Book Title: Sachoornik Aagam Suttaani 01 Aachaar Churni Aagam 1
Author(s): Anandsagarsuri, Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Param Anand Shwe Mu Pu Jain Sangh Paldi Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/035051/1
JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ ME namo namo nimmaladasaNassa pUjya AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara-gurubhyo nama: bhAga sacUrNika-Agama-suttANi / Agama - 01 'AcAra' cUrNi: AjamA Ajama mUla saMzodhaka :- pUjyapAda AgamoddhAraka AcAryazrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAjasAheba abhinava-saMkalanakartA :- Agama divAkara munizrI dIparatnasAgarajI (M.Com., M.Ed., Ph.D., zrutamaharSi] pUjya zAsanaprabhAvaka AcArya zrI harSasAgarasUrijI ma0 kI preraNA se zrI parama AnaMda zvetAmbara mUrtipUjaka jaina saMgha, pAlaDI, amadAvAda [1]
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Isa projekTa ke saMpUrNa-anudAna-dAtA saccAritra cUDAmaNi svargastha pUjyapAda gacchAdhipati AcAryadeva zrI devendrasAgara sUrIzvarajI mahArAja sAheba zrI parama AnaMda zvetAmbara mUrtipUjaka jaina saMgha vItarAga sosAyaTI, prabhUdAsa Thakkara koleja roDa, pAlaDI, amadAvAda karIba pacAsa sAla pahele parama pUjya svargastha gacchAdhipati AcArya deva zrImad devendrasAgarasUrIzvarajI mahArAja sAheba dvArA saMsthApita isa saMgha meM zrI zItalanAtha bhagavaMta kA jinAlaya bhI hai, jina ke pratiSThAcArya bhI pUjya devendrasAgarasUrIzvarajI ma0 hI hai / isa saMgha meM pUjya sAdhU -bhagavaMta evaM sAdhvI - mahArAja ke lie upAzraya bhI hai, jahAM hara sAla cAturmAsa karavA ke zrAvaka-zrAvikAo ko dharma-ArAdhana se lAbhAnvita karavAyA jAtA hai / isa saMgha meM AyaMbilabhavana, ubAlA huA pAnI, jJAna bhaNDAra evaM pAThazAlA kI bhI bahota acchI suvidhA pradAna ho rahI hai / aise samyag mArgI saMgha kI sadbhAvanA aura prabhAvaka AcArya pUjya zrI harSasAgarasUrijI ma0 kI preraNA se isa zAstra ke lie anudAna prApta huA hai / [2]
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ AAVAN namo namo nimmaladasaNassa sacUrNika-Agama-suttANi mUla saMzodhaka abhinava-saMkalanakartA wintelwaayuniaVANEARE Tolerances pUjyapAda AgamoddhAraka AcArya zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAja Agama divAkara munizrI dIparatnasAgarajI M.Com., M.Ed., Ph.D., zrutamaharSi] Hayee prata-prApti aura peja-seTiMga kartA : ke ceramana zrI pravINabhAI zAha, amerikA mudraka : navaprabhAta prinTIMga presa amadAbAda Mo 9825598855/98253062751
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ ciyA bAjArANama bhASaNa mAmA rANamayamA mAyAlA Agama S dA
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1101 zrI AcArAma-carNi: namo namo nimmaladaMsaNassa pUjya zrIAnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurubhyo nama: "AcAra" cUrNi: [bahuzrutakiMvadantyA: jinadAsagaNivarya vihitA) [Adya saMpAdaka: - pUjya AgamoddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgara sUrIzvarajI ma. sA. ] (kiJcit vaiziSThyaM samarpitena saha) puna: saMkalanakartA- muni dIparatnasAgara (M.Com.,M.Ed.,Ph.D.,zrutamaharSi) 01/02/2017, budhavAra, 2073 mahA zukla 5 'sacUrNika-Agama-suttANi' zreNi bhAga-1 zrI AgamoddhAraka-vAcanA-zatAbdI-varSa-nimitta 'Agama-cUrNi-mudraNa-projekTa' [5]
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [-] dIpa anukrama H bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [-], adhyayana [ - ], uddezaka [-], niryuktiH [-] [mUla sUtrA:] zrIAcArAMgacUrNiH bhAra bahudhuna kiMvadantyA zrIjinadAsagaNivaryavihitA mudraNaprayojikA -- mAlava dezAntargataratna purIya (ratalAmagata) zrI RSabhadeva jI kezarImalajI zvetAMbara saMsthA. mudraNakarttA - sUryapurIya zrI jainAnaMda mudraNAlaya vyApArayitA zA0 mohanalAla maganalAla badAmI. zrI vIrasya 2468 saMdhikA mudraNasya mudraNa kArakAdhInAH vikramasya saMvat 1998 paNyaM rUpyakapaMcakaM krAiTasya 1941 prataya: 500 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA AgamasUtra [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : *** AcArAGgasUtrasya cUrNe: mUla "TAiTala peja" [6]
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAcArI-saMrakSaka, jJAnadhanI, Agama-saMzodhaka, tIvra-medhAvI, samAdhimRtyu-prApta, bahumukhIpratibhAdhAraka pajyapAda AgamoddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgarasarIzvarajI mahArAja sAheba .jinhone zuddha-zraddhA, samyak-zruta ArAdhanA, yathAkhyAtacAritra ke prati gati aura aMta samaya deha-mamatva ke tyAga ke davArA kAyotsarga nAmaka abhyaMtaratapa ki mizAla kAyama ki hai aise bahuzruta AcArya zrI sAgarAnaMdasUrIzvarajI mahArAja kA paricaya karAnA mere lie nAmumakina hai, fira bhI gurubhakti buddhi se / zraddhAMjalI svarupa eka mAmulI sI jhalaka paisa karane kA yaha prayAsa mAtra hai| . cAritra-grahaNa ke bAda alpa kAlame jo apane gurudeva kI chatrachAyA se dUra ho gaye, to bhI gurudeva ke svarga-gamana ko sirpha karmo kA prabhAva mAnakara apane saMyama ke lakSya prati sthira rahate hue akele jJAna-mArga ki sAdhanA ke patha para cale | paDhAI ke lie hI kitane mahino taka roja ekAsaNA tapa ke sAtha bAraha killomiTara paidala vihAra bhI kiyA | lekina apane maMjhila pe DaTe rahe, aura pariNAma svarupa saMskRta evaM prAkRta bhASA kA, prAcIna lipio kA, vyAkaraNanyAya-sAhitya Adi kA sampUrNa jJAna prApta kiyA | jaina AgamazAstro ke samudra ko bhI pAra kara ge| .eka akelA AdamI bhI kyA nahIM kara zakatA? isa prazna kA uttara hameM isa mahApuruSa ke jIvana aura kavana se mila gayA, jaba ve cala par3e devarddhigaNI: kSamAzramaNa ke sthApita patha para. binA kisI sahAya lie hae sirpha akele hI "jaina-Agama-zAstro" ko dIrghajIvI banAne ke lie aneka hastaprato se zuddha-pATha taiyAra kiye | do vaikalpika Agama, kalpasUtra aura niyuktio ko jor3akara 45 Agama-zAstro ko saMzodhita kara ke saMpAdita kiyA | phira pAlItANAmeM Agama / maMdira banavAkara Arasa-patthara ke Upara ye sabhI Agama-sAhitya ko kaMDArA, sUratameM tAmapatra para bhI aMkita karavAe aura "Agama maMjUSA" nAma se mudraNa bhI karavA ke bar3I bar3I peTImeM rakhavA ke gA~va gA~va bheja die | vartamAnakAlame sarva prathamabAra aisA kArya haA | .sirpha mUla Agama ke kArya se hI una ke kadama ruke nahI the, unhoMne Agamo kI vRtti, cUrNi, niyukti, ava cUrI, saMskRta-chAyA Adi kA bhI | saMzodhana-sampAdana kiyA | upayogI viSayo ke lie unhoMne eka lAkha zloka pramANa saMskRta-prAkRta nae graMtho kI racanA bhI kI | kitane hI graMtho kI prastAvanA / bhI likhI | ye samyak-zruta mudrita karavAne ke lie Agamodaya samiti, devacaMda lAlabhAI ityAdi vibhinna saMsthA kI sthApanA bhI kI | .jJAnamArga ke alAvA sammetazikhara, aMtarIkSajI, kezariyAjI Adi tIrtharakSA kara ke samyaka-darzana-ArAdhanA kA paricaya bhI diyA | rAjAoM ko pratibodha | kara ke aura vAcanAo davArA apanI pravacana-prabhAvakatA bhI ujAgara karavAI | bAladikSA, devadravya-saMrakSaNa, tithi-prazna ityAdi viSayome satya-pakSameM aMta taka dRr3ha rahe | jainazAsana ke lie jaba jarurata par3I taba adAlatI kAravAIo kA sAmanA bhI bar3I niDaratA se kiyA thA | .sAgarAnaMdajI ke nAma se mazahara ho cuke pUjya AnaMdasAgarasUrIzvarajIne apane parivAra svarupa 700 sAdha-sAdhvIjI bhI zAsana ko bheTa kiye| ....ye the hamAre gurudeva "sAgarajI"... ........muni dIparatnasAgara... | .. -. -.. -.. -.. -.. -.. -..
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMyamaikalakSI, upadhAna-tapa-preraka, cAritra-mArga-rAgI, pravacana-paTu, suparivAra-yukta pUjya gacchAdhipatiAcAryadeva zrI devendrasAgarasUrIzvarajI mahArAja sAheba ... paramapUjya AcAryazrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI ke pATa-paraMparAme hue tisare gacchAdhipati the pUjya AcArya zrI devendrasAgarasUrIzvarajI, jo eka pUnyavAn AtmA the, dIkSA grahaNa ke bAda alpakAlame hI eka ziSya ke guru bana gaye | fira kyA / ziSyo ki saMkhyA bar3hatI calI, bar3hate hue punya ke sAtha-sAtha ve Akhira 'gacchAdhipati pada pe ArUr3ha ho gae | isa mahAtmA kA punya sirpha ziSyoM taka simita nahI thA, ve jahA kahIM bhI 'upadhAna-tapa' kI preraNA karate the, turaMta hI vahAM 'upadhAna' ho jAte the | pravacanapaTutA evaM parSadApunya ke kAraNa una ke upadeza-prApta bahota AtmAone saMyama-mArga kA svIkAra kiyA | khuda bhI saMyamaikalakSI hone ke kAraNa cAritramArga ke rAgI to the hI, sAthasAtha jJAnamArga kA sparza bhI una kA niraMtara rahetA thA | Apa kabhI bhI dupahara ko cale jAie, ve khuda akele yA ziSyaparivAra ke sAtha koI bhI grantha ke adhyayana-adhyApanameM rata dikhAI deMge | ... ye to hamane unake jIvana ke do-tIna pahelu dikhAe | eka aura bhI anusaraNIya bAta una ke jIvana meM dekhane ko milI thI- 'ArAdhanA-prema'. kaisI bhI zArIrika sthiti ho, magara unhoMne donoM zAzvatI olIjI, [poSa)dazamI, zukla paMcamI, trikAla devavaMdana, parva yA parvatithi ke devavaMdana Adi ArAdhanA kabhI nahIM chor3I | AkharI sAlomeM jaba una ko ehasAsa ho gayA kI aba 'aMtima-ArAdhanA' kA avasara najadIka hai, taba una ke mahameM eka hI raTaNa bArabAra cAla ho gayA"arihaMtanaM zaraNa, siddhanaM zaraNa, sAdhanaM zaraNa, kevalI bhagavaMte bhAkhelA dharmanaM zaraNa " isI cAra zaraNo ke raTaNa ke sAtha hI ve samAdhi-mRtyu-rUpa samyak nidrA ko prApta hue the | aise mahAn sUrivara ko bhAvabarI vaMdanA | ... muni dIparatnasAgara... anudAna dAtA saMsthA:- "zrI parama-AnaMda zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha" __ vItarAga sosAyaTI, prabhUdAsa Thakakara koleja roDa, pAlaDI, amadAvAda karIba 50 sAla pahele parama pUjya sva. gacchAdhipati AcAryadeva zrImad devendrasAgarasUrIzvarajI mahArAjasAheba dvArA saMsthApita isa saMghameM zrI zItalanAtha bhagavaMta kA jinAlaya bhI hai, jina ke pratiSThAcArya bhI pUjya deveMdrasAgarasUrIjI ma.sA. hI hai | isa saMghameM pUjya sAdhU bhagavaMta evaM sAdhvIjIo kA upAzraya bhI hai jahA hara-sAla cAturmAsa karavAke zrAvaka-zrAvikAo ko dharma-ArAdhana se lAbhAnvita karavAyA jAtA hai | isa saMghameM AyaMbilabhavana, ubAlA huA pAnI, jJAna bhaNDAra evaM pAThazAlA kI bhI bahota acchI suvidhA pradAna ho rahI hai | aise samyag mArgI saMgha kI sadbhAvanA aura prabhAvaka AcArya pUjya zrI harSasAgarasUrijI ma0 kI preraNA se isa kitAba kA anudAna prApta huA hai |
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ -.. .. -.. -.. -..'sAgara-samudAya-ekatA-saMrakSaka, tIrtha-uddhAra-kArya-pravRtta, guNAnurAgI' isa "sacarNika-Agama-sattANi' zreNi bhAga 1 se 8 ke saMpUrNa anadAna ke preraNAdAtA pUjya zAsanaprabhAvaka AcArya zrI harSasAgarasUrijI mahArAja sAheba 0000000000000000000000000 pUjyapAda sva. gacchAdhipati devendrasAgara-sUrIzvarajI ke vinayI ziSya evaM do gacchAdhipatio ke mukhya sahAyaka ke rupame 'sAgara samudAya' ke sucAru saMcAlaka | pUjya harSasAgarasUrijI, jina kI preraNA se ye "sa carNika-Agama-sattANi" ke madraNa ke lie saMpUrNa davyarAzi prApta huI , unakA atyalpa paricaya yahAM kareMge / samudAya-ekatA ke lie sadaiva prayatnazIla rahate hue ye mahAtmA samudAya ke sAdhu-sAdhvIjI kI AvazyakatAokI pUrtI ke lie bhI pravRtta rahete hai, prAcIna-arvAcIna tIrtho ke jIrNoddhAra evaM vikAza ke lie bhI utsAhita rahete hai, jJAna-kSetra achUtA na rahe isIlie anumodanA, anudAna evaM samaya milane para zAstra-vAMcanameM bhI rUci rakhate hai | samudAya ke jarUratamaMda sAdhvIjI bhagavaMto ke AvAsa kA viSaya ho yA sAdhvIjI ke vihArameM majadUra kA vetana cukAnA ho, aise choTe-choTe kAryoM ke prati bhI una kA lakSya rahetA hai | darzana-zuddhi ke lie jaba unhoMne samagra bhAratavarSa ke 100 sAla taka ke purAne jinAlayo meM 18 abhiSeka kI preraNA kI, usa vakta / lagabhaga sabhI abhiSeka-sAmagrI kI dravya-zuddhi kA qhayAla rakhate hue apanI medhAvI buddhi kA paricaya diyA thA, sAthame anukaMpA bhAva se pujArI yA vidhi karAnevAle ko yatkiMcit bahumAna pragaTa karate hue kucha dhana-rAzi pradAna krvaaii| | aise bahuguNa-saMpanna mahAtmA pUjya AcAryazrI harSasAgara-sUrijI ko hama bhAvabharI vaMdanA karate hue isa zrutakArya kA prAraMbha karane jA rahe hai | ... muni dIparatnasAgara "kAtreja]pUnA, zaMkhezvara, kapaDavaMja, prabhAsapATaNa Adi sthAnome AgamamaMdira ke preraka, karmagraMtha abhyAsu, nispRha mahAtmA pUjyapAda gacchAdhipati AcArya zrI daulatasAgara-sUrIzvarajI mahArAja sAheba (evaM) ajAtazatru, svAdhyAya-rasika, prazAMtamUrtI aura apane guru ke prItipAtra parama pUjya AcArya zrI naMdIvardhanasAgara-sUrijI mahArAja sAheba isa pavitra zruta-kAryame dono sUrivaro kA smaraNa karate hue koTi koTi vaMdanA ke sAtha ......muni dIparatnasAgara [1]
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ mUlAMka: | mulAMka: 224 013 156 036 | 166 040 183 265 200 mUlAkA: 552 malAMka viSayaH | pRSThAMka - taskaMdha-1 013 *-* / adhyayanaM 1 zastraparijJA | 013 001 / --uddezaka: 1 jIvaastitvaM / -uddezaka: 2 pRthvikAya / 029 019 / ___--uddezaka: 3 apkAya: 032 --uddezaka: 4 agnikAya: / 041 --uddezaka: 5 vanaspatikAya: / 043 ___--uddezaka: 6 trasakAya: / 047 056 ____ --uddezaka: 7 vAyakAya: / 049 adhyayanaM 2 lokavijaya: 054 063 --uddezaka: 1 svajana: 073 --uddezaka: 2 adRDhatvam --uddezaka: 3 madaniSedha: 074 084 --uddezaka: 4 bhogAsakti: 088 ___ --uddezaka: 5 lokanizrA 087 --uddezaka: 6 amamatvaM *-* adhyayanaM 3 zItoSNIyaM / / ___--uddezaka: 1 bhAvaspta : ___ --uddezaka: 2 daHkhAnabhava: 122 125 ___--uddezaka: 3 akriyA 134 / ___-uddezaka: 4 kaSAyavamanaM 137 *-* adhyayanaM / samyaktvaM 139 / -uddezaka: 1 samyakavAdaH / | 141 AcArAGga cUrNeH viSayAnukrama | pRSThAMka 143 -uddezaka: 2 dharmapravAdIparIkSaNaM | 147 --uddezaka: 3 niravadayatapaH / / 152 150 --uddezaka: 4 saMyamapratipAdanaM __ -vacanaM adhyayanaM 5 lokasAra: / 154 --uddezaka: 1 ekacaryA | 167 159 / --uddezaka: 2 viratamani 177 / 164 / ___--uddezaka: 3 aparigraha --uddezaka: 4 avyaktaH 192 / 173 --uddezaka: 5 hRdopamaH / 179 --uddezaka: 6 kamArgatyAgaH | 208 ____ adhyayanaM 6 dayutaM 212 186 / --uddezaka: 1 svajanavidhananaM | 212 194 --uddezaka: 2 karmavidhananaM 198 --uddezaka: 3 upakaraNa evaM 228 ____ zarIra-vidhananaM 201 --uddezaka: 4 gaurvtrikvidhnnN| 239 207 --uddezaka: 5 upasarga-sanmAna . | 243 vidhananaM "adhyayanaM vyacchinam" / ___ adhyayanaM 8 vimokSaM 256 / 210 --uddezaka: 1 kazIlaparityAga: 257 | 215 -uddezaka: raakalpyaparityAga: 272 niyukti gAthA: 356 viSaya: _ pRSThAMka: | 220 --uddezaka: 3 aMgaceSTAbhASita: 278 | -uddezaka: 4 vehAsanAdimaraNaM 285 226 --uddezaka: 5 glAnabhaktaparijJA | ____288 231 | --uddezaka: 6 iMgitamaraNaM 236 --uddezaka:7 pAdapopagamanamaraNaM 296 | 240 --uddezaka: 8 uttamamaraNavidhi: 299 *-* adhyayanaM 9 upadhAnazrutaM 308 | --uddezaka: 1 caryA: 309 288 --uddezaka: 2 zayyA: 323 --uddezaka: 3 pariSaha: __329 318 --uddezaka: 4 rogAtaMka: 333 zrutaskaMdha-2 337 3 caDA-1 338 adhyayanaM 1 piNDaiSaNA 338 ___-- (uddezakA: 1...11) 339 AhAragrahaNa vidhi: evaM niSedha: AhArArthe gamanavidhiH,saGkhaDIdoSa:,pAnakagrahaNa vidhi:,bhojana __gA nizi. gyAti adhyayana 2 zayyaiSaNA 357 -- (uddezakA: 1...) 358 zayyA-vasati grahaNe niSedha: va _ vidhi:. saMstAraka pratimA .. h 221 130 398 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi [10]
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ *-* -- mUlAGkA: 552 mUlAMka viSaya: pRSThAMka | zrutaskaMdha- 2 cUDA-1 | *- adhyayanaM 3 iA 366 -- (uddezakA: 1...3) vihAra niSedha: va vidhi: varSAvAsa:, gamanAgamana vidhi: va niSedha:,pathinA saha / adhyayanaM 4 bhASAjAtaM / 372 / 466 |--uddezaka: 1 vacanavibhaktiH | 372 / 470-uddezaka: 2 krodhotpativarjanaM 304 *-* / adhyayanaM 5 vastraiSaNA / 374 475 --uddezaka: 1 vastragrahaNavidhiH 374 | 483 | --uddezaka: 2 vastradhAraNavidhi: 376 / AcArAGga cUrNeH viSayAnukrama niyukti gAthA: 356 mUlAMkaH viSaya: pRSThAMka mUlAMka: viSaya: | pRSThAMka: adhyayanaM 6 pAtraiSaNA 370 / 499 / saptaikaka 3 uccAra-prazravaNaM | 381 | 486 -- (uddezakA: 1, 2) dezakA 377 / 502 saptaikaka 4 zabdaH 382 pAtrasvarUpaM, pAtragrahaNa vidhi: 505 saptaikaka 5 rUpa: 38ra niSedhazca, pAtra paDimA, pAtra / 506 saptaikaka 6 parakriyA 383 pramArjanA, pAtra parigrahaNam / yols saptakaka 7 anyonyakriyA 384 adhyayanaM 7 avagraha pratimA 378 cUDA-3 - 385 | 495 --(uddezakA: 1, 2) | / 509 bhagavan mahAvIrasya cyavana,janma, avagraha Adi yAcanAvidhi: dIkSAdi varNanam, paMca mahAvratasya evaM avagraha paDimA(7) prarUpaNA, tasya paMca-paMca bhAvanA cUDA-2 . cUDA-4 | 497 saptaikaka 1 sthAnaM 379 541- anityabhAvanA, mune:hasti Adi | 498 / saptaikaka 2 niSidhikA: / / 381 | upamA,antkRta mokSagAmI mani0 AcArAGga cUrNeH saMkSipta viSayAnukrama: parisamApta: 378 349 391 [11]
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ [AcAra-cUrNi] isa prakAzana kI vikAsa-gAthA yaha prata sabase pahale "AcArAgasUtra" ke nAmase sana 1941 (vikrama saMvata 1998) meM ruSabhadevajI kezaramalajI zvetAmbara saMsthA dvArA prakAzita huI, isa ke saMpAdaka-mahodaya the pUjyapAda AgamoddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI (sAgarAnaMdasUrijI) mahArAja sAheba | vRtti kI taraha cUrNI ke bhI dusare prakAzanoM kI bAta sunI hai, jisame oNphaseTa-priMTa aura svataMtra prakAzana donoM kI bAta sAmane AyI hai, magara maiMne abhI taka koI prata dekhI nahIM hai | sirpha eka 'AcAra-cUrNi' kA nayA prakAzana taiyAra hotA huA dekhA thA | - hamArA ye prayAsa kyoM? + Agama kI sevA karane ke hameM to bahota avasara mile, 45-Agama saTIka bhI hamane 30 bhAgome 12500 se jyAdA pRSThomeM prakAzita karavAe hai, kintu logo kI pUjya zrI sAgarAnaMdasUrIzvarajI ke prati zraddhA tathA prata svarupa prAcIna prathA kA Adara dekhakara hamane una sabhI prato ko skena karavAI, usake bAda eka speziyala phorameTa banavAyA, jisake bIcame pUjyazrI saMpAdita prata jyoM kI tyoM rakha dI, Upara zIrSasthAname Agama kA nAma, phira zrutaskaMdha-adhyayana-uddezaka-mUlasUtra-niyukti Adi ke naMbara likha die, tArkiM par3hanevAle ko pratyeka peja para kaunasA adhyayana, uddezaka Adi cala rahe hai usakA saralatAse jJAna ho zake, bAyIM tarapha Agama kA krama aura isI prata kA sUtrakrama diyA hai, usake sAtha vahA~ 'dIpa anukrama' bhI diyA hai, jisase hamAre prAkRta, saMskRta, hiMdI gujarAtI, iMgliza Adi sabhI Agama prakAzanomeM praveza kara zake| hamAre anukrama to pratyeka prakAzanomeM eka sAmAna aura kramazaH Age baDhate hae hI hai, isIlie sirpha krama naMbara die hai, magara prata meM gAthA aura sUtroM ke naMbara alaga-alaga hone se hamane jahAM sUtra hai vahA~ kauMsa die hai aura jahAM gAthA hai vahA~ ||-|| aisI do lAina khIMcI hai| isa Agama cUrNi ke prakAzanomeM bhI hamane uparokta prakAzanavAlI paddhatti hI svIkAra karane kA vicAra kiyA thA, paraMtu jaba maiMne 'AcAra-cUrNi' ke 90 se jyAdA pRSThoM kA kAma kiyA taba patA calA kI cUrNi aura vRtti kI saMkalana paddhatti sarvathA bhinna hai, cUrNimeM pratyeka sUtra spaSTarUpa se alaga dikhAI nahIM dete, nAhI cUrNimeM sUtro yA gAthA kA koI spaSTa alaga krama saMkalita huA hai aura bahota sthAnomeM to sUtroM ke apUrNa aMza likhakara hI pUrI carNi taiyAra huI hai, isIlie hameM yahA~ sampAdana paddhatti badalanI par3I hai | hama yahA~ pratyeka pRSTha para alaga sUtrakrama de nahIM pAye agara likha bhI dete to bhI Apa cUrNimeM se use DhuMDha nahIM pAte kyoMki cUrNimeM sabhI sthAnome alaga kramAMkana hai prApta nahIM hai | hamane yahA~ uddezaka Adi ke sUtroM kA krama, vRtti ke kramAnusAra [1-14, 15-24] isa taraha sAthame diyA hai tAki vRtti ke AdhAra para cUrNimeM se sUtra DhuMDha zake aura bAyIM tarafa isa vRtti ke sUtrakrama aura nIce dIpa-anukrama die hai, jisase Apa hamAre sabhI Agama prakAzanoMme praveza kara zakate hai| zAsanaprabhAvaka pUjya AcAryazrI harSasAgarasarijI ma.sA. kI preraNAse aura zrI parama AnaMda zvetAmbara mUrtipUjaka jainasaMgha, pAlaDI, amadAvAda kI saMpUrNa dravya sahAya se ye 'sacUrNika-Agama-suttANi' bhAga-1 kA mudraNa huA hai, hama una ke prati hamArA AbhAra vyakta karate hai| .......muni dIparatnasAgara. [12]
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [1-12] dIpa anukrama [1-12] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [-], niryukti: [1-67], [vRtti anusAra sUtrAMka 1-12] arham // zrI AcArAMgasUtracUrNiH / ---- OM namo vItarAgAya namaH sarvajJAya || maMgalAdINi satyANi maMgalamajjhANi maMgalAvasANANi maMgala pariggahA ya sissA satthANaM avaggahepAyadhAraNAsamatthA bhavaMti, eeNa kAraNeNaM AdI maMgalaM majjhe maMgalaM avasANe maMgalamiti, tattha ajjhayaNakRtaM AdIye jIvagahaNaM tadasthittappasAhaNaM ca, majjhe maMgalaM sammattA logasAraggahaNA, aMte maMgalaM bhagavato guNukitcaNA, eyaM akSayaNakarya, idANi suttakayaM bhaNNati-AdIye suyaggahaNA bhagavatoragahaNA ya, majche se bemi je ya atItA arahaMtA bhagavaMtA' tahA 'se bemi se jahAvi hare,' aMtevi 'amiNibuDe amAI ya' eyasta gahaNA, taM puNa maMgalaM caDavihaM NAmamaMgalaM ThavaNAmaMgalaM davamaMgala bhAvamaMgalaM, NAmaThavaNAo gayAo, davve sutthiyAdi bhAve gaMdI, sA cauvihA- nAma0ThavaNA0 da00, bhAva0 NAmaThavaNAo gayAo, dabve saMkhabArasagANi tUrANi, bhAvaNaMdI paMcavihaM NANaM, sabdesipi parUvaNaM kAUNaM suyanANeNaM ahiggAro, kamdA 1, jamhA suyanANe pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA AgamasUtra -[01], aMga sUtra [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: ...sUtrasya Adi-madhya-aMtya 'maMgala' kathanaM [13]
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [1], niyukti: [1-67], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-12] (01) anuyogaagAdidigaMtanikSepAH dvArANi cUrNiH prata vRtyaMka [1-12] zrIAcA-|| uddeso samadamo aNuNNA aNuyogo ya pavanati, tattha uddesasamuddesaaNuNyAo gayAo, iha tu aNuogeNa ahigAro, so cauviho, gaMga sUtra naMjahA-caraNakaraNAnuyogo dhammAmuyogo gaNiyANuyogo daviyANuyogo, so puNa duviho-pRhuttANuyogo apuDuttANuyogo, aputte ekake aNuyogadvAre cattArivi samoyAriaMti, aputaM jAva ajavairotti, ettha aJjabaharajarakkhita pussamittatigaM ca | // 2 // ghenUrNa jaya puhunA kayA taha mANiyA, iha caraNakaraNANuyogeNaM ahigAro, so ya imehiM dArehiM aNugaMtabo, taMjahA-NikkhevegaTTha Nirutta vihI pavanI a keNa vA kasma / tadArabhedalavaNatadarihaparisA ya sunttho||1|| eyAe gAhAe atthI jahA kappapeDhiyAe, pavaraM kassati dvAraM imaM bhaNNai-kappe vaNiyaguNeNa AyarieNaM, kasma kaheyadyo?, sabasseva sutanANassa, biseseNa puNa AyArassa, jeNa iha caraNakaraNajAtAmAtAva sIo dhammo Adhavijada, AyArasma aNuyogo, 'AyAreNa bhaMte ! kiM aMga aMgAI sutakhaMdho mutakhaMdhA ajjhayaNaM akSayaNA uddeso uresA ?, AyAreNaM aMgaM no aMgAI no muyakhaMdho supakhaMdhA no ajAyaNaM ajjhayaNA no uddaso uddesA, tamhA AyAraM nikvivimmAmi aMga nikkhibissAmi suyaM nikkhivismAmi khaMdha nikkhivissAbhi meM nikkhivissAmi carapAM nizvivismAmi satthaM nikviAdhismAmi pariNa nikvivissAmi sa nikvivissAmi disaM NiksivimsAmi, eratha puSaNa caraNadisAvajANaM dArANaM mambemi cauko nikavetro, caraNamsa disANaM tu chako, nanya gAthA 'caraNadimAva jANaM'(3-4)vitiyagAhA 'jastha tu jaM jANejA(4-4) ema nikAdevalakSaNa gAhA,AyAro cauviho jahA buDiyAyAre nahA dabAyAro bhAvAyAge ya bhANiyabA, nattha paMcaviheNa bhAvAyAreNa ahigAge, nasma ya ime satta dArA bhavaMti, jahA-tasagaTTa pavattaNa'mAhA(5-6) egaTTiyAio jahA 'ApArI AcAle' gAhA (75) nastha AyAro pukhamaNi o, dANi AcAlI, mo caubiho, nantha dazve jahA bAto vRkSaM | Hel // 2 // dIpa anukrama [1-12] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: ...catura anuyogadvArANAm kathanaM, nikSepA gAthA: [14]
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [1], niyukti: [1-67], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-12] (01) Prammam 'AyAra' aikArthAH tanikSepAH prata vRtyaMka [1-12] zrIAcA-10 kuMjaro stambhaM ArohagaM vA evamAdi, ahavA kiriyAjogo AcAlo, Acalito khaMdhAvAro AcalitaM AsaNamiti, bhAve so ceva rAMga sUtra-IAL | paMcaviho, kohAdi savvaM appasatthaM bhAvaM cAleti kammabaMdhaM AcAro, iyANiM AgAlo, jaMvA udagassa NiSNayA va talAgaM vA AgAlo bhavati, ahavA AgalitA mehA, bhAve tu ayameva nANAdi bhAvAgAlo, iyANi AgArondavesu davAgArAdi, ahavA rataNAgaro samudro, // 3 // bhAve ayameva nANAdiyAgAge, idANiM AsAso, tattha dave gadimAdiesu vaTTamANassa taraNaM dIvobA,ahavA''sAso darisaNato phAsao ya, darisaNe saMjattayA vANiyagA samRddamajhe kUlaM daTuM AsasaMti, ahavA dhAtu(vAu)pisAyA vilaM paviTThA disAmUDhA biladvAraM, karisagA| mehaM, pakaNANi vA sasANi, mAtA gaTTha puttaM, gambhiNI pamUyA puttamuhaM vA,syaNatthiyAM rayaNAgaraM evamAdI, phAsao'vi mucchio tisito vA toyaM dhammatto caMdaNaM mArutaM vA evamAdi, bhAvAsAso AyAro saMsArAo uttaraNa, idANiM Adariso, tattha do dappaNAdi, bhAve U AyAro, estha karaNizaM akaraNijaM ca darisijati / aMga cauvihaM, taM cAugijje vaSNitaM ihaMpitaM ceva / idANiM AciNaM, tattha dave || goNAdINaM taNA sIhAdINa poggalaM khitnAciNNaM vAhiesu sattugA koMkaNAsu pejA, kAle jahA "saraso caMdaNako agpati ullA ya gaMdhakAsAI / pADalasirIsa malliyapiyaMgu kAle nidAhami" // 1 // bhAvAiNaM sabasAhUhi ayameva nANAdiyAyAro mokkhanimittaM | aainnnno| iyANi AyAto, tattha dave jahA AyAto devadatto, ahavA jAtissarakahAsu suvati amugabhavAo ima bhavaM AyAto, bhAve guruparaMparaeNa / iyANi Amakkho, tattha dave niggaMthAdINi moiti bhAve pacchA vivadio mubaha skmmaao| iyANi pabattaNaM, 'sadhesi AyAroM' gAhA (8-6) sabatitthagarAvi AyArassa atthaM paDhama bAikkhaMti, tato sesagANaM ekArasaNDaM aMgANaM, tAe va paricADIe gaNaharAvi suttaM guMthaMti / iyANi padamaMgati, kiMnimitta AyAro padama Thavio?, ettha gAhA 'bhAyAro aMgANaM dIpa anukrama [1-12] // 3 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: / ...AcAra zabdasya ekArthakA zabdA: [15]
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [1], niyukti: [1-67], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-12] (01) prata vRtyaka [1-12] zrIAcA AU(9-6) jaiNa kAraNeNa estha AyArI baninai caraNa ceva mokkhassa mArI, tattha Thito sesANi aMgANi ahijai teNa so padama kato, AdisthAtra- iyANi gaNitti 'AyAraMmi ahIe' gAhA (10-6) gaNIti gaNaM bAbAreti tamhA AyAro bhabissai paDhamaM gaNiThANaM / iyANi cUNiH padamAnaM, parimANaM, tattha 'NavarSabhaceramahao aTThArasapadasahassio veo'gAhA (11-6) tattha Nava bhaverA AyAro, tassa paMca // 4 // brahmanikSepama cUlAo, tAo puNa ApArehito ajjhayaNasaMkhAe bahu padaggeNa bahuttariyAo duguNA tiguNA bA, tAo puNa imAo bhavaMti-ekArasa piMTesaNAo jAva uggahaDimA paDhamA cUlA, manamattikyA vitiyA, bhAvaNA tatiyA, vimoti cautthA, NisIha paMcamA cuulaa| idANi samoyAro, nattha dave jahA AmaMtaNe bahuyA, khalagAdisu kavIyAdI, pahANANuyANAdisu aruItayAdisusAhuNo, bhAve ayameva | nANAdINa bhAvANaM samoyAro, tattha gAhAbho tiNiNa pddhiyvaao| (12, 13, 14-7) iyANi sAro, tattha dave jahA koDIsAro devadato ahabA samAro baMbho sasAro dadhi evamAdi, bhAve ayameva nANAdI bhAco ceva, mutte AyAro sAro, ahavA sabasseva supanA- | Nasya ema AyAro sAro, tattha gAhAyo 'aMgANaM kiMmAro' gAhAo (16, 17) doni pddhiyvaao| iyANi aMgaM, taM caubihanAmaMgaM ThavarNagaM davaMga bhAvaMgati, NAmaThavaNAo gayAo. davaMgaM jahA cauraMgio, bhAvaMgaM Agamao jANao ubautto, noAgamao imaM caiva AyArabhAbagaM. neNa ahIgAge. idANi sudace pattayaponthayalihiyaM, bhAve imaM ceva, khaMdhecaubihe dave sacittAdI || bhAve etasiM ceva navahaM ajjhayaNANaM samudAo, ko ya pUNa ema bhAvasudhakrabaMdho?, bhaSNai, baMbhacerA, teNa baMbha NikkhiciyaI 'baMbhaMmi(mI u)caukka' gAhA ( ) tantha ThavagAvabhaM akvaNikvevAdisu, ahavA bhaNuppattI bhANiyabA, 'egA mnnussjaaii| HAL ||4 // gAhA ( 19-8) entha umabhamAmisma pRtvabhavajammaNaahiseyacakabahirAyAmisaMgAti, tattha je rAyaasmitA te ya vattiyA | dIpa anukrama [1-12] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: ...'brahma' zabdasya nikSepa: [16]
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [1], niyukti: [1-67], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-12] (01) prata vRtyaMka [1-12] zrIAcA-144 jAyA aNassitA gihavANo jAyA, jayA aggI uppaNNo tato ya bhagava'smitA sippiyA vANiyagA jAyA, tehiM tehi kSatriyAsaMga satra- sippavANijehiM virti visaMtIti vaissA uppanA, bhagavae pAie marahe amisitte sAvamadhamme uppaNNe baMbhaNA jAyA, | cUrNiH agassitA baMbhaNA jAyA mAhaNatti, ujjugasabhAvA dhammapiyA jaM ca kiMci haNataM picchati taM nivAraMti mA haNa bho mA haNa, evaM te || jaNeNaM sukammanivattitasammA bhaNA(mAhaNA)jAyA, je puNa aNassiyA asippiNo te vayakha(ka)lAsuibahikA tesu tesu poyaNesu soyamANA hiMsAcoriyAdisu sajamANA mogadrohaNasIlA suddA saMvuttA, evaM tAvaM cattArivi vaNNA ThAvitA, sesAo saMjoeNaM, tattha 'saMjoe solasayaM' gAhA (20-8) etesiM ceva ca uNDaM vaNNANaM purANupuvIe aNaMtarasaMjoeNaM aNNe tiNi vaNNA bhavaMti, tattha 'papatI caukayANaMtare' gAhA (21-8) pagatI NAma bhavattiyavAsasuddA cauro vaNNA / idANi aMtareNa-baMbhoNaM / khattiyANIe jAo mo uttamavaniyo vA suddhakhanio vA ahayA saMkarakhatio paMcamo vaNNo, jo pRNa khanieNaM vaissIe jAo eso uttamayasso vA sudavahasso vA saMkaravahasso vA chaTTho vaNNo, jo vaisseNa muddIe jAto so uttamasudo vA (suddhasuddo) vA saMkarasuddo vA sattamo vaNNo / idANi vaNNaNaM vaNNehiM vA aMtarito aNulomao paDilomato ya aMtarA satta vaNNaMtarayA bhavaMti, je aMtariyA te egaMtariyA duaMtariyA bhavati / catvAri gAhAo paDhiyavAo (22,23, 24, 25-1) tattha tAva bhaNeNaM vaissIe H jAo aMbaTThotti bucar3a eso aTThamo vaNNo, khattieNaM suddIe jAto uggotti vucai eso navamo vaNNo, baMbhaNeNa suddIe nisAtoti | vucara, kinipArAsabotti, tiNNi gayA, dasamo vaNNo / idANiM paDilomA bhaNNaMti-sudeNa vaissIe jAo augavutti bhaNNai, 0 ekkArasamo vaNo, bahasseNa khattiyANIe jAo mAgahoni bhaNNai, duvAlasamo, svattieNaM baMbhaNIe jAo khaotti bhaNNati, teraso dIpa anukrama [1-12] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: ...manuSyajAtI/varNa evaM varNAntaram [17]
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [3], niyukti: [1-67], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-12] (01) B prata vRtyaMka [1-12] zrIAcA- vaNo, sudeNa khaniyANIe jAo khattioci bhaNNai, codasamo, vaisseNa baMbhaNIe jAo caidehoti bhaNati, pannarasamo vaSNo, brahmAcaraNa 0 muddeNa baMbhaNIe jAo caMDAlotti pavuccai, solasamo vaNNo, etayatirittA je te vijAte te bucaMti-uggeNa khattiyANIe sovAgoti cUrNiH / buccA, vaideheNaM khattIe jAo veNavRtti cuccada, nisAeNaM aMbaTThIe jAo bokasotti vuccai, nisAeNa suddIe jAto sovi vokso, // 6 // HAsudeNa nisAdIpa kukuDao, evaM samaMdamativigapitaM ThavaNAbhaM gataM / idANi davvayaMbha bhaNNAi 'dacaM sarIrabhavio' gAthA | (28-9) duvihaM Agamao noAgamao ya jahA aNuyogadAre, NavaraM jANai bAbArehiti vA babha, jANavaharitaM anANiyavasthisaMjamo, jAo ya raMDakaraMDAo baMbhaM dhareMti, bhAve tu viduvasthisaMjamo, viduti Agamao bhAvabhaM gahitaM, noAgamato tasseba jo basthisaMjamo mehuNaovarati, ahavA saMjamo babhaM bhANati / dAraM / caraNaM chavihaM, vaharinaM dakhacaraNaM tivihaM, taMjahA-gahacaraNaM | bhakSaNAcaraNaM AcaraNAcaraNaM, tattha gaiparaNaM raheNa carati ghoDehiM carati pAdehiM carati evaM gaicaraNa bhaNNai, bhakkhaNAcaraNaM modae | carati devadatto taNANi gAvo caraMti, AyAraNAcaraNaM NAma caragAdINaM, ahavA tesipi jo AhArAdipUyAnimittaM tavaM carati taM | dabdhAcaraNaM, loguttare'vi udAyimAragaprabhRtIrNa, jaM vA'NuvautnANaM, khettacaraNaM jaiyaM sittaM carati-gacchati, jahavA sAlikhittaM / goNAdi carati, kAlevi jo jAvatikAleNa gacchati jati bA, bhAve tivihaM-gaticaraNaM bhakkhaNacaraNaM guNacaraNaM, 'bhAve gati || AhAre'gAhA-(30-8) tattha gatibhAvacaraNaM jaM IriyAsamito carati gacchati, bhakkhaNA jo bAyAlIsAdosaparimuddhaM vItigAlaM vigatadhUmaM kAraNe AhArei, etaM AhArabhAvacaraNaM pasatthamapasatthaM ca, appasatthaM micchatta'NNANuvahatamatiyA anautthiyA dhamma ubacaraMti mokkhassasthaM, kiM puNa NidANovayA?, louttarevi nidANovahataM appasatthaM, pasatthaM tu NijarAheuM jaMbaMbhacaraNaM, ettha // 6 // dIpa anukrama [1-12] RAmale pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: ...caraNa-nikSepA:, [18]
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [1-12] dIpa anukrama [1-12] zrIAcA rAMga sUtracUrNi: || 19 || bhAga-1 "AcAra" aMgasUtra- 1 (niryuktiH+cUrNi:) skaMdha [1] adhyayana [1] uddezaka [1], niryuktiH [1-67 ], [vRtti anusAra sUtrAMka 1-12] - pasatthaguNacaraNANaM ahIgAro, eyANi NavaviddavaM macerANi niaratthaM paDhiaMti, jahattha bhaNiyaM taha AyariaMti, tassa puNa NavabaM macerasukhaMdha hame akSayaNA bhavati, taMjahA- 'satyapariNNA logavijao' gAhA 'aTTamae ya vimokkho gAhA (31, 32-9) etesiM NavaNDaM ajjhayaNANaM hame atthAhigArA bhavati, taMjahA - 'jiyasaMjamo ya' mAhA (33) 'NissaMgayA ya chaThThe' gAhA, ( 34 - 10 ) tattha pariNNAe jIvasanbhAvovalaMbho kIrati, jIvaabhAve yadi baMbhacaraNaM navi tappayojaNaM ato attovalaMbho padamaM kAya ho, evaM so appANaM uvalamittA uttarakAle sattarasaMjame appANaM ThAveda saMjamaM vA appANe, loga cijae udadao bhAvo logo kasAyA jANivA, jahA ya khaveyacyA, evaM mahavyayAvahiyassa visayakasAyaloyaM jiNaMtassa jai aNulomapaDilo mA uvasaggA uppaje te sahiyabvA tatito ahigAro, paMcamaddavyaya avahitamassa jiyakasAyaloyassa muDadukkhaM titikkhamANassa paMcaggatAvagomaya mukaselAmAi AhArajaMtaNatavovisesaM daNa vijAtiriDIo ya mA diDimoho bhavissaha teNa cautthe saMmataM, paMcame tatra ahigAraM uccAritA logaM sAramasAraM jANitA bissAraM haDDittA sAragahaNaM kAyantraM, chaDDe u taheba ahigAre uccArittA saMmatAdisAraM gaheUNaM bhAvato nissaMgo biharejA, sacame tu mohasamutthA parIsahovasaggA sahitA parijANiyanvA, aTTame tu viyANicA NijANaM kAyanvaM, jaM bhaNitaM bhaktapratyAkhyAnaM, navame keNa imaM darisitamAiNaM vA 1, vIrasAmiNA, 'eso u baMbhavere piMDastho vaNio samAseNaM / etAhe ekekaM ajjhayaNaM vaNNaissAmi // 1 // tattha padamaM ajjhayaNaM satyapariNNA, tassa cacAri aNuogadAre vaNeUnaM puvvANuvIe paDhamaM pacchANupRthvI navamaM aNANupuccIe navagacchagayAe0, NAme khayova samie samo vatarati bhAvapyamANe louttare Agame vibhAsA, No NayapyamANe, kAliyasuyaparimANasaMkhAe, usaNeNaM savtrayaM sasamayavacaNyA, arthAdhi kArAH [19] 119 11 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra- [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [1-12] dIpa anukrama [1-12] zrI AcA gaMga sUtra cUrNiH // 8 // WINDON bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 1 ], uddezaka [1], niryuktiH [1-67 ], [vRtti anusAra sUtrAMka 1-12] atthAhigAro so imAe gAhAe aNugaMtavbo, 'jIvo chakkAyaparUvaNA ya' gAhA - ( 35 - 10) jattha jattha samoyarati tattha tattha samotAritaM NAmaNipphaNNo satyapariSNA, satthaM pariNNA va do par3hAI, tattha satthaM nikkheviyadhvaM 'davvaM satyaggavisaM gAhA(36 - 10) tattha satthaM asimAdi aggisatthaM evaM vimasatthaM gehaM avilaM khAro nAma kSAro rUkSANi ca pIlukarIrAdI karIsaNagaraNiddhamaNAdI davvasatthaM, bhAvasatthaM kAyo vAyA maNo ya duSpaNihiyAI / pariSNA cauntrihA, 'davvaM jANaNa paJcakakhANa' gAr3A (37-10) davyapariNNA duvihA- jANaNApariNNA paccakkhANapariSNA ya, tattha jA sA dabvajANaNApariSNA sA dubihAAgamao noAgamao ya, Agamao jassa NaM pariNatipadaM0 NoAgamato duvihA- jANagasarIra0 bhaviyasarIrA0, idANi paJcakvANadavvapariSNA - jo jeNa rajoharaNAdidavveNaM paJcakkhAha esA paccakkhANadavyapariNNA, bhAvapariNNA duvihA- jANaNA pacakvANe ya, jANaNA Agamato NoAgamato ya, Agamato jANato uvaDato, noAgamato imaM caiva satyapariNNAajjhayaNaM, bhAvapaJcakakhANa pariSNAvi savvapAcANaM akaraNaM, jahAM savvaM pANAivAyaM tivihaM tiviheNa paJcakakhAi / gato nAmaniSphaNNo nikkhevo, suttAgame sutamuccArayavaM akkhaliye amilitaM, tattha saMghitA-sutaM suyaM me AusaM! teNa bhagavayA evamakvArya' (1-11) eyassa ajjhayaNassa imo ugghAto- 'atthaM bhAsaha arahA sutaM gaMthati gaNaharA niuNA sAsaNassa hiyaDDAe tato suttaM pavanai // 1 // taM suNitu gaNaharA tameva atthaM suttIkaritA patteyaM sasissehiM pajjuvAsijamANe evaM bhaNati sUrya me Au ! teNaM bhagavayA evamakkhAyaM, suhammo vA jaMbunAmaM suyaM me Au ! teNa bhagavayA, suNei sutaM me iti ahamevAsau yena zrutaM tadA, Na khaNaviNAsI, Auso ! tti. sismAmaMtaNaM, sissaguNA aNNe'vi pamatthadesakulAdi pariggahitA bhavaMti, digghAuyataM tesuM garuyataraM zakhaparijJayonikSepAH [20] || 2 11 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA AgamasUtra [01] aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [3], niyukti: [1-67], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-12] (01) zrIAcA- rAMga sUtra cUrNiH // 9 // prata vRtyaka [1-12] teNa tammahaNaM, cirajIvI aNNesipi dAhiti, teSaMti NeNaM bhagavayA, ahavA AusaMteNa-jIktA kahitaM, ahavA AvasaMteNa guru| kulavAsaM, ahavA AusaMteNa sAmipAdA, viNayapugyo sissAyariyakamo darisio hoi AvasaMtausaMtaggahaNeNa, bhaga iti jo||" so bhaNNai so se asthi teNa bhagavaM 'mAhAtmyasya samagrasya, rUpasya yazasaH zriyaH / dharmasyAtha prayatnasya, paNNAM bhaga itI-|YA | gaNA ||1|| bhagavadgahaNaM tu satthagovatthaM dhammAyariyatti sissAyariyakame maMgalatthaM ca 'iha' iti pravacane AyAre vA satthapariNa| jjhayaNe vA 'egesiM'ti Na sambesi, amAnonA paDisehe, ettha jagAramAgAranagArA sanapaDisehagayA, NogAro tu deze sabve yaDI A adhigAraM asama, taMjahA-nogAma iti bhaNNaMte suNNagAmo gheppar3a, NavanivAso vA, Na tAva AMbAseti, aggAmotiNa bhaNNati, jo vA grAmasya dezo eso nogAmo, sabbapaDisehe araNNA meva, iha tu dezapaDisehe dadRSbo, jeNa na ko'pi saMsArattho jIvo sabArahito, bhaNiyaM ca "saMsAratthANaM dasa saNNAo paNNatAo, taMjahA-AhArasaNNA bhaya0 mehuNa. pariggaharU koha0 mANa0 mAyA0 lobha loga0 oghasaNNA, jeNa puDhavikAiyANavi akkharassa aNatabhAgo NiccugghADo teNa Na koi jIvo saNNArahio, ato nokAreNa paDiseho, 'egesiM'ti maNussANaM, jeNa maNussesu caricapaDipattI, saNNA caubihA 'dave saJcittAdI gAhA (38-12) saMjAgaNaM saMjJA, jo hi jeNa sacineNa 3 dabvega davyaM saMjANai sA dabasaNNA jahA balAgAdIhiM salilaM, jahA vA bhamugAaMguliya nayaNabayaNamAdiehiM AgArehiM saNNaM kare jahA gaccha ciTTa paDha bhuMja evamAdi ceyaNA jahA akvehi dAeti, laDIe va si|| ssassa, jahA ujotaNiyAe padIveNa darisei, bhAvasanA aNubhavaNA jANaNe va 'mai hoti jANaNAe' maI saNNA NANaM egatthA, sA saNyA paMcavihA, taMjahA-AmiNibohiyanANasamA suyanANasannA ohinANa. maNapajamANasanA kevalaNANasaNNA, sA puNa| dIpa anukrama [1-12] // 9 // pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [21]
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [1], niyukti: [1-67], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-12] (01) prata vRtyaka [1-12] zrIAcA- khaiyA vA hojA khobasamiyA yA, aNubhavaNasaNNA kammodayaniSphaNNA pArya solasavihA bhavati, taMjahA-'AhArabhayapari- dizaH rAMga yatracUrNiH ID gAhA' gAhA (39-12) vitigicchA tehi tehiM nANaMtarAdIhi sammadihissavi bhavati, kinu sesassa?, kohasaNNA kohjshv||10|| sAo, evaM mANa0 mAyA0 lobha0 sogo ya, ohasaNNA sesasaNNAvirahiyA kevalaM ubaogo, logasaNNA saccaMdaviyappiyA aNegarUvA, aNavassa logo Nasthi, soyasutna(dostho raNamUha evamAdi, dhammasaNNA NAma dhammapiyayA tassIlasevaNA ya, jANaNAsaNNAe ahigAro, taM ca paDuca bhaNNai-ihamegesiM no sannA bhavati, saMjahA-puracchimAo bA dimAo Agato ahamaMsi jAva aNudisAto Agao ahamasi' (2-13) dissate jA sA disA tAo puNyamAdi, sA sattavihA 'NAmaM ThavaNA' gAhA / / (40-13) // NAmadisA jahA disAkumArI, ThavaNAdisA akkhaNikvevAdisu disAvibhAgo ThAvio, sa puNa sunaPA parUvaNAdimuvi viJjati, dabadisA 'terasapadesiyaM khalugAhA / / (41-13) / khetadisA 'aTTapadeso bhayao gAhA VI (42-13) / IdaggeyI jamA ya gAhA / / (43-13) / / aMto saadiiaao'gaahaa|| (45-14) 'sagaDhuddhisaMThiyAoM' | gAhAo (46-14) kaMThAo / 'jassa jao Aiyo udeha'mAhA 'dAhiNapAsaMmi ya' gAhA / / (47,48-14) / / bhANiyacA, sabbemi merugirI uttarato 'savesiM uttareNaM' 'jattha ya jo paNNavao Nava gAhA kaMThyA (50,58-15) / idANi bhAvadisA aTThArasavihA 'maNuyA iMdiyakAyA' gAhA / / (60-15) / tiriyA kAyA kammabhUmagA akammabhUmagA ya antaradIvagA samucchimamaNussA yeIdiya teiMdiya cauridiya paMceMdiyatirikkhajoNiyA, puDhavikAiyA teukAiyA vAukAiyA AukAiyA vaNassahakAiyAaggaSIyA mUlavIyA baMdhaSIyA porakhIyA devA neradayA, esA bhAvadisA, dissati teNa disA, teNa prakAreNa dissati jahA puDhaSi-10 // // 10 // dIpa anukrama [1-12] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: adhyayana-1 'zastraparijJA" ArabdhaM prathama adhyayane prathama-uddezaka 'jIva astitva' ArabdhaH [22]
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [3], niyukti: [1-67], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-12] (01) prata vRtyaka [1-12] zrIAcA-10 kAiyo AuAitro jAva devo, tattha khecadisaM paDuba causu mahAdisAsu jIvANaM gati Agati asthi, sesAsu Natthi, jeNa jIvo diksaMyorAMga sUtra- asaMkhejesu padesesu ogAhati, paNNavagadisA uNa paDucca aTThAramuvi disAsu asthi gairAgamaNaM vA jIvANaM, ettha puNa ekekIegAH AtmacUrNiH pratyayaH IMI paNNavagadisAe aTThArasavihAevi bhAvadisAe gamaNaM AgamaNaM vA bhavati, sa puNa saMjogo 'aNNatarIo disAo vA aNudisAo // 11 // vA Ago ahamasi' eteNa gahio bhavati, nattha disAgrahaNAt paNNavagadisAo cattAri ya tiriyadisA uDDe a ahe ya aTThArasa |ya bhAvadisAo gahiyAo bhavaMti, aNudisAgrahaNAt puNa cacAri aNudisAo gahiyAo, tattha asabhidisAo AgayANaM Nasthi / etaM vinANaM, anatarIo disAo AgayANa evamegesi No NAtaM bhavati, evamavadhAraNe iti upadese vA, NAtamuvadhArita, ahavA upasaMdhAravayaNametaM, saMjahA-koi mattavAlo puriso aimano kalAlA''vaNAto annAo vA vamato maJja gaMdheNa sANeNa padaNe saMpihiamANo sahIhi okhevio sagihamANIo madAvasANe paDiyuddho'pi soNa yANati kao vA keNa vA ANio, kao madakAle ?, esa diTuMto, upasaMhAro imo evamegesi, ahavA idaM ca egesiMNo NAtaM bhavati taMjahA-'asthi me AyA ovavAtie, Natthi | me AyA ovavAtie, ke vA'haM AsI!, ke vA io cue pecA bhavissAmi'(3-16) asthitti vijamANae vitti, | me iti attanidese, atatIti appA heupaccayasAmaggipihalbhAvasu, ahavA''yapazcaio pANiyaM bhUmI AgAsaM kAlo evamAdi, | etehiM heUhiM asthi appA, evaM egesiM No pariNAtaM bhavati, tajIvatassarIvAtiyANaM tu asthi appA, kiMtu uvavAtio etaNNo | pariNAtaM bhavati, sarIraM ceva tesi appA, saMsArI na bhavati, jai aNNAo sarIrAo niSphiDaMto disia, Na padissati teNa na saMsarati, AtagrahaNeNa tiNi saTTANi pAvAdiyasanANi gahiyANi bhavaMti, AsItaM kiriyAvAdisataM, tattha kiriyAvAdINaM // 11 // dIpa anukrama [1-12] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [23]
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [1], niyukti: [1-67], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-12] (01) samyaktva grahaH prata vRtyaMka [1-12] zrIAcA- PP. asthi kesiMci sanvagato asadhvagato bA, tathA kattA akartA mutto amutto vA, atthitte'pi sAmAkataMdulamitte anesi aMguTTha-II rAMga sUtra | pabvamitto annesi paIbasihobasohiyAhiDito, etesiM sabvesi asthi uvavAdio ya, akiriyAvAdINaM Nasthi ceva, kao uva-10 cUNiH / vAdio?, aNNANiyA appANaM pahuca Na vipaDivaaMti, vegaiyA ya, ahavA imami attasambhAvovalaMsadesae sammattagahaNudesae vA | // 12 // PA avassaM sammaIsaNAyAro vaNNeyabbo tappaDivakkhaM ca micchati, taM jaiviya cautthe sammattajhayaNe vitthareNa vaNijihiti tahAvi | | iha saMkhevuddeseNaM ullAviJjai, sammaIsaNaparicchAevi Adipadattho jIvo, tahiM siddhe sesapadatthasiddhI, taM va upari iccheca uddemae | bhaNihiti, taMjahA 'se AtAvAdI logAvAdI', kahaM sammattaM na labbhati ?, bhaNNati, aTThaNDaM pagaDINaM padamillagANa udae nno| saNNA bhavati, pagaDINaM ambhitare, saNani vA buddhiti vA nANaMti vA viNANaMti vA egaTThA, AdiraMteNa sahitA, saNNAgrahaNeNaM || N/ AbhiNiyohiyanANaM sUpitaM bhavati, evaM AbhiNicohiyanANaM assanidisAe egateNa Nasthi, sannIvi tirIya abhiniveseNaM Nasthi, HI'kesiMci asthi sannA'gAhA (63-16) jesipi asthi appA ubavAio ya tesipi etaM No NAtaM bhavati-ke ahaM AsI raho vA tirio vA itthI vo pUriso vA puMsao vA ? ke va io-imAo mANussAo cuo pecati paraloge, to eso tAva | ayANato, tazvivarIo jANo, so kaha jANai 1, bhaNNai-'sahasaMmRtiyAe paravAgaraNeNaM annesiMvA socA'(4-19) PA sobhaNA mati saMmati sahasaMmutiyAeni 'isya ya sahasammaiyA jaM edaM' gAhA (65-20) paDhiyavyA, esA caubihAvi sahasaMmuiyA AtapacakkhA bhavati, paravAgaraNaM NAma sancanANINaM titthagaro paro-aNuttaro, vAgarijjatIti vAgaraNaM parassa bAgaraNaM paraM vA yAgaraNaM paravAgaraNaM, parassa vA vAgaraNaM parovadeso jahA goyamasAmI titthagaravayaNeNaM iMdanAgaM saMbodhati-bho aNegapiMDiyA! dIpa anukrama [1-12] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [24]
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [1], niyukti: [1-67], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-12] (01) zrIAcA- cUrNi prata vRtyaMka [1-12] MARImastim madhe RandiNNNNNN PurnimaHAIRCRAITANDARI egapiMDio te puchada, jahA vA sulasaM samaNovAsiyaM aMbaDo parivAyao, annesi vA aMtie socati titthagaravairito / jo aNNo kevalI vA ohiNANI vA maNapajavanANI vA codasapuvvI vA dasapuSvI vA NabapunnI vA evaM jAgha AyAradharo vA sAmA| iyadharo vA sAvao vA aNNataro vA sammaddiDI, tiNhaM upaladvikAraNANaM aNNatareNaM jANai, taMjahA-purasthimAo vA disAo Agao ahamaMsi, paNNAvagadisAo ya bhAvadisAo ya sabAo gahiyAo bhavaMti, ahavA appavayaNaM nAtaM bhavati, ahavA jamma maccu jAga(ja)rAdiyA saMsAribhAvA NAA bhavaMti, evametaM jahoddiTTakameNaM egesiM gAtaM bhavati, ahavA evaM maNNe jaheba disAvidisAo tAegesiM gatirAgaI NA bhavati taheva imapi NAtaM,'taMjahA-asthi me AyA uvavAtie,' AyA adRvihe tNjhaa-dviyaataa| kasAyAtA. 'davie kasAya joge uvajoge nANa daMsaNe crnne| viriye AtA(ya) tathA aTThaviho hoi naaybbo||1|| evamAdI,ubabAdI | saMsArI, aNNo sarIrAno amutto Nico ya abbhuvagataM bhavati, jeNa saMsaraMtona viNassai Na ya akammassa saMsAro teNa kassA(mmA)vi hi sambagatassa saMsAro teNa Na savvagato, Nahi NigguNassa kayattaNaM teNa guNIvi, jo imAo jahA parUviyAo disAo aNudisAo ya aNusaMcarai dhApati gacchati vA egaTThA, aNugayo kammehi kammAI vA aNugato saMsarati aNusaMsarati, puci tappAumgAI kammAI karei pacchA saMsarati, aNusaMbharati vA battanvaM, jahA bhaTTAraeNaM asaMkhejAI jammAI saMbharitA goyamasAmI bhaNito-cirasaMsiTTho'si me goyamA! ahavA jo ega bhavaM sampapajavAhe aNusaMbharati so sababhavaggahaNANi sabapajavehi aNusaMbharati, ohiNANI koI saMkhejAi ubalabhittA mannai-jo eyAo disAo vA aNudisAo vA assio dhAvati so'haM, evaM ceva aNNassa akkhAi, jahA malTisAmI chAI rAyANaM 'kiMtha tayaM pamhuI ? jattha gayAo vimANapabaresu / bujchA samayaNibaddhaM dIpa anukrama [1-12] // pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [25]
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [1], niyukti: [1-67], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-12] (01) zrIAcA- rAMga sUtra- cUrNi // 14 // prata vRtyaka [1-12] devA ! taM saMbharaha jAti // 1 // jaha evaM koI sahasaMmaiyAe jANai jahA so'haM taheva ano parato aNNAo vA socA aNegahA lokAdijANAvio appANaM pacamiSNAi jAva so'hamiti, jaibA koI bhaNejA bhaNitaM maTTAraeNaM-appA asthi, na tassa lakvarNa uvadihu~, / / vAditA bhaNNA-bhaNitaM so'hamiti, iha nirahaMkAre sarIre jassa imo'haMkArI, taMjahA-aI karemi mayA kayaM ahaM karissAmi, eyaM tassa | lakvarNa jo ahaMkAro, bhaNitaM appalakkhaNaM / idANI pagataM bhaNyAi-se AAvAdI logAvAdI kammAvAdI kiriyA-1 vAdI' (5-22) jeNa evaM appA jahuddiTTauvaladvikAraNANaM anatareNaM uvaladdho se AyAvAdI-AyAasthittavAdI, No gAhivAdI, DD logavAdI gAma jahaceca ahaM asthi evaM anevi dehiNo saMti, logaanbhatare eva jIvA, jIvAjIvA logasamudao iti, bhaNito | logavAdI, akammassa saMsAro patthi teNa kammavAdIni, tassa baMdho caundhiho pagatiThitiaNubhAgapadesabaMdho ya, so yaNa | viNA AsaveNa teNa Asano bhANiyanco, Asavo kiripAe bhavati, maNiyaM ca-"jAva vagaM esajIve sapAsamiyaM epati veyati || calati tAva Na tassa aMtakiriyA bhavati, kiriyA ya jIvassa atyaMtarabhUtANa bhavati teNa bhaNNati 'akarisu' va'haM karemi va'haM' ahavA Nicatta annattakacitte siddhe etaM siddhaM bhavati-'akareMsu va'haM karissAmi ca'' ahavA tikAlakajavavaesA AyA appacakkho, tattha kAiyaM vAiyaM mANasiya tivihaM karaNaM, ekkekkaM kiyaM kAriyaM aNumodiyamiti, teNa bhaNA-'ariMsu baha karemi ba'haM karissAmi va'haM' tattha karesuM baha-saya kiyaM vA evaM kArAviyaM vA aNumoditaM vA, evaM bamANe'vi karemi kAravemi aNumoyAmi, | aNAgate'vi karissAmi kArabissAmi aNumanissAmi, eesiM puNa navaNhaM padArNa do AdipadA gahiyA aMtima ca, avasesA / puNa aNucAvi asthato sahaaMti, evaM jogattiyakaraNattieNaM gavao medo joe nAyabo, atItagrahaNA atItANi yeva bhavaggaha dIpa anukrama [1-12] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [26]
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [1], niyukti: [1-67], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-12] (01) prata vRtyaka [1-12] zrIpAcA-hANANi savitANi, aNAgataggahaNA essANi, etAvaMti savvAvaMti' ettio paMdhavisao, addavA udumahatiriya samvAvaMti, yoni rAMga sUtra- AhavA etiya paMdha, eteti tisthagaravayaNaM, taMjahA akareMsu va'haM karemi va'haM karissAmi va'haM 'loyaMsi kammasamAraMbhA' cUrNiH paccakSataraMmi loe-jIvaloe dubihAe pariNAe parijANiyavyA, apariNAyakammassa ke dosA, bhakati 'pariSaNAyakamme // 15 // khalu ayaM purise' (8-23) puno suhadukkhANaM puriso puri sayaNA vA puriso, sarva sapANussa pratyakSamitikAuM teNa bhaNNati-ayaM puriso. ahavA jo vivakSito asaMtapuriso taM paDucca bhaNNati-apariNAya0, ayaM puriso disAo bhAvadisAo ya aTThArasa, pAvagaM pahapa chadisAno sesA sancAo aNudimAo, pUNarucAraNaM Na hi kAti disA aNudisA vA viyate jattha so No saMsarati, 'sAheti' saha kammaNA, ma kiM teNeca apariNNAyadoseNaM 'aNegarUvAo joNIo saMbhavaMti' aNe-IN garUbA NAma caurAsIijoNippamuhamayasahassA, ahavA subhAsubhAo aNegaLaMbAo, tattha subhA devagatiasaMkhejavAsAuyamaNussa-1 rAIsaramAIbhAo gonevi jAtIsaMpaNNAti, sesAo aNiDDAbho, ahavA devemuvi abhiyogakicisiyAti, asubhA tiriesudhi / | gaMdhahasthI assarataNANi subhAo, pagidiesu'vi jattha vaSNagaMdhaphAmA iTThA kaMtA, sa sammaM subhAnubhakammehiM dhAvati saMdhAvati, sambao ego vA dhAvati saMdhApati, saMdheti vA paTiati, tattha saMdhaNA dagye bhAve ya, davve chinnasaMdhaNA ya acchinnasaMdhaNA ya, tattha chinna| saMdhaNA dasiyAhiM vAgA vAgehi yA rajjU, acchiNA balUto mutaM vahijati, bhAvevi duvihA, chiNNA jo uvasAmagaseDhIpaDivaDato | puNaravi udaiyaM bhAvaM saMdhati sA chiSNasaMdhaNA, acchiSNA mo va upari daMtAdivisujjhamANaparimANo apubbAI saMjamaTThANAI m saMgheti, evaM khAevi, nassa pRNa paDivAto Nasthi, ahavA saMdadhAti ahavA saMdhArayati, etA joNI saMdhAvatassa ko doso ?, bhaNNati- // 15 // dIpa anukrama [1-12] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [27]
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [1], niyukti: [1-67], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-12] (01) zrIAcArAga sUtra karmAzravAH // 16 // prata vRtyaka [1-12] D. 'aNegarUve phAse paDivedeti' aNegANi rUvANi jesi te aNegarUvA, AdiraMteNa sahitA, egaggaheNa gahaNaM, teNa gaMdharasa rUvasaddevi vividhe vedeti, pacchANupucI esA, jeNa pharisavedagA sabvesi saMsArINaM pajattANa asthi egidiesuvi ato gahaNaM pajato'vi paDhama pharisaM vedeti teNa tamgahaNaM, kiMnimitta se saMsAriya kamma vaJcati ?, bhaNNai-tatva khalu bhagavayA jAva |dukravapaDighAtaheuM' (10,11-25) tattheti tattha baMdhapagate, khalu visesaNe, kiM visesayati?, jANaNApariNa visesayati, tA eeNaM baccada, kiM nimittaM so tesu kammAsavesu baTTamANo aNegarUvAo joNIo saMsarati ?, bhaNNai,'imassa ceva jIviyassa' imassa ceva mANussagassa, jIvijai teNa NehapANavamaNavireyaNaabbhaMgaNaNhANasirAvehAdINi karei, rasAyaNANi ya uva jijai, parabalabhayAo balaM posei, tanimittaM ca daMDakuDaMDehiM jANavataM pIDeti, parivaMdaNaM nAma chattI avilio hohAmi, vaNNovA me bhavi| ssai, teNa NehamAINi karoti, mallajuddhe vA saMgAme vA saMsArAdi calakaraM bhottUrNa NittharissAmi teNa satte-haNati, idANiM mANaNA| nimitta, jo NaM abbhuTThANAdI Na karoti tassa baMdhavaharohasanassaharaNAdINi karati, teNa diTThaparakammarasa anbhuTThANAdINi kareMti, | ahavA ghaNaM ajiNati balasaMgrahaM kareti vijaM vA sikkhai varaM paro sammANeto batthAdIhi, jo bANa sammANeha tassa paMdhaNAdINi | karei, vara bhayaM viNIya hoi| iyANiM jAinimittaM ghijAtiyANa jIvaMtadANapAI deMti, jaM vA sajAtiutti tannimitta AraMbhaM | | karei, maraNetti karaduyAdINi kAravei vA, jahA kattaviriyAvarAhe, bhoyaNAeni karisaNAdikammehiM pavacamANo tasathAvare viraa| heti, maMsaniminaM chagalasagaratittirAdi, dukkhapaDiyAyaheutti AtaMkAbhibhUtA rasagAdiheuM bagaticirAdIhi ya ekuDiyAu pakareMti niShavaNAdINi, sahassapAgaosahasaMbhAraheuM mUlakaMdAvi virAheti, jaM vA dukkhaM assa jeNa viNayai jahA sItavAsaparicANaNimitvaM dIpa anukrama [1-12] 16 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [28]
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [1], niyukti: [1-67], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-12] (01) zrIAcArAMga sUtra cUrNiH // 17 // prata vRtyaka [1-12] - iTTApAgAdiesu tasathAvaresu birAhitA gihAdINi, parissaMto jANaM yA amilasai, 'etAvato sabvAvaMtI enimirca paMci- karmapariNA diyA saMtA sattabahesu pavartate, taM jahA kevalanANeNa jANittA eva ihamegesi No saNNA bhavatitti Adi jAba dukkhapaDidhAtahe / paveditaM, jaM vA saMsarati jahA yajjhati jaM ca uvari bhaNNihiti taM ca etAvaMti savvAvaMtigahaNeNaM darasiyaM bhavati, logassa kammassa | pari0, asaMjatalogassa loyaMmi vA kammAIti-kammatA tesu maNovAcakAiyA kipakAritaaNumoditA dubihAe pariNAe pari yANitA mavaMti jassete jesi vA ete iyANi duvihAe pariNAe pariNAyA 'se hu muNI' muNei jaga tikAlAvathaM teNa bhuNI, pariSNAyakammo NAma jANiUNa virato, iti parisamattIe, bemitti goyamasAmiprabhRtIrNa sissANaM, eyaM paDhamuddesa tattha'sthatto adhittA bhagavaM Aha-saMyaM jANAmi, No parapacaeNa, aasuhammo vA aJjajaMbuNAma bhaNati, sayaM ahaM eyarasa muyassa kacA ato |bemi iti, satthapariNAajjhayaNacuNNIe prathame'dhyAye prathama urezaH samAptaH // sa eva vayaNapagaraNagatAdhigAro aNusaJjati, dIso taM vA, satthapariNati ajjhayaNati, tattha paDhamauddesI desaNanANAdhigAreNaM gato. logaMsi phammA pariNNAyA bhavati, caritAdhigArAdi asthi, sesesa so ceva nANadasaNAdhigAro, ahavA sa muNI pariNNAyakaMmiti / aMtimasutaM, tassa paDivakkhattao apariSNAyakammA imesu jIvanikApasu upavaJjA, taMjahA-puDhavikAiesu AukAiesa teukAi-IN esu bAukAiesu vaNassakAiesu tasakAiesu, tattha paDhama pudavikAiyaM bhavati, AdisuceNAbhisaMbaMdho-suyaM me Aursa ! teNa bhaga-2 vayA evamakkhAya ?, imapi sutaM caiva-'aDDhe loe parijjUNe', ahavA go saNNani, sA kaI na bhavati ?, Aha-Na NAyA bhavaMti, taMjahA-puDhacIe nikkhebo parUyaNA' gAhA (68-28) 'NAmaM ThavaNAdavie puDhavi' gAhA (69-28) // 17 // dIpa anukrama [1-12] ( pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama adhyayane dvitIya: uddezaka: 'pRthvikAya' ArabdhaH, [29]
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [2], niyukti: [68-105], [vRtti-anusAra sUtrAMka 13-17] (01) rAMga patra caNiH // 18 // prata vRtyaMka [13-17] davvaM sarIrabhavio gAhA (70-29) Agamao noAgamao ya, Agamao jasaNaM puDhavi0, gomAgamao tivihA- pRthvI jANagasarIra0 bhaviyasarIra0 baharinA, tattha baharicA egamaviya baddhAuyA amimuhaNAmagoyAI, bhAva. puDhavINAmagoyAI HEL nikSepAda 2 uddezaH kammANa vedemANo jIvo bhAvapuDhavI, gavo NAmaniphaNNo nikkhebo| parUvaNA 'duvihA thAparapuDhavi' (72-28) gAhA / / / 'puDhavI ya sakarA cAlugA ya evaM catvAri gAhAo (71,74,75,76-29) jAna jalakato sUrakato 'vaNNarasagaMdhaphAse| PM gAhA (77-29) vaNNAdeseNa gaMdhaka rasa0 phAsAdeseNa sahasamgaso saMkhejAI joNIpa0, taMjahA-kiNho kiNhataro kiNhatamo evaM ekeke vaNagaMdharasaphAse saMjoganiSphaNNesu vaNNAdisu saMkhejAI joNIpa0 'je bAdare vidhANA pajattA' gAhA ((79-19)" 'rukkhANaM' gAhA (80-30)'osahItaNa' gAhA (81-30) 'ekassa' gAhA (82-30) 'eehiM sarIrehiM' gAhA (83-30) idANi lakkhaNa 'ubajogoM' gAhA (84.30) eyANNa uvajogAdINa suttassa mucchipassa yA jahA avattANi 'ahiM jahA sarIraMmi aNugataM' gAhA (85-21) idANi parimANaM 'je pAdarapajjattA' gAhA (86-31) 'patyeNa va kulaeNa va' gAhA (87-32) logAgAsapae gAddA (88-32) 'niuNo ya hoi' gAhA (89-32) 'aNusamayaM ca' gAhA (89-32) / egasamaeNa kevaiyA uvavaaMti?, asaMkhijA logA, evaM ubavatAvi, sambo ceva kAo asaMkhijA logA, saMciDaNAvi asaMkhijA logaa| idANi uvaogo-'caMkamaNA ya' gAhA 'AlevaNA ya' gAhA 'eehiM gAhA (92, 93, 94-32) iyANi'satthaM halakuliya' gAhA (95-33) 'kiMcI sakAyasatyaM gAhA (96-33) iyANi veyaNaci 'pAyaccheyaNa' gAhA (97-33) 'Nasthiya sipaMgabhaMgA' gAhA (98-33) idANi cavaNatti, jastha Na lajamANo tattha 'pacadaMti ca aNagArA' IDIT18 // dIpa anukrama [13-18] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [30]
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata nRtyaka [13-17] dIpa anukrama [23-18) zrI AnAroga sUtrabhUNiH / / 19 / / bhAga-1 "AcAra" aMgasUtra-1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1] uddezaka [2] nirbuktiH [68-105] [vRtti anusAra sUtrAMka 13-17] - gAhA (9933) aNagAravANI' gAhA (200-32) kaI sayaM vaha' gADA (101-34) aNNeya garUpAti 'jo puDhavi samArabhate gAhA (192-34) putraviM samAramaMtrA' gAhA (103-34) idANi Niniti evaM viyA giU gAhA (1-4-34) se muNI pariNAyakammeti miti guttA guttIhi gAr3hA (10534) aDDe loTa parijuNe (106-34) padacchedekate ra baTTI nagaDAdicakANaM ekatI dUrato vA varitAoM AcAliaMti so baTTa maNNati, kaMbale pattAdhamAdi vA sarahA (hAi), bhAvadoSahI tehiM saMpIDita jIvacaka saMsAracakke aNuparIti, aDavA paMcahiM iMdiyavisapadi avA kasAyadahI, yA daMsaNamohaM caritamo yamicchanamodo abhigahiyaaNabhiraMgahi tehiM carimodo kasAyaNIkasA mohavijeNa, avA aDaviNa kammeNa logasya adbhuvido vikkhevI, appasatyeNa jIvodaya bhAva logeNa ahigArI, tatthavi sacIpaMcediya loevaM jI sammanaM caricaM yA caritAcaritaM vA paDivajejA, avA sabvaNaM logeNaM ahigAro, jao aTTo niccayaM niyataM vA U parosato vA U soragI darido, jo bAda ma lagoDavina lamai, tisio pANiyaM buddhina asaNaM Auro mesa evamAdi parijjUNo nAgAdIhiM juNNI parijunoci vAi, jahA jiNaM sarIra berIo rukho, abhiNI paDo jiNaM gihaM saga pA evamAdi, mAvajuSNo udazya bhAva ukaDo ya sarathanANAdibhAvaparikSINo anaMtaguNaparihANa, jahA va vikAsa akkharasya anaMtabhAgI umpATo, bohaNaM bohI, dukkheNa sa dukkhavohI, sI evaM ajjhANeNa dulodhI va logo bhavati, jaha me ajo, asaMbodI vA adA madatto, ko deU ?, ayANacaM, jati aNNANataNeNa parijumo pariNane maMdacimaNI maMdaviNyAtaNeNa dusvIhI, evaM paropakAraNaM paresiM pRthvI nikSepAda 2 uddezaH [31] / / 19 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra- [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [13-17] dIpa anukrama [13-18] zrI acA raMga sUtracUrNi // 20 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra- 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [2], niryuktiH [ 68-105 ], [vRtti anusAra sUtrAMka 13-17] padArtha, evaM aDDAtidosajuvassa kiM bhavati, bhaNyati assi loge pahitaM' asmi jIvaloe vA sayameva hi saMbaMdhite | pavvahite sammehiM attAvi NaM baMdheti, ahavA aDDoM parijuSNo ayANato amiloe pathyahite 'tattha tatthe ti tesu tesu kAraNesu puDhavisamAraMbheNaM vinA Na sijyaMti, tAgi samArabhati, ahavA pateyaM paleyaM tehiM tehi karaNehiM halakuliyakuddAlamA diehiM devaulasabhAgharatalAgasetu agaDadhAtunimittAdI pidhapiI, 'passe 'ti sIsAmaMtaNa 'AturA paritAveti'ti aTTattaNeNa AturA, jaha vA egassa raNo kiMci sacitaM vA avi maharihaM dravyaM avadhitaM, te jagaraguttiyA bhaNitA-jaha evatieNa kAleNaM Na udvAve cora to me sImaM chidAmi tediM maccubhayAturehiM kahA~ce gavesaMtehiM corA ubaladvA, gahiyA ya, teNa paDivaaMti, tato te maraNamavAurA nANAvihAhiM jAyagAhiM paritAvaMti, esa dito. evaM aTTakammAurA maNussAvi jIvigA maraNamayA visayAbhilAvaNAM ya pRDhavikAe NiciNA NiraNukaMpA ya parivAvinti halakuliyakodAlAdIhiM, 'saMtI'ti vinaMti pANA-AupANAti jaM bhaNitaM, Na jIvA ajIvA, AjIvigapaDisehatthaM cakammahaNaM, jattha ego tattha niyamA asaMkhijA, 'puTomiti' ci puDhavisitA, ahavA pipi asmitA, je bhaNitaM patteyasarIza evaM patthavamakho ?, bhaNyati puNo- 'puDho siya'ti attha pariNate dosa, satyapariNata acittA bhavati manthaparUvaNA jahA piMDanijjutIya, sacitAya annaparUvaNA jahA paNNavaNAe, lakkhaNaM tu AI jaM vA sarI avivaraNamA kutitthigANavi AgamasiddhANi jahA AroppAdi, kimaMga puNa sabbaNaM 1, bhAga ca- "jinendravacanaM hetubhiyada gRhyate / AjJayA taddhahItavyaM nAnyathAvAdinI jinAH // 1 // je puNa pacayA nATakAie jIva ma u saha nimANA truTI pAsa lajA duvihA- logigI pa loucarA ya, loiyA pRthvI kAyaH 2 uddezaH [32] / / 20 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA AgamasUtra [01] aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [13-17] dIpa anukrama [23-18) bhAga-1 "AcAra" aMgasUtra-1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1] uddezaka [2] nirbuktiH [68-105] [vRtti anusAra sUtrAMka 13-17] zrIjAtrA gaMga mUtra vRrNiH / / 21 / / - masurAdaNaM paDUmA lamANI Nahamati vA muMjati evamAdI vANayao vA alalAma gharaM pavito lajati, loucare saMjama eva lajA, bhaNiyaM ca "lanA davA saMjama bhane" asaM kArDa lajjati, puDI NAma pateye 2, pAsa pacakakhANAcA Dhavi samArabhato lajjati avAne lajamA pAsAdi, kRtisthira puNe lajjaNijjevi viSayAmA aDie parijuSNe dussaMbodhe aviyANa pariNAhArAdIkA roTi kuliyakodAlAdIhi satyehi samArabhaMti, 'aNagAra'ni agA rukavA tehi ka agAra agAra se pattha te aNagArA, dave casyAdi, mAve aNagArA mAha. te sIliMgamahasrakakhaNDa pRDhacaM paNa samArabhaMti, itare puNa niNi nisaTTA pAyA pati aNamArA gAhA (1933) lopaNa aNagArA bhaNNamANA bhaNNaMtI pUyAsakkAraheDa purNa pAti 'aNagArAdiNo vihiM nAhA ( 1000 33) malizavara appArNa kareMti, puDhavisamAraMbhaviraNa dugudramANA, jAma dhanthaM kadamodaraNa punyamANaM evaM te je neva dUmeti taM caiva karata zevA, jaTA ekakami gAMme suibIDI, tassa grAmasya egasya hi keNatA cipani to usakI mahiyAdi se hAti adA yasta gihe baladdI mato. kammAzivaDate bhaNiya-saMdhi (sonISa, vaM ca ThANaM pANiNaM yAvada, nippheDie caMDAlA uDatA viciyaM kujja, hiM kambopukio caMDAlA digja, tama vRrNamA kiMtu kiMtu kiMtu kimbuti bhaNati, vikricatu mayaM evameva saM dAmayagANaM deva cammeNa vayAu vaha siMgANi ucchuvA kIrahita missi DiDivi dhUmo kajjahiti unINa, pahAruNA matthakaMDA mavisva evaM pavi jahA parivarta evaM aNNatitthiyAni taM caiva dUti cetra kareMti, dAmAda kare hiMse noyayA ca yAsoka taNAvagamAdipariggaDo, halaku lA zuvibodhaH 2 uddezaH [33] // 21 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra- [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [2], niyukti: [68-105], [vRtti-anusAra sUtrAMka 13-17] (01) prata vRtyaka [13-17] zrIzrAcA- Wliehi hisaMti, kahaM aNagArA Na bhavaMti ?, bhaNNati-'jamiNaM virUvarUvehi jamiti aNuddiDha idamiti paJcakkhavayaNaM, avikito pRthvIzasa rAMga sUtra puDhavikAo, sa eva cuto bhavati viNNANAmAbe, sa hiMsiJjati jeNaM taM satthaM, vividhANi rUvANi jesiMtesiM uvabhogehi heuhiM virUva- 2 cUrNiH vehi satyehi vahehiti halakuliyAdIdi, kiMci sakAyasatthaM pudavikamma samArabhaMti, jaM karei taM kamma, puDhavIe karma 2,taM tu khaNaNaM | // 22 // bilehaNaM vA, puDhavisatthaMti puDhavimeva satthaM0 appaNo paresiM ca, halAdINi yA puDhatrisatthANi tANi samArabhati, aNegarUveNa ega-1 sve saNhabAdarapuDhavimedo, suhumANaM bAdaraM satthaM Na hoti, suhumANaM paropparato hoi, kimatthaM puDhavI vibhajjati , bhaNNati-'tastha khalu bhagavayA pariNNA paveiyA imassa ceva jIvitassa' 'tattheti tarhi puDhavikAyIe khalu visesaNe jANaNApariNAe paJcakkhANapariNAe, ahavA paJcakakhANevi evamAdi uvabhoga na kujA, imassa ceva jIviyassa-jIviyakAraNA dhAtuM dharmati karisaNNANi ya pagArAdIe pa, evaM aANavi jAvi dukkhaparighAyaheuMti, sappo khado kadamaM khAyA, pisAyarasa kUrva khaNaMti, sayameva | puDhavisatthaM karisagAdi aNyohiM vihijja kAraveDiMti aNumoyaMti uvajIvaMti pasaMsati ya, ettha jogattiyakaraNattieNa ya taM puNa Hi adAe yA taM sahitAetti, ahiyAe saMsAre bhavati, cireNAvi cohi Na labhai, laddhAeviNa kareti, apAyoTejaNo pAlaiti, ahavA-101 vAyo daMsito 'se taM saMbujjhamANe sa iti Nidese, taMti jo bhaNito tadAraMbho taM saMdhujjhamANo, sikkhAgo vA bhaNNati-se taM saMbujjhamANo AdANio-saMjamo taM samma uhAe samRTThAe, ahavA AdANio-viNao taM sammaM uTThAe, Na micyAviNaeNaM udAyimArago va, pucvaM samuTThAe jahA bhaTTAragaM goyamo, soccA bhagavato sagAse, aNagAreNaM vA tappuriso aNagArANaM caragAdINaM patteyabuddhANaM vA, evaM egesiM rAgadosarahiyANaM kayasAmAiyANaM sissANaM gaNaharehiM paveiyaM jahA pudapi jIve, tadAraMbho ya ahito, // 22 // dIpa anukrama [13-18] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [34]
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [2], niyukti: [68-105], [vRtti-anusAra sUtrAMka 13-17] (01) prata vRtyaka [13-17] G! samArabhamANasma esa khalu gaMdhe evaM (sa) bhohe esa khalu mAre' esa avadhAraNe khalu visemaNe gaMdho padavikAiyavaheNaM | prathAditvaM rAMga sUtra-0 aTTaviho kammagaMtho bhavati, kAraNe kajjassa uvayArA bhaNNati esa khalu gaMthe, 'mohini appANaM avaso mohaNijja, 'mAriti2 uddezaH cUrNiH AyugaM sUyitaM, dukkhagahapoNa vedaNijjaM, evaM sesiyAovi pagaDIo ekAo puDhavivadhAto bajhaMti, evaM moheNavi ke0, ahavA | eso puDhavivadho gaMthe moho saMto vigdho mokassa mokkhamamgassa bA, 'icatthaM gadie loeti iti etthaM puDhavikAe AhArovagaraNavibhUsAheU mucchio gaDio giddhoti vA egaI, ettha gaDio kiM kareti ? 'jamidaM virUvarUbehi satthehiM' purva bhaNitAni, jaM kareti taM kamma, satthaMpi sakAyamatthaM parakAyasatthaM ca kuddAlAlicAdIhi aNNe va gANArUvehi puDhavidhAyaM chakAyA, maNiyaM ca-'puDhavijIve vihiMsaMto hiMsati tu tadassite, je Na passaMti Na suNaMti si kahaM vedaNA uppajjada', 'se bemi' so'I avImi, appege andhamajjhe appegedhamacche Na gacchaMtIti agA aMdho api ege api aMdhe amediti bhiMde acchediti chiMde, tattha thAvarasaMghe agA aMdho ya jahA puriso koi aMdhovi paMgulovi kevalaM ruMDameva jAto mitAputto jahA jAva te uvavAto beIdiya teiMdiya apaMguttevi ya ca samAseNaM bhayaNA, tattha davaMdhe aMdhalazro, bhAvAMgho micchAdiTThI, jahA taM agaM aMdha vA sirakabAle abatya vA kharapadese koi bhiMdati chidai vA kiM tassa apassatoci vitaNA Na bhavati 1, evaM puDhavikAiyANavi agachaMtANaM suramayAe appa saMghayaNANaM pharisamiNavi mAraNe atulA vedaNA bhavati, jahA paMciMdiyANa pade sUpIi kaMTapaNa yA vijAmANANaM aNuttareNa satyeNa | 0 mijjamANANaM cedaNA bhavati tahA puDhavikakAiyANavi asthi te padesA titthagaradiTThA ANAgijhA pAdatthANIyA, evaM khaluaga jAva | ID sIsa, appege saMpamArae appege uddavae saMpamAraNA mucchA mumucchA veti, 'Natthiya sa aMgamaMgA gAhA(98-33) pANANaM ||1|| dIpa anukrama [13-18] INDIA pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [35]
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [2], niyukti: [68-105], [vRtti-anusAra sUtrAMka 13-17] (01) REPRENESH prata vRtyaka [13-17] zrI AcA- gAmaNa uravaNa, mahA pA mucchito rimI chinI minA yA khAreNa yA khAga chito vedeti evaM vINagidikammadaeNaM NisapRthvIvedanA mucchitA sa vedaNaM beTeni, 'm' pRhavikakAma manthani kiMcI makAyasanthe, sabvevitti AraMbhA, je ne halakuliyAdi, ahavA apkAyaH cUrNiH ApAdabhedAdi eteNa avakkhitA je ayaM tadambitA namAdi, jahA davaggidAyago taNamma, teNa ahikakhada, kuI vA pADeto 3 uddezaH // 24 // cinakamma, jo vA gabhirmANa mArani yo taM gama na avikarakhai, ema diTuMto, evaM puDhavilAdIhi samArabhamANo nadassitajIve Na | avikaravati, dRvihAe pariNyApa pAlya bhanyaM asamArabhamANamsa' kaMTa, ne pariNAyA mehAvI, namiti taM jahA uddiSTuM puDhavi yasamAraMbha gariSNAya vihAra merAvAhiNa ahimAge, gahaNadhAra majunoti icchijjA, va mayaM puDhavisatyaM satyahalAdIhi joga-1) tiyakaraNa niyaema, jasma ne bahuTTiA puravika mamamAramA khaNaNavileraNA janininaM ca puDhavIM mamAraMbhani taMnimitto ya kamma paMdhI, aviho gaI pariNAni ya, manba ratha jadiTuM duvihAe pariNAe pariNataM bhavatIti, ma muNI pariSNAyakammA 1 mayaMtIti, jaimini nadeca, parva manthapariNAaAyaNapaNI vinio udamo samAmaH // NijjutigAdAnI paritasivAnI (16.155 35) udayAbhisaMbaMdhI-muNI pariNAyakammeni, idavi so ceva mRNI se bemi, uniyA kaNagAre aNamAniyA mini kA egahA, pAya mataparihAreNa yammana bhuNIlakakhaNaM bhavati, anbehivi kAedi pariNa! kamNA bhAvanambaM. tanya AukAyamadhikizca bhavani-se mi se ina Ni mo, jeNa prakAreNa jahA, aNagAge mAgato, jahA purva parihAralA aNagArI bhavani evaM udakaSi, aci samAvaNe, avi bhavati aviNa bhavati, mI jahA bhavati jahA nayama nAipa mi-'usako ti rija-gaMjamo rirju karAtIni ujju kaDe, ahavA pagANa ajaya-abaMkamahAcI // 24 // dIpa anukrama [13-18] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: | prathama adhyayane tRtIya: uddezaka: 'apkAya' ArabdhaH, [36]
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [3], niyukti: [106-115], [vRtti-anusAra sUtrAMka 18-30] (01) prata vRtyaka [18-30] | zrIAcA-IN apkAyA bhaNita hoti, avAmasIlI, NikAo NAma desampadesabahu NikArya paDivAti, jahA AU jIvA, ahavA NikArya-NiJca morAMga sUtra khaM maggaM paDivaNyo amArya kubamANo Ne paDilipissicivakAdINi amAyameva sevati, evaM alobhamavi, viyAhito akkhAe,) cUrNiH pacchato garUyaM sAmannatikAuMmA tahAio udagaM pibihiti vA, hAhiti vA, teNa bhaNati-'jAe saddhAe NivaMto' // 25 // | (20-43) pAyaM paccayaMto baDUmANapariNAmo bhavati, tameva badmANapariNAma phAsae, jaM bhaNitaM Asevae, saMjamaseDhIpaDibaSNo barmANapariNAmo vA hIyamANa avahitabur3I vA, hANI vA jahaNyoNa samao ukkoseNaM aMtamuhuna, abaDitakAlo dosu jahaNNama-10 | jjhAsu aTThasamayA, sesesu Natthi, taM chaumattho NicchaeNa Na yANati-ki mama parihINaM parivati vA?, kesu vA vadAmi ?, ahavA koi ekkagAhAe 'jaha sauNagaNA bahave samAgayA egapAdave rciN| basiUNa jaMti vivihA disA nahA savvaNAijaNo // 1 // | gAhA, egabAgaraNeNa vA jahA aiiMsAlakkhaNo dhammo, saddhAsaMvegajutto rakhAdivibhavaM chaDittA pabbaio, Na yAvaliyAe saddhAe rajAdINi chaDijjaMti, cirapavyayassa suyAmigameNaM sagvA buddhI bhavati, bhaNiyaM ca-"jaha jaha mutamogAhati aisayarasapasara-100 saMjuyamapuvaM / taha taha pahAi muNI navanavasaMvegasaddhAe // 1 // teNa jAe saddhAe NikkhaMto tameva aNupAliyA, ahayA jai Na sakkei taccasaddhApariNAmo houM tahAvi jAe saddhAe NikkhaMto tameva aNupAliyA, jati lAmo gasthi mUlaMpi tA hou, mA savvaM Nassatu, evaM jAe saddhAe NikkhaMto taMpi tAva aNupAlehi jAvajjIcAetti, sehassa tihAmibhUSassa anusAsaNaM 'tiNNo hu'si / visottiyaM taratIti tiNNo, savatIti sosiyA, visociyA dabve gadI nikAdisu vA aNulomavAhiNI sotiyA, itarI visotiyA, bhAvato asotaM, nANadaMsaNacarittatavaviNayasamAhANaM aNusottaM, tabbivarIyaM kohAdi, airoijjhANiyA bhAvavisociyA, al dIpa anukrama [19-31] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [37]
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [18-30] dIpa anukrama [19-31] zrImAcA roga sUtracUrNiH / / 26 / / bhAga-1 "AcAra" aMgasUtra- 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana] [1] uddezaka [3] nirbuktiH [ 106-115] [vRtti anusAra sUtrAMka 18-30] - 4 ahavA saMkA visotiyA, kiM AukAo jIvo Na jIvoci 1, evaM tiSNo kaI baddhamANapariNAmo Na bhaNipabbo 1, bhaNNai'paNatA vIrA mahAvihiM (21-43) misaM gatA paNatA amimuhIhuyA mokkhassa bIthI -ratthA vA maggo vA egaTThA, dabbe aMtarAtraNaviddI govihI saMkavihI, bhAvavihI mahatI pavaNA vA vIthI mahAvIthI, mokkhamaggassa, jativi kaci pamAyakhaliveNa Na vadumANapariNAmo bhavati tahAvi lahu paDibujjhitA puNaravi tivtratarapariNAmo bhavati, kiMca 'loyaM vA ANAe amisamicA' (22-44) loyaMti jIvaloyaM AuloyaM vA, ANAe bhagavato upadeso, je'vi paJcakakhanANiNo tehiMbi pu ANAe adhigatA, abhimu pacchA abhisamejA, avA diDUMtehiM kahijamANamavi AukkAya logaM egiMdiyalogaM vA koha maMdabuddhI Na saddahati taM paDuca imaM bhaSNai 'loyaM vA ANAe amisamecA akRtomayaM' tiNa kuto'vi jassa bhayaM taM akuabhayaM, ahavA Na kayAivi bhayaM karei AukAyassa, tasya bhayaM dukkhaM asataM maraNaM asaMti aNatthAnamiti egaDDA, jao evaM teNa bhaNNai 'se bemi Neva sayaM loyaM' ammAikkhija, va iti prativeSe sarva ambhAikkhar3a jahA egiMdiyA ajIvA, asANaM jo annaM vA saMta annadA bhaNati jahA sAhuM asAhuti evamAdi, evaM jo aigiM die jIve ubagaraNadu (par3a) pAye bhagati teja anbhakkhA bhavati, ahavA''ulogo avikito ''ti vijaddAe Na ammAikkhati, neva sayaM acANaM ambhAraka bejA, alAtacakkaditAdIhiM adhyAnaM ammAikkhar3a jahA ahamavi natthi teNa chaJjIvakAyalogo appA ya Na atthIti vaca, imaM anaM gaharAgailakkhaNaM 'jo ergidiyakAyaloyaM ambhakkhAi so appANaM anbhAikkhara, jassa emediya logo Natthi tassa appAni gariva, jo vA adhika AulogaM ambhAikkha so adhpANaM ambhakakhAi, kaI ?, tassa appA anaMtaso tattha utratrapRthvI, yadi so Natthi appAci Natthi ke puNa apkAyaH [38] / / 26 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra- [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [3], niyukti: [106-115], [vRtti-anusAra sUtrAMka 18-30] (01) akA prata vRtyaka [18-30] zrIAcA-D loga ammAikhaMti !,je ahaparijuNNo dussaMdho vA AurA paritAvitA, sIso bhaNai-bhagavaM! AukAo azvatthaM duggejho rAMga sUtra-IANa suNeti Na pAsati NagyAti Na rasaM vedeti ga suhRdukkhaM dIsaMti detA Na calaNaMNa phaMdaNaM NAvi ussAso NissAso vA dissi,| | sa kaI jIyo, ettha diDhuMto 'jaha hathissa sarIraM' gAhA (110-40) jaM ca NijjuttIe AukkAyajIpalakkhaNaM jaM ca | // 27 // ajagobiMdehi bhaNiyaM gAhA, AyariehiM sIso pariyacchAveyano, ANAe ya sadahaNA, AukkAie jIve jo Na sadahana | so micchAdiTThI aNagArattaNaM tassa kato?,'lajjamANA puDho pAsa' esa AdattaM puDhavikkAiyauddesayagameNaM dhupagaMDiyA sucatyato mANiyathyA, appege aMdhamajhe jAva saMpamAre ya pacyA 'se bemi saMti pANA udagaNissitA(24-45) se iti Nidese so'haM bemi 'saMti' vijaMti pAyaso udae sabaloe patItA pUtaragAdi tasA viaMti tadassitA, Na udagaM jIvA jadA sakkANaM, aNNesi Navi udagaM jIvA Navi assitA jIvA je pUtaragAdi, te khisaMbhavA Na AukkAyasaMbhaSA, 'iha ca khalu bho aNagArANaM' 'ihe'ti imaMmi pavayaNe ca samuccaye, khalu visesaNe, kiM visesayati ?-NAyaputtasissANaM aNagArANaM,Na aNNesi, udayajIve viyAhite, ghasado udagaNissitA ya pUtaragAdi, te Na khettasaMbhavA, ettha bhaMgA-katthai udagaM tasAvi, katthara udagaMno | | tasA, katthA udagaM nijjIcaM tasA, katthai udagaMpi nijjIvaM tasAvi Nasthi, so puNa AukkAo tiviho, taMjahA-sacino apito| mIsao, kaI acico bhavati ?-'satthaM cettha aNuvIi pAsa' taMjahA 'ussicaNA ya pANe'gAhA (113-41) kiMcI sakAyasatthaM' (114-42) ahavA vaNNarasagaMdhaphAsA sastha, vaNNa bho uNdodagaM aggipuggalAgataM isitti kavilaM bhavati gaMdhato dhUma-10 |gaMdhi ya, jattha gaMdho tattha rasovi virasa cA rasaeNaM, pharisao uNiM, kiMci upabhUpaMpina aceyaNaM jaddA aNubano daMDo, sabhAveNa | dIpa anukrama [19-31]] // 27 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [39]
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [3], niyukti: [106-115], [vRtti-anusAra sUtrAMka 18-30] (01) zrIAcA- gana- 128 // dhUNiH / prata vRtyaMka mahAnavotIrodagaM saceyaNaM, jayA sItalIbhUtaM tadA samAvapariccAraNa aceyaNa, lavaNamahuraaMbaudagANaM aNNoSNaM satyaM, dumbhi akAyaH gaM ca pApaNaM adhina bhavati, sakAyasatthe parakAyasanthe bhaMgA cattAri, taMjahA-tho adhoveNa0, etaM satthaM 'aNuvIya pAsa'ti sayamatIe ciMtenA paratI vA sotamba, na mahamA phAsuyaMtikAra ghettabvaM, 'puDho samathaM paveditaMti bahaNi AukkAyasatyANi bhagavatA paveditANi usinaNe ya pANe, je kutitthiyA udagaM pibaMti te NiyamA hiMsagA udagamma tadassitANaM ca, ahiMsaM dhosinA tatkArI nahosI pabhilaMgamauNI vA, aduvA adiNNAdANaM te logaagaDAdipasu jaivi puSpANuNNAyattaNeNaM Na adanaM nahAvi NadIe vA vAsodakaM vA upajInANaM adattaM bhavati, jemi vA te sarIga tehiM agaNuNNArya, aha sAmiaNuNAtaM midosaM no sAmipraNAya mahisaM chagalaM yA dhAnato Nihoso bhavijA, ga ya so Nihe mo, kutisthiyA tehiM tehi kAraNehi udagamamAraMbha kareMni nevi aviratA, tajahA-kappaDa 2' dvimihitA vIsA kesiMci pAtuM kappati, Na NDAtuM, AjIvimasara vAgaM ca, nANiyANa vhAtuM pAtuM ca, kemici hANapiyaNahetuM maMDovagaraNacarUvamasAdINaM pakvAlaNaheU, kesivi paripUrta, kemici aparipUrta, kesini parimiya, kamici aparimiyamiti, aduvA vibhUmApani vibhUmA nAma hANahatyapAda muhabatyAdighovaNaM ca 'puDho ni patteyaM mahAgAdigu bahusu kAraNemu, athavA 'puDho satyehini pipihehiM madhehiM ussicaNA ya pANe gAhA, 'viuti ni jIviyA babaroveni, ahabA DANAdisu biudhvati, patdhavi tesi No NitaraNA' jaiviNhANapiyaNadhovaNAdimu parimiyAraMbha kareMni nahAvi ne avigyA, pAhaNaM udagAraMbhavirayANaM jahAkaraNaM bhavati sarvaprakAreNa viratA bhavaMti / etya / sartha samArabhamANamya jAca parimamattaM" ti / / iti satyapariNAajjhayaNacuNNI nAo uso prismtto|| [18-30] dIpa anukrama [19-31]] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [40]
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [4], niyukti: [116-125], [vRtti-anusAra sUtrAMka 31-38] (01) // 29 // prata vRtyaka [3138] zrIAcA teukAyassaviNava padAI vanneUNaM sa eva jIvaNikAyAhigAro nadIsotaya aNuvacate jahA pasthivANaM pavAlalavaNaMkura- tejaskAyaH rAMga patra-1 phAliyapahANagajitagasamiphoDagAdi tappasiddhIe hetU bhaNitA jahA vA kaNuyA NiceTTAvi jIvA tahA patvivAvi jIvA, Au. 4 uddeza cUrNiH kAravi jala(kalala)dagadidruto vutto, iha tu jIvalakSaNacidAre vaNNiAjaMte jaritastha sarIraM usiNaM jahacA khotao rani dippati | yA devasarIraM ca sadA dIpyamANaM Na ajIvo bhavati tadA te ukkAiyA dipamANA jIvA bhavaMti, iMdhanasaM jogeNa viddhivigArovalaMbhAo ya jIvA teukkAiyA, suttANugame surca uccAreyacaM, dussaddheyaM teukAyassa jIvattaM ato Adisu bhaNNai-se bemiNa paDisehe| 0 logo-amgilogo jahA AukkAiuddesae kiMca-'jo dIhaloe sasthassa khettaNNoM' je iti aNuddidussa dIhalogo paNDii / PA logo, saMciTThaNAe vaNassadakAlo davaparimANeNa va vaNassaikAiyA aNaMtA, ahavA digdhasarIracA digghalogo, joyaNasahassaM| | sAirega, ahavA sambatthotrA yAdarA teukkAiyA paJjattayA, tato aNNe jIvanikAyA arNataguNA, ThitIvi aDAijA rAiMdiyA, itarasiM digdhatariyA, teNa dIhalogo, tassa dIdalogassa kiM?satthaM aggI, jo evaM jANAti, emo AyAvaganAmassa ujao-100 vaganAmassa ya udaeNaM sesakAehito visissati, 'asatyarasa'ti Na satthaM asatthaM so saMjamo na taM kassai ya satthaM bhavati, agaNikAyasaMjamo bA, je asatthassa0 se dIhalogasatthassa0,gatipaJcAgatilakSaNaM eyaM, keNa bhaNitaM etaM ?, bhaNNati-'vIrehiM etaM | amibhUta diha' NicaM Atmani guruSu ca bahuvacanaM, teNa vIrehiM etaM abhibhUta, sancatitthagaragrahaNaM vA bahuvayaNenaM, ahavA keva ligrahaNaM gaNaharagrahaNaM ca, 'etaMti chaJjIvanikAyacakkaM agaNijIva vA, abhibhUya ci tattha dave jahA sAhassamalleNa satuseNA | ID saravahaneNa amibhUtA, jahA bA AdicceNa tamo, bhAvAbhibhave tu catvAri ghAikammANi abhibhUta parIsadA unasamge ya abhibhUya, ahavA|| // 29 // dIpa anukrama [32 39] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama adhyayane caturtha: uddezakaH 'agnikAyaH' ArabdhaH, [41]
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [4], niyukti: [116-125], [vRtti-anusAra sUtrAMka 31-38] (01) tejaskAyaH prata zrIyAcA- jahA AicI gaddaNakkhattatArANa prabha amibhUya bhAti tadA chausatthiyanANANaM abhibhUya saMdevamaNuyAmurAe parisAe majhayAre| patra- paritithie abhibhUya 'dilu dahra akkhAtaM, saMjayatti pAvauvaratehi, 'jatehi'ni jayaNA duvihA-pamanajayaNA ya appamattA cUrNiH jayaNA ya, pamanassa kA jayaNA,maNNada-pamanamsavi kasAyAdinigrahaparassa iriyAdiuvaogo pamattajayaNA, apamAnajayaNA tu ak||30|| N sAyavayaNasazatti, tattha jayaNagrahaNA digghakAliyA jayaNA gheppati, apamanagrahaNA iMdiyAdigmAde baje, sappaDipakkhabhUto pamatto |taM padya bhaNati-'je pamale guNadvipa' je iti aNuvisa pamatto IdiyAdiNA asaMjatI pamanasaMjato pA 'guNahipani taMjahAraMdhaNapayaNapagAsaNAdi jamsa tehiM aTThI so guNaDio, ahavA nANAdito je Navi AtApaNAdINi kareti, evaM sesevi kAe Ara bhani 'se saTe pavucatI'ne kArya daMDao apAgaM daMDei saMsAra, abhibati pancu vai, jato evaM teNa 'taM pariNAya | mehAvI' 'ta' ti chajIvanikAyA aggi vA abhinavapavaio pabbaiukAmo vA apANaM aNumAseda, gurumAdI vA aNumAsaMtijo kAe haNa so tesiM daMDo bhavati, tassa ghAyasma pacchA daMDo bhavisvaha, ato taM jAgagApariggAra pacakhANapariNAe ya mehAvI bhaNito / idANi tisaMjato jAto 'go' iti na kujA ya samAraMbha jaM aI purva asaMjato, ki?, tahA pamAeNaM aTTa pariYA junNA dusaMbodha ayANaga AturaparitAvitA jAya thAturA paritAprati saMti pANA teukAie 'layamANA puDho 'dhugaMDiya maNiUNaM jAba se cemi, 'saMti' vijeta, jamiNaM viruvarUvehi satthehi aNyo kaNegarUpA agaNisatdhega vahati taM imeNa suneNa vimAvita vivaritaM ca bhavati, saMjahA-puta vinissitA tasathAvarA ya kuMthupipIliyA addimadamAdi tasA rukSagummalatAtaNAni thAvarA, taNapatehi kuMthumAdi kaDe ghuNAdi yomaye thupaNamAdi kayabarevi kuMdhumAdi 'saMti saMpAtimA' saMti-vijaMti saMpAtimA RSAAR REn vRtyaka [3138] dIpa | // 3. anukrama HA [32 39] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [42]
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [4], niyukti: [116-125], [vRtti-anusAra sUtrAMka 31-38] (01) JAVI prata vRtyaka [3138] zrIAcA-mA ID bhamarakIDapataMgAdi 'Ahaca' NAma kayAi pataMti, taMjahA-Nirsi salabhANa divasato suhumedi logo kulayo upamitI, NicaM gisUtra vAtI vAto sasu logAgAsa jAva NikkhuDesu ahavA Adaca Agatya saca to pataMti saMpataMti, casaheNa kAujIvA tapperitA cA|AL kAyau cUNiH | masagAdi 'agaNiM ca khalu purati aggiNA puTTho aggi bA phusittA cappadA jAlaM phasinAvi khalu pUraNe samato aNNoNa-| 4 uddeza: // 31 // gAtasamAgamato saMkucaMti tappamANA, jahA majArabhaeNa mUmao, tastha pariyAvaaMtitti saJcao Avarjati, dhUmeNa jAlAdi vA | panAveNa vA mucchitA NisaNNIbhUyA aggi pariyAvaaMti, jaM bhaNitaM aggIbhavaMti, je pariyAvanaMti te udAyaMti, jato evaM teNa | | Na eka aggI ceva bhArabhaMti, tadAraMbhe aNNevi sacA viNassaMti, bhaNiyaM ca-"do bhaMte ! purisA aNNamaNNeNa saddhiM agaNikAya" | tahA "jIvANaM esamAghAto." taM pariNAya mehAcI jAva bemi / prathamAdhyayanasya anikAyAkhyazcaturtha uddezakaH samApta 4|| ANI idANiM bAussa abasaro,so ya acakkhusoti dussadveyo, mAya sikkhagotaM asaddahamANo vippaDivajjejA teNa ukamo, jaM vaNassaI | DmaNNai,esevakamo jeNa sikkhago paDibajai, teNa cauhi egidiyakAehiM parUvitehiM sabbalogappatIte yatasakAe suThu saddahihiti | | vAyujIvana, (vaNassaI)puNa pAeNa logo sadahati,teNa purva so bhaNNati, Na vAU, vaNassatI nahiM dArehiM bhANiyabbo,nijjuttI paThitasiddhA, taNNo karissAmi' taM daMsitaM vaNasatI, iti parisamattIe, evaM parisama samaNalakkhaNaM bhavati,jaM puvakata samAraMbha taM pavaja anbhuvagato Na kareti,samma utthAya, bhaNitaM chajjIvakAyasaMjame advito, ahikayakAyassa vA,maMtA-jANittA, mati se asthi matimaM-AmiNidhohiyanANaM ghepati, surca tattheva, ahavA maiggahaNA sadhanANAI gahiyAI, kAyANa adhikayassa vA abhayavidittA, abhayaM sattarasaviho saMjamo, ahakA sAtaMti vA suI vA pariNivANaMti vA abhayaMti vA egaTThA, tannivasvo asAtaMti vA dukhaMti | IMM // 31 // dIpa anukrama [32 39] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama adhyayane paMcama uddezaka: 'vanaspatikAya:' ArabdhaH, [43]
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [39 47] 77 dIpa anukrama [40 48] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [ 5 ], niryuktiH [126-151], [vRtti anusAra sUtrAMka 39-47] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01] aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : zrIAcAroga sUtra cUrNiH // 32 // vA apariNivvAti vA bhayaMti vA egaTThA, te sAvAsAte apponameNaM jANittA jaM appaNo aNi na taM parassa kuA 'jaha mama piyaM dukkhaM jANiya emeva savvajIvANaM' gAhA, 'tadi'ti taM mayaM je jIvA 'No' paDisehe 'kara' kuA, kiM taM ?, chajjIvanikAyaAraMbha adhikathaM vA 'etthovarate' ci vaNassaikAyasamAraMbhI 'esovarae'ti gurusamItraM dhammaM vA ubeca virato sa eva aNagAro bhavati, sesA davyaaNagArA, 'je' guNe'ti sadAdivisayA te pAyaM savve vaNaspasamAraMbhAo niSkajjaMti, tattha sadA vaMsaveNulayattivINavihaMcipaDahAdi vaNassaIo, tasA taMticammAdi, svANi kaTTapotthakamma gihAvaNa leNaveDyA khaM bhapupphaphalavatthAdINi gaMdhA koDAdI gaMdhacIo paramA mUlakaMdapupphaphalAdINaM tittAdao ya vibhAsA, mAsakakhamaNAdINi kAUNaM sevAlakaMdamUlAdi AhArinti phAso tUlimAdIhiM, anesuvi kAeM saddAdiguNA vibhAsiyacyA, puDhavie sade suravAsalippAdINi gaMdho sakho buddhIe mahIe rase lavaNAdI phAse dahikuTTimAdi, udaye sadA jalamaduyAdi rUve nadItUrAdi dhArANi vAtAni vA gaMdhe gaMdhodagAdi rase dhArodagAdi phAse sItaM tAbodae vA uNhaguNo, teukAe tatraNavisAvaNapatAvaNAdi, vAtevi gatrakkhAdIhi, tase'vi saddo saMkhAdIrNa gIyasadA ya irithamAdINaM, evaM rUvAvi gaMdhA katthUriyAtINaM rasA maMsagorasAINaM phAsA haMsapakvAdINaM, sabbovi guNo puNo caubviho nAmaTavaNAo gayAo, davvaguNo sAmitakaraNa adhikaraNehiM egata puDucehiM bhANiyadhvaM davyassa guNA aggIe unhA evamAdi, davyANaM bahUNaM sameyANaM jo rasavivAe guNo, dabveNa jahA aNNeNaM chuddA phiTati evamAdi, dabve jahA osahiM rogo nAsaha, sanihANe, dravye guNo ticAdi, aNegesu dadhyesu piMDitesu je guNA jogIpAhuDAdisu bhAtraguNo pattho ya apasattho ya, apasattho jo jahiM rAgaMdho, jahA rAgeNaM Na yANaMti rAgA lobhA jUSakarAdi khuddhaM pivAsa vA, pasattho nANoogeNaM [44] vanaspatiH // 32 //
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [39 47] 57 dIpa anukrama [40 48 ] zrIjAcAroga sUtracUrNiH // 33 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 1 ], uddezaka [ 5 ], niryuktiH [126-151], [vRtti anusAra sUtrAMka 39-47] tisAdI Na vivedeti, darisaNaguNoM kutitthiyasuNa mujjhati sulasA vA jahAM, caritaguNo Na visaesu rAgaM kareM, dosaM vA, dhUlamaddo jahA, AvaTTo cabo NAmAdI, dabbe sAmitakaraNa adhigaraNaegatatemu jahAsaMbhavaM bhAnIyavaM, davyassa AvaTTaNAdisu kaci udagassa AvaTTo bhavati, davvANaM AgAse koMcapaMtImAdInaM puNo puNo AvaTTo bhavati, dabveNa teNeva udageNa taNAdi AvaTTitA, davvehiM saMdAmagakattiyAdIhi lohAdi, saNihANevi egattapuhute vibhAsA, bhAvAtraTTo NAma aNNANabhAva saMkaMtI udaiyabhAvodayo vA NaragAdiSu bhAvesu Avahati, Aha-je guNe se AtraTTe ?, AmaM, je AvaTTe se guNe 1, AmaM, gatipaJcAgatilakkharNa, ko'mippAyo 1, kAya puggalutthA (koilamurattha) sadAdiNA rAgo tappaDipakkhe doso, tato saMsAriyaM kammaM bhavatItikArDa kAraNe kAryopacArA bhaNgati jo eva guNo so AvaTTo, AvaDo kahaM guNo bhavati ?, guNato aNNa'SNo AvaDo teNa AvaTTo a guNo, jadda nANanANINaM egataM, aDavA jo guNesu baTTati so AvaTTe baTTadda ?, AmaM, gatipaJcAgatilakkhaNaM, ko'bhipAyo ?, guNesu vaTTamANo Na saMsArA uccaTuti ete guNA kattha?, bhaNNati-paNNatragadisaM paDucca uI pAsAtAtiimmiyesa, ardha ahe, uccasthAnaritthale vA ArUDo, tiriyaM AvAsagaM ahavA uDaloe vaimANiyAdi ahe bhavaNavAsINaM tiriyaM dIvasamudravyantarajoisiyANa ya maNuyassa tirikkhANaM sabhAprapAdisu, pAINagrahaNeNa tiriyaM cattAri disAo aNudisAo ya gahiyAo, pAsissAmitti darisaNijAI, tANimaNuvattaNeNa sayamitra adhyAgaM dariseti, asobhaNehiM tu AsaNehivi diTThI Nivaneti, ahavA pAsiyAI tAhi |cakkhuphAsiyAI jahaNeNa aMgulassa saMkhejaibhAge ukko seNaM sAtiregAo joyaNasayasahassAo, paDhijai ya-passamANo ruvAI pAsa' jaM bhaNitaM sa cakkhuoo uvautto pAsai, bhaNitaM sAhiyaM taM suNAti, evaM 'saddAvi suNimANi suNeti' suNimAiti vanaspatiH [45] / / 33 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [39 47] dIpa anukrama [40 48] 1 bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [ 5 ], niryuktiH [126-151], [vRtti anusAra sUtrAMka 39-47] cUrNiH // 34 // zrI AcA-soiMdriyagrahaNapADagAI, jahaNeNaM aMgulassa asaMkhejar3abhAgaM ukoseNaM bArasahiM joyaNehiM ahavA suNimAIti magaditeNaM jA rAMga sUtrataM vaMjaNaM pUriyaM bhavati tato suNe, paDhijara ya-'suNamANo sadAI suNeti niruvahayaIdiyo taduvaDato, evaM gaMdharasaphAsehivi bhANiyAM, agghAimAI gaMdhe assAtaNiAI rase phAsimAI phAse, tisuvi hine pogale ukkoseNaM vahiM joyaNehiM, tibvevi visara upalabhamANo urdU ahaM tiriyaM pAINaM mucchamANo rUvesu saddesu yAvi, dUrAlogaM hAriM ca teNa rUvaM AdIe, tattha rUve mucyamANe muchie dussamANe duTTho, jaM maNitaM sarAgoNa vItarAgo, evaM sadesuvi rAgI rAgaM jAti dosI dosaM, rUpagrahaNe sesavisaehivi, apigrahaNA api jAti avi Na jAti rAgaM dosaM vA api jAnAvi Na jAti aAicAni jAti, kahiMci raJjati karhici Na raJjati, evaM dussatIvi, esa asaMjataloe vidyAddite, 'ettha agutte aNANAe ti ettha vaNassatikAyapare loe chakkAyaparibhoyaguNe vA kAmaguNesu vA aguto nAma rAgadosaMbasao paMcasu visasu karhipi visae aguto jo vaNassahasabhAraMbhe agutto so sesakAehitri aguto bhavati, ahavA hiMsAe agutto sevAsubi agutto, evaM so aguto titthaMgarANa aNANAgArI bhAvA caTTe cauni naragamAdisu chabihe vA puDhavimAdisu iMdiyapamAyabhAvAtraTTe varamANo Avahaha 'puNo 2 guNAsAe vakasamApAre puNo puNo abhikkhaNaM aNivAritatapyAro te saddAdavisae guNe AsAdento kasamAyAro ko ajamo taM samAyarati kasamAyAro, aDavA nANAgaikuDhilo ko saMsAro taM samAyarati guNAmato hiMsAdisu kammesu vadyamANo samAyarati Nidhvaneti aDati vA, so evaM kasamAyAro pamatto aTTo AkaMpito Aturo paritApito tato agAravA va niggaMtho vA kAe paDisevADa pacchA AturIbhUto chajjIvanikAyasamAraMbha karemANo saddAdiguNabuddhie vajapphakAe 'lajja mANo- 'dhutraM gaMDiyA, lakkhaNA va siddhasthaM vanaspatiH [46] // 34 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [39 inameM 47] dIpa anukrama [40 48] zrIAdhAroga sUtra cUrNi / / 35 / / bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [ 5 ], niryuktiH [126-151], [vRtti anusAra sUtrAMka 39-47] bhaNgati- 'imapi jAidhammaM' imeti bhaNussarIraM 'jAidhammaM 'ti jAissabhAvaM, ahavA adhyANagaM sarIraM sissaM vA, esa dito, evaM vaNassaisarIraMpi, jahA jAto rukkho jAto sAkhI evamAdi, koI bhoja dahiM jAti so'vi jIvo 1, bhaSNati Na saM marani 'ipi buddhidhammaM ti jahA parivar3ito dArao, aDavA therIbhUto evaM vaNassatIci, ahavA AhAreNa uvacijati tadabhAve aba cijati evaM yaNassaIvi, jahA vA hatyo chimro milAti tadA vaNassaIvi, sAhA puSpaM pataM vA chi milAyati, adhutraM hArNa. e buDIe evaM vaNasaIvi, aNitiyaM aNicaM jaM bhaNitaM janikAlAvasthine asAmataM cacattAo, caovacaiyaM cijati abacijatIvi, 'pariNAmadhammaM 'ti bhAvaMtarasaMkamaNaM so NisegAdivAlamajjhimavIriyANi evaM vaNassaIvi vIryakurAdi kameNa bhavati, tahA mUlakaMdasaMdhatayA evaM aNNevi suyaNadohalarogAdilakkhaNA pajjAyA bhASiyanvA ettha satyaM samArabhamANassa tesiM' taba iti satthapariNNAjjhapaNe vaNaSphai uddeso paMcamaH / dadANiM tasakAyanijjusIe nava dArAI vaNoUNaM paThitasiddhAI NatraMraM 'tivihA tivihA gAr3A ( 155 - 67 ) - cchimA ganbhavatiyA uvabAdiyA esA tivihA puNo tividhA iti, ekekA tivihA- sacitA anitA mIsA, aDavA sItA usiNA sItosiNA, ahavA saMvRtA vivRtA saMvRtavivRtA, ahanA bitio tivido sado ganbhatrakaMtiyANa Na cetra bhaNNai, taMjahA gAhAye caitra bhaNNati aMDayAdi, lakkhaNati dAraM, bediyAdINa tasANaM vaisesiyAI lakkhaNAI bhavaMti / 'daMsaNa' gAhA (157, 158-68) paDhiyantrA, gosaNNAviyAre aNuyattamANe apariNNAyakammA sukAesa uvavajrjjati, iha tu tasAhigAro 'se bemi saMti-vijjaMti sabbalogappaIyA bAlAdipaJcavakhA, bAlAvi bhaNatI esa pipIliyA jaha Na mAredi, avA saMti, paNa tehi saMsAro virahito bhavatI // 35 // prasakAyaH 6 uddeza pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama adhyayane SaSTham uddezakaH 'trasakAyaH' ArabdhaH [47]
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [6], niyukti: [152-163], [vRtti-anusAra sUtrAMka 48-54] (01) prata vRtyaka [4854] zrIAcA-D medeNa aMDayA poyayA jarAuyA rasayA, aMDayA jAtA aMDayA mayUrakukuDa evamAdI, potayA saNakatA pakkhIvagguliyAdi, jarAyujA jahA VvasakAyaH gomahisAdi, rasayA rasagAdi, saMsedayA yUgAdi, samucchimA salabhamakkhigAdi, ubbhiyA mucimA(khajarIDA)di, ubavAiyA devanAragA, cUrNiH / IN esa saMsAreti payucai, esa aTThavido joNisaMgaho saMsAreti pavuccai, maMdo dabbe bhAve ya, dravye maMdo uvacae akae ya, bhAvevi // 36 // Puvacaye jo buddhimato avacae buddhihINo, bhAve maMdeNa ahigAro, esa puNa apaDapaNNabuddhi bAlao gahio,tassa maMdassa avi yANao eso aTThaviho joNisaMgaho jAyaiti nizcitaM, kimu biyANagassI, eva tasakArya NijmAettA paDilihitA nicchita | niyataM vA janAittA, paDilihitA NAma daTuM, ahavA adiTTho'vi kaMdhusuhumAdikakhaNaTThA rayoharaNeNaM paDilehitA ya ThANAti cetejA, ahavA NijjhAittA gAuM paDilehicAtti saMperukhitA, praDileditAekekaM pahuca patteyaM pariNibui pariNibyANa jaM bhaNitaM suI, erga | pariNinvANaM patneyaM 'savesiM pANANaM sadhesi bhUyANaM sajesi jIvANaM sabesiM sattANaM"savesiM' ti aviseseNaM iTuM gibvANaM sAtati vA suhaMti vA abhayanti vA pariNidhANaMti vA egaTThA, etaviparItaM abhiDaM sabvesiM pANANaM samvesi evaM jAva | sattANaM durukhaM sArIramANasaM asataMti vA apariNibANati vA mahanmayaMti vA egaTThA, icceteNa apariNibbArNa abhibhUtA 'tasaMti pANA padisAdisAsu' tasaMtitti vA ubbiyaMtivA saMkuyaMti vA vIbhiti vA egaTThA, evaM vA tasiyANaM malcubhaeNa dukkhaM bhavati,N IIIkiM puNa tAliyANa vA saMmadiyANa vA pIsiyANa bA, tasaMti pANA padiso disAsutti, pagArehiM bhisaM vA disAhi ya aNudisA-IA hi ya tasaMti taM kArya mA disA jattha tasA Na tasaMti jahA kosipArA ya savAhi disAhi vIbhenti teNa kosagaM kareMti, evaM tA paNNavagadisaM pahuca, bhAvadisAebi, Na sA bhAvadisA asthi jahiM vadanAye jAto vANa lamijjA jo jAI, jAIe jIvo AjAti // 36 / / dIpa anukrama [49 55] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [48]
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [48 54] dIpa anukrama [ 49 55] zrI AcArAMga sUtracUrNi // 37 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [6], niryuktiH [152-163 ], [vRtti anusAra sUtrAMka 48-54] sa tehiM marati, icchai ya jIvehiM jo te ayorhi saMpasaMsaMti, kiMNimitaM 1, te tasaMti samArabhaMtA taM caitra no suSNAti, ahA te jAva paritAvinti' dhuvagaMDiyA, jahiM aNNe NegarUve Na NivihiMsaMti, tadassite kimiyaudayAdi satte mAraeNti, tattha chkaaye| virAhai tasapANevi hiMsaMdoti, appege aJccAe vahaMti 'artha'ti sarIraM taMnimittaM AhAraalaMkAranimittaM vA vadhati, ahavA visa khatito hatthi mAreUNa chummA, ahavA veyAlanimittaM salakkhaNaM sarIraM khataM karatehiM mArijati, ahavA acAe ajjhiya (jiNA) e vA, lohiyAya baliNimittaM chagalAti, ajiNaM-cammaM taM nimittaM sIhavagyamigamAdI, basAe sUgarAdi, soNItAe kamirAgAdINaM hitayAe hitayauDDiyANaM, aTThIe AhiduNiyA, pittAe mayUrAdI, basAe vagdhamagaravarAhAdi, piMchAe mayUrageddhAdi, pucchAeM migapuMcLagA, vAlAe camarI, saMgAe rurukhaggimAdi, visANAe hatthigAdi, daMtAe siyAladaMtehiM timiraM nAsayati, dADhAe barAhamAdI, NakhAe vagghamAdi, NDArue jIvAe kaMDANa vagdhAdayo, aDIe saMkhanAdi, aDimiMjAe o sahaheDaM maMsAsiNo vA apyege, aDDAe ete caiva accAdi, aivA appaNo parassa vA ubhayassa vA aTThAe, aNaTThAe ceDarutrANaM khelaMtANaM gharakoilAdi mAreMti, rAyA rAyapuso vA gardabhAdi, ahavA aTThAe varSeti jaM kiMci laenA sesa chaDDeti, jIvaMtassa vA acchidaMtA ghiSpati eso aDDo, sesaM aNaho, 'hiMsissu me 'ti eteNa mama pitA mAyA vA mAriyao annabhave, hiMsaMtitti abhimuhaM evaM sIhAdi mAreti, hiMsissaMtici sappamAdi mAreDa mA khahihiti, ariM vA No mArehitti, ganbhe vA mAreti mama esa arI bhavissati jahA kaNagajjhao rAyA, 'estha | satthaM samArabhamANassa' sesaM taheva / evaM satyapariNNA ajjhayaNacuNNIe chaTTo uddeso sammatto // 1-6 / / saMbaMdho sa eva, | dusmaddheyacA duSparihAritA aparibhogatA ya ukkamakaraNaM, jo ete cattAri tasavaje te kAe tase ya bAlAdivyamiti te saddahati, tassa sakAyaH [49] 11 310 11 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : prathama adhyayane saptamaM uddezaka: 'vAyukAya:' ArabdhaH,
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [55 61] dIpa anukrama 56 62] zrIAcArAMga sUtra cUrNi // 38 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [7], niryuktiH [164-171], [vRtti anusAra sUtrAMka 55-61] vA uddeso bhaNNati, Nava dvArA taheva, sucANugame suttamuccArayannaM 'pabhU ya egassa duguMNAe' paddhati samatyo jo eyeti jo ete jahurdiTThe kAe sahahaha so esa bhavati, kassa 1-eyatIti eo, bhaNiyaM ca "eyatI vaiyati calati phaMdati" ahavA egassa vAukAyassa, kahaM ego 1, sesA cakkhusA ayamacakakhuso teNa ego ahavA ego desapaJcakakhovaggahaNe pabhU, saddahaNAe ya bhavati durguchagAe, duguNA NAma saMjamaNA akaraNA bajaNA viuNA nipacitti vA egaTThA, kaI evaM dupariharaM pariharati 1, keNa vA AlaMbaNeNa 1, bhaNNati- 'AtaMkadaMsI ahiyaMti NaccA' tehiM sArIramANasehiM dukakhehiM appANaM aMketi AtaMko, bAhI vA AtaMko, vakkhamANaM vA adhaNaM phursati AtaMkA, chajjIvakAyasamAraMbheNa adhikayasamAraMbhega vA jaM dukUkhaM AtaMkasaNNivaM upajjA taM parasaha AtaMkadaMsI, tattha dabAya~ke idamudAharaNaM - jivasaturAyA sAvao, dhammadhosathere pajjuvAsamANo veTThIbhUtaM sehaM pAsati, abhikakhaNaM abhikalaNaM paDiotijjamANaM puNaravi tadevAvarAdhaM karemANaM, tasma hiyaDAe se ucchAhaNatthaM ca AyariyaM aNuSNavittA svAravijjalohIe khAro sajjAvito jahiM pakhitamite puriso aDiseso bhavatI, Ayariyassa puthvaM kahiyA, rAyapurisehiM AyariyA vAhitA maNaMti ko mama sahAo gacchiJjA 1, sajjhAyavAulA sesasi seho NIto, tattha AyariyA raNgo dhammaM kaheMti, putrasalAgaehi ya rAyapurisehiM do matayA purisA ANItA, ego gitthanetyo ego pAsaMDiNevattho, gurUhiM pucchiyaM etehiM ko avarAho kato ?, rAyA maNai esa giddI mama ANAlovaM kareha, esa liMgI tu minnacito jada bhaNie NAe adhyANaM Na beti mAricA mama ubaNItA, te do'vi khArAtaM pakkhitA godohamiteNaM kAleNaM ahisaMkaliyA sesA, so ya rAyA saropita sehaM nijjhAyaMto AyariyaM maNai atthi tumjhavi koha chato caraNAlaso jA NaM taM jIvaMtagameva AtaMke chubhAmiti, ApariyA mAMti vAyukAyaH 7 uddezaH [50] // 38 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [7], niyukti: [164-171], [vRtti-anusAra sUtrAMka 55-61] (01) prata vRtyaka [55 zrIAcA-||Na amhaM koI vi pamAdijai, jaba koI pamAdahiti tami kahate tuma jANihisi, baMdie gato, tAhe seho AtaMkabhayA appamatto|D vAyukAyaH rAMga sUtra-IAL jAto, sAha pamaNai-kiMci pamAdakhalite mA mama eyarasa sAvagarakakhasassa akkhAhi vA jahesa pamAdeti, esa diluto ayaM ghRNiH INuvaNayo-evaM bhavArtakamIto chakAyaavarAhe Na karei, mA garagAdisu agaso chubhIhAmi, puDhavikkApaMmi gato ukosa, advaasN||39|| | jamo-AtaMko jeNa kammaheU, bhaNiyaM ca-'AtaMkadukkhANaM' soya AtaMko iha parattha ya ahito, jatici chakAyasamAraMbho vAusamAraMbho vA suI maNijai, jahA kacchukaDUiyayaM kaMDujAtaM suhAi kaMhadayassa aMte ujjhati visappiti vA kaccha, evaM chakAyasamAraMbheNaM adhi|kiyakAyasamAraMbheNa vA tAliyaMTAdiNA suI aMte aNaMtaso ahiyaM bhavati, ahabA ahiyaMti NacA etANi kAyaghAtINi kammANi, | ihalogaduciNNA kammA paralokaduddA bhavaMti (cau) bhaMgo, guttimAdIhiM puNa jIvANaM aNuvaroheNaM asAva ANi kammAgi, ihalogasuciNNA kammA paralogasudRSivAgA bhavaMti, evaM catubhaMgo, evaM so AtaMkaThANadarisI AyahitaM jANato ahitamimamavi jANaMti, so evaM prAyAhitaM jANato pabhU bhavati egassa duguMchaNAe, sesANavi kAyANaM, tattha imo tassa aNAraM AlaMbaNaviseso 'je ajjhatthaM jANaI' attANa adhikizca vaTTati taM ajjhatthaM, kiM ca taM ?, suI, suhaM suhiNo atyaMtarabhUtaM teNa AtA ceva ajamatthaM, tassa pajjAo suI, teNa je bhaNitaM- appANaM jANati, ahiyA NAma apANaM mottUrNa sesapANagaMtu, gatapaDiyAgatalakkhaNeNa jo ya bahiyA jANati, evaM dukkhaMpi joeyavaM, evaM so ubhayassa jo jANao pabhU bhavati egassa duguMchaNAe, Aha AyasarIre suI peppara, suhadukalaicchAdINi AyapratyakSANi, beiMdiyAdIgivi parasarIre ivANipavittigivittIo daTuM suha appA IN/ asthitti paDivajjijjati, puDhavimAdINaM cauNDa ya egidiyAzaM cakakhusattA jIvasattaM, ahikalalakhajjodagAhArAtididvaitehi, 61] dIpa anukrama [56 62] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [51]
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [7], niyukti: [164-171], [vRtti-anusAra sUtrAMka 55-61] (01) prata vRtyaka [55 61] zrIAcA- vAussa puNa acakhusassa kaI jIvantaM ghettavyaM ?, bhaNNati, gaNu anilasadeNa vAyussa jIva uvavAditaM, jamhA ya saparakamo va 2. vAyukAyaH puriso tivyamaMdamajhagativiseseNaM sarya pahAeti dhegeNa ya rukkhAdiyaM ummUleti matimattA, sarIrANugatayaNasarIro ya jahiyA cUrNiH pa NihA, arUbI u so veti, pratyakSaNANiNo tu taM ceyaNaM pekvaMti, sesANaM AyapacakkhA, evaM vAyuvi chaumatthANaM phAsapaJcakkho, // 40 // VAIso evaM pakSakkhanANI vA pabhU bhavati 'egassa imaM tullamaNNesiti jAva samadharitA tulA aggato vA maggato vANa paDati evaM jaha me ivANidve suhAsuhe taha sabajIvANaM, bhaNitaM ca-"kaDeNa kaMTaega va pAe viddhassa veyaNahassa / jA hoti aNibANI NAyannA sabajIvANaM // 1 // jaha mama Na piya dukkhaM jANiya emeva sabajIvANaM " / gAhA, so evaM appovameNa paradhammo jANittA pabhU ya egassa duguMchaNAe aNNesi ca, 'iha-saMtigatA daviya'ti iha mANusse parayaNe vA, samarNa saMti pariharaNA duguMchA vA egaTThA, te saMtiM uvagatA, daviyA rAgadosavirahitA, ahavA daviyA dobi rAgadopA pieMti daviyA, pattAvi tAliVI yaMTamAdiehiM gAtaM vAhiraM vAvi puggalaM NAvakhaM te vIyituM, paDiada ya 'iti saMtigatA daviyA' iti uvapadarisaNe, saMti | pacA daviyA tava, sAhU, Na sakAdI, NAvakhaMti asaMjamajIvitaM chakkAyasamAraMbhajIvitaM vA, ege puNa saMjamajIviteNa jIvitAvi | puNaravi tadeva chakAyajIvitaM adhikatakAyajIvitaM vA te puNa hAyamANapariNAmA ahA parijupaNA AkaM pitA jAva AturA | paritAvitA dhruvagaMDiyA NavaraM 'aNNe va'NegarUveti puDhavIe rayaM uddhRtaM udaye vA olAmahiyAhimAdi aggimi dIvasihAdi vaNa01 ssaIe kaMdamalAdi tase macchipamasagAdi, sesaM taheva / jAva se bemi saMti saMpAtimA pANA' jaha agaNikAya uddesae Navara parisaM ca khalu viseso jANiyacco / idANiM chahaM jIvanikAyANaM samAseNaM bhaNNai-'esthavi jANa uvAtIyamANA' evaM dIpa anukrama [56 62] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [52]
