaM saMparAiyA kiriyA kjji| (bha0 10 / 14) 10. ... eyaMsi ceva terasame kiriyAThANe vaTTamANA jIvA sijjhisu bujhisu muccisu pariNivvAiMsu savvadukkhANaM aMtaM kareMsu vA, kareMti vA, karissaMti vA / (sUyagaDo 2 / 80) 11. ... aNagArassa NaM bhaMte ! bhAviyappaNo""tassa NaM iriyAvahiyA kiriyA kajjai, no saMparAiyA kiriyA kjji|| (bha0 18 / 156) 12. jassa NaM koha-mANa-mAyA-lobhA vocchiNNA bhavaMti, tassa NaM iriyAvahiyA kiriyA kajjai / (bha0 7.126) 13. pejjadosamicchAdasaNavijaeNaM bhaMte ! jIve ki jaNayai ? ..."jAva sajogI bhavai tAva ya iriyAvahiyaM kamma baMdhai suhapharisaM dusamayaThiiyaM.... (uttara0 2671) 10. iriyAvahiiM varttatAM, sIjjhyA sojha tAya / kAla anAgata sIjjhasya, dvitIya sUyagaDAMga mAMya / / 11. zudha upayoge cAlatAM, kUkUDa pota caMpAya / zataka aThArama AThameM, iriyAvahi baMdhAya / / 12. tihAM sAtamAM zataka noM, saptamadeza bhalAya / vItarAga e be bhaNI, upazama-kSINa kaSAya // 13. iriyAvahi no zubha pharasa, sthiti be samaya susaMdha / uttarAdhyena gaNatIsameM, vItarAga rai baMdha // 14. te mATai iriyAvahi, sAtAvedanI jANa / saMparAya zubha azubha hai, samaya nyAya pahichANa // ' (ja0 sa0) *vArI jAUM re jina vacanAM taNI |(dhr padaM) 15. iriyAvahi karma he prabhu ! naraka tiryaMca tiryaMcaNI bAMdhe jI? ke manuSya manuSyaNI nai baMdhe, devatA devI sAMdhe jI? 15. iriyAvahiyaM NaM bhaMte ! kammaM kiM neraio baMdhai ? tirikkhajoNio baMdhai ? tirikkhajoNiNI baMdhai ? maNusso baMdhai ? maNussI baMdhai ? devo baMdhai devI baMdhai ? 16. goyamA ! no neraio baMdhai, no tirikkhajoNio baMdhai, no tirikkhajoNiNI baMdhai, no devo baMdhai, no devI baMdhai 16. jina bhAkhai na bAMdhai neraiyo, tiryaMca bAMdhe nAMhI / tiryaMcaNI bAMdhe nahIM, deva devI na bAMdhe jyAhI // *laya : rAma sohI levai sItA taNI tha08,08, DA0 150 441 Jain Education Intemational Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17. pUrva kAla viSe rahyA, iriyAvahi paNo jANI / baMdha dvitIyAdi samayavarttI, bahu manuSya manuSyaNI pichANI // soraThA 18. pUrva pratipanna jeha, te AzrI e sadA kevalI teha, iriyAvahi baMdhaka 16. ghaNAM kevalI mAMhi, bahu manuSya bahu e behuM pada tAhi, bahu vacane karineM vacana hai / ghaNAM // manuSyaNI / kahyA // 20. * paDivajaNahAra AsarI, varttamAna e iriyAvahi karma baMdhanoM, paDhama samayavartI kAlo / nhAlo / // 21. tAsa viraha saMbhava thakI, kiNahi velA nara eko / kiNahi velA ika strI huve, kiNahi velA bahu pekho || soraThA 22. kadA manuSya ika hoya, tathA kadA ika tathA manuSya bahU joya, tathA kadA bahu 23. ika saMyoga sadhIka, e ciuM bhAMgA AkhiyA / hiva dvika saMyogIka, ciuM bhAMgA kahiye ache // manuSyaNI / manudhvaNI // 24. ika vacane nara eka vali ika vacane manuSyaNI / Akhiyo // manuSyaNI / prathama bhaMga e pekha, dviksaMyogika 25. athavA nara ika jAna, bahu vacane kari dvitIya bhaMga pahichANa, iriyAvahi baMdhaka huvai // 26. athavA bahu nara joya, ika vacane ika manuSyI / tRtIya maMga e hoya, iriyAvahi baMdhakapaNeM // 27. tathA manuSya bahu hoya, bahu vacane yahu manuSyaNI / turya bhaMga avaloya, dviksaMyogika nau ko // 28. saMyogika pyAra, dviksaMyogika piNa ciu~ / paDivajamANa paDucca e // kalA manuSya ne manuSyaNI / hiva strI puruSa pramukha kahai || iriyAvahi baMdha ghAra, 26. liMga apekSA eha, veda apekSA jeha, , 30. * iriyAvahi baMdhaka prabhu ! syUM ika strI veda bAMdhe ? ika puM veda bAMdhe ache eka napuMsaka 31. e hiMda ika baca kalA, bahu bahu puM veda bAMdhe ache ke bahu sAMdhe ? strI veda bAMdhe ? napuMsaka sAMdhe ? *laya : rAma sohI leve sItA taNI 442 bhagavatI-jor3a 17. puvva paDivannae paDucca maNussA ya maNussIo ya baMdhaMti / pUrvaM prAkkAle pratipannamaryA pathikabandhakatvaM yaiste pUrvapratipanna kAstAn, tadbandhakatvadvitIyAdisamayavattina ityarthaH / ( vR0 10385) 18,19. te ca sadaiva bahavaH puruSAH striyazca santi ubhayeSAM kevalinAM sadaiva bhAvAt ( vR0 pa0 305 ) 20. paDivajjamANae paDucca pratipadyamAnakAn aiyapathikakamvandhanaprathamasamaya ( vR0 pa0 385) 21. eSAM sambhavAd ( vR0 pa0 385) masso vA baMda, maNulsI vA baMdha, maNussA vA vaMta, masIo vA baMdhati vattina ityarthaH / 22, 23. ekadA manuSyasya bahutvAbhyAM catvAro vikalpAH catvAraH striyAzcaikaikayoge ekatvadviksaMyoge taya ( vR0 pa0 385 ) 24. ahavA masso va massI va baMdha 24. ahavA maNuso va magusthIvo va baMdhati 26. ahavA maNussA ya maNussI ya baMdhati 27. ahavA maNussA ya maNussIo ya baMdhati / (za0 81303) 22. eSAM puMstvAdi tattatvikSayA na tu vedApekSayA atha vedAstrItvAdadhikRtyAha ( vR0 pa0 386 ) 30. taM bhaMte ! ki itthI baMdhai ? puriso baMdhai ? napuMgo baMdha? 31. itthIo baMdhati ? purisA baMdhaMti ? napuMsagA baMdhaMti ? Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32. nauitthI nopuriso no napuMsago baMdhai ? 32. e trihu pada bahu baca kahyA, ke tInUi ved-rhiito| teha avedI bAMdhai acha, iriyAvahi suvadIto? 33. jina kahai strI bAMdhai nahIM, ika puM veda na bAMdhai / jAva no bahu napuMsagA, e SaTa pada baMdha na sAMdhe / 33. goyamA ! no itthI baMdhai, no puriso baMdhai, jAva (saM0 pA0) no napuMsagA baMdhaMti / uttare tu SaNNAM padAnAM nissedhH| (vR0 pa0 386) 34. puvvapaDivannae paDucca avagayavedA baMdhaMti 34. pUrvakAla viSa rahyA, iriyAvahi baMdhakapaNo jaannii| dvitIyAdi samayavartI tike, bahu apagatavedA pichANI // 35. iriyAvahi karma baMdhakapaNAM ne jANiya, be triNa pramukha samaya thayAM teha pichANiyai / pUrva pratipanna hoya sadA bahu kevalI, veda rahita ihAM vItarAga muni raMgaralI / / 36. veda rahita navameM dazameM gaNaThANa hI, piNa iriyAvahi baMdha tAsa navi jANa hI / iriyAvahi baMdha kSINa-kaSAI naiM kahyo, tiNa sUveda rahita e akaSAI grhyo| 37. *paDivajaNahAra AsarI, vartamAna e kAlo / iriyAvahi karma baMdha noM, paDhama samayavartI nhAlo / / 38. tAsa viraha saMbhava thakI, veda rahita eka bAMdhe / tathA avedI bAMdha bahu, e be vikalpa sAMdhe / / 37,38. paDivajjamANae paDucca avagayavedo vA baMdhai, avagayavedA vA baMdhati (za0 8 / 304) pratipadyamAnakAnAM tu sAmayikatvAd virahabhAvenaikAdisabhbhavAd, vikalpadvayamata evAha (vR0 pa0 386) 36, 40. jai bhaMte ! avagayavedo vA baMdhai avagayavedA vA baMdhati taM bhaMte ! ki itthIpacchAkaDo baMdhai ? 41. strItvaM pazcAtkRtaM-bhUtatA nItaM yenAvedakenAsI strI pazcAtkRtaH, evamanyAnyapi / (vR0 50 386.) 42. purisapacchAkaDo baMdhai ? napuMsakapacchAkaDo baMdhai ? 39. jo eka avedI bAMdhe prabha ! tathA ghaNAM avedI bAMdhe / eka bahu vacane karI, e be vikalpa saaNdhai| 40. jo eka avedI bAMdhe prabhu ! tathA ghaNAM avedI bAMdhai / to sya prabhu ! ika strI pacchAkaDo, iriyAvahi baMdha sAMdhai ? soraThA 41. strI vede varteha, thayo avedo zreNi caDha / strI-pacchAkaDa jeha, imaja anerA veda piNa / / 42. *kai ika puruSa-pacchAkaDo, iriyAvahi bAMdhato ? eka napuMsaka-pacchAkaDo, e trihuM ika vaca huto ? 43. kai bahu strI-pacchAkaDA, bahu puM-pacchAkaDA bAMdhai ? bahu napuMsaka-pacchAkaDA, iriyAvahi baMdha sAMdhe ? soraThA 44. ikasaMyogika eha, ika vaca bahu vaca bhaMga SaTa / hiva dvikasaMyogeha, kahiyai dvAdaza bhaMgakA / / liya : nadI jamunA rai tIra ur3e *laya : rAma sohI levai sItA taNI 43. itthIpacchAkaDA baMdhaMti ? purisapacchAkaDA baMdhaMti ? napuMsagapacchAkaDA baMdhaMti ? 44. ihaikakayoge ekatvabahutvAbhyAM SaDvikalpA: dvikyoge tu tathaiva dvAdaza / (vR0pa0 386) za0 8, u0 8, DhA0 150 443 Jain Education Intemational Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45. udAhu itthIpacchAkaDo ya purisapacchAkaDo ya baMdhai 46. ahavA itthIpacchAkaDo ya purisapacchAkaDA ya baMdhati 47. ahavA itthIpacchAkaDA ya purisapacchAkaDo ya baMdhai 48. ahavA itthIpacchAkaDA ya purisapacchAkaDA ya baMdhati 46. ahavA itthIpacchAkaDo ya napuMsagapacchAkaDo ya baMdhai 50. ahavA itthIpacchAkaDo ya napuMsagapacchAkaDA ya baMdhaMti 45. *athavA ika strI-pacchAkaDo, puruSa-pacchAkaDo eko / iriyAvahi bAMdhai acha, prathama bhaMga e pekho|| 46. athavA ika strI-pacchAkaDo, bahu puruSa-pacchAkaDA jaannii| iriyAvahi bAMdhai acha, dvitIya bhaMga e ThANI // 47. athavA bahu strI-pacchAkaDA, puruSa-pacchAkaDo eko / iriyAvahi bAMdhe acha, tRtIya bhaMga suvishekho| 48. tathA bahu strI-pacchAkaDA, bahu puruSa-pacchAkaDA jeho / iriyAvahi bAMdhai acha, turya bhaMga chai eho / 46 athavA ika strI-pacchAkaDo, eka napuMsaka tAhyo / pacchAkaDo bAMdhai acha, e paMcama bhaMga kahAyo / 50. athavA ika strI-pacchAkaDo, bahu napuMsaka vedo / pacchAkaDo bAMdhe achai? e bhaMga chaTTo bhedo| 51. tathA bahu strI-pacchAkaDA, eka napuMsaka joyo / pacchAkaDo bAMdhe achai? saptama bhaMge soyo / 52. tathA bahu strI-pacchAkaDA, bahu napaMsaka jANI / pacchAkaDA bAMdha achai ? aSTama bhaMge pichANI // 53. athavA ika puM-pacchAkaDo, eka napuMsaka bhAlo / pacchAkaDo bAMdhe acha? navameM bhaMge nhAlo / / 54. athavA ika puM-pacchAkaDo, bahu napuMsaka maMto / pacchAkaDA bAMdhai achai? dasamoM bhaMga diipNto|| 55. tathA bahu puM-pacchAkaDA, eka napuMsaka saMgo / pacchAkaDo bAMdhai achai? ekAdasamoM bhaMgo / / 56. tathA bahu pu-pacchAkaDA, bahu napuMsaka jehI / pacchAkaDA bAMdhai acha, dvAdasamoM bhaMga ehii| 51. ahavA itthIpacchAkaDA ya napuMsagapacchAkaDo ya baMdhai 52. ahavA itthIpacchAkaDA ya nasagapacchAkaDA ya baMdhaMti 53. ahavA purisapacchAkaDo ya napuMsagapacchAkaDo ya baMdhai 54. ahavA purisapacchAkaDo ya napuMsagapacchAkaDA ya baMdhati 55. ahavA purisapacchAkaDA ya, napuMsagapacchAkaDo ya baMdhai 56. ahavA purisapacchAkaDA ya, napuMsagapacchAkaDA ya baMdhaMti 57. trikayoge punastathaivASTau (vR0 pa0 386) soraThA 57. dvika-saMyoga sughATa, dvAdaza bhaMgA AkhiyA / trika-saMyogika ATha, pravara bhaMga kahiye hivai|| *laya : rAma sohI leve sItA taNI DhAla 150 gAthA 46 se 66 taka kI jor3a jisa pATha ke AdhAra para kI gaI hai, usameM pratyeka vikalpa ko svatantra rUpa se dikhAyA gayA hai| aMgasuttANi bhAga do, zataka 8 / 305 meM pATha saMkSipta hai / vahAM isa pATha ke chabbIsa bhaMgoM meM prathama chaha bhaMgoM ko svataMtra rUpa se rakhakara Age ke bhaMgoM meM cAra-cAra bhaMga eka sAtha lie gae haiN| isake lie pratyeka bhaMga ke Age 4 kA aMka lagA diyA gayA hai| bhagavatI kI jor3a meM saba bhaMga alaga-alaga haiM / isalie ina bhaMgoM se sambandhita gAthAoM ke sAmane pAdaTippaNa meM die gae pATha ko uddhata kiyA gayA hai| mUla pATha meM bhaMga ke prAraMbha meM 'udAhu' pATha hai, kintu pAda TippaNa meM 'ahavA' hai / artha kI dRSTi se donoM zabdoM meM koI antara nahIM hai| ataH jor3a ke sAmane pAda-TippaNa kA pATha yathAvat rakha diyA gayA hai| 44 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58. ahavA itthIpacchAkaDo ya purisapacchAkaDo ya napuMsaga pacchAkaDo ya baMdhai ? 56. evaM ete chabbIsaM bhaMgA jAva' 58. *athavA ika strI-pacchAkaDo, puruSa-pacchAkaDo eko / ika napuMsaka-pacchAkaDo, bAMdhai dhura bhaMga dekho| soraThA 56. evaM ete jANa, chavvIsaM bhaMgA pravara / yAvata athavA mANa, carama bhaMga sUtre ko|| 60. *athavA ika strI-pacchAkaDo, puruSa-pacchAkaDa eko / bahu napuMsaka-pacchAkaDA, dvitIya bhaMga suvishekho| 61. athavA ika strI-pacchAkaDo, puruSa-pacchAkaDA bahu hoii| eka napuMsaka-pacchAkaDo, tRtIya bhaMga avloii|| 62. athavA ika strI-pacchAkaDo, purisa-pacchAkaDA bahu jaannii| bahu napuMsaka-pacchAkaDA, turya bhaMga pahichANI / / 63. tathA bahu strI-pacchAkaDA, purisa-pacchAkaDo eko / eka napuMsaka-pacchAkaDo, paMcama bhaMga sNpekho| 64. tathA bahu strI-pacchAkaDA, purisa-pacchAkaDo eko / bahu napuMsaka-pacchAkaDA, chaTho bhAMgo dekho| 65. tathA bahu strI-pacchAkaDA, purisa-pacchAkaDA bahu dhArI / ika napuMsaka-pacchAkaDo, saptama bhaMga vicaarii|| 66. tathA bahu strI-pacchAkaDA, purisa-pacchAkaDA bahu kahiye / bahu napuMsaka-pacchAkaDA, aSTama bhaMga salahiye / 67. iriyAvahi bAMdhai acha, eha chabbIsa prkaaro| paDivajjamANa paDucca e, pUchayA goyama gnndhaaro|| 68. jina kahai itthi-pacchAkaDo, ika vacane piNa bAMdhai / vali ika purisa-pacchAkaDo, te piNa e baMdha sAMdhai / / 66. eka napuMsaka-pacchAkaDo, te piNa bAMdhai eho / vali bahu itthi-pacchAkaDA, te piNa e bAMdhe ho / 70. vali bahu purisa-pacchAkaDA, te piNa e bAMdhatA / bahu napuMsaka-pacchAkaDA, te piNa e saaNdhNtaa|| 71. athavA ika strI-pacchAkaDo, purisa-pacchAkaDo eko / dvikasaMyogika bhaMga e, ima bhaMga chabbIsa sNpekho| 72. jAva tathA bhaMga carima e, bahu itthi-pacchAkaDA bAMdhe / bahu purisa-pacchAkaDA, bahu napuMsaga-pacchAkaDA sAMdheM / soraThA 73. iriyAvahi bAMdhata, paDivajjamANa paDucca e| ___ bhaMga chabIse iMta, vartamAna ika samaya meM / 60. ahavA itthIpacchAkaDo ya, purisapacchAkaDo ya napuMsagapacchAkaDA ya baMdhaMti ? 61. ahavA itthIpacchAkaDo ya purisapacchAkaDA ya napuMsagapacchAkaDo ya baMdhai ? 62. ahavA itthIpacchAkaDo ya purisapacchAkaDA ya napuMsagapacchAkaDA ya baMdhaMti ? 63. ahavA itthIpacchAkaDA ya purisapacchAkaDo ya napuMsagapacchAkaDo ya baMdhai ? 64. ahavA itthIpacchAkaDA ya purisapacchAkaDo ya napuMsagapacchAkaDA ya baMdhaMti ? 65. ahavA itthIpacchAkaDA ya purisapacchAkaDA ya napuMsagapacchAkaDo ya baMdhai? 66. udAhu itthIpacchAkaDA ya purisapacchAkaDA ya napuMsagapacchAkaDA ya baMdhaMti' ? 68. goyamA ! itthIpacchAkaDo vi baMdhai, purisapacchAkaDo vi baMdhai, 66. napuMsagapacchAkaDo vi baMdhai, itthIpacchAkaDA vi baMdhaMti, 70. pUrisapacchAkaDA vi baMdhaMti, nasagapacchAkaDA vi baMdhaMti, 71. ahavA itthIpacchAkaDo ya purisapacchAkaDo ya baMdhai, evaM ee ceva chavvIsaM bhaMgA bhANiyabvA 72. jAva ahavA itthIpacchAkaDA ya purisapacchAkaDA ya napuMsagapacchAkaDA ya baMdhati / (za0 81305) *laya / rAma sohI levai sItA taNI 1,2. gAthA 56 aura 66 ke sAmane uddhRta pATha pAda TippaNa kA nahIM, mUla kA hai| tha08,08, DhA0 150 445 Jain Education Intemational Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74. athairyApathikakarmabaMdhanameva kAlatrayeNa vikalpayannAha (vR0 pa0 386) 75. taM bhaMte ! kiM baMdhI baMdhai baMdhissai ? 76. baMdhI baMdhai na baMdhissai ? 77. baMdhI na baMdhai baMdhissai ? 78. baMdhI na baMdhai na baMdhissai ? na baMdhI baMdhai baMdhissai ? 80. na baMdhI baMdhai na baMdhissai ? 81. na baMdhI na baMdhai baMdhissai? 74. iriyAvahi baMdha Ija, kAla tIna karine hivai / vikalpa tAsa kahIja, pUcha goyama gnnhruu| 75. *iriyAvahi karma he prabha sya' bAMdhyo gaye kaalo| vartamAna bAMdhe acha, bAMdhisa phera vizAlo / / 76. gaye kAle bAMdhai acha, vartamAna baaNdhNto| anAgata nahIM bAMdhasya ? dUjo bhaMga diipNto|| 77. gaye kAle bAMdhyo acha, bAMdhyo nahiM vartamAno / kAla anAgata bAMdhasya ? tRtIya bhaMga sujaano|| 78. gaye kAle bAMdhyo acha, bAMdhai nahiM vrtmaano| anAgata nahIM bAMdhasyai ? turya bhaMga phicaano| 76. gaye kAle bAMdhyo nahIM, vartamAna bAMdhato / kAla anAgata bAMdhasya ? paMcama bhaMga khNto|| 80. gaye kAle bAMdhyo nahIM, bAMdhai chai vrtmaano| anAgata nahi bAMdhasI? chaTTo bhaMga pichAno / / 81. gaye kAle bAMdhyo nahIM, nahi bAMdhai vartamAno / kAla anAgata bAMdhasyai ? saptama bhaMga sujaano| 82. gaye kAle bAMdhyo nahIM, bAMdha nahi vartamAno / anAgata nahIM bAMdhasyai ? aSTama bhaMga pichAno / / 83. jina kahai bahu bhava meM viSe, iriyAvahi apekSAyo / bAMdhyA bAMdha bAMdhasyai, keyaka jIva kahAyo / / 54. kei atItaja bAMdhiyo, bAMdhai chai vrtmaano| Agamika nahiM bAMdhasyai, ima timahija saha jaano| 85. jAva keyaka nahiM bAMdhiyo, sAMprata bAMdhe nAhI / Agamika nahIM bAMdhasyai, e aSTama bhaMga tyAMhI // soraThA 56. bhavAkarSa kahivAya, je aneka bhava nai viSe / upazama Adija tAya, zreNi pAmavai kari tiko / / 87. iriyAvahi je karma, tehanAM aNu no je grahaNa / bhavAkarSa e marma, te AzrI bhaMga aTha huvai / / 88. bhava pUrva meM upazAMtamohe, baMdha je iriyAvahI / phuna vartamAna bhava mAMhi bAMdha, moha upazama meM rhii| 82. na baMdhI na baMdhaina baMdhissai ? 83. goyamA ! bhavAgarisaM paDUcca atthegatie baMdhI baMdhai baMdhissai 84. atthegatie baMdhI baMdhai na baMdhissai, evaM taM ceva saLAM 85. jAva atthegatie na baMdhI na baMdhai na baMdhissai 86,87. anekatropazamAdizreNiprAptyA AkarSaH-aipithika___ karmANugrahaNaM bhavAkarSastaM pratItya / (vR0 pa0 386) 88. pUrvabhave upazAntamohatve satyaryApathikaM karma baddhavAn vartamAnabhave copazAntamohatve badhnAti / (vR0 pa0 386) 89. anAgate copazAMtamohAvasthAyAM bhantsyatIti (vR0 pa0 386) 89. vali anAgata bhava bAdhasya je, kSapakazreNa viSe sahI / bAMdhyo ru bAMdha bAMdhasyai, ima prathama bhaMga pichaannhii|| vA0--ihAM vRtti meM kahyo-pUrva bhave gyArameM guNaThANe bAMdhyo, vartamAna bhava meM piNa gyArameM guNaThANe bAMdha, vali anAgata piNa gyArameM guNaThANe bAMdhasI / *laya : rAma sohI leve sItA taNI liya : pUja moTA bhAMje toTA 46 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60,61. dvitIyastu yaH pUrvasmin bhave upazAntamohatvaM labdhavAn vartamAne ca kSINamohatvaM prAptaH sa pUrva baddhavAn vartamAne ca badhnAti zailezyavasthAyAM puna nai bhansyatIti / (vR0 pa0 386) 63,64. tRtIyaH pUrvajanmani upazAntamohatve baddhavAn tatpratipatito na badhnAti anAgate copazAntamohattvaM pratipatsyate tadA bhantsyatIti / (vR0 pa0 386) ihAM anAgata zabda meM anAgata kAla levai jada to koI aTakAva nhiiN| jima tiNa bhava meM upazamazreNI leI bali tiNahijabhava meM anAgata kAle upazamazreNI lahIne iriyAvahi bAMdhe / para anAgatazabde anAgatabhava levai to bAta mila nhiiN| kAraNa upazamazreNI tIna bhava meM Avai nhiiN| jima bhagavatI zataka 25 uddezaka 7 meM ima kahyo-sUkSma samparAya cAritra utkRSTa nau bAra Avai, te piNa utkRSTo tIna bhava meM Avai / be bhava meM to upazamazreNI thI ATha bAra anai tIje bhava meM khapakazreNI thI eka bAra / iNa nyAya upazamazreNI tIna bhava meM Avai nhiiN|| 90. bali pUrva bhava guNa gyAramai, bAMdhyo karama iriyAvahI / phuna vartamAna bhava mAMhi bAMdhe, kSINa moha viSe rhii| 61. aru anAgata nahiM bAMdhasya te, cavadamAM gaNa meM sahI / bAMdhyo ru bAMdha bAMdhasyai nahi, dvitIye bhaMge vRtti hii| soraThA 62. bAMdhyo gyArama mAMhi, bAMdhe terama gaNa viSe / cavadama bAMdhasya nAMhi, phUna siddhe ima 'dharmasI' / / 63. *je pUrva bhava gaNa gyArameM, bAMdhyo karama iriyAvahI / phUna vartamAna bhava meM na bAMdhe, heThale gaNaThANa hii| 64. bali anAgata bhava bAMdhasyai, guNa gyArameM ima vRtti ho| bAMdhyo na bAMdha bAMdhasyai, ima tatoya bhaMga vizeSa hI / / soraThA 65. baMdhyo gyArama ThANa', bAMdhai nahi dazameM gnne| pUrva bhava pahichANa, paDato upazamazreNi je // 66. Agala bhava bAMdhesa, gyArama bArama terameM / trihuM guNaThANa vizeSa, tRtIya bhaMga kRta 'dharmasI' / 67. *je pUrva bhava guNa' gyArameM, bAMdhyo karama iriyAvahI / phuna vartamAna bhava nAhiM bAMdhe, cavadameM guNa e sahI // 18. vali anAgata nahiM bAMdhasya te, siddha meM pahichANiyai / bAMdhyA na bAMdha bAMdhasyai nahi, turya bhaMga e jaanniy| 66. je pUrvabhava navi bAMdhiyo, guNa gyAramoM pAyo nahIM / phuna vartamAna bhava mAMhi bAMdha, gyArameM gaNa e shii|| 100. te anAgata bhava bAMdhasyai vali, gyAramA gaNa meM rhii| nahiM baMdhyo bAMdhe bAMdhasyai, e bhaMga paMcama vRtti hii| soraThA 101. pUrva bhave abaMdha, baMdhai chai gaNa gyArameM / ___baMdhasyai trihuM guNa saMdha, paMcama bhaMge 'dharmasI' // *laya : pUja moTA bhAMja toTA 1, 2. guNasthAna 67,68. caturthastu zailezIpUrvakAle baddhavAn zailezyAM ca na badhnAti na ca punrbhntsytiiti| (vR0 pa0 386) 66,100. paJcamastu pUrvajanmani nopazAntamohatvaM labdha vAniti na baddhavAn adhunA labdhamiti badhnAti punarapyeSyatkAle upazAntamohAdyavasthAyAM bhantsyatIti paJcamaH (vR0 pa0 386) tha08, u08, DhA0150 47 Jain Education Intemational Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102,103. SaSThaH punaH kSINamohatvAdi na labdhavAniti na pUrva baddhavAn adhunA tu kSINamohatvaM labdhamiti badhnAti zailezyavasthAyAM punarna bhantsyatIti SaSThaH / (vR0 pa0 386) 104,105. saptamaH punarbhavyasya, sa hyanAdau kAle na baddha vAn adhunA'pi kazcinna badhnAti kAlAntare tu bhantsyatIti / (vR0 pa0 386) gItaka-chaMda 102. gaNa kSINamohapaNAdi na lahya, pUrva bhava bAMdhyo nahIM / bhava vartamAne kSINa mohe, baMdha chai iriyAvahI / / 103. vali anAgata nahiM bAMdhasyai, je cavadamAM guNa meM rahI / nahiM baMdhyo bAMdha bAMdhasyai nahi, bhaMga SaSTama e shii| 104. je bhavya anAdi addhA viSe, nahiM bAMdhiyo pUrve sahI / . bhava vartamAne jIva koika, na bAMdhai iriyAvahI / / 105. phuna anAgata kAlAMtare, e bAMdhasya AgAmihI / nahiM baMdhyo na baMdhai bAMdhasyai, bhavya rAsa saptama dhAma hI / / soraThA 106. na baMdhyo na baMdha teNa, saptama bhAMge bAMdhasya / upazama kSAyaka zreNa, hoNahAra ziva 'dhrmsii'| gItaka-chaMda 107. vali aSTamaja abhavya pUrve, na bAMdhyo iriyAvahI / phUna vartamAna bhava meM na bAMdhe, sadA dhara ThANe rhii| 108. je anAgata nahiM bAMdhasyai, ziva gamana yogya jiko nahIM / nahiM bAMdhiyo aru nAhiM bAMdhe, bAMdhasyai nahiM ima kahI // ___soraThA 106. bhavAkarSa rai mAMya, kAla trihaM nai pada viSe / vicalai pada je pAya, kahiyai chai bhaMga aSTa hI / / 110. vicalai pada dhura bhaMga, upazama zreNija gyArameM / dvitIya bhaMga sucaMga, kSINamoha bAMdhe ach| 107,108. aSTamastvabhavyasya (vR0 pa0 386) 111. na baMdhai to bhaMga, dazameM guNaThANe kaa| upazama zreNi sucaMga, pUrva bhava par3ato chto|| 112. na baMdhai cauthai bhaMga, e cavadameM guNaThANa meM / paMcama bhaMga prasaMga, baMdha upazAMta gyaarmeN| 106. iha ca bhavAkarSApekSeSvaSTasu bhaGgakeSu (vR0 50 387) 110. 'bandhI bandhai bandhissai' ityatra prathame bhane upazAntamohaH 'bandhI bandhaina bandhissaI' ityatra _ dvitIye kSINamohaH : (vR0 50 387) 111. 'bandhI na bandhai bandhissaI' ityatra tRtIye upazAntamohaH / (vR0 pa0 387) 112. 'bandhI na bandhai na bandhissaI' ityatra caturthe zailezI gataH, 'na bandhI bandhai bandhissaI' ityatra paJcame upazAntamohaH (vR0 pa0 387) 113. na bandhI bandhai na bandhissai ityatra SaSThe kSINamohaH 'na bandhI na bandhai bandhissai' ityatra saptame bhavyaH, 'na bandhI na bandhai nabandhissai' ityatrASTame'bhavyaH / (vR0 pa0 387) 1. prastuta DhAla kI gAthA 110 se 113 taka kI jor3a kA AdhAra mUla pATha hai| usake sAtha thor3A aMza vRtti kA hai| vatti meM mUla pATha jyoM kA tyoM hai| isalie yahAM jor3a kA AdhAra vRtti ko mAna use hI uddhRta kiyA gayA hai| 113. baMdhai SaSTama bhaMga, kSINamoha terama gnne| saptama bhavya ziva aMga, ziva ayogya aSTama abhavya / 448 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 11 meM bAMdhasya upazAMta moha prathama 1 2 bhavAkarSa rai sandarbha meM IriyAvahi karma-bandha noM yantra baMdhI baMdhaha baMdhissai 11 meM bAMdhyo 11 meM bAMdhai | 11 meM bAMdhasya bhaMgo 13 meM bAMdha | 14 meM, siddha na kSINa moha bAMdhasyai | 10 meM na bAMdhe 11,12,13 meM upazama thI paDyAM 10 3 bAMdhasya meM guNaThANe 14 meM na bAMdha siddha na bAMdhasyai / kSINa moha ajogI na bAMdhyo / 11 meM bAMdha 11,12,13 meM upazAMta moha bAMdhasyai 13 meM bAMdha siddha na bAMdhasya kSINa moha na bAMdha 11,12,13 bAMdhasyai / / bhavya na bAMdhasyai abhavya 116. gahaNAgarisaM paDucca atthegatie baMdhI baMdhai baMdhissai gItaka-chaMda 114. bahu bhavAM AzrI karma je, iriyAvahI baMdha Akhiyo / ima bhaMga ATha udAra sAra, vicArave ihAM dAkhiyo / 115. je bhavAkarSaja pATha e, bahu bhavAM AzrI jANiyai / grahaNAkarSaja pATha te, bhava eka no hiva ANiyai / / 116. *grahaNAkarSa eka bhava viSe, koika jIva pichANI / bAMdhyA bAMdha bAMdhasyai, prathama bhaMga e jaannii| 117. ima yAvata koi jIvar3o, nahiM bAMdhyo kAla atIto / bAMdhe naiM vali bAMdhasyai, e paMcama bhaMga vdiito|| 118. gaye kAle bAMdhyA nahIM, vartamAna bAMdhato / anAgata nahiM bAMdhasyai, e chaTho bhAMgo nahiM hNto|| 116. koi eka je jIvar3o, na bAMdhyo avaloyo / nahiM bAMdha meM bAMdhasyai, e saptama bhaMgo hoyo| 120. koi eka je jIvar3o, na bAMdhyo gaye kaalo| na bAMdhe nahiM bAMdhasyai, e aSTama bhaMga nhaalo|| 117. evaM jAva atthegatie na baMdhI baMdhai baMdhissai 118. no ceva NaM na baMdhI baMdhai na baMdhissada 116. atyaMgatie na baMdhI na baMdhai baMdhissai 120. atyaMgatie na baMdhI na paMdhaina baMdhissai (za08/306) 121, 122. ekasminneva bhave airyApathikakarmapRdgalAnAM grahaNarUpo ya AkarSo'sau grahaNAkarSaH (vR0 pa0 386) soraThA 121. grahaNAkarSaja tAya, jeha eka bhava naiM viSe / upazama Adi kahAya, zreNi pAmavai kari tiko / / 122. iriyAvahi je karma, tehanaM AkarSa bAMdhavo / vartamAna bhava marma, te AzrI bhaMga sapta h|| 123. chaTho bhAMgo nahiM hoya, vaktavyatA bhaMga sAta nI / kahiyai chai avaloya, ika bhava baMdha iriyAvahI // *laya : rAma sohI leba sItA taNI za08, u08, DhA0 150 449 Jain Education Intemational Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124. * je pUrva kAle ika bhave, upazAMta-mohAdika mahI / e bAMdhiyo iriyAvahi, vali vartamAna bAMdhe sahI // 125. phuna anAgata je samaya meM, bali bAMdhasya te bhava rhii| bAMdhyo ru bAMdha bAMdhasyai, e prathama bhAMge vRtti hI // soraThA 126. bAMdhyo vyArama ThANa, phuna baMdhe guNa vyaarmeN| Agala baMdhaspe jANa, upazAMtamoho 'dharmasI' | 127 tathA bArama guNaThANa, phuna guNaThANe termeN| bAMdhyo bAMdhe jANa, vali bAMdhasyai 'dharmasI' | gItaka-nAMda 125. dvitIveja bhAMge kevalI, bAMdhyoja kAla atIta ho / bali vartamAna bAMdheja tiNa bhava, teramo guNa meM rahI / / 12. phuna anAgata nahi bAMdhasyai, je cavadameM guNaThANa hI / vAyoru bAMdha bAMdhasyai nahi, dvitIya bhaMge vRtti hI // soraThA 130. baMdhyo bArama tAhi, baMdhe che guNa terameM / cavadama baMdhasyai nAhi, kSINamoha e 'dharmasI' // gotaka - chaMda 131. upazAMta mohapaNaija bAMdhyo, par3I phuna bAMdhe nahIM / tiNahIja bhava vali bAMdhasyai, je zreNi-upazama phuna lahI // 132. ika bhave upazama zreNi ima, be vAra prApta va sahI / bAMdhyo na bAMdha bAMdhasyai, ima bhaMga tRtIyo vRtti hI // soraThA 133. gyArama baMdhyo kahesa par3I nahi bAMdha dazama guNa / phuna gyArama bAMdhesa, ika bhava upazama vAra dvaya // J 1 gItaka-chaMda 134. bhaMga turya bAMdhyo terameM, te cavadameM bAMdhe nahIM / phuna cavadameM nahi bAMdhasya je ema Asyo vRtti hI // soraThA 135. bAMdhyo terama mAMhi, nahi bAMdhai guNa cavadameM | siddha bAMdhasyai nAMhi, kSINamoha e 'dharmasI' // *laya : pUja moTA bhAMje toTA 450 bhagavatI -jor3a 124,125. eka kazvijjIvaH prathamakalpikaH tathAhiupazAntamohAdidA aivadhika karma bahanA banAta airyApathikaM 'baddhvA tadA'tItamayApekSayA baddhavAn vartamAnasamayAbadhnAti anAgatasamayApekSayA tu ( vR0 pa0 206) pekSayA ca bhantsyatIti 128128 dvitIyastu kevalI, satItakAle baDhavAn varttamAne ca badhnAti zailezyavasthAyAM punarna bhantsyatIti / ( vR0 pa0 386 ) 131,132.] tRtIyastUpazAntamohatva baDhavAn satpratipa titastu na badhnAti punastatraiva bhave upazamazreNI pratipanno mantsyatIti, ekabhaye cIpazamazreNI dvivaraM prApyata eveti ( vR0 pa0 386 ) 134. caturthaH punaH sayogitve baddhavAn zailezyavasthAyAM na badhnAti na ca bhantsyatIti / (10 10386) Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gItaka chanda 136. phuna bhaMga paMcama AukhA naiM, pUrva bhAga viSe rhii| upazAMta mohAdika na lAdhU, te bhaNI baMdhyo nhiiN| 137. je vartamAna kAleja lAdha, te bhaNI bAMdhe sahI / tiNa addhA nai Agale samaye, bAMdhasya iriyAvahI / / 138. bAMdhyo nahIM bAMdhe acha, vali bAMdhasyai e jANiye / ima bhaMga paMcama taNo nyAyaja, vRtti mAMhi pichANiyai / / 136,137. paJcamaH punarAyuSaH pUrvabhAge upazAntamoha tvAdi na labdhamiti na baddhavAn adhunA tu labdhamiti badhnAti tad addhAyA eva caiSyatsamayeSu punarbhantsyatIti (vR0pa0 386) soraThA 136. pUrve bAMdhyo nAhiM, bAMdhai chai guNa gyArameM / baMdhasyai gyArama mAMhi, upazama-zreNe 'dharmasI' / 140. athavA bAMdhyo nAMhi, bAMdhai bArasameM gaNe / vali bAMdhasyai tAhi, bArama terama kSapaka te // gItaka chanda 141. nahiM bAMdhiyo bAMdhe acha, nahiM bAMdhasya ika bhava mhii| e bhaMga chaTTho zUnya chai, iha rIta koI ha nahIM / 142. nahiM bAMdhiyo bAMdhe achai e, doya UpajatA chatA / nahiM bAMdhasyai e bola tIjo, tiNaja bhava nahiM sarvathA // 141. SaSThastu nAstyeva (vR0 pa0 386) 142. tatra na baddhavAn badhnAtItyanayorupapadyamAnatve'pi na bhantsyatIti itysyaanuppdymaantvaat| (vR0pa0 387) 143. tathAhi-AyuSaH pUrvabhAge upazAntamohatvAdi na labdhamiti na baddhavAn (vR0 50 387) 144. tallAbhasamaye ca badhnAti tato'nantarasamayeSu ca bhantsyatyeva (vR0 pa0 387) 145. na tu na bhantsyati, samayamAtrasya bandhasyahAbhAvAt / (vR0 pa0 387) 143. tasu nyAya kahiyai AukhA naiM, pUrva bhAga viSe rahI / upazAMta-mohAdika na lAdhU, te bhaNI bAMdhyo nahIM / 144. te vItarAga dhura samaya meM, bAMdhe achai iriyAvahI / tasu samaya bIjai bAMdhasya ija, vItarAga guNe rahI / / 145. piNa bAMdhasyai nahiM ima na hovai, samaya mAtra iriyAvahI / tasu baMdhanoja abhAva chai, te bhaNI baMdha husyai sahI / / vA0-na bAMdhyo, bAMdhe, na bAMdhasI e chaTho bhAMgo zUnya chai, te kima ? chaThe bhAMge koi eka jIva nahIM / te chaThA bhAMgA ne viSa na bAMdhyU, bAMdha chai--e doI upajatA thakAM piNa 'na bAMdhasya' e tIjai bola na Upaja, te dekhAr3e chai-AukhA nAM pUrva bhAga nai viSe upazama-mohatvAdi na lAvU, etalA mATai na bAMdhyU / te lAbha samaya nai viSe bAMdhasyaja piNa ima nahIM je na bAMdhasya, samaya mAtra nAM baMdha no ihAM abhAva chai te maatt| 146. je gyArameM gaNaThANa meM, ika samaya rahi maraNe karI / sura bhave iriyAvahi na baMdha, samaya baMdha ima uccrii|| 147. ima kahai tehanoM eha uttara, be bhave e Akhiyo / piNa grahaNa AkarSe bhave ika, bhaMga e nahi bhaakhiyo| 146. yastu mohopazamanirgranthasya samayAnantaramaraNenA pathikakarmabandhaH samayamAtro bhavati nAsau SaSThavikalpahetuH (vR0pa0 387) 147. tadanantararyApathikakarmabandhAbhAvasya bhavAntaravattitvAd grahaNAkarSasya ceha prakrAntatvAt (vR0 pa0 387) za08, u0 8, DhA0 150 451 Jain Education Intemational Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148. nahi bAMdhiyo bAMdhai acha, nahiM bAMdhasyai iriyAvahi / ika bhave bolaja be huvai, piNa tRtIya bola huvai nhiiN| 146. te bhaNI bhAMgo eha chaTTo, grahaNa AkarSe nahIM / te kAraNe e bhaMga nI chai, zanyatA ika bhava mhii|| 150. nahiM bAMdhiyo bAMdhai acha, e bola be nara bhava mahI / mari sura bhave nahiM bAMdhasyai, e grahaNa AkarSe nhiiN| 151. te bhaNI grahaNAkarSa te bhava, eka AzrI jANiya / e bhaMga chaThA taNI zUnyatA, pravara nyAya pichANiya / / 152. jo teramA nai carama samaya, baMdhai acha iriyAvahI / phuna samaya bIja bAMdhasyai nahiM, tAsa vAMchA jo huii| 153. ima tadA je guNa teramAM ne, carama samaye baMdha hI / teha thI je pUrva samaye, bAMdhiyo ima saMdha hii| e 152. yadi punaH sayogicaramasamaye badhnAti tato'nantaraM na bhansyatIti vivakSyetaH / (vR0 pa0 387) 153. tadA yatsayogicaramasamaye badhnAtIti tadbandha pUrvakameva syAnnAbandhapUrvakaM, tatpUrvasamaye tasya bandhakatvAt / (vR0 pa0 387) 154. evaM ca dvitIya eva bhaGgaH syAnna punaH SaSTha iti / (vR0 pa0 387) 155. saptamaH punarbhavyavizeSasya (vR0 pa0 387) 156. aSTamastvabhavyasyeti (vR0 pa0 387) 154. te bhaNI e bhaMga dvitIya hai, piNa bhaMga chaTro ha nhiiN| ___ima bhaMga SaSThama zUnyatA e, grahaNa AkarSe khii| vA0-koI kahai--atItakAle iriyAvahi sakaSAipaNa na bAMdhyo anaiM teramA guNaThANA rai chehalai samaye bAMdha chai ana ajogIpaNe na bAMdhasyai, ima chaTTho bhAMgo kima na huvai ? tehano uttara-ima dUjo huvai, piNa chaTTho na hudai, te kima ? jivAre sayogI carama samaye bAMdhe, te carima samaya thakI pUrva samaye iriyAvahi noM baMdha kahIjai, piNa pUrva samaye abaMdhaka nahIM / ima dUjo bhAMgo hIja huI piNa chaTTho nhiiN| 155. nahi bAMdhiyo phuna nathI bAMdhe, bAMdhasyai iriyAvahI / zivagamana yogyaja bhAva chai, te AzrayI saptama sahI / / 156. nahi bAMdhiyo phuna nathI bAMdha, bAMdhasyai piNa e nahIM / ziva gati ayogya abhavya chai, te AzrayI aSTama mhii|| 157. je grahaNa AkarSa eka bhava meM, bola tInUi lahai / te AzrayI bhaMga sapta lAthai, bhaMga SaSTama zanya hai| soraThA 158 grahaNAkarSa rai mAMya, kAla trihaM naiM pada viSe / bicalai pada je pAya, aTha bhaMge kahiye hivai // 156. bAMdhe terama mANa, kSINa-moha e dvitIya bhaMga / dhura bhaMga gyArama ThANa, athavA bArama terameM / / 160. na baMdhai dazameM ThANa, upazama thI par3a tatIya bhaMga / na baMdha caudama jANa, kSINa-moha e turya bhaMga // 161. baMdha paMcama bhaMga, gyArama athavA bihuM guNe / SaSThama zUnya prasaMga, bhavya saptama aSTama abhavya / 158. grahaNAkarSApekSeSu punareteSveva (vR0 pa0 387) 156. prathame upazAntamohaH kSINamoho bA, dvitIye tu kevlii| (vR0 pa0 387) 160. tRtIye tUpazAntamohaH, caturthe zailezIgataH / (vR0 pa0 387) 161. paJcame upazAntamohaH kSINamoho vA, SaSThaH zUnyaH, saptame bhavyo bhAvimohopazamo bhAvimohakSayo vA, aSTame tvabhavya iti / (vR0 pa0 387) 452 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahaNAkarSa rai sandarbha meM IriyAvahi karmabandha noM yantra-- baMdhI | baMdhai / baMdhissai / 11 meM bAMdhyo 11 meM bAMdha | 11 meM bAMdhasya e upazAMta-moha tathA 12, / 13 meM bAMdhyo, bAMdhai, bAMdhasya 12 meM bAMdhyo | 13 meM bAMdha 14 meM na bAMdhasya e kSINa moha / 11 meM bAMdhyo / 10 meM na | 11 meM bAMdhasya upazAMta-moha eka bhava meM bAMdhai dIya vAra aav| 13 meM bAMdhyo / 14 meM na siddha na bAMdhasya e kSINa-moha zailezI bAMdha avsthaa| na bAMdhyo 11 meM bAMdha | 11 meM bAMdhasya | e upazAMta-moha tathA 12, 13 meM bAMdha, baaNdhsy| na bAMdhyo bAMdhe / na bAMdhasya | e zUnya / na bAMdhyo / na bAMdha bAMdhasyai e bhavya upazama-moha hoNahAra tathA kSINa-moha hoNahAra / na bAMdhyo / na bAMdha na bAMdhasyai | e abhavya / 162. iriyAvahi karma jANa, baMdha AzrI kahiye hivai| Adi aMta kari mANa, ciuM bhaMge kari prazna te|| 163. *he prabhu ! te iriyAvahi, karma no baMdha vdiito| syU Adi sahita aMta sahita chai? ke Adi sahita aMta rhiito|| 164. kai Adi-rahita aMta-sahita te? kai Adi-rahita aMta rahIto? iriyAvahi bAMdhe prabhu ! jina kahai suNa dhara priito|| 165. Adi-sahita aMta-sahita cha, iriyAvahi karma bAMdhai / zeSa tIna bhAMge karI, tAsa baMdha nahiM sAMdhai / / 162. athairyApathikabandhameva nirUpayannAha (vR0 50 387) 163. taM bhaMte ! kiM sAdIyaM sapajjavasiyaM baMdhai ? sAdIyaM apajjavasiyaM baMdhai? 164. aNAdIyaM sapajjavasiyaM baMdhai ? aNAdIyaM apajjava siyaM baMdhai? 165. goyamA ! sAdIyaM sapajjavasiyaM baMdhai, no sAdIyaM apajjavasiyaM baMdhai, no aNAdIyaM sapajjavasiyaM baMdhai, no aNAdIyaM apajjavasiyaM bNdhi| (za0 8/307) 166. taM bhaMte ! ki deseNaM desaM baMdhai ? 'dezena' jIvadezena 'deza' karmadezaM / (vR0 50 387) 167. deseNaM savvaM baMdhai? savveNaM desaM baMdhai? 166. te prabha ! syU' iriyAvahi, jIva deze kari joyo? __ karma nA deza pratai tadA, bAMdhai chai avaloyo ? 168. savveNaM savvaM baMdhai ? 167. ke jIva taNe deze karI, karma sarva pratibAMdhe / tathA sarva jIve karI, karma nAM deza naiM sAMdhai ? 168. tathA sarva jIve karI, sarva karma baMdha hoyo ? e cobhaMgI pUchiyAM, hiva jina uttara joyo ? 166. jIva taNe deze karI, karma na deza na bAMdhai / jIva taNe deze karI, sarva karma nahiM sAMdhe // 166. goyamA ! no deseNaM desaM baMdhai, no deseNaM savvaM baMdhai *laya : rAma sohI levai sItA taNI za08,u08, DhA0150 453 Jain Education Intemational Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vrdhito| baMdha huMto // eso / 170 vale sarva jIve karI, karma deza sarva jIva pradeza kI sarva karma 171 jIva nAM tathA svabhAva thI, iriyAvahi baMdha aSTama zataka taNo kahyo, aSTamudezA noM dezo // 172. eka sau pacAsamI, rUDI DhAla rasAlo / bhikSu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya jaya' maMgalamAlo || DhAla 151 vahA 1. saMparAya hiva karma noM, baMdha pUche goyama gaNaharU, uttara na 2. saMparAya e karma * saMparAyanoM re nirNaya sAMbhalo kaho prabhu ! nAraka syU bAMdhata? tirikhajoNiyo jAva devI vali, saMparAya sAMdhata ? 3. zrI jina bhAkhe bAMdhe neraddayo, bali bAMdhe tiyaMca / tirikta joNiNI piNa bAMdhe ache, saMparAya karma saMca // 4. manuSya manuSyaNI piNa bAMdhe ache bali bAMdhe deva vali devI piNa e bAMdhe ache, e sAtU svayameya // nirUpaNa kAja ! de jinarAja // *laya : sumati jinezvara sAhiba 454 bhagavatI-jor3a soraThA 5. manuSya manuSyaNI TAla, saMparAya karma-baMdhakA nizce paMca nihAla, nihAla, sakaSAI chai te 6. manuSya manuSyaNI mAMya, sakavAI nizce baMdha saMparAya, akabAI raM baMdhe nahi // (padaM) bhaNI // tehane 7. * te saMparAya karma he bhagavaMta ! syUM bAMdhai ika strI veda ? eka puruSa veda eka napuMsaka, bali ji bahu vaca bheda ? 8. tathA avedo te bAMdhe ache ? taba bhAkhai jinarAya | eka itthi pie bAMdhe ache ika puM veda baMdhAya / / 6. eka napuMsaka piNa bAMdhe ache, bahu strI veda bAMdhata / bahu puruSa veda bahU napuMsakA, yAM raM piNa baMdha ta // 10. ihAM striyAdika triza ka vacana thI, bahu vacane piNa tIna / saMparAya karma bAMche sadA, e artha vRtti meM cIna // / 170. no savveNaM desa baMdhai, savveNaM savvaM baMdhai 171. tathAsvabhAvatvAjjIvasyeti / 1. atha sAmparAyikabandhanirUpaNAyAha (208/308) ( vR0 pa0 387 ) 2. saMparAiyaM NaM bhaMte ! kammaM kiM neraio baMdhai ? tirikkhajoNio baMdhai ? jAva devI baMdhai ? 3. goyamA ! neraio vi baMdhai, tirikkhajoNio vi baMdha,tiriktajIvi 4. ma nibaMdha marasI vibaMda, devo vi devI vi baMdhai (za0 8 / 306 ) 6. manuSyamanuSyI tU sAmitve vanIto na punaranyadeti / 5. eteSu ca manuSyamanuSIvarjAH paJca sAmparAyikabandhakA eva sakaSAyatvAt 7. taM bhaMte! ki itthI baMdhai ? jAva ( vR0 pa0 387 ) ( vR0 pa0388 ) sati sAmparAyikaM ( vR0 pa0 300) puriso baMdhai ? taheva 8. morisa mono baMdha? goyamA ! itthI vi baMdhai, puriso vi baMdhai / 6. jAva napuMsagA vi baMdhaMti / 10. ihastrayAdayo vivakSitakatvabahutvAH SaT sarvadA sAmparAyikaM badhnanti / ( pR0 pa0288) Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 11. tathA striyAdika veda rahita te kadA eka tathA avedI bahu bAMdhe kadA, guNa navameM soraThA 12. pUrva pratipanna joya, ika vacane baMdha kadA | bahuvacane piNa hoya, imahija pratipadyamAna baMdha // 13. veda rahita saMparAya, alpakAla che tehnoN| te mArTa kahivAya, ika baca bahu vaca piNa bihuM // 14. * eka avedI prabhu ! bAMdhe acche, bahu avedI bAMdhata / te syUM bAMdhai strI-pacchAkaDo, puruSa-pacchAkaDo huMta ? vardhita | dazamaMta // 1 15. ima jima iriyAvahi-baMdhaka taNAM bhAkhyA bhAMgA chabbIsa | bhaNavA bhAMgA tima saMparAya nAM, bIsa aneM SaTa dIsa || 16. jAvata bhAMgo e chabbIsamo, strI - pacchAkaDA joya | purisa-cchA kaDA napuMsaka pacchAkaDA, bahu vacane hiM hoya // soraThA 17. hi karma saMparAya, baMdhana taNUMja kAla vihaM kari sAya, vikalpa karato 15. pUrva mAjhyA soya vikalpa ATha viSeja pArU carama huvai saMparAya karma anAvipaNe kari jANa, bAMdhyo kAla 20. piNa nahi bAMdhyo jeha, bhaMga carama prathama ci bhaMga leha, tAsa 21. *saMpaya karma he bhagavaMta syU, vAdhyaM prathama cihuM bhaMga hoya, 16. jIvA taNeM pichANa, kAla atIta ? vartamAna kAle bAMdhe ache ? baoNla baMdha hosyai vadIta ? 22. bAMdhyo bAMdhe naM nahi bAMdhasya jo bhaMga e dekha / bAMdhyo nahi bAMdhai vali bAMdhasyai, tRtIya bhaMga saMpekha // 23. bAMdhyo nahi bAMdhai nahi bAMdhasyai, turya bhaMga e tAma / e cyArUI bhaMga kari pUchiyAM, uttara de jina svAma // 24. jIva kitAika pUrve bAMdhiyo, bAMdhai chai varttamAna / kAla anAgata meM vali bAMdhasyai, prathama bhaMga e jAna // 25. je prathama bhAMgo jIva sagalA, saMsArika te jANivaM / jathAkhyAta pAmyo nathI, te kAla laga pahichANiyai // *laya : sumati jinezvara sAhiba + laya : pUja moTA bhAMja toTA jANavU / pUchiye // te / nahIM // baMdha nau atIta meM / / nihi huve / prazna goyama kareM // 11. ahavA ete ya avagayavedo ya baMdha, ahavA ete ya avayavedA ya baMdhaMti / (08310) 12, 13. apagatavedatye sAmparAyikabandho'lpakAlIna eva tatra ca yo'pagatavedatvaM pratipannapUrvaH sAmparAyikaM nAtpasakoko vA syAt evaM pratipadyamAnako'pIti / ( vR0 pa0 388 ) 14. jai bhaMte! avagayavedo ya baMdhai, avagayavedA ya baMdhaMti / taM bhaMte! kiM itthIpacchAkaDo bandhai ? purisapacchAko ? 15. evaM jaba hariyAvahipabaMdhagassa vaheba nira 16. jAva ahavA itvIpacchAkaTA papurisapacchAkA va napuMsagapacchAkaDA ya baMdhaMti / ( za0 8311) 17. atha sAmparAyikakarmmabandhameva kAlatrayeNa vikalpayannAha - ( vR0 pa0 388) 10. pUrvokteSvaSTAsu vikalpecyAdyAzcatvAra eva saMbhavaMti netare / ( vR0 pa0 200) 16. jIvAnAM sAmparAyikakarmabandhasyAnAditvena / ( vR0 pa0 388 ) 20. 'na bandhI' tyasyAnupapadyamAnatvAt / ( vR0 pa0 388 ) 21. taM bhaMte ! kiM bandhI bandhai bandhissai ? 22. baMdhI, baMdhai na baMdhissai ? baMdhI na baMdhai baMdhissai ? 23. baMdhI na baMdhai na baMdhissai ? 