________________
२३७. *भाषा मन पर्याप्ति में, सन्नी जिम कहिवाय ।
सर्व पदे भंग तीन छै, दंडक पंचेंद्री पाय ॥
यतनी २३८. भाषा मन पर्याप्ति एक, किणहि कारण थी सुविशेख ।
बहुश्रुत कही छै ताय, इम वृत्ति विष छै वाय ।।
२३७. भासा-मणपज्जत्तीए जहा सपणी।
सर्वपदेषु भङ्गकत्रयमित्यर्थः, पञ्चेन्द्रियपदान्येव चेह वाच्यानि,
(वृ० प० २६५) २३८. इह भाषामनसोः पर्याप्तिर्भाषामन:पर्याप्तिः, भाषा
मनःपर्याप्त्योस्तु बहुश्रुताभिमतेन केनापि कारणेनैकत्वं विवक्षितं,
(वृ० प० २६५). २३६. आहार-अपज्जत्तीए जहा अणाहारगा,
२३६. *आहार अपर्याप्ति विषे, अनाहारका जेम।
निर्णय वृत्ति विषे कह्यो, सुणज्यो धर प्रेम ।।
यतनी
२४०. जीव एकेंद्री इक भंग एसा, बहु सप्रदेशा अप्रदेशा ।
निरंतर विग्रहगति बहु पाय, शेष में षट भंगा कहाय ।।
२४०. इह जीवपदे पृथिव्यादिपदेषु च सप्रदेशाश्चाप्रदेशा
श्चेत्येक एव भङ्गकोऽनवरतं विग्रहगतिमतामाहारपर्याप्तिमतां बहूनां लाभात्, शेषेषु च षड्भङ्गाः पूर्वोक्ता एवाहारपर्याप्तिमतामल्पत्वात्,
(वृ० प० २६६) २४१. सरीर-अपज्जत्तीए, इंदिय-अपज्जत्तीए, आणापाणअपज्जत्तीए जीवेगिदियवज्जो तियभंगो,
(वृ० प० २६६) २४२. नेरइय-देव-मणुएहि छन्भंगा,
२४१. *शरीर इन्द्री आणपाण ए, अपर्याप्ति त्रिहं जाण ।
जीव एकेंद्रिय वर्ज नै, भंग तीन पहिछाण ॥
२४२. नारक देव मनुष्य विषे, षट भांगा होय ।
न्याय कहूं हिव वृत्ति थी, सुणज्यो सहु कोय ।
यतनी २४३. जीव एकेंद्री में भंग एक, सप्रदेशा अप्रदेशा देख ।
अन्य विषे भंग त्रिण पाय, तिण रो न्याय सूणो चित ल्याय ।। २४४. शरीरादि अपर्याप्ति तीन, काल थी सप्रदेशा सुचीन ।
सदा काल लाभ छै ताय, अप्रदेशा कदाचित थाय ।। २४५. तिके एक आदि पिण पाय, तिण सं तीन भांगा कहिवाय ।
बले नारकी सुर नर मांहि, षट भांगा कहीजै ताहि ॥ २४६. *भाषा मन अपर्याप्ति विषे, जीवादिक त्रिण भंग । नारक सुर अरु मनुष्य में, षट भंग प्रसंग ॥
यतनी २४७. भाषा मन पर्याप्ति अबंध, तेह अपर्याप्ति नी संध।
पंचेंद्रिय जाति प्रसंग, तिण सं जीवादिक विण भंग ॥
२४३. इह जीवेष्वेकेन्द्रियेषु चैक एव भङ्गोऽन्यत्र तु त्रयं,
(वृ० प० २६६) २४४, २४५. शरीराद्यपर्याप्तकानां कालतः सप्रदेशानां
सदैव लाभात् अप्रदेशानां च कदाचिदेकादीनां च लाभात्, नारकदेवमनुष्येषु च पडेवेति,
(वृ० प० २६६) २४६. भासामणअपज्जत्तीए जीवादिओ तियभंगो, नेरइयदेव-मणुएहि छन्भंगा।
(श० ६।६३)
२४७. भाषामनःपर्याप्त्याऽपर्याप्तकास्ते येषां जातितो
भाषामनोयोग्यत्वे सति तदसिद्धिः, ते च पंचेन्द्रिया एव,
(वृ० प० २६६)
*लय : प्रभवो मन मांहे चितवै
१५२ भगवती-जोड़
Jain Education International
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org