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [44 61] dIpa anukrama [56 62] zrI zrAcA roga sUtra cUrNiH // 41 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra- 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [7], niryukti: [164-171], [vRtti anusAra sUtrAMka 55-61] vAukAe api padatthe esthavi tA vAukAyasamAraMbhe upAtIyamANA-uveca vAyumuhaM tadAramati, AtapamANA jaM bhaNitaM gevheMtA puDha vimAdI ubarohe baTTaMti, evaM pRDhavikAe uvAiyamANA sesevikAe vadhinti, evaM ekekekAe utratIyamANA sevaghAtAya bhavati, | ahavA vAyuM samArabhaMtA vAyaNAmagoyAtiM kammAI kareMtA tattheva uvavaaMti, evaM sesesuvi, ahavA ettha pANAtivAda uba tiyamANA | jaM bhaNitaM taMmi varddhatA musAvAeva jAya rAibhase, evaM parasaMjoegaM ekeke uvAiyamANA sesevi otariyati, ke te 1, je nANAyArAdisu Na ramaMti, thale macchA vA AraMbhamANA - asaMjamamANA, pItI gayo vividho gayo viNao so nANAdi, AyArambhadvAvi pAsatthAdayo kuliMgiNo vA maNaMti-vayamavi dhammatriNIyA, bhaNiyaM ca- 'duguNaM kare so pAvaM, patthavi jANa uvAzyamANa'ti nANAdiviNae jaM bhaNitaM ramaMti te AraMbhamANA viNayaM vadaMti-jahA vayamavi ahiMsA subatA detA, te puNa 'chaMdovaNIyA' chaMdo gehI abhilAso egaI, chaMdreNa ummamgaM uvaNayA, dANAdidehasakArehiM AhArAdisu ya kuliMgaliMgasthA ye visa esa ahiyaM ubavaNNA ajjhocavaNA tacittA tammaNA tallesA, chaMdo-abhisaMgamittaM tibvaabhiniveso ajjhovAto, te tiSNi tisahRpAcAtiyasayA svacchaMda vigappiyaM sasatyapariggahe nANAvihAI liMgAI assiyA, tattha dagasoyariyA causaDIe maTTiyAhiM soemANA jamaNiyame ghosaMti, pattANaM upabhogo evamAdi, sakkA pArasa dhutraguNe ghoseMtA vihArAraMbhamAdi kAreMti / / ato ajjhonavaNo 'AraMbhasatta'tti, davvAraMbho uccAlitaMmi pAe kAyadyAto, bhAvaraMbho hiMsAtisamutthA kohAdi sajjaNaM saMgo dabve puttakala sAhiraSNasutraSNAdi bhAve rAgadosA kammA vA saMgo, vigdho vakkhoDo baMdhaNaMti vA egaTThA, misaM pagArehiM vA kareMti, ke te 1, je AyAre yA ramaMti, appasattha gayA, tappaDipakakhabhUtA 'etthavi jANa aNuvAiyamANA je AyAre ramaMti, AraMbhamANA triNayaM vadaMti, pasattha lokavijayayoni kSepAH [53] // 41 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [7], niyukti: [164-171], [vRtti-anusAra sUtrAMka 55-61] (01) zrIAcArAMga sUtra-lal cUrNiH 2 adhya0 // 42 // prata vRtyaka [5561] chaMdoSaNItA tattheva azocavaNNA AraMbhe asattA No pagareMti saMga, aNegesu egadesA bhaNati 'se vasuma' ahayA so evaMviha- uddezArthAsAhuguNajuttose vasumaM 'yasa NiyAse' vasaMti tahiM guNA iti vamumaM, tattha dabdhavamaNi hiraNNAdINi, bhAvavaNi nANAdINi jss| SikAra: asthi so bhAvavasumaM, ahavA base jassa bahaMti iMdiyakasAyA so ya vasumaM, paNNAyate jeNa taM paNNANaM, samatato gataM karta bhaNNai nArya, na karaNIyaM akaraNIyaM, pArva-pAgAibAtAti rAgadosAi vA 'No aNNesiM'ti taM pAvaM kamma No aNNaM kujjA vA kArabijjA vA, taM pariNAya mehAvI va sayaM chajjIpanikAyasatthaM samAramijjA, evaM tAva prathamamahAvatarakSaNArtha satthapariNNA ya paDhijjA kahijjaha ya, tAhe sadahato pariharaMto ya upahAvijjai, paDha vaTTAhi iti / prathamAyArasuyakhaMdhassa satthapariNAajjhayaNaM, | sassa cuNNI parisamAptA / usagA satta, samApnaM ca satthapariNAmAmaajapaNaM / / ajjhayaNAmisaMbaMdho, tassa evaM chakAyasaMjamauvadvitamatissa mahaccayAvadvitassa tadavirAhaNAheuM kohAdie Na saMjame thirA matI bhavati, eteNa abhisaMbaMgheNa logavijayo, aNuyogadArakamo, asthAhigAro duviho-ajjhayaNAtvAdhigAro uddesagatyAdhigAro ya, ajjhayaNAtvAhigArojaha yajjhai jaha ya taM payahiyacaM, kasAyalogavijayo kAyabyo, uddesatyAhigAro puNa sayaNe adabattaM paDhame sayaNadhaNAdimisaMgo abhinavapancAieNa neva kAyabbo, vitie dRDhadhitissa guNA bhati, taMjahA-khaNaMsi jutte ecamAdi, adhitissa doso, taMjahA-aNANAe puTThA niyati maMdA moheNa pAuyA, tatie jAtimadAtivirahiteNa sikkhaeNaM sapakkSaNa vA parapakkheNa vA kahici pamAdakhalite coditeNa akussamANeNa yA mado na kAyavyo, jAimadAdIhiMhINeNa vA sogo na kAya| vo, bakkhati ya 'ke gotAvAdI' atthasArassa ya asAra babhijjai, jahA-tiviheNa jAvi 'se asthamattA bhavati appA D 42 // dIpa anukrama [56 62] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: adhyayana-2 'lokavijaya" ArabdhaM davitIyaadhyayane prathama-uddezaka 'svajana' Arabdha: [54]
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [7], niyukti: [164-171], [vRtti-anusAra sUtrAMka 55-61] (01) prata vRtyaka [5561] zrIAcA- vA, cautthe logaassiteNa virahiyavaM, bhogINaM avAyA darisijjati, taMjahA tumAmeva sallamATu' tathA 'thIhi loge paca- lokavijarAMga sUtra thito' paMcame tu loe pahacA logaNirisateNa dharma sarIraM bodavya evamAdi, vaksati 'samuTTite ca aNagAre ArIe etesA yoni cUrNiH va jANijA' evamAdi, chaDhe jaMNissito viharati Na tatva amisaMgo kAyayo, vakkhati 'mamAitamati jahAti'nAmaniphaSNo 2 adhya0 // 43 // logavijao 'logassaya vijayassa' gAhA (173-83) kaMThyA 'logottiya vijayotti ya' gAhA (173.83) 'logassA / ya nikkhecI aTThavihoM (175-83)loyaNikasevA, aTTaviho loyaNikkhevo nahA loujjoyagaraNijjuttIe, appasatthabhAva loe kasAyalopavijaeNaM ahigAro, vijayo vicAraNA mamgaNA egaTThA, so vijao chaviho, jahANAmavijao TharaNavijayo dA. vijao khecavijo kAlavijao bhAvavijao, NAmaThavaNAo gayAo, damve sazcittAdi tiviho, sacittadavabijao dupadAdi tiviho, dupadANaM pure rago vA putaM gaI maggati, cauppade gAdI assamAdi gahu~ viciNeti, apadesu sAlimAdINi kiNamANo V. DIbIhi rUviyAdi viciNAti godhUmehi jabe, evaM acittamIsemuci joeyacaM, khetavijao kaparaM sAlikhittaM bahusAhiyaM, jattha davyAdINaM cayaM kareti, kAlavijayo NAma jo samayAtikAlaM viciNAti, jahA samapassa parUvaNaM karismAmi, jattha vA kAle ) W jattieNa kAleNa, bhAvavijae taceva bhAvArUtraNA kAyayA, sAmitaM vA prati kasAyAti bhASA bhavaMti, saNigAso kAyayo, bhAva- Ye | vijaeNa ahigAro, tatthavi kasAyAtivijaeNa, tesiM AvAe viciNAti ihaloyapAraloie, taMjahA-koho pIti paNAseti kahaM ca nimgaho kAyayvo, khamAIdi, visayANaM avAo 'sadeNa mao' vicayo 'saddesu ya bhayapAvaema' ahalA vijayo bhaNNA tiviho, visiddho cA jao vijayI, dazvo jo jaM dabaM vijayati jahA malho malaM, ahahmA jitaM osaha visaM vA, khenavijao bhara- // 43 // dIpa anukrama [56 62] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [55]
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niyukti: [172-186], [vRtti-anusAra sUtrAMka 62-71] (01) zrIAcA cUrNiH // 44 // prata vRtyaka [6271] hAtivijao, kAle jahiM kAle, jattieNa vA kAleNaM, jahA bharaheNa saDIe varisasaissehi jitaM, mataeNa vA mAso jito, bhASe guNasthAne pasattho appasattho ya vijayo parUveyambo, appasatthabhAvavijaeNa ahigAro, tatra bhAvavijaye 'setaM kAraka.' gAhA, 'logo bhaNio (176-83) vijio kasAyalogo seyaM (177-84) sutnANugame suna ucAreyartha jAva cAlaNA ya pasiddhI yA paMcahA(chaviha)viddhi lakSaNaM-'suyaM me AyusaM teNaM bhagavayA evamakkhAya' esa ubagghAto, kiM suttaM ?, bhaNNai-'je guNA se AV mUlaDhANA' jo iti aNudihassa grahaNaM, guNaNaM guNo jaM bhaNiyaM pabhAvo 'se' iti uddiTussa nidese, mUlaM pratiSThA AdhAro ya egaTThA tidvaMti tahiM teNa ThANaM, ahavA suttakaraNa vihANeNaM gatipaJcAgati 'je guNe se mUlaDhANe' asthato bhaMgavikalpA bhavati, je guNe | se mUle, je mUle se guNe, Ama, evaM 'je guNe se ThANe, je ThANe se guNe', Ama, ahavA je mUle se ThANe, je ThANe se mule, AmaM, ahavA 'je guNesu baDhada se mUle paTTati, te cetra vikalpA, evaM etesiM guNAdINaM baMjaNao nANa attho anANa taM, tmhaa|| guNa NivikhavissAmi, tattha guNo terasaviho-'dabve khette kAle' gAhA (178-84) NAmaThavaNAo gayAo, dayaguNA gAma | | davameva sa guNo gheppati, Na hi guNA guNavato atyaMtarabhUyA itikAuM 'davvaguNo dabvaM ceva guNA' gAhA (179-85) so tiviho 'saMkucita vigasitattaM' gAhA (180-85) savIriyasajogIsadabayAe padesasaMdaraNavisaraNegaM padIvotra jAvara loyato, ahavA jIvadabbaguNo aggissa uNhavaM bAussa caMcalataM, vAyAmo vikamo vIrata purisaguNA, calacaM mIrutaM vikvittaM ithiguNA, ahavA nANAdiguNA, aceyaNA davyaguNA osahANaM rasapIriyavidhAgaguNA, mIsadamagugovi khIrodagaM ti pAvaharaNaM, 1 ahavA sAvaraNassa Amassa hasthiNo vA guNeNa paravala pavisai joheti nittharai ya, khecaguNo devakurususamasusuma' gAhA // 4 // dIpa anukrama [63 72] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: | davitIyaM adhyayanaM "lokavijaya"ArabdhaH, [56]
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [62 71] dIpa anukrama [63 72] zrIa cAgaMga sUtracUrNiH 2 adhya0 / / 45 / / bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niryuktiH [172-186], [vRtti anusAra sUtrAMka 62-71] (180-86) devakurAdI akammabhUmIsu satA jokhaNe varvRti, nirupakamAuyA vihariyaM, subhANubhAvA pagatibhaddAtiguNeNa devaloesa uvavajrjjati khettaguNeNa, kAlaguNo egaMtasusamAdisu tisu samAsu esaccaiva aNubhAgo, phalaguNo NAma tatrasaMjamAdisu savvakiriyA savvakiriyAo ihaloiyAo phalanimittaM ArabhaMti, tAo sammattAdivirahiyAo aNegaMtiyAo aguNa eva draSTavyo, sammatatatrasaMjama kiriyAo egatiyAo acaMtiyAo ya siddhisuhaavvAbAhaphalA iti, pajjavaguNo kAlagAdI'NaMtA bhedA, gaNaNA guNo | NAma mahaMtAevi rAsIe gaNaNAguNeNa parimANaM gheppati, karaNagugo NAma kalAkosalaM, patragAdi, karaNajaeNa ya vartiti, gAyA kAragAdI ya karaNajaeNa kareMti, abbhAsaguNo aMdhaggarivi bhuMjamANo avyAsaMgeNa kavalaM mukhe prakSippati, guNovi aguNo | bhavatitti jo samabhAvamaddavAdiguNajutto so duTThehi paribhavijjati tasya guNo aguNo ihalogaM prati bhavati, so caiva paralogaM prati guNo bhavati, kUro sAhasio amarisaNo duAdhariso bhavati tassa aguNo guNo bhavati ihalogaM prati paraloge aguNa eva, ahavA saMsAro, vRkSo chidyati so tassa guNo aguNo bhavati, aguNo vaMko NissAro pattAdi aNuvabhogo jo ya Nacchijjati, bhavaguNo negiyAdINaM bhavANaM jo guNo neraiyA aMgula0, veyaNaM sahaMti, chiSNA puNo sAhaNNaMti, ohiSNANaM, tiriyANaM AgAsagamaNaladvI, goNAdINaM ca AhAriyaM subhaceNa pariNamati, maNussabhave kammakUkhayAdi, devesu sabve suhANubhAvA, sIlaguNo NAma | akkssamANo'vi Na khunmati, ahavA sahAdiesa bhaddayapAvaesa Na rajjati dussati vA, bhAvaguNo udaiyAdIgaM bhAvANaM jo jassa guNo, udayaguNo titthagarasarIraM AhAragasarIrAdi, uvasamiyaguNo sativi NimiceNa visayakasAyA udijjaMti, khaiyassa khINatA Na udijjaMti, NANasAmaggaMti NANasamiddhI ya. evaM sesANavi bhANiyavaM, ahayA bhAvaguNo duvido - jIvabhAvaguNo ya guNanikSepAH [57] / / 45 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : dvitIya-adhyayane prathamaM uddezaka: 'svajana ArabdhaH,
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niyukti: [172-186], [vRtti-anusAra sUtrAMka 62-71] (01) prata vRtyaka [6271] zrIbhAcA- ajIvabhAvaguNo ya, jIvabhAvaguNo pasattho apasattho ya, apasasthA saddAdivisayagaNo, pasattho nANAdiguNo, ajIvabhAvaguNo mUlanikSeSAH roga sUtra- udaiyo pAriNAmio ya, tattha udaio orAliyaM vA sarIraM orAliyapariNAmiyaM vA davvaM, pAriNAmio duviho-aNAdi sAdi, cUrNiH aNAdipAriNAmio dhammasthikAyAdINa tiNI davANaM gatiThiiavagAhaNA, sAtiyapAriNAmitro abhaindadhaNumAdINaM paramA2.adhya. | NumAdINa ya vaSNAdiguNA / bhaNio guNo, idANiM mUlaM 'mUle chakaM' gAhA (182-87) dravyamUla trividhaM-udaiya ubadeso PA // 46 // AdimUlaM 'ovaiyaM uvadihA' gAhA (183-88) tattha odaiyaM dravyamUlaM jANi dravyANi rukkhAdINa mUlatteNa udiNNANi, ubaesamUla NAma jaM vijjA mUla ubadisaMti jahA pipalimUlaM paMcamUlAdI vA, AdimUlaM kammagasarIraM, jo rukavA o mUlAo uppajjaMti, khetamUlaM jahiM khitte mUlaM jAtaM kahijjai vA, evaM kAlevi, jAvaiyaM vA kAlaM, bhAvamUlaM tivihaM-udaiyaM ubadesa AdiVI mUlaM, tastha udaiyabhAvamUlaM jIvo mUlaNAmagoyavedao gheppai, uvadesabhAvamUlaM Ayario, vivihehi kammehiM rukkhamUlattAe ubava- | " aI, ato tavayuso Agamato bhAvamUlaM bhavati, AdimUlaM pasatthaM apasatthaM ca, tattha appasatthaM visayakasAyAdi saMsAramUlaM bhavati, pasatthaM viNo mUlaM, mUlitti gataM / ivANiM ThANaM 'NAma ThavaNA' gAhA (184-88) vairittaM davaThANaM sacittAdI 3, sacittaM dupayAdI 3, drupadahANaM diNe 2 jattha maNUso ubavisaI tattha ThANaM jAyati, catuppayaThANapi evaM ceva, apadANaM garuyaM phalaM jattha | Nikkhippati tattha ThANaM saMjAyati, acittaM jattha phalaga NisadarjatAdINi Nikkhipati tatva ThANaM jAyati, missavANaM ubvasi| tANavi ThANaM dIsati, 'addhA' kAla ityarthaH duviha-bhavadvitI kAyaThItI, bhavaThitI nerahayadevANa saMciTThaNA kAyaThiI, tirikkhajoNiyamaNussANaM saMciTThaNA, uDDe tajAtIyagrahaNAt NIsipaNatupaNaThANA, etesiM uThANaM AdI pUNa taM, kAyotsarga ityarthaH, // 46 // dIpa anukrama [63 72] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [58]
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niyukti: [172-186], [vRtti-anusAra sUtrAMka 62-71] (01) sthAnanikSepAH prata vRtyaka HA [6271] zrIAcA-10 NisiyaNA-ubavisaNaNA saMpihaNA, uparavaThANaM dese sabce ya, dese aNuvatANi paMca, sabve mahanvayANi paMca, vasadhiThANaM upassao, rAMga saba- saMjamahANaM asaMsijjA saMjamaThANA, paggahaThANaM duvihaM-loiyaM louttariyaM ca, tA loiyaM pacavihaM-rAjA jubarAyA seNAbaI mahattara cUrNiH amaJcakumArA, louttariya paMcaviha-AyariyA uvajjhAyA pavatti dhere gaNAvacchedakA, jodhaTThANaM AlIdAdi paMcavihaM, AlIDhaM dAhiNaM | 2 adhya0 pAdaM aggatohu kAuM vAmapAdaM pacchatohutaM osArei, aMtaraM doNI pAdANaM paMca pAdA, tayaM ceva vivarItaM paccAlIdaM, besAI | // 47 // paNDiyo abhaMtarAhucA aggimatalA bAhirAhuttA, maMDalaM dobi pAde same dAhiNavAmahuttA osArittA urUNovi AuMTAveti jaha | maMDalaM bhavatI, aMtaraM cattAri pAdA, samapAdaM dovi pAe samaM niraMtaraM Thavei, acalaM ThANaM 'paramANupoggale gaM bhaMte ! Nireke phAlato kevaccira hoti ?, jahaNNeNaM eka samayaM ukkoseNaM asaMkheja kAlaM' gaNaNaDDANaM evaM dasa sata sahassamityAdi, idANi saMdhaNA, 'bhAveti bhAvadvArasya saMdhanAyAH vyAkhyA karaNIyA, saMdhanA duvidhA-dabve bhAve ya, davasaMghaNA duvihA-chintrasaMdhaNA acchinnasaM-1 dhaNA ya, rajju cAlato acchinnaM vAlei kaMnuyAdINaM chinnasaMdhaNA, acchimasaMdhaNA ya seDiduyaM, uvasAmagaseDhipaviTTho jAva sabyovi lobho ubasAmito, esA acchinnasaMdhaNA, khabagaseDhIevi acchinnasaMdhaNA, 'appubbagahaNaM tu bhAvaMmici pasatthesu bhAvesu var3amANo| jaM apuvvaM bhAvaM saMdher3a esAvi acchimmasaMdhaNA, bhAve imA chiasaMghaNA-khaovasamiyAo udaiyaM saMkamaMtassa chinnasaMdhaNA, evaM | appasatthAo pasatyaM saMkarmatassa chinnA, pasatthAovi appasatyaM saMkamaMtassa chiNNA, evaM bhAvasaMdhaNA, appasatthAe ahigAro, FO ThANati gataM / iyANi saMsAro, so ya kasAyamUlaM, kasAyA ya kammamUlA, tattha gAhA-'paMcasu kAmaguNesuta' (185-87) | kAmaguNA iTThA aNiTThA ya, haDDhesu rAgo aNiDhesu doso, mAyA lobho ya rAgo, koho mANo ya doso, evaM visaesu kasAyA vadati || RANULL dIpa anukrama [63 72] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [59]
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niyukti: [172-186], [vRtti-anusAra sUtrAMka 62-71] (01) saMsAra prata vRtyaka zrIAcA- kamAehi ya mUlaTThANaM saMsAro bhavati, tastha appasatyamUlaDhANeNaM ahigAro, upasamiyAdI pasatthabhAvA mokkhaDANaM, ahabA navarAMga sUtra | saMjamA jivvANamUlaTThANaM bhavati, tattha saMsAramUlahANe imA gAhA 'jaha sabapAyavANaM' (186-90) aTTavihakammarukkhA cUrNiH 2 adhya gAhA (187-90) kevalaNANuppattIeri paDhamaM mohaNijaM khavira, so ya puNa moho duviho 'duviho ya hoi moho // 48 // gAhA (188-90) aTThAvIsaivihaMpi mohaM parUvittA caritamohaNijalobhassa I isthipurisanapuMsagavedesu ya kAmA samoyaraMti | teNa 'saMsAramsa ya mUlaM' gAhA (189-91) kammarasa kasAyA mUlaM, jeNa kasAyA saMparAiyaM kamma baMdhati 'te sayaNapesaNaaha' gAhA, mAtA me pitA me evamAdi, 'aNNatyo ya Thiya'ti piMTolagassa sapataNacaMdassa ya eveMgidiyANaM ca appehito so saMmAro, mo ya paMcaviho-'dacce khette' gAhA (191-92) dabyasaMsAro caubdhiho, taMjahA neraiyadavasaMsAro evaM tiriyadavaPA samAro evaM maNuya deva0, evaM khitte 4, kAle caubhaMgo, bhave cattAri, bhAve causuvi gaIsu aNubhAvo vaSNeyavyo jahA jaMbu. ANAme, ahayA dabbAi cauciho saMsAro, tattha dabdhe assA hasthiNaM saMkamai, khene gAmA nagaraM, kAle vasaMtA gimha, bhAve udaiyA | upasamitaM kodhAto vA mAgaMti, saMmAraNikkhevo gto| nasla mUlaM kamma neNa 'nAmaM ThavaNA davie' gAhAiya, | (192, 193-92) dabdhakamma duviha-davyakarma modadhamma ca, nantha dabakamma je aTThavihakammapAyoggA poggalA baddhA NNa tAtra udiaMti, gokammadabbakambha karimaNAtikammaM / idvANi payogakamma, jaMmi paoe vaTTamANo kammapoggale giNhai taM | payogakamma, samudANakammati ne jahA avatarajogagahiyA poggalA baddha Nidhana NikAiyA taM samudAyakamma bhavati aTTavihaM, HIriyArahiyaM dumamaTTitiyaM vIyarAgarUpa bhavati, AhAkammaM jaM AhAya kIrai, tabokamma bArasavihaM, kiikambha baMdaNaM, bhAvakamma adkiimaanAMANA SUPRINCIPES [6271] dIpa anukrama [63 // 48 // 72] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [60]
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niyukti: [172-186], [vRtti-anusAra sUtrAMka 62-71] (01) paritA prata vRtyaka [6271] zrIAcA- | tadeva aTThavihaM udayapata, savikhae bhAvaguNo mUlaTThANe baTTara, so saddAdisu guNesu vaTTai, so tesiM guNANaM appattANaM pattANa va rAMga sUtra-I | viNAse sArIramANaseNa dukkheNa abhibhUto, 'iti so mahatA paritAveNa' iti-ubapradarisaNe appasatthesu guNesu ciTThittA 10 cUrNiH saMsAramUlaTThANaM abolato aTTavihaM kammabaMdhaNaheuM vA rAgAdi tehiM uvesiappA iti se 'mahatA' mahatA iti aparimiteNa bhogA2 adhya milAseNa savvato tAveNaM paritAveNaM kAiyavAiyamANasieNa paritappamANo puNo 2 taM kareti jeNa tahiM mUlaTThANe vaggati, | 'pamatte' paMcaviheNa pamAdeNa, ime se heU 'mAtA me pitA meM mAtA mama dukkhiyA digiMchaNAdiNA, ahavA keNai se appitaM kataM tanimitaM kasAvA, tato verappamaI, jahA reNuyA aNaMtavirieNaM paribhuttA tanimittaM rAmeNa mAritA, kattavirieNa rAmapiyA pitinimitta, rAmeNa nikkhaniyA puhavI sana bArA kayA, subhomeNa taM suNittA nibaMbhaNA puhavI ekavIsaM vArA kayA, IN tathA prAtiNimi bhaiNI bhajA va me Na jIvaha coriyAdI karei, aNalaMkiyA isiyati cANakkeNa NaMdavaMso ucchAdito,D evaM sesANavi 'sahisayaNasaMgaMthisaMdhuto' ci sahi-sahajAtagA minA sayaNA pubba pacchA saMthutA saMgaMtho-chinnayuddho saMdhutA-1 PA sahavAsA divAbhaTThA ya 'vivittaM' prabhRtaM aNegapagAraM vicitaM ca ubakareti, ubakaraNaM-sayaNaAsaNahaepphADisarAvatyAlipihuDA- | kasabhAyaNAdi pariyaNaM-duguNaM tiguNaM evamAdI, bhujatIti bhoyaNaM-gohamatadulasaMbhAragorasAdi acchAdaNayaM vatthavihANANi, iti etthaM izvatthaM, mama sa mAtApitAni ato'nthaM saMtesu mucchite giddhe NaDhite ajjhopavaNyo, assaMjatamaNussalogo kupAsaMDalogo vA saMmi ceva asaMjate vasati saMsAre vA, Na tato uttaraha, kasAyaiMdiyapamAdAtipamatto mAtApitimAiNimirca atthovajaNaparo / tassa rakakhaNe ya aho ya rAto ya paritappamANo-hiyaeNa sasarIreNa ya paritappamAmo "kaiyA vaccai sattho0" kAlo NAma jo dIpa anukrama [63 ga49 72] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [61]
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niyukti: [172-186], [vRtti-anusAra sUtrAMka 62-71] (01) rAMga sUtra prata vRtyaka [6271] zrIAcA- jassa kAlo aho rAtI bA, majjhadese jAva majjhaNho tAva ilAi vahati, so tesi kAlo, avaraNho akAlo, evaM anesuvi citta- kAlAkAlI | takampAdisu divaso kAlo, rAI akAlo, jAva jassa kammassa kAlo, sa tu jahA kAle vahA akAle vi pavattai, samma utthAya |D sthAnAdiH cUrNiH samutthAya asthasaMgrahaM prati, jahA cArudatto solasahiraNNakoDiviNAsaNaM tassa ajiNaNaheDaM mAtulaeNa samaggo parihiMDito attha2adhyaka lobheNa, mammaNavaNio vA ettha diDhato, so akAlevi kammaM karei, vAse par3ate NadIe puNNAe, 'saMjogaTThI ti bhajatthI / rajAtivibhavasaMyogaTTI vA, sahAdivisayasaMyogA, taMjahA-gaMdhavyavINAvihaMcisadde isthivatthAbharaNAdirUve maNuNNA gaMdhA ghANe iTThA rasA rase ithisijAi phAse 'atthAlobhI' ukakhaNai, azvatthaM vA asthAlobhI 'Alupati' agge saMjamAdi sayaM karecA | pacchA bhIANaM batthAdi Alupati paDacchoDaNaM vA kareti, jattiyAI coravihANAI tAI karei, ussovaNAi coraviAdi ya 'sahasakkAre'tti sAhasaM karei, pubvAvaraM agaNeto taMjahA-dabyaggAhitaM rAyabhaMDAgAre, aha Dajnati rAyAdivaMdhaM vA karei atthalobheNaM, IYA viNNANatthe NAtAdisu vA sadAdisu vA visaNasu viNibiTuM cittaM viNiviTThacine, padii ya 'viNividRciTTha' mAtAdiAyaNiID mittaM ca visaesu tadajjaNe ya viNiviTThA jassa kAtiyAticiTThA sa bhavati viNiviTThaciTThoettha satye puNo, uvaaNe iMdiyAdisu vA satto ratto mucchito giddho gadito anjhovavaNNo, tahiM kAlAkAlasamuTThANAdiesu payattamANo 'puNo puNoti aNegaso IN tesu kammesu pabattamANo chakAiyavahaM karei, paDhiAi ya ettha satthe puNo puNo', iha rAyacorAdi sAsijati paraloe naragAdisu, ID ahA so evaM ciTThamANo kAyANaM satthaM bhavati, jaM bhaNitaM ghAtAro, jaMpi so ciraM jIvissAmi atthovajaNaM karei taMpi aNe gato, 'appaM ca balu AuM' appamiti sovakamANa, Na digdha, casado avigiyajIviNo digdhaMti, kesiMci ukoseNaM tiNi 50 // dIpa anukrama [63 72] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [62]
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niyukti: [172-186], [vRtti-anusAra sUtrAMka 62-71] (01) zrIAcArAMga sUtra cUrNiH 2 adhya0 // 51 // prata vRtyaka [6271] paliobamAI, dhammacaraNaM paTuzca jahaNaNaM aMtomuhurta ukoseNaM puncakoDI dekhaNA, dhammacaraNeNaM ahigAro, asaMjayANaM adhamma zrItAdicaramANANaM mohA jati rAIo, Na ya visayasuhAmilAsiNo'vi sambe icchite atthe sAdheti, akatatthA theya uvaramati, Na ya|| hAtiH akusalasamajiyassa pAvassa vivAgaM vuaMti, jevi digghAuyA bhavati te'pi jarAbhibhUyA matakatullA bhavaMti taMjaha 'sonappa-11 eNANehi' ahavA so bhogaviNiviTThacino logo iMdiyaparihANi na bujjhai, taMjahA 'sonappaNNANehiM parihAyamANehiM' subbati jeNa pannANeNa soyapaNNANaM taM, sotamgahaNA dabidiyaM paNNANagrahaNA bhAbiMdiyaM, tattha abhighAteNa rogeNa vA dabiMdiyaM hIyati vA Na vA cakkhusovi timire akkhirogaabhivAtehi dhANassa pUyANAsaddheyaNauvadhAtAdihi jimbhANa paMtapudgalAdiNA uvagyAveNa, evaM phAsevi, parihANI dese savve ya, dese ucceNa suNei, sabbaparihANIe Na kiMci muNeti, evaM sesehivi, ettha saMyogA kAyabvA | taMjahA-kAyaso te Na suNei Nettehi ya, kei soteNa ghANehi ya, ettha dasa. dugasaMjogA dasa tiyasaMjogA paMca caukkasaMjogA ego paMcagasaMjogo, asaMkhijavAsAuyA aparihINehi kAlaM kareMti, saMpati titthaM puNa vAsamayAugesu paveditaM, vAsasayAuAvi jahA tAruNNae soehi payoyaNaM kareMti Na tahA berataNe, evaM parihAyamANe 'abhikaMtaM ca vayaM sahAe' jaraM mRtyu vA paTucca abhimuhaM kaMta-kammaM pehAe, bayo tividho, taMjahA-paDhamo majjhimo pacchimo, parisasayAyugassa purisassa AyugaM tidhA kareti, tAo puNa dasa dasAo, ekeko vao sAhiyA tithi dasA, khaNe khaNe baTTamANassa chAyAvalapamANAtivisesA bhavaMti jAba cautthI dasA, teNa paraM parihANI, bhaNiyaM ca-"paMcAmagassa cakkhaM, hAyatI majjhima vayaM / amikataM sapehAe, tato se eti mUDhataM // 1 // " tao paDhamazyAo atIto majjhimassa egadese paMcamIdasAe badamANassa IdiyANi parihAyati, egayA, na sambayA, moho-aNNANaM mUDha-ID51 // dIpa anukrama [63 72] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [63]
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niyukti: [172-186], [vRtti-anusAra sUtrAMka 62-71] (01) prata vRtyaka [6271] zrIAcA- sabhAve se IdiyANi aNuvaladdhi jaNaMti, taMjahA-yo suNeti, uccehi suNeti vA, evaM sesehivi iMdiehi, ahavA mUDhabhAvo jaha jaha rAMga sUtra iMdiehiM parihIyati taha taha tadatthehiM sajada, so evaM vuDne mUDhasabhAvo pArya logassa avagIo bhavati, kiMca-'jehiM vA sadi vagatiH cUrNiH / saMvasaI' (65-105) te hi micAdivibhAsA, jehivi saddhiM saMvasaha bhaAdiehiM tehipi avamIto bhavati, kiM puNa paresiti, 2 adhya0 // 52 // appAvi appaNo avagIto bhavati, 'balisaMtatamasthizeSitaM, zithilanAyutaM kaDevaram / khayameva pumAn jugupsate, kimu kAntA | | kamanIyavigrahA? ||1||"egtaa, Na sabbayA, NiyagA bhAdi 'puvya'miti te padamaM pacchA aNNo jaNavao jesiM purva aTThAe sayataM | ajiNaNaparo AsI te par3hamaM parivaDati, ahavA je puvvaM devamiva maNNitAiyA te saMpadaM taM NirubagAriti santumiva mannati, bhaNiyaM ca-"hoi jaNasaNNio bAhiro ya0" parivAdo NAma paribhavo, diluto-egaMmi gAme ekko ko9vio dhaNamaMto bahuputto ya, so PbuDDhIbhUto puttesu bhara saMNasati, tehi ya pajAyaputtabhaMDehi puttehiM bhajAzro bhaNiyAo evaM ucalaNaNhANodagabhattasejamAdIhi paDi yArijjai, tAo ya kaMci kAlaM paDiyariUNa pacchA puttamaMDehiM baDhamANehiM pacchA saNiyaM saNiyaM upayAraM parihAveumAraddhAo, kadAyi deti kadAyiNa deti, so jhUradi, punA va NaM pucchaMti, so bhaNai-puSpapuvuttaM aMgasusvasaM parihAyaMti, tAhe te taao| bahugAo khijjati, puNo puNo nimmatthamANIo, puNo amhe Nikkajjovagassa rassa eyassa taNaeNaM khaliyArijjAmo taahe| IN/tAo ruTTAo suTTyaraM na kareMti, pacchA tAhiM saMpahAreUNaM aparopparaM bhaNati patiNo-amhe eyassa karemo viNayapavatti, eso | niNhavati, kativi divase paDiyario puchi o kiMci, te idANi karati ?, tAhe teNa pubillagaroseNaM bhaNNai-hA Na me kiMcivi / kareMti, kaitaveNa vA, tAhe tehiM bucada-vivarItIbhUto esa thero, jaivi kubbati tahavi parivadati, esa kayaggho, kIramANevi // 52 // dIpa anukrama [63 72] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [64]
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niyukti: [172-186], [vRtti-anusAra sUtrAMka 62-71] (01) zrIAcArAMga sUtra cUNiH 2 adhya0 prata vRtyaka [6271] | hiNDavati, anesipi NIyallagANaM sAhati, evaM tA pAyaM jarAjiNNaM parivadaMti-samaMtA vadaMti parivadaMti, jattiyaM tadA ciTThati / | bhAsaMti vA, jevi Na ya parivadaMti devatamitra maNNati tevi 'NAlaM taba tANAe vA saraNAe vA,' paryAptamAdiSu, pajasIe | alaM vItarAgo mokkhasma, bhUmaNe alaMkRtA kaNNA alaMkRtaM kulaM baddhamANeNaM evamAdI, vAraNe alaM bhutteNaM gateNa vA evamAdi, | iha pajanIe, so sikkhago pubvabaMdhuNeheNa visIyamANaM sayameva appANaM aNusAsati, jesikaraNa bisItaI NAlaM te mama tANAe vA saraNAe vA, pareNa vA bhaNpAti-NAlaM te taba tANAe vA saraNAe vA, jarArogAta kehiM amibhUtassa tANaM jahA NadimAdiesu vumamANasma jANavarga, jeNa Avati tarati jaM assitA Ni bhayaM vasaMti naM saraNaM, taM puNa duggaM puraM pacato vA purise vA, tuma-|| | pi nAsi jAlaM tANAe vA maraNAe vA, koi bur3Adi vuDasarIreNa vA jarAe amibhUto so puttAdINaM dAridAti abhibhUtANaM vA tANAe cA, jo puNa jarAe abhibhUyati soNa hassAe, teNa majjhatthaM bhavidavyaM, jati hasati hasso bhavati, kiM kira eyss| hasiteNaM titthANapalitassa ?, asamattho ya Na saketi hasituM, teNa Na hassAe, 'Na kiDAeti laMdhaNapahAvaNaaphoDaNaghAvaNAti| ayoggo bhavati, junnarasa vA 'Na ratIe'ti visayaratI gahitA, hasitalalitauvagRhaNacuMbaNAdINi tesiM ayoggo 'Na vibhUsAejati jati vibhRseti AbharaNAdIhi to hasijati, bhaNiyaM ca-"Na tu bhUpaNamasya yujyate, naca hAsyaM kuta eva vibhramaH | adha | teSu pravarttate jato, dhuvamAyAti parAM prapazcanAm / / 1 // atyo dhammo kAmo tiNNi ya eyAI trunnjoggaaii| ganajubbaNasma puri sassa hA~ti kaMtArabhRtAI // 2 // gataM appasatvaguNamUlaTThANaM / idANiM pasatthaguNamUlaTThA, gAte 'ivevaM samuTTite aho vihArApA iti evaM iccavaM, jANinA vakasesaM, kimiti ?, patteyaM subhAsubhA kammA, phalavivAga, ahavA jato evaM te muhi0 Na alaM jaramaraNa-IN dIpa anukrama [6372] A pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [65]
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niyukti: [172-186], [vRtti-anusAra sUtrAMka 62-71] (01) HOME prata vRtyaka [6271] rogaparittANAe teNa eteNa pasatyamUlaguNaDDANe ThAittA se Na hassAe Na raIe Na vibhUsAe ya ambhuddhija, vavagayahAsakoUDallo rAMga sUtra- canasarIro iccevaM samuTThito mUlaguNehiM punvabhaNitehiM saMcijai, Na kevalaM mUlaguNehiM pariNAyakammo jo Na isati, uttaraguNacUrNiH IM uvaghAtavirahitosa muNI pariNNAyakammotti amisamiccA soccA vA tivihakaraNasAvaajogavirahito ithe samudvite aho vihArAe, 2 adhyA Waho dahaNNe vimhae ya, bimhaye draSTavyaH ahosaddo, vihAro dave bhAve ya, danbaviharaNaM lohamayaM jeNa uDimAINi davAI // 54 // phAliaMti, bhAvaviharaNaM pasasthaguNamUlaDANaM jeNa aDacihakammakhaMdhA vippadAli aMti, 'aMtaraM thA khalu'ti aMtara viraho chiI, jahA koi sadhaNo puriso paMthaM vaccaMto corehiM cAriyaM appANaM jANittA tesi suttamattapamattANaM aMtara ladhuM hissarati, iharahA tesi muhe paDai, evaM mANusassa khettakAlAINi ladhu ahavA nANAvaraNIaMtaraM ladhu jai Na pacamati to puNarabi saMsAre paDai, V khalu visemaNe, kiM visesei 1, maNussesu taM aMtaraM bhavati, Na aNNastha, 'imati tavasaMjamavarsa sapehAe dhI-buddhI pehA matIti, muhate-muhuttamavi No pamAyae, kimu ciraM kAlaM?, aMtomuhuttiyo uvaogo, teNa samato, iharahA samayamavi Na pamAtae, so DtahA atIva atIti aJceti, jaM bhaNita-voleti, savvayANaM jovaNaM piyaM tapi voleti, bhaNiya ca-"naivegasamaM caMcalaM ca jIvitaM | ca" grahaNaM jahA jovvaNaM tahA bAlAtiyAvi, evaM NAUNaM aho vihAreNaM uDio puNaravi appasatthaM guNaDANaM jaM ubayaMti atiANI kamaMti, Na bujhaM 'iha pamattA' ipici alpasasthaguNamUlaTThANe bisayakasApasu aho ya rAo ya paritappamANA kAlAkAla. 'se haMtA' se iti so appasasthaguNamUlaTThANI haMtA thAvare jaMgame, chenA hatthapAyAi, avarAhe aNavarAhe vA, rukkhAti vA, bhettA | | siraudarAti phalANi vA, lupinA kasAdihi mAraNe pahAre ya, luMpaNAsado pahAre baddati, vilopo gAmAtipAto udavaNaM tAso yA, ID54 // dIpa anukrama [63 HAPA 72] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [66]
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niyukti: [172-186], [vRtti-anusAra sUtrAMka 62-71] (01) gaMga sUtra 2adhya prata vRtyaka [6271] zrIAcA-1 eyANi jogatiyakaraNatieNaM kareMto akaDaM karissAmiti maNNamANo aNNa keNati aktapuvvaM jahA sumomeva ghijAiyANa apUrvakara | ucchAyaNa kataM, akayapRthvaM aNNoNa khattieNaM , ahavA jaM kayaM te kayameva, akayaM karissAmi, so evaM AyaparobhayaposaNathaM NI pAdiH cUrNiH | |haNachidabhiMdaAlupAvilupauddavaNAiehi akayaM karissAmIti maNNamANe atthaM samaJjigai, so evaM atthaparo 'jehiM bA saddhiM saMvasati' jehiMti mAtAtihiM sarahiM egato samma basati, te ca NaM niyagA te eva mAtApitAti, mAtApitaro jAtamitnaM pRvaM // 55 // posaMti, pIvagaminapottAdIhi, vA viyappe, kadAyI Na posiJja jahA jAragambhI ujjhito aNNehi posijati, aTThagambho vippajutto vA, sa eva puco saMvar3ito mAtApitaro posaMti, keyi aNAriyA desehi thovitarovitehiM puttehiM akammasahotti pitA gaddabhapAlo kIrati, aNNesi mArittA khitte khayaM khaNittA NikvamaMti, pamattharvataro bhavittA ta kheta rakkhai, Na kasmavi annasma | tattha uttAra deti, te evaM adussamANAvi jarAdidukkhapattIe NAlaM taya tANAe yA saraNAe vA, tumapi tesiMNAlaM tANAe vA srnnaae| vA, evaM tA sayaNo Na tANAe, sayaNAuvi dhaNaM priyataraM, uktaM ca-"prANaiH priyatarAH putrAH, putraiH priyataraM dhanam / sa tasya harate | YA prANAn , yo yassa harate dhanam // 1|| taMpi Na tANAe,taM kahaM uppajaha ?,bhaNNai-'uvavAtItaseseNa vAse jaMteNa ahaNNahaNNi | kammatteNa dhaNaM uvavajitaM tato ubAtItasesaM, jaM bhaNitaM-uvabhuttisesa, NidhANaM saNNihI, odaNadozcaMgAdINi viNAsidavANi,saMnihi| saMNicayo ghRtaguDapaDhavaNNakappAsAdIehi, iha asaMjate maNusse egesiM, na savvesiM, asaMjatA vA keyi khAikacakalA tesiM kayo A saMcayo ?, taM ca dukkhaM paribhuttuM bhavati, kahaM ?, tato se egatA rogasamuppAtAsamuppajati' taMmi uvajjite dhaNe egassa, Na sabassa, rogA kAsAti, rogANaM samuppAtA rogasamuppAyA, sannarogANaM ca kuTTharogI avagItottikAuM teNa bhaNNati 'jehiM vA| dIpa anukrama [63 72] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [67]
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niyukti: [172-186], [vRtti-anusAra sUtrAMka 62-71] (01) zrIAcA- cUrNiH 2 adhya0 // 56 // prata vRtyaka [6271] jAva pariharaMti' brAmaNaM seDagamiva puttA, 'so vA te pacchA pariharijA' so theva seDayao te paJyA Niyae pariharati, jevi anineheNa na rogAmibhUtapi pariharaMti, tevi nAlaM te taba tANAe vA saraNAe bA, tumapi tersi, iccevaM jANiya parivAre dikSaNa: posaNo, parihAre ya apaDipakravadukkhaM 'patteyasAta' ekkaM prati patteyaM dukkhaM sAta bA, neNa jAva Na pariyaptI jAva ya| V saciTThA Na ya rogittA jiSNatA vA pariharaMti tAva 'aNabhikkataM vayaM sapehAe' na abhikkato aNabhikkato vitie paDhame vA | vae saMjamo, amikkate vae jAva tiNi dosA parivAta posaNA parihINasaddhA, aNamikatevi saMbujjha, tesiM parivAtAdINaM dosANaM egatareNAvi apuTTho abhikatavayovi koyi daDhasarIro pravArihojaha bhagavayA purva mAtApitaropavAvitA, kiMca-aNami-11 kaMtavao 'vaNaM jANAhi paMDite' khIyata iti khaNo, sa tu sammanapAmAyiyamAdi, ekkekassa sAmAyiyassa caubviho khaNo bhavati, tajahA-khettakhaNo kAlakhaNo kammakhaNo rikakhaNo, khitaM uDamahatiriyaM ca, uddaloe tatiyacautthANa sAmAiyANa khaNo gasthiti jaM bhaNitaM, laMbho, sammattamuttANaM puNa hoja khaNo, aheloevi aheloigAmavajhaM evaM ceva, aheloiesu tu gAmemu cau| havi khaNo asthi. jaMbhaNitaM-laMbho, tirikkhaloe mANussakhetassa ghahi acarittANaM tihaM khaNo hojA, aMto padhArasasu kammabhUmisu cauNhavi laMbho, bharaI paDucca adachabbIsAe visaema hojA, taMjahAnAyagiharU, vijAharaseDhIsuvi hojA, akammabhUmIsu paDi-IN bajamANayaM paDucca sammattasuyA hojA, sAhAraNe puvapaDivaNNagaM par3aca canArivi hoA, evaM aMtaradIvesu, kAlakkhaNevi osappiNIe ussappiNIpa goussapiNIosappiNIe, tigacautthasAmAiya jammaNeNa dohiM saMtibhAveNa tIhi, osappiNi jammaNeNa tIhi saMtibhAveNa dohi, goussappiNi cautthe paliyabhAge hojA, sAhAraNaM pahacca annatare samAkAle hojjA, sammattamuyANaM savvAmu samAsu || // 56 // dIpa anukrama [63 72] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [68]
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niyukti: [172-186], [vRtti-anusAra sUtrAMka 62-71] (01) zrIAcAgaMga sUtra cUrNiH 2 adhya 1 uddezaH 7 A prata vRtyaka [6271] | khaNo palibhAgesu ya, kammakvaNo nadAvaraNijjANaM kammANaM khaovasameNa cauNDaMpi sAmAiyaNijjuttIe, rikkakhaNe imANavicAraH gAhA 'Alassa mohavaNNA.' ahavA imo khaNo bhaNNati 'jAva sotapaNNANA aparihINA' sotassa paNNANaM | soyapaNNANaM, parihANI dese sambe ya, sA puNa jarAe vAhiNA upakkameNa vA parihANI bhavati iMdiyANa, 'itehiM' virUvaMvividha rUcaM, virUvaM rUvaM jesiM tANi virUvarUvANi, jaM bhaNitaM-nAnAsaMThANANi, taMjaDA-kalaMbuyApupphasaMThie evamAdI, bhAvevi sadagrahaNasamatthaM sotaM svobaladdhikhamaM cakSu evaM semANivi. visiTTha vA svaM virUcaM, jaMbhaNitaM NiruvahataM, ahavA noiMdiyacchaTThANi || virUvarUvAI paNNANAI bhavaMti, jaM bhaNitaM pattaDhavisayAhiM, tehiM aparihINehiM AyaTameva-apaNo aTThI AyaTTho, ko ya so, | saMjamo paMcaviho vA AyAro visayakasAyaniggaho vA, ahavA AyatapaNNANaM ghettuM, ahabA digghadarisiyA AyataTThI, ahabA sAti| apaJjavasito mokkho Ayato, Ayatassa aTTho AyataDo-paMcaviho AyAro tamAyataTuM samma, Na micchA, rja bhaNitaM avahitaM, kaI samma 1, bhaNNA-No ihalogaTTayAe tavamahiveti po paralogaTTayAe tabamahiDeti no apANaM maNussakAmabhogANa heuM, maMsabaDisa-10 | giddhA iva macchA, jahA yA kAgiNIe hetuM, rAyissarAdayo appakAlie mohe majA naraesu uvaSaaMti kasAyavisayaloyaapariNNAyadoseNaM, tamhA evaM aparihINaviSNANo Ayata9 samma aNuvasiJjA-aNusiya aNukUla vA basijjAhi baMbhacere aNuvAsejjAsitimi / iti logavijayasArasya dvitIyAdhyayanasya prathamodezakaH // saMbaMdho duviho- arNatarasUtreNa tadaNaMtareNa ya, anaMtareNa AyayaRs samma aNuvAsejjAsici, samma saMjame rati kujjA ubadeso, taM ubadese avirattabhAvA athAyugaM vAlaMti, keyi pRNa visayakasAyavasaM gatA aSpaM vA bahuM vA kAlaM ahAvihAreNa vidaricA dIpa anukrama [6372] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: dvitIya-adhyayane dvitIya-uddezakaH 'adRDhatA' ArabdhaH, [69]
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [2], niyukti: [187-197], [vRtti-anusAra sUtrAMka 72-76] (01) IAN arativajena ghRNi: HI 2 uddezaH prata vRtyaka [72 zrIAcA- puNo par3hati, paraMparasuttasaMbaMdho jAva te paNNANehi aparihANI tAva taM saMjame ThicA rati kujjA iti, adadattaM visayakasAehi rAMga patra-I| kuru tasvivakkhe ya dadattaMti, esa saMbaMdho 'arati AuTTe' saMjame arati ratiM visayakasArahi kalattAdisutaM AuThe, jaM bhaNitaM hoi | 2 adhyaka | NiNNehi, AraMbhe vA AuTTaNAsaho, saMjame rati kujjA, maNibhAve veragge pasatyamUlaguNahANesu ya AuTTAhi, sA puNa paMcavihe AyAre ratI visayakasAyaniggahe ratiM dhamme rati adhamme araI, tassa evaM saMjamarayasya iha ceva abbAvAhasuI mAti, bhaNiyaM / |ca 'taNasaMdhAraNiviTThovi muNivaro0 gAhA, appasattharaIe kaMDarIo udAharaNaM garaesu ubavaNNo, pasattharaIe poharIo, evaM appasandharaIyo pasattharati AumANo merAmehAvI, mehA tA 'vaNaMsi muke' khIyatIti khaNo khaNamiceNa mucati, bharaho jahA | sabbakAmehiM baMdhaNehi ya, je puNa aNuvadesacAriNo kaMDariyAdi te 'aNANAe puTThA Niyati' aNANA jahA amilasitA| ahitapavitnI, puTThA parIsahehi, tattha itthIparIsaho garuyataro teNa puTThA maMdA buddhizravacae maMdA, moho-kammaM teNa pAuDA-chAditA ihaparaloie apAe Na bujhaMti, visayatisiyA ihalogagavesayA kaMDariyAdI bhaNiyA liMgapacchAgaDA, aNNe puNa 'apariggahA bhavimsAmoM' aMtagrahaNA ahiMsagAdi jAva apariggahA, saMmaM utthAya laddhA paTTapaNNA kaMDarIo jahA, 'abhimudaM gAiti, jahA taNhAito hatthI saraMto appatto ceva koI paMke khuppati, evaM so'vi bhaMjihAmi bhoge aMtarA ceva marati, koI puNa lajjAe vA gAraveNa vA parANuyattIe vA No liMga mupati saMkiliTThapariNAmo jahA khuDao, aNANAe paDileheti, ANA bhaNitA, paDileDaNA kAmabhogaNiviDacittattaM, nANAvihehi uvAehiM saviyappehi ya visae puNo 2 paDhilehii 'estha mohe puNo puNoM' dabamohe majjAti bhAvamoho aNNANaM saMsArobA, ettha bhAvamohe saMsAre puNo puNo bhavaMti, ahavA etthaMti-patthaM asale saMsito puNo pUNo / 76] // 58 dIpa anukrama [7377] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [70]
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [2], niyukti: [187-197], [vRtti-anusAra sUtrAMka 72-76] (01) prata vRtyaka [72 zrIbhAcA-1 kAmabhogesu sajjamAyo puNo moho bhavati, jaMbhaNitaM kammabaMdho hoti, evaM visayAmilAsiNo saNNAmUDA, dave gItaraNAdisu majjaMti, saMjJAmaMdAdi gaMga satra-0so tiviho saMno-isini majjhimo NisaMno, tattha isittisaMno NAtidUraM bujjhati, majhimo dUratara, nisaMno mudUra bujnati, ahavA cUrNiH / tattha neva viNassati, evaM bhAvasaNNovi tiviho-jahaSNo uttare guNe pamAdi, majjhimo liMgadhAraNo, ukoso puNo cautthaM sevati, 2 adhya 2 uddezaH IA Vte evaM 'no havAe No pArApa' havaM- gArahatthaM pagAmakAmabhoginaM taM tersi adacittANaM Na bhavati, pAra-saMjamo, tatthaviVI te Na bhayaMti, te u tato mukA va gihatthA Na pabbaiyA bhavati, je puNa apasattharativiNiyaTTA pasattharatiprAuTTA vimuttA te jaNA pAragAmiNo, davyavimuttI sayaNaghaNAti bhAve visayakasAyAti, samyato vA pamAtA te vimukkA, tahA kajamANe kaDe, evaM samae) 2 vimucamANo, ahavA sijhamANasamae vimucamANA vimukA, jAyaMtIti jaNA, ahavA sambatva jaNabhUyA jaNA, jaM bhaNitaM NiNNehA, | KA ke tevi vimuttA , bhaNNati-pAragAmiNo, paMcavihayAraguna pasasthaguNaM mUla pAraM vA gacchati, pAragAmiNo vA ete, jagAreNa uddidrumsa tagAreNa nideso bhavati, bhaNNati-aNegaMto eso, jeNa bhaNitam-"tamai dharmamRte deyaM, yasya nAsti parigrahaH / pariAhe tu ye maktA, na te tArayituM dhamAH // 1 // " te kaI pAragAmiNo ?, bhaNNati-'lobhaM alobheNa duguMchamANA' "yathA''hAraparityAgo, jvaritakhauSadhaM tathA / lobha(syaivaM)parityAgaH, asaMtoSasya bheSajam / / 1 / / asaMtesa'ppasaMtoso, duguMchA nAma paDigAro, ahavA asaMtosaM duguMchati, asaMtudvANaM iha parastha ya bhayaM bhavati, iha loe ajiNaNe rakkhaNe ya, paraloge paragAdisu bhayaM, evaM | kovaM khaMtIe jiNatti, mANaM madaveNaM, mArya ajaveNaM, bahudosA dulaMghatA ya teNa pANupubIe, te puNa saMjalaNA, itare saMtassa patthi, so lobho alobheNa duguMchito sancatitvagarehiM rAyIsaratalavarapabvaiehi ya, ahavA saJcasAhahiM duguMchio, kaha 1, pavyayaM 76] dIpa anukrama [7377] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [71]
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [2], niyukti: [187-197], [vRtti-anusAra sUtrAMka 72-76] (01) zrIAcA- gaMga sUtra cUrNiH / 2 adhya 2 uddezaH prata vRtyaka [7276] teNa jato tiNi koDIo pakkhittAo bhavati, taMjahA-aggI udagaM ithio, kaha', jaba koi bucceJjA-tiSNi koDIo gihalobhajUguudagAdINi muya, so ibijA, evaM lobha duguMchamANo laddhe kAme nAbhigAhati, amimuhaM gAiti abhiggAhati jahA cittokhuGa-10 psAdi ovA, 'suTTha gAhataM muTTha vAiyaM suThu nacciyaM saamsuNdrii| dijaMpirajaMna icchati esa, evaM daDhacAhigAre aNutare, evaM tA salobho NikkhaMto koyitaM lomaM alomeNa daguMchai jAva sabvathA khIgo, koyi puNa viNAvi lobheNa nikkhamai jahA bharahorAyA cAuratacakavaTTI, evaM koho mANo mAyA, ahavA aNatANubaMdhI appacakkhANa pacakakhANAvaraNA titrivi lobhA gahitA, tehi viNA | Nikvato, evaM kohamANamAyAci tiNi tiSNi, koyi mahAvi lobheNaM NikkhaMto sarAgasaMjamo gheppar3a, Navi so tesiM khvnnaae| udvito aNikkhato bhavati, ahavA saha jahA goviMdo Nikkhato, tapi seyaM bhavati, ahavA odaNamuMDo jAvi sAvi pancA hoti ahagaM puNa Narassa suhabaiNijjo, ahagaM puNa odaNamuMDo accharAmajjhagato vilasAmi, eaMsakamme jANai pAsai bharaho jaheha rAyA,, aNyo desakkhaeNaM paDilehAe NAvakhaMti visayAdi, samma uDite AyataTThIe, esa aNagAreti paJcati-misaM vuzcati, bhaNitA dahadhitiNo, tandhivakkhA appasatthaguNaTThANavattiNI visayakasAyavasagA, alobhaM lobheNa duguMchamANA laddhe kAme nigUhamANA, aviNayituM lobha nikakhaMtA micchugamAdI, aNikkhaMtA vA sakammaNo No aNagArA pannucaMti, 'iccatthaM gadie loe vasati' pamatto gihilogo pAsaMDilogo vasati bhogesu visayakasAyAtipamatto adadadhititvA appasatyaratizrAuo AyaparaubhayouM atthovajjaNaparo kAlAkAlasamuTThAyI jAca ettha satthe puNo 2 pAvAivAyamAdiemu jogatiyakaraNatieNaM se yAtayale' appA me balito bhavissati aparibhUto vA, calito bhoge aMjIhAmI jujhihAmi vA sAlaMkAro vA meM bhavispati, teNa maMsamajapANaNhANAdIhiM sarIraDI-1 dIpa anukrama [7377] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [72]
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [2], niyukti: [987-197], [vRtti-anusAra sUtrAMka 72-76] (01) prata vRtyaka [72 zrIdhAcA khamehi appANaM posati, tittiravagalAvagamAdI satte ucchAdayati, jAtivale' sapaNasaMbaMdhI te mama bare valiyA bhavaMtu, tehiM bali-10 jJAtivagaMga satra-1 ehiM aI balio aparibhRto ya mavissAmi, evaM mittaM sahabAsAti, so pecatalogaNimittaM dhijjAiye poggaleNaM jhuMjAveMti, jaNNA || lAdi cANa: Mya jayaMti, evamAdi, devayale pasatyadevabale ya apasatthadevavale ya, pasatyadevabale duvbaliyamamittappamuheNa saMgheNa devayAe 2 adhya. 2 uddezaH 2. balanimittaM kAussaggo kao, appasatthadevabale chagalagamahisapurisamAdIhiM caMDiyAIdevayANaM jAgA kIraMti, 'rAjabale'tti vRtyartha // 6 // | sevate 'rAjA trANamanarthe me, tatasthivargameva ca' trivarga sAdhayiSye vA vijayiSyAmi vA paraM 'corayale'tti corA mama bhArga dehiti |darisissaMti vA chidde sattUNaM mama ruyitA, atidhIno dhUlIjaMghA 'kiviNA' vigalasarIrA 'samaNA' caragAti, etesiM atthatthI jasanthI | dharmArthAya dayeti 'icetehiM' iti etehi virUvarUvANi NAma aNegarUvANi aNNANivi jIvaMtagadANANi matakiJcaputradANabhara-IH jANAdANi, evamAdivirUvarUvehi kohiM daMDa samArabhati, paDhijjai ya-'itehiM virUvarUvehiM kajjehiM daMDasamAdANaM sapehAe / daMDayati jeNa so daMDo. daMDo ghAto mAraNati egaTThA, samattaM AtANaM samAdANaM, saba pehAe sapehAe, bhayA kajati, pAvamokkhA, ANa kevala AtavalAtiNimina, kAyadaMDA kIrati rAyacorAdINaM, ahavA savvAI eyAI bhayA kaaMti, mA me sarIraM dubalaM bhavi ssai, nAtato vA russihiMti, devayAvi puvAcArakhaMDaNegaM russejjA, atihimAdIgavi detI, balaM logassa gaNamato bhavissati, IN saMmokkho pamokkho taM mokkhaM mannamANo caragAdINaM deti, AsaMsaNA NAma patthaNA, sA iha parattha ya, tattha ihalogAsaMsArAyA| dI viniNimitvaM sevijaMti, paraloiyANi racAtINa kareMti, NidANovahatA vA, egapupphupAdANeNaM evamAdI AsAnaiti,'taM pari"paNAya mehAvI' tadini naM AyabalAdi, ahavA savvaM etaM jahuddiDha jaM satthapariNAe jaM ca iha ajjhayaNe padamuddesae vuttaM duvihaM 0 76] dIpa anukrama [7377] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [73]
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [2], niyukti: [187-197], [vRtti-anusAra sUtrAMka 72-76] (01) prata vRtyaka [7276] zrIAcA- guNavANaM visayakasAyAmANAdi tahA kAlAkAlasamuDhANi jarAe ya abhibhUtassa parivAraposaNaparihArA No hassAte ya0 khaNaM ca ucanIcaroga sUtra | iMdiyaparihANI mUDhabhAvaM ca jaMjastha juJjati taM duvihAe pariNAe pariNAya rati arati AuMTaNaM ca jAva AsaMsati, evamAdi) gAtrAdi cUrNi: 2 adhya0 duvihAe pariNAe merAmehAvI No paDiseve 'etehiM kajjehiM ti jAI etAI AtabalAdINi udihAI 'Neba' Na iti paDisehe eka3 uddezaHN sado abhidhAraNe, sayaM-appaNA daMDaM samAramijjA chasu jIvanikAesu, Novi aNNeNaM, annapi na samaNujANejjA jogatigakaraNa tigeNaM, evaM musAvAye jAva pariggaha, kiM kAraNaM 1, je satthe tehiM hiMsAdiehiM pagArehiM daMDeti, vakkhamANaM ca, tumaMsi NAma, keNa etaM paveditaM ?, bhaNNati-'esa magge AyariehiM pavedite' esa iti nANAdijutto bhAvamaggo nANAdi AyariehiM pagariseNa sAdhu vA vedIto praveditI, taMmi bhagavaMpavedite magge bhagavato gauravA savvatitthagaramatI saMsArabhIrutA 'jahitya kusale NovaliMpejAsini dave kusale kuse luNAti dabakusalo evaM bhAvakusalovi govaliMpejjAsitti, levo appasatthaguNamUlaTThANa visayakasAyA mAtApitAdi aNyAtarajogaleko dakaNivAtalevojo ya uvarigo tANAti, teNa pocaliMpejAsitti appaahnniyaa|| evaM logavijayassa dvitiiyodeshkH|| ____ kasAyavisayA bhaNio bhAvalevo, ethavi kasAyA vaNijjaMti iti aNaMtarasUtrasaMbaMdho, AtabalAdINa mANaNatvaM kajaMti kAyadaMDAi ya ato paraMparasUtrasaMbaMdho, so mANo aNegaso saMsAre pattapubyotikAuM bhaNNati se asaI ucAgote se iti saMsArI | asai-aNegaso aNantaso vA uccaM dANamANasakArArihaM goca, nIyaM viparItaM, taipi asaI AsI bhadaMta!, nAgArjuNIyAstu KApadaMti 'egamege khalu jIve atItadvAe asaI uccAgoe, asaI NIyAgoe, kaMDagavayAe No hINo No atiritto' tattha kaMDagaM dIpa anukrama [7377] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: dvitIya-adhyayane tRtIya-uddezaka: 'madaniSedha ArabdhaH, [74]
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [3], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 77-81] (01) 3 uddezaH // 63 // prata vRtyaka zrIAcA- parimANaM chedotti bA, jattiyaM kAlaM jAimAdIhiM visiTTho bhavati taM uccAgoyakaMTagaM, vivarItaM itaraM, jAtivisiTThayAkaMDagassa D| uccanIcagaMga sUtra- jAtivihINatAkaMDaga paDipakkho, evaM kulavalAdIhivi bhANiyadhvaM, apyAvahuyaM kaMDagaTTayAe po hINe No atirite, uccAgoya- gItrAdi cUNiH IN 2 adhya IM kaMDaehiM egabhaviehi vA aNegamaviehi vA NiyAgoyakaMDagA No hINA No atiricA, tattha uccagoyakaMDagaM jahaNaM aMtomuhu / VukoseNaM asaMkhejjaM kAlaM, NIyagoyaM jahaNNaNaM aMtomuhuna ukoseNaM aNaMtaM kAlaM, aMtomUhutteNAvi egataraM aMtara kaMDagaMNa bhavati, jato ya argataso savvajIvehi uccatvaM NIyattaM ca pattaputvaM ato No hINo No atiritto, pIhaNaM NAma madanamilAsakayaM pema, jo jAtihINo so jAtimaMtANaM pIheti rAyamAtiNikkhaMtANaM, pareNa vA vutto jahA tuma kaTThahAragAdi nirkhato, Na tesi kuSpajjA, | iti cutte Navi aratiM kujjA iti, evaM saMkhAe ti evaM jANittA, kimiti parigaNitA? 'se asaI uccAgoe parinti, jeNa WevaM parigaNitaM-jahA mayA annehi ya jIvehi aviseseNa sabaDhANAI aNegaso pattapubAI, ato tassa viditappaNo ke gotAvA | te ke mANAvAto?, jAtimAdINaM annatareNaM upavetassa gotAvAto bhavati, saguNaparikappaNANimitto mANo bhavati, evaM ke | jAtivAte jAva issariyavAte, kasi vA ege gijoti, yA hi keNai kiMci uvaTThANaM Na patnapurva, ato ko rAgI? katarehi vA sadAihi | suhagehiM karissati ? je tumae NANubhUtaMti, bhaNitaM ca-"sarvasukhANyapi bahuzaH prAptAnyaTatA mayA tu saMsAre / uccasthAnAni tathA tena | PAIna me vismayasteSu ||1|| kataraM vA NIyasthA sadAdIdukkhaM Na aNuhUyaMti mayA jo ubvevijAmi, kiMca-ahiMto hINaM hoUNa Na 2 doti puNo uttamo, uttamo vA hINo 'hoUNa cakavaTTI puhavipatI vimlmNddlgchno| soceva NAma tuccho aNAhasAlobago hoti ||shaa' tamhA paMDite No harise-jAtimAdIsaMpaNNeNa harimoNa kAyaco, nadaNuvaveteNa hIlijjamANeNa Na kuppeyarca, kaI ?, ayavADagadi8-0 63 / / [7781] dIpa anukrama [78 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [75]
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [3], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 77-81] (01) gotrAdi prata vRtyaMka bhIAcA-|| teNa, kiMca-imami va bhave koyi rASA bhavitA dAso bhavati, kahiM ?, jo hi kaMDaNijjito gahito ya sa dAsa iva bhavatI, sa| rAMga patra 10 eca puNo muko takkhaNAdeva rAyA, jahA uddAyaNeNa pajoto, NaMdo vA khaNeNa rAyA jAto, rUvasaMpaNNovi khaNeNa viruvI bhavati / " ITAL kANito kuMThito bA, chAyAto vA bhrasthati, jahA saNakumAradevodAharaNaM, kAlaMtareNa vA jarAe vA viNA vA rUbavivajjio bhavati, 3 uddezaH jahA saNakumArassa, evaM sesAvi madavANA sapajjAyA bhANiyanyA, so evaM uccAdi nipehi ya gotAheM niviyappamANo bhUtehiM | // 6 // jANa paDileha sAta, ahavA NAmaM ca goyaM ca pAeNa sahamayANi ceva bhavaMti, kaha', aMgapaccaMgabhede sarIriMdiyaviNAse | | vaTTamANo maraNA asubhaNAma baMdhati, jAtikulAdiTThANavavaroraNe baDhamANo nIyaM gopamiti, tANi ya tambhayA ceSa paresiMNa kAyabyANi, ato bhUtehiM jANa paDileha sAta', jamhA bhUtehiM jANatici jANato, kiM jANati :-karma jIvAjIvAdi baMdhaheuM tabdhi vAgaM ca jANati, paDilehehi-gavesAhi sAta-muI, tadhivakkho asAtaM, taM paDilehehi, kassa kaM piyaM? kiM aNihU~; jaM jassa | AU appitaM taM Na kAyaba, nAgajjuNiyA padaMti-puriseNa khalu dukkhavivAgagavesaeNaM puci tAva jIvAmigame kAyave, jAI ca // icchitANicche, taM sAtAsAtaM viyANiyA hiMsobaratI kAyacA, evaM ahiMsato, so bhUtasAtagavesao aliyAdiAsatradAravirato | | jAva pariggahAo, kyANupAlaNasthaM ca uttaraguNA icchijjaMti, tappasiddhIe ima bhaNNati-samite etA aNupassI' IriyAsa| mitI paDhamavayaaNupAlaNatthaM, evaM sesabbatehivi jA jattha samItI juJjati sA vattavyayA, eyAe etaM uccanIyagoyagatigahaNaM | saMsAra aNupassamANo, ahavA etaM icchitANicchitaM sAtAsAtaM aNupassaMto bhUtehiM jANa paDilehi sAtamiti varttate, ucAnIyagotappasiddhie aNegarUvAsu joNIsu jahA pahio gacchaMto (kahiMci) suI vasati kahiMci dukkhaM vasati kahici gAme kahiMci raNye [77 81] dIpa anukrama [7883] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [76]
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [3], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 77-81] (01) prata vRtyaka [77 zrIAcA-D| kahici vaNasaMDe sItalaM malilaM kahiMci tavidhIya evaM saMsArevi kahici uccAgoyaM kahiMci NIyaMti, ahavA 'eyANupassiti aMdhatvAdiH rAga sUtra-14 aNegarUvAo joNIe virUvarUve phAsatti iTANihA phAsijaMtinti phAsA, jahA aMdhattaM, aMdho duviho-dave bhAve ya, dabaMdho cUrNiH 2 adhya | ubahataNeto aMdhataNato ya, bhAvaMdho micchAdiTThI, dayabhAve caubhaMgo, puDhavimAdi jAva teiMdiyA dodivi aMdhA, sesANa vibhAsA, IYA mA bahiraMta Na muNeti, mUto tiviho-jalamUtao elamUtao mammaNotti, khujo vAmaNo 'baDabheti jassa vaDabhaM piTTIe jiggataM, sAmo-kuTThI sabala-siti, saha pamAdeNaMti kAraNe kajjukyArA bhaNitaM sakammehi, esa uddesao pAyaM pamAeNaM gato, se asaI) | uccAgoyatti mANo gahito, saha koheNa saha mAyAe aNegarUvAo jopIo puSabhaNiyAo virUvarUve phAse saMghAti, ahavA rogAtakA phAsA tesiM mAgAdikasAyANaM bhUyANaM asAyapavattIe ya dose abujjhamANo, teNa bhaNNati 'bujjhamANe hatovahate'N ahavA jatI so nattha avAe bujhijaNa mAtAtikasAe karaMja, ato bhavujjhamANe-NANAtitivihagohi abujhamANe hiMsAdipabatne garagAdi uvavAtaM ubar3hassa aMdhanAdi Na bujjhati, jahavA appasatvaguNamUlaDhANANi ya aratidose AtabalAdidose ya|| evamAdi acujjhate, hatovaito hato DaMDakamAdipahArahi uvahato asuhabAhAraNa, jahA bAgiyagassa sAhasso Naulao purohi-1 teNa avahio, maggiaMtotri Na dati, raNo NiveditaM, vavahAre parAjito, kiM kasasataM mahasi udAhu gRhaM bhakSayasi ?, bhagati-17 kasasataM sahAmitti, katihi pahArahiM digNehi bhaNati-alaM me pahArehi, parihAraM khAyAmi, pacchA thora khAitaM, Necchati, evaM puNo LilpahArI, puNo thotraM khAdayati, evaM te pahArA taM ca gRha khAtI, evaM so sabassaharaNo kato, hato ya, parihAramalakkhaNeNa ya apaMteo kato, ahavA vakimigAdisu ubavaNNo hato ya uvahato ya, ahavA saNA samudisaMtA sesa aMtasthA Na virahitA, kiMtu sesANa ?, I n65 // 81] dIpa anukrama [7883] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [77]
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [3], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 77-81] (01) gaMga sUtra prata vRtyaka [77 zrIAcA-|| ahavA dAridraM ca rogA ya evamAdi, kaha:, hatovahato bhavati !, bhaNNati-'viNividdacitte pastha satthe puNo puNoM' jo ya| jAtimaraD| ahie appasatvaguNamUlaTThANesu visayakasAesu pasatto puNo 2 pavattA 'jAimaraNaM'ti jaNaNaM jAtimevaM maraNaM, je bhaNitaM || NAdi cUrNiH 2 adhya. mANo maraNamANo ya, AvIcimaraNeNa khaNe khaNe jAyamANe maraNamANe za, 'aNupariyamANoM' saMsAre paribhamaMto ayvaaddg||66|| IN diTThateNa vA 'vAlaggakoDiminovi padeso gasthi koyi logaMmi / saMsAra saMsaraMto jattha Na jAtaM mataM vAvi // 1 // ege aNNe vA desA 'jIviyaM puDho piyaM' jIviAi jeNaM taM jIvitaM, puDho-patteyaM, ahavA vihu-vitthAre vicchinnaM jIvitaM vimaveNa, ahavA | pihappihaM jaNasma aNNArisa jIvitaM piyaM 2 javAdIpANANaM bIyAra priyaM aNNesi pA, etya maJjati piJjati teNa appiyaM, ege| siNaMti, na sambesi, keyi dukkhehiM pIlitA taM dukkhaM jIvitaM NecchaMti umbaMdhaNAINi kareMti, ahavA egesiM asaMjayANaM, saMjatA| jIvite maraNe ya apaDibaddhA, vasthisu bhogaNimittaM abujjhamANA 'khettavatthu mamAyati' khittvatthUNi pUrvamaNitANi mamAita| miti mamAyayamANA, mamIkArAto ya pariggaho bhavati teNa 'ArattaM'isitti rataM ArataM, ahavA aJcatya ra te kusuMbhAtiNA | "viratnaM jaM viraMgIhataM vicittaraMga vA jAva paMcavarNa ajiNAti sambA batthavihI koyi Na muMati kANipiyANi paDitetaro,I) IA maNIkuMDalagrahaNA savvAbharaNajAti gahinA, saha hiraNyoNa ghaDitApaDitarUvaM gheppati, hiraNaM suvaNaM thA, ahavA savvaM kRviyaM gheppati, inthINa ya pariggaI sabbao gijya parigijha 'tatthevArattA' tami khicAtipariggahe, ahavA khicAdipariggahe vaTTamANo | pariggaha eva bhavati Na ettha tabo vA damo batti, 'etthaM'ti eyami pariggahe sapariggahe vA mANusse NirubaAsavassa aNubaMdha | sarIraM maNasaMtAvo, Na tabo, kohAdi iMdiyaAraMbhapariggahA aNiyacicesu, Na ettha tave vA dame vA dIsati, ahavA miLAdiTThI || // 66 // 81] dIpa anukrama [7883] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [78]
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [77 81] dIpa anukrama [78 83] zrIzrAcA gaMga sUtracUrNiH 2 adhya0 1180 11 bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) - zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [3], niryuktiH [197...], [vRtti anusAra sUtrAMka 77-81] ya coditava, sAhuM amANaM dad maNNaMti-'Na ettha tave vA dame vA' niratthayaM ete kilissaMti, sa kila 'saMpuNNo vAle | jIvitukAmo' saMpuSNaM nivvAghAtaM sayaNabhizca visaavigalo suyabhoge va aDavA saMpurNa cakavaddhijIviyaM taM mahalaM icchato dohi ya galito bAlo ramaNo vA vAkAhiM, aJcatthaM puNo puNo lappamAyo lAlappamANo, abujjhamANo iti, kimiti ? - dhammaM adhammaM vA atidoseNaM chakAya vadeNaM apasatthaguNaDDANeNaM dukhabhaM ca pasatyaguNaDDANaM anujjhamANA hiyAhitakattavyavivarItanivesANa mUDhA durapaNa visayageDIe kAgiNiaMbaditeNa suhasthI tanvivajayaM kare, atthauvaaNaparo vaTTati, paraloge naragAdisu dukkhaM suhassa dukkhaM vipariAso taM uveti 'idameva NAi kaMvaMti' idamiti jati taM saMpuSNakAmabhogI jIvitaM pubvvabhrucAti ya bAlajIvitaM NAikaravati, jaNabhUtA janA jaM maNitaM prayaNe ya jaNeya samA0, jeNa kammA varcati ya taM dhruvaM, kAraNe kajjuvayArA, kiM ca taM 1, tavo nANAdi vA, taM jA carati dhruvacAriNo 'jAImaraNapariNNAe' jAyatIti jAtI maratIti maraNaMti, maraNaM saMsAro, etehiM kasmehiM naragAdigatiM jAti eciraM ca jIvitA marati, evaM jANaNApariNNAe pacakavANapariNNAe pa 'care' iti aNumatasthe, asaMkito maNo jassa bhavati asaMkitamaNo, tastha bhaNNati kudiTTisu jo evaM asaMkamaNo sa eva daDho sa eva avisaMkramaNo, daDhacarito vA daDho, ahavA jeNa saMkamiti taM saMkamaNaM-nANAditieNa mokkhaM saMkamiti tastha cara, saMkamaNe daDheNa ya, evaM ciMteyantraM-kAhAmo parUparadhammaM, bahuvidhAI seyAI, ato bhaNNati - Natthi kAlassa NAgamo' kalAsamUho kAlo, ko ya so ?, mRtyukAlo, Na so khaNo labo muddatto vA jAva saMccharo vijaha jattha kAlasma NAgamo, ato ahiMsAdisu appama teNaM khaNalavamuDutAdisu appaDibajjhamANeNa bhavitathyaM ka ?, jeNa adhpovameNa savve pANA piyAugA' pio appA jesiM te piyagA, jo jAe jAIe jIvo AyAti so hiM jIvitakAmikAdi [79] / / / 67 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [77 81] dIpa anukrama [78 83] zrIAcA raMga sUtra cUNiH 2 adhya0 // 68 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [3], niryukti: [197...], [vRtti anusAra sUtrAMka 77-81] | ramati, icchai ya jIviuM jo teNa ahiMsaM pasaMsaMti, suhaM assAvetinti suhasAtA, kulaM pati jamaNaM kUlaM gotaghAtajAtighAteddivi | aNiTThehi, sAvayANaM sA suI paDikUlA bhavati, kimu sArIrehiM dukkhehiM ?, ato dukkhapaDikUlA, vaho duviho-tAlaNaM mAraNaM vA, so duvihovi appiyo, 'piyajIviNoti taM kAmabhogajIvitaM jasokittijIviyaM ca niruvakarma pipajIvitukAmati, dukkhayAci jIvitaM kArmeti kimu suhitA ?, ato jIvitukAmA 'savvesiM'ti virayatase'vi ya jIvA kAmabhogajIvitAti, pasiddhaM, evaM | 'parigijjha dupayaM cappayaM samaMtA gaho pariggaho, dupadaM jahA dAsIdAsakammakarAdi, cauppadaMti jahA vatyuM itthi assagomahisAdi amimudaM juMjiya, jaM bhaNitaM abhibhUya, taMjahA-paMdharaMdhato saNAkamappahArAdiehi vAhitA tehiM tehiM kammehiM nirjujai 'saMsiMcigANa'ci pariggaha iti vati taM dupadAdipariggahaM hiraNNasutraSNaghaNadhatrANi vA saMsiMciya, jaM bhaNitaM saMvaDiya, 'tiviheNaM'ti jogatiyakaraNatieNa appaNA parehiM ubharaNaM, ahavA ceyaNaM aceyaNaM mI, mIyata iti mattA, appA NAma dIhakAlabhogakhamA, viparIyA bahuyA, ahadA pamANato sAramato vA appA vA bahuyA vA, 'se tattha gaDhite ciTThati' sa iti asaMjato 'tatthe 'ti tattha appA vA bahubAe vA mucchite giddhe gaDhie ajjhovavaNNo, avA kaya akapala aladdhA diehiM AsApAsehiM gaTThito, tattheva ciTThati, Na tato maNasAvi uvaramati, 'bhoyaNA'ti bhoyaNatthaM te paNijitu pAleti 'tato se egatA vipparisiddhaM tato iti tato ghaNAo tato vA uANakAlA, egayA, Na savvatA, kadAi divA rAto vA vividhehiM prakArehiM parisiddhaM viSparisihaM, jaM bhaNitaM veiyaM, uttasesaM sammaM bhavati saMbhUtaM saMmitaM vA saMbhUtaM 'mahadi'ti pahANaM bahuyaM vA uvagaraNaM mahaMtaM unagaraNaM mahobagaraNaM taMpi Agatamiti taM viSparisiddhaM egayA kayAha Na saMkhyA, dAiyAM vibhayaMti, Neva savvasya avahijati, priyajIvi tAdiH [80] / / 68 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [77 81] dIpa anukrama [78 83] zrIAcA rAMga sUtra cUrNiH 2 adhya0 3 uddezaH / / 69 / / bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra- 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 2 ], uddezaka [3], niryukti: [197...], [vRtti anusAra sUtrAMka 77-81] pitipiMDAdi deti teNa dAtAro, jahA keNaha rAyapuceNa bhaTTharakheNaM savikameNaM ANAmitaM, tato tassa raNNo aNNe dAyiyAdi taM chiddeNa vikameNa vA mAritA avaharati, ahavA viddhaNavarNiyaputreNa davve uvajite dAiyA khumbhaMti avibhattasaMpayuktA vayaM adattahArI chideNa akamittA vA rAyANo vA avaharatiti, sa rAyA paracakeNa vA vassati cauppayAdi sayameva, apayaM devatAjogeNa, jahA tassa paMDumahuradAragassa viNassati, jaM viNA paribhogeNa kAleNa viNassara jahA vatthaM socithAvaNaM evamAdi, adanA pAvAra miSNAe sabdhaM viNassara, agAraM-gihaM taM DAheNa ujjhati, tastha kaMsasuvaNNaya mAdINaM chaSTaM padANaM dugasaMjogamAdiyA jAva cha saMjogati bhaMgA kAyavyA iti / 'se parassa aTThAe' iti so parassattho NAma dAiyAdINaM atthA, evaM ca vahaghAtAdi kAremANI kAro, ahavA tattha baMdhe sogariyacAragapAlAdINi krUrakammAI kareMti vAlo mUDho, jaM bhaNitaM aNNANIti, sa kujamANo 'teNa dukkheNa saMmUDhoM jaM teNatti teNa kUrajataNiteNa dukkhamiti kammaM mUDhoM bAlo rAgadopaabhibhUtatayA kajAkaje ayANaMto esa mUDho vivarIyabhAvo, vipariAso suhatthI dukkhe baTTati paragAdisa keNeyaM paveditaMti ?, bhaNNati 'muNiNA hu etaM pavedita' katareNa muNiNA ?, vaddhamANasAmiNA, gotamaprabhRtINaM muNINaM paveditaM Adito veditaM, tato muNIparaMparaNa jAtra ahaM dhammAyariyA, so evaM kUresu kammesu vaTTamANo muDho viSpariyAsabhUto muNiNA pavedio gihatthalogo pAsaMDilogo vA 'aNohaMtarAI 'ti, ahavA so vipajAsabhUto aNohaMtaro ahavA jassa No saNNA ahito vA so aNohaMtaro, dambogho NadI samudovA, saMsArasamuddo kammaM ca bhAvogho, taM kutitthiyANa Na tareti teNa agohaMtaro 'ete' iti je uddiTThA kUrakammaNo 'No ya ohaM tarita 'ti naya sayamaci kammagurugattA ajuvAyau ohaM taritae, tiSThati tarati vA tamiti tIraM, tassavi taheva, pAraM NAma parakUlaM apahArAdi [81] / / 69 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [3], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 77-81] (01) NEE AdAnAdi zrIAcA- roga sUtra cUrNi : 2 adhya0 3 uddeza // 70 // AIMER prata vRtyaka [77 ahayA santi saNigiDhavippagiDhakato tIrapArANaM viseso, kaI agoItarAte bhavaMti , bhaNNati ?-saMsAramItehiM giNDiyantra AdA-|| NiyaM, kiMcataM !, paMcaviho AyAro, taMmi AdiNiye u, ahayA savivAdasaMThANeNa Na ciTThati Na kareti taM uvadesaM, evaM so No| appANaM tArayati, Na paraM, taM tesi darisaNaM upadeso cihitaM vA 'vitahaM pappa kheyapaNe teNa prakAreNa tahA vitathA kutitthiyA kareMti, | khetapNo paMDito, taMmi iti tahiM adosI ubadesaDDANe ciDhatIti Ayarati, jaM bhaNitaM-Na atiyarati, tassa evaMvihassa nANissa uddeso pAsagassa Nasthi, ahavA AdANiyassa ANAe 'taMmi ThANe,katare ThANe', bhaNNati-uhANe, jaM bhaNita-saMsArahANe Na ciTThA, jo puNa taM ANaM vitahaM pappa akhetaNNe vitahaM karitA akhetaNNo apaMDito so tahi ceva saMsArahANe ciTThati, jo puNa etaM jahAuddiTuM logaM evaM passati, ahavA no saNyAM Adi kAUNaM jahA viissati tassa, 'uddeso pAsagassa Natyi' uhissati aNeNa uddeso, so ya neraiyAditeNa uddissai, ahavA samarIratteNa, evamAdi NAmakammavibhAgA sabve bhANiyabbA, ahabA cakambuda| risaNatteNa sAtAI muhadukkhatteNa kohineNa caubhaMgo uccAgoyatteNa evaM jAvatiyA uttarapagaDIo tAhiM udissati, pAsago-titthaD garI gaNaharAdi vA, tappaDipakkhabhUto apAsago, jaM bhaNitaM-bAlo, so evaMviho 'bAle puNa Nihe kAmasamaNuNNe' puNa visesaNe, kiM viseseti ?, Na kevalaM vayabAlo, puTTho'vi so karja ayANao bAlo gheva, parIsahehi Nihato Niho, ahavA caturaMga laddhA jo apANaM saMjamatavesu Niheti so Niho, AyANiyassa ANAe abahamANo saMpuNNaM bAlajIvitaM jIvitukAmo kAme samaNumaNNamANo| patthemANo bhAvijamANo asamiyadukkhI, jaM bhaNitaM taM aNijaritaM, garagAdi uddesamANehiM uhissamANo dukkhI dukkhANameva AvahaM| / aNupariyati, zrAvaTTo bhaNito, aNugato kammehiM pariyati / lokavijayAkhyadvitIyAdhyayanasya tRtIya uddezakaH / / NEPASSES 81] // 70 // dIpa anukrama [7883] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [82]
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [4], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 82-85] (01) rogotyA dAdi zrIAcAgaMga patra- cUrNiH 2 adhyA 4 uddezaH // 71 // prata vRtyaka [82 bhogehi saMgo Na kAyagyo puSvamaNito uddesagasaMbaMdho, suneNa saha saMbaMdho arNatare paraMpare ya, tattha aNaMtaro dukkhI dakkhe | aNupariyati, rogAvi dukkhameva bhavati, 'tato se egatA rogasamuppAtA' paraMparaM tu 'bAle puNa Nihe kAmasamaNuNNo' te ya kAmA || dukkhameva, ahavA atikAmAsattassa iheca bhagaMdaro aMtavihimAti rogA uppajaMtinikAuM teNa 'tato se egayA rogA samuppaaMti, 'tato' iti kAmasamaNuSNAyAo, kAmA ceva kammA u, kammA ceva ya maraNaM, maraNA narao, naragA gambho jammaM ca, jAtassa rogA, tato se egatA, tato paraMparaeNaM NisegakalalaambuyapesighaNagabbhapasavAtikamo daMrisito, ahavA asthamAroadhikato, asthavatI kAme sevati, kAmeMtassa 'tato se egayA rogasamuppAyA' tato iti jahabhaNitaheUto, egatA, Na samatA, kadAyi Na uppa|jjejja kAevi yAvatthAe, 'sam' iti ekIbhAve asamattaM vA vAtAti uppajjati 'jehiM vA saddhiM saMvasaI'ni iti-aNU| mate saddhi-saha egato vasati, taMjahA-baMdhUhi bhizcehi sahabAsehiM vA, giyayA gAma appaNo baMdhavAti, egatA, Na savvatA, 'puva' miti paDhamaM jayA so arogato AsI sabakammasaho ta tatA taM sabbe baMdhavAti rAyakulaM sabhaM ujANaM vA gaLataM aNuvayitthA, taM rogAvahataM puNa Na aNubbayaMti, tatya udAharaNaM-gaMdiNI gaNiyA, sA causaTThimahilAguNovayeyA sahassalakkhA siMgArAgAracAruvesA saMgatahasita. vidibachattacAmaravAlavINiyA, taM ca rAyakulamatiyacchaMtI nijhAyatiM vA kei haDaphahatthagayA evaM vINAti jAva parivyayaMti, tIse ya aNNatA maJjamaMsAsiNIe bhogappasaMgeNa iti jAgaritA, tAhe dehe rogAtakA samuppaNNA, |NikajAviyA jAtA, tIse se NIyallagA annaM jovvagatthaM gaNiya ThAveUNaM taM paricayaMti, sAvi rAyakulamayiti pacchA paricayati aggo gacchar3a, evaM gojjhAtiNovi jovaNaM guNarUvasaMpaNNaM evaSNaM parivayaMti, sovi pacchA rogio samANako annaM| 85] dIpa // 71 // anukrama [8487] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: dvitIya-adhyayane caturtha-uddezaka: 'bhogAsakti' ArabdhaH, [83]
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [4], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 82-85] (01) sAtAdi cUrNiH prata vRtyaka zrIAcA- jovaNaguNarUnasaMpaNNaM parinvayati, ahavA NaJcANo NaDo vA kuvito udarito vA juMgito vA laTThIvAlo kIrati, sukhAsaNAdi | pratyeka rAMga sUtra bAvahAvijaMti, taM ca aNNaM NavaNNaM parivyayaMti,'NAlaM te taba tANAe vA saraNAga vA tANasaraNA puvvabhaNitA, ahavA|| | iha rogA adhikatA tattha samma rogissa kiriyaM tANaM, vAhiubasamo saraNaM, jahA te tava NAlaM tANAe vA saraNAe vA 'jaannitu| 2 adhya0 4 uddezaH dukkhaM patteya sAta ti, evaM jAva egegaM prati paceyaM, dukkhaM NAma kamma, taM ca kAmabhogAmiNiviTThaciteNa rAgadosaguNajuteNa hiNsaa|| 72 // AU iyAsabadArehiM vaDhamANeNaM puSadArAdINaM apaNo vA atthe pAvaM dukkhaM phalaM ajjiNitaM taM kattureva panegaso bhavati, Na jesi kae karya | temu saMkamati, sAta ti evaM sAtapi patteyaM bhavati, evaM jAgaramANAvi keyi bhoge eva aNuvayaMti, ahavA evaM jANiya dukravaM patteyasAtaM ca tamhA bhuttapubve kAme gANussareA, paDuppaNoSi na sevejA, aNAgateviNa patthija, ahavA evaM NacAvi patteyaM sAtA-10 sAte kammavivAe tahAvi 'bhogAmeva aNusoyaMti' appaiTTANe narae uvavaNNo tatthavi naragaveyaNAmimRto kurumatI kuru-IV | mati kurumatitti vilavamANo, piMDolagataMdulamacchANa ya uvaladdho, tattha veyaNA ubalabhati 'iha' mANusse egeNa savve, mANatitti | mANavA, dhaNaM ca tesi mUlakAraNAMtikAuM teNa 'tiviheNa karaNeNaM upajiNaMti-appaM vA bahuyaM vA, mIyatIti macA, se tattha gahite jAva viSpariyAsuveti' etaM pubvabhaNitaM, evaM kAmabhoge khelAsave vaMtAsave pittAsave jAba vippajahaNije jANittA tesu 'AsaM ca uMdaMca' Asasati samiti AsA-bhogAmilAso AmA, chaMdoNAma parANuvanI, aNAsaMsaMtoci kopi parANuvattIe akusalaM Ara-IN / bhati, tapi a sAha 'vikiMcitti ujjhAhi 'dhIro' buddhimAM, bhogAsAe parANuvattIe ya kiM bhavati ?, ato bhaNNAti-'tumaM ceva |taM sallamAharTsa' ahavA appamAyaM, aNaMtarapamAo tadazAyadarimaNathaM bhaSNati-'tumaM ceva taM sallaM, ahavA parIsahodaye appANa- // 72 // [82 85] dIpa anukrama [84 87 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [84]
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [4], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 82-85] (01) |NI prata vRtyaka [82 zrIAcA-10 meva mAhU ubAlabhati-'tumaM ceva taM sallaM' tuma ceva so jo eyaphalAI kammAI kitayAM, paviNavakhaNio AhaTTu ANio, tadaMte || AzAdigaMga sUtra- dukkha aNubhavasi, ahavA jo etaM kAmabhogehiM AsaM chaMdaM ca na chidihiti pacchA so gheva dakkha aNubhavidite, tattha davasalle cUrNiH udAharaNaM, viJjasma putto Na saMdhitaM paDhito, NiviTTho ya, se mRhagambhA, sasureNa acchINi baMdhittA gambhaM to parAmusicA matoci kAuM| 2 adhya0 4 uddeza: IPA tAhe aMgulimanthaeNaM chidiya chidiya caMgoue nAva aMgamaMgAI saMghAtitAI jAva NIharito, evaM tINi vArA, acatthaM lajjateNa | satthagaM mukaM, pacchA so mato, kei puNAI bhagati-jahA neNa taM sasthaganIyagambhe tattheva mukaM, nema ghaTuM, teNa mA mAritA, bhAvasallo aTThavihaM kammaM tassa naragAdi vivAgo, jo puNa so kAmabhogAsacchaMdaM chetA dhIro kAmabhoge abaujyA tassa bhaNNati-'jeNa siyA| tena sipA' 'jeNaM'ti jeNappagAreNa karma baMdhati jehiM heUhi te Na karaNIyA tume hetU, bhogapamattA puNa iNameva NAvabujjhati-jaMY AWevaM sallamATu dukkhaM bhavati, jeNa ya Na bhavati ke', 'je jaNA mohapAuDA' jarNatIti jaNA mohorAgo viggho-vakkhoDo / III ahavA dasaNamoha caritamoheNa pAuDA, jaMbhaNita chAditA, iha paratva ya malabhAega vumati, samatthavi purisapaNNa praNani| kAuM mohaNiamma ya itthIo garuyAonikAuM bhaNNati-jo se ApacchaMdAmibhUto kUgaNi kammANi karato garagaphalavivAgasallaM AhaTu naSphalaM acujjhamANe mohapAuDo logo so thIni misa bahupagArehi vA ghahino panahito, jaM bhaNitaM-vasIkano,'ne bho vadaMti' te dhIhi bahinA tapparAyaNA loiyA bhI iti sissAmaMtaNaM vadaMtini visatthA bhaNaMtI bho 'etAi jAI AyataNAI' AiaMti asmasaMti vA AyataNaM taM appasatvaM pasatthaM ca, pasatthaM nAgAI appasatthaM bisayA itthIzrI aNNANAdi, sa tu pasatthabhAvAyanaNavAhiro aNAyataNAI AyataNAI kareti, tANi ya asmiyaMto se dukAvAe' sa iti mo thIvamago bAlo dukravAeni- // 73 // 85] dIpa anukrama [84 87 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [85]
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [4], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 82-85] (01) cUrNiH / prata vRtyaka [82 zrIAcA- saMsAradukkhassa AyataNaM bhavati dukkhAe 'mohAe'ti mohaNi akammaM bar3ei, ahavA moho'tra visayAsato kajaM akajaM vANa yANati. rAMga sUtra-10 jahA so piMDAro joNhattikA majamapaNe pAsuttauDio kuratthAe chApAmu likamANo gacchaMto, kahilo pucchio ya hammamANo duHkhAdi 2 adhyA | bhaNAti--paradAraNimittaM vacAmi, ramA mArio,'mArAe ti mArijA, ahavA atippasaMgA alahamANo marati, muNijaMti ya bahave 4 udaMza IN | icciyaitthIo alabhamANA aggimAipaviTThA, ahabA 'padame soyati vege vitie jAva dasame marati' ato mArAe, 'garapAe'cimato | / / 74 // naraema uvavajjai, tato uccaTTittA tiriNamu, naragatirikkha joNiehi aNegAI bhavaggahaNAI azupariyadati, so evaM vAma gatIsu aDa mANo 'satataM mUDho' satataM-niraMtaraM daMsaNacarittamohaNeNaM kammeNaM mUDho, imaM jiNadesiyaM dhamma nAmijANatici, jao evaM te 'udAhu vIre' uccaM unnataM vA Ahu udAhu, dhIrojANato, Na pamAo appamAdo, kahiM apamAo ? 'mahAmoheM' mahAmoho NAma strInapuMsagavedA, itthI isthivedeNa udiNoNa purisaM patthayati, evaM itarevi, baMbhavattapurohiyaAharaNaM, ahavA jA sA sA sA diDhato, jahA sA paMcaNDa corasayANaM maruyadAriyA bhajA jAtA, jato evaM teNa visayakasAyamohaparikkhaNahA muhuttamaviNappamAo 'alaM kusalassa pamAraNaM' alaMsado nivAraNe aDhavihabhAvakase luNAtIti bhAvakusalo, pamAdo paMcaviho, kiM AlaMbaNaM kareMcA pamAo Na kAyagbo ?, bhaNNati--'saMtimaraNaM sapehAe' samaNaM saMti, jamaNita-nibyANa, maraNaM saMsAra eva, saMtI ya bharaNaM ca saMtimaraNaM taM, pehAe NAma pekkhaNA taM saMtimaraNaM ca pekkhitA, alaM kusalassa pamAekati vadati, ahavA saMtI-avvAcAhaM bhavati, maraNo u saMsAro, | ato saMtimaraNaM pehAe, kiM ca 'bheuradhamma sapehAe' mijANadhamma sarIraM aNi pehAe, alaM kusalassa pamAdeNaMti parati,DI ahayA vAhIe vivAgaNaM vA mijatIti bheuraM 'NAlaM passa tava ete kAmabhogA bhujamANAvi paJjattA na bhavaMti, evaM passa taM, 85] HD dIpa anukrama [84 87 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [86]
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [4], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 82-85] (01) varjana prata vRtyaka [82 bhaNitaM ca-"nApistRpyati kASThAnA, nApagAnA mahodadhiH / nAntakRtsarvabhUtAnAM, na puMsAM vAmalocanA // 1 / " ayaM tAva apajatA atipAtasaMga sUtra visayasuhani pAsa, visayasamutthaM dukkhaM Na koyi vAreti tato teNa alaM taba kAmabhogehiti vakasesaM, ahavA avvAbAhasuI alaM tava cUrNiH IN IN muhAeni, acintavamaraNamsa kato suI , teNaM avvAbAhameva tavAlaM muhAe, dukkhaM ca ittaramiti, 'eya passa muNI' etamiti | 2 adhya 4 uddeza: paJcakkhIkaraNaM kAmabhogINaM dukkhaM mahambhayakara, bhaNiyaM ca-"eto va uNhatarIyA aNNA kA veSaNA gaNijaMtI / kAmavAhi-IVE // 75 // gahitI ujjhati kira caMdakiraNehiM // 1 // " hiMsAdisu ya AsavadArehi kAmabhogasano pavattati, tesiM ca iheba mahambhayaM pAsa, jahA-purimavahagaaliyacoriyaparadAriyANa mAraDaMDaNajimbhachedavaMdhavahaghAtAtiNi iha loge paraloge paramAdisu uvavAtaM pAsa, ato visaehi uvaramA, teNa ya dihUM jo uvaramati, sA ya ahiMsAdI ubarati tAsi pasiddhIe bhaNNati-NAtivAtina ya kaMcaNaM' Na iti prativedhe ativAtaNaM ativAto 'kaMcaNa'ti kiMcidapi tasaM thAvaraM vA, evaM musAvAyAtAti AsavA bhANiyacyA, jo ya hiMsAtiAsavahAravirato 'esa bIre pasaMsite' esa evego vIro-virAyati vidAlayati saMjamavIrieNaM vIro pasaMsaNio pasamitI, paTijai ya-'NamaMsite' NamaMsaNijo NamaMsito-paMdaNijo, kataro vIro ,jo maNito-AsaM ca chaMdaM ca vigica je pasasthA AlAvagA te sambe bhANiyabbA, appasatyavivajiyo ya jAca NAtivAtija kaMcaNaM, esa vIre pasaMsite, imo ya vIge pasaMsito je Na Nivijjati adANAe' Nibbedo NAma appaNiMdA, alagbhamANA Nibidati appANaM-kiM mama etAe dukha bhalAbhAe pabajAe gahiyAe ?, ahavA aNNe labhaMti ahaMNa labhAmi varAo, aNibvede DhaMDho aNagAro udAharaNaM, Na se deti MNa kuppejA, tattha AlaMvarNa "baI paraghare asthi, viviI khAimasAimaM / Na tastha paMDito kuppe. icchA dija parova nno||1|| ahavA // 5 // 85] dIpa anukrama [84 87 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [871
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [82 85] dIpa anukrama [84 87] zrI AcAgaMga sUtranRrNiH 2 adhya0 5 uddeza // 76 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 2 ], uddezaka [4], niryuktiH [197...], [vRtti anusAra sUtrAMka 82-85] me aMtarAiyaM kammaM udiSNaM, evaM lAbhAlAbhasamacitto dho ladhuM Na khisae ghoSaM- apajjataM ahavA katIi sitthAI nniinnitaaii| parimusiUNaM bhaNati siddho odaNo ANehi bhikakhaM, athavA te ghetuM hatyeNaM acaNiyaM kAuM bhagaDa-kayA azcaNiyA, ANehi bhikkhaM, ahayA bhaNaha-laddhaM loNaM, mikUkhaM ANehi, ahavA bhaNati - ghiratthu erisAe milAe, erisa egayA khANaM evamAdI khisA, laddhe aladve vA paDisehio pariNamijA, paDisehio-atitthAvito, tattha Na dvANaM kA iccha, Na vA dINavibhANo bhavati, Na vA ruDaMto pariNamati, na vA 'diTThA hi kaserumatI aNubhUyAsi kaserumatI pItaM ca te pANiyataM vari tapa NAma na daMsaNayaM // 1 // paDhijar3a ya-' paDilAmito parIName, NavovAsaM deva kujA' taMjahA- diSNaM aho kasthaM muladdhaM caiva mANussarga jamma jIvitaphalaM evamAdI Na kuJjA 'etaM moNaM samaNuvAse' evaMti jaM cuddi muNimAtro moNaM, sammati, Na pUyAsakAragArabaDAe, Na vA ziDANotrahataM, gaNadharAdIhi usitaM vasati aNuvasati aNuvAsiAsittivemi // evamAyAre dvitIyasya caturthaH // saMbaMdho ma eva, logaNissineNaM saMjamo kAyantro, anaMtarasutaM tu 'etaM moNaM samaNuvAsekhA saMmaMti, Na pUyAheuM, ihavi samma AhAraumgamo ciMtijaha, paraMparasute mikvAyariyAdhigAro vahati - paDilAmito pariNameDa, ihaMpi so caiva mikhAyariyAhigAro, taM pUNa jesu raMdhaNAhigAro vahati tesu paDilAbhijati, vANi ya asmito viharati, aNasmiyarUpa kato dhammasAhagAI ?, sAhaNaabhAve kato dhammo 1, bhaNiyaM ca " dhammaM caramANassa paMca NissadvANA paNNattA0" (sthAnAMga ) tANi tu sAhaNANi vatyapacAhAra AmaNasaNANAti, tatthavi saccesiM AhAro garuyatarottikAuM 'jamiNaM vivehiM satyehiM'jaM iti aNudissa udese, virUparUtrANi, jaM bhaNitaM - aNegakhvANi, taM tu chaNhavi kAyANaM kiMci sakAyamatthaM ete kAyA paroparasatyANi pAyaM bhavati, Na ya aggi alpe'pi anindA [88] // 76 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA AgamasUtra [01], aMga sUtra [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: dvitIya-adhyayane paMcama uddezakaH 'lokanizrA Arabdha:,
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [5], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 86-95] (01) cUrNiH 2 adhya prata vRtyaka [86 zrIAcA-0 aMtareNa jAgo kIrati, aggisamAraMbhe ya NiyamA chakApaghAto, lokatIti logo, asaMjayalogassa pAgakammasamAraMbhA, te kimatthaM D yAgAdi gaMga sUtra-IA | kIrati ?, appaNo se puttANaM, paDhiAi ya-'jamiga virUvarUvehiM sasthehiM virUvarUvANaM aTThAe taMjahA-appaNo se' appanimitraM | appaNo cetra koi yAgaM kareMti, jahA abhaNijio aNAhA varaMDA evamAdi, ahavA appaNo punANaM ca sAhAraNaM, evaM dhUyANavi 5 uddezaH 'NAtINaM'ti puvAvarasaMbaMdhANaM NIyallagANaM, dhIyaMti dhIyate vA dhAi, rAyINaMti sAmI cArabhaDANa vA dAsANaM dAsINaM kammagarANaM / kammagarINaMti etesi kaMThaNaM, Adisati AesaM vA kareti, jaM bhaNita-pAhuNao 'puDho paheNAe'tti pihu vityAre, arogappagArapa-10 / / 77 // sthayaNatye jahA-jAmAtugANaM mittANaM, te ya ete jahuTThiA puttAdi aNNe siM ca sahajagasahavAsAdINaM paheNayAI diaMti, paheNaMti / / AII vA ukkhittamanati vA egaTThA, sAmA-rattI sAmAe asaNaM sAmAsaNaM sAmAmaNatthaM mAmAsAe, pAde AsaNaM gAtarAsaNaM paatii| asaNathaM pAtarAsAya, etesi savyesi puttAdINaM, sAyaM pAdo ya bhana dinnai se, kiMca ekakAliya?, ato sAmAsAe pAtarAsAe, etesiM ceva appAtINaM aTThA saNidhisaMcayo kIrati, sannihANaM sabihI, tattha khIradadhiyodaNavaMjaNAdINi viNAsidavAI samihi telaguNAINi aviNAsiyadabbANi saMcayo, dhaNadhaNNavatthAINi ya, saMjayaNaM saMjamo, 'ihaMti maNussaloge 'egesi battiNa sabvesi, keyi tadivasanibaddhamittasaMtuTThA bhavaMti, 'samuhite aNagAre'ni samaM saMgataM vA saMjama utthANeNa uhito samuhito, aNagAro bhaNinI, AyaraMti Ayarijane vA Ayarie-khicAyariyAdi, iha tu virateNa carinArieNa ahIgAro, AyariyA paSNA jasma sa bhavati AyariyapaNNo, AyariyA diTTI jasma sa bhavati AyariyadiDDI, ayaM saMdhini ayamiti pratyakSIkaraNe saMdhANaM saMdhi, jaM bhaNita-mikkhAkAlo, akAlacArissa dosA bhANiyabvA, usmaggeNa tatiyaporusIe, ababAteNa jAva sUro | // 77 // 95] dIpa anukrama [88 97] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [89]
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [5], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 86-95] (01) prata vRtyaka [86 || gharati, ahavA nANadaMsaNacaricAI bhAvasaMdhI tAI lamittA se Na Atie Na AtiyAvae' aNesaNija NAtie NAtiyAvae | AmagadhigaMga satra NaNyaM-Na aNNamaNumodae, ahavA NAtie NAtiyAvaitti parakaDaparaNidvitaMsi saIgAlaM sadhUmaM ca vilamiva paNNagabhUteNaM saI (sayaM) cUrNiH | na Atie AjhyAvae, so evaM piMDasaMdhiviyANao aNesaNijavivajao'sabvAmagaMdhaM pariNAya' ahavA kayaro so saMdhI jo 2 adhya0 5 uddeza aNesaNioM NAiyati NAtiyAvayatetti, taM puNa aNesaNijhaM 'sayAmagaMdha pariNNAya' sabhAtrA Na adhivarItaM Ama, damve bhAve // 78 // ya caumaMgo, dagvAmaM AmaM dacaM, bhAvAmaM uggamadoso, ahavA AmaggahaNA uggAkoDI gaMdhagrahaNA visodhikoDI gahitA, evaM duvihapariNAe pariNAya 'nirAmagaMdho parivvae' Na tassa AmaM gaMdho vA vijatI nirAgamagaMdho, sanato vae parivae, so evaM nirAmagaMdho parivyayaMto 'adissamANo na dissamANo adissamANo 'kayavikkayahiM kiNaNaM ko vikINaNaM vikkayo nakiNAti vikiNAti vA so, kayavikaye na dissati, kItakaDaggahaNA sesAvi uggamadosA gahitA, uggamadosaggahaNA uppAyaNAdosA esaNAdosA ya muyiyA, ahavA Na kiNe Na kiNAvae kiNataM gANumodae, timi visohIkoDIo gahiyAo,Na haNei Na haNAvae haNaMtaM pANumodae tiSNi AmakoDIo gahiyAo, Na paye Na payAvae payaMta nANumodae tiNi gaMdhakoDIo gahiyAo, D avisodhikoDIobi bucaMti, evaM gavakoDIparisuddhaM vigaIgAlaM vigatadhUma, evamAdi piMDadose pariharato piMDaNimicaM vA aDato 'se kAlaNNe balaNNe' kAlaM jANai subhikkhadubhikkha divasapamANaM rattipamANaM, kAlaM vA jaM vA jattha kAle kApathyaM, jo vA jattha | mikkhAkAlo, kAle caraMtassa uamo saphalo bhavati, akAle viphala, 'balaNNoti apaparakataM calaM jANati, tAva aDati jAva | sakketi paDiniyatto bhottuM, atiparissaMto taM na tarati bho, jo pUNa sati bale kAle lAme ya Niyacati so ki aNNesiM dAhiti ?, Lal // 78 // 95] dIpa anukrama [8897] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [90]
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [5], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 86-95] (01) // 79 prata zrIAcA-10 mataM jANAti mAtaNNo apaNo jassa vA dAyabvaM ubhayasta yA 'addhamasaNassa' etaM sAdhAraNe kAle jAva jadi kAla mattA, ahavA. mAtrajJAdi rAMga patra- patthu vara\ Asajja mattA bhavati, visaM jANati sittaSNo, mikkhAyariyAkusalo, jesu vA khenesu paDimAe kappeNa vA hiMDijati cUrNiH dUraM vA pavisajjati Na dUra, evamAdI khitaM jANati khinaSNo, khaNaNNo NAma niyAvArattA Na rucati vImati kaheti vAjeNa aNe2 adhya 5 uddeza: saNA bhavati, aNNeNa vA koueNa AgamaNeNa vA vAulA, viNayaNNo NAma devatagurusamIve vA jahA tahA paragihaMNa pavisai, bhaNiyaM ca-'davadavasa Na carejjA, Na ya atibhUmi gacchejjA, Na dINo NA gavito; Na iMdiyANi AloejjA, Na gujjhathANAI Abhara-|| NAdINi ya ciraM nirikkhae, Na mihukahAsu uvadhAraNaM dejjA', evamAdi viNavaNe, Ataparaubhayasamae jo muNai sa samayaSNo, aNesaNAdosA, pucchio, ko ettha doso?, suI uttaraM dehiti, kiM ca 'samaNuNNA parisaMkI' aviya parisagaM gihINa bAretA giNhaMti asaDhabhAvA suvisudaM esiyaM samaNA, bhAvaNNe ti detassa piyamappiya bhAvaM jAgai bhAvaSNo, ahavA abhojje gamaNAtiyA 'pariggahaM amAmINe ti pariggaho NAma atirita saMjamodhakaraNAto je bhaMDayaM, bhaNitaM ca-jaM jujjati ugAre ubagaraNaM | taMsi hoti ubagaraNa' iha tu AhArAdhikAre vaTTamANe jattiya aNesaNijjaM kiMci dabvaM taM saMjamassa upaghAtottikAuM jiNehiM paDikuTuM bhavatitti, esaNijjapi atimacAe Na pittavyaM, mattAjuttapi Na etaM mama gurumAINaM Na etaM, 'kAle'NuhAe' sati ya| uhANakammabalavIriyapurisagAraparakame, Aha-jati uhANavalANa egaTThA taM teNa balagrahaNA uDhANagrahaNA ya puNaru esaNijjaMti, bhaNNati-aviparIyakAraNA Na puNarutaM, tastha nANaM iI karaNaM, kAlobalaM khina abivarIya AyariyanvaM teNa Na puNaru, 'apaDipaNo' NAma ahaM ego uvabhujehAmi aNNevi etaM gurumAdI bhokaravaMti pAiMti vA, eyAe pariSNAe miNDai, Na AyavaDiyAe, // 79 / / vRtyaka [8695] dIpa anukrama [88 97] [91]
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [5], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 86-95] (01) zrIAcA rAMga sUtra cUrNiH 2 adhya 5 uddeza // 8 // prata vRtyaka [8695] teNa apaDiNNo, ahayA apaDiNNAyesu kulesu giNi, ga ya etaM pariNaM karitA gacchati jahA amugakulANi ganchIhAmi so epaNAdhyayaapaDiNNo, jo vikaraNo egAgI so'vi nANAdINaM aTThAe gehati, 'ayaM piMDasaMghI'ti ADhavittA jAva 'kAle'NuhAe apddissyo| noddhArAdi etesi egAhiyAriehiM suttehiM ekArasa piMDesaNAo nnijjuudaao| 'duhao cittA' rAgaM dosaM ca aNesaNijaM rAgaddosehiM pippar3a a~jati yA neNa te do'vi chiccA-boDitA chittuM, NiyataM jAti NiyAti, ahavA duhato chettA bhoyaNe saiMgAlaM sadhUmaM uggamakoDi-IN visodhikoDidose0 ya, vattharagahaNeNaM khomiyA gahiyA, paDiggahaggahaNeNa savAI pAtAI mUyitAI, kaMcalaggahaNeNaM uNiyANi | mUyitAI, pAuraNaatthuraNapatnaNijogo pAdesu, pAyapoMchaNaggahaNeNaM rayaharaNaM, evamohio avagahio ya sabbo mUyito bhavati, etto / vatthemaNapANesaNAo nijjUdAo, avagijjhatIti umgaho paMcaviho, taMjahA-deviMdoggaho rAuggaho gAhAvai0 sAgAriya0 sAhammiya etya sambAo uggahapaDimAo gahiyAo, eto ceva nijjUDhAo, uggahakappao ettha ceva sutte kIrati, kaDAsaNaM sahAyi AsaNANi, jaM bhaNitaM bhattaTThAe, ahavA kaDaggahaNA saMthAragA gahitA, te tatie sijAuddesae vaNijaMti, AsaNagAiNA sejA sUyitA, etto suttA sekSA NijjadA, etesi sambesi batthapAdANaM savAmagaMdhaM pariNAya adissamANo kayavikkaehiM se Na kiNe Na kiNAvae kirNataM nANujANae tiviheNa jogatiya se kAlaNNe evaM sambogaraNANavi jaM jattha saMbhavati taM tahA bhANiyabvaM, eyANi puNa AhArAdINi kesu jAejA?, bhaNNati-'etesu ceva jAejA' 'ete' iti je te pucaM bhaNitA jamiNaM virUvarUvehi taMjahA appaNo se puttANa evamAdi, etesu sijAAhArAti AyaTThAe NiTThiyANi jAejA-maggiA , jAenA laddhA NirAmagaM-| dhANi uvajIvijA, so evaM jAyamANo jatA labhe tadA laddhe aNagAro puSabhaNito mAtrA-parimANaM jahA Na pacchAkammaM kareti RECENTER dIpa anukrama [8897] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [92]
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [86 5] dIpa anukrama [88 7] zrIbhAcAgaMga sUtra cUrNiH 2 adhya 5 uddezaH // 81 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra- 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 2 ], uddezaka [5], niryuktiH [197...], [vRtti anusAra sUtrAMka 86-95] jahA vANa paridvAvANiyA bhavati taM ca mAyaM jaNijjA 'se jahetaM bhagavayA' 'se'ti niddese jaheva evaM AhAre mattApamANaM bhaNiyaM bhagavayA vaddhamANeNaM taheva imapi jANittA AyariyavvaM ahavA se jahetaM AhAramattAparimANaM evaM vatthe patte uggahe sejjAsaMthAragesu ya savvattha ANiyabvaM, zeva atiriktauvahiNA bhaviyantraM, Na vA atiritta sijjAmaNieNaM, ahavA jaM bhaNitaM jaM ca bhaNihiti taM tatra AyariyavvaM, evaM bhagavayA paveditaM, lAbhoti Na majjejeti lAbhe sati mado na kAyambo, jahA ahaM labhAmi, sesA Na labhaMti, 'alAbhe va Na sopajA' ahaM maMdamaggo na labhAmi, bhaNiyaM ca "labhyate labhyate sAdhu sAdhu eva na labhyate / alabdhe tapaso vRddhirlabdhe dehasya dhAraNA || 1 || 'bahuM ladhuM Na Nihe' apipadasye bahupi ddhiM paNItaM vAtasesaMga siMha, kiM puNa appaM ?, Nihetti ratiM paritrasAvetIti, pagAsaM appamAsaM vA, eyANi AhArAdINi uppAyato pariggahA osakeja, avasakaNaM apavasaNaM, ahaM evaM AhAraM vatthaM sayaM paribhraMjIhAmi, Na aNNassa dAhAmi etAo sarAMgAhapariggAo appANaM osake, AyariyasaMtiyaM etaM, aNesaNijaM ca vajjeti, mukhaM vA Na kareti, evaM osakiyaM bhavati, atipasacaM lakkhaNaM bahupi ladhuM Na Nihe, pariggahato appANaM omakejjA, jaM vatthapattAdaNici tava bhaNihiti, teNa bhaNja-'aNNA': aSNa| pagAreNaM aSNahA, vatthapattAdINi appANi davvANi Na NiheyavvAI, kiMnu bahUNi ga NiheyavyAI ?, ahavA 'aNNahA pAseti eyaM dhammovagaraNaM, Na teNa viNA saketi dhammo NiSphAdayituM, teNa Na tAI parihArayati, ahavA jahA gharatthA pariggahabuddhie Na tahA maravi, kiMtu ?, mama etaM AyariyasaMtagaM dhammovagaraNaM, jahA assassa aNNaM bhaMDa, ahavA samude Na viNA taraNeNa tariati, paDhija ya-'aNNatareNa pAsAraNa pariharijA' imaM aSNaM imaM ca annaM annataraM, pAsAgaM NAma NIsaraNovAto, taMjahA-Na mama etaM, eSaNAdhyayanodvArAdi [93] // 81 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA...... AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [86 95] dIpa anukrama [ce 7] zrIAcA roga sUtracUNiH 2 adhya0 5 uddezaH / / 82 / / bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 2 ], uddezaka [5], niryuktiH [197...], [vRtti anusAra sUtrAMka 86-95] AyariyasaMvarga, giNhAmi paribhuMjAmi vA, koSi paritA advANaNigatA vA ehiMti tesiM dAhAmi, nANAdiaDDAe vA paribhuMjati, Na dappaTTA, jiNakapiyAdIvi nANAdinimittaM parimuMjaMti, parihAro dubiho-dhAraNAparihAro ya upabhogaparihAro ya, duviheNavi jahAkAlaM jahAdesaM ca pariharijA 'esa magge' esa paJcakkhIkaraNe, nANAdimaggo tassaMghaNaheDaM piMDauvagaraNa se ubAhisaMghAyA nANAdI ya 'AyariehiM paveditaM' Ni appaNijje gurusu ya bahuvayaNaM, baddhamANasAmiNA samyatitthagarehiM vA pavedito, sAdhu Adito yA vedito pravedito, paNa secchayA AsatimatA vA, jahA boDieNa dhammakucagakaDasAgarAdi secchayA gahitA tahA Navi, jaha vA sAtimoggalehi buddhavayIkaritA pagAsitaM tadA Navi, ato satyagoravakAraNA AyariyamgahaNaM ato taMmi Ayariyapavedite magge 'jahitya kusalo' jeNappagAreNa jaha, kumalo maNito, taM kuru taM vA ciTu jahitya kumale AmaleveNa vA gaMdhaleveNa vA AhAra vagaraNa siAsaMthAragAdi utpAyato atirittovahileveNa vA parikammaNa avihipariharaNamucchAleveNa vA 'Na liMpinAsi'tti, eyaM ahaM bemi, Na vA sayaM ulUgAdiva jaha paropademAto, pariggahAto appANaM (pi) kajati putaM pariggahasya ya mUlaM paMca kAmaguNA, teNa 'putaM kAmA duratikramA' duvidhA kAmA icchAkAmA mayaNakAmA ya, icchA apasatthA hiraNNAti, madaNakAmA saddAdi, dukkhaM atikamiaMti duratikamA, aDavA kAmaguNamucchito loe, loyaM ceva NissAe dhammaM caramANeNaM kAmA duratikamA, bhaNiyaM ca - "aNusotapaTTi te 0" bahujaNaMmi bahupAvae iMdiyAI aNusotavAhINa, tesi paDisotaM dukkhaM gaMtuM, ato kAmA duratikamA, Na paDhisakakaraNA, dukkhaM paDivUhitaM jIvitaM ato appaDivUdagaM taM tu bhavaggahaNajIvitaM taM chiSNaM chiNNaM Na sakar3a vatthaM va lippagaM va jai saMdhetuM bhaNitaM ca- "asaMkhayaM jIviya mA pamAyae0" kiM ca- "jahIhi viSayAn saumya ! tvaritaM yAnti margAdi [94] // 82 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [5], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 86-95] (01) duSprati vyUhatA cUrNiH IA 5 uddeza: prata vRtyaka [86 zrIAcA- HU rAtrayaH / gatAzco()na nivate, vahijvAlA ivAmbaram // 1 // " athavA saMjamajIvitaM duppaDivUhagaM kAmaguNamajhamaNassiteNa, kAmarAMga sUtra-IN guNamucchito loe baMbhavatamaNucarituM kAmaguNarasaNNuNA dukkha, bAluyAkavalo vA NirasyAo hu saMjamo evamAdi, ato duppaDi-IN A cUhagaM, jaM bhaNitaM dukara, so u kAmehiM amiNi vidvacitto puriso tassa avAyA-'kAmakAmI balu ayaM purise' kAmA pugna2 adhya Vaa bhaNitA, kAme kAmayati kAmakAmI, savaM savaNNussa padyakhaMti, ato ayaM purisoM se soyatIti ohatamaNasaMkappatti 'jUrati ti // 83 // | icchitaatthaalAmeNa, tabdhiyogeNa vA, sarIreNa jUti 'tappati'ni kAyavAyamaNohiM tihivi tappati, bahiM aMto ya tappati pari-1 tappati, jatA ya tesi kAmANaM ihameva dosA teNa kAme cahanA ubhapalogavAyadaMsI AyataM-digdhaM pazyatI, diggheNa nANacakkhuNA || jaM bhaNitaM bahuyAvAe kAme Na Asevati, diTThato khuDao 'suThu gAitaM0' so AyayacakkhU niyANasuhaM devalogaM vA pAvihiti, M'logassavippassi'tti logaM visayAsa vividhehi AgAredi Ayatacakhu kismamANaM pAsati, asthovavajaNe kAmANaM ca alame | kissamANaM, ahabA loyavipassI loyassa jANati ahebhAvaM, jehiM kammehiM ahe gammai, jANi ya ahe dukravAI evamAdi, loyassa ahaMbhAvaM tiriyaM u9 ca 'gaDhite aNupariyaTTamANe ti gaDhite kAmalogesu mucchite giddhe ajjhopavaNNe kAmasamutthehi vA kammehi gaDite, jaM bhaNita-tehiM aNugato sabao pariyaTTamANe aNupariyaDamANe jIve passAhi 'saMvi vidittAha macciehiMti saMdhArNa saMdhI, davve vatikavAdINaM, bhAve kammachidra, nAgAdINa vA, vidamANe 'ihe'ti iha maNusse nAgAdi saMdhi bhavati, Na aNNattha, maratIti maciyA, etesiM saMdhi NacA yo visayakapAye vajaMto paMcavihe AyAre parakamati 'esa dhIre pasaMsite' saMjamavIrieNa vIro, pasaMsaNijo bhavati, mUreti vA vIreti vA sattietti vA egaTTA, kiM kareti jeNa cIro , bhaNNatI-je 'baddhe palimoyae' 95] dIpa anukrama [88 97] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [95]
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [86 95] dIpa anukrama [ce 7] zrIAcA raMga sUtra cUNiH 2 adhya0 5 uddezaH // 84 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 2 ], uddezaka [5], niryuktiH [197...], [vRtti anusAra sUtrAMka 86-95] davyabaMdho putrakalatramitrahiraNNAdINi bhAve visayakasAyAdI, jo eeNaM baMdheNa appAnaM moenA parA moeti, esa vIre pasaMsite je baddhe paDImoyae, gavi je asaMjamavIriyamaMte, kahaM appANaM paraM kAmehiM moyati 1, bhaNNati -- sarIre beraggadarisaNeNaM, tattha imaM nivvedasutaM 'jahA aMto tahA vAhiM, jahA bAhiM tahA aMto' aMto susobhitamayaM cApi taheva, ahavA abhitaraM se kuppamaM jo ubvasituM bAhiraM kuA, jAvi ya se bAhirA cchAyA suyI dIpati sAvi asuyIbhavati, sovaNaghaDo vA amijjhapuNNo, abi so NiparisacacA suyI ghaDo, Na tu savvassoyaparissarvataM sarIramiti, mahiyaghaDeNa amijjhabharieNa avi No tulyaM zarIragaM, ahavA jahA kuTTimsa aMto muttapurisakhelasiMghANa gapitta soNiya kimi aMtaudaravAsittA asuyiM bhavati, bAhiMpi pagalaMtakuDAveditasarIragasma purisassa vapu rasiyagamoNitAdiehiM asutaraM taM gaMdheNa aNumarintehi makkhiyA sahassehiM aNugata maggassa appAvi uvjiyati kimu paro jaNo ?, matagasarIraM vA kudhitaM, jahA aMto tahA cAhiM jahA bAhiM tahA aMto, jIvaMtassa pUtisabhAvaM sarIraM gRhANagaMdhaAdIhiM vaNNabhAvaNehiM accatthaM suyI bhavati, aMto aMto pUtidehaMtarAI, aMto aMtoci vIpsA, jahA jahA aMto tahA tahA, bAhiM pUtitaraM, jahAM tayasoNitameda aDDi miMjasukamiti, taM jahA aMto tahA asurataraM savvamantaraM sukaM asuitaraM, taM ca sarIrassa utpatti, ato ko suvivAdo kAmiNaM ? kA va kAmAsA ? ahavA tayamaMsamoNitajaThara aMtamuttapurisANi aMto aMto, putidetarANi pAsiya trirato, kaI ?, adimavi dravyaM, jahAM aMto tahA cAhiM, bhaNNati 'puDho bIsavaMtAI' pihU bitthAre, do sotA do nA doghANA jIhA Amae pAue, samparomakRbehi ya, saccAI eyAI misa vivihedi vA pagArehiM, patteyaM patteyaM kaNNamalasiMghANamalakhelavaMtapicasuka uccAra kimisoyAdi anaMtu, AgaMtutehi vA vAtastapamuhiM pUyarasiyasoNita0 kimie ya puNo 2 parimocanAdi [96] // 84 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [86 95] dIpa anukrama [ce 7] zrIjAcA gaMga sUtra cUrNiH 2 adhya0 5 uddezaH / / 85 / / - bhAga-1 "AcAra" * aMgasUtra-1 (niryuktiH+cUrNiH) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 2 ], uddezaka [5], niryuktiH [197...], [vRtti anusAra sUtrAMka 86-95] zravanti, puDho bIsavaMtAI, ettha malatthavijadito-ettha kira aNAhamayagaM dammehiM veditA pANie sattadivase kuthieNa saniyaM maNiyaM maNiyaM kuthitamaMsaM phoDeUNa darisiara, so ya taM pekkhae jahA aMto tahA bAhiM, evaM gAuM sarIre jovyaNaruvasaMpaNyeNa rAgaM kuA Na vA ityisarIrAI asuyAI kAmae, so evaM 'paMDita paDilehAe' pAvA paMkA vA DINo paMDito, 'paDilehAe' ti sarIraM asAraM asuhaM kAmabhoge vivAgaM ca se 'matimaM pariNNA'ti matI se atthI jeNa teNa mahama, duvihAe pariSNAe pariSNAya kiM kAyavyaM ?, bhaNNati- 'mA ya hu lAla paJcAsI' amANo paDiseheca pUraNe, lalatIti lAlA, davyAlA tissa bhavati, bhAvalAlA bhogabhilAso, puNo AsatI paJcAsINa kAmabhoge vamittA puNo Atie, davvalAlAvi tAtra garahitA pugo pimANA, kiM puNa bhAvalAlA ?, kiMca-'mA tirincha madhyANamAbAta' NivvANasocANi nANAdINi tesiMNa tiricchamappANaM AvApara, paJcasthaM pAtaye AvAyae, jaM bhaNitaM nAgAdINaM aNusotaM appAnaM AvAyae, saMsArasoyANi aNNA micchataM aviraI ya tAI paDikUleNaM tiriccheNa vA uttariyanvAI, evamadhyama teNa jahavaM, pamato iheba Na saMtiM labhati, saMjahA- 'kAmaM kAme va ayaM purise' imaM aja karemi imaM hijo kAhAmi, ayA imaM puNyaM imaM pacchA, bhaNiyaM ca "imaM tAvatkaromyaya, zvaH kariSyAmi vA param / ciMtayana kAryakAryANi pretyArthaM nAvayujyate // 1 // ettha dadhiSaDiyAbodadito bhANiyacco ko so - bahumAdI' tattha kasAyAdipamaso, tattha mAyA gahitA, sAvi lobhanimitta kriyate ato lobhovi gahito bhavati, bahugI mAyA jassa | sa bhavati bahumAyI, kajamANaM karDa teNa kaDena mUDho AulIbhUto, bharcaSi Na jati bhaNiyaM ca "souM sovaNakAle 0 ""kayA vaccati sattho: " gAhA, lobhAbhibhUto na jANAtI- "kiM me kiyaM kiM ca me kiJcasesa, kiM me viNa va haraM va davvaM / dAtavvaladdhaM ca paMDitapra likhenAdi [97] // 85 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [5], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 86-95] (01) zrIAcArAMga sUtra cUrNi 2 adhya0 5 uddeza: // 86 // prata vRtyaka [86 | vicitaNeNa, tesi Na saMdehamaveti maMde // 1 // " ahavA putrakaraNa kammeNa mUDhokataMkita-kicakicaM Na yANatI bahukanavapA, tA ||hatAkavAdi mammavaNio diDhato, evaM bahumANI bahukohI, se evaM kAmakAmIbhUte bahumAyI kathAkayamUDho 'puNo taM kareti' puNo visesaNe, 1001 kiM viseseti !, evaM tAva sa puccakayeNa kammeNa mRDho kammaphalaM vedeto puNo AsaMsayAe mAyAvI 'lobhaM kareti nagarAdibhavA | lomaM kareMti-Nivattei, 'veraM bar3atIti' amimANa punago amariso dherai tadhisayakasAyavasago hiMsAdipavaco agaMtasaMsAriyama baDheti, bhaNiyaM ca-"duHkhAtaH sevate kAmAn , sevitAste ca duHkhadAH / yadi te na priyaM duHkhaM, prasaGgasteSu na kSamaH // 1 // " 'jamiNaM garihijati' jadIti azuddivassa gahaNaM, bhaNNati-katarasma aNudiDassa !, kArmakamassa bahumAyiNo mUhassa 'imassa || ceva paDivUhaNAe ti imassa asseva sarIragasma paDihaNatAe hiMsAdisu pabacati kissate ya, bhaNiyaM ca loge'Si-"ziznodarakate pArtha!, pRthivIM jetumicchasi / jaya ziznoraM pArtha , tataste pRthivI jinA // 1 // " aivA imassa ceva parivahaNatAe, kAmakame bahumAyI puNo taM kareti etapi epassa ceca paDivUhaNayAe, ahavAje ime mAyAi yA pamAyA puNo pugo ahijate etevi eyassa ceva jIviyassa, imassatti-imasa paMcavihAyArassa baMbhacerasa vA samaMtA dUdhaNA parivUdhaNA, kaha NAma eyarasa puNo puNo kahijjamANemu pamAyadosesu appamAyA guNesu ya pavAsiyaputaappAiNiyAdidruteNa saMjame pariviMdhaNA bhavijA, imaM annaM saMjamapariviMdhaNAmeva pamAyadosakahaNaM-'amarAi mahAsar3I' Na marati amaro aNamaro bhavittA amara iva appANaM maNNata bhogAsayA atyauvajjaNaparo, tattha udAharaNaM kaI bhagaMti-Ayagihe gagare magarasegA, kassai sasthavAhassa abhigavAgatassa amisAriyA NiggayA, sA ya teNa'lebagahatvagaeNaM AyacA, soteNa teNa sarva rati agADhAitA samANI pabhAte niggayA, addhItIe 95] dIpa anukrama [8897] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [98]
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [5], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 86-95] (01) mANaH // 87 // prata vRtyaka [86 | atijAgariteNa ya dummaNA, aMjalikArigA gatA samANI jarAsaMdheNa pucchiyA-kAe addhitI dukkha vA ? keNaya va'si anja pa sadi rAMga sUtra-IN pAmuttatti ?, tIe bhaNNati-amareNa saddhi, kahi so ?, satthanivese, purisehiM gavesAvio, taheva AyabvayaM karei, pacchA tAeM cUrNiH sambhAvo kahito, ahavA pajjoyakAlasaMdIva uttarakurugamaNaM mahilApecchaNaM mahilAya pAyapaDitajagaM aMgAravatI devI pubbapaDi-N 2adhya 5 uddezaH yarikha AgaMtuM pasasthAhagamaNaM, AyaccayasohaNaM, vitiyadivase tumaMtumI, pajotapucchaNaM, koheNa vaNiyavAdaNaM pucchagaM ca syaNacoriyauni sukabhaMjaNAvAyaciMtaNaM UraNiyAgalagAMdhaNaM pavesagaM visajagaM souM itvI vA kAmagotaM vivitA visaM bhasuhovagataM royaeti, ciraM taoSi Na icchito, mahatI saddhA jassa athakA mesu sa bhavati mahAsar3I 'ahametaM upehAe aTTo NAma ajhanjhANovagato rAgadosaTTito vA tamevaM uhAe, pecchAhi tAva iheba dukkhI, kiMnu paraloge?, ahayA evaM NacA mahAsar3I iheba dukkhaM taM | | aTThajjhANaM, puvAvare uvehA, so evaM aTTo 'aparipaNAe kaMpati' duSihAevi pariNAe aparigyAyapariggahe appace kaMkhAra gaDhe soeNAkaMdati soyati tippati se ekamAyANaha se iti Niddese jaM imaM kahitaM aJcatvaM jAgaha AyANaha NacA sdhitaa| Nya pamAya bahuddiDha bajetuM appamAya Ayarato, ahavA imaM AyANaha 'ja bemi tei paMDito pavattamANoM' cigicchApaMDito vio, misaM vatamANo pavayamANo, te vA jAie tigicchie paMDie pavattamANe bahujIce 'haMnA' hatA, bhUtasaMhitaM gAhate vA, gahittA WNaMti, micA puDhavikArya cAlANi vA chittA vagassatiM miyapuchamAi vA lupitA aNegaviI, uddavaittA mArettA ticirAti rasa gaNimitta hi te jahuddiDA vA geNDittA huNaMti, akaDaM karissAmitti maNNamANe' akataM AroggaM assaNihiassa tigichapahi vA, ahavA akata pubbo esa jogo aNNoddhi ya payogo vA jeNa laTThIkaremihi, ahayA kayamsa kAgaM gatyi aNNega, so saMyogo, STANICINESS 95] 87 // dIpa anukrama [8897] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [99]
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [86 95] dIpa anukrama [ce 7] zrIAcA roga sUtra cUrNiH 2 adhya0 6 uddezaH // 88 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 2 ], uddezaka [5], niryuktiH [197...], [vRtti anusAra sUtrAMka 86-95 ] jaM bhaNitaM kammabaMdho, kiM puNa jo so haMtA chitA pitA udavayittA tigicchaM kareti so jahA timiccho, Aturo vA haMtA chitA paramaMseNa appANaM poseti 'Na hu evaM aNagArassa jAyati' Na paDisehe hu pAdapUraNe, paMcavihaAyArajuttassa tattha| dvitassa nippaDikammazarIrassa jAyati me kappati, sAvikkhassa tu visualacaNassa phAyaraDoyAreNa jayaNAe jAe timicchA yA sIsA kareu vA kAraveDa vA kIraMtaM vA samaNumaNituM gacchaNisthitasya jAyati, ahavA saddhammamAyANaha jamahaM ca bemi te, tigi cche paMDite timicchApaMDito, timicchApaMDio NAma kammavAhitimicchAkusalo, Na arisAdivAhikumalo gheppati, so phAsUyaeNa | paDoyAraM kareti gacchavAsI, itaro Na kareti caiva sAhU, Adito vA vaTTamANo patratamANo. aNNe puNa kRtisthiyA sakAti vayamavi kammavAhitigicchApaMDitA iti pavayamANA, taMjahA aNagAravAdiNI puDhavimAdIhiMsagA te gilANakuTTimAIo uddisitA bahujIve haMtA chettA bhittA, sesaM taheba AcAre prathamAne logavijayaNAmAyaNe uddesao paMcamo samatto // Namo suyadebayAe, uddesatyAdhigAro loe asajanAdI paMcame bhaNitaM pariggahAo appANaM osakara, iha vA amamIkArae visayakasAyaesu asaMjame vA pamAe vA suttasma suteNa saha bhaNitaM paMcamassa avasANasuceNa 'Na hu evaM aNagAraspa jAyati jahA aNNe'ttha paMDitA tigicchaturA bahujIve haMtA chittA tigicchaM kareMti kArayati tANa evaM aNagAre' ivetaM jahA bhaNitaM 'se taM saMyujanamANo' 'se'ti Nise sammaM bujjhamANo, kimiti 1, jaM bhaNitaM timicchApagataM logavijayaajjhayaNe vA ceyaNAceNayaosaheNa, dabe vA sammaM jahA macchassa udae phalite aMbe kotilAe AsaNe sayaNe vA bhAvasamma patthaM udahayAdINaM bhAvANaM avirodho, jahA subhagasurUvAsujuti ahavA subhagaNAmassa ya uccagoyassa ya, pasatyanANAdINaM jatiyA khAiyA bhAvA tesiM savvesiM amarAya mANaH [100] // 88 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : dvitIya adhyayane SaSTha uddezaka: 'amamatva ArabdhaH,
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [6], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 96-104] (01) bodhAdi cUrNiH 1189 // prata vRtyaka zrIzAcA-1|| sammaM, evaM upasamiyANaM jAva samma mohaNiaM utsama, evaM khaovasamiyANapi, jahA nANacaukasma ya, khaovasamiyassa cari-ID rAMga sUtra- tassa, evamAdi samma cujjhamANo, boho caubiho, NAmaboho ThavaNaboho dabdhayoho bhAvaboho, NAmaThavaNAo gayAo, daba-11 | boho jaM ceyaNAtidavve boho so davvaboho, jahAvisayaM dhArio, agateNa nAsAe pakkhiteNa, bhAve appasasthe timi tisaTThAI | 2 adhyA 6 uddezaH pavAtisayAI appasatthabhAvabujjhamANAI, apariggAhitA Na kiMcidavi, bujhaMti tahAvi micchAdiTThI, pasatthe nANAdi bujjhamANe 'AtANItaM samuTThAtA' davAyANIyaM jo jaM davaM sacicAdi gimhati so dabyAtANIu, jaMbhaNitaM-dabdhapayoyaNA, appasatthaA bhAvAtANaTThIyA gihatthA visayakasAyapayoyaNA, annautthiyANa vissutA te aTThiyA, pamatthabhAvAdANaDIo aTThavihakammaniaraTThIo, saMmaM usthANaM samutthANaM, davo jaM davvaM uciTThati taM dabbasamuTThANaM, taMjahA-visamavijalAsu paDio paDaNabhaeNa vA valliM latA vA avalaMba uttiTThati taM dadhvasamutthANaM, bhAve appamattho tiNDaM tisaTThANaM pAbAupasayANaM appaNappaeNa uTThANaM, ahavA visayakamA yoTThANa, pasatyabhAvohANaM NANAdI, pasattheNa addIgAro, teNa utthAya 'tamhA pAvaM kamma' tamhA iti tamhA kAraNA saMbujhamANo AtANIyaM samuTThAe pA-hiMsAdi jAva micchAdasaNasallaM taM sataMNa kuA No aNNehi kArakhe karata'paNNaM NANumodae, aNumodaNA akaraNAkAraNeNa gahitA, Navae NavadeNa, taMca pAvaM-hiMsAdi chasu kAesu, sune saMbaMdho bhANiyabyo, nANAditiyaM ca utAreyacaM, te ya avAyA nANAdisahitassa Na bhavaMti, rAgAdisahitassa hiMsAdipavattassa bhavaMti, avAyA kiM, egakArya AramamANassa tadAraMbhe sesAraMbho'vi, egataraM Asavapacassa kiM ego bhavati samve'vi !, bhaNNati-'siyA se egataraM vipparAmusati' siyA-kayAI se iti asaMjatasma nideso pamatasaMjamo vA, egamavi padavikAyaM kimu manakAe, vividha parAmumati hattha [96 104] 189 / / dIpa anukrama [98108] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [101]
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [6], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 96-104] (01) zrIAcArAMga sUtra cUNiH 2 adhya0 6 uddezaH // 9 // prata vRtyaka pAdakaTThakaliMcagulisalAgAdIhiM samastaM ghaTTaNaM, jaM bhaNitaM-cAlaNaM, kicchapAyakaraNaM paritAvaNaM, pANacavarovaNaM uddavaNe, evaM so| saribhAdi egamavi samArabhamANo 'chasu aNNataraM' chaditi saMkhA, chaNhavi kAyA samAraMbhe kappati, jaMbhaNitaM-vati, davao kumbhagAra-103 sAlAudagaghaDapaloDaNadidvaiteNaM, bhAvato aviratattA, pANAtivAtAsabadAravidhAtA egajIvaprativAtI egakAyaghAtI vA, samdha-IA jIvAtipAtI bhavati, perito loeNaM aliyaM, Na ya tassa samAraMbho titthagarehiM aNuNNAo jesi vA jIvANaM te sarIrA tehiM taM | adatta, sAvajaggahaNeNa ya pariggaho bhavati, ahavA te sahAtINaM visayANaM atthe samArabhati, tappariggaho ya Na rAgadosehiM viNA | bhavati, mehuNarAtibhattANidhi visaya eva, ato chasu aNNataraMsi, ahavA cauhi AsavadArahiM abagatehiM kaha ca utthachaduvayANa | avaTThANa , ato chasu aNNataraMsi, kiMca-sabbasAdhajajogaviratassa egataravatabhaMge kaha Na sababhaMgo, bhaNiyaM vA-"khaMDe cake - sagale cake" evaM chasu aNNataraMti, ahavA siyA egataraM jo evaM puDhavikArya samArabhati anataraM vA sassa chasu aNNavaresu abavAtaM prati Na paDisijjhati, tassa samAraMbhaNe vA tappAumgAI kammAI baMdhittA tesu ceva kAesu saI asaI ca uppaJjai, tattha sarIrAdihiM dukkhehiM kappati, jaM maNitaM-paTTati, kimatthaM erisavivAgaM kammaM Arabhati ?, bhaNNati-'se mahatthI' suheNa jassa aTTho, jaM bhaNitaM-muhappaoyaNI, tattha karisaNAdikammehiM suhasthI puDhavIM samArabhati hANAhinimitvaM udagaM, evaM sesakAyANavi mANi| yaba, taM puNa appaNo parassa kA suhatthI Arabhati, rAgAdisahito asaMjato, pamattasaMjaovi koI suhatthI kAye Aramati, taMjahA rasasuhatthI sacittaM lavaNaM gihati, maTTiyAtikAteNa vA'ccheNa evamAdi, AuMmi avidvatthaM AukArya, udaulleNa vA hattheNa, evaM | sesaemuci bhANiyanvaM, accatthaM-puNo puNo lappamANo lAlappamANo, jaM bhaNitaM suI patthemANo, sa evaM lAlappamANo 'saraNa | [96 104] dIpa anukrama [98108] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [102]