24. goyamA ! atthegatie baMdhI baMdhai baMdhissai / 25. tatra prathamaH sarva eva saMsArI yathAkhyAtAsaMprAptopazamakakSapakAvasAnaH / ( vR0 pa0 388 ) za08, u0 5 DhA0 151 455 Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. sa hi pUrva baddhavAn vartamAnakAle tu badhnAti anAgata kAlApekSayA tu bhentsyati / (vR0 pa0 388) 27. atthegatie baMdhI baMdhai na baMdhissai / 28,26. dvitIyastu mohakSayAtpUrvamatItakAlApekSayA baddhavAn vattamAnakAle tu badhnAti bhAvimohakSayApekSayA tu na bhntsyti| (vR0 pa0 388) atthegatie baMdhI na baMdhai bNdhissi| 31,32. tRtIyaH punarupazAntamohatvAt pUrva beddhavAn upazAntamohatve na badhnAti tasmAccyutaH punrbhnsytiiti| (vR0 pa0 388) 26. gaye kAla bAMdhyo, vartamAne bAMdhe chai te kAraNe / vali bAMdhasyai je jathAkhyAta, pAmyAM vinA e dhAraNe // 27. *bAMdhyo bAMdha nai nahiM bAMdhasya, saMparAya karma jeha / dujo bhAMgo e jinavara kahyo, jIva kitAika eha / / gItaka chanda 28. je moha-kSaya thI pUrva kAle, bAMdhiyoja atIta ho| vali vartamAna kAleja bAMdhe, eha kaSAya sahIta hii|| 26. phuna moha karma kSaya pekSayA, nahiM bAMdhasya saMparAya hI / bAMdhyo ru bAMdha bAMdhasyai nahi, dvitIya bhaMga kahAya hii|| 30. bAMdhyo nahiM bAMdhe meM bAMdhasya, saMparAya karma jANa / jIva kitAika ehavA jina kahyA, tehanaM nyAya pichANa // 31. upazaMta moha thakIja purava, saMparAya bAMdhyo shii| vartamAna kAle na bAMdhe, gyAramA gaNa meM rhii| 32. gyAramA gaNa thI par3Ine, bAMdhasyai vali te sahI / bAMdhyo na bAMdha bAMdhasya vali, bhaMga tIjo ima laho / 33. *bAMdhyo nahiM bAMdhai nahiM bAMdhasyai, jIva kitAika dekha / cotho bhAMgo e jinavara kahyo, tehanoM nyAya saMpekha / 34. je moha-kSaya thI pUrva kAle, saMparAya bAMdhyo shii| atha moha-karma nAM kSaya viSe, je vartamAna bAMdhe nhiiN| 35. vali anAgata nahiM bAMdhasya te, zreNi pAya par3e nahIM / bAMdhyo na bAMdha bAMdhasyai nahi, turya bhAMgo e shii| __ soraThA 36. saMparAya karma jANa, baMdha AzrI kahiye hivai / Ada aMta kari mANa, ciuM bhaMge kari prazna te|| 37. *saMparAya karma he bhagavaMta ! sya, tAsa baMdha pahichANa / Adi-sahita chai ke aMta-sahita cha ? prathama bhaMga e jANa // 38. Adi-sahita chai ke aMta-rahita cha ? tathA anAdi saha aMta / Adi-rahita chai ke aMta-rahita cha, e cihaM bhaMga pUchaMta / / 36. zrI jina bhAdaM Adi-sahita chai, aMta-sahita piNa huMta / upazama-Ni thakI par3ane vali, upazama kSapaka lahaMta // 40. gyAramA guNa thI par3one, saMparAya bAMdhe sahI / pAmiyai vali gyAramoM, athavAja dvAdazamoM lahI / / *laya : sumati jinezvara liya : pUja moTA bhAMjai toTA 456 bhagavatI-jor3a 33. atthegatie baMdhI na baMdhai na baMdhissai / (za0 8 / 312) 34,35. caturthastu mohakSayAtpUrvaM sAmparAyikaM karma baddhavAn mohakSaye na badhnAti na ca bhantsyatIti / (vR0 pa0 388) 36. sAmparAyikakamabandhamevAzrityAha- (vR0pa0388) - 37,38. taM bhate ! ki sAdIyaM sapajjavasiyaM baMdhai ? pucchA thev| 36. goyamA ! sAdIyaM vA sapajjavasiya baMdhai upazAntamohatAyAzcyutaH punarupazAntamohatAM kSINamohatAM vA pratipatsyamAnaH / Jain Education Intemational Education Intermational Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41. *Adi rahita vali aMta-sahita chai, kSapaka zreNi pekSAya / dazamAM guNaThANAM yo bAra meM, e bhAMgo ina nyAya // 42. Adi-rahita vali aMta-rahita khaM, abhavya nIM apekSAya / 1 e trihuM bhAMgA jinajI AkhiyA, vArU nirmala nyAya // 43. Adi sahita ne aMta-rahita je nizca kari na baMdhAya / gyArama thI par3a Adi sahita huvai, tasu nizcai aMta thAya // 44. +gyAramAM thI par3ayAM e saMparAya, Adi sahita ache / avazya zivagAmI tiko, te maNI aMta-rahita na // 45. *te prabhujI ! syUM jIva deze karI, karma meM deza bAMdhata ? ima jima iriyAvahi baMdha kahyo, tima trihuM bhaMga na huMta // 46. jAva jIva nAM sarva pradeza thI, sarva karma baMdha hoya / saMparAya karma ihavidha jIvar3o, bAMdhe avaloya // 47. deza avAsI no ikaso Upare ekAvanamIM DhAla / bhikSu bhArImAta RSirAya thI, 'jaya-jaza' maMgalamAla || hA 1. kahI karma nIM vAratA, karma viSe ija jANa / avataravo parisaha taNo yathAyogya pahicAna || 2. karatAM tAsa parUpaNA, karma-prakRti kahivAya / valI parIsaha prati prathama, kahiyai chai vara nyAya || 2. karma prakRti prabhu ! ketalI ? ATha kahai jinarAya / jJAnAvaraNI Adi de, jAvata bali aMtarAya // 4. jJAnAvaraNI karma dhara, darzanAvaraNI tAya / vedanI mohaNI Aulo, nAma gotra aMtarAya // 5. prabhu! parIsaha ketalA ? jina bhAkhe bAbosa / bhUkha tRSA jAvata carama, darzaNa parisaha dIsa // 6. bhUkha tRSA sI uSNa vali, DaMsamaMsa caTakAya / acela arati strI taNo, cariyA gamana karAya // *laya : sumati jinezvara laya: pUja moTA bhAMja toTA DhAla 152 41. aNAdIyaM vA sapajjavasiyaM baMdhai, AditaH kSapakApekSamidam / 42. aNAdIyaM vA apajjavasiyaM baMdhai, etAvyApekSaM / ( pR0 pa0 300) 43. no ceva NaM sAdIyaM apajjavasiyaM baMdhai / | 46. jAva savveNaM savvaM baMdhai / ( vR0 pa0 388 ) 44. sAdisAmparAyikabandho hi mohopazamAccyutasyaiva bhavati, tasya cAvazyaM mokSayAyitvAtsAmparAyikabandhasya vyavacchedasambhavaH tatazca na sAdiraparyavasAnaH sAmparAyikabandho'stIti / ( vR0 pa0 30) 45. taM bhaMte! kiM deseNaM desaM baMdhai ? evaM jaheva iriyA vayabaMdha (za0 8|313) (za0 8314) 7 1.2. nakota atha kamsveva yathAyo parISahAvatAraM nirUpavitumicchuH karmaprakRtI parIpAMzva tAvadAha( vR0 pa0388 ) 3, 4. kai NaM bhaMte ! kammappagaDIo paNNattAo ? gomA ! aTukamma pagaDIo paNNattAo, taM jahA-nANAvaraNijjaM daMsaNAvaraNijjaM vedaNijjaM mohaNijjaM AugaM nAmaM goyaM aMtarAiyaM / (10 8215) 5. kai NaM bhaMte! parIsahA paNNattA ? goyamA ! bAvIsa parIsahA paNNattA, 'jahAsItaparIsahe, 6. digiMcchAparIsa he pivAsAparIsahe, uNiparIsahe, daMsama sagaparIsahe, acelaparIsahe, araiparIsahe, itthiparIsahe, cariyAparIsa he caryA - grAmanagarAdiSu saMcaraNaM / ( vR0 pa0 390 ) taM za08, u08, ThA0 151,152 457 Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. sajjhAya bhUmi vaisavUM sejyA vadha yaSTyAdika kari harNe, jAcaNa Akrose | alAbha jeha // satakAra / 5. roga aneM tRNa pharza nuM, jala mala neM prajJA te mati buddhi noM, haraSa soga parihAra // 6. jJAnamatyAdi viziSTa lahI, nahi karivU tasu mAna / tAsa abhAve dIna nahi. graMthAMtare ajJAna / 10. darzaNa te samyaktva viSe, zaMka kaMkha parihAra | e bAvIsa parIsahA, sahivA haraSa apAra // *jaya jaya jJAna jinendra nau // (dhrupadaM ) 11. e bAvIsa parIsahA, kitI karma prakRti mAMva, prabhujI ! samavatarai varte ache ? taba bhAkhe jinarAya, prabhujI ! 12. cyAra karma prakRti naiM viSai, samavatAra te Aya, ho goyama ! gyAnAvaraNI vedanI viSe moha aMtarAya re nAMva, ho goyama ! 13. jJAnAvaraNI karma neM viSe, kitA parisaha varttata ? jina kahai doya parIsahA prajJA anAga pAmaMta // soraThA 14. prajJA parisaha jANa, mati jJAnAvaraNI viSe / samavatare se ANa tAsa nyAya ima vRtti meM // 15. prajJA buddhi] abhAva, jJAnAvaraNI udaya zrI / dainya mAna nahi sAva, te caritra moha kSayopazamAdi thI // yA buddhi nahIM pAmI teha to jJAnAvaraNI karma no udaya anaM buddhi nahIM pAmavA thI dInapaNoM nahIM karavo, buddhi pAmavA thI mAna nahIM karavo, te cAritra mohaNI karma no kSayopazama upazama kSAyaka chai / *laya : zivapura nagara suhAmaNo 1. yahAM ajJAna parISaha jJAna parISaha ke sthAna meM hai / bhagavatI meM mUla pATha meM jJAna parISaha hI rakhA gayA hai| uttarAdhyayana meM ajJAna parISaha kA ullekha hai / saMbhava hai jayAcArya ne usI saMskAra se yahAM ajJAna parISaha likha diyA / anyathA isase pahale gAthA 8 aura Age gAthA 16 meM jJAnaparISaha kA hI grahaNa kiyA hai / 458 bhagavatI jor3a 7. nisIhiyAparIsahe, sejjAparIsa he, akkosaparIsahe, mahaparosa, jAyagAparIsa alAbhaparIsa vadho vA yaSTyAdi --- naiSedhi kI svAdhyAyabhUmiH tADanaM / ( vR0 pa0 290 ) 8. rogaparIsahe, taNaphAsaparIsahe, jallaparIsahe, sakkArapuraskAraparIsahe paNNAparIsahe prajJA matijJAnavizeSastatpariSahaNaM ca prajJAyA abhAve udvegAkaraNaM tadbhAve ca madAkaraNaM / ( vR0 pa0 310) 6. nANaparIsahe jJAnaMmatyAdi tatpariSahaNaM ca tasya viziSTasya sadbhAve madavarjanamabhAve ca dainyaparivarjanaM, granthAntare tvajJAnapariSaha iti paThyate / ( vR0 pa0 360 ) 10. sapaparISa ( za0 8316 ) darzanaM tattvazraddhAnaM tatpariSahaNaM ca jinAnAM jinoktasUkSmabhAvAnAM cAzraddhAnavarjanamiti / ( vR0 pa0 360 ) 11. ee NaM bhaMte! bAvIsaM parIsahA katisu kammapagaDIsu samoyaraMti ? 12. gopI mamoyaraMti taM jahA nANAvaraNijje petre, moha, aMtarAie (za0 8 / 317) 13. nANAvaraNijje NaM bhaMte! kamme kati parIsahA samoyaraMti ? yy goyamA ! do parIsahA samoyaraMti, taM jahA - paNNAparIsa nAgaparIsa va (za0 310) 14. prajJAparISaho jJAnAvaraNe - matijJAnAvaraNarUpe samavatarati / (40 40 420) 15. prajJAyA abhAvamAzritya tadabhAvasya jJAnAvaraNodayasambhavatvAt yattu tadabhAve dainyaparivarjanaM tatsadbhAve ca mAnavarjanaM taccAritramohanIyakSayopazamAderiti / ( vR0 pa0 360 ) Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. evaM jJAnaparISaho'pi navaraM matyAdijJAnAvaraNe'vatarati / (vR0 50 360) 17. vedaNijje NaM bhaMte ! kamme kati parIsahA samoyaraMti ? goyamA ! ekkArasa parIsahA samoyaraMti, taM jahA-- 18. paMceva ANuputvI, cariyA sejjA bahe ya roge ya / taNaphAsa jallameva ya, ekkArasa vedaNijjammi / / (za0 8 / 316) 16. kSutpipAsAzItoSNadaMzamazakaparISahA ityarthaH eteSu ca pIDaiva vedniiyotthaa| (vR0 pa0 390) 20. tadadhisahanaM tu cAritramohanIyakSayopazamAdisambhavaM, adhisahanasya cAritrarUpatvAditi / (vR0 pa0 360) 16. imaja parIsaha jJAna, navaraM ito vizeSa chai / matyAdi pahichAna, jJAnAvaraNI avatarai / / 17. *vedanI karma viSe prabha! kitA parisahA vattaMta / jina kahai gyArai parisahA, samavataraMta pAmaMta / / 18. kSudhA tRSA sI uSNa noM, daMsamaMsa cariyA seja / vadha roga taNa pharza jala taNo, gyArai vedanI viSeja // soraThA 16. kSadhA pipAsA Ada, teha viSa pIr3A jikA / karma vedanI vAda, teha thakI je uupnii|| 20. kSudhAdi pIr3A jeha, teha taNo sahi tiko / cAritramohaNI teha, kSayopazamAdika thI vRttau // 21. sahitAM je zubha joga, nAma karma nAM udaya thii| baMdhai punya prayoga, karma taNI huvai nirjarA // 22. *darzaNa moha karma viSe, kitA parisaha vartata / ___ jina kahai eka parisaha, darzaNa samavataraMta // soraThA 23. darzaNa tatva zraddheha, darzaNa mohaNI karma nAM / kSayopazamAdi viSeha, teha thakI samyakta huvai|| 24. darzaNa moha udayeha, zuddha samyakta pAmai nahIM / iNa kAraNa thI eha, darzaNa moha meM avatarai // 25. zuddha zraddhA meM zaMka, darzaNa moha thI Upajai / tiNa kAraNa e aMka, darzaNa moha meM avatarai / / 26. *cAritra-moha karma viSe, kitA parisaha vartata ? jina kahai sAta parisahA, samavataraMta pAmaMta // 27. arati acela strI nisIhiyA, jAcanA Akroza khyAta / . sakkAra purakkAra sapta e, cAritra moha udayAta // __ soraThA 28. arati parIsaha jANa, arati mohanI nai viSe / samavatarai pahichANa, arati moha thI uupnoN| 26. vali acela pichAna, moha dugaMchA nai viSe / samavatarai chai jAna, e chai lajjA apekSayA / 30. strI parIsaha jeha, puruSa veda moha nai viSe / strI apekSayA teha, puruSa parIsaha jANavU / *laya : zivapura nagara suhAmaNo 22. dasaNamohaNijje NaM bhaMte ! kamme kati parIsahA samoyaraMti ? goyamA ! ege daMsaNaparIsahe samoyarai / (za0 8 / 320) 23. darzanaM tattvazraddhAnarUpaM darzanamohanIyasya kSayopazamAdI bhavati / (vR0 pa0 360) 24. udaye tu na bhavatItyatastatra darzanaparISahaH samavataratIti / (vR0 pa0 360) 26. carittamohaNijje NaM bhaMte ! kamme kati parIsahA samoyaraMti ? goyamA ! sattaparIsahA samoyaraMti, taM jahA-- 27. aratI acela itthI nisIhiyA jAyaNA ya akkose / sakkAra-purakkAre, carittamohammi satte te // (za0 8 / 321) 28. tatra cAratiparISaho'ratimohanIye tajjanyatvAt / (vR0 pa0 360) 26. acelaparISaho jugupsAmohanIye lajjApekSayA / (vR0pa0 360) 30. strIparISahaH puruSavedamohe stryapekSayA tu puruSaparISahaH striivedmohe| (vR0 pa0 360) za08, 208, DhA0 152 456 Jain Education Intemational Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31. puruSa va joya, abhilASA je strI taNo / phuna strI naiM ima hoya, abhilASA je puruSa nIM // 32. nisIhiyA suvicAra, bhava moha viSeja avataraM / upasarga no bhaya dhAra teha taNIja apekSayA // 22. bali jAyanA jANa, mAna mohanI ne viSe samavatarai pahichANa, jAcaNa dukkara pekSayA // 34. phuna Akroza kaheha, krodha mohanI ne visse| samavatarai chai jeha, krodhotpatti apekSayA / / 35. satkAra puraskAra, mAna mohanI naM visse| samacatara suvicAra, mada utpatti apekSayA // 36. sAmAnya thI saha eha, cAritra mohanIM naM viSe / samavatare teha, vRttikAra ima Aliyo / 37. *aMtarAya karma viSe prabhu! kitA parisaha varttata / jina kahai eka parisaha, alAma samavataraMta // soraThA 38. lAbhAMtarAya udeha lAbha abhAva bakIja phuna / tehanu sahi teha, cAritra moha kSayopazama vRttI // 36. sapta karma baMdhe tehaneM, kitA parisaha kahaMta ? jina kahai bAvIsa parisahA, vIsa vali vedaMta // 40. sIta vede je samaya meM, uSNa na vede uSNa vedaM je samaya meM vede nahIM te 1 vadIta / sIta // soraThA karo / ekaThA // 41 sItoSNa mAMhomAMhi, atyaMta hI virodhe eka kAla meM tAhi, nahIM apane 42. jadapi bihuM nuM joya, eka velAI ekaTho / saMbhava avaloya, atyaMta zIta cakAja te // chai 42. agnisamIpe jeha samakAle ika puruSa meM 1 ika diza sIta par3eha, bojI dizeja uSNa chai // 44. iNa rIte kahivAya, sota uSNa parisaha taNo / saMbhava hai iNa nyAya, e ihavidha kahi nayI // 45. ihAM kAlakRta hoja, zIta ane vali uSNa nAM / Azraya bhAva thakIja, adhikRta sUtra viSe tiko // 46. tathA bahulapaNe soya, je ihavidha vyatikara bhaNyo / tapasvI naiM nahi hoya, e sahu Akhyo vRtti meM // *laya : zivapura nagara suhAmaNo 450 bhagavatI-moda 31. tattvataH stryAdyabhilASarUpatvAttasya / ( vR0 pa0 360 ) 32. naiSedhikIparISaho bhayamohe upasargabhayApekSayA / ( vR0 pa0 190 ) 33. pAJcAparIsaho mAnamohe taduSkaratvApekSayA / ( vR0 pa0 320 ) 34. koparIpa makSayA / (10 10 220 ) vR0 21. sarakArapuraskAraparIpahI mAnamohe madotpA samavatarati / ( vR0 pa0 390) sarve'pyete cAritramohanIye samava( vR0 pa0 360 ) 36. sAmAnyatastu tarantIti / 37. aMtarAie NaM bhaMte ! kamme kati parIsahA samoyaraMti ? gopamA ! ege alAbhaparIsa samora | (za0 8322) 2 38. antarAyaM ceha lAbhAntarAyaM tadudaya eva lAbhAbhAvAt tadadhisahanaM ca cAritramohanIyalayopazama iti / ( vR0 10360) 21. sattavihabaMdhagasta meM bhate ! kati parIsahA paNNattA ? goyamA ! bAvIsa parIsahA paNNattA / vIsaM puNa vedeva 40. jaM samayaM sIyaparIsahaM vedei no taM samayaM usiNaparIsahaM vedeva, jaM samayaM uparI vede to taM samayaM sIpaparIsahaM vede / 41. zItoSNayoH parasparamatyantavirodhenaMrdAsambhavAt / (vR0 pa0 30) 42. atha yadyapi zItoSNayorekardaka trAsambhavastathA'pyAtyantike / ( vR0 pa0 220, 221) 4344 tathAvidhAnasannidhau yugapadekasya puMsa ekasyAM dizi zItamanyasyAM coSNamityevaM dvayorapi zItoSNapariSahayo rasti sambhavaH naitadevaM / ( vR0 pa0 391) 45,46. kAlakRtItoSNAzrayatvAdadhikRtasUtrasyaivaMvidhavyatikarasya vA prAyeNa tapasvinAmabhAvAditi / ( vR0 pa0 361 ) Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47. *cariyA ve te samaya meM, nisIhiyA vedai nAMhi / nisIhiyA vedaM te samaya, cariyAM na vede tAhi // soraThA 48. cariyA kA vihAra, nisIhiyA mAsa kalpAdi vivakta upAya sAra, bese sarakAyAdi yuta / hita / / 46. vihAra ane avasthAna, paraspara e bihuM tanuM / virodha thI pahichAna, eka kAla nahi saMbhave // 50. atha sejyA piNa khyAta, nisIhiyA parisaha nIM parai / cariyA ra saMghAta, e piNa virodha huvai ache || 51. to cariyA hune tivAra, sejjA nikhIhiyA nahi huve / to utkRSTa vicAra, veda eguNavIsa ima // prati / tadA // 52. uttara tasu avaloya je grAmAdi gamana pravRtta khateja joya, jAvA mAMDyu piNa 53. koyaka utsukathIja, caryA thI nahi nivatryo / tasu pariNAmehIja, vIsAmo rAste liye // 54. bhojanAdika ne artha, alpa kAla sejyA viSe / basa tAsa tadartha tadA virodha na vi taNo // 55. gamana viSe suvicAra, alpa kAla sejjA rahe vede cariyA sAra, sejjA piNa vedaM tadA // 56. tatva kI suvicAra, caryA parisaha ne vidhe asamApta thI dhAra, sejyA nAM AzrayaNa thI // 57. jo yaha vidha e huMta, to SaD vidha baMdhaka kima kahyo / je samaya cariyA vedaMta, sejyA nahi vedai tadA // kari / viSe // 56. tara uttara se ema, paDha vidha baMdhaka ne kahA / moha aMza alpa tema, pravala moha naM udaya nahi / 51. sarva kArya mohi, utsuka bhAva abhAva rai sejjA kAle tAhi baseM sejyA me 60. navamA guNa jima jeha, sejyA vede tiNa utsuka bhAva kareha, cariyA prati vedaM 61. caryA jaba vedaMta, sejyA nahi vedai tadA / bihuM samakAla nahiM huMta, e bihuM taNo virodha ima // 62. te mATe ima joya, je sapta karma baMdhaka taNeM / pariyA nisohiyA doya, eka samaya vedaM na bihaM // *laya : zivapurANa nagara suhAmaNo samaya / nayI // 47. jaM samayaM cariyAparIsaha veveda, no taM samayaM nisIhiyAparIsahaM vedei, jaM samayaM nisIhiyAparIsahaM vedei no saM samayaM pariyAparIsahaM vedeza | (0 0323) 48. tatra caryA - grAmAdiSu saMcaraNaM naMSedhikI cagrAmAdiSu pratipannamAsakalpAdeH svAdhyAyAdinimittaM zayyAto viviktata ropAzraye gatvA niSadanam / ( vR0 pa0 391 ) 41. evaM cAnayovihArAvasthAnarUpatvena parasparavirodhAnnaikadA sambhavaH / ( vR0 pa0 361 ) 50. atha naiSedhikIvacchayyA'pi caryayA saha viruddheti (bu0 [10] 191) 51. na tayorekadA sambhavastatazcaikonaviMzatereva parISahANAmutkarSayekadA vedanaM prAptamiti / ( vR0 pa0 391) 52-54 nevaM yato prAmAdigamanapravRttau yadA kazcidatgu kyAdanivRttatatpariNAma evaM vidhAmabhojanAya mitrazayyAyAM varttate tadobhayamapyaviruddhameva / ( vR0 pa0 221) 56. tattvatazcaryAyA asamAptatvAd Azrayasya cAzrayaNAditi ( vR0 pa0 321) 57. cevaM tahi vayaM pavitravandhakamAthitya vakyati-jaM samayaM cariyAparIsaha eti no taM samayaM sejjAparIsaha eDa ityAdIti / ( vR0 pa0 391 ) 58. atrocyate, SaDvidhabandhako mohanIyasyAvidyamAna kalpatvAt ( vR0 pa0 391) 59. sarvotsukyAbhAvena vyAyAmeva varttate / ( vR0 pa0311) 60, 61. natu bAdaragavadItnavena vihArapariNAmAvicchedAzcaryAyAmapi atastadapekSayA tayoH parasparavirodhAcugapadasambhava: ( vR0 pa0 391 ) 62. tatazca sAdhveva 'jaM samayaM carie' tyAdIti ( vR0 pa0 391) za08, u08, DA0 152 461 Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62. "jATha karma baMdhe tehane, kitA parisaha tAya ? jina kahai bAvIsa parisaha kSudhA tRSA kahivAya // 64. sIya usiNa daMsamasaga noM, jAva alAbha noM jANa / ima aTha vidha baMdhaka api, sapta baMdhaka jima mANa | soraThA , 65. pUrve samace vAhi kalA bAvIsa parIsahA cyAra karma rai mAMhi, samavataraM te piNa kahyA // 66. pATha pichANa, aMtarAya karma na vidhe| samavataraM e jANa, eka alAbha parIsaha // 67. ima alAbha laga khyAta, sapta karma baMdhaka taNeM / te sahu pATha vikhyAta, kahivuM aTha baMdhaka taNeM // 68. abaMdhaka re ema kalA bAvIsa parIsahA | cyAra karma meM tema, kahi pATha alAbha laga // vA0--- ihAM gotama pUchayo - ketalA parisahA parUpyA ? bhagavaMta kobAvIsa parisahA parUpyA - bhUkha tRSA ro nAma lei jAva darzana parisaha kahyo / vali pUchayo ketanA karmaprakRti vie bAvIsa parisahA samavatare ? jada bhagavaMta kahyo -- cyAra karma prakRti naiM viSe samavatare--jJAnAvaraNI naiM viSe doya, vedanI naiM viSe igyAre, darzaNa mohaNI re viSe eka, cAritra mohaNI raM viSe sAta, aMtarAya karma maiM viSe eka alAbha parisaha, e chehar3e kahyo / tima ihAM piNa gotama pUchyo - AThavidha baMdhaga ra kitA parisahA parUpyA ? bhagavaMta kahai-- bAvIsa parisahA parUpyA | bhUkha, tRkhA Adi paMca parisahA nAM nAma lei jAva alAbha parIsaha kahyo / e aMtarAya karma naiM viSe eka alAbha parisaha samavatarai te pATha pUrve chehar3e kA che, te pATha ihAM piNa ATha baMdhagA naiM viSe piNa chehar3e kahivUM / te bhaNI jAva alAbha parisahe kahyo iti tatvaM / tAya / 69. *moha usa varja neM, paDh vidha baMdhaka Aukho sUkSma saMparAya ne viSe, kitA parisaha kahivAya // 70. jina kahai SaTa-baMdhaka taNeM, dvAdaza piNa vede achai, caudai parisahA nyAya ima tAsa joya / hoya // laya zivapura nagara mahAmo 1. isa vArtika meM jisa pATha ke AdhAra para parISahoM kI carcA kI gaI hai; vaha bhagavatI ke AThaveM zataka ( sUtra 316- 322 ) kA pATha hai| usa pATha ko isI DhAla kI gAthA 5 se 37 taka kI jor3a ke sAmane uddhRta kiyA jA cukA hai / vahAM jo prasaMga carcita huA hai, usI ko upasaMhAra rUpa meM yahAM spaSTa kiyA gayA hai / isalie isa vArtika ke sAmane ukta pATha nahIM liyA gayA / 462 bhagavatI-jo 63. aTThavihabaMdhagassa NaM bhaMte ! kati parIsahA pa0 go0 ! bAvIsa parIsahA, taM0 chuhAparIsahe, pivAsApahe 64. sIpaparIta usaNaparIsa, samasagaparIsahe jAna alAbhaparIsa evaM aTThavihabaMdhagassa vi / ( za0 8 324 kA pA0 Ti0 ) 69. chavvihabaMdhagassa NaM bhaMte ! sarAgachaumatthassa kati parIsahA paNNattA ? SaDvidhabandha kasyAyurmohavarjAnAM bandhakasya sUkSmasamparAyasyetyarthaH / ( vR0 pa0 311) 70. goyamA ! coddasa parIsahA paNNattA / bArasa puNa vede Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71. sIta vedai je samaya meM, te uSNa vede je samaya meM, te 72. cariyA vede je samaya sejyA vedai je samaya samaya uSNa samaya sIta meM, te samaya sejyA meM, te samaya cariyA soraThA 73. ATha parisahA jeha, moha karma thI Upajai / paTa-baMdhaka ne teha, te AI nahi kayA // 75. te sAmartha thI jAna, navamAM moha taNAM pahichANa, ATha 74. ihAM koI pUcheM sova, dazama guNaThANAM ma / cauda parIsaha hoya, moha taNAM AThUM TalyAM // vedai nAMya / na vedAya // veda nAMya | na vedAya // tathA yA 76. mile tAsa kima nyAya, darzaNa cihuM aMtAna' kaSAya, trihuM darzaNa 77 tAsa abhAve jANa, je darzaNa huvai abhAva pichANa, sapta 78. piNa A no nAMya, sattA nIM apekSAya, 76. to dazameM guNaThANa, moha karma nIM che sattA / tehathi UpanAM jANa, sarva parIsaha kima na hvai // jo guNaThANAM makai / parIsaha saMbhave // darzaNa saptaka tehanoM / moha upazamyAM // parisaha taNo / parIsaha saMbhava // moha noM huve // darzaNa saptaka upazamye / 80. tehanoM uttara eha, UparahIja kaheha, chahar3A chehar3A nAM addhA viSe // 81. teha napuMsaka - veya, upazama kAla viSeja taba | navameM guNa pAmeya, tyAM darzaNa parisaha Upaje // 82. anya graMtha re mAMhi, darzana traya nuM bRhata khaMDa / upazamAyA se tAhi sUkSama khaMDana upazamyuM // 83. tathA napuMsaka deya, tiNa sAdhe upazamAvivA / upakrama je adhikeSa, kariyA ne mAMDyo jiNe // 84. te veda napuMsaka jANa, upazama avasara neM viSe / navamo guNaThANa, uda bAdara saMparAva noM // 85. darzaNa mohaNI tAsa, kiMcita udaya pradeza thI / graMtha ima / darzaNa parisaha jAsa, te pratyaya anya 1. anantAnubandhI 71. vaM samayaM sIyaparosa vevedra no taM samayaM usipaparIsahaM vedeza, jaM samayaM usaparosa vede na taM samartha sIyaparIsahaM vede | 72. jaM samayaM cariyAparIsahaM vedei no taM samayaM sejjAparIsahaM vede samartha sevAparIsahaM vedeza no taM samayaM bariyAparIsahaM vede | (za0 8 / 325) 72. aSTAnAM mohanIyasambhavAnAM tasya mohAbhAvenAbhAvAdadvAvizate zeSAzcatuddezaparIyA iti / ( vR0 pa0 391) 74. nanu sUkSmaparAyasya caturdazAnAmevAbhidhAnAnmohanIyasambhavAnAmaSTAnAmasambhava ityuktaM / ( vR0 pa0 391 ) 75. tatazca sAmarthyAdanivRttibAdarasaMparAyasya mohanIyasambhavAnAmaSTAnAmapi sambhavaH prAptaH / ( vR0 pa0 361 ) 76,77. kathaM caitad yujyate ? yato darzana saptakopazame bAdarakaSAyasya darzanamohanIyodayAbhAvena darzanaparISahAbhAvAtsaptAnAmeva sambhavaH ( vR0 pa0 191) 78. nASTAnAM atha darzanamohanIyasattApekSayA'sAvapISyata ityaSTAveva / ( vR0 pa0 391 ) 76. hi upazamakatve sUkSmasamparAyasyApi mohanIyasattAsadbhAvAtkathaM tadutthAH sarve'pi parISahA na bhavanti ? ( vR0 pa0 361 ) 01. yasmAdarzana saptakopamasyopavanapuMsaka vedAcyupazamakAle'nivRttivAdasamparAyo bhavati ( vR0 pa0 391) , 2. cAvazyAdivyatiriktaprAnta ramatena darzana trayasya vRhati bhAge upazAnte zeSe nAnupazAn eva syAt / ( vR0 pa0 391) 83. napuMsakavedaM cAsau tena sahopazamayitumupakramate ( vR0 pa0 391) 84. tatazca napuMsaka vedopazamAvasare'nivRttibAdarasamparAyasya sato ( vR0 pa0 361 ) 5. darzanamohasya pradeza udayo'sti na tu satya tatasta vyatyayo darzanapariSahastasyAstIti / ( vR0 pa0 391) 0 u08, DhA0 152 463 Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86. teha kI avaloya, avaloya, parisaha ima TIkA meM joya, sarvajJa va 87. sUkSma saMparAya sUta, moha karma parisaha hetUbhUta, eha 88. sUkSama mAtra kahAya, moha kI upajAya, 86. e sagalo vistAra, buddhivaMta nyAya vicAra AThaI huve / tikoja satya || viSe / nathI // bhaNI / nahIM / Akhiyo / mAniye // sattA moha udaya moha udaya chai te moha udaya caite te parisaha saMbhava TIkA mAMhe milato have te vA0 - ihAM kahyo - moha Aukho varjI cha karma baMdhe te sUkSmasaMparAya dazameM guNaThANe sUkSma lobha tAM je aNu tenAM vedavA kI sarAgI kahiye ane kevalajJAna nathI Upano te mArdai chadmastha kahiyeM, tehane cavade parisaha kahyA ATha parisaha mohaNI thakI je UpanAM che te nathI / tehaneM mohanI nAM baMdha to abhAva che| ane udaya piNa sUkSma mAtra chai, te bhaNI mohanI thI UpanAM ATha parisaha hai te dazameM guNaThANe nathI / te bAvIsa mAMhi kI ATha dUra kIrja tivAre zeSa rahe ima ka " 1 vali te vacana nAM sAmarthapaNAM thakI navamaiM guNAThANai mohanI nAM udaya thakI UpanA AhUM parisaha noM saMbhava pAmiye, te kima mile? je bhaNI navamaiM guNaThANe anutAnabaMdhI krodha mAna mAyA lobha anaiM mithyAta mohaNI, mizra mohaNI, samyaktva mohaNI e sAtUM prakRti naiM darzaNa-saptaka kahiye / tehanoM upazama huii| bAdara-saMparAya nAM dhaNI ne darzana mohagI to udaya namI, tivAraM darzaNa-parisaha paNa nathI arne cAritra mohaNI nAM udaya thI sAta parisaha che, te huvai piNa ATha kima huve ? ane~ jo navama guNaThANa darzana - mohaNI nIM sattA chai te sattA nIM apekSAya evaM chIe to ATha piNa huve / ima jo navaveM moha- sattA nIM apekSAya ATha parisahA kahiIM to dazamaiM guNaThANa piNa mohaNI nIM sattA chai tihAM e ATha kima na huI / nyAya nAM samAnapaNAM thakI / anaiM dazamaiM guNaThANai to mohaNI nAM udaya nAM AUM parisaha varjyA chai / atra uttaraje bhaNI darzaNa saptaka upazama nAM UparalA behar3A nAM kAla naiM viSehIja napuMsaka veda upazamAvAna AdinAM kAla nai viSe anivRtti bAdarasaMparAya navamoM guNaThANo huvai te mArTa gANaM darzaNa parisaha huve| tathA AvazyakAdika vyatirikta graMthAMtara naiM mate ima kA' chai te kahai chai - mithyAta mohaNI, mizra - mohaNI, samyaktva - mohaNI-e darzaNa traya nAM bRhata bhAga te moTA sthUla bhAga upazAMta kIdhe chate ana zeSa bhAga te laghu atyaMta sUkSma bhAga upazAMta nahIM thayA huI napuMsaka veda prata te darzaNa moha nAM atyaMta sUkSma khaMDa sAthai upazamAyavA meM upakrama kare te aNI te napuMsaka veda upazama nAM avasara ne viSe anivRtti-vAdara sUkSmasaMparAya navamoM guNaThANo huvai te velA daNa-moha meM pradeza kI udaya se piNa nikevala sattA meM Ija navI te pratyaya nimitta kAraNa darzaNa parisaha nava guNaThANaM se, te bhaNI Ai parisaha huI iti / 1 ane sUkSmasaMparAya ne moha-sattA ne vi piNa te parisaha hetubhUta navI anaM sUkSma mAtra piNa mohanIya no udaya che te bhaNI te sUkSma mAtra moha nAM udaya thI parisaha noM saMbhava na huI / je sUkSma lobha kITTikA noM udaya che te parisaha no hetubhUta 464 bhagavatI - jor3a 86. tatazcASTAvapi bhavantIti (010 391) 80. sUkSmasamparAyasva tu mohasattAyAmapi na paraSahahetubhUtaH ( vR0 pa0 391 ) 88. sUkSmo'pi mohanIyodayo'stIti na mohajanyaparISaha( vR0 pa0 391 ) sambhavaH / Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nhiiN| lobha-hetuka naiM parisaha nAM aNakahivA thakIja tihAM moha nA udaya nA parisaha nthii| athavA koi piNa kathaMcita kiNahi prakAra kara e jo huI to tehana ihAM atyaMta alpapaNa karI vaMchayo nathI, ehaq TIkA madhye khy| te bahuzruta vicArI nyAya milai te pramANa kariye, vali kevalI vadai te satya / anai AThamai guNaThANe upazamasamyaktva huI, e darzaNa moha nAM baDA khaMDa upazamAyA anai laghu khaMDa upazamAvA lAgo te 'kaDemANe kaDe' e vItarAga rI saradhA rai lekhai upazama samyaktva kahiye / upazamAvA lAgo tehanai upazamAyo kahiye / iNa nyAya AThamai guNAThANa upazama-samyaktva vartamAna kAle aavai| anai jo cothA sUM lei sAtamAM guNaThANAM tAMi piNa upazama-samyaktva chai, te jo AgalI upazama-samyaktva huii| pachai zreNi caDhe to bAta nyArI, ehavU piNa jaNAya chai / vali kevalI vadai te satya / 60. *vItarAga chanastha je, ikavidha baMdhaka jANa / kitA parIsaha parUpiyA, gyArama bArama ThANa? 11. jina bhAkhai imahIja cha, SaTa vidha-baMdhaka jema / cauda parIsaha parUpiyA, dvAdaza vedai tem| 60. ekkavihabandhagassa NaM bhaMte ! vIyarAyachaumatthassa kati parIsahA paNNattA? 61. goyamA ! evaM ceva jaheva chavvihabandhagassa / (za0 8 / 326) 'evaM ceve' tyAdi caturdaza prajJaptA dvAdaza punarvedayatItyarthaH (vR0 50 362) 62,63. zItoSNayozcaryAzayyayozca paryAyeNa vedanAditi (vR0 50 362) 62. sIta vedai je samaya meM, uSNa na vedai vadIta / uSNa vedai je samaya meM, vedai nahiM te sIta / / 63. cariyA vedai je samaya meM, vedai nahiM te seja / sejyA vedai je samaya meM, cariyA aveda kaheja // 64. eka karma baMdhai tehana, sajogI kevalI jANa / kitA parIsaha tehaneM, terasameM gaNaThANa || 65. jina kahai gyAra parIsahA, nava puNa vedai tema / zeSa sahu vistAra te, SaTavidha-baMdhaka jema / 66. karma na baMdhai tehana, ajogI kevalI eha / kitA parIsaha parUpiyA, codazamai gaNa jeh|| 67. jina bhAkhai suNa goyamA ! tAsa parisahA gyAra / nava puNa te vedai acha, e jina vayaNa udAra // 18. sIta vedai je samaya meM, uSNa na veda vadIta / uSNa vedai je samaya meM, vedai nahi te sIta / / 14. egavihabandhagassa NaM bhaMte ! sajogIbhavatthakevalissa ___ kati parIsahA paNNattA? 65. goyamA ! ekkArasa parIsahA pnnnnttaa| nava puNa vedeha / sesaM jahA chavihabandhagassa / (za0 8 / 327) 16. abandhagassa NaM bhaMte ! ayogibhavatthakevalissa kati parIsahA paNNattA? 67. goyamA ! ekkArasa parIsahA pnnnnttaa| nava puNa vedei18. jaM samayaM sIyaparIsahaM vedei no taM samayaM usiNaparI sahaM vedei, jaM samayaM usiNaparIsahaM vedei no taM samayaM sIyaparIsahaM vedei, 66. jaM samayaM cariyAparIsahaM vedei no taM samayaM sejjAparI sahaM vedei, jaM samayaM sejjAparIsahaM vedei no taM samayaM cariyAparIsahaM vedei| (za0 8 / 328) 99 cariyA vedai je samaya meM, vedai nahiM te seja / sejja vedai te samaya meM, cariyA aveda khej'| *laya : zivapura nagara suhAmaNo 1. kahAM kitane parISaha hote haiM aura jaghanyataH tathA utkarSataH eka sAtha kitane parISaha ho sakate haiM? kauna-kauna se parISaha eka sAtha nahIM hote ? ina praznoM 106, 3.8,0152 465 Jain Education Intemational Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100. deza aThyAsI noM e kahya, ika sau bAvanamI e DhAla / bhikSu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' haraSa vizAla // DhAla : 153 1. anantaraM parISahA uktAsteSu coSNaparISahastadhetavazca sUryA ityataH sUryavaktaHvyatAyAM nirUpayannAha (vR0 pa0 362) dUhA 1 kahyA parisahA teha viSe, uSNa parIsaha jANa / tasu hetU ravi tAsa hiva, vaktavyatA pahichANa // __ *prabhu ! araja karUM chU vInatI / (dhrupadaM) 2. ho prabha! jaMbUdvIpa nAmA dvIpa meM, e to sUraja doya sujANa ho| ho prabhu ! UgavAnA je kAla nAM, mahUrta viSe pahichANa ho| 3. dekhaNahAra je manuSya cha, tehanAM sthAna taNI apekSAya / dUra te alaga rahyo ravi, mUla te nikaTa dekhAya / 2. jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve sUriyA uggamaNamuhattaMsi : 4. madhyAMta madhya vibhAga meM, o to gagana taNo madhya dhAra / ___ athavA divasa nAM madhya nAM, tiNa mahata viSe vicAra // 3. dUre ya mUle ya dIsaMti ? 'dUre ca', draSTrasthAnApekSayA vyavahite deze 'mUle ca' Asanne (vR0 pa0 363) 4. majhatiyamuhuttaMsi madhyo---madhyamo'nto vibhAgo gaganasya divasasya vA madhyAntaH (vR0 pa0 363) 5. mUle ya dUre ya dIsaMti ? 'mUle ca' Asanne deze draSTrasthAnApekSayA 'dUre ca' vyavahite deze draSTupratItyapekSayA (vR0 pa0 363) 6. atthamaNamuhuttaMsi dUre ya mUle ya dIsaMti ? 5. dekhaNahAra nAM sthAna apekSayA, mala kahitAM najIka chai eha / draSTA-pratIti apekSayA, dUra kahitAM te alaga diiseh|| 8. draSTA hi madhyAhna udayAstamanadarzanApekSayA''sannaM ravi pazyati yojanazatASTakenaiva tadA tasya vyvhitttvaat| (vR0 50 363) 6. AthamatA mahata ne viSe, ravi dUra rahyo piNa jeha / ___aneka sahasra jojana rahyo, mUla kahitAM te nikaTa dIseha / / 7. je Ugato Athamata bhAna, ihAM thI ati dUra hii| ___ aneka sahasra jojana piNa, bhU thakI dIsai nikaTa hii| 8. madhyAna hI zata aSTa jojana, bhU thakI to nikaTa hii| ravi udaya astama pekSayA, te dUra dIsai cha shii| ke uttara pravacana sAroddhAra gAthA 660 evaM 691 meM upalabdha haiN| ve gAthAeM avikala rUpa se uddhRta kI jA rahI haiM bAvIsaM bAyarasaMparAya caudasa ya suhama (saMpa) rAyammi / chaumattha vIyarAge caudasa ikkArasa jiNammi // 1 // bIsaM ukkosapae vaTTati jahannao ya ekko ya / sIosiNacariya nisIhiyA ya jugavaM na vaTTa ti // 2 // *laya : aho prama canda jinezvara liya : pUja moTA mAMja toTA 466 bhagavatI-jor3a . . Jain Education Intemational Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6,10. haMtA goyamA ! jaMbuddIve NaM dIve sUriyA uggamaNamuhuttaMsi dUre ya taM ceva jAva (saM0 pA0) atthamaNamuhuttaMsi dUre ya mUle ya diisNti| (za0 8 / 326) 6. *aho mani jina kahai haMtA goyamA ! jaMbUdvIpa viSe ravi doya / goyama ! alaga chatA udaya kAla meM, manuSya nikaTa dIsai soya // 10. taM ceva jAva kahIjiya, Athamai teha maharta mAMya / dUra te alagA rahyAM ravi, ihAM manuSya ne nikaTa dekhAya // 11. jaMbUdvIpa nAmA dvIpa meM, ravi udaya muhUrta viSa tAhi / madhya mahata dopahara meM, vali Athamai te mahataM mAMhi / / samabhUtalA nI apekSayA, UMco AThasai yojana joya / sarva ThAma sarikhA huvai? kAMi jina kahai haMtA hoya / / 13. jaMbUdvIpa meM jo ravi, udaya madhya Athamate kAla / bha thakI sagalai sArikho, kAMi UMcapaNe kari nhAla / 11. jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve sUriyA ugamaNamuhattaMsi majjhatiyamuhuttaMsi ya atthamaNamuhattaMsi ya 12. sabvattha samA uccatteNaM ? haMtA goyamA ! .... (za0 8 / 330) samabhUtalApekSayA sarvatroccatvamaSTI yojanazatAnItikRtvA (vR0 pa0 393) 13. jai NaM bhaMte ! jaMbuddIve dIve sUriyA umgamaNamuhuttaMsi matiyamuhuttaMsi ya atthamaNamuhuttaMsi ya savvattha samA uccatteNaM, 14. se keNaM khAi aTThaNaM bhaMte ! evaM vuccai-jaMbuddIve NaM dIve sUriyA uggamaNamuhuttaMsi dUre ya mUle ya dIsaMti ? jAva atthamaNamuhuttaMsi dUre ya mUle ya dIsaMti ? 15. goyamA ! lesApaDighAeNaM uggamaNamuhutaMsi dUre ya mUle ya dIsaMti 14. kiNa arthe prabha ! ima kahyo, udaya Athamato ravi eha / dUra rahyo dIsa nikaTa hI, madhya nikaTa piNa dUra dIseha? 15. vIra kahai lezyA taNAM, pratighAta karine eha / ravi UgavA nAM maharta viSe, dUra rahyo piNa nikaTa diiseh|| 16. tejasaH pratighAtena dUrataratvAt taddezasya tdprsrnnenetyrthH| (vR0 pa0 363) 17. lezyApratighAte hi sukhadRzyatvena dUrastho'pi svarUpeNa sUrya AsannapratIti janayati / (vR0 50 363) 18. lesAbhitAveNaM majhatiyamuhuttaMsi mUle ya dUre ya dIsaMti soraThA 16. ravi dUrapaNAM thI jANa, teja taNAM pratighAta kara / teha desa meM mANa, prasaraNa na have teja noN|| .thayo leza pratighAta, dUra rahyo piNa eha ravi / sukhe dIsavo thAta, najIka dIsai te bhnnii|| 15. *teja nai prabalapaNa karI, madhya divasa mahata te kAla / ravi Thukar3o nikaTa rahyo thako, dUra alaga dosato nhAla / / soraThA 16. prabala teja kari tAya, sUrya nikaTa rahyo chto| dukhe dIsavo thAya, alago dIsai te bhnnii|| 20. *lezyA te ravi nAM teja nAM, pratighAta karIne haMta / AthamatA mahata - viSe, dUra rahyo piNa nikaTa dIsaMta / / 21. tiNa arthe kari goyamA ! ravi UgatA muhUrta mAya / dUra thakI dIsai Dhakar3A, jAva astama jAva dekhAya / / 16. tejaH pratApe ca durdazyatvena pratyAsanno'pyaso dUrapratIti janayatIti / (va.0 50 363) 20. lesApaDighAeNaM atthamaNamuhattaMsi dUre ya mUle ya dIsaMti / 21. se teNa?NaM goyamA! evaM vuccai-jaMbuddIve NaM dIve sUriyA uggamaNamuhuttaMsi dUre ya mUle ya dIsaMti jAva atthamaNamuhuttaMsi dUre ya mUle ya dIsaMti / (za0 8 / 231) *laya : aho prabhu canda jinezvara ma08, u0 8, dA0 153 467 Jain Education Intemational Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve suriyA ki tIyaM khettaM gacchaMti? paDuppannaM khettaM gacchaMti ? aNAgayaM khettaM gacchaMti ? 23. goyamA ! no tIyaM khettaM gacchaMti paDuppanna khetaM gacchaMti, no aNAgayaM khettaM gcchti| (za0 8 / 332) 24. iha ca yadAkAzakhaNDamAdityaH svatejasA vyApnoti tat kSetramucyate (vR0 pa0 363) 22. jaMbUdvIpa meM be ravi, sya jAvai chai khetra atIta / vartamAna-khetre jAvai acha, anAgata khetre jAvai rIta ? 23. zrI jina bhAkhai sAMbhalo, gayA kSetra prati nahiM jAya / vartamAna khetra prati jAya chai, anAgata prati jAvai nAMya / / soraThA 24. jeha khaMDa AkAza, teha khaMDa prati je ravi / nija teje kari tAsa, vyApa te khetraja khy|| 25. 'gayo kSetra nahiM jAya, atIta khetra ulaMghiyo / jAya vartamAna mAMya, jAvA lAgo te bhaNI // 26 anAgata je kheta, te prati piNa jAvai nhiiN| udyota na karai tetha, e piNa vo te bhaNI / 27. jAvai chai e jAna, vartamAna vAcI zabada / te mATai vartamAna, kSetra pratai jAvai ravi // 28. gayo e zabda atIta, jAsya kAla anAgate / e bihu~ prazna saMgota, pUchA na karI chai ihaaN'| (ja0 sa0) vA0-ihAM pATha meM pUchA ima karI-jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve sUriyA ki tIyaM khettaM gacchaMti ? paDuppannaM khettaM gacchaMti ? aNAgayaM khettaM gacchaMti ? ihAM gacchaMti e zabda vartamAna kAla vAcI cha / vartamAna kAla meM sUrya je khetre jAya tehanI pUchA karI te mATa gacchaMti pATha khyo| gaye kAla nIM pUchA huvai to gacchaMsu pATha huve, te ihAM nhiiN| AgamiyA kAla nI pUchA meM gacchissaMti pATha huve, te piNa ihAM nhiiN| te mATa gacchaMti e vartamAna kAla meM sUrya jAya, tehanIMja pUchA karI, jada bhagavAna vartamAna noM ja jAba diyo / 26. *jaMbUdvIpa meM be ravi, kAMi gayA kSetra prati tAya / avabhAsai chai te sahI, kAMI thor3o udyota karAya? 30. tathA vartamAna je khetra nai, avabhAsai karai alpa udyota / athavA khetra anAgata pratai, avabhAsa karai alpa jota ? 31. jina bhAkha gayA khetra meM, nahiM avabhAsai chai tAhi / __ avabhAsai khetra vartamAna meM, anAgata avabhAsai nAMhi // 32. syapharyo teje karI, avabhAsai alpa adyota ? ___ ke teje aNapharziyo, avabhAsai alpaja jota ? 33. jina bhAkhai phoM thako, avabhAsai alpa udyota / aNapharyo avabhAsa nahIM, jAva niyamA cha dizi alpa jota / / 26. jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve sUriyA ki tIyaM khettaM obhAsaMti ? avabhAsayataH ISaduddyotayataH (vR0pa0 363) 30. paDuppanna khettaM obhAsaMti? aNAgayaM khettaM obhAsaMti? 31. goyamA ? no tIyaM khettaM obhAsaMti, par3appannaM khettaM obhAsaMti no aNAgayaM khettaM obhAsaMti / (za0 8 / 333) 32. taM bhaMte ! kiM puTuM obhAsaMti ? apuTu obhAsaMti ? 33. goyamA ! puTTha obhAsaMti, no apuTTha obhAsaMti jAva niyamA chaddisi (za0 8 / 334) *laya : aho prabhu canda jinezvara 468 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24. jaMbUdvIpa meM ve ravi, gaye khetre adhika udyota / ima jAvata niyamA cha dize, kAMi atizaya kari ati jota / / 1 35. ima tapai chai uSNa kiraNa thakI, ima bhAsaMti zobhe jeha / bAbata niyamA cha dize vihaM sUrya nIM bAta eha // 36. kahyo tehija artha jeha, ziSya ne hita ayeM bali prakArAMtare kaheha, vaktavyatA sUraja spU khetra atIta mAMya / Rs kajjada te bhavati kahAya // taNI // 37. *jaMbUdvIpa meM ve ravi, avabhAsanAdi kriyA huve 38. tathA vartamAna kSetra meM viSe, avabhAsanAdi kriyA hoya ? tathA kSetra anAgata ne vidhe, kriyA avabhAsanAdika joya ? 36. jina bhA gayA kSetra meM avabhAsanAdi kriyA nAya / kriyA varttamAna khetre huvai, khetra anAgata nahiM thAya // 40. avabhAsanAdi tikA kriyA, svaM teje athavA kriyA teje karI, agapha 41. jina bhAkhaM teje pharzI havaM, piNa jAvata niyamA cha dize, pATha 42. jaMbUdvIpa meM be ravi, khetra kevalo kheca heTho varpa, tiracho kari pharsthA hoya / thI have sova ? aNapharzI nahi hoya / ihAM laga kahivo joya // ketalo Urddha tapaMta ? kSetra kito tarpa aMta ! 43. sUrya taNAM vimANa thI, ikasau jojana Urddha tapaMta / UMco tApa kSetra ekloja chaM. nIco jojana aThArasau ta / / soraThA samabhUtalo / vijaya // 44. ravi-maMDala thI heTha, aThasau jojana tehathI nIco neTha, sahasra jojana kaMDo 45. adholoka teha, tyAM grAmAdika je huii| chai jihAM udyota kareha, aThadaza sau tala ima kalA // 46. * tiracho saiMtAlI sahasra jojana tapai, vali doya sau tesaTha jANa / jojana nAM sAThiyA bhAga mahilA, ekavIsa bhAga pahichANa // soraThA dina eha, cakSu pharza pUnama AsADhI jeha, sUrya bhitara 47. sarvotkRSTa * laya : aho prabhu caMda jinezvara apekSayA / maMDale || 34. jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve sUriyA ki tIyaM khetta umnoti ? evaM caiva jAva niyamA chaddi siM / (0235) 35. evaM taveMti, evaM bhAsaMti jAva niyamA chaddisi / (za0 8 / 336 ) 26. uktamevArtha ziSyahitAya prakArAntareNAha( vR0 pa0 393) 37. jaMbuddIve NaM bhaMte! dIve sUriyANaM kiM tIe khette kiriyA kajjai ? kiriyA kajjai' tti avabhAsanAdikA kriyA bhavatItyarthaH (bR0 pa0 393) 38. pappanne khette kiriyA kajjai ? aNAgae khette kiriyA kajjai ? 22. govamA ! no tI yete kiriyA kada, papanne khette kiriyA kajjai, no aNAgae khette kiriyA kajjai / (0 bA337) 40. sA bhaMte! kiM puTTA kajjai ? apuTTA kajjai ? 'puTu' tti tejasA spRSTAt ( vR0 pa0 393 ) 41. goyamA ! puTThA kajjai, no apuTThA kajjai jAva niyamA chi (za0 8|338) 42. jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve sUriyA kevatiyaM khettaM uDDha tavaMti ? ke vatiyaM khettaM ahe tavaMti ? kevatiyaM khettaM tiriyaM tavati ? 42. gomA ? evaM joyagasavaM uddhaM tayaMti, bArasa joyaNasayAI Ahe tavaMti / 44, 45. sUryAdaSTAsu yojanazateSu bhUtalaM bhUtalAcca yojanasahayalokamA bhavanti tAMzva yAvadud dyotanAditi / (0 0323) 46. sIyAlIsa joyaNasahassAI doNiya vaTThe jaNa ekkabIca sabhAe joyaNassa tiriyaM tavati / (0 0339) 47. etacca sarvotkRSTadivase cakSuH sparzApekSayA'vaseyamiti / ( vR0 pa0 313) za08, u08, DhA0 153 469 Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48. ANI pUrve eha, vaktavyatA sUraja taNI / tasu sAmAnyapaNeha, hiva jotiSI nIM kahai // 49. * mAnuSottara giri taNeM kAMi mitara va caMdra sUrya grahaNa lago, kAMda nakSatra 50. te sura spU U apanA ? jima jIvAbhigama timahi kahi sarva hI, jAva utkRSTa viraha cha mAsa // 1 51. mAnuSottara bAhiraM, bAhire, jima jIvAbhigame jIvAbhigame joya / jAva iMdra sthAna UpajavA taNo, prabhu ! viraha ketalo hoya ? 