Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 03
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रिदर्शिनी टीका अ १८ भग्तचर्तीकथा
भूतमित्र मानुप जन्मशरीरार्थेन पापकर्मणा द्यूतेन सद्रत्नमित्र नो विनाशनीयम् । उक्त च - लोहाय नाव जलसे भिनत्ति मनाय वैर्यमणि गाति । चन्दन नोपति भस्महेतो, -र्यो मानुपत्य नयतीन्द्रियार्थे | १|| इत्यादि । चिन्तयतस्तस्य मनसि संवेग' समुत्पन्नः । क्रमशो विवर्द्धमानवैराग्य स नो निश्रेणि क्षपकश्रेणि समास्ट । इत्य पनपातिकर्म कृत्या होम से महत्न को गवाँते हुए आगे पीछे का विचार नही करता है इसी तरह मोक्षमावनभूत उस मनुष्यजन्म को शरीर के निमित्त नष्टभ्रष्ट करते हुए प्राणी जरा भी आगेपीछे का विचार नही करते है । अत यह मनुष्य सव इस तरह से नष्ट करने के लायक नहीं है। कहा भी है"लोहान नाव जलन भिनत्ति स्त्रार वैर्यमणिं दृणाति । सचन्दन लोपति भस्महेतो, यो मानुषत्व नयतीन्द्रियार्थे ||१|| जो प्राणी इन्द्रिय विषयो की पुष्टि निमित्त प्राप्त मनुष्यजन्म को निष्फल करते है वे उस प्राणी के समान है, जो समुद्र मे पडे हुए जहाज को लोह की प्राप्ति के निमित्त तोड रहा हो, अथवा मलयगिरि चदन को राग्य के लिये जला रहा हो। इस प्रकार विचार करते हुए चक्रवर्ती के चित्त मे मवेग की तरने उठने लगी । जन सवेगभाव अच्छी तरह पुष्ट हो चुका तो चक्रवर्तीने उसी समय मोक्ष प्रासाद पर पहुँचने के लिये निःश्रेणी स्वरूपक्षपकश्रेणी पर आरोहण किया। इस प्रकार હેશમા પેાતાના સર્વાં દ્રબ્યને ગુમાવતા આગળ પાછળને વિચાર -તે નથી એવી રીતે મેાક્ષસાધનભૂત આ મનુષ્યજન્મને શરીરના નિમિત્ત નભ્રષ્ટ કરીને એ પ્રાણી આગળ પાછળને જરા સરખાએ વિચાર તેા નથી, આથી આ મનુષ્યલ આવી રાતે નભ્રષ્ટ કરવાને ચેાગ્ય નથી કહ્યુ પણ છે~~
66
" लोहाय नाव जलपो भिन्नन्ति, सूत्राय वैर्यमणि दृणाति । सच्चन्दन लोपति भस्महेतो, यो मानुपत्व नयतीन्द्रियार्थे || १ || " જે પ્રાણ પ્રાપ્ત મનુષ્ય જન્મને ઇન્ડિયાના વિષયેાની પુષ્ટિ નિમિત્તે નિષ્ફળ કરે છે તે એ મૃખ પ્રાણીના જેવા છે કે જે સમુદ્રમા પડી રહેલા જહાજને કેવળ લેાઢાની પ્રાપ્તિ અને તેાડી રહેલ હાય તથા સૂત્રના માટે પેાતાના વડુ મણીની માળાને તેાડી રહેલ હેાય, અથવા તે મલયગિરિ ચનને કેવળ રાખના માટે બાળી રહેલ હોય આ પ્રકારના વિચાર કરી રહેલા ચક્રવર્તીના ચિત્તમા ઞ વેગના તર ગા ઉઠવા લા યા જ્યારે સ વેગભાવ પૂર્ણ રીતે પુષ્ટ થયે ત્યાર ચક્રવર્તીએ એ વખતે મેાક્ષપ્રમાદ ઉપર પહોચવા મ ટે નિસરણી સ્વરૂપ ક્ષપશ્રેણી ઉપર આરહણુ
७
