________________
'नियंटितं चेव' नितरां यन्त्रितं नियन्त्रितं, प्रतिज्ञातदिनादौ ग्लानत्वाद्यन्तरायभावेऽपि नियमात्कर्त्तव्यमिति हृदयं,
अष्टमादि करीनै छेहड़े छठ करै। इम अष्टमादिक प्रारंभ काले अनैं चरम काले सरीखो कर ते कोडी-सहित ।
नियंटितं चेव कहितां नितरां अति ही यंत्र वश कीधी आत्मा ते नियंत्रित । प्रतिज्ञा कीधी ते दिनादिक नै विषे ग्लानपणांदिक अंतराय भाव छते पिण निश्चय थकी करिवू, इति हृदयं । यदाह
मासे-मासे य तवो, अमुगो अमुगे दिणंमि एवइयो । हट्टेण गिलाणेण वा, कायक्वो जाव ऊसासो ॥७॥
अमुको तप मास-मास नै विषे अमुक दिन के विषे ए तप हृष्ट ते नीरोग छतां तथा रोगादिक ग्लानपणु पाम्यां छतां जिहां लगे उस्सास त्यां लगे करिवू ।
एवं पच्चक्खाणं, नियंटियं धीरपुरिसपन्नत्तं ।। ___जं गेण्हंतऽणगारा, अणिस्सियप्पा अपडिबद्धा ॥८॥
धीर पुरिसे परूप्यो ए नियंत्रित पचखाण, ते अणगार जेहनी आत्मा ग्रहण कर, प्रामादिक नी नेत्राय रहित छ ।
"सागारं कहितां आगार सहित वर्ते ते सागार। आ-मर्यादा करी कीजिये ते आगार पचखाण । आगार ते हेतु महत्तरागारेणं इत्यादि । आगार सहित वर्ते ते साकार।
अविद्यमान आकार ते अनाकार । जे विशिष्ट प्रयोजन ऊपजवा नै अभाव छते, कांतार दुभिक्षादिक नै विषे तथा सरीरादिक कारण पड़यां पिण महत्तरादिक आगार राख नहीं, ते अनाकार इति भावः । केवल अनाकार नै विषे पिण अजाणपण अनै सहसात्कारे ए बे आगार तो रहै हीज । काष्ठ अंगुली आदि मुख विषे प्रक्षेपवा थकी भंग नहीं हुवै । इण कारण थकी अजाणपण अनै सहसात्कार अपेक्षा करिक सदा आगार हीज । 'परिमाणकडं कहितां दात आदि करिक कीधो परिमाण । अभाणि च
दत्तीहि व कवलेहि व घरेहि भिक्खाहिं अहव दव्वेहिं ।
जो भत्तपरिच्चायं करेति परिमाणकडमेयं ॥६॥ दाति करिक, कवल करिक, घर करिक, अन भिक्षा करिक, परिमाण कीधु अथवा जे साधु भक्त परित्याग कर परिमाणकृत ए पूर्वे का ते ।
“निरवसेसं कहितां संपूर्ण अशनादिक तजै । भणितं च
सव्वं असणं सव्वं च पाणगं सव्वखज्जपेज्जविहिं ।
परिहरइ सव्वभावेणेयं भणियं निरवसेसं ॥१०॥
सर्व अशन अनैं सर्व पाणी, खज्जं कहितां खावा जोग, पेज्जं कहि तां पीवा जोग नीं विधि परिहर सर्व भाव करिनै, ए निरवसेस पचखाण कह्यो ।
'साकेयं चेव कहितां केत कहिये चिह्नः, केत-चिह्नः करी सहीत ते सकेत । प्राकृतपणां थकी सकार दीर्घ थयु, ते माटै साकेयं कह्म । अथवा संकेत युक्त हुवा थकी संकेत । संकेत ते अंगुष्ठ सहितादि । यदाह
अंगुट्ठमुढिगंठीघरसेऊसासथिबुगजोइक्खे ।
भणियं सकेयमेयं धीरेहि अणंतणाणीहि ॥११॥
अंगुष्ठ, मुट्ठी, गंठी, डोरा, डाभ प्रमुख नी बीटी, घर, स्वेद, उच्छ्वास, पाणी नो बुबुदो, जोतिष्क ते दीवादिक वस्तु-धीर पुरुष अनंत ज्ञानी ए संकेत कह्यो,
'साकार' मिति आक्रियन्त इत्याकारा:-प्रत्याख्यानापवादहेतवो महत्तराकारादयः सहाकारर्वर्त्तत इति साकारम्, अविद्यमानाकारमनाकारं यद् विशिष्टप्रयोजनसम्भवाभावे कान्तारभिक्षादी महत्तराद्याकारमनुच्चारयद्धिविधीयते तदनाकारमिति भावः केवलमनाकारेऽप्यनाभोगसहसाकारावुच्चारयितव्यावेव, काष्ठाङ्ग ल्यादेर्मुखे प्रक्षेपणतो भङ्गो मा भूदिति, अतोऽनाभोगसहसाकारापेक्षया सर्वदा साकारमेवेति, 'परिमाणकृत' मिति दत्त्यादिभिः कृतपरिमाणम्,
'निरवशेष' समग्राशनादिविषयं,
'साएयं चेव' त्ति केत:-चिन्हं सह केतेन वर्तते सकेतं, दीर्घता च प्राकृतत्वात्, सङ्कतयुक्तत्वाद्वा सङ्केतम्-अङ्ग ष्ठसहितादि,
स०
उ०२, ढा० १५५ २३३
Jain Education Intemational
| International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org