52. jina kahai ghara ika samaya nuM utkRSTa cha mAsa kahesa / sevaM bhaMte! sevaM bhaMte! kahA, aSTama zataka nau aSTamudeza || 53. eka so tepanamIM kahI, A to DhAla rasAla udAra / bhikSu bhArImAta RSirAya thI, 'jaya jaza' sukha saMpati sAra // aSTamazate aSTamoddekArthaH || DhAla : 154 dUhA 1. aSTama uddezaka viSe, deva vaktavyatA tehanI kahI, tikA 2. te mArTa hiye bIsasA, tathA anUpa / tArArUpa // vimAsa / kahiyai chai varNana tasu, jina vaca amala amaMda // 3. katividha baMdha ko prabhu ! jina kahai do prakAra prayoga-baMdha prathama kahyo, dvitIya vIsasA dhAra // 4. jIva prayoge baMdha kara baMdha svabhAva thakI prayoga baMdha te pela thayo, teha vIsasA dekha || + jaya-jaya vANI jina taNI // ( dhrupadaM ) 5. vIsasA - baMdha prabhu ! katividhe ? jina kahai dvividha rIta / Adi sahita baMdha vIsasA, dUjo Adi-rahIta || *laya : aho prabhu canda jinezvara +laya : vIramatI kahai caMda naM 470 bhagavatI-jor3a jotiSI joya / svabhAvika hoya // prayogika baMdha | 48. anantaraM sUryavaktavyatoktA, atha sAmAnyena jyotiSkavaktavyatAmAha( vR0 10 283) 46. aMto NaM bhaMte! mANusuttarapavvayassa je caMdima-sUriyagahagaNa Nakkhatta tArAkhvA 50. te NaM bhaMte! devA ki uDDhovavannagA ?. jahA jIvAbhigame ( 3 ) taheva niravasesaM jAva (10 8340) ......... ukko seNaM chammAsA / ( za0 8|341) 51, 52. bahiyA NaM bhaMte! mANusuttarapavvayassa...... jahA jIvAbhigame (3) jAva - iMdApe meM bhaMte! kevatimaM kA paNNatte ? goyamA ! jahaNaNaM ( za0 8 342 ) upavAeNaM virahie ekkaM samayaM ukkose (40 0243) (40 2344) chammAsA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / 1.2. aSTamaddeza jyotiyAM vaktavyatoktA sA ca defeatti vairsikaM prAyogikaM ca bandhaM pratipipAdayiSurnavamoddezaka mAha ( vR0 pa0 394 ) 3. kativihe NaM bhaMte! bandhe paNate ? goyamA duvihe baMdhe paNa taM ya vIsasAbaMdhe ya / 4. jahA--payoga baMdhe (za0 8 345) gati jIvaprayogakRtaH bIsAbaMdhe ' tti svabhAva sampannaH / ( vR0 pa0 394 ) 5. te kativihe paNa ? gopamA ! duvihe paNyate taM jahA-sAdIyavIsasAbaMdhe ya aNAdIyavIsasAbaMdhe ya / ( za0 8 346 ) Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA0-yathAsattinyAyamAzrityAha (vR0 pa0 364) 6. aNAdIyavIsasAbaMdhe NaM bhaMte ! katibihe paNNate ? ___ goyamA ! tivihe paNNatte, taM jahA7. dhammatthikAyaaNNamaNNaaNAdIyavIsasAbaMdhe, vA0 --jima Asanna te najIka bIsasA-baMdha cha, te mATai prathama vIsasA-baMdha kahai chai-- 6. Adi-rahita baMdha vIsasA, katividha bhagavAna ? jina kahai trividha parUpiyA, suNa sUrata de kAna / 7. dhara dharmAstikAya nAM, pradezAM no kahAva / mAhomAMhi baMdha chai tiko, Adi-rahita svabhAva / 8. phuna adharmAsti kAya nAM, pradezAM no kahAva / mAhomAMhi baMdha cha tiko, Adi-rahita svabhAva / / 6. vali AgAsatthikAya noM, pradezAM no kahAva / mAhomAMhi baMdha chai tiko, Adi-rahita svabhAva / / 10. prabhu ! dharmAstikAya noM, baMdha pradezAM no saMdha / Adi-rahita vIsasA tiko, deza-baMdha sarva-baMdha / / 8. adhammatthikAyaaNNamaNNaaNAdIyavIsasAbaMdhe, 6. AgAsatthikAyaaNNamaNNaaNAdIyavIsasAbaMdhe / (za0 8 / 347) 10. dhammatthikAyaaNNamaNNaaNAdIyavIsasAbandhe NaM bhaMte ! ki desabandhe ? savvabandhe ? 11. dezato--dezApekSayA bandho dezabandho yathA saGkalikAkaTikAnAM, (vR0 50 365) 12. sarvataH sarvAtmanA bandhaH sarvabandho yathA kSIranIrayoH / __ (vR0 pa0 365) 13. goyamA ! desabandhe, no samvabandhe soraThA 11. deza thakI je hoya, deza taNIja apekSayA / baMdha tiko avaloya, sAMkala kaTakA nI pare / 12. sarva thakI je thAya, sarvAtmAiM baMdha te / sarva-baMdha kahivAya, kSIra nIra jima jaannjyo|| 13. *jina bhAkhai deza baMdha hai, sarva baMdha na hoya / nyAya kahUM chU ehanoM, suNajo sahu koya / / soraThA 14. je dharmAstikAya, tehanAM pradezAM taNo / kahiye mAMhomAMya, saMpharza kari deza baMdha // 15. sarva baMdha nahiM thAta, tihAM je eka pradeza noN| anya sahu pradeza sAtha, anyo'nya miliyA nhiiN| 16. eka pradeza meM joya, sarva pradeza milyAM chatAM / dharmAsti noM soya, eka pradezapaNuMja h|| 17. asaMkhejja je tAya, pradezapaNe huve nahIM / . te bhaNI deza baMdha thAya, piNa nahiM chai te sarva baMdha // 18. *ima adharmAstikAya noM, ima AkAstikAya / Adi-rahita baMdha vIsasA, deza-baMdha kahAya / / 14. dharmAstikAyasya pradezAnAM parasparasaMsparzena vyavasthi tatvAddezabandha ev| . (vR0pa0 365) 15-17. na punaH sarvabandhaH tatra hi ekasya pradezasya . pradezAntaraiH sarvathA bandhe'nyo'nyAntarbhAvanaikapradezatvameva syAt nAsaMkhyeyapradezatvamiti / (vR0 pa0 365) 18. evaM adhammatthikAyaaNNamaNNaaNAdIyavIsasAbandhe vi, evaM AgAsatthikAyaaNNamaNNaaNAdIyavIsasAbandhe vi| (za0 8 / 348) 16. dhammatthikAyaaNNamaNNaaNAdIyavIsasAbandhe NaM bhaMte ! kAlao kevacciraM hoi? 16. prabha! dharmAstikAya noM, anyo'nya anAda / vIsasA baMdha addhA kito, rahai kAla thI vAda ? laya : bIramatI kahai caMda ne za08, u08, DhA. 154 471 Jain Education Intemational Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. zrI jina bhAsaM goSamA ! sadA kAla rahAva / isa adharmAstikAya hai, ima AgAsatvikAya // " 21. Adi sahita prabhu! bIsasA, baMdha kevala bheda ? jina kahai trividha parUpiyA, suNajo ANa umeda // 22. baMdhana- pratyaya ghara ko bhAjana-pratyaya biijo| pariNAma pratyayaM tIsaro, tasu artha suNIjo || 23. bAMdhiye je eNe vAMchita snigdha Adi 24. bhAjana AdhArabhUta je, jehaneM viSe ase tasu 25. pariNAma te anya rUpa meM, tehija pratyaya hetu jyAM, dUhA teha // hetu / karI, baMdhana teha kaheha / guNa, pratyaya hetu tehija pratyaya bhAjana pratyaya gamana jAyavo pariNAma pratyaya vetu // jANa / mANa | 26. *baMdhana pratyayasyUM prabhu! taba bhAkhe jinacaMda / je paramANu-poggalA, dupradeziyA baMdha | 27. tIna pradeziyA jAva te daza pradeziyA dekha | saMkha asaMkha pradeziyA, anaMta pradeziyA pekha // 28. viSama bhASA jehane viSe te bemAtrA kahIjaM / tehija se cIMgaTApaNaM, bemAyaNiddha lIje // , 26. viSama mAtrA jehaneM viSe, te bemAtrA kahIjai / tehina se lUkhApaNuM, bemAya lukla lIje // 30. viSama mAtrA jehane viSe, te bemAtrA pratyakkha / tehija niddha luklApaNu bemAyaNiddhalukkha // 31. sama guNa niddha baMdhe nahIM, sama guNa niddha sAtha / sama guNa lukkha baMdhe nahIM, sama guNa lukkha saMghAta // 32. viSama mAtrA niddha te, niddha sAtha baMdhAta / viSama mAtrA lukkha te baMdhe lukkha viSamAta // 33. be guNa niddha je cIMgaTo, anya be guNa niddha / te sAce baMdha duvai nahIM, sama guNa mArTa prasiddha // 34. ye guNa luklo jeha chai, balI anero jeha / be guNa lukkho teha thI, e piNa nahiM baMdheha // 35. iNavidha baMdha ve nahIM, to hiva kiNavidha hoya ? citta lagAI sAMbhalo, vArU jina vaca joya // *laya : vIramatI kahai caMda ne 472 bhagavatI jor3a 20. goyamA ! savvarddha evaM adhammatthikAya aNNamaNNaaNAdIyavIsasAbandhe vi evaM AgAsatthikAyaaNNamaNNaaNAdIyavIsa sAbandhe vi / ( 0 8149) 21. sAsavaNaM bhaMte! kativihe govamA ! tithiTe paNa taM jahA ? 22. bandhaNapaccaie, bhAyaNapaccaie, pariNAmapaccaie / (08350) 23. bandhanaM vivakSitasnintAdiko guNaH sa eva pratyayo heturyatra saH / ( vR0 pa0 395 ) 24, 25. evaM bhAjanapratyayaH pariNAmapratyayazca, navaraM bhAjanaM AdhAraH pariNAmo--rUpAntaragamanaM / (200325) 26. se kiM taM bandhaNapaccaie ? bandhaNapaccaie - jaNNaM paramANupoggala duppadesiya - 27. tippadesiya jAva dasapadesiya saMkhejjapadesiya asaMkhejjapadesiya aNatapadesiyANaM khaMdhANaM 28. vemAyaniddhayAe viSamA mAtrA yasyAM sA vimAtrA sA cAsau snigdhatA ceti vimAtrasnigdhatA / ( vR0 pa0 365) 26. 20. mAninukyAe 31,32. samanipAe bambo na ho isakhAe vina ho| mAyaniddhalukkhattaNeNa bandho u khaMdhANaM || (bR0 pa0 315) 33. samaguNasnigdhasya samaguNasnigdhena paramANudvyaNukAdinA bandho na bhavati / (500 395) ( vR0 pa0 365 ) 34. samaguNarUkSasyApi samaguNarUkSeNa Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36. yadA punarviSamA mAtrA tadA bhavati bandhaH / (vR0 pa0 365) 37,38. niddhassa nidreNa duyAhieNaM, (vR0pa0 365) 36,40. lukkhassa lukkheNa duyaahiennN| (vR0 pa0 365) 36. viSama mAtrA cIMgaTo, cIMgaTA thI baMdhe / imaja lakkha lukkha thI baMdha, khaMdha noM baMdha saMdhai // 37. niddha gaNa paramANa Adi je, anya niddha gaNa sAtha / baMdha huvai to nizcai kari, gaNa be Adi adhikAta // 38. eka paramANa Adi je, ika guNa niddha joya / be guNa niddha bIjo aNa, te sAthai baMdha hoya // lakkha gaNa paramANu Adi je, anya lakkha gaNa sAtha / baMdha huvai to nizcai kari, gaNa be Adi adhikAta // 40. eka paramANu Adi je, ika guNa lakkha joya / be guNa lukkha bIjo aNu, te sAthai baMdha hoya / / 41. ima viSama mAtrA kari, niddha niddha sAtha baMdhAta / vali viSama mAtrA kari, lakkha baMdhai lakkha sAtha // 42. hiva niddha lukkha bihuM taNo, baMdha huvai mAhomAya / te AzrI kahiye acha, suNajyo citta lyAya / / 43. baMdhai lukkho naiM cIMgaTo, eka jaghanya guNa varajI / viSama tathA sama naiM viSe, baMdha kahyo ima jinnjii| 44. ika guNa niddha te cIMgaTo, ika gaNa lakkha saMghAta / eha jaghanya guNa nahiM baMdhai, anya viSe baMdha thAta / 45. ika pudgala niddha ika gaNe, dUjo pudgala tAya / lukkha be triNa guNa Adi de, viSama guNa ima baMdhAya // 46. ika pudgala niddha be gaNe, anya pudgala joya / ___be guNa lukkha sAthe baMdhai, e sama guNa baMdha hoya // 47. ika pudgala niddha triNa guNe, tona guNa lakkha sAtha / ityAdika sama guNa nai viSe, baMdha kahyo jaganAtha / / 48. ima niddha lakkha baMdhai acha, sama viSama saMghAta / niddha lukkha piNa guNa jaghanya te, eka guNa na baMdhAta // 46. baMdhana no pUrava kahyo, pratyaya kahitAM hetu / vimAtra snigdha Adi thI, baMdha Upajai vetu // 43,44. niddhassa lukkheNa uvei bandho, jahannavajjo bisamo samo vaa|| (vR0pa0 365) 50. eka samaya rahai jaghanya thI, utkRSTa thI jeha / kAla asaMkhyAto rahai, asaMkha kAlacakra eha // (baMdhana-pratyaya e kahyo) 51. bhAjana-pratyaya kavaNa te? bhAjana kahiye AdhAra / pratyaya hetu jeha chai, bhAjana-pratyaya vicAra // 52. je jIrNa jUnI surA taNo, jADI thAvA noM jeha / tehija lakSaNa rUpa meM, baMdha bhAkhyo eha / / 46. bandhaNapaccaeNaM bandhe samuppajjai, bandhanasya-bandhasya pratyayo-heturuktarUpavimAtrasnigdha tAdilakSaNo bandhanameva vA... (vR0 pa0 365) 50. jahaNNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM asaMkhejjaM kAlaM / se taM bndhnnpccie| (za0 8 / 351) asaMkhyeyotsapiNyavasappiNIrUpaM (vR0pa0 365) 51. se kiM taM bhAyaNapaccaie? bhAyaNapaccaie52. jaNNaM juNNasura tatra jIrNasurAyAH styAnIbhavanalakSaNo bandhaH / (vR0 pa0 365) za08, u08, DhA0 154 473 Jain Education Intemational Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53. jUnA gula no tathA bali, jUno jIrNa taMdUla / piMDI rUpa thAvA tano lakSaNa baMdha pUla / 54. te bhAjana pratyaya tiNa antarmuha jaghanya thI, kavaNa 55. pariNAma pratyaya a yAta ko, 56. jAva amoghA jANiyaM e pariNAma pratyaya kari 57. eka samaya rahe jaghanya thI, pariNAma pratyaya e ko 58. etale Adi sahita e kari baMdha apane teja | utkRSTa kAla saMkheja // (bhAjana - pratyaya e kahyo) te ? ana saMdhyAkAla / tIjA zataka vicAla || utkRSTa cha vibhAsa // tIjo bheda vIsasA-baMdha etale bIsasA-baMdha e. deza namyAsInoM bArUpo // Asyo / dizi dAha jaNAya / baMdha Upaje tAya // DhAla vizAla / miklu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya jaya' maMgalamAla || 59. eka sau copanamIM kahI, vArU laya sItA sundarI 474 bhagavatI-jor3a vahA 1. prayoga baMdha te kavaNa hai ? jina prayoga jIva vyApAra kari, 2. athavA jIva vyApAra kari, bahu pudgala noM baMdha te, 2. Adi-rahita aMta-rahita ghara Adi sahita aMta- sahita e, mAsa / DhAla : 155 kahe triNa vigha saMgha / jIva- pradeza noM baMdha | audArika je Ada / prayoga-baMdha saMvAda // Adi sahita aMta-rahita tRtIya bhaMga kathita // 4. tihAM je Adi rahita cha re, aTha madhya jIva 5. asaMkha pradezika aMta-rahita hai jaha che / pradeza noM re, baMdha kahyo che teha kai // jIva nAM. aSTa je madhya pradeza | tehanoM baMdha anAdi hai, aMta-rahita suvizeSa // * goyama sAMbhalai re / (dhra upadaM ) 53. juNNagula - juNNataM dulANaM jIrNasya jIrNatandulAnAM ca piNDIbhavanalakSaNaH / ( vR0 pa0 365 ) 54. bhAyaNapaccaeNaM bandhe samuppajjai, jahaNaNeNaM aMtomuhuttaM, ukko seNaM saMkhejjaM kAlaM / settaM bhAyaNapaccaie / (02352) 55. se kiM taM pariNAmapaccaie ? pariNAmapaccaie - jaNNaM abbhANaM, abbharukkhANaM jahA tati (02253) 56. jAva amohA pariNAmapacAe bandhe samuppajjara, 57. jahaNeNaM ekkaM samayaM ukkoseNaM chammAsA / settaM pariNAmapacaie 58. settaM sAdIyavIsasAbandhe / settaM vIsasAbandhe / (za0 8 / 353) 12. se kiM taM payogabandhe ? payogabandhe tivihe paNNatte, taM jahA 'ogabandhe' tti jIvavyApArabandhaH sa ca jIvapradezAnAmaudArikAdikapudgalAnAM vA / ( vR0 pa0 390) 3. aNAdIe vA apajjavasie, sAdIe vA apajjavasie, sAdIe vA sapajjavasie / 4. tatva maMje se aNAdIe apanayasie se NaM ahaM jIvamasA 5. asya kila jIvasyAsaMkhyeya pradezikasyASTau ye madhyapradezAsteSAmanAdiraparyanato bandhaH (00 320 ) Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. jIva jivAre loka ne, vyApI ne tiNa kAle piNa baMdha e. 7. aTha pradeza viNa anya je, viparivartamAnapaNAM thakI, 8. tehanI e sthApanA, tala sama byAra pradeza / tehaneM Upara puNa vali, cyAra pradeza kahesa / 6. ima e aSTa pradeza hai, ima samudAya Asyu baMdha AchU tanuM, sakhara nyAya 10. tAsa viSe eka eka je, baMdha paraspara jitA 11. te aTha jIva pradeza tiSThata / rIta rahaMta // tiNahija jIva- pradeza noM baMdha / anAdi anaMta na saMdha // Atma- pradeza taNo, meM tIna-tIna neM hubai tAsa , ika ika sAthai baMdha te. anAdi anaMta be-be pasavAr3A taNAM, 15. uparalA paratara taNo, tala paratara nAM tIna je, 16. tala na je paratara taNo Upara paratara nAM tIna je, dUhA 3 12. tala paratara pradeza ciuM Upara cihna pradeza ima aTha madhya pradeza- baMdha, bihu paratara suvizeSa // 13. UparalA paratara to vAMchita pradeza eka be pradeza pAse tasu, eka heThalo dekha // / 14. zeSa UparalA tIna je hama triNa triNa baMdhAta / ika ika heThaluM khyAta // ika pradeza na baMdhAya / pradeza baMdhyA nAMya // eka praveza na baMdhAya / pradeza baMdhyA nAMya // thakIja / salahIja // saMghAta / 18. tala paratara nAM je vihUM, 17. paratara bali je heThalo, tiNa nAM pyAra pradeza / ika ika pradeza tehanoM, triNa-triNa sAtha baMdhesa // pAzvavati ve pradeza baMdhyA chai suvizeSa // ika Uparalo ima trihUM, avadAta || tAma / pAMga // hA 16. cUrNikAra vyAkhyAna e, vRttikAra vyAkhyAna | duravagama thI paraharagho, ima TIkA meM vAna // eka pradeza saMbaMdha, te Adi-rahita aMtarahita baMdha jA - ATha jIva nAM madhya pradeza nai viSe piNa tIna-tIna pradeza noM eka *laya sotA sundarI re : hiva~ je jIva nAM ATha madhya pradeza naiM eka-eka pradeza saMghAte anerA tIna-tIna 6. yadA'pi lokaM vyApya tiSThati jIvastadA'pyasau tathaiveti / ( vR0 pa0 368 ) 7. anyeSAM punarjIva pradezAnAM viparivartamAnatvAnnAstyanAdiraparyavasito bandhaH ( vR0 pa0 390) * eteSAmupanye catvAraH 8. tatsthApanA ( vR0 pa0368) 1. evameteSTa evaM tAvatsamudAyato'STAnAM bandha uktaH / ( vR0 pa0 228) 10. atha teSvekaikenAtmapradezena saha yAvatAM paraspareNa saMbandho bhavati nApA ( vR0 pa0 368 ) 11. tattha viNaM tinhaM tiNhaM aNAdIe apajjavasie 12. pUrvoktaprakAreNAvasthitAnAmaSTAnAm (0 0 398) 12, 14. uparitanaH pratarasya yaH kazcidvivakSitastasya dvau pArzvavaninAvekaracAvartI ( vR0 pa0 368) 15. zeSastveka uparitanastrayazcAdhastanA na saMbadhyante vyavahitatvAt / ( vR0 pa0 368 ) (bu0pa0228) 16. evama rApekSayA'pIti / 19. bhUvikAravyAkhyA, TIkAkAravyAkhyA tu dukhagamatvAtupariteti / ( vR0 pa0 368) za0 u0 6, DA0 155 475 Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pradeza noM baMdha kima huI, te dekhAr3e che-- cyAra pradeza noM Uparalo pratara, pyAra pradeza noM heThalo pratara, tehanI sthApanA mAMDI olakhaNA / ima pUrvokta prakAra karikai ATha pradeza rahyA, tehanoM Uparalo pratara cyAra pradeza noM chai / te UparalA pratara mAMhilA cyAra pradezAM mAMhilo mana mAnai jikoi eka pradeza vAMchiye / tehane anya tIna pradeza noM baMdha huii| UparalA pratara nAM vyAra pradeza mahilA doya pradeza to pasavAr3e rahyA tenuM baMdha / ane heThalA pratara nAM cyAra pradeza mAMhilo eka pradeza heThai rahyo tehanuM baMdha chai / ima UparalA pratara meM pyAra pradeza te eka eka pradeza tIna-tIna pradeza sAthe baMdhyA chai| eka eka pradeza to mUlago ana tehaneM sAthe tIna pradeza baMdhyA evaM cyAra thayA / aneM bAkI rahyA cyAra pradeza tike te pradeza sAthe na baMdhyA eka eka to UparalA pratara noM na baMdhyo, khUrNa rahyo te mArTa / anaiM heThalA pratara nAM tIna-tIna pradeza te piNa na baMdhyA / e pharzaNA mAtra huI, piNa e cyAkhaM baMdhyA nathI / e pyAra pradeza noM UparalA pratara noM lekho ko imahija cyAra pradeza noM heThalUM pratara cha / tehanoM lekho piNa kahai chai - je heThalA cyAra pratara mahilA cyAra pradezAM mAMhilo mana mAne jiko ko eka praveza vAMchiye tehanuM tIna-tIna pradeza noM baMdha huI / je heThalA pratara nAM cyAra pradeza mahilA je doya pradeza to pasavAr3e rahyA, 1 tehanuM baMdha anaiM UparalA pratara nAM vyAra pradeza mahilA je eka pradeza Upara rahyo tehanuM baMdha chai / ima heThalA pratara meM cyAra pradeza te eka pradeza tIna pradeza sAthe baMdhyA chai / eka eka to heThalA pratara noM pradeza anaiM tIna-tIna UparalA pratara nAM pradeza, evaM cyAra na baMdhyA / 20. ATha pradeza binA jike anya pradeza naM baMdha Adi sahita sUtre hya uu, jina vaca amala amaMda // vA0--Adi rahita antarahita prathama bhAMgo ko anaM bIjo bhAMgo Adi rahita, antasahita te ihAM na saMbhavai / jIva nAM ATha madhya pradeza no baMdha te Adi-rahita chai, aparivartamAnapaNa karI te baMdha nuM aMta-sahitapaNuM na Upajai te mATai bIjo bhAMgo na saMbhave / hivaM tIjo bhAMgo Adi sahita aMta-rahita udAharaNe karI kahai chai - 21. Adi sahita aMta-rahita te siddha nAM jIva pradeza 3 tasu baMdha sAdi anaMta hai, calaNa abhAva vizeSa // 22. deza navyAsI eka sau e pacAvanamI DhAla / bhikSu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya jaya' maMgalamAla // *saya sItA sumbarI 406 bhagavatI-joDa 20. zeSANAM madhyamASTAyojyeSAM sAdiviparivartamAnatvAt / ( vR0 pa0 318 ) vA0-- etena prathamabhaGga udAhRtaH, anAdisaparyavasita ityaM tu dvitIya bhaGga yaha na saMbhavati, anAdisaMvadAnAmaSTAnAM jIvapradezAnAmaparivarttamAnatvena bandhasya saparyavasitatvAnupapatteriti atha tRtIyo / bhaGga udayate / ( vR0 pa0 398 ) 21. siddhAnAM sAdirapavati jIvapradeza vasthAyAM saMsthApita pradezAnAM siddhatve'pi calanAbhAvAditi / (5010 328) Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla 156 hA 1. vihAM je Adi sahita hai, aMta sahita avaloya tehnAM vyAra prakAra hai, sAMbhalajo saGgha koya // 2. AlIga kIje jiNa karI te AlAvaNa baMdha jima chorI kari bAMdhiyo, tRNAdi baMdha susaMdha // , 3. eka dravya anya dravya kari, zleSAdika kari soya / tAsa ekaThA melabo, allivAvaNa-baMdha hoya // 4. samudghAta kIdhe chate, tehija jIva pradeza noM, 5. te jIva pradeza saMbaMdha nAM taMjasa Adi zarIra nAM, vA0--anerA AcArya kahai chai - zarIrI -- jIva no samudghAta nai viSe saMkocana chate zarIrI no je baMdha, te zarIrI baMdha | 6. jIva taNAM vyApAra kari, tehanAM je pudgala grahe vistAryA chai jeha / ekatra karivo teha // vizeSa baMdha thI saMdha pradeza taNo saMbaMdha // / nANa / 7. athavA zarIra rUpa hI, prayoga nuM je zarIra-prayoga baMdha te, e cotho baMdha * jinezvara dhina dhina Apa ro saMzaya timira nivAravA jI jANaka Ugo mANa (dha. pada) sthU AlAvaNa-baMdha jI? bhAve jina guNa-geha tRNakASThaka-bhAro bAMdhiye jI, patra nuM bhAro bAMdheha // *laya dhina bhagavaMta ro jo jJAna : audArikAdika baMdha / zarIra-prayoga saMdha // 9. athavA bhAro palAla noM, vetralatA jala-vaMza / tiNa karine bAMdhe tiko, pUrva bhAro kahaMsa // 10. bAga te valka tvacA karI, varata carma nIM nAhi / saga pramukha nIM rAsar3I, tiNa kari bAMdhe bhAri // baMdha | saMgha // 1. tattha NaM je se sAdIe sapajjavasie se NaM cauvvihe paNNatte, taM jahA 2. AlAvaNabaMdhe mAlApyate AsInaM kriyata ebhirityAlApanAni jyAdanibaMdhastugAdInAmAlApanabaMdha ( vR0 pa0 310) 3. alliyAvaNabaMdhe alliyAvaNaM-dravyasya dravyAntareNa zleSAdinA''lInasya yatkaraNaM tadrUpo yo bandhaH sa tathA ( vR0 pa0 368 ) 4,5. sarIrabaMdhe samudghAte sati yo vistAritasaGkocitajIvapradezasambandhavizeSavazAtaijasAdizarIravezAnAM sambandha vizeSaH sa zarIrabandhaH / ( vR0 pa0 368) vA0 - zarIribandha ityanye tatra zarIriNaH samudghAte vikSiptajIva pradezAnAM socane yo bandhaH sa zarIribandha iti ( pR0 10 260) 6. sarIrappayogabaMdhe / ( 0 8354) zarIrasya audArikAdevaH prayogeNa vIryAtakSa pazamAdijanitavyApAreNa bandhaH taddyudgalopAdAnam ( vR0 pa0 228) 7. zarIrarUpasya vA prayogasya yo bandhaH sa zarIraprayogabandhaH / ( vR0 pa0 398 ) 8. se kiM taM AlAvaNabaMdhe ? AlAvaNabaMdhe - jaNaM taNabhArANa vA, kaTThabhArANa vA pattabhArANa vA 6. palAlabhArANa vA, vettalatA vetralatA jalavaMzakambA ( vR0 pa0 368 ) 10. vAga va ratta-rajju 'vAga' tti valkaH varatrA - camayI rajjuH-- sanAdimayI ( vR0 pa0 328) 0 8 0 6 DhA0 156 477 Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirmUla / sthUla // 11. vallI RSI arkAdi kari, kuza te darbha darbha te mUla sahita chai, tiNa kari bAMdhe 12. Adi zabda thI jANavo, vastrAdika thI baMdheha / antarmuhUrta jaghanya thI, utkRSTa kAla saMkheha / (munIzvara ! AlAvaNa-baMdha eha / ) 13. syUM alliyAvaNa-baMdha ? jina kahai pyAra prakAra | lesaNA uccaya samuccaya, sAhaNaNA baMdha dhAra // dUhA 14. zleSa DhIlA dravye kari, cUnAdika yI saMgha / saMbaMdha je anya dravya noM, teha lesaNA-baMdha // 15. Dhigalo bahu pudgala taNo, karavI UMcI raash| teha rUpa je baMdha te uccaya-baMdha vibhAsa // 16. samyak prakAre kari, vizeSa UMcI raash| teha rUpa jeM baMdha te, samuccaya-baMdha vibhAsa // 17. bahu avayava no ekaTho, karivo je saMghAta / teha rUpa je rUpa je baMdha te, sAhaNaNA-baMdha thAta // 18. hiva svaM lesaNA-baMdha ? taba bhAle jinarAya / kUTa koTTima maNibhUmikA noM yaMtra prAsAda noM tAya // 16. kASTha a vali carma noM, ghaTa paTa kaTa noM vizeSa / cUnAM cikkhala kAdai kari, vajra lepa te silesa // 20. lAkha anaiM vali maiNa thI, Adi zabda tho saMdha / gUgala rAla DhIlA dravya thI Upajai lekhaNA-baMdha || 21. jadhanya aMtarmuhUrtta rahe, utkRSTa kAla saMsthAta | lesaNA-baMdha kahyo tasu, vara jina vayaNa vikhyAta // 22. hiva syUM uccaya-baMdha ? jina kahai je tRNa rAkSa rAzi kASTha naiM patra nIM, tusa nI rAzi vimAsa // 23. bali bhUsa rAzija chANa nIM, govara kacarA nIM rAza UMco ciNavai kari Upajai, uccaya-baMdha prakAza // avaloya / 24. jaghanya aMtarmuhUrtta rahai, utkRSTo kAla saMkhyAto te rahe, uccaya-baMdha e hoya // *laya : ghina bhagavaMta ro jI jJAna 408 bhagavatI-jor3a 11,12. valli - kusa - dabbhamAdI ehi AlAvaNabaMdhe samuppajjai, jahaNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM saMkhejjaM kAlaM / settaM AlAvaNabaMdhe / ( 0 8355) vallIpuSyAdikA kuzA-nirmUnavaH darbhAstu samUlA: AdizabdAccIvarAdigrahaH 13. se killA ? Adhe caubihe payale ta jahAlesaNA ( vR0 pa0 368 ) 7 baMdhe uccabaMdhe samuccayabaMdhe, saahgnnaabNdhe| ( za0 8 / 356 ) 14. '' tipaNA japadravyeNa ivyayoH saMbandhanaM tadrUpo yo bandhaH sa tathA / ( vR0 pa0 368 ) 15. uccayaH UrdhvaM cayanaM - rAzIkaraNaM tadrUpo bandha ( vR0 pa0 129) 16. saGgataH -- uccayApekSayA viziSTatara uccayaH samuccayaH ( vR0 pa0 399 ) tadrUpo yo bandhaH sa uccayabandhaH / ( vR0 10 296) J sa eva bandhaH samuccayabandhaH / 17. saMhananaM - avayavAnAM saGghAtanaM saMhananabandha: / 18. se kiM taM lesaNAbaMdhe ? lesaNAbaMdhe - jaNaM kuDDANaM, koTTimANaM, khaMbhANaM, pAsAvArNa, 'kuTTimANaM' ti maNibhUmikAnAM / ( vR0 pa0 366 ) 16. kaTThANaM, cammANaM, ghaDANaM, paDANaM, kaDANaM chuhA cikkhalla-silesazleSo vajralepaH ( vR0 pa0 399 ) 20. samAehi nesaNaehi baMdhe samupajjai / AdizabdAtmyularAjAtyAdigrahaH / vR0 (go to see) 21. antata unako saMvevaM kAlaM setaM saNAvaMdhe / ( 0 8357) 22. se kiM taM uccayabaMdhe ? uccayabaMdhe jaNNaM taNarAsINa vA, kaTTharAsINa vA, pattarAsINa vA, tusarAsINa vA, 23. sarAsI nA, gomayarAsINa vA ayagararAmINa vA uccateSaM baMdhe smuppnn| 'avagararAsIga vatti kacarAzInAm / ( vR0 pa0 399 ) 24. jahaNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM saMkhejjaM kAlaM / settaM unnbNdhe| (za0 81358) Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25. se ki taM samuccayabaMdhe ? samuccayabaMdhe-jaNNaM agaDa-taDAga26. nadI-daha-vAvI-pukkhariNI-dIhiyANaM, guMjAliyANaM, sarANaM, sarapaMtiyANaM 27. sarasarapaMtiyANaM, bilapaMtiyANaM devakula-sabha-ppava 28. thUbha-khAiyANaM, pharihANaM, pAgAraTTAlaga-cariya-dAra 26. gopura-toraNANaM, pAsAya-ghara-saraNa-leNa-AvaNANaM, 25. baMdha samaccaya syU kahyo ? jina bhAkhai tasu bhAva / agaDa sarovara aNakhaNyo, pAla sahita te talAva // 26. nadI draha nai bAvaDI, pukkharaNI kamalaMta / dIpikA ne gaMjAlikA, sara vali sara nIM paMta // 27. paMkti vali sara-sara taNI, vali bila-paMktI jANa / devakula deharo naiM sabhA, vali po-devA no sthAna // 28. thUbha khAI parihA vali, gaDha koTa te praakaar| aTTAlaga kahi baraja naiM, cariya ane vali dvAra / 26. gopura meM toraNa vali, prAsAda ghara sAmAna / zaraNa leNa piNa ghara acha, hATa-zreNi pahichANa // 30. saMghADA ne AkArai bali, trika coka paMtha eha / caccara bahu paMtha bahu galI, comukha sthAnaka jeha / / 31. mahApaMtha e Adi de, chuhA te cUno pichANa / tiNa karine e baMdhiya, vali kardama kari jANa / / 32. silesa te vajra lepa thI, vizeSa UMca kareha / baMdha Upajai baMdha jur3e, samuccaya-baMdha kaheha // 33. jaghanya aMtarmuhurta rahai, utkRSTa kAla saMkhyAta / samuccaya-baMdha kahyo tasu, jagatAraka jaganAtha // 34. sya' sAhaNaNA baMdha chai? jina kahai dvividha saMdha / deza-sAhaNaNA baMdha kahyo, sarva-sAhaNaNA baMdha / / 30. siMghADaga-tiya-caukka-caccara-caummuha 31. mahApaha-pahamAdINaM, chuhA-cikkhalla 32. silA-samuccaeNaM baMdhe samuppajjai 33. jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM sakhejja kAla / settaM ssuccybNdhe| (za0 8 / 356) 34. se ki taM sAhaNaNAbaMdhe ? sAhaNaNAbaMdhe duvihe paNNatte, taM jahA-desasAhaNaNAbaMdhe ya, savvasAhaNaNAbaMdhe y| (za0 8 / 360) dahA te 35. deza karIne deza noM, saMhanana baMdha saMbaMdha / deza-sAhaNaNA baMdha te, zakaTa aMgAdika saMdha / / 36. sarva karIne sarva noM, saMhanana baMdha saMbaMdha / sarva-sAhaNaNA baMdha te, kSIra nIra jima saMdha / 37. *deza-sAhaNaNA baMdha syU? jina kahai jeha pichANa / zakaTa gADI ne ratha vali, laghu gADI te jANa // 35. dezena dezasya saMhananalakSaNo bandhaH-sambandhaH zaka TAGgAdInAmiveti deshsNhnnbndhH| 36. sarveNa sarvasya saMhananalakSaNo bandhaH-sambandhaH kSIra nIrAdInAmiveti sarvasaMhananabandhaH / (vR0pa0 366) 37. se kiM taM desasAhaNaNAbaMdhe ? - desasAhaNaNAbaMdhe-jaNNaM sagaDa-raha-jANa'sagaDa' tti gantrI 'raha' tti syandanaH 'jANa' tti yaanNlghugntrii| (vR0 pa0 366) 38, jugga 'jugga' ti yugyaM gollaviSayaprasiddha dvihastapramANaM vedikopazobhitaM jampAnaM / (vR0 pa0 366) 36. gilli-thilli 'gilli' tti hastina upari kollaraM yanmAnuSaM gilatIva 'thilli' tti addddpllaannN| (vR0 pa0 366) 38. jugga prasiddha gola deza meM, te doya hasta pramANa / upazobhita vedikA kari, eha vizeSa jaMpAna / / 36. gilli aMbADI gaja taNI, thilli turaMga pilANa / athavA aMbAr3I UMTa nIM, te piNa thilli pichANa // *laya : dhina bhagavaMta ro jI jJAna tha. u. dA.156 479 Jain Education Intemational Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40. zivikA kUTa AkAra cha, AcchAdita jaMpAna / puruSa pramANa jaMpAna ne, saMdamANI kahi jAna / / 41. lohI te maMDakAdika bhaNI, pacavA noM bhAjana eh| vali kaDAhA loha nAM, vali kur3achA chai jeha / / 42. AsaNa zayana thaMbhA vali, bhaMDa mATI noM janya / amatra bhAjana vizeSa cha, upakaraNa tehathI anya / / 43. e sahu nAM deze kari, deza naM baMdha hai tAya / deza-sAhaNaNA baMdha te, Upajai chai ima Aya / / 44. jaghanya aMtarmuharta rahai, utkRSTa kAla saMkhyAta / deza-sAhaNaNA baMdha e, bhAkhyo zrI jaganAtha / / 45. sarva-sAhaNaNA baMdha syU? kSIra nIra Adi deha / sarva-sAhaNaNA-baMdha kahya, alliyAvaNa-baMdha eh|| 40. sIya-saMdamANI 'sIya' tti zibikA-kUSTAkAreNAcchAdito jampAnavizeSa: 'saMdamANiya' tti puruSapramANo jampAnavizeSaH / (vR0 pa0 366) 41. lohI-lohakaDAha-kacchya 'lohi' ti maNDakAdipacanabhAjanaM 'lohakaDAhe' tti bhAjanavizeSa eva 'kaDacchuya' tti pariveSaNabhAjanam (vR0 pa0 366) 42,43. AsaNa-sayaNa-khaMbha-bhaMDamattovagaraNamAdINaM desasA haNaNAbaMdhe smuppjji| 'bhaMDa' ti munmayabhAjanaM 'matta' tti amatraM bhAjanavizeSa: 'uvagaraNatti' nAnAprakAraM tadanyopakaraNamiti / (vR0 pa0 366) 44. jahaNNeNaM aMtomuhattaM, ukkoseNaM saMkhejja kAlaM / settaM dessaahnnnnaabNdhe| (za0 8 / 361) 45. se kiM taM savvasAhaNaNAbaMdhe ? savvasAhaNaNAbaMdhe-se NaM khIrodagamAINaM / se taM savvasAhaNaNAbaMdhe / ... settaM alliyAvaNabaMdhe / (za0 8 / 362) 46. se kiM taM sarIrabaMdhe? sarIrabaMdhe duvihe paNNatte, taM jahA-pubbapayogapaccaie ya, paDuppannapayogapaccaie y| (za0 8 / 363) 47. prAkkAlAsevita: prayogo-jIvavyApAro vedanAkaSAyAdisamudghAtarUpaH (vR0pa0 366) 48. pratyaya:-kAraNaM yatra zarIra bandhe sa tathA sa eva pUrvaprayogapratyayikaH (vR0pa0 369) 46. hivai syU zarIra-baMdha chai? jina kahai duvidha amogha / pUrva-prayoga-pratyaya kahyo, pratyaya vartamAna-prayoga / soraThA 47. Asevita prAkkAla, prayoga jIva vyApAramaya / vedanA kaSAya nhAla, Adi deI samadghAta je // 48. pratyaya kAraNa teha, je zarIra-baMdha meM viSe / te baMdha bhaNI kaheha, pUrva-prayoga-pratyaya // 46. bIkhariyA pradeza, pAcho levo tehnoN| baMdha racanA suvizeSa, baMdha kahIjai jehaneM // 50. pUrva kAle jAna, kadei jiNa pAmyo nthii| te kahiyai vartamAna, prayoga-pratyaya je viSe / / 51. te zarIra no baMdha, bIkhariyA pradeza noN| saMharavo phira saMdha, samadghAta kevala visse|| 52. prayoga tasu vyApAra, pratyaya kAraNa je visse| samaya paMcameM sAra, pratyutpanna-prayoga-pratyaya // 53. *pUrva-prayoga-pratyaya kisuM ?jina kahai neraiyA Adi / saMsAra bhava nai viSe rahyA, sarva jIva nai lAdhi / 50-52. pratyutpanna:-aprAptapUrvo vartamAna ityarthaH prayoga:-kevalisamudghAtalakSaNavyApAraH pratyayo yatra sa tathA sa eva pratyutpannaprayogapratyayikaH / (vR0pa0 366) 53. se kiM taM punvapayogapaccaie ? puvapayogapaccaie-jaNNaM neraiyANaM saMsAratthANaM savvajIvANaM *laya : dhina bhagavaMta ro jI jJAna 480 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54. tattha tattha kahitAM tihAM-tihAM samadghAta karai tAsa / kSetra noM bahulapaNoM kahyo, AdhArabhUta vimAsa // 55. tesu-tesu iNa zabda thI, samudghAta noM jANa / kAraNa noM bahulapaNo kahyo, akhila nyAya dila aann| 54. tattha tattha 'tattha tattha' tti anena samudghAtakaraNakSetrANAM bAhulyamAha-- (vR0 pa0 366) 55. tesu tesu kAraNesu 'tesu tesu' tti anena samudghAtakAraNAnAM vedanAdInAM baahulymuktN| (vR0 pa0 366) 57. samohaNNamANANaM jIvappadesANaM baMdhe smuppjji| settaM puvpyogpccie| (za0 8 / 364) .. samudbhanyamAnAnAM samudghAtaM zarIrAd bahirjIvapradeza prakSepalakSaNaM gacchatAm / (vR0 pa0 366) vA0-'jIvapaesANaM' ti iha jIvapradezAnAmityuktAvapi zarIrabandhAdhikArAttAtsthyAttadvyapadeza iti nyAyena jIvapradezAzritataijasakArmaNazarIrapradezAnAmiti draSTavyaM, zarIribandha ityatra tu pakSe samudghAtena vikSipya saGkocitAnAmupasarjanIkRtataijasAdizarIrapradezAnAM jIvapradezAnAmeveti / (vR0 pa0 366) 56. se kiM taM paDuppannapayogapaccaie ? paDappannapayogapaccaie-jaNNaM kevalanANissa aNagArassa kevalisamugdhAeNaM samohayassa 56. tihAM tihAM kSetra meM viSe, te te kAraNa viSe nhAla / zarIra thI bAhira kAr3hiyA, jIva pradeza vizAla / 57. samadghAte kari bIkharayA, saMkoce jIva pradeza / tasu baMdha racanA Upajai, pUrva-prayoga kahesa // . 58. te jIva pradezAM naiM viSe, tejasa kArmaNa zarIra / tAsa pradeza noM baMdha huvai, te grahivU suNa dhIra / / vA0-'jIvappadesANaM baMdhe samuppajjaI' ihAM jIva pradeza noM bandha Upaja, ehavU pATha kahya / piNa zarIra-baMdha nAM adhikAra thakI jIva pradeza nai viSa rahyA tejasa kArmaNa zarIra nAM pradeza noM baMdha kahivU, ihAM zarIra-baMdha noM adhikAra chai te maatt| zarIra-baMdha iNa pakSe to samudghAte kari bIkhariyA jIva nAM pradezAM naiM saMkocai tihAM baMdha upaja, te bhaNI jIva-pradeza noM baMdha kahyo / piNa jIva nAM pradezAM nai viSe tejasAdika zarIra noM baMdha cha, te ihAM grahivU / zarIra baMdha noM adhikAra chai, te mATai e pUrva-prayoga-pratyaya zarIra baMdha khyo| 56. vartamAna-prayoga-pratyaya kiso? jina kahai kevalI saMta / kevala samudghAte kari, sarva loka pUraMta // 60. daMDa kapATa - maMtha karI, aMtara pUrai soya / __ jIva pradezAM naiM ciuM samaiM, vistArata sarva loy|| 61. taThA pachai samadghAta thI, nivartamAnapaNeha / paMcama Adi samA viSe, kisa samaya huvai eha ? 62. paMcamA samaya viSe tiko, aMtara prati saMharaMta / tejasa ne kArmaNa taNo, baMdha tadA upajaMta // 63. sya kAraNa hetU thakI? kahiye uttara tAsa / samadghAta thI kevalI, nivartta-kAle jAsa // 64. potA nAM jIva pradeza noM, ekapaNaM avaloya / teha saMghAta pAmyA huI, paMcama samaye hoya // 65. tehanI anavRtti karI, tejasa kArmaNa doya / zarIra pradeza noM baMdha tadA, upajai chai avaloya // 66. zarIra-baMdha adhikAra thI, tejasa kArmaNa baMdha / upajai ima kahyo pATha meM, zrI jina-vayaNa amaMda // 1. isa DhAla meM gAthA 60 se 68 taka kaI gAthAeM vRtti ke AdhAra para racI gaI haiN| phira bhI inake sAmane vRtti uddhRta nahIM kI gaI hai| isakA karaNa ina gAthAoM se Age kI vArtikA meM avikala rUpa se vRtti kA vaha aMza uddhRta kiyA gayA hai| 61,62. tAo samugghAyAo paDiniyattamANassa aMtarA maMthe vaTTamANassa teyAkammANaM baMdhe samuppajjai / 63. kiM kAraNaM? tAhe se 64. paesA egattIgayA bhavaMti za08,06, DA0 156 401 Jain Education Intemational Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67. yadapi chaThAdi samaya viSe, tejasAdi baMdha kiNa kAraNa te nahiM kahyo ? uttara Agala 68. abhUtapUrvapaNe karI, paMcama samayaja SaSTama pramukha samaya viSe bhUtapUrvaparNa vA0 - vartamAna prayoga zarIra-baMdha kiNanai kahiye ? tehanoM uttara kevala samudghAte kari prathama samaya daMDa, dvitIya samaya kapATa, tRtIya samaya maMthakaraNa, caturthe samaya aMtarA pUrai / iNa lakSaNe kari bistariyA jIva rA pradeza chai| kevala samudghAta thakI nivartamAna chate teha pradezAM ne pAchA saMhara te vartamAna prayoga-pratyaya zarIra-baMdha huI / hoya / joya // ihAM ziSya pUche - svAmI ! samudghAta prati nivartamAnapaNuM to paMcamAdika cyArUM samaya nai viSe che, to e varttamAna prayoga-pratyaya kisA samaya nai viSe huI ? jada guru kahai -- nivartana kriyA naiM madhya paMcameM samaye maMtha nai viSe vartamAna cha, te samaya varttamAna prayoga - pratyaya zarIra baMdha huI / | J bali ziSya pUche - svAmI ! chaThAdika samaya naiM viSe piNa tejasAdika zarIra saMghAta parja deNe samaye kima na huI ? guru kI abhUtapUrvaparNa kara paMcama samaya ne viSeja e baMdha huI, paMcame samaya naiM viSe tejasa kArmaNa no baMdha thayo / tehavo baMdha gaye kAle kadei nathI thayo, te bhaNI paMcameM samayeja e baMdha huI, aneM chaThAdika samaya nai viSe bhUtapUrvaparNeja huveM / je paMcama samaya naiM viSe tejasa kArmaNa zarIra no baMdha kiyo, hija chaThAdi samaya nai viSe hove, piNa anero nahIM te mATai / hoya / joya // 'aMtarA maMthe vaTTamANassa teyAkammANaM baMdhe samuppajjai' ehavo pATha kahyo / madhya maMtha naiM viSe vartamAna naiM tejasa kArmaNa e bihuM no baMdha kahitAM saMghAta Upajai ityarthaH / 482 bhagavatI-jor3a afe ziSya pUche - syUM kAraNa thakI - syUM hetu thakI e baMdha Upajai ? tivAra guru kahai -- tivAraM samudaghAta nivRtti kAla naiM viSe te kevalI nAM jIva nAM pradeza ekapaNuM pAyAM- saMghAta pAmyA huI te jIva pradezAM nIM anuvRtti karake tejasAdika zarIra pradeza noM baMdha Upajai 'teyAkammANaM baMdhe samuppajjai' / tejasa kArmaNa te jIva nAM pradeza viSe rahyA che / te tejasa kArmaNa zarIra tehano baMdha Upajai, iso bakhANa karivo / zarIra-baMdha iti atra pakSe 'teyAka mmANaM baMdhe samuppajjai' tejasa kArmaNa AzrayabhUtapaNAM thakI tejasa kArmaNa zarIra vAlA jIva nAM pradeza, tehanoM baMdha Upajai, ima kahiyo / 66. varttamAna- prayoga e baMdha kahyo, zarIra-baMdha kahesa / AThamA zataka noM Akhiyo, navama udezaka deza // 70. eka sau chappanamIM kahI, DhAla vizAla udAra / bhikSu bhArImAta RSirAya thI, 'jaya-jaza' saMpati sAra // vA0--- kevalasamudapAtena daNDarUpATamadhikaraNAntarapUraNalakSaNena samupahatasya' vistAritajIvapradezasya 'sataH samudghAtAt pratinivartamAnasya pradezAna saMharataH, samudghAtapratinivarttamAnatvaM ca paJcamAdiSvanekeSu samayeSu syAdityato vizeSamAha antarAmaMye vaTTamANassa' tti nivarttanakriyAyA antare madhye'vasthitasya paJcamasamaya ityarthaH / yadyapi SaSThAdisamayeSu padyate tathA'pyabhUtapUrvatayA paJcamasamaya evAsau bhavati zeSeSu tu bhUtapUrvatayaiveti kRtvA / nAdirAtaH samura 'antarAce vaTTamANase' tyuktamiti 'teyAmmANaM baMdhe samupati jasakArmaNayoH zarIrayoH bandhaH sAta smutpdyte| 'kiM kAraNaM' kuto hetoH ? ucyate- 'tAhe' tti tadA samudghAtanivRttikAle 'se' tti tasya kevalinaH 'pradezA: ' jIvapradezAH 'emasIgava' ti ekatvaM gatAH saMghAta - mApannA bhavati, tadanuvRttyA ca taijasAdizarIrapradezAnAM bandhaH samutpadyata iti prakRtam / zarIribandha ityatra tu pakSe teyAkammANaM baMdhe samuppajjai' tti tejasakArmaNAzrayabhUtatvAttaijasakArmaNAH zarIrapradezAsteSAM bandhaH samutpadyata iti vyAkhyeyam / ( vR0 pa0 366,400 ) 61. settaM pduppcpyogpccie| setaM sriirbNdhe| (02362) Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 157 dUhA 1. hivarUpa zarIra-prayoga baMdha ? zarIra audArikAdi / tasu prayoga jIva vyApAra thI, baMdha huvai avivAdi // 2. jina kahai zarIra prayoga baMdha, paMca prakAre jANa audArika zarIra je, prayoga baMdha pichANa // 2. vaikriya ne AhAraka bali, tejasa kArmaNa tAya / zarIra prayoga-baMdha e. sarva ThAma ThAma kahivAya // kite prakAra kahAya ? jina kahai paMca prakAra te sAMbhalaje cita sthAya // 4. audArika tanu prayoga-baMdha, 5. ekeMdrI be0 te 0 cau0, paMceMdriya pichANa / audArika-tanu-prayoga baMdha, sahu ThAme vaca jANa // 6. ekeMdrI audArika tana-prayoga-baMdha vicAra | fe prakAra ko prabhu ? jina kahai paMca prakAra / / 7. pRthvI kAya ekeMdriya, iNa AlAve jANa / bheda audArika tanU taNAM pada avagAhaNa saMThANa // 8. tima ihAM piNa kahiyA saha, jAva paryApta jeha garbhaja manu paMceMdriya audArika tanu teha || 1. aparyAptA garbheja nAM manuSya paMceMdrI jaan| tasu audArika tanu taNo prayoga-baMdha pichAna // , Shen (pra. parva) guNagehA guNijana ! prabhu vacana rasa pIjiye 10. audArikAdi tanu prayoga-baMdha prabhu ! kiNa karma udaya kari hoyo e ? jina kahai vIrya aMtarAya kSavAdika, zakti lahI avaloyo e // 11. te vIrya joga sahita va jaM. joga mana vaca kAyA nAM jANI / vIrya saMjoga ko tiNa kAraNa, e prathama bola pahicAnI // 12. chai bahu dravya tathAvidha pudgala, je jIva Rs tAhyo / te mAsaddravya hyA che, e dvitIya bola kahivAyo || laya: sasnehA bhaviyaNa parama nANa khapa kIjie 1. se kiM taM sarIrappayogabaMdhe ? 