________________
सौरठा ४१. सुर नारक समदृष्ट, अवधिज्ञान तेहनें अवश्य ।
तिरि मनु सन्नी इष्ट, समदृष्टि कोइक विषे ।। ४२. *मति श्र त ज्ञानी परस्परे तुल्ला, अवधि ज्ञान थी एह।
विसेसाहिया अधिक विशेष ते, सह समदष्टी लेह ॥ ४३. विभंग अनाणी असंखगुणा कह्या, सुर नारक सुविचार ।
अवधिज्ञानी छै तेह थकी घणां, विभंग असंखगुणा धार॥
४४. केवलज्ञानी अनंतगणा अख्या, सिद्ध भगवंत रै न्याय ।
उभय अनाणी तुल्य अनंतगुणा, वनस्पति में पाय ।।
४५. आभिनिबोधिक नां पजव किता ? अनंत कहै जिनराय ।
पंच ज्ञान नैं तीन अज्ञान नां, इमज अनंत कहाय॥
४२. आभिणिबोहियनाणी सुयनाणी य दो वि तुल्ला विसे
साहिया। ४३. विभंगनाणी असंखेज्जगुणा
आभिनिबोधिकज्ञानिश्रुतज्ञानिभ्यो विभंगज्ञानिनोऽसंख्येयगुणाः कथम् ? उच्यते, यतः सम्यग्दृष्टिभ्यः सुरनारकेभ्यो मिथ्यादृष्टयस्तेऽसंख्येयगुणा उक्तास्तेन विभङ्गज्ञानिन आभिनिबोधिकज्ञानिश्रुतज्ञानिभ्योऽसंख्येयगुणाः ।
(वृ० प० ३६२) ४४. केवलनाणी अणंतगुणा, मइअण्णाणी सुयअण्णाणी य दो
वि तुल्ला अणंतगुणा। (श० ८।२०७) केवलज्ञानिनस्तु विभङ्गज्ञानिभ्योऽनन्तगुणाः, सिद्धानामेकेन्द्रियवर्जसर्वजीवेभ्योऽनन्तगुणत्वात्, मत्यज्ञानिनः श्रुताज्ञानिनश्चान्योन्यं तुल्यांः केवलज्ञानिभ्यस्त्वनन्तगुणाः, वनस्पतिष्वपि तेषां भावात्, तेषां च
सिद्ध भ्योऽप्यनन्तगुणत्वादिति। (वृ० प० ३६२) ४५. केवतिया णं भंते ! आभिणिबोहियनाणपज्जवा
पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता आभिणिबोहियनाणपज्जवा पण्णत्ता।
(श० ८।२०८) केवतिया णं भंते ! सुयनाणपज्जवा पण्णत्ता ? एवं चेव ।
(श० ८।२०६) एवं जाव केवलनाणस्स । एवं मइअण्णाणस्स सुयअण्णाणस्स।
(श० ८।२१०) केवतिया णं भंते ! विभंगनाणपज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता विभंगनाणपज्जवा पण्णत्ता।
(श० ८।२११) ४७. आभिनिबोधिकज्ञानस्य पर्यवाः-विशेषधर्मा आभिनिबोधिकज्ञानपर्यवाः, ते च द्विविधाः स्वपरपर्यायभेदात् ।
(वृ० प० ३६२) ४८. तत्र येऽवग्रहादयो मतिविशेषाः क्षयोपशमवैचित्र्यात्ते
स्वपर्यायास्ते चानंतगुणाः, कथम् ? (वृ० प० ३६२)
सोरठा ४६. वृत्ति विषे छै ताय, पज्जव तणोज न्याय जे ।
बहु विस्तारज आय, कहियै तिण अनसार थी।
४७. आभिबोनधिक ज्ञान नां, पर्यव विशेष धर्म ।
स्व पर पज्जव भेद थी, द्विविध इम तसु मर्म ।।
४८. मति-विशेष अवग्रह-प्रमुख, क्षयोपशम थी त ।
तास विचित्रपणां थकी, स्व पर्याय अनन्त ॥
*लय : पूजजी पधारो हो नगरी १. जोड़ की प्रस्तुत गाथा बहुत संक्षिप्त है । भगवती में किसी संक्षिप्त पाठ की
सूचना नहीं है। इसलिए इस पद्य के सामने भगवती का पूरा पाठ रखा गया है।
३७४ भगवती-जोड़
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org