Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 03
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
३."
प्रियदर्शिना टीका अ. १८ नगगतिराजकया मुग्वत्रिका रजोहरणादिरूप साधुवेप परिचाय प्रत्येकजुद्धी द्विमु वमुनिर्भम्याम प्रतिवद्धविहारेण रिहरन् वीतरागधर्म प्रचारयन्नन्ते सिद्विगति प्राप्तवान् ।
उक्त चवीक्ष्याहत पौरजनैः मुरेश, बन च लुप्त पतित परेऽहि । भूति त्वभूति द्विमुखो निरीक्ष्य, जुद्ध प्रपेद जिनराजनधर्मम् ॥ इति ।
॥ द्वितीयप्रत्येक मुद्राथा ॥
अप नगगतिराजकथा आसीदत्र भरतक्षेत्र गान्धारदेशे पुष्ड्रवर्धन नगरम् । तत्रासीव सिंहस्थी नाम राना। एकदा तम्मे राजे उत्तरापथाव कोऽपि शोभनी द्वो तुरगौ प्राभृती कृतवान् । तयो परीक्षार्थमेकोपरि राना स्वयमारूढोऽपरोपरि अन्यो जनोऽपि ग्यभाव की जागृति होजाने से अपने ही हाथो द्वारा केशों का लचन कर डाला तथा देवों द्वारा दी गई सटोरसमुग्ववन्त्रिका रजोहरण आदि रूप साधुका वेष धारण कर प्रत्येक वुद्ध बने हुए हिमुख मुनिराजने अप्रतिवद्ध विहार करते हुए वीतराग धर्म का प्रचार किया। बाद में अन्त में सिद्धिगति की प्राप्ति की। कहा भी है-- "वीक्ष्याहत पौरजनै सुरेशः, ध्वज च लुप्त पतित परेशहि ।। भूत त्वभूति दिमुग्यो निरीक्ष्य, बुद्ध' प्रपेदे जिनराजधर्मम्" ॥१॥ नगगति राजाकी कया इस प्रकार है
भरतक्षेत्र के गान्धार देश में एक पुडूवर्धन नामका नगर था। वहा सिंहरथ नाम के राजा का राज्य या। एक समय की बात कि उस राजा को उत्तरापथ (उत्तर भारत)से किसी व्यक्तिने दो सुन्दर घोडे भेटरूप में प्रदान किये। उनकी परीक्षा करने के लिये एक घोडे કેશન લોચન કરીને તથા દે તરફથી આપવામાં આવેલી સદોકમુખત્રિકા અને રહૂર, આદિરૂપ સાધુનો વેશ ધારણ કરીને પ્રત્યેક બુધ બનેલા દ્વિમુખ મુનિરાજે અપ્રતિબદ્ધ વિહાર કરતા કરતા વીતરાગ ધર્મને પ્રચાર કર્યો અને આ તકાળે સિદ્ધિ ગતિને પામ્યા કહ્યું પણ છે –
"कोक्ष्याहत पौरजनै. सुरेश', वन च लुप्त पतित परेऽदि ।
भूति त्वभूति द्विमुखो निरीक्ष्य, बुद्ध प्रपेदे जीनराजधर्मम्" ॥१॥ નગગનિ રાજની કથા આ પ્રકારની છે–
ભરતક્ષેત્રના ગાધાર દેશમાં એક પુડવર્ધન નામનું નગર હતુ ત્યા નિ હસ્થ નામના રાજી રાજ્ય કરતા હતા એક સમયની વાત છે કે, તે રાજાને ઉત્તરભાર તથી દેઈ એક વ્યક્તિએ બે સુ દર એવા ઘોડા ભેટ તરીકે આપ્યા તે ઘડાઓની