23. sarIrapayoga paMcavihe paNNatte taM jahA borAaiyasarIrappayogabaMdhe, yasarI rapayoga teyAsarIrappayogabaMdhe, AhAragasarI rappayogabaMdhe, kammAsarI rappayogabaMdhe / 4. orAliyasa rIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! paNNatte ; gomA (za0 8366 ) kativihe paMcavihe paNNatte taM jahA 5. egidiyaorAliyasa rIrappayogabaMdhe, beiMdiyaorAvisarIrayayogabaMdhe jAva paMcidiyaorAliya sarIrappayogabaMdhe / (50 1750) bhaMte | kati 6. egidiyaolasarIrayayogabaMdhe vihe paNate ? goyamA paMcavihe patte taM jahA evaM 7. puDhakkAienidiyorA liyasa rI rapayogabaMdhe eevaM abhilASaM bhedo vahA ogAhaNasaMThA orAliyasarI rassa 4. tahA bhANiyo jAya pattAganbhavaskaMThiyagagussa pA~cadiyaorAliyarIrappayogabaMdhe ya 1. pAnakaMtiyamaNussarpaca divaoorAtiya sarIrappayogabaMdhe ya / (za0 8 / 368) 10. orAliyasa rIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM ? goyamA ! vIriya 11. sajoga 12. saddavvayAe za08, u0 6, DhA0 157 483 Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ drahA 13. jIva savIryapaNe karI, sajogapaNAM kari dhAra / sadvyapaNe kari vali, ema kahyA vRttikAra // 14. prathama vIrya sajoga te, sadadravya karikai tAya / artha dharmasI ima kiyo, e bihu~ bola kahAya // 15. *tathA pramAda-pratyaya kAraNa kari, vali kameM kari khiye| 15. pamAdapaccayA kammaM ca ekeMdrI jAti pramakha karma te, udayavatti saMgrahiye / / 16. jogaM ca kahitAM joga kAyAdika, vali bhava tiryaMcAdi / 16. jogaM ca bhavaM ca AuyaM ca vali Aukho tiryaMcAdika noM, udayavati ima laadhi| 17. e vIrya sajoga pramukha pada AzrI, audArika tanu taahyo| 17. paDucca orAliyasarIrappayoganAmakammassa udaeNaM prayoga nAma karma udaya karIne, audArika-tanu-prayoga bNdhaayo|| oraaliysriirppyogbNdhe| (za0 8 / 366) vA0-vIrya te vIryAMtarAya kSayAdike kIdhI zakti, yoga te mana pramukha yoga, te vA0-vIriyasajogasaddavvayAe' tti vIrya-vIryAntasahita vadhai te sayoga kahiye sad-vidyamAna, dravya tathAvidha pudgala jeha jIva nai teha rAyakSayAdikRtA zakti: yogA:-mana:prabhRtayaH saha yogasadravya kahiye / vIrya-pradhAna sayoga ne vIrya sayoga, tehija je sadravya tehanoM bhAva vartata iti sayogaH santi vidyamAnAni dravyANitiNa karI / etalai savIryapaNa sajogapaNe sadravyapaNa jIva nai / tathA 'pamAdapaccaya' tti tathAvidhapudgalA yasya jIvasyAsau savvyaH bIryapramAda-pratyaya thakI, pramAda lakSaNa kAraNa thkii| 'kammaM ca' tti-karma te ekeMdriya jAtyA pradhAna: sayogo vIryasayoga: sa cAsau sadvyazceti dika udayavatti / 'jogaM ca' tti--joga te kAyajogAdika / 'bhavaM ca' tti-bhava te vigrahastadbhAvastattA tayA vIryasayogasadvyatayA, tithaMca bhavAdika anubhUyamAna / 'AuyaM ca' tti-Aukho te tithaMca AyuSAdika udaya savIryatayA sayogatayA sadvyatayA jIvasya, tathA vatti / paDacca AzrayI nai 'orAliya' ti-audArika zarIra prayoga saMpAdaka je nAma 'pamAyapaccaya' tti 'pramAda-pratyayAt' pramAdalakSaNakAra NAt tathA 'kammaM ca' tti karma ca ekendriya-jAtyAte audArika zarIra prayoga nAma, te karma nAM udaya karInai audArika zarIra prayoga dikamudayatti, 'jogaM ca' ti yogaM ca' kAyayogAdika' nAma / te karma nAM udaya karInai audArika zarIra-prayoga-baMdha huI, iti zeSa / 'bhavaM ca' tti bhavaM ca' tiryagbhavAdikamanubhUyamAnam e pUrve kahyA te savIrya sajoga sadvyatAdika pada audArika zarIra prayoga nAma 'AuyaM ca' ti 'AyuSkaM ca' tiryagAyuSkAdyudayatti karma udaya nAM vizeSaNapaNe vakhANavA / paDucca' ti 'pratItya' Azritya 'orAlie' tyAdi audArikazarIraprayogasampAdakaM va tadaudArikazarIraprayoganAma tasya karmaNa udayenaudArikazarIraprayoga bandho bhavatIti zeSaH, etale jIva nai savIryapaNa sajogapaNa saddavyapaNa tathAvidha audArika zarIra prayoga etAni ca vIryasayogasavvyatAdIni padAnyaudArikapudgala nai hetubhUtapaNa kari tathA pramAda-pratyaya tathA karma ekeMdriya jAtyAdika udayatti, zarIraprayoganAmakarmodayasya vizeSaNatayA vyAkhyejoga kAyA-jogAdika, bhava tiryaMcAdika, anubhUyamAna te bhogavatAM chatA, Aukho tiryaca yAni / AukhAdika udayatti, etalAM naiM AzrayI nai audArika zarIra prayoga-baMdha Upajai / vIryasayoga sadravyatA kAraNabhUta hai jaihane viSe, ehavo vivakSita karmodaya ityAdi vIryasayogasavyatayA hetubhUtayA yo vivakSitakarmoprakAra thI athavA audArika-zarIra prayoga bandha meM te svataMtra rUpa meM kAraNabhUta baNe dayastenetyAdinA prakAreNa, svataMtrANi vaitAnyaudArikatihAM mUla prazna to audArika zarIra prayoga bandha kiNa karma nA udaya thI have ? e ch| zarIraprayogabandhasya kAraNAni, tatra ca pakSe yadaudArika *laya : sasnehA bhaviyaNa ! parama nANa khapa kIjiye 1. isa DhAla meM gAthA 11 se 16 taka prAyaH gAthAoM meM mUla pATha kA vistAra vRtti ke AdhAra para kiyA gayA hai, kintu vRtti kA vaha aMza yahAM uddhRta nahIM kiyA gayA hai / isakA kAraNa ina gAthAoM se Age vArtikA meM usa aMza ko avikala rUpa se uddhRta kara diyA gayA hai| 484 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane uttara meM anyAnya aneka kAraNAM no abhidhAna kare che, e kima ? vivakSita karmodaya a sahakArI kAraNarUpa giNAya chai / iNa apekSA thIja te kAraNAM nAM abhidhAna kiyA chai / ana dharmasI evaM bI, sajoga, sadddavapa karinaM pramAda pratyaya kari, karma, joga, ana AukhA ne AzrayI ne audArika prayoga zarIra nAma karma naiM udaya karI e sarva aparyApta velAI jANavUM / teNe samaya audArika zarIra bAMdhe, pAMca kriyA lAge che / pAMca zarIra bAMdhatAM pAMca kriyA lAgeM, isa dharmasI ko ityartha: / 18. ekeMdrI audArika tanu prayoga-baMdha, kiNa karma udai prabhu ! hoyo ? jina kahai evaM caiva imaja e pUravavata avaloyo // vA0 - ihAM ekeMdrI sUtra naiM pUrva sUtra sarikhu kA to piNa ihAM pucchA meMegidiyaorAliyasa rIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM ? 7 ima ekeMndrI ko nAma lei audArika zarIra nIM pUchA kIdhI, te bhaNI uttara meM paNa ekeMdrI no nAma kahAnidiyo rAniparIrayayogabaMdhe iso kahiyo / ekendriya audArika zarIra prayoga baMdha nAM adhikAra thakI / ima Agala piNa vicAra kahiyo / 16. pRthvIkAya ekeMdrI odArika-tanu prayoga ima levU / evaM jAva vanaspatikAiyA, be0 te 0 cauridro ima kahevUM // 20. he prabhujI tithaMca-paMceMdrI audArika tana levo prayoga baMdha kie karma udaya kari ? jina kahai evaM cevo // 21. he prabhu! manuSya keMdrI odArika zarIra prayoga baMdha jANI / kisA karma ne udaya kari ne ? hiva jina bhArakhe vANI / / 22. vIrya sajoga saddravyapaNe kari, pramAda- pratyaya kahAyo / jAya manuSya ADhalo udayanata, te AthavI ne tAhyo / 23. manuSya paMceMdrI odArika tanu, prayoga saMpAdaka jeho / saMpAdaka upajAvaNahArA te nAmakarma udaya kari eho / 24. manuSya-paMceMdriya odArika-tanu, prayoga-baMdha ima hoyo / tAsa vizeSa artha pUrva vakhANyo, tima ihAM piNa avaloyo || 25. aMka navyAsI naM deza kA e. ikasI satAvanamIM ddhaalo| bhikkha bhAromAla RSirAya prasAde, 'jaya jaza' maMgalamAlo / zarIraprayogabandhaH kasya kammaNa udayena ? iti pRSTe damyAmyapi kAraNAnyabhidhIyante tadvivakSitaka maudayaH / ( vR0 pa0 378 ) 18. egidiyaorAliyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM ? evaM ceva / 19. puDhavikkAiegidiyaorAliyasa rIrappayogabaMdhe evaM ceva, evaM jAva vaNassaikAiyA / evaM beiMdiyA, evaM iMdiyA evaM cridiyaa| (08370) 20. tiriNayacidivaorAliyasa rIrappayogabaMdhe paM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM ? evaM ceva / , (081171) rappayogavaM paM bhaMte ! 21. madirAlaya kassa kammassa udaeNaM ? 22. gomA vIrasAe jAva (saM0 pA0 ) AuyaM ca paDucca 23. mastapaMcidiyao rAliyasa rIrappayoganAmakammassa udAM 24. paMcidiyo raatiysriiryyogbNdhe| pamAdapaccayA ( 0 8272) za08, u0 6, DhA0 157 455 Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 158 2. orAliyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! ki desabaMdhe ? savvabaMdhe ? 3. goyamA ! desabaMdhe vi, savvabaMdhe vi / (za0 8 / 373) 4. tatra yathA'pUpaH snehabhRtataptatApikAyAM prakSiptaH / (vR0 pa0 400) 5. prathamasamaye ghRtAdi gRhNAtyeva (vR0 50 400) dUhA 1. hiva pAMcaMi zarIra nAM, deza-baMdha sarva-baMdha / pUcha goyama gaNaharU, uttara de jinacaMda // 2. he prabhu ! audArika tana-prayoga-baMdha pichANa / deza-baMdha sya eha cha ? tathA sarva-baMdha jANa? 3. jina bhAkhai suNa goyamA ! deza-baMdha piNa hoya / sarva-baMdha piNa je huI, nyAya tAsa ima joya / / 4. tela tapAyo tehanI, bharI kaDAhI mAMhi / tiNa mAhai te pUr3alo, prathama prakSepe tAhi // 5. tela grahai pahilai samaya, piNa makai navi koya / pUrva tela grahyo nahIM, te mATai avaloya // 6. bIjI tIjI vAra vali, zeSa samaya ghAleha / navo tela grahai pUr3alo, pUrva grahyo mkeh| 7. iNa rIte e jIvar3o, pUrva bhava nuM teh|| chAMDI nai anya bhava taNo, prathama zarIra baMdheha // 8. utpatti sthAnaka nai viSe, zarIra arthe soya / prathama samaya pudgala grahai, sarva baMdha e hoya // 6. dvitIya Adi je samaya meM, pudagala grahai mUkaMta / deza-baMdha tiNaneM kahyo, pUvA nai dRSTata // *jaya jaya jJAna jinendra noN| (dhra padaM) 10. he bhagavaMta ! ekeMdriya audArika ho tana-prayoga-baMdha / syUM desa-baMdha sarva-baMdha chai? hiva jina bhAkhai ho evaM ubhaya kahaMda // 11. imahija pRthvIkAiyA, jAva manuSya laga ho dasa daMDaka joy| jeha audArika tanu taNAM, dezabaMdha piNa ho sarva-baMdha piNa hoya // 6. zeSeSu tu samayeSu gRhNAti visRjati ca / (vR0 pa0 400) 7,8. evamayaM jIvo yadA prAktanaM zarIrakaM vihAyAnyadgRhNAti tadA prathamasamaye utpattisthAnagatAn zarIraprAyogyapudgalAn gRhNAtyevetyayaM sarvabandhaH / (vR0 pa0 400) 6. tato dvitIyAdiSu samayeSu tAn gRhNAti visRjati cetyevaM deshbndhH| (vR0 50 400) 10. egidiyaorAliyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! ki desabaMdhe ? savvabaMdhe ? evaM ceva / 12. he prabha ! audArika-tana-prayoga-baMdha ho kAla thakI suvicAra / ketalo kAla acha tasu? jina bhAkhai ho hiva uttara saar|| 13. sarva-baMdha eka samaya te, deza-baMdha ho jaghanya samayo eka / utkRSTa tIna palyopama, samaya UNo ho kahIjai suvizekha // 11. evaM puDhavikkAiyA evaM jAva- (za0 8 / 374) maNussapaMcidiyaorAliyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! ki desabaMdhe ? savvabaMdhe ? goyamA ! dezabaMdhe vi, savvabaMdhe vi / (za0 8 / 375) 12. orAliyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kAlao kevacciraM hoi? 13. goyamA ! savvabaMdhe ekkaM samayaM, desabaMdhe jahaNNaNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM tiNNi paliovamAI smyuunnaaii| (za0 8 / 376) *laya : vIra suNo morI vInatI 486 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 14. sarva-baMdha e tAsa, eka , pUvA dRSTAMta jAsa prathama 15. deza baMdha avaloya, eka samaya tAsa nyAya dama hoya, citta 16. vAUkAya jivAra, manuSya vaikriya karI tivAra te tana 17. audArika nuM teha, bali tehanaM ima keha, 18. samaya rahI mRtyu pAya, deza- baMdha kahivAya, 1 16. samaya UNa palpa tIna deza baMdha odArika nIM cIna, tAsa nyAya 20. audArika nIM joya, utkRSTa sthiti palya tAsa viSe avaloya, sarva-baMdha pahile ima samaya Akhyo ache / samaya te sarva baMdha // noM jaghanya thI / lagAI sAMbhalI // tiri chAMDI meM sarva-baMdha ika dezabaMdha tadA jaghanya audArIka samaya karato paMceMdriya | bali // kari / to // thI samaya ika / zarIra noM // 21. te mArTa ima nhAla, samaya UNa palya deza - baMdha no kAla, utkRSTa audArika utkRSTa sthiti / sAMbhalo // tIna nIM / samaya // tIna je / taNo // 22. * ekeMdriya audArika taNo, prayoga baMdha ho prabhu ! kAla thI saMgha / ketalI kAla huve ache, jina bhAva ho eka samaya sarva-baMdha || 23. deza baMdha te jaghanya thI, tasu kahiye ho eka samaya suvicAra | utkRSTa kAla ito huvai, samaya UNo ho varSa bAvIsa hajAra // soraThA 24. jaghanya samaya ika kema, vAyU audArika jiko / vaikriya kari phuna tema, tema, audArika jadArika paDivacatAM // samaya rahi / ika samaya // 25. sarva-baMdha thai teha, deza-baMdha ika maraNa lahyAM thI eha, deza-baMdha piNa 26. utkRSTa sahasra bAvIsa, prathama samaya meM sarva-baMdha | zeSa samaya sujagIsa, deza- baMdha pRthyo / 27. "pRthvIkA ekeMdriya audArika tanu ho kito kAla rahe eha ? zrI jina bhAle goyamA ! sarva-baMdha ho eka samaya raheha // 28. deza baMdha te jaghanya thI, suhAga bhava ho tri " samapUrNa vicAra | bAvIsa hajAra // utkRSTa thI rahai etalu, samaya UNo ho varSa *laya : vIra suNo morI vInatI 14. 'savvabaMdhaM ekkaM samayaM ti apUpadRSTAntenaiva tatsarvabandhakasyaikasamayatvAditi / ( vR0 pa0 400 ) 15.di. ( vR0 [0 pa0 400 ) 16. tadA vAyumanuSyAdirvA vaikiyaM kRtvA vihAya na / 17, 18. punarodArikasya samayamekaM ( vR0 pa0 400 ) sarvayan kRtvA punastasya dezabandhaM kurvanne kasamayAnantaraM mriyate tadA jaghanyata ekaM samayaM dezabandho'sya bhavatIti / ( vR0 pa0 400 ) 16. ukko tinti paniovamA samayalAI vi kathaM ? ( vR0 pa0 400 ) 20. yasmAdaudArikazarIriNAM trINi palyopamAnyutkarSataH sthiti:, teSu ca prathamasamaye sarvabandhakaH iti / ( vR0 pa0 400 ) 21. samayanyUnAni trINi palyopamAnyutkarSata audArikazarIriNAM dezabandhakAlo bhavati ( vR0 pa0 400 ) 22. edionisarapayoga bhaMte ! kAlao kevacciraM hoi ? goyamA ! savvabaMdhe ekkaM samayaM NaM 22. 1 ekaM samayaM unakoseNaM bAvIsa vAsasahassAiM samayUNAI / (08277) 24. baMdheja eka samartha ti kathaM vAyudA rikazarIrI vaikriyaM gataH puna raudArikapratipattau ( vR0 pa0 400 ) 25. sarvabandhako bhUtvA dezabandhakazcakaM samayaM bhUtvA mRtaH ityevamiti ( vR0 pa0 400 ) 26. ekendriyANAmutkarSato dvAviMzatirvarSasahasrANi sthitistatrAsI prathamasamaye sarvabandhakaH zeSakAlaM dezabandhaH / ( vR0 pa0 400 ) 27. puDhavikkAiegidiya pucchA / goyamA ! savvabaMdhe ekkaM samayaM, 28. sabaMdhe jahaNeNaM khuDDAgaM bhavaggahaNaM tisamapUNaM, ukkoseNaM bAvIsa vAsasahassAiM samayUNAI | za08, u0 6, DhA0 158 487 Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 26. be sau chappana jANa, italI AvalikA tnno| khaDDAga bhava pahichANa, alpa Aukho eha chai / / 30. paiMsaTha sahasra sujoya, valI paMca saya tIsa SaTa / khuDDAga bhava e hoya, aMtarmuharta nai mjhe| 31. usvAsa niHsvAsa mAMya, jAjhA satarai kSallaka bhava / tAsa aMza kahivAya, terasau pNcaannuue|| vA0-ihAM ukta lakSaNa 'paisaTha hajAra pAMca sau chattIsa' eka muharta gata kSullaka-bhava grahaNa-rAzi nai 3773 eka muhartagata usvAsa-rAzi noM bhAga dIdhAM jetalA Avai, tetalA eka usvAsa meM kSullaka bhava huve ana zeSa rahai te aMza rAzi huvai| 26. donni sayAI niyamA chappannAI pamANao hoti / __ AvaliyapamANeNaM khuDDAgabhavaggahaNa meyaM / / (vR0 pa0 400) 30. paNasaTThi sahassAI paceva sayAI taha ya chttiisaa| khuDDAgabhavaggahaNA havaMti aMtomuhutteNaM / / (vR0 50 400) 31. sattarasa bhavaggahaNA khuDDAgA huMti ANupANaMmi / terasa ceva sayAI paMcANauyAiM aMsANaM / / (vR0 pa0 400, 401) vA0 - ihoktalakSaNasya 65536 muhUrtagatakSullakabhavagrahaNarAzeH sahasratraya-zatasaptakatrisaptatilakSaNena 3773 muhurtagatocchvAsarAzinA bhAge hRte yallabhyate tadekatrocchvAse kSullakabhavagrahaNaparimANaM bhavati, tacca saptadazaH, avaziSTastUktalakSaNoM'zarAzirbhavatIti, ayamabhiprAyaH--yeSAmaMzAnAM tribhiH sahasraiH saptabhizca trisaptatyadhikazataiH kSullakabhavagrahaNaM bhavati teSAmazAnAM paJcanavatyadhikAni trayodazazatAni aSTAdazasyApi kSullakabhavagrahaNasya tatra bhavantIti / tatra yaH pRthivIkAyikastrisamayena vigraheNAgataH sa tRtIyasamaye sarvabandhakaH zeSeSu dezabandhako bhUtvA AkSullakabhava grahaNaM mRtaH, mRtazca sannavigraheNAgato yadA tadA sarvabandhaka eva bhavatIti, evaM ca ye te vigrahasamayAstrayastairUnaM kssullkmityucyte| (vR0 50 401) ihAM e abhiprAya-65536 nai 3773 noM bhAga dIdhA 17 to pUrNa Ava anai aThAramA nAM 1365 aMza rahai / tiNa kAraNa eka zvAsozvAsa meM 17 bhava jhAjharA kahiye / tihAM je e pRthvIkAyika tIna samaya vigrahe karI Ayo, te trIje samaye sarva bandhaka zeSa nai viSe deza-bandha thai nai kSullaka bhava grahaNa abhivyApI mUo thako avigrahe karI Avyo jivAra, tivArai sarva bandhaka Ija huii| ima je vigraha samaya tIna te UNo kSullaka kahiye / 32. tihAM thI pRthvIkAya, tIna samaya vigraha karI / Ayo tAsa kahAya, tIje samaye sarva-baMdha // 33. zeSa samaya rai mAya, deza-baMdha bhava kSalaka meM / mUo thako kahivAya, trisamayUNaja kSalaka bhava / / 34. bAvIsa sahasra susaMdha, utkRSTa sthiti pRthvI taNI / prathama samaya sarva-baMdha, zeSa samaya chai deza-baMdha / / 35. deza-baMdha iNa nyAya, varSa bAvIsa hajAra te / samaya UNa kahivAya, pRthvIkAya taNoja e|| 36. *sarva viSe sarva baMdha, ima kahiye ho ika samaya pramANa / deza baMdha noM artha e, hiva Agala ho suNajyo vakhANa // 37. vaikriya zarIra jehaneM nahIM, apa teu ho vanaspati vikaliMda / tAsa audArika tana taNo, prayoga-baMdha ho tehanI sthiti kathida / *laya : vIra suNo morI vInatI 36. evaM sabvesi savvabaMdho ekkaM samayaM, 37,38. desabaMdho jesi natthi veubbiyasarIraM tesi jahaNNeNaM khuDDAgaM bhavaragahaNaM tisamayUNaM, ukkoseNaM jA sA ThitI sA samayUNA kAyavvA, ayamarthaH-aptejovanaspatidvitricaturindriyANAM 488 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38. ihAM sahu no deza-baMdha te, jaghanya kSallaka bhava ho UNI samayA tIna / utkRSTa thI je yAM taNI, sthiti utkRSTI ho samaya UNa sucIna // kSullakabhavagrahaNaM trisamayonaM jaghanyato dezabandho yatasteSAM vaikriyazarIraM nAsti, vaikriyazarIre hi satyekasamayo jaghanyataH audArikadezabandhaH pUrvoktayuktyA syaaditi| (vR0 pa0 401) soraThA 36. apa varSa sAta hajAra, teu nI triNa divasa nizi / vanaspatI nI dhAra, utkRSTa sthiti daza sahasra varSa // 40. beMdrI dvAdaza vAsa, teMdrI gaNapaccAsa dina / cauriMdrI SaTa mAsa, e utkRSTI sthiti khii| 41. eka samaya sarva-baMdha, teha samaya kari UNa je / deza-baMdha sthiti saMdha, e utkRSTapaNe karI / / 42. *vali jasu vaikriya tanu acha, vAukAya nai ho paMceMdrI tiryaMca / manaSya taNe vaikriya vali, jaghanya deza baMdha ho samaya eka susNc|| soraThA 43. vaikriya karinai tAya, vAyu tiri paM0 manuSya e| audArika meM Aya, sarva baMdha pahilai samaya / / 44. vali ika samaya vicAra, deza baMdha rahine marai / iNa nyAye avadhAra, deza baMdha ika samaya sthiti / / 45. *paMceMdrI tiri vAyu manuSya nai, sthiti utkRSTI ho deza baMdha nI em| sthiti jikA chai jehanI, samaya UNI ho kahivI e tema // 36. tatrApAM varSasahasrANi saptotkarSataH sthitiH, tejasAmahorAtrANi trINi, vanaspatInAM varSasahasrANi daza, (vR0 10401) 40. dvIndriyANAM dvAdazavarSANi trIndriyANAmekonapaJcAzadahorAtrANi caturindriyANAM ssnnmaasaaH| (vR0 pa0 401) 41. tata eSAM sarvabandhasamayonA utkRSTato dezabandhasthitirbhavatIti (vR0 pa0 401) 42. jesi puNa atthi veuvviyasarIraM tesiM desabaMdho jahaNNeNaM ekkaM samayaM, te ca vAyavaH paJcendriyatiryaJco manuSyAzca, (vR0 pa0 401) 45. ukkoseNaM jA jassa ThitI sA samayUNA kAyavvA jAva maNUssANaM desabaMdhe jahaNaNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM tiNNi paliovamAI smyuunnaaii| (za0 8 / 378) soraThA 46. vAyU tIna hajAra, tiri paMceMdriya manuSya niiN| tIna palya suvicAra, e utkRSTI sthiti tam // 47. samaya eka sarva-baMdha, teha samaya UNI jikaa| deza-baMdha sthiti saMdha, e utkRSTapaNe krii|| 48. kahyo audArika tAsa, prayoga baMdha noM kAla e| hiva tehanoMja vimAsa, kahiye chai aMtara prati // 46. *audArika tana-baMdha noM, kito AMtaro ho prabhu ! kAla thI hoya ? *laya : vIra suNo morI vInatI 46. tatra vAyUnAM trINi varSasahasrANi utkarSataH sthitiH, paJcendriyatirazcAM manuSyANAM ca palyopamatrayam, (vR0 pa0 401) 47. iyaM ca sthitiH sarvabaMdhasamayonA utkRSTato dezabaMdhasthitireSAM bhavati / (vR0 pa0 401) 48. ukta audArikazarIraprayogabandhasya kAlo'tha tasyavAntaraM nirUpayannAha (vR0 pa0 401) 46. orAliyasarIrabaMdhaMtaraM NaM bhaMte ! kAlao kevacciraM hoi ? za0 5, u06, DhA0 158 469 Jain Education Intemational Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50. goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahaNNeNaM khuDDAgaM bhavaggahaNaM tisamayUNaM, ukkoleNaM tettIsaM sAgarovamAI puvkoddismyaahiyaaii| hiva jina bhAkhai jUjuo, sarva-baMdha noM ho deza-baMdha noM soya // 50. sarva-baMdha noM AMtaro, jaghanya kSullaka bhava ho UNo samayA tIna / utkRSTa sAgara tetIsa noM, pUrva kor3I ho samaya adhika sucIna / / soraThA 51. sarva-baMdha no jANa, jaghanya thakI e aaNtro| khaDDAga bhava pahichANa, tIna samaya kara UNa kima ? 52. tIna samaya nI tAhi, vigraha gati kari Aviyo / audArika Rs mAMhi, aNAhAraka be samaya dhara // 53. tRtIya samaya sarva-baMdha, te khuDAga bhava rahi muo| audArika tana saMdha, teha viSe vali uupno|| 54. prathama samaya sarva-baMdha, ima sarva-baMdha naM aaNtro| tri samayUNa kathaMda, suDDAga bhava noM iha vidhe / / 55. utkRSTa aMtara tAsa, sAgaropama tetIsa noN| pUrva kor3a prakAza, eka samaya vali adhika kima ? 56. manaSya Adi bhava mAMya, avigraha gati aaviyo| prathama samaya kahivAya, sarva baMdha kAraka tasu // 57. tyAM rahi pUrava kor3a, naraka sAtamI uupnoN| tathA savvadasiddha jor3a, vali triNa samaya vigrahe / 58. audArika meM Aya, vigraha nAM be samaya dhura / aNAhArika kahivAya, sarva baMdha tRtIya smy| 56. aNAhArika nAM jeha, doya samaya te mAMhi thii| ema samaya kADheha, ghAlyo pUrava kor3a meN| 51. sarvabandhAntaraM jaghanyataH kSullakabhavagrahaNaM trisamayonaM kathaM ? (vR0 pa0 401) 52. trisamayavigraheNaudArikazarIriSvAgatastatra dvau samayAvanAhArakaH / (vR0pa0 401) 53. tRtIyasamaye sarvabandhakaH kSullakabhavaM ca sthitvA mRta audArikazarIriSvevotpannaH (vR0 pa0 401) 54. tatra ca prathamasamaye sarvabandhakaH, evaM ca sarvabandhasya sarvabandhasya cAntaraM kSullakabhavo vigrahagatasamayatrayonaH, (vR0 pa0 401) 55. utkRSTatastrayastrizatsAgaropamANi pUrvakoTe: samayAbhyadhikAni sarvabandhAMtaraM bhavatIti, kathaM ? (bR0pa0401) 56. manuSyAdiSvavigraheNAgatastatra ca prathamasamaya eva sarvabandhako bhUtvA, (vR0pa0 401) 57,58. pUrvakoTi ca sthitvA trayastrizatsAgaropamasthiti rikaH sarvArthasiddhako vA bhUtvA trisamayena vigraheNIdArikazarIrI saMpannastatra ca vigrahasya dvau samayAvanA hArakastRtIye ca samaye sarvabandhakaH (vR0 pa0 401) 56. audArikazarIrasyaiva ca yau tau dvAvanAhArasamayo tayorekaH pUrvakoTIsarvabandhasamayasthAne kSiptaH, (vR0pa0 401) 60. tatazca pUrNA pUrvakoTI jAtA ekazca samayo'tiriktaH, (vR0 pa0 401) 61. evaM ca sarvabandhasya sarvabandhasya cotkRSTamantaraM yathoktamAnaM bhavatIti / (vR0 pa0 401) 62. desabaMdhaMtaraM jahaNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM tettIsaM saagrovmaaiitismyaahiyaaii| (sh0.8|376) 60. pUrava kor3a sarva baMdha, teha sthAnake ghaaliyo| badhyo samaya ika saMdha, nimala nyAya avalokiyai / / 61. ima sarva baMdha noM jAna, aMtara utkRSTo khyo| tetIsa sAgara mAna, pUrva kor3a samaya adhika // 62. *audArika deza baMdha naM, __ jaghanya AMtaro ho ika samaya na jANa / utkRSTa sAgara tetIsa noM, tIna samayA ho adhikA pahichANa / ' *laya : vIra suNo morI vInatI 460 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 63. audArika tana tAsa, deza baMdha noM aaNtro| jaghanya samaya ika jAsa, tAsa nyAya nisuNo hivai| 64. deza baMdha kari kAla, avigraha-gati uupno| prathama samaya meM nhAla, sarva baMdha kAraka valI // 65. dUjA samaya majhAra, deza-baMdha chai te bhnnii| __ jaghanya samaya ika dhAra, deza-baMdha - aNtro|| 66. deza-baMdha audAra, utkRSTa aMtara tehnoN| tetIsa sAgara dhAra, tIna samaya kari adhika kima ? 67. deza-baMdha kari kAla, tetIsa sAgara sthitipaNeM / upano teha nihAla, kAla karI vali tyAM thakI / / 68. kari vigraha samayA tIna, upano audArikapaNeM / be samaya aNAhAraka cIna, tRtiya samaya thayo sarva-baMdha / / 66. turya samaya deza-baMdha, ima sAgara tetIsa e| adhika samaya triNa saMgha, utkRSTa aMtara deza-baMdha / / 63. dezabandhAntaraM jaghanyenaikaM samayaM, kathaM ? (vR0 pa0 401) 64. dezabandhako mRtaH sannavigraheNaivotpannastatra ca prathama eva samaye sarvabandhakaH / (vR0 pa0 401) 65. dvitIyAdiSu ca samayeSu dezabandhakaH sampannaH, tadevaM deza bandhasya dezabandhasya cAntaraM jaghanyata eka: samayaH srvbndhsmbndhiiti| (vR0pa0 401) 66. utkRSTatastrayastrizatsAgaropamANi trisamayAdhikAni dezabandhasya dezabandhasyAntaraM bhavatIti, kathaM ? (vR0 pa0 402) 67. dezabandhako mRta utpannazca trayastrizatsAgaropamAyu: sarvArthasiddhAdau, (vR0 pa0 402) 68,69. tatazca cyutvA trisamayena vigraheNaudArikazarIrI saMpannastatra ca vigrahasya samayadvaye'nAhArakastRtIye ca samaye sarvabandhakastato dezabandhako'jani, evaM cotkRSTamantarAla dezabandhasya dezabandhasya ca yathokta bhavatIti / (vR0 pa0 402) 70. audArikabandhasya sAmAnyato'ntaramuktamathavizeSatastasya tadAha (vR0 pa0 402) 71. egidiyoraaliypucchaa| 70. audArika-baMdha jANa, aMtara kahyo sAmAnya thii| vizeSa thI hiva ANa, kahiyai chai aMtara tsu|| 71. *ekeMdrI audArika tanu, tAsa baMdha no ho aMtara kito kahivAya ? zrI jina bhAkhai jUjuo, sarva-baMdha na ho deza-baMdha na tAya / / 72. sarva-baMdha na aMtaro, __ jaghanya kSullaka bhava ho UNA samayA tiin| utkRSTa bAvIsa sahasra noM, eka samaya vali ho adhiko hai sucIna / soraThA 73. ekeMdrI tana audAra, sarva-baMdha naM aNtro| jaghanya kSallaka bhava dhAra, tIna samaya kari UNa kima ? 72. goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahaNNeNaM khuDDAgaM bhavaggahaNaM tisamayUNaM, ukkoseNaM bAvIsaM vAsasahassAI smyaahiyaaii| 74. vigraha tri samayena, Ayo pRthavyAdika viSe / te vigraha vartena, aNAhAraka be samaya dhara / / 75. tRtIya samaya sarva-baMdha, tihAM kSullaka bhava grahaNa e| UNa samaya triNa saMdha, ito kAla rahinai mo| *laya : vIra suNo morI vInatI 73. ekendriyasyaudArikasarvabandhAntaraM jaghanyataH kSullakabhavagrahaNaM trisamayonaM, kathaM ? (vR0 pa0 402) 74. trisamayena vigraheNa pRthivyAdiSvAgatastatra ca vigrahasya samayadvayamanAhArakaH (vR0 pa0 402) 75. tRtIye ca samaye sarvabandhakastataH kSullakaM bhavagrahaNaM trisamayonaM sthitvA mRtaH (vR0 pa0 402) za08, u06, DhA0 158 461 Jain Education Intemational Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76. avigraheNa ca yadotpadya sarvabandhaka eva bhavati tadA sarvabandhayoryathoktamaMtaraM bhavatIti / (vR0 pa0 402) 77. utkRSTataH sarvabandhAntaraM dvAviMzativarSasahasrANi samayAdhikAni bhavanti, katham ? (vR0 pa0 402) 78. avigraheNa pRthivIkAyikeSvAgataH prathama eva ca samaye sarvabandhakaH, (vR0 pa0 402) 76,80. tato dvAviMzativarSasahasrANi sthitvA samayo nAni vigrahagatyA trisamayA'nyeSu pRthivyAdiSUtpannastatra ca samayadvayamanAhArako bhUtvA tRtIyasamaye sarvabandhaka: sampanna:, (vR0 pa0 402) 81. anAhArakasamayayozcaika: (vR0 pa0 402) 82. dvAviMzativarSasahasreSu samayoneSu kSiptastatpUraNArtham, (vR0 pa0 402) 76. avigraha kari teha, upajI meM sarva-baMdha thyo| yathokta aMtara eha, sarva-baMdha na jaannvuu|| 77. ekeMdrI tana audAra, utkRSTa aMtara sarva-baMdha / varSa bAvIsa hajAra, eka samaya kari adhika kima ? 78. avigraha kari koya, Ayo pRthvI nai viSe / prathama samaya te hoya, sarva-baMdhakAraka tadA // 76. pachai bAvIsa hajAra, varSa samaya UNo rhii| kAla kiyo tiNa vAra, tIna samaya vigraha krii|| 80. anya pRthavyAdika mAMhi, upano tihAM be dhara samaya / aNAhAraka thai tAhi, sarva-baMdha tIjai samaya / / 81. aNAhAraka nAM joya, doya samaya pUrva kahyA / teha mAMhilo soya, samayo ika kADhI karI // 82. samaya UNa bAvIsa, sahasra varSa je deza baMdha / te mAhai sujagIsa, eka samaya te ghAlatAM // 83. varSa bAvIsa hajAra, pUrA e ihavidha thayA / eka samaya rahyo lAra, adhikero ima jANiya / / 84. ekeMdrI tanuM audAra, sarva-baMdha - aNtro| varSa bAvIsa hajAra, samaya adhika utkRSTa ima / / 85. *ekeMdri tanu audArika nAM deza-baMdha noM ho jaghanya aMtara jANa / eka samaya tasu Akhiyo, utkRSTo ho aMtarmahata ANa / soraThA 86. ekeMdrI tana audAra, deza-baMdha naM aNtro| jaghanya thakI suvicAra, eka samaya te kima huI ? 57. deza-baMdha kari kAla, avigraha kari UpanoM / pahile samaya nihAla, sarva-baMdha thainai pachai / / 88. dUje samaye dekha, deza-baMdha vali te thyo| eka samaya ima pekha, deza baMdha noM aNtro|| 86. ekeMdrI tana audAra, deza baMdha noM aNtro| utkRSTo suvicAra, aMtarmuhurta kima huI ? 60. vAU audArIka, deza-baMdhakAraka thko| vaikriya pAya sadhIka, tyAM aMtarmuhurta rhii| 61. tana audArika teha, sarva-baMdha rahinaM vali / deza-baMdha ha jeha, utkRSTa aMtarmuhurta ima / / 84. tatazca dvAviMzativarSasahasrANi samayazcakendriyANAM sarvabandhayorutkRSTamantaraM bhavatIti / (vR0pa0 402) 85. desabandhaMtaraM jahaNaNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM aMtomuhuttaM / (za0 8 / 380) 86. tatraikendriyaudArika dezabandhAntaraM jaghanyenaika samayaM, katham ? (vR0 pa0 402) 87. dezabandhako mRtaH sannavigraheNa sarvabandhako bhUtvA ekasmin samaye, (vR0 50 402) 88. punardezabandhaka eva jAtaH, evaM ca dezabandhayorjaghanyata ekaH samayo'ntaraM bhavatIti / (vR0 50 402) 86. 'ukkoseNaM aMtomuhuttaM' ti katham ? (vR0 pa0 402) 60. vAyuraudArikazarIrasya dezabandhakaH san vaikriyaM gatastatra cAntarmuhUttaM sthitvA (vR0 pa0 402) 61. punaraudArikazarIrasya sarvabandhako bhUtvA dezabandhaka eva jAtaH, evaM ca dezabandhayorutkarSato'ntarmuhUrtamantaramiti / (vR0 pa0 402) *laya : vIra suNo morI vInatI 462 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. * pRthvIkA ekeMdriya, tehanIM pUchA ho kIdhI goyama jANa / zrI jina bhAra sAMbhalo, sarva-baMdhanoM ho uttara dama ANa / / 3. jima ekeMdrI sarva-baMdha noM, aMtara Akhyo ho pUrve pahichANa / timahija pRthvIkAya noM, sarva-baMdha na ho aMtara e jANa // 4. pRthvIkA ekeMdriya, deza- baMdhanoM ho aMtara avaloya / jaghanya thakI ika samaya se utkRSTa ho tIna samayA hoya // soraThA aMtaro / 5. ekeMdrI pRthvI kAya, tAsa deza-baMdha japanya thakI kahivAya, eka samaya te kima huI ? mUjo pako // 96. pRthvIkAyika jeha, deza baMdha avigraha kari teha, 67. eka samaya avaloya, sarva baMdha deza- baMdha te hoya, ima aMtara ika pRthvIparNeja UpanoM // thaineM vali / samaya ha // / deza-baMdha nA~ aMtarI / utkRSTo kahivAya, triNa samayA te kima huI ? deza-baMdha mUo chato / vigraha gati karina tiko / / aNAhAraka be dhura samaya / sarva-baMdha thai nai vali // vidha triNa samayAM taNo / utkRSTo avaloya, deza -baMdha nuM aMtaro // 18. ekeMdrI pRthvIkAya, 66. pRthvI kAyika jeha, tIna samaya nIM teha, 100. upano pRthvI mAMhi, tIje samaye tAhi, 101. deza- baMdha te hoya, iha 102. *jima kahyA pRthvIkAiyA, imahija kahivA ho jAva cauriMdrI dekha | vAyUkAya varjI karI, NavaraM kahivo ho etaloja vizeSa || 103. sarva baMdhanoM aMtaroM, utkRSTo ho kahiye ima joya / jikA sthiti jehanIM samayAdhika ho kahibU avaloya // soraThA 1 104. pRthvI jima kahivAya apa thI nauridrI lge| teha dekhAI nyAya, citta lagAI sAMbhalo // 105 apakAya noM joya, jaghanya sarva-baMdha aMtaro / khuDDAga bhava avaloya, tIna samaya Ugo kA // 106. vali apakAya makAra, sarva-baMdha noM aMtaro / utkRSTa avadhAra, sapta sahasa samaya adhika // 107. deza baMdha apakAya, jaghanya samaya ika aMtaro / utkRSTo kahivAya, tIna samaya nuM jANiva // *laya : vIra suNo morI vInatI 2. puTa vikaaidiypRcchaa| 22. vyaMtaraM he egidiyarasa taba bhASiya 4. sabaMdhaMtaraM jaNeNaM ekkaM samayaM ukkoseNaM tiNNi 1 samayA / 15. puDhavikAie' 'syAdi sabaMdha jahane ekaM samayaM tti kathaM ? ( vR0 10402 ) mRtaH sannavigrahA 16. pRthivIkaviko bandhako pRthivIkA botpannaH ( vR0 pa0 402 ) 67. ekaM samayaM ca sarvabandhako bhUtvA punardezabandhako jAtaH evamekasamayo dezabandhayojaghanyenAntaraM / (bu0pa0402) tyAdi... ukko seNaM tinni samaya 68. 'puDhavikAie' ti katham? 26. tathA pRthivIkAdhideva vigrahega ( vR0 pa0 402 ) mutaH san trisamaya ( vR0 pa0 402 ) 100. teSvevotpannastatra ca samayadvayamanAhArakaH tRtIyasamaye ca sarvabandhako bhUtvA punaH ( vR0 pa0 402 ) 101. dezabandhako jAtaH, evaM ca trayaH samayA utkarSato dezabandha yorantaramiti / (bu0pa0402) 102. jahA puDhavikkAiyANaM evaM jAva cauridiyANaM vAuvakAiyavajjANaM, navaraM - 103. savvabaMdhaMtara ukkoseNaM jA jassa ThitI sA samayAhiyA kAyanvA / 104. athApkAyikAdInAM bandhAntaramatidezata Aha-( vR0 pa0 402) 105. apkAyikAnAM jaghanyaM sarvabandhAntaraM kSullakabhavagrahaNaM trisamayonaM ( vR0 50 402 ) 106. utkRSTaM tu sapta varSasahasrANi samayAdhikAni ( vR0 pa0402) 107. dezabandhAntaraM jaghanyamekaH samaya utkRSTaM tu trayaH (bu0pa0402) samayAH 0 u0 6, DhA0 158 463 Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108. vAU varjI ema, teU pramukha taNoja pinn| kahivaM sagalo tema, NavaraM vizeSa etlN|| 106. sarva-baMdha no soya, utkRSTo ima aNtro| nija-nija sthiti avaloya, samaya adhika sarva sthAna je|| 110. varjI vAUkAya, te mATai vAU tnno| bheda judo kahivAya, Agala kahiyai chai hivai|| 108. evaM vAyuvarjAnAM tejaH prabhRtInAmapi, navaram (vR0 50 402) 106. utkRSTaM sarvabandhAntaraM svakIyA svakIyA sthitiH samayAdhikA vaacyaa| (vR0pa0 402) 110. athAtideze vAyukAyikavarjAnAmityanenAtidiSTa bandhAntarebhyo vAyubandhAntarasya vilakSaNatA sUciteti vAyubandhAntaraM bhedenAha- (vR0 pa0 402) 111. vAukkAiyANaM savvabaMdhaMtaraM jahaNNaNaM khuDDAgaM bhavagga haNaM tisamayUNaM, ukkoseNaM tiNi vAsasahassAI smyaahiyaaii| 112. desabaMdhaMtaraM jahaNNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM aNtomuhuttN| (za0 8 / 381) 111. *vAU sarva-baMdha aMtaro, jaghanya kSallaka bhava ho UNA samayA tiin| utkRSTa aMtara etalo, tIna sahasra varSa ho samaya adhika sucIna / / 112. vAU deza-baMdha aMtaro, jaghanya thakI te ho kahiye samayo ek| utkRSTa aMtarmuhurta noM, vArU kahiyai ho tehanoM nyAya vizekha // soraThA 113. vAU tana audAra, deza-baMdha kAraka chto| vaikriya pAya tivAra, aMtarmahata rahi vali // 114. audArika sarva-baMdha, dvitIya samaye deza-baMdha / utkRSTa aMtara saMdha, aMtarmuhUrta iha vidhe // 113. vAyuraudArikazarIrasya dezabandhakaH san vaikriyabandhamantamahUrta kRtvA (vR0 pa0 402) 114. punarodArikasavaMbandhasamayAnantaramaudArikadezabandhaM yadA karoti tadA yathoktamantaraM bhavatIti / (vR0 50 402) 115. pNciNdiytirikkhjonniyoraaliypucchaa| zrI 115. *paMceMdrI tiryaMca noM, audArika noM ho baMdha-aMtara puucht| zrI jina bhAkhai jUjuo, sarva-baMdha na ho deza-baMdha nuM virataMta // 116. sarva-baMdha noM aMtaro, javanya kSallaka bhava ho uNA samayA tIna / utkRSTa aMtara etalo, pUrva kor3I ho samaya adhika sucona // 116. savvabaMdhaMtaraM jahaNNeNaM khuDDAga bhavaggahaNaM tisamayUNaM, ukkoseNaM puvvakoDI samayAhiyA / 117. tatra sarvabandhAntaraM jaghanya bhAvitameva (vR0pa0 402) 118. utkRSTaM tu bhAvyate dUhA 117. sarva-baMdha nuM aMtaro, jaghanya kSallaka bhava jANa / tIna samaya UNo tiko, pUrvavata pahichANa / / 118. tiri paMceMdrI sarva-baMdha, utkRSTa aMtara tAsa / pUrva kor3a samayAdhika, tasu ima nyAya prakAza / / 119. paMceMdrI tiryaMca je, avigraha utpanna / sarva-baMdhakAraka tadA, pahile samaya sujanna // 120. pAchai pUrva kor3a je, samaya UNa rahi soy| vigraha-gati triNa samaya kari, tiri paMceMdrI hoya // 121. doya samaya dhuralA jike, anAhAraka nAM jANa / tIjA samaya viSe thayo, sarva-baMdha pahichANa // 122. anAhAraka nAM be samaya, pUrve AkhyA pekha / teha mAMhilo samaya ika, kADhI nai suvizeSa / / 116. paJcendriyatiryaG avigraheNotpannaH prathama eva ca samaye sabarvandhakaH (vR0 pa0 402) 120. tataH samayonAM pUrvakoTi jIvitvA vigrahagatyA trisamayayA teSvevotpannaH (vR0pa0 402) 121. tatra ca dvAvanAhArakasamayau tRtIye ca samaye sarva bandhakaH saMpannaH (va0pa0 402,403) 122. anAhArakasamayayozcaika: (vR0 pa0 403) *laya : vIra suNo morI vinatI 464 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123. eka samaya UNo tiko, pUrva koDa te mAMhi / ghAlyAM eka samaya badhyo anAhAraka noM tAhi // 124. itale pUrva kor3a meM, eka samaya adhikAya / utkRSTa aMtara sarva-baMdha tiri-paMceMdrI tAya // 7 125. tara paMceMdrI nau bali deza-baMdha na ho aMtara avaloya | jima ekeMdrI nuM kA, tima kahivo ho tiri-paMceMdrI noM joya // soraThA 126. tiri-paMceMdrI jaghanya thakI 127. deza baMdha kara tAya, kahivAya, kAla, thayo deza-baMdha nhAla, 12. tiri-paMceMdrI tAya, audArika utkRSTa aMtara pAya, aMtarmaha 126 audArika tana teha, deza - baMdha eka samaya te kima sarva-baMdha ghara samaya eka samaya aMtarmuhUrta raheha, vali * laya: vIra suNo morI vInatI + laya : pUja moTA bhAMje toTA vaikriya tana mUM aMtaro / huvai ? rahi / aMtaro // ima deza- baMdha kima pratipatra dAri nauM / tasu ? samayA viSe / 130. prathama samaya sarva-baMdha, samaya sarva-baMdha, dvitIyAdi deza - baMdha noM saMdha, aMtarmuhUrta ima huI / thayo / // 131. *jima tiri-paMceMdrI kahyo, e to aMtara ho sagalo suvicAra | tema manuSya 'noM aMtarI, jAva utkRSTo ho aMtarmuhUrtta dhAra // 132. audArika baMdha taNo aMtara, prakArAntaraI karI / Akhiye te sAMbhalo hiya parama prIta hiye dharI // 133. *prabhu ! ekeMdrIpaNAM thakI, noekeMdrI ho beMdriyAdika mAMhi / bhava karinaM je jIvar3o, vali pAmyo ho ekeMdripaNuM tAhi // 134. ema ekeMdriya noM jike, tanu odArika ho tehanoM aMtaro jAna / kAla thI ketalI kAla ha ? ima pUchyo ho goyama guNavAna || 135. sarva-baMdha naiM sarva-baMdha, saMghAta aMtara Akhiyai / deza-vaMdha noM deza baMdha, saMghAta uttara dAsiye // 136. zrI jina bhAve sAMbhalaM sarva baMdhana ho aMtara jaghanya thI joya / doya zullaka bhava grahaNa te triNa samayA ho UNo avaloya // 137. hiva aMtara utkRSTa thI, sAgaropama ho kahyA doya hajAra / saMkhyAtA varSa adhika bali, hiva binoM ho vArU nyAya vicAra // 123,124. samayonAyAM pUrva kSiptastatpUraNArthamekaratvadhika ityevaM yathoktamantaraM bhavatIti (ba.010 403) 125. sabaMdhaMtaraM jahA egidiyANaM tahA paMcidiyatirikkhajoNiyA, 126. jaghanyamekaH samayaH, ? katham 127 dezako mRtaH jAta ityevaM, 12. utkarSeNa tvantarmuhataM katham ? (bu0pa0403) sarvabandhasamayAnantaraM devako ( vR0 pa0 403) ( vR0 pa0 403) 126. audArikazarIrI dezabandhakaH san vaikriyaM pratipannastatrAntarmuhUrta sthitvA punarIdArikazarIrI jAtaH ( vR0 pa0 403) 130. tatra ca prathamasamaye sarvabandhako dvitIyAdiSu tu dezabandhaka ityevaM dezabandhayorantarmahataMmantaramiti ( vR0 pa0 403) 131. evaM maNussANa vi niravasesaM bhANiyavvaM jAva ukkomeNaM aMgomUta (za0 8 382) 132. audArikabandhAntaraM prakArAntareNAha ( vR0 pa0 403) 133, 114. jIvasA va bhaMte! egidiyate, noedate ravi diepani rapayoga baMdha taraM kAlao kevacciraM hoi ? 'no egidiyatte' tti dvIndriyatvAdI ( vR0 pa0 403) 126. gomA ! savyata hoNaM do bhA gAI tisamayUNAI, 137. ukkole do sAgarIyamasahassAI sevAsama hiyAI 0 pa u0 6, DhA0 158 465 Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUhA 138. sarva-baMdha noM aMtaro, jaghanya kSallaka bhava doya / tIna samaya UNo kahyo, tAsa nyAya hiva joya // 139. je tIna samayA vigraha karineM, ekendriyapaNuM lhy| anAhAraka be samaya dhura, vATa vahitAM te thayu // 140. samaya tRtIye sarva baMdhaka, kSallaka bhava UNo tadA / jIvitavya bhogavI maiM te, maraNa pAmyo chai ydaa|| 141. pachai noekeMdriya te, beMdriyAdika trasapaNeM / ika kSullaka bhava grahaNajIvI, maraNa pAmyo chai tiNeM // 142. avigraha gati ekaiMdriya, valI AvI uupnoN| ima prathama samaye sarva-baMdhaka, teha bhava noM niipnoN|| 143. ima sarva-baMdhaka a. je vali, sarva-baMdha noM aNtro| tIna samayA UNa je, be kSallaka bhava bhAkhyo khro|| 138. yat sarvabandhAntaraM tajjaghanyena dve kSullakabhavagrahaNe ___ trisamayone, katham ? (vR0 pa0 403) 136. ekendriyastrisamayayA vigrahagatyotpannastatra ca samaya dvayamanAhArako bhUtvA, (vR0 pa0 403) 140. tRtIyasamaye sarvabandhaM kRtvA tadnaM kSullakabhavagrahaNaM jIvitvA mRtaH (vR0 50 403) 141. anekendriyeSu kSullakabhavagrahaNameva jIvitvA mRtaH / (vR0 pa0 403) 142. avigraheNa punarekendriyeSvevotpadya sarvabandhako jAta: (vR0 pa0 403) 143. evaM ca sarvabandhayoruktamantaraM jAtamiti (vR0 pa0 403) 144. utkRSTo je aMtaro, sAgara doya hajAra / 144. ukkoseNaM do sAgarovamasahassAI saMkhejjavAsamanbhasaMkhyAtA varSa adhika cha, tasu hiva nyAya vicAra / / __ hiyAI' ti, katham ? (vR0 pa0 403) 145. avigraha gati ekaindriya, Upano dhura samaya hii| 145. avigraheNakendriyaH samutpannastatra ca prathamasamayaM sarvasarva baMdhaka thai varasa, bAvIsa sahasra tihAM rhii| bandhako bhUtvA dvAviMzati varSasahasrANi jIvitvA (vR0 pa0 403) 146. marI trasa meM UpanoM, iha udadhi doya hajAra hii| 146. mRtastrasakAyikeSu cotpanna: tatra ca saMkhyAtavarSAvarSa saMkhyA adhika e trasa-kAya sthiti utkRSTa hii| bhyadhikasAgaropamasahasradvayarUpAmutkRSTatrasakAyikakAyasthitimativAhya (vR0 pa0 403) 147. vali ikeMdriya viSe upanoM, sarva-baMdhaka te thayo / 147. ekendriyeSvevotpadya sarvabandhako jAta ityevaM sarvabandhatrasapaNe bica je rahyo, utkRSTa antara te khyo| yoryathoktamantaraM bhavati / (vR0 pa0 403) 148. je sarva-baMdhaja samaya-hInaja, ekeMdriya pahilai bhavai / 148. sarvabandhasamayahInaekendriyotkRSTabhavasthitestrasakAyautkRSTa bhavasthiti nai viSe, prakSepa kIdhAM piNa hvai|| sthitau prakSepaNe'pi, (vR0 pa0 403) 146. saMkhyAta sthAnaja taNAM je, vali bheda saMkhyAtA shii| 146. saMkhyAtasthAnAnAM saMkhyAtabhedatvena saMkhyAtavarSAbhyadhikate bhaNI varSa saMkhyAta adhikA, kahyA teha virudha nhiiN| tvasyAvyAhatatvAditi (vR0 pa0 403) 150. *deza-baMdha noM aMtaro, jaghanya kSallaka bhava ho adhiko samayo ek| 150. desabaMdhaMtaraM jahaNNeNaM khuDDAgaM bhavaggahaNaM samayAhiyaM, utkRSTa be sahasra udadhi cha, varSa saMkhyAtA ho kahyA adhika vishekh|| ukkoseNaM do sAgarovamasahassAI saMkhejjavAsamabbha hiyAI (za0 8 / 383) soraThA 151. ekeMdriya kahAya, deza-baMdha karato marI / 151. ekendriyo dezabandhakaH san mRtvA dvIndriyAdiSu kSullakabeMdriyAdika mAMya, khuDDAga-bhava jIvI vali // bhavagrahaNamanubhUya (vR0 pa0 403) 'laya : pUja moTA bhAMje toTA *laya : vIra suNo morI vInatI 466 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational ain Education International Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152. ekeMdriya meM Aya, avigraha dhara samaya meM / 152. avigraheNa cAgatya prathamasamaye sarvabandhako bhUtvA . sarva-baMdha je thAya, deza-baMdha dvitiye smy| dvitIye dezabandhako bhvti| (vR0 pa0 403) 153. te mATa kahivAya, khaDAga bhava iha vidha huii| 153. evaM ca dezabandhAntaraM kSullakabhavaH sarvabandhasamayAtieka samaya adhikAya, jaghanya deza-baMdha aNtro|| riktH| (vR0 pa0 403) 154. utkRSTa doya hajAra, varSa saMkhyAtA adhika vali / 154. 'ukkoseNa' mityAdi sarvabandhAntarabhAvanoktaprakAreNa vica trasa bhava sthitikAra, tAsa bhAvanA pUrvavata // bhAvanIyamiti / (vR0 pa0 403) 155. *prabha ! pRthvIkAyapaNAM thakI, te nopRthvI ho apakAyAdi mAMya / 155. jIvassa NaM bhaMte ! puDhavikkAiyatte, nopuDhavikkAiyatte, UpajI maiM te jIvar3o, vali Upaja ho pRthvokAya meM aay|| puNaravi puDhavikkAiyatte 156. pRthvIkAya ekeMdriya, tana audArika ho prayoga-baMdha noM jaann| 156. puDhavikkAiyaegidiyaorAliyasarIppayogabaMdhaMtaraM kAla thI aMtara ketalo? jina bhAkha ho sUNajo vara vANa / / kAlao kevacciraM hoi ? 