________________
२१. गोयमा! तिविहं वा तिविहेणं पडिक्कमति, तिविहं
वा दुविहेणं पडिक्कमति, एवं चेव जाव एगविहं वा
एगविहेणं पडिक्कमति । २२. तिविहं तिविहेणं पडिक्कममाणे न करेइ, न कारवेइ,
करेंतं नानुजाणइ मणसा वयसा कायसा ।
२१. जिन कहै त्रिविध त्रिविध करी पडिकमै,
त्रिविध दुविध पडिकम्मत । इम यावत इकविध इकविध करी, प्रतिक्रमै गणवंत ॥ २२. विविध विविध करि पडिकमतो छतो, न करै नहीं कराय। __ करता प्रति पिण अनुमोदन नहीं, मन वच काया ताय॥
सोरठा २३. अतीत वध कृतवंत, तेहनै निंदववै करी ।
न करै ते सम हुँत, तिण सुं न करेइ कह्य ॥ २४. "न कर प्राणातिपात मने करी, हा मझ हणियो एण ।
तिण दिन म्हैं इणनै हणियो नहीं, इसा ध्यान थी तेण ।। २५. न करावै मन करि हिंसा प्रतै, हा ! तिण हणियो मोय ।
अन्य पास हैं न हणावियो, इम चिंतन थी सोय ॥
२३. 'न करोति' न स्वयं विदधाति अतीतकाले प्राणातिपातं ।
(वृ० ५० ३७०) २४. मनसा हा हतोऽहं येन मया तदाऽसौ न हत इत्येवमनुध्यानात् ।
(वृ० प० ३७०,३७१) २५. 'न' नैव कारयति मनसैव यथा हा न युक्तं कृतं यदसौ परेण न घातित इति चिंतनात् ।
(वृ० प० ३७१) २६,२७. 'कुर्वन्त' विदधानमुपलक्षणत्वात् कारयंत वा
समनुजानंतं वा परमात्मानं प्राणातिपातं 'नानुजानाति' नानुमोदयति, मनसैव वधानुस्मरणेन तदनुमोदनात् ।
(वृ० प० ३७१)
२६-३१. एवं न करोति न कारयति कुर्वन्तं नानुजानाति
वचसा, तथाविधवचनप्रवर्तनात् (वृ० ५० ३७१)
२६. करता प्रति जे अनमोदै नहीं, उपलक्षण थी आम ।
करावता प्रति अनुमोदै नहीं, अनुमोदता प्रति ताम ।। २७. वध पर-कृत अथवा आतम कियो, अनुमोदै नहिं जेह ।
मन कर वध चिंतववै करि तसं, अनमोदन थी तेह ।। २८. काल अतीत तणी हिंसा प्रतै, न करै मन करि एम ।
न करावै अनुमोदै न मन करी, त्रिहं निवत्तै तेम ।। २६. इम न करै हिंसा वचने करी, हा मुझ हणियो एण ।
तिण दिन मैं इणने हणियो नहीं, इम बोल्यां थी तेण ॥ ३०. करावै वच करि हिंसा प्रतै, हा तिण हणियो मोय । ____ अन्य पास तसु म्हैं न हणावियो, इम बोल्यां थी सोय ।। ३१. वध प्रति अनुमोदै नहिं वच थकी, अतीत हिंसा प्रतेह ।
अनुमोदै ते सरावै वच करी, रूड़ो हणियो एह ।। ३२. काय करी न करै नहिं कारवै, अनमोदै नहिं काय ।
अंग विशेष तथाविध करण थी, अतीत काल कृत ताय ।। ३३. काल अतीत विषे जे वध प्रतै, मन प्रमख संताय ।
न करै न करावै नहिं अनुमोदै, निंदवै करि निवर्ताय ।
३२. एवं न करोति न कारयति कुर्वन्तं नानुजानाति कायेन
तथाविधाङ्गविकारकरणादिति । (वृ० ५० ३७१) ३३. अथवैवमेषाऽतीतकाले मनःप्रभृतीनां कृतं कारित
मनुज्ञातं वा वधं क्रमेण न करोति, न कारयति, न चानुजानाति तन्निन्दनेन तदनुमोदननिषेधतस्ततो निवत्तंत इत्यर्थः
(वृ० प० ३७१) ३४. तन्निन्दनस्याभावे हि तदनुमोदनानिवृत्तेः
(वृ० प० ३७१) ३५-३७. कृतादिरसौ क्रियमाणादिरिव स्यादिति ।
(वृ०प० ३७१)
३४. तेह अनिंदवै करिने बध तणो, अनमोदन अनिवृत्ति ।
काल अतीत नों वध निंदवै करी, निवृत्ति हसुप्रवृत्ति ॥ ३५. गये काल हिंसा कीधी तिका, अनिंदवै ते सोय ।
वर्तमान काले हिंसा करै, तेह सरीखी होय ।। *लय : साधूजी नगरी आया सदा भला रे
३६० भगवती-जोड़
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org