Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 03
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रियदर्शिनी टीका अ १८ सगरचकर्तीकथा अता हे ब्रामण ! विशोऽपि सन यत्व खिद्यसे, तदत्यन्तमनुचितम् । तस्मात् शोक परित्यज्य किंचिदात्महित साधय, यावव सिंहेन मृग र मृत्युना न परिगृह्यसे । ब्राह्मणेनोक्तम्-राजन । भवदुक्त सर्वमहमपि जानामि । किन्तु फि करोमि ' एक एाय मम शिशु । अयमपि मृतः। साम्मत मम कुलक्षयो जातः । कुरपय परिचिन्तयतो मे धैर्य शता परिभ्रष्टम् । हृदय च मे सहस्रथा विदीयते । अनो नाह गग्नोमि धैर्यमास्थाय हृदय दृढीकर्तुम् । तस्माद् हे राजेन्द्र । ___ "अत्यि कोई भवणे जस्स, जायाइ नेच यायाइ ।
नियफम्मपरिणईग जम्मरणाइ ससारे ॥१॥” है कोड निभुवन में ऐमा कि जिसके जन्मे हुए मरे नहीं है ? ससारमें अपनी २ कर्मपरिणति से ही जन्मसरण होते है। इसलिये जर ऐसी बात है तो हे ब्राह्मण ! तुम समझदार होकर भी जो दु.न्वित हो रहे हो यह बात बहुत ही अनुचित है इसलिये अब शोकका परित्याग कर कुछ आत्महित को साधन करने का प्रयत्न करो कि जिस से मृग तुत्य तुम मृत्युरूपी सिंह के द्वारा गृहीत न हो सको।
चक्रवर्ती की इस प्रकार शिक्षाप्रद वाणी सुनकर ब्राह्मणने कहाहे राजन् । आप जो कुछ कह रहे है वह मैं सब समझता हूँ। परतु क्या करू' यह एक ही तो मेरा पुत्र था, सो यह भी मर गया, अन तो मेरे कुलका ही सर्वधा विनाश हो चुका है। कुलक्षय का विचार आते ही मेरा धैर्य टूट जाता है। हृदय भी इस समय इसी विचार से फटा जा रहा है इसलिये मै किसी भी तरह धैर्यका अव
"अस्थि कोड भवणे, जस्स जायाइ नेव यायाइ ।
नियकम्म परिणइ ए, जम्म मरणाइ ससारे ॥१॥" આ ત્રિભુવનમાં એવું કોઈ પણ નથી કે, જેને જન્મ થયો હોય પર તુ મૃત્યુ ન થયું હોય સારમાં પિત પિતાના કર્મની પરિણતીથી જ જન્મ મરણ થાય છે આ કારણે વારે આવી વાત છે તે, હે બ્રાહ્મણ તમે સમજદાર હોવા છતા પણ કેમ દુ ખીત થઈ રહ્યા છે. આ વાત ખૂબજ અનુચિત છે આથી હવે શોકનો પરિત્યાગ કરી આત્મહીતનુ સાધન કરવા પ્રયત્ન કરો કે જેનાથી મૃગતુલ્ય એવા તમે મૃત્યરૂપી સિહ વડે ઝડપાઈ ન જાવ
ચકવતીની આ પ્રકારની શિક્ષાપ્રદ વાણીને સાભળીને બ્રાહ્મણે કહ્યું- હે રાજના આપ જે કાઈ કહી રહ્યા છે તે સઘળું હુ સારી રીતે જાણું છું અને તે હુ સમજુ છું પર તુ શુ કરૂ ? આ એકજ મારે પુત્ર હતો અને એ પણ મને ગમે હવે તો મારા તુળનો સર્વથા વિનાશ જ થઈ ચૂકેલ છે કુળક્ષયને વિચાર આવતા જ મારૂ * ખૂટી જાય છે, હૃદય પણ આ સમયે એવા વિચારથી ફાટી જાય છે, આથી હું