157. sarva-baMdha jaghanya aMtaro, doya kSallaka bhava ho UNA samayA tiin| 157. goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahaNNaNaM do khuDDAiM bhava puravalI para bhAvanA, utkRSTo ho kAla anaMto cIna // gahaNAI tisamayUNAI, ukkoseNaM aNataM kAla dUhA 158. kAla anaMtapaNuM ihAM, vanaspatI nI jANa / 158. kAlAnantatvaM vanaspatikAyasthitikAlApekSayA'nantakAya-sthiti nAM kAla nI, apekSayA phichaann|| kAlamityuktaM (vR0 pa0 403) 156. *tAsa vibhajana arthe kahai, anaMta kAla nAM ho samayA nIM raash| 156. tadvibhajanArthamAha- (vR050 4.3) avasappiNI utsatpiNI, teNa samaya kari ho apaharatAM tAsa // aNaMtAo osappiNIo ussappiNIo kAlao, ayamabhiprAyaH-tasyAnantasya kAlasya samayeSu avasa ppiNyutsappiNIsamayairapahriyamANeSu (va0pa0403) 160. anaMtI te avasarpaNI, vali anaMtI ho utsappiNI hoya / 160. anantA avasappiNyutsappiNyo bhavantIti kAla apekSAya mAna e, kSetra apekSA ho hiva Agala joy|| (vR0pa0 403) 161. kSetra thI loka anaMta hI, tAsa artha ima ho suNajo saha koy| 161, 162. khettao aNaMtA logA aNaMta kAla nAM samaya nIM, rAzi bhelI kari ho tasu apaharai joya // ayamarthaH-tasyAnantakAlasya samayeSu lokAkAzapradeza162. loka taNAM AkAza nAM, pradeze kari ho samaya apaharai teha / rapahriyamANeSvanantA lokA bhavanti / anaMtA loka huvai tadA, e caracA meM ho viralA samajheha / / (vR0 50 403) soraThA 163. anaMta loka nAM joya, jitA AkAza pradeza chai / titA samaya nI hoya, avasappiNI utstpinnii|| 164. *pUdagala parAvartana tike, asaMkhyAtA ho hovai tiNa mAMhi / 164. asaMkhejjA poggalapariyaTTA, eka pudgalaparAvarta viSe, kAlacakra ho anaMtA huvai tAhi // 165. dasa kor3Akor3a sAgara taNo, avasappiNI ho kAla hovai eka / 165. dazabhiH koTIkoTIbhiraddhApalyopamAnAmekaM sAgaropamaM dasa koDAkor3a sAgara taNo, utsappiNI ho kAla eka sNpekh| dazabhiH sAgaropamakoTIkoTIbhiravasappiNI utsappiNya pyevameva / (vR0 pa0 403) *laya : vIra suNo morI vInatI tha08,06, DhA0 158 467 Jain Education Intemational Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166. bIsa kor3Akor3a sAgara taNo, kAlacakra ho eka havaca stt| 166. tA avappiNyutsappiNyo'nantA: pudgalaparAvartaH kAlacakra anaMtA taNo, eka hovai ho pudgalaparAvatta // (vR0 50 403) 167. hivai pudgalaparAvartta noM, asaMkhyAtA noM jAna / 167. pudgalaparAvartAnAmevAsaMkhyAtatvaniyamanAyAhaniyama pramANa kahai hivai, jina baca amiya samAna / (vR0 pa0 403) 168. *AvalikA meM bhAga asaMkhyAtamo, 168. te NaM poggalapariyaTTA AvaliyAe asNkhejjibhaago| . asaMkhyAtA ho samayA je dRSTa / asaMkhyAtasamayasamudAyazcAvaliketi pudgalaparAvartta etalA, sarva-baMdha noM ho aMtara utkRSTa / (vR0 pa0 403) 166. deza-baMdha noM aMtaro, 166. desabaMdhataraM jahaNNeNaM khuDDAgaM bhavaggahaNaM samayAhiyaM, jaghanya kSullaka bhava ho samaya adhika e mAga / ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM jAva AvaliyAe asaMkhejjaiutkRSTa kAla anaMta noM, jAva AvalikA ho asaMkhyAtameM bhaag|| bhaago| soraThA 170. pRthvIkAyika tAhi, deza-baMdha karato mrii| 170. pRthivIkAyiko dezabaMdhakaH sanmRto nopRthivIkAyikeSu nopRthvI rai mAMhi, khuDDAga bhava jIvI mo| kSullakabhavagrahaNaM jIvitvA mRtaH san / (vR0 50 403) 171. valI avigraha saMdha, pRthvI viSeja uupnoN| 171. punaravigraheNa pRthivIkAyikeSvevotpannaH, tatra ca sarva - prathama samaya sarva-baMdha, deza-baMdha dvitIya samaya // bandhasamayAnantaraM dezabandhako jAtaH (vR0 50 403) - 172. sarva-baMdha no jeha, eka samaya te adhika e| 172. evaM ca sarvabandhasamayenAdhikamekaM kSullakabhavagrahaNaM kSallaka bhave kari teha, jaghanya deza baMdha aNtro|| dezabandhayorantaramiti / (vR0 pa0 403) 173. *jima kaDA pRthvIkAiyA, 173. jahA puDhavikkAiyANaM evaM vaNassaikAiyavajjANaM imahija kahiva ho vanaspati varjI jANa / jAva mnnussaannN| jAva manuSya nAM daMDaka lage, vanaspati rnu ho bheda judo hiva ANa // 174. vanaspati nai jaghanya thI, sarva baMdhaMtara ho doya kSallaka bhava hoy| 174. vaNassaikAiyANaM doNNi khuDDAI evaM ceva, evaM ceva e pATha thI, tIna samaya kari ho UNo avaloya // evaM ceva' tti karaNAt trisamayone iti dRzyam (vR0 pa0 404) soraThA 175. tIna samaya nI tAhi, vigraha gati kari jiivdd'o| 175. vanaspatikAyikastrisamayena vigraheNotpannaH vanaspatI rai mAMhi, AvI - upano tdaa|| (va0pa0 404) 176.dhara be samayA saMdha, anAhAraka nAM jANavA / 176. tatra ca vigrahasya samayadvayamanAhArakastRtIye samaye ca tRtIya samaya sarva-baMdha, khaDDAga bhava jIvI krii|| sarvabandhako bhUtvA kSullakabhavaM ca jiivitvaa| (vR0 pa0 404) 177. vali pRthavyAdika mAMhi, khuDDAga bhava rahinai vali / 177. punaH pRthivyAdiSu kSullakabhavameva sthitvA punaravi- avigraha kari tAhi, vanaspatI meM uupno|| graheNa vanaspatikAyikeSvevotpannaH (vR0pa0404) *laya : vIra suNo morI vInatI 49 bhagavatI-jor3a. . dain Education Intermational Jain Education Intemational Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178. prathama samaya sarva-baMdha, ima sarva-baMdha noM aNtro| 178. prathamasamaye ca sarvabandhako'sAviti sarvabandhayostridoya kSallaka bhava saMdha, tIna samaya kari UNa je // samayone dve kSullaka bhavagrahaNe antaraM bhavata iti / (vR0 pa0 404) 176. *vanaspatI sarva-baMdha noM, utkRSTo ho asaMkhyAto kAla / 176. ukkoseNaM asaMkhejja kAlaM--asaMkhejjAo ossappi asaMkhyAtI avasappiNI, asaMkhyAtI ho utsappiNI nhAla / NIo umsappiNIo kAlao, 180. kSetra thakI kahiyai hivai, asaMkhyAtA ho lokAkAza prdesh| 180. khettao asaMkhejjA logA, evaM desabaMdhaMtaraM pi ukkoitA kAlacakra jANavo, deza-baMdha noM ho evaM ceva kahesa / / seNaM puddhvikaalo| (za0 8 / 384) soraThA 181. vanaspatI noM tAhi, utkRSTa aMtara sarva-baMdha / 181. 'ukkoseNa' mityAdi, ayaM ca pRthivyAdiSu kAyasthitipRthvI pramukha mAMhi, kAyasthiti addhA jito|| kAla: (vR0 pa0 404) 182. deza baMdhaMtara ema, ehavU pATha majhe khy| 182, 183. 'evaM desabaMdhaMtaraMpi' tti yathA pRthivyAdInAM ___ tAsa nyAya dhara prema, vRtti thakI kahiye acha / / dezabandhAntaraM jaghanyamevaM vanaspaterapi, tacca kSullaka183. pRthivyAdika no jema, deza baMdhaMtara jaghanya chai / bhavagrahaNaM smyaadhik| (vR0 pa0 404) vanaspatI noM ema, khaDDAga bhava samayAdhikaM // 184. vanaspatI bhava chaha, deza-baMdha karato marI / pRthivyAdika huvai teha, khuDDAga bhava jIvI vali / / 185. vanaspatI te hoya, sarva-baMdha pahilai samaya / dvitIya deza-baMdha joya, samayAdika bhava kSullaka ima / / 186. utkRSTa pRthvI-kAla, taru deza-baMdha aMtaro / 186. utkarSeNa vanaspaterdezabandhAntaraM 'pRthivIkAla:' pRthivInyAya pUrvavata nhAla, kAla asaMkhyAtA tnno| kAyasthitikAlo'saMkhyAtAvasappiNyutsappiNyAdirUpa iti / (vR0pa0 404) 187. *he bhadaMta ! bahu jIva naiM, audArika nAM ho deza-baMdhagA khes| 187. eesi NaM bhaMte ! jIvANaM orAliyasarIrassa desabaMdhasarva-baMdhagA abaMdhagA? kuNa kUNa setI ho yAvata adhika vishess|| gANaM, savvabaMdhagANaM, abaMdhagANa ya kayare kayarehito appA vA? bahuyA vA ? tullA vA ? visesAhiyA vA? 188. jina kahai sarva thor3A acha, audArika nAM ho sarva-baMdhagA soy| 188. goyamA! savvatthovA jIvA orAliyasarIrassa utpatti samaya viSeja ha, savvabaMdhagA, eka samaya na ho tAsa kAla avaloya // teSAmutpattisamaya eva bhAvAt (vR0 pa0 404) 186. abaMdhagA visesAhiyA, vigrahagatiyA ho athavA siddha vicaar| 186. abaMdhagA visesAhiyA sarva-baMdhaga nI apekSayA, abaMdhagA te ho visesAhiyA dhAra // yato vigrahagatau siddhatvAdI ca te bhavanti, te ca sarva bandhakApekSayA vizeSAdhikA: (vR0 50 404) 160. deza-baMdhagA asaMkhaguNA, deza-baMdhaga noM ho asaMkhaguNo cha kAla / 160. desabaMdhagA asNkhejjgunnaa| (za0 8 / 385) bhAvanA eha nI vizeSa thI, dezabandhakAlasyAsaMkhyAtaguNatvAt, etasya ca sUtrasya Agala kahisa ho ima TIkA meM nihAla / / bhAvanAM vizeSato'gre vakSyAma iti (vR0pa0404) 161. aMka navyAsI noM deza e, ekasau nai ho aThAvanamIM DhAla / bhikkhu bhArImAla RSirAya thI, . sukhadAyaka ho 'jaya-jaza' haraSa vizAla / *laya : vIra suNo morI vInatI pa.8,06,DA0158 496 Jain Education Intemational Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ audArika-zarIra-prayoga-baMdha sthiti-sUcaka yantra prathama yaMtra sarva baMdha | deza baMdha sthiti sthiti | eka | jaghanya eka samaya, utkRSTa eka samaya baMdha nI sthiti samaya UNA tIna palyopama / ekadriya-audArika-zarIra-prayoga-baMdha | eka | jaghanya eka samaya, utkRSTa eka samaya nI sthiti| samaya | UNA bAvIsa hajAra varSa / pathvIkAya audArika-zarIra-prayoga- / |jaghanya tIna samaya UNo khaDAga bhava, baMdha nI sthiti| samaya utkRSTa eka samaya UNA bAvIsa hajAra (vrss| Au teu vanaspati beiMdriya teiMdriya | eka | jaghanya tIna samaya UNo khuDAga bhava, caridriya audArika-zarIra-prayoga- samaya | utkRSTa jehana jetalI utkRSTI sthiti baMdha nI sthiti / / chai te eka samaya UNI khii| bAu audArika-zarIra prayoga-baMdha | eka | jaghanya eka samaya, utkRSTa eka samaya nI sthiti / samaya | UNA tIna hajAra varSa / tiryaMca paMceMdrI manuSya audaarik-| eka jaghanya eka samaya, utkRSTa eka samaya zarIra-prayoga-baMdha nI sthiti| | samaya | UNA tIna palyopama / audArika-zarIra-prayoga-baMdha no aMtara-sUcaka yantra dvitIya yaMtra sarva baMdha noM aMtara | deza baMdha noM aMtara samuccaya audArika-zarIra-1 jaghanya tIna samaya UNo khuDAga | jaghanya eka samaya, prayoga-baMdha noM aMtara kAla | bhava, utkRSTa tetIsa sAgara parva | utkRSTa tIna samaya thakI ketalo kAla ? koDi eka samaya adhika / adhika tetIsa saagr| ekeMdrI audArika-zarIra-7 jaghanya tIna samaya UNo khaDAga jaghanya tIna samaya UNo khuDAga | jaghanya eka samaya, prayoga-baMdha noM aMtara kAla bhava, utkRSTa eka samaya adhika utkRSTa aMtarmuhurta / thakI ketalo kAla? bAvIsa hajAra varSa / pathvIkAya audArika- | jaghanya tIna samaya UNo khuDAga | jaghanya eka samaya, zarIra prayoga-baMdha no- | bhava, utkRSTa eka samaya adhika | utkRSTa tIna smy| aMtara kAla thakI ketalo bAvIsa hajAra varSa / kAla? Au, teu, vanaspati, beMdrI, jaghanya tIna samaya UNo khuDAga | jaghanya eka samaya, teMdrI, caridrI audArika- | bhava, utkRSTa eka samaya adhika | utkRSTa tIna samaya / zarIra-prayoga-baMdha noM aMtara jehanai jetalI utkRSTa sthiti / kAla thakI ketalo kAla? | bAu audArika-zarIra- | jaghanya tIna samaya UNo khuDAga | jaghanya eka samaya prayoga-baMdha noM aMtara | bhava, utkRSTa eka samaya adhika | utkRSTa aMtamaMhataM / kAla thakI ketalo kAla? | tIna hajAra varSa / tiryaMca paMceMdrI manuSya | jaghanya tIna samaya UNo khaDAga jaghanya eka samaya, audArika-zarIra-prayoga- | bhava, utkRSTa pUrva-koDi eka | utkRSTa aMtarmahartta / baMdha noM aMtara kAla thakI samaya adhika / tiryaMca-paMceMdri ketalo kAla ? | marI AMtarA rahita tiyaMca paMceMdrIpaNa Upaja te mArI pUrva kor3a samayAdhika / imahija | mnussy| jIva ekeMdriyapaNa huto te noekeMdriyapaNe UpajI ne vali ekeMdriyapaNe huiM hama ekeMdriya zarIra prayoga baMdha - aMtara kAla thakI ketalo kAla ? tehanoM uttara 500 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIjA yaMtra nAM prathama koThA nai viSa cha-- tRtIya yaMtra / sarva-baMdha te sarva-baMdha noM aMtara | deza-baMdha te deza-baMdha noM aMtara ekeMdriyapaNe no- | jaghanya tIna samaya UNA be| jaghanya eka samaya adhika ekadriyapaNa vali | khaDAga bhava, utkRSTa do hajAra | khaDAga bhava, utkRSTa be sahasra ekeMdriyapaNe / sAgara saMkhyAtA varSa adhika / sAgara saMkhyAtA varSa adhik| pRthvI, apa, teu, | jaghanya tIna samaya UNA be | jaghanya eka samaya adhika vAu, tIna vika- khaDAga bhava, utkRSTa vanaspati- khaDAga bhava, utkRSTa anaMto leMdrI, tiryaca- | kAla-asaMkhyAta pudgala- kAla-vanaspati noM kAla / paMceMdrI, mnussy| | parAvartana / vanaspati jaghanya tIna samaya UNA be | jaghanya eka samaya adhika khaDAga bhava, utkRSTa asaMkhyAtA | khaMDAga bhava, utkRSTa asaM avappiNI utsppinnii| / khyAtI avasappiNI utsppinnii| e audArika-zarIra nAM deza-baMdhakA sarva-baMdhakA abaMdhakA meM kuNa kuNa thakI alpa bahutva tulya vizeSAdhikacaturtha yaMtra sarvabaMdhakA | dezabaMdhakA alpabahutva sarva thI thor3A visesAhiyA asaMkhyAta guNA DhAla : 156 1. atha vaikriyazarIraprayogabandhanirUpaNAyAha-- (vR0 pa0 404) 1. hiva Agala vaikriya-tanu-prayoga-baMdha pichANa / tAsa nirUpaNa naiM aratha, kahiye jinavaca jANa // ___ *zrI jina ehavo bhAkhyo jii| parama prItavaMtA goyama nai bhina-bhina dAkhyo jo // (dhra padaM) . 2. vaikriya-tana-prayoga-baMdha prabhu ! kitai prakAra kahIje ? jina kahai doya prakAra prarUpyA, tAsa bheda ima lIjai // 3. ekeMdrI-vaikriya-zarIra-prayoga-baMdha kahIje // vali paMceMdri-vaikriya-zarIra-prayoga-baMdha lahIjai // 4. jo ekeMdriya-vaikriya-zarIra, to syaM vAUkAyo ? ke avAU-ekeMdri-tanu-prayoga-baMdha kahAyo ? 2. ve ubviyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kativihe paNNate ? goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA3. egidiyaveubviyasarIrappayogabaMdhe ya paMceMdiyaveuvviyasarIrappayogabaMdhe y| (za0 8 / 386) 4. jai egidiyave ubviyasarIrappayogabaMdhe kiM vAukkA iyaegidiyasarIrappayogabaMdhe ? avAukkAiyaegidiyasarIrappayogabaMdhe ? 5. evaM eeNaM abhilAveNaM jahA ogAhaNasaMThANe veuvviya sarIrabhedo tahA bhaanniyvvo| 5. ima eNe AlAve kari jima, avagAhaNa saMThANo / vaikriya tana nAM bheda kahyA tima, ihAM piNa kahivA jaanno|| *laya : sataguru ehavo bhAkhyo jI za08, u09, DhA0 156 501 Jain Education Intemational Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. jAva paryApta sarvArthasiddha deva-anuttara aparyAptA sarvArthasiddha nAM, yAvata 7. he bhadaMta ! vaikriya zarIra prayoga baMdha kisa karma ne udaya kari ? hiva jina 8. vIrya sajoga saddravyaparNaM kari, jAva AU tathA vaikriya karaNa labdhi prati AdhI vaikiya soraThA 6. jAva zabda rai mAMhi, joga aneM bhava tAhi te labdhi paDucca kahAya, bali manuSya pekSAya, eha 10. saMdho / prayoga-baMdho // pahicANI / uttara jANI // AzrI je / lIje // 11. tiri paM0 vAkAya bali labdhi pahuncaja thAya, Agala 12. sUtra naraka sura sAdhi, labdhi zabda chAMDI vIriya sajoga Adi, Agala pATha iso pramAda - pratyaya karma vali / sagalA kahivA ihAM // tiri paMceMdriya / sUtra Ayo ihAM // vAU *laya : sataguru ehavo bhAkhyo jI 502 bhagavatI jor3a hovo // 13. "vAU ekeMdriya tanu pUchA, bhAkhaM zrI vIrya sajoga saddravyapaNeM kari timaja pATha 14. yAvata vaikriya karaNa labdhi, AzrayI neM ekeMdriya kriya zarIra prayoga-baMdhana 15. ratnaprabhA pRthvI nAraka prabhu ! paMceMdriya avaloyo / vaikriya-tanuprayoga baMdha, kina karma udaya kari hoyo ? 16. jina kahai vorya sajoga saddravyapaNeM jAva kahivAyo / AyU AzrI ratnaprabhA nAM, vaikriya jAva baMdhAyo || manuSya nAM sUtra meM / pATha iso ache / karI / artha // bhevo / tanu cevo // vAU joyo / 17. evaM vAvata adho sAtamI, pRthvI lage pichANI / tiri paMceMdriya vaikriya pUchA, hiva jina bhAkhai vANI // 18. vIrya saMjoga saddravya vAUkAya kahI tima manuSya paMceMdri vaikriya zarIra, iNahija rIte kahiye / lahiyaM // jina bNdho| 16. asurakumAra deva paMveMDI, vaikriya yAvata ratnaprabhA jima evaM yAvata, thaNiyakumArA saMdho // ya, sAsavya siddhattavavAzyakampAlIya vemANiyadevapaMcidiya ve ubviyasa rI rappayogabaMdhe apajjattAsambaddhasiddha jAva (saM0 pA0) payogabaMdhe ya (za0 8387 ) 7. ve ubviyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM ? 8. goyamA ! vIriya-sajoga-saddavvayAe, jAva (saM0 pA0 ) AuyaM ca laddhi vA paDucca veuvviyasarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM veubviyasarI rappayoga baMdhe / (08) 6. pamAdapaccayA kammaM ja jogaM ca bhavaM ca / 6. jAva 10. 'laddhi va' tti vaikriyakaraNalabdhiM vA pratItya, etacca vAyupaJcendriyatiryaGmanuSyAnapekSyoktam / ( vR0 pa0 406) 11. tena vAyukAyAdisUtreSu labdhiM vaikriyazarIrabandhasya pratyayatayA vakSyati, 12. nAradevasUtreSu punastAM vihAya tAdIn pratyayatayA vakSyatIvi ( 0 10406) bIsayogasadravya ( vR0 pa0 406 ) 13. vAukkAiyaegidiyave ubviya sarIrappayogapucchA / govamA ! bIriya-sajona sadasyAe evaM caiva 14. jAva laddhi paDucca vAukkAiya egidiyave ubviyasarIrappayogabaMdhe / (za0 81386 ) 15. yApuDhavine rayapaMcidiyaveyisarI rapayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM ? 16. goyamA ! vIriya-sajoga-saddavvayAe jAva AuyaM vA paDucca rayaNappabhApuDhavine raiyapaMcidiya veubviya sarIrappayogabaMdhe, 17. evaM jAva asattamAe / (TO KIR20) tiriktaNayacidine unnisarIrapucchA / 18. goyamA ! vIriya-sajoga-saddavvayAe jahA vAukkAiyANaM / maNussarpAcidiyaveubviyasarI rappayogabaMdhe evaM ceva / 12. sukumArabhavagavAsidevapacidiyave uvviyasarIraNayogabaMdhe jahA rayaNappabhApuDhavineraiyANaM / evaM jAva thaNayakumArA / Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. evaM vyaMtara aneM jotiSI, dvAdaza kalpaja evaM / kalpAtIta nava-grIveyaka, balI anuttara deva // 21. deza navyAsI DAla ekaso guNasaThamI e tAjI / bhikkhu bhArImAla RSirAma prasAde 'jaya jaya' saMpati jAjhI // hA 1. vetriya zarIra pUche goyama 2. he prabhujI ! deza -baMdha vA sarva-baMdha hna ? jina kahai donUM joya // nIM hive, dezabaMdha gaNaharU, uttara de vaikriya-tanu- prayoga-baMdha avaloya / DhAla : 160 * jina-vaca thI thI e 3. vAUkAya ekeMdriya, kahiye evaM ceva / ratnaprabhA nAraka imaja, jAva anuttara deva // lIjai re, sataguru sIkhar3alI / moThI nAha sere, sAkara sUkhar3alI // (pra. padaM) 4. vaikiya-zarIra prayoga-baMdha prabhu ! kAla thakI kito kAla ? jina bhAkhai sarva-baMdha jaghanya thI, eka samaya laga nhAla // soraThA sarva-baMdha | jinacaMda // 5. vaikriya zarIra mAMhi, Upajato dhura tathA labdhi thI tAhi vaiSiya karato ghara 6. * utkRSTA be samayA kahiye, audArika tanu vaikiya par3ivajatAM dhura samaye, sarva-baMdha 7. dvitIya samaya mari deva prathama samaya sarva-baMdha *laya caurAsI meM bhamatAM re bhramatAM : samaya je / samaya / / / , naraka vaikriya tanu bAMdhata kahIjai, ima be samayA huMta // ! nhAlo / bhAlo // 8. vaikriya tanu noM deza baMdha e jaghanya samaya ika jANI / utkRSTo tetIsa sAgara hai, samaya UNa pahicANI // 20. evaM vANamaMtarA evaM joisiyA evaM mohammaruppo kyA mAjiyA evaM jAna anyagevejjakaraNAtIyA vegANivA anuttarovavAiyarUpAtayA vaimAniyA evaM ceva / ( za0 8 391 ) 2. veDavviyasarI rapayogabaMdhe NaM bhaMte! kiM desabaMdhe ? savvabaMdhe ? goyamA ! desabaMdhe vi savvabaMdhe vi / 3. vAukkAiyaegidiyave ubviyasarI rappayogabaMdhe vi evaM ceva / rayaNappabhApuDhavineraiyA evaM ceva / evaM jAva aNuttarovavAiyA / (022) 4. ve uvviyasarI rappayogabaMdhe kevacciraM hoi ? goyamA ! samayaM NaM bhaMte ! kAlao savvabaMdhe jahaNaNaM ekkaM 5. vaikriyazarIriSUtpadyamAno labdhito vA tat kurvan samayamekaM sarvabandhako bhavatItyevamekaM samayaM sarvabandha iti / ( vR0 pa0 406 ) 6,7. ukkoseNaM do samayA / audArikazarIrI vaikriyatAM pratipadyamAna: sarvabandhako bhUtvA mRtaH punarnArakatvaM devatvaM vA yadA prApnoti tadA prathamasamaye vaikriyasya sarvabandhaka evetikRtvA vaikriyazarIrasya sarvabandhaka utkRSTataH samayadvayamiti / (010 406 ) 8. baMdhe hoNaM evakaM samayaM ukkoseNaM tettIsa sAgarodamAI samAda (0 0323) za0 8, u0 6, DhA0 160 503 Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 6. vaikriya tana suvicAra, deza-baMdha dhara samaya kima ? audArika tana dhAra, vaikriya paDivajato chto|| 10. prathama samaya sarva baMdha, deza baMdha dvitIya samaya / pAmyo maraNaja maMda, jaghanya thakI ika samaya ima / / 11. utkRSTo avaloya, tetIsa sAgaropama rahai / samaya UNa te hoya, te kiNa rIta kahIjiye ? 12. naraka tathA sura mAMya, utkRSTI sthiti meM viSe / Upajato kahivAya, samaya UNa tetIsa udadhi / / 6. 'desabaMdhe jahaNNaNaM ekkaM samayaM' ti, kathaM ? audArika zarIrI vaikriyatAM pratipadyamAnaH (vR0 pa0 406) 10. prathamasamaye sarvabandhako bhavati dvitIyasamaye dezabandho bhUtvA mRta ityevaM dezabandho jaghanyata eka samayamiti / (vR0 pa0 406) 11. 'ukkoseNaM tettIsaM sAgarovamAiM samayaUNAI' ti, kathama ? (vR0 pa0 406) 12. deveSu nArakeSu cotkRSTasthitiSUtpadyamAna: prathamasamaye sarvabandhako vaikriyazarIrasya tataH paraM dezabandhakastena sarvabandhakasamayenonAni trayastrizatsAgaropamANyutkarSato dezabandha iti (vR0 pa0 406) 13. vAukkAiyaegidiyaveubviyapucchA / goyamA ! savvabaMdhe ekkaM samayaM, 14,15. vAyuraudArikazarIrI sana vaikriyaM gatastata: prathama samaye sarvabandhakaH dvitIyasamaye dezabandhako bhUtvA mRtaH ityevaM jaghanyenaiko deshbndhsmyH| (vR0 pa0 406) 13. *vAUkAya ekeMdrI pUchA, taba bhAkhai jinarAya / sarva-baMdha sthiti eka samaya nIM, hiva tasu kahiyai nyAya / / soraThA 14. vAU tana audAra, teha thakI vaikriya gayo / prathama samaga suvicAra, sarvabaMdhakAraka thayo / 15. dUje samaye saMdha, deza-baMdha thai nai mao / jaghanya thakI sarva-baMdha, eka samaya vaikriya pavana // 16. *vAU vaikriya deza-baMdha te, jaghanya samaya ika lahiye / utkRSTo aMtarmuhurta te, nyAya tAsa ima kahiyai / / soraThA 17. vAU tana audAra, teha thakI vaikriya gayo / aMtarmahurta dhAra, utkRSTo rahai jiivto|| 18. labdhI vaikriya vAya, aMtarmuhurta thI adhika / vaikriya nahiM rahivAya, avazya audArika phuna huI / / 16. desabaMdhe jahaNNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM aMtomuhuttaM / (za0 8 / 364) 17. vaikriyazarIreNa sa eva yadA'ntarmuhUrttamAtramAste tadotkarSato dezabandho'ntarmuhurtam (vR0 50 406) 18. labdhivaikriyazarIriNo jIvato'ntarmuhurtAtparato na vaikriyazarIrAvasthAnamasti, punaraudArikazarIrasyA vazyaM prtiptteriti| (vR050 406) 16. rayaNappabhApuDhavineraiyapucchA / goyamA ! savvabaMdhe ekkaM samayaM, 20. desabaMdhe jahaNNeNaM dasavAsasahassAI tisamayUNAI 16. *ratnaprabhA nAraka nIM pUchA, taba bhAkhai jagabhANa / sarva-baMdha kAraka sthiti tehanI, eka samaya pahichANa // 20. deza-baMdhakAraka te jaghanya thI, dasa sahasra varSa vicAra / tIna samaya UNAja kahIya, tAsa nyAya ima dhaar|| soraThA 21. tIna samaya nI jANa, vigraha-gati kari UpanoM / ratnaprabhA meM ANa, jeha jaghanya sthiti meM visse|| *laya : caurAsI meM mamatA re mamatA 21. trisamayavigraheNa ratnaprabhAyAM jaghanyasthiti rakaH samutpanna:, (vR0 pa0 406) 504 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. dhuralA samayA doya, anAhAraka nAM jANavA / tRtIya samaye soya, sarva-baMdhakAraka thayo / 23. vaikriya nuM ima desa, ghara triNa samayA UNa je / varSa sahasra dasa pekha, deza- baMdha sthiti jaghanya thI // 24. * ratnaprabhA nAraka noM deza baMdha, utkRSTo je kAla / samaya UNa ika sAgara kahiyai, nyAya tAsa ima nhAla // soraThA 25. ratnaprabhA meM saMdha, avigraha utkRSTa prathama samaya sarva-baMdha, zeSa samaya e 26. * evaM yAvata adho saptamI, NavaraM deza baMdha cIna / jehanIM jetalI jaghanya sthiti cha, UNI samayA tIna // soraThA 1 27. vigraha samayA tIna te UNo je japanya sarva naraka meM lIna, jaghanya deza baMdha sthiti / deza- baMdha | sthiti | kAla e // nau kAla / te nhAla // 28. "jAya sarva nAraka utkRSTo, deza baMdha utkRSTI sthiti jeha naraka meM, samaya UNa 26. paMceMdrI - tiryaMca manuSya meM jima kahi vAUkAya / timahija pATha sarva ihAM kahivA, nimala vicArI nyAya // soraThA / kahUM 30. vaikriya tanu sarva-baMdha tiri-paM0 manu ika samaya che| deza -baMdha ima saMdha, jaghanya thakI ika samaya hR // 31. utkRSTo avaloya, aMtarmuhUrta kAla je / jAva zabda meM joya, tAsa nyAya vRtti thI / 32. nAraka muhUrtta bhinna, ciuM tiryaMca manuSya viSe / sura arddha mAsa prapanna, utkRSTa vikurvaNa baDhA' / / hA sAmartha thI, aMtarmuhUrta pyAra / deza-baMdha noM kAla te, mataMtare ima 33. eha vacana dhAra // *laya : caurAsI meM mamatAM re bhamatAM 1. isa saMdarbha meM jIvAbhigama ( 3 / 126) kI gAthA isa prakAra haibhitto naramu timi hota battAri / devesu addhamAso, ukkosa vinvaNA bhagiyA // 22. tatra ca samayadvayamanAhArakastRtIye ca samaye sarvabandhakaH ( vR0 pa0 406 ) 23. tato dezabandhako vaikriyasya tadevamAdyasamaya trayanyUnaM varSasahasradazakaM jaghanyato dezabandha:, 24. ukkoseNaM sAgarovamaM samayUNaM / ( vR0 pa0 406, 407) 25. avigraheNa ratnaprabhAyAmutkRSTasthitirnArakaH samutpannaH, tatra ca prathamasamaye sarvabandhako vaikriyazarIsya tataH paraM dezavandhakaH ( vR0 pa0 407 ) 26. evaM jAva ahe sattamA, navaraM -- desabaMdhe jassa jA jaNiyA ditI yA tisamA kAyalyA 27. deva jaghanyo vipramatrayanno nijanijaghanyasthitipramANo vAcyaH / ( vR0 pa0 407 ) 28. jAva ukkosiyA sA samayUNA / 21. ditijogiyA vAkkAyANaM maNussANa ya jahA 10. driyamanuSyANAM vaiyisarvajandha eka samarpa dezabandhastu jadhanyataH eka samaya ( vR0 pa0 407 ) 31. utkarSeNa tvantarmuhurtam / ( vR0 10407) 32. aMtamuhuttaM niraesu hoi cattAri tiriyamaNuesu / deve addhamAso ukkosa viubvaNA kAlo || ( vR0 pa0 407 ) 22. iti vacanasAmarthyAdantacatuSTayaM teSAM dezabandha ityucyate tanmatAntaramityavaseyamiti / ( vR0 pa0 407) za0 u0 6, DA0 160 505 Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. te mATai paMceMdrI tiri, manuSya viSe avadhAra / deza-baMdha utkRSTa thI, aMtarmuhUrta cyAra // 35. *asura nAga jAvata sura anattara, jima nAraka tima jANaM / NavaraM jehaneM sthiti jikA chai, tehija bhaNI pichANaM // 36. jAva anuttaravAsI suravara, vaikriya tAsa zarIraM / sarva-baMdha noM kAla samaya ika, bhAkhai jina mahAvIraM // 37. deza-baMdha jaghanya ikatIsa sAgara, UNI samayA tIna / utkRSTI sAgara tetIsaja, eka samaya cha hIna / 38. aMka navyAsI noM deza kahya e, eka sau sAThamI DhAla / bhikSu bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya-jaza' maMgalamAla // 35. asurakUmAra-nAgakumAra jAva aNattarovavAiyANaM jahA neraiyANaM, navaraM-jassa jA ThitI sA bhANiyanvA 36. jAva aNuttarovavAiyANaM savvabaMdhe ekkaM samayaM / 37. dezabaMdhe jahaNaNaM ekkatIsaM sAgarovamAI tisamayUNAI ukkoseNaM tettIsaM sAgarovamAI samayUNAI / (za0 8 / 365) DhAla : 161 1. ukto vaikriyazarIraprayogabandhasya kAlaH, atha tasyaivAntaraM nirUpayannAha- (vR0 pa0 407) 2. ve ubviyasarIrappayogabaMdhaMtaraM NaM bhaMte ! kAlao kevaci caraM hoi ? goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahaNNeNaM ekkaM samayaM dUhA 1. vaikriya tana prayoga-baMdha, Akhyo tehanoM kAla / hiva tehanAM aMtara pratai, kahiye vacana rasAla / jina jI jayavaMtA // (dhra padaM) 2. vaikriya-zarIra-prayoga-baMdha noM, prabhu ! kAla thI aMtara kitano re? jina kahai aMtara sarva-baMdha noM, jaghanya thI eka samaya noM re // soraThA 3. audArika tana jeha, vaikriya zarIra pAya kai / prathama samaya meM teha, sarva-baMdhakAraka thyo| 4. dvitIye samaye tAhi, deza-baMdha thai naiM muo| sura tathA nAraka mAMhi, vaikriya zarIra nai viSe // 5. avigraha utpanna, prathama samaya sarva-baMdha kahai / ima ika samaya vacanna, sarva-baMdha noM aNtro|| 6. utkRSTa kAla anaMta pichANI, kAlacakra anaMtA jaannii| jAva AvalikA meM bhAga asaMkha, pudgalaparAvarta paMka / / soraThA 7. audArika tana tAhi, vaikriya zarIra prati gayo / tathA vaikriya mAMhi, devAdika meM uupnoN|| *laya : caurAsI meM bhamatAM re mamatAM liya : samajhU nara viralA 506 bhagavatI-jor3a 3. audArikazarIrI vaikriyaM gataH prathamasamaye sarvabandhakaH (vR0 pa0 407) 4. dvitIye dezabandhako bhUtvA mRto deveSu nArakeSu vA vaikriyazarIriSu (vR0 pa0 407) 5. avigraheNotpadyamAnaH prathamasamaye sarvabandhaka ityevamekaH samayaH sarvabandhAntaramiti (vR0 pa0 407) 6. ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM-aNaMtAo jAva (saM0 pA0) AvaliyAe asNkhejjibhaago| 7. audArikazarIrI vaikriyaM gato vaikriyazarIriSu vA devAdiSu samutpannaH (vR0pa0407) Jain Education Intemational Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. prathama samaya sarva-baMdha, pachai deza - baMdha kari marI / vanaspatyAdika saMgha, kAla anaMto tyAM rahI // upajI 9. vaikriya zarIravaMta, tehameM sarva-baMdha te huta, banaMta kAla 10. *deza - baMdha piNa imahija hoya, jaghanya samaya ika joya / utkRSTa kAla anaMtI kahiye nyAya pUrvavata sahiye || 11 vAkAya vaikriya-tan pRcchA, jina kahai suNa ghara icchA / sarva baMdhanaM aMtara jAne jaghanya aMtarmuhurta mAnaM // , soraThA 12. bAUntan audAra te vaikriya sarva-baMdha avadhAra, mara vali dhura samaya / ima aMtarI // gati 12. vAkAya vaiyi tanu sarva-baMdha taNo jiNa 20. tiri paMceMdriya vaikriya sarva-baMdha nuM aMtara vAU 12. ta aparyApta kAla, vaikriya zakti na tehameM / aMtarmuhUrtta nhAla, pachai paryApta te 14. te vaikriya prAraMbha, sarva-baMdha pahile aMtarmuhUrtta laMbha, aMtara ima sarva-baMdha noM // thai // samaya / *laya : samajhU nara viralA 15. * vAkAya vaiyi tan dRSTa, aMtara sarva-baMdha utkRSTa / palya taNo asaMkhyAtamoM bhAga, tAsa nyAya ima mAga || soraThA 16. vAka tanu audAra, vaikiya-gata sarva-baMdha avadhAra, pachai deza- baMdha dhura samaya / ija thayo / bhava 17. parcha audArika vAya, teha viSe bahu pasya taNoMja kahAya, asaMkhyAtamoM bhAga 18. vaiyi avazya karaMta tatra sarva-baMdha ghura yathokta aMtara haMta, sarva-baMdha noM iha pahile thai yaha samaya / muo // kiyaa| rahI // samaya / vidhe // jANI, deza-baMdha noM pichANI / rIta, jaghanya utkRSTa saMgIta // pRcchA, jina kahe guNa dhara icchA / janya, aMtarmuhUrta jaghanya // 8. sa ca prathamasamaye sarvabandhako bhUtvA dezabandhaM ca kRtvA mRtaH tataH paramanantaM kAlamaudArikazarIriSu vanaspatyAdiSu sthitvA ( vR0 pa0 407 ) 9. vaiyizarIravatsUtpannaH, tatra ca prathamasamaye sarvabandhako jAtaH, evaM ca sarvabandhayoryathoktamantaraM bhavatIti ( vR0 pa0 407 ) (za0 396) jaghanyenaikaM samayamutkRSTato'nantaM kAlamityarthaH, bhAvanA cAsya pUrvoktAnusAreNeti ( vR0 pa0 407 ) 11. vAkkAyave ubviyasarIrapucchA / goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahaNaNaM aMtomuhuttaM, 10. evaM desabaMdhaMtaraM pi / 12. vAyuraudArikavArI vaizvimApannaH, tatra ca prathamasamaye sarvabandhako bhUtvA mRtaH punarvAyureva jAtaH / ( vR0 pa0 407 ) 13. tasya cAparyAptakasya vaikriyazaktirnAvirbhavatItyantarmuhUrtamAtreNAsau paryAptako bhUtvA / ( vR0 pa0 407 ) 14. vaikriyazarIramArabhate, tatra cAsau prathamasamaye sarvabandhako jAta ityevaM sarvabandhAntaramaMtarmuhUrttamiti / ( vR0 pa0 407 ) 15. ukkoseNaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgaM / 16. vAyuraudA rikazarIrI vaikriyaM gataH, tatprathamasamaye ca sarvabandhakastato dezabandhako bhUtvA mRtaH / ( vR0 pa0 407 ) 17. tataH paramodArikazarIri vA pasyopamAsaMstheyabhAgamativADA 18. avazyaM vaikriyaM karoti, tatra ca prathamasamaye sarvabandhakaH, evaM ca sarvayoryathoktamantaraM bhavatIti ( vR0 pa0 407 ) (za0 8 397 ) 16. evaM sabaMdhaMtaraM pi / 20. yadi ve udiyasa yogabaM pucchA / goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahaNaNeNaM aMtomuhuttaM, za05, u0 1, DhA0 161 507 Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21. ukkoseNaM pubbakoDIpuhattaM / evaM desabaMdhaMtaraM pi / evaM maNUsassa vi| (za0 8 / 368) 21. utkRSTa pRthaka pUrva-koDi, Agala nyAya sujor3i / deza-baMdha aMta ra piNa ema, manuSya taNoM piNa tema / / soraThA 22. paMceMdriya tiryaMca, vaikriya tana sarva-baMdha noN| aMtara jaghanya susaMca, aMtarmahata kiNa vidhe? 23. tiri paMceMdrI joya, vaikriya gata pahile samaya / sarva-baMdha te hoya, pachai deza-baMdhakArakaH // 22. 'tirikkheM' tyAdi, savvabandhaMtaraM jahanneNaM 'aMtomuhattaM' ti, kathaM ? (vR0 pa0 407) 23. paJcendriyatiyaMgyoniko vaikriyaM gataH tatra ca prathamasamaye sarvabandhakastataH paraM dezabandhakaH (vR0 pa0 407) 24. antarmuhurtamAnaM tata audArikasya sarvabandhako bhUtvA (vR0 pa0 407) 25,26. samayaM dezabandhako jAtaH punarapi zraddheyamutpannA vaikriyaM karomIti punakriyaM kurvataH prathamasamaye sarvabandhaH, evaM ca sarvabandhayoryathoktamantaraM bhavatIti (vR0 pa0 407) 24. aMtarmuhurta kAla, deza-baMdha vaikriya rahI / vali audArika nhAla, sarva-baMdhakAraka thaI / / .. 25. samaya viSeja jagIsa, deza-baMdhakAraka huvo| tihAM aMtarmahata rahIsa, vali vaikriya mana uupnii|| 26. vaikriya valI karaMta, sarva-baMdha pahilai samaya / bihuM sarva-baMdha no haMta, aMtarmahata aNtro|| vA0-ihAM tithaMca vaikriya noM sarva-baMdha noM aMtara aMtarmuhUrta noM kahyo, te aMtarmuhUrta nA asaMkhyAtA bheda chai / tehathI be aMtarmuhurta nai piNa aMtarmuhUrta kahiyai / 27. paMceMdriya tiryaMca, vaikriya tana sarva-baMdha noN| utkRSTa aMtara saMca, pRthaka pUrva kor3a kima ? paMceMdrI tiryaMca, pUrva koDa sthiti noM dhaNI / vaikriya karatAM saMca, sarva-baMdha pahilai samaya / / 26. pachai dezabaMdha soya, kAlAMtara pAmI maraNa / tiri-paMceMdrI hoya, koDi-pUrva nai Aukhai / / 30. pUrva janama sahIta, sapta vAra athavAja aTha / tiri paMceMdrI labhIta, koDi-pUrva nai Aukhai / 31. saptama bhava meM teha, tathA AThamAM bhava viSe / vaikriya tanU kareha, sarva-baMdha pahilai samaya / 32. parcha deza-baMdha hoya, ima doneM sarva-baMdha noN| utkRSTa aMtara joya, pRthaka pUrva-kor3i varasa / 33. deza baMdhaMtara ema, kahivo pUrava bhAvanA / tiri-paMceMdrI jema, kahivo imahija manuSya naiN| 34. hiva vaikriya tana jeha, prayoga-baMdha naM aMtaro / ____ anya prakAre teha, kahiyai chai nisuNo tiko / 35. 'he bhagavaMta ! jIva naiM tAma, vAukAyapaNuM pAma / pacha huvo avAukAya, Upano pRthavyAdika mAMya // 36. te vali thayo vAu ekeMdI, vaikriya tana prayoga baMdhI / tasu vaikriya aMtara tanu keto? jina kahai suNa dhara ceto / 27. 'ukkoseNaM punvakoDipuhuttaM' ti katham ? (vR0 pa0 407) 28. pUrvakoTyAyuH paJcendriyatiryagyoniko vaikriyaM gataH, tatra ca prathamasamaye sarvabandhakaH (vR0 pa0 407) 26, 30. tato dezabandhako bhUtvA kAlAntare mRtastatra pUrvakoTyAyuH paJcendriyatiryavevotpannaH pUrvajanmanA saha saptASTau vA vArAn (vR0pa0 407) 31, 32. tataH saptame'STame vA bhave vaikriyaM gataH, tatra ca prathamasamaye sarvabandhaM kRtvA dezabandhaM karotIti, evaM ca sarvabandhayorutkRSTaM yathoktamantaraM bhavatIti / (vR0pa0407) 33. 'evaM dezabaMdhaMtaraMpi' ti, bhAvanA cAsya sarvabandhAnta roktabhAvanAnusAreNa karttavyeti / (vR0pa0407) 34. vaikriyazarIrabandhAntarameva prakArAntareNa cintayannAha (vR0 pa0 407) 35. jIvassa NaM bhaMte ! vAukkAiyatte, novAukAiyatte 36. puNaravi vAukAiyatte vAukkAiyaegidiyaveuvviya pucchA / __ *laya : samajha nara biralA 508 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27. sarva baMdhanoM aMtara jaghanna aMtarmuhUrta utkRSTa thakI anaMta kAla, vanaspati addhA prapanna / | nhAla // soraThA 35. bAu avAU vAya, vaikriya sarva-baMdhaka aMtara jaghanya kahAya, aMtarmuharta kiNa 36. vAU vaikriya pAya, sarva-baMdha pahile samaya mari huvai pRthvIkAya, khuDDAga bhava rahineM tiko // taNo / vidhe ? 40. valivAUkAya, tyAM piNa keika kSulaka bhava / rahI vaikriya vAya, sarva-baMdha pahile samaya // 41. vaikriya tan noM joya, aMtara behaM sarva-baMdha noM paNa laka bhava hoya, ima bahU aMtarmuhUrta haM // 42. aMtarmuhUrtta mAMya, ghaNAM kSulaka bhava jina kA / te mATa kahivAya, aMtarmuhUrtta japanya thI // 43. utkRSTa kAla anaMta, vAka vaikriya tan chato / vanaspatyAdika huta kAla anaMta vihAM rahI / / 44. bali harSa vAkakAya, vaikriya zarIra lAsyai 1 45. vAu avAU vAya, iNahija rIta kahAya, anaMta kAla ima thAya, utkRSTa aMtara sarva-baMdha || sarva-baMdha aMtara kahyo / dezabaMdha piNa jANavaM / / 46. he prabhujI ! jIva ratnaprabhAI, nArakapaNe te thAI noratnaprabhA ne viSe upajaMta, vali ratnaprabhA meM gacchaMta ? 47. jina kahai sarva baMdhaMtara tAsa, jaghanya sahasra daza vAsa / aMtarmuhUrtta adhika vali nhAla, utkRSTa vaNassai-kAla / / soraThA ratnaprabhA 48. ratna prabhA meM saMgha varSa sahasra daza sthiti viSe / prathama samaya sarva-baMdha, parcha dezabaMdha thai marI // 49. paceMDI tiryaMca, sannI viSeja Upano / aMtarmuhUrtta saMca, rahi vali gayo // 50. prathama samaya sarva-baMdha, ima behuM sarva-baMdha noM / yathokta aMtara saMdha, jaghanya thakI e jANavo // 51. prathama ratnaprabhA mAMhi, trisamaya vigraha to paNa dasa sahasra tAhi, tIna samaya UNI na // *laya : samajhU nara viralA thayo / 37. goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahaNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM anaMtaM kAlaM vaNassaikAlo / - 38. 'savvabaMdhaMtaraM jahanneNaM aMtomuhuttaM' ti katham / ( vR0 pa0 408) 36. vAyurvai kriyazarIraM pratipannaH, tatra ca prathamasamaye sarvabandhako bhUtvA mRtastataH pRthivIkAyikeSUtpannaH tatrApi zullakabhavagrahaNamAtraM sthitvA ( vR0 pa0 408 ) 40. punaryAyutaH, tatrApi katipayAn bhavAn sthitvA vaikriyaM gataH, tatra ca prathamasamaye sarvabandhako jAtaH ( vR0 pa0 408 ) 41. tatazca vaikriyasya sarvabandhayorantaraM bahavaH kSullakabhavAste ca bahavo'pyantarmuhUrta, (bR0 pa0 408 ) 42. antarmuhUrtte bahUnAM kSullakabhavAnAM pratipAditatvAt, tatazca sarvabandhAntaraM yathoktaM bhavatIti ( vR0 pa0 408 ) 43. vAyurverIbhavan mRto vanaspatyAdiSvanantakAla sthitvA, ( vR0 pa0 408 ) 44. vaikriyazarIraM punaryadA lapsyate tadA yathoktamantaraM bhaviSyatIti ( vR0 pa0 400) (za0 81399 ) 45. evaM desabaMdhaMtaraM pi / 46. jIvasa bhaMte / vyabhAvinera - pucchA / 47. gopamA ! savyabaMdhaMtaraM jayegaM dasavAmasahassAI aMtomuhuttamambhahiyAI, ukkoseNaM vaNassaikAlo / bhAvine norayaNapugaravi rayagaNyabhApuDhavineraiyatte 48. ratnaprabhAnArako dazavarSasahasrasthitika utpattI sarvabandhakaH, tataH uddhRtastu ( vR0 pa0 408) sthitvA ratnaprabhAyAM 46. garbhajapaJcendriyeSvantarmuhUrtta punarapyutpannaH ( vR0 pa0 408 ) 50. tatra ca prathamasamaye sarvabandhaka ityevaM sUtroktaM jaghanyamantaraM sarvabandhayoriti, ( vR0 pa0 408 ) 51. ayaM ca yadApi pravamotpattI trisama tadApi na dazavarSasahasrANi trisamayanyUnAni bhavanti ( pR0 pa0 400 ) za0 pa, u0 6, DA0 161 509 Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52. antarmuhurta kAla, teha mAMhi thI samaya triNa / ___ dasa sahasra varSa meM nhAla, prakSepyAM pUraNa huvai / / ..53. aMtarmahata kAla, to piNa te vigaTa nahIM / bheda asaMkha nihAla, aMtarmuhUrta nAM achai / / 54. utkRSTa kAla anaMta, ratnaprabhA dhura samaya meM / sarva-baMdhako haMta, nIkala tiri-paM0 manuSya h|| 55. vanaspatyAdika mAMya, kAla anaMta rahI vali / ratnaprabhA meM jAya, sarva-baMdhakAraka huvai // 56. *deza-baMdha nuM aMtara tAsa, jaghanya aMtarmuhUrta vimAsa / utkRSTa kAla ananta nihAlo, vanaspatI noM kaalo|| soraThA 57. ratnaprabhA rai mAya, deza-baMdha karato mrii| tiri-paMceMdrI thAya, aMtarmahartta Aukhai / / 58. te mari nai upajaMta, ratnaprabhA nAraka viSe / dvitIya samaya meM haMta deza-baMdhakAraka tadA // 56. jaghanya thakI ima joya, deza-baMdha na aMtaro / __aMtararmuhUrta hoya, utkRSTa pUrva bhAvanA // 52. antarmuhurtasya madhyAtsamayatrayasya tatra prakSepAt (vR0 pa0 408) 53. na ca tatprakSepe'pyantarmuhUrtasyAntarmuhUrtatvavyAghAtastasyAneka bhedatvAditi (vR0 pa0 408) 54, 55. ratnaprabhAnAraka utpattI sarvabandhakastata uddhRta zcAnantaM kAlaM vanaspatyAdiSu sthitvA punastatraivotpadyamAnaH sarvabandhaka ityevamutkRSTamantaramiti, (vR0 pa0 408) 56. desabaMdhaMtaraM jahaNNeNaM aMtomuhattaM, ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM -vaNassaikAlo 57. ratnaprabhAnArako dezabandhakaH san mRto'ntarmahAyuH paJcendriyatiryaktayotpadya (bR0pa0408) 58. mRtvA ratnaprabhAnArakatayotpannaH, tatra ca dvitIyasamaye dezabaMdhaka: (vR0 pa0 408) 56. ityevaM jaghanyaM dezabandhAnta ramiti, "ukkoseNa' mityAdi, bhAvanA praaguktaanusaarenneti| (vR0 pa0 408) 60. evaM jAva ahesattamAe, navaraM-jA jassa ThitI jahaNiyA 60. *evaM yAvata sAtamI joya, NavaraM vizeSa e hoya / sarva naraka meM viSe pahichANI, jehanI jaghanya sthiti jikA jaannii|| 61. sarva-baMdha noM aMtara tAsa, kAMi jaghanya thakI suvimAsa / aMtarmuharta adhiko kahivo, zeSa thAkato timahija lahivo // 61. sA savvabaMdhaMtaraM jahaNNeNa aMtomuttamabbhahiyA kAyavvA, sesaM taM cev| 62. dvitIyAdipRthivISu ca jaghanyA sthitiH krameNaikaM trINi sapta daza saptadaza dvAviMzatizca sAgaropamANIti / (vR0 50 408) soraThA 62. sakaraprabhA thI jANa, eka tIna aru sapta daza / satara bAvIsa pichANa, sAgara e sthiti jaghanya hai| 63. jaghanya sthiti thI joya, aMtaramahata adhika hii| sarva-baMdha noM hoya, jaghanya thakI aMtara khyo| 64. utkRSTo ima nhAla, sarva-baMdha noM aNtro| vanaspatI noM kAla, asaMkhejja pudgala praa|| 65. sakaraprabhA thI manya, deza-baMdha noM aNtro| aMtarmahata jaghanya, utkRSTa vanaspati addhaa|| 66. *paMceMdrI-tiryaMca manuSya noM pekha, vAukAya jima dekha / jaghanya aMtarmuharta aMtara huMta, utkRSTa kAla anaMta // *laya : samajhU nara viralA 410 bhagavatI-jor3a 66. paMcidiyatirikkhajoNiya-maNussANa ya jahA bAu kkAiyANaM Jain Education Intemational Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67. asurakumAra ne nAgakumAra, yAvata sura sahasAra / ratnaprabhA jima kahivo saMpekha, NavaraM itaro vizekha // 68. sarva-baMdha noM aMtara eha, jehanI jaghanya sthiti jeha / aMtarmuhUrta adhika kaheva, zeSa vistAra taM ceva // 67. asurakumAra-nAgakumAra jAva sahassAradevANaM-eesi jahA rayaNappabhApuDhavineraiyANaM, navaraM68. sabvabaMdhaMtaraM jassa jA ThitI jahaNiyA sA aMtomuhutta mabbhahiyA kAyavvA, sesaM taM cev| (za0 8 / 400) soraThA 66. asura jAva sahasAra, sura utpatti pahilai samaya / sarva-baMdha avadhAra, jaghanya sthiti nija bhogavI // 70. tiri-paMceMdrI mAMya, aMtarmuharta bhava karI / mara tyAM upajai Aya, sarva-baMdha vali te huvo // 71. ima vaikriya noM tAsa, sarva baMdhaMtara jaghanya thI / tasu sthiti jaghanya vimAsa, aMtarmuharta adhika ima // 66. asurakumArAdayastu sahasrArAntA devA utpattisamaye sarvabandhaM kRtvA svakIyAM ca jaghanyasthitimanupAlya (vR0 pa0 408) 70. paJcendriyatiryakSu jaghanyenAntamahUrttAyuSkatvena samutpadya mRtvA ca teSveva sarvabandhakA jAtA: (vR0 pa0 408) 71. evaM ca teSAM vaikriyasya jaghanyaM sarvabandhAntaraM jaghanyA tatsthitirantarmahAdhikA vaktavyA, . (vR0 pa0 408) 72. tatra jaghanyA sthitirasurakumArAdInAM vyantarANAM ca dazavarSasahasrANi (vR0 pa0 408) 73-75. jyotiSkANAM palyopamASTabhAgaH saudharmAdiSu tu 'paliyamahiyaM do sAra sAhiyA satta dasa ya coddasa ya sattarasa ya' ityaadi| (vR0 pa0 408) 72. asurAdika nI joya, jaghanya sthiti olakhAviyai / varSa sahasra dasa hoya, bhavanapatI vyaMtara tnnii|| 73. deva jotiSi mAMhi, bhAga AThamoM palya taNo / saudharma svarge tAhi, jaghanya sthiti cha eka palya // 74. sAdhika palla IzANa, saNaMtakUmAre be udadhi / mahendra kalpe mANa, sAgara be jAjhI khii| 75. brahma sapta dadhi sAra, dasa sAgara laMtaka viSe / mahAzukra dasa cyAra, aSTama satarai jaghanya sthiti // 76. jaghanya sthiti e joya, aMtarmuhurta adhika hI / jaghanya thakI avaloya, sarva-baMdha noM aNtro|| 77. utkRSTa-kAla anaMta, nyAya pUrvavata jANavU / zrI jina vacana sohaMta, zaMkA mUla ma ANavU // 78. *he bhagavaMta ! jIva je tAhi, Anata surapaNe thAi / noAnata thai vali sura Anata, aMtara kito kahAvata ? 