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [6], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 96-104] (01) rAMga sUtra cUrNiH 2adhya0 6 uddezaH // 91 // prata vRtyaka | dukkheNaM' saeNati appaNaeNaM dukvaM-kammodao teNa vAhijamANo paritappamANo tappaDisevAe suTThI nivadRti, moho NAma || / tapADasavAe suhaTThA nibaTTAta, mAhA NAma sukhArthi hitAhite nivisesatA, ahavA erise purise hite ahitabuddhI, ahite hitamArabhati, eva kajAkaje vajAbaje, so mUDhattA NAmi-IA svAdi yANati jahA appassa suhassa kAraNA puDhavikAyAtisamAraMbheNa aNaMtakAlaM saMsAre aNubhavati dukkhaM, jahA attaTThA tahA paraTThAvi, mAtApitimAdINaM kAraNA puDhavimAdI samArabhati tato vipariyAsaM eti, so evaM hitapariNNANamUho 'saeNa vippamAeNaM' appaNaeNaM vividho viruddho vA pamAdo vippamAdo, kAraNe kajjubayArA, saeNa viSpamAdeNa aMjasaM-atyartha, aMjasA vippamAyakaraNe kammuNA 'puDho varya'ti vicchiNNo bayo asubhadIhAuyaM aNegavihaM vA vayaM patteyaM paceyaM chasu jIvanikAesu AuyaM, puNo puNo vA vayaM puDhovayaM-misaM kubati, kaha tattha ya sArIrAtIehiM dukkhehiM paJcati 1, bhaNNati-'assime pANA pavvahitA' jaMmi eteegidiyAdipANA payahitA, tehi tehi payoyaNe ya bAdhitA, keNa ?, asaMjatehiM kuppAkhaMDIhi ya, paropparao ya puDhovayaM kubbati, iti-evaM paDilehamANo, paDilehAe paDilehitA, aM bhaNiyaM-jANivA, No paDisehe, akaraNA, kesi akaraNaM, pANAhavAyamAdINaM kammANaM, jA etesi akaraNA sA kiM bhaNNati ?-'esa paDaNNA payuvati' esA NAma jA esA buttA pANAivAyAINaM akaraNA sA jayA dubihAe pariNAe pariNAyA bhatrati esA pariNNA kammovasatiti vA egaTThA, kesiMci akaMmANaM corAdigahiyANa kuligINaM ca aNuvAeNaM uvasaMtI bhavati, Na pariNA, kammovasaMtI pacati, jaM bhaNitaM Navassa kammarasa akaraNaM porANassa khavaNaM ubasaMtI buJcati, esa eva acaMtanirAvaraNo mahavvayaaNupAlagaahigAro aNuyattati, eva ya upasaMtI bhavati, tattha ubasaMtalakkhaNaMsacaM pANAivAya tiSihaM tiviheNa Na karei, evaM jAva pariggaI, tastha ahiMsAdINaM paraveUNaM cacAri jahA veramaNA pariggahe na bhavati | 91 // [96 104] dIpa anukrama [98 108] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [103]
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [6], niyuktiH [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 96-104] (01) zrIAcAgaMga sUtra cUrNiH 2 adhya0 6 uddezaH // 92 // prata vRtyaka tahA bhaNNati, jahA bhaNNAti-'je mamAitamatI panchANupubbI vA esA, je iti aNuddidussa, kassa !, mamIkitaM mamAitaM, taMjahA- mamasvAdi mama mAtA mama pitA mama bhayiNI mama bhAtA mama dhaNNAti, mamAyite matI mamAiyamatI, kahaM mama evaM vihA visayA bhaviJjA', pattehivi tassa rakSaNamatI, asthi suhaM ca, viNaDhe sogo, pariggahe icchA mamIkAramiti, bharahasAmiNA Asaghare pavituNaM mamIkAramatI jahA, jo ya etaM mamAyie marti jahAti so jahAti mamAiyaM, jahA-tattha hiraNNasuvaNNadhaNadhaNNAi mamAi taM rajaM aNNataraM vA issariyaM sarIraM ca, ahavA sacittacittamIsAI dabAI mamAi, taM saMkhevattho jo tahaM vocchidati so pariggaI jahati, jo vA mamatta chidati so mamAjitavaM jahati, aNNausthiehi jaivi kiMcivi jada sacittAti tahavi sarIrAdisakAraAhAra-1 | mucchAmattA uddesiyabhoilA rAgadosANugata cA ya samamata lanmaMti, dathyovasaMtI ya sA, Na pariNNA kammovasaMtI ya, evaM aNNesavi IN vayesu AyojaM, jo ya evaM vatemu avaTTito bhavati 'se hu diDhappahe muNI' dissati diTuM, gammati jeNa so paMtho, jeNa NANAdINi mokkhapaho, vivarIto apaho, sa jeNa diTTo so didupayo, paDijai ya-dinubhae muNI bhayaM sattavihaM. katage so naNu maNI ?. IN taM-'jassa Natthi mamAita' uvadesiyasutna, taM pariNNAya, Rmiti !, puSvapagatAvekkhI mamAiyaM duvihAe pariNNAe NacA paJcakkhAya medhAvI. so evaM parijANae 'vidittA loya' vidicA NAma NacyA, loyaM-chakAyaloyaM vidittA, jo jIve Na yANati, kasA-I11 | yaloyaM vA vidicA, taMjahA-'ahe vayati koveNaM.' vimayalogaM ca, taMjahA-kipAkaphalasamAnA viSayA hi nisevyamANaramaNIyAH / pazcAd bhavanti kaTukA apuSiphalanivandhanestulyAH // 1 // pANavadhAsabaloyarasa ya iva parattha pa avAe vidittA baMtA logasapaNa' vamittA-vihAya abakiritA, asaMjayaloyasma maNNA-hiMsAdikriyApabittI micchAmaNazramiggahA vA, sA ya duvaM [96 104] dIpa anukrama [98108] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [104]
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [6], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 96-104] (01) IAT zrIAcA roga- cUrNiH 2 adhya 6 uddeza: // 93 // prata vRtyaka bamiati evaM NacA 'se matimaM parakamijjA' setti Nise, matI se asthi teNa matimaM, baMtA loasaNaM louttare dhamme Thito lokasaMjJAahiMsAdivataloge ca parakkamiAsi, evaM titthagaraApAe bemi, No svecchayA, ahigArasamacIe evaM bemi, Na ajjhayaNasamattIe, cotiH evaM parakamamANo ghaDamANo 'NArati' mamAitamati 'sahatI vIreMNa iti paDisedhe, sadhaNaM marisaNaM, jati gAma kadApi tassa AV | parakamato tavaNiyamasaMjamesu aratI bhavejA tato taM khaNamittamaviNa sahati, khippameva jjhANeNa maNato nicchubhati-NivvisayaM kareti, vIra iti 'vidArayati tatkarma, tapasA ca virAjate / tapovIryeNa yuktava, vIro vIreNa darzitaH ||1||'jheb saMjame arati / Na saddati taheba visayakasAyAdilakkhaNe asaM jame jati kahaMci tassa ratI uppajati taMpi khaNamittamavi Na sahati-Na khamati, dhammajjhANasahagato uppaNNamittaM NikAsati, 'jamhA avimaNe' jamhA so iTANidvesu pattesu visaesu ghitibalaassito avimaNo bhavati, ahavA jamhA so saMjame arati Na sahati asaMjame a ratiM teNa majjhattho Nizcameva avimaNo dhIro 'tamhAdeva viraJjate' visaesu, te ya saddAdi phAsapajaMtA, jato imaM sut-'sahe phAse ya0' AdiantaragahaNA majhaggahaNaM, ahiyAsaNaM NAma iTANiDesu rAgadosaakaraNaM, bhaNiyaM ca-"saddesu ya bhayapAvaemu0"ahiyAsaNobAyo 'NiviMda gaMdI gaMdI pamode ramaNe samidIe ya issariyavibhavakayA maNaso tuTThI, tato NibiMda, jati atikatakAle kassabi Asi tattha hoUNa Na hoti puNo, ahavA |jA kumArajIvaNAdisu naMdI taM nividejA, sarNakumAracakkavahidiTTato, 'iha' maNussajIvite asaMjatajIvite vA visatha-101 kasAyajIvite vA paMcapadavi avayANaM atItaM jiMdati pahappaNaM saMbareti aNAgataM paJcakkhAti, keNa AlaMbaNeNa Nicidati tatya, 'muNI moNaM samAyAe' samaNesi vA mAhaNetti vA muNici yA egaTThA, maNibhAvo moNaM, sammaM maMgataM vA mamatthaM vA AdAya, IN93 // [96 104] dIpa anukrama [98108] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [105]
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [6], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 96-104] (01) SA prata vRtyaka VetaM monaM AdAya ki kAyayaM tAva ? 'dhuNa kammasarIraM dhUNa, jaM bhaNitaM parisADehi, ege aNegAdeso, 'pataMla sevaMtivIrA' rAMga sUtra- taM NAma jaM samAviyarasaparihINaM jahA dosINaM, lUha dabbe NehavirahitaM bhAve vIrtigAla sevaMti-bhujaMti vIrA pubbabhaNitA, sammacaM cUrNiH | pasaMti sammaIsiNo, jattha samma tattha nANaMpi, kAragasammane carittapi, tassa suteNeva phalaM bhaSNati-'esa ohaMtare' eseti | 2 adhya TV je bhaNitA paMtalUhasevI, dabbodho samudo bhAvogho saMsAro, sa bhAvoghaM tarati tAreti vA, aNNe taramANe tiNye muke, ahavA caars||9 // vihe kasAe khovasamie khavie vA teNa tAva muko virateti egaTThA, vivihaM akkhAte viyaskhAte vivAhitetti bemi| taheba jo tami jahobaDhei magge Na baTTati so kiM vattambo', bhaNNati-'dambavasU muNI' casatIti vastA, katya:, saMjame nANAditiye vA, duvai vasu duvvasu, jaM bhaNitaM kussamaNo, Na ANAkaro, duvvasu jo bhagavato aNANAe bar3hatIti vaksesaM, etya kiM dukaraM !, bhaSNati-IN se taM saMghujjhamANo micchattamohie loe. dukkara saMbodhu, apaDiteNa samutthANeNa va tesu appA thAveuM dukaraM evaM mama cheuM aratiparatIo niggaheuM sahAdivisaema mamatthaM mAvetuM iTANidvesu patalUhANi phAseuM, evaM jaddovadiTThassa ANAe dukara vasiuM phaaseu| |saMkhebadukara parIsahA soDhuM, tattha mUlaheU kammodao atItakAlabhAvito dukkhabhIrU aNirohasuhaNNio paccuppaNyamAriyA / dukkhaM muNissa ANAe vasati, so evaM aNANAkArI 'tucchae dacatuccho vibhavahINo tucchaghaDo vA pulAgaM dhaSNaM vA hasthikhaViyaM vA sagalaM billaM idicayaM evamAdi dabbatucchagaM, bhAvatucchagaM bhAvatuccho nANAditiyahINo bahusuto vA carittahINo, so evaM DcaritahINo 'gilAyati vattae' pUyAsakArapariyAraheuM suddhaM maggaM parUve gilAti, jati mUlaguNatuccho teNa mUlaguNe parUpe] glAyati, ko doso saNNidhimAdisu, jaha AhAro dhammasarIradhAraNathaM kIrati tahA sanIdhIvitti, kAraNe sannihi kareMto keNavi [96104] // 94 / / dIpa anukrama [98108] | pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [106]
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [6], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 96-104] (01) dezanmayAM glAniH prata vRtyaka bhItrAcA Dcotito tujyaM sabihI vaGkati ?, tAhe glAyati kahetuM jahA, Na vakRti, evaM koDalAdisubi, AukArya yA geNhaMto keNayi codito, ID rAMga sUtra- tastha glAyati, evaM sesakAesuvi, evaM sabvamUlaguNehi, uttaraguNehiM vA udaullAti giNhamANo keNayi gItattheNa coio glAyati, cUrNi: Nko vA enillae doso, jati vA etillayaM Na saketi khaveLa to bahuyaM karya kahaM khavehiti jaM amabhave baddhaM , tattha koyi sA 2 adhya0 viklo koyi Nidhaso, jahA daTTaNa ya aNagAraM Ni<
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [6], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 96-104] (01) jahA bajAra 2 adhya/ uddeza: prata vRtyaka zrIAcA kammassa kusalA pariNAuM, evaM aTThavihakamma jANaNApariNA battavyA, tassa assave ya, taMjahA- nANapaDiNIyayAe dasaNapaDi- sarvakathana rAMga sUtra- NNIyayAe0 evamAdi NacA paJcakkhANapariNAe paDiseheti, bhaNitaM AsavadArehiM Na bardati.'savyaso'tti sabappagArehi, jog| | jahA bajjhati jacirakAlaThitiyaM vA paMdhati ahavA kevalI sambaM pariNAya kahayati codasapubbI samve paNNavaNije bhAve jANati, | gaNaharaparaMparaeNaM jAva saMpaNNaM, kahA caucihA, taMjahA-akkhevaNI vikkhevaNI saMveyaNI NivveyaNI, tAhe kahei so kerisao', // 16 // | maNNati-'jo aNaNNadaMsI' aNNa iti parivaJjaNe tiSNi tisaTThA pAvAtiyasayA aNNadiTThI, aNaNNadarisI batAI tatvabu| dIe pekkhati, imaM eka jaiNaM tattabuddhIe pAsati, jo aNaNNadiTThI so niyamA 'aNaNNArAmoM' Na aNNatthAramatIti aNaNNA | rAmo, gatipaccAgatilakkhaSaNaM bhaNNati-'je aNaNNArAmoM se NiyamA aNNadiTThI, jaM bhaNitaM sammadiTThI, Na ya aNNadiTThIe / B. ramati, sahA visapakasAyAdilakkhaNe acarice atave Na ya ramati, so evaMviho annapi ThAvayati kevalIpaNace dhamme caubihAe| || kahAe araco aTThI AghavemANo paNNacemANo, pIyarAge suNiuNaM saMpacayo bhavismati, taM kaha 1, bhaNNati-'jahA punnnnss| | katthati tahA tucchassa' puNNo NAma sabvamaNussesu riddhimA cakkacaTThI tadagaMtaraM vAsudevavaladevamahAmaMDaliyaIsara jAva satyavA| hAdi, tucchA taNahAragAdi, ahavA puNNo jAisaMpaNNAti tannivarIo tuccho, ahavA buddhimaMto puNNo maMdabuddhI tuccho, jeNa Aya reNa jeNa AlaMbaNeNa puNNassa kahiati tahA tucchassa, gatipaJcAgatilakkhayoNa jahA tussa kahi ati tahA puNNassa, jaM bhaNita| jahA tucchassa Na aNNaheuM0 ca kati tahA puNNassaci, soyAraM vA prati viSNANakahAe vAyasaMpanne vivajao, viNNANamaMtassa | niuNaM kahiJjati dhRlabuddhissa jahA pariyacchati tahA kahijati, bhaNiyaM ca-"niuNaM atyaM." "tattha AlaMbaNaM tullaM." ussaggeNaM HELI|96 // [96 104] dIpa anukrama [98108] | pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [108]
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [6], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 96-104] (01) avidhi Hama prata vRtyaka zrIAcA-16 ahavA kopi AyArakahaNeNa tussati, koI Na, atIvAdareNa tassa taheva kaheyaba, ahavA rAyAdi upasaMte bahavo unasamaMti. muha-DDI saMga sUtra- vihAraM bhavati, teNa tassa jAva icchati tAva kahijati sarIraubaroha motuM, sesemu Avassagassa parihANIe Na kaheyabdha, atisecUrNiH | sio vA kaheti jo jahA ubasamIhiti, bhAvaM nAuM kaDeti, kiM eyarasa piyaM apiyaM vA, veggaM siMgAraM vA, tahA ke ayaM purise || 97 // | kaM vA darisaNaM abhiSpasate , jahA ya ihaloiyaparaloiyaavAyo Na hoti kahatassa tahA kaheyavyaM, paraloio aNNaheuM pANaheuM vA | ummamga vA uvadisati evamAdi, ihaloio jammaM mamma karma parihariyacaM, Na ya tappaTamayAe jaM so darisaNaM abhiSpasaNNo| | tassevegasma bhUyo bhUyo dose dei, sAmaNyoga vA dose dei, pucchataspa vA dorsa daMseti, jaI rAyA bhagati, loyasiddheNa vAteNa / |zayA NaragagAmI, dazamUnA sama cakra, dazacakasamo dhvajaH / dazadhvajasamA vezyA, dazavezyAsamo nRpaH // 1 // nantha ime dosA | 'aviya haNe' api padArthasaMbhAvane, aNiTThakahAo evaM maNNeja-ete sancadharmabAhirA, jahA rAyadhammaMNa yANaMti tahA mokkhadhammapi | | patra, geNhejA atikoheNa, aviya haNe adviNA mUTTiNA evamAdi, aviya'koseja vA hasija vANissAhija vA kaimeja vA chavi| cheyaM vA karija, udavijA api, vatthAdicchedaM vA, jahAti, chedija vA bhiMdina vA avaharija vA, bhagirya ca-"tattheva ya nivarNa baMdhaNa NicchumaNa kaDagamado ya / Nicisaya va nariMdo karija saMghapi so ruTTo // 1 // bhaimAopA koi vacu(da)iNIe kar3iyAe uduruDho taM ceva kareti, taccaNio uvAsao vA gaMdavalAe buddhappattIe vA, bhAgAto bhallIdharakkhANeNaM, chakiriyabhatto vA peDhAlaumAdharaNeNa, tucchANavi dAsabhayagAdINaM kahemANo jati bhaNati, ahammeNa erisA bhavaMti, kaTThAsaNA kusinA kubhoyaNAvA, baNNato AyAmaMDitiyA, daridavaNNagaM vA, taM ca uvahamati, tAhe soNa giNhei, paNa vA pRNo pati, sAhasio vA koI akoseja vA jA | [96 104] dIpa |97 // anukrama [98108] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [109]
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [96 104] dIpa anukrama [98 108] zrIAcA rAMga sUtracUrNiH // 98 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [6], niryuktiH [197...], [vRtti anusAra sUtrAMka 96-104] vatthAtitaM chiMdi vA evaM avihikahaNAe dosA bhavaMti ke dosA ?, bhaNNati- 'tatthavi jANa seyaMti Natthi jo sadaheu vaghA koti dhammahAladdhisaMpaNNo teNa kaheyabvaM cauccihAe kahAe, jo puNa Na sadahetu teNa saMveyaNiNivepaNIe kaheyacyA, kiM nimittaM vikkhevaNI Na kahijati 1, bhaNNati mA so amiNavasaTTo parehiM buggAhije tazcaNiyagerupasasarakakhamAdIhi, amhavi ahiMsA iMdiyadamo ya beraggaM mokkho ya, pacchA so putra avikovitoSi pariNamati, aNNada risIvi hoUNa evaM 'etthavi jANa seyaMti Natthiti, kiMca-jati sahahetu avikovito bhagaDa parisAmajyo-iNameva niggaMthaM pavayaNaM sadhaM, sesANi kudarisaNANi mumA, esthavi jANa seyaMti Natthi, kaI ?, pacchA tattha tacabhioSAsago codito, so ya taM na nittharaha, pacchA obhAvaNA pavayaNassa, bhAMgavatA garuyaso vA aviyadRNe aNAtiyamANe etthavi jANa Natthi seyaMti, keNai pucchio bhagai asthi appA, tato pareNa coio asthi appA, egate ana te ubhayadosA, ettha jANa garitha seyaMti, bhaNiyA avihikahaNA, idANiM khitaM vicAryate tattha khe taM jANiyantraM, keNa bhAvitaM dhIyArabhAvitaM taccaNNiyabhAvitaM vA bhAvite tesiM aviruddhaM kaheyAM, sAmaNNaggaNeNa vA kAlaM mikkhAvelAdi aparihavaneNaM sadA subhikkhadubhikkhaM gAuM kaheya, tahA bhAvaM gAu~ kayacvaM tattha imaM sutaM- 'ke ayaM puriso' ke iti puNNo tuccho vA ?, aDavA kiM dAruNamabhAvo itaro vA ? jati rAyI tato tassa dose asUyaMte kahepabvaM, evaM jAba caMDAlo, 'kaMca Nata'tti kayaraM pacavaNaM Nato NAma paDivaNNo, saMkhaM buddhaM evamAdi, jaM paNao Na tassa AtIe dose kahe, mA te dosA bhavissaMti, aviyaTTaNe aNAtiyamANe jadA darisaNe umpADo bhavati tadA tadosA kahiaMti, evaM jahovadiTThA susaMbujjhamANA guNAdIhi ubavetA kahaNA, dosavisuddhadhammakahAguNovaveo 'esa vIre pasaMsite' 'ema' iti jo bhaNito vIro puvtrabhaNito pasaMsa avidhikathanadoSAH [110] / / 98 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [96 104] dIpa anukrama [98 108] zrI AcA rAMga sUtra cUNiH // 99 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 2 ], uddezaka [6], niryuktiH [197...], [vRtti anusAra sUtrAMka 96-104] pio pasaMsite, aNNe'vi apasatthasaMgAmavIrA Na te pasaMsitA, bhAvavIroM pasaMsito, jo kiM kareti ?, bhaNNati- "je bane paDimoyae' je iti aNudiTThassa gaddaNaM, aDaprakAreNa kammeNa maddhe saMte paDimoe AyappaogeNa baddhe sammaM upadesaMto, kAraNe kajjubayAre saMpayaM paDimoeti, jaM bhaNitaM paDimoyAveti, titthagarI jo ya kayattho uttamo, gagaharAti vA therA ubhayatArA iti, evaM se jahAmaNitakahaNAvidhijuttA 'ur3e ahe tiriyaM' paNNavagadisA pahuca uI yA ahe vA tiriyaM vA causuci disAsu 'se sano' sa iti putrabhaNito kahago, sabbao uI ahe tiriyaM disAsu, Na tassa kammAsacI kaThoyivi bhavati, 'savapariNNAcAri'ti savvakAlaM sabhAsada AtapadesehiM pariNNA duvidhA jAgagApariSNA paJcakakhANa pariNNA ya, jANaNApariNNA duvidhA-kevaliyA chAumasthiyA ya, chAumatthigI caubviA, kevaliMgI egavidyA, pathakkhANapariNNA duvidhA - mUlaguNapaJcakakhANapariNNA uttaraguNapaJcakvANapariSNA ya iti evaM sadhyapariSNaM sadhyao parijANittA carati saccato santrapariNNacArI, jaM bhaNitaM jANittA asaMjamajoge Na kareti, athavA avihikahaNAdose cihnikahaNAguNe ya sancao savtrapariSNacArI, NacA avihikaDaNaM paJcakakhAittA caratIti sathyapariSNacArI, so evaM 'Na lipyati' Na paDisehe, lippatitti juJjati, chaNaNaM hiMsA chaNaNassa padaM chaNaNapadaM, jaM bhaNitaM - hiMsApadaM, bihIe kahato va chaNeNa lippati taM No akusseja vA usejea vA upahaseja vA no batthAdi avahari vA so evaM vihIe kahato nAgadaMsaNacaritavaviNayehiM Na chalijati, tathA tArisaM dhammaM na kaheti jeNa pANabhUyANaM chagaNA hojA, jahA annautthiyA egaMteNa uddesiyAmihANaM pasaMsaMti vihArAti kAreMti evamAdI, vIro putrabhaNito, kiM ettiyaM vIralakkhaNaM jo Na lippati chaNaNapaNa, udAhU api ?, bhaSNati 'se mehAvI' mehayA dhAvatIti medhAvI, so buddhimAM, jo 'aNugdhAmaNassa' agati jeNaM baddhamocanAdi [111] / / 99 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [6], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 96-104] (01) prata vRtyaka [96104] zrIAcA taM aNaM, jaM maNitaM karma, ugghAyaNaMti vA upAyaNaMti vA egaTThA, 'khetaNNe jANao, jaMbhaNitaM kammakhavaNao, so mehAvI kiccaM baMdhamokSarAMga sUtra'jeya baMdhapamokkhamaNNesI' je iti aNuddidussa, baMdho aTTavihaM karma, misaM mokkho pamokkho, appA AsavabaMdhassa mokkhaM / pitAdi cUrNiH | aNyosati baMdhapamokkhaaNNesI, jaM bhaNitaM maggati, tassesI tahi jaMetaM bhaNitaM kasalega baMdhamokkhavihANaM, so kiMbaMdho mokkho, // 10 // | bhaNNati 'kusale puNa No baddhe No mukke dabakusalA bhAvakusalA taheva bhANiyabvA, puNa bisesaNe, kiM visesei ?, annevi | kusalA sAhU, ayaM tu titthagarakevalI adhigato, so cauhiM ghAikammehiM mukkattA va paddho bhavovaggahehi ya baddhatANa mukko, ahavA bajjhambhatarasAvaJjagaMdhassa mukkacA mukko, bhavovaggahakammehi amukacA Na muko, ahavA aNyovi sAhU appasatthehiM bhAvehi aNNA|Naviratamicchattehi mukkA, pasatthehiM tu caricatabaviNayAdIhiM amukkA, se jaMca AraMbheja teNa vA baddheNa vA uvadiTuM taM kiM / appaNAvi AyiSNa, jai vA sAhu sissobadeso ceva maNNati, 'se jaMca AraMbhe 'se' iti titthagaro Arabhati Ayarati ghaDati | jatati parakamati sambakammakkhayatthaM saMjamatabaviNaye, vihIkaraNaM ca Arabhati, tavivaccAsaM na Arabhati, ahavA pANAivAyamAdi | aTThArasaTThANA NArabhati, tabivazcAsaM Arabhati, jaNNa kadAivi AraddhavvaM taM NArabhati hiMsAti, jaMvA so bhagavaM na Arabhati taM NAradubvaM, taM bhaNNAti 'chaNaM chaNaM pariNAeM chaNi hiMsAe jassa jegappagAreNa chaNaNaM bhavati jahA satthapariSNAe ekekassa kAyassa santhappagArA bhaNitA taM chaNaM duvihAe pariNAe, ahavA chagaM chaNaM pariyANAdi pANavahAti aTThAramavihapi eka chaNapadaM, vitiyaM / || jahaNa chalijasi avihikahaNAe, etaM pariNAya 'logasaNNaM ca loyassa maNNA loyamaNNA, jaM bhaNitaM loyasuI, caso Aya | saNaM ca, taM chaNaNaM Na kujjA, appokmeNa-'jaha mama Na piyaM dukkhaM jANiya emeva saba jIvANaM / ' Na haNati, tassa evaM saMbujjha dIpa anukrama [98108] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [112]
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [2], uddezaka [6], niyukti: [197...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 96-104] (01) prata vRtyaMka [96104] -10 mANAti jahAbhaNitaguNovaDiyassa savvAyaNaguNAvaTThiyassa vA vijiyakasAyaloyassa 'uddeso pAsagassa Nasthi' udissati || rAMga sUtra jeNa so uso, taMjahA-neraio tirikkhajoNio maNusso devo, tahA sudI dukkhI evamAdi, passatIti passago, kimiti / dhamma, ga asthIti Na viati, tavivario ayANao apassago ya bAlo, sa cAlo puNa dohi Agalito kAlo, puNa visesaNe, IN 2 loka. | visayakasAyamibhUto aNNANI bur3ho juvA kumAro vA bAlo, Nihato rAgAdIhiM Niho, 'kAmasamaNupaNe kAmA sadAdi te iNdi||1.1|| yagoyarapace samaNuSNati, jaM bhaNitaM rAgahosehiM gacchati apace muccheti atikate aNussarati 'asamiyadukkheM samiti vA sevitaMti vA egaTThA, Na samitaM asamitaM dukkhaM-karma tannivAgo vA, asamitadukkhattA se 'dukkhI dukkhAvaTameva aNupari-11 yatittibemi' dukkhANaM AvaTTo dukkhAvaTTho dabbAvaTTo, NadIe samudde vA bhAvAvaTTo saMsArakaMtArato, aNegaso aNupariyaTTati, aNu pacchAbhAve pari samaMtA sabbao pariyati aNupariyati iti / evaM titthagarovaesA bemiti / iti AcArasma paramasupakhaMdhassa vitiyaM ajAyaNaM logavijayao nAma parisamAptaM / / udesaa|| ___Namo suyadevayAe / ajhayaNAmisaMbaMdho chajjIvakAyAdhigatatattassa visayakamAyaloyaM cahattA sIyANi ulhANi ya samma | | ahiyAri ati pasasthANi, apasatyANi ya sIyauNDANi pariharejA, evamAdi ajjhayaNasaMbaMdho, dArakato asthahigAro duviho| ajjhayaNatyAdhigAro uddesatyAdhigAro ya, ajjhayaNatyAdhigAro suhRdukravatitikakhA, uddesatthAhigAro caumviho-'paDhame suttA | asaMjati'tti gAhA(197-149)paDhame sutnadosA taMjahA-jarAmacuvasovaNIte nare satataM mUDhe, taha ya 'mAtI pamAtA puNareti gambha' jAgaraguNA ya 'jassime sahA ya rUvA ya evamAdi, bitiuddese bhAvasuyA jahA dukkhaM aNubhavaMti, jahA kAmesu giddhA | dIpa anukrama [98108] 102 // pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: tRtIya-adhyayanaM "zItoSNiya" ArabdhaH, [113]
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [105 110] dIpa anukrama [1907 114] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 3 ] uddezaka [1], niryuktiH [198-214], [vRtti anusAra sUtrAMka 105-110] zrI AcA gaMga sUtracUrNi zItoSNIye 1 uddezaH. // 102 // NicayaM karatI' evamAdi, seheNa sahaduksvasaheNa hoyanvaM dukaraM tavacaraNaM kareyavvaM / idANiM mA sAsissaM egaMteNa dukkheNa dhammo, | teNa tammata paDisehaNatthaM bhaNNati tatie Na ya dukkheNa, akaraNayApa va samaNoci, kaI ?, bhaSNati-'saMtiM vidittA asattovahitA pasatthe, so bhAvao saMjato bhavati Na egaMteNa dukkheNa, akaraNayAe pati sahite dukkhamAtAe teNeva ya puTTho No saMjhAe uddesaMmi cautthe' (199-149) vakkhati' se vaMtA kohaM ca' taca mANaNimittaM0 pAvaviratI, vakkhati ya 'ubaratasaddassa paliyaMtakaDassa' evamAdi viduNo saMjamo bhavai, evaM tassa vavagastreNi aNupaviTThassa mokkho bhavatIti / idANiM ajjhayaNatthAdhigAro puNyabhadhito sa eva puNo kahiJjati sudde asaMgatA aNulome uvasagge titikkhia Na ya dukkhAo untritantramiti, ajjhayaNAhigAro NAmaniSkaNNe sItaM ca uNheM ca do padA 'NAmaM ThavaNA'. gAdA (199-149 ) NAmaThapaNAo gayAo, batiricaM davtrasItaM 'dabbe sItala' gAhA (200- 149) jaM uppattIe sItalaM davvaM taM davvasItalaM, tattha saceyaNaM himatusArakaragAdi aveyaNaM hArAdi missaM sacicodagakatA jaladA, bhaNiyaM ca " dantrasItaM bhAvasItaM0 poggalANaM sItaguNo buddhIe vidhIkato, Na soya davbo, evaM tAva ajIvesu, jIvabhAvaguNo NAma aNegaviho chanhiM parUvittA uvasa miyakhaiyastrayoksamiyA bhAvA sIyA, unheM caunvihaM vatiritto aggI davva uNho sacico, acitto AdizvarassI u, mIse unhodakaM aNuvvatatidaMDaM, bhAvauNDaM jo unhadayvaguNo, ahavA pasatyabhANDaM khAiyo bhAvo jaiNa aTThavihaM kammaM ujjhati, ahayA tabo, appasatyabhAvuNDo udaiyabhAvo, taMjadA -- koho unho mANo ya, ahavA bhAvasIte imA vibhAnA'-'sItaM parIsaha pamAta' ubasamo viraI suddhaM ca uNI, etesiM pacchimaddhavibhAsA parIsahatavRJjamakasAyasogavedAratI dRkkhaM ( 201-149 ) tasma parIsahe pahucaM sItaM ca uNDaM ca bhavati, taMjahA-' itthI sakAra zAMtijJAnAdi [114] // 102 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra -[01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: tRtIya-adhyayane prathamaM uddezaka: 'bhAvasupta' ArabdhaH,
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [1], niyukti: [198-214], [vRtti-anusAra sUtrAMka 105-110] (01) zrIbAcA NEW rAMga sUtra cUrNiH // 103 // prata vRtyaka [105110] parisaho ya do bhAvasIta' gAhA(202-150)ja bhaNitaM suicA sItA bhavati, saMsA vIsaM ulhA. ahavA 'tibbapariNAma'D zItoSNagAhA (203-150) ahavA apasatthasIto sItalacaraNo pasatthasIto uvasaMtamoho khINamoho vA, apasatyabhAvuNDo kohodayAdita vibhAga pasatthabhAvuNho na dhAvati, udiNNe vA parisahe aNahiyAsemANo uNho, ahiyAsemANo sIto, pamato uNho, appamaco sIto, dhamme aNujuno sIyalo, ujjutto uNho, tassegaDDhe ime bhavaMti, taMjahA-'sItIbhUto' gAhA (205-150)viratitti dAraM, virato sIto avirato uNho, tattha mAhA 'abhayakaro jIvANaM' (207-150) sukhaM prati pasatyaM bhAvasItaM bhavati, taMjahA-| 'niSyANasuhaM' gAhA (207-151) puNa nivvANaM sabaduskhakhayo muttimuhaM ca, bhavatthakevalINaM kAmA NiyacamANANaM ca) chaumasthasaMjayANaM 'taNasaMthAraNivaNNo'vi muNivaro' iha sacittavisayavirattassa saMsAriyaM sahAtisuI sItaM, aNurattassa uNhaMti, dAra sammat / egateNa visayakasAyA unhA, mohaNija vA sancakamma, jeNa bhaNitaM-'jAti tibvksaao'(208-151)| kodaggiNA uti. catvAri sIyaggigA vA vedaggiNA vA, tatovi uNDataroya tavo jo taM unhaM paNijaM mohaNi Dahati, so) puNa ahigayachajIvanikAyo saddho visayakasAyalogavAhiro 'sIuNhaphAsasuha' gAhA (209-151) sItassa ya usiNassa | | phAso, ahavA phAso daMsamasagaphAso gahito, sarIrapIDAgaraM dukkhaM, vicarItaM suha, parIsahe sahati, kasAyasaho kohassa udayanirodo udayapattassa vA viphalaM karaNaM, sesaM kaMThayaM, 'sIyANi ya upahANi ya' gAhA (210-151) kaMThyA, suttANugame suttaM | uccAreyame, suttaM arNatareNa paraMpareNa ya0, aNaMtareNa 'dukkhI dukkhANameva ihavi sutnA amuNI bhAvasulo abhANI aANaM ca / mahAdukkheM, bhaNiyaM ca-"na te kaSTataraM manye, jagato duHkhakAraNam / yathAjJAnaM mahAroga, durantamatidurjayam // 1 // paraMparamune ) 103 // dIpa anukrama [107114] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [115]
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [1], niyukti: [198-214], [vRtti-anusAra sUtrAMka 105-110] (01) sujAgarI rAMga sUtra prata vRtyaka [105110 bhIAcA- 'asamiyasukkhe sammattadaMsI' samve ya dese ya, dase naragatiriyagatiyo bocchimAyo, ahavA carimabhavamaNussassa garagatisyideva gaIo vocchinAyo, evamAdi desasamitA jAva bhavatthakevalI, jahA jAlAdhUmahINo aggI upasaMto bhaNNai evaM desovasaMtA, saba- cUrNiH | uvasaMtA siddhA, suttANugame sutaM ubAreyavaM akhaliya amilitaM jahA aNuogavAre jAva surya me AusaM! teNaM bhagavayA ev||104|| VI makvAyaM, sa eva ahigAro, 'suttA amuNI a' jahA sutto caubiho, patiritto daramutto nidAsuno, bhAvasuno jo sAvaja| Asavapavitto visayakasAehi vA so dhamaM prati sutto, ahava, aNNANI micchaTThiI avirato ya bhAvamutto, vivarIto jAgaro, daSvamukta jAba 'jaha suttamucchiya' gAhA (212-152) asahINo- appavaso khittacicAdi sutto, paDito ceva pAvati, | muchito paDato paDino vA, mato paDato paDIo vA, kaMTakAdi kUvAdisu tivaM apaDigAraM, suttassa gasthi paDiyAro, tahA II hatthe chine pAde vA bhagge cA, mehAvI se Na vA khaio 'muNiNo sayA jAgaraMti'tti muNeti jagaM tikAlAvatthaM muNI, sayA / NicaM 'AgaraMtIti jAgaratIti jAgaro, so cauviho-dave jo NihAjAgaro bhAve sammadivI saMvigmo jayamANo, bhAvanimittaM | 'dabajAgara' tAo gAhAo bhaanniyvaao| 'jAgaraha garA Nicca darisaNAvaraNakammodae jo saMviggo jayaNAjuno so bhAva.IYA jAgaro eva, dabao NAma ege jAgare Na bhAvato caubhaMgo, bhAvajAgarI 'eseva ya uvadese gAdA (213-153) te ceva diTuMtA vivarItA jahA ta eva asunazramattaanucchiyAdi satthAvasthA sahINacittA, palite vA vigAdibhae vA payalAte, jaNe Nassati | cA sArabhaMDANi vA nIti 'paMthA disuni paMthaM vA jANAti, ujjuo aNujjuo sAvAo niravAo vA, aNubhavati NAma palittamAdiesa dukkhANi apAvamANo suI aNubhavati, paMcavihe visae, esa diTTato, evaM piccaM bhAvajAgaro visayakasAehi appa // 1 dIpa anukrama [107114] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [116]
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [1], niyukti: [198-214], [vRtti-anusAra sUtrAMka 105-110] (01) zrIAcArAMga sUtra cUrNiH // 105|| prata vRtyaka [105110 | mano nANAdighi jAgaritA NaragAdisu dukkhagambhasijAsu so Na aNaMtaso vasati, iheba AmosahimAdI laddhIo pAvihiti, ohi-0 | maNakevalANi ya, pare ya mokkho, 'ihamegesiM No nAtaM' AdisutaM, tattha nANaM sammaM ca bhaNNati, iha bhAvajAgaraggahaNA | tiSNivi dhippaMti 'jANati sahasaMmuiyAe'tti, ihavi muNItetti muNI nANadaMsaNA dhippaMti, jAgaragahaNA saMmattacaritaM eva, jaggaMtA NI bhagavato aNege, egAesA bhaNNai 'logaMsi jANa ahiyAe duvaM' logo chakAyalogo, jANa, Na hitA ya ahitAya, dukkha- [miti kammaM sArIrAti vA, davvasuttANaM iheba dukkhaM bhavati palittavalAyAdisu, bhAvasuttANamavi pANaivAyAipavittANaM iheva baMdha| vahayAtAti, paraloge NaramAdidukkhANi, so evaM bhAvajAgaro 'samattaM logassa jANittA' dabasame mANArohitA tulA, bhAva-IN same AtocameNa sabvajIvesu ahiMsao, ahavA jaM icchasi attaNae taM iccha parevi jaNe, etillayaM jiNamAsaNae, tahA aNNAsthaviYA | bhaNita-"zrUyatAM dhammasarvasvaM, zrutvA caivopadhAryatAm / " bhaNNati -avatthuvAditvAbhimataguNo vA puvAvaravAhatacA vA uvAlabhaMtamantavayarNa vA appamANaM, ihaM puNa jahatvavAditvAt aviruddhaM, ahavA samabhAvo samatA-mittAdiNidhisesayA 'to samaNo jadi sumaNo bhAveNa ya jai na hoi pAvamaNo' evaM samayaM NacA 'estha satthovarae' etthaMti etthaM chajIvanikAyaloe dravyasatthaM vutta-kiMcI sakAyasatya, bhAvasatthaMpi bhaNitaM, satthAo uvarao sasthobarao, ja bhaNitaM-nivito, dhammajAgariyAe jAgarAhitti vasesa, jassa jao jesi vA etaM jaha bhaNitaM pANAibAyaveramaNaM asthi se muNI bhavati, dhammajAgariyAe jAgarati, | evaM sesANivi bayANi, ahavA 'ettha satthovarae'ci jaM jaM saMjamasatthaM tato tato ubarato, tattha pANAivAyAdINi assava-IG | dArANi, tattha pANAivAe bhaNitaM, evaM sesANivi vattavvANi samAvaNagANi, etthaM paMcamassa imAo paMca bhAvaNAo 'saho jAva // 105 // dIpa anukrama [107114] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [117]
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [1], niyukti: [198-214], [vRtti-anusAra sUtrAMka 105-110] (01) prata vRtyaka [105110 phAsoti tato bhaNNati-'jassime sadA ya rUvA ya' jassa jato jesiM vA 'imeci sayalogappatItA sadA nijA(sajjA)ti || rAMga sUtracUrNiH rUvA kAlAdi, evaM sesAvi bhANiyavvA, ahavA sancAvi ete iTThA ya aNiTThA ya, abhimuhaM samma aNu AgatA amisamaNNAgayA, / / 106|| | je bhaNitaM-sammaM ubaladdhA, ihaloge'vi ahitA sadAivisayA, kimu paraloe ?, "sareNa mao rUveNa pataMgo mahuyaro ya gNdhenn|" | ahavA puSphasAlio sade ajjuNayacoro rUve gaMdho gaMdhappio rase sodAso phAse sacaI, paraloe naragAdibhayaM, jo ete ihaloie paraloie ya visayANa vivAge samma uvalamittA tehiMto Niyattati 'se Atavi' vetati, logevi vattAro-aho aNeNa cirassa appA NAto, paDipakpeNa Na eso appayaM veyati, paDhiati ya-'so Ata' appA se asthi Atarva, pattAro'vi bhavaMtiaho apparakkhao, vivarIya aNAtavaM, vetijai jeNa sa vedotaM vedayatIti vedavi 'dhammavi' dhamma veyayai dhammavI, baMbha vedayati bamavI 'paNNANeNa pariyANati' paNNAyati jeNa taM paNNANaM, pari samaMtA jANa avabohaNe, logo chakAyalogo, so evaM paSNA| pehiM chakAyalogaM ca duvihAe pariNAe pariyANamANo 'muNIti vacce' sa vayaNijo muNittivA, samaNotti vA mAhaNoti bA, | 'dhammaviduti ujjU dhammo sabhAvo sambadagvabhAne vidati dhammavid, jahavA suyadhamma asthikAyadhammaM ca vidatIti, aMjutti ujju, jaMbhaNitaM niruvayaM, taM ca kareti, keNa AlaMbaNeNa vaesu appamatto jAgarati ?, bhaNNAi-'Avasote saMgamiNaMti jANAti' PAdavyAcaTTo NadimAdisu, bhAvAbaDo saMsAra eva, 'rAgadveSavazAviddhaM, mithyAdarzanadustaram / janmAvarSe jagat sarva, pramAdAt bhrAmyate | bhRzam // 1 // ' saJjati jeNa sa saMgo-rAgaddosA AbaTTassaMgabhUtA, tehi kammasaMgo bhavati, teNa kammasaMgeNa puNo 2 sajati, HD D| Avasote saMga abhimuhaM jANAti abhijANati, jaM bhaNitaM-Na kareti, ahavA saMgoni bA bigghotti vA vakkhoDitti vA egaTThA, 106 // dIpa anukrama [107114] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [118]
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [1], niyukti: [198-214], [vRtti-anusAra sUtrAMka 105-110] (01) | zItoSNasahanAdi prata vRtyaka [105110 zrIAcA- taM mAvasotaM saMgo, taM abhijANati, jANittA na kareti, ahavA amuNicaM arijutaM ApaTTasotasaMgati baTTati, taM amimudaM jANati, roga sUtra- | jANittA gAyarati, so evaM muttajAgarANaM guNadose jANao 'sIosiNacApI' sItauNhA pulamaNitA, cAeti sAhati ske| cUrNiH VA vAsehi tuhAeti vA dhADeti vA egaTThA, NiggaMthoM' bajAmbhatareNa gaMtheNa niggaMtho, aratiratisahe' rati asaMjame arati saMjame | // 107|| | te dovi saheti 'pharusayaM na vedeti' pharusaM nAma mehavirahitaM jaM tassa baMdhavahayAtAdi parissahA uppaaMti tehiM na sunbhai iti pRDhavivva sadhvasaho, ahavA pharusiya-saMjamo, Na hi pharusattA saMjame tavasi vA kammANi laggati ato saMjamaM tavaM vA phArusayaM | Na vedeti, jahA bhAravAho abhikkhaNaM bhAravahaNeNa jitakaraNateNa ya guruyamavi bhAraM Na vedayati, Na vA tassa bhArassa udhviyayati, so evaM phArasaya avedaMto 'jAgara verovarate' jAgarAhi dhammajAgariyAe nidAjAgareNa pa, abhimANasamuttho amariso veraM, sabajIvehi berAo uvarao verobarao, ahavA vera kamma, taM hiMsAtito bhavati, kAraNe kajjuyArAtro, hiMsAtIto ubarato, 'vIre bhaNito, verauvaramA kiM bhavati ?, bhaNNati-'evaM dukkhA pamokgvasi' evamavadhAraNa berAo iha parattha ya dukkhaM bhavati, uvarato tu sa kammAo saMsArAo ya misaM vivihaprakArehiM vA muJcati suttadosAo, 'jarAmaccuvasovaNIe' Naro jijati jeNa sA jarA, maraNaM maccU, jarAe maccuNA ya sambao gato parigato, Na taM kiMciTThANaM jattha Na jijati Na marati vA, ato jarA-| | maccuvasovaNIe, devaloge Na hojA?, tatthavi aMtakAle Na tahA dhitimAdINi bhavaMti, cavaNakAle sambassa jAyati 'mAlyaglAniH | kalpavRkSaprakampo' jato evaM tato evaM, teNa savvaM jarAmaraNaparigataM jaga, 'satataM nicaM nANAvaraNadarisaNAvaraNodayeNa bhAvasutto mRdo, kammakkhayakAraNaM dharma nAbhijANati, eteNa bhAvamuttadoseNaM 'pAsiya Ature mo pANe' so bhAvajAgaro tehiM bhAvasutta dIpa anukrama [107114] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [119]
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [1], niyukti: [198-214], [vRtti-anusAra sUtrAMka 105-110] (01) zrIAcArAMga sUtra cUrNiH // 108 // prata vRtyaka [105110 jaNitehiM sArIramANasehiM dukkheIi AturIbhUto azvatthaM turati Aturo, mo iti padaM vakAraNe, pAyoti vA, te tabbhayA appamatto | NiccajAgaro parivrajati, savvato saMsArAo vayati parivrajati 'maMtA etaM matimaM' matimaM pAsayaMto NacA etaM jaM dukkhaM pAsiya | Aturamo, ahavA suttadosA jAgaraguNA etaM maMtA, matI asta atthIti matimaM 'pAsahi'ci pekkhAhi, pAsittA mA supAhi, ahavA | jo evaM maMtA bhavati taM maMtimaMti pecchAhi-jANAhi ya, 'maMtA evaM sahitaMti pAsa' sahito nANAdIhiM Ayahito va sahito, matimA | | kiM pazyati ?, bhaNNati 'AraMbhayaM dukkhamiNaMti' AraMbho NAma asaMjamo AraMbhayaM 'dukkha miti kammaM 'ida'miti ja etaM pacca| khamiva dIsati hINamajjhima uttamavisesehiM 'NacA' jANittA, teNa nigaraMbho dhammajAgariyaM jAgarAhi, jo puNa visayakasAyAvA-II ditacetA bhAvakasAyI so 'mAyIpamAdI pugareti' mAyI pamAyI ya mAtIppamAti, ahavA mAyI NiyamA pamAdI, evaM kohIvi | mANIvi mAyIvi lobhIvi, jeNa egaMteNa 'uvehamANo saharUvesu' uhaNA agAuro, Na iTThANidvehiM visarahiM rAgadose kareti, avvAcArauvehAe uvehati saccavisae 'ajjU' ujjU jiiMdio saMjato bhavati, aNNahA asaMjato, kasAyAviddhassa kiM saMjatattaM ?, | kiM NimittaM ajavaM bhAviati ?, bhaNNati-jammamaraNabhayA, ata eva bhaNNati 'mArAbhisaMkI' maraNaM maccU, khaNe khaNi mAzyatIti / | mAro AvIciyamAraNeNa, tato mAraNA misaM muJcati, jaM bhaNitaM-Na puNo jAyati marati cA, paDhijati ya-mArAvasakI' so muNI dhammajAgariyAe jAgaramANo mArAvasakI-maraNaM maccU vA mAro, jaM bhaNitaM pANAivAto, tato avasaGgati, kammasamAraMbhAo vA | avasakati, kahaM mArAvasakI bhavati ?, bhaNNati-'appamatto kAmehi pA pramatto apamatto, jaM bhaNitaM avahito, icchAkAmA mayaNakAmA vA mA me chalehitti 'uvarato pAvehi kammehiti diTThavAyarasa akupalAo uvaramaNaM utraramo, tahA pAvakammANi // 108 // dIpa anukrama [107 RAN 114] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [120]
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [105 110] dIpa anukrama [107 114] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 3 ], uddezaka [1], niryuktiH [198-214], [vRtti anusAra sUtrAMka 105-110] zrI AcA rAMga sUtra cUrNi: / / 109 / / hiMsAdINi tehi uvarato 'vIro Ayagute' saMjamavIriega vIro bhavati, magotrAyakAhiM AtovayAraM kAuM bhaNNati appae appaNA vA gujhe Atagule, ke Atagute ?, bhaNNati- 'je pAvajAtassa kheyaNNe' ahavA visayAdhigAro anuyatati, taMjahAuvehamANo madarUvesu appamace kAmesu te ya visayA patrAehiM jAyaMte, teNa bhaNNati- 'jo pajabajAtamatthasma' tattha pajavA davANi caiva bhaNitaM ca 'kativihA NaM bhaMte! patrA paNNattA 1' tattha sadavisaya pAuggehiM sadA uppajaMti, taMjahA-veNuvAya aMgulisaMyogapajanayAo veNusado tahA bheridaMDasaMyogAo merisaho tAluuDasaMyogAo bhAsAsado evaM sesehivi Ayojyante, tesiM ca visayANaM arAgadosA satthaM, jo tassa visayapaJjavatthassa kheyaNNo, asatyaM NAma saMjamo, Na kassara saMjamo satthaM bhavati, aNaghAtittA, ahavA rAgadomamohAtipaJjavehiM jAtaM adbhuvihaM kammaM tassa ya satyaM tavo, jeNa tabalA Nijarijati 'se asasthassa khetapaNe ni asatthaM saMjamo, jo asatthassa khea sa paJjavajAtasatyassa khettaNNe, jaM bhaNitaM jo tatrassa khetaSNo so saMjamassa khetaSNo, jo saMjamassa khetaSNo so tavarasa khetaSNo, tassa evaM saMjamakhetaMNNassa kammabaMdhoM no bhavati purANaM ca tavamA khabeDa, khINe ya akammo bhavati, tassa 'akammarasa vabahAro Na vijati' vadaharaNaM vabahAge, jaM bhaNitaM hoti vavadeso, taMjA-neraioti vAtirikkhajoNiotti vA maNuotti vA devotti vA ahavA vAlo kumAro juvANu evamAdi, jayA vA gAmagola medA akammassa evamAdi padasA Na vinaMti teNa akammassa vavahAroNa vijati, sakammassa tu vijati, kahaM ?, 'kammuNo ubahi' ubahI tivihoAtovahI sarIrobahi kammobahi, tattha appA duppauso AyauvadhI, tato kammuvahI bhavati, sarIrovahIo vavairijati, taMjahA-neraiyasarIro babahAreNa u nevhao evamAdi, tahA bAlakumArAti, bhaNiyaM ca- 'karmmaNo jAyate karmma, tataH saMjAyate bhvH| bhavA |paryayajAtakhedajJAdi [121] // 109 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [1], niyukti: [198-214], [vRtti-anusAra sUtrAMka 105-110] (01) thI AcA-1 karmaprati lekhAdi cUrNiH // 11 // prata vRtyaka [105110] charIdaHkha ca, tathAnyataro bhavaH // 1 // jato evaM kammopAhI jAyati teNa 'kammaM ca paDilehAe"kammamala va jaMgaNaM' kammaM aTThavi ca pUraNe, paDilehA NAma kammasaMbhavo baMdho ya mUluttarapagaDi, ahabA pagaDibaMdho ThiibaMdho padezabaMdho aNubhAgabaMdho, etaM paDilehAe, kammamUlaM ca jaM chaNaM, mUlaMti vA pratiSThAnaMti vA hetutti vA egaDhDhA, chaNaNaM hiMsA, evaM musApAyAyIvi, rAgadosamoho cA kammamUlaM bhavati, tappadosaNiNhavAdI ya kamme heU, parijai ya 'kammamAhUya jaM chaNaM' kamma AvahatIti kammAvaha, kamma cANukarisaNehiM aNukarisayati, kammaM ca paDilehe iha ya bajjhati, so evaM paDilehiya sabvaM 'samAyAe' nANayuddhIe paDilehitA samma AtAya, jaM bhaNitaM-samma uvadesa giNDittA, 'dohiM aMtehiM adissamANe' do iti saMkhyA rAgadosehiM adissamANo rAgI rAgeNa dissati evaM dosIvi, vItagago dohiMvi aMtehiM na dissati, pariSNA mehAvI ya pubbabhaNiyA, vidittA logaM vaMtA logasapaNaM' vidicA samma uvalamittA jIvaloyaM kasAyaloyaM vA tasvivAge ya, bhaNiyA visayakasAyasaNNA, jAvaiyA cA loyasannA etAu vaMtA egAe dhammasaNNAe maimaM parakamijAsitti bemi 'sa' iti sa sItosiNaccAI seho parakamijA, parikamijAsi ghaDiAsi jojAsi, sIho vA, Na paLatAba avalaMviJjA, so Na sIhattAe nikkhaMto siyAlalAe viharati, sipAlatAe nilaMto sIhattAra viharati, bhaGgA catvAri, bemi, evaM sIosaNIyatRtIyAdhyayanasya prthmH|| usasthAmisaMbaMdho sa eva, vitie bhAvasuttaphalaM duI aNubhavati, aNaMtarasuce 'matimaM parakamijAsi'ti, ihavi 'jAtiM ca | buDiM ca ihaja pAse (4-158) pAsaMti buddhIe, paraMparasune 'viditA loyaM vaMtA loyasaNaM' vidittANa pacchA udAya, ihavi | jAti ca buddhiM ca iha'yya jAyA saMjANAhi ya, tattha jaNaNaM jAyate vA jAti, jaM bhaNita-payi, vaNaM bar3ate vA cuDI, jaM bhaNitaM SAPP ALI // 11 // dIpa anukrama [107114] P pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: tRtIya-adhyayane dvitIya-uddezaka: 'duHkhAnubhava' Arabdha:, [122]
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [111 114] dIpa anukrama [115 124] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [2], niryuktiH [214 ...], [vRtti anusAra sUtrAMka 111-114/ gAthA-2] zrI AcA raMga sUtracUrNiH // 111 // jarA, tattha ya jaM vRttaM citie dukkhaM aNubhavaMti, taMjahA- jAtiM ca buddhiM ca bhaNitaM ca- "jAtamANassa jaM dukkhaM, maramANassa jNtunno| teNa dukkheNa saMmUDho, jAti Na sarati apyaNo // 1 // evamAdi, 'itheti iha mANusse 'aje'ti NANuppatIe Adito bhagavaM gotamaM Aha, jAtiM ca buddhiM ca atra passAmo, therA dahUNa ya saMbujjhe bahuvigdhANi seyANi, ahavA 'ajja' iti AmaMtraNaM | he atyariya ! khettao jAio kulAo, pAsAhi NAma pekkhAhi, jAtitti ganbhasaMpIlaNA, esa caiva dukkhaM, buddhice caMkramaNAtipayogehiM savvayA tAtiM dukkhaM pAsa, bhaNitaM ca- "dasamaM ca dasaM patto0 " evaM parisatA tabbhayA bhUtehiM jANa paDileha mAtaM, sAtA bhaNitA, jeNa NAmaM jANamAgo appovameNa savvabhUyANi suhappiyANi, evaM nacA tesiM paMDileha sAta-suI, sAtavivarItamasAvaM, jaha tujjha | sAtaM pitaM assAdaM appitaM evaM aNNassavi evaM NacA aNNassa assAtaM na kuA, ato jammAtiduHkhaM Na pAvihisi, bhaNiyaM ca" yatheSTaviSayAtsAtama niSTAditarat tava anyataro (apare 'pi viditvaivaM na kuryAdapriyaM pare // 1 // " jamhA evaM 'tamhA tivije paramaMti NaccA' vijaci he vidvan ! aDavA ativijjU, para mANaM jassa taM paramaM taM ca sammadaMsaNAdi, sammadaMsaNanANAovi caricaM bhaNiyaM ca - "suyanANammivi jIvo vaTTaMto so Na pAuNai mukkhaM / jaha chetaladdhaNiAmao vi0 // 1 // " caritasya paraM nivvANaM, ahavA sammaImaNaM paraM bhaNitaM ca- "madveSa caricAo suTTayaraM daMsaNaM garhayanvaM / sijyaMti caraNarahiyA daMsaNarahiyA Na sijyaMti // 1 // / " so evaM 'sammadesI Na kareti pAvaM' paMseti patiMti vA pAvaM, taM ca hiMsAdi, tassa tu mUlaheU rAgadosamohA, tehivi garuyatarA NehapAsA itikArDa bhaNNati - 'ummuMca pAsaM iha tu taM umayaM vA maMca ummruca, davyapAsA rajjumAdi vimayakasAyA bhAvapAsA, 'iheti' iha mANuse, tattha naradevesu anaMtANubaMdhiNo kamAyA koi muMcati, tirikkhajogiesu jAva vitiyakasAyA, jAtidarzanAdi [123] // 111 // / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [111 114] dIpa anukrama [115 124] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [2], niryuktiH [214 ...], [vRtti anusAra sUtrAMka 111-114/ gAthA-2] zrIcA gaMga sUtracUrNiH // 112 // maNussehiM sacce muMcatittikAuM bhaNati - ummuMca pAsa iha macciehiM ahavA putrakalatramitrAdipAse visayakasAe ya ummruca iha macciyesu, kimatthaM kAmAtipAsA muMcati 1, bhaNNati so kAmabhogalAlaso tesiM AdANaheU hiMsAdINi pAvANi AraMbhati, ato | so 'AraMbhajIvAmubhayANupassI' AraMbheNa jIvatIti, taMjahA hameM chiMdaha imaM miMdadda imaM mAregha so evaM AraMbhajIvI, mahAraMbhapariggaho rahe baMdhavaharodhamaraNAvANAI bhayAI aNupassati, aNugato kammehiM parasati aNupaspati, jaM bhaNitaM - aNubhavati, | jahA corAdi, paraloge paragAdibhayANi, kiM evaM AraMbhapariggaheNa pare aNegadosA ?, bhaNNati- 'kAmesu giddhA NicayaM kareMti' icchAkAmA mayaNakAmA ya, giddhA muchiyA ahio cao Nicayo, dabbe hiraNNAdi tannimittaM eva bhAvakammaNicayaM | digghasaMsAriyaM taciMtA tammaNo kareti pAuse uSNayA mahAmehA sasmANi NiSphAIti sammaM samatthaM vA siMcamANo, samaNapaMDiyA hiMsAdIhiM AsavadArehiM aNivAritappANI taM kammaNicayaM puNo 2 pAsaMti teNa gurusaMbhArakaDeNa Aga risijamANA puNo 2 eMti gabbhagatadukkhANi, cakaseseNaM, so evaM avirato 'avi se hAsamAsenA' avi so imiNAvi haMtA iMtA, maMdi pamodo hariso | egaDA, kiM puNa sAtiuvabhogatthaM jo mAritA gaMdI madhNati ?, tattha kAlAsavesikaputto jaMbupaM haMtA maMdi maNNayaMto, evaM musAvAyaM bhAsitA, tahA adattAdANaM, mehuNapariggahevi maMdi maNNati, kiM puNa upabhogatthaM 1, tacca tassa sahAseNAvi kataM pArzva alaM bAlassa saMgAya, jaM bhaNitaM pacaM, saMgoti naragAtigamaNaM saMgAya, jaM maNiyaM kammabaMdhAya, ettha loiyaM udAharaNaM-dasatA kila saMvena, durvAsAH kopito RSiH / tena viSNukulaM dagdhaM, itaM pitRghAtakam // 1 // kimu alaM saMgeNa 1, bhaNNati- 'beraM vaDDei apaNa bhAvakammaMpi baddhAsaoviva verI sucirabhAvita pAtraphalaM nijjhAeti ato veraM, jao ya evaM 'tamhA'tivijjaM paramaMti pAzonmocanAdi [124] // 112 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [2], niyukti: [214...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 111-114/gAthA-2] (01) prata vRtyaka [111 zrIAcA-10 gayA' tamhA dherauvaramA vidvan paramasthIvakaraNaM veraubaramo NaccA-jANittA, AtaMko davAtakA bhAvAtaMkA ya puzvabhaNitA, ta agramUlAdi AtaMkaM pAsati AtaMkadaMsi Na kareti pA-hiMsAti, kahaM puNa pAkareti ?, 'aggaM ca mUlaM ca agge bhavaM aggaMdavagaM rukkhacUrNiH pavatAdINaM, davamUlamavi rukkhAtimUla, asthi puNa koyi rukkho mUlacchiNNo Na viNassati jahA khaMdhanIyA sallaimAdi, koyi / // 113 / / | acchiNe'pi Namsada jahA tAlo, bhAvaggaM bhAva mUlaM ca udayabhAvaniSphaNNaM, taMjahA--cattAri ghAiphammAI mUla kevalikammAI agga, evaM aggaM ca mUlaM ca vigica vIre, ahayA aTTha mUlapagaDIo amgaM. micchattapaMcagaMvA mUla sesA aMsA aggaM, ahavA micchattaM bArasa| kasAyAyamUla sesA aMmA aggaM, mohaNijaMvA mUlaM sesappagaDIo amgaM, vigicaNA NAma ujjhittA pihIkarinA, paDhijai ya-mUlaM ca | aggaM ca viyattu vIroM' tattha mUlo asaMjamo kammaM bA, amga saMjamo tabo vA, ahavAbaMdho mUlaM mokkho aggo, bhadaMtaNAgajjuNiyA tu par3hati-mUlaM ca viyettu vIre, kammAsavA veti vimokkhaNaM ca' aviratA assave jIvA viratA NijjaraMtini, izvevaM | navasA vigica kammANi 'palichidiyA NANi kammadaMsI' saMjameNa naragAdINi kammabaMdhaNANi samaMtA chidiya palichidiya, so) | evaM palicchittA so tavasA vIgicati kammANi NikamadaMsI, Na tassa karma vijatIti NikammA, ko so?, mokkho, NikammANaM passatIti NikammadaMsI, tadartha ghaDati ujamaha vA, NikammANaM vA dariseti nikammadarisI-siddhadarisi mokkhadarisI vA, esa maraNA pamuJcati' esoci bhaNito NikammadarisI bhavicA pacchA''vijigamaraNA sanco vA saMsAro maraNaM tato misaM muJcati | pamuJcati, jo evaM maraNAto pamuJcati moeti vA aNNesi te 'sehu diTThapahe muNI' so iti se mUlajANo chicA vA maraNA | | moyamANo mucamANo vA gammati jeNa so paMtho nANAdi sa evego mokkhadiTThapaho bhavati, ahavA diTThavahe diDo baho jeNeva ahavA| 114] dIpa anukrama [115124] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [125]
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [2], niyukti: [214...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 111-114/gAthA-2] (01) gaMga sUtra prata vRtyaka [111 bhImAcA vivAgo ya so diTThavaho taM dahaNa Na karati, ahavA se hu diTThabhae muNI, diDha jaiNa saMsAriyaM jarAmascuvAvi bhayaM sArIraM / mANasaM ca appiyasaMvAsAti paraAtaubhayasamutthaM sa evego logasi paramadaMsI, logo tiviho-ur3Adi, chajIvakAyalogo cA, parocUrNiH | saMjamo mokkhoyA para passatIti paramadaMsI, sItosiNacAi sAdhuci vanati, jammAtidukkhamIrU 'vivittajIvI uvasaMte' aNe || // 14 // saNAti dosehiM vivi AhArati, davavivittajIvI isthipasupaMDagasaMsatcivirahiyAsu basahIsu vasamANo, bhAvavivittajIvI rAga-| | dosA bhAvitA jIvI asaMkilitavasaMjamajIvI vA upasaMto iMdiyanoiMdirahiM 'samiteiriyAtisamite 'sahite' nANAdi sahito, ahavA vivittajIviNa ucasameNa samitIhi ya samayAgatatthA sahito 'satA' Nizca sa tehiM ceva samitimAiyesu 'jate'ti jAti, kecirakAlaM jate ?, bhaNNati-jAba maccUkAlo tAva 'kAlakarakhI paDivvae' ya paMDiyamaraNakAlaM phaMkhamANo samaMtA gAmanamarAdINi vaye parivyaye, jaM bhaNitaM-jAvajIvAe sItaMusiNacAI ahiyAsaMto paricae, kimatthaM eso payatno jAvajIcAe aNupAli ai, na tu appeNa kAleNa tavasA kammANi khaviaMti, bhaNNati-'yahUM ca balu pAvaM kamma' bahumiti mUluttarapagativihANaM digpakAladvitIyaM taM ca bhagavaM jANai, jahA. Na etaM appeNa kAleNa aveti, teNa takkhavaNNatthaM bhaSNati kAlarukhI paridhaeti 'sacaMsi dhitiM kubvahati sambho hitaM sarva saMjamo vA sacaM tattha kareha, aNaliyaM vA saca, jAvajInAe saMjamaM aNupAliVssAmi pariNNA ya jahApariNaM aNupAlaMteNa saccaM, aNNahA aliyaM, tega sacaMsi ghiti kuncameva, ahavA 'vItarAgA hi sarvajJA, mithyA na buvate kacit / Agamo yAptavacanaM, AptaM dopakSayAdviduH // 1 // vItarAgo'nRtaM vAkyaM, na bruyAd hetvasaMbhavAt / " ato sacaM tinthagaravacana, saccaM tami ghiti kubaha missAmaMtaNaM, kiMca 'etthovarate'ti maJcapaDipakkhe alie sacAdhihitabatANa yA 114] dIpa anukrama [115124] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [126]
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [2], niyukti: [214...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 111-114/gAthA-2] (01) zrIAcA- uparatAdi cUrNiH // 115 // prata vRtyaka [111 paDipakkhe, ubarato Ninvitto mehAvI bhaNito, saba-aparisesaM pAtra-aTThavihaM karma bha vA jhosei, jaM bhaNitaM sosati, bhaNito appamAdo, teNa kasAyAdipamAdaNa pamato 'aNegacitte vallu ayaM purise' aNegANi cittANi jassa sa bhavati aNegacice atthovaJjaNe tAva 'kaiyA vacati satyo' daghipaDiyAdarideNa kavileNa ya diluto, 'ayaMti jo pamatto, pUrisajaNo puriso, damvakiyaNaM cAlaNi paripUNo vA evamAdi dabakeyaNaM, arihatitti iti, bhAvakeyaNa icchA, sA Na sakA bahueNa vihANeNa pUreuM, bhaNitaM ca-"jahA lAbho tahA lobho0" gAhA, na zayAno jayebhidrA, na bhuMjAno jayet kSudhAm / na kAmamAnaH kAmAnAM, lAbheneha prazAmyati // 1 // " evaM se aNegacitte imehiM uvAehi atyaM upamiNati, taMjahA-'aNNavahAga' aNNo NAma paro abaMdhu aNussito vA, jahA corA dhaNiyaM mArettA taM dhaNaM giNDaMti, rAyANo saMgAmAiesu pare mAreMti, paritAvaNaM ca kappaNapakappaNakasappahArAIhiM dAsIdAsamiccaJcalAdINaM pariggaho, jaM bhaNitaM sacchaMdaniroho, koyi jAvayavahAe, jaha micchAdI kareMti, pararamaNe vA rAyANo jaya jaNakyaM paritAvayaMti, baMdhadhAtAdIhiM paritAu~ti jaNavayaM avarAhe vA, 'jaNavayapariggahAe'tti mametaM rajaMra8 vA, evaM pararajaMpi / parigihaMti vikameNa, erisANivi koi kammAI karitA pacAti ?, Ama, taMjahA AsevittA payamaTuM'ti jo eso jaNavayava-1 hAti bhaNito icceyaM AsevittA ege samuTThitA bharahAti saMjamasamuTThANeNaM samma uDitA teNa bhavaggabaNeNaM siddhi pattA, evaM ceva ajjuNapabhavagAdANaM ca pRthvakharakammANaM sikkhagANaM samAsAso AlaMbaNaM ca 'tamhA taM vitiya' saMjamamamuTThANeNa utthAya kAmabhogahiMsAdINi vA AsabadArANi ahavA vitiyaM NAma puNo 2 'ta'miti visayamuha asaMjamaM vA AsevarNa-karaNaM, sahassasoci AseviJjamANANaM visayANaM titibhAye 'NissAraM pAsiya nANI' gANI NAma jo visae jahAvahite pAmati, "kiMpAkaphala 114] 115 // dIpa anukrama [115124] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [127]
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [2], niyukti: [214...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 111-114/gAthA-2] (01) vIAcArAMga sUtracUrNiH vAdi prata vRtyaka [111 samAnA viSayA hi nissevymaanrmnniiyaaH| pazcAdbhavanti kaTukAbapuSiphalanivandhanaistulyAH // 1 // cuDaliviva muMcamANagaruyA, ahayA 'NissAraM mANussaM jalabubbudasamANaM taM pAsiya, nanu saMsArANi visayasuhANi maNuyANaM devANaM ca, maNussesu cakavahivala-101 | devavAsudevAdINaM, surANaM iMdasAmANiyAdINaM, bhaNNati aNivattA jissArA, ato ya 'uvavAtaM cayaNaM ca NacA' upapatanaM uva-11 vAto, jaM bhaNitaM-jammaM, cayaNaM NAma maraNaM, Na ya tellokevi taM ThANaM asthi jattha uvadhAto cayaNaM vA Na bhavati, teNaM cayaNova-IN | cAtajuttattA saMsAro nissAro, acaMtasuddo Na bhavati, jato evaM teNa jammamaraNabhIrU NicaM appamatto 'aNaNaM carati paramamA. |haNe' aNa iti parivaJjaNe Na aNNaM aNaNNaM atullaM vA nAgAi mokkhamaggaM carati samaNotti vA mAhaNoti vA egaTThA, evaM aNaNNaM / | caramANo mAhaNo Na haNe Na haNAvae haNataM nANujANae, ahavA ata eva so aNaNNaM saMjamaM carati jeNa na haNe Na haNAvae, samaM | atulla aNaNNacarittapAlaNatthameva paMca mahAtratANi, tattha Adi ahiMsA, tappasiddhIe bhaNNati-'se Na chaNe' Na kiMcivi satthaM jogatiyakaraNattieNaM Na haNe Na haNAvae haNataM pANumodae, cautthavratapasiddhIe bhaSNati-"NiviMdadhA gaMdI' avimaNe NaMdi | pamodo, picchitaM viMda Nivida, sayahi asaMjame jo gaMdI visaesu AtasarIre vA putrakalatrAdisu vA NibiMda-garahaha, evaM | NiyitaM ciMda jaha ete saddAdi kiMpAkaphalasamAnA, tesiM ca visayANaM phariso garuutti ato tappaDivajaNatthaM Arabhyate, 'arate payAsa' pAMti pajaNeti vA payA, jaM bhaNitaM itthAo, tAsu tiviheNa arajamANo NivijaNaMdI, adacAdANapariggahAvi isthirANimittameva seviaMti, egaggahaNe gahaNaM, uttamadhammANupAlaNatthaM ca 'aNomadasI oma NAma UNaM Na omaM apomaM darisaNaM, |caM bhaNitaM-uttamasammadiTThI, aNomANi vA nANAdINi pAsati aNomadaMsI, tANi ya uttamANi Arabhati, ahavA tahA tahA appANaM 114] // 116 // dIpa anukrama [115124] MAHA pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [128]
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [2], niyukti: [214...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 111-114/gAthA-2] (01) RNOMITRA prata vRtyaka zrIAcA D| daMseti jahA aNyahi UNo Na bhavati, sapNo' aNuNNao, ahiyaM saSNo NimaNo, pAva hiMsAdisu pAvakammesu kAyavvesu ya Niyata gaMga sUtra | Nicchita vA maNNo NimaNyo, jaM bhaNita-tesu aNAyaro, nisaNNANi yA jasa pAbAI kammAI sa bhavati NisaNNo, ahabA apucUrNiH | vyANaM aNuvacaye pubbakammehi NimaNNehi, jaM bhaNitaM khavaNAvikvehiM, paDhiAi ya 'tesu kamme pAvaM kohAdi kasAyA, ata eva | // 117 // | bhaNNani-'kohAdi mANaM haNiyAda vIre' kohAdiggahaNA kammadarimaNaM, evaM kohAdikamAyA, kohapudhago ya mANo teNa kohAdi, kahaM ?, jAtimaMto hINajAtI bhaNito puvaM tA kujjhati, pacchA majati, mama eso jAtiM kulaM vA NiMdati ato kohAdi, aNaM| tANuvaM dhAdi ekeko caubiho, sambe haNAhi, aNimaNNakammasma kohAtipAvakammapavattassa kiM bhavati ?, bhaNNati-'lobhassa' pAvalobhe vaTTamANasta mahaMto garago bhavati, ThitipariNAmehi mahato, iha tu ThitI vivakkhiyA, veyaNA vA, appaiTThANo khittato sabbakhuTTo, TitiveyaNAhiM mahato, jahA lobho tahA sesehivi, pAyaso lobheNa mahato parago Nivyattijati, jeNa uragA paMcami / jaMti lobhukaDattA ya macchA maNugA ya sami, ahavA egaggahaNaM, aNegavicAti egabahAtI ya mahaMtagaragabhIto NissAraM mANusaM rel passamANo aNaNNadhammaM caramANo chaNaNaubarato NibidamANeNa aNomadaMsiNA NisaNNapAtreNa garagAdibhayabhIto 'tamhA hI vIre' / hI pAdapUraNe, tamhA iti jaM etaM bhaNitaM, dhIro pukhyamaNito, virato nAvirattA, jaM bhaNitaM viratiM kuru, vadho hiMsAdigrahaNA sesehivi, IN so evaM pihitassa yocchiA , so taM damveNa disAdi bhAve rAgAdi hiMsAti vA, lahubhUta appANaM kAmaitti icchAkAmA gahitA, 12 lahu saMjamo anuddhato vA, ahavA uDagatisAbhabvevi jIvo kammaguruttA maTTiyAlittaalAudiTThanasAmatthega uI jAti amuke, lahubhUto jAti khINakammA ato taM lahubhRtaM, paTijai ya 'chidinA motaM na hu bhUtagAmaM bhUtaggAmo coddasabihotaM IriyAijutto || 117 // [111 114] INDIA dIpa anukrama [115124] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [129]
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [2], niyukti: [214...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 111-114/gAthA-2] (01) prata vRtyaka [111 zrIAcA- chidikSA sopayogo vakkhamANo, taMjahA-amikkhame va paDika me. soevaM pAvajAgaro labhRtagAmI jato bhAvasuttA duvaM aNubhavati / gaMga sUtra-0 ato 'gaMdha' gaMdhaNaM gaMtho, so ya dabve bhAve ya, taM jANaNApariNAe mamatato NacA, jaM bhaNitaM sabappagAresu, 'iha' patrayaNe, cUrNiH // 11 // IA ajeba Na cirA, vIro maNito, sotaM' tasseva aTTappagArassa kammassa hiMsAdi pagar3itA, te paJcakkhANapariNAe pariNNAya, care IN iti dharma, daMto iMdiyanoiMdirahi, ummaggaNaM ummaggo, jaM bhaNitaM uttaraNaM, cammacchAditadahakalabhadiluto dabbummagge, bhAvummagge | 'mANusattaM sutI saddhA, saMjamaMmi ya viriya' / NANAitiyaM vA, ahayA nANaM darisaNaM ca aNNatyavi bhavatI, caritnaM amANussesu Na | bhavati, ato caritaM bhAvummaggo, 'ihe'ti iha maNussesu 'No pANiNaM pANe' chaviho pANo assa saMtIti pANI, tehi |vA viaMti, tesi pANiNaM pANasamAraMbho dhAtaNA, so ya jogattiyakaraNattieNaM Na kAyano iti, evaM bemi / evaM sItosa-| VANijassa dvitIya uddezakaH / / uddezasambandho jAtibuddhiIo dukkhaM, tambhayA sItauNDasaheNa bhavitabba, iha tu atipasatthalakkhaNamitikAuM bhaNNasi saMdhi kAloyassa jANittA' sunassa sutteNa 'jo pANiNaM paraNe' carittaM gahitaM, haha hi tadeva caritaM saMcitti, dannasaMdhI kur3amedo batibhedo vA, bhAvasaMdhI karmaviSaro, jaM bhaNitaM saMjamAvaraNovasamo, jahA baDo NiyalasaMdhi cAragasaMdhi vA kaDagavatIsaMdhI bA laddhRga NassaM-| tasma seyaM bhavati, evaM kammaniyalabaddhassa bhavacAragAo khayovasama sevicA apSamAo seo, ahabA sAhaNaM saMdhI, jaM bhaNitaM kAraNaM, | nANAdINi nivANamAhaNANi, lokatIti logo, naccA ubaladdhAya nANAditiya, 'Atato yahitA' jaha apaNo appiyaM dukkhaM | 01 evaM bahiddhAvi apapatirittANaM 'jada mama Na piyaM dukkhaM.' jato evaM 'tamhA Na haMtA No ghAtA' Na mayaM haMtA No aNNehiM ||||118 / / 114] dIpa anukrama [115124] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: tRtIya-adhyayane tRtIya-uddezakaH 'akriyA' ArabdhaH, [130]
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata [119 120] dIpa anukrama [125 133] bIAcA gaMga sUtra cUrNi: / / 119 / / bhAga-1 "AcAra" aMgasUtra- 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana] [3] uddezaka [3]. nirbuktiH [ 214 ...] [vRtti anusAra sUtrAMka 115-120] - ghAtAvaNa, uddismabhoraNo kutitthiyA jativi kevi dhUle satte sarvapAgAtIhiM Na haNaMti tahAvi amehiM ghAtAviMti evaM jAva rAhaNo bhoyaNaM, evaM sammaM AmavaniroheNaM samaNo bhavati, NivvANaM ca vaza, jato bhaNNati- 'jamiNaM aNNamaNNaM' 'jaM' iti aNuddiTThassa idamitI paJcakakhaM, aSNo ya aNNo aSNamaNNo, vitimicchA NAma saMkA bhayaM lajAvA, etA pehAe pArka - hiMsAti payaNapayAvaNAparimhAtilakkhaNaM, kimiti pariSaNhe khedaM ya, ettha khedaM, taMmi tattha, muNissa kAraNaM aDDo haNAtIti muNikAraNANi tANi, tattha Na saMti suNNa vA tiSNo paramatthasacao NismabhAvaM jagaM gaccAvi kANivi atarANi kammANi Na sarva kareMti sarvapAgarukkhacheyAdi, saMkhANaM tu pacANaM upabhogo, evaM icchaMto'vi logasaMkayANa sahamApadArama salakkhaNAI (1) kareMti, Na tattha muNikAraNaM siyA, sisso vA pucchati-jamiNaM aNNamaNNaMpi taM jahA lajAe vA bhaeNa vA gAraveNa vA AhAkrammAtiNi pariharati paDilehaNAtithi Na kareti mAsakhavaNAti vA kareti AtAveti vA aNataraM vA kiMci tavokammaM NAtaM kareti tatthavi tAva muNikAraNaM Na atthi, kimaMga puNa jo nAgadaMsaNasahito hiMsAdi jAba micchAdaMsaNasa egato parimAgato vA pariharati, jato evaM aSNamaNNaM akuvvato'ci pAtraM bhavati, sammaddiTThINaM Na bhavati, teNa 'samayaM tattha uvehAe' samabhAvaM jaheba dissamANo parehiM hiMsAdINi AsavAdINi pariharati tahA adissamANo'vi ato samatA, aDavA samatA 'Natthiya si koyi veso' ahavA taveNa nANAdhivo vA purva vA jAtisaMpaNNo AsI sesamAhiM samataM 'tatyeM' ti tahi dhamme ubecca ikkhA utrikkhA etAe samma nauvikkhAe 'aparNa vippasAtae' pagataM sAhU vA mAtae vividhaM pasAyae vippamAtae, samabhAve iMdiyapaNihANe a dhammAte ya papAyaye, avA appamA paramaM ettha vippayAtae, Natthi etasma aNaSNaparamaM kiM taM 1, caricaM nANe maNite sammadiDI bhaNitA, evaM teNa ANaNNaparamaM avAtAdi [131] // 119 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra- [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [3], niyukti: [214...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 115-120] (01) zrIAcArAMga sUtracUrNiH // 12 // prata vRtyaka [115120] |cAritaM aNaNNaparamaM nANaM 'popamAyae kayAyivitti diyAvi rAo'vi, ahabA aNaNyaparame NANI Na pamASae savvAvassa-|| apramAda ema, appamAyavihI 'Atagutte satA' idiehi AyozyAraM kAuM bhaNNai-Atagutte sayA-NicaM, vIro bhaNito 'jAtAmAtAehi jeNa saMjamajattA bhavati tammaceNa sarIraM jAvae, atiNi dveNa atippamANeNa vA AhAreNaM no iMdiyagutI bhavati, bhaNiyaMca"atiNi Na caliaMti" 'jAvae' iti Na egaMteNa dukkheNa dhammo bhavati, Na vA tassa akaraNeNaMti, taM tu NiyatamaNiyataM vA, | sarIradhAraNathaM taM kuJA AhAraM jeNa jappaM bhavati, "AhArAdyartha karma kuryAdaninya, kuryAdAhAraM tu prANasaMdhAraNArtham / prANAH sNdhaa| ryAstaca jijJAsanAtha, tacaM jijJAsAM yena duHkhAdvimucce // 1 // " kahaM Atagutte? 'virAgaM rUvehiM gacchejjA' virama(ja)NaM virAgo, rUvaM atIva akkhivati to naggahAM, ahavA viruvassa sadAtivisaesu rUpaM viNiMdati, jahA pupphasAlasuyassa, mahA pAdhaNNe, iha |pAdhaNNe gheppar3a, jAgi rUvANi tAgi mahaMtANi divyANi majjhimANi maNulANaM khuDDANi tirikkhajoNiyANaM, ahavA AdiaMtaggahaNeNa majjhamgahaNaM, ekekaM tivihaM, tattha maNusmANi jANi ukkosANi tANi matAgi, kANakhujAkoDhiyAdi khuTTANi, semANi majjhANi, evaM dinANi tiriyANivi, ti vihANivi buddhiavikkhAI, evaM se savisarahiAyoaM, bhadaMtanAgajjuNNiyA bisayapaMcagaMmivi niyaMtiya bhAvatomuca jANittA se Na lippati dosuvi'kiM AlaMbaNa?'AgasiMgati' tesiM cauhivi gaIhiM| paMcavir3A gaI gaI, emu ekekIe gaIe canAri ta dukkhANi ya bhANiyavANi caugaisamAseNa, paMcamagaimuhaM ca, so evaM saMsAra gatidukkhabhIto mokkhagatisuhagavesI rUvAtimu vimayasu 'dohivi aMtehiM adissamAge' duNNi rAgo doso ya, tAsu yo vaTThati || | so dispati, taMjA-ratno duTTho vA, so evaM rAgadosehiM abaTTamANo cauggaie saMmAre 'se Na chiti' tattha hanthapAdakannanAmA dIpa anukrama [125 133] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [132]
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [3], niyukti: [214...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 115-120] (01) bhAva: S prata vRtyaka [115120] zrIzrAcA || sirAticchedo bhedo kaMTagasUyIsalaggAtiehiM gihAviehiM Na Dajhati kaDagaaggiNA vA evamAdi, Na hammati kasAdieIi, bhaNiyaM |D chidAyaroga sUtraca-"yasya hastau ca pAdau ca, jihvAgraM ca susaMyatam / iMdriyANi ca guptAni, rAjA tassa karoti kim ||1||"'kNcnnN'ti keNaDa cUrNiH HkayAibi,'savvalogo'tti khecaM bhaNita, bhaNiyaM ca-"saNo yahUNi itthacheyaNANi jAva pipavippayoge pAvissai, nibyANe yA // 121 // | asarIrattaM labhittA se Na chiati" iti, evaM paDDappaNNesu sadAtisu visaesu dohiMvi aMtehiM adissamANe, paDuppaNNesu visaesu | guNo bhaNito, atikatemu svAdisu visaesu niroho kAyavyoti bhaNNai 'avareNa purva Na saraMti ege' Nasthi eyasma parati || KA aparo, ko so ?, saMjamo tayo vA, teNa apareNa saMjameNa tavasA vA gacchinA Na punyavisathasaraNaM kareti, bhaNiyaM ca-"jo putra | rataputhvakIliyAI sareJjA" jahA suhasaMjogo tavAsI, taM aNiTuM visayasaMpayogapi Na sarati, jaM bhaNitaM-udhijati No NAma, rAga| hosavirahie, evaM amAgaesupi divyamANussavisayasaMpaoge nAmilamati, jahA pubvabhave vAsudevavaMbhadattA, dukkhANi visanacava| NagambhavAsAdi tesi hetuM na sarati, jaM bhaNita-tesu na virajati, ahavAvi so pucchati avareNa purva' abarAo jammAo pRthvaja-1) |mmaNaM Na sarati, pare kutisthiyA kimassa'tIta ? kevatio se kAlo atIto ? kevaio agAgato? kevaiyANi marIrANi vA atItANi? kevaiyAI vA aNAgatAI?, bhaNNati-kiM ettha ci ati asavaNNU Na yANati, loguttarA bhAsaMti-'ege iha mANavAtu' ege| NAma Na savve, kevaliNo, je ege kevalanANe ThitA rAgadosamukkA vA ege, kiM bhAsaMti ?,'jamassa'tItaM' aNAtinihaNattA jIvassa | 10 | jAvaio kAlo atIto tAvatiyo Agamessovi, tahA sarIrANi jammANi dukkhaM saMpayogo abhabvANaM, bhavANa kesiMci, keha | pati-'kiha se atItaM kiha AgamissaM' Na saraMti-Na yANaMti apaNo'bi, kinnu aNNesiM ?, ege kutisthiyA kimiti || // 12 // dIpa anukrama [125133] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [133]
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [3], niyukti: [214...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 115-120] (01) prata vRtyaka [115120] paripaNDe, keNappagAreNa jaM atikaMta-atItaM kaha yA Agamissa !, bhaNNati-'bhAsaMti ege jaha se atItaMtahA Agamissa' gaMga sUtra cUrNiH | 'jahe'ti jeNappagAreNa jaheba tassa rAgamohasamutthesu kammesu bAhissatassa jaM atikaMta-saMsArasya atItaM tahA aNAgatamavi aba-1 // 122 // sassapamAdeNa kammANi uvaciNittA iTTANidubisaye aNubhavaMtassa saMsAro atIto tahA aNAgatovi, tattha aNegaso'vi ilehiM visa-| PAehi Aseviehi Na titto, eteNa aNumANeNaM aNAgatevi titrtiNa jAhiti, ato bhaNNati-tato tattha atIto aTTho-sadAtivisa yasaMpayogo taM atItaM aTTha Na aNusarati, avi divve cakabaTTibhogevA, taheva aNAgatevi, taM evaM visayasaMpayogeNaM adhigaM gacchati | adhigacchati-Niyacchati, jaM bhaNitaM-Na pattheti, tattha Agamisso atho divyo mANusso bA, tahAgatA NAma vINarAgadosamohA kevalajIvasabhAvatthA, jeNa prakAreNa tesiM caukammaciNimukaM kevalaM jIvadavvaM bhavati teNa prakAreNa te gatA tadhAgatA, tesiM tAva VvItarAgatA NAtItamaTThA Na ya AgamissaM, je aNNe rAgAdi Niggaheti tevi tadhAgatA evaM lambhaMtIti, NAtItamahU~, tu visesaNe, kiM visesei ? jaheba usabhAditisthagarA gatA tahA ciTThamANovi gato tadhAgato, tassissAvi tahA gacchati tu, tahA aNege egAdesA bhaNNAti 'vidhUtakappe vivihaM dhUtaM vidhUtaM, kappaitti kappo, jaM bhaNitaM AyAro, vidhuNijijati jeNa aDhaviho kammarayo sa vidhUtakappo, jaM bhaNitaM vidhutAyAro, so vidhUtakappo etaM azupavisati, ahavA vidhUtaM jesiM tavasA karma te vidhUtakappA, | vidhUtapado bA, kappotti aNumAne vidhRtatullo vidhUtakappo baTTae uvamAe, 'eyANupassi' etaM passatIti, bhaNita-avareNa | puvvaM satra vA jaM bhaNitaM vakkhamANaM ca so eyaM aNuparasamANo NiyamA 'NijhosaittA'Nijhoseti, jaM bhaNitaM khaveda khavehitti vA, so evaM aNupassamANo jhosinA jaM bhaNitaM khaveti, kArato? ke ANaMde' iha imeNa jIveNa atikaMtakAle sambe aNiTThA // 122|| dIpa anukrama [125133] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [134]
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [3], niyukti: [214...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 115-120] (01) prata vRtyaka [115120] bhItrAcA- | cisayA aNaMtaso pattA, evaM aNupassato saMjame avaDiyamsa aNidubisaehi pRTTo parimsahe sahati, kA aratI?, jaM jIveNaM saba-0 aratyAdharAMga sUtra | dukkhAI aNaMtaso pattAI, tahA iTThavisaehiM pattehiM ke ANaMde, bhaNitaM ca-"na tRpto'si yadA kAmaiH, sevitairpynekshH| sa nAma bhAvaH cUrNiH | teSu vRtte'nto, yato vaigagyamApnuhi / / 1 // " 'NaMdi' ramaNaM gaMdi, pamodaNaM vA NaMdi, pukharate sarittA pamodo mANasa eva, ahavA| // 123 / / atikatesu bahumo aNusarijaMtesu kiM pammati !, ato tesu kA ratI ke ANaMda, evaM aNAgaesuvi, paTuppane paDucca bhaNNati, 'etyapi agarahe cara' rAgadosehiM agaraho sanimittaM jahaNa garahijati dusmiti vA, cara gatii bhakkhaNe ya, gati iriyAisamio bharavaNe uggamAisuddhaM AhArAti, tavaM vA carati, rAgaddosagahitalakSaNaM hAso, ato 'sabvahAsaM paricaja' hasaNaM hAso saccI tisuvi kAlesu visayappamAdo taM paricA 'allINoM' tibihAe guttIe 'paribbae' dhamma AyariyaM bA, allINo tivihaae| guttIe gutto sammamaMcaye, ahavA moksva aNiyatacaratthaM vA samaMtA mohaMca, ye suhadukkhati tikkhAe cirAge ya caTTati, evaM tasya | nAyocaTThitassa jai aNulomapaDilomA ubasaggA uppaojA tato ga teNa mittanAtagAdINaM saritavba, te mama pUyettA, te ca me parittANaM | karejA, aminehi vA hijamANassa tatdhevaM bhAvayandha-Na me dhammabajaM mirca, amittaM vA atthi, jato bhaNNati-purisA! tumameva tuma' puNNo muhadukkhANaM puriso puri sayaNA vA puriso 'tuma miti sAdhureva appANaM AmaMti, aNNatare ca parissahovasammodaye baMdhave kaMdamANo pareNa coijati---'purisA! tumameva bahitA appANaM mottuM je adhyo mittA pubasaMthutA pacchAsaMdhutA vA appeNa apamatto appA mitto, amino vA pamane, mitta amitehi ya ahiyattA micA, jaMpubbaubaciyaM suhaM uppaJjaI jIvassa tattha appAceca mittabhUto AsI, dukkhe amittabhRto, jo imo bAhiro mittAmittaviseso eso vavahAraNayassa, NicchayaNayassa appeNa appA mitto / / // 123 // dIpa anukrama [125133] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [135]
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [3], niyukti: [214...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 115-120] (01) ucAlayi tAdi ba prata vRtyaka [115120] zrIAcA- amitto vA, aNNataro egabhavaggahaNAo mAreti appA duppasthio aNegAI bhavAI mAreti, jevi mAhirA mittA te'vi dhammamAvasaM-| rAMga sUtracUrNiH 10 tassa vigdhakarA itikAu~ amittA eva NAyavvA, jo NicANanimittaM appamatte so appeNa appANaM mittaM, tahAvi Na yANasi, to // 124 // IN bhaNNAti-'jaM jANejA uccAlaita' gatipaccAgatilakkhaNeNaM, 'ja'miti aNuhivassa, jANijAsi-yujjhejAsi visae uccAlite, | jaM bhaNitaM-NAsevati, kammANi yA appapadesehiM saha aNAtisaMtAnasaMbaddhANi uccAleti, evaM jaM jANija uccAlaiyaM taM jANeja dUrA- | | laitaM, dare Alayo jassa logagge, jaM jANija dUrAlaiyaM taM jANija uccAlaiyaM, paDhama uccAlaiyA pacchA dUgalaitA bhavati, jaM | bhaNitaM-aviNAsI jIvo, kahaM uccAlei ?-puriso AtmAnameva abhiNigijjha appANaM mokkha abhimuhaM adhiyagijA adhiNigijyA, | evamavadhAraNe, duvakhaM-karma sAdhu misaM ca mokkhesi pamokkhesi, evaM kammANi uccAliaMti, kahaM apaNiggahaM kareti ?, tato | bhaNNati-'purisA saMcameva' sano NAma saMjamo sattaresa biho taM samabhiyANahi, jaM bhaNitaM taM samAyara, ahavA saNa sesANivi. | kyANi pAlijjaMti, kahaM !, jo AyarisasagAse paMca mahavvayAI ArumittA nANupAlei so pariNNAlIveNa asaJco bhavati, duvAla| saMgaM vA pravacanaM saccaM, tassa saccassa ANAe ubaDito dhamma, mehAe dhAvatI ta meghAvI, mAraNaM mArayati mAro, jaM bhaNitaM saMsAro taM tarati, so evaM sahite dhammasamAyAe, teNa titthagarabhAsiteNa a sacceNa sahito tappuvvagaM caritaM dhamma AdAya 'seyaM samaNuVAI passati' seyaM iti pasase atthe, sayaMti ta meti seo, jaM bhaNitaM mokkhaM, taM aNupassati, aNu pacchA titthayarehiM di8 passai taduvadeseNa taM puNa, sesaM pubbuttaM, taMjahA-sabbahAsaM paricajja allINaguto AtamitteNa uvahito evaM aNupaspati, appamatto bhaNio tagguNA ya, idANi pamAdo, jo puNa sIuNhAI Na ahiyAseti bhAvasuto 'duhao jIvita ' duitoti rAgeNa doseNa, ahavA dIpa // 12 // anukrama [125 133] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [136]
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [3], niyukti: [214...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 115-120] (01) prata vRtyaka [115120] pozAcA-10 appaNo parassa ya, jIvitaparivaMdaNamANaNA punvaNitA, jasi ege pamAdeti' evaM rAgahosAbhibhUtA attaTThA paravA vA parivaMda- pramAdAdiH gaMga patra- NAtiNimittaM, jaMmi ege asaMjatA pamAtaM kareMti appaNo paresiM ca, jo logutarAvA pAsasthAti je duhato parivaMdaNa0 dhamme pamAdeti || cUrNiH Na te dukkhakkhayaM kareMti, paDipakvabhUtA appamAyiNo, te tu 'sahita dhammamAdAyi' pANadarisaNasahito carittadhamma AdAya, | // 15 // | jaM bhaNitaM ghettuM 'puTTho No jhaMjhAe' sItosiNehiM parisahehiM, jhaMjhA NAma vAulo, sItehiM rAgajhaMjhA uNhehiM pattehiM dosajhaMjhA, evaM | aNNesuvi ivANidvesu jhaMjhaNA kAyacA, paDhijjai ya-'sahite dukkhamattAe' mIyata iti macA, jaMbhaNitaM parimANaM, tAe dukkha| mAyAe appAe vA mahatIe vA avi jIvitabhedakAriNIe puTTho ko jhaMjhAe-korSa mANaM vA Na kujA, Na va suhajhaMjhaM pattheti, pAsimaM| | davie' parasatIti pAsimaM, ki etaM , jaM bhaNita--saMdhi logassa jAva No jhaMjhAetti etaM passati, daviyo rAgadosaSimako.TV lokatAMti logo, AlokatIti Aloko, logAlogo, jo jehiM gAe baddati so teNappagAreNa Alokati, jaM bhaNita-dismati |taMjahA-nAraiyatteNa, evaM sesesuvi pihippihehi sarIraviyappehiM Alokati sarIre, pagato vaMco parvaco suhumapajattAsurUvasuhAti MAIsetarA evamAdi0 pavaMco tao logAlogaparvacAu sAdhu Adito misaM muJcati, sadevamaNuyAmurAe parisAe majhagAre vItarAgattA sancagaNuttA ya NivisaMkaM / sItosaNijassa tRtIyodezakaH 3-3 / / NijjuttIe bhaNito saMbaMdho, paraMpareNa jAgara verobarate jAtiM ca buDi vA vidittA NikammadaMsI jo logAlogA pamuccati, sa ul praNa evaM mucati-se baMtA kohaMca' se iti Nise sItosiNacAI niggaMthe caMtA koI mANaM mAya lobha ca, kohamANamAyAlomA || IN iti vattabve pihasuttakaraNaM darisati aNaMtANubaMdhAi ekeko caundhiho, jayA tesiM ubasamaM kareti tadA ekakaM ceva uvasAmeti, ] // 12 // dIpa anukrama [125133] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: tRtIya-adhyayane caturtha-uddezaka: 'kaSAyavamana' ArabdhaH, [137]
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [4], niyukti: [214...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 121-125] (01) nAdi rAMga sUtra cUrNiH // 126 // prata vRtyaka [121125] jugarva, vamaNaMti vA vireyaNati vA vigiMcagaMti vA visohaNaMti vA egaTThA, davye madaNaphalAdi jaMvA vamijati, bhAve kasAyavamaNaM, etaM pAsagassa daMsaNaM' etamiti jaM bhaNitaM taMjahA-se baMtA0, passatIti pAmago, jaM bhaNitaM titthagaro, Na. tu aNNe passage, dissati jeNa passati vA taM darisaNaM, jaM bhaNitaM uvadeso, so pAsaMto jANaivi, kaI jANai ?, kiM ega atthaM jANati aha'Nege?, | bhaNpati-'je egaM jANai se sarva jANai' jo ega jIvadravyaM ajIbadabaM vA atItAnAgatavaTTamANe haiM sabapaJjaehiM jANaiN sisso vA pucchati-bhagavaM! jo egaM jANai so savaM jANai, Ama, ettha jIvajayA ajIvapaJjavAya bhANiyacyA, evaM jANamANo savaNNU sissANaM pamAdadose appamAdaguNe ya parikahei, taM jahA-'saghato pamattassa bhayaM' davyAdisabappagArehi, dabao sapao AtappadesehiM giNhati, khilato chaddisiM, kAlato aNumamaya, bhAvato aTThArasahiM ThANehi paMcaviheNa vA pamAdeNa, bhayaM-kamma, tadeva | sabbao bajjhati, coradRSTAnteNa vA iha parattha ya sabao emattassa bhayaM, sacato apamattassa Nasthiti caukAo-appamattattAdeva dabvAica ukkAo appamattassa Nasthi bhayaM, gacchato ciTThato bhuMjamANassa vA, je taMgaLe je taM cidve je taM bhujeNa tassa kiMci bhayaM bhavati, bhaNitaM ca-"yasya hastau ca pAdau ca, jihvAgre ca susaMyatam / " kasAyAdhimAro bakRti, taM duvihaM vamaNaM, taMjahA-uvasAmaNAvamaNaM | khavaNAvamaNaM ca, tattha uvamAmiNa paDhamaM bhaSNati, upasamaNaMti nA NAmaNa vA egaTThA, jao bhaNNA-'je egaM nAme se pahuM nAma dabanAmaNA rukkhAdINaM, nAmeti, Na u bhajatI, jahA nadIpUreNa gummalatAo nAmiyAo'pi puNo unamaMti, bhAvagAmagAsu jo ega aNatANuvaMdhi kohaM NAmeti so pahuM NAmiti, bahuni sesA satpIsa kammaMsA mohaNijassa, ahabA padesao ThitiovA pahuM NAmeti, taMjahA-aNadaMsanapuMsaga uksAmagaseDhI rateyavA / idANi khavaNA, sA ya jANapugviyaM kiriyaM AyaraMtassa bhavati, ato dIpa / // 126 // anukrama [134138] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [138]
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [4], niyukti: [214...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 121-125] (01) prata vRtyaka [121125] zrIAcA-1 | 'duvaM logassa jANittA' dukkha-kamma chakkAyalogasa jANittA jaha vA ubalaminA evaM gacA ta dukkhou 'baMtA loga-ID| lokasayogaMga sUtra- |ssa saMjoga' baMtA nAma khavicA kammalogassa saMyoga jeNa kammalogeNa bhavalogeNa vA saMjuJjati taM vatA logasaMjogaM 'jati vIrA gavamanAdi cUrNiH | mahAjANaM' jaMti gacchaMti vIga bhaNitA purva mahAjANaM-pahANaM caritaM, mahato vA kammarasa jAyassa khatraNeNa jANaM mahAjANaM,IN // 127111 jaM bhaNitaM-apuNarAvacagaM, pareNa paraM'ti khavagaseDhigamo darisito, ahavA 'pareNa paraM'ti 'je ime aJjattAe samaNA niggaMthA viharaMti, ete NaM kassa teyalessaM bItIvataMti ?, mAsapariyAe jAva teNa paraM sukke mukAmijAte' evaM pareNa paraM jaMti, katare te?, je visayakamAyAsaMjayajIvite'NAvagvati' jIvada jIvinai vA jeNa taM, taNNa avakhaMti, maraNaM vA, aNege egAdevA bhaNNati, evN(g)| vigiMcamANe puDho bigicati' egaM arNatANupaMdhi koI savAyappadesehiM vigicito, vigiciNaMti vA pivegotti vA svaba-IM |Natti vA egaTThA, pidhu-bitthAre, puDhoti micchattasattagaM NiyamA vigicakti, jo carAuyo soviNa atikkamiti timi bhave, abaddhAuo puNa sacAvIsaM mohaNijamsa kammaMse niyamA khaveti, cattAri vA ghAtikammANi, sijjhamANasamae vA cattAri kevalikammANi vigicati, khavagaseDhI parUveyabyA, entha 'aNa miccha mIsa samma0,' so ya saddhAsaMvegajutto khaveti teNa bhaNNAi-'saDI aannaae| tamsa vA khINAvaraNassa sagAse dharma socA saMjama paDivAi saTTI ANAe, saddhA NAma mokkhAmilAso, tadadvaM ca tavaniyamasaMjamA, IN ANA NAma suyanANaM, ANApUvvagaM se meDyA dhAvatIti medhAvI,'loyaM bA''NAe'tti chajIvakAyalopaM vA ANAe 'abhisamiccA' jaM bhaNitaM NacA, chakAyalogassa jAgaNA sahahaNA desaNA 'akutobhaya'ti chakAyaloyassa Na kuto'vi bhayaM kareti, tassavi ya | kammaloga khatassa kuto'vi patthi bhayaM, khavita kammaMse mokkhaM gayassa akuto bhayaM bhavati, abhisamiccAvi vahati kuto mayaM / | // 127|| CHANNEL MARREAmASA dIpa anukrama [134138] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [139]
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [121 125] dIpa anukrama [134 138] zrI AcA gaMga sUtra cUrNi / / 128 / / bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [4], niryuktiH [214... ], [vRtti anusAra sUtrAMka 121-125] bhavati, satthAo, teNa taM satyaM NacA parihariyandhaM, satthaM adhikRtya bhaNNati, 'asthi satyaM pareNa paraM pareNAvi paraM paraMparaM | tinhA tiNdataraM, loyavisesA kareMti, virithavisesAya tabbiseso, visaMpi kiMci saMjotimaM chahiM mAsehiM mAreti paraM puNa tAla| puDamittreNa mAreti, lavaNaMpi kiMci cireNa kiMci Asu, ho'vi ghRtatailavasA parA evaM khAraaMbilAdidavtrasatyavibhAsA, bhAva| satyapi pariNAmavisesA tivvaM tibbataraM ca bhavati, sabvaM ca evaM jahA jahA paraM tahA tahA dukkhamAvaiti, paropparaM vA dukkhamAba iti, kiMcI sakAyasatthaM kiMcI tadvidhaM maNA, asatthaM pareNa paraM sattarasaviho saMjamo, so pareNa paraM Na bhavati, puDhavikAyasaMjameNa Na koyi puDhavikAyio sano jasma maMdA dayA kIrati jassa vA ukkosA jahA bhaNitA, jahA tAlapuDAdINaM davvasatthANaM vIriyaviseso diTThoNa evaM puDhavikAiyAiyANaM aSNassa appA dayA kIrati aNNassa mahatI, sabbAviseseNa tesu saMjae, se sudumaM vA bAyaraM vA, evaM sesesuvi jANa, maNasaMjame vayasaMjame kAyasaMjame nividussavi yogassa viseseNa Niggaho kAyantro, bhAvasatthaM kahaM paraM paraM duhAvahaM bhavati 1, yuvai 'je kohadaMsI' koI paspati kohadaMsI, jaM bhaNitaM kujjhati, kohA darisayatIti, jahA 'ruTThassa kharA diDI uppaladhavalA pasantacittasma' evaM samvattha 'jAba dukkhaM' ahavA je kohaM jANati sa mANaM jANati jAba dukkhaM, ahavA khamaNAdhigAre aNuattamANe bhaNati - 'je kohadaMsI se mANaMdasI' jaM bhaNitaM paripADeti, jo kohaM khaveti so sesevi, jato evaM pareNa paraM satthaM dukkheNa vahati asatthaM pareNa paraM suhaM Avahati teNa 'abhinivaheja taM kohaM ca mANaM ca nivvaTTanaMti vA chiSNaNati vA egaTTA, logevi jahA egeNappahAreNa hattho nivyaTTito pAdo vA, jaM bhaNitaM chiNNA, evaM jAba dukkhaM ca 'etaM pAsagassa daMsaNaM' jaM bhaNitaM upadeso 'ucarayasatthassa' kasAyasatthAu, jaM vA jassa satyaM tato uvaratassa 'paliyaMta kaDassa' pariyaMtakarassati parazakhAdi [140] ||128 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [3], uddezaka [4], niyukti: [214...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 121-125] (01) T zrIrAcA- gaMga sUtra cUrNiH 4 adhya 1 uddezaH / / 129 // Mos prata vRtyaka [121125] banabbe ralayo egattA paliyatakADiti vuti, samyo kammANa pariyata karati, paliyate vA jeNa tAsu gaImu muhaduHkhesu vA parazaskhAdi | paliyaM-kammaM tassa aMnakarI, AdANaM sayaM Adate, AdIyate vA kamma, sayaM kataM sakataM, jeNa pure saMsAro', bhaNNati-sthiti bemi, kaI 1, Na ciya aNighaNo aggI dippati, Na vA dar3e bIye aMkuruppattI bhavati, dagdhe bIje yathA'tyantaM, prAdurbhavati naakurH|| karmavIje tathA dagdhe, na rohati bhavAGkaraH / / 1 / / iti zrIAcArAMge sItosaNijjaM NAma naiyamajjhayaNaM sammattaM 3 atyAdhigAro ma eva, jIvAjIvAbhigamA sammadasaNaM, navi sotaM ca aNuyattai, vitie ajjhayaNe pariNAe thirIkarta, |tatie bhAvamuttadosA bhAvajAgaraNA sItosiNajassa guNA Na ya egaMteNa dukkheNa dhammo suheNa vA kasAyavamarNa ca, evaM ca saha-10 | mANassa sammattaM bhavAti sammatta avasaro, kiM ?, jaM etaM maNitaM enaM sammaM buccati, etapi samma, iha tu tiNi tisaTThANi pAvAtiyasayANi parubittA sasamae ThAvijJati, jahA vA cAtussAlamajhagato dIvo taM savvaM ujjoveti evaM etaM ajjhayaNANaM mamagataM savvaM AyAraM avabhAsati, aha puNa pancAiyamettassa parautthiyA NidijaMti to kadAyi apuTThadhammo seho ime atukkosaparaparivAyaratittikA viSpariNAmija, eso ajjhayaNasaMbaMdho, suttamsa sutteNaM-kimasthi kammovahi ? pasthiti, taM ca duvaM sadahijati, taM ca saddahamANassa sammattaM bhavati, esa sutteNa saMbaMdho, eteNa saMbaMdheNa Agatassa ajjhayaNassa cattAri aNuogaddAga parUvittA asthAhigArI viho-udesasthAhigAro ajjhayaNasthAhigArI ya, tattha uddesatyAhigAro 'paDhameM' tyAdi (212, 213-175) paDhame mammAvAto, vitie aNNautthiyA parilijaMti, tatie aNavaJjatako vaNijai, cautthe sutteNa taveNa ya AcIleyavvaM sarIraM || | aDhavihaM ca karma, ajamayaNasthAhigAro sammatI, Nikkheko tiviho-NAmaNiSkaNyo 'NAmaM ThavaNA samma' (216-175)|1||129 // ACTINORCE dIpa anukrama [134138] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: caturtha-adhyayanaM 'samyaktva' ArabdhaH, [141]
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata [ree 129] dIpa anukrama [139 142] zrIAcA rAMga sUtra cUrNi // 130 // bhAga-1 "AcAra" aMgasUtra- 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana] [4] uddezaka [1] nirbuktiH [ 227...], [vRtti anusAra sUtrAMka 126- 129] - nAmasammataM rAvaNasammataM davyasammataM bhAvasammacaM, NAmaThavaNAo gayAo, davyasaMme imA gAhA 'aha davtrasamma ' ( 217 - 175 ) ANulomiyaM jaM jassa dravyaM icchAnulomaM vaiti taM davvasammaM, jaha icchati taheva bhavati, 'kata saMvatasaMjutaM' advagAhA / kataM jahA ragho salakkhaNanivattaNAvisesA sammaM bhavati, jassa vA so kato tassa ahIna kAlakatattA sukatattA ya sammaM bhavati, 'saMmbataM'ti kAriyaM paDAti puNaSNavaM bhavatiti davvaM sammaM, 'juttaM' ti khIrasakarANaM saMgamaM jahA tahA aNNaM avirodhitaM dabbasammaM vivarItaM asamma jahA tilahINaM, payuttaMti jassa jeNa dabveNa payubheNa saMmaM bhavati jahA rogiyassa osaheNa tisitassa pANeNa kviyassa odaNeNa aNNahA asammaM, jaM vA dabbaM lAbharaNa payuktaM lAbhakaraM bhavati taM sammaM, sesamasammaM, vijaDapi kiMci sammaM bhavati, vivarItamasammaM, minaM kAgAdINaM sammaM bhavati, bahutassa. asammaM, gaMDiNo vA gaMDe mile sammaM iharahA asammaM, bhAvasammaM tivihaM 'tividdhaM tu bhAvasamma gADA (218-176) nANasammaM dubihaM khaiyaM ca khaovasamiyaM ca daMsaNasammaM tivihaM veiyaM ca khaiyaM ca khaovasamiyaM ca evaM cAricaMpi, jati tiNDavi etesiM bhAvasammaM to aviseso, kamhA darisaNasseva sammataso ?, rUDho, taM ca iha ajjhayaNe niti, NetarAMNi ?, bhaNNati, tappuvvANi itarANi, Navi micchaddissi sammaM nANacaritANi, etha dito dohiM zayakumAraehiM aMdheNa adheNa ya, 'kuNamANo'viya kiriya' gAhA (219-176) dobi lehakalaM gAhitA, jAo aMdhapAugAu gaMdhavvAio kalAo, aNaMdho Isartha sikakhati, so ya aMdho sae purise pucchara-so kiM kareti 1, IsatthaM sikkhatIti, pitaraM tanimitaM viSNave api sikkhAmi teNa buccati- -taba jAtiaMdhassa kiM IsastheNaM ?, paDisijjhamANo'ci Na TThAiti, teNa IsatthAyariyA ubaNItA, saMghAmuTTie khiviti, so ya sacao jAhe vijjhagAtiM vidhati tAhe AyariehiM ahiM ya pAsa dravyAdisamyak [142] // 130 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra- [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: caturtha adhyayane prathama uddezakaH 'samyagvAda' ArabdhaH,
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [227...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 126-129] (01) prata vRtyaka [126129] zrIAcA-M | dvihiM pasaMsiJjai, kiM pasaMsijjaitti aMdho sae purise puccha, so kiM eso sAhukArijaitti, kahite bhaNNai-tujhe'vi mama lakkha-0 anaMjayaH dese saI kareha, pacchA sahavedhI jAto, jodhaNatyo ya jAto, taM rAyANaM paravaleNa amibhUtaM juddhAya NiphiDataM bhaNai-mama balaM cUrNiH INdeha, aha NaM parAtiNAmiti, diNNe cale gammiyakabaito laggo, taM ca se balaM bhaggaM, tAhe so parabaleNa veTito, tahAvi jastha sadaM // 131 // suNer3a taM taM vidhati, ramA pusitaM-ko esa jujjhati !, jAtiaMdho saddeNa vidhaitti, mA siDisahaM kareha, tuNDikA allipaha, tehiMvi |taheba kayaM, gahio ya, so evaM barAo 'kuNamANo'vi ya kiriya'gAhA, tAhe so saJcakkhU vattaM sotuM pitaraM ApucchittA taM paravalaM parAjiNati, pacchA raNo se tu?Na paTTo baddho, esa diDhato, imo asthovaNo-'kuNamANo'vi Nipatti' gAhA (220-178) / jo jesi bhaNito taMjahA paMca NiyamA dhuvaguNA vA, kesiMci paMcaggitAbAyAvaNAdi, dukkhassa dintAvi ura micchAdiTThI Na| | sijhati, 'tamhA kammANIyaM jetu' gAhA (221-178) siddha, kaI saMmane nANacaritnAI saphalAI ?, bhaSNaMti-'sammattu-IV DpattI' gAhA (223-223) jahA doni micchAdiTThI purisA ArAmagate vihAragate vA sAha pAsaMti, ke etetti ego pucchaiD teNa vA apreNa yA dhamma kaheMti, sAhaNoti siTThA, pucchimAmi gaM dhamma, Na tAva pucchati, so itaro asaMkhejaguNanijarato, tatio| | idANi ceva pucchAmi tassa mamIvaM uvagacchati, so vitiyAo asaMkhejaguNaNijasto, cauttho pucchati, so tatiyAto asaM| khijaguNanijarao, paMcamao kahie dhamme saMmattaM paDivAi, cautthAo asaMkhija,chaTTho samma paDivaJjamANo paMcamAo asaMkhijaguNa, sammatuppattI gatA / idANiM mammadiTThINo-tattha egassa ciMtA vistAvirati paDivaAmi so itarAo asaMkhiguNa-10 Nijarao, evaM donivi saMjatA saMtA tasthego saMjamAbhimuddo aNNo paDivAi, ano puthvapaDivAo, domi pubbapavitrA 131 / / dIpa anukrama [139142] / pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [143]
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [227...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 126-129] (01) zreNi prata vRtyaka [126129] zrIAcA- saMjatA, tattha ego micchattapaMcagassa khavaNamuho, ego khaveti, eso arNatakammaMso buJcati, abo desaNamohaNijakhavaNAmimuho, | nirjarAgaMga sUtra-IA / amro khabeti, aNNassa khINo, ano uvasAmagaseDhIe amimuho, aNNo uksAmeti, aNNassa aTThAvIsativihaMpi ubasaMta, evaM cUrNiH khavaNAevi tini gamA, avaro sajogikevalI, tato'vi selesiM paDivaNNo asaMkhijaguNanijarAe paddati, tadhivarIto kAlo | // 132 // | saMkhijaguNAe seDhIe jAvatiyaM kammaM jacireNa vA kAleNa selesi paDivaNNo khaveti tatiyaM kammaM sajogikevalI saMkhijaguNeNa | kAleNa khaveti, evaM jAba pucchiuMkAmo apucchiuMkAmo ya, evaM dasaNavato tavanANacaraNANi saphalANi bhavaMti, jo puNa AhAro| badhivasahiNimittaM tavanANacaraNANi kareti bAhiranbhataro tavo'vi bhAsiyathyo savvo, sammadidvissavi AhArAdinimitta kIra| mANo ni'phalo bhavati, kimaMga puNa aNNAusthiyA gihitthA ya visayakasAyAtisattA hiMsAtisattA ya saMsAramokkha Na kAhiti', tattha udAharaNa-suttaphAsiyagAhAo paDhamuddesae imAo dobhi'je jiNavarA atItA' gAhA (225-179) chajjIvanikAya' | gAhA (226-179) 'khuDgapAyasamAsA' gAhA (227-187) vitiyassa carimasutne 'jaha khalu RsiraM kahU~ tahA Nijju- ttIe ceva sarva bhAsiati, pADaliputaM nayara, tattha jiyasattU rAyA, rohaguco amacco sAvatrao, rAyA atthANitavaragato kayAi dhammavImaMsaM karei-kassa dhammo somaNo , jo jassa katthi (kulA) gato so taM pasaMsai, rohaguco tuNDiko acchamANo raNNA bhaNio-tumaM puNa tuhiko acchase, puNo pucchiyaM to bhaNai-jo jassa royati so taM dhamma pasaMsai, vImaMsijatu, tumaM ceva pariTEL vAhitti, teNa pAtao kato 'sakaMDalaM vA vayaNaM Navati, pAsaMDiNo samve sarAveuM vucA, jo etaM bhiMdati tassa rAyA jahicchiyaM // dANaM dati, bhattigato ya bhavati, ne pAtayaM ghettuM sattame divase atyANIyavaragayasmaraNo uvaditA, padama parivAyo uvadvito, pacchA // 132 / / dIpa anukrama [139 142 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [144]
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [227...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 126-129] (01) AdrazuSka prata vRtyaka [126129] zrIAcA-tAlA tAcaso, pacchA rasapaDio, mAlAvihAro jattha NicaM mallaM kIrati, ArahatI puNa NAgatIti, raNNA pucchito amacI bhaNai-gavisi-II rAMga sUtra IMA sAmi, Na purisA saMdivA, tehi ya cellao mikkhAyariye dosINassa hiMDamANo daTuM gahito, pAyo ya se akkhAo, so bhaNaicUrNiH 'khaMtassa daMtassa jiiMdiyasma' gAhA (231-158) bhiNNo pAtauni, dhUlalakkheNaM vAleNa etaM raNyA'bhisaddahito, pacchA PA // 13 // | raNNA yuJcati-dehihitaM mama khuDyA dharma kaheha, teNa ya ceDarUvattaNeNa doni cikkhallagolayA puccagahitA, so te ko AvaDe (0 Uga puNo saMThito, paNNA pucchito bhaNAtu, eseva dhammo khio| 'ullo suko ya' gAhA (232-188) 'evaM laggati gAhA (233-188) gayA sAvao jAo, ahavA khuDao gato ceva, rohaguto bhaNai-sabbe ete bhaganti-Na ahaM na mRti puloeuM, kiMtu vakkhepadosA Na Nididuni, ego maNai-mikkhAlomeNa, ego bhaNati ceDarUvavakkheveNaM, aNNo bhaNNati-vihArapUyAvakhe-H veNaM, teNa te sambe avIyarAgA, jo puNa bhaNati-khaMtassa daMtassa jiidiyassa eso bIyarAgamamge Thito, eyassa mokkho asthi, didruto dohiM golarahi, sukkheNa ulleNa 'sukkho ulle ya' gAhA / / suttANugame suttamucAreyacaM, se bemi je aIyA' se Niddese sagArassa AesA taM cemi, tamiti sammattaM, ahavA ekeko gaNaharo sIsehiM ubAsijamANo te vemi sammattaM, jaM NikkhevaNijjutIe cuttaM taM bemi, 'je ya atItA' 'je' iti aNuTThissa gahaNaM, atItaddhAe arNatA atItA, je iti paTuppaNyA paMcasu bharahesu | | paMcasu eravaemu paMcama mahAvida hesu, jahiM kAle bhavA vA tahi kAle pannarasasu kammabhUmIsu, asthi titthagarA aNAgatA, aNAgatadvAe arNatA, sabce aparisesA evamAikkhaMti, baGkamANaggahaNeNa atItANAgatAvi sUyitA kAlA, atIte ebamAikvaMsu aNAgae evamAikkhissaMti jAba paNNavessaMti, mabve ya jAva savye aparisesitA jamhA ANayaMti vA, jAba jamhA subhAsubhesu kammesuNa iMta // 133 // dIpa anukrama [139142] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [145]
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [126 129] dIpa anukrama [139 142] zrIAcArAMga sUtra cUrNiH // 134 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niryuktiH [227...], [vRtti anusAra sUtrAMka 126-129] bvA, kappadappAdIhiM sajjha abhiyogo, ANApariggaho mamIkAro, taMjahA-mama dAso mama mitho evamAdi, ANApariggahANaM viseso, apariggahitovi ANappati, pariggaho sAmikaraNameva, Na paritAveyavyoti ahaNaMto'vi aMgulimUyimAdIhiM paritAveti, maNaparitAyaNAvA, uddavaNA mAraNaM, evaM sataM na kareti abhyeo Na kAraveti kIraMtaM na samaNujANati jAba rAyibhoyaNaMti, 'esa ghamme suddhe' suddho NAma Nimmalo bhavati, je aNNe tu ke siMci sattANaM dayaM kareMti vahA dhIyAravad (baM) dhue goNIpoyaM pariharati chagalAdi mAreMti, evaM asuddhe, ataM tu rAgAdirahitattA savvaM avisesaM ahiMsAo ya suddho, NitiyA paMcasu mahAvidehesu NizcAvatthitattA Nitiyo sammatto bhavati sAsato, Nitiutti vA sAsatoti vA egaTThA, ahavA NicaM sAsato, NicaM bhavittA aNubhavati, bhaviyattA vA abhaviyattAvi | NicaM bhavati jahA ghaDaabhAvo, ataM tu nizcakAlavatthAyittA vico sAsayo ya 'samidha chajjIvanikAyalogaM' samicatti vA jANitu bA egaTThA, khitaM - AgAsa khitaM jANatIti khecaSNo, taM tu AhArabhUtaM davvakAlabhAvANaM, amrutaM ca pabuccati, anuttANi khittaM ca jANato pAeNa davbAdINi jANar3a, jo vA saMsAriyANi dukkhANi jANati so khettaNNo, paMDito vA, misaM sAdhu Adito vedito pavedito, ur3ito uDiyA saMjatA, uDiyANaM kahaM pavedijati ?, naNu majjhimayANaM pAsasAmititthagarasaMtagANaM, ahavA uTThiesa aNisaNNesu, aNuTTiesu pisaNosu, ekArasaNDaM gaNaharANaM aNutthiyANaM caiva paveditaM, ubaTTitA NAma je dhammasussA, keti muTThANa udvitAviNa ubarhati jahA patteyabuddhA, aNuvaTThie kahijati jahA iMdaNAgassa, uvazyadaMDesu vA na rato ubarato sandaMDe aNuvaratA asaMjatA, tesiMpi pavedijati, phiha daMDehiM uparati karia 1, paMcadhA daMDagA, davyabhavasaMyogaraesa vA asaMjogaraesuvA, saMjogarato giddattho, asaMjogo saMjamo tahiM ratA 'tathaM ceta' tad dravyaM sadbhUtaM etaM, jaM bhaNitaM savve pANA Na iMtavyA, etaM vA hananAmiyogAdi [146] / / 134 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [227...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 126-129] (01) zrIAcA rAMga sUtra cUrNiH 1135 // prata vRtyaka [126129] | sammaiMsaNaM, kayaraM ?, kAragaM, 'assi cetaM pavucati' asmin Aruhate pazyaNe sAdhu Adito vA yuvatI pazcati, ta iyaM tase / asthesu saddhANalakkhaNaM royagasammaIsaNaM, tarapuvagaM ca kAragamammaIsaNaM 'taM Atiitu Na Nihe' Na chAtae, jahAropitapaDaNNA.INsampatyAdi | na Nikkhive, NikkhevaNaM chaTTaNaM jahA taccaniyANaM AyariyasamIve sikkhAvayANi khivittA uppabajeti puNo Agato giNhaha, tahA| Na NikkhIve, jAvajI aNupAlae, 'jANinu dhamma' jabAbatthitaM taheva sutadhamma carittadhammaM ca Na Nikkhiveiti vaddhRti, 'diThehi | NibedaM gacchi jA' iTThANiharUvavisayA, saddehiM sucehi gaMdhehiM agghAtehiM rasehiM assAtitehiM phAsehiM puDhehiM Nivvedo so gheva, sumbhisadA poggalA dumbhisadAe pariNamaMti, ato tesu ko rAgo doso vA 1, evaM sesavisaehivi, jaM logo esati sAlogesaNA, PAI bhaNitaM ca logevi-'ziznodarakRte pArtha!, pRthivi jetumicchati' 'jassa Natthi imA NAti' jassa sAhussa gANaM NAtI, jaM bhaNitaM taM annataraiMdiyarAgadosovayogo jassimA Natthi annA keNappagAreNa rAgadosaNAtI bhavissati ?, ahavA sabve pANA | Na hatabvA jAva Na uddaveyavyA, jasma vA jAtI patthi tassaNyA AraMbhapariggahapavicesu pArsaDesu NAtI kato sitA ?, jIvAjIvAti | padatthe Na yANati so ki aNNaM jANissatIti, katarA sA pAtI ?-'ja diha sutaM' kevaladarisaNeNa diTTha, sutaM duvAlasaMgaM gaNi- 1 piDagaM taM, AyariyAo sutametaM NAma jaha mama dukkhamasAtaM tahA aNNesi mataM, vivihaM visiTTha yA gANaM viNNANaM, parato suNittA | sayaM vA cintitA evaM viSNANaM 'jaha mama Na piyaM dukavaM jANiya emeva' ahavA jasaNasthi imA NAtI aNNA tassa kuto siyA, loe parikahii saditi pathakvaM sadevamaNuyAsurAe parisAe majhayAre taM ceva gaNaharAtipahiM parikahiAi, taMjahA-sabve pANA zaNa hatabbA, je puNa haNaMti jAva uddavaMti te 'samemANA palemANA' samemANA mANusseNa, palemANA teNeva, ahavA saddAiehiM // 13 // dIpa anukrama [139142] Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [147]
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [227...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 126-129] (01) zrIAcA- samemANA palemANA, jaM bhaNitaM nassamANA, puNo jAI taMjahA-egidiyajAI beidiyajAI teIdiyajAI cauridiyajAI paMciMdiya- jAtyAdi gaMga sUtra jAti, ahavA jaNaNaM jAtI tadhA kitaM karma taM puNo puNo pagappaMti-pagariti, ayamaparo vikalpa:-sammatce vaNijamANe tasthirI-10 cUrNi: karaNathaM bhaNNati-'diDehi NivegaM gacchijjA' diTThA NAma purva kusatthANaM matAI diTThAI, tesu kaha gibvedaMgacija, ete as||136|| vaNNupaNItattA punyAvaraviruddhabhAsI mAyiNo NicANaM na gacchaMti, evaM tesu NibvedaM gaccijA, na ya amiNavapannaiyaM vipariNA | meja, tattha No ya loesaNaM care, micchattaloesaNA Na tesiM saddahe, tattha AlaMvaNaM 'jassa gasthi imA NAtI' imA kevalaNANasuyaNANaprata | NAtI tassa puvArarabAhattA kuNANANa gAtI kuto siyA?, diDha sutaM sutaM diTuM, vacasA saMmeM AyArakiriyAkaraNaM sutaM parovadeseNaM NI sutaM sAmippAeNaM jahA mameta mataM, etesimeva tiNDaM prakArANaM aNNatarega visiha vivihaM vA NANaM, logo chajjIvanikAyalogo, vRtyaka kiM , kahijai, samemANA palemANA, neNeva kudarimaNeNaM aNNoNyoga vA palemANA, tato abhiggahitakudarisaNAo puNo puNo [126 jAti, jAI saMsAro, kammaM vA pagappeMti-pakuvaMti, mokkhatthamutthitA vA Na mucaMti, ahavA 'didvehiM pinvegaM gacchiA ' diTThA NAma 129] puvAvarasaMdhutA baMdhavA jahete ihapi No jaNavayAtidukkhaparicANAe kiM puNa paraloe, evaM tesu NibvegaM gacche, 'No ya logesaNaM logo NAma sayaNo, ahavA loga haba logo Na Nicchayato koyi sayaNo, bhagiyaM ca-'putto'pi abhippAyaM piuNoesa maggae vaatu| Wso sayaNalogo jai icchati uppaJcAvetuM taM tassa esaNaM Na care, tattha AlaMbaNaM jassa Nasthi imANAti' jassa ihaloge baMdhavA dIpa Na bhavaMti dukkhaparittANAe assa aNNesu jAtisu kaI dukkhaM avaNessati ?, tattha udAharaNa-kAlasoyariyaputto, jaM dilu tu / anukrama taM taheba 'samemANA palemANA' samemANA-samAgacchaMtA, taMjahA-puttaNa bhAticeNa bhaiNi teNa, evaM te samAgarma kAuM kiMcikAlaM || [139142] / Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [148]
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [126 129] dIpa anukrama [139 142] zrIAcA roga sUtra cUrNi // 137 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niryuktiH [227...], [vRtti anusAra sUtrAMka 126-129] A vasittA 'palemANA' vimucamANA puDho puDho jAI pagappati-pihappi agAo gatio gacchaMti, sakammeNa pihapihA jAtIyo kappeMti - pakubvaMti, jaha sauNagaNA bahave samAgatA pAdave rati vasiUNa kiMci kAlaM pagi jAva puNo patraaMti, 'puNo puNo puNo vA jAti jahA- egiMdiyajAI jAba paMcidiyajAI, anaMtasaMsAraM, pamacadosA bhaNitA, tambhayA 'aho ya rAto ya' avissAmaM jatAhighaDAhi, evaM avadhAraNe, jamhA ete pamattadosA tamhA jata, vIro bhaNito Ayaparauvadesao 'satA AgataM' NicaM AgataM paNNANaM | jassa khaNalacapaDivujjhayaNA NicaM appamAraNa uDato 'pamatte bahitA pAsa' je visayakamAyapamattA asaMjayA gihatthA ana utthiyA bahiyA dharmamate / evaM passa, 'adhyama se satA paraka meAsi' ci bemi kahaM NAma rAgAdidosesu laMDaNANa hojA?, parANaM parakkame, ettha telathAlapuriseNa dito, jahA so appamAyaguNA maraNaM Na patto evaM sAhUbi sijjhissara, cautthajmayaNasta padamo uddesao sammatto 4-1 // uddematthAdhigAro nijjutIe vRtto, sucassa suteNa samma ahiMsAilakkhaNe vatirice sacarice appamAdo kAyacyo, ahavA 'appamate paraka miA sitti bemi' pamatto ya Asavati, aNNahA NissabatIti, ato pucchA 'je AsavagA te parisavagA ?' aDavA sammattaM adhikitaM taM tu bhRtastheNa amigato jIvapadastho padame ajjhayaNe vaSNio, iha Asavo baniara nijarA ya, AsavaggahaNA ya puNNaM pAtraM baMdho ya saio bhavati, nijaragahaNA ya mokkho ya, jao bhaNNati- 'je AsavA te parisavA' gatipaJcAgatilakkhaNaM, davyAsako nadIsarAdI bhAvAsavo kammaM, davyaparisavo cAlaNI jharaNANi, bhAvaparisavo kammarakhavaNA, ettha dubihA pucchA-anuyogapucchA aNaNuogapRcchA ya, aNaNuyogapRcchA tAva je caitra AsavA te caiva parissavA 1, kA bhAvaNA ?, je caitra AsavA hiMsAti palAyanAdi AzravapariavatA [149] // 137 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra -[01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: caturtha-adhyayane dvitIya-uddezaka: 'dharmapravAdI-parIkSA' Arabdha:,
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [2], niyukti: [227-233], [vRtti-anusAra sUtrAMka 130-133] (01) zrIAcA- TEIT IS NOT cUrNiH / // 13 // prata vRtyaka [130133] ta eva parissavA ahiMsAti, bhaNNati-yo, aNuyogapucchAo, je AsavagA te parissavagA, je AmavagA te assavA, aNAsavA palAyanAdi parissavA, aNAsavA aparissavA, ahavA sAsavA parissavA 1 sabhAsabA aparissavA 2, aNAsavA parissavA 3 aNAsavA apa-10 AavapAra zravatA | rissavA 4, ahavA saAsavA aparimsavA vitiyA caubhaMgI uccAreyacyA, tameva eka vaJjitA sesagA bhavaMti / tattha 'je assa vA te parissavA' parimANato kriyAvisesatI uvacayao avacayAo bhavaMti, tattha parimANato jAvaiyA asaMbuddhassa AsabaheU | tAbaiyA tabivarItA saMvuddhassa NirAheU bhavaMti, jaM bhaNitaM-jattiyAI asaM jamaDhANAI vattiyAI saMjamaTThANAI, bhaNiyaM canyathA | | prakArA yAvantaH, sNsaaraaveshhetvH| tAvaMtastadviparyAsA, nirvaannmukhhetvH||1|| kriyAvisesatovi, jacceca asaMjayassa ciTThAtikiriyA assavAya bhavati sA va saMjayassa NijarAye, bhaNitaM ca-"taha ya NikuMTitapAdo mArA mUsagaM" sAhU puNa haripAsamito Nija-| rato, uvacaya avacayaovi saMparAiyaM ahikica je ceca assabaMti te ceva parissarvati paDhamo bhaMgo, vitio pa aparissavo iti abatthu, tatio aNAsato selesi paDivaNyo, cauttho aNAsavA aparissavA siddhA, ete ya pade ya saMyumakare ya ghuttA, assarva nijaraM ca adhikRtya tiSNi bhaMgA, cevasadA aNNe ya, jIvajIvabaMdhamokkhA, ahavA aNyo attha je baMdhamokalaspa ya gati Na yAgaMti. samma saMgata pasatthaM vA bujhamANA loyaM vA logochajIvanikAyalogo maNussalogo vAtaM ANAe abhimamica, jaM maNitaM | NacA, puDho vitthareNaM paveditaM, taMjahA assave tAra NANapaDiNiyattAe desaNapaDiNiyayattAe, evaM jadhA aMtarAiyassa hetU , nija-| rAvi nabo cArasaviho, ahavA 'puDhoti sAmiNa ko kiciyaM baMdhati Nijariti vA?, evaM jIva viyappo jAva mokkhati, arNa0 tarasiddhaparaMparasiddhatitthasiddhaatitthasiddha evamAdi, ahavA 'puDhoti atItANAgayavaTTamANehiM manatitthagarehiM jIvAjIvAdipapatthA dIpa anukrama [143 146] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [150]
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [2], niyukti: [227-233], [vRtti-anusAra sUtrAMka 130-133] (01) prata zrIAcA parUvitA, parUvitaM paNa vitaMti egaTThA, evaM eyANi padANi saMbujjhamANo aNNesipi akkhAti, abujjhamANo ki AghAhiti?,D pratipannasaMga sUtra-NANaM se asthIti nANI 'ihe'ti iI pravacane maNussaloe thA, kesiMci mANavANa, jaM bhaNitaM-maNussANaM, ahavA mANavA jIvatti | saMsArAdi cUrNiH | jIvANaM akvAti, kiM akkhAti 1,'je AsavagA te parissavagA','saMsArapaDivaNNANaM' umasthANaM kevalINaM, tattha neradayANa | // 139 // Na kevala carittAcaritaM caritaM ca, devehivi Nasthi, caricaM tiriesu Natthi ato maNussANaM akkhAtaM, tesuvi udvitesu vA jAva sovadhiesu vA, iha tu visesaNe 'saMbujnamANANaM' sammaM vodhiH saMbodhiH, sAya tividA-nANAti, ubaDitAdI jati saMbujhaMti tato tesi kaheti, muNisuvratasAmititthagaradiTThato, visiTThanANapattANaM jaM bhaNitaM mehAvINaM, ahavA vinAyati jeNa taM viNNArNa, | kita, maNo, jaM bhaNita-samaNANa pattANaM, bohinANiyoH ko viseso 1, bohI tivihA, vibhANaM nANaviseso, bhadantaNAgajjuNNiyA par3hati-'AdhAti dhamma khalu se jIvANaM saMsArapaDivaNNANaM maNusmabhavatthANaM AraMbhaThiyArNa dukkhubveSasuhesagANaM dhammasavaNagavesagANaM nikvittasasthANaM sussUsamANANaM paDipucchamANANaM viSNANapattANaM' taM evaM dhamma kahijamANaM sappabhAvajutaM,aviya 'aSTAvi saMtA aduvA pamattA' paDivaaMtitti bakasesaM, davabhAvaaTTo pubbabhaNito, bhAvaaTTo'vi paDivAi jahA cilAtaputto, pamattA visayamajAtipamAteNa pamanAvi paDivaaMti,jahA sAlabhadasivabhUtimAdi, kiM puNa je aNahA ?, jaM bhaNita-vizyanirAsA, jaha iMdaNAgasivAtiyA, ahavA aTTAkkhitA te'vi paDiyaJjati veyaNAmibhUtAdi pamattA suhitA, paciyA maNussA suhitA vA | duhitA vA, ahavA taM evaM akkhAtaM dhammaM apaDiyajamANA aTThA rAgadosehiM pamanA visaehi aNNA utthiyanihatthA pAsatthAdao vA| saMsArameya visaMti 'ahAsabamiNati bemi' ahAmaJcaM idamiti-suyadhamma carittadhammaM ca, se bemini ki ? bhaNitaM vakkhamANaM 139 // vRtyaka [130133] dIpa anukrama [143146] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [151]
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [2], niyukti: [227-233], [vRtti-anusAra sUtrAMka 130-133] (01) upakramAdi prata vRtyaka zrIAcA- ca, evaM dullabha sammattaM laddhA caricaMcaNa pamAo kAyavyo, 'nANAgamo maccumuhassa uvatthi' ahavA te adR pamace ya evaM HD parigaNitA sahaseva saMbujjhati 'nANAgamo marucumuhassa' ahavA aTTAvi saMtA aduvA pamattA ahAsacamiNaM dhammaM AyaratIti bakacUrNiH sesaM, kiM kAraNaM ? 'nANAgamo maccumuhassa' uvakkameNaM NiruvakrameNa vA, tattha uvakamo iMDakasasattharajjU0, jAva pAlaNaM nniru||140|| Nvakamo, ubhayahAvi nANAgamo maccumuhassa, je tu aTTA pamacA ahA sarca dhamma Na bujhaMti te 'icchApaNItA' viSayakasAyAdi appasasthicchA jesiM sAvajakammesu icchA phurati te icchApaNItA, ahavA icchAe peritA 'vaMkA NietA' ko asaMmo NiketogeI mAtA gihabhUtA, bhaMDaAraMmarthabhakuMbhehiM vakamA NiketabhUnA, vako vA tesiM Ni keto, ahAsarca dhamma Na paDibajatIti vakRti, | kAle gahitA kAlagahitA, katareNa ?, maccukAleNaM, ahavA amuge kAle dhammaM carismAmi majjhime antime vA vaye, davaNicayo | hiraNNAti bhAvaNicayo kammaM tahiM NiviTThA, jaM bhaNitaM tattha dvitA, tato kammaNicayAyo 'puDho puDho jAI kappaMti' pihu vitthAre bahubiI jAI egidiyajAti beIdiyajAi jAva paMciMdiyajAI, ahavA puDho-puNo 2 jAti pagareMti, paTiati ya-'ettha mohe| puNo 2' ethaMti kammamohe saMmAramohe vA puNo puNo micchattaviratipamAdayogehi moI samajigati, paDhiAi ya 'puDho puDho / |jAI kappeti' je aNNausthiyA vaMkANiketA micchattaniketA te puDho puDho sasiddhRtajAtiyo pagappati-paMti, 'ihamegesiM tastha | tattha saMthayo bhavati' 'ihe ti iha mAnuSye micchattaloge vA egesi 'tattha tatthe ti tahiM tahiM micchattakasAyavisayAbhibhUte dariDsaNe saMthuti saMthayo, kiM puNa visesANaM pattANaM upabhogo ?, satthAgamAtiparigmahi uddesie Na dosaM icchaMti, uddemayaM prati pAyaso | tithiyANaM saMthayo, evaM pahANAdidehi sakArema, logAyatiyA NaM bhaNaMti-'pica mo(khA) va sAdhu sobhaNe' evamAdi, sAvajajogesu / [130133] // 14 // dIpa anukrama [143146] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [152]
