________________
१५. *सुर प्रभु! महाऋद्धि नों धणी, यावत महानुभाग ।
बाहिरला पुद्गल भणी, अणलीधे ए भाग ।। १६. पुद्गल जे काला प्रतै, नीला पुद्गलपण पेख ।
परिणामिवा समर्थ अछै, तथा नीला कृष्णपण देख ?
१५. देवे णं भंते ! महिड्ढीए जाव महाणुभागे बाहिरए
पोग्गले अपरियाइत्ता। १६. पभू कालगं पोग्गलं नीलगपोग्गलत्ताए परिणा
मेत्तए ? नीलगं पोग्गलं वा कालगपोग्गलत्ताए
परिणामेत्तए? १७. गोयमा ! नो इणठे समठे । परियाइत्ता पभू ।
(श० ६।१६६) १८. से णं भंते ! कि इहगए पोग्गले (सं० पा) तं चेव
नवरं परिणामेति त्ति भाणियव्वं ।
२०. एवं कालगपोग्गलं लोहियपोग्गलत्ताए । एवं कालएणं
जाव सुक्किलं ।
२१. एवं नीलएणं जाव सुक्किलं । एवं लोहिएणं जाव
सुक्किलं ।
१७. जिन भाखै सुण गोयमा! एह अर्थ समर्थ न ताय ।
बाहिरला पुद्गल ग्रही, सुर समर्थ कहिवाय ॥ १८. ते प्रभ! स्य नरलोक नां, पुद्गल ग्रहि नै ताय । तं चेव णवरं विशेष ए, परिणामिवा कहिवाय ।।
सोरठा १६. विकुर्वणा तिहां जाण, परिणामिवा समर्थ इहां ।
इतलो विशेष माण, शेष पूर्ववत जाणवा ।। २०. *इम काला पुद्गल प्रतै, लालपणे परिणमाय ।
एवं कृष्ण वर्णे करी, जाव शुक्ल प्रति आय ॥
वा० जिम पूर्वे कह्यो कालो नीलपणे परिणमावै अनैं नीलो कालपण परिणमा ए एक सूत्र१ । तिम कालो लालपण तथा लाल कालापण२ । कालो पीलापण पीलो कालापण३ । कृष्ण शुक्लपण तथा शुक्ल कृष्णपणे ४ । २१. *इम नीले वर्णे करी, जाव शुक्ल प्रति आण॥
इम लोहित वर्णे करी, जाव शुक्ल प्रति आण॥
वा० इम नीलो लालपणे तथा लाल नीलापण परिणमाव५ । नीलो पीलापण तथा पीलो नीलापणै६ । नील शुक्लपण तथा शुक्ल नीलपण७ । इम लाल पीलापण तथा पीलो लालपण८ । लाल शुक्लपण तथा शुक्ल लालपण ।
इहां जाव शब्द कह्यो ते बीच भांगो तो नथी पिण पोग्गलं ए तीन अक्षर जाव शब्द में संभव एतले पीलो पुद्गल शुक्लपण तथा शुक्ल पीलापण परिणमावै । इम बे-बे नों एक-एक सूत्र कहिवै वर्ण नां १० सूत्र थया, इम आगल पिण जाणवा। २२ *इम पीले वर्णे करी, जाघ शुक्ल अवभास ।
इम ए परपाटी करी, गंध अनें रस फास ॥ . वा० दुगंध सुगंधपणे परिणमाव तथा सुगंध दुगंधपणे परिणमावै१।। तिक्त कटुकपणे परिणमावै तथा कटुक तिक्तपणे परिणमाव१ । तिक्त कसायलापण तथा कसायलो तिक्तपण२ । तिक्त खाटापण तथा खाटो तिक्तपण३ । तिक्त मीठापण तथा मीटो तिक्तपणे ४ । कटुक कसायलापण तथा कसायलो कटुकपण५ । कटुक खाटापण तथा खाटो कटुकपण६ । कटुक मीठापणे तथा मीठो कटुकपण७ । कसायलो खाटापण तथा खाटो कसायलापण८ । कसायलो मीठापण तथा मीठो कसायलापण । खाटो मीठापण तथा मीठो खाटापण परिणमावै१० ॥ * लय : राधा प्यारी है, लै नी झखोलो ठंडा नीर नो
वा०—कालनीललोहितहारिद्रशुक्ललक्षणानां पंचानां वर्णानां दश द्विकसंयोगसूत्राण्यध्येयानि ।
(वृ० प० २८३)
२२. एवं हालिद्दएणं जाव सुक्किलं । एवं एयाए परिवा
डीए गंध-रस-फासा। इह सुरभिदुरभिलक्षणगन्धद्वयस्यैकमेव, तिक्तकटुकषायाम्लमधुररसलक्षणानां पञ्चानां रसानां दश द्विकसंयोगसूत्राण्यध्येयानि । (वृ० प० २८३)
श० ६, उ० ६, ढा० १०६ १९५
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org