76. jina kahai sAgara aThArai tAsa, adhikA hai pRthaka vAsa / utkRSTa kAla anaMta prasiddhA, vanaspati noM addhA // soraThA 80. Anata kalpe deva, UpajatAM pahilai smy| e sarva-baMdha kaheba, udadhi aThAra tihAM rhii| 81. cavI manuSya meM Aya, Ayu pRthaka-varSa rhii| vali Anata sura thAya, sarva-baMdha pahilai samaya / 77. utkRSTaM tvanantaM kAlaM, yathA ratnaprabhAnArakANAmiti (vR0 10408) 78. jIvassa NaM bhaMte ! ANayadevatte, noANayadevatte puNaravi ANayadevatte pucchaa| 76. goyamA ! savvabaMdhataraM jahaNaNaM aTThArasasAgarovamAI vAsapuhattamabbhahiyAI, ukkoseNaM aNaMtaM kaalNvnnssikaalo| 80. AnatakalpIyo deva utpattau sarvabandhakaH, sa cASTAdaza sAgaropamANi tatra sthitvA (vR0 10 408) 81. tatazcyuto varSapRthaktvaM manuSyeSu sthitvA punastatraivo tpannaH prathamasamaye cAsau sarvabandhakaH (vR0 50 408) *laya : samabhU nara viralA za05, 206, dA0 161 511 Jain Education Intemational Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82. bihuM sarva-baMdha noM dhAra, jaghanya thakI tasu aNtro| 52. ityevaM sarvabandhAntaraM jaghanyamaSTAdaza sAgaropamANi AkhyA udadhi aThAra, adhikA pRthaka-varSa ima // varSapRthaktvAdhikAnIti (vR0 pa0 408) 83. utkRSTa kAla anaMta, Anata sura cava nara thaI / 83. utkRSTaM tvanantaM kAlaM, katham ? sa eva tasmAcyuto'vanaspatyAdika huMta, vali Anata sura sarva-baMdha // nantaM kAlaM vanaspatyAdiSu sthitvA punastatravotpannaH prathamasamaye cAsau sarvabandhaka ityevamiti (vR0 pa0 408) 54. *Anata noAnata vali Anata, deza-baMdha noM pAvata / 84. dezabaMdhaMtaraM jahaNaNaM vAsapuhattaM ukkoseNaM aNaMtaM jaghanya pRthaka-varSa aMtara nhAla, utkRSTa vaNassai-kAla // kAlaM-vaNassaikAlo soraThA 85. Anata sura bhava chaha, dezabaMdha karato cvii| 85. sa eva dezabandhakaH saMzcyuto varSapRthaktvaM manuSyatvamanumanuSyapaNe Upajeha, varSa-pathaka maiM Aukhai / (vR0 pa0 408) 86. vali Anata sura thAya, sarva-baMdha thai deza-baMdha / 56. punastatra va gatastasya ca sarvabandhAnantaraM dezabandha jaghanya thakI ima pAya, deza baMdhAMtara pRthaka-varSa / ityevaM sUtroktamantaraM bhavati / (vR0 pa0 408) 87. ihAM yadyapi sarva-baMdha, samayAdhika varSa-pRthaka hra / 87. iha ca yadyapi sarvabandhasamayAdhikaM varSapRthaktvaM bhavati tathApi tehanoM saMdha, varSa-pRthaka meM vaMchiyai / / tathApi tasya varSapRthaktvAdanantaratvavivakSayA na 88. utkRSTa kAla anaMta, Anata sura cava nara thai / bhedena gaNanamiti, (vR0 pa0 408) vanaspatyAdika hu~ta, vali Anata sarva deza-baMdha // 89. *ima jAva acca navaraM sthiti jAsa, tikA sarva baMdhAMtare tAsa / 86. evaM jAva accue, navaraM-jassa jA ThitI sA savvajaghanya pRthaka-varSa adhikaja kahivaM, zeSa pUrvavata lahivaM // baMdhaMtaraM jahaNaNaM vAsapuhattamabbhahiyA kAyavvA, sesaM taM ceva / (za0 8 / 401) 60. graiveyaka kalpAtIta nIM pRcchA, sarva-baMdhAMtara icchaa|| 60. gevejjaakppaatiitaapucchaa| jaghanya bAvIsa udadhi pRthaka-vAsa, utkRSTa anaMta kAla tAsa // goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahaNNeNa bAvIsaM sAgarovamAI vAsapuhattamabbhahiyAI, ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM vnnssikaalo| 61. deza-baMdhAMtara jaghanya thI tAya, vAsa-pRthaka kahivAya / 61. desabaMdhaMtaraM jahaNNeNaM vAsapuhattaM, ukkoseNaM vaNassaiutkRSTa vanaspati noM kAla, nyAya pUrvavata nhAla // kAlo (za0 8 / 402) soraThA 62. haribhadra sUri kRta teha, 'jIva-samAsa' viSe khm| tRtIya kalpa sU leha, sahasAra nAM sura jikai // 63. jaghanya thakI AkhyAta, nava dina mana Aya thkii| tRtIya kalpa upapAta, yAvata aSTama kalpa meN| 64. AnatAdika kalpa cAra, navamAsAya mana thkii| upaje ima vRttikAra, kahya matAMtara tehneN| 65. 'sUtra thakI e viruddha, 'jIva-samAsa' viSe kahya / bAtAM vividha asuddha, prakaraNa TIkA meM khii| 62-64. atha sanatkumArAdisahasrArAntA devA jaghanyato navadinAyuSkebhyaH AnatAdyacyutAntAstu navamAsAyuSkebhyaH samutpadyanta iti jIvasamAse'bhidhIyate,..... kevalaM matAntaramevedamiti / (vR0 pa0 408, 406) *laya : samajhU nara viralA 512 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66, 67. jai maNussehiMto uvavajjati ? maNurasANaM jaheva sakkarappabhAe uvavajjamANANaM taheva nava vi gamA bhANiyavvA, navaraM saNaMkumAradviti saMvehaM ca jaannejjaa'| (bha0 za0 241351) 66. cauvIsama zatakeha, cauvIsama uddezake / manuSya thakI upajeha, sanatakumArAdika visse| 67. jaghanya thakI to joya, pRthaka-vAyu mana thkii| utkRSTo avaloya, pUrva-kor3a Aya thkii| 18. te kAraNa thI jeha, jIva-samAsa viSe khii| nava dina nava mAseha, eha sUtra thI nahiM milai'| (ja0 sa0) . 66. *anuttara vimAna nIM pUchA sujanna, sarva baMdhAMtara jaghanna / ikatIsa udadhi pRthaka-varSa thAta, utkRSTa sAgara saMkhyAta // 100. deza-baMdha noM aMtara tAsa, jaghanya thI pRthaka vAsa / utkRSTa sAgaropama saMkhyAtaM, vimala nyAya avadAtaM / / 66. jIvassa NaM bhaMte ! aNuttarovavAiyapucchA / goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahaNNaNaM ekkatIsaM sAgarovamAiM vAsapuhattamabbhahiyAI, ukkoseNaM saMkhejjAiM saagrovmaaii| 100. desabaMdhataraM jahaNNeNaM vAsapuhattaM, ukkoseNaM saMkhejjAI saagrovmaaii| (za0 8 / 403) soraThA 101. anuttara vimAna noM joya, sarva-baMdha deza-baMdha noN| utkRSTa aMtaro soya, saMkhyAtA sAgara khyo| 102. anuttara vimAna thIja, cavI anaMto kAla je| nizcai rula nahIMja, tiNa sU saMkhyAtA udadhi / / 103. hivai vaikriya jeha, deza baMdhagAdika tnno| alpabahutva kaheha, citta lagAI saaNbhlo|| 104. *e prabhu ! jIva vaikriya tanu kerA, * deza sarva-baMdha ghnneraa| abaMdhagA kuNa kuNa thI pekha, yAvata adhika vizekha ? 105. sarva thI thor3A vaikriyavaMta, sarva-baMdhagA jNt| eka samaya noM kAla chai tAya, tiNa sU sarva thI thor3A kahAya / / 101. anuttaravimAnasUtre tu 'ukkoseNa' mityAdi, utkRSTaM sarvabandhAntaraM dezabandhAntaraM ca saMkhyAtAni sAgaropamANi, (vR0 pa0 409) 102. yato nAnantakAlamanuttaravimAnacyutaH saMsarati / (vR0pa0406) 103. atha vaikriyazarIradezabandhakAdInAmalpatvAdinirUpaNAyAha (vR0 pa0 406) 104. eesi NaM bhaMte ! jIvANaM veubviyasarIrassa desabaMdha gANaM, savvabaMdhagANaM, abaMdhagANa ya kayare kayarehito jAva (saM0 pA0) visesAhiyA vA? 106. deza baMdhagA asaMkhaguNa pAya, kAla asaMkhaguNA rai nyaay| abaMdhagA anaMtaguNA kahAya, siddha vanaspatyAdi pekSAya / / 107. aMka nivyAsI no deza nihAla, eka sau ikasaThamIM ddhaal| bhikSa bhArImAla RSirAya prasAda, 'jaya-jaza' haraSa ahlAda // 105. goyamA ! savvatthovA jIvA beuvviyasarIrassa sabva baMdhagA, tatra sarvastokA vaikriyasarvabandhakAstat kAlasyAlpatvAt (vR0 pa0 406) 106. desabaMdhagA asaMkhejjaguNA, abaMdhagA aNaMtaguNA / (sh08|404) dezabandhakA asaMkhyAtaguNAstatkAlasya tadapekSayA'saMkhyeya guNatvAta, abandhakAstvanantaguNA siddhAnAM vanaspatyAdInAM ca tadapekSayA'nantaguNatvAditi / (vR0pa0406) 1. isa DhAla kI 66 evaM 67 vI gAthA ke sAmane uddhRta bhagavatI ke pATha meM sthiti ke bAre meM sanatakumAra devoM kI bholAvaNa dI gaI hai, kintu sanatakumAra devoM ke prasaMga meM zakraprabhA nArakI kI bholAvaNa de dI gaI hai| isalie isa sandarbha meM cauvIsaveM zataka kA 108 vA sUtra draSTavya hai| *laya : samajha nara viralA za0 8, u06, DhA0 161 513 Jain Education Intemational Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaitriya-zarIra prayoga-bandha sthiti-sUcaka yantra : prathama yaMtra sarvabaMdha sthiti samuccaya vaikriya zarIra prayoga-bandha jaghanya utkRSTa nI sthiti 1 samaya / 2samaya bAu vaikriya zarIra prayoga-bandha... jaghanya-utkRSTa 1 samaya ratnaprabhA vaikriya zarIra prayoga-bandha... jaghana 1 samaya 1 samaya dezabaMdha sthiti utkRSTa 33 sAgara 1 samaya UNa aMtarmuhUrta 3 samaya UNa dasa hajAra | 1 samaya UNa 1 sAgara varSa aMtarmuharta zeSa 6 naraka ana 10 bhavanapati, 3 samaya UNI jehana jetalI 1 samaya UNa jehanai vyaMtara jotiSi vaimAnika.... sthiti cha tetalI jetalI sthiti cha tetalI tiryaMca paMceMdrI manuSya... 1 samaya aMtarmuhurta vaikriya-zarIra prayoga-bandha no aMtara-sUcaka yantra dvitIya yantra sarvabaMdha aMtara dezabaMdha aMtara vaikriya aMtara jaghanya utkRSTa jaghanya utkRSTa 1 samaya anaMta vaNassai kAla 1 samaya anaMta vaNassai kAla bAu-vakriya aMtara aMtarmuhUrta palya noM asaMkhyAtamoM bhAga palya noM asaMkhyAtamoM bhAga paMceMdrI tiryaMca, manuSya aMtarmuhUrta / pratyeka pUrva koDi aMtarmuhUrta pratyeka pUrva koDi vaikriya aMtara jIva vAukAyapaNe UpajI pachai novAukAyapaNe thai punarapi vAukAyapaNe Upaja tehana aMtara no yaMtra / imahija tiryaJca paMcendrI, manuSya, nArakI anai devatA no piNa jANavo tRtIya yaMtra sarvabaMdha aMtara dezabaMdha aMtara vAu, tiryaMca paMceMdrI, | jaghanya utkRSTa jaghanya utkRSTa manuSya aMtarmuhUrta anaMtakAla- aMtarmuhUrta anaMta kAla-- vanaspati kAla vanaspati kAla ratnaprabhA noratnaprabhA | aMtarmahata adhika vanaspati kAla aMtarmuhartta vanaspati kAla punarapi ratnaprabhA 10 hajAra varSa zeSa chaha naraka, bhavana- | aMtarmaharta adhika vanaspati kAla - aMtarmuhurta vanaspati kAla patyAdi jAva sahasAra | jehanai jetalI sthiti devaloka ANatAdika jAva nava pratyeka varSa adhika vanaspati kAla pratyeka varSa vanaspati kAla aveyaka jehanai jetalI sthiti cAra anuttara vimAna pratyeka varSa 31 sAgara / saMkhyAtA sAgara pratyeka varSa saMkhyAtA sAgara nAM surapaNa vaikriya zarIra nAM dezabaMdhaka sarvabaMdhaka abaMdhaka meM alpabahutva yaMtra caturtha yaMtra sarvabaMdhaka dezabaMdhaka abaMdhaka alpabahutva sarva thI thor3A asaMkhaguNA anaMtaguNA 514 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 162 1. AhAraka-tana-prayoga-baMdha, he prabha ! kitai prakAra? jina bhAkhai suNa goyamA ! kahyo eka AkAra // 1. AhAragasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kativihe paNNate? goyamA ! egAgAre pnnnntte| (za0 8 / 405) 2. jai egAgAre paNNatte kiM maNassAhAragasarIrappayoga baMdhe ? amaNussAhAragasarIrappayogabaMdhe ? 3. goyamA ! maNussAhAragasarIrappayogabaMdhe no amaNu ssAhAragasarIrappayogabaMdhe / 4. evaM eeNaM abhilAveNaM jahA ogAhaNasaMThANe 2. jo eka AkAra parUpiyo, to syU manuSya majhAra / __ AhAraka-tanu-prayoga-baMdha, ke amanuSya vicAra ? 3. zrI jina bhAkhai manaSya meM, AhAraka zarIra thAya / ___ manuSya vinA anya jIva meM, AhAraka tanu nahiM pAya / 4. ima iNa AlAve karI, jima avagAhaNa saMThANa / pannavaNa' pada ikavIsa meM, Akhyo tima pahichANa // 5. jAvata AhAraka labdhivaMta, pramattasaMjatI soy| samyakaduSTi pajjatta te, varSa saMkhyAya hoya // 6. karmabhUmi garbhaja mana, AhAraka zarIra thaay| labdhi binA je pramatta meM, yAvata AhAraka nAya / / 7. he bhagavaMta ! te AhAraka-tana-prayoga-baMdha tAya / kisA karma udaya hai? taba bhAkhai jinarAya // 8 vIrya sajoga sadvyapaNe, jAva ihAM laga jANa / AhAraka labdhi pratai vali, AzrayI nai pahichANa // 6. AhAraka-tana-prayoga te, nAma karma hai tAsa / * udaya kari AhAraka-tana-prayoga-bandha vimAsa // __ *haraSa dhara sAMbhalo goyamajI / / (dhra padaM) 10. he prabhujI ! AhAraka tana sAhibajI, sya deza-baMdha sarva-baMdha ho nisnehii| jina bhAkhai deza-bandha cha goyamajI ! sarva-bandha piNa saMdha ho gnndhaarii|| 11. bandha AhAraka zarIra prayoga noM, kAla thakI kito kAla hoya? jina bhAkhai sarva-baMdha noM, eka samaya addhA joya // 12. deza-baMdha te jaghanya thI, aMtarmuhUrta nhAla / utkRSTo piNa tehanoM, aMtarmuhurta kAla / / *laya : ghor3I to AI thArA deza meM 1. paNNa. 21173,74 5, 6. jAva iDhipattapamattasaMjayasammadiTripajjattasaMkhejjavAsAuyakammabhUmAgabbhavakkaM tiyamaNussAhAragasarIrappayogabaMdhe no aNiDhipattapamatta jAva (saM0 pA0) aahaargsriirppyogbNdhe| (za0 8 / 406) 7. AhAragasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM ? 8. goyamA ! vIriya-sajoga-saddavvayAe jAva (saM0 pA0) laddhi vA paDucca 6. AhAragasarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM aahaargsriirppyogbNdhe| (za0 8 / 407) 10. AhAragasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! ki desabaMdhe ? savvabaMdhe ? goyamA ! desabaMdhe vi savvabaMdhe vi / (za0 8 / 408) 11. AhAragasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kAlao keva ciraM hoi? goyamA ! savvabaMdhe ekkaM samayaM 12. desabaMdhe jahaNNeNaM aMtomuhattaM, ukkoseNa vi aMtomuhattaM / (za0 8 / 406) tha08,06, DhA0162 515 Jain Education Intemational Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13. japanya anaM utkRSTa, aMtarmuhUrtta mAtra ija / AhAraka zarIra iSTa parcha odArika avazya grahai // 14. te aMtarmuhUrtta mAMhi prathama samaya meM uttara kAle tAhi, dezabaMdhakAraka 15. atha hiva AhAraka teha, zarIra prayoga-baMdha aMtara- kAla kaheha, citta lagAI sAMbhalo // sarva-bandha | kahyaM // nuM / soraThA 16. he prabhujI ! tehanuM aMtara kAla AhArakatanu- prayoga-baMdha sujoya / thI, kito kAla te hoya ? ( parama guNa AgalA prabhujI ) goyamA ! sarva-bandha nuM nhAla | yI aMtarmuhUrta kAla // soraThA samaya 15. mana AhAraka tana pAya sarva-baMdha pahile parcha dezabaMdha pAya, aMtarmaharsa rahI karI // 17. jina bhAkhai suNa aMtara Akhyo jaghanya 12. pa odArika bAta, tyAM piNa aMtarmuharta rhii| bali AhAraka avadAta kariyA noM kAraNa thayo / 20. prathama samaya sarva-baMdha ima behUM sarva-bandha noN| aMtarakAla aMtarmuhUrta noM thayo / kahaMda 21. AhAra tan noM AMtaro utkRSTa kAla anaMta / anaMtIja avasarpiNI, bali utsapiNI huMta // 22. kSetra kI kahiye hivaM, loka anaMtA joy| arddha pudgalaparAvartta hai, deza UNa avaloya // *laya : ghor3I to AI thAMrA deza meM 516 bhagavatI jor3a " soraThA 23. apArddha pudgala khyAta, arddha mAtra ne Akhiyo / te arddha pUrNa viNa bAta, titha sUM arddha deza UNa e // utkarSatazcAntarmamA vamevAhArakarIrI parata audArikazarIrasyAvazyaM grahaNAt ( vR0 pa0 406 ) 14. tatra cAntarmuhUrta Avasamaye sarvabandhaH uttarakAla dezabandha iti / (010 406) 15. aAhArazarIraprayogasvAntaranirUpaNAyAha 13. jaghanyataH bhavati, ( vR0 pa0 409 ) NaM bhaMte! kAlao 16. AhAramasarI rapayogavaMtara kevacciraM hoi ? 17. goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahaNaNeNaM aMtomuhuttaM / 10. manuSya AhArakazarIraM pratipatrastamasama sarvabandhakastato'ntarmuhurttamAtraM sthitvA ( vR0 pa0 401 ) 11. dAra gatastatrApyantarmuha sthitaH punarapi catasya saMvAdi AhArakazarIrakaraNakAraNamutpannaM tataH punarapyAhArakazarIraM gRhNAti / ( vR0 pa0 409 ) 20. tatra ca prathamasamaye sarvabandhaka eveti evaM ca sarvabandhAntaramantarmuhUrtaM dvayorapyantarmuhUrttayorekatvavivakSaNAditi / ( vR0 pa0 409) 21. ukkoseNaM anaMtaM kAlaM -aNaMtAo osappiNIo ussappiNIo kAlao 22. khettao anaMtA logA - avaDDhapoggalapariyaTaM desUNaM / 23. pArtham apagatArddhamamAtramityarthaH mudgalaparAvarta' prAguktasvarUpaM bhAgadhyayaMta pUrNa svAdata Aha dezonamiti (10 10402) vR0 Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24. deza- bandha nuM samyakta caraNa vahA aMtaro, utkRSTa kAla gamAya neM, vanaspatI meM 25. he prabhujI ! AhAraka tanu dezabandhagA dekha sarva-bandhagA abandhamA, kuNa-kuNa jAba vizekha ? 26. jina ka hai thor3A sarva thI, AhAraka tanu nAM joya / nAM alpapaNAM bakI, sarva-baMdhagA kAla soya / / 27. saMkhyAtaguNA deza baMdhagA, asaMkhyAtaguNA to huvai nahIM, paMca / 28. abaMdhagA chai anaMtaguNA, siddha aru sthAvara trasa mAMhai piNa jIvar3A, AhAraka viNa je saMca // 26. hiva tejasa zarIra goyama prazna gaMbhIra, anaMta / jaMta // 30. he prabhujI ! tejasa ki prakAra parUpiyA ? 31. ekeMdriya tejasa tanu ve0 paMceMdriya tejasa tanu, soraThA prayoga baMdhane AzrayI / uttara jina Ape tasu // tanu, prayoga baMdha jina kahe paMca te0 caridrI prayoga-baMdha kAla / bahulapaNo je zramaNa saMkhyAtA nhAla || *laya : ghor3I to AI thAMrA deza meM vicAra / prakAra // 32. ekeMdriya tejasa tan, kirta prakAre jANa ? ima iNa AlAvekarI, jima ogAhaNa saMThANa // jaan| pichANa || / 33. jAva pajjata savvadusiddhagA, kalpAtIta vaimAnika deva paMceMdriya tejasa tanu, prayoga-bandha kaheba | 34. apajjattagA savvaTTasiddhagA, kalpAtIta anuttara paMceMdriya tejasa tanu, prayoga-baMdha deva // kaheva // 24. evaM sabaMdhaMtaraM vi / (14051880) jaghanyenAntarmahataMmutkarSataH punarapA pulaparAvarta dezonaM / ( vR0 pa0 401 ) 25. eesa jIvANa AhAragasarIrassa dezabaMdhagANaM savvabaMdhagANaM abaMdhagANa ya kayare kayarehito appA vA ? bahuyA vA ? tullA vA ? visesAhiyA vA ? 26. goyamA ! savvatyovA jIvA AhAragasarIrassa savvabaMdhagA tatra sarvastokA AhArakasya sarvabandhakAstatsarvabandha kAlasyAlpatvAt, ( vR0 pa0 409 ) 27. sabaMdhagA saMkhejjaguNA dezabandhakAH saMkhyAtaguNAstaddezabaMdhakAlasya bahutvAt, asaMkhyAtaguNAstu te na bhavanti yato manuSyA api saMkhyAtAH kiM punarAhArakazarIradezabandhakAH ? ( vR0 pa0 406) 28. abaMdhagA anaMtaguNA / ( za0 8411 ) AhArakazarIraM hi tatazca siddhavanaspatyAdInAmanantaguNatvAdanantaguNAsta iti ( vR0 pa0 406 ) 22. jasarI yogakRtyAha ( vR0 pa0 406 ) 30. vAsarogaNaM bhaMte! kativihe paNa ? goyamA ! paMcavihe paNNatte, taM jahA --- 31. egiMdiyateyAsa rIrappayogabaMdhe beiMdiyateyAsarIrappayogabaMdhe jAva paMcidiyateyAsarIrappayogabaMdhe / (ma0 8412 ) 32. nidAsa payogabaMdhe paM bhaMte! kativihe paNNatte ? evaM eeNaM abhilAveNa bhedo jahA ogAhaNasaMThANe 33. jAva jAduttarota vemANiyadeva paMcidiyateyAsarIrappayogabaMdhe ya / 34. pAsiddhaatarovavAiyakappAtItamAthi devapacidiyateyAsarIrappayogabaMdhe ya / (za0 02413) za0 8, u0 6, DhA0 162 517 Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35. he bhagavaMta ! tejasa tanu, prayoga-bandha pahicAna / kisA karma ne udaya karI ? taba bhAkhai jagabhANa // 36. vIrya sajoga saddravyaparNe yAvata pATha sujoya / athavA AukhA AzrayI, teha taNo baMdha hoya // 37. tejasa zarIra prayoga te, nAma karma udaya kari soya / tejasa nAma zarIra noM, prayoga-baMdha ima hoya // 38. tejasa-tanu-prayoga-baMdha te, syUM dezabaMdha sarva-baMdha ? jina bhAsaM dezabaMdha piNa sarva-baMdha na kahaMda // soraThA 36. tejasa zarIra zarIra jANa, teha anAdipaNAM thakI / dezabaMdha pahicAna, sarva-baMdha kahiye nahIM // 40. sarva-baMdha ne soya, pudgala no pahilo samaya / upAdAna avaloya, tiNa sUM e nahi sarva-baMdha // 41. he bhagavaMta ! tejasa tanu, prayoga-baMdha vicAra / kito kAla huve kAla thI ? jina kahai doya prakAra / / " 42. Adi-rahita aMta-rahita te, abhavya ne avaloya / Adi-rahita aMta sahita je e bhavasiddhika joya // 1 43. he prabhujI ! tejasa tanu, prayoga-baMdha naM pesa aMtara kAla thI ketalo ? hiva jina bhAkhe vizekha // 44. Adi-rahita anta-rahita noM aMtaro nahi avaloya / tejasa tanu abhavya taNo, sadA kAla rahai soya // 45. Adi-rahita aMta- sahita ne, ehanoM piNa antara nAhi / e siddha tejasa kSaya karo, phira nahi pAne tAhi // 46. he bhagavaMta ! e jIvar3A, tejasa tanu nAM pekha / deza baMdhagA abaMdhanA, kuNa-kuNayI jAva vizeSa ? 47. jina kahai thor3A sarva thI teya-abaMdhanA dezabaMdhanA anaMtaguNA, sarva saMsArika * laya: ghor3I to AI thAMrA deza meM 518 bhagavatI-jor3a siddha / liddha // 35. teyAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM ? 36. gomA ! pIriya-sajogAe jAva (maM0 pA0) AuyaM vA paDucca 37. teyAsarI rappayoganAmAe kammassa udaeNa teyAsarIrappayogabaMdhe / (za0 8414) 38. teyAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte! kiM dezabaMdhe ? savvabaMdhe ? goyamA ! desabaMdhe, no sabvabaMdhe / (za0 8415 ) 36. jasarIrasvAnAditvA sarvabandho'sti / ( vR0 pa0 410 ) 40. tasya prathamataH pudgalopAdAnarUpatvAditi / ( vR0 pa0 410) 41. teyArI rakhpayogabaMdhe NaM bhaMte! kAlao kevacciraM ho ? goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA 42. gAdI vA aparajayasie, maNAIe vA sajava sie / (082416) tatrAyaM anAdiH saparyavasitastu bhavyAnAmiti / ( vR0 pa0 410 ) 43. teyAsarIrappayogabaMdhaMtaraM NaM bhaMte! kAlao kevacciraM ho ? tejasazarIrabandho'nAdiraparyavasito'bhavyAnAM apajjavasiyassa natthi 44. goyamA ! aNAdIyassa aMtaraM / 45. aNAdIyassa sapajjavasiyassa natthi aMtaraM / (wo airto) 46. esa bhaMte! jIvANaM tayAvarIrassa dezabaMdhanANaM, abaMdhagANa ya kayare kayarehito appA vA ? bahuyA vA ? tullA vA ? visesAhiyA vA ? 47. goyamA ! savvatthovA jIvA teyAsarIrassa abaMdhagA, dezabaMdhA tA (za0 8418) tatra sarvastokAjasarIrasyAvandhakAH siddhAnAmeva tadabandhakatvAt, devavandhakAstvanantaguNAstaddezyandhakAmAM sakalasaMdhAraNa niyantaguNatvAditi / ( vR0 pa0 410) Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48. deza navyAsI noM aMka e, ikasau bAsaThamI DhAla / bhikSa bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' haraSa vizAla // DhAla : 163 1. kammAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte ? goyamA ! aTThavihe paNNatte, taM jahA2. nANAvaraNijjakammAsarIrappayogabaMdhe jAva aNtraaiykmmaasriirppyogbNdhe| (za0 8 / 416) dUhA 1. he bhadaMta ! kArmaNa tana, prayoga-baMdha vicaar| kitai prakAra kahyo achai? jina kahai aSTa prakAra // 2. jJAnAvaraNI kArmaNa-zarIra prayoga-baMdha / jAva aMtarAya kArmaNa, tana prayoga-baMdha sNdh| 3. e AThUiM karma naiM, iNa akSare kari jAna / __kArmaNa tana prayoga-baMdha, AkhyA zrI bhagavAna / / 4. karma aSTa baMdhavA taNI, jUjui karaNI jeha / pUcha goyama gaNaharU, zrI jina uttara deha // 5. pApa karma baMdhavA taNI, karaNI sAvaja joya / punya karma baMdhavA taNI, karaNI niravadya hoya // 6. tAsa vistAra suNo hivai, zrI jina vaca avaloya / sAvaja niravadya olakho, pragaTa pATha e joya / / *tIrtha-nAyaka puNya pApa rI karaNI prakAsI // (dhra padaM) 7. jJAnAvaraNI karma-zarIra prayoga-baMdha, kiNa karma udaya karI thUla ? jina kahai jJAna nai jJAnavaMta thI sAmAnyapaNe pratikUla // 8. zrutajJAna zrutajJAna nAM dAtA, tyAMro NiNhavaNa te apalApaM / jJAna nahIM tathA e nahiM sataguru, ima karivai kari thApaM // 7. nANAvaraNijjakammAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kasta kammassa udaeNaM? goyamA ! nANapaDiNIyayAe jJAnasya zrutAdestadabhedAt jJAnavatAM vA yA pratyanIkatA -sAmAnyena pratikUlatA sA tathA tayA / (vR0 pa0 411) 8. nANaNiNhavaNayAe, jJAnasya-zrutasya zrutagurUNAM vA yA nilavatAapalapanaM (vR0 pa0 411) 6. nANaMtarAeNaM, nANappadoseNaM, 'nANaMtarAeNa' tti jJAnasya--zrutasyAntarAyaH tadgrahaNAdau vighno yaH sa tathA tena, 'nANapaoseNa' tti jJAne--zrutAdau jJAnavatsu vA yaH pradveSaH-aprItiH (vR0 pa0 411) hai. zratajJAna nI aMtarAya pAI, paDhatAM naiM vighna kareha / zratajJAna tathA jJAnavaMta thI, aprIti dveSa dhareha / / *laya : rAjA rAghava 10 8, u06, DhA0 162,163 516 Jain Education Intemational Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. jJAna taNo tathA jJAnavaMta nIM, karai AzAtanA mati-hIna / hela niMdai khisai karai avajJA, pApa karma meM lIna / / hele nikhi zAtanA mati-hIna / 11. jJAna jJAnI noM visaMvAda joga kara, jJAna taNo vyabhicAra / dekhAr3avA nai arthe prajaMjha, mana vacana kAyA nAM vyApAra // 10. nANaccAsAtaNayAe, jJAnasya jJAninAM vA yA'tyAzAtanA-hIlanA (vR0 pa0 411) 11. nANavisaMvAdaNAjogeNaM jJAnasya jJAninAM vA visaMvAdanayogo--vyabhicAradarzanAya vyApAro yaH sa tathA tena / (vR0 pa0 411) 12. sUtra meM kihAMika dayA kahI chai, kihAM hiMsA kahI sUtra mAya / ityAdika visaMvAda batAyAM, jJAnAvaraNI karma baMdhAya / soraThA 13. 'nadI pramakha nI ANa, kAmI nahiM haNavA tnno| tiNa kAraNa pahichANa, tasu hiMsA kahiyai nhiiN| 14. *kRSNa bAramoM jina aMtagaDa meM, teramo samavAyaMga majhAra / samajha par3ayAM viNa vora vacana meM, kahai visaMvAda vyabhicAra / / soraThA 15. anAgata covIsa, pUrava bhava nAM nAma meM / kRSNa nAma sujagIsa, samavAyaMge teramo // 16. Agala bAra nAma, ima paccIsa tihAM nAma chai / ika dravya jina nAM tAma, doya nAma chai te bhnnii|| 17. AnaMda sunaMda tAma, kRSNa nAma pahilA ach| eka taNAM be nAma, eha bar3AM nI dhAraNA // 15-17. seNiya' supAsa' udae' poTThila' aNagAre taha daDhAU' ya / kattiya saMkhe' ya tahA naMda' sunaMde sataeya boddhavvA // 1 // devaI" ceva saccaI 2, taha vAsudeva bldeve"| rohiNI" sulasA ceva, tatto khalu revaI ceva // 2 // tatto havai migAlI," boddhavve khalu tahA bhayAlI" / dIvAyaNe ya kaNhe, tatto khalu nArae ceva // 3 // aMbaDe dArumaDe" ya, sAI5 buddhe ya hoi boddhavve / ussappiNI AgamessAe, titthagarANaM tu puvvabhavA* // 4 // (samavAo, pa0 sa0 252) 18. kaNhAi! arahA ariTuNemI kaNhaM vAsudevaM evaM vayAsI-""amame nAma arahA bhavissasi / (aMtagaDadasAo // 18) 18. aMtagaDa rai mAMhi, ariSTanema jina ima khyo| kRSNa hosI tUM tAhi, amama nAma jina baarmoN| 16. te mATa ima jANa, amama nAma rai sthAnake / kRSNa nAma pahichANa, iNa nyAye jina bAramoM' / / (ja0 sa0) 20. *e cha prakAra kari jJAnAvaraNI karma, zarIra-prayoga-baMdha soy| nAma karma nai udaya karIne, jJAnAvaraNo prayoga-baMdha hoya // 20. nANAvaraNijjakammAsarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM naannaavrnnijjkmmaasriirppyogbNdhe| (za0 8 / 420) ukta nAmoM meM 'vAsudeve' kRSNa kA nAma hai / usakI saMkhyA terahavIM hai / usase pahale nanda aura sunanda-ye do nAma eka hI tIrthaMkara ke haiN| isa dRSTi se kRSNa kA nAma bArahavAM hI pramANita hotA hai| * laya : rAjA rAghava 520 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 21. 'e SaTa kAraNa dhAra, jJAnAvaraNI baMdha naaN| sAvaja AjJA bAra, tiNa kAraNa e pApa karma / 22. zarIra nAma karma tAhi, tAsa udaya joga pravaH / moha udaya e mAMhi, azubha joga tiNa kAraNa / / ' (ja0 sa0) 23. *darzaNAvaraNI karma zarIra-prayoga-baMdha, kiNa karma udaya kari thUla ? jina kahai darzaNa darzaNavaMta thI, sAmAnyapaNe pratikUla // 24. ima jima jJAnAvaraNI kahyo, tima darzaNAvaraNI ahivaM / NavaraM ito vizeSa jANavo, darzaNa nAmaja khiv| 25. jAva darzaNa noM visaMvAda joga kari, darzaNa no vyabhicAra / dekhAr3avA nai arthe prajU bhai, mana vacana kAyA nAM vyApAra // 26. e cha prakAra kari darzaNAvaraNI karma, zarIra-prayoga-baMdha soy| nAma karma naiM udaya karine, darzaNAvaraNI prayoga-baMdha hoya // 23. darisaNAvaraNijjakammAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM? goyamA ! dasaNapaDiNIyayAe / 24. evaM jahA nANAvaraNijjaM, navaraM dasaNanAma ghetavvaM 25. jAva (saM0 pA0) daMsaNavisaMvAdaNAjogeNaM 26. saNAvaraNijjakammAsarIrappayoganAmAe . kammassa udaeNaM darisaNAvaraNijjakammAsarIrappayogabaMdhe / ' (za0 8 / 421) 27. iha drshnN-ckssurdrshnaadi| (va0pa0 411) soraThA 27. ihAM darzaNa pahichANa, cakSu-darzaNa Adi noN| pratyanIkAdi jANa, vRtti majhe e vaartaa|| vA0-cakSu, acakSu, avadhi, kevaladarzaNa noM pratyanIka / tIna darzaNa to kSayopazama bhAva anai kevaladarzaNa khAyika bhAva / tehanI avajJA karai-e dekhavA meM syUM chai ? te siddhAM meM kevaladarzaNa TugaTugApurI chai / tathA kevala-darzaNavaMta nI pratyanIkAdikapaNoM kara tathA cakSa darzana thI jina tathA sAdhAM rA darzaNa karai tehanoM pratyanIkAdikapaNoM avajJA karai, helaNA kara, tehathI darzaNAvaraNI karma bancha / 28. 'e SaTa kAraNa dhAra, darzaNAvaraNI bandha naaN| sAvaja AjJA bAra, tiNa kAraNa e pApa karma / 26. zarIra nAma karma tAhi, tAsa udaya joga prvrt| moha udaya e mAMhi, azubha joga tiNa kAraNai' / (ja0 sa0) 30. *sAtAvedanI karma zarIra prayoga-baMdha, prabha ! kisa karma udayeNa? jina kahai prANa nI anukaMpA kari, bhata nI anukaMpA kareNa / / 30. sAyAveyaNijjakammAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM? goyamA ! pANANukaMpayAe, bhuuyaannukNpyaae| 31. evaM jahA sattamasae dussamauddesae 31. jima saptama zata' duHSama udeze, chaThe udeze tAhi / tihAM sAtA asAtA vedanI noM, varNana chai tiNa mAMhi // *laya : rAjA rAghava 1. bha. sh07|114 408, u06, DhA0 163 521 Jain Education Intemational Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * soraThA tehanoM Ara, 32. duHSamaduSamA chaThA udeza majhAra, tasu // 33. *yAvata paritApanA na upAve sAtAvedanI karma tAya / zarIra prayoga nAma karma udaya kari, sAtAvedanI jAva baMdhAya // duSama vistAra hai| bhAkha 34. asAtAvedanI karma nIM pUchA, taba jinarAya / para neM dukha noM devo tiNe kari, para naiM soga pamAya // 35. jima saptama zata duSama udeze, chaThA udezA mAMya / yAvata para ne paritApanA de to asAtAvedanI baMdhAya // 1 soraThA 36. 'karma vedanI tAsa, sAtA asAtA bheda tiNa kAraNa suvimAsa punya pApa kahiyai kahiye 37. sAtAvedanI punya, tasu karaNI niravadya karma asAta jabunya, tasu karaNI sAvaja 35. sAtAvedanI baMdha, zarIra nAma karma udaya zubha joga pravarta saMgha, moha-rahita chai te jo udezo udezo nAma 36. asAtAvedanI baMdha, nAma udaya joga moha udaya e saMdha, azubha joga i laya : rAjA rAghava 522 bhagavatI-jor3a be / tasu // pravara / kahI // kari / (ja0 sa0 ) 40. * moha kArmaNa zarIra prayoga baMdha, prabhu kisA karma udayeNa ? zrI jina bhAkhe tIvra krodha kari, tIvra mAna mAyA lobheNa // bhaNI || pravarte / kAraNaM // 41. tIvra mithyAta moha udaya karinaM tIvra cAritra moha udayeNa / moha karma tana prayoga nAma karma, udaya jAva baMdha teNa // soraThA 42. pUrve tIvra krodhAdi, kaSAya nIM prakRti cAritra mohe lAdhi, e nokaSAya 43. moha karma e pApa, nAma udaya tikA / prakRti // nava joga pravartte / kArya moha milApa, azubha sAvaja iNa 44. saptama aSTama jANa, kAraNeM // navameM vali / ihAM zubha joga pichANa, prathama zataka uddeza dhura // 22. jAva (saM0 pA0) aparivAvaNayAe sAyAyevaNija kammAsarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM sAyAveyaNijjakammAsarI rappayogabaMdhe / (021422) 34. asAvAveNipuNDA (saMpA0 ) goyamA ! paradukkhaNayAe, parasoyaNayAe / 15. jahA sattamasae dussamA usae (7116) jAva pariyAbanavAe asAdhAveyaNijyammAsarIrappayoga nAmAe kammassa udaeNaM asAyAveyaNijjakammAsarIrappayogabaMdhe / (0 01423) 40. mohajimmAsarIrapayogabaMdhe bhaMte! kammassa udaeNaM ? gopamA tivyakoyAe tivvamANayAe tivvamAkyAe, tibbalobhavAe kassa 41. tivyagamohaniyAe tivyaparitamohaNijyadAe mohaNijnakammAsarIrappayoganAmAe kammara uda mohaNijjakammAsarIrappayogabaMdhe / ( za0 8|424) tIvramithyAtvatayetyarthaH ( vR0 pa0 412) 42. kaSAyavyatiriktaM nokapAyalakSaNamiha cAritramohanIyaM grAhyaM tIvrakrodhayetyAdinA kayAyacAritramohanIyasya prAguktatvAditi / ( vR0 pa0 412 ) 44. tattha NaM je te appamattasaMjayA, te NaM no AyAraMbhA, no parAraMbhA, no tadubhayAraMbhA, aNAraMbhA / (4040 2034) Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45. tihAM piNa pApa baMdhAya, kapAya thakI kahAya, zubha dazameM joge bandhe karma kari punya SaTa | 46. * narakAyu kArmaNa zarIra prayoga baMdha, prabhu ! kisa karma udayeNa ? jina hai aparimita kRSyAdi mahAraMbha kari, mahAparigraha kari jeNa // baMdha' // (ja0 sa0 ) | 47. paMceMdriya vadha maMsa bhojana kari, narakAyu karma tan prayoga | nAma udaya narakAyu karma tanu, jAva prayoga-bandha joga || 45. ticAyu kArmaNa tanu pUchA, taba bhAkhe jinarAya / paravaMcana nIM buddhipaNeM kari te mAillayAe kahAya // 46. niyaDillayAe te mAyA DhAMkaNa anya mAyA kahai eka anya AcArya kahai asyAdara kari, parabaMdhana thI pekha // * laya rAjA rAghava 50. aliyavayaNa te jhUTha bolave, kUDa-jola phUDa-mApa / tiryaMcAyuM karma jAva prayoga-baMdha, ema kahai jina Apa || 51. manuSyA kArmaNa zarIra nIM pUchA, jina kahai svabhAva thI bhdr| svabhAva thakI vinotaparNa kari anukaMpA sahita asudra // 52. macchara-bhAva te para guNa na rAhe, tasu niSedha amacchara bhAva / manuSyAyu kArmaNa jAva prayoga-baMdha, e zubha ma Ayu kahAva // 53. devAyu kArmaNa zarIra nIM pUchA, taba bhAkhe jagabhANa / sagapaNe kari cAritra pAlave, deza virati kari mANa | 54. bAla tapokarma ajJAna kaSTa thI, akAma nirjarA karIneM / devAyu kArmaNa jAva prayoga-bandha, hiMsA rahita AdarI neM // 46. neraiyAuyakammAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM ? goyamA ! mahAraMbhayAe, mahApariggahayAe 'mahAraMbhayAe ti aparimitakRSyAvArambhatayetyarthaH ( vR0 pa0 412) 47. pA~cadiva kuNimAhAreNa neraiyAuyakammAsarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM neraiyAuyakammAsarIrappayogabaMdhe / (08425) 'kuNimAhAreNaM' ti mAMsabhojaneneti ( vR0 pa0 412 ) 48. tijagiyAuyakammAsarIrapucchA (saM0 pA0 ) goyamA ! mAillayAe, 'mAillayAe' tti paravaJcanabuddhivattayA, ( vR0 pa0 412 ) 49. niDilavAe nikRtiH vaJcanArthaM ceSTA mAyApracchAdanArthaM mAyAntaramityeke atyAdarakaraNena paravaJcanamityamye, ( vR0 pa0 412) 50. aliyavayaNeNaM, kUDatula- kUDamANeNaM tirikkhajoNiyAkammA jAva (saMpA0 ) payogabaMdhe / (08426) 51. mathurAmAvarIrapucchA (saM0 pA0) govamA ! parAiyAe, parAiviSayamAe, sAskosayAe, 52. amachariyAe massA uyakrammAsarIrappayoganAmAe kammassa udaraNaM maNussA uykmmaasriirppyogbNdhe| (408427) matsarika: paraguNAnAmasoDA tadbhAvaniSedho'matsarikatA tayA ( vR0 pa0 412) 53. devAuyakammAsarIrapucchA (saM0 pA0 ) goyamA ! sarAgasaMjameNaM, saMjamA saMjameNaM 54. lokamme, akAmanijjarAe devAuyakammAsarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM devAuyakammAsarIrappayogabaMdhe / (10 8428) za0 8, u0 6 DhA0 163 523 Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA kAraNa pApa 55. 'narakAyU nAM dhAra, kAraNa cihuM sAvaja cihUM jina AzA bAra, pApa prakRti hai te 56. tiri Ayu nAM dhAra te piNa e sAvaja AzA bAra e piNa prakRti 57. tiryaMca yugaliyA jaMta, teha taNo je punya prakRti dIsaMta, nizca jANa vA0 - jaghanya AukhA vAlA tiryaMca, manuSya utkRSTa kor3a pUrva sthitika tiryaca naiM viSe UpajatAM e chaThA gamA naiM viSe adhyavasAya mAThA kahyA, zataka 24 udeze 20 meM / te mAThA adhyavasAya thI kor3a pUrva tiryacAya bAMdhyo / iNa lekhe e kor3a pUrva sthiti tiryaMcAyu pApa rI prakRti che, azubha adhyavasAya thI bandhyo te mArTa / khoTA adhyavasAya thI punya rI prakRti baMdhe nahIM / chai hune te punya prakRti rI koi naiM pApa rI prakRti ane ko pUrva aparaM tithaMca yugaliyAno bhAu chai ? kai pApa rI prakRti hai ? ehavUM sUtre kholyo nathI / bhyAsa te piNa nizca na kahai / arne koi ne punya rI prakRti bhyAsai te piNa nizca na kahai / te piNa kahai - nizcaya kevalI jANai / kahyA / maNI // karma grantha mAM karmA rI prakRta, puNya pApa rI prakRta tiNa mAMhe piNa cha~ jhUTha aneka, te piNa vikalAM ne iNa pAkhaMDa mata cihuM nIM // / 58. manuSya Ayu nAM tAhi, bahulapaNe kAraNa cihuuN| niravaca AjJA mAMhi punya prakRti ete bhaNI // 59. asanI manuSya noM joya, Ayu pApa prakRti a teha taNo avaloya, kathana ihAM kIdho nahIM // 60. deva Ayu nAM dekha, kAraNa cihuM niravadya ciDaM AjJA meM pesa punya prakRti e te Auyo / kevalI // 1. cAra gati puNya kI prakRti hai yA pApa kI ? isa sambandha meM kaI mAnyatAeM haiM / jayAcArya ne isa sandarbha meM svataMtra rUpa se lambI caur3I samIkSA kI hai| apane abhimata ko saMvAdI pramANa se puSTa karane ke lie unhoMne AcArya bhikSu dvArA kRta 'zraddhA nirNaya rI copAI' kI dasavIM DhAla se ATha gAthAeM 10 / 43-50 uddhRta kI haiN| unako usI rUpa meM yahAM diyA jA rahA hai kahyA / bhanI / / ' nyArI ThaharAi / khabara na kAMi // ro niraNo kIjo // tijaMca ne minaSa taNo AuSo, tiNa ne kahai che ekaMta puna / tiNa meM asanI manuSya taNo AuSo, A to pApa taNI prakRta cha jabuna // pAMca sthAvara suSama aprajyApatA cha~, tyAMrA piNa AuSA ne kahai chai puna / yAMro piNa chai tijaMca ro AuSo, pApa rI prakRta jAbaka jabuna // pAMca sthAvara ne vale tIna vikalaMdrI, tyAM aprajyApatA ro AuSo jabuna / A piNa pApa rI prakRta ughAr3I, sUtara meM kaTheya na dIse puna || ityAdika tinaMca se Audo vividha prakAra ko vinarAya syAM meM kaikAM ro AuSo pApa rI prakRta, kaikAM ro AuSo dIse puna re mAMya // 524 bhagavatI-jor3a ---- vA0so deva adhyApakAdvitIyo jAto jahaNeNaM aMtomuhuttaTTatIesu ukkoseNaM puvvakoDIAuesu uvvjjejjaa''| (0 0 24267) so ceva apyaNA jammakAlAdvitIyo jAo, jahA saNipacidiyatirikhakhajovirasa bha0 ( bha0 za0 24/276 ) Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61. Ayukarma avaloya, puNya pApa kahiyai bihN| sAvaja niravada soya, pratyakSa karaNI pekhlo|| 62. punya Ayu karma jeha, tana nAma karma nai udaya kri| joga bhalA pravatteha, moha rahita kAraMja acha / 63. pApa Aukho pekha, tana nAma udaya joga pravat" / moha sahita suvizekha, te mATa azubha joga chai'| (ja0 sa0) 64. *zubha nAma karma zarIra nIM pUchA, taba bhAkhai jinraay| kAyA sarala te kAya karIna, anya bhaNI Thagai nAMya // 65. bhAva sarala te anya ThagavA noM, mana pravarte nAMhi / bhASA sarala te vacana karIne, Thagai nahiM koi tAhi // 66. jehavo karai tehavo ija bole, na karai viparIta maMda / te avisaMvAdana joga karIne, zubha nAma karma jAva bandha / / 64. subhanAmakammAsarIrapucchA (saM0 pA0) goyamA ! kAujjuyayAe kAyarjukatayA parAvaJcanaparakAyaceSTayA __ (vR0 pa0 412) 65. bhAvujjuyayAe, bhAsujjuyayAe bhAvarjukatayA parAvaJcanaparamanaHpravRttyetyarthaH, bhASarju katayA bhASA''rjavenetyarthaH (vR0 pa0412) 66. avisaMvAdaNAjogeNaM subhanAmakammA jAva (saM0 pA0) pyogbNdhe| (sh08|426) visaMvAdana-anyathApratipannasyAnyathAkaraNaM tadrUpoyogo-vyApArastena vA yogaHsambandhI visaMvAdanayoga stanniSedhAdavisaMvAdanayogastena (vR0 pa0 412) 67. iha ca kAyarjukatAditrayaM vartamAnakAlAzrayaM, avisaMvAdanayogastvatItavartamAnalakSaNakAladvayAzraya iti (vR0 pa0 412) 68. asubhanAmakammAsarIrapucchA (saM0 pA0) goyamA ! kAyaaNujjuyayAe 66. bhAvaaNujjuyayAe, bhAsaaNujjuyayAe 67. kAya sarala bhAva sarala bhASA sarala, vartamAna kAla AzrI dhaar| avisaMvAda joga atIta vartamAna, be kAla AzrI vicAra // 68. azubha nAma karma zarIra nIM pUchA, taba bhAkhai jinarAya / kAyA taNo piNa sarala nahIM e, kAyA karI Thagai anya tAya / 66. bhAva taNo piNa sarala nahIM je, ThagavA noM pravartaM manna / bhASA taNo piNa sarala nahIM e, vacana kari Thagai ann| *laya : rAjA rAghava vA0-ihAM keyaka tithaMca ro Aukho punya rI prakRti dIse ima khy| te tiryaMca yugaliyA no punya prakRti huvaM te piNa kevalI jANe anai yugaliyA vinA anerA tithaMca ro Aukho to pApa rI prakRti chai| cyAre prakAre bAMdhe tijaMca ro AuSo, te cyArUi bola sAvaja nahiM rUr3A / tyAM sUM to pApa rI prakRta baMdha cha, tyAMro AuSo puna kahai te kUr3A // tijaMca pugaliyA ro zubha AuSo, te to puna rI prakRta dIsatI jANo / anya tirjaca ro AuSo pApa rI prakRta, te sUtara sU buddhivaMta karasI pichaanno|| mAThA mAThA adhavasAya sUM baMdhai AuSo, te AuSo phApa rI prakRta jaanno| zaMkA huvai to bhagotI sUtara meM jovo, covIsamaiM zataka gamAM tUM pichANo / za08, u06 DhA0 163 525 Jain Education Intemational Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70. jehavo karai tehavo nahiM bola, je karai viparIta mNd| te visaMvAdana joga karIna, azubha nAma karma jAva bandha / 70. visaMvAdaNAjogeNaM asubhanAmakammAsarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM asubhanAmakasmAsarIrappayogabaMdhe / (za0 8 / 430) soraThA 71. 'nAma karma avaloya, puNya pApa kahiyai bihu~ / sAvaja niravadya soya, pratyakSa karaNI pekhlo|| 72. zubha nAma karma jeha, tana nAma karma naiM udaya kri| joga bhalA pravatteha, moha rahita kAraja ach| 73. azubha nAma karma soya, tana nAma udaya joga pravaH / moha sahita e hoya, te mATai azubha joga chai|| (ja0 sa0) 74. *UMca gotra karma zarIra nIM pUchA, taba bhAdaM jagatAra / jAti taNo mada aNakariva kari, na karai kUla-ahaMkAra // 75. vali bala noM mada aNakariva kari, rUpa noM mada nivAra / tapa taNo piNa mada karai nahIM, lAbha noM mada prihaar| 76. zrata bhaNyAM noM piNa mada na karai, ThakurAinoM tajai ahaMkAra / yA karika UMca gotra karma tana, jAva prayoga-bandha dhAra // 77. nIca gotra kArmaNa tana pUchA, jAti made kari saMdha / kUla bala jAva aizvarya made kari, nIca gotra karma jAva baMdha / / 74. uccAgoyakammAsarIrapucchA (saM0 pA0) goyamA ! jAtiamadeNaM, kulaamadeNaM 75,76. balaamadeNaM, rUvaamadeNaM, tavaamadeNaM, suyaamadeNaM, lAbhaamadeNaM, issariyaamadeNaM uccAgoyakammAsarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM uccaagoykmmaasriirppyogbNdhe| (za0 8 / 431) 77. nIyAgoyakammAsarIrapucchA (saM0 pA0) goyamA ! jAtimadeNaM, kulamadeNaM, balamadeNaM jAva (saM0 pA0) issariyamadeNaM nIyAgoyakammAsarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM niiyaagoykmmaasriirppyogbNdhe| (za0 8 / 432) soraThA 78. 'gotra karma avaloya, punya pApa kahiyai bihu~ / sAvaja niravadya soya, pratyakSa karaNI pekhlo|| 76. Uca gotra karma jeha, tana nAma karma naiM udaya kari / joga bhalA pravatteha, moha rahita kAraja acha / / 80. nIca gotra karma nhAla, tana nAma udaya joga pravatteM / moha sahita e bhAla, te mATai azubha joga chai|| (ja0 sa0) 51. *antarAya karma tana nIM pUchA, taba bhAkhai jinraay| dAna taNI antarAya devA thI, lAbha nI de antraay|| 82. bhoga uvabhoga nai vIrya nIM piNa, antarAya de andha / zarIra nAma karma udaya karIne, antarAya karma no bandha / / jnraay| lAbha nI ye nI 81. aMtarAiyakammAsarIrapucchA (saM0 pA0) goyamA ! dANaMtarAeNaM, lAbhaMtarAeNaM, 82. bhogatarAeNaM, uvabhogaMtarAeNaM, vIriyaMtarAeNaM aMtarA iyakammAsarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM aNtraaiykmmaasriirppyogpNdhe| (za0 8 / 433) *laya : rAjA rAghava 1. aMgasuttANi bhAga do 8 / 431 meM tapamada ke bAda zrutamada aura lAbhamada, aisA pATha hai / jor3a meM tapa ke bAda lAbha aura phira zruta kA grahaNa kiyA hai| aMgasuttANi meM yaha krama ukta pATha ke pAThAntara meM rakhA gayA hai| jayAcArya ko prApta Adarza meM yahI krama hogaa| sAmane uddhRta pATha aMgasuttANi ke AdhAra para hai| 526 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational ucation international Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 83. 