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [2], niyukti: [227-233], [vRtti-anusAra sUtrAMka 130-133] (01) spazaprativedanAdi zrIzrAcA saMga sUtra cUrNiH // 14 // prata | saMtharvati, jaM bhaNita-saMjuaMti, te evaM micchAdihI jahA jahA bhAviNI tahA tahA gatisu uvavarjati, ahovavAie kAsa paDisaMve-100 dayaMti' ahavA puDho puDho jAI pamgappeMti, jaM bu jArisaM jAI pagapreti tArisaM tArisaM jAI pappa ihamegesi saMthavo bhavati, | iha saMsAre saMthuti saMthavo, appasattho neraio neraiyatteNa, saMthuvati NAma niddisijati evamAdi, pasatthaM tu devo devaNa, ahavA | samAgamo saMthavo, puNaravi te saMsAra saMsaraMti, aNNamaNNassa mAicAe paticAe saMthuvihiMti, te evaM saMsAriNo jattha jattha uva|vaaMti tattha tattha 'adhovavAie' adha iti aNaMtare, aha te sakammaniddiTuM aNNataraM gatiM gayA, uvayAte jAtA uvavAiyA phusaMti, | jaM bhaNita-vedeti, ahabA phariso niyameNa samvesi asthi, rasAtivisayA kesiMci asthi kesiMci natthi, tattha neraiehiM phAsA | sItA usiNA ya, asipattakarakayakuMbhIpAgAdi, evaM tiriyamANuehiMvi jahA sakammAvihite iTANive, ahavA bahuNi hatthacheyaNANi | | jAva tAlaNAINi pAvihiti, sIso pucchati-te bhagavaM ! tA kanikeyaNicayaNiviTThA puDho puDho jAyayo pagappaMtA tattha tattha saMthave / | karemANA adhovavAtie phAse vedemANA sabve samaveyaNA bhavaMti !, No tigaDe samave, kahI, 'ciTuM kRrehiM kammeha' cidaMti vA gAdati vA egaTThA, jettiyA ajjhavasAyA ciTTha hiMsAtikUrakammesu pavaaMti, vivihaM pariciTThati, Naragesu jahanegaM dasavAsasa-17 | hassAI teNa paraM samayAhiyA jAva tecIsaM sAgarovamAI ciTThati, 'ciTuM ciTThataraMti ettha imAo do kAragagAhAo 'assaNNI | khalu padama0' jahA ThitI tahA vepaNA, viNA ciTuM kUrehiM jahA jahA tassa hiMsAdINi Na atikUrAI kammAI bhavanti, taMjahA-asaNNI | khalu padama, evaM samiNovi jahA jahA maMdajhavamAgA bhavaMti tahA tahA neraiyAuheUsu vaTTamANAviNa ciTThati, na digghakAlaTThiIesu / | naraesu uvavaaMti, Na vA aticiTTha vedaNAvedaNaM, evaM tiriyamaNuya0, evaM subhakamme suvi ciTTha akarahiM ciTTha pariciTThati, 'ege | vRtyaka [130133] // 14 // dIpa anukrama [143146] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [153]
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [2], niyukti: [227-233], [vRtti-anusAra sUtrAMka 130-133] (01) jAnyAdi zrIAcArAMga sUtra cUrNiH // 14 // ANITAMANNADANE prata vRtyaka D vadaMti aduvAdhi nANI' ke evaM vakRti ciTTha kUrehi kammehi !, jaM bhaNitaM-seveti, je atItA te bhaNNaM ti, ege vadaMti adu vAvi' ege sammadiDDI aduvA-ahabA gANI-so ceva sammadiDI nANI vadaMti aduvAvi ege, gatipratyAgati0, sammaTThiI evaM vadaMti | ta eva nANI, ahavA egetti eganANI aduvA vinANI-aNeganANiNo tassissA, ko abhippAo, jahA kevalI paNNaveha nahA coddasapucIvi, AvA ege rAyaviSamuko so ceva nANI, ahavA ege ekiyA micchAdiTThI, kiMbaTuMti ?-'AvaMti keAvaMti' AvaMti yAvatetti vuttaM bhavati, keyAti-jAvaMtiyA keI, loe maNuspaloe pAsaMDaloe vA samaNA paratisthiyA abhattA vA mAhaNA dhIyArA puDho vA taM pihappiha paropparaviruddhaM vikApaso vA 'se vidvaM ca Ne'je tesiM titthagarA te bhaNaMti-dihUM, amha sutaM, tassi ssehi mataM amippetaM, kiMci diI sutaMpi nAmipretaM bhavati, etehiM tihiSi pagArehiM NAte viSNAtaM, ahavA diTThati vA sutaMti vA VviNNAyati vA egaTThA, uI ahaM tiriyadisAsu pANavagadisAe 'se sabaoM' disividisAsu supaDilehinaM-sudiSTuM 'sacce pANA' sance iti aparisesA, paresiM prAyaso kimigamAdI jIcA, te'vi kira paMciMdiyA, kesiMci vaNasatimAdi, tevi paMciMdiyA epa, te samve sanyahA sambakAla hatabbA jAca udavepanyA, kaI te dhammaTTitA pANA itanA iti bhaNati ?, bhaNNati-je udesiya Na paDisiddhati, taphalaM ca paNNeti, ato je pANA hagaMti te aNuNAyaMti, jati udesiyaM paDisiddha hotaM to tambahI paDisiddho hoto, mAhaNA puNa dhamma udimsa jaNanimittaM evamAikkhaMti evaM bhAsaMti itavyA jAba upaveSanA, etaM punabhaNitaM, coditA vA parehiM evaM bhaNAMti-'ethavi jANa Nasthittha doso' api padatthe jahA aNudesie nahA uddesiepi tikaraNamuddhanA gasthi aNuNNAdoso, aNAriyavayaNamenaM, evaM muNittA tattha je te AyariyA samaNA ya mAhaNA ya te evamAikravaMti evaM bhAsaMti, katareti ?, nANadasaNaca- I [130133] // 142 // dIpa anukrama [143146] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [154]
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [2], niyukti: [227-233], [vRtti-anusAra sUtrAMka 130-133] (01) zrIAcA gaMga mUtra cUNiH 111431 prata vRtyaka ritaAyariyA 'sini Nideze taM evaMvihaM darimaNadudilu ca bhe dumsutaM ca me duSNAya ca me duniSNAyaM ca me jo tujjhe evaM || Aiksaha evaM paNNaveha evaM parUveha jAva uddaveyanA, ethaghi jANeha asthittha doso, ahavA etthaMpitti jaha etthaM pANAtivAe tahA jAva pariggahe, vayaM puNa evamAikkhAmo evaM paNNavemo evaM parUvemo mabbe pANA sabve bhUtA Na itamyA Na uddaveyambA Na aAveyavvA Na paritAveyaSyA Na paricettavbA, enthavi jANaM nasthittha doso, AyariyavayaNameya, ete bucamANA Na paDivojA tastha uvikatA kAyabvA, Na asaMkhaDeyadhvaM, te ya uDATA jIvitAto vavarovijA, jayA tu viduparisa.e tatA 'puvaM NikAya samayaM' purva NikAyeUNa samayapuccagameva sabaI kAravittA jahA tujjhehi sambhAvo akkhAtabbo, pAsaNiye vA pugvaM NikAyetanyA, ahavA purva chaMti NiyAgaM jaMtesiM appaNagaMjo tesiM samayo ekekaM pratipanne patteya 'hamo samaNo mAhaNo' he hare haMbho AmantaNe samaNA | pAsaMDI mAhaNA-dhiyArA, ki sAta dukkhaM udAdhu assAtaM ? sAtaM piyaM assAta apiyaM ?, jati te bhaNejA-amha dukkhaM sAtaM, to battavvA | jo NAma tujhaM AhAsvasahisayaNAsaNAdINi suhakAraNANi deti so NAma tujhaM sukkhaM uppAteti, bhatto Na dAtamba, dukkhaM ca uppAyaMto suI uppAeti, adha evaM cUyA Na No sAtaM dukkhaM, suhaM amhaM sAtaM, je bhaNitaM-piyaM, te evaM cAiNo 'samittA paDicapaNe bUyA' samma paDivaNNo samiyApaDivaNNo, ko so ?, sAha, te evaM bUyA-jahA tujhaM dukkhaM assAtaM evameva sabbesi pAgANaM | bhUyANaM jIvANaM sattANaM, ahavA te ceva samma paDivaNNA bhavaMti. kimitI ?, jahA amhaM suhaM sAtaM dukkhaM assAtaM, te kuto tujhaM aTThAe pacaMti tesiM pANANaM, ahavA mancaloe savvesi pANANaM bhUyANaM taM maraNadukkhaM assAtaM, teNa NibuI Na bhavati, taM apariNicANaM | mahammati, maraNatulNa mayaM NasthIti ato mahammayaM dukkhaMti, tadeva maraNaM paritAvaNAti vA, evaM ete saMdiTTIeNa heuNA niggahitA [130133] ( // 14 // dIpa anukrama [143146] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [155]
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [130 133] dIpa anukrama [143 146] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 4 ], uddezaka [2], niryuktiH [ 227-233], [vRtti anusAra sUtrAMka 130-133] zrI AcA gaMga sUtra cUrNi 4 adhya0 3 uddezaH // 144 // parisAe parigatA Na kiMci uttaraM, Na saketi vA heuM, micchattapaDighAte ya sammattaM thiraM bhavati, ato paraM ubAlaMbho, evaM bemi // caturthyAdhyayanasya dvitIyodezakaH // uddezAmisaMbaMdhI evaM samma thirIbhUte aNavaJjatave parAkamitavvaM, teNa ya samma sahagateNaM tava sakkhiyaM succati, teNa tatie aNavaJjatavo, esa uddesa misaMbaMdho, suttassa sutteNa sanvesiM pANANaM savvesiM bhUyANaM savvesiM jIvANaM savvesiM sattANaM ca mahanbhayaM dukkhati, eta passa va anautthiyANaM upadeso diNNo, ihabi so ceva uvaeso bisissa dijati, 'uveya vetaM bahitA ya logaM' pANA bhUtA vA jIvalogo taM ihAvi ubeha, uba sAmippe ikkha darisaNe, iheva ikkhAhi, ahavA uvehAdi etaMti jaM ubakamo, bahitA samma nANacaricANaM logo micchattalogo tini tisaTTANi pAdAtiyasayAI taduvAsiNo ya, ahavA uvehA avvAcArauvehA, etesiM abhigamaNapajjuvAsaNAdisu, jaM bhaNitaM aNAdaraNaM, tammatesu buddhi Na kuJjA Na vA tappUyaM abhilase, jo ete uveddati 'se sabalopasi' | se iti Nise, logo maNussA vA pAsaMDA vA 'viSNu'tti jANago, savyaloe je kevi bhUyA tesi aggANIe 'aNuvIthi pAsa' aNuvicitya 2 aNuvIyi, evaM aNuciMtiUNaM pekkhamANoM, Nikkhito daMDo jehiM te NikkhidaMDo, daMDo ghAto bhaNitaM, tattha dannadaMDo satyaggivisamAdi, bhAve duppautte maNo, 'ye kethi sattA paliyaM jahaMti' NikkhitadaMDo hoUNa paliyaM jahitA mokkhaM gacchati, katare te sattA?, NarA Na aNNe, tevi 'suyace' je parA mrutaccA te parA paliyaM vayaMti, accIyate tamiti accA taM ca zarIraM, vhAyaMti sakkAraM prati mutA iva jassa acchA sa bhavati mutacA ahavA accI lessA sAmatA, jaM bhaNitaM appasasthA mutA, aNatrao tave kIramANe vA pamuditalessA te Na saMkissaMti, ato nare tacce 'dhammaviutti' aha suyadhammaM asthikAyadhammaM ca baMdhamokkhadhammaM vA dhammaM // 144 // lokavijJasvAdi pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : caturtha adhyayane tRtIya- uddezaka: 'anavadyatapa' Arabdha [156]
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [134 136] dIpa anukrama [147 149] zrIAcA roga sUtra cUrNi // 145 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra- 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 4 ], uddezaka [3], niryuktiH [234], [vRtti anusAra sUtrAMka 134-136] vidatIti dhammavidaH, iti uppadarisaNA 'aMju'ci ujjU, kiM ?, AraMbhaNiksitadaMDA mrutaccA dhammamAracayati, naNu AraMbhajaM dukkhaM, AraMbhAjAta AraMbhajaM, asaMjamAto jaM bhaNitaM pariggahA, taccaiva dukkhaM-kammaM, egaggahaNe gaddaNaM taJjAtiyANaMti AraMbhaggahaNA aNva AsavA, evaM gaccA NikkhitadaMDo bhavati 'evamAhu' jaM AdIye bhaNitaM Ahu evaM bhaNitu sammataM paramatIti sammadesI, te sabbe pAvAtiyA dhammakusalA pariSNamudAharati sabai atItAnAgatavaTTamANA titthagarA, patradaMtIti pAvAtiyA, jaM bhaNitaM vaMbhakammaM, kusalA jANagA, kumA dabbe ya bhAve ya, dabbakuse luNAti davbakusalo, bhAvakusalA kammaM taM dukkhakkhyaDDAe guNAti, jANagapariSNAya jANiya kusalA paJcakavANapariNamudAdaraMti, ahacA sacce te pAvAiyA tini tisaTTA je mokkhavAyiNo te appaNappae darimaNe baMdhakasalA, kusalasi jANaNApariNyA mahitA, jahA saMsAro bhavati, itthI purisA napuMsagagaragAdi, pariSNAgaraNA paJcakakhANa pariNA gahitA, gahi baMdhe apariNNAe mokkho pariNNAoM bhavaMti, jega savvakammakkhayA mokkho, 'iha ANAkaMmbo paMDite' iha pAsaMDesu ANA ubadeso taM sae sae darimaNa karavati, azyA kudiDIu avatthameva, kahaM ?, iha appANaM aNNANaM caitra, teNa kudiDio ANaM prati avatthameva, je kusalA pariNamudAharati te iha ANAkhI paMDite prativacane mokkhakaMkhI, tadahaM ca aNavaJjatavaM uTTitA, ANAkaMkhI AyariyaDavadese, pAvA DINA paMDitA, Na kudarimaNANa ANaM kakhaMti, NissaMkitAti, aNiho rAgadosamohe, aNitA visayakasAyamallehiM vA ahavA paDilomaaNulomehiM parIsaha uvasaggehiM raMgamalacchasaMgAsA, mallAvi keyi apaMDiyA bhavaMti, kevi paDihayAvi puNo paccudAraM kareMti, niruJjamAo avatthameva bhAvamallAyi keyi NicaM adhpamacA, aNahitAvi puNo uamaMti, sesA avatthameva, kaI rAmAdIhi Na Niti, egamadhyAnaM eko acitayo appANaM samaM pehAe ubehAe, kiM sammaM pekkhati ekaH prakurute karma ke eka // 145 / / kuzalAdi pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : [157]
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [3], niyukti: [234], [vRtti-anusAra sUtrAMka 134-136] (01) zrIAcArAMgasUtra cUrNiH // 146 // prata vRtyaka [134136] tatphalam / jAyatyeko mriyatyeko, eko yAti bhavAntaram // 1 / / ahavA sarIrAto'pi aNNo aI, evaM jacA sarIrasaMgona kAyabbo, | kuzalAdi jato bhaNNAti 'dhuNe sarIraM daveNaM vaNNAti, bhAve kammAvakarisaNaM, sIryata iti zarIraM, kataraM ?, karma zarIraM, taNaNanimittameva sarIre uvayAra kAuM bhaNNati 'kisehi appANa' kisaM kuru sarIraM appANaM bAhiramaMtareNa tavasA patalUhaamiggahiteNa aNavaoNa tavasA, jahA jahA samma udaneNa navasA sarIraMgapi kisIbhavati, taM ca Na sahasAdeva kisI kAya jeNa akAle prANehi vimuJcati, ato bhaNNati 'jarehi appANaM' aNupubveNaM zarIraM kisIkareMto jaraM pohi appANaM, ahavA orAliyasarIradhuNaNA kammazarIre kisa kuru, jaM bhaNitaM-taNupa karehi 'appANaM' sambakammasarIraappANaM jarehi, jaM bhaNita-khAyAhi, ahavA dhuNaNaMti yA karIsaNaMti | vA egaTThA, dagyakiso sarIreNa vaNNeNa vA, appasatyabhAva kiso jassa nANAdINi kisANi, pasatyabhAvakiso jassa aNNANAtiNi / kimANi, bhaNiyaM ca-"kise NAma ege kise, kise NAma ege palie, balie NAma ege kise caubhaMgo, dabakiseNaM bhAvakiseNa | ya ahigAro, jarahi sarIramapANaM jarahi tavasA, nijharaNA kammanijarA bhavati, tattha dravyajarA jiSNa kaI jiSNA surA jiNNaM | zarIraM samma AhAro jiSNo ajiSNo khulAtirupAkaroti-bhavati, bhAvajarA kammakkhao, tato nivANa, kammaajiSNodayA tu| | paragAdirogo uppaJjai, ettha dhRNaNakasIkaraNajaraNehiM diIto, 'jahA juNNAI kaTThAI' jeNappagAreNa jahA jiNNANaM vArdikyeNaM, A || tu taruNamukANi, tANi samAranA Na lahuM DajhaMti, ato jiSNo rukkho jarAsuko dabagginA zIghraM dAte, hanvaM bahatIti | incabAho, misa maMdheti, esa didrutI-sutteNeva, eyassa utraNayo evaM attasamAhito, evaM avadhAraNe, evaM kammaM di8 aNNANAti| sArAto NissArIbhUtaM taparigaNA amuM umati, so keriso jeNa ujjhati ?-evaM attasamAhite' apA samAhitI jasa nANA- 146 // dIpa anukrama [147149] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [158]
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [3], niyukti: [234], [vRtti-anusAra sUtrAMka 134-136] (01) kuzalAdi bIAcAsaMga khatra cUrNiH // 147 prata vRtyaka [134136] |disu apae vA jasma samAhitANi gANAtINi so bhavati 2 suvisuddhAsu vA lismAsu AtA jassa Ahito, jaM bhaNitaM Aro- vito, evaM vA attamamAhito, aNiho punbabhaNito, so evaM attasamAhito aNiho kammavaraNathamutthito saMparitAsako 'vikiMca kohati cha?hi, evaM egaggahe grahaNaM mANamAyAlobhANa, jA savvaM carittamohaNijaM daMsagamohaNizaM ca, mohaNije visuddhe atthato sesA kammappagaDIo visohiyAo bhavaMti, avikaMpamANa' maMdara iva bAtavegeNa tahA, micchAdarisaNavAtayegeNa sammadarisaNAo avikaMpamANo, bisayakasAyapAtehi carinAo, dakvaM ciraM appamAo kAuM, taM ca Na ciraM, kahaM , imaM niruddhAiyaM' ''ti | mANussagaM, NiruddhaM NAma parisamayAo uddhaM na jIvijati, 'samma pehApa' sapehAe, kiM samma pekvati ?, jai tAva neraiyassa jaMtuNo, ahavA carimasarIrassa Na pRNo AugaM bhavatIti, taMpi samae samae NiaramANehiM niruddhamitikAuM keciraM etaM tavacaraNaduvaM bhavissati ?, ahavA sababhAsavaniroho niruddhaM kAuM 2, ahabA saMjayANaM imeNa nirudreNa AueNa, jaM bhaNiyaM parimiteNa, upacita etaM 'chakvaM ca jANa' duksamiti kamma etaM jANIhi, athavA 'AgamissaM'ti imAzrI bhavAo garagAdisu uvavabhasma AgamissaM. ahavA iha parattha ya Agamissa, taM paMcavihaM dukkhaM soiMdiyassa0 te, tassa phAso samvatthatikAuM bhaNNati 'puDho phAsAI ca phAse' pRthu bitthAre aNegappagArAI phAsAI phusaMti taMjahA itthacchiAdi, ahavA sIyA usiNA ya phAsA rogaphAsA vA, ahavA pihappiha iTThA aNiTThA ya ca saddA, iMdiyANubAteNa sadAtivisae aNiruddhaassayA phAseMti, jaM bhaNitaM vedeti, ahavA dukkhaM jANinA, ahavA''gamessaM puDho phAsAI phAseMti pihappihaM bAvIsaM parIsahe phAsehi-adhiyAsehi, evaM te dukkhaM AgamissaM Na bhavismati, kAo bAlaMbaNAo puDho phAsAI phAse ?-'loyaM ca pAsa viphaMdamANa' logo samyo jIvalogo maNu // 147 // dIpa anukrama [147149] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [159]
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [3], niyukti: 234], [vRtti-anusAra sUtrAMka 134-136] (01) prata vRtyaka [134136] zrIAcA-|| ssAI cicihaM aNegappagAra phaMdamANaM viphaMdamANaM visayaNimitra kisipasuvANijasevAbhAravahaNAdipasu, evaM kAmabhogatisitagidam- IPA nivRtAdi |yitna ummattI vA phAse phaMdamANo, 'je NivyuDA pAhije iti aNuhidussa NibuDA NAma visayakasAe virAgAdi miga-1 cUrNiH 4 uddeza: dasaNapAcAvagamAto ya sItIbhUnA, tattha pA rAgAdI ya tini, micchattAtiyAvi tiSNi, paNa gaMdhA, visayakasAyahiMsAtiSA ya // 148 // | AsavA pAvaM, tesu NicuDA, jaM bhaNitaM-Na baTTati, 'aNiyANA' niyANaM baMdhaNo, dabbaNiyANaM kalattasapaNAsaNadhanAdINi Niga-IVA maDANi vA, bhAvaNidANaM rAgAdi baMdhaheU, duviheNAvi NidANeNa aNidANA, te vivihaM AhitA viyAhitA, jeNa evaM samma pau roNa tavasA aNidANanaM bhavati teNa bhaNNati 'tamhA' iti kAraNA iti AmaMtaNe evaM jANaMto sahahato ya vijaM bhavati he vidvan 1,0 Na paDisehe, jahA 'asaMjalaMtatti saMjaliMtato, jaM bhaNitaM russiyato, evaM mANamAyalobhesuvi, Na paDisaMjale, jahA gaMtUNa koti puNo eti so vuzcati paDiyAgato, evaM saMjaliUNa puci paDisaMjalija, bahitA logavisayANaM vaTTamANo saMjamatavaNiyamasaMvaresu || ThitimA bhavijAsinivemi / / caturthAdhyayanasya tRtIya udezakaH // | uddesatyAdhigAro NijjunIe vRttI, jahA tatie aNavajatabo, cautthe teNa ca tavamA AvIleyacaM karma 'usaMmi cutthe| kammaM AvIlae suyataveNaM', sutaggahaNA suyameva gahitaM, tavaggahaNA sesatavabhedodarzito, tatpuruSasamAsovA, suttasaMbaMdho paraMparasuttasaMbaMdho ya aNaMtarasutasaMbaMdho ya, 'Na paDisaMjalaNe kehi Na paDisanale jahA asaMjatane sarIrasaMbaMdhaghaDAmina rasAyaNavyAyAmAdIhiM saMjalitaM vA Na evaM tahA paDisaMjale, ihevi sarIraM AtrIlae, jiiMdiyassa tu maNo ta jAva jhINaM, viseseNaM anbhuJjayamaraNe, | ahanA pucvaM muraNa sutaaNuparodhAitaveNa, ammuJjayamaraNakAle tu saMlekhaNApubbaeNa tavasA, tadaNuparodhAzca suteNa sANeNa, paraMpara- // 148 // dIpa anukrama [147149] 1 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: caturtha-adhyayane caturtha-uddezaka: 'saMkSepa vacana' ArabdhaH, [160]
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [4], niyukti: [234...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 137-139] (01) ApIla nAdi prata vRtyaka [137139] zrIAcA suttasaMbaMdho 'je NibuDA' NicuDo bhavitA saMbaritAsabo ApIlae papIlae, dayAvIlagA jahA allakAsAyi AvIlittA muJcati, rAMga sUtra- bhAve sutataveNaM AvIlae sarIra kammaM ca, misa pIlaNe pIlaNe polaNA, jahA vayo tAva NipIliati jAba hisseso punyo / cUrNiH NicuDo bhavati, aNNahA Na rajjhati, bhAve sutatavehiM gipIlae, jahA ahigaM dAho nidAho tadha adhigaM pIlaNA NippIlaNA, dabbe / / 149 / / vatvaikSumAdi bhAve asesaM kammaM jIvAo gippIlae, ahavA IsI pIlaNaM AvIlaNA jAva sehe, teNa paraMparavIlaNaM, saMlehaNAkAle NippIlaNaM duvihassavi sarIraspa, ahavA AvIlaNaM jAva vItarAgo, uvasAmeMto ya pIleti 'jahittA pubvasaMyoga evaM ceva puvaM bhaNiyabvaM jahitA pubbasaMjogaM pacchA Alie, bhaNNati loge diDhato, jahA AhArapattaM AhAreti, sa eva attho, evaM jahitA punca| mAyataNaM AvIleyacaM, ApIlepana vA jahilA pubamAyataNaM, ato doso, tattha punamAyataNaM sayaNagihAti ataMjamovA, tamsavi "appA rAgAdIyA gAhA, tadeva pubdhamAyaNaM chaDDicA AvIlae Na kevalaM liMgamattadhArI 'hecA uvasamA' 'iheti ihaM pratracane hecA-AgaMtuM unasamo idiyadamo NoiMdiyadamo vA, AvIle iti caTTati, upasaMtassa ya acirA kammakkhao bhavati, 'tamhA avimaNe vIre' tamhA kAraNA vigato maNo jassa sa bhavati vigatamaNo, jaM bhaNitaM-aratitogabhayaM samAvaNo, Na vimaNo avimaNo, vIro pubbabhaNito, acimaNattAto ya sArate sahite samite, accatvaM rato muArato, sArato taye dhamme veragge appamAe ya nANA titie samitiguttIsu ya, atthi puNa koyi davAyayaNaM ajahittA AvIleti jahA bharaho, tabaNiyamasIlabhAvaNA vIsaM jiNaNAma // hetU ya, etesu rato, NIlavaNagato va mAtaMgola pamudito tave sadA Avolae, Na avasaTTo bhabija parAmiyogeNa vA, sahito nANA| titieNaM, samito samItIhiM 'sadA' iti jAvajIvaM, jate iti Atobadeso, evaM puNo 2 AvIlae hecA utsama avimaNe sArate, dIpa anukrama [15015 Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [161]
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [137 139] dIpa anukrama [150 152] bIjAcA rAMga sUtracUrNi // 150 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [4], niryuktiH [234...], [vRtti anusAra sUtrAMka 137-139] sa eva attho agaso aghijamANo piTTapesaNo niratthago ?, bhaNNati, 'duraNucaro maggo vIrANaM' pacchA carati aNucaratIti | dukkhaM aNucaratIti duraNucaro, maggo paMtho, NicaM, appaNijje ya gurusu ya bahuvayaNaM tega vIrANaM, sAmissa maggo, savyatitthagarAgaM vA, keNa duraNucaro ?- jeNa aNiyagAmI, te jahA rocite bisae chaDDittA puNo na AkaMkhaMti, vIrA tavaNiyamasaMjamesu Na visItaMti aNiya kAmI, tamissAvi vIrA eva, jato ya eso duraNucaro vIrapurima ato maggo teNa puNo 2 sissocchAhaNaM kIrati'AvIlae', evamAdi, 'vigiMga maMsasoNitaM' vigiMca-ujjha, kiM AyudheNaM chiMdiya vigiMciyanvaM 1, maMsaM soNitaM udAhu sirAdINi, Na soNitameva kevalaM, Na tu maMsaM taM ca Na, evaM sarIrAdhiDAgA dhammasya, sutataveNa puNyovazcinaM vigiMca, zibbalaM AhArae jeNa soNita upacayameva na bhavati, soNite ya avacite tappuvagatA prAyeNa maMsaM avacitameva bhavati, tassa avacaraNa meto ava cijati jAva sukaM, aMto ya AhAro bhavati, jo evaM AvIleti nAgAtijuttANaM vIrANaM maggaM paDivo 'esa puriso davie bIro' emo jo bhaNito puri sayaNA puriso datriyo - rAgadosavimuko vIro puSvabhaNito, esa ceva AdANio, Adeyo AdANio, jaM bhaNitaM gelo, ar3havA jo hito, Ayahito AtANiyo, ahavA AdANANi nANAdINi, AdANappayojaNI AdANaDio bA, vividhaM akkhAo vivAhito, so puriso so davito so bIro so AdANio, kataro 1, 'je dhuNAti samussa davvasassao sarIraM bhAve komANamAyAlobhA, savyo vA moho, bhaNitA appamattA, vivarItA pamattA, keyi AtAniyAvi bhavitA vasitA baMbhacereNaM AdhAra eva tattha keyi AcAramaMto bhavitA 'NettehiM paliDiNNehiM' jayaMtIti NetANi cakkhUmAdINi, kaI cakkhujANi tANi 1, NaNu madeNAvidhati gaMdheNa pitrIliyA gulamabhisaMsappati raso tattheva pharisI aMdho rajju gacchati, pAtakari duraduratvAdi [162] // 150 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [4], niyukti: [234...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 137-139] (01) gaMga sUtrapUrNiH prata vRtyaka [137139] seNa vA pahe gacchati, bhAve nANAdINi moksa payaMtIti, jesi saMjatane do tANi tANi chiSNAti AsI, maNitaM jitANi,DI AdAna LAzrotaAdi ta evaM keyi parIsahodayA bhAvaNi nehi chipaNehi kima so tehi macchitA jAca ajjhopavaNNA'AtANasoyagaditA' AtANakammaM saMsAracIyabhRyaM tamsa sotANi gagAtINi tiNNi, dohi Agalito bAlo, 'aghocchinnabaMdhaNoM' davabaMdhaNaM sayaNadhaNAdi, bhAye 'rAgAtIyA timi gAhA, aNabhikaMtasaMjoe' amimuI kato amikatoNa amikato aNamikato jaMjogo danye, paNadhaamittapaMdharA khitaM dupayAni kaviyadussAti aha dabbe saMjogo, rAgadosAdIyo bhAve, so ya manjhime pacchimevA vaye amikamijatti, NAbhikato aNamikato 'aMdhatamassa'viyANato' aMdhassa tamassa, taditi jaMti vasittA bhanerasi AtANasopagaDhite aNamikatasaMjoe puNaravi gihe Avasati, etaM tassa aviyANaNA, tattha avAyA bhavati, paDhiAi yatasi aviyANato' tamaMsi namapaDalamohapalincha nassa asaMjamAe ayANagassa, evaM tassa utpathapratiSabhassa titthagaraAgAe abakamANassa bahummuSassAvi | saMtassa 'ANAe laMbho Nasthitti bemi' ANA sutaM tassa laMbho Nijasa tato mokkho, se tassa ANAlabho nasthi, adavA 0 'savaNe nANe vibhAyo'uttaruttaralamo, so tassa baMbhacaraNe apamikaMtasaMjogassa patthi, bhaNitA pramAdinI, tabdhivarIA apramAdino, | tisuvi kAlesu visayaNigasA, jato sunne jassa Nasthi pure pacchA majhe vA' jassa jao jesi vA purA NAma pujcha sutnesu vimaesu | pubbatarapuNyakIlitANusmaraNaM, pacchA NAma essakAle sue paruM parAriM vA bhokkhAmi, paraloie divyamANussehiM NidAeM kareti, | jamma atikate aNAgate vA kAle vimayAsaMmA gasthi tassa paramaNirudattA vaTTamANakAle majajhe kRto sipA, na siyA visyaaseti| bakaseso 'se hu pagaNANamaMte buddhe' ma iti visayanirAso hu pAdapUraNe paNA assa anthIti NilchayaNayasa logo paNNANa- // 15 // dIpa anukrama [150152] Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [163]
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [137 139] dIpa anukrama [150 152] zrI AcArAMga sUtra cUrNiH // 152 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [4], niryuktiH [234...], [vRtti anusAra sUtrAMka 137-139] maMto so sammaddiDDI, puDho ya jo 'AraMbhovarato' AraMbho NAma asaMjabho tato ubarato, ahavA visayakasAyanimittaM AraMbhe pavatati, taM jasma Natthi pure pucchA vA so pAya AraMbhAo uvaramati, etadeva ya tassa sammataM 'etaM ca sammaM pAsaha' umevi pekkhadhaubalabhadhA, jaM vRtaM vRttamANaM vA, taMjahA 'jeNa baMdhaM vadhaM ghoraM paritAvaM ca dAruNaM' baMdhA NigalAdIhiM, badho kasAtiehiM ghoraMdAruNaM, jaM bhaNitaM niravikkhaM, samatA tAvo paritAvo, baMdhavahANaM egadese'vi tAvo bhavati, paritAbo tu savva sarIradAhAtisu, jato maraNaMpi bhavijA, ahavA badho tAlaNe mAlaNe ya, tAlaNe tAba daMDehi tAlito bahito vA, paritAko tu mANasa eva, vayaMti ya'kiM evaM paritappasi' taM AraMbha asaMbuDo so tAI kareMti jeNa baMdhaM vahaM ghoraM taM ca sotaM baj antaraM ca, bAhiraM mAtApitAti amitaraM 'rAgAdiyANa' gAhA, bajjhasoyaNimitameva aMto sotANi ayaM kuNati, taM 'palichiMdiyANaM' jaM bhaNitaM toDittA, 'Nikammadasi'tti Natthi assa kammaM tahiM vA kamma NikammA, ko so ?, mokkho, taM NikammANaM pazyatIti, Na mokkhaM aMtareNa annaM kiMci passara, tacitte tammaNe tase tammetaM tassa heU ya paramati, jaM bhaNitaM sAdhiti, loge vistAro bhavati, Na eso kiMci aNNaM passati, ko'bhipyAyo ?- diTThe'vi aNAta, evaM so nikammaM caiva ekaM pekkhati tassAhaNANi ya, sesaM pekkhato'viNa pekkhati, NikammaMso vA jayA bhavati tatA pekkhati, jaM bhaNitaM khINAvaraNo, taM kattha pAsati ? kattha vA nikammAdarisI bhavati ?'iha maeiry' maratIti maccuyA, maNussetu ceva ege suNikammadarisI bhavati iha vA pravacane, so evaM NikammadarisI kammuNA saphalaM daTThe, jaM bhaNitaM avaMjha, 'pAyANaM ca khalu kammANaM pucci ducinnANaM0' ahavA suhANi suhameva phalaMti, asubhANi asubhameva 'tato' iti kammaassa vA 'NijJAti' viramati, vede jeNa so vedo-muttaM vedaM vidaMti vedavI, bhaNitaM sammataM idANi samyaka pazyatA [164] ||| 152|| pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [4], niyukti: [234...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 137-139] (01) prata vRtyaka [137139] | taphalaM-'je khalu bho! dhIrA' 'jatti Niise khalu visesaNe, kiM visesayati ?, juddhavIrA tabovIrA 'bho!' iti AmateNa, | yuddhavIrAdi zrIAcArAMga sUtra- TA samitA IriyAtihiM sahitA nANAdIhiM 'sabbatA' sambakAlaM jayA samitiguttIsu, saMthadaM gAma saMtharDa, jaM bhaNita-niraMtaraM, nitya cUrNiH kAlovauttA, puthvAvaravittharadasaNA vA saMthaDadaMsiNo, appaNA uvaratA pAvakammehiM AtoparatA, jaM bhaNitaM na parAbhiyogeNaM Na vA // 153 // | issarapurisavasA 'ahA tahA loga uvehamANo' jahAvahitaM kammalogaM bhavaloga uvikkhamANA, jaM bhaNitaM ahAtacaM pekvantANaM sammattapabhAvaNatthameva 'pAINaM jAva uDINaM' rIyaMtAmiti vAkyazeSaH, ahavA savvAsu iti savvaMmi vipariciTuMsu, iti padarisaNatthaM, / evaM aNiyayavayaNaM saccaM, ahabA saccotti saMjamo vutto, titthagarabhAsiyaM vA samma vA bhave sacaM, viseseNaM atisaeNa vA cidisu | vipariciTuMsu, atItakAlaggabaNA tikAlA mayitA, atItakAle arNatA viparicidviMsu baTTamANe saMkhijA paMcasu bharahesu paMcasu IM | evaraesu paMcamu mahAvidehesa, aNAgate'vi kAle paricihissaMti, mA tuma ciMtehi ahaM eko dukara tabasaMjamaM karemitti, evaM tesiM bhagavaMtANaM guNajAiyANaM sAhissAmo, jaM bhaNitaM akkhAissAmo, ahavA sAhissAmi pasaMsissAmi parUvissAmi, kiMca-na sammaIsaNaM muittA annaM loge'vi kajaM nicaM asthi, samma nANaM ca tavasaMjame virAyati pAvakammAI, saMjamavIriyajutto vA vIro birato vA pAvAto, teNa vIrA samitA sahitA jatA pubvabhaNitA saMthaDaM NAma niraMtaraM, dabbAdi davao NaM kevalI savvadabvAI jAva sabvabhAve | sesaM taheva, jAva adhA tahA, tesi evaMguNajAtIyANa, aNege egAdeseNaM pucchA 'kimadhi uvAhI pAsagassa! kimiti pari| paNDe, jahamaNitesu samacAtiguNesu bamANassa ubahI dravyabhAve pAsago-jANago, 'aha Nasthi' pucchAvAgaraNaM Na vimati jeNa| puNo saMsareA iti, gato aNugamo, idANi NayA, 'NAyammi gihiyacce agihiyacammi ceva atthammi,' gAhA 'savvesipi // 153|| dIpa anukrama [150152 Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [165]
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [140 145] dIpa anukrama [153 158] zrIAcA roga sUtra cUrNi: // 154 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra- 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 5 ], uddezaka [1], niryuktiH [ 234- 249], [vRtti anusAra sUtrAMka 140-145] gayANaM' gaahaa| eyAo gAhAo paDhitasiddhAo caiva // samAptaM caturthamadhyayanaM samyatvAkhyaM samAptam // ajjhayaNasaMbaMdha-sammataM vaNitaM taM caiva savvalogasAraM tapputhvayANi ya nANacaritcAI, tattha NANaM tadaMtaragatameva idANi caritaM vaNijati, ahavA jeNa sammattacaritA vaNNiaMti tadeva nANaM, sutasaMbaMdho 'agghAti nANaM vIrANaM sahitANaM' caritaM gahitaM, carita pAlaNatthameva acarittINaM ida dosA vaNiaMti, taMjahA- 'AvaMtI ke AvaMtI', bhaNito saMbaMdho, dArakamaM darisittA atthAghigAro duviho - uddesatthA higAro azyaNatthAhigAro ya, tattha ajjhayaNatthAhigAro loyasAratA vicitiyavyA, uddesatthAhigAro aogaviho, paDhame hiMsAraMbhaM vaSNati, yamatthaM ca hiMsAdINi kammANi kareti te visae vaNNeti, iDANi rAgadose heU, visayaNi| mittameva egesiM egacariyaM vaNNeti tini ahigArA, bitie 'virao suNI bhavati'tti, kuto virato 1, hiMsAvisayAdiehiM appasatthegacaritAo ya, taMjahA- etthovarae tajjhomamANe aviratavAdI pariggahito ya, etadeva etesiM mahakabhayaM tatie eso apariggahoti, taMjahA-AvaMtI etesu caiva apariggahAvaMtI Nicchinna kAmabhogati muNI se bhave akAme ajhaMjhe, cautthe avvattassegacarassa pacavAyA darisiyA, taMjahA dujAtaM dupparavataM, paMcame haratobamA 'se nemi nisaatAvi harato tavasaMjamaguce' ti te pAsa savvato gutte, 'NissaMgata 'tti 'sahissa NaM samaNuSNassa saMpavyayamANassa' evamAdi, chaDDe ummaggo vajeyathyo, taMjahA ANAe aNutraDitA, 'rAgadose 'ti usotA aghasotA tiriyaMsotA vivAhitA, NAmaniSphaNNe duviho Nikkhebo- AdANapadaNAmaNikkhevo ya guNaNiSphaNNaNAmaNikkhevo ya, AdANapadeNaM AvaMtI yuddhati, teNa Na atthAdhigAro, guNaNiSphaNNe logamAravijayatti NAmaM teNa logasAravijaehiM ahigAro, logassa cautriho Nikkhevo pRthyaM bhaNito, sAro caunviddo NAmAdi, tantha davvasAro sAmittakaraNa adhiyaraNemu uddezA [166] rthAdhi // 154 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : paMcama adhyayanaM 'loksAra' Arabdha:,
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [1], niyukti: [234-249], [vRtti-anusAra sUtrAMka 140-145] (01) sa prata vRtyaka [140145] zrIbAcA- egattapuhuneNa, sAmice egane ghatasma maMDo sAro, pahuce rukkhANaM sAro, karaNe maNisAreNAbharaNeNa sobhatI rAyA, bahute maNi-D| sArAdi rAMga satra-10 | sArehiM sobhati, ahigaraNe egate saMthaDadahimi kusumaM udvitaM, bahutve saMsAresu kulesu divyaM paDati, ahavA dabasAre imA gAhA | cUrNiH sattahiM padehi aNugatanA 'sabasmathUlabhAriya' (239-197) punaddhassa pacchimaddheNaM vibhAsA, taMjahA-sabbassaM jahA koDi-| sAraM kulaM, dhullasAraM bheMDeM eraMDakaTTha vA, jasma vA je sarIraM dhullaMNa kiMci viSNANaM asthi so thullasAra eca, kevala bhArasAro pattharo baharAti, majjhasAro khairo, desasAro vaMjho(aMyo) jaM bhaNitaM-tayAsAro, pahANasAro jattha pahANo sacinAcicamIsANaM davyANaM, | sacitte pahANo dupayANaM bhagavaM titthagaro tadaNaMtara cakkI tasyApyanantaraM vAsudevabaladevA, catuSpadANaM sIho, apadANaM caMdaNarukkho, M| acicANaM verulio, mIsayANa sa eva AbharaNabhUsito gihavAse titthagaro, sarIrANaM orAliyaM sArabhUtaM, jeNa sijjhati, kasiNaM vA suhaM ahiMgacchijai, bhAve 'phalasAhaNatA'gAhA (240-197) bhAve phalasAhaNatA sArabhRtA, tattha phale kammakkhayo, kamma vayasma phalaM siddhI abbAbAisuhaM, tassa 'sAhaNatA nANadasaNa addhagAhA, caumuvi egataM, kamhA bhAvasAreNa ahiyAro?, bhaNNati'loyammi kusamaesu ya' gAhA (241-197) logo tAva avIti-tiNhaM AzramANAM gihAzrama evaM pradhAno, so sesaassamehi uvajIvijai, tato ya tesi uppattI, kusamayA tiNi tisaTThA kAgapariggahakalaMkalaggA, saMkhA tAva pacANa upabhogo, tAva sAvi kAme sevaMti, bhikkhugA vihArAhArasarIrasakArakalaMkalamgA. tahAvi kAladoseNa te pujaMti, dohiM ThApehiM dussama ogAI jAprANijA, taMjahA-adhamme dhammasaNNA0 asAha pujaMti' ato te nismArattA Na AzrayitavyAH, sAro tu Azrayitavya, so iha paratya ya hito, so ya nANadasaNatavacaraNaguNA hitahAe, jato. evaM teNa 'jahiUNa saMka' gAhA (242-197) saMkaMti vA khaMti vA, dIpa anukrama [153158] JAmir pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: paMcama-adhyayane prathama-uddezaka: 'ekacara' ArabdhaH, [167]
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [1], niyukti: [234-249], [vRtti-anusAra sUtrAMka 140-145] (01) prata vRtyaka [140145] zrIAcA- ahavA saMgapadaM taM jahiUNa imaM sArapadaM gaheyavyaM, kiMta, sammattaM caritaMca, tattANaM atthANaM saddahaNaM, tasaM jIvAdi, jeNa bhaNNati- tacAryajIvatthiya paramapadaM, ajIvAvi attha paramapayaM, evaM nava payatthA, caripi saMvarapadatye pavisati, tattha jayaNAe saMbaro bhavati, zraddhAdi // 156 / / rAgadosavajaNe jataMti, jahA 'saddesu ya bhaddayapAvaemu jAva phAsesu' Aha-bhaNitaM bhagavayA bhAvasAro caubdhiho, taM kiM eyANi PA tulyANi aha etesipi kiMpi sArabhUtaM asthi , ato pucchA-'logassa ya ko sAroM' gAhA (243-198) bAgaraNagAhA | / (244-198) sutteNeva-logassa dhammo sAro, kataro ?, jahaNo, tassa viNNANaM sAro, jeNa Naati sesaM kaMThathaM tattha uttaruttara sArato 'kammavivego asarIrayA ya' gAhA, bhaNito sAro, idANi vijato vayete, jaM bhaNitaM-mamgaNA, so jahA logavijaye, gato ANAmaniSphaNNo / idANiM suttaphAsiyanijjunIe, sAvi jattha 'ihamegesi egacariyA bhavati'cAro cariyAvayaNa' gAhA, cAroci IN AN| vA cariyatti vA egaTThA, baMjaNaNANataM, teNa cAre Nikkhitte cariyA NikkhitA eva bhavati, cAro chabbiho-NAmAti, dagve pati-IV. | rino cAro aNegavihI, tastha jale thale vA dArusaMkamo kIrati, thale NagaraduvAravisamesu sagaDarathamAdiyA dabacArA, jale saMkamo | kIrati, phalaraNa vA rajjae vA NAvAe vA carati, khete jAvaiyaM khenaM caraMti, kAle jAvatieNa vA kAleNaM, bhAvacAro pasattho||| appasattho ya, bhAvammi nANadasaNa'adbhagAhA (216-202) appasattho annautthiyanihatthANaM, pasattho sAhUNaM 'loge cau| bihammi gAhA (247-203) caubiho kasAyalogo, tattha kaha cariyavaM sAhuNA ?, hotititti(ghiI)ahigAroM' akussamANeNa vA AhaNijamAzeNa vA Na russiyana, Na mANo kartavyo, alAbhaparIsaheNa yA vAhijamANeNa Na mAivANeNa obhAsiyavaM, anausthiyapUyAo vA dadalu Na tAsu mucchiyavaM, evaM samvattha dhitI bhAvitavyA, nANacaraNesu uamiyabvaM, tabokilaMteNa dhitI | // 156 // dIpa anukrama [153158] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [168]
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [1], niyukti: [234-249], [vRtti-anusAra sUtrAMka 140-145] (01) logaviparAmarzAdi prata vRtyaka [140145] dhIbAcA kAyabvA, hiMsAtisu pAcakammesu uvaratI kAyaccA, aNiyatavAsiNA bhavitabdha, haratambhUteNa paratisthirahiM coijamANeNa askhorAMga sUtra bheNa nANaMtarAdisu NikaMkhitAtiNA bhavitavyaM, sArapada jutteNa bhavittA ummaggA baJjayavyA, piMDattho rAgadosavimukkeNa bhavitavvaM, cUrNiH 'AvaMtI keyAvatI' amijhattAe jAvati, asaMjatA iti buttaM bhavati, keAvaMte'tti jAvatiyA tItAnAgatavaTTamANA keyi asN157|| | jatA maNussA sabbajIcA bA 'logaMsi vipparAmusaMti' loe savvaloe vA parAmusijaMti, loge vA chakAyaloe parAmusaMti, loe | vA gihasthaanausthiyaloe vivihaM parAmusaMti, jaM bhaNita-ghAtaMti, ahavA parAmumaNaM AraMbho, jaM bhaNiyaM-etesu ceva Arabhati,ettha sakkhI bhadaMtanAgArjunAH, paDhaMti-'jAvaMti keyi loe chakkAyaM samArabhaMti' ato parAmumaNaM AraMbho, tattha AraMbhamANA | keyi keyi saMghAtaM jujaMti, keyi paritAviti, kei uddavijaMti, jogatigakaraNatigeNa, te pRNa samAsao 'aTThAe vA' arthadharmakAmanimirca puDhavi samArabhati, karisagAdi, dhammaNimittaM soyi maTTiyAti kAmanimirta muravAdi, evaM chasu kAemu joeyacaM, saraNipANiyaM dagatogariyAdi 'pahANaM madadappagara02, iTTiyAgAra lohAgAra aggihoo vA neU 3, evaM vAuvaNaphatitasesu, evaM | | musAvAtAdi 4, AtaparaubhayahetuM aTThA, sesaM aNaTThAe, kevalaM verAbhAgI bhavati, te evaM aTThAe aNaTThAe ya AraMbhapravRtyA jogatrikakaraNatrikeNa 'etesu ceca viparAmusaMti' etesuti etesu chasu jIvanikAemu viparAmusaMti, jaM bhaNitaM ArabhaMti, ahavA etesu ceva uvavaJjittu appANaM vividhehiM viparAmusAti, jaM yA chakkAyavahocitaM kamma, tesu ceva kAesu uvavAjitA tehiM pagArehiM / LI uddavijamANA parAmasaMti ya, dakkhaM bhavati, so kiM evaMvihANi kammANi kareMti jAI kAehiM vipati ?. tato buJcati-'gurU se |kAmA guru iba ducayA dukkhaM appasatdhehiM laMpijaMti, jo jassa aNatikamaNijoso tassa gurU, bhAriyAutti vA sujvati, kAmA |157|| dIpa anukrama [153158] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [169]
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [1], niyukti: [234-249], [vRtti-anusAra sUtrAMka 140-145] (01) zrIAcA- saco // 158 prata vRtyaka [140145] sahAdi te tassa duchayA bhavaMti jeNa tadatthaM kAyasu pabattati, jato ya so gurukAmo bhavati tamhA so tanimittaM pAvaM uvaciNAti, pAcodayA 'tato se mAissa aMto' tata iti tamhA 'mAM mArayate yasmAnmamAribhUtatha mArayati thA'nto anusamayaM maraNAdapi karma bhavo vA bhavenmAraH // 1 // aMto iti abhyantare, jato ya so mArassa aMto vati, tato iti tamhA 'se'tti nidese, kassa, tassa kAmagurussa, dUre NibANassa, ahavA jo chakkAyasamAraMbhe vaTTati tappaDipakkho jassa agurU kAmA, so kiM saMsArassa aMto?, pehitA pucchA, 'Neva se aMto' abhisarato, dUre, NicyANe jeNa pari laddhaM hoti Na so kammasaMsArassa aMto parati, jamhA bAra-II savihe kasAe dUreti, dUrevi Na bhavati, jeNa ukoseNa sattad bhavaggahaNAi nAi kamati, jaMbusvAmI vA pucchati-jeNa etaM ajjha-100 yaNaM AyAro vA paNItaM so tahiM kAle saMsArassa kiM aMto cAhiM vA AsI ?, tato bhaNNati-'Neva so aMto,Neva so baahiN| aMto Na bhavati jeNa ladvighAtINi catvAri khINANi, jeNa kevalikammAI cacAri carimasamayAvekkhINi bhavaMti teNa dUreNa bhavati / evaM saMsArassa va aMto va reNa vaThThamANo 'so pAsati phusiyamiva' sa iti bhagavaM phusitaMti udayavindu kusagge laMbati aNNasta aNAgame kiMci tastheva sukkhati, kiMci paduppaTa Nivatati vAteritaM, misaM nuNaM panuSNaM, patatIti panuSNaM, NivataM adhigaM vA patati Nipatati, tavaNiyamatavA Nivatati, vAyatIti vAto, IritaM-kaMpitaM, vAteNa IritaM vAteritaM, tathA goNAti puriseNa vA | evamAdi, Napi tassa tAe avasthAe ciraM avatthANaM bhavati, tassa suguruyattAe uvakkameNa vA avassaM nivatitavaM 'evaM bAlassa' | "evamavadhAraNe, dohi Agalito bAlo, jIvijai jeNa taM jIvitaM, sodhakarma itaraM ca, tattha niruvakama bhagavato titthagarAINaM, socakarma | | sesANaM, tattha vA satataM paramAyu, vAghAtimaM tu gambhammi marati koyI, koyI puNa jAtamittao marati, maranto mAreti mAtaraM koyi, HAI dIpa anukrama [153158] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [170]
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [1], niyukti: [234-249], [vRtti-anusAra sUtrAMka 140-145] (01) maMdatvAdi prata vRtyaka [140145] zrIAcA-14 |koti maratIe samaM tIe 'maMdassa aviyANato maMdo sarIre buddhIe ya, ekako uyacaye avacaye ya, iha tu bhAvamaMdo'vacaye draSTa- rAMga sUtra- vyA, jato buccati-'aviyANato' kiMti', kUrakammaphalavivAgaM, paMDiyANavi evaM soyakamANi AugANi, te'vi kusaggajala-1 cUrNiH biMduuvamAe bahuyAto rAtIo gAuM satA jataMti, bhaNiyaM ca-'dhamma AyaramANassa, saphalA jaMti rAio logovi evaM jaannti||159|| 'jaha jIvitaM aNicaM0' taM ca Na sammaM jAtaM bhavati, kaI ?, jato-'kUrANi kammANi bAlo' NiyANi NiraNukosANi kUrANi hiMsAti aTThArasaThANAI mirsa kuvvamANe, ahavA kAyamANamANi, vAlo puccabhaNito, tatthaM kUrakammanivattiteNa 'teNa dukkheNa mUDhe vipariyAsameti' dukkhaM-kamma, mRdo tami hu(tammi huo)so tAsu tAsu gatIsu uvavaJja viSpariyAsameti, taMjahA-jammAto maraNaM, maNussA NaragaM, paragAvi tiriyataM, suhA dukkhaM evamAdivivaJjAsaM, muhatthIvi kUrANi kammANi kAuM dukkhaM aNubhavati, ahavA mUDhoti vA bAlotti vA egaTThA, teNa dukkheNa bAle bippariyAso so 'moheNa gambha maraNAti eti' AdiraMteNa saheto moha-| mgahaNA rAgahosaggahaNaM, tehito kamma, tato garbha maraNAti eti. padaMti ya 'maraNAdubeti' puvaM maraNaM pacchA gambho tato pAva| vRddhI tato bhUyo hiMsAdikUrakammapatti tato kammassa bharo bharaNA paragadukkhAgi, jato vucati etya mohe puNo 2 ettha mohe'ti entha kammasaMbhAre mohe puNo jAtI puNo maccU puNo dukkhaM jAva aNAdiyaM aNavayaggaM, ahavA 'etya mohe ti ettha saMsAre | | hiMDamANassa tAsu tAsu gaI puNo puNo kammabaMdho bhavati, eyaM saMsAriyaM dukkha pecchi UNa ettha mohe puNo puNo Na bhaviAmo | iti 'saMsayaM pariyANato' saMsetIti saMsayo, so ya aNNANe maraNe ya, tattha aNNANe do asthi astittA buddhi saMsayati, maraNasaMsaye maraNameva, logevi vattAro bhavaMti-maraNasaMsaye vaTTati, saMdehe vA, pariNNA duvihA-jANaNApariSNA paJcakkhANapariNNA ya, taM | // 159 // dIpa anukrama [153158] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [171]
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [1], niyukti: [234-249], [vRtti-anusAra sUtrAMka 140-145] (01) bhIAcArAMga sUtra prata vRtyaka [140145] eyaM aNNANasaMsarya jANagApariSNayA pariNAya, kaha pariyANati hai, jahatANi micchANANANi puvAvaraviruddhattA saMdehajaNayANi 2. saMsArakAuM saMsayabhUyANi ceva bhavaMti, jassa ya egamavi padaM pA samma uvaladdhaM tasa jahatthamavi ghuNakkharaM vA aNuvaladdhameva bhavati,0 parijJAdi // 16 // taM evaM samma nANeNa aNNANasaMsayaM atattamiti pariNAya pacakkhANapariNAya pariyANijA-tattayuddhiM tato paDisevae, maraNasaMsaINI yapi appaNo vA parassa vA tadubhayassa cA duvihAe pariNAe pariyANiA, jaM bhaNitaM-jANittA Na kariA, taM evaM duvihamavi saMsayaM duvihAe pariNAe pariyANicA saMsAre pariNAte bhavati, 'dabve khitte kAle bhAve ya bhave ya hoti sNsaaro| tassa puNa hetubhUtaM saMsAre kammamaDhavihaM // 1 // ' taM jANaNApariNAe asaMdiddhaM NacA paJcakvANapariNAe savyaM pANAvArya pariyANAsici, | bhaNiyaM ca-'mamat pariyANAmi' pariNAo NAma gamapacakkhAyao, saMsayaM pariyANato jANaNApariNAe aviyANato paJcakkhA NapariNAe apaDisiddhassa saMsAre apariNAe, jANaNApariNAgaNa saMsAro dukkhANi ya pariSNAtANi bhavaMti, pacakkhANaapariNNAevi 'Na sA gatI asthi jattha asau Na ubavaati0' appacakkhAya assabadAro, evaM musAbAta aparijANato, adinna, parimgahaMti, mehuNaMti jeNa duraNucaraM teNaM pihaM sutaM AraddhaM-'je chee se sAgAriyaM Na seve' yA ya evaM dukara jaMcauvayANi aNupAliaMti, bakkhati ya-tadevegesi mahabbhayaM evaM dukaraM taM baMbhacariyaM jaM aNupAli jati, ato bhaNati-'je chee sAgAriyaM Na se seve' je| | iti aNuddivassa nidese chao aNutrahao, Nathi se kiMci cayaNijaM, bhamaM haNittAvipamAtievi, agArehiM saha bhavatIti sAgAriyaM mehuNaM, sasamayavaNNo vA jo uttamo sAhavAdI vA sAgAriyaM Na sevati jogattiyakaraNatieNaM, pAeNaM tabimittaM sesaassavehivi pavaciti, bhaNiyaM ca-'mUlamenamahammassa, mahAdosamussayaMka' te ca mihINaM kRcchitaM atippiyaM ca, pAsaMDINa kucchitaM atipiyaM ca, egesiM- // 10 // dIpa anukrama [153158] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [172]
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [1], niyukti: [234-249], [vRtti-anusAra sUtrAMka 140-145] (01) batAya mAlatA prata vRtyaka [140145] zrIAcA|| hiTThAdINaM jeNa buJcati 'kaTTumeva' karittA, evamavadhAraNe, kimabadhArayitavyaM ?, evaM karitA rahite mehuNasaMsaggA, aba parivajane, 01 rAMga mUtra- IN avayANati, jaM bhaNitaM-havati, taM kahaM tumaM evaM karesiti codito pareNaM Na ahaM evaM karomi avayANati abayANaMti vA buccati, cUrNiH | loyasiddhattA codito russati, taM vA appANagaM dosaM tassa upari hunmati, paDhijaha ya-'tamevAviyANato' Na ahaM etaM kahaMpi // 161 / / jANAmi, NAgArjunIyAstu pati-'je khalu visaema batisevittA nAloeti, pareNaM vA puDhe Nihavati, ahavA taM paraM saeNeca doseNa pAvidvataraeNa vA uvaliMpilA, evaM himAdINivi kaTu maMTukaliyAkhamao va tassa avijANato 'bitiyA maMdassa yAlayA', appamiti avacayami thullamiti upacayami, maMdo tu dosuvi, pagata, bhaNito tu dehamaMdo, ubhaye vA vibalatA cAlayA, egA tAva tamsa bAlanA kicaM sAgAriyaMti, citiyA jaM NAloeti, Na vA akaraNAe ambhuTTitA pAyacchica paDibajjati, piNDa-VA vato vA aliyaveramaNabhaMgA vitiyA, jo puNa samma Aloeti jAva akasmAe anbhuTeti tassa emA bAlayA bhavati, ahavetaM / visayaNimittaM Asevijjati, tevi Na te visae 'laddho harasthAeladdho NAma paDuppanno huratthA NAma desIbhAsAto bahiddhA, ladekhi | tAva kiM puNa aladdhevi ? jahA citto khuDDae vA, kassa bahidA ?, dhammassa, Navi taM AsevaMtassa dhammo bhavati, teNa ete dhammoMIvarodhagattikAuM sAhu carittAto cittAto vA bAhiM kujjA, 'paDilehA' ete evaMvidhA papaitti vikkhAe AgamittA 'ANa| vija' titthagaraNAe ANavijjA 'aNAsevayAetti bemi' aNAsevaNaM, je bhaNiya-taM akaraNaM, ko doso visayAsevaNA-12 etti !, ato duJcati-'pAsaha page ruvesu giddhe' ohANuppehiNo itare vA bucaMti pAsadha, egetti Na samve, svaggahaNA sesidi | yagANa gahaNa, rUva tattha pahANaM hAritaM ca neNa naggahaNaM, ahavA rUba iti savvavisayANaM muttimanaM akkhAtaM bhavati, giddhA-mucchitA, dIpa // 16 // anukrama [153158] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [173]
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [140 145] dIpa anukrama [153 158] zrIAcA rAMga sUtracUrNiH // 162 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 5 ], uddezaka [1], niryuktiH [234-249], [vRtti anusAra sUtrAMka 140-145] samatA NijjamANA pariNijjamANA, iha logevi mahAmodA pAradAriyA akosavahabaMdhapahaNaNAIhi ya dukkhehiM pAhijjete, pAsAhi bajjharatiyesu bajjhe pariNijjamANe, ahavA visayasotehiM bujjhamANe rAmadosabaddhe tastheva tattheva pariNijjamANe, koyi rajjitA duspati, puNo rajati, evaM jaheNaM bAheti mohe, jeNa vA kammeNa saMsArasamudde pariNiaMti, taMjahA- puNo maccU puNo moho 'ettha mohe puNo puNo ettha saMsAramohe puNo 2, jAyaMti, ettha vA saMsAre bhamaMtANaM moho puNo puNo bhavati, jaM bhaNitaM kammabaMdho, ahavA daMsaNanANamohe bhavati, jeNa tassa tappacaNIyattaNato loyasAralaMbho Na bhavati, paDija ya- 'tastha phAse puNo puNo dukkhA phAse evaM jAva sadde taM evaMvihANi visayanimittaM dukkhaM pArvati AraMbhe ya pavazaMti, jato paDhiati- 'AvaMtI ke AvaMtI' ahavA katare tesu tesu giddhA AvaMti jAvaMti keyi vRttaM bhavati, AraMbheNa jIvatIti AraMbhajIvI asaMjayA-'AdANaM jikkhebo-bhAsurasaggo' 'addhANagamaNAti, sabve pamata jogA samaNassa hoti AraMbho' 'etesu'tti etesu su jIvanikAyesu AraMbheNa jIvaMti taduvaroheNa, jaM bhaNitaM asaMjameNaM, jesu aNNe musAvAtAti assavA, teci esa caiva prAyaso kAema vipataMti 'patthavi bAla'ti etyaMti etthaM saMjame AraMme vA pari samatA visae labhittA tactrippayome vA paritamyati, paDhiai ya-' paripaJcamANe garagauvavAte pariyAyaM eti paripaJcati, jaM bhaNitaM avarajjhati, ramati hiMsAtiesa pAtrakammesu saJjati rajati, taMjahA miyakhvAe kopi ramati, aghAtAvi keyi ramaMti, taMjahA suddha hato suTu mAriutti, evamAdi paravayaNaNaMdigo evaM alievi vRddhArveti coriyaMSi sati cice kareMti, evaM anattha vibhAsA, 'asaraNaM saraNaM'ti mannati, jahA so koMkaNagadAra o, visayaNimitaM ca kepi pavvarja ambhurvetAdi tAo tAo mAyAo kareMti, jantha sutaM 'ihamegesi egacariyA' iheti iha pAsaMDiesu, caraNaM cariyA sA ya bhaNitA, egassa bahUNaM mohAvRciH [174] // 162 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [1], niyukti: [234-249], [vRtti-anusAra sUtrAMka 140-145] (01) zrIAcA- rAMga mUtra cUrNiH // 16 // prata vRtyaka [140145] vA egaNicchayANaM cariyA, jahA corANa, sA duvihA-pasasthA appasatthA ya, tattha pasatthA dabao egassa aNegesi vA rAga-10 aprazasta| dosarahiyattA egacariyA bhavati, therakappio kAraNio ego hojA ahavvANo, iharA aNegA, bhAvato puNa tersi rAgadosarahi-II yANaM, NiyamA paDimApaDiyano dayaovi bhAvaovi eko, gacchaNiggatA bhaNitA, appasatthadamvegavariyAe AharaNaM, ekammi |gAme eko kuTThI ur3asarIro chadachaDeNa anikkhineNa tapokammeNaM tassa gAmassa Niggamapahe Ataveti, vitiyovi tassa egacaro|2. tassa gAmassa adUrasAmaMte girigahaNe AyAveti adumadumeNa, tassa gAmaduvArAtAvagassa gAmo AuTTo vaMdati AhArAtIhiM NimaM| teti dukArakAraoti, bhaNitaM teNa-Na ahaM dukarakArao, giriNijjharavAsI dukarakArao. tato te gAmillamA taM gaMtu pUeMti AhA-| rAdIhiM, dukaraM ca paraguNA bhaNituMti taMpi pUiMti, evaM tesi egacaritA, aNNe bhaNNaMti-eko dagasoyariyo aNNeNa saha samaM maMtecA | pubbadesAo pAsaMDigabhaM mahuraM Agamma tIse dAhiNapAse nArAyaNakoTTe mtio, chaTThAtipAraNae gomayaM mAyiTThANeNaM bhakkhayati, | isthisaI ca NAvalati, jati NAma kaMci vedapAragaM Alavati tapi cira ucAsito rahasse, sesaM tu NamamANaM hatthabhamuhAkapAtipadi evaM kukuDeNa AgaMpito logo vatthaaNNapANAtiehiM pUeti, aNNo ya se vitijao Agamma uttarille pArAyANakoTTe Thito, te hiMDatA aNNoSNaM paNamaMti, aNNoSNassa ya egao egamegaM pasaMsaMti, evaM ne egacariyA, te logaM bhakkhettA, 'se bahukohe'N avaMditA pamAdeNa paresiM dA dijamANe pasaMsijjamANesu vA paresu bahukoI gandhaMti, yaduktaM bhavati-puNo puNo kujhaMti, evaM aba |dito apUryato vA mANaM karati, kurukyAdIhiM kahiM bahumAyitaM, sabbaM etaM AhArAtilobheNa kareMti, kohAdiehi va 'baharato' uvaciNanti kammamayaM, voDiyamAdIvI rajeNa diisarIrA loyaraMjaNaDhe paMsucchAresu ya suyaMti, yahuNahe' NaDeva bahuvese kareti, // 16 // dIpa anukrama [153158] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [175]
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [1], niyukti: [234-249], [vRtti-anusAra sUtrAMka 140-145] (01) prata vRtyaka [140145] zrIAcA | kucI jI zikhI muMDI 'bahusaMkappatti pUyA AhAra sagge ya mokkhe ya patthaMti, ahavA gihINaM egesi egacariyA, jahA gaMThi- bahukrodhAdi rAMga sUtra bhedANaM, tesipi bhANiyadhvaM 'bahukohe jAva bahusaMkappeti, bahuM vA kujjhati katagakoheNaM itareNa vA, kakaM ca karittA mANamAyA juttI // 16 // suvaNNagAdINa paMthe pADeti, savvaM etaM lobhA, bahurao-bahukammabaMdho, bahuNaDe vatthAbharaNamAdiehi, bahusaMkappe putadArAdibhaeNa || bahu tAvesa pANAtisaMkappA, evaM anesipi coracAriyasathillagAdIrNa egacariyA vibhAsiyagyA, te puNa sarisati parUvitA, iha | tu kuliMgegacariyAe ahigAro, so evaM egacArI 'AsavakkI vasatti' Asavesu bIsattho AsavakI (vasanI) ahavA Asave |2. aNusaMcarati Asava0 palicchapaNe 'pralIyate bhayaM yena, yaca bhUtvA pralIyate / pralInamucyate karma, bhRzaM lInaM yadAtmani // 1 // | 'uhitavAdaM pavamANe kattha udvitA ?, dhamme, vayamavi pavayitA, evaM misaM vayaMti pavadamANA, udvittAvi mokkhagamaNAe / | pariNNAo paDaMti-pavataMti, liMgatthAvi keyi nANAdIhito paDaMti, uhitavAdaM vadaMti, evaM te hiMsagavisayAraMbhA ete saMdhi ayujjhamANA, jahA maNussesu ceva kammakkhayo bhavati Na aNNattha, kevalaM logapaDivAyasaMkAe sae sAsaNe paDisiddhANivi AyaraMti, jattha imaM suttaM 'mA me keiha dakkha' mA me koyi pekvihiti, ato chaNNaM Asevati, chaNNecI ubimga eva bhavati, mA me | kovi pekkhihiti Nicubiggo 'aNNANapamAyadoseNaM' aNNANANi-kusAsaNANi sakamannAdINi, tehiM gAvarUDhatattabhAvitaPAI mataM, ahavA 'patthi Na Nicco Na kuNati0' annANamiti saNamohaNijaM gahitaM, pamAtaggahaNA carittamohaNijaM, paMcaviho vA pamAdo, .so evaM aNNANadosA pamAyadosAto vA 'satataM mUDhe satatamiti NicaM, moho aNNANaM daMsaNamohovA, dhamma' suyadhamma caritadhammaM ca jeNa kasiNaM kammaM svapiati, evaM te hiMsagavimayAraMbhagA egacariyAvi hotagA dhamma NAbhiyANaMti, ahApayA' visaya- // 16 // dIpa anukrama [153158] para pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [176]
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [140 145] dIpa anukrama [153 158] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 5 ], uddezaka [1], niryuktiH [234-249], [vRtti anusAra sUtrAMka 140-145] zrIAcA gaMga sUtra cUrNiH // 165 // kasAehiM aDDA, pajAyaMtatti payA, katare te ?, maNussA, ahavA maNuavaccA mANacA tersi AmaMtraNaM, sesA caricalaMbhaM prati avasthameva, 'kammaakovitA' kahe kammaM bajjhati muJcati vA?, 'aNuvarata' ti apaDiviratA assavAto 'vijjA palimokkhamAhu' pari samatA layo ekattA palimokkho bhavati, Ahu-bhaNaMti, bhaMtehiM visaNigdhAtaditA vijAye palimokkhaM icchaMti, jahA saMkhAti, taM kiM sacaM ?, Na sartha, buccati 'AvaI aNupariyaItiSemi' bhAvAbaTTo saMsAro taM aNupariyaIti jAva anaMtAI, iti paMca majjha| yaNassa prathamodezakaH / / saMbaMdhI saMsArAdhigAro aNuvadRti, sa eva saMsArAdhigArI aNuahati, tattha pAyasI paDhane uddesae gihiNI AtIe buttA, jato egacariyAo AraMbhakuliMgiNo bhaNitA, te savvevi ete aviratattA bAlA, tappaDipakkhabhUtA viratA, bhaNitaM virato muNiti, vitie sutaM- 'AyaMtI ke AvaMtI' jAvaMti kevi vRccaMti evaM bruvaMti logaMmi maNusmaloe aNAraMbhajIvi 'AANA Nikheve' 'mAsurasagge ya' gAhA, aNAraMbhI nAma saMjamo, aNAraMbhajIvaNasIlA, etesu caiva chakAesa AraMbheNa Na jIvaMti, aDavA iMdiyavi sayakasAmu AraMbhajIvI, tavvivarIyajIvaNasIlA aNAraMbhajIbI, jaM bhaNitaM saMjatA, 'etthovarae' etthaMti etthaM hiMsAdi AraMbhA, ettha Aruhate dhamme taM 'josamANe' jaM bhaNitaM pItIe AsevamANe 'ayaM saMdhI'ti saMgha saMdhI, bhAvasaMdhI kammavivaraM NANAINi ya 'adakkhuti, evaM saMdhi da jhoyasatIti vahati jaM bhaNitaM sArapada mAsevamANassa 'je' iti aNudiTThassa, nANAdINi va dakkhuti, evaM saMdhi daThThe jhomayatIti jaM bhaNitaM, sArapadamAsevamANassa je iti, 'imassa' orAliyamsa viggaho sarIraM, tA teyAkammANi tadaMtaragatANi, Na veuntriya AhArassa kaladAti, vRggahassa vA ayaM khageti, tattha khetakAlarijukammakhANA cacAri vidyAmokSAdi [177] / / 165 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA AgamasUtra -[01] aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : paMcama adhyayane dvitIya uddezaka: 'virata muni' ArabdhaH,
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [2], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 146-150] (01) gAni SANS prata vRtyaka [146150] khaNA iti NibvesakAlo, ambisaNasIlo aNNesI, bhaNitaM-gavesati, etaM kharNa aNNisittA kiM kAya, ato pucatirAMga -IYA 'esa magge Ayarie' esa iti esa NANAditigasAramaggo gANadaMsaNAriehi sAhu Adito vA vedito pavedito, ettha nANAdi-| pUrNiH AriyapaveDyamagge udvito gihAdINi paricaitA sArapadaM AdAya mokkhaNimi uDito Na pamAyae, pamAto paMcaviho, tatva // 166 // carittasakkhiyANi ahiMsAINi, tattha appovameNa aNNesipi ahiMsA kAyabvA, tattha imaM muttaM-'jANitu dukkhaM patteyasAyaM NacA dukkhaM sArIrAdi, egegaM prati paceyaM, saccapi etaM sArIrAtidukkhaM patteyaM bhavati, jaM bhaNitaM-asAdhAraNaM, sAtaM NAma suI,2 | atthovaNaao u dahanbo sAtamavi pattegameva bhavati, kaI pattege suhadukkhe', jahA taba piyaappiye suhRdukkhe evaM aNNassAvi, ato dukkhaM aNNassa Na kAyamba, taM ca sAtAsAtANaM NegalakkhaNaM sattANaM bhavati, ato sutaM-puDhochaMdA' chaMdo NAma icchA, jahA | kassayi majaM suhaM tadeva ca'NNassa asuha, tahA khIrabhoyaNaM kaMjiyapiyarNa vA, evamAdi, egassa piyA cyAsI mAsI aNNassa besarI' NANAti bhAvasaMdhI bhavati, chedapi suI maNNati jahA gaNDagaMDabhedaM, amgipavesAdINi ya, tattha aNNe suI dukkhaM maNNaMti, jahA baddhA susvamamANA, vahA aNiTThadArao rAyA bajjhamANAINi, evamAdi dukkhe suhAmisaMdhI, suhe ya dukkhAmipAo puDhochaMdANaM mANavANaM, ahavA puDhochaMdANaM-puDhosaMkappANaM, aNivAritachaMdANaM, jaM bhaNita-bahuicchANaM, puDho caiva dukkhaM bhavati, kiM taM', samma | apaMtasaMsAriyaM, virato puNa patteyaM paceyaM sAtAsAtaM NacA aNAraMbhajIvI 'se avihiMsamANe' se virate Na hiMsamANo jahA avihiMsamAgo tahA abadamANo musAbAdaM jAva apariggahemANe icchevaM virataNa ANaraMbhajIviNA tabo adhiTTAyanyo, tattha upadeso |'puDho phAse' ahavA jati taM virataM parIsahA phusimA tattha suttaM 'puDho kAse vippa0 puTTho patto, keNa?-sItauNhadasamasagava- // 166 // dIpa anukrama [159163] IHAR ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [178]
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [2], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 146-150] (01) mamatA bhItrAcA payAyAdi rAMga mUtra cUrNiH // 167 / prata vRtyaka dAtiNA parIsahAtiyedi, phAsaggahaNA sesaggaho kato, sesAvi parIsahA upasaggA parIggahitA bhavaMti, vividhapagAre iNollae vippa-100 Nollae, 'esa samitAe pariyAe viyAhite' samagamaNaM samiyA, pAragamarNa pariyAe, vivihaM Adite viyAhite, Aha-bhaNitaM | bhagavayA sambaparIsaddovasaggANaM pharisaM samaNuNNAtaM, taM kiM julAhAravihArassa rogaparIsahA phusaMti ?, jato pucchA-'je asattA | | pAvehi kammehi je iti aNuddidussaggahaNaM, Na sattA asatA, pAvaM carittamohaNijaM, taM jesi khaovasamaM na gataM te asatA, hiMsA| disu vA pAvakammesu asatA, udAhu'ci udIritavAn rogA bakkhamANA gaDi0, aduvA AtaMkA AsudhAdiNo malAti 'phusaMti' pAvaMti vAgaraNaM 'iti udAhu' iti paridarisaNe, ujjataM Ahu udAharitavAM vIro tisthagaro aNNataro vA Ayariyaviseso, kiM udAhu, caricamohassa kammakhaovasameNaM caritaM lambhati, veyaNijassa udayeNaM rogA bhavaMti, te ya kevaliNo'vi bhavaMti, ato amaggaNA esA, te evaM jati uDijija ato te phAse puTTho vippaNollejA, saNaMkumArarAyA dihato, 'te' iti te rogAtake aNNe | vA parIsahobasagge, vivihaM paNollae viSpaNollae, kahI, te tu uppaNNA saMtA sarIralayaM karinA tahAci te soDhabbA, imeNa AlaMba-10 gaNa-'se purva etaM pacchA'veta' se iti Nise, puvaMNAma vaTTamANapariggahAo, jahiM sisso paNNa viati tato kAlato jaM paDhamaM / | taM puvvato, jaM aggato taM pacchA, tavacaraNa AraMbhakAlAo vA, tahA rogAtakAdayaH kAyAvA, ahavA pugvaM asaMjatattaM pacchA saMjatana, IN |tahA pugve pacchime vA baye 'etaMti orAliyaM, midurassa bhAvo bheuradhamma, Na mijamANaM-katoyivi bhedaMNa deti, vivihaM dhaMsati | viddhaMsati, viddhaMsaNadhamma abhinjamANaM jiNNasagaDaM viddhaMsati, rukkhaM pataM, sADo vA saDavaNammi, UsANugataM kuI vA, paDaNadharma avassaM eteNa maraNa amateNa vA paDiyanvaM, AdivaMtattA adhu-aNiyataM, Na sAsataM bhavatIti asAsarta, iTThAhArAo ciJjati [146150] DANCINE // 167 / / dIpa anukrama [159163] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [179]
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [2], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 146-150] (01) zrIAcA- rAMga sUtra cUrNiH // 168 prata vRtyaka [146150] tadabhAvA avacijati ato cayAvacayiyaM, ahavA jAva cacAlIsago tAva cijati, tato pareNa avacijati, ato cayAvacayiyaM, cayApaca yAdi | ahavA gambhakomArajovaNAtIehi vividhehiM pariNAmavisesehiM pariNAmasabhA vipariNAmadhamma passadha etaM passaha, jaM maNita| pugvapi etaM pacchA'vetaM jAba vippariNAmadhammI, evaM dahaNa mijamANe vA jAva viSpariNamamANe vANa saMgo bhavati, ahavA suca-11 vibhAgo kIrati-'passadha etaM rUvasaMdhi' passaheti bujhaha etaM jaM ubakkame 'sva'miti sabveM diyAvaTThANaM sarIraM, rUveNa saMdhiM 2, | kAraNe kajjubayAro, teNa aNicaNa rUpeNa nAgAti bhAvasaMdhI bhavati, gheraggapubdhago vA carittasaMdhI bhavati, saMgataM sammevA upekva-IAN | mANassa, kimiti ?, aNiJca khalu jANijjA egassAyataNaratassa' AyaraMti tamiti AyayaNaM, dave samAdi bhAve nANA- | | tINi, rAgadosarahiyattA ego, egassa AyayaNaM caritaM.veragmaM vA, tattha dabato egassa aNegANaM cA, bhAvato egasseva, egA yataNarato, 'iha viSpamukassa' iha sarIrAtimamIkAravippamukkasa, iha ca pravacane evaM viSamuktasya, 'Nadhi maggo' Nasthi-na|N | cijati, NaragAtigati jo jeNa pAveNa gacchati so tassa maggo bhavati, so tu asarIrattA akammattA pa Na saMsAragatImu gacchati | ato Nasthi maggo 'viratassattibemi' birato muNitti jaMbhaNitaM taM darisitaM / idANi avirato viratavAdI pArimgahio buJcati, taMjahA-'AvaMtI keyAvatI' jAvaMtI keyI 'loge pariggahAvaMtI' te evaMviheNa pariggaheNa pariggahavaMtA bucaMti, taMjahA-'se| appaM vA bahuM vA tastha apaM pahuM vA bhAvo gahito, aNu vA dhUlaM vA dabaM gahitaM, ettha bhaMgA-dakhAo NAma ega appaM No | bhAvato, bhAvato NAma0, evaM canAri bhaMgA, tattha dabato appaM Na bhAvato vahare, agdhaM prati mahaMtaM bhavati, vitiyabhaMgo tiNabhAro eraMDakaTThabhAro bA, davAo bhAvao ya appaM kapar3agAdi, ubhayato aNappaM mahagya thalaM ca jahA gosIsarcadaNakkhoDI hricNdnn-D||168|| dIpa anukrama [159163] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [180]
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [2], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 146-150] (01) zrIAcAgaMga sUtracUrNiH 169 // prata vRtyaka [146150] | kkhoDI vA, seyacaMdaNaM haricandaNaM bhaNNati, sabvaM cetaM samAsato cetarNa acetaNaM ca, ahavA parimgaho caubiho, taMjahA-dabbao / kSetrao kAlao bhAvao, etesu ceva chasu jIvanikAesu, ahavA appabahumullacittarmatamacittesu mucchaNA pariggahavaMto bhavaMti, jadda || ceva avisto visto vA dabAyANAdI parigeDaMto pariggahavAM bhavati tahA sesesuvi vatesu egadesAvarAdhA sabyAvarAdhI bhavati, aNivAritaassavAto, Aha-jaha appabahuaNudhUlaceyaNAceyaNadavyAdANAto pariggaho bhavati teNa je ime sarIramanaparIggahA pANipuDabhoiNo te NAma apariggahA, taMjahA-uDaMDagaboDiyAsarakhamAdi, tesi appAdipariggahaviyappA Nasthi, taM ca apariggahaM daTuM sesANivi vayANi tesi bhavisati, vayitte ya saMjamo, tato mokkho, taM ca Na bhavati, jamhA 'etadevegesiM' mahanmayaM bhavati je coDiyA AukAiyarasagAti caheMti tesiM tadeva sarIraM mahammayaM bhavati, jeviya AukAyauddesiyAdi parigihaMti jAva nijhAiyo | te'vi apaDilehiyaM bhujaMti, apaDilehie ya ThANAdINi kareMti, ahavA jANaNA paJcakkhANaparigNA ya Nasthi, tesiM dubihAe pari| NNAe apariNayANaM micchAdasaNA acarittAo ya 'etadeva egesiM' etadeva zarIraM kesiMci aviratAgaM piratabAdINaM mulchA| pariggaho mahaMto kammabaMdho ya durgatigamaNAya bhavati, kiMca-jati tAva sarIramittapariggahAo mama hattho mama pAdo mama zarIraMti maharAbhayaM bhavati, kiM puNa je pAsaMDiNo gAmakhittavihArAvasahe ya parigiNhaMti ?,'logavittaM ca NaM uvehAe' tattha logo-gihINo, tesiM vitta-dhaNadhanAi caNamiti pUraNe taM udhikkha, kimiti ?, jahA logassa mucchApariggahAi vittaM mahanmayaM, tahA uDuMDagAdINaM saMgitA sarIrameva mahabbhaya, kesiMci karagakucAtiuvagaraNaMpi, ahavA loge vi caNaM logacaritaM, jahA logo dhaNaAhArasarIrAtimucchito tahA udaMDagAtIvi sarIramucchAto taccittA ato asaMjatA, kiM puNa je gAmAdipariggahA gihivitta visiTThA, ege puNa NidANo-11 dIpa anukrama [159163] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [181]
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [146 150 ] dIpa anukrama [159 163] zrImAcA rAMga sUtracUrNiH // 170 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 5 ], uddezaka [2], niryuktiH [ 249...], [vRtti anusAra sUtrAMka 146 150] vahatattA, jamhA cetaM sarIramegaM kesiMci mahanmayaM te 'ete saMge aviSANato' ete iti etaM sarIrameva mucchApariggo logaM vA, jahA saMgotti vA vigghodhi vA vakkhoDiti yA egaDDA, rAgAdayo kammabaMdho vA, kassa so saMgo ? - abhiyANato dhammotrAyaM ca Aha- etadeva mahambhayaM sarIraM loge vittaM ca, egesiM bhaNDagamittaMpi teNa sarIradhAraNA AyArabhaMDaga me cadhAraNA ya, bhavatANaci samANo doso, taM ca Na bhavati, jamdA 'etaMpi saMga pAsaha' etaM sarIraM bhaMDagaM ca saMgittA maddanbhayaM bhavati ayANagassa Na tu yANagassa, cairitasarIrassa saMjamassAhaNA ubahihAraNAo ya, bhaNiyaM ca- AsassAssamaMDa0, bhaNiyA aviratA tahosA ya, saMpayaM viratA bhaNNaMti, se supaDibuddhaM jaM vRttaM etadevegesiM loyavittaM ca 'etaM sammati pAsahA' evameyaM, Na aSNahA, jaM ca vakkhati 'etesu cetra baMbhaceraMti', san 'suDabuddha' suddha paDibuddhaM ca pUraNe, mama-me 'sUtraNItaM' uvaNItaM uvadarisiyaM suTTu sAhU caitra uvaNItaM sUtraNItaM paccakkhanANIhiM sudiTTiehiM heUhiM sissANaM ubaNItaM, paDhiai ya-'sutaM aNuviciteti NacA 'sutega 2 aNu| vicitittA gaNadharehiM NacA vigtaguNe aviratadose ya 'purisA parakama cakkhU' puri sayaNA puriso, pasmati jeNa taM cakkhu, jaM bhaNitaM paramaM nANaM, tave saMjame ya vivihaM parakamma viparakammA, je ya evaM tave saMjame parakamaMti, 'eteSu caiva baMbhaceraMti bemi', ahavA paraM kevalanANaM taM jassa cakkhuM paramacakkhu te purisA paracakkhusI taMbe saMjame ya parakarma evaM buyitA, taMjA - etadevegesiM | logavidhaM ca, imaM ca annaM buyitaM tA 'etesu caiva baMbhaceraM 'ti, etetti chakkAyA, taM etesu saMjamatavo baMbhaceraM bhavatIti vemitti, Ayariya-uvatthasaMjJamo gurukulavAsaM vA baMbhaceraM, ahabA etesu caiva AraMbhapariggahesu bhAtrao vipyamukaM baMbhaceraMti, ahavA jo evaM paramacakkhU tave saMjame va parakamati etesu caiva baMbhaceraMti, siraM ugghADitA jAgahitatthaM bemi, Na sicchayA, jeNa bhaNitaM 'se sutaM saMgAdi [182] // 170 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [2], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 146-150] (01) Atmano bandhatvAdi prata vRtyaka zrIAcAca meM gaNadharo sissANaM akkhAti-se sutaM ca me, titthagarAo a atthato, casahA prathitaM me suttato, ahavA suyaM suyameva, 'ajjharAMga sUtra- tthitaM' UhitaM guNitaM ciMtitaMti egar3hA, muNicA mae ciMtitaM, kimiti ?-baMdhamokyo tujha ambhattheva' bajjhati jeNa so cUrNiH YAbaMdho, 'etya'ti appae ceva, tattha baMdhaheU 'rAgAIyA tipiNa tu' gAhA, te appANaM Na batirittA vaDhuti, ato baMdho, tao appae | // 171 // | theva, te caiva vivarIyA mokkhaDeU bhavaMti, te'vi appae ceva, mama tAva parato socA citaMtassa evaM ambhatthitaM-jahA baMdha pmokkho| | appae ceva, tumapi etto soccA evaM aNucitehi, ahavA je ceva AraMbhapariggahA etesu ceva NiyataM tassa baMdhapamokkho ajjhatthe vA, jato evaM teNa 'estha virate aNagAre' etthaMti eyAo AraMbhapariggahAo eyAo vA appasatthAjjhatthAo, Natthi agAraM | aNagAro, digdhakAlaM jAvajIvAe, titikkhatici yA sahatitti vA egaTThA, parIsahe ubasagge ya, 'pamatte cahitA' pamattA-asaM-17 jatA AraMbhapariggahitA kuliMgiNo ya 'bahiyA' iti tivihassa logasArassa, evaM dahaNa appamato tu sijjA , appamAo saMjamaaNupAlaNatthaM payatto, ahavA paMcavihapamAyavairitto appamatto, ahavA jataNa appamato ya kasAyaappamaco ya, jayaNappamaco saMjamaaNupAlaNaDAe IriyAti uvauco, kasAyaappamatto jassa kasAyA khINA upasaMtA vA, taM etaM appamAyaM duvihAe sikkhAe suTTa 'etaM moNaM' etaMti duvihasikkhAsikkhaNaM ahavA nirAraMbhapariggahatta, etaM moNaM samma aNupAlijjAsitti vemi / paMcamasyAdhyayanasya dvitiiyoddeshkH|| uddesatyAdhigAro bhaNito, vitie avirayavAdI pariggahio, iha tu tacitrarIto apariggaho, suttassa suteNa-appamate parivaejAsitti bemi, apariggado AraMbhavaJjaNaM logamArANucArI, iha tu so kSetra pariggado paDisijjhati, jato sutaM 'AvaMtI [146150] // 17 // dIpa anukrama [159 163] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: paMcama-adhyayane tRtIya-uddezaka: 'aparigraha' ArabdhaH, [183]
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [151 155] dIpa anukrama [164 168 ] zrIAcA raMga sUtra cUrNi 5 loka0 3 uddezaH / / 172 || bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 5 ], uddezaka [3], niryuktiH [ 249...], [vRtti anusAra sUtrAMka 151-155] | keAvaMtI aNAraMbhajIvI keyi loge apariggahavaMtoM' jaM bhaNitaM saMjatA, sadhye te etesu caiva kAesu apariggahAvaMti, ahavA je bhaNitA pariggahappagArA 'se appaM vA jAva citamaMtaM vA eesa caiva nimmamattA aparimgahAvaMti, davyAtipariggahaNimmamA vA kathyate apariggahajutA 'sobA vaI mehAvI' socA-suNittA baI- vayaNaM mehAvI sissAmaMtaNaM, mehAvINa vA vayaNaM, | mehAvI titthagaragaNadharA 'paMDitANa NisAmiyA' pApADInA paMDitA tesimeva titthagarANaM paMDitANaM, mehAvipaMDitArNa ko pativiseso 1, bhaNNati padamaM apariggaha mehAvI bhaNito, pApADDINI paMDito, merAmehAvI pariggahito, ahavA koyi kevalameva gaMdhamehAvI bhavati, Na tu jahAta paMDito, imo puNa ubhayamehAcI teNa Na puNarutaM, NisAmiyA NAma suNittA, sozcANisAmaNANaM ko viseso hai, socA kiMci kevalaM sutameva, Na puvvAvareNa UhittA hitapaDuviyaM, imaM puNa socA hitapaTTacitaM, ahavA socA mehAvI vayaNaMti titthagaravayaNaM taM paMDitehiM bhaNNamANaM gaNaharAdIhiM NisAmiyA, evaM tAva socA egesiM loga vAralaMbho bhavati, aNNesiM | abhisamicA jahA paceyabuddhANaM, kiM socA ?- dhammaM, so kahaM pavedito keNa vA iti 1, bhaNNati-'samiyAe ghamme' samaM kevalanANeNa darddha, 'ahavA jahA puNNassaM katthati tahA tucchassa katthati evaM samiyANa nAgadaMsaNacaritAriyehiM sAdhu Adito vA vedito pavedito, aNNehivi sAmipyAyasiddhA dhammA paveditA ato bhagavaM Aha-'jaha ettha mae' ahavA logasArAhigAro aNuyattati, so annatthavi kiM asthi garithatti pucchite sadevamaNuyAsurAe parisAe manjhayAre evaM vadAsI-ane'vi logasArA ayAgaMgA kudhamme uvadisaMti, imo puNa viseso 'jahettha ee saMdhI' jeNappagAreNa jahA, etthaMti ettha madIe sAsaNe mokkhamaggavi| DIe maNussaloe pAsaMDaloe vA, saMghaNaM saMdhI, nANAdINaM kamiNakammakkhayasaMdhibhUyANi bhavati, tarhi tassa saMghaNaM bhavati, jaM bhaNitaM anAraMbhajIvitAdi [184] // 172 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [3], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 151-155] (01) prata vRtyaka zrIAcA | taM laMbho, juSI prItisevaNayoH, jusitA pAlitA jAva ANAe aNupAlitA, 'evamannasya evamavadhAraNe aNNasthati-sakAjI-|| doSitarAMga sUtra- vagacaragaparibbAyagapabhItIsu, tesu sAraMbhapariggahA suhapasuttA jatici batthigimyahaM kareMti tahAvi uddesiyabhoyaNA jibhidiyaM adantaM tvAdi KA tesiM, sacicAhAramA ya, jahA ettha mae guttisamitibhAvaNAhi visaya kasAyAtiNiggaho ya sAtireyANi duvAlasavAsAI dukaraca-IPA / / 173 // | riovagateNa phusite evaM annatya na, phusite dujhosaetti vA egahu~, bhaNitaM ca-'gAlasseNa samaM sokkhaM, Na vinA sabaNiyA / Na veraggaM mamatteNaM, NAlamesu dayAluyA // 1 // ' ato mamIkArAo mAraMbhato ya Ayatthe dujjhosae, ahavA te mokkhovAyaM cev| taNa yANaMti, teNa kaha jhosessaMti ?, kiMca 'jaM aNNANI kamma khaveti', ahavA jahA mae ettha saMdhI jhosedha, evaM naNu gabbo bhavati jahA baddhamANeNaM sIhaNAto kao, taM ca Na, evaM sikkhagaucchAhaNA, bhaNiyaM ca-"AviH pariSadi dharma kAJcanasiMhAsane | bANasya (muneH) yojananirjharirabo yo'bhUtroccaiH kathaM sa siMhaninAdaH // 1 // " ato tuccati 'tamhA bemi No Nihijja' jamhA | | ahaM aNNAyacariyAe ghoraM tavaM akAsI tamhA bemi No NihejA, NihaNaMti vA gRhaNaMti vA chAyaNaMti vA egaTThA, kayaraM?-'pIriyaM' | saMjamavIriyaM, taM ca vIriyaM ca 'aNigUhiyabalavIriyo gAhA, kayaro so je Na gRhati bIriyaM?, vucati, 'je pukhuTTAtI no IVA pacchANivAtI' je iti aNuhidussa, uhANaM saTThANaM saMvego saMpavajA abbhuvagamo, No iti paDisehe, pacchA NAma pavaJjapavittassa ANja sesaM taM pacchA jAva Ayumee, jadheva udvitA taheba viseseNa vaTTamANapariNAmA jAva Atusersa viharaMti, jahA gaNaharA siihttaae| |NikkhaMtA sIhanAe viharaMti, so puccuTThAtI No pacchANivAtI paDhamabhaMgo, Aha-koyi sIhattA Nikkhamma siyAlattAe viharati ?, Ama, iha kei kalattaputtamittAti taNaM va chaDittA puNo vihArAko paDaMti, jahA selato, koyi liMgAovi paDati, nandiseNakumAro / // 173 / [151155] dIpa anukrama [164 168] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [185]
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [3], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 151-155] (01) utthAna prata vRtyaka [151155] zrIAcA. ba, keI darisaNAovi paDaMti jamAlIva, keI duhaovi pati, ato punbuDhAtI pANivAtI vitiyabhaMgo, jo na pubuDAI | rAMga sUtra No pacchANivAtI so gharatthI, Aha-je ime saphAjIvagApabhiti gihadArAI chahettA jahA va sadhammacedvitA ete etthaM mNgttiye|| nipAtAdi cUrNiH katva ?, vuddhati tatie, kahaM 1, te jeNa 'setti tArisae seci se aNNautthie anautthiyagaNo vA tesu bhagavato aNANAe rajaMpi // 174|| PA cahattA(pabbaie)Na ya aNuTThiyassa NivAto bhavati, gAmAtipariggahAo ya, tArisae ceya jArisae va puvaM AsI udikkhitA, ahavA suvisuddhadiDhateNaM jArisagA ceva gihatthA sacicAhArAsevi tArisae ceca, udAyimAragaprabhRtayovi etthaM ceva bhaMge, jevi ANiNhagavisesaM ajANatA tesiMtie NikkhamaMti te'pi tArisae ceva, jeNa tANa micchana, micchatte va kato uvari ?,'je pariNAya logasaNNesayaMti' akArassa lovA je apariNAya loga-chajIvakAyaloga aNu esati aNNesati, kAe vittiNimittaM ArabhaMti, N/ paTijaha ya-'logamaNussite' pariNyAya-paccakkhAya payaNapayAvaNAti viseseNa puNaravi tadatthaM loga assitA, ahavA payaNapa2. yAvaNAti AraMbhalogo tasi AsiyA, ahavA vitiyabhaMgovi taiyabhaMgatullanikAuM teci tArisae ceva, kahaM ,je duvihAe pari gAe pariNAya gihatthaloga saMthaktIti chakAyaloyaM vA aNNesati 'etaM nidAya muNiNA paveditA' kiM taM ?, NaNu bhaNitaM jo so loga pariNAya puNo aNNesati etaM kAraNaM-NidANaM NacA, bhaNiyaM ca-"tattha je te sannibhUyA te NidANaveparNa vedinti" IN muSiNA paveiyaM titthagareNaM, sAhu Adito vA veditaM, jahA evaM pavajhyAvi saMtA gihatyatullA eva bhavaMti, teNa 'iha ANA| kaMkhI paMDie aNihe' etthaM pabayaNe sarIravisaemu aratto ANaM kaMkhati, sA ya kA?-sutaM, jaM kA AyariyA ANavisaMti, pAbAr3INo paMDito, aNihito rAgAtiehi, kevalaM sarIradhAratthaM AhArayati sagaiakkhaabhaMgadiTuMto, kasiNaM kammasaMlehaNaM kujA // 17 // dIpa anukrama [164168] Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [186]
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata [rut149) dIpa anukrama [ 164 168] zrI AcA rAMga sUtracUrNiH / / 175 / / bhAga-1 "AcAra" aMgasUtra- 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana] [5] uddezaka [3] nirbuktiH [ 249...], [vRtti anusAra sUtrAMka 151-155] - 'putrAvararAte' puNvarAyaM avarataM jayamANo tattha Adime do jAme puthvarAyaM pacchime avararAyaM tattha therakappaM pati pRthvarAya egajAmaM jagmati pachi ravi egaM, majjhe do yAme suyati, tatthavi savito jAgarati suto'vi jaNayAe suyati, Nikkhamapavesesu ya jayaNaM kareti jo evaM acakkhu bisaevi ataNaM kareti so divasao pucaNDa avaramajjhanu pare va jayati, jiNakapiyA tatiyajAme sotuM sattasu jAmesu jayaMti evamavadhAraNe, avahitameva jayaMti jaM bhaNitaM sutAvijayA jateMti, sobA vaI medhAvI paMDitA, NisAmiyati ahigAro anuyantati evaM puNyarata avaratasamaesa logasAraM josiJjAsi, taMja-'satA sIle sahAe' tayA savvaM kAlaM tattha sI sabhAvo, aDArasa vA sIlaMgasahasmANi sIlaM, so sAhumahAvo, ahayA 'mahAvratasamAdhAnaM tathaiveMdriyasaMvara tridaMDaviratitvaM ca pApAnAM ca nigrhH||1|| sIlaM iti buve sIlaMNa hAyae jAvajIvaM, puvvaratAvara nesu jAgaritA pacchA supati evamaNesuci iriyAdiesa sIlesu jahArocitavAhI ho Ahi sammaM pekkha, jaM bhaNiyaM-satA sIlo, ahavA sute sIlaM bhannati-sunitA bhave akAme ajhaMjhe' jeNa sammaM pehA bhavati taM aviyattA sumiyati tasseva atthe suNattA akAmasIlo asalo, ahavA iha AgAUMkhiti bhaNiyaM taM ANaM punparatAvara te jAgaritA sadA sIle, muNitabhAve suNiyatti atthaM suNittA, adhyakAme pa bhave akAme, jaM bhaNitaM ajudve, ase, jaM bhaNitaM akohe, AdiaMtaragahaNA madatyo ko'bhiye, piMDattha tu suNisA ghamme bhAvaM ya akAme ati uttaraguNA gahitA, evaM mUlaguNehivi suNiya bhave ahiMsago sathAvAdI jAya ya apariggahoci Aha-tujjhehi saMdi-tanhA bemi Na giheja pIriyaM aNigRhiyavalavIrieNa parakamiyata va parakamamANo tahApi kammarayaM niravasesaM na sakAmo ummUletuM, annaMpi tA kiMci kaheddi sAspada laMbhaTTAe, avi pUrvApara trayajanA [187] 1180411 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra- [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [3], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 151-155] (01) tvAdi prata vRtyaka [151155] zrIAcA- sIheNAvi samaM jujjhejAmo sarIraparizcAgaM vA kariAmo, bhaNNati, gaNu kaJjamANe kaDe saviJjamANe savite, jaM ca bhaNase sAra-2 rAMga sUtra III padabhatthaM avi sIheNAvi samaM jujjhejAmo, ato bhaNNati-'imeNa ceva jajamAhi' imeNaMti imeNa itivAtiNA orAliyasarIreNa / cUrNiH aTThahiM kammariuhi saha, ArAhaNapaDAgaharaNatthaM, jaM ca bhaNisi NivvANatthaM ahaM pANe paricayAmIti tattha 'jujjhArihaM svalI // 176 // dullabhaM etaM orAliyasarIraM bhAvajuddhArihaM dullabhaM, taM kahaM ?-'mANussakhitta jAI 'gAhA 'jAtra jarA Na pIleti vAhI jAva' ato paripAleyavyaM, tattha saMgAmajuddhaM aNAriyaM, parIsahariujuddhaM tu AyariyaM, etaM ca dullabhaM teNa jujhAhi, tajjuddhameva u kaI ?, uccati'jahistha kusale, dabakusalA punamaNitA, bhAvakusalo sAhU, pariNA vihA, vivejaNaM vivego, so dabbe bhAve ya, dabve vivego | kalatamittANaM, aMte ya sarIrassa, bhAvavivego NimmamacaM, tato tavasA kammaniaravivego bhavati, jaM bhaNita-logasAraphalalaMbho, jo |tu evaM dullabhaM logasAraM laddhA pamAeti se 'cute hi bAlo gambhAti rajati' jo so puSbuTThAtI pacchANivAtI se cute ghAle, | kuto cute !, dhammAo mANussAo bA, gambhAtisu dukkhavisesesu, te ya gambhAti pasavakomArajovaNamajijhamamaraNaNaragadukkhA| basANo saMsArapavaMco, ahavA gambhajammamaraNagaragadakkhe sutti enesu garbhAdisu dehavigappesu saMsAravigappe vA, rajati vA pacati / | vA ujjhati vA egaTThA, paDijai 'gambhAdi rajati' jaM bhaNitaM-gambhAtisu gacchati, ganbhAdisaMsAraNivanesu vA kAmesu rajati, | etaM kattha uvadiTuM ito cue bAle?, jaMvA hiTThA bhaNitaM ?, NaNu 'assi ceta' asminnAruhate pravacane bhisaM bucati pravucati, W'rUvaMsi vA svapradhAnavipayAH teNa tamgahaNaM, uktaM ca-"cAkSuSA cakSuSA yena, viSayA ruupinnissitaa| rUpatreSThAzca sarve'pi, rUpasya || grahaNaM tataH / / 1 / / " "chaNaMsiti hiMsAtiAsavA chaNA tesu chaNesu, chaNu hiMsAe, teNa alIyAtINaM gahaNaM Natthi, NaNu bhaNitaM- // 176 // dIpa anukrama [164168] Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [188]
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [3], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 151-155] (01) prata vRtyaka [151155] zrIAcA-AVI | solasariso, vitito suteNa azvatto vaeNa vatto, so jativi sAhassamAllo tahAvi tassa Na kappati, tassegacArissa tivihA || rUpakSaNAvirAMga patra- |sitA tatthegatarapi parAmusati cha so bAlo, rUvesu saJjamANo avirato kammaM uvaciNicA cute cAle gambhAdi, teNa sAhu maNitaM ratiprabhRtiH cUrNiH assi yetaM pazcati rUvaMsi ya, jo evaM svachaNavirato 'se hu saMviddhabhae muNI' sa iti so soIdiyahiMsAdivirato ya skhalu | // 177 // (hu)visesaNe sa evege Na aNNe 'vyatha bhayacalaNayoH' jeNa aTThavihakammagaMThibhayaM jammamaraNabhayaM vA samma viddhaM sa bhavati saMviD bhae muNI, vahitaMti vA cAliyaMti vA (khoniyaMti vA) egaTThA, sattavihaM vA jeNa bhayaM saMviddhaM, ahavA saMviddhapahe, tattha saMviddha miti saNAta, padho nANAdi, so jassa saMviddho sa bhavati saMviddhapahe, jaM bhaNitaM-samma uvaladvo, muNI bhaNito, aNNahA logaM |uvehamANe' aNNaNappagAreNa annahA, visayakasAyAbhibhUto logo hiMsAdisu kammesu pavanati, pAsaMDiNovi payaNapayAvaNauddesiyasacicAhArApo vA aniyano, loga uvikkhamANo 'iyaM kammapariNAyA' iti evaM kammarvadhaM jANaNApariNAe pariNAya paJcakvANapariNAe tassa heU pacakkhAya savvehi pagArehi sabaso sambasa eva se yA hiMsati' samvehiM ceTupagArehi kAyavAyama|NeNa vA tivihaMtiviheNa jAva rAimatta 'saMjamati'tti sanarasaviheNaM saMjameNaM 'no pagambhati' asaM jamakammesu No ganbhaM AyAti, | rahasseva appapaMcamANaM sakkhINaM lajamANeNaM Na Ayarati, Na ya jAimayAdIhi mANaM karoti, evaM Na kumati Na lumbhati, NavA apammattamappANaM manamANo pagambhati, tattha imo AlaMbaNaviseso, taMjahA-'uvehamANo patteyaM mAyaM' jIvANaM jIvANaM jIvA | | neradayAdi pate taM prati patteyaM, patneyamiti vIpsA, jattha jaM egassa muhaM taM aNNassa muha, ahapunasokkhAo jaNagasokvaM bhavati, [nato bhaNNati-tasthegasma sArIraM mokvaM egamma mANasaM, ahavAmamANAbhihANevi suhassAmisaMbaMdho to jaM aNNassa mudaM taM aNNasa ||1||177 / / dIpa anukrama [164168] Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [189]
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [3], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 151-155] (01) anAraMbhAdi zrIAcAroga sUtra cUrNiH // 178 // prata vRtyaka [151155] Na bhavati, ato patteyaM suI, evaM dukkhamavi, misaM ikkhamANo ujataM vA pekkhamANo upekkhamANo, uvadeso ceva, so evaM ubeha- mANo 'vaNNAdesi NArameM' vaNijjati jeNa vaSNo, jaM bhaNitaM-taksoyasaMjamoM eva, AyajasA, AtaM jasaM uvajIvaMti, tattha je samma upajIvati te AtajasaM ubajIvaMti, tassa vaNNassa heU NArame kiMcidapi sabbaloe, AraMbho NAma ghAto, jaMcAraMbhamANassa ghAto bhavati sattAyaM taM Na Arabhe, logo tiviho-ur3Ai, kAyalogo bA, ahavA Na kiMcitti sahasilogaTTayAe kiMci AtAvaNaM vA vedAvaccaM vA annataraM vA atisesaM AramijjA, taMjahA-prAvacanI dharmakadhI vAdI naimittikastapakhI c| vijA siddhaH khyAtaH kavirapi codbhAvakAstvaSTau // 1 // ' ahavA 'vaNNoti rUvaM bucati, tassa aDDAe Na kiMci vamaNavirayeNasiNehosavaNaNa-| abhaMgubbalaNaaMgAraNAdIyA hatdhapAdadhovaNaM vA Arame, 'sabaloge'tti jahA appaNo tahA anesipiNArabhe, NAraMbhAveti AraMbhaMtapi / anna na samaNujANati, 'egappamuhe' erga assa muhaM egacitto egamaNo sArapadAbhimuho 'vidisampatipaNo' dissati jeNa sA |disA taM vidisaM bhisaM tiSNo vidisappatiNNo, tandha sammattanANacarittANi disA, tabbatirittA vidisA, sammane tAni tiNNi tisavANi pAvAtiyasatANi vidisA, nANassavi bhAraharAmAyaNAINi vidisA, carine visayakasAyA rAgAdIyA tiNNi. gAhA, evamAdi vidimAo vAo patiNNo, ubaesasaravi' NiviNNacArI arae padAsu' NiviSNo carati NinviSNacArI, so | ya bAhirambhaMtaresu vatthUsaM Nivvedo bhavati, bAhiresu sayaNAtisu Nivijjati, taMjahA-'putto'vi abhippAyaM. mAtA bhavittA dhUtA bhavati, evamAdi, cirabhavevi Nivijjati, hoUNa puNo 'sarIrAovi susaMdhitA saMdhI bhavati, jahA saNakumArathakavahissa, | ahavA sabaloge'vi rAgassa mUlasthANaM inthIo tAhito Nibidati, jattha imaM suna 'arae padAsu' ahavA NigviSNacArissa etaM | // 178 // dIpa anukrama [164168] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [190]
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [3], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 151-155] (01) prajAti prata vRtyaka [151155] | lakkhaNaM 'arate payAsu'Na rato asto payaNaNadhammI pasabadhammI pajAyati vA payA-isthio NibvedapuScagameva tAsi arato, rAMga bhUtra-IVtaMjahA-etA hasati ca rudaMti ca arthahe tovizvAsapaMti ca naraM ca na vizvasaMti / tamAmareNa kulazIlasamanvitena, nAryaH smazAna cUrNiH sumanA iva parjanIyAH / / 1 / ' tathA 'mUlametamadhammassa.' 'mahAjAtAhiM varito "sa vasuma' sa iti NiviSNacArI arae padAsuIN // 179|| vasaMti taMmi guNA iti vasu taM ca vasu dhaNaM bhAve saMjamo jassa asthi so vasuma, savvaM samma aNuAgataM paNNANaM jassa sa bhavati savva samaNNAgatapaNNANe, AyariyaparaMparaeNaM AgataM sAhu vAdio vA AgataM samaNNAgataM, pagayaM nANaM paNNANaM, vasumA ceva ego sama-16 NNAgatapaNNANo 'Na karaNijjaM pAvaM kamma' hiMsAdi, taNNo aNNesi sayANaM karijjA, so evaM vasumaM sabasamaNNAgatapaNNANoteNa paNNANeNaM 'jaM moNaMti pAsaha taM sammati pAsaha' saMjamabhAvo moNaM, NicchayaNavassa jo carinI so sammaTThiI, ato nuJcati-jaM sammataM, tattha NiyamA gANaM, jattha nANaM tattha NiyamA sammanaM, ato tadubhayamavi sammana, apariggAhitA iti NiviSNakAmayA ba vaTTati, taM etaM jahA bhaNitaM-'Na imaM sakaM siDhilehiM adijamANehiM' ahavA jaM etaM sabalogasArabhUtaM NirAraMbhanaM apariggahanaM ca taM kamhA aNNoSi evaM na paDivajjati !, teNa bucaMti-Na imaM saka0, siDhilA gAma tabasaMjame ya Na jAvajIvaMta | parIsahajaya dadadhiti, addijjamANA, jaM bhaNita-siNehamANeNaM, dave udagaullo, bhAve me mAyA me pitA me jAva ciyattovagaraNaparavajjaNA, ettha abhisaMgatA sar3I bhavaMti, jahA prasannacandro rAyarisI, ahayA addi abhibhavaparIsahehiM abhibhUyamANeNaM | 'guNAsAteNaM'ti guNA-sadAti te guNe sAdayati guNAsAtA, jaM bhaNitaM-suhA, baMko NAma asaMjamo mAyA kA baMkaM samAyaratIti, aNNa yaraM akinaTThANaM prAsevittA NAloveti, gilANakuDaMgaM bA pavimituM obhAsati, Na vA tave ujjamati, pamate hi kasAyAdi pamace hi kamAyAdi- 179 // dIpa anukrama [164168] TAL pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [191]
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [1], uddezaka [3], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 151-155] (01) zithilAdi prata vRtyaka [151155] pamAeNaM, pabvaievi bhavittA erisehiM Na Asevijati, kiM puNa 'gAramAvasaMtehiM ?" agAraMti vA gihaMti vA egaTThA, Adiakkha-| rAMga sUtra 10 ralovato gAraM bhavati, gAramAvasaMtehiM gihatthaanausthirahi, logitANaM gihassa tullo aNNo assamo Nasthi, idhaNa tahA gAramAvasaMcUrNiH hiM, kartumiti vakasesa, jo puNa Na siDhilo No adito No guNAsAto baMko apamatto NAgAraM vasati, jaM bhaNitaM aNagAro, so // 18 // evaM 'muNI moNaM samAnAe' muNAtIti muNI, muNibhAvo moNaM, samma sammana vA AdAya, jaM maNitaM -gahiyA, tappubbaeNa vA tavasA 'huNe sarIragaM' kataraM 1, orAliyaM kammarga, sarIradhuvaNatthaM, tadhuNaNaNimina vA 'paMtaM lUha sevaMti' paMta dosINIbhUta taMpilUha, evaM ubahipi paMtaM dadubalaM ujiyadhammita sejjA suNNagArAdi phalagAti saMthAragA, ahavA paMtamiti selAuvahI ghito,| lUha davyabhAye, damye lukkhAhAra sevati, bhAvalUha vItiMgAlaM, vidArayati yatkarma, tapasA ca virAjati / tapovIryeNa yuktava, bIro vIreNa kIrtyate // 1 // sammanadaMsiNo, aNege hi egAdesAo bhaNNati-esa ohaMtare muNI tiNNe' esa iti jo etaM jaha-11 maNitaM dhArayati, ahavA jo asiTilo jAva lUha sevati vIro sammattadaMsI, davaoSo samudo bhAve kammA udaio vA bhAvo, taramANo tittikAuM, taM oI jo tarati tarissati vA so ohaMtaro, mutteti muno, teNa NAhigAro, bhAve tu sAvasesakammA muMcamANo mutta eva. virato saMjato. viseseNa Ahito viyAhino iti-evaM bemi sArapadaM icchatA saha Ayaraha iti paMcamAdhyayanasya tRtiiyoddeshkH|| usasthAhigAro avattassa egacarasma pacavAyA cautthaMmi, tattha sutteNa vayeNa ya vattAvate cattAri bhaMgA, sute Na jeNa AyAro adhIto, ahavA jeNa padieNa egallavihArapaDimAjoggA bhavati taM tAva ahijjati, vayeNa aTTa varisANI Arambha jAva // 18 // dIpa anukrama [164168] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: paMcama-adhyayane caturtha-uddezaka: 'avyakta' ArabdhaH, [192]
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [4], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 156-159] (01) ekacaradopAH zrIAcA prata vRtyaka [156159] paJcavAyA-AyAe pabayaNe carine ya, tatie suneNa batto vateNa avato, tassa tivihA virAhaNA, vAlotikAuM paribhaviJjati teNa / saMga sUtra NIkuliMgAdIhi, dohivi yattassa secchA paDima vA paDibajatu anbhujatatavaM dhAreu vA anbhuJja bharaNaM vA, sesassa NikAraNe Na baTTati, | cUrNi: bhaNiyaM ca-'sAhammiehi saMbaddhatehi egANiyo tu jo vihre| AyakapauratAe chakAyavaho tu bhaiyano // 1 // eso atthato // 18 // || saMbaMdho, muttassa suneNaM-'tiNNe mune vivAhito tahA Nadi taramANo samatyo apagaM tAreuM api tasya kaTThaNa vA ghettuM tAreti, evaM titthagarA sayaM taraMtA abaMpi tAreti, ahavA gojUdhe uttaramANe tassa aMtaraMtaresu jeviNa laggati tevi maMdavegIkateNa uttaraMti, evaM sAhasamudAevi keyi purisA sAraNavIyIhiM cotiyA, so evaM taramAmo tiSNo mugamANo muko sabbagaMthavirato ihavi a saMva| Nijati, jeNa cuJcati 'gAmANugAma duijamANassa' jato calati so gAmo, teNa paraM jo aNyo gAmo so aNugAmo, ahavA gacchato jo aNulomo so aNugAmo, jaM bhaNitaM-aNupahe annahagaM vA paDuca gAmANugAmi, hemaMtagihAsu dosu rijati, jati dohiN| vA pAdehi rijati dRijjati dUija, duTuM jAtaM dujAtaM sArapadaNissArajAtAto dujAtaM, jahA ego sAhU kAraNio, pautthabhoiyaghare | aNuNNacittu bhoyaNAyoDito, tAo catvAri jIo sAmatthetuM ekamikaM jAma ubasaggati, so picchati, eyA aNNoNyAe sAheMti, | visayaviyakkhaNoti ca sAheti, kattiyA evaM ahiyAsessaMtitti, evamAdi dujAtaM, AhAre gatIye ya' AhAre egAgI vaiyAdisu | 10 tAva aNivAriteNa bhuttaM jAba tassa chaddI vA viyigA yA jAtA evamAdi AhAre dupparakaMta, gatIyevi aNNeNa apaDicoijamANo 0 appAdINi AloemANo gacchato AtavirAhaNaM vA saMjamavirAhaNaM vA pAvija, AtavirAhaNAe aharadatto sAha diduto, jahA // | so tae cANamaMtarIe viyaraodagaM atiduraM ullaMghamANo urucchinno tA evamAdi gatidupparakaMtaM, taM gaMtu 'aviyattassa bhikkhuNoM 181 // dIpa anukrama [169172] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [193]
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [156 159] dIpa anukrama [169 172] zrIAcArAMga sUtra cUrNiH // 182 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 5 ], uddezaka [4], niryuktiH [ 249...], [vRtti anusAra sUtrAMka 156-159] vayasA suraNa yavattAvate cauro bhaMgA, sueNaM adhvatto jassa AyArapagappo atthato paNa gato gacchavAsINaM, gacchaniggayANaM tIsavarisahiDo, ete avacA, battA suyavayehiM cattAri gaMgA joeyavvA vayasue ya avattANaM bahugANaMpi vattarahiyANaM doso - AtA pavayaNaM saMjamaM, aNNo puNa suteNa abbatto vayeNa solasabarisehiM uciSNo jativi sAhassamo tassavi doso, avaro suteNa batto AyArapagappo paDhito suttato'ci atthato, paNa varaNa bace, tassavi egacarassa doso, suteNa bateNaci batto, jiNakappe yo parihAriyo ahAlaMdiyoM, jo vA tesiM parikammaM kareMti, etavatirittA jativi ubhayavitA 'sAhammiehi saMyujjhate hiMti' gAhA, tassa paraM kAraNiyassa aNuSNA jAva kAraNaM, evaM tesiM gagA gacchamANANaM imehiM ditA diaMti 'jaha sAyaraMmi mINA saMkhobhaM sAyarassa asatA ' gAhA, 'jahA diyApotama paMta jAtaM 0 ' gAhA, gacchaMmi kei purisA sAraNIyI hi coditA saMtA / NitiM tato suhakA bhI NiggayamettA vinnssNti|| 1 // evaM tassa aviyacassa duAtaM duSparakaMrta vayasAvi ege bucitA kuppaMti mANavA' vayasA vAyAe ete abbattA egacarA aNegacarA vA buyitA- bhaNitA kuppaMti kujyaMti va kaMti lubbhaMti, kerisAe vAyAe kuSpaMti ? jahA ke ime ? amhaM ee caiva daTTabbA tivagge baMbhaNAti tivaraMgaparicAra suddA paccayaMti 1, evaM thaMbhe mAyAeci lobhe'vi jIevaM avisadA kAyeNAvi pRTThA kuppaMti, battA puNa vayasA kAryagavi puMDA Na kuppaMti, jahA khaMbho NikaMpo, imeNa cadosA 'uNNayamANe ya Nare mahatA moheNa mujjhati' egacaro abato unnamiamANe ya kahiMci kavivayA silogA kaTTicA, gihatthattaNe yA kalAvagA suttA, phuDavako vA saMbhAvaNe, keyi uppAsaNabuddhIye bhaNati taM aho pavvaio dhammakahI, Na eriso asthi aNNo Najati jahA baMbhaNassa vAyA sakataabhidhAraNajuttA, pAyate vA mahAkavbAI jAnamANo, unAmiyAti aMguliM ukkhivittA avva vyaktAvyaktAdi [194] // 182 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [4], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 156-159] (01) prata vRtyaka [156159] zrIjAcAAWN veti-ko ano mama taho ?--nihatthatte mama kinI AsI, ahavA sambhAvito baMbhaNo khattiyo kalAyarito cANArAyaNasariso vA vAmAnAdayo rAMga mUtra- | balarUveNa ibbhapuno vA AsI, evamAdIehi uNNAmito so mahaMteNaM dasaNacaritnamoheNa mujjhati, ahavA bujjhati asaMjameNa Na saMsara-1 doSA: cUNiH | tegaM 'saMthAhA bahave bhujo2 duratikamA 'bAdha loDane' sabato samanaM samUheNa vA cAhaMti saMvAhaMti, ke ya te ?, priisho||183|| vasaggA, tassa avatssa egacarassa, duppabhiti bahulatta, bhujora puNa 2 duratikamA-duradhiyAsayA, ahayA saMvAhA aNulomA bAhiti inthi purisagAdi, te durahiyAsA ayANato Na yANati evamete ahiyAsivvA, dose ya Na yANati, parIsahauvasamgehiM Nihayassa, ahiyAsiyaphalaM ca Na pAsati, jato evaM Aha-'eyaM te mA hou, etaM kusalassa desaNaM' etaM te mA hou maNasAvi jahA aI egAgI viharAmi, etaM kusalassa daMsaNaM, sRhammo jaMdhu Aha, imaM jaM udiTuM evaM kusalassa-baddhamANasAmissa daMsaNaM, jahA ete avatassa egacasgassa dosA, aviya 'nANasma hoti bhAgI0 gAhA, amuyaMksa tassa Ayariya uvAra haraeNa uvamA kIrihiti, kahaM | NaJjati jaM kusalasma etaM dasaNaM ?, jato-'atyaM bhAsati arahA0'gAhA, ahavA kusalassa etaM darisaNaM jahA avatteNa Na cariyacca jo yatno so jaNo rIyati, therakappiyA vattasahiyA rIyaMti, tamhA 'tadiTTIe tammuttIye' AyariyAdhigAro aNuyattati, dagve | laThThiIe paMthaM motuM annattha diDhi Na pADeti juyaMtarapaloyaNAe, ataddihissa dosA kUvAdiesu paDila ariphaDija vA, bhAvataddiDIe | Ayariyassa ubadesadarisaNeNa viharati, muttatthagahaNaM kAyana, jati manvAyarito to desadarisaNaM, tAhe pavAvettuM Ayario bhaNai-2 esa taddiTThIe tammuttIe, muttI NAma sarIraM, dabdhamuttI sarIraM ceva, bhAvamucI jaM uvadesaM deti aNupAliti vA, sarIrappamANappita| diTThI vA taddiDI tammuttI 'tappurakAritti tadeva sutti divi pahaM vA purakareti AyariyapyaM ca 'tassapaNI lapaNANovayutto A UNTALI dIpa anukrama [169172] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [195]
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [4], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 156-159] (01) zrIzAcArAMga sUtra cUrNiH // 184|| prata vRtyaka [156159] taNNivesI' tacitto vA AyariyaahigAro aNuyattA, davaNivesaNe ghare vAso devadattassa, bhAve Ayariyakule NivAso, Ayariya-IV jIvarakSAdi samIve bA, coyao bhaNati-AyariyasamIve vasaMtANaM dujAtaM dupparikaMtaM paNa bhavati iriyAvahigamAdI cA?, Ayario Aha-jahA ga bhavati tadA bhaNAmi, tattha sutaM 'jayaM vihArI cittaNivAI paMthANihAI' kaha ?, tadubhayamuttaM 'paDileha gAhA, gcchNtss| gacchassa jo tihiM uvautto so purato gacchati, iriyAsu uvautto khettapaDilehayA savvaM ca vidhiM darisiti, ahavA jataM-aturiyaM | avilaMbitAe gaIe gacchati, turito Na pekkhati riyAdi, vilaMbie sesajogahANI, vattA cakkhaMmi NihAya paMtha Nirikkhati, ahavA | |javihArI cittaNidhAyI paMmi gheva, so evaM camato jIve daTTaNa 'palIvAhare' pratIpaM Ahare jaMtaM dRSTvA saMkocae desIbhAsAe, |etAo suttAo tini iriyAuggamesaNA NiggatA, 'pAsiya pANe gacchijjA' pANe paccuvikkha gacchati, juyaMtaradiTThIdiDhe ya | pANe sAhuNA evaM kareyavaM-'se abhikkamamANe' abhirAmukhye kramu pAdavikSepe, boleUNa pANe Thaveti pArda, 'paDikkamamANe' patIvaM | gaccheta evaM daTuM pANe, sarvaprakAreNa jahA sattANaM AvAhA Na bhavati tahA kuryA, 'saMkucemANe pasAremANe' kuca phaMdaNe, sammattaM | kuMcemANe saMkucemANe, pramRga pasAraNe NisaNNotuyaTTI cA pamajittA jato kukuDibiyaMmiteNaM saMkuce pasArae vA, gamaNAgamaNavajaM viNiyaNa jAva te sattA gatA tAva viNiyamANo galchati,'saMpalijamANe' sarIre je sattA laggA te saMjatAmeva palimajati, egatANa savyatA, kArya-sarIraM kAyajogaM guNA-nANAdi 3 'samiyassa rIyatoM' jaM bhaNitaM samitisahitassa 'saMphAsA samaNucipaNA' saMpharisA aNuciNNA, jaM bhaNitaM-saMghaTTaNaM, egatiyA pANA uddAyaMti, kadAyi ihaloyacetaNavijApaDitaM, selesipaDivaNNAssa je PA // 184 // sattA saMpharisaM pappa uddAyati mapagAti tattha kammabaMdho patthi, sajogissa kammabaMdho do samayA, jo appamaco upaveti tassa dIpa anukrama [169172] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [196]
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [4], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 156-159] (01) prata zrIAcA jahannaNaM aMtomuhuttaM ukoseNaM aTTha muhuttA, jo puNa pamaco Na ya AuTTiyAe tassa jahanneNaM aMtomuhurca ukoseNaM aTTha saMvacchagaMga matra- rAI, jo puNa AuTTiyAe pANe uddaveti tavo vA chede vA, viyAvaDaM vA kareti, veyAvaDiyaM karma khabaNIyaM vidAraNIyaM, veyAva-14 cUNiH maDiyaM iha bhave khijjati, aNAuTTIkata ihaloyaveyaNAe ceteti, AuTTikataM 'pariNAya vivega'miti pariSNA NAma micchattaM, evaM // 185 // se appamatteNa' evamavadhAraNe 'seti bhagavaM titthamarANaM pamAeNaM uvacitassa kammassa vivegakatteti vedavI, titthagara eva kitta-2 | yati vivegaM, duvAlasaMga vA pravacanaM vedo, taM je vedayati sa vedavI / idANiM vaco se pabhUtadaMsI setti vedavI, pabhUtaM darisaNaM A jassa sa bhavati pabhRtadaMsI, pabhUtaM pariNANaM jassa sa bhavati pabhUtapariNANe, pabhUtaM-bahugaM darisaNaM pabhUtapannANaM, ahavA pabhRtaM | khAitaM darisaNaM, pabhUtaM paNNANaM khAiyaM gANaM, upasaMtA kasAyAdIhi, carite vA uvasaMte, samito iriyAdIhi, sahite nANAdIhiM, sadA | BANicaM 'jate' cakavAlasAmAyArI esA vibhAsiyavA, so evaMguNajAio TuM aNNautthie viSpaDivedeti jANeti-ahaM samma hiTThI, ete micchAddiDI, ahavA vivihaM appANaM pavedeti, jaM bhaNitaM-jANati, kahaM , saSNAgatamAdi dar3e appANaM abasassa baMdhu| majjhe balAmaha, macnuNovaNItassa so subahuyopi attho kiM kuviyavAvaDo kuNati ? ahavA kimesa jaNo karissati ?, rogAmibhUyassa yA tANAe saraNAe vA bhavissati, iha paraloge bA, ahabA tehiM uppayAvijjati u ciMtijA-kiM puNa maM ete uppaNvAviti ?, mama karijjA Na vA, saMsArAo vA ki uttAreti !, NicoliMti, ahavA mikkhAyariyAe saNNAbhUmIe vA gacchaMtaM AyAktiM vA | rAyA vA rAyAmaco vA dhaNeNa bhogehi vA upaNimaMtejjA 'vippaDivedeti' kimesa jaNo dhaNaM vA karissati ?, 'esa paramArAmeM eseva tassa, ese sa paramArAmo, parama iti ukiTTha AmajjAyA paramakiDAe, etA-etA iI loe khAtAo itthIo, eyaa| vRtyaka [156159] // 18 // dIpa anukrama [169172] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [197]
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [4], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 156-159] (01) // 186 // prata vRtyaka [156159] zrIAcAya paramakaraNIyA eyA paramasuhA 'gavAmatirasaH khargaH, svargasyAtirasaH khiyaH' ahavA maNussA kAmA aNiccA baMtAsavA pittAsavattiuddhAdhanArAMga sUtra socA para aNuttaraM kuru itthIsu-Na etA mama sAsatA, 'etA hasaMti ca0' evamAsAM saMdarisaNAo moho bhavati tamhA amisaMgo diTTho, cUrNiH | keNa etaM kahitaM jaM buccamANa ? 'muNiNA hu etaM paveditaM' kimiti ?-'ubbAhijjamANo gAmadhammehi azvatthaM vAhijjamANo gAmo-iMdiyagAmo mAugAmo ya, kiM kujjA ubyAhijamANe ? 'avi nibbalAsae' nibbalANi davvANi asatI NibbalAsae.IN tANi puNa NipphAvakodavakUratakAINi, ahavA jANi sarIraM nivalaMti tANi jo asati sa bhavati NibbalAsato, sarIre ya nibba-D. lijjamANe mohovi Nibalijjati, AyaMbila vA AhArei, avi opodariya, taMpiNibbalaM AyaMbilaM vA omaM karei jAba egUNatIsAo Araddha laMbamANotti, jati tahAvi Na uvasaMmati tAhe cautthaM kAuM jAva chammAse avi AhAra vocidijjA, tahavi Na hAti pacchA 'avi uTThANaM' raniM ekaM doni tini cattAri bA jAme ThAti divasaM vA, 'avi gAmANugAmaM dUtijau'm diati uvahiM uppAyaMtANa vA, sathvastha NibbalAsamA omodariyAo kareti, sabbahA aTThAyaMte saMlehaNaM kAuM bhattaM pacakkhAi, evaM | tA abahusuyassa mohatigicchA, bahumutto puNa vAvaNaM davAvijai, seTTikappaTTadidvaito, samvatthavi ya aha vijahe itthIsu maNaM, saMkappappabhavo kila kAmo bhavati, bhaNiyaM ca-'kAma! jAnAmi te mUlaM, saMkalpAskila jAyase / saMkalpaM na phariSyAmi, tena me na | bhaviSyasi // 1 // imAo ya AlaMbaNAo itthIo vaJjaNijA bhavaMti, taMjahA 'puvaM daMDA pacchA phAsA' satthA daMDA, dammanti | jeNa so daMDo, teNa puNa iha parattha ya, ida tAva puvaM pahArA kassAti laMbhaMti pacchA phAsA saMvAeNAvatAsaNAliMgaNacuMbaNAdi, tastha didruto-egassa rano mahAdevIe dhUyA saMpattajodhaNA oloyaNavaragayA acchati, tIe taMbolagaM nicchUda, iMdadatto ya imbha dIpa anukrama [169172] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [198]
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [156 159] dIpa anukrama [169 172] zrI AcA rAMga sUtracUrNiH 1122011 bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 5 ], uddezaka [4], niryuktiH [ 249...], [vRtti anusAra sUtrAMka 156-159] suo teNa DANeNaM volei, so ya tAe Na diTTho, teNa etaM paDataM taM rAyakaNNaM paloeuM hattheNa paDicchittuM muhe cchUDhaM, tIevi diDo orAliyasarIroti, rAyapurisehi ya dhenuM piTTittA raNNo ya NIo pAsaM, siDe raNNA vijjhaDAveuM bajjho ANato, pacchA sA dAriyA taM ceDisagAsAo souM mucchitA, AsatthA saMtI mAtAe pucchiyA-esa te royati ?, royatitti vRtte raNNo Nivedite tassa cetra sA diNNA, teNa pharisitA, evaM pudhvaM daMDA paccchA phAsA, paraloeci abhigavaNNAo itthIo avatAsAviaMti, evaM pubvaM daMDA pacchA phAsA, phAsA pacchA daMDA, pAradAriyA gahitA saMtA saMsaTTA vA kaNNaNAsosIha pucchitA kIraMti mAriaMti ya, paraloe taheba nirayapAlehi ya NaragavedaNAhi ya daMDijai, imAo ya AlaMbaNAo itthIo banAo, 'ithete kalahasaMgakarA bhavati' iti ete kAmA isthisaMthavA vA kalahakarA jahA sIyAe dovaIe ya, evamAdI kalahakarA, kalaha evaM saMgo, athavA kalaho-doso saMgorAgo, ahavA saMgati siMgaM vRdhati, siMgabhUtaM ca mohaNiaM kammaM, tassavi itthIo siMgabhUtA 'paDilehAe AgamittA' pavitassa nivittassa ya guNadose paDilehAe suyanANapaDileddAe AgamittA jaM bhaNitaM NanA, titthagarANAe 'ANavija aNAsevaNatApatti bemi' imo aNNo pariharaNovAto, dukkhaM tAo parihariaMtittikAuM, teNa eso gatovi ahigAro puNo Arambhati, piyaputtaappAhaNiyA vA, taMjahA-'se No kAhIe' jAtikahaM kulaka vatthakahaM siMgArakahaM, dhammovi tAsi rahaseNa kayanbo, jesu doso uppajjaha, purisANaM ca siMgArakahA Na kaheyacyA, kaliyA kaheyacyA, kaliyAkahA NaravAhaNAdi, pAsaNitapiNa kareti kayarA amha sA bhavati sumaMDitA vA kalAkusalA vA AhRddesu pAsaNitattaM karei, sumiNe vA pucchio vAgare, aNNataraM vA aDDAvataM, jahA ekAe gaNiyAe dIvArikeNa caMpAraNa caMpagamAlA bajjhati, rAyapUttA deti, pacchA sA egeNa inbheNa vAhitA, daMDaspa zeyoH pUrvAparIbhAvaH [199] / / 187 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [156 159] dIpa anukrama [1969 172] zrIAcA rAMga sUtra cUrNiH // 188 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 5 ], uddezaka [4], niryuktiH [ 249...], [vRtti anusAra sUtrAMka 156-159] gayA, ciMtei so mae saddhiM acchitukAmo, pacchA tassa ghare caMpagapuSphehiM puMjapuMjehi abaNiyA kayA, AsaNe diSNe vINaM so bhajAe samaM vAei, ko amhaM kusaloti pasiNaM pucchitA, vilakkhIbhUyA gayA, saMpasAratA NAmA upasamatiyA, kAti kassati | sAhussa addhiti kareja, pucchiyA bhaNai-bhattAro me anaM pariNeha, ghUyA vA na, kumArI bessA vA, aha pacchA so tIse vasIkara| NAdi deti, sAvi taM aNuyattaDa, tehiM doso hojjA, teNa No saMpasArae, erisA mama bhAujjA bhaiNI bhajjA vA havai, itaraheva gama| nAgamaNasaMbaMdhasaMthavehiM mamIkAraM kareha, katakiriyo NAma kate kate kiriyaM kareDa, maMDituM pucchito- kimahaM sobhAmi ?, apucchio vA bhaNati - aho sobhasi, na vA somasi, evaM kareha to sobhissasi, da vA tA bhAvao rosito, suddha sA te dhRtA tassa diNNA, Na diNNA vA, evaM saMjamadoso, evaM puTTeNa apudveNa vA pAsaNiyAtiesu vaigutteNa paDiseheyavtraM-Na erisaM sotuMpi vaddhati, kao puNa | ucadisituM ?, Ayario vA ajjhaSyaM NAma sutaM attho vA tattha uvautto NicaM tadappitamaNA ajjhappeNa saMvuDo parivajjate tameva mehuNaM tadaNupasaMgeNa ya aNNe hiMsAtie, tA 'moNaM' muNibhAvo moNaM, sammaM nAma Na AsasappayogAdIhi uvahataM, aNuvAsiJjAsi, ahavA titthagarAdIhiM vAsiyaM aNuvaMsijjAsitti bemi / paJcamAdhyayanasya caturthaH uddezakaH // uddetyAhigAro gurukule vasaMto Ayario harayatullo paMcavihAyArajuttoM nANAdIhiM kAraNehiM sAhUhiM sAvaehi ya samma uvA| sijjati, AyAro pUrvamadhikRta eva, sa eva ca sAro, gahiyasAro ya NANAti NivvANapajjavasANasArasthie hiM ubAsijjati, ayaM - tA ajjhayaNa saMbaMdho, suttassa sutteNa saMbaMdho- etaM jahA bhaNitaM-moNaM aNuvasamANo Ayario bhavati, bhaNiyaM ca 'nANassa hor3a bhAgI 0" so ya bahussuo evaMvidho bhavati, taMjahA-'se bemi' (sU. 169) 'se'ti ziMdese, ahavA so'haM evaMviha AyariyavisesaM uba prAznikAdi niSedhaH [200] ||188|| pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA... AgamasUtra - [01] aMga sUtra [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : paMcama adhyayane paMcama uddezaka: 'hada-upamA' ArabdhaH,
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [5], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 160-165] (01) prata vRtyaka [160165] ANdasAmya zrIAcA IG labhya vemi, tattha yatiritto davvaharato, parigalaNasoto NAma ego No pariyAgalaNasoto paumaddahAti, pariyAgaLaNasoto NAma |DI saMga sUtra- | ego go parigalaNasoto jahA lavaNasamuddo, ego parigalaNasoto'vi pariyAgalaNasoto'vi ahA NIlavaMtadrahAtigaMgAkuDa etra cUrNiH mAdi, ego go parigalaNasoto No pariyAgalaNasoto jahA bAhirayA samudayA sAsayapukkhariNIo vA, evaM sotApavahe NAma ege II // 189 // | nosoyapaDiyacchae, sotappaDiyacche NAmege No sotappavahe, evaM sesAvi bhaMgA, paDipuNNo NAma AIyArAipuNNo, je vA harayagugA I tehiM paDipuNNo, pasaNNato yo jalaehiM unasomito ciTThati 'samaMsi bhome ciTThatIti NicakAlaM saguNehi ya paDi puSNo | ciTThati, Na kayAi suNNo jalajehiM, uvasomito aNutIratarUhi ya pattapuSphaphalacchAyovaehiM 'samabhome' same bhUmIbhAge, Na giri-11 | sihare Na vA visame, subauyArauttAro ya, Na sAbaehi sIhAiehi anabhigammo, uvasaMtarae aNegapurisauvehe, pasaNNapaMko NippaMko | | vA saivAlarahito, ege bhaNaMti-paumAtirahitobi, tattha suhaM dissaMti paMkakaMTAiNo jAlANigalA vA, pati AgAseNa pakkhI || gacchati tassavi cchAyA dissati, uvasaMtarayattAo ya macchakacchabhe sArakkhati, te DhakAdi jAlagalAtie ya dakSaMNa maaMti, tale | vA laggati, sArakkhamANo itra sArakkhamANo, se ciTThati, Na sanco Niggalate, 'soyamajjhi'tti tatiyo harato jattha sotANi Aga-110 PA laMti pariAgalaMti ya tamhA Na khiAi pejamANo ya dupayacauppadApadehi vigehi ya, esa diva'to, ayaM atthovaNao-evaM so gurukulabAsI Ayario jutto paDipuSNo aTThavihAe gaNisaMpayAe, tattha paDhamo sotappavaho Na tu soyapaDicchato titthamaro, | vitiyo jiNakappiyo, tatio gaNaharAI, cauttho patteyabuddho ya, tatieNa ahigAro, paDipuNyo so ya AyariyaguNehiM citi, mANA avaTTinAyAro jarga jagaM samAsaja paDipuNNo, samabhometti AyariyabhUmIe mAhubhASite khitte paurapNapANasuhavihAre suha- // 189 // dIpa anukrama [173 178] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [201]