'antarAya bandha dhAra, dAnAdika antarAya dai| e karaNI AjJA bAra, antarAya karma pApa ima' / (ja0 sa0) 84. * aMka navyAsI ne deza kahya e, ekasau - tesaThamIM DhAla / bhikSa bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya-jaza' haraSa vizAla / DhAla: 164 dahA 1. nANAvaraNijjakammAsa rIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! ki desabaMdhe ? savvabaMdhe? 2. goyamA ! desabaMdhe, no savvabaMdhe ! evaM jAva aMtarAiyaM / (za0 8 / 434) 1. jJAnAvaraNI kArmaNa-zarIra-prayoga-baMdha / deza-baMdha syU chai prabha ! kai sarva-baMdha kathiyaMda ? 2. jina bhAkhai dezabaMdha ha, sarvabaMdha nahiM hoya / evaM yAvata aMtarAya-karma kahIjai soya / / 3. kArmaNa anAdipaNAM thakI, sarva-baMdha nahiM hoya / sarva-baMdha naiM prathama samaya, pudgala grahaNa sujoya // svAma ! thArA jJAna taNI balihArI, e to bhina-bhina bheda ucaarii| nAtha ! thAMrI karaNI rI balihArI, zuddha nyAya chANyA tNtsaarii|| svAma ! thAro jJAna aparaMpara bhArI ||(dhr padaM) 4. he prabhujI ! jJAnAvaraNI kArmaNa-zarIra-prayoga-baMdha / kAla thakI ketalo kAla hovai ?jina kahai dvividha sNdh|| 4. nANAvaraNijjakammAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kAlao kevacciraM hoi ? goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA5. aNAdIe vA apajjavasie, aNAdIe vA sapajja vsie| 6. evaM jAva aMtarAiyassa / (za0 8 / 435) 5. Adi-rahita aru aMta-rahita, e to karma abhavya nAM dhaarii| ___ Adi-rahita aru aMta-sahita, bhavasiddhiyA karma nai jaarii|| 6. ima jima tejasa zarIra taNo, saMciTaNA kAla ucaarii| timahija jJAnAvaraNI karma ka hivo, jAva aMtarAya dhaarii| 7. prabhujI ! jJAnAvaraNI kArmaNa, tanu prayoga baMdha dhaarii| aMtara kAla thI hovai ketalo? jina kahai doya prkaarii|| 8. Adi-rahita aMta-rahita abhavya karma, aMtara nathI vicaarii| Adi-rahita aMta-sahita bhavya karma, aMtara nahIM ligaarii|| . *laga : rAjA rAghava liya : gAvata merI 7. nANAvaraNijjakammAsarIrappayogabaMdhaMtaraM NaM bhaMte ! kAlao kevacciraM hoi ? 8. goyamA! aNAdIyassa apajjavasiyassa natthi aMtaraM, aNAdIyassa sapajjavasiyassa natthi aMtaraM / za08, u06, DhA0 163,164 527 Jain Education Intemational Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. ima jima tejasa zarIra taNo kahyo, aMtara noM adhikArI / timahija jJAnAvaraNI karma kahivo, jAva aMtarAya dhArI // 10. e prabhu jIvAM ne jJAnAvaraNI, karma nAM deza baMdha karttArI / vali abaMdhaka ne kuNakuNa thI, jAva alpa bahutva dhArI // 11. ima jima tejasa tan noM Asyo, tima jJAnAvaraNI ucArI / ima Ayu varjI jAva aMtarAya, AukhA nIM pUchA nyArI // 12. sarva thI thor3A jIva Ayu karma nAM, deza baMdha karttArI / Ayu baMdhanoM kAla thor3o chai, te mArTa thor3A ucArI // 13. teha kI Ayu karma abaMdhagA, saMkhyAtaguNA vicArI / abaMdha kAla te bahu guNapaNAM thI, saMkhyAtaguNA ucArI // soraThA 1 14. ihAM preraka pUta, dezabaMdhaka thI abaMdhanA saMsejjaguNA kahata asaMkhaguNA kima no kA ? 15. manuSya ane tirvaca tIna-tIna palpa Aulo / deva nArakI saMca, tetIsa sAgara tyAM lage // 16. abaMdha kAla asaMkhyAta jIvatavya prati Abhayo / AzrayI / asaMkhyAta gaNo pAta te na kahyo kina kAraNa ? 17 uttara tAsa kaheha, anaMtakAyikA jIva je / te AdhI sUtra eha saMkhyAta jIvita hoja te // 15. te Au taNAM abaMdha, anaMtakAyikA jovaDA / deza-baMdha thI saMgha, saMkhyAtaguNA hove ache / 16. Au taNAM abaMdha, siddhAdika jo teha viSe / prakSepiye sukhakaMda, to piNa saMkhaguNAja ha // 20. anaMta siddhAdi abaMdha, te piNa anaMtakAya noN| Ayu baMdhakA saMdha, tehaneM bhAga anaMtameM || 21. valiko kahise ema, jo AulA karma nAM abaMdhaka chatA tema, baMdhakAraka hove tadA // 22. sarva-baMdha nau tAsa saMbhava kima nahi tehane ? uttara tAsa vimAsa, citta lagAI sAMbhalo || 2 // navo Ayu baMdhe te 23. sahu AyU parakatta, achatI nahiM chai tehaneM / audArikAdika vatta, tiNa kAraNa nahiM sarvabaMdha / vA0- - pUrva Aukho baMdhyo, te bhogavatAM AgalA bhava noM mATe sarva baMdha nahIM kiMcita mAtra pipa AuvA rI prakRti pUrve baMdhI ane navo Akho bAMdhe to sarvabandha huI, audArika zarIra no nayo nirmANa kareM tehane sabaMdha hune iNa rIte kimahI jIva jAkhA noM baMdha huve nahIM, te mArTa sarva baMdha nahIM / Rs 528 bhagavatI-jor3a 6. evaM jAva aMtarAiyassa / (0439) 10. eesi NaM bhaMte ! jIvANaM nANAvaraNijjassa kammassa sabaMdha gANaM abaMdhagANa ya kayare kayarehiMto jAva (saM0 pA0) appAbahUgaM 11. jahA teyagassa (saM0 pA0 ) evaM AuyavajjaM jAva aMtarAiyassa / (021427) 12. Auyassa pucchA / goyamA! savvatthovA jIvA Auyassa kammassa desabaMdhagA, sarvastIkaravameSAmAyurvandhAdvAyAH stokatvAt (0 0 412) (4082438) 12. adhA gunnaa| avandhAddhAyAstu bahuguNatvAt tadabandhakAH saMkhyAtaguNAH ( vR0 pa0 412) 14. saMkhyAtAstadabandhakAH kasyAH? (bR0 pa0 412) 16. tadabandhAdvAyA asaMkhyAta jIvitAnAzrityAsaMkhyAtaguNatvAt (00412) 17. ucyate -- idamanantakAyikAnAzritya sUtraM tatra cAnantakAyikAH saMkhyAtajIvitA eva / (50 50 412) 18. dhakAstaddezayandhakebhyaH saMvaguNA eva bhavanti / (0 0 412) 19. yadyabandhakAH siddhAdayastanmadhye kSipyante tathA'pi tebhyaH saMkhyAtaguNA eva te, ( vR0 pa0 412 ) 20. siddhAdyabandhakAnAmanantAnAmapyanantakAyikAyurbandhakApekSayAnantabhAgatvAditi / (bR0 pa0 412) 21. nanu yadAyuSo'bandhakAH santo bandhakAH bhavanti ( vR0 pa0 412) 22. tadA kathaM na sarvabandhasaMbhavasteSAm ? ucyate, (010 412) 23. nahi AyuH prakRtirasatI sarvA nibadhyate madArikAdizarIravaditi na sarvabandhasaMbhava iti / ( vR0 pa0 412) Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24. pUrava Aya karma, baMdhyo chatoja chai tam / tiNa kAraNa e marma, sarva-baMdha kahiyai nthii| 25. anya prakAre jANa, audArikAdika maiM hivai| 25. prakArAntareNaudArikAdi cintayannAhacitaviyai suvihANa, kahiyai chai vistAra te|| (vR0 pa0 412) *he prabhu ! je audArika tana noM, jasu sarva-baMdha huvai saarii| 26. jassa NaM bhaMte ! orAliyasarIrassa savvabaMdhe, se NaM te prabhu ! vaikriya nuM syU baMdhaka, athavA abaMdhaka dhArI? bhaMte ! veuvviyasarIrassa kiM baMdhae ? abaMdhae ? 27. zrI jina bhAkhai baMdhaka nahi chai, eha abaMdha vicaarii| 27. goyamA ! no baMdhae, abNdhe| eka samaya audArika vaikriya naM, baMdhaka nahiM haM tivaarii|| na hyekasamaye audArikarvakriyayorbandho vidyata iti kRtvA no bandhaka iti (vR0pa0413) 28. he prabhu ! je audArika tana noM, jasu sarva-baMdha hasArI / 28. AhAragasarIrassa kiM baMdhae ? abaMdhae ? te prabhu!AhAraka tana noMsyaM baMdhaka, athavA abaMdhaka sArI? 26. zrI jina bhAkhai baMdhaka nahi chai, eha abaMdha vicaarii| 26. goyamA ! no baMdhae, abNdhe| - eka samaya audArika AhAraka noM, baMdhaka nahiM hativArI / / evamAhArakasyApi (va0pa0413) 30. he bhagavaMta ! odArika tanu noM, jasuM sarva-baMdha ha saarii|| 30. teyAsarIrassa kiM baMdhae ? abaMdhae ? te prabhu ! sya tejasa noM baMdhaka, athavA abaMdhaka dhArI? 31. zrI jina bhAkha eha baMdhaka cha, viraha-rahita e dhaarii| 31. goyamA ! baMdhae no abNdhe| sadA sahacArIpaNAM thI baMdhaka, abaMdhaka nahiM chai ligaarii|| tejasasya punaH sadaivAvirahitatvAd bandhako dezabandhakena, (vR0pa0 413) 32. jo prabhu ! baMdhaka to syU deza-baMdha, athavA sarva-baMdha kArI? 32. jai baMdhae ki desabaMdhae ? savvabaMdhae ? zrI jina bhAkha deza-baMdha hva, sarva-baMdha parihArI // goyamA ! desabaMdhae no savvabaMdhae? 33. he prabhajI ! audArika taNo jasu, sarva-baMdha ha saarii| 33. kammAsarIrassa kiM baMdhae ? abaMdhae? te prabhu ! syU kArmaNa noM baMdhaka, athavA abaMdhaka dhArI? 34. zrI jina bhAkhai eha baMdhaka cha, viraha-rahita e dhaarii| 34. goyamA ! baMdhae, no abNdhe| sadA sahacArIpaNAM thI baMdhaka, abaMdhaka nahiM chai ligaarii|| 35. jo prabhu ! baMdhaka to syU dezabaMdha, athavA sarva-baMdha kArI? 35. jai baMdhae ki desabaMdhae? savvabaMdhae ? zrI jina bhAkhai deza baMdha ha, sarva-baMdha prihaarii|| goyamA! desabaMdhae no svvbNdhe| (za0 8 / 436) 36. he prabhujI ! audArika taNo jasu, deza-baMdha krtaarii| 36. jassa NaM bhaMte ! orAliyasarIrassa desabaMdhe, se NaM te prabhu ! vaikriya noM syU' baMdhaka, athavA abaMdhaka dhArI? bhaMte ! veubviyasarIrassa kiM baMdhae? abaMdhae ? 37. jina kahai baMdhaka nahiM chai abaMdhaka, jima sarvabaMdha kari ucaarii| 37. goyamA ! no baMdhae, abNdhe| evaM jaheva savvatimaja dezabandha karika bhaNavo, jAva kArmaNa dhArI // baMdhaNaM bhaNiyaM taheva desabaMdhaNa vi bhANiyanvaM jAva kmmgss|. (za0 8 / 440) 38. he prabhu ! vaikriya zarIra taNo jasU, sarva-bandha kaarii| 38. jassa NaM bhaMte ! veubviyasarIrassa savvabaMdhe, se NaM te prabhu ! syU audArika noM baMdhaka, athavA abandhaka dhArI ? bhaMte ! orAliyasarIrassa kiM baMdhae ? abaMdhae ? 36. zrI jina bhAkhai bandhaka nahIM cha, eha abandhaka dhaarii| 36. goyamA ! no baMdhae, abNdhe| AhAragasarIrassa AhAraka tana noM piNa ima kahivo, pUrva rIta prkaarii|| evaM ceva 40. jehana vaikriya tana noM sarva-baMdha, tasu tejasa kArmaNa dhaarii| 40. teyagassa kammagassa ya jaheva orAlieNaM samaM bhaNiyaM jehana vaikriya tasu audArika noM bhaNiyo, timahija kahivaM vicaarii|| taheva bhANiyavvaM / *laya : gAvata merI za08,06, DhA0 164 526 Jain Education Intemational Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41. jAba desabaMdhae no sbvbNdhe| (za0 8 / 441) 41. jAva vaikriya noM sarva-baMdha jasU, tejasa karma noM dhaarii| deza-bandha piNa sarva-bandha nahi, pUrva nyAya prakArI / 42. he prabha ! vaikriya zarIra taNo jasU, deza-bandha krtaarii| te prabha !sya audArika noM bandhaka, athavA abandhaka dhArI ? 43. jina kahai nahiM baMdhaka cha abaMdhaka, jima sarva-baMdha kari ucaarii| timaja deza-bandha karika bhaNavo, jAva kArmaNa dhaarii| 44. he prabha ! AhAraka zarIra taNo jas, sarva-bandha krtaarii| te prabhu ! sya audArika noM baMdhaka, athavA abaMdhaka dhArI? 45. jina kahai nahiM baMdhaka cha abaMdhaka, vaikriya noM piNa dhaarii| iNahija rIta vicArI kahivo, AhAraka sAtha vicaarii|| 46. AhAraka noM sarva-baMdha jasU vali, tejasa karma naM dhaarii| jima audArika saMghAte bhaNiyo, timahija bhaNavo vicaarii|| 47. he prabhu ! AhAraka zarIra taNo jasu, deza-baMdha krtaarii| te prabha ! sya audArika noM baMdhaka, athavA abaMdhaka dhArI? 48. ima jima AhAraka zarIra taNAM sarva-baMdha saMghAta ucaarii| tima deza-baMdha saMghAte bhaNavo, jAva kArmaNa dhaarii|| 42. jasma NaM bhaMte ! ubviyasarIrassa desabaMdhe, se NaM bhaMte ! orAliyasarIrassa ki baMdhae ? abaMdhae ? 43. goyamA ! no baMdhae, abNdhe| evaM jaheva sanva baMdhaNaM bhaNiyaM taheva desabaMdheNa vi bhANiyavvaM jAva kammagassa / (za0 8 / 442) 44. jassa NaM bhaMte ! AhAragasarIrassa sabvabaMdhe, seNaM bhaMte ! orAliyasarIrassa kiM baMdhae ? abaMdhae? 45. goyamA ! no baMdhae abNdhe| evaM veuvviyassa vi| 46. teyA-kammANaM jaheva orAlieNaM samaM bhaNiyaM taheva bhANiyavvaM / (za0 8443) 47. jassa NaM bhaMte ! AhAragasarIrassa desabaMdhe, se NaM ___ bhaMte ! orAliyasarIrassa kiM baMdhae ? abaMdhae ? 48. goyamA ! no baMdhae, abNdhe| evaM jahA AhAra gassa savvabaMdhaNaM bhaNiyaM tahA desabaMdheNa vi bhANiyavvaM jAva kammagassa / (za0 8 / 444) 46. jassa NaM bhaMte ! teyAsarIrassa desabaMdhe, se NaM bhaMte ! orAliyasarIrassa kiM baMdhae ? abaMdhae ? goyamA ! baMdhae vA, abaMdhae vaa| 46. tejasa noM prabhu ! deza-baMdha jasU, audArika noM te dhaarii| syUM prabhu ! baMdhaka athavA abaMdhaka? jina kahai donU vicArI / / soraThA 50. vigraha gati vartamAna, kahyo abaMdhaka tehaneM / rahyo avigraha jAna, vali baMdhaka huvai iNa vidhe|| 51. tehija utpatti kheta, prApti sarva-baMdha dhura samaya / deza-baMdha iNa heta, dvitIyAdi samayA visse|| 52. *jo hovai baMdhaka to syU dezabaMdha, athavA sarva-baMdhakArI ? jina kahai deza-baMdha kAraka ha, sarva-baMdha kartArI / / 53. vaikriya noM syU baMdhaka abaMdhaka, evaM ceva ucaarii| imahija AhAraka tanu noM hovai, pUrva rIta prkaarii|| 54. tejasa noM dezabaMdha hovai jehane, kArmaNa noM syaM dhArI? jina kahai baMdhaka piNa na abaMdhaka, viraha-rahita vicaarii|| 55 jo baMdhaka to sya' deza-baMdhaka, kai sarva-baMdha kartArI? zrI jina bhAkhai deza-baMdhaka ha, sarva-baMdhaka parihArI / / 50. tatra vigrahe vartamAno'bandhako'vigrahasthaH punarbandhakaH / (vR0 pa0 413) 51. sa evotpattikSetraprAptiprathamasamaye sarvabaMdhaka dvitI___ yAdau tu dezabandhaka iti / (vR0pa0 413) 52. jai baMdhae ki desabaMdhae ? savvabaMdhae ? goyamA ! desabaMdhae vA savvabaMdhae vA / 53. veubviyasarIrassa kiM baMdhae ? abaMdhae ? evaM ceva / evaM AhAragassa vi| 54. kammagasarIrassa kiM baMdhae ? abaMdhae ? goyamA ! baMdhae, no abNdhe| 55. jai baMdhae ki desabaMdhae ? savvabaMdhae ? goyamA ! desabaMdhae, no svvbNdhe| (za0 8 / 445) 56. jassa NaM bhaMte ! kammAsarIrassa desabaMdhe, se NaM bhaMte ! orAliyasarIrassa kiM baMdhae? abaMdhae? goyamA ! no baMdhae abNdhe| jahA teyagassa battavvayA bhaNiyA tahA kammagassa vi bhANiyavvA jAva 56. prabha ! karma zarIra noM deza-baMdhaka jasU, sya audArika naM dhArI? jima tejasa nI vaktavyatA kahI, tima kArmaNa nIM vicaarii|| *laya : gAvata merI 530 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57. teyAsarIrassa jAva (saM0 pA0) desabaMdhae, no svvbNdhe| (za0 8 / 446) 57. kArmaNa noM deza-baMdhaka ha jasu, tejasa noM suvicaarii| jAva deza-baMdha kAraka hovai, sarva-baMdhaka prihaarii|| soraThA 58. hivaM audArika Adi, deza-baMdha srv-bNdhgaa| abaMdhagA saMvAdi, alpabahutva kahiye tsu|| 56. *prabhu ! jIvAM rai audArikAdi pAMca tanu, deza-sarva-baMdha kArI? abaMdhagA meM kuNa-kuNa setI, jAva vizeSa vicArI? 60. sarva thI thor3A AhAraka tana nAM, sarva-baMdhagA vicaarii| cauda pUrvadhara kara prayojane, prathama samaya addhA dhaarii|| 58. athaudArikAdizarIradezabandhakAdInAmalpatvAdinirUpaNAyAha (vR0 pa0 413) 56. eesi NaM bhaMte ! jIvANaM orAliya-veubviya-AhAraga teyAkammAsarIragANaM desabaMdhagANaM savvabaMdhagANaM abaMdhagANa ya kayare kayarehito jAva (saM0 pA0) visesAhiyA vA? 60. goyamA ! savvatthovA jIvA AhAragasarIrassa savva baMdhagA yasmAtte caturdazapUrvadharAstathAvidhaprayojanavanta eva bhavanti (vR0 pa0 413) 61. tassa ceva desabaMdhagA saMkhejjaguNA desabandhakAlasya bahutvAt (vR0pa0 414) 62. veubviyasarIrassa savvabaMdhagA asaMkhejjaguNA, teSAM tebhyo'saMkhyAtaguNatvAt (vR0 pa0 414) 63. tassa ceva desabaMdhagA asaMkhejjaguNA, sarvabandhAddhApekSayA dezabandhAddhAyA asaMkhyAtaguNatvAt (vR0 pa0 414) 61. te AhAraka nAM deza-baMdhagA, saMkhyAtagaNA vicaarii| deza-baMdhaka noM kAla ghaNo chai, te mATai ema ucArI // 62. vaikriya tana nAM sarva-baMdhagA, asaMkhagaNA suvicArI / AhAraka thI asaMkhyAtagaNA chai, vaikriya nAM krtaarii'| 63. tehija vaikriya nAM deza-baMdhagA, asaMkhejjaguNA dhaarii| sarva-baMdha nAM kAla thakI e, asaMkhagaNA suvicaarii|| soraThA 64. athavA sarva-baMdhakAra, pratipadyamAnakA jikaa| deza-baMdhagA dhAra, pUrva pratipannAja h|| 65. pratipadyamAna thakIja, pUrva pratipannA bahu / vaikriya sarva-baMdha thIja, asaMkhagaNA deza baMdha im|| 66. *tehathI tejasa kArmaNa nAM abaMdhagA, anaMtagaNA avadhArI / vanaspati varjI sarva jIvAM thI, siddha anaMtaguNA saarii|| 64. athavA sarvabandhakAH pratipadyamAnakAH dezabandhakAstu pUrvapratipannAH, (vR0 pa0 414) 65. pratipadyamAnakebhyazca pUrvapratipannAnAM bahutvAt, vaikriyasarvabandhakebhyo dezabandhakA asaMkhyeyaguNAH, (vR0 50.414) 66. teyAkammagANaM abaMdhagA aNaMtaguNA vanaspativarjasarvajIvebhyaH siddhAnAmanantaguNatvAditi (vR0 pa0 414) 67. orAliyasarIrassa savvabaMdhagA aNaMtaguNA, te ca vanaspatiprabhRtIn pratItya pratyetavyAH (vR0 pa0 414) 67. tehathI audArika nAM sarva-baMdhaka, anaMtagaNA suvicaarii| teha vanaspati pramukha jANavA, anaMta jIva avdhaarii| *laya : gAvata merI 1. sarva thor3A AhAraka nAM srvbNdhgaa| 2. AhAraka nAM dezabaMdhagA saMkhyAtaguNA / 3. vaikriya nAM sarvabaMdhagA asaMkhyAtaguNA / 4. vaikriya nAM dezabaMdhagA asaMkhyAtaguNA / 5. tejasa kArmaNa nAM abaMdhagA anaMtaguNA / 6. audArika nAM sarvabaMdhagA anaMtaguNA / za08, u06, DhA0 164 531 Jain Education Intemational Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68. tassa ceva abaMdhagA visesAhiyA ete hi vigrahagatikAH siddhAdayazca bhavanti, tatra ca siddhAdInAmatyantAlpatvenehAvivakSA (vR0 pa0 414) 70. tassa ceva desabaMdhagA asaMkhejjaguNA 71. teyAkammagANaM desabaMdhagA visesAhiyA 72. yasmAt sarve'pi saMsAriNastaijasakArmaNayordezabandhakA bhavanti (vR0pa0 414) 73. tatra ca ye vigrahagatikA audArikasarvabandhakA vaikriyAdibandhakAzca (vR0 50 414) 74. te audArikadezabandhakebhyo'tiricyanta iti te vizeSAdhikA iti / (vR0pa0 414) 75. veubviyasarIrassa abaMdhagA visesAhiyA 68. tehanAM abaMdhagA visesAhiyA, e vigraha gati kArI / siddha atyaMtaja alpapaNe kari, vaMjhyA nahiM ihavArI // soraThA 66. vanaspatI sarva baMdha, ati bahu chai tiNa kAraNa / tAsa abaMdhaka saMdha, vizeSa adhika kahyA acha' / 70. *tehathI audArika nAM desa-baMdhagA, asaMkhejjagaNA dhaarii| asaMkhyAtaguNo kAla te mATa, asaMkhagaNAja ucaarii|| 71. audArika nAM deza-baMdhagA thI, tejasa karma nAM dhArI / . desa-baMdhagA visesAhiyA, Agala nyAya ucArI // soraThA 72. saha saMsArI jaMta, tejasa naiM kArmaNa taNAM / deza-baMdhagA huMta, piNa te saMsArI visse|| 73. vigrahagatiyA jANa, audArika sarva-baMdhagA / vaikriya Adi pichANa, tAsa baMdhagA piNa vali // 74. audArika deza-baMdha, teha thakI e adhika cha / te mATai e saMdha, visesAhiyA jaannvaa'| 75. *tejasa karma nAM deza-baMdha thakI, vaikriya tana nAM vicArI / abaMdhagA visesAhiyA AkhyA, tAsa nyAya ima dhArI // - soraThA 76. vaikriya noM baMdhakAra, bahulapaNe sura nArakA / zeSa abaMdhaka dhAra, siddhA vali abNdhgaa| 77. tihAM siddhA suvicAra, tejasAdi deza-baMdha thii| vizeSa adhikA dhAra, vaikriya abaMdhaka chai tike / 78. vaikriya baMdha viNa jANa, tejasa karma baMdhaka tike / vaikriya abaMdha pichANa, siddha piNa tAsa abNdhgaa| 76. te mATai pahichANa, tejasa nai kArmaNa taNAM / deza-baMdhaka thI jANa, vaikriya abaMdha siddha badhyA // 80. *vaikriya taNAM abaMdhagA thI, AhAraka taNAM suvicArI / abaMdhagA visesAhiyA AkhyA, hiva tasu nyAya ucArI" // *laya : gAvata merI 1. audArika nAM abaMdhagA visesAhiyA / 2. audArika nAM dezabaMdhagA asaMkhyAtaguNA / 3. tejasa kArmaNa nAM dezabaMdhagA visesAhiyA / 4. vaikriya nAM abaMdhagA visesAhiyA / 5. AhAraka nA abaMdhagA visesaahiyaa| 532 bhagavatI-joDa 76. yasmAdvaikriyasya bandhakAH prAyo devanArakA eva zeSAstu tadabandhakAH siddhAzca (vR0pa0 414) 77. tatra ca siddhAstaijasAdidezabandhakebhyo'tiricyante iti te vizeSAdhikA uktAH (vR0 pa0 414) 80. AhAragasarIrassa abaMdhagA visesAhiyA / (za0 8 / 47) Jain Education Intemational Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 81. AhAraka manuSya majhAra, vaikriya anya meM piNa huvai / vaikriya baMdha thI dhAra, alpa AhArakabaMdhagA // 52. vaikriya abaMdhakAra, teha thakI adhikA acha / AhAraka abaMdha dhAra, te mATai visesAhiyA // 83. *sevaM bhaMte ! aMka navyAsIna, DhAla ikasau cosaThamI bhaarii| bhikSa bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya-jaza' saMpati sArI / / aSTamazate navamoddezakArthaH / / 8 / / 81. yasmAnmanuSyANAmevAhArakazarIraM vaikriya tu tadanyeSA mapi, tato vaikriyabandhakebhya AhArakabandhakAnAM stokatvena / (vR0 pa0 414) 52. vaikriyAbandhakebhya AhArakAbandhakA vizeSAdhikA iti / (vR0pa0 414) 83. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti (za0 8 / 448) DhAla : 165 1. navama udezaka nai viSe, kahyA artha baMdhAdi / zIla zrata saMpanna puruSa, teha vicAra sAdhi / 2. te mATai zrutAdi kari, saMpanna puruSa vizeSa / prabhUta vastu vicAraNA, Akhai dazamuddeza / / 3. rAjagRha yAvata imaja, vadai goyama dhara prema / anyatIrthika prabha ima kahai, jAva parUpai em|| 4. ima nizca kari zIla zreya, kriyA thakI ziva pAya / jJAna taNoM kAraNa nahIM, e dhara mata kahivAya / / 1,2. anantaroddezake bandhAdayo'rthA uktAH, tAMzca zrutazIlasampannAH puruSA vicArayantIti zrutAdisampannapuruSaprabhRtipadArthavicAraNArtho dazama uddezakaH (vR0 pa0 417) 3. rAyagihe nagare jAva evaM vayAsI-aNNautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhaMti jAva evaM parUveti4. evaM khalu sIla seyaM ihAnyayUthikAH kecit kriyAmAtrAdevAbhISTArthasiddhimicchanti na ca kiJcidapi jJAnena prayojanam (vR0 pa0 417) 5. suyaM seyaM anye tu jJAnAdeveSTArthasiddhimicchanti na kriyAta: (vR0 pa0 417) 6. suyaM sIla seyaM / (za0 8 / 446) 5. eka kahai zruta hIja zreya, jJAna thakI ziva thAya / ___kriyA noM kAraNa nahIM, e mata dvitIya kahAya // 6. ika kahai kevala zIla thI, kevala zruta thI mukta / e bihuM grahai piNa eka pakSa, e tIjo mata ukta / 7. te kima he prabhu ! eha ima, taba bhAkhai jinarAya / je anyatIrthI ima kahai, yAvata mithyA vAya // 7. se kahameyaM bhaMte ! evaM ? goyamA ! jaNaM te aNNautthiyA evamAikkhaMti jAva je te evamAhaMsu micchA te evamAhaMsu / 8. ahaM puNa goyamA ! evamAikkhAmi jAva parUvemi evaM khalu mae cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA 8. hUM piNa gotama ima kahUM, jAva parUpU ema / cyAra jAti nAM puruSa mhai, AkhyA kahiye jema / *laya: gAvata merI tha08,06,10, DhA0 164,165 533 Jain Education Intemational Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * jJAnI deva noM jaga jaza chAyo, yAM to bhina- bhina bheda batAyo / hanukarmI suna haraSAyo, prabhu zAsaNa tilaka kahAyo // (pra.parda) 6. zIla kriyA kari sahita eka piNa, zruta jJAna samyakta nAMhyo hAM re lAlA / zAna samyakta sahita ekapiNa, zIla kriyA nahi pAvo, bhaMga dUjo kahA // 10. zIla kriyA karI sahita eka piNa, zruta jJAna samyakta pAyo / zIla kriyA kari rahita eka balI, zruta jJAna samyakta nahyo / caturthI bhaMga batAyo / puruSa kahivAyo / azrutavaMta kahAyo / jJAna samyakta na pAyo // 11. tatra prathama puruSa jAti prakAraja teha zIla kriyA kari sahita che piNa, 12. sva buddhi karake nivatya pApa thI, dharma eha puruSa mhai gotama Asyo na jANyo tAhyo / deza ArAdhaka mAMhyo / vRttI bAla- tapasvI phalAyo / vA0---anerA AcArya kahai - gItArtha rI nezrAya binA agItArthaM tapa karivA tatpara, ima vRtti meM kahyo, te lekhe / piNa e gItArtha rI AjJA binA apachaMdo agItArtha prathama guNaThANe saMbhava / je je bhAMge avirati samyagdRSTi naiM deza virAdhaka kahyo ana ehaneM prathama bhAMge deza- ArAdhaka kahyo te mArTa e samyaktva-rahita kriyA kariyA tatpara sAdhu veSe apachaMdo jANavo / 13. 'deza thor3o so aMza ArAdhe, mokSa mAraga noM tAhyo / vRtti madhye iha rIta kahyo, zuddha karaNI niravadya iNa nyAyo / prathama guNaThANe kahAyo // Asyo ekina nyAyo / zrI jinavara phuramAyo / karaNI e AjJA mAMhyo / 15. asocA kevalI ra adhikAre, vibhaMga ajJAnI rAtAhyo / zubha adhyavasAya pariNAma kahyA chai, vizuddha lesyA kahAyo / dharma dhyAna artha re mAMhyo / 14. deza ArAdhaka prathama guNaThANe, virati nahIM piNa nirjarA lekha, 16. tAmalI somala RSi nIM kahI, anitya-citavaNA pATha mAMhyo / vIra nIM anitya-citavaNA bhagavatI meM, sUtra uvavAI Rs mAMhyo / bheda dharma dhyAna ne Ayo // *laya : jJAnI gurujI ro jaga jaza chAyo 534 bhagavatI-jor3a 9. sapane nAma ene no susaMpanne supasaMpanne nAma ege to sIlasaMpa 10. ege sIlasaMpanne vi, suyasaMpanne vi / ege no sIlasaMpanne no susaMpanne 11. tattha NaM je se par3hame purisajAe se NaM purise sIlavaM asuyavaM 12. uvarae, aviNNAyadhamme / esa NaM goyamA ! mae purise desArAhae paNNatte / 'uparata nivRttaH svatruyA pApAt 'avijJAtadharmA bhAvo'dhigatajJAno bAlatapasvItyarthaH / vA0 ( vR0 pa0 410) gItArthAnizritatapazcaraNanirato'gItArthaM ityanye ( vR0 pa0 418) 13. deza -- stokamaMzaM mokSamArgasyArAdhayatItyarthaH samyagbodharahitatvAt kriyAparatvAcceti ( vR0 pa0 418 ) 15. tassa NaM chaTThachaTTheNaM aNikkhitteNaM.. aNNayA kayAvi subheNaM ajjhavasANeNaM, subheNaM pariNAmeNaM, lessAhi visukSamaNIhi vibhamANIhi vibhaMge nAmaM aNNANe samuppajjai / ( bha0 za0 2023) 16. tae NaM tassa tAmalissa bAlatavassissa aNNayA kayAi puvvarattAva rattakAlasamayaMsi aNiccajAgariyaM jAgara - (bha0 za0 3 / 36) mANassa.. Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17. prathama gaNaThANe suvratI kahyA, uttarAdhyena sAtamAM maaNhyo| __ manuSya marIneM manuSya huvai te, suvratI nirjarA nyaayo| vrata saMbara nahiM paayo|| 18. zubha parAkrama thI vyaMtara sukha pAyA, jaMbUdvIpapannatti maaNhyo| vyaMtara meM mithyAtIja Upaja, zubha karaNI iNa nyAyo / prathama guNaThANA maaNhyo| 16. sumukha gAthApati sudatta muni ne, asaNAdika vhiraayo| dAyaka joga karaNa zuddha dAkhyA, parItta saMsAraja paayo| ___ manuSya noM Ayu bNdhaayo|| 20. gaja bhava sUsalA rI dayA pAlI ne, parIta saMsAraja paayo| manaSya taNo Aukho bAMdhyo, to mithyAdRSTi iNa nyaayo| sUtra jJAtA rai maaNddo|| 21. khaMdhaka saMnyAsI ne jina-vaMdana ro, AjJA goyama dIdhI tAhyo / sUtra bhagavato rA bojA zataka rai, prathama udezA mAMhyo / zuddha karaNI iNa nyaayo|| 17. vemAyAhiM sikkhAhiM je narA gihisubbayA / uti mANusaM joNi kammasaccA hu pANiNo // (uttara0 7 / 20) 18. tattha NaM bahave vANamaMtarA devA ya devIo ya... suciNNANaM suparakkaMtANaM subhANaM paccaNubhavamANA viharaMti viharaMti (jambUdvIpaprajJapti vR0 50 31) 16. tae NaM tassa sumuhasrA gAhAvaissa teNaM davvasuddheNaM gAhagasuddheNaM dAyagasuddheNaM tiviheNaM tikaraNasuddheNaM sudatte aNagAre paDilAbhie samANe saMsAre parittIkae, maNussAue nibaddhe, (vivAgasuyaM 2 / 1 / 23) 20. tae NaM tuma mehA ! tAe pANANukaMpayAe jAva sattANukaMpayAe saMsAre parittIkae mANussAue nibaddhe, (nAyA0 11182) 21. tae NaM se khaMdae kaccAyaNasagotte bhagavaM goyama evaM vayAsI-gacchAmo NaM goyamA ! tava dhammAyariyaM dhammovadesayaM samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdAmo jAva pjjuvaasaamo| ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdhaM / - (bha0 za0 2 / 36) 22. cauhi ThANehiM jIvA maNussAuyattAe kammaM pagareMti, taM jahA-pagatibhaddatAe, pagativiNIyayAe, sANukko sayAe, amcchritaae| (ThANaM 4 / 630) 23. cauhi ThANehi jIvA devAuyattAe kamma pagareMti, taM jahA--sarAgasaMjameNaM, saMjamAsaMjameNaM, bAlatavokammeNaM, akaamnnijjraae| (ThANaM 41631) 22. prakRti bhadra aru prakRti vinItaja, dayA amacchara bhaayo| cyAra prakAra manuSya Ayu bAMdhe, to manuSya marI manuSya thaayo| e piNa dhura guNaThANA mAMhyo / 23. sarAgasaMjama saMjamAsaMjama, bAlatape kari taahyo| akAmanirjarA kari sura hovai, e cyArui niravadya pAyo / ciuM jina AjJA maaNhyo| 24. sarAgasaMjama saMjamAsaMjama, bihu~ kahai AjJA mAhyo / bAlatapa akAmanirjarA, AjJA bAra kima thAyo / vicArI jovo nyAyo' / (ja0 sa0) 25. sarvavirati sAdhu sarva-ArAdhaka, mokSamAraga nAM batAyo / tIjA bhAMgA nAM Agala kahisya, vIra vacana vara nyAyo / pravara e AjJA maaNhyo| 26. tatra te bIjo puruSa-prakAraja, teha puruSa khivaayo| azIlavaMta te kriyA-rahita chai, piNa zrutavaMta savAyo / jJAna samadRSTi e maaNhyo| 27. pApa thakI te nivo nahIM cha, dharma jANapaNo paayo| eha puruSa mhaiM gotama ! bhAkhyo, deza-virAdhaka mAhyo / cothe guNaThANe khaayo|| te bIjo hita cha, 26. tattha NaM je se docce purisajAe se NaM purise asIlavaM suyavaM tSTa e mAha 27. aNuvarae, viNNAyadhamme / esa NaM goyamA ! mae purise desavirAhae paNNatte / 'aNuvarae vinAyadhamme' tti pApAdanivRtto vijJAtadharmA cAviratisamyagdRSTiritibhAvaH (vR0 pa0 418) za08, 2010, DhA0 165 535 Jain Education Intemational Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 25. cAritra pAya virAdha tathA caraNa pAyo nathI / deza -virAdhaka lAgha, vRttikAra iNavidha kahyo / 26. * tatra je tIjA puruSa noM prakAraja, teha puruSa kahivAyo / zIlavaMta kriyAvaMta ase e, bali dhatavaMta savAyo / jJAna samadRSTi e mahyo / 30. pApa thakIja nivattryo che te, vijJAta-dharma zobhAyo / eha puruSa haiM gotama ! bhAkhyo, sarva ArAdhaka pAyo / saMta munivara sukhadAyo // teha puruSa kahivAyo / azrutavaMta kahAyo / jJAna samadRSTi na pAyo // 32. pApa thakI nivatya nahIM te, dharma jANapaNo na Ayo / eha puruSa mhai gotama ! bhAkhyo, sarva-virAdhaka mAMhyo / midhyAtI kriyA vinatAhyo / 31. tatra je caturtha puruSa prakAraja, zIlavaMta kriyAvaMta nahIM e soraThA 33. zrutazabde kari mANa, jJAna darzaNa bihuM saMgrahmA / dharma taNoja ajANa, mithyAdRSTI tatva thI // 34. zrAvaka naiM piNa tAhi, vratAM taNI apekSayA / tIjA bhAMgA mAMhi, ehavUM nyAya jaNAya chai // 35. "aSTama zata deza dazama udezaka, ikasI paiMsaTha DhAla mAMhyo / bhikSu bhArImAta RSirAya prasAve, 'jaya-jaza' haraSa savAyo / sarasa sukha saMpati pAyo / DhAla : 166 soraThA 1. sarva ArAdhaka tAma, tIjA bhAMgA meM kahyo / ArAdhanA abhirAma, tAsa vistAra kahe hivai // bUhA 2. ArAdhanA prabhu ! katividhA ? jina kahai tIna prakAra / jJAna darzana cAritra taNI, ArAdhanA suvicAra // *laya : jJAnI gurujI ko jaga jaza chAyo 536 bhagavatI - jor3a 28. 'desavirAhae' tti dezaM cAritraM virAdhayatItyarthaH prAptasya tasyApAlanAdaprApte va ( vR0 pa0 410) 26. tattha NaM je se tacce purisajAe se suyavaM - NaM purise sIlavaM 30. uvarae, viSNAyadhamme / esa NaM goyamA ! mae purise savvA rAhae paNNatte / 31. satya paMje se utthe purisajAe se puriye basIlavaM asuyavaM 32. aNuvarae, aviNAyadhamme / esa NaM goyamA ! mae purise sambavirAhae paSNate / (za0 8450) 33. zrutazabdena jJAnadarzanayoH saMgRhItatvAt na hi mithyAdRSTivijJAtatattvato bhavatIti ( vR0 pa0 418) 1. athArAdhanAmeva bhedata Aha ( vR0 pa0 418 ) 2. kativihA NaM bhaMte ArAhaNA paNNattA ? goyamA ! tivihA ArAhaNA paNNattA, nANArAhaNA, daMsaNArAhaNA, caritArAhaNA / taM jahA (za0 8 / 451) Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. paMca prakAre jJAna hai, tathA jJAna zruta nANa / ArAdhanA kAlAdike, bhaNe pavara gaNakhANa / / 4. darzaNa te samyaktva nI, ArAdhanA sukhakAra / niHsaMkitapaNaM Adi de, pAlai tasu AcAra // 5. cAritra sAmAyaka pramakha, tasu ArAdhana sAra / niraticAre pAlavo, dhara upayoga udAra / / 6. jJAna taNI ArAdhanA, katividha he bhagavanna ! jina kahai tIna prakAra hai, utkRSTa majhima jaghanna / 7. utkarSA jJAna-ArAdhanA, jJAna kArya anuSThAna / / tAsa viSe prayatna ati, gADho udyama Ana / / 8. tAsa viSe prayatna ati, gADho udyama nAya / tima bahu hINo piNa nahIM, te majjhima kahivAya // 6. jJAna kRtya kArya viSe, atihi alpa prayatna / ati thor3o udyama karai, kahiye tAsa jaghanna / 10. darzaNa taNI ArAdhanA, katividha he bhagavanna ! jina kahai tIna prakAra hai, utkRSTa majhima jaghanna / / 3. tatra jJAnaM paJcaprakAraM zrutaM vA tasyArAdhanA-kAlAdhupacArakaraNam, (vR0 pa0 416) 4. darzana-samyaktvaM tasyArAdhanA-nizzaMkitatvAditadAcArAnupAlanam (vR0 pa0 416) 5. cAritraM-sAmAyikAdi tadArAdhanA-niraticAratA (vR0 50416) 6. nANArAhaNA NaM bhaMte ! kativihA paNNattA ? goyamA ! tivihA paNNattA, taM jahA-ukkosiyA, majjhimA, jahaNNA / (za0 8 / 452) 7. 'ukko siya' ti utkarSA jJAnArAdhanA jJAnakRtyA nuSThAneSu prakRSTaprayatnatA (vR0 50 416) 8. 'majjhima' tti teSveva madhyamaprayatnatA (vR0 pa0 416) hai. 'jahanna' tti teSvevAlpatamaprayatnatA _ (vR0 pa0416) 10. dasaNArAhaNA NaM bhaMte ! kativihA paNNatA? goyamA ! tivihA paNNattA, taM jahA-ukkosiyA, majjhimA, jhnnnnaa| (za0 8 / 453) 11. caritArAhaNA NaM bhaMte ! kativihA paNNattA? goyamA ! tivihA paNNattA, taM jahA-ukkosiyA, majjhimA, jhnnnnaa| (za0 454) 12. athoktA'rAdhanAbhedAnAmeva parasparopanibandhamabhidhAtumAha (vR0 pa0 416) 11. caritra taNI ArAdhanA, katividha he bhagavanna ! jina kahai tIna prakAra hai, utkRSTa majhima jaghanna / / 12. AkhI tIna ArAdhanA, hiva ArAdhana bheda / mAMhomAMhi phalAviya, suNajo ANa umeda // *joyajo re jina-vacanAmRta vArU ||(dhr padaM) 13. jehana he bhagavana ! utkRSTI, jJAna ArAdhanA hoi ho / tehanai utkRSTI darzaNa nIM, ArAdhanA avaloi ho ? 14. jehanai utkRSTI darzaNa nIM, ArAdhanA huvai soi / tehanai jJAna taNI ArAdhana, utkRSTI avaloi ? 15. jina bhAkhai utkRSTa jJAna nIM, ArAdhanA jasu hoi / tehane darzana nI ArAdhanA, utkRSTa majhima sujoi / 13. jassa NaM bhaMte ! ukkosiyA nANArAhaNA tassa ukkosiyA dasaNArAhaNA? 14. jassa ukkosiyA daMsaNArAhaNA tassa ukkosiyA nANArAhaNA? 15. goyamA ! jassa ukkosiyA nANArAhaNA tassa daMsa.NArAhaNA ukkosA vA ajahaNNukkosA vA, soraThA 16. utkRSTa jJAna ArAdha, tasu darzaNa ArAdhanA / utkRSTa majhima sulAdha, jaghanya na huvai svabhAva thii| 17. *jehaneM vali utkRSTa darzaNa nIM, ArAdhanA ha soi / jJAna ArAdhanA tasaM utkRSTI, jaghanya majhima piNa hoi|| *laya : rAmajI nAra gamAI ho 16. utkRSTajJAnArAdhanAvato hi Aye dve darzanArAdhane bhavato na punastRtIyA, tathAsvabhAvatvAttasyeti / (vR0 pa0 416) 17. jassa puNa ukkosiyA daMsaNArAhaNA tassa nANArAhaNA ukkosA vA, jahaNNA vA, ajahaNNamaNukkosA vaa| (za0 8 / 455) 108, u0 10 DhA0 166 537 Jain Education Intemational Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 18. utkRSTa darzana ArAdha, teha taNe je jJAna nI / ArAdhanA trihuM lAdha, saMbhava trihaM prayatna noN| 16. jehaneM prabha ! utkRSTa jJAna nIM, ArAdhanA chai tAhi / tehanai utkRSTI cAritra nIM, ArAdhanA e thAi? 20. jehanai utkRSTI cAritra nIM, ArAdhanA e thAi / teha taNe utkRSTa jJAna nIM, ArAdhanA sukhadAi ? 21. jina bhAkhai utkRSTa jJAna nIM, ArAdhanA jasu pAi / tehaneM cAritra nI ArAdhana, utkRSTa majjhima kahAi / / 22. utkRSTa jJAna ArAdhavaMta nai, pavara caraNa prabhAva thii| tasu jaghanya udyama caraNa noM nahi, tathAvidha svabhAva thii| 23. *tehaneM utkRSTI cAritra nIM, ArAdhanA sukhadAi / jJAna ArAdhanA tasu utkRSTI,jaghanya majjhima piNa thaai| 24. utkRSTa caraNa ArAdhavaMta ne, jJAna nI trihaM jANiya / jaghanya majjhima utkRSTa trihaM noM, udyama tAsa vakhANiya / / 25. *jehaneM prabhu ! utkRSTa darzaNa nIM, ArAdhanA ghaTa mAMhi / tehane cAritra nI ArAdhanA, utkRSTI varadAi ? 26. jehanai utkRSTI cAritra nIM, ArAdhanA varadAi / tehane utkRSTI darzaNa rI, ArAdhanA e thAi ? 27. jina kahai jasu utkRSTa darzaNa nIM, ArAdhanA sukhadAi / tehana caritra ArAdhanA, bhajanA kara trihuM paai|| 18. utkRSTadarzanArAdhanAvato hi jJAna prati triprakArasyApi prayatnasya sambhavo'stIti, (vR0pa0 419) 16. jassa NaM bhaMte ! ukkosiyA nANArAhaNA tassa ukkosiyA carittArAhaNA? 20. jassa ukkosiyA carittArAhaNA tassa ukkosiyA nANArAhaNA? 21. goyamA ! jassa ukkosiyA nANArAhaNA tassa carittArAhaNA ukkosA vA ajahaNNukkosA vA / 22. utkRSTajJAnArAdhanAvato hi cAritraM prati nAlpatamaprayatnatA syAt tatsvabhAvAttasyeti / (vR0 pa0 416) 23. jassa puNa ukkosiyA carittArAhaNA tassa nANArA haNA ukkosA vA, jahaNNA vA, ajahaNNamaNukkosA vaa| (za0 8 / 456) 24. utkRSTacAritrArAdhanAvatastu jJAnaM prati prayatnatrayamapi bhajanayA syAt / (vR0 pa0 416) 25. jassa NaM bhaMte ! ukkosiyA daMsaNArAhaNA tassa ukkosiyA carittArAhaNA ? 26. jassa ukkosiyA carittArAhaNA tassa ukkosiyA dasaNArAhaNA? 27. goSamA ! jassa ukkosiyA daMsaNArAhaNA tassa carittArAhaNA ukkosA vA, jahaNNA vA, ajahaNNa maNukkosA vaa| 28. utkRSTadarzanArAdhanAvato hi cAritraM prati prayatnasya trividhasyApyaviruddhatvAditi (vR0 pa0 416) 26. jassa puNa ukkosiyA carittArAhaNA tassa daMsaNArA___haNA niyamA ukkosaa| (za0 8 / 457) 30. utkRSTAyAM tu cAritrArAdhanAyAmutkRSTava darzanArAdhanA __(vR0 50 416) 31. prakRSTacAritrasya prakRSTadarzanAnugatatvAditi (vR0 pa0 416) 28. utkRSTa darzaNavaMta neM, cAritra nI trihaM jANiya / utkRSTa majjhima jaghanya, cAritra taNoM udyama ANiya / / 26. *vali jehanai utkRSTa cAritra nIM, ArAdhanA adhikAi / darzaNa ArAdhanA tasu utkRSTI, nizcai karine thaai|| 30. utkRSTa caraNa ArAdhavaMta ne, darzaNa taNI ArAdhanA / jaghanya majjhima nahiM huvai, utkRSTa Ija susAdhanA // 31. prakRSTa ' caraNa ker3e acha, prakRSTa darzaNa nirmalo / utkRSTa cAritravaMta naiM, utkRSTa darzaNa chai bhlo|| *laya : rAmajI nAra gamAI ho liya : pUja moTA bhAMje toTA 538 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 32. hivai ArAdhana bheda, tasu phala goyama prazna umeda, uttara zrI 32. utkRSTa jJAna ArAdhana prati prabhu ! kati bhava grahaNa karIneM sI, dekhAr3avA aratha / jina Akhiyai // ArAdhI ne tehI / yAvata aMta kareI ? 34. jina kahai kitalAika tiNahija bhava, sIbhai zivapura jAi / utkRSTa caraNa ArAdhanA tiNa meM, tiNa sUM e phala pAi // 35. koika dUjo bhava kari sI, yAvata aMta karei / e bojA nara bhava nIM apekSA, nyAya jaNAve ehI // 36. koi kalpa saudharma pramukha meM, upajai sura pada pAI / athavA koI kalpAtIte, UpajavUM tasu thAI // 37. utkRSTa darzaNa ArAdhanA prabhujI ! ArAdhI neM tehI / ketalA bhava grahaNe kari sI, evaM caiva kaheI / soraThA 38. utkRSTa jJAna ArAdha, AkhI chai tiNa rIta sUM / darzaNa nIM tima sAdha, utkRSTI ArAdhanA // 39. he prabhu! utkRSTa cAritra ArAdhanA, ArAdhI ne jehI / evaM caiva pUrvavata kahiva N, NavaraM vizeSa ehI // 40. tihAM kahyo kei kalpa meM Upajai, te ihAM kahivUM nAMhI / kaspAtIta viSe kei Upaje ima kahivUM ina mAMhi // soraThA , 41. utkRSTa cAritravaMta, saudharmAdika kalpa meM / upajabU nahi huta kalpAtIte Upajai // 42. utkRSTa caraNa ArAdha, jo ziva pada tiNa bhava nahIM / paMca aNuttara sAdha, teha viSe je 43. utkRSTa caraNa ArAdha, koika tiNa bhava koika bIje bhava lAdha, nara bhava taNI 44. koika kalpAtIta, paMca aNuttara Upaje || ziva lahai / apekSayA // suravaM / sahu kahivU iNa rIta, kalpa viSe kahivUM nathI // vA0-- koI pUche ihAM kahyo- utkRSTa cAritra nIM ArAdhanA vAlo kalpAtIta meM Upajai to jaghanya cAritra nIM ArAdhanA vAlo kalpAtIta meM Upajai ke nahIM? *laya : rAmajI nAra gamAI ho 32. adhArAdhanAbhedAnAM phalapradarzanAvAha ( vR0 pa0 419 ) 33. unakosiyaNaM mate nAgA rAhaNaM bArAhetA katihi bhavamyahamehi sikasi jAva sambalArtha aMta kareti ? 34. gomA ! atyetie temeva bhavamagameNaM simbhati jAba sANaM aMta kareti, utkRSTacAritrArAdhanAyAH sadbhAve, ( vR0 pa0 420 ) 35. atyetie doSaM bhavanmaharSaNaM sammati jAya aMta kareti (pA0 Ti0 4) 36. atyetie kappo esu vA kappAtIema vA upavanati / ( 0 845) 'kappovara va tisaudharmAdidevalokopaneSu.... ( vR0 pa0 420 ) 37. ukkosiyaNNaM bhaMte! daMsaNArAhaNA ArAhettA katihi bhavaggrahaNehi sijjhati evaM ceva (saM0 pA0 ) (za0 8456) 31. unakosiyaNaM te! paritArAhaNA ArAhetA evaM meva navare (saM0 pA0 ) 40. atyetie kappAtIesa uvayajjati / (808460) 41. utkRSTacAritrArAdhanAvataH saudharmAdikatveSvagamanAd / (bu0pa0420) 42. sigamanAbhAve tasyAnuttaramureSu gamanAt (bu0 10420) za0 u0 10, DA0 166 539 Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tehanoM uttara-jima utkRSTa cAritra nI ArAdhanA vAlo tiNa bhava tathA tIjai bhava mokSa jAya / anai tIjai bhava mokSa jAya, tehanI utkRSTI ArAdhanA piNa huiM anai jaghanya majjhima piNa huii| tathA jima asannI naraka jAya to pahilI naraka nai viSehIja jAya, Agala na jAya / anai pahilI narake jAya te sannI piNa jAya asannI piNa jAya / tima utkRSTa cAritra nI ArAdhanA vAlo to siddha tathA kalpAtIta nai viSeIja Upaja, kalpa nai viSe na Upajai / anai kalpAtIta nai viSe Upaja te utkRSTa cAritra nI ArAdhanA vAlo piNa Upaja ana jaghanya majjhima vAlo piNa Upajai / abhavya muni-liMge adhika tapa thI kalpAtIta-navamA aveyaka maiM viSe Upajai chai, to jaghanya cAritra nI ArAdhanA vAlo kima na Upajai ? iNa nyAya jaghanya cAritra vAlo piNa kalpAtIta nai viSe Upajato dIsa ch| (ja0 sa0) 45. *majjhima jJAna ArAdhanA prabhajI ! ArAdhI ne tehii| ketalA bhava grahaNe kari sIma, yAvata anta kareI ? 46. jina kahai keika bIjA bhava meM, sIjhai-makti sidhaavai| vartamAna nara bhava nI apekSA, dUjo nara bhava pAvai / / soraThA 47. je jAye nirvANa, te utkRSTa jJAna bina / utpatti kadeya ma jANa, tiNa sU bhava dUjo kahyo / / 48. majjhima jJAna ArAdha, ehaneM sura pada chai shii| utkRSTa jJAna na lAdha, tiNa satiNa bhava ziva nhiiN| 46. *majjhima jJAna ArAdhana vAlo, tIjo bhava na ulNdhe| vartamAna nara bhava nI apekSA, tIje nara bhava cNge| 45. majjhimiyaNNaM bhaMte ! nANArAhaNaM ArAhettA katihiM bhavaggahaNehiM sijjhati jAva sambadukkhANaM aMtaM kareti ? 46. goyamA ! atthegatie docceNaM bhavaggahaNeNaM sijjhati jAva savva-dukkhANaM aMtaM kareti, adhikRtamanuSyabhavApekSayA dvitIyena manuSyabhavena (vR0 pa0 420) 47. bhAve punarutkRSTamavazyambhAvItyavaseyaM, nirvANAnyathA'nupapatteriti (vR0 pa0 420) 46. taccaM puNa bhavaggahaNaM naaikkmi| (za0 8 / 461) adhikRtamanuSyabhavagrahaNApekSayA tRtIyaM manuSyabhavagrahaNAma, (vR0 pa0 420) 50. majjhimiyaNNaM bhaMte ! dasaNArAhaNaM ArAhettA evaM 50. majjhima darzana ArAdhanA prabhajI ! ArAdhI ne tehii| majjhima jJAna ArAdhanA noM phala, bhAkhyo tema kaheI / / 51. majjhima caritta ArAdhanA piNa ima, majjhima jJAna darzaNa niiN| vali majjhima cAritra nI ArAdhanA, eka sarIkhI vrnii| 51. evaM majjhimiyaM carittArAhaNaM pi (saM0 pA) (za0 8 / 462,463) soraThA 52. pUrve bhAkhI eha, majjhima jJAna darzaNa tnnii| ArAdhanA guNageha, te sahu cAritra sahita chai|| 53. *he prabha ! jJAna nI jaghanya ArAdhanA, ArAdhI ne teho| ketanA bhava grahaNe kari sIjha, yAvata anta kareI ? 54. jina kahai tIjai bhava kei sIjha, satta aTha bhava na ulaMghe / jaghanya darzaNa ArAdhanA piNa ima, sura nara panara umNge| 53. jahaNNiyaNNaM bhaMte ! nANArAhaNaM ArAhettA katihiM bhavaggahaNehiM sijjhati jAva samvadukkhANaM aMtaM kareti ? 54. goyamA ! atthegatie tacceNaM bhavaggahaNeNaM sijjhati jAva savvadukkhANaM aMtaM kareti, sattaTTa bhavamgahaNAI puNa naaikkmi| (za0 8 / 464) evaM dasaNArAhaNaM pi, * laya : rAmajI nAra gamAI ho 54. bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 55. carita ArAdhana sAra tehanoM ija e phala ko isa ko TIkAkAra, te thI cAritra sahita e // 56. aTha bhava caritta pradhAna, zruta samyaktva deza vrata nAM / asaMkhyAta bhava jAna, ehavo Akhyo chai tihAM // 57. caraNa ArAdhana rahIta, jJAna darzaNa ArAdhanA | bhava asaMkha piNa rIta, aSTaIja bhava nahiM vRttau // 58. 'carama rAtri gozAla, samyakta pAyo zataka panarameM hAla, lAkhAM bhava tehanAM bhagavatI / kahyA // 56 sarva thI thor3A tAhi, jIva carita-Atama taNAM / saMkhyAtA artha mAMhi dazamuddeza zata bArameM // 60. paMca cAritra thI jANa, carittAcaritta ko judo / te mArTa pahicAna, adhika tAsa bhava saMbhavai // 61.ityAdika vara nyAya, valI vRtti avalokatAM / bhava asaMsa jaNAya, samadRSTI zrAvaka zrAvaka taNAM // ' (ja0 sa0 ) bA0 - koI pUcha - jaghanya cAritra noM ArAdhanA vAlo kalpAtIta naiM viSe 01 Upaje ke nahIM ? tehanuM uttara sUtre karI kahai chai - pannavaNA pada pandraha meM kahyovijaya vimANa na devatA anAgata kA karisyai ? hama pUchayo jada bhagavaMta ko karisyai, ima kahyo / jo saMkhyAtI meM cAra bhava prathama devaloka nAM devatA saudharma devaloke surapa ketalI iMdriya pAMca, dasa pandraha tathA saMkhyAtI iMdriya eka bhava nIM pAMca iMdriya lekhavaM to piNa nAM aneM cAra bhava manuSya nAM- evaM ATha eka bhava vijaya vimANa noM-nava, eka bhava pUrva bhava manuSya marI vijaya vimANa meM UpanoM te dasa ane eka bhava manuSya noM-gyAraha / evaM gyAraha bhava to thayA ana saMkhyAtI iMdriya kahI tiNa meM adhika bhava lekhavaM to pandraha bhava tAMi rI nAM nahIM / ana ihAM jaghanya cAritra nIM ArAdhanA vAlA rA utkRSTa pandraha bhava kahyA a mami cAritra na ArAdhanA vAlo tIjo nara bhava ullaMghe nahIM, ima kahyA mArTa tehanAM pAMca bhava huI / pAMca bhava uparaMta vAlA rai jaghanya cAritra nIM ArAdhanA saMbhave / iNa nyAya jaghanya cAritra no ArAdhanA vAlo piNa tapa rUpa adhika karaNI thakI vijaya vimANa Upajato dIsa cha / 62. * jaghanya cAritra nIM ArAdhanA piNa ima, keika ziva bhava tIjai // sAta ATha bhava puNa na ulaMghe, ema ihAM piNa liije| *laya : rAmajI nAra gamAI ho 55. yatazcAritrArAdhanAyA evedaM phalamuktam ( vR0 10420 ) 56. anubhavA carite' tti samyamatyadezavirati bhavAstvasaMkhyeyA uktAH / ( vR0 pa0 420) 57. tatazcaraNArAdhanArahitA jJAnadarzanArAdhanA asaMkhyeyabhavikA api bhavanti, na tvaSTabhavikA eveti / ( vR0 pa0 420 ) 2. lae paM tasya gopAlasya maMcalitarasa satataMsi pariNamamAsi pati-sammA ayamevAsye ajjhatthie jAva samuppajjitthA / (bha0 ja0 15141) --------.. 56. eyAsi NaM bhaMte ! ....... goyamA ! savvatthovAo critaayaao.........| ( bha0 za0 12/205 ) 'savvatthovAo carittAyAo' tti cAritriNAM saMkhyAtatvAt / (bhaga0 0 50 511) atIvA vA0 - vijaya vaijayaMta- jayaMta aparAjiyadevassa anaMtA / baddhelA paMca, purekkhaDA paMca vA dasa vA paNNarasa vA saMkhejjA vA / ............. (paNNavamA 12139) 62. evaM caritArAhaNaM pi (saM0 pA0 ) (pA0 Ti0 1) 0 u0 105 DA0 166 541 Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 63. deza aSTama zata dazama udezo, DhAla ikasau chAsaThamIM AkhI / bhikSu bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya jaza' saMpati rAkhI // DhAla : 167 vahA 1. cAritra jIva pariNAma te pudgala noM pariNAma hiva, 2. kitale bhede he prabhu ! / pUrve AkhyA tAma / kahiye artha amAma // pudgala pariNAma jANa ? jina kahai paMcavidha varNa gaMdha, vali rasa pharza saMThANa || 3. katividha varNa pariNAma prabhu ! jina kahai paMca prakAra kAla-varNa- pariNAma hai, jAva zukla varNa sAra // 4. eNe AlAve kari, dvividha paMcavidha rasa- pariNAma hai, pharza 5. katividha prabhu saMThANa hai? jina ! parimaMDala vaTTa sa caturaMsa gandha - pariNAma | AThavidha tAma // kahe paMcavidha jANa / Ayata saMThANa // soraThA 6. pudgala noM adhikAra, Akhyo chai vali pudgala noMja vicAra kahiye te chai *bhaMga pudgala taNAM sAMbhalo tehathI / sAMbhalo / / (padaM) 7. prabhu ! pudgalAstikAya noM, eka pradeza paramANu jI / pudgala rAzi tehanoM, pradeza niraMza aMza jANu jI // soraThA 8. ika aNukAdi prasaMsa, pudgalarAzi taNo tiko / pradeza niraMza niraMza aMza, aMza, pradeza paramANU kahyo // * laya: mama karo kAyA mAyA kAramI 242 bhagavatI-jor3a 1. anantaraM jIvapariNAma ukto'tha pudgalapariNAmAbhidhAnAyAha( vR0 pa0 420 ) 2. kavite / polapariNAme patte ? goyamA paMcavihe pomAlapariNAme paNNatte taM jahAvaNNapariNAme, gaMdhapariNAme, rasapariNAme, phAsapariNAme, saMThANapariNAme / (208467) 3. yaSNapariNAmevaM bhaMte! kativihe paNNale ? goyamA ! paMcavihe paNNatte, taM jahA - kAlavaNNapariNAme jAva sukkilavaNNapariNAme / 4. evaM eevaM abhilAveNa gaMdhapariNAme dubihe, rasapariNAme paMcavihe, phAsapariNAme aTThavihe / (08468) 5. saMAvapariNAme NaM bhaMte / kativihe payate ? gopamA ! paMcavihe paNa taM mahAparimaMDalApariNAme jAva AyatasaMThANapariNAme / (2061469) yAvatkaraNAca ThANapariNAme taMsamaMThANapariNAme cauraMsasaM ThANapariNAme' tti dRzyam 6. pudgalAdhikArAdivamAha (010 420 ) ( vR0 pa0 420 ) 7. pudgalAstikAyasya ekAkAdi niraMzo'dhA pudgalAstikAyapradezaH paramANuH / pradezo ( vR0 pa0 421) Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. pudgala rAzi noM tAya, paramANu saMdha ghI milyo / / / nahi milyo / jANavo // tasu pradeza kahivAya, jado nahIM tiNa kAraNeM // 10. pudgala rAzi noM jAga, khaMdha thakI je te paramANu pichANa e pradeza tulya 11. je paramANU hoya, pradesa karikai te mArTa e joya, pradeza kari 12. bhUta bhaviSyata kAla, te naya vacana karI ihAM / paramANU piNa mhAla, pradeza saMjJA kara kahA // 13. vartamAna je kAla, teha taNIja apekSayA / paramANU meM mhAla, apradeza bahu ThAmeM tulya hai / bolAviyo // kahA // ' (ja0 sa0 ) 14. * pudgalAstikAya noM he prabhu! eka pradeza chai tAya / eka dravya tAsa kahiyai ache ? e dhura bhaMga kahivAya // 15. guNa soraThA paryAya sahIta, dravya kahIjai kahIjaM tehane / AzrayabhUta pratIta, dravya gaNa paryAya na // vA0 yadyapi paramArtha thakI guNa paryAya ni ekapaNoM hIja huvai, parantu sahabhAvI to guNa anaM kramabhAvI paryAya iNa lakSaNe kari naiM bheda huve / Agama meM kahyo chai guNANamAsama dayaM egavyastiyA guNA / lakkhaNaM pajjavANaM tu ubhao assiyA bhave // guNa noM Azraya dravya aneM eka kevala dravya nai viSe rahe te guNa anai paryAya noM lakSaNa te dravya, guNa vi ne viSe rhe| atra TIkA-ubhayAthitaM dravyaguNAzrita mityarthaH / etale dravya guNa naiM Azrita paryAya chai / 16. ke dravya nau ika deza cha ? dravya noM avayava jeha ika vaca bhaMga e beha // ve, tasu bahu dravya kahivAya / ke dravya nAM deza kahiyai ghaNAM, e bahu vaca bhaMga be thAya // 18. e trihuM bhaMga eka saMjogiyA, hivai doya deza kahIje che tehane 17. tima bahu vacana nAM bhaMga saMjogiyA cyAra / eka vacana bahuvacana yI kahiye se adhika udAra // 16. athavA dravya eka neM dravya noM, ekaja deza kahivAya / e vikalpa ko paMcamo, hivaM chaThA tanoM suNo nyAya // 20. athavA dravya eka ne dravya nAM, deza ghaNAM kahivAya / chaTTo e vikalpa Akhiyo, sAtamAM noM hivai nyAya / / 21. athavA bahu dravya ne dravya noM, ekaja deza kahivAya / vikalpa e ko sAtamoM, AThamAM no hi svAya // *laya mama karo kAyA mAyA kAramI 14. ege bhaMte ! poggalatthikAyapadese ki davvaM ? 15. dravyaM guNaparyAyayogi, 16,17. davvadese ? davvAI ? davvadesA ? dravyadezo dravyAvayavaH evamekatvatvAcyA pratyekavikalpAzcatvAraH ( vR0 pa0 421) 18. dviksaMyogA api catvAra eva ? ( vR0 pa0 421 ) 16. udAhu davvaM ca davvadese ya ? 20. udAhu davvaM ca davvadesA ya ? 21. udAhu davvAI ca davvadese ya ? ( vR0 pa0 421 ) - 0 5 30 10 vA0 167 543 Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. udAhu davvAiM ca davvadesA ya? 22. athavA bahu dravya naiM dravya nAM, deza bahu kahivAya / vikalpa e kahyo AThamoM, uttara de jinarAya / / 23. kadA eka dravya kahiye tasu, dravya anerA thI jANa / alaga rahyoja paramANuo, ika dravya kahiyai pichANa // 24. kadAcita dravya noM deza ika, anya dravya sUmilyo jAya / dravya noM deza kahiye tasu, vikalpa dvitIya e paay|| 23. goyamA ! siya davvaM, syAdravyaM dravyAntarAsambandhe sati, (vR0 pa0 421) 24. siya davvadese, syAdravyadezo dravyAntarasambandhe sati, (vR0 50 421) 25. no davvAiM, no davvadesA, no davvaM ca dabbadese ya, no davvaM ca davvadesA ya, no davvAiM ca davvadese ya, no davvAI ca davvadesA ya / (za0 8 / 470) zeSavikalpAnAM tu pratiSedhaH, paramANorekatvena bahutvasya dvikasaMyogasya cAbhAvAditi / / (vR0 pa0 421) 25. zeSa SaTa bhaMga pAvai nahIM, eka paramANu mAMya / ika bacane dhara bhaMga be, teha lahai iNa nyAya // soraThA 26. ikasaMyogika dhAra, bahu bacane kara bhaMga be| dvikasaMyogika cyAra, e SaTa nahiM paramANu meN| 27. *pudgalAstikAya nAM he prabha ! doya pradeza vizeSa / sya dravya ke dravya deza ika ? timaja aTha bhaMga pUchesa / 28. jina kahai kadAcita dravya ika, doya paramANuA tAya / dvipradezika khaMdhapaNe pariNamyA, eka dravya tAsa kahivAya // (prathama bhAMgo huvai iha vidhe) 26. kadA dravya noM ika deza cha, dvipradezika khaMdha tAya / anya dravya mAMhi jAye milyo, e dvitIya bhaMga kahivAya / / 30. doya pradeziyo khaMdha te, thayA jUjuA paramANu doya / kadAcita bahu dravya iha vidhe, bhaMga tIjo ima hoya // 31. tehija doya paramANaA, dvipradeziyA khaMdha thayA nAMya / anya dravya sAtha saMbaMdha karai, dravya nAM bahu deza iNa nyAya // (e bhaMga caturtho ima ba kadA) 32. tehija doya paramANuA, paramANapaNe rahyo ek| eka anya dravya mAha milyo, tadA dravya ika deza ika dekha / (paMcama bhaMga ima ha kadA) 27. do bhaMte ! poggalatthikAyapadesA ki davvaM ?davvadese? - pucchA / 28. goyamA ! siya davvaM, yadA to dvipradezikaskandhatayA pariNatI tadA dravyaM, (vR0pa0 421) 26. siya davvadese, yadA tu dvayaNukaskandhabhAvagatAveva tau dravyAntarasambandha mupagatau tadA dravyadezaH (vR0 pa0 421) 30. siya davAI, yadA tu to dvAvapi bhedena vyavasthitau tadA dravye (vR0 pa0 421) 31. siya davvadesA, yadA tu tAveva dvayaNukaskandhatAmanApadya dravyAntareNa sambandhamupagatI tadA drvydeshaaH| (vR0 pa0 421) 32 siya davvaM ca davvadese ya / yadA punastayoreka: kebalatayA sthito dvitIyazca dravyAntareNa sambandhastadA dravyaM ca dravyadezazceti paJcamaH (vR0 pa0 421) 33. sesA pddiseheyvvaa| (za0 8 / 471) zeSavikalpAnAM tu pratiSedho'sambhavAditi (vR0 50 421) 34. tiNNi bhaMte ! poggala tthikAyapadesA ki davvaM ? dvvdese?-pucchaa| 33. zeSa triNa bhaMga hovai nahIM, asaMbhava thakI avaloya / te bhaNI carama cihuM bhaMga noM, kariva niSedha sujoya / / 34. pudagalAstikAya nAM he prama ! tIna pradeza vizeSa / syU' dravya ke dravya deza ika, timaja aTha bhaMga pUchesa / / 'laya : mama karo kAyA mAyA kAramI 54 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35. jina kahai dravya eka te kadA tIna paramANuA tAya / tri pradeza saMdhapaNeM pariNamyA dravya ika iNa nyAya // ( prathama bhaMgo imala kathA ) 36. dravya noM deza ika che kadA, tripradezika khaMdha tAya / anya dravya mAMhe jAi milyo, e dvitIya bhaMga kahivAya // 37. tIna pradeziyo baMdha te thayA jujuA paramANu tIna bahu dravya tAsa kahiye kadA, bhaMga tIjo ima lIna // 38. athavA je tIna paramANuA, ve dvipradezika saMdhapaNe bAya eka paramANupaNa rahyo, bahu dravya piNa ima thAya // ( anya prakAra bhaMga tRtIya ima) 36. tehija tIna paramANuA, anya dravya mAMhai milyA jAya / dravya nAM deza bahu ima, e bhaMga cotho kahivAya // 40. athavA be dvipradezika chatA, eka kevala chato tAya / e bihUM anya dravya sU miyAM, deza bahU ima cAya // (bhaMga cotho vali ima huve ) 41. tehija tIna paramANuA, paramANupaNe rahyo eka be anya dravya mAMhe milyA ika dezapaNeM suvizekha // / (dravya ika deza ika paMcamo ) 42. athavA je tIna paramANuA, dvipradezika khaMdha dekha / ika anya dravya mAMhe milyo, dravya ika deza ika pekha || (bhaMga paMcama piNa ima huve ) 43. tehija tIna paramANuA, paramANuvarNa bheda karibe anya dravya milyAM, dravya ika deza (bhaMga chaTho ima kadA ) 44. tehija tIna paramANuA, paramANupaNe rahyA doya / eka anya dravya mAMhe milyAM, dravya bahu deza ika hoya // ( saptama bhaMga ihavidha huvai ) 45. aSTama bhaMga na saMbhave tona pradeza tiNa nyAya dravya ne dravya nAMdeza te bahu vacane nahi thAya // 46. pudgalAstikAya nAM he prabhu! pyAra pradeza vizeSa syUM dravya ke dravya-deza ika, timaja aTha bhaMga pUchesa // rahyo eka bahu dekha // 1. gAthA 36 meM siya davvadese' ke anusAra dUsarA bhaMga batalAyA gayA hai / usake bAda bhagavatI meM - evaM sattabhaMgA bhANiyavvA jAva siya davvAiM ca davvadese ya, no davvAI ca davvadesAya ( 8 / 472 ) isa prakAra saMkSipta pATha dekara sAtoM bhaMgoM kI sUcanA dI gaI hai| bhagavatI kI jar3a (37 se 44 ) meM pratyeka bhaMga ko svatantra rUpa meM nirUpita kiyA gayA hai| isalie jor3a ke samAnAntara ukta pATha ko na rakhakara vRtti ko ullikhita kiyA gayA hai / 35. goyamA ! siyadavvaM, yadA trayospi tridezikaskandhatayA pariNatAstadA dravyaM (0 0 421) 26. sidabadese yadA tu tripradezika skandhatA pariNatA eva dravyAntarasambandhamupagatAstadA dravyadeza: ( vR0 pa0 421) 37. yadA punaste trayo'pi bhedena vyavasthitA, (0 0 421) 38. dvau vA yaNukIbhUtAvekastu kevala evaM sthitastadA 'davvAI' ti ( vR0 pa0 421) 36. yadA tu te trayo'pi skandhatAmanAgatA eva, 40. dvau vA yaNukIbhUtAvekastu kevala evetyevaM dravyAntareNa saMbaddhAstadA 'davvadesA' iti / ( vR0 pa0 421) 41. athaka: kevala eva sthito dvau tu dvyaNukatayA pariNamya dravyAntareNa saMbaddhau tadA 'davvaM ca davvadese ya' tti ( vR0 pa0 421) 42. yadA tu teSAM dvau dvyaNukatayA pariNatAvekazca dravyAntareNa saMbaddha: ( vR0 pa0 421) 43. yadA tu teSAmekaH kevala eva sthito dvau ca bhedena dravyAntareNa saMbaddhau tadA 'davvaM ca davvadesA ya' tti (010 421) 44. yadA punasteSAM dvau bhedena sthitAvekaraca dravyAntareNa saMbaddhastadA 'davvAI ca davvadese ya' tti, ( vR0 pa0 421) 45. aSTamavikalpastu na saMbhavati ubhayatra triSu pradezeSu bahuvacanAbhAvAt, ( vR0 pa0 421 ) 46. cattAri bhaMte! poggalatthikAyapadesA ki davvaM ? pucchA / , za08, u0 10, DhA0 167 545 Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47. goyamA ! siya davaM, siya davvadese, aTTa vi bhaMgA bhANiyavvA jAva siya davvAiM ca davvadesA ya / / pradezacatuSTayAdau tvaSTamo'pi saMbhavati, ubhayatrApi bahuvacanasadbhAvAditi / (vR0 50 421) 47. jina kahai bhaMga A huvai, sapta pUrvavata nyAya / bahu vaca donU sthAnaka viSe, aSTama bhaMga kahivAya // soraThA 48. do paramANU hoya, anya dranya meM be milyo / dravya deza bahu joya, bahu dravya ne bahu deza ima / / 46. *cyAra pradeza viSe rahyAM, vikalpa ATha sukhyAta / paMca SaTa sapta pradeza ima, jAva pradeza asaMkhyAta / / 50. pudgalAstikAya nAM he prabha ! anaMta pradeza vizeSa / sya dravya prazna uttara tas, aTha bhaMga AkhyA jinesh|| 51. aSTa zata dazama noM deza e, ikasau satasaThamI DhAla / bhikSa bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' haraSa vizAla / / 46. jahA cattAri bhaNiyA evaM paMca, cha, satta jAva asNkhejjaa| (za0 8 / 473) 50. aNaMtA bhaMte ! poggalatthikAyapadesA ki davvaM? evaM ceva jAva siya davvAiM ca davvadesA ya / (za0 8 / 474) DhAla : 168 1. paramANu pramukha taNI, vaktavyatA kahI eha / lokAkAze te bhaNI, lokAkAza kaheha / / 2. he prabhu ! lokAkAza nAM, kitA pradeza kahesa ? jina kahai loka AkAza nAM, asaMkhyAta pradeza / 1. anantaraM paramANvAdivaktavyatoktA, paramANvAdayazca lokAkAzapradezAvagAhino bhavantIti tadvaktavyatAmAha (vR0 pa0 421) 2. kevatiyA NaM bhaMte ! loyAgAsapadesA paNNatA? goyamA ! asaMkhejjA loyAgAsapadesA pnnnnttaa| (za0 8 / 475) 3. pradezAdhikArAdevedamAha- (vR0 pa0 421) 3. pradeza nAM adhikAra thI, pradeza noMja vicAra / kahiyai chai adhikAra te, sAMbhalajo dhara pyAra // 4. ika-ika jIva taNAM prabhu ! kitA jIva pradeza ? jina kahai lokAkAza nAM, itA pradeza kahesa / / 5. samadhAta kevala viSe, sarva loka AkAza / vyApI naiM rahai te bhaNI, loka pramANa tAsa // 4. egamegassa NaM bhaMte ! jIvassa kevaiyA jIvapadesA paNNattA? goyamA ! jAvatiyA loyAgAsapadesA, egamegassa NaM jIvassa evatiyA jIvapadesA pnnnnttaa| (za0 8 / 476) 5. yasmAjjIvaH kevalisamudghAtakAle sarva lokAkAzaM vyApyAvatiSThati tasmAllokAkAzapradezapramANAsta iti (vR0pa0 421) 6. jIvapradezAzca prAyaH karmaprakRtibhiranugatA iti tadvaktavyatAmabhidhAtumAha- (vR0 pa0 421) 6. jIva pradeza bahalapaNe, karma prakRti kari jeha / ' anagata sahita te bhaNI, vaktavyatA kahUM teha / / *laya : mama karo kAyA mAyA kAramI 546 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * goyama ! sAMbhala cita syAya // (parva) 7. karma prakRti prabhu / kisI parUpI ? tada bhAse jinarAya / aSTa karma nIM prakRti kahI hai, jJAnAvaraNI jAva aMtarAya // 8. nAraka ne kisI karma-prakRti prabhu! jina kahe ATha vicAra / ima karma prakRti aTha sarva jIvAM rai, jAva vaimAnika dhAra // 6. he prabhu! jJAnAvaraNI karma nAM, avibhAga palicheda / talA Apa parUpyA prabhujI ! jina kahai anaMtA suveda // 10. jJAnAvaraNI karma, paliccheda prati marma, soraThA jJAna taNAM avibhAga je / jitA AvaraM tetalA || 11. tathA dalika pekSAya, kahyA anaMtA tAya, 12. pariccheda te aMza, niraMza aMza kahaMsa, avibhAga palicheda te paramANU rUpa vibhAga khaMDa rahita avibhAga palicheda te / hai // jasu / te // , 12. * nArakI ne jJAnAvaraNI karma nAM ketalA he bhagavaMta ! avibhAga-palichedA parUpyA ? jina kahai goyama anaMta // 14. imahi kahi sarva jIvAM ne, jAva vaimAnika pRcchA / anaMtA avibhAga-palichedA chai, e jina uttara icchA // 15. jJAnAvaraNI nAM avibhAga-palichedA kathA, tima ATha karma nAM bhaNavA / jAva vaimAnika naiM aMtarAya nAM, iNahija rIte thuNavA // 16. ika ika jIva naM he bhagavaMta jI ! ika ika jIva pradeze / teha pradeza tarNeja viSe je karma tUM vIMTyo vizeSe // 17. jJAnAvaraNI nAM kitA avibhAgaja panicheda praveza kareha / Avediya parivedie kahitAM atyaMta vayo eha // vA0 - athavA AveDhiya kahitAM vIMTI ne pariveDhie kahitAM pariveSTita iti vRttau / ane~ TabA meM kahyo -- AveDhie kahitAM atyaMta vIMTI rahyo / * laya / AdhAkarmI thAnaka meM 7. kati NaM bhaMte ! kammapagaDIo paNNattAo ? goyamA ! aTTha kammapagaDIo paNNattAo, taM jahAnANAvaraNijjaM jAva aMtarAiyaM / (za0 82477) 8. neraiyANaM bhaMte ! kati kamma pagaDIo paNNattAo ? goyamA ! aTTha / evaM savvajIvANaM aTTha kammapagaDIo ThAveyavvAo jAva vaimANiyANaM / (za0 8/478) 6. nANAvaraNijjassa NaM bhaMte ! kammassa kevatiyA avibhAgapalicchedA paNNattA ? goyamA ! anaMtA avibhAgapalicchedA paNNattA / (TO RIVOR) 10. jJAnAvaraNIyaM yAvato jJAnasyAvibhAgAn bhavAn AvRNoti tAvanta eva tasyAvibhAgaparicchedaH ( vR0 pa0 422 ) 11. dalikApekSayA vA'nantatatparamANurUpAH (bu0pa0422) 12. paricchidyanta iti paricchedA-aMzAste ca savibhAgA api bhavantyato vizeSyante avibhAgAzca te paricchedAzvetyavibhAgaparicchedA: niraMzA aMzA ityarthaH (60 pa0 422) 13. neraiyANaM bhaMte ! nANAvaraNijjassa kammassa kevatiyA avibhAgapalicchedA paNNattA ? goyamA ! anaMtA avibhAgapalicchedA paNNattA / (za0 8(480 ) 14, evaM saJcajIvANaM jAva vemANiyANaM pucchA / goyamA ! anaMtA avibhAgapalicchedA paNNattA / 15. evaM jahA nAgAvaNijjarasa avibhAgalinche bhaNiyA tahA aTTaha vi kammapagaDINaM bhANiyavvA jAva vaimANiyANaM aMtarAiyassa / ( 0 82401) 16,17. egamegassa NaM bhaMte ! jIvassa egamege jIvapadese nANAvaraNijjassa kammassa kevatiehi avibhAgapalicchedehiM AveDhiya-pariveDhie ? AveSTitapariveSTito'tyantaM pariveSTita ityarthaH / ( vR0 pa0 422 ) vA0 - AveSTya pariveSTita iti vA (bu0 pa0 422) za08, u0 10, DhA0 160 547 Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. goyamA ! siya Aver3hiya-pariveDhie, siya no Ave - ddhiy-priveddhie| 18. jina kahai kadA samasta prakAre, vali atyaMta vIMTANo / kadA samasta atyaMta na vITyo, tehanoM nyAya pichANo // soraThA 16. kevalajJAnI jeha, jJAnAvaraNI karma kari / __ vIMTyA nahiM chai teha, tiNa sU nahiM vIMTyA kdaa|| 20. *jo AveSTita pariveSTita ha, to nizcai kari nhAla / jJAnAvaraNI nAM anaMta aMza kari, e vIra vacana sUvizAla / / 21. ika-ika nAraka naiM he bhagavaMta ! ika-ika jIva pradeze / jJAnAvaraNI nAM kitA avibhAgaja-palichedI vITese ? 22. jina kahai nizcai anaMte karika, jema nAraka naiM kahIva / evaM jAva vaimAnika kahivo, NavaraM manaSya jima jIva / / 23. ika-ika jIva naiM he bhagavaMta jI, ika-ika jIva pradeze / darzaNAvaraNI karma nai kitalai, pradeza kari vIMTese ? 16. kevalinaM pratItya tasya kSINajJAnAvaraNatvena tatpradezasya jJAnAvaraNIyAvibhAgapalicchedairAveSTanapariveSTanAbhAvAditi (vR0 pa0 422) 20. jai AveDhiya-pariveDhie niyamA aNaMtehiM / (za0 8 / 482) 21. egamegassa NaM bhaMte ! neraiyassa egamege jIvapadese nANAvaraNijjassa kammassa kevatiehi avibhAga palicchedehiM AveDhiya-pariveDhie ? 22. goyamA ! niyama aNaMtehiM / jahA neraiyassa evaM jAva vemANiyassa, navaraM-maNUsassa jahA jIvassa / (za0 8 / 483) 23. egamegassa NaM bhaMte ! jIvassa egamege jIvapadese darisaNAvaraNijjassa kammassa kevatiehi avibhAga palicchedehi AveDhiya-pariveDhie ?.... 24. evaM jaheva nANAvaraNijjassa taheva daMDago bhANiyabvo jAva vemANiyassa / evaM jAva aMtarAiyassa bhANiyavvaM, 25. navaraM-veyaNijjassa, Auyassa, nAmassa, goyassa eesi cauNha vi kammANaM maNUsassa jahA neraiyassa tahA bhANiyavvaM / sesaM taM cev| (sh08|484) vA0-vedanIyAyuSkanAmagotreSu punarjIvapada eva bhajanA vAcyA siddhApekSayA, manuSyapade tu nAso, tatra vedanIyAdInAM bhAvAdityetadevAha-'navaraM veyaNijjasse' tyaadi| (vR0 50 422) 24. ima jima jJAnAvaraNIne AkhyaM, timahija daMDaka bhnnvaa| jAva vaimAnika nai ima jAvata, aMtarAya maiM thaNavA / 25. NavaraM vedanI Ayu nAma gotra phuna, cihuM karma ne jaannii| manaSya nai nAraka jima bhaNavaM, zeSaM taM ceva pichaannii|| vA0-vedanI Ayu nAma gotra nai viSa vali jIva pada hIja bhajanAI kari kahivo / siddha nI apekSA karika / anai manuSya pada nai viSe bhajanA nahIM te manuSya nai viSe vedanIyAdika cAra karma niyamA pAvai cha, te maatt| NavaraM veyaNijjassa ityAdi pATha kahivU / soraThA 26. jJAnAvaraNI eha, zeSa karma saMghAta hiva / citaviyai chai teha, citta lagAI saaNbhlo| 27. *he prabha ! jehanai jJAnAvaraNI, darzaNAvaraNI tAsa / jehane darzaNAvaraNI karma tasuM, jJAnAvaraNI vimAsa / 26. atha jJAnAvaraNaM zeSaiH saha cintyate (vR0 pa0 422) 27. jassa NaM bhaMte ! nANAvaraNijjaM tassa darisaNAvara Nijja? jassa daMsaNAvaraNijjaM tassa nANAvara NijjaM? 28. goyamA ! jassa NaM nANAvaraNijjaM tassa daMsaNAvara Nijja niyamaM atthi, jassa NaM darisaNAvaraNijjaM tassa vi nANAvaraNijja niyamaM atthi / (za0 8 / 485) 28. jina kahai jasuM jJAnAvaraNI tasu, nizcai drshnnaavrnnii| jasaM darzaNAvaraNI tasaM nizcai, jJAnAvaraNI uccaraNI / / *laya : AdhAkarmI thAnaka meM 548 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. he prabhu ! jehana jJAnAvaraNI, tehana vedanIya hoya / jehanai vedanI karma acha, tasaM jJAnAvaraNI joya? 30. jina kahai jehaneM jJAnAvaraNI, niyamA vedanI tAhi / jasu vedanI tasuM jJAnAvaraNI, kadA hovai kadA nAMhi // soraThA 31. karma vedanI jANa, terama caudama piNa gaNe / jJAnAvaraNI mANa, kevalajJAnI rai nthii|| 26. jassa NaM bhaMte ! nANAvaraNijjaM tassa veyaNijjaM? jassa veyaNijjaM tassa nANAvaraNijjaM? 30. goyamA ! jassa nANAvaraNijjaM tassa veyaNijjaM niyama atthi jassa puNa veyaNijjaM tassa nANAvaraNijjaM siya atthi, siya natthi / (za0 8 / 486) 32. *he prabha ! jehane jJAnAvaraNI, mohaNI karma hai tAsa / jehana mohaNI karma chai tehane, jJAnAvaraNI vimAsa ? 33. jina kahai jJAnAvaraNI tAsa mohaNI, kadA hovai kadA nAMhi / jasu mohaNI tasu jJAnAvaraNI, nizcaiI chai tAhi // soraThA 34. jJAnAvaraNI joya, bArama gaNaThANA lge| karma mohaNI soya, bArama guNaThANe nthii|| 31. akevalino hi vedanIyaM jJAnAvaraNIyaM cAsti, kevalinastu vedanIyamasti na tu jJAnAvaraNIyamiti / (vR0 pa0 424) 32. jassa NaM bhaMte ! nANAvaraNijjaM tassa mohaNijjaM? jassa mohaNijjaM tassa nANAvaraNijjaM? 33. goyamA ! jassa nANAvaraNijjaM tassa mohaNijja siya atthi, siya natthi, jassa puNa mohaNijjaM tassa nANAvaraNijjaM niyamaM atthi| (za0 8 / 487) 34. akSapakasya hi jJAnAvaraNIyaM mohanIyaM cAsti, kSapakasya tu mohakSaye yAvat kevalajJAnaM notpadyate tAvajjJAnAvaraNIyamasti na tu mohanIyamiti / (vR0 pa0 424) 35. jassa NaM bhaMte! nANAvaraNijjaM tassa AuyaM? evaM jahA veyaNijjeNa samaM bhaNiyaM tahA AueNa vi samaM bhaNiyavvaM (saM0 pA0) 36. evaM nAmeNa vi, evaM goeNa vi samaM, 35. *he prabhu ! jehanai jJAnAvaraNI, tehane Ayu vikhyAta / jima jJAnAvaraNI kahyo vedanI sAthe, tima kahivo Ayu saMghAta / / 36. imahija jJAnAvaraNI karma te, kahivo nAma saMghAta / ima hija gotra saMghAte bhaNavo, te ima kahivo vikhyAta // 37. jJAnAvaraNI jasu Ayu nAma gotra, nizcaii kahivAi / jehane Ayu nAma nai gotra cha, tehane jJAnAvaraNI bhjnaaii|| 38. jehana jJAnAvaraNI tehane, ha nizcai aMtarAya / jehane antarAya tehana, jJAnAvaraNI nizca pAya / / 36. he prabha ! jehaneM darzaNAvaraNI, karma vedanI tAsa? jehanai vedanI karma acha tas, darzanAvaraNo vimAsa? 40. jJAnAvaraNI jima ka hyA UparalA, sAta karma saMghAta / darzaNAvaraNI piNa tima kahivU', UparalA cha karma sAtha / 41. jehane darzaNAvaraNI karma chai, vedanI tasu niyamAI / jehanai vedanI karma cha tehane, darzaNAvaraNI bhajanAI / / 42. jehaneM darzaNAvaraNI karma chai, mohaNI tasu bhjnaaii| jehaneM mohaNI chai tasu nizcai, darzaNAvaraNI thaaiN| 43. jasu darzaNAvaraNI tasaM Ayu, nAma gotra niyamAI / jehaneM Ayu nAma gotra tasu, darzaNAvaraNI bhjnaaiN|| *laya : AdhAkarmI thAnaka meM 37. uktaprakAreNa bhajanAyAH sarveSu teSu bhAvAt (bR0pa0 424) 38. aMtarAieNa jahA darisaNAvaraNijjeNa samaM taheva niyama paropparaM bhaanniybvaanni| (za0 8 / 488) 36. jassa NaM bhaMte ! darisaNAvaraNijjaM tassa veyaNijjaM? jassa veyaNijjaM tassa darisaNAvaraNijjaM? 40-44. jahA nANAvaraNijja uvarimehi sattahi kammehi sammaM bhaNiyaM tahA darisaNAvaraNijjaM pi uvarimehi chahi kammehi sama bhANiyavvaM jAva aMtarAieNaM / (za0 8 / 486) za08, u010, DhA0 168 549 Jain Education Intemational Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44. jehaneM darzaNAvaraNI tehaneM, nizcai ha antarAya / aMtarAya jasu darzaNAvaraNI, nizcai karine thAya // 45. he bhagavaMtajI! jehaneM vedanI, karma mohaNI tAsa / jehanaiM mohaNI karma chai tehana, vedanI karma vimAsa? 46. jina kahai jasu vedanI tasu mohaNI, kadA hovai kadA nAya / jehana mohaNI tehane vedanI, nizcai karinai thAya / / 45. jassa NaM bhaMte ! veyaNijjaM tassa mohaNijja? jassa mohaNijja tassa veyaNijjaM? 46. goyamA ! jassa beyaNijjaM tassa mohaNijjaM siya atthi, siya natthi, jassa puNa mohaNijjaM tassa veyaNijjaM niyama asthi / (za0 8 / 460) soraThA 47. karma vedanI jANa, cavadama gaNaThANA lagai / ___ moha karma pahichANa, dhura gyArA guNaThANa meM / 48 *he prabha ! jehana vedanI cha tasu, Ayu nAma gotra hoya / jehanai Ayu nAma gotra cha, teha. vedanI joya? 46. jina kahai jasu vedanI tasu Ayu, nAma gotra niymaaii| jehane Ayu nAma gotra tasu, vedanI nizcai thAI / / 47. akSINamohasya hi vedanIyaM mohanIyaM cAsti, kSINamohasya tu vedanIyamasti na tu mohanIyamiti (vR0 pa0 424) 48,46. jassa NaM bhaMte ! veyaNijjaM tassa AuyaM? jassa AuyaM tassa veyaNijjaM? evaM eyANi paropparaM niyamaM / jahA AueNa samaM evaM nAmeNa vi goeNa vi samaM bhANiyavvaM / (za0 8 / 461) 50. jassa NaM bhaMte ! veyaNijjaM tassa aMtarAiyaM? jassa aMtarAiyaM tassa veyaNijja ? 51. goyamA ! jassa beyaNijja tassa aMtarAiyaM siya asthi siya natthi, jassa puNa aMtarAiyaM tassa veyaNijja niyamaM atthi / (za0 8 / 462) 50. he prabha ! jehane karma vedanI, tehane chai antarAya / jehane antarAya karma chai tehana, vedanI piNa kahivAya? 51. jina kahai jehana vedanI chai tasu, antarAya bhjnaaii| jehane antarAya karma cha tehana, vedanI nizcai thaaii|| soraThA 52. karma vedanI joya, cavadama gaNaThANA lage / ___antarAya avaloya, dhura dvAdaza guNaThANa meN|| 53. *he prabhu ! jehana mohaNI karma cha, tAsa Aukho kahAya / jehanai karma Aukho tehaneM, mohaNI kahiye tAya ? 54. jina kahai jehana moha karma tasu, Ayu nizcai thAya / jehanai Ayu teha. mohaNI, kadA hovai kadA naay|| 52. vedanIyaM aMtarAyaM cAkevalinAmasti kevalinAM tu vedanIyamasti na tvantarAyaM, (vR0 pa0 424) 53. jassa NaM bhaMte ! mohaNijjaM tassa AuyaM ? jassa AuyaM tassa mohaNijja? 54. goyamA ! jassa mohaNijjaM tassa AuyaM niyama atthi, jassa puNa AuyaM tassa mohaNijjaM siya atthi, siya nasthi / 55. evaM nAmaM goyaM aMtarAiyaM ca bhANiyavvaM / (za0 8 / 493) yasya mohanIyaM tasya nAma gotramantarAyaM ca niyamAdasti, yasya punarnAmAditrayaM tasya mohanIyaM syAdastyakSINamohasyeva, syAnnAsti kSINamohasyeveti / yato'kSINamohasyAyurmohanIyaM cAsti kSINamohasya tvAyureveti / (vR0pa0 424) 55. ima jasu mohaNI tAsa nAma gotra, antarAya niymaaii| nAma gotra antarAya chai jehaneM, tehana moha bhjnaaii|| soraThA 56. moha gyArama laga jANa, antarAya bArama lge| cavadama laga pahichANa, nAma gotra naiM aaukho|| * laya : AdhAkarmI yAnaka 550 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57. jassa NaM bhaMte ! AuyaM tassa nAmaM? jassa nAma tassa AuyaM ? 57. *he prabha! jehane Ayu karma chai, tehaneM nAma kahAI? jehana nAma karma cha tehana, karma Aukho thAiM? (ho prabhujI ! mayA karo mahArAja) 58. jina kahai jehana Ayu karma tasu, nAma karma niyamAI / jehanai nAma cha tehana Ayu, e piNa nizcai thaaii|| 58. goyamA ! do vi paropparaM niyamaM / jassa AuyaM tassa niyamA nAma jassa nAmaM tassa niyamA AuyaM ityarthaH / (va0 pa0 424) 56. evaM goteNa vi samaM bhANiyavvaM / (za0 8 / 464) 56. imahija jehana Ayu karma chai, gotra tAsa niymaaiN| jehanai gotra chai tehane Ayu, te piNa nizcai thaaiN|| 60. he prabha ! jehana Ayu karma chai, tehanai chai antarAya / jehaneM antarAya karma chai tehane, Ayu karma kahAya? 61. jina kahai jehana Ayu karma tasu, antarAya bhjnaaii| jehane antarAya tehane Ayu, nizcai karine thaaiN|| 62. he prabha! jehana nAma karma chai, tehaneM gotraja hoya / jehaneM gotra karma chai tehane, nAma karma avaloya / / 63. jina kahai jehana nAma karma tasu, gotra karma niyamAI / jehana gotra karma chai tehane, nizcai nAma khaaii|| 60. jassa NaM bhaMte ! AuyaM tassa aMtarAiyaM ? jassa aMtarAiyaM tassa AuyaM ? 61. goyamA ! jassa AuyaM tassa aMtarAiyaM siya asthi, siya natthi, jassa puNa aMtarAiyaM tassa AuyaM niyama atthi / (za0 8 / 465) 62. jassa NaM bhaMte ! nAmaM tassa goyaM jassa goyaM tassa nAmaM? 63. goyamA ! do vi ee paropparaM niyamA atthi / (za0 8 / 466) yasya nAma tasya niyamAd gotraM yasya gotraM tasya niyamAn naam| (vR0 pa0 424) 64. jassa NaM bhaMte ! nAma tassa aMtarAiyaM ? jassa aMta rAiyaM tassa nAmaM? 65. goyamA ! jassa nAmaM tassa aMtarAiyaM siya asthi, siya natthi, jassa puNa aMtarAiyaM tassa nAmaM niyama atthi / (za0 8 / 467) 66. jassa NaM bhaMte ! goyaM tassa aMtarAiyaM ? jassa aMtarAiyaM tassa goyaM ? 67. goyamA ! jassa goyaM tassa aMtarAiyaM siya atthi, siya natthi, jassa puNa aMtarAiyaM tassa goyaM niyama atthi / (za0 8 / 468) 64. he prabhu ! jehanai nAma karma chai, tehanai chai antarAya / / jehaneM antarAya karma acha tasU, nAma karma kahivAya? 65. jina kahe jehana nAma karma tasu, antarAya bhjnaaiN|| jehaneM antarAya karma achai tasu, nAma karma niymaaii|| 66. he prabha ! jehaneM gotra karma chai, tehanai chai antarAya / jehane antarAya karma cha tehana, gotra karma kahivAya? 67. jina kahai jehaneM gotra karma tasu, antarAya bhjnaaii| ____ jehana antarAya karma acha tasu, gotra karma niyamAI // soraThA 68. pUrve karma AkhyAta, pudgalAtmaka achai tike / te mATa hiva Ata, pudgala zabde jIva naiN| 69. *jIva prabha! syapoggalI poggale ! taba bhAkhai jinarAya / ____ jIva bhaNI poggalI piNa kahiye, poggala piNa kahivAya // soraThA 70. indriya sahita kahIva, jIva bhaNI kahyo poggalI / pudgala saMjJA jIva, indriya rahita jIva chai|| *laya : AdhAkarmI thAnaka 68. anantaraM karmoktaM tacca pudgalAtmakamatastadadhikArAdidamAha (vR0 pa0 424) 66. jIve NaM bhaMte ! ki poggalI ? poggale? goyamA! jIve poggalI vi, poggale vi| (za0 8 / 466) 70. pudgalAH-thotrAdirUpA vidyante yasyAsau pudgalI, 'puggale vi' tti pudgala iti sajJA jIvasya tatastadyogAt pudgala iti| (vR0 pa0 424) za0 pa, u010, DhA0 168 551 Jain Education Intemational Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71. kiNa artha prabhajI ima kahiye jIva poggalI jANa / " 7 poggala piNa bali jIva meM Aruyo ? jina kahai sAMbhala dAna | 72. yathA dRSTAMte chatra sahita nara, chatrI tAsa kahIje / daMDa saMyukta ne daMDI kahiya, nyAya hiye dhArIjai // 72. ghar3ha saMyukta ne ghar3I kahIje, paTa sahita paTI pekha / kara zuNDe karine saMyukta, karo hastI suvizesa // 74. ina dRSTAnte karI jIva piNa, zrotAdi indriya-sahIta | teha indriya AzrayI jIva nai pomgalI kahiye vadIta // / J 75. vali te jIva prati tiNa arthe gotama ! 1 " 76. he prabhu! nAraka syU I poggalI, athavA poggala kahiye ? zrI jina bhAkha donU kahiye nyAya pUrvavata lahiye // 77. evaM jAva vaimAnika kahivUM NavaraM italo vizekha / jehana jetalA indriya tasu tetA indriya pekha // 78. siddha prabhu ! syU poggalI poggala ? jina kahai poggalI nAMya / poggala saMjJA tAsa kahIjaM, kiNa artha ima vAya ? 76. jina kahai jAva paDucca poggala chai, tiNa arthe e kahaMta / siddha na pombalI pola kahiye, sevaM bhaMte / seva aMta ! // 1 AzrayI nai pudgala saMjJA kahIva / ima Akhyo, poggalI poggala jIva // , 80. aSTama zatake dasama udezo, ika sau ar3asaThamI DhAla / bhikkhU bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya-jaza' harakha vizAla // gItaka chanda 552 bhagavatI-jor3a 1. pArzvadeva prasAda vahni pradIpta bhaktyA''hUti bala nAmamaMtroccaraNavidhi sya dagdha vighnendhana pravala // 2. anavazAnti kriyAca aSTama zataka vyAsyAmaMdiram / viracitaM zilpI yathA atikuzalakSemakaraM ciram // / aSTamazate dazamoddezakArthaH // 8 // 10 // 71. sete evaM vRNvadajIye polI vi, poggale vi ? 72. gomA ! se jahAnAmae chatte chattI, daMDeNaM daMDI, 73. ghaDeNaM ghaDI, paDeNaM paDI, kareNaM karI, 74. evAmeva govamA jIve vi soiMdiya pavikhaMdiya pANididiyAsidiyA pahuca polI 75. jIvaM paDucca poggale / se teNaTTheNaM goyamA ! evaM buccai - jIve poggalI vi, poggale vi / 76. neraie NaM bhaMte! ki poggalI ? poggale ? evaM ceva / ( za0 8500 ) 77. evaM jAva vemANie navaraM jassa jai iMdiyAI tassa tai bhANiyavvAI | (za0 8501 ) 78. siddhe NaM bhaMte! ki poggalI ? poggale ? goyamA ! No poggalI, pogale / (08502) se keNaTTheSaNaM bhaMte! evaM vRccai siddhe go polI poggale ? -- 76. goyamA ! jIvaM paDucca / se teNaTTheNaM goyamA ! evaM buccai - siddhe no poggalI, poggale / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte! tti / (za0 8503, 504 ) 1.2. vimApAprasAdagnigA tannAmAkSaramaMtrajaptividhinA vighnendhanaploSitaH / samayameSazAntikarace kSemAdahaM nItavAn, siddhi zilpitamatavyAkhyAnasammandiram // ( vR0 pR0 425 ) Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa 1. sUrya kA udayAsta-vidhi citra' 2. tApakSetra kA citra' 3. tamaskAya kA citra' 4. kRSNarAji kA citra 5. gaNanA kAlabodhaka yantra 1. dekheM pRSTha 1 gAthA 10 2. dekheM pRSTha 3 gAthA 38 3. dekheM pRSTha 156 gAthA 2, vahAM pariziSTa saMkhyA sUcaka aMka chUTa gayA hai / 4. dekheM pRSTha 162 gAthA 2, vahAM pariziSTa saMkhyA sUcaka aMka chUTa gayA hai| 5. dekheM pRSTha 177 gAthA 54 Jain Education Intemational Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Intemational Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUrya kA udayAsta-vidhi citra IzANa IzAja kuThe Uge agni kuNe Ayamai agni bharata AzrI 1 agni kUNa U e nIla parvata IzANa 507 Adhamai pUrva mahA videha AzrI // 4 // utara dizi vAyuvya kUrNe Ugai vAyavya rtra dizi (merU) pazcima dizi dakSiNa dizi naikRtya kRNe Athama pazcima sahA videha AzrI 2 vAyavya kUNe AdhemaiM. eravata AzrI 3 iti prathama yaMtra naiRtta kUNa Ugai e niSada parvata naikRta Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tApakSetra kA citra 000bTEEEEEE jagata 35 marutaH abhyaMtara sUryalApa kSetra laNa samudra LEY861 10823 lavaNa samudra sUrya tApakSetra lavaNa* ANasamUda bUdvIpa . dvApA sUArya 4/ JEEEEEE1000na. lApakSetrI bAhA hA'bhyaMtara tApakSetra bAhA bAhA'bhyantara bhAjana bhAgabAhaya 8614/10mAharalA bAhA63245 6324 yojanA mahAtara hAbhyantarabAhA mAgabAhiralI / yojanA bhAga - 6 5 yojana6bhAga 10 bAhA 6324515 adhakAra kSetra bAhAra486yAna bAhAH4860 Jain Education Intemational Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamaskAya kA citra Sarm A~camAmAbimAna bhArambanaTega acyAcArAdevarageyadevayupAMtarabha kAbhavimAna0vimAna...denariap . CERE . sAna hideva . riTAmadeva cimAranA nizAna vimAnanA Adityadada thana deva paricArayugAna700devase parivAra kA vi . ASTAbhAnamAna vandradacapubhakAmAnAKRIT MAP yuAna 24000 kA | hen AMERACREEN LER jhatee TritIyapatarakanya pathamapatA d mAhendra ma . sAdharma - padAdhakArarupacha asatyAnAhI nAdAyamamUTaranadhArI vistAramAmyAne mahAna tAjAjana pramANAta natIjapatara asazA jivAremApadarasamudra 2acters HERheuaire pirs P4Indean2by Jain Education Intemational For Private & Personal use only Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRSNarAji kA citra trikoNa kRSNarAjI 8. supratiSThAbha 6. sUrAma catuSkoNa kRSNarAjI catuSkoNa kRSNarAjI 7. zukrAma 1. marSi pazcimA hai.riSTa SaTkoNa kRSNarAjI 'SaTkoNa kRSNarAjI 16 5. caMdrAbha catuSkoNa kRSNarAjI 3. vairocana catuSkoNa kRSNarAjI 2. arcimAlI 4. prabhaMkara trikoNa kRSNarAjI dakSiNA Jain Education Intemational Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaNanA kAlabodhaka yantra orrmy or ur 9 2 12 samaya pramANa sarvebhya: sUkSmatara: samaya: asaMkhyAtaH samayairAvalikA saMkhyAtAvalikAbhirucchvAsa: ta eva saMkhyeyA niHzvAsaH dvayorapi kAlaH prANuH saptabhiH prANubhiH stokaH saptabhiH stokailava: saptasaptatyA lavAnAM muhUrtaH triMzatA muhUrterahorAtraH 10 taiH paMcadazabhiH pakSaH dvAbhyAM pakSAbhyAM mAsa: mAsadvayena Rtu RtutrayeNa ayanam ayanadvayena saMvatsaraH tai: paMcabhiryugam viMzatyA yuga varSazatam tairdazabhirvarSasahasram teSAM zatena varSalakSam teSAM caturazItyA pUrvAMgam pUrvam truTitAMgam truTitam aDaDAMgam 24 aDaDam avavAMgam avavam hUhUkAMgam hUhUkam utpalAMgam utpalam pAMgama padmam aMkA: 4 bidavaH 10 " 23 10 12 , 25 , 30 25 nalinAMgam 8400000 atrAMkadvayaM biMdava: paMca 70560000000000 562704000000000000000 4678713600000000000000000000 4182116424 351268031616 26506034655744 2478758611082496 208215748530626664 17460122876598061776 1466170321634239709184 123410307017276135571456 18366465786451195388002304 870783126313600412562163536 73145782610367634657744257024 6144245736070881311250517560016 516116642068754030145043477561344 433537636265338532183652115152066 364171602664880843670342677767284326 305604368238469908653087846324518834176 25665669452033662326376376343256582070784 2158461433670855355667867864833804863645856 181310760453551849876100600646036611061451604 15230103878068355306562475654267327331681656636 1276328725760261852725767654658455465861284634624 107463612663861665628964508216510261652347606308416 6026643488664407632833018660186861678767224381906644 75826325073010241157673566675666406218966848080183296 O XO XO XO XO O XO XO XO XO XO XO XOXO 38 36 nalinam 35 arthanipurAMgam arthanipuram ayutAMgam ayutam nayutAMgam nayutam prayutAMgam prayutam cUlikAMgama cUlikA | zIrSaprahelikAMgam 46 ] zIrSaprahelikA 41 43 Jain Education Intemational Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Intemational Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Internation For Pale & Resoral Use Only prajJApuruSa jayAcArya choTA kada, charaharA badana, choTechoTe hAtha-pAMva, zyAmavarNa, dIpta lalATa, ojasvI ceharA- yaha thA jayAcArya kA bAharI vyaktitva / aprakaMpa saMkalpa, sudRr3ha nizcaya, prajJA ke Aloka se Alokita antaHkaraNa, mahAmanasvI, kRtajJatA kI pratimUrti, iSTa ke prati sarvAtmanA samarpita, svayaM anuzAsita, anuzAsana ke sa praharI, saMgha vyavasthA meM nipuNa, prabala tarphabala aura manovala se sampanna, sarasvatI ke varadaputra, dhyAna ke sUkSma rahasyoM ke marmajJa- yaha thA unakA AMtarika vyaktitva / terApaMtha dharmasaMgha ke Adyapravartaka AcArya bhikSu ke ve ananya bhakta aura unake kuzala bhASyakAra the| unakI grahaNa-zakti aura medhA bahuta prabala thii| unhoMne terApatha kI vyavasthAoM meM parivartana kiyA aura dharmasaMgha ko nayA rUpa dekara use dIrghAyu banA diyaa| unhoMne rAjasthAnI bhASA meM sAr3he tIna lAkha zloka pramANa sAhitya likhaa| sAhitya kI aneka vidhAoM meM unakI lekhanI clii| unhone bhagavatI jaise mahAn Agama graMtha kA rAjasthAnI bhASA me padyamaya anuvAda prastuta kiyaa| usame 501 gItikAe haiN| usakA prathamAna hai-sATha hajAra padya pramANa / * janma- 1660 royaTa (pAlI mAravAha) 0 dIkSA- 1066 jayapura * yuvAcArya pada- 1064 dvArA 0 agraNI - 1001 0 AcArya pada- 1608 bIdAsara 0 svargavAsa - 1630 jayapura 16 nirvANa-zatAbdI- 2037.30 Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nelibrary.org