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [5], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 160-165] (01) pratipUrNatAdi zrIAcA- rAMga sUtra cUrNiH // 19 // prata vRtyaka [160165] NikkhamaNapavese, iharahA ca Na sakati corAdIhiM tasya gaMtuM, je tu paTThiukAmA, ahayA muttassa teNeva uvasaMthAro paDipuNNo se |pAsa sabao guttoM' setti Nise, passatti-yujjhatti, sacao guceti-sabvehi pahipuNNAdIhiM haradaguNehiM upasaMthAyareyavyo) savvehi iMdiehiM gutte ya, se jANa loe0, tattha mahesiNo gaNaharA soyamajjhaTThiyA, 'je ya paNNANamaMtA payuddhA' misaM nANamaMtA codasapuvvadharA je aNNe gaNaharavajA paraMparaeNa AgayA AyariyA jAva aJjakAlaM, buddhA ohimaNapajjavanANiNo suyadhamme vA buddhA je jahi kAle, Na puNa abbacA egacarA vA battA, je'vi Na jiNamAdiTThA NANAI pAvaMti gurukule vasaMtA te sAmAdhArIphusalA | bhavaMti 'AraMbhovaraya'ci aNNANa kasAyaNokasAya asaMjamo vA AraMbho, uvarayA NAma viratA, je AraMbhauparatA 'etaM saMmati pAsaha, 'kAlakhI paricae' kAlo NAma samAhimaraNakAlo tassa kAlassa kaMkhAe evaMvihasArajuttA gurukulavAsiNo sambao vayaMtIti, bemitti karaNaM azAyaajhayaNamuyakhaMghaaMgaparisamattIe bhavati, iha u pagaraNasamattIe dahaba, gataM AyariyapagaraNaM, idANi sissapagaraNaM Arambhati, tastha atthA tibihA-murahigamA durahigamA aNahigamA ya zrotAraM prati, tattha surahigameNa ahigAro, aNahigamAvi avatthU , durahigamesu tu 'vitigicchAsamAvaNeNaM' (sa. 162) tattha tAra darisaNe saMkA bhavati, jai dhammasthikAyo gatilakkhaNo teNa Nicameva gaI bhavatu, adhammasthikAyo dviti to ya nighaThANaM kiM na bhavati, Ayario bhaNai-dhammasthikAyo na rajjU jahA tahA kaTTati, kiMtu gatipariNatassa uvaggahe baTTati manchajalavat , evaM AgAsasthikAevi, jIvAisu vA gavasu padatthesu pariyatassa vA paDipuccha aNuppehaM dhamma vA kaheMtassa egapade aNegesu vA vitigicchA uppajejA, kiM ayaM attho evaM anahiti, evaM saMkite Na labhate samAhi, samAhI NAma egagagaM, tivihA yA samAhI, tattha sammaIsaNasamAhIe ahigAro, te // 19 // dIpa anukrama [173178] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [202]
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [5], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 160-165] (01) prata vRtyaka [160165] puNa sirasA dubihA sitA ya asitA, tattha sitA baddhA, jaM bhaNitaM gRhasthA, asiyA sAha, abaddhA kalattAtipAsehi, teNa haratova-10 sitArAMga sUtra-1 meNa AyarieNa kahijaMtaM siyAvi aNugacchaMti asitAtri, aNulomaM gacchati aNugacchaMti, egadA kadA kiMci Na aNugacchaMti Mall sitAdi evaM sehatarAvi kepi pariyacchati, te pariyacchayA pAyapaDiyA bhaNaMti-aho subhAsiyaM pesalaM ca bhaNiya, tattha gAda ca aNaNu-IN gacchamANovi ciMteti-ki maNNe ApariyA aNuyattIe bhakati ?, udAhu pariyacchato bhaNati, so ya puNa kadAyi khamao hoja payaNu| kasAo vA AyaDio cirapancaio sAhU kiM manne ahaM bhavasiddhIo abhavasiddhI bho ?, saMjamabhAvoni me Nasthi jaM ahaM etaM phuDaviyaDakahijaMtaM nANugacchAmi, tassa sammattadhirIkaraNathaM Ayario bhaNai-NiyamA tumaM bhavasiddhIe, abhaviyassa evaM saMkAdi | NNa bhavati-ki ahaM bhavio abhavio vA ?, kiMca-'bArasavihe kasAe khabie utsAmie ya jogehi' saMjamo labbhati, so ya te laddho, taheca darisaNacaritramohaNIye tava khayovasamaM gate jeNa si sammattacaricAI paDivaNNo, jaM puNa samma'pi vaTTamANo kahija- | | mANaM Na paDiyujjhasi taM gANAvaraNija te kamma Na suTTa khaovasamaM gataM, jassa udaeNaM NiuNe patthe Na bujjhasi tattha imaM AlaMvarSa-'tameva sacaM nissaMkaM jaM jiNehiM pavedita' (sU. 163) ahavA so tesu aNugacchamANesu aNaNugacchamANo kahaNa Nibije? darisaNAto tato vA adhItayAto, tattha imaM AlaMbaNaM-'tameva sarva NissaMka' atthiNaM bhaMte ! samaNAvi NiggaMthA saMkAmohaNijaM kammaM vedeMtA0' AlAvo vibhAsitabbo, tathA 'vItarAgA hi sarvajA, mithyA na buvate vacaH' (yasmAt tasmAda casteSAM, satyaM bhUtArthadarzanam // 1 // ) evamAdIhi AlaMbaNehi Na Nidhijati, sA puNa tassa vitigicchA pabvaiyassa bhavati pavyayaMtassa vA teNa bucati'saTissa NaM samaNugNassa saMpavayamANassa'(. 164) saTTA assa athini, samaNuNNo NAma pavAruho, samAvayaMtassa // 19 // dIpa anukrama [173178] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [203]
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [5], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 160-165] (01) sami prata vRtyaka [160165] zrIAcA- | saMgataM vA jaM tassa, samiyaMti maNNamANassa, saMviggabhAvito saMviggANaM ce sagAse pavvaio, egadA kayAha, ahavA egabhAvo | rAMga sUtra | egatA pabbA , egatA gihatthehi kasAehi vA asaMkappo, vitiyassa samiyaMti maNNamANassa egayA asamiyA bhavati, so saMvigga-100 cUrNiH | sAvao NiNhagasagAse pabbaio, mahurAkuMDailANa vA, pacchA geNa NAtaM, avikovio vA ussabasagAse, pacchA so smosrnnaa||192|| | disu paMthe vA melINo pucchio duTu te kataMti, jai lakakhaNA ceva paDikamati to se so ceva paritAo, aha puNa sayaM ThANaM | gaMtuM parehi vA codito acchai tho vA bahuyaM vA kAlaM to puNa uvaTThAviAi, tatio saMvimgabhAvio ceva asaMviggANaM cervateNa pathvayati, saMkito puNa mA hu ete NiNhagA bhavejA, pavyayAmi tAva pacchA jaM bhavismati, saMviggehiM saMmilIhAmi, evaM pabvaio | pacchA ya'NeNa NAta jahA eyA jivhagA samosaraNAdi sesesu saMjaesu saMmijamANe, paNNavaNAe vA AyAreNa vA panchA Aloyae, | puNo uvaTThAvijada, cauttho minnadasaNo'misaMkitacittANa ceva sagAse pacAo, taM ceva se rucitaM, evaM duhatovi asamitA jAtA osaNNANa vA, ete ceva cattAri bhaMgA dosu ThANesu samoyAriaMti, taMjahA-samiyAe ya asamiyAe ya, AdillA doSNi sami| yAe itare asamiyAe, tattha suttaM 'samitaMti maNNamANassa samiyA vA asamiyA vA hoi uvehAe' ikkha darisaNe, uvicca ikkhA | uvikkhA, paDhamassa uvehamANassa, vitie puNa te Nihae NAUNaM jaM tabbAvAre uveha kareti, jaM bharNatu taM bharNatu jaM kareMtu taM kareMtu IPI vA, jAba visuddhadasaNe sAhU pAsAmi tAya AbhogaM karei, mA me ete NinchumissaMti, ahaM ca avvano aavi, tAhe so paNNa-IN vijaMto vA asamANesu ubehaM kareti, tassa evaM sA asamiyA evaM bhavati uvehAe, vitiyavigappe tu asamiyaMti maNNamANassa samiyA vA asamiyA vA samiyA hoi uvehAe, asamiyA ceva bhavati vikovijamANassavi sammadidiehiM tesiM pazyaNe uvikkha / / 192 // dIpa anukrama [173178] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [204]
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [5], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 160-165] (01) zrIAcArAMga sUtra cUrNiH // 193 // prata vRtyaka [160165] FASE mANassa, jaM bhaNitaM asaddahamANassa, vatiyassavi saMviggA etetti NacAvi jayA tassa paDimiyabve uvehaM kareMti tadA asamiyA | upekSAdi bhavati, cauttho asamio ceva, tattha jo so harato dhammo Ayario tassimo vA attapAro (paNNo) uvehamANo aNuvehamANo, jI | bhaNitaM-aparikhujjhamANo, evaM ubeha, evaM eyassa, evaM bujjha samiyAeti, arUsaMto-aphasa bhaNataM TaMkaNadiluteNa tAva mAheti jAva paricAti, tadA tassa ThANassa taM bhavati NayaNaM, bhaNaMti 'jaTTa calla'tti, agilAe kAle kAle ya paDhamabitiyAdiparIsahehi agi-11 lAyamANassa sa eva attho puNo puNo ubbehatassa (tattha tattha) saMdhI jhosito bhavati tattha tattheti vIpsA, tattha tattha nANaM| tare daMsaNa0 carittare liMgaMtare vA saMdhANaM saMdhI darisaNasaMdhiva, ayaM 'jupI prItisevanayoH' ahaMbA, ahavA padapAdasilogagAhA vRttauddesaajjhayaNasuyakhaMghaaMgasaMdhiriti, jusitaM je bhaNitaM AsevitaM, sadahitA pattItA bhavaMti, athavA patramiti saMdhitAsva, evaM | saddahamANassa 'se uDiyassa Thiyassa gati samaNuNNa' samma uDDANeNaM udvitarasa gurukule vasaMtogati samaNupassaha, kiM gatiM gato, jahA koyi rAyasevago rAyANaM ArAhittA paTTabaMdha patto, tattha loe battAro bhavaMti-peha amugo ke gani gao?, evaM amitaraissariyattaNeNa mahAvijAe vA, iha hi AyariyakulAvAse vasaMto 'NIyaM sejaM gatiM ThANaM NiyamA(NIyaM ca AsapANi yA' evaM vaTTamANo 'pUjA ya se pasIyaMti, saMbuddhA pubvasaMdhutA / ' so acirayakAleNa AyariyapadaM pAvati padabaMdhaThANIyaM, ato buccati-udditassa dvitassa, anAovi riddhio pAvaMti, siddhigatiM devaloga vA, evaM pAvitcA paMcavihe AyAre parikamiyabvaM, etthavi bAla| bhAve' bAlA, jaM bhaNitaM mUDhA saMkiyA, yazca saMkiyabhAve ya appANaM No darisijA, jovi aNNo bAlabhAvo, taMjahA-bhAraharAmAyaNAdi tehiM puvaM bhASiyapubyo kuppArayaNesu vA vaisesiyavuddhabayaNamAdikavilAdiemu avirataavataasaMjayANa vatAdisu dIpa anukrama [173178] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [205]
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [5], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 160-165] (01) zrIAcA- rAMga sUtra cUrNiH // 194 // prata vRtyaka [160165] vA aguttiasamitisu vA ahavA attato egacariyAte piNDagate evamAdi vAliyabhAvo, niccanA apaNo Nasthi pANAiyAyo a- bAla| puNNatA ya, AgAsadese vA Navi rukkhotti chedo DAhe vA, avatadvitassa AgAsassa DAhacchedA Na bhavaMti, jahA NiccattA appaNo | bhAvAdi Natthi pANAivAo, tassa abhAve na purisassa sIsapi chiditA, cAliyabhAve apANaM Na daMseti, bhaNiyaM ca-"na jAyate na mriyate" evamAdi, tamhA hatanvaM pariyAveyavaM uddaveyamba, tato buccati 'tumaMsi NAmataM ceva(sa.165)tumaMsini jo tuma pavAdI tahiM / ceva aviratini, ahavA tumaMsi tami ceva kAe atigato asaI aduvA aNaMtakhuno hamihisi, amehi vA jAva uddaveyavaMti, ahavA chasu aNNataraMsi kappati tehi ceva, evaM musApAe aliya bhAsiyati maNNasi, evaM jAva pariggahe, ahavA tumaMsi NAma tami ceva aNNuSNamittavisayakasAyabhAve, teNa 'aMjuSeyaM aMguriti Rju-sAdhu, ca pUraNe, etaM padaM tambAdi paDibujjhatIe sAhu, ahavA ajavabhAveNa, Na saDhayAe bhaeNa vA, tamhA 'Na hatA Navi ghAtae' Na haMtavvA sataM, ghAtaeti kArAvaNaM ca aNumo daNA ya do'vi gahiyAI bhavaMti, evaM 'aNuveyaNaM appANeNaM' aNu pacchAbhAve, aNuvedaNaM aNusaMvedaNaM, ko attho?-jahA tumo | vedAvito taheva vetitabba, ahavA samaMtA vedii aNuvedijai, appANaMti appaNA te aNusaMvedijaMti, Na tu aNNesiM vetesaMti 'jati |G tavyaM NAbhipatthae' jaMti jamhA kAraNA, iMtavvaM-mAreyabamiti, Na paDisehe, abhimuhaM patthae / vitigicchAhigAro aNuyattai,7 | imA vitigicchA ceva sissassa-kiM dabA guNA aNaNNe ahavAto aNNe, ahavA aNusaMvedaNIyaM, bhaNiyaM ca-appANeNaM, veda gAe NANameva, taM kiM NANaM NAuM egatte aNNane saMto saMdeho, logevi kei aNaM davvaM guNehi iti kepi aNaNaM, ato | | saMsayAo pucchA, je AtA se viSNAtA (. 166) pucchANulomameva vAgaraNaM, je AtA se viNNAtA, Navi appA naannvinaa-18|194|| dIpa anukrama [173178] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [206]
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [5], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 160-165] (01) Atma zrIAcArAMga sUtra cUrNi : // 195 // A prata vRtyaka [160165] Navirahito koi, jahA aNudo aMggI Nasthi, ga ya uNI aggIo atyaMtara, teNa aggI bune unheM buttameva bhavati, tahA AtA | iti vutte viSNANaM bhaNitameva bhavati, viSNANe bhaNite appA bhaNitameva bhavati, evaM enaM gatipaJcAgatilakSaNeNaM, taMjahA-jIve | bhaMte ! jIve ? jIve 21, aNyo bhaNaMti-ki je AtA se viNNAyA? je viSNAyA se AtA? pucchA, vAgaraNaM tu jeNa biyANati | se AtA, keNa biyANati !, nANeNaM paMcabiheNaM biyANati, taM ca nANaM appA ceva, Na tato atyaMtaraM appA, Ai-jai evaM teNa NANapahuce appabahusaM ekeke appAe, evaM darisaNabahusevi appabahutaM, jAvatiyA vA AmiNiyohiyanANabhedA, evaM suyanANa-| ohinANamaNapaavanANabhedA tattiyA jIvA, tattha imaM aspabahuttasaMkAe paDisedhatthaM sissa! suttaM bhagNati-'taM paDava paDisaMkhAe' paJcatti jaM jaM nANaM pariNamati ayaM appA taM taM pappa tappakkho bhavati, ahavA ghaDapaDAdiNo ya bahavo apavattaM pavattaM, aNidvaM c| etaM, jeNa buzcati pahuca saMkhAe, jatA ghaDaNANeNa ubautto bhavati appA tatA va ghaDaNeyaM prati ghaDaNANameva bhavati appA, evaM paDarahaassanANamiti, sotAtiuvaogo vA jahA soovautto appA soiMdiyaM bhavati, evaM jAva pharisidiyamiti, bhaNiyaM ca"jaM jaM je je bhAve pariNamai" ato ya uppAyavayavattaM bhavati jIvassa, etaM pahuca paDisaMkhAe, sabbavAvagaM muttaM evaM, jaM jaM bhavaM | neraiyAi bhAvaM ca udaiyAdi dhAvagalAvagAdikiriyAo pahuca tadakkho bhavati, paDanANaM ca pariNato paDanANate, Na u ghaDAiuvaogA ya paDanANakAle, aghaDanANakAle ya apaDiyameva, evaM sambadabANaM paDucca paDisaMkhA uppAtAdayo AyojA, naMjahAsuvaNaM kuMDalatteNa uppaNNaM, gaMdhatteNa vigata, suvaNNaNa avadvitaM, nahA paramANU kAlaganeNa utpaSNo nIlagateNa vigato, draSyatayA avadvito, evaM papogavImasApariNAmA yojA, 'esa AtAvAno' apaNo apaNo bAto AtAvAto, dave nANe vA AtobayAraM // 19 // dIpa anukrama [173178] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [207]
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [166 171] dIpa anukrama [179 185] zrIAcArAMga sUtracUrNiH 5 adhya0 6 uddezaH // 196 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 5 ], uddezaka [6], niryuktiH [ 249...], [vRtti anusAra sUtrAMka 166-171] kAuM buccati- esa AtAvAte, sammaM pariyAe, pariyAe NAma pajAo, vividhaM visiddhaM vA Ahito vihito, evaM uDiyassa dviyassa gaI samaNupassaha siddhAntagatiM vA / paMcamasyAdhyayanasya paMcamodezakaH // AjJAnA jJAdi esa evAdhigAro - tiNi tisaTTA kuppAvaNiyasayA vajjeyavvA, gihatthA annautthiyA vajeyanvA, rAgadosA vajeyacyA, aNaMtarasucasaMbaMdho tu sammaM pariyAo bakkhAo, imapi sammaM vakkhati-aNANA aNuvadeso (sU. 167) jaM bhaNitaM - aNuvayAro, tantrivarIyA ANA, ato tAe apANAe sovatthANaM, suvaTThANaM ANAe, aNuvaDANaM aNuJjamo, etaM te mA hotu, eteNa doggaI gamma teNa NivArijasi tabbivajayaM kuru ko ya so tatrivaJjao 1, aNANAe nirupadvANaM, 'etaM kusalassa daMsaNaM' etamiti jaM bhaNitaM, taddDiIte- kusaladarisaNadiDIe, muttI- sarIraM, tappurakAro tasvaSNi taMNivesaNA puNtrabhaNitA, 'abhibhUya adakkhU parIsahe | (sU. 168) abhibhUya cacAri ghAikammAI abhibhUtA, adakkhu evaM diDaM bhagavayA, aNamibhUte tehiM caiva parIsahovasaggehiM annatitthiehi ya, pazu NirAlaMbaNaM nirAlaMbaNabhAvo, pabhU nirAlaMbaNayAeti, AlaMbaNaM mokkho tassa ca AlaMbaNassa pabhU, aSNaM ca nirAlaMbaNaM kAuM pabhU, 'se ahaM avahimaNo' je iti Niddeso, ahameva so jo abahimaNo Na NiggayamaNo saMjamAo sAsaNAo vA paMcavihAyArapayAo vA abahilleso, jati aNNautthiyANaM veunyiyAiriddhio pAsati tahAvi na bahImaNo bhavati, chalavAte vANiggahIto Na pahilesI bhavati, 'pavAraNa pavAyayaM jANijA' pagato vAdo pavAdo, appaerNa patrAeNaM tiSNi tisaGkANi pAvAdiyasayANi jANiA-parikkhija, paropparavirudvANi eyANi, taMjahA-ImareNa kaDe, aMDAo, aggisomIyaM, logamAdIkataM, evaM paropparavirudve pAvAdie NacA saeNa pacAeNa Nigindara, gaNu evaM parasiddhaM tadosa kahAe rAgadosA, bhaNNati, jahA uppahamaggaM dariseM // 196 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA AgamasUtra [01] aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : paMcama adhyayane SaSTha- uddezakaH 'unmArgavarjana' Arabdha:, [208]
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [166 171] dIpa anukrama [179 185] zrI AcA raMga sUtra cUrNiH // / 197 / / bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 5 ], uddezaka [6], niryukti: [ 249...], [vRtti anusAra sUtrAMka 166-171] tasma Na doso bhavati, jahA apatthamoyaNAto AturaM zivAraMtassa Na doso, evaM saevaM patrAdeNaM paravAde duDe dariseMtassa Na rAgadoso bhavati, te puNa so kuvAde kahaM jANai ?, pucchati, sahasamuhAte paravAgaraNeNaM aNesiM vA aMtie socA, etehiM tihiM kAraNehiM NaccA 'NiddesaM NAdivasiAdi (sU. 169) disaNaM deso videso, pAtivattae NAticarati, mehAvI puthvabhaNito, sayaM bhagavayA suTTa paDilehitaM viSNAyaM tameva siddhataM bhAgavataM tihiM uvaladvikAraNANaM aNNayareNaM ubaladdhikAraNeNaM abhisamAgamma, 'sabato satAe' savvato iti davvakhittakAlabhAvA, savvacAe saccabhAveNaM, bAhieNavi amitaraeNavi kAraNeNaM, sammaM etaM samabhigaccA-samabhijANiya, 'iha ArAmaM pariNNAya' iheti iha sAsaNe, A mAtAeM, jAvajIvaM, orAmo tavaNiyamasaM jame veragge ya parImahobasamge jao ramati, duvihAe pariSNAe parijANaNAe jANittA paMcakkhANa jANaNAe anArAmaM paDisehittA tappaDipakkhabhUte ramati, accatthaM nANAdisu lINo allINaguno soIdiehiM, sayyato bate parivae, 'giTTiyaTTI vIre AgameNaM' Na etIti viddito, vIro bhaNito, Agamo antho, teNaM paMcavihaM sAraM AgamamANe - ubalabhamANe AyariyamANe, suTTa parakamijAsi sobhaNaM vA para: kamijAsittibemi, evaM ANAe NaccA kammasuttAI NiruMdhiyavvAI, tANi puNa soyANi kuto bhayaMtiti ?, buccati - ur3a ( gA0 13) | soidiyavisayakasAyA va soyANi, uI kati visae divve NiyANaM vA kareti, evaM ahe bhavaNavAsI, tiriyaM vANamaMtarA maNussae kAme patthe NiyANaM vA karei jahA baMbhavateNaM, paNNavagaM vA pahuMca uDasotA caMdAdacca gahatArA vijjugajiyAdi tahA ya girisiharaparabhAra NitaMvAdisu, aho nadiparikkhivaguhAleNAdisu, ete sotA viyakkhAtA, jamhA saMgati pAsahA tamhA tivihappagAro soyagaNo, abhihito saMgo, kammasaMgaM parama-bujjhaha, bhaNiyaM ca "sabbao pamattassa bhayaM", so ya saMgo rAgaddosavisaya kasAya assa kuvAyAdi [209] // 197 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [6], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 166-171] (01) vivekAdi zrIAcArAMga sUtracUrNiH // 19 // prata vRtyaka [166171] | bhavati ato bhaNNati-"aTTameyaM uvehAe (ma.. 170)rAgadosavasarlDa kammabaMdhagaMThiM uvehittA tehiM assavehiM vivegaM kaDeti, vivego| NAma assabadAraparicAo, pubbodaciyassa kammassa jahA vivego bhavati taM pagAraM kareti, vedaM vedati vedavI, titthagara eca, ege Ahu-'estha viramija vevI' 'etAo AsavadAragaNAu gAhovadiTThAo viramaja vedavI, viNaettu sotaM Nikkhamma saddAdINi tANi, Na sakA savahA ucchideuM je tesu rAgadosovAte Na kujA, ege Ahu-'viNaettA soyaM Nikvamma esa mahaM' esa iti, jo ya NikkhaMto, mahA pAhaNNe, matIe vA, sAsaNe jaM bhaNitaM, Nasthi se kammaAsavo, ghAikammakkhayAoya akammA bhavitA | | jANati pAsai kasiNaM loya, jo jahA uDaM soyAdIhi so tahiM bajjhai, kammabaMdhakaDuyaM ca phalavivAgaM jANai pAsai, paDilehAe, sa ceva nANapaDilehA, ANatti vA nANatti vA paDilehitti vA egaTThA, NAvakakhaMti atIte pubbarayakIligAdi, aNAgatevi NidANakaraNAi, vaTTamANe saddAvasAe, NAvakarasaMti-na gagadIsesu vadaMti, AgatiM gatiM pariSaNApa' Agati caubihA, gaI paMcavihA, jANaNApariNNAe paJcavakhANapariNAe tappAyoggAI pariharati, eyAe ce duvihAe pariNAe 'aceti jAimaraNassa vahamaggaM' (sU. 171) atIva atIti aJcetIti, jAI maraNaM ca jAImaraNaM saMsAra eva jAimaraNaM tassa vaTTamammo paMtho, tattha viyappitasaMmArapiyavippayogadAriddadobhaggAdisArIrAdidukkhavaTTamaggo saMsArasotaM uttaraha, taM kahaM aJceti ? kayare ca te ?-'save sarA NiyaiMti ?, bakkhAyarato mutte atthe ya, bhaNiyaM ca-'jaha jaha suyamogAhai0' apubbagahaNaM sUtiyaM bhavati, savve sarA, sayaM iMdiyavisarya pappa sarati-dhAvaMti, ato te tahiM vakkhAyarae sAhu~mi Niyati, tacivAgaviyANaehiM 'sadeNa mato 'kusthiyapatrAtA vA sarA, yArapaMca asthi te vakkhAyarate sAhu~mi NiyaraMti-paDihaNaMti, Na sakeMti taM vipariNAmeu~, kiM puNa taM?, vakhati-dhammatthiyakAyAi paMca asthi // 198 // dIpa anukrama [179185] | pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [210]
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [5], uddezaka [6], niyukti: [249...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 166-171] (01) | kAyA, jIvaMtA ahi kica bucati-sace sarA niyati, sabve pavAyA tastha Nipati, phimiti ?-'takA jattha Na vijaI' takA zrIAcAANAma mImAMsA, heU maggo, ga ya heUhiM parikkhamANo appA sakkhaM upalabbhati ghaDo vA, jamhA ya eso takAgejhoNa bhavati veNI yAdi cUrNiH atha caubdhihAvi matI Na mAhitA, uppati uggahAdi vA matI, kevalapacakkho, 'oo apatiDhANassa kheyaNNo' oyetti-ega / / 199 // sa eva jIvo aNNaM sarIrAdi, ahayA kevalaNANaM oyaM, apaiTThANassa kheyaNNeti so pa appaiTThANo-siddho, se Na dIhe Na hasse | Na baDhe Na tase Na caurase Na paDimaMDale' etaM saMThANaM,'Na kiNhe jAva mukille etaM rUvaM gahitaM, 'Na sunbhigaMdhe Na prata dunbhigaMdhe' gaMdho gahito, 'Na titte Na kaTue Na aMbile Na mahure' raso gahito, 'Na kakkhaDe jAva Na lukkhe'phAso gahito, kAugahaNeNaM lesAo gahitAo, ahavA Na kAUtti Na kAyavya, jahA vedigANaM ego puriso khINakileso aNupavisati, vRtyaka AiJcarassIo vA aMsumaMti, evaM 'Navi ruhi"ti rUha bIjajammaNi, Na puNa jaNei aggIdar3abIyaM cA, Na saMge iti jahA AjIvaNage, [166 "puNo kiDApadoseNaM se tattha avarajjhati"Na ityivedago"Na aNNahati Na NapuMsavedago, kiMtu kevalaM 'pariNo sabaoM' | samaMtA jANai pariNyA sabbato sabhAlakakhaNo, (upamA) Na vijati, jahA idiehiM egadeseNaM Nacati, gANadarisaNamato, uvamA Na 171] biJjati, jahA kaMtIe caMdeNa muhassa ubamA kIrati evaM Na saMsArieNaM keNai bhAvaNaM siddhassa makati upamaM kAuM tasmukkhassa bA, bhaNiyaM ca-"iya siddhANaM sokkha aNovama" kevalaM tu arUbI, sato bhAvo sacA, Na evaM abhAvo pAvati, apadassa padaMNasthiti buJcati, apado hi dIhajAio, tassa gacchao dII vaDhU parimaMDalaM vA padaM patthi, evaM NibANassa uvamA Natthi, se Na sadde Na rUve dIpa Na.' (sU. 172) punamaNi tu, muttadavANaM sadAimaMtaM bhavati, so ya tabihammite, tassa sadAhamaNa vijati, iti parisa- ||199 / / anukrama [179185] | Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [211]
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [1], niyukti: [250-252], [vRtti-anusAra sUtrAMka 172-18 + gAthA: ] (01) dhUnanA prata vRtyaka [172180] zrIAcA 12. mattIe, etAtitti tassa pariyAtA etAvati ya pariyAyasesA iti // logasAravijao NAma paMcamaM ajhayaNa sammattaM // rAMga sUtra- 1 ____ saMbaMdho logasAre hito kammaM dhuNati (249-250) paDhame NiyagavihuNaNA, jahA atArise muNI, vitite kammANa vihuNaNA cUrNiH | 'subbhi ahavA dubhi ahavA tattha bheravA', vatie ubagaraNasarIrANaM,dhu NAti bhikkhU acelo parivasito tassa NaM bhikkhussa No evaM // 20 // | bhavati-suttaM jAissAmi, sarIre kisAvAhA, cautthe gAravatigassa vihuNaNA, niyamANAvi ege AyAragoyara0 ubasamgAsaMmANo ya paMcame, saMtegatiyA jeNa lUsagA bhavaMti, aNuogadArA cattAri, NAmaNiphaNNe dhurva, dayadhuvaM jaM dhuvati jahA caraMDI pasama| gAdi dhuvati, hatthIyo rukkhaM dhuNati vAo vA, phAlI vA tattheva male, bhAvadhugaNA kammaM tavasA dhUyaitti, NAmaNipphaNNo gto| suttAlAvae suttaM oSajjhamANo (sa. 173) saMbujjhamANo NibujjhamANo payujjhamANo satthapariNNAo Arambha jaM bhaNitaM jaMca | vakkhamANaM aNuttaraM logasAraM, tivihaM yA bohiM,'iha mANavemu' iheti iha sAsaNe, iha vA carine, mANavesu AghAI akkhAti, gare, garANaM ceba, tiriyA Na sakeMti akkhAiuM, keriso akkhAti ?, jassa imAo joNIo, jAioti pagArA, te ya jIvAdI | NavapayathA annatisthiyajAIo vA, ahavA egidiyajAImAIo, sabbaggahaNA dabakhenakAlabhAvesu agghAti, semANi ya saMtapadaparUvaNAdINi jahAsambhavaMti, paDilehiyAo tAo muTu paDilehiyAo supaDilehiyAo, agdhAti-akkhAti, seti Niddese gANaMti jahatthovalaM, ta kerisaM ?, ralatorekatve ( ubalaM kAyave ) asarisaM, taM ca paMcaviha, ahavA asarisaM kevalaNANaM teNa asarisameva suyanANaM kadheti, desaNaM caritaM tavaM viNayaM ca kahei Ayario, kiTatetti vA kahetetti vA egaTThA, ahavA AikcavibhAgehi, kiDatetti pavedeti, kIrtigrahaNA Aikkhati, vratasamitikapAyANAM dhAraNa rakSaNa, AyariyA vibhAgehiM tesiM cera bhedaM amamam // 20 // dIpa anukrama [186193] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: SaSTha-adhyayanaM 'dayuta' ArabdhaH, SaSThaM-adhyayane prathama-uddezaka: 'svajana vidhunana' ArabdhaH, [212]
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [250-252], [vRtti-anusAra sUtrAMka 172-180] (01) utthitAdi prata vRtyaka [172180] zrIAcA | kiTati vANaM dhAraNaM paveyaNaM tavaphalaM nANAdisu pajoeA, kassa puNa sovAte vA kahayaMti ?, tesiM ceva NarANaM samuTTiyANaM, samu-10 rAMga sUtra-1 TThANaM dave bhAve ya, dave purisA aNuTTitA, itthiyAo uTTiyAo, bhAve dovi uDiyAI uDeukAmANi vA, NikkhittamacUrNiH INY Vdhesu, satthaM churiyAdivAvAro, chiMdaNA bhiMdaNA, ahavA NikkhittadaMDANaM paMca rAya kuhA ArohitA, je ya NikyamiukAmA tesiM // 20 // viseseNa kahayaMti, nANAdi 3 samAhiyANaM, tivihAya pajjuvAsaNAe, koti nikkhinadaMDoNa ya samAhito jahA ohANuppehI | aNuvayukto cA, paNNANamaMtANa-buddhisaMpaNNANaM, itare suttatthahANI, Na ya girhati, sati saNite AyariyANaM iha gahaNo, iha pravacane, monimaggo muttie maggo 2 muttehiM cA aNuciNNo maggo so, iNameva jiggaMthaM pAtra paNaM nAgAdi vA muttimaggo, muttinAma maNibyANa, jaM bhaNitaM siddhI, evaM ege mahAvIrA, evaM ege suNittA, avisadA asuNittAvi patteyabuddhajAissaraNAdi, akyi "dohi ThANehi AtA dhamma lamijA-socA ya abhisamicAya"vIrA bhaNitA, 'viparakamaMti' vividhehiM pagArehi jayaMti-parakamaMti, | vidhuNaMti, ahavA paro-saMjamo mokkho vA tattha parakamaMti, parIsahA vA parakamaMti, pAsaha ege visIdamANe'pApahatti passaha, ege PA pAsatyAdi, selagavat sIyaMti, ahavA vivihaM sIyaMti nANAdi 3, jehiM iha appIkatA paNNA te attapannA Na attaSaNNA aNataINI paNNA apattapaNNA vA, ahavA attA-iTThA amhaNa apaNo hitakarI paNA, kiha puNa te visIdati ?, jahA cA utsaggapariNAe paDilomauvasamgehi ya, kIvA basagatA keti saliMgesu ceva bahatA pAgAivAyAisu vati, te No puNo amilati mANusAdi, |etatthaM 'sohaM vemi' setti Nise jahatti ovamme 'kummoni kaccabho, haratIti harato, kiM harati ?, bAhiramala, vivihaM Nivesiya |cittaM kasabhassa sayaNAdisu harate ya, keriso pRNa so harato ?, ghaNasevAleNa vA paumapattehi vA pacchannapalAso, jativi tastha dupada-1 201 // dIpa anukrama [186 193] Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [213]
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [250-252], [vRtti-anusAra sUtrAMka 172-180] (01) karma prata vRtyaka [172180] caumpadA caraMti topi Na mijada, tassa ya kahiMci dese chidraM asthi, teNa so kummo jahicchAe evaM ummaggaM laghu, ummaggaMNAma | rAMga sUtra dRSTAntAdi umaggaNA chidaM, tassa ya cittaM jAya--kaha NAma savvaM sayaNapariyAI iha ANemini eveti, Na ya taM ummaggaM labhati, esa diTuMto,DI cUrNiH ||202 // ayaM atthovaNato-jIvo kummatthANIto, saMsAratthANIo ito, palAsasthANIyA kammA, ummaggaM mANussAdi 4 samatAdi 3 sAhU vA, tato asaMjamaharayAo uttiyo vidhuNaNaM kAumAradvo, puNo kIbo basagato gihigato, NiviSNoviNa saketi saMjamarathaM ummaggaM AVlamiuM, imaM aNNaM visIdatArNa aNattapacANaM udAharaNaM-'bhaMjagA iva samNivesaM je bhuci bhUmII te jAtA bhaMjagA, jaheti saNNi visaM | satyAgaM chiaMtAvi Na jahaMti, evaM gihavAsaHkheNaM dAridAdiNA abhibhUtAvi saMtA Na sakaMti panvaiu~, kimaMga puNa rAyAdI?, ahavA | ka dohavi imo uvasaMdhArotti-evaM ege aNegagosesu kulemu evamatradhAraNe, ege Na sabve, aNegagocasu marumAdisu, ahavA uccaNIyesu, upavatiyA samANA rUvesu giddhA saesu parAeM ya, addhaa(tttthaa)| gahie ciMtei-aho ahaM ruvassI, saddAdisu vA sacA rAgadomagatA mAtApici evamAdisu bA, tassa asuhakammodayassa doseNa NaragAdisu uvavaSNA, te veyaNAbhidutA kaluNaM thaNati vA kaMdati vA soyaMti vA egaTThA, NitANAto vA te pA labhaMti mokvaM' NidA baMdhaNe, NidANaM kamma, ahavA kasAyA NehaphAsA, tehi No labhaMti mokvaM, mokkho saMjamo, evaM te bhogaNimittaM uSNikkhaMtA samANA imehiM rogAyakehi Na labhaMti bhogA motuM, | "aha pAsa tehiM tehiM kulehiM jAtA' ahari aNaMtara, pAsa tesu temu kulema umaNIesu, jAtA saMbhRtA, taMmi bhave annaMmi vA gaMDI galagaMDImAdi, koDhI, koDha aTThArasavihaM, rAyasi khayavAhI, avamAritaM abapheri, kANo dezakANo, aNNesiM aMdhalao, jhimito alasayavAhI, kaNi ityeNa pApaNa ghA, kunjitA bAmaNo, udarI jalodaraM, mUtI mpatta, sutiyA guNasarIrA, gilAsiNI aggIu vAhI, 202 / / dIpa anukrama [186193] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [214]
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [172 180] dIpa anukrama [186 193] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 6 ], uddezaka [1], niryuktiH [250 - 252], [vRtti anusAra sUtrAMka 172-180] zrI ASA gaMga sUtra cUrNi: // 203 // cevara valagattayA, pIDasappI hatthehiM kar3e ghetuM caGkamaMtI, silavatI pAdA silIbhavati, madhumehaNI basthirogo, 'solasa ete rogA- rogAtaMkAdi yaMkA' solamati saMkhyA, etetti pratyekaM je bhaNitA labhate rogA, ete cetra solasa akkhAyA-kahitA aNupunyaso-kameNaM, aNupuso vA kassa ganbhe kassar3a jAyasa, kammudao vA aNupuccI, avA rogA bAiyAdi 4, saMyoge solasabhaMgA, ahavA NaM phusaMtipArvati AgatA aMgaM saMkAmenti AyaMkA, te ya sAsakAsAdi, phAsA daMsamasagAdI sIyAdayo vA asamite ya NAma appattapubbA, | aDavA asamamitA asamitA, asamitA NAma visamA-tibbamaMdamajjhA, ahavA phAsA ya asamaMjasA ullattha palatthA, aNiTThA ya gANApagArA, jayA sItaM maggiJjati tatA unhaM bhavati, evaM semayAci AyojaM, 'maraNaM tattha sapehAe' maraNaM tattha samikkhi vasA jaM maraNaM ca rogAyaMkA, avighAtaM uvahArAdIhiM mArijati, asthi keti suttA cetra maraMti, garbhami maraMti kei, koyi puNa jAyamittao marati, mAreti mAyaraM koyi, maraMtIe samaM tIe jAtassa dhuvaM maraNaM, tamdA ummaggaM labhiUNa puNo tahiM caiva rogArthakehiM sukhaM pariyaTTiyadhvaM ahavA savvassa aMte maraNaM bhavati, koi bhaNijA-devANaM Natthi maraNaM, tattha nidarisaNaM purillasuttaM bhavispati, jaMmaNamaraNaggahaNeNa tiriyamaNuyA gahiyA, savvA devA nAgA ya, maraNaMtANa ya aMcalatiriyamAdINaM dukkhaM uppajati, kimaMga puNa devANaM ?, tattha sutaM- 'uvavAyaM cayaNaM ca paNaJcA' uvAyAyAo cayaNaM, doNDaM maraNaM tiriyamaNuyANaM, ubbaTTaNA neraiyabhavaNavAsivANamaMtarANaM, uvAo sayyadevANaM, cayaNaM joisiyavemANiyANaM, jati tA aMghalagamAdINaM addhitI dukkhaM ca maraNAo uppajati kathaM devacakavaTTImAdINaM cavaNamaraNakAle dukkhaM Na bhavissai ?, jamhA ete pajAyA sapehAe, rogArthaM kamaraNovacAyacayajAdI, rAyA bhavitA dAso bhavati, 'palipAgaM ca' paliyaM kammaM palipAgo kammassa jAva na bhavati taM sapehAe 'taM suNeha jahA' // 203 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : [215]
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [172 180] dIpa anukrama [186 193] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 6 ], uddezaka [1], niryuktiH [250 252 ], [vRtti anusAra sUtrAMka 172-180] zrIAcA rAMga sUtra cUrNi // 204 // tamiti kammassa Nise, sumedha jahA tattha NaM jahA tahA, ahaMvA jahA kammANi tahA vivAgo, 'saMti pANA aMdhA' agamA narasu ciMdhatAra timisesu apecchatA, egiMdiyavigaliMdiyA vA, jesipi cakkhuIdiye atthi tevi buddhIvihINA evaM caiva daTThavyA, bhAve vA micchadiTThI, aMdhA tamaM paciTThA0 AlAvato, samapi duvihaM danyatamaM aMdhagAro, bhAvatamaM micchattAdio, 'tameva saI asaI' kammaM saI kiyA se asaI - aNegaso 'atiyacca' pavisittA asubhasthANAI uccAvate phAse aNe gappagAre sItausiNe subhAsubhAdao ahavA dIhakAlaDio uccAvayA sAtAsAtA, mahatI dvitI kAryadvitI bhavadvitI vA dIhakAliyA paDivedeti, 'buddhehiM eyaM pavediyaM' NicaM Atmani guruSu bahuvacanaM, nANAdibudehiM timthagarAdI eDiM, gANamaNelisa, sAdhu Adito vA vediyaM pavediyaM, jahA uddiTTha| kameNaM jaM ca vakkhati 'saMti pANA vAsagA rasagA' vAsaMtIti vAsagA -bhAsAladdhI saMpaNNA beiMdiyAdi vAsamA, rasagA NAma je jimmidiyaladdhisaMpannA, ticA tittAdirase ubalamaMti, kimigajalogarAjagAdI, keyi rasagA caiva Na tu vAsA, egiMdiyA Na vAsagA NarasagA, paidiyate'vi sati ke vdhitiyANa vAsanA bhavaMti, rasa AsAdaladvI puNa savvesiM, sAvi kassara upahammati, evaM jassa jati idiyA te bhAveyacyA jAba paMcidiyatiriyA, tesipi kesiMci uvahatANi iMdiyANi, buddhi sarIraM vA, ahavA 'buhehiM evaM paveditaM| saMti pANA vAsagA rasagA' saMti tisuvi kAlesu chakAyA, Na tucchiaMti, pANiNo iti battavve sarIre AovatAraM kAuM pANA bucaMti, vAsaMtIti vAsagA, koilamadAsalAganUyAdi, tattha tu je jassa guNo so tassa viNAsao kArDa, vAsitadoseNaM paMjaratthA sairapatAraviyogAo girodhAdINi dukkhANi aNubhAMti, rasitA rasagA mahivarAhamitagatitira baddhAti, udate udgacarA, macchagakacchabhamagara gAhA ( ) subhagA te duvidA-saMmucchimA gambhavaMtiyA ya, udagacaraci je thale vi jAtA udage caraMti te udgacaragA, pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : [216] aMdhAdi // 204 //
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ prata vRtyaMka [172 180] dIpa anukrama [186 193] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 6 ] uddezaka [1], niryuktiH [250 252], [vRtti anusAra sUtrAMka 172 - 180] zrI AcA rAMga sUtra cUrNi: // 205 // jahA mahoragA, etesimaM thale carA butiyA, keha jale jAtA thale vicaraMti jahA maMdukAdi, veiMdiyAdi saMkhagagAdi, cikakhallajale vi jAtA ubhayacarA bhavaMti, jAkhiNo cikkhallajalayarA bhavaMti ke ubhayacarA, AkAsagAmI AgAseja gaccha pakkhiNo, 'pANA pANe kilesaMti' te savve'vi pANA pANe tullajAtie atulajAtite vA cAhi~ aMto ya kilessaMti, taMjahA-keha uvahaNaMti ke saMghati jAva jIviyAo vavarovinti, devanAragANaM kevalaM sArIraM mANasaM ca veyaNaM uppAIti, No uddaveMti, orAliyasa rIre paropparaM saMgha| tI jAva uveMti, taM etaM 'pAsa loe mahambhaya' logo chajjIvanikAyalogo jahuddidrukameNaM, jahuttarogAdi jAba vAsagA ya No pANe kilesenti, mahaMtaM bhayaM mahambhayaM jaM bhaNitaM maraNaM, taM evaM pacA mA hu tumaM kacchabhasarisaM kAhisi kiM bhayaM ? - bahudukkhA hu jaMtavo' caNi jesiM dukkhANi, jaM bhaNitaM bahukammA, jo bhaNito rAgAdikamo pacchA saMsArakamo, taMjahA - vAsagA rasagA, eteNaM bahukilesA bahudukkhA, jAyaMtIti jaMtavo, kammodayAo vA jahA kacchullo kacchu, evaM 'sattA kA mehiM mANavA' sattA mucchitA, | appasatthicchAkAmesu madanakAmesu, maNo avacANi mANavA, logasiddhaM, abaleNa vadhaM gacchati tassa balaM vijatIti khudhatisAsIta uNDadaMsa masaga rogavAdiparIsahahatA atraleNaM chevasaMghayaNeNaM, keNa chuhAdipabhaMgureNa karaNabhUteNa tappagAreNa vaha egeMdiyA| dINaM sattANaM jAva paMcidiyANa titirAdiNaM, kaMvaMti patthaMti gacchaMti egaTThA, evaM musAvAyaM jAba pariggahaM, saratIti sarIraM, bhisa bhaMgasIlaM pabhaMguraM, teNa chuhAdipabhaMgureNa sarIreNa vaha kaMkhatIti baDhcha, ahavA abaleNa vahaM gacchaMti, sarIreNa pabhaMgureNa, juddhAdi asaha abalaM, tabbalaNimittaM ahaMmaM kAuM vadho-saMsAro taM gacchati, keNa ? - sarIreNa pabhaMgureNa, ahavA adhyeNAvi dukkheNa bhajati appabhaMgaguNaM, evaM 'aTTe se bahudukkhe' aDDo putravaNio rogAyaMko vA so evaM aTTo dukkha uvasamaNimitaM kAya va he pasaJjati, jato prANa klezAdi [217] | // 205 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [250-252], [vRtti-anusAra sUtrAMka 172-180] (01) zrIAcA-18 roga sUtra SHARE prata vRtyaka [172180] cuccati 'iti vAle pakuvaI' iti-evaM, jeNa aDDo rogAyaMkehiM rAgadosehiM vA teNa dohi Agalito bAlo misaM kubai, jaM vutaM | pragalbhAdi | pANA pANe kilesaMti jogatrikakaraNatrikeNa, paDhiAi ya 'iti bAle paganbhaMti' pANANaM kilesAdi kareMto pagabhaM gacchati, cUrNiH IN jaM bhaNitaM dhArilu, taMjahA-ko jANai paraloge, paralogarUvassa Na vibheti, jAto evaM Aturo rogapaDigArAya pANA pANe kilesaMti | / / 206 // 'ee ete rogA vahuM macA' jahudiTTakammeNaM 'gaMDI ahavA koDhI malasIsarogA ya AyaMkA, bahu iti vAtAdisamutthANaM rogAyaM-IAN | kANaM advaittarasayaM, tesiM udayeNa Aturo bhavati, ahavA khudhatisAsItauNhAiehiM biseseNaM NicaM Ature satte, vAtAtisamutthA rogA| savisayaladdhaavagAsA pariyAvaMti, Na ya te uppaNNe koI NiyaceuM samantho, teNa cucati 'NAlaM pAsaM' No iti paDisehe, alaM NivAraNe, No tesiM utpannANaM sayaNo alaM nivAraNAya, bhaNiyaM ca-"sayaNassavi majjhagao0" nANAdibhedasamaM savvaM kamma, rAgANa uvasamaNaM tattha jaiyavaM, Na tu vAtAdirogauvasame karja, paramaM NibvANaM, taM kakhateNaM evaM parasa' daTTaNa ya tahA karehi, ahavA jaM yutaM pANI-pANA kilesaMtitti, bhaTTArao bhaNai-mA hu tuma evaM taM dukkhaM nivAraNapaJjataM ussejAsi vahakakhaNeNaM-baha-| patthaNeNaM, Na ya rogesu paDigArapavittassa kammAsabassa alaM bhavati, aTThavihaM kamma egapANivahe bajmati taM jahA bhaNitaM etaM pAsa, ata eva 'alaM tavetehiM' alaM nivAraNe, alaM ca kaMkhApasattANaM, ahavA alaM ca tava, saMjame va sabbadukkhavimokkhAya, ahavA | visayA rogA, ete bahuvisayaroge sapharisAdi, ahavA bahuci iTTANiDhe NacA-jANicA, AturA appattA vippayoge vA samaMtA / | uveha, iha parastha ya tAva paritAvae, kiMca-etehi NAlaM tassa, Navi visarahiM sevijamANehiM alaM bhavati, bhaNiyaM vA-taNakaTTeNa va aggI lavaNajalo vA NadIsahassesuM / Na tisA jIvassa (sakkA, tippe kAmabhogehiM // 1 // ) jato ya visaehiM tittI patthi neNa // 206 // dIpa anukrama [186193] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [218]
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [250-252], [vRtti-anusAra sUtrAMka 172-180] (01) zrIAcArAMga sUtra cUrNiH // 207 // prata vRtyaka [172180] | alaM visayAsevaNayAe, ubadesa-etaM pAsaha 'taM pAsa mubhI' etaditi jaM bhaNitaM rogAdi kammeNaM dukkhaM bhavatIti tappaDigAraNi-1 dhutavAdaH | mittaM ca bAsagArasagAdiSANA pANe musAvAyAisu ta pasajjae, taM etaM passa, jaM ca aNNaM, bhaNitaM ca-gatuM gaMtuM sIho puNo puNo maggao paloeDa / suttatthIvi hu evaM gataMpi suna paloeti // 1 / / muNeti muNI, he muNI, mahaMtaM bhayaM mahanbhaya, vicittakammaphalavivAgaM saMsAra, tambhayA pANAdivAyAtiujjhI, Na iti pratiSedhe, pativayaNaM prativAto, kiMcidavi tasaM thAvaraM vA jogatrikeNa karaNatrikeNa vA jAva pariggaDaM jahudiDhakameNa ya 'AjANa bho' azvatthaM jANa, bho AmaMtaNe, jaM karaNIyaM Na vA, ahavA jaM bhaNitaM vakkha mANaM ca etaM atthaM jANaha-pAsaha sahada, sotuM icchA sussA dhUNaNobAyajANathaM gurukulaNivAsI jaM imaM NiyagadhuNaNAhigAre || N vaTTamANe 'dhuyavAyaM pavedahassAmi' dhuyaM bhaNitaM, dhupassa vAdo dhuvvati jeNa kammaM tavasA, bhaNiyaM ca-"jaM aNNANI kamma khavei | bahuyAhi pAsakoDIhiM" NAgajjuNIyA 'dhutovAyaM pavedaissAmi' jeNa kalatramittAdi ahavA pasaMgaM, paNa uveja kamma al dhuNati taM upAya sAhu Adito vA veditaM paveditaM, puNa kei paDhameNa pancajasatceNa dhuNaMti karma, keha vitieNaM jAva aTThameNaM,M etesiM ca sambesi imo carittalAbhovAto, iha khalu attattA tesutemu'daheti iha maNussalAme, attabhAveNa attattAe uvavaaMti, | Na tu abo ubavAyaMto koi issaro payAvaI vA, so ubavaJjamANo attatteNa uvavAda, Nasthi bhUtadhAtupacayAsaMghAtamittameva, 'tesu | tesutti uttamahamamajjhimesu, jehiM puSvaM sAmanaM kayaM sAyagattaM vA, micchAdidiDI vA payaNukammA, (amisaeNa) abhisaMbhRtA| tattha amisego sukkasoNitabAto tayA uvavaNNamittA tattullA bhavaMti, tato amisee bhRtA 'sattAI kalalaM bhavati0' anupAto Araddha / jAva pesi tAva amiseyabhUtA, abhisaMjAyA ca pilagAdikamaso aMgaM uvaMgaM gArucchirAsIsaromAikameNaM akkhatA, amiNiviTThA // 207|| dIpa anukrama [186193] Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [219]
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [250-252], [vRtti-anusAra sUtrAMka 172-180] (01) prata vRtyaka [172180] zrIAcA- pabhUtA, amisaMbuddhA jAva aTThayarisAo Arambha sativariseNaM deraNA vA puruSakoDI, abhisaMbuddhA titthagarA, samve abhisegakAla | parAkramAdi rAMga sUtra- eva saMbuddhA, sesAvi keI apaDibaDiteNaM sammatteNaM gambhaM vakamaMti, kesiMci gambhaTThANaM jAisaraNeNaM uppAi, pasUyANa vA bAlate ) cUrNiH | jAva vuDatte abhiNivatA, kammAbhimuddA NikkhaMtA abhiNikkhaMtA, aNuputhveNaM jo eso Adi uvakamo uvadiTTho, mahaMta jeNa muNitaM | ||208 // jIvAdi vA so mahAmuNI,'taM parakamaMtaM paridevamANA' taM teca sAhuM Adio vA kammati anbhujaya vihArAya mokkhaM vA mAtApitAmAdi NAtigA devaNaM-kaMdaNaM, mA Ne jahAhi iti te vadaMti, chaMdovaNItA' chaMdo-dacchA, chaMdA uvaNIyA chaMdeNa vA uvaNItaM, ID | bhaNitaM-aNNoNNavasANuyattaM, ajjhovavaNNA tehiM tehiM saMbaMdhivisesehiM kArovakAravisesehi ya mucchitA-giddhA gaDhitA ajjho| bavaNNA, azvatthaM kaMdo akaMdo, tehiM ubasaggavisesehiM akaMda kubvaMti adakArI, jaNaMtIti jaNagA, mama piyA baMdhavA royaMti, | rudaMtA ya evaM bhaNaMti-'atArise muNI' urdU Navi ohaM-saMsArasAgaratArI muNI bhavati jeNa jaNagA pagataM jaDhA vivihaM jaDhA || vijadA bhAvitaM aNurattA kuyamANA dINadummaNamANasA 'NAha ! pita kaMta sAmiya.' evamAdi, ahavA atArisoNa tAriso, maNI | gasthi, jeNa kiM karya ?-jeNa jaNagA vippajadA, ahavA atAriso potavahaNaM NAvAbhUto apaNo paremi ca saMsArasamudataraNAya jaNayA catA jeNa viSpajaDhA 'saraNaM tattha se No sameti' saraMti tamiti saraNaM, tattha baMdhugaNe, Na Navi, so ta aNuracapi baMdhavagaNaM saraNaAMI miti samatthaM samaM vA, te iti sameti, jaha te mama paralogabhayA saraNaM bhavissaMti evaM Na sameti, ahavA sarIrAdiparicANAe jaha Mva tehiM Na so saMsAraM tarati, jaNagA jeNa viSpajadA, etappagAraM aNuloma ubasagaM Na saraNaM sameti, jahA mama mAtApitimAdi, | evaM dukkhaparittANAe bhavismati, kiM?, na ramaNIyo gihavAso jeNa so Na ramati, gihavAse kiM dhammo Nasthi, bhaNiyaM ca-110 // 208 // dIpa anukrama [186 193] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [220]
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [1], niyukti: [250-252], [vRtti-anusAra sUtrAMka 172-180] (01) Ata zrIAcA rAMga sUtra cUNiH 3 uddezaH / / 209 / / prata vRtyaka [172180] 'yA gatiH kezadagdhAnAM 'tato bucati-visayatisiyANaM ayANagANaM etaM AlaMbaNaM, jANao puNa 'kiha NAma se tastha rmti'| | kihamiti paripaNhe, kahaM NAma so NiviNakAmabhogo pabbaio va saMto puNa gihavAse ramati ghiti vA kareti ?,"putradArakuTuMbeSu, saktA modaMti jntvH| sarapaGkArNave manA, jIrNA vanagajA iva // 1 // " evamAdi, etaM se jaM bhaNitaM eyaM dhuNayAvihANaM, etaM | nANaM nAma avitaha uvalaMbho, aNugataM aNukUlaM Aya riyasamIve'NuvasAhi'NuvAsiJjAsitti vemi / SaSThasyAdhyayanasya prathamodezakaH samAptaH / uddesAmisaMbaMdho sa eva dhugaNAhigAro aNuyanati, tattha paDhame jiyagA vidhuyA, vitite kammabihaNaNaM bhaNNati, tANi dukkhaM dhuNijaMti, tadatyameva niyagA vihuNijaMti, suttasma-kiM NAma sayA saraNaM sameti apare cattadose jANato passaMto, imaM ca anaM | jANati passati, taMjahA-AuraM logamAdAya, kiMca-etaM jaM bhaNitaM, etaM NiyagavihuNaNaM, eteNa ya saMmaM aNuvAsiJjAsi, imaM ca / aNNaM, taMjahA-AuraM logaM, acatthaM taratIti Aturo, mAtApitimAdi mayaNalogaM, keNa Aura?, oheNa Aura tabiyoge, tehiM / / tehiM kajehi parihAyamANehi AturaM, tamAdAya-taM pappa, jahicchAyA saMbohaNatthevi, ahavA tamAdAya-taM ghettuM, buddhIe AturaM logaM | NANeNa AdAya, jahittA pubamAyataNaM-AyataNaDhANaM-Asayo "gihANi dhanadhAnyaM ca, kapAyA viSayAstathA / kattho vA'saMyamo sote, sarvamAyatanaM nRNAM ||1||"hicaa uvasamaM iha pavAhi vA' AdiakvaralovA ahicA, ihatti amina pravacane, iheti maNussaD loe, iha vA iI ajjhayaNe, uvasamaNaM ubasamo-saMjamo, jo vA jattha piI kareMti se tassa ubasamati, vasittA baMbhaceraMsitaM saMjamo sattarasatriho, vasittu vA pAlittu vA egaTThA, taM ca baMbhacerai vititaM se NAma cAritraM, avA saMjamo duhA bhavati-se basumaM / // 209 // dIpa anukrama [186193] HASTRI pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: SaSThaM-adhyayane dvitIya-uddezaka: 'karmavidhunana' ArabdhaH, [221]
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [2], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 181-184] (01) | vasutvAdi VIA prata vRtyaka [181184] zrIAcA-1 vasati jehiM guNo so vasu, aNu pacchAbhAve thove vA, "vItarAgo vasujJeyo, jino vA saMyato'thavA / sarAgo'nuvasuH proktaH,sthaviraH zrAvarAMga patra-14 ko'yayA ||1||"'jaannitu dhamma ahAtahA' suNettu dhammaM suyadhamma caritadhammaca, dasavihovA, taMNacA, ahAtahatti tadA tahatticUNi kAuM ciraM appaM vA kAlaM 'ahege tamaccAI kusIlA' adheti aNaMtarie, ege, paNa savve, tamiti taM vasuM saMjamamiyaraM bA, acAI NAma // 21 // acAemANA, jaM bhaNitaM asattimaMtA, kucchitaM sIlaM tamiti kusIlA, pariNAlobAto kusIlA, kiM puNa je annaM karissaMti ? keha vA vaNNaliMgattaNeNaM acchaMtI, kei liMgaM char3eMti, ye liMga muyaMti taM paTuca cucati, tattha-'paDiggahaM kaMbalaM pAdapuMchanaM viusajja' vatthaM suttiyakappA paDiggaho-pAdaM kaMbalagahaNeNaM uSNitakappAsitA gahitA, pAdaNijogovA, pAdapuMchaNaM rayaharaNaM, evamAdi, vivihaM| | usajA koyi sAvao bhavati, kovi daMsaNaovi, bhavissati cA gihI kuliMgI vA, kaha ?-to dullabhaM lamittA carit Na accataM aNupAlitaM, te tu parIsahehi parAiyA, te ya 'aNupuveNaM aNAhiyAsettA' aNupubbI NAma kamo, (parisahaNaMti vA) ahiyAsaNaMti vA egaTThA, parIsahA te ya evaM aNupuSyeNaM Na ahiyAsiaMti, saI muNenA tattha mukhchati, taM vA prati amisappati, Na ya se acvAvAraM karei, taduvarame ya tadaiva aNussarati, evaM duradhiyAsA bhavaMti, jAva phAsA, evaM aNidvesu dosaM kareti, jahA so khuDao sugao jAto, evaM duraghiyAseJjA, aNupubveNaM aNahiyAsemANe NacAdhi yAturaM loyaM hicA hi puthvamAyataNaM vasu aNuvasunaM vA pAvicA paDibhajaMti 'kAme mamAyamANassa' appasasthicchAmadaNakAmA, mANusae tivihe adhikaM kAmemANassa, tasma hi pattakAmassavi sato aNege paccavAyA bhavaMti, kiM puNa jassa te Na va saMti ?, adavA ahikAme cakacaTTipaladevavAsudevakAme eka|mAdi, jo puNa dhuNijati-uppAvijai mo NiyANapi karemAgoNa ucime puriso bhoge taMmi bhave pAvati, tassa kAmabhogakAraNassa // 21 // dIpa anukrama [194197] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [222]
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [2], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 181-184] (01) utpabAja nAdi zrIAcArAMga sUtra cUrNiH // 21 // prata vRtyaka [181184] jIviyassa aMtarAiyaM bhavati, kiM puNa kAmA Na seviyanyA ?-'idANiM vA muhutte' imaMmi kAle idANiM, paJcataMto koI uppabba- aiya, mitto vA jIviyAo vihaNNati, vAtAdi aNNatare vA, rogeNa AsukkAriNA taM muhattassa, koyi tadivasaM kaMDarIo vA, ahorattasattaracassa addhamAsa jAva koDI evaM aparimANAe, eteNaM tassa parimANaM Na viJjati, medo jIvasarIrappA, ahavA aparimANAe uvakkameNaM aNuvakameNaM vA Na Najati kaI gamaNamiti, ucakamevi sati Na so uvakamaviseso Najati jeNaM maMtavvamiti, taMjahA'ajjhavasANaNimittaM jIvA baMdhaMti dAruNaM kamma0' gAhA / DaMDakasasattharajju evaM se aMtarAiehiM evamadhAraNe, avadhAraNAdeva hi saaMtarAyA kAmA, jati se keti pugvujjucA aha tahA rAgAdi vA kamma kAuM uvajetA kodavakUrAsiNA sANiyApautteNaM palAlasAiNA kA, so evaM tesiM giphalo dikkhAparicAgo, Na ya gRhaM ga ya paralogo, sAhUNaM puNa jati NAma aNDANAi dukkhaM tahAvi tapphalaM, dhamma NaM paramANassa, saphalA jati raaio| akevalie hiM' kevalaM-saMpuSNa Na kevaliyA-asaMpuSNA, maNussesu tAva pehajaNe paroppareNa kAmabhogA chaTThANapaDiyA, tato maMDaliyassa aNaMtaguNA, baladeva vAsudeva cakacaTTi aNaMtaguNA, kamaso cakavahissa, mANusassa vA kevalANa ya paDibhaggo samANo maMDaliyAINaM cauNhaM ThANANaM egatarapi ArApati, rajaM NAma koi ArAtijA, jahA kaMDarIo, te tu akevalA, te savvakAmabhoge tu pahuca se jahANAmae keDa purise paDhamajovaNuTThANavalatthe tassa purisassa kAmabhogehito eno arNataguNaM maMDilayabaladevavAsudevacakavaTiyANamaMtarajoisiya jAva aNuttarovavAiyANaM, tesiM kevalaM 'avitipaNA ceva' vivihaM tiNNA vitinnA Na vitiNNA avitiNNA, veggeNa ete koi niSNapubyo tarati vA tarissai vA, jahA alaM mama tehiM, ca pUraNe, ete maNussakAmA, evaM divyAdi, AturaM logamAdAeti jAva tahatti ahege tamacAI, pamAdo upadiDo jAva imaM musaM| // 211 // dIpa anukrama [194 197] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [223]
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [2], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 181-184] (01) prata vRtyaka [181184] zrIdhAcA avitiSNA cete / idANiM puNa appamAdo sahite-dhammamAdAya jANi ppamAdamuttANi bhaNitANi taMjahA ahege tamaccAyI etANi / apramAdAdi rAMga sUtracUrNiH | vivaJjateNa paDhiaMti, asthaAsavAto taMjahA-ahege taM cAI susIle vatthaM paDiggahaM aviusaJja aNupuTaveNaM ahiyAsamANo parIsahe durahiyAsao kAme amamAyamANassa, idANi vA muhune vA aparimANAe bhede, evaM tA aMtarAiehi kammehiM vitiSNA cete, eyAo // 212 // AlaMbaNAo kAme aNAsevamANe 'aha ege dhammamAdAya evaM appamAdeNaM pamAdo aMtario upadiTTho, bhaNiyaM ca-"yastvapramAdena | tiro pramAdaH, syAdvApi yattena punaH prmaadH| viparyayeNApi paThaMti tatra, satrANyadhIgAravazAd vidhinAH // 1 // etaM aNNoNNamaNu|gatA ahigAravaseNaM, adhige, adheti aNaMtaraM kAmo upadiTTho, ege, Na samve, rAgadosamukkA eva ege jaiNaM dhamma AdAya, jaM bhaNitaM | gihitA, ahavA suyadhamma carittadhamma ca, keriso so dhammo ?, cuccati-aNelisa, keJcira kAlaM ?, teNa vRJcati-AdANapabhatI IN AdIyata iti AdANaM-nANAdi, aNuvasuppabhiti vasuppamitiM vA, aNNahAvi paTiati-sahite dharmamAdAya, AdANapabhitaM, supaNihite-sulaT paNihitaM supaNihitaM, jaM bhaNitaM-suppaNihiteMdiyo, uvadesameva cara apalIyamANe dade, cara iti upadeso, dhammaM cara, apa parivarjane, lINo bisayakasAyAdi, teNa sattuhavallINo, jo jahAroviyabhAravAhI, adadaM jassa khaiyaM kuTuMbA udde hiyA khaiyaM vA kaTuM dubalaM, baliyaM khairasArAdi, bhAvo dubalo dhIIe saMghatoNa vA daDho, tehiM ceva sarva gaMdhaM pariNNAya, VAI sambaM niravasesaM gaMdho gehI kakhani iti vA egahU~, vihAe pariNAe saraNa mahAmuNI, esa iti jeNa gehI pariNNAtA, misa to paNato, dharma veraggaM iMdiyaM yA bhAvadhugaNaM, paNato mahataM muNeti saMsAra, pahANo vA muNI, so evaM mahAmuNI AsaeNa te mahAmuNI atiyacca sabao saMgaM atiyaJca atikammaM, sarva samvattha saccahA sabakAla, saMgINAma rAgo, ahavA kammassa saMgo, Na mahaM| | // 212 // dIpa anukrama [194197] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [224]
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [2], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 181-184] (01) prata vRtyaka [181184] asthiti Na paDisehe Na me koi asthi jo ihaM jarAmaraNarogaparittANAe, kiM paraloe, jahA dhaNe upajite ane'vi bhottabazrIAcArAgamatra-0 sahAyA lambhaMti, Na evaM kammauvaJjiyassa aNNe ceyaMNasahAyA labbhaMti, iti ego ahamaMsi jayamANe iti evaM NacA eko ahaM, cUrNiH me Na koyi, pihaM kammaM vivAgANaM, teNa eva jA parivadatta, sayaNasAhumahAo ya, rAgadosavajito egallavihArI vA, kmm||213/ vidhuNaNAdhigAro aNuyattai, ato logamAdAya Arambha je ettha kusIlAdidosA bhaNitA tattha dvitA estha virae aNagAre etthaMti ettha kammavidhuNaNe visayakasAyavirAgalakkhaNe, Nasthi se agAraM aNagAre, sabao muMDe rIyaMte, dannamuMDe sirasA bhAvaI] muMDe iMdiyamuMDo, taMjahA 'saddesu ya bhaddayapAvaesu evaM kasAyamuMDo'vi kohassa udayaniroho viphalIkaraNaM vA, rIyamANA aNiyatavihA| reNaM, koyi so je acele ciNaMti taM cijaM, evaM cela dace bhAve ya, dave titvagara asaMtacelo, bhAve rAgadosavijao, sehAvi celehi acelA saMvikkhamANA omodariyAe saMmaM vikkhamANe saMvikkhamANe, damabhAva umodariyAe, bhAve appakohe akohe vA, se akohe va, hate va lUsite vA akuddho vA, evaM hate ca hato vA aTThimuTThitalakopparAdIhi, lUsiteti ummusitetti, ummueNa jo aMkio, aNuvasuteNaM bhaMgo vA lUsito cA hatthe pAde vA, tattha akosA dhute va bhavaMti, taMjahA-paliyagaMthe, paliyaM NAma kamma, VAIso ya kammamuMgito paccaio, Na tahA, kaTTahAro bA, desaM vA pappa pillevagAdi NikkhamaMti, so ya keNai sayakSeNa parIkSeNa vA IN/ asUyAe pagaDaM vA pagaMthati, asUyAe tAva gAviaNillebago taNahArago, pagaDaM tuma taNahArao tahAviNa lajasi marma saha virujjhaDmANo, sarIrasuMgite vA sUpAevi ahaM kANo kuMDo vA pAgaDaM koDiMga kuJjovA, evaM orAlAhi bhAsAhi pargacaMti. ahavA pagaMdhaka aduvetI aJaha ceva jagArasagArehi bhisaM kaMthamANo pagaMthamANo, ahavA aduveti, ege ekasi do vAre, evaM tAva ke NikvatA dIpa anukrama [194197] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [225]
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [2], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 181-184] (01) zrIAcAgaMga satra cUrNiH // 215 / / prata vRtyaka [181184] uvicca dhamma AyariyasamItra uvasamassa vA samIvaM, kAmAditisachedAo upasaMte, tajmosamANeti 'juSI prItisevaNayo' || uparatajahoddiDha jhosamANe-phAsemANe, evaM jhosaMtassa ke guNA bhavaMti ?-AdANIyaM pariNAya Adijati Ayatte vA AdANIyaM, | joSitAdi bhaNita-saMsArabIjaM paliyaM bhaNiya, taMjahA-pralIyate bhavaM yena, AdAnameva palitaM, pariyAo NAma sAmaNNapariyAo, nANa-IN dasaNapariyAo, dIheNa vA appeNa vA pariyAeNaM, vigiMcai visoheti avakirati chaDeti, pihIkIramANaM NijarA, Nijarati vA D|| tavoti vA egaTThA, tattha bAhiran taratavo adhikRtya buccati, tatva itarA itarehiM tatthati tattha sAhuvihArapAyogge gAme Nagare | Nivese, itarA itara itaretara, kammo gahito, Na uddhayAhi desIbhAsato vA je abhaMtaraM bucati, itarA itara jaMtavo viNikaTutaraM | jAva damagakulaM, evamitarA itara itaretaraM bhavati, kucchite salatIti kuzalaM, so ya evaM carati, sakesaNAye sabvesaNAyo suddhesaNAe alebakaDAe, cattAri ubarilA, etAo gacchaNiggayA, tattha paMcaMsu aggaho abhiggaho aNNatariyAe, savvesaNAetti gacchavAsI sabvAhiMvi giNhaMti, se mehAvI parivvae sa iti jo so AdiAdisuttehi upadiTTho taMjahA, uddhapramANo Niyate dhuNicA, kammadhuNaNAe ubaDito, mehAe mehayA dhAvati, pari samaMtA sabao te gAmAdINi, ahavA jAvaMti sagaccho nANiehito paribbae suddhasaNA paribvayamANo, samaNuNa vA lar3a itaraM vA ato sumi ahavA dubmi, suramigahaNA gaMdhAdihINaM, ahavA suddhesaNAe savvesaNAe se paricAgo gahito, subhi ahavA dumbhi, gaMdhakAmaparicAgo bhaNito, etaM iMdiyAhigAre, ahavA tattha bheravA ahavA tattha viharatassa bhayANagA bherakhA sadA gahitA akosA, tadyathA-NimbhavaNAdi, evaM rUvANivi meravAI bhavati, jahA 'tassa pisAyassa ayameyArUve vaNNAvAse pANace, taMjahA-sIsaM se mokilajasaMThANasaMThitI', gaMdhAvi ahimaDAdi ubveyaNayA, // 215 // DO dIpa anukrama [194 197] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [226]
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [2], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 181-184] (01) prata vRtyaka [181184] zrIAcAuvica dharma AyariyasamI uvasamassa vA samIcaM, kAmAditisacchedAo upasaMte, tajmosamANeti 'jupI prItisevaNayoH || uparata |jahoriDaM mosamANe-phAsemANe, evaM jhosaMtassa ke guNA bhavaMti ?-AdANIyaM pariNAya Adiati Ayate vA AdANIya, KA cUrNiH IYA bhaNita-saMsArabIjaM paliya bhaNiya, taMjahA-pralIyate bhavaM yena, AdAnameva palitaM, pariyAo NAma sAmaSNapariyAo, nANa-II // 215 // | dasaNapariyAo, dIheNa vA appeNa vA pariyAeNaM, vigicai visoheti avakirati chaDeti, pihIkIramANaM NijarA, jirati vAI' D|| tavotti vA egaTThA, tattha bAhirabhaMtastavo adhikRtya buccati, tatva itarA itarehiM tatthati tattha sAhuvihArapAyogge gAme Nagare || "Nivese, itarA itaraM itaretara, kammo gahito, Na uddhajhyAhiM desIbhAsato vAjaM abhaMtaraM buJcati, itarA itaraM jaMtako viNikadrutaraM / jAva damagakulaM, evamitarA itaraM itaretaraM bhavati, kucchite salatIti kuzalaM, so ya evaM carati, sakesaNAye sabvesaNAyo suddhesaNAe alevakaDAe, cattAri uvarillA, etAo gacchaNiggayANaM, tattha paMcaMsu aggaho abhiggaho aNNatariyAe, savvesaNAetti gacchavAsI savvAhipi giNDaMti, se mehAvI paribvae sa iti jo so AdiAdisuttehiM uvadivo taMjahA, udhupramANoM Niyate dhuNilA, kammadhuNaNAe unahito, mehAe mehayA dhAvati, pari samaMtA sabao te gAmAdINi, ahavA jAvaMti sagaccho nANiehito VA pariSvae suddhesaNA paribbayamANo, samaNuNNaM vA laLU itaraM vA ato subbhi ahavA dumbhi, surabhigahaNA gaMdhAdihINaM, ahavA suddhe|saNAe savvesaNAe se parizcAgo gahito, subhi ahavA dubhi, gaMdhakAmaparivAgo bhaNito, etaM iMdiyAhigAre, ahavA tattha bheravA ahavA tattha viharatassa bhayANagA bhekhA sadA gahitA akosA, tadyathA-NimbhavaNAdi, evaM rUvANivi meravAI bhavati, | jahA 'tassa pisAyassa ayameyArUve vaNNAvAse paNNate, taMjahA-sIsa se gokilajasaMThANasaMThitI', gaMdhAvi ahimaDAdi ubveyaNayA, // 215 // dIpa anukrama pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [227]
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [2], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 181-184] (01) uparatajoSitAdi zrIAcArAMga sUtra cUrNiH // 216 // prata vRtyaka [181184] 2. mayaM kareMtitti merakhA, rasA tattheva, pharisAbi chedabhedadAhAdi, jahA 'tato maMsasollae viuvittA teNa usiNeNa maMseNa soNiteNa || | tava gAyAI AyaMcAmI', jahA saMgamaeNaM bhagavato te merakhA uvasaggA kayA, kAmadeva evamAdi, pANA pANA kilesaMti | pANA sIhA bamghA pisAyAdi, puNaravi pANAo pANAdi, jaM bhaNitaM bhairavA prANA, sAhussa AuppANAdi, kilesaMti-paritAti vA kilesaMti vA uddaveMti vA iti kileso, te phAse puTTo dhIro ta iti te merakhA iTANiTThA, phusaMtIti phAsA, dhImAM dhIro, | samaM aNAile aNubbiggo vAsIcaMdaNakappo, ahivAsijjAsetti, ahavA suddhesaNAe sambesaNAe mehAvI paricae bhikkhAyariyAe, | tastha vaNNiAi mikkhANimittaM subhi ahavA dubhi jaM labhate, tattha sumbhI sugaMdha, AdhAya aho gaMdho NAma agghAijA, dubbhi| gaMdhe vAvi Na dosINAdiNA dosaM gacchiA , camArastyAe va voleMto NAsiyaM AvariNa turiyaM gaciA , ahavA tattha bheravatti | jati NaM koI aDataM tAsijA akosija vA sadA meravA svAvI paDiNItA AyudhauggiraNAdi, paMjarasaMkalAo vA phiDitA sIha| vagdhavAraNAdi amibhavijA, gaMdhA bhaNitA, rasAvi tattheva, phAsAvi tAlaNauccholaNAdi 2, evaM pANA tassa sAhussa pANe kile| saMti, te phAsA puDhatti tehiM phAseMhiM puTThA, te vo phAse phusittA ahiyAsiJjAsitti bemi, ahavA subhi etaM samma aNahiyAsamANo meravehiM puTTho samma aNahiyAsamANo pANA pANe kilesaMti, russamANo rAgadosehiM appANaM saMkilesati, iha ca paraloe ya | aNArAhagA bhavaMti, jato evaM teNaM te phAse puTTho samma ahiyAsijjA purisuti dhutAdhyapane dvitIya uddeshH|| N saMbaMdho paDhame NiyagavidhuNaNaM, vitie kammavidhugaNaM, tasie ubagaraNasarIrANaM dhuNaNaM, tANi kahaM vidhuNAti ?, tesu mamattaM chiMdati, | NiyagavidhuNaNAo kammavidhuNa abhitarataraM,tAo mama abhitarataraM, tatie vidhuNati, eso atthasaMbaMdho, suttassa suNa-te 216 // dIpa anukrama [194197] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: SaSThaM-adhyayane tRtIya-uddezaka: 'upakaraNa-zarIra vidhunana' ArabdhaH, [228]
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [3], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 185-185] (01) zrIAcArAMga sUtra- cUrNiH // 217 // prata vRtyaka | phAse puTTho ahiyAse, iyaM ca evaM ahiyAsiJjati-esa muNI AdANaM, evamiti jaM bhaNitaM vakkhamANaM vA, muNI titthagaro, esA |DAdAnAdi tAva titthayarAu ANA AgatA, navi gayAbhiogo navi balAmiogo, ahaMpi titthayarANaM ANAe taha upadisAmi niyagavidhuNaNaM kammavidhuNarNa ca, imaMpi tassa ANAe bhaSAmo ubagaraNasarIravihugaNaM vatthavisesagaruyaAe, esA te jA bhaNitA vakkhamANA yA muNI bhagavaM, sIssAmaMtaNaM vA, ANappata iti ANA, jaM bhaNitaM ubadeso, ahaM vA etaM muNI ! AdANaM, imaM iti jaM bhaNitaM vakkhamANaM vA, muNI titthagaro vA AmaMtaNaM vA, AmaMtijati, AtANa-AyANaM nANAdi teyaM, jaM bhaNitaM bhAvavihaNaNaM, kattha etaM ?, sayA | suyakkhAyadhamme, sayA savvakAlaM, titthagaramattIe saMsArabhIrutteNa ya jahAroviyabhAravissAmavAhiNA muThTha akkhAtaM savAsuyakkhAyaM, ANAi baTTati, sabvaNNattA vIyarAyanAya mayA suakkhAyaM, dhammo pubbabhaNito, dhuNaNAdhammo bA, keriso mo?, vidhUtakappaNijo, IP | sati tA vidhuto kappoti kA maggotti vA AyArotti vA dhammotti vA egaTThA, rAgAdikibbisadhuNaNAkammavihaMgaNA vA vidhUya kappo, vidhUtaM vA jeNa kamma teNa tulyo vidhUtakappo, gagaharAo paNNavANije bhAve matikavaliNo akkharaladdhIe tullA, NiyanaM | |NicchitaM vA jhosaitA, ahavA 'jusI pItisevaNayo' NiyataM NicchiyaM vA jhosaittA jaM bhaNitaM Nisevati, to phAsaitti pAlai, | tIse puNa gacchavAsI gacchaNiggato vA, imaM puNa mulaM gacchaniggayANaM, taMjahA-acele parisite cijatIti celaM, acela-IN | mAvo jaggayabhAvo. purva tA so saMtaacelabhAvo parikhusito, acelatte ko guNo jeNa te durajjhabaseyapi ajharasijati ?, tassa NaM bhikkhussa No evaM bhavati tassa acelassa 'parijuNyo me vatthe suttaM jAislAmi, savyao jUgoM aMto majjhe ya parijuSNaM vatthaM, / imaM sItaM ughaTTitaM, taM kaha karessAmi ?, evamAdi Nimammassa ajjhatrasANaM Na bhavati, evamAdi visotiyA Na bhavati, suttaM jAi. [185187] CES dIpa anukrama [198200] HRAMINECRA ||217 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [229]
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [3], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 185-187] (01) saMdhAnAdi zrIAcArAMga sUtra cUrNiH // 218 // prata vRtyaka [185187] | ssAmi tato saMghissAmi, saMdhaNA doNhAlINaM, ahavA chiNNassa vA phAliyarasa vA, ukasaNaM gAma hINapamANaM gAuM pAsehiM digdhatteNa vA vati, tassevanakarisaNaM vA, masiNaM NiyasaNaM NiyasissAmi, uri pAuraNa, paDiggahadhArissavi acelassa jo pAdaNijogo | sotaM ahAgaDaM gheva maggati, tassa jaba juNNehi juSNehi aimAMgato, tahAvi se aparikamovahitANa evaM bhavati-muttaM jAissAmi, jovi acelo tassavi evaM Na bhavatI-parijuNe me batthe, ki kAraNaM, so yANi hemaMte samatikate paridRviukAmo ceva uvagaraNaM, paDiggahadhArissa pAdaNijogo so taM ahAgaDaM ceva maggati, tassa bai juNNehi magmati tahavi tassa aparikammovadhivihArittA evaMNa bhavati-mucaM jAissAmi sati jAissAmi saMghissAmi ukasimasAmi coka sissAmi, pAuraNasahiyassavi annattha apAuraNo bhavati, hemaMte siyA pAuraNe, ahavA tattha parakamaMta-asthitimAmAdisu parakarmataM acelanA aNacchuraNaseAsAiNaM taNaphAsA phusaMti, dambha- | kusAdi taNAdi vidhati vA phAleti yA, abAuDaM ca sisire avAyasItaphAse phusaMti, battavyayaM bahupayaNaM taM jANaveda, tibvamaMdamajhi mANi, sahA rukkhasIyaM satusAraM ceva, teuphAsAvi phusaMti, tejo Adico, tejo maMto, tejo tejassa saMphAsA teuphAsA, jaM bhaNiyaMunhaphAsA, gimhe sarate ya, puNo abAuTe DaMsamasagaphAsA phusaMti, taAtIyA ya maMkRNapisugAdi, egatare-aNNatare, ata eva je udiTThA egatarA avisiTThA parIsahA, khuhA tisA acela aratimAdi, ahavA eesi egavaro, egataro itara eva, virUvarUvaphAse ahiyAseitti vividhaM rU virUvaM 2 rUrva jesi te virUvaruvA, phAsaMtIti kAsA-parIsahA, gahitA kasiNA tajAtIyA ya, uvasagge ahiyAsemANe-sahamANe, acele-Niccale, kayareNa baleNa ? bhAvavala ahikica tucati-lAghaviyaM AgamemANe-laghuttaM laghubhAvo yA lAghavaMti, dabve sarIre uvagaraNe ya, bhAve alu dvatA, bhAvalApaviyatvaM ubagaraNalAghaveNaM ahigAro, taM AgamemANe 218 // dIpa anukrama [198 200 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [230]
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [3], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 185-187] (01) prata vRtyaka [185187] zrIAcA AsevamANe, taM apANaM parisayamANe, bhadaMtaNAgajjuNA tu evaM khalu se uvadhAraNalAghaviyaM tavaM kammambayakaraNaM 10 lAghavAdi gaMga patra-IM kareti', ubagaraNalAghavAo bhAvalApa, bhAvalAghavAo ya uvagaraNalAghavaM, ato aNNoNaM, avivikhattA aciroho, evaM bhAva cUrNiH lApavAo kammalApana kammalAghavAo pasatthaM bhAvalAghavaM ato aviroho, tato siTTha lApavitaM Agama jo tave so, atotAhe 1219 se abhisamaNNAgate bhavati, tAhetti, tappati vA jeNa so tavo, amimuhaM saM aNu Agate amisamaNNAgate, jaM bhaNitaM-samma uvaladdhe, dagnomodariyA tave se amisamaNNAgate bhavati, kaI abhisamaNNAgate bhavati 1, se jaheyaM bhagavayA paveditaM se iti |Niddese uccAraNasthaM vA, jaheti jeNa pagAreNa, jaMca bhaNitaM-paMcahi ThANehiM avelage pasatthe bhagavayA tisthagareNaM sAhu Adito vA veiyaM pavediyaM sissANaM, kimiti:-acelataM pihuNaNaM, tameva abhisamiyA tamiti jahA vRtaM upagaraNalAghavaM AhAre'vitaM etaM | jahA jastha ya paDivajAtaM amimadaM puNya abhisamejA, te Ayarae ya, kattha abhisameti ? kayA kahaM vA iti ?-bhaNNati-sabao | savvattAe sabao iti sambaM upadezaM sabahiM khine sabahiM kAle sabve bhAve iti, NAgajjupiNayA u'savvaM ceva sabyakAlaMpi sabvehi evaM viseseti, dave sambaM ubagaraNaM AhAraM vA, samvattha gAme agAme vA, sabbatA ditA rAI vA, tahA sumikkhe dumbhikke vA, samvabhAveNa sacabhAveNaM, Navi kaiyaveNaM paraparacagA vA bhayAo mAyAe vA, iha tu sambo sirta gahitaM, saba| tAe saccaanuyAyI bhAvo mahito, jaM bhaNita--Na kalleNa, vajAiyANaM egaggahaNA dabakAlA mahitA, sammatameva samamijANittA | | pasattho-sobhaNo ego saMgato vA bhAvo saMmattaM, prazastaH zobhanazcaiva, eka: saMgata eva vA / ityetairupasRSTastu, bhAvaH samyaktvamucyate // 1 // samma abhijANittA samabhijANicA, ahabA samabhAvo samma tamiti, jevi ene acelagattaM pa bhAveMti tevi acelaganaM phAsaMti, // 219 // GANGA dIpa anukrama [198 200 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [231]
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [3], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 185-187] (01) prata vRtyaka [185187] zrIAcA- bhaNita-Na avamannaMti, bhaNiyaM vA 'jovi duvattha tivastho gAthA | jinakappio puNa jati ekeNaM saMgharati eka ceva dhAreMti, rAMga sUtra tvAdi pareNa vA tiNDaM gacchavAsI, gacchaNiggayA puNa tiNi vA duNNiA vA eka vA dhAreti acelabhAvA, savve'vi te bhagavato ANAe / cUrNiH ubaTThitA-ANAe ArAdhagA bhavaMti, evaM sesANaM vatthANaM vA, tahA sacelANaM acelANaM ca ArAhaNaM prati sammattaM samabhijANamANe - // 220 // PM ArAdhao bhavatIti vaksesaM, evaM tesiM mahAvIrANaM evaM eteNaM pagAreNaM, Na aNNahA, tesimiti vapUrNa aNuvaraNa ya, sobhaNi | vIrANaM, vidArayati yatkarma0 arahatANaM, mahAvIrassa avaccANi mahAvIrA, jaM bhaNitaM-tassissapasissA, ciraM bahuyaM, cirA rAIo | jesiM puyvANaM barisANaM ca tANi cirarAyANi puDhavAI vAsAI pubbAI pubbAuehi, maNussesu Asi pulyAuyA maNussA, jAva "sItalo tAva AsI, bhaNiyaM ca-"egaM ca sayasaharasaM puvANaM Asi sIyalajiNassa" teNAreNa vAsasayasahassAuyA, bhaNiyaM ca| 'egaM ca sayasahassaM saMtissavi AuyaM jiNavarassA teNAreNa sahassAugA jAba ariDavaranemI, domu jiNesu vAsasayAuyA, evaM cirapakkhAti ciramAsAI, ciramAsAI ciraudreNI cirayA yataNAI, ahavA cirarAI, jaM bhaNitaM jAvajIvAe, rIyamANA-viharamAgANaM, davariyA kuMbhAracakurIyati, 'AiTTha bhamara gAhA, tesi bhagavaMtANaM mahAvIrANaM appasatthesu davvAdisu bhamaMtakulAlacakaM vANa bhAvo ciTThati, kAleNa kahaMcivi paDibujjhati, kahaM NAma rattI bhave divaso vA tahA subhikkhe khemAdi, eriso vA kaI ANa hojA?, bhAvato saddAdisu Na rAgaM dosaM vA kareti, evaM dayAdisu apasattha rIyamANANaM jaM bhaNita--Na tesu avasthANaM kareti, pasatthemu uttarottaraM pagariseNaM rIyamANadathvabhUyANaM pAsa ahiyAsiya jahA digdhakAlaM putrANi vAsANi teNa phAsAdidukkhaM ahiD] yAsiyaM phAsiya pAliyaM tIriyaM kiTTiyaM ANAe aNupAliyaM taM evaM prakAra tesi ahiyAsiya pAsaha vasuSeNa aNuvasutteNa cA, saddahAhi " // 220 // dIpa anukrama [198200] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [232]
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [185 187] dIpa anukrama [198 200] zrIAcA rAMga sUtracUrNiH // 221 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [3], niryuktiH [252...], [vRtti anusAra sUtrAMka 185-187] pattivAhi roehi, AgatapaNANaM AgataM ucaladdhaM misaM gANaM paNNANaM, parovadesAo suyaM teNaM AgataM, AgamitaM guNiyaM ca egaTTA, AbhiNibohiyaM tamgayameva, paccakkhANANi AyasamutthANi pasasthehiM ajjhatrasANehiM lessAhiM visujjhamANAhiM uppaaMti, taM evaM tesi taM AgamaM AgameMtANaM pubbagahiyaM vA guNaMtANaM NiJcasajjhAovaogAo atreNa ya abhitareNa bAhireNa vA taveNa appANaM bhAveMtANaM kisA vAhA bhavati 'egaggahaNe tajAiyagrahaNa' mitikAuM api sarIraM kisIbhavati, ato yuccati yena kateNa te maMsasoNie misaM taNute, yena NayaMtassa rukSAhArasya appAhArassa pAyaso khalateNeva AhAro pariNamati, kiMci rasIbhavati, rasAo soNiyaM, taMpi kAraNa apattA ete taNuyameva bhavati, soNite pataNue ya tatpucvagaM maMsaMpi taNuIbhavati, evameyaM ahiM maMsaM sukamiti savvANi eyANi tajuIbhavaMti prAyaso, duHkhaM cAyataM bhavati, bAte ya sati NasaMtasa tattAyapAgo va soviyAdINaM taNutaM bhavati, dhanno dihaMto gaMDao vA, 'se NaM teNaM teNaM urAlaeNaM viuleNaM payatteNaM sukkhe nimmaMse' evaM sarIre vidhuNaNA bhavati, udayo bhavati tesiM, taNuyasIhavelAieNaM jovi ubagaraNalAghava attho bhaNito sovi jahAsaMbhavaM joeyantro, tattha atikaMtaM sutaM acela - ie lAghaviyAgame, pehA nApAdiparihANI Na bhavati, tahA kammavidhuNaNatthaM sarIralAghavaMpi AgamemANe, na kevalaM ucagaraNalAghavaM, evaM Agamato vA sa abhisamaNNAgato, duviheNavi taveNa sarIralAghavaM bhavati, jahveyaM bhagavayA paveiyaM, bhagavayA titthagarANaM tirathagarehiM vA, sAdhu Adito vA veditaM sarIraghuNaNaM, kesi ca tavasamAhI cauccihA-No ihalogatthayAe tavaM ahiDija evaM paveiyaM, taheva ya saddahati Ayarati ya, tamevaM abhisamiccA, tamiti taM titthagarabhaNiyaM sarIraghuNaNaM saMmaM abhisamica, jaM bhaNitaM NacA, sabao sattAdikameNaM sarIraM ghuNAi, davbao kisA vAhA bhavati, pataNute maMsasoNite bhavaMti, vANi dadhyao AhAre jehiM AgataprajJAnAdi [233] // 222 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [3], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 185-187] (01) zrIAcA- bAhAdikRzatA cUrNiH // 222 // prata vRtyaka [185187] tassa sarIraM kisIbhavati, khetao tArise tArise khete viharati jastha se sarIraM kisaM bhavati, kAlao NicaM jayati, taMjahA- 'AyAvayaMti gimhAmuka bhAvaovi Na sarIreNa kiseNAvassatehiM avasIyati, evaM sambao sanbattAe, sammattameva samabhijAA NittA, samma kaha , jo cAummAsiyakhamao so Na mAsiyakhamayaM hIleti, avaSNaM vA tattha karei, evaM jAba egaMtarakhamagaM, Na | vA viyaTTabhoti hIlei, jahA esa oNayamUDho Niccabhoini, jiNakappio paDimApaDivAo vA kadAyi chappi mAse appaNo kappeNaM mikkhaM Na labhati tahAvi so samadarisittA Navi aNNe hIlei, taM etaM sIhAloio atthe bhaNito, evaM tesiM mahAvI-| rANaM AgatapaNNANaM kisA pAhA bhavati, pataNute maMsasoNite, aNegesu egAdesA cucaMti, visseNI kaTu pariNAya |davvaNisseNI pAsAyAINaM ArohaNI, oharaNI vA bhUmigihAdINa, bhAve pasatthA apasatvA ya, pasatthA saMjamaTThANaseNI, jAi mokkha ||" Aharati, appasatthA jA osaMjamaTThANA seNI jAe NaragaM parati, saMsAraegaTThAe vA apasatthAe vA ahigAro, sA puNa aNNANamichattaabiraikasAyabisayamayi, asaMsArassa NivisseNi kaTu pariNAeni etAa NAtuM vitiyAe paccakkhAeti, jehiM vaJjati vA, eehiM rAgAdIhiM so evaM kammadhuNaNatthaM, dhuto vA gaNo sarIraghuNaNAvaDio saMsArassa bIvisseNI kaTu tipaNe mutte virae | viyAhietti bemi, taramANe tiNNe saMsArasamuI, mubamANe muke aDaviheNaM kammeNaM, virae asaMjamAo, vividha viseseNa cA akkhAo vikkhAo, teNa bhagavayA titthagarehiM vA evaM bemi, taM ca jeNa bhaNitaM saddahaMto royaMto, Aha-maNitaM bhagavayA-taramANo | tiNNo mucamANo muko, taM evaM virataM bhikkhU rIyaMta aNavahitaM dabAdIehiM NismaraMtaM pasatthesu guNaprakarSeNa upari vaTTamANaM / ato rIyamANaM, cirarAyositaMti jAva dekhaNapugyakoDI aNegANi vA bAsANi, jaM bhaNitaM cirarAositaM, taM evaMguNajunaM aratI // 222 // dIpa anukrama [198 200 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [234]
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [3], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 185-187] (01) arati dhAraNAdi Smart prata vRtyaka [185187] zrIAcA-VA tattha kiM vA hoi ?, kattha arati ?, asaMjame, rati saMjame, aratiM jaM bhaNitaM aratiparIsaho, kimiti paripaNhe, egajhatthaM veragaM || saMga sUtra- mokkhaM vA abhipatthitaM, vivihaM vA dhArae vidhArae, iha hi dubalANi calANi aviNayati vA iMdiyAI teNa kiMcivi dubalaM cUrNiH | vihArae, bhaNiyaM ca-kammANi aNaNNagaruyANi apuTThavAkaraNaM vA virayaM rIyaMtaM cirarAtositaM saMdhAraNAe samuTTite vihAraNa, mANa // 223 // [D usaNaM AseviyabahulIkRtatavokammANaM aratIti kiM vihArae ?, kimiti akkheve, kahaM ati dharehiti ?, kiM vA sA tassa?, (sovikhaNe khaNe vicumati, saMjame va ramati saMjamati, bhaNiyaM ca-'amarovamaM jANiya sokyamuttamaM0'ahavA aratI kinna dhArae | jo saMdhAraNAe samuTTite?,davasaMdhANaM chinnasaMdhANaM ajinnasaMdhaNaM ca, dabbe anchinnasunaM kattati, rajjU vA paTTiati, chinnasaMdhaNaM | kaMcugAdINaM, bhAve pasatha apasatya, chimasaMdhaNA ya jahA koyi asaMjae kiMci kAlaM kohassa ubasama kAuM puNo rusmati, acchina-IN saMdhaNAI Nirumbaddho ceva arNatANuvaMdhikohakasAo, evaM mANa mAyA lobhe ya, pasastha bhAvacchinnasaMdhaNAje khovasamiyAo bhAvAo | udaiyabhAvaM gato AsI puNo khobasamiyaM ceva jAva, acchinnasaMdhaNAo samuTThiya uyasAmagaseDhI khavayaseTI vA, tamevaM pasatyabhAva| saMdhaNaacchinnasaMdhaNA ya samuTThiyaM ahakkhAyacarittAbhimuhaM vA. ahavA titthagaragaNadharA duvAlasaMgagaNipiDagasaMdhagAya samuhitA, taMjahA-'atbhAsaha arahA' taM evaM saMghaNAe uvahitaM saMjame aratI kahaM dhArae, dhIra cirarAosigAtroNa bhavati, bhaNiyaM ca 'NAratI sahatI vIre' se evaM saMdhaNAe samuTThite, paDhiAi ya-saMdhimANe samuTTite, davabhAvasaMdhaNaM paraveUNaM nANAdipasatthabhAvasaMgharSa saMdhimANe, samma udvite samuTTite, iha nANAhimAge jeNaMti, jahA se dIve asAdINe (AmAsadIve) dIvayati dippa-| yati vA dIvo, dave duviho-AsAsadIvo pagAsadIco, samude jahA kANaNAdIvAti, vasaMto suNNao vA, taM pappa miSNayo- // 223 // dIpa anukrama [198 200 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [235]
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [3], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 185-187] (01) prata vRtyaka [185187] zrIAcA tasaMjattagA abhiNNapotasaMjanagA vA samAsasaMti, evaM nadIsAsadIpi uttariukAmA samAsasittA sesaM uttaraMti, mahAtalAgAdidIvaM AvAsahIrAMga sUtraDvA, sa tu saMdINo asaMdINo ya, saMdati saMdi pote vA, saMdINo kadAyi lAyijati mAsiyaSANateNa vA saMvacchariyapANivAehiM vA, 10 pAdi cUrNiH asaMdINo tu Na kayAi gilAviJjati, taMjahA-a(su)vaNNabhUmI siMhaladIo evamAdi, pagAsadIvo saMghAtimo asaMghAtimo || // 224|| vA, tattha saMghAtimo gholapaTTitellakAraMtagasaMjogA ujovage, NAmapaJcayA uppajaMti, asaMghAtimo caMdaAicamaNI evamAdi, sovi saMdINo asaMdINo ya, tattha asaMghAtimo NiyamA asaMdINo, saMghAtimovi koi asaMdINo bhavati, kaha !, pabhRtaiMdhaNo abbhapaDaNa-10 pAo uttaraMti, na vijjhAyate'pi, kei pagAse ya assAse ya icchaMti, tattha pagAsayati gihesu unbaraema dIvA panjalijaMti, AsAse / tu vahaNe paTTaNesu uvaTThANemu khalesu vANamaMtara upari cAreti, dIyo pajAliyati, tamAsAsadIya vANiyagA pAsiuM tato juttA vacaMti / YA samAsaMtiyA AsaNNaM paTTaNaMtikAUNaM, bhAvadIve duvihe AsAsadIvo pagAsadIyo ya, AsAsadIvo saMmattaM, taM pAvittA AsAso mavati, / L/ bho(Ni)vvANaM avassaM sijhIhAmi, sukapakkhio so bhavati ukoseNaM abaTTapoggalapariyaTreNaM sijjhIhAmi, taMpi saMdINamasaMdINaM, | khayovasamayaM saMdINaM, ahavA paDivAti saMdINaM, apaDivAI asaMdINaM, pagAse dIvo, idANi soyaNA-soyaNANaM saMghAtima itaraM ca, | MO| tattha saMghAtimo suttaNANadIvo, taMjahA akkharasaMghAtaNA padasaMghAtaNA kAlie jAva aMgasaMghAtaNA, diTThIvAdevi, evaM jAva pAhuDe, pAhuDapAhuDe pAhuDiyApAhuDiyA vanthusaMghAtaNA, asaMghAtaNA kevalanAgaM, duviho saMdINo asaMdINo ya, jassa paDibAi yassa saMdINo, apaDivAI asaMdINo, ahavA saMghAtimo itaro vA, jassa apaDivAte kevalanANaM uppaJjai tassa asaMdINo, parivaDati saMdINo, egImayaM tu bhAve AsAsadIyo jo dhamme'vi bahUrNa jIvANaM AsAso dIvo tANaM, saMdINo asaMdINo ya jo pAuM bhuMjeuM puvudvito || // 224 // dIpa anukrama [198 200] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [236]
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [3], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 185-187] (01) nadIpAdi prata vRtyaka [185187] zrIAcA IG samANo puNo paNNaveti so saMdINo, aNNayA asaMdINo, titthagaragaNadharA pagAseMti asAmitteNa ya Niccameva asaMdINo, evaM se rAMga sUtra Ayariyadesito evamavadhAraNe, sa iti so bhikkhU cirarAosiyaM saMghaNAe samuTThito AsAsapagAsaasaMdINadIvabhUto arati / cUrNiH dhAreti taM ahikiccA buccati-evaM se dhamme Ayariyadezie, dhamme duvihe vaTTamANe, dasaviha nANAi, Ayariya padarisite, ahavA / ||225 // AU attaparAdeseNaM ubhayAdeseNaM vA kaheyara, esa dhamme Ayarie, kayare ?, ayameva jatiNo, dhamme ya saMjamaratI asaMdINA bhavati, evameva | dhammo Ayariyadarisito, evaM se asaMdINo abhayavaTTi, tahA dhamme rati kareti, katarastha ?, Ayariyadesite, ege aNegAdesA vuJcati || te avayamANA bhAvasoyA, kiM avayamANA ?, musAvAta savvaM vA vayaNadosa, jAya girA sovA, paTiaiya-te aNavarka khemANA, mittaNAdiNiyagA sayaNakAmabhogA vA puncaratapubdhakIliyANi vA AjammaM vA evamAdi, aNativAdemANA kaMThayaM / .jAva aparigiNhemANA, egaggahaNe ciyattovagaraNasarIrAdiyA bA, ahavA-dhammapIIe saMviggattikAuM jayamANA sAhuvamgassa | saMnivamgassa vA ciyacA, jaM bhaNita-sammatA, merA dhAvicA mehAvINo, pAvA DINA paMDitA, evaM tesiM bhagavao evamadhAraNe, | tesimiti desi parayaNapadavIdIyabhUtANaM jagapaIvabhUyANaM vA bhagavaMtANaM, ANAe uThANaM aNuTThANaM vA, tattha ANAuTThANe ThicA iti | baksesa, titthagaragaNahara mulaM tahiM ThitA, ahavA aNuDhANaM AyaraNaM, logevi vattAro bhAMti-aNuTTite hite, puNa tesiM bhagavaMtANaM | titthagaragaNaharANaM taM ANaM aNuDheti-Navi saMpADeti jahA so ujjeNao rAyaputto, ujeNIe jiyasattussa raNNo do puttA, |jiTTho juparAyA kaNi?o aNujuggarAyA, therAgamo, rAyaputto Niggato, dhamma suNettA jugarAyA pathvadao, sehaNippheDIyAe| NIto, kAleNaM bahussuo jAo, jiNakappaparikammaM karamANe pabhAveti, sA paMcavihA, paDhamA uvassayaMmi vitiyA bahiM jAva paMcamA | // 225 // dIpa anukrama [198200] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [237]
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [185 187] dIpa anukrama [198 200] zrIAcA roga sUtra cUrNiH // 226 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [3], niryuktiH [252...], [vRtti anusAra sUtrAMka 185-187] masAmi, soya se kaNiDDo bhAuo aNurAgeNaM dhammasaddhAe vA daMsaNapuraM gaMtu Ayarie ApRcchaha-ahaM pavvayAmi mahalabhAugo me darisehi, panyayAhi tAva, taM te darisemi, paJcaio, avaraNDe puNo bhagati-dAeha aveliyaM, ukaMThiomi bhAuyassa, tehiM bhaNitaMsoNa kassada ullA deti, jiNakappaM paDivajiukAmo, NivbaMdhe kate darisito, vaMdito tusiNIo, vAMchati aNurAgeNaM, aho te tavasirI, AuTTo ya tassa, vAriaMtovi tUrate, na te kAlo, pavajA sikkhA vaya evaM kAlo bhavatitti, bhaNati - ahaMpi teNaM ceva pitari jAocikAuM, balAmoMDIe tahA caDio tassa pAse, itarevi dariseuM pariyAgatA, sobi uDato viyAle hiyateNaM AvA sayaM kAuM kareti, itare seho kiM kAhiti 1, devatA vaMdati aNuTTitaM, aNuTTiyaM Na baMdati, ruTTho sehitti, parissamAo caliyagassa egeNaM talappahAreNaM vevi akkhiDolae pADeti, Aloe uDio, hiyaeNaM devataM bhaNai kiM te esa ayANato dukkhAvio ?, dehi se acchINi, tIe yuccati - jIvappadesaparicattANi, Na sakkA lAetuM tattha ya vacchakAtIre nagare sAgArieNaM vAlao mArito, tassa ya sapadesANi acchI tANi tassa lAitANi, evaM elagacchaNivyatti, kahaM puNa aNudvitA 1, 'pavajA sikkhA vaya' tattha imaM sutaM 'jahA se diyApote' jeNa ppamAreNa jahA ahavA jahA iti ubaMme, do jammANi jassa so dio, vitiya aMDagabhedo, | patatIti podo, diyassa podo 2 so aMDaratho pakkhavAeNaM puspati umminovi kiMcikAlaM pakkhavAeNaM, AhArasamattho sajAtipAumgehiM AhArehi ya pustati, Na ya tarati uDaNAe, labhati caraMtIti se deti tAba jAva sayaM Araddho cariuM, taheva mAtApitaro | vihAya pattegameva caraMti, esa diIto / evaM te sissA diyA ya sayo ya aNupRvbeja tA iti panjA sikkhA vaya0, ke vAIti ?, gaNaharAI, evaM bhaNAmi Apatti bemi / / dhupajjhayaNassa tRtIya uddezakaH // anuSThAnotthAnAdi [238] // 226 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [4], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 188-193] (01) prata vRtyaka 0 bhImAcA-JAN vAcanAuddesAdisaMbaMdho-paDhame NiyagavidhuNaNA buttA, pitie kammANa, tatie uvagaraNasarIrANaM, iha tu gAravatiyayassa, iha nivvaletA gaMga satra-0 sarIrakisattA teyataveNa ahito ahamitikAuM iDDIgAvaM manche, tato AhArAdiyehi pUyiamANo rasasAtAgAravehivi vibhUsijjA, I0 kramAdi cUrNi ato cautthe mAravatiyassa dhuNaNaM vaNNiati, suttassa suce-tatiyassa aMtimasutne vAyaNA, adhicchitA vAyetitti bemi, ihavi / // 227 // vucati, evaM te sissA evamavadhAraNe, so visayassa duviho-diyA ya rAo ya, diyA-ukAliyaM pahuzca kadAyi divasato cattA rivi porisIo vAijeja, ratipi paDhabhaporisiM bAijati, sesAsubi pAdapucchagaM, aNupubveNa-prayArAtikameNa aNupucIe, thaa| |ya bhaNiyaM-jahA se diyA rAo, ahavA pariyAgamaNato teNaM, jahA 'tivAsapariyAgassa kappati AyArapakappe uddisitae' evaM jAva | | didvivAe, taM ca jassa joga, evaM aNupuccIe sunaM atthaM ubhayaM vA vAdiyA vAijamANA bA, ahavA nANadasaNavAtiyA, caritraM ca AsevaNAsikkhaNA, taMjahA-evaM gaMtavyaM0, te tivihA-jANagA ayANagA dubbiDagA, jANaNA pucvaM sAvayA evaM Asi amigata. jIvAjIvA0, ayANagA NAma aNabhiggahiyamicchAdiTThI logadhamme avikovitA, uktaM ca-je hoMti pagaimu(su)dvA0, jeNa loi| yasutIhi kuppAsaMDisaMjame pabhAvitA duviya dRgA, te pAyaso dupaNNavagA bhavaMti, ahavA pagatIe kei ahaMkareittA bhavaMti, Na tavihA jANaMti, jahA ahaMkArao duyatA bhavaMti, tattha duSiyaDU paTTacca uvadeso, te u vAijamANA samitiguttIsu uvadissamANAsu davyaciMtAe bAvi utthANaM jaMti, gohAmAhilavata, keyI bAdiyA jamAli vA, jattha imaM sut-tesiM mahAvIrANaM tesimiti titthagarANaM gaNaharANaM vA khe(tha)rANaM vA, sobhaNA vIrA, parovadeso Agamassa, supanANaM gahiyaM, sAhu Adito vA jANaM paNNANaM, taM| AyariyaM pada lambhati, ahavA paNNANaM truddhimitikAuM AbhiNiyohiyaM gahitaM, jahA tahA jaM bhaNitaM paTutA, maipuvvagaM ca sutt-0||227|| [188 193] dIpa anukrama [201206] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: | SaSThaM-adhyayane caturtha-uddezaka: 'gauravatrika vidhunana' ArabdhaH, [239]
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [4], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 188-193] (01) prata vRtyaka [188193] bhIAcA-IV mitikAuM tadaMtamgatameva, tattha suyalaMbhA NiyamA matilaMbho, sutalaMbha keti bhayaMti, tattha samagutthAvi matI bhavati jahA suviNaMtigI, A jAissaraNaM suhumaaNuciMtaNaM kappakiriyamAdi, avasesaNANANi samutthANi ceva, je ya aNNe tevi mahAvIrA ceva, jehiM nANapaNNA vavAdi cUrNiH | ya laddhA, te evaM sauNIvur3I vA aNupubveNaM vAiyasaMgahitA bahumutA kayA, kasAyAdiuvasamaM labhitnA hiyA ovasamaM uvasamaNaM // 228 // upasamo, so duviho-davve bhAve ya, dabve dagveNa vA upasamo, danbassa upasamo, tattha dabbeNa kacakaphaleNa kalusaM udagaM uvasa-IN | mati, aMkuseNa kuMjaro, dabassa uvasamo surAe pAgakAle, bhAvobasamo nANAdi, tattha jo jeNa nANeNa uvasAmignai so nANovasamo | bhavati, taMjahA-akkhevaNIe0, ahavA isibhAsitehiM uttarajjhayaNA evamAdi, darisaNoyasamo jo vimudreNa saMmatteNa, paraM-16 upasamiteNa paraMuvasAmito, jahA seNiyarapaNo, so micchAdiTThI devo sakavayaNaM asaddahamANo0 jAva daMsaNappabhAvagAheM satthehiM ucasAmio, goviMda, jattAdiNA caritameva uksamo, taMjahA-uvasaMtakohe upasaMtamANo upasaMtamAo upasaMtalobho, jAhe jayamANaM sAhUM daTTaNa uvasamati sa carittovasamo, taM upasamaM vicA, jaM bhaNitaM-ubagirisittA, viNayamUlaM saMjamaM viNNANamadeNa akkharapaDatteNa yA phArusiyaM samAdittA pharusiyabhAvo phArusiyaM paropparaguNAe aguNAe arthamImAMsA, evAumaM! Na yANasi, Na ya esa atyo evaM bhavati, vitio pabahe, AyariyA evaM bhaNaMti, puNa Aha-antho Ayario, jati titthagaro'pi evaM Aha so'vi Na yANati, kiM puNa aNNo ?, ahavA bhaNati-so ki mavaNNU, so cAyAkuTTho puTThivigalo kiM jANaha ?, tumaMpi tayociva pADi Thio NirUhalAo puDhavikAiyatullo ki jANessasi ?, paDhijAya 'hicA uvasamaM appege pharusiyaM samArabhaMti, aha iti. aNaMtare, bahussuyIbhUto saMto, ege Na gaNe sambe duviyaDA, pharusitaM samAdiyaMti samArabhati, samaM Arabhate samArabhate, bahussupaviSNANamAdINi| | ||228 // dIpa anukrama [201 206] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [240]
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [188 193] dIpa anukrama [201 206] zrIAcA raMgasUtracUNiH // 229 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [4], niryuktiH [252...], [vRtti anusAra sUtrAMka 188-193] kahiamANe vA aNADhAyamANA acchaMti, ahavA Alate vAhite tusiNIe huMkAre, evaM pharusitaM samAdiyaMti, Na muMcati emao, vasittA vaMbhaceraMsi vasittA jaM bhaNitaM pAlitA, baMbhacaraNaM caritaM, atidubbaleNa bhacchitA saMtA kei kAtarA ANaM taM Notti maNNamANA ANA suttAdeso, taMjahA evaM gaMtavvaM evamAdi, te taM titthagaraANaM, No desapaDiseho, Na savvamevaM atramaNNati, sAtAgAravabahulA sarIrabAusiyataM kareMti, Na ya dukkhaM mikvAyariyaM hiMDaMti, rasagAravAo umgamAdi No soheMti, pacatite vAdaM cavadaMti puTThA aTThA yaNa evaM titthagarehiM bhaNiyaM - AhAkammalakkhaNaM, samaNaM vA''dA kammati kAuM saMjamameva uvakkhaDeti AhAkammai, ahavA evANi tAva balavaMti, jahA vRttaM- 'kujjA bhikkhu gilANassa, agilAe samAhIe aNNovi jo jeNa viNA sithilAyati taM tassa kareyadhvamiti, jaM puNa pareNAvi sa avasaNNa vihArisaMsaggiNo Niheso, dohiM Agalito bAlo si, Na avAlo, yaduktaM bhavati-asaMjato, keNa sa bAlo ?, NaNu jeNa AraMbhaTThI, AraMbhaNaM AraMbho, padaNapAdaNAdiasaMjamo, teNa jassa aDDo se bhavati AraMbhaTTI, ahavA iDigAravarasagAravasAta gAravA AraMbhaTThI, tattha vijAmaMtaNimita saddahetumAdI ahiati pajai vA jo riddhiheuM so ridvigAravAraMbhaTThI, tANi caiva rasaheDaM pauMjati ahiati yA rasagAravAraM bhaTThI evaM sAtAgArabAraMbhaDDIvi, aNuvayamANotti aNuvadaNaM aNuvAdo, vadato pacchA vadati aNuvadati, takAdIsu payaNapayAvaNAdi AraMbhe vadaMti, tadaMDa takkI, tassa pakkhaM te aNujadaMti, ekottha doso, Na asarIro dhammo bhavati, teNa dhammasarIraM vareyanvaM, sAhU ya taM, jaM bhaNitaM- 'maNuSNaM bhoyaNaM bhoccA' ahavA NitiyAdivAyo vA kusIle aNuvadati, mA evaM bhaNa, jahA amhevi girINapecavAvArA iilogapaDibaddhA saMsArasUyaza Na tujjhe, evaM ThitA cehayapUyaNaM to kareha, viseseNa ya AgaMtuyaAgamite lakkhaNakhamate uta giNda, sayaM kira paDivAdI, brahmacarya - vAsAdi [241] // 229 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [4], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 188-193] (01) bhIAcA- cUrNiH // 230 // prata vRtyaka [188193] vedAvacaM apaDivAi, evaM tesiM aNukUla baTuMti, evaM so aNuvaTTamANe haNa pANe ghAtamANe haNatIti haNo ghAetIti pAyamANe, | sAvayAvRzya| iNaovi samaNuNNe, tattha sakANaM aNuvasaMpaNNA, tasAdi sayaM haNaMti pAgesu, avi pAyagA haNAveMti, muMjatA aNumodaMti, egi cchalAdi die prati sabve haNA pANe ghAyamANA, haNano yAbi, iha tu osaNNehiM ahigAro, te'vi haNapANadhAya, tattha AukAya sodAphalAdi, sacittabhoyiNo vA sayameva haNatIti haNa, uhissakatabhoiNo tu sacittAhAravivajagA pAtamANA bhavaMti, ahavA tumaMsi NAma vAle AraMbhaTThI aNuvadamANA taM evaM vAle je tuma AraMbhaTThI aNuvadasi gAravadosAo ya, ahaM sacce hito nANasaMpaNNo dasaNasaMpaNNo carittasaMpanno tavasaMpaNNo biyaNasaMpaNNo evaM aNuvadamANovi bAla eva tubhaM, Na abAlo, AraMbhaTThI puDhavikAiyAdijIce haNasi haNAvesi haNateci yogatrikakaraNatrigaNa, so evaM bAlo ghore dhamme udIrati ghoro-bhayANago, savvassavi girodhAo, ahIva egaMtadidvittA duraNucaricA kApurisANaM, dharatIti dhammo, uktaM ca-"durgatipravRnaM jIvaM, yasmAt dhArayate ttH| dhatte cainAna zubhe sthAne, tasmAt dharma iti smRtaH // 1 // devavihI bA, uI Irito udAharito darisitoni vA titthagaragaNaharehiM, nehi tehiM ceca ujjuba Irite udIrito, yaduktaM bhavati-kato, ubehati NaM aNANAe na uvekkhati gArakhadosAo0 yad uktaM bhavati-Na titthagaragaNadharANaM, aNANAe-aNuvadeseNa, te evaM yamAdiNo mAravavato pamAdI vA AraMbhaTThI aNuvademANA je vRttA se esa visapaNe vitahe, je vA te ghora dhamma udIreMti taM uvehati aNANAe, aNegehiM egAdesAo tuSaMti esa visapaNe vitI esa iti jo AraMbhaTThI ghoraM dhamma udIritaM pamAdeti vivihaM sagyo, dambe bhAravAhe pahiyanadItaratA evamAdi so samati, bhAvasaSNo NANadasaNacaricANi patno tahAvi Na tesu jo macimaMtANa ugamati, NitiyAdi jAva chaTTo, vivihaM taddo 2 dave mana- 230 // dIpa anukrama [201 206] pUjya pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [242]
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata nRtyaka [188 193] dIpa anukrama [201 206] zrIjAcArogasUtracUrNi // 231 // bhAga-1 "AcAra" aMgasUtra- 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana] [6] uddezaka [4] nirbuktiH [ 212...], [vRtti anusAra sUtrAMka 188-193] - kaMTagAdi galae laggo vivare, bhAvao nANassa upadesa aNaNulome vadRti, evaM daMsaNanANacaritatava viNaevi, tiricchIto vitado, evaM te rAgaMcitA vivihaM AhitA vivAhitA, tahAvi tAe paJcazyA evaM buti iti bemi, keriseNaM pariNAmeNa te paccaiyA je gAravadoseNaM omaNNA jAva ditA-kiM te siyAlattAe caiva kkhitA udAhU sIhittAevi tato buccati sIhattAevi eMge, jeNa paTijati kimaNeNa bho yaNeNa karissA mitti maNNamANe, adavA asaddaNNU nAva erisaNiccha asuMdaraM pAveti, tahAvi kiM sakSaNNUvi ?, AmaM, tersi taM karaNaM ajjhatthaM bhavati, jeNa puNaravi kayAi uamija kahaMci, vItarAgo samma uDitaM NicchatIti te jaNaM evaM ubatitthaMti, taM0-kimaNeNa bho jaNeNa karissAmi ? te paJcAveti kimiti pariSaNhe, aNeNeti jo saMpayaM jIvati, Na mato, Na ya aNuppaNNo bho iti AmantraNe, jAyatIti jago mAtApitimAti sayaNavaggo, karisvAmIti payoyaNaM, ipi tAva jaNaNa maraNarogamogAbhibhUtassa sapaNo na tAgAra ato tassa veragaM uppaati, jeNa appaNo AmaM taNaM kAuM bemi- kimaNeNa bho yaNeNa ?, jayA vA kkhimaMto pareNa vubati kiM mAtApitAmAdi sayaNaM Nacikkhati ?, tato tesi AmaMtraNa kArDa bhaNati-kimaNeNa bho yoga ?, jo se ihaMga jarAditANAe, kiM paraloge ?, jato bucati-ime te savvAti kAmabhogAhiraNNAI ghaNadhAnyaM ca savvaMpi etaM bhuJjata iti bhoyaNaM, aho rAibhAvo ya NaM te kiM chaTTi ? tato bemi- kimaNeNa bhoyaNeNa, gavi eteNa tittA sutrahuNAvi bhotuM bhavati, taNakaTTheNa va aggI aggIsAmaNNaM corasAmanaM, ato kimaNeNa bho yaNeNaM 1, evaM maNNamANA jANamANA iti astho, paDhijar3a ya--evaM ege vibhaktA evamavadhAraNe, egeNa sabbe, AtrakahAe sIhattAe viharisvAmo, mAtaraM pitaraM hiyA jAyate vIrA iva adhyANaM AyaraMti dhIrA pamANA, ahavA te Adito vA naveNa viramANo evAsI, vitardAdi [243] // 231 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra- [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [4], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 188-193] (01) prata vRtyaka [188193] AcA-DI samma uDAe samuhAe, Na micchopaDAe, goviMdavata, avihiMsagA subatA daMtA sacabAdI jAva saMtuTThA sobhaNANi vatANi suvavAdi cUrNiH siM sucatA, tavajuttA iMdiyanoiMdiyadaMtA, NAgajjuNNA te-samaNA bhavissAmo aNagArA akiMcaNA aputtA apasU / / 232 // | avihiMsagA sukhatA daMtA paradattabhoiNo pAvakammaM No karissAmo samuhAe evaM mahaIe pahaparNa tarittA siyAvittA vihAriNo adha'NaMtare, egeNa samve, pAsaMDI va sIhi aNudArasattacAe, parIsahaparAjite uI paratinisacA uppaittA, Ama-IN | raNAMtAe saMjamaTThANe hicA gAravadosAo puNo paDivapamANe, kattha ?-aviratIe gihavAsacArae vA, paDivayamANo paDite ya, vasa| hikAyarA jaNAvAse baDhuMtIti, vasahI kesi, iMdiyavasahagAravANaM asthitte AdAre, jesi kAyarA ya dukkhaM bhavati, Na tavasUrA, / | jAIti jAissaMti ya jANaMti vA kammANi jaNA, ahavA jaNA iti sAha, te paDibhaggA samaNA Na sAhU jaNA vucaMti, kAuM duddha-10 rANi aTThArasasIlaMgasahassANi dhAressatIti davaliMgassa bhAvaliMgassa lUsagA bhavaMti, tesi bayANaM, keI darisaNassavi 'aha| megesiM loe pAvae bhavati' aha tesi bhaggayayANaM bhaggaucchahANaM bhaggaparakamANaM gAravavasote uppaayitvANaM, paMseti pAteti | vA pAvagaM asilogo, ahameso, so tu sapakkhAo parapakkhAo tahA, sapakvaM parapakkhaM vA, tattha tAva parapakkhAo parokkhaM jati | koi pasaMsati suteNa vA jAtIe vA to bhaNati-dhiratdhu yA, tesi tu tassa ubadese Na vati, jahA kharocaMdaNabhAravAhI bhArassa | bhAgINa caMdaNassa',hINaM se jAti kulaM vA. mA etassa kulaphaMsaNassa NAmapi giNDAdi, asikkhigijmassa pancaIsu, uppnnv| iyANaM devAvi bIbheti, jevi samavissamiyAhi dhamma kareMti, evaM sakkhamavi kei bhaNati, vivAtaupamahAdisu rositA arositA vA mukatthaM bhagaMti, aNNaM parAvati, AdicANi jjhAyati, cappaDiyaM deti, tami ya Agate parisamajhAo paMtIo vA udveti sapa- // 232 // dIpa anukrama [201 206] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [244]
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [188 193] dIpa anukrama [201 206] zrI AcA rAMga sUtra cUrNiH // 233 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 6 ], uddezaka [4], niryuktiH [252...], [vRtti anusAra sUtrAMka 988-193] kkhevi bahUNaM samaNANaM samaNINaM hIlaNije garahaNije, purANo iya buccati, taruNovi hotao, evaM tassa Na vipacara NAmaM gameNeva balavApayassa, ithevaM tassa pAvate siloge bhavati, ahavA suneNeva tesiM pAvate siloge bhaSNati, taMjahA-samaNavitaMte, jAvi viratehiM aviratetti atiSiddharaNaM tavokammeNaM amhANateNa yA lUharaNa ya, bhaggaM vA NeNaM, vivihaM tato vitaMto, samaNevirtato samaNavitaMtati, vIjjhAsamaNattaNeNa, vivihaM saMto 2, jaM bhaNitaM puNo upanyaati, kiMca-pasaha samAgatehiM, gihatthA | caiva paropparaM bhaNati purisabheyamAgayA te egateNa lajAe viziyaTTamANe pAsicA parasaha passa'ho vA samaNNAgatehi asamaNNAgatA, anatthavi saMkhaDIte samudaye vA sabhyAya ehiM samaNNAgatehi lajAe obhAsamAnA bhItA vA asamaNNAgatA, jaM bhaNitaM Na tasthati, Na vA sadAiaMti, jevi samaNNAyagA mittA yA tevi eva puceti-eso so tujjhaM caulo mahAsIso eti vA gacchati vA, desaM ca paca katthai samaNNAgatobi esa vilitacikAU teNa saddhi Na bhuMjaMti, dhIyArapavyaiteNa vA dhIyArA suyivAdI bhAgavatAti saNNAgarbhapi Na jhuMjaMti saMjayaviTTAlito cikAU, ato so tehiM asaMmANo bhoSaNesu asamaNNAmatesu asamaNNAgato, Uti NAma marahaTTAdisu NAdi durgukhiJjati, tahAriso aNNovi paDibhamgo, so teNa maMtakheNa loyahateNa vA sIseNaM samaNNAgatesa asa maNNAgate, uttarapahAdisu cira uppajaha toci garahijati, jattha vA dhIyArA pilitAUgA, tattha NAmamANehiM aNAmamANehiM, te tu tambhAvitA marute NamaMti, so puNa mA sammada risaNAtiyAro bhavissatIti No Namati, to tehiM vaMdamANehiM avaMdamANe evaM lavijai esa samaNato Naci aNpesiM paNAmaM karei, ahavA akosate, kiMSa-davite adavite davtraM taM jassa asthi sa bhavati davie, tassa ya putraM ujitaM Natthi, jaMpi Asi taMpi tassa aSNayogehiM khaDyaM vaiyaM ca soya kammarao Asi viDhavaMtao, zramaNa vitaMtAdi [245] // 233 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [188 193] dIpa anukrama [201 206] zrIAcArAMga sUtra cUrNiH // 234 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 6 ], uddezaka [4], niryuktiH [252...], [vRtti anusAra sUtrAMka 988-193] ato tesu baMdhavesu issaresu so adavite, jaM bhaNitaM darido, daviyavajaNANimitaM varAhanbhUto kilissati, ato'vi saSNAgate hiM asamaNNAgate, cANakaloiyaditeNa ya NAyasamaNNAgatehiM asamaNAgate Na sArIjatItikAruNaM, jativi NAma kahiMci sAriati tahAvi bhAMti-bhuMjada Na tAni riko, ato samaNNAgate asamaM0, kRto va te aTThArasaDDANAe gAravadoseNa pArvati ? - 'haM bho dussamAe duSpajIvI' tahA virate, tesuvi NAma tastha saMnAyagA kareMsu, kammesu ciramaMtitAni ya, so avicchiGgIe kareti, ato viratehiM avirate, ahavA gavi viratehiM samaM jAo, Na vikarehiM samaM jAto, gavi aviratehiM kahUM?, jeNa tassa kAmabhogA Na viaMti, viNAvi vizeNa kerisA kAmabhogA 1, jamdA ete dosA uppavyatiyA pArvati uppavAdite te amisamicA, naM bhaNitaM naMpi davaM taMpi caoSacayaM, pApADINo paMDito, giTTiyahI bIre hiM NetINi poTThitaM, jaM bhaNitaM mokkho hi, uttamo attho utta mattho, koyi, so nANadaMsaNacarittatava viNaya0 Naya agArovattho, taM evaM uttamaM AgamamANo-ciMtemANo satA niyaM AmaraNaMtAe kasiNakammanayatyaM savvao parivvayeAsitti bemi // SaSThAdhyayane caturthodezakaH parisamAsaH // uddesAbhisaMbaMdho-paDhame NiyagavidhuNaNA bhaNitA, vitie kammassa, tatie uvagaraNasarIrANa, cautthe gAravatiyassa, iha ubasamgA jahA ghuNiaMti tadA udAharissAmi, tassa gAravarahiyassa viratau, jati nAma cattAri caupagArA uvasaggA upajijA, uvasaggagahaNena paDilomA parIsahovasaggA gahitA, samANaggahaNeNa aNulomA, te jati NAma karhici jugavaM ajugavaM vA uppajejA te vAsI caMdaNa kappasamANeNaM vidhuvarAMti, suttassa-gAravatiyaM vidhuNamANo suddhaM parivvajAsi, taM ca parivayaNaM tassa kattha 1, maNiati se gitaresu vA se iti Nidese, kassa hai, tassa gAravarahitassa sAhuNo, giNhaMtIti gihA, tattha gihehiM ukSaNIyamajjhimANi adravyAdi [246] | // 234 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA... AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : SaSThaM- adhyayane paMcama uddezaka: 'upasarga-sanmAna vidhunana' Arabdha:,
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [5], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 194-196] (01) prata vRtyaka [194196] zrIAcA-10 gihANi pippaMti, tANi tu mikkhANimittaM pavisijati, gihato gihANaM vA aMtaraM, tato paraM gAmo, jeNa vucati-gAmesuvA, maNi-ID gRhAntarAdi rAMga sUtra | vesaNe sAhI pADao vA tesiM vA, aMtarAlaM ratthAtiyacaukacaccaraM vA, vihArabhUmIgayassa vA, gacchaMtassa vA, evaM vihArabhUmIevi. cUrNiH | ujANatareNa uANagatassa bA, jahA baMdagassa uvasaggA kayA ujANAo, sesaM gAmaMtaraM tu gAmao gAmANaM vA aMtara | 5 uddezaH gAmAMtaraM, paMthaM upaho vA, evaM nagaresu vA nagaraMtaresu vA jAba rAyahANIsu vA rAyahANIaMtaresu vA, etthaM saNNigAso kAyabbo // 235 // asthato, taMjahA gAmassa ya nagarassa ya aMtare, evaM gAmassa kheDasa ya aMtare, jo gAravadose Na pAvati 'haM bho dussamae duSpajIvI' tahA virate, tesuvi NAma tassa saNNAyagA kayaresu kammesu ciramaMtitANi ya, so avihavaM, gAmassa kheDassa aMtare jAva gAmassa | rAyahANIe ya / evaM ekeka char3eMteNaM jAva apacchime rAyahANIe ya, evaM ekekatesu jahudiusu jaNavayaMtaresu vA addhANapaDivAssa | acchatassa yA jApa kAussagaM ThANaM vA Thiyassa saMtegaDyA jaNA lUsagA bhavaMti saMtIti vijaMtIti, egatiyA, Na samve, jAyaMtIti jaNA, taMjahA-neraiyA tirikkhajoNiyA tahA maNussA devA, tattha neraiyA uvasamge prati avatthU , sesA kareMti, tatthaci maNussA viseseNaM, tatva bhaMgA-emaiyA jaNA egaiyANaM sAhUNaM aNulome uvasagge kareMti, atthegaiyANaM paDilome ubasagge, asthegatiyA jaNA egatiyANaM aNulomevi uvasagge, atgaiyA jaNA NAvi aNulome NAvi paDilome, majjhatyA ceva / tattha devA | caubihA-hAsA payosA vImaMsA puDhomAyA, vImaMsA jahA kAmadevassa, mANussagA caunihA-hAmrA payosA bImaMsA kusIlapaDi| sevaNA, tirikkhajoNiyA caubihA-bhayA padosA AhAraheDa vA avacaleNasArakkhaNayA, sANagoNAdi bhaeNa padoseNa ya, sIha- | ho bagdhA AhAraheuM, abaJcaleNasArakkhaNayAe vAyasameNThAti / lUsaMtIti lUsagA, sarIralUmagA saMjamalUsagA vA paDilomA, aNulomA | |235|| a LEE dIpa anukrama [207209] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [247]
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [5], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 194-196] (01) zrIAcArAMga sUtra cUrNi: // 236 // prata vRtyaka [194196] tu egateNa saMjamalUmagA, aduvA(ahavAvi)phusaMti aha iti aNaMtare, jassa avisaddA ubasaggA te phAsA, jaM bhaNita-AtasaMveya- sazAdi | NijA, tevi caubihA-ghaDaNayA thaMbhaNayA lesaNayA pavaDaNayA, ahavA vAiyapittiyasimiyasantrivAiyA / ahavA phusaMtIti phAsA, sahanAdi | sItaM uNhaM daMsamasagAdi, te phAse puTThA ahiyAsate, hAkAralobo ettha dahabbo, samma ahiyAsate, saMmaMti rAgadosarahito pasattha| aNNatarajmANauvAtto, jahA phAsA tahA rasAvi, jAva saddA rAgadosarahitovi ahiyAsija, ato bhaNNati-ote samitadasaNo ote NAma ego rAgAdirahito, samitadasaNe saMmadarisI ahavA saMmitadariso, taM ca micchAdasaNasamitaM, so evaM samitadasaNe | gAmAdi rIyamANe dayaM logassa jANijjA dayA ahiMsA, logo chajjIvalogo, taM jANijAsi jassa logassa jahA kajati, | je dayato guNA iha paraloge ya bhavaMti, NacA, na tatparasya saMdadhyAt, pratikUlaM yadAtmanaH / eSaH saMgrAhiko dharmaH, kAmAdanyatpravartate // 1 // jahA khaMdagasIsehiM suhadukkhakhamehi sAMbANugAhasamatthehiSi dayAguNaM jANisA daMDiyasa ahiyAsiya, evaM 2 jAva pariggaraM jANinA tato viramati / tANi evaM dayAdINi vatANi NacA dhaMmaM kahemANo tiri jAti, sA ya dayA davAdisu|" | bhavati, davyato chayu jIvanikAyesu, logaggahaNA dabbaggahaNaM / evaM ca NAtaM bhavati, jati kIrati, khine u pAINaM padINaM savAhi IAN | disAhiM savvAhi bhaNadisIhiM ya pANAtivAtaM paDisedhaMti, kAlato jAvajI, bhAvato aratto aduTTho, ahavA so evaM logassa | dayaM jASittA gAmAdi rIyamANa iti aNiyatacarittA pAdINaM jAva ohAraNi, kevaliyapaNNa dhammaM titthapabhAvaNatthaM se Ai-IN kSati, sa iti Niise so aNiyatacArI mikkhu mikkhuNo abhikkhuNo cA, kiM akkhAti ? jAva rAyibhoyaNaM cenyjtitti| 1 | se ya pANAivAe cauvihe dayAdi 4, evaM jAva pariggaho, kiTTeti NAma ihapAraloie pANAivAe assavadose saMvaraguNe ya | // 236 dIpa anukrama [207209] | pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [248]
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [5], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 194-196] (01) prata vRtyaka [194196] sImApA-10 akkhevaNAdIhi kahAhiM, vetijati aNeNa vedo, vedetitti vedo, jaM bhaNitaM-sammaTThiI nANI, ane'vi jIyAtipadatthe vedApaya-101 dharmakathA saMga sUtra- tIti vedavI, nANadasaNacarittatavaviNae vaa| ahavA dabbaM khinaM kAlaM purisaM sAmatthaM ca viditA kahetIti, NAgajjuNA tu cUrNiH 'je khalu bhikkhU bahumutto bajjhAgame AharaNaheukusalo dhammakahiyaladvisaMpaNNo khittaM kAlaM purisaM smaa||237|| sajja ke ayaM purise? kaM vA darisaNaM abhisaMpaNNo evaM guNajAIe pabhU dhammassa Aghavittae, bhaNito vedavI, kiM tesiM kahei so vedavI gihattho sAhU kAraNA ego gacchasahagato vA, aNNANivi tajAtIyANi puthvabhaNitANi padAni vibhAsi| yavANi, Ayara(uparaya)daMDesu vA jAva sovahiema vA sotuM icchA suspUsA samUsusamANANaM kahiJjati / sAhu Adito vA vedite pavedite, taM ca imaM kaheti saMti viratiM uvasamaM NibyANaM samaNaM saMti, jaM bhaNita-ahiMsA, logevi vattAro bhavaMti-saMti| kamme kIraMtu, yaduktaM bhavati-AroggaM abbAvAha, viratigaddaNA sesANi vayANigahiyANi, uvasamagahaNA uttaraguNANa gahaNaM, taMjahA kohovasamaM0 lobhovasama, aNuvasaMtakasAyANaM ca pabvayarAisamANeNaM0 ihalogaparalogadose kadheti, ihaloge Dajhai tibakasAo0 | paraloge NaragAdi vibhAsA, Nicyuti NivANaM, taM ca uvasamA bhavati, iha parastha ya, iha sItibhUto parinikhuDoya, tahA 'taNasaMthA| raNivaNNo0 paralogevi mokkho, taMjahA-kaMmavivego asarIrayA ya0, soyavitaM soyaM, dabve bhAve ya, davve paDAdINa bhAve alu- | | dutA, logevi vattAro bhavaMti-sutiu so, gavi so ukoDaM laMca vA giNheti, ajavA jAta ajavita-amAtA, maddavAjAta madavitaM, | lAghavAjAtaM lApavitaM, jaM bhaNitaM-akohataM / evaM pacchANupubbIte kesiMci, aNNe tu asutikalaso tu kohittikAuM koho'vi hota, apasaNNamaNA kajAkajaM Na jANati teNa amatikoho, soyaviyattA akohacA''hatA, aNANupubbIkameNa tu aJjavitaM mdd-10||237|| dIpa anukrama [207209] Agama 1 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: (01) [249]
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [5], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 194-196] (01) zrIAcA- vitaM lApavitaM, lAghavAjAtaM lApavitaM, yaduktaM bhavati-alobho, aNativAtiya nANAdINi jahA Na ativayati tahA kaheti, ahavA zAnanArAMga sUtra atipataNaM atipAto, kiM ativAteti , Ayu sarIraM iMdiyaM calaM pANAtivAto, Na ativAteti aNativAtiya, taM tu samvesi pANANaM, cUrNiH || tu jahA kRliMgINaM amhe nahaMtavA, ane tabbA, evaM pabhUtANaM jIvANaM sattANaM ativAto Na bhavati tahAtahA kahei, imaMca artha | // 238 // | viciMteti, taMjahA-ke ayaM purise? kaM vA darisarNa ahavA 'davaM khittaM kAlaM' gAhA, bhikkhU punvabhaNito, dhammo agAradhammo | aNagAradhammo ya akkhAiati-parUvijjati, so evaM aNuvIti mikkhU dhamma kahemANo ki annaM kujA, pati-No appANaM prata AsAdijjA No paraM AsAdijjA ahavA etaM ca aNuciMteti jeNa No appANaM AsAdijA, azlAghayA appA ceva gheppati, | | tabbatiritto paro sAha, Arya sAtetIti AsAtaNA, lohagA louttarA ya, ekekA dabve mAve ya, loiyA dabve sacicAdidabA - | vRtyaka sAyaNA, bhAve tu jassa jato viAilabho bhavati tato viNayAtikhalitassa AsAyaNA bhavati, loucariyA dagve zarIrokgaraNANa [194 aNNapANAtisAtaNA dabAsAtaNA, bhAve nANadaMsaNacaricatavaviNaya0, se dhammaM kaheMto tahA kaheti jahA AsAyaNANa bhavati | 196] | dubihAvi, dabve tAva tahA kaheti dhamma jeNa AhArAdiAyasAyaNA // bhavati, taMjahA-bhikkhussa aNuvaroheNa kaheyacaM, piDipAe| velAe hiMDaMto Na lambhati apajattaM vA, teNa viNA jA hANI, ahavA ke purise? kaM vA darisaNaM evaM bhAvaM kaheyavaM, itharA hi | udUTTho samANo akose tahAnusehija vA vigchidija vA avahareja vA, teNa tassa sarIre dabAsAyaNA bhavati, uddyo vA mikvaM| paDisedhejA, AhArAsAyaNAo jA parihANI bhASAsAyaNA, Na tahA dhammo kahe kabbo jahA se parihANI bhavati, jahA ya suttastha tadubhayaM Ayaparatadubhayassa sItaMti, sAraNa vAraNa coSaNA paDinoSaNA te yatthe, bhaNitaM ca-joge jogA jiNasAsaNaMmi0, anukrama [207209] / Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: dIpa [250]
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [5], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 194-196] (01) AzAtanA prata vRtyaka [194196] zrIzrAcA- ya tArisitAe itthiyAe dhamma kahei jato caritamAvAsAyaNA bhAti, vakkhati ya-avi sAviyA pavAteNa., ettha saMga sUtra | bhaMgA, davAsAyaNA kati bhavati bhAvAsAyaNA, catAri bhaMgA vibhAsiyadhA, No paraM AmAejA, dharma kaheMto aNudhammakAhI| cUrNiH niMdati, so varAto dharma cevaNa jANati to kiM kahediti ?, Navi so jahA ahaM sasamayaparasamapaviyANo, Na ya vAdaM kaheti, // 239 // PNa ya akkhico, pratyayituM samattho, lajAlupro bA, so Na saDio Na heuona vA sumuho evaM AsAdeti, jAikulasambhAvAdIhiM| | vA paraM AsAdeti, parAvattAo vA itthiyAyo purisA vA bhaNati, Navi sulabho susAhusamAgamo, acintaM sarIreNaM dhammakahINaM | | teNa muhucataraM suNaha, tato te aNuvaraNAe suNeti, pacchA isthiyA bhattAreNa IsAyamANeNaM aNissAyamANeNaM vAraM 2 bhaNati, Na kare| sini hammati, putto pitimAdiNA, bhAvAsAyaNA No anaherDa vA kaheti, ahavA teNa kaheti jahA sammadiDDI vA thirIbhavati, jahA | saketi, to caunihAe kahAe kaheti, aha aksiviUrNa tari puNo vikkheviu~ samma nANe carine tave viNae, tato tesiMga muThThayaraM bhAvo sAdito bhavati, saMsArasamaI teNa paDinto samUDho bhavati, kusatthabhAvitamatipassa aNNatisthiyassa purato pari-16 sAte asamattheNa Na bhaNiyavaM-samve sesA kusiddhatagA, puNaM akkheve sati apaccAItassa parisAe suparaM miccha bhavissati, sammadiTThINaM obhAvaNA hIlaNA ya, bAlamaraNANi ya pasaMsaMvassa dabvabhAvAsAdaNA bhavati, jeNa sutteNa tesiM annayara marija, abhUta| umbhAvaNaM ca micchattaM, No pANAI bhUpAI jIvAI sattAI AsAdeja, paMthaM gacchamANo puDhavi0, tattha AuteuvAUvaNapphai chaNI kAyANaM aNaMtANaM AsAtei, puDhavimAdisu vA kAyesu Thito Thiyassa vA kaheti, dhUmitAe miNNavAse vA gaDate pANAI bhyAI sattAI AsAdeti, ata evaM bhaNNati-No pANAI No bhUSAI No jIvAI posattAI AsAdija, so evaM aNAsAtae-aNAsAyamANe // 239 // dIpa anukrama 207- pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [251]
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [5], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 194-196] (01) AzAtanAvarjana prata vRtyaka [194196] zrIAcA- | kiMci jati loiyA kuppAvaNiyA vA dANadhamma kUvatalAgAdINi vA pasaMsati to pANabhUtajIvasattA AsAditA bhavaMti, aha bhaNatirAMga sUtra dANe dirjate kUvatalAehiM vA khaNatehiM chakAyA vahijaMti teNa appaNiggaho seyo, ato aMtarAadosAsAyaNA tajIvaNAi ya pANicUrNiH | bhUtajIvasattANi AsAdiyANi bhavaMti, bhaNiyaM ca-'je ya dANaM pasaMsaMti, vahamicchaMti pANiNaM' teNa jaha ubhayamaviNa viru||24|| jjhati tahA kahiyavyaM, jaha pavataNabiMdupadANa aJjApadANa sariyAe vA (1) ato No pANabhUtajIvasattA AsAditA bhavaMti, jo ya evaM kaheti se aNAsAdite, aNAsAtayasIle aNAsAtayago, satA pANAdINaM NacA iti vadRti, aNAsAtamANoti tahANa kaheti jahA pANabhUyajIvasattANaM AsAyaNA bhavati, appaM vA, ahavA dhamma kaheMtoNa kiMci AsAdae acaM pANaM vA, jaMbhaNita-tadavANa kaheti, IMNa tahA kaheti jahA so pANabhRyajIvasattANaM AsAdeti, kahate tu dANaghamme pasaMsite pANA bhUte cA haMti, ato tadAsAyaNApaDiINIsehotti, Navi tadAsAyaNA kayA bhavati, so evaM aNAsAdato, aNAsAyamANo ya dhamma kesi kaheMti, bucati-bujnamANANaM yA pANANaM cahijamANANaM vA saMsArasamudaMteNa pANANaM saraNaM gaI paiTTA bhavati jahA se dIve asaMdINe, jahA so davvadIvo AsAsa pagAsadIvo tANaM saraNaM gaI paiTA bhavati evaM so'vi appaNo parassa tadubhayassa AsAsadIvo bhavati pagAsadIyo ya, jahuddidveNa | kahAvihANeNaM kaheMto keti pavAveMti keti sAvate kareti, taheti ahAbhadae kareti, AgAdamicchAdiTThIvi mauIbhavaMti, tathA muNiti PAtitthayaragaNadharo vA aNNataro vA sAhU kammabalaladvisaMpanno evaM se uhite evamavadhAraNe se iti mojANao kahaM kaheti gihA dINi caMdanA mokkhagamaNe udvito nANAdipaMthapaTTito jassa appA sa bhavati uTTite udvitappA, aNihetiNa Niheti tayopiriyaM | paNihaMti jaMca rAgadosehiM kammavidhuNaNasthaM nANAdipaMdhae Thito merUpa vAdeNa Na kaMpiJjati parIsahovasaggehiM ato acale, dIpa anukrama [207209] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [252]
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [194 196] dIpa anukrama [207 209] zrIAcAsaMga sUtracUrNiH // 241 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [5], niryukti: [252...], [vRtti anusAra sUtrAMka 194-196] calati cAlayati vA calo, jIvAyo va aDavihaM kammasaMghAtaM cAlatIti calo, cAliteti vA udIriteti vA egaTThA, aba hilesse paricae dabalesA silesAdi, bhAve pariNAmo, saMjamaniggatabhAvo vahilesso bhavati, avahilesso Na bahilesI, ahavA appamatthAo lessAo saMjamassa vAhiM vahatItikAuM so bahilisso bhavati, no vahilesso abahilisso aNulomehiM paDilomehiM uvasaggehiM uppaNpaNehiM avahilisso aNAilabhAvo aNiggayabhAvo, sacito abahilissoti egaTThA, je'vi te gAmANugAmaM dRteNaM AyariyA aNAriyA vA dhammaM gAhitA tehiM vaMdinamANo pUjamANo ya ADhAyamAno aNAdAijamANo vA tattha abahilisse caiva parivatija, samatA vate parivyate, yaduktaM bhavati-Na katthati paDivajjhamANo, evaM so aNiyatavihArI parIsaha uvasaggasaho saMkhAe pesalaM dhammaM saMkhAe parigaNittA, jaM bhaNitaM - jaccA, kimiti 1-pesalaM dhammaM, pIrti uppAratIti pesalo, dhammo duviho- suyadhammo carittadhammo ya, jo buto bucamANo vA, diTTimaMti abbivarItaM darisaNaM diTThI sA jassa asthi jahiM vA vijati so diDDimA, evaM jAva vijayavaM pariNivvuDitti visayakasAehiM uvasamaMto, davvaNivvuDo amgI sItIbhUto rAgAuvasamAo ya NivvuDagA ya bhavaMti bhAve akasAo sItIbhUto pariNibuDo ya, taMNiggao, paramo vA taNuyakasAo vA asaMjamavivajayao vA nibuto, pariNivvAyamANe vA pariNivyateti bucati, jo puNa asaMkhAya pesalaM dhammaM micchaddiTThI apariNibuDe bhavati, tamhA saMgaI pAsaha ahavA savva eva eso gidaMtarAo Arambha duviho uvasaggasaho bhikkhu akkhAo dhammakahaladdhisaMpaNNo, tavvivaJjae tu saMgati pAsaha, tamhA iti jahoddiTThaguNavivajayAo saddAINaM saMgo, davve paMkAdi, paMcavihavivaJjato vA taduvacitaM kammaM saMgo bhavati, saMgotti vA vigghotti vA vakkhoDiti vA egaDA, kassa ? - mokkhassa, jANaha vA saMgaM-gaMthaM pAsaha, yaduktaM bhavati-kammaM saMgayaMte, evaM abahirlezyAdi [253] // 241 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [5], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 194-196] (01) zrIAcA- saMgiNo, gaMthe paDhitA NarA katare?, te jehiM paMNiyagAdi paMcavi dhuyA, appANaM vA paMca gAhito, tehi ya acihite hite rAgadosA-AL kAmaviSarAMga sUtra-14 cUrNiH NNAdi diehiM gaDhivA baddhA narA visannA kAmavippitA vivihaM sannA visaNNA, davve paMkAdivisaNNA bhAravAhapariyA cA, bhAvasannA / // 242 // | niyagA paMca, eyAe duvihAe kAmavippitA, vigpitani vippitatti vA egaTThA, dabve khaMbhAdivipitA durudvarA bhavaMti, bhAve duvihakAmAsanacittA, sayaNadhaNAdiNA mucchitA vA kAmA, jehiM vA sArIramANasehiM vA dukkhAdI, mANasehiM iha vippitA paraloeviparahi | DaMDaNehi ya jAba piyaviSpogehi ya vipissiMti, jaMsi ime lUsiNo No parivittasaMti jaMsi jattha, ime iti je vuttA prata | gaMthehiM gaDhitA narA, ahavA ime micchAdiTThI asaMjatamaNussA, lUsaMtIti lUsagA, paMcagassa vA lUsagA bhaMjagA vihAragA egaTThA, | jo parivittasaMti-No ubviyaMti, No vIbheti, lUpagattA Na parivicasaMti, taduvaciyassa vA kammassa naramAdibhayassa vA, tahA vRtyaka ANIgaMdhAo kAmehito, paDhijaha ya-tamhA lUhAoNo parivittasijA jamhA gaMthehiM gahitA NarA visamA iha parattha ya dukkhehi [194 |ca vipijaMti tamhA tuma lUhAto No parivittasija, dabve jaM nedavirahitaM dadhvaM taM lUI, bhAve rAgAdirahito dhammo, tattha rukkhattA |Na kasAdi vajjhati, bhAvarukravatthaM dabakkhAo Na cicase, bhaNiyaM ca-atiNidveNa cali tikatoso lahAo Na parivitta196] setti, NaNujassime AraMbhA saghaosupariNAtA bhavaMti, jasseti jassa sAhussa, katare AraMbhAH puDhavikAiAraMbhA AukAiyAraMbhAteukAiyAraMbhA vAukAiyAraMbhA vaNassakAiyAraMbhA jAva tasakAiyAraMbhA, jaha satthapariNAe ekekassa bahave AraMbhA bhaNitA | taMjahA upabhoge ya sasthe ya, ahavA NAmAdiAraMbhA, NAmaThavaNAo gayAo, dabve kAyAraMbho, bhAve 'rAgAdIyA tipiNa'gAhA, dIpa | sabato iti sicaM gahiyaM, gAme vA jAva sabbaloe, sannatA iti saba appatteNa, bhAve gahite kAlovi tattheva, jANaNApariNAe anukrama [207209] | Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [254]
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [6], uddezaka [5], niyukti: [252...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 194-196] (01) kaSAyazamAdi prata vRtyaka [194196] zrIAcA vA, pathakvANapariNAe paDisedhitA, evaM lUdAo No parivittattho bhavati, ahavA se vaMtA kohaM ca mANaM ca mAyaM ca se iti | rAMga khatra se rukkhAto avitattho, sambo sabvApatteNaM sabaAraMbhapariNAo dhuNaNAdhigAro aNupattati, teNa paMtA kohaM ca, jaM maNitaMcUrNiH | dhuNittA hatA, kohamANamAyAlobhani vattamba, jaM ekekassa uccAraNaM kIrati taMjahA-jAvaMtija jai ba, ekeko kasAyo cauviho, * // 24 // | kasAyo ya ekekassa khamaNe kIrati, taMjahA-aNa miccha mIsaM aTTha NapuMsisthi veda lakaM c| Avassae, saMvareNa nirUbhittA taveNa | puthvaubacitaM karma khavittA, esa tiudde esa iti jo sAhU jahudihakameNaM NiyagAdi vidhUtA boDiamAmA, tuTTo boDeti boDa itavA, taM troTaye kimiti ?, kammabaMdhaNaM, ubhayathAvi etya samAso, kamabaMdhaNaM jassa hUM, kammavaMdhaNAo vA tuTTo, titthagaraga-1] NNaharehiM vivihaM akkhAo vikkhAo, iti evaM, vegi(bemi)paMcAsavanirohasAmatthA tuTTati, keciraM evaM vihe guNe dharateNa kammAI | | tu tuDeti tivbAI , bhannati-kAyassavi ovAe kammasarIrassa bhavovanahakammacaukkayarasa vA viyovAte viviharUsa jA orA| liyateyAkammasarIrakAyassa acaMtaviovAte, saMgamatIti saMgAmo, saMgAmassa sIsaM saMgAmasIsaM, davvasaMgAmo baivIrapaTTaNaM, taMjahArahI rahehiM hasthigato hasthigatehiM evaM jAva padAtibhAve, parIsahariujayasaMgAmasiraM aTThavihakammArisaMgAmasIsaM, jahA dagyasaMgAmasire parAjiNitA iDhe bhoge pAvati evaM kammArijayAo ko guNo', bhaNNati-se hu pAraMgame muNI sa iti so davabhAva| jujjhe kAyaviyovAtA parIsahariuM jetA, pAraM gacchatIti pAraMgamA, dabapAraM nadIsamuddAdINaM, bhAve jahudiTTaniyagAdi paMcagaM dhuNittA |NANAdipaMcagapotArUDho saMsArasamuddapAraM gacchati, muNI sAhU Ayario annatarovA, so eva parIsaha arI jiNati saMsArapAraM gacchati, | kadA-avi haNNamANo avi padArthasaMbhAvane, bhaNNati-haNNamANo phalagAvayaTTI jahA ubhayatao phalataM avagarisijamANaM Mammu HEAR // 243 // dIpa anukrama [207 209] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [255]
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [194 196] dIpa anukrama [207 20] zrIAcA raMga sUtra cUrNiH 8 adhya0 // 244 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) - zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 6 ], uddezaka [5], niryuktiH [252...], [vRtti anusAra sUtrAMka 194-196] avagarisiyaM ca phalagA bhavati, evaM so bAhirabbhaMtareNa taveNa cAhiM aMto ya appANaM avakarisati, taMjahA--bAhiM sarIraM aMto kammaM, duvihehi ya uvasaggehiM appANaM avagarisati, sattheNa vA tacchimANe joteNa vecAraNA vA haMmamANo kammatroDaNAtoNa | NibbiJjati-na niyatati, jaha bAhire sarIre hammamANe Na Nibvijati, kAlovaNIte kAlaM ucaNIto kAlovaNIto, kAlaM maraNakAlaM taM tu pAuvagamaNaM bhattapacakkhANaM vA, ekekaM vAghAtimaM ca nivvAghAtimaM ca, kAlovaNIto, gahaNe vANa appatte kAle maraNassa uamiyanvaM ettha NAgajjuNNA sakkhiNo-jati khalu ahaM apuNe Aute u kAlaM karissAmi to pariNNAlovo akittI duggatigamaNaM ca bhavissai, so evaM kAlovaNIto pAto0 bhattapANapaDiyAtikhitto vA kaMkhiJja| pattheja pIhia abhilasijA jAva karisaNo kammakkhao, kAlamiti paMDiyamaraNaM, Na tu teNaM NiviSNo samANo behANasaM gAmagaddhapaTTe vA aNNataraM bAlamaraNaM vA jAva Aubhede jAba parimANe avahAraNe vA bhedaNaM bhede, katarassa ?, Auya kammagalarIgasta, tadavavadvANi ciTThati, yaduktaM bhavati-jIva sarIraviyogo, taM jAva sarIrabhedo tAya kAlaM kaMkhiJja, so ya dehaviyogo khipyaM cirAto vA hojA, Na ya aSNataraM AsasApayogaM AsaMsejAM kammadhuyaM bhavatIti vemi / / SaSThamadhyayanaM samAptaM // ovAto mahApariNAha saMbaMdho puvvabhaNito, NikkhevaNijjuttI, taMjadA - mohasamutthA parI mahovasaggA parijANiyavvA, pariSNAya || kammassa NijANaM bhavati, yaduktaM bhavati-maraNaM saMpataM, mahApariNNANa paDhijjai asamaNugNAyA, tesiMpi ghuNaNaM vivegaM ca karei, ayaM suttassa suteNaM-kAlaM kaMkhija jAva sarIrabhedo, teNaM sutteNaM, avi sunAo AraMbha savvaM saMbajjhati, tattha Adisu teNa saha saMbaMdho taMjahA 'ihamegesiM ko sajjA bhavati, Na savvesiM, tahA ihamegesiM saNNA bhavati jahA pAtovagamaNaM bhatapaJcakkhANaM vA Thito kaMkhija www. kAlakAMkSi tAdi pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : pUrvakAlAt adhyayana - 7 vyucchinnam, vRttikAreNa svayam asya adhyayanasya vicchedasya kathanaM kRtameva | paraMtu cUrNikAreNa iha adhyayanasya kramaM saptamaM eva likhitam tat cintyam | [ yahAM cUrNimeM isa adhyayana kA krama 7 likhA hai, vRttikArane yahA spaSTa likhA hai ki adhyayana-7 viccheda ho gayA hai, cUrNi aura vRtti donome niryukti aura sUtra to samAna hi hai sirfa kramame visaMvAda hai |] aSTama adhyayanaM 'vimokSa' ArabdhaH, [256] // 244 //
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [253-275], [vRtti-anusAra sUtrAMka 197-201] (01) udazArdhA prata vRtyaka [197201] zrIAcA- | kAlaM, sakA puNa suheNa dhammottikAuM bhattapaJcakkhANaM ceva Nicchati, jevi icchaMti tesipi jahA amhaM suddhaM parikammeuM ca paJcakkhA-100 rAMga sUtra- IMI iati tahA tesiMNo saNNA bhavati, jaha ya ahaM sarIramedAo mokkho bhavati, karmabandhanabaddhasadbhUtasthAntarAtmanaH sarvakarmavini dhikArA cUrNiH | mukto mokSa ityapadizyate, evaM aNNesiM No saNNA bhavati, tesiM sannANalovANa aNavo bhavati, evaM AdimasuttAo Arambha |N // 245 // | jANi pasatthANi upadaMsiyANi suttANi tANi sadahamANo AyaramANo ya apasasthANi vajjato kaMkheja kAlaM, jahA ya Adimatassa | maMgalamuttassa avasAneNa sutteNa saha saMbaMdho joio evaM abehivi sucehiM saha saMjoeyacaM, taMjahA-aTTe loe parijuNyo ihamegesi | No saNNA bhavati, evaM sabbasuttANi joeyavANi, jahA dha etaM Adima maMgalasuna sadhamuttehiM saha saMbaddhaM evaM aNNAzivi muttANi | aNNoNNaM saha saMbaddhiyavANi, bhaNito saMbaMdho, aNuyogadArA parUveUNaM duviho atyAhigAro-ajjhayaNatyAhigAro ya uddesasthAhigAro ya, ajjhayaNasthAhigAro puthvabhaNito,'NiANaM aTThamae' ahavA vimokkheNa ahigAro, uddesatthAhigAro-pahame asamaNugNAtaM 252-256 / / tiNDaM tisaTThANaM kuppAvayaNiyasatANaM vivego kAtabbo, AhArauvahisejAovi tesi saMtiyAu vajeyabbAo, kiM | puNa je tesi diTThI ?, nANAdipaMcage samaNuNyA, te pAsatyAdi carittataraviNayamuasamaNuSNA, ahAchaMdA paMcasuvi asuharUbA, tatthubasaggA, bitite appitavimokyoti, NimaMtijja tAva paDisehaMti, paDiseheMtemu jati NAma kahiMci rUsati tAhe tesi siddhatasambhAvo kahijjati, tatiyaMmi aMgaciTThA hemaMte mikkhaM hiMDataM sItavevamANagAtaM jati koi duTTattAe pucchai-kiM te sItaM aduva gAmadhammA bAdhaMti? jeNa kaMpasi, tattha tassa sambhAvakahaNaM kIrati, na gAma vAdhaMti, sItaM mamaM kaMpeti, uddesaMmi cautthe / | vehANasaM kelaM, paMcamae gelanaM kaMThatha, sa eva ya uvagaraNAnAM nAma 'chaTuMmi u egatte'ubagaraNamokkhaM tamhA NANiNaM ekatvaM vkssyti,0||245|| dIpa anukrama [210214] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: aSTama-adhyayane prathama-uddezaka: 'asamanojJa vimokSa' ArabdhaH, [257]
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [197 201] dIpa anukrama [210 214] zrI AcArAMga sUtracUrNiH // 246 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 8 ], uddezaka [1], niryuktiH [253-275], [vRtti anusAra sUtrAMka 197-201] 'eko'haM na meM kacit, nAhamanyasya kasyacit / iMgiNimaraNaM aNupavisettA lAbhaM na lAti, aha svayaM anaMtarapAyovagamakAryeva jo vayaM cariuM, 'aTTame aNupuvAvihArINaM' kaMThavaM, NAmaNiSphaNNe vimokkhAyayaNaM, so chaniho NAmaM Thavio mokkho dabamoklo ya gAhA || 257|| daddavimokkho NigalAtiehiM0 gAhA || 259 // davvasya davvANaM, tattha davyassa baddhassa goNa| paDinimassa vA bahUNaM vA davyANaM, jo jeNa davveNa muccati, baddho sacitega aciteNa vA dabvehiM sacitAdIhiM bahuNigale hiMto, bahUhiM nigalehiM galasaMkalahatthaM dugAdIhiMno yA, khetavimokkho cAragAo vimucati, jo vA khittaM dAUNaM vimoeti, ahAkaSpagaM savvatA vA, kAle jo jahiM kAle muJcati, dubbhikAlakAlA o vA muko, mArijiGakAyo vA kattimAiesa amAghAte ghuTTe mucati, duviho u bhAvamokyo / / 259 / / dezavimokkho duvido-sAvagANaM sAhUNa ya, sAvagA duvidyA-daMsaNasAvagA ya gahiyANubvayA ya, daMsaNasAvagANaM paDhimilduma kasAyavimokkho, sAmiggahANa tu aTTahaM kasAyANaM vimokskho, sAhUNaM kesiMci vArasaha kasAyANaM vimokkho, kesiMci 'do do0' evaM khavagaseDhI uvasAmagodI ya yeUgaM jo janie ikammediM vimokkho, sabacimukA siddhA, baddhassa mokkho bhavati teNa baMdho bhaMgiyo, kepa viSado karhi vA 1, teNa poggalapAteNa saha saMjogA, bhaviyaM ca-savvaAtappadesehiM anaMtANaMtaSNadenA, kahaM bajjhati ?, 'kahaNaM bhaMte! jIvA aTTha kammapagaDIo baMdhaMti, go0 attassa reNu uvalaggate jahA aMge, ahabA rAgeNa ya gAhA // 260 // tathA sakaSAyatyAjjIvaH, ahaMvA baddhanidhanikAlietti, evaM baMdho bhaNito, | idANiM mokkhe, baMdhaviyogo mokkho bhavati, jIvarasa attajaNite hiM gAhA / / 262 // kaMThyA, bhaNito bhAvavimukkho, bhAvamokkhassa | uvAo bhattapariNNA iMgiNi0 gAhA // 262 // carimamaraNaMti-carimabhavasiddhiyamaraNasya saMsAravimokkho bhavati, taM puSpa ekekaM mokSanikSepAH [258] // 246 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [197 201] dIpa anukrama [210 214] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 8 ], uddezaka [1], niryuktiH [253-275], [vRtti anusAra sUtrAMka 197-201] zrI AcAroga sUtra cUrNi // 247 // | maraNaM duvihaM bhavati, taMjahA - saparakarma aparakarma ca ekeka duvihaM-vAghAtimaM nivAghAimaM ca saparakame ya0 gAhA // 263 // suttatthajANateNaMti jahA suttatthatadubhayaNimmAvo bhavati, tato-tinhaM maraNANaM annataraM abhuvaganchati, aNimmAto vA gIyatthaM anvagacchati, saparakkamamAdeso0 gAhA || 264 || suddhinimittaM ajjava tirehiM saparakamehiM caiva hotaehiM pArihada giriMmi bhattaM paJcakakhAyeM, pAuvagamaNaMmi tahA tahA teNa pagAreNa pAovagamaNaM, kiMci tahA caiva saparakammassa bhavati, aparakamma Adeso | // 265 // Adeso NAma dito, udahi NAma aJjasamuddA vRti, te ya gatidubbalA ceva Asi, pacchA tehiM luMghAlaya (jaMghAcala) parihINehiM gacche caiva bhattaM paJcakakhAtaM, pAuvagamati tahA tahA caiva jaMdhAvali paridIgo uvasaggastra egaMte pAuvagamanaM paDivajjati aNIhArimaM, idANiM vAghAtimaM yubati, vAghAtimaM Adezo || 266 || avarado NAma avaradviyA vA se uTThitA atigicchA, viseNa lado, vAleNa vA bhakkhito, richeNa vA cirugito, tosalite vA mahisIte-hato, tosalIe bahuudae bahuo mahisIo aDavIe caraMti, piMDAraM Na mAraMti, aNNaM jaNaM mAreti, tattha tAhi eko sAhU diDo, ke gaNaMti-vassavi tosalito ceva NAmaM, so tAhiM duimahisIhiM pADeuM khurehi ya tuMDeNa ya saMniyaMgamaMgo ativeyagAe vAghAtimaM pacakkhAtaM yutaM vAdhAtimaM aNupubviyaM tu-aNupuvigamAdeso gAhA // 267 // pavvaJjaci 'panca sikkhAvaya atthagrahaNaM ca tattha atyaggahaNaM niSkAyiyAya sissA kahaNaMti tANi sissANaM kahiyANi, viSphAyiyA va sissA gAhA / pacchA jai Ayario tAhe aNNaM gaNe TaveUNaM NIti, virujjhito samANo gaNaM, Na jAva Ayario Thavito, jo puNa aNAyario sovi jati uvajjhAto tAhe taM tu uvajjhAtacaM NikkhiviDaM gIti guruvisaJjito, evaM paThaMti dherA gaNAvacchetiyAvi, bhikkhuko vA visajjito gaNAo bhito, anbhuJjaya maraNakAraNA maraNavibhaktiH [259] // 247 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [197 201] dIpa anukrama [210 214] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [1], niryuktiH [253-275 ], [vRtti anusAra sUtrAMka 197-201] zrIAcA rAMga sUtra cUrNi: // 248|| AhAro vahisejjAo vivihiM tiSNi, jaM bhaNitaM NiccaM AsevijjaMti, bhatte vA paJcakakhAte pANagassa AhAreNa asaNakhAimasAi| meti seso tiviho AhAro bhavati, tassa tiyassa muko, agbhujjatamaraNaM puNa abhuvagato paDhamaM caiva saMlehaM kareti, davva saMlehaNAe bhAveNa ya, iharahA virAheti, tattha eko davvasaMlihito Na puNa bhAveNaM, Ayarie ubaDito visajjehitti, mate, pacchA AyarieNa | paDicoIo-saMlihAhi tAva, so kuvito aMguliM bhaMjeuM dariseti, puli (etti) ehiM kiM saMlihito Na vitti 1, guruNA bhaNNatiato ceva Na saMlihito te bhAvo jeNa kuppasi, pacchA ettha tikkhasItalA ANA buccati, jahA teNa vejjeNaM raNNo, eko vicaMDako rAyA, kiriyaM kareMtovi adhyaNijjehiM vejjehiM no piTTiyAe muJcadda, AgaMtuo vijjo AgaMtuM bhaNai ahaM evaM pauNAvemi te, jati puNa emekaM guliyANivAtaM sahasi, paNa vA mamaM muhuz2amittaM mArakhesi, acbhuvagate aMjitANi, tibvaveyaNaDDo bhaNati-mAreha 2 etaM vejjaM, phuTThANi me acchINi, evaM sA tikkhA ANA sIyalA bhUtA, jeNa putraM caiva buttA muhuttamajjhe mate bhagatevi Na mArijjaha, muhusaMtareNa palhANANi, gaTThA pellitA, pUjito vejjo, evaM caiva tamhA''yariyA tikkhaM ANaM pauMjaMti, tumaM paDicoyaNaM Na sahesi, taMbolapattasariso aNNevi viNAsehisi, maMte paJcakakhAte samANe bhAvAo asilIDho russamANo, tesu kAraNesu davbaovi | asaMlihito evaM caiva vRcchati, ithetassa vivego kIrati, annagaNAto Agato Na paDivajjijjara ato vivego, aha sagaNe caiva to | seNa tAva paJcakkhijjar3a ato vivego, ghaTTaNatti evaM ghaTTitamaTThito kajjati, evaM AtIyeti vakkhaNAe pujjati, jai puNa evaM ghaTTi jjato vA AuTTati akaraNAe ati pacchitaM paDivajjati tahA se pasAo kIrati, ato tikkhA ANA sItalIbhavatI, NiSkAiyA ya sIsA0 gAhA // sucatthatadubhayesu viSphAtitA, sauNitti jahA se diyApote aMDAo Arambha jAva sarya paciSNo tAva saMlekhanA [260] // 248 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [253-275], [vRtti-anusAra sUtrAMka 197-201] (01) prata vRtyaka [197201] zrIAcA-D| sArakkhati evaM uvasaMgihito NimmAo vimajito cArasa saMvacchariyaM salehi, cattAri vicittAI gaahaa|| // cautthachaTTaTThamA- samanojJAdi rAma sUtra- IhiM vicinehiM tavokammehi, pAraNate vigatirahitesu vA micigatitehidi bhavati, paMcamAo varisAo Arambha jAva aTTha tAva cUrNiH IN vicittANi ceva tabokammANi kareti, pAraNAe puNa Na vigaI paDisevati, do saMvacchare Navamadasamesu saMvaccharesu pakkhaMtaraeNa aay||249|| vileNa parakamati, pakvadivasaM cautthayaM pAraNAe AyavilaM, tAhe ekArasamaM varisaM do bhAe, tattha Adillesu chammAsesu NAti vigiTTha cautthachaTTamaM tavaM kAuM parimiyaM AyaMbila bhuMjai, bArasamaM saMvacchara sarva ceva varisaM koDisahiyaM kAuM NicaMceva Aya-10 bilassa koDiyamiti, pacchA Ayarie pucchio sati parakame eeNa kameNa lahu~ mucati aparikiliTTho, jahA-kiha NAma so?, |tAvAhAreNavirahito0 gAhA / / pAraNae puNa appAhAro, battIsaM kira kavalA0, pamANAhAro ta hAsato jAva eko laMbaNo, a8-12 | laMbaNA ee nirubhija, NijjunI, suttANugame suttamuccAreya, akkhaliyaM?, surya me AusaM teNa bhagAyA, savvametaMpi Na asutaM, | kiMtu sutaM, so bemi samaNugNassa vA seti Nidese AmaMtaNe ya, tassa parivyayaMtassa bhikkhu aNNatitthiyANa ca ubhayahAvi ya / | aviruddhaM samANo, samaNuNNo diTThIo liMgAo, saha bhoyaNAdIhi vA samaNuNNe, annahA asamaNuSNo sakAdINaM, samaNussassa vA asamaNuNNasma vA aviruddhAcAlassavi asaNaM vA pANaM vA khAimaM vA sAimaM vA vatvaM vA paDiggahaM vA kaMbala vA pAyapuMchaNaM vA puSa bhaNiyANi, pAeja tahA pAdija bhoijA, tIyaggahaNaM desIbhAsAo asitapItaM bhaNNati, jahA thake sAhehi vA, tahA lukkhito'pi IG vA vAto buJcati puncadesANaM, jaM jassa kappaM phAsuyaM aphAsuyaM vA taM cetra pAteti bhAteMti, sAvasesaM tesu ceva pAtreSu vA pakkhivaMti, evaM tAva satamAgate pAvaMti vA bhoiMti vA, aNulliyaMtapi aNNe NimaMteti-diNe diNe ejjAsi, kuA vA ciyAvaDiyaMti gilANAti- // 249 // dIpa anukrama [210214] | pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [261]
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [253-275], [vRtti-anusAra sUtrAMka 197-201] (01) samanojJAdi SARAN prata vRtyaka [197201] zrIAcA- nimitta, jAicA aNNatovi davAveMti, gilApamANassa vA sayameva uvvadRNAdiveyAvacaM kareMti, paraM ADhAyamANA, ahavA paramiti rAMga sUtra | pareNaM payatteNaM ADhAyamANA, pAsaM NimaMteti veyAvaDiyaM, jaM bhaNitaM-Na aNAdareNaM, ahavA paraM AdAyamANesi jaM vA deMti tahA tesiM| cUrNi hatthAo giSTaMti, ato AditA bhavaMti, evaM savapAsaMDiko NimaMteti, amhataNaemu ahigAro, teNaMti he sAdhu ! dhuvaM veyaM // 25 // jANAhi, asaNaM vA jAca pAdapuMchaNaM vA, dhuvamiti NiNaM, rajjhati sayaTThAe, Na tavaTThAe, jati taba uvakkhaDitaMNa giNhaha tadA vidhutA amhaM, samvatA tellagulaghayAdigorasakhIrAdiNi vA lamiya No lamita, jatici aNNahiM lamahA tAva amha pItie iha ejAha, to kusaNaM gorasaM pANagaM vA geNhiha, jati vicaM pAtaM tovi amhaM citi bhavissati, aladdhe tu NiyamA ceva ejaha, bhuMji| yatti bhottuMpi ejaha puNo bhoksaha, jati ete paDhamAlitA kayAo idaM sadhvAliyaM karijaha, anunA tu ebaha ceva, iha vA paDha| mAliya chicchiha, ato abhujitevia ca aciyacaM, aNupaMthe so amhaM vihArAvasaho vA, thovaM ucaM kativi padANi, ahavA vaco paho NirAvAto, Na tiNAdiNA chaNNovi bhavaitti, ahA tujhaM dhammo, annahA amha, taM tujjhe vi appaNijaga dharma josamANA, yaduktaM bhavati-sevamANA, mA tujjhe maMsaM vA kaMdamUle vA gihijaha, jahA ya tujhaM esaNijaM bhavati tahA dAhAmo AukAyAdi TO asaMghaTTittA, samemANeti imaM palaM vihAraM cA samemANA pattA mAlemANA gaLatA upajAni caTTati iti, evaM pAdija vA jAva kukhA veyAvaDiyaM vA, te puNa pundhasaMgatiyA vA aNukaMpAe yA AhArAdIdi vA lomeUNaM kar3itukAmA, evaM te uvAeNaM pAdija vA jAva kujA vicA(veyA)vadiyaM ADhAyamANA, tesiM evaM bhAvaparANaM Na gihiyaSa Na saMvasiya Na saMbavo kApanyo, paraM aNA- | | DAyamANANaM vajjeyanvA, bhaNiyaM ca-esA dasaNasohI, ke dosA, cugaMti ihamegesiM AyAragopare No suNisaMte bhavati | / // 25 // dIpa anukrama [210214] para pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [262]
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [197 201] dIpa anukrama [210 214] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 8 ], uddezaka [1], niryukti: [253-275], [vRtti anusAra sUtrAMka 197-201] zrI AnArAMga sUtra cUrNiH // 251 // iha patrayaNe, egesiM, Na samvesiM sehAdIgaM, AyAragoyaro bisatoti egaTThA, jo paDisehe, su pasaMsAyAM visato suto, avA suNittA samanojJAdi uvaladdho, yaduktaM bhavati-hitapaTTacito, ko suNisaMto, tahA ANAvi siddhaMto, Na tAva ca uvadhArito bhavati, te ya bhiklAyariyA avhANagaseyAjamala paMkaparitAvitA taciSNiyAta ghaTTama vihAravAsI sarpapi ghaTTA maTThA, te duI buddhadhammAvi tAya AhArAdilomeNa tahiM pariNamaMti, kimaMga puNe aNNe ?, adhammadiDIe viSNaveti-niyaMThANaM pattharAvi jIvA, teNa evaM micchataM, Na ya jIvapahune sakati ahiMsANiSphati a, Niratthao ya kileso aNuvahijjati, iha tu suheNa dhammo pAvijjadda mitrANaM ca evaM buggAhitA samANA taM kudarisaNaM saddaddamANA jAva roemANA keti tameva paDivajjaMti, jeNa paDivajjati tevi jimmA avahitA te evaM AraMbhaTTI, AraMbho NAma payaNapathAvaNAdi asaMjamo teNa jersi aDDo eso AraMbhaTThI, sakAdite ya AraMbheNaM dhammamicchaMti, vihArAzamAsa matalAgakaraNa udesiyabhoyaNAdi, je hi vadaMti Natthi ettha doso iti soni te evaMvAdI aNuvadati-ko vA ettha dosto jati gilANAdinimittaM pijAtI kIrati, niroge tu sati bale viNayadhambhAoM atIti, evaM tiSTaM tisaGkANaM pAvAdiyasatANaM jasma jaM darisaNaM tahA aNuvadRti, je ahiMsagavAdiNo te bhAMti ko doso 1, tujjhavi ahiMsA amhavi ahiMsA, tujjhevi paJcaiyA, amhevi pavvazyA, tujhevi baMbhayArI, haNapANaghAtamANA sayaM haNaMti, egiMdiyate pANA raMdhAve mANA kahAvemAjA magao yAvi sama| gujANamANA uddisiyaM muMjamANA evaM tAva hiMsaM aNuvadaMti NavaeNa bhedeNa, musAvAte bahuyaM bhANiyavvaMtikAuM teNa so pacchA bucihiti, teNaM adattaM budhati, ahavA adinaM vA''diyaMti aNegavihada risaNAo mANaM bhavati, bhaNiyaM ca-ujamajutINIkeNa taM tesiM udagaM diSNaM jaMNamAdiesa sagarAhaM avagAhitA vhAyaMti payaMti ya, aha rANateNaM aNuSNAtaM tadAvi jesiM jIvAgaM sarIrANi tehiM // 251 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : [263]
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [253-275], [vRtti-anusAra sUtrAMka 197-201] (01) prata vRtyaka [197201] zrIAcA- Na aNuSNAtaM, evaM puSphaphalapacAdINivi giNhaMti, goNimAdidhaNNANa ya vatthe vardhati, beMdiyANavi agnihottakArite visIyamANe, loka gaMga sUtra-10 teNaM aNuNNAtaM, evaM mehuNaM 'jahA gaMDaM khi(pi)lAgaM vA vivAhadivasate vA deti, pariggahaM vivihaM giNhaMti gAmakhittagihAdINi, dhruvatvAdi dhruva cUrNiH | ahavA micchAdihissa egamaviyaM patthi, musAvAte uvAyAo vijujaMti vayaNaM vA, Na kevalaM hiMsaMti tividdakaraNaprayogeNa, vaayaa||252|| ovi ege vivihaM jujati NAma viNAsitaM buJcati, pumbuttara viruddha bhAsittAto ya viNAseMti, vijujaMti NAma viNAsaMti, keti | bhaNaMti-asthi logoM, NaNu asthimeva logo, teNa kahaM viNAsaMti ?, bhaNijai-loga atthitaM eti avirodho, nANAvihehiM sacchandavigappehiM viNAseMti, taMjahA--logo kira vAmato, kesiMci NicaM bhavati, Adice avaDiyameva taM AdicamaMDalaM, abaTThiyameva taM AdiccamaMDalaM dUrasAo je puvvaM pAsaMti tesiM Aicodayo, maMDalahiTiyANaM majjhaNhe,, je u dUrAtikatA Na passaMti | tesiM atthamio, tahA ya dhuve logo, evamAdi vippaDivattIo, Nasthi loe, Natthi loetti vehatUliyA paDivaNNA, taMjahA| gaMdhavanagaratulaM mAtAkAragahetupaccayasAmaggiehi bhAvehi abhAvA, evamAdiheUhiM patthi logo paDivaaMti iti, evaM tA vAyaM viju aMti, dhuveti saMkhyA vucaMti, dhuvo.loge vAyati bati, satkAryakAraNatvAnesi, Na kiMci uppajati viNassati vA, asadakaraNA TII upAdAnagrahaNAtsarvasambhavAbhAvAt / zakyasya zakyakaraNAt kAraNabhAvAca satkArya / / 1 / / ego bhaNati-jAti bhAvAnAM vinAza-IAL hetumitikAuM kasiNaM teloga khaNe khaNe viNassati uppajjai ya, te puNa adhuve loge tu vAyaM vidyuti, aNNo sAdiyaM saha AdIye sAdIyaM, issareNa anatareNa vA siTTo, se iti se tu kiMcikAlaM bhavittA valayakAle puNoNa bhavati ato sAdIyo, bhaNati-divvaM | varisasahassaM suyati, divyaM varisasahassaM jAgarati, aNAdIyo taccaNNiyA pAdaM bhaNati, jahA aNavadaggo'yaM mizvaH saMsAro, yativi dIpa anukrama [210214] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [264]
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [253-275], [vRtti-anusAra sUtrAMka 197-201] (01) cUrNiH prata vRtyaka [197201] zrIAcA- ONAma keti NayAdeseNa aNNo logo bhavati tahAvi tesiM Na bhavati ato vAyaM viyuMjaMti sapajavasitoni, jesi aNAdIyo tesi rAMga sUtra- apajjavasiovi, parimANao vA egesi pajjavasio taMjahA-saca dIvA, sakANaM sapajjavasANo apajjavasANo vA iti avAcaM, evaM tA logaM prati vArya vidyuti tahA appANamavi yujaMti, taMjahA-muka heci yA suTTha kaDaM sukaDaM, duTTha kaDaM 2, kiriyaavaa||25|| iNo paDivajjaMti-sukaDetti vA, paDibajjamANovi vAyAo viyuMjaMti, aNNAsa aNNahA sukaDaM bhavati, aNNesi hiMsAte aNNesiM ahiMsAte, aNNesi titthAmisegAdiNehasoyasutaghoraNamuha iti evaM sukarDa icchaMti, kei aNNahA, dakaDe vimAsA, sukaDANaM kammANaM / kallANaM phalavivAgo bhavati, dukaDANaM pAvao, akiriyAvAdINaM pavi sukkaDaM pAvi dukarDa, kuto tagvivAgo, Navi kattA nnvi| | kallANapAvarga, evaM aNNANiyaveNatiyavAdIvi bhANeyabbA, aNNANiyANaM aNNAgA baMdho Na bhavati, veNatiyA sababhAve misse vadaMti, kiMci sAhatti vA asAhatti vA, je sAdhato te asAha bhaNaMti, je asAdhU te sAha bhagati, ahavA vivarIpagmahaNA jaM sAha ahiM-IN | sAdivayaM taM asAhU vadaMti, jaMca asAdhu hiMsAdikammaM taM sAdhu truvaMti iti, evaM viyujaMti, tahA siddhIti vA asiddhIti vA, kesiMci | | siddhI asthi, yaduktaM-bhavati NivANaM, kesiMci Nasthi, jesipi Nasthi tevi annahA paDivaaMti, kAraNa vippaDivattIe kAriyavippaDivatti, jaha maTTiyAtaMtuvIraNANaM vivarIte kAraNe kAriyabhAvo bhavati na tahA, aNNe siddhimeva Na icchati, tathA 'Natthi Na Nicco Na kuNati0' evaM ege viSNaDivaNNA, etaM jahUddiDhakameNaM taMjahA-asthi loe Nasthi loe jAva sehIti vA asedhIi vA vayaM saMpaDivaNNA, ete tu pAdeNa kiriyAvAdiyo, akiriyAvadiNo ya bhagitA, asthi loe chiNNe chiNNe va dhuvo, yaduktaM bhavati-avayaNIyo, aNAdIye Navi sAsato Navi asAsato, evaM anahAvi ege badaMti, ahavA aNNANiyA veNapiyA ete abahA vadaMti, ahavA // 253 // dIpa anukrama [210214] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [265]
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [253-275], [vRtti-anusAra sUtrAMka 197-201] (01) // 254 // prata vRtyaka [197201] zrIAcA- evaM ege vippativannA, abahAvi ubhayathAvi AyAra prati ege vippaDivaNNA, kei suheNaM dhammamiti, kei dukkheNaM, kei hANeNaM dharmahetvAdi saMga sUtra 0 kei moNeNaM, keda gAmavAseNaM kei araNavAseNaM, evaM diTTappagAreNaM AyArapagArehiM AyArapagArehi ya vivihaM pratipaNNA mAmagaM cUNiH siddhata, mama ego siddhato, aNNe paNNaveMti parUveMti daMseMti ucadaMseMti, iha suddhI nAnyatra, ahavA sayaM sayaM pasaMsaMti, evamAdi, YevaM mAmagaM dhamma paNNavemANA tesiM aNuDhe dhammANaM vippariNAma kareMti, jato evaM teNa harato va yamyo, jai puNa gilANAdi-IN kAraNeNa gataM aNNatthavi katthati, parisAe vA aparisAe vA AgalejA, tattha Agane sati pAsaNite gihitA jaM jaM dhAveMti | | tattha tattha vattaba-esthavi jANaha akammA, yaduktaM-egateNaM asthi logotti, asthittaNAmo etaM Na bhavati, kamhA !, pariNA | virodhAo, tanahA-jaM asthi taM logo, tappaDipakkho ya alogo, soci athicikAuM loga evaM alogo, abhAvo, alogaabhAve AN| ya tappaDipaklabhUyassa logassavi abhAvo, savagato vA logasseti, ahayA alogo asthi ya, Na ya logo bhAti, neNa logovi | asthiNA logo bhavati, teNaM logassa abhAvo pAvati, aNiTuM ca etaM, logabahutapasaMgo ya, evaM taMjahA ghaDovi asthi, sovi logo, paDovi asthi soci logo; evaM logabahucaM, patiNNAvisevAo ya, taba jaM asthi logo teNa padaNNAvi asthi sa logo, heUvi asthi sovi loga itikAuM paiNNAheUNaM egataM, egane ya heuabhAvI, tassa bhAve ya kiM teNa paDibajati ?, aha asthiNA nAo apyo logo teNa logassa abhAve painnAhANI, jaha etthaM egaveNaM logaasvite asadatetaduvadruitaM tahA ihapi jANaha he | AV sissa ! akamnA aheUNa kammA akammA, jaM bhaNitaM-ahetuM, jaM cuna-gasthi loetti, kiM bhavaM asthi gasthiti ?, jati | asthi logaaMtagato vA na vA?, jati lopaaMtagato kaI bhaNasi-asthi logo ? ahana logaaMtagato teNa na lokasi kharavisANaM || ||25|| dIpa anukrama [210214] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [266]
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [253-275], [vRtti-anusAra sUtrAMka 197-201] (01) akarmAdi prata vRtyaka [197201] zrIAcA- vA, teNa ki keNa paDisiddhaM , kassa ca uttaraM mate dAyana iti, evaM jaM jaM bhaNati tattha tattha banavya, etyavi jAgaha ammA rAMga satra-10 " jAva sevati, ahavA jahA paiNNA te akrammA na tahA heuNAvi ammA na, evaM diTThata upasaMthAresuvi, evaM pubyotaraviruddhabhAcUrNiH sINaM tini tisaThThANaM kuppAvayaNapAsaMDINaM paMcAtrayaveNa dasAvayaveNa ThAuM vattavyaM, niruttarIbhUtesu erisaM prApya saMDagabhitaM karei // 255| Na kevalameva etaM etesiM yA juJjai, ahavA Na kevala etesi evaM Na juJjati, annesipi kutitthiyANaM sAmipyAyaM passAhi tANi | mathANi Na juJjati, tato buJcati-Na esu dhamme muakbAe Na paDisohai esa iti jo jeNa jahA saicchAe vikasthito kuppakSaNadhammo, ahavA jo jo bhaNai taM taM bhaNai Na esa dhamme suyakkhAe, kaI suyakkhAo bhavati ?, nagu se jahete bhagakyA paveiyaM, iti Nise, jeNa pagAreNa jaha, bhagavayA vaddhamANasAmiNA, sAhu Adito vA veditaM paveditaM, jahANa eso kutisthiyadhammo muyakkhAo bhavati, AsupapaNeNa pAsatA Asuriti kSiI, AkhUpayANati ohInANI maNapajAnANISiNa aNuSauttA jAgati uvaogAya aMhomahuttAu, teNa te'vi Na AsupaNNA, AsuppaNNo bhavati kevalanANI Nico NiyovapogAo sabbapaJcakkhAo ya Auya AsupaNNo, teNa AsupaNNeNa, viyANatA pAsayA ya akkhAya, Na ema dhamme suparavAtetti caTTati, evaM AyasAmatthaM NacA vigijjJaNipaTTapasiNavAgaraNA kApavA, ahavA gutIe, yA vibhASAyAM, jai asamattho egateNa ucara dAuM nato bhaNativayaM ArisamuttapADhagA, jati tameva icchasi tato pAgaNa yAdaM karebho, sabahA akIramANe sehAdi vipariNAmo bhavati, sahahIlA, sahaavaNyo, aha pAgateNavi asamastho tato beti----amha isthivAlabuTTaakkharajayANamANANaM aNukaMpaNatthaM samdhasatsamadarisIhi adamAgahAe bhAsAte sutaM upadilu, taM ca aNNesi purato Na pagAmiti, ato putlA vahagoyarassa, yaduktaM bhavati-pAyAvisao // 255 // dIpa anukrama [210214] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [267]
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [1], niyukti: [253-275], [vRtti-anusAra sUtrAMka 197-201] (01) | vAdaniSe dhAdi prata vRtyaka [197201] zrIbAcA FIDAIna, kiMca-rAgadosakaro vAdo, evaM jahA jahA uttaraM bhavati tahA tahA ThAeyavyaM, avA suTTha visaddhiyaM heussa imaM uttaraM dAyavyazaMga mUtravRNiH A kaI bhavAM amhehiM saddhiM pAvadiTThI virodhaM icchiha , kahaM pAvadiTThI, naNu sacatya saMmataM pAvaM, savvasatthe tiNDaM tisaTThANaM paavaa||256|| | diyasayANaM, tesiM samvesiM puDhaviAuteuvAuvaNassatiAraMbhe kayakAriyaaNumoyiyAtihiti aNuNNAo, teNa sambatya saMmayaM appiyaM | bhavatAM teNa tadAraMbha Na karetu, ahavA savapagArehiM sammataM, yaduktaM bhavati-apaDisiddha, hiMsaM tAva egidiyaghAtA uddesiybhoittaa| ya NavabhedeNa Na pariharaMti, ahavA adiNNamAdiyaMti jAva pariggaI, vAyAo vijujjati, ato sambAsavapagArehiM taM tesiM pAvaM | | acchataM saMmataM jeNa taM na paDisiddhati, tameva upAdikama, tamiti ta aNNesi ja samayaM uksAmigAdi, atirtikmnnaadisu,| jaM bhaNita-dharma uvicca-atikamma, esa mahAvivego vivAhite esa iti jo uco, mahamiti mama, ahavA mahaMtaNaeNa satA | vivegeNaM, vivego mokkho, vimohAyataNaM va etaM vaTTati, vivihaM Ahito viyAhito, taM kaI ?, ahaM sabbattha sababhAvehiM apaDI| siddhaassavadArehiM taM jAyaM atikato tehi sabhAvamavi karissAmi, bhaNaMtu vA sotAro, kiM tAva AraMbhatthineNaM etehiM saddhiM asa mANehiM saMkahA kAyabvA ?, Na kAryavyA iti, evaM asamaNunavivegaM kareti, ahavA gihiNo'vi asamaNuNNA ceva dhammAvaTTiyasa, teja / uvadezaH eso, savvattha sAMmatyaM samvesi, aviratANaM saMmayaM hiMsAdi tameva uvarkama, tamiti taM hiMsAdi pAvakammapavano asaMte | uvAtikama esa mama vivege viyAhite ema apamaNuNNa vimohAyayaNamiti yati, ahavA sattharAMmanaM apitaM taM ca upAti to esa mahaM vivege akkhAe, yaduktaM bhavati-amokkho, jega vA vimucati, so va mokkho, so ya tabo saMjamo vA, aba kh| | samvesi anautthiyANaM ahavA mahA pahANo saMpAvae? kaI ca savve annANI micchAdiTThI ritI atavassI ?, NaNu tevi aha // 256 // dIpa anukrama [210214] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [268]
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [1], niyukti: [253-275], [vRtti-anusAra sUtrAMka 197-201] (01) prata vRtyaka [197201] zrIAcA- kila kliSTabhUmIvaNavAsiNo mUlAhArA kaMdAhAga phalAhArA bIyAhArA jAva parisaDiyapaMhupattAo va sadhaNNuppaNNa to bhANiyagyo, evaM IM uggaM tavaM assitA, tahA avare paMsumRlitA rukkhamalitA, taM kahaM te anANI jAva atavastI asamaNuNNA ya bhavaMti jeNa paricUrNiH | vajaMti ?, Ayario Aha-'jaha vaNavAsamitteNaM nANI jAva tavassI bhavati teNa sIhavampAdayoviNANAi paMcae bahea, NataM i8,| // 257 // NANAtipaMcagaviyuttoci gAme ahayA raNNe, Na va gAme, Na vasatIti vakasesa, tahA sonANAdipaMcage vakRti Na ya samaNuNNo bhavati / tattha gAmaggahaNeNa NagarAINi sambAI gheppaMti, tabivarIya araNaM, jaMbhaNitaM-amaNuNNassa sevitaM ca NaM, jaM agAmassa ahare taM para gAmo bhavati, Na ca raNaM, taM evaM gAme vA raNe vA gAmeNa va raNNeNa va vasamANo Na ya cIvaradhArI vA sihI muMDo vA asaMjaye vA NANAdipaMcage bhavati, Na muNI raNavAseNa kusacIreNa va tAvaso, avaro viyappo-bhagavaM / jati gihasthagA ya samce asamaguNNA, teNa vaAo gAme raNe vasiyavaM, bhaNNati-gAmo ahavA raNo, gAme vA vasatu araNNe vA vasatu Na va gAme Na va raNe gAmanissAo gAma urvate Naya jiiMdioNavi sonANAdipaMcae bhavati samaNuNNo vA, sisso pucchara-kiMgAmagaeNaM bhagavatA dhammo | | pavedito?, araNNagaeNa ?, bhaSNati-gAme ahavA raNe, na ca gAme na ca raNyo, tatva gAmo duviho-davyagAmo bhAvagAmo ya, 1 evaM araSNapi, tattha davvagAmo jIvasamudao giharatthAvaDiyadeulamaNussA vivarIyamaraNaM, tattha dabbagAma pati gAmagateNa vA | nagaragateNa vA katAdi, samAvaNNA ya araNagateNavi, jaha saMmetaselasihare majjhimatehiM titthagarehiM kahitaM, bhAvagAma paDDucca |Na va gAmetti, kevalanANassa atItaIdiyattA iMdiyagAmaNavaviteNa bhagavatA kahitaM, bhAvAraNaM suNInA kiriyAvAdItaM bhayavaM Ato, karaNNe, evaM dhamma suNinA cAtI te kayarattha vate ?, jahA parivAyagANaM vIsativarisAo hiTThA Na pannAviJjati, kiM evaM bhaga- 257 / / dIpa anukrama [210214] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [269]
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [1], niyukti: [253-275], [vRtti-anusAra sUtrAMka 197-201] (01) zrIAcArAMgasUtra vRNiH // 258 // Amla prata vRtyaka [197201] bayAvi vuttA'NNoni, bhaNai-jAmA tinni udAhaDA, taMjahA-paDhame majjhime pacchime, jAmoni vA vayoni vA egaTThA, udAhaDA kahitA, yAmatrayAdi avakhAtrA, jesu ime AyariyA ime sicAyariyAdi, nANadaMsaNacaritnAriehiM ahigAro chiSNachepaNassaTThi, NANAdiAriyo | pavvAviJjati, na tu aNArito, khicAriyAdi bhattA, aTThayarisAo AraddhaM jAva tIsatiyarisAI tAva pahamo jAmo, tIsAo AraddhaM jAca saviparisAI majjhimo jAmo, ittha ativAla ativRddhA paDisiddhA, sesA aNuSNAtA, tiNDaM jAmANaM aNNapare jAme, saMmaM bujjhamANA saMbujjhamANA, caritabohite ahigAro, samma saMjamamamuTTANeNa uTTitA samuhitA, tattha bhagavaM paDhame jAme saMyuddho, gaNaharA kei paDhame ke majjhime, tattha saMjamasamuTThANeNavi uhitA saMtA pamAvabahuttA Na sacce NiyANaM gacchaMtItiato bhaNNatije NicurA pAyehi kammahiMje iti aNudiimsa, je te tihaM bayANa aNNatare samaM pujnamANA jAmasamusthANeNa usthitA NibbuDA upasaMtA, kato? pANAivAyAipahiMto aTThArasahiM ThANehi, aNiyANA te vivAhiyA NiyANa raMdhaNo, Na tesi NidANaM asthi aNidANaM, jaM bhaNita-apaMdhaNA, ahavA aNidANamiti heu rAgAdi, tattha je NicuDA tesiM rAgAdibaMdhaheU Na saMbhavaMti ato aNidANA, davaNidANaM mAtApitimAdi dhaNadhanaM ca, bhAvanidANaM visayakapAyA, pivihaM AhiyA vivAhiyA, je amaNuNNA kuliMgiNo liMgiNo vA te asthato pAyatti aNicuDA saNiyANA ya AhitA, keNa sadhasAsamaNuNyahiM titthagaragaNaharehi ya, je amaNuSNA te uSTuM ahaM tiriya disAsu paNNavagaM par3haca uI puphaphalAdivaNasahakAi pAsAsapamUlakaMdadagAdINi vA tiriya vAtA sambana iti sampadisApidizAmu samakAle ca sabbe sabya jAva basapArvati sayabhAveNa ya, eke prati patnaye, makA tApa sayaM Na pacaMti pAyati ya, tattha taNakaTTagAmA ya Nimmita tahA gAmakhilamayaNAsaNadhaNadhanamAvimahi simAdi uvAsaMgasaMtimANi HEL ||258 // dIpa anukrama [210214] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [270]
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [253-275], [vRtti-anusAra sUtrAMka 197-201] (01) daMDavajana zrIAcArAMga sUtra cUrNiH // 259 // prata vRtyaka [197201] | bhavaMti jesiM paribhogaM ca kareMti, vihArakUvatalAgaNimitaM sayamavi kAye samAraMbhaMti ArabhAvatI ya, mAMsamapi bhakSayaMti, na ya tattha | dosaM maNNati, iti evaM pattegaM ThaMDa samArabhaMte, evaM ca kira tesi uvadiTTha-saMghanimittaM kira ma aravRNadoso bhavati, aNNe tu vaNassaisamAraMbhaM na icchaMti, aNNe uddesitamavi bajeti, Na puNa AukArya pariharaMti, aNaNe tu piyaMti, Na tu hAyaMti, aNNe hatthitAvasA, anne disApokkhitA anne mUlAdisacittAhArA, anne parisaDiyapaMdupattAhArA, evaM sacchaMdavigappaehi vivihehiM pagArehiM / | patteyaM patteyaM saMmattaM kAyesu DaMDaM AraMbhaMte samArabhaMte, NAghukAmA iti, sAhU vA jahA Na Arabhe, ahavA paneyaM iti jaMpi saMghAti| Nimit Arambhati annassa aTThAe taMpi teNeva vediyavvamiti, iti pADiyakaM DaMDaM ArabhaMti, jato'yamuvadezo-taM pariNAya mehAvI taM iti taM tesi micchAdihitaM kAyaDaMDaaNibANaM paratva ya vivAgaM jANaNApariNAe pariyANittA itarIe paJcakkhAittuM jahA te aNNANicA aviraittAo ya kApasu DaMDaM pAvitA tahA tamhA iti upadeso, evamAdisu kajesu Neva sarya chajIvakAesu | ya iMDaM samAraMbhejA, govi aNNe etesu kAyesu DaMDaM samAraMbhAvijA, jAva samaNujANijA, evaM anavavi jAti jAvaMti sAbaaprayogA te jogattiyakaraNattiyajogeNa vajejA, jAba micchAdasaNasallaM, je va'paNe etemu kAe je iti aNuddiTussa kuliMgi-| |pAsasthAdi bA etesu iti puDhavimAdikAesu Navagassa te dasa anatareNa samvehi vA samAraMbhaMti tesipi vayaM lajAmoti vA pari harAmoti vA, yaduktaM bhavati-yo tesu saMsamgI karemo, ahavA jai sAsaNapaDiNIyA caragA avi bahUhi asambhAvubhAvaNAhiM jAva | viharaMti, niNhagA ahAchaMdA ya, tahA tesiM lAmotti vA dayAmoti vA egaTThA, bhaNiyaM ca-lajjA dayA saMjamo baMbhaceraM,Na | jahA rAyA va corAdI sArIreNa aNNayareNaM vA daMDeNaM daMDei, tahA te vayaM pAtebho, mativi u raNo bale, tahA balevA, tesi hiyatthaM ca RAND // 259|| dIpa anukrama [210214] para pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [271]
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama *bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [1], niyukti: [253-275], [vRtti-anusAra sUtrAMka 197-201] (01) akalpa prata vRtyaka [197201] zrIAcA- vAkaDaMDehiM te uvAlabhAmo sAsaNapItite aDiNAdi, avi uha'he pavitne NihoDemo, ta pariSaNAya mehAvI tamiti taM savvatirAMga sUtra0 bihakaraNajogeNa AyaDaMDaM duvihAte pariNAe mehAvI taM vA DaMDeti annausthitesu DaMDaM annaM pati chasu jIvanikAesu DaMDa, ahavA taM || varjanAdi cUrNiH pANavahAdiDaMDaM jahA kuliMgiNo samArabhaMti, aNNaMti musAvAyaM jAva sallaM, ahavA pANavahAdi jAva rAibhoyarNa, annaM taM visayakasA7adhya0 2 uddezaHINyAdi, No'bhidaMDaM, te prati iMDo prANavadhAdi takaraNe appaDaMDoviNagarAdisu, etaM te DaMDhAo vIbheti DaMDabhIrU,he DaMDabhIrUNo iMDasa- | // 260 // mAramijAsIti, bemi evaM bemi bhavahipatthaM sakammanijaraNAti / vimohAyapaNassa ajjhayaNassa saptamasya prathama uddeshH| udesAmisaMbaMdho asamaNuNNa vimokkho maNitaH, aNNaMpijaM akappaM uvadissati, muttassa suseNa-No daMDabhIrU iMDaM samAramijAsi jAva samaNujANejA, tassa puNa akappassa pagAsaM appagAsaM vA saMbhavo hojA, pagAsaM bhaNiati-bhikkhU ya | parakkamija vA para ANAbhimuhe paraukkamejA bhikkhAe vA viyAravihAraTThAe vA abatareNa vA kajeNaM, ciTThiA bAvi yato acchiA , "Nisiteja vA NiviDio accheja, Na ciTThila vA NivaNNato acchai jAgarati, Na NidAtayaTTo, sumANe Na kappati gacchavAsissa | acchittA, ko jANati aNuppeheMto AbhAvagaM pamAdeNaM bhaNejA, devatA avarajoja, paDimApaDivaNNassa jahiM ceva sUro asthi sama| milasati tAhe ceva acchati teNa so acchiA jAva jiNakappassa parikama kareti, sattabhAvaNAte, so'vi kiraNa musANamajhe ThAti, / musANassa pAse ThAti, anbhAse vA suNNaghare vA Thitao hoJjA, ruksamUle vA jAriso rukkhamUlo NisIhe bhaNito, giriguhAe vA, leNaAvasahaMpi, parivAyagAvasahamAdiehiM dagatodariyamAdIhiM jayA chaDitA, uvaTTaNaM giha kira dhaMghasAlA sA gAmamajjhesu Lil kujati pugvadesamAdIehiM, dakSiNApahe gAmadeuliyA bhavati, deuliyAma prAyeNa vANamaMtarA havijaMti, kammagArasAlAe vA taMtuvA- // 260 // dIpa anukrama [210214] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: aSTama-adhyayane dvitIya-uddezaka: 'akalpanIya vimokSa' ArabdhaH, [272]
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [202 206] dIpa anukrama [215 219] zrIAcA rAMga sUtra cUrNiH // 261 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 8 ], uddezaka [2], niryuktiH [ 275..], [vRtti anusAra sUtrAMka 202-206 ] yamAlAe vA lohagArasAlAe vA jattiyAo sAlA savvAo bhANiyannAo, sumANAdisu ThiyaNiviTTho AvAsio vigo jayA tAsu Na vidAvasIkato, huratthaM bahitA gAmAdINaM desI bhAsA uNAdisu, huratyA gacchatI bahiM baddhati, gacchaNiggato viharamANo vivihiM pagArehiM kammarayaM harati vivihaM vA kammarayaM harati taM mitrakhu unakamija gAhAvatI evaM so gihattho sumANAdisu | puvvadvito vA hojA pacchA vA eJja jugavaM vA, so puNa ahiko vito sadI vA simpasammadasaNaM vA se taM sAgurUvaM da dakkhiNA ceva uppajia, ahAbhadau va sAhuM dissa sAhuNo vA ete bhagavaMto lAlabhogo bhoeNa Na suMdara ADhAiaMti, jahA maruyacaragAdi, ahaM etesiM ajja demi taM uvasaMkamittA beti AusaMto ! samaNA Ausoti AmaMtraNe, he sumaNa! ahaM khalu tabaTThAe ahamiti adhvagame, khalu visesaNe, sAbago sAgaputo vA mitto vA, tujhaM aDDAe-tujjha NimitaM asaNaM vA pANaM vA khAimaM vA sAimaM vA vatthaM vA paDiggahaM vA kaMvalaM vA pAyapuMchaNaM vA asijjatIti asaNaM, pANagaM kahaM uddissakayaM bhavati 1, paNaNu khaMDapANagaM, maDiyApANagAdi phAsUryapi samArabhate, jahA vA sijjhati, vA vibhASAyAM, koI apaNameva brUyA a karemi, koyi pANaM aNuttaraM vA ahavA donni tini savvANi vA, evaM vatthAdINi vA, pANAI bhUyAI jIvAI sacAI samAraMbha, samuhissa pANeNa Na pANAdi AraMbhaaMtareNa uddesiyaM NicphaJjara, kIyapAmibaacchija aNisaTTANi vA, tega atyAvasIe uvadissatipANAI bhUyAI jIvAI sasAI samAraMbha samuddissa samaNatthaM AraMbhasamAraMbha0, chakAyasamAraMbhagahaNe AhAkammaM gahitaM samuddissa so puNo vAhite karitA, AhAkammaragahaNAo ya savvA avisohikoDI gAhitA, kIyapAmica acchi aNisadRamihaDehiM visohikor3I gahitA, Aha- ANittA, cetemiti kevi bhaNati karemi taM tu Na yujati, jeNa taM Ahiyameva, Ahiyassa karaNaM Na // 262 // AdhAkarmaniSedhaH pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : [273]
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [2], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 202-206] (01) zrIvAcA rAMga sUtra cUrNiH // 262 // prata vRtyaka [202206] | vijati, erise sA cetemitti bemi padacchAmi, AvasahaM vA samussiNAmi, se bhuMjaha vasaha AusaMto! samaNA bhuMjaMtu AdhAkarmajhuMjaha vA asaNaM vA 4, vatthaM vA paDiggaraM vA kaMbalaM vA pAyapuMchagaM yA, Avasadhe vasaha, evaM pAyavaDaNaM karicA bhaNai, AusaMto! niSedhaH | samaNA akappitavimokkhatti, evaM NimaMtito so sAhU jadici, atikabhitukAmo abhattaTTito vA paJjanaM vA se to paDiseheyagvaM, kahaM 1, vucai-taM bhikkhU gAhAvarti samaNasaM savayasaM paDiyAikkhejA tamiti taM dAtAra, bhikkhU putvamaNito, samaNa-IN saMti samma sobhaNeNa vA maNasA samaNasaM NaM evaM vineyavA aho amhaM bhagavayA paragalao Na calito jeNa uddesiyAdi paDisiddhaM, tattha tu apamAdo kAyaro, aho bhagavayA''di sudiTThI divA ahiMsA niuNA diTThA iMdiyaNoiMdiyadamo ya, evaM vAyAeviNa puNa | evaM vattavba, kiM?, kareha sAbaga! muThTha bhattato tumaM, amhaM eso bhaTTAraeNa poggalaubaduo, tatthavi sIbharameva upadisiyana, ujjateNa vayasA kAyeNavi, Na dINadummaNeNa houM paDhiseheyadhvaM, so didie mahurAe, Na ya kAyA lakkhijati, Na vA rUsija esa | amha akappiveNa NimaMtetiti, icavaM paDiyAikkhija, tiviheNavi karaNeNaM, AusaMto! gAhAvatI he AusaM ! gihabaI po| khalu bhe evaM vayaNaM paTimuNemi, katara, jaM meM saMbhaNasi, AusaMto samaNA ! ahaM khalu tujhaM aTThAo asaNaM vA pANaM vA khAima | vA sAimaM vA jAva Avasaha vA samussiNAmi, jati jAtieNeva saho to ullo teNa piMDaNijjuttI kaDeti, ahAmahagANavi vA ] ime umgamadosA kahei-erisaM kappada asaNAdi vasthAdi, sijAe, phAyadANavihiphalaM ca akkhAti, sarisapattimAgamAtra vaTasya | | cIjaM mahatamavyastaM apaccheditamUlaM janayati vipulaM mahAkhaMdha, jati te sar3A to khIrAdi phAsuyadavAI dijjAsini cetimitti ca | | kariAsi, etAvatAe gayaDaMDaM tu, anno puNa koI asaMviggabhAvito saddho asannI vA aNukaMpAe paccha kareja tato cucati- // 26 // dIpa anukrama [215219] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [274]
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [2], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 202-206] (01) zrIAcArAMga sUtra cUrNiH // 26 // prata vRtyaka [202206] | bhikkhU parakkamijja vA ciDhintra vA Nisiejja vA susANaMsi vA, savastayaNA supANaM, sunnamena agAraM jAva huratthA vA kamhivi hAvAAdhAkarmaviharamANaM pAsettA AtagatAe pehAe appae gatA AyagatA, ikkhA pekkhA, yaduktaM-sAbhippAraNa, jahA mamaM Na aNNo koi niSedhaH jANati, mA puNa kaNyAo kaNNaMtaraM gate so sAhU socA No gihihitti ato mama nirattho ujjamo bhavissai, bhoiyAevi aNamigayAe, mA sA pagAsejja, asaNaM vA pANaM vA khAimaM vA jAva AvasahaM vA samussiNAdi, taM ca mik parighAseuM taM vA | mikyuM te yA bhikkhuNo parighAseuM-paDilAbheuM, jaM bhaNita-bhotAvecA vatthAdINi paribhujAveu Asavahe parivasAiTa, taM ca bhikkhU jANijA tamiti taM asaNaM vA pANaM vA khAima vA sAimaM vA jAva Avasaha, kimiti , jaha eteNa amhe prati kIya vA kAriyaM vA asaNAdi patthAdi AvasahavA, sahasaMmuyAe sobhaNA matI sahasaMmuyA sAe, abahI maNo kevalanANI jAisaraNassa ya, ettha ya abhAvo, parasa bAgaraNaM paravAgaraNaM, so ya titthagaro, tabbairito sabo anno, so u kevalI maNaviU codasapuvI jAva dasapucI annayaro vA sAhU sAvao vA, tassayaNo, samAsito vA annataro cA, kiM hiMDasi ?, mA vA ajja hiMDijjAsi | tujjha ajja amha ghare amugassa vA ghare uvakkhaDijjai vA iti, evaM sayaM gAuM souM vA jaha esa gAhAbaI mama aTThAe asaNaM vA pANaM vA khAimaM vA sAimaM vA vatthaM vA paDiggaI vA kaMbalaM vA pAyapuMchaNaM cA AvasaI vA samussiNAdi taM evaM AyagayAe pehAe | AgamettA, jaM bhaNitaM-tacato gayA, jati jiNakappio to tuhiko ceva acchati, pArihAriyA puNa aNuparihAritANaM kaheMti, ahAliMdiyA sahANe kati macchavAsINaM, hiMDatA vA uvassapa vA gaMtuM ANavija, azvatthajaNo va te ANavijA, kimiti?-Au-| saMto samaNA! asuyastha gihatyeNa mama NimitteNa anatarassa vA sAhussa sAhUNa vA saMghassa vA asaNaM vA 4 vatthapaDiggaha jAba // 26 // om gh T dIpa anukrama [215219] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [275]
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [2], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 202-206] (01) prata vRtyaka [202206] zrIAcA- AvasahaM vA samussiNAti, aNAMsevaNaM agamaNaM aggahaNaM puccagahiyassa yA apaDibhogo, evaM bemi iti evaM akappitavimokkho / niSedhanarAMga sUtra bhavati, sa eva ahigAro, bhikkhaM ca khalu puTTA vA apuTThA vA jo imaM Adhaca gaMdhA phusaMti bhikya pubvabhaNito, ca cUrNiH // 26 // | pUraNe, khalu visesame, bhAvabhikSu visesei, puTTho NAma ApucchittA, jahA ahaM tujjha aTThAe asaNAdi karemi jAva Avasaha samussiNAmi, so jati vArito ThAti to suMdaraM, teNa Na ahigAro, jo puNa bArito saMto kareti abassa eso gihihitti, apuTThA apucchittA ceva kareMti, evaM puTThA vA. je ime Ahaca NAma kayAi gaMthaNaM gaMtho, se rAyaputto vA anataro issaro vA aNissaroM vA, tattha bahute dabajAte kataparizcAto, siddho, bhaMge vAkate roseNa baMdheja Niyalehi rajjUe vA saMDaMsagarUddhae vA kIreja, atote| ONiyalAdigaMthA, yaduktaM bhavati-baMdhA, phusaMti, jaM bhaNitaM pAveMti, ime ya aNNe-se hatAhaNadha khaNaha chaNaha Dahaha payaha jAva M vipparAmusaha seti Nihese issarI issarAijo aNajo, haMta AmaMtaNe saMpesaNe vA, purise AmatettA saMpeseti, mate tu mahatA| payatteNaM tersi sAghiya asaNAti, Na ya icchaMti, eno taM mama Na dabaM jAtaM Na dhammo, taM ete haha hattheNa vA keseNa vA NakheNa / avadAra tAva kasehiM piheha jAba sevamANipalalitAdhi evaM khato bhavati, chiMdaha ityapAdakaSNaNAsaMti, Dahaha khArAdiNA, paya-11 |gha uMmugAdiNA Alupaha mukhaNakhairbhakSaya, evaM vippalupatha bhUto bhUto sahasakAraNa, sIsaM se chiMdaha, hathipAyassa vA NaM deha, | vivihaM parAmusaha, yaduktaM bhavati-Dasaha, te phAse puTTho ahiyAsae te iti jeete bhaNiyA baMdhavahakhaNaNachedaNAdi, ahavA phAsA hemaMte sItoDaeNa siMcaha, gimhe umhe dhareha, tesiM phAsehiM puTTho, saMma ahiyAsae, aNulome vA karijA bahuyadanakayavato sar3o jato mama maMdaparivvaeNAvi tA bujhaM, saccasaMghassa vA, Navarga 'kayaM ca sAlI gharagulagorasa' gAhA, anna tarakAlopagaM vA bhattaM, taM // 26 // dIpa anukrama [215219] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [276]
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [2], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 202-206] (01) AcAra zrIAcArAga sUtracUrNiH // 26 // MARRIA prata vRtyaka [202206] | bhujaMtu aNugnahatthaM, kaI vA amhehi ahabA dhammo karayacyo , jo jassa bhatto so tassa dei, jahA upAsamA sakANaM, saMkhA cara-101 | gANaM evamAdi, ete aNurome ahiyAsate, je jiNakappito so aNulomesu vA paDilomesu vA uppaNNesu tuhiko ceva acchaha gocarAdi gaLavAsI jA karaNaladvisaMpaNNI. to se kaheti, jatA bhaNvAti-ahavA AyAragoyaramAikkhe AyAragoparo jaM bhaNitavisayo, ApAragoyara, No AyA eva tattha kahiati, Na viNA daMsaNaM vA, damvaciMtA vA, so ya AyAro mUlaguNA uttrgnnaa| | bA, mUlaguNadhirIkaraNasthaM uttaraguNA kahijeti, saMjahA-'piMDasa jA visohI ' tattha mikkha parakaDaparaNiTTitaM pesitaM besitaM taddA ya gijIvaM jaM svayaM, pavamAdi kahiati. sotAra appago ya sattI jacA paMcAvayavehi kahiyadhvaM, asamattho tu pAgateNa mahavaM ANeti, aNulomeNaM upasAmati, takiyA maNA misaM tAjaM bhaNi paccA, AyariyaM aNAriyaM vA, nahA ayaM kaM ca Nate ? tahA ko esa micchAdiTThI, so ya dhammo Na bhavati jattha kappAkappavihINa maSito, evaM sammeNa tahA tahA uvasAmati jahA pavAvei | sAvago pA ahAbhayo vA bhavati, asarisaM jaM bhaNita-aNaNNatulla, aNuvvaNANi samma, jaMbhaNita-kammeNa kita asarisa, paDhi| lehA pekkhitA, Ayagutte tihiM guttIhiM ubautto uttarevi dijamANe kuppati Na bA, sataM uttarasamatho bhavati tAhe, aha guttI egaMteNaM gucI vayogoyare, se buddhaheyaM pavedaya nANAditiyaM bujhaMtIti buddhA, tehi ya etaM paveiyaM, Na kevalaM nihatthAo akappaM / | Na gheppati, je'pi asamaNumA kuliMgI tersi Na bakRti dAuM tato vA ghettu, tattha imaM suta-se samaNubho asamaNuvassa se iti Nideso, samaNuno sAhU saMvimgo, asamaNubhA anautthiyA, so ya samaNuSNo asamaNuNNassavi eso mama samAyocikAuM asaNa vA 4 No pAejA No NimaMteja No kujA yAhi pUrvak vibhASA, so evaM bhAvaparo taM paraM aNA ADhAyamANetti ||265 // CHHAMPCATION dIpa anukrama [215 219] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [277]
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [2], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 202-206] (01) prata vRtyaka [202206] zrIAcAmi jahA tesiMNa dijaha tahA Na gheppatIti tehito, ahavAsamaNuNNo sAha saMviggo, asamaNuNA asaMviggA, so ya samaNuNNo | samatA rAMga sUtraasamaNuNNassa asaMviggarasa asaNaM vA 4 vatthaM cA paDiggaraM vA kaMbalaM vA pAyapuMlaNaM pA No dija, jahA na deti tahA Na giNDa kSetarAdi cUSiNaH tIti, ahavA imaM loho asamazuSNo, aNNasaMbhoio asamaNuNNo, tassavi taheva asaNaM vA 4 vatthaM vA No pAeja, gilANaadhya08 uddezaH 2 mAdI bhadaNA, teNa tumaM mA rUsAdi, Navi amhaM sarva sabassa vA mUlAo ghipati vA dijati vA, etaM keNa bhaNitaM ?, gaNu // 266 // buddhebhetaM paveiyaM, ga vesa saIdeNaM bhaNAmo, imaM ca avaM buddhehiM paveiyaM nicaM, appate gurumu ya bahuvayaNaM sammatitthagarehiM vA, sAhU Adito vA veditaM paveditaM, dhammo duviho, ahabA sAbhAvo dhammo, jaMbhaNitaM-asthitti, acathaM jANaha ApANaha darisitaM, samapotti bA mAhaNeti vA egaTThA, katareNa mAhaNeNa vaDamANasAmiNA matImatA, mabati jeNa sA matI kevalanANamatI, matI jassa | asthiti matimatA, mamaNuNNo saMviggo saMbhoio, so ya maNuNNo samaNuSNassa. vA asaNaM vA 4 vartha vA 4 pAeja paraM AdAya-17 mANe, evaM kappAkappavihI akkhAo, amamaNuNNANa tu jattiyaM labmati taM agijjhaM, gihatthAo kevalameva akappaM paDisiddha, asamaguNyodito samvaM / / iti mokSAdhyayane dvitIyodezakaH / / uddesatyAhigAroM NijjuttIe bhaMNito, tanie issaragehAdipaviTTho sAhU vAdAtIsItaNa kapiJja, taM ca gRhI tathA saMkate-| kinnu te itthIto alaMkiyadibhRsiyAyo daTuM moho vAheti jeNa vAyadhUtAvA kaMdali kaMpasi, iti AsaMkite paDiseho bhaNijati, suttassa suteNa-samaNuNNo ahikito, idavi samaNuSNapabajAe aruho, so kaMmi kAle pancAvijaha?-majjhimeNaM vayasA ege vaetIti vayo, so tiviho, taMjahA-paDhamo majisamI carimo, ege Na sabve, ege pacchime cae, ege paDhame, majiAmagadarNa tu prAyaso LEf266 // BE dIpa anukrama [215 219] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: aSTama-adhyayane tRtIya-uddezaka: 'aMgaceSTAbhASita' ArabdhaH, [278]
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [3], niyukti: [275.], [vRtti-anusAra sUtrAMka 207-210] (01) bhItrAcArAMga khatrapUrNiH prata vRtyaka [207210] majjhime vaye pujjhati teNa tamgahaNaM, te tu bhuttabhogitA vigayakouyA suI virAgamamge ciTThati, viSNANaM ca tesiM paTuparaM bhavati, vayastrikAdi gaNaharA ya pAyaso majjhime baye pAiyA, tehi ya etaM sutaM AyaNikkhamaNapajAyasaveNaM bhaNitaM, bhagavaMpi ya majjhimavae paDivaNNo nikkhaMto, eakAraNao majjhimavayagahaNaM, sammaM nANAdi bujjhamANA saMvujjhamANA, calamANe calitavat , saMjama uhANeNa saMmeM udvitA, te tivihA-sayaMbuddhA patteyabuddhA ghubodhitA, tattha buddhabodhite ya paddhacca bucati-socA caI mehAvINaM soUNaM bhavati vayaNaM, merA dhAvati mehAvI mehAvIrNa vayaNaM, so evaM mehAvI socA titthagaravayaNaMti, vayaNaMti vAyagaM ceva, asthaM bhAsai(arahA)sucaM gaMthaMti gaNaharA niuNaM / sAsaNassa hiyaTThAe tato murta pavacati / / 1 / / paMDitA gaNaharA, taM titthagakhayaNaM paMDitagaNaharehiM tA sucI| kayaM, socA Nisamma hiyae karitA, svAdetarika dhammo majjhimavayasAmeva pavedito? jamdA vRttI, mA, majjhimabae kiNNu havija ?, | samo. kahito logaSpadIcehiMti, taducyate-samayAe dhammo AriehiM pavedite samatA samaM vA samitA tara taruNamajjhimavu DANaM sayyesi samatAe akkhAo, vRtaM ca-'jahA puNNassa katthati' dhammo duviho nANAdi, AriyA vitvagarA, sAhU Adito | pavedazro, eta evaM sammaM dhamma sopA tiNDaM bayANaM anatare vae saMbujjha, samudvitA pannaiA saMtA te aNavakakhamAgA iti, jeA te abatare eva NikkhaMtA mokkhaamimuhA paTTitA, pa aNavakakhamANA mittaNAtimAdi kAmamoge vA micchAbhAvANa vA, azvA sarIraM aNayakaMkhamANA tabe, ki puNa sesaM 1, ahavA ihalorga ca paralogaM ca prati apavakhamANA, bhaNiyaM ca-'alisA avayakvaMtA aNavadhavaMtA gayA. mokvaM, aNativAemANatti atipathaNaM AyusarIraiMdiyabuddhipANAhito, ma atipAtemANA aNativAte. mANA te evaM aNatibAtemANA, yaduktaM bhavati-pANAdipAtaM adhamANA, apariggaho dayAdi pukhabhagito, jahA apariggahamANA // 267 / dIpa anukrama [220223] Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [279]
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [3], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 207-210] (01) zrIAcA- rAMga sUtra cUrNiH |268 // prata vRtyaka [207210] tahA aliyamavi abhAsamANA adacamavi agiNhamANA mehuNaM ca agAsevamANA, No pariggahAvaMti, AdiraMtena sahetA, jahANo| pariggahAvaMtA tahA pacchANupubbIe jAva No pANAivAyato, aNegesu egAdesAo vuccati-sa sabAvaMti ca NaM logaMsi NihAya iMDasa imo pulamaNito, tiNDaM cayANaM anatare vae pancaio aNagAro asamitAe socA dhamma agavakhemANe aNativAtemANe | jAva No pariggahAvaMti, gaMtuM gaMtuM sIho tahA yeva daTThavaM, te kattiyA pANA je aNatiyAtepanA, tato cucati-savvAvaMti ca, | samati dhAvati vA sancaM, sabbAvaMti jAvati pANA, dabaM gahitaM khitaM ca, casahA kAlabhAvAdi, etesiM cauNhavi Nideso, jahA savaM samvattha sabakAle sambahA, sabalogeti sabajIvaloe, NihAya NAma NIkravaMtA, TaMDaM ghAyaNaM mAraNaMti vA egaTThA, pANA bhUyA jIvA sattA, so evaM nikkhittabaMDA pAvakammaM akubamANA pAvaM karma hiMsAdi aSTAdazaprakAraM avahamANA esa mahaM | agaMthe viyAhite esa iti jo bhaNito sabalogapANesu NikkhittaDaMDo, mahA prAdhAnye, gaMthaNaM yo pUrvavat , Na tassa gaMtho vidyata | iti agaMtho, mahA~ ca agaMthe ya maIagathe, vivihaM viseseNa vA akkhAo, sa eva vAyoye jutimassa kheyaNNe, odho nnaam| ego, yaduktaM bhavati-rAgadosarahito, NiruvahiyacA agAsiyattAto ya, jutima saMjamo, kheyaNNo NAma jANago, jutimassa kheyaNNo, jaM bhaNita-saMjANago, ahavA juttirma siddhikSetraM, taM tu savaMtimehiMto juttima-jAjallamANaM evamAdi, ato juttimaM tassa jANato, | jutimassa jANato, juttimasma kheyaNNo, so ya bhagavaM kevalI aNNovi oyajuttimassa kheyaNNo chaumatyavItarAgo utsAmio | khaio vA, aNNovi yo vItarAgavat rogadomaniggahaparo vItarAgavat vItarAgo bhavati, 'sahesu ya bhayapAvaesu' iti, evaM oyabhRto jutima kheyaSNo, kevalI bhagavaM ima jANai-jehi kamme hi jaba uvavAti, taMjahA-neraiesa tAva mahAraMbhayAe mhaaprigghyaae| // 268 // dIpa anukrama [220223] Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [280]
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [207 210] dIpa anukrama [220 223] zrI AcArAMga sUtra cUrNi: ||269 / / bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 8 ], uddezaka [3], niryuktiH [ 275..], [vRtti anusAra sUtrAMka 207-210] jAtra devANaM curya-cayaNaM ca taM ca jANai jo jaciyaM jIvittA cayati, ahavA uvatrAto nAragadevANaM, tiriyamaNussANaM jammaM, cayaNaM joisiyavaimAnikAnAM, semANaM uccaTTaNaM, so ya savvaM jANar3a, uvavAyaM cayaNaM ca NayA annatare vae vaTTamANA oya caukamakkhayAya pacatati kevalI, akevalI taupadeseNaM aDavihakammakkhayAya jayati ghaDati, Aha-jahA chaumatthIbhUo ahikamakkhayatAe paTTamANo phAsUrya AhAraM tahA kevalI ?, bucar3a, so caukammAbasesA chuhAparIsahave yaNijjakamme sabhoyarati sA ya chuhA jAva sarIraM tAva asthi, taM ca sarIraM chudAe unakAmijjati, chudApaDighAeNa pusmati, kahaM 1, naNu AhAropacitA dehA, AhArijjatIti AhAro asaNAti cauvdhihaM, uccicA cijjati jeNa so ubacao, ubacao NAma vihiAhArehiM vA jaiiDe hiM uvacijjati teNa AhArovacayo, AhArassa tAva AhAraprayojaNI dehi yata iti deho, tadabhAve tu hIyAti milAyati marate ceti, parIsaha bhaMgurA parIsadehiM misa bhajaiti padama vitiehiM parIsaheDiM, ahar3A aNgehivi pabhajaMti dubbalI bhavaNaM hINaMti, sanbabhaMge yA patati evaM aneSi parIsahe visItati, sItausiNadaM samasaga baharo gadhAtAie hiM pabhajjati, jayo ya evaM teNa kevalIvi AhArathammitA sarIrassa, ato AhAreti, kiMca- kevalINaM AhAragappasiddhIe diDDIo bhaNNaMti, pAsaga savaM egaI iMdiehiM parigilAyamANe hiM parasaha, ege Na savye, gahu~diehiM parigilAyamANehiM parasaha, ege Na sabve, AhAreNa viNA maNusse saccehiM sotAdIhiM iMdiehiM parihAyamANehiM, ke ege Na sabbe, parihAyati chuhAe avibhajjati, maMdaM vA paspati, Na vA suNer3a, jahA ya ege asaMjayamANussA akevaliNo vA AhAreNavi savvehiM iMdiehiM parihAyamANA pathaka dIsaMti tahA ya pAsAhi ege kevaliNo, Na sabbe, AhAramaMtareNa sambidiehiM parihAyamANehiM, jativi tesiM dabiMdiyaM AhAreNa viNA parigilAyatini vipucchAya, jatI Agati upapAtAdi [281] ||269 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [3], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 207-210] (01) dehasyA hAropamA citatvaM prata vRtyaka [207210] mAdivisesehiM parihAyati, guNao, cireNa hi kAleNa AhArasarIrAo Na parihAvaMti, chahiM mAsehiM aTThahiM mAsehiM variseNaM, taM | rAMga sUtra | jaivi tAva uttamasaMghayaNANaM kevalaM, sarIrANi AhAramantareNa Na pussaMti, kiM puNa annesi , ato AhAropacatA dehA parIsaha-10 cUNiH // 270|| | pabhaMgurA, girAhAritA sabidiehi parihAyamANehiMti sacamaNussANaM dissaMta iti vaksesa, akevalI akiyasthasarIradhAraNatthaM | AhAraM AhArei, dayAdINi vayANi aNupAlittA sarIrovaramA NiyamA sijhaMti, teNa kiM sarIraM dhAreMti taddhAraNathaM ca AhAreti ?, estha dhubbati, NaNu so'vi caukammavaseso tavakhavaNanimittaM ca sarIraM dhAreti tadvAraNathaM ca AhAraM AhAreti, dayAINi aNu| vyayANi aNupAleti, jattha imaM sutaM ode dayaM dayAti ojo bhaNito, dIyata iti dayA, daya dANe, jaM bhaNitaM dadAti, jahA |dayaM dadAti tahA sesANivi vayANi, evaM caritaM gahitaM, jahA caritaM tahA nANadaMsaNacarite aNupAleti, diTuMte jahA bharavahaNaVI samatthassa sagaDassa aDavimajhe akkhamakkhaNaM kIrati, evaM vaINavi AhAro bharavahaNatthaM, evaM siddhigamaNo'vi sAhU sidbhiNimi | | AhAreti, akevalIvi sAtAsAtAtikammakkhayasthaM ca antaso siddhigamaNattevi, kevalI dayAdINi vayANi aNupAlei AhAretiya, | ko doso ?, ayamavi rocikappo, so evaM oyabhUto gucimato kheyaNNo uyayAyAigaNagahaNaM saMsAraM NacA AhArovacayadehatadabhAve paDhamaeNa avahabhaMgurA, ki, sabve parIsahA, guNA NANAti, tisthagarAo je anne pAsAhi sabidiehi parihAyamANesu, evaM jANittA | pAsittA ya ode dayaM dayAhi sabbajIvANaM, kayare so', NaNu jo sapiNadhANassa kheyaNNo je iti aNuTThissa nidese, sanidhi sannihANaM, jeNa puNa joniggahaNe caugaie saMsAre tAsu tAsu gatimu sabhidhIyate taM maNihANaM-kammaM tassa kheyaNNo-jANaMga iti, aNaivAiNAe je saMNihANasasthassa kheyapaNe saNNiAhANaM tadeva tasma satvaM nAgAdipaMcagaM, evaMviho dayaM dadAti jAva pariggaha ||27011 dIpa anukrama [220223] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [282]
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [3], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 207-210] (01) prata vRtyaka [207210] zrIAcAveramaNaM, bhaNiyA mUlaguNA / idANiM uttaraguNA-piMDacisohI0, aviya-AhAra eva vatthuo piMDo AhArovacayA dehani pabhaMgurA, kAlajagaMga patraAode dayaM dayAti je saMNihANassa0, AhAragavemaNovAyo tu 'se bhikkhU kAlapaNe balaNNe jAva duhato chittA NiAti'-al tvAdi cUrNiH INti etaM pUrvavat , mikkhAvelAdhigAro ceva vati, so ya majjhimayao adhikRto sAha, abhigatattho, gavi atitaruNo gavi ati-10 // 27 // vido ya, taruNasa valavantasarIrasma Na sIteNa aMga tharathareti, baddhe tu kaMpamANevi baroNa mehuNasaMkAe saMkijati, teNa majjhimavato adhikRto sAhU, so ya upAnIyamajjhimAI aDato egassa Izvarasya gihaM pavisittA bAhire Thito, sItavAyA ya te Na vAreNa pavisara, tassa aMga sarva kaMpati, so ya imbho miyalomapAuyo kuMkumANugataagaruvilinamato sitti surAe va matto hassariyA upahAe aNugato, puNo ya aMgArasagaDiyAe aNutApamANo aMtepuraparikhuddo paraisthiNaragItovarame kathaMcitaM sAhuM daheM kaMpamANaM | ciMtayati kimayaM sAhU sIteNa kaMpati ? uta eyAo mamitthIo alakiyAo dar3ha maNassa khobho jAto ?, jeNa se vatIvi dhUta-| miva kadalIpatraM tharathareti iti, evaM sAI sIyaphAseNa vevamANagAya dar3e AsaNA ovaTThAya tamuvasaMkrAmya bravIti-AusaMto! samaNA Na svala te gAmadhaMmA uvAhati?, Ausoti AmantraNaM, sameti va vANI samaNo, atraNIya uvaNItavayaNaM, khalu te | gAmadhaMmA obAdaMti, khalu vizeSaNe, kiM vizeSayati-? itthIvisatA gAmA gaNIyA yA gAmA sahAtivisayA tesi dhammo gAma, yaduktaM bhavati-sabhAvo, isitti vAdhaMti jeNa te aMgaM pati, iti puTTho jati virahito to sa'NicaM bhAbito beti-he AusaM! | appaM skhalu mama gAmadhammA ovAhaMti appaMti abhAve bhavati thove ya, estha abhAva, appaM na khalu me gAmadhammA uvAhaMti, 1 sIyaM phAsaM ca'haM No caemi ahiyAsittae, jeNa me aMga tharathareti, so bhaNai-aggIo cAlijau, tattha tAveha appANaM, ||271 / dIpa anukrama [220223] Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [283]
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [3], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 207-210] (01) rAMga sUtracUrNiH // 272 // prata vRtyaka [207210] tattha bhaNijai-No evaM khalu me kappati agaNikArya ucAlittae vA, Isitti jAlaNaM ujAlaNaM, taM kAyaM AyAvittae / AtApana niSedhaH | vA, kAyo sarIraM, IsiM tAvaNaM misaM tavaNaM AtAvaNaM patAvarNa, puNo 2 vA tAvaNaM patAvaNaM, annesi vA vayaNAe a, No | maNeNa kappati seveta, labdhaM aggi tAva paJjAlehi tattha kArya tavissAmi evaM Na vayaNepani vattamba, jAva koi avuttovi aggi| mamaTTAe pajAlae mo'vi paDiseheyamvo, so sevaM kyaMtassa siyAyi evamadhAraNe badatovi paro sa eva gAhAbaI, pANAI samAraMbha mAdhAettA ghugAdi kaTAdisaMsite saMmaM udissa samuhissa ega vA sAdhaM uhissa, kItaM kaTThANi kiNittA, kaTThANi pAmizceti alAtaM vA, | | acchijjaM NAma acchidittA aNNesi kahANi, aNisadveNa vA kaTThA Niti, iMdhaNeNa agaNikArya ujAlijja vA pajjAlijja vA, |taM ca mikkhu agaNikArya jANitA AjJApayati, yadukaM bhavati-udissati, tasa gAhAvaissa jaha mama aDhAe aggI pAlie, | Na baTTati, jativi sayaTThAe gihIhiM pajjAlite tahAvi Na vaha Atavittae vA patAvittae vA, tAhe so gAhAvaI AuTTo vaMdittA |taM sAhuM tAhe ceva iMgAlasagaDiyAe etassa kArya AtAveti, tatthavi saM bhikkhU paDilehAe paDilehA NAma sutovadesaM tAe Aga| mittA-jANittA ANAvija aNAsevaNAetti pareNaviNa meM kappati kAto Atavittae vA0, Atavito yA sAtijjittae, IN | jattha so Thito tattha gaMtuM egallavihArapaDivaNNassa vA aNegallavihArapaDivaNNasa vA paDimAgatassa vA iharahA bA tassa samIve || |pANAI bhRyAI jIvAI sattAha samAraMbha samUhissa kItaM pAmicaM jAva acchijjaM aNisaTTha agaNikArya ujjAlittA vA tassa kArya AtA-| veti vA patAveti vA taM ca mikkha paDilehAe Agamittae, yaduktaM bhavati-jJAtvA, ANavejjA aNAsevaNAe-aNuvabhogAitti bemi titthagarovadesAo / / iti vimokSAdhyayanassa tRtiiyodeshkH|| ||272 / / dIpa anukrama 220223] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [284]
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [4], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 211-215] (01) prata vRtyaka [211 INI bhIAcA-0 ema eva sItaphAsAhigAro, paritrANaM ca vatthaM, tassa uvAyAsevaNaM, jattha imaM suttaM pariNAmapasiddhIe-je bhikkhU tihiM | | trivakhatA vasthehiM parivusite je iti aNuddivasa gahaNaM, bhikSu pucatraNito, so jahA paDimApaDiyanago, pariusito pajjusitothitocUrNiH 5 uddazaH ti vA egaTThA, Na eno paraM mae vatthANi ghettavANi, pAdaM tesiM cautthaM, paDiggaho gahito, to ohoravItvena pAtamgahaNe sni||273|| jogo satta, tini vatthati ete dasa, ekArasamaM syaharaNaM, bArasamA muhapotiyA, ne puNa do sotiyA eko uNito, kappANaM tu / pApamANaM saMDAso, ahayA do ca syaNIzo ciTThaga pAuNaMti, paDhameM eka pAugaMti khomiyaM, pacchA atisI teNa vihajjayaM tassuvariM tahAvi atisIne tatiyaM pAuNati, mabattha ucitaM vAhi, tato paraM mahAsIte cautthaM na givati, ato etaM sutaM-je mikkhU tihiM / vasthehi, tassa NaM No evaM bhavati-cautthaM vatthaM dhArissAmi, maNasAvi evaM Na bhavati, se ahe saNi jAI vadhAI jAejA se | N iti jo gacchaNiggao jahegaNijjaMti jahA jiSakappiyasa esaNA bhaNitA, uvarilliyAhiM dohi aggaho, abhiggaho anatarijjAe, evaM jAetA adApariggahAI vatthAI dhArejjA, jahA pariggahiyANi ceva dhArae, No dhoejA No ragajati kamAyadhAtukaddamAdIhi, dhotarattaM NAma jaM dhovituM puNo rayati, annaM arucamANagaM ghohauM aNyoga rayati, jahA ahoyarataMtahA aparikammiyaMpi, so bhagavaM ujjhiyadhammiyANi ceva dhAreti aharaNijjAI, tesiM imo guNo-apaliuMcamANo gArmataresu, paliuMcaNaM samaMtA, yaduktaM bhavati-annega samaM gamaNaM, ahavA kakkhaMtare vA gaMThie vA goveti corabhaeNa, paMthe dUijjamANe gAmaMtaresu, ahavA | gaDDAe vA darIe vA Na Niheti, jahA paMthe tahA mikkhapi hiMDato apaliuMcaMto hiMDati, Na ya corabhayAINi paDileheti, paDile| hitoci apaDileheuM caramANo paDilehei, Nicava tassa pagAsapaDilehaNA, omavelite gaNaNeNa pamAyoNa ya, gagaNapamANeNaM tiSNi | ||273 // 215] dIpa anukrama [224228] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: aSTama-adhyayane caturtha-uddezaka: 'vehAsanAdi maraNa ArabdhaH, [285]
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [211 215] dIpa anukrama [224 228] zrIAcA raMgasUtra cUrNiH // 274 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 8 ], uddezaka [4], niryukti: [ 275..], [vRtti anusAra sUtrAMka 211-215] A SE N # pamANaM, pamANeNa ya saMDAso do ya rayaNIo, evaM khu vatthadhArissa sAmaggiyaM evamiti jaM bhaNitaM, samastaM vA sAmaggI sAmaggio jAtaM sAmaggIjAtaM ubagaraNaM, paNvaiyaM jhANaM tathA caritraM ca asaDhabhAvassa, aha puNa evaM jANivA aha aNaMtare, puNa bisesaNe, payoyaNeNa viNA Na dhareti ayaM viseso, ahavA imo viseso, evamavadhAraNe, jANejjA-vidijjA, uvica atikaMto hemaMto, gimhe paDibane cite vahasAhe ca, ahAparijubhAI vatthAI paribijjA samAIpi, jati vitijjaM hemaMtaM Na pAveMti to pariveda, tahA junAI parivitA aDDa mAse apAuo caiva bhavati, aha puNa evaM jANija-paDIduhAI, na bhavissaMti vA, tAhe jaM juSNaM taM parivittA se sagANi dhAreti, Na pAuNati, ahavA saMtarucaretti, jati citte sItaM paDati jahA gollavisae tAhe saMtarucaro bhavati, egaM aMtare evaM uttare savaDIbhavati, ahavA doNi atijuSNAI eko sAdhAraNe tAhe doni paridvavittA evaM gharetici egasADo, yaduktaM bhavati - egaprAvaraNI, soci kvomio, itarahA hi tassa colapaTToviNa kappati, kato pUNa sADao ?, etaM caiva dRllabhavatthehiM vA juNNAI parivittA egaM. dhAreti, kimatthaM so egegaM uddharati ?, tato bhaNNati lAghaviyaM AgamemANe, laghutaM lAghavitaM, davvalAghavitaM ubagaraNalAghatritaM sarIralAghavitaM ca bhAve appakoDe appamANe appamANe appalome, iha | puNa uvagaraNalAghavirta adhikRta, AgamamANe ciMtemANe, se jaheyaM bhagavatA paveiyaM jAva sammattameva samabhijANittA evaM pUrvavat uvagaraNavimokkho bhaNito / idANi sarIravimokkhaM bhaNNati, bhaNiyaM NijjusIe- ubagaraNasarIrANa cautthae, soNapu 'sarIravimokkho ussaggeNa bhattapazcakkhANa TAi pAovagamaNeNa yA, avavAdo vehANA, NaseNa vA giddha putreNa vA NaM taM kaI ?, buJcatijassa vA miMyA bhikkhu, pUrvavat, paDImADIvaSNo gacchavAsI vA bhavati jateti sa taM sarIrAvatthaM da uvasaggaM vA, tabbiha trivekhatA [286] // 274 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [4], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 211-215] (01) zrIAcArAMga patra ghRNiH // 275 // PURA prata vRtyaka [211 ciMtA uppajjati, 'puTTho ahamaMsi bhavati patto, keNa ?, sItaparIsaheNa NAlamahaMsiNa paDisehe, alaM paryAptayAraNabhUpaNeSu, NavizItasparzAahaM alaM taM uppana ahiyAseuM, kimiti !, sItaphAsa ahiyAsittae, Na dabbasItaM bhAvasItamavi, itthI sakAraparIsaho ya do sahatvaM bhAvasInalA ete, ahiyAsaNA gAma mahaNaM, jahA mudasaNo gAhAbaI tahA NAlamahaM taM par3appana ahiyAseuM, se sabasamapaNAgasapaNNANeNaM appANeNaM se iti saha bhoDyA ovarae oharitello, sabvasamaSNAgataM paNNANaM jasma bhavati sadhyasamaNNA- 10/ gate paNNANe, ato ya tasma sancasamaNNAgataM paNNANa,taMjahA-asahaNije parIsahodae kAeNa maNasA bAyAe ya Na khumbhati, kepi akaraNAe, keyi Na sambe, akaraNaM aNAsevaNaM, kassa 1, mehuNassa sudaMsaNavat, AuTTini vA an dviti vA egaTThA, jo puNa apalo, maNeNa vAtAe kAeNa Na pAreti apANaM sAhAricae tabassiyo upate se, tayo kiM kareti !, NaNu bhaNNati-jaM seve gihamAdite ego rAgadosarahito saNNAyapahiM ubarae, sa ca bhoiyAe saNiruddhoNa saketi katoivi NissariuM, sA ya taM AliMgaNAiehiM ubayArehi pubbaladdhappasarA khobheti, tAhe so katitavamato, taM ca matamiva NacA, dehamAdi ya tivihaM agAsaM taM Adate, yaduktaM | bhavati-kaitabaubaMdhaNaM, mA ya taM vAreti viddhaMsejati to suMdara, aha Na visajjeti tAhe citei-mA me bhaMgo bhavissati ubbadhimAvi, vimabhakkhaNaM bAvi karejA, itarAIpi ya bhaNai jati me Na muyaha to vimabhakkhaNaM karemi ukalaMbemi vA pAsAyatalAo taTThIu vA appANaM mRyAmi, evamaci amuccamANo tAva kareti, aNNovi jo aNuvasaggijamANo NivijhyAtikayaparikammo tahAvi Na dvAti Na ya tarati bhatnapacakkhANaM kAuMso giddhapaTuM vedANasaM vA anbhuveti iti, evaM tatthevatassa kAlapariyAra tasthamiti tastha uvasagge, asahaNije vA mohaNije, tama uvasmangapattassa abhibhavakIvasya vA itarassa bA, Na etaM bAlamaraNaM saMsArabaDaNaM, 215] // 275 // dIpa anukrama [224228] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [287]
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [4], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 211-215] (01) zrIAcAzaMga sUtra5-6 udezaH cUNiH // 276 prata vRtyaka [211 | iJceteNaM bAlamaraNeNaM maramANe jIce arNatehiM neraiyabhavaMgahaNehiM muJcati, pANu kAraNe puNa?, do aNuNNAtA, taMjahA ApavAdike | vehANase ya gaddhapaDhe,ya, kAlakaraNaM kAlapajAo, jattiyaM sesakAlaM AuraNaM kammaM niarijati iciyaM so appeNavi lanmati, se| tasya biyaMtikArae sa iti kAraNitaM maraNaM maramANo, tattheti tattha vehANase giddhapaTTe vA, visiTThAaMtI viyaMtI, viyaMti kareti | viyaMtIkArao, yaduktaM bhavati-aMtakiriyAkArao, tassa taM kAraNamAsanja uvasamgamaraNameva gaNijati, iti evaM, avavAiyaM maraNaM |N atItakAle aNaMtA sAhU maritA nivvANagamaNaM pattA, jeNa buJcati-itheyaM vimohAyayaNaM hiyaM suhaM svamaM jissesiyaM aNu gAbhitaM hiyamappaNo paresiM ca, Na uvadhAyagaM, jahA ammimaraNaM, AsukAritA appe asuI, sabyaavaggahe suI, aparokvAicA "aNNasuhamavi, evaM khamaM, nissesimaM ceti, aNugacchati aNugAmitaM, jaiviNa NivAti tahAvi puNa bodhilAbhAya paMDitamaraNami-11 veti, iti-evaM majjhimavayasAhigAreNa ihaM uddesae pAeMNaM taruNassa tassa sIyavimokkho bhaNito, tassAhaNA ya svvvibhokkho| iti vimohajjhayaNasta cauttho uddeso smmtto|| __uddesatyAhigAro NijjuttIe vasthae gacche sIte ya, jiNakappAo vA therakappAovA, duvatthapajjusito puNa NiyamA jiNakappio vA parihAraahAlaMdanna paDimAe paDivaNNo vA. je bhikkhU dohiM vatthehiM jAva puTTo ahamaMsi abalo ahamaMsIti, apaDiyaNatA apaDiNNattassa, eno dherakappiyANaM bhaNito ahigAro suttaM uccArittA-je bhikkhU dohiM vatthehiM soM naruttara bajjho sa eva bajjho jAva saMsattameva samamijANittA, imaMpi jao kappie sutaM cetra, taMjahA-jassa NaM nikkhussa evaM bhavati-puTTho ahamaMsi, jassavi gacchaNiggayassa cauNDaM jiNakappiyAdINaM aNNatarassa, kimiti ?-puTTho-puNNo rogeNa AtaMkeNa vA, | // 276 // 215] dIpa anukrama [224228] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: aSTama-adhyayane paMcama-uddezaka: 'glAna-bhakta-parijJA' ArabdhaH, [288]
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [5], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 216-217] (01) vaiyAvazya ASA prata vRtyaka [216217]] zrIAcA teNa apaDikammeNa vAhiNA abalo, kiM karetu ?, bhaNNAti-vasahI vasahI, annataraM, mihaMtaraMti mihAmo annaM gihaM gihatara, teNa rAMga sUtra- MAI Amapi abalatAe gihatara Na mikvAyariyAe gamaNA, so evaM acalatANa bhikkhA, neriya abhigacchaMti, taM ca keha gAhAvaI pari-1 cUrNiH kilAmiyasarIraM daTuM. tassa aNukaMpApariNato jattha imaM suna sevA seyataraM, tassavi paro bhaNitaM-taM dukkhaM akahatassa paro ||277|| MNAma sAvao vA saNNI ahAbhaddao vA micchAdiTTI vA aNukaMpAe pariNato asaNaM vA pANaM vA khAimaM yA sAimaM cA AhaTu ANicA AsannAo dUrao vA, AhaTu dalaejA, aNNahA upakkhaI, se puvAmeva AlorabA se iti so gilANo jiNa| kapilo 4, Aloejjatti NAma AusaMto! gAhAvaI ?-Aumo gihapatI No bala me kappae No paDisehe, khalu visesaNe, kiM viseseti !, Na kevala gihiNA, sAhuNAvi aNNeNa AhitaM Nakappati, evaMvihe hi paDimAbhiggahavisese kappati vadati, abhimuhaM hitaM | abhihaDaM, asaNe pANe khAime sAime bhottae vA pAttae bA, bhoyaNaM motu, aNNavareNa vA tahappagAreNa vA abhihaDaM jIvovarohi-|| |nikAuMNa mama kappati, evaM anaM bhave, teNa pagAreNa tahapagAraM AhAkammAdi umgamadosasuI Na kappati-paddati, evaM uppA | yaNAe gahaNesaNAe vA avisuddha, ahavA jIvA samAraMbha samuhissa, kIpapAmicha, tatthavi taheca aphAsurya aNesaNijaM lAbhe saMne | No paDigahijA, gilANAdhigAro aNuyati, gilANocitaM abhiggahaNaM gaNu caTTati, taMjahA-jassa NaM bhikkhussa evaM pakappe Mjassa jo vA jesi, mikkha pubbabhaNio, evamavadhAraNe, sAhu AdIo kappo pakappo-sAmAyArI mAtA, katare so ?, parihAra visuddhIo ahAlaMdito bA, ahaM ca khalu paDiyanno apaDiNNatehiM ca samuccaye, khalu pUraNe, paDipanno NAma paDiNNavito, jahA vayaM yAvacaM karemo uDDAvaNaNisiyAvaNamattapANAti, apaDiNNatehi-Na te mate pADaNyAcA jahA tujhe mama karibaha uTThAvaNAdi dIpa anukrama // 277 // [229 230] | pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [289]
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [216 217] dIpa anukrama [229 230] zrIAcArAMga sUtra cUrNi // 278 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 8 ], uddezaka [ 5 ], niryuktiH [275..], [vRtti anusAra sUtrAMka 216-217] beyAyacaM, gilANosaheNa vAvArasamaNA zivyAvaNaM bhoisA sUlAdigilANeNa agilANehiM tasya puNa aNuparihArito kareti, kappaDito vA, jai tevi gilANAo sesanA kareMti, evaM ahAlaMditANavi, abhikakha sAmiyaveyAvaDiyaM so nijarAkaMkhitehiM sarikappaehiM Na puNa theskappiehiM giitthehiM vA kIramANaM sAtijjispAmi, jahA ceva paDiSNate apaDiNNa tehiM gilANo agilAhiM veyAvaDiyaM kIramANaM sAtinissAmi tahA parassavi jahaNNega kayapaDikatiyAe ahaM khalu panitto paDiNNattassa paDipaNatI nAma nAhaM sAijissAmi Na ya veyAvacaM keNayi antyavya iti apaviNato apaDiNNattarasatti ahaM tava icchAkAreNa vaiyAvaDiyaM karemi jAMva gilAyasi, agilANo gilANassa vaiyAvacaM guNe abhikaMkhittA vaiyAvaDiyaM karissAmi evaM tAva daNDaM bhaNitaM, taMjahA ego kareti ego kAraveti idANiM tesiM caiva cattAri vigappA Ahaddu parivaNaM aNivisvassAmi ArumitA pahane ahavA apaDitte ArumittA pahanaM anikkhissAmiti-aNirisasAmi karessAmi sarikadhiyaveyAvacaM AhaDa ca sAijissAmi, aNuparihArito aNNataro vA gilANassa veyAvaDiyaM kAhiti taMpi ahaM sammANihAmi, citiyo abhiggadaM giNDati, taMjA sarikappiyassa AhaDaM pariNayaM aNikkhissAmi gilAyamANassa, jaM bhaNitaM ANetuM dissAmi puNa gilAyamANovi sarikaSpiteNAvi vaiyAvaDiyaM kIramANaM sAtijissAmi evaM tayacautthA ya jahAM sune tahA vibhAviyacyA, tatiyabhaMge ahAlaMdiyA ceva paDivI, utthabhaMge jiNakappio, lAghavitaM AgamemANo suNa tA lAghavitaM dacce bhAve ya, jaM icchamANe jAya saMmattameva samabhijANittA, evaM se ahAkinimeva kiTTito darisito titthagarehiM, jahAM kitio ahAkiTTito, evamavadhAraNe duvatthamAdi dhammaM, jo ya anya ajjhAte abhiggahaviseso bhaNito taM abhimuhaM jANamANe samabhijANa mANo paramANo ya saMto vira vaiyAvRtyavicAraH [290] // 278 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [9], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 216-217] (01) prata vRtyaka [216217] tesu samAhilisso saMte kohAdipahi, virato pANAivAyAtIto, muTu saMmaM aspate ahilisso susamAhiyaleso, pasatthAsu rAMga patra pratimA cUrNiH lesAsu appA Ahito jassa jeNa vA appate AhiyAo lessAo tattheva tassa kAlapariyAga evameva emA, jeNa so gilAgo 7adhyaka | apaDi kammasarIro aNNeNa ya asarikappiteNa gahitaM agiNDamANo kAle karejA tassa kAlapAyo mAnumeva tassa gaNijaha se 6 uddezaHN | tattha viyaMtikArae, icceyaM vimohAyaNaM hitaM suhaM dhamma NissesaM 4 ANugAmitaMtibemi / vimokSAdhyayanasya paMcama uddeshkH|| // 279 // tivatthaduvatthehiMto imo balavaMto saMghayaNajuno jeNa tassa sutaM-bhikkhU egeNaM vatyeNaM paricusito jAva saMmattameva | samabhijANittA, abhiggahabisesAhigAre eva aNuyattate, taMjahA-jassa NaM bhikkhussa evaM bhavati jassa jayo jesiM vA bhikkhU pUrvavat evamavadhAraNe, kiM bhavati ?-vasAo buddhiajjhavasAo egahu~, jahA ego ahamaMsi ego nAma rAgadosarahito |Na me asthi koivi, Na paDisehe Na mama asthi-Na viti, koivitti pubbasaMjogo mAtApitimAdi, so bhAvato paricatto, bijamANo bhavati mama taheba Ayario visesiJjati ee bAsiNovi meM atyitti jaheva bhAvao paricanaM tA Na mama koI NioM nahA NAhamavi kasmati, evaM se ego Niyameva appANaM samabhijANejA, evaM eeNaM prakAreNaM, sa iti so jassa ayaM ami| pAo Na mama koyi Na yAhamavi kasmati emANiyaM acaMtiyaM evameva appANaM samabhijANamANo lApavitaM AgamemANo bhAva|lApavitaM, yaduktaM bhavati-amamIkAro jAva sammattameva samamijANitA se AhAraM sa iti so ego, japAvi Na me kayAti AhA rei tatovi Na taM AhAraM AhArei, AhAremANo no vAmAto haNuyAo Na paDisehe vAmANAma abasabbA, tIti haNuyA, MNavi vAmAto haNuyAto kiMci assase, jagaM AhAra dAhiNaM haNuyaM sAharejA jAmeva sarva muhaM pamhAleti, nidhanadattA kuto tassa | // 279 // dIpa anukrama [229230] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: aSTama-adhyayane SaSTha-uddezaka: 'ekatva bhAvanA/iMgita maraNa' Arabdha: [291]
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [6], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 218-222] (01) rAgaSa prata vRtyaka [218222 zrIAcA- assAtevaM !, gaNu kalamasAliodaNo kummAmAhiMgudaddarAjIragalavaNasaMjunA yA sattuyapiMDI saaTThAe madittA ahavA tassa jati rAMga batra| sthAne kathAha NAma paJjanaM AhAraM tassa parifasiyassa kiMcidavi assAtaNijaM bhavati, paDhijaha ya-ADhAyamANe, ADhANAma || tyAgAdi cUrNiH Ayaro, tattha AhAre mucchito giddho, amaNuNyo vA amAdAyamANe, sItakarAdI bhoyaNe karANae vA, taM duggaMdhaM virasaM vA, No / / 28degN cAmAto haNuyAto dAhiNaM iNayaM sAharejA aNADhAyamANo, dAhiNAo vA haNuyAo vAmaM haNuyaM sAhareA, evaM rAgeNaM doseNaM vA|FA itaretaraM haNuyaM sAharati, teNa te rAmadosA ga kAyacA iti lAbavita AgamemANe, kataraM lApavitaM !, AhAralApaviyaM jAva sama| mijANittA, etesu aTThasuvi uddesaesu esa AlAvao samvattha bhANiyanyo-Na me asthi koyiNAhamavi kassati, ahavA | behANasamaraNauddesagAto Arambha esa AlAvao battavyo, Na mama asthi koyi0, jassa NaM bhikkhussa evaM bhavati jassa jato jesi vA iha tu egasADae vA adhikRto evaM bhavatIti, gilANamiva khalu ahaM imaMsi samate, katareNa giloNa ?, rogeNa, iharaha puNa ecirakAlio, osaNa apaattabhoyaNeNa ya, kupAuraNo apAuraNo vA, suhIsu ya NicukaDayAsaNeNa ya, egajAmamAi, agi lANovi gilANo bhavati, tassa ya evaM gilAyato bhavati-gilANamiva ya balu ahaM imami samate, ca pUraNe, khalu viseMsaNe, pa kevalaM gilANatAtisayAe taveNaM vA jhusitasarIro gilAti, ihaM tu gelaNmeNa ceva gilAyai, imaMmi se bhavati imaMmi pacchimakAlasamae bhikkhAyariyasannAbhamimAdisa Avasaesa imaM tabososiyaM sarIragaM aNupubveNa parihittae, tattha aNupubbI jahamaNitakAlobamamgovakamo, kutsitaM aNukaMpaNizaM vA sarIraM sarIraMga, pari samatA gAmANugAma bhikkhAyariyAtisu Avassaesu sacao bahisae parivadittae, se aNupucIe AhAra saMbadinA, rogasma saMledaNAvihI NijjuttIe-cattAri vicitcAI jassa 0 280 // dIpa anukrama [231235] go pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [292]
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [6], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 218-222] (01) prata vRtyaka [218 zrIAcA. 10 ecirakAlaM AuyaM pahuppihiti, imo puNa gilANo aNuputhvIe chaTuTThamadamamaduvAlasahiM AyaMbilaparigaI dabbasalehaNAe AhAra lekhanAdi gaMga sUtra- sama saMvadRti, yaduktaM bhavati-saMkhiyati, aNupurAte vaTTittA bhAvasalehaNAe kamAe ya payaNue kicA, anovi tato sAhU kasAe cUrNiH papayaNue kareti, saMlehaNAkAle viseseNaM, koi sabve kamAe khaveti, appAhAro vA ahAhAro vA aNAhAro vA gAhiyanyo, aJcA NAma / 1281 // | sarIraM, sA accA jassa sammaM AhinA sa bhavati samAhiyaco, yaduktaM bhavati-kAyagutto, ahavA accA lesA, yaduktaM bhavati-bhAvo, so jassa bhAyo samAhitI sa bhavati samAhiyaco, yaduktaM bhavati-visuddhaleso, ahavA acA jAlA, tA jeNa rAgadosajAlArahito | sa bhavati samAhiyaco, phalagAvayahI phalagamiva vAsImAtIhiM ubhayato avagarisiyaM bAhirato ambhitarao ya sa bhavati phala gAvapaTTo, bAhirato vaheNaM sarIraM avakarisitaM aMto kasAyakammaM vA, jahA phalagataM chiaMta Na russati, caMdaNeNa vA lippaMtaM Na | tussati, rukkho vA, evaM sovi vAsIcaMdaNakappo, so evaM rogAbhibhUto diNe diNe sAgAraM mataM pavakvAyamANo sabbaM W mahAroge Aryake cA aTThAyate uddAya bhikkha uvaTThANa tAva pUrva tAva saMjamauTThANaM pacchA abhuJjayavihAraM uTThANaM tato ya anbhu. jayamaraNauTThANaM mikkhU pugdhabhaNito dravyAnicalanazikhAvapuzca bhAve tu bhAvAciH lezyA anyo'pyaciH prokto rAgadveSAnalajjAlA, | abhimatA nivRtA arthA jassa bhavati abhiNivuDacco amiNibuDappA vA, so saMlihappA sappati sAmatthe aNupavisittA gAma vA nagaraM vA kheDaM vA kambaI vA jAva rAyahANi vA aTThArasahaM karabharANa gaMmo gamaNio vA gAmI, gamati buddhimA 6 diguNe vA gAmo, Na ettha karo vijatIti nagaraM, kheDaM paMsupAgAraveDheM, kabbaDaM pAma dhullao jasa pAgAro, maDavaM jassa aTTAi jehiM gAuehi Nasthi gAmo, paTTaNaM jalapaTTaNaM thalapaTTaNaM ca, jalapaTTaNaM jahA kAlagadIbo, thalapaTTaNaM jahA mahurA, Agaro hira- 281 // .. 222] dIpa anukrama [231 235] Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [293]
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [6], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 218-222] (01) VI prata vRtyaka [218222 zrIAcA-caNNAgarAdI, gAmo vijasaNNiviTTho dohiM gammati jalegavi dhaleNavidoNamuhaM jahA bharuyaLaM tAmalittI evamAdi, Asamo| grAmAdi rAga sUtra- AsamapadaM, jahA Asanasanniveso sanAsanniveso ya, jahA samAgamo vA, Nimgamo jastha gamavamgo parivasati, rAyahANI jattha rAyA cUrNiH vasai, taNAi davyakusAdINi ajhasirANi DagalataNAdINaM jassoggaha kareti-taNasAmI jAyati, jAittA se tamAdAya egantaM upk||282|| mejA, tANi AdAya-gihilA egaMtamavakamati, agAvAtamasaMloga gamettA appapANe baMdhANulomeNa appapANaM, iharahA appANa-IN | meva, appabIjaM sAmagAdIcIyarahiya, appahariyaM hariyavivaJjiyaM, appAose jassa hiTThAzro vA upparAto vA osA Natthi,DI evaM appodagamabi, bhomo aMtarikkho bA, uniMga kIDiyAnagaraM, paNato NAma ullitiyA bhUmi, udagamaTTiyA, ANeti vA phAsugIe bhUmIe chumittA, ahavA udagamaTTiyA makaDagasaMtANaukaliyAo, abA saMtANao pipIliyAdINaM, erisaM thaMDillaM paDile. hitA saMthAragaM saMtharei, saMthAragaM saMtharettA purasthAbhimuddo saMthArovagato karatalapariggahiye sirasAva matthae aMjaliM kAuM ettiviYA samae ittiriya kareti, ittiriya NAma appakAliyaM, ta keyi magaMti-ittiriya bhattapaJcakkhAiyaM, yaduktaM bhavati-mAgAraM, jati eno rogAyaMkAo muccIhAmI Nabahi vArasahi divasehi to me Nabari kappati pArenae, aha Na muJcAmi to me tahA paJcakkhAyameva | bhavatu, sAgAraM manaM paJcakkhAti, itarasaddameco, keha evaM icchaMti, taM Na bhavaMti, vayaM bhaNAmo-evaM sAgA abhiggahe abhigiNDaMti, | sesagAo paDimAo paDivajaMti, Na tu sAhayo'vittare, Na tu jiNakappiyA, te tu aNNahapi kAle NicaM apamAti, tANa sAgAra purimaddhamAdi paJcakravaM, kiM puNa AvakahitaM bhannapaJcakvANamiti, jaM puNa bucati-etthaMpi samae iniriyaM kareti, taM evaM jANAveti eso iMgiNImaraNaM uddesio, caubihAhAraviro, se jAvajIvAe etthaMpi samaeni IgiNimaraNakAlasamae, itiriyaM NAma || // 282 // dIpa anukrama [231235] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [294]
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [6], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 218-222] (01) awr prata vRtyaka [218222] zrIAcA0 appakAliyaM ThANasijaNisIhiyaM kareti, taM sacaM saccavAdI, tamiti iMgiNimaraNaM, saccaM Na'liyaM, titthagarovaesAe taM saccaM, jahosaMga sUtra- badesaaNuDhANato, ahavA sacco saMjamo, taM jApaJjIve aNupAlitA aMteNa saJcamaraNeNa maraMto saca saccakaro jahAroviyapattiNNe aMta yAvAditvAdi cUrNiH NNetA sacaM kataM bhavati, oe tipaNe chinnakahe oyo NAma egorAgadosarahito, taramANe tiNNe pancaja, egavasthaositiM jiNa||283|| kappapaiNNaM iMgiNimaraNaM ca caramANe, tiNNa Na tassa puNarAvatI bhavati, chinnakahaM kahA saMsayakaraNaM, kaha kahA bhavati !, kimahaM | etaM bhanapacakkhANaM NittharejaNa NityaraMja?, jIvAdi0 payatdhesu chinmakaI, katameva sacaM nissaMka' AiTTho aNAtIte AtItaM NAma gahitaM, tattha jIvAdinANAdINa vA paMcAga AtIto aNAtIto, jahArobiyabhAravAhI, pubbaMpi iMgiNimaraNeti, atItA atthA | bA sAvajAo satthAsaNasayaNavaNadhAu AraMbhAu atItA, atikamamANo atikate, ahavA atItaM saMmANiyaM, asamattA tassa nANAdI paMca andhA kiyapaoyaNA dattaphalA, samANijamANA samattA, assi vissaMbhaNayAe asminniti assi jahA jahA ladiDhe iMgiNImaraNaM, vihIe vissa aNegavihaM vissaMbhAvittA vissaMbhaNiyAe, kaha', acaM sarIraM anno ahaM anne saMbaMdhibaMdhavA, athavA 'bhaja sevAe' evaM bhajittA, yaduktaM bhavati-sevittA, ahA visaM bhavittA jIvAo sarIraM saMdhIsu bhavati, desIbhAsAo bIsaM piI, vicA No bheuraM kAyaM vecA NAma piinA, miduradhamma bheura, duTThANehiM dussejAhiM dunissIhitAhi mijaMti, ahavA AyaMke se bahAe hoti saMkappe se bahAe maraNaMte se vahAe etehiM pagArehiM bhiduradhamma bheuraM, kAyo sarIraM, saMbihuNiya virUbarUvehi parIsahobasaggehi saMmattaM vihuNiyaM, visiTuM vivihaM vA rUpaM jesiM te ime virUvarUvA, azulomA paDilomA ya, parImahovasamrmA ya bhaNiyA, asmin vissaMbhaNayAe vissaM apegappagAra vissaM bhavitA, taMjahA-aNNaM sarIraM aNNo'haM // 283 / / dIpa anukrama [231235] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [295]
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [218 222] dIpa anukrama [231 235] zrIjAcA rAMga sUtra cUrNi 7 uddezaH // 284 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 8 ], uddezaka [6], niryukti: [ 275..], [vRtti anusAra sUtrAMka 218-222] bhaya sevAe, evaM bhavittA, yaduktaM bhavati sevittA, ahavA vissaM aogavidaM bhavo taM bhattA, vIsa vA bhaiyA, jIvo sarIrAo sarIraM vA jIvAo, ahavA jIvAo kammaM kammaM vA jIvAo, bhairavamaNuciSNe bhayaM karotIti bheravaM, bheravehiM parIsahova samgehiM aNucijamANo aNuciNNo, daMsamasagasIhabagdhAtiehi ya rakkhasapisAyAdIhi ya, ahavA dabbAdIhiM aNuciSNo tahAvi akkhunbhamANo, tattheva tassa kAlapariyAte tesiM vA kAlapariyAra, sattha iMgiNimaraNe kAlapariyAe se tattha viyaMrti kare, idheyaM vimohAtaNaM vivihaM suhaM khemaM NissesaM ANugAmiyaMti vemi / / saptamasya SaSThodezakaH parisamAptaH // bhaNitA vatthadhAriNo sIta phAsa ahiyAsaNA kameNa idANiM sItaphAsa visohI bucaMti-je bhikkhU acelae parivu site esa puNa paDimA paDivanao mAmAdi jAtra sattamamA, keha tu bhaNNaMti-paDimA paDivannovi koi jAvajIvaM hoti, vAsArate yA puNa viharati, tassa NaM etaM bhavati, kiM bhavati ?, bhikkhu acelae parivasite, esa puga paDimA kisappo vA eva, ahaM taNaphArsa ahiyAsettae, evaM sItakAsaM daMsamasagakAsaM jAva egatare anatare virUvarUvaphAse ahiyAsettae, hiripaMDicchAyaNaM vaha No | saMcAemi hirI NAma lajjA, tAe hirIe paDicchAyaNaM, yaduktaM bhavati-lajApaDicchAyaNaM, Na so ahaM avAuDotti laati zarIraM nairUpatayA laJjati, arimAu saMNiggateliyADa, Isitti dUraM vA laMbaMti, paumuppalo vA avadaMsito vA atikhaddhasAgario vA viru | pielyaM vA se aviraiyaM vA daTTaNaM tato ya thaMbhA ghaDaMti, rasiyA vA se saMgalati, medhapagAro vA muttaM puNo 2 kRmiyA vA kassai prati, sAgAriyAo saMpAtimA vA laggati, arisAsu sAgAre, evamAdipagArehiM lajamANassa evaM se kappaha kaDibaMdhaNaM dhAri tae, kaDIe kaati kaDicaMdhaNaM, pamANa laJjamANeNaM eka, june junne annaM maggati, egasrU pRNa egallavihArapaDimapaDivaNNassa NaM bhairavAnu-, cIrNatvAdi [296] // 284 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA... AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : aSTama adhyayane saptama uddezakaH pAdapopagamana Arabdha:,
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [223 226] dIpa anukrama [236 239] zrI AcA rAMga sUtra cUNiH // 285 // bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [7], niryukti: [ 275..], [vRtti anusAra sUtrAMka 223-226] bhavati tato ne usa mamagA, itaresu aNNatare, evametaM evaM kaDibaMdhaNaM mahattA se egalavihArakappaM aNupAleti lAghavitaM AgamemANe, araganaM lAghacitaM jAya saMgatameva samabhijANitA, abhiggahaahiga se vati, taMjahA-jasma NaM bhikkhussa evaM bha. vati jassa jato jesiM vA, pariSaNNagassa kappo dasAsu bhaNijihiti, taM jahA parijita kAlAmaMtaNaM, ahavA tattha parakamaMti aha iti aNaMtare, tastheti tarhi kAle, egallavihAre egakaDibaMdhaNadhAri acela teNa parikarmataM, jo viseseNaM acelaM apAuraNaM hemaMtasatiphAmA phusaMti evaM bhavati-ahaM ca vallu avasiM bhikkhUNaM ahamiti ataNise, ca pUraNe, khalu visesaNe, kiM viseseti ? paDimApaDiyao caiva so, amemiM AyavatiritANaM sarikaviyANaM cetraM parimApaDiva nANaM cetra asaNaM vA 4, vibhAsAe vatyamAdi kaDibaMdha taNaM vA Ahaha (TUDa) pariNaNaM Ahaha (Da) nikkhivissAmi AdaNDa (Ga) paDaNaM- aNiggAhaM geNhitA dAhAmi | tehi ya AiDe sAijissAmi paDhamo, abhNassa puNa abhiggahI-ahaDdu pariSNaM dAhAmi puNa gilAyamANo visarikapiyasmavi gihissAmo asaNAdi jitiyo, taiyassa kasmar3a karemi javi se ladvI gatthi aNNaM vA kiMci kAraNaM, AharDa puNa sAhijissAmi, cautthe umayapaDiseho lAghavitaM AgamemANe AhArauvagaraNalAghavitaM cattAri paDimA abhiggahavisesA vRttA / idANiM paMcamoso pUNa tesi caiva a tinhaM AdillANaM parimAvisesANaM abhiggadaM dariseti jassa NaM bhiksssa ahaM ca vastu, ahamiti AtaNidese, caH samuccaye, khalu pUraNe, abhesiMti appANaM vajicA, samAjA sarimA vA dhammiyA sAhammiyA, jati te egaTThA na muMjaMti tAvi te abhiggahasAhammiyA egalavihArasAhammiyA ya saMbhoiyA gaNiaMti, teNa samaNuSNassa, yaduktaM bhavati-parinAbhiggahassa | parihArakavan paDivaSNANaM etaM caiva tersi parihAstavaM jasma kassa deti Na paDimmarhati ahemaNijA, jahA tamma emaNA bunA, vaiyAvRzyakalpaH [297] / / 285 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [223 226] dIpa anukrama [236 239] zrIAcA rAMga sUtracUNiH // 286 / / bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 8 ], uddezaka [7], niryuktiH [ 275..], [vRtti anusAra sUtrAMka 223-226] paMcahi aggaho anatarIe abhiggaho, ahA ahApariggahitaM ahAbhAvaparigga hitaMti, ahAbhAgapariggahiteNaM aDAe pariggahiteNa dAtra na deti, atastassa, evaM vatthapattAIpi, ahavA tesiM kAraNe maggija ahAtiritaM ca se dekhA, abhattaroyagamAdiehiM abhilAe No timilAeti, aparitaMmaMto aNuggahabuddhI (buddhI) e niaraDAe atikamma sAmiehiM abhikaMvaMti, veyAvazcaM abhikato, kiha NAma ahaM paka (eyA) risassa veyAvacaM kariAmi, kammaNiJjaraM vA abhikakhaMto ahavA icchato kareti Na calA kAriJjati beDiM vA maSNati, vidAlayati kammagaMThiM, veyAvaDiyaM karissAmi, avAvi khalu tega ahAtiriSeNa, ahamiti AtaNideze vA vibhAsA, khalu preraNe, teNeti teNa sarisaeNa sAhammieNa, ahesaNi jeNaM asadvAe teNa taM parimgahitaM, AhArasitti, jai tassa amatasthaM dAti ucca| rIte saha sahANeNa vA atirinaM jAtaM, abhikakhaMteNa piJjaralAbho, teNa sAhammieNa paDimApaDivaNNaraNa caitra agilA evaM Na kayamaNaM veyAvaDiyaM kIramANaM sAtijissAmi- icchissAmi, jo vA aNNo sarikappiyassa kareti taMpi ahaM maNeNa aNumodIhAmi suddha esa kareti, bAyAe aNuvRhavistAmi kAraNavi diTThamuhapAsAyAdIhiM aNubrahAmi, se jahetaM bhagavayA paver3ayaM jAva saMmatameva samabhijAtrA, evaM te bhagavaMtA jayaMtA ghaDatA parakarmatA, aha cAe uppaNNe vA Ausesa AsanaM vA jAyetA panchA ettha uddenae pAogamaNaM adhikRtaM ucyate-jassa NaM bhiknussa evaM bhavati, abhiggahAhikAreNa vA ato aNuvannati, imo tabo ceva, taMjahA jassa NaM bhikkhussa evaM bhavati, kimiti gilAmi ca khalu imami samae jAya taha cetra saMthAragaM saMthareti, saMthAragaM saMtharetA samAruhati, samAruddittA evaM badati namotthUNaM arahaMtANaM siddhANaM, sayameva paMca manyayAI Aruheti, sayameva paMca mahaNnayAI ArumitA evaM pAogamaNaM adhikRtaM teSa attha caubvipi AhArapi jitA kArya ca yogaM ca rIyaM ca gamaNAgama vaiyAvRzyakalpaH [298] // 286 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata [223 226] dIpa anukrama [236 239] zrI AcA rAMga sUtrabUrNi: 7 adhya0 8 uddezaH // 287 // bhAga-1 "AcAra" aMgasUtra- 1 (niryuktiH+cUrNi:) skaMdha [1], adhyayana] [8] uddezaka [7] nirbuktiH [ 275] [vRtti anusAra sUtrAMka 223-226] - gAdi pacalAejA, bisaNNI sayaNantho vA, AuTTaNapasAraNaM diTThisaMcAraNaM ca savvaM kAyayogaM niraMbhati, vAyoyogaM niraMbhati, ahavA kAya iti sarIraM taM bosirati, joge NAma tasseva AuMTaNapasAraNAdI vAiyo gahito, mANasipi apasatthaM niraMmati, rIyaM ca gamanAdi pacakhAeja, pAovagamaNaM bhaNitaM, same jisame vA pAdavo vivajaha pADio, NAgaNA-kaTThamiva AtaDe tattha saMcatitaM sajokarettA upatiSNe chinaka kahejA jAva itheyaM vimohAmataNaM hitaM suhaM khamaM nissesaM aNugAmiyaMti || vimokSAdhyayanasya saptamoddezakaH samAptaH // bhaNiyaM cautthauddesae vAghAtimamaraNaM behANasagaddhapaGkaM ca, paMcame matapaNakaravANaM ithe chaDe iMgiNimaraNaM, satamae pAoba gamaNaM, aGkumae tesi tivIpi paDisamaNeNa buccati, puvabhaNitraM tu jaM bhaNNaH tattha kAraNaM, tANi tibhi bhacapacakkhANAINi, bAhAtimANi vA aNupuvIe maNiyANi, imaM puNa nivyApAtime caiva jato'bhidhIyate-aNupuveNaM vimohAI0 (17) aNukamo aNuputrI, taMjahA - pavajA sikvA vaya asthaggahaNaM ca0 purisaM Aja aNupuccI mattapacakkhANaM iMgiNi pAThavagamaNaM, saMlehaNANupRthvI taMjahA- cattAri vicittAI, vimokteti vimohA, jaM bhaNiyaM maraNANi jANi bIrA samAsA, bIsa bhaNitA, busimaMtA matimaMto, saMjamo usI jattha asthi jattha vA vijati so usimaM bhaNiyaM ca "saMjame vasatA tu vasuvaisI vA yenendriyANi tasya vaze, vasu ca dhanaM jJAnAdyaM tasyAstitvAnmunirvasumAM" vusimaM ca simaMto, evaM matimaMtoci, yaduktaM bhavati-nANamaMto, savaM NaccA aNelisa bhacapacakkhANAi tivihaM maraNavihANaM ja ya jattha bihI jaMca jassa aNuSNAtaM maraNaM svataH saMghayaNadhitivalANi Asaja, agelisa iti aNaNNasarisaM aDDANe avelisaM, bAlamaraNANi vA pahuMca aNelisaM, duvihaMmi anazanaMAnupUrvI ca [299] // 287 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra- [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: aSTama adhyayane aSTama-uddezaka: 'anazana-maraNa' ArabdhaH,
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [8], niyukti: [275...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-25] (01) zrIAcAgaMga sUtracUrNiH tyAgaH l/288| prata vRtyaka [226gAthA 1-25] vidittANa buddhA dhammassa pAragA (18) bajhaM ambhitaraM ca, pajjhaM marIrovagaraNAdi, ambhitaraM rAgAdi, pahilai ya'duvihaMpi vigicittA duTTAdudvANa jANagA' tivihaM vA maraNaM buddhA, dhammo duviho, dhammassa pAraM gacchaMtIti, aNupuSIe | saMvAe, aNukamo aNupugdhI, saMkhAe jANaNAe, yaduktaM bhavati-saMkhAe NaccA, kiM tAva jIvaMtassa mamaM guNA? aha sarIraM vimokkhaM kuNamANassa? kassa vA ahaM maraNasma jogo? iti saMkhAe, AraMbhA yatiuti AraMbhaNaM AraMbho-sarIradhAraNatthaM bhattapANA| Io tiugRti, ahavA veyAvazcavAyaNapucchaNAdiAraMbhA tiuTTati, yaduktaM bhavati-Nijjati, paDhijaha ya-kammuNA ya tiuddati, kammaM aTThavihaM tato tuTTamANo tuTTe, duvihaMpi saMlehaM kareMtassa jayA jayA so atigilANo bhavai kasAi pataNute kicA (19) ahavA mUlasaMlekhaNAe kasAe pataNukaraNaM, teNa sA Ahiye-maNiati, kasaMtIti kasAyA kohAdi sabbaghAho vA taNue, taNue saMlekhaNAe appAhAro tiuddati, yaduktaM bhavati-apaJjalAhAro, ettha duvihAe saMlehaNAe kokaNagahu~to, akkhovaMjaNANu| levaNasamAhiNimitnaM AhArate iti, titikSaNaM saharNa sahaNaM sahati omodariyaM aha bhikkha gilAejA aahaarssev| kAraNA aha iti ama(Na)tare, bhikkhU pukhkhayanito, gilAyati, kiM nimittaM ?, AhArakAraNA, AhAreNa saMlehaM karemANo aMtiya ambhAse atIva saMlihitA, je bhaNita-AsanamaraNakAlo, evaM gilAyamANo'vi jIviyaM NAbhikaMkhijA (20) kaha NAma jIvijA cirataraM ?, saMlehaNaM vA pamAdeti, maraNaMpi Na patthapa atIva chuhAe vA vijjhAmi, kahaM NAma marijati !, paJcakkhAte vA jati se devatA gaTTovahArAti aNulome utsagge karei, thayAdiNA vA maNuyA pUrva kareMti tahavi jIviyaM NAvakheja, paDilome-10 D| hi vA kIramANe maraNaM Novi patthae, duhaovi Na maje jA duviho duhato, kantha , jIvie maraNe thaa| mamattho dIpa anukrama [236264] // 288 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [300]
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [8], niyukti: [275...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-25] (01) samAdhipAlanAdi zrIbhAcA rAMga patra cUrNiH // 28 // prata vRtyaka [226gAthA NijarApehI (21) mohiM cidvatIti majjhantho, jIviyamaraNe ga AsaMmate suhRdukkhe bA, paDilomaaNulomehi vA upasaggehi |Nijara pekvatIti NijarApehI, kaha mama Nijaga bhavijA ?, nANAdi paMcavihaM samAhiM aNupAleti iti, evaM aMto pariM viussaja aMto gagAdIvittiussaggo, bAhiraM sarIraM, AhArauvagaraNamAdIi, evaM barhi abhitaraM ca uvahiM viusaJja, ahvaa|| aMto vA bAhibA gAnAdINaM sarIra viussA, viseseNa caSaNA viyosaja, ajjhatthaM suddhamesara apANaM ahikizca baddati, amatthaM muddhaM NAma jIvitamaraNAdi viyajeti, rAgadomAdirAhiyaM bA, emati NAma maggati, so evaM saMliIto jaM kiMci uvakrama jANeja (22) iti aNuddisma kiMci iti atigilANito pittamuccha vA AyaMbila pariggaditaNa vA taveNa atighAtI sarIrasma | Aukhemassa apaNo Auso khema-abAdhAyattaM jIviyasma, ahavA jaM kiMciditi tasma ukosehiM tavehi sositasarIrassa aNNAdirUvA ubakamakArI bhavaMti, taM evaM Aumo khema samatIe paravAgaraNeNa vA jAgettA tasseba aMtaradvAe zraddhA NAma kAlo, aMtare addhA aMtaraddhA, yadannaM bhavati-tatva kAlaMtare, khippaM sikvija khippaM sabbAsaMgeNa naheva kAlo, sikAlA NAma Ase| yamA, jaM tavamiti jaM teNa avasitaM tadeva sikkhina, takSaNAdeva AloiyapaDikato bayAI AropittA bhane pacavAvejA, | pApADDINo paMDito, tattha gAme yA ahavA rapaNe (23) aMto gAmasma basahI tambAdi vA ujANe Thito giriguhAisu vA, pADicaraehi maddhiM, AsukkAreNa vA egANito, thaMDilaM pahilehae thANaM dadAtIti thaMDilaM paDilehehi, taM duvihaM sarIraM paDihAya pANiyathaMDilaM ca, jattha pa bha paJcasvAti jatthaci thaMDile sarIramaM paridvaviaissati pi jati agIyasthA sehA ya tAhe taMpi saya metra paDileheti, erise thaMDile mate pariDhavijAha, pAriTThAvaNiyA ca bahi ca mi kaheti, jattha puNa Na viJjati taM appapANaM 1-25] | // 289 // dIpa anukrama [236264] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [301]
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [8], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-25] (01) nAhArAdi prata vRtyaka [226gAthA 1-25]] dIpa anukrama [236264] IS9 appayIyaM ca apaharitaM jAva biyANecA taNAI saMgharejA, taNAI saMtharetA dambhasAdINi sayameva aNAhAro Nivajeja rAMga sUtracaNita(24) muNI, tassa AhAro Na vijatIti aNAhAro, ticihaM vA paJcakkhAti, tANi bachuA jAva NivaNNo saMto, puTTho ttvdhi29|| | yAsijA puTTho NAma digichAte. tivihe paJcakravAe, tivihe caubihe vA paJcakkhAyA, pivAsito tatthAhiyAsae, evaM annehiSi parIsahehi puTTho ahiyAsae NAtivelaM upacareNa paDisehe atiratikramaNAdipu, velatti yA sImati vA meratti vA egaTThA, daba. WvelA samuhassa, bhAvavelA caritnapAlI, taM so parIsahehiM ubasaggehiM puTThoNa ativelaM dhammasukarANa, uvagaraNe AhAro dAijA, maNussemuvi puTThavaM dhamma maNussesu, aNulomehi vA paDilomehi, tattha aNulobho AhAranimaMtaNAdI, isthiyA vA uvasaggaM kareti, purisaesaNI vA gaNiyA causaTikalAvisArayA, paDilome cA kaTThalehi piTTija vA kaTTavikaDiM vA karejA, avi padatyAdisu, dibbehivi puTThavaM, tirikkha joNiyA puNa uvamaggA sirIsivAdi, tato bhaNijati-saMsappagA ya je pANA (25) saMsapaMtIti saMsappagA-muyaMgAo makoDagabagasIyala sIhavagyataracchAdi, je ya uDa ahe carA ur3e carA uddacarA pakSiNo kAgA giddhA sahAdi, padamamasagAdayo ya, paNNapagadisaM pahuMca ahecarA vilavAsiNo. taMjahA-ahimUmagAdi, muMjate maMsasoNiyaM tattha maMsaM sIhavagdha 1| jaMbugAdi bhakSayati jahA avaMtikusumAlassa, soNiyaM tu daMsamamagapipIligAdi pite, sanevi Na cANe hattheNa vA pAdega| 17vA kaTTeNa vA taNeNa vA Na chaNija, yaduktaM bhavati-Na mAreja, pamajate samamage vattheNa vA hatyeNa patteNa vA pANA dehaM vihiIN.saMti (26) ittha imaM AleSaNa kAuM ahiyAseyaba-mA temi aMtarAiyaM bhavismati, ete tu pANA mama dehameva vihiMsaMti, Na puNa nANAdiubarohaM kareti, kaI 1-aNNo jIyo aNNaM sarIramitikAuM, bhaNiyaM ca-aNNaM imaM sarIraM amo'haM 0, ane saMbaMdhidhayA, taM pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [302]
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [226 gAthA 1-25] dIpa anukrama [236 264] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [ 8 ], uddezaka [8], niryukti: [ 275..], [vRtti anusAra sUtrAMka 226 / gAthA : 1-25] zrI AcA rAMga sUtra cUrNiH // 291 // jati pANA dehaM bhakrakheti mayA simiti ettha kiM mama avarajjhati hai, aMtaraM vA tesiM, atori Na zivArate, ThANAo Navi unbhameti davvaThANaM so ceva ovAso, matadvANaM bhattapariNNA, vividhaM unmame viumbhame, so evaM bhAvaThANAo acalito bhavati, jato avasavvehiM vicittehiM avasantIti avasannA visayakasAyA hiMsAdayo ya vicittA-muttA, ahavA virUvapi bhAvo, vicitehiM avasandehiM amilitehiM pamANe ahipAsarati pamANa iti amaeva siddhamANo khupivAsiehiM parIsaha uvasaggehiM milAyamANe dvijamANe vA dehiti to base, gavi kAyAvAyAmaNehiM tihiM tappati aheyAsejati sahija, kammakkhayatthaM kamagaMdhehiM vicitehiM (27) dangaMtho sarIravatthapattAti bhAve rAgAdi, AukAlassa pArate AukAlassa pArago paiNNApArago ya jAba carimA ussAmaNismAsA siddhigamaNaM vA devalogauvavAtaM, bhattapaccakkhANaM vRttaM / idANiM iMgiNimaraNaM vubati, parigahiyatarAgaM ca etaM misaM gahiyataraM paramahiyataraM bhattapaJcakkhANAo bhAritataraM pUitataraM ca dukkhataraM kassa ?-daviyassa vigrANao rAgadomarahiyassa daviyassa suddha Adito vA Ahite suvAhito, pavajjA sikkhAvaya asthagahaNaM ca0, sovitA parikammaM karitA uvagaraNAdiuvahiM caitA thaMDilaM pamajittA Aloya paDikaMto vyANi ArubhittA cauni AhAraM paJcakkhAya saMthArArUDho ciTThati, sayameva caMkramaNA kiriyaM karetitri so, AyavinaM paDigAraM ( 28 ) sayameva udveti nisIyati caMkramaNaM vA kareti, AyavikhaM nAma no taM asuhIbhUtaM anno koI ur3aveti NisiyAvei vA uccArapAsavaNabhUmiM Neti vA ANeti vA, paDiyaraNaM paTiyAro gAyassa AuMTagapasAraNagamaNAgamaNAdi vijana nihA tighA trivi 2 jahija vijahija, tihA 2 yogatrikakaraNatrikeNa, kerisae thaMDile vijati 1, bhanati-haritesu NaNivajejA (29) sayameva thaMDilaM paDIleditA gaMtuM tattha NiviJjati, udUbhramavarjanAdi [303] // 291 / / pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [8], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-25] (01) prata vRtyaka [226gAthA 1-25] bhIAcAmuNI puraNito AsIta, Amae viyosaja, aNAhAro, kayasanacauniha vA AhAra, aNAhAro pavyatabba'dhiyAsae, puTThoti anAhArAdi rAMga sUtra chadAIhiM parIsahehiM ubasaggehi ya ahiyAsae tivihakaroNavi, so evaM diTTho saMto iMdirahiM (30) aMgapacaMgasaisaMciTTho sNku-| cUNiH DIto vA samitaM mAhare muzI, saMkuDito parikilaMto vA pamalitA sAharati, evaM uvavatto pariyanato hoUNa parAvattati, yaduktaM / / // 292 // bhavati-paDilehitA, taheba se AuMDento pasAreMto vA cakamaNiyaM vA kareMto agarahaNijjo ceva so bhavati, acale je samAdhite 2. acalati acalo, samAdhite a, jati acalo samAdhito bhavati, iMgiNimaraNasamAdhito ahavA patipiNa, acalo ceva acchada bate. | calatovi samAdhito acalo gaNiati, kiMca- kevalaM ucyatatti vA pariyacati vA, katAi NisaNyo sayaNattho vA avi parisaMto uTThAya abhikkame paDikame (31) pannavagaM par3aca abhimuI kame, amimuhokAntabhRto, kimiti paDikame , yaduktaM bhavati-- taM gamaNAgamaNaM kareti, hatthaM vA pAyaM vA parissaMtaM saMkoDijja cA pasAreja vA, samma kucaNaM saMkucaNaM, yaduktaM bhavati-paDile hittA, prati prasAraNa, kimatthaM vRJcati ? kAyA sAdhAraNaTThAe samma dhAraNaM saMdhAraNaM, jaM bhaNitaM-sArakravarNa, egapakSaNa sayamANassa gAyANi parissameti tANi ubvanaNariyattaNAkuMcaNapasAraNehi sAdhAreti, etthaM vAvi athaNeci itthaM iMgiNimaraNe vA vibhAsA jahA pAovagamaNesu kaTTamiva aceyaNA marvakriyArahite ciTThati evaM ethavi iMgiNimaraNe jati se sAmatthaM asthi to aceyaNo, aceyaNogya kiriyArahito ciTThati, aceyaNeNa tullo aceyaNavat , jo puNa parigilAti kaTTamitra ciTThamANo so parakame parikilato ( 32) parikamaNateNa teNavi jadA klA-to bhavati tadA ahavA ciTTe ahApataM ahAyatamebhavittA ciTThati jahA parihi yagato ThinI vA acchati, jayA pRNa ThANeNAvi parikilesati tadA chAto parikamaNaM, teNavi ThANeNaM parikilaMto nisieja vA HINIORMAP dIpa anukrama [236 NP 264] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [304]
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [8], niyukti: [275.], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-25] (01) prata vRtyaka [226gAthA 1-25] zrIAcAaMtaso ThANassa aMte yataso NisaNovi jayA paliyaMkaNa vA addhapaliyaMkeNa vA ukkuTuyAsaNo vA paritamati Nivijjati, uttA-10 paryakAsarAMga mUtra gato vA pAsillito c| uhAyato vA lagaMDasAthI vA jahAsamAhIte sandhathavi (33) AsIgamANa misaM AsINa iti, udaasiinno| cUNiH // 29 // | majjhattho rAgadosarahito, aNeliso, ahayA dharma AsIto maraNaM vA aNaNNasarisaM iMdiyAI samIrate 'Ira gati kaMpagato' saMmeM Irate | samIrae vANidvegu visaemu rAgadosaaMkaNaM iMdiyasamIraNa, ahavA Thito ceva kolAvAsaM samAsala kolA NAma ghugA, keh| Ahu-uddehiyAo, kolANaM AvAso kAlApAso, yaduktaM bhavati-muktakahUM, NAyi ade kaDhe kolA saMbhavaMti, taM ca amunnaM aghuNitaM / aNudehiyAkhaiyaM uvidha-Amaja samAja, ahavA avayaMbhe pane vitahaM pAdusate sato NaM tahaM vitaha, kiMmito so kolA vAso?, jadhA kolevi avahito bhavati tadA va nastha sannA bhavati, tadavi pAduatesae-pAdu pagAsaNe, pagAse abaTTitaM taM cakkhusA Dya Aloke, baddhamUlaM ajhusiraM esati, yaduktaM bhavati-abaddhaM bhavati, avalaMbati vA, jato vajaM samuppaje (34) jamhA tato jattha vA kaDe kuDe cA avalaMbamANo, vajaM NAma kambha, samatthaM uppaJjai samuppaJjai, kimiti puNa ?, vayaliaMti, uddehiyAu pA saMca-ID | rao vA baMdhA bhajaMti, par3hati vA, Na tastha avalaMbate, ukkase appANaM tato jamhA Isitti kasitA ukasitA appANaM savve | phAse'dhiyAsae, ahiyAsaNe ThANe vA nisiyaNe vA tuyaTTaNe vA, jahA phAse tahA sesevi visae, bhaNiyaM iMgiNimaraNaM, ayaM tu| | silIgattho tahavi maraNohe samoyAreyavyo, taMjahA kadAyi pAtovagamaNaM piDitayo vA karejA, apratyaMbhiyaM yA kahU~ hattheNa abalaMbiuM, sovi jato bajja samupajje Na tantha avalaMbate, bhattapaJcakkhANevi jato vajaM samuppaje jato vA NidANakaraNAdi paripaNAvito vA, vajaM kamma uppajjati Na tattha avalaMbate- taM pariNAma puNo avalaMciA , tato ukase agyANa, visuddhapariNAma dIpa anukrama [236264] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [305]
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [8], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-25] (01) AtatarAdi zrIAcArAMga sUtra cUrNi: // 29 // prata vRtyaka [226gAthA 1-25] taramAsajja sammaM ThAvati appAgaM, pAovagamaNamiyANi, taMjahA-ayaM vAtatare sitA(35)ayamiti jo yuvati aMtataro aMtatarI vA Ayataro, paDhijaha Ayare-draDhaggAhatare dhamma maraNadhamme iMgiNimaraNAo Ayatare uttamatarejo vivekaM kareti, naNu jo evaM aNupAlate taheva etthavi pancajjA sikkhAvaya0 jAva saMlehituM Nivajjati, so puNa sadhagAyanirodhevi gAtaM hatthaSAdaM jatithi se parimaTThANaTTiyassa uttAvitehiM mucchA uppajjati maraNaM samugdhAto vA tahavi tato ThANAo Navi umbhame, damaTThANa sa eva avagAso, bhASaTThANaM sa ego maraNabhiggaho, Isitameva ujjame, epasta pAdaveNa uvamA kIrati pAovagamaNaM, jahA pAyavo acchinnovi Na calati, kiM chinnapAto?, so ujjhamANe vA chiNNamANe vA visamapaDito vA mittikAuMNa tato ThANAo calati, aNNahA ThANaM Na karei, evaM eso'pi pAtavavat paDito nicalo niSphaMdo ciTThati, kattha pUNa so ciTThati ?-gAme ahavArapaNe, kahaM puNa gAmeti ?, jati jANai esa gAmo acireNa iMhiti, mama asamate gheva pAovagamaNA, tAhe gAme ThAti, iharA tu sati | parakame araNNe peva kareti, aciraM paDilehitA aciraM NAma ThANaM, ahavA aciraM kAlaM, kAlakataM aviraM, taM paDilehittA pama- | jjetA bihare ciTTha mAhaNe vihareti acchati NisaNNe vA NivaNNo vA ciTThati, uTThIyato acchati, kAussagge Thio vA, mAha| ghoti vA samaNetti vA egahu~, Nizcale nippaDIkammo Nikkhivati jaM jahi jahA aMga, acittaM tu samAsajja (37) acitraM aceyaNaM kiMci avaTuMbhaNaM jA kuI vA kaTuM vA taM Asaja samAsana, yaduktaM bhavati-prApya, tatthavi kira kIrati abaDhuMmitaM pAo| vagamaNaM saMmaM, jo tivatya0 pAovagamaNaM, etaM katarassa?, ahavA ayaM dhaMDilaM, so thaMDille NisaNNo abaDhuMbho vA avilaMvito vA | | cosire sabaso kArya samyehi pagArehiM sabbaso sabasasthA paNAmae dehe parIsahANa NAmae dehi kiMci parAyataM etaM sarIra-10 // 294 // dIpa anukrama 236264] ra pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [306]
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [8], niyukti: [275..], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-25] (01) sarva cUrNiH prata vRtyaMka zrIAcAmete, savyahA bosa?, sayaM parIsaDatIti, seti dehe, dukkhANaM bhavaMti, so ya deho mama Na vijjati, kato parIsahA ?, ahavANa mama || sahanAdi saMgapatra-10 dehe parIsahA saMtIti suhRdukkhasamattA, evaM maNNati puDhavI viva sabasahe pANu kammasattujayasahAyakattA to parIsahANaM aparIsahA eva mannati, te puga kecciraM kAlaM parIsahA ahiyAsei uvasaggA, yucaMti-jAvajjIva parIsahA (38) uvasaggA ya, / / 295 // parIsahA diginchAdi uvasaggA ya aNulomA paDilomA ya, iti saMkhAya evaM saMkhAvAM teNa bhavati, yaduktaM-te na bhavati tato ahiyAsate, puNa suddhate paDuzca Na saMkhAyA bhavaMti, ahavA jAvajjIvaM ete parIsahA ubasaggAviNa mama tassavisaMtIti evaM saMkhAe | ahiyAsae, ahavA parIsahA eva uvasamgA Na dehe chijjamANe DajjhamANe vA iti paNNe ahiyAsae iti evaM prajJAvAM upagyo ahi| yAsae-sahejAsi, pariNiddeso vA, evaM so paNo ahiyAseti, dehadukravaM mahAphalaMtikAuM ahiyAseti, evaM taM adha taM koti | vivihehiM kAmabhogehiM NimaMtijja saddAtivisarahiM tappaDisehe imaM suttaM Arambhati-bheuresu na rajjejA (39) kAmesu bahu| taresu bheuradhammA meurA sadAdipasu kAmesu, bahutarA NAma pabhUtatarA, alAhi AsattamAzro kulavaMsAo, paDhijai ya-kAmesu bahulesuvi, yaduktaM bhavati-bahuesu, jativi rAyakannA gaNiyA vA causaTikalAguNoraveyA utsagge kareti taMpi sahati, evaM | paDilomevi bheure sahati, jaha khaMdasIse hiM, kiMca-ittha (cchA)lobha Na sevijjA icchA cae lobho, te purise, anno'vi kAma icchA, pasatthA icchA nANAdi, sA tu lobhagahaNA apasatthA icchA, NidANakaraNaM, jahA bhadattAdI hiM, taM Na sevijjA, Na patthejjA yA abhilasejjA, ihaloge vA AhArAdi, ahavA ihalogAsaMsappayoge paralogAsaMsappayoge jIviyAsa sappaome maraNA| saMsappayoge kAmabhogAsaMsappayoge, suhamarUve uvasagge sUyaNIyA suhumA, vaNNo NAma saMjamo, so ya muhamo, thoveNavi vira- 295 // [226gAthA 1-25] dIpa anukrama [236ORUM pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [307]
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [8], uddezaka [8], niyukti: [275.], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-25] (01) dhruvaprevAdi prata vRtyaka [226gAthA 1-25] zrIAcA-1 rAMga satra | hijjati bAlapadmavat , sammamehitA samehitA, paDhijjai ya-dhuvamannaM samehitA thirasaMjamaM pehittA, so kahaM thiro?, dhurva avva- cUrNiH micArI, ahavA dhuvamannaM sapehiyA dhuvo mokkho, so ya ANA, saMjamo u jassa dohi tA, kiMca-sAsatehiM NimaMtijjA // 296 // | divaM mAtaM na sahahe (40) sAsayamiti NitiehiM, koyI devatA va samatthaM paDiNItatAe vA, taM mAyAM, kiM evaM kilissasi ? PM ahaM te sAsate kAme demi, jaM bhaNitaM-divbe, uDhehi etaM vimANaM, taM ca aTThAe sakeNa devarAiNA pesitA, sarUveNameva saggaM Ara-1 mijjAsi, annaM vA jaM icchasi taM te baraM demi rajjaM dhaNaM vA akkhayaM jIvitaM, etaM nimatate tahiM deve, taM divamAyaM Na srhe| BNa etite jAva taM savvaM tiviheNa karaNegavi, ahavA divvaM AyaM Na sahahe, AtaM-lAbhaM AgamaNaM Na sahahe, evaM devIvi divvaM / / rUvaM viuvittA bhogehiM nimaMtijA sAbhAvitaM kaiyaviyaM vA, taM divvamAyaM Na sadahe, taM paDimiti taM mAyAThANaM paDIbujhe, yaduktaM bhavati jANijjA, samaNeti yA mAhaNetti vA savaNUmaM vidhUNitA dhUtra kaMpane, taM mAtaM vidhUNitA, jaM bhaNita-khavittA, ahavA| 2 nUmaM kamma, jeNa tAsu tAsu gaIsu mijjati-nihijjati, mAtAgahitAo vA rAgagahito, taM vidhUnA, evaM dosapi, ahavA tamiti taM dabba muMcati tivihaM, dhUmitA vidhUmittA vimokkho ya iti / evaM so sabasthehiM amucchito (41) atthA sadAdi, te ya / divvA mANusA ya, kei icchaMti tirikkha joNiyapi, dibbA sAmANIyA tAyatIsagAdI, maNussA cakavahibaladevavAsudevamaMDaliyAdi etesu kammabaMdhaNagesu aDDesu amucchite-agiddho Ayu kAlassa pArato etIti AyuM tassa AyukAlassa pAraM gacchatIti pArago sajAya tassa mamvavimokkho bhavati dasavimokkho cA. bhaNiya cA pAovagamaNaM, etesi tiNDavi maraNANa kiM AlaMvarNa ?, tadanyate titikvaM paramaM NacA NAvimo(tiNhama)praNataraM hitaM tadhimi titikkhagaM, yaduktaM bhavati-sahaNaM taM, etesiM tiShavi maraNANaM / / 296 // dIpa anukrama [236264 para pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [308]
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [1], niyukti: [275-284], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-23] (01) udazAthA[dhikArAH prata vRtyaka [226gAthA 1-23] zrIAcA- paramaM siddha pahANaM bhavati, jaM bhaNita-jANecA jaha vihI vimokkhatIti vimokkhaM, aNNataraM NAma tiNDavietesi annataraM, aNu- rAga sUtra- pAli aMti ipeyaM vimohAyapavaNaM egatiyaM ca acaMtiyaM ca hitaM suhaM AvakahitaM parahitaM meti evaM dhu(bu)vAmi, titthagaropadesAo, cUrNiH MINNa secchAtI iti / / AcAracUpayoM saptamamadhyayanaM vimokSAyatanaM nAma parisamAptaM // ___ajjhayaNAmisaMbaMdho jahA NijjuttIe pada me ajjhayaNe buco, taMjar3A-kayareNa imaM sutharkhadhaM praNIta ? keNa vA ete guNA annu||297|| caritA je aDasu ajjhayaNesu uttA?, taM pucca(buca)ti-badamANasAmiNA bhagavayA, esa dvitakappo va sabbatitthagarANaM jeNa bhacerANaM navame ajjhapaNe tavokamma vaNNeti je appaNA aNuciNNamiti, jaM ca sAhahiM aNucariyadhvamiti, tattha gAhA-jo jaitA tisthgro||275|| kaMThaNaM, cattAri aNuyogadArA vaNNettA duviho asthAhigAro, ajjhayaNe tAba cauhivi uddesarahiM tavokammehi ahigAro badamANasAmiNA ya, uddesatyAdhimAro imo-cariyA 1 sejA 2 yaM parIsahA ya 3 Ayakite tigicchAe 4 // 276 / / | tattha paDhabhae uddesae cariyA vaNijati jahA sA cariyabvA, bitie sejAo vaNiaMti jArisiyAsu so bhagavaM vasitAio, tatie | upasaggA vaNNiaMti, cautthe omodariyA, jaM ca AhAraM bhagavaM AhAriyamo, NAmaNiSphaNNe uvahANasutaM, tassa Nika khevo-nAma | ThavaNubahANaM0 gAhA / / 280 / / dadhkhuvahANaM vairica uvahANaM sayaNijassa egato duhato vA, niruvahANo uttabhayaMti, AdiggahaNA | uvaviddussavi, bhAvovahANaM carittassa sejAe, cAhinbhataro tavo, paMcamahatvayasijAe ghA, jato ya evaM nANadaMsaNacaritta abhiga maNaM-abhigacchaNaM, je bhaNitaM-karaNaM, tavasA ko guNo 1, bhaNNati-jaha khalu mahalaM vatthaM0 gAhA / / 282 / / kaMThadha, tassa puNa " bhAvovahANassa ime egaTThA nAmadhecA bhavaMti, jaM vA teNaM bhAyovahANeNa vucaMti egadviyANi, taMjahA -'uvahaNaNa'gAhA / / 283 // ||297 // dIpa anukrama [265 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: navama-adhyayanaM 'upadhAnazruta' ArabdhaH, [309]
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [1], niyukti: [275-284], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-23] (01) zrIvIra dIkSA prata vRtyaMka zrIAcA-UetaM kimatthaM vaNijati upahANasuyaM 1, vuNati-'titthagaro caunANI 'gAdA / / 277 // evaM tu samaNuciNNaM. jaM aNucaredu vIrA sivaM0 gAhA // 284 // jahA ya teNa bhagavayA etaM aNuciNaM evaM aNNehivi aNucariyamamiti ayaM saMkhevattho, sunANu-10 cUrNiH / // 298 // | game suttaM uccAreyavyaM, ahAsuyaM vaissAmi (42) aJjamuImo jaMbukhAmi pucchaMta bhaNati-ahAsutaM yahassAmi, jahA sutaM ahA| sutaM, jaheti jeNa pagAreNa, Na anahA, vaissAmi, ahaM vA jaha sutaM tahA vadissAmi, jahA se jeNa pagAreNa setti Niddese, kasma / bhagavato samaNassa, katarassa?-varddhamAnasvAminI, apacchimatitthagarassa, uDDANaM udyAya, taMjahA-paMdhaM kiradesittA sAhaNaM aDaviviNappaDANaM0 sAmAiyanijjuttIgamaeNaM jahA pajobasaNAkappe bhaNiyaM jAva AbharaNa alaMkAraM omuittA paMcamuTThiyAloyaM | siddhANa NamokAra kArDa sadhyaM sAvaja ega devadUsamAdAya muMDe bhavicA maNapaave uppaNNe iti, evaM aTThavihakammasantunigghAyaNaTTayAe titthapavattaNAya udvite saMkhAya taMmi hemaMte saMkhAya parigaNittA, yaduktaM gaccA, puvaM ceva amApItihiM devataM gatehi naMdibaddhaNapabhitiNa sayaNANa ajjhatthite gambhakAlapatiNNA parisamattIya niggahIbhAvo sayaNaM aNupattati, aphAsupaM AhAraM rAibharta caNa AhArato baMbhayArI asaMjamavAvArarahito Thito iti, evaM saMkhAya, padhajjAkAlaM ca cha umatyapariyAgaM ca kammakkhayakAlaM ca saMkhAya saMsAre dukkhaM muhaM ca evamAdi saMkhAya, tattha hemaMte maggasirabahula isamIe pAINagAmiNIe chAyAe ahuNA pacatie rItitthA, rititthA NAma viharitthA, tato divase muhutsese kumAragAma aNupatto, ayaM ca uddesao cariyAdhigAreNaM jAti, jahA sAmiyIyanijjunIe chaumasthacariyA, ihaM tu kiMci visesaM bhaNNati, so bhagavA NigiNo bhavittA egadUsaM vA se khaMbe kAuM paca| ito, tassa puNa bhagavato etaM AlaMSarNa-no ceva imeNa battheNa pIhessAmi taMsi hemaMte, Na paDisehe, Na ahaM imeNa vatyeNa INDRARIES [226gAthA 1-23] dIpa // 298 // anukrama [265 21 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: navama-adhyayane prathama-uddezaka: 'caryA Arabdha: [310]
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [1], niyukti: [275-284], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-23] (01) devadhyAdi SHRSHDSANIPATRA prata zrIAcA-ID| diveNa, pihissAmi, na tassa jahA mama etaM sItattANaM hiripaDicchAyaNaM vA bhavissati, se pArate AvakahAe sa iti so| rAMga sUtra- bhagavaM vaddhamANo, pAraM gacchatIti pArago, sItaparIsahANaM vatthamaMtareNAvi, jaM puNa taM vatthaM khaMdhe ThitaM dharitaM vA taM aNummiyaM cUrNiH W tassa aNu pacchAbhAve anehivi titthagarehiM tahA dhariyaM taM aNudhammiyameva etaM, jaM bhaNita-gatANugataM, ahavA titthagarANaM ayaM // 29 // | aNukAladhammo-se vemi je ya atItA je yapaDapaSNA je ya AgamissA arahaMtA bhagavaMtoje ya pabbaDyA je ya pabvayaMti je ya pabahassaMti sabje sovahigo dhammo desiyavanikaTu titthacadhAe esA aNudhammiyati ega devasamAdAya pabaIsu vA pathyaiMti vA pacaha saMti vA, bhaNiyaM ca-garIyastvAt sacelassa, dharmasthAnyaiH tthaagtH| zibhyasaMpratyayAccaiva, vakhaM dadhe na ljjyaa||1|| sa hi bhagavAM digvehiM gosIsAiehiM caMdaNehiM cunnehi ya vAsehi ya pu'phehi ya vAsitadeho'pi NikkhamaNAbhisegeNa ya amisino viseseNaM Idehi | caMdaNAdigaMdhehiM vA vAsito, jo tassa pabbaiyassavisao cattAri sAdhige mAse tahAvattho, Na jAti, AgamamaggasirA Araddha cattAri mAsA so divyo gaMdho na phiDio, jao se surabhigaMdheNaM bhamarA madhukarA ya pANajAtIyA bahavo AgameMti dUrAopi, puSphitevi lohakaMdAdivaNasaMDe cahattA, digvehiM gaMdhehiM AgarisitA, tatsa dehamAgamma Arujjha kAyaM viMdhati, kAyo NAma sarIraM, taM Aru-| bhittA viharIMsu, tato jato jato bhaTTArato jAti tato tato vilaggA ceva keti viharaMti, keI maggo gameMtA maggao aNNeti. jahA puNa kiMcivi Na roeMti tato ArusiyANaM tatva hiMsiMga aJcatthaM russitANaM ArussitANaM, tattheti tattha sarIre, hiMsiMsu Nahehi ya rassayaMti, vasantakAlaviriyaM kiMci rakto va sumaNehi bhavati, tato vilaggiuM taM picittA Aru.sattANaM tattha hiMsiMsu, | mahaMgAdIvi pANajAtIo Arubha kArya viharaMti, jAva gAte vatthe yA caMdaNAdIvilevaNANaM cunAdINaM caketi avayavovacitaM tAva vRtyaMka [226gAthA 1-23] dIpa // 299 // anukrama [26521 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [311]
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [1], niyukti: [275-284], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-23] (01) sabakhatA zrIAcA-1 rAMga mUtra // 30 // prata vRtyaMka [226gAthA te khAiMsu tehiM Niti, paNDA ne Thitamsa vA caMkamatasya vA AruThA samANA kArya vidisima, je vA ajitaM diyA te gaMdhe agyAta | taruNainA taM gaMdhamucchitA bhagavaMtaM mikkhAyariyAe hiDataM gAmANugAma duijjaMtaM aNugacchaMnA aNulomaM jAyaMti dehi amhavi etaM | gaMdhajuti, tusiNIe acchamANe paDilomA uvasagge kareMti, dehi vA, kiM vA picchasitti, evaM paDimATThiyaMpi uksaggeti, evaM sthiyAgovi tassa bhagavato gAya ambedamalehi virahitaM mismAsasugaMdhaM va muI dahra bhaNaMti-kahiM tujhe vasahi uveha pucchaMti jucI, Na se, so evaM viharamANo saMvaccharaM sAhiyaM mAsaM so hi bhagavaM taM vatthaM saMvaccharamega, ahAbhAveNa sthitavAn , paNa tu rikamato sAhiyaM mAseNaM sAhiyaM mAsaM, jaM Na rikAsi taM tassa khaMdha teNa vatthega rikaNa Asi, ahavANa NikAsitavAn taM vatthaM | sarIrAo, ahavA Nira iti paDisehe tattha naM na kAsi, vasthabhAvo vasthatA, desIbhAsAe vA munabhaNitIe vatthatA sabbatitthagarANaM vA tena azeNa vA sAhijjA, bhagavatA tu taM papaiyami neNa bhASAo NisahUM, tahAvi suvaNNavAlugAnadIpUre avahite kaMTA laggaM daheM puNoSi bubaha vosirAmi, imaM ca avaloiyaM, kimiti ?, buccati-ciravariyatA, sahasA va lajjatA, thaMDile cutaM Navitti, vipaNa keNati diTuM, mo pakvitA taM divaM, evaM carittA acelae, tano cAgI, abelayA NAma avasthatA, tApabhii naM volaja | vatthamaNagAro, cariyAdhigAro aNupattar3a, adu porisiM niriyabhitti (46) ati sutamaNitIne aha iti vutaM bhavati, purimA piephaSNA paurusI, yadunaM bhavati-garIrappamANA porisI, puNato tiriya puNa miti, maNilA diTThI, ko attho?, purato saMkur3A aMto vitthaDA gA tiriyamittisaMThitA bubati, sagaiddhisaMThitA bA, janivi ohiNAvA pAyati nahAvi sIsANaM uddesato tahA karati jeNa niraMbhati didi,Na ya Nica kAlamegha odhINANopogo anthi, cakAvumAsata aMtamo jhAyati passati aneNa cakkhU, 1-23] dIpa // 30 // anukrama [26521 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [312]
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [226 gAthA 1-23] dIpa anukrama [265 PL bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [1], niryuktiH [275-284], [vRtti anusAra sUtrAMka 226 / gAthA: 1 - 23] zrIAcA saMga sUtra cUrNiH ||301 || cakkhusA Asajja, yaduktaM bhavati purao aMto majjhe yAtIti pazyati, tadeva tastra jjhAgaM jaM riupayogo aNimisAe diDIe baddhehiM acchIhiM taM evaM baddhaacchI jugaMtaraNirikkhaNaM daha, ahaM cakkhubhIta sahitA te aha iti aNaMtare, taM caiva ruvANi bhIsaNeNakkhimiva daThThe bhItANi ema rakkhasoti sahiteti samAgatA bAlA avacvayA, kaDalagAdiehiM haMtA hatA kadAiti annAIpi ceDarUvANi khohiMsu evaM ehiti paramaha imaM pisAyaM iriyANaMtaraM sejjA bhavati teNa satahiM vimissehiM (47) sAtijJjati jattha taM sayaNaM-uvAsao, vItimissaM anna utthiyagihatthehiM tattha Na ThAti, jati puNa putraDiyassa eti se itthiyA | purisA jahA pattakAlagAdisu ekinAo vA ejjA saMkeyagadiNNitA vA tadaDIo vA tAhe tAo jANaNApariNAe pariSNAya jahA etA husiyAo 'etA hasaMti ca rudaMti ca arthahetorvizvAsati puruSaM ca Na vizvasaMti' kiMpAkaphalasamAnA viSayA hi NiSevyamAnarama gIyAH, evaM jANaNApariNNAeM pariNgAya paJcakakhANapariNAya pacakavAya sAgAriyaM Na seveha ca sAgAriya NAma mehaNaM taM Na sevati, iti evaM saMti bhagavato Nideso, veramge pavisittA anANaM maraNaM socA jjhAti, Na to sotaM vA cakkhuM vA samaraNaM vA deti, appamAgAritevi saI pavesitA jjhAyati, vyasAgAri yahi sati na bhAvasAgAriyaM, jaM bhaNitaM Na sevati, so bhagavaM vicameva egaMte sunAgArAdisu dvAti, aha vAghAto jjhANaDDayAe, jar3a puNa se kahavi dItimissA vasahi sejA Asane vAvi gatthANaM tattha bAreti, je ker3a me agAratthA (48) jai pRthbudivasa, etA gRhasthA, sthAne payaNAdi asthi, karijA | mAsijja vA, tattha mIsa bhAvaM tesu pahAyati, na tesu mapi saMveti, tesu roso vA samAso agAre ciTThatIti agArattho, itthIo purisA ya, te missIbhAvaM pajahAya, yaduktaM bhavati-saMmimsabhAyaM, annautthiyANAce jahA dahajaM tarasu daridraprasUpagItaNakSa (Da) uNuru RjUpayogAdi [313] // 309 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [1], niyukti: [275-284], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-23] (01) zrIAcA- rAMga sUtracUrNiH // 302 // prata vRtyaMka [226gAthA kAdi tadatthe cahattA jjhAti, yato kiMca-puDhevi sa hi apuDhe vA pucchito apucchito vA, aha ve bhaca karemi vA, tusINIo, apu- ananunAdi |cchiUNaM vA jo koI kareti taMpi nANujANai, taM agiNhatA gANuNyAtameva bhavati, ahavA pucchaMti-keNa haDo? keNa hitaM, keNa da8 ) | keNa bhaggaM? evaM puTTho, NAgajjuNNA tu pati-puTThogha so apuTThobA No aNuNNAti pAvarga bhagavaM, puTTho so apuTThovA || | gacchati moNeNaM, Na tu ativacati bA, jjhANAzro vA, aJjavaM aJjo-rAgadosarahito, rijumaggaM jAti amAyAvI, pAthi paDiyassavi ullAvaM Na deti, paDilome vA ubasagge kareMti, tassa etaM vA No sukarametamegesi na paDIsehe, suI kIrati sukaraNaM, etamiti | jAnAti Asavo bhavati. maMtehiM payatteNavi dijamANo. pAdagatehidi upasiJjamANo, jamaNiyamaabbAbAIca pucchijjamANo, Na|| | etaM tahA dukaraM jahA paDIlomehiM ubasaggehiM kIramANehiM tusiNIo acchati, aNulomehiM tu kIramANehiM tuhiko tu evaM sudura, ahayA sabvameva evaM, egesiM, na sanvesi, duraNucara hastisaravat , jahA parijayamito hatthI saMgAme sarappahAre iNa niyattati, evaM bhagavaMpi, ArAhaNapaDAgagahaNatthaM, parisahabhijuddhaM vA, jAyate parIsahA uvasaggA paDIlomA aNulomA ya, tattha aNulomA bhaNiyA, no sukaraNA etamegesiM, paDIlome Aha-hatapuvo tatva daMDeNaM chaumathakAle viharato paDImAgato vA hatapubbo, tattha daMDeNaM DaMDo, ahavA DaMDa iva DaMDo lIlappahAraH, jahA iMDeNa tahA leThThaNA dUrasthiNa adviNA vA muTThiNA vA, phaleti muDiNA, kaseNa joteNa vA, | ete pahArappagArA, etehiM ceva pahArapaggArehiM lUsiyapubdho appapuSaNehiM lUsito, yaduktaM bhavati-bhaggo, ahavA lUsiyaputhyo | bhakkhiyapubyo, taM puNa dassuAyataNesu, appapuNNA jAma maMdapuNNA, jai bhagavaMtaM vahiyavaMto doggaigAmiNo, evaM sudhammo jaMbuNAma | kaiyati, tehiM appapRnehi lUsiyapucco, aNNANi ya pharusANi kArusiyANi dutitikvANi pItirahitAI pappharusAI kati-G 1-23] dIpa // 30 // anukrama [26521 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [314]
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [226 gAthA 1-23] dIpa anukrama [ 265 287 bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [1], niryuktiH [275-284], [vRtti anusAra sUtrAMka 226 / gAthA: 1 - 23] bhIAcA rAMga sUtracUrNi: // 203 // sAI, dutitikkhANi titikkha sahaNaM dukkhaM titikkhiti dutitikkhAI, atica muNI parakamamANe atiratikramaNAdiSu atIva etya atiaccA, agaNeMto, teNa ca maNe sati teNa ciMteti, guNI bhaNito, dhamme taddeva parakamamANo, parISadA viSayaM vA parakamamAno, bhaNitA paDIlomA / idANi aNulomA, AghAtaNahagItAI AghAtaM akkhANagaM, agghAtitaMti vA atikkhiyaMti vA egaTThA, loiyaM bhArahAdi, kuppAvayaNiyANi vA AghAiaMti, kahaM ?, pavo lAsago makkho budhati, Na NacaMte, saM puNa itthI puriso cANacati, gati ( gIta ) meva taMtIvaMsAdi AyojaM, juddhaM vivihaM, saMjahA-DaMDajudvANi muTThijudvAti, DaMDehiM juddhaM mallANaM juddhANi vA rAmiyAI eyAI pAeNa teNa tAI vAreti eva, gaDhite vidhUta (mihukahAsu) samayami (51) gaDhitaM yaduktaM bhavati-baddhaM visayaMmi, tahA viddhaM anehiM vA, se taMti coento acchati, bhagavaM ca hiMDamANo Agato, so taM AgataM pecchetA bhaNai-bhagavaM devajjagA ! imaM tA suNehi, anugaM kalaM vA pecchAhi, tatthatri moNeNaM caiva gacchati, NAtivattati aMjU, atiyazca muNI parakamamANo, evaM kahagassavi, mihoka hAsamayoti je kevi itthikadAti kahati, bhaktakahA devakahA rAyakahA, doni jagA vaha vA, tahiM gacchati, jAtivattati aMjUM, ahavA rIyaMtaM acchaMtaM vA pucchaha-tumbhaM kiMjAitthiyA suMdarI 1, kiM baMbhaNI khattiyANI va tissI sudI va 1, evamAdI miDukahA, samato gacchati, NAtivattae pohairise, arane aduDhe aNulomapaDilomesu, visoge vigataharise, adakkhiti dada, eyANi se urAlANi eyANitti jahA uddiTThAI, aNulomANi ya uvasaggAI, udArANi urAliyANi yaduktaM bhavati-ukiDalomAI, paDilo mAI teNa asubhapagAreNa, urAlaM gacchatIti atikamati, NAyaputte asaraNAe amaraNaM arcitaNaM aNADhAyamAgaMti egaTThA, ahavA saraNaM gi, Nassa taM saraNaM vijatIti asaraNago, Na ya saraNaMti atikaMtANi pRthvarayANIti, kiM etthavi parAkramAdi [315] // 303 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [1], niyukti: [275-284], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-23] (01) zrIAcArAMga sUtracUrNiH // 304 // prata vRtyaMka [226gAthA taM?, jaM bhagavaM aparimitabalabIriyaparakamo pandhaiyo sa iMdiyadarma kRtavAn , so bhagavaM Aghavati jo phAsuyAhAra evAsI, kaha , | tassa hi aTThAvIsatibarisassa ammApiyaro kAlagayAI, tesi maraNe so samattapainno bhUto, jaNo Na dei, tehiM NAtakhai(ti)ehiD hArAdi | vicacitu-bhagavaM! khaye khArAvasegaM mA kuru, pacchA bhagavaM ubautto, jaha ahaM saMparya ceva NikkhamAmi to ettha bahave sogeNa khita-14 | yathAdi bhavissaMti, pANA caissaMti, evaM ohinANeNa NacA bhaNai-keciraM acchAmi bhaNaha, tehi bhaNNati-am paraM vihiM saMva|carahiM rAyadevisogA NAsijati, teNa paDissutaM, tAhe bhaNai-tatA navaraM acchAmi jati appacchaMdeNa bhoyaNAtikiriya karemi, tehiM sAmasthiya, atisayarUbaMpi tA se kiMcikAlaM pecchAmo, taM tesiM bhagavayA vayaNaM abbhuvagarya, sayaM ca NikkhamaNakAlaM NacA, | | avi samahite duve vAse (52) acchaitti, anatare jamhA te tibbasoge saMtattA mA bha, maccuvasaM gatA bhavissaMti, aha tesiM |taM avanthaM NacA sAdhite duve vAse basatIti, duve varise sInodagaM bhAvao paricataM na puNa pibIhAmi, jahA sItodagaM tahA sabbA| hAraM sacinaM amobA-apIcA, apiittA iti battave jANAveti anaMpi saceSaNaM abhogA, Na ya phAsuteNaviNhAto, hatthapAdasodaNaM | | ta, phAmueNaM AyamaNaM, sabasacetaNAhAraparicAge sati dupariharaM udagamitikArDa teNa tassa gahaNaM, itarahA hi so paMcavi sacetaNe ||" | kArya parihitavAM tibihakaraNeNavi, paraM NikkhamaNamahAmisege aphAmueNa hANito, jahA pANAivAya parihariyavaM tahA musAvAyapi | adattAdANa mehuNaM pariggahaM rAIbhanANivi, Na ya baMdhavehidi atiNehaM tUtA, tato vuvaMti egattigate pihitacA egnigto| NAma Na me koti gAhamavi kassai, pihitA acAo jasma sa bhavati pihitAH, accA punamaNitA, sarIraM vA, taM paMceMdiyasamudito, mo rAgadosodayaM prati pihito, kAyavAyamaNagutto vA, bhAvanAovi apamatthAo pihI nAo, rAmadosa'NalAlA pihitA, // 304 // 1-23] dIpa anukrama [26521 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [316]
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [1], niyukti: [275-284], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-23] (01) prata vRtyaMka zrIAcA- se abhiNNAyavaMsaNe saMte sa iti so bhagavaM chaumatthakAle gvAtite sampradarisaNe. darimaNe ya sati NiyamA nANaM0 darzanAdi saMga mUtra- | atthi, taM ca punyagaiyassa bhagavato caubdhiha, maNapaJjavanANe ya sati NiyamA caritra, ato darisaNe gahaNaM tajjAtIyANaM, saMtetti / / cUNiH IN vijjamANe, keha ti khorasamiyaM sammaIsaNaM tassa AsI, taM ca saMta, jo evaM bhagavaM gihavAse va sItodagAdi chapi kAe // 305|| doni sAdhie vAse abhocA NikkhaMto mo kaha nikkhaMto te Arabhissati ?, ata eva vitdharA bucati-'puDhavi AuMca(53) GThayaM, paNato NAma ullI aNaMtakAyo, so jIvana prati dhibhAvo ato tangahaNaM, teNa jo paNagamavi pariharidida so kaI batta jAtivRddhi AhAramaraNadhammANaM vaNasyati na pariharismati?, ato paNagaggahaNaM bIyaggabaNaM ca, hariyANi tu valiMgANi, vaNassai-in bhedadarisaNasthaM ca paNagAdigahaNaM, evaM puda vikAyiyAdi, puDhacI medo bhANiyabo, tasA beiMdiyAdi, sanaso pagArehiM suhamavAdarapa-IYA jjanagAdI va mede NacA ujimanA 'eyANi saMti paDilehe'(54)eyAIti mAgahAmihANANa etAI kAyAI, saMtIti vijjaMti, || yaduktaM bhavati-Na kayAi viti, kayAi na vijjati, Aha-'imA NaM maMte ! rayaNappabhA puDhayI saba jIvedi japUyA saghajIveDiM jaDhA ?, goyamA ! imA ga rayaNappaTTA puDhavI sayapugve (jIve)hiM jahapubbA, no ceva NaM sadhajIvehiM jahA, evaM semAmu ve', ato saMtiggarAhaNaM, cittamaMtANi se abhiNNAya cittamiti jIvassa akkhA, cittaM tesiM atthIti cittamatA, puDha cikAiyAdINivi kaayaaii,s| iti titthagaro chaumathakAle, abhimuhaM gacA abhiNyAta, yaduktaM bhavati-Na vivarItaM, parivajiyANa viharittA iti saMkhAya se mahAvIre etaM kaMThaya, aha thAvarA nasatAe (55) tasajIvAvi thAvarattAe, yadukkaM bhavati-uvavajaMti, aduvA sabajoNiyA sattA avatti avasaddA abajja, so muhRdRhauccAraNattA madhAsu joNisu utravajjati sabajoNiyA, Na tu jahA loitA // 305 / / [226gAthA 1-23] dIpa anukrama [26521 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [317]
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [1], niyukti: [275-284], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-23] (01) prata vRtyaMka zrIAcAjA itthI sA itthImeva, Na yano, issaro sa issaro eva, jo muNI so muNI ceva, caurAsIi ya sayasahassavidANA kamme hi | saMga sUtraabhisittA sattA kaMmaNA kappitA puDho vAlA kappitA, yaduktaM bhavati-uvavAdige, vuttaM ca-chasu avataraMsi kappati, puDho NAma karavAdi cUrNiH pihappiI, jaM bhaNitaM hoti-patyaM puNo puNo vA, doni AgalitA bAlA, te evaM kammehi kappite, bhagavaM ca evamaNNAsiM // 306 // (56) ca pUraNe, evamavadhAraNe, evaM anisittA, jaM bhaNitaM bhavati-aNuciMtecA, gihavAse abahinANeNa panAhae cauhi nANehi | 2. aNisisA, kimiti nikkhamaNakAlaM, jaM bhaNitA hoti-aha sAmive duve yAse jAva kammuNA kappiyatti, imaM ca aba aNisecA | sovacite huluppatI pAlo dabauvahI rabAdi. bhAve kammameva ucahI, saha ubahINA sobahI, iha paratha ya luppati-chiati / bhijati bahIjati mArijjati, iI tAva 'katiyA baccati mattho ? kiM bhaMDa ? kattha ? kittiyA bhUmI ? / ko kayavikapakAlo ? nnibdhiH| sati ko ? kahi ? keNa? // 1 // ' maNUsA luppaMti, corarAyaaggimAdIhiM Aluppati, parattha kammovahImAdAya naragAdiesu lupati, kammagyAo luppati, mokkhamuhAyo ya luppati, ahayA imaM aNisittA-je pavaiyAvi saMtA kathaM viNAvi kAraedi jIvikAiehi jIvismAmo ?, maMsAdiNiTThabhoyaNeNa cA arcateNa vA, tesu uvavajjamANo, so ya uvavajjamAgo bAlo, soyavidhiyA mAihANiu, taMjahA-sayaM Na payAmi, anehiM pAyayAmi, evaM sataNa chiMdAmi chiMdAmaNNehi, evaM logaraMjaNaNimittaM sovi, jaM bhaNItaM-ta mohakamovahimAdAya naragAdibhavesu luppati pakkati ya, te pahiyabA kAraNa, jahA NacA sobahiyadose ya NaccA, imaM ca abhaNacA, taMjahA-kammaM ca sabaso NacA kammaM aTThavihaM taM sabaso sadhapagArehi padisaThitiaNubhAvato NacA, jo ya jassa baMdhaheU kammaphalavivAgaM ca, paDiyAikkhe pAvagaM bhagavaM hivajuyo pacakkhAti pAvarga hiMsAdi, aNavajo tapokammAdi, Na ta pc-10||306|| [226gAthA 1-23] dIpa anukrama [26521 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [318]
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [226 gAthA 1-23] dIpa anukrama [265 PL bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [1], niryuktiH [275-284], [vRtti anusAra sUtrAMka 226 / gAthA: 1 - 23] zrIAcA raMga sUtra cUNiH // 307 // kkhati, kammAhigAre aNuyattamA duvihaM samica mehAvI (57) doni vihA duvihaM, kIratIti kammaM iriyAvahiyaM saMparAyaM ca, ahavA punaM pArva ca, ahabA ihalogavivAgaM paraleogavitrAgaM ca, samica samaM NaccA, merA ghAvI (mehAvI) gahaNadhAraNevi, savyatitthagarakkhAyaM anelisa-asarisaM ahavA duvihaM aMgAradhammaM aNagAradhammaM ca, tahA rAgaM dosaM ca putraM pAva, kiriye akiriya ca, saMjamapuvyago tavo, kasiNakammakaravaya kiriyA, taM samecca, nANaM asma nAgI, kiMca taM ?, sutaM nANaM suddamattA kammayoggalANaM Na avadhI tassa, maNodavya visayaM ca maNapajavanANaM, teteNa sutaM adhikataM, aMDyA deseNa nAMNI, kammahigAra evaM aNuyattae, jato vRccati AdANasoyamativAyasotaM AdadAti AdIyate vA teNa iti AdANaM, AdANassa soyaM AdANasoyaM, sotAdINi iMdiyANi saddAdiatthAnaM AdANANi bhavati, ativAdasota tu hiMsAdiparigmahatyaM, ahavA AdANasoyaM saMparAiyaM, atipAtaM dariyAvaddiyaM, teNa hi atipatati saMsArAto atipAvasotaM, ayaM tu Ariso antho, AyANasopaM nANAdi, atipAtaM hiMsAti, yogo tiviho, taMjahA- AdANasoya ativAtasoyassa jogaM sambaddA saccato NacA kareti, bhannati-ativattiyaM aNAuhiM ativAdijati jeNa so ativAdI hiMsAdi, AuTTaNaM karaNaM, taM ativAnaM gAuTTati sayaM, aNNehi avikaraNAeti Na kareti ahiM nANumodati kataM jogatrikakaraNatrikeNaM jAya micchAdaMsaNasa, keti bhagati - jayA kira so baMdhUhi paNNavio duve varise viTTatti tadA phAsuAhAro supAsanaMdivaddhaNaprabhRtIdi suhIhiM bhaNito- kiM Na NdAsi 1 Na ya sItodagaM pibasi ?, bhUmie suvasi paNa sacitaM AhAraM AhAresi, pucchito paDibhaNati AdANasonaM ativAtasotaM (58) taheva bacco, atipattiyaM aNAuhiM tava, aha itthIo kiM pariharasitti bhaNito yadi bhagati astitvIo parivaNAlA ahavA uvadesagameva, evaM mUla- 1130911 karma haividhyAdi pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [319]
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [1], niyukti: [275-284], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-23] (01) prata vRtyaMka [226gAthA zrIAcAguNAdhikArI aNuyattati-jassitpIo pariSaNAtA jato jesi vA duvihAe pariNAe jANaNApariNAe pckkhaannprinnaae| rAMga sUtraya, jANaNAe 'etA hasati ca rudaMti ca arthahetu' bitiyAe paDiseheti savvaM aDhavihaM kamma AvahaMti evaM pekkhittA, evaM sesevi jJAdi cUrNiH assave, parihariyaM vA jahAya, etaM mUlaguNe pariharitaM vA, taM ceva uttaraguNevi, jeNa bhaNNati--AhAkaDaM na se seve (59) // 308 // jati koti nimaMtima aa amhaMtaNae muMjasu gehe ahaM te sAdhayAmi bhoyaNaM, taM evaM ahAkaDaM tamAhAya maNasIkRtaM, jovi apucchiXN | piuvaNakhaMDe hiMDaMtassa dAhAmi taMpi ahAkaDaM, sabaso kammuNA ya adakkhu savyassa iti savabhAveNa Na lemuddeseNa, kimiti, naNu kammuNA kammabaMdho adakkhuti, ata eva dRSTaM bhavati-jaM pAvaM na seviati, jeNa AhAkammeNa bhutteNa, evaM sarva avisodhikoDi bajetabba, jaM kiMci pAvagaM bhagavaM jamiti aNudiTThassa, jaM ca AhArimaM asaNapAgakhAimasAimaM vA, pAvagamiti asuddhaM visodhikoDIe vA, tahA AhAkammaM ca bajehi sesa uggamadosehiM uppAraNadosehiM esaNAdosehi ya, taM akucha viyarDa muMjittA akuvvaM sataM annehiM pAvayaM jovi so koI AgatAe pehAe ubakkhaDeja Agatassa dAhAmi taMpi nANumodeti, yaduktaM bhavati-na | gehAti teNa aNuSNA Na bhavati, ahavA pApagamiti maMsamaJjamAdi, tattha akuvvaM Na asati, jaM ca aNNaM saMjoyaNAdipamANaiMgA-10 ladhUmaNikAraNAdi AhAraassitaM pAvaM taM akucha, tahA ya ceva surusurAdipAvaM akucha, vigatanI vigaI, evaM pAgagamavi cAu-11 lauNDodagasovIragAdipagAro, atikaMtaM cAyI, jaM bhaNita-bhuktaM vA, bhaNitaM AhAravidhANaM, idANi ubahiM yubati, so ya duviho-IN vatthaM pataM ca, jato bubati-No sevaha ya parabatthaM (60) jaMtaM divvaM devAi saMpavayaMteNa gahitaM taM sAhiyaM varisaM khaMveNaM ceva // dharitaM, Navi pAuyaM, taM muittA sesaM paravatyaM paDihAritamavi Na dharitaM vA, kei icchaMti-se batthaM tassa rAt , sesaM paravatthaM, jaM gAhitaM // 308 // 1-23] dIpa anukrama [26521 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [320]
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [1], niyukti: [275-284], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-23] (01) sa nidhAdi rAMga sUtracUNiH // 309|| prata vRtyaka [226gAthA 1-23] NAsevitapi, tahA sapataM tassa pANipatna, sesa parapataM, tastha Na sujitaM, to keha ikachati-sapano dhammo paNNavepavRtti teNa paDhama-II parapAtra| pAraNaM parapatte bhutaM, teNa paraM pANipatte, pagAro taheca, atikataM cAvi, gosAleNa kira taMtuvAyasAlAe bhaNiyaM-ahaM tava bhoSaNaM ANemi, gihapane kAuM tapi bhagavatA nicchitaM, uppaNNA nANassa lohajo ANeti-dhannosolodhajo khativamo0.ki tattha || | tANa aDiyacaM ?, bhaNiyaM-'deviMdacakavaTTI maMDaliyA IsarA talabarA ya / amigaLaMti jiNidaM goyaracaritaM Na so aDati ||2|| chaumatthakAle aDiyaM, parivajitANa omANaM sadhao vajitA parivajitA, oma mANaM kareti, omANaM jaM jassa dijati taM || jaNaM diJjati, samvehiM dupadacauppadAdIhiM AhArakaMkhIhiM saMtehiM paDipunehiM carati, AuyakhaMDaNA saMkhaDI, sayaTThAe parehiM ubakhaDitaM, jA va NAma saMkhaDI appAtiNNA hojA, bhikkhAyarA jattha Nasthi tattha gacchati, asaraNAettiNa tA sarati hio hohiti / parasue hohititti, ahavA paDivADI, Na gharANi vA motuM gacchati, juNNA. saMkhaDI, ahayA saMkhaDitti Na ussugabhUto bhavatiti, etthaM maNuna paNItaM bahuyaM ca labhissAmiti Na sarati, ahavA saraNamiti giha, taM tassa natyi asaraNo, jaivi NAma chamAsapAraNAe saMkhaDIe asaMkhaDIe vA maNu bhattapANaM paraM labhati, natthavi mAyaNe asaNapANassa (61) manaM jANatIti mAtaNNo, kassa?, asaNapANassa, bhaNiyaM ca-'jaha sagaDakvovaMko kIrati bharavahaNa' jativi bhagavao aNuttara orAliyasarIraladvijutto tANa ajiSNAdayo dosA bhavaMti, tahAvi so bhagavaM tanivAraNatthaM subhajjhANAdikiriyarathaM ca mAyaNyo asaNapANassa, nANugiddhe rasemu apaDipaNe gihavAsevi tAva bhagavaM rasesu avimhito Asi, kimu pabbajAe ?, rasA tittAdi, apaDiNyo Na tassa | evaM paDiNNA AmI jahA mate evaM vihA bhikkhA bhojANa vA bhoiyacA iti, tatra abhiggahapaiNNA AsI jahA kummAsA mae | // 309 // dIpa anukrama [265287 ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [321]
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [1], niyukti: [275-284], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-23] (01) prata vRtyaka [226gAthA 1-23] zrIAcA- bhottavyA iti, evaM tAva AhAraM prati, rasaparicAgAsitaM tabo bhaNito / idANiM kAyakile sAsitaM cucati, taMjahA-acchIpi,W bhagavato aNimisagANi ceva, nIluppalapatnasamANAI acchINi Asi, bIyaaMsuvirahitANi, taM ca 'padyAkSaH kSIragaura:0'AhA-10 kamevAdi cUNiH / sAriyaM tu, reNu vA syo vA tRNAvayavo vA pANajAtI vA pariyAvajejA tahA taMNa pamaJjati, na vA pAde dhuvati, hatthe pare levADaM bhottuM // 31 // maNibaMdhAo jAva dhovati, na vA pipIliyAdIhi khaJjamANovi kahUitabA, bhaNiyaM ca-'Arambha kArya vihariMsu, savvaM gAyamavi-IN ppamuke AsI' cariyAhigAre eva aNuyattae, jato suttaM-appaM tiriya pehAe (62) appamiti abhAve, Na gacchaMto tiriya pehitaM, Na vA piTuto, pacchA vA abalogitaM vA, kiMtu 'purato jugamAtAe,pehamANo mahiM care'ayaM tu Ariso attho-appaM tiriyaM | pehAe, appamiti durA na, atidUra nirikkhamANe AsaNo vAdosA, atizrAmaNNaM Na passati, tirIyamavi pasaMto tiriyaM saMpAtime akamati, Na etaM bhagavato bhavati tahAvi AyariyaM dhammANaM sissANamitikArDa appaM tiriyaM pehAe, paTutovi nAtidure, nAtiraM ThiyA piTThato paravalogitA maMcAdi, mA bhU abhighAtAo vate pIlA, upautcamaNo vA mamgato haritAdINi chidija, | appaM butie paDimANI kayo ehi ? jAhivA? kato vA mango evaM pucchito appa paDibhaNati, abhAve danyo appasado, moNeNa acchati, paMdhApehI care jatamANo paMthaM pehati paMthApehI, care iti gacche, jayamANe daTTaNa tase pANe amikame paDikame, jayaM careti aturiya riyAe cariyAdiNiviTThadiTThI, cariyAhigAre eva vaTTati, jato bhannati-sisiraMsi adbhapaDivaNe (63) siNAtIti sisiraM, sisirevi so bhagavaM addhANapaDivanne, yaduktaM bhavati-paMthaM gacchati, taM divvaM vanthaM vAyuuddhRtaM kaMTagalaggaM yosiriA, bosirituM, Na tassa gharaM vijatIti aNagAro, pasAretuM vA eka bAI pasAriya, kimiti NAvilaMbitANa // 31 // dIpa anukrama [265287 para pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [322]
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [1], niyukti: [275-284], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-23] (01) prata zrIAcA kaMdhaMsi pAhUhi parakamitavAn , Na kaMdhe avalaMcitavAM, cariyAhigAre paDisamANe Nasthi, imaM bhavati-esa vihI aNikkha-10 AvezarAMga sUtra-16(Nuka)to (64) mAhaNeNa matImatA esa iti jo bhaNito A pacAo, vihANaM vihI, aNu pacchAbhAve, jahAaNNehiM tittha- nAdizayyA MgarehiM kato tahA teNAvi aNuNNAvo aNukato, mAhaNeNa-mA haNa iti mAhaNaM, jaM bhaNitaM-savasAvajajogapaDiseho savayaNija-11 // 311 // metaM, samaNetti vA, matI jassa asthi sa bhavati matimA teNa matimatA, apavvatiteNAvi satA baMdhavajayoNa saNNiruddheNa jAva chau8adhyaka matthakAlo bArasabarasito apaDipaNe ripatI (vIreNa kAsaveNa mahesiNA) sarIrasakAra prati apaDiNNeNa, adavA 'No ihaloga yAe tabbamahihissAmi' iti apaDiSNo, vIro bhaNito, kAmagoSaNa kAsaveNa maharisiNA iti, paTiai ya-bahuso apaDipaNeNa bhagavatA rItiyaMti bemi bahuso iti aNegaso, apaDiNNo bhaNito, bhagavatA rIyamANeNa rIyattAe vA, vemi jahA | | mae sutaM / upadhAnazrutasya prathama uddezakaH smaasH| cariyANataraM sejA, tasvibhAvago a dassate-caritAsaNAI sijAo egatiyAo jADa butitaao| Aikkha | tAti sapaNAsaNAI jAI jAI sevitya mahAvIro (65) esA pucchA, AesaNasabhApavAsu paNiyasAlAsu | egatA vAso, Navi bhagavato AhAravat sejAmiggahA NiyamA AsI, paDimAbhiggahakAle tu siAmiggaho AsI, jahA ega| rAIyAe bahiyA gAmAdINaM Thio AsI, susANe annayare vA ThANe, ahAbhAvakameNa jatdheva tattha cautthI porisI ogADhA bhavati | tattheva aNunavittA ThitavAn , taMjahA-ApasaNasabhApavAsu, AgaMtuM visaMti jahiyaM AvesaNaM, jaM bhaNiyaM-gihaM logappasiddhaM, jahA | | kuMbhArAvesaNaM lohArAvesarga evamAdi, sabhA nAma nagarAdINaM majjhe dese kIrati, gAme paurasamAgamA ya bhavaMti, seNimAdINaM tu paleyaM SUPER vRtyaMka [226gAthA 1-23] dIpa anukrama [265 21 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: navama-adhyayane dvitIya-uddezaka: 'zayyA' ArabdhaH, [323]
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka R], niyukti: [284...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-16] (01) sabhAdi | sthAnAdi prata vRtyaMka [226gAthA 1-16] zrIAcA- sabhA bhavaMti, jattha ruddAdipaDimAo ThavijaMti, pibissaMti pehiyAdi sA pavA, taMjahA-udagappavA gulaudagappayA khaMDappayA sakarAMga sUtra || rappa vA evamAdi, paNiyagiI AvaNo paNiyasAlati, pardati sAlagharANaM viseso, sakuhUM gharaM kuDDarahitA sAlA, jaM vA logasiddhaM cUrNiH // 312 // NAma, jahA sakuDAvi hathisAlA bucati, egatA NAma katAi, vAsa iti rAIgahitA uDubaddhe, vAsAsu aduvA paliyahANesu palAlapaMjesu egayA vAso aduveti aNNatare paliya nAma kamma, yaduktaM bhavati-kammataTThANesu, dambhakammaMtAdisu, ahabA pali| gAti ThANaM, taMjahA-gosAlA, gobaddho vA karIsarahito, Na ajjhAvagAsaM, paliyaM tu palAla, puMjo saMghAto, palAlamaMDabassa heTAsu siramANe palAlapuMjesu pavisati, egatA kayAi, AgaMtAre ArAmAgAre (67) gAmaraNNe'vi egatA bAse gAmassa aMto | barhi vA, AgaMtu jattha AgArA ciTuMti taM AgaMtAraM, ArAme AgAraM ArAmAgAra, gAmeti katAi gAme kayAi nagare, ayaM tu visesoPAgAme egara nagare paMcarataM, evaM udubaddhe, vAsAmu niyamA cattAri mAse vAso, gAmAdINaM puNa kayAI aMto kayAi bAhiM ambhAse susANe sunnAgAre vA rukkhamUlevi egayA vAso sabasayaNaM susANaM sumANanbhAse, sunna agAraM munnAgAraM, rukkhe vA-mUle vA khaMdhassa aNambhAse, jattha puSphaphalAI Na pati, egatatti uDubaddhe, na tu bassAsu, susANarukkhassa tale vA vasati, sunAgAraM vA jaM |na galati, etesu muNi sayaNesu (68) etemutti jANi etANi udivANi, abANi ya evaMvihAI selagihAdINi, muNetIti muNI, suSpati jattha NaM savarNa, samaNeti sa eva vaddhamANasAmI, ahavA tesu patrAtanivAtamamavisamesu movasagganiruvasaggesu vasatisu samaNa evaM AsI ato samaNe, jahA dukkhasijA AsI tahA tahA bhisataraM samaNa AsI, barisa pagataM patthiyaM vA, terasamaM varisaM jesiM barisANaM tANimANi paterasabarisANi chaumathakAle, rAiMdiyaMpi jayamANe jahA raniM tahA divA, ubhayagrahaNamavi sAmatthaM | dIpa // 312 // anukrama [2882021 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [324]
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [2], niyukti: 284...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-16] (01) in nidrA zrIAcArAMga sUtra cUNiH // 31 // prata vRtyaMka | tu jahA aNNaNe thANamoNAdIrahi jaittA rasiM sArakvagatya NidaM bhajIte, mo tu bhagavaM jahA divA nahA ratipi jayamANesi maNo | vAkAehiM egaggo appamatta iti jitidiyo kasAyarahito, kaha?, mama ete pamAdA Na bhavija, ThANAietu appamate jjhANe ya, bajenAdi | sammaM Ahito samAhitI dhamma muke jjhAyati bhagavaM, sadhapamAdANaM NippamAto gurumAtI sovi jito, jo ya duJjayaM taM nnid-| ppamAdaM pariharitato so kahaM iMdiyAdipamAdaM kAhiti ?, jattha bhaNNati-Nipi No (69) pamAde, misaM kAmo pagAme, taM niI | so Na pagAmaM sevitAM sevai vA bhagavaM, sa eva ubaTThAgati aNi vajAgariyana saMjame samuTThANaM vA teNaM vA teNa udvito, bhadanta| nAgArjunIyA tu-NihAvi NapagAmA AsI taheba uThAe jatiAsi, takkhaNAdeva udviyaM vA, jaggavatI appANaM pAyaso | chaumatthakAle jaggabai bhagavA appANaM jjhANeNa pamAdAo, sarIrasaMdhAraNatthaM vA ciraM jamgitA IsiM sama(i)tAsi ittarakAlaM Nime-| saummesamettaM lavamittaM vA IsaM saitayAM AsI jahA aTThIyaggAme, nidAsuhaM prati apaDipaNe, yaduktaM bhavati-aNabhilAsI, sarcha / kira chaumasthakAlaM niddApamAdo aMtomuhattaM AsI, so evaM maTTArao nidApamAdA aNaMtaraM saMjamamANe (70) puNaravi sayaM saMmaM vA bujjhamANo, Na parehiM vibodhiJjamANe, bujjhamANo eva vuTTho, Na paDisaho, teNa ya jjhAyaMti, Na NihApamAdaM ciraM karati, so evaM jjhANeNa nidaM jiNijamANo jati kadAi nidAe abhibhUyati tato nikSamma egatA rAto bahiM caMkamiyA muhuttAgaM | NicchitaM kamma Nikamma uvassagAo nikkhaMmio, egayAdi gimhe atiNiddA bhavati hemaMte vA jighAMsurAdisu, tato pundharase abaratte vA pukhapaDilehiya uvAsayagato, tattha NihAvimoyaNahetu muhuttAgaM caMkamio, NiI paviNettA puNo aMto pavissa paDimAgato jhAiyavAn , jesu guttAmuttesu va samagamsa, sayaNe su tatyuvasamgA (71) muppati tattha taM sapaNaM, tasseti tassa chumsthkaale||||313|| [226gAthA 1-16] dIpa anukrama [2882021 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [325]
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [2], niyukti: 284...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-16] (01) DAR prata vRtyaka [226gAthA 1-16] zrIAcA cA- aruhato, uksaggA dibbAdi bhayaMkaga bhImA saMgamAdipauttA, Na ega tesiM rUvamiti aNegarUvA, ekekA caubdhihA, ahayA manuSyAdhusaMga sUtracUrNiH aNulomA paDilomA ya, kiMca-uvasammAhigAre eva tirikkhajoNiyamaNussaubasaggadarisaNasthaM pati-saMsappagAya je pANA , pasagAdi // 314 // saMsappaMtIti saMsappagA-adinaulasANamaArapipIliyAdi khAyaMti kei bhUmigatA keI kAyagatA ahavA pakviNo upacaraMti | pakkhA tesiM saMtIti pakkhiNo, te tu daMsamasagamakkhiyAdi, tevi egatAvi uvacariMsu, egatA divasau ratiM vA, soNIyAdIhiM bhijamANovi Na avajjhANaM gatavAn , misataraM jhANAigatacetA AsI, ahamaNussagA adu kuyarA uvacariMsu adu iti arNa-11 | tare, kutthiyaM caraMtIti kutthiyadhArI, taMjahA-corA pAradAriyA ya, gArma rakkhaMtIti gAmarakkhagA, hiMDitA coramAhA te sattikRtahatthagatA ta uvacaraMti, corapAradAriyA parisatti abhivaMti AhaNaMti, taMpi khayaM lahuM ceva pauNati, gUDhapahArovi NigiTuMbaMdhati, ubasaggAhigAra evaM teNa cucati adu gAmitA uvasamgA itthI egaiyA purisA ya, gAmA jAtA gAmitA, gAmo nAma khala-VA jaNo, maNovAkAthie tibihevi ubasagge, batimaNasA aMto, tassa taM rUbaMdahra jahA jAtaM, padosAruhaddaNaNeNa jaNo bhayaM kareti, appa-10 satthA NaM vAyAe akosaMti, kAraNaM tAlaMti, icchete tivihevi gAmite uvasagge sahitAtiyA, ahayA gAmadhammasamutthA gAmitA, tA tu itthI egatarA pUrisA ya, itthIo taM rUvamaMtaM rati AgaMtuM ubasamgati, gapuMsagA ya, kammodayA amidravaMti, maNasAvi bhagaHAI to Na pakuzavaMti, ahavA esa ahaMtaNiyAo itthIo patthemANo amhaM ambhAse vA samuvAgatoti purisA taM cAhaNaMti Nicchu bhaMti piTuMti vA, te ete samvehiMvi uvasamgA tivihA, taMjahA-ihaloiyA paraloiyA ubhayaloiyA ya, te ya samve sahiyavyA, ato bhaNiati-ihaloiyAI paraloiyAI (73) tattha ihaloiyAI mANussaggA, pAraloiyA sesA, ahavA idaloiyA ihalogadukkha IM dIpa anukrama [288 Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [326]
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [2], niyukti: 284...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-16] (01) PAGE prata vRtyaka [226gAthA 1-16] zrIAcA 10 uppAyagA pahAraakosadaMsamasagAdiyA, yaduktaM bhavati-paDilomA, paraloiyA paralokadukkhupAyamA, yaduktaM bhavati-aNulomA, kehaD lekhalaukirAma sUtra- ubhayaloiyA, taMjahA-assagato puriso atiNeti, tahA aNulome paralome ya kareMti jahA abhayamudarisaNasma, bhImAI aNe- kopasargAdi cUrNiH garUvAI bhImA puSvabhaNiyA, aNegarUvAi va bhaNiyA, ubasammAhimAre eva aNulomA paDhilomA ya, jeNa vuzcati-avi mubhi -IN dunbhigaMdhAI avi padArthasaMbhAvaNe, suramiggahaNA aNulomanmahaNaM, dubbhigaddaNA paDilomA, paDigahaNA aNupaDilomaggahaNaM suramigaMdhapuSpamalla devA pUeMtA, maNusmA ya tehiM surabhiehiM, duramigaMdhehi pANabhoyaNehi, camarAdiassitA, durabhigaMdhA mAsA geyA, | paDimAe dviyassa asmAdA gaMdhA AsI, jattha gaMdho tattha rasovi, jahA gaMdhAI tahA sadAIpi aNegarUyAIpi, aNegarUvAIpi aNulomapaDilomAI, aNulomA thudavaMdaNApUyAacaNAI, NibhatthagAti paDilomA, ahiyAsae sapAsamAhie (74) phAsAiMpi viruvarUvAI ahiyAsitavAM, ahiyAsae sayata-NicaM, jahA egadivasaMtahA addhaterasavAse pakkhAdhine nANAdirahi, paDhijaha | ya-samite samma ito samito vAsIcaMdaNakappo samabhAve dino, jaha gaMdharasasahAI tahA phAsAiMpi, virUvarUpAipi suhAsuhaphAsAI avRttamavi pacati, evaM rUpANivi, ahavA aNegarUbAiMti rUvaggahaNameva kayaM bhavati, parijaiya-ahiyAsae samAhite iti maMtA bhagavaM aNagAre iti padarisaNe, taMjahA-te va sumbhisadA poggalA dubhisaddayAe pariNamaMti, ahavA imaM maMtA-kamma| nijarA bhavati ahiyAsetassa, iharahA kammabaMdho, Na tassa agAra vijatIti aNagAro, kiMca-sabvehiM visarahiM aNulomapaDilo mehi aratI samuppajati, saMjamaratI Na bhavati, ararti ratiM ca abhibhUtA jA saMjame aratI uppaati paDilomehiM uvasaggehi, | viNA vA upasaggeDiM, asaMjame vA ratI saddAtivisae pappa pudharataaNussaraNAovA, te abhibhUta sajjJANeNeva rIyati mAhaNeti // 315 // dIpa anukrama [288 Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [327]
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [2], niyukti: [284...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-16] (01) carNiH prata vRtyaka [226gAthA 1-16] zrIzrAcA bahucAyI rIyati gAmANugAma, mAhaNo puvyavaNito, na tamsa bahuvayo, yaduktaM bhavati-moNeNa, ahavA jAyaNi aNuNNavaNiM ca | rAMga sUtra motuM puTThassa bAgaraNaM ca, jahA sAdidattAtapucchA, sersa moNaM, kiMca-sa evaM gutto susayaNehiM tattha puchisu (75) egacarAvi egadA rAo egA caraMti egacaga umbhAmiyA, umbhAmagapucchatti, estha ko Ago AsI maNusso puriso vA ? ithi| // 316 // pucchati, ahavA doSi NaM, jaNAiAgamaM pucchaMti-asthi ettha koyI devAo kappaDio vA ?, tusiNIo acchA, daTuM cA | bhaNaMti-ko tuma?, tatthavi moNaM acchati, Na tesi umbhAmaillANa vAyapi deti, pacchA te acAhite kammai, ettha pucchijaMtovi | vAyaM Na deittikAUNaM russaMti piTuMti ya, umbhAmiyA ya ubhAmagaM so Na sAhatinikAuM, kiM Agato Asi?NAgatotti, apA hite kasAiya bhaNNati-akkhAhi dhamme, ahavA haMsapariNo visayasamAsanirohI NivaNamuhamamANehiM vA pehamANo visayasaMgaAN dose a pehamANo, iha parantha ya apaDine, taMjahA-No ihalogaTTayAe tavaM aNuciTThissAmi, visaya suhesu ya apaDino, saba ppamAdesu vA, egatarapucchA gatA, suttA rAgAdisu, idAthi keha bhaNati-prabhU, pacchA jeNa se diTThI pavisaMtI, pune vA mAtari vA, jeNa bhaNNati-ayamaMtaraMsi ko patthaM ke bhaNaMti !, te ceva egacarA AgaMtuM daTTaNaM bhaNaMti-ayamaMtarIsa, ayaM asmin aMtare | | amhasaMtage ko etthaM, evaM vuttehiM ahaM bhikAtti evaM buttevi rumati, keNa tava divaM? kiMvA tuma amha vihAraTThANe ciTThasi ? | akosehiti vA, kammAragassa vA ThAo sAmieNa dino hojA, pacchA ranno bhaNNati-ko esa, sAmI dvito, tusiNIo ciTThati, tattha gihatthe mamattaM, kamAine saMkA ya, ne sakamAite NAtuM jjhAti meva Na bhavati, padamaM dAUNaM ettAhe russaha, asaMkite ceva jjhAti, | jaMsi ege pavedeti sisire mAmale pavAyate jA gimhakAle ete atithiyA mihatthA vA Nivedeti, sisiraM sisire vA| dIpa // 316 // anukrama [288 Ka pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [328]
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [2], niyukti: 284...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-16] (01) bhAvaH prata vRtyaMka zrIAcA mAsAo. pacAyati bhisaM vAyati, tapi egA aNNa tithiyA vamahIo nivAtA kareMti. pAuraNAI phaMphagAI. upha AhArayaM, caNNaM niyAtAyaH saMga mtr-1| etthaM jhuMjaMti, jativi kuMciyAyijo(chidde)Na sItaM eti teNeti bhaNati-dukkhAvio, jevi pAsAvadhijjA teviNa saMjame ramaMti, cUrNiH | saMghADIo (78) vasthANi kaMbalagAdi pahirissAmo pAuNissAmo, samihAto kaTThAI, tAI samAGahamANA gihatthaaNNautthiyA, // 317 // evaM sItapaDigAraM karemANo tahAvi dukkhaM sItaM ahiyAsei, pihitA pAuyA vA passAmo ativa dukkhaM himamayaM paesaM (79) tahiM kAle 8 upa0 / | bhAveMti apaDipaNe basahi paDucca Na mae NivAtA vahI pattheyavyA, ahigadAevi ahiyAseti, davite punvabhaNite, aha azvatthaM 3 uddezaH sItaM tAhe NikvaMma gagatA rAo basahIo rAto-rAIe muhattaM acchittA puNo pavisati rAsamadiTuMteNaM, pRNo ya vasatiM ca / / | eti, sa hi bhagavaM samiyAe sammamaNagAre, na bhayaTThAe vA sahati, esa vihI aNukato (80) sa iti jo bhaNito, vihANaM vihI, aNu pacchAbhAve, jahA annatitthagarehiM kato teNAvi aNukato, pUrvavatu etassa silogassa bakkhANaM kAyabdha, paDhamuddemae iti / / 1| upadhAnazrutasya dvitIya uddezakaH parisamAptaH / uddesAmisaMbaMdho bhaNito, caritA padamusie, ajjhayaNe tassa tayA, vitie senAvihANa bhaNNati. NisIhiyAhigAro saMpayaM. | so jahA sAmAyiyaNijjuttIe bhagavaM acchAriyadRSTAntaM maNamA parikappeUNaM lADhAvisayaM paviTTho, entheva nisIhiyAparIsaho | adhikato. tattha nisIyaNaM NisijA, yadaktaM bhavati-nisIhiyAsu basato ubasaggA AsI, taMjA-taNaphAsa sIyaphAsaM teuphAse ya daMsamasae ya (81) taratIti taraNaM, tattha pahuMjayamAdI taNA lagaMDasItaphAseNa ThitaM vidhati, Nisana vA kaDagakisAsaradanmAdi, sItaM puNa pabvayAinnadese atIva paDati, teutti uNhaMti, AtAvaNabhUmI va hAladAmAe aggimeva AsI, ullu [226gAthA 1-16] dIpa 11317 // anukrama [288 2021 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: navama-adhyayane tRtIya-uddezaka: parISaha' ArabdhaH, [329]
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [3], niyukti: 284...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-14] (01) zrIAcA- eNa vA koi, daMsamasagA ya jaloyAo evamAdi ubasagge ahiyAsae, sayA samite sayA nAma nicakAlaM, phusaMtIti phAsA dazAba rAMga sUtra-IN D| virUvarUvAiMti epANi ya annANi ya aNulomANi paDilomANi ya, avi ducaralADhamacArI (82) avi iti arNatare. upa-ID pyAsana // 318 // saggabahucA dukaraM parijatIti ducaraM, lADha iti jANavato, so duviho-vajA bhommA ya, so tesu bhagavaM tAva tesu pantaM sej| sevitthA, AsaNAIpi ceva paMtANi, paMtAo NAma sunnAgArAdIo, saDiyapaDiyabhaggalaggAo, AsaNANi paMtANi paMsukarIsasakarAlIgAdIubacitrANi, kaTThAsaNA vA NiJcalANi phalahapaTTayAdIhi, erisesu sayaNAsaNesu vasamANassa lADhesu (83) ve | ubasaggA bahave jANavatA Argama lADhA, ta eva duvihA vajaM sujha0 upasagmA cahave paDilomA ya akosavahAdi, jANavatAuva. saggA jaNavate bhavA jANapadA, yaduktaM bhavati-aNagarajagavo pArya so visao, Na tattha nagarAdINi saMti, lUmagehiM so kaTTa| muTThippahArAdIehi aNegehi ya lUsaMti, ege Ahu-daMtehiM khAyaMtetti, kiMca-ahA lUhadesie bhane, taddese pAeNa rukkhAhArA taila ghRtavivarjitA rUkSA, bhaktadesa iti battavve baMdhANulomao upakamakaraNaM, geha govAMgarasasIrahiNi, rUkSaM govAlahalavAhAdINaM sItakaro, |AmateUNaM aMbileNa aloNeNa ee diaMti mANhe lukkhaehi, mAsasahAehi taM piNAti prakAma, Na tattha tilA saMti, Na gAvIto ||" bahugIto, kappAso vA, taNapAuraNAto te, parukkhAhArattA atIva kohaNA, russitA akosAdI ya ubasagge phareMti, kukkarA tastha |hiMsisu Nivatisu sastha bahave kukurAdI hiMsaMtIti hisisu Nivatiti sacao taM nivisayaMti, bhaTTAragassa tha natthi daMDautti jeNa te puNa pavArehiti, te evaM NibbhayA bhukkhiyA NivataMtA api agraNe nivAreMti (84) jati sahasA so koti ego nivAreti | lUmaNagA, jaM maNitaM hoti-bhakkhaNagA, bhasaMtIti bhasamANA, jevi nAma Na kkhAyati tevi te tukAreMti AhaMsu AiMsuci || | // 31 // prata vRtyaka [226gAthA 1-14] NA dIpa anukrama [304 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [330]
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [226 gAthA 1-14] dIpa anukrama [ 304 bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [3], niryuktiH [ 284...], [vRtti anusAra sUtrAMka 226 / gAthA: 1-14] zrIAcA rAMga sUtra cUrNiH // 319 // AhaNettAketi coraM cAriti ca maNNamANA, keI padesaNeNa, evaM tattha chammAse acchito bhagavaM, elikvae jaNe bhulo (85) elikkhaci parisara, otti puNo, tAI caiva bhUyaM ThANANi viharayaM to yahave vajjha bhUmi pharusAsi bahaveti pAyaso te pharumA pharusaM AsaMti pharusAsiNo, pharusAsittAto ya pharumA eva, pharusA vA AsI atikaMtakAle, laTThIM gahAya nAlIyaM daMDa laTThi ca gahAya, daMDo sarIrapyamANA UNo laTThI sarIrappamANA, dUratara evAyarati, nAliyA cauraMgulaatirittA, ege cauraMgulAdi, vihariyaM to bahave vajjhamunme bhikkhaM hiMDiM, te evaM laDihatthA emAvi evaMpi tattha viharato (86 ) puDuputrA ya ahesi suNatehiM, evamavadhAraNe, evamaviyappaM teNa vidharaMtA puTTaputhyA bhakkhitaputryA bahave samaNamAhaNA saMluMcamANA suNaehiM sacce laMbaMti, saM camANesu desesu saMtuMcamANasuNagA, dukkhaM cariaMti duzcaramANi kAmAdINi vakasesa, nidhAya DaMDaM pAhi (87) NidhAyeti Nikkhippa, DaMDaM Na bhaNati suNae vArehi, upAeNa Davati, maNasAvi te NAvakhaMti, so evaM viharamANo avi gAmakaMTae bhagavaM gAmakaMTagA sotAdiiMdiyagAmakaMTagA, jaM bhaNitaM hoti caundihA uvasaggA, lATesu puNa mANupatiricchiesu ahigAro, teriyA suNagAdayo mANussagAva te aNAriyA pAyaM AhaNaMti, amisa mezvaci taM lADhavimayaM yaduktaM bhavati prApya, ahavA te ceva uva sagge prApya, kahaM sahiyavvA ?, NAo saMgAmatI sevA (88) Na tassa kiMcivi aggamiti NAgo, saMgAmasIsaM, jaM bhaNitaM hoti aggANIyaM, so hi aggato Thito dUratthehiM caiva usumAdIhiM vijjhati, samIvatthehi ya asimAdIhi ya, so ya kRtayogacA tada ddaNNamANo'viNa sItati, pArameva gacchati, pAraM nAma paresiM jato, evaM bhagavayA'vi parIsahasatU parAjitA, evaMpi tattha viharato evaM avadhAraNe bosa kArDa viharaMtao, yaduktaM bhavati-aNavarajjhamANo, egayA kadAyi gAmi pavidveNa nivAso va laddha paruSAdisadanaM [331] // 319 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [3], niyukti: 284...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-14] (01) vasatya rAMga satra lAmAdi zrIAcA- cUrNiH // 320 // prata vRtyaka [226gAthA 1-14] puco, jeNa upassato paNa laddho teNa gAmo Na lado ceva bhapati, katthati puNa uvasaMkamaMti patiSNaM mikkhaDhAe sahINimittaM vA | uvasaMkamaMtaM (89) jaM bhaNeja-gAmamabhigacchaMtati, apaDiNNo NAma pae pae parIsahauvasamgANaM udiNNANaM Na paDikkhiyA kAyabvA, kAraNeNa gAmamaNiyaMtiyaM gAmambhAsate lADhA paDinikkhametu lUseMti, NaggA tumaM kiM amhaM gAma pavisasi , lUsititti pitRRti, eto paraM paleheti-eco ceva pareNa lehenti, bhasaNassa cchajjhAhitti pAvaM nikaTate, jaM lAdA tAriseNa sveNa tajaMti, bubaMti te tu ciru vighAyaNa, tArise rUbe rajaMti, sarisAsarisu ramaMti, tattha annatya vAhiyapubo, tattha daMDeNa aduvA aTTiNA adu 0 kuMtaphaleNaM (90) daMDo muTTI kaTu, phalamiti caveDA, adha leluNA lelU nAma leTThago, kavAlaM NAma kappara, uDhikavAla vA, haMta / / | haMtatti haNettA aNNittA baIte, anne kaMdaMti. jaM bhaNitaMbAharaMti, annehiM puNa maMsANi chinnapuvANi (91) keyi thUbhAteNaM / | uTThabhaMti thukariti ya, parIsahANi lucimu aduvA paMsuNA avakiriMsu paMsuNAi kayAi va kareMsu, dhUlie vA chAreNa vA | bhareMti, nahAvi bhagavaMto acchIvi Na Nimalliti, ege tu uccAlaittA NihaNisu (92) kei AsaNAto khalayaMti AyAvaNabhUmIto pA, jattha vA ananya Thio NisaNo vA, keti puga evaM vevamANo haNenA AsaNAto vA khalittA pacchA pAesu paDituM || khaminti, keriso ya bhagavaM, bosahakAe paNatAsI uvasaggehiM ahiyAse paNato AsI, dukkhANi sArIrANi sItausiNamAdINi tANi sahati, apaDiNNo vutto, sUro saMgAmasIse.vA (93) saMgAmaaggaM parehiM samAdIehiM vijjhamANoviNa Niyattati evaM so bhagavaM, rAga dosaM yA Na kareti, evaMpi bahuhiM ubasaggehiM kIramANehi tattha lATesu ya tave ubasamge vA sahamANo rAgadosarahite terasame parise patelise, pati pati sevamANo, jaM bhaNitaM bhavati-sahamANo, pharasAI-kakasAI orAlAI acalani parIsaho // 320 dIpa anukrama [304 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [332]
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [4], niyukti: 284...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-16] (01) zrIbAcA saMga sUtra cUNiH / // 32 // 9upa0 4 uddezaH prata vRtyaka [226gAthA daebi jjhANAo Na calati, rIyaM-cAmiti / esa vihI aNokato mAhaNeNa matImatA (94) iti tRtiiyH|| cikitsA uddesAmisaMbaMdho se jAsu emaNAdIsu ya nisIhiyAThANesu keha nassa gegA uppannapuvA, tesiMvA udinANaM aNudinANaM kAti cigicchA na kayapubdhA, bhaNaMti Na ca tassa rogA upajaMti, jati NAma uppajeja toSi Na kareti kiriyaM, jArisA puNa | aDavihakammarogatigicchA teNa kayA bhagavatA sA tihiM uddemapahiM bhaNiyA, ihaMpi cautthauddezae tabasaMjamatimicchA, akhilesu uddesaemu avi sItadaMsamasagakosatAlanAdi, sake parIsahA solu, dukkhaM tu omodariyA, kahamiti , ato omodariyaM cAeti (95)sA ya duvihA-dabve bhAve ya, dabbe tAva uvagaraNaM prati omodariyaM acelatA, AhArevi appAhAre AsI, Na atipamANabhoI0 'battIsaM kira kavalA' eno ekeNavi ghAseNaM UgagaM, bhAve paritAviJjamANoviNa rusati, bhaNiyaM ca-No sukaraNaM monamegesi, cAetiti ahiyAseti, iha pAyaso dabbaomodariyA, jaNa buJcati-apuDhe'vi bhagavaM rogehiM vAtAtiehiM rogehiM apuTThovi | omodariyaM kRtavAn , logo tu jato puTTho rogehi bhavati tato paDikAraNanimittaM oma kareti, bhagavaM puNa apuTTho vAtAdIehiM omodariyaM cAeti, subhujaMga vA jahA AhArati, Aha-kimitamegaMto rogehiM Na so phusi ati, bhaNNati-dhAtukkhobhitehiM Na phusinnati, jai kovA kaTaM salAgaM pavesae tahA, taha(hata)punco daMDeNaM, ato vuJcati-puDhe va se apuDhe vA puDhe vA, puDhe tehiM / AgaMtuehi No sataM sa kareti, jovi aNNo kareti tapi Na ca karetuti sAijA, ato NINi aMti, evaM lAe kaDagasalAgAe maNasAvi bhagavatA Na sAtijitA, sA puNa tigicchA taMjahA-saMsodhaNaM ca vamaNaM ca (96) saMsodhaNaM vireyaNaM, vamaNaM | |vamaNameva, gAyambhaMgaNaM makkhaNaM, siNANaM dese tAtra hatthapAyadhovaNaM, dagapaDigato vA kiMci siMcati, savve sabvagAyaamiseyaNaM, AtA- 10||321 // 1-16] dIpa anukrama [304 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: navama-adhyayane caturtha-uddezaka: 'AtaMkita' ArabdhaH, [333]
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [4], niyukti: 284...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-16] (01) cUrNiH prata vRtyaka [226gAthA 1-16] zrIAcA-IVvaNaparissaMto soyi saMbAdhaNaM Na seviA, Na ca sataM saMvAheti, Na ca aNNeNa saMvAdhAveti, evaM daMtavaNapi daMtavaNeNa aMgulie vAsavAhanAdi udaeNa vA pariNAya jANitu Na kareti / evaM tAva sarIratigicchaMNa kareti sau gAyaparakamavimuko, mohatigicchAvi virate varjana |gAmadhammesu (97) gAmA iMdiyagAmA, dhammA sadAti, ehiMto virato rIyati mAhaNe abahuvAI ripati, mAhaNo pubb||322|| | maNito, apahuvAyamANo Na bahubAI, sisiraMmi egatA bhagavaM sItakAle egatA kadAvi chAyAe jhAti AsIta chAyAe IN Na Ata gacchati, tastheva jhAtiyAsici, atipatakAle hemaMte atikate AyAvayaMti gimhAsu (98) ukuDayAsaNeNa abhimuhavAte uNhe rukkhe ya vAryate, evaM tAva kAyakileso, rasaccAgo tu adu jAba ettha lUheNaM adu iti ahijAvaitavA jIvitaM addhANaM vA, apANaM vA jAvaitavAn , bhAvalUhe arAgataM, davarukkhaM odaNaM virahitaM, maMthu iti maMdhusattuyA NammohamathumAdI vA | bhujitaehi taehiM, kummAsA kummAsA eva, sambattha rukkhasaho aNuyattati-eyAI tiNNi paDiseve(99)aTTha mAse ya jAvate / bhagavaM etehiM odaNamaMthukummAsehi, aTThamAsetti uDubaddhite aTTha mAse, vAsAsu Navari Adillesu tisu, guttIsu, addhamAsaM mAsaM |domAsaM ca kitaka, vAsArate Neca ceva suno apipattha egatA bhagavaM jo pANagaM Na piyati so pAdeNa AhAra Na AhAreti, evaM | |ca savvaM ca tavokamma appANagaM, avi sAdhite duve mAse(100)jAba chammAse rIyitavAn rIyitthA, evaM parigmahita urAla |tayokamma rAtovarAtaM apaDipaNe pubbarate abarate ya, do paDhamajAmA pukhyarataM, pacchimarattaM pacchimA do, tesu jaggati, ahavA|N rati uparati rAtovarAta-rAtI jAca sA uvaratA, apaDiNNo bhaNati aNNagilAe egatA bhuMje (101) ahavA aTTameNa dasameNa duvAlaseNa egatA bhuMje etaM kaMTha, pehamANe samAhI apaDipaNe samAdhimiti tavasamAdhI NevANaM samAhItaM | // 322 // dIpa anukrama [318 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [334]
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [4], niyukti: 284...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-16] (01) AdhAkarmavarjanAdi // 323 // prata vRtyaka [226gAthA | pehamANe, yaduktaM passamANo, AhAraM pahuMca apaDiNyo, NacA NaM sa mahAvIre (102) Novi ya pAvagaM sayamakAsI aka-10 |ppiyassa AhArassa dosaM NathA, 'AhAkammaM gaM bhaMte ! bhuMjamANo kiM baMdheti !, goyamA! aTTha kamma0'sataM pAvamakAsI-Na kAri| tavAn aNNehiM keNa kArityA? kIramANapi nANumotitthA kaMTha, gAmaM pavissa nagaraM vA ghAsametaM kaI paravAe ghAsaM-AhAra 'at bhakkhaNe' paravAetti aNNasiM aTThAe suvisuddhaM esiyA bhagavaM ApatajogajAe gavesisthA sambauggamAdidAsamuddha AyataNa jAgeNa-tiviheNAvi sapanANagavesaNAe sesehi ya kevalabajelinANeTiM, ad vAyasA digichittA (104) je aNNe rasesiNo sattA ghAsesaNAe ciTThate saMdhare Nivatite ya pehAe aha iti arNatare, digiMchA chuhA, tAe aMtA tisiyA vA je aNNe rasesiNo kAyA pAravayaciTTiyAdi, ghAsaM esaMtIti ghAsemaNA tAe ciTThati-saMciTuM satataM saMNivetayA, te mA udvehiti tato pariharati, evaM goNAdievi, gharaM dhareNa hiMDaMti, tesi cArI diati karo ya, evaM tAva tirikkhajo| Nie pariharati ghAsesaNAe uchito, idANiM maNusse aha mAhaNaM ca samaNaM vA (105) gAmapiMDolagaM ca atihiM vA mAhaNA maruyAdi, samaNe paMca, piMDesu diJjamANesu ullaMtIti piMDolagA, jaM bhaNitaM-damagA, gaMDagA vA, keti bhaNaMti-atihi AgaMtuyA, sovAgamUsiyAriM vA kuchaI ciTTitaM puruto sovAgo sANaM pacaMtIti sovAgA-DoMbAdi, mUsagArI majAro, kukkurDa vA, uchito puruto, sANaM vA vigappannataraM tesiM vittiM achedejeM to (106) tesimapattiyaM pariharaMto, vitticcheto jaM tesiM dAyabbaM taM mA mama dehitti, tatthAgacchatA vitticchedo pariharito bhavati, appattiyaM bhavati jAyaMtassa vA deMtassa vA, maMdaparakame bhagavaM avihiMsamANo ghAsamesitthA madaM NAma aturiyaM ghAsaM esitavAn , jatA pAreti tayA taM jahAvaladdhaM bhujeti 1-16] SIDE // 323 // dIpa anukrama [318 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [335]
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [4], niyukti: 284...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-16] (01) prata vRtyaka [226gAthA 1-16] NI-IVapi sacitaM ca sukaM vA sIyapiMDa purANakuMmAsaM (187) sUcitaM NAma kusaNitaM, asUcitaM bhutaMti, piMDo nAma sIta-IV purANakagaMga satra-IN cUrNiH 10 karo, purANakummAsovi pajjusiyakummAso, adu bukkasaM pulAgaM vA laddhe piMDe aladdhe davie pade caito ekAro, purANa mAsa // 324 // MO| dharNAkuru purANataNusatugA vA pharusA bA, purANagodhUmamaMDago vA, pulAgaM NAma avayavo NipphAvAdi, laddhepi pajatne davito-Na | rAgaM gacchati, jahA ana mate pajanaM lavaM, aladdhevi Na dosaM dAyagANaM kareti, evaM maNuNNAmaNuNNevi amiggahapAumge vA ithe sarasaM virasaM appajataM pajattaM vA muMjiUNa pasattho ubassagaM AgaMma avi jjhAti se mahAvIre (108) AsaNe akukute | umANaM jjhAiti dhamma sukaM vA, AsaNaM ukkuDao vA vIrAsaNeNaM vA, akukuo NAma nizcalo, davyato sarIreNa nizcalo bhAvao akukuo pasatthajjhANo vagato jhiyAti, kiM jhiyAti ? uI aheyaM tiriyaM ca sabaloe jhAyati samitaM, uddaloe je bhAvA evaM ahevi tirievi, jehiM vA kammAdANehi uI gaMmati evaM ahe tiriyaM ca, ahe saMsAra saMsAraheuM ca kammavipAgaM ca jjhAyati, evaM mokkhaM mokkhaheU mokkhasuhaM ca jjhAyati, pecchamANo AyasamAhiM pararUmAhiM ca ahavA nANAdisamAIi, apaDiNNo bhaNito, akasAyI vigatagehiya (109) akasAyavAM, akasAyattamavi gatagehiyassa bhavati-vigatagehI, katthavi visaesu saddAdiehi |ya amuchito jjhAyati, aratto aTThova, chaumatthovi parakamamANo chaumathakAle viharateNaM bhagavatA jayaMteNaM dhurvateNaM parakamateNaM Na kapAi pamAo kayato, avisahA gavaraM ekasi eko aMtomuhuttaM aTThiyagAme, sayameva abhisamAgamma (110) AyatajogamAyaso bhIe sayaMbuddho bhagavaM abhigammAgamma NacA-evaM vimokkho bhavati, Na aNNahA mama iti, AyaMta NAma daTuM| | pavattiteNa NANadasaNacarittatabajogeNa antasohI, evaM parakamaMto bhagavaM abhiNibuDo amAillo AvakahA bhagavaM sami- // 324 // dIpa anukrama [318 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [336]
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [1], adhyayana [9], uddezaka [4], niyukti: 284...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 226/gAthA: 1-16] (01) prata vRtyaka [226gAthA 1-16] zrIAcA| tAsi abhinimbuDo sItIbhUto vimayakamAesu kammabaMdhaNajaNaehi a bhAvehi, amAille-amAille, Na mAiTThANeNa tavo kato bhaga-U | agrAdirAMga sUtra- batA varaM devo vA dANavo maNusso vA tussihiti, Navara kammakkhayaTThAe, AvakahA jAvaJjIvAe, bhagavaM samito aasii| esa nikSepaH cUrNiH IN | vihI anokato (111) mAhaNeNa mtiimtaa| bahuso apaDinneNa bhagavatArIyate // ttibemi pUrvavat iti / / iti // 325|| brhmcryaadhyyncuurnniH|| AcAre prathamazrutaskandhasya cUrNiH prismaaptaa| 2 zruta 1adhya ukto AcArArthaH navayaMbhaceraH, ito yadatra vistareNa noktaM tadiha AcAre vistAryate, AcArasya aggANi AcAraggANi, FII AcAra eva vA aggaM AcAragaM, teSAM teSAmAcArAgrANAmayaM nyAso dazaprakAraH, NAmamga(285) NAmasthApane pUrvavata , davyagativihaM / sacittaM kukDasihA rukkhaggaM vA, acittaM kuMtaggaM, mAsaggaM, tasseva dese avacite, ogAhaNaM sAsayapavayaggaM catuddhAgAI, jaM vA jAvatiyaM kiMci ogAda, AdesamgaM paMcaNI aMgulINaM jA pacchA Adissati, devadattAdINaM vA aMto, bhAyaNakamAdisu vA kajema, bhuMjatA karahiM vA jo Adissati, kAlaggaM sambaddhA, ataH paraM nAsti kAlaH, kamaggaM caudhiha-davbAdi 4, danao paramANU-14 | dupadesiyAdINaM aNaMtapaesito aggaM, khittato egapadesogADhAdINa asaMkhijapaesogADho kamagaM, kAlao kammANaM jA jassa ukki| dRThiI, Aue kamme caugaiyANaM jIvANaM jA ukasA dvitI, ajIvadabbANa vA paramANumAdINaM jA vukkiTThaDitI, etaM kAlaggaM, bhAva kamaggaM je jesi vaNNAdINaM aMtimA paJjabA, vaNNesu aNaMtaguNakAlao, evaM sesesuvi, gaNaNaggaM sIsapaheliyA, saMcayaggaM taNakaTTha| mAdINaM jaM uvariM, aNNe yA kassai rAsi jassa uvariM taM saMcayaggaM tivihaM, padhANaggaM bahuaggaM uvacAragaM, pahANagge khAio bhAvo, || dIpa anukrama [318 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: 'AcAra sUtre prathama zrutaskaMdha: parisamApta: ... atha 'AcAra'sUtre davitIya-zrataskaMdha: Arabdha: [337]
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha 2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [1], niyukti: [285-297], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-9] (01) bhIAcA- saMga sUtra agrAdinikSepaH cUrNiH l // 326| ANDANSAR prata vRtyaMka bahuamyaM jIvAdINaM chaNhaM paJjavaggaM (286) uvacAre pavabaMbhacerANi, uvacaritaM AcAraggANi diati, ato AyArasseva aggANi | D| AyAramgANi jahA rukkhassa pabvayassa vA aggANi, tadheyANiM AyArassa amgANi, jahA rukkhagaM pabbatamga vA rukkhA pavyayA, vANa atyaMtarabhyANitti evaM Na AyArA AyAraggANi atyaMtarabhUyANi, ettha puNa bhAvaggeNa ahigAro, tatthavi AyArauvayAra-10 bhAvaggANi, uvacAraMti vA ahIyaMti vA ajjhitaMti vA egaTuM, eyANi puNa AyAramgANi AyArA ceva NijjUDhANi, keNa NijjaDhAti, therehi (287) therA gaNadharA, kiM NimittaM ?, aNuggahatthaM sAhUNaM sissANa hiyatthaM pAgaDatthaM ca bhavautti AyArassa | attho AyAraggesu NijjUDho, davito bhavitA, piMDIkato pRthak pRthak , piMDassa piMDesaNAsu kato, sejattho sejAsu, evaM sesANavi, | so puNa katarehiMto kato', vitiyassa (288) ajjhayaNassa paMcamagAo uddesagAo, 'jamiNaM virUvarUvehiM satthehiM logassa | kammasamAraMmA kaaMti, taMjahA-appaNo se puttANaM dhUyANa dhUINaM sadhyAmagaMdha vA pariNAya vasthapaDiggahakaMbaleNa pAdapaMchaNaM oggahaM | kaTThAsaNaM' aTThamassa vitiyAo uddemagAto taM 'mikkhU uvasaMkamittu gAhAvaI cUyA-AvasaMto! samaNA ahaM khalu taba aTThAe asaNaM yA 4 vatthaM vA paDiggaraM vA kaMbalaM vA pAyapuMchaNaM vA pANAI bhUyAI jIvAI sacAI samAraMbha samuddissa kIyaM pAmirca acija | aNisahUM amihaDaM AhaTu cetemi Avasaha vA samussiNomi' etehito piMDesaNasejjAvatthesaNA pAdesaNA, uggahapaDimA NicchUDhaH / / | paMcamassa (281) logasAraajjhayaNassa cautthAo uddesagAo, 'gAmANugAma duijamANassa taddiTTIe palibAhire pAsita pANe gacchijjA se abhikkamamANe etto riyA NicchUDhA, chaTThassa paMcamAo uddesagAo 'pAinna paDInaM dAhiNaM udINaM Aikkhe virue | kiDe' eno bhAsAtA, saca sattikagAI (290) sattavi mahApariNAo ekekAo uddesAo, satyapariNAo bhAvaNA, ghuyAo || // 326 / / [226gAthA 1-9] dIpa Tel anukrama [335 2021 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: * prathamA cUlikA ArabdhA, [338]
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [1], niyukti : [285-297], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-9] (01) prata vRtyaka [1-9] zrIAcA vimunI, AyArapakappo (291) paJcakkhANapugdhassa natiyavadhUto AyAraNAmadhiAo bIsatitamAto pAhuDhachedAo, AyArAo saMga-16AyAraggAI NijjUdAI, vitiyAto 'jahA puNNassa katthati tahA tunchassa katthati' abbogaDo (292) avisato avi tesi to|| cUrNiH IN ayyokaTa iti, DaMDaNikkhevo 'Neva sayaM chajIvanikAyamatthaM daMDa vAmamArabheA, logavijate avi te-'esi rakvaNA appamatthA, // 327 // visayakasAyavaaNA kIti (pasatthA), sIosaNi jevi jIvasaMrakSaNameva, sItosiNA parImahobasaggA ahiyAsiaMti, sammane loga(sAre ya uJjamai ta jIvasaMrakSaNathameva, dhUtamahApariSNApi jIvapAlaNatya, aTThame ca imA jIvavirAhaNA teNa bhattapariNA, veNa taM NAta !, AyariyaM ! ubadesiyaM vA ?, jiNeNa bhagavatA, jIvarakkhaNadhaM piMDesaNAo jahA tahA seAriyA jAva vimotI jIvapAlanArtha, evaM tA ciTThato, atha sUtram-gaviho puNa (294) sadavizeSAtsarvamekaM, tadeva bhUyo dvividho-jIvAdhAjIvAtheti, samvanikkhevo evaM vitvArijati birajati tahA, ahavA egavihI asaM jameM, duvihe asthato-bAhirataro ajjhantho, ne sevaMtA, kaI ca bAhirahito, kAyavAyANaM, maNAdivibhAsA, cAuAmo ya, bahiddhA AdANaM grahaNamityarthaH, gRhItaM paribhujyate nAgRhIsamiti, tena gahaNameva, paMcame paMca mahabbatA, sarAibhoyaNA chadvA, jAva mIlaMgasahassA AyArassa pavibhAgo, savaM AtikkheuM (295) jeNa suhatara hoi, eteNa kAraNeNaM paMca mahavvayA paNattA, tesi peba (296) rakkhagaTThAe ekekassa tasseva mahabbayasa paMca 2| bhAvaNAo, sasthapariNNAe ambhitaro savva eva AcArArthamityarthaH, piMDesaNAdi jAva uggamaupAyaNesacA jAba aDhaviha piMDanijjuttIe, sejAevi vasthesaNAe pAdesaNAe uggahapaDimAe, bhAsAtANaM jahA vakasuddIe, seAyariyA uggahe tivhaM chako miklevo so, piMDabhAsA basthe pAte cauko Nikkheko, AyAraggANeso piMDattho caNNito samAseNaM / eto eka pRNa ajana- dIpa ANDE anukrama [335 // 327 // 343] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: .prathama cUlikAyA: prathama-adhyayanaM "piNDaiSaNA" ArabdhaM prathama cUlikAyA: prathama-adhyayanaM "piNDaiSaNA", prathama-uddezaka: Arabdha: [339]
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha 2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [1], niyukti: [285-297], [vRtti-anusAra sUtrAMka 1-9] (01) prata vRtyaka [1-9] zrIAcA- 10 yaNaM vanaismAmi // 1 // piMDesaNAo cauke puvANupuyAdIsu jahAsaMbhavaM, suttAlAvage suttaM uccAreyaba-se bhikkhU vA bhikkhuNI |STI rAMga sUtra DvA bhikkhU heDimajjhayaNaguNayutto dazavakAlikamuttarAdhyayaneSu ahavA 'je mikkhU tihiM vatthehi parisite mikkhU cauppagAro cUrNiH niSedhaH vibhAsA, tathA miksuNIvi, gAitti vA gihatti vA egahu~, gihassa patI gihapati, gihapatiggahaNaM rAyapiMDapratiSedhArtha, kulgg||328|| NhaNaM paDikuTTapaDisehArtha, piMDaM pAtayAmi anayA pratijJayA, avisesite piMTo, sa eva visesito asaNAdi cauniho, jahA sut, IVA yA pADeuM vANiggato Niggato va NaM pADeuM, jaM lambhati tassa pADeuMti saNyA, pANagassatti sAmaigI saMjJA piMDo, yathA jIvo kSetrajJo / sAMkhyAnAM, paDiyA pratijJA, viza pravezane anu pazcAdbhAve, suttatthaporisiM saNNAbhUmi ca gaMtuM pacchA paviDhe cA, ahavA gihINaM pAgakate pacchA paviDhe aNupaviTTho, ahavA piMDolagAdi pavidvesu pacchA pavidvesumaNupaviDhe samANe, gacchavAsINaM saMghADaeNa sama, | ahavA samaNANa'sthitte ityarthaH, punarvizeSaNe, kiM vizinaSTi ?, azanAdi-zattukodaNakummAsAdI, ahavA prANAdIn prANehiM vA,pANehi aduva AgaMtuehi, ahavA jahA cauttharasite gorasasattuyadosINesu hojA, AgaMtugA mUryagAdI, paNago khaJjagadosINAisa, bhAyaNesu | vA, paiNaitevI vA talAratiyAto vA, ahavA cIyaragahaNA kaMdAtI, hariyaM mUlagamAdI, haritaggahaNA rukkhAdI, balimAdisu saMbhava hojA, sacehiM saMsarga, itarehiM ummIssa, sItodaeNa amisittaM, kahaM ?, aggi(gga)bhikkhamAdI pANiteNa abhisiMcati, nikkhevo, IM taMdulodaeNa mittagaM udagaM, mikkhA vA varise paDatae, rayasA ghAsitaM, samaMtAraeNa missitaM, uvacitasakutapANANimAdi, tahaprakAra etehi dosehiM juttaM, paratthahate (hatthe) hatthe peva paramattho, parabhAvaNaM, aphAsugaM sacittaM, aNesaNijaM gavasaNagahaNesaNAya asuddhaM, | mannamANo ciMtamANo, lAbhe saMte-bijamANe no paDiggAhijA, Aca-sahasA sitA-kadAti aNAbhoge paDIcchitaM, bhaMgA cattAri, dIpa anukrama [335343] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [340]
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [1-9] dIpa anukrama [335 343] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [ 1 ], uddezaka [1], niryuktiH [ 285-297], [vRtti anusAra sUtrAMka 1 - 9] zrIAcA rAMga sUtra cUNiH // 329 // se tamAdAya gahaNAya egaMtamavakamija, egakAH ekAnte, ahe ArAmaMsi vA 2 adhityayaM NipAtaH ahaggahaNA'goyare vA aMDagA pANA jattha Natthi haritodagaM ussA vA jahiM Natthi, uttiMgA gaddabhA kI DiyANagaraM vA, paNao ullI, daeNa missitA, maTTigA vA, makkaDagA lUtApuDagA, tattha caiva kIDagA kIDiyaM ca vA, tattha vA vinizcitA ekasi, visohiyA bahu sohiyA, logamuhapottiyAe kAe pamajettA, tato saMjatagaM bhuMjeja vA pieja vA jaM cAeti 2, jjhAmathaMDilaM ajjusaraM sAmitagaM aDi kiDDe hiraSNasuvaNNAINaM tattha khajagAdi Nisirijati, vIhitusesuM kuMDagAdisu Na uraNagAdisu saMguliyA, tatyavi sattugAdi goyamakarisamacchigAto, NatragaNivise pavese gAme dullabhathaMDile abakare pariDutrijar3a paDilehiya 2 tApamakhita dUrogADe dravasiNehAdi, adUre sityAdi, tato saMjatAmetra parihaviA, osahIo sacitAo paDipunnAo akhaMDitAo, sassiyAo parohaNasamatthAo, jahA sAli, kila avasitilassa tivarisa paMcavarisayaM, avidalA kaNANa viNA, atiricchacchiNNAo ujjhitAo, phAlitAoM puNa tiricchI chiNNA, AhAviNA jIveNa taruNiyA, chivADI komaliyA maggajalisaMdAtINaM, aNamikatA jIvehiM, bhaJjitA mIsajIvAceva, etto vivarItA kappaNijA, avavAdeNaM pihUgA sAlivIhINaM, bahusyA javANaM bhavaMti, bhujjhagA godhumANaM durdhati, maMthu vorAdi aNNe vA phalA keti, mathitA - cuNNitA, madhyateti maMdhu, cAulaM taMdulA cAula laMba sugitA vihI sukavitA kUramissitAo taMdulA kaNigA vA se, dumbhajitaM ekasiM, dumbhajitaM aphAsugaM, vivarIyaM asaI bhajiye dupakaM to kappaNijaM / anna utthiyA parimahA (hA) ti, gAratthiyA zrIyArAdI, anno vA gihattho, parihArito sAhU, aparihArito pAsattho u, bhAvaNA vaSaNeNa jANaMti ca appANaM, hariyAvahiyAdi nirAhaNA viyAre davaaNNakaNNa asatI bihAre caTTA vAraugghaTTagAdi, gAmANugAme thaMDilasaMkamaNaappamajaNarAgAdiyAdidosA, piMDepaNAdhyayanaM [341] // 329 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [1-9] dIpa anukrama [ 335 343] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [1], niryuktiH [ 285 - 297], [vRtti anusAra sUtrAMka 1-9] zrIAcArAMga sUtracUrNiH // 330 // deti sayameva, aNuppadANaM davAvaNaM, tatthavi ahikaraNAdI desA, asmin paDiyAe-asmin sAdhuM evaM pratijJAya pratItya vA, samAnaH dharmmaH sAdhammikaH samuddizya samastaM uddizya samuddizya samAraMbha, avisodhikoDI sanvesiM pati Na kappar3a, purisaMtarakArDa aNNa dinaM, NIhaDhaM vahitA NippheDitaM, kehiM gINitaM ? attaTTitaM No koi giNhaiti amha jeNa bhavatu, aNNeNa vA appaNaNa, missiyaM aphAsueNaM, aparibhuktaM NAma attise acchati, AsevitaM Ama bhotuM Isi saMcitaM, evaM savvaMpina kappar3a, etesiM apaDipakato paDisiddhaM caiva, bahave pAsaMDiyA, saMgha gaNaM kulaM gacchaM vA evaM egaM sAhammiNi bahave sAimmiNIo, paguNiyatti prAgaNya, samaNagahaNeNa AjIvaracavaDa parivAyatAvasa sAhUNaM paMcanhaM, esA bisohikoDI, chaDaM yAvaMtiyaM, bahave samaNA purisaMtarakaDAI kappeti, Nitio piMDo cisi bhikkhA, amgapiMDo amgabhikkhA, jo u bhattaDDo abhato, addhabhattaTTho tassaddhaM ubabhAto, etesiM giNhaNe kaMtiyadosA, anesiM dinamANe ummANaM, aha dohavi deti tA apyaNo siM umANaM pacchA dharma raMdheti, aha bahutaraM to chakkAyavaho, tamhA sapakkhaparapakkhomANAI bajeJjA, etaM khalu0 evaM pariharatA piMDesaNAguNehiM uttaraguNasamaggatA bhavati, samaggabhAvo sAmaggiyaM, mUlao sammagatA pANasaM sattagAdi pariharatA, aguNasamaggatA apariharaNeNa, guNasamaggatA uttaraguNANaM, saMsAmadhyA caricasAmaggI, cAritrasAmayyA avyAvAhA esaNA sAmagrI bhavati savtradvehiMti savyAhiM samitIhiM jahA piMDemaNAsamitIe tahA sevAriyA bhAsI jAva vimocIe yA susamitIo saMbhayaMti caiva, Atmahito yA samito, sahito nANAdIhiM, sayA zivakAlaM AmaraNaMtA jateti bemi / iti prathamA piMDesaNA samattA // idANiM so caiva piMTo kAlakhi tehiM maggija, koI amIra upavAsa karettA bhovaNaM kare, aTThamigrahaNeNa senA divasAvi // 330 // piMDepaNAdhyayanaM pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : prathama cUlikAyAH prathama-adhyayanaM "piNDaiSaNA", dvitIya trutiyA~ uddezaka Arabdhau [342]
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [2,3], niyukti: [297...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 10-21] (01) dhyayana rAMga sUtra cUrNiH // 33 // prata vRtyaka [10-21] yatitA, addhamAsitaM vA upavAsaM kAuM ayAmasAe vA kareti bhattaM, mAsitaM punnimAe, 2345 chammAsie -'apaNamattae uhasi-1 siratAdisu Rtau ghRto gulo gorasA sAlI ya paurA ahavA padosA, hemaMtasisiragimhe sattugamAdi, evaM jA mi uDDumi diati, uDusaMdhI dohaM udNaM saMdhI, pariyaTTe hemaMto vasaMto ahavA se udhu samatA, ukkhAo khaliyA, kuMbhI kuMbhappamANA, kalasI gihakuMbhe bharijati, kalovAdI pacchIpaDigamAdI, sanidhI goraso, saMNicao ghatagulA, etthavi tacceva pagArA, apurisaMtarakaDAdI Na kapyati, kRto? visuddhA No bhatapANA bhaMgA 4, dosa visuddhesu gaharNa, sesesu paDiseho, uggA je sAmiNo daMDadharA AsI, bhojA gurutthANIyA, rAINA rAiNo, khattiyA ikkhAgahariyasapasiddhA, esitA darisaNA, vesitA raMgocajIviNo, gaMDagA gAmatitti-11 vAhagA, koTagA haragAe koTTakItyarthaH, gAmarakkhagA gAmAuntagA, boksA litANaMtikA, evamAdi a, daguMchitA caMmArAdI, tesu | phAsusagANaviyagaDaNaM / sanabAto-goDImanaM, piMDANigaro-pitipiMDo, Idamahe Ido, khaMdo mahAsego, rudo rudameva, muguNddobldebo,| jAgA NAgavaliyAe, jakvA ANaMdapure siddhA ceva, mUle jahA devaNimmite, ceiyaM vANamaMtaraM, rukkhA patcabbovagANi kajaMti, giri ujaMtAI, darI upayaaMdhAriyAsu, kappaMjaNagA dahaNAgadumo, NadIe bhamatIe, sare jahA bhaTTacaraNe, anne ya sAgAre, annataresu NI vA virUvapara0 egAo dhakkhAo taheva apurisaMtarakarDa No paDigAhijA jAva aha puNa jANe A diNaM jaM tesiM dAyabbaM aha / tattha Na muMjejA, bhuja pAlanAbhyavahArayoH, pabhU vA pabhusaMdiTTho vA pabhU gAhAbaI AyariyagilANAdINaM alaMbhe vA so dejA jAva | pddigaahejaa| idANiM sitta-parato addhajopaNaM bhikkhAcariyaM gammati gAma vA raNaM vA caudisiM, jastha saMkhaDI tastha abarAevi // jaI jAi, sA saMkhaDI pratijJAtuM na kappati / se bhikkhU vA bhikkhuNI vA pAINaM purimadimAra bAreMtevi jati tatva saMkhaDI dIpa anukrama [344355] // 33 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [343]
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [2,3], niyukti: [297...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 10-21] (01) zrIAcA rAMga sUtra cUrNi // 332 // prata vRtyaka [10-21] bhAMti taMjahA-aNAdAyamANe paDigachati annaM vA, evaM sesAmuvi. evaM tA vahitA. saggAmevina kappati. jattheva sA saMkhaDI siyA || piDepaNAtaMjahA-gAmaMsi vA jamhA taM pada, gAma vA 2 gAmAdi pubvavaNiyA, No abhisaM kevalI jato kevalI para samattho gAuM te dose, zyayana AdANaM dosANaM, prabhavo saMbhavaH, ahavA kevalivayaNeNa bhaNAmi dose, Na sacchaMdeNaM, katarataro kevalI, muyanANa kevalI, AhA-1 kaMmitAdINaM saMbhavo, tattha tAo saMkhaDIo egadevasiyAo jahA sarassaIjattA ahAbhadaesu ya sagharapAsaMDa0 jAvaMtiyAdI dosA | | tesu paMtAvaNAdIyA doso, khuDDito duvAre jAto, mahAprakAzaH pravAta avakAzA'thaM bahupANA, mahilliyAo duvAriyAo khuDDu| yAo susaMguptaNivAvArtha, yo vA NaM sAhusamaNajAvaMtiyANaM arthAya samaM bhUmi visamaM kareti, sAhU aTThAe paDiNIyadvayAe vA, to| hemaMte sItarakSaNahU~ NivAtA, gimhasarate pavAtiDhuM, etA savvA paDiNItA, aNukaMpaNaTThA vA karejA, aMtovi bAhiM cAhiriyA | chiMdiyA daleti kusA, kharA piTTeto saMtharaMti, esa khalu bhagavayA evaM AhAkammami saMjatadosA, tamhA se saMjate NiyayaDhe tahappagAre | purise saMkhaDi vA puthvaggAme puresaMkhaDI, ahavA pubbaNhe aggiTTigAdI jAte vA puresaMkhaDI, pacchimA gAme pacchA saMkhaDI, avarahe vA | jahA girikanigAdI vA pacchAsaMkhaDI, vivAhe vA puvyasaMkhaDI dIjA, dayitA rasagehIe ukassaMti kAuM, atippamArNa bhujittA | | pivittA : egANiyadoseNa vA viyaDamAdi pItaM hoA, jAvajIvo bosirA vaNitA, vamaNaM vamaNA, vAgahaNAt chidrataM Na bamiyaM, | na sanma pariNAyaM, ajINagamityarthaH, Agatya saMkocayaMti AyuM sarIraM buddhI va saMkocayaMtIti AyaGko, annataro SoDazAnAM ekataraH | ahavA aNNatare dukkhe 'alasate vimara' gAhA, alasa eva acchati, visUhagA evamacchaitti, bosiraivi egataraM vA kareti, ahavA | Ayako jaramAdI, Aryako sajjaghAtI, rogo kAleNa, asaMjatA karaNakArAvaNe jIvaghAtA, asamAdhi jaraM vA, kevalI cyA pucca- 332 // dIpa anukrama [344355] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [344]
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ gama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [2,3], niyukti: [297...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 10-21] (01) dhyayana zrIAcA rAMga mUtra cUrNiH ||333 / / prata vRtyaka [10-21] | bhaNitA, ime anne-pavayaNAdI, gAhAvaI agArio vA, parivAyA kAbaliyagAdI, parivAyAyo tesiM cetra bhoIyo, vAsagimharI-D| piMDaipaNA| kAdIsu saMkhaDIsu, evaMpi agArIovi, mAhessarasirimAlaujjeNIsu egabha egavattA egacarittAbA, sambaMmi bhavA vA, soMDe | vigaDaM ceva pibaMti, pAduH-prakAzane prakAzaM pivaMti, re prakAze, pIvitaM prakAzIbhavati, bho! ti ziSyAmantragaM, vyAmizraM nAmA tehiM pAsaMDagihatthehi, avA ve surAo, ahavA sidhuM va suraM ca aNukaMpayA saMjataM pAejjA, paDiNIyayAya pAejjA jA uDDAho / | bhavatu, mattagadosA gAeja cA naveja vA cameja yA, matteNa ya paDissao Na gaviTTho, huratthA NAma bAhi vigAlo ya jAto, ko vA mattellagassa deti, gatie saMtassavi, tehi ceva sammisabhAvaM pagataellara Apejjeta, anamaNo NAma Na saMjatamaNo, sabbete / / vipparipA, sa0 sayao NAma aceto AtaparaubhayasamuDhehiM dosehi, itthIviggahe vA viggahagahaNaM mattagaparIvat , tatrApi grahaNa | dRSTa, kilI vo jAma napuMsao, ete geNheja, piyadhammevi na deso, kimaMga puNa maMdadhamme !. evaM vA bayAna-AusaMto! samaNA eyAo | saMjha vigAlo rattIvi paricariyabvA, gAmaNiyaMtithaM gAmamabhAsaM, kaNhui rahassitaM kamhivi rahasse, ucch akkhADe vA annatare vA pacchaNNe mihuNassa sahayoge ca, paviyaraNaM paviyArayA, AuTTAmo kucImo, egatIyA koI vidhammovi sAijeja, sAtijaNA samaNujANaNA, akRtyametat , jAtvA AdANattA, sAsaMti vijaMto, pratyavAyA iha paraloge ya, tamhA No abhiH aNNayare saMkhaDI Nisamma, samartha dhAvati, umsugabhUto sajjhAyAdINi Na kareti, dhuvA asthi Natvi, hoMtIevi laMbho huja vA Na vA, lambhamANovi velA phidviA , No saMcAeti-na zaknoti itarAitarAI-uccanIyANi jANi punamaNiyANi samuddANatAtaM sAmudANiyaM, phAsugaM umga| mAdisuddhaM esaNIyaM, esiyaM phAsugameva esitaM, vesiyaM NAma jahA vesivANurUvaM, virUvatthe rayaNe vANa joeti, kevala kavalite, // 333 // dIpa anukrama [344355] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [345]
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [2,3], niyukti: [297...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 10-21] (01) prata vRtyaka [10-21] evaM sAhavi esaNAjuco, vacchagadiDhateNaM esaNaM joeti, jaM evaM laddhaM taM vesitaM, mAiTThANasaMspazoM, tA evaM gAmAdi pukhabhaNitA, | rAMga sUtraAiNNA caragAdIhi, ummANA ta satassa bhane kate sahassaM AgataM, pAUNaM mANaM, Na viNA rasagevIe saMkhaDI gammati, AiNNAe mAdhyayana / cUrNiH ya ime dosA-pAraNa vA pAe aktapubve bhavati, AlAvA pasiddhA, asaMkhaDAdayo ya dosA, aNepaNijaM solamaNhaM egataraM, tamhA // 334 // INIse saMjae NiyaMThe vitigicchA saMkA umgamaesaNAsu paMcavIse, asamAhiyA asamAhaDA, kaNTalesmAdi tithi, carittA No sayye, yatini, maMdaM abbogaTo, upahIAdI munemuvi bhAsijati, evaM vihAro abyogaho jigarANaM, jiNakapitA suhumabuddhI kAevi | NANaMti, dherakappitA suhameNa vA sanANeNaM, itaraMmi kAraNe, tibadesita sambadivasa, suTuMbA baDhAhi vA dhArAhi avvocchina,tiricchaM saMpAtimA, nijAti, uraMsi vA rNa NilijiA, kakkhaMsi vA NaM AhaDejA, pANiNA pANi picittA, eyANi kareti pANipaDigga| hato dherakappiyANaM, se bhikkhU vA bhikkhuNI vA khatiyA cakavaDIvaladevavAsudevamaMDaliyarAyANo, kurAyA pacaMtiyarAyANo, rAya| vaMmitA rAyavaMsappasayA, NArA NArI ya siyA, anavarA bhoitA, aMto aMto nagarAdIgaM bAhiNiggatANaM samNiviTThANaM itaresiM gaccha| tANaM maMgalasthaM yA, sayameva ANi dakasya dekhA, devANaM sayameva adetANaM aNNo dija asaNaM vA 4, lAme saMte No paDigAhiA, | issaratala parako viya lAme saMte rayaNamA0 emaNAmAdI etaM khalu bhikkhussa vA bhikSugIra vA sAmabhirya tRtIyA piNDemaNA prismaaptaa| saMkhaDiahigAro aNuyanati, maMsAdi mAsa cAummAsaM vA Nijisito Asi, pAraNe mAMsehi ceva saMkhaDi kareti, ad bhakSaNe' marsa adaMtIti maMsAdI migapaTTinA vA, gomahimavarAhAdIhi mArinjeja, saMkhaDi kareti, evaM macchAitesu do pagArA, Navara gogAheNa dIpa anukrama [344355] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyA: prathama-adhyayanaM "piNDaiSaNA", caturtha-uddezaka: Arabdha: [346]
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha 2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [4], niyukti: 297...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 22-24] (01) zrIAcA rAMga mUtra cUrNiH / / 335 // prata vRtyaka [22-24] mArijeja, masakhala jattha maMsA sukyAviti sukkhasya vA kaDaballA katA, evaM macchagANapi sAmANo, taNakhalAI kAuM sukkhAvettApiTepaNAvibhayaM bhattAI kareti, paheNaM AheNaM vA titANaM, vadhuyA hijati eheNa vadhUpattA, ahavA jaM ANiati taM pehiNa(pahe)hi, hiMgola dhyayana karaDayabhattaM, sammelo vivAhabhattaM, pacchAkammeNa yA minA vA kajaMti bhattaM kAUNa, ahavA goDImataM saMmelaM, hIramANaM, ahavA kIrati / aMtarA, bahapANA pIpIlagasaMkhaNagaiMdagovagaIdajuvAdi pubutANi, bahavo samaNamAhaNA uvAgatA gamissaMti pacchA atyarthaH AiNNA [2] acAiNNA caragAdIhi no pannassa prajJAvAM prAjJaH tasya prAjJasya acAiSNanaNega ThANAdI Na sakaMti kAuM, visayapavemA dukhaM, | logo ya bhaSaja-aho jibhidiyaM adaMtaM sAhUNaM, so evaM gacA rAyabhiseyAIsu ceva appapANa disu apAdinAsu nikAraNe Na | kappati, gilANaNANakAraNAdisu kakkhaDakhettavattabvA, asaMtharaNe vA egadivasaaNegadivasiyAsu giNhejA, tatya ya velAe theva | pavisiJjati, avelAe ussakaNaM pavattaNadosA / se bhikkhU bA bhikkhuNI vA khIrijamANAsu saMjayaTThAe gAtrI duhituM diA, ubakkhaDijamANe saMjatahAe kiMci chAntI ubakkhaDija, appahitaM Na tAtra dijati, saMjayaTThAe pavattaNaM hojA, ete dose jANinA do gAhAvaikula settamAdANa AdAyaM nANaM iha jJAtvA, egaMtamavakamijA aNAvAdamasaMloe, sIriyAsu ubakkhaDite, pajjU heyaM paGintaM, ete domA Na-Nathi pavisiA , mikkhaNasIlA bhikkhAgA, nAmagahaNA dabyamikkhAgA, ege Na savve, evamavadhAraNe, Ahesu | kaMThA, samANA bur3avAsI, vasamANA Nava vikApavihArI, datijamANA mAsakappaM caumAsakarSa vA kAuM saMkamamANA kahiMci gAme | dvitA uDubaddhe ahava hiMDamANA, mAiTThANeNa mA amhaM kira vimamo bhavatuti pAhugae Agate bhagaMti khuDDAe khalu ayaM basatI khuDagA, tesipi maddatarA deMtagAI Nasthi, thopA bhojANi, maMDihiM vA anA, se iMtA iMtAmaMtrage, purasaMthunA mAtApitAdi, pacchA dIpa anukrama [356358] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [347]
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha 2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [4], niyukti: [297...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 22-24] (01) prata vRtyaka [22-24] saMdhutA sasurakulAdi, ahavA gihavAse puNyasaMdhutA, payajAe pacchAsaMdhutA, gAhAvatipiMDaM NAma saMpannarasaM snigdhaM dravaM pesalaM utta-IN piDapaNArAMga sUtra-IN cUrNiH rasaMloyagaM vaNNAdIhi a sobhaNitamityarthaH, sukulI sukhajagaM, phANiyaM dravagulo, puthyo vA pUrvao, ullaM khaJjagaM savvaM gihitaM, 0 | sihiriNI maaitA, siharavayaci cikaNataNeNa, taM bhocA pacchA sAhuNo hiMDAveti, tami gahite sAhuNo kiM karetu ?, mAiTThANasaM-16 | phAso, tA na evaM karijjA, kevalipaDisedhiyaM akappitaM, sevaMto mAyAmose badRti, kaha kujjA ?, saggAme paramgAme avisese pAhuNa-IN | icie, tiNi diNe pAhaNaM, se tattha bhikvahiM saddhi kAleNa kAleNaMti sati kAle tatthitarA sAmudANitaM taM AhAra AhArejja, evaM khalu tassa bhikkhussa vA 2 sAmaggiyaM / caturthI piMDepaNA smaaptaa|| ihApi kAlo'dhigAra eva, aggapiMDaH aggo NAma arijjao khippamANe saMjAe agArI caMbhaNassa amgaM piMDaM dAtuM | samaNasaggadahapavattaNadosA ahavA ukkhaliyAdosAo vA ukkhivati Nikkhippati aNNehiM vijjati hIramANaM na nijjati paribhAijjati, paribhujjati aNNe bhuMjaMti, paridvavijjati adhaNIyA kIrati, purA asaNAdI vA (4) tattheva bhuMjati jahA boDiyasarakkhA , ahe carati NAma ukkamamaDati, khaddhaM khaddhaM NAma bahave iha saMkamaMti turiyaM ca, tattha bhikkhuvi taheba so0 sA0 mAiTThANaM saMphAse No evaM karejjA se bhikkhU vA bhikkhuNI vA appa0 ketAro talAgaM vA jaM ubassaM vA, pharihA gAmo udaeNaM veDhito phalihato vA, pAgAratoraNaamgalANi, jahA hasthivArI aggalapAsao, aggalAe vA kArya, uccAraNAo valito, aNaMtarahitA nAmAMtaro aMtarvA tena aMtarahitA sacetaNA ityarthaH, sacetaNA, ahavA No agaMtehi rahitAo, sahitA ityarthaH, itthaM na dIsati, | sasiNidvA ghaDau'ccha pANiyabharito palhatthaNo, vAsaM vA paDiyamecaya, sasarakkhAMvito maTTitA tahi paDati ya sagaDamAdiNA Nijja dIpa anukrama [356358] // 336 // pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyA: prathama-adhyayanaM "piNDaiSaNA", paMcama-uddezaka: Arabdha: [348]
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [25-30] dIpa anukrama [359 364] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niryuktiH+cUrNi:) - zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [5], niryukti: [ 297...], [vRtti anusAra sUtrAMka 25-30] zrIjAcA roga sUtracUNiH ||337|| mANA kuMbhakArAdiNA calaNaM vA, cicamaMtA masiNA silA evaM sacittA lela gahitA, uDao savito caitra, kolA matA madhuNo, tassa AvAsaM kaMTha, anne vA dArue, jIvapatiTThita haritAdInaM uvariM, udehigAga vA sacite vA, sAMDo sapANe putramaNitA, Amaati ekasiM, pamaati puNo puNo, avasarakkhaM acinaM detaMge asati uggaho aNuSNa vejati taNAdINaM, evamAdIhiM pamajejA, maNussaM vipAlo NAma gahilamacao, gahichau hAraNapisAiyA gahitA, senA goNAdimAragA alakabhAvA, khuDuA khAyaMti asminniti taM ubAteM, yesI mUsigA dhUlI vA, millugA puDhAlI vA visamami suNyaM pANiyaM tilavijalaM, na duvAravAhA aggadAraM kaMTagavaditA ahesI, diyaggahaNA kahaMgacelAdiNA vihitaM, aNuSNannavicAvi Na vadati, aNubhavituM bahate gilANAdisu kAraNesu / gAmapiMDolato vijamANA oleti, saMlogo jahiM dvito dissati, sapaDiduvAraM saMpaDijunaM dArasya, kevalI vRtA, tassa puvyapaviTThassa NINiyaM viharejA, aciyattaM aMtarAliyadosA, gihattho vA bhagati jo etto caiva paDicchati ete dosA jamhA puvvodiTThAe paiNNAe, pratijJA heturupadezaH, epa bhagavatAM aM No saMloe, senamAdAya jJAtvA aNAvAta nasaMloe tassavi, tassa tassa gihattho sambesi sAmanaM gihapADasaMjaehiM sammaM dija, bhaNeja ya-ahaM akkhaNito tujhe caiva jhuMjata paribhAteta vA, | ca kei miNDittA tusiNIe mAidvANaM0 No evaM karejA, jai phavvaMti Na gevhaMti, aha asaMtharaNaM gilANAdINa vA Natthi tAhe gevhaMti, aha asaMtharaNaM taccaiva bhAyaMti, aha bhagaMti-tumaM caiva bhAehi, te vA beMTaleMti tAhe parimAeti, khaddhaM bahugaM, DAga sAgaM vAhaMgaNamAdi, aha bhAMti jAmo, tattha appaNI upakRti tesiM taheva deti, aha NicchaMti, evaM puNa pAsatyehiM asaMbhoiehiM vA, | gAmapiMDolAdi pucaraviTTe uvAdikramma No pavize, mA paDisehite va diNNe vA paveseja vA obhAseja vA, evaM khalu bhikkhussa paMcamI piMDepaNI [349] // 337 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi:
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [6], niyukti: [297...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 31-36] (01) zrIAcA rAMga sUtra SaSThI piMdaiSaNI cUrNiH // 338 // prata vRtyaka [31-36] dIpa anukrama [365370] (vA 2 sAmaggiyaM / / paMcamA piNddaissnnaa|| 0 iha hi aMtarAiyameva tiriyANaM, rasaM esaMtIti rasesiNo pANA-sattA, ghAsesaNAe AhArakhai, saMthaDA NiraMtaraM saNNicatiyA, davadavasta0, tiriyaduTThA, ke te? kukuDajAtIyaM vA, jAtiggahaNe strI napuMsako vA kukkuDapecchagA, karisamAdIsu kaNayAo vA koI dijA, kukUDA kalevarA, lehaNe vA saraNagarANaM kae kuDagaM koti dijA, vAyasA aggapiMDami, tatva aMtarAiyaM ahikaraNadosA, duvAravAdhA duvArapiMDo, avalaMvarNa avatthaMbhaNaM kAraNa vA hattheNa cA, dubalakuDi uddehiparivahite, phalahite kalaho ceva dANaM uttarataro kabADatoraNesu etemu peva dosA, dagacchaDaNagaM jattha pANiyaM chaDijati, caMdaNi udagaM jahiM ucchiTTabhASaNAdi dhuvvaMti, | etesu vayaNadosA, siNANaM jahi hAyati, vacaM nAma paMcavaDao, tarhi pabayaNa bhutAbhuneNa kasaMtarehiM doso, Aloga ulAva (laMki)gAdi, niggalaNaM kuDo khaMDito, saMdhI dohaM gharANaM kaDagANa cA, dagabhavaNaM NhANaghara, pratijjhitA bAhaM pUritA, aMgulIe | uddesiya 2 nijhAti jahA ime dINAravasthAI thiggalA bA dIsaMti, gaDahite vakhure saMkA, aMgulIe dAettA bhaNaMti-etaM kusANaM | me dehi, bAleti, hetu hotu savvesiM dehi, amha Na dehi, kiM aNudaMsaNu / aha tattha kiMci bhuM bhuja pAlanAmyavahArayoH, hattho hattho ceva, matto piDakuMDagaM, maTTitajAti, dabI dabdhI ceva, ullaMkigAdINaM vA gahaNaM, bhAyaNeNa kammaM bhAyaNaM kaDagAdi gahitA, | sItaM vigaDaM caubhaMgo, iha avigatajIvaM gahitaM, udaDalaM purekammasaMjayaTThAe ghaDati, Na sasaNiddhAe ciTThati, saMsaDega jAva paDigA'hejA, puhugAdi koDesu 3 sacittasilAdisu, bilaloyAM phAsugaM kaDijai, ubdhiyaggabaNA sA suddhasiMdhavAdi, aphAsugaM hitaM desaMtarasaMkamaNagA upahAdIsu phAsugIbhavati, revahAdi miati rucati vaa| ussiMcati sato NisiMcati tahiM aNNastha, tat uNhodagaM| // 338 / / pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyA: prathama-adhyayanaM "piNDaiSaNA", SaSTha:-uddezaka: Arabdha: [350]
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [37-42] dIpa anukrama [371 376] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [7], niryuktiH [297...], [vRtti anusAra sUtrAMka 37-42] zrIjAcA roga sUtra cUNiH // 339 // ghRtaM vA AmajI, agaNikArya ukkhalitaM taM yA davyaM jaM detiyaM puNo puNo ughetuM otAremANe vA agaNivirAhaNA, etaM khalu bhikkhussa vA 2 sAmaggiyaM / SaSThI piMDepaNA // saMbaMdhI agaNikAe saMyamavirANA, ihAvi saMjamatava virAhaNAdi, khaMdhI pAgArao, ahavA khaMdho so taJjAto, ghare caiva pAhaNakhaMdho vA rAjjAto giriNagare, atajAto anyatra, maMco maMca eva, kaDehiM kIrati, mAlo mAlo yeva, pAsAdo pAsAdo caitra, iMmiyatalaM AgAsatalaM, aNNataraM aMtalikkhaggahaNeNaM tA sikaMgAdi gahitA, etesu mAloiDadosA, pIr3ha chagaNa goma pramAdI, phalayaM kaTumAdI, NiseNI NisseNI ceva, udUkkhalaM muzalaM ukkhalaM vA, avahaTTa aNNato giNDittA aSNahiM sthAveti, ussaviDaM uI ucituM taM | caMcalaM pacalijA, tattha paDeMtassa sarIridiyavirAhaNA jIvavirAhaNA ya, tumhA Na paDigAhejA, unbhASA mAloiDa, koDigA eva kAlejao, visamaM ovari saMkaDao, mUDhigAhA bhUmI egA khaNitu bhUmIgharagaM ucariM saMkaDe heTThA vicchinaM aggiNA daddittA kajati, | tAhiM tu ciraMpi godhUmAdI vatyuM acchati, kuMthA puMjigA, okujiya avakujiya, atrakujiya ohariya otAriya AhaDDa-AhRtya No pri0| maTTiolitte kAya ho, ubbhimANe chaNDavi, jauNA litte agaNimAdIovi, lipyamANe'vi chakkAyatrirAhaNA pacchAkammai vA, evaM puDhaviAuneukAesa patidvitevi, ussakiya vivvaviyA ohariSa utAretuM / agaNikAe a daMsitaM sUtraM, suppaM vidhuva baMyaNao, sesANi pAgaDaDANi caitra, jAva Na paDigAhejA / vaNaspatiTThitaM piTThassa hariyakAyaassa vA uvariM / pANagajAtaM, usseimaM piTTadIvagAdi, saMseimaM tilaayaM tipaNNagAdi, sIteNa uNheNa vA cAulodau tilodage ya, anuNAdhotaM-ghoyamittaM caitra, aNaMvilaM Na aMbilImUrta, acvokaNa aceyaNaM, apariNataM vanAdIhiM tArisaM caiva, avidvatthaM Na joNI vidvatthA, etaM Na paDigAhejA saptamI piMDepaNA [351] // 339 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : prathama cUlikAyAH prathama adhyayanaM "piNDaiSaNA", saptama-uddezaka: ArabdhaH
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha 2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [7], niyukti: 297...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 37-42] (01) prata vRtyaka [37-42] rapiMDepaNA zrIAcA-1 tilA bhujitagA pANIte chubhanti, tusodae tusitA bhujiyagA chubhaMti, javodae javA jjiyagA chubhaMti, AyAma avassAvaNaM, rAMga sUtra | sovIragaM aMvilaM, keha bhaNaMti-kosalAe parisittiyaM, suddhaviyarDa saMsaTTapANagaM, nijjA vA ahigAro, ahuNA dhotAINI No paDhi-11 cUrNiH gAhijjA, imaM puNa muttaM ciraghotAdisu-se puvAmeva Aloe, paDiggaho evaM matovi gihimAyaNeNa vA vakkheve cakiyA phuDA // 340 // ceva paDigAhejjA / se bhikkhU vA bhikkhuNI vA pANagaM agaMtarahitAdisu, udbaTutti uddhRtya, NikkhitaM ThavitaM, uda ulcheNa / vA sasiNidveNa vA sakasAeNa valmA(llA diNA kasAeNaM, so ya saveyaNo ya hojjA, matteNa bhAyaNeNa, sItodaeNa saMbhoettA bhAsecA |No paTigAhejjA, evaM khalu tassa bhikkhussa vA0 sAmaggiyaM / sattamA piNddesnnaa|| ____saMbaMdho iha pANagaM, aMbagAI dhoti aMbasAlassa vAM saMsaTThapANagaM khollavisae aMbagANi phAlecA mukkavijjati tesiM dhovaNaM aMgapANagaM, evaM aMbADagakaviTumAuliMgamur3hiyAdAlimakhajjUranAlierakarIrakolAmalagaciMcAdINaM sabvesiM dhovarNa, rasamIsaM bA| | aTThiyaM aDillao, saha aTThieNaM saaTThiyaM, saha kazueNa ya sakaNuyaM, kaNupaM aTThiegadesae vA atusso kaccho vA, bIteNa saha | | sANuvIyaka, chabbakaM saM bandha, cAla sauNIparae vA, raeNa bA, AvIleti ekasi, paripIleti bahaso. parisaeti gAleti Na paDi10 AgaMtAro maggo, magge giha, ahavA yatra Agatya AgatyAgArA tiSThati taM AgaMtAgAraM, ArAme AgAraM, gRhapatikulaM vA, pariyA-1 NI yagAdINaM ASAto pariyAvato, annagaMdhANi kalayasAlimAdINaM, pANagaMdho kappUrapADalAvAsitAdi surabhigaMdho caMdaNAgurukuMkumAdINaM |N AsAyapaDisA bhANamuI, jo tastha siddhA, sAlugaM uppalakaMdago, vigaliyA golchavisae ballI, palAsato sAsavasiddhatthapAlitA, AmayaM araddhaM, asatthapariNataM sacina, pippalI pipalimUlaM, miriyaM mi 2, siMgaveraM muMTI allagaM vA, cuNNe etesiM cetra, dIpa anukrama [371376] // 340 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyA: prathama-adhyayanaM "piNDaiSaNA", aSTama-uddezaka: Arabdha: [352]
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha 2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [8], niyukti: 297...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 43-48] (01) AN piMDaipaNA prata vRtyaka [43-48] zrIAcA|| abaphalaM ca phalamatthao, jhijhirI vallipalAsagamUla, suramipalaMbaM saggayamUla, sallaie mUlaM mopaI, palAsA(vAlA)Navi, Aso- rAMga sUtra- dRpalAsaM vA AsaTTho pippalo, tesi pallavA khaaMti, naggoho nAma vaDo, pilakkhU pippalI, Uramallaievi, aMbasaroDugaM DohiyaM | cUrNiH | vA, evaM aMbADagakaciTThadAlimavillANavi, uMbaramaMthu vA maMthu nAma phalacUrNA eva, gammohapilakkhusoTThANa maMthu vmnnitilehiN| // 34 // | samagaM cuNNijaMti, AmagaM Amagameca, durukaM dupiTuM, aha aNubhI bIjo sANuvIya AmaDAgaM AmacaM, na mRtaM amRtaM sajIva| mityarthaH, pUtIpiNNAo sarisavabhakkho, ahavA sambo ceva khalo kudhito pUtipiNNAo, mahuMpi saMsajati tavaNNehi, evaM Nava NIyasappIvi, kholaM kallANANaM, ettha pANA aNuprasRtA jAtA saMvRddhA vakaMtA jIvA, estha jIvA, Nasthi pareNa viddhatthA, ettha PA saMjamavirAhaNA, balIkavaggulessAdidosAga paTThio, meragaM cchoDiyaNaM, mijho medo, aMkakarelugaM vAlikharagaM vA, ete gollavisae, AU kaserugasiMghADaga, koMkaNesu pUti AlugaM vA, Na paDigAhejjA, ete jalajAtIyA hoti, uppalanAlo samvesipi khijjati bhisaM | jaharae, pokkhara kesaraM sukalaM, pukkhalagaM khalagaM, pukkharavigA kacchamao, amgavIyA sAlimAdI ano vA jo paribhogameti, Ka mUlavIyA phaNasamAdI, khaMdhavIyA uMbaramAdI, poravIyA ucchumAdI, aNNANivi etehiM ceva jAI paribhogameti, ete AsamANakuppaM, N aNNattha takalimattharaNa vA takalIsIsaeNa vA nAliyerimatthaeNa vA khajjUrimattharaNa vA, ete egajIvA, te chaDittA matthao |gheppati, so lahuM ceva viddhaMsati, ete Na kappaMti, kANaM puNa khaDyarAta ? aMgiragaM khairAeNaM samaMDavAhiyaM vA yAsitAlA tehiM dUmayaMta na sakeyaM khAituM ceva, tassa aggarga-kaMdalI ussugaM-majjhaM kattaM tIe hathidasagasaMThita, kalato siMcA, kalo caNago, olI siMgA IAM tassa ceva, evaM muggamAsANavi, AmanA kati, lasaNaM savaM, mijAu vA pataM tasseba, NAlovi tasseva, kaMdaovi tasseva dIpa / // 341 // anukrama [377382] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [353]
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [43-48] dIpa anukrama [377 382] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niryuktiH+cUrNi:) - zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [8], niryuktiH [297...], [vRtti anusAra sUtrAMka 43-48] zrIAcArAMga sUtracUrNiH // 342 // tayA AmaM Na kappati se bhikkhU vA bhikkhuNI vA acchigaM kuMbhIe pacati teMDugaM tembarUvaM, evaM caiva velugaM viche, kAsavaNAlitA sIvaSNagaM, AmagaM asatthapariNataM lAbhe saMte no paDigAhejjA, phagataMdulA kaNiyAo, kuMDao kukusA, tehiM caiva pUrvalitA AmalitA, cAulA taMdulA, piTThatti AmaM, piDulobi tilapiDaM, tilapapaDaM AmaM asatyapariNayaM lAbhe sante No paDigAhejjA / / aSTamI piMDepaNA parisamAptA // saMbaMdhI sIlamadhikRta ihApi sIlaM, piMDo'dhikRto vA ihApi piMDa eva, khetaM vittA cauddisiM paNNatragadisaM vA pahuca saMte 0 saDDA bhavaMti saMbhavo taM sAhuM prazAntaM dad hiMDataM sIlamaMtAdi saMsiddhA, imaM pubvaM siddhaM, mehuNAdo, itaraM AhArakatiNi, chaMdihi, se bhikkhU vistAro vA suhAe samaNaM ca etappagAraM so taM aMtario bhojjA purao vA bhaNijjA - etassa deha, amhe aSNataraM, dhammo, lAbhe saMte go paDigAddejjA | samaNAdI pubvvabhaNitA, gAmAdisu puresaMyutA pacchAsaMdhutA, putraM pavisamANassa, kevalI bUtA, ukareti -- parivaheti, ubakkhaDeti raMdheti, settamAdAya egaMtamavakamijjA, kAlena satikAle tattheva paDhamaM vacati iharahAvi hiMDataM da AraMbha karejjA, giTTI ceyaM, ahA sakAlevi pavissa ubaksaDijjA AhU taM paDiyAikkhistaM, mAihANaM. saMphAse, No0, puNyAmeva paDisehijjA, tahavi karejjA paNa pahigAhejjA / maMsamacchA majjijjati, sakkuliggahaNA sukakhajjagaM, pUyaggahaNA beharaddho techApUto, Adeso pAhuNao u No vaddhaM 2 puNo 2, NaNmattha gilANo / aNNataraM aNegaprakAra, suvibha gAma vannagaMdharasaphAsamantaM tabdhirItaM dubbhi, egaM bhuMjati evaM parivijjati mAyAdosA saIMgAladoso ya, rAgadosarahitA bhuMjijjA, pANagaM puSpaM acche kasAyaka kapa kasAe uTTo hojjA, acche puNa sodhaNAdi, suheti muhaM se bhikkhu vA bhikkhuNI 9 piMDepaNA [354] // 342 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : prathama cUlikAyAH prathama adhyayanaM "piNDaiSaNA", navama-uddezaka: ArabdhaH
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha 2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [9], niyukti: 297...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 49-55] (01) piMDapaNA prata vRtyaMka zrIAcAvA bahupariyAtraNaM NAma pariTThAvaNiya, bahubhiH paryAya ApanaM bahumiH paryAyApana, gilANapAhuNagApariyamAdIhiM / sAhamiyA saMbho-| saMga sUtra- iyA ubahisuttabhattapANAdisu, maNunAmaNunasi ya bhaMgA catnAri, apari0 parihAstavaM na paDiyanA, sakhite ubassae abasAhite | cUrNiH NtA annapADae vA saggAme, aNu pacchA, parihaveMteNaM pAhuNagilANAdI paricattA, tattha gaMtuM vadijjA-ime bhe asaNapANakhAimasAime // 343 / / jhuMjaha, pANe, paribhAeha vA NaM, uke satameva pariyAmAe vA, aNNamaNNesi deha, jApativaNaM bhannati, muMcaMtassa pAridvAvaNiyaM, bhune paDhame kappaM dAUNa itareNa kappetabbaM, aha bhaNAti itareNa ceva parivAeyavvaM vaa| se bhikkhU vA bhikkhuNI yA paraM samuhissa | cArabhaI kulaputtagaM mataharagaM vA, NIhaI bAhiM NiphiDitaM, taM puNa chinnaM vA acchinnaM vA, chinnetti deyaM kulagassa vA, vivarIya-| macchinnaM, samaNuSNAtaM giNhAhi, NisaTTha, pagate paDI soya gihatthANaM bhAva AgArehiM jANinA etaM kappati etaMNa kappatici / / / NavamI piMDesaNA smttaa| saMbaMdho sAdhAraNAhigAre imaMpi sAhamiehi sAhAraNaM, mANa sAmanna, taM puNa viNDaM tiNDaM vA, tassa aNApucchA jassicchati tassa deti asAmAyArIe bar3hati mAyA, settamAdAya-taM gahAya tattha ganchijjA, saMti puresaMdhutA puvAyariyA pavAvagA AgatA VtesiM demi, jayA vA AyariyANa majjhagatA jesi pAse mutaM paDhitaM sutaM vA te pacchAsaMdhutA tesiM, khaddhaM 2, kAmaM NAma icchAtA, ahApajjattaM jahA pajjataM jAvaiyaM vA badejA, iharahA sAdhAraNateNitA, imA Ni sAdhAraNateNiyA, ahavA tadapi sAmaNNaM AlAbagasiddhaM ceva, bhagaM NAma maNunaM dhanAdi, saMpatta vA, mikkhAgato ceva muMjati jimbhAdaMDeNaM, vivayaM banAdIhiM vigataM vivana, | vigatarasaM yannagaMdharasaphAsehiM vA nR(5)pradei aNNesi rasehiM vA kA (4) AhArati, mAyA No, evaM aMtarucchaNaM doNhArANaM majjJa, // 343 // [49-55] dIpa anukrama [383389] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyA: prathama-adhyayanaM "piNDaiSaNA", dazama-uddezaka: Arabdha: [355]
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [10], niyukti: [297...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 49-55] (01) prata vRtyaMka zrIAcA-||gaMDItA cakalitA, chedeNa chinnatA, codagaM ucchritodayA challI ityarthaH, ucchusAlagaM giro, ahavA sagalaM umaMdo kAlIo bahurAMga sUtraDD | gIto, codagaM khaMDAkhaMDI, khaMDANi dalitA, siMbaliM vA thobAto siMgAu, thAlI savvAto ceva, piMDo samUho ya, ujhiyadhammiyA-D | piMDaiSaNA cUrNi dosaa| mAMse saMjamAyapavayaNavirAhaNA, kAraNigagilANassaTThA jAvaiyaM maMsagaM dalehi, so ya puNa saTTo saTTI vA pharusaMNa bhnnejaa| // 344 // | khaMDe gilANaNimittaM vA maggirta loNaM diNNaM, aNAmogeNa, punamaNitA loNA, sesaM AlAvagasiddhaM jAva bahupariyAvaNNo / dasamI IN DpiMDesaNA samAptA // saMbaMdho gilANAhigAre ihApi gilANaeNa vA, mikkhaNasIlo bhikkhU 'aku bhakSaNe mikSA bhavantIti mikSAkAH samaNAdi bhaNitA, gihi pabahato vA, gilANassa ettha veti-se haMdaha NaM tassAharaha khaNedha doNhavi teNiyaM kareti, paliuMcagayA Alo| yamANe, piMTa saMpatta, kahaM puNa paliuMcati !, pittitassa ticakaTugaM bhaNNati, siMbhavipassa mahuraM Na bhavati, sesesu vivarIya jahi| cchiyaM Aloei, jahA gilANassa sadati, kadAi bAdhAteNaM Na NijAvi thovaM bhattapANaM gilANe, atyaMto sUro, goNA khaMdhAvAro | hatthI mattato mUlaM vA hojA, icceyAI AyataNAMI-AyataNadosAI, apasatthAI saMsArassa, pasatthAI mokkhassa nANAdI / imA || |vA satta piMDesaNA, taMjahA-asaMsaTThA 1 saMsaTThA 2 uddaDA 3 appalevA 4 uvaTTiyAe umgahitA 5 paggahitA 6 ujhipdhmmiyaagaa| |7, paDhamA dohi vi asaMsaTThA, sattugakammAsA sukkhodaNo vA, sayaM jAyati paro vA deti, gilANAdikAraNeNa vA itaraMpi giNhati V. vitiyA dohivi saMsaTThA, suThutaraM pacchekammAdosA vaJjittA, tatiyA pAINAdi paNNavagadisA gahitA, kukkuDIyacchati vA, kaMsaruppamayaM | vA pahaDae vA anaMmi cchUI, saragaM va samayaM picchigAdi, piDIyA chaDDagaM palagaM vA paramaMsi vA, dharA bhUmI, ahAvarAhaM taMjahA // 344 // [49-55] dIpa anukrama [383389] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyA: prathama-adhyayanaM "piNDaiSaNA", ekAdazama-uddezaka: Arabdha: [356]
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [1], uddezaka [11], niyukti: [297...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 56-63] (01) zrIzrAcA saMga sUtra cUNiH // 345 // | prata vRtyaka [56-63] barA haMtIti varAhaM ukkAratItyarthaH, taM alaMdigaH vA kuMDagaM vA, parajhaM maNimavamAdI, virUvarUvamAyaNANi aNegappagArANi, bhAyaNa aNegappagArameva, asaMsaTTe hatye saMsaTTe mace cattAri bhaMgA, gacchavAsINaM cauhipi aNNisINaM cauddipi giNDaMti, jAva NaM saMsahedi dohivi gahaNaM bhaMgehiM, suttAdeseNa vA 3, puhugAdI pubbabhaNitA, appasatthakamme abhAve, appasatze paJjabajAyati niravasesa, pANataM takaNesaraNA 4 paMcamI uvagahitA, ubagahiyaM bhuMjamANasa saaTThAe uvaNItaM, sarAva sarAvameva, DiMDimaM thaDikagaM, kosao kosagameva, jassa taM ubvataMtassa pANImu jo dagaleyo sovi pariNato so vA diyA, jeNa vA uvaNItaM so vA dejA 5, chahA uggahitA pagmahitA, uggahitaM davyaM hatthagataM, paggahitaM dijamANaM, elugavikhaMbhametaM jassaMvi aTThAe uggahiyaM sovi taM necchati, pAda-| pariyAvanaM kasabhAyaNaM, thigadagaleko pANIsu, nasthi dagalebo, deMtassa niyano bhAvo chaTTho 6 sattamI deMtassavi jassavi dijati | dohavi Niyatto bhAvo, abaujjhiyadhammiyA, pucadese kira pubdhaNhe raddhaM taM avaraNahe parizuvijati, sAhU AgamaNaM ca, taMpi bhAya NagaM vA dijA kappati, jiNakappiyassa paMcahi gahaNaM, therANaM satcahivi, evaM pANaevi, cautthI appalevA tilodagAdi, iccetAsi / | sattAhaM paDimANaM, gabbo Na kAyayo jahA'haM egavatyo duvattho, micchApaDiyannA vA ete, ahamego samAhiDivaNe, tamANA bhaga|vato, anyo'nyasAdhAnArtha / piNDaiSaNAdhyayanaM prathamaM samApta / / saMbaMdho-evaM bhattapANaM gahAya ThAyavvaM bhonavvaM vA, eteNa saMbaMdheNaM sejA AgatA, sejA NAma vasahI, 'sejA uggama uppAyaNa' gAhA ( ) pamANe atirittA, iMgAle subhA, dhUme visamA, kAraNe vAsamAvasatAM do ahigArA vasahIe, ohe viseso ya Ahio, | jahA egA maNussajAtI saJceva baMbhaNAdIhiM visesiJjati, evaM ohao sabvevi sejavisohikAragA, viseso uddesaehi, paDhame ugga // 345 // dIpa anukrama [390399] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyA: dvitIya-adhyayanaM "zayaiSaNA", ArabdhaM [357]
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niyukti: [298-304], [vRtti-anusAra sUtrAMka 64-71] (01) paNAdhyaka prata vRtyaka [64-71] zrIAcA-| madosA 'ega sAhammiyaM samuddissa' saMsattA sAgAriya sAgaNiya pANehiM vA, saMjayapaJcavAIe, saceva vasahI itthI caMbhapacavAtA, rAMga satra- pAsaMDacAragAdIhiM paJcavAto, citieNa vA socavAdI gAhAvatI sUyIsamAyArA ya bahuvihANa ya sijANa pivego, 'tatie jayaMtacchacUrNiH laNA' gAhA (307) siddhA ceva, tIse puNa sejjAe chako Nikkhevo NAma ThavaNA gatA, dabve sacittAcittamIsagA, (302) sacinA dupada catuSpadaapadANaM, dupadassa maNusammuvariM, catuSpadassa hasthisaMdhapar3hesu mahisayassa bA, apade hariyakAyassa, ahavA | sacittAe dabaseAe imaM udAharaNaM-ukAlo kaliMgo ya do bhAyaro pallIvatI ya, tesiM ca doNhaM bhaiNI vaggumatI NAma, goyamo | Mya parivAyato, teNaM tattha saMvasaMteNaM bahu dhaNaM viDhataM, tAhe vaggumatIe pAsA asthidhaNo Thio, apatthottikAUNaM ahamamaggeNa dhADito, itareNaM sadhi NAUNaM siddhatthagA vikSiNNA, te uggatA, teNa maggeNa te pallIvatI AdaNAviyA, parivAyao vellu (baggu, matIe | PA poTTe phAlesthA suttho, emA ca sacittA davvasejA, vitiyAdeseNaM vellumatI ceva palTIe AhevarSa pArevacaM poreti, goyamo baMbhago (U sahi, tattha ukalikalaMgA AjIvagA donni AgatA, tahi koTaleNa vallumatI lAsitA, tIe goyamajjhayaNAo AvAso haritA tesiM digNo, taheva abamaggadhAraNA siddhatthagapADaNaM 'ca, tattha paiNNA goyamega kayA-phAleuM porTa suyAmi, pUriyA sA, etisA ta acittA bhUmisaMthArapahiM uggamAdisuddhA vA vasahI, mIsimA sataNijje puSphorayArakalite, taNA cA aphAsugA na bhUmI, phAsugA / | vA bhUmI taNA aphAsugA, esA tadubhavamIsigA, panchatiyamIsagA vA baccA, khile jammi khine vaNijjati, evaM kAlevi, bhAve duvihA-kAyagatA chabihabhAmi, gambho kAe vamati sA suhA duhA ya, jahA suhitAe hoti suhI duhiyAe dukkhito bhavati, udaio | udaie bhAve vasati evaM sesAvi, jahA jasthAhaM tattha me gi, aNuyogadAravattavayAga tiNDaM saraNapANaM AyabhAve ceva vasati, // 346 // dIpa anukrama [400405] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyA: dvitIya-adhyayanaM "zayaiSaNA", prathama-uddezaka: ArabdhaH [358]
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niyukti: [298-304], [vRtti-anusAra sUtrAMka 64-71] (01) piMDe paNAdhya. zrIAcA rAMga sUtra-1 cUrNiH // 347 // prata vRtyaka [64-71] | dabbasejjAe pagataM, sA kerisitA saMjamajogatti nAyabbA (301) suttAlAvaM 'se bhikkhU vA bhikkhuNI vA' ThANaM kAussaggAdI, sayaNIyaM sejjA, misIhiyA jastha Nivasati, cetija Asevijatti, taM appaMDaM0 ega sAhammiyaM samuhissa cchalaNA | AlAyA taheva jahA piMDesaNAe, NavaraM bahiyA NIhaDaM chapNI sagaDa vA chaibhaMga NINijjati kaTThito pAsehi, okiMcime ubari | ullavito, chano upari ceva, lico kuTTA, ete uttaraguNA, mUlaguNe aTThavi haNaMti, paTTA visamA samIkatA, maTThA mAitA, saMmaTThA | pamalitA, saMpavitA duggaMdhA sugaMdhA katA, baMsagakaDaNo kamme avisohikoDI, damita dhUvitA visodhikoDI, khuhinAI duvAri| yAo jahA piMDesaNAe, NiNNukkhu NIppatA taM aMto vA bAhivA, udae pasyANi kaMdANivA jahA uppalakaMdagA, pomaNI vA, ussae | | kuMDaemu maTTiyaM, tapposaNiyA chAtuM vAvijjati, evaM mUlayIyahariyANi, udagappayANi vA itarANi vA, saMjayaTThAe gINejnA, pIDhaM NhANapIdAdI puSabhaNitAni, sthAnAt anyasthAnaM sAharati-saMkAmeti, dosA te eva, khaMti evaM khaMbhe pAsAte duDhe vA vicchiSNe | aTTapArae cA, phAlihovi koi vicchinnI jattha suppejjati, ThAtI vA, aNNataragahaNA caMpale vA jattha puriso nirano mAdi, nAnyatra, AgADhAgADhaM asivAtI alabbhamANo bA, Ahaca-kadAcit sthitaH syAt hatyANi 1, aviruddhaM pAgate bahuvayaNaM viNhaM, muhANi vA, kahaM ?, ucyate, atrApi trayaM, Asae Alue NavabAmaNamuhANi, ucchite ussaddha uccArAdi, pavayaNAdisu dosA, sAgA| riyA pAmatulchagibhatthA purisehi, sAgaNiyAe agaNisaMghaTTo saudayAe udagavAhA, sehagilANAdidosA, saha isthitAhiM sahasthiyA | AtaparasamutthA, sakhukutti khuDANi ceDarUvANi, maNNAbhUmi gacchaMti, paDate ya vadaMtANi, iharahA ya vAuleMti, ahavAmuTTA sIha| bagghA suNagA, pam goNamahisAdi taM, bhaMgamAdi dosA, etesu bhattapANAI ca daLu sehANaM bhutAbhuttadosA, AtAe secaM bhikkhussa dIpa anukrama [400405] // 347 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [359]
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [2], uddezaka [1], niyukti: [298-304], [vRtti-anusAra sUtrAMka 64-71] (01) paNAdhya0 prata vRtyaka [64-71] zrIAcA-IV alasatAe vA visahagA vA, rogA solasa, Ayako jarAdI, dIhaghAtI vA rogA, Ayako AsucAtI, kAluNapaDiyAe telleNa vA | cUrNiH | DI4 siNANaM uvaNhANaM, kaTThava(ko)lavaNagaM, loddhaM kasAe, vaNyoza haliddamAdI, cuSNo chagalaM iTAlacuNNao vA, paumaM kusuMbhaM kuMkuma / / IA vA, AvaMsaMti ekasiM, pasaMti puNo 2, unbalijja vA 2, sItodagaviyaDeNa vA uccholijja pahoeja, siNAviJjatti aNNeNaM, // 348 // siMcati saya, dAruNA dArupariNAmati kaTu pariyaTTeti dArUM, athavA uttarAdharasaMjoeNa agaNiM pADitA ujAlelA ukkosaMti vA, 2. uccAvayaM maNaM NiyacchijjA, uccAvayaM aNegappagAraM, akosaMta vA mA vA, agaNikArya uAlijA, sasaNiddhA eva ettha ujA, ujja-17 laMto corA sAvayaM vA Na ehici, ahavA suTTha vijjhavito, mA eNaM dacchituM sAvaTThAhiti teNagA ehiMti, evaM kassai ujjoo| pito, kassai aMdhagAro, anANametaM, kuMDale ca kucitaM, guNo dorAdI egataraM, maNI maNireva, sUcie suttikA, hiraNaM mAsagamAlA, | taruNiya kumArimajhimavayaM cA, erisagA me bhotigA Asi NaM vA erisiMgA bhANijA, Namae samANaM saMcikkhAdi, mANa sA ejA, | kahaM mama etAe savvaM melato hojA?, ahavA sA kapaNA tAhe ciMteti-esa mae paTuppajejA, atoNa me taM isthigAti lave sIlaDD | matAdi, saMvAsA jA etehiM saddhiM mehuNaM appatA ya sevati, dhUyaviyAiNi punaM puttaviyAI yasmin orAlasarIraM te, yasmin sUro, vacaMsI dIptivAn , jasaMsI logakayasaMparAiyaparAkramaH, AlogadarisaNijaMdarisaNAdeH prItijaNaNaM upasaMpAo uksappaM karejA, Aya| paratadubhayasamutthA dosA, tamhA tArisae Na ThAiyavvaM, etaM khalu tassa bhikkhussa vA0 sAmaggiyaM / iti zayyAdhyasane pradhamoddezakaH smaaptH|| saMbaMdho sAgAridosA aNuyattaMti ceva, gAhAvaI nAmege suisamAyAre, gimhe caMdAgAdiNA samAlabhaMti, sisire agaruNA, | dIpa anukrama [400405] I STRATrailar // 348 // pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyA: dvitIya-adhyayanaM "zayaiSaNA", dvitIya-uddezaka: Arabdha: [360]
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha 2], cUDA [1], adhyayana [2], uddezaka [2], niyukti: [304...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 72-86] (01) prata vRtyaka [72-86] zrIAcA | barisArane dhUveNaM, sAhuNo Na hAyaMti, moyasamA0 viyaraMti teNa tesiM so gaMdho paDikUlo, pubbakammati nihatthANaM pubbakamma || zayyAdhyarAMga sUtra HAI uccholaNA taM cA pacchA pabbalA, samAuTTA hoti, tattha bAusadosA, ahaNa kareti to uDDAho, ahayA tAI evaM ee jemaNamAhao | yanaM u02 cUrNiH AN| panchA, saMjaya uvaroho mutnatthANaM, usUreNaM vA pachimAe porisIe jamitAio, tAhe saMjyANaM pADhayAghAtoti pade va jimitAI. // 349 // M. uvakhaTaNAvi evaM, pratyAgate usakaNaM, usakaNadosA, mikkhuppaDiyAe vA bahumANA kareja vANa vA, aha bhikAbu. AtANametaM | mikkhussa, appaNo ubakkhaDijA, tattha bhuMjeja vA pItiaidAvi, paTThi nae emi cakkhupahe acchati, tAhe sIdati gidaMte saMjamavirAhaNA, aNegarUbAI micaM puDhAlitANi, dAruNA pariNAyaM pariyaNaM abhijANaNaM vA, viyaTTittae adare, tappati saMjamavirA-11 | iNA, se bhikkhU vA bhikkhuNI kavADaM tadeva saMdhi carati tassaMdhIcAri, taM gharaM umbhaka hiM kataM, khetaM alabhamAgagA bAhira chiI maggati, sAha Niggato, saMdhI NAma aMtare chiI, teNaM uDayaM pavi sijA, Ayudhahatvagato0, mikkhu no kappati ayaM teNe | | pavasiti vA Na yA pavisati, upallayati Tukati vrajati russati, sAhU bhagati-teNaM haDaMti amuteNa harDa ?, tAhe sAhU bhaNati-aNNeNa haDaM, pA teNa, evaM sAhU ceva bhaNati, tassa amugassa ThaviyagaM haTaM, tANi vA bhaNaMti-amugassa TavipagaM iDaM ?, tAhe sAhU bhaNati | so-tassa abassa haI, so vA sAhU kiMci dariseti ayaM uvacarae, uvacarao NAma tArio, nANi vA sAhuM ceva bhaNati-ayaM teNe ayaM uvacariye, ayaM etya akAsI cariyaM, Asi vA ettha, sambhAve kahie corAjo bhayaM, tuhike evaMgirA ateNagamiti saMkrati, ete sAgArie bhave dosaa| se bhikkhU vA bhikSuNI vA taNapuMjesu jA gihANaM uparitanA kayA, palAlaM vA maMDapassa uvariM, heTThA bhUmI ramaNijA, saMDehi No ThANaM cetijA, apaMDehiM cetijA / se AgaMtAresu vA ArAmAgAresu vA sAhU mAsaM acchitato aha // 349 // dIpa anukrama [406420] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [361]
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha 2], cUDA [1], adhyayana [2], uddezaka [2], niyukti: [304...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 72-86] (01) zayyAdhyayanaM u02 cUrNiH prata vRtyaka [72-86] zrIAcAmi ceva divase tao Na eti, evaM sadhvaM, niraMtara-avirahitA, sAhUNa tastha dosA, sIte sar3I tIe vA parikambha, cchAvaNaM | rAMga matra saMjayaTThAe bhavati, idANi bhaNNati apakiriyA, kAlAikaMtA jahiM sa mAsakarSa vAsAvAsaM vA kareti, atitA pAhaNaM vA paDIrNa | vA dAhiNaM vA udINaM vA disA panavagakappatti, kAlAkSarA raAdisA vA gahitA, aTTho bhaNito eva, No suNissaMto na suddh||35|| AyAragoyara saddahati, puSaphala vahIdANassa samaNamAhaNA atidhikivaNavaNImagA mamuddissa, AepaNA NittharaNaM simatti vaNi | busmati, ahavA lohArasAlamAdI, AyataNaM pAsaMDANaM, avayantiyA yuddhassa pAse, devaulaM vANamaMtarahitaM, deulaM vANamaMtaraM sapa | Dibha ityarthaH, sabhA maMDavo, calaMtI vA sA savANamaMtarA itarA yA, pavA jantha pANitaM pijA, pANitagiha, zrAvaNo sakuDao, paNiyaA1 sAlA AvaNo ceva akuDave, jANagiha rahAdINa vAsakuI, sA egesiM ceva aTTA, chuTAkaDA chuhA jattha kohAvimati bA, dambhA | baliaMti piNaMti yA chiaMti yA, yacao piati balijati ya, vajjhA varattA, jAgahoNaM dali aMti, iMgAlakamma, etesi sabhAto | bhavaMti, susANe gihAI, giri jahA khahaNAgirirami leNamAdI, kaMdarA girihA, saMtiye gharAI, selapAhANagharAI, uvaTThANagiha | jattha jAvaio uDDAvitu damaMti, sobhaNaMti bhavaNaM, bhA dIptau, uccanaMtehiM upavati, emA atikatA, sA dusIlamaMtattikAUNaM ete | AhAkammami Na vadaMti, appaNo sayaTThAe kayAI, enesi dosA-apaNo aNNAI karemo itarAitarehiM kAlAtikatA, aNatikatA | imA aA itarA, evaM semAvi aNNatarA ityarthaH, pAhuDe hiM pAhuDati yA paheNagaMti vA egahu~, kasya, karmavandhasya, Niratasya pAhuPaiDAI dumgatipAhuDAI ca appasasthA sevaNAe sAvaakiriyA, mahAvajjA pAsaMDANa aTThAe emA ceva banabbayA, sAraA paMcaNhaM sama NANaM pagaNita 2 esA ceva dattavyayA, mahAsAvajA egaM samaNasma jAtaM samuhissa jApati gihANi vA mahatA chajIvanikAyasa- // 350 // dIpa anukrama [406420] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [362]
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [72-86 ] dIpa anukrama [406 20] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niryuktiH+cUrNi:) - zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [ 2 ], uddezaka [2], niryuktiH [ 304...], [vRtti anusAra sUtrAMka 72-86] zrIAcA saMga sUtranRNiH // 351 // mAraMbheNaM mahatA AraMbhasamAraMbheNaM agappagArehiM ca AraMbhehi saMjayaGkAe chAvatti lippati saMdhAragA utharaMgA kuNaMti duvAraM kareMti pIvaMti bAdo a, sItodagapaDe abhitaratA saSNikkhitA, agaNikArya vA ujAleti, pAuyA vA je etesu uvAgacchaMti, itarA| itarehiM pRthvabhaNitaM dupakvaM kammaM sevaMti apasatyAsu, jahA rAgo donA ya, punaM pAvaM, ihaloiyaM pAraloiyaM ca ahavA saMparAiyaM IriyAvahiye esA mahAsAvaA, appamAbajAe appaNI sayaGkAe ceeti, itarAitarehiM ida appayatyANi vaJjitA satyehiM pAhuDe hiM nivvANassa sAssa vA egapakvaM kammaM sevati, egapakvaM IriyAvahiyaM esA apyasAvajA evaM khalu tassa bhikkhussa vA0 sAmaggiyaM // iti zayyAdhyayanasya dvitIyodezakaH samAptaH // saMbaMdha aAge vivAphAsugANaM gahaNaM, basahI seyA No sulabhA, phAtue ca upassae AhAro suhaM sohijjati, se bahI dukkhaM, accasthaM aNNAveNa katauMche asagijje jahA emaNijje sado pucchati, ujjagaM sAhuH, kammatya sAhaNe atyaMti bhati paDhamassatA gatthi appaNI ThANAiu, paDissa kareDa, evaM no sulabhe phAsue ukreNa ya suddhaM imaM pAhuDehiMti kAraNehiM kANi vA tANi ca 1, maMgalamAdINi, te kuDANa bhUmIte vA levaNaM, saMcAragA ubaDago, dubArA khuDagA mahalagA kareMti, piNaM ceDassa vA, piMDavAtaM mama giraha dosA pucchaMti vA, kimatthaM iva sAhU taM icchati ? ujjU bhaNati, aha Aha AyariyANavakammaNabhUmI chiTTAgaM | kAussaggA bhAyaNANi vA jattha pucchati nisIhiyA, evaM etesiM pamatro, cariyA jattha sAhugo caMkramaNiyaM kareMti, Ayario ThANaM kAussaggAdI nisIhiyA, jantha uvamati seA sayaMti, saMthArao ikaDAdI, viMDavAto Ayario, ko evaM akkhAti ? saMti bhikkhuNo ejjagA niyAgapaDivaNyA carita paDivaNNA amAtiyo, triyAhiyA vyAkhyAtA evaM bhaNituM sAhuNo gatA, pacchA te zayyAdhya yana u0 3 [363] / / 351 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA...... AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyAH dvitIya-adhyayanaM "zayaiSaNA", tRtIya- uddezaka: ArabdhaH
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [2], uddezaka [3], niyukti: [304...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 87-110] (01) rAMga sUtra prata vRtyaka [87110 zrIAcA- vA aNNo vA gatA, syaNaggahaNA saMviggo, so gihattho, majjho asin bhanie, keSAM egatA ukkhittapubbA-paDhamaM sAhUNaM ukkhivati agge bhikkhaM, mikkhaM hiMDatANaM, 'thake thakAvaDita', abhattae sAlibhataM jAtaM majjhAjAtaM 'majjha ya paissa maraNaM diya yanaM u03 cUrNiH | rassa me mayA bhajjA' ukkhittapubvA mA etaM caragAdINaM deha, paribhUtapuvvataM appaNo bhuMjaMti, sAhUNa ya deti, paridvaviyapubvA | // 352 / / acaNiyaM kareMti, turi paJcAituM, mA me se sajjAtaro agiNhateNa bhanibhaMga, aNNapAsaMDAvi jassa bhaNitA tassa aNuggahaM kareMti, | evaM gehaNe dosA, katthati puNa vasahI dullabhA no mikkhA dullabhA, No vasahI egattha bhikkhA, se evaM sAhU ujjukaDo ukkhA10 yamANo samyak akkhAti Na lajjati, karma baMdheNaM pucchA, Asa gAhA, vAgaraNaM, haMtA samyak bhavati, Na lippati kammacaMdheNa / | ityarthaH, ete parasamutthA dosA, ime AyasamutthA basahIdosA, atiricA paTThitA Na aNNatisthiyA ejjA khuDDAkhuDi eva duvAraM | saMniruddhaM, khuDDalagaM vA, NivitAo niruddhA sAdhUhi vA bharitiyA, ahavA muhUtiyA ceva bhaNNati saNNiruddhiyA, etAsu divAvi paNa kappati, kAraNi TThiyANaM jayaNA, rAivigAlA bhaNitA, purA hattheNa rayaharaNeNa hatthopacAraM kujjA pacchA karejjA, AvasiyANi sajja NintArNa, pavisaMtANaM NisIhiyA AsejjA, ke ca dosA ?, samaNA paMca, mAhaNA dhIyArA, ahavA sAvagA, bhatta, chttgaa| me, vamettae uccArAdi, bhaMDayAdi Nijjogo, savvaM vA uvagaraNaM, aTThI AyapabhisitA kaTTamayI, tisigA misigA ceva, VbalaggahaNA vatthaM valayiNIdosA, caMmae migacaMmeM, udAharaNAovA caMmakosa, ukkhallo aMgujaTThA kosae vA, caMmachedaNayaM bajjho duvaTThAdI, sAhU pabaDamANesu va dosA, pauraNNapANaM annattha Natthi, vasahI dullame ya, aNNatisthiyamAdIsu jayaNA, aNuvIyi aNu-| vicitya, issaro pabhU sAmI, sa mahihie pabhu saMdiTTho kAmaM jAva taba amha ya icchA, ahAlaMdaM jahAkAle udagavAsAsu ahaa-||||352|| dIpa anukrama [421444] para pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [364]
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [87 110] dIpa anukrama [ 421 444] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [2], uddezaka [3], niryukti: [ 304...], [vRtti anusAra sUtrAMka 87-110] zrIAcA rAMga sUtra cUrNiH || 353 // pariNAyaM jAya aNujANasi tA tA caiva vasissAmi, so Auto bhaNNai ahaM puNyaM dijjissAmi jAba Auso ! jAva tumaM jAva sAhammiyati jattiyA tuma icchasi je vA tumaM bhaNasi, NAmeNaM aNusuo motegaM visesio, kAraNe evaM NikAraNe NaTThAyaMti, | teNa paraM jati tumaM ucavijahisi Na vA taba roe, iha hi uvassao vA majihiti, paregavi, vAharaNNAmo NAmo gonaM jANetA, NAmeNaM ussuo goteNaM visesito, bhattapANaM Na giShati sAgAriya sAgArito, paNNo Ayario, avA vidU jANao, tas paNNayassa Na bhavati, niSkramaNaM praveza saMkaTa ityarthaH, vAyaNapucchaNapariyaDUNadhammANuogaciMtAe, sAgArie Na tANi sakaMti kare, tamhA dvANAdINi Na kujjA, majjheNa gaMtuM vatthae akosamAdI, siNANAdI sItoMdaNa paMca AlAvagA siddhA, NigiNAjaggAo TTiyAo acchaMti, NigiNAto caliaMti, mehuNadhammaM vibhaveti obhAsaMti aviratagA sAhuM vA tavariMsa, mehuNapattiyaM caiva anaM kiMci guhA, AdiSNo NAma sAgAriyamAdiNA salAkhA, sacitaM kamma iti paDhamaM saMthAragaM Na geNhe, vitiya appaMDa guruvaM taMgi Na geNDati, tatiyaM appaMDe lahuyaM apADihAriyaM na giNhati cautthaM appaMDe lahugaM pADihAriyaM No, ahAvaccaM na geNheja, paMcamaM appaMDa lahugaM pADihAriyaM ahAvacaM paDigAhija, lahuo jo vINAgahaNe ANiJjati, lahuo AhAvacce, pADihArio aTTha bhaMgA, paDhamo pasattho, iceyAI AyayaNAI AyatapANi vA saMsArasya appasasthAI, pasatthAI mokkhassa, paDimA pratijJA pratipattirvA uddissita NAmaM geNhettuM jahA ikaDaM vA ikaDAkayArAdike, kaDhiNo kiM dhammAdI vAsarate, jaMtuyaM taNajAtI, paraomaMDao, moragI taNajAtI vA, taNaM savvameva jaMkiMci, kusA dambhA, kuccate saNDae dabbe, baccae sindhu, palAla palAlameva, etesiM | mANase givhaMti jattha bhUmI omijeti, udiTThe katAra chiMditu Apoja, gate Na pehA vimuddhArA, pehA NAma pikkhintu erisagaM zayyAdhya0 [365] // 353 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [3], uddezaka [1], niyukti: [305-312], [vRtti-anusAra sUtrAMka 111-119] (01) zrIAcArAMga sUtra cUrNiH // 354 // prata vRtyaka dehi, vitiyA paDimA, tatiyA adhAsamaNNAgatA NAma jati vAhi vasati bAhiM va dukaDANi, No aMto. sAhIo Na vesaNIo zayyAdhya ANeyavA, ahaNaM aMto aMto ceva ikaDANi gheva, Nasthi to ukkuDago Nesijjio viharijA tathA paDimA, ahAvarA cautthA ahAsaMgaDA tatvatthA ahAsaMgaDA puDhavisilAo paTTao pAhANasilA vA kaTThasilA vA, silAiggahaNA guruyA ahAsaMdhaDaggahaNA bhUmIe elagaggaM ceba, alAbhe ukkuDugaNesiJjato cautthA paDimA, micchA, paDimApaDivaNNA dIhata appiNa0, jaya NAma saaMDaM Na |N paJcappiNaMti, appaMDaM paDileha pamajatoviya viNudhuNiya caliya pacappi0 lehitA va rAo vA viyAle vA pacaDaNamAdI dosA, sejA| saMthArabhumIe gijhaMtIe ime AcariyagAI ekArasa mutittu sesANaM jahArAiNiyA, gaNI aNNagaNAo Ayario, gaNadharo ajANaM | cAvAravAhato, sabvesiM etesi viseso kappo, vAtAdINa ma hANaM tattheva, samavisamapavAyANa ya tatraiva, aMto majjhe vA, bahuphAmugAdI sejA saMthAragA AlAvagasiddhA, Navara AsAdeti saMghaTTeti AsataM-muhaM posiyaM-adhidvANaM, pavAyaNivAyamAdisu pasatthAsu saiMgAlA, appasatthAsu sadhUmA, paDiggahiyataraM vihAraM viharejA No kiMci gilAejA palAdi NAma mAta kareti, kahaM ?visamadaMsamasagAdisu bAhiM acchati aNNattha vA iti / / zayyA'dhyayanaM parisamApta // saMbaMdho sejAo bhujitu saNNAbhUmi gacchaMtassa riyA ahAsejaM ca mikkhaM ca maggaMtassa riyA soheyanvA, tAe vihI bhANiyavyA, ThANAo aNaMtaraM vA riyA, tassa uddesagAhigAro save'viriyAvisodhikAragA (213) naheti imo viseso-paDhame | | paveso Niggamo ya sarate addhANajayaNA NAvajayaNA vA vitiyae NAvArUDhe chalaNaM NAma jaMghAhiM saMtArime va pugchiyana sapacavA| yaNipathapAye, tatie dANaM nAviyAdINaM appaDibaddho ya uvadhimi bace, Na ya rAyasaMpasAriyaM gAhAvaisaMpasAriyaM vA, vayaSyA, |354 // 119] dIpa anukrama [445 453] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyA: tRtIya-adhyayanaM "IryA", prathama-uddezaka: Arabdha: [366]
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [3], uddezaka [1], niyukti: [305-312], [vRtti-anusAra sUtrAMka 111-119] (01) prata vRtyaka zrIAcA davariyA sacittassa jahA bAuNo puriseNa vA periyaM davvaM, maNussassa cA gacchato aNAuttassa, acittA jahA rasassa, paramA-| rAMga sUtra | gussa vA, mIsagA jahA sagaDassa, khettariyA jaMmi khene bhUmibalaM paDDucca, kAlaeriyA jahA dhUyate NayANa, bhAve rIyA riyAsamitI | cUNiH | saMjame sattarasabihe saMjamo, kaI vA NihosaM gamaNaM samaNasa pucchA ?, vAgaraNe solasa bhaMgA, paMdheNa diyA jayaNAe sAlaMbo pahamo / ||355 // | suddho, sesANaM jastha AlaMvaNaM atthi nANAdi, uppadhi vAsavAti, jayaNAevi suddho ceva, gAhANuloma baddhA vA solasa bhaMgA, | suttANugame abbhuvagate abhyarNa prAptaH abhyupagata ityarthaH, vAsA0 varSAsu vAso, bAse ceva, ahavA vAsAkAle bAso bAse ceva | varSAsu varSA ityarthaH, abhimukhena praviSTaH abhipraviSTaH vRddhe kAle patte No vAse bhaMgA, pANaggahaNA iMdagovavIyovagAdI abhisaMbhUtA | | jAvaiyA, ahuNubhiNNA aDaritA ityarthaH, aMtarito barisAratto jahA 'aMtaravaNasAmalo bhagavaM' aMtarAla vA aMte aNo-| Vto loeNaM caragAdIhiM bA, akaMtAvi aNakaMtasarisA No viNNAtA pANiyaNa vaJcati0, sevaM vA No gA0 se bhikkhU vA dIyAra bhUmi, Nasthi vihArabhUmI sajjhAyabhUmI, pIDhake Nasthi mayA, iharahA barisAratte NisijA kutthati, phalagaM saMthArao, sejAovahimAdi jahaneNaM cauguNaM khetaM, virAyai samiI bihAravasahI AhAre ukassaM terasaNuNotraveyaM cikvilla pANa thaMDila gorasa vasahI japAule vejA / osadha NicatA adhipati pAsaMDA bhikSu sajjhAto ||1||nno sulabhe phAsute uMche puvyuttaM piMDesaNAe, uvA| laeA AgacchejA, viparIesu pasasthae ulliejA, aha pUNa evaM jANejA cattAri mAsA NiggamI tiviho, AreNa puNe pareNa | asivAdisu kAraNesu, Ayariya asAdhae AreNavi, vAghAneNa sukkhesu pavvesu, kattiyapADivae, dasarAe gatesu, tato pareNa pava| teNavi NimgaMtavyaM, AlA dasarAe yatikate bahupANe masagAdisu, samaNAtisu agAgaesu Na rItejA, vivarIte rIeA, kahaM , 119] ||355 // dIpa anukrama [445 453] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [367]
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [3], uddezaka [1], niyukti: [305-312], [vRtti-anusAra sUtrAMka 111-119] (01) zrIAcArAMga sUtra cUNi // 356 // prata vRtyaka purato jugamAtraM pehAe duhato ya pArzvata ityarthaH; dalRtti ukkhivittu atikamitu vA, sAhaTu pAeti sAharati nivartayatI IyodhyA tyarthaH, vitiricchaM pAseNaM atikamati, sati a vijamAne, anyatra gaccheta, Na ujjugaMdhIyamAisuviNa gacchiJjA, virUvarUvANi bhAsAe veseNa ya, bhAsAe jahA mIDasavarAdINaM, veseNa bAhukaTTeNa vA avaNaimmi cUDagA sIse maNussANa olihiati, evaM aNe| gappagArA, pacaMtiyAI addhachavIsAe jaNavayANaM je aMtA ee bhavaMti-ritAe jae veyAe, parcatA, parcate bhv| pratyaMtikA NimA gussagaNA ityarthaH, dasaMtIti damugANi, jahA puvasamuhalaggA, dasuMti milakkhANi, jaMkiMci bhaNivo russati, aNAriyANi, | aNAryavRttANi, dussaNNappANi rudvANi duHkhaM saNNavijaMti dukkheNa vA NajaANi dhammaM na gehaMti, tahiM acchatANaM titthavocchedo, akAlapaDiyohINi rati udvinA gacchaMti mUlakaMdAdINaM, akAlabhoI raciMceva bhuMjaMti, sati lADhe sati vijamAne laadeti| saMyatasyAkhyA, jAvati anyatra ityarthaH, vihArAya, saMtharamANesu subhikkhe vahamANe Na vihArAe, kevalI, teNaM bAlA, ubacarato carato, te ya Ariehi viruddhA0, kAraNe satyeNa tesiM majheNa biitikmijaa| aNNArAyaM rAyA mato, jugarAyaM jugarAyA asthi katA vA dAvaM abhisaJcati, dorajaM jattha beraM aNNarajjeNa saeNa vA saddhi, viruddhagamaNaM yasmin rAjye sAdhussa taM viruddharajaM saM0, bhikkhU vA 2 aMtarA vihaM viNA satthasaNNihANamityarthaH, ekAheNa aha iti divasasaMkhyA, kaha?, ucyate, asAviti, NA| vA0 NAvAsaMtArise kiNejatti keti sar3I-zraddhI, dukkhaM dine dine maggijati Na vA0, pAmirca ucchidati, pariNAmo NAma pari| yadRti, imA sAhUNa joggatti vaTTiyA khuDiyA suMdarI vanikaTu, puSNA bharitiyA, saNyA suttiyA cikkhiAlle, ur3agAmiNI aNu-10 / sIyaM, tiricchaMti tIriyagAmiNI, ajoyaNaM durataraM vA, Na gacchiA , appataro addhajoyaNA AreNa, bhuJjayaro joyaNA pareNaM, 119] dIpa anukrama [445 453] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [368]
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [3], uddezaka [1], niyukti: [305-312], [vRtti-anusAra sUtrAMka 111-119] (01) AMI bhIyAcA rAMga patra cUrNiH // 3571 prata vRtyaka D| ahavA ekasi appataro, bahuso bhujaparo, tiricchasaMpAtima jANittA egaMtaM egAyataM bhaMDaga, heTThAmuhe sAMtarI kareti, uvari bhaMDa-10 IryAdhyayana gae, paDimgahaM egajuyagaM kareti, kArya savvaM pAe ya pamaJjati, bhattaM paJcakvAti sAgAraM, tAva egate acchati jAva appaNo jAeNa | paTThitA, jahA egeNa sthale egeNa NAvAe, azakye jale ege ege NAvAe, ahavA ege jo ege thale, palaM AmAsaM, Na viroleMte, | ThANatiyaM pariharittu majjhe dUruhejA, Na vAhAto pagijhiya 2 uSNamiya 2 NijjhAejA aho rukkhA dhAnaMti, egacitto mANe, Uda kasaNaM ukkosaNaM, samuddabAteNaM, adhastAtkasaNaM, bhaMDateNaM khivalaM laggAe rajANaM DhokarNa jayaNaM vA. Na tassa tatpratijJa pariyANejA, Na ADhAekA karija vA, tasiNIo uvehejA, acchijA khaDao, alinao kodiviyAe phiTTho mahallo vaMsI, baMsae balau, kaTTho vaTThagaM, aballao avallagameva, kaMThagaMdho ucyate, uttiMga AgalaMtarga, celamaTTitA cIvarehiM samaM maTTiyA mahinjati, kuzapa| o dambho, kuMbhIcako vA mollavisae asavanazro bhaNNati, kurvido sodai vakkADao, usiMgagaM Asevati, uvarigaM dUse geNhati, | kajale titti pANite bharijati, po paraM0, appussuo jIviyamaraNaM harisaM Na gacchati, ahilese kaNhAdi tiNi vAhirA, ahavA | uvagaraNe bajjhopavaNNo bahileso, abahilesse pagatiM gato, 'ego me sAsao0' ahavA uvagaraNaputittA egIbhUto, vosajja | uvagaraNasarIrAdi, samAhANaM samAdhI, saMjatagaMNa caDaphaDeMto udgasaMghaTTa kareti, evaM AdhAriyA jahA riyA ityarthaH / / riyAe / prathama uddezaka smaasH|| ___ saMbaMdho nAvAdhigAro, nAvAe va DaMDagamAdI, AtmIyaupagaraNaM hAhi, eyANi ya asidhaNumAdIhiM dhArehiti, dAragaM vA / pamajehisi bhuMjAvehi, gharehiM vA NeA, amhe gAvAe kammaM karemo, bhaMDabhAreti jahA maMDabhAriyaM Na vA kiMci kareti, therA ubve-10||357|| 119] dIpa anukrama [445 453] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyA: tRtIya-adhyayanaM "IryA", dvitIya-uddezaka: Arabdha: [369]
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [3], uddezaka [2], niyukti: [312...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 120-126] (01) Iyodhyayana INV prata vRtyaka [120126] zrIAcA- Dhati, jiNakappio upaphesa kareti, uppheso nAma kuDiyaMDI sIsakaraNaM vaa| amitakUra0 amitakarmANaH, te maNitA saya- rAMga sUtra meva ullaMbhAsi, sahasA vA chumijjA, No sumaNo, kaha?-marAmi ceva, ahavA aho mariyanvarga, dummaNo hA mariyamba, kahaM ca cUrNiH | uttariyaba ?, uccAvae to jaNavahaMte urassa ballI cA NidvAtati, rAule vA cchubhaSeti, NiyANaM kareti, vahapariNato marato, hattheNa // 358 // hasthAdINi saMghaTTeti mA AukkAya virAhaNA hohiti, dubalabhAvo dubaliyaM, tAheti uyahitIre tAva acchati jAva darga savvaM galitaM, udaullasasaNidvANaM kAlako viseso, Amajjeja kahaMcigA dosA, jaM balleNa pariNAmite Amajeja, pare gihatthA aNNa| utthiyA vA, parigaviya cuMpha kareMto jAti, dharma vA kaheMto, saMjamazrAyavirAhaNA, teNapahe vA ghepejjA, jaMghAsaMtArime kaMThaM, vappAtI | puSvamaNitA, ahavA vappo vaTTo balayAgAro, gaMbhIrodayaM yA talAgaM, kedAro vA, maTThA apANitA darIpavayakuharA bhUmIe vA, jiNakappito pADipahiyAhasthaM jAinu uttarati, therA rukkhAdINivi, jAvasANi vA mAsajavaso vA, jahA godhUmANa vAmuso, saga|Daraha saca savisayarAyA, paracakaM abarAyA, seNA sarAigA, visvarUvA aNegappagArA, hastyazvarathamanuSyeSa, cArautti yA kAuM | AgasekhA, kaTTiA sumaNo, ete NAcitAo vAdeNaM daMDiyaM par3appAemi, uccAvadaM ghAtabahAe sAve deti, gAmANu* pADhipahiyA pucchejjA kevaie se gAme Nagare vA, kevatietti kevaDhe kettiyA AsA hatthI, te cAriyA aNNo vA koha puruchenja, Na punche, na | kayare vA, No vAgarejjA, etaM khalu tassa bhikkhussa vA 2 sAmaggitaM / iti iriyAdvitIyodezakA smaaptH|| saMbaMdho riyAdhigAre, ihApi riyA eva, aMtarA vappANi te ceva, kUDAgAraM rahasaMThitaM, pAsAtA solavihaNNUmagihA, bhUmI|| gihA bhUmIparA, rukkhagiha jAlIsaMchana, pavvayagiI darI lega vA, rukkhaM vA ceiyakarTa vANamaMtaracchAdiyagaM, peThaM vApi meravaM, dhUbhevi dIpa anukrama [454460 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyA: tRtIya-adhyayanaM "IryA", tRtIya-uddezaka: Arabdha: [370]
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [3], uddezaka [3], niyukti: [312...], [vRtti-anusAra sUtrAMka 127-131] (01) prata vRtyaka [127131] 13 evamAdINi AbhirAmaNA(esaNA)Ni jahA giriNagare, No parigijhiya 2 NijjhAe, NamaraNagakhariyA jjhA va lolayA, papa-m rAMga mUtra- yAvahitA palimathu, kacchANi jahA nadIkacchA, daviyaM suvaNNArAvaNo, vIyaM vA caliyaM vA, Nadikopparo, ma bhUmIgharaM, gahaNaM gaMbhIra cUNiH jastha cakamaMtassa kaMTagasAhAto ya labbhaMti, vaNaM egarukkhajAiyaM vA, vaNaduggaM nANAjAtIhiM rukavehi, pacato pazcayANi vA, // 359 // mAgahabhAsAga egavaNeNa NapuMpagavattavyayANaM, pathyaievi padhaiyapi, prAsAdakaprAsAdakAI, pAyaduggAI bahU pabdhatA, agaDatalAgadahA aNegahA saMhitA, NadIpaurapANiyA, vAvI vaTTA mallagamUlA vA, pukkharaNI cauraMsA, sarapaMtiyA paMtiyAe ThiA, sarasarapaMtiyA pANiyassa imami bharite imAvi bharijjati parivADIe pANiyaM gacchati, kevalI vyA jIvANaM uttasagaM Ipat vinasaNaM aNegaSpa-11 gAraM vA tassati, saraNaM mAtApitimUlaM ganchati jaM vA jassa saraNaM, jahA nipANaM gavIrNa gahANaM disAvasaraNaM pakkhINaM AgAsaM sarisavANaM bilaM, aMtarAiyaahigaraNAdayo dosaa| se bhikkhU vA 2 AyariyamajhAehiM samagaM gacchaMto hatyAdi saMghati AdhArAiNiyAe pagato, AyariyA pADhipahiyA pucchaMti, jigakappio tuhiko, therakappitA kaheM ti AyariyA, tassa No aMtarabhAsaM karejA, evaM rAiNie do AlAvagA, paDipAhagoNamAdI Aikvaha dUragataM, daMsaha abbhAsatvaM, parijANejja kapija hija pADiehiM tA udagapatrayANi kaMdAti 4 punchati chuhAito tisio piviukAmo raMdheukAmo sIyaha to vA amgI evaM ceva jaha sANigAmo, kohare gAmaha maNussaviyAla puccabhaNitA jiNakappiyasma suttA, vihaM jANejA vihaM aDavI addhANaM AmosagAdhammiyajAyaNA therANaM tumbhe ciehi ceva diNNAI, jiNakappio tasiNIo ceya, sayaM karaNijjaMti rucati taM kareMti akomaNAdI, rAyaM saMsaratIti rAyasaMsAriyaM / No sumaNe siyA sukosiyatovahissa idi / samAptaM riyA'dhyayanaM tRtIyaM / / - / / 359 // dIpa anukrama [461465] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [371]
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [4], uddezaka [1,2], niyukti: [313-314], [vRtti-anusAra sUtrAMka 132-140] (01) | prata vRtyaka [132 zrIAcA ukA ritA samiti, idANi bhAsAsamiti, AhArasejja paMthapucchA (pAdapucchaNA) ya, samvevi vapaNavibhattikAragAI tahAvi bhASAdhyayana gama sUtra- viseso asthi, paDhame solasappagArA vayaNatribhanI appItivajjaNA vitie kANakuMTaNAdI, NAmaNiphaNNe bhAsA caubvihA jahA cUrNi: YA | vakke tahA dabbato uppattIe pajjavaM aMtara, gahaNe, uppattI vA bhAsANaM kimAdIyaM paJjavaM, jato jAI mUlabhAsAdabvehiM pariNAmitAI || |visseSiM gacchaMti, aMtaraM jato jAti aNuseDhIe mIsAI gacchaMti, gaho jArisAI givhaMti dacao aNaMtapaesiyAI, bhAsA kimA| tmIyA? poggalAtmikA, yathA ghaDaM mRttikAtmakaM na sikatApApANainiSpadyate evaM bhAsApayoggehiM dambehiM Nipphajjai, khine jaMmi D. dvito giNhati jahA chardisi jattiyaM vA khetaM gacchati jahA pare sajoNi, jaimi vA khine vaNijjati bhAsA, kAlo jami jami jeciraM kAlA bhAsA bhavati jAva tAva kAleNaM jaciraM vA, se do bhavati kAle-bhAve uppAMca pajjavaaMtare jAtA taM bhAvaM bhAveMtA |NiNAdaM kareMtANi, timavi kAlesu cayi, AyArAI bhaNiyAI jAI vA bhannamANAI, jANeja bhAseja, je kohAto vArya yuMjaMti, krodhAna vivihamaneka prakAra juMjaMti sajjhasavattho vA jaM juMjaMti, jahA kohA na mama putraH pitA vA anya mAtA vA ityarthaH, mANA ahaM utta|majAtI uccahInajAtIyaH, adurhi vA mayaThANovarItane vijuMjaNA, mAyA gilANo'haM, lobhA jahA bANija karemANe jaNo acoraM cora bhaNati adAsI dAsI, ajANato bhaNati, sabameyaM sAvajaM bajae, vivicyate yena sa vivekaH, vivekamAdAya, vivego saMjamo | caritaM vA kammavivegaM satyavacanaM AyavivegaM kAtuM anRtasya, labhihiti, keNati bhaNito-bhikSu ! hiMDAmo, bhaNati-so tattha labhati, Na vadati evaM bhaNituM, aMtarAiyaM udijjA, tAI asaNihitAI hojjA, ahayA bhaNati-so tattha No labhihiti, evaM hiNavadRti, kayAi labhejja, mikkhAyariyAte gatao bhaNati-sotastha bhuMjiuM ehiti, ahavA abhuttoehiti, chaumatthavisao ya vadati usao, // 36 // 140] dIpa anukrama [466474] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyA: caturtha-adhyayanaM "bhASAjAta', ArabdhaM [372]
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [4], uddezaka [1], niyukti: [313-314], [[vRtti-anusAra sUtrAMka 132-140] (01) bhASAjAtA prata vRtyaka [132140] zrIzrAnA | tattha NilaM Agato, ajjA ete Na dAeti, enthavi Agane, asmin saMkhaDIe vA, tipikAlo, aNupIti viciti puvaM vuddhIe ||D rAMga satra-14 pAsittA nizcitabhAsI siddhabhAsI, samyak saMjato bhASeta, saMkitaH maNNetti, Na vA jANAmi, egavayarNa vRkSaH itthI vadanaM kanyA || cUNiH vINA latA, pumavayaNaM rAyA girI siharI, NapuMsagarayaNaM varNa achi kaMsaM, ajjhatthaM AyariyasannAgAraM nAuM sannAbhUmI gaMtukAmo ||361|| | aNuNNavati, uvaNItavayaNaM paDhAhi, tA bhaNati-tumbha pasAeNaM, avaNItaM tuma soci bhaNite bhaNati-nAI soni, uvagIta ava gItakyaNaM aho rUpavatI strI kiMtu kuzIlA, avaNItauvaNItAyaNaM virUvarUvo phokaNAso kAlo, kiMtu issaro, Na ya bhikkhA| yArasIlo, tItAdi atItatvAt , karoti karissati, paJcakkhaM esa, devadattaH so, egavayaNaM vatissAmIti, tadeva vadijjA, isthi || purisaNevasthitaM Na vadeja eso puriso gacchati eSo'pyevaM, evamatinissaMdiddhaM annahA vA, evaM NissaMdiddhaM nANakajjesu Na vattabvaM, | cattAri bhAsAjAtA vaktavyA, kena tAni uktAni ?, je ya atItA amhaMtA, acinAI NijjIvAI, vaNNAdiguNajuttANi cayovacayAI, anityo vaizeSikaH, vaidiko nityaH zabdaH, yathA vAyurvAyanAdibhirabhijijjate, evaM zabdaH, Na ca evamarahatAnAM, yathA paTaH cIyate avacIyate ca evaM vippariNAmasabhAvANi, te ceva NaM sumbhisdd| poggalA0, puci na bhAsA bhAsijjamANI bhAmA bhAsA| samayati vItikaMtA vA NaM abhAsA, dRSTAnto paTA, pUrva pAMzukAle na ghaTaH, mudrAbhighAtAca aghaTo bhaviSyatIti jo nAsejjA, jahA kANaM kANamiti mosA, coraM coramiti, saccAmosA dAsacorasta, sa tu dAsaH na coraH, saha'vajeNa sAvajA, sakiriyA kamma jeNa bhavati, kakasA kisaM karoti, kaTukI jahA miriehiM vAvaDavaDAdiyutto samANo, NiThTharA jakArasagArehi, pharusA havajjitA, aNhayakarI AzrayakarI, chedakarI prIticchedaM kareti, bhedaM svajanasya bhUtasya vArthasya pariyabhUto, amikaMkha jaMmaM sokkhaM vAna bhASate, dIpa anukrama [466474] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyA: caturtha-adhyayanaM "bhASAjAta", prathama-uddezaka: Arabdha: [373]
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [141 151] dIpa anukrama [475 485 ] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [ 5 ], uddezaka [12], niryuktiH [ 315], [vRtti anusAra sUtrAMka 132-140] zrIAcA rAMga sUtracUrNiH / / 362 / / savtrA suhA sA sUkSmArthA, jaha suhaM moraMgAdinA spRSTasya, savasya na yuktaM bhavati, jUraNaM khAravaNAdinA bhavati, evaM jIvadayaM prati suhumA, jA ya asavAmosA apAvigA asAvajjA, holeti hulaM hulo UraNato, golejjatiti valI baTTI, savaleci nRpala, kupakkhe dAsacorapakkho jeDa dAsiMgaputa iti vAcyaM iti vA, te nANagA pitaraH, pitaM vate, pasatthAI Auso ti vA, striyAmapi kaMTha, | deve vA nabhamAkAzaM, AkAza deva ityarthaH, gajjitadeva vijjutA ya tadeva pratiSTho devaH nivRSTaM devena, phaDDayA vA kaMThaM asajjhAbujjhANaM ahigaraNaM ca aMtalikkhAdi bhAsejja iti / bhAsajAte prathamoddezakaH samAptaH // appitiyavajaNA vitie, jahA vA egaiyAI ruvAI, No evaM baejA gaMDI gaMDIti vA, solasahA, hatthachiko hatthachinnANi vA evaM na vaktavyaM ?, jahA vAsudevo tammi suNae, egamavi guNaM bhAsati, upatti sarIraM, teyaMsI, bacasA dIptiH, sajo jaso kisI, abhimataM amiruvaM, rUvANurUvA guNe, paDirUvaM prAsAdaM janayatIti prAsAdanIyaM dravyaM, darzanIyaM, jati so kiMci pucchiyo ubhAsiyabbo vA tato socayAraM vatavbo, bhadagaM pahANaM, usaddhaM utkRSTaM, rasAlaM rasiyaM, pullevi appattiyaM asaMkharDa mArijeavA, subhe | sade egA itare dosA cakasuddhIgamANa caMtA ko ca nidhitabhASA vissamabhAsI na badhyate yena karmma taM bhASeta iti / bhAsajjAtAdhyayanaM samAptaM // idANiM eSaNAsamitI, tattha piMDesaNA bhaNitA, vastha, pAdeNa ahigAro, iha paDhame gahaNaM vitie dhAraNA, batthe ugama upAyaNA, tA vasthe caTakaNikakhevo, nAmaMThavaNAo gayAo, davyavatthaM tiviI-egidiya0 vigaliMdiyaNiSkaSNaM paMcidiyaNiSkaNNaM, egiMdi| yaNiSkaNNaM phalihamAdI, trigaliMdiyaM ko siyArAdI, paMceMdiyaM kaMbaleyAdi, adavA ukosaM majjhimaM jahaNaM, ahavA ahAgaDaM kaya prathama cUlikAyAH paMcama adhyayanaM "vastraiSaNA", ArabdhaM prathama cUlikAyAH paMcama adhyayanaM "vastraiSaNA", prathama-uddezaka: ArabdhaH bhASAjAtA0 pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra -[01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyAH caturtha adhyayanaM "bhASAjAta", dvitIya-uddezaka: ArabdhaH [374] // 362 //
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [5], uddezaka [1], niyukti: [315], [vRtti-anusAra sUtrAMka 141-151] (01) rAMga sUtra- cUNiH // 36 // prata vRtyaka [141151] parikamma vA, jaMgiyamAdI vA davvavatthaM, bhAvavatthaM sIlaMgasahassAI aTThArasa sAhuguNe Niyattho, bhAvavatthasaMrakSaNArtha dabavastheNAhi-0 gAro, sItadaMsamasagAdINaM ca, jaMgamAjAtaM aMgiyaM, amilaM uTTiNa, bhaMgiyaM ayasimAdI, saNa saNavAgAdi, NecchagaM tAlasarisa, II saMghAtimatAlakSati vA, kSomiyaM mUlakaDaM kappati, sahaNa kappati, tUlakaDaM vA uNiya uNiyaudviyAdi, taruNInIsAto Arama |N jAva cattAlIsA, solasathunA Arambha jAba tIsA jugavaM, gaNiyamA taruNyo, taruNo jagabaMdhU bhajittA, jati va patnabalavaM jati ya || aNAtakA appAyaMkA vA thirasaMghayaNo, eka jiNakaripatrao, AyaMkitAya jahA samAhIe, athirasaMghayaNo tiSNi, thirakappitavasmiNo / egaM pAogati, AyArasaMti AyArasaMtie ghareti, bhaNiyaM ca-tiNNi kappA jahaNyANa paMca daDha dubalAI geNhejA satta ya, niggaMthI| evi saMghADIvibhAsA, paDissae duhatyavintharA, maNNAbhUmI mikkhAyariyAe do tiharathAo, egA samosaraNe cauhatthA, jaha mikkhaM addhajoyaNA, pareNa muttAdipalimaMtho, umgamadosA, egaM sAhammiyaM samRdissa bahA piMDesaNA ettha AlAvagA, kItAdivisohikoDI, dhAyaMtA katA saMjayavAe, dAuM kAmeNa rattakaddamamANAsAmulIvAlakkhAsAdittiyAdiNAiNA ghaDaM pohammAI hAveti, maTuM aghADagAdi, | amANaM nisaMsaTTha AhoDiyaM saMpadhRvitaM vA, visodhikoDI savvA saMjayaTThA Na kappati apurisaMtarakaDAdI, purisaMtarakaDA kappati, / | mahaNamallAI chAvacarIe pareNa aTThArasAI bA, AIgANi cammANi sahiNAI, saMkallANANi saNhAI. lakkhaNajuttANi ya, AyA | jAyANi AyatANi, kAyANi, jattha ikkhAgavaNNo paDio, tattha maNI, tassa pabhAveNa sobAlo jAo, aigANaM padavitne muso samgo, AvaNe tu viati jArisI maNINa pamA, sirI e vatthANaM bhavati, eyANi kAyANi, ahayA AyANi khomiyANi, palehIyANi palehANi dugulANi, dakSiNApahe vAgesu paccuppaNNANi kAye, pAyAlo dIvANaM mugANi, samhANi amugANi, dezarAgANi dIpa 11388 anukrama [475485] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [375]
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [5], uddezaka [1], niyukti: [315], [vRtti-anusAra sUtrAMka 141-151] (01) zrIAcA rAMga sUtracUrNiH // 364 prata vRtyaka [141151] W egapade saricANi, amilAI sAmulIo, gajalANi kaDakaDeM tANi kAyakaMThalapAvArAdINi, susiradosA ya Na gRhNIyAna AyANANi AM vakhaiSaNA mANi udyANi vA, udyA macchA siMdhuvisae, tesiM camaM mauyaM bhavati, passA taheca, pasaceyagaNamANi kaNakappoliyANi, kaNaga-1 paTTANi sovannapadA dijaMti kaNagakatAI aMtesu maMDitANi, kaNagakhaiyANi kahiM 2 ci kaNagaphusiyANi itiligA diaMti, vagyANi | bigghAicittagassa, AbharaNANi egajAtitega AbharaNeNa maMDiyANi AbharaNavihitA, No vicittehiM AbharaNehiM varo, paDimA uddissiya daMsiyamAdI, bitiya pehAe, pucchite bhaNati-erisaM, ahavA pehAe pucchite bhagati erisaM, ahabA pehAe ukkhevanikkheva| nidesaM bIyANa ubari, tatiyAe aMtariagaM paMguraNaM, ahavA aMtarijaM heTThimapattharaNaM uttarijagaM pecchAo, ujhiyadhammiyaM cautthe | ca, davvAdi AlAvagasiddha, siNANAdiNA yA ghaDagaM makkhuu dhovati, dabbato sIyaM No bhAvato, phAsugaM, bhAvato usiNaM tadhodagaM, dohiM sittaM sacico hoti, usiNaM uNhodayaM tilakaMdAdI, kuMDalAdI aMto aMteNa sambo ukkhalittA saaMDaM vatthaM, aNalaM apaja|cagaM, athiraM dubalaMga, adhuvaNaM pAr3ihAriyaM, adhAraNijaM alakkhaNaM, etaM ceva na rucati, ahavA tuNNiyakuTTiyapaJjavalIDhe Na geNheja, | vivarItaM geNheA, Na Natrae ime vatthaMti kaTu bahudivasapiMDaM taM bahudivasitaM, bahudivasataM bahugaM vA bahudivasita, loddhAdiNA | sItodaeNa vA, evaM dumbhigaMdhevi, jAhe puNa tinaM hoti kihA, kappe yA kate, te No aNaMtarahitAe puDhapIe dhUNA velI giyugaM umaro kurumuyAgaM ukkhala musala bA, kAme valaM pahAgapI, kule paMgaTThI digdholi yo ghare jidigyA te kuDDA je aMtimapacchimA tAo micIo | 'sIlA, sIlAe ca lelU lahuo, baMdhAdI pucabhaNitA, jhAmathaMDillAdisu, ato vajA / vajheSaNAyAH prathamozakA smaaptH|| vasthesaNAe vitiyAe dhAraNA, iMgAladhUmaparisuddhaM, parevaccaM, esaNijAI AhApaDiggahitAI vimohAvayaNe jiNakappito eseja, ||334 // dIpa anukrama [475485] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyA: paMcama-adhyayanaM "vastraiSaNA', dvitIya-uddezaka: aarbdhH| [376]
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [5], uddezaka [2], niyukti: [315], [vRtti-anusAra sUtrAMka 141-151] (01) prata vRtyaka [141151] zrIAcAcIvaramAdApa gAhAvati pahiyA vihArabhUmi vA gAmANugAma tibvAdi zataMgAdisuNa kappati muhunagaM 2 divasa ahora pakkhaM mAsaM | 0 pAtreSaNA rAMga sUtra- jattiyaM vA kAlaM, asAdussa mA pADihAriyaM niNhentu, AyariyapesageNaM gato ematANiu so tattha kaje samattivi agilANo, cUNiH Na ya gilANakajeNa, egAgI paMcAhA pareNa, vippakhisitasiddha neNaM, teNa uvahI uvahANaviU, taM ubahiM jANiUrNa uvAhiM saami||365|| |NANaM gihiyabbaM annesiM dAyacvaM mama uvayaMti pAmijiAci, to viparigahaNattato anaM geNhejA, NavaraM dhUtAyArehi pariharAhi vA, Na paliThidiya pari0thiraM saMta sasaMghiyaM, saMdhI nAma ovI taMbolINaM, tassa cetra Nisirija, evaM nigdhosaM, sabbomAidvANarNa uvahi haNAvito taM tANi ussavetuM pariTThANyavaM, vAnnAI karejA, pAvagaMNAma acokvaM bhaNNAti adattahArI, AlAvagA | 'jaddA riyAe, iti vauSaNA parisamAptA / / davapAdaM tivihaM, bhAve appA sIlaMgasahassANaM bhANaM, jiNo ega ghareti, egammi ma vitiyammi pANarga, mattao apari| bhogo, saNNAbhUmi gacchaMtassa bhavati, hArapuTaM te lohigaM ceya pAdaM, billagirimAdiNA bhotuM kIrati, cammapAdaM cammakutuo, | uddiSTaM lAugamAdI, pehAe erisagaM saMgatiyabhanao, vejayaMtiyaM paDiggahio, ahavA saMgatiyaM ca, pAdA bArA vAraeNaM vA hoti, tiNi bA, tatthega deti, jattha patrayaNadomo Nasthi, ve jayaMti NAma jattha anbharahiyassa rAyAhiyassa, sayAdi ghaNNo ussavi kAlakice vA, bhajiyA hu~daM choDhuM Nijjati, ujhiyadhammiya, sesA mabbe tellAdI AlAvagasiddhA, pAtraiSaNAyAH prathamoddezakaH smaaptH|| gAhAvatikulaM paviDhe pehAe paDilehetu paDiggahiyAo avahaTTha pANe avaNetu riya pamaJjiyaM pamajipa pariyAbhAeti, chumita dIpa anukrama [475 485] ra pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyA: SaSThaM-adhyayanaM "pAtraiSaNA", ArabdhaM prathama cUlikAyA: SaSThaM-adhyayanaM "pAtraiSaNA", prathama-uddezaka: Arabdha: [377]
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [152 154] dIpa anukrama [486 bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [ 6 ], uddezaka [2], niryukti: [315...] [vRtti anusAra sUtrAMka 152-154] zrIAcA rAMga sUtra cUrNiH // 366 // paDigaM parahatthagayaM Na geNheja, Ahatha gahite gihattho esa ceva udae, jati parisahArati laddhaM, amattha vA u patthara, abahiM taNe pakkhivati, sapadiggaha pariyasati paDiggahae va saMtAe ucca dArae joeNa, taDIe ThAti, tAe loDheti, sasaNidvAra vA puDhavI Ayarati, udaullasasaddhiM paDiggaddiyaM Amaja pamaja aMto saMlihati cAhi~ gillihati ulleti yadveti Ayaveja patAvija / iti pAtraiSaNA samAptA // 3) uvaggahekaNikkhevo dabbe sacicAdI tiviho, lohao loguttario ya, sacito seho acitto vatthAdI mIse sa bhaMDamattotradhigaraNe u, logovi jahAsaMbhavaM khecevi uGgAdi khite gAme raNNe vA egadisi chaddisiM vA, kAle uDavaddhe vAsArate vA, bhAvomaho duviho-matIe mahaNatoya, matI duvihA- atthoggaNamatI vaMjaNogmahaNamatI, chabdhiho caugriho hoi, gahaNoggahe amamatte aparikammA, pariNAmA na mama etaM apariggahassa samaNassa gaNapariyaNassa paDihArite apaDihAragA jA japaNA, ahavA deviMdADa paMcaviho uggaho, aDavA imo gaMDaNI0 samaNA bhavissAmo akiMcanA dabbe aputA apatra, bhAve akohAdI, gaho parataH parigraha itikRtvA Adau pariggahaNaM pApaM hiMsAdisesarakSaNArthAya uggaho vaNijati savvaM adinAdANaM paJcakkhAmi taM karhi ?, gAme nagare vA loiyaM gataM, louttaraM uDagAdi, chattagaM de pahuca jahA koMkaNesu, jicaM vAsatAnA olaMti uDaNa, sannAbhUma gacchaMto appaNI adissaMto aNunavettA No tisaMdhA, gAmAdisu vA aNuNNavati, ogiNhati ekami, pageNDati puNo 2, se AgaM nAresu vA ArAmAgAresu vA issaro rAyA, bhoio jAya sAmAio, sAmAio samadhiSThAe, paJcasaMdiTTho, gAhAvatimAdI, samaNuNNeNa teNa sarga asaNaM, Na vA egachavihArI paraveyAvaDiyA, parasaMtieNaM aNNa saMbhoie, pIDaena vA phalaraNa vA sejAsaMthAraeNa prathama cUlikAyAH saptamaM - adhyayanaM "avagraha pratimA", ArabdhaM pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: prathama cUlikAyAH SaSThaM- adhyayanaM "pAtraiSaNA", dvitIya-uddezaka: ArabdhaH prathama cUlikAyAH saptamaM adhyayanaM "avagraha pratimA", prathama uddezaka: ArabdhaH avagraha saptakaM [378] / / 366 //
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2], cUDA [1], adhyayana [7], uddezaka [2], niyukti: [316-319], [vRtti-anusAra sUtrAMka 155-162] (01) avagraha prata vRtyaka [155162] zrIAcA0 uvaNimaMteja, saIpippalagamAdI, aNaMtarahiyA sabve, savve AlAvagA AlAvagasiddhA ityavagrahapratimAyAH prdhmoddeshkH|| rAMga sUtra-lil uggahe ya dabbazeSaM, se AgaMtAresu vA ArAmagAresu vA 'puccabhaNiyaM tu bhaNNati.' kiM puNa tatthovaggahe samaNA paMca, mAhaNA ! cUrNiH dhIyArA, iMDae yA chattae vA, vAzabdAt hattheNa vA kiMci uvagaraNaM, No aMtohiMto bAhiM NINizrA, suna vA Na uhaveti, udvehi | // 367|| | anhehiM esa vasahI laddhA, No tAsi appattiyaM karijA, erisae kAraNaTThiyA uccArapAsavaNe jayaNAe, kSetra saMghAie verattiyaM kareMti, aMbavaNe Na vaTTati, dAruyaaDimAdI dosA, kAraNe osahakale saDo maggio bhaNati-bhagavaM ! aMbavaddhAde kasmavi gNdhenn| ceva viNassati vAhIti sambaIe gilAgo, jahA vA harIDayIe gaMdhega virivati ergayAe kila, saaMDamAdINa kappati, appaMDAdI kappati, bhattae addhaM, pesI caubhAgo, doDagaM challimoyagaM, giro aMbasAlao, koMkaNesu atiricchacchinnA vakavicchinnA anyo| cchinnA vA jIveNa viNibhinnaM, ukkhuvaNevi aMtarucchugA paccasahitaM, pancarahiyaM khaMDaM, codagaMcchoti vA, modagachoDiyataM ucch sagalagaM, challI ucchusagalagaM, cakalI cakalireva, lasuNevi coio, vAhikAraNe lamuNevi bhAsiyacaM, ikaDADi taNNo acchidiya 2 |vicchidiya 2 paribhujiya 2 satta paTimA taAtiyA uggahamamgaNA sabA sattaNhaM ambhitarA, tahA piMDamaggaNA piMDesaNANi, evaM savapaDimAsu paDhamA saMbhoiyANa sAmaNNA, vitiyA gacchavAsINaM saMbhoiyANaM, tatiyA annasaMbhoiyANaM, kAraNe teNa labhaMti, ahAVlaMdiyA vA Ayariyassa giNhaMti, sutvatthAvaseso AvanaparihAriyovi gehati, kAraNe taccA paDimA, cautthI gacche Thio jiNakappA tipaDikammaM kareMtassa, paMcamA jiNakappiyassa paDimAe paDivaNNamassa bA, pacchimAodovi jiNANaM, chaTo aMtehito bAhiM NANeyavvA vAhitAu vA aMto neyabbA, alAbhe ukuTugaNesajio, samitI ahAsaMtharDa tammi va saMsthitA aMtaravAdI vAsaM, suyaM me AusaM! // 367 // dIpa anukrama [489496] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: (prathama cUlikAyA: saptama-adhyayanaM "avagraha pratimA, dvitIya-uddezaka: Arabdha: [379]
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2.], cuDA [2], saptaikaka [1], uddezaka niyukti: [320], [vRtti-anusAra sUtrAMka 163] (01) avagrahasaptaka prata vRtyaka [163] zrIAcA-|| teNa bhagavayA paMcavihe uggahe parUSeyave, evaM piMDesaNANaM sabajjhayaNANa ya / ityavagrahapratimAH smaaptaaH|| saMga sUtra ' sattikA vitiyA cUlA, dArA aNupuSvIe ahigArA egasaragA, u hyANe pagataM, taM purva bhaNitaM logavijaye, NisIhiyAe / cUrNiH chakaM, NisIyaNaM NisIhiyA, dabve koMcaphaleNa paMko Nisiyati, ahavA dayanisIhiyA basahI sajjhAyabhUmI vA, khine jaMmi khitte,1 ||368 // jattiyaM vA khenaM phusaMti, kAle jaMmikAle jaciyaM vA kAlaM, bhAve udaiyAI jeNa bhAveNa acchati, sarIrAo ucchalati-NiphiDabati teNa ucAro, sravatIti teNa passavaNaM, kahaM tamayANamANassa ThANanisIhiyaM ucaraNaM vA saMjamasohI bhavati', ucyate, muNiNA chakkA| yadayAvareNa, chakaM rUce, rUpae dravyasya jo saMThApAkRtireca, taM svaM jattiyaM khine picchati jaMmi vA khece rUvaM vaNijati, kAlasvaM | // aNAdIyaM apaJjavasiyaM, jahA haritaM sAlaM prAvRpeNa, tatkAlarUpaM, bhAvato vaNaM kasiNaM jaha bhamaro kasiNovaveto, sabhAvovA jhaa| | kohapariNatassa rUvaM, kAlagaM muha, acchI yarattANi bhavaMti, jahA rUvaSeNa dAiya, ahavA 'ruTThassa kharA diTThI uppaladhavalA pasana-IN cittassa / ' tahA saddo jaM davaM sahapariNayaM, jahA kaMsatAlA ghaMTAsado bA, khettasadde jatie khine subdhati, jahA bArasahi joyaNehito, jaMmi khine saddo kIrada, kAlasaho jahanneNaM eka samaya ukoseNaM AvaliyAe asaMkhejaibhAgo, bhAvasado guNeNa kiciyaM, jahA / usamasAmI paDhama jAyo garavaI, dhammANa kalAvihINa vibhAsiyacyA, chakaM parama, tadanaparamANu paramANusa tadavyaparo, paramANu dupadesiyassa agadavyaparo a, se do sapaMtIe dvitANa je parittA temi gAhehi dehi vA, kammaparo paramANUto dupadesio, jIvo poggalavisesA, paro dupadAdi, evaM anevi, jayamANassa jaM paro kareti, kaMThayaM / idANi savvesi muttAlAvagA-se bhikkhU cA bhikkhuNI || vA amikakheja hAilae, saaMDAdisu Na ThAekhA, aNaMtarahitAe puDhabAdI jAva AiSNa, salikkhA AlAvagasiddhA, mAmAvisu dIpa anukrama [489496] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: - dvitIyA cUlikA- "saptasaptikA" dvitIyA cUlikAyA: prathamA saptasaptikA- 'sthAna-viSayaka' [380]
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2.], cuDA [2], saptaikaka [1], uddezaka niyukti: [320], [vRtti-anusAra sUtrAMka 163] (01) zrIzrAcA gaMga mUtra ghRNiH / 369 / prata vRtyaka [163] Dego bA 2,3,4, tehiM saddhiM egatato ThANaM ThAemANo AliMgaNA bajeja, jamhA ete dosA tamhA aMtarA suvaMti, do hatthA aNA- samA.kA: bAdhA, cauhi dvANaM dvArA, acittaM abasajissAmi, amaJjaNaM avatthaMbhaNaM, he khaMbhAdisu vA paDIe vA, paTTIe ureNa bA, | avalaMbaNaM hattheNaM, laMbaMtA parissaMtA, aggalAdisu avalaMbati, dvANe pariccAo, kAyaviparikamaNaM saciyAraM caMkamaNamityarthaH, uccA-IN pAsavaNAdisu bhavati taM jANejA, maNiruddhagAmaTThANaM ThAismAmi, kahaM sanniruddhaM , ana aja sameti appatiriyaM egapoggaladiTThI aNimimaNayaNe vibhAsiyaca, parUdaNahakesamaMsU, padama hANamattikarya samAna // se bhikkhU vA bhikkhuNI vA amikakheja NisIhiyaM uvAgacchittae jahA ThANasanikae paDhamAvaaNisIhiyAsattikaga, | saoNrDa thaMDilaM Na uvAgacchati, appaDa uvAgacchati, pAdapuchaNaM syaharagaM taM gahAya sataM, sae asaMte NaDe hite bissarite ulle vA parA| yagaM jAetAvi gijhaMti, bosirati visodheti Nilleveti egaTTa, gAhA 'khudAisaMniruddhe' pavaDaNAdidosA, bIyANi paDisAreti vA | paDimATissaMti vA skhalagAdisu, kAhiti vA acaNiyA, kAyA cIpahiM dvAti, tisu vA dvAti hAvissaMti vA khetAdisu aNaM-10 narahiyAdi jAva paMdho bhaNito, AgaMtagAsu vA ArAmAgAresu vA, ujANaM jattha uANiyAe gaMmati, NijANaM jastha mattho AdhA-10 seti, gihA etesu yeva, adyAlagaera cariyA, aMto pAgArassa aTThahattho, dAraM ca gopuraM, pAgAro, tattha chatANaM paMtAvaNAdI, dagamarago maggo NikA sAraNI vA pANiyAhAripaMthI, gatlAgAra taM veva paDibaMdha, minAgAra rahasaMdviyaM, koDAgAra dhanamAlA, jANasAlA maga-10 DAdINaM, pAhaNamAlA palahAdINaM, taNasArA vA, lIcyabhakti tusasAlA kuMbhakArA jattha tusA duveti javagodhUmANa, tumasAlA palA-| | sarasa bharitA, gomayasAlA chANuMDagA karImo yA, mahAkula rAyAdINaM, mahAgi rAulagiha, zrAvAso za, itthINaM jA saNAbhUmI | dIpa anukrama [497] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: dvitIyA cUlikAyA: dvitIyA saptasaptikA- 'niSidhikA-viSayaka' evaM dvitIyA cUlikAyA: tRtIyA saptasaptikA- 'uccAra prazravaNa-viSayaka' [381]
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [164 167 ] dIpa anukrama [ 498 501] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [2.], cuDA [2], saptaikaka [2,3], uddezaka [-], niryuktiH [320-322], [vRtti anusAra sUtrAMka 164-167] zrI AcA kAiyaMbhUmI vA gihamajyaM, gisuI aggumarI, gehiduvAraM ukhADacAriyA, hiMgaNaM ugvADaM, sArANaMtaraM, givacaM purohaDa, maDagaM mRtarAga sUtra- 3)kameva vacca jattha chaDiati, ujjhati jattha taM hAriyaM, maDagaleNaM matagagihaM, jahAM dIve jogavisae vA, dhUmiyA ciyaMga, | iMgAladAhasi vA jastha iMgAlA ujjhati, khAro jattha ticakuMtalA ujjhati, gAvI suramaMtIsa mamagAI sarIrAI uvasamaNatthaM ujjhati, // 370 // aDigANi vA gAviAloge jattha gAvIo liiMti, maTTiyAkhAgI jattha kuMbhArA maTTiyaM kharNati, logo vA, seo pANiyamisto paMko, jattha khalu patipaNao, jattha uDiyA bhUmI, AyayaNaM, etesiM dvANANi deso vA uMbarapavyaMsi vA, pa NAma jattha pattA- pupphA phalA vA sukaviaMti, jaggoiAsaTTaSilukkha pippari, mAlugA vallI bhavati, vaNe vatti aMbavaNamAdI, caMpagavaNamAdI pattovagataM ballIpuSphovagA jahA punnAgA, phalovagA jahAM kavityAdI, NicchA ubagA, taMjataNaM maMdirukkhAdI, upayogaM gacchatIti ubagA se bhikkhU vA 2 rAo vA viyAle vA bAragaM NAma ucAramattao, appaNagaM parAyagaM vA jAitA amiggahio dhareti na Nikkhivati, vigiMzcati vosirati, visohiti nilleveti setamAdANaM jhAmathaMDilAdIsu paridvAveti tRtIyaM samAptaM // DANisIhigAuccArabhUmiM pacassa ruvAI, tehiM rAgo doso vA Na kAyacco se bhikkhU vA 2 vA jaheba jAI ruvAI 'ga sakA cakkhuvisayamAgayaM Na daTuM jaM taMnimittaM gamaNaM taM cayejja, taMjA-cappANi vA puNtrabhaNitAI, kacchAdIvi ya bhaNiyannA, gAmamAdINi pecchAmo AgArAo ya pAsAyaMtAo pahAvite tesiM ceva, jahA sopArae littA, mahAmahAvi etesiM mahimA, ummagaM vAlamAdI, gaMgarassa vA gAMmavahANi gAmaghAyANi, AsakaraNANi AsA sikkhAviaMti, rahacariyAdisu jaha hatthI sikkhAviaMti, velumgAhA gahitA, uTTagoNamahisA uDDANANi caiva saNNAdI, juddhANi tesiM ceva, meMDhagAdINa ya giyuddhaM savivasa khalIkareti, saptasaptakAH [382] ||370 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra - [01], aMga sUtra - [01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: dvitIyA cUlikAyAH caturthA saptasaptikA 'zabda-viSayaka' evaM dvitIyA cUlikAyA: paMcamA saptasaptikA 'rUpa-viSayaka'
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2.], cuDA [2], saptaikaka [4,5], uddezaka -,niyukti: [323-324], [vRtti-anusAra sUtrAMka 168-171] (01) S prata vRtyaka [168171] zrIAcA D| ujjuhiyANi gAvIo uvaddhaNAto aDaviteNaM ujjahaMti, NijjUhiyANi NikhoDiaMti gAvIo yeva joiti vA, miho juhigANi, saptasaptakAH rAMga sUtra | pariyANagaM ca uMcarANaM, hayANIyANi vA aNiyamgahaNA cattArivi aNiyadaMzaNANi, ego vA egapUrisaM bA bajhaM, navaraM sehassa cUrNi darisiati thirIkaraNatthaM, oppAitAvi kevalapustakavAcaNANi, mANusmANi yANi jattAsuhavANi, jAgANaM goNANaM ca jaha kNv||371|| lasaMvalA, ahavA mANussANaM ceva evaM vihaM jAmaNaviArhi gAmijaMti rekhA, ahavA gaTTha sikkhAvintANaM aMgAI NAmijaMti, joI-DA satthe kahiyAI kavvAI, dhaNNAI vA pAramitA gadhetuM, kamavittANa pAuraNANi kIrati, taM jANarukkhAI maggo, daTuM savarabhAsAkalahANi jahA seMdhavANa bhAsAo, verANi gAmAINaM, saggAmA vA, jaNavayANi ceva jaNAyANi jattha sabhAmAIsu jagavayA baDhuti, kahakammANi vaTTAti sarUvAyArassa vA potthagA, kahigAdI, citAgaM leppAramAdI, gaMthimAga puSphamAdI, vaTIsama vihAgarga, pUrimo raho, saMghAtimo kaMcugo mahato / se bhikkhU bA 2 icchA Na bA, se bhikkhU vA 2 mahAmahANi bahurayANaM sasuraumAdi, bahuNaDANi jahA iMdamahe, sabvatAlAyarA bahusaDhANi, sarakkhagatalA manahajAgaehi, milakkhUNi AbhAsiyANi, Na vA tesiMga paricchi aNti| se bhikkhU vA 2 ihaloiyaM maNussANaM pAraloiMga diyagatAdI, ahanA jahA dhammilo ihaloiesu paraloiemu | IV saMvadaMto (vaMbhadatto, sesaM kaMThathaM, evaM sadAipi saMkhAdINi tatANi vINAvacIsamugghAyAdINi vitatAbhibhAdikaNAIlaulakuTA susirAI | | sapaJcagAdipavvAdINi saI suNentANaM, jato jAti pikkhato vaNijaMtesu cAragAdINi jAti / paMcamaM sattasattikaga smttN|| parakiriyA pareNa kIramANe kammaM bhavati, kiriyA kamma, adhyAtmakaM tassa 2 kareMtamsa, jati sAta kajaja sAeti, adhyA-16 | ramasthitA ambhatdhiyA, saMsayatA saMjoyo bhavati tattha amattheNaM, tato karmasaMzleSo bhavati, tamhA No sAdijejA, sA ya imA // 3717 dIpa anukrama [502505] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: dvitIyA cUlikAyA:SaSThA saptasaptikA- 'parakriyA-viSayaka' [383]
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaka [172 173] dIpa anukrama [506 507] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [2.], cuDA [2], saptaikaka [6], uddezaka [-],niryukti: [325], [vRtti anusAra sUtrAMka 172 - 173] zrI AcA raMgasUtra cUrNi / / 372 / / siyA merA, Amajjeja vA pamajjeja vA ekasiM puNo putho, sAdijaNA karAyeti karetA vA Na vA kareMte samaNujANeja, samaNumodaNA pariyAikkhijA, makkhaNA ucalaNadhAvaNA AlAcagasiddhA, pahA padA phusitA kovitA alatagaM givhaMti, evaM kAravi, evaM kAryasi varNa galagaMDAdi, aratIo aMdhAraIo, amiyAo arisAo, pilagA bhagaMdalaM, apAnapradese sattheNa acchidaNA vicchiMdaNA, sItodagAdi uccholaNA, tellAdi AlevaNA, jato uThavaNaM jAte uTThavijati udyacito ya sajjati, pAluMkimito bhagaMdalAo, kuccha kimitA gaMhalagA kimiyA ya, se se paro dIhAo sihA agmagAI kampeti chiMdati saMbadveti samAreti, kaSNANi acchamaNaM kanavaM padaMseyabvaM seo prasvedo, jallo kamado malo, pAyavo rukkho, reso caiva pANissa paMko bhavati, anaMtaraM puNa AgaMtAre koucchaMgo, egammi juSNago ukkhi te, pAliyako dosuvi, aNuphAsagaM thotraM pAtuM pacchA daMsaNaM, evaM aNudAlapi, mUlANi vA, pAhaNAo, kamANi sudveNa baDabaleNa vijAmaMtAdinA, tamhA apaDikammaM sarIreNa doSavyaM kiM kAraNaM 1 jeNa timicchA, evaM rasANIe pacaMti, paryaMti bhANavA, pacati pUrvakRtena karmaNA, te pacamANA anyo'nyapi saMtApayaMti, yaduktamAtApayaMtItyarthaH iti sAmprataM pAtraMti, tevi eti eyaMti anaMtaguNaM kadugavivAgaM kammaM eti karotyasminniti kaTTu eteci kartAraM eti karmma, kaTTu kaDANi vedeti kRtvA ca kRdAni ca vedeti karmANi kammaM ityarthaH, vedaNaM ciraM kArae vA esa, vedaNayA vedaNApi vidAryato vigato bhavati karmaNAM te pacchA prakRtipuruSezvaraniyatavAdInAM vigamanaM viviktiH, athavA kRtvA yaduktaM bhavati phumati ca, tamhA saMpayaM Na karemi dukkhaM / chahaM satika samAptamiti // aNNamaNNa kiriyA do sahitA aSNamaNNaM pagati, Na kaSpati evaM yeva, eyaM puNa paDimA parivaNNANaM jiNANaM ca va saptanatakAH [384] // 372 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA AgamasUtra [01] aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi : dvitIyA cUlikAyAH saptamA saptasaptikA 'anyonya kriyA-viSayaka'
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra' - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2.], cuDA [2], saptaikaka [7], uddezaka niyukti: [326], [vRtti-anusAra sUtrAMka 174] (01) prata vRtyaka zrIAcA-0 kampati, therANaM kiMpi kappeJja, kAraNajAe kujAvi, bhASitavaM vibhUsApaDiyAevi, nimgamo so ceva, gavANaM vatthANaM rayaharaNAdi-10 bhAvanArAMga patra- vadA AlAvagA, aviyA matilANi vibhUsApaDiyA dhareti, varaM annANi labhaMto / iti saptamaM sattikkagaM samAptam / / cUrNiH | saMbaMdho-keNa so AyAro? kevatito? bhagavatA, AcAravasthitena vA bhAvaNA bhAveyavvA, imA vA hatiyAtulA, bhAvaNAtti // 373|| | bhAvayati tamiti bhAvayati vA anayA bhAvanayA, ajjhAso bhASaNatti vA egahu~, Nikkhevo cauniho, dabve gAhA, davaM gaMdha gAhA ( 330) gaMdhaMgehiM vatthe mAviaMti, tilA ya puSphamAlAdIhi, AdiggahaNA kavillugAdI bhAviaMti sItabhAvaM cnnktttthH| |kANaM, siyavallI egA vAlANaM, miyANaM ghoDagANa ya, AdiggahaNA AgadIhi bhAviti, bhAve duvihA-pasatthA ya apasatthA ya, apasasthA pANavahamusAvAyA (331) pANavahA paDhama ghiNAti pacchA NiddhaM Iheti, vIrallasauNaM vA, mumAbAte vANiyagANaM ca, ahavA dasaNANacaritte gAhA (332) jahA ya bhAveyacyA tAsi lakkhaNaM vocchAmi sulakSaNataH AtmIyadaMsaNaM bhAvaNA, appa| satthA dhIyAravacchallagANaM tambhattA ociTThabhAyaNANi givhaMti, appagaM balaM dAveMti, nANevi appasatthA-daMbhakArAddhitiM kRtvA, | nItilAghavamAsuraiH / nAtisUkSmamulUkAdi, tApiJjAkaraNAyazaH ||1|crittevi jahA vRkSamUlikAyAM evamAdi, tAhe tave paMcaggitAvaNAdI, vesge sate kavalaMtassa kubjaMmi pure likhyate, taM pAsittA veramga bhAveti, esA apasatthA, imA pasatthA dasaNe 'tisthagarANaM' gAhA (333) jahA bhagavaM joyaNaNIhAriNA saddeza dhamma kaheti, samvesi sabhAsAe pariNamati, jahA 'ekarasamaMtari-| kSAta0' kassa'NyAssa ?, evaM pacayaNe duvAlasaMgaM gaMbhIraM, sabyato ruI, pravacanaM vetti prAvacanaH, savvo dasapubbI caudapucI-pabhU ! IN ghaDAe dhaDasahassa, anisAcArAdI, iDDI viuvvaNAdI jahA 'itthI apsI paDAgA' etesi appasasthANaM atikamaNaM dUrasthANaM | // 373 // [174] dIpa anukrama [508] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: tRtIyA cUlikA- "bhAvanA" ArabdhAH [385]
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [R.], cuDA [3], adhyayana -1, uddezaka [-],niyukti: [327-341], [vRtti-anusAra sUtrAMka 175-179 + gAthA:] (01) PRECAMIN prata vRtyaka [175179] zrIAcA-1 | gathaNaM, darisaNeNaM kittaNAe saMdhuyaNAe pUyaNAe daMsaNabhAvaNA, saNasuddI ya bhavati, ahavA ThANaM imaM 'jaMmAbhisega'gAhA (334) bhAvanArAMga sUtra dhyayana jaMmabhUmI, amisego,ami0 yastha,jastha rAyAbhiseovA, nikkhamANaM jahiM NikkhaMto,caraNaM kammAragAmAadviyagAmAdi,jastha hiMDato, cUNi NANuppabhUmI NivANabhUmI bhAveMtassa AgAI daMsaNaM bhavati, evaM diyaloe vimANabhavaNesu maMdaraNaMdissarabhomaNaragesu // 374| pavezyapRyA, aTThApadAdi (335) pAsasAmiNo adhichattAe, pAva cane sthAvite, jattha vA bahussutA kAlagatA aicchitAiyA viharaMtA vA, camaruppAyaM ca, NiraNacaSNutA vA jattha pavayaNA, idANi (336) gaNitaM vIyAdi NimittaM aTuMgaM juttI suvaNNAdI joNIpAhuI vA, saMdiTThagAI eyAI, avitahAI nANAdi, nAnyasamayeSu etAni, egatte ubagatA darzanabhAvanA ityarthaH, guNapaJcajhyA guNaniSphannA, ime asthA gaNiyAdI (337) papayaNINaM guNamAhappaM jahA viNhuaNagArassa icchiyasiddhidAti vA, isiNAmakittaNaM isimaMDalatthau surapUjito, hariemAdI, suriMdeNa ajaravitA, nariMdapUjitA maricIhaMDhAdi, porANaceiyANi kAittAre junnasvAmItyevamAdi, atisato tiviho-ohimaNapasabakevalAgi AmosahAi vA, ihI viuvaNAdi, dasaNabhAvaNA / NANe NANeNa bhAveti (338-40) tattha jIrAjIvAdInAM padArthAnAM ca nANaM iha diTuM jinapravacane vA, iha jJAne loke vA, kaaM phalaM, kAraNa nANAdI 3, kArakaH sAhU, siddhI, bandhamokSe, suhabaddho jIvo, baMdhahetuH mithyAdarzanaavirati baMdhanaM aSTaprakAra kamma, baMdhaphalaM tadvipAko, etANi iha sukadhiyANi, saMsArapavaMco iha kahito jiNavarehi, jeNa 'atthaM bhAsada arahA suttaM' ime ya guNA"paMcahiM ThANehi sutaM ahijejA-nANanimittaM", evaM paMcahi ThANehi sajzAe AuMno, evaM vAyaNAdI, sajjhAe AuttayAe ya | // 374 // gurukulayAso bhavati, kiMca 'jaM annANI kammaM khaneti0'esA NANeNa bhAvaNA 'sAha ahiMsAdhammo'gAhA (341) sAhu ahiMsA-1G gAthA: HARSATIRSANA dIpa anukrama [509540] | pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [386]
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2.], cuDA [3], adhyayana [-], uddezaka niyukti: [327-341], [vRtti-anusAra sUtrAMka 175-179] (01) AcA ga sUtracUrNiH 375 // bhAvanAdhyayana prata vRtyaka [175179] dhammo, sukha sohaNo ahiMsatA dharmaH, evaM sesavyatehi, ete mUlaguNA, sAhU vArasavihI ya tavo, uttaraguNA, veragaM visesu|| AyasarIrayA, appamAdo khaNalavapaDibujhaNAto, ega 'jAyatyeko mRyatyeko' ahavA 'ege me save' appAe sitaM, abNpi| jaM kiMci carittabhAvagaM carittavRddhikAragaM ca, sA caritnabhAvaNA iti, carittamaNugatA, aNugatA anusatA ityarthaH, idANiM tavabhAvaNA 'kiha me hoja avaMjho' gAhA (343) ninItiyAdiNA taveNaM, kiM vA pabhU samarthaH, kAuM. tavaM, ko idha dabve joge NiphAvacaNagAdi ahorattassa ko jogo tavo, tahA paNItaM labhaMtassa dabba, ko vA khine maMgulakhite somaNe vA jo jogo, | kAle barisArine gimhe vA jogo, bhAve dubbalayaM dhitimaMtaM ca jANecA jo jogo occhAha(bala)gAhAo (344) tave ya bAraPA sabihe gihiyadhve pAleyavve ya iti tavabhAvaNA, saMjamasaMghayaNA tabaveraggesu samoyaraMti, saMjamasaMghayaNagurutA beragge, vArasavihA anityatA, assavaNNa varNayitvA carittabhAvaNAe iha adhyayane egataM, keNa eyAo uvadiTThAo ? keNa vA bhAviyAo?-teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM0 tasmin ubavAyasamae ityarthaH, hastho jAsiM uttarArNa Asanne hatthassa bAjAo AsabAo tAo hatthutarAo, cayaM cayitA, iha jaMbuddIce dIve, nAnyepu, asaMkhyAtA jaMbuddIvA, AhArabhavasarIresu bocchiNNesu dAvesu, tiNANovagateti titrANe, egasamae jogo Natthi teNa Na yANai cayamANo, ohIramANI Isi viyujjhamANIe nidAe, hitANukaM0 hitaM appaannN| sakassa ya, aNukaMpao titthagarassa, adudhittaetni avAbAhaM tiShavi, ummijalamAlao mijale tadbhavati ummialamAlaM ummialamAlatullA ummijalamAlabhUtA, devehiM ovayaMtehiM kaha kahabhUto, sobhaNA matiH sanmatiH sanmatyA saha gataH sahasamu(saMma)diyAe, acale parIsahovasaggehiM bhayabhekhANaM khaMtI ahiyAsaittA paDimAo pAlae aratiratisahe idi, zreyaH zreyasi tasminniti dheyAMsaH, gAthA: dIpa 75 // anukrama [509540] | pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [387]
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2.], cuDA [3], adhyayana [-], uddezaka [-],niyukti : [327-341], [vRtti-anusAra sUtrAMka 175-179] (01) prata vRtyaka [175179] zrIAcA- videhena videhavaidinA, videhajacA, priyaM karoti preyakAraNI, nAsya pojaNaM, aNojA sesavai, daviNajAtasya patI, dakkhe kriyAsu / bhAvanArAgana |patiNNo jANakA, paDirUvo rUbAiguNo, bhadrakhabhAvaH bhadrakA madhyastha iti, viNIto vidhAdiguNajuttoviNa mANaM gacchati, NAta dhyayana cUrNiH prattedhi Na thaDe, NAtakulAAtaH, videhadinoti videhAe jeNiya jAto videhavarcabhUto vA, gurUhi abbhaNunAto dohiM vAsehi // 376 // NIgatehi, maNussadhammAo maNussabhAvo soiMdiyAdi vA, NANa bujhAhi caritadhamme, aMtodIpaM dIpazikhAyada sabbAo, vidhiaDNiyahA sarIrAo, porisapamANapattA catubhAgo, maMjumaMjutti madhuraM, apaDibujjhamANe Na vibhAviJjati, roreNaM kaMko bhavati, chinna-10 sotitti iMdiyasoehi na rAgadveSaM gacchati, kaha chinnasote, kasapAdI diTThato, udagaM kasabhANe Na pavisati, evaM bhagavaM udgN|| Na pavisati, saMkhe jahA raMgaNaM Na geNhati evaM bhagavapi kammaM, jIvo apaDihayagaI evaM bhagavaMto jattha sItauNhabhayaM vA, jattha na / | paDihammati gatigamaNami, evaM bhagavaM Na kiMci avalaMbati tavaM kareMto deviMdAdI, evaM vasahIe gAme vA apaDibaddhaM, sArayaM na | kalusaM, pukkhara evaM kammuNA Novalippati, kUrmavat guptendriyaH, vihaga iva Na vasahIe AhArovadhimittavya pucchati, khaggavisANaM va evaM eko ceva, rAgadosarahito, bhAraMDavat apramattaH, kuMjara0 sUrabhAvo saurya soDIyaM cA, evaM parImahAdIhiM Na jijati, sesA jahAsaMbhavaM yaccA, jaccakaNagaM vA jAtarUve puNo kammuNA Na lippati, bahusahA vasuMdharA evaM bhagavaM davyato sacitte dupadAdisu acine || vajjhacAmarAdisu mIsae AsahasthimAdimu sadasthiuttesu, khittakAlabhAvena, budhyato bodhivAn , anataraM nANaM logapramANaM odhI, IN pavayassa cattAri nANAI jAva chaumattho, khAiyaM desaNaM ahakkhAyaM caritaM, sucibhAvo sovacikA tesi phalaM pariNivvANaM tassaMI " maggo nANAdI 3, jhANatariyA muhumakiriyaM asaMpacaM, arahati caMdaNanamaMsaNAI, jiNA jiNakasAyA, tatra abhiprAyaH adhyavasAyaH!, gAthA: dIpa anukrama [509 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [388]
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2.], cuDA [3], adhyayana [-], uddezaka niyukti: [327-341], [vRtti-anusAra sUtrAMka 175-179] (01) prata vRtyaka [175179] zrIAcA-zrutaM paDiseviyaM, AviH prakAze karma, rahaH aprakAzaM raho karmaH, arahArahasi kRtAnAM mAnasikAnAM bhASAnAM prakAzakatAnAM ca kAikAnAM rAMga sUtra- vettA bhagavaM jAnako ityarthaH, taM taM kAla tItAnAgatavartamAnaM tihi jogehi vaTTamANANaM, sabaloSa ur3aloe aholoe tiriyaloe, cUrNiH sabajIvAnAM tasathAvarANaM bhAve jANamANe pAsamANe viharati, ajIvANaM ca, abhisamicA jJAtvA, kiM kRtavAn ?, dharma AkhyAti ||377 // jIvanikAye tebhyaca viramaNaM, vaTTamANeha, tAva Atikve etanmAtraM, patthi utcarieNaM, etadviziSTo etadvayatirikto vA aakhyaati.| | pUrvaH bhAvAH, etavyatirikto na kazciddhamo'stIti tamhA vutte par3hame mahabbae, tassa upasaMpajanAthe, jJAnabhAvanA darzanabhAvanA coktA.. caritrabhAvaneyamapadizyate, bhAvayatIti bhAvanA, yathA zilAjato AyasaM bhAjanaM vipasya kodravAH, siddhAya gAhAra va imA bhAvanA, Vtatra imA paDhamA riyAsamiteNaM gacchaMteNa ya bhaviyava, esaNAsamiti, AlogapANeti, Alogo prekSaNA, AdANaM dosANaM Apajeta "pANAdi, nikkhevaNAsamiti, AdANaggahaNeNa vatikAyANa saptabhaMgA vAyAsamitiruktA saMjame, idAnIM AdhyAtmikI maNasamiti, kahI, je ya maNe pAvae sakirie, evaM baI va, ahAsutaM jahA sutte bhaNita, ahAkappaM jahAvidhi, ahAmaggaM jahAmaggaM maggo / | nANAdi, ahAtacaM jahAsatyaM, hAsaM parijANe na hase ityarthaH, hasaMte saMpAimavAyubaho, hasaMtA kila saMdheta musaMvA tyAta , aNavIyi | pubvaM vRddhIe pAsittA, kohe putra aputraM bhUyAt , iha paratra ca doSa jJAtvA, kuMcaMca kAryAkAryAnabhijJaH, lobhasya doSAM jJAtvAta | parikSAne, bhayasIle uragajAtIo, AcAra bhaNati, taieNaM adinnAdANasaMrakkhaNathaM adiNNAdANe Niyatti ca bhAvaNA, AgaMtAresu aNucintA uggahaM jAeja, pabhusaMdiTThAisu uggahaNasIle, eteNa DagalacchAramallagauccArAdisu aNuSNaviati, jai sAgAriyassa, || umgaho tato manaHsaMkalpaH kalpate, te saMghADaillagAdisu aNuNNAvaMtu, bhaMjeja jahA rAtINiyA, gaMtao vA sAbhiesu jAettu tato || gAthA: dIpa // 377 // anukrama [509540] | pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [389]
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2.], cuDA [3], adhyayana [-], uddezaka niyukti: [327-341], [vRtti-anusAra sUtrAMka 175-179] (01) vimuttyadhyayana cUrNiH prata vRtyaka [175179] zrIAcA- ciTThija vA jAva patAvija vA, tinni rAgAdi tidosA, dhamie aha ego sAhamiuggaho, No paNIya AhArija, paNiyaM NiddhaM,D saMga sUtra- || rukvaMpi NAtibaha, saMnisiJjati bhodevaritA u vividho bhaMgo vibhaGgaH cinavibhrama ityarthaH, dhammAo bhaGgaH patanamityarthaH, ai NideNaM vibhUsAe hattheNa pAdadhovaNAdI vatthANi ca sukillAdi vaMdiyamulAdINi manasaH iSTAni manovAni, maNaM haraMtIti mnno||378|| haraNAI, no itthIpasupaMDagasaMsattAI, No isthINaM kaha kahicA, ithiparikhuDhe isthiyANaM kaheti, pariggahe paMcasu visaesu na rAgadosa gacchaMti, gajokto'rthaH punaH zlokaireva samanugadyate, tadvayaktirvyavasAyArtha, punarukto'nugRhAti, riyAsu nityaM samito satAjo pekSya muMjute pANa bhoyaNaM, AyAgaNikkheve duguMchati apamaJjitAdi satta, samyak Ahito samAhito, saMjamae-niraMbhae aprazastaM / maNavara, hassai na hasamAnassa asacaM bhavati, kohalobhAyAni ca tyajet chahae ityarthaH, saha doharAteNa, dIharAyaM jAvajIvaM, samIkSya, etAe bhAvaNAe musaM vjje| samaye ca umgahe jAitathae ghaDati, samaM parAiyaM jaMtikAya aNuNNAyA, tANi matimA Nisamma jANitu, ahiyacA va paribhuje pANabhoyaNaM, sAhamiyANaM uggahaM ca ahie, AhAre bhune vittasitA jo khI na pehae, saMdhaviati Na saMvaseja, taMmi saMmaM buddhe, sumaNuti lAmaMtraNaM, khuDDA itthigA, tAsiM kahA khuhAe kahA Na kuryAt , dharmAnupekSI saMvasejja, evaM baMbhaceraM dubihAe saMdhaNAe, ahayA saddhae bhayeraM je sadarUva0 Agame Agate teSu viSayaprApteSu vA, dhIro payapadosA, dveSaM taM na kareti paMDite, sa daMte iMdiyanoindriyaiH sa virataH sa cAkiMcaNaH, akiMcaNo aparigrahaH, susaMvRttaH paMcarhi saMvarekiM, NavaM Na kujA vidhuNe purANaM karma, AryaguptaH sthita ityarthaH, ahavA jo dharmo uktaH, buno bhaNito ityarthaH, ahavA abja dharmaH yona sthitaH avirataH samaNunapati sa ca puNa jAtimaraNaM uveti saMsAra ityarthaH / iti bhAvanA'dhyayanaM parisamAptam / / TramaduIECIPAHATE gAthA: dIpa // 378 // anukrama [509540] | pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[1] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [390]
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2.], cuDA [4], adhyayana H, uddezaka niyukti: [342-346], [vRtti-anusAra sUtrAMka 179/gAthA: 1-12] (01) vRtyaka zrIAcA-10 saMbaMdho-eyAo bhAvaNAo bhAvetassa karmavimuktirbhavati, ahayA ihavi bhASaNA eva tassa aNuyogadAravibhAsA, adhigAro vimuktyarAMga sUtra- ya se paMca aNice pathae ruppe gAhA (345) jo ceva hoi mokkho (346) kaMThayaM, Navari Nikkheko dazvamutti jo jeNa dhyayana cUNiH prata davveNa vimuJcati yathA nigaDevimuktaH, bhAvavimunI karmakSayA, sa ca bhAvaNAjuttassa, tAo ya imAo bhAvaNAo aNicatAdI, // 379 // aNicamAcAsamuti jaMtavo (136 sU0) mANussaM vAsaM sarIraM vA aNicaM, ahavA savya evaM saMsAravAso aNi, uti prApnuvanti, jaMtabo jIvA, loiyA pAsituM socA samica jANetu, itarakAlIyaM itaraM, mabhivi aNicate, jahA devANaM cirakAladuiINaM | [179] Na tahA maNussANaM AuM, idaM tu alpakAyasthitiyaM saMsAraM ca kadalIgarbhaNismAraM jJAtvA tasmAdayasthe(vyutsRjen ), je tu viSNuvidvAn , akaraNaM, akAraNabaMdhaNaM, taM tu itthigA giha vA, kiM etadevamiti ?, ucyate idamanyat-abhIto parIsahovasamgANaM, AraMbho| pariggahaniminaM bhavati, AraMbhaparimgaho atastaM AraMbhapariggahaM na kuryAt , char3e cae vosire ityarthaH, evaM sesanatA adhigatA / taM | gAthA: ca evaMguNajAtIyaM jahA passAhi ata ucyate-tahA gataM bhikkhuma (1376) jahA titthagaragaNaharA gatA tahA gataH, taMjahA | kahaM ?, ucyate, bhikI agaMtehiM carittapaJjavehiM saMjataM, jAyajIvaM saMjayaM vA, apolisaM asarisaM nANAdIhi 3 annautthiyAdIhiM 1-12 | vA asarisaM, ciNhaciTTha-sacaritaM, esaNaMti esamANaM esaNaM, kassa? mokkhamaggassa saMjamassa vA, tudaMti 'tud vyayane' keNa | tudaMti ? vAyAhi abhibhavaMtA abhivaM, narA maNussA, jahA sarehiM saMgAmagataM kuMjaraM joddhAra abhidracaMtA tudaMti evaM taM bhikSa | gArA apaMDIyAhiM tudaMti, jahA koliyacamArA alasagasAmAigA gahavati, daridA ete pabahatA, tahAvihaiNa (138*) tahApagA reNa, jaNeNa bAlajanenetyarthaH, hIlate jiMdapa, kaI hIleti? sadaphAseti sa iti Nidese sa miks , ahayA saha saddehiM phAsA sapahArA anukrama [541552] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: | caturthA cUlikA- "vimukti" dIpa 379 // [391]
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2.], cuDA [4], adhyayana H, uddezaka niyukti: [342-346], [vRtti-anusAra sUtrAMka 179/gAthA: 1-12] (01) vimuktya dhyayana prata vRtyaka [179] zrIAcA | phAsA ityarthaH, pharusA NiThurA amanojJA, udIritA preritA, titikvaetti 'tija nizAmane kSamAyAM ca nANetti vidite parAsaMga sUtra | parajho, uktaM ca-'AkruSTena matimatA' vidyate vaiddhA(dviSyate duiH) teNa aduvacevasatti maNasA na padussati, kuto vAyA kammaNA cUrNiH | vA, kahaM ?, jahA giri bAteNa Na saMpavevae 'vepa kaMpane' kaMpaye ityarthaH, kuto?, vairAgyA sNjmdrshnaadvaa| udehamANo| // 380 // (139*) kesu uvehaM karoti ? tesu bAlajaNesu, tehiM vA pharusehiM sadaphAsehiM uvehaM karemANA kusalA je ahiMsAdisu vaTuMti taH sArdU saMvase, ahiMsaNeNeva saMbase ityarthaH, kiMnimittaM ?, jeNa arzanadukkhA , akaMtaM appiyaM, apriyadukkhA ityarthaH, ke te?, tasathAvarA, duhIye te saMsAre ciTThamANA, tamhA evaM NacA alUlae, allUsaetino hiMsae, sabve payA sabbajIvA, mabbAsu payAsu TAI dayA parA yasya yasya dayAvIro vA, tahati jahovadidai bhagavatA tena prakArega, hi pAdapUraNe, setti nideze, yo'dhikato bhikSa:17 sobhanako zramaNaH susamaNa iti ucyate bhavati, evaM sevAvi vatA, kiMcAnyada ? viSNu vidvAn , sa nateti prAptaH, kaM?-dharmapadaM caritramityarthaH, ahavA NAtakavateNa ye dharmapavApadaM, kIdRzaM ?-aNuttaraM tasmAd anyat zobhanataraM na aNunaraM, attastasyaiva viduSaH na | | tasya dharmapadaM, vinItatRSNasya nAtRptasya ityarthaH, muneyitaH, kiM bhavati ?, samAhi tasya dhyAnAdiSu yathA agni iMdhanAditasya ghRnAvasiktasya vA zikhA va ti, kena ?, tejena, sihA jAlA, tejo dIptiH, evaM sa muNito tega pratrajayA jaseNa ya bahute, jaso saMjogo, avA nANadaMsaNacaritehiM paDuti, kiMca-takate dyotate ? disodisiM (1414) sabyAsu khicadisAsu paNNavagadisA vA pratItya manujA tiriyA vA, aNaMto saMsAro so jeNa jito sa bhavati aNaMtajiNo teNa aNaMtajiNeNaM, tAyatIti tAI teNa tAiNA, | | kiM kRtaM ? bhAvadisAo pAlaNatthaM matA, khemA apamAdA jesu mahabvaesu te khemaMkarA vA, mahabbatA khemaMkarA vA, paveditA kahitA, gAthA: 1-12 dIpa // 38 // anukrama [541552] | pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra-[01], aMga sUtra-[1] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: [392]
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (01) prata vRtyaMka [179] gAthA: 1-12 dIpa anukrama [541 552] bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra - 1 (niryuktiH + cUrNi:) zrutaskaMdha [2.], cuDA [4], adhyayana [-], uddezaka [-], niryukti: [ 342-346], [vRtti anusAra sUtrAMka 179 / gAthA: 1-12 ] zrIjAcA rAMga sUtra cUNiH ||381 // | teNa agaMnajiNeNa tAiNA, mahaguruni duHkhaM te ghare mahabbate, guru ca mahAguruM NissIkareti, khar3ateti yaduktaM bhavati, kahaM ? kSapaNakarA udIritA preritA, jahAM tameva teUttidizaM tamaM aMdhakAraM teu Adico, tidizi uhUM ahe tiriyaM, jaM ca tamaM nAzayati prakAzayati ca evaM te mahAtratA prkaashaaH| kiMca sitehiM bhikkhu (142* ) sitA cadA aSTavidhena karmaNA, ahavA tihiM pAsehiM, asito giyAsaniggato karmakhacaNaJjato vA, saMmaM baje parivrajeti asajamANa iti kasmin hai, itvIsu, itthI guruyatarA, mUlaguNA hitA, uttaraguNA- jaheja pUyaNaM pUrNa lakAraH, sa evaM mUlaguNa uttaraguNAvasthito Na ihalogaparalogaNimittaM tapaH kuryAd, jahA ihaloganimittaM dhamilo paraloganimittaM bhadatto, aNissite anAsRtaH ihalogaM, paralogaM-idaM Na paralogaM, tahA paraM kAmaM evaM guNajutto Na mijati Na bharija kAmaguNapratyayikena karmmaNA, na vA mUrcchati, ahavANa vijatejo hi jahiM varati so tahiM vijate dRzyate, nahA vimuktasya (143) dreNa prakAreNa muktasya pariSNA-jJAnaM pariNNA caratIti | pariSNacArI tastra parinAcAriNaH, ghitImato dhRtiyuktasya duHkhaM parIsahovasaggo taM khamiti ahiyAseti sahati tasya dukkhakSamasya kasya :-bhikSuNo, kiM bhavati ? ucyate-vimudhati (vimujjhai) niDati malaM kammarayaM vA pure bhave kaDaM purekarDa asaMjameNaM, kaha - visujjhati 1, samIritaM rUpaM samyak IritaM preritaM ityarthaH, rUppaM samalaM kiho so aggiNA tAviyassa phiData (1440) saccevaMguNajAtIo yo bhikSuH kasmin ca vrate parijJAnasamae-jJAnopadeze varttate, uktaM ca- "jJAtAgamasya hi phalaM0" nirAsaMsaH AsaMsA prArthanA, sA ca iddaloge paraloge vA, tatra prArthayati, Arate uvarataH mehuNA care-bihare, yaH evaM caret sa karmabhyo vimucyate, kahaM ? bhujaMgame, bhujaMgamaH sarpaH jIrNatvacaM jahA tyajet, duhaseAsaMthArA saMsArA vimucyati, kraH, mAhaNaH jamAha ohaM (145*) vimuktayadhyayanaM [393] // 381 // pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA.....AgamasUtra - [01], aMga sUtra -[01] "AcAra" jinadAsagaNi vihitA cUrNi :
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama bhAga-1 "AcAra" - aMgasUtra-1 (niyukti:+cUrNi:) zrutaskaMdha [2.], cuDA [4], adhyayana H, uddezaka niyukti: [342-346], [vRtti-anusAra sUtrAMka 179/gAthA: 1-12] cUrNiH prata vRtyaka [179] bImAcA- Ahu-uktavAn tIrthakaro oha salila apAgga-yasya pAra na gamyate, kasya ?-mahAsamudrasya, ahavA mahAsamudra iva bhupAhi 0 vimukyagaMga mUtra D| duttaro evaM saMsAro ducaro aNupAteNaM, adhastaM parijANAti duvihAe pariNAe jeNa unAeNa uttarijati, jANittA ya kareti sa dhyayana paNDitaH sa muniH sa ohaMtaraH sa cAMtakarati ucyate, anyacca jahA ya badrA (1465) jeNa prakAreNa jaha rAgAdimiH samatItA // 382 / / tiNi tu iha manuSyaloke, kena baddhA?-karmaNA, ke nahA ?, payA nAma jIvA, jahA baddhANavi paro veramaNAyaistapasaMjameNa vA, ahA tahA yathAtadhatvena baMdhamokSaM jJAtvA kRtvA ca sa aMtakaDa iha ucyate / tasyaivaMguNayuktasya imami loe (1479) paramapado imo || logo mANussabhavo paro devaloko ubhae vA iddaloge paraloge, ubhae vA baMdhanaM karma tattasya na vijate kiMcidapi, pacchA tassa | vocchiNNassa'yaMdhaNassa kiM bhavati ?, ucyate-se hu nirAlaMbaNaH AlaMvarNa-sarIraM amarIra ityarthaH, na karma tasmin pratiSThitaM so cA karmasu pasatthA, tassa ko guNo bhavati, ucyate-kalaMkalI saMkaleyA bhavasaMtatiH AugakammasaMtatI vA, pavaMco hINamadhyamottamapadA bhUtyatrInapuMsakapitApatramAdI naTavat kalaMkalIbhAva evaM prapaMcaH tasmAtkalaMkalIbhAvaprapaMcAdvimucyate pumAna vA, prakAmA mucyate vimucyateti, nivANaM gacchaMtItyarthaH, vemiti na mayaM tIrthakara upadezAn AcAryasudharmo bravIti, athavA bhagavAn zrIva MmAnasvAmIti, athavA asya pRtArthasya ayamamisaMbaMdho tasthAkarmacAriNopasaMpannasya caturthacUlopacAriNaH pramAdAcarita paMcamI AVmAhUNo manyate sthitI, zeSaM tadeva / / iti AcArAnanyUrNiH prismaaptaa| pratnAnAmapyAdarzAnAmazuddhatamatvAt kRte'pi yathAmati zodhane na toSaH, paraM pravacanamaktirasikatA prasAraNe'syAH prayojiketi vidvadbhiH zodhanIyaipA cUrNiH, kSAmpatu cAparAdhaM zrutadevIti / gAthA: 1-12 dIpa anukrama [541552] | pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitA muni dIparatnasAgareNa saMkalitA......AgamasUtra-[1], aMga sUtra-[01] "AcAra' jinadAsagaNi vihitA cUrNi: AcArAGgasUtrasya jinadAsagaNi vihitA cUrNi parisamAptA: mUla saMzodhakaH sampAdakazca pUjya AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAja sAheba kicita vaiziSTya samarpitena saha puna: saMkalanakartA muni dIparatnasAgarajI (M.Com., M.Ed., Ph.D., zrutamaharSi) [394]
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ namo namo nimmaladaMsaNassa pUjya AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurubhyo nama bhAga-1 pUjya AgamodhdhAraka AcArya zrI sAgarAnaMdasUrIzvareNa saMzodhita: saMpAditazca "AcArAMgasUtra" [bhadrabAhasvAmI racitA niyukti: evaM jinadAsagaNi vihitA vRtti:] (kiMcit vaiziSThyaM samarpitena saha) muni dIparatnasAgareNa puna: saMkalita: 1 "AcAra" cUrNi:" nAmeNa parisamAptA sacUrNika-Agama-suttANi zreNi, bhAga- 1 [Agama-1] [395]
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAcanA zatAbdI varSa aa trl bbaas' s' s' r l v rr asl bbgt [396]
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ namo namo nimmaladasaNassa sacUrNika-Agama-suttANi mUla saMzodhaka abhinava saMkalanakartA SINESS IN pUjyapAda ArAmoddhAraka AcArya zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAja Agama divAkara munizrI dIparatnasAgarajI [M.Com., M.Ed., Ph.D., zrutamaharSi] anamahaSi] prata prApti aura peja seTiMga kartA : ke ceramana zrI pravINabhAI zAha, amerikA mudraka : navaprabhAta prinTIMga presa amadAbAda Mo 9825598855798253062751 [397]
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ Isa projekTa ke saMpUrNa-anudAna-dAtA saccAritra cUDAmaNi svargastha pUjyapAda gacchAdhipati AcAryadeva zrI devendrasAgara sUrIzvarajI mahArAja sAheba zrI parama AnaMda zvetAmbara mUrtipUjaka jaina saMgha vItarAga sosAyaTI, prabhUdAsa Thakkara koleja roDa, pAlaDI, amadAvAda karIba pacAsa sAla pahele parama pUjya svargastha gacchAdhipati AcArya deva zrImad devendrasAgarasUrIzvarajI mahArAja sAheba dvArA saMsthApita isa saMgha meM zrI zItalanAtha bhagavaMta kA jinAlaya bhI hai, jina ke pratiSThAcArya bhI pUjya devendrasAgarasUrIzvarajI ma0 hI hai / isa saMgha meM pUjya sAdhU -bhagavaMta evaM sAdhvI - mahArAja ke lie upAzraya bhI hai, jahAM hara sAla cAturmAsa karavA ke zrAvaka-zrAvikAo ko dharma-ArAdhana se lAbhAnvita karavAyA jAtA hai | isa saMghameM AyaMbilabhavana, ubAlA huA pAnI, jJAna bhaNDAra evaM pAThazAlA kI bhI bahota acchI suvidhA pradAna ho rahI hai / aise samyag mArgI saMgha kI sadbhAvanA aura prabhAvaka AcArya pUjya zrI harSasAgarasUrijI ma0 kI preraNA se isa zAstra ke lie anudAna prApta huA hai / [398]
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ajama Agama Agama Agama Agama mUla saMzodhakAjAmAAmA __pUjyapAda AgamoddhAraka AcArya zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAjasAheba Aja Ama Agamana Ajama Ajama Ajama Agama Ajama Agama - 01 'AcAra' cUrNi: 3. kA kAma gatimI dIpAvAgarajI Ajama Aja abhinava-saMkalanakartA Ajama Agama divAkara munizrI dIparatnasAgarajI __ [M.Com., M.Ed., Ph.D., zrutamaharSi] / Agama Agama Ajama Ajama Aja Ajama